LUKISAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK ELEKTRONIK CAD (BBV40203) LUKISAN BENTANGAN DAN SKEMA PEMASANGAN TIGA FASA
Gambarajah Bentangan Pemasangan Industri •
•
•
•
menunjukkan lokasi alat kelengkapan di dalam bangunan ban gunan yang besar seperti makmal, kilang, dan d an premis perdagangan. Pendawaiannya Pendawaiannya memerlukan perlindungan kerosakan kerosakan mekanikal mekanikal yang tinggi dan boleh menampung beban yang besar. Kaedah pendawainya pendawainya menggunakan men ggunakan kondiut atau sesalur logam. Bilangan alat tambah dan kelengkapan kelengkapan elektrik pada pad a pelan bentangan industri adalah lebih banyak dan dari jenis tugas t ugas berat.
Gambarajah Bentangan Industri •
•
pelan ini dipenuhi dengan simbol-simbol lokasi pencahaya, soket alir keluar, kipas siling dan peralatan elektrik yang lain. Sekiranya simbol-simbol tersebut dilukis mengikut skala, lukisan yang dihasilkan itu akan kelihatan sesuai dan berkadaran. Adalah amat penting sekali dan perluh diketahui sistem,Lukisan Bentangan Pemasangan Domestik Satu fasa. Ia bertujuan mendedahkan dan menunjukan kedudukan alatambah peralatan serta kelengkapan elektrik di dalam sesebuah pelan rumah kediaman mahupun bangunan. Semua kedudukan alatambah atau kelengkapan ditunjukan dalam bentuk simbol.
Cara Melukis 1. •
•
Menentukan Lukisan Bentangan Pelan Bangunan
tentukan kedudukan dan keperluan bilik-bilik di dalam lukisan bentangan pelan bangunan yang telah diberi untuk mementukan jenis lampu, kuasa dan pendawaian yang diperlukan untuk bangunan tersebut. Untuk mengetahui lebih lanjut lagi perlu rujuk kepada pelan kedudukan bilik-bilik di dalam lukisan bentangan pelan bangunan , jenis lampu dan kuasa dan juga jenis pendawaian untuk lampu dan kuasa yang ditempatkan di dalam setiap papan suis agihan. CONTOH: pelan bangunan dan keperluan bilik kuliah 1, 2 dan 3 yang telah diberi, senarai keperluan elektrik (lampu dan kuasa).
bil
Nama bilik
1 Bilik kuliah 1
2
Bilik kuliah 2
3 Bilik kuliah 3
4
Laluan berbumbung
Peralatan elektrik
kuantiti
1-2x40W (F) lengkapan siling Kipas siling 1-1x 13A S/A/K 1-1x32A Pengasing
12 6 9 1
1-2x40W (F) lengkapan siling Kipas siling 1-1x 13A S/A/K 1-1x32A Pengasing
12 6 9 1
1-2x40W (F) lengkapan siling Kipas siling 1-1x 13A S/A/K 1-1x32A Pengasing
12 6 9 1
1-1x40W Lampu pijar lekapan siling
12
•
Jadual di atas menunjukkan keperluan elektrik untuk setiap bilik kuliah dan laluan berbumbung. Dengan merujuk kepada keperluan elektrik yang teleh disenaraikan, ianya akan memudahkan pendawai untuk membuat:-
1. Pengiraan kuasa boleh dilakukan untuk memperolehi saiz kabel yang sesuai dan selamat digunakan untuk bilik tersebut. 2. Pendawai boleh merangka pelan susunatur elektrik yang sesuai mengikut peraturan IEE, JBE dan TNB 3. Ini memudahkan pendawai membuat anggaran harga yang sesuai untuk setiap peralatan elektrik yang dikehendaki.
2.
•
Memahami lukisan bentangan pelan susunatur elektrik
Bagi seorang pendawai elektrik, beliau mestilah mengetahui dan memahami peralatan elektrrik yang digunakan dari segi keperluan kuasa yang digunakan) untuk mementukan jenis kabel dan saiz kabel pendawaian yang diperlukan untuk bangunan tersebut.
3. Mengira dan mementukan saiz kabel untuk skema utama dan sub utama
•
Untuk mengira dan menentukan saiz kabel yang sesuai digunakan untuk skema utama dan sub utama , pelatih mestilah mengetahui dan memahami cara-cara membaca jadual I.E.E berkaitan dengan saiz kabel untuk rujukan bagi memudahkan pelatih melukis dan mementukan saiz kabel yang sesuai.
4. Melukis simbol peralatan elektrik dan kabel yang digunakan untuk skema utama dan sub utama
•
•
Untuk melukis simbol peralatan dan saiz kabel yang sesuai digunakan untuk skema utama dan sub utama. Pelatih mestilah mengetahui dan memahami cara-cara melukis simbol mengikut ukuran yang telah ditetapkan oleh pihak tertentu (JKR, JBE) untuk memudahkan pelatih melukis dan menentukan saiz kabel yang sesuai dan yang berkaitan.
5. Melukis legend simbol peralatan dan kabel yang digunakan untuk skema utama dan sub utama
•
Untuk melukis legenda simbol peralatan dan saiz kabel saiz kabel yang sesuai digunakan untuk skema utama dan sub utama , pelatih mestilah mengetahui dan memahami simbol mengikut ukuran yang telah ditetapkan oleh pihak tertentu (JKR, JBE) untuk memudahkan pelatih memahami dengan lebih mudah .
