ayınları - İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnfor ınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal arı -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Ya nformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınl nformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınl İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınl nformal Yayınları -İnformal Yayınları - İnformal Yayınları - İnformal Yayınları - İnformal Yayınları - İnformal Yayı Sevgl Öğretmenler, Değerl Öğrencler… Yen br döneme; İnformal Yayınları olarak yen ktaplarla merhaba dyoruz. 2015 KPSS’de 120 sorunun 81 tanesn (yan tüm soruların % 76’sını) Kara Kutu Ktapları olarak yakalamış olmanın mutluluğu çnde dğer tutturma oranlarımızı szlerle paylaşa lım. 2015 KPSS’de 18 sorudan 18 tanesn de yakaladık. Yan soruların %100’ünü yakaladık 2015 YGS’de 12 sorudan 9 tanesn yakaladık. Yan %75’n yakaladık. 2015 LYS’de 38 sorudan 29 tanesn yakaladık. Yan %76’sını yakaladık. Dğer sınavlarda da bu bu başarıyı başarıyı tekrarladık ve tekrarlayacağımızdan tekrarlayacağımızdan nşallah emnz. Bldğnz gb ülkemzde ülkemzde çeştl çeştl alanlarda sınavlar yapılmakta yapılmakta bu sınavların sonuçları da çoğu zaman zaman geleceğmz geleceğmz şekllendr şekllendr mektedr. İşte bu hazırlık sürecnde cdd hazırlanmış dokümanlara htyaç duyulmaktadır. En büyük farkımız 33 farklı kurumun tüm sorularını derledk… Yan pyasanın en genş ÖSYM arşvn sze sunmuş oluyoruz. Bununla da yetnmedk tüm soruları sz değerl adaylarımızın konuyu en y şeklde kavraması çn konu anlatım sırasına göre dzerek nformal sstemde soru bankası oluşturduk. Brçok kaynak arasında elnzde elnzde k bu kaynak sz sz değerl öğrenclermzn öğrenclermzn kısa sürede brçok brçok konuyu gerçek gerçek sınav konularıyla pekştrmes amacıyla derlenmş derlenmş ve sze son tekrar tekrar yaptırarak yaptırarak başarıya ulaşmanızı hedeemştr. hedeemştr. Hazırlamış Hazırlamış olduğumuz bu kaynak son 50 yılda ÖSYM tarafından sorulmuş 33 farklı kurumun tüm sınavlarında çıkmış (KPSS, ÖSS, YGS, LYS, ÜSS, ÖYS, PMYO, E-KPSS (ÖMSS-EMSS) (ÖMSS-EMSS ) ADLİ YARGI, YARGI, İDARİ YARGI, ALS, HÂKİMLİK, KA KAYMAKAMLIK, YMAKAMLIK, İCRA İC RA SINAVLARI, SINAVLARI, İÇ İ Ç DENET ÇİLİĞİ, JANA, JANU,JOK, KAMU YÖNETİMİ, KBYS (Karyer Belrleme ve Yükseltme Sınavı), KİK, MB UZMAN YARD. MHUY (Mal Hzmetler Uzman Yardımcılığı), MÜFETTİŞLİK, SAYIŞTAY, TODAİE, ZİRAAT BANKASI, ÜGYS, YÇS, gb) sorulardan oluşmaktadır. Bu ktabımızda ktabımızda nformal nformal (kend kendne kendne öğrenme) öğrenme) eğtm eğtm sstem sstem gözetlerek gözetlerek sorular düzenlenmştr. düzenlenmştr. Bu ktap hazırlanırken; hazırlanırken; 1- Konu özetn hücreleme sstemne göre yaptık. 2- Tüm konuların konuları n başına kısa notlar, uyarılar, kazlar, hatırlatmalar hatırlatmal ar koyduk. 3- Konu özet hazırlanırken gereksz ayrıntıdan ve blg krllğnden krllğnden kaçındık 4- Güncellğn ytrmş, müfredattan çıkartılmış konu ve sorulara yer vermedk. 5- ÖSYM’nn en çok soru sorduğu hartaları ekledk. 6- ÖSYM’nn mantığı kavratmaya çalıştık. 7- Soruları hazırlarken kolaydan zora doğru sıralamaya çalıştık. 8- Tüm soruları konu sırasına göre dzdk. 9- Soruların hang sınavlarda çıktığı altlarına yazdık. 10-Soruların hang yıllarda çıktığı belrttk. 11-Benzer ve aynı soruları alt alta getrdk. 12- Soruları İnformal sstemde dzdk. Yan çözemedğnz çözemedğ nz br sorunun cevabını br sonrak sorunun çnde olacak şeklde dzdk. Böylece öğrenclermzn öğrenclermzn konuyu konuyu sıkılmadan, sıkılmadan, zevkl br şeklde şeklde öğrenmesne gayret ettk. Coğrafyanın Kara Kara Kutusundan Kutusundan çalışan öğrencler, öğrencler, gerçek sınav sorularıyla sorularıyla konuyu en y şeklde şeklde öğrendklern, öğrendklern, ÖSYM’NİN ÖSYM’NİN MANTIĞINI KAVRADIĞINI, soruları çözdükçe yapablmenn heyecanı ve sevncyle coğrafyaya daha fazla çalıştıklarını ve ba şarılarının farkına vardıklarının belrtmşlerdr. Bu kaynağımız KPSS (Lsans, Ön lsans, Ortaöğretm-Lse), YGS, LYS, PMYO (Pols Meslek Yüksek Okulu), ÖMSS (EKPSS) Engell Kamu Memuru Seçme Sınavı), ALS (Asker Lse Sınavları), JATEK (Jandarma Temel Kursu), İcra Müd. Kaymakamlık, Hâkmlk ve dğer kurum sınavları çn %100 uyumlu br kaynaktır. Kaynağımızın tüm aday ve öğretmenlermze hayırlı olması, ve başarılı br hayata adım atmanızda yardımcı olması temennsyle, temennsyle, fotokopye yönelmeyerek emeğe ve kul hakkına saygı ayınları -mutlu İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnfor gösteren öğrenclere ve öğretmen adaylarına başarılar dlerz.
ınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal arı -İnformal Yayınları Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Ya Karat Kutu Ktapları Sze Yeter! nformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınl nformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınl [ 1 -İnformal ] İnformal Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınları Yayınları -İnformal Yayınları -İnformal Yayınl
Genel Yayın Yayın Yönetmeni Yönetme ni İsmail KAYNARCA İmtiyaz Sahibi İmran KAYNARCA Hazırlayan: Erol Sarıbuğday ve İnformal Yayınları Yayın Ekibi Dizgi-Graker Murat EREN ve İnformal Yayınları Yayın Ekibi E kibi Mizampaj-Kapak Tasarım: Murat EREN ve İnformal Yayınları Yayın Ekibi E kibi Basım Yeri: Ayrıntı Basımevi Basım Tarihi: 2016 ISBN: 978-605-85142-5-6 Yayınevi İletişim ve isteme adresi:
[email protected] www.informalyayinlari.com @informalyayin twitter İnformal Yayınları facebook hesap ve sayfası (0505) 502 02 06 Ana Dağıtım İletişim ve isteme adresi www.kitappatik.com www.kpsskarakutusu.com (0551) 440 99 99 (0546) 440 05 26 (0535) 103 89 50 (0222) 220 36 87
Bu kitabın her türlü yayım hakkı İmran KAYNARCA KAYNARCA ve İnformal Yayınları’na Yayınları’na aittir. Bu kitabın baskısından 5846 ve 2936 Fikir ve Sanat Eserleri Yasası Yasası Hükümleri gereğince ve 6279 sayılı Çoğaltılmış Fikir ve Sanat Eserlerini Derleme Kanunu ve 2919 sayılı TBMM Genel Sekreterliği Teşkilat Kanunu gereğince kaynak gösterilerek bile olsa alıntı yapılamaz, herhangi bir şekilde çoğaltılamaz, fotoğrafı çekilemez, depolanamaz, genel ağ ve diğer elektronik ortamlarda yayımlanamaz.
BU KİTAP T.C. T.C. KÜLTÜR BAKANLIĞI BANDROLÜYLE SATILMAKTADIR. SATILMAKTADIR.
