SINTAXIA Denborazko Denboraz ko perpa perpaus us ak Las oraciones temporales son aquellas que sirven para situar en el tiempo una tiempo una determinada acción: la oración subordinada nos dice en qué momento sucede, y la principal nos indica qué es lo que sucede. Toda oración temporal señala un punto de referencia en el tiempo y tiempo y situa la acción con respecto a dicho punto, indicandonos si esta ocure en dicho momento, antes o después.
Kontzeptua eta baliabideak Anterioridad
Baino lehen(ago), aurretik, orduko, tzerako, enerako
Adibideak
Erdarazko baliokideak
* Ezkondu baino lehenago ondo
* Antes de
pentsatu
* Anteriores
* Istorio horiek zu jaio baino
* Para cuando
lehenagokoak dira * Hasi aurretik ondo begiratu behar da * Guda aurretiko kontuak dira horiek * Ni sartu orduko hitzaldia hasi zen * Polizia agertu zenerako hilda zegoen * Zu etortzerako guk alde egin genuen
un poco antes
-tzerakoan, baino lehentxeago Posterioridad
* Atea irekitzerakoan ohartu zen
* Al ir a
giltza falta ziztzaiola
* Un poco antes que
* Polizia azaldu baino lehentxeago ihes egin zuen *Zu ezagutu ondoren ez dut
*Despues de
besterik buruan
* Posteriores a
* Ikasi eta gero ez zaizu ahaztuko * Cuando Eta gero, ondoren, -takoan inmediato
* Hura ikusitakoan bere gurasoez oroitu nintzen *Jakin bezain laster deituko dizut * Tan pronto como * Ikusi nuen bezain laster
Bezain laster, pronto, azkar... Eta berehala, laster, Al mismo tiempo
konturatu nintzen nor zen * Etxean sartu eta berehala jakin dut norbait zegoela * Ama datorrenean ikusiko duzu * Ikusi zintuenean korrika hasi zen
-nean,-n batean,-tean,-teaz batera,
* Nada mas
* Telefonoz hitz egiteaz batera telebista ikusten zuen
* Cuando * A la vez
Mientras tanto
* Ezer esaten ez duten bitartean, * Mientras que egon bertan!
(gerundio)
* Isilik dauden artean, ez naiz kexatuko
-n bitartean, -n artean, -la(rik),
* Gu heldu bitartean, ez egin ezer * Lanetik zetorrelarik hanka hautsi zuen * Lo zegoela, hizketan jardun zuen
Frecuencia
* Ikusten zaitudan bakoitzean, haserretzen naiz
* Las veces que * Cada vez que
* Etorri den gehienetan, bakarrik * La mayoría de las veces izan da -n bakoitzean, -n gehienetan, -n * Musika hau entzuten dudan guztietan, guztietan, zutaz akordatzen naiz Comienzo
* Titulua atera duenetik, ezin da
* Siempre que * Las pocas veces que
* Desde que
berarekin egon * Ikusi zaituen momentutik, urduri jarri da
- noiztik -netik,
* Ama hil zitzaionetik aurrera,
-netik aurrera, -nez geroztik,
asko aldatu da * Etxea txukundu nuenez geroztik, ez ditut gauzak aurkitzen
-netik hona Final
* Sendagileak ikusi arte, ez zen
* Hasta que
lasaitu * Harik eta guztiek berarekin hitz egin zuten arte, ez zen iritzia
noiz arte
ematera ausartu
arte, harik eta....arte De cuando
* Argazki hauek Kuban egon ginen * De cuando garaikoak dira * Apunte horiek ikasle
-n garaiko...., -n eguneko...., -neko(a)
zinetenekoak izango dira
Denborazko perpaus ak: -t(z)zerakoan, -t(z)ean, -(tu)takoan DENBORAZKOAK -T(Z)ERAKOAN / -T(Z)EAN / -TUTAKOAN -TZEAN egiturak al +inf adierazten du.
Autoa aparkatzean zulatu zitzaidan gurpila.
A l aparcar la el coche se me pinchó la rueda
-T(Z)ERAKOAN al ir a +inf
Autoa aparkatzerakoan debekatuta zegoela konturatu nintzen A l ir a aparcar me dí cuenta de que estaba prohibido
-TAKOAN después de
Autoa aparkatutakoan joan nintzen Otaren txartelaren bila. Des pues de aparcar fui a por el tiket de la Ota
Hona hemen adibide gehiago:
Argia pizTEAN jaso dut deskarga Al encender la luz (justo en el momento de encenderla) he recibido una descarga Liburua zabalTZEAN, paper hau jausi zaizu Al abrir el libro, se te ha caído este papel OrdainTZERAKOAN, boltsa lapurtu diotela konturatu da Al ir a pagar (justo un poco antes), se ha dado cuenta de que le han robado la cartera Kalea zeharkaTZERAKOAN begiratu autorik datorren Al ir a cruzar la calle (justo un poco antes) mira a ver si viene algun coche Lana amaituTAKOAN hitz egingo dugu; orain bilera batean nago Hablaremos al terminar el trabajo, ahora estoy en una reunión Zertxobait janDAKOAN, hobeto sentituko zara Después de comer algo, te sentirás mejor
