Gure argudio testua zuzentzeko
kontrol zerrenda (Ikus eu.wikipedia.org horretan “Komunikazio “ Komunikazio gaitasun” gaitasun” artikulua, batez ere “Ebaluazio atala”.
Egokitasuna Testuare T estuaren n edo diskurtsoaren egokitasuna ebaluatzerakoan, honako galdera hauek planteatu behar dira: •
Komunikazio-egoera horri dagokion hizkuntza-
erregistroa erabili du? •
Komunikazio-egoera horri dagokion gaiari eutsi dio?
•
Komunikazio-egoera horri dagokion tonua, jarrera
egokia mantendu du?
Honako adierazleei erreparatu beharko: •
Testuak estuak edo diskurtsoak diskurtsoak,, komunikazio Helburua . T ekintza oro bere helburuak ditu. Zerbait komunikatu nahi da. Begiratu behar da ea lortu den helburu
komunikatibo nagusia . Lortu da deskribatzea, azaltzea, argudiatzea, narratzea...? Behar zen testutipoko ezaugarriak ezaugarriak erabili dira?
•
Gaiari eutsi. Ea behar den informaziorik esanguratsuena agertzen ote den. Ea nolakoa nolakoa den kantitatez eta kalitatez emandako informazioa, emandako argudioak... Ea digresioetan galdu ote den.
•
Hizkuntza-erregistroa. Ea erabilitako hizkuntzaerregistroa (lagunartekoa, formala...) komunikazio egoera jakin horretarako egokiena ote den.
•
Testu-tipo bakoitzari dagozkion beste zenbati adierazle: objektibotasuna objektibotasuna / subjektibotasuna, subjektibotasuna, erreferenteari eustea (gehiegizko inferentzia eskatu gabe, behar diren anaforak erabiliz)...
Koherentzia eta kohesioa
Testu T estu edo diskurtso bat ebaluatzerakoan koherentzia eta kohesioa, testu eta diskurtso ororen propietate horiek, noraino betetzen diren aztertu behar da. •
Koherentzia . Testu edo diskurtso baten baitan koherentzia behar da. Testuari edo diskurtsoari zentzuunitatea ematen dio koherentziak. Testuaren edo diskurtsoaren batasuna lortu den aztertu behar da eta batasun horri kalte egiten dioten elementuak, baldin badaude, ikusi beharko dira.
•
Kohesioa. Aztertu behar da, baita, eta testuari edo diskurtsoari diskurtsoari batasuna ematen dioten loturaelementuak, lokailuak lokailuak-eta, -eta, behar bezala erabili diren. Ea testuaren arteko arteko lotura lortzeko lortzeko behar diren elementu morfosintaktiko eta lexikoak erabili diren.
Zuzentasun gramatikala •
Morfosintaxia. Begiratu behar da ea egitura morfosintaktiko zuzenak eta askotarikoak erabiltzen ote diren.
•
Lexikoa. Begiratu behar da ea testuinguru horretarako behar den eremu semantikoan nahikoa aberastasun lexikoa agertzen ote den.
•
Fonetiko-fonologikoa. Begiratu behar da ea behar bezalako ahoskera, ebakera egiten duen ahozko diskurtsoan diskurtsoan eta ea behar bezala zaintzen dituen
ortografia arauak.
Komunikazio estrategia •
Eszenografia. Komunikatzaile on batek hitzak ez diren beste elementu batzuk ere modu estrategikoan erabiltzen asmatu behar du. Komunikatzaileak hainbat elementu modu estrategikoan erabiltzen asmatu behar du hartzailea nor den kontuan hartuz; bere gorputz jarrerak, jarrerak, bere bere irudia, bere bere ahotsaren ahotsaren doinua, bolumena, bolumena, tonua... Isiluneak, imintzioak, keinuak....
•
Komunikatzaile on batek, hartzailea nor den ondo jakinda, bere bere mezua egokitzen egokitzen jakin beharko beharko du, behar diren adibideak, digresioak, umore zipriztinak, parabolak, pasadizoak, tartekatzen asmatuko balu, hobe. Mezu nagusitik kanpoko elementuak izango lirateke baliabide estrategiko horiek guzti horiek, baina mezu nagusiari kalte edo mesedea egingo liokete.
•
Testu Testu idatziari dagokionez, maketazioa maketazioa,, letra-tipoa letra-tipoa,, letra tamaina, irudien eta grafikoen integrazioa... testuari berari balio erantsia ematen diote.
•
Eskuizkribuetan hemen koka genezake testuaren kaligrafia. Honelako elementuek, testuaren azalekoak ematen badute ere, asko baldintza dezakete testuaren helburuen betetze maila.