jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf jy\em[m rsKd;quf ;qufopfrs rsm; ajz&Sifi;&rnf ;f &rnf h t"d t"du jy\em jzpfyg ygw,f? ygwDwG wifiG ;f rsKd;quf ;quf opf opfrs rsm;ok @d odvk v duf u k f rDvk v duf u k or# o f r#u k yk d yk*~*vd v ~ u d tpD&if &ifcHcHpmtjzpf pmtjzpf wif wifjywm jywm jzpfyg ygw,f? 'Drdr kua&pD u d a&pDawmf awmfvefeS a&; af &; rsKd;quf ;qufopf opfrs rsm; vnf; (pdwf w0if 0f ifpm;v# pm;v#i ) f ) zwf&ef &ef jynfol o @l tm%mwGi azmf f azmfjyvk jyvk duf uyg yf gw,f? jynfwG wifiG ;ppf ;f ppftóueJ @ tpyk difi;f umvrsm;uudpPprs rP sm;ud k t"d t"duZmwf uZmwf aqmif aqmifrs rsm; jzpf=uwJ =uwJ h OD OD;Ek ;Ek/ OD;odef;az ;az ( jrifh ) ) eJ @ OD;aus ;ausmf+id +idrfr;wk ;f wk @d om a&;cJ hyg ygw,f? tjcm; wzufu acgi;aqmif ;f aqmif}uD }uD;rsm; ra&;Ek difi hfcyg yJ g? Ek/ odefe;/;f / +idrfrf;wk ;wk d @uvnf; olwd w @ kd a&;cJ hpOf pOfumvu umvu olwd w ‹ kd &JŒ dEkifiiHif Ha&; a&; vk dtyf tyfcscsut&om t f &om a&;cJ hwm wm jzpfaeyg aeygw,f? wckvk v H;v$ ;k v$rfr;ðcH ;f ðcH+yD +yD; ok H;oyf ;oyf hcJcwm w J m r[kwf wyg yf g? OD;od ;odefe;az f;az (jrif h) &JŒ ‚ausm+id +f idrfr;‛ ;f ‛ pmtkyfyrSrf Sm OD;aus ;ausm+id +f idrfr;u f;u ‚ed'gef;‛ ;‛ qk dwmyJ wmyJ a&;yg a&;ygw,f? OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) uvnf; OD;aus ;ausmf+id +idrfr;vuf ;f vufcHc dEkEH kifiwmyJ w f myJ a&;yg a&;ygw,f? ol @pmtkyfyftzG tzG hififrSrmyg mS ygovk d ‘yufvufuk uvm; v k m; xk dififrSrmS t+rdefe @f om;rsuESEf mcs mS csi;qk f;qk difiIxd I f xd kifif - pðr @H jyefjcif jcif;’ qk dwm[m wm[m a&S;a[mif ;a[mif; aESmif;jzpf ;jzpf ajym¶k ajym¶k Houf oufouf ouf r[k r[kwf wfyg? OD;Ek ;Ekuk u d t¶_ k t¶_ H;ay;vk ;ay;vk duf u&wJ &f wJ h trwf trwf ðywf ðywfESEpfpS ODOf D; OD;Ek ;Ekuk u dk qef ‹usi dfzkz@k dEkififiHia&; aH &; wk duf uuG u f uf u G &S f &Sm=uwm/ m=uwm/ !d ‡ dE_Ei_ ;=uwm f;=uwm jzpf yg ygw,f? pmtkyfyfa&;wJ a&;wJ hESESpfpu f (1961) ckESEpfpS fyg yg? OD;Ek ;Ek (yxp) (yxp) tpk d;&wufaecs aecsefed jzpf f jzpfyg ygw,f? ae0if;ppf ;ppftk tyfyk pkpf kvnf vnf; tm%mrodrfr;& ;f & ao;yg? dAkvf varmif af rmifarmif armif/ dAkvf vatmif af tmifa&$ a&$ tp&S tp&S dwJ w h ppf J ppfAdA kvf v d }uD }f uD; (13) a,mufud u k wyf d wyfu xkwf wf+yD;ump ;ump jzpfyg ygw,f? dAkvf varmif af rmifarmif armif [m [m OD;aus ;ausmf+id frf;eJ ;eJ @ vkyfyazmf af zmfud u kifid zuf zf uf qk qk dwmvnf wmvnf; owdðyoif ðyoif hyg ygw,f? tJ'D' Ek D dEkifiiHif a&;aemuf aH &;aemufcHceJeH @J a&;wJ h pmtk pmtkyfjzpfvd v @ kd ,xmblw ruswm/ tjzpf rS rSefeeJef @J ruk duf uwmawG w f mawG trs trsm;}uD; ygaeygw,f? OD;aus ;ausm+id +f idrfr;&J ;f &JŒ ed'g 'ge;=unf ;f =unf h&if vnf vnf; ol @ dEifkiiHif a&;&yf aH &;&yfwnf wnfcscsuuk u f d ck k ckcHc umuG H umuG,f , av# f av#mufvJ vaewm aJ ewm jzpfyg ygw,f? ol[m [m bma=umif h vlrkrefek ;rs ;f rsm;&w,f/ OD;Ek ;Eku vlay:vl ay:vlaZmf aZmfvk vyk fw,f w,fqd q kwmuk w d muk d ay:atmif ay:atmif a&;yg a&;ygw,f? OD;Ek ;Eku 1998 ckESEpfpS fxk xwf w k ‚wmaw f ‚wmaw paeom;‛ a&;jyefawmh awmhvnf vnf; uGefejrLepf jf rLepf qef qef ‹usia&;rS af &;rSm olomv# omv#i pd f pdwf wcscf s&w,f qk qk dwm wm e,fcscsJŒorm;awG Œorm;awG txl txl;ojzif ;ojzif h tar&d tar&duef uefod oatmif ad tmif a&;zk a&;zk d@u t"du jzpf jzpfaeygw,f? jynfwG wGi;ppf ;f ppf jzpf jzpfwJ w hud u J pd Pu dk OD OD;odefe;az ;f az (jrif h)/)/ OD;aus ;ausmf+id +idrfr;wk ;f wk @d e @J wavoH wnf; a&;ygw,f? jynfwG wifiG f;ppf pwif pwifvk vyfyk hcJcf wmawmh J wmawmh ol olr[k r[kwf wbl b f ;vk ;l vk d @ jiif;yg ;ygw,f? dAkvf vfatmifqef qef;/;/ ocifoef oef;xG ;xGefe;/;f / ocifAod Aodefe;wif ;f wifwd w @ kd u a&;roGm;Ek m;Ek difif=uyg? dAkvf vatmif af tmifqef qef;u ;u vuf0J0JnD n!G ! D wf w G a&; af &; ysufwmuk wmuk dyJyJ jrifoG om;&ol mG ;&olyg yg? ocifoef oef;xG ;xGefe;/;f / ocifAod Aodefef;wif ;wifwk w d @k uom 1948 jynfwG wifiG ;f ppf jy\emuk jy\emuk d dyk+yD +yD;twG ;twGifif;us ;usus a&;Ek difirSrf mS jzpfyg ygw,f? jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf jy\em ajz&Sifi;f &r,f hwm0ef wm0ef[m [m rsKd;qufopf opf&J& @J yck H;ay: ;ay: a&mufaeyg aeyg+yD? uGefejf rLepfwk w d @k bufu tjrifuk u d rd k rdrdrtaeeJ t d aeeJ @ odvk v duf u k rDrf vk v D duf u k or# o f r# a&;ygw,f? DrSjirf jirf;uk ;uk d;um;&ef ;um;&efom om jzpfyg ygw,f? tpD&if &ifcHcHol o?l
Armjynfuk u d vG k vGwf wvyf v f yfa&;ay;&if a&;ay;&if jynf jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf jzpf jzpfvd v hrfrd rf ,fvd v @ kd pajymolu csmcsD ( Churchill ) yg? oluvnf uvnf; apm/ pdefef/ armf (OD (OD; apm/ ocifApd Apdefe/f a'guwmAarmf fwmAarmf) tm;ud k;eJ ;eJ @ ajymwmyg? olajymovk ajymovk drjzpf rjzpf hcJcyg yJ g? vuf0J0JnD n!G ! D Gwf wa&;&J af &;&JŒtif Œtiftm;/ tm;/ jynfol oawG al wG&J& @J tiftm; tm; d&Saevk aevk d @ rjzpfwmyg? jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfjzpf wmu wmu vuf0J0nD n J !G ! D wf w G a&; af &; òyuG Jawmh awmhrSr j S jzpfyg ygw,f? vuf0J0 nD J nD!G !wf w G a&;om af &;om ròyuJ G&if &if j jynfwGifi;ppf ;f ppfuk u dk b,fol oawG al wGuyJ uyJ v_ v_ @H aqmfaeae aeae rjzpfEdE kifid fyg yg? 'g[m Armjynf&J& @J x;jcm;cs ;l jcm;csuf j jzpfyg ygw,f?
vGefe hcJcf JwJ w h ES J ESpfp 60 f 60 ausmfu jzpf hcJcwJ w J hZJ mwfvrf vrf;rd ;rd @ k Zmwf&nf &nfvnf vnfatmif atmif &S &Snf n&S&f Sna&;&yg af &;&ygr,f? rluJ u GawG aJ wG vnf vnf; d&S dEkEifik wmjzpf w f mjzpfvk v d @k yk*~*vd v ~ uwif u d wifjycs jycsutjzpf t f jzpfyJy oabmxm;yg J oabmxm;yg? t"duZmwf uZmwfaumif acg acgif;aqmif}uD }uD; awG r&S r&Sdawmh awmhvk v d @k vnf; wifjy&wm jy&wm pdwfroef roef @yg? 'gayrJ h jy\emajz&S jy\emajz&Sifi;r,f ;f r,f hol oawG al wG od odxm;rS xm;rS tajz&S tajz&Sm dEkififrmjzpf mS jzpfvd v @ kd wm0eft& t& wifjyyg jyygw,f? vuf0J0nD n J ! D Gwf wa&; af &; p+yD;òyuJ ;òyuJ Gwm wm (Auy) xJu yg? 1946 rSmyg myg? ba&muf'g 'g0g'oGifi;vmol ;f vmolvd v @ kd pGyfy GpJpf cHcJ H&wJ h OD OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) eJ @ ocif dp;k (ol @u dk,f ,ol o f ba&muf l ba&muf'g 'g0gu zsuqD q f ;cH ;D cHvk v duf u k &wJ &f wJ h tys tysKdpif pifvk v d @k ow frSwf wol o f )l &JŒ yÉdyuQ yuQu pygw,f? ba&muf'g 'g0g'uk d ta=umif ta=umif;ð;ðy+yD; wk duf u=uwmyg =f uwmyg? *d k%f %;*%awG ;f *%awGeJe @J aygif;+yD ;+yD;awmh ;awmh raus raus dEkifrcs rcsr;Ek ;f dEkifi wk f wk duf u=u =f u ygw,f? twGifi;yk ;f dykifi;f usdwf w+f yD;wk ;wk duf uae&mu af e&mu yÉdyuQ yuQu d r}ud k r}udwf wacs af cs dEifik bJ b f J ayguuJ fu GoG o J m;wmyg mG ;wmyg? 'Dr kdua&pD ua&pDA[k A[k dcscsKyfuk u difik r_rf t& _t& trsm;pk}uD }uD;u ;u ocifA[d A[defe;/;f / OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h)/)/ ocifoef oef;xG ;xGefef;wd @ k &JŒ acgi;aqmif ;f aqmifr_r_ cH,l ,yg yl gw,f? tJ'D'Dawmh ocif dpkp;u ;k u ol @vlwcs wcs @Kd e @J ygw GDcJcaxmif aJ xmifyg ygw,f? ocif dpkp;u ;k u Auy uk da&m/ a&m/ zqyv uk dyg yg axmifwk wuf u kd yg yf gw,f? Auy uk d wk wk duf u&if &f if od odefef;oef ;oef; (odefe;az/ ;f az/ oef;xGefe;);f ) uk d OD OD;wnf ;wnfyg ygw,f? tacsmif orm;vd orm;vd @ k qJyg ygw,f? zqyv uk d wk wkuf u d &if &f if dAkvf vatmif af tmifqef qef;uk ;uk d OD OD;wnfyg ygw,f? *syefeJe @J aygi;ol ;f ol/ ‚aqmif=umòrif =umòrifAkAvf v kd cscf sKyf‛ vd @ k oluqJ uqJyg ygw,f? dAkvf vatmif af tmifqef qef;u ;u bk&m;iaqmif &m;iaqmifvd v k @d jyefyuf yuf yg ygw,f? OD;AaqG ;AaqG/ OD;aus ;ausm+id +f idrfrf;wk ;wk d @u rwk kd rwk duf uyg yf gb;?;l ? ab;rJ hay;yg ay;ygw,f? tav;xm;p&mvk d @ rxifvd v @ kd yg? ‚aqG+id +idrfr;‛ ;f ‛ wk d @uvnf; olwk w d @k tjypfe @J olwk w d @ d k r @k odrfri,f if ,faeyg aeygw,f? [JADA;0d ;D 0dw twef f twef; wufrxk rxk d;ao;yg ;ao;yg? OD;Ek ;Ekuk u dak wmh Ek dEkifiiHif a&;xJ aH &;xJ twif;qJ ;qJ Gac:xm;&cs ac:xm;&csdefeyg yf g? wae@rSm 0ef}uD }uD;cs ;csKyfjzpfr,f r,fol o h vk v l d @k b,fol orSrl rxif S rxif hcJcyg yJ g? tjzpftys tysufwck wif wifjyyg jyygr,f? zqyv A[k du txufArmjynf Armjynfok o d @k pnf;¶k ; H¶k;a&; ;a&; yxrqk H;qif ;qif;pOf ;pOfu tjzpftys tysu uav;yg f uav;yg? dAkvf vfatmifqef qef;/;/ ocifoef oef;xG ;xGefe;f (OuUXeJ XeJ @taxGaxG axGtwG twGi;a&;rS ;f a&;rSL;) L;) acgif;aqmif ;aqmif +yD +yD; qif;vmwmyg ;vmwmyg? OD;ausm+id +f idrfr;/;f / OD;baz/ OD;jr ;jr (2) jr polrsrsm; ygvmygw,f? wrsKd;om;vk ;om;vk H; pnf;vk H;nD ;nD!G !wf w G a&;&zd af &;&zd @ k pnf;¶k ; H¶k;a&;qif ;a&;qif;wmyg ;wmyg? uk dv keDed acwf aD cwfa[mif a[mif; dEkififiHia&;orm;}uD aH &;orm;}uD;awG ;awGu kd tpnf;ta0;ac:/ zqyv oabmxm;&Sifi;jy=uwmyg ;f jy=uwmygy?J t"du&S u&Sifi;jyol ;f jyolu dAkvf vatmif af tmifqef qef; eJ @ ocifoef oef;xG ;xGefe;yg ;f yg? ;D &Sm; m; usewJ w f hacg aJ cgi;aqmif f;aqmifawG awGu bmrS0ifrajymyg rajymygb;?;l ? OD;bazyJ ;bazyJ wcg wcg0ifajym ajym ygw,f? dEkifiiHif a&;vk aH &;vkyfywJ w f h q&mawmf J q&mawmfwyg wyg;u ‘ArmjynfeJe @J tif d'k'keDe;&S b,fol ot&if t l &if vG vGwfvyf vyf a&;&rvJ a&;&rvJ’ vk d @ ar;ygw,f? dAkvf vatmif af tmifqef qef;/;/ ocifoef oef;xG ;xGefe;f (txl;ojzif hocif ocifoef oef;xG ;xGe;);f ) wd @ k u p+yD;&S ;&Sifif;jyyg ;jyygw,f? trsK;om;pnf ;d om;pnf;vk ;vk H;a&;&S dol olu t&ifvG vwf w G vyf v f yfa&;&r,f a&;&r,f qd qd kw h oabm J oabm &Sifi;aewk ;f aewkefef; OD;bazu ;bazu dEkifiiHif a&;orm;a[mif aH &;orm;a[mif;cs ;csi;rd ;f rd @ k ajcjrif+yD +yD; ar;wJ h ar;cG ar;cGefe;u ;f u ‘academic question ’ yJ/ ajzp&mrvk ‚q&mawmf ‚q&mawmfar;wJ dbl b;‛ ;l ‛ qd kwJ w hoabm o J abm ajymvk duf uyg yf gw,f? ocifoef oef;xG ;xGefe;vnf ;f vnf; quf&S&ifiS ;p&mrvk ;f p&mrvk d/ tJ'D' bk D bkefe;}uD ;f }uD;vnf ;vnf; +idrfroG o f m;yg mG ;ygw,f? (aemuf dykyifik f; vGwf wvyf v f yfa&;&+yD a&;&+yD;awmh tJ'D'q&mawmf Dq&mawmf zqyvrS zqyvrSm wGifius u f s,aeyg af eygw,f ) ) OD;aus ;ausm+id +f idrfr;uawmh ;f uawmh bmwck bmwckrSr 0if S 0ifrajymyg rajymyg? olu nyk difif; ‚vuf0J0‛J tcsi;f csi;f (vufawG awG @vkyfyae=uwJ af e=uwJ h au'g au'gawGeJe @J tpnf;ta0;/ OD;baz/ ;baz/ OD;jrwk ;jrwk d @ rygb;);l ) aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJrmS ajymygw,f? olajymwmu ajymwmu zqyv qk difi;bk ;f bkwf weJef @J Auyqd kifi;bk ;f bkw,S , f OfOS +yD +f yD; taqmuftOD tODwck wckwnf wnf;rS ;rSm wifxm;wm xm;wm ukd uef @uGuf ufwmyg? dAkvf vfatmifqef;u ;u ‚wu,fvk vyfyk wJ f wJ hvl v ae&m&rS l ae&m&rSmyJ myJ‛ vk d @ ydwf wajymvk af jymvk dufawmh +id +idrfrfoG om;yg mG ;ygw,f? apm'urwufyg yg? ocif dpkp;/;k / dAkvf vatmif af tmifqef qef; tjyef tvS tvSefetyk t f ykyfycscf s Gy (ocif J (ocif dpkp;k u pwm) usr Ak S dAkvf vatmif af tmifqef qef;uk ;uk d ypf+yD +yD;axmuf ;axmufcHcum u H m OD;aus ;ausm+id +f idrfr;wd ;f wd k @ q&marG;yg ;ygw,f? zqyv uGefejf rLepfu GJ awmh ol olwk w d @k dyk+yD; wGififus us,vm v f m ygw,f? taxGaxG axGtwG twGifif;a&;rS ;a&;rSL;ae&muk L;ae&muk d tyk tyk dififpDp;=uyg ;D =uygw,f? dEkifiiHif Ha&;tarGqk q dwmrS w k mrSm aumif; arGa&m a&m qk d;arG ;arGyg yg d&Syg ygw,f? ocif dp;&J k;&JŒ *d k%f %;f *%u qk d;arG ;arGygyg? zqyv twGifi;f vuf,m ,m *k%f d%;uk ;f uk d %;f *%uvnf; (Auy) uk d remvk remvk dr¶_pdp hrfrd f j jzpfaewJ aewJ h tm;wufapyg apygw,f? OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) &JŒ ocif dpkp;tay:xm;wJ k;tay:xm;wJ h wef wefjyef jyef * d* k%f qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwuk u D tm;wuf kd tm;wufap ap wmygyJ? qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygw acg D acgi;aqmif ;f aqmifpkp[m [ k m zufqpf qpfawmf awmfvS vefeS a&;rS af &;rSm rwufºucJ ºucJ hyg ygb;?;l ? tacsmifckcyg ykd gw,f? 'gvwk w l difik ;tod ;f todyg yg? (Auy) xJu tvHeDe GcJcD xG x J uf u G awmh af wmh (Auy) oduQmus mus ygw,f? qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwtwG t D wGuf u tuG f tuGuf u aumif f aumif;yg ;yg? olwk w d @k u OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) uk d pnf pnf;¶k ; H¶k;&r,f ;&r,fypf yh pfrSwf wxm; x f m; csO;uyf ;f uyfyg ygw,f? ¡(pum;csy)f ba&muf'g 'g0g' ta=umif;ðy+yD ;ðy+yD; ‚&Sm;apmif m;apmif;ap;eJ ;ap;eJ @rsuacs af cs;‛ jzpfaewJ aewJ h ocif dpkp;eJ ;k eJ @ OD;od ;odefe;az ;f az ( jrif h ) ) wk d @[m aemufqk q H;awmh ;k awmh rqv rqv jcHxJ x a&muf J a&muf=u =u ygw,f? olwk w @kd csi;f pnf;vk H;rd ;rd=uyg =uygw,f? oif hjrwfpGpGmtwl mtwlae=uyg ae=uygw,f? dAkvf vae0if af e0if;uk ;uk d tm;wufoa&m oa&m tvkyfytau| t f au|;ðy=uyg w,f? oufwrf wrf;twk ;twk difi;ae+yD ;f ae+yD; aoqk;oG ;H oGm; m; =uygw,f? ygwD&J& @J o drkifi;rS ;f rSm taxGaxG axG twGifif;a&;rSL;ok L;ok H;a,muf ;a,muf/ OuUXok Xok H; a,muf acg acgi;aqmif ;f aqmif hcJcyg yJ gw,f? yxrqk H; taxGaxG axG twG twGifi;a&;rS ;f a&;rSL;L; ocifatmif atmifqef qef;u ;u &efol o @l vufcscsueJef @J usq H;yg ;k ygw,f? ‚=uufacg acgi;qd ;f qdwf w rcH f rcH‛ jzpf=uwJ =uwJ h ocif ocif dpkp;eJ ;k eJ @ OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) ESpfpa,muf af ,mufyJy opP J opPmazmuf mazmufjzpf+yD +yD; (rqv) udk tvkyfyftau|;ðyoGm;=uyg m;=uygw,f? OuUX ESpfp a,muf f a,muf (ocif (ocifoef oef;xG ;xGefe;eJ ;f eJ @ ocifZif Zif) u &efol o@l vufcscsueJef @J usq H;yg ;k ygw,f? OuUX wa,muf (ocifAod Aodefe;wif ;f wif) u tajc taet& jynf yrS yrSm uG,f ,vG v f efeG hcJcf yg yJ gw,f?¢?¢ tvHeDeu D d*k%f %;cJ ;f GcJawmh awmh zqyv zqyv xJu vuf,m*k ,m*k d%f %;f wpcef;xovk ;xovk d Armjynfqd q k&S&d ,f , S vpf v f pfygwuvnf u D vnf; wjznf; jznf;cs ;csif; vuf,mbuf ,mbufok o d @k wdrfr;!G ;f !Gwf woG o f Gm; ygw,f? zqyvu bk&if &ifcHcHtr_ tr_aqmif aqmif tzJ tzJ G @x 0if J 0ifrdrawmh ad wmh tvk tvk dawmf awmf&d& OD d OD;wif ;wifxG xÉfÉG eJef @J aygif;rdyg ygw,f? yd k+yD +yD;vuf ;vuf,mbuf ,mbuf ,d ,drfrf; ygw,f? t*Fvd vyfyd eJef @J aphpyf pyfa&;ud a&;ud k wuf wufwuf wuf ºuºu ºuºu vkyfyg ygw,f? ‚&&if& r&&ifcscs‛ qk dwJ w hJ dAkvf vatmif af tmifqef qef;vrf ;vrf;pOf ;pOfuk uawmif akd wmif r&J r&Jw&J w&J qef qef ‹usiyg yf gw,f? ‚csa&;‛ uk d y,f y,f+yD +yD; ‚&a&;‛ uk d aZmuf aZmufcscsvyfyk yg yf gw,f? (Auy) u ‚csa&;‛ uk d
aZmif;ay;yg ;ay;ygw,f? dAkvf v atmif f atmifqef; usq Hk;awmh ;awmh ol olwk w d @k vGwf wvG v f wf w G u| f u|wfu| u|w vuf f vuf,m,d ,m,drfr;oG ;f oGm;=uyg m;=uygw,f? OD;Ek ;Ekuk u dk r_p&mvk p&mvk d @ olwd w k@d b,fwk wefek ;urS ;f urS oabm oabm rxm;yg? (Auy) eJ @ dAkvf vatmif af tmifqef qef;wk ;wk d @ vkyfyfaewJ h zqyv zqyv uGefejrLepf jf rLepf nD nD!G !wf w G a&; af &; (vuf0J0JnD n!G ! D wf w G a&; af &; jyefvnf vnfwnf wnfaqmuf aqmuf a&;) a&;) vnf; dAkvf vatmif af tmifqef qef;us ;usq H;vd ;k vd @ k oJxJ xa&oG aJ &oGefef j jzpf&yg &ygw,f? vGwf wv f yfa&; a&; r&cifu qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwu D zqyv uGefejrLepf jf rLepfnD n!G ! D wf w G a&;uk af &;uk d [efjyuk jyuk difi GpJpf +yD +J yD; (Auy) uk d t!G t!Gefe @f csKd;zk ; dzk @ vkyfyyg yf gao;w,f? t!Gefe @f csKd;wJ ;wJ henf enf;u ;u trsm;pku qk H;jzwfxm; xm; wmuk d ra0zef ra0zef&qk dwmyg wmyg? zqyv wyf ayg aygif;pk ;pk[m [m wlwmwJ wmwJ Gvk vyfyk /f rwlwmcJ wmcJ Gvk vyfyk zdzf kd@ GzJ @xm;wmyg? ygwr[k rD [kwyg yf gb;?;l ? rwl&if &if a0zef a0zefc hGifi &S f d&S&rS &rSmyg myg? vGwf wvyf v f yfa&;&awmh t!G t!Gefe @f csK;d a&;u wqif hwuf wuf+yD; (Auy) acsr_efef;a&; ;a&; vkyfyfyg ygw,f? (Auy) t!Gefe @f csK;a&;eJ ;d a&;eJ @ acsrefe_ f;a&;[m ;a&;[m tESpfpom&t& o f m&t& ajym&if ‚vuf0J0tif t J iftm;pk tm;pk‛ qef ‹usifa&;yg a&;ygy?J aemufawmh awmh wjcm;vuf wjcm;vuf0J0 tif J tiftm;pk tm;pk jynf jynfol o @l &Jabmf abmfawG awG/ wyfwG wifiG ;f vuf0J0orm;awG o J rm;awG (Ak (Ak dvf vaZ,s af Z,s/ dAkvf v&J&f xG x J ÉfÉG /f dAkvf vod o f efed f;/ dAkvf vvS v f armf aS rmf/ Akvf v d dpkpf ;armif ;k armif pol polrs rsm;) awmck d=u&ygw,f? aemufqk q H;k rSmawmh mawmh qd qd k&S&,f , S vpf v f pfygwDxJ xu J vuf0J0tif Jtiftm;pkawG awG awmif awmif zqyv zqyv &H +yD; tES drfrfcHc=u&yg =H u&ygw,f? tpk d;&&J ;&&J @ twk dutcH t f cH j jzpf oG oGm;&yg m;&ygw,f? olwk w d @k [m ajray: ‚uGefef j jrLepf‛ vk d @ pGyfy GpJpf JcHc&+yD tJ'D'umvu u D mvu ta&;}uD;jzpf ;jzpfpOf pOf wcs wcs @Kd wifjyyg jyygr,f? ‚vuf0J0Jjyefvnf vnfnD n!G ! D wf w G a&;‛ af &;‛ uk d dAkvf vatmif af tmifqef qef;vk ;vkyfy hfcovk o J vk d OD OD;Ek ;EkeJe @J OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) wd @ k vkyfy hcJcf yg yJ gao;w,f? OD;Ek ;Eku ‚Ekrlr‛l qk dwm wm wifjy+yD jy+yD; ‚vuf0J0JnD n!G ! D wf w G a&;‛ af &;‛ vkyfyyg yf gw,f? ‚&Jabmf abmf rl rl‛ qk dwmuk wmuk d jynf jynfol o @l &Jabmf abmfu pifòyif òyifwif wif yg ygw,f? qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwu D ajcxd k;zs ;zsuqD q f ;D ygw,f? ‚Ekrlr‛l vkyfyfpu pu t*Fvd vyfyd u f OD;Ek ;Ek&J& @J ‘y&d,m,f ,m,fa00kp ’ f ’ ukd em;rvnf em;rvnfygbl;?;? ‘Armjynf eD eDoG om;+yD mG ;+yD ’ ’ vk d @ xifyg ygw,f? aemuf rS rS OD;Ek ;Ek&J& @J vnf n S huG u f uf u G qk q f dwm w k m odoG om;yg mG ;ygw,f? jynfol o @l &Jabmf abmfuawmh uawmh Ak dAkvf vatmif af tmifqef qef; r&S dawmh awmhuwnf uwnf;u ;u tzrJ hom; jzpfaewmyg aewmyg? qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwu D Ekrlr/l &Jabmf abmfrlr yÉd l yÉdyuQ yuQrSrmS jynfol o @l &abmf aJ bmfuk u d rzs k rzsufod orfrd ;Ek ;f dEkifiawmh af wmh (2) (2) jcrf;cJ ; GcJypf ypfvk v duf u k yg f ygw,f? tenf;pk ;pkuk u od kd odrfrf; oGif;/;/ trsm;pk}uD }uD;uk ;uk d awmxJ awmxJarmif armif;yk ; dyk@ ygw,f? dAkvf vfatmifqef qef;&S ; d&SpOf pOfu jynfo @l &Jabmf abmfuk u dk qd&S&k ,f , S vpf v f pfyg ygw rxd D rxd&J&Jygb;?;l ? 1947 taxGaxG axGa&G a&G;aumuf ;aumuf GyJyrSrJ mS dAkvf vatmif af tmifqef qef; u jynfol o @l &abmf aJ bmfAdA kvf v d awG af wGuk u d v$ k v$wf wawmf af wmfxJ x trwf J trwftjzpf tjzpf yk dyk @ay;xm;wm renf;yg ;ygb;?;l ? ¡pum;csy?f awmfvS vefeS a&;uae af &;uae aygufzGzm;vmwJ mG ;vmwJ hwyf wyfud u k trwf d trwfae&m ae&m ay;wmeJ @ wvufuk u difik a=u;pm;wyf af =u;pm;wyftwG twGuf uf trwfae&mawmif;wm ;wm (trwf av;yk av;yk Hwyk w Hyk awmif awmif;wm) ;wm) tESpfpom&cs o f m&csi;f rwlyg ygb;?¢ ;l ?¢ jynfol o @l &abmf aJ bmftrwf trwfu qd k&S&,f , S vpf f vpfygwDtrwf trwfeJe @J tiftm;cs tm;csi;qwl f;qwlavmuf avmuf j jzpfaewmuk aewmuk d qd qd k&S&,f , S vpf v f pfawG rES rESpfpòr@ òf r@ygb;?;l ? d =unf =unf hyg yg? ‚odefe;azjrif ;f azjrif. h ausm+id +f idr;‛ ;f ‛ pmtkyfyfrSrmS OD;aus ;ausm+id +f idrfr;u ;f u jynfol o @l &abmf aJ bmfuk u d urB k urBmhA[k A[k ok okw bmrSr&S r d&SoawG al wGvk v d @ a&;wmuk @k a&;wmuk jynfol o @l &abmf aJ bmfuk u d tjref k tjrefzs zsuod o f rfrd ;zd ;f zd @ k vnf; olvk vyfyk hcJcf Jwmud k 0ef 0efcHcxm;yg x H m;ygw,f? Ekrlr &J l &Jabmf abmfrlr tjiif l tjiif;yG ;yGm;r_ m;r_ud u k cs d csu aumif f aumif;,l ;,l+yD +yD; vuf0J0tif t J iftm;pk tm;pk j jynfol o @l &Jabmf abmfuk u d zqyvxJ k zqyvxJu armif;xk ;xkwf w awm f awm xJ dyky @k acsrefe_ f;a&;vk ;a&;vkyfy hcJcf Jygw,f? 'Dvk v dnpf n k pfywf ywf enf;rs ;rsK;uk ;d uk d (Auy) (Auy) tay:vnf; 1948 rwfvu vu vkyfy hcJcf Jz;yg ;l ygw,f? zqyv uGefejf rLepf nD nD!Gwf wa&; af &; aqG;aEG;zk ; dzk @q dk+yD +yD; uGefejrLepf jf rLepfyg ygwDu ,k H=unf =unfavmuf avmufwJ w h vl J vlawG awGyg ygw htzJ t J GzJ @ GzJ @yg w,f? aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJ&uf &ufcscsde;f olwk w d @k ay;ygw,f? +yD;awmh tJ'D'D&uf &ufrSrmyJ mS yJ jynfxJ xa&;0ef aJ &;0ef}uD }uD;u ;u ygwDacg acgif;aqmifpkpkuk u dzrf zk rf;zk ; dzk @ 0&rf;xk ;xkwf wxm; x f m; ygw,f? wu,fu r#m;ac:+yD; zrf;zk ; dzk @yg? OD;Ek ;Ek ‚vuf ‚vuf0J0JnD n!G ! D wf w G a&;‛ af &;‛ eJ @ Ekifid iHif a&;upm;wmeJ aH &;upm;wmeJ @ ra&S;raES ;raESmif mif; OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) upm;ygw,f? OD;od ;odefe;az f;az (jrif h) &JŒ ‚vuf0J0 nD J nD!Gwf wa&;‛ af &;‛ vkyfyfenf enf;uwrs ;uwrsK;d jzpfyg ygw,f? Apdefe xG f xGefe;tk ;f tkyfy vuf f vuf,m*k ,m*k d%f %;om; ;f om; dAkvf vf ae0if;uk ;uk d Ad kvf varmif af rmifarmif/ dAkvf vatmif af tmif}uD }uD; wd @ k u vuf0J0Jpm&if pm&if;0if ;0ifjzpfatmif atmif vk vkyfyay; af y; hcJ+yD +yD;/;/ OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) u dAkvf vae0if af e0if;uk ;uk d vuf vuf0J0J orm;xdyfyoD o f ;jzpf ;D jzpfatmif atmif vkyfyay;um af y;um tm%modrfr;ck ;f dckifif;wmyg ;wmygy?J OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) &JŒ dEkififia&;v_ aH &;v_yfy&S&f m;r_ mS ;r_awG awG[m [m oHo,j o,jzpfp&m p&m csn;yg ;f ygyJ? wd @ k Armtpnf;t¶k ;t¶k H;acwf ;acwfu OD;odefe;az ;f az (jrif h) [m ykvd vyfyd owif o f wif;ay;yJ ;ay;yJvd v @ kd dAkvf vae0if af e0if;u twdtus tus pGyfy Gpf Jyg ygw,f? ykvd vyfyd rif f rif;}uD ;}uD; y&ufpaumh paumhum;ay: wufvd vuf u dk oG f oGm;wm m;wm ol @rsujrif jf rifyJyvd v J @ kd ‚yDuif uif;aqG ;aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJ 1979‛ 1979‛ wkefe;u ;f u ajymygw,f? wDwl w;&if ;l &if; jrifwmvd wmvd @ k awmh rajymyg? tckud upPpd rSrP Smvnf; OD;od ;od f e f;az ;az (jrif h) u OD;aus ;ausm+id +f idrfrf;eJ ;eJ @ !d ‡+yD +yD;vk ;vkyfywmvd w f mvd @ k oHo, o, d&Sp&myg p&myg? dAkvf vfae0if;uk ;uk d umuG umuG,a&;0ef af &;0ef}uD }uD; taotvJcef cef @csifaewJ aewJ h qd qd k&S&,f , S fvpfygwu D OD;odefe;az ;f az (jrif h) uk d tok tok H;cs ;cs+yD;vk ;vkyfywJ w f hJ vSnf nuG u fh uf u G vk v f d @k xif&yg &ygw,f? ppftk tyfyk fpkp0if 0k ifawG awG a&;wJ a&;wJ hajymwJ ajymwJ h xJ xJrSrSm dAkvf vaZ,s af Z,su k d umuG,a&;0ef fa&;0ef}uD }uD; rvkyfyf&vd &vd @ k awmck dol ojzpf jl zpfatmif a&;=u a&;=u ajym=uygw,f? dAkvf vaZ,s af Z,svyfyk wmu w f mu dAkvf v ae0if f ae0if; (qd k&S&,f , S vpf v f pf) umuG,f ,a&;0ef af &;0ef}uD }uD; rjzpfzdz @ kd yg? OD;aus ;ausm+id +f idrfr;u ;f u dAkvf vae0if af e0if;uk d umuG umuG,f ,a&;0ef af &;0ef}uD }uD;cef ;cef@ dz @k OD;Ek ;Ekuk u dk pnf;¶k ; H¶k;+yD ;+yD;om;yg ;om;yg? OD;Ek ;Eka&;wJ a&;wJ h ‘wmawpaeom;’ ‘wmawpaeom;’ rSm ygy gw,f? jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfu dk tðywf tðywfwk w duf u k a&;vrf af &;vrf;pOf ;pOfeJe @J wk duf ur,f rf ,f hol o/l Edifik iHif Hawmf awmfppf ppfwyf wyfu k qd d qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwD&J& @J wvufud u kifid wyf w f yfjzpfatmif atmif vkyfyr,f rf ,f hol o[m [ l m dAkvf vae0if af e0if;yg ;yg? OD;aus ;ausm+id +f idrfr;[m ;f [m vla&G a&G;aumif ;aumif;ygw,f? dAkvf vaZ,s af Z,s d&ae&if aS e&if Ak dAkvf vae0if af e0if;uk ;uk d umuG umuG,f ,a&;0ef af &;0ef}uD }uD;xm;zk ;xm;zk d @ rvG,f ,fyg? jynfwG wGi;ppf ;f ppfuk u d qd k qd k&,f , S vpf v f pfyg ygwtvk t D vk dus wk duf ufay;r,f hol or[k rl [kwf wvk v f d @k dAkvf vaZ,s af Z,su d y,f k y,f&yg &ygr,f? OD;od ;odefe;az f;az (jrif h) &JŒ ‚vuf0J0nD n J !G ! D wf w G a&;‛ af &;‛ u vufawG awG @t&awmh Ak dAkvf vaZ,s af Z,s/ dAkvf v&J&f xG x J GÉ/f dAkvf vod o f efed ;/;f / dAkvf vvS v f armf aS rmf/ dAkvf v dpkpf ;armif ;k armifpwJ pwJ h vuf0J0Jqef qefwJ w h/J qdk&S&,f , S vpf v f pfr[k r[kwf wwJ w f h &J J &Jabmf abmfawG awG awmck awmck d&wmyg &wmygy?J Akvf v d ae0if af e0if; wvuf uk uk dififwyf wyfjzpf jzpf dzkz @k vrf;&S ;&Sifi;ay;vd ;f ay;vd kuovk o f vk d jzpfoG om; mG ; ygw,f?