[
2
]
ÖSYM’NİN AYNI VE BENZER SORULARI
5
1. BÖLÜM
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU KONU ÖZETİ
5
DOĞA VE İNSAN , COĞRAFYANIN İLKELERİ
5
COĞRAFİ KONUM
5
TÜRKİYE'NİN ÖZEL KONUMU VE SONUÇLARI
5
TÜRKİYE'NİN MATEMATİK KONUMU VE SONUÇLARI
5
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU SORULAR
10
2. BÖLÜM
TÜRKİYE İKLİMİ KONU ÖZETİ
29
TÜRKİYE İKLİMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
29
TÜRKİYE’DE SICAKLIK
29
TÜRKİYE’DE BASINÇ VE RÜZGARLAR
29
Türkiye'de Yönlere Göre Etkili Olan Rüzgarlar
29
TÜRKİYE’DE NEM YAĞIŞ
29
Türkiye'de Yağış Dağılışını Etkileyen Faktörler
29
Türkiye'de Fazla Yağışlı Yerler
29
Türkiye'de az yağış alan yerler
29
TÜRKİYE’DEKİ İKLİM TİPLERİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ
29
ÜRKİYE İKLİMİ SORULAR
31
TÜRKİYE’NİN BİTKİ ÖRTÜSÜ VE TOPRAK TİPLERİ 67
TÜRKİYE’NİN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÖZELLİKLERİ
32
TÜRKİYE’NİN TOPRAK ÖZELLİKLERİ
32 71
4. BÖLÜM
TÜRKİYE’NİN YER ŞEKİLLERİ KONU ÖZETİ
82
TÜRKİYE’NİN YERŞEKLİ ÖZELLİKLERİ
82
TÜRKİYE’NİN DAĞLARI
82
Türkiye'deki Volkanizmayla Oluşmuş Dağları
82
TÜRKİYENİN OVALARI
82
Kıyı Ovalarımız:
82
İç Bölgede Tektonik Ovalarımız
82
İç Bölgede Karstik Ovalar
82
Dağ Eteği Ovaları
82
TÜRKİYE’NİN PLATOLARI
82
Başlıca Platolarımız
82
TÜRKİYE’NİN AKARSULARI
82
Açık Havza Alanlarımız
82
Kapalı Havzalarımız:
82
Türkiye Akarsuların Özellikleri
82
TÜRKİYE'NİN GÖLLERİ
82
[
Türkiye'de Doğal Set Gölleri
82
Heyelan Set Gölleri:
82
Kıyı Set Gölleri:
82
Vokanik Set Gölleri
82
Alüvyal Set Gölleri
82
Türkiye'de Başlıca Yapay Set Gölleri (Baraj):
82
Türkiye'de Karma oluşumlu Göller:
82
TÜRKİYE'DEKİ KARSTİK ŞEKİLLER
82
Karstik Erime Şekilleri:
82
Karstik Birikim Şekilleri:
82
TÜRKİYE'NİN SU KAYNAKLARI
82
TÜRKİYE’DEKİ KIYI ŞEKİLLERİ
82
Türkiye'deki Kıyı Tipleri:
82
TÜRKİYE’NİN YER ŞEKİLLERİ SORULAR
84
TÜRKİYE’DE DOĞAL AFETLER KONU ÖZETİ
120
Oluşumunda İnsan Etkisi Olmayan Doğal Afetler:
120
TÜRKİYE’DE DEPREMLER
120
TÜRKİYE’DE EROZYON-HEYELAN
120
TÜRKİYE’DEKİ DİĞER DOĞAL AFETLER
120
Türkiye'de Görülme İhtimali Çok Düşük Olan Doğal Afetler:
120
TÜRKİYE’DE DOĞAL AFETLER SORULAR
121
6. BÖLÜM
TÜRKİYE’NİN BİTKİ ÖRTÜSÜ VE TOPRAK TİPLERİ SORULAR
82
5. BÖLÜM
3. BÖLÜM
KONU ÖZETİ
Türkiye'de Doğal Göller:
TÜRKİYE’DE NÜFUS VE YERLEŞME KONU ÖZETİ
133
TÜRKİYE’NİN NÜFUSUNA GİRİŞ
133
Nüfus:
133
Nüfusun dağılışını etkileyen doğal faktörler:
133
Nüfus dağılışını etkileyen beşeri faktörler:
133
TÜRKİYE’DE NÜFUS YOĞUNLUKLARI
133
Aritmetik Nüfus Yoğunluğu:
133
Yoğunluğun fazla olduğu yerler:
133
Yoğunluğu Az Olan Yerler:
133
TÜRKİYE’DE NÜFUS SAYIMLARI
133
TÜRKİYE’DE NÜFUSUN YAPISAL ÖZELLİKLERİ
133
TÜRKİYE’DE GÖÇ
133
Göçlerin Nedenleri:
133
TÜRKİYE’DE YERLEŞME
133
TÜRKİYE’DE NÜFUS VE YERLEŞME SORULAR
135
7. BÖLÜM
3
TÜRKİYE’DE TARIM KONU ÖZETİ
182
TÜRKİYE'DE TARIMIN ÖNEMİ
182
Tarımı Etkileyen Doğal Faktörler:
182
Tarımı etkileyen beşeri faktörler:
182
]
Tarımsal Verim:
182
14. BÖLÜM
Tarımsal verimi etkileyen faktörler:
182
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ BÖLGELERİ KONU ÖZETİ
316
KARADENİZ BÖLGESİ
316
COĞRAFİ BÖLGELERDE YETİŞEN BAŞLICA TARIM ÜRÜNERİ
182
MARMARA BÖLGESİ
316
TARIM ÜRÜNLERİYLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER
182
AKDENİZ BÖLGESİ
316
TÜRKİYE’DE TARIM SORULAR
183
İÇ ANADOLU BÖLGESİ
316
EGE BÖLGESİ
316
ANADOLU BÖLGESİ
316
8. BÖLÜM
TÜRKİYE’DE HAYVANCILIK KONU ÖZETİ
233
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ
316
Türkiye'de Hayvancılığın Önemi:
233
DOĞU ANADOLU BÖLGESİ
316
TÜRKİYE'DE HAYVANCILIK FALİYET TÜRLERİ
233
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ BÖLGELERİ SORULAR
318
TÜRKİYE’DE HAYVANCILIK SORULAR
234
9. BÖLÜM
TÜRKİYE’DE MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI KONU ÖZETİ
246
MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI TERİMLERİ
246
TÜRKİYE’DE MADENCİLİĞİN ÖZELLİKLERİ
246
TÜRKİYE’DE ÇIKARILAN BAZI MADENLER
246
ENERJİ KAYNAKLARI
246
BAŞLICA ENERJİ KAYNAKLARI
246
TÜRKİYE’DE MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI SORULAR
248
10. BÖLÜM
TÜRKİYE’DE ULAŞIM KONU ÖZETİ
263
TÜRKİYE'DE ULAŞIMIN GENEL ÖZELLİKLERİ
263
TÜRKİYE'DE ULAŞIM FALİYETLERİ
263
TÜRKİYE’DE ULAŞIM SORULAR
264
11. BÖLÜM
TÜRKİYE’DE SANAYİ KONU ÖZETİ
275
TÜRKİYE'DE SANAYİYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
275
TÜRKİYE'DEKİ ENDÜSTRİ KOLLARI
275
TÜRKİYE’DE SANAYİ SORULAR
277
12. BÖLÜM
TÜRKİYE’DE TİCARET KONU ÖZETİ
298
TİCARETİN TANIMI
298
TÜRKİYE'DE İÇ TİCARET
298
TÜRKİYE'DE DIŞ TİCARET
298
TÜRKİYE'DE TRANSİT TİCARET
298
TÜRKİYE'DE SERBEST TİCARET
298
TÜRKİYE’DE TİCARET SORULAR
299
13. BÖLÜM
TÜRKİYE’DE TURİZM KONU ÖZETİ
307
TÜRKİYE'DE TURİZMİN GENEL ÖZELLİKLERİ
307
TÜRKİYE'NİN BAŞLICA TURİZM DEĞERLERİ
307
TÜRKİYE’DE TURİZM SORULAR
308
Kara Kutu Kitapları
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
TEST-1
1. BÖLÜM TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU B Ö L 1 Ü . M
DOĞA VE İNSAN , COĞRAFYANIN İLKELERİ
÷ 6
Doğal çevre litosfer (taşküre) hidrosfer (su küre), atmosfer (hava küre) biyosfer (canlı küre) olmak üzere dört bölümden oluşur.
÷ 1
÷ 2
÷ ÷ 3
4
÷ 1
÷ 2
÷ 3
÷ 4
÷ 5
Doğal çevre insanların nüfus, yerleşme, tarım, hayvancılık, madencilik, ormancılık, ulaşım, ticaret, turizm, sanayi faaliyetlerini etkiler.
TÜRKİYE'NİN MATEMATİK KONUMU VE SONUÇLARI
÷ ÷ ÷ ÷ ÷
İnsanlar bitkilerin tahribi, yol yapımı, maden araması baraj yapımı, deniz doldurulması, çevre kirletilmesi, tünel yapımı gibi faaliyetleriyle doğal çevreyi etkiler. Coğrafyanın nedensellik (sebep-sonuç), dağılış, bağlantı kurma (ilgi-bağlılık) ilkeleri (prensipleri) vardır. COĞRAFİ KONUM
Herhangi bir yerin dünya üzerinde bulunduğu yerdir. Özel (göreceli), matematik (mutlak) konum olarak ikiye ayrılır.
Herhangi bir yerin deniz, okyanus, kıtalar, boğaz, ka- ı r a nal, geçit, ulaşım yolu komşularına göre konumu ve l n yer şekilleri, eğitim, yükselti, yeraltı-yerüstü kaynak- ı y a ları özel konumu oluşturur. Y
l a Özel Konum; Jeopolitik konumu, iklimi, bitki örtü- m r o sünü, nüfusu, yerleşimi, sanayiyi, ticareti, ulaşımı, f n İ turizmi ve madenciliği etkiler.
÷ 3
3
Güneyden kuzeye gidildikçe güneş ışınlarının geliş açısı daralır ve sıcaklıklar azalır (enlem faktörü)
4
Türkiye'de güneyden kuzeye sıcaklıklar azaldıkça kalıcı kar sınırı, orman üst sınırı, yerleşme üst sınırı alçalır.
5
Türkiye'de güneyden esen rüzgarlar sıcaklığı arttırır, kuzeyden esenler azaltır ve bunun sonucunda cephesel yağışlar görülür.
6
7
Ekvator kutuplara eşit uzaklıkta dünyayı ikiye bölen hayali çemberdir. Başlangıç meridyeni İngiltere'de Londra şehrinin Greenweich kasabasından geçer
Aynı anda tek ortak saat kullanılır, yıl içerinde çift ortak saat kullanılır(enerji tasarrufu yapmak için yapılır). Yazın(mart-ekim) ileri saat uygulamasına geçilir ve 45º Doğu yerel saati ortak saat olarak kullanılır. Kışın (ekim-mart)geri saat uygulamasına geçilir ve 30º Doğu yerel saati ortak saat olarak kullanılır.
÷
3 kıtanın en çok yaklaştığı yerdedir. Bu durum Türkiye'nin Dünya üzerindeki önemini arttırır. Önemli ticaret yolları Türkiye'den geçer.
