Contoh-contoh Instrumen Penilaian PENGANTAR
1. a. b. c. d. 2. a. b. c. 3. a. b. c.
Berikut ini beberapa contoh Instrumen penilaian, yang meliputi : Contoh Instrumen Penilaian Kompetensi sikap, yang terdiri dari : instrumen penilaian Observasi instrumen penilaian Jurnal instrumen penilaian Penilaian Diri instrumen penilaian Penilaian antar teman Contoh Instrumen Penilaian Kompetensi pengetahuan yang terdiri dari : Tes tulis Tes lisan Penugasan Contoh Instrumen Penilaian Kompetensi Ketrampilan, yang terdiri dari : Tes Praktek Proyek Portofolio Seluruh contoh instrument ini, mengacu mengacu pada : Mata Pelajaran : Agama & Budi Pekerti Kelas : XII Kompetensi Inti : 2. Menghayati dan mengamalkan perilaku jujur, disiplin, tanggungjawab, peduli (gotongroyong, kerjasama, toleran, damai), santun, responsif dan pro-aktif dan menunjukkan sikap sebagai bagian dari solusi atas berbagai permasalahan dalam berinteraksi secara efektif dengan lingkungan sosial dan alam serta dalam menempatkan diri sebagai cerminan bangsa dalam pergaulan dunia. Kompetensi Dasar 2.2 Menunjukkan perilaku hormat dan berbakti kepada orangtua dan guru Q.S. Al-Isra (17) : 23 dan hadits terkait
Semoga bermanfaat. Amin ya Robbal „alamin.
1. CONTOH INSTRUMEN PENILAIAN SIKAP DENGAN : A. OBSERVASI Lembar observasi bentuk daftar cek (check (check list ) untuk Menunjukkan perilaku hormat dan berbakti kepada guru No Aspek yang diukur Ya Tidak 1 Memberi salam kepada guru setiap bertemu dengannya dan menjabat tangannya serta menghadapinya dengan wajah yang tersenyum 2 Bersikap hormat dan sopan santun santun kepada guru guru dalam segala hal. 3 Berbuat baik, bersikap rendah hati dan berbicara lemah lembut kepada guru. 4 Menyenangkan dan tidak menyakiti perasaan, hati, dan badan guru 5 Memperhatikan ketika guru sedang menjelaskan 6 Bertanya kepada guru bila ada sesuatu yang belum dia mengerti dengan cara baik 7 Menghindari pertanyaan-pertanyaan yang tidak ada faedahnya, sekedar mengolok-olok atau yang dilatarbelakangi oleh niat yang buruk 8 Menegur guru bila melakukan kesalahan dengan cara yang penuh hormat 9 Mengunjungi guru / bersilahturahim baik dalam sehat maupun sakit 10 Mendo`akan guru
Jika diwujudkan dalam bentuk skala penilaian, maka harus dibuat kriteria dari tiap skala yang dibuat untuk setiap indikator. Misal skor 1 jika tidak muncul, skor 2 jika sudah muncul tetapi salah, skor 3 jika sudah muncul tetapi belum sempurna/lengkap, dan 4 bila muncul/dilakukan dengan sempurna.
Nama No. Absen Kelas No
1
2 3 4
Lembar Observasi Hormat Kepada Guru : ................................................ .................................................. : ................................................ ................................................ : XII
Aspek yang diukur
Memberi salam kepada guru setiap bertemu dengannya dan menjabat tangannya serta menghadapinya dengan wajah yang tersenyum Bersikap hormat dan sopan santun kepada guru dalam segala hal. Berbuat baik, bersikap rendah hati dan berbicara lemah lembut kepada guru. Menyenangkan dan tidak menyakiti perasaan, hati, dan badan guru
Skor 1 2 3 4
5 6 7
8 9 10
Memperhatikan ketika guru sedang menjelaskan Bertanya kepada guru bila ada sesuatu yang belum dia mengerti dengan cara baik Menghindari pertanyaan-pertanyaan yang tidak ada faedahnya, sekedar mengolok-olok atau yang dilatarbelakangi oleh niat yang buruk Menegur guru bila melakukan kesalahan dengan cara yang penuh hormat Mengunjungi guru / bersilahturahim baik dalam sehat maupun sakit Mendo`akan guru Jumlah Skor
Keterangan skor : 1 = Tidak Pernah
2 = Kadang-kadang 3 = Sering 4 = Selalu Pengolahan Nilai : Skor yang dicapai peserta didik dapat diolah menjadi nilai sebagai berikut. N = (Skor pencapaian : Skor maksimal) x 100.
B. JURNAL No Aspek 3
1.
Judul
2.
Abstrak
3.
Pendahuluan
4.
Landasan Teori
5.
Bahan
6.
Methode
7.
