ALING WIKANG WIKA ANG DAPAT GAMITIN NG PILIPINO: WIKANG PURO O WIKANG HALO? ________: “Si Gat Jose Rizal, noo‟y nagwika Siya ang nagpangaral sa ating bansa Ang hindi raw magmahal sa sariling wika Ay higit pa ang amoy sa mabahong isda!” Ako po ay naparito sapagkat nabalitaan Na dito raw gaganapin ang dakilang Balagtasan Pagkat ako ay makatang naghahanap ng kalaban Ang sinumang katunggali ay hindi ko aatrasan! Ngunit ako‟y nag-iisa, nag -iisa, nasaan ang Lakandiwa? Kung di tuloy ang programa‟y mabuti pang umuwi umu wi na! Sayang na pagkakataon, eto akong handang-handa Ngunit sa malas malas ay tila walang makakasagupa! makakasagupa! ________: Wag na wag kang aalis diyan, diyan, makata kong kaibigan Ako itong Lakandiwa nitong ating Balagtasan Natrapik lang nang bahagya bahagya sa may bandang bandang Panapaan Kaya‟t saglit na nabalam dito sa ating tagpuan! Lakandiwang naatasan, pangala‟y ___________ pangala‟y ___________ Sa palatuntunang ito‟y siyang tagpangasiwa Ngunit teka, sandali nga, bakit tila nawawala Ang makatang katunggali‟t kabanggaan mo sa diwa! ________: Ako‟y hindi nawawala, tulad mo rin, natrapik lang Sabik akong ilampaso, ang kalabang nag-aabang O Ginoong Lakandiwa, ako po‟y pahintulutan Na lumahok sa programang may m ay tagisan ng katwiran! ________: Halika at umakyat na dito sa ating ating tanghalan At nang itong Balagtasan ay agad nang masimulan Kaagad ipakilala, ang sarili‟t pinagmulan At saka ko ilalahad, paksa ng balitaktakan! Mga madlang nanood bago kami magsimula Masaigabong palakpakan ang sa ami‟y ibandila! ________: _____________ po, ___________ naturingan Makata ng Perpetual Help, Prinsesa ng Balagtasan Katwiran ko‟y parang suntok, bawat tugma‟y tila kulog Ang sinumang kalaban ko‟y sa pansitan matutulog! ________: Regie Ucang ang pangalan, ang Diyosa ng ng Balagtasan Sa talino‟t kagandahan, taob ang aking akin g kalaban
Hindi ako nananakot, hindi ako nagbabanta Ang huling nakalaban ko, hanggang ngayon ay tulala! ________: Ang paksa pong nakalaan, sa patulang pagtatalo Alin ba ang nararapat , Wikang puro, wikang halo,? Si Azl ay nagsasabing itong Wikang Filipino Nararapat ipagtanggol, ingatan at gawing puro! Samantalang si Regie ay malaon nang nagpahayag Panghihiram ng salita, lubos siyang pumapayag Kaya hala, mauna na ang panig ng tumututol Sige Azl, simulan mo katwiran mo ay ipukol! ________: Itong lahing Pilipino, may sariling pagkatao May kulturang kinagisnan, may sariling alpabeto Katangian at tradisyong minana pa sa ninuno Nararapat alagaan sa haplit ng pagbabago! Pagkat tayo‟y nag-iisip gamit ang sariling wika Ito rin ang siyang bintana nitong ating kaluluwa Ang dalisay, purong wika ay mahusay na sandata Upang hindi madumihan ng kultura ng banyaga!