aemufawmh awmh OD OD;od ;odefef;az ;az (jrif h) uk d,f ,fw difik vnf v f nf; OD;aus ;ausm+id +f idrfrf;u ;u tdrfrfuk u dzdzk dw um;v$ f um;v$wf wac:+yD af c:+yD; tdrfr0f u apmif hzrf zrf;ck ; dckifi;wm ;f wm cH&yg &ygw,f? axmifxJ xc% cJ % a&muf+yD +yD; axmifuvG uvGwf wfawmh ab;rJ h dEkEik fiHiHa&; a&; orm; jzpfoG om;yg mG ;ygw,f? tvGefeuk u f d rouF k rouFmp&m}uD mp&m}uD; yg? OD;Ek ;Ek/ OD;od ;odefef;az (jrif h) wk d @&JŒ ‚vuf0J0nD n J !G ! D wf w G a&;‛ f a&;‛ vSnf n huG u f uf u G awG af wG +yD +yD;uwnf ;uwnf;u ;u òr@ay:rSm ‚vuf0J0nD n J !G ! D wf w G a&;‛ af &;‛ vkyfywmr&S w f mr&S dawmh awmhyg? HykpHpHopf opfeJe @J vuf0J0JnD n!G ! D wf w G a&;om af &;om d&Syg ygawmhw,f w,f? b,fol ourS u l rSvnf vnf; AaqG aus ausmf+idrfr;f qdk&S&,f , S vpf v f pfyg ygwuk u D dk vuf0J0Jtif tiftm;pk tm;pkvd v @ kd rowfrSrwf w S awmh af wmhyg yg? ‚vuf0J0JnD n!G ! D wf w G a&;‛ af &;‛ ysu Hf¶k¶ek @J jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfjzpf wm[m wm[m Armjynf&J& @J xl;jcm;wJ ;jcm;wJ h tajctaeeJ tajctaeeJ @ tcsutvuf t f vufawG awGa=umif a=umif h jzpfyg ygw,f? Armjynf&J& @J x;jcm;wJ ;l jcm;wJ h tajctaeeJ tajctaeeJ @ tcsutvuf ftvufubmvJ ubmvJ? 'DudpPpud u P k quf d quf+yD +yD; wifjyyg jyygr,f?
Armjynf Ek dEkifiiHif Ha&;[m a&;[m 'kwd w,urB , d urB mppf mppftwG twGifi;rS ;f rSm td dENEN,eJ ,eJ @ vrf;a=umif ;a=umif;cs ;csif; tajccHuae+yD uae+yD; uJ GoG om;yg mG ;ygw,f? [k dwk wefek ;uawmh ;f uawmh dEkifiiHif a&;cs aH &;csif;wJ ;wJ Gaewmyg? uk dvk v deDek cscD si;f wl=uvk =uvk d @ygy?J [k du t[d H Ho ( Ahimsa ) qd/k 'Du t[d H Ho? o? [k du [krR¶l¶;l ( Home - rule ) qd k/ 'Du [krRr¶l¶R ;?;l ? aemufu vk duf uvk v f yfyk yg yf gw,f? 'gayrJ h 'k 'kwd w, d urB mppf mppfjzpf jzpfawmh awmh woD woD;wjcm;vk ;wjcm;vky=f u dzk @ jzpfvmyg vmygw,f? dEkifiiHif Hjcm; jcm; tquf/ vufeuf euf&&ma&aomuf &&ma&aomufjrpf jrpf &Sm=uawmh m=uawmh [k [k drSrmS qlbwf bwfcscse'&mbd 'f &mbd @ k pf ( Subhash Chandra Bose ) wa,mufy xG J xGuf u&S&f myg mS ygw,f? ArmjynfrSrmu mS u wd @ k Armtpnf;t¶k ;t¶k;H vuf0J0 dJ*k*%f % k ;eJ ;f eJ @ ausmif;om;or*~ ;om;or*~a&m a&m vuf,m*k ,m*k d%f %f;yg vli,f i,ftif tiftm;pkw kifid ;f xGuf u&S&f mS ygw,f? [k du *smr%DeJe @J tquf&+yD &+yD;rS ;rS *syefa&muf a&mufyg ygw,f? Armu *syefeJe @J t&ifawG awG@ygw,f? awG @ Hyuvnf kuvnf; wrsKd;qef ;qef;yg ;ygw,f? vuf0J0 d*k*J %f % k ;u ;f u tm;vk H;od ;odwJ w htwk t J wk difif; w¶kwf wjf ynfoG om;wmyg mG ;wmyg?ocifatmif atmifqef qef;/;/ ocifvS vòS rifta=umif ta=umif;u ;u tawmfrsrsm;rsm;a&;xm;vd k@ vlwk w difik f;od+yD +yD;yg ;yg? xyfra&;awmh ra&;awmhyg yg? ocifA[def;c&D ;c&D;vnf ;vnf; '*kefewm&ma&;vk w f m&ma&;vk d @ od+yD +yD;yg ;yg+yD? trsm;rod=uwJ =uwJ hud upPpd a&;yg P a&;ygr,f? uk dA[d A[defef;[m ;[m oluk u d,f , k wk w f difik oG o f m;r&awmh mG ;r&awmh oG oGm;vk m;vk @d &wJ h &J &Jabmf abmfwa,muf wa,muf v$ v$wfyg ygw,f? a&mufyg ygw,f? w¶kwf wuG u f efeG jrLepf jf rLepfu w¶kwf wjf ynf ajrmuf ajrmuf dykyifik ;rS ;f rSm *syefuk u d wd k wd kuae&wmyg af e&wmyg? vufeuf euful uzkzl @kd rjzpf dEkEifik yg yf g? tawG;tac:eJ ;tac:eJ @ pmemaxmufcHcwmyJ w H myJ ul ulnD n dEkED kifiyg yf gw,f? uk dA[d A[defe;v$ ;f v$wf wvd v f ku d fw h &J J &Jabmf abmfeJe @J u|efawmf awmfwd w ‹ kd tqufjyef&yk & Hykuvnf uvnf; qef;yg ;ygw,f? (Auy) eJ @r&yg? t&ifqk q H;&wmu ;k &wmu OD;Ek ;Ek/ dAkvf v atmif f atmif}uD }uD; wk d @e @J yg? u OD;Ek ;EkeJe @J csKdtif tifvk v difik f; 0ef}uD }uD;cs ;csKyfcscsi;f aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJrSrmS pum;jyeftcuf tcuftcJ tcJjzpf jzpfaevd @ k v#KŒ0S Œd 0Su+yD +f yD;ae&wJ ;ae&wJ h uk uk dA[defe;v$ ;f v$wwJ w f h &J J &Jabmf abmf u 0ifbmomjyef bmomjyefay;&yg ay;&ygw,f? 0g;c,from; rom; csif;ayr,f h OD OD;Ek ;Eku rrSwf wrdrf yg yd g? OD;Ek ;EkeJe @J ygom;wJ mG ;wJ h dAkvf vatmif af tmif}uD }uD;u ;u csucsfcsif;rS ;rSwf wrdrf yg yd gw,f? wuUok o dvf v k rSrf mS w¶kwf wujym;cs u f jym;csi;rd ;f rd @ k olwk w d @k csif; od=uyg =uygw,f? 'Davmuf avmufeJe @J awmh rS rSwf wrdrf dzkzd @k rvG,f ,yg yf gb;?;l ? uJ GoG om;wm=umyg mG ;wm=umyg+yD? csucsfcsi;f rSwf wrdrf apwmu ad pwmu *syefacwf acwfrSrSm dAkvf vf atmif}uD }uD;u ;u tJ'D'&J&D abmf aJ bmf ES ESreJ reJ @&w,f? ol @ ZeD;u w¶kwf wjynf jf ynfoG om;wJ mG ;wJ h ol ol @tpfuk u d ppf k ppf+yD +yD; vnf; jyefra&muf ra&muf/ pmvnf; rvmvd @ k wae&m&mrSm ao+yDvd v @ kd xifaew,f aew,f? aocsmatmif Hpkpkprf prf;cJ ; hcJ dzkz @k rSmvk mvk duf uw,f w f ,f? 'ga=umif h awG awG @awG @csif; rSwf wrdrf wmyg w d myg? [k dwk wefek ;u ;f u tultnD tnDuk u d wu,f k wu,f ay;r,f ay;r,fqk q day;Ek ak y;Ek dififwmu autrfwD wD (KMT) yg? t*Fvdyfyu f ac:oGifi;vk ;f vk @d KMT wyfr} r}uD; awG ArmjynfxJ x a&muf J a&muf=uyg =uygw,f? awmifili rEW l rEWav; av; vrf;wav# ;wav#muf *s *syefuk u dk cHwk w duf u k =uyg f =uygw,f? rEk difivk v f d @k qwf w k vm&if v f m&if; KMT &JŒ xk H;pH ;pHtwk twk difi;f vlxk xqD q k u D vk,uf ,ufyg ygw,f? ausmufoH oywW yH wWjrm;eJ jrm;eJ @ a&$yJy vk J vkwmyg wmyg? rEWav;rS av;rSm bk&m;}uD &m;}uD;ua&$ ;ua&$ cG cGmzk mzk @d vkyfyyg yf gw,f? ratmifjrif jrifyg yg? ppfuk u difik f;awmif ;awmif¶d¶ kd; rSmawmh mawmh trs trsm;}uD;&oG ;&oGm;yg m;ygw,f? vkyfy Hykyf u k oif;yg ;ygw,f? wjynfvk v H;u ;k u olaX;awG aX;awG vmcd vmcd k aewJ aewJ h ppf ppfud u kifid ;awmif ;f awmif d¶k¶;rS ;k rSm vl}uD }uD;awG ;awG tpnf tpnf; ta0;ac:ygw,f? vluk u djk yefay;qJ ay;qJ G+yD; a&$/ ausmufoH oywW yH wWjrm; jrm; a=u;ypf+yD +yD; a&G;ck ; dckifi;f ygw,f? ajy;&if;v$ ;v$m;&if m;&if; jyefay;qJ ay;qJ Gwm wm qk dawmh awmh ae@ ae@csif;+yD ;+yD; a&G;,l ;,lcdc kifid ;wmyg ;f wmyg? ray; dEkififv k @d aiGwk w duf u k 0ef 0f efaxmuf axmuf OD OD;a&$ ;a&$om; om; towf cH cHvk vuf u kd &yg &f ygw,f? olaX;awG aX;awGu ay;Ek difivk v f d @k vGwf wyg yf g w,f? w¶kwf wjf ynfrSrSmawmh aiG aiGwk w duf u k t&m&S t f &m&S d qk qk dwm wm olaX;t}uD aX;t}uD;qk ;qk H;yg ;yg? tJ'D'pD HcscsdeeJef @J awmif;vk ;vk d @ uk dvk v dek aiG D aiGwk w duf u k 0ef 0f efaxmuf axmuf ray;Ek ray;Ek difiyg yf g? waqGvk v H;wrs ;k wrsK;vk ;d vk H; vk duf upkpf k+yD +yD; oGm;a&G;awmh ;awmh awmif;oavmuf ;oavmufrj rjynfhvk v dk@ owf hcJcyg yJ gw,f? vlvnf vnf;owf ;owf/ &oavmuf vnf vnf; ,loG om;yg mG ;ygw,f? ocifEkE/k ocifpdp k;/;d / ocifjroGifiwk w f d @k KMT wyfeJe @J vk duoG o f m;wJ mG ;wJ hta=umif ta=umif;awmh ;awmh vl vlod ors rd sm;ygw,f? KMT Ad kvf vcscf sKyfu xm;ypf cJ hcJ axmifxJ xjJ yefxnf xnf h hcJcwJ w J h ta=umif J ta=umif;vnf ;vnf; vlod odrsm;ygw,f? 'Dvd v kb d ma=umif hvk vyfyk hcJcf ovJ o J vJ qk qk dwm wm awmh a&;=uwm a&;=uwm rawG @yg? oDayg ayg *syef od odrf;oG ;oGm;vd m;vd @ k qk dwmyJ wmyJ a&;=uyg a&;=uygw,f? pOf;pm;=unf ;pm;=unf hyg yg? - csefau&S au&S dwf wf KMT [m w¶kwf wuG u f efeG fjrLepfuk u wk kd wk duf uaewmyg af ewmyg? Arm uGefejf rLepfuk u rul kd rulnD n dEkED ifik yg yf gb;?;l ? (ocifEkvnf vnf; uGefejrLepf jf rLepfxJ x pm&if J pm&if;oG ;oGifi;f rSmyg myg?) ‘vl GrJrwd w J @ kd xuf u G &yf &f yfvrf vrf;’ ;’ bmomjyefxm;ol xm;olyg yg? KMT uawmh uG - ac:r&vd @ k v$wf w hcJcf Jwmvnf wmvnf; r[kwf wyg yf g? axmifxJ x j J jyefxnf xnf hyg ygw,f? t*Fvd vyfyd tòitjiif t f òitjiif rcH rcHcscsiyg yf gb;?;l ?
- tJ'D'D KMT wyfawG awGawmh awmh w¶k w¶kwf wjf ynf jyef jyefa&mufyg ygw,f? vkoG om;wJ mG ;wJ h a&G a&GawG/ &wemawGvnf vnf; ygoGm;yg m;ygw,f? (Ek/ dpk;/;/ oGifi)f uk d ac:cs ac:csi&if &f if ac:oG ac:oGm;Ek m;Ek difivs v f sufe @J xm;cJ hwm wm &Si;yg ;f ygw,f? - aemuf dykyifik ;rS ;f rSm OD;od ;ode;az ;f az (jrif h) csKuif u H if;a&muf ;a&mufawmh awmhvnf; rulnD nyg yD g? wd @ k Armtpnf;t¶k ;t¶k;H vuf,m ,m d*k%f %;uawmh ;f uawmh zuf zufqpf qpf*s *syefyJy &S J &Smwmyg mwmyg? olwk w d @k u rmhuf upfpf 0gf0g' qef ‹usifygw,f? epfa&S a&S; ( Nietzsche ) tqd ktrd trdefe @f u k vuf d vufcyg Hygw,f? emZD0g0g' tm;usygw,f? olwk w d @k *syefa&muf a&muf oG oGm;wm[m m;wm[m a&mufcscsifwJ w hae&m aJ e&m a&mufwm wm yg? aemufawmh awmhvnf vnf; zufqpf qpfuk u d rawmf k rawmf vS vSefeyg yf g? *syefppf ppf H¶_¶_;awmh ;awmh t*F t*Fvd vyfyd tvk f tvkdawmf awmf&d& j d jzpf+yD +yD; dEkififia&;Zmwf aH &;Zmwf od odrfr;oG ;f oGm;yg m;ygw,f? i fa&;vk a&;vkyfyf&if &if; apm (OD;apm)/ ;apm)/ pdefe (ocif f (ocifApd Apdefe)/)f / armf (a'g (a'guwmAarmf fwmAarmf) ‚apmpdefearmf af rmf‛ tjzpfwJ w GrdrJ +yD +d yD; zqyv qef ‹us f Zmwfod orfrd ;yg ;f ygw,f? olwd w @ kd Zmwfod orfrd f;wm[m ;wm[m uk dvk veDekd acwf D acwf vuf vuf,m*d ,m*d%f % k ;f vkH;0cs ;0csKyf+id +idrfrf;wmyg ;wmygy?J vuf,m*d ,m*d k%f %;a[mif ;f a[mif;ae&muk ;ae&muk d aqG aqG+id +idrfr;vuf ;f vuf,m*d ,m*d k%f %;opf ;f opf ,l ,lvmyg vmygw,f?
*syef/ t*Fvdyfy eJ f eJ @ (tar&duef uefawmif awmifyg ygao;) tJ'D'Du &ygw,f? azmcsi;aomcs ;f aomcsif; &wmuawmh ppf ppfajrjyif ajrjyifuyg uyg? t*Fvd vyd ftajy;eJ tajy;eJ @/ *syeftajy;rS tajy;rSm &ygw,f? ppf+yD +yD;awmh ;awmh uk uk dvk v deDek Djyefvk vyfyk fr,f r,f h tpD tpDtpOf d&S&xm;wJ x S m;wJ h t*F t*Fvd vyfyd u f *syefawmf awmfvS vefeS a&; af &; wyfawG awGqD qu D vufeuf eufjyefod orfrd ;yg ;f ygw,f? txufArmjynf ArmjynfrSrmqk mS qk&if &d if puwnf puwnf;u ;u vufeuf euf iS iSm;w,f m;w,fqk q d+yD +k yD; iSm;&wmyg m;&wmyg? òr@odrfr;rd ;f rdawmh awmh ol olwd w @ kd wyfxJ x0if 0J ifyg/ Akvf v d awG af wGuk u dk e*k d&mxl &mxl;twk ;twk difi;f xm;r,f? tm;vk H;uk ;uk d ol ol @pepftwk twk difi;f vpm ay;r,fvd v @ kd jr‡LqG LqG,f ,yg yf gw,f? r0ifbl b;qk ;l qk drSr iS S iSm;xm;wJ m;xm;wJ h vufeuf euftm;vk H; jyeftyf tyf dckcifik ;f ygw,f? vufypf ypf HAkA;k wvk H;awmif ;awmif rcsefyg yg? ol @uGyuJ u f r_rJ _eJe @J *syefud u kdwd w kuf u d wJ w f h wjcm; J wjcm; vlrs rsK;pk ;d pkwyf wyfawG awGqD qu D vufeuf eufjyef jyeforfrd ;w,f ;f w,f r=um;rd r=um;rdyg ygb;?;l ? t*Fvd vyfyd u f vufeuf eufudpPpPrSm tuJ qwf qwfayr,f ayr,f h tar&d tar&duef uefuawmh *¶k *¶krxm;yg rxm;yg bl;?;? olu {nf honf onfyJy/J ppf dEkEik fzdz @ kd yJ y"me? y"me? xkwf way;wJ af y;wJ hvuf vufeuf euf aph aphaph aphpyf pyfpyfjyef jyefrodrfrf;yg ;yg? ppf+yD +yD;awmh ;awmhvnf vnf; olwk w d @k vufeufawG awGuk u d us k usi;xJ ;f xJ xnf xnf h "mwf "mwfqD qavmif aD vmif; rD;¶_ ;¶_ @d +yD; ajrjyef Hzkz;k xm;cJ hwmyg wmyg? tav;cH+yD +yD; jyef,l ,roG rl oGm;yg m;ygbl;? (tJ'D'vuf v D ufeuf eufawG awG awmf awmfvS vefeS a&;u af &;u jyefok o H k;Ek ;k dEkifiyg yf gw,f? bl;EG ;EG,f ( spring ) awGyJy ok J ok;r&yg ;H r&yg? =uufayg aygióu;wyf óf u;wyf+yD +yD;ypf ;ypf&if &if &yg &ygw,f? ppf+yD +yD;wmr=umao;vd ;wmr=umao;vd @ k ajymif;awG ;awG/ uk d,f ,xnf x f nfoH oawG aH wG aumif aumif;yg ;ygao;w,f ) taemufwk w difik ;om;wa,muf ;f om;wa,muf a&;wJ a&;wJ hpmtk pmtkyfy&J&f @J aemufquf qufw GrSrJ mS tar&duef uef (101) (101) eJ @ t*Fvd vyfyd (136 f (136 ) wyf wm0ef wm0efcHcH t&m&S dawG awGuk u d,f , k wk w f difik a&;wJ af &;wJ hpm pm ygygw,f? tJ'D'DpmrS pmrSm vufeuf eufxk xwf w k ay;wJ af y;wJ h pm&if pm&if;wcs ;wcsKŒd ygygw,f? zwf=unf =unf h&if &if ol olwd w ‹ kd &JŒoabmxm; Œoabmxm; od dEkEkifiyg yf g w,f? 101 wyfrSrL;a&;wJ SL;a&;wJ hpmrS pmrSm olwk w d @k twGuf uawmh af wmh &,f &,fp&m? p&m? ArmjynftwG twGuf uawmh af wmh emusn;p&mwck ;f p&mwcku d awG k awG @ygw,f? ola&;yk a&;yku H Armjynfajrmuf ajrmuf dykyifik ;f wd kifi;&if ;f &if;om;awG ;om;awGu ppftwG twGifi;f ulnD n hcJcD Jwm twGuf u ol f olaumif aumif;ðywH ;ðywHqd qyfyd ay;zd af y;zd @ k awmif;=ua=umif; olutxuf utxufuk uwif w kd ifjy+yD jy+yD; td dEN,rS ,rSm a&$wH wqd q H yfyd }uD }f uD;awG ;awGvk vyfyk +yD +f yD; ay;cJ ha=umif a=umif;/;/ ppfrSrmul mS ulnD n hDcwmuk w J muk d tod todtrS trSwf wðyw,f ðf yw,fvk v d @k t"dym,f m` ,f &wJ h qyd fay;cJ ay;cJ ha=umif a=umif; (CMA qd kwm Citation of Military Assistance) ppfa=u;eef;¶k ; d¶kuf u&mrS &f mrSm aumfrm rm (comma) uk d CMA wHqd twk daumuf aumuf CMA vd @ k ok H;a=umif ;a=umif;?;? 'ga=umif h ol olwd w @ kd csif;awmh CMA wHqd ajymif=ua=umif =ua=umif; a&;ygw,f? qyfyd uk u f d ‘aumf k ‘aumfrm’ rm’ vd @ k y aemuf J aemufajymif tar&duefu ukdvk v deDek jD yefvkyfy dfzkz @k vmwm r[kwf wvd v f @ kd rsufEmvJ mS vJ GcJcypf yJ pf vk vkyfy dEkEf ifkifygw,f? t*Fvd vyfyd fuawmh uawmhvk vyfyk vd v f @ kd r&yg? tJ'D'wH w D q H dyfyu f dkvnf vnf; todtrS trSwf wrðyyg rf ðyyg? dEkifiiHif Ha&;tqufeJe @J vufeuf euf&mvk mS vk duf uf&wm vufeuf eufu &r,f h&awmh &awmh awmf awmfvefeS a&;orm;omru f a&;orm;omru v,form;awG orm;awGyg yg &=uygw,f? ppfvuf vufeuf eufynmud ynmud k v,f v,form; orm; uawmh ausmif;u&wm ;u&wm r[kwf wyg yf g? vufawG awG@ u &ygw,f? 'Dwk w daewm ak ewm (detonator) ,rf;uk ;uk d tyfeJe @J xifiG fvk v d @k vufjywf jywf/ HAk;uk ;uk dwl weJel @J xkv @dk wausmif;vk ;vk H; bkefef;}uD ;}uD;/;/ uk d&if &if/ ausmif;om; ;om; awG ys ysvG v H efeG aoqk af oqk H;=u+yD ;=u+yD;rS ;rS ynm&=uyg ynm&=uygw,f? vufeuf eufi,f i,fuawmh uawmh pepf pepfwus wusomr&S dwm wm v,form; orm; tawmfrs rsm;rsm; ypfwwf wwf=u =u ygw,f? rawmfwq wq aoewfxG xuf u G vd v f k@d aowmvnf; renf;yg? bmyJajymajym ajymajym vufeuf eufuk u dk uk difiwwf w f wfok o H;wwf ;k wwf=uwJ =uwJ h v,f v,form;awG orm;awG vufeuf euf&=uyg &=uygw,f?
Armjynf uGefejf rLepfyg ygw[m D[m w&m;0if (Oya'wG (Oya'wGifi;f ) ygwD jzpf jzpfae+yD ae+yD? ‚vuf0J0nD n J ! D Gwf wa&;‛ af &;‛ uk d aus ausm d¶k;ðywJ ;ðywJ h zqyv zqyv tzJ G ‹}uD; d&Sae+yD ae+yD? zufqpf qpf awmf awmfvS vefeS a&;twG af &;twGifif; ppfud u kODOd D;pD ;pD;wJ ;wJ h tawG ‹ tñuH d&S& au'g S au'gawG d&Sae+yD? t*Fvd vyfyd uk u f dvk v k deDek tpk t D pk;& ;d & jyefvm vm w,f? olwk w d @k e @J ygvmwmu dEkififia&;pD aH &;pDrHrHud ued f;/;/ pD;yG ;yGm;a&;pD m;a&;pDrHrud u H efed ;awG ;f awGyJy?J td dENE,rS , N rSm ppfajy; ajy; tpk d;&tjzpf ;&tjzpfae&if ae&if; qif;rvm; ;rvm; (Simla) rSm pdrfrajyeajy af jyeajy a&;qJ GvmwJ vmwJ h pD pDrHrud u H efed f;awG jzpf jzpf w,f?