Hasil
8.
Pembahasan
9.
Kesimpulan
10
Daftar Pustaka
Skor 2
Keterangan 1
Jelas = 3 Kurang jelas = 2, Tidak jelas = 1 Jelas = 3 Kurang jelas = 2, Tidak jelas = 1 Baik = 3 Cukup = 2 Kurang = 1 Tepat = 3 Kurang tepat = 2 Tidak tepat = 1 Lengkap = 3 Kurang = 2 Tidak lengkap = 1 Tepat = 3 Kurang tepat = 2 Tidak tepat = 1 Baik = 3 Cukup = 2 Kurang = 1 Baik = 3 Cukup = 2 Kurang = 1 Baik = 3 Cukup = 2 Kurang = 1 Akurat = 3 Kurang = 2 Tidak akurat = 1
Jumlah
N = (Skor pencapaian : Skor maksimal) x 100 N = (Skor pencapaian : 30 ) x 100 N = 30/30 x 100 N = 100
PENILAIAN DIRI Instrumen Penilaian Sikap melalui Penilaian Diri Nama : ................................................. No. Absen : ................................................ Kelas : XII No Indikator
Kriteria Penilaian 1 2 3 4
1
Memberi salam kepada guru setiap bertemu dengannya dan menjabat tangannya serta menghadapinya dengan wajah yang tersenyum 2 Bersikap hormat dan sopan santun kepada gurudalam segala hal. 3 Berbuat baik, bersikap rendah hati dan berbicara lemah lembut kepada guru. 4 Menyenangkan dan tidak menyakiti perasaan, hati, dan badan guru 5 Memperhatikan ketika guru sedang menjelaskan 6 Bertanya kepada guru bila ada sesuatu yang belum dia mengerti dengan cara baik 7 Menghindari pertanyaan-pertanyaan yang tidak ada faedahnya, sekedar mengolok-olok atau yang dilatarbelakangi oleh niat yang buruk 8 Menegur guru bila melakukan kesalahan dengan cara yang penuh hormat 9 Mengunjungi guru / bersilahturahim baik dalam sehat maupun sakit 10 Mendo`akan guru Jumlah Keterangan skor : 1 = Tidak Pernah
2 = Kadang-kadang 3 = Sering 4 = Selalu Kediri,…Juni 2013 (________________________) Nama terang & tanda tangan
Pengolahan Nilai : Skor yang dicapai peserta didik dapat diolah menjadi nilai sebagai berikut. N = (Skor pencapaian : Skor maksimal) x 100
B.
PENILAIAN ANTAR TEMAN (PEER ASSESSMENT) Jika kemudian lembar observasi ini dilakukan oleh siswa sesama anggota kelompok, akan dapat diubah menjadi lembar penilaian antar teman (peer assessment) dalam format sebagai berikut.
Petunjuk : 1. Amatilah perilaku temanmu dengan cemat ! 2.
Setiap hal yang dinilai diberi nilai berupa :
-
Angka 9-10 bila kamu nilai baik
-
Angka 7-8 bila kamu nilai cukup
-
Angka 5-6 jika kamu rasa jelek
3.
Berilah nilai pada dirimu sendiri, sehingga cantumkan namamu pada nomor pertama, baru kemudian berilah nilai kepada temanmu
4.
Jumlahlah seluruh nilai yang telah kamu berikan untuk masing-masing anggota dalam kelompokmu!
5.
Serahkan hasil pengamatan kepada bapak/ibu guru ! Lembar penilaian antar teman ( peer assessment ) terhadap perilaku hormat dan berbakti kepada guru No
Nama siswa
Hal yang dinilai 1 2 3 4
5 6 7
8
9
10
Jumlah skor
1
(Nama siswa yang bersangkutan) 2 (Nama siswa yang lain) 3 (Nama siswa yang lain) 4 (Nama siswa yang lain) dst (Nama siswa yang lain) Keterangan hal yang dinilai:
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Memberi salam kepada guru setiap bertemu dengannya dan menjabat tangannya serta menghadapinya dengan wajah yang tersenyum Bersikap hormat dan sopan santun kepada guru dalam segala hal. Berbuat baik, bersikap rendah hati dan berbicara lemah lembut kepada guru. Menyenangkan dan tidak menyakiti perasaan, hati, dan badan guru Memperhatikan ketika guru sedang menjelaskan Bertanya kepada guru bila ada sesuatu yang belum dia mengerti dengan cara baik Menghindari pertanyaan-pertanyaan yang tidak ada faedahnya, sekedar mengolok-olok atau yang dilatarbelakangi oleh niat yang buruk Menegur guru bila melakukan kesalahan dengan cara yang penuh hormat Mengunjungi guru / bersilahturahim baik dalam sehat maupun sakit Mendo`akan guru
2. CONTOH INSTRUMEN PENILAIAN PAI DENGAN : A. TES TULIS 1) Berbentuk Pilihan Ganda, contohnya : Pilihlah Jawaban yang Paling Benar, dengan memberi Tanda silang (X), pada huruf didepannya ! 1. Dalam kehidupan, ada orang yang paling berjasa selain orang tua, Siapakah dia ? A. Kakek / Nenek B. Dokter Penolong kelahiran kita C. Saudara D. Guru
2. Salah satu dari keindahan ajaran Islam adalah bahwa Islam mengajarkan kepada setiap pemeluknya untuk memohon keselamatan dan kesejahteraan atas muslim yang kita yang kita jumpai. Untuk itu, apa yang kita ucapkan jika kita bertemu dengan guru kita ? A. Takbir B. Salam C. Tahlil D. Tahmid 3. Agar pertemuan anda dengan guru diampuni (dosa-dosanya) sebelum berpisah, maka yang harus dilakukan disaat bertemu dengan guru adalah : A. Menatapnya dengan senyum ta‟dhim B. Menganggukan kepala sebagai tanda sapa C. Berjabat tangan D. Mendoakannya
