Rf Hd •
Gurbet Hikayeler Yertınd Düny Vr
Gubet Hikayeler- Yertınd Düny Vr/ efk Hd Kay
© 9 İkı Kei Yy Snyi ve Ticrt A.Ş
Setif No: 106 4
Bu kitabın her üü yn hakla Fikir ve Sanat Esee Yaı gereğnce İnklp abevi Yayn Sanay ve Tcaret A.Ş. e ar
Dzg Üm Yvuz aya aam Dey Bı aak tam Oka Koç Redakion Ayşgül rl Yayına aırayan Aıh Kry Öd aakta kuanan toğaf aray Aei albümünden aınmıştır.
ISBN: 97895-102912 101 1234 98 7 62
Bakı
İNKILAP KİTBEV BSK ESİSLER
== İ Ççeşe M Sy C Ay S N 396 Yebos - İu e (021) 96 (Px) F : (0212) 96 1 2 psa@nkip w.kip.com
Reik H alid Karay Gurbet kayeler Yerltınd Dün Vr hye/
-
·lNK
Rek Halid ry 1888 ılına Belebe'ne Seveznea Mehme Haln oğlu olaak oğan ek Hal'n anne taafı Kıım Ga/aına aanmaktaı; baba taafı se 8. üzıl sonlaına b kolu uunuan İstanbula göçen aakaış a lesnen. "Galatasaa Sultans ve ekteb- Hukukta okuan aza, Meşutet sıalaına gazetec/ğe başlamıştı Kısa süee hv azılaıla üne kavuşmuş, Fe At eebat topluluğunun kuuulaınan olmuştu. K aıla azığı taşlamalaı ve sasal azılaı sonuu İtthat Teakk hükümetnce naolunun çeştl llene beş ıl sügüne gönelmş, anak Düna Saaşının son ılı stanbula öneblmşt önüşüne obet Kolee öğetmenlk, Sabah gazetes başalığı, k kez PstaTelgaf Genel Müülü ğü apan k Hal, bu süeçte ee mzah egsn çıkamıştı. Sasal azılaı eleşeek ve göüşle neenle Vahet memleketen aılmak zun kan aza Halepe aımlaığı gazetesnek azıla ve lışmalaıla Hata'ın ükee bağlanmasına katkıa bulunmutu 938e ua önen ek al, eg ve gazetelee günlük azıla azmış ve 0 ka man kalee almıştı Meştetten Cumhuete uzanan zaman lmn, güçlü gözlem eteneğ ve lnn zengnğle faklı tüleek eselene taşıan ek Hal, Mem leket HkJele'ne naolu geçeğn Gubet Hkele ve Sügün gb eselene, en memleket hasetn eebatla buluştumuştu Yazaın, go aşa'nın Hatıatı, Kpnn ekle gb mzah eselene B vç Saçma, Makalı Kan gb konklene; Mnelbab İlelmhab ve B Ömü Bun ca alı atıatlaıa, çk önlü ve enkl anlatmı, sosal-sasal otamın e smlenlmesn sağla. nah Nlgün, k Csml Kaın, 000 ılın Sevg ls, Bugünün Saalısı gb omanlaına se süüklec kugula çne tasv eteneğle aatıcılığını bleşteek, genel olaak besel lşkle v özel laak a kaınekek lşkln meknzaman boyutlaına denlemesne ele alı manlaın geçtğ önem ve meknlaa at nce etalaa e veeek anlatımını zengnleşt 87.965 tahne stanbula ölen az ek Hal, muhal kalemnn kesknl, tem stanbul ükçes, enkl antımı, tasv güü ve aatıcılı ğıla ük eebatının en güçlü smlenen .
Kit yyın hzınıen yıın eei nitelği göz önne utu yın özgün ntımı ounmu gençlen e ynmı mıy zı özüe not çınmıtı
GURBET HiKAYLRİ
Y Güneş çokan batmıştı; kat çiik gene, sabh oluyormuş gibi şevkin kaybetmeyen bir ydınk içinde, kuş cıvıtılarıya dou gölgesiz, hüzünsüzdü. Sıcak iklimern akşamlarında, zen bizim sbhları mızda duulan neşe dah doğrusu, bir hayata raha giriş key vardır Gözernizin çiğ ışıkan ve göğsünüzün nefes darlığından kurulağın düşünerek bir şeyer yapmak bir zevke hazırlanmak istersiniz Ben de emrerine dm üstün de nargilemi hratmıştım khvemi bekliyordum birden avluy dört atlı girdi dört silalı edevi u dediğim tarhte Suln Hamiin Surye' dek çöl çift iklerinden birinde müdürdüm O zmnar böye yerere subayardan khya, askerlerden koruu gönderilirdi aşiret Arparınn aknrına karşı koymk içn Geenerin en yşlısı kısrağından inip karşım dikildi Sordum: "Hroa ya Şeyh? Mesele her zaman olan şlerden İ aşret bir gzve1 esnsnda çarpışmışar bu dört kşi güç bela bskından kurulup ban sığnmış gecey geçrmek istyorlar.
gav: cek a 9
Dördü de silahlan brakp etrafma, damın tprak eminine çömeldiler Yaşlıs maşlaıydı; öbürleri sadece bier enari giymişlerdi; abn saçlar upuun, örülü ve cıvk yağlıyd kuakları dan demir alkaar sarkıyrdu Bun ar knuşmuyrlardı dişler bembeya ve göleri smsih parayara bii dikkale dinlyrlardı Ne knuşaaktık? Şammar aşiretinin kaç çadır, Hadidlern kaç kunu vardı? . ir ara karşımdaki gencin birisi hafçe inledi Şey srdu: "Hasa mısın? "ayır "Yaal mısın? aliba Ve munu işare etti Ere seslenip fener getirttim Oralarda fener ve lamba anak böyle işlerde, mühim sebeper ldukça kullanıır Ay lmasa da ldızlar yakndan pıdaşr yldıar bile örtüse gene göke ışk yerine geçen ir cila parlar Bedevi'nin sır tına lacak bakkkSlenarisi tarafndan bir kurşun yemiş n, içne smş byanmamış Yalnı yaranın ağında kurumuş kahve telesin andıran ptıar birimiş; güneşten kerpiç kesmiş lan kan pıhtıları Kurşun çeride kalmış! dedim Şey başıyla asdik etti Snra hiçir şey demeden erin elinden feneri aldı, avluya indi Yere eğimiş, uun uzun, br şeyler aradğını ukaıdan görüyrduk Neden nra gedi: ir çüük değnek parças e mun dar br paçara ie 10
ot süzdüümüz eski çrk torbdn tımış bir pç . Bu pçryı denee yice; sıc srdı dişleyle br de düüm yptı "Zeytnyı bulunur mu "Olck Gençlerden birine döndü bir şeyler söyedi O şı indikten bz son burnum mutfktn yn td ykıln bir zeytnyı kkusu geliyodu. nldım k br meliyt hzılnyoruz nın sırtındn entsini çektile. Şeyh benden çkımıkunun istedi e berel uzun zını çp birden yrnın içneöyle dldırdı Bir cı yerin oyup nsıl rsk yptı kt bu prçnın elyf bedenden mmen yılmmışt çekti zmn çkmdı; ındn lstik bl tklı imiş gibi çknın ucundn kyıp tekrr yrdki yerine irdi Çe kip koprmk zım gelmişti em de epeyce sılr rl Of1 bile demedi; sdece omzunu şöyle bir sinek konmuş gbi oynmışt Şey bun bile kızdı Ap dedi. Genç tş kesildi. Şimdi Şeyh n k prmı iri k nı kdit prmklı yrnn içine psl ir kıskç bir kerpeten gibi so kulmştu Kurşunu bulmuş yklmış olckt k yernden oynmk için tıpkı çekiçsiz e kesersz nsıl bir thtdn çii çıkrmy urşırsk öyle iki tr slmy ıgl my bşldı onr bükt ü. büktü sol büktü er büküşünde yrdn koyu klın bir kn bksı kbıyor du önü petrol şıının lınd krn gbi görünen e s 1
caklığı uyulan bir kan tabakası Sae sıcakığı değil, öğür tücü kokusunu da uuyordum Çoukluğumun Kurban Bayramı kokusu Şey yere ayaklarımızın alına bırakğı deminki tıkacı eline alı benyaranın gözlerimi istemeyerek Açğım zaman bu tıkaç içine ii; belli kikapaım. biraz güçlüke girmiş zor şliyordu İşliyordu iyorum zira Şeyhin merhamesiz eli bunu ocaklarında barut eliği açanların küsküsü gibi ser, granit sırna bir arafına alırıp daldırp çıkarıyor ve her çıkarışında etrafa kan pı zisu serpiştiriyordu Bir aralık kan falalaş Tıkanmış bir musluk yalağna nasıl bir el aşasa veya değnek soktuğunuz zaman, aşağıdan öyle mecrasız bir kan kabartısı ... yer bulamayan su Bu kan yavaş yavaş azal druldu kesili. O zaman Şeyh yaralıya ilk e, şeatle hitap eti Sabret elat!" Bedevi genci cevap ermedi Gık!" demedi, hata kımıl dama bir aalesi bile itremei Anladım müthiş bir şey olaa! Bu iş de olu: İsli taasıyla kaynar zeytinyağı geirmişlei; yağ pek uslıklı bir şeilde, bir damlası erafa sıçratılmadan ar ağızlı bir şişeye hunisiz mayi akarıır gii yara ağır ağır boşatıldı. Zaallı Beevi buna da ayanmaya çalış Fakat sonun a bir Ya la! dedi diz üsü çktü. Ben bozk Arapçamla ora ilini taklien lü ma nasına Mut! diye haykırdım. 2
Şeyh cevap verdi: Halas!1 Ertesi sabah uyandığım akt dört at ve dört Bedevi duruyordu Gazveciler eda ve teşekkür için beni bekliyorla Yaralı belki solgundu, üzüktü,o ateş içindeydi. Faka u Bedeilerin rengini halini sezmek kadar güçtür ki Elimi öptü; lnz şunu söyledi: Şu bindiğim ksrağım gebedir; yavrusu senindir ısağına atlarken ona kime yardm etmedi kalarından baktm Dördü de dik, dnç görünüyorardı; dördü de keyii gibi idiler Ben kzıl kanı yaraya döküüne yank et kokusu yordum.veren kanar zeynyağı düşünüyor dşlerimi skı
Siz o tay görmeliydiniz Ha evet söyleme unuttum Vakadan2 üç sene sonra, ben çiikte yokken bir Bedev ge lip bir tay bırakmış Paşaya vaat etmiştm kendisi biir! de miş gimiş Paşa dediği benm.. Daha o zaman teğmendim. Fakat Bedevinin gözünde bir ürk subayı daima paşadır. i
1 ala kutuuş urulma
vaka oay 3
ESKC Vaur rıman kalkı, ta Marmaraya oğru uakaşaya başlanca yocuy geçirmeye geenler, Üerlerinen ağır bir yk kalkş gibi eralalar Çocukcağz rabistana raat eer" eiler ayırlı bir iş yatıklarına erkesi nanırmış olanların uyura ne şesiyle, kat gönüleri isli, evleine önüler Zaen babaan yeti kalan küçük Hasan, anas a ölün ce uak akrabaları ve konu komşunun yarmıyla alasnın yanına, iisn'in üca bir kasabasna göneriliyoru Hasa vaur eğleni gı grl işleyen vnçere, üstle ri yaılı cankuraran siilerne , kurtulacak çamaşırlar gibi ilere aılı saalara, variya eğiştirilirken çalnan kaa naya bakarak çok eğen Beş yaşına ii; eltek şirin ko nuşmalaya e güvertee yolcular eey ce eğlenirmişti akat vaur, şuraya buraya uğrayı bir sürü yolcu bı raktıkan sonra sıcak melekelere yaklaşınca kenisni bir urgunluk aı lanlar blmeiği bir ilen konuşuyorlar ı e ona sanbul'aki gibi Hasan gel Hasan git emiyorar ismi eğişir gibi olmuştu
Hassen şekline girmişi Taal un ya Hassen, diyorardı, yanlarına gidiyordu Ru ya Hassen derlerse uzaklaşıyord Hayfaya çıkılar ve onu bir rene koydular ık bir anadili olmuşuyanakları Hasan kşeye büzüldü şeylrbüsbüün soran olsaişiilmez da ssuyordu, pençe pençe, al al olarak susuyordu. Porakal baçeerine dalmış, gğsünde_ bir kaılık, gırlağında lokmasını yuamamış gibi bir ser düğüm, daima susuyordu Faka em püaı çiçek açmış em yemişlerle donanmış güzel, ıslak baçeler de ükendi zeyinlikler de seyrekeş amaçlaında keçiler olayan kuru, yalçın, çalak dağlar arasından geçiyorlardı Bu keçiler kapkara, beneksiz kara idi üylri eni oomobil boyası gbi aynamsı bir cila ile kız gın güneş alnda, pırıl pııl yanıyordu. Bunlar da bii gz alabildiğine uzanan bir düzlüğe çıkmışlard ne ağaç vardı, ne dere ne ev alnz ara sıra kocama kocaman anlara ras geliyorlard çok uzun bacaklı, çok uzun boylu, sıra kabarık, kambur ayvanlar rene akmıyorlardı bile ızlarında beyımsı bir kpük çiğneyerek dalgın ve küskün arka arkaya, ağır ağır yumuşak yumuşak, iz bıraadan ve oz çıkarmadan gidyorlardı Çok sabre, dayanamadı, anındaki askere pamağıyla gsererek sodu o güldü emel emel dedi Hasanı br isasyonda indirdiler erdanından, alnından, kollarndan ve kaklaından biçim biçim, sürü sürü rnh i an a
alınlar sallanan kara çarşaı, kara çaık kaşlı kara iri benli bir kadın göğsüne basırdı asınnkine benzemeyen, u haf kokulu, faa yumuşak, içine gömüüveren cans bir göğüs
Y habibyanındaki Y ayn! kaınla da sardılar öpüer, söy aasının leşiler, gülüşüler irçok çocuk da gemiş enarilerinin üsüne hırka yerine elbise ceke giymiş, saçlaı perçemi, başları akkei çocukar Hasan durgun, kanıkı susuyor, susuyordu Öye, hafaarca susu lamaya başladığı rapçay, küçücük kasında beliren bir inala konuşmayarak susu Daha bk bir ehlikeden korkarak deni anda nefes almamaya çaşan bir adam gbi kandığını duyuyordu gene susuyodu Hep susu Şimi onun da kuşakl enaisi ceke, akkes, rmıı merkupları vardı açlarının orası, e ayası kaar sıır makine ie kesimiş alnına perçemler uzamış Deri gibi ser, yayan andır ekmeğine alşmşı yer soasında bunu hem kaşk çaal yene dürümleyerek kullanmay beceiyordu ir gün haas sokakan bağırarak geçen bir saıcyı çağırd Ein alusuna srında çuva kapı bir yayvan orba, elinde br ucık iskemle ve uun bir demir parças dağınık kyafe li bir adam girdi Torba sın a da mukavva gibi bükümüş bir omar duruyordu
mkup saı menn yan et ayakab
Konuştuar son önüne bir sürü paak sökük parça paça ayakkabı didiler Satcı iskemlesine oturdu. asan da meraka karşısı na geçti B dört yan duvarlı tek kat basık ve toprak evde öye can skıyordu Şaşarak eğlenerek seyrediyordu: Mukavvaya benetğiki. klın deryi ik tarafı keskin incecik, sapsı bıçağıyla kesişne ağına bir auç çivi doduruşuna, sonra bunları brer birer İsnbuda gördüğü maymun gibi avurdundan çıkrıp ayakkabıarın atna çabuk çabuk mıhlayşa, deri parçaaını, pis bir suya kop ıslatşına mundar çanaktaki macuna parmağını daldırıp tabanara sürüşüne hepsine bakyordu Susuyor ve bakıyordu Bir aralık nerede kimere olduğunu keynden unuttu, agınlığından ana diliye sordu Çivler ağına bama mı senin?" Eski başını hayretle şinden kaldırdı Uun uun Hasanın yüüne baktı: Türk çocuğu musun be" snbuldan edim" Ben de osaçtaaardn İmit ten"bağır açık pantolonu Eskicide sakal dağınık, göğüs dieinden yamalı dişeri eksik ve sura sarı, sapsarıydı ölerinin akına kadar sarıydı ürkçe biliği ve stanbul raarnan geldiği için Hasan, şimdi onun sade işine deği yüüne de dkkatle bakmıştı Göğsünün ortasında, tıpkı çe nesindek sakalı andıan kırç, seyek bir tuam kl vardı. Dişsiliten petek çıkan bir sesle tekrar sordu: Ne diye düşün bu cehennemin bucağına sen?" asn anlaığı kadar anlatt
Sonra Kanlıcadaki evlerini arif ei komunun oğlu Mhmula balık uuklarını, anası dokora derken ünele bindiklerini bir kere de kaıya beyaz boyalı hasa oomobili eldiğini içinde yaaklar serili olduğunu söyledi Bir aralık d kendisi sordu Sen niye buradasın? Bir kabaha iledik de kaçık ıl konuan Hasandı, al aydan beri susan Ha san urmadan dinlenmeden nefes almadan yanakları sevncinden embe embe dudakları e, evrek, billur sesiyle bieviye konuuyordu klına ne elirse söylüyordu Es kici hem çalııyor, hem de, ara sıra Ha Ya? Öyle mi? ibi dinlediğini bildiren sözlerle onu söyeiyordu arık erieme yeceği yrunun bir deresni, bir rüzrını, bir ürküsünü dinliyormu ib hem zevkli hem yaslı dinliyordu eçmi ünleri, kaybeiği yerleri düünerek benliği sarsıla sarsıla dinliyordu aha çok dinlemek için de elini ağır uuyordu Faka nihaye büün ayakkablar amir edilmi i bimii emiriniçiri orakan köselesini dürdü,he çviahese kuu sunu kaad çanağınçeki sarmalad Bunları ahese yaı Hasan, yüreği urkularak sordu idiyor musun? idiyorum iimi ükeim. O zaman gördü ki küçük çock, memlekelisi minimini yavru ağlıyor .. Sessizce reye reye ağlıyor Yanakların an özyaarı birbiri arkasına, emiz vaon encerelerinde ki yağmur damlaları dıarının renini eçilen manzaraları 8
çie alarak asıl aele aele sarsıla çarışa dökülürse öyle bağrın sarsnlarıyla yerlerinden oynayarak, uruşarak çleride güneşli mavi gök, ırl ırıl akıor Ağama be Ağlama be Eskicikaıla başkakala sö bulamamış işie Türkçe çok hçkra ıçkra ağlamakadr;Buu bir daha kouşacak adam bulamayacağıa ağlamakadr Ağlama dyorum sana Ağlama Bları derke oun da ka asırlamş yüreğ ymuşamış şişmişi Öüne geçmeye çalışı ama yapamad, ke disii uamad; gölerin dolduğuu ve sakallarıdan ka yan yaşların Aabisa sıağıyla yanan kıgın göğsüe bir pınar sıınısı kadar serin, üreic döküldüğünü dydu ii
ANKACI Otmbili ikie bir ururup erkek, çuk kaın, kimi rürsek sruyruk Antikacı Şey Ean'nin evi bu skakta mıır Yanımaki aam Lübana beleiye müsteşarlığına bulunan bir elişmen Fransz; zenini, şarka unvan al mak için elmişti; ibrik kleksiynu yapıyru. Haep'e bu şeyin şreni işiterek kşmuş bir ee ewel kermese ta nıştğımız sıraa ana ertesi n beraber aramaığımızı teki emş İçki abapığı bu a, peki emişti Neen nra, işaret eilen bir kapın tkmağını vuru yruk İçeriye irer irmez beni bir şaşkınlıktır alı Ta kapı ynınan başayrk karmakarışık bir eşya yığını, eğenler, irikler kaniller, kseler yazılı taşlar yalı cmlar, tuğa parçaa yerlere serilmiş uvarlara asılmış raları urmuş, meren basaaklarına kaar sıralanmıştı pı iple çekilerek açılığı için bizi karşılayan yoktu kat ykarıan bir es eliyu Talu Br şe üşürmemeye br şeye basmamaya ve çamama ya ikkat eerek aşap ve ıcırlı merivenleren çıkık 20
sahanık da tıka basa dolydu İkn katta kaılar açık ü oda göründü üçünü de eşya e hırdava t tavanara kadar taş mıştı Sesn ged tara rüdük Yer mnderernde antkalara gömülü gölüklü br adam oturuordu saçı sakalına arışmıştı başında türbe çuhası rengnde, koyu yeşl br u maş sarılmış aay br küah ve sırtında koyun pösteksn den kolsu br hırka ard anındak ülü bakır mangalda brbr üstüne konmuş çay brker dumanlanıyordu. Taddau Fakat yernden kalmadı eşyalar arasnda be brer tahta kahvesordu semles gösterd. Oturmaya esaret edemeyen arkadaşım İbrer görmek styorum. Kötü br Fransa l e ötek eva verd Dolaşı bakını, arayını beğendn getrn, uy şur aha y br muamele görme ümdye beedye müste şarı ded k: S bana, yükse komserlk başkb avse ett Teşekkür ona .. İy müştermdr, nek ve ökü çıngı ağı tolar eş bn çeşt çıngıraı oduğunu söylüyor ü n Avrupa ve syada kullanılan çngırakları tamamlamış; akında Arka ve Okyanusyayı aramaya başayaak alnı ganstan dan kendsne seksen yed arçasını ben satım ngıraklar nde devennker en kıymesdr En deerl k çıgırakarıdır, Tbet'te .. Yak denlen hayan 2000 etre rtdan aşağıda yaşayama
Antikacı Şeyh bunla öyledikten sonra, odaları Geziniz seçniz!" manasna eliyle işare eti ve önündeki kitabı okumaya koyuldu Ben yerden kımldamam; zira ibrik aknda hiçbir krim yoku; biliklerim eskiden baba evinde kullanlan sa leğen ibrik e adi bakr alndan ibriklerdi Hepsinin de ağzlar nedense şiş karnlarınn başlard; testlerle rkar da buralandaydı ransız oda oda gezmeye başladğndan sakana rağmen çok genç görünen Şeyh Egan ile karş karya kalmışm br müddet etramdak tozlu topraklı eğri bğr yam ru ymru krık mırk çarpuk çurpuk eşyaya baktım nihaye bıktm imdi atikacnın yzün seyrediyordum Gayet munzam haları nazik eni beyaz e mat bir çehre; gözeri adea mav ve saçla sarışın ensesnde gr ve pembe bir kan tabakaının kuey inanlarını e Aglosaksonarı hatrlaan feyzini1 görmekeym Bu rege enupa ve Aya'da raslanaz Zihnimden Afganisan a ait bütün malumatmı geçrmekteyim Bir yerde okumuştum Afgan dağllar sarşın ve mavi gözldürler bu ibarla da etnograf mütehassıslar için çok meraklı br mezu eşkil ederler" Ben, böyle dikkatli dikkatli üzne bakp düşünrken birdenbire Şeyh'in gözleri zerme çerldi Hoşlandğnı anlatan bir bakış Bir an içi n ma atl rengin içinden ya nar ispitoya utulmuş bir ğne kzılğ geçmişt Bunu belli etmemeye çalşığnı sezdi; gülmsyordu ama bana bir oşnusuluk çöşt Dşndüğmü açkça söylemeyi tercih etim Fransızca: ganisan ın dağık ahalsnden ol
malıını dedim saışın e ma gözlnüz
e: ket bk
Ferahadğın zannettm. Bu sefer candan güerek "Eet Galabadıym. Siz nerelisiniz? "Türkiyeli Ma gözer yüzüe dikd, kaldı. Bu ada şüphesiz bende n hzemiyor; aramzda iktaışça dakikadanbu ibaren bir anpa hası omuştur konştukça artacaktır Her zaan dikkat etmişimdir; Açı ve dürüst iş yap mayanlar benden ürkerler gz göze gelmekten çekinrer; huzuru onar in hibr zaan hoşandıcı omaz Zahir derim yüzüde kolayca aldaacak bir adam oladığ beli eden bir şey var derinleşrci ve teerruata nüz etmeye istidatı1 bir bakış... Bu bakışta bir "Grüyorm! ma nası. aka hakikaten bu, böye midir? Hadsiz hesapsız tecrbeerime anıyo� ki km bakşlarımın karşısında ka çaak çekingen darandıysa ve ben de bir bımda oa mamak dye anatabileceğim bir hzurszluk duydumsa o adamın sonuda dürst lmadığı eydana çımştır. Seya hat edebyat e politka ayat esnasnda rastladığı per hep b ntey verdi Öyle maa beraber Şey'in süktundan sinirlenerek sormaa dea etm: Antaları siz mi gezer toplarsnız Kendim de topla, bkaları da getirir fganda İra'da Irak ta, her tarata ortakları vardır Dee ara sra gezersiniz Hindistana Tibet e lan? ürkiyeye de gider misiniz? sida yeteek
Gözer okta gee kbıa evrmştr; başı kadır mada evap veryor Çok az gezerm Türkyeye de h ayak basmadm Aaba Bu sradaazz beedye müsteşarı Gez dostum gez; erde br brk sesed budum k Kakm Yürrke arkamda o br ft mav gözü, tap sayfaarıda ayrp be dkkate seyretğe hüküm vemştm Brde dödüm ve ahmmde hakı oduğumu aadım Zra Afgaı eyh' gözer aatamayaağım br maa e baa dk bumuştum Aşverş bttkte sora, atkaı bze uık bu ka deerde yeş ay kram ett Yeş ay sağa, susamaya kar ş e mükemme devayş Bz fgaar ayı ok severz Braz get gee o söyüyordu Bz Afgaıar ayda bıkayız Ve baa öye geyordu k ey bu Afgaı kees de faza ısrar edyordu Mamah doğru söyemek azm Be meraka, vesveseye düşüre bu okaa o zama şuura vazıh 1 br surete öğrememşm Bütü oaı arada o see geçtkte sora md aataağım br tesadüe hatır yor, o see ewe müphem oarak duyduğu hser değer b u tesa dü t esr ye kıeedryordum Baa öye ger k seme adaar br hadse karşsda sadee bem gb müteesr oaar müpem şeyer du yup ruhada eer değdr; teessüre beraber br aı: çık ne e be 4
üküm ereblenlerdr Soğukn eya caktan nebatlar da teeür dyarlar; kat krunamazar ternde kamaa yetnrler Yen aldğı ankalar enle bağrına baan arkadaşma araaa dedmbrkadam bu Şey .. e dernz? "Semz Sözüme ehemmyet ble ermed: "Hele z şu brğe bakız Eme dene at ne değerl r eer Ben dyemedm "O hern gzl br rolü ar haa Afganı ble değdr! ***
Ftn akaının başlangıcndayd; ır dönüşü Ku dütek ng Dad Oe'nde yol aradaşlarmla eraber akam k çyorduk. aaarn oğunda nglz ubaylar oturuyordu kadan br yen grd. Bu geen gözüm ryordu ereden görmüştüm aca ba dyordum "şgal zamanı İtanblda m? arede m? Vaurda eya rende l kyafette m? Snra brden akımdan yeşl tübent br külh br darmadağınık a akal br ft natı ğ, emz ma göz get. Suaya karş karya gelmemek n kemen yer n ucaık değtrdm Br ır ezdğn bell eek öyle okaklarında erer kurşunarn doaştğ e abaheyn köşe başlarnda öüern ıraadğı yerde a ş omaa gerekt. 5
Fakat See önünce Şeh efen oaktan ken aaaı "Çoktan eeketne gtt ee "ene kaeşn gettt ş eşaı satan o Ken hane saf b e kanı Aa b sefe antkaa göee gecek oan hehae ben eğ Şişli,
6
1 939
TESTİ O gün şehre inecektim Otrdum yayla kdenize bakan yüksek br sırta idi kenar stk çamlarıyla süslenmş bir cık akıl kayalık Lübnan kö .. B koy ne terütze cilaı e tomb s tıklar dağlaın çıplak sıcak kaı altında siyah hür ve ka barık nü tablolarda br tu tam gölge kadar göz a lır göze atar kutlk t esi r yaparı Ucuzlna bakarak dört kişiik otomobillerde yer bul ma tercih ederdik edm gün şorün yanna yerleşmek imtiyaz çok şükü b ana müyesser old1 Şükretğmin sebe bini şimd anlayacaksınz Zaten ne olsa şorün ı yidir; arka tarta ü kşi haşır neşir olsunlar iz önde kapan mevkiinde giisinizdir; onlara eliz eteiniz sürünmez, te nezzül edip başnızı bile çeirmeyebiirsiniz Bu aziyet bana hapishanedek siyasi ve adi mahkmla hatırlatır: Bir dam altnda, bir yolun yolcs oldukları halde, gene birbirler ne ne kaa zakırlar raığımız kinci köyün pınar kavesinde bizi teaşlı bir kalaalık durdurdu kada bo kaan tek yere, ortaya iki elyle gırtlanı tan bir genç adam bindirier Her
ye ok gklmk mk ok 7
dağlı übnan genc gb saça fesnde henüz alıpçınn sıcağ ve çası sezen, lacve osümlü b Bu adam onuşamodu Ga Ga Ga de e hecelele b şele anlama sodu aıma onunşe bdüşünmüş del olmasılacala mal geld Bel deİönce, aadale de anı hep b ağızdan sodu: es va? Bço ses cevap ved anlama abl m? Sıca m, Adenz enaı ve lman hal, Laneşmş hal böled; agaacı, eaşçı bol haeel ve gevezed Cevap veme hususunda ble bblen geçme sedle, malanı beğendme. see n aa saıcs gb b lafazanl, baaağı z alabalığı eden sona ş ıöğend: Gağını ç fndan b eşe ası somuş Bu aı nasıl utmuş? Su çeen! Lübnanın abancısı lan sanı badakak a gömemş, uvemş Haı böle değl! übnan ölende suun çş şe bzmne benzemez İl gğnz zaman b ede, b ahvesnde vea öü evnde su sednz m, önünüze mnmn b opa es gele, enaında uc, enasüpsüz1 emzğ olan b açl es San bada beemenz, bada ulanmaz Faa ese de duda dounduma ap, asa O ade? O halde sz bu es sağ elnzle aıa başınızı geçece b seğe adıacaksnız ağzızı havaa açacaksnz ve uzaan esapl şede suu glağnıza döecesnz teasüp ornt y 8
apıı iş m bu? Aışkanaı k ık ık ık öye koay içee ki Döküen su ynında ha pa oan bi huni imiş gibi ağızaından geçe e boğazaında düğümenmeden mideeine zahmesizce ine Beyutta ikinc deecedei okanta masaaında böyesuaı su içmeye aışmışaa mahsus tes iee ast geisiniz sızan aaındaki kseee biik miş sıam sıam testie Acemisi bunu kuanamaz Yukaıdan zyke geen su ağzında kaı bi üü gı ak boğumandan geçemez ta şa göğsünüzden aşağı inip gömeğinizi ısıkam bıakı İçtiğinizi z edeim Ya suyun ezzet? Bunu diinize e damağınıza için duyamazsınız inağı e sbat tuzudokunmadğı çmek için fena şeki deği Dudak dokunduduğunz esyi hemen ıaa Za hi hasık geçe kokusuya Badak kuanmamak da gene bu kokudan biaz da su kıtığı çeken o ki aşık yeede su e paa tasanda doayı oacak İşte otomobie bindidikei genç anatğım şekide su içeken tesinin içine gimiş oan kocaman bi eşek ası yike emziğin da ağzından fıamış geip gıtağa beki de gıağn son boğmağına yapışmış apışmış e sokmuş çımş ama iğnesi e zehii içeide . kmek ba yoğu çiğ kıyma an an yuttumuşa ydaı ok Acı atıyo e fenası gıtak şişiyo tüüyo Acee şehe doktoa gidecek h dedk "ebette oada bi çaesini buua e yoa düzüük Bi aaık akamdakiede konşma sese faza üksedi dndüm: Hasta ağzı nı haaya adımış bi kaş 9
açı, tıkı hayal br tese su çyormuş gib yutkunmaya çaışıyor bell k yutkuamıyor Yaıaler Nees aamıyor eler Evet, ees alamıyoru boğulaatı, boğulmak üzere Şore Çabuk Çabuk ye bağırık Fakat altımızak esk br For, yokuşlar eğr bğrü m ve mare boyu uçu rumlarla olu Buu üşüüce ke emrmze ke mz rktük; bu seer e Yavaş ye haykıştık ya yamalak apçamı bırakıp Türkçe söylüyor umBe o kaar telaşa üşmüş yerm yaımaler uut muştum Hastaı em kıkızıl oa yzü morarıyor, gözler büyyor, leşyoru buru elkler e ağzı gb açılmışt gerlmş kurumuştu Yaıakler kratıı gömleğ ğmeler çzmüşler, göğsü sık sık abarıp yoru Ya bütü br boğulma mazarası Nhayet çehre çite boamış şş, alçılı korkuç başı belrsz br akar maskese ü eğre br şey olu sıl yzü baz eel kanı şleye, amarları aa aales oa ya yze yabanılığı yaırgağı görü yor um Bana öy le gelyoru k maske altıa rahat, calı, geç çehre hl arır saıır şyle açıvermek kabl osa Şüphe yok, hasta eyutu buamayaaktı ol stü, bykçe br köye, br oktor abelas ıa raslaıa uruk Heme atlam be ataım Zra arkaak 3
r ark yarı katılamı lan vcd klarından bıramyr rd p çaldm arkasnda biri bekliyrm gibi çarçabk çıd bir papaz, zn by simsiyah vakarlı bir papaz gndü srdm Dktr brada m?" Ağr ağr, kilise sesiyle cevap verdi Brada idi Biraz evvel lahın davene cabet et1 Rh istirahatte lsn amin! Bütün tüylerim ürperdi, elimle araba ve arabadakini sterebidim hatnüme emes ine da edeceği mbakmadan birsi de ra da!" derbaşgii Snra ardma, nma kşmaya ladm Öyle sanırdm ben de grtlağmda bir arı iğnesi e yzümde çvit renkli maskeyi ıyrdm ben de kr nç ve yar lüyüm Fakat tha, akşamüzeri ayn kyden ve ayn kahvenin nünden yüreğim atarak neesiz eve dnerken bakm saahlein lüsünü dığımız yaa br genç tprak tesisini havaya kadırm, ağzn ir ka açmı ık lk! Lk lk!" keie kksz, düşüncesiz s içiyr Emin nz bütn bildiğimiz hayanlan çinde en ihtiyaz ve en ibret amaz insandr
i m mk kıma 3
FENER Ben Hara aşireinden Ebu Ai o gün ründe i de oarak ırk yedi yaşnda bir kaaba yüzü grüşü akkaya geişi Çarş oranda şaş kad Kaç ane kaa dükkn kebaç frn ad? Dünyann eini eeğini buraya yığşard hak birikiş yeekle aaka biireiyordu Kuaş oarnn çokuğuna da hay re ei birbiri üüne a ka büün aşireler giyine ükenir şey değidi Renkere de ak erdireedi bunarı yağur eiinde gke grdüğü ebeuşağnn her çizgiinden boy boy, biçi biçi boyaşard için? için bu kadar rünei e neden iyaha beyazdan başka renere rağbe eeiydi? Hüüe konağna da uğrad büyüüğüne, ie erdienere e o ikide br en ziere, çei uzun uzun şaş n şaşn ba. Sonra ereeşiş bir halde dnerken azar eydann da nüne bir çerçii ergii çkı yz çeşi eşya dizilş bir yer erii Bunun nüne de ak enariiye kara aşahn oay çkü uğ uğ
Ne arsa, havandan rketeden saç maşasından ızgaraa kadar sordu Çerçici sabırlı bir Sürani idi Hepsine cevap erior arierini pordu Nihaet bir şe kadı Tek cam özlü bir paak kutu "Bu nedir? "Acibe! "Nee arar? "Şurasnı çekince şık salar Ve sürmesini it, tek göün camı ışıldadı sürmeini geri ld adınlk kesildi Ebu li haran kalmış "İnsanın elini akmaz mı? "Yakmaz Parmağn ihtiata dokundurdu soğuk budu "şığı tükenmez mi? Tükenmez Ebu li cearete geldi sürmei kendisi çekti ampu an ı gerie tepti, ışık söndü "brit de istemez mi? "İstemez Derin derin kederli kederli düşünmee koulmuştu eden snra sordu "aç mecidie bu? Sana ikie ur amakam bee dörde satm İki mecidie ani çüük para hesabıla elli kuruş Be evi iin çok para idi üstüne üç daha kosa kabilenin incisi lsum'u ard Onun alsum telauz ettiği bu kadın ismi im Gülsümümüzdür zaten şöretli Mısr muganniesi
nin adı da Ümmkalumdu Ümmglm değil aa enaı yanında uçkuuna bağlı yanı on tane ikilik gm para vadı. Btn erveti yan itenlen bedelin yarıı Gene dnmeye koyldu Bir aralık dikkat etti Öteki beriki kadın ve ekek mteriler erginin önnde durup paarlık ediyorlar ve çok de uyup eya ekiğine alarak memnun gdyorard . Fakat Ebu Ali bu e alı kın değildi ömrnde çarıda bir mala lk mter oluuydu. B de içinde uk b dğm duruyordu: Nçin bu adamlar o gel enere kibi yan ıp ıığı kenmeyen ve duma n vemeyen fenee alıcı çıkmıyor lard. Şpei artğından tekrar ordu Atei aih2 ekilip biiverme mi? Satcı Katolik Sryanyd tekra yalan öylemi olma mak için adece: emn anlattık ya cevabın ved ve akam yaklatığndan eyaını toplamaya koyuldu Öteki çkurundak ilmiğ çömeye balamtı Sryani adıma gönyordu kat bekliyordu On adet ikliğ göyle daha bein içnde k en uakan aydı. B edei nin bunları yan yana yee dimei bnce cebne attı ve fener çeneyle aret etti Al" Ebu Ali bir mal aibi olduğunu eğinin baytıcı ekerlenmeinden edi evlendğ ve deve adığı aman da böyle omutu Kali İngiliz eyyanın ha baında uutup
mnye kd c h: d eçe 4
bıraktğ slak sabun kalb gibi göğsünün içinde kapakaş mşt; başka tara kayp ideceğe benziyord. "Binbir ee kssasndaki aadin'in feneri şimdi ben de! iye düşündü. Zirabiirdi sihiri fener hikyesii, bütün urban gibi o da k laktan İşte Eb Ai bye bi seinçe ban üneşin kzğn da Frat' tml a eçti, feer sanmas n diye aş üstünde, keesni n aene1 smsk sar oarak Sonra çü utt, seher vakti çadrna uaşt Üç gün sonra haber verdier: Ben Hamra aşiretinden biri beni örmek isiyormş b aşiret bize yardm iaali idi; Gesin dedim O srada Estersar2 böüğü andan oarak Badiye'de bunmaka ii Badiye iye Fra'n bat saiine derer Badyettüşam Yanma Eb Ai 'y skt ar "Esselaünaeyküm ya bş dedi büük bir derdim var Ve koynnan eektrik enerini çkard krakoln tahta masasna koyd Işğ tükendi, çaresini anak sen brsn. Hikyesii de söleiğim ibi ana Estersvar böük kmandan Meşrutiye'en eve, Badiye de üneşi bie ei çeree kar bi üsün adam saylrd Şakkükaer miesi on için içi Gazete ere okdğma öre şimdi mesea bir Aneze aşirei reisi ükek komiserere bşvezirere düşü kakyor bir masa da yyor ir tomobie eziyorş Emir nvnn amş
a Aa erkkenn ke ee dkla yen öl kan a ervar kar a 3
ebus çıkıoruş hüküete kafa tutuoruş Ben onun dedesn Çauş Şebnkaahsalı ra Öern katıı önünde, aan n beş saat ürütü Dezora usarfın hu zuun gönded Ebupl nn ele aldı baktı kaışfenen Çekeenn çnde evd kendsneçevd gösteeden b kğıla sıkıştırdı andı " dı sügüsüne bastı shrl ışık beld Ebu l şaşadı ben bunu apaağıa kadar end k . Fakat, de lave ett, "tılsı kodu He gün, k de güneş doğadan ve baa baaz Sultanın öüne dua eme unutusan söner He b daha da anaz "lah ensuu sulanına! Ebu l br daha anıa geled Elbette pl tükenş hu t apuün tel anış ene uhakkak sönüştür Sönüştür aa , padşah duasında kusur etğne nana rak kabahat kendsnde buluş ve onun çn de korkusundan b daha anıa çıkak esaretn gösteeeş düşüş? zverrse kendsn değl gb şe hnHaddne ble kırk katırın kuruğuna bağlat asalladak kık parça eded ii
mtrı Titn On tiii
6
ZİNCR İşsiz, güçsüz kaldığm gube elleinde köşe penceem kendimce Abdülak amidin üsüi emaşa sı yeine geçedi Yaban cı memlekelede bi kasaba s kulup uzun müd de yaşamakaki azabın ne lduğunu bili misiniz eş n gün ça şı skak gezdiken sna andık çee alışab ileceğiniz ye bulamamakan bee dnza gie, yanızlığın içine snesnı Çam dallaında sallanan bi ıl bası gibi kanızn içi müemadiyen gece gündüz kıvılp büülen sğuk e maslı düüncelele dlu aekeli ağı yüklüdü Can sıknısnı b sesi vadı bunu ancak, böyle bi zamana gube dasında duysınız Eski mbilyalaın aalaını dişleyen gizli kuaın bievye çıkadığı kemii ci şleic ses Biden eskiyivee n gönlünüzde b u kudu v e bu sesi işiisniz ve yduğu deliken incecik zlan içinize bikiğni duyasınız Şaye iadesiz bi adamsanız az zamanda çüüyüp çökmenz pek mümkündü Ben çökmemek için köşe penceesinden aylmzdım köşe penceesinden dün seyededim 7
Köşe penceresnden seetme nsana mübaağaı br r gb görünür Br pencere nhaet br soağı, braç so ağı görebr Br soa se dünanın aç mlarda brdr aat böle düşünmemel: Büü Oanus aldığınız br barda su, o genş denzn trlonda br değdr; ama bütün o ummanda mecut unsurlarn b u mnmn adehte tam br terb mecuttur Hatta adehe de üzum o B damlası ble denz haında bze lm br r ermee etş r Başa chetten düşünülürse Oanusu b barda ea aşı çnde daha fenn daha sahc olara göreblrz zı e uğı e nceeme elbette çoğu e büüğü tetten oladır; ola doğrudur Köşe penceresn şte ben bu tbarla nsan çeresnn br damlası üstüne çerm ş br mosop camı saarım Batığnzı san bütür Rasathaneer nası göer e ıl dızlar temaşa n haaa uzanmış brer fen gözü se öşe pencerele de er e erde aşaanları sere aar zemne eğlmş brer tecübe gözlüğüdü Onun nd penceremden sağa endmze bama, göğe daıp amaa terh ederm Bu bast teles obun önüne geçp nsanlarla haanarı tet en hoşandı ğım eğlencelern başında ger rşmda omşum abancı subaın buldo cns br öpeğ ardı r alı, c ense, dş dama medan da anaları of e srı, buu çöü as br ö pe
: maş e e
8
ana buldok suraı büün dler söküldüken sonra ace br dçye a akı d yaırıp da çene keker çökerek çers anılmayacak eke gren esk surkan eur plen aırlatı uldok dek k olsun dye sankgeçr asl yüzüne krkunç gal bedbn br karnaal askes br köpekr Dkka eder bu re kara suraı düüreek ser gb bynunu ddk uar. Kouun budu surana gördüü askelern en sern en z gserlsn asıı Dnyaya parçaanıp yok edlecek lüzusuz zararl renç br ey gb kn le anars göz le bakıyordu Günde k kere Senegal zbandu br neer kard köürnden alkolu2 e ve adales ze yorulu bu yar nsan nu zncrnden sk sıkı uup aa aldıraya ç karıyrdu Faka ne zrukla. O köpek koskca ssya adaı adea r lepler çekp götüren röorkörler gb sürüklü yordu Hayan, daa sluk solua kuaklar ddk gözler rıl rl e çee ddenen kaakarıık buburuuk ncrden boanverse üpesz, önün nsan e ayan n gelrs nees gelrse een engene gb uuunu bıraaz sert yaylı, çenesnde parçalandını kopuunu görecez Hele br ked r köpek geçyr uJuu ırsın dan bouluyr Ne avlaalar ne ulualar ne nleeler! 1 b öms
akolmak: aaa 9
Zavall Sngai bir türlü söylydiği lri dğiti rrk "Susu! Susu! iy n kadar bağırsa hatta blindki kayıla rsa na l Juju bir kyat iniyorçk atılyor dil ha koparyor giyor O hrlyor zaan, çarsiz çkzapt ko parır gbi tkrar v sokuyorlar alkondan uzanan pn varlı 1 v dağnk saçlı bir nk karısı sak köpk tüyü gbi koktuğu vhin2 vrn tklri havalanarak iltit diyor: 'UJU 1 ş UU V sokağn süknti d gri giyor Kndi kndi soruyoru ir gün zniri kopuvrin n olaak Aaba n k tlr kopaak Nihayt bir gün bu orktuğu bkdiği rak ttiğ hadis vuku buldu Juunun zinir zninin ln d kadı Köpk annktan kurtulan bir ta gibi rla bir an içind gön kaybolutu kasından yti di lr gittkç uzaklaan v sokakar arasnda gittikç sönrk aksdn havlaalar uldok kaabayıo kadar! altüst ty gititi ibilir n iaar itktik Halbuk öyl oladı gün sonrauu'yu znrind çok sakin gördü D k ki önü ya buunutu v uhakkak ki daha azlı yi köpklr rat gi l ssi ni tatı yriz yurtsu z kalı Hnyay Konyay öğrni açlğ dni Sn 1 v sblık
him u
4
gall bek peyuvarlı gözcüüü arkaıda bamaca bütü azgılığıı, kaba ığmaya öke bırakmş, üepeleşmş Hava almaya çıkardkları zama artık hürrye ek kadar görümüyordu zcr tahaül ed ez broa y kcazbel gelmyordu Hatta daa orala, eer yada bağz dolaşmaya koyuld ayakla dbde zcrz ve lu yürüyo, düyaya lozo gözyle, hdde te değ, düşücel bakıyordu. Bu göz ler alaaya başladğ düyay artık arıyordu O ek korkuç ahluk, zcr çkıca babayağ br köpek olmşu welce yaıa yaklaşamay a maalle çocklar etraıı arıyorlar "Su Suu dye alay edyorlardı Adrmıyo u ble ra büü heybet kahramalı ğıı o kopayacak adğı zcre borçlu d. uju gaml gözlerde ara ra, uzak, şal br hara gb bu zcr geçyor, kpek, zcr aryordu He
4
GÖZYAŞI e tuttuğu hzmetç kada ded k Dl adouya ezemyor. Rumell ms se? rçe köyeded lm yazs mş uralara düştüm lyo k vaktye sarş mş, mav gözlü mş. Şmd saçlar küçük akr dükk eeker e kla e de ot ezey, dokusaz hşrdayacağ sadğz casz, kuru soluk reg şekl alş özler esk şekerlemş şurupar kadar douk fersz, ka suu çeklmş De çök müş gam tortusu. Bu kadar kru, kauğa ezeye göze hç rastamamşt Bell k u kad akşam aks zamada o u zevk kaçracak. çde Br aşkas uuca savarm ded Fakat hkyes dledğ ç savamad Balka Ha kopuca hudda çok yak oa köyde r akşaüstü şu korku ylmş Düşma gelyo Bu gele o zamak düşa d ve rz düşmadr da . üslüma ereğ süüeycek v üsüma kad rleeek Bütü kö hak m mül e varsa rakp kaçmaya 4
karar yor; br anda a öküz raba rar çn n as arsa hps hazır ouyor. Du Aş d hazırdır; br atın üstünddr. rksnd bş yaşındak oğu bndn sım sıkı sarımış, önün üç a şındak kızıbasmayan br kuşaka dzrndn br yaşına yarusu ukuda.ğr bağı kuağnda Tprdn ar a myn souk adrmayan b r ağmur nyor kş başangı yağmuru.. Borar k bu böy sürrs oa su basaakır; çaar kabaaak, nhrr aşaak köprür çökk, yo z kamayaaktır. sak g çnd srsıkam br ka km aya, km aa koşuyor kaçıyor Öndk üm ordumuza şmk, arkadak kork düşman orduana çğnnmk Ön bakıyorar Çamur ağmur, karank Şmşk b çakmayan koy dğşmz br karank rkaya bakıyorar Gn öy batkıkar su tabakaarı g.. Dnyorar Uzakarda kabaran drnn kü uğuusu yakınarda ça mua batp çkan ayakarn boğuk hşrtısı yş, bn doanan uk koarn ara sra gşdğn, dyuor. Uma dyor uuma Önündk baş yaaş yaaş dkğn kabdyor dzn doğu ğyor Uyma Emnm, dyor "uuma Sonra kuağnda kıprdamaar başayp ha ağamaar ştn U ğm dyor u Osmanm k br süçüyor kapanıor, souor kndsn o parıor; gömüüyor g sknyor gn rm çaba 4
lyor O yaşl, romatizmalı horada bir beygirdir oprak ise gittike vıcık bir hale gelmektedir Yağmur keslek bilme diğinden sapanp kalmaları ve aşan bir rmağn akınsına kaplarak boğulmaları ihtimali oğalıyor yavrulanabakarak sarlarakfena ölme ve kendi , artık, atınçide sninyşe kudretsizliğne bulmaktadır. en dehşei korku şimdi budur: ndan ayılarak üç alı yükü ile yayan kalmak iha ye bu oluyor Evvea öken sonra da başın uzatıp yan üstü uzanan bir ürlü kalkmak meaini bulamayan atan iniyorlar arabuk iiyorlar a durmadan ilerleyen felaketin kalesinden ay düşmek yşeye hepsinden daha korkunç geliyor Fakat geride kaldığını anlay p bir müddet sıkı yürüyünce artk bu ü ouğu birden taşımak, sürüklemek imkn kal madığını görüyor hem koşuyor hem düşünüyor: İkisini olsun kurtarmak için birini feda emek, haemek lazımdır Hangisni yşe, yannda dizkapaklarna kadar çamurlara bata ı ka meye alışan limecalsiz nin minimi ni elini bırakmakcesareti istemiyoryürü Boynuna doaa kolları da çözmeye yoktur Kuağındaki ıslak hareketsiz, sessiz bohça ona zaten cansız gibi görünüyor Belki kendiliğinden, soğuktan su dan havasızlıktan, ezilmekten ölmüştür anın bir ümdi budur: Yaşamadğıı anlayarak azapsız kundağı br tara en z çamuru e az batak yere ırakıvermek Bütün o kıyame içnde, elinden tuttuğunu ve omuzla nda taşdığını sürüklerken kucağındakine eğliyor, dinliyor Ses işimemek, hareke duymamak üidiyle dinliyor 4
e yarusunun kısık ksık, ılk lık ağladğnı duyuyor, Eya diyor Bu srada ilerleyen kale, selin atıra çkara, ura çarpa srüklediği ir enkazdan aşka bir şey değildir. ranlığın içinde çotur düşerekAyşe, çamurlara ömülener, baslarakYüzü eziener l ykünü atmayaüstüne raz olamıyor e vücudu belk de, yağmudan zla döktüğü soğuk terle slanmıştır Soluk soluğadır. Dierinde, ayaklarn çamurdan çekeilecek kudret ittikçe azalıyor, kollarıda e boynun da öyle bir kesiklik, bir uyuşma bir karıncalanma, niayet bir duyamay ış var ki Gözlerin i ka yor, so koluun açıp ykünü kendiliğ indenüstünde b raktığıaşka n ancak a daa alayabiliyo r. Şimdi öğsünün bir yük, ağır kat daa sıcak daa canlı, soluyan e sarıla birini issediyor i, emi azıya almş bir atın arkasndan, üzeniye akıl çe kilen bir ceset ibiydi, rümüyordu, yüükoyun, elinden anasıa ağlı sürükleniyordu İşte o, şimd, bağrın üzeridedi zun bir asretten sonra birbirerine kavuşmuşar ibi sokuluorlar, eki seniyorlar açma l deam ediyor yağmur ve çamur da beaber Böyle irkaç saat mi, yoksa birkaç dakika m ene ko şuyrlar koşuyouz sanıyorlar Ayşe tükenyor, demin yolda ıraktılaı at ib yere uzanıveeceğii anayarak aykır mak, birini idadına çağmak isiyor Gene koşuyor e birden, aayi bi aik, bir caılık duyyor ilerye amle diyor. Neden sonra alıyor oynundan saılan zayıf, uk kolar atık yoktr Emine de dökülmüştr 4
"Çk sırtıma A dyor ye sarı, sıkı sarı, sakın gev eme Ve öye, kanının son aten yakarak, kayıp düerek gene kakarak, gene yvaranarak yağmur ter, gzyaı ü nü yıkaya ykaya vermeden yürüyor Asn kurtarmı omak tevye sevnyemoa ür feaketere katanıp ümt çnde yürüyor, kaeye yetyor, kaenn önüne geçyor, kaey gerde ırakıyor ve seher vakt ay yıdzı r ısak ayrak çek küçük r kasaaya varıyor ükünü r epha ne sandığınn üstüne ndryor Kurtuduk , dyor "k ! A kakmyor kımıdamıyor Aye saater den er r ceset aıdığın anamyor anamak stemyor, h "k kurtuduk A dyor, güümsüyor, mütemadyen, geek yağmur g döküen okn göyaarı çnde güümsüyor metç donuk, fers katı suyu çekm kuru öcek kauğ gern aret ett "ey ded te o günden er en ağayamam ağaak sesem de mem k neden göermden ya gemyor
46
KEKLK Kö engnlernden Zülfü a ne aan sorulsa avda d Çoukke, aından dola br tüfekle avlandı sırada kend kendsn aralaış, br göünü kabeşt Bunun ntkaını şd, tek göüle bteve kuş peşnde olaşarak çıkarordu Fakat çoukluunda aptıı lk kaal av ona fe na br akap takışt halk arasnda Kör Zü de anılırdı Kör Z bundan kurulak çn br çare buldu, haa gt e döüne artık a Zül Aa odu Br bahar sabahı şehrde kendsn e rast geld Tüfekle rle köpekerle hebeerle e adalarıla otooblne bnordu urlu osun aı Aa ded Be e görek çn sala göünü üüe çevrd: Buur, ded, kekk alaaa gdel a epe dolaşaa eal o k de eap verd , grpten en kalkt Bu öle bldn kekk avı del Br "ahal ere oturaaksın, uşlar k takım senn önüne geleek, ataaksın şk av sanorsun Paşa av Aa le avlaaaknız? 47
Hayr, kanık sesiye. Bak bahar vaktinde Baha sa de insanarın değil kuşarın da aklını başından alr Sıak iklimlerin ağaçız ve kiremitsiz her taş şehri gibi tek br renk ve değişmez br ışık ile kapıyız; mevsimeri içe riye skmuyruz ki şimdi Haı yeşermiştir; Ağanın gideeği yerlerde bademlerDüşündüm çiçek açmışır; tarlalar şura da, burada, köpüklü buutların akiseri saanan su birikinti leri görümekte kurbağa sesler duymaktadır Haepe güneş taş duvarlı ak skakların enderesine tıkandığı için bir nevi ışık dumanıdır; duman gibi ala ky, bğuu, adeta isi göz mduruu ve şaşırtııdır Habuki kırlarda genişlğe serilmiş, inelmiş, renkerle yğrularak, süzülerek elmaiyeeşmiştir Giderim! dedim. Av y er seçidikten snra Zü Ağa emir verdi Geiriniz Nazıyı! Snra ana döndü: Çığırtkanın adını Nazlı kydum Bir zamanar keklik sekişi ysma br Nazlı da benim ve benim gibi birçk deli kanlıla rın anını yakmıştı! Biraz snra khya, kuağında stü sımsıkı örtülü bir şey taşıyarak ve yaş trakarda düşmemeye çalışarak yanımıza geldi Örüyü usulaık, sarsmadan, sallamadan ağır ağr kaldırdıar Kuş aık havaya çıkına şöyle bir kabardı ayağnın biri inin tırnakarnı açarak ierie uzattı silkindi kımızı hal kalı gözeinin beyaz pedeerni aça kaaya bize baktı; ha çe ıtıdakadı 8
Götürüp uzata br çan arasna saaar Beemee ouu D e, e eor çne gevre gevre ste s te br operet mauas aar süsü ve sevm çarmaa baamt Neen sonra amaçaran an ötüere brço evap uu amüser rara e ses nemeener e tabata aan e n h o name umamar emet r Gö ge ümü suara ürperen otara ovaa sürüen önüüne ve avaa tüsüe nen bahar ousuna araan en güze ses Ha Zü Hazr ol bem e D avene an atan r br e çaarn arasnan önümüze çvermt Bana hrsnan germ gb görün ü; pençeernn üzerne ürüoru sese oru geren aa hovara haa br ha var e zarf ne mert, ne nç br uu her arafnan haat aoru Yanma sa Ha Tete ounum Yere b r çrpnma e bree n ere u ge br çüner üa b r a öraa ün ü Bö Topra eere anar çn e ütü uruna an verenere atsz Haa ses bu zuüm en zev aor gb gtçe naz ve ve esoru çm en susmasn storum at, Ha Aa e uaarna ar merame muhabbetl muhaeb stanbu çouu gö rünmeten utanor vuruorum Br ar a er e e ar a çaarn ç ne n or aa atar; brbrere bo öçütüer Kz urea bounar mt; özler or eslmt ate saçara ba 49
yorlard. Sonra kanatlarını yere sürdüler ve homurdanarak tutuştular. Dişi hl ötüyordu; daha keyili ötüyordu; kıkır kkır, kıvrak kıvrak neşeden kalarak zevkten aşarak ötüyordu. şte o zaman müthiş bir şey varı; gördüm: Ortada üçüncü bir keklik bu keklik kavga sıra sında gelmişti tüfeğin patladığını işitmiş kuşlaın vuruldu ğunu görmüştü. şte bu keklik ölüm t ehlikesini hi çe sayarak pençeleri üzerine yükselmiş göğsünü dikmiş, dişinin gizendiği çalılığa doğru o kahe sesine doğru önüne geçe meyeceği ir cinsiyet hırsıyla pevası rüyordu Onu da vurduk Hacı Zül: "Bizim al bin aln değer! diye övünüyordu. Halep,
5
AP Ha enilen en iyi ins Halep yağı toplamak için aşieein yayıldığ çok temiz, çok kokulu, sıaık otlala kaplı baha çölleinde olaşıydum Yolum kasaaya uğad B oma haabesi üzene yeniden kuulmaya başlanan bu çoak Baiye limanına muasarıf es bi mektep akadaşım çıkmşt. Hukukta beabe okumuşuz. İşsizikten, eğlenesizikten, sohbesizlikten bunalıyou, yakamı bakmadı İmkn olsa hükümet konağndaki odasına a benim için bi masa koyduaaktı; çalışma saaene e kaşılklı otup İsanul' an bahseeekik Uzaka kaanla için İsanbul'un kaldımaı bozuk eğili sokaklada çamu ve süpüntü yoktu; tramvaylada ve vapulaa ap çelmez Muslua an Tekos yeine kevser aka, sesemlei lodos ılık bi buse, işleyii poyı bi sein neest Blhassa çölde onu konuşu ken hep be yelkenlein kayp gittiği şuup enki enizle aize gibi şkan pınala, çına ve çitlembik gölgelei çilek alala, ya bahçelei tüy gibi ine kanlae ağızlaın an şekleme kada alı söze dökülen ızla göüsünüz alnız gömezsiniz, dokunusunuz, tutasınız, kuakla sınız da Kokusunu duya, adıı asınz. eylak dallaı 1
yüzünüze sürülür gib olur; kaın bluzarnın kabarıklığı sanki elnizin altı na girer Bu hatırlayışlar o kaar canlıır özlüür e sonu o nispett e acıklır tur vericiir ki Bereket çölemuasarrıf aşire kavgalar kanlı vakalar oluyor iyeikie işleri bir çıkyor ara bulmaya sinir yatşırmaya giiyoru Bazen be ni e beraber gö türüyoru e gittiğimiz aşiret şeyhnin ziyafetle vermesi eti alka eveler, bize kuzular kesilyoru Yere sıralanmış ko caman lengerlereki kösele renkli yarı çiğ kzgın kokulu ve ekşi eve etlerini; krli enarili onsuz Beeiler bir akbaba sürüsü gibi salırıyorlar öyle iikleyerek, bizi tiksinire rek yiyorlar Kuzular ise güzel postlarınan sıyrılınca emin kıraki o iştah verici ombulluklarını temizliklerini kaybeiyorlar kaynamaktan eleri kemiklerinen ayrılmış yağları eşilmiş çirkin bir şekle girerek el sürmeen öğürtü veriyorları şte bir gün gene böyle bir ziyafeten sonra ii Şeyh emir eri Çağırınz Ebu kreb i Hl lenger başına eve kemiği yalamakla uğraşan bir Bee zorla yerinen kalrılar üstüne ortaan yırt maçlı br entar var murar elik eşik bir paçavra Belineki kuşağ zla skmışı. O enari alına, karnınn lüzumsuzca aştğını görüyorum Emre ya Emir ei tr e eşkli 5
Fakat ağı ağzı kemikten kalan et lierini dişlernin arasından çeekle aklamakla ezmekle meşguldü ir emir daha edevi bze baktı sırıtıordu onra eini koynuna soktu içerde aradı tuttu sigara çkardı İr bir bir şe akrep akalit kutusu rliğnde o sertlikte o renkte bir akrep u akrebi tear göğsüne komadı Yere de atmadı sol kolunun üstüne çplak etine oturttu Haan şöe br gerildi zehiri kuruğnu tabii sevk le büktü üudunun üzerinden aşrdı getrd koun bir ta rafına sokaakmış gibi hrsla uzatı Fakat geçi tekrar çekt çevirdi e usu uslu kuak arın kısmış dertop olmuş bi taşan ürkekiğe eski hali ni buldu adet uyudu Gözlerim döt açılmış bakıordum Ebu Akreb elini eniden enarisne sokmuştu ir akrep daha çıkardı ir daha çıkardı İ rli ukl açık sarıdan tutunuz da kou renkilerne kuzgun siharına kadar her en atşında bir tane akalı or koluna una boynuna dizior dizord u v e her desında eni omz çkan akep ilk gbi eela bir sokma hareket apıor t kuyruğunu ete tam akaştırına kendini to parlaıp draksıor dönüo sakinleşiordu Nihaet edevi onlaı saanç oyunnda aş değiştrenlern düşüne temknli harekee bre birer erlernden ka rdı irer bier entarsnin arsına erleştirdi ir mddet kuşakla bel arasda bu entanin içinden kmıldandığını kırandğın kabarp indiğini gördük Akrepler muh çplak ten üzerinde kııl kl aıştıkar ererini arıorlard 5
Sonra bu da yatıştı Çadrını görünüz! dediler Eb Akrebin haymes1 herkesinkinden oldkça uzakta, kaya eteğinde idi Önümüze düştü bir hayanat müzesi müdürünün arkasından gideridik. gibi Beyaz şaşkınreler düşünceli olduka ürkek ve iğenme halinde ve kobaylarla dolu bir serum müessesesinden çıkmış kadar vüdumuzda ürperme ve genzimizde yaş, ekşi bir koku dyyorduk Bedevinin kuşağ arasndan düşüverecek bir akrebe bas ma ihtimaliyle önüme bakıyordum sanki belimde benim de yürüyen bir şeyler, göğsüme, boynuma doğru trmanma ya çabalayan kıskaçlı yarı tüylü ayaklar vardı. Ebu Akreb kayann başına gitti Gelmemizi bekledi. Sonra aş, sula, altındakilere bir zarar vermemeye çalışa rak kadırdı Ymşak ısakça toprak üsünde bir karides sepeti dolgunluğ ve kaynaşması sezdim; cıvl cıvıl bir hare ket. Bedev kanarya kafesinde yumurtadan yeni çıkmış yav rlar gösteren bir kuş meraklısı neşesiyle gururuyla Zgar! ıgar! dedi Küükleri! üçükleri Artık seyredemedim; bizi bekeyen mutasarrıf otomobline doğru hükümeten medet lamaı umar ona sığınır bir adam ümidiyle o telaşa koşmaya başladım Önüme Şeyh çıktı B Alahın belas melun heri hiç akrep sokmaz mı? diye ayırdım. Süknete: Br ker soku idi ddi kat sokar sokmaz akrep öl dü!