'gayrJ h ol olwk w d @k pDrHrud u H efed ;f (project) awG[m [m tawG;tac:a[mif ;tac:a[mif;awGeJe @J qJ Gxm; xm; wJ h pD pDrHrud u H efed ;awG ;f awG j jzpfaew,f aew,f? Armjynfuk u dk jyefod orfrd ;+yD ;f +yD;&if ;&if puf pufr_r_vuf vufr_r_vk vyfyk fief ief;awG ;awG b,f b,fvk v dvk v k yfyk vk v f du k r,f rf ,f/ aumufyJyoD o J ;ES ;D HES pD pDrHr ud H udefe;ub,f ;f ub,fvk v d/k opfxk xwf w k v f kyfyfa&;uk a&;uk d b,f b,f ;csn;f Hykvk vyfyk vk v f duf u k r,f rf ,fqk q dwJ w k h pD J pDrHrud u H efed f;awG ;awGcscsnf;yJ ;yJ? ppftwG twGifi;vuf ;f vufvG vwf w G oG o f m;or# mG ;or#u d twk k twk d;cs ;cs+yD; t*Fvd vyfyd e,f ef ,fcscsJŒ ukr`r`%awG aD wG aoG aoG;pk ;pkyfyzkzf @kd pDrHrH udef;cs jzpfw,f w,f? pDrHrud u H efed ;awG ;f awGuk u dk bkwf wf (Boards) tzJ G @awGeJe @J pDraqmif aH qmif&G&uf u G dzkzf @k yJ? d k @ dEkifiiHif Ha&;pDrHrud u H efed ;uawmh ;f uawmh e,fcscsJŒ qef ‹usia&; af &; tiftm;pk tm;pkawG awGud u k zd d zd dESEyS dzkzf @k e @J wjznf;jznf ;jznf;cs ;csif; d'krDreDeD ,H , D Htk tyfyk cscf sKyfa&;qD a&;qDok o d @k oGm;z m;z d jzpfw,f w,f? t*Fvd vyfyd eJef @J jynfol o xd l xdyfywd w f kuf u d awG f awG @=uwJ humvu umvu 1945 eJ @ 1946 pufwif wif bmvtxd jzpf jzpfw,f w,f? 1946 pufwif wifbm bm tk Hºur_ ºur_ aemuf aemuf dykyifik ;rS ;f rSm vuf0J0nD n J ! D Gwf wa&; af &; òyuJ Gw,f w,f? aemuf 1947 1947 ESpfpqef q f ef;rS ;rSm vuf0J0nD n J !G ! D wf w G a&;ud f a&;ud k jyefvnf vnfwnf wnfaqmuf aqmuf dzkz @k vkyfyw,f w f ,f? tvm;tvmaumif;w,f ;w,f? dAkvf vatmif af tmifqef qef; usq Hk;+yD ;+yD;wJ ;wJ haemuf aemufrSrmS aumif;wJ ;wJ htvm; tvm; tvmawG wjznf;jznf;cs ;csi;f uG,f ,ays af ysmuf uk ukefefw,f w,f? vuf0J0nD n J ! D Gwf wa&; af &; òyuJ Gr_u jynfwG wifiG f;ppfqD qok o D d @k OD;wnf ;wnf hcJcJ+yD? zqyvud k vuf vuf,mtif ,mtiftm; pkawG awG wpwptk wpwptkyfypDpf ;rd ;D rdvmae+yD vmae+yD? qif;rvm; ;rvm; pDrHrud u H efed ;awG ;f awGud u kd d'kificHcf H+yD;qJ ;qJ G hcJcwJ w J h OD J OD;wif ;wifxG xÉfÉG zqyvrS f zqyvrSm vlwG wifiG fus us, j f jzpfvmw,f vmw,f? Armjynfq kd&,f , S vpf v f pfyg ygwuvnf u D vnf; vuf0J00g 0J g' uk d pG pGefe @f ypfae+yD ae+yD? vuf,mbuf ,mbufok o @kd a&G @vsm; ae+yD? dEkifiiHif Ha&;rSm tJ'D'vk v D dajymif ak jymif;vJ ;vJae ae csefed rSrf mS wjynfvk v;&J ;kH &JŒ tajctaeuvnf; tvGefeuk u f d wif k wif;rmaewJ ;rmaewJ humv umv jzpfw,f w,f? bkwf wtzJ t f GzJ @rsK;pk ;d Hpk& @J jzpf!‡paoG af oG;pk ;pkyfy r_ f r_ud u k v,f d v,form;awG orm;awG/ tvkyfyorm;awG o f rm;awG cH cHae ae &w,f? ppftwG twGifi;f GrJjymusaewmrSm xyf+yD +yD; awG ay:vmw,f ay:vmw,f? tvkyfyform; oydwf wawG af wG ay:vmw,f ay:vmw,f? ‘vJ&mol &mol dckc;axmif ;k axmif;’ ;’ cH&awmh &awmh v,f v,form; orm; olykyefek fawG v,form;ol orm;olykyefek fqef qefqef qef "m;jy "m;jy d*k%f %;}uD ;f }uD;awG ;awG ay:aew,f ay:aew,f? tiftm;&mcs tm;&mcs &S D d&Sw h/J tajrmufpdpefed fajymif ajymif; pufaoewfawG awG ¶d ¶d kififz,f z,fawG awG tjynf h d&S&wJ w S h "m;jy*d J "m;jy*d k%f %;awG ;f awGyJy?J ppf+yD +yD;uwnf ;uwnf;u ;u d&Saewm jzpfw,f w,f? 'D"m;jy*k "m;jy*k d%;}uD ;f }uD;awG ;awGu cGmppf mppfqif qif wJ wJ h*s *syefeJe @J xk d;ppf ;ppfqif qifwJ w ht*F t J *Fvd vyfyd t}ud f t}udwf w te,f f te,fwk w duf u k hcJcf wJ w J h ppf J ppfwvif;a'oawG ;a'oawGrSrmS ay:aewm jzpfw,f w,f? {&m0wD j jrpful u;l wk du GyJyf }uD }J uD;awG ;awG wk wk duf u hcJcf J&ma'orS &ma'orSm jzpfw,f w,f? rwfv 27 zufqpf qpf awmf awmfvS vefeS fa&; jzpfawmh awmh *syefuajy;ppf uajy;ppf jzpfoG oGm;+yD? t*Fvd vyfyd u f vkduf uppf pf pf? tJ'D'awmh aD wmh ppf ppfajrjyif ajrjyifuk u d r&S k r&Sifi;Ek ;f Ekifid fbJ t*Fvd vyd fu twif;vk ;vk duf u oG f oGm;w,f m;w,f? vufeuf eufc,rf , J rf;awG ;awG jyef jyef @usus u J se &pf f &pfw,f? tJ'D'vuf v D ufeuf eufawG awGuk u dk qif;&J ;&Jom; v,form;awG orm;awG&+yD &+yD; "m;jy*d k%f %;}uD ;f }uD;awG ;awG ay:wmyJ? jroef;wif ;wif ha&;vd a&;vd @ k &Sifirawmif rf awmif cif cifarmif armif*d* kd%f %;uk ;f uk d vl vlod ors rd sm;ygw,f? tJ'D'vd v D k *d d *d k%f %;rs ;f rsK;u ;d u q,fckcru rk u d&Syg ygw,f? 'Dv,f v,form;ol orm;olykyefek fqef qefwJ w hJ "m;jy d*k%;awG f;awG[m dEkifiiHif a&; aH &; evydefe;wk ;f wk H;awG ;awG r[kwf wygyf g? e,fcscsJŒqef Œqef ‹usia&; af &; pdwf w"mwf "f mwf &S d&Syg ygw,f? zqyvud kaxmuf axmufcHcyg yH gw,f? a&S;wk ;wkefe;u f;u ‚rif;avmif ;avmif;‛ ;‛ v_yfy&S&f m;r_ mS ;r_vk v dvnf v k nf; r[kwf wfyg? olwd w ‹ kd &ŒJ tawG;tac:u ;tac:u acwfrD awmfvS vefeS a&;qef af &;qefyg ygw,f? olwk w d @k tajccHwJ w h a'ovl J a'ovlxk xuk u k d tvk k tvkyfytau| t f au|;ðyygw,f? wjcm;a'o tpk d;&tk ;&tkyfyfcscsKyfa&;&S a&;&S d&m &m a'o uk dom om oGm;"m;jywk m;"m;jywk duf uyg yf gw,f? t*Fvd vyfyd tk t f yfyk fcscsKyfa&; a&; ykvd vyfyd u f olwd w @ kd u dk r,S r,SOfO h0H0f Hygyg? ppfwyfeJe @J dESrfrf&yg &ygw,f? 'gayrJ h Ek dEkififia&;rwnf aH &;rwnf+id +idrfrawmh af wmh t*F t*Fvd vyfyd u f ppfwyf wyfuk u dk c%c% xkwf wrok rf ok H;Ek ; dEkififygb;?;l ? wcgwavrS ok ok H;ygw,f? 'ga=umif h v,f v,f orm;ol orm;olykyefek fqef qefwJ w hJ "m;jy*d%f % k ;awG ;f awG[m [m =umav}uD;av ;av jzpfvmyg vmygw,f? zqyv[m bk&if &ifcHcHtr_ tr_aqmif tpk tpk d;&tzJ ;&tzJ G @rmS ygom;awmh Gm;awmh t*F t*Fvd vyfyd &J&f @J ay:vpDtwd twd kifi;f "m;jy*d k%f %;uk ;f uk d ES dESrfrfyg ygw,f? &GmrD mrD;¶_ ; d¶_ @ygw,f? dwm wm awGeJe @J ESrfrd feif eif;wmyg ;wmyg? qd k&S&,f , S vpf v f pfawG awGODOD;pD;wJ ;wJ h ‚txl ‚txl;vuf ;vufeuf eufuk uifikd yk f ykvd vyd fwyf wyfzJz @JG ‛ qk uGefejrLepf jf rLepfyg ygw&J&D @J ay:vpDu olwk w d @k ay:vpDeJe @J rwlygygbl;?;? uGefejrLepf jf rLepfay:vpD ay:vpDu - bkwf wtzJ t f GzJ @awG&J& @J aoG;pk ;pkyfyr_rf a=umif _ a=umif h c| c|wfðcH ðcHusaewJ h qif qif;&Jom; om; v,form;awG orm;awG&J& @J ¶kefe;uef ;f uefr_rvk v _ @kd oabmxm; ygw,f? dESrfreif ef if;a&;xuf ;a&;xuf azs azsmif;zs ;zsynmay; a&;uk d t"d t"duxm;yg uxm;ygw,f? - rSm;,Gifif;wJ henf enf;eJ ;eJ @ e,fcscsJŒuk Œuk wk d wk H @ jyef=uwmjzpf =uwmjzpfw,f w,f? olwk w @kd u d awmf k awmfvS vefeS wJ w f h enf J enf; ay;tyf&r,f &r,fvk v d @k oabmxm;ygw,f? qif;&J ;&Jom;v,f om;v,form;awG orm;awG&J& @J 'kuQ uuk u Q d uG k uGefejf rLepfawG awGu =unf haevk aevk d @ rjzpf yg ygbl;?;? olwd w k@d [m *syefawmf awmfvS v fefeS a&;wk af &;wkefe;u ;f u ftcJ tcJ ajz&S ajz&Sifif; ay;&ygr,f? 'ga=umif h tiwf tiwfwyf wyfcscswuf w D uf GyJy vk J vkyfyg ygw,f? vk dtyf tyf&if ( SAMB ) d*ka'g a'gi xJ f xJu ulnD n hcJcD Jol oawG al wGyg yg? olwd w ‹ kd &Œtcu ŒJ tcu pyg;vkyg ygw,f? ‚acgi;yg ;f yg;a&;vrf;‛ ;‛ azmuf dz @k awmif;qk ;qk dyg ygw,f? (‚acgi;yg ;f yg;a&; vrf;‛ ;‛ qk dwmu wmu iwfaeol aeolawG awG uk uk,f , d hwl w f &G&l Gi;/;f / aygujym;eJ fjym;eJ @vm+yD; vrf;azmuf ;azmuf=u? =u? tpd k;&u ;&u ae@wGuf uvk v f kyctjzpf cf tjzpf qefxk xwf w k fay;? tJ'D'vk v D deJek @J rdom;pk om;pktiwf tiwfab;uk ab;uk d aEG aEG&moDtwG twGuf uf ausmv$ v f m;&wmjzpf m$ ;&wmjzpfw,f w,f? qefawG awGu tpk d;& ;& *d ka'g a'gixJ x f cscJ sn;f pkaevd aevd @ k vkyfy&wJ &f wJ h wk wkuf u d GyJyf yg yJ g?) ppf}uD }uD;t+ ;t+yD;rS m qefaps aps;uaumif;/;/ qefu vnf; a&mif;aumif;aevd ;aevd @ k t*Fvd vyfyd u f qefawG awG jynf jynfycsnf; xkwf wa&mif af &mif;aew,f ;aew,f? jynfwG wGifi;rS ;f rSm iwfw,f w,f? 1945 u 1946 pufwif wifbm txd qd qd&S&k ,f , S vpf v f pfyg ygweJeD @J odyfy+yD +f yD;jy\em ;jy\em rjzpf hcJcyg yJ gb;?;l ? qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwu D olwk w d @k om rvkyfywm w f m t*Fvd vyd feJe @J twk duf utcH t f cHvk vyfyk ae&wJ af e&wJ humvrd umvrd @ k uGefejrLepf jf rLepfyg ygw vk D vkyfywmud w f mud k axmuf axmufcHc hcJcH Jw,f w,f? 1946 pufwif wifbmaemuf bmaemufydy kdi;f zqyvu tpk d;&tzJ ;&tzJ G @xJ0if 0ifrdrdawmh awmh wrs wrsKd;jzpf ;jzpfoG oGm;w,f? uGefejrLepf jf rLepfawG awGvkywm[m w f m[m olwk w d @k u dk wk wk duf uwmyJ w f myJ vk vk d @ xifvmw,f vmw,f? v,form;awG orm;awG iwf iwfaew,f aew,fqk q dwmuk w k muk d ol olwd w @ kd r,k Hyg ygb;?;l ? ( tckppf ppftpk t dpk;&tygt0if tpk tpk d;&tquf ;&tqufqufuvnf uvnf; r,k H=uyg =uygb;?) ;l ?) uGefejf rLepfu vlawG awGiwf iwfae+yD ae+yDajym+yD ajym+yD; wk duf u GyJyf qif q J ifcscsivk v f d @k vkyfywmvd w f mvd @ k xifyg ygw,f? olwk w d @k tajccHxm;wJ xm;wJ h vl vlwcs wcsKŒd riwfwmuk wmuk d=unf =unf h+yD +yD; tm;vk H;riwf ;riwfbl b;vk ;l vk d@ xif=uyg =uygw,f? 'g[m vlwef wef;pm;&yf ;pm;&yfcHccscH sujy\em/ jf y\em/ vlwef wef;pm;tjrif ;pm;tjrif jy\em jy\em ygyJ?
; hcJbl b;?;l ? olr&S r d&Sawmh awmh jy\emu jy\emu }uD;vmw,f ;vmw,f? ‚vuf0J0JnD n!G ! D wf w G a&;‛ af &;‛ uk d tav;xm;wJ tav;xm;wJ h Ak dAkvf vatmif af tmifqef qef;&S ; d&Swk wek f;u ;u jy\em jy\em r}uD;cJ vuf,mqd ,mqd k&S&,f , S vpf v f pfawG awGu t*Fvd vyfyd f tvk tvkdrus rus rSmeJ meJ @ zqyvxJ wG wGifius u f s,vmwJ v f mwJ h tvk tvk dawmf awmf&d& OD d OD;wifxG xÉfÉG wd w f @ kd v d vl k vlawG awG&J& @J axmufcHcr_rH r&rS _ r&rSmbJ mbJ pk dpk;=uw,f ;=uw,f? ‚vuf0J0JnD n!G ! D wf w G a&;‛ af &;‛ uk d paw;+yD paw;+yD; ‚vuf,mnD ,mnD!G !wf w G a&;‛ af &;‛ ud k wnf wnfaqmuf aqmuf=u =u awmhw,f w,f? vGwf wvyf v f yfa&;&vmawmh uG uGefefjrLepfyg ygwuk u D d tjywf k tjywf&S&ifiS ;ypf ;f ypf dzkz @k tcsefdewef w f ef+yD +yDv @ kd qd k&S&,f , S vpf v f pf vuf vuf,m*k ,m*k d%f %;u ;f u xifvmw,f? }uD; tjywf&S&ifiS f;&if OD;od ;odefe;az ;f az (jrifh) &JŒ axmufcHcr_rH &r,f &_ r,f? t*Fvd vyfyd f&J& @J tm;ay;r_&r,f &r,f? (6 v) &Sifi;vk ;f vk duf u&if &f if jywf jywfr,f r,fvd v @ kd xif+yD +yD; jynfxJ xa&;0ef aJ &;0ef}uD OD;aus ;ausmf+id +idrfr;f tpDtpOf tpOfeJe @J uGefejf rLepf yg ygwud u D k tvpf d tvpftik t dikuf u wk f wk duf u hcJcf Jwm wm jzpfw,f w,f? yk'f'rf (5) [m jynfxJ xa&;0ef aJ &;0ef}uD }uD;&J ;&JŒ 0&Zdefevuf v f ufeufyJyJ? aemuf dykyik ;us f;usawmh 0ef 0ef}uD }uD;ES ;ESpODOf ;D OD;wif ;wifxG xGÉeJef @J dAkvf vpdpf efed rSrf Sefe 0ef f 0ef}uD }uD;tjzpf ;tjzpfu EkwfxG xuf u G +yD +f yD; dAkvf vvk v f yfyk fum um wk duf u=uw,f =f uw,f? 'g[m t*Fvd vyd ftvk tvk dawmf awmf&d&eJed @J vuf,m ,m qd k&,f S,vpf v f pfwk w d @k & @J ‚nD!G !wf w G r_rf ‛_ jy,k*f*yg yf gyJ? jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf pwkefef;u t*Fvd vyfyd ppf pf pfrpf rpf&S&ifiS f d&Saeyg aeygw,f? t*Fvd vyfyd tvk t f vk dawmf awmf& OD d OD;wif ;wifxG xÉfÉG fu dAkvf vwif w f ifxG xGÉvk v f yfyk zdzf @ kd vk dyg ygw,f? OD;wif ;wifxG xÉfÉG rSrf mS ppfwk w duf u k wJ w f h tawG J tawG‹tñuH r&S r&S dyg yg? 'gayrJ h t*F t*Fvd vyfyd &J&f @J axmufcHcr_rH _&atmif ol olomvk omvkyfy dEkEf ifik fw,f w,f? a*:&cg;ppfom; om; eDayg ayguae pk dEkEifik w,f w f ,f? jynfwG wifiG ;ppf ;f ppftpyk difif;rS ;rSm tpk d;&ck ;&ck difi;or# ;f or# vkyfywJ w f hwyf w J yfu vlrs rsK;pk ;d pkwyfawG awGeJe @J a*:&cg; wyfawG awGyJyJ? &GmawG mawGrDr;¶d ;D _¶d @/ vlawG awGowf owfwmuk wmuk d olwk w d@k u a=u;pm;pdwf weJef @J Armvlrs rsK;rk ;d rke;wD ;f wD;a&;pd fwf w ayg f aygi;+yD f;+yD; tjywfom;qk om;qk H; vkyfy=uyg =f uygw,f? 'gayrJ h ppf ppf dAkAkvf vawG af wGu vuf&J&Zuf ZJ uf& vk J vkyfyaewm af ewm (c¶d kifi&mZ0wf &f mZ0wfw&m;ol w&m;ol}uD }uD;);) u ppfwyf wyftul tultnD tnDawmif awmif;/;/ ppfwyf wyfuypf uypfowf owf r[kwf wyg yf g? ‚Oya'‛ t& vkyfyw,f w f ,fvd v @ kd jzpfatmif atmif ta&;yk ta&;yk dif (c¶d qk dwmjzpf wmjzpfatmif atmif pD pDpOf pOfygw,f? (Oyrm) ysO;rem;rS f;rem;rSm ta&;yk dif ‘pnf ‘pnfol oatmif al tmifaz’ az’ u ppfqif qifa&;}uD a&;}uD;wk ;wk difif;rSm vk duf uyg yf g&ygw,f? ‘pnfol oatmif al tmifaz’ az’ oHcscsyumum;ay:uae u f mum;ay:uae a[majymaewJ h Hykykud u k tJ d tJ'D'acwf aD cwf u u xkwf wwJ w f hJ owif;pmrS ;pmrSm awG @Ekifid yg yf gw,f? 1300 jynf h ta&;awmf ta&;awmf Hykykwk wefek f;uvnf; tJ'D' HDykyrs rk sK;yg ;d ygyJ? ta&;yk dif (c¶d (c¶d kifi&mZ0wf &f mZ0wf w&m;ol w&m;ol}uD }uD;);) u tk Hºur_u dk ES ESrfrd feif eif;zd ;zd @ k ppfwyf wyfudk tultnD tnDawmif awmif; ppfwyf wyfu t=urf;zuf ;zuf ES dESrfrfyg ygw,f? dAkvf vfatmif}uD }uD;uvnf; 1988 ta&;awmf Hykwk wefek ;u ;f u wHwm;eD wm;eDta&;tcif ta&;tcif; rSm tJ'D'Dvk v d Oya'twd k Oya'twd kifi;f ppfwyf wyfu rvkyfyvk v f d @k om tjypfwif wifyg ygw,f? ol @pmuk d rS rSwf wrdrf =u =d u r,f xif xifyg ygw,f? Oya'ud k vufwvk H;jcm;vS ;jcm;vSnf n h+yD +f yD; vkyfyfae&wm t&pf&Snf nw,f w f ,f? cufvnf vnf; cufw,f w,f? 'ga=umif h vG vG,f ,atmif af tmif tck tckawmh awmh wk wk difi;/;f / c¶d kifif tkyfycscf sKyfa&;wm0ef a&;wm0efcHcawG aH wGtjzpf tjzpf ppf ppf Ak dAkvf vawG af wGud u kyJyd J xm;ygw,f? ‘pnfol o atmif l atmifaz’ vd k ‘=um;vl ‘=um;vl’rvk ’rvk datmif atmif vk vkyfy xm;yg f xm;ygw,f? ppfqif qifa&;qif a&;qif;wJ ;wJ h ppf ppf dAkAkvf vwk w f difik ;f vlowf owfvk v difik fpif &aeyg &aeygw,f? OD;Ek ;Ek/ OD;aus ;ausm+id +f idrfr;wk ;f wk d @ wGuf u hcJcf ovk o J vk d jynf jynfwG wifiG f;ppf ;ppfuvnf uvnf; 6 veJ @ r+yD;yg? tESpf (50) (50) ausmfwJ w htck t J cktxd txd r+ r+yD;yg ;yg? _ zufqpf qpf awmf awmfvS vefeS a&;twG fa&;twGifi;f wnfaqmuf aqmuf hcJcwJ w J h ‚vuf J ‚vuf0J0JnD n!G ! D wf w G a&;‛ af &;‛ uk d aus ausm¶d;ð;k ðy+yD; zqyvud k wk wk d;cs ;cs @J GzJ@pnf;cJ ; hcJw,f w,f? jyefvmwJ vmwJ h t*F t*Fvd vyfyd ud u f k trs d trsKd;om; ;om; nD!G !wf w G a&;eJ f a&;eJ @ &ifqk q difik zkzf @kd e @J vk H;0vG ;0vGwf wvyf v f yfa&;ok a&;ok d @ csDwuf wuf dzkz @k jzpfw,f w,f? 'Dpnf pnf;¶k ; H¶k;a&;vrf ;a&;vrf;pOf ;pOf[m [m rSefeuef u f efyg ygw,f? rsKd;cs ;cspfyg ygwu D [oFmwOD;jr/ ;jr/ "m;rygwDu aysmbG fb, G fODO;jr/ ;D jr/ ig;yG hifiqk q f difik f OD;baz ;baz polawG awGuk u d wk k wk d;cs ;cs @J pnf;¶k ; H¶k;cJ ; hcJyg ygw,f? 'gvnf; rSefeyg yf gw,f? dEkifiiHif Ha&; tiftm;pk tm;pkwk w difik ;uk ;f uk d zqyv zqyv tvHatmuf atmuf a&muf a&mufatmif atmifvk vyfyk wJ w f h pnf J pnf;¶k ; H¶k;a&;vrf ;a&;vrf;pOf[m [m tajccHtm;jzif tm;jzif h rS rSefeygw,f yf gw,f? rSm;wmu m;wmu olwd w ‹ kd &JŒEk ŒEkifid iHif Ha&; a&; tjrifawG awGud u kd wk duf u GyJyf rqif rJ qifwmyg wmygy?J 'Dvk v d jzpf k jzpfwm[m wm[m ‚ba&muf'g 'g0g'‛ tawG;tac: ;tac: a=umif hyJy?J zqyvxJrSrmS d'krDreDeD ,H , D avmuf aH vmufeJe @J wif;wd ;wdrfr dEkEf ifik foawG al wGe @J t*Fvd vyfyd ay;r,f af y;r,f h&mxl &mxl; rufolawG awG trsm;}uD;yg ;ygvmygw,f? olwk w d@k uk d vuf vuf0J0JnD n!G ! D wf w G a&;wyf af &;wyfODO;u ;D u tawG; tac:a&;t&eJ @ pnf;¶k ; H¶k;a&;t& jywfjywf jywf om;om; om;om; acgif;aqmif ;aqmif&yg &ygr,f? ,l*ef *ef'g 'g (Uganda) axmifjyef *VKef *VKefODO;apm/ ;D apm/ *syefaxmif axmifjyef a'g a'gufwm wm AarmfeJe @J *syefu oHtrwf trwfcef cef @e,fESEifiS &mu &f mu jyefvmwJ h ocifApdefe/f ocifxG xefeG ;tk ;f tkyfywd w f @ kd u dvnf v k nf; pnf;¶k ; H¶k;yg ;ygw,f? olwk w d @k u zqyvxJ r0if r0ifbJ ‚apmpd ‚apmpdefearmf af rmf ‛ ‛ d*k%f %;f axmifyg ygw,f? zqyveJ @ pifòyif òyifvk vyfyk yg yf gw,f? zqyvuk d tjyif tjyifuae uae òzcJ Gyg ygw,f? bk&if &ifcHctvk t H vk dus us vkyfy=uyg =f uygw,f? bk&if &ifcHcu H tpk d;&tzJ ;&tzJ G @ (bk&if &ifc tr_ H tr_aqmif aqmift GzJ @) GzJ @awmh &mxl &mxl;awG ;awGay;zd ay;zd @ k urf;vS ;vSrfr;yg ;f ygw,f? zqyvu rlay:tajccH ay:tajccH+yD +yD; awmif;qk ;qk dcscsuwif w f ifw,f w,f? apmpdefew f @ kd uawmh 0rf;ajrmuf ;ajrmuf0rf 0rf;om ;om vufcHcw,f w H ,f? (a'gufwmAarmfuk u d t*F k t*Fvd vyfyd u f r=unfjzLygbl;?;? &mxl;ray;yg ;ray;ygb;?) ;l ?) olwk w d @k vufcHc H¶k¶H eJek @J tm;r&bJ zqyvxJ zqyvxJa&muf a&mufaewJ aewJ h ol olwd w @ kd *k%f % d ;om;awG ;f om;awGyg yg qJ Gw,f w,f? wcsKdŒyguefek f=uw,f =uw,f? usef&pfol olu OD;jr ESpfpjf reJ @ OD;baz ;baz polwk w d @k y?J olwk w d @k u olwk w d @k ta=umif;eJ ;eJ @olwk w d @k rygwmjzpfw,f w,f? olwk w d@k u apmpdefefarmf armfatmuf atmuf jyefra&muf ra&mufcscsifbl b;?;l ? OD;bazuawmh ;bazuawmh a'g a'gufwmAarmfeJe @J urBm&ef m &ef j jzpfaevk aevk d @y?J bmyJajymajym ajymajym olwd w ‹ kd &Œ&yf ŒJ &yfwnf wnfruk u _ dk óuqk doif o hif yg ygw,f? zqyvxJ d&S&wJ w S h vuf J vuf,m*d ,m*d k%f %;tjzpf ;f tjzpf av;pm; av;pm; &rSm jzpfw,f w,f? apmpdefearmf af rmf tvk tvk dawmf&d& vuf d vuf,m*d ,m*d k%f %;xJ ;f xJ a&muf a&mufroG roGm;wm[m m;wm[m aumif;r_ ;r_ðywmvk ðywmvk d @ owfrSrwf w S &yg &f ygr,f? zqyvxJu vuf0J0 d*k*J %f % k ;om ;f om nD!G !w G fae&if ae&if ol olwk w d @k bmtEW&m,f &m,frSr S ray;Ek difiyg yf gb;?;l ? OD;bazu ;bazu d'krDreD D,H ,&vnf &H vnf; auseyfr,f r,fvk v d @k ajymaeayr,f h zqyv qk H;jzwf ;jzwfcscsuf vd kuf uem+yD ef m+yD; vk H;0vGwf wv f yfa&;vk a&;vk d @ ajymae wmyg?
qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwxJ x D u J dAkvf vatmif af tmif}uD }uD;wd ;wd @ k v dk ppf dAkAvf v k awG af wGu (Auy) &JŒ ba&muf'g'g0g'trSm; m; a&mifuk u d rvG k rvGwf wwrf w f rf;qJ ;qJ Gavh avh d&Syg ygw,f? olwd w @ kd q&mawGuawmh uawmh rqJ Gyg yg? olwk w d @k 1947 - 48 rSm vkyfywmeJ w f meJ @ vGwf wv f yfa&;,l a&;,l hcJcwm[m w J m[m ba&muf'g 'g0g' tqk d trd trdefe @f twk difi;f vk duf uvk v f yfyk hcJcf wmyJ w J myJ qk qk dwmuk wmuk d od odvk v d @k yg? tvk dawmf awmf&d& vuf d vuf,m*d ,m*d k%f %;f (a[mif;);) om,m0wD OD OD;yk ;ykuawmh uawmh vG vGwf wvyf v f yfa&;uk a&;uk d *EN *EN D0g't& vkyfy hcJcf vk v J d @k &wmvk d @ a&;ygw,f? ba&muf'g 'g0gu d pm&if k pm&if;roG ;roGifi;yg ;f ygb;?;l ? ba&muf'g 'g0g'a=umif h (Auy) (Auy) xJrSrSm tuJ Gt+yJ t+yJjzpfwm wm rSefeayr,f af yr,f h uG uGefefjrLepf jrLepf qd qd k&,f , S vpf v f pfuJ u Gwm w J m tJ'g 'ga=umif hr[k r[kwf wfyg? vuf0J0JnD n!G ! D wf w G a&;òyuJ af &;òyuJ Gwm[m wm[m qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwDu vuf,mbuf ,mbufa&G a&G @om;vd mG ;vd @ k jzpfyg ygw,f? OD;od ;odefe;az f;az (jrif h) &JŒ ‘ausm+id +f idrfr;’ f;’ pmtkyfxJ xrSrJ Sm OD;aus ;ausmf+id +idrfr;u ;f u ol @wouf t} t}uD;qk ;qk H;trS ;trSm;u m;u qd k&S&,f , S v f pfyg ygwu D rmhuf upfpf f0g'uk d vuf vufcHcaewm aH ewm uk d rwG rwGef;vS ;vSefe hcJcf JrdwmyJ wmyJvd v @ kd ajyma=umif; ygygw,f? OD;aus ;ausm+id +f idrfr;uvnf ;f uvnf; ol @e'g d'ge;rS ;f rSm jiif;rxm;yg ;rxm;ygb;?;l ? puwnf;u ;u qd k&S&,f , S vpf v f pfygwDuk u d Oa&myu k Oa&myu qd k&S&,f , S 'D'f drkrD u&uf u k &ufwpf wpf yg ygwDawG awGvd v kd vuf,myg ,mygwtjzpf t D jzpf zJ GzJ @ hcJ&&if &&if taumif taumif;om; vk d @ ajymwmyg? 'gu OD;ausm+id +f idrfr;f pdwf wul u f l;,Ofwmyg wmygy?J vuf0J0JtvH tvHrv$ rv$ hifi&if &f if qd qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygw[m [ D m zqyvxJ a&muf a&mufrSrmawmif mS awmif r[k r[kwf wyf gbl;?;? dAkvf vatmif af tmifqef qef;a&m ;a&m (Auy) uyg olwk w d @k uk ae&m d ae&m ay; qufqHwmu wmu vuf0J0tvH t J vHv$ v hifi$ xm;vd x f m;vd @ k yg? dAkvf vatmif af tmifqef qef; r&S drSr vuf S vuf0J0JtvH tvHud u kd olwk w d@k v$ hifiypf yf pf&J&wmyg w J mygy?J
1948 ckESESpfp[m [ f m vGwf wvyf v f yfa&;&wJ a&;&wJ hESESpfpfeJe @J jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf pjzpfwJ w hESEJ pfpS tjzpf t f jzpf ork ork difif;wGifi aeyg f aeygv hdrfrr,f rf ,f? jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf bma=umif bma=umif hjzpfovJ ovJqk q dkwmrSm jynfwG wifiG ;tajctaeeJ ;f tajctaeeJ @ ta=umif; tcsufu t"du jzpfyg ygw,f? Z'g;aemhAfA tpD f tpD&if &ifcHcHpma=umif hvd v @ kd OD;Ek ;Ek/ OD;aus ;ausm+id +f idr;wk ;f wk d @u ajymygw,f? OD;Ek ;Eku rqDrqk rqk difi npf f npfnpf npfywf ywfywf ywf Z'g Z'g;aemhAfA Arm f Arm jynfcscspwm w f m ‚'k d @ dAkvf vcscf sKyfatmif atmifqef qef; +yJae ae oavmuf d&S&w,f w S ,f‛ vk d @ a&;ygw,f? Z'g; aemhAfA tpD f tpD&if &ifcHcpmu pH mu e,fcscsJŒpepf Œpepf ud ud kvd v keDed D0g 0g' qef ‹usifa&;uk a&;uk d a&;xm;wmyg a&;xm;wmyg? jynfcspf0g 0g' a&;wm r[kwyg yf gb;?;l ? ¶k&Sm;wa,muf m;wa,muf[m [m ¶k&S&jynf jS ynfcsp0g 0f g'yJ &S d&Srmayg mS ayg@? Armjynf j jynfcscsp 0g f 0g' r&S dEkEd ifik yg yf g? OD;Ek ;Ek&J& @J pmtkyfyu f ppfat;acwf at;acwf umv umv a&;wmqk dawmh ‚armf ‚armfpuk puk dwynh wynh‛f ‚yDuif uif;wynf ;wynf h ‛ ‛ qk dwmawGyg ygwm rqef;yg ;yg? (tck ppfat;vG at;vGefeumvrS u f mvrSmawmh mawmh (Auy) u ‚yDuif uif;wynf ;wynf h‛ r[kwf wawmh af wmhb;vd ;l vd @ k qk dae=u ae=u jyef+yD +yD?)?) OD;Ek ;Eku jynfwG wifiG ;ta=umif ;f ta=umif; tcsufwck wckuk u d xnf k xnf ha&;yg a&;ygw,f? OD;aus ;ausm+id +f idrfrf; &JŒ ‚uk d,u f OD;atmif ;atmifcscsa&;‛ vkyfyf[ef [ef a&;yg a&;ygw,f? OD;aus ;ausmf+id +idrfr;tajymuk ;f tajymuk d tajccH tajccHwJ w h ‚vef J ‚vefñuwf ñuwf‛ Zmwfvrf vrf;uav; ;uav; ‘uyk difiu f tjzpftys tysuf’ uk d OD OD;Ek ;Eku oufaojyyg aojyygw,f? r=umcifuxk uxkwf wwJ w f h vl J vlxk xkO;vS ;D vS ES ESpfp (90) f (90) jynf h pmtkyfyxJ x f u J ‚jynfaxmif axmifpkp vrf k vrf;oG ;oG,u f armifEkE‛k aqmif;yg ;yg; zwf&awmh &awmh rS rS ;ausm+id +f idrfr;f $ vJay;aewmud k;?;? (wuo taqmuftOD ud udpPprSrP Sm OD;Ek ;Ek&J& @J y&d,m,f ,m,fuk u d od k od&yg &ygw,f? wu,fu ‚eHyg ygwwpf w f pfw&m;cH‛ ae&muk d OD OD;aus eHygygwfwpf wpfae&m ae&m dAkvf vae0if af e0if;u ;u Ad kvf vfatmif}uD }uD;ud ;ud vJ k $ vJay;aeovd ay;aeovd krs rsK;?) ;d ?) b,fol ovk v l yfyk v f kyfyyg yf g? jynfwG wGi;ppf ;f ppf wu,f wu,fjzpf hcJcyg yJ gw,f? tpk;&&J d;&&J @ ay:vpDawG awG uyJ uyJ j jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfzef zefw;wmyg ;D wmyg? ay:vpDuk u cs kd csw hvl v J eJel @J ay:vpDu d taumif k taumiftxnf txnf azmf azmfwJ w hJvu l b,fol oawG al wGvJ v?J ay:vpDu bm awGvJ v?J 'Dud upPpd ta&;}uD P ta&;}uD;yg ;ygw,f? jy\em &Sifi;cs ;f csif&if &if ay:vpD ay:vpDuk u dk uk difi&yg &f ygr,f? vlu wcsefed fcscsefed rSrf mS aoygw,f? 'gayrJ h vl vlao¶k ao¶k HeJe @J ay:vpDraoyg raoyg? usef&pf &pfyg ygw,f? ay:vpD aorS aorS jy\emajyyg jy\emajyygw,f? ay:vpDcscsoawG al wG[m [m dAkvf v atmif f atmifqef qef; r&S dwJ w hacwf aJ cwfrSrSm qd k&S&,f , S vpf v f pf yg ygwyg Dyg? 'ga=umif h =um=um0g;rS cg cg;rSefe;od ;f od+yD +yD; OD;Ek ;Ek zqyvuk zqyvuk d GcJ hcJcJ&wm &wm r[kwf wvm;? v f m;? qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwrSrD Sm OD;aES ;aESmuf muf tv_ tv_yfyf&m;qk mS ;qk H;ol ;olu OD;aus ;ausm+id +f idrfr;yg ;f yg? 'ga=umif h OD OD;Ek ;Eku ‚eHyg ygwwpf w f pf‛ ae&m ay;aewmygyJ? 'gayrJ h 0ef}uD }uD;cs ;csKyfqk q H;jzwf ;k jzwfrSr ay:vpD S ay:vpDjzpf jzpfwmyg wmyg? OD;Ek ;Ekuy,f uy,f&if &if ay:vpD ay:vpDjzpfrvmEk rvmEk difyg ygb;?;l ? vGwf wv f yfa&;&awmh a&;&awmh zqyv tpk d;&u ;&u t*Fvd vyfyd cs f cs hcwJ w J hay:vpD aJ y:vpDuk u dyJyk quf J quf vkyfyyg yf gw,f? atmufajcod ajcodrfrf; ajymif;vJ ;vJr_r vk _ vk H;vk ;vk H;rvk ;rvkyfyyg yf g? olwk w d @k v_yfyv_ v f yfy_ &S&f m;&S mS ;&Sm; m; tvkyfyf qk H;u ;u vlpm;xk pm;xk d;a&;yg? bk&if &ifcHctr_ t H r_aqmif aqmif tzJ tzJ G @u d zqyv0ef k zqyv0ef}uD;tzJ ;tzJ G @e @J tpm;xkd;wm/ ;wm/ bk&if &ifcHcHae&m orRweJ weJ @tpm;xk d;wm ;wm vkyfy+yD +f yD; wJ haemuf aemuf j jyefoGm;wJ m;wJ h t*F t*Fvd vyfyd awG af wG/ ukvm; vm; awG&J& @J &mxl;}uD ;}uD;ae&mawG ;ae&mawG tpm;xk tpm;xk d;& ;& ygw,f? y J wcsKŒ&mxl Œd &mxl;u ;u ynmtajccHwJ w h &mxl J &mxl;/;/ tawG‹tñuH tajccH tajccHw hJ&mxl &mxl;awG ;awGyg yg? 'Dae&mrs ae&mrsK;rS ;d rSm e*k d d&S&S&if;pJ ; GpJ wd wd kifi;&if ;f &if;om; ;om; AsL d¶ku&uf u&ufawG awGeJe @J J tpm;xk d;yg ;ygw,f? ynmrif;}uD ;}uD;/;/ wk difi;rif ;f rif;}uD ;}uD;/;/ [k drif rif;}uD ;}uD; 'Drif rif;}uD ;}uD; pojzifh tpm;xk tpm;xk d;&if ;&if tJ tJ'D'DXmeu Xmeu wk difi;&if ;f &if;om; ;om; 0g& hift&m&S t&m&S deJe @J tpm;xk d; ygw,f? tckacwf acwfvk v d wef k wefrwef rwef &mr&m &mr&m rpOf;pm;bJ ;pm;bJ ppf ppfAdA kvf v d eJef @J tpm;rxk d;yg ;ygb;?;l ? ;f armif; hcJw hol o J u l ynmrif;}uD ;}uD; jzpfvmyg vmygw,f? v,form; orm; olykykefef dEkifiiHif Ha&;vkyfyfwJ w h or*~ J or*~aus ausmif;om; ;om; uk d ‚vl ‚vl drkruf u k ‛ f ‛ vk d @ }ud @ }udrfr;armif óu;ay;cJ hol ou l w&m;ol}uD }uD;cs ;csKyf pojzif pojzif h j jzpfvmyg vmygw,f? ‚vGwf wvyf v f yfa&; a&; t&om‛ olwd w @ kd pwifcHcpm;=uyg pH m;=uygw,f? zqyv 0ef}uD }uD;cs ;csKyf/ 0ef}uD }uD;awG ;awGud u kd olwk w d @k t¶d ktao tao tvGefeay;yg af y;ygw,f? 'g[m zqyv qd k&S&,f , S vpf v f pfawG awGeJe @J AsL¶du&uf u k &ufrs rsm;&JŒ r[mrdwf w GzJzf @J r}uD _}uD;ygy?J zqyvrSm awmfvS vefeS wJ f wJ h vuQ vuQ%m %m rusefawmh awmhyg ygb;?;l ? vpfvyf vyfoG om;wJ mG ;wJ h bk bkwf wtzJ t f GzJ@0if ae&meJ ae&meJ @ aumfrwD rwDae&mawG ae&mawGu dEkifiiHif a&; aH &; ae&mawGyg yg? qd k&S&,f , S vpf v f pfawG awGeJe @J OD;Ek ;Ek&J& @J taygif; D "mwfawmf awmfa0cef a0cef;rS ;rSm ryg=u&yg? olwd w k @d toif;awG ;awGtwGuf u ‚&S f ‚&S,f , ‛ f ‛ ae&mawGygygyJ? ppfAdA kvf v d awG af wGu tpd k;&tr_ ;&tr_xrf xrf;awG ;awGjzpfaev aev d @ k tJ'D' "mwf
dEkifiiHif a&;ae&mawG aH &;ae&mawGem; em; ruyf dEkEifik yg yf gb;?;l ? ppfwyf wyf xJ xJjyef jyefr0if r0ifbJ b Ek J dEkififiHia&;0if aH &;0ifvk vyfyk fwJ w hJ BIA. BDA dAkva[mif af [mif;awG ;awG ‚vG ‚vGwf wvyf v f yfa&;t&om‛ a&;t&om‛ cHpm;=uwm=unf pm;=uwm=unf h+yD +yD; remvk d H¶k¶krSrwyg w S yg; bmrS rwwf rwwf dEkEifik fyg? ;f u dAkvf vb,f b f ,fol oyJyl /J olu iSuf uzs zf sm; dyk; OD;aES ;aESmuf mufxJ x0if 0J if+yD +yD; ¶l;oG ;oGm;wm m;wm -tckol ou l ‚0ef}uD }uD;vk ;vk kyfyaewJ af ewJ h ocif ocif - - [m BDA wke;u 0ef}uD }uD;jzpf ;jzpfaew,f aew,f/ olvm&if vm&if wk wk d @u tav; ðyae&w,f ðyae&w,f ‛ ‛ vk d @ dAkvf vrSrf L;}uD SL;}uD;wcs ;wcsKdŒu raus rcsr;f ajymygw,f? olwk w d @k vkyfywmrs w f mrsK;d wd @ k vnf; vkyfywwf w f wfw,f w,fqk q dwJ w k hJpwf w d tJ f tJ'D'uwnf u D wnf; u ay:aeyg+yD? qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygw OuU D OuUX}uD X}uD;u ;u odefe;f 40 bH k;wm ;wm tJ'D'acwf aD cwfuyg uygy?J SAMB wd @k STB wk d @ RTB wd @ k qk dwJ w h Ed J Ed kifiiHif Hawmf aumuf aumuf yJoD o;ES ;D HES a&mif a&mif;0,f ;0,fa&;bk a&;bkwf wt f GzJ @/ Ed kififiHiawmf aH wmf opf opfvk vyfyk ief if ef;bk ;bkwf wtzJ t f GzJ @/ uke;vrf ;f vrf;o,f ;o,f,l , yk l dyk @aqmifa&; a&; bkwf wtzJ t f GzJ @pwJ h bk bkwf wawG af wG[m [m zqyv qd k&S&,f , S vpf v f pfawG awG&J& @J pm;usuawG fawGygygyJ? qdk&S&,f , S vpf v f pfeJe @J qd k&S&,f , S vpf v f pfr[kwf wwJ w f h zqyv J zqyv wk d @& @J pm;usuvk v f GyJyk awG aJ wG w+cd w+cdrfr;+cd ;f +cdrfr;f jzpfyg yg w,f? (1958) ckESESpfp zqyv f zqyv tuJ G[m [m tJ'D'Du jrpfzs zsm;cHyg ygw,f? ppftm%mod tm%modrfrf;yJ ; GyJ&J& @J jrpfzs zsm;uvnf; tJ'D'uyJ u D yJ pyg pygw,f? ;rvJ/ b,fol oa0zef al 0zefrvJ rvJvk v d @k rsupdpf a'g d a'gufaxmuf axmuf vGwf wvyf v f yfa&;t&om +rdefe+rd +f rdefef &S &Suf u&S&f Su cH f cHpm;ae&if pm;ae&if; wd @ k u db,f b k ,fol o vuf l vuf!d !K;Kd‡ ; x d k;rvJ =unf hyg ygw,f? a0zef&if &if ol olwd w ‹ kd &JŒ ‚&efol o‛l awG jzpf jzpf=uawmh =uawmhwmyg wmygy?J Oya'wGifif;&ef ;&efol ouk u l d &S k &Sifi;zk ;f dzk @u ‚jynfxJ xa&;0ef aJ &;0ef}uD }uD;‛ ;‛ wm0ef? axmifxJ x ra&muf J ra&mufbJ b awmxJ J awmxJa&muf a&muf&if &if tjywf tjywf&S&ifiS ;f zd @ k u d qd k&S&,f , S vpf v f pfu vuf rvG rvGwf watmif af tmif vk vkyfyyg yf gw,f? jynfxJ xa&;0ef aJ &;0ef}uD }uD; ae&muk d ‚umuG,f ,a&;0ef af &;0ef}uD }uD;‛ ;‛ wm0ef? 'ga=umif hyJy 'D J 'DESEpfpS Xmeuk fXmeuk qd vGwf wvyf v f yfa&; a&; r&cifuwnf uwnf;u ;u olwd w @dk &xm;ygw,f? umuG,f ,a&;0ef af &;0ef}uD }uD;Xme ;Xme dAkvae0if af e0if;&atmif ;&atmif OD OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) uk d b,fvd v ktok t d ok H;cs ;cs hcw,f w J ,fqd q kwm w d m a&S @rmwif Smwifjy+yD jy+yD; yg+yD? jynfxJ xa&;Xmeuk aJ &;Xmeuk d Ad Advf v k cif cf ifarmif armif av;/ av;/ ocifomcif omcifwk w d @k uk difiawmh af wmhvnf vnf; OD;aus ;ausmf+id +idrfr;cs ;f cs hcwJ w J h ay:vpD J ay:vpDyJyJquf qufvk vyk fyg ygw,f? tJ'D'ay:vpD aD y:vpDu ‚wljzpfcdc kuf u d f ememESuf u ‛ f ‛ ay:vpDyg yg? (olwd w @ kd [m aytjzpf cH cH&awmh &awmh tonf tonf;Ek ;Ekyg ygw,f? dAkvf vcif cf ifarmif armif av;u av;u vlxk xODOk D;vS ;vSuk u d xd k xdjcif jcif;ig ;ig;yg;eJ @ uefawmh awmh+yD +yD; oHa0*&oG a0*&oGm;yg m;ygw,f? ocif omcifu jynfyajy;Ek difizdzf @ kd (Auy) ud k tul tul tnD tnDawmif awmif;ol ;ol jzpfoG om;yg mG ;ygw,f? OD;aus ;ausm+id +f idrfr;f vnf; aemuf dykyifik ;rS ;f rSm oHa0* a0* &oGm;yg m;ygw,f?)?) (Auy) [m b,fae&ma&muf ae&ma&muf a&muf &J &J&J&a0zef aJ 0zefyg ygw,f? a0zefwJ w henf eJ nf;em ;em ajymif;&if ;&ifom om ajymif;r,f ;r,f a0zefa&;ud a&;ud k rav#myg yh g? 'ga=umif h (Auy) (Auy) [m zqyv tpd k;&&J @ eHyg ygwwpf w f pf&ef &efol ol jzpfoG oGm;ygw,f? OD;od ;odefe;az f;az (jrif h) uawmh OD OD;Ek ;Ek/ OD;aus ;ausm+id +f idrfr;wk ;f wk d @v k Z'g d Z'g;aemhAfAuk u f d pJ k GpJcscsurwif rf wif yg ygbl;?;? olu (Auy) &JŒ taxGaxG axGtwG twGifif; a&;rSL;awmif L;awmif vk vky hfcJcol o J yJyl ?J Ek - +idrfrf;wd ;wd @ k v Avef kd Avef;ajymvd ;ajymvd @ k rjzpfyg yg? Z'g;aemhAfA/f pwmvif pol polawG awGa=umif a=umif h Armjynf ArmjynfrSrmS jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf jzpf&w,f &w,fajymv# ajymv#i vl f vl&,f &,fp&myJ p&myJ jzpf jzpfrSrmuk mS uk d ol olod odygw,f? olu &Jabmf abmf*d* k&d ,f S,uk u f d OD k OD;wnf ;wnf w,f w,f? ocifoef oef;xG ;xGefe;/;f / ocifAod Aodefe;wif ;f wifwd w @ kd &ŒJ ‚*d k%f %;*%0g ;f *%0g'‛ uk d xk xk d;ES ;ESuf uw,f w f ,f? ¡(pum; csyf) wjf ynfoGm;wk m;wk difi;f okH;avh ;avh d&S&w,f w S ,f? w&m; dAkvf vae0if af e0if;vnf ;vnf; OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) xHrSr (Auy) S (Auy) . ‚*k d%f %;*%0g ;f *%0g'‛ qd konf onfuk u d iS k iSm;I m;I w¶ kwf 0ifaqG aqG;aEG ;aEG;&mwG ;&mwGififum; um; rok H;yg ;yg? rSwf wwrf w f rf; r0ifonf h ab;yef ab;yef;wG ;wGifi vd f vd _ifivd v f _difok o H;k avh &S d&Sw,f w,f?¢?¢ ‚*k d%f %f;*%0g'‛ (Auy) wGifi &S f d&S dEifik yg yf gw,f? 'gayrJ h ‚j ‚jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf‛ jzpfapwJ h *k d*k%f %;*%txd ;f *%txd b,f b,fo @l qDuvmovJ uvmovJ? jynfol o @l &abmf aJ bmf/ RBA (awmfvS vefeS w f h J Armh Armh wyf wyfrawmf rawmf ) ) awmcd k&wmaum &wmaum (Auy) &JŒ ‚*k d%f %;*%‛ ;f *%‛ a=umifvm;? hvm;? 'gud OD k OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) a&;roGm;yg m;yg? ol @u kd,f ,ol o f a0zef l a0zefa&; a&; vk kyfyovk o f vkvk v d dek @J av#mcsv duf kuw,f w f ,f? vufeuf euf eJ eJ @ tm%modrfrf;wJ ;wJ henf enf;buf ;buf aoG aoGzDzoG o D m;rd mG ;rdvd v @ kd [k ok H;oyf ;oyfvk v duf u k w,f w f ,f? trSm;uk m;uk d wneJ wneJ @ wreufcif cif;rS ;rSm trSm;jrif m;jrifvk v duf u k fw,fvk v d @k qdyg yk gw,f? OD;od ;odefef;az ;az (jrif h) u OD;aus ;ausm+id +f idrfr;f vk dvnf vnf; pwmvifao+yD;aemuf ;aemuf +id +idrfr;cs ;f csrf;pG ;pGm twl,S ,OfOS fwJ w Gaea&; aJ ea&; vrf;pOf ;pOfopf opfa=umif a=umif h td td dENEN,/ ,/ rav;/ zdvpf vpf dykyifik /f tif d'k'eDek ;&S ;D &Sm;wk m;wk d @u &J&J& h0H0J h0H0H vuf v H ufeufcscsw,f? (Auy) u jynfwG wifiG ;f ppf qufwd w kuf u d aew,f af ew,fvk v d @k ra&;yg? OD;aus ;ausm+id +f idrfr;[m ;f [m [k dwd w kifid f;jynfawG awGu ork difi;f a=umif;awG ;awG rod rodbJ b &rf J &rf;wk ;wkwf wvk v f uf u kd a=umif af =umif; olod ovd v d @ kd jzpfyg ygv hrfrd fr,f r,f? dEkifiiHif Hjcm;a&;0ef}uD; c%c% vkyfy hcJcf wJ w J h OD J OD;aus ;ausm+id +f idrfr;[m ;f [m vufeuf eufcJc,rf , J rf; a&aomufjrpf&zk & dzk @yJ t*F t*Fvd vyfyd /f tar&duef uefqD quk u D dk oGm;cJ m;cJ hyg ygw,f? td dEN,ta=umif ,ta=umif; avhvm vm hcJ[ef [ef rwl rwlyg ygb;?l;? tJ'D'Dwk w difik ;jynf ;f jynfrSrmS jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf b,f b,fwkefe;urS ;f urS rjzpf rjzpfyg yg? (Auy) [m jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf ES ESpfp (50) f (50) twGifi;rS ;f rSm ‚tpk d;&u ;&u cs;jr‡ ;D jr‡ hiwJ w f h‛J bJ G @xl; *k%f %xl x f ;awG ;l awG od odyfyf&cJ & hcJyg ygw,f? awmh tJ tJ'D'DbJ b G @J awG r&S r&S dawmh awmhyg yg? ‘armfpuk puk dwynh wynh f’ bJ G @u dk p&ygw,f? ‘yDuif uif;wynf ;wynf h’ bJ G@u 1967 aemuf dykyifik ;rS ;f rS &yg &ygw,f? tckawmh ‘yDuif uif;wynf ;wynf h’ bJ G @awmh tar&d tar&duef uefu jyef,l ,+yD +l yD; wjcm;ay;vk duf uyg yf gw,f? zqyvtpk d;&acwf ;&acwfrSrSm (ouo) aomif;us ;use;ol ;f olb G @J &ygw,f? (e0w) u jyef od orfrd f;oGm;yg m;ygw,f? 0 awG/ uk d;uef ;uef @awG/ ucsiawG af wG/ ytk d h0f0awG af wG/ rGefeawG af wGud u k (ouo) d (ouo) vd @ k oGm;ac:&if m;ac:&if rk drk;rD ;rD;avmif ;avmifrmrk Sm drk@ jyeforfrd f; oGm;wm m;wm jzpfyg ygw,f? d ay;yg ay;ygw,f? (e0w) u (Auy) qDu jyefod orfrd ;wJ ;f wJ hxJ xrSrJ mS ‚trsKd;om; ;om; opPmazmuf mazmuf ‛ ‛ bJ G @vnf; ygoGm;yg m;ygw,f? NLD uk (tckawmh awmh pum;ajymyJ pum;ajymyJ G vk vk kyfyw f kefe;rd ;f rd @ k jyefod orfrd ;xm;yg ;f xm;ygw,f?)?) ord f;yg ;ygw,f? wjcm;b,fol o @l rvnf v S nf; ray;0H hvk v d @k rl;,pf ;,pfaq;0g aq;0g; vkyfyw,f w f ,fq dwJ w k J ‘bd h ‘bdefe;&mZm’ f;&mZm’ bJ G @uawmh (Auy) qDu jyefod olwd w @ kd yJ ,l ,lxm;=uyg xm;=uygw,f? (Auy) &wJ hbJ b G @J xrSrJ Sm ‚"rREWE&m,f W&m,f ‛ bJ G @vnf; ygygw,f? 'guawmh urB urBmrS m rSm ay;aeusb G @J yg? jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfud u k Z'g d Z'g;aemhAfA (¶k f (¶k&S&m;uG mS ;uGejf rLepf)/)/ &mem'DaA; aA; (td dEN,uG ,uGefejrLepf jf rLepf) wk @d a=umif h jzpf jzpfav[ef ajym=ua&;=ujcif;[m ;[m (Auy) uk d jynf jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf w&m;cH w&m;cHtjzpf tjzpf vk vkyfy}uH }f uHpGpyfyG GpJpf cscJ sifvd v k@d ygyJ?