Üç tarafı denizlerle çevirilidir. İç kesimler dağlık ve engebelidir. Bu durum iklim, turizm, nüfus, yerleşme, tarımsal faaliyet, tarım alanlarını etkiler. Ortalama yükseltisi fazladır. (1132 metre) Yükselti batıdan doğuya genellikle artar. Yükselti arttıkça sıcaklıklar azalır. Karla örtülü gün sayısı artar. Bitkilerin olgunlaşma süresi uzar.
Türkiye dünyanın en fazla petrol rezervi olan ülkelerine komşudur. Bor minerali gibi önemli yeraltı kaynağına sahiptir.
Coğrafyanın Kara Kutusu
[
Türkiye'de güneş doğuda önce doğar, tepe noktasına önce ulaşır ve önce batar. Batıda geç doğar tepe noktasına geç ulaşır geç batar.
8
Çanakkale- İstanbul boğazlarına sahiptir. Dünya deniz ticareti önemini arttırır.
÷ 5
2
Türkiye'nin Matematik Konumu Sonuçları: Kuzey yarım kürede orta kuşak ılıman iklim bölgesinde yer alır ve 4 mevsim belirgindir.
÷
Matematik konum bir yerin ekvator ve başlangıç meridyenine göre yeridir.
÷ 4
Türkiye 36º - 42º Kuzey Enlem (Meridyen), 26 º - 45º Doğu, Meridyen (boylam) arasında yer alır
©
÷ ÷ 2
1
÷
TÜRKİYE'NİN ÖZEL KONUMU VE SONUÇLARI
1
Türkiye’nin sınır kapıları Gürcistan: Türkgözü, Aktaş, Canbaz, Sarp, Nahcivan, Dilucu. İran: Gürbulak, Kapıköy, Esendere. Irak: Habur, Üzümlü Suriye: Cizre, Şenyurt, Ceylanpınar, Akçakale, Murşitpınar, Karkamış, Çobanbey, Öncüpınar, Islahiye, Cilvegözü, Yayladağ. Yunanistan: İpsala, Uzunköprü, Karaağaç, Bulgaristan: Kapıkule, Aziziye, Hamzabeyli
8
9
Türkiye dönenceler (23° 27°)dışında olduğu için güneş ışınları dik açıyla gelmez. En büyük açıyla 21 Haziran, en eğik açıyla 21 Aralık'ta gelir. 21 Haziran yaz, 21 Aralık kış başlangıcıdır.
10
Yıl boyu dağların güney yamacı güneşe dönüktür. (Bakı durumu)
11
Yıl boyu gölge kuzeyi gösterir. En uzun gölge 21 Aralık, en kısa gölge 21 Haziran'da olur.
12
21 Haziran'da kuzeye gidildikçe gündüz uzar. 21 Aralık'ta ise kuzeye gidildikçe gece uzar.
13
Türkiye'de kuzeye gidildikçe gece-gündüz süre farkı artar.
14
Türkiye'de kuzeye gidildikçe dünyanın dönüş hızı (çizgisel hız) azalır.
÷ ÷ ÷ ÷ ÷ ÷ ]
Türkiye'de doğuda yerel saat ileri, batıda geridir. Bir boylam üzeri her yerde yerel saat aynıdır. Yerel saat hesaplanırken boylam farkı alınıp iki boylam arası 4 dakika zaman farkıyla çarpılır. İstenen yer doğu ise toplanır, batı ise çıkartılır. Türkiye'nin doğusu ve batısı arasında 76 dakika zaman farkı vardır.
TEST-1
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
Kara Kutu Kitapları
TEST 1 1.
Aşağıdakilerden hangisi insanın doğal çevreyi değiştirme etkinliklerinden biri değildir?
Doğal ve beşerî unsurlar birbirleriyle karşılıklı etkileşim içindedir.
4.
A) Dilek Yarımadası’nın milli park ilan edilmesi
Aşağıdaki durumlardan hangisinin beşerî faaliyetler üzerindeki olumsuz etkisi diğerlerinden daha fazladır?
B) Karadeniz’in bazı kıyı kesimlerinde denizin doldurularak kara yolu yapılması
A) İtalya’da Etna Yanardağı çevresinde toprakların geçirimli olması sonucu tarımsal ürün çeşitliliğinin azalmasının
C) İstanbul Boğazı’nın her yıl iki yakasının birbirine bağlayan köprüler yapılması
B) Şiddetli lodos nedeniyle Çanakkale Boğazı’nda deniz ulaşımının aksamasının
D) İç Anadolu Bölgesi’ndeki bazı çayır ve meraların tarlaya dönüştürülmesi
C) İzlanda’da meydana gelen volkanik patlamalar sonucu kül ve toz bulutlarının hava trafiğini etkilemesinin
E) Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki büyük akarsular üzerine baraj yapılması
D) Konya Havzası’nda obrukların oluşumu sonucu tarım alanlarının zarar görmesinin
PMYO-2010
E) Antalya kıyılarında dalga aşındırması sonucu falezlerin gerilemesinin YGS-2012 2.
Aşağıdakilerden hangisi, insanın doğaya olan etkisine ı örnek gösterilemez? r
a l n ı A) Kloroorokarbon gazlarının artmasıyla ozon tabakasının y a Y seyrelmesi l a B) Denizlerdeki kirlenmeye bağlı olarak biyoçeşitliliğin gide- m r rek azalması o f n C) Her yıl farklı sayıda tropikal siklonun meydana gelmesi İ
D) Kişi başına düşen tatlı su miktarının giderek azalması
©
E) Yağmur ormanlarının büyük bir hızla yok olması YGS-2011
3. Aşağıdakilerin hangisinde insanların doğal çevre üzerindeki etkisi daha azdır?
5. Aşağıdakilerden hangisi, doğal çevrenin insan yaşamına olan etkisine örnek olarak gösterilemez?
A) Elmalı ilçesindeki Avlan Gölü ile Karagöl’ün tarım alanı oluşturmak amacıyla kurutulması
A) Çayırların yaygın olduğu Erzurum-Kars Platosu’nda büyükbaş hayvancılık yapılması
B) İnebolu - Abana arasındaki kıyı şeridinde denizin doldurularak kara yolu yapılması
B) Ürgüp-Göreme çevresinde ev yapımında volkanik taş kullanılması
C) Yatağan Termik Santrali’nde elektrik üretilmesi
C) Karadeniz’de balıkçılığın önemli bir geçim kaynağı olması
D) Doğu Karadeniz yaylalarında arıcılık faaliyetlerinin yaygın olması
D) İç Anadolu’da buğday tarımının yaygın olması
E) İstanbul Boğazı’nın her iki yakasını birbirine bağlayan köprülerin yapılması
E) Şanlıurfa’nın önemli bir dinî turizm merkezi olması ALS-2011
KPSS-2012
[
9
]
M
. Ü 1 L
Coğrafyanın Kara Kutusu
Ö B
6.
TEST-1
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
Kara Kutu Kitapları
İnsanlar, binlerce yıldır doğa ile uyum içerisinde yaşamaya devam etmiş ve bu süreçte doğanın özelliklerini keşfederek yaşamı kolaylaştırmaya çalışmıştır. Ancak zamanla insan doğa etkileşiminde insan daha ba skın bir duruma geçmiştir.
9. Türkiye’nin yüzölçümü, aşağıdaki ülkelerin hangisinin yüzölçümünden küçüktür? A) Irak
B) İran D) Yunanistan
B Ö L 1 Ü . M
C) Suriye
E) Bulgaristan
Buna göre aşağıdakilerden hangisi, parçada belirtilen duruma örnek gösterilemez?
KPSS-1999
A) Sulak alanların kurutularak tarım yapılması ve üretim artışı
10.
B) Su kaynaklarına yakın alanların yerleşme yeri olarak seçilmesi
Türkiye’nin kara sınırlarıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Kuzeybatıda Bulgaristan’la sınırı vardır.
C) Barajlar yapılarak sel ve taşkınlardan korunma, enerji üretimi
B) Yunanistan’la olan sınırının çoğunu Meriç Nehri oluşturur.
D) Kutuplara yakın alanlardaki yer altı kaynaklarının çıkarılması ve işlenmesi
C) Suriye’yle olan sınırının tamamında demir yolu vardır. D) İran dışındaki diğer sınırlar Milli Mücadele sırasında ya da sonrasında imzalanan antlaşmalarla belirlenmiştir.
E) Fay hatlarının bulunduğu alanlarda depreme dayanıklı yapıların inşa edilmesi
E) En fazla ülkeyle doğu sınırında komşudur.
YGS-2014
KPSS-2008
7. Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de teknolojinin gelişmesiyle doğal çevreye olan bağımlılığın azaldığına örnek olarak gösterilebilir?
11. Türkiye’nin aşağıdaki sınır kapılarından hangisi aracılığıyla İran ve ardı ülkelerle demir yolu ulaşımı yapılmaktadır?
l a A) Doğu Karadeniz’in yüksek kesimlerinde yaylacılık etkin- m r o f liklerinin yapılması n İ
A) Gürbulak
B) Seracılık etkinliklerinin, kıyı kesimlerinden iç kesimlere © doğru yaygınlaşması
B) Kapıköy
D) Habur
C) Akyaka
E) Aziziye (Dereköy)
C) Ülkenin iç kesimlerindeki bazı yerlerde tarım topraklarının nadasa bırakılması
KPSS-2012
D) Dik yamaçlardaki tarım arazilerinin, eş yükselti eğrilerine paralel sürülmesi E) Organik tarımın uygulandığı yerlerde kimyasal gübre yerine doğal gübre kullanılması
12. Aşağıdakilerin hangisinde, Türkiye’nin aynı denize kıyısı olan iki komşusu birlikte verilmiştir?
KPSS-2013
8.
