6.0 Bahan bantu Mengajar 6.1 Definisi dan Konsep Bahan Bantu Mengajar
Bahan Bantu Mengajar
ialah segala kelengkapan yang digunakan oleh guru/
murid untuk membantunya dalam menyampaikan pengajaran di dalam kelas. Peralatan mengajar bukan terhad kepada buku-buku teks, papan hitam, kapur dan gambargambar sahaja, tetapi ia merangkumi segala benda yang digunakan dalam pengajaran yang melibatkan semua pancaindera melihat, mendengar, rasa, hidu dan sebagainya, merangkumi apa sahaja yang dapat dialami oleh murid-murid.
Atan Long ( 1981: 179-203 ) “membahagikan alat bantu mengajar kepada tiga kumpulan: alat pendengaran, alat-alat pandangan dan alat pandang-dengar. BBM terdiri daripada pelbagai bahan dan sesuatu bahan boleh disampaikan dengan pelbagai cara, misalnya dalam bentuk buku, carta, atau dibubuh pada slaid dan dipancarkan alat penyampaiannya dinamakan BBM.” pada skrin. Alat- alat
Noraziah Abdul Hamid ( 1981) membahagikan BBM kepada dua iaitu media elektronik dan media bukan elektronik . elektronik . Manakala Hanapiah Sudin ( 1979: 51-52 ) dan Khairiah Ahmad ( 1980- 13 ) mengkelaskannya kepada dua iaitu “ software ” dan “ hardware”
Ngui Kuen Sang (1981) pula menyatakan “ mengenai BBM, kita tidak dapat memberi memberi takrif yang tetap walaupun pada pada
keseluruhannya ramai pendidik menyetujui bahawa penggunaan BBM situasi
pengajaran
pembelajaran
adalah
pengalaman
yang
dalam
melibatkan
penggunaan penglihatan dan pandangan seseorang.”
Berdasarkan pendapat-pendapat di atas bolehlah disimpulkan bahawa BBM boleh dibahagikan kepada tiga kategori. Bahan-bahan yang menggunakan media elektronik seperti filem pelajaran, filem jalur, slaid,
overhead projektor (OHP), pita
video, radio, pita rakaman, piring hitam, CD , komputer,radio kaset, televisyen, internet
dan sebagainya. Bahan yang tidak menggunakan media bukan elektronik – seperti suara, gambar, carta, model, surat khabar, papan hitam, papan putih, papan flanel, papan magnet, kad-kad imbasan, buku dan sebagainya. Bahan bercorak pengalaman saperti lakonan, lawatan, projek, pameran, bahan maujud (realia) dan sebagainya.
Bahan bantu mengajar sama ada elektronik atau bukan elektronik adalah bahan sokongan yang penting untuk meningkatkan kefahaman murid-murid di samping mengekalkan minat belajar. Selain itu bahan bantu mengajar juga dapat menjelaskan mesej yang ingin disampaikan. Proses pengajaran yang disertakan juga dapat menjelaskan mesej yang ingin disampaikan.
Dale (1969) menyatakan bahawa : pengajaran dapat ditingkatkan dengan berkesan bila dibantu dengan media yang membolehkan pengalaman dalam ingatan. Penglibatan melalui pengalaman merupakan cara yang paling berkesan dalam pembelajaran . Adalah segala kelengkapan yang digunakan oleh guru untuk membantunya dalam menyampaikan pengajaran. Ia boleh dilihat, didengar, dipegang, dibaca, dikisahkan, dirasai, dihidu, digunakan dan sebagainya. Dibahagikan kepada 3 kategori, bahan bantu mengajar bukan elektonik yang asas seperti papan tulis, buku teks dan papan pamer. BBM bukan elektronik juga adalah seperti buku rujukan, grafik model, papan pengajaran, gambar, carta, grafik, model, surat khabar, lukisan, majallah, risalah, nota-nota, kertas kerja, skrip, fail tegak, bingkai carta pusing, kad imbasan, kad cantuman, peta, globe, boneka, diorama, bahan-bahan permainan seperti shahibba ,carta dan sebagainya Bahan bantu mengajar berbentuk elektronik pula seperti filem tayangan, filem jalur, filem slaid, OHP, projektor LCD, pita video, pita rakaman ,piring hitam , kad audio, lutsinar OHP, TV atau VCR, cakera padat audio, komputer, internet dan disket computer
5.2 Kepentingan Bahan Bantu Mengajar
Dapat mempelbagaikan pendekatan pengajaraan yang mempunyai pelbagai corak interaksi antara objektif pengajaran, isi pengajaran, guru dan pelajar.
Bahan bantu mengajar dapat membantu para guru dalam menyampaikan pengajarannya secara berkesan. Melahirkan satu interaksi dan kerjasama antara pelajar dengan guru dan pelajar dengan pelajar
Kepentingan Bahan Bantu Mengajar
Guru dapat menyampaikan sesuatu konsep dengan lebih jelas
Dapat memberi satu pengalaman baru kepada pelajar.
Penyampaian dan penerangan maklumat dapat dijalankan dengna lebih terperinci.
5.3 Prinsip –prinsip Bahan Bantu Mengajar Pelbagai bahan bantu mengajar
Berbagai
BBM dapat mempelbagaikan kegiatan atau pengalaman murid-
murid belajar mengikut peringkat atau kebolehannya daripada mudah ke sukar, seperti pengalaman langsung ke pengalaman abstrak, pengalamaan rekaan, pengalaman dramatized, demontrasi, pameran, gambar-gambar, bahan rakaman, filem-filem dan sebagainya.