Armjynf jynf jynfwG wifiG f;ppf[m [m jynfwG wifiG ;jzpf ;f jzpfppf ppfppf ppf j jzpfyg ygw,f? Armjynf&J& @J ppf+yD;acwf ;acwf tajctaeuk tajctaeuk d cs csKyf=unf hvk v duf u k &if &f if uvnf; OD;aus ;ausm+id +f idrfr;f tqk dt&qk t&qk d&if &if 1947 ckESESpfprSrf mS (1) (Auy) [m ppfwk w duf u k wJ w f htawG t J awG ‹tñuH d&S&wJ w S hyg yJ gw/D jynfol o @l &aJ bmfuvnf awmfvS vefeS a&;vk af &;vkyfy hfcJcwJ w J h &J J &Jabmf abmf (2000) (2000) avmufeJe @J wyf GzJz @J 0if (200˜000) (200˜000) avmuf &S d&Sw,f w,f? tpk d;&wyf ;&wyfxJ xrSrJ mvnf mS vnf; dAkvf vaZ,s af Z,s/ Ad kvf v&J&f xG x J ÉfÉG pwJ pf wJ h qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwuk u D rvd kd rvd kvm;wJ h wyf wyfrSL;}uD L;}uD;awG ;awG/ wyfrSrL;wyf LS ;wyfom;awG om;awG &S d&Saew,f aew,f? olwd w @ kd u vuf0J0JawG awG jynf jynfcscsp0gf0g'DawG awGyJyJ? (2) zufqpf qpfawmf awmfvS vefeS a&;wk af &;wkefe;u ;f u tacsmifcdc kdae=u+yD ae=u+yD; avmavmq,f tm%m tm%m uk d vuf vuf0g 0g;}uD;tk ;tkyfyxm;wJ x f m;wJ h qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwD acgif;aqmifpkpu k t=urf;zuf ;zufz ddESEyfyS vmw,f v f mw,f? (3) tvkyfyorm;/ o f rm;/ v,form;/ orm;/ "e&Sifiayg af ygupawG pf awG awmfvS vefeS a&;pd af &;pdwf w tvG f tvGefe Ek f dEk;=um;aecs ;=um;aecsefed fjzpf jzpfw,f w,f? (4) t*Fvd vyfyd eJ f eJ @aphpyf pyf+yD +yD;&xm;wJ ;&xm;wJ h ‘vG ‘vGwf wvyf v f yfa&;’ a&;’ u pdwf wóuuf óf uufr[k r[kwf wfb;?;l ? t*Fvd vyfyd aES af ESmif mifóu;awG óu;awG wef;vef ;vef;eJ ;eJ @ jzpfaew,f aew,f? vuf,mtif ,mtiftm;pk tm;pkawG awG/ tvd kawmf awmf&d&awG ad wG/ AsL¶d ku&uf u&uf}uD }uD;awGuk u d zqyv k zqyv tpk d;&u ;&u acsmh+yD;ayg ;aygi;ae&w,f f;ae&w,f? (5) aus;vufrSrmS ppfvuf vufus usevuf v f ufeuf eufawG awG &S d&Saew,f aew,f? v,form;ol orm;olykykefeqef q f efwJ w h "m;jy*d J "m;jy*d k%;}uD ;f }uD;awG ;awG &S d&Saew,f aew,f? 'Dvk v dk tajctaerSm (Auy) eJ @ wjcm;awmfvS vefeS a&; af &; tiftm;pk tm;pkawG awGu d wa,muf k wa,mufrSr rus S rusefatmif atmif &S &Sifi;ypf ;f ypf dEkEik f&if &ifawmif awmif jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfu aygufuJ u GvmrS v J mrSmyJ myJ? txufygyg tajctaersKd; td dENEN,rS ,rSm ta&S @awmiftm&S tm&S wk wk difi;jynf ;f jynfawG awGrSrmS r&S dbl b;?;l ? tJ'D'Dvd v k tajctae&S d tajctae&S dwJ w h Armjynf J ArmjynfrSrmS ‚uk d,f ,uOD u f OD;atmif ;atmifcscsa&;‛ [m tvkyfyrjzpf rf jzpfEdE kifid yg yf gb;?l;? ay:vpD[l [or# o l r# OD;aus ;ausm+id +f idrfrf;uvd ;uvd @ k ajym&if w&m;r# w&m;r#wr_r&S r d&Syg yg? [kwf wvnf v f nf;r[k ;r[kwf wyg yf g? dEkififia&;tuG aH &;tuGuf uqif q f ifwm wm oljzpf dEkEifik yg yf gw,f? olwd w k@d xrSrJ mS OD;aES ;aESmuftv_ tv_yfy&S&f Sm;qk H;u olyg yg? jynfxJ xa&;ud aJ &;udpPpP ol ol @vufol o @l ajcyg? umuG,f ,fa&;/ vkðcH ðH cHa&; ol @tcef;t"d ;t"du r[kwf wyg yf g? ‚rl‛ uk dyJyJ olcscsygw,f? dEkifiiHif Hjcm;a&;rSmvnf mvnf; ‚rl‛ ud kom om uk difi+yD +f yD; OD;wif ;wifxG xÉfÉG uk u f d v$ k v$ Jxm;yg xm;ygw,f? awmifol ov,f v l ,form;ud orm;udpPpus u P sawmh ocifwif wd wd k @ tyd kifipm;&me,f pf m;&me,fy,f y,fyg? ukvm;tk vm;tky aus f ausmay: aemufqk q H;aumuf ;k aumuf¶d¶ k;wp ;d wp wifay; ay; (owif;pmwk ;pmwk duf u¶d¶f kuf u d cscf sK;);d ) wmrSm ol @ya&m* ygygw,f? wd kuf u¶d¶f kduf uawmh af wmhryg rygygb;?;l ? '*kefef wm&m&J wm&m&J @ *sme,faus ausmrrav; rf rav; ¶kyfy Hykyf v$ v k mrS m$ rSm OD;aus ;ausm+id +f idrfrf;vd ;vd @ k rajymyg? ajcmufvk v H;jyL; ;k jyL; cg;=um;xk d;xm;ol ;xm;olvk v d@k qk dyg ygw,f? o eJ l eJ @ aqmf=ool =ooltjzpf tjzpf wm0ef wm0ef d&S&yg yS gw,f? (Auy) OD;aus ;ausm+id +f idrfr;u ;f u ‚twkduf utcH t f cH [lor# or# acsrefe_ ;=f;=u‛ qk dwJ w haqmif aJ qmifyky'f'k cs f csrSw fol acsrefe_ ;a&; f;a&; tuGuf uqif q f ifol otjzpf t l jzpf wm0ef wm0ef d&S& yg S ygw,f? wjcm;owif;pmwk ;pmwk duf uawG af wG ¶d ¶d kuf u cs f csK;t+yD ;d t+yD;rS ;rSm uGefjrLepfyg ygw&J&D @J ‚jynfo @l tm%m‛ *sme,feJe @J ‚uGefejf rLepfae@ ae@pOf‛ owif;pmwk ;pmwk duf uf ¶d kuf ucscf sK;zk ;d dzk @tpDtpOf tpOf d&Syg ygw,f? ,leDeazmif aD zmif;c| ;c|wxm;wJ x f m;wJ h ppf ppfom; om; tkyfeJe @J yk*~*vd v ~ u d owif;pmwk ;pmwk duf uf ¶d kuf ucscf sK;vd ;d vd @ k jzpfayr,f ayr,f h (Auy) (Auy) uk d tJ tJ'D'vk v D dv k yfyk vk v f d @k rjzpfwm wm OD;aus ;ausmf+id +idrfr;od ;f odygw,f? 'ga=umif h Ad kvf vfae0if;uk ;uk dt&qG t&qG,f ,+yD +f yD; ppfwyf wyftif tiftm;eJ tm;eJ @ (Auy) XmecsKyf (yk (yk H dESEyS wk w f du k df&S&w,f w S ,f) 0ifod orfrd ;zd ;f zd @ k pnf;¶k ; H¶k;cJ ; hcJwmyg wmyg? (Auy) XmecsKyf S r Sm vufeuf euf tj tjynfhtpk t HpkeJe @J wyf&if &if;w&if ;w&if; v#KdŒ0S Œ0Suf ufcscsxm; w,fvd v @ kd dAkvf vae0if af e0if;uk ;uk dajym+yD; pnf;¶k ; H¶k;wmyg ;wmyg? Ad kvf vfae0if;u ;u ‚ukdaus ausm+id +f idrfr;f 'D taygifqk q difik (Auy f (Auy XmecsKyf[m [m t&ifu taygiqd fq kifid )f ay: b,f hESES,f , hvk v f yfyk +yD +f yD; wyf&if; w&if; ae0if;uk ;uk d,f ,wk w f difik ajymyg f ajymygw,f? aeEk dififyg@rvJ‛ vd @ k jyefajym&w,f ajym&w,fvd v @ kd dAkvf vfae0if wu,f htjzpf tjzpfrSrefeS u f yk*~*~vd vu d owif;pmwk ;pmwk duf ufawG ¶d kuf ucscf sK;cH ;d cH&wJ &wJ hae@ ae@u ,leDe azmif D azmif;c| ;c|wfvl vtk t l kyfy}uD }f uD;vm&if ;vm&if &if &ifqk q difik dzkzf @k ygw Xmecs D XmecsKyfu &Jabmf abmfwcs wcsKd@e @J prf;acs ;acsmif;vl ;vli,f i,f awGyJ pk pkpnf pnf;xm;cJ ;xm;cJ hyg ygw,f? tJ'D'ae@ aD e@u xdyfy wd f wd kuf urawG rf awG @yg? aemufrSrvk v S d&r,f &k r,f& ocifwif wifxG xefeG ;f tpDtpOf tpOfeJe @J ysOrem;u&J rf em;u&Jabmf abmf av;ig av;ig; a,muf ac:vk ac:vk duf u&wm &f wm jzpfw,f? vufeuf euf ,l ,lvmvd k @ rjzpfyg yg? (Auy) ud k csK;zk ;d dzk@q d&if &k if ,l ,leDeazmif aD zmif; c|wfvltk tyfyk feJe @J rjzpfyg? ^m%feDe^m%f ^D m%feuf rs rsm;wJ h OD;aus ;ausmf+idrfr;[m ;f [m wyfwGifi;f qk d&S&,f , S vpf v f pfawG awGeJe @J rkcscswifidk yif yf if&yg &ygr,f? vuf awG awG @tvkyfyjf zpfa&;0g a&;0g'orm; Ad kvf vae0if af e0if;u ;u (Auy) eJ @awG @wefek ;f tyd ktrk t drkajymw,f ajymw,fxm;- rwfv 28 tvpfzrf zrf;yJ ; GyJ pDrHrud u H efed ;ud ;f ud k ol olod o Ek d dEkififygw,f? wjcm;qd k&S&,f , S vpf v f pf dAkAv k fawG awGvnf; od dEkEifik yg yf gw,f? tjzpftys tysufu (54) ESpfp &S f d&Syg yg awmhr,f r,f? acs;ajcmufa&ES a&ESL;aewm L;aewm r[kwf w yg f yg? tJ'D'acwf aD cwfu qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwDxdyfyoD o f D;awG tckr&S r d&Sawmh awmhayr,h ayr,h f qd qd k&S&,f , S vpf v f pfA kdvf vfawG us useaeyg faeygao;w,f? wpkwpnf wpnf;wnf ;wnf;awmh r[kwf/ [k da&muf a&muf'D'Da&muf a&mufyg yg? dEkififiHia&; aH &; ygwDawG awG ;f r,fqk q dk&if ol olwd w @dk tultnD tnD &zk &zk @d v kvd v d k@d (wcsKŒtpk Œd tpk d;&yg ;&ygw/D wcsKŒtwd Œd twd kuf ucHcf yg H ygwD) xJrSrmS d&Saeygw,f? rsK;quf d;qufopfu jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfjy\em jy\em &Sifi;r,f a&;aejcif; jzpfyg ygw,f?
csmcsDtzd @ k uawmh BIA. PBF tEG,f , zqyvqd f zqyvqd k&if 0J 0J0J0,m,m , J m,m olwd w @ kd e @J raphpyf pyfa&;yJ a&;yJ? aphpyf pyf&if &if ‚apmpd ‚apmpdefearmf af rmf ‛ ‛ uk dyJyJ pdwf wcscf sw,f? olwk w d @k u tvk dawmf awmf&d&*d*d k% d f;/ jynf wG wGifi;u ;f u tvd kawmf&d&tm;vk t d m;vk H; olwd w @ kd atmuf rS rSm &Sw,f w d ,f? olwd w @ kd e @J aphpyf pyf&if &if t*F t*Fvd vyd f twG twGuf uf dyktus tusK;&S ;d d&Sr,fv d @k jrifw,f w,f?
zqyveJ @aphpyf pyf+yD +yD; vGwf wvyf v f yfa&; a&; ay;cJ hwmud k t*F t*Fvd vyfyd acg af cgif;rm*d ;rm*d k%f %;f csmcsD/ awmifwef wef;om;rd ;om;rdwf waqG af qG pol polrs rsm;u raus eyfbl b;?;l ? jynfwG wifiG ;tvk ;f tvkawmf ad wmf&d&awG ad wGuvnf uvnf; t*Fvd vyfyd fu olwd w @ kd tay: opPmazmuf mazmufoG om; mG ; w,fvd v @dk xifyg ygw,f? csmcsDa[mudefef;xk ;xkwf wwJ w f h ‚jynf J ‚jynf wGifi;ppf ;f ppf ‛ ‛ rsKd; rjzpf hcJcayr,f aJ yr,f h ‚vuf ‚vuf0J0 nD J nD!Gwf wa&;‛ af &;‛ òyuJ G+yD +yD; jynfwG wGi;ppf ;f ppfjzpf jzpfawmh awmh/ jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf[m [m us,jyef jf yef @om;w,f mG ;w,f? &nfrSrefeS ;cs ;f csutrs t f rsK;rs ;d rsKd;eJ ;eJ @w kuf u d wJ w f h jynf J jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf j jzpfoG om;w,f mG ;w,f? uGefejrLepf jf rLepfeJe @J wjcm;vuf0J0 tif J tiftm;pk tm;pkawG awGu jynfol o @l 'Drdr kua&pD u d a&pDtwG twGuf u wk f wk duf uwm w f m (tJ'D'DxJ xrSrJ Smvnf mvnf; tjrifwnD wnDwnf wnf; r[kwf w ) f ) vlrs rsK;pk ;d pk tif tiftm;pkawG awGu &nf &G &G,f ,cscf suwrs w f rsK;d (olwd w @ kd vnf; wnDwnf wnf;r[kwf w ) f ) 'ga=umif h jynf jynfwG wifiG f;ppf ;ppf jy\emud jy\emud k ajz&S ajz&Sifi;zk ;f dzk @[m wckaumif aumif;eJ ;eJ @ r&Sifi;Ek ;f dEkifiyg yf gb;?;l ? buf Hpkpkajz&S ajz&Sifi;rS ;f rS&r,f &r,f hud upPpd P jzpf jzpfyg ygw,f? &efol o@l bufuvnf uvnf; 'Dvk v dyJyk ?J zqyvtpk d;& ;& (10) ESpfprSrf Sm OD;Ek ;Ek wrs wrsKd;/;/ OD;AaqG ;AaqG/ OD;aus ;ausm+id +f idrfr;uwrs ;f uwrsK;/;d / ppfwyf wyfuwrs uwrsK;yJ Kd ;yJ? jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfjy\em jy\em ajz&Sifi;cs ;f csi Hykyf kcscsif; wnDwnf wnf; r[kwf wbl b f l;? qd k&S&,f , S vpf v f pfeJe @J ppfwyf wyfu tjywfacs acsrefe_ ;a&;u f;a&;u wjym;om;rav#mhbl b;?;l ? aemuf ae0if ae0if;&J ;&JŒppf Œppftpk t dpk;& ;& jzpfvmawmh vmawmh yg ygvDref reftpk t dpk;&vk ;&vk d [k [k d!d ! ‡'D'd !d ! D ‡ vk d vkyfyfaep&m rvk dawmh awmhbl b;?;l ? dAkvf vae0if af e0if;acg ;acgi;+id ;f +id hrfr&if &f if +yD +yD;w,f ;w,f? 'ga=umif h ol ol @acwfrSrmS ESpfpcgcf gawmif ‚aph ‚aphpyf pyf aqG aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJ‛ vkyfy dEkEf ifik hcJcf JwmyJ wmyJ? ;tvJawG awG &S d&Sjyef jyefw,f w,f? ‚jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf‛ rSm yg0ifywfouf oufvmwJ h Ek Ekifid iHif Hjcm;tif jcm;tiftm;pk tm;pkrs rsm;udpPprSrP mS tajymif;tvJ Armjynf jynf jynfwG wifiG f;ppfrSrmS pdwf w0if 0f ifpm;ol pm;olu =umavrsm;av jzpfvmw,f vmw,f? csmcseJeD @J ‘awmifwef wef; om; rdwf waqG af qGrs rsm;’ csn;f r[kwf wawmh af wmhbl b;?;l ? csmcsu D r&S dawmh awmhbl b;?;l ? ol @ygwuvnf u D vnf; Armjynfta&;uk ta&;uk d a&;}uD a&;}uD;cG ;cGius u f s, oabmrxm;awmh f oabmrxm;awmhbl b;?;l ? ‘awmifwef wef; ed musKd;uef; jzpfol oyJyl us J usefw,f w,f? KIO u OD;b&ef ;b&efqk q difik f; 1980 ESpfpawG af wGxJ xrSrJ mS t*Fvef vefoG om;awG mG ;awG @awmh om;rdwf waqG af qGrs rsm;’ uawmh tkemus tk drif rif;rpG ;rpGrfr;awG ;f awG/ t*Fvd vyfyd txuf f txufv$ vwf w $ awmf af wmfrSrSm avmh'f'f (Lord ) awG j jzpfae ae w,f? Armjynfta&; ta&; olwd w k@d O;aES ;D aESmuf mufxJ xrSrJ mS r&Sdawmh awmh bl bl;?;? odyfyvnf v f nf; pdwfr0if r0ifpm;awmhbl b;?;l ? 1990 ESpfpawG af wGrSrSm jynfyu yu pdwf w0if 0f ifpm;ol pm;olawG awGu tvGefers rf sm;vmw,f? (Auy) taeeJ @ tm;vk H;uk ;uk d rod rodyg yg? odwmvnf wmvnf; razmfjyvk jyvk dyg yg? u|efawmf awmfw ‹ kd rdwf waqG af qGawG awG/ &Jabmf abmfawG awG[m [m tajctaeuk d=unf =unf+h yD; pcef;oG ;oGm;ae&vd m;ae&vd @ k jzpfyg ygw,f? tckwif wifjycs jycsiwmu w f mu 0ifywf ywfouf oufcscsifw h/J t}uH ay;cs ay;csifwJ w h/J aq;+rD;wk ;wk day;cs ay;csiwJ fw hvl v J awG al wG ‚jynfwG wifiG f;ppf ;ppfjy\ jy\em‛ ajz&Sifi;a&;rS ;f a&;rSm0if m0if+yD +yD; =oZmay;csiwJ w f h/J yg0if rsm;wJ hta=umif ta=umif;yg ;yg? aq;+rD;wd ;wd keJe @J wnf hoG oGm;&if *k *k%f %,l , f l ajymqd k/ rwnf hvk v d @k ao&if tvk tvkyfrj rjzpfbl;qk ;qk dwJ w h ynmwck J ynmwckawmh awmh wd wd k;wmyJ ;wmyJvd v k @d oabmxm;r,f h ol olawG awGvnf vnf; rsm;ygw,f? tckacwfu ppfat;vG at;vGefeacwf af cwfyg yg? owif;enf ;enf;ynm ;ynm ( IT ) acwf? [k dacwf acwf 'D 'Dacwf acwf qk qk dwm}uD wm}uD;yg ;yg? Armjynfuvl uvlawG awG jynf jynfyxG yxGuf uaewmvnf af ewmvnf; rsm;ygw,f? tdrfrcif cf ifwwfwJ w hvl v J rs rl sK;awG ;d awG Ed kifiiHif jcm;xG jH cm;xGuf u tvk f tvkyfyvk v f yfyk ae&yg af e&ygw,f? tck j jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfuk u d Ek k dEkifiiHif Hjcm;ppf jcm;ppfrsufEmwck mS wckzGz hGifi+yD +f yD; wkduf uae=u&yg af e=u&ygw,f? tifwmeuf wmeufay:uwd ay:uwd kuf u GyJyf /J ppftpd tpd k;&u ;&u wifvk v duf u k wJ w f howif o J wif;rS ;rSm;awG pojzif pojzif h ¶_ ¶_yfyaxG af xG;ayG ;ayGvD vwJ w D h j J jynfwGifi;ppf ;f ppf j jzpfvmaeyg vmaeygw,f? wr,faumif aumif; aq;wzk HeJe @J jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfjy\em jy\em r&Sif;Ek ; dEkifiawmh af wmhyg ygbl;?
dyg ygw,f? tjywfcscsypfvk v duf u k zf k @d t¶H _;tEk ;tEk difijywf jf ywfroG roGm;bJ m;bJ ES ESpfp (50) f (50) ausmf &S &Snf n=um&jcif =f um&jcif;&J ;&JŒta=umif Œta=umif;u ;u ESpfpbuf b f uf pvk pvk H;rS ;rSm &S ESpfpbuf b f ufpvk pvk H;u ;u tm;xkwf w=uwmyg =f uwmygy?J zqyv u (6) vtwGifif; tðywfwd w kuf u d a&;vk af &;vkyfyfovd ovd k (Auy) (Auy) uvnf; ‚2 ESpfptwG t f wGifif; ppf dEkEifik a&;‛ af &;‛ vk kyfyyg yf g w,f? b,fol orSrl ratmif S ratmifjrif jrifyg yg? zqyvtpk d;&buf ;&bufuvnf uvnf; PVO. RBA eJ @ KNU udpPpPawG qufwd w kuf u d fv d ay:aevd k ay:aevd @ k (Auy) uk d tðywf tðywfwd w ku d fypf ypfzdz k@d rvG,f ,yg yf g? &efuefek tpk t f dpk;&tjzpf ;&tjzpfawmif awmif a&muf a&mufoG om;yg mG ;ygw,f? (Auy) uvnf; uk d&D&;,m;ppf ;D ,m;ppf j jzpfwJ w hESEJ pfpS fu ‚2 ESpfptwG t f wGifi;f ppfEdE kifid a&;‛ af &;‛ vkyfyyg yf gw,f? vkyfy=unf =f unf h+yD +yD; r[efawmh awmhvk v d @k &yfv duf u k &yg &f ygw,f? tpk d;&uk ;&uk d vuf vufeuf eufuk u difik wk f wk duf u=u =f u wJ h tiftm;pk tm;pkawG awGrSrmS bk H&ef &efo d&S&l ayr,f aS yr,f h bk bk Hvk vyfyk ief if ef;pOf ;pOf (ted (ted hrfrqk q f H;vk ;k vkyief if ef;pOf ;pOf) r&S dyg yg? tajctaeu b,fvk v dyJyk ay;aeyg aJ y;aeygap &efukefef tpk d;&uk ;&uk d tðywf tðywfcscsypfzdz @dk tcG hifiromcJ rf omcJ hyg yg? bma=umif h tcG tcG hifiromovJ rf omovJ qk qk dwm[m wm[m Armjynfawmf awmfvS vefeS a&;&J af &;&JŒ xl;jcm; ;jcm; csua=umif af =umif hyg yg? bmawGxl x;jcm;ovJ ;l jcm;ovJ Oyrmwcs Oyrmwcs @Kd jyygr,f? (Auy) PVO. RBA wd @ k wyf ayg aygi;pk ;f pk GzJz@J ryg dygw,f? vuf0J0wyf w J yfayg aygi;pk ;f pkvd v @ kd ac:Ek dififygw,f? 'gayrJ h vrf vrf;pOf ;pOfawG awGwatmif al tmif !‡ !‡ dr&yg r&yg? (tvHeDeu D dk wyf wyfayg aygi;pk ;f pktif tiftm;xJ tm;xJ rxnf rxnf hEkEkifid wmu w f mu ol @& @J d*k%f %f;*%a=umif hyg yg? tvHeDe[m [ D m d*k%f %;wck ;f wcktjzpf tjzpfuae uae vlxk x tajccH k tajccH d&S&wJ w S hJ dEkifiiHif a&;tif aH &;tiftm;pk tm;pktjzpf tjzpf b,f b,f wk wkefe;urS ;f urS rwuf rwuf hcJyg yg? aemufqk q H;Zmwf ;k Zmwfod orfrd ;f wJ htxd txd *d *d k%f %;uav;tjzpf ;f uav;tjzpfu rwuf hcJcyg yJ g? ae0if;ppf ;ppftk tyk fpkpu k awmxJrSrSm wrifarG arG;xm; ;xm; w,fvd v @ kd xifp&mawG p&mawG trs trsm;}uD; d&Sygw,f? ol@udpPpuk u P d a&;rS k a&;rSmr[k mr[kwf wvd v f @ kd cse hfcJcyg yJ gr,f?)?) awmfvS vefeS a&; af &; tiftm;pk tm;pkawG awG[m [m aus;vufud u k tajccH d tajccH&awmh &awmh ajr,meJ ajr,meJ @ aus;vufay:vpD ay:vpD &S d&S&ygw,f? (Auy) ay:vpDuwrs uwrsK;/;d / uwrsK;d jzpf=uyg =uygw,f? PVO ay:vpDuwrs (Auy) ay:vpDu qif;&J ;&Jv,f v,f orm;eJ orm;eJ @ aus;vufypP ypPnf n;rJ ;f hrJtv$ tv$muk muk d tvG tvGefetu| t f u| DrSHr dckcS k tvk tvkyfytau| t f au|;ðyxm;wJ h ;cH &yg &ygw,f? vrf;pOf ;pOfjzpfaeyg aeygw,f? ‚ajrawG tuk tukefeod o f rfrd ;f tukefea0‛ af 0‛ qk dawmh awmh tvwf tvwfv,f v,form;eJ orm;eJ @ csrf;omv,f ;omv,form;yk orm;yk difif ajrawG ajrawGyg yg todrfrf;cH
ajrjyefa0awmh a0awmh qif qif;&J ;&JawG awGu ajra0pkrs rsm;rsm; &oGm;yg m;ygw,f? ajrrJ h,mrJ ,mrJ h uvnf uvnf; ajrr&S d&mu &mu ajryk dififjzpfoG om;yg mG ;ygw,f? tvwfeJe @J csrf;omuawmh ;omuawmh od odrfr;oG ;f oGm;wJ m;wJ hajr ajr xuf av# av#m+yD +h yD;&¶k ;&¶k Hru ru vufikikwajraumif af jraumif; awG vuf vufvG vwf w G +yD +f yD; ajrnH hawG awG&=uygw,f? ‚qif;&J ;&J tajccH tajccH/ tvwf r[mrd r[mrdwf wfðy/ ðy/ csr;om=um;xm;/ ;f om=um;xm;/ ajr&Sifif OD;wnf ;wnfwd w kuf u d a&;‛ af &;‛ rleJe @J ruk duf uyg yf gb;?;l ? qif;&J ;&J tajccH tajccHrdrayr,f ad yr,f h tvwfr[mrd r[mrdwf wðya&;eJ ðf ya&;eJ @ csrf;om=um;xm;a&; ;om=um;xm;a&; r[kwf wawmh af wmhyg ygb;?;l ? PVO &J @vrf;pOfu wrsKd;yg ;yg? tvwfeJe @J csr;omv,f ;f omv,form; orm; tvkyfytau| t f au|; ðya&; jzpfaeyg aeygw,f? qif;&J ;&JeJe @J ajrrJ h,mrJ h v,form;uk orm;uk d 'k H'k&if &if;twk ;twk dif; &Sdapyg apygw,f? 'Dvk v dk ay:vpDESEpfpS ckcf k pifòyif òyifjzpf jzpfae ae wmeJ @ e,fajrtjiif ajrtjiif;yG ;yGm;r_ m;r_awG awG ayg aygi;rd f;rdawmh awmh tcsi;cs ;f csi;f ppfwk w duf u k =u&wJ =f u&wJ htxd txd jzpf jzpfygw,f? tJ'D'wk w D efek ;u ;f u a&eHajru ajru ukd,f , h vuf f vufxJ xa&muf aJ &mufvk veDek ;D jzpfaeyg aeygw,f? t*Fvd vyfyd yk f dykifi uk f ukr`r%D % ` }uD }D uD; ( BOC ) u ‚Ektuf tufwvD wvD pmcs pmcsKyf‛ t& w&m;0if d&S&aeyg aS eygw,f? 'D uk ukr`r`%D %ud u D k Ek d dEk kifiiHif dykyH kifivk v f yfyk a&;ay:vpD af &;ay:vpDrSrmS PVO eJ @ (Auy) ruJ Gyg yg? (OD;bazu ;bazu dAk kvf vae0if af e0if;uk ;ukd ppfwyf wyftm%mod tm%modrfr;yJ ;f GyJvk vky dzkzf @k BOC &J @ uk d,f ,pm;vS pf m;vS,f ,vk v f yfyk +yD +f yD; csO;uyf ;f uyfw,f w,fqk q dwm w k m tJ'D'Dtcs tcsefed uyg u f yg? dAkvf vae0if af e0if; rvkyfy&J&f yg yJ g? OD;bazuk ;bazuk d zG hificscf sygw,f? tJ'D'u D wnf;u ;u OD;baz ;baz emvefrxl rxlawmh awmhyg yg?) q dkifif &m &m tjiif;yG ;yGm;r_ m;r_r&S r d&Syg yg? awmxJa&ma,mif a&ma,mif ygvmwJ h Ak dAkvf vwif w f ifxG xefeG f;atmif ;atmifwd w @ kd }uHpnf pnfr_ruk u _ dk RBA eJ @ (Auy) u ay:vpD qk òzcGifi;&wmyJ ;f &wmyJ &S d&Syg ygw,f? dyk+yD +yD; ¶_yfyfygw,f? PVO eJ @ ajr,may:vpD uJ uJ Gwmu wmu jyifqif qifvk v duf u k EkEf kifid yg yf gw,f? (Auy) u KNU eJ @ jy\emusawmh yk vGefeaewmav# af ewmav#m/h PVO uvnf; qif;&J ;&J v,f v,form; orm; tajccHa&;vk a&;vkyfyvk v f du k awmh af wmh ajyvnf ajyvnfoG om;yg mG ;ygw,f? tck txd txd ajyvnf ajyvnfw,f ajymr&yg ajymr&yg? aemuf dykifi;f ppft dpk;&acwf ;&acwfrSrmS ay:vmwJ h vl vlrsKd;pk ;pktajccH tajccH KNU eJ @ jy\emuawmh tck vufeuf eufuk u difik tif f tiftm;pk tm;pkawG awGeJe @J usawmh rajz&S rajz&Sifi;Ed ;f fEd kifiwJ w f h jy\em}uD J jy\em}uD; jzpfvmygw,f ? uGefejrLepf jf rLepfyg ygwu D vlwef wef;pm;eJ ;pm;eJ @ vlwef wef;pm;wk ;pm;wk duf u GyJyf uk u J d ,k k ,k H=unf =unfyg ygw,f? vlrsKd; wd kifi;rS ;f rSm vlwef wef;pm;uJ ;pm;uJ Gjym;r_ jym;r_ d&Sw,f w,fvk v d @k owf rSwf wyg yf gw,f? oufqk qifikd &mvl &f mvlrs rsK;[m ;d [m b,f pepf pepfxJ xa&muf aJ &mufaeovJ aeovJ? aus; dykifiu| u f |e dykyf ifik f tqif tqif h a&muf a&mufae&if ae&if u| u|e dfykykifieJef @J aus;u|ef vlwef wef;pm; ;pm; d&SrSrSmygy?J ya'o&mZfpepf pepf tqif tqif hqk q d&if &k if ya'o&mZf ya'o&mZfajr&SifieJef @J v,form;vl orm;vlwef wef;pm; ;pm; d&Saeyg aeygv hrfrd fr,f r,f? a&mif;uk ;ukefexk x f wf w k fvyfyk a&; af &; tqif ha&muf a&mufae&if ae&ifawmh awmh "e&SifieJef @J tvkyfy orm;/ f orm;/ twk d;}uD ;}uD;pm;eJ ;pm;eJ @ +rDpm;&S drSrmyg mS ygy?J tJ'D't,l t D ,ltquk tquk d vl vlrs rsKd;pktzJ t GzJ @ wk difi;avmuf ;f avmufu vufrcH rcHyg yg? olwk w d@k rmS vlrsKd;yJ &S d&Sw,f w,f? vlwef;pm;r&S ;pm;r&S dbl b;vk ;l vk d @ qk dygw,f? &Srfr;u ;f u &Srfrf;trsK;om;a&;0g ;d om;a&;0g'/ ucsifu ucsi trs f trsKd;om;a&;0g ;om;a&;0g' 'gyJvk v dw,f w k ,fvk v d @k ,lq=u q=u ygw,f? &efol ou l Armvlrs rsKd;yJ ;yJvd v @ kd owfrSrwf w S yg f ygw,f? (aemufawmh awmh Armppf Armppftpk t dpk;&vk ;&vk d @ jyifyg ygw,f?)?) ;f aqmifawG awGeJe @J wyf ayg aygi;pk f;pkaqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJwck wckrmS 'DudpPpPay:ygw,f? olwd w @ kd u (-ism ) (0g') awGa=umif a=umif h cuf cufae ae wmvd @k KIO acgi;aqmif ajymygw,f? olajymcs ajymcsiwmu w f mu (Communism. Socialism) uGefejrLepf jf rLepf0g'/ qkd&S&,f , S vpf v f pf0g 0g' tJ'D'D0g 0g'awGud u k qk d qkdvk v dwmyg w k myg? cifAs Asm;wk d @vnf; w d myJqd q kawmh ad wmh r&S r&S dbl b;l jiif;yg ;ygw,f? Nationalism avvk d@ajymrS [k [kwf ww,f w f ,fvk v d @k ajymygw,f? ism &SwmyJ 'gawGa=umif a=umif h Armjynf Armjynf awmf awmfvS vefeS a&;rS f a&;rSm ‚jynfol o @l 'rdDr kua&pD u d a&pD‛ vk d @ uGefejrLepf jf rLepf awG awGuajym/ uajym/ olwd w @ kd u‚trsK;om;'D ;d om;'Drdr kua&pD u d a&pD‛ vk d @ ajym rvk dtyf tyfyJy jiif J jiif;ae=u&yg ;ae=u&ygw,f? dwm wm ArmrygyJ zJ GzJ @=u ygw,f? olwd w @ kd taeeJ @ (Auy) u ArmxJrSrmS vlwef wef;pm;a&;vk ;pm;a&;vkyfywmawmh w f mawmh ó óuufyg ygw,f? NDF qk Armcsi;wk ;f wk duf u GyJyf rSrJ mS tjrwfxkwf w dEkEf ifik vk v f @kd yg? olw d @k uawmh trs trsKd;om;a&;yJ ;om;a&;yJ vk vk kyfyr,f rf ,fvk v d @k qk dyg ygw,f? Armu BIA vkyfy hcJcf ovk o J vk d ol olwk w d @k vnf; - IA awG zJ GzJ @=uygw,f? (SSIA. KIA pojzif)h bk Hbmom bmom tckawmh awmh rs rsKd;quf ;qufopf opfwcs wcsKŒu Œd u Armryga&;om ruawmhygyg? Armpum; rajyma&;/ t*Fvd vyfyd bmomuk b f momuk d bk vkyfya&;txd af &;txdajymoH ajymoH =um;&yg =um;&ygw,f? pdwf wul u f ;l ,Ofwmyg wmygy?J pdwf wul u f ;,Of ;l ,OfcGc hGifi vl f vlwd w kifid f;rSm&S m d&Svd v k@d aAGr,l r,l dEkEifik yg yf g? wcgwefek ;u ;f u (KNUP) GzJ @ygw,f? olwk w d @k u vlwef wef;pm;eJ ;pm;eJ @ vlwef wef;pm;wk ;pm;wk du GfyJy oabmw&m;uk J oabmw&m;uk d vufcHcyg yH gw,f? (Auy) eJ @ tawmfuav; uav; eD;pyf ;pyf hcJczlzJ l;yg ;ygw,f? uGefejrLepf jf rLepfwk w @kd J & JŒ t,ltqu tqu dEkifiiHif a&;v_ H a&;v_yfy&Sf&Sm;r_wk w dik ;[m f;[m ay:vpDwck wckckcuk u k d vk k vkyfyaewmvd af ewmvd k@ ,lqyg qygw,f? tod d&S&pGpS mG jzpfap/ ap/ tod hrJrpJ mjzpf mG jzpfap ap vkyfae=uwmcs ae=uwmcsn;f ygyJ? ay:vpDwk w difik ;[mvnf ;f [mvnf; vlwef wef;pm; ;pm; wckckcuk u k d uk k uk d,f ,pm;ðywm pf m;ðywm tvkyfytau| t f au|;ðywm csnf;yg ;ygy?J wrsK;om;vk ;d om;vk H;uk ;uk d uk uk d,f ,pm;ðy pf m;ðy w,fvd v @dk ajymaumi f;ajymyg ;ajymygv hrfrd r,f rf ,f? r[kwf wyg yf g? ppftpk t dpk;&u ;&u ‚trsKd;om;a&; ;om;a&; wm0ef‛ ‚trsKd;om;Ek ;om;Ek difiiHif Ha&;‛ a&;‛ vd @ k ajymae wmrsK;yg ;d ygy?J ;f +yD; ‚&efuk uefek tpk t f dpk;& ;& jzpfae+yD ae+yD‛ ðywfus us dzk @ wJwJ wuav;vk u J av;vk dw,f w,f? bma=umif h tJ tJ'D'D wk wkefe;u ;f u (Auy)/ RBA. PVO. KNU aygi;+yD wifcscsi=uyg =f uygw,f? &efuefek rod rf odr;ovJ ;f ovJvd v @ kd rsK;quf ;d qufopf opf wcs wcsKŒd u jypfwif ajymoavmufrvG rvG,f ,yg yf g? pOf;pm; ;pm; dEk kifiatmif af tmif tJ tJ'D'Dwk wefek ;u ;f u tajctae vk do avmuf wif wifjyygr,f? 48 ckESEpfpS wES f wESpfpvk v f H k;k ygwDu xk d;ppf ;ppf awG awG }uH }uH h}uH }uH hcae&yg Hae&ygw,f? xd d;wJ ;k wJ hwyf wyfawG awGu u&if/ ucsi/f csi;/;f / a*:&cg; wyfawG awGyg yg? olwk w d @k yJ zqyv tpk d;&trd ;&trdefef@emcHyg ygw,f? ArmwyfawG awGu wcsKŒawmck Œd awmck/d wcsKdŒuysu/f dAkvf vwcs w f csKŒu Œd u ok @H yef;jzpf ;jzpf/ dAkvf vfwcsKŒu Œd u ‚ppf qk qk d&if &if a&awmifppf ppfraomuf raomufcscsifbl;‛ vk d @ ajym+yD; bkefe;}uD ;f }uD;0wf ;0wfyg ygw,f?