4. Dalam al-Qur‟an surat Al-Maidah : 101, Allah berfirman :
A. B. C. D.
Maka bagaimanakah tatakrama Anda kepada guru ? Menghindari pertanyaan-pertanyaan yang tidak ada faedahnya Bertanya kepada guru bila ada sesuatu yang belum dimengerti dengan cara baik Menegur guru bila melakukan kesalahan dengan cara yang penuh hormat Menerima pelajaran yang diberikan guru dengan hati yng ikhlas, perasaan
5. Didalam al-Qur‟an Surat An-Nahl : 43 dan Al-Anbiya‟ : 7 Alloh berfirman :
A. B. C. D.
Arti ayat tersebut adalah : “Bertanyalah kepada ahli dzikr ( yakni para ulama ) bila kamu tidak tahu.” “Wahai orang-orang yang beriman, janganlah kalian menanyakan sesuatu yang bila dijawab niscaya akan menyusahkan kalian.” Dan Tuhanmu telah memerintahkan supaya kamu jangan menyembah selain Dia dan hendaklah kamu berbuat baik pada ibu bapakmu dengan se baik-baiknya. “Mengapa mereka tidak bertanya ketika tidak tahu ? Bukankah obat dari ketidaktahua n adalah bertanya ?”
6. Manusia adalah tempatnya salah dan lupa. Bagaimanakah sikap Anda jika mengetahui guru yang berbuat salah / lupa ? A. Menghormatinya B. Menasehatinya C. Membiarkannya D. Menegur guru dengan cara yang penuh hormat 7. Menerima pelajaran yang diberikan guru dengan hati yang ikhlas, perasaan senang, mematuhi perintahnya yang tentunya akan bermanfaat bagi kita sendiri. Murid yang sopan dan rendah hati akan mudah mendapatkan ilmu dan mendapatkan …… A. Hidayah B. Taufiq C. Kecerdasan D. Manfaat ilmu 8. Guru adalah orang yang sangat besar jasanya dalam membangun diri kita. Apakah yang Anda lakukan untuknya disaat Anda selesai mengerjakan sholat ? A. Belajar B. Membaca Al-Qur‟an C. Mendoakan guru D. Mempraktekkan ilmu yang telah didapat dari guru 9. A. B. C. D.