A) Gürcistan ve Bulgaristan
(I) Oba, göçebe aileler tarafından kullanılan kırsal yerleşme türüdür. (II) Oba yerleşmeleri, Orta Karadeniz ve Adana bölümlerinde yaygındır. (III) Türkiye’deki oba yerleşmelerinin yarısından fazlası bu iki bölümde yer almaktadır. (IV) Asıl ekonomik fonksiyonu hayvancılık olan bu yerleşme şeklinde barınma gereksinimi genellikle çadırlar karşılamaktadır (V) Sürüleri daha çok küçük baş hayvanlardan oluşan obalarda çadırların yanı sıra ağıl da bulunmaktadır.
B) Bulgaristan ve Suriye C) Irak ve Gürcistan D) Irak ve Suriye E) Bulgaristan ve İran KPSS-2000
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde coğrafyanın dağılış ilkesi kullanılmıştır? A) I ve II
B) II ve IV D) III ve V
13. Aşağıdaki ülkelerden hangisi, Türkiye’nin sınır komşusudur?
C) II ve III
A) Fransa
E) IV ve V
D) Türkmenistan ÖSS-2008
Coğrafyanın Kara Kutusu
B) İran
[
C) Mısır E) Almanya ÖMSS-2012
10
]
14. Türkiye’nin aşağıdaki ülkelerden hangisiyle olan kara sınırının büyük bir bölümünü akarsu yatağı oluşturur? A) Yunanistan
TEST-1
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
Kara Kutu Kitapları
B) Bulgaristan D) Ermenistan
18. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin özel konumunun bir sonucudur?
C) Gürcistan
A) Karadeniz kıyılarının Akdeniz kıyılarından serin olması
E) İran
B) Doğusu ile batısı arasında yerel saat farkının olması ÖMSS-2012
C) Mevsimler arasında belirgin farklar olması
M
. Ü 1 L
D) Doğu Karadeniz Bölgesi'nde turunçgil yetiştirilmesi
Ö B
E) Kış mevsiminde cephesel yağışların görülmesi ÜSS-1977
19.
15. Bir bölgenin aşağıdaki özelliklerinden hangisi o bölgenin denize göre konumunda etkilenmez?
Coğrafi konum, matematik (mutlak) ve özel (göreceli) konum olmak üzere ikiye ayrılır. Buna göre Türkiye’nin
A) Yaşama biçimi
B) Yağış düzeni
D) Sıcaklık düzeni
D) Yeraltı zenginlikleri
I.
II. Avrupa Kıtası ile Ortadoğu ülkeleri arasında bulunması,
E) Tarımsal etkinlikler
III. Dört mevsimin belirgin olarak yaşanması,
ÖYS-1985
IV. Ilıman Kuşak’ta yer alması
ı r a l n ı y a Y l a m r o f n İ
Özelliklerinden hangileri özel konumuyla ilgilidir? A) Yalnız I
B) Deniz ulaşımı
C) Turizm etkinlikleri
D) İklim koşulları
C) I ve III
E) III ve IV ALS-2013
20.
16. Türkiye’nin özel konumunun aşağıdakilerden hangisi üzerindeki etkili olduğu söylenemez?
B) Yalnız II
D) II ve IV
©
A) Yerel saat
Kuzey Yarım Küre’de yer alması,
Türkiye kışın genellikle kuzey sektörlü soğuk ve nemli hava kütlelerinin, yazın ise güney sektörlü sıcak ve kuru hava kütlelerinin etkisinde kalır. Bu durum Türkiye’nin başlıca hangi özelliğinden kaynaklanmaktadır? A) Orta kesimlerinde geniş düzlüklerin bulunmasından
E) Transit taşımacılık
B) Üç tarafının denizlerle çevrili olmasından KPSS-2008
C) Kuzeyinde ve güneyinde yüksek dağ sıralarının bulunmasından D) Ortalama yükseltisinin fazla olmasından E) Mutlak konumundan KPSS-2015
17. Türkiye’nin aşağıdaki coğrafi özelliklerinden hangisi özel konumu ile ilgili değildir? A) Üç tarafının denizlerle çevrili olması
21. İstanbul, Çanakkale, Muğla ve Kocaeli illerinin özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
B) Doğusu ile batısı arasında yerel saat farkının 76 dakika olması
ortak
A) Topraklarının farklı kıtalarda olması
C) Kıyı kesiminin, iç kesimlere göre daha fazla yağış alması
B) Maki bitki örtüsünün yaygın olması
D) Farklı ekonomik düzeydeki ülkeler arasında yer alması
C) Birden fazla denize kıyısın olması
E) Asya ve Avrupa kıtalarında yer alması
D) Yüzey şekillerinin sade olması E) Koy ve körfezlerin fazla olması
ÖYS-1995
ÖMSS-2012
[
11
]
Coğrafyanın Kara Kutusu
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
Kara Kutu Kitapları 22. Aşağıdakilerden
hangisi bir ülkenin jeopolitik durumunu belirleyici “değişmeyen” türden bir etkendir?
TEST-1
25. Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’nin jeopolitik açıdan çok önemli bir konuma sahip olması sağlayan özelliklerinden biri değildir?
A) Ekonomik yapısı B Ö L 1 Ü . M
B) Siyasal politikası
A) Farklı kültür ve dinlere sahip ülkelerle komşu olması
C) Sosyo-kültürel değerleri
B) Doğusuyla batısı arasında 76 dakika yerel saat farkı olması
D) Askeri gücü
C) Asya ve Avrupa kıtaları arasındaki transit ticaret yollarının üzerinde bulunması
E) Coğrafi Konumu ÖYS-1984
D) Karadeniz’le Ege Denizi’nin birbirine bağlayan boğazlara sahip olması E) Dünyanın zengin enerji kaynaklarına sahip bölgelerine yakın olması PMYO-2009
26. Türkiye’nin jeopolitik önemi üzerinde aşağıdakilerden hangisinin etkisi daha azdır? 23.
Bir ülkenin jeopolitiğini oluşturan ana unsurlar;
A) Eski dünya karaları arasında merkezi bir konuma sahip olması
I.
B) Ekonomik ve siyasal bir güç merkezi olan Avrupa Birliği ülkelerine komşu olması
sosyo-kültürel değerleri,
II. ekonomik değerleri,
ı r a l III. coğrafi konumu, n ı y IV. askeri değerleri a Y l olarak belirlenmiştir. a m Bunlardan hangileri, bir ülke jeopolitiğinin değişen un r o f n surları olarak kabul edilebilir? İ
C) Dört mevsimin belirgin olarak yaşanmasının ve aynı anda farklı iklim özelliklerinin görülmesinin D) Önemli petrol ve doğal gaz yataklarına sahip ülkelere komşu olmasının E) Uluslararası deniz ulaşımı açısından önemli bir bölgede bulunmasının
-
A) I ve III
B) II ve III
D) I, II ve III
KPSS-2012
©
C) III ve IV E) I, II ve IV YGS-2013
27. Azerbaycan,
Gürcistan ve Türkiye’nin yer aldığı önemli uluslararası projelerden biri de Bakü-Tiis-Ceyhan Petrol Boru Hattı Projesi’dir. Hazar Havzası’nda çıkartılan petrol, 2005 yılından itibaren Ceyhan üzerinden alıcı ülkelere gönderilmektedir.
24. Aşağıdaki ekonomik gelişmelerin hangisinde Türkiye’nin jeopolitik konumu doğrudan etkilidir?
Bu boru hattının Türkiye’ye sağladığı kazanımlarla A) Endüstride gelişmiş olan ülkelerin dünyaca ünlü markalarının üretmek için Türkiye’de fabrika kurmaları
ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
B) Bazı ülkelerin Türkiye’de arazi satın alarak organik tarım yapmaları
A) Türkiye’nin stratejik önemi artmıştır.
C) Farklı dönem ve kültürlere ait tarihi eserlerin Türkiye turizmi açısından önemli bir kaynak oluşturulması
C) En uzun bölümü Türkiye sınırları içindedir.
B) Ceyhan önemli bir petrol dağıtım merkezi olmuştur. D) İşletilmeye başladığı tarihten günümüze kadar bu ülkeler arasında en fazla geliri Türkiye sağlamıştır.
D) Azerbaycan ve Irak petrollerinin Türkiye toprakları üzerinden Akdeniz’e ulaştırılması
E) Türkiye’nin Azerbaycan ve Gürcistan’la olan siyasi, ekonomik ilişkilerinin gelişiminde etkili olmuştur.
E) Dış piyasalarda, Türkiye’de üretilen tekstil ürünlerine talebin fazla olması
LYS4-2014
LYS3-2010
1-A 2-C 3-D 4-C 5-E 6-B 7-B 8-C 9-B 10-C 11-B 12-A 13-B 14-A 15-D 16-A 17-B 18-D 19-B 20-E 21-C 22-E 23-E 24-D 25-B 26-C 27-D Coğrafyanın Kara Kutusu
[
12
]
Kara Kutu Kitapları
TEST-2
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU 4.
TEST 2 1. Türkiye’nin yakın çevresindeki ülkeler aralarında yaşanan çatışmalarda aşağıdakiler den hangisinin etkili olduğu söylenemez?
Günümüzde enerjiye duyulan büyük gereksinim nedeniyle uluslararası enerji nakil projeleri h ayata geçirilmektedir.