49 rSm u&ifwyf wyfawG awG awmck awmck dr (Auy) S (Auy) touf¶SLacs Lacsmifyg ygw,f? u&ifwyf wyf awG awG rEW rEWav;wuf av;wufvmyg vmygw,f? rEWav; a&mufcgcge;D jrpfi,f i,fwH wwm;a&muf w H m;a&mufawmh awmh wef wef @om;yg mG ;ygw,f? tpk d;&wyf ;&wyf/ PVO eJ @ qd k&S&,f , S v f pfwyf wyfawG awGu jrpfi,f i,fwzuf wzufurf u frf;u cHaeyg aeygw,f? OD;pD ;pD;vmwJ ;vmwJ h u&ifwyf wyfrSrSL;awG L;awGqD q yg D ygwDu ppfa&;wyf a&;wyfayg aygi;pk ;f pk ,m,D ,m,D GzJz @J dz @k urf;vS ;vS frfr;f ygw,f? wcsefed fwnf wnf;rS ;rSm tpk d;& ;& bufu wk duf uaewJ af ewJ h PVO wyfuk u d (Auy/ k (Auy/ PVO / u&if) ppfa&;yl a&;yl;ayg ;aygi;+yD ;f +yD; rEWav; t&,lzdz @dk urf;vS ;vS frfr;yg ;f ygw,f? PVO u qd k&S&,f , S vpf f vpfuk u dk rkefe;wD ;f wD;aevk ;aevk d@ yxrawmh vufcHcovk o H vk d j jyefpmay;yg pmay;ygw,f? w&m;0if ok ok;zJ ;H GzJ@ vufrSrSwf wxk x f d;k a=unmcsufxk xwf w k r,f rf ,fvk vyk fawmh awmh PVO u vdyfyjymroef jf ymroef @v d @k aemufqk qwf w k oG o f m;yg mG ;ygw,f? (Auy) eJ @ u&ifwyf wyfyJy vuf J vufrSrSwf wxk x f d;xk ;k xkwjf yef vk vk du&yg &f ygw,f? wckaumif aumif;oG ;oGm;wmu m;wmu PVO u rEWav;ppf av;ppfrs rsuESEf muae mS uae ol @ oabmeJ @ol qkwf woG o f m;yg mG ;ygw,f? uGefjrLepfe @J u&ifwyf wyfuk u d cH k cHrwd rwd kuf uyg yf g? use hfcJcwJ w J h tpk J tpk;&wyf d;&wyf (cs (csi;wyf ;f wyf ) ) eJ @ qd k&S&,f , S vpf v f pfwyf wyfu rEWav;u av;u rcH h H0H0Hygygbl;?;? 'ga=umif h vG vG,f ,vG v f ,f , G yJyf rEW J rEWav; av; odrfrf;rd ;rdyg ygw,f? axmifr,f h aumf aumfol o;l avjynfxJ xrSrJ Sm rEWav;ryg av;rygyg? u&ifu rEWav;ud av;ud =um&S k =um&Snf nod o f rfrd ;xm;zk ;f xm;zk d @ vmwm vnf; r[kwf wyg yf g? KNU xlaxmif aròr@rmS vufeuf eufðzwf ðzwf tzrf tzrf;cH ;cHxm;&wJ xm;&wJ h u&if u&ifawG awGuk u u,f kd u,fxk xwf w k dzkzf @k y vmwmyg J vmwmyg? olwd w ‹ kd &ŒJ ppfa&;wm0ef a&;wm0ef+yD +yD;awmh ;awmh jyef jyefyg ygw,f? (Auy) uvnf; tmCmw rxm;bJ vuf vufwJ w G dzkzJ @k OD;atmif ;atmifurf urf;vS ;vSr;f ygw,f ygw,f? ‚&efuk uefek tpk t f dpk;&‛ ;&‛ b0 a&mufoG om; mG ; &wm rEWav; av; usoGm;vk d @ygyJ? aemufawmh awmh tpk tpk;&u d;&u rEWav; av; jyefod orfrd ;yg ;f ygw,f? rEWav;òr@ av;òr@orfrd ;&mrS ;f &mrSm PVO awG yg ygvmygw,f? tJ'D'Dtcg tcg 'kwd w,t}ud , d t}udrfrf rEWav;uk av;uk d awmf awmfvS vefeS a&;wyf af &;wyfu wcgxyf od odrfr;yg ;f ygw,f? tpk d;&wyf ;&wyfxJ xu J dAkvfvazwd aS zwd @ k tiftm;awG tm;awG&,f &,f (Ak (Ak dvf vvS v f Sazqk dwm wm &Jabmf abmf cspaumif faumif;/ &Jabmf abmftk tkefe;armif ;f armif/ ref;0if ;0if;armif ;armif wk wk d @& @J td dENE,c&D , N c&D;rS ;rSmyg mygw h Ak J dAkvf vvS v f azyg aS zyg?) PVO &,f/ (Auy) &,f ok ok H;zJ ; GzJ @aygi;+yD ;f +yD; odrfr;wmyg ;f wmyg? 'gu dEkifiiHif a&;wyf aH &;wyfayg aygi;pk ;f pkygyg? rEWav;rS av;rSm =um=umraeEk d kifiyg yf g? jyefqk qwf w k hcJcf &yg &J ygw,f? ppfa&;oabmwl a&;oabmwlnD ncscD su ,m,D f ,m,D ,l ,l+yD +yD; rEWav;od av;odrfr;ovk ;f ovk d &ef &efuk uefek od o f rfrd f;vk ;vk d @ rjzpfyg yg? ted hrfrqk q f H;Ek ;k dEkifiiHif Ha&;vk a&;vkyfyfief ief;pOf ;pOf &S &SrSdr j S jzpfyg ygr,f? &efuefek u f òr@awmfyg yg? t*Fvd vyfyd ppf f ppfrpf rpf&S&ifiS vnf v f nf; d&Syg ygw,f? oH H¶k¶;awG ;k awGvnf vnf; d&Syg ygw,f? ‚&efuk uefek od o f rfrd ;rd ;f rd hcJcaomf aJ omf ‛ qk dwmeJ @ pOfpm;=unf pm;=unf hyg yg? wvDpmcs pmcsKyf y,f y,fzs zsufv duf u k w,f w f ,f? +Adwd wo# o d # ppfrpf rpf&S&ifiS xG x f uf u G oG o f m;yg mG ;yg? BOC dEkifiiHif H (Auy) u toHv$ v hifi$ H¶k¶f kod orfrd f;+;+yD; ‚Ek tuf tufwvD yg@rvm;? yd kifiod o f drd ;vk ;f vk duf u+yD +f yD? ajr&Sifipf epf zs zsufodrfr;vk ;f vk duf u+yD +f yD? ‚v,fvk vyfyk ol o f awG al wGv,f v,f dykyifik =u‛ =f u‛ vd @ k a=unm w,f qk qk dyg ygawmh KNU oabmwlyg aemufwrs wrsK;d KNU u toHv$ v hifi$ f ¶k H¶kod orfrd ;+yD ;f +yD; aumfol ol;avjynf xl xlaxmif axmif a=umif;a=unm/ ;a=unm/ +Adwd wdo# "eo[m,xJ jyef0if 0ifr,f r,fvd v @ kd ajym/ aumfol o;avjynf ;l avjynfxJ x b,f J b,fa'oawG a'oawGyg ygw,fvd v k @d a=unm&if (Auy) ua&m/ wjcm;tzJ wjcm;tz G @J awG/ ygwDawG uyg uyg vufcHc dEkEH kifirSrf Sm r[kwf wyg yf g? aumfol o;av ;l av jynf&J& @J t0ef;t0k ;t0k difif;uk ;uk d KNU awGu ajym xm;+yD;om;yg ;om;yg? v#KŒ0S Œd 0Suf ucscf su r[k f r[kwf wfyg? 'gu 1949 uk d Oyrmay;wmyg Oyrmay;wmyg? 1969 OD;Ek ;Ekwk w d @k awmcd kawmh awmh w¶k w¶kwfjynf jynfu qif;vmwJ ;vmwJ h teD teDv_ v difi_ ;f ta&S @awmiftm&S tm&S rjyef rjyef @atmif xk difi;Arme,f ;f Arme,fpyf pyfrSrSm wm¶d k;}uD ;}uD; wnfaqmuf aqmuf+yD +yD; umuG,fzdz @ kd vkyfy=uw,f =f uw,f? (Auy) u teDv_ v difi_ ;pD ;f pD;aew,f ;aew,f? OD;Ek ;Ekwd w @ kd u teDv_ vifi_d ;wm;aew,f ;f wm;aew,f? 'gvnf; ted hrfrqk q f H;k vkyfyief if ef;pOf ;pOf r&S dwma=umif wma=umif h jzpfwmyJ wmyJ? ppfat;acwf at;acwfrSrSm tJ'D'vk v D dk ted hrfrq f H;vk ;k vkyfyief if ef;pOf ;pOf &S d&S dzkz @k uvnf; rvG,f ,ygyf gbl;?;? aemuf OD OD;Ek ;Ekwd w @dk / Ad kvf vvus v f usmwd mf wd @ k tcuftcJ tcJawG awG @w,fqk q dwm w k m =um;ygw,f? olw d @k rSefef;cs ;csueJef @J ESrfr;xG ;f xGufrud kuf u jzpf f jzpfae+yD ae+yD? KNU eJ @ yÉdyuQ yuQawG awGjzpfae+yD ae+yDqk qwm w kd m =um;yg w,f? 'gvnf; tedrfrfqk q h H;vk ;k vkyfyfief ief;pOf ;pOf ol olwd w @ kd x r&S J r&S d=uvk =uvk d @ygyJ? vufeuf eufu dkifi wk f wk duf uaeol af eolrs rsm;rSm bk Hvkyfyief if ef;pOf ;pOfr&S r&S&if &d if j jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfu wm&Snf n yg f ygv hdrfrr,f rf ,f? Oya'wGifi;u ;f u t=urf;rzuf ;rzufa&; a&; vrf; vk duf uaeol af eolrs rsm;rSm bk Hvk vyfyk ief if ef;pOf ;pOfr&S r d&S&if &if 'D 'Drdr kua&pD u d a&pD a&pk a&pkefears af rsmygr,f? 1988 u om"uuk dyJyJ =unf =unf hyg? (,m,D) (=um;jzwf) tpk d;& ;& rzJ G@ dEkifiyg yf g? 'Drdr kua&pD u d a&pD zcif zcif}uD }uD;uwrs ;uwrsK;/;d / &moufyef yef 0ef 0ef}uD }uD;cs ;csKyfuwzk uwzk H j jzpf+yD +yD; ppf tk tkyfypkpf kuyJ uyJ pm;oG pm;oGm;yg m;ygw,f? _ tajctaeeJ @ jynfwG wifiG ;yuwd ;f yuwd tcs tcsuf Armjynf jynf jynfwG wifiG f;ppf[m [m ‚jynf wG wGifi;jzpf ;f jzpfppf ppfppf ppf ‛ ‛ jzpfyg ygw,f? jynfwG wifiG ;f yuwd yuwdtajctaeeJ tvufawG awGa=umif a=umif h jzpf jzpf hcJwJ w h jynf J jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfyg yg? b,fol o @l ya,m*rS ryg rygygbl;?;? 'gayrJ h urB urBmhm pepf h pepf&J& @J tusK;ouf ;d oufa&muf a&mufr_r &S _ d&Swef wefoavmuf oavmuf d&Syg ygw,f? yf gw,f? Armjynf jynf jynfwG wifiG f;ppf&J& @J ork di;uk f;uk d jyef jyef=unf =unf h&if &if urB urBmhm pepf ph epfok o H;rs ;k rsK;&J d;&JŒ tusKd; oufa&muf a&mufr &S _ d&SwmawG @ dEkifiyg yxrqk H;pepf ;pepfu e,fcscsJŒurB ŒurB mhmh pepfyg yg? 'gayrJ h ae0ifcscsefed pf epfjzpf jzpfv @ kd odyfyf =um=um rjzwfoef oef;&yg ;&ygb;?;l ? csmcswd w D @ kd a':refprpf prpfwk w d @k u tod d&S&pGpS mjzpf mG jzpfap/ ap/ tod rJ hrJpGpGmjzpf mjzpfap ap vufeuf eufawG awGawmh awmh j jzef @ay;cJ h yg ygw,f? jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfu kd vuf vufeuf euf d&S&ol o S rSrl S wk wk du dfEkEifik yg yf gw,f? 'kwd w,pepf , d pepfu ppfat;acwf at;acwf urBmhpepf pepfyg yg? tp tv,f tqk tqkH; jzwfoef oef; hcJ&yg &ygw,f? ppfat;acwf at;acwfuk u d jzwf k jzwfoef oef;=u ;=u wmrSm wk difi;jynf ;f jynfwck wckeJe @J wck rwl rwlyg ygb;?;l ? xk difi;f u wrsKd;yg ;yg? tar&duef uefbuf buf jywfjywf jywf&yf+yD +yD; jzwfoef oef;cJ ; hcJw,f w,f? aemufus usrS wjznf wjznf;jznf ;jznf; cGmw,f mw,f? 'gayrJ h b,f b,fwk wefek f;urS ;urS =um;ae*k =um;ae*k d%f %;f xJryg ryg hcyg yJ g? tck yk HykpHpHopf opftmqD tmqD,H ,H (ASEAN) acwfrmawmif mS awmif tar&d tar&duef uefeJe @J yJ eD eD;pyf ;pyfyg ygw,f? Armjynfuawmh uawmh wrs wrsKd;?;? td dENE,eJ , N eJ @ w¶kwf w=um; =f um; ae&wJ hwk w difik ;jynf ;f jynfqd q kawmh ad wmh xk xk difi;f vkyfyfovk ovk dvk vyk fvk v d @k r&ygb;?;l ? 1948 uae 1950 ckESESpfpawG af wG&J& @J tpyk difi;txd ;f txd tar&d tar&duef uefeJe @J &if;ES ; DES;vk ;vk dyg ygw,f? 'gayrJ h jywf jywfjywf jywfvnf; r&yf&J&yg yJ g? td dENEN, (ae¶l;);) eJ @ w¶kwf w (cs f (csKtif t d ifvk v difik ;);f ) wk d @
ESpfpbuf b f uf!‡ !yfy‡ +yD +f yD; qJ Gaqmifv @ kd bufrvk rvk duf u=um;ae =f um;ae jzpfvmyg vmygw,f? +idrf;cs ;csr;f pGm ,SOfOwJ w f Gaea&; aJ ea&; rl}uD; (5) csufud u k urux d urux ðyolxJ xJ ygvmygw,f? 'Dvd v kjd zpfwm wm wk difif;jynfeJe @J jynfo twG l twGuf uawmh af wmh tus tusKd;&S ; d&Syg ygw,f? tar&duef uef a&m a&m qk dADA,uf , D ufygyg =um;aewmuk d ES ESpfouf ouf=u =u wm r[kwf wyg yf gbl;? txl;ojzif ;ojzif h tar&d tar&duef uefu rESpfpouf o f ufyg ygb;?l;? =um;aew,fq dkwm wm oduQ umQ hrJwmyJ wmyJvk v d @k oluxif uxifyg ygw,f? urBm}uD m }uD;rS ;rSm tar&duef uef d*k*%f % k ;/;f / qd kADA,uf , D uf d*k*%f % k ;eJ ;f eJ @ =um;ae *d k%;}uD ;f }uD; d&Saewm aewm aumif;yg ;ygw,f? urBmhm h +id +idrfr;cs ;f csr;a&;uk f;a&;uk d wpk wpk Hw&m w&m xdefe;od ;f odrfr;Ed ;f Ed kifiwm w f m jzpfvd v @ kd ygy?J Armjynftpk t dpk;&awG ;&awGrSrmS jynfwG wifiG ;f ppfw kduf u dzkzf @k vufeuf eufa&aomuf a&aomufjrpf jrpf rcuf rcufcJc yg J ygbl;?;? &efuk uefek tpk t f pkd;&acwf ;&acwfuyJ uyJ ,m,D ,m,Dcuf cufcJc cJ J hcJyg ygw,f? 'gvnf; td dENE,u , N u 0ifajz&S ajz&Sifi;ay; ;f ay; hcJyg ygw,f? aemufawmh awmh vk H;0rcuf ;0rcufawmhyg ygb;?;l ? aiG d&S& dzkzS @k yvk Jvyg ykd gw,f? (Auy) twGuf ufuawmh ppf ppfvuf vuf us usef *s *syefvufeuf eufawG awG a[mif a[mif;jrif ;jrif;ys ;ysupDpf ;D awmh/ usnfqr&S Hr&Sawmh ad wmh =umavcuf =umavcufav av ygyJ? vufeuf eufwvuf wvuf/ usnwawmif w f awmif/h aiG wus wusy jynf f jynfy b,fqD qurS u D rS r&cJ r&cJ hzlz;yg l;ygb;?;l ? Z'g;aemhAfA ajr‡ f ajr‡muf mufay;wmqk ay;wmqk d&if &if ol olwd w @ kd u kd qk qk dADA,uf , D ufu ul&rS &rSmayg mayg@? rulyg ygb;?;l ? (Auy) uk d ul ulwm wm toufquf qufay;wm[m zqyv tpk d;&yg ;&ygy?J jynfol o @l &abmf aJ bmfwd w @ kd / RBA wd @ k ay:vmvk d @/ KNU ay:vmvk d @ *syefaoewf aoewf awG awG tem;ay;+yD tem;ay;+yD; t*Fvd vyfyd vuf v f ufeuf eufeJe @J toufquf quf hcJcwmyg w J mygy?J vufeuf eufwvuf wvuf/ usnwawmif fwawmif h/ aiGwus wusyuk u f dk uk d,f ,tm; t f m; uk d,f ,ud u f k;d &SmcJ m hcJwmjzpf wmjzpfyg ygw,f? b,fol o @l qurS u D rS r&yg r&ygbl;?;? uGefejrLepf jf rLepfcscsi;f usdwf w+yD +f yD;ay;r,f ;ay;r,f rxif rxifyg yge @J ? wD;wk ;wk d;uqk ;uqk d&if &if wyf wyfr[m r[m wckpmvuf pmvufeuf euf zqyvtpk zqyvtpk d;&uk ;&ukyJyd ay;yg J ay;yg w,f? ,l d*k*q k vAfpdpefed fajymif ajymif;uk ;uk d tawmf tawmf =um=um =um=um olwd w @ kd ppfwyf wyf ok ok H;cJ ; hcJwmyg wmygyJ? u¶l;&S ;&Suf uAfAf uvnf u f vnf; tawG;tac: ;tac: t&/ EkdifiiHif a&;t& aH &;t& zqyvtpk d;&uk dyJyJ axmuf axmufcHcyg yH gw,f? 'ga=umif hvnf vnf; u¶l;&S ;&Suf uAfAf f uk d OD;aus ;ausm+id +f idrfr;u ;f u tr$rfr;wif ;f wif+yD +yD; OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) u uk d;uG ;uG,f ,yg yf gw,f? wD;wd ;wd k;jzpfjzpf/ u¶l;&S ;&Suf uAfAf jzpf jf zpfjzpf zqyvtpk zqyvtpk d;&uk ;&uk d ulwmu wmu olwd w ‹ kd &ŒJ dEkifiiHif a&; aH &; tusK;=unf ;d =unf h+yD +yD; ulwmyg wmyg? qd k&S&,f , S vpf v f pf d*k%f %;f twGifif;u yÉdyuQ yuQrSm Armjynfuk u d tok k tok H;cs ;cs wmygyJ? bmyJjzpfjzpf rl rl}uD }uD; (5) csu cs f csrSwf w wmuk f wmuk d óuuf óuufyg ygw,f? wk difif;jynf ;jynfeJe @J jynfol oud u l k tus d tusKd;ðywmjzpf ;ðywmjzpfvd v @dk vk dvm;ES vm;ESpfpouf o f ufyg ygw,f? rl}uD }uD; (5) csuf aus aus;Zl;a=umif ;a=umif h td dENE, N eJ @w¶kwf w c%x+yD f c%x+yD; ppfwk w duf u k =u =f u awmhawmif awmif Armjynf Armjynfuk u d b,f k b,fourS lurS ,rf;;acs;ryef;cJ ; hcJygygbl;?;? =um;nyfrcH rcH&vk &vk d @ rl}uD }uD; (5) csufuk u d aus k aus;Zl;wif ;wifp&mygy?J 'gayrJ h ord ordkifi;&J ;f &JŒvS ŒvSnf n huG u f uf u G ajym& f ajym& rvm;/ &,f&w,f &w,f ajym&rvm; ajym&rvm; (Auy) vufeuf eufawG awG 'va[m&atmif 'va[m&atmif vk vkyfyay; af y; wmu Ad kvf vae0if af e0if; jzpfygw,f? ppfw dkuf uae af e olwk w difik f; vufeuf euf&cs &csifwm wm "rRwmyg wmyg? &&if b,f b,fol or,l rl ,lbJ baervJ aJ ervJ? ,l lwmayg wmayg@? Ad kvf v ae0if f ae0if; wGuf uud u f efed ;rS ;f rSm;vd m;vd @ k (Auy) vufeuf euf awG awG rñuHzlz;atmif ;l atmif &yg &ygw,f? dAkvf vfae0if;[m ;[m wGuf uu f defe;orm; ;f orm; yg? Ad kvf vatmif af tmif}uD }uD;ajymovd ;ajymovd k 1967 1967 ckESESpfpfu uGefejf rLepfw¶k w¶kwf wjynf jf ynf qef qef ‹usia&;/ af &;/ w¶kwf w vl f vlrs rsK;d qef ‹usifa&; a&; vkyfywm[m w f m[m ae0if;&J ;&JŒ cyfvG v,f , G vG v f ,f , G cyf f cyfayg ayg@ayg@ rSwf wcscf suay; af y; vk duf uwJ w f hpum;ud pJ um;ud k atmuf atmufajcu ay:vpD vk vkyfvk v duf u k fvd v @ kd q dkwm vk H;0r[k ;0r[kwf wfygb;?;l ? tr_ ayg ayg@atmif ajymwmyg ajymwmyg? "m;pmcH&S&m+yD mS +yD; ae0if; vGwf watmif af tmif vk vkyfyfay;wmyg? Apdefe xG f xGefe;tk ;f tkyfyf *k d*k%f %;om;uae ;f om;uae qd k&S&S,fvpfjzpfwm/ wm/ OD;baz/ ;baz/ OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) wd @ k tm%modrfr;zk ;f dzk @ tcgay;wmuk d jiif jiif;y,f ;y,f wm/ wm/ 1958 rSm c%yJ tm%mod tm%modrfr;+yD ;f +yD; a&G;aumuf ;aumuf GyJyvk v J yfyk ay; af y; ppfwef wef;vsm;jyefwm/ 1962 rSmusrS t+ t+yD;tyk ;tyk difi rv$ f rv$wf wwrf w f rf; tm%modrfrf;wm/ ;wm/ 'gawGvk vyfyk wm[m w f m[m wGuf u ud f udefe;orm;rS ;f orm;rS vk vkyfwwf wwfyg ygw,f? tcsdefeaumif af umif; a&G;wwf ;wwfwmjywJ wmjywJ hom"uawG om"uawGygy?J 1967 ckESEpfpS fu udpPp[m [ P m qefud upPpd eJeP @J tiwfab;a=umif ab;a=umif h xG xGuf uayg af ygu&S&f mwmyJ mS wmyJvk v d @k ajym=uwm[m ae0if;ud ;ud k umuG umuG,f ,=u =f u wmyg? tJ'D'D qefud upPpd u P t"dur[kwf wfygb;?;l ? qefud upPpd u P vlxk xyg yk gatmif v_ v_ H @aqmf dzkz@k o H;wJ ;k wJ h y&d,m,f ,m,fyg yg? ae0if;u ;u wGuf ufcsuf+yD; xvkyfy vk f vk duf uwmyg w f myg? aoe*FAs AsL[m bufajymif ajymif;r_ ;r_}uD }uD; vkyfvk v du k wmyg w f mygy?J ae0if;&J ;&JŒwG ŒwGuf uud u f efed ;f (aoe*F As AsL[mt& wGuf ucscf sur_rf u) u _ ) (1) rl}uD }uD; (5) csuf zs zsuf+yD +yD; tar &duef uefbuf jywf jywfjywfom;om; om;om; uyfzdz @ kd tcsdefe a&muf f a&muf+yD +yD? 1960 ckESEpfpS fup+yD up+yD; AD,uf ,uferf erf jy\emrS jy\emrSm tar&duef uefu ygaew,f? ppft d&Sefevnf v f nf; jr‡ hifi+yD +f yD;&if ;&if;jr‡ ;jr‡ hifiaew,f af ew,f? tar&duef uef Ek dEkifirSrf myJ mS yJ? olu b,fwk wek f;urS ;urS ppf ppf _¶H¶;zl ;H zl;wm ;wm r[kwf wbl b f ;?;l ? dEkifiwJ w f hbuf b J uf0if 0ifayg aygi;rS ;f rS tjrwf tjrwfxG xuf u G r,f rf ,f? (2) tif d'k'eDek D;&S ;&Sm;eJ m;eJ @ rav;rSm w¶kwf wqef q f ef ‹usia&;/ af &;/ uGefejf rLepfqef qef ‹usifa&; a&; vkyfy hfcJc=uvd =J uvd @ k tar&duef uefu qkcscscH&w,f? tar&duef uefu olaX;qk aX;qk dawmh awmh bD bDvs vsvk v H duf u k &=uw,f f &=uw,f? tm&Sus usm;awG j jzpfvmawmh vmawmh r,f r,f? olwd w k@d v d tck k tckvk vyfyk fxm;rS ae&mus ae&musr,f? tar&duef uef aps;uGuf uxJ x f 0if 0J ifa&mif a&mif;&&if ;&&if pm;aya&mh pm;aya&mh wouf woufvk v H;?;k ? (3) jynfwG wifiG ;f uGefefjrLepfjy\em/ jy\em/ jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf jy\emuk jy\emuk d =um;aea&;awG =um;aea&;awG/ rl}uD }uD; (5) csufawG awGeJe @J vkyfyfae&if tj tjrpfjywf jywfrSrmS r[kwf wbl b f ;?;l ? tar&duefbuf buf j jywfjywf jywf&yf &yfwJ w hJ dEkifiiHif awG aH wGrSrmS tjrpfjzwfypf ypf dEkEik fae+yD ae+yD? ae0if;u ;u tJ'D'ok o D H;cs ;k csu wG f wGuf u+yD +f yD; vkyfy hfcwmyg w J myg? rl}uD }uD; (5) csufwm¶d wm¶d k;uk d cs csK;ay; ;d ay; vdkuf uawmh af wmh teD teD'D'v_ v D difi_ ;}uD ;f }uD; 'va[mpD;qif ;qif; vmw,f? dAkvatmif af tmif}uD }uD;&J ;&JŒ ‚e,fpyf pyfuae uae wefek f;u ;u olwd w k @d yJclc;¶d ;l ¶d k;rtxd ;rtxd ‘[k ‘[k dcscsrif rD if;vrf ;vrf;’ ;’ zG hificGcf hifiG f (Auy) ud k ray;vd ray;vd kuf uygyf ge @J / w¶kwf weJef @J tjrefcscsOf;uyf ;uyfyg yg? OD;Ek ;EkeJe @J o @l u kd w¶kwf wjynf jf ynfv$ vwf w $ yg yf g? [d kwk armfpDpDwk wefek ;uk ;f uk d wuf wufajymcJ ajymcJ hvk v d @k w¶kwf w jynf f jynfa&muf a&muf (Auy) (Auy) awGud u k Armjynf d Armjynf j jyefcGcifiG f ray;bJ h ray;bJxm;cJ xm;cJ hzlz;w,f ;l w,f? tckvnf vnf; (Auy) ud k rulnD nbJ b D J jyefac:atmif ac:atmifvk vyfyk dzkzf @k olwd w @ kd (Ek/ atmif}uD }uD;);) uk d v$ v$wf wyg yf gv d @k pma&;cJ hw,f w,f? dAkvf vatmif af tmif}uD }uD;pmuk ;pmuk d r&cif uwnf uwnf;u ;u