________: Malalalim na salitang hindi mo maintindihan Pagkat sadyang makaluma, kaya nagkakalituhan Sa panahon ng internet, ng counter strike at ng Friendster Wika‟y magiging praktikal, at ang gamit ay forever! Subalit kung katulad mong parang lola kung mangusap Ay baka mas mainam pang ka-eye ball mo ay kulisap Hindi mo mapipigilan, pagkalat ng wikang English Wikang halo ay mahusa y, kahit pa nga ito‟y Taglish! ________: Halong wika, halong diwa, kaya walang pagkatuto Bulol na nga pag nag-English, bulol din sa Filipino Dalawang wikang winawasak nitong mga katulad mo Sa halip na tumalino, henerasyo‟y naging bobo! At nang dahil sa counter strike, at lagi mong pagpe-friendster Naubos na ang oras mo, pati pera sa computer Kabataang sinasabing pag-asa daw nitong bayan Eto ngayo‟t sinasamba ay kultura ni Uncle Sam! ________: Tapos na po ang labanan, ako na po ang nagwagi
Purong wika‟ y imposibleng magagamit na palagi May salita bang katutubong panumbas mo sa computer Ni hindi mo maisalin, ang counter-strike o ang friendster Patunay na kilangangang ang wika ay halu-halo Ito pa nga ang sandata upang tayo‟y mas matuto Henerasyon daw ay bobo, hindi kami, baka kayo! Na makitid kung mag-isip, di tanggap ang pagbabago! ________: Anong klaseng pagbabago kung kolonyal ang isipan Ekonomiya at kultura, ang may kontrol ay dayuhan Kung salita ay hiniram, pwede namang matumbasan Mag-imbento ng salitang panapat sa kinagisnan! At pwede ring ang salita‟y babayin sa Filipino Ang ispeling ay baguhin, isalin sa katutubo Katulad ng ginagawa ng Indones at ng Malay Katagang dayo‟y binabaybay na gamit ang wikang taglay! ________: Ikaw ba ay nababaliw, technical terms babaguhin? E di lalong ang lahat ay kayhirap na intindihin ________: Wala akong sinasabing technical terms babaguhin Mukhang itong kalaban ko ang siyang lola at ulyanin ________: Sino kaya ang ulyanin, sino ba ang mas maganda? Kayong madlang nanonood kayo na nga ang humusga! ________: Di hamak na mas maganda , kayumangging Pilipina Kumpara sa katulad mong labanos na namumutla!
________: Hindi ako namumutla, ang gamit ko y Glutathione Kaya‟t kutis ng artista itong beauty ko sa ng ayon! ________: Kagandahang artipisyal, niretoke nitong agham Tanging ang magkakagusto‟y yaong nahihibang lamang! ________: At sino ang nahihibang? ________: Ikaw! ________: Sandali lang, sandali lang, aking mga kaibigan Lubhang lumalayo kayo sa paksa ng Balagtasan Pakiusap na balikan ang paksa ng talakayan
Huminahon at magtimpi sa banggaan ng katwiran Ikaw _____, konting lamig, sa iyo Azl ay ganun din Ngayon itong Balagtasan itutuloy na po natin Kayong madlang nanood, muli‟y aking kahilingan Ialay nang buong sigla, masigabong palakpakan!
________: Di praktikal na tumbasan bawat hiram na salita Ang paggamit nitong wika ay hindi naitatakda Artbitraryo itong wika, nagbabago, nag-iiba At sa mundo‟y walang wikang purong-puro, nag-iisa!
________: Itong Wikang Filipino‟y may sariling katangian Hindi dapat na baguhin, bagkos dapat alagaan Rebisyon ng alpabeto nitong taong 2001 Matapos ang limang taon, di nagamit, pinigilan! Wag wasakin ating wika, ito ang siyang panawagan Wag patayin ang salita, at wag na wag ding papalitan Kung mayroong English campaign sa lahat ng paaralan Dapat na may programa rin, para sa wikang kinagisnan!
________: Kaya nga may Buwan ng Wika, at programang tulad nito Ay upang masuportahan itong Wikang Filipino ________: Ngunit ito ay di sapat, kulang na kulang pa ito Ang kailangan ay mahusay na programa ng gobyerno Dapat na ibasura rin itong E.O. 210 Na siyang pumapatay ngayon sa „ting Wikang Filipino!