Mutu bahan bantu mengajar
Mutu
bahan
bantu
mengajar
bergantung
kepada
pembinaan
dan
pemilihannya sebagai bahan pengajaran. Ia harus dipilih sesuai dengan bahan yang hendak kita ajarkan dan secocok dengan murid-murid yang terlibat. Pembinaannya biarlah mengikut lunas-lunas yang tertentu seperti jelas (bunyi dan rupa – sebutan ), intonasi dan nada, keharmonian warna ( gambar ) kesesuaian saiz, bentuk huruf atau carta dan keteguhannya. Alat itu juga harus mudah dibuat, diperbuat dari bahan-bahan yang murah dan boleh didapati secara percuma seperti di jabatan-jabatan kerajaan, pejabat pos, pusat beli belah, pihak swasta dan sebagainya.
Kecekapan Menggunakan BBM
Kecekapan seseorang guru menggunakan BBM adalah penting kerana kegagalannya menyebabkan pengajaran menjadi tidak berkesan atau merosakkan pelajaran itu seluruhnya. Masa mengendalikan BBM dan tidak mengalami sebarang kesulitan apabila tiba masa menggunakannya. BBM sentiasa berada di dalam keadaan baik, boleh beroperasi dan menepati fungsinya.Guru harus pandai memilih butir-butir penting yang perlu ditulis, supaya
jelas, terang, kemas dan teratur. Cekap
mempersuaikan keperluan murid dan masa yang diperuntukkan
Kesesuaian BBM
BBM seharusnya bersabit dengan tujuan pelajaran dan bahan yang hendak disampaikan. Sekiranya tidak, usaha menyediakannya adalah sia-sia sahaja.
Pengaplikasian Bahan Bantu Mengajar Dalam Rancangan Pembelajaran Harian Set Induksi (5 Minit) BBM Klip video “Kereta Kecil Warna Merah” Kad Gambar Big Book LCD Skrin Komputer riba
Dalam set induksi yang mengambil masa selama lima minit ini mengandungi 6 jenis bahan bantu mengajar. Bahan bantu mengajar yang terdiri daripada berbentuk elektronik dan bukan elektronik. Antara bahan bantu mengajar elekronik ialah LCD,skrin,computer riba dan juga klip video “Kereta Kecil Warna Merah”. Guru menggabungkan kemahiran mendengar dan melihat secara serentak. Aktiviti yang akan dilakukan ialah murid dikehendaki menyanyikan lagu menerusi klip video yang akan dipapar pada skrin. Seterusnya murid akan dipertunjukkan lirik lagu berkenaan melalui big book yang telah guru sediakan. Bahan bukan elekronik pula ialah beberapa keeping kad gambar yang memerlukan murid untuk menyusun megikut kronologi evolusi kereta. Langkah 1 (20 minit)
BBM
3 Petikan Teks “Kereta Masa Hadapan” - Ciri-ciri - Fungsi - Keistimewaan
Semasa menjalani langkah 1 pula, guru mengguna bahan bantu mengajar tidak elektronik iaitu
sebuah petikan yang bertajuk “Kereta Masa Hadapan”. Petikan ini
mempunyai tiga bahagian yang berbeza. Oleh itu, setiap kumpulan diagihkan dengan sub tajuk yang berbeza dari segi aspeknya. Petikan yang diedearkan merupakan bahan bantu mengajar yang bukan sastera .
Langkah 2 (20 Minit)
BBM
Kad simulasi Kertas mahjung Pen Marker Contoh rekaan kereta masa hadapan
Menerusi langkah 2 pada Rancangan Pembelajaran Harian pula, bahan bantu mengajar yang digunakan ialah kad simulasi, kertas mahjung,pen marker dan contoh lakaran kereta masa hadapan. Setiap kumpulan akan diagihkan dengan kesemua barang tersebut. Kad simulasi yang diedarkan mengandungi arahan iaitu murid diminta untuk merekacipta satu model kereta masa hadapan yang mesra alam.
Rekaan
tersebut perlulah dilabelkan dengan ciri,fungsi keistimewaan tersendiri yang terdapat pada kereta itu. Hasil rekaan
anda akan dibentangkan dihadapan pemilik syarikat
automobile seluruh dunia. Sila rujuk lampiran 3 untuk melihat kad simulasi yang telah disediakan.
Langkah 3 (30 minit)
BBM
Kad situasi Label tempat
Seperti yang tercatat pada rancangan pengajaran harian, pada langkah yang ketiga yang mengambil masa 30 minit, hanya menggunakan kad situasi dan label tempat. Kad situasi pada kali mengandungi arahan yang berbunyi . Anda perlulah membentangkan hasil rekaan anda dengan penuh yakin dan perlu menegaskan kenapa perlu memilih rekaan kereta masa hadapan anda. Forum tersebut akan dilihat oleh pemilik-pemilik syarikat automobil dari seluruh dunia dan dinilai oleh penilai terpilih.Label tempat pula akan menyenangkan murid untuk mengambil tempat sebelum aktiviti berforum dijalankan. Penutup (5minit) BBM
LCD Skrin Klip video “Kereta Kecil Warna Merah” Coklat kereta
Sekali lagi guru menggunakan bahan bantu mengajar elektronik bagi tujuan merumuskan semula pembelajaran pada hari berkenaan. Manakala, pada akhir pembelajaran, guru mengedarkan coklat yang mempunyai bentuk seakan akan kereta.