Halep, a çr
4
KÖPEK Işık vrsa bie içine fer üşmeyen bulanık gözü kü çücük sıska yılgın bir köpekti Kenini bilinen beri kuyuğunu baakarının arasnan çıkarıp keyili kei sal lamak fırsatını bulamamış, gözlerinin yaşı kurumak bime diinen yanakaı kurulamamıştı Tüyeri, manganemen alına sırta yanmış keierinki gibi rli sarı renkte oluunan yıkansa a emzik hissi ver mez, onamay öğrenmeiinen e kimsey eğeniremez i O güne kaar Hoşt" lara aışmıştı; ik Kuçukuçu!yu Osman an işii Osman bir kabaha şleip y ilere üştüğü zaman bu köpek gibi sokaklara sürtmüş, urmuş neşe zünü unut muştu Ona a her uzanı kapı aralığınan ili anlama ıı aamlar oşt! "a benzetği eskin bir kemeyle hay kırıyorlar eline gezirii kıt çiçekere Kulhüalai yazıı tabaklara bakmaan tesyüzü geri çeiiorarı Bu ççekei vianeer arasına yapıyor, bu tabakları bostan kıarına yazıoru. Bereke ki, sıak iimi emleketere Akenz kııla rna olaşıyoru Bütün geçiği yerer eniz kokuyoru ve ona bu koku beseyci geliyou Deniz, muz portaka, şeker kamışı, kır
mz bibe kekk ve süprnt kokuyordu Ağaçladaki olgun, scak meyelerle yerlerdeki çürk yemiş kabukar kokusundan sesemleşiğini e müemadiyen bunlar yemekten de içini kolaştğın, boşaldğn duyyordu Bi akşam, çit kenanda srtst yatmış kasndan ne le geçtiğini rk etmeden dşünrken, kendisine birinin baktğn sezdi Başnı kaldıp etran ad Bir uk köpeğin yaşl gözleiyle karşılaşmştı Acıd: uçukuçu! diye çağd öpek başn yana eğdi; bi kulağn dikmiş, öbn aşağya sakımşt O güne kadar işitmediği bu tl szün ma nsn anlamaya çalşyor nladna da ianmyor gibiydi. İşte iki bahtsz böyle tanştıla Osmann aşlaa, opakara srtünmekten ha döklmş krli hki ceketyle köpeğin açlkan serleşip sey rekleşmiş kirli postu yan yana gedi; birbiine uydu. Her ikisinde de hasret derecesini bulmuş olan sokulma ihtiyac çaçabuk snmalana yardm emiş Ayrlmaz dost oldular kğttan zlkasaplardan bak sat; kemik satamadğ za anOsman rndan ekmekçiçek dilendi toplad; aşdğı bile oldu. Köpeğiye konuşuyordu. O gaml yzyle gene kuyru ğ bacaklarnn arasnda yanaklar yaşl dinliyrdu Sevildiğini sevdiğini anamayan neşesini ve gönl çaknsn belli edemeyen ir huyu arı Gzleri ersiz kuyuğu hareketsiz, akar gözleriyle mahzun mhzun sevi yodu. Seviç havlamas bile bir ksık hçkıka başka br şey oamyordu. Efendisin akasndan hl koulacakmş 56
gibi bi ükeikle gidiy dönüp hemen kaçmaya ha bi halde çekingen ihya_ aa bakaak yüydu Osman bi memlekeen bi memlekee geçeken köpeğini yllada kh üüüy kh kluğunun atna al ydu Ymaktan kkuydu öüvei diye kkuydu Uyken yannda nefesini nefesine uyduan bi de y daşndan gene mahum gene ek başına kalmaktan kku ydu çiesine katanydu Çk de aç daima yutsu ve yu böye iki y geçti Osman'n büün kuduğu hüya bi kulübesi mak ve ak şam dönünce köpeğini kapsnn önünde bekle bumak. Baen iş çkyu köpeğini hanlada baky ka büyük köpeklein paçalamas imaiyle gününü kkula çinde geçiydu. Bazen de nu bi yede bamadğ için şe gidemiydu Olmac bi ihtime inanmşt Bu köpek de Osman'n memlekeinden naslsa bua düşmüşü da kendsi gbiy i u han ekiy havasna suyuna güzelliğne snam ydu He şe gaipsemiş nun için böye ylgn kambuu çık kuyuğu bacakann aasnda ş gözlüydü Bibileinden haedişeinin1 ebebi de bi y yavu su bi de tağ uşayd Böyle düşündüğü için köpeğini büsbüün seviy nu yabanc ülkelede ek başna bakmaktn üküydu Ölüveisem ne lacak diye handan fena kie geçiiken kendisinden fazla na yanydu Zia Osman'n haslandğ aeşli öksüük nöbeleine uulduğu günece bi hendek içne skulup ğ uy z ş 7
d Köpek dizleinin aasına giiyo, öksüükle zlalaşınca başını çeviip nemli, blanık gözleiyle yüzüne bakıyod. Sona içini çekiyo, kıvılıyo bn kaına sokp y madan, haekesiz ve gözlei açık san ikinc nöben geli şini koka Zamankoka ikisinibekiyod. de gitkçe bibiine benemişi li sa ı enke, sıska mahzn, siz baışlı, sıtlaı kabamış, üy ei aas aas, çikin ve lüzmszdla Onn için de atık kasabalaa ğamayaak kılada yaşıyola, yavaş yavaş çöllee kayıyoadı Nihayejandamaaın eline düştüle Kola iple akasına bağlı, Osman günlece bi silahlı süvainin ovaada yüdü Köpeği çok gei den, daha önünde ihtyatlı sıak ve ükek peşi sıa gelmişti. aakollada bekleniken zaklada kayala aasına saklnaak gözcülük ediyo, yola düşülünce meydana çıkaak, sinsi, topak kabatlan sipe taak, akalaından geiyod Klaaı daima etike, dikilydi. Osmanın öksüükeini dyna bi ısa müdde dyo, başını eğip bi kla ğını sakıtak dinliyod öylece hdda Osman sesei vegeldile yabancı oldğ için daha güneydeki bi komş ülkesine aılacaktı Sını aşına köpeğine kavşaca ya. Hep b ümitle ciğeleinin söküldüğüne, sade dışada ki sıcaktan değil, içinin ateşinden de eidiğine bakmayaak üüyod Hasetin sona emes içn hem de ase gibi, dik ve intiamlı yüyod aakala önünde dp elleini ipten sıyııklaı zaman ona saıdı kağın alı öptü, okşadı. 8
akat bire sarslı Gümrük kolcusu özler aka sska ireç köpe ösererek Yasak emiş baytar şaaetamesi olmaa haya eçemez! ayvacaızı eçiremeiler Osmaı kolarıa çözüüp p ou boyua takılı e huut ehasıı tua iree balaı Osma yları; keyeli janarmaı elee saı sl kolcuu ayaklara kapaı erkes memurar kaheci maşlahlı yolcuar bütü alk ülüyoru Osma öksürüyo� çauşu pposuu umaıı seyreyoru Kpek kuyruuu bacakları arasıaaha büsbü rmış kambuu büsbüü çıış özleri bulaksıkışyaakları sısıklam başıı ee emiş bir kula si ötek üşük melul melul bekliyoru Nihayetaarmalar kızlar Osma çürük ko sırtna öürücü brkaç ipçik vurulr huuu te yaıa bayır aşa aşlıklara yuarlaılar Buu öre köpek ewela yerie rlamak ipii kr mak ayaa ik e şleri meyaa kuyruu imik hrlarak iri çizmeli aamlra salırmak istei yapamaı Çöller yolaşıı arıa aç karıa susuz uykusuz ili bi karış sis sisi ülerce aşmaka mecalsizi; yapamaı Saece e eri içi çekt Sora öü öü kırıl; ısak buu karıı tüyleri arası mü e yaş zler ama kocu Hoşt" eyic olarak taıı üyaya so bir usaç çie ymu Şişli
LAVNS şte Lavres taya aam" eler ve akta çar ma oğr gele siya sakall krk beşlik bir Beeviyi işaret etler. Daa o ama Lavres Lora cvarda bir çocğ ememek çi motosketi ağaca çarpp kfatas yaarak ölmemişt Deiğim sees rkamş arabeleri vaaki büyük tre köprüsüü yada bir aftada beri Sriye üküme esaba Fra öktüğü sy öçmeke meşgük Blrsi Ml Mücaele srasa b köprüü bir ayağ Türk çeteleri iamitle atmşlar düşma sekya güçlüğe ğramşlard Mües o gü e sab eticesii biird Ner a kikada 2750 mereküp s öküyor Çarma gre Bedev e k B baaraki sy miktarr aol' a karlar eğ ama avres gü mevsmde ölçmüştü yi atrmdar küsr blmş amak br Kür ağas Hac Kasm Lavres a amaan laf eeme" dye gülüyor
"akk ar, diye sahabet ettm. 1 "Öyle bir adamı tanı ktan sonra elbette sı k lakırdısı geçe Ee, söyle bakalım acı sım , arens buralarda ne yapardı , nası yaşardı ? Bir sigara uzattım Güğümde kaynaya kaynaya katran ngini dediğimiz çeşnisii almışe olaacı n Amahbup ap kahe s h lasasMısır ı ndan2Çarşısı kulpsuilacı z ncanına irkaç yudum döktüler araret kesmek e kalbin atışını izma sokup insanı erahlatmak için sıcak klimlerde bunan ydalı içki yoktu. Bi o, bir de meyan kökünden yapıla köpüklü su Sus Laens de bu kaheden seerdi mumi arpten ön arkamş'a bir ngliz heyeti gelmişi harabeleri kazak, anka aamak iç in Ben o heyetin del l, rehberi e ekilharcı idim İşte Lavens de heyetin içinde idi, arkadaşı Vood'la beraber. Fakat onun iş gücü eaı dolaşmaktı. Başını alı r, g ider kşamlara kadar sıcak çölü adım adım, çadır çadır gezer ônüne çkan Bede aşirelere uğrar, konuşur, apçayı bi raz daha iyi öğrenmiş olarak dönerdi öner e geceleyin karpit lambası altın da apç a yazar çizer, sabahı ederdi Yemen mamna ktip mi oacaksın? derdim Şu ceabı erirdi "ul bü ilm ele hissin! Çok uzaklara atla gideceğ gün beni de yanma alırdı Cebel Abdülziz e, Sinca Dağları na , Dic le ye böyle gitmişik. Aneze, Şammar Meal, add gibi göçmen, B sa, aggare, B Şaaban gibi yarı yerleşik ne kadar aşire arsa
be tm: t tee, a ma : ö 61
hepsyle nışış yeeklen yeş, çadılaında geeleş, gazelen seyetş, asallaını dnleş, tükülen ezbeleşt Lavensn neşe oldğu zaanla da vadı Hç unuta, b gee baakalaında tep. eşled çlenden bnn, b lodun b seğlene günüyüş Bütün yeekle, sandıklala İngltee'den gelş Kazla, balıkla, tatlıla çöekle, yeşe. . Hatta ekekle be! Yaı sa hş oluşladı Ben geç vakt yatağıdan kaldııp yanlaına çağıdıa: Şu syah saçını, sakaını b dakkada aka çevey ? a, b daha, kaa çıkaak şatıyla!" Bunu dyen Lavens d Lavens" ded, onu, yaşasa, Alah yapaak, bıak kend halne!" Cebnden beşe lalık k İnglz kaes çıkadı Öyleyse aç göğsünü! Ş b tua kılı aklaşıaağı" Açı on İnglz alını le b süü koyun alabd Bavulundan b şşe getd, çndeknden b tabağa döktü, b fıça le göğsüe südü Kıllaı bebeyaz keslşt ve uh h da beyazdı daa beyaz çıka. . Saçı sakalı ssyah olduğu halde İşte, Lavens'n öüe süeek lan dagası! Fakat sze daha aayp b hkyesn anlataağı, b lı hkyesn: Gene b gün kz de aşlahlı, at gezntsne çıkıştık Fıaı b yakadan ötekne geçek çn kullanılan geleden bne gdk Bu kaba, hantal, avna ouzda b tabut e ğ p 2
ibi döne kırıa e ıırdaya rdaya, ırık kuwetiyle neh i aşmaya çaışrken yanmdakinin meraklı lduğunu bildik eri için bize dediler ki u kenarda bağdaş kuru turan Ara iyi la bakar nmza elin ert dedibir Bedeiye dimLaren kat "Çağr yerinden kımldamad uatlaelenea erdi "iz buraya ein Ben kızaak ldum İniliz tınmad kalktı alanan emide eneyen ine tahtalardan aşaak lıın yanna itti Tabii, ben de arkandan Falı yzme bakmıyrdu bile Laenin önne rdğ meidiyeye de eini rmedi Kynundan br trba çıkardı içi ineik kum du bir trbaık Bn yere er di dzeltt nra şehadet amağınn uu ie zerie birtakım çiziler çekmeye başadı Çölde, fırtınaardan nra ördğmz ylan derii meneşleri ibi aayi ka rarız çizgier Dk gibi hatırımdadr hem bunarı çiziyr hem de şöyle öyleniyrdu an Gaze! Laren, ençAtın znn taze neşeiye diniyr lm · yrdu Emir Dökdğn kan yatığın aze açtığn altn ırat gibi bşa akyr Bedei, birden elini kana ötrd Bir çuk ana bela etireek Başın kru Ve armağıyla alnının çatn şaret ediyrdu Vudumda bir rerme daş tekrar İniliin yz ne baktm Ha lmyrdu, kat başka trl aı b 6
bükülüşe O kaar ki lcnn esirinen kurarmak lumunu uum usulcack: Sz bir aşire emirnin ou san ona göre bir şeler uuru em Lavrens boşluklar, kavuk epeler aasnan evleFran evrlesonsuz akan oprak renkli sulana almşt Neen sonra şu cevab, veri: Doru bli Ben üna en bük aşiret emrinn manevi oum Çara arkaaşarla beraber söleşk: Evet, oru blmiş Lavren ngiliz krnn manevi o u i öküü kan ve an a boşa git! Hac asm ac kavesinen bir uum aha içerek iti ra e: "Faka cnn kum üsüneki çigileren okuuu aln asnn son ksm çkma, aa alnnn çats ie bölünme 1 Halep
Lren, ir motoi aa onn at tam ti müşü
64
ÇIBAN Sz Halep çıbanından oryorsnz Halep us ağda çıbanarından Halbi onlar benim rdüğüm çardğım Hadramt çıbanının yanında br sivce br ben ir süs beli de sesapel artra bir dama çoğu de bir irinli msasıdır Hiçen veya hoş br şeydir. esela banz ş dans eden St enn sol yanağın ai minimin, sıcacı sedef parlılı çapın ırşılığa. ernin öpmeye oşamaa hatta olamaya davet eden br ilvesi değil mi? Kadının ceylan özlerine dalp aldığımız ibi püüzsüz yanağının parşmeni üsündei b cazbeli aş yol rosine baıp alımızdan iç bahçelerde ytu, aranll manzaraları düşünmüyor muz? Haep çıbanının bylesi yle bir üzelin yüzünde seher a ğündei çoban ıldızı adar ıanış taze, ol ir ışıa parlamıyor, büün vücda bir rpel, cns cazibe e cins raha1 serpmiyor m? Her ne ise, bir aser b ada şiir yapabilir Size daha isi hiyemi anlataı aiha kk 6
Bize dost iki ap emiri arasıdaki azveere bir ihayet vermek dstluk kurmak içi Yeme vali ve kumadaı zet Paşa bei uzak çöle Hadramu hududua ödermişti At ve hei1 sırtıda iki yol aldıkta sora bir masal memleketie vardım oa kumsalları ortasıa saki yer azmış arsa pahalıymış ibi oar katlı açı evler kurmuşlar Bir e bebeyaz, ğr aartmalar Balkoları terasları umbarı ie sipsiri öz kamaştırıı, baş dödr eğreti siema kuleleri Çaak çömlek side çalamaya krılıp parçlamya istidatı o kadar evrek şeyler ki isaa bir top patlas, hepsi birde hk ile yeksa olaaklar2 tesirii yapıyor Merdivelerde çıkarke ayaklaımı pek basmaka korkuyorum Yağmur bu memlekette ç dört seede bir yağıyormuş Yağmıyormuş, bir sel halide iiyor sarıçları havzları barajları doduruyo, brde kesiliyormuş yei yağmura adar kullaıa içe ve huralıklara akıtıla bu sudur Çrmş siekemiş kurtlamış kokmuş bir su Bir su leşi Emir veziri abaozd kemikleri ve köseede derisi ola bir eskiiri,Habeş stemavimtırak dşmş hamam ksdirii kara köles özerii akböeği içideibi çır pıdırarak tebih eti: a Hare} aid ibilğiizi urke açık bırakmayıız bir siek vardır sokarsa habis bir çıba yapar, tedaisi zordur a habis kelimesii her e çi kullaırs oda çekimelidir
n k örgçl eve k k mak ir lmk 66
Ben de çeindim, cibinliğim her zaman sık skı öt üm. Kenaarn şitenin aasna eime sokum Nası öt eyeyi sokmayaym kokmayaym? Çarşda pazada yz i yaıdan yaya kemiriip oumuş ienç adamaa rast geipH"eniden mi? ayı, diyo adıdiye "hasouum is çbanavaki: n u habis çıan neede çkasa etan i sein açt yuk ii deşiyo öz veya urun ne buusa ap ö yodu i n şakağımda tat bi kaşnt duydum; aynama akım haf i kızakık oasnda aşsz i sice . Hemen vezire koştum Başın saad kaşan oynat sona eeni iririne vrdu Geen köesine i emi verdi İçeiye i kocaka soktua Deği hakkatte kbus eçirken ie kaşaşmanz tav siye edemeyeceim i cad da kp eide spe si eksikti aşınan yei bi de o özden eçirdi ve hkmn edi Ta kendisi! İşte size ahsedeceim şimdi dnyannİkeniş acayip bi çbanından ve edavisiden hurmaka ana raha i döşek kuak odu Ben içine yatda ve himetme ç Sudan köe ayda. Emi demişi ki: n' ay a dönmeniz i çi n k i hata yoda eçimeniz azm ei teda vaktini eçimiş usunu Hem oada unu i en yoktu Biz ah izniye sizi iy etmeye çaşacaız Cad h e sehe aşmın ucuna dikiiyo çan mu ayene edyo Daha omamş diyeek dönp idiyodu
ihayet bi saba kmını bulduğnu söyedi e b iğne ile siilcenn başn yeinden, büsbütün kopamadan usucacık oynatı Sna koynundan bi ymak çıkadı ucu n o siilcenin yaaya henü taklı olan başına ilmikled Yumağı biine sağdı sağdı öteki ucunu da huma ağacının alt dallaından bağladı Hisseim ki yumağın daldaki ucuyla çıbanımın içinde göemediğim bi katı ymak bibiine eklenmişi Tembih şu idi On gün kımldamadan yatmak e bu ip iği kopamamak! Hayatım bu iplğe bağıyd Şayet o kopasa çıbanın özü içinde kalı e benim de yüzüm çaşıda astadığım Bedeleinki gibi gel deşili yaa çene kemklemi meydana çıkaı bi gözümü de alp göüüdü Onun içind ki kmıldanmadan kımıldanım diye uyumadan yatıyodum Gözlem çıbanımla huma dalı aasnda hf haf sallanan incecik iede, kalp gibi yaıyodum Ve o te he gün bazcı daha geşiyo, yaamdan ek lenen paça ile uzuyogdip Bi gidip öümcek ağı teli ibi ik baştan tutulmuş boşlukta geliyodu Ben başımı dimdik uak gündüzlei çöl güneşinin ka layladığı kamaşcı göğe gözleimi kapıyo, gecelei açaak kalaylı göğün işlenmiş manzaasında dinlendiyodum Şüpesiz ki çıbanımın kozası he gün biaz daha sağıı yo boşanıyo, ulıyo tükeniyodu Ya kopasa dyodum Kölele, koku içnde bi ağızdan hayışıyolad ah saklasn 68
Sıkıcı bir rgr bir mur maazalah br kum fırınası yahut, kelerin dikkasizline rayarak içimin geçiği bir sırada sersemlikle kmldanvermem çl sıcaında pişerek yavaş yavaş ibrişmlenen bu ceraat iresni koparabilirdi O aman Akıma hemen abancam geliyordu tam çıbanımın o duu yere namlusunun dayanaca toplu es sisem dom dom kurşunlu tabancam Onuncu gün mr geldi, vezir geld eşraf ve ahali geldi, hurma ormanı anayr yeri gibi insanla doldu Cadı da gemişti nesni çıbanıma soktu iç arı duymuyordum, için den haşlanmış bak gzne benzettiim uık, toarlacık bembeyaz bir sert boncuk çkardı, etrafa gsterdi Öz alnd diye başımdakiler seindiler Sevnç ahaliye de geçti Darbukalar çalndı kalkan klıç oynandı Alaha, padişaha, emire dualar edildi Ben ucu dadan çlp eime velen ireye bakıyor dum: adnın umaındaki iplikle çıbanımdan boşanan arasında rk bir yoktu incecik, salam ya şeffaf, sayahiç bakan balkAvcumda oltas utyordum Binbaş şakaında eski bir yanıa benzeyen kçk kırı şklı gsterdkten sonra, hasret seilen bir sesle mparatorluk abiti neler çeker kat neler grrd dedi elini kadeine gtrd Lübnan,
69
Güze kadn özerne en çok araşan zia, onak mum şr Ben diar diar iklim iklim ışıklar ördüm bu şkarn akserini çeşit çeşit, şehir e dağ ·mieterin kadn ekekl yüzlerinde serettm Fakat unutamadğım bir çt üze man kz özere, Noel ecesi Amanada değil, akıl ermez br erde a ibrada Çin hududuna akn bir izbede mum şnda karşlaştm Gece ie ışığı e şğn çehrelere serdiği manay en i an aanar ücra memleketerde dolaşan s�rüzeştçi olulardır. <. · Onardan biri de bendm. Büyük Harbin başancnda Muş eimizden itt ktam a beraer kendimi Mosko eline esir bulmuştum Bze Had içere dediler Rusa da içerie önderilmek emr dışardan, dünadan daha uzaa, ehennemin bucağına deceğinizi österir Bir bahar ünü Tiisten oa düşük. Dağ eçtk deniz eçtik, çö eçtk. Adam boyu çaırlar karş kıs rünmez rmaklar son elmeeceğine inanmaa başadğmz ormanla aştk Zndanarda aor aa ürüor aç kalor, soğuktan buz kesor scakan mum ii erorduk 70
Arkamza şehirler milleer ktalar memler brak şk; hl giiyoruk hayet onmuş bir göl kenana atr katr buz tutmuş balk ağlann çi gii çeiriği saz ulbelerle olu köym bir kaabaya vark O kaar soğuktu kikrp abahlar t çanakla eğil arşnla lyoruk keserle krp enceeye ayoruk Sac a bunu ölçsne göre testere ile keip eryoru Donmayan bir şey yoku; gözyaşlarmz bile yanaklar an ka ka olu taneleri gibi yuarlanyoru Ölmü beklemeye başlak Btn o bitip tkenmeyen yol cena bu yere, bu el ieale varmak için katlanmştk çam açmak içineim kana bile gelemezi Öyle olmaka beraber gene e kaçm İeneiskten ngara Irmağ'n tuarak Çine giecek Çini geçecek merika yoluyla memlekeime önecektim e ekrar harp eecektim Dellk? Gençlik? Vatan hareti ve intikam aeşi? Hepsi! Yetmiş iknci gny, am açlktan ve yorgunluktan şp öl Uk teek, koyun gibi yl, taklar iki çatal bir rg aty; keni cinimen gibi yaknk uyuğum cak bakşl ilimen anlayan br hayancağz O gne kaar yalnzlğm pek o kaar uymamşm; biren öksz kalm akat ağlamaya korkuyorum, lk yaş la soğuk rleşince gölerim bibe öklmş kaar yanyoru Sibira'a Mişel Strogon mil çekien gözerni harl yor e hafzamn hl, nal onmağna şaşyorum
Yaya yola düştüm rgı atı kar üstüdek siya tümseğine dönüp döüp bakıyordum; yarın ak ovada kalacağı bidiğim kedi kara tümseğimi seyreder gibi Elimdeki krokiye göre bir ormaa ve ıurd adıda bir kasabaya olmaklığım lmdıyeri, Fakat ipi o kadar artmış yaklaşmış değil uzağı, önümü, basığım kendimi göremiyordum. Atık yüüyemiyordum Açlğı yorguluğu, dermaszlığı, tükenişin son addi şudur Ruu cisimden ayrılması Yemek, çmek, dilenmek, ısınmak eya serilemek ite yen cisim sizde uzakta kalıyor yorgu bir köpek gibi soluya soluya arkazda sürükleiyo Giden, ilerleyen, şamakta iat eden rutur Bir aralk öyle sandım öümde gden biri adır, görünmeyen biri O, ruumdur; arkasıa iki kat, diz üstü sürüklenen kaalı da benim Fakat be, daa ziyade önündekndeydim Geride kımıldanmaya çabalaya şeye alakam eme emen kesilmişr Yaşamak iradesii u kuweii, işte o gün, ismimin öüde koşa bir yar ayalet gibi iyie gömüş, peşine düş müştüm Üşümeyi, aşağı yukarı epiniz bilirsiiz Ttremek, içi katlmak, buz kesmek Hayır, asıl üşümek onlar değildir şümek bir e yamakır Hiçbr uzvumu duymuyordum, ne llerimi, ne ayaklarımı Bedenim kalmaştı, yoktu Yalnız içimi issediyordum içimde yanarak tükeen bir yerimi! Bu, galiba yüreğimdi Benliğim yaa bir kalpte ibaret kalmıştı ka içid tuşmuş bir kalbi tek başına depeştni biliyordum, o kadar 2
Bir müdd sonra yanğı da duymamaya başldım; yürğim avini kızllığını, yacılığını kaybmişı, bir toprak kül gibi dağıldı Anladım ki ölüyorum sönmüş kalbimi gömmk için karı gcnin için çökmy hazırlan dım am v çöktü m ! karlar üstün bniml brabr uzanmış bir o sırada ki ışık çizgisi görür gibi olmuştum Bu çizgilr bana gnişi yor gibi gldi Bir kapı açılmıştı; ocağında alv alv odunla yanan basık bir oda . Ortada bir ymk masası knarda mi imin i mumlarla, kandilrl süsü bir çam ağac , raımda kadınlı rk kl adamlar. . sıc ak bir ymk kokusu Cimimdn aılaak dmin önümd gidn ruhumun krar içim girdiğini duyuyorum Srap Srap diy sssizc , ağzı mla dği kamla haykırdm Br gnç kız, lind mum ğimiş yzüm acıyarak bakıyor v bimdiğim dildn bir şyl söylüyor: Dr arm! Dr arm! Bşkaarı da bana bakyordu. Fakat bn yalnız kıza bakyordum: yn hrkası göğsünün kuytu nsan kokLacivr uu sıcakı ğını bnaiçndki duyurantz sarşın gnç kza .. u göğsü başma dayamak h m srt h m yumuşak ı ıklığın a kabinin atşını dinlyrk uykuya varmak! Mum ışığı slrimizl sallanıyordu Bn kızın gözlri dalmşım; bu gözrd bir kar tipisi syrdiyordum a ldiğm akçıl boğucu, soğuk bir kar ipisi dği Tanlri irbirin çapkça kıvılcmlanan bir sca k kor tipisi Çiçk ipisi. Elmas v zümr üt tipisi Işık, ryiha v rnk t pisi Isınıyor, sınyoum 7
r arm! Dr arm! Bmdğm hald n ddğn ar anlyordum Zaal! Zaall! Oras harbn l ünlrnd us ordusunun Pomranya dan sr dp buralaradaha adaböyl sürdüğü br sl als nn 1yd; bryada bnr allman ard Nol bayramna rast ln o c bn apnn önünd arlara ömülü bumuşlar çry almşlard drdlr yatrdlar; doydum dnlndm Faa sabaha arş daha şa sömmş uyandrdlar Elm küçü br dağarc sşp soağ ösryorlard uslar aça br ür zabn saladlarn duyarlarsa hpsn urşuna dzrlrd apnn dmr olunu n mum lnd sca öğüslü z ç Buz tutmuş zrrlr çatrdad Br darağa nünd b şuursuz dlsz ülç halndydm ndm topla dm r son olara örğm bu hayat hülya manza rasna oağ alnn odaya özlrnd atştn ççlr açan za br daha bam oyun postuma bu üyü n sarldm çr dalan ar soğu da bana br a bulmuş aç anaar hrsyla sald şt n n tp n yollar Fsahlarca aylaca uznan uş uçmaz an çmz ahş yollar nsan u bu rar radm önüm amş sdm arkamda sürüyr arl aranl zalm Çn yoluna dalmşm
P Bltk ky Py bsy Amy ğ k y
74
Ebu Hemal kamakam sus b müdde dagn kad ükuna ürme edydk na slkindi çngrağa bas een ademeye "ze be bzl prtakal şuubu geti ded brya'daki kar geeyi anlatğ gn Şam badyesin de1 uçar kuşu yere düşren zeirli bi samyeli esiydu ii
bae: ö
ÜNEŞ Ş Bağda arasnda işleyen niliz şiketinin tkan dayz öü eiyruz Bir ahbap ylu, kuduğu azetesini elinden bak bize döndü dedi ki Buz enizindeki sn Rus seerinden snra dünya zünde keşdilmemiş ye kalmamş amzda, tiaret iin Iraka iden yeni tanştğmz ş l bir Osman zabti ard tkarn kaln kesme amla ar dndan bş sinema şeridi ibi kayp iden kumlu düzüklee dalmş, zamana kada söze karşmamş Birden başn eirdi: Öyle sanrlar dedi halbuki daha öenmediğimiz ne eşi yerler ne biim insanlar rdr Hem de ok uzaklarda kutupada e Okyanus adalanda değil Buralarda nah, şu öllerin ardnda Arabisan iinde Aabistan, emin olunuz, büsbütn kşedilmiş, karş kaş ezimiş b ka sayamaz Anak Umum Harpe baz araştrmaar yapmş, ene de amamlanamamşr Ya benm dlaşğm salarda ierisi alabldiğine blinmez pakardan ibaretti Arupa ayağ basmamş br aiasz dünya kys idi o: l zil çi lmş bü tobü 76
Heimzin kendisini dinemek istediğimizi grünce an amaya başad "O zaman hünkr yaveri idim gentim tatürkün ik zabit kğ zamana ait resimeini blirsiniz ya redingot bi imi znveeteki ayyldzl arak sar düğmeer srma üskülü koasetre kabza k adm attka ir ir reyen aoeter Sonra ar büküü kaan kma byka ge ne kab yerinde fes Evet fes bütün b gz eken asker kyafeti üstünde hem o dimdik vüda hem sert ehreye ymşak k bn ük sii kik hii k kalem ef endi si ve odac süneeiği veren fe s şte ben de ye giyinmşm kordon elbisemin iin de şan drmaya ne kadar aşsam insan ayaktaki terk kada abai yaan b baştaki komik serşa1 gene eksik askeriken zaktm ir gee mabeyn e ağrdar irade te iğ ettier Daranede yeni basmş il i iki heybe dos atn Emir Sadna gtürü kendi elime esim edeektim Ferman efendimizin deyi seam aldkan sonra dşarda kiere sordm Emir Sadn da kimd ir? Nerededr rabisan'da. ma bi z de iyi bimiyorz Fe llaha aşiret reisi imş Sanaya gider kmandanktan ğrenirsin İrade oaya da tebğ edmiş em veilmişir Darane aray zor bea maiyeye yoad maiye heves siz isteksiz hrara koyd rk yerinden mühürendi ve bir ay süren hazrkardan sonra Ej deri Ba adnda bir var hümayn da hrka akanda demiedi bindik spş k 77
O krkun isimi apur seki mi aamayan bir uskuru aşap dubadır. apan yerinin rk kapamaarın erinde Batum yaıarı kunan ga tenekeeri sandıkaıya amir etmişer. Baar iine Marmara'ya adık rtınaar dan buarın kaıp en köt ineye, kasım dineye, isim sarıp iskeeere sindireriuğraya e sıkıştıra snu Hudeyde'ye indik uaı, Feaa'y Yemende de pek bien yktu Nec e e dğru gidiecek imiş Cebei aşıacak ... Nedi Ç'nde bir aa maı imiş .. ker arkadaşadan birisi "ağmur mesimi Basra Krei'ne dken rmek su yunun menba annederim bu aadır! dedi Başka birisi rmek Basra Kreine deği gaiba at'a akar krinde buundu Erknıarp reisi kıdı Haritaya bakp uydurmayını dedi "Ermek diye bir neir yktur, eski tun derinden kama ırmak yatağıdır. rmak yaağı m a yatağıdır, ai kaniktir Kumadan acıyarak yüme bakyrdu Öyeyse, diyrdu Bu cuk Medne yudan gde cek buaara neden gedi Basra'dan da a kay urdu Zannemem Yenburg'a iip kesirme geierecekti Niayet aaarca sren araştırmaardan snra bir dei buduk bir ecin mreesi aıradık ya km Gn geip de er bye tkarar, uakara kayca aşacağımıı dşndke kaybettiğimi yeree bsbtü ynarım. 1 h y
78
Seer kaç gün sürdü mdi esabnı bulamıyrum. Asan üumlana m uğramadk maymun istilasına mı Putperes kalmış yabani kabilelerle mi vruşmadık granit dağar arasında mı çevrilip kalmadk . Neler de neler "eile demeyetutulmuştum. başlayalı üç drt gün l muştu aaipyaklaşıyru sinir buranlana ierimdeki kesiklik artkça aryrdu ikide bir kendimden geçiyrdum saıklıyrdum, çırpınıyrdum. Snra bir uyuşukluğa düşüyr, glerim ileriye dikili la syemeden arekei gidiyr gidiyrdum Başçavuşa taimat vedim: ayet, dedim, "bana bir al lursa işte şu iki eybeyi emire verr u kğıd da müürletirsin, müü yksa parmağn basırırsın Tedbirli lmak laımd ira ylda benim gibi urana utulmuş iki askeri kaybetmiştk. Bir akşaüstü tarçınlı akide şekeri renginde ve sert iğindeki güneş bamadan eel nümüde, gene kendi renginde bir urma rmanı tablsu aydınaı Snra a sr damlı kamış duvar yğn yğın evler tüen dumanlar, başlanda eslerle sudan dnen kılar grdük. Her epsi de akide kllığnda cam gii parlak, lalı içişeyi, dş aydınlık, era, ş renke idi pe masaı kadar süslü sevndirici aayp sanki yalandı Yrn yaralı ayaklar bir ılık sabunla suya girne nasıl raatlk duyar, gevşer dinlenirse glerim de bu manaraya yl dald. çide raaladı yayıdı evkinden bayıldı. A ynaarak gelen karşıarı bekemeden devemi çk ümeden ynuna aslarak yere aladım, rmalığa sulara bamş güneş ışığında aya peltes gibi iç açı, at 79
ı, şuruplanmış görüne vahaya doğru koşaya başadım Gelener beni yakaladılar kucakladlar, götürdüler Neden snra kendii bir ziyafe soasnda buldum Burada kadıı erkeken ayırmayan bir eclis kurumuş tu, süs, sere edeniye didanıyorduk, Deve üyünden halba lara uzanmışık, kuşüyü içinde yastıklara yanı şızda yelpazeler sallayan halayıklar vardı Daha sonra da düdükler darbukalar çalınmaya başladı, erkekli, dişili dans ar edildi Şaşıyorsunuz, belki de inamıyorsunz Faka size daha fevkaadesii söyleyeceğim: Yaşl Emir şereme erp ei ği vaha suaresie kırk kadar karısın da beraber getir-
i. Göz alan bir ipek hışırtsı arasında dünyann en s iilerini elaslarını bu kadınların gerdanlarında gördüm O kadınlar zaen dünyamızın en seçme güzelleydi renk renk cins cins abnz derisiden papaa saçlsı ve gü elisine kadar Emir, br aralk kadınardan biisne işare ei İşare edilen yerinden kalk, körpe hurma ağaı gbi narin, ince endamı, yarı çıplak br ücu Gergin dar bir Hi kumaşıyla örtülü ucık, oparack kalçaları ahenkle yalpa varak karıma dikild bir kadeh uzatı e gülümseyerek şöye dedi Buyurz aslanı hurma rakımızdan adınız! Bunu Arapça değil, peek br as şivesiyle, Türkçe söyledi. Bir çekişe iç m çime bir kürek kor sepildi, ağzım aze kopmuş pişkin hura koksuyla doldu Yüzüe erafıma kendime bakı sae aşam emeğine sra aıa eğece lan 80
Rüyada mıym? diye sordum kasyalı güzel kız gülümsemşi Daının üzerinden süzülüp ağacın liei içinen geçek oprak esilere damlayan bu hurma akıs gerçeği rüya i İçere göserirdarbukalar aslanım! demişi. e düdüer müemadiyen çaınıyor üeadiyen yelpazeler sallanıyor buhurdanlıklar üü o soalar dolup olup boşanıyor, hma aıaı elden e dolaşıyordu Darda, gece limon kü bir kadfe kada oş, üylü ve açık renkliydi Üzene durmadan aıan enlik lahlarının aleleri kızı kar parçaları gibi yağp yağıp sönüor umadan eryodu Bu peri masalı, aliba, kırk gün kırk gece sürdü Gene e zihnimde hl sürüyor!" Osmanlı zabii daha söyeyeceki aka içimizden biri cele e ladım dedi sizi üneş çarpmış! şlar çaldı neşesizce ded ki ve, beni Sanaya gerdikleri zaman yaağmın ba ıa üşüşen dokorlar da öyle söylemişlerdi eşemmüs emişler" onra başını şüpheli şüpheli saladı: Belki öyle idi aka belk de değ Susu ookar peceresinden boş snema şeridi gibi ka ıp den bir çöle, hayalinde mi, hakikae mi eçiğini an ayamaığım o arçınl akide şekeri rengindek hurmalıkan arar gibi ekar bamaya koyu.
übnan, eşs gş çapas 8
HÜLLE1 Bu, am'a ikinci gelişimdir, dye söze başlad, ama birincisinde pek ty idm, babam süre ktibi olarak alayla Mekke'ye gderken beni de göryrdu haclığı radan geliy, irmsine yeni basmışım, aşağı yuka kırk senelk br mesele İnsan kendi memlekenden zakaşıp da böle başka ırklala meskn arı isimli yerere gtti mi bilmediği, görmediği acayip vakalara karşıaşmak, birakım sergüzeşter geçirmek ster Çğ de bnarı yapamadğ içindir k seyahanden mbalağac ata yalancı larak döner Bire bn kamak, habe kbbe yapmak, i ylana yturmak. İşte olcğun eskden resimli gazete ve sinema asrından eweki maksad bunlar id. akat benim başımdan, am'da hl esrarna iyice akl erdiemediğim çk meraklı bir vaka geçmişti erebeylik devrine ait rmanları hatrlatan bir gizli nikh Blmedi ğim bir gzel kadnla, bir gece, düğnsüz, derneksiz even miş, sabaa karş da ayrılmışım . Hem, bir daha birbrim üll: Medeni e i şna adın iKann' ocsıla lünden evlenebilmesiönce için ocasından anc ü keğ günüğün nikaması 8
i görmemek şartıyla Bu kadın, elki de, kırk sene sonra kinci de ayak bastığım şu şehide sağdır, çoluk çocuk saibidi Ben anlatayım, siz istersenz inanmaynız kindi üs, ya kır yarı şehi, tenhaca bi diye semtte yaancıBiyabancı dolaşıyo, Eweli Şam aharı Şam" ödğümüz memlekette beğenilecek hiçbir şeye rast gelmeyerek oz toak içinde geze geze akşamı bulmaya çalşıyordum i aralık etrafımda çarşalı e yaşl bir kadnın dönü doanması merakımı çekti Kendi kendime Br şey mi soraak? Bir yer mi danışacak" derken kadıncağız çekine çekine yanıma sokuldudedi, yabancısınız galiba?" Eladm, Eet, dedim, Sürre ile geldim, bir haftadır buradaım, yarın da yola çıkacağız Şamda hiç anıdığınız ahbabnız, akrabanız yok mu? ir tek adam bile anımadığımı bildirdim adın memun olmuştu Sizi u akşam bir misarliğe çağırsak gelir misiniz? Demin size yaşımın irmi olduğunu söylemştim ya O anlada yirmi yaşındaklerin, şimdikiler gibi ne ahsil e sor, belli başlı hiçbi ciddi meşguliyeler yoku kale e deam ederer, bıyıkların büyütmeyi e elenmeyi d �nülerdi Yaşlı hanımın daeti hem yabancı memlekette radığım maceray, hem de peşiden koşu da bir tül en edemediğm bir zeki önüme sermiş Ama ihyal bir ençtm Yolcym" dedim fazla masrafa gelemem" 8
Kadın kıkrmızı kesld O nasıl laf beym ded sz nçn masraf edeekmşsnz? Tanr msarmsnz Ezandan saa sonra kaanlık basına şu ahşa mnae alnda bekeynz ben sz buum Aıhava arabadurgunsa devrndeko kasaba dar mahallelee akşam üse bryalı köy kokusu snerd Beber dönüşü bıyıklarm omalanmş, yanakarm bol udralı, elde bason ahşap mnare ölgesne dkldğm zaman e afa nen karanlık bu kokuu duyuyodum yaş saman ve şkı kokusu Kadın eç geld ve ben, geceye karışığım çn zor rk e Aman beym ded gürülüsüz yürüyelm. amın bu ç mahalleler ve yıankav sokaklaı o kada brblene benzer öye ayr edlmez şeyerdr k. He kaı hr umba er yaak, her bnek aşı büün çeşmeler mesler ürbeler dğerlernn eşdr. Bana nsanlar örerek değ, kku alarak evlen bulurlar zeabını verr şamla koun sürüsü köye dönünce nasıl yen kuzula şaşımadan analarn seç memelene yaışırlarsa bu mahalle nsanları da kapılarının alkaarna öyle bzm akıl er dremedğmz b hassa2 le şaşımadan el aarla Gk gk Çıkmaz zanneğm sokaklar dama b baş ka sokağa varyor, orası da bana çıkmaz görünüyor ama gene br dar dönemeçen geç vererek br başkasına geçyordu. Nhaye br yerde durduk, kl çnde dönn br anaa ses Her am ev gb kapıdakler çersn görmesner a s aet assa öel 84
diye bir aa böme; ağaçk bir iç baçe ve b avya aç an bir ra kapar ra ram pencereer. Şimdi odaardan birindez amba yakd Sedei arabek mobyara döşenmş bir daym. Mermer arkar dan döne kvra, irii k yaakardan geçe aaya odann ornda drmamacana ar akp gidiyod Taze raş yanğ ie ve eyecana aevenmiş yüzüme erinik ak bir üben gibi oş ve mşak yapşyor. Hiç e yok caba ne oacak Çockğda ikyeerini dinediğm inbirdirek baakaneeri cininden bir yere mi düşüm Han San Mam bna bamş ve mazenerinden yüzerce de ikannn öüünü çkamşt
Derken araa f eer onra raand, bir kadn göündü, ayağamrar kakmod, Başna k kap kya bir namaz bez doamş gnç güzedi enda idi ik ra ediği kanepeye ord gözerni nüne eğerek güçüke Safa gediniz! ded. ğü kakp kakp iniyord eeiye mendiini büküord ir ayağ yerd ay dövüyord; eecan dan1 biiord arşk oryordk. Odann orandak a mbadan boşanp keye aknonra bğday şdyod, bir üü konşamyoz. Neden bengii kekeedi aaz em mredereniz ark gideyim. endimi beğendirmediğme ükmeiğim için böye emişim. adn a a d ağra biz izi raaz etik. cam ş idi öye eye ceare edemiyom .. ene drd ka birden nefeini zorayarak dedi k
t
eni bir gece iç in nik eder miinz he çası 8
Gözlerm dört açıdı ne eet ne hayı manasına geen br şeyler mırıdanıyordum o deam et Burası br gecek enz olacak Nkhı şe şerfe gu olarak lnesh bneh akedeceğz Ne mama ne şahde lüzum m" ar dye sordum sahh saylabr m? Oablr Olur easını adım Sonrası? Ben tak ed1 gdesnz Tab lüunuza muabl br bergüzar2 akdm edeceğm Gene susuk kat klakarım şddele uğuldadığı çn orasındak suarın sesn ark duymuyordum. Büyük br nsanyet emş olacaksınız. Reddedersenz ölümden başka çare kamayacak Benm yermde e yaşımda sz olsanız bu gözler dolu dol yzü kıkrmızı gğsü kabar nen der eya de genç kadını o halde brakı r, gder mydnz? Nası sersez dedm. Kadın yernden ıradı. İçerye seslend Dad Dad Msar Bey kabl et kyemn teferruatı3 uzundur çokur, ren kaçıma manız çn kısa keseceğm Karşı kaşıya geçk smermz syleşk Sordum Alahın emr eygambern kaye kendn bana tezce4 razı mısın? Ee razıyım. Ben de sen aldım zeceğe kabul em
tal bş hara brgzar tat aar 4 tzvc vl 86
Meraim böye bnce nikhlım başındaki öryü ta arak ca kadırdı zira artık helalimd radan bakınız kırk ene geçtği ha de ben b nikhın kmne inanmaktayım ve onn çndir k ir gecelk eşim e en hakiki zevcem imiş gbi biraz ıkıarak ve mahremiye
e gimeyerek bahediyorm Dadıına ait olan b evde baş başa yemek yedik. On tr yemeğin bir ep zerinde hep birden dizidği Şam oa Taze ezimş karadt şerbeti içtk oradan hatırı orm ki mevim yaz başangıcıydı Vakaya dair hiç konş yord hava aar aha onra ben mkemme bir yer döşeğ erimiş ya k odana aldıar çer koll ve fanl şamdanarın ayın ttğı bir emiz oda . tla bohça içinde keten entari k �k akke vardı önme teriker çevrilmişti kenarda eğen rik hav dryord ekik yokt en ne yapacağım bimeyerek ayaka beliyordm Zev m kapı bir gecelik elbieiyle açarı araında toplanmş ana ıkıa yanıma gedi eecandan ikimiz de riyordk. ok teşekr eerim dedi şimdi de lfnz ta amayınız" Ne gbi efendim? en tatlik ediniz Hemen m? klmdan bir aniyede neer ne tereddütler ne kirler c acayip dşnceer geç . aka onnda kadının mam ne akınca dern bir rikkate b tediğini de yaptım. kat cm merhmet 87
Siilei o deece gevşeişti ki yz açlaıla kapataak yaağı keaıa otşu dı da galiba diz çök elleii yakaladı olaı iealıkla öpt Biaz oa, dadıı zattığı başöt ile teka aç laı aış ağı ağı odada çıkıyod Zia aık aah ei olşt! Yatakta döe döe kibili kaç aa geçişi dala gibi olke deek yadıdıla Dadı Beyciği diyod oalık aydılaada çıkaız ii ol Çktı. Daha aacakaalkı da eği bğ bibileie be zeye yollada Mece eydıı aıl bulacağı bile iyod, agele yod Nihayet bi ışık göd yaklaşıp bakt Bi kda aicii gazete kğıdıda ipe geçidiği bi petol labaı başıda dagı çalışıyod Salie ze bile bakada ap şieiyle Togi Togi diye cevap edi doğ yd gee apt gee död ihaye caddey bld le okaka ki. Bi daha gpegdz aaa da ge Ö e çıktığı e blaazdı. Başıda geçe vakala eaıda alaşılayacak bi cihei yok Sediği kocaı aıa talakı elae1 ile boşad ğı bi kad di ahkı2 icabıca ikhı yeileek içi i hlle yapşı; ııı şehi içide dylaaı içi bi ya bac eçişti b yabacı yolc olaıı ecih etişti;
taak la oa i "te oka bo ol boama am ml
88
sna msala lmamas çn de b adam blnmas üç an b eme eeleyn, dadnn ene ermş Çkla Vaknz eld benm saam na çeyek a Ha, şe b eelk nkhlmn hedyes bd ş al saaBz Gözü b sakla br aadğmz sanye şaşmaz! rene yeşmek üzeremübaek mbe zaman arkadaşlamzdan br ded k İhya y masal mş öyle üzel ydd k nanaa ğmz ed Halep,
8
lSAUL Bki zl dğidi Fakat onu bu kupkuru çöl şrinin bunalıc csin dn nasılsa kurtuup bir srap manzarasına sıınmış sanan nmli yşil bir iç baçd örmşt Sl bir alu Şu ka dar ki sakslar taz suanmış aşlar yni yıkanmtı; aydın lık uzaktan uruyordu kadının çıplak cudunda tni yr yr öl ö li dn tk bir dantl suar lissi ardı; bir ucık mrmr hauz başında buza konmuş kaun sars şir yiyordu Böyl oduğu için d insana oş kokul srin i diri a örnyordu na bakğını rk dn arkadaşlarında yrlisi tşik drcsin Trkç bilir sobt d zldir. ddi. Hafaarca srn çtin pro araştırmalarından sonra Mzopotamya'nın bu yni kurumuş askr mrkzi cra kasabasında otlokanta buz içki kadn bulan mndis lr nc lrini dolaşıyorar para sar diyoard Mdniyttn bir mddt uzak kalmak ona kaşunca n fna rafından km almayı icap ttirir Srşt pmaya msait ya şasi ıssız tlikli mmlktrd ömr sr 90
müş iseniz bunu her gün görmüşsünüzdür, yapanlara acı mışsnzdr sonra düşününce hak verişsinzdir. Türkçe konuşan teiz kıyafeti br adaın ynına yakla ğnı gören kadn kendisinden eel şefaeri ikra ei: "Buyrunuz ded 'yers"Nereisini? eniz soyayı ! İsi de İsnbul Brbrerne sorduar; çkı. Fakat kadın şaşar görünerek Haydi dedi "ben bu ahn cehenneine düştü gnahım ekiyoru siz ne ayorsunuz Erkek uzun söyemek steedi "Hi Şöye arkadaşarla doaşmaya gedim evside İsnbu bırakarak? de" ki döneceksniz dönmek elinizde izYaık! gidemea z soma k mzlar Öbürü bir şey deedi yalnız anndak çigi derinleşti adn bir dili şeftali uzarak tekrar sordu "Neresindensiniz? Ben Aavutköylüyü , kbiir şid olar ne güzeldir Bilirsiniz ya ntbuundaki gzinolar. Hani sular şp ır şp ır sern serin oynar da bu gznoarn ayalarına uru aynaarda vapurların geiğ görülr! öye söyeyen kadın eafına ürkerek akıktan sonra yan saksınn iinden bir küçük şişe ıkardı baş paraya iincisinn arasına toz döktü kokladı Kokladı dei sö ürdü Paron . Sizden ekinmeye lzum görmedi. Brden krlnd da eva meseesi mi 91
"Haır! Burada kim seeceğim? Dilleri diime umaz huları huuma Başka şe! Erkeğin üzüne muhabbee şekatle baktı baktı ilae eti Buna sizözlerinde sebe oldunuz Kadının deminki donukuk erine birdenire üneş urmuş uzak teelerdek camları hatırlaan çok keskin, eçici eğrei bir ışık arlamıştı ücudunda isteki ir kıranş dolaşıor için için erildiği seziliordu Erkek arkadaşlarına "alacağım siz idebilirsiniz manasına bir işaret oladı e bir iskemlee oturdu Ortaa dört şişe bira hak edikten sonra ermee kazanmış ibi:artık senli eni omaa nashat Şunu kullanmasan i edersin, ded, "daha ençsin, kendni tiriorsun oğru söüorsun ama, başka ne aablirim? Ara ra memekee, sılaa itmek lazım ıcakan denizsizlkte sedği ibi konuşaak adam bulamamaktan boğuluordu Düedüz, kukuru erle, ne ir teeik ar ne bir ağaçık Bahar bel deği, üz belli deği onra bu scak bu aban halk, b hiç batmadığını sandığ, öle salmaan üneş Köü kaba şımarık Fransız çauşarı Şikeleri kesilince İstanbul'u ömee başladı: Boğaz çnde akşam oşluğunu, suarın mor kadifeiğin anlatmaa çabaordu O kaık ezinileri a mehtabı, arıer Bent er, a ultansuu? Buradaki ormanı hatırlıor mudu böğütlenlerle örtülü ucık mırıı eresini? Yosun utmuş kocaman kestane ağalarını? Daima ıslak dran e basınca
ökçeler gömülen krmz tprağn, ar papatyalar e çadr çiçekleriye dnanan çayrn Baharnda lya demelerini hatrlyrdu mr alkm heenklerini e katmerli leyak dalarn.. a pembe dumandan ibaretaralarnda çiçekleriyle erguanar ilk kiraz Güneşli yerken liköreğnekere gibi iç tanarl çileker Ylan derii kadar acayip nakş, einde dş yerleri kalan am hünnaplar Hurmalar kadar tad dşndan görünen kaak incirleri Çplak tenine ereerbet dante tualet giymiş ürmeli kadn, petek şieiyle bunlar öyle ari emiyrdu, ka iimleri geçtkçe erkek böyle görüyrdu. Okmeydan tlar kzlaşr Halğu kylana gölge düşermiş eniz bir renke değilmiş Hint şal gibi üzerinde urunu, şaraptruu yaruağz birçk renkler, çeşili reimer beirir uzaka Byğunu, üü kkuğunu zannet iği bir duman kaplarmş; günük tüüü Ekek de bu manzaraya dalmş. Ona Haiçin akşam zeri peltelee ularnda her kayk, ay renkte bir şkla utuşmuş, ahete ahete yanarak eriyr eirken dökülen enkler czrdyarak gibi görünüyrdu dn zdan birönüyr tutam daha kklad ibaraşmşt; en düşmüş kadn bile böyle iy şeyler dü ünce kibarlaşabilird Beraber hatrladkar kürklü yamaçlar, böğürtenli ereler e kytu korulala erin köpükü çapkn arla ü kararz yma helecan eici İtanbuldan kendii de r zerre idi İtanbul mzaiğinden kopmuş al yaldzl mie anbul denilen çini kubeden düşmüş lale reimli bir i parça idi aha yakndan bakmak iemiyrdu an 9
ul gb he akıı hem durgu açıklıkları ve kuyuluklarıy la hem ııldak, he gölgel yar krl, yarı emz o ruhta, o m br ey oluvermt. tık kedler dıaıda, sou güç buluur koama, kavruk br çölü kuakladığı rk emyorlardı. Burada ye sulaı brkaç saksı çeleye br ufaık fıskye vardı ve kafalarıda bevye rek, ekl koku değre br İbul yaıyordu.. dı ekrar ese el göürdü ozu çek ve ç de boyalı br İstabul lm çevle baıı usulaık erkeğ dze bırakı Böek kabuğu orluğudak gözler ebeklerde Noel çamlarıa asılmı çok ılılı oyuaklar gb tree döüp döüp pıldaa br sürü ho ekll çoukça eyle oyaıyordu orada r elk vardı İe ded ou buu ç kullaıyoru gdemed ğ İstabula kavumak ç Bu bem paaorudur. Erkek ey kapı, ded k Öyleyse baa da ver ra be de gdeyoru Halep
94
DŞÇ Ceylan av dönüşü üç devletin hudut kavşağında ir çilik inandaydık Ocakl odda oa kuruluş içiyorduk. Ev ahii eki çetecilerdendi iairler arnda iden aşka jandara eğeni gürk üdürü iraa euru ir de Dişçi diye çağrılan poyk ir ada vardı. Göerinde akı am olayanlarda raadığı kh alevlnen kh peleleşen ir karrı ışık gördüğü için onun yrı ecup oduğuna hükeiş Bir aralık kendiine kayıı kaadğıı göerek in ordu Burarda dişçilik edyornu Ev ahii eğen üdür eur hepi güleye aş dlar O uuyor önüne akıyordu. öyleene diyorlard uralarda ı dşçik ederin ? Tekrar gülüşüyorlardı . Dişçi gülüeeye aşlış. Ben köy çö v kaaa yalarından aldığı tecrüe ile u kahkahalarda ir acık ı , acayip vaka eiş Zira erkenkine eneeyen acı aceralar ha feakeer dar uhitlerd eğlence aylıp lüşln ohet evular ourdu.