Ada beberapa hal sebagai wujud hormat kita kepada guru. Salah satunya adalah : Mengunjungi guru / bersilahturahim baik dalam sehat maupun sakit Sering bertanya meskipun melalui SMS Selalu menjabat tangan guru dalam satu pertemuan Saat guru lupa, kita membiarkan dan tetap menghormatinya
10. Berikut ini adalah beberapa cara kita berbakti kepada guru, kecuali : A. Memberi salam kepada guru setiap bertemu dengannya dan menjabat tangannya serta menghadapinya dengan wajah yang tersenyum B. Bersikap hormat dan sopan santun kepada guru dalam segala hal C. Berbuat baik, bersikap rendah hati dan berbicara lemah lembut kepada guru D. Menyenangkan guru, dengan mengirim SMS humor Kunci Jawaban : 1. D. Guru 2. B. Salam 3. C. Berjabat tangan 4. A. Menghindari pertanyaan-pertanyaan yang tidak ada fa edahnya 5. A. “Bertanyalah kepada ahli dzikr ( yakni para ulama ) bila kamu tidak tahu.” 6. D. Menegur guru dengan cara yang penuh hormat 7. D. Manfaat ilmu 8. C. Mendoakan guru 9. A. Mengunjungi guru / bersilahturahim baik dalam sehat maupun sakit 10. D. Menyenangkan guru, dengan mengirim SMS humor Skor Nilai : Nilai = Jumlah Jawaban yang benar x 10
2) Berbentuk Essay, contohnya : Lengkapilah kalimat berikut dengan perkataan yang benar ! 1. adalah orang yang paling berjasa selain orang tua kita. 2. Sebagai wujud hormat kita kepada guru, maka kita mengucapkan ………… saat bertemu beliau. 3. Pertemuan kita dengan guru akan diampuni (dosa-dosanya) sebelum berpisah, jika kita dengan beliau ………. 4. Menerima pelajaran yang diberikan guru dengan hati yang ikhlas, perasaan senang, mematuhi perintahnya yang tentunya akan ………. bagi kita sendiri. 5. Sebagai wujud bakti kita pada guru, maka kita ……………. Setelah selesai sholat. 6. Dalam al-Qur ‟an surat Al-Maidah : 101, Allah berfirman yang artinya : “Wahai orang-orang yang beriman, janganlah kalian ………….. sesuatu yang bila dijawab niscaya akan menyusahkan kalian.” 7. ………… kepada guru dalam keadaan sehat / maupun sakit, merupakan wujud k edekatan lahir batin kita kepada beliau. 8. Didalam al-Qur‟an Surat An-Nahl : 43 dan Al-Anbiya‟ : 7 Alloh berfirman, yang artinya : “Bertanyalah kepada ahli dzikr ( yakni para ulama ) bila kamu …………” 9. Sebagai pelajar, tentunya mengharapk an ilmu yang didapatnya………. 10. Sebagai murid yang hormat dan berbakti, maka kita tidak membuat guru kita ……… akibat kita berbuat yang tidak baik terhadap mereka. …………
Kunci Jawaban : 1. Guru 2. Salam 3. Berjabat tangan 4. Bermanfaat 5. Mendoakannya 6. Menanyakan 7. Silaturahim 8. Tidak tahu 9. Bermanfaat 10. Marah Skor Nilai : Nilai = Jumlah Jawaban yang benar x 1
3) Berbentuk Jawaban Uraian, contohnya : Jawablah pertanyaan berikut dengan benar ! 1. Guru adalah orang yang jasanya sangat besar dalam membantu kita menuntut ilmu. Ada beberapa Cara kita berbakti kepada guru, Sebutkanlah ! 2. Bertanya kepada guru bila ada sesuatu yang belum dimengerti dengan cara baik, merupakan tuntunan dalam Islam. Tuliskan dalil Naqlinya ! 3. Sebagai Murid, kita harus menghindari pertanyaan-pertanyaan yang tidak ada faedahnya, sekedar mengolok-olok atau yang dilatarbelakangi oleh niat yang buruk. Alloh berfirman didalam surat Al-Maidah : 101 yang berbunyi :
4.
Tuliskan arti ayat tersebut ! Di antara akhlaq kepada guru adalah : memuliakan, tidak menghina atau mencaci -maki guru, sebagaimana sabda Rosululloh saw, yang diriwayatkan oleh Ahmad, Muslim dan Al-Hakim :
Apakah, arti hadits tersebut ? 5. Sebagai murid, kita harus memperhatikan ketika guru sedang menjelaskan, sebagaimana hadits Abu Sa‟id Al-Khudri ra, yang artinya : “Orang-orang pun diam seakan-akan ada burung di atas kepala mereka.” ( HR. Al-Bukhori ). Bagaimanakah bunyi hadits tersebut ?
1.
Kunci Jawaban : Memberi salam kepada guru setiap bertemu dengannya dan menjabat tangannya serta menghadapinya dengan wajah yang tersenyum ; Bersikap hormat dan sopan santun kepada guru dalam segala hal ; Berbuat baik, bersikap rendah hati dan berbicara lemah lembut kepada guru ; Menyenangkan dan tidak menyakiti perasaan, hati, dan badan guru ; Memperhatikan ketika guru sedang menjelaskan ; Bertanya kepada guru bila ada sesuatu yang belum dia mengerti dengan cara baik ; Menghindari pertanyaan-pertanyaan yang tidak ada faedahnya, sekedar mengolok-olok atau yang dilatarbelakangi oleh niat yang buruk ; Menegur guru bila melakukan kesalahan dengan cara yang penuh hormat ; Mengunjungi guru / bersilahturahim baik dalam sehat maupun sakit ; Mendoakannya. 2. Qs. An-Nahl : 43 dan Al-Anbiya‟ : 7
“Bertanyalah kepada ahli dzikr ( yakni para ulama ) bila kamu tidak tahu.” Rosululloh saw bersabda :
3. 4. 5.