________: Nilagdaan ng pangulo itong E.O. 210 Bilang tugon sa hamon ng pagbabago nitong mundo Kailangang paghusayin, ang paggamit nitong English Hindi naman tuluyan na wika nati‟y inaalis! Pagkat itong wikang English ay ang wikang universal Pangunahing ginagamit sa lahat nang pag-aaral Pag ang Pinoy ay nag-abroad at kung mahusay na mag-English
Tiyak na siya ay may trabaho‟t ang pag-aseso‟y mabilis! ________: O ang aliping caregiver na tagahugas ng puwit Ito ba ang gantimpala sa pangarap na malupit Pilipino‟y sinasanay upang agad ay ieksport Sa kanser ng kahirapan ay siyang natatanging gamot? Kolonyal na edukasyong ang pundasyon ay ang English Ang ugat ng pagdurusa‟t malaon nang pagtitiis Kung ang nais ay paglaya‟t ganap na pag-unlad natin Itong Wikang Filipino ang siyang dapat paunlarin! ________:Makitid na pag-iisip, bangungot na panaginip Ang dahilan kung bakit ang bansa nati‟y nagigipit Habang Koreano‟t Hapon ay nagnanais mag-English Heto naman ang tulad mong nais ito ay maalis! ________:Hindi ko sinasabing ang English ay dapat alisin Kundi Wikang Filipino ang dapat na bigyang pansin! ________: Itong wikang Filipino‟y di magamit sa call center Sa interview, babagsak ka kung ang alam mo lang ay “Sir!” ________:Huwag ka nang magkolehiyo kung call center agent lamang Hayaan mong murahin ka ng dayuhang mapanlamang! ________: Sigawan man o murahin, mahalaga ay may pera Kaysa naman may prinsipyo ngunit gutom ang sikmura! ________: Akin muling puputulin, lumalayo ang usapan Paksa nating sinimulan ang siyang dapat pagtalunan Linawan ang sasabihin, wag iwanan ang usapin Wikang puro, wikang halo, alin ba ang pipiliin? Sa pagkakataong ito, kayo‟y aking pagbibigyan Huling tindig, huling hirit ng katwiran ay bitawan At ang madlang nakikinig, muli‟y aking kahilingan Gisingin ang diwang tulog sa ritmo ng palakpakan!
________:Bawat wika sa daigdig ay may kanyang katangian Na dapat na irespeto, at dapat na pag-ingatan Bawat lahi‟y may kultura, may sariling kakanyahan
Hindi dapat talikuran, hindi dapat na talikdan! Purong wika ay salamin ng puro ding pagkatao Dalisay na pundasyon ng ating pagka-Pilipino Wika natin ay ingatan, payabungin, paunlarin Sa pagpanday ng lipunang may paglayang maaangkin! ________: Ang wika ay daynamiko, umuunlad, nagbabago Kagaya rin ng pag-unlad nitong Wikang Filipino May hiniram sa Kastila, may salitang katutubo May hiram sa mga Intsik, sa Hindu at sa Arabo Kung kaya‟t ang wikang halo ay wika ng pagkatuto Isang hakbang patungo sa hinahangad na asenso Kapag ang wika ay puro, ito‟y tiyak mamatay Ngunit kapagka may halo, may pagyabong na dalisay! ________: Matapos na mapakinggan ang palitan ng katwiran Panahon na upang silang dalawa ngayon ay husgahan Wikang puro, wikang halo, alin ba ang maktwiran Na gamitin at ituro sa lahat nang paaralan? Totoong ang Wikang English ay sadyang ating ka‟ylangan Ito‟y wikang universal na dapat ay pag-aralan Mahalaga sa pag-unlad ng lipunan at ng bayan Katotohanang kailan ma‟y di mapasusubalian Ngunit kung mayrong wikang hindi dapat kalimutan Walang iba kundi itong wika nating kinagisnan Higit sa alinmang wika ng kung sinumang dayuhan Ang Wikang Filipino ang siyang dapat pahalagahan! At sapagkat itong wika‟y umuunlad, nagbabago Hindi maaaring laging manatili itong puro Kung nagkakaintindihan, kahit wika‟y halu -halo Ituturing natin itong pagyabong na positibo! Ang dapat lamang iwasan, sa pormal na talakayan Ay ang halu-halong wikang ginagamit nang palitan Kung English ang katanungan, English din ang kasagutan Kung Filipino ang usapan, Taglish dapat ay iwasan! Kung salita‟y technical term, hindi dapat na palitan Ngunit kung mayrong panumbas, gamiting may kalayaan Itong Wikang Filipino‟y nararapat paunlarin Pagyamanin, tangkilikin ang sariling wika natin! Wikang puro, wikang halo, alin ba ang maktwiran Na gamitin at ituro sa lahat nang paaralan? Palaga y ko‟y nasagot na itong ating katanungan Kahilingan namin ngayon, kaming tatlo‟y palakpakan!