Eline ir dlu kadeh sıkştırdılar: nlat akalım ize dişçliğini" dediler. Ben dişçi değilim" diye aşladı diş sökcüyüm mü kemmel skerim sağlam dşleri skerim hem çatır çat s kerim büke kııra, ırgaay ırgalaya çene kemiklerini dağıa Şöyle arçalaya Har snuydu rdu dağılmış asker silahs ız cehanesiz Suriyeden darmadağınık nadlu ylunu tutmuştu. Dağ tee geçtiğiiz yerlerde kurşuna tutuluy lü e ya ralı şse bylarında dküüyr tkeniyrduk Ben mekte medrese görmüş bir aşçaş idim Böğ rüme bir kurşun yemiş hastanedeydim yerli ahalinin elin den güç kurtulaak ren hatını tuuş üç arkadaa mem lekete ulşmaya çabaıyrdum. Lebüe Bğazn bilr misi niz Bğaz deyince hatırınza krkunç br kayalık dumaı dağlar, ş uçurumlar gelmesin Oası bir sulak vaha bğazıdır altndan szme zeyinya ğı renginde elinizi sürseniz bulaşacağnı sandığınız arlak, k bir çay akar Kenarında yaraklarnın ters araları rüzgrla güneşe dnüne gümüşlenen narin kaaklar kyu gölgeler seiidir İncecik yumuak sk tlarla bidizili kürk gii kalı lan yamaçlar kiinden adea kaarmış heybetli görünmeye çalışır Hülas dinlenilecek uyy rahat edilecek hş yerd memleketi andran yerdir. çlık mecalsizlik yenimiş makan utaıyr ylda si kullanmadan ölmekten krkuyduk. Şurada biaz ne fes alaım " dedik. ee den bağırdar ayağa kaktık Saha üstümüze çeridi elleiizi ykaya kaldırdık 96
Sekz on Bedevi, yokuş aşağı, enari e keiyeleri haalanarak uarlanır gibi dağdan indiler Kulakları üpeli, saçları rülü, sırım gibi ie şeytan yüzü ve maymun eli çapulcu Urba Nemizi emerimiz alacakardı?bie Paramız silahımız yoktu mataramız oktu yoku, Nasl karı koyabiirdik? Ben aı idim arkadaşlar hasa idiler. nımz kurumuş souğumuz ükenmişt Dizlerimiz dermansızlıkan iiyor yüreğimiz ayıbımıdan eriyordu Biliyorduk ki koay ve temiz olması için elbiseleri ödürmeden ewel soyuyorlardı Sonduk ve plak kalnca kur şunları veya cembieleri beklemeye koulduk Öle olmad Bede'nin biri ilknce Koçhisarlı me onbaşının yanına yalaştı, bir eiyle çenesinden tutu ötekiyle burnundan.. Ağzını açmış dudaklarını sıımış ve satın alınacak ın yaşıı muayene eder gibi dikale dişeine bkıyoru Memnun olmadı karnına bir tekme vrdu, deldi r arkadaşa Onu da beğenmei onu da teeedi Niayet sıra bana geli Ağzımı kendiiğimden açmış e ekmeye hazırlanmştım Bedei sençle hakrdı Biren pamakla atn kuonlu diime geçmiş, asmı sökmeye uğraşıyordu. Tıaka etime baaak emi yrtarak dişimi çekiyor salıyor, bü küyor gerye iiyor öne yarıyor kat bir türlü çıkaramı ordu Yapamayacağnı anaınca aakama bir çelme vrdu şüm Gğsüme çökmştü kadaşlarına ö kararghla cebe i eşt eği a 97
rnda dört seneden beri yaşadğm içn öğrendiğim diden bağryordu: Bir aş ivri bir ta! Aranlp getirilen aş imdi btn hz ile kuronlu dii mekeser bazengib acelesinden yanndakiere ve daima bir kaldp kaldrp indiriyordu Herdudaklarma ruşunda ben ordaki acdan ziyade uhaf değil mi böğrmdeki es kurşun yarasnn szsn duyyordum İyi oduğunu sandğm bu yara sanki yeniden deiliyordu. Grtlağmdan aşağ szan kann çplak vcudumdan lk lk göğsme yaldğn duyuyordum Bedenin yzne fşkran kan e et epinilerini göryordum. Hepsini duyuyo e göryordum. Bir trl bayamyordum Balr gib olurken aşn her iniinde tekrar aylyor beynimde ve yaramda znk" diye sarsc br gmleyi işitliyor gözlerimi açyordum Neden sonra ç dişim elinde kald. Kuronusunu ald ötekleri uzağa frlatt. ew herierin beni unuarak eyaKendimden öld sanarakgeçmeden ç arkadaşmn da göğslerine birer eğri hançer sapladktan sonra elbiseermizi toparlap konua konuşa ağr ağr adan döner gibi tepeye rmandkarn gördm Hikyeyi çilik ahibi tamamad: İşte ded ondan onra dişçi oldu ya . ete muharebeerine tutumutuk: Ecnebier zerimize ara sra Bedevi mezeerin de saldtyorard Bunar da köylerimizi soyyorlar çolk çocuğumuzu keiyorard ağ yakaladklam 98
z sonraan öğrenm bzm ç yere yaryor göğüs ere çöküyor ene geçrğ br koca üger kskacya ağzarnan sağam br çekp koparmaan yakaarn brakmyormu Dç gözerne spro ökümü gb ma br aev parayarak Eve e mükemme öküyorum em çar çar söküyorum öye büke kva aaya rpaaya_ çene emkern ağta parçaaya söküyorum e en mnnnn üğmesne a göğsüü aç Boyuna r t br gerank görüm Pero ambasnn sönük ğna bu aarn ne ouğu nu bren anayamamm Faka o sraa ocaka br oun e oaya br kz aev vuru: Geranğa geçren aar sapasağam bembeyaz br boya br bçme emen eme br öek ouz kaar az y Şişli
99
YERALTINDA DÜYA VAR
BRNCİ KIIM
Büün gece kpekler r ana koşarak avaıkla çin sabalein kalkınca çilik kam Davu ayı oama çağırm eraseli br aamı ben aa ağzm açmaan e ki İlerin güültüsü uyutmamşr s r kere arka larınan gp eaf kolaçan eim bir şeye rasamam. Demn günüz gzüyle r aa olaşığım zaman çamur stüne ayak izleri grüm ama gaba siznkier Dün ümbe tarafna oaştınızıı beyim "Hayır ne ün e eweki gü ağmur başlaalı ev en "esüpanalla çıkmam Hele şu çzmelerinizi alaım a bir ba aym zlere iri başlı çi yerleri var a . Oraa szenb ası gmiş olamaz Dau çzmelerm alıp çkı Bir afar evam een ğmr enüz kesileceğe benzemyoru Gk tamaıla r lü . İnsan yalnız güzel şiirler eğl bzen ve belki aa yae acaiplerin münasebeziklerin e unuamyor.
ra szg 10
Talee iken ir şilep süarsiym en oamz ize güya yağmuru asr eden ir manzume ezerlemişi; çindeki şu: Yağmur yağıyo gök gn müstağrak-ı zlmt Yk b tepecktn görünen çhr m
msralar aklmdan ir ürlü çıkmamışır. Denizde eya ka rada ulunayım, yeri gğü ren gk gürüüsüz e şimşeksiz ir yağmur aşlad mı u laları kında olmadan ekrarlar dururum. Şmdi de ki arafak dağar kaplayıp oaya çken yağmuru penereden seyrederken gene o msralar parmak larımla ama ura ura empo uarak ekrarlamakayım nglzeden aşka lisanda am karşılığı uunmayan spleen ki, ekseriye aya şararımızn e alşığımız memeken değşmesi seeiyle düşüğümüz malhülya1 ru haei, gnül e zek düşkünlüğü (ilim airiye) ir ne psyasenia' <r ugün enlğimi üsüün saraağa enziyr Kokuğum o deği sonu Zira kendimi ldim şiddeli spleen nelerini ende lçmeye gelmez irileli areketsizlik ir eeyyüç,2 u ran akip eder. Zaen mrüm u zden ala inişli yokuş u, akal, maeralı geçmedi mi? Dünyaya e insanlaa karş dern r usanç rkasından şiddei ir alaka aşamaya, ayaan km almaya ourasına koşarım O kada işahla ki ırsm oşa gimeyeek adiselere seep olur Nedamele,3 l mlhÜl hç hclm e işlı 14
kenimen e eraımakileren iksini içine iniama nerim İnia yerim aen limana ir şilepr aen ir aa . Bu e ir esaüle Buko Ovasna üşüm ağmur uraan yağıyor mesim yağmuru İlka hara, Nisan yağmurlarnaki renklilğinen mahrum r yağmur yağıyor Glerim mo salkımlar, leylakları eru anlar arıyor aık ki uraa kameriyeer çaraklar uar srları mor salkımların o Çin ğrları renine aşkın e koyu kpüğüyle onanmamş Üüm şekline çiçek eren mor salkımlar arılara al yapacakları naik usarelerni c merçe ikram eemiyor Bahar yağmuru ancak mo salkım larla leyaklaın açığ ir memlekee çekileilir Düpeü yeşillk hayanlaşırıcı ir şeyir Şu akkaa yağmurlu hiçir yer isemiyorum Bilirim İsanul yağmuru a uun sürünce hain olur Islakık iliklerimie işler amı akma ir e içine ile amlalar srımıın orasına üşüyormuşçasına insana üreriler erir ele u sıraa kulağınıa sis ve pus aakalarını slak ülen ii yıarak gelen yaknl uaklı sesleri Vapur ren üüleri çini eien ir melal esesiir onlar! Başka ir erini omasa a yaşamakan usanç uyumaya yeer Dau ğa eline çimelerle nü araşrmasının neicesinen memnun olağ ransların u e karaier i ye aieikleri kırçıl irpikleriyle gene kırçıl pos ıyklarınaki ükmş ke sır kaar elirin kaarıklka okunuyor kaarma resim olmuş, elle uulacak gii ge aıyor melal 10
Beyim e gece baçeye br grmş Ayakarı s nknen küçük br aam Ben 41 numaa ayakkab gyerm. Daa küçüğü ya ç cuk ayağıır yaut a kaın Hem saçma sapan şeylerle a mıa şşrmesen yi eersn beyeen geçen aa kümbetn nüne e br çakmak bulmuştuk. epyeny yanıyru ble . n aşağı ell lra eer kaın çakmağı emştn Onu üşüren ne sn ne e yanaşma Ner Çlğe e n günür kmse gelmemşt. an bye paalı çakmak kulanacak br aam br kaın ele Çereme usanç e alakasık alametlernn artğını seen kya sustu Gmyru kka krka kekele: Ylan br araba çevrtsek e yalıya nsen şere br arm1 eğensen ağmur mevsm kıra kapanıp kalma se yarama Cevap ermeynce Dat usulcacık çel. Bell k ka pığım melanklnn agınlık şekln alacak akbenen ürüşür nemek styr. Haklyı; lakn spleen aynı a mana raei e peleleşrr Kenm e slknmek ya cnı uyrum netceen krkuyrum Zra mela evr aığı nspette eeyyüç kuwet ve evamlı uyru Hat a kyamı nler grünmekle beaber ayak ve çakmak meselesne benm e krm akılmışı Dgun amlalar aralarına sıl sıl sylenerek urma macasına küüyrlar Berc fslyı camların arnan be uyrum uymamak syrum snrlenyrum
m rhlı, t
106
Çakmağ çiğe uğrayan bir kylü düşürmüştür, onu ir yerde bulan bulduğu çn kuanan kylünün br İzler se benimklerdr; yağmurdan şekilerni değiştir küçül üklernden dola kyay şaşrttlar. Zaten Daut nedr k r yar del de meseeye eemmyet vermek lüzumsuz Hakkaten u Arame gzlce kmler, ne çn grecekler Çalnaak eğerde eşya yok ambarlar bomboş a grenn çakmağ ve zlere bakarak kadn olmas tmani düşünmek düedüz udalak Polis e casusluk roman m ryoruz Şu Da tu buraya getirmemel m. Km acaypçe br adamdr Eskden bağc ve orman oruusu miş; aa nce braz eşkyalğa yeltenmş Adam ldürmemşse de drt beş kiş yaraamşt Gebze le zmit rasnda bir kye doğmuş ama kaebent ve poitika sür günü olarak dyar diyar doaşmş Hanyay Konyay tan ş; nsan sarraf keslmştir O da r ne astadr astalğ üç senede ir nükseder benm gibi rudir Üç yl br usluuk ve sükn dernden onra br gün brdenbre ortadan kaybour. ramaya aet yoktur zra ya arakodar, ut rar alinde O sün üddet zarfnda ağzna b ade çki koymayan kadna gzünün ucuyla da amayan ağrbaşl temkn ve terb ye numunes Davt Ağa nce br meyaneye arkasndan mumaneye gtmş muakkak tabanasna el atmş ve br aç kşiy can almayacak yerlerinden ağrca yaralamştr riz, tabancasnn atlamasna kadar sürer; deral ay lır, yan eski uyuna dner; esksi gibi soğukkanl, atta a kalebe ae dıa ıamaa üü gie sl 107
baca br adam oluverr Sorualara verdiği cevap derin bir hayret ide ede yüzünü ve başın eğip Fesüphaallah! demesiden iarettir Lakin onu vaka çıkarmada z eel yat vaka esasıda göreler söyler Meyhaedeki hişeler Davut Ağa bambaşka bir adamdır;vesulu hain arasındai cibiliyesiz en adlerinde bir serseri bir alkoliktir Sade harekeleri dşünş manei hiyeti mi değişmişr? Çehresi de ar tık onuk değidir; teşhis etmekte zorluk çeersinz Zate buhran arasıda imseyi tanımaz; ne sevdiği insan kalmışr e saydığı ne de korktuğu! avut idiğim işittğim atıcıların aşnda elir; şaşıla cak heri de gerek taşkılık erek yatışmış devinde silahı nı daima lüme sebebiyet vermeyecek bir ustaıkla kllan masıdır Perazlar gibi çerçevesi de hrdaaşmış cam kaldrdım; ahır taafna giden ouklu ve aa tozluk ii yarı altmışlık olmasına rağme dinç kalmış khyama sesedm DatAğa! Başıda muşamba kasket ağzında ppo vardı; temiz de iyindğinden Balı aai sahiplerini bi entileman rmerı hatıratıyord Saki çiliklere mahsus bir İgilz mecmuasın kapak resm! aha ben bir şey söylemeden yz ülerek sordu: "Aaba mı ağıaym beyim Bun dşmyordum çakmak ve izler hakıda de mni im aatacaktım; iyi bir tarafıma astladı ki on hayal suutua ğramamak için olaca vet dedim y ay ığ 108
ezir gn de geçen otomobiern birinde boş br yer bu rsa durdursun Ben giyniyorum angi şere gideceğm? Zira size daa anatmadım uka Ovası' ndaki çiiğm iki büyük şehrin orasna düşen bir mevkidedir Buka ve o ki şeir neresidr nerededr İeride afsa1 vermek üzere ksaca söyeyeyim ava toprağında değidr Buka Ovası Lübnan ve Antübnan sıradağarnın arasndaki düzüğün ismidir ve denz satın dan bin şu kadar mere üksekkte buunduğu için bir "yay a ovadır Öye omaka beraber ik tarafını yer yer karı teeeriye koca koca dağar çevrdiğnden nsan kendisini çukurunda denize bir izada zanneder yaya avası ar ama gözeri bu zevkten, kendsin yüksekte dumak keynden arumdur Zaten Buka yksek ise de coğracıarca bir çöküntü ve bir çukurdur cu a Türkiye'de ik Ovasın buur tan mevkiine aışmş br nsan için kendsn çukurda issetmek aapıdır İki büyük şere geince yüzünüzü kuzeye evrirseniz sağdaki yüksek tepeerin ardında çö e bu çöün gayet su ak bir vaasında Şam rdır Sodakier kdeniz' ve onun Yaknşarktak iman şehir oan Beyrutu kapaıyor İster Batıı ister oğuu mizacna uygun surette oşça vakit geçrmek ikisinde de mümkündür Kısaca çiiğim müim br mevkide ve Şa Beyrut anayounun üzerinde ayak isasyonunun civarındadır Lakn bina vaktye esk şose esaanarak kurudğundan şimdi l rnlı ilg 10
yrım kiometre kadar geriye düüyor Yağmuru günlerd ana yola kadar yayan gimek, otomoile oradan binmek icap etmektedir end araanzdan istide imknszdır (Bunlar ehemmyetle iaret ediimin seepsiz olmadığn sonradan anlayacaksınız) İçimden Şam tercih. etmek geiyo Zra orada Aa siye Gazinosu'nda on gün evvelki seyahatimde ir dansöz e ahbap olmutum Programardaki ad Mina idi ama ben mütenasip dogun, sevmi, yvarlakça vcudundan ve vü cudun harekeeinden dolay ona Çngıl smini aktmdı örpe kızın üzüm, mee, küpe ve avize çngıllarını hatrla tan koparıvermek hevesi uyandıran bir çekiciliği vardı Bağozumundan sonra kütüklerde kalan tek taneli, gü neten ısnmı üzüm çıgnın adın hiçbr salkmda ula mazsınz çoğunuz ie ane üzüme bıngıl, seyek salkıma da çıngıl denildiğini bilemezsiniz Şama gdeyim, Çıngıl göreyim ama, ar kznn bir fenağı da araya zaman giince birinci deki ahbapığ unutmas, yaancılamasıdır Siz onun çaltğı yere az çok ümitle koarsnz, aynı samimiyetle karılanacağınız, gene konuup güüeceğinizi, eskiy tekrarlayacağınız sanrsınız Bir de akarsnız ki gözlerinde hatırlamaya delalet eden uk r alamet yoktur Yahut hiçten ir a selamı, sahte ir teessüm. O kadar Geçip gide ve bir bakasnn ma sasına oturur Erkek egozmi gayet tabi olan u muameey aetmez İste, ki ak iporacsı, kız, haray ne derece slik olusa ol sun hflarca unutmasn ğer kendisi kzı unumadıysa se ep: aıı 10
bebi geçe haalar içide o kokusu kamçılaıı pdras e alığ bol dar e gergi eekli ya çıplak hayale boyua geiş germesidir Halbki bar kızı her gee değişe plerde e kadar azıı e kadar az haırayabilir Hai bazı adamlar ardır ramaya mi ark büü bieçileri kedierii tamasıı e bidiler blet aldığıı uu mayp bir daha sormaması iserer .. Ou gibi erkekleri çoğu da arım saat birlike oturp birer kadeh oka içikleri e iki de dasa kalkıkları bar kızıı kaasıda mhanıp kalaaklarıı umarlar böye bir hüsü kuru içide ya şarlar Emiim ki Çıgıl şaye b akşam gazioya gidersem e gee şaye kaator müşerler buldysa bei umş görüeektir umamış olsa bile Hem o kız o güdür yağmurlara beraber deam ede çökkülüğümde bei sı yrp kuraraak kdrete mi Büyük biraka e şahsiyei bir saa karşılaşıp ebelleşmeliim ki kedime geleyim Brada dört br yaı kilometrelere boşukan düzlüken ibare yaba oada e bir aka e de çe krakerli ir adamla blşup aşmak ırsaıı çıkması beklebilir Beklememeke beraber aaba ede öye bir şeyi beker gii içimde bük hadiseerde eelki ölü dalgalı br heyea duuyorm Ş ayak izleri e çakmak meselesde mi Dış araımdan biki heessizim ama geriye epilmiş arzular yüzüde şuuralı beliğm isya hade Dyduğum çökkülük o rkıda omadığım iç sarstsını yorguğudr Vüudumu eşkil ede küçük zerre kadarık arzımı yeradaki düyasıda hüküm süre ihtyaç bu z y a 11
radırıı tekiyi yaıyor Şuurluluğumu kavrayamadığı şiddetle itediğim bir şey var ocukke balo alırdm Gergi, içi dış ışıklı, elde ka ça ava boşluğuda kayboa idroje gazıyla dou balolarda eele şişirilelede to oyaalarda değil Yaarke karyolamı demirie bağlardım. Sabaleyi ou ayı güzelikte buaağım ümidiyle yatağımda ırlardım Bir de bakardım ki iliğie bağlı küçümüş, yarı elteeşmiş ve regi koyulaşmış bumburuşuk bir şey, uçmaya mealiz, yere yakı köü kötü allaıyor gitikçe açavralaşıyor Saki bu aba beim albimi yeride o bao duru yor, örüklüğüü grürceie duyuyorum jelaile kau çuk ara ezalı kokuuu alyorum oukluğumdaki balo u üeeleşmiş ark uçmaya kudreiz bulduğum zama ora armağıma takar çeker trağımı regii değişire rekli şğı bir müddet eyeder, ora yırar arçaar aarım Gğümü içidekie ayı şei yaamadığma kızıyorum Uzakaki yağmurda dolayı daa da uzaklaşmış iii vee aayolda otomobiler ve kamyolar iki iikamete koşuyor er iki şeirde Şamda ve eyruta erke çıkalar aat dokuza doğru ümüzde geçerler Şoei e kalabalık, arekei zamaıdır İaı şuurua aketmeye gül taraı o kadar ır la bi şey ierke şuuru valığı bu deree biti, kudre iz olmalı mı? Galiba melakoli ikiii aradaki muva
zeeizlite birbirie uymamlıka geliyor Yağmur nun ne 11
ns, gğün br knarına ağ aalığına mırılanığım mısrann aksn hr m yüzüm gülrs o muaz nszlk brnbr gk kğm ahnkl brlşp bn ra, sıhhal br aam haln grk m Başımı ayaığımkamyonar ıslak, soğuk am,yumu nslrml buğu lanı Oomobrl snk ymru şkl r grmş zıpaya zıplaya koşuyorlar Zan manzaray bozuk umanlı gsrn yalnız amlarn buğulanması ğl Bunlar kusurlu a amarır ky amları Marabazlar ylrn kylr saarla Öyl br am kaba k ka hn k kn kaırması gb pnrn bakmak zkn bozar Yoksa bnk bu ruh sm halszlğn yapan kba har mı? İlkbahar nsana n uzak lkağ aazmnn1 o muruklanğı br msmr. Vor Hugo br mısasına: İkbn gın yüek ıntı
r bunu ahar ablosuna uyar Halbuk mısra knnn ablosunu anlamakaır Şarn sürgün olarak klğ kuyuksuz kr yaı yağmurlu azgın nzl uık a a usula muağa grp karısı ar kşk r arkn şı kaına hoyraa aha oğrusu sapasağam br rkğn n ab harklryl l aığı msm şüphsz k ns sahaa palşğmz2 lkbahara rasıyoru O bunu ıgın ürk arpınısı şkln şrlmş
vim lı ısie, soei iidi ie 11
tk anladm Tutlduğm spleen ne memleket öz leminden ne de köşee ekilmekten aha ve bahar ağmur la eafımdaki kadınsızlğı zla hissettirir ma şuurlu benliğime mi? Haır! O ihtiacı duan şalmdır sine şu dakikada şuşeden arafım kadın istemir. İstememekle de kamır hibir zevk almadığı ne varsa kötülediği gibi kadın da hep fena çiğ realist bir gözle görür. Spleenin bir tezahürü de budur. n düşkün lduğu muz şelerin ksrlanı göüp büütmek Nitekim ben de ineduram Çngılı şu saatte pansin dasındaki kar lasında uuken tasavvur emekten hşanıum Öne evin sna danın uku kkusundan aaz lurum ar kı bala birbirine karışmış üzü ndüle edile edi le kıklanmış saları manası gitmiş ağzında kekemsi ikili nefesleri ile enin tazeliğine ağmen hiç de isteii lmasa gerektir. Ve ası fenası sabahlein kız geeki mesek nezakeni eğreti neşesini lüzmsuz bulduğundan kimbili nasl adi kaba suratlı ve smurkan aammül edilme dereede ba si ve böndür bilhassa asaletsizdir! Aaklanın ve ellerinin irkniği rada saatte sizi ürkütür Aak parmaklarına dizilmiş iili uklı nasırlar kl dirseğindeki siahımsı buru şkuklar enine dağılmış ve kimi sönüp kimi baş vermiş sivileleri gene bu zaman görürsünüz... Kltuk aını nemli mlğunu da! Nezir! Nezir! amı açm tmbi evirmee giden anaşmanın arkasından bağırırum; geri dönsün Şam lluğundan t bir g 114
azgeçtim Rakısının nesetiye meşhur Zhle bie yakındı, lakin mevsimi gemedğinden gaznoları ve kahveleri kapal, kasaba hazndr aha yakınımıda ve anayol üerinde Ştora denilen bir yer var; Cebelin iki bin metrelik tepelernden nen veyaağaçlıklı buraya çıkacak otomobillern dinlenme sasyonu, bir kavşak noktasdır;durağı lokantalar, meyhaeler gee gündü açık ve müşterildir; onun içn de etrafı harekedi Zahle ve Baalbek yolu da buradan ayrılır Şorada tek başıma bir kşeye çekiip yeri şaap çeeğim, ğle yemeğin yiyp dneeğm, yatıp sıaağım Yağmurlu akşamın ovaya inişin greye tahammülüm yoktur, hele bir kadınla oturmaya hiç Ruhumun şuursuz tarafı onu styor ama şuurlusu tepiyor Hastalığm da byle bi tepşe arasnda benliğimn çiğnenmes! eiri ekra yoladım tomobili dudurmasını peneeden koluyordum Gideeğim yer uak olmadığndan bir kamyon şorünün anı da işimi grür Camın nündeym kapı vuruld içerye avu Ağa grdi Yüü allak bullak . ordum: e var? e oluyor? "Sar kpek can çekşiyo Öbürü de yolu "Yani ehirlenmiş mi demek styorsun? "Grünüş yle beym Burada bir eler oluyor bir şe lr dnüor ama anlayamyorum "Seninki vehim 1 Kpekler gençt bilrsin, alt ay hastalğı vardır; ldürüüdür Şimdi aşısı bulunmuş ihmal ettik aytara yaptmalydık geç kamş. v 1
Dat kıçl ııklaı ile hemen hemen ııkları kada pos kaşlaı kaamış halde aşnı inatçı inatçı sallıo, söz leimi kal etmediğini anlatıo Benim de içme şüphe düştü ·ama sinililiğim üzündn khamı üzmek için aksini ttodm atta ii çıksa enim azminde dese gene krimden dönmeecek kada "zehileen Dat iğnelemek dim Nöasteni hasaları en sediklei, ihtiaç ddka adımını gödüklei insanlaa msallat olla; onlaa azap çektimekten zevk alıla. Sanki get elleine gelişme ağmlaın kesilmei şine ii haa katılmak öü zakta kamak isteen iki hn içimde oğşaak eni haap dşmesine seep avt Ağa idi. B mhakemei apmaka eae nefsime hükmediodm. zaadım "Bıak ş saçmalaı Bi daha ahsini ete Ben toa'a gidip geleeğim Bak Nezi i kamon çevidi. lahaısmaladık Tençkotm gdim ağm tnda zk ve atak oldan hızlı adımlala şosee doğ ürüdüm Akmdan aşını sallaaak tahminaans diom Bi gazinoda te aşınahomdandığını otana memeketin değilselemhakkak az çok mnzev hl aht melankoli nöeti geçien adamadı. Biincile daima ndan hazzederle öülei ıhha halinde ne alnz kalmaa ne de eklemee hele i şe apmadan konşmadan dmaya katanaili le. Bgn en hasaym *** 1 müev ollkan aan az aşa alaı sevn
116
Ştora da kamyondan indim, rastgele bir kahveye, daha doğrus içki ve yemek de verilen, aynı zaanda kahveha ne gibi de otuulan bir binaya girdim turizmle geinen her emlekette olduğu gibi güler yüzle, ikramla karşılandm Lübnan devleağı hudutaı iindeydim Acele yemek y yen şorler, ağr rak ien yerlile, içacele kmse benimle eşgl değl. Zaen turistk lkeerin bir iyliği de yabanc şahıslara alşmış olması ve meak uyandırmadan yolcunun rahat bakılmasıdır yafetimin ve tavırlamın tesir olmal bizzat paon asama gedi Size karaktemi anlatp da şekil ve şemalim akkında henz bi şey söyeediğimi biliyoum. as nı bekliyordm Otuz beş yaşındaym, kumralm; uzunca oyluym, yakışıklı saylabilim Gözleim kül rengine ka an koyu elad Bakışlarım ruh haletime göre dagın, bazen eskin. Lakin bunların hepsinden mhim olan ş: oyza elik! Çok eski ir aileye bir hanedana mensup imişim te i yaarım ezade, prens, lan gibi bir unvan taşıdğım ananla çoktu urbete dşmş eski bir rens yahut bir smanl şehzadesi, hülasa şeceeli bir asil. Bu nereden geliyor? İşte bir tül halledemediğm mesele Zira ne Boubon, e de Osanoğlla buunlm ne de kalem gbi parmak l zarif elere, ince veya keskin yüz hatarına sahibim ayr aı akarsaız ayakların boma uymayan uklığı haç başal ok lakin kükten be öyle idim ve mektepte ana ont lakaını tamşardı; ont Nebil olştum; hata l ismimi kullanan ebe yoktu ont geldi, ont git Şaraımı ie içe medanı seyediyorum. 117
tomobllere esl sarıklı erkekler çarşaı peçel kaınla olğ gb k nsten şapkallar a çok Beyra geek kamyonlar rajlı yokşları üşünerek maknelerne s koyyorlar Şam yoln ttanlar a üzlğe kavşann zevkyle veryorlar Br tanıığa rastlamay beklemyo rm mola manasyla yabanyım İk evletn arazs çne ek aşnam yok Tab brkaç avkatla şaamı müstesna Ha, b e Çngl a Çngıl ş saatte bralaran geçmez Zaten ara vermeyen yağmran olay yollar oomobller en nmekler çn on a öbür tara otrmasa göremem k Görsem ne olaak? Spleen gtkçe bastryor Nçn kalkamıyom, hata ramyorm br arabaya aayıp enz, hareket lmanı, ğltl genş aeler, geeleyn apaynlk bnalaı, mü zk ve ans sesleryle anl o br saat öteek büyk şehre gtmyorm Gmey br geçtbaş kahvesne kaeh ka eh köü şara çyor gam kemryorm Paron örünü kae ger Fransıza sor: Mösyö brn m beklyor? Hay Vakt geçryor, eğlenyorm, memnnm" Yzmek manaya halme ymayan evabıma şaşıı ğı belly B sefer e nerel olğm sormaya kalkışı zık açlığmı hsseyorm C görünmeye çalşarak evap ve ratorya'yım" ratorya m? Bleğm, ştmeğm br memleket Cenb erkaa2 mı?
ssna ı mş s dş Cnb Am Güne Aea
118
Çok bahi geçmez Kzey Ktb'na yakın bir yededi Beyaz alar memleketi . Timah da çokt. Hem beyaz ay hem tmah Evet Hiyeti orada Yerli lianda at beyaz a, to ülke meyhaneci manaına geli Şaka timsah etiğimia anayan ka bi ide ie: Siz Türk ensiiniz .. Sla Abdülhami aileinden Geçen yaz Cebel de gödüm izi Babam vakiyle zahie müdürü idi, maafam Paşa zamanı dedeniz ahta iken Hanedana alakam yoktr Ben ş yol üzendeki Fe han aazii va ya. Onn ahibiyim. Yazın baa blnyodm Galiba Şehzade Riyazüddin Efendiyi görmüşü nüz; azcık benzeim Fanızca konşyodk. Benimki fevkalade değildi onnki baş, göz yaan cinsinden lave ettm Dilenci bir büyük halam bana miras bıakı da. Hiç beklemeiğim, mmadığım bi rada . Adamcağz güldü. Ciddi söylüyorm halam okaklarda dilenidi Ama paaya itiyacndan değil haaık Bn fşa ememeliydm; lakin öyle acayip br haldeydim ki. Ştoraı meyhaneciye neredeye bütün hayatımı hikye edeceğim yi ve ena aaayla oldğ gibi Hata lianımı bilse yah onnkini konşabilem şmdi için de blndğm bhanı da anlaacağım Adaın imini ğendiğim çin dedim k: öyö Bt benimle bir kdeh içer miiiz? Yemeği de lokantanızda yiyeceğm. Aımı öyleyeym: ebi .. Ama Kont da diyebiliiniz in 9
Karş kaşya ouruyoruz Mösyö urus anlayor Szn arazy blrm Uzun zaman sahpsz kalmş sonradan br Dürz Şeyh el koydu rnc Dünya Harbnd de bnay smanl ordusundak Almanlar şga eler rdu ar çeklrken de Şam dönüşü Ferhan önünde konakladla Son ylarda unayral br Çerkez yeleşmş Ermen mu hacrlernn de gözü orada d Çerkez'le vuruşular ble . " Hepsn lyorum en de mahkeme kararla o delş men Çerkez çkardm malma sahp odum Meyhane sahb r şe söyleyecek ama çeknyor gal ba dehler yenl ennce azn aradm üyük halamn babas Şam kads ken san almş Ço rak oprak saylmaz akma para harcamak baa çevmek azm Nedense şmdye kadar kmse barnamad, orada! İşnz m bl mem rn Harpen epeyce sonra araz üzernde meçhu b uçak dolaşmş zaman memleke Fransz mandas al nda d yakak asker havaaannda uçaklar peşne düşü, yakalaamadlar ama Aman olduu anlaşld enm arazm üzernde dolaşna nereden hükme ler üün bu havaly keşfe gemşr" Ferhan üzernde fazla kalmş dareler çzmş, yere çok yakaşmş ndn ekrar havaand görenler de olmuş." Khyam Dav Aa bunu şse d d peleseng hane sokuu Fesüphanallah!" sözünü basr ve km blr şu saçma rvayeen ne manalar çkarr mübalaas1 nelere yorard!
malaa rt bart
10
üyü halam Mhrcan Hanım' v çtlğn bana nasıl ras kağın üzum hası ousa anla uün çm � nmkn hazztmyorum. Hoşuma n tk şa s şu, karşımak utrus En! Ymğ brkt y >arbunya vası v arkasnan üvyk" nn yaban üv
n kızrması aycı b a l soruyorum mk man uçağ Frhan'ı kş mş Sbb?" laşımaı ama ıma kğına gr bu yn mo l br Junkrs mş " vnn baş" Tabr k ş son cümy Türç, kn knm sy-
m haç umanı srsıam şaıakağaçlarn usu havaya ycaşım arıştm. Etrafma az bn yapakları ğmur altına bvy hşıryor bz urmaan onuşuyoruz onuşm şarap ymk v yağmur uykumu tr snyorum uaa otlms br yr var mı? Şy azcı uzanmak styorum a. k akşama rut a cğm " r okanamn üstün raç oa.. Sz tmz çar srrym, yatağı hazrlatam. Orasını a bn tuta m msr mvsm ğs n t tük müşt olu or" sona yukarı kaın b koror üzn zl ucık oalarna brn, bronz br kayolaya uzanmıştm v a a n mvnlrn çkarkn br kaın slutnn koşa ak slnğn rür gb omuştm Yağmur ssn, araa otomobl kaksonlarını ştyorm zrm kaanmak üz Uyuyoum, alba. Rahatık uyuran br uyku bu 11
Fakat hssedyorm anaar delğnden erye bakan br var Baksn sterse grsn ble . Ne kar? Öyle a dal yorm damşm k .. Acayb ş k delkten gözeteyen görmyorm ama de mnk y görmedğm kadn oldğn blyorm Hatta g zel oldğn da . Br şey daha sezyorm B kadnn hayamda yer aa cağn yanşm ykya dalş kadar atl old Günerden ber k dedr k yağmrn sns ve sltı sesnden, knd güneşnn odaya aksetmesnden zyade hamam bğs gb erde toplanmş hssn veren psl s lak aydnlktan hoşlandm. B nem ve üzerne hohlanmış şk bana İz anda Balk s romannn ürke tercümesndek manasn br türl kavrayamamaka beraber görür gb odğm sncab1 ren gn, kzey denzlernn akatsz blank gneşn düündürüyor Asl memnnlğm kten başka br yerde bln makan ler gelmektedr ol üzernde dm de İstersem zahmet ekmeden otomoble aar br saat gemeden sahl ehrne yaht vaha beldesne var kalabalğa karşrdm alabalğa karşmann br nev strahat oldğna ten hada zla şleyen benm o rölant alrdğndan dnlendrdğne nananlardanm alnzken kenm dnleyş kadar yorc ne vardr? ünzever ka baryle en ok yorlan nsanlardr Hem de oğ eser vermedğ br keşf veya cat blnmadğ halde br sanatkr ve ct kadar zhnn sicab: siap r 1
yoa kesne soasanız nenğ kne Köşeye çekş ve çne büzülş, fevkaaelğ olmayan b aam çn aken ewe yaşlanma a eken bunama youu ee geym; sona şm b an şlanığım yağmuan sızanmaya a ve gceygene masus eğlence başayacağm yele zemnblyoum kaana Ba a ha aşağıaa boum ve mazenee yamaa ne oğu; Oaa avanın açk kaal üzglı yağmuu veya ka oluğunu unuusunuz Havanın ne ale ulnuğunu gömemeye bunun kna vamamaya esn uymakan kuulmaya tyacımz va Vaı k genş encel manzı salona bıakı öyeene can aıyouz; öyle ye e evaçta Oaan çıkm; kooa kmse yok Ben yamaan önce koşu gen b kan sluenn gözüme lşğn sona a ana elğnen gözeenğm alam B zmeç my Hayı Za kaının kensn eğl ama ksek ökçel zaf skanen ve nceck ek çoaı bal ın b azaa ömşüm gömüş ve şaşımışm Böyle gynen kaının e yaağ şole uğağı yoge çen anna ş ne? Lokana kısmına ke ynayan Mösyö Buus kğa ın seyceen bqe bak ben kaşıamaya koşunca şeza oluğum k znnen aamamşı amak a semyo ayaka kens bkaç af etken sona ka ysızca soum aba kaa bkaç müşte va? Demek bu mev sme e uğayana kaana oluyo" 2
"Eh ara sıra oluyor; kamyon bozulan orer gide cekleri yere vasıa bulamayan köyüler lan Kulak asma yınz bir ey bıramazlar bunla! Ya hangiler bırakır kıın Beyruan gece gençler yarsı bar kızlarını alıp karlı"Bazen Cebeli aarak gelen horda derse epeyce para kalır. Odaardan geniine soba kudurrum biraz çalı çırp aarız ye içer gler eğenir hoça vaki geçirip an yeri ağarınca kalk giderer Gençlik! "Bu günlerde öylesi gelmiyor mu "Gelmiyor Yalnz öğeden ewel bir çif uğradı Bir ka dna kocaman gözklü bir adam Odalarında yemek yediler; erkek bir ara gii demin siz kakmadan ekrar gelip kzı aldı görd "Gzel miydi bu adın Burus sağ elinin parmaklarını birleiri boluka bi kaç kere salladı. O hareke "ok gzel! Parlak okman ekimin ye dediği! ma nasına idi selik dilini damağına çarparak hafçe çalaı da ave ei "Saçları kızıldı zü de azıcık çilli ama eni beyazdı yaındakiyle Almanca konuuyordu O lsandan çakmam ben . Siz bilir misiniz Bilmediğimi söyledim Yeniden kararsızlık içindeydim çiiğe dönecek gibiydim ilik binası bakımsızlıkn ha rap vaziyeedir; merdiven basamaaı gcırdıyor abza lan ornalı dayanaklarndan çoğu eksik pıar esnemi eğrilmi opzarı kaybolmu Bereke kırk ama ve ç
rük çeçeveleri ben gelmeden önce Davu a şöle böyle amir eirmş, dam da akarmış. Aşağ katta oca geniş oda ile karda benimki daha aza imme gödğnden, bdanalanmş hasr kotukar e ahta sedilere döşendiğinden, kıp zeminler uşamba kaplandğından oturulurperdeler hale sokulmuş Evi sa am ve semli şekle getimek çin geleek mahsul beklio um Şimdilik barnmakayz Hzmeç ve aşç kadn zifeerni kha yardımcıs ezirin eyzesi, Kuneya almşlk bi Çekez kadn gö yor Lakin ne ben, ne Dau Trkçe konuşuğunu sanan urye valisinin eyzeninkonağnda diin anlamyoruz Birgaiba ara, çok iken riye bulunmuş; valiaze paşaya dalk da olmuş; ismini Nevniyaz ya çevrmişler Paşa emurieinden aylnca onu sanbula görmş Meşru iye ian edildiği zaman konak dağlmş Nevniyaz l da rap lkesi orsnda bi Çerkez ksbas olan Kunetaa önmş dıncğzn ak i benim evlenmemde Bir ekeğin dnsz ömr srmesini kas almyo Evlenmesem de bir iye osun bulmal imişim Diyorum : Şimdi o de kalktı ne cariye kld, ne de odalk, göz seki Şam d, Bet ta oyuncu kzlar yok mu Bi tanesini göe kesr de alp aya geiiver beyefendi oğum Bkınca �ldiği yere gönderivrirsin bir başkasın seçersin Burada c� okaı öyle yaplar Evli oanlar bile çiiklerine c ncu göp gön eğenirler çeşn değiştirle
5
Tabd k sabık Nevnyaz Ka ve bugünk Nuye Tey ze bu sze benm yazdığı şeklde anlatamıyo, b şeyle dyo güç alle mana vemeye çalışıyoum Öyle pelek, kıık dkük, akn oş konuşuyo k Kyam kızyo ve sylenyo Kakavan Çekez sıma saçlı zamanında mş gb kıtıyo nazla eyo. Dşünüğü sade evlenmek.. Daa doğusu ee avadın beşmes Bunla n b ekek olsu da Yaşa aşa üzellğe çknlğe aldıış emezle, koa dye han ant ele. M Buus demn b ba kızı olduğunu sandığm kız salı ll kadını anatıken Nuye Teyzenn tavsyelen alaım ve nç onlaa uymadığıma çğe b tanesn, mesea Çıngıl ı tecübelk b gece olsun getmedğme sebep bulamadım Zaten güşüğümüz gece on güne ada kontanın bteceğn ve yen b gmedğn anatmıştı. Ksa müdde pekl vakt geçdk ata bne sla ata otomobe eta gezntle yapa, enüz blmedğm Baalbek e gde, meşu aabee gdü. Daut Ağa lozotu ayn dam altında b kadınla yaşamama aldıazdı hata esk çapknladan olduğu çn ak da ve bel khne münzev evn b aın huzuuyla, ynp kuşanmalaı otuup kakışlaı konuşup gülşmee e şenlenmesne sevnd Ben de şu melankolden kutulu denzcnn çtç olmas gb alışılmas zo b değşklğ yavaş yavaş sndmek mknını buludum z buum
Akşamlar ksriya olur ya bulur bir tara syrld mavidn ziyad Antp fstğnn içi rngind bir gök ar ças göründü İnsana mümkün olsa yrdn oraya ta için atlmak arusu vrn trs dönmüş günşi k durgun bir göl Eğilbilsm krşksz düzüğünd yüzümü syrdc ğim Bir knarnda nilürlr açmş tk Abant olduğu gibi aralarnda siyh gagal taz ciaanmş cviz tatas rn gind angu kuşlarnn yni çkmş yavularyla dolaşğn görüyorum sanki Sular muar1 kumaşlar gibi harlyrk hr ayak ruşunda gölün üzrin ligran bir gümüş yp rak rsmdrk gidiyorar okantac bnim göğ hayran hyran bakşma karş an hava açacak ama gcyin gn yağmur var hm d çok ddi Bu mvsimin son yağmuru imiş artk Kasm sonuna kadar Buk Ovasna bir damla su düşmzmiş yaknda sr' dan yayac akn da başlar Cbl v Suriy tarafndaki Bludan yaz misarlri il dolarmş Göğün stk rnkli v şk yabanc gölünü sahici dağ baş gölrind çok d rastadğm gibi birdnbir buutlar örttü. rkandan bir sağanakr uturdu Bir kamyonda yr busam da ddim rhan'a kpağ asam hr inmkn vzgçtim Yarn gidrim blki. anmda çantam da yok Kyaftm d acayp .. ksi gibi karank basncaya kadar bni çiliğin you üz ind brakacak bir vast çkmad Butrus'la karş karşya a k irk bkiyorum Nihayt dokuz buçukta lokantacnn ndğ ir olcu ususi oomobiind yr vrdi apç m a ltl imi i t kumş 27
dan baka lsan blmeen bu delkanlı le aen on dakka sü en akadalığımı esnasında konuamadım Fakat o dln blmedğm bldğ hade dumadan b ele slemeken ge kamad a tıkı İngl gb kend lsanının b ba ka nsan taafınan blnmemesn aklna kabu etteme! üük b macea baen hç bekenmedk ede ve umulmadık amana bala enmk de bu de le olacakmı Sanıom k çfkte Davt Ağa le aakta bkaç laf ettkten sona odama geceğm e hem tok hem de çm halde bulunduğumdan lüks lambasın ble akmaa lüum gmeden mum ıığında sounu hemen atacağım sağnakl gece atağımda vakası geçeceğm Haı! Meğese haatımın en büük esalı maceasın b gece ak basacakmıım Ga tenekesne takılmı e klnlığnda akan sunu aç açaak beklee beklee dlen dğm musluk gb ben tamn etmeen vakası sıkıntl hass günlen sonu olacakm bu gec e! Cam akasndan açık havaa gdüğü halde kavuama an çın vılaan b sneğe benettğm kendm o cam bdenbe ok oluvemçesne ef ndanımdan teka kutulmu blunaaktm glağıma kada següete baa cakmıım
u le old Çlğn son sağanaklala büsbüün çamu deası keslen olundn bata çıka sısıkam eve vadım gatablk1 ku ham kaıladı ue Tee dnüümden mem mufak kaısından gülümsed e çmelem çe giabi lağan dşı 2
kip terkleri gydird Yemek yedğ, k derece ğ i heen yaacağıı syedi ve yukarıya odaa çık, dedği gbi d e yapı soynu yattı Uyku değldi bu Sızakt radosu yüksek Zahle rakısını brbr üstüne ace le aele ezeere aldırayarak içtğden dolay epeyce çarpıştı oca bir gün byle heba oldu diye syendim bütün br gece de boşu boşuna gdecek Yolsuz br çlikte o saatten sona ne olur, ne bekene bilir Düşünüşüde hakı id Sağanağın cala rasından çıkan değşk kuvette akırtıar deva ederken kulakarda Msy Butusun bozuk cüleli ve daha bozuk teauzu Franszcas paırtyı unutturan uğuduyordu Bu biribu hakikat, bürü hayal, br ik kakan ses dagasıie arasında kendiden geçştm Ne kadar sonra idi tahin edee aşağı kattan geen konuşalara uyandı DavutAğa'nın sesne yabancıan de kaşyordu ernk? Pill asa labamın düğesine bastı Saat enüz ona beş vardı deek ki ancak yr dakika kadar uumuşu onuşa kesiyor şd yabancı seseri daha yi rk tekeyi Hata Eren şvesye ürke br cüle kulağıa ged ok zoretk, nmoor arı nat ı nat Hang kadın bu Yatağdan atladı yayına bastıka şk veren ener ykadan soya ıktı ağs aydınlkt erdven başından eğierek bakıyoru a nünde kalın ereveli gzlüker dkkat çeken bir , bürü nce 9
uun iki erkek khya ile harareti konuşuyorlar. Daut ğa soru: mdir u karı? Uun boyusu cevap erd; göüküsü daha yaşı e da ha kaanto ilmiyoru Otomobile iden önce girmiş; yolda da ağını açıp ir keime la etmedi Şor şimdi araada an ı anır ttriyor. Herhalde ir aka olmuşu i oomoil kazası eki elki de üsütün aşka bir şey; br soyguncluk m yoksa şağıya seslendim: Daut A; e oluyor orada Gece yaıs edi u patırtı Tabiidir ki gee yası değii; lakin ev e aa sahibi mir tonu ve müaağası ie konuşmuştum aşlar ykar kalktı Yeniden khyama edim ki: mdir o eendier? u saate ne isyorlar? Gel uraya da anla! sona yanıma odaya gelen Dat şunları söyedi: De min bahçede de o gün ödük eri için kulağsesler atenişimiş; kirişeköpeklerin miş; dışarıiksi lamş akmış k şoseden çiliğe ayrıa yolun başında ir oomoil druyor ve iki kişi eve doğru geiyor aranıka nası gördün onları? İah eti; araan enerleri yanıyomuş; oomoii e nerlerinden anlamş e iki kişiyi de o en ererin çamurlu you gündü gi aydınatan ışığında gömüş. Geleer de mişer ki: abanın moor yaaklaı yanı; yolda kaldık; bi aatr aşka asa da geçmedi; yetmiyomuş gbi şorü
mtş b sıtma utu Yağmu devam etmekedi Sizin çfk binasını gdk aınmak kab mi deği mi anamaa gedik " içei bk ada gecei geçisne ki keeve va battanie veisin uzana da Evet ama bem ş ne aak? "O da gei geecek de değse hep biden kaga tuumba edip getiisni eife kinin knak bi şee de vemei unua "Ya kadın? Deminki knuşmaı işmemiş gibi aptım aete s dum e kadını? Otmbide kadın da vamış bimedikei bi kadın Dmuşa binmişe de "Ha işe fena Mama ue Tezenin dasına aısnz ça apın zavaıaa "adın inatmış abadan inmem ş de bıak mam dmuş akkı da k değ bem Tanımadğı ekeke içnde kimein tuduğunu bimediği izbe i ee gideaa mi? Oası iç masa ana..Gegeeim Jandama şe an da geçe emnietd muakkak aık Zangı zangı tiimuş Ben de sıtma çekim a nden anaım "Onu geiin; kaın sın Ou mu hiç? Bi adın tek başna ahn vasında bı akıı mı? "Öeke gtsine ağam na adını bekee 11
Elin kas için kenerini ne ye zahmete soksnar tişir Nehiren geçirilecek krt kz ve ot hkyesine nü b iş Ne yaparsanız yapın grültyü kesin beni ra hat bırakın lalah be Üzlmekaçtı beym; bi çaesiniykm blrz. ymana bak Uykm . çırınız . Sen Uykm başıma sçrattınız. Kov hepsni Merak etme paşam şmi ses sea kesilir çıt emeyz O giti; konşmalar a kes ama meraka kapılım; ropşambrımı giyip fener eime meriveneri nim; b yk oanın kapısın bienbire açm ki yabancı ie Da A sıl fısıl konşyolar Beni grünce üçü e ayağa kakı Merhaba efeniler em netice ne o Şorü getirmenz mi Khya cevap veri: Nezir yolaık; kaın bırakmamış. Ne kenisi geliyor mş ne e aamcağızı yollyormş! Ya Öyle mi Kensi e gelmiyormş şorü e bıak mıyrmş ha Ver ş mşambamı Çzmeler e Ben onnla anlayacağı lsana konşmasını biirim Ökeliym Brenbire hayaıma çok de olğ gibi gene br ke bhranına ttlm Dav o esnaa hiç i kabl etmeiğimi azma karş konlnca it kesiliğmi pek iyi biğinen ses çkarmaı emirerimi yerine gei Geeym m beym Sen misarlere ka... Nezr gelsn alya a syle çay yapsın. Ben ne Nezr arkaa çamrl yoan yağmr yiye yiye elimeki pilli enerin ışğına yrüyorz. Neense oto
mobiln lambala sönmş eraf yaş bir karalıa göml Yrrken dşnyorum Ne biçm mahluk şu kadın Ne mleen Genç mi yaşlı mı çirkn veya gze mi olmuşa bindiine göre ora halli bek de daha dşk olacak endi kendim söyleniyorum da Guduben biridir asıl öyleleri aksi lane olurlar kimsenin dokunmayaaını bildikleri ırzlarını koruma sevdasına kapılırlar. Beş dakika sonra oomobiln yannda idm Fenein yamurla karışık iç va gibi kaayan ışık başaını önce d reksiyon arafına yönelim vruk bir adam dzlerini alına almş kenara bzlmş baışlarından bell acı çekiyor apıy ben açm ve n aşaı dedm adamım seni eve görecek Tereddü edin ce hayrdım n diyorum sana! Gebereceksn burada Çlke ya ak var çay konyak verrler Haydi durma! Nezr'e döndüm Tu kolundan al aşağı şunu! Srye skleye eve gör. Genç gçl kuei aik yanaşma Çekez olduğunu söyemişim kolunu içeriye uza ve şor yakaladı çeki çavuşundan emir amış br andarma neferi aayle İn hemşer" ddi yorma beni! Zorla indririm son Şor kımılddı ksılmış dişler arasından gç halle ded üşei e olaak! imek isemyor beni d bırakmı yor 33
B de eneri arabanın ara ısmına evirdim başına yeşil bir eşar dolamış, yzünü gtermemek çin ik eliyle rten bir kadın vardı orada.. Nasıl şeydi layamadım Fa kat ışığın aydınlattğ eller bembeyazdı; tırnakları da pırıl prl ilalı kısmın da kapısını açtım lambayı içeiye uzatarak sert aşin br sesle ve hi düşünmediğim halde kendiliğin den gelen bir kirle Fransıza dedim ki: Madam Benim evim, namuslu bir adamın evidir Ge eyi ndişesiz geçirebilisinz adın izmetçi de var rahatnızı az çok temin eder Cevap yok vaziyetinde br değişiklik de Eleri l zünde Nasıl isersenz Şorü gtürüyorz hasadır burada kalamaz O sırada Nezir onu arabadan çıkarmş, koluna girmişti adm adım uzaklaşıyordu rkalarından seslendim Gidin beni beklemeyin siz Şimdi gelirim Tekrar kadna dndüm: Sonazla ita Gelmezseniz al ında naz çekemem tek başınıza kalırsınız Sağanak Fenerin ışığını gidenlern yolna tttum adının ağzından yarı gizlenmiş, içen geli de utulamamış bir sz çıktı Chameau Şamo deve demekti ve Fransızada ahkir tezyi olarak kullanılrdı ir kadın tarafndan erkeğe sylenine ka
ah şğm f ğes gs
34
a lekr ahmak meelk etmez br erif manasına gelr aha ze kenar mahale ağz br kürü; bhassa saıık kaınlaın a bar kızlarnn kanıklar abrleren! Fener erhal çere çerm süknele sorum e buunuğunu enz Cameau mu rıma ne kıraa br mahk m anlam zn sokakta kalmakn korkunuz olamaz. Bekleğnz bu zaen "Cameau! Bu e tahkr kemes yüksek sesle sylenm Hata br tanesn az bmuu k sayısını brbr arkasınan üçe çkarı; em e kuen arırarak! Fener sol elme aım sağ elm yüzünen armamaka ısrar etğ ellerne uzanı yakala br yak eya ağa çekeresne ek harekette sıyır aynı zamana yanağına çalayan sakız gb kırak ge rek ahenkl br sesle patlaı Güzel br oka bu! e haf ne ser k ereee olu y br ten üzerne atf br kıza rklık asıl een makbul tokaaran oa genleren! aının yüzünü m grmütüm; earp oka esnasın a kaydğı çn saçlarını a! Bu saçlar bakır kapar rengine gb bakır kızılaçıklı üzü benek e o enge yakın e gene bakırların koylu benek, hee akaklarına oğru zlaa ç . Gzleine bakmm kız kesane reng Yaı ouzan aağı olmalı. Güze m Oun kaın arafı oyruuuğu güzelğnen e üstün! Bbrmze b lüüresne bakyruz ma o fener benm emde l uğundan yüzüü muhakkak y seçemor Bu anın e zanı br ahzaa fener kapı üzerme Ôçe r; sa br müde seyre Duruyorum ken m s nele emnee seyeryoum; belk alaylı alaylı 1
glümsüodum ahut şaşkın aşkın bakmakta dim Fakında değilim Bidenbie o lobut bounda e kalınlığında ki fene haaa kalkt kalkmasıla başıma inmesi bi odu Gei ekilememiştm kaskete ağmen kam sızlad Galiba hakıdım daBgand! alaud Espce de ctin!! Küle deam edio; ne haduluğum kaldı ne ahmaklığım ne aşağılığım l kötüsü fener elinden fılam abann amuluğuna apmş bi aafa dönmüştü Hemen eğildim e odamla aıoum Neden sona buldum ama galiba sasıntıdan ampulün teli kopuş Yanmıo Kaankta Yeni bi sağanak da başladı Çilli kadın atk sölenmio, hiddetli hiddei soluduğunu işit gibi oluoum Gömüoum ama göğsü kabaıp inmektedi tiodu belk de Ne apacağımı bilmioum Fakat bi şele apmak ihacı iinde kıranıoum, hata ökeden benim de titediğimi anlıoum ni kaala buna kaa denilmez adea bi eeks gibi kendiliğinden olmuştu aaba sıadm ieideim kad nn annda Gemci olduğmu biliosunz, Fansızcaı b akaak Tüke: eni gidi aşfte eni gidi lan ln sözlerile başla an aza gelmez ok adi e ıplak laa safedeek Çillii akaladım sasom Döeceğm aağımın alına alacağım acağım kemik lni Öle bi buan iindei işi cinaete kada gö tebiliim Gözlerm kaamış nlık da cinaeti kışkı tıo ıca sağanak oa tenhalık henz ikinin tesiinde blunuşum ukunun başa sıaması Hepsi bie sebep En 3
mhm br hata sren spleen' den sıyrılıp coknk de resne gr cak br daka nce yzn grdğm mehl adın nenn nesdr nereden gelp nereye gdyor b yabancı dyada ne ayor? blmyorm Ne mllyen , ne de tma1 sınını!Hbrn Beklyordm çığlığı bassın İmda dye bağırsın kendn arabadan dıarıya atsın kop kaçma ya alsın aht tekmeer ymrarı dler e nesn mdaaaya abalasın Bnları yapmad mmadığım br harekele kolları aranlıkta boynm arad dolandı sonra endne doğr ek Ddaklaı derha ağzımı blm Onn ağzı yen aılmı br kakao kts gb aze kolaa kokyord Anlaılan az evvel acıkmı ansında ıdığı çkolaalar yem İk han bsemze o çock ağzı adı karı Henz baaklanmı enler sağanak altında denz gb hııldayan ve dagalanan sz bcaksız bir ovanın ortasında, kapka ra srılsıklam br gecenn koynnda dk otomobl bze n hzme gryord Mağara de nsanla gb vahces ne brbrmze saldırmk sank yaban br t dk H konmadan mhabbe szleri sylemeden hatta ses ıkar madan bylece zn zn sevk z aramaya gelenlern zakan ağrımaanı ecek ve ener ıığını greblecek hale gelnceye kadar Otomoblden evvel ben aladım kasketmi aradım baıma gerdm yzde rj zler kalmı olablrd men dlle slm kıeme ek dzen verdm
iça ss 17
Araba iide bir e ged Biri Türke koşuordu Kouşaı o kaddan başkaı omadığıa imk ok Soruordu Müümaı değ mi? Türkü gaiba Seite evi şaşkıığımı Yabacı şiveieiim fzatitredi; amaka beraber bu bakırbatırmıştı. tei güze evgi Türkei tatı temizdi Müüman kokuordu Eve dedim a e? Ygoava da Be de Müümaım atm Boşak mı ı oka? Öe bir şe Herek tarafıda Şimdi ibir şe deği eteraoa odum. Nee buarı ora kouşuruz Hadi eve gidem Zaederm ki artk razı ouru Temiz bir ata buacakı; cak a koak Bede ikoaaı evaı vardr O anmda gee adamarı üzerii görmek itemem Hem beme gee raızca kouşuuz Trkei zaı üt tarafıı gee razca aattı Barışmış aaşmş omaaım; dargı kükü duraım Mümküe kavga ökei. Türke bidiğmi de kime öğremei Nede? şime öe geior O kadar memudum ki e dese kbu edecektim zakakiere ererii ışığı epece akşmşı; o tarafa Buradaım die bağırdım georum avt Aa de idi. Kaızık roü oaarak oa de dim iaet azı odu az daa döecektim kaıı Be eve gidioum z ou aıp geriiz doğu Nue Teei 38
odana girin Ne lama yaarnı Sabahleyin erkenden üçünün d e aaporunu er " Khya ile Neir ecnebi lianı bilmelerdi l açlı ka dına lerimin manana uymayan yalaca er bir a rlaSabahleyin dedim an beni rmeden ime; onuşacala rım ar, belki here uyuunca en aran" Beklerm Seni benim ibi mahu haşinleşirmeine rağmen ne de şekali adea şeaen rei Grülüyor ki ene benimki kadar arşk maceralı eçen hayanda demin inemyd beneyen allka e acayiplike olan yor Benim ar Üç ıann denilerini e karalaın olduça d laşmş birçok yerde e umulma ahnelerde l almş a dnlarn hoşlandığı e bir adamdm Faka bylei başma elmemşi beklenmediğin bu kada orinal deorluunu e oijinal adınln im rmüşür
Öeler arkadan geleurunlar ben aranğ yarıp ça murları era yayara konuşuyrdum Kendi endime o ruyodum da Acaba elekrik eneinn la beya ışğ alında mı ba na güel gründü Sakn biçimi ücul bir şey lman Yan abah çrkinlği münaebeiliği meydana çan Belki de yaşlcadr rn aşmış maceralardan ypranmş yorgulğu e çirnlğ mayajla bübüün belien hee 9
gün dınlğn hmmülü olmyn fersudelerden bir z vll dır . Yzk ol ur . Bn d, on d. . Zir klmdn Nure Teyzenin vsiyesi geçiyordu: Gurbe dind oomobil rızsnn km gerdği o Türkçe blen Bu buseeri Türkçesiçok kdr Tnr misrini bırkmk! şu dkikd hoşl bir nimei lkin rın ğ kt in de hsır koluk kendisinin tbiriylebi enernsonl sürük klınsı bulursmO dövülmüş bkır renkli zerdi kbuğundkileri htırltn güzel çilleri de bir cil hstlğ kdr çirkn iğrenç ise lırm hele sbh olsun bir kere . . . dedim. Büyk od girmiş m ki ybnc ı kneeye kurulmuş keie örüşlerdi. çy içiorlrdı ırmşlr üsüne yor gnlr Neorü hlde sedire bulunduğunu sordum. Tie me bimiş eş gemiş e bşlk üzere imiş. Misrler den uzun boylusu cev verdi "Terden sonr çlr yn bir şeyi klz Kln gözlüklüsü ilve e yorgun klkr çvr döne r vücudu! Kdın ne oldu Dvu ğ geiriyor Geceniz hyırl olsun rhınz bknz b n müsde ürmee eşekkür kelimeleri ırldnrk eğildiler. Odm çkrken Nuriye Teyzei çğdm dim bulun durduğum çikol kelerinden bri süü öbürü bier cinsinden iksini uztrk "Otoobldei kdın geliyor; odnd yırırsın lzm oln yrsın. line kyene bk d on gre mumele sude ranm, örsmü
et Be ei esiir gremeim, alayamaım Şuar a ver, iserse yesi, eim Sabık Neviyaz al sormakta kei aama: aze mi bu kaı İy gremem eim ya Galba orta yaşta Frekçe kouşuyor, çaça eemeyeceksi. Kal, bir kaıa karş bu kaar alakasz uşuma gelmesi beklemee yatmaya hazırlaşıma şaştı ve galiba çe, kayıızlııma bakarak ou yaşlı ve çirki oluu a metti, çekili Yalz kalıca bol koloya ile ellerimi üzümü esemi, meçl kaıı uakları okumuş ola her tarafımı kulaklarıma kaar iyice yıkam havlu ile ku rulaım Bir yaa a iyorum ki Aıı sormayı utum. Herhale Müslüma ismi ullmıyorur Hayatıı remek e hayl eteresa olacak; orusuu sylerse eer Sylemez bylelei. tır atmakta hoşlarlar Aşaa kapı açılıp kapa beş o lakırı eili so ra ev sükee al. Yataıa i. İçime afe bir emyezlk belki br pişmalık var; hisleme tama a karışıyor Nasıl olu a byle, bir aa şuurumu irae meeiliim kaybeere kaba vahş oluvermişm? r yaptı buu ye syleim yamur, ova yalızlık çk ve gecei beklemeik fevkalaeli uhakkak pek aa b kaı, e müptezele 1 Beki e br sermye ralara Aap memleketler ummi eveie kaar üşş taraveti almamış, skaraya çıkartılmış bir mal
ezel: üşmüş m 141
Lakn ellermn dokunduğu vücut diri, duyduğum par m kbardı Zaten ik olarak gzlerimn iiştiği eller de pek i bakımış, bembey, tertemizdi Tamam Şimd o eleri daha vzuhla grüyorum Parmağnda tek taşlı bir üzük vardı, fenerin sağmal ışıkar karşısında saçmıştı. sahici pırlantalara mahss eleğim Pek ama yle bir taşın sahibes dolmuş mı yolculuk eder Uyumaya çalışıyorum; muvak olmak üzereyim Bir den kaamın içi sanki eektrkli bir el fenernn ampulü miş de sapında düğmesine basılmış gibi ışıkla doldu, r ladım "Budum, diye neredeyse bağıracağım, b kızı saçlı, çili, beyaz teni artist gündüz okantacı Butrus'un oteline geldiğinden bahsetği kadındı Hani yaşlıca bir erkekle be rabermş manca konuşuyorlarmış Ta kendis Yatmaya çıkarken kaçtığını rk ettiğim ve ancak kçesini grdüğüm kadın Ben anahtar deliğinden gzetlediğini sandığm ka dın Bu kadın, Buka Ovası nda gece gündüz ne dye doaşı yor Bir mksata m, yoksa serseriliğinden, delişmenliğin den mi Kendime hem o saleri soruyorum, hem de Butrusun parmaklarn birbirine vurarak, dilni çatlatark arstn gü zeliğin methetmesini hatrıyor, memnun lyorum De mek ki onu kısa süren br tetkk esnasnda mükemmelen grmüştüm olgun doyurucu kadın tarafının güzeliğine de üstün olduğuna kadar anlamıştım Ovada gezp dolaşmaarından bana ne Br çeyrek ev vl aa gelez vakayı beraberce yaşadğz kadın ka 42
ndan anlaması mesleğ abı şpe grmeyen otelnn aaene ve benm de kanaatme gre gzel ya Şmd b beklenlen kanla ayn dam altında dos atta eş olmş aldeyz ya Hem e br toka ve br sopa slından sonra! okadı yanağına o yemş sopayı da başıma ben! Faka o şler yapan ayn eller ve kollar nasıl a ırslanıp şalanmış vaşleşmş br arzu le kavganın devamı ve şekl değşrmes sanılırdı brbrlern bulmuşlardı sa zamana sığan lakn mr mddetne nuulmayaağı muakkak olan ne zl br maera! O maeralaran k afızaya br ağaa çakı le akkelmş1 yazılar gb şler ağaın gves kaınlaşka rleşr kabap genşler 1. ama slnmez "Butrusun tamn doğr olaak; yarım yamalak brçok lsan blen dyar yar gezmş br ars ransıza krler e bunu anaıyor E dkkale tekrar dnledm Ses duyulmuyor; sağanak a dnmş Belk ava açlyr enereye yanaştım y grek çn perdesn odanın ışığna karşı sper yaparak gky ne bakım rl uklı yılzlar ne kvrıla br snp br çılarak yavaş yavaş nyorlar yaklaşıyorlar gb areket alnde ank dkleekler; er br vaak krpe başaklaran brnn tepesne konaak sabaa kaar parılayaak erynn neşes gelş; benm de! Msar etğm k Emen akkına Dav Ağa yarın ğ rendkler syler Zate onlarla meşgul olmamıştım şm de eğl nak otelnn szn daa arladm:
hae: azaa azma 4
dın nlırken ynndki erkeğin kocmn gözüğünden de bhsemş Acyp bir esdüf şğıdki dmın d göz lükleri i klın çeçeveliydi "Aynı şhıs mı Olmz Birbireini nımdıklrnı söylemişlerdi yln lüzum yoku birgelen esdüür. ln nüne kıyor di çerçeveli gözlük günün modsı . Öbu ye bir muhkeme yürüüm heyecnmı dndrmek için iki ne uyku hpı yuup yğım girdim Oomobil shnesi yvş yvş zihnimden silindi kul ğımd nedense bi ek ses ve söz kldı ekrlıp gidiyordu Chmeu Chmeu. O ses de derece derece kuween düşü nhye ısıly döndü duylmz oldu.