Bu tür projeler kapsamında, Türkiye’nin coğra konumu na bağlı olarak aşağıdakilerden hangisinde daha fazla değişiklik olması beklenir? -
M
A) Ülkeler arasında sınır anlaşmazlıkların olması B) Din, dil ve kültür farklılığın olması
A) Jeopolitik ve jeostratejik öneminin artmasında
C) Süveyş Kanalı’nın Orta Doğu ülkeleri için jeopolitik bakımdan önemli olması
B) Sosyal ve kültürel etkileşimin artmasında
D) Yönetim biçimlerinin birbirinden farklı olması
D) Çalışan nüfusun sektörel dağılımında
E) Bugün ve gelecekte kullanılabilecek zengin petrol yataklarının olması
E) Tüketilen enerji kaynaklarının niteliğinde
. Ü 1 L
Ö B
C) Ulaşım olanaklarının çeşitlenmesinde
LYS3-2012
PMYO-2011
5. Türkiye’nin, doğal ve beşeri nedenlere bağlı olarak dünyanın çeşitli yerlerinde sıcak çatışma bölgeleri oluşmuştur. Bu I. Çanakkale ve İstanbul boğazlarına sahip olması, bölgelerden biri de tarih boyunca stratejik önemini koruyan II. yüz ölçümünün büyük olması, Ortadoğu’dur ı r III. endüstrileşmiş Avrupa ülkeleriyle petrolce zengin Ortado a l n ğu ülkeleri arasında yer alması ı Ortadoğu’da yaşanan aşağıdaki durumlardan hangisi, y a Türkiye’yle bölgedeki bazı ülkeler arasında sorun oluş Y l özelliklerinden hangileri, transit ticarette önemli bir rol a turabilmektedir? m r oynamasında etkilidir?
2. Günümüzde
-
o f n İ
A) Toprakların paylaşımı
A) Yalnız I
©
B) Önemli ulaşım yollarının kontrolü
D) I ve III
C) Akarsu kaynaklarının kullanımı
B) Yalnız II
C) I ve II E) II ve III
D) Maden kaynaklarının paylaşımı
KPSS-2002
E) Petrol ve doğal gaz kaynaklarının paylaşımı LYS3-2012
6. Türkiye’nin orta kuşakta bulunması, aşağıdaki ekonomi özelliklerinden hangisini etkilemiştir?
3. Aşağıdakilerden hangisi, Azerbaycan petrolleri ve Türkmenistan doğalgazının Türkiye üzerinde Akdeniz’e ulaştırılmasının Türkiye’ye sağlaması beklenen yararlardan biri değildir?
A) Tarihi eserlerin ve doğal güzelliklerin olması
A) Jeopolitik öneminin artması
B) Kişi başına düşen ulusal gelirin büyük kentlerde daha yüksek olması
B) Enerji açığının kapanmasına katkıda bulunması
C) İşletilen ve işletmeye açılacak çeşitli madenlerin olması
C) Doğu Akdeniz limanlarının öneminin artması
D) Çeşitli tarım ürünlerinin yetiştirilmesi
D) Turizm gelirlerinin artması
E) Kara yolu ve deniz yolu transit taşımacılığının gelişmiş olması
E) Petrole dayalı sanayi kuruluşlarının artması KPSS-2001
[
KPSS-2010
13
]
Coğrafyanın Kara Kutusu
Kara Kutu Kitapları
7. Aşağıdaki illerin yüzey şekilleri göz önüne alındığında, hangisinin gerçek alanıyla iz düşümsel alanı arasındaki farkı diğerlerinden daha az olduğu söylenebilir? A) Kastamonu B Ö L 1 Ü . M
TEST-2
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
B) Hakkari
D) Şanlıurfa
10.
Dünya üzerindeki bir yerin Ekvator’a ve başlangıç meridyenine göre Konumuna “matematik konum” denir
Bu tamına göre matematik konum, aşağıdakilerden han gisi üzerinde etkili değildir?
-
C) Rize E) Ağrı ÖSS-2008
A) Sıcaklığın Dağılışı
B) Bitki örtüsü
C) Nüfus ve Yerleşme
D) Yeraltı kaynaklan E) Yerel Saat PMYO-2005
11. Bir ülke içinde, her
yerin kendine özgü ‘yerel saat’i vardır. Ancak o ülkede bunlardan sadece biri ya da birkaçı ortak saat olarak kullanılır.
8. Türkiye’nin gerçek alanı ile izdüşüm alanı arasında büyük bir fark olması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
Bir ülkede birden çok ortak saat kullanılmasının nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Yüzey şekillerinin engebeli olması B) Orta enlemlerde yer alması
ı r a l C) İki yarımada üzerinde yer alması n ı y D) Çok sayıda göl olması a Y l E) Dağların genellikle doğu-batı doğrultusunda uzanması a r ÖYS-1992 m o f n İ
A) Ülkede iletişim ağının yetersiz olması B) Ülkenin Doğu-Batı yönünde geniş bir alan kaplaması C) Büyük yerleşim merkezlerinin birbirinden uzak olması D) Ülkenin Ekvator’a uzak olması E) Ülkenin adalar üzerinde bulunması
©
ÖSS-1986
9.
12. Aşağıdakilerden hangisi farklı konumdaki iki yerin aynı boylamda olduğunun kesin kantıdır?
İzmir’in merkez içesine bağlı bir köye kara yoluyla ulaşabilmek için ortalama on kilometre yol almak gerekirken Kütahya’da kuş uçumu mesafesi aynı olan köye on beş kilometre yol almak gerekmektedir.
A) Yerel saatlerinin aynı olması B) Doğal bitki örtülerinin benzer olması
Bu durum, aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
C) Başlangıç meridyenine olan uzaklıklarının eşit olması D) Aynı tarihlerde aynı mevsimlerin yaşanması
A) Yerleşme birimlerinin sıklığıyla
E) Gece gündüz uzunluklarının yıl boyunca aynı olması
B) Doğal bitki örtüsünün farklılığıyla C) İklim koşullarının farklılığıyla
ÖYS-1995
D) Tarım alanlarının genişliğiyle E) Yer şekillerinin engebeliğiyle KPSS-2011
Coğrafyanın Kara Kutusu
[
14
]
Kara Kutu Kitapları
TEST-2
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
13. Aşağıda
haritada, Rize ile Bingöl il merkezlerinin yakınında geçen boylam gösterilmiştir.
15. Afyon,
Eskişehir ve Isparta il merkezlerinin yerel saatleri birbirine çok yakındır.
Bu durum, Afyon, Eskişehir ve Isparta il merkezlerinin hangi yönde de birbirine yakın olduğunun bir kanıtıdır? M
. Ü 1 L
A) Boylam dereceleri
Ö B
B) Yıllık sıcaklık ortalamaları C) Enlem dereceleri D) Yükseltileri E) Denize uzaklıkları KPSS-1999
Haritada bilgiler göre, aşağıdakilerden hangisi Rize ve Bingöl’de aynıdır? A) Yerel saat B) Bitki örtüsü C) Yıllık sıcaklık ortalaması D) Ekvator’a olan uzaklık E) Başlangıç meridyenine olan uzaklık ÖSS-2000
16. Aynı coğrafi bölgede bulunmasına karşın, Trabzon’da yerel saatin Kastamonu’dan ileri olmasında, Trabzon’un aşağıdaki özelliklerinden hangisi etkilidir? ı r a A) Kıyıda yer alması l n ı y B) Daha doğuda olması a Y C) Ortalama yükseltisinin daha az olması l a m D) Yüz ölçümünün daha küçük olması r o f n E) Güneyinde sıradağların olması İ ©
14. Ankara
Kuzey Yarım kürede, 33° Doğu boylamında yer almaktadır.
JANA-2008
17.
Aşağıdakilerden hangisi, bir başka merkezin Ankara’yla aynı boylam üzerinden olduğunu kanıtlar? A) Aynı Yarım kürede yer alması B) Yerel saatlerin aynı olması C) Ekvator’a Başlangıç Meridyen olan uzaklıklarının eşit olması D) Gece ile gündüz arasındaki süre farklarının aynı olması E) Mevsim sürelerinin aynı olması PMYO-2004
Yukarıdaki haritada numaralarla gösterilen yerlerin coğ ra konumları göz önüne alındığında, aşağıdakilerin han gisinin yerel saati diğerlerinden daha ileridir?
-
-
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V ALS-2006
[
15
]
Coğrafyanın Kara Kutusu
Kara Kutu Kitapları
TEST-2
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
18. Trabzon’da yerel saatin Eskişehir’den ileri olması, Trabzon’un aşağıdaki özelliklerinin hangisinden kaynaklanmaktadır?
21.
A) Daha kuzeyde olması B Ö L 1 Ü . M
B) Daha doğuda olması C) Farklı coğrafi bölgede yer a lması D) Düzlük alanlarının az olması E) Kıyıda yer alması ALS-2009
Türkiye’de yerel saat kullanılsa, 33 derece doğu boylamında yer alan Ankara’da saat 9.00 iken Siirt’te 9.36 olur.
Buna göre, Siirt hangi boylam üzerindedir?
19. Aşağıdaki
tabloda beş ülkenin enlem ve boylam dereceleri yaklaşık olarak verilmiştir.
A) 42 derece doğu
B) 41 derece doğu
C) 40 derece doğu
D) 39 derece doğu
E) 38 derece doğu ÖSS-1984 ı r a l n ı y a Y l a m r o f n İ 22. 29° Doğu boylamında yer alan İstanbul’da yerel saat 10.20’dir.
Buna göre, bu ülkelerin hangisinde yerel s aat farkı en az, © gündüz uzunlukları arasındaki fark en fazladır?
Aynı anda Hakkari’de yerel saat 11.20 olduğuna göre, Hakkari hangi boylam üzerinde yer almaktadır?
A) I
A) 14° Doğu boylamı
B) 15° Doğu boylamı
C) 30° Doğu boylamı
D) 44° Doğu boylamı
B) II
C) III
D) IV
E) V ÖSS-1997
E) 45° Doğu boylamı KPSS-2000
20.