6.
•
•
Melukis Gambarajah Litar Skema Elektrik Di Dalam Lukisan Elektrik
Untuk melukis gambarajah litar skema elektrik, pelatih mesti memahami litar elektrik yang telah dilukis. Simbol-simbol peralatan elektrik yang digunakan untuk Papan fius agihan (PFA / DB), papan suis kecil (PSK / SSB) dan papan suis utama (PSU / MSB).
•
Contoh gambarajah skema elektrik untuk Blok (A) – Bilik kuliah 1, 2 dan 3: –
–
–
Gambarajah III.C –1.05 untuk gambarajah skema bagi litar lampu, Gambarajah III.C –1.06 untuk gambarajah skema elektrik bagi litar kuasa Gambarajah di bawah III.C –1.07 untuk gambarajah litar lampu dan kuasa yang telah dihimpunkan di dalam satu Papan Suis Kecil.
Gambarajah III.C –1.05 di atas menunjukkan rajah litar pendawaian skema untuk litar lampu ( DB’AL’) di Blok (A) – Bilik Kuliah 1, 2 dan 3.
Gambarajah III.C –1.06 di atas menunjukkan rajah litar pendawaian skema untuk litar kuasa DB’AK’) di Blok (A) – Bilik Kuliah 1, 2 dan 3.
Gambarajah III.C –1.07 di atas menunjukkan rajah litar pendawaian skema untuk litar elektrik ( DB’A’) di Blok (A) – untuk Bilik Kuliah 1, 2 dan 3.
•
•
Merujuk kepada pelan Bilik Kuliah 1, 2 dan 3 di Blok (A) yang telah disertakan dengan menggunakan skala yang sesuai telah ditunjukkan pelan susunatur elektrik yang telah dilengkapkan dengan keperluan elektrik yang sesuai mengikut kegunaan sesuatu bilik tersebut lengkap dengan litar pendawaian elektrik. Dengan itu imbangan beban adalah seperti berikut:
IMBANGAN BEBAN DB ‘AL’ Beban No. Litar
Lampu Pendaflour 36W
Lampu Pijar 40W
Kipas Siling 90W
R1
3x2x40x1.8=1.8A 240
-
2 x 90 = 0.88A 240 x0.85
Y1
3x2x40x1.8=1.8A 240
-
2 x 90 = 0.88A 240 x0.85
B1
3x2x40x1.8=1.8A 240
-
2 x 90 = 0.88A 240 x0.85
R2
3x2x40x1.8=1.8A 240
-
2 x 90 = 0.88A 240 x0.85
Y2
3x2x40x1.8=1.8A 240
-
2 x 90 = 0.88A 240 x0.85
B2
3x2x40x1.8=1.8A 240
-
2 x 90 = 0.88A 240 x0.85
R3
3x2x40x1.8=1.8A 240
-
2 x 90 = 0.88A 240 x0.85
Y3
3x2x40x1.8=1.8A 240
-
2 x 90 = 0.88A 240 x0.85
B3
3x2x40x1.8=1.8A 240
-
2 x 90 = 0.88A 240 x0.85
R4
3x2x40x1.8=1.8A 240
-
-
Y4
3x2x40x1.8=1.8A 240
-
-
B4
3x2x40x1.8=1.8A 240
-
-
R5
6 x 40 240
= 1A
-
-
Y5
6 x 40 240
= 1A
-
-
R
Y
B
2.68A 2.68A 2.68A
2.68A 2.68A 2.68A
2.68A 2.68A 2.68A
1.8A 1.8A 1.8A
1 1 10 84A
10 84A
9 84A
IMBANGAN BEBAN DB ‘AK’
Beban SAK 13A
R
Y
B
No. Litar KR1 KY1 KB1 KR2 KY2 KB2
4 x 250 = 4.9A 240 4 x 250 = 4.9A 240 4 x 250 = 4.9A 240 5 x 250 = 5.2A 240 5 x 250 = 5.2A 240 5 x 250 = 5.2A 240 JUMLAH
4.9 4.9 4.9
5.2 5.2 5.2 10.1
10.1
10.1
Melukis Gambarajah Skema 3 Fasa •
Lukisan skema boleh dipersembahkan dalam 2 kaedah iaitu a)
Secara berasingan – setiap fasa mempunyai palang bas/papan agihan sendiri (R)
(Y)
(B)
Melukis Gambarajah Skema 3 Fasa •
Lukisan skema boleh dipersembahkan dalam 2 kaedah iaitu b) Secara gabungan fasa dalam satu kebok
Gambarajah Pendawaian •
Rujuk lampiran
NOTA PENTING: Melukis Gambarajah Skema 3 Fasa •
Perlu kenalpastikan perkara berikut terlebih dahulu: a. Jumlah bilangan litar akhir b. Jumlah bilangan litar akhir sefasa c. Saiz kabel setiap litar d. Jenis pendawaian yang hendak diguna e. Jenis peranti pelindung arus lebih yang hendak diguna f. Jenis lukisan skema yang dikehendaki