“Mengapa mereka tidak bertanya ketika tidak tahu ? Bukankah obat dari ketidaktahuan adalah bertanya ?” ( HR. Abu Dawud ) “Wahai orang-orang yang beriman, janganlah kalian menanyakan sesuatu yang bila dijawab niscaya akan menyusahkan kalian.” “Tidak termasuk golongan kami orang yang tidak memuliakan orang yang lebih tua dan tidak menyayangi orang yang lebih muda.” ( HSR. Ahmad dan At -Tirmidzi ) Bunyi haditsnya adalah : Skor Nilai : Jawaban
Interval Nilai
Sangat Sempurna Sempurna Kurang Sempurna Tidak Sempurna
20 15-19 11-15 < 10
4.
B. TES LESAN Ujian lisan dilakukan ketika ujian tulis belum mencukupi. Untuk Tes Lisan Objektif, Guru harus mengawali dengan cerita yang berkaitan dengan soal yang akan kita sampaikan, yang berhubungan dengan perilaku anak sehari-hari. Contohnya adalah : Salah satu dari keindahan ajaran Islam adalah bahwa Islam mengajarkan kepada setiap pemeluknya untuk memohon keselamatan dan kesejahteraan atas muslim yang kita yang kita jumpai. Untuk itu, apakah yang Anda sampaikan, ketika Anda berjumpa dengan gurumu ? Agar pertemuan anda dengan guru diampuni (dosa-dosanya) sebelum berpisah, apa yang anda lakukan disaat bertemu dengan guru ? Tiada seorang pun dalam kehidupan kita, selain kedua orangtua yang lebih berjasa kecuali guru kita, maka bagaimanakah sikap anda terhadap guru ? Dalam al-Qur‟an surat Al-Maidah : 101, Allah berfirman :
5.
“Wahai orang-orang yang beriman, janganlah kalian menanyakan sesuatu yang bila dijawab niscaya akan menyusahkan kalian.” Maka bagaimanakah tatakramu Anda kepada guru ? Didalam al-Qur‟an Surat An-Nahl : 43 dan Al-Anbiya‟ : 7 Alloh berfirman :
1.
2. 3.
6. 7. 8. 9. 10.
“Bertanyalah kepada ahli dzikr ( yakni para ulama ) bila kamu tidak tahu.” Untuk itu, bagaimanakah jika Anda mengalami hal yang tidak Anda mengerti ? Manusia adalah tempatnya salah dan lupa. Bagaimanakah sikap Anda jika mengetahui guru yang berbuat salah / lupa ? Sebagai pelajar, tentunya mengharapkan ilmu yang didapatnya bermanfaat. Apakah hal-hal yang sebaiknya Anda lakukan untuk memperolehnya ? Guru adalah orang yang sangat besar jasanya dalam membangun diri kita. Apakah yang Anda lakukan untuknya disaat Anda selesai mengerjakan sholat ? Dalam rangka menjalin hubungan yang penuh berkah, apakah yang Anda lakukan untuk gurumu ? Guru adalah orang yang jasanya sangat besar dalam membantu kita menuntut ilmu. Ada beberapa Cara kita berbakti kepada guru, Sebutkanlah salah satunya !
Kunci Jawaban : 1. Salam “Assalaamu‟alaikum warahmatullahi wa barakatuhu” 2. Berjabat tangan 3. Hormat dan sopan 4. Menghindari pertanyaan-pertanyaan yang tidak ada faedahnya 5. bertanya kepada guru bila ada sesuatu yang belum dimengerti dengan cara baik 6. Menegur guru bila melakukan kesalahan dengan cara yang penuh hormat 7. Menerima pelajaran yang diberikan guru dengan hati yang ikhlas, perasaan senang, mematuhi perintahnya yang tentunya akan bermanfaat bagi kita sendiri. Murid yang sopan dan rendah hati akan mudah mendapatkan ilmu dan mendapatkan manfaatnya. 8. Mendo`akannya 9. Mengunjungi guru / bersilahturahim baik dalam sehat maupun sakit 10. Tidak membuat guru kita marah besar akibat kita berbuat yang tidak baik terhadap mereka ; tidak menyakiti hatinya ; tidak menyinggung perasaanya. Instrument penilaian SKOR NO NAMA SOAL
1
2
3
4
1 2 3 4 5 dst Keterangan penilaian Jawaban Sangat Sempurna Sempurna Kurang Sempurna Tidak Sempurna
: Interval Nilai 10 8-9 6-7 <6
5
6
7
8
9
10
B.