14
İKNC KSM Koy renkli perdelern kesknliğin körleşirmediği yağl ir şk içinde gözlerim açtm Geceleyin parlak ydızlarına bakarak açığı anladığım haa saahleyin de kapanmşı yağmurdan kurtulmuştum Aklıma derhal o kadn geld Şmdi aşağıda idi daha oğrusu olması lazmd. Zira ötekierle beraber gtmeyeceği ni ati ir lisanla söylemşt Saae göz am; sekiz buçuk Ayağımı döşeme tahtasna arka arkaya üç kere urdum. Bu, zil yerine çağırma şaretdir Tam altnda khyamın odas ardr ses yanz oradan değil, bnanın iç ahşap ouğndan her araftan dulur. Daut Ağanın Geliorum bey! dedğini işittim erden basa maklar irya adamın ağırlğıla gcırdyor Kapıma rudu kya görndü: Merhaba paşam dedi "İy uyudunz maşallah. Biz de ses etmedik Geceleyn gelenei usulca yocu ettk Giler demek? Ermenler git; şorleri de Herf iyleşt Sıma böy edr işte Eğer sıtma ise . Kadn da git tab 45
Biraz ağır aldı öekilerle gmek isemiormuş. Eh buna seslenmedik ama onların olda bir kamon çeirip uzaklaşklarnı görünce anna Neziri kaım şosee kadar göürecek. Demncek eden çıkılar Siz sabahlein hepsni defememi sölemişiniz a! enceree koşum bakıorum kadın önde Nezir arka dan rüorlar. Henüz uzaklaşmamışlar Bounu bosunu şimdi görüorum beğeniorum Einde küçük bir aliz aşı an ince uzun endamı Çerkez delikanlısıla bir hizada e hemen hemen anı apıda rupalı apısı Camı kaldırdım bağırıorum Nezir Nezir urun! Gimein ! Ben beklein. Hemen geliorum Bir dakika! Rasgele bir panolon gdim bonuma lar sarıp de ri cekeimi sırma geçirdim acelemden rugan sara biçi mi erliklerimle aşağıa koşuorum. Dau ğann şaşkın bakışlarına görmüorum ama bliorum aldırış emeden kapıdan fırlıorum e gene seseniorum Durun! urunbeklior ama rümeine deam eden Nezir duruor kadnn kızıl açları körpe e nemli sabah ışığında asıl rengni değişrip başında unç miğfer armış gb era plan akisler saçarak alazlanıor Sırındaki aörün göğüs be e eek kısımları o kadar gergn dar derisi imişçesine cuduna apışık. Balk gibi drilğni duorsunuz adam adam! üfen beni bekleniz Epece aklaşmış olduğum için sözlerimi şu rüzgrsız oadaişimemesine imk n ok şiiği halde başını çeirme 14
en kat adımlanı ızlandırmadan lerlemektedr Kamın kabalığına küsmüş gaba . . Koşu dmanı yaparcasına unzam br üüşe akasından seğrttm; Nezr geçm {dak mesae kısadı; önledm ve bu de Tükçe "Bıramam tutuyorum dedm Burad a kaacaks ın ! oldum Yüzü Omzundan rümesne mn e bakıyorum o da anı şe ypıyor brbmz gündüz gö üye tetkk edyoruz Evet muakkak otuzunu geçmş .. Bü tün yüzü ç de yaşlanmamış yaşında kamış aarı ve ba şı le br kadınn pek oşandğım lk olgunlaşmış çağını österyor Hayat tecrübele de galba bu çağın kendnden mn erkek akkında mauma oduğnu anlaan manaı ğ ı · zla betmektedr Fakat ben şmd onun sadece ünü seyretmyorum akkmdak ntbaı da at kestanes kabuğu rengnde saç arı gb kızla çaan gölernde okumaya çalşıyoum Br ra öyle sandım k kends de dün gecek acap maceraya arşmış ekeğn umum eyetn2 ena bamış geçen en şman olmamıştı. Ntekm dudakları değl ama göler gülümsed; dem sözüme daa raat konuştuğu Fransızca le cevap verd Kalmaya mebu muym? Şayet msa etnz dye cmu ödemem styosanız esabım peşn gördüğümü tılaam . . . Unumamış lmalısınız . M ooru boulan v e yol en an da bmboş duran otomo l gözüye şaret ett Ne kadar aydnlk er taa Dün ge en karanığn düünerek aabaya adeta ayretle bakıy tia: izen mi : genel gön
rum stiyorum k bu oomobil ayalimde hep karanlığ gömülü kalsın öyle daha iyi olurdu bir in ve mağara esiri yapmışı Şimdi karıdaki ülya bozucu alelade bir şey Bo zuk olması da sünepeik vermiş iin onu sizden kamanzı rca ediyorum BorUnutmadığım arsa benimkidir ödemek ve teşekkr etmek la zım. Hoşanmadığınız kişiler git arzunuza uyarak evimde size uzak durdum ökeli rolü oynadım Arık böyle bir yalan amamıyla lüzumsuz. Hakiki islerimle hareke ediyorum ukarı kaaki odam ein başka taraarına uymayan raha ıktadır ena döşenmemişir lk işim dört ay ewel buraya gelince o kısmı dzene koymak oldu Bir ekli mi bu Bir rica. "emek beni gndüz ışığında pek ena bumadınız Hayal sukuuna uğramadınız Cevap yerine elini uum e dudaklarma göürdüm sordum da a benm sizin üzernizdek esirim Çok mu köü Bu utan ve sıan kendisiydi "O seer hadeelimi dedim "dönelim "Dönelim aa sadece bir gün iin "Hayır; en azı bir gün bir gece olacak "Söz veremem Akama kadar bir deneyelim Beni mamıyla hür sanmayınız Ayn on yedisinde buradan ayrıla caım ezayr e gideceğim aha alı gnümüz var belki de beraber gderiz adın heyecanıma güldü sonra ümiizce başını salladı: "Böyle dersiniz abucak bıkarsnız manasına harekeleri ve 1
yüz atları ayet manalı okunakl idi Gözleriyle konuşabi len kadınlardan an na ağr ağır etn enüz slak yosunlu yeşilliğine baka baka dönüyoruz Nezir çant ile beraber ein y lunu tuttu Civar dağların kar şaikalarn yeni sevilime öseriyorum Şu karşıdaki Cebelüşşey Arkamzda solumuza raslayan Lübnan silsilesinin Sannini Üç bin metreden zla yksekliktedir sedir ağaçla onun yamaçlarnda yetşir ç lerinde kk metre uzunları varmş. Bu ağaç dünyanın ç üyük sradağnda bulunur imalaya Atlas ve Lbnan .. serseniz yarın abusa deriz Ilk portaka baçelerin den kalı tepelere ykseli sedi ormanını örüüz. sminizi ôğrenebilir miyim? Benimki Nebil Benim uydurma iki ismim vardr Biri Nihan öbürü dia Fakat asl adm Raziyedir. Söylemişm artstm da a doğrusu dansöz Sizi Nian diye çağracağım Buranın ani şerinde ani azinosunda çalşyorsunuz içbirinde çalışmadm Beni anaje eden Başka müessese çılamadı şe başlayamadm azmina verdiler müseselere de uyuşamaım onun için Cezayire idiyoum. arazi szin mi? Bir sene ewel alamdan miras kaldğın söyledim. Asl eseğimi sordu ve denizci olduğumu anlayına "Bell dedi ya çok ser ya çok yumşak daranyornuz. Bariyeli ağzıyla konuşmayı siz de çok iyi biliyorsuz 19
ün geceki ağr szlerini telmih ettiğim1 anlad, kzar d Szümün tesirini anlamak maksadla içli içli ilae ettim ne güzeldi ilk anşmamz Sanki çoktandr birbi rine hasret çeken iki şkk, karşlaşnca kendimizi ttama dk akikaten de ewel eskiden anşor gibi değil mi idik? albki ben daha sizinberi alnz kçenizi grmüştüm, bir de haal meal siletinizi Üç isimli kadn tekrar kzard .. B sefer şaşrmasndan bozlmasndan erede? die sord, "ben sizi şimdie kadar hiç gr memişt. Grmüştünüz ün leden sonra Ştora Oteli'nde anahar deliğinden odam gzetlerken ihaet başn nüne eğdi, ceap ermedi. O srada za ten kapnn nüne geliştik. at Ağa pos bykann al tnda bir gülümseme saklord mhakkak ki lan biteni sezmişti e bizim gecelein birbirimize yaban drmam zn iki Ermenie karş bir oyn olacağna da hükmemişti. Ona amazel bgünlük de misarimiz, dedim belki ak şama dor belki an sabah gidecek belli değil. Sa geldi hoş geldi, beim rie eze'e sleim sizlere güzel emekler hazrasn İki ak keseim kon sütü ile mhaleb apsn Başka? İç bezele de ister Üst tarafn konsereerle idare ede riz. şkomaz, ananas, ançez, bir ürü şe ar dolapa.. erdieni işaret ederek Nihan'a Geçinz dedim ykara çkacağz. elmih eme: öndeme aa ial see 0
ezire çanayı yukar odaa getirmesini syedim De işim ya inanın asi, ka emiz eşya il ek iy dşenmiş odası orasıyd yan arafına da yaz scakarn düşünerekduş lu ir amam yavrusu yaprmışım duvararı çni kaplı de ildi ama naylon perdelerle rülü, içi fera ve sevmli idi ian odaya girince oşlandı, eyaz oyalı, mav renke asklarla raa ale sokulmuş geniş ta koua kendi liinden ourdu yaslandı o diyen ir avır adı Sona aşını pencereden yana çevirerek sordu Demin yalan syledim ama ir maksala dedi sürp iz yapacakım Eve, siz oel odasının anaar deliinden akıp grdüm Yaa giriyordunuz irdiken sonra da zünüz kapı rafına geiordu uzun uzun seyrem i iiraf edeceim Beendim de endi kendime Hoş Şim delikanı dedim ne kadar asl çeresi var Br prens sanki İnsann en zekisi muakemesi yerinde olanı aşkaarı ın kusurunu çok iyi görüp alay edeni ile kend zayıf ara ın sezdi alde gene lüzumsuzca, çocukça vünmeken efsin alamaz en de şu asale ve akma konluum asnde yleymdr ianın sözlerinden azzeim dedim ki Arkadaşlarımca lakaı eni on eil di e çaırılar. Oysaki ora allionur r ailedenim Ben de Mosarda Srler Mekeinde1 okudum Baa ın kçük ir pik rkas vardı. Elini çantasına göürdü kaışrd kapadı. Sigaram itmiş, dedi Siz içmiyor musunu Br pake Hususi okulu açm ve kenarda duran çak a akp uzaım Bu Davt Aanın üme nünde uuu Duni marka ve al n kaplama kadın çakmaıydı i sr metb hbee ömi ypt Frs ulu
ann onu dkkate süzdüğü beğendğ dedm k Takdm edeblr mym? Br kadın beklyordu kısmet sznmş Kadın akmağının odanızda ş kadn ne? Benden ewelge ge en br m unuttu? Buraya ara sıra msarler yorsunuz demek Hayır, lk gelen szsnz, sz gelmednz, gökten ndnz Acayp br şey ama bu akmağı kyam bahede bulmuş bakınız, şurada, şu yıkk kubbenn kovuğunda.. Yernden kalktı kmz yan yaa pencere önündeyz Pencere önnde yan yana gelen er nedense bbrne yaslamak ata kollarn dolamak tyacın duyarlar. N an aş bna kalıntısın dkkatle seyrederken kolumu belne sardım, vücudunu kendme ektm e o anlar tonu değşen arzulu br sesle adeta yalardım Baa gee şamo desenze styorum kasından toka ndrmek ar mı? Olmaz Nezaketle sıyrıldı e sordu Ne mş o yıkık bna? burada belk r türbe ard, ya Blmyorum. Vaktyle ut çok esk br şerden kalan mabet Malum ya, dünyaca meşhur Baalbek harabeler ok uzakta değdr etrafnda byük medenyet eserlerne rasanablr. Almızda yere gö mlüp kalmış koca br şehr olup olmadığını kestremez İne grdnz m? rdm aş basamaklardan nlen br yer ar ama sekz on mere sonrası kapalı. Açmaya alşarı zlerden anlaşı lyor. Başaramamışlar Hazne aramışlardır muakkak " 15
Nihan gerye dndü Gzlerinde merak ve ecessüs rk etim "İserseniz idip beraberce grelim "Sonra gideriz Siz bana ş şişedek konyakan bir pr ak verebilir misiniz Radyonz pilli tabii... Şmdi Mone arlo merkezi haf havaar çalyordr dinleriz. arşılıkı konyak içmeye başladık radyoda sesi esir ir kadın Kalbim! Aşm, sevgilim hitaparıyla dol bir ransız ürküsü sylüyord Arkasından dünyanın bayıldığ "Mon omme "Erkeim! i okd. Nihan mırldandı "Jacqeline François sylüyor Ne üzel! Beni saniman tP blacaksınız Her zaman yle değiim. r ekinler ş y eveverlidir çocklğm düşndrdü. memleketim de raaa hbbat yetişirirBenim Küçüküğüm ekinler rasında g eç. Kalktım ayaka rarak saçlarını kyorm Ne güzel.. Rengi de cinsi e kin size ıl şan yanlnızın bir kısmınd başlayp klakaınıza doğr yalan çiller! Çilin byle bir gzellik olacağını hmin edemeim. Adeta makyaj . Bilhssa zene bezene yapmışsınız gibi! Beğenen olyor eniz Ticare Oklndan nce erransızcası Yüksek re2 okmşm brdenbire aklıma gelmeiğinden Türke tamamladım Baylan, yanıp tşan da! Müsaade ederseni biaz düzeleym yat vazoya ççek yerleşirir ve b çiçekler karşıdan kıp gie gele biçime sokar gbi aynaya bir yaklaşp br
tin duyuu s eer riern öreenk ğ Fn okuu
uzaklaşarak bnim arağımla saçlarını düzltti; konyak� bir udum daha adı v bu d koltuğa dğl dizim o du Şimdi saçlarımla oynaya kndis di Şımardım la dıyı snli bnliy çvirip sordum "Dün od yanı Amana konuşan adamunut kimd "Dmin yolda birndaki şy söylmyi svinimdn tum Mi sarliğini kabul drim ama bir şarta hayatım h• kında sorgu sual yasak! ' diykm "Öy olsun mnundu; başını omzuma koydu ğzı boynuma r ıyordu Bir müddt bu vziytt kaldık İkimiz d rahalık d uyorduk Açık bıakığımız pnrdn odamıza dışarda akasyalarda ba toplayan aların bi hta sürn yağmurd sonra ünş kavşmakan ahnklşmiş vızlılaı duyuuy v biz susturduğumuz radyodan daha alı gliyor N hoş bi kuşluk k . Durgun bahar v ünrin n svdiğim saai ! İsabulun knar maalllrind horoze saı ssyl çouk bağrışmalanın atlı bir baygınlık çrirkn dinliyormuşsunuz gbi yumuşadığı sndiği rah saat Bu saatt Boğziçin pk svrm Bir koltuk myhan· sin girr, tzh başında rkni um balıkçılara karışaa bi adh düziko atar yahut bir gino bfsind bira şişsi çarçabuk mzsiz yvarar ıyı boyu gziniy çıkarım. Akşamla bana mı dmyn o içkilr biz drha ts dr, hm d bilmdiğim aayip bir alkol, urma şarabı ya· hu vahşi kabirin da birası gibi! Nikbinlik1 içindsini Hoşa gitmyn n kalr ki rışıksız sularda ağ ır ağır kaya sadallar gondolaşır Fısk çamlaı Japon tamplarınd iini iyimsei 4
gbi sloyadan resmedilmişe döner Yalları denize seden renkli gölgelerine eğilmiş, kendilerine bakıyorlar nırsınız Bün manzara br toğra zöründen seye ilyormşçasına oldğndan daha berrak toplanmış ve enklenmiştir; dr ve aydınlıkr Nihan saçlarımı okşamak devam ediyor nees alışları ızlanyor Sıcak bastı " dedi, ş eemi at ayım Sen de erde ei çekiver Neb il di adın değil mi? sa ve sevimli Ne bil i heceden ibaret Benimki de! " İsmii ntmamak istercesine birkaç de tekrarladı en de ço claşır insan! onn ismini hecelere a yıraak erar ediyordm ihan! Nihan! im bld on? İşitilmiş isimlerden eğil Manasn biliyor musn? Saklı gizl i demekir sır a asna da gelir kaybolmşa da Şimdi benim için bir srsın aten Aa kaybolma stemem İçimde bir hi s var Bir enbire tı gelişin gibi gidec eksin seni çok aracağım a, söylemed in ismni veren im ? Sal yokt Bahçee hani ! çıkalım inirlere kadar gideriz Unm rada harman zamanı on beş güne kadar asrittn" deileri inimini, çok semiz gayet lezzei kşlar avlayaca m asma yaprağına sa kızarırar Beğeneceksn " han ayın on yedisinde hareket edeceğnden b seer asemed kalmasnı istediğim anlatan gene saçasına dombaçlı yoldan söylediğim b söze gülümsedi Tayyörnn ketin attıktan sonraücdn ykarı kısmı beyaz dantel za yarı öüü mz başlarını n e göğsünün ütenas 1
genç kamnda topalaklığ belin k in celiğiyle meydan çım İçimden: Hakikaten gzel kadn, dedim kat bu gzelğyl n gibi bir seciye1 kusuru, ru bir özr ar ki gazinolara barlara açkçası a dm Kçk ir merakım daa ad sabık Neniyaz l n ayet asiyesine uymam yani ee bir kadn germemi nası karamıt ğz kulaklarında omalıyd Nitekim aağ in diğimiz ayak seslerimzden e merdien gcırtılarından an layıp muk kapsında gönd Sank yeni eliler, mer bir çi imiiz gib ayran ayran bakı e kendini utamaya rak tpkı eski gnlerin kuak bağlama merasiminde olduğu gibi bir sr maala çekt Neredeyse Gören a için Maalla desin , bile diyecekti Doğrusunu isteseniz almz epeyce komiki O srad Nian kaldan baisle unu söylyordu Bana dn gece çok nezaket gösterd Çikolatalara da teekkr ederm lya öteki odadakileden çeknerek Tkçe bildiğimi Mslman olduğumu söylemedim rık mazur kamadı atırnı aayım Baknz kal dedi gmedim geri döndm Bugn senin gzel yemeklrinden yyeceğim alı kadn gecek dili diline uymaz seml e kan s cak Hırisiyan kızının böyl birdenbire anladığ lisanda konuuermesine kar allad Bana dönerek tutuk tutuk söylendi Şuna da bakın , e le Ne çabuk rkçe öğrenm Sen mi öğreerdn eme n imd icik secie kkter 156
Güüşük Nurie eze onun Müsümn oup omd sordu dedim : His muhis Müsümn smi de Rzie Hnm Pek seindi m bu n! Beidi zen zünde nur rd;Ock nmdm bşn eni e cndn bir şek i e koşu Müsüm emek hzrmkn e benim bir Müsümn kz mü sebe kurmmdn memnundu h şükreini işir ibi odum iik rzisi ünee doru uzp idiordu Önümüz eki enişik bşklnmş bud, rp e f rr lbidiine emeşi Biss ur büün ekin cnsinin ere emiş uck üsküerin nz nz slnşr en süsüsü odurn bu eşiin rsnd eşen renker e prpr kk prk ibi eş hrekelerie benim pek oşum er Geerken r um koprdm, kokdm imdiden ke eke kr şk unums u, k b rihs r Nih n, dik e ok küürü oduunu nn bir şe söedi Pek s men e snsüsiniz! 1 dedi Doru zen öe ocuksn, kdncsn i, bz e d is imişim gibi ki bu devm dei dr şehe rfndn husus zekere düşkün ourum Bugün, uk m dnp iimi sn ii şkn, üneşen e kdndn o şmrk, coşkunum okndr uup ü_kesinin rc süren ecesi ne irmiş bi seh ib onrdn mh dum; ne üneş, ne kdn zü görüordum s k yl 7
hyam ortlrd yokt Nezir'den ordm Stın mk için ir kurt köpeği rmy gitmişti Ne lüzm vr diye öylen dim etrft en k ir v k ir yişizlik olmuyor Ağm öyle görüyor demiyor eyim Ağn rüy Genç kdın işe lkd oldu Anltım Bz im khynn krince çiliğe ddnnlr vrmş gü y köpelerimizi de zehirlemişler Hni demin ize verd ğim çkmk yok mu Akınc onu geceleyn gelenler düşür müşer! dınlar mı ge liyormuş B ir kdn çkmğ o Dvut göre çmur üzerindek izler gelenler rınd ir kdn olduğunu nltyormuş Sçm Fkt n iz ne Dilediğin yapın Mkd iraz d yrnmk gl Nihn od Semptik ir dm Ekiden meleği ne imiş Jn drm gümrük muhafz n mı Hyr mmyl ki Hydt Ni hn durdu hydhoşlndı tl nı mı? dmyce ltnd ulunmk ürmüş müydü ryok nlymdım lve etim Hem de öyl e nişancı dr k Kurşun hedeften şşmz Şimdiye kdr şşığın hiç gören yok Nl oluyor d gezyor? Eşkylığ ek trihe t ir hikye Sonrdn ı lhı hl et üç enede ir hnden vk çkrmadn eli i h gmeden drmz Lkrdy değiştirk Küetin önüne gelmiştik 1
"Grem m Görmek ster msn? "Br bakalm. çers çok karanlk mı? " oldukça Çakmak yanınzda ya? erdvenden neken yakarız Oaa kuu çalı çırpı da bulunur; tutuştu unca her aydınlanr dumanı çekecek br dek de açışar buntaraf almay. ap daha doğrusu grş yer darı; eğlerek ewela ben rdm Nhanı çerye çektm. Şmd yaş b loşlukta dk; uraya dışaının aydnlığı açk kapıdan uanıyor hemen oğuyor ve dernğe doğru kuwetten düşüyor aacakarank haln alıyordu sl hoş olanı dışarıya bakınca örünen arak üneşl, yemyeş dış manzaranın kalın, çentk çün k taşlardan vücuda gelmş çerçeve ortasnda teşkl etğ eyza d; tam br bahar ablosu . Br tablo k duyduğunuz vızıltlaıı hayalnzn cab sanıyrsunuz Burası ne kadar sern! Galba üşüyeceğ Sözünden cesaret alarak hatta onu br davet sayarak han' kollarımın arasıa kümbetn daha loş olan dehlze yavaşça yürütüyorum edvenn başndayz. Bırakınız öreym açıp Çok acayp br oan yer çakmağı de ve omunan sarkandaçanasını hedyem ktı ee br tutam çal uzattm; çalı önce her arafndan krl b duman köpüğüne büündü; arkasından kızl şklar çn n aydınlandı çatırtlar başaı rtk coşkun br meşale ol uştu, toprağa atm ve üstüne br çalı koydum necek msn? "ve Gemşken sonuna kadar gdelm Ben önde o arkada nyoruz; ırtıma ellerye tutunarak larını gayet da e dare edyor Basamaklar bütün 19
es binalarda oldğ gibi yksek birbirine azla mesa konmşr Zorlk çekiyorz O kadar ki dnmemizi va geçmemizi teklif etim istemedi İnat etm son basamağına kadar ineceğm. Yka yanan çalıarın şığı artık bizi aydınlatmıyor Nihan a çakmağı yakmasını syledim "elki benzni biter. En aşağıda yakarım iniyorz işte Büsbütün karanlıktayız Bana yle geldi ki b kadar ren· li kadın rh bir sapıklık sebebiyle karanlıkan hazzeme e ve cins dygs karanlıkta artmakadır Ne psikyariv seksolo kiaplarında ne de hayatımda yle bir hadisey rasamamış olmakla beraber ahminimde yanımadığım mindim Kendi kendime diyordm : Zahir byesi de varmış! Karanlığn hepmiz üzerind tesir yapığı mhakkaktr ama ille karanık aramak ve yalnı karanıka dyglanmak bir nevi hasalıkır. Galiba Herse güzeli ışıklı lem konr yer sevmiyor erkek ihiyacı ve arsn ancak zir kaanlıkta dyor anaame güvenerek denemeye kalkışım. Bir basama geriye kaçı ve hırçın birevinide sesle sylendi eni odalık diye mi alkoynz? Rica ederim nasısa yapığım bir hataya bakarak bayağ bir kadın oldğ m sanmaınız. Pek Doğl gibi hareket ediyorsn! Fena halde dım hiddeim daha ziyade hükmümd alanşımdan iler geliyord Kendimi ttm Belki yeni bi kavga dün geceki gibi necelenirdi Bn düşünmedim değil lakin küçük bir ihmale on kaçırabiirdim Dedim Siz ininiz o halde Ben brada bekerim Zaten beş baaak ya kaldı ya kalmadı. 16
Peki aaıdan döneyeceği" hiyala yan duvaa uunarak son basaağa vardğını karıdan gör d Çakağı yakığın ı ve öl ken iliğind en kaanı bile diği kaak larna ben in alevni uzaarak inceden inceye ekik eesin de gene zakan seye eke Sesleniyor eil Bey! " Burada gedi korayınız Mesi Döneceği ark Eneresan r ey değli Ş va ki sesinde hayal sukuna uğraakn ziyade ok enun kal gibi bir akaklık seziliyo Beki de b lyou enundur!ek bana inesinden dediğini yaasından eesi yeek esnasında bsbn a
Hava dugun ve ayıs g ne ga ye keskin olduğundan asayı en önndeki salk söğdn bi kaeiyeye ben eyen gölgeliğine krdu Örler eski bi konak iresi oan evniyaz lfa sayesinde ereiz haf olaya barlı ıl ırıl l idi deher ini yara ıyla gıcı gıc ovulduğ cihele en aılıaıyla soaya sö � yaaklarndan szlen ığn yeilin akseiyordu Bu e bakıdan kee bi ziyafe oldu hveerizi de oaya gedie sne sevdiği an lina lkönden bi kadeh ey unumadk ona ı sa eken saan deek abilinden ien eyleden 6
iare kalmışı. İkimiz de hayatlarımız hakknda uunmadk ordum Ee şimdi ne yapacağz iraz umak isersen odam çık en aşağda kaırım azacak mektuplarım da var" ük Güneş yoa azladoğr sıcaku yürüsek rahatsız mi olur"sun. " u kadar çok yediken sonra yürümek lazım en şmı sararm sen de şapkan giy" Doğru deği ama mademki istiyrsun" Konuşmadan ve henüz kurumamış su rkintilerin yanaından çevirerek yürüyoruz puzun dümdüz a lt üerinde otomoiller kamyonlar iki ra son süral koşuyorlar Hareketli r ikind akt Gala günün cumar tesye rastlamasndan ve uriye ile Lünan arasnda haa ailni geçirmeye gdenerin çokluğundan u . Dün gece ozulup kenarda kalan oomoi aynı halde duruyor Gei p almamışar " dedim anlaşıan sıtmaı şo r onu düşünecek halde değil aann duruş şekline göre Şam raından gediğnzoraya anaşııyor" Evet Şoradan gmişik en dönmek istedim ahaı m kalmak! Nihayet kendisni ıraktım Faza para har camş olmamak için ir dolmuşa indm şorn yannda iki kşk yer utarak kaya da öürleri indi iraz ktisat yapmaya mecurum iz çalştran ürolar ilseniz ne cmri şeylerdr inr şar koşarar ve parayı ama esirgerler ola gemişk Nihan enden uzakaşt otomoiin yana gtti; kapaı camınan içersne akyor ana da gülümsüyor; karşlklı gülümsemekteyiz E gene çanasına
� açtı Ne yapaak? ye ördüm Ruj baonunu çıkardı apağını açı oomobln amına br şey yaar b doaşrdı Koum, baktım: amda koaman k kırmızı harf var r nokta le arımış k ane N N Nedr bunar? dye sordum nlamadın ı kaptanım? k N oduunu örüyorum anası? Daa dorusu se eb? ok kına zekn şlemyor demek. Benm smm ne Nhan! Sennk Neb ya şe smlermzn lk harer Geen aırası larak bunlaı yazmaktan kendm aamadım. emnun değ msn? emnun omak da söz mü? Bu b müjde br vaa er ey, eleeker Benden hazeğn de şare daması So doğru den b kayonu durdurdum Bereke şor br Emen d yau baka mezhepen br muar edan veya Nastr Esk ürkyel bzm azınlıkardan rkadaş, dedm, sana br zame var Geçeken orada okantaı Burusa söye, buraya Ferhan lğ'ne bo b oomobl yolasın Kon sed deyver O anlar Sen e bulursan gönderebrsn Aele Bekyoru myonuya ra uzaım br de sara. Olur ded Burus a söylerm aen lkanasında ye ek eeğm uhakkak yoaız 1
Yemek arasını çıkarmıştı arabayı yrtt ihan sor yor: Bir yere mi gdiyorsnz? Beraber gideceğiz Beyrt'a yaht Trablsa ere arz edersen! Senin gibisrgne gzel birhata kadnla nereye gidilmez? Cennete cehenneme öme! Hzetiğin kadnı görmediği bilmediği gzel memleketlere götrmek ne hoştr! Bna öyle ssamıştım Eve koşalım hırlanalım Drma iraz etme rica ederim ihan hatırımı kırma! Kcakladım kcağımda götryorm Bir mddet ses çıkarmadı sonra çırındı Yorcaksın kendini ! Bırak ineyim Gidiyorz değil mi" Eet kaptanı m Gidiyorz Birlike giek senin ka da benm için de zevk! Bendeki belki daha da zla " Tekra braya döneceğiz çık cea ermyor ama dşnyorm olabilir de mesine glmseyerek başı nı salyor nlıyorm ki heyecanı mı tabii blmyor çnden şöye söylyor adambelk Şimdi arz halin de b kne şa ma Deliş yanamen ne bir malm de iatla az sona rhndaki şeli kaynama birdenbire a teş zerinden alınmış bir ten cere gib draak katan drgnlaşıverecek O zaman ne ben hoş blacak ne etraın ı ! Gayet aksi hoyra omaı da mm kndür Kısacası gvenilmez Zaten ben de kendime genmemekteyim e sağır tara ından aynı endşe içindeyim Eve dönerken ona dyorm
Beyrt kadığım ote veya ansiyon her ne ise oraya
a şı kçm 16
ğrarz esiklerini alırsın Nian! Gideceğmiz yeri yolda kararaştırrz Hayır ayır! Bana ilikte itya yok avt ğa iap edeni yapar, tarlalara akar ele araziyi de ei de öyle gözler gözetir ki kuş uurt Zaten ayalhanesinde ir icat edyor Gece ziyaretileri, yaan cılarşeyler tarafından zeirlenmesi lan lan köpekern gi masallar! Oku masını ierleteli polis romanlarına merak sard Odasında yksek sesle okuyuşunu işitsen glersin Nat Pinkertonun muaini olup ık aşımıa Seimli ir i tyar sağam da Öyledir kadından da y anlar " caa enim hakkmdaki kri n ed ir? " erhalde eğenmişra ge ne kafasnda ir ikye hazrlamıştır iinde senin de rol adğın esrarl raka mesela aa neler! uy u Çiiğe aldğımız zaman Neziden de şpelenmişti Burayı enden önce yllarca zue işgal eden Çerke eyinin adamı hayesi sanmşt; ir gece amarları da ei de ateşe erip kaar diye haftalarca peşinden ayrılma dı Şm can ğer oldular Bizdihranmıştk ahede oturup gelecek otomoil koluyorduk ki ik younda aut ğanın r köpe ği güdere yaklaştığnı gördk Meraa eyim! Bonjur Madam ! " O srada kapı önnde duran Nuriye Teyze itraz etti: ğa u hanım Mslümandr ismi de Raziye Türke konuşuyor hya misar szd kimlr kafasından ir anda ne le gemştir 1
Ha? Öyleyse ardon Merhaa Raziye Hanım Merhaa Davt Ağa B n e güzel kek h fena değil, işe yarar ert olacağa enziyor Bras sert kği kk yaacağım ister AyrıcaGalia teriye edeceğim yaman ir olis yock var?on vet ded im Bey t a gidiyorz; elki ikaç gün ka lacağım Güle güle gidin güle güle gelin Hanım da ekleriz yi ki dün gecek herilerden yakasını krtardı Fena adamlar m ı idi onlar? Hiçini gzüm ttmadı Şor syledim: ter astlan dediserseama yokladm, vücd kkr idi aten ri dedim sa teri yle mi olr? nsanı ıslak sıçana çeviir eninki nemlenme ime ttryorsn? Ha eyim Şimdi yanından geçerken acay ir şey grdüm ırıldığ syle nen araann motor ana saasağlam gii geldi tooilden anlar msn? Pek zla değil Ama içime ir şühe düştü Ş keği zincire vrayım azıck da saa astırayım ir şor drdr mayene ettiecğ im Boşna zahmet. amah dilediğn gii ya Bada vakit geçirmek kolay mı Bir şey daha gdüm: Araanın yodan taa olan ca mına kırmz oya ile işaretler koymş ri Bak işte mü im diye elli etmeden alay ettim gi derken en de akaym asıldı işartle Drt kşe mi, valak m yoksa haç şeklinde mi? 16
Har Ne o, ne bu İis düz, ortad ai apraz, üç çiz i birbrne uza ii resim Büü oldan geen otomobil erinden görüece adar iri bo Hee bir ere de ben tei edeim Saın Zoronun aret da nedir Oolmasın Dnüşe anlaı; uzun meseedir Biz ble onuşuren Nezir oa baara sain taırla edi i Bozuan araba bir amona bağorlar görüorar Deme i bozuğu aan değilmş dedim osa ne en edeğe bağlasınlar? ne bner süü gderdi am esrarengiz otomobilin eiip gürülmesi ahnesine, etşemediğinden dolaı, üzüntülü br baışla eretmee idi Tam o sırada bizi gtürece olan araba da elip auşmata durdu Nian sabah adar neşeli görünüordu; alı bir notaa taılmış gibi di Birite gitmei abul etiğinden doa pşman mı olmşu? Bü ola doğru bugnü üüncü seerimizi aparen zım dedim düşünece bir şehare o tada Ken istemezse Berutadagnaşaca benden arılırsın, eterinde tamamıla ürsün Sabahen Kümbe merdie n de bana Doğululu damgasnı rmuştun Doğulu vea alı ne oursam olaım , adın ere münasebeternde traın rzasnı hatta daha zlasını, arşılıl arzu duma araan anca böesinden zev aa nsanardanım anış düşünüosun Nebl Ben e memnunum; a ü omatan einiorm masraa girmeni de isteiorum 167
Şmdilik kokoz değlim; harman zamanı da yakın Biden acayip bir sua sordu: Çok p ek ok zengin lmak ister misin Hayr Birka yüz bin lira yeter Kedimce bir raka tyinBenim ettm Ü iinz onubn e nTürk aağ iras! dre armal As bekedi ğm ü yüz bin Osmanl altn il il Bilir misin bu para ka kilo tutar? 720d en esa edince iki in kü sur klo O oo ! Pek ağr İki ton ha? Bir kamyonluk yük! Esk Osmanlı altını ne zari ne cici ne sevimi ara imi İlk de Suriye e Lü nanda grdüm gsterdiler Birinci Dünya Hl onunla muamele yapanlar oktur Harbind e ep braya dkmüüz. . . Alman al nc a Mıs rı alacaktık ya! Turalı Osmanlı sikkeler gibi ural Osmanlı hanedan da Suriyeye gmüü kad Oomobile bnmitk ianın küük vaizin geiren ezire el salladk Lbnan yolunu tuttuk Gen kadın baı nı evirdi geriye baktı mırılddı Alahaısmaradık Ferhan ay dedm iiğin ismini ğrenmisin? mden iittindi? Bilem hatrlayamadım Ha dur galia yemekten sonraki yürüüümüzde sen yoldan eiriğin kamyon rüne syemitin Evet ee syedin Doğu Butrusa aer yolladğm zamn . Ona Şt radan geerken bir seam verelim bir kade de arabnı ieriz.
olumuza giek daha i e l Saat altya geliyor gecktk." Durmak itemeyşnn eei aşka: Dn en ir aş kaıyla görmş ngüzelim erkek değişirmek olağan otelci de unaBizim alışkır Sen de khn giiştir oşirşeyerle kanı yoma! Uulcacık elim uu onra ndk kauğu rengindeki gözleni yüzme evird. Uzunc a ir akışan onra: ek hoşun ded ruhun ocuk kalmış Sen evmek ten korkuyorum Ne kadar da yakışıklı ın anında kendim irkin yakışmı yorum anaaldım ! N egörüyorum öyleyeilirdim? Elni acuma ceaı yumulan acum eiyor Ştorayı arkada ıraktık ahreyda teeine trmanı yoruz Buka Oa aşağıda yere el z ykeldke ki undan eken latkli r kumaş gi daalıyor ka uzu yor. erhan aazni e ilk inaını eyoruz. ihana göteyorum ve diyorum k e u ha eadü Çiliğn m i de eninkne enziyor kiinn onunda da irer han var Br kzım olua adın erhan koacağm İlhan eihan elha gii er nur aydınlık manaınadr; ü şan şeket demeine de gelr. er erli' de derz göz nuundan ahederken de u öz ullanıl oş va llah ihan tear oşkunlaşmama glüyor ızıl alı aş altndaki ill ze gmeme ne kadar yakşıyor! arşıdan ura akşam güneşi h er l üeinde ışı klanaa unla ha 169
vuzlarda ve kavanozlarda grdğm krmz ss balklarnn pullar gibi açk mercan renginde parlamaktadr Otomobil şimdi br srtna dnd Meşur kibar yaya kasabas Sofer i n için den geçiyoruz Sold a, epeyce uzakta ge ne meşur Aev Onu arihte zlan brakan asker mahkeme den dolay epimiz işitmişizdir iye okurduk Ak dne kvrla şirin kyer ve katrtağ ile donanmş ya maçlar arasndan hzla iniyoruz ayalkl dar vadilere tu tunmuş zerce ev topluluklar baştan başa mamur Lb nan' bir yayla diyar yapmş Ve aşağda Akdeniz Bir Akdeniz ki hakiki denizden ziyade az boyal ve kabartma haritalardak gibi nmze serilmiş mldanmadan ses duyumadan açdan yaplmşçasna donuş tamayla yalanc duruyor pk o haritaardai gibi de sailler st mais bir eraza gsterilmiş oras masmav İnmekte devam ediyoruz İşte ilk muz ağaçlar ve ilk urmalar Nihan Scak b ast dedi, "şu c am da açar ms n? İçimde kyden şehire dnenlerin sevinçle karşk rkekliği var enç kadn iave et "Sen yalnz otomobilde değil kendi yatnn kumanda krsnde beyaz keten pantoon sar şeritli kasket ile gem svarisi yafende grmek isterdim gzel kapanm "Hayalin çok geniş Nihan! en yaşl bir şlebin kapan kpsnde yed mile gnlerce b yere uğrmadan kara yz greden gittğim gerde bile can skntsyla olsn, yle bir hyaya kaplmadm olcu vapurlarnd a buunmadn m 1
sme omadı; hep armaör eneerind atm Tam Deve Denizoand ir gemiye tayn ediirken mi rasa kondum kapanı rakım Sen enim sözüme ak Günün irinde a kendi ya tınaArpa yahut enimk kuma edeceks ! sahii oacam udayne dar ekipnda saarak minya Sen de ango gürlerye gaia amah ir harp zengini ni kendine k edeiirsen mümkün i an da aksi gii Ria uudu Saçarınzda az ok ir enzeik var Eve necekermi i ha n dagın bakı ara ark iine girdimiz Berut'un az adama kaa na Güzeok camgör ieriünen yok u ehr akıyor okur ami ve minare güzeiini sen stanu da görmeisin kz ım! inaresiz veya minareeri zevksiz ir Müsüman ehri stan n karadan ve denizd en giri manzarasn görmü buna aımar iin hurmaar pamieer e süsü osa gene de insa na ir odur uk hissi veriyor Şirin Beut ir üs ü man kaaaının ourduu yer ise de hemen hemen mi aresiz Dört e minare var ama Türkün anadı manada dei inareciikte iz gerken iah ir hüner gösermiiz dir Türk minaresi o kadar güze ve ütün sam minareci iine üsün ir sana eseridir k u maddi cephesi epece hae sokumu dinin noksan kaan taaına ir iir ek emee muvak omuur Göe ve maevi dünyaya ancak ürk minaresinden üksemek mümkündür denieiir 171
Yak k Nihan bu sanat ve din bahsinde bana arkadaşlk edecek kültürde dei. caba anlor muyum? Zira onun irfan seiyesi hakknda malumam pek a sadece Sörler Mektebinde okuduunu ve basit anlaşmaya etecek kadar birkaç lisangiriştim konuştuunu biliyorum. Bununla bir denemeye ürk minarelerini övdüktenberaber sonra dedim ki Güel minarelermie baktım aman ömrümüün erle bir hiadaki basitliinden kurtulup levent ve rdan imişcesine incecik adeta şeaf manarasndan aldm te sir altnda tertemi bir ruhla ideal bir eme yol bulmak im knn göür, bu aruyu duyar Halbuki çou dört köşe, kaln oturakl olan rap üslubu minareler o ruhanilii ver me Yar kale yar kule bir şedir şerefesi taraçaa bener, kuruup oturmak . . "e bir nargle kurdatmak isterseni deil mi? Bu eki buluştan memnun o re sedirmeden benim tarafma düen çilli yanan okşadm "Doduum Mostar kasabasnda da öye ürk üsluu inceHersek minarelerile epece cami vard ki in merke idir Hersek ismiMostar de bir bilmesin asalet unvabel nı dr randük gibi bir şe aktile bir derebeyi o unvana u ralara hkim olmuş hükümdarlk da etmiş Memleketimin tarhini çok iyi bili rim Nhan dedim "sen kültürlü bir ksn! Eh oldukça y okuttulard beni! Hem sabaleyn sa na bir okumac ailesindenim dediim aman doru söy ememiştim Bir bar dansöü için o kaarn ki budum "il bir soydansn galiba?
Çok eski ir ailedenim Açkçasn söyleyeyim mi? Ben o ersek Vu çkicz in sülalesindenim alt yüz seneik bir ai le Aslen İslam olmamalsnz?" ÖyTürklere le imişi ama rada bidedeerim im kol Müsümanlğ bu etmiş çk son karşmşz ersekte ka paşalk etmişer hata birkaç nesi Belgrad aşalğ da yapmş " Demek sen benim gibi uydurma Kont değilsin şecereli asilsin" Dansöz diaym bugün Artk soy sop lafn bra kalm. Şehre girdik Şore söyle de Tabarin barnn b lunduğu caddeye sapsn, pansiyonum o tarafta adia ad enim hak ismim olan aziyeden bomadr." İi bumuşsun; işiimemş bir artis ismi. adiann ba şna bir de Grandüşeş akma sabk omanof hanedanna ensup bir saray çiçeği op çkarsn ! Günün birinde zengin ama ek çok engin, altn mil yner oursam ne adia ne aziye sade Nihan ismini ku lanacağm Bu ismi bana İran bir seret ktibi buldu. Bir üdde çok sevim bkmbirsadm i ş h argenci yorm Sana benzeyen raf veğerse ard " değil Yerli şorün omuna dounu Şurada drabilir mis iniz" Snra bana döndü Bu caddede otomobi bekemezler aten evde yarm saat kadar kamam am Bir duş yaaağm çamaş ve e bise değişeceğim Sizi nerede bulaym" Saa altya geiyor," dedim Saint Georges Otei nde b çay içerim Oraya geliniz. 17
Our Tam buçuka, nihaye yediye çeyrek kaa buu şuru Nihan eimi uu; yme göerimin içine bakarak sıkt, vaiini kapıp çarçabuk indi; byk bir binann kapısından içeriye görme du Araba egirdi tarafına giderken şre ransıca srdum O bina nedi Pansiyn mu Bir handr içinde her şey var: Brar, kmisyncuar, ev, kup epsi Pansiyn yk mu Omaı yi bimiyrum eri dönn kadını bırakğımı haın önne! çimehemen bir şphe dşğn anamışsınıdır Şphe mi Hemen riya1 bir emniye ihan, ismine uygun bir şekide sıra kadem basmışı eriye dönmek için trak icabı, bir ur yapmaya mecbur an araba, akşam saatinin kalabağı da gidişini ağıraştırdığından cak beş dakika snra ayrdığ yere geebidi lda şn parasını haıramışı, verdim; evrak çantas bykğndeki e vaiimi unutmadım hemen atadım hanın içine dadım Dadım ama kimen kimi sracakım Tam kap ynında bir sç dkknı göme iişti çk esnafın apçadan başka isan bilmediklerini dşndm; bana rta tabakadan bir adam ımdı irinci kata çıkyrum abeaara bakıyrum aradığımı buamıyrum kinci katyım; karşıma şapkaı dgn kıyafeti gun yaşa biri çı k yakaşı m ; seam ad m ve ransıca hitap ederek hda bir pnsiyn up maığını srdum iz sı tesl 1
Yerin yabancısı imiş, eva veremediğine teess eğini söyleyerek ayr ld ı Üçnc katta bir ansiyon tabelası bulamaynca aldaıldığıma artık hiç şhe kalmamıştı Zaten ayrıması sırasında elimiönnde sıkşı yzme uhaığı gözmn canlanıybakışı or biracelesi vedayavebenziyo rduşimdi Merdivenleri inerken a niçn b öyle yatı diye söyl eniyordum açmasına sebe ne Anlaşılan niye şehe dnmekti benim seyaha teklim i şine geldi; rahat ve bedava bir yolculuk n dan sonra P rrr Hay srtk hay Caddedeyim sersemtasersem yryorm,gözeleme dn gecenin ve bugnn vakalarını Şora teli'ndeki slından aşlayarak veda sahnesine kadar aklımdan geçiriyor muhakeme ediyorum ne hkm vereceğimi bilemiyorum Dşndkçe şhelerim artyor zıl saçlı danszn b saçlara kızıl saçlı demek doğr muydu Çoğ Musevi kızlarında gödğmz kızı saçlılık ve çilllik değdi bu ambaşka, kendne mahss görlmedk bakır renki saçlara ve gene o renke çillere hiçbir kadnda rastlamamıştım, bir ar st oldğu da ek malum d eil Zira ne oynadğ gazinonn smini söyledi, ne de danslardan bahseti Öyleyse kimdi? Akla birçok ihtimaller gelmekle beraber hçbirinde kar kamıyordum Hata bi aa Da Ağa'ya hak verir gibi oldum Gece zyaretçilei otomobil camına çizilen işarte şorn yaanı sıtması ırıldığ söylenen oomobil bana bir şebekenin içi ne, a na dşmşz esi y atı 15
a nye? Böye br şebeke varsa bie herhade Ferhan Çiğiye aakası yoktr Cahi ve aa hyamın kasıya mı düşüneceğm? Br şeydr od hot son gemedi s met b adarmı ! deim ve arık San t Georges tei ne gitmey üzmsz bd m emndm ee gidip de aptaca daıdığıma katiyen sına beemeyi yürek çarpıntıarıya kapıyı gözetemeyi iz zetinesme yediremiyorm Ş var ki yüzde bir osa da ge mes himaini hesaba koymak azımdı caba aı bçka yedye çeek kaa arası kendimi göstermeden oraada bir yere gize nsem kapıyı dışardan koasam mı? Hem denz taraına aceeci adımara yürümekteyim hem de tatbi edeceğime inanmadığım kararar amakaym: Gediğni görsem be kendimi göstermeyeeğim çep yoma devam edeceğim Üzüntü ona düşsün! Hayır arşısına çıacağım Bir maceraya aıma stemiyorm ayrıaım diyeceğim bırakıp çekeceğim o! Daha iyi si benm ortadan kaybomam Bekesn beesin brnn sürtüp pansyonna dönsün ! Deene bir adın Öye omasa daha anımadığı br adama hem de tokadını yedken sonra oomob içinde endin i es im eder mi? Kokain mi çekiyor morn müpea sı mı? vantüryenn br cemiye dışı bir mah ! o değiştirdim sonra terar bvara çıkım te den ize zanan bir çıı n üze rin de karşımd a Saa atı bç ğa beş var Gideyim mi? Mantığım gaebe etti Pansiyonn han içinde odğn söyememiti i ra ya bi ey amak ayak üzerinde birini görme beki de artist vanüe meraı 76
brolarından birine uğramak için girmitir. Şmdi azırdır geliyordur, gelecektir enmki vehm, iddetli azuarda dulan kaybee korkuu! ihandan hazzet tm beğendim, orinal kadn . Çok zek, ktrl de ihtiralhiyetine oluunu girdi. da meziyetlerine iavecemiyet ettim, idealAteli bir mahluk ir dakika önce dı idi Holdeym; kçk valizimi bir ağa uzaarak brodaki memura dedm lı kamayacağm henz bilmiyorum biraz onra bildiriri m birini bekliyoum Şimdilik muhaaza edini z. Ça yımı ieym de . Söylerm. " Göteri yabancılar yağmı yazmolduğumu, m Memur eğildi zernde derha teir Emrnize tabiyz e end im ." ir kçk kğıt arçaı ald hrmete imimi ordu; kı aca ebil dedim ve y anlamadığnı rk ednce uulayı ektim elme yazdım Memur iza etti buyurunuz gelmein ekediğinz zaa ica edere ceva verebilmek için ordum. Olabilir k malumat edn mek ier " aımla bir hareketi yatm alona geçm, uzak tan görecek ir yere oturdm Saate ve kaıya bakmayaca ğım Yda Franzca yerli br gazete almıtım aymı bek eyerek buna göz gezdriyorum; daha doğruu göz gezdirir vaziyeti akınmı onun baucumda gölgeini anarak_ Geldim te! Çok beketmedim ya demeni itmeye can ayom asvp aama 177
Kenimi alanayı a ihmal eiyrum Pek la isteiğimen eğl enayi yerne knumayı sevmeiğimen! erhan Çiiği nan evleti arazisi içine kat tam Surye huuu zerineir Muamelesini Beyrutlu ir avu kat akip eişi; nan ksmınaki Drz emirlerinen Hami Hşim Hatta u at asi masnan ayı ey unvanıya a anıır kat keime i ismin rasına alınarak eyk telauzuna sylenir Hami eyk Haşim Şehire ir nu anıyrum Nzu eceriki ve çk iyi ahlakı aynı zamana rint1 ir aamı yaş kırk . Mil letvekiiir. İcap eerse ier me yani stat yahut apçası saz Haşimi ulur ansz aia hakkına yaptırırım. Bana çarçauk neticeyi iirir Hem ahkika e zasıya n teferuaıyla Hkmet aamlaıyla arası ayet iyiir hepsi hatr ını saya iye yeni ir prj e e haz lamaktyı m Saat elki yeiye yaklaşyr henz çeyreğe elmemiş e laili akmamaka ısrar etmekteyim! Sekiz lu mu ır ap ieeğim Snra iliyrum şayet iririmize tekrar rasarsak sanmam ya ayın n yeisine Cezayi ' e haeket eeceğini syemiş tyle nı ma mazlıkaaz n mı elir; yahut ir şey uyurur eçiştirirm. vaziyete karşılaşım Gzm ileğime itti Hayret! eiye yirmi var Demek ki ain ettiği zaman henz mamış eş akika aha ka lıyr. Gelecek alia Tuhafı şu ki ana kca ir çiik ve epeyce e nakit ı rakıp i en Mihrica n halama nereeyse kee neceği m Ba şıma u işi e etirmiş ii Byk halam eemin hem n ny umusmyn ene kk şrm, neeme 8
şres miş ama ana ayr. Br kazasker kı ece dargndk dargnlkan fazla r şey lakin ağzımza almaz soymuzdan saymazdık Büyük servetine rağmen haniya otelci Burusa da sar hoşlukla sö ylemdadm iştim yar di lenci ir ziyarei haya süre rdi Çocuk luğumda zenci ir de üre vesilesiyle Siliv rikap arafna giderken gösermişi Yık surlardan irnin taşna ourmuş yrtık prtk yeldirmeli aşında deik deşik r örü elindeki sopaya dayanarak ve insana dileniyor mu yoksa inlyor mu şü phesi veren yaşı ir kadın an görmesin eni, anr, çauk geçelm. di on para uzaak avunu açar alr Eteğinin altında çıkın çıkın altınlar vard r ciliyesi z Bilsen, ir zamanlar ne güzel ka dındı ne azamtliydi o Bu esadüfte halamdan aklımda z edip kalan şey, mai gözeriyd Gerçekten gök mavsi ferah emiz çocu su, la tf gözler! lk ve son görüşüm old u . etmiş dokuz yaşna kadar öylece sürünmüş öldüğünü ile duymadm eden sonra mahkemeden ir davetname geldi Büyük halamın yan kızvrisi aiseen Mihrian Hanım'n doğrusu di lenci kasker kadnn tek kalmışım Atık işenverase ispatı a gelmiş Derken arşı mda ir göge elirdi Nihan m ı acaa . Har oelin şorü: ösyö eil? Evet enim n e var? Bir zarf uzayor, diyor : mdi getirdler geiren adam ırap gi evaı yok uş 79
Aıyorum , okuyorm "Ben ffednz. Elmde olmyn br ebeple özmde drmdm lbk ok tyordm Sz en mhkkk br dh göreceğm her eye rğmen Gzel kptnm! Nhn
Nihan n gönderdiği mekt ilk ön ce bend e ddetl bir tesir yamamıtı atta ii bu kadar sknetle karılayma, rahatça ayımı itğime, odam tut kıy boy gezinmeye ıktığıma kendm de aım dnd ğm mesele kaırdığım kadın değildi ona ina Beyrua kalmak, eğlenmek mmknse bu eğlenceme yeyeni bir kadın karı ırmaktı ol aysıyla gene on d nm oluyordum ama eine dmyor aramaya kalkımıyordm ya vukatma bavur tahkikat yarmak krinden de vazgeçmi, ii olruna bırakmıtım akin b i r tesad kararmı altst eti ulvar zerndeki Unon ranaisein önnde idim terasında caddeye ve denize karı aeritileri alan kadınlı erkekl kalabalığa olanarak bakarken bir el arei dikaimi ekti Acaba bu iaret bana mı? rkasından ismimle ağ rıldım Nebil ey! Nebil ey! Br adam, buunduğu gruan ayrlm aretlerine ve ağırmalarna devam ederek yanma geiyordu Tanıdım vukat Him 180
Buadasını ha, dedi; neden beni araadını Yaban c br şehirde san samimi bir dosunu yokuş ibi tek başınıza doaşıyorsunu Üzüdüm doğrusu ürzer hakında maumatmız o kadar zaman idare mi altnda yaşadık a veçiliğim bie çoğabu mamezhepe olduklar ha ne kadar noksandır Hatta ve de ırktan ürzer Arap değdr; Ayen, beki de İranl oldular sa nıyor br adamın himme ye kurtarmama rağmen ben de u hussa hemen hemen biisim Onara Müslümanlar, haı iç Müsüman imer ib muamele ederler ama hakikatte Müslüman saylmar Hıristiyanar da çok z benmsemişlerdir. endileri se iki tara da ahiren uysa davnarak izi dinerinde kimseye sır vermezler sıl ürz memleke Haran dışıda kalmş olanlar arasına akaım Emir Hşim bi münevverer ve başka mileere, cemaatlere yaknık östeeer, ksaca ileri ikiriğin en büyük, en mühim tezahürü2 oan hoşrmeiği sindirmiş bulnaar çoktur Him onan mükemme bir öeğidir Auam sam imi üünüsne karşı harare e "Gele ancak yarım t od diye evap verdim. Otee uğrayarak vaiimi bırakaak szi buacakm; buraarda rastamazsam teen edecektim Zaten siz özediğim için edm Eimden ttarak ieriye soktu. Masasıdaker Mısırlı imişe kibar e zenin br ot aes Yakındoğu halkı pa ze gö e eiri 1
raya çok e hemmiyet verdiğinden b ir tanma balangcn da muhakkak seet seviyesinden bahs etmek dettir. Usulcac k iave ett Madam aydun sayl gzellerdendir taht ve taç sahierinin bilevardr gönlnde tumutur arasnda otuz ya rk ama,yer Mösyö aydunKocas sağlam,ilesrm gibi bir adamdr Birbirimize takdim edildik Beni onlara, kendi usulle rince İstanbul eranda n ve byk arazi sahileri nde n" i ye tantmt bir eyi de katmt: Kumandan. Kumananl ğ kanğmdan geliyordu Malum ya, gemi svarilerine Franszcada Kumandan" denilmesine cevaz vardr vukatmn diğini bir baktaMadam anladmaydun esmer hakknda gzelinin mbalağa evkaladesietme v rm kvrm, simsiyah rll saçlar d oldukça byk burnu, irice udaklar ve armud çehresiyle, blhassa kakara gözlerinin ortasnda toarlack bebeklerinin bir nel ağ zndan bakyormusunuz öbr ucundaki yerü aydnl ğn göryormusunuz gibi derinlikte arldyan e n nuruyla seyrine dolmaz, kendi bana bir kçk lemdi Bu kadnda es Msrllarn mabet duvarlarndaki re smerinden ve mumyaarndan tandğmz ti, modern kyaeti ve en son moda akas altnda bile seziliyor ba ba na ka koca yan yana tatan heykellerini ahire Mzesi n de gördğm Prenses Neeriiyi andıryordu Milattan birkaç bin sene ewelki kadn Derha anladm ki kçk adnn abia olduğunu kocasnn hibndan öğrendiğim bu Kot gzeli zerinde tesi evaz i ona 2
im mset1 Zaten kadın olsun, ekek olsun, ok de ilk bakışlada kaşsındaki zeine nasıl b tesi baktığın dehal kava En nomal§ böye abuk oland, de vamlıs da odu. Tanıştığımz iin sonadan zek ve klt yahut maddi maevi dolayısyla sematle işe şuu veiten mu hakeme kısacas aklı meziyee kaşık duyuğumuz geeni değildi Ruhlan kaşllı hazzedi kaynaşmas, bibine kaş mas işeyi alkalama lzum kalmadan i esasn öyle ha fe dumlanaak bi an iinde tea be bi mayi haline gelivemelei gibi kendiliğinden, aabuk kolay olu Bizimki de böye oldu: bibiine katılan i lavana gibi bulan buğulanmamızla duulu bileşmemize ilk bakışla ımız k geldi. İimden: y ki dansöz adia yakam bakt dedim O kama sayd , bun u yakalayamazd m! " Zia yalamak iin Lbnana geen Zaydunla enim indiğim otelde bi hafta kaldıktan sona Cebee kacaa dı; bu gecey avukat Hşimn davetisi oaak he beabe geecek biikte yyecek, gezecek eğlenecetik Rabia bana Radiayı muhakkak unuttuacak akat aca ba ona da ötekini andan hi bekenmedik bi macea so nunda kolayca abucak Rabia diye hi edebieek miyim İimde ek haf sigaa duman gibi dağılmaya h bi zn hayal sukutunun bakğı benek kda mikoskoik bi dğm yok değil ızlamıyo ama o nokyı ikde bi duyuoum. Nihan da duyuyo mu? Mektubunda ya s ll 8
tığından gayri memnun i haa ir acılık ardı oksa u kan irnin askıs alnda mı? Belki zalim ir elalsınn yumruğunu yiyo Hangi ar kızı ondan kendini kurtarır? ihan'ınki aca aaya hem de çoğuna meakl Zaallı nın de kafasın altınla milyonla şişimiş; sira yet etrmiş; kzcağız da anı hususi şeyleiyatlala sayıkıyo Hehalde u adam yk çata ir serseri ir maceac olacak iten kazıktan kurtulmuş ir gangste taslağı " Limana akarak dalı dşnmeye koyulmuştum ki Ma dam Zaydun Denizin caziesine m kaıldınız kumandan? Gözle rnizi suladan e gemilerden aırmıyorsunuz Hakkınız ar; dağ çöl e deniz hasreti dinmez hasretledenmiş Btn muharrirler undan hararele ahsederler Deniz iatıyla aşta yer alr Me şim söze ka ştı Kumandan muharrirdir de He m denizler muhar rii " ded i Şimdiye kada unu size söylemek aklıma gelmemişti Aukatım sene eel söz yazıedilmemiş astıdğım hemen satlmamışeş okunmamış ihemen ktaımdan çocukça i esermden Gnahsız Deniz"den dolayı eni yazar addediyor Raia: Loti arrre gii de nz muharir e iyi " ded i; sem atik elk de yakışıkı ulduğu zengin eşraftan denizcisi nn r e muharrirlikle sslenmesinden mezetlerine öyle i şey de katılmasndan memnundu si emk aa rrr aa 1
"Ne münasebet, dedim Me mübalaa edyo Red havuzunda fazla çıpnmadım Mademk Kopt gü zeli Kıti demiyoum, zia Kotla eski Msılılaın kalın ısıdı ve bizim o ismi ktıımız aslen Hintli tilele hiç ünasebetle um olmalımyoktu hata . beni uhai gömek isiyo, oluEn sevdiiniz eseinizin adı n edi? ünahsız eniz. Çok güze Bu isimle denize kaşı olan den muhabetinizi beitivemişsiniz imbili masum göstemeye nasıl çalışmşsnzdı even gönül sevdiinde kusu ve günah ka bu eez sevgii daima itmada aktı aivaux'nun bi sözünü ılıyoum aşk en fazla şüphe edilmesi geeken şeye bile nsanı inandı. "Siz de ban b müefekkiin sözünü hatatnız dnın ekek üzeindeki çekiili azgın denizin gemici üzeinde yat tesiin anıdı "Ne itibaa? "İkisi de son deece tehlikelidi cazibe tehlikeli ouşaından gei. Susuk. Mösö aydun bu söze vediim kuwei ksınn güzeline bi telmih olak kabul etti gözenden i şey geç Fakat bu beki de hoşnuuzluk alae deldi Yaşı ekekle, kdınlaının beenlmesine gençleden za memnun ola. ia bu he idin k omayan mafeti kendi hünelei sayaak övündüenden izzeneslei okşanı bencilklei amn edili kıskançlık ikinci planda kaı. e bildiim şu bi denizcinin kadını o suele anaşı ve alatışı Raiay heyecanlandımıştıİçnden Me 5
Hşimin bana kada fııldadığı beğenilme hadieini d düşünerek belki diyord ki Kmandan beni ek beğendi, al maşka olan de nizle bir tt Hem o taşdğı nvan ayeinde amiral üni rma giyi rıhtmdan andala atlarken ttla ra k yardm gören abllabt bahriyelile rden kolndan değil N e ma je te ne de ate ama öyle ail bir ehrei var ki hanedandan oldğna yemin e deceğim geliyor " Ben de ken dime bir şey öylüyordm Nebil zn etme! Eeyce abrettin ama nihayet m adına erdin Ferhan d a az ile mi doldrdn Dü nde n beri alihin yr olmaya başladı Renk eşidi de Bak, işte gü ne ş! Bannda z gö k Lat den iz! Kalabalk bir şehi r! Hei karşnda bir ifdebirRabia" Şile katan edebiyatı da olra heyecanlanın ca ebette böyle düşünür denizci tarafı gaebe ettiğinden özleri hee kadn bahinde h eaba ktaba gelm ez Gelmediği iin özerimden ve düşündüklerimden ancak haf bir nmne veri geyorm etr Hşim gidilecek yerleri aydı it kat Lido Tabarin Lokantalardan Saad anr emeklerden en nei Abdllah Ace m de blnrmş e iyalitel ei varmş Ben edi k übütün aşka bir şey yaamaz mıyız Meela k barlara ğrayara hazzetiklerimizde biraz vakit geiri ye nieine giri ıkarak şehrin malm oan kibar mhiti dışın daki hayaına karşmak"
Orinal bir kir Öye yaalm maşu: sevg
1
Bunu söyleen Raba Mösö Zaydun bir şey demedi, vkatn yüzüne bakt "Bence mahzur ok; ancak mh ite ısınacağımzda şp eliyim; bir deneriz "Olmasa sizinkilerden birine gideriz nu diyen de gene Kop güei . . Yazık ki hislerini ok belli ediyor Bu sözler şu demektir yeni tanıştığımız erkek ek hoş Kendisiyle nerede olsa muhitimin dışında da evk labilirim, hbr şeyi yadrgamam hatta yadrgayacağım eyleri bile rk etem . Eğer benden memnun kalmasadı nelere itraz emez i Başağrısı, bir tuhaığım varkaan dinlenmek isti orm; gönlüyorgunlk birisinde değil memlekette şığı yok Oması da şart mı Kocas yaşı diye gen br kadının ba şında kavak yelleri esiğne hümemek lazım gel mez. Çoğu bir fedakrlığı göze alı evlendiği bir kısmı da kocaarna grçekten sevgi ahu saygı duydğu çn yaşlıların aze zev celeri ile norma yaşa ever arasında bir isatistik yapıla bise birincilerin daha sadk ıkmalar mümkündür. Buda tecrübeli kocasın n idare meziyei de rol onar O noksanı nı bilgi ve akl ie gidermesini biir. Rabia benen hoşanmasına hoşladığını belli emesi ne sadakatsiziğe hazırlık manası verecek kadar zeksız ve görgüsüz olmadığından avaş yavaş kendime geldim. Demin ki bayağı apklık dyglaım yatşt ı Yanımda gz e m alu matı bir kadın ahbap vardı laif bir arkadaş Birbirimiz den hazzetmişik mecsimizi uzaak arzusu duyyorduk Şimdilik b kadar 17
Mayıs sonu güneş yedi buuğa doğru batmaya başlar Beyrutun en güel saatindeyi Bulunduğumu teras, ar kamdaki binalar, önümdeki korniş eşya ve bi tiyaro sahnesinde imişi de yan projektörlerden üerimie henü iyi lmamış koyulaşmamş leylaklar aeliğ inde bir ışksul aku setta irmi ş gibi, göleri dnle ndiren ve ay dınlaa n şkan boya bir resim seyrediyoru Boyam öyesine h uucu ki güneşle kalsak abucak solacak s ii nec eği sanki Aukam otomobiliyle ewela El Minar taanda bir geinti yapmamı teklif etti Burası bir burundur ucunda bir deni feneri, altında pembe bir kumsal vardr şehrin güney köşesi Arabada Madam Zaydun önde, Metr Hşim'in yanı nd a oturuyor be n kocasyla arkada Gen kadnı unu tmuş görünerek Mösyö Zaydun la pol itika konuşuyorum Cemiyet su u haırar sulu adam on u işler, derler . anaatmce günah da kadın haırar kadn haıramadıka erkeğin günaha girmesi gütür ve nadir vakalardandı m politka konuşuyor ama aklm bunlarla meşgul Dönü şte şehre gidip de Ş ehitler Meydanı 'n a varı nc a gene adiay hatırladım da ha doğrusu seer halde ha rladığımı rk ettm; ira şuurumun altında yabu sinmiş durup beklediği muhakkakt astlasak diyordum beni şu güe ve kiba kadna bu mükel le otomobide görse Şüphe yoktu ki hnc andran bir aru le ona üüntü vermeyi eiyet etmey düşündüğüme güre Herseli dilberin hl tesiri altında idim. Sevivermiştim gaiba Nesini İyice bilmiyoum ama kulakarm Şamolan aryor gibiydi du daklarım da ağındaki sütü ikolata tadn! endimi ayplı 88
yodum koay kadnara düşkünüğümden sosyee kadına rına karşı ayn kuwet aruu dyamadığmdan ahmeine kaanamadğımdan doayı Faraa diyordum, "Madem Zaydun büün yaı burada, dağ da civadaima da ge reaşacağı, cek Benhaa de sıca k gner Cebe e kacağım karşı icap edersede aynı yay'a da, anı otede Ne hoş bir r oabiir bu! Hayr, isediğim bar kı Rada! Sebebi de koayığı, labaiiği beki de ba yağ araı! Meydandaki "Ca de la Boursea grdik "baon de nien oparak ince bardakarda bira iik deni bcekleri, ydıar, suinesler yedik Oradan uk bir sokak ii barına girdik Ecnebi gemiciere dou idi Dans ediyorard. egh nünde sı ra i e uun iskemeere ourdu eğeniy ru Ancak eğenişimide ksek sosyeeden merak saikasıy a1 buraya gemişlerin sahe, nümayişi2 neşesi aa seii yor Şımarıka şeyer Mer Hşim Haydi ocukarm dedi, şimd de si herkesin pek bimediği bir bodruma güreyim Sahibi Siciya bir esk hayduur dr meyhanesini ay ewe bir erikaı bıakladı kendisi n hapse aıar, apaıareri Benim yardımıma bodrum adı mer es or ina idar e ediyor. O , herien da ha mühişir ve daha sabıkaı Kokain aır satar ama yakayı e e ermeyecek kadar usaa "en m i? diye sordum O u beşlik . Seksapei bir kad ındır "Sarşın mı, esmer m?