Aşağıdakilerden hangisinde verilen iki kent arasındaki yerel saat farkı diğerlerinden daha fazladır? A) Samsun-Adana
B) İzmir-Ankara
C) Balıkesir-Erzincan
D) Muğla-Çanakkale
E) İzmit-Kastamonu KPSS-2005
1-D 2-C 3-D 4-A 5-D 6-D 7-D 8-A 9-E 10-D 11-B 12-A 13-A 14-B 15-A 16-B 17-C 18-B 19-B 20-C 21-A 22-D Coğrafyanın Kara Kutusu
[
16
]
Kara Kutu Kitapları
3.
TEST 3
B) 11.22 D) 11.38
Türkiye’nin her yerinde 45° doğu meridyenin yerel saati kullanılmaktadır.
Güneş, 21 Mart’ta, 44° doğu meridyenindeki Iğdır’da saat 04.20’de doğduğuna göre, 29° doğu meridyenindeki İstanbul’da, aynı gün saat kaçta batar?
1. 29° doğu meridyeni üzerinde bulunan İstanbul’da yerel saat 11.10 iken, 37° doğru meridyeni üzerinde bulunan Sivas’ta saat kaçtır? A) 11.18
TEST-3
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
A) 15.20
C) 11.30
B) 16.45 D) 18.45
E) 11.42
Ö B
C) 17.20 E) 19.00
ÜSS-1973
ÖYS-1991 4.
Haritada gösterilen iki kentle ilgili aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır? 2.
ı
Coğrafya öğretmeni Özge Hanım, 10. sınıftaki öğrencileriyle r a A) Gece-gündüz süreleri birbirine yakındır. l Türkiye’deki iklim elemanlarının özellikleri konusunu işlerken n ı y öğrencilerinin sentez yeteneklerini geliştirmek için onlara a B) Ekonomik etkinlikleri farklıdır. Y C) Yerel saatleri aynıdır. l aşağıdaki haritayı gösterip şöyle bir soru sormuştur:
a m D) Bulundukları coğrafi bölüm aynıdır. r o “Çocuklar; 9. sınıfta koordinat sistemini oluşturan unsurlar- f E) Yükseltileri Türkiye ortalamasının altındadır. n dan yola çıkarak bir yere ait özelliklerle, iklim elemanlarının İ
oluşumu ve dağılışı konularını gördünüz. Bu bilgilerinizden © KPSS-2004 yola çıkarak 23 Eylül 2012 tarihinde Türkiye’nin ulusal saati için baz alınan boylamın yerel saati 12.24’ü gösterirken güneşin ısıtma etkisinin en yüksek olduğu nokta sizce hangisi 5. Aşağıdaki haritada verilen yerleşim merkezlerinin, yıl içinde olur? herhangi bir tarihte, gündüz süreleri birbirine yakındır.
Bu durum, söz konusu üç yerleşim merkezinin aşağıda kilerden hangisi bakımından birbirlerine benzer ya da ya kın oluşuyla açıklanabilir?
-
-
Buna göre öğrenciler, öğretmenlerine haritada numa ralandırılan hangi noktayı söylerse doğru cevabı vermiş olurlar?
A) Boylam derecesi
A) I
D) İklim
-
B) II
C) III
D) IV
B) Enlem derecesi C) Yer şekilleri
E) V
E) Yükselti KPSS-1999 LYS3-2013
[
17
]
M
. Ü 1 L
Coğrafyanın Kara Kutusu
Kara Kutu Kitapları
TEST-3
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
6. Akdeniz kıyısında bulunan X kentiyle Karadeniz kıyısında bulunan Y kenti arasında aşağıdakilerden hangisinin değişim göstermesi kesin olarak enleme bağlıdır?
9.
A) Ulaşım koşulları B Ö L 1 Ü . M
B) Gece-gündüz sürelerinin farkı Güneş, yandaki gibi, Kars boylamı üzerindeyken Edirne’den hangi konumda görünür?
C) Yağışın mevsimlere göre dağılışı D) Yıllık ortalama sıcaklık dağılışı E) Yerel saat farkı ÖMSS-2012
7. Türkiye’nin en doğu ucu ile en batı ucu arasında 76 dakikalık zaman farkının olması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
ÖSS-1986
A) Asya ve Avrupa kıtalarında topraklarının olmasıyla B) Yüzey şekillerinin engebeli olmasıyla C) Başlangıç meridyeninin doğusunda olmasıyla D) Geçen meridyen sayısıyla E) Kuzey Yarım Küre’de yer almasıyla
8.
ı r a l n ı y a 10. 21 Mart tarihinde üç farklı merkez güneşin kon umu aşağıdaki Y l gibidir. a KPSS-2004 m r o f n İ
Aşağıdaki haritada Türkiye’deki altı yöre numaralarla göste- © rilmiş ve bu yönlerin coğrafi koordinatlarıyla ilgili bazı bilgiler verilmiştir.
Buna göre bu merkezlerin en doğudan en batıya doğru sıralanışı hangi seçenekte doğru verilmiştir? A) I-II-III
B) II-I-III D) II-III-I
C) III-II-I E) III-I-II PMYO-2006
Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi bu yörelerin coğra koordinatlarından kaynaklanan bir durum değil dir? -
A) III. yörenin yerel saatinin, VI. yöreninkinden ileri olması B) II. yörede Güneş ışınlarının düşme açısının, V. yöredekinden dik olması C) V. yörenin çizgisel hızının, I. yöreninkinden az olması
11. Aşağıdaki kentlerden hangisinde 21 Mart tarihinde güneşin batma saati Ankara’ya göre daha ileridir?
D) IV. yörenin yıllık sıcaklık ortalamasının, I. yöreninkinden düşük olması
A) Adana D) Erzurum
E) 21 Haziran'da gündüz süresinin, II. yörede, V. yöredekinden kısa olması
[
18
C) Ağrı E) Edirne PMYO-2009
KPSS-2006 Coğrafyanın Kara Kutusu
B) Sinop
]
Kara Kutu Kitapları
TEST-3
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
12.
16.
M
. Ü 1 L
Ö B
Haritada verilen X ve Y yerleşim birimleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söylenir?
Yukarıda enlem ve boylam dereceleriyle belirlenmiş bölgenin Türkiye’ye ait olan kesimi kaç numaralı bölüm ya da bölümler içinde kalır?
A) X beldesinde güneş daha geç doğar. B) Y beldesinde makilik alanlar daha geniş yer kaplar.
A) Yalnız I
C) X beldesinde ortalama yükseltisi daha azdır.
B) I ve III D) II ve IV
D) Y beldesinde güneşli gün sayısı daha fazladır.
C) III ve IV
E) Yalnız IV ÖYS-1982
E) Y beldesinde karstik şekillere daha çok rastlanır. ÖMSS-2012
17. Türkiye’nin uç noktalarına şekildeki gibi teğet olarak çizilen dikdörtgenin kuzeybatıdaki köşesinin koordinatları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? Paralel Meridyen ı
r 13. Türkiye’de yaz saati uygulaması için saatler bir saat ileri l a alındığında aşağıdaki illerin hangisinde yerel saat ile ulu- n ı y a sal saat arasındaki fark en az olur?
A) Edirne
B) Çanakkale D) Trabzon
A)
42° Kuzey
26° Doğu
B)
42° Kuzey
36° Doğu
C)
36° Kuzey
26° Doğu
D)
36° Kuzey
45° Doğu
E)
26° Kuzey
42°Doğu
Y l a m r o f n İ
C) Diyarbakır E) Iğdır
ÖYS-1991
ÖSS-1998 © 18.
14. Aşağıdaki meridyenlerden hangisinin yerel saati, Türkiye için ulusal saat olarak kabul edilmiştir? A) B) C) D) E)
İzmir’den geçen 27° Doğu meridyeni İzmit’ten geçen 30° Doğu meridyeni Ankara’da geçen 33° Doğu meridyeni Hatay’dan geçen 36° Doğu meridyeni Diyarbakır’dan geçen 40° Doğu meridyeni Yukarıdaki Türkiye haritasında gösterilen K noktasının boylamı ve L noktasının enlemi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
KPSS-2000
15. TRT’den verilen saat ayarında 40° Doğu boylamının yerel saati esas alınsaydı, 33° Doğu boylamında bulunan Ankara’da yerel saatinden kaç dakika farklı bir zaman ayarı kullanılmış olurdur? A) 7
B) 10
C) 28
D) 33
K noktasının
L noktasının
boylamı
boylamı
A)
26° Doğu
36° Kuzey
B)
33° Kuzey
45° Kuzey
C)
40° Doğu
29° Kuzey
D)
35° Doğu
42° Kuzey
E)
29° Kuzey
35° Kuzey
E) 47 ÖSS-1999
KPSS-2004
[
19
]
Coğrafyanın Kara Kutusu
Kara Kutu Kitapları
TEST-3
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU 20. Türkiye’nin
ilk millî yer gözlem uydusu Rasat, 2011 yılında uzaya fırlatılmış ve Dünya’nın her yerinden aldığı yüksek çözünürlüklü görüntüleri Ankara’daki yer gözlem istasyonuna başarıyla aktarmıştır. Uydu ile ilk iletişimi kurmak için Norveç’in kuzeyinde bulunan Andoya’daki geçici yer istasyonu kullanılmıştır. Yetkililer geçici yer istasyonunun Norveç’te olmasını şöyle açıklamışlardır: “Rasat kutupsal bir yörüngeye sahiptir. Uydu Ankara’daki ana yer istasyonunun kapsama alanından günde dört defa geçerken kutup dairesine yakınlığından dolayı Andoya’daki istasyonun kapsama alanından günde on bir defa geçmektedir. Uydunun devreye sokulmasında daha sık ve uzun süreli bağlantıya ihtiyacımız olduğu için Andoya’yı tercih ettik.” Aşağıda Rasat tarafından gönderilen koordinatlı iki uydu görüntüsü ve bu alanların yerlerini gösteren bir Dünya fotoğrafı verilmiştir.