wGuf uud u f efed ;rS ;f rSm;oG m;oGm;+yD m;+yDqd qdwm w k m ae0if;od ;odyg ygw,f? 'ga=umif h w¶kwf wjynf jf ynfu d trs k trsufajzpum;awG ajzpum;awG ajymaewmygyJ? qd kA,uf , D ufu w¶kwf wjynf jf ynf acsmufus usatmif ae0if ae0if;uk d 'D 'Dud upPpd uk P ukvor*~ vor*~ wif wifapcs apcsiw,f w f ,f? w¶kwfu ukvor*~ vor*~xJ x r0if J r0if dEkEkifiao;cs af o;csefed f jzpfw,f w,f? (1971 usrS 0if 0ifcGcifiG f&wm) &h wm) ae0if;twG ;twGuf u vJ f vJ GoG om;wmu mG ;wmu Ekifid iHif H}uD }uD;awG ;awG&J& @J dEkififia&;uk aH &;uk d wG wGuf ucscf su&wm &f wm jzpfv @ kd y?J ArmjynfEkEkifid iHif a&;uk aH &;uk d wG wGuf u&wmu &f wmu vG,f ,w,f w f ,f? OD;Ek ;Ek/ OD;AaqG/ OD;aus ;ausm+id +f idrfr;/;f / OD;od ;odefe;az ;f az ( jrif h )/ )/ OD; - - / Akdvf v f - - / ocif - - polawG awG b,f b,fvd v kwk w d H @k jyefr,f r,f qd qd kwmuk d wG wGuf u&wm &f wm vG,f ,yg yf gw,f? +yD;awmhvnf vnf; tm%m&,f/ axmufvS vrfrS ;a&;&,f ;f a&;&,f/ ykvd vyfyd f &,f &,f/ axmif&,f &,fuvnf uvnf; uk d,f , dykyf kifir[k rf [kwf vm;? vm;? tckwG wuf u G f&wmu }uD;ig ;ig;}uD;xJ ;xJu ok H;}uD ;}uD; (tar&duef uef/ qd kADA,uf , D uf/ w¶kwf w ) f ) uk d wG wGuf u&wmyJ &f wmyJ? olwk w d @k bmvkyfyfaew,f/ bm vkyfyvd v f hrfrd r,f rf ,f/ bmawGjzpfr,f r,fqd q kwm w d m wGufzdz @ kd qk dwm wm rvG,f ,yg yf gb;?;l ? ae0if;wG ;wGuf uud u f efed f;rS ;rSm;awmh m;awmh tar&d tar&d uef uef&J& @J qkr&bJ w¶k w¶kwf w&J&f @J '%fay;wmyJ ay;wmyJ cH cH&yg &ygw,f? 1967 qk dwm wm w¶kwf wjf ynfrSrSm ,Ofaus aus;r_awmf awmfvS vefeS a&; af &; pjzpf+yD +yD; t&S defe&ae &f ae csefed yg yf g? jynfytEW ytEW&m,f &m,f od odyfyowd o f wdxm; aeygw,f? AD,uf ,uferf erfppf ppfrDr;D us,fjyef @vm rvm;qk dwm wm apmif h=unf haecsefed jzpf f jzpfygw,f? w¶kwf wjf ynfu tvGefetuJ t f uJqwfaecs aecsefed rSrf mS oGm;+yD;&ef ;&efpovd kvk vyfyk frdrdvk v d @k 'kuQ uawG aQ wG @wmyg? a'G;a&m ;a&m Oy'fa&m a&m wk d;oG ;oGm;vd m;vd @ k '%fcscsc&wmyg &H wmygy?J Armjynfu tif'd' kdeDe;&S ;D &Sm;/ m;/ rav;wd @ k v d a&ajrjcm;aewm k a&ajrjcm;aewm r[kwf wygyf g? a&ajrwa=um wnf; jzpf H¶k¶kru ru e,fpyf pyfrSrSm vufeuf eufud u kifid wyf w f yfrs rsKd;pk ; Hpk &S d&Saeyg aeygw,f? tpkd;&ppf ;&ppfwyf wyfe @J em;vnfr_r &xm;wJ _ &xm;wJ h KMT wyfawG &S &Saeyg ad eygw,f? KMT qef ‹usifwJ w hJ wyfawG awGvnf vnf;&S ; d&Syg ygw,f? '%fcscs dz @k tcsutvuf ftvufuvnf uvnf; tqifo hif d&S&aevd aS evd @ k vG,f ,fwmyg? t"du tusq Hk; tcsufu ArmjynfrSrmS jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf jzpfaewmyg aewmyg? +idrf;cs ;csr;pG ;f pGm,S m,SOfOwJ w f Gaea&; aJ ea&; rl}uD }uD; (5) csuf cs csrwf w S vd v f ku d vd v f @ kd (Auy) acgi;aqmif ;f aqmifawG awGeJe @J au'gawG trs trsm;}uD; w¶kwf wjynf jf ynfxJ xrSrJ Sm aomifwif wif aeyg aeygw,f? KNU eJ @twlawmck awmck d/ ucsifjynf jynf (0ef (0efayg aygi)f wk difi;jynf ;f jynfxl xaxmif al xmifa&;twG a&;twGuf uf PNDF GzJ @+yD; wk duf u&muae &f muae w¶kwf wjf ynfxJ x ajy;0if J ajy;0ifoG om;wJ mG ;wJ h Ak dAkvf vaemf af emfqk q difik f;wyf ;wyfuvnf uvnf; &mcs dD&aew,f aS ew,f? olwd w @ kd uvnf; w¶kwf wjynf jf ynf&J& @J ynmay;r_a=umif h awmf awmfvS vefeS a&;ynm af &;ynm &aew,f? trdajrjyef ajrjyef+yD +yD; wyJ Gwvrf wvrf; prf;cs ;csiae=uw,f af e=uw,f? rl}uD }uD; (5) csufwm¶d k;uk ;uk d ae0if ae0if;ucs ;ucsK;ay;vk ;d ay;vk duf uawmh af wmh tJ tJ'D'&J&D abmf aJ bmfawG awG jyef dEkEik foG om; mG ; ygw,f? Armjynfawmf awmfvS vefeS a&;orm;u af &;orm;u Armjynf jyefwmyg wmyg? tJ'D'Duwqif uwqif h teD teD'Dv_ v difi_ ;}uD ;f }uD; jzpfvmwmyg vmwmygy?J dAkvf vfatmif}uD }uD;[m olbmaumif bmaumifrSr r[k S r[kwf wrSrf eS f; odyg ygw,f? 'ga=umif h OD OD;Ekuk u d a&S k a&S @wif+yD +yD; w¶kwf wjf ynfoG oGm;zd @ k pDrHrHuefed ;cs ;f cswmyg? OD;Ek ;Ekuvnf uvnf; acwfopf opf&S&ifiS 'D'f omyg o D mygarmuf wm0ef wm0ef r,l r,l h0H0yg yH gb;?;l ? ol @rmvnf Smvnf; ol @pDrHrud u H efed ;f d&Saeyg aeygw,f? tuf'0yf '0yfavm¶k avm¶k H pD pDrHudefe;yg ;f yg? xk difi;Arme,f ;f Arme,fpyf pyfoG om;+yD mG ;+yD; teD'D'v_ v D difi_ ;wm;zd ;f wm;zd @ k wm¶d k;}uD ;}uD;aqmuf ;aqmuf dzkz @k pDrHrud u H ed f;yg ;yg? ta&S @ awmiftm&S tm&Suk u d teD k teDa&mif a&mifrv$ rv$rfr;apzd ;f apzd @ k vkyfywJ w f hpDpJ rHrD ud u H efed f;}uD ;}uD;rd ;rd k @ vkyfyays af ysmw,f w f ,fvd v @ kd OD;Ek ;Ekxif xifyg ygw,f? tar&duef uef tul tultnD tnD vnf vnf; 'va[m&vmr,fvd v @ kd xifyg ygw,f? a&S @wef;rS ;rSm ae0if;u ;u ‚teDv_ v difi_ ;‛ ;f ‛ wm;/ aemufwef wef;u ;u OD;Ek ;Eku wm¶d k;opf ;opfaqmuf aqmuf/ pDrHrud u H ed f;wck ;wckvk v H;&J ;k &JŒ !¸efefcsKyfu tar&duef uef? OD;Ek ;EkrSrmS acgi;aqmif ;f aqmifr_rtif t _ iftm; tm; awmif hyg ygw,f? tuf'0yfavm¶k avm¶k H&J& @J pnf;¶k ; H¶k;a&; ;a&; a=umif h xdyfyoD o f ;awG ;D awG pk pkrdryg yd gw,f? tpk d;&tzJ ;&tzJ G @ wzJ G @pm&S dw hacg aJ cgif;aqmif ;aqmifawG awG pk pkrdrdwmyg? dEkifiiHif Hjcm; jcm; rSmoG moGm;+yD m;+yD; tajccsaeolawG awGawmif awmif vef vef;qef ;qef;wuf ;wufºuvmyg ºuvmygw,f? tar&duef uef tul tultnD tnD om &vk d @uawmh rd rd k;'l ;'l;eJ ;eJ @w duf u k ra,mif rf a,mifygygyJ? 'gayrJ h vl vlxk xvuf v k ufrcH rcHyg yg? tar&duef uefjzpfjzpf jzpf/ b,foljzpf jzpfjzpf 0if 0ifvmrS vmrSm vufrcH rcH dEkEkifiyg yf g? ppftwG twGifi;f *syefeJe @J aygi;+yD ;f +yD; t*Fvdyfywk w f dku/f t*Fvd vyfyd eJef @J aygif;+yD ;+yD; *syefwk w duf u k fwmuk d (3) (3) ESpfptwG t f wGifi;f vkyfy dEkEf ifik yg yf gw,f? aemuf (3) (3) ESpfptwG t f wGifi;f vGwfvyf vyfa&; a&; &ygw,f? ppfat;acwf at;acwfrSrmS 'Davmuf avmufvG v,f , G rSrf mS r[kwf wyg yf g? vG,f ,v f G,f ,fxG xGuoG o f m;rS mG ;rSm r[kwf wfyg? pDrHrud u H efed ;}uD ;f }uD;xJ ;xJygaewJ h Zmwf Zmwfaumif aumifawG awGrSrmS uk d,f ,pDpf &nf &D nfrSrSefef;cs ;csu &S f d&Syg ygw,f? dAkvf vae0if af e0if;uvnf ;uvnf; rqv wygwDppf ppftm%m&S tm%m&Sifipepf pf epfu rav#m dEkEh ifik /f OD;Ek ;Ekuvnf uvnf; ygvDref ref 'D 'Drdr ku d a&pDuk u tyG kd tyGefe;rcH ;f rcH dEkEifik /f KNU. NMSP wk d @uvnf; &nfrSrefeS ;cs ;f csuud u f k,f , d pf D &S d&Saeawmh aeawmh ‘!¸ ‘!¸efecscf sKyf ’ ’ vnf; bmrSrwwf rwwf dEkEifik yg yf g? (Auy) &JŒ teDv_ v difi_ ;uk ;f uk dpDp;a&;uvnf ;D a&;uvnf; ‚ygwDwG wifiG ;awmf ;f awmfvS vefeS a&;vrf af &;vrf;pOf ;pOf ‛ ‛ a=umif h a&S a&S @rwk d;Ed ;Ed kifi?f teDv_ v difi_ ;wm;a&;buf ;f wm;a&;bufuvnf uvnf; wnDw!G w!Gwf wwnf w f nf;r&S ;r&S d tD tDv,f v,fv,f v,fjzpf jzpfaeck aeck duf u rS f rSmyJ myJ w¶kwf wjynf jf ynfu aoe*FAs AsL[m tuGuf ufwuGuf u a&$ f a&$ @v duf u k yg yf gw,f? 1971 upfqif qif*s *sm &J @ v#KŒ0S Œd 0Suf uw¶k w f ¶kwf wjynf jf ynfc&D c&D;eJ ;eJ @ tar&duef ueforR orRw&J w&J @ w&m;0if 1972 1972 c&D;yg ;yg? &Jabmf abmfarmf armfpDpwk w D efek ;/;f / &Jabmf abmfcscsKtif t d ifvk v difik ;wd ;f wd @k a&$ @v kuf u d wJ w f htuG t J uGuf uyg yf g? w¶kwf wjf ynfuk u d tar&d k tar&duef uef& @J aoe*FAs AsL[m rdwf wzuf zf uftjzpf tjzpf ajymif ajymif;oG ;oGm;apwJ m;apwJ htuG tuGuf j jzpfyg ygw,f? ppfat;acwf at;acwfrSrmS ae&m,lr_topf topf j jzpfoG om;apyg mG ;apygw,f? w¶kwf wa&m af &m tar&duef uefyg yg oabmwlvd v k@d aoe*FAs AsL[m rdwf wzuf zf ufjzpf jzpf=u =u wmyg? ‚teDv_ v difi_ ;‛ ;f ‛ wm;zd @ k tar&duef uef u wm¶dk;opf ;opfaqmuf aqmuf dzkz @k rvd kawmh awmhyg ygb;?;l ? OD;Ek ;Ekwk w d @k ‚tdrfrjf yef‛ ¶krSrH wyg Swyg; wjcm;vkyfyfp&m r&Sawmh ad wmhyg ygb;?;l ? dAkvf vae0if af e0if;&J ;&JŒ tdrfrjyef jf yef hc dzkzJ @k ac:oHuk u ol kd olypf ypfy,f y,fvk v d @k rjzpfawmh awmhyg yg? w¶kwf weJef @J tar&duef uef ae&m,l ae&m,lr_r_ topf topf j jzpfr,f r,fqk q dwmuk w k muk d b,f b,folrSr rrS S rrSef; dEkifi hcJcf Jyg ygb;?;l ? qd kADA,uf , D ufu a'gtyGqk q H;yg ;k yg? qkdADA ,uf D ,ufuk u dk dyk+yD +yD;xd ;xdyg ygw,f? dAkvf vfae0if;vnf ;vnf; tmywfajzzd ajzzd @ k w¶kwf wjf ynf t}ud t}udrfr}ud }f udrfr oG f oGm;ygawmhw,f w,f? w}udrfrrf Smawmh mawmh 0ef 0ef}uD }uD;cs ;csKyfcscsif; aqG;aEG ;aEG; p&mawG aqG;aEG;+yD ;+yD;vk ;vk d@ Armjynf j jyefcgcgeD;rSm OuUXarmfuk u d oG k oGm;E_ m;E_wf wquf q f ufyg ygw,f? vkyfyae af e usx Hk;pH ;pHrdr @ kd vkyfyfwmyg wmyg? ES fpfpb f uf xl xl;xl ;xl; axGaxG axGajymavh ajymavh r&Syg yd g?
'Dwcg wcgrmawmh mS awmh rxifrSrwf w S bJ b f &J J &Jabmf abmfarmf armfpDpw D kefe;u ;f u Armjynfjynf jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf jy\em jy\em ajz&Sifi;zd ;f zd @ k (Auy) eJ @ (rqv) OuUXcs Xcsif;pum;ajymzk ;pum;ajymzk d @ wk duf uwG w f efeG ;yg ;f ygw,f? dAkvf vae0if af e0if;uvnf ;uvnf; ol @taeeJ @ pum;ajymzk d@ oabmwla=umif a=umif;/ ol @vlawG awGeJe @J w kifid fyif yif+yD +yD; ESpfpbuf b f ufaqG aqG;aEG ;aEG;zk ; dzk @ w&m;0if ta=umif ta=umif;jyef ;jyef r,h r,h fta=umif ta=umif; ajymygw,f? &Jabmf abmf[G [ud u G kzkzd kefef;vuf ;vufxuf xuf/ &J abmf abmfwd wefed @f a&Smif mifzif zif vuf vufxuf xufvnf vnf; tJ'D'Dvd v kyJyd J t} t}udrfrf}udrfrwk w f duf u k wG w f efeG f;cJ ; hcJyg ygw,f? 1979 eJ @ 1980 ckESESpfpus u f sr ‚pum;ajymyJ S ‚pum;ajymyJ G‛ vkyfyfjzpfwm wm yg? urBmhm hpepf pepfu Armjynf j jynfwG wifiG ;f ppfu dk b,f b,fvk v dtus t k usK;ouf ;d oufa&muf a&muf apovJ apovJ qk qk dwmod wmod dzkz @k tao;pdwf wwif w f ifjywmyg jywmygy?J udpPpawG aP wGu +yD;cJ ; hcJyg yg+yD? xyfwaus wausm j h jyefvmrS vmrSm r[kwf wyg yf g? 'gayrJ h urB urBmhm pepf ph epf tajymif;tvJ ;tvJ[m [m rar#mvif v f hifbJ b j J jzpfwwf wwf a=umif;uk ;uk d tawG ‹tñuHeJe @J oifcef cef;pmxk ;pmxkwf w ,l f ,l dzkz @k vk dyg ygw,f? ppfat;acwf at;acwfwk wefek ;u ;f u td dENE,u , N u Armjynfe @J odyfyrywf rf ywfouf hcJcyg yJ gbl;? ppfat; at; acwfvd v @ kd yDyDyjyif jD yifjyif jyifrjzpf rjzpfcif cifwk wefek ;u ;f u ‚&efuk uefek tpk f tpk d;&‛ ;&‛ uk d u,f u,f hcJc+yD +J yD;aemuf rl rl (5) (5) csufeJe @J y Armjynf J Armjynfuk u d xd k xdefe;xm;yg ;f xm;ygw,f? t"dutm¶k utm¶k Hðy ðy wmu pifwk w d;k ( CENTO ) xJ yg ygaewJ h yg ygupPwef wefyg yg? w¶kwf wuawmh u f awmh ord ord kifi;tarG ;f tarGtj tjzpf uGefefjrLepfcscsi;pd ;f pdw"mwf "f mwft& t& qufqH qHygw,f? qD;wd ;wd k; (SEATO) d&Saewm/ aewm/ AD,uf ,uferfppf ppf jzpfaewmuvnf aewmuvnf;&S ; d&Sawmh Armjynf Armjynfta&;uk ta&;uk d pd pdwf wf0ifpm;yg pm;ygw,f? rl}uD }uD; (5) csufuk u d ES k ESpfpfbuf bufuxd uxdefe;od ;f odrfr;zk ;f dzk @ tvGefetrif t f rif; vk dvm;yg vm;ygw,f? 'ga=umif h j jynfwG wifiG ;ppf ;f ppfxJ x 0if J 0ifryg rygratmif ad tmif tvG tvGefeowd o f wdxm;yg xm;ygw,f? (Auy) ud k usnfwawmif h/ vufeuf euf wvuf wvuf rul rulovk ovk d tpk d;&buf ;&bufud u kvnf v d nf; vufeuf euf us usnra&mif fra&mif;ygb;?;l ? ppf0wf 0wf Hpkp cs k csKyf dEkEik fwJ w hyJ dwf w/f ppfzdzeyf ed yfawmif awmif ra&mif ra&mif;cJ ; hcJyg ygb;?;l ? rl}uD }uD; (5) csufjyef jyef+yD +yD; xdefe;=u ;f =u wm&,f/ ppfat;vG at;vGefeacwf af cwf a&muf a&mufwm wm &,fu ra&S;raES ;raESmif mif;jzpf ;jzpfyg ygw,f? e,fpyf pyfrSm jynfwG wifiG f;ppf ;ppf r&Sapcs ad pcsi H¶k¶f ru rk u dEkifiiHif Ha&;vnf a&;vnf; wnf+id +idrfrapcs af pcsiwJ w f hqEN q J EN od odyfyuk u f djyif jk yif;jyyg ;jyygw,f? ppfat;vG at;vGefeumva&muf u f mva&mufwmeJ wmeJ @ w¶kwf wjf ynf&J& @J ðyjyifa&;eJ a&;eJ @ wHcgcg;zG hia&; af &; uvnf; ra&S;raES ;raESmif mif; ay:wmyg? 'ga=umif h a&mif; dEkifwmtm;vk wmtm;vk H;a&mif ;a&mif;/;/ 0,f dEkEifik wm w f m tm;vk H; 0,fyg ygw,f? rl}uD }uD; (5) csuf ys ysufaewk aewkefe;u f;u (Auy) ud k ul ulnD naewk aD ewkefe;uqd ;f uqd k&if &if ‘opf ‘opfwwk wwk d/ pyg;waph’ r0,fyg yg? (Auy) u pyg;xGuf uwJ w f hJ a'ouae w¶kwf wjynf jf ynfjzwf+yD +yD; pm;p&m rvk Havmuf avmufwJ w h 0 J 0 e,fuk u d qef k qefo,f o,fyg yg&ap/ Armjynf ajrmuf ajrmufzs zsm;rSm tavhus usayguf+yD; awmxaewJ hopfawG awG a&mif a&mif;yg&apvk @d t}udrfr}ud }f udrfrajymcJ af jymcJ hyg ygw,f? wk d @ulwm[m wm[m Armjynfu qef awG awG/ opfawG awG vk vk dcsivk v f d @k uwmvk w l mvk @d tajymcH &r,f &r,f? 'ga=umif h opf opfwwd wwd k/ pyg;waph w¶k w¶kwf wjynf jf ynfxJ xJ roGifi;yg ;f yge @J / 0e,f o,f o,foG om; mG ; wJ hpyg; vlawG awGod orSrd mr[k mS r[kwf wbl b f ;/;l / w¶kwf wjynf jf ynfxJ x oG J oGifi;wmyJ ;f wmyJod o=d urSmqk mqk d+yD +yD; ,wdjywf jywfy,f y,fcs ygw,f? &Jabmf abmfcscsKtif t d ifvk v difik ;uk ;f uk d,f ,wk w f difik y,f f y,fcscs wmyg? 0e,frSrmS pm;p&mr&S d&if &if qef qefay;r,f ay;r,f qk qk d+yD +yD; qefawG awG ES ESpfpwd w f kifid f;ay;aeygw,f? rl}uD }uD; (5) csuf jyef jyefjzpfvmwm vmwm [m e,fpyfu vlrs rsKd;pk ;pk&J&abmf aJ bmfawG awGud u k +id d +idrfr;cs ;f csr;f a&;tzJ G @ ¡'Dpum;vk pum;vk H;u ;u (Auy) omok H;wm yJ/ ppftpk tpkd;&u ;&u wwf dEkEifik or# o f r#a&SmifwJ w h a0g J a0g[m &yg¢ awG j jzpfapwmyg apwmygy?J e,fpyf pyfta&mif ta&mif; t0,fawG awGvnf; HzG @òz;vmapygw,f? a&mif;=u0,f=uwmrSm bmawGa&mif a&mif;+yD ;+yD; bmawG0,f 0,fw,f w,fqk q dwm w k m ArmpD;yG ;yGm;a&; m;a&; r*~Zif Zif;awG ;awGrSrSm awG @ dEkifiyg yf gw,f? vGwf wvG v f wf w G vyf v f yfvyf vyf a&mif a&mif;=u ;=u 0,f=uawmh =uawmh 'g 'gu kd tar&d tar&duef uefu rvkdvm; vm; jyefbl b;?;l ? ppfat;acwf at;acwfwk wefek ;u ;f u olwk w d @k ajymcJ h a[mcJ hwmawG wmawGud u k 180 d 180 'D*&D *&D vS vSnf n hypf yf pfvd v kuf u d w,f f w,f? ydwf w&r,f &f r,f qk qk d @&r,f j jzpfvmw,f vmw,f? urBm}uD m }uD;u ;u 'Dwck wckwnf wnf;yg ;ygy?J vnf+rJ +rJvnfaeyg aeygw,f? 'gayrJ h ppfat;vG at;vGefe umv f umv a&mufvmawmh vmawmh wrs wrsKd;jzpf ;jzpfvmwm vmwm ygyJ? w¶kwf wjf ynf[m [m aoe*FAs AsL[m rdwf wzuf zf uf vm;/ vm;/ òyifbuf buf (&ef (&efbuf bufvk v d @k rok H;0H ; h0Hao;bl ao;bl;);) vm;/ wa,mufwrs wrsK;d ajymvmygw,f? ppfat;acwf at;acwfwk wefek ;uawmh ;f uawmh rd rdwf wzuf zf uf/ ppfat; at; vGefeacwf af cwfrmS òyifbuf buf Aavmif Aavmif;AvJ ;AvJ vk vkyfyfyg yg w,f? tJ'D'vk v D d Aavmif k Aavmif;AvJ ;AvJ tar&d tar&duef vk vkyfywmuk w f muk d zmzk d@ax;zk d @ óu;pm;ae=uoH =um;&yg =um;&ygw,f? uGefejf rLepf eJe @J zufqpf twl twlwl wl yJvk v d @k ajymoH =um;&yg =um;&ygw,f? uav; uawmif rwl rwlbl b;qd ;l qd kwm wm odaewJ aewJ hud upPpd ud u P bmh dk bmha=umif a=umif h Aavmif Aavmif;AvJ ;AvJ j jzpfvmovJ vmovJ qk qk dawmh awmh tar&d tar&duef uef q&m}uD;uk ;uk d,f ,wk w f difik u f Aavmif;AvJ ;AvJvk vyfyk v f d @k ygy?J uk d,f , hrdrf wf w d aqG af qGawG awG ajymwmuk ajymwmuk d wm0ef wm0eft& t& ajymwmawGyJyvk v J d @k oabmxm;vk duyg yf gw,f? ppftpk t dpk;&ud ;&ud k zuf zufqpf qpfvk v d @k (Auy) u b,fwk wefek ;urS ;f urS rajymyg rajymyg? bma=umif hvJ v qk J qk dawmh awmh zuf zufqpf qpfpepf pepfu e,fcscsJŒvuf0g 0g;}uD; tkyfyf t&if;&S ;&Sifi}uD }f uD;awG ;awGu arG;xk ;xkwf wwJ w f h0g 0J g'/ e,fcsc @sJ E kdifiiHif HawG awGrSrmom mS om ay:Ed kifiwJ w f hpepf pJ epf j jzpfv @ kd yg? Armjynfvd v k ud d ud kvd v keDed rjzpf Drjzpfatmif a&S a&Smif mifae ae &wJ hwk w dik f;jynf ;jynfrSrmS zufqpfpepf pepf ray:Ed ray:Ed kifivd v f @ kd ygy?J zufqpf qpfqef qefwmawmh wmawmh &S d&Syg ygw,f? Armhenf enf;Armh ;Armh[ef [ef zuf zufqpf qpf0g 0g'yJjzpf jzpfr,f r,f h tvm;tvm tvm;tvm d&Syg ygw,f? ppfat;vG at;vGefeacwf af cwf[m [m c%yJ &S d&SrSrmyg mS yg? urBmhm pepf ph epfopf opfwck wck taES;eJ ;eJ @tjref ray:rD ray:rD ,m,D ,m,D d&S&wJ w S humvuav;yg u J mvuav;ygy?J cGififvk v H;u| ;k u|wEdEf kdivk fvuf u kd +yD +f yDxif xifwJ w hJ tar&duef uefeJe @J tEd kifit¶H t f _¶H;r&S ;r&S dwJ w h GyJyJ vk v J d @k xifwJ w h tif J tiftm;}uD tm;}uD; dEkifiiHif awG aH wG vG vGefeqJ q f Gaecs aJ ecsefed jzpf jf zpfyg ygw,f? ArmjynftaeeJ taeeJ @ taewwf&r,f &r,f h umv umv jzpfyg ygw,f?
ppfajrjyif ajrjyifrSrmS r&Ek difiwmuk w f muk d pm;yJ pm;yJ G ay:rSm awmif;ae=uvd ;ae=uvd @ k awmh bmrS bmrS jzpf jzpf rvmEk rvmEk difiyg yf g? OD;aus ;ausm+id +f id frfrf;pcJ ;pcJ hwJ w h ‘oaE< J ‘oaE
(rsK;quf ;d qufa[mif a[mif;r&S ;r&Sifi;Ek ;f dEkificJcf wJ w Jh h rs J rsK;quf ;d qufopf opf&S&Sifi;&r,f ;f &r,f h 'k 'kwd w,jy\emu d,jy\emu jynfaxmif axmifpkpjy\emyJ jk y\emyJ? &Si;&wm ;f &wm dykawmif awmifcuf cufyg ygv hrfrd fr,f r,f)
1988§1990 rwk difirDrf Du jy\em ES hifi xk f xk dEpfpS rs rf sm;aemuf dykyifik f;jy\em rwlyg? 1988 vlxk xtk t k Hºur_ ºk ur_}uD }uD; rjzpfrDrDu jynfaxmif axmifppepf pk epf vk dvm;ol vm;olbuf bufESEifiS f wjynf h wjynfaxmif axmifpepf pepf vk dvm;ol vm;olbuf buf[l [I l jyufjyufxif xifxif xif &S d&S hcJcJyg ygonf? yÉdyuQ yuQrsm; vnf; w+cdrfrf;+cd ;+cdr;jzpf ;f jzpf hcJcyg yJ gonf? 1990 a&G;aumuf ;aumuf GyJy +yD J +yD;onf ;onf h aemuf aemufwG wGium; u f m; txufyg ygyÉdyuQ yuQa[mif a[mif; rsm; r&S dawmh awmhyg yg? yÉdyuQ yuQtopf topfrsm; jzpfvm vm ygonf? topfrSm ta&ðcHjynf jynfaxmifpkpkbuf buf ES hifif jynfaxmif axmifpkpppf pk pfppfbuf buf. yÉdyuQ yuQ j jzpfyg ygonf? ta&ðcHjynf jynfaxmif axmifpkpbuf b k ufwG wifiG ppf f ppftk tyfyk pkpf ku&yf u&yfcHcH+yD; ppfrSrefeS o f nfhjynf jynfaxmif axmifpkpk buf bufwG wifiG ppf f ppftkyfypkpf qef q k ef ‹usifa&; a&; t"du tiftm;pk tm;pkrs rsm; tm;vk H;u &yfcHcyg yH gonf? ta&ðcH j jynfaxmif axmifpkpavm ak vm - jynfaxmif axmifpkpppf pk pfppf ppfavm avm jy\emonf ,ae@ ,ae@t dzk @ uGifi;quf ;f quftus tusq H;k jy\em jzpfvmyg vmygonf? Tjy\emrajyvnf Tjy\emrajyvnfor# or# ‚jynfaxmif axmifpkp jy\ k jy\em‛ ajyvnfrnf rnf r[k r[kwf wyg yf g? u&iftrs trsK;om; ;d om; tpnf;t¶k ;t¶k H; (KNU) u oD;jcm;wd ;jcm;wd kifi;jynf ;f jynf xl xlaxmif axmifa&; a&; twGuf u v_ f v_yfy&S&f m;cJ mS ;cJ honf onfrmS 1947 uwnf;u jzpfonf onf? 1949 usrS vufeuf eufuk u difik wd w f kuf u d GyJyf J wk wk duf u hcJcf onf o J nf? ,cktxd txd wk wk duf ufaeqJ j jzpfonf onf? f vGwf wvyf v f yfa&;tzJ a&;tzJ G @ (KIO) wd @ k u 1960 ckESEpfpS f ‚cJ GxG xuf u G a&;‛ af &;‛ ud k &S &Srfr;jynf ;f jynf vG vGwf wvyf v f yfa&;wyfrawmf rawmf ( SSIA), ucsi vG w0k duf uuvk u f vkyfy hcJcf onf o J nf? 'Drdr kua&pD u d a&pDacwf r[k r[kwf wI f vufeuf eufuk u difik wk w f duf u k GyJyf uk u J dk wef;+yD ;+yD; vkyfy hfcJ&onf &onf? olwd w @ kd ,ck ‚+id ‚+idrfr;tzJ ;f tzJ G @‛ rsm; jzpfae+yD ae+yD? oD;jcm;wk ;jcm;wk difi;jynf ;f jynf aºu;a=umfoH orSrH mS vGwf wvyf v f yfa&;r&rD a&;r&rDumv umv jynfaxmif axmifpkpk rzJ rzJ G @ru D aºu;a=umfoHjzpf jzpfI/ GcJxG xuf u G a&; af &; aºu;a=umfoH orSrH mS jynfaxmif axmifpkp GkzJz @J +yD;umv ;umv aºu;a=umfoH o jzpf H jzpfonf onf? umvcsi;rwl ;f rwlI aºu;a=umfoH orwl rH wljcif jcif; jzpfonf onf? tESpfpom& o f m& rSm twlwl wjl zpfonf onf? ‚oD;jcm;wd ;jcm;wd kifi;jynf ;f jynf‛ ES hifi ‚cJ f ‚cJ GxG xuf u G a&;‛ f a&;‛ uk d aºu;a=umf aºu;a=umfv# v#i rk f rkcscsvrs rl sK;a&;tvH ;d a&;tvH xl xl&onf &onf? 1949 wGifif KNU u u&if vlrs rsK;a&;tvH ;d a&;tvH xl xlonf onf? 1960 ckESEpfpS frs rsm;wGifif r;vl ;f vlrs rsK;a&;tvH ;d a&;tvH/ KIO u ucsivl v f rs rl sK;a&;tvH ;d a&;tvH xl xl hc=uonf J=uonf? u&if h awmf awmfvS vefeS a&;/ af &;/ &Srf;awmf ;awmfvS vefeS a&;/ af &;/ ucsif SSIA u &Srf awmfvS vefeS a&; af &; [kajym=uonf ajym=uonf? ae0if; atmif}uD; ppftk tyfyk fpkpu k Armvlrs rsK;a&;tvH ;d a&;tvHxl x+yD +l yD; ‚jynfaxmif axmifpkp ròyuJ k ròyuJ Ga&;‛ a&;‛ aºu;a=umfonf onf? xk dok o d@k jzif zqyv h zqyv u wzuf/ Auy/ jynfol o @l &abmf aJ bmf/ awmfvS vefeS onf o f nf hArmh Armhwyf wyfrawmf rawmf wd wd @ k u wzuf j jzpfaeonf aeonf h vl vlwef wef;pm;a&;jynf ;pm;a&;jynfwG wGi;ppf ;f ppfwG wGifif vlrs rsK;a&;jynf ;d a&;jynfwG wGifi;ppf ;f ppfyg yg a&mpGuf uvmcJ v f mcJ honf onf? TwGifi zqyvOD f zqyvOD;Ek ;Ekt dpk;&u ;&u ‚a&mif Hpkp aomif k aomif;us ;use;ol ;f ol‛[k ‛[k ajymonf ajymonf? uGefjrLepf ys ysuf OD;od ;odefe;az(jrif ;f az(jrif h) u tm;vk H;u ;u tm;vk H; uk d wk wk duf uaeonf af eonf h ¶_ ¶_yfy¶_¶f yfy_ faxG;axG ;axG;jynf ;jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf [k [k ,l ,lqonf qonf?