PENUGASAN
Contoh Instrumen Penugasan
1. Kompetensi Inti : Menghayati dan mengamalkan perilaku jujur, disiplin, tanggungjawab, peduli (gotongroyong, kerjasama, toleran, damai), santun, responsif dan pro-aktif dan menunjukkan sikap sebagai bagian dari solusi atas berbagai permasalahan dalam berinteraksi secara efektif dengan lingkungan sosial dan alam serta dalam menempatkan diri sebagai cerminan bangsa dalam pergaulan dunia. 2. Kompetensi Dasar : 2.2 Menunjukkan perilaku hormat dan berbakti kepada orangtua dan guru Q.S. Al-Isra (17) : 23 dan hadits terkait 3.
Jenis tugas
: kelompok
4.
Tanggal pemberian tugas
: 15 Juli 2013
5.
Waktu pelaksanaan
: 17 s.d 20 Juli 2013
6.
Batas waktu pengumpulan : 21 Juli 2013
7.
Deskripsi tugas : Menunjukkan perilaku hormat dan berbakti kepada guru Bentuk tugas : mencari/menemukan figur yang perilaku hormat dan berbakti kepada guru Tempat
: lingkungan sekolah, lingkungan tempat tinggal
Waktu
: di luar jam pelajaran
Target
: figur yang perilaku hormat dan berbakti kepada guru
Jumlah orang : minimal 5 orang Bentuk laporan : dokumentasi Bukti fisik
: terlampir
Mengetahui Kepala SMUN Kediri
Kediri, 05 Juli 2013 Guru Mata Pelajaran
GATOT ANWAR
ALFIATU SOLIKAH
3. CONTOH INSTRUMEN PENILAIAN KOMPETENSI KETRAMPILAN PAI DENGAN : A. TES PRAKTEK
HORMAT DAN BERBAKTI KEPADA GURU
Praktek I Penilaian No
1
Indikator
Ketika bertemu Guru . Memberi salam . Berjabat tangan . Menghadapinya dengan tersenyum . Bersikap hormat &
Sempurna
Kurang Sempurna
Ket
Tidak Sempurna
Sempurna
:
3 Kurang sempurna Tidak
:2
santun . Bersikap rendah hati dan berbicara lemah lembut
sempurna
:1
Praktek II Penilaian No
2
Indikator
Ketika mengikuti Pelajaran di Kelas . Memperhatikan ketika guru sedang menjelaskan . Bertanya kepada guru bila ada sesuatu yang belum dimengerti dengan cara baik . Menghindari pertanyaan-pertanyaan yang tidak ada faedahnya . Menegur guru bila melakukan kesalahan dengan cara yang penuh hormat
Sempurna
Kurang Sempurna
Ket
Tidak Sempurna
Sempurna
:
3 Kurang sempurna : 2 Tidak sempurna
:1
Praktek III Penilaian No
3
Indikator
Sempurna
Kurang Sempurna
Ketika di luar Sekolah . Bersilaturahim baik ketika guru sehat maupun sakit . Menyenangkan dan tidak menyakiti perasaan, hati, dan badan guru . Menjunjung tinggi nama baiknya / tidak pernah menggunjing guru . Mendoakan guru
Skor Penilaian: N = (Skor pencapaian : Skor maksimal) x 100
Ket
Tidak Sempurna
Sempurna : 3 Kurang sempurna
:2
Tidak sempurna
:1
B.
PROYEK :
Proyek adalah suatu tugas yang melibatkan kegiatan perancangan, pelaksanaan, dan pelaporan secara tertulis maupun lisan dalam waktu tertentu.
Dalam penilaian projek setidaknya ada 3 (tiga) hal yang perlu diperhatikan yaitu: 1. Kemampuan pengelolaan Kemampuan peserta didik dalam mencari informasi dan mengelola waktu pengumpulan data serta penulisan laporan, 2. Relevansi Kesesuaian dengan mata pelajaran, dengan mempertimbangkan tahap perkembangan kognitif peserta didik, 3. Keaslian Projek yang dilakukan peserta didik harus merupakan hasil karyanya dengan bimbingan pendidik dan dukungan berbagai pihak yang terkait. Contoh Soal : Carilah informasi yang berkembang di sekitar tempat tinggalmu, rencanakan penelitian, lakukan penelitian, dan buatlah laporan hasil penelitian. Dalam membuat laporan perhatikan: kebenaran informasi/data, kelengkapan data, sistematika laporan, dan penggunaan bahasa! Catatan : Isu berhubungan Hormat dan berbakti kepada guru Kegiatan Persiapan / Perancangan : 1. Tujuan : Menunjukkan pentingnya perilaku hormat dan berbakti kepada guru, dengan mengambil teladan dari orang-orang yang sukses dan disegani. 2. Topik : Hormat dan berbakti kepada guru 3. Alasan : Menerapkan perilaku hormat dan berbakti kepada guru 4. Tempat penelitian : kampung tempat tinggal siswa 5. Responden : orang-orang yang sukses dan disegani di kampungnya 6. Daftar pertanyaan dengan lengkap : 1) Memberi salam kepada guru setiap bertemu dengannya dan menjabat tangannya serta menghadapinya dengan wajah yang tersenyum 2) Bersikap hormat dan sopan santun kepada guru dalam segala hal 3) Berbuat baik, bersikap rendah hati dan berbicara lemah lembut kepada guru 4) Menyenangkan dan tidak menyakiti perasaan, hati, dan badan guru 5) Bertanya kepada guru bila ada sesuatu yang belum dia mengerti dengan cara baik 6) Memperhatikan ketika guru sedang menjelaskan 7) Menghindari pertanyaan-pertanyaan yang tidak ada faedahnya, sekedar mengolok-olok atau yang dilatarbelakangi oleh niat yang buruk 8) Menegur guru bila melakukan kesalahan dengan car a yang penuh hormat 9) Mengunjungi guru / bersilahturahim baik dalam sehat maupun sakit 10) Mendo`akan guru Skor Penilaian Persiapan: Kriteria / Skor No. Aspek Keterangan 3
1. 2.