19.
B Ö L 1 Ü . M
Türkiye’nin coğrafi koordinatları göz önüne alındığında, yukarıda numaralarla gösterilen merkezlerden hareket eden uçakların Türkiye’ye ulaşabilmeleri için hangi yönü izlemeleri gerekmektedir? I
II
III
A)
Doğu
Kuzeydoğu
Kuzey
D)
Kuzeydoğu
Doğu
Kuzeybatı
C)
Kuzey
Batı
Güneydoğu
D)
Batı
Doğu
Kuzeybatı
E)
Kuzeydoğu
Güneydoğu
Batı ÖSS-2009 ı r
a l n ı y a Y l a m r o f n İ ©
Bu parçadaki bilgiler dikkate alındığında, Rasat tarafından alınan I ve II numaralı uydu görüntüleri
Dünya fotoğrafı üzerindeki hangi alanlardan elde edil miştir?
-
I
II
A)
K
L
B)
N
L
C)
K
M
D)
L
N
E)
N
K LYS4-2014
1-E 2-E 3-C 4-C 5-B 6-B 7-D 8-D 9-D 10-B 11-E 12-A 13-E 14-B 15-C 16-A 17-A 18-A 19-E 20-E Coğrafyanın Kara Kutusu
[
20
]
Kara Kutu Kitapları
TEST-4
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
3. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin orta kuşakta yer aldığının göstergesidir?
TEST 4
A) Kış mevsiminde kuzey yönlü rüzgarların etki alanının geniş olması
1. Türkiye’ye ulaşmaya çalışan bir hava aracı aşağıdaki alanların hangisinden hareket ederse en kısa mesafeyi kullanmış olur?
B) Dört mevsimin belirgin olarak yaşanması C) Kısa mesafelerde farklı iklim koşullarının etkili olması D) Bölgeler arasında yıllık yağış tutarının farklılık göstermesi E) Fön karakteri rüzgarların oluşması JANA-2007
4. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin Kuzey Yarım Küre’de yer aldığının bir göstergesi olamaz? A) Akdeniz Bölgesi’ndeki akarsuların kuzeyden gün eye doğru akması B) Karadeniz Bölgesi’nde, aralık ayında, gündüz süresinin İç Anadolu Bölgesi’nde daha kısa olması ı r
a KPSS-2012 l
n ı y a Y l a m r o f n İ
C) Marmara Bölgesi’nin yıl boyunca güneş ışınlarını Ege Bölgesi’nden daha eğik alması D) Toros Dağları’nın güneye bakan yamaçlarının kuzey yamaçlarından daha sıcak olması E) Coğrafi bölgelerin tümünde kuzey sektörlü rüzgarların sıcaklığı düşürmesi KPSS-2008
©
2. Güneşin, görünen günlük ve yıllık hareketleri göz önüne alındığında, Ankara’da yatay bir düzlem üzerine dik olarak yerleştirilen 1 metrelik bir çubuğun gölge uzunluğunun sıfır olması olanaklı mıdır, neden?
5. Türkiye’de, I.
güneş ışınlarının hiçbir zaman dik düşmemesi,
II. cisimlerin gölgesinin cismin güney yönüne düşmemesi III. dört mevsimin belirgin olarak yaşanması
A) Olanaklıdır. Çünkü, Haziran’da gündüzler çok uzundur.
IV. kış mevsiminde kuzey kesimlerinde gece uzunluğunun güneydekilerden fazla olması
B) Olanaklıdır. Çünkü Güneş öğleyin tepe noktasından geçer. C) Olanaklı değildir. Çünkü, hareket eden Güneş değil Dünya’dır.
Özelliklerinden hangileri, Türkiye’nin Kuzey Yarım Küre’de yer aldığını gösterir?
D) Olanaklı değildir. Çünkü, Ankara dönenceler dışında yer alır.
A) I ve II
B) I ve III D) II ve IV
E) Olanaklı değildir. Çünkü, çubuk uzundur.
C) II ve III E) III ve IV
ÖSS-1982 ÖSS-2006
[
21
]
M
. Ü 1 L
Coğrafyanın Kara Kutusu
Ö B
Kara Kutu Kitapları 6. Türkiye’de I.
9. Karadeniz Bölgesi’nin aşağıdaki özelliklerinden hangisinin temel nedeni matematik konumunun sonucudur.
Temmuz ve ağustos aylarının çok sıcak olması, A) Akarsu rejimlerinin düzenli olması
II. Dağların güneye bakan yamaçlarının kuzey yamaçlarından daha sıcak olması B Ö L 1 Ü . M
TEST-4
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
B) İç kesimlerle kıyı kesimler arasında yıllık sıcaklık farkının olması
III. Kuzeyden esen rüzgarların hava sıcaklığının düşürmesi
C) Bitki örtüsünün çok zengin olması
Aşağıdakilerden hangisinin sonucudur?
D) Yıl içerisinde gece gündüz süreleri arasındaki farkın fazla olması
A) Toprakların iki yarımada üzerinde yer alması
E) Kıyı kesiminde nüfus yoğunluğunun fazla olması
B) Çeşitli yer şekillerine sahip olması
C) Ortalama yükseltinin fazla olması
JANA-2007
D) Kuzey Yarım Küre’nin orta kuşağın da yer alması E) Üç tarafının denizlerle çevrili olması
JANU-2010
7.
10.
I.
21 Mart ve 23 Eylül tarihinde ekinoksların yaşanması
Aşağıda Türkiye’deki beş coğrafi bölgenin bazı özellikleri verilmiştir.
II. Yıl içinde dört mevsimin yaşanması III. Yılın en soğuk aylarının aralık, ocak ve şubat olması
Bu özelliklerden hangisi o bölgenin matematik konumuy la açıklanabilir?
-
IV. Yılın en uzun gecesinin 21 Aralık'ta yaşanması ı r a l Yukarıdakilerden hangileri Türkiye’nin Kuzey Yarım n ı y Küre’ de yer alması nedeniyle gerçekleşir? a Y l a A) I ve II B) I ve III C) II ve III m r o D) II ve IV E) III ve IV f n İ
A) Ege Bölgesi’nde güneyden kuzeye gidildikçe yıllık sıcaklık ortalamasının düşmesi B) Karadeniz Bölgesi’nde yayla turizminin gelişmiş olması C) Marmara Bölgesi’nde Karadeniz iklimiyle Akdeniz iklimi arasında bir geçiş iklimi görülmesi D) Doğu Anadolu Bölgesi’nde yazların kısa, kışların uzun ve kar yağışlı geçmesi
ÖMSS-2012 ©
E) İç Anadolu Bölgesi’nde tarımsal ürün çeşidinin az olması SAYIŞTAY-2007
8. Türkiye’nin coğrafi konumuyla ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
11. Coğrafi konum, matematik ve özel konum olarak ikiye ayrılır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin matema tik konumuna bağlı olarak ortaya çıkan bir sonuçtur?
-
A) Yengeç Dönencesi’nin kuzeyinde yer alır. B) 21 Haziran'da gündüz süresi güneye gidildikçe uzar.
A) Asya ve Avrupa kıtaları arasında bir köprü konumunda olması
C) En batısı ile en doğusu arasında bir saatten fazla yerel saat farkı vardır.
B) Süveyş Kanalı yoluyla Kızıldeniz üzerinden Okyanusu’na bağlantısı olması
D) Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarının birbirine en çok yaklaştığı yerdedir.
C) Aynı anda farklı iklim özelliklerinin yaşanabilmesi
E) Kuzey Yarım Küre’de Orta Kuşak’ta yer alır.
D) Kuzeyden esen rüzgarların sıcaklığı düşürmesi
KPSS-2010
E) Sıcaklık farklarının kıyı kesimlerde daha az olması
Coğrafyanın Kara Kutusu
[
Hint
22
]
JANA-2012
Kara Kutu Kitapları 12.
TEST-4
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
Aynı yarım kürede bulunan ve ekvatora uzaklıkları farklı olan X ve Y kentlerinin aşağıdaki özelliklerinden hangisi kesinlikle farklıdır? A) Yer şekilleri
B) Yıllık yağış tutarları
C) Gece-gündüz süreleri
D) Yükselti değerleri
16. Ankara’da bulunan bir kişi yerel saatin daha ileri ve gece-gündüz arası zaman farkının daha fazla olan bir yere gitmek isterse hangi yöne gitmelidir? A) Kuzey
B) Kuzeydoğu
D) Kuzeybatı
E) Ulusal saatleri
C) Güneydoğu
E) Güneybatı
PMYO-2005
Ö B
PMYO-2001 13.
17.
Yukarıdaki haritada verilen ve yaklaşık aynı meridyen üzerinde bulunan merkezlerden hangisinin, Dünya dönerken, birim zamanda aldığı yol en fazladır? A) Burdur
B) Afyon
Yukarıdaki haritada 40° Doğu boylamı üzerinde numaralarla gösterilen yerlerden hangisinde, 21 Haziran'da gündüz süresi diğerlerinden daha uzundur?
C) Kütahya
ı r a l A) I n ı KPSS-1999 y a Y l a m 14. 21 Haziran’da Türkiye’den hangi ülkeye gidilirse gündüz r o f süresinin daha kısa olduğu görülür? n İ
D) Bilecik
A) Norveç
E) İzmit
B) Mısır
D) Almanya
B) II
C) III
D) IV
E) V SAYIŞTAY-2006
©
C) Danimarka E) Kanada PMYO-2005
15.
18.