k: ee 2 nm g göser
Kmandanım B merak nereden geiyo Öye tper en aa kadar ede r Esereri için omaı Bn syeyen Raiayı tasdik etm Lakin merakımın seei anamış oma snz aşka idi Nih an a ir ar sa hiinin metresi ve kokain kaçakçıs hüviyetinde rasamak ihtimai Şama gidişini eyaz zehir saşı ie aakaı rz ediyordm Şora teindeki esrarengiz Aman hata gecee yin yanında nan Ermenier şeekenin adamarı id danszüğü yaandı yah t perd e Avkaım Forinanın rengi hakkında mama verme den arayaForina s kaşmıştı Nihay araa dar ir sokağ sapt üstünde yaı ir kapıetnünde drd ince azn dik ir merdivend en iniyorz : Mhakkak odr iyorm "eni karşısında grünce akam n e yapacak Herhade thaf ir oyn oacak Aşağıda haya sktna ğradım Foina saçarına ka dar kğıt hevası gi sarıya kaçan eyazıkta siyah gzü ir kadın dı meyhanesi de te nha Bnn a eraer otrdk; zi ra ar sahesi Met Hşim ırakmak istemedi gdüğü iyiğe karşıık ikram sından masamızı mezeerin çeşitisiye ezedi Müşterieri gece yasına doğr geirmiş çk İ ayancama sordm "Madam Szin müşterer arasında kızı saçı, çii ir ka dın var mı dır Bye irin tanıyor msnz ayır B şehirde ye ir kaına hiç rastamadım Necdir "e n de imiyorm. Dü n Ştora da grdüm de 90
Bahsi kapatm aka Rabia söüme mim koydu; soruyor "Çok güe bir şey miydi? "ar sadece renk itibariye dikkati çekiyordu. Bura arda öyesi p ek yoktur da Bahis kapand kapandı sandm çıkarken merdiende şim kuağma diyorduForinadan ki "B en d e geçen g ün o renkte bir kadına rastad ım Taba rin den çıkıyordu he e cudu ekaade id Tabarin e gi deim mi Beki buuru "Gideim. am dumanandıkça Nhan daha çok düşünmeye öemeye, isemeye başadım. opt kıına karşı arum dşın da soğuk daranmakan korkuyorum Bir taratan da yaşı kocasının içkye, yorgunuğa ahammüü değmeyen mia cı, kibar canıığı hoşuma idiyor Bir gün öye oamayacağı a üüüyorum "Biteim ben diyorum. "Mec isind en kaçıan ya çok su u ya ok ağr bir adam ourum ed en b u ükmü eryorm? Maum değ i Beki saroş uk ğnbedbiniğ ehri i beki N han buamamakan ge en başarısı Tabai n e ümitsiikere girdim gece yasından bir saa sonra da gene ümisike çıkım. er masayı dikkate sümüştüm, kapda her görünen adama dikkate bakıyor, oarn kouyorum ye omaka beraber dış görünüşü rarıyor, konuşuyor güüşüyordum Rabia ie iki dansm a da gayet öçüü akarı haeke etmiştim ne güeiğini mütüm, ne de ya için proeer ieri sürmüştüm. O da emnun kamş ı 91
etr Hşim üçümüzü otele brakt Holde Zaydunlar dan ayrldm Odamdaym; yer bulamadğmdan bura kü çük n araa bir odadr Soyunmaya başlarken kapma vurudu Gelen kapcnn kendii Elinde bir zarf federi niz öö dö Kont.. Bir Bir aat mektubunuz varelden aşa ğda akdim etmeyi unutmuştum kadar önce verdiler. ektup mu? Ancak Ni ha n dan olabil ir Ni çin Kont? Bu nu zar muhakkak Nihan yazmşr Evet onun yaz, Kon unvan n d a imimin başna o takmş. çinde diyor
Yanındai adın güzeldi fakat en çok daha güzeldin güzel bi erkekin biraz da mahzun Kendime hie ıkara rak mahzunluğunla teelli bulmaya alışıyorum Buele ihan'ın Bu sefer mektubunun an taran da bir de haşiye1 var d ki al meinden uzundu
Yarın eni vakili vakitiz, bulunaya kadar telefonla arayaağım Yüzünü gee grdüm ama eini işitmedim Seini işitmeye muhtaım Hatta oomobil ahneindeki gibi; bahriyeli aı ena kelimelerini dinlemek şartıyla Tabidir ki i lk düşündüğüm şu ol du örmüş ben i! bia ile görmüş ikimi zi de beğenmiş a zun uğumu d a ark e miş Nered e? olda m ? Uğradğ
ie er zs
19
m d oktu ahut n onu ömdim. Naı ou Daima aodum akm km kndiind id Za v kğd tkik doum. N pk adi cintn n d pahaından ti kana icahand kua nanadan Otd kadğm hki dip öğnmiş ki m ktuu u aa önddi Hm d aah kmdn c a Dmk oaka io i taaa çkimmiş umamış A mhim ni unuamıor akam akmo ha d an ö n aa anma k Niçin mo? Gmk tdiği Yoka mahu mu apor a i ha taknmak uti aakam dvam tim mi ça şo i? vo mu B mnat m va Lumu içok ş d atn duman uunn ka m uoum ki mkuu da an adam m tdi? N att i adamd apça m konuştu n ianarn dan i i mi Ndn ona hanım aş. pini ın anam. Mt şim dğm O da ihan ömş aakada omuş Ba oup ouştuu Pk tpk v ada aai ika 1 i kadn um o id Yaacar dind imi katıdı oi maaa di mir Hşim u! utuğunu kopa Zatn miv ii d . B aak nak2 da ş. Ö maa Fhan aiini ç kuaıd Kndiini Emi anıa aai kim ii kaç ahipti Lnada dmokai va uşun atna dim btn kn bumuş had at m Bim n işio ama atşi na ii atğını du-
alameti farik: a yıcı özell, mb l ı: baan 19
muyor; raha v umuşak hayallrl mşul: biri smr öbü rü kzıl saçl iki ül kadın , dudaklarında ml k bssüm lri, uzun ir müzi uymuş, boşluka vals diyorlar Rüya il hülya arası buulanmış, alı, uyku irii i manara Nim dliksiiki birmkubunu uykuya dalmışım Sabalyin Nihan'ın krar okudum dinlnmiş başıml a ahlil im 1 "Bunla oun , d di m, "usa bir prosyonl in oyunları Kndisiyl dün la mşul olma m alkoldndi Bir d Kop üzli ahrik sbbi odu Buün hrhald Nihandan iyad Rabiaya zaman ayıraam. Zan kararlaşırmışık, hp brabr bl çıkıp Mr Hşimin ka koa için mü nasip ördüü bir v bakaaız. On kr ln s bula maz Şunu d a düşündüm kadın ssiyl bn i lnda aayan olursa oldn iiimi söylsinlr Boşa v dolmuşa bin k kada parasız kalan dansöz bni v sanmış, öz koy muş, daha azla yolmak için aklna rib almş adından para simm lakin ouna lnyi d ismm Hm ark yayla mvsimi; dalar şnlnk; şimdidn Zaydunlar ibi kibar ahbaplam da oldu. Çilik çok du mayaaım, bir köydn öbürün, büün Cbl'i dolaşaa m; lb uk k maralar da çiim Radia lüzumsu! Garsona n hakkında alma vrdikn sonra M v Zaydunlarla on bird o ld buluşaak sokaa çıkım Yanımdaki çamaşr v ömlrin ymyni v k pan thil eme eelenirme apa anal ete 1
lnla idare edemeyeceğimi düşündüğümden eksikleimi amamlamak iin mağazalara ğyrm nlar hımla Sküale arasındaki dar ve kısa skaklardır; öeberi almaya ıkmış kadınların dlaşkları saa.. Hele düğme şer, dikş levazımı saan cık dükknların önü pek kala balık . Güülülü pazarlıkaı dinleyip eğleniyrm. Siyah gözlerin en güzellerini seyredip yalanıyrm Günün b nispeen eken vakinde Nihana aslamayacağıma nn da beni ş skaklarda aramayacağına emin ldğmdan raham Raha ve memnnm ki lzım lma yan şeyler de al dım; kravalar, mendil ler raplar. eyr a czl"A kNeil ldğ kri ı masra fa skyr ir kadın sesi Bey szinsan brada ne arıyrsnz "Ya siz? Birk hanımlarımız gib kaakıl ık i n mi gel diniz? ışveriş ynda görünüyr, dedim; aşıdığı pake er işare em rşılaığım hanımı sanl dan anırım: Sağlam ayakkabı değldi; hşa br kızı vardı ihangir'de kmş idk; evnde kmar ynardık Ayaka h em en knşverdikleimi hülasa edeym zını eyra bir üccar ile evlendrmiş; şler ylnda gidiyrmş Tüccarın isin verdi ev adesin i elen nmarasını da. . İ lle bekleyecekmiş; mhakkak gimeli iiş im; Manzme yani kızı büsbüün serpilmiş görener ayan kalıyrlarmış lan feşmen "l, dedim, yaın elenla sizi ararım; günü ayin edei kasında bakıyrm; ağ gemiş genliği maceralara dl bir kadının imdadına aze kızı günün bride Hızır gibi yeşr Şaye Manme lasaydı esie Hanım'a 95
bu yaşta bi taki şorünün meeliğinden başka yarayacak kalmayacakı albuki vardakota1 bir kaynana şimdi Elle rinde pakeler alışkanlık belki de hl arzu icabı kalaları dave empou utarak memnun gidiyor Neibelere de uğrayacağı m Beyru aki eki ve yeni ah baplarım var arı k diyerek oele dönüyorum. Bu özün bir manaı da Nihana ihya kalmadığını kendime anamakır B şey daha yapacağım Manzume ile anaını oele yemeğe ağır acağım Sebebi de şu Kop güze li beni başka kadınlarla görmelidir Ana kız iyi giyinirler ve embih edilince kendilerini kibar amaını bilirer Davei kızıl alının da haber almaı mümkündür eeyce şaşalar Nih an 'ın hl düşünce merkezimi eşkil etmekeolduğunu ben de görüyorum O derece ki, oele girince ordum "elen eden oldu mu? ayır, etmemişler etme miş m bili r hangi baakhane de abahladığı iin bu aae uyuyordur Sereri koko şığını n koynunda evişmel erinin murdar izleri üünde Böyle öyleyerek ıcak bir gündü rürken erlemi im amaşı değiştrdm aa on bire gelmiş hoe indim Mer şim ile öyö Zaydun ayakta duruyorlar Sakın abia gezniden vazgemiş o lmaın Cebel' de öğle yemeği on uz neye benzer? Aıl fenaı gelmiyora; bu genin onuna doğu benden hazzetmediğini gter. eyeanımı belli e iyorum abii haldeym. Mer şim Eh dedi, "yolanalım arık Madam kalıyo mu
vraos aı gösteş ın
196
Kamasndan memnun gibi iki erkek güümseyere et, dedier, arışk içkierin tesiri Bugün otede istirahat edecek Ttuaca yeri bizim zekimize bıraktı İçimin kııdığnı duydum dağ gezinsi kymetni kay betmişt Rabia ie beraber omak pahasına şehirden amayaAncak rzı omuştum Zira şehirde akaar bekiyordum Ne akaarı Nihan muhakkak bir şeyer yapaca teenda ceap amzsa, kendisie gittğmi de söyerse otein ean da doaşacak izimi buacak Onu muhaka görecekm k itiraf etmek azımdı: O acap gecenin bekenme dik misrni seiyordum seiermiştm anıp tutuşacak ka dar şu anda endimi tutamayarak ağayaak, hıkıara e "Nhn ! Nhan ! diye feryat ederek sokağa fırayacak ka dar seyordu onu! Aynı zamanda içimden gene on ta kir ediyordum bağıma basmak steyerek: "Bayağı ahuk! Sürtük Bi kişinin artığı! Kz derii yıan!
9
ÜÇÜNCÜ KISIM er Hşm erkesn bldğ e asıl Cebel olarak anıdğı Aynı Soar e eyye tarafına sapmıyor; Trablus yolun da kuzeye doğru gdyoruz. Sebebn sordum Lübnan da yayla kasabalarının en güzeller merez kısmndadır; ben doslarım Zaydunlar çn kendmn de yazı geçrdğm Sennn eteğndek Durul - münas buluyorum 200 akımlı br ırr ı sk çamlarndan ır orman suser fazla degldır ama kbarlar yayasıdr Sıkıldıkça eğlence yerlerne gder, dönerz Sz de ara sıra gelrsnz; üç tane otel ardır" Gönlüm öye şeyler stemyor, Nan gözümde ütüyor • Halbuk denz kenar kdenzn ger kalmış daha tb güzellkte knc br Rerası üzernde so tarafımız engn denz, sağmız yalçın dağla, tepede karl Sennn ne seml şrn br yoldu bu İk araf ortakal e mon bah çeler uz ağaçlarının yen sümüş, daa doğrusu yeşl alastn brer püsküllü bayrak gb dreğnden yan dalların dan sank çele çevrle açılmış, sarkık, nümaşç yaprakla
r arabamızın rüzgryla bz geçkten sonra uğurlarcasına sallanıyorlar. Göze hoş gelmeyen tek şey yok. 19
Fakat buralarda Ni a n' la karılamak i timal i ümid d yk Şimdi tn mitir giğimi öğrnin üzümütür Bkmydim aramaıydım k kalsaydım alaakım, zan "Rabia gim iyr yalnız n un ulmak için vazgçti bi rvrmktn maksadı daç kadını ırsaan istd in kinrk yla çıkmıtım Bar yanımızda saydı! vunur dum, bki! Svn rkğin sad rkk arasında kalına nlardan irin akından bahstmk ityaını duyuyrum Mr Him' açımak çi n gidğimiz yrd ba baa kamamızı bkliyrum Sağa sak dağa çıkıyruz Era v yadan dniz kıyılara ivar tpr baı kadar güz K t znginin saimi bir isl Kk Mada m Zaydun glmi olsaydı d di m alı dlikanı gülümsyrk vap vrdi: "k . Byrut a uzakta bir burnun yanı nd a aynar bir tnr gibi dumanar salıvrrk dumanara bürülü, yarı sçiliyr Biznd srndyiz; rası imdidn Bubulunduğu damsız rının içi bni araya n ibk han va ndisia rada için Byu bnimsmi gibiym yabanı glmiyr da bu nalıı sıağın Şuvyr maçaının yüsk dağlara masus af rnliğn tr d ğ Nr d bu çam fısığı çr sin banmı umuak rüzgr rd rin yr yr bzuk turu srk kısı kkan ağır avası? Lakin r svn bir ki n lati havalı yr svgilinin nfs adığı yrdir anızdan bir tmbi iniyr dmindn bri r ara baya ikkat baıyrum zra y üzrind bzuup kaan 99
bana Nihan tantan renkte Şor başkaı Metr Hşim dyo ki Size bir rpriz hazırladk ykarıda biriyle karşılaşa cakını z hi mmadığnz biri Bir kadın lao maz yokz " nra! mk görn rn Demek on anıyordnz, iz? Ne red en? Naıl? Hayre doğr" vkmla Möyö Zaydn şaşırmış gibi oldlar Hşim kendiini abk toplad vrajlara dikkat ederek, gözleri yola dikli ded ki ğzınzla ttldnz kapanım! onz şimdi meydana kı demek dn gece lorinaya ordğnz kzıl alı, illi kadnı yakından biliyornz elinizden kardınız, aramak aınz Ş benim de gördğm kadın b Değil mi ? Evet, zannede rim bi r artitmiş " Hi merak etmeyin blrz Hikyeni öylemeniz şart değil İmini bliyor mn z? Ü imi var Nihan Raziye Radia! Öyleye de ahte!anışt Başınızdan getiğ i anlaşlıyor Nerede ın ız ?" acayipe bi macera Bizim ilikte " Garp şey, orada işi ne? Peki, nerede ayrıldınz? D n ehirde Tabarin barn n blndğ caddede tele aya gelecekti bir kğt gönderdi İkinci mektbn da gece yollamış Kendii meydana ıkmyor karırm ben on Hem de b akşam Döner dön mez araştıırız tık neeleniniz Srprz n e idi?
İşe şu abaya girmiş bir oei ağaıkı ieke� üü ah ei öüde drmuşuk er kapı mermer basrı üerde adam Zaydu e aıyor abaya doğru oşmaya başadı e Bidöyö e br Zaydu aa ö ceia başk a ahbaparımıa yoa ıkmış Bu ahbaparı hepi de kadıdır kocaarıın işeri doa yııya heü ıır da ayrıamadkar ü ham Herha de oa aırdır ve meü de mükemmeldir. İa gece o iere ere güü acıkıyor Mer Hşim iave ei Hamarı biri üümadır öbüreri GrekOr dok Rabia görmek ferahık verdi Buda beki avukamı akşama iha arama vaadide buumaı da ro oyamış oa ü kadıla karşıaşıp üüü de ayrı ayrı boşuk a, ae ve eşei buuca iimde şöy mıı da dım ia uğur beee şa aıkığı gedi Kedii görür göme öyeyeceğim Beki akşama, geceey eime geecek er Hşimi ua mam aı imknı! kmda ıkmıyor ou ki ha'ı düşüek, her veile de aılamak eşe veya keder, hepide eii duymak gike bir haaı haini ayordu Bir gecei kadını o makan ık mış adır aışığım bir evgii gibi üü, vcudu büü aarı ie güüşü dişerii şeki ağı ii ve diş eerii pembeği e; ieii koyuu aıkı hariaı ie gömü öüe duruyord . u kadar mı Küei merdiveerde ierke arkada vura alı ıpı aevi ide o eraı aea merka mecmuala 201
ndak aa oman an n nkl sn andan ma n zaa d ç dği kn v ünas ç okkn azamda sydo aa sona aaklann üznd kslk v çakağn alaa yakaaak ya ok asna dva kk iğni ömk Ta alk d söyno, allad as nzmyo a çok külülü odğndan ökln a kn çkmyn yl d m vo Yazk m kndsn ö kadn üç kk on ça koksna v Snnn ağna akan n pnl açm saonda mğ odk Yn anğ anla Msn sağndan kaçp aaa kavann svn çnd odövl aa ola ps d konkan a sa müdd çin koaan dan a kal olan kadnan kapldkla ü avas nin ayo askdan kak imdilk olana do Gaa nm d nd olüm va aa dö kadn açğa vaaa çaaak ç ka alndl Kndlin ğndmy v üsünük d y saa a ola Aa ay ol dan Müsüan oan Tükç ikl a ük ol dğn ü ansza i anao kdalk n dn ll1 ako Sa İnlz konyo dn andn zdüğündn koasn knd klan dğndan asdk aadaki dnzlk aknğndan sdy kako Üçünüsü sad zk üllğn saf kan Gkğn sakkanğna üno Raa kaszlk
h nm 0
gösteiyor: Öyle br kayızlk manas: "Ne yapsanz boş! Ennde sonunda benim elme alaca. Bütü bnlar zn, bnalc br nzva devrnden yeni rlş doğuş n adnıl otz beş ya şd a br ere iç mulmad b değşkt Öyle br muh Ferh an' da spe en rzi çne pnekleen hülyamda geçreblse yüzüm güer Şd e somuyom ama nimetn kadern e k derecede anlayamağı hssedee kendmi sarsmak realeye getrme stiyorum başaamyorm üzülüyorum Yemeken sora çakt br geznt yaptık Sze bgünün zn uzaya tafslatn ereek değm Zra acerama -sonradan öğreeeğinz gbi Msr Mzr Paşa zevces Fayha Han müsesna bürler yer amyor Ne olsa hoş br gün geçrmşik Aşaa oğr dnüşte ayihann omobnde yanna dm; aabay es lanyor Dağdan np düz asla anca işi haletmş br ara ei Be nçn çliğnze davet etmyorsnuz? Oras br y er sz ağrlayamamaan kory rum , Yersz ir krk Mhaa ora a yanz yaşamyosu nz Çağrmamanzn sebeb b Yapayalnzm ha mendi Ne zaman döneceksinz Bek yan haye bür gün "Br basn yapvesem kızar snz Bdana gder en ğrarm Bz orad a yazlyoz Bilas fealae enun olac aı syle dnn cüetne hede olambal yolu bap osdor gtme 0
sine e amıım Şimi on aha alc gözle inceliorm rkına akın, kas ii güzelin azcık soğğ raeli i kan Ykarıaki konmalarınan öğenğime göre Mizr Paa anı aaır, Lünan alalaına eğil Sre kıs mınaki lana ir azı oraa geçirior; ir Müslüman alasına kökü i gücü kmar! lana izim çiiğin önüneki Şam olnan giil iğini iliorm ve içimen iorm ki: "af olsn ie sölüor; gelmeeceği mhakkak Paa ona öle ir ürrie veremez Şere girince ekes ağılı Emir Him omzma o kn "Siz ei "eni oe le ekleniz, oanza . . Ya ken im geirim, a elen eerim zıl saçlı segilinin kim ol ğn öğrenmee giior m iliorsnz Zanlar ica re Nazıına aveli Biz gece a aaz. aha Hanm'ı nasıl nz Güzel kaın, eğil mi "ve; iraz soğk galia "Görünüer ala cı r kaanım manasın a ir hareke ap ım anaor ne mSıcak veaana soğkn e Ş akikaa alnız Nian üünü Ni ekim hole girince elenla aanıp aranmaığımı sorm İ ki kere aramılar; aimaa arak giğimi sölemier, ar ık önmeeceğimi e . aan kaın eği erkekmi Saa okz ol kağım elen çngırağına sigara sigara üsüne ierek eklemekeim Nihae zil çalı Mer Him konor "Şeireki ariser, anözer ansözler aasına öe ir kan ok azizim Brası is emlekei olğnan 20
yycı tnsit gç hd d sştp sı ştm ı göüdüğüd dh nm imsı Yı ştc cyi bidic O si sht ism vmiş sht bi sıt d Thmim gö b yycı .. Ai dıı! ys Tbi gii d ş iy m myt şnd Mösyö Fş d yımd! Emi şim dğu düşünüy ih tist mdı bi b ıd bmdi hi bigisi v giyim ş m vd. Acb dmin yrıdğım d bihss Fyh gibi sbst dşm bi Mısıı yi y yşmiş s si bi mccı mı? Tbid gödüğüm Mösyö Fş şi yc i ttim vm tmdm Ştd by d tsdü bi mbid syht tğimii p hoşdığımı ys dvdğı, i yıı vdi ğmn t gdiğii söym bmtm Mp ı d şmdii gidim T bhsii d . ıc sçı ç çii gü iy gyimiş bi dı h? O y öğy d hüviytini tspt dmsk bi yp bydi! Siibi tm öği mı dcğim bii müspt ic .. ind yt Msi pois stidiğm üüüy ddim i dc bi ms mdğıOd ttm ım gdiğii htm gö iş bi bs Şüpsi Yptığmı bi ds mi v si bi himt. şa ii 205
ç ekek emz seyrede ede konuşaak yemeğimiz yedik. Sra numaala seyretmeye geldi adnsz meclisn ca b içmizdeki dşmza ruyor dans eden kadnlar haknd oldukça ak mülalar ile süüyo belk de eğleniyoruz Otele dün gecekinden erke n döndüm Dönerken kend kendme diyodum ki Nihan'n mektubu beni ekliyo" Kapc sadece selamlayca ir mektup braklp bak madğn ben somaya mecbu odum Hayr, mektup getr memişler ama şo kyafetli biri gelip aramş Saat kaçta?" Çktğnzdan hemen sonra" Uk tefek kavuk ir adam bir Emeni m bu şo" öbete be yoktum Yn arkadaşma soar ederim Aklmca Davut Ağann tesirine bir an kapldğmdan bu şorn ewelk gece yaancktan stma nöbetine tutulan adam olduğundan şüphelenmişim Denz üzeinde bi oda boşaldğ için üçüncü kata çkmak üzee asansöre bindim kapy açpBelki da balkoa doğru yürürken ayağma bir şey iişti br kğt aralktan içeiye rlamşt Okuyoum Ktü ettn kptnım. Pol şe krıştırmmlı dn n dlı olğını nmorm Gününü hş gerdn değl m? Ben bübütün ntmdığını emnet memr n brmndn nldığım hetle gene de beler egl şmm! hn a: gör düşüne
206
E u kadar la diye söyendim kadn enimle alay ediyor Hele r yakalayam, lrm yapacağm! Hakikaen dayak yoksuu! ğdn kap aralğndan amş lmasna göre Nihann oel içindeulunduğu ir eli vad göcleri akiime adamlar gii!dşarda k anlaşlyordu ne oşamemur kamş ir dansöd, ne de dolmuşa inecek ra hali ir kadn ... O dn numunesini Şueyr yaylasnda gördğm cinsen daha da delişmeni Faiha Hanm gii engin ir aşka Mi Paşa ecesi yahu ir adamdan dul kalmş syee aşiesi Ne hal edeceğin ilemiyor an osun diye şununla, ununla enimle eya ir mna geini yapyor sonra aldap kaçyor Şoadak gölk adam muhakkak bana Beyru'a yapğ gii ada kayoluerdi Yeni ir macea peşinde, dolmuşa nd nihaye esad kendsini Ferhan'a geirdi Zaen Şora Oe linde anahar deliğinden göelerken hoşuna gimşim orada enimle karşlaşnca cins eki anormal l kadn muradna erdi Şimd eni meraka dşrmek sureiyle gene ayn eki aşka rda çkarmakla meşgul: kşkrarak rokuduğum sahne haryor Cins oukukara dair epeyceyeni kiap için o ipler hakknda ilgim ksa, dar snkö değildir Hele man dokorlarndan Hrched'in yap Frans Presör Vachen erme eiği eserden çok şey öğrenmişim. Cerenler arasnda sağlam nyelerine uayan rh hasalklar çokur sekel mnaseesiliklerin çeşi çeşdine raslanr u seeple de hekimeri erekeli ir e umuşlardr. yas yapnca Franslarn hemen hemen oş yee ad çkmşr denieilr 207
Nihan şüphesiz ki bu isim d e uydurmadır yakında, hiç beklemediğim bir zamanda kollarıma aılacak İsi rahat ra ha beklemek. Yarn emniye memurunun neice almadan geleceğne de muhakkak nazaryla bakıyorum O çilli ka dın aşağı yahut bakalarda halbuki mükellef bir konak ta, köşkte birinciarayacak, sınıf bir otelde oturmakadır Beyrut şu içinde bulunduğum Sain Georgestan başka kapal otel olarak Normandie ar. Eskiden Bassul en kibar imş ama şimdi derecesi düşmüş. Yarn Normandieyi kolaçan edeceğim; bük bir ihtimalle orada yakalayacağım. Ya burada ise dedim aynı otelde!" Soruşurmak la zmdı yolcularn isimlerini öğrenmeliydim. Kapıcıya bolca bahşiş ererek, otelde kızılımsı saçl, çilli bir kadın bulunup bulunmadığın sormalıyım. Ben hakikaen Nihanın dediği gibi bir crin, yani salak ahmak mankafayım Eln kibar hişesine kendimi güdürüyorum Şu kğıdı br başkası at madı kap arağndan Nihan içeriye fırlat geçip giti Soynmuştum; yarım yamalak giynip tekrar aşağya in mek, kapıcı ile konuşmak arzusuna kapıldım Gömleğimi sırtma geçrdimebile Lakin yapacağım beni küçük dşürmesinden bir yo bulup doslarımşeyin Zaydunların ku lağına gitmesinden ha br adam elakki edilmeken çekindim, bekeyecektim. Zaten Nihanın yüzde doksan şu çat altında bulundu ğuna eminim O derece ki balkoa çıkm yan e al balkonla araştrıyorum Belki haa almaya çıştr denizi, dağla, uniye Körfezini seyediyordur Batı ukunda yarsı kopmuş aba bir ay duruyor seglimin saçlarn hatıraan bakır renginde bir ay 08
Br kad ses duydum tredm ses gedğ tara, yukar kattak ya balkoa başm kaldrdm Br gölge ya boşluka el sallyor O mu Hayr Davete heü dödğ alaşla Raba. Muhakkak Kopt gelsoymaya şu dakada,hr, eğlecel br geceLat sou,obaş hae dumal, pek atr duğuda ala dşdrc, gö öe getrc caladrc, ksacas Frek abryle o evocatrce'dr. Trkeme artk gap edebyat ve kült aldka sora br söle ok şey alaa ye kelmeler sokmak oruda oduğumuu br tarata Rabaya cevap verrke dş mekte kedm alamyorum Tek evocateur kemes sö kulladğm haldebrgee de ayge maay belrtemedm Balko saam a srd kad la lauba görmek edşesyle keyde eda ederek erye ekld Eğer öyle br ekmes olmasa hrryete sahp bulusayd orada epeyce duracak, sldaşarak kouşmak evkde keds mahrum etmeyecekt Nha' odas da muhakkak de erdedr; bek de aydulark gb br daredr e husus yatda ve ya bem yamda kapta mevkde görmek sterm, göre ceğm dedğ ama adea b yat oduğuu sedrmşt. Gaba byk seet sahb... Belk de şakaya uup söyledğ say alt para, b alt br haya değl hakkate mecut Balkoa dayamş, ark grlts dmş şehrde te ses duyul dee bakarak ll hayat da kyele drdm Gerekte Hersekl Msmand dasö de olmuş a 09
t Br Mısır trnesinde paşa atan biri eddanlar2 sahibi zengn bir ellah kendisne ttlmş nikhla almışı Sonra mazzam eetini bırakarak ya ecelyle, yaht bir otomobi e çak kazasında bür dünyayı boylamıştı Dl karısı şim di keyne baıyor e dilediği acayiplikleri yaıyord aam B mha byledir, dyoum e kendim mancı saydığmdan hükmümde isabe etğime nanıyorm Karara değilse de bir hüke ardığımdan haedim, o haikle de yağa girdim rahat rahat yyacağıma şüphe yokt Zira başka şeyler düşünmeye başlamışm büsbütün ay rı mnzaralar sahneler seyrediyordm Da Ağa yeni sa n aldığı kpeğe paçaradan ada birgeriyor korklklaKümpolis idmanları alimleri yapıyor,biraya izleri bein içnde kok aratıyord Şimdi o izede kalsa kala Ni hanın laanasından bir şey kalmışr! Neniyaz al yolm bekliyordr ama arabadan ek başıma indğii grmek isemiyordr Nezir şaye işsz ise çoğ Çerkez kyü gibi çmelmiş sırnı dara dayamış, bir çbk parçasıyla oprağı eşeleyerek çockça eğlenyordr Bylece dalıştm ***
Msy Feraşı holde grünce ertesi günü ğle saatiy di yüzünden derhal anladım Eli boş geliyord Niekim be rabece geçip ordğmz zaman dedi k Şehrin içinde braya iş yapmak para kaznmak çin gelmiş o eşkalde bir kadın yok car kasabalarda da Sriye şv pl gnll
dn Ap ld lln (1 gnd l p) 210
hudular dahiine arsa bilemez naatimiz aradığınız şahsın öe hüküme arazisinde bulunduğu ara sıra Lübnana uğray döndüğü merkezindedir" Nece aamadığımdan üzün olmadığım sezdi sordu Yoksa buldunuz mu"dolay özür dilerim. ulamadım; erdiğim zahmeen lan arık aramamaya karar erdim Zannımca yüksek aba kadan bir kadın olacak. elki bir ün Cebelin büyük oelernden birinde karşılaşım Hata aynı çaı alında olmamız ihima de haırıma eldi Bizim oelin misareri arasında öyle biri yok; Normandede de bulnmadığını öğrendim. Sizden bir riam ar; öğle yemeğini beraber yyeim." Güçlükle razı em Memur inaçı idi kısa bir zaman çin müsaade isedi idi üç bük oelde ahkika yaı dönecekti Vazeçiremedim Sain Geores kaıcısıyla bu sabah ee_� onuşmuşum büün kadın müşerieri hakkında k izaha ermişt hiçbirnin eşkali Nihanınkine uymuyordu mandiede aziyeyok aynıesselam idi saçları bakır kırmızısına çalan yüzü çilli bir kadn edim ya au Ağanın oaya aığı şühe zihnimden çıkmıor: Acaba Nhanın saçları bir eruka e çilleri ustaa bi makyaj mı Bazen kızıl saçlı e çii bazen kendi abii renindeki saçarıya çisiz iki arı kadın ibi mi dolaşıyor ma niçin bnu sın hyama uyu ancak hayal hanelerde yaşayan bir tp ica ediyorum. Nihan şu k ka bükm büküm dağara yayımış konaklardan birinde yan emiş oturuyor Sadık uşakları şoreri ile beni öz hapsi 2
ne almış mekuplar yollayarak gnln eğlendiyor Oyun arıyor kendisine! aka herhalde şamo'suna ukun k onun la meşgul oluyor Vaziye ben de bir eğlence sayıp necenin kendisinden gelmesni beklemelyim. mniyebirlike memuruyemek gene başarısız dndğnden arık bahsi kapaım yiyoruz; memleke hakkında konu şuyoruz ransızlaın buralarını bırama mecbur kalışlaına Orodoks olduğundan pek memnun grnmyor e kendisi ni Sam ırkan saymadığ için Lbnn'ın Aap Brliğinde yer alması hazırlıkarına adea kızıyor Bir TrkLbnan Helen birleşmesine aafar. eiyyn arazisi ekrar Suryeden ayrı lırsa denizin a Adriyak Denizi'nden Sur şehrine kadar en mhim e uzun br kıyısı bileşip Baılı olurmuş O byle diller dkerek ki syledikleri pek de yabana aılacak kirlerden değil ben yemek yiyenler seyrediyordum. Mşerilerin çoğu şehrin mesela Saad Mansur e Acem gib lokanalarına dağıldığından salon enhaca Zaydunlar geç geldile dosça glerek selamlaşık. Madamn gzelliği daha doğrusu arae zerinde . Durduğu yerde açığı gzle grlen bir gonca gibi sanki azelik, serinlik aie içnde kırımla genişliyor gelşiyor sa kollu boynuna kadar kapalı beyaz bir ebise giymiş Faka bu kapalı boynu kumaş zerinden yaku e zmr aşarla şlenmş gaye enli gğsne uzanan arabesk bir kolye ryor; sanki gğsnn s kısmı enine işlenmiş bir kolye bir kuyumuluk harkası! Simsiyah saçları ensesine kadar lle lle sarkıyor e bu boşluğun iki nında pelerinin pırlanaları in gibi erafa bakıyor fer saçıyor taat tazel 22
İşte o pılantalar bana Nihan'ın parmağında geceeyin, otomobil içinde elektrik fenernin şıkırdattığı tek şı hatır la Ertes saba yüzük parmağnda yoktu," die düşün düm, çkarmış çanasına koymuş omalıydı yani paralı görünmek istememş Bu anaıordu ki zengindr profesyonel dansözlüğü yalandır Muakkak aminim gibi seet sahibi bir kadın! Seksüe bir divane! En a bir şmarık bir ne odum delisi Dağda tanıştığm Mısırlı üç zengin kadın da şimdi o günkü kıyafeeryle krşımda, Rabianın yanında oturuyorlarmşçasna tecessüm ett1 Benimki Fayha yeşii çok ekose bir etek, gri br poluver giymişt omuzlarına erkek edasyla taze iç bezelye renginde ncecik bir ano almıştı, bileğindek bilezğine kadar başan başa, tamamyla taşla ö tülü saatten başka mücevher yoku İkncisi soyadı aklımda yi kalmamş, Madam Dimitri kopuos gibi b şy bapar Firdes diye çağııyorlard, en körpesydi yakas ve kol kapakları katmer katmer dan telden, göğsü önden düğme e epeyce açık ne robu le ipinceydi Istkoz kıskacının içinden çkan parça pembeliğindeki dipdri dişeterine göml, ancak deniz suyuya Pask ikimnin yetiştrebileceği böcek kabukla arlaklığında dşler oldukan sonra mcevhere ne ityaç vard? Hiç kmmışı Üçncsnün, Madam Sabinoçin küçük adı Soanarin endamnı gülkurus ketenden dar br tayör sarıyordu irçok zengin kadının pığ gibi yakasına yalancı bir 1 t tm iil şilm
23
ğne iişrmiş oynunu ören ları da gene incik onc kaiinden eş on kuruşuk agraa uurmuşu Lakin onu yalancı eya sahici süse ziynee ihiyacı mı ardı? uyumc ininde siyah kadife üzerine konmuş gbi duran zümr gözerinin derinkikbar yeşiiğine usanmıyordum Bunundinlendirici saığını azen kapanakmaka köprüsü· den kdeniz enginerinde seyreder kendimi yemyeşi rüyada sanır o rahalığı duyardım Mösyö Ferraş dalgınığmın rkına armışı oara dım "Sizi rahasız ediyorum polikadan hazzemiyorsunu gaiba? Bilakis dedim pek aaka ile dinliyorm e şu ürk unan Lünan irleşmesi krin i ehemmiyele düşünüyo rum Eocaonumu bozdu adamcağız Üçüne de hafızam da ne hoş ir geçi resmi yaııyordum Mamah Nihan onlardan daha cazieydi kanı sıcak, ruhuma yakındı ısırıların henüz sndiremediğim ir yaancılıklar ardı nik daanmaka beraber yaan ir azame aşıyorlardı kenerine çeşni erşeri ykseken alışlaı kadınlık araf larına haddinden fazla paha içme leri eşi somaki gömme anyoda ykanan kadının guruu Neniz eyzenin odasında gece eçiren miyoner Nihan'ın alakgönülülüğüne hayranım Zira onun ark çok engin r yaylacı olduğua kendimn Ferhan Çifiğ sahi oduğuna e armaör kardeşer Paancıoğuanın acasında P işareini aşıyan Palancı şieinde kapanık eğm kadar emnm 2
Beyrutu erkeği yabancdn ayr etmek iin giyni tarza bakmak yetişir Gömekeri ipek, aaarı merkan ma ebieeri İngiiz kumaşı, ceken üt cebine iişrdikeri endi ai keten ve bütün kıyfet şiddete, dehee ütüü lür Şakırdarar yani cnebier bunan yanında küütür aırar Niekim ben Möyö Ferrşn yanında o hade idim Fakat otecier, garonar ve urit yüzünden geinener küütürere iibar edererdi. Bununa beraber emniyet emuruya yemek, ote hademei üzernde bir eir etmiş maydı ki kendiini uğuramak iin hoe kp dönüşümde kapıc yanma okudu, rmee ordu Bir emriniz var m efendim? Omadığnı yukya kaırarak işareteda anatm .. Sabaeynenemi bir bayan hakknda ormuştunz .. Derha dikkat keidim e bir şey mi öğrendiniz?" Öye bir kadına ratadm. Demin bankaya gitmiştim; ir müşterimizin işi iin pıdan ieri aar kıza aan ir kadın girdi; arif ettiğiniz gibi yzünün ii oduğunu önümden geerken gördüm Ne yaptı Para mı adı? aae gişeine gitti bir şey ordu, onra döndü ıkıp iti" Kim oduğunu anamaya aışmaıyınız Meuru tanrım, o da beni Sordum abii." e? Çabuk öyeyiniz, kimmiş? ini yan cebine okan kapıcı buduğu bir kğı parasıa bakıktan onra dedi ki adam Madam İ okuyaıyorum, gü öyenir bir sım .
.