Tujuan Topik
2
1
Tepat = 3
3 4 5 6
Alasan Tempat Penelitian Responden Daftar Pertanyaan Jumlah
Kurang tepat = 2 Tidak tepat = 1
N = (Skor pencapaian : Skor maksimal) x 100 N = (Skor pencapaian : 18 ) x 100 N = 18/18 x 100 N = 100 Tahap Pelaksanaan / Pengumpulan Data Meliputi : a. Pengumpulan informasi b. Keakuratan data/informasi c. Kelengkapan data d. Analisis data e. Kesimpulan No. Kriteria Terpenuhi 1.
2.
3. 4. 5. 6. 7.
8. 9. 10.
Memberi salam kepada guru setiap bertemu dengannya dan menjabat tangannya serta menghadapinya dengan wajah yang tersenyum Bersikap hormat dan sopan santun kepada gurudalam segala hal Berbuat baik, bersikap rendah hati dan berbicara lemah lembut kepada guru. Menyenangkan dan tidak menyakiti perasaan, hati, dan badan guru Memperhatikan ketika guru sedang menjelaskan Bertanya kepada guru bila ada sesuatu yang belum dia mengerti dengan cara baik Menghindari pertanyaan-pertanyaan yang tidak ada faedahnya, sekedar mengolok-olok atau yang dilatarbelakangi oleh niat yang buruk Menegur guru bila melakukan kesalahan dengan cara yang penuh hormat Mengunjungi guru / bersilahturahim baik dalam sehat maupun sakit Mendo`akan guru
Tidak Terpenuhi
Skor Penilaian Pelaksanaan / Pengumpulan Informasi : No Aspek Skor 3 2 1 1. Pengumpulan informasi
2.
Keakuratan data/informasi
3.
Kelengkapan data
4.
Analisis data
5.
Kesimpulan
Keterangan
Tepat = 3 Kurang tepat = 2, Tidak tepat = 1 Akurat = 3 Kurang = 2 Tidak akurat = 1 Lengkap = 3 Kurang = 2 Tdak lengkap = 1 Baik = 3 Cukup = 2 Kurang = 1 Tepat = 3 Kurang tepat = 2 Tidak tepat = 1
Jumlah
N = (Skor pencapaian : Skor maksimal) x 100 N = (Skor pencapaian : 15 ) x 100 N = 15/15 x 100 N = 100 Pelaporan Tertulis
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Memenuhi criteria penulisan KTI Latar belakang Tujuan : Menunjukkan pentingnya perilaku hormat dan berbakti kepada guru, dengan mengambil teladan dari orang-orang yang sukses dan disegani. Topik : Perilaku hormat dan berbakti kepada guru Alasan : Menerapkan perilaku hormat dan berbakti kepada guru Tempat penelitian : kampung tempat tinggal siswa Responden : orang-orang yang sukses dan disegani di kampungnya Daftar pertanyaan dengan lengkap. Saran Skor Penilaian Pelaporan Hasil : No Aspek Skor Keterangan 3 2 1 1. Sistematika laporan Baik = 3 Kurang Baik = 2 Tidak Baik = 1 2. Penggunaan bahasa Komunikatif = 3 Kurang komunikatif = 2 Tidak Komunikatif = 1 3. Penulisan/ejaan Tepat = 3 Kurang tepat = 2 Tidak tepat = 1
4.