Yukarıdaki haritada gösterilen kentlerde 21 Haziran'da gündüz süresinin farklı olmasının nedeni aşağıdakiler den hangisidir?
21 Haziran'da, haritada gösterilen kentlerin hangisinde, Kırşehir’e göre hem gündüz süresi daha kısadır hem de güneş daha erken doğar? A) Bolu
B) Sinop D) Siirt
-
A) Başlangıç meridyenine uzaklıkları B) Ekvatora uzaklıkları
C) Artvin
C) Kıyı şekilleri
E) Antalya
D) Bakı durumları E) Bulutluluk oranları
KPSS-2010
[
M
. Ü 1 L
23
]
JANU-2008 Coğrafyanın Kara Kutusu
Kara Kutu Kitapları
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
TEST-4
21. Ankara,
33° Doğu meridyeni ve 40° Kuzey paralelinde yer almaktadır.
19.
Aşağıdakilerin hangisi üzerinde bulunan bir yerde, ve rilen tarihte gündüzler Ankara’dakinden daha uzundur?
-
B Ö L 1 Ü . M
A) 60° Doğu meridyeni, 23 Eylül B) 50° Kuzey paraleli, 21 Haziran C) 30° Kuzey paraleli, 21 Haziran D) 10° Doğu meridyeni, 21 Mart
Haritadaki K ve L kentleriyle ilgili olarak aşağıdaki bilgi lerden hangisi yanlıştır?
E) 60° Kuzey paraleli, 21 Mart
-
ÖSS-1984 A) 21 Haziran tarihinde K kentinde gündüz süresi L kentinden daha uzundur. B) K kenti yıl boyunca güneşten daha fazla enerji alır. C) Yıl boyunca her iki kentte de cisimlerin gölgesi kuzeye düşer. D) 23 Eylül tarihinde her iki kentten de güneşin doğuş saati aynıdır. E) Her iki kentte ulusal saatle yerel saat arasındaki fark aynıdır. JANA-2010 ı r
a l n ı y a Y l a m r o f n İ ©
20. Antalya’dan
10 günlüğüne Sinop’a giden bir kişi, bu süre içinde Sinop’taki gündüz süresinin Antalya’dakinden uzun olduğunu ve gündüz sürelerinin her gün biraz kısaldığını gözlemiştir.
Bu gözlem hangi tarihler arasında yapılmış olabilir? A) 20 Mayıs - 29 Mayıs B) 1 Temmuz - 10 Temmuz C) 26 Eylül - 5 Ekim D) 5 Kasım - 14 Kasım E) 28 Aralık - 6 Ocak ÖSS-2005
1-C 2-D 3-B 4-A 5-D 6-D 7-E 8-B 9-D 10-A 11-D 12-C 13-A 14-B 15-D 16-B- 17-A 18-B 19-B 20-B 21-B Coğrafyanın Kara Kutusu
[
24
]
Kara Kutu Kitapları
TEST-5
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
Ankara’da oturan bir kişi, 21 Aralık’ta başka ülkedeki bir kente gidiyor. Gittiği yerde gündüz süresinin Ankara’dakinden daha uzun olduğunu görüyor.
4.
TEST 5
Bu kişinin gittiği yer, Ankara’ya göre nerede olabilir?
1.
A) Kuzeydoğuda
B) Kuzeyde
D) Doğuda
M
. Ü 1 L
E) Batıda
ÖSS-1990
Türkiye’deki en uzun gündüz süresi aşağıda verilen yer ve tarihlerin hangisinde yaşanır?
5.
Matematik konumları bakımından karşılaştırıldığında haritada verilen dört nokta için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
C) Güneyde
Yer
Tarih
A)
Anamur
24 Ekim
B)
Dilucu
31 Aralık
C)
Topraktutan
21 Mart
D)
İnceburun
21 Haziran
E)
Bababurnu
5 Şubat
A) Başlangıç meridyenine en yakın nokta II’dir B) Yengeç Dönencesine en yakın nokta IV’tür C) 21 Mart en uzun gündüz yaşanan nokta I’dir D) Yıl içinde gece-gündüz süreleri arasındaki farkın en az olduğu nokta IV’tür
Ad Bk İcra Md ve Md Yrd-2006
E) Yerel saati en ileri olan nokta III’tür. İcra Md ve Md Yrd-2009
ı r a l 6. n ı y a Y l a m r o f n İ
Türkiye’de, enerji tasarrufu sağlamak amacıyla yaz ve kış saati uygulanmaktadır. Bu uygulama kapsamında yılın yaklaşık beş aylık döneminde 30° Doğu meridyeninin, diğer dönemde ise 45° Doğu meridyeninin yerel saati ulusal saat olarak kullanılmaktadır.
2. 21 Aralık tarihinde, aynı coğrafi bölgede bulunan Muğla’da gece süresinin İzmir’den daha kısa olması, bu merkezle- © rin aşağıdakilerden hangisi bakımından farklı olmasının sonucudur?
Buna göre, 45° Doğu meridyeninin yerel saatinin ulusal saat olarak kullanıldığı dönemde Türkiye’ de aşağıdaki lerden hangisi yaşanmaz? -
A) Boylama derecesi
B) Enlem Derecesi
A) Gündüz-gece süresinin eşit olduğu gün
B) Ortalama yükseltisi
C) Yüzey şekilleri
B) Güneş Işınlarının dike en yakın açıyla geldiği gün
E) Denizden uzaklığı
C) En sıcak ay D) Öğle vakti en uzun gölge boyu
PMYO-2009
E) En uzun gündüz
3. Aşağıdakilerin hangisinde verilen tarihlerde, Sinop’ta gündüz ve gece süreleri Antalya’dan daha uzundur?
7. Hemen hemen aynı enlemler üzerinde bulunan Erzurum ve Çanakkale kentleri için 21 Aralık tarihinde aşağıdakilerden hangisi kesinlikle aynıdır?
Gündüz süresi
Gece Süresi
A)
21 Mart
23 Eylül
A) Güneş ışınlarının düşme açısı
B)
23 Eylül
21 Haziran
B) Günlük sıcaklık farkı
C)
21 Haziran
21 Aralık
C) Egemen rüzgâr yönü
D)
21 Aralık
21 Mart
D) En yüksek bağıl nem değeri
E)
21 Ocak
23 Eylül
E) Günün en sıcak saati PMYO-2011
KPSS-2002
[
YGS-2011
25
]
Coğrafyanın Kara Kutusu
Ö B
Kara Kutu Kitapları 8.
TEST-5
TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU
Aşağıdaki haritada gösterilen üç kent, bütün yıl boyunca öğle vaktinde güneş ışınları yaklaşık aynı açıyla alır.
11. Aşağıdaki haritada Ankara, Iğdır ve Başkale’nin coğrafi koordinatları verilmiştir.
B Ö L 1 Ü . M
Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin bir sonucudur? Yukarıdaki haritadaki bilgilerden yararlanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Aynı yarım kürede yer almalarının B) Ekvator hemen hemen aynı uzaklıkta olmalarının
A) 21 Aralık'ta Başkale’de gündüz süresi Ankara’dan uzundur.
C) Aynı coğrafi bölge içinde olmalarının D) Aynı denizin kıyısında olmalarının
B) 21 Haziran'da Iğdır’da Başkale’den daha uzun gündüz yaşanır.
E) Dağların kıyıya paralel uzanmasının
C) Verilen kentlerin hepsinde 23 Eylül'de güneş doğduktan 12 saat sonra batar.
KPSS-2006
D) En uzun günle en kısa gün arasındaki fark en f azla olduğu yer Başkale’dir. E) Iğdır’ın yerel saati Ankara’nınkinden daha ileridir.
ı r a l n ı y 9. Türkiye’de ocak ve şubat aylarında görülen hava olayları a Y Arjantin’de temmuz ve ağustos aylarında görülebilmektedir. l a m r o f n Bu durum Arjantin’in hangi özelliği ile ilgilidir? İ
KPSS-2007
©
A) Güney Yarım Küre'de yer almasıyla B) Sürekli yüksek basınç merkezlerinin etkisinde kalmasıyla C) Güneydoğu alizelerine açık olmasıyla D) Kuzey-Güney doğrultusunda uzanmasıyla E) Batı rüzgarlarına kapalı olmasıyla
12.
ÖSS-1983 10. Türkiye’deki herhangi bir yerde, mart ve eylül aylarında güneş ışınlarının düşme açısı ve ay boyunca güneşten alınan ısı enerjisi tutarı birbirine çok yakındır. Buna karşın, eylül ayı ortalama sıcaklıkları mart ayı ortalama sıcaklıklarından daha yüksektir.
Ankara’da yaşayan İpek ile Londra’da yaşayan Selin, “Bugün hem Ankara’da hem de Londra’da Güneş’in doğuşuyla batışı arasındaki süre, Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki dönüş süresinin yarısına eşit olarak yaşanacaktır.” yorumunda bulunmuşlardır.
Bu durum, aşağıdaki günlerin hangisinde gerçekleşmiş olabilir?
Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) Türkiye’de en uzun gündüz yaşandığında A) Denize olan uzaklıkla
B) Güneş ışınları, Oğlak Dönencesi’ne dik geldiğinde
B) Önceki mevsimin sıcaklık ortalamasıyla
C) İlkbahar ekinoksunun yaşandığı günde
C) Egemen rüzgar yönüyle
D) Kuzey Yarım Küre’de yaz mevsimi başladığında
D) Ekvator ve başlangıç meridyenine olan uzaklıkla
E) Dünya’nın Güneş’e en uzak olduğu günde
E) Dünya’nın dönüş hızıyla LYS3-2011 ÖSS-2007
1-C 2-B 3-C 4-C 5-D 6-D 7-A 8-B 9-A 10-B 11-D 12-C Coğrafyanın Kara Kutusu
[
26
]