ğıd kapım, ap areriye yazıı idi; zoruka söke bidm daa doğrusu Niann kendi ağzından kısa yocuu ğumuz esnasnda birkaç de işiiğm içn okuyabmşim Madam Vuçkviçz Nianı bumuşum; adını sakamış, doğrusunu söyememişi Budum diyorum, bankaca maru oduğuna göre adresini de kendisini de zia ee geçirmek işen be değdi Mer Hşim emen öğrenrdi aıcı konuşuyor Şunu unuum eendm Madam benim kaskeimi süz dü, gaba üzerindek oe ismini okudu, züme uaf u af, güümseyerek bakı Çok a bir kadndı Çok da şk gyinmiş Yanız Dşarıdamydı? bekeyen var myd, bmem ama içeride ek başına id" Peşinden gimeydin Müşererin ş acee di, ayrıamadım ne iki ane beş irak skşrdm Buund" dye yüksek sese konuşmam, rasadığıma aber vermem eksik Odama koşuyorum Buundu İzn buduğumu kendisi de anamış, za adırmamış ki kapcı ya bakmış, güümsemiş Neredeyse aber çıkar, bir mekup veya een Braz uzanayım, bekeyeyim. Zaen ava kn di sonuna kadar dışarıda vaki geçiriemeyecek kadar sıcak Mer Hşmin de siraa saai Perdeeri ya indirdm açık bakondan içei deniz üs ünden af, epeyce serinemiş, nemi bir meem esyor, odamı doaşyor, ara sıra karis uuyor, anıma konuyor, 1 mrf e nınn
6
azc çrpnp kalyor Bakyorum şimd de masa üzerindeki mektup kğtan oynatmaya, düşürmeye çalşyor; snra bir tar sinmiş gibi hiç görnmüyor duyulmuyr tekrar canlanarak perde oşlerinde geziniyor; birdenbire kay boluyo Adeta bir mahluk bir ageliyor imişçesine balkon arağnda çkpcnl gittiğine inanacağm debiyt yapmyorum bekleyen bi adam dikkatini nerelere dağttğn belediği zaman ne hiçten şeylerle va kit geçreye çalşğn anlama isyorum Hele yabanc memleketlerde otel odasna kapanp beklemenin, y hut ahbapsz işsz kap ölü saatere zaman eğeemenn ne kadar bezdiici, manevyat rc oduğunu bilirsniz halin enas da vardr; para beklemek ve en kötüsü pa rann geip gelmeyeceğini bilmemek vet insn o vaziyete re düşünce ote odasnda, bir mahkmun demir prmak a eğelemesi gibi saatlerin parmaklğn kasnn törpüsü ile birer birer incetip kurtuluş yolu aramakla meşguldür örde doğru telen çalnca Nihann sesine kauşacağma emin, yataktan zpadm; ahizeyi kulağma götürünce hayalNeredesin suutuyla irkildim Daut Ağann oruyorum BeyruttSes m Hayr Hayr Ştoraan konuşuyorum Geiniz, hemen gelniz! Br vaka m oldu eği! Şey burada şey hanm Yan çilikte şm d Sizi aint Georgeste olduğunuzu da o söyed Telen edniz çağrnz! dedi" lah lah Neden oraya git, benimle burada konuşama m imş 2
onşamazmış. Şhid brabr gonmnızı i mzmiş. Hali bi acayi . . Çok tlalı . . . Gliniz ! " Pki bir aat onra oradayım. Bn i Ştoa da bk ! " md a otomob i va hanımı gn aaba Cva bkliyor, mrakta. Gidim mi?" Gitmini öyldim acl giyiniyorm habm da i dim t Hşim br özr mktb yazdım Zaydnlar da lamlarmı, yaknda blki yan, öbr gn döncimi ilav tm Gya ii ait bir iş için khyam çaırtmıtı. rakta dilim. ndimc şöy bir mhakm yr tyom iytlihazırlıı bir şy Bi yokt b da vardır kaikişaşıtma· ca vkaladk cin kadın hayatın nomal gşini can kıcı az bl omaza vaka ica d. Hiyl gönl ndimk için yahat çıkaa acay hadir hycanı vaziyl kaşılaşmak it Byta bnm bşmak olaan işlrdnd Niha o lınkat mhabbtrdn bzmiş. nzv çiliin dko ndan hazztti. m, lktrk nr nihayt hışltı k lambaı şı abık haydt Dat Aa ki odak Nniyaz al bli bıçak Çz dikanl btn bnla bi yn· k Sant Gog Oli n i , Tabarin Gazinon n yaı n? Btn kş mvimi ahird onan ıcını cıcıın çıka mı, anmştı. anız bir nokyı izah dmiyom Öy yakn ban kaya ramştı Frhana gimy karar vrdiy bana şhi dn tln dbilrdi brabr gönmizi itmiyoa ayı arabaara binrdik. Yoka hakkatn b vaka m od? 28
Dağa ırmanan arabada hep bunlar düşünüyordum; yol un görünüyor; Dahrülbaydardan sonra Buka Ovası'na in meye başladık Ferhan ok uaka ama gemii gölerimle güneş de baıdan, yani arkada rduğu için beya evimi eçiyorum Nihan şimdi orada diyoum odamdadır belki Bü yük yola bakyor, beni bekliyordur ık şehre dönme ge eyi muhakkak çilike geçirecek endimin olmuş bir kadnın bekleyişini ahayyül emek1 ev iindeyim Biliyorum bana Sual yok sorgu isemem Sain Georgesa gelmedim buraya koşum daha iyi omadı mı? diyecek Sormayacağım hemen kuakayaağım ağmurlu gecedeki oomobl sahnesini ekra yaşıyorum Mühiş bir şeydi diye söyleniyorum asıl Nihan deh şe ani enfes. Ağ ne hoş çikola kokuyodu Şehirden çımadan önce bunu düşünerek bir şeker lemeci mağaasndan çikolaa namna ne yenilikler bul dmsa almış çiliğe büyk bir ku ile gidiyordum. Bir çikoaa pakenin açıışı kini Dünya Harbinden önceki çikolaa eni meşhur melez güeli Josephine Bakerın en aze amanındaki sonuşu kadar hoşur endi hesabıma çindekinden iyade çikolaa pakenin renk renk süslü püs ü baısı şef baısı yaldılı ve işlemeli ka ka kğılarını çmak soymak evmi okşuyo Bunlar bana bir da nine ermizn fırfırl, analı kaer kamer uun eekliklerini e aurar, solar danel muhaalara gilenmiş çikolaa arın aksine eski Giri sabunu beyalığnda ve rayihasında cuarını düşündürür! aal emek aa eme 219
Ştoadan süatle geeken meyhanesinin önünde du an dostum Butua selamlaştık Nihan beni ilk de onun otelinde gömüştü Sevginin mantksız lakin hoş bi alame i olaak yattım odanın penceeine bakıyoum bakma dan gözetlenmiş geemiyoum. Habukibaşka odadahaıam adeceyok anahta den olmaktan şk deliin inana ocuklaı bile gülümsetecek olan kanın kabul etmeyecei manasızlıklaı yaptmaya başladıı zaman had devine gi miş demektiekahat devine öyle şeylei yapmaya üşendi iniz sıada auşmuş sayılısınız. Peki ama benimki aşk mı? Sadece azu Bakalım, ü beş gün bi aada yaşasam gene semekte deam edecek miyim? Yoksa başımdan savmak iin akla kaayı mı seece im? diyoum ama inanmadım . Hatta aksine inandıım halde Bu kada hayatiyeli esalı ihiaslı, acayip, bambaşka güzellikte bakı salı e illi bi kadın da usandııcı olusa beni hangisi, ne tülüsü kendine şık edebili? Şunu söylemek lazm epeyce macealı hayama amen henüz ciddi manada aşk bilmiyoum . Tabii eden öpten, sa man ae tutkunlklaı hesaba katmıyoum şakta otomobii duddum kat baktı m ki dünden bei kesn güneş altında sula iyice ekilmi, şoe aabayı topak yoldan ilik binasına dou sümesini söyledim Bi dakika sna evde olacaım Nihanın kaşısında Kpı eşiinde Dat Aa göündü yüzümde meak ve heecanım ezeek: Yukıda uyuyo" dedi ve zinciinden tutuu köpek dişleini gösteeek hılamaya homdanmaya başladıın da onu azaladı: Sus Cin Ss diyoum sana Senin aıl 220
sahibn, fnin o! Sn byfnyi koruyacaksn! By hz mt cin!" Cn işlrini örttü, sikini yumuşa kat özlrini üz rimn ayrmyoru Bu özlr ikkat in Nihannkilr ibi cilal ksan kabuğu rnin Gn onunkilr ibi bbklrin iy yanmş mnal kömürünün için için koaşarak pl prl yn atl, kavrayc narçiği atş var akikan Cin yavrusu bu im Nihan anm a bğn mi" Pk s ona knisini okşatyor. Galiba bah otu rup bklycksiniz yz bir kahv yapsn Yukarya çkmaya csart miyorum Doğrusunu istrsniz biraz a aamlarman tanyorum hyam işi sz i. Nziri ynma alp köpkl brabr tarlalara oğru yürüü. Şu başaklara bir aha bakaym" iy bahan bulmuştu Kurt böck lan var m Civara örünmüş ama ak msimi çt saplar srtşt iş çirmz, hliky atatk" alnz kalnca ncan almak içn masaya yaklaşan Nvniyaz ayanama buraa n bklyorsun ana ç A byfniciğim kp soyunsana Soyn lini zünü yka rahatna bak!" Oaa hanm yatyor uyor" Daha iyi ya! Uyansn ark Bir bçuk saalik uyku ytmz m ayi hayi i uyanrvr Buraya uymaya lmi k Sni örmy li! şl kan nrys kolum irip bni zorla öürck v üğün varmş üvy rğ rckmişcsin hycan çin İsmyk raz oluvrmşm tav aknarak v ri 221
neek tembel tembel kalkm Medvenledem üs kata çk ; kap önünde mlanp kaldm İçeden Na souo S msn Nebl Be? Duunu. Süme çekem ka pamştm da Hemen eğdm anata delğnden bakoum Geç kadn atağmda değ dvana amş. Ötüü üenden at kombneonula aaka B aa kaboldu . İşte kap a doğu gelo ama bu de benm nce opdöşambm gmş ce salmş ötüü alde Süme eden oad toağ çevdm Nan şmd kollamn aasnda B şele sölüoum; nele? aknda mm? Galba seenş Nçn kaçn? Nçn böle aptn? Ne? Neden? kabln den laa mltla O da cevapla veo seemoum Blsen nlaaağm! ok şele oldu . ok üüldüm! " gb kesk ve eecanl cümlee! Bakmadan dvana doğu çekoum; ouduk; üüne bakoum Sank Nan olmasnda şüpem! O Nan bu! Ba en saçla sevml çle kesane kabuğu gö le ve bana Mona sannkle kada mana esal göü nen Bak" gülümseesle Nanmusun?" ded memnu eada duan oa bo domu des b val gös teo Mnnettalkla üüden saçladan öpüoum Bakyo; ka dudaklam telaşla gözlee aklaşken el lele o alk kokusula gölenden öptümemee da edo Heecanm b deece atşnca dedm k stemeeceğm çb şe söleme; geldn a alacaksn a Bu bana ete 22
Yok hesini anaacağım her yi, m odğm ve raarda n e aradığımı , ütün hayatım . Lüzm yok Bir dansz omadğın iiyorm; mdiik o kadar k ir aie kadınısın ihtiyaçta da değisin. Lünanao yaz geçirmeye dansz, gedin Anadğm daha Zaten ne orsan dmimonden anr hatta aağısı Seni sevdim; mrümce aramıım da mm kadar seviyorm Meğer seni sevmeye mahkmmm en Dedim; sesim oğk Sonra eimin üzerine k ir dama düü ıvıcm gii yakcı mı, güs serniğinde mi nayamadm Nası osa hot vücdma yayc ir eydi Şekain aygınık derecesni an aığı içimi kaadı. Ağyorsn ihan Sevnçten sevgiim" zıck drd kendi kendine syenir gii iave ei: Beki de senden nas ayacağımı düündüğümden . Frenkerin ornograhie dedikeri aname1 arzına dümey istemediğimden ihan ie aramdak srf ssi mamya mahrem münaseeter üzerinde drmayacağım Ancak maceramı akibe yarayacak kadarını işaree mecr odğm tadik etmeisiniz. Bn, yağmr gece sahnesindeki gii eirtmeseydim gene de ara sıra azıck dokn masamhikyem ihtirasa dayanan sa temeerinden irini kayeder, ayak tnamazd adı ki on da, günkü mamız sahnesini de imkn niseinde rtüü geçim Yoksa zihnimde kaan i ürü çkmayan ksımarndan koaman irer ka ord 1 ne nsellie lil
3
hayet, guruba yakın bahçeye nerken sarhoş gbyd sendelemyorduk ma yer ayağımızın nda sank kayıyordu Henüz konuşmaya vak bulmamışk şmd de konuşa· mayacak kadar yorgun yahut konuşmaya ştahsızdık Zate konuşmak susmanın ve sadece beraber olduğumuzu bl· menn kbarlğını bozacak. Bu vazyeterde sevgller ç sükt uzak br dere çıpıtısını ve br ocak ateşnn çtırla rın dnlemek kadar rahatlk verr; hem sernletr, hem sı tır. Ruhumuz yuvasna dönmüş muhacr kuşların huzuruna kavuşmuştur Yorgun lakn mesuttur Davt Ağa le ezr çlğn komşu hududunu ayıra dere kenarnda güneşn batığı an herkes bhassa krda bulunanları kaplayan durgunlukla toprağa oturmuş hare ketsz duruyorlar evnyaz Kalnın mukta bakır saha na vuran kepçe ses br dağ otenn yemeğ haber veren l gongu gb etrata halkalandı Sennnn karlı tepesn dü akşa Akdenz arafından güneşe karşı seyremşk mer can kımızısıydı Bu akşam Buka Ovasından görüyoruz; do ğuya düştüğünden sede gb mavl pembel kamaşmalara bembeyaz parlıyor üzel yer burası dyen han aynı zamanda dern dern çn çekt. Çabuk bezersn yarın gtek steyeceksn ayr, ahamül etğn üddet buradayanında kalmak nyendeym Hem nçn anlıyorsun? Ben kaçm da gel dm sana sığndım büyük br sırr söylemek hyacndayım Yarn anlarsın İlk de yan yana beraber geçreceğ mz güzel gecemze yabancıları karışırma han! gp batması 224
Başmdaki belay, ne tehlkede olduğumu bilsen! a kp edenler var Buraya iimez Dat Ağa ile Nezir silahdr: Cin de yaban Bana elince! Deniz okulundan çktktan sonra ye
dek subaylğm br subaydn kim bilir Ama az Ne sevmli, yaparken ne yakşkl ck oydun herhalde Şir de yazar mydn" Yazardm." Bell! Bir çocuğu severcesine çenemi okşad ve sözünü değiştirerek dedi ki Şorüm bana çok sadktr er ün öğleyn çitliğin önünde durup sezdirmeden bir aşn alna mektup braka cak, yoluna devam edecek Şam dönüşü ene o aşn altn dan emirerii aacak Beyrutta otele mekuplam eti ren, snuncusunu kap altndan içeriye, odana atan seni barlarda adm adm akip eden o idi eşnde ansterler mi var Nedir bu halin İşe anlamak istediğim de o ya! Dinlemiyorsun" sonra odamzda Adamlarmz bzi Yemekten azla ciddi vaziyette örmesnkonuşuruz. Gülüp eğlenen nsanlar olalm ve ewela biraz içelim" eolle şeyen buzdolabnda b memekete çok ucuza satlan Avrpa içkilerinin enva vard lkole düşkün olma makla beraber şşelerin renklerni, çeşii lezzetleri severim bir akşam birnden, ötek sabah başkasndan kaştrarak bi lnmedik kokteyl hzrlama da hoşlandğm bir işir. Zaten katan olmasaydm lüks bir yolcu emisinin bar menliğini yapmak ücüme iezd. 225
Nihanın iie sıınma ve taki edilme hikesne inanmdım iin anlataakarını dinlemek hususunda ae lem oktu Etafında br heean aratmak gelişini başka bir sebebe amamak esrarlı bir kadın görünmek gaeie bir şele udurmuştu Telaşını o kadar ki khama bu geeki bekiliinde birazbenisememişim daha dikkali dav ranmasını tembihe lüzum gömemiştim ava eee karana Nihan bahede lüks lambası ışı ında durmak istemedi emei kada ememizi ria etti. Öle atık Nezir soaı kaldırı da üst kata baş başa kal dıımız zaman bir sigara akım gen kadına da bir sigara uzatt Ee" dedim arık söleebilirsin Seni dinlemee hazırm Blmem ki neresinden başlaaım? ur en mühimi Peşime iki g düşmüş nefes aldrmıorlar " Gülüorum diorum ki Hem iki kişi de de ik gru oş vaahi Gü sen . Bu gruların nedir Dansözdün a Demek ok hünerlsin aniistedikeri bir Yvonne de Carlo ahu Gnger R gers! Tebike Bari bi gün bana da gömek nas olsa Baakarnın fevkaladelii hakknda bir kir hası etim am onarı dans halinde seredemedim daha! Sana ilk görüşmemizde Chmeau demekte ne kadar haklı imişim Nebil! Fakat zan ok kadın azıık bön ve eee aba erkei ek kurnaz ve faza nazik olanına terih eder Beki de böe olduun iin seni seviorum. Sen ben den hangi hallerimden dolaı hazzediorsun?" 22
Ayn şeyler belki fçe slığn e r sr hşinlikle krışık yumuşklığın Odm resmen ihn ' hsis edilmiş, dş görünüşü kurrmk mksdıy benim için gene üst kttki bir ody sedir üstünde tk hzırnmış öteberi lüzumlu eşym ory götürülmüştü Genç kdının susup dlgınştığını görüne dedim ki: Uykun geldiyse çekileyim Yrın ktimiz müst, uzun uzdıy konuşuuz Sen de hikyenin yerleni o zm n kadr düzeltmiş, z çok innılck şekle sokmuş olursun Görüyorsunuz ki ihn ı i nci tiyorum. Sebebi Soğumy mı bşdım? yr; bu ncitmelerin bilkis rzunun ht tmmıyl cismn bir rzunun det muhbbeli sözler söylemek kdr bşk çeşit bir ez} lduğunu terübeliler pek iyi bilirler Üzerek belki de ğlmk isteyerek onu kolrımn rsın tılmy hrıyorum Çierde çok de kdın trfındn cins istek eşine çtmk öke hüviyetinde bşlr glr seişme hırsının ön belirisidir e nihyet öyle de biter inskdın rzunun tesiri ltnd klıp d bir erkeği ie kg çıkrn bu yptğ şeyin "cismn ihiyçl seni isiyoum! demekten bir nei sızlnmktn bşk bir şey olmdığını belki rk etmez; rkın rs unır çekinir bel gerçekten sinirlendğine ökeye kpıldığın innır. Arzunun s pm in hir şeklin erkekte de görürüz. İşte ben şimdi o hldeyim i h n ksi ksi epr ermemin sebebi b u Hkikt çıkmk lzm gelirse b sçlı kdn henüz şık omuş sylmm Lkin hissediyorum ki bunun arksındn
asıl aşk gelecek Aylarca, yılarca sonra ve nice ıstıraplar edkrlıkar pahasına belk ulaşacağımız visali1 henüz i tesadümüzde, tanışmadan tattığımızdan dolayı bizik Kerem e Aslı veya Werther ie Lotte nevnden br maceray beneilemez. olsa Armand ile gibi Marguerite, Şöva ye des Crieux Osa ile Manon Lescaut vsal ileyahut söneceğin büstün artan aşklardan birine dönebilir Ancak Fransız tabirince toutes les interprtatos gardes yani şahıslar ve hadiseler arasındaki rkarı gö önünde ulundurmak şartıya ğneli sözlerime karşı Nihan tecrübeli bir kadın oldu ğundan ası maksadımı sezmişti ki çcuğunun hırçınlığını seyreden, bu hırçınlığın altında bir rzu gizendiğini anl yn ve arzuyu sezip yerine getirmeye hazırlanan bir ana e bessümüyle yzüme tuhaf tuhaf bakıyordu Evet" diye devam ettim, hikyen henüz aslak halin de Seni rahat bırakaım da yarına kadar nandırıcı şeklin hırarsın Piyes metinlerinde yazıldığı gibi odadan çıkmaya hiç de niyetli olmadığım halde çıkar gbi yapım. O, aynı te bessmle szyordu. Kpıyı açtım bir de çıktım mı ge dönmenin güçlüğünü düşünüyor, ağır aıyordum; eşikte yim Bonsuar,"2 dedi Rahat uykular kapanım! kimi de yorgunuz uyumaya muhtacız" Benim uykum yok anca gelir 1 vs vm
onne soi (Fr.) iy ar
8
Arık ümit kesimişti; çıkmalı idim Yapamaan dön düm Sord e var ir şey mi unutun ir şey mi alacaksın " Evet," diyorum, seni öpmey unuttum, seni alacağım!" ***
Kaç at sonra idi Bilmiyorum; camlarn ışdğını rk ettim; şamdanlardaki yana yana küçmüş alevleri uzaklar aki kar soğuğunun ısrcılığı duyulan saasağlam bir hava oaya doldu iz hl konuşuyoruk; gözmüze bu gece uyku girmemiş ihan ı yatırım, üstüne örtüy çektm; yan taraardan sıkştrdm yu artık," deim, öğeye kadar uyumaısın. en de yan odaya geçiyorum lağm daima sene orkma vakalara beraber karşı koyacağız, beraber mcadele edeceğiz! irlikte yaşayacağız ve öleceğiz! " son sözlerimden ne kastetmek istediğimi sırasıyla ğreneceksiniz Davut ğa bile henüz kalkmamışt Evn kapsın uslcacık açtım; patır eemeye çalışarak iç bahçeye oradan da meydanlığa çktım Rodşambrmın altında vaka gecesi kullandğım elektrik enerini gizliyorum; hani, ihanın başıma indirdiği uzun fener ozuan ampuünü yenilemiştim Kümbee doğru yüryorum, önündeym; dar methalinden içeriye süzüdüm eneri yakmştım, merdivenlerden iniyorum En son basamağa yani metresimin dör gün ön meh grş 229
c çakmak alvnd duvarı ttkk ttiği yr glinc bn d onun gibi yaptım; lktrik ışığını taşlara çvirdim; dikkatl araştırıyorum Bir şy aryorum çok gçmdn Duvarı tşkilbii dn tuğlaradığımı büyküğünd dört köşbuldum sapsağlam şlardan bir tki oynak li ml yokayınca azıcık kımıldadı kat o ka dar Çkmk çıkarmak için gayr t sarf m k yardımcı bumak alt kullanmak lazımdı aşkın şaşkın taşa baaka dvam drkn kubbyi gümbürdtn bir ss işitim Maşallah byfndi! Böyl sabah sabah orada n sy rdiyorsunuz? hyam mrdivn başında duruyor bana muhakkak ki hayrt bakıyo fcir vakti daha gün ağarmadan limd nr kümbt girip tahkikata_koyulmama akıl rdirmiyordu Gayt manasız bir cvap vrdim Hç! Bakıyorum şöy Rüyanızda bir şy mi maum oldu byim? Olduysa pk yabana atılmamalı Bn bir kr kırk snlik msl bu söyycğim üyamda " Sözünü kstim ddim ki Bırak hikyyi! ş ok ciddi Nziri bir bahan bulup akşama kadar buadan uzaklaşır" Bğnirsm alacağm köpğin parasını vrsin diy onu Zbdaniy yolla ümbtin kapısı önünd dşarıya çıkmadan konuşuyo ruz Davut a" ddim bn sana güvnirm. cir an aats 30
Beyim sen benim veinimetimsin Paran pulun elim de Bir gün hesap kiap sormadn Torunlarım senn sayen de gü gibi geçiniyorar, kyde hçbir şeyei eksik değil İkide bir Pendike sinemaya, saza ble giiyorlarmş sonra Sonrareisi merhum ederin iyiliğini nasıl yemek unuturum? İzmitte ceza buunduğu srada ye sene hakkım iken as kabahatin meyhanecide olduğunu anlad da mahpuslu ğumu üç seneye indidi Sen güven bana! Güvendiğim demin syeim ama bir şey sorma e iklerimi yap Zaman geince meselei anaaağım Nezir gittikten sonra eyzeye çakrmadn merdiveni al buraya koy bir kazma bir kürek de lazm karpt yahut üks lambas da getir Başüstüne Bliyor msun burada çakmağn km düşümüş ça murdaki o ayak izleri kiinmiş" Tandğım biri mi imiş o? Evet üşün hele emek doğu anlamşm gelen olmuş Ben size ayak zlerinn küüküğüne bakarak geen kadndır, demişim Çakağn da kadn çakmağ olduğunu siz syemiştniz Ya ni Nian Hanm mı gemiş yeceksinz? O gelmiş hem de iki kere hyamn pos byka kiri st gibi dken diken oldu pekleri de zehireyen o mu?" abi o" Fesüphanalah ünyaa byle kadın var ha alinden hiç de belli değil Pek, deri meram ne imiş k Elbee ek başına da gelmemiş 231
Kaşlarm çatp sustum Ha, beyim sormaa yoktu. zn biraz solgun Sabahlamşsnz galba. Gidip bi ik saat uyusaz ben de Neziri saaym, öteberiyi buraya taşyaym eyze e temizliğiyle, sonra da yemek pişirmekle uğraşrsabah rknaayazndan armaz" itriyor Yorgunluktan, heyeandan dum hyamn sözn dinledim patr etmeden yukar kaa çktm bana hazrlanmş olan yatağa girdim Aşağda bahiyar bi aut Ağa brakmştm Gerçekten mhim, esrarl bir maerann kap eşiğine ayağn basmş olmaktan mesut, ekarn bozmamakla beraber etekleri zl çalan, içi içine sğmayan bir aut ğa ak aut ğann gözerinde Nihan lakrds edlirken şphe e itimatszlk sezmiştim Haksz saylmazd zira khyam onun hikyesini dilememişti inlediği gn öyle bir hikyeyi elne geçirdiği polis romanlarnn hiçbirinde okumadğ çin hayretten ağz açk kalrd. Nereden akna geirebilirdi ki hikyenin kahramanla arasna lman Generali on lombergin oğlu ile annmş piotu şahslardan on Shirahedaöbrlernden karşmş olsun! u gerçek lman isimli gerçek benim gibi khyamn da malumat bulunsa idi şüphe e iimaszlğ silinip gider, merdienin duarndak yerinden oynamş taş da görne hiç diyeeği kalmazd l göreeği bir şey daha ard ki o da aşn arkasna gizleniş bir kuu idi: İngiiz Abdullah markal sigarann arka ebe rahatça konmak için kalçann kabaklğna uy gun şekilde yaplmş teneke kutusu e bu kuudan çkmas eklenien kroki 232
ıık uyku kestirmek niyetiyle yatğa uzandım Bana bu araziyi bırakan Mihrian Hala gözmn önne geldi Silirikapı da sur taşlandan birine ilişmiş dileni kyafe inde e dileni aziyeinde! Yzn hiç görmediğ bir kar deş torununa, koa birbyk çilikhaam bırakıpbirselet içinde, kimsesizgene ölpgörmediği gitmişti Meğer rh hastalığının para biriktirme e kendisi başta kimseye yedir meme lletinin ona keyif erii ıstrabını çekerke Ferhan opraklarnın zerinde e alnda bir bakıma eski korsan hikyelerini andıran bir aka olmakta imiş Ben o zaman anak dört yaında imişim. Zira akann rihi 1918dir doğuşum 194 . Birini Dnya Saaşı'nn birini e sonunu yıllarıdır! Neyse bugne, yani 949 senes Mayısının 7'ni salı g ne gelelim uyuyamayaağımı ahmin edeken gölermi açığım zaman saatin on buçuğu geçtiğini gördm hemen fırladm Daut Ağa sabırszlıktan dokuz doğuuyor e i han uyanmış, beni bekliyordu. Baktm ki genç kadın odada yok aşağa seslendim. Neyaz ceap erd ihan Haım Daut Ağa ile bahçede beyefendi h atısını yedirdim doaşmaya çıkt" Haa ısnmşı çarçabuk traş oldum serj bir pantalon, yakası açık kolsuz bir gömlek giydm bunları yaparken pen ereden dşaya bakıyoum meydanda ne hyam ne de iha ar Nerelerde Sakn kmbette olmasınlar O tara yrrken köpek rladı zerime doğru koşu yor ismye çağrdım dudu. Az sonra kuyruğuu sallamaya 233
aşladı Ayı amanda kümet methalnde Nha göründü Hem ürüorum, hem de mden dorum k Bu kadın o ha Şu esrarlı akanın kahramanı, ayca ütün gece hkesn ok de kollamın arasında dnled ğm arık yce kadın? anıdığım kada ruh da hazzettğm Ne smanlğ erah gülümsüyor, nearaından sıcakkanlı mahluk Semesn, sedrmesn monoon olmamasını m kemmel lyor muhabetnde hem aynı kadın hem dama br aşkas! Öyles nadrdr e erkek öle olaına r tutuldu mu gözü arık aşkasını aama Ka kocalığı ea unun meşru olmayaını r müddet sonra yıkıcı hale sokup arza ya uğraan seeler arasına taraaın segsnde monoon oluşlanı da katmalıdır Nhan uzaktan dor k Bz Daut Ağa le uadayız ers ok sern " Grnce khyamın temh etğm öteery lasıyla ka ın r p, brka drek lae ederek germ olduğnu gördüm Taha merden gala Nhanın asyesyle son asamağna dayamış, ene de r dreğn ucuna ağlayp o yenden oy namaış aı aydınlaaak yette yukaya emşt Demek k sırrınaılmışar, sah olan esek güzelşlehakkında esk eşkıa Dau rrerne o gün yaılacak k hazırlığa grşmlerd Kham en görne şöyle ded Beym anımın r şey söyledğn benm de sordu ğumu sanmayın, sakın Sadee oradak aşın yenden sökül mes lazımdı, de yapacağım ş anlaı Emredersen aşla yalım Belk uzun sürer e dönmeden relm" Cekem ıkardım gömleğm de Da her kölü g soyunmadan, ütün elbses sırtında alışmayı seer hele r kadın yanıda 23 4
İlk mayenemi yaptım eyim. Şayet taşı tekrar yerine koymazsak ek güçlüğü yok alta ve üskü ile on kaldırır, aşağıya varlaz." Nihan cevap verdi Hayr,katiyen iri gelir akarsa aşı eski halnde maıdır oynatldğ elli olmamaıdır!" İş değişti öyleyse Br iskele krmak lazım B da epeyce zar " Uzaması da doğr değl Bgün nhaye akşama kadar tmelidir. Btiririz küçükhanım idip iraz daha kerese hatl iri çivi getireyim Depoda hepsi " ir fenerin ışığnda hyam zaklaşınca Nhanv ar üyük tahta merdvene çıktı; en aşağıda dryor, merdiven ttyordm B kini ve zn mayenesinin neticesini ildirdi: Tamamıyla tarife yyor rkamızı kapıya verince sağ taraftaki öür taşlara yapışmamış, aanınca azıck kımıdanı vaziyette olması lazımdı. Ben le kımıldatamıyorm Fakat korkğmz gi değil sevgilim! Braya insan eli sürül müşe enzemiyor ihirli kty lacağız" Medvenden irkaç asamak inince kollarımın arasına alı yere koydm; lakin seest ırakmadım reği sert sert çarpıyord Blmasak da ol dye klağına söyüyrm Ferhan ize yeter sen ana yetersn Hepsi zaten ek fazla Aslında enim gii ir denizci oan ve sonradan gene enim gii on nvanı taşıyan Mone risto'lğa özenmiyorm; alacak intikamm da yok Başımıza ela çıkamak istemezsen 235
hissemizi dece ede, çekiliiz Malum ya, aazinin asıl sahibi benim, sen de sın sahibi lan ayı bizimdi Dilenci teyzeme fe e amaklkl bi mkbe yaı taşına da tan Nebilin sevgili büyük halası ve kzaske Tuabzade Molla keimesi salihat nisvandan Mihican HanımınSenab uhuna elha yazdıdm m vicdan vazifemi yatm demekt Zavallı kadını beeket diekaı mezalığna nakletmiştm Bi ta gömüve mişled; bulduu o iyiliği yağıma memnunum Keestelei sıtlayı gelen Davut Ağa iosunu yaktı, ahtalaın üstüne otuu azıcık dinendi Nihan aa sa kaıdan dışaıya, büyk yola bakıyo, bi gelen olu olma dığını kolluyodu Zaten biz çalışıken o Ci le bilikte bu vazifeyi göecekti skelenin kuulması eeyce südü ikimiz de yaş kına ağmen idmalı eli yatkın adamladk Dat ya dülgedi, ben de ya ambaz Nihayet iskeleye tımandım: e şu küsküyü! " Demii oynak taşla sğlamının aasına soktum; ağı ağı sağa soa çeiiyom Çevdikçe öne doğu kayıyo Kolaylıkla söküecek Mesele yee düşümeden altına sü düğüüz kalasn üstüne aktama etmekte titen kalas ayandaaa büsbütün sağlamladık Küsküyle oynatmakta devam ediyoum aşn üçte bii şimdi duva hizasını aşıyo. ş bu keteye gelince aıya ses lendi:
Nihan Gel bak Çoğu bit, azı kaldı; kutu ele geçiyo. dercep emek: cebe amak
36
Fakat gen kadn eaşa eye gd aynı zamanda Cinn halamalaını da duyyouz dyo ki Yodan iiğe bi otomobil saptı aık sa enkte bi spo aaba edienden sa otomobil bi iyoum Şueydeinmedim tanıştığımatladım iz Bi Paşann zecesi Fayi a böyle b aaba kunıyod ben de yanına bnmiştim Fehana bi baskn yapacağın sölemş Lakn o mu? Deal b kaa adım denizci böyle kaala almasını emi emesini öğenmt Daut a sen koş benim sabahlein Şama giğimi söyle enaza da tembh et otalıka göünmesin konuşmasın! Bz buadan ıkmayız hym ee doğu yüüken han e ben ihtyaten kapnın en oş köşesne ekidk e ısattan stide edeek güya az ye ttmamız lazımmışçasınabibimize skuldk. Souyo m b gelen?" ısıl bi kadn... östeli ama soğuk bi mahluk E elki günunutmamış dağda akam tantı Ha, bu aukat seni şehide gömüş Bahsedp duuyodu S sözle ihann kskanması ihtiman dşüneek mahss söyüyoum. B hep böyle mi deam edecek? Ne gibi Yan sen bouna kadınlaa mı meşgul oacaksn bu aya kadınla mı gelp gidecek? akat han şimdiye kaar Fehana sende başka kadın ayak basmad 23 7
Çağmasad gelmezdi ei kedii davet ett Be çağsadm g sö ledim hazla bekledim Niha kollamda syld bi hamlede\ethald �
�
lad. Muhakkak gömee belki göstemee ad ou kskaçlğ e gidio mthiş bi şedeki edisii kuduğu muz iselei aadğmz kutuyu haat dişi değiştie cek ola byk meseleyi çeçevelee tehlikelei hesi ikici laa bakmşt kek guuuu okşadğ içi kedisii kskaa kad da hoşla acak buu bi uh hasağ mahietii al masda edişe dua. Nadie ekeği e tutulduğu o ad hasalğ seme sevişme deile edivee gl bi evi oseas kök kuuta haşeedi Göm kokusua başm kmbette dşaa uza tamoum ki Nele oluo? Fakda değilim. Dakikala geçio dömola Niha şaet oksea ise aşamaz si gibi öle bi avate idik ki atk kola kola almamz imksz ğe işlediğim huzuuda a! suçsa otağz u azada a vicda Dilioum moto işlemio kouşma seslei de duul muo Öede tahta medivee teka çkm ksk galoum hem de a kuwetimle! aş am satim daha öe edi stdeki taş tuasa yvalaacak Yvaas. Demie iice abadm Biaz daha Biaz daha Atk dötte ç dşada! lleimle kedime doğu çekioum toum 23
kocaman çok ağır srt taş irdni oyuğundan fıraı çvik davranı yana kaçailmiştim oanca hızıyla kala sın üzin düştü Sarsıntıdan sk oldğu gii çkckti rkt yana kaydı duara dayand ı ğri aziytt kadı F ninoşala takılınoduğ yrind kouğasıık hmn l im idi soktm Parmakarım h ycandan dygusnu kaymş giiydi Lakin ir şy do kundklarını yakaladıklarnı mühm oarak anlyorm Bnu çkim ışığa tttm: Tnk ir kutu idi. Nihanın tari tği sigara kutusu! Üzrindk gümüş yadzı klimsi il okunuyor ka c grinc kalçanın kaarıklığına uyacak şkild trs tarafı çukuaştırılmış İşt ogçti andaaayım zinimdn yürğimin dışından aşını drdracak ir kir m ümtin aya ssl ri knşmalar duyuyorum Nihan il khya gliyorlar rarımı vrmiyim rdim ku tuyu analonmn arka cin sok tum düğmsini d ilikldim Sırın anahtarı yalnz nd idi n n da araznin d tk sahii artık nim n idim! Et ikisi d nim! Hm yr nim olunc a üst ünd al tında n arsa ana aittir ma sul ma n dn h si taşı torağı da nim olmalıdr Bnimdir ildiğimd dildi ğim kadarın rrim oraki dğil gnü rızasıya lütfn ihsa n oarak! Gayt kdrli ir yüz takınarak diyoum ki: ok Taşın arkasından i şy çıkadı Ya zdn n c gli aşrmışlar yaht aslında raya y ir kut kon maış 1 belisiz
239
abil değil! Kutunun konduğuna eminim Üteki alttaki taşları da muaene et belki onlar da onuorlardır. Başka bir aşın arkandadır Siz inin paşam Bir de ben bakaım İkiinin de eiHanımm haal ukutuna uğradıklarından boğuk hırlılı di Faha gelip gidişini unumuştuk İkeleden inerken arka cebimin dikkati çeemeine çalışarak ırımı hep duar tarafına eriorum Dau Ağa ukar çıktı Nihan gözlerile onun elerini akip edior; ümidin heecanıla göğü kabap inio. Yorulmuş başım dönmüş gibi aparak ere oturdum. Makadım kuu andaki kuru çalı ğınının altna oku ermek kurtulmak. itekim gernme belimi oma taklidi araında bu işi de hallettm rtık erbet dolaşabilirdim Onaan taş ar mı die ordum Hepi de kenetli halde ererinden zerre kadar kımıl danmıorlarmş Çekiçle de uruor kof ei dinlior Yok! ian: Daut Ağa dedi koğun içini en de ara! Şu elektrik feneini ereim iice bak Bu da apıldı ece men . 1 Hepimi uuoruz Genç kadın duara alanmış leine biçare ki zlme egilim utuu buldum ah şurada çalı larn araında die bağırmkan kendimi güç alıkou rum Aaba bu hilekrlığı onuna kadar gileebilecek mi im? Hele bir de kutuu açıp içindekini göreim Belki d mn msz 0
yalnı başma manını kavayamayacağım; Nhana açıkla maya mecbu olacağım Şaşkın şaşkın: Şimdi ne yapacağı diye soan güel kadını sıtından okşuyoum kapı taana yyoum ve diyoum ki buadan çıkalım Aklımı başımıateka gesnaaştı .. Ye mekvvela de yyelim lbette bi şeye düşünü ıı." ena oldu çok ena... Kutunun bulunmadığına onlaı inandıamayı eşim bıakmayacakladı Büsbütün be aya gidik." Du bakalım ... u ciheti Daut Ağa le kouşacağı Tecübeli adamdı bie bi mıy yol gösteebili Ona hepsini anlacak Ne mahu va Zaten teeuatı bilmemekle beabe esas hakkında b ki hasıl eti. Hem büsbütün ümidimii kesmeyelim Aadığımı eğe kadıılmamışsa buada bi yede duuyo esee o yei bulmakta ulamayacağımıa şimdien hükmedemeyi Nihan bia eahladı sodum dın kolaylıka atatamadını mı nedi" eni göünce dondu kadı Aklınca bi usık yapma ya kalkış Hemşiesi oacakını galiba . dedi Hayı a dam dedim metesiym Kendimi akdim edeym: Kontes utçkivi smim bakmayın siin gibi slmanm. Tabi ceap veedi, dönd gitt Ne münasebet Bunla s depave, bouk ahlak lı mahukla Hayanıa gıpa ettm, Kones diye cevap vedi elam söyleyin beden glmeyebilidi Teka 2
geeceği be bir pürie deği geiş düşüürü Bu gibi üasebeeri abii buaka kaa, asvip de ederi ! adı biraz geçki aa güz eiği şaane ! Ası oese o beziordu "Soğukça buadı ı
O güzeik douk aki kibardır Bu bahsi kapaaı üü üieri kırıdı daa doğrusu avodu O kadar aı aaer içided k Arık basi, ora a i aa a aaü edee Nebi aşaacağı şüpeidr Be Mısırı zegi kadıı karşısa kediside daha ze gi oadığıa gveerek çıkış. "Nia deda iu "sevçiik gii ii uişeiirse uu buaa k, aki pek bir biriizi buduk çokdıgeirir, çok zira ıda akar su geçior üi bir ksı su aıa aıabiir zae oor rakör, epsi ısaradı Hasa evsiide işeeceğiz Dedebou dediğiiz kavakar da bir iraır Geç kad susuordu bu susaa şu aaı verdi Baa e a başıda aarsı çiiğe başkaarı , ice Faiaar geir O kri öeek içi dedi ki Se bede pek büğüü üiii esirgeedi; veee azrdı ieki rı aa uşuk Anı ekie buuacağı çiiği arısıı saa erağ edeceği3 He de der a, a rı İsediği gü ! 17 1 ürin ir gr(Fr.) İgir'd d I. Eah m karş ça hak fğ : asarruf ha dv
42
v al ka odasa gm has koluklaa akli yapmaka devam eiğimde kk ümierle mecalsiz çökmüük Khyam aamaka azgeçmediği içi kümbee kalm Belki iyi bi habelevegeliim! demi Kuu uçuğuu bi keklik gib çalı çp aasa gizlediğii eede bilsi? i aa ekes megulke oaya gidip alacağm; soa hamam odasa gip açacağm uu sabıszlğ içideyim Davu Ağa eli bo dödü ve öğle yemeği dugu geç. Neelemee beim halim de müsai değildi Acak kuuda çkacak ola hakkda bi ki edidike soa Nian oalama yollaı aaabilidim buludu da. Mesela çilik poemi abik sueiyle doğu apu daiesie gideek Zia o bağılayacağm opak elime geçecek olaı yaıda devede kulak bile saymazd. Ak size bu esal ii bir ksma ai afsila emek sas geldi
243
DÖRDÜCÜ KSM Otuz bir sene eweline dnoru 1918 ılına Birinci Dna aaş nın son llarına Filstin cehesi çkmştr Bu çkntnn sebeplerini erek rk ordusu erknı erek kaşı ara mensu kumandanlar erekse çknt hazırlaan man subaları sonradan neşretikleri eserlerinde kendi zavielerinden2 uzun uzadıa izaha ça lışmışlardı Muhakkak olan cihet şudur; mesuller en başta kilerdir bilhassa man heetidir. st ara dnanın en çetin şartaı içinde ta anal bölesine birinci e ikinci a aruzdan başlaarak ina cehesi hareketlernde birinci e ikinci Gazze muharebelerinde Birssebi muhare besinde nihaet Ş nlerine kada hermedan erde İniliz Generali Waveli de haran bırakan bu kahramanlar ordusu halinde cenk etmiştir İaşe3 son derece ena idi, açıkçası kıtlık vardı. eçhizat ve ecekler anı berbalıkta idi Askerin hesinde ve su baların çoğunda çamaşı aakkabı hatta ebise kalmamış ş l zaviye: ç 3 aş p 24
tı Çamaşısı donsu, ceke pantolonla içi çıplak geen i tümen veine ılay dan ki kat çamaşı o temn edilmişti Hayvanla günlece yems ıakldığından dei i kemi k, insnla kada acınaak vaziyette idi Hülasa u felake manaası id Nap ole on un meş hu Mskova çeklişnin kalısı ve soğuğu değl ulusu ve sıağı Ayca akadan asıl düşman l ezak maleme ve cephane ile yolla yayp su ulaı yeleştieek gelyo, asıl düşmandan da alm, yeli düşman dangli altnan ı einde şıngıdataak, sağdan soldan aknla ve ktallele çeklişi kana oyuyodu N hayet Gup Kumandanı ima n von Sandes, 23 Eylülde Ş am 'a vaald ; kat dmadı 30 Eylülde İngizleden önce Arapla u şehe gidile Artık kaşı koyma ümdi suya üşmüşü; hap he cephede kayedlmişti Bu ülasaı yaptıan sona evniya le Ne çoktan uymuşladı i ukaıda otuuyoduk; saat onu geçiyodu dedm İşte Davu Ağa günlede d i , tarih i ice malum de ğil ama ahminen 20 30 Eyül aası, üleinknden daha sağlam nakil vasıtalaı ve mikta ağııklaıyla Şam'dan süae ayak istikamende ueye çekile manlaın levım ilğ karanlık asaken üyk ir şose üzeinde ud Dduğu ye Fehan Çitiğinin önüne astlamıştı H ani geçenede han Hanı m ı lup eve getdiğ mi yl kavşağına ouk otomoiln kadığı nokaya tool ouk değil demşt m 1 ka o ym
245
Evet kkı vrış değiliş Ou d ltğı ou doğru ırıyl Ni koltukt y ukutuu dev ede ru kık lğı ile gözleri y kplı kedi leie dlş zte çok y ve koly ydığı di y dödü: Türkeizi ek dileiyor gibiy Aylrd beri evi e ikli ibı ovy bir dl ğur düşedğide toprk kupkuru kerpiç keilişti S gee ou b lrd deir tekerlekli bir kyo kuçuk drlığıd l otorlu vıtı ltikiz işlerd bzi yol p brlik ie Ryk doğru gürül gürülOilerleeye koyuluştu devrde otoobil ve kyo erleri krpit lbl rıd ibreti Subyı erdği eirle bulrı ödürdüler b e çok klü, e de krlıkt buluduğud gyet ğır gdyor, içideki dört er yere iişler öde yürüyerek yo çıyorlrdı Çflk biıı yıd drdulr Bur boştu terk ediiş r vyette idi Kyod ik uby idi Biri kırklık öbürü eüz pek ge Kübete doğu yıldızrı ışığıd ilerliyorlr Biliyoruuz Buk Ovıı deizde bu oktdki yükekliği 900 etredir ldızrı ışığı göz lışı br gzete i ort boy bşlıklrıı okuk kdr prlktır Dut tdik eti: Öledir beyi Bu yşıd be bile ökebilioru Kübete giriyorlr Sbylrd gei ebide çıkr dığı bir gey şeridii kibrite utuşuu kubbei 26
atı gündüz ıığıyla bir müddt aydınlanyor Yalısı diyor ki: Hpsini hazırlamıar Hmn taıyaım hyam pkin trbiyli v sabırlı oldğndan nymi taıyacakları azırlananı anlayamadım? gbi suallr v söz ksmrl bni diyorum rahasız tmiyor dikkat ksmi, vakara dinyor Dvam Yazık ki hikym b noktada müphmlmktdir ildiğimiz ancak udr: amyodan am22 cphan sandığı çıkarıp kümbt taıyorlar a gün ıığında ortada br y kalmıyor Sandıklar örünmz olmtur ir y daha biliyorum mrdvnin son basamaklarına doğru duvar dan kopup y dümü, kat kırılmamı döt kö bir ta kadıım, tkrar yrin konmutur ün, hadisdn am oz bir sn dokuz ay çtiktn sonra biz üçümüz taı üç bla, isk kurarak yrindn oy natk, yvasından çıkardık kovuğ aratrdık bir y bla madık abuki Abdulah markal tnk bir sigara kuts bulmamız azmdı! Eğr vaka19 ylnın Eylül sonunda oldysa ü ay o sndn b ay da 1949 aacağz otuz bir yıl skz ay dr. lki Davt ğa ylan hmmiyti yok Ms ku uda Cphan sandıklarınn nry saklandığını o kutdan ıacak bir kğıttan öğrncğimiz anaılıyor Madmki kutu yind dğil sandıkar bizdn önc buunmu alınmı dmtir Nihan itiraz tt: Olamaz u sı yalnız bn biliyorum; daha doğru düya zünd bin bir bn kadm Frhan toprakarında 24
2 2 cehane sandığının gizlendiğini ilenler var ama kroknin ir taş koğna saklandığından haeri olan enden aşka tek kişi yok " Gen kadını tasdik ettim:
Evet Hanımdan aşkası o noktayı lmez Ziraat sırrı Ağa veren Nihan izzat kty kovğa yerleştirmiş lnan yaşlı Aman sayının oğl von Blomergdir Baası I Glame yani Birinci ünya Savaşı devrinin generalerindend; ilstin cehesinde hizmet grüyord." Nihana bakarak ilave ettim Taiidir ki Dat Ağa cehane sandıkarında mermi deği daha kıymetli şeyler lndğn anamıştr Syleyeym eknnn ağırlığı 260 kilo ttan an vardı ü yz in Osmanl altını" hyam eski haydtlğndan mlmayan ir dürüstlük le ded ki B aa devletimizin malıdır" Hayr dedim icdanın msterih olsn: Altın aralar Aman alnıyla Amanyada Osmanlı lirası kalıarında asılmış Aman idi Meşhr e aencein altnlarıyla rekaet içinmalı l Aalarına şeyhlerneİngiliz dağıtılacaktı Belki ir mkar harcanmışt; lakin üst taraını kllanmaya ne akit kalmştı, ne imkn! O seeledir k ne Trkein ne de arkadan gelen İngilizlerle yolda nlerine kmasından korktka yerli kweterin ellerie gememesi için günün irinde yani ikn ir dünya hai koardıkarı zaman sak adıkla yerden ıkaı harcayacaklardı Emir Berlin'den verilmiş ve ilen isiharat şe ile maiyetindeki asil ir s aydan are 28
İhiyaen oraya ir söz yayma da unumamışlard Gü ya mevcu alınlar Şeria Nehri geçilirken sandkar bombalanarak suya dökülmüş sularla sürüklenip gimişi Niekim o rivayee kananlar nehrin gei nokalanda sulhan sonra aramalar bilebulamamışlard yamşlardı" ii!" Bir şey Anlaşılan orada gene ihya olarak birkaç sandığı oşalmışlar ki arayanlar bi mikar alın ele geirmişler" Şeria dediğiniz nehir Akdenize mi akar em enize akmaz aynağ urada civarımızdadır. Ora dan Hülle daha snra aerye göllerine karşır nihaye seiyesi denizden dör yüz mere kadar aşağya düşen ve bir L Denizi'ne döküür Hazrei İsa bu nehrin sula göl olan rında vafz edilmişir" Görüyoum khyamn zihnnden birçok sualler zin cirleme geçiyor ama sormuyor Şimdi dedim Nihan Hanım'ın büyü srr nasl öğrendğini r arafa başka zaana brakam da daha mü him ir meseleye gelelim Bir rmenilerden öbürü Alman lar hesabına çalşan yaancıardan mürekkep iki şeeke var ki bu işin peşindedir İkisi de asıl şeye Hanım'n vf ol duğunu bilyor gene ikisi de kendisine yardım e oraklık emek isiyor zlı lanı Ermeni gruudur" Onlar nasl öğrenmişler" emin anlağım gece kümee giren genç suban meresiAnahia dan Bu suayhar sonu Şam' dan memleke i an Adanaya dönen rmeni kznı ürk ransz an
aşmas yaplp da likya ekrar bizim hkimiyemize d& mly ririn fe dın "Çt simi omnıd tm edilmiştir. 29
nerken yeni bir mhacirikten krmak iin manya'ya adryor Lakin bir çak kasında ağır yaraanyor Anai ta ona şık ve sadktr dört ay fedakrıka astabakıcıığı nı yapyor şte o srada öme makm sbay sevgiisine bir iyiik yapmak, bir seet bakmak maksadya Feran Çiğindeki deneden bahsediyor" Ky da haber veiyor m Hayır On koyan yaş sbaydır; genc eresine son nefesinde sadece arazinin yerini iğin ismini söyeyebii yor öyor dn atn mikarn da yanış zapt etmiştir Bi ton iken sanıyor. Habki man grb daa doğrsn bimektedir" Peki beyim ama biz boşna mide kapmışız. O kadar zamandan beri başkaarı brasnı kaş kaş aramışar, san dkarı ee geirmişerdir" Hyır manarın teşebbse geçtikerni biiyorz ama mvafk oamadkarın yine kendierinden öğrendik Ermeni grb benden ewe brasnı zi işga eden De işmen Çerkez yznden araziye girememişer satn amaya kakşmşar; saibi İstanb' da ayatta ve en taf vergi sini mntazaman öder vaziyete odğndan Lbnan Hk met msaade emmiş Zaten bnar da kendieri Nian Hanma söyeişerdir" İş başkaaştı O hade çnc bir şas veya grp var, kt adı beki parayı da Kim o b?" zardığımı gömesin diye sevgiime döndm İsersen sen " dedim biz öbr odaya geçer ko nşmamza devam ederiz. 25
eva yene a Aanın son sözleini tealaı Evet utu bii aı bu im olabil? Ne zaman? Sona manalılıınan ütüüm acı intiamcı b gü lümseme ile ilave ett FaatBilai utuyu,başas içine oy e ele etmeolu. hiçb işe yaamaz çin e zaal, aldacı Bunu yalnz ben halleebilim Yüzüme şimi müsteh gözlele baıyo, Fanzca i yo utu gitmiş olali Nebil Sanıla yeine. Emin msin? Elbette Zia oei stiamet ve meşale ölçüsü hle lii ene östelen notaa eil; Sımın anc benim bilim ata sağa, soa veya i cihete o ısmnı im seye söylememeye ahetm. Al gelmeyece b yee Dat Aa sodu Ne iyo, ne diyo? Tecüme etm yaşı hyam baaş uu ouuu ilimen altı heyecanla söyeni Bao Bavo Mamazel Paon Bao zm Bu sevinç niye? Nye mi? A beyim aai senn u ettiin ye, hani şimi yol yaaen topaı yaı eşiyo saa soa boşalı yo onlan b ane san l Fehan'ın altnı üsüne ei i, sanla en nihye ele eçsn. Lan o i u bu işe seyci mi alı sanyosun ç yz bin aln en şü heal bugün on i mlyon Tü lası ee mser n rht rt erm 2
Ç para Bu para ç a dömey göze alalar çur sase dee buusa da bulumasa da epmz se be, blassa Na Ham eledeyz Köpeler uuu mu Br a d göze alrsa mac rmeler ve tlerc malar eeru yapmaz Be de dördüü beş eel Ala! alarım Hçbr şey yapmasalar üümee aber verrler. Na söze arışt üüme bu ş blmyr mu zaedyorsu Nebl Be ree meseley er üüme gb cddye almıyr Dur saa bavulumda gazee upürü da u Tarevra epeycearasda es ama br göreces sa çıarayım yerde Bauda çardğı upür 2 Kasım 97 rl d Beyrua ça Fraszca LOre gazeesde eslmş. D sbat mzal br Büyü öporaj" başlğ: 70 MYON FK LÜBNDA GÖMÜLÜ Hlec subay ey pede Br Baldur v S rac mş m bu Başlğı ala braç uça başl da ymuşar
İŞ NİÇİN Geçe ylülde esraregz br uça ayaa me eşeb büsüde buludu 1 Röpoj gzd çkr bu o hrii z y ş
52
İŞE NEDEN DO Geeral Blombergi oğlu bir g aıda bk bir Nai memu olduğu halde Lbaa ged İŞE HNGİ SEBEPLE Möö Baldur on Schirach e bir ekise ekibi Şam da 24 saa kadılar? Merakla elaşla röporajı okuorum hem de ksek ses le Başımda başımızda gemeke ola maeran bir saf hası epece adılacağ ii ae size de okuacağım Chaaubriad Sokağ'ın şaasız barda iki kadeh Poro arası Doğu meselelerin mehassısı e ehi bir ap koeksiocusu ola dosum şöe dedi Lbna arazsi ide alı mecuur; ka bazılar ı sadığı gib Lai ea Bardoi alarıda zerre hali de deği şkır şıkr kesimiş skke şeklide sadık sadık! am on ağırlığıda aın! Buu kıme hakknda bir kri Haar şum ma anı efsanesi mi Şera Nehr aağıda ahu Baalbek iarıda gömmş zırhlı sandıklar iide miloar Dee aaıcıaını göz kodukaı ee geir mek isediği dee! Bu min seaosunu biliorm fsae mi ilm mi Size baz izaha erem krinizi sora ldiririiz mühass n 23
ON KOZ Dostm devam ett: B altının mevcdiyetinden emin olmak içn harp edebiyaı doaların tetkik etmek, bilhassa Doğ eeri hakkında esikalar elde emek ve ısrarla dura cağım vonlazımdır. andersin Trkiyede Beş Yıl dikkateLman okmak Hadiseler şnlardır savaşkitabını son na yaklaşıyor e yle sanılıyor Vaziyet cephelern hepsinde bozktr Alman Trk ordusna bir şa ns kalıyor Mttek kvetleri dağtmak için anala tecaz! Von anders yksz geceler geçiriyor yapğı planı man asker komisyon derhal tap ediyor. Lakin projey tatbik için para lzım pek çok para! Berlin e bir rapor gnderiliyor ve ord ihtiyacı için 5 milyon Osmanı aın isteniyor manar son kozlarını oynadıaından genekurmay rapor mvafk buluyor para hazırlanıyor e gnderiiyor Ne fedakrlıklar pahasına e ne zorlla! B M Beş milyonn harcanmasına vakit kalmıyor ordlar çe kiliyor man asker heyei yak bırakırken ş emr eri yor tların ne kadar taşıma vastlar cephane ve silahı mevctsa tahrip emele ve kıymetli maddeeri mnasip yerlere gizlemeler lazımdır" Harcanmayan altınlar ne oldu? ALTINL ND? İngz istihbarat serisi b altınarın mevcudiyetinden haberdardr lakin denenn nereye gmdğn bir tr 1 mvafk: yn
25
l öğeemiyo Osa olsa e maıki ihtmale Baalbek yak aasıdadı, ama hagi okada B acak hale hyatta bla bikç sbay biliyo B sbayla bile yok hazie bahsi açlyo Bei bası şiddeteHapte meşgl soa ede bi hadise olyo ilisti cepheside vazife gömş bi sbaya, Yhd bakeleide b00000 Maklk bi avs vemiş Lba aaziside göm 70 mil yo değeideki altı meydaa çıkamak içi! Sbay aay aldıkt soa haekete geçmediğide aleyhie bke taafda dava açıyo Laki daac Ya hdidi mahkeme bir Mse·i a ıka mesp bii aley hie ikame ettiği davayı kable yaaşmyo Altıa tlyo Meakla kip ettiğim b meseleyi be de gibi oyom akat g bide gazete le Lbaa Geeal vo Blombeg'i oğl ile Nazi hava teşkilatıda vo Stamberi gedikeii yazca kşklaıyom Cia Habide mim bi ol oyamş ola bi geeal oğ bada e ayo ma paa deegöe geliyo Galib o, kedi halide blp iki tist veile yz bin altı mezağ iideklei almaya gemişledi mse b ki ve b kaaati kafama çıkaamaz SNGİZ U Gee yllde yei bi aka Rayak zeide eçhl bi çak geçiği habe eiliyo ke sahada heyeca Radyoa koşyo ve soa e sJkes modei bi çak yee iyo bka dakka dy ve tek havalaıyo 2
Başka tafslat yok Gene muhakkak k dene meseles çünü vaka Baldur von Shrah br teknisyenler gru bu le Şama geliyor, kırk sekiz saat kalıyor ve ortadan kay boluyor Çok syledm bie! şn tahammülü yoktur sz aramızda kalsnla Başımıza belaşakaya çkarmayalım Rportaj bu satırlarla btiyor, lk düşündüğüm şu Ştoradak meyhanei Butrus bana Alman uçağının Ferhan arazsne ndiğini sylemişt omşumuz olmak tibarıyla Butrus'un hadseyi yakından daha yi bilmesi lazım gelir Gzete kupürünü Davut Ağaya birkaç ümle ile anat mayıBirkaç ihmal dakka etmedm inmekle o aş yerinden oynatlamaz uçak başka br şeyi grmeye gelmiş Herhalde denenn yerin gsteren, açlp açılmadğını beli eden bir alamet oaak Bir tümsek ağaç, kaya parçası lan! Lakn şimdi düşünee ğimz asl mesele Nhan Han mn bize bu sırr vermediğine ik komiteyi de nandırmaktr Pek doğru sylüyorsun hem de bu şin çzünü taf slatıyla bmediğn halde püf noktasın buluyorun, Davut Ağa! ümbein içinde araşırma yapıldığını gsteren bir şey bırakmadım Hat yerne koyduğumuz taşın kenarlarnda kalan uk tefek çentiker gizlemek için bol çal çırpı yak tm, her taraf yenden islendi. Nhan Hanm'ın o geek gelişn ve burada kalışnı na sıl tefsir edyorsun1 bakaım? i rlaa 2
"Bnda anlamayacak n var Ermnilr va bizdn ha brsiz kümbt girip aşı atmak iin iki ü d Hanımla brabr gcyin iry skldlar, şi başaramadlar. Ni hayt szin hvarda bir dlikanlı dğnz düşünrk n braya gtirdilr birbirlrini tanımaz rlü oynadılar. Tamam Nihan Hamı bırakmayaağımızı hsaba katmışlardı da iikt kalarak rahat ahat araştrmalarını yapacaktı Yapt da Bir şın yanındaki taşladan rklı ldğn gör dü v b kşn yl üzindki bzk tmbilin camına işaryrk nlara bildirdi Hrilr şsd bir aşağı, bir ykarı araba il mhkkak dlaşıyra işari kllyrardı. Snra tmbil ydğ taıp götürdülr "E, ndn dlay Nihan Hanım Byrta bndn ay ıldı görünmz ld "Szi büsbütün ld mk iin Halbki sz n ld ttinz, tutvrdi, siz Ö tkill alşmaktansa ilğin l vnt sahibi l yşmay daha ygn bld N lsa kadın . Gvşyviyr Bir d bnim d başımdan Nihan b sırad hr zamnkindn dalgındı blk d yarı yk halind idi hyamın mazy ait kadın parmağı kaışmş hkysini kstim sca srdm İnanayım mı drsin akın yn bir hil lmasın anmam ama tdbirli davanalım, byim kasnı bırakacakladan dğiim gözüm üstünd Sn mrak tm, l ir ırst gmiş kni ıamaya bak E bana müsad, g ld, ygnsnz az yd bil .. lah ra halık vrsin Hapishand bi diş rdı czb halind ik kişiy bıaklamışt byna zrdrdi ss hl klağım 25 7
dadr Derdi ki Sabahlar hayrola Hayırlar fethola Şerler dela! Hele sabah olsu iallah hayırlar fetholur şerle de delup ider Feraha kaşuruz Koltukta atl tl uyumasıa devam ede Nihanı ke di halide bıraktımkutu Mahutbir taşıara ediğide aıp çalı çırpı arasıa sakladığım örmede kmbet irmş koyuma sokmuştum Eve döce hamama kapa dım kapağını zorlukla açtm paslamıştı İçden sıcak su pasuma yapıldığı zama rutubeti muhafaza etmesi içn pamuğu ste koa sar rekli şeaf toile cr dedikleri ice muşambaya sarılı seyyar hastaelerde alnmış olacak iyi cis br kğıt çkt ğıtta bir rzr l çiziliydi Doğu le ey ara sda dmdz bir hat rtlmş yaıa 428 rakam ya zılmıştı Hat bir oktada kırılıyor 3 rakamıyla işaretlemi kçk bir mesafe aldıkta sra bir yıldızla hayet bulu yordu Belki yldz deei yerii östermektedr. Birkaç kelimelik Almaca bir ibare de var Peceede kmbeti hareket okası aldım rz le göre toprak zeride ewela 428 metre sora 42 ayak mesafeye baktım Dmdz tarla Yulaf başaklar se imli evimli ttreşyorlar Nhaı demiki tirafıdan alyorum ki krk hil ldir Deeyi vesikadak çizi itikametde e yldızı bu lunduğu oktada değil bu esas tutulmakla beraber başk cihett aramak cap ediyor. Nerede? Ou acak şu uyun v hakiki zeller bi uyurke bsbt zeleşe kadın h szü gç, ıl 25
blmektedr rok grse baa derhal er gsterecek decekt Buraı kazız! lm omzua odum hafçe drtm U Nha Ua! Saa br sleeceğm var! altı Kutuu çdek kğıtta bahsederke krok da maca br azı buludğu semştm rasızcaı Satosephde İgzce Dez caret kul'da ğre mştm zate sa ğremee stdadım vardır lak macam okur lmadığı ç evde o lsada br gat ktabı bmaacağ da aşkrdır. Cmle başıdak est gbt szere br maa ere medm ama arkasıda gele Wet galba İglzce da demese Word kelmesde başka br şe değ Daha sora br ter var , bu da gee İglzce uder olacak a alıda sz karşığ rde edr Ked kedme dorum ksakı toprak aht eraltı olması est gbt' şaet var, mecut maasıa georsa br cme medaa çkıor oprak atda da var ama! u azaar toprağı aıda pek mhm br şe mevut oldğu kapal srette alatak stemşler. Apaç dee demezlerd; da sze ş ehemmet betmşer! Artık emdm; Alaca azıı tercümes şu eral tıda düa vr Kapadığım hama blmesde bu kaaae çııştım Abdlah kutsu çdek krok e beaber şmd k odada şeaı ble akıa gelmeecek br ere duvarda 1 stt t 59
alı kalmş boş kş kaenn çne akladm ok zhn me nakşetştm Braz ewel yazdğım gb Nhann omzna haçe do knyorm. Almanca br şeyler mırıldanıyor Rya göryo galba Uykunda konş yor. rden rkldm zrakendn ağın dan çkan kelme gayet vazh olarak Welt d! l den haberz mrldanmaına devam edyor E gbt . Welt.. . Ve nhaye öbr kelmey de şttm: Unter der Erde Nhan okde ılı me yerlen değşterek kek kek tekarlayp drmaka d Demek k on öneden blyor d Ala daha yaknı öğretmşlerd Za özler başka manaya gelmee ble mhakkak br parola yaht br anahrdır en dne ırı veren adam bzzat k koğa koan şaı oldu ğna göre b parolayı anahar şe genç kadına ezberlet ş. Şd ktnn blnmamaına kederlenen Nhan: eralda dnya a dye aklamakadır. Madenclk ve harp enandak Majno mdaa hala rını nhaye zemn katndan da aşağda krla gece barlarn hatrlatan br öz b Ü çnde hakkaten yealtnda br dnya bambaşka br lem vadır. Nhan Nhan Gözlern aç. azı kmeler gözler de zler de g zel olmalarına rağmen yandıkları zaman eker kedlerde gödğmz gb bebekler u cel1 br beyaz p erde arandan gçlkle ıyrldığndan çkn br manzara alırlar. Onnk böyle olmad; berrak ve tertemz açıldlar 1 şaı
260
Frnsızd noion de ie enien buundğu er mehumunu" beği için bn od bir müddet hrete b. Neden sonr htrd e orudn urtulmuşçsın Nebil dedi sen misin? Ne vr?" Sııordun mn bir şeler sölüordun?" Almn m? Tbii sözlerim nlmdn değil m?" Bı elmeleri nldım esel dün mnsın ge en Wel ltınd demesine een unter gibi olnlrnı İngilielerine benzerler. " Bu sözleri m sılordum?" Eve Ht bir ümle e söledin erlnd dün vr' Genç dedindın Sçmmmıyl bir şey unmş; Sım sesini bu üset Sçm değildi o Ne sçmsı? Eğer utu ele geçirsedi içinde rode bu sözü zlmış bult" Şşmş görünüordum Ayp Nedir mnsı? erlnd dün olur mu? Dün erin üstündedr" Nhn ep ermedi söenior üreğim nıor Nebil İçm sızor . Seni endi yımız pn etile öremeeeğim Neni ile dün urunu pmğz" Neni de m?" mzın dı bu ! İslermizin il heeleri " Gümsedim br ein bırıp öbürünü ddlrm göürüordum dordu i Dene bulsdı br ton ltnı neree ns nedee? Nerede sbilrdi eşimzde i grup dolşren 2
şlen hdesnde n 1 gelemezdk Mhakkak yakalandk yahut aklemzn nkamına uğadık ahat le nas olmazd" ç h sseye aydk he mze yze n a ln düşe d gene mlyone nasl sayıdık esellyeeçalışma hes oş la Yealtndaklen kaldılaağ ne suele muhaa edleeğ taamyla anlaştıılmışt n havlıyo Bu havlama ze dene aayılan, hasm veya otaka mızı daha hatlatmaktad Bmze akşık; Nhan enn de ahanı ozdum Ben tanımasaydn şmd şuakta Mna ulunaakı, han Aasye andak uk teekAy, şnonu kz!" da m lyosun?" Blmedğm va m? aakyan gu k aydan e adm adm eşnde dolaşyo Nas adam u aakyan ? " anyosun Yağmulu geede eae geldğmz göz lüklü knaz adam! Hem şe daha lmyosun Ben sen lk de Ştoa t el nd e d eğl Şam da o a kzyla gödüm Çakn ekek olduğun meydana çıkına enm çlğe sokulma kaalaştıdıla Mna e ü gün üç gee akt geçmştm nu dolayısyla söyletle: senden çok mem nun kalmş ek de ömet dvanmşs n ! Şeeke çalışyo" Amanla kada değl, güzelm! nladak dosyada ka akte tahllle le va eatsz, hea meşe, mesleğne sadk kalmamş, aka ğna elnden gözden çıkaı, slluk, üz m
miaı değişken çabuk ara çabuk nen bir adam di e amışır Yarın br gn iiği brakı gnen beklorlar Bir ene daanamaaağına emin onlar Akn iat edeeğm ve altınlardan tekn kimee hele Almanlara Deneikaien buldunvermeeceğim. mu ki? Buldum! Buldum diorum ana! İnanmor muun Peki şu ana ne buuraakın bakalım Şu kğda oşu an odada akladğım erden malum krokii aldım tekrar odaa grdm ğıt elimdedir allorum, uatmak erem Birden vageçim ar dedimgrmeeekin! ana da emetm okkadar Sen budala de bunu grmemeiin Sandığın değilm! Her işi bittikten onra malın aıl ahibini aradan çıkarmaa bakaakını Paraı dotunla eekin! Daha omaa ne ana ne bana! Veikaı doğrua Lbnan deveine teim ederm. Alar antika değidir hiemi hkmet verr Yarın akatımla bu işi grşmee gideeğim Anlor muu Galiba bağrıordum geenin durguluğu içinde eim belk de grlordu Nihan netle dedi k Bra avaş hakırmadan konuş! Dat Ağaı telaşa vereekn Gler elimde alamaa devam etiğim kğıda dikiliş aakta di ave eti manların hakıda raoru ne doğru imiş. Caka uğruna elindekin gden çıkarr çabuk arlaı çabuk nen adam demişlerdi Beni e hiç nlmamışın! 23
apa doğru rüdü Sordum Neree dorum. Baulumu arn şorümle aldrrm lahasmarad sbahneree olmadgdeesn karanl geede oskoa oa ora sndaDaha tek başına Te başma değlm k. Ben hçbr erde te başma bırkmazlar Ne gb? Pe m merak edorsun Öe se şu perde aç Şmd görürsün er dönen Nhan masa üstünde duran şamdandan a nar br mum alp peneree doğru alaş ded k İ görme çn öbür mumlar söndü. Ben elmden aşağ yukar üç de salaaağm Tam ol hzasna büyük nr arafna ba. Oradan bana eap ereekler. Sen üç z bn alnl ş çouk onağ sanorsun" Yüzündek kan amama çelmş; çller büsbütün ell oluordu Te mumun şğnda deam et bu sabah söledğn e ela Sen nandm; lakn uu çme azbulamadğn sonra şüphe dştü Heleat usula ı kümbete grdğn döndüğün zaman hamaa kapand ğn görüne şüphelerm artt. Hçbr hareken gözden açrmordum Açça söleem artk Yarn gee szler erkende laçla utaa her tarafı araaaktm ğd muhakka bulaa e hemen kaçaatm. Bugün arın yl laa sonra o para ana kro çözenn elne geçeblr. Baş mse ulamaz Madem part abetm ark burad durma lüzumsuz. Gdeeğm 264
Perdey kaldrd; mumu söylediğ gibi üç de, ağr ağr, çok ağr salamaya başad Yaklaşm tari ettiği tara bakyorum şkla ceva verilmesii bekliyorum; bir şey görülmüyor Ne odu saki? uk şeyişte! yok"Görmüyor musu? Bir daka sabret. Hah,brşte, Nasl kata gözü seiki? İ bak tam iir hizasa!" Bir ü işittim odadaki mum södü ve iha diş leri so elimi üzeride keeledi; ay zamada gevşeye armaklarm arasda kroki kaydğ duydum e as geç kad gee bir ada yamda uzakaşvermişti. Be odada çkacağ, kaçaağ tahmi ettiğimde karakta kaya doğru koştum akat ya taraak hamam kas şiddete kaadğ şce oraya seğirttm Geç kalmş; sürgü içide vurulmuş! Hem bağyom hem de kaya abayorum. Tekmelemeye de başladm. Oda aydlad. şikte eeriyle Davut Ağa göüdü Bir şey sormasa meyda brakmada diyorum : Ge çabuk! Şu kay kr ardm et baa! Hzr kar kğd ka? olaca Okumada alalmyasad elide "bir arata da so hyam kuvetiyle uyor e ğd bu?" Ne ğd m? Taş kovuğuda çkardğm Kutudaki kroki! Sizde gizlemiştim be ou budu Sabk haydut buu işitice meselei ki sevgili arasda geçe ya şaka işerde bir ei yareik muhabbet aevedirmelerde omadğ alad geriledi eski aman uharlerii kulladklar koçaş deie malum alet 26
gbi kapıya büün vücyla üthş br vrd O hıla kapı bir yana devrldi kendii de öbür ara varlandı Ben Nhanın üerne yürüdü Haa dairenin ia re kanli nıyrd; içerii derece aydınlıkı Paryi kaybeiği anladı Zira kry ekke, beki de ed eberleeye k blş ek üknee kğıdı aı k: evgili ık ihtiyacı kalad; araığı bir ra kaı Öğrendi n 4 28 i Eve B kaa bana yeer Belk Eğer şraan elini klnu allayarak erbe ı kablren kaayacak n Öyle öyledi; he de Nhan kadar üknele ğukkanlııkla yüü kaırgadan önceki krkn iyah drgnk ve ağrlıkla Sna khyaa döndü Pbıyıklı haddinden fala ka barış yaşı bir aran raı aış bakşı ik de gereken aydlaşış an Dav Ağaya dedi k Ş kadını hüküee eli eeceği Yan erkenden Zahle jandara karaklna dpMhafaına haber vereceği Sen de kaaana ikka eecein ern Dav Söüün anaın anlarncap eere br yere ka pa yahu bağla yah a başına bekle Naıl vfıka öyle yap e ter kijanaralar gelği aan eline bulunun Böye ei ve iann yüne bakaan kryi geri ap radan çk yandak geci daa gd bir divan üüne eriiş lan yaağa uru Od ve pek ünaebei şeyler yapğıı derha anlayveri 26
Genç kadın bana bir ece bütün hayatını ve esrarı ma cerasını samimiyete anatış beraber çaışma ve paray birikte ee eçirmeyi arezsiz ivazsız teki etişi amız daki ahdi bozan bendim kty bdğm kendsinden sakamışımüEbeteki heebidiği en ehemmiyeti noktasının rakamdankrokiyi ibaretamak odğn için bn okmak iteyecekti Gayet basit bir hie ie, saığımdan istide ederek işi ba şardı. Ortada kızacak, köpürecek tehdiere kakışacak hiç bir şey yok; b münasebetsizikerim karşısında Nihan baş ka ne yapabiirdi ademki denenin kapısını 428 rakamı açıyordu onu ğrenmesi şarttı Kendi kendime yeniyo rm baık hoyraık etim Pişmanım ama bir kere od hemen dönüp ayakarına kapanamam ya Davt Ağadan tanırım Biraz daha dayım bakaım öbür odadan ne ses çıkacak Kuak kabartm Genç kadına yaşı khyam mırı mı rı konşyoar Konşmanın sakin eçtiği anaşııyor Yan kapıa yakaşım inceck ahadan yapımış kapı ayasa başmı dayadım; diniyorm. Lakırdı eden at em de tat bir sese Ade önü aır ibi ymşak br ahenk var b seste aa iyice işitim söz arası Kızım Küçükhanım ibi okşayıcı hpar bie ka nıyr Tamam ski haydd da büyeyvermş Fakat öke eniyorum biaks memnnm ah şimdi koşaya ivz ş eel 26
Ni han başla ı Noksan Trkçesiyle derdini anlamaya çalışıyor, o da hoş hitalar bulmakan geri klmıyor Davu Ağacığım Ağm " kabilinden szler Kenm beğenmiyorum çocuklukn kurulamayan bir adamım, ben Kulağım hl kaı aynasında Nniyetim için ? Pekl oraya döneblirim dnmeye hazılanıyorm eşike durmak ve khyama şu emri vermek Hanım serbesttir Yarın sbah gimek istediği yere ken disin sen grr bırakırsın Ben çiliğin sahib oldukça altınlar göml kalacak Sona kim ne yaarsa yasın şe bu kadar Yryoum lakin kaınn slcack açıdığını grnce durdum Nihan bana doğru, gözleri yerde, mahc geliyor Yaklaşınca Krum ffe Nebil," dedi, ben de seninkni n acağım" Ceva vemeim kaıya doğrurmeke devam ediyo rum Ne yaacağıma kederle, endişeyle bakyor Anahtr çevirdim ağır ağır dndm B seer mumu sndren be nim DavtAğanın merdivenlerden indiği gıcır dayanSsyorz basamaklardan anlşılyor
268
BEŞİC KSM Bi stten bei sözüm kesmeden hikyemi dinleyen vukt Emi şim nihyet sustuğum göne sodu: "Neesinde lmıştk? evet; Dt Ağ'nn medivenleden indiğini bsmkn gctsındn nlmşk. Kpıyı klieyip geriye Nihnn ynm döndüm Mumu söndüdü ğmden krnıkt lduğumuzu söylemişim, znediyum Onu s y yyn b tek kişilik dem kym tumuş bud m d h y st evel kendsi ne ölde ek kd kin ve öfe ile sdıdğm b kdnı şimdi mhbbet ve şeftten le ek deee de h isl i içli bi hlde bğm bs mk ihtiynd idim Nitekim öyle yptm d yn ihtiy ı duyymş ki bibiimizin kğın düştk Met Hşim tek etti Pki Anldk . Snr ne ldu Yk msde ediniz D n geenin ehe mmiyeti v d pek mhim i şey ld Ak biiimizi eneme ve bibiiize kşı krsızlk devinin nihyte ediğini ufk vey yk hiçbir vknn mnsebeimiz zeinde menf tes lmyğın ilk def btn çıklığyl gee nl dk O gee idi ki bund önceki seişmeleimizin sdee isilern steğinden ibet kldğ meydn çkmş 29