Tampilan
Jumlah
N = (Skor pencapaian : Skor maksimal) x 100 N = (Skor pencapaian : 12 ) x 100 N = 12/12 x 100 N = 100
Menarik = 3 Kurang Menarik = 2 Tidak menarik = 1
Format Penskoran Total Tugas Proyek
Tahap
No
Aspek
Kriteria / Skor 3
Persiapan
Pelaksanaan
Pelaporan Hasil
2
Keterangan
1
1 2 3 4 5 6 7
Tujuan Topik Alasan Tempat Penelitian Responden Daftar Pertanyaan Pengumpulan informasi
8
Keakuratan data/informasi
9
Kelengkapan data
10
Analisis data
11
Kesimpulan
12
Sistematika laporan
13
Penggunaan bahasa
Komunikatif = 3 Kurang komunikatif =2 Tidak Komunikatif = 1
14
Penulisan/ejaan
15
Tampilan
Tepat = 3 Kurang tepat = 2 Tidak tepat = 1 Menarik = 3 Kurang Menarik = 2 Tidak menarik = 1
Skor Nilai
N = (Skor pencapaian : Skor maksimal) x 100 N = (Skor pencapaian : 45 ) x 100 N = 45/45 x 100 N = 100 C. PORTOFOLIO Mata Palajaran/Bidang Studi : Agama & Budi Pekerti Semester :I Kelas : XII
Tepat = 3 Kurang tepat = 2 Tidak tepat = 1
Tepat = 3 Kurang tepat = 2, Tidak tepat = 1 Akurat = 3 Kurang = 2 Tidak akurat = 1 Lengkap = 3 Kurang = 2 Tdak lengkap = 1 Baik = 3 Cukup = 2 Kurang = 1 Tepat = 3 Kurang tepat = 2 Tidak tepat = 1 Baik = 3 Kurang Baik = 2 Tidak Baik = 1
Sekolah : SMU Kompetensi Inti : 2. Menghayati dan mengamalkan perilaku jujur, disiplin, tanggungjawab, peduli (gotongroyong, kerjasama, toleran, damai), santun, responsif dan pro-aktif dan menunjukkan sikap sebagai bagian dari solusi atas berbagai permasalahan dalam berinteraksi secara efektif dengan lingkungan sosial dan alam serta dalam menempatkan diri sebagai cerminan bangsa dalam pergaulan dunia. Kompetensi Dasar 2.2 Menunjukkan perilaku hormat dan berbakti kepada orangtua dan guru Q.S. Al-Isra (17) : 23 dan hadits terkait Thema Menunjukkan Perilaku hormat dan berbakti kepada guru Unjuk Kerja Terbaik Skor Kuant Kual
Keterangan / Refleksi dari Guru / Siswa yang lain
Tahap
I
Ketika bertemu Guru : Memberi salam, berjabat Tangan, menghadapinya dengan tersenyum, bersikap hormat & santun, Bersikap rendah hati dan berbicara lemah lembut
80
Baik (Selalu b erperilaku
hormat dan berbakti kepada guru, ketika bertemu) 65
Cukup (Kadang-kadang berperilaku hormat
dan berbakti kepada guru, ketika bertemu) 55
Kurang berperilaku
(Kurang
hormat dan berbakti kepada guru, ketika bertemu)
Guru :
perlu terus berlatih agar terbiasa, sehingga mampu berperilaku horamt & berbakti kepada guru saat bertemu
II
III
Ketika mengikuti Pelajaran di Kelas : Memperhatikan ketika guru sedang menngajar, Bertanya kepada guru bila ada sesuatu yang belum dimengerti dengan cara baik, Menghindari pertanyaan-pertanyaan yang tidak ada faedahnya dan Menegur guru bila melakukan kesalahan dengan penuh hormat
Ketika di luar Sekolah : Bersilaturahim baik ketika guru sehat maupun sakit, Menyenangkan dan tidak menyakiti, menjunjung tinggi nama baik guru dan tidak menggunjingnya serta mendoakan guru
Diposkan oleh Alfy Kdr di 00.55
80
Baik (Selalu b erperilaku
hormat dan berbakti kepada guru, ketikamengikuti Pelajaran di Kelas ) 65
Cukup (Kadang-kadang berperilaku hormat
Guru : perlu terus berlatih agar terbiasa, sehingga mampu berperilaku horamt & berbakti kepada guru ketikamengikuti
Pelajaran di Kelas )
dan berbakti kepada guru, ketika mengikuti Pelajaran di Kelas ) 55
80
65
Kurang berperilaku
(Kurang
hormat dan berbakti kepada guru, ketika mengikuti Pelajaran di Kelas ) Baik (Selalu b erperilaku hormat dan berbakti kepada guru, ketika di luar sekolah)
Guru : perlu terus berlatih agar terbiasa, sehingga mampu berperilaku horamt & berbakti kepada (Kadang-kadang guru ketika
Cukup berperilaku
hormat ketika di luar dan berbakti kepada sekolah) guru, ketika di luar sekolah)
55
Cukup (Kadang-kadang berperilaku hormat
dan berbakti kepada guru, ketika di luar sekolah)