Avukm gülmsedi. Gülümsemesinin mnsını kvr dım: böyle bir hükme nereden ne ile vrdığımıı merk edyor dh doğrusu vsı olduğumu kne innmdı ğını sedirmek isiyordu Sormdığı hlde cevbını kendil ğimden Ne verdim: e m nldık Syeyeyim: Güneş bkn sonr yn on dödü ie ydnlnmış bir düny prçsı nsl dh ı r şıkl sbh kvşurs csmn sevşme biince krşı lı duyln muhbbe de yeni bir ruy kdr lınış ışığy içe devm eiğ ve krrmdığı vki şk bşmış demekir. i o gece ruhumud hsıl oln ve sürekli hdn bunu öğrenmş bulnuyorduk Mddi rfı şeker gibi e miş, serliğini kybedi şuruplşmış bir h içinde idi" Emr şimi innrmmışm, ilve em: Aşkın şldğın br şre dh vrdı ikimi de b i iririmie nışırmy vesile oln büük dvyı ikinci pln mşık Deneyi elde edememek ihimi ikimie de yirmi dör s eelki kdr üünü vermiyordu. H irf lüum görmeyerek milyonlrdn cı duymdn yrılbileceğimi kpek birbirmiden ylmycğımı ef rgi bkışmıd güel okunuyordu en Nihn bir r iirf ei dedi i Sen bury çifçile geçnmeye, ben r dene elde ederek engin olmy gelmişk Meğer se birbirimii bulmk için gelmişi Öekiler birer vesile ol du; sı mks snki buluşmmı imişcesine bşk her şeyi unumuş gibiyi Hkien de öyle d. ky dönelim, kpn! Dönüyorum, işe gece dene lfını emeye vki kl md şfk sökeceğ srd uyuyklmışım Gölermi s 2
ydide açtm ihan yanmda değidi öbü odada yaa ie bozmamışı bie şağda Davt ğa ie nşmaya başamşadı dedm Habi hyam on yuada anı yod. He aaf aad yot imeye, hyanıza daöğenee ezdimeden hadeHiç . Hem d e oidei maaçmışı adı temino ettien ona Yaman adınmış doğ " Faat azizim ben çiite bndça deneye im e üebi Dat ğa kaçtğı inde deği açıdığına hümediyo diyo i Sı zin öğenmemeniz için şebee haeee geçti Heie zaten aazi civaında be de hanı mın yede, ındaöyediği kaaaşmış bincie işaee aında ihan'aanmşadı çağıdıa o daaaavma maadya abahn aacaaanığında yanaına gitti Şüpheendie ve yaaayıp götüdüe hyanız tedbiizi emiş apıyı iiemi, anahta da aamaı idi" Hepini yapmış Lain hanın üt atai oda penceenden ipe aşağıya ineceğin düşünmemiş i! Yen öpe de endiine aışmıştı" İpi needen bmş?" avnda geimş oaca i evdeieden deği" O hade açmay önceden teip etmiş htiyaten getmiş oabi. amızda zaşacağmızı he ap edemezdi bibimizi eveceğimizi de " Met Hşim i de niendi ve bana adeta çışt Rca edeim" dedi ş evme meeeni işe arışı p dmayız bizi haaı ya üüe i meydana ç 2
kncaya kadar kadn asm taraf saymalyz atta şebekenin baş Şaye bir şebeke arsa i değil iki ae olduğunu size söylemiştm Söyleyen o kadndr Uydurmadğ ne malum enim kanaamce mebeke Nian baş na çalşyor şebeke yau sadece onaepsi s yala! eren bir ek yalnz şğyla bir man eya Amanca bilen ir Ermeni ile! Şaşrdğmdan e züldüğümden cevap eremedim enim içime de bir kut düşmüşü Dosum sözüne deam etti Neyse bunlarn epsini meydana çkaracağz kadn e mecutsa aşğn yakalayacağz. akin o takdide sizin dene işinden azgeçmeniz azm gelecek Hoş denenin yerinde yeller esmediği de malum değl! olmayançoktandr bir ciet de denenin mecudiyeidir Malum Her şeyn en na arafn düşünüyorsunuz Metr! İyisin busam bunu da düşünmeken geri kalmam Hele yemeğimizi yiyelim meseeyi bir daa gözden geçiriiz onuşmaya Emir şimin şerin yüksek e oldukça uzak bir seminde usaytaba Maallesinde Mar İyas Soka ğndak konağnn geniş tarasnda dalmştk Nian'n kay bolmas üzerine emen bir otomobile atlamş Me tr Hşim i enüz bürosuna gieden ende yakalamştm aşmdan geçeneri ondan başka kimseye anlatamazdm eni Feran Çiliğine sap eden kendisi idi esasa zengind nüzlu idi şasma karş gerçek bir sempati besliyordu. epsinden müim ciei tedbirli bir adam olmasyd atal bir yola girmemi öledi u sebeplerdendir k son sözlerine karş Nasl ensip ederseniz1 öyle yaparm Meseley tamamyla nsp gn gm 22
size brakm Hayd, yemeğimiz yyelim, dedim; önnde dran portaka sy ile hazrlanmş cn kadehini yvarladm ve ilave em: "Başka şeyler konşabilriz Zaydnlar ne lemde? ai abia'y szin soryorsnz Şveyr e şındıar; de bahsinizD geçiakş izfarberaberdi; Paşa'n, zevcesi yha Hanm orada idi Manaı malı glüsed ve dönerken bana oomobilde sizin çiiğe ğradğını söyled "hanla onş "ihan derken sesiniz tryor dostm, göryorm k deneden ziyade ona kaşmak istiyorsnz Aşkın kadın arafından dei ama sizin gönlnzde kök salmış omasn dan korkyorm Bir avantriyere tlmak zaten bea bir maceradan başka şey olmayan aşkı beş msli tehlikei hale sokar Mamah heyecan, beli de tadı o nispette zladr Yemekte şndan bndan konştk Avkatm Cebel'e iki hafta sonra çkacak imiş scaklar henz başlamamış saıyor r aa dedi ki: Hikyenin r parças kopk; kzıl saçl kadnın dene sırrını nerede, kimden ne sree öğrendi meselesini an latmadnız B sözler onn dereden epeden konşmakla beraber zihnen şme meşgl oldğn österyord Cevap verdim "en de pek iyi bilmiyom vakalar arasına karışı so ramadım Ancak söz gelşinden anladığıma göre aliba Ge neral von Blombergn oğl Nazler 1938 senesinde Avs tyay şga ettikeri aki ordda eğmenmiş Viyana' daki baardan birinde Nihan la taışmış, babasından öğrendiği sırı b kadına açmış 3
Dmk mnasbtli pk kuwti hal glmiş Di nin sşmişl Başka tül oamazdı" Mtssi bi ıla asdik tim Mt şim aı dğiştidi Ymktn sona biaz tuduk Saat bi buçuğa glmiştiDinlnmniz mmkns umanız için oda hazılattım ddi, bn d ataağım Fakat daha sakin, ahat dşünmk bi kaaa amak maksadıla Siz d işn aşk taaını şimdilk bi knaa bıakıp sas hadis üzind soğukkanlılıkla dşnmnizi asi dim" avs dilnin bsbtn aksini aptım; panulaı ö tlmş loşluğu uku çağıan uk odaa giip d ttmiz atağa uzanına sasAukatım hadisi bıakaak Nihanı d şnm koldum hakkındasad da sölnidum: Aşktan anamıo Çok kuu muhakmli hansız bi işadamı! O hususta lakıdı bil ttimio Dn g tka baışktn sona öl şl olmştu ki! " Bu olanla aslnda pk d i başkasına anatlaak mahi şl dğildi sşmnin tuatından ibatti n kada hünl şii ahnkl asi m gn d aamızda hakiki aşkın başladığını izaha tmzdi l Emi Hşim gibi ko bi hukukçua naaim azık sasımştı ki kndimi kuwlndimk ihtiaını duduğumdan sölnmkt dam dodum: Nihan kaçmadı khamın ddiği gibi onu sıını işa sindn kokaak ötkl alıp götdl Son bikaç saatimizd bsbtün başka bi kadın muştu Sanatını apan kadın dğildi gçktn sn bi kadın hvtin aye ni 274
girmişi Harekelerii hiçbiride ireilik ahelik ok; amimiee içi, ei iriord Alama mıı m be lar o şelerdedir ki ala alaamaıı Hşim ie e alar, e alaır e de alamak ier şadama grbeNihaa elideki karşı ek dom, kor m,Göror ardımım ki, ola şphe beledi iden dola adea kıg d m ; o isi , kaba, kaı bir ia erie komşm Maeraı kad valarıın hepii efide oplamış ola üç dör iimli e idi beliri bir mahlk or D r emirleride hrmee laık marf bir aı çekişiriorm Aıp ediorm; bdala omşm! Demi öledii gibi o avaüriee lmşm be! aşıma br bela gedi Da ha da geleek Dilei halam eveii raha iemeee im; r geirmedi Mer Hşim haklı kad öreneeii öredi, oada kabold Zamaıı bekleeekler o bp beki de bei oada kadırıp aıları bi gü göüreekler k iha ' bir daha göremeeeim! Görememek ihimalii heeaıla aaka rladım Oda hakikaekide k dar, bireilii, hüredeaba rk sıdı;şimdi evin ve ikidi aaiide harekeilii, ıı iirlerime dokord Öe bir hale gelivermişim ki anadaki gölermde kedim de km Heme okaa, geşie, feraha kavşmalıdm bir şeler apmadm; bir ere koşmalıdm ! Giiiorm v e bi arafa d a mırldaıorm: Hşim bei braa hapei; Nihaa kaçmaı içi fr a verior, o derhal aramaıdık aramalıdk, hd lada ol çevimelidik. Hiçirii apmadık; adee laf 275
aık, kanımızı douduk öle ukusuna aık. Delilik bu eese ne uşuk ne udumdumaz bi adammış ıh kpıdamıo Koidodaım medanda kimse ok Teasaa dou mu gideim mısesi. Bi.an dudum. Ku laıma sesle sokak geliokapısı Ee aafına akaımın Galiba bi ee elen edio bnan da ne acaipi ki elenla henz oomaik deildi bi sanal e b numaa aamaa çalışı o Acaba benim işimle m meşgul? Bi mdde daha sabı l olmam icap edio Teka odama döndm; lakin kapıı ömedim anculaı da adına kada açım İçeie doan ikindi gneşi o kada kamaşııcı ki gözleimi kapamaa kapamakla da kalmaıp sıkıca ummaa oldum.aO azee, aaka idim. e Hşimin sesinimecbu duoum kamda duuo bana dio k Uuup kadıımı sanmaınız Telenla sinkini aş ıoum Lbnan'da bulunadı. Şimd uedeki dosa mla konuşum meşgul oluola şe polisi kaışımadım. Son addee gelmedikçe de kaışımak nieinde deilim Ben de anı kideim Acaba Şam dan gelecek ceap çok geciki mi alkıp oaa kendimiz gimeldk ... B ge zini de oludu" e Hşim dikkaimden kaçmadı bu sabahan bei işimle meşgul omasına aen ilei sdm kie cd die almıo bana adea çocuk ea akılca noksan bi adam muamlesi apıo. Gaiba akanın esii alnda kendim kında deilm ama pek çocukça haekelede bulu nuo izansıca1 sözle saf edoum. İ ş kvryış 2
Öğle yemeğinden sonra hikyemi dinlerken yürüttüğü muhakemeleri daha doğrsu kapıldığı şüpheleri asıl şimdi düşünmeye kyuldum. Bir nda hülasasını çıkayorum 1 ki şebeke mevcut olduğu Nihann rivayedir böye şeyler beli de yokur , uyddirektiyle urmadır. 2vedının sır ortaedyor ğ dsu ığı vardır; onun aşkylabir hareket Den� nin mevcut olmaması, yahut çoktan çalınmış blunası ihmal dahilindedir Kendi kendime söyleniyorum Dene yoksa veya önceden çalndı ise Nihan niçin tehlikeleri göze aarak zahmetlere katlanarak çiiğe eliyor benimle düşüp kalkıyr Saçma hükümler bunlar! Hem kümbetin duvarı içinden mahut kutuyu çıkaran ben idim bir başkası değil ki sonradan knulmuş yahut konulmuş gibi gösterilmiş rz edeim? Aukatıma döndüm: zizim dedim, anıyorum aramızdak görüş rkı çok büük iz N ha n' ın he r hareketini şüpheli ve sö yledikle rini hakikate uymaz hileli buluyorsunuz. Kendisini tanımış, ben im gibi hussiyetinde kısa br müdd et yaşamış olsayd nı z krinizi değiştrrdiniz Dene şebekeler hepsi, bütün an attıklar doğrudur. Hiç değilse azıcık inanmalısınz k daha müspet şekilde çalışabilesiniz. Hersekli bir Müslüman kzı olduğuna da mı inanaım Böyle bir şeyi niçin uydursun? Dürz beyi omuzlarını kaldırdı Bir cevap vermiş omadınz Sizden rica ederim, müp em kalan noktalar hakkınd bana dah zla malumat ve rebilir misiniz eişiniz ki, Ermeni grbu sizden evvel çiiği zl işal eden deişmen Çerkz yüzünden ariye iremmşler. an amaya akmışlar. ahibi olan hanım 27 7
İstanbul da ayatt bulunuyoruş Lübnan hükümeti Türk emlaknı usulen bloke ettiğinden satş muamelesi durdurul muş Deği mi" Evet Bütün bunlar ı bi r gece Davut ğaya Nian ' n ya nnda anlattm. İstersenz teferruatyla size de anlatayım. Hatta durunuzkonuşmamz bunu güya bir hikyede okuyor muşsunuz gib muhaverelemizle naledeyim Dikkatle dinliyorum" natmaya başladım; anlatırken sahne gözümün önün de canlandı o geceyi yeniden yaşmş oldum. ***
Gurbet elinde tek dostumu münakaşa çkap kaybet mek vaziyene geldiğimi semekle beraber kendm tuaya cağmı anlamşm; dudaklarm titriyordu bakşm dileşmi ti Bereke t versin bu srada telen çad ve Him apça bir konuşmaya daldı caba benim işimle m aaka Mübarek adamn yüzünde bi şey okunmuyor ki .. ıl prdamyor. kde ni aisi hislerin i ça buk ve gösterişçi şekil de mey dana vururla ama deniz satndan yüksek dağlarda yaşayanlar aşağıdaiere benzemezler kapal uhlu ağrbaşı güç heyecana gelir insnlardır vukam Lübnan dağlarnın güney yamaçlandndır Neden sonra teenu kapatt ; bana bakyor cayip br süüşle Muhakkak bir aber vard yi mi kötü mü nlayayorum yzünde okunmuyor maee kaşlı koşm lş
maaşa aa 27
Söylesenze dedim meraktan çatayacağ İşkence ediyorsunu bana Şam mniyet dairesi ari etiğiniz eşkale uygn bir k dın bimiyor Yani öyle bir şahıs mevcut deği Ne Suriye' de ne deAma Lübnanda! siz de kzı saçı bir kadına rastadığınızı hoşan dığınız söyemşniz demek k mevcu! etr Hşm bu susturucu cevabım üzerine düşünceye dadı ve bir müddet sonra mırıdandı: vet rastamıştım ademki rastladım, o halde bu e kade bir kadın mhakka vadı Bana bir de size birçok de görünen, akin sihiri küah iymişçesine başkasına he e oise görünmeyen esrarengz bir kadın Daut Ağa uriye Teze yanaşma ezir oel kacısı hatta Mizr Paş a nın kaı Fayh a Hanı da gördü Gördü er konuşular Ahbabımın üz haa uhaıma giden ve daha zyde şühe ide eden bir mana ile oynuyo Hang şeye inana myo İsimerini saydığı şahısarın Nihan gördükerine onuna konuşklarına m Adamcağız çıldırtacak ben! S ğukknılğmı muhaazya çaışarak süknete sordum İnanmıyor gbi hlniz var Şüheniz hangi nokada? Söyleyecek söz bulamıyorum Mmah Doğrusu inanmaakığm azm ama Bilmem ki e" Çiliğe deblirz Cebel yoarında bir geznti ya mış ouruz Dağ serind r, Buka Ovas d a Ben de şu araziyi gözlerme bir göreyi; adamlanızla da konuşay Sizce mahr yok y 29
ayen. . Hemen gdeblrz Zaen bra daha kapa kalrsam boğuacağm" Müsaade ednz de arabam gersner Hayr, en ys ben gdp garajdan alaym Beraer Y ok . gderz be ş dakka kadar bekeynz Yalnz gdşm sebepsz değl yolda anlaırım raz emedm lakn Hşmn bu rza hareken de acayp bulmakan da kendm alamadım. Dyeblrm madın kaybem sadece mhabbe bak . Bu da adea merhamele karşk r sevgye çevrlmş gb yüzüme acrca sna bakmakadır Belk braz da çeknyor Ne ouyor Yoksa Nhann gdş le snrlerm bozudu, her şey yanlış görü yor her harekee ers manalar m eryorum? Mümkün apda çıkıyordu, kolundan uum zz dosum" dedm ek başıma kalamayacağm çmde mühş br skn ar nefes amaka güçlük çek rum znle geleceğm Belk böyles dha y Hayd gdelm" Garaj cvarda d Ben ayaka bekerken Hşm yıha neye grd kple cameknlı bömede konuşuyor Derken şçlerden brn çağrdıar ehlan yapılı br adam . Ale nn öremedğ pazuları pola gb; göğsü de adalel. Arabayı çekkler zaman bu şçy sırna keen br ceke gymş dreksyon başnda gördüm. kadaşma soruorum ore lüzum yoku kmz nöeeşe kullrdık Güçlü kuwel Fena mı? eşnde koşuğumuz ş ol dukça esrarl Br görünüp br kayboan o kadın, Ermeer p 20
nereden göndeildiği bilinmeyen mektular! Acaba dene bir esie mi? ranlan baka bir ey mi?" ca ederim, yaa konuunuz, or iiiyor" Fransızc a bilmez; azıcı k muhaakrdır da Sadee cudu gelim i Okuyu yazmas da m yoktur, zaall ın ın Aa bir öküzü bonuzlarından yakalad çökertierir. M e tr im gülümsüyor; kat bu gülümseme acdır Needen gelmiyor Mesele anladm aukaım korktuğu için yanına muhafız alamadan çiiğe gidemedi aı bul dum erkes benim gibi canın skaka bulmadı ya Ken dimi bldim ileli hayaıma kme ermedim; daima tehli keye dğru komaktn zek duydum Şimdi bama gelen ıllardır aradığımın en mükemmeli, tam iediğim insten bir maceradır ir macera ki, araya Nihann karımas onu büsbüün azibeli yayor Pırl rıl altnlar e segilimin a renkte an ırılıda saçları Kendiliğinden gitmedi gimeye mecbur oldu _Sırr öğrendiği için zaallıyı ikence ie söylemeye çalıacaklar dır Nihan bir an ewel bulalm, buu kurarmalıym im bana akit kaybetiriyor m a ge end en uandı; zira dostu mun ii sezerek i ki çeteden biriyle anlaı beni yalamaya çabaladığnı düün mtüm indeki telen muhaereleri ne idi? elki anla a ve azarlk aut hkmetle uu n yakn ihtimal budur Ken di delei e mille dururken o muazzam deneyi niçin ir ancıya katrsn? Miletekili lduğunu da hesaba kat 28
malı Tamam! Telenla hükümele muhaveede idi. o değil de bi pois memuu şu adam Beni Alman alınla ikinci planda meşgul ediyor. Onu içindir ki Me Hşim'in çevdiğini ahmin eğim dolaba hemen kayıszm; den bihemen aalık dedim ki işi sezmemiş görünmek isediğimHalinizdek gayi biiliğn rkndayım dosum! Ben de sizinkinin Faka bunlar bii saymanız daha doğrudur; zia fevkalade bir vaziye karşısnda bulunuyoruz Siz benden heyecanlsınız; benimki Nihan'dan iei geliyo aklm o kadında Polisin aczine de şaşmakan kendimi alaıyoum Hele bekleyelim Tekikleimiz sonunda kimi ildieceğim Friniz bence şimdiden maum! Tuhaf uhaf gümsüyorum; belki de gülüyoum; açıkça arkadaşımla alay ediyoru Şor bir memu erbiyesiyle lakrdıya karışmadan aabayı ciddiyele yüüüyor. Halbuki bura ahalisi hele şorle laubali adamladı dağ yolunu uudua mı ya gevezeliğe başlarla yahu şarkı söylemeye Bizimki bir gaaj işçisinden ziyade makam oomobili şorlerni halaıyor Küçük ve çok sevimi b köy meydanında duduk; şo indi kahveye gidi brkaç kişyle onuşuyo. ş oada değil... Yürüken cekeinin arka arafından bi şişkinlik gözüme ilişi i bi abanca aşıyodu bu başka bir şey olaazd! İçimden söylendim: Ey Baba Hasan! Bende d e va ondan Hem de yepyeni bir Walhe . 28
llandğım Baba Hasan tabi bu havi de külhanbe serseri akm" masa gelir Polis elini arka cebine götürmeden ben daha ak daranmalıyım; onun çin de silahımı sol arf kemerme sokup hazı bulundurmalıym Aylardır çiftlike vakt geçirelim diye Davt a ile nişan taimleri yapı yoruz; hocam bi esk haydttur; son gülerde atlığımdan pek memnundu; hedefe koyduğmuz poker şlernin onda alsın tabncamla vuup parçaaabiliyordum; zen haaya atllaı bile Hiç lzumu yokken avkatıma dedim k Benm gayet mkemmel bir nişacı olduumu bilir misiniz? Başka marfetem de vardır eskim birncisiim. Hele sğa ipe trmamakta eşim yoktur Filmlerdeki gibi damdan dama ataya aaya mesafeler Bi gemici için şaşılacak şey değl. aşa. Bunları ne nasebete söylyorsunuz? Hani birisi veya birkaç kşi üstüme saldrsa kendimi k lay yakalamam demek isiyoru Böyle bi ihtmal mi tasar ediyorsunuz? Sz demin söylemediniz mi? Sanki çlikte deneden başka birakm vesikalar va Nihan bir casus.. kasında da teşkilat olmaldr hülasa vaziyet ehlikesiz saılmz" Haklısınz. Göülüyor ki Ferhan eafında gizli bir aliyet mev cu ükmet de zayf. Lübnan da asaş berkemaldir; e causlardan korku lur ne de gizli cemiyetlerden e teşkilatan . Boş yere zihin yormayınz Görecekiniz şin on bize b vehme kapıldığı mızı anatacak Daha doğrusu sizin aldadığnzı Eğer öyle bir kadın geçekten vasa önümüze bir avatriyer çıkara cak. Hem de baağ nevden! 23
Sizinle aynı kirde değiim Her an mühim, mühiş bir vaka ie karşılaşmamız mümkündür Hşim evap vermedi; adea evaba tenezzü etmedi Ben de başımı penere tarafına çevirdim arık konşmaya ağım bir şey eline varsa bile sadee omzarımı silkeeğim. Bel ki de Ştoraya arabadan inerim derim ki: Bana Müsaade . Siz çiiğe idersiniz itmezsiniz, keynize zı saçlı bir kadın var mı, yok m On da düşü nedrnz Nihan dan başka hiçbir şeye meş oamam Kendi işimi kendi başma örebiirim de! aşıdan elen ve yanımızdan eçen bir oomobili eği lerek arka penereye öz atarak dikkale ekik ediyorm. Büün ümdim kızı saçı bir kadın başına rastlamaka! Er kek çehreleri arasında da Tarayan'ınkini aramakayım. O kanaattem Nihan rmeni çetesinin eindedir kendisini artık meydana çıkarmazar; kat çete reisi izenmeye me br omadığndan ona her zaman, her yerde rasayabiirim. Ş da var diye içimden müaaar yrüüyorm b kadın hem çok krnaz, hem de esrdr Köpekei zehire yerek ve Davt Ağa ie Nezirin krşnlarını hiçe sayarak a çiik binasına, kümbete kada ee yarıarı itmek, tekik ler yapmak ibi değme erkekten beklenmeyen ürei, peasızlı ğ östermiştr. Nefsini koryaak yapıda bir kadı n . . Tedbirler de amışır kolay kolay kendini haramaz Dn ee siara ktsndan çkan kıtaki krokiyi ö rüp yazılar da okdktan sonra demiş ki Seet elimzde sayılır ark.. Denenin yerini bii yorm, ahminimden daha basit bir şekilde izenmiş ama şiesini bilmeyen için blmak imknsızdır Şimdi mesee iki 284
grubu da sgara kuusu bulumadğı iadrmak, za ma kazamak Bir müddet ayrı kalmamz birbirimizde uzaaşmamz lazm gelecek Yüreğim arçalaa aralaa bua kataacığım, kaam şüphe aca Metr şim kadar katı Nihada yrekl kuru islietmek cis ii zeklerde asisiz yaa bir erkek omalıdr İçimde öye gelyor ki şu dee meselesii bütü eferruatıyla kedse alatmaka hata etmişim. Biraz daha yol aldk muhakeme tarzm değiş dosuma karş tekrar imat duymaya başladm, demiki düşücele rimde üzülüyorum alba dağ haas iyi geldi aılıyorum efes alışlarım rahatlaşt ark alımda terler birikyor gözlerim de yamıyor Ferah bir sesle kouşuyorum ziz dotm," diyorum bem çi zahmelere kaaıyor s, şlerii braı dağd dağa koşuyors, mieaım Ama müsaadele söyleyem Çiğe boşua gdiyorsu Saa alatkarmda zla bir şey öğreemeyeceks" Acaba öyle mi ç zaemiyoum. Muhakkak öyle olacak. Daut Ağa, hut Nezir, hele Ü Nuriye Teyze bede daha iysii mi bliyorlar ü de ca l isa" Brakız da ewela şu şüphede rtulam oda so rası kolay Teme ederim k be yalış alamış olayım" alış aladığz şey edr" a saae kalmaz, öğreeceksiiz İşte Ştora g rdü Nihaa öce orada Burusu otelide raslamşım" yice görmemiştniz ama" ayr adece mecdyeti hissemşti" 25
San ayn his devam emiş olmasın Bana mesea b hanımn oele yoladı mepadan biini, yanınızda ise göseebli misiniz" ay hay Czdanıma koydm iye halyom" Elimi cebime gödm Bamadınız galiba" czdanı açm kaışııyom Bamadım; halbki sabaleyin gene oomobide çı kamış göz gezdimişm Ne od bnla Kim aamış cz danımı amışla almışla em yalnz mekpla almış la paala dyo başka evaım da Sizin evden başa bi yee gimedim izmeçi adından emin misiniz" S kadeşimdi Bi azizeden sızdı" Çldılaca şey" Başm önme eğdim peişan haldeyim benim zonyo Me şim ad ki oyalamaya çalşyo: Mekplaı başa bi gn okmşsnzd ihinde yanlyosnz Şimdi çiliğe vanca odanızda blsnz bende de ço de böye omş lmeiniz Daha i ha be almanız da mmnd Bi de bakaız ki Nihan anım dönp gelmiş " Ümie başmı aldıdım Fehan'a· yalaşmışı asl an ayan opa yola dönmek zeeyiz kadaşma bi nokay göseiyom: İ şe" diyom on gecelen ilk de eien oomobi şada dmş" Öne bibiimizi oaadıımız sonalaı saıp sama ladıımız ye basıdı Baa söylemediğini bamamışı Ben de cevap vemeen çeinmemişm Ne yağmd Yaabbi asl da sevşmişi 28
Oomobilin aaığnı gören ii öpe bize doğruhv laa halaa ouor adaım sordu Zehirlenenlern erine aldığnız eni öpeer mi bunlar? Onlara baıorum rimi opalaamadığı için mııl danıorum alba " İice harlamadığıma r edemediğime aan alnız Him değildi ben de endime amaam Deme olu or i auatıma öpelerin zehirlendiğini sölemiim Ne zaman? Nerede? Bu sırada en önünde duran Dau Ağa ile Nezir göründüler Bir haber ar mı? elen giden omadı m" die elala sordum ham dior i Braığınız gibiiz, beim Burada ne olabilir i zaen u umaz ean geçmez bir er " Zannederim i anımdaee ii sezdirme isemediğinden ihialı onuuor Ba Dau Ağa er Him bazı eler öğrenme istior ne sorarsa açıça ceaplarnı ver Ondan gizi mese lemiz almadı Deneden de bahsedebilirsin bulduğumuz esiadan da Hele Nihan Hanm iice ana ham yüze aın an baıor Söledilerimi anlamadın m naamadım beeendi Hangi mesele . Hangi hanım Ne denesi?" O adar iaı hareee üzum o rolünü müem mel ayorsun a auatım üre bilmez 27
Bimeze enimle ne lisnd knuş" Gülmeye şldım; dğ söylüydu, iei hiç düşün memiştim Teümnlı benim ypmığm lzım geliy Gülmekle ee vziyette i yiplik l lduğunu nldğmdn üsütün hzusuzlu ksızl içindeyim endimden memnun değilim. mın i işlemediği, be k göünüşünü kyettiği muhk Nihnn gidişi un çş deme dh muvtı mneviymı ssmış, det şuuum d tesi etmiş zedelemiş . Öne kümete gideim," dedim Du Ağ hiç htı gelmez i şeyden bhsetmişim gi bi suy Od ne v i em çine çlı çıpı dlduduk, yldn ei yk bmdığımız nık, mud i ye..." Öelendim , tı yetişi! Me H şim n zmnld nee duys biliy kendisine hepsini nltm Düş önümüze! H Nezi fenei ykıp getin . Duvdi tşın yndğını d gözeiyle gömelidi" Duvd ynyn tş m v Heim ytu" Snn d gizlemete devm edeekin deme Ş nın ssı değil Dvut Ağ Sn küllı değişiiz ! hym hmudnmıydu m bıyl dien diken lduğundn n hmudny teii ypıydu. Öne de yzmıştm, eski hydut ne düşündüğünü üz, gözle ve i snındn z ıılının dığı şeilele ide ede G li eni çk içmiş snıy içinden lhvle çekip kendini tum çışıy 28
Hiç hzzemediğim şorün bzimle berber gelme ni iemediğimden rb ynınd klmını Mer Hşime öyledim onr dör şi kümbee giriyorz Burı h kiken çlı çırpı ile dolu .. h dün o hlde eğil dece kenrd bir yığın vrdı Çkmğı nerede bulmuşun Dv Ağ" Hngi çkmğı ngi olck, cnım . ihn Hnımın üşürdüğü çkmk llhi beyim kızm kın dediklerinden bir şey nl mıyorum Ben çmk mmk bir şey bulmmışm Nihn Hnm'ı d bilemedim Biemedin mi Kzıl çı kdının imi Nihn değil miy di Glib n hıznı kybeiren bir ilç içirişler e zir Sen e o hnımı hrlmıyor muun" ğmurlu gecee gelen kdın mı Hh erin O işe Şmdi nl bkyım endiye öz lerin ecme edeceğim ğmurlu gecede nee olmuşu Oomobilleri bozuln i rmen çiike kmışlrdı." Bşk"ım umuşu bd bir de kın rdı heŞrü ri brkmıyordu Siz giniz on orl ıp benimle çiğe yllnız dını geirini." Sbhleyin ne yplr onlr" Sz Ağ'y erkenden heini dee' demişiniz. Biz de öyle ypk, herileri lckranlık yolldık Kdn ne oldu" O dh onr gi i Benimle berber, iki ü eğil m 289
Yok Ynış ... ı giiği mn si dh kkmışını bile! Ynşmnın dediklerini Met Hşime tercüme emek eydim; durdım. yi düşün kdını ben göürmedim mi?" hym söe krış: Nei doğru söyledi: Yoldn bir b eii onu si klkmdn önce yollmışık Hniy, lı ek de gimek istemiyordu .. i oldık" Öğe yeeğini bud benimle yemedi mi? Şu ğcın lınd? kisi de inkr mnsın bşlrını slldır. Çilik bin sn doğru bğııyorm: Nuiye eye! Nuriye eyze!" Yşl kdın lu kısındn bşını utı Çbuk bury gel Du hemen koş O kyeinle!" iliyorum kendisine eki düen ermeden iki ybnc erkeğin önüne ıkmk iseme. Un sıkı geldi; bşörtü süyle ğını kıyor Aknı bşın deşir de ce e sn bir şey sorc ğı hni yğmulu bir gece kııl slı bir gen kdın itlike kmıştı hem de sein odnd ytmışı. Ee, efendim Çikol ketleri ermişni on . Neme lzm güel e idi Çill idi m yşıyordu yüüne! " rk geeeliği u kdın eesi günü hngi se gti?" ini bilme beyeendiciğm . Benim sim yok ki! Mehum şnın hedi esi ." Kes msl! dediğim sbhleyin erken i gi öğ leden son mı? n lı oln b! 20
Si daha yyord, anmca Se yemeker yapmadn mı? Yemeğe kamadı m? Yooo . Benimle yemek yemediğine, gee beimle beraber git mediğie miin eşkeemi kaayd, beyefediciğim Ne yemeker yapardım oa Da ğaya öyedimdi Bey kalkıcaya kadar dr aal . Si gii, götürün demşii, defettiler kıcağıı Ne old Başına bir şey mi geldi? oli mi ş adam? Bir daha görümedi de . Si ikidi kt gidice blp getirecekii amştm. Üç gü onra tek başıa dödüü Öldü mü yoksa? Vah biçare vah İşittiklerime iaamıyorm hyamla yanaşma yülerie bayorm Dat ğa dedi ki örüedi teye doğr öylüyor. Be de akşama bir likte dönmenii beklemiştim edide geledi o ift liğe gökte düşmüşü; pekl göü eğledrebilirdii birkaç gün vşağa götüürke i öüp drmşt rti imiş, dan m edermiş eymiş? mii de bidirmişti ama ii demi öyediğii Nihan fala iyi kalÖyle birakımda madı atmael ada m, Radiya m?değildi şey.. Yaht da bübüü başka bir şey. Halğ a yok O gü onra gene geeceğim diyord iie öyle koşmş Franıcam yok ama işarelerde iyi aarm öleri karardı; başm öüyor Düşmemek içi eim le kyama dm ekeleyerek güç bela gee oryo rm Ya b aahki kaçışı kaybolş? Oda iye bahemi yo 29
Adamlaımın üçü de b salimi işiince bibleinin yzne baktıla sona benim yzüme özlei kok dol idi Me Hşim ükçe konşmamızdan bi mana çkaamamıştı lakin şn makkak anlamştı: Dedikleimi çiftik tekle asdik emiyod onlaa ilaf alinde idim Yani kendisne zn zn anlaığım kyemin şaidi yokt iaye: zizim dedi sizi b aasız göüyom eve gi seniz. Yat en iyisi Beya dönelm teyze oğlm dokto abbaa gideiz memleketin meş ekimleindendi Vücdm kaskaı kesilmişti Dav Ağan kolaı aa sında idim ümbein dvaını işae emeye çabalıo dm: Oada y oada bldm . oki de ykaıda saklı Üzeinde Yeaında Dünya Va diye yazıl .. Şimdi çıkaıp epinze bn göseeceğim; Niann kaçğı ipi de .. Bıakğı öebeiyi de. Oee yolladığı mektpla da . Odada südğ lavananın l koks vadı Badan bi le dyom . Hakikaten de dyyo gibi idim ibi mi? Makkak d yyom ve içime çekiyom aynı zamanda ekalıyom: Nian an? B müddet sona gıağım büsbün kd; atık ko nşamyodm kat bayılmamştım eafımda olan bien e şeyi göüyodm Davt Ağann yadmıya eve doğ gidişimz alt kat odaya giişmizi sedie zandğmı özleim açıkı lakin zannediyom ki bi noktaya di kimiş aekesizdi; yalnz bi şey düşnydm: ian blmak ona kavşmak! 292
ora vücudumda bir başkalık tam rahatlık değile de bir gevşeme hiemeye başlamıştım Fakat kime ile k uşmuyordum; zira hiçbiriyle alaşamayacağımı biliyorum. Fikrim odur ki mükemmel hazırlamış bütü teferuatı öcede kararlaştırılmış bir terti karşııdaydm içide gmülü alt adıkla kedi adamarmı daArazii aleyhime çevirdi. et Hşimi de kaldığı düşma bir şebeke gaye iyi karyorum bei arad çıkarmak içi uyuştu. k lıı oyatı olmaya akala old aıyor hezeya halidedir diyecekler ve bu deliyi Beyru yolu üzerideki eşhur tımarhaeye okacakar Khyam hakkıda, mziii düşüüce tertbe girmiş olmaıı mümkü göüyorum Neziri elde emek kolayd biare teyzeyi kadırmak ie işte almadı Niha brada bir gece kalmış ha? Br daha uğramamış ümbet akladığı ı, tetkiklerimiz buua kutu, çıka kroki, dü geceki aka ve ihayet ou ra hei bir hat ka uydurmaı Be e olduya hayaimde yaşmşım! Birde harladım e Metr Hşim Neredeii? Geli buraya! diye dışarıya haykırdım ördü de alda idiler işareeşerek kuma krmakta deam ediyolardı; aukatıma dedim ki "Size Fayha Ham urada çiikte bir kada rataığıı öylememiş miydi Hai bir aah gelmişt de be kümbete idim, dışarı çıkamamıştm kediile Niha konşuşu Uuttuu m cam Hat ek beğemiş demişiz. 3
Öyle bir şey söylemiş olamam zira Fayia Hanım bir afadan beri snbul'dadr ca ederim şimdi bunlarla zininizi yormanız Mademki kendinizi i issediyorsun uz demnki kriz et emen Berta idelim br dok torun dir sizi örmesi ica ediyor Davut Ağa da aynı kirdeGaliba bir deli dokoruna öüreceksiniz beni Bun söyleken ülüyordum ülerken dudakarım uuklu imşesine kurumuş bir yaranın al alayş ibi acyor Herhade bir sinir müeassısı lzm. Doktor Tabba avsiye edişimin sebebi de skiya oluşudur. Kabul Görsün beni Faka burada! Yarn etirirsiniz yaut yollarsnız Hşim cenaarı şaşrd ceva veremyordu Ben hl ülmeke idim Kakahalara! Kyam beklediğim ibi aukaa sahabei ıkyor Çiikte sze iy bakacak kmse yok diyor dokorun el imesi uzun iş Susnuz münakaşa yeer Ne diyorsam o olacak Zaen raa bir ece eirince yarna bir şeim kalmayacağına eminim Hem iimde bir i var Nian akşama doğru elecek. Hava kararıyo işe . Da Ağa odanın da encerelerine bakı ben de bakıyoum karanlık basyor üneş baş veya batmak üzere Halbki kya aksini söyüyor. Beym saa daa beş olmadı dışarsı ünlük üneşlik
Beyra ienz siz. 1 saae ma yaım em
29
Pek gderm, br şarla emn bz geren şor e d reksyon başıda ne de arabanın çersnde buuacak Bu adam semyorum er şm'le ben kmz dnecez oomob er sürec ek. Kaşımdaker şaşırdılar de syedm. Brbrlerne bakıp gene gzleryle kr Haşme daışyorlar laşmış oacakar k avuka efend Nasl sersenz" dye cevap verd onu Şorada ndr br domuşa bner, garajna gder B yaımza a Aaı alırız Hayr o da burada kalacak çl şu sırada yalnız bırakamam Nanı dmes hmal var." Grüyorum k oomoblde br üçünc adamn bulun masnı syorar. Neden Za br arabayı dare ederke bürü kaçmama mn oacak. O suree karako asane veya ımarhane er neres se e oraya ıkıverecekler a ma yok em buar düşünüyorum em de aynı zaanda son haaarn şad oduum vakaları gzümün üden geçryorum En uk br ereddü çn sebep yok büün anlakarım amamıyla hakka. Nhan br ek kere o yamuru gecede gelp eres sabah erkeden g b daha uraadı ddasını yüz çeş haraya dayanarak reddedyorum ayd onun bırakıı eber eşya, kaçmaka kullandı p henüz akıl erdremedm sebepele oradan kadı rılmş osular. . Krokye şememşlerdr ye br yere saklaşım k Yuarıya çıkıp valm azırlayacaım" dedm, ken dm br dokora gürmenn üzumunu en de kavradım 29
Yüüum; tı bşm dönmü dımdn geen hmı dududum Kimsee i hım emen ineeğ im Dğ n d hni edi ğımı ihn e diten sn geçtiğim sndı dsın gidim pıı üei me iiedim i dvd b çiie sımış tede es bi uş esinin çııp temieen çinsu ess emini sındi bşuğ giemişim Od buunğı şetın n gem e en st pisi n de Şe i duus benim ntğım gibi muştu bştn bş hitti b spığn muhiesi ese i sısı e esssı deği İsemee çım heen içindem Y nu budu sdıs Süme biçiminde pmış h suı çeim sevinçten dh bi n ttım i einde duudu! Işığ dğu tuum Bum um Tmm bduh tusundn çın ğ idi bu şte üg güü şte dmdü çizgi 28 mı ihette ıdı v e mn öze e nd Dün V Dv ben ndım ı n benim Öbüe ehime bieşmiş bi üçünü çete K bunun en sğm de ii Onu pntn ebime stum Kbs ve s d ehemmieti Hızm d ii hmuş i deh nını çiebiiim Şun d güenium Nihndn bş imse şieini hedeme en Nih mı udn sn denenin eini öğenmiş duğun söemişti 1 me a güc
26
Asl odama geçtim vaizii azramaya kyuluğumu zannemeyiniz Kluğa raatça turdum, bir sigara yaktım e ayağm yere urarak aşağya birinin gelmesi için detim lan işareti erdim İçeriye irdi itmiyorum Air tavr eAukaa sesyle dedim ki: Ha, senDavu misin?Ağa Beyruta söyle; na e beklemesin kendisi teşrif en!" Başüstüne beyim Yok sözüm bimei, iyi ine Beyru'a sen deceksin ve ben çağrncaya kadar rada kalacaksn. l eldiğin za man indiğin otele yerleş ki lüzumunda bulaileyim le lsun eyefendi Neir'e de izn eriyorum. Köyne önsün Çilikte işi kalma öylerim efendim Ama Nuriye Teyze'y de beraber ötürecek Czdanmdan dört tane elliik çkardm, asr masann üstüne oydu. İkisi senin cep arçlğn . Ötekiler de Ne�ir ie Nuri ye'nin aklar kendisini Haydi, cümlenze selameler! Metr Hşim mazur görsün uğurayamayacağm Siz buraa ek başnza kalacaknz O beni bileceğim iş" yam akyle eşkya reiinden alğ emirlere nasl iaat eişse ayn usulde kl krdamaz görünerek odadan çk Bu oynculara meram anlamann imkn yk pi eşyayı, mekubu da götersem inanmayacaklar inanmak iş lerne eme Metr Hşim epsn keni arafna çekmş 297
çaacağ minarenin klfn iyi hazrlamş Zannediyorum Aman grubu ile çaşyor Nihan dao grup kaçrd" Oday aradm Ne ip vard ne de sevgiime ait ek eş malum mekubu da bulamadm aşrmlard Abdulah kutuun yok etmişerdi Hee da delup gitsinler ümbe gözden geçirirm çekğmiz taşa bir daha bakarm Herhalde bun sapasağlam hae geirememişerdir gene oynuyordu" diye söyendim Aşağy dinliyorum ayak sesleri duymataym ama k nuşan yok sonra eler avudan biraz geçince bahçeden işitimeye sağraşmaya başla Nihayet mtorun işlediğini rk etm pencereye koşum İşte birer birer biniyorlar Nezir Davut a ve riye Teyze arkaya geçier Demek ki Hşm şorün yannda vet yandan görüyorum orada! Araba hareket eti toprak you aşt şoseye sapt Ştora yani Beyu iskametinde gözden kaybodu evnçe bağryorum Yalnz kaldm Br başma Nihan Şimdi sen geliver sen eni istiyorum ne dene ne yat adece seni" Birdenbire sevncim dağld dumandan bir sevinç bu imi mahzunum Güne uzaka Lübnan ilsilesinin çplak epeeri arkana doğru sanki her günnden zla bir srate kayarcasna çekiiyor eredeye karanl basacak Basacak olan yanz karanlk m? eeerden bi de çift iği basabilir Hücuma b gece uğramayacağm ne malum Daha mnasp bir zaman bulunmaz te başmaym Tek ba şma oduğumu Hşim man grubu biliyor rmeni gru bu da gözcei tarafndan haberdar edimişir anaatim şu i b grup Ferhan etrafnda daima bir adamn bulundu 298
uo ve şosede gnn muhtelf saateinde geçen kendi şo lene işaee muntaaman1 maluma veio eteleden hangii Nihan kaçd ahut elde etti ahut da sölett sı öğend ie o çet adutla bu gece çiliğe geecek Beni a bağlaıp aas hale sokaak vea bsbtn emeeek denei alıp göteceke Tabii bi kamon da getiecekle Jandamalala bilik olmadkla ne malum Alahn ıssı bi ovasnda Şoe işlek ama buas oldan ete deece uak aıcık da çku aıca geçit vemeen bi topak ol einde! ncak çilikte işi olana bu ola sapa Nçin apınla Jandaa develei de uğaaa lum göme i kamon ise çilk olunda şaşacak bi nakil vasıtsı değildi Gbe ahie taşı Hem gecelei çaışmak gndeinin çok scak oduğu iklimlede alışılmış manaaladand aanlk bbtn basmadan kümbeti göden geçi mek lamd Taşı gömeden sknet bulamaacaktım Tam sknete değse de soğukkanğa ihiacm va. Bi de tabancam da muaee emem Elimi panonumun aka cebine ötdm; anet die hakdım onu da aşımışla" Ne aman vluda naık geçi de çeie atdıkaı sada muhakkak Davt alvemişi Atık şüphem kamad baskın b ece! Haatımı tehikee kop beklemek doğu mu Hemen gimeim Şosden otomobille v vı işlio. oşunu bulamasam Şta ne kadack e Ym maam oara 99
Faat açma hayiyetime yediremiyorum hele meyda nı haımlarma bırama arma dounuyor Hayr bu be nim rı değil lmalym! Hem" diye öylendim, çetelerden evel Nihanın ba kn yapma htimali de evcut.. Dahavatinde biraç aat bele yebilirim Herier anca gecenin geç geleceler; ararı ümbetn tetkiinden onra vemeli." Eletri fenerni yanıma aldım ama kmadm dia ti çekmeme iyorum zaten dşar henüz alacaaran. Annem blmem aç arşn uzatan gelenin im olduunu anlayncaya adar aşam namazı lınabileceğini öylerdi. Haıma bu geld; aynı zamanda yüreğimde de muhabbeti zelen di. Engin denizde fırtnaya tutulduumuz, yahut ile çev ldiğimiz it de anamı halardm. Şüpheli, tehlieli bir vaziyette aka ana geliyor; aç yaşnda oluranız olunuz eğer Alaha inanmıyoranz onun yerini ana tutar, endişeye düş tüğünüz zama ananızı anarınız Ben iiine de inanıy rum, şimdi iini de anıyoum Hata bir ara Mihrican halamı da düşündüm . Hani di lenci alay bana Ferhan araziini braan ruh ataı a dnı Brden orum artt ve" diye öylendim ru atayd bu adn Zen gin omana rağmen dilenci at geiriyordu, dileniyor du bile Dedemin hemşireiydi o halde bizim anımızda ve oyumzda delili va " Kübete doğru alacaaranlıta n ini gideren alı ma il e gelen ihtimaden şddetle ürtüğümü anladım t ygs; on 30
Haır, iia değidi bu Bü aa deidi veas zarieerne1 göre o gibi tara ani bozuuar nesier aaıp endini gösterdi. Dee babaı ve ç aa esirgeiş, toununda terar edana çıkıştı Ben pe de nora bi ada saazdı Mııdandı aa, anaşıdı o speen dediği ve afe ordu ğu a babaağı deii Lüzusuz ökeeri, dagınıkla rı, şu çiiğe apanışı bazen inzivaa çeiip bazen coş uncasına insan içine aşaa can atşaı. Hepsi uva zenesizi aaeteri Niana tutkunuğu da gartbii" Zini bi ciete takdı: Pei aa bir dei endisini bu derece isabee ua ee edebiir i?" argoarda ani şieperde vait buup çeşiti eerer ouuş oduğu için a asaıarının envaı ve tezar ei aında auaız değidi nca biiordu i, eseen eşeiş, ciddi si göeiş dotoru e vesieri teşiende eseri deşete apıaa fena ade anııa oş, anı ataa düşen bedbin ve baağacı ruu dotar o udur? Faa nibin oanar da çour. Ası ei endisini bu ii ifratan uıp ne eecanı ne de aşır taaa öç, ısaca sağa bir ada aıdır Ben şu vazietide aca öksz bigiele endi endie sağa bi eşis oabiir ? Madei bu ada i düşnebiioru akı erin dedi" vease azarys l s 301
Manevyatm üzernde y br tesr as eden son kana atm e yürüyüşüm değşt; tekra deşm e sert adım ara kümbee grdm Düğmesne basğım enern ışığn duvarda maum noktaya, yernden kadırp tekrar koyduğmuz aşa çevryorum dkkate bakıyorum rksız! San Görünürde br şey yok Taş öbürernden ç dokunmamş Davut çok y yereşrmş, dedm, esk aydu z brakmay sevmez Bu mauka mazsn bdğm ade güenmekte ata etm şte nayet cbyen meydana koydu, efendsn atatı Ona vereceker brkaç üz sa anı ben kendsnden esrgeyecek mydm? Bn tanesn avcuna sayar dım an da aca ssesnden br şey ayrrdı Yerdek r br aş basamak üstüne oturdum, ener de söndürmüştüm aranı oşuma gt Kümben kapısız g rş yernden dşarınn aca reng gttkçe koyuaşıyor Br eskk duyyorm ama nedr? Ben burada nsanarın çekmesnden sonra da b deree yanız kamacaktm; Brdenbre aıradım Köpek! Köpek nerede? Yensnn adn Da Ağaköydek köpeğn düşünerek Zam koymuşu; yan zam" sözünün köyü ağzı adığı şe k Köyü teaz köpeğe çok yaraşyordu, beğenmştm Zam! Zam " dye çağırmaktan oşanyordum ay vancağz da kendsne eren sm sevmş görünüyordu aba öpeker, keder e atar bzm tatığımız adarn çoğnu beğenmezer Böye sm m or? Yaışyor m bana?" dercesne yüzümüze baktıarını zevszğmze yaut zeszğnıza şaştanı tahmn ederm 302
Zalm'a seslendm; cevap madı Anlaşlan on da otomobile ben görmeden koyu göürmüşlerdi Nin? Zi ra geceleyn bancılarla geldikleri vait havlayp dikami ekmesini istememişlerdi uyrken basırmayı düşünüyor lardımdan bir sürü lan gei yor; düşmanlrıma br oyn oynamak tzak krmak iin kam yormakym Bnlardan bri acele Ştoraya gidp telenla hükümete haer ver mek iftiğe gizlice jandarma yerleştii deneye el aacak ları sırada erilei yakalatma "ınlaı kaybedem ama başalaı da avuların ya lar diyr aşlana geleceği düünerek gülümsüyordm Bu hayallerle daldğım srada epeyce vakit gemiş olacak ki methale göz aınca gecenin bastğnı gördüm Ş var ki yüsek ve retsiz ovalara mass gecelerdendi; karanlı ğ podösüet deri gibi tüylü ve yşak aynı zamanda yeni kaynamş zift gibi gri ltl hoş bir şeydi Dışaıya kınca lambam yakmazsam ydızlaın ığnda aha raat etra mı gözlemek mümkündü Hem bn hesaplyor he de so hadiseleri gözden ge iyordum damlarm Met şim kaısında Nhann ilk gelişin inkr ememişlerdi Üü de yağmrl gecede likte yattığn sdik susunda breşyolardı Ancak sabaleyin en yanmadan gitğin bir daha gemediğini söemekte idler Sebebi? ebbi u dene meselesi bnd sonra ortaya ıkıyor lınn elmemesi lazm İ ama nkr etekten bi meezliğe vrmakn ne ka? Benim ilmem yemez mi? Zatn işi öğrenmiş olan yalnız Davt O da denenin giz 33
lendiği nokta hakkında maumatsı N iha nı bir de gelmiş göstermekle dava halledilmiş olma ki erken iim e bir şüp he düştü; gerekten delicesine bi r şüphe: Hersekli güel sakın bir de, o yağmurlu gece gemiş ve sabaheyn erkenden gimiş artık bir daha görünmeolmasın? Hatıraaımı yokuyorum. Hayet ilk gecen vaka ve manaralaı gayet canlı berra. Üst arafı iyice silik! Şose kenanda duran söde boulmuş otoobile doğru amurlara bata ıka yrüdüğümü şorü orla indirdiğimi, sonraki vahşi cinsiyet sahnesini, hepsini bütün teferruatyla tekrar yaşıyorum, ağındaki sütlü ikolaa kokusun bile duyuyo rum Eve gidişimii de görüyorum Gerisini hatırlamıyor değim; ancak bunarda öbürler kadar vuuh yok! Sama, dedim, "edepsierin tesiri alnda kaldğım iin şimdi bana öyl geliyor Sigara kutusundan ıkan kroki göümün önünde . manca �öleri hnimden okuyorum Yeraltnda ünya Var ügr gülü . Çigier Hepsi ! Şunları da aklımdan geçiryorum: Mahut Aman isim lerini bir de von uydurmamştım herhalde Badur rach lomberg ereden nasılBiricat edilir?vn Ya Schikoca bir harp hikyesi? nlaın mikar , ka sand k tuttuğu ka kilo geldği? Bunları birisinin ba na anlatması aımdı yahut bir yerde okuuş olmalıydım L Oient gaetesi kocaman başlıklaıya ihnimde belird Nihan ı n vaiind en çıkarıp elime tutuştrduğu gaete idi bu! "Bu gaete 12 Kasım 137 tarihli idi İdarehanesine gdp koleksiyonunda bulabiidim; ira hl ıkıyor; eyruta
indikçe alıp okuyoum o nüshay muhakkak buluum," di ye düşündüm. Fakat şu dakikada asıl mühim olanı geceyi çiikte ge çiip geçimemekliğim meselei... alayım m, gideyim mi, gidip hkümeti habeda edeyim mi?incelemekte a vaamıyoum, kümbette, oup bütün ihtimallei deam ed youm. amın çinde ye edip kalan b tip va Me Hşimin şo olaak gaajan aldığı beli tbancalı ii adam! Bunu nedense hiç unutmuyoum Şimdi bile sanki yanımda, kaşmda. aanlığın otasında hiçbi şey göünmezken o kaanlığı hiçe sayan kendinden ışıklı bi hayal mahluku gibi alğını belli ediyo Baz ispitizma ktapaında uh laın güya oğalan gösteen esmlee astlaız ya Böyle bi şey! Göüyom da eimi üsem bulamayacağ mı biliyom uunu emin çitlik bnasndan çkaken em sokak kapısını hem de avlununkini kilitemiş, anahta laın yanma amştım Şayet Ştoaa gideceksem eve uğa madan olduğum kıyaele ylu tutuabilidim. İisi de b Zaten k deecede heyecan geçimiş, hl eyecanlı iken kendmi üselk muhaaalı hiç değilse süpizl bi gece maceasna atmamalı idim Meyanec Buuun otinde alıp sabaı beklemenin daha mnasip oacağını düşndüm. Niçin aklamalıym? z da kokmuştum. Ade kokuodum Koku bazı de manığın ve aklın bi eeksi, inan ktaıcıı olabi l alamız bu hakikati kaanın anaı ağlamaz" şeklinde anlaışla Kaçan daima kkan değildi vaziyei kavayıp mr ik 35
düşmana koay bir başaı kaandırmayı istemeyen kmi insandır. Kümbetten ıkıyorm . . Ştoraya gideceğim ve giderken yoda ne yaacağım kararaştıracağım. Evin önüne gediğim zaman gayet taii bir harekee başımı kadrdım ve odamın encereerine baktım aykıramadım. Yoksa haykırmak iin ağım amşım sesim ıkmamştı. Pencere er aydınık . . . Odada bir vard ambaa yak mışt ***
gemiş Nihan benisandım bekiyor diyedoğnihayet"Nihan bağırabidim yaht ykarda bağırdığm kaıya r koşyorm. em koşyor hem de şn düşünüyorm "Peki ama nereden nası girdi? Her araf kaa ve kiitli rdm camarı dikkate gözden geidim hi şühe yok ambaar yanıyor ykarda daha doğrs evin iinde mhakkak bir ins an var Bi t ae mi? Birok m Sakı a vt ğa önmüş omasın ? On da da anahar omas azımdı. amba yakı kendisini bana hissettirmkten ekinmeyen insan şühesiz ki dosttr ya Nian yaht vcdan aza dy dğ ii ge dönen ve eendisinin yardımına geen at Seseniyorm at a sen misin ? Khyam s işeyi ndamet getiren ve ksrn afet mek in fedakrklar yamakan eknmeyen yaadşta 36
bir adam oldğndan dola şimdi çiikte kendiine d şen azifei apmaa ani icap eere ilahla beni de, denei de mdaa gelmiştir Ne mahir nişancdr o i br i per blra on kşii abaha kadar oalaabili e bnnn n götereni aln nn orta ndan p erdeğil e erebi Zaten eki haddn rahat öşeğinde birliraka çarpşma enanda öeceğine dair içimde zah mmkn olmaan bi hi ar Galiba böle bir hadienin eşiğindeiz Tekrar çağorm "Dat Ağa Ceap ok amlada şk dro HarSrtmdan Işklar abir aş a aş klgeçti o, katlerim, bolordiken . İz bile kalmad rperme diken od Vdm bz gibi şklar öndğü için mi? Değil Üzeme çllanldğ kollarmn akalanp arkama çerildiği için donp kalmş m. lk dşncem ş old "Eah Dene eden gitti Belki de denenin bln dğ ere benim ceedimi gömeceker Başmdan aşağ bir ört Har, ketende n bir çal geçiridiğni anladm ak bağlanmş bir k hal ine oklmştm Fakat ağzm kamamşlard. Ne lzm ar Bamak da etmez bağna eimin çkmama için tma elb ette blilerd i dere raz od m. İşte kargatlmba edip eni bir ere golar. ona işi anadm Bi otomobil içindem, iki kşinin ortan da B adamlar konşmorla hor mamele de etmiorlar Haa akni de apolar en genş eri baa brakmşlar, 37
keaa ekilmişle Bir el sımı okşyo hem de şekale Ve Da Ağa ı mahlaşa sesii işiiyoum: "Ülme beyim . . Kokma Saa fealık ed e yok Hepsi iliği ii! B da geecek böyle olacağ belliydi Be Bi oka işi Arapa kıdakoşuyor idim başkas ımadığm biri Oa Me Hşim i sesi apa ceap edi Dem ek akaım da bada! Galiba k bi makaşa gemekedir Nihaye oo mobil haeke ei; edice de g seiliğii dydm Bir de bakm ki ym amışla Şo yaıda ora adam şeklide aladığıma göe Hşim Sağımdaki Da Ağ a Solmda de muhakk ak soyom: gdki şo . . O beli bacalı iri yakihei hyama Niha eede? Siile değil mi? Bimle değl ama ou yaıa gidiyo. Sii dağda bi köşke bekliyo Şimdi de akaım Fasıca diyo ki "Her şey delecek. Nebil Bey! Böyle yamak mecburi yeide idik sii o halde bakamadık Kö şeyler aklııa gelmesi Dosla a asıdası ı Oa da sordum: Niha ı e yaıı? Ayı ceaı edi "Cebel de blşacağı soa göec eksii "ala erimde fı lamak isiyom; bacaklam haeke e e di kollarımı da kımıldaadım Haykıyorm kıaıyo m ağım hiddee yeise acide köpyo Şo 08
yeindeki adam b de Him e Fanızca diyo ki ödü nüz mü? Pikü lazımdı demin mn olmamalıydnz aba dd Şoayı geik mi? Faknda mıyım? aen bütün b anlattıklam pek zıh değil Hem kaanlık tayız, hem de yüek ova gecei nedene li avt ğa yal vaıyo Bağıma beyim! Çıpınma öle yda etmez St maını bili onla ! Ulcaına ele ıkaıyom ve boyna ıpınmaya alııyom Yanımdaki am amaı hein kcağındayım özleimi eliyle ötüyo Telal e le ve haekele halamıyom Tek bildiğim ey kolmdakÖtein ızı Opek da dy lmaz old Rhatım Uk baııyo ein bi nefe aldım Atık ne konmak ityodm ne haykımak n e d e ıpınmak! enei dünmemeye baladım Nihan ı d a
9
ATiNCi KISIM
Göleimi açğm ama üdü i rel dasıda, el kalasıdayım Ama pek çıplak bi te bası D aa bembeya . Kayla yaak başı masası pede le e şey, epsi beya Hayı telde değilim bi asaedeyim Demek astaamşm be Bayılmışım a aşağda de i öüüy, açık de .. ealde yüksek bi yede bi dağ yamaıdayım dağ asaesid e üba dyaıda da ğa kmş ç asta a? "Beim bildiğim iki ae diye söyleiym bii e em saatym öbüü Yatağımda fılamak isedim ia asaelede ik isi e aımşı "Asiye di ımaae Aaba aisi deyim? akkak Asye 'de am b sada kaı açldı, çeiye ta yaı, esme se imli bi asabakıı kad di ülümseyeek Fasa sd: "Nasıl sıı ösö edii i aat issediys de ği mi? Teşekkü edem, iyim, bi aatsılık dymym i aa madı mı 30
Bu işlr biz bkmz z sonr doktor ynınız l ck onunl konuşursunuz Bn siz ilcınızı tircğim İçmyck olursm n ypcksınız? Hiçbir şy içm yck hiçbir şy ymyck çlık ri ypck olursm" Kdın ülümsmsni ksmdi tatlı sükntli ssiylr Burd iyilğinizi istynlr rındsınız di cp büün rzumuz bir w iniz işinz dnmniz." Drh dnck hldyim." Dokto ynı kird is hmn idrsiniz V lib yl olck Bilirim bu oylm sllrini Doktoru çğırınız mdm" Fn bir ülüşl ukbl tim romdn inmy hzırlnıyordum Kpı krr çıldı. Eşikt rnn iri y byz nlükü dmı tnıyordum birdn bumdım Son r htırldım Mtr Hşimin rdn ldığı şorü bu Bizi wl şorlük drk Frhn Çiliğin türn dnüşt cin nmd oturn dh sonr üzrm çullnn izbndut rpçdn bşk lis bilmdiğini sndığım çm yrmsı dm bnim şşkınıkl Siz h? Siz n burd krşımdsınız?" dmm kar şıık üzl bir Frsızc il şu cbı rd ndim kdim dyim Doktor bbh Mürbn" Doktor mu? Mtr Hşim'n krbsı oln doktor?" Et. ostunuzun krbsı Doktor Mürn Hşim artık bnm dostu dğildir lk rstta onu d sizi d konsolsum şkt cğim ortd bir cürüm r 1 r suç
3
Buna anunda squestration iga e de nir; beni kanunsuz oara hapis ve hürriyetimden mahrum ediyorsunuz "Sakn ounuz kumandan Biz szin dostunuzuz; ay ca konsoosunuz da işi biiyor müsaadesi anmştr. Hat te ena konuştum shhatiniz hakknda kendisine maumat verdim "Dorusu ertbatnz mükemme! Ben deneden vaz getim, Nihan iişmeyiniz Nerede o? Buundu mu? Doktor yatam n baş uc unda i di Şekat e srtm okşad ve "Buu ndu diye cevap verdi "eer süknetinizi muha za eder sözerimizi dinerseniz yarn öbür gün, hehade pek yaknda onu burada göreceksiniz hayr yemin ederim ki doru söyüyorum, inannz bana! Yumuşadm soruyorum "eredeymiş Teavvde yani İsraide Buraya ardk gedi; ken disiye uzun uzadya konuştuk "Dene işini de anatt m? İzbandut dokt or duraksaYamuru d; bir müddet a deiie di k i: "Bu meseeyi amadk. bir sonr gecede gediini, orada attn tasiatya ikye etti. st taran giziyor "Bravo Ebette gzer. O koay koay s r işa edec e ka dnadan deidir "Öye oma diyen doktor ayn zamanda bana küü bir bardak indeki renksiz iac uzatmşt itiraz etmeden itim uyaca soruyorum "Nedir bu verdiiniz 32
"omnial denilen müsein 1 bir terp Tatlı bir ge şei bir da uyu erir ize lazm oan budur beynini zin üzumuzca çalışmasnı ir moor gibi işlemesini önle yeceğiz Ço yorumuşsunuz azizim umandan "Hanz araybouş door Dene meseesi fazla yordu ni Hele Nihanın yo mu? na üzüldüm Nihn adıncağzın asl ismidir Hersei bi r üsüman dr Öbür adı ani ars ad deme istiyorsunuz ara değil mi? muzarım adırdım "Bu uyduma bir isimdir ben ö eini seiyorm "Filaki Nihan güze br si anası da güze oaca Gözlerim kapamı şı m Hoş bir göge ç indeyim elime nin manasını anama zun iş Zaen art ne onuşma isyoum ne de benimle onuşuduğunu Nihanın çilleri ni e yuman gözein göüyorum sesini işitiyorum "Şamo Şamo deen saçarınn urunç abuğu rengi benliğimi sad bu güneşte ısnmş rayihal ren içnde hatırlama udrem erdi Doorn söylediği olmuşu oor işlemiyordu bey nimdeki zangrı dd Rhatım İinci de yandığım zaman hasabakıcıyı pencere önünde oturr iap o r aziyee budum; uy r gibi p m Başıma gelenleri düşünüyordum işin içinden bir ürlü çıamyorum Dene meseesi şuum üzerinde hakikaen bir sarkın ı mı apmşı yosa Alman aına ede etmek iseyen 1 ün tşc
33
ler akl hastas oldm ileri sürerek beni b bahane ile marha neye kapatmşlar serbest mi kalmşlard? Hatralarm gayet blank Henü drlmamş amr l bir s kabna bakyormş gibi kabn dibini görmüyorm Berrakla var.seyredeyim siyorm ki beynimin iini iin dekileri amihtiyacm bir vhla Kafam güneşe konmş p nar s i le dol bir kalayl maşrapa parlakln alsn ter temi şltl berak olsn Hayr aksine gitke blanyor tortlaşor küleleşi yor Pencerenin demir parmaklna gö atm hasbakc yandmn rnda deil Yaplacak şey bradan kamak diye düşünüyom "gayet ys al hareketkavşmann edeyim frsataresine kollayaym ş birka iinde hürriyeme bakaym Bir gün de frladm m artk tmalar Lakiye yaht Halep tarafn dan hdd aşa ksi de nihayet yedi seki saaik bir yol Filin daha akn ama oralarda asker kon rol var tehlikelidr dye planlar ha rlamaya başladm . Konsolosm da hastalma inandrdklana göre Lübnan da kimseye meram anlaamayacam hesap ederek selame hd t dşn a kmaka blyom Vaiyetten anla şlyor ki yanma andkladan kimseyi somayacaklar yani ih lattan 1 memn b ir haldeyim söyleniyorm: Akl hasalarna tatbik edilen sl bdr tecrit! En yakn akrabasn ble göstermeler aten akrabam yok en yaknm at a idi o d a düşmanlamla birlik! Bana sadk kalan tek insan Nihand okor Mügerbenin söleriden b mana kyord Ş var ki ilk gecesi ihit göm 34
müstesna seime beraber buunduğumuz başka üne ri atıramata zoruk çeyorum Kafamın içi as o zaman büsbütün siseniyor koğundan çıkan koki bie zi nimde tecessüm etmemeye başadı Niçin böye? Nedir bu duman niyorum Böyece ün eçi ir ün mü? Daa faza mı? Pek rkında değim Unık mıyım uyyor muym? Onu da iyice tayin edemedm Geceeyn beki ediğimden bir e ce yaut üç dört ece sonra ii; afaarca sonra desem de our özerimi üzerime dikimiş bir çif özün esir a n da açtım Od a kaparanık omas ına rağmen acaba ban a mı ka ranık öündü? İzbandut dokorun üzerime eğip özeri min içine baktğını r edebidim ürküm Derken yan odadan canıraş bir kadn feradı aedince tüyeim diken diken odu Saç arım diki i yermden fıramak istedim D ok tor e erini ğsüme bastırdı Haykrdım Hayrabdim m? Şüpei "Bu Naın feryadı Niana işkence edyorar de dim u t akmdan eçrdm Dokor Müerben sözerimi işt mi? Yosa kamdaki ni m okudu? Muaak oan u Den enin s ın ı ermiyor ded i bien bi o Kümbe n örtüü merdieninen içerye sokuduk dört isikamete drt tüne kazdı içbir eye astaadık eni yaına öürünüz yam söyesin Anarın epsi sizn osun Bizi serbest bıraınız; söz eryorum bir 315
daha balaa amayz, memlekeme döne Nihanı da öüüüm "Dav Aa ikinize d e üvenmiyo onn ki baka "N e ibi? Ne isyo? Bi addc daha ko p idi biinc isinden çok kokn çalışıyo yüek szlacı akı oladan aamaya m; doko b sefe üsüme aandı bolacaım Zolkla diyom ki "Hepinizden hesap soacaım! Hepiniz cezanızı öeceksiniz Miyonlaı alsanız dünyanın öbü cna kaçsanız şel ve kıyafe deişseniz, ne yapsanız sizlei, s en i Hşim i Da yakaayacaım ebeec eim h em de Nihan a eva ödüünüz işkencelein daha mü hişiyle ! Bnaı söyleen Ahme Miha Efendinin çockl mda okdm namadıım bi omanı o omanın dehşe veici sahnesi özümün önünde cananıyo; bi cella emeklisi, pek sevdii biicik kızına fenalık eden men bi adamın ak odasına izlice sok Gece hein ösüne op azına bi süne paçaı kadıkan sona bıçaıyla bi özünü oya ve salam kaan öbü özüne b pı h anmış özü yaklaşıı öse ayıla bayıa uzn uzn seyei Be n de elei1 aynı cezaya çapıacaım ha ş Doko Müeben bi aafan da eskin edici aı sözle söyemekedi "mandanım ca edeim heyecanlanmayını z en dinizi yomayını z Dnlenmeniz yumanız lzım Kimsey çaımaya hace kalmadan size ine yapam aha ediniz 1 ş
31
"O şkence ekerken nasıl raat edeblirim? Gösterini onu bana Belki yola getirir, istediğinii söyleirim Zavallya neler yapıyorsnu? Tırnaklarn mı söküyorsn? Etine kıgn ş şer m sokyorsunu? Oraağ engiisyon lümler mi yapıklarını? Feryatar ekrar duluyor ama artık boğuk, inili alnde Beki aka tükeniyor Belki son n efesni vermek üere Çırpınıyorm Şimdi od ada biri kadın , öbü rü erkek iki kşi var iksi de beya önlükü, astabakıc veya doktor Asrye şi yrduna bir etenin el amş olduğunu ükümet bimiyor Biim konsolos da abiatıyla abers kendisini asalığıma inandırşlar bir kaabilsem? akat daima ilaarla uyttuklar, lık banyolarda vücudmu gevşetkleri iğnelerle dimğ aliyemi enledkleri iin mkn bulamyorm ki Ya mecasii, yat dnleşir din eşme ekrar ştrluyorm İşte kolma gene bir iğne vurdular Nian öte odada ıstrap ekerken, acılar sııar içinde ecel ter dökerken ben raat raat uyuyacağm avsalama sğdramyorm an ne kmldanabiliyorum ne de ağlamaya muvk olyorum Zaten en büyük tiyacm ağlamak usamş, acmış gibi ağama iyac duymakaym Gölerim ağlamamaktan yanyor, bebekleri kıyor Gırtlağn yanmas , midenin kaınmas gibi br şey Tıpkı usuluk ve açlık üyaarın renklisi nadirdir atta keif erici eirer de, mes ea erar, morn, eroin insan renksi bir leme götürür; mavilikten marm göklerde uar gr sularda rür beje alan belerde ge er kuşn ieer toplarsn Ben şimd ne amamyla 37
renkli, ne de renki, toğrafçılaın "epia dedikleri açık kaverenginde bi boşlkayı m Nianı da, açlanı da çillerini de o renkte görüy m ynı enkteki çıplak cd bi çamıa gerlmiş, böğründen gene epiade enginde, lakingte daaen ko bi yok kan ııyo va ki ün acı çekiğini aame Akine çok aat Gülümüyor diyebilirim "Ne yapala _dymyorm diyo, "boşna ame t! Sı rmı vemeyeceğim, alamayacaklar Den e biimdir! Yatm a bineceği, dünya trna çıkacağı! e kbbe şeklindeki tavandan bir deik açılıyo, alnlar dökülüyor, btme tükenme bir aln yağmr Hayır bir çağlaya! Nian altna örtülüyor ncak b altnlar da epia renginde! Bi de ş va alp e çıkayorla, anki mkav vadan yapılmışlar Ko, kaba, ymşak bir e Sikke şekli ni almış kğıt evaları gibi dökülmektedirer Feyaar keildi Yalnı feaar mı? Hiç e çıkarma yan, e vermek aaını kaybetmiş bi dünyadayım Ben de bağıram avada itreşme aıl emeyeceğinden kime dymayacak am gitikçe aalıyo iç kalmadı, arkZaten bir şeyayrmak de gmüyom ne bakaken, ne de gölerimi kapayıp düşünürke l aç e r denda böye teir ediyor **
Bir gün baya apedildiğimin kaçıncı afaında ya t kaçıncı ayında idi bilmem kendimi başka türlü bldm daa ain ve daa a yorg n Peneeden dşarıya banca 318
d bn Lübnan dağl zn sein yağmlrl yıknmış hkk rengine kavşş gibi göründü Beynmn çi de nı hlde Sanki orsı d serin ve prlak em dış hem ç emmden bi berrklık vr lk düşünce "Büykş bi old r hslık geçirdim krdm gb Gerdikler khvlyı işahl yyom şmdye kdr bn zorl yedrdklern hıramkayım. ve geenler pek kolylıkla ve pçık hııyorm hem de nlı a rndan yırıp vklar ve şhıslr gerçek hvyelerini vermek sreyl e Ası mühim on Ne D v Ağy ne de Mer şm e krşı düşmlık dymyorm Akn e ikisni d e özemişm. ele khymı şimd krşımd blsm öye evneceğm k asbakıcım kendlğnden khv ememe memnn omş mandan ded sizi ebrik ederim bgün Dokor Mürgeben'e çok iy br hber vereceğiz. flardn beri beklediğ hber! Öğleden geiyord ve on bevel re doğ r . değil mi Konşmamzın ş son ksm lf ol yzılmaışr b değer şımkadır Şmdiye kadar zmnlar hele sler hkkında krm yok h gecelerle gündüzleri ble brbirne kaşyordm Kend kendme söylendm: " dah deli olp çıkakmışım Fen bir şr bozkğ aamış benzyorm k mhkeeszlklerm nerede nsıl hngi esee e bldı ar hsalık halini dı enüz yin edeek vazee değilim. 319
Haırımı rcalıyorm. Önce ızıl açlı adın zihnmde eceüm ei. am l ec e şoe enarın a çeilmş boz oomobildei adın Gene oracai ahney de örüyom, özle, inaçılıı müz avamız ve onrai had ie Çifli binaına dor ürüyüşü de özümüzün önünde "O adar Ben b adını bir daha ö rmedim Hele ündüz h ç aşılaşmdım dye a bir hüme rıyorm caba eceleyi de mi örmemşim? O da haa br mhayyilenn m cabı? Gene ereddü başlıyor "Pe ama dene şi? L'Orien zeeindei röporaj? Gazeteyi odma aiyyen emnm Emn oldm şey ler araında çiie ecei eçiren i adam, Mıı dan e len üzel adınlar meyhanec Br da var. "Taş ovğnda ? O yo m? end alime endim cevap veriyorm "Tamamıyla yo diyemeyeceim azıcı blaı ama ha ırlıyorm, içnden çıan roiyi de öür ibyim. Nhaye anlıyorm i başmdan eçen erüzeştin bazı berra bazılarını lbei olara yaşamışım ene deıımlanı öyle haırlamatayım Zamala realie ile haya ralarını brbrleinden ayı eee erçe blablecem Meela Dav anın yah Me Hşmi n bana b h a büy yadımlar onablr Görüşürme yaağı acaba zn ürece mi? aabaıcıdan orma çocl olr Verece cevap müphemdr zaten dorn o da blmez endim heyecan e yornlan ereme iediim için deme i ş başamış on vaaarı rcaamaa vazeçiyorm rimi 30
zararsız şeylrle çocklğm mektep hayaım şilep süvariliğim düşünerek avyorm Dokor sizin bgün bahçeye çkmanza müsaade edecektir dün b ahsi geçiyord diyen iy yürekli kadına gülümsüyorm Elimi züme göürdüm parmaklarm bir sakala sürn dü Skallym şimd! Verdikler el anasında çehremi ema şa ediyorm e kmral kıvırcık sakaın bana pek yakışığn görüyorm caibi daha genç göseriyor. Üç sene evvel güney deni lerine açldğmız zaman gene ka armla saka brakmşım nedense o srada yaşlandırmışı caba sakallı halim Dav ğa avka Hşim ve başkaları nasl blacakar? Başkaar söünün içine kıl saçl kadn da dahil cak b sabahan ber ona Nihan ismini ermiyorm ; mrıl danyorm Büyk ir ihtimalle b ism ben ydrdm! Gece isim laı etemişk. adın beni Şamo diye hkir etmşti ben de ona dah a ağ r abirlerle karşlı k vermişm Sonra seişme bhranı arasında malm harcıem kelimeler klanmştk harladım Doktor ügerben bir gün miniBirden söylemişt Sara m deşt aşel mi Öylehakik bir şeyis Daha zyade bir Msei ism di Demek b kadın Yahdi idi; zaen kızıl saçl çlli o lş da çok o ırkn oldğn göseryord Dokor ügerben o gün öğleye doğr her sabah old ğ gbi odama grinc halmdek eğişikliği bir bakış ark eti üü güld Bonr kmandanm de d nasılsn z bakalım? Her halde kndiniz i blyorsn değil m 32
Eve Fena bir rüyadan uyanmş gibiym hakik dün ya yahut üyadan sonraki lem bana şimdi sevimi, atlı gö rünüyor Daha doğusu rüyadakinden iyi bir haldeyim Bir şuur aksaklığı geçirdiğimi anlyorum . Böyle şeylee son zamanlarda çok raslı youÖyle z Dünyoldu a Habi'n in icaparından . . Bereket sizinki haf t; ek de uzun sü rmedi . " Ne zamandan beri hasanedeim?" Yedi nci af a . " Ne diyorsunuz? Şimdi ağustosun içinde miyiz? Bugün 7s
ah a edeim kalacakkimıha yım? Ümi ta sonunda memeketnize dönmek üzere buradan ç rsınz . " Dönmeli miim? Yani tbben dönmem mi lazm?" Yer değiştimeniz ydalı our." Pek çil? Onu kime brakacağm?" hyanız dönüşünüze kadar idare eder; Mer Hşim de ara sıra baka üşünmeyniz bunlar! Ne bunları ne de eveki vakaları " Düşünmeyeceğim Dokor. ncak bir noktay merak ediyorum orunuz" ızıl saçı kadın . " usum; somatan uanıyom aacağım cea men çıkar diye de korkuyorum üzüüyorum Ee? zıl saçlı kan hakknda öğrenmek isediğiniz nedir?"
Tamamıla haal olup olmadığını kesremiorum da oş, olan bitenlern hangiler hakikat, hangileri kafamın iadı? Daha pe ii art edemediğimi sizden saklama acağım Doktora hastabakcım bana zcık dedi buruldular gibi geldi Mgerben kendisini çabuk topladı, : Gae bi en z nekahat deresindesiniz avaş avaş düzeleceksiniz e he r şei ar ed ece k hale geleceks iniz Sis tedricen dağılacakr, ahu birdenbire Denizlerde de öledir, sisin bazen birdenbire dağıldı ğ haanın berraklaştığı olur Brav Tamamıla an aziet Bahçee çıkma ister misinz? Bu arzuy duyuor musunuz? arar veremedim nihae: Olsa da olu r, dedim, olmasa da Bük bir isek his setmemeke beraber lazımsa çıkarm Belki iyi geli Madam Salha sizinle bulunur şundan bundan konu şursunz Giyinmenize ben ardım edeim Pijama ile dolaş ak hoşunuza giez Baktm valiz içinde çiliken birç kat elbse getir mişler Şu sakaldan d a urtulsam Yarın berbero işi haeder Metr şimi göremeecek iyim? hamla konuşmak iiorum Onlara da sıra geece; pek aknda bikaç gün için de tedri deece eec yvş vş 323
Bir kişi ile daha karşılaşmak arzu ediyorum ama bu şah sın gerçeken mevcu olup olmadğın kestiremediğim için ismini vemeken çekindim Zaen asl ismini de bilmiyor dum Bozuk km ona Nihan ismini akmış ayra bir hü iyet d eman uydurmuşu Ya da den meselei? yarabi !erek Ne hikliyMüslüman eler bunlarkız Naıl icae etmiş dzenlemiş üselik inanmşm erkesi de inandr maya çalşmım! Şimdi harladkça gülümemem lazm Gülmsemek şöyle dursun, hem korku hem de keder duyuyoum atta diyebilirim ki hayal sukuun a uğramış gi biyim Neredese hepinin hakikat olmadığına anım skıla ak çimden söyleniyorum Cephane andıklarına doldur ulmuş Üç altınlar T 21 ·sandk! Bir Omanl alın 720 gramdr yz bin anei 2 1 60 kilo tutar Küçük bi kamyon ykü bu! Nihan ile bölü şecekik Lakin birbirimizden ayılmaaaktk, oraklaşa ir yatmz olacaktı, kızağız benim böyle bir lük gemye kumanda etmemi ityordu Kendimi oparladım Biraz daha düşünem tekrar inan maya bşlayacağm, ani haalğm nüksdecek Şu var ki, yedi hata üren kapal hayaan sonra ilk de kauşuğum açık hava, dağ manzarası sk ağaçlarının rayihalı gölgei lai öğe saa, hiçbiri bana hayalimdeki iki nes şeyden Nih an da n ve beyaz yatan daha güzel görünmed i ata bir ara gen e şüph ele ndim düşünüyorum Bir ertip karşısında bulunmadığma emin olmak için eimde hen ki delil yok l haaneler bazen büyük selein ahrik eğ ihtralar dolasyla meşum aka mm ğrs 32
lara sahne our Babamın küüphanesinde Fransızcadan tercüme eski bir roman vardı: Mecnneler Tabii Brada öyle bir aka geçiyordu; sonraları aynı mevz üzerne azıl mış ne hikyeer, ne havadisler okdum. Kamda bir gayri tabiilik de issetmiyor değiim bnahalde ikidetutyorlar bir yaptıkları iğneler sebep olablir. Beniama sersem Bir müddet iyilecekmişim gibi göserip ekrar asa edebilir ler; yeni iaçarla hepsi mmkndür Rsya' da ilaçlar kulla narak masmlara cinaeler iiraf ermiyrla mı? İşe k vkan çıkan Abdullah ksnu şimdi özmün önünde duryormuşcasna görüyorm krokiy de! Son hüü verdim "Bradan çıkmalıyım krtulş ve şi yolu o Etrafımı b masala ekke oyldm lakin adam Salaı şüpheendirmeme için vatile yaptığım seyaha lei anlatıyorum br zaman mharrriğe özenip yazdığım romanım hakında izaha verorum Birdenbire sordum "pece oluor bir gece kadın atarıya uyanmıştm Rüya ve kbus değidi mhakak bir kadın işkence ediliyor muşcasına haykrıyrdu iz de orada idiniz. İştediniz mi Haırlamıyor msunz vet yan dalardan birindeki hasa kadın kriz geçirmişti Alanmıyorsnuz; hakkaen bağırı çağırmış "Ne oldu bu kadın "yle Basit bir sinir bhranıydı çk evne döndü aat se ana yabancı gelmemişi ihannkine ben ziyord diecekm sust iiyalı davranmak bahçe gezinierine ara verecek sözerden e hallerden sakınmak icap ediord. 35
Filvaki n e zla ha sta ne de iyileşmiş görünmeyerek ha rekeerimi saa ayarlamak meiyetnde idim. Ytt ğm sözün yerine şöle dedim Memnn oldm. Ben kadınlara karşı yka yürekli ymdir ısrap çekmelerine dayanamam Genç miyağlamalarına di Oz yaşlarında ir esmer güzelydi " Ağzmdan istemeyerek kaç : a sesi sarışı ndı . .. ızıl desem da ha doğr " nlamadım Gülümseyerek izah ediyorm gaımı düzeltiyorm Sslerde de renk asar edileilir nitekim ir Fran sız şari harern de renkli oldğn söylerdi Böyle düşün mek r akıl mvazenesizliği değl mhayyile ve hislilik kvvetnden ileri gelen ir düşünüş ve dyş hssiyetidir Mesela siz ğday renkli kmra hanısınız sesiniz ten rengin ze yn istisna sı pek azdır oktor ko esmer sesi de öyle. Hasta kadın mhakkak kızıl saçlı idi çilleri de var dı Benim üze imde sesinin ırakığı tes ir " n şm aşka haslara kaışryor Günde türlüsünü görüyorz Belki de kadın kızıl saçlı çilli idi" kaç Madam Salha öye söyledi ama inanarak değl vaziyeti dare etek ir hasa ile lüzmsz yere münakaşa çıarma mak için üphem yok sözlerimi az sonra doktora tekrar edeektir Seler renk yor ve hl eskisi ii açlar k zıla ça lan kadını düşünüyor Zavall ını n h alini eğenmiyorm diyeekr. Hasaakınn şeekeye dahil olmaması ihimali daha kvei. Zaten doktorn demink sözlerinden ş an 26
lşlyor hastaede çkarsalar bile bei buralarda tutmaya caklar heme memlekeime hut başka br yere ödere cekler Sebebii alamak kolay dee basii açamda korkuyorlar bütü izeri silimesi içi zamaa ihyaçlar var İşte böylebelki olude ca Niha söylett ike sora çokta uzak laşrmşar büsbütü ebediye usturmuşlardr Srr fşa emedyse e yapmşlardr? eli damas vurarak ou da şu bia içide alkoymalar başka ihmalle bir yere kapamş olmalar mümküdür Ya uyuşmuşlarsa? Öemde hayırdm adam Saha telaşa düşü ve uzakça bir mesafede bizi tap ede bir hademeye ar diya deek daha doru olur esedi emek ki azl bir deli imişim ib erafmda hyat tedbireri almakadr Acaba hakikate öyl miyim? Kedime hkim oluorum diyorum zizim madam Salha Ne sebeple bardğm size izah edeym Bağrmadz . kumada Ya" Başkata bir şeyolduum söyleyemedim tkcak şüphem kalmad be hasym muhakkak. bu asala de ei varlğ öğredikte sora o yüzde mi tutuld, za heyea ve sevçe yahu el m geçirememek edişe side i? Yoksa dee hasa eseri, kedi cadm m? Şimdi hatırlyoru yamurlar başlad srada bir aca yipik hssemekte idim a u plee kelimesiye yu muşaay çaşyordum gecelr uyuyamıyordum müthiş br ca sks çekiyordum aş arlar işahszlk kararszlk gibi başka alametler de ok muydu? 32
Fakat bunla kuş uçmaz keran geçmez bi r çi lik binasna kapanıp yaşamaktan da ileri gelebilirdi ek can yolda şm Daut Ağa idi Bait bir insan Nat Pinkerton serisini okup en u k bir hadiseden kuşkulanan cinayet izler sez me ye geçrmişti çalşan khya son günlerde el ine mesi akmkri denelerde idiDe ne Adası tercü Kendisini de eşkıyaığa çktğı gençlik derinde dene aradğn söyleş Doğduğu yer olan Kurtkö ciarnda Aydos tepesnde güya Ceneizler zamanndan kalma bir de ne bulunduğn işitmiş, iki arkadaşyla bu hazineyi keşe ça lşm ş N ihaye bumuşard da akn sadece kırk üpleri Başkalar daha ak daranmşlar, altnları götürmüşlerdi caba o hikyelerin tesii altnda kalmışm? Pek Orien gazetesi? bdullah kutusunu da ismiyle, şekliyle ömrümde hiç görmediğim halde nasl uydurabilirim Bunda bir iş ," diye eski kanaaimi ekaradm, has neden kurtulmadan doğruy öğrenemeyeceğim Bana ka lrsa haaarımn hakikae uygun olan tarlar ar hayal ile karışmaları da Bütün mesele realiteyi sapk ahayül e a awur Nihan' bulu rsapürüzeinden m isediğim ş eyyaıp ol r. ,meydana şuradan biçkarmak r kaçbilsem *
İşte bu da old u Nasl kaçtmın tasilaını icap eders sonra erim Serbestim Hasaneden epeyce zaka, ikinci derecede işlek, al tlanmamış bir kö şose kenarın daym bo ş bir otomo bl gözlüyorum. 32
Blnc nereye gieceğim? Htlran geçmeme ya rycak erkım yok, prm a! Ewel pr laım tt bi neceğim otomobilin ücretini bile veremem Verecek oln birinin ynn gimekliğim laım Kimir b m? Bet kpcısı gel i m oriniğim erl Normni yklnırmOtei Çiiğe iç aklım ğrymm Konsoloslğa bşrmk a telikeli fk sökmek üere ekrr ürümeye bşlım; ört sttir yürümekteyim m seincimen tkilik myorm Yalıkçılrn işi olanr a sonr şere inmek için rblrıl b yoln geçeceklerir vr ki Ber görünmem oğr eğil Köylere e girmemelim rma mml shiim mk emem pek yerine Yerine olğn kımn geçiriklerimeki berraklıkan nlmktam ime üşünüyorm i Mesela bir gün Be t krşılştığım esibe Hanı m l kı Mnm e e üşü nü m n i vktiyle iang irek ene kmr oyn ığm an ımı e şimi Lübnanı tüccr Abüsselm l e lenirği Aresini vermişt o ymn Nesie er ic işe yrr beikı ükemmelen giler par verikten başk bına er kpıy bşvrr krtmmı temin eer Hafamı krcaıyorm vi hngi mllee, ng so kkt, kaç nmara ii? mm! Kantr esi88 nmr B ca e n Mekbi cirı nar Elime koş gibi blabiliim " iye söyleni m ümit beliri, senç iine im Fka a sonra yeise kalım: mesim ya ire omlar, a ebe l ' e çıkmıa t s l a gtmişler 329
karşılaşacağımı müjdelyor! Norma nsanlarda rastanan byle br sezş aleyhmde tevl etmek1 haksızlık olr abah sernğ kır manzarası hürryeme müdde be olmasa da kavşmak saade madd ve manev dnçl ğm arırdğından yorgnluk duymadan yürümek eymboynca şehre kadar necek keem Derken kendm r ky ağznda uldm e henüz garajdan çıkmış müştersz r kra otomobl nümde! Frasızca sordm: "erbes msnz "Naam ya seyd! Lazm skarça? "Ee ıskarça O tabr Lübnan da dolmş manasına değldr braar da başka müşer amadanttan arabamanasıa klanılr abk Türkçede aı abr kalabalık ve sıkşmak demes dr denzcke se gemnn pek sk sf halnde yüklelmş olması anlatr alı alyancadr Gene Arap memlekeernn br kısmında arabacı sağ ve sol yemnek "şmalek ye anlatrsınız da doğru gmesn stedğnz zama d harn azıcık "t ye çererek ve şesn değşrerek "Togr! Yan doğr dersnz Ben de otomoble grnce Bey r şaret ederek aynı tar kllandm Bzdekler gb brada takern çoğ y arka yeyen adea üks araba ardır Yokş aşağ dnemeçlern brnden bürüne çevrle çevrle tatl r esnekkle denz sevyesne nmekeyz Al çaldkça hava değşyor ısınyor boğc omaa başlamak zere . sos ay Beyrua e büün ahl boynca bna vl ş edeyoul 33
t geçer; ebel de se doyum olmaz Sıcağın benime vurmasndan korkuyorum Tek tük hura ağalarının da yükseldği enkincri dikenleriyle eil muz ağalarnı arkada bırakarak şere girince Nesibe Hanın adresni şoreterii söyledi saptık karakoların önünden geerken siersol gibi apıor endilim}� yüzümü örüyordum Ne olur ne olmaz! Zaten erlemyor değlim de Kim dar kimi geniş birtakım skaklardan döne dolaşa Kanar Caddesine ktık Şore 88 numara ben österdim; durduk
Bura evleri de ala biretra nevi görerek apartanlar merdivenleri aıkadır Haa ala ıkarama ireceğiniz katın kapsıı alarsınız kapc oktur Sabık kumaraneci kadın acaba hangi katta oturuor? Kime soracağım Otoobilim beklettğim sölemee acet var mı İşi talie bırakarak brinci katn iline okundum Ev e mizliğ yapar kıafette başını tülbenle örtüş gğsü bağrı aık tobalak ir kadn kapı araad Franszca sordum Tüccar Abdüsselam fendi'nin evi burası mıdır? akışıklı bir erkek olduğum söleişi; ayca Lü nan ak urisere alışmı yabancı kadrin blr nazk nsanlardır Abdüsselam Abdüsseam Et adam Zaneder soad olaca sanulu bir Türk anımıla evldir Si de ür müsünü Türkü adam bapları 332
"Byurunuz iriniz braz dinlenniz. ira Yaler şehir de değl "Cebel de m? oka.. zlamaya Bikfayaya çkla. aka her pazarei cak bamadan saaemizler ekze doğru Madam Nesbe evine elir hava aldırır braz ene dağa döner "Muhakkak elir mi "Şmdiye kadar hiç şaşmad Biz bu aile le yi örşürüz. Buyranıza! "haz emeken çekinyorum; biraz doaşp "Öyle şey mi olur? Griniz. Saa ekiz Neredeye elir Çekinmeyniz evde ek başıma değilim. "Şore eckeceğim beklemesini öyleym dönerm "Buradan elenirz. Nazk kadn kyafeine zere kadar ehemmiye verme den ahanlığa çıkı orklukan eğildi ve apça "a şor! Bekleyecekin Arabanı öleye çek! Emrni verdi lave ei. "Şimdi sana şerbe yollan.
miarlere şere ikrambuzla edle bilrLübnan' porakad ahuabaha l şerbe . içinde bir parçak Şeben mi şarapır şaraba e nei denr lk el diğim ünlerde bir ky meyhaneine yolm düşmüşü doğ ru öylediğime inanarak üya rapça "Ene uşrup şarab! demim önüme ül şurubu eir işled. em eve iriyorm hem de bunlar harlyorum ü ümsüyoum Nesibe'y bulacağma memnunum Daha ol aa ş dairede kalrm saklanırm. k ahbabm ahbap 33
ğ bir ara epeyce iei görmüştük bana bu müsaadeyi verir beki kendisi de yanmda kar Ev sahibes beni güneş vrman bir odaya ad özür deyerek ayrlrken dşarya kulak vereceğni hanum yani sonra asik şurup Nesibe geince çağracağn söyledi kyafende getirmiş Geren gene ev temiziği aze bir hiz metçi kz di B cakann dzerne kadr meydanda ço _ rapsz hata terksiz ouşundan mahcup değidi Lünan da bu haere aşmşr bhassa köyüer yazn o kyafee do aşrlar, sarnç ve kuyuardan su çeker esterini dodurr omuzana kop dönerler
Söz aramzda, körpe kz olgn kadarceyannkier beni beğen di Şurubmu iiğim srada gözlerihanm bu gözer munisiğinde r syah, set krpki dagn bakş idi üze rimden ayrmad göz göze gediğmiz zaman yere eime mşti, ursuzca süzmesine devam etmiş zcağza bakarken gene Nihan haradm O derece vzuha haradm yzünün haarn en ve göz renkeri ni dudaklarn görür gibi odum k kendi kendime söyen dim: Şaye sadece o yağmurlu gecede otomobilde bir de c karşlaşsaydm hafzama kabi eği bu kadar mükemmel suree nakşoup kamazd Benm bamda geçener birer hakikat Nihana günlerce geceerce beraber bndum" Be onu düşünüken dşarda bu memekeee mahsus öteier dene daaveresi yüzünden yaan söyedier eresi sabah ekenden gittiğini e bir daha görünmediğini iddia etie 33
ereket başka ahitlerim vard ona bankada rastlayan otel kapıcısı konuştuğu banka memuru Pek icap eder se bizi çilikten eyruta götüren şorü de bulabiliim Otomobilden indği sokağ, önünde durdumuz bnaı eralde haırlayacaktır; zl saçlı çilli içime fevkalade alımlı bir kadnı unmasna hiç imkn yok. İçim smıyor; sik olur Nesibe bugn gelmezse fayaya gider endisini orada yakala. lah vere de aada bekleyen şo r daha la duramayacağını söyleyip parasını istemese! en onu düşünürke dıarıda bu memlekelere mahsus üksek sesle coşun iltitar, eraar şild; muhaak Ne sibe gelm. Evet oun sesi rapçayı öğeiermş, yerini benimsemş, adeta aıyor Odadan içeriye giren o . Boynuma sarılıyor Gurbette böyle olur muabbe e samimiyet termometres daa az ta ndıklanzda hatta sevmediklerinizden bie ummadık bir hararet kaparak hemen kırk dereceye ar bir ne hasret buran ve saıaması halini aldğ da olr Hangi rzgr att sei Nebil? Ne ii ettn de aradın ek sendim doğrsu Gel bizim kata çalm. Orası da ha seindir diyor benkarya de r düşmüş saçlan okşuyorm: ramaz olur muum Söz vermitm Epeyce geciktim ama geldim şte Kzın nasl İy diyelim iyi olsun Merdivenleri çıkaken izah edyor Hiçbir şey es değil ama ocasıa sınamadı klı kr İsanbula dömeke Cebel' de anur dedi olmad Bereet bdüsselam bir ii içi skederiye'ye gi daa bir haft alack Kz ees adı. 335
Damadnn seyahatte olması mükemmel br haberd urada yahut faya' da araya yabancı grmeden saklanablrdm. Ee gren Nesbe hemen erdeler e pencereler açtı anlaörü de palı haay değştrd sonra yanıma gel d Fazlauysa sokulganlığından hoşlanmadım ama dare etmek lazımdı daranıyordum "Lersen r du yap. Sana yen br atet de errm gömleğn asalı kurusun Zaten ben de br su döküneceğm urada günde on de kanmadan durulmuyor Öyle ded e gözümün önünde robunu baından srı erd Vücudu yünden aze kalmışı ücuarın da yzler gb ek bön çapkın, seml eya semsz olanları ardı; bunla güzelker yahut çrknlkler harcnde baz ek kusur e mezyetledr ncak kadnda ücut ne olursa olsun erkeğe erkekçe arzular eren çehredr Nesbenn yarı çıplak ücuduna kaıız bakarken Nhanın cudundan br şeyler haıamak sedm Onunkn de md gözümün önünde duran sabık kumarhane sahb kadınınk gb çlke kaldığ zaman gece e gündüz brkaç de görmüştüm Hayır! Nedense haırlayamıyorum ken kendme dyoum k ızıl saçlı çl olduğuna göre u ücudn sıcak beyaz renke e yer yeralın sarısı tüylerle süslü olması cap eder eden yce hatrıma gemyor Hç görmemşm sank Harımda ek z yok Hamam arafna doğ ağırlaşmış kaçalarnı dere de ire gden e sahne "Hee su dökün gel de sennle cdd 33
bir esele konuacağ, dedi kir danıacağ bel de yardını iseyeceği Evleniyor usun yoksa? Zaen geri dönek ve o kyafee br üdde daa görünek içnerakan vesie aryordu; yanaonra ourdu öyle çalayacağı yıkanıı Yıkan! B de i evleneke alakaı deği Taaıla baka ir ey kla gelez asala alaz eylerden! olarından uu, aa arafna iiyoru Yıkanı olarak sabun kokuar içinde sern vcula yana döne eci eiğinden sözüü dnedi Vanilaörün önünden geçerken gaiba kasen o yolu uuu yeni ica kobinezonunun eekleri çırını aalandı Ben nayon gözleii kapadı enüz ksa, aka acera örüde dör be kadına rasaı k eebbüsü ekeğine yan bana brakaı lar f roü kendi üzerlerine allard Onlarda ı daa devamlı bir iy esr uaza ediyoru oksa kadına akı arzda en davan olanardan Nesibe kaısını açık bırakğı aada idi duşun al na geç, tazykli suyun bana serin sonbaar sağanalaı nı arlaan sesiyle arzular uyandıraya çalırken kendi sualie ceva veryoru u br kıva ölçü eseesi üse ile en arası ekeği za yorada ayn· zaanda ini ek kolaylaıradan areke edenlerin yani sekerni gizleeekle beraer can aar örüneenlerin aralar öbürünkünde daa atlı daa devalı! Kadn srnaşk oaaıdır; 337
nefine güvenen böyeinden hlanma; hanana mad di ve manev uwetlei düük tembel ekeledi Bi çngıak ei iitldi Neibenin yıkanmaı bimiti nda beya ba göündü dedi k "Kapıya baıve Bendeğildi. bu yafete gtmeyeym Acaba ge len kim? nallah damat Değilmi. daha ala bekleyemeyeeğini öyl y Ona duman iaete bididim kadna uym "Yanında paan va m? a eiken Abüelamın yahaneine uğam k pen ç yü ia almtm Çantamda duuy Yeti mi? Neibe yaadılıta kadınla he bakmdan öme v müif lula; ne paayı eigele ne kendileini kii haknda da heaba alla eme angiini lua un "hacamak nada hi bi ihyaç ve keyt. Şimilik oe veeeğim kada laım "Needen geldn? Cebelden Bilhamdun taafndan. Çanta açp bi mi be lialık aldm Bualada pek pai bi paa lan 5 ialık evakı nakdiye1 de balmıı. Bcm ödeyp gei döndüüm aman Neibey kanepeye uanmı buldum h blu idi ama buna yaı aılm vaiyee! Ayn kanepeye yaına iitim bi elm tna da yadm uuyum. Ee anlat bakalm dedi hehalde baından geçen vaka eneean laak. "Tahmnnden ala. Ben bi yeden kaçp geldim Bi kadın mı kapatı eni? v kd ğ p
8
Belk işn içinde kadn da ar Pois arkada Hishaneden mi kaçtn yoksa ayr aklna gelmeyecek bir yerden Haishaneden daha fena bir yer Öyesi olam Olur Tmarane lak kadn irkldi kalkmak istedi Sına dayal du ran elimle cudunu bastrdm em de lzumsuz bir kuee nciltecek kadr Demin tatl arzuara dolu szlanan gözlerini şimdi korku brmşt ç hal ile aka edyorsun diyebldi özleri araştryor gzlerimin aliba içine dalmş hakikaten oluki olmadm deliliimde karar deli lmşt ekrar kalkmaya yelendi kendsine sardım bramyorum diyum ki Dört aydr tımarhanede idm dn ece kaçaildim sabaha kadar dalarda doaş sonra bir otomobil buldm bini doru senin yanna geldim Ben sakayacaksn. Btn zabta kuelerine çokan alarm işaeti eriliştir akat. ollarım eşettim srtın haf haf okşuyorum kat korkma gzeim De deilim aleyhimde bir e ti kuranlarn gadrne uadm Çitli einden almak m isyorlar Et . i e çiftlike göml bi e ardm anlay susmuştu aa geç kmştm Sn sözlerimden bir derece ferahlayan Nesibe cmlem kendiiinden tamamlad Deneyi de ee geirmek istiyoar Öyle mi 339
Başımla task etm. Kaın arık kalkmaya alışmıyor; okşamalarımın atına sl sl üşünüyor kyem znr ye eam ettm tafslat sonra ben neree saklayacağını kararlaştırıca anlatırım. B ee m kalacağız Bayaya mıhem geceğz em bn soryorm omz başınan püyorm Sezrmek styorm k saklamaya razı olrsa kensne kar şı mhabbel ranacağım günlermz arzsna ygn geçecek Kzım ağa yanız başına kaamaz üçümüz br araa bnmaya mecbrz. eymzce yaşamamıa mn olr baş başa omamıı terch eerm. Yaht mesela ben şraa kalırım sen her gün eya günaşırı günüzler gelrsn Şaka eğl Nesbe şn cna mlyonla ar! Şansın yarım ett e kat sen aamıza atı Esasen talh üzüne gümeye başamış Manzmeye zengn br koca bln rahata kaştn. B sefer yanız rahata eğl br serete kaşacaksın. a sana hssemen rte brn ereceğm Başka hssear ar mı Br tek kş "Elnze ka bn lra kaar geecek Bren ceap eremem merakla züme baıyor Maceracı br hlkatte1 yaratılığı çn ene bahs hoşna gtt şmen kası am sürae şlyor. "a bn lra mı Br e ş ra lafını bırak Kaç bn altn ye sorman lazım "Sorayım: kaç bn atn hk h ardlş
"aç yüz bin diyebiirsin; çenme Nesibe akıl hass olduuma bir daha hümett gene korktu "erak etme şekerim akım başımda mübalaa bile et miyorum Yanz benim hisseme yz eli bin Osmanl düşüyor Aırı bir tondan adır örtte birini senalnı alacaksın yani iki yüz li küsur kiosunu u günlerde rtıldın m? "Yetmiş sez lo gelmişim geçen gün . "O hald aşaı ykarı senden üç de ar çeken bir atn yükü eder bu amah o kadar göstermiyorsun
"oylym da ondanemişsin ein de ser kamış di"Endmını muhaza diri naaim asdk ein diye kalçalarna ruyorm; badırların da yokluyorum Söyediim gibi deil ama mhak kak ki zla geşeme yok zı herhalde ek güzel olaak Zaten yolda rasadım gün gyabnda br sürü methemişi. er ana kıznı veya çok muhakkak öer eşreçe haf olanların övmeeri kendilernin devamını akim edermiş cesine snirme dokunur Size dmin kaldım çok acayi bir arzm ifşa et melim wela gizlemek istemiştim korkunç bir şeydi Söyeesem içimde uke oacak az eve Nesibeye kanee üsünde srıdıım zaman kollarmın istemeiim hade keneeniini anlamışm endisne karşı hiçbir kin bir arzu besememeke beraber hata yardımına muaç bunma ma ramen bu kumar ve seae ıranmş seil erkeer
arığı binbir krli iz aşıyan ya çplak ayasz udun yaşamaka devam emesini lzumsuz bulmuşum Bereke anak bir an için yle dşnmş, emen kendi mi oplamş, selik merhame bile duymuşum. Pe ka mdan bu kir ara geç emek sıradiye aynıakımdan dşne şphe ve islere kapılmimaiap yız? eder? Hangimz Murdar saka bir _dileniye hem a z , hem de yaşamasın ın lzumszluğuna inanır, br çirkinlğin oradan kalmasın iserz Ben de şu kadna karşı bir lahza belki iaa dşerekona yakn bir şey duydum; haa eiğimi anladım kendimi değişManzumey irebldim; sabi r denilemez bylesi ne! arladşnrken birdenbire Nihanı dım Lakırdsın açmadan Nesibe'ye uzun uzun bahsemeden nasl draağım? eneyi işa haa idi; kadını anla makan bir şey çıkmaz olan oldu bir kere en Beyru ve iarnda kzıl saçlı, gzlerinin alı şa kaların a doğru ç ill i, beyaz enli ç ok alml b ir kadına rasladın m hiç " Bilmem Hel e b ir dşüeyim Uzun boylu m bu ka dın?" Boynu gzmn nne geiremediğimden eabm mphem İkisi arası . Uzun grnen or boylul ardan gal iba. " Zayı mı, doguna m ı ? " ana kızıl saçl çilli olduğunu syled im B u renke pek çok insan yokur k, boyunu bosunu şusunu bsunu so ruyorsun" 342
oamın ebebi va da ondan iaa da kıl açlı eine dolgn enda ende bi kadı göüom Yüü çok çili?" Zannedei ç. Gdüle aadıımdla bi şe öleeme a ekek açlaının ıla çaldı bi olalı .. Yanındak de aban. Oelde makkak kıol." EcneHangi lianda konşkaına dikka eed i? la elmedi. Sen bnlaı bıak da işi düşünel ai neede aklanacaını kaalaşıalı en deinden bei on aleekle meşglüm Dinle şağ kaa lk gid n ev ok m? Oaı bi aniond aibi Mada kia ile möblel oda vei. eni başından ao n? aa öleme Damadım dönünce evnde bi ekeğin kalmış olmaına kıa en een aşaıda oda mş göünüün. Lakn gün aşıı bada blş blike vaki eçii i Mada Mübaek pşkin adı geveeli eve." Sokağa çıkamadan şüpeene i?" On da düşündüm çıka öünü bi müdde bii evde kalı dönei ana anaa veeceim Gecelei bile be geebiliin" Fena değil. klınla şa Neibe Yamanın valahi" ık lala k edemed1 akdi ve minnealıımı habbele l şekle okak eekiod ia bekledii b idi ono üeinden çekim bi kol ıldı; ıa öekne geldi. kiliğe bakını k o anda göümün önünde doko ügebe eceüm eişi ihniden b aali leio 1
343
dum ki kollm sdki Nesibe değil o i y, kl esme deili sevimsi heiti Duguluğumu tevi ii dedi ki: "Evel şğd boş od buuup bulumdğ öğe elim o Kl sçl i msl dee mces ltcğm kdbeeye oydğ o mühimdi iyimek üe_e yğ klk Vücuduu ötmeye l ehemmyet vemiyodu; ksd bk vis şlgc edi blddki dml hem kbk hem de vi bkkl müekkebi egide Htlyoum seki see kd eve bu dml göümüyodu bckl ck smş eski id; ldişi st tşl gibi dügü lk temsl, pek biili esse bcklyl meşhudu Se giyiedu dedi, "be de soyup bi duş yp ym Ve şu boou! Pes kp utt Ol olmdm Su döküüp dödüğüm m Nesibe gitmiş oc evde yldm evi de ybcs Bi hoşutsuluk hissediyoum kmd bi şüphe uyyo Sk bei polise hbe vemesi Ü y bi lt göüe pek l göümüştü, hkikte deli olduğum imşt diyoum Fkt uhkemem yeide lve ediyoum Öyle olsyd kedisii sevdimeye çblm deh vesile bulu, ymd kç evde kad Hy Söleime id bede hem muhbbet, hem de seet bekliyo te büü ö o ik h uğud boşu hcd; kl d hcmy hd
Boş evde ere erpe doaşıyorum zermde çamaşır ve ebie namına bir şey yok Odaar birer birer dikkate tef i etm Hepi yi döşenmiş her şey temiz kuşluk aktinin ıcağna rağmen kapal kepenkerinden dolayı bina lo ş e ern.Manzume'nin aha doğruuyatak benimodaındayım vcudum erin. İyce görmek ç elektrikeri yaktım ryoann şilteerini derlemşler om yanın tne katayıp koymuşar Yapı oaydı uzanacak tım uyumaya muacım agın harekelerde aynalı dola ın kapıarını açtım Sıra ra ipek çorapa aılı arda da gene pei çamaşrlar it ainde duruyor imiyorum neden? Ebeleri de çamaşırları da di dilemek ityorum Ropardan irni akıdan çektim u kıa kollu br empirme . Evrip çeviriyorum Koltuk altları terden ıcık renk değişrmiş Işğa tutup bakıyorum Kok amak arzuunu yenemedim. aha tuhafı şimdi Nebey arıyorum emin lit edemediğim ve mor damarlarından rktğm anneyi aran elimle tutuğum şu empine Kör pe kuzunun robu ir arafan da öyleniorum Nihanın ebieeri naıdı? İk gecei, zerinde atra gan yakaı ve gene atragan şerterle bir manto ardı Pek ertei gn birlkte Beyrt'a inerken? aha onra çift iğe döndğ zaman? unar haırlamıyorum Herhalde ince kumaşardan bi şeyerdi Bek tayyör, yahut keten bir rop id tyen aımda kalmamış kalmamaının ebeb? Karyolanın demir kenarına oturdum ıplak ve g nç bi zyetteym, vaziytmi tuvaletin geniş aynaında göorm Birdenbire gözl rmden bir aşr boşand h ç 35
kı hıçkır lm bşldm Hçkl rsnd ksik ksi diorum k nldı Mslnin n olduunu Hsndn kçmmlıdm. Gn o dönmliim Dl olduum şüph ok B dliim bn
Nbi n oldu? için lısun? Bşmı kldırp bkıorum Kpının şind dun Nsb çplk b dmn kol diin ilşmiş iç çk çk lms kşsınd şşkın. ık d koruo ki od gim s dmo sti dilmiş şilli örn mkn bzni çktim, bli m doldım. O mn şuurumun ind olduunu nld nm klşı Dmni sullri krlor Ddim ki: Gi dönci hsn Zi hımın bi ln sölüo bn olmnlr olmuş gib gösio H kkl hli bibiin krşııoum n dn b h mi? Nsıl olu? uuu kotn bn çıkdım oki h gömün önnd Orngzsinn 1 2 nunuwl 93 trhli nshsını d kndim okudum. ihn' glin Bu d km? Bsiim kııl sçl dın Dnnin sıın bli o Du sn Nhnl nd nsıl nışmı hik d i D dorusu bşımdn gçnli olduu gibi nlt ım rrın vr! 346
Odaa gde oas daa fea daha sen Yata a da uansn bka dla aldol da e sakn lesn İa eed. İla alp kdnan yat pke tüyü üeie ek aulukaolasna geeden balad bldn ooobl sanesn b nokasn gleeden bütün taf slaya kadak b ekeki gb aka canlandaya koyuldu O sane Nesbey eyean nde bak Hat ba helen daa anlnda n suallee bodu Fkn de syled Bna taayla hakika! latndan akan an llndan bell Ben d e ye sanyou Fakat es ? Dnleyey de ne düündüüü sye. alu geenin ees günü kübe yaen Bey a kaş oele gnded ekupla ie kn geln de anla eps o lu eyle . . saklk yo k et aaogyd elbele alayo keke usu dasde Cese bulduu n hkyen de ne slna güene ek gid. Nesbe bu ksda da ak e ank d b nok bulad gb ele LOen geesnn neyan endken sona şn dlne ayla nand Hastaneye dneyeekn ded satesn dou dşnüyosun lnla ele ee seyenle sen oaya kapala; kapal kaldn üdde nde de deney bulup aa nla okn uştu ebl! 347
"a Nhan? "Hepsn dare eden kzı saçı kadındr ı düşan "en sevyrd ldanmama mkn yok Naı ş kence le söyletter, snra ücdn rtadan kaldırdılar "anıldığın smn şte verdğn şeeke değ, r ek şeeke ardır; resler denkta Nhan düzenaz kadındır Lmnata yapaım da çem hararet astı eni ltınarın üzerne çş rz "Öç amasını rm Hee kendm ş de daasın dan krarayı r kere Çğ emen maa sreyle satarım Mal ya, alar lkedr Dünyanın ör cnda sa Nhanı me eçrrm ınar kayettğm yanıyrum pta yerne kndğa kızym "Hayr sene nanıp sevlmdğn anladığından da öpürüyrsn Türkçes sen kızı saçı kadına şıksn avrm aye lrsan ğazına değl, ayakarına kapanacaksın Nese mnataı hazırlarken en düşüceye dald: Gaa dedke doğr Nhaı decesne seyrdm Çee res de üyük r alle kadıdı admla e Metr Hş e dktru elde etmeye fk ş Söylenyrum: Da ğa ! Snden n klezd Herke sn hane etes mümkündü Davtan öyle r şey mmazdı Odaya sğ lmnaaara dönen Nese de makta rtakm kararar amş aıdır k şöy ded: muaa daş dş 38
Sn uaa kal yat istiahat t! Bn aıcı i şy yiyip hmn iliğ gidcğim taı klaan dcğim Blki khyan ul uum İan uldan yni gl miş i nıd ğn gii göün malma dinmy alışım anıp aanmadığını da anlamış lu. yi mi "ükmml "nası va isknsül ahaımd hm şöyl öyl ahap anma . Bana şıkt yıladan i! Onn da ağını aayacağım Knslshan Miin lindi aşknsls u gii işll mşgul lma Büyük ilmat lü yna İcap ds nkaaya gidim Pla Bilk yk mu amı kım vakiyl aş müşimi O da im "Günün n mühim adamı . B i diği iki lma "Ankaa i nasıl yadım Dn işin aışma "Sni li diy ımahany kanlan calandılması nı is i dğils uadan kamayanlada öcümüü alı ; kaanlaı da başka mmkld taki tiii Söü mü h y giy şimi Biliğdn a yaman adınmış Nsi! Çaak haıland nihay ü dö saa kada döncğini söyly k vn ıkt Çıadan önc dmin gidiği paki amış yycğim hılamıştı i lli lialık ıakmay da unam şı üa ikl mahk vssl am Evd yalnı kalınca nl yapığımı öt saa nasl g iilcğimi uun un anaak lüumsu atım kalk ım h Nihan 'la mşgul ldm Onu aşkalaıyla işip nim alyim alşt ğıı i ülü aul dmiydum 349
"ugn yrın ir yerde rşı çıc eselenin içyzn öğreneceği. Mu n sdı ıştır Öldredilerse terr uuşcğız, sevişete dev ede ceğiz tnlrın uçsı sadetiize ni o diye söyenyoru S dörd geçti, eşi uldu, lıy geliyordu, pının ntrl çıldığını duydu oridor oşuyoru t iseyi göreiyoru. Dışrıy ir dı tr tz tıpı çiite olduğu giiısv ylndı İi ş ir zd eni ir deli göle ği içine sotulr Üt trfın trıyoru. Sdece şunu dşnd. "Neie de onlrl irleşti inete uğrd! ***
Hiyein u yeni iseden eel geçen slını enden değil, Nesie'nin ğzndn dinleyecesiniz. Gnn inde dinleyip yc e geldien sonr, ni şuuru terr vuşunc n nlettğ şeye . vden çıınc il rstldığı otooie indi. eyut öğe gneşi tınd uluyordu ereet şeirden ve deniz enrındn çrçu uzşar kse dğlr tr ny şldı v değşti tı rt neeslıyordu Hele le'i geip ynı Soer ve Da Bydr' uşunc ursı ışın y eğencelei tertip edilen ir tepedir vcud soğudu; endii oğziçi'nde ir ylı penceresine onuş Gösu testisi gii sern uldu Serin dşnyoru rı. 3
Br aa onra otomobl çğn yoluna amışı raba nın görünme üzerne bnadan o byıklı, r ya, ağam yaılı br yalı adam çıktı, anında uzun boylu br delkanlı vardı "yam Davut da, le yanaşma ezrdaoacak "Evet yanın yanaşaının yzlerbunlar gümüyordu Ben çekngen, ata ürkek br avırla karşıladıla. Sodum ebl Beyefend buradala mı? "Hayr efendm eyaae. a va Doğruca İtabuldan gelyoru bazı müm evrak getdm ben eyzenn kızıyım, z de gıyaben tanırım Davu Ağa değl mz? ya başıyla tadk eti. "e zaman dönec ek acaba? "Blmyoruz. Blmenz azı Hem burada br acalk edyo rum Yoka fena br ey m oldu? ebl raaız mı? Doğ ruyu öyeyn Davut Ağa Ben onun en yakın akrabaym, çok evdğ br akraba Zaen beş ayda be mektup aamıyodum dm eşmn ebeb de bu "İçeryeüzünüde avluya buyunuz ze br br kave yaaım zıcık dlennz. Avluda gögeye br aır kouk getirdler, ourdum, lk kanaam şu Davt Ağa müeerd Ya vcdan azabı çekr hu şebeke onu da aldamış efendnn atalığına anyor avey ç Ee dedm, şmd bana işn doğruunu anlaınız. n lamazanız konooa gderm tmek ormak, akka öğ enmek akkımd 5
ize orada diyecekeri beni söyeyecekeriden aşka bir şey oa Beyendi astanede yayor, dört buçuk aydr Htağ edir önce ceva sonra eiye kendiZava başn işaretDavut etti Ağa gözerinde derinveredi; bir keder okuyordu ada sana iane eteişt ükeeen adatşt Bü yk ir eyecaa şuu söyedi Daa fena bir şey o du efendi! Dein geip çift ikte aadar er tarafta ayoar dün gece asaneden kaçş Hekier ayana kasteesinden korkuyorar Zira astağ kara sevda iiş kara sevda tutuanar " a esirgesin Biii, intiar edeer yann gözeri dodu ağamay erkekiğine yakşraadğ çin yaşarn iradesi sayesinde uttu Br sebebi var dye sordu başndan bir vaka geçt? Brini i sevdi yoksa Anayaadk anendi İşin içine bir kadn karşt aa seesine zaman kaad .. zünü ancak beş on dakikae gör Gördüğü rastaş de şüpei kadna Geceeyin yağur a nda dekaankta Bir daa karşaşadar oo O sabaeyn gti . ey yukada yatyordu Peki Neb şere inip kadna uuşuştur beki? kn yok Zira buradan bi yere kdaad. Ne Beyruta git ne Şaa . Çiiken dşarya adn aa d vaai Üzerine bir durgunuk çömüştü; oyuna düşü üyordu. ir gün ne düşüdüğün sordu Adğ cevab ç eğened ç yz bn Osan atnn eie geçi 352
rince nereye rcycğım? Onu düşünüyorum. demişti onr iş nlşıldı Auktı Me Hşime gitmiş bir dene buldğun öylemiş d neler neler! Auktı d şüpe lenmiş ynn doktor d ıp ury geldiler. Bize bir şey ler ordu Beyimi yklyıp götürdüler Buolmdk dediğimşeyleri! k dört buk ylık! eye "ızl alı kdın bulundu mu? Slrının kızıl renkte olduğunu Neil Bey öylüyor O gece bir r görmüştüm bleyin de . umrl l idi! Hem iz onun kızı lı olduğunu nereden tamin ettiniz Ben öylemedim Yok? y ok zeki bir dm! Gözleini gözlmin iine diktiYok dedi beyefediyi gördünüz mü? O m izi b ry yolld? Amn şky gelmez! kndığı yeri erlde biliyorunuz bk gidelim Cnın kymın meydn ver meden yetişmeliyiz! Dokor Mügerbeni Metr Hşimi de bullım Nerede beyeendi? Beyrut benim eimde "Bir dkk ge klmz Hydi otomobile binelim! Artık enin olduğun ben de inanmıştm; ne de ne ne kızıl lı kdın ne de Amn e rmeni şebekeleri ibii kiktte mevcut değildi; epini bozk şuurunl kl tetip emiş gerek nmşın onr tneye uğryıp kı nlttığm dokor Mügeren de öyle öyledi. Bereket tedi mümkün yni şfı kbil oln bir t lmış zen uzun ürermiş m beeme onu iyilikte bitermiş z bir ein tğı değilmiş. beem: n olr ln 33
"a yle mi? Memnn oldm Hkyeye geçelim "Met Hşm ve Kançıla Medid Bey'i de aldık iki gayanı da Üt aafını biliyon eni teka hatneye gtdk. "Bi daha yadınızçktın Bak işte yne çilkte işle"vetayama apaağlam nle meşgl olyon neşen yeinde . . . "h fena değlim yaşamakan memnnm ncak ş va yddğm vakala aaında kızıl veya kmal açlı bi kadının kaışığı b kadının hayal olmadığı mhakkak m? vet .bozldğ Bi ge ceyiçin e bi taki" yolda . kadın çiliğe gelmiş Bindiği "Tamam Sana şmd ağlam kafa ile b itiafta blnacağım Ben b kadını eviyom "Haye t edilec ek şey. "Hem de mmde evmediğim evemeyeceğim kada emekteym D aha thaf bi tiafım va Onn da beni aynı kvvete evdiğine inanıyom "Peki eviyoa neden bi aha gnmedi? Sevdiği adamı aamıyo? "Kmbli lki onn başından bi vaka geçmişt aayamayacak vaziyete dşmşt. Beeket blndğm ye blyo Bi gn . "M hakkak Geeceğ n hi ettğm için bekliyom B konşma Ekim on Fehan iiğinin incile altnda akşamt olyo Hava eindi Neibe tına mnton almış en pame bünmştk Davt ğa 354
ierde lüks labasıı yakka sora yaıza geldi ku ru oları üzere badaş kurup ourduO da hayaıda eu zıdaki piposu kei yeride odua işa re -
Ş Beyru asda ooobilleri koşalar B saae akşa basarke edee bulardaseybr rediyoruz elaş ezeriz albuki süraeri güdüzküde fazla deildr bize böyle görüüyorlar
355
NEİE Hava aardı ddm, at uyamıym Zaen uyaca br şey de almadı Dau ğa! Rman burada dur du, ğı la layalım Se şunu öyleyem mevm nbaar değldr yanı mıda Nebe de yur enü lbaardayı Zra bşlan gıtan ber a br vaa dye ta eğn bu macera yağmurlu gece mblde tanşğımı, evştğm adın ar amamıya ayal maulüdür Çe adn gen nra can ııntıından bunaldığım n gecenn ere günü maanın bana gemş, şu rmanı br aada yamışım Pl ve macera rmanlarına düşn lan yama ncrlern alında udum Şmd rn ruyrum "Naıl buldun? alla beym eeyce meralı lmuş Han dnleren nanın nanaağı gelyr ma nunu germemşn r manlar böyle bme E almış Naı bğn yrun Blr mm ben? eşe dene ş le bağaaydın alın laı buayd, ya bn denlere aılaydı! Nhan da beraber m 35
h daha hoş olurdu Kzl saçl deği l di . Velakin güzel kadnd doğusu." Ben deneden vazgeçmeye hırım nu tekrar ul sam başka bir şey isemem. Gideli kaç gün oldu" Bugn dokuzunu gün paş am Gelmesi lazmd Zira o gee bir " aa sizlerden gizli u luşmuştuk aylrken nihayet ir hafta sonra Halepten dö neeğii ve döner dönmez çiliğe uğrayaağn söylemişti söz vermiş Muhakkak gelir Halep e n e yapmaya gtmiş? " ist olduğu içn bağlandığı aans onu bu şehirde ir bara yolamş t Konta evvelk gün it t ark serbesttir. Ne milletten di kzağz? Cezairli ie Fransz krmas Anas Frenk b aas Müs lüman miş " Kendisi Müslüman sayılr ademk baa Müslüman... " ihetlei konuşmaya vakit bulamaştık Şu var ki kan sak ir mahluktu, ana yakınd" Onlar gene Mslümanlğnda gelir " e kadar gördüğüm aradBelki ğ m vşeimdiy bulamadğm gi iydi " kadnlan en talsyd İçimi çekm. l ismyle artk doğrusunu söylüyorum Rada gözümde ütyor Ravda izim bahçe demekr Aapla öyle söylerler. üksek sesle ismi tekarlamak ih yadayd Ravda avda! am u srada khyam parmağn çifiğin asfaltan ayr lan bozu şosesine doğru uzatı dedi ki Biim yola ir oomobl sap ! Metr Hşim omasn 5
"ayı, dedim Ravda geliyordur; avda geldi kimiz de yerimizen frladk arabaya baıyoruz yaaşıyor; içindeni seçmeye çalşıyoruz, alacakaranlka br şey göremiyoruz ayr Grdüm Bir kadın şapkası bu Bir kadın Obaşı diye bağırdım koşuyorum Araba önümüzde durdu Kapyı ben açım; haykırdm Ravda içbir ses bundan daha sevinçli olamadı Olurmuş Zira ismimi söylerken onun sesi öyle bir iredi ki kolln kendiliğinden açıld Ravda kucağımda idi; bahçe ku aklamşım; bir aafan Dav Ağa'ya muzaer bir avırla bakıyorum Khm pos byklar bu seer memnunluğunan kabararak şöyle dedi: "Rman ena bimedi, beym Yeralndan hayır glmedi ama yezünün keyni sreceğe benziyorsun ON
5
Ref Hid Karay'ın Esrleri Anı 1 Minelbab lelmihrab 2 Bir Ömür Boynca
1 Memleket kyeleri 2 Gurbet Hikeleri ve Yeraltnda Düna Var emleket Hikyelei - Gençler İç urbet Hikeleri - ençler İçi k Br Avu Saçma 2 Bir İçim S k Adm 4 akajl Kadn S Tan'ya Şkyet Üç Nesil Ü Hayat 7 Üç esil Üç Hayat - Gençler İçin Mzah 1 go Pşann Hatrat 2 y eşinde 3 Dli Ggkl Sat S Kiin Dedileri 6- Sa ldaa, nanma Kaa 7 Tadlarm