vlrs rsK;}uD ;d }uD;vnf ;vnf;jzpf ;jzpf/ Ekifid fia&; aH &; tm%mvnf; d&Sol ou l wyef;omrnf ;omrnf? u|efawmf awmfwd w @ kd w dkifi;jynf ;f jynfwifiG vl f vlODO;a&pk ;D a&pkpkpayg ak ygi;. ;f . 68µ u Armvlrs rsKd;jzpfonf[k [ qk k qk donf onf? &Srfr;u ;f u 9µ / u&ifu 7µ / &ck difif 4µ / w¶kwf w 3µ/ f 3µ/ rGefef 2µ 2µ / ukvm; vm; 2µ ES hifi tjcm;vl f tjcm;vlrs rsK;rs ;d rsm; 5µ [k qd konf onf? (tar&duef uefxk xwf w k ES f ESpfpcscf sKyf Time Almanac 2000 rS)
jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf pjzpfpOf pOfu zqyv tpd k;&. ;&. wyftif tiftm;rS tm;rSm atmufyg ygtwd ki;f jzpfonf onf?
pOf
wyftrS trSwf wf
vlrs rsK;tvd Kd ;tvd kuf ufyg0ifr_r_
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
trSwf w (1) f (1) bm;rm;±d kifiz,f zf ,f trSwf wf (2) ? trSwf wf (3) ? trSwf wf (4) ? trSwf wf (5) ? trSwf wf (6) ? trSwf w (1) f (1) u&if±d± kdifz,f z,f trSwf wf (2) ? trSwf wf (3) ? trSwf w (1) f (1) ucsif±d± kifid z,f zf ,f trSwf wf (2) ? trSwf w (1) f (1) csif;±d ;±d kifiz,f zf ,f trSwf wf (2) ? trSwf w (4) f (4) bm;rm;&,f*s *srif rD hif csif;awmif ;awmifwyf wyf&if &if;
Arm (ppfykykvd vyfyd fwyf wyf) u&iftrs trsm;pkESE hifiS tjcm;vl f tjcm;vlrsdK;pk K;pkrs rsm; Arm (rsdK;cs K;cspArmh Af rmhwyf wyfrawmf rawmfrSr vmonf S vmonf) Arm ( ? ) Arm ( ? ) Arm ( ? ) u&if (t*F (t*Fvdyfywyf w f yfrSrSvmonf vmonf) u&if ( ? ) u&if ( ? ) ucsif ( ? ) ucsif ( ? ) csi;f ( ? ) csi;f ( ? ) a*:&cg; (OD;wif ;wifxÉfÉG &vd &f vd kuf uonf o f nf h t*Fvd vyfyd tarG t f arG) csi;f (t*Fvd vyfyd vuf v f ufus usef)
ppfwyf wyfuk u d OD k OD;pD ;pD;aeol ;aeolrs rsm;rSm ppfODOD;pD;cs ;csKyf prpf'G'efeG f; 'k ? apm=um'k;d avwyfODO;pD ;D pD;cs ;csKyf D&S;¶_ ; d¶_; a&wyfO;pD ;D pD;cs ;csKyf cifarmif armifbd b kd ajrmuf dykyifik ;wk ;f wk difi;f ae0if; awmif dykyik f;wk ;wk difif; atmifoif oif; trSwf w(1) (f 1) wyfr[m r[m apmcspcif cf if a&;csKyf ausm0if 0f if; axmufcscsKyf apma'gefeDeD txufyg ygpm&if;uk ;uk=d unf hv# v#if trs trsm;pk}uD }uD;u ;u ‚ocif}uD }uD;wyf ;wyf‛ (t*Fvdyfywyf w f yfud u k e,f d e,fcsc @sJ qef ‹usia&;orm;rs af &;orm;rsm;uac:wJ h emrnfajymif ajymif ) ) rSvmolrs rsm; jzpfonf onfuk u d awG k awG @&rnf? umuG,f ,a&;0ef af &;0ef}uD }uD;uawmh ;uawmh Ak dAkvf vvuf v f uf smjzpfonf onf? 1948 rwfvwG vwGifi zq f zq - qk d&S&,f , S t f dpk;&u uGefejf rLepfacs acsrefe_ ;a&; ;f a&; qk H;jzwf ;jzwfcsucscf sonf? vufawG awG @ppfqif qifa&;vk a&;vkyfyol o f u l txufyg yg ppfODO;pD ;D pD;tzJ ;tzJ G @E hSifiwyf w f yfrs rsm; jzpfonf? wyf&if &if;tm;vk ;tm;vk;uk ;H uk d rok rok H;Ek ; dEkifiygyf g? rsKd;cspfArmh Armhwyf wyfrawmf rawmfrSrvmaomwyf Svmaomwyfrs rsm;wGifi uG f uGefejf rLepfbuf bufyg yg+yD; awmck dol o dckcl konf? qd k&S&,f , S vpf v f pf wyfrSrL;rs LS ;rsm;u uGefejf rLepf acs acsrefe_ f;a&;vk ;a&;vkyfy&ef &f ef wuf wufºuaomf ºuaomfvnf vnf; wyfom;wyf om;wyf=uyftrs trsm;pkuk u dk trdefe @f ay;Ir&? epfESE hifiS fvpf vpf yÉd yÉdyuQ yuQwG wifiG f =um;aeolu trsm;pk}uD }uD; jzpfonf onf? (owif;pmrs ;pmrsm;u uGefejrLepf jf rLepfu ‘epf dk ‘epf’ qd k&S&,f , S vpf v f pfuk u d ‘vpf k ‘vpf’ [k a&;=uonf a&;=uonf?)?) ajraus;&Sifi;wG ;f wGififvl v}uD }l uD;vk ;vkyfy&if &f if; um;arSmuf mufuG u,f , G vG v f efeG o f Gm;aom m;aom yJclc;jynf ;l jynfo @l &Jabmf abmftrwfa[mif a[mif; wyf&if &if;rS ;rSL;L; Adkvf vwif w f ifatmifu ol ‚‘epf’ 0g'uk d róuuf róuufbl b;?;l ? ‘vpf’uk ’uk dawmh awmh rk rkefef;w,f ;w,f/ awmrck dbl b;l - jynfwG wGi;ppf ;f ppfvnf vnf; róufuf ubl b f ;‛ ;l ‛ [k ajymonf ajymonf? xk doabmxm; oabmxm; d&Sol rsm;onf?
;u ppfODO;pD ;D pD;tzJ ;tzJ G @u dykifi dykyf ifik dfEkEifik EdEf kdifi cd f cd kifif;Ek ; dEkifi ok f ok H;Ek ; dEkifiaom af om wyfrs rsm;rSm ‚ocif}uD;wyf ;wyf‛ rS vmol vmolrs rsm; jzpfonf onf? olwk w d @k u t&if uwnf uwnf;u ;xefwmu wmu txufatmuf atmufquf qufqH qa&; aH &; tqifajy+yD ajy+yD;om; ;om; jzpfonf onf? trdefe @f emcHonf h ‚a=u;pm;‛ ‚a=u;pm;‛ pdwf w d&S&f +yD +S yD; jzpfonf onf? xk dpdpwf w d xuf x f uf yk dyk+yD +yD;j ;j yif;xef ‚vufpm;acs pm;acsa&;‛ pdwf w"mwf "f mwf j jzpfonf onf? ‚vufpm;acs pm;acsa&;‛ pdwf wrSrf mS t*Fvd vyfyd fxm;cJ honf onf h ord ord kifi;tarG ;f tarG j jzpfonf onf? tjynfhtpk t HpkajymrS ajymrS &S &Sifi;rnf ;f rnf? 1942 ckESESpfpu f *syefxk x;ppf ;kd ppfa=umif a=umif h t*F t*Fvd vyfyd GfzJz @J ay;xm;onf hwyf wyfrs rsm; wyfys ysuf onf onf? tenf;pk ;pk Ak dAkvf v t=uyf f t=uyfwyf wyfom;rs om;rsm; td dENE,yg , N ygom;onf mG ;onf? trsm;pk}uD }uD;u ;u vufeuf euf ,l ,l+yD +yD; wyfajy;rs ajy;rsm; jzpfoG om;onf mG ;onf? rdrdwd w @ kd . Zmwd&yf &yf&G&mG jyef=uonf =uonf? wyfajy;rs ajy;rsm;rSm u&if/ ucsif/ csi;rs ;f rsm;jzpfonf onf? (t*Fvd vyfyd fu &ck difi/f rGefe/f Armrsm;ud kr,k r,k HI aoewfay;ruk ay;ruk difi 0H f h0H/ ppfom;vk om;vkycGcf hifiG ray;? rf ay;? 6 vufr toGm; m; d&Sonf onfh "m;ajr‡mif mifud u kyif yd if ud ud kificGcf hGiray;? rf ay;? ykefeuef u f ef vG vGefe;Ijzpf ;f Ijzpfonf? u&if/ ucsi/f csi;rs ;f rsm;rSm ‚omoemtppftrS trSefe‛f c&pf,mef ,mefbmom bmom wGifif; oGwf woG o f ifiG ;+yD ;f +yD;vnf ;vnf; jzpf H¶k¶rk u a&S;acwf ;acwf a[mif a[mif;wrf ;wrf;w+yD ;w+yD; ‚rif;avmif; olykyefek ‛f vkyfyp&mvnf pf &mvnf; ta=umif;r&S ;r&S d? xk d @a=umif h ,k ,k Honf onf? aoewfay;ud ay;ud kifi h0H0f Honf onf?)?) t*Fvd vyfyd tk t f yfyk fpdp k;r_ ;d r_ wnf wnf+id +idrfraev# af ev#i jy\emrjzpf f jy\emrjzpf dEkEifik yg yf g? ok d @aomf *s *syefxd x k;ppf ;d ppf a=umif h t*F t*Fvd vyfyd ftk tyfyk dpkpf ;r_ ;k r_ r¶_ r¶_rvS rvS usq Hk;onf ;onf? *syefuvnf uvnf; Ak'<'bmomuk b < momuk d ckw H;vk ;k vkyfyonf o f nf? TwGifi t*F f t*Fvd vyfyd ‚ocif f ‚ocif}uD }uD;‛ ;‛ . c&pf,mef ,mefbmomES bmomESifif *s h *syef ‚rmpwm‛ ‚rmpwm‛ . Ak'<'bmom b < mom yÉdyuQ yuQºuxonf ºuxonf? Ak'<'bmom b < mom ud k;uG ;uG,f ,ol o f Arm/ l Arm/ rGefe/f &ck dififw @ kd . bDtd t kifid fat at (BIA) ESifi vuf fh vufeuf eufu kdifippf pf pfajy; ajy; xdyfywd w f kuf u d awG f awG @=uonf? *syefuvnf uvnf; ajr‡muf mufay; ay; onf? xk d @a=umif h u&if u&if Arm t"du¶k u¶k%f %;f jrpf0u| 0u|e;ay:wG ;f ay:wGifi jzpf f jzpfonf onf? taemufzs zsm; &ck dififbuf bufwG wifiG &cd f &cdifik uk f ukvm; t"du¶k u¶k%f %f; jzpfonf onf? ajrmufzs zsm;wGi &S f &Srfr;eD ;f eD ucs ucsi yÉd f yÉdyuQ yuQjzpf jzpfonf onf? &Srfr;jynf ;f jynfwifiG yavmif f yavmif ucs ucsif yÉdyuQjzpf jzpfonf onf? u&if Arm Arm t"d u¶k u¶k%f %;avmuf ;f avmufawmh r}uD;=uyg ;=uyg? u&ifArmt"d Armt"du¶k u¶k%f %;u ;f u vlae ae pdyfyaom faom u&ifArma&maES Arma&maESmaexk maexk difi=uaom =f uaom jrpf0u| 0u|e;ay:wG ;f ay:wGifijf zpfonf onf? ppfajy; rsm;ovkd bDtk t dik at fat rsm;onf? bDtd t kdifiatwG af twGi vuf f vufpm;acs pm;acsa&;pdwf w"mwf "f mwf jyif jyif;jyonf ;jyonf? od @ k jzif h tvG tvGefet f u|HawG awG vk vkyfyfonf? *syefuvnf uvnf; t*Fvd vyd fwyf wyfajy; acsr_efe;a&;uk ;f a&;uk d twif twif; tusyf vk vkyfy dfckcifik ;onf ;f onf? a'G;a&mOy'fa&m a&m 0ifar$ ar$ojzif ojzif h t"d t"du¶k u¶k%f %;}uD ;f }uD; jzpf hcJc&onf &J onf? u&ifArm Arm dEkifiiHif a&;acg aH &;acgi;aqmif f;aqmif}uD }uD;rs ;rsm;. tajrmftjrif tjrif}uD }uD;rm;r_ ;rm;r_a=umif a=umif hom om c%ES hi +yD f +yD;oG ;oGm;onf m;onf? bD'Dat at (BDA), (PBF) rsK;cs ;d cspArmh Af rmhwyf wyfrawmf rawmfwG wifiG f apm=um'k d;uk ;uk d &mxl &mxl;}uD ;}uD; ay;onf? (Armppftk tyfyk pkpf u k apm=um'd k;uk ;uk d aemif aemifwG wifiG vnf v f nf;ae&may; ;ae&may; onfu dk owd owdðyyg ðyyg?) u&ifArm Arm vlrs rsK;a&; ;d a&; t"d u¶k%f %;rS ;f rSm *syef ‚rmpwm‛ ‚rmpwm‛ acwfuwnf uwnf; u +yD;+yD ;+yD;ays ;aysmufays aysmuf j jzpf hcJc+yD +J yD; jzpfonf onf? ‚vufpm;acs pm;acsa&;pdwf w"mwf "f mwf‛ jyefvnf vnf dEkE;ºuvmonf k;ºuvmonfrSrmS t*Fvd vyd f ‚ocif ‚ocif }uD }uD;‛ ;‛ acwf jyef jyefa&muf a&mufvmIjzpf vmIjzpfonf onf? ppfajy;b0 ajy;b0 td dENE,wG , N wGifi aepOf f aepOf uyif uyif ‚vuf ‚vufpm;acs pm;acsa&;pdwf w"mwf "f mwf‛ud ‛ud k ppf ppfajy;bk ajy;bk&if &ifcHctpk t H dpk;&u ;&u arG;jrLay;aeonf ;jrLay;aeonf? bDtd t kdiata=umif fata=umif h acG acG;ajy;0uf ;ajy;0ufajy; ajy; touf vk vk ajy;cJ ajy;cJ h&onf &onfud u k tcJ d tcJraus raus? bk Habbm;rm; abbm;rm; opfuk ur`rk %D % ` /D bDtd t kpDpd a&eH aD &eHuk ur`rk %D % ` /D pwD;b&m;om;uk ;b&m;om;ukr%D % ` /D {&m0wDa&a=umif a&a=umif;uk ;ukr%D % ` ponf pD onf e,f h e,fcsc @sJ ukr`r%D % ` rs rD sm;rS Armpum;wwf t*F t*Fvd vyd f ocif ocif}uD }uD;rs ;rsm; td dENE,a&muf , N a&mufrSr ppf S ppfAdA kvf v d rs rf sm; jzpfae=uonf ae=uonf? Armhta&;u| ta&;u|r;us ;f usiol o f rs rl sm; vkyfyfae=uonf? t*Fvd vyd fuzJ u GzJ@aom ucsif vJ vJADA;wyf ;D wyf/ tar&duef uefuzJ u GzJ@aom ucsif &d &drfr;*s ;f *sm;wyfwd w @ kd .Ad kvf vrs rf sm; vkyfae=uonf ae=uonf? ppfawmh awmh rwd rwdkuf uwwf w f wf=uyg =uyg? od @ k aomf axmuf axmufvS vrfrS ;a&;/ ;f a&;/ pdwf w"mwf "f mwfppf ppfqif qifa&;/ a&;/ odrfr;yd ;f yd kuf ufe,fajrtk ajrtkyfyfcscsKyfa&; a&; vkyfyief if ef;rs ;rsm;wGifif wm0ef wm0efcHcrs rH sm; jzpfae=uonf ae=uonf? Armjynf jyefa&muf a&mufv# v#i wd f wd @ k ArmocifawG awGeJe @J e,fcsc @sJ qef ‹usia&;orm;awG fa&;orm;awGuk u d ‚vS k ‚vSvS v}uD }S uD; vufpm;acs pm;acs=upd @ k ‛[k aoG aoG;xd ;xd k;ay;onf ;ay;onf? jrpf}uD }uD;em;od ;em;odrfr;aomtcg ;f aomtcg ‚ocif ocif ocif owf owf owf owf ‛ ‛ [k aºu;a=umf aºu;a=umf+yD +yD; 0if vmonf vmonf? wu,fvnf vnf; vufpm;acs pm;acsonf? a'ocHocif ocifrsrsm; tzrf;cH&onf? rEWav;/ av;/ a&$bd b k/d Hrk&G&mG a&mufonf onf txd txd xd xdtwk t k wkdifi;f vkyfyonf o f nf? zufqpf qpf awmf awmfvS vefeS a&;wG af &;wGifif bmrSrvk rvkyfy hcJcf aom aJ om aemif tcg tcg zqyvjynfxJ xa&;0ef aJ &;0ef}uD }uD;/;/ zqyv wJ Gbuf buftaxG taxGaxG axGtwG twGi;a&;rS ;f a&;rSL;L; vkyfyaom af om ocifomcif omcifonf onf vuf vufpm;acs pm;acsrcH&&ef &&ef a&$ a&$bd b k uajy;+yD d uajy;+yD; rEWav;/ av;/ ppfuk u difik ;f uGefejf rLepfyg ygw wG D wGif cd kvH v _ae&onf aH e&onf? ajrjyif tcs tcsKyfpcef pcef;rs ;rsm;wGifif vlxk xODOk ;vS ;D vS. twˆKy` Ky`wW w dwG w W ifiG vnf f vnf;aumif ;aumif;/;/ vif;,k ;,kefearmif af rmifarmif armif. aqmif;yg ;yg;rsm;wGifivnf v f nf;aumif aumif; ppfajrjyif csKyfaES aESmif mifcHc&aom &H aom ta=umif; a&;xm;onfud u k awG d awG @ dEkifionf o f nf? vufeuf eufu kid +yD f+yD; zufqpf qpfawmf awmfvS vefeS fa&; vkyfyaeol af eolrs rsm;uvJ Gv# v#if aeaom bDtd t kdiattm;vk af ttm;vk H; ppfóuacwf óuacwf e,f e,fcsc @sJ qef ‹usia&;orm; af &;orm; trsm; tjym; ppftcs tcsKyfwG wifiG tzrf f tzrf;cH&onf? ppfaq;ol aq;olrs rsm;rSm Akvf v d j jf zpfaeaom ukr`r%D % ` 0ef D 0efxrf xrf;rs ;rsm; jzpfonf onf? zufqpf qpfawmf awmfvS vefeS a&;om fa&;om r&S d v# v#i ‚vuf f ‚vufpm;acs pm;acs Gy}J uD;‛ wjynfvk v H;wG ;k wGifif ay:rnfrSrmS aocsmonf? dAkvf vfatmifqef qef;uk ;uk ta&;,l d ta&;,l dzkz @k vkyfy hcJcf Jao;onf ao;onf? awmifiliwG w l ifiG e,f f e,fcsc @sJ awmfvS vefeS a&;acg af &;acgif;aqmif ;aqmif u&if u&ifeDeDvl vrs rl sK;d apmoef;wif tzrf;cH ;cH&onf &onf? vlxk xtk t k Hºu ºk u vmrS j jyefv$ vwf w $ fay;onf? HykpHpa[mif aH [mif;twd ;twdifik ;f tkyfy dfpkp;&ef ;k &ef jyef jyef0ifvmaom vmaom t*FvdyfyrSrf Sm 19 &mpk t*F t*Fvd vyfyd r[k f r[kwfawmh awmhyg yg? r[kwf w dEkEf ik awmh fawmhyg? xd @ k a=umif h vGwf wvyf v f yfa&;ay;&onf a&;ay;&onf? zqyv uk d tm%mtyf tm%mtyf&onf &onf? vufpm;acs pm;acsc hGifir&cJ rf &cJ h? vufpm;acs pm;acsa&;pdwf w"mwf "f mwf oGifi;ay;xm; ;f ay;xm; cH&aomol &aomolrs rsm; qwfwiH w hiH hiHjzpf us usef&pf &pfonf onf? jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf jzpfvmaomtcg vmaomtcg vufpm;acs pm;acsc hifiG f &oG &oGm;yg m;ygonf? Armwyf&if &if; rsm;u rwufrºujzpf rºujzpfaeaomtcg aeaomtcg u&if ucs ucsif wyf&if &if;rs ;rsm;u zqyvtpk d;&cd ;&cdifik ;wd ;f wd kifi;f vkyfy=uonf =f uonf?
olwk w d @k w kuf u d onf o f nfrSrmS jynfaxmif axmifpkp ròyuJ k ròyuJ Ga&;twG a&;twGuf u r[k f r[kwf wyg yf g? rqif JE$E$vk v du k f &aom &aom vufpm;acs pm;acs GyJu dk vk vkyfyf=ujcif =ujcif; jzpf onf onf? vufpm;acs pm;acs Gyuk u J d uG k uGefefjrLepfrs rsm; tay:om oJ}uD }uD;rJ ;rJ}uD }uD; vkyfyf=uygonf? zqyv (bDtk t difik fat/ at/ yDbD btuf t D ufzfz ) f ) wckvk v H;ud ;k ud k rvkyfy dEkEf kifiv# v f #i uG f uGefejrLepf jf rLepfrs rsm;tay: vkyfy&f enf;ovm;qd ;ovm;qd k+yD +yD; vkyfyf=uygonf? ppfqif qifa&; a&; trdefe @f ay;yk Huvnf uvnf; jzpfuwwf uwwfqef qef;ay;jcif ;ay;jcif; jzpfonf? zqyv tpk d;&u ;&u qd k&S&,f , S vpf v f pfrs rsm;ay;onf howif owif;uk ;uk d tajccHum um ‚uGefejf rLepf&G mrs mrsm;‛ [k owf owfrSrSwf wxm;aom x f m;aom awmifol ov,f v l ,form; orm; or*~ d&S&&m &S m &Gmrs mrsm;pm&if;uk ;uk d ppf ppfODO;pD ;D pD;Xmecs ;XmecsKyf od od @ k ay;onf? ppfODO;pD ;D pD;Xmecs ;XmecsKyfu xdk&G&mrs mG rsm;ud k cJ cJeDewH w D jzif jH zif h0d0 kifid f;jyxm;aom ;jyxm;aom ajryk Htyf tyfum um u&if/ ucsif/ csi;/f;/ a*:&cg; wyfrs rsm;ud k ppf ppfqif qifa&; a&; vkyfycdcf kifid f;jcif; jzpfonf onf? vkyfycscf sif&mvk &mvkyfycGcf hifiG fay;vk ay;vk duf ufaom ppfqif qifa&;trd a&;trdefe @f jzpfonf onf? vufpm;acs pm;acsa&; pdwf w"mwf "f mwf jyif jyif;jyaomwyf ;jyaomwyfrs rsm;u rD;uk ;uke ,rf f ,rf;uk ;ukefef =urf;onf ;onf? csi;wyf ;f wyfrs rsm;u (bDtk t difik atacwf f atacwf &ef &efòif òif;r&S ;r&SI) I d ) 0wfaus auswrf;aus vkyfyonf o f nf? a*:&cg;wyfrsm;uawmh ppf ppf pnf;urf ;urf;twd ;twd ki;vk f;vkyfyonf o f nf? a*:&cg;wyf/ csi;wyf ;f wyfESE hifiS &if f &ifqk q difik f&aom&Gmrs mrsm; oufom om onf? u&ifucs ucsiwyf w f yfrsm;ESififawG ah wG @aom &Gmrs mrsm; jymusonf? vlawG awGtowf towfcHc&onf &H onf? tv,fArmjynf ArmjynfrSr&G&S mrs mG rsm;/ txufArmjynf ArmjynfrSr &G S &Gmrs mrsm; roufom=uyg om=uyg? tukefe d¶_¶f @_ tukefeowf o f wf ppf ppfqif qifa&; a&; a=umif h {&m0wDwa=umwG wa=umwGifi [d f [d kwajymuf wajymuf 'D 'Dwajymuf wajymuf rD rD;cd ;cd k;zk ; Hzk;um ;um aoG;!D ;!D ‡eHe @H vrfr$ f;cJ ; hcJonf onf? rdefe;rrs ;f rrsm; ysKdys ysKdtd t ktd t d kd rk rk'd'efed f;us ;us hicHcf &onf &H onf? tedXm¶k Xm¶k Hrs rsm;ud k tus tus,frcs rcs @J csifawmh awmhyg yg? &Jabmf abmfaemf aemfqd q kifid ;. ;f . rdrdrud u d k,f , d ud u f k qef d qef;ppf ;ppfcscsujzif jf zif h ed ed*k*k;cs ;H csKyfyg ygrnf? (uGefejrLepf jf rLepf yg ygwD 0ifvd v kol o d wd w l kifid ;f rdrdrwG w d ifiG d&S&f hcJcS aom aJ om rSm;,G m;,Gifi;f onf h tawG tawG;tac:rs ;tac:rsm;uk d yg ygwDod o @ kd Hyktyf tyf &yg &ygonf? qef;ppf ;ppfcscsu wif f wif&yg &ygonf? Ad kvf vaemf af emfqk q difik ;rS ;f rS r[kwf wyg yf g?) &Jabmf abmfaemf aemfqd q kifid ;u ;f u ArmawG tay: tay: vufpm;acs pm;acscsifaewmeJ @tawmfyJy/J Armtpd k;&u ;&u ArmawGowfcdc kifid ;/;f / Arm&GmawG mawG rD rD;¶d ; _¶d @c kifid f;awmh xifwk w difik ;}uJ ;f }uJ vuf vufpm; pm; acs hcyg yJ gw,fwJ w hJ? xd kpOf pOfu +Adwdo# o#ppfrpf&S&ifiS df&onf o S nf? Ektuf tufwvD wvDpmcs pmcsKyft& t& d&Saejcif aejcif; jzpfonf onf? ‚vufpm;acs Gy‛J wGifif ol ol @ajc&mvuf&m &m rnfr# r#ygrnfuk u d u| k u|efawmf awmfrod rodyg? ae0if; - atmif}uD }uD;odyg ygvdrrnf rfh nf? olwd w @ kd u bmr# rajym=u/ ra&;=uyg ra&;=uyg? ajymolwOD wOD;awmh ;awmh &S d&Syg ygonf? ppf rpf&S&ifiS fta=umif ta=umif; r[kwf wyg yf g? ‚tm;vk H;owf ;owf tm;vk tm;vk H;¶_ ; d¶_ @‛ ay:vpD &S d&S hcJcJonfqk q do k nfu k 0ef d 0efcHcjcif jH cif; jzpfyg ygonf? =opa=w;vswifiG tajccs f tajccsaeaom armifatmif atmifrs rsK;qk ;d qk dol ou l pmwrf;wck ;wck ðypk ðypkonf? xd ktxJwG wifiG tar&d f tar&duef ueftajccs tajccs Ad kvf vcscf spòrif fòrif.ajymqk .ajymqk dcscsurs rf sm; ygonf? Ad kvf vfcspòrif òf rifu Ad kvf vvuf v f uf smud k wyf wyf rawmfwck wckvk v H;uk ;k uk d u&if u&ifawG awG tk tkyfyfpDp;ae+yD ;D ae+yD/ u&ifwyf wyfawG awGu Arm&GmawGuk u rD kd rD;avmif ;avmif wk duf uoG o f ifiG ;ae+yD ;f ae+yD/ tm;vk H;owf ;owf/ tm;vk H;¶d ; _¶d @ vkyfyae+yD af e+yD[k [wd w k kifid a=umif af =umif;/;/ Ad kvf vvuf v f uf smu u&if awG awGbuf bufu umuG,f ,a=umif af =umif; a&;xm;yg onf? Ad kvf vfcspòrif òf riftajymt&qk tajymt&qk dv# v#i f - uGefejf rLepfawG awGxH xrSrH od S odrfr;qnf ;f qnf;&rd ;&rdonf onf[k [ qd k qd kaomvuf aomvufeuf eufrsm;rSm uGefejrLepf jf rLepfw @ kd . vufeuf euftppf tppftrS trSefers rf sm;r[kwf w/f vlowf owf rD rD;¶d ; _¶d @ vkyfyfcsiwk w f difik ;vk ;f vkyfyf+yD +yD; oufaojyonf aojyonf h taeES taeES hifi tjcm;rS f tjcm;rSvuf vufeuf eufrs rsm;uk d ouf oufaocH aocH ypPnf n;tj ;f tjzpf wif wifjyae=uwm jyae=uwm jzpfonf onf[k [ qk k qk donf? vlawG awGowf owf/ rD;awG ;awG _¶d¶ @d wmawmh awmif awmifol ov,f v l ,form;awG orm;awGu oufaocH aocHvd v hrd f rnf rnf? ; Ad kvf vfvuf smu xk dta&;wG ta&;wGifi Arm f Arm wyfrSrL;wyf LS ;wyfom;rs om;rsm;t=um; emrnfys ysu oG f oGm;onf m;onf? ae0if;uemrnf ;uemrnfaumif aumif;,l ;,lonf onf? ^m%frs rsm;+yD; aumufus uspaom af om OD;aus ;ausm+id +f idr;f pDrHra&;qJ aH &;qJ Gum um t+rJwrf wrf;cd ;cd k;xk ;xkyfy dckcf ;xnf ;k xnfESE hifiS f rd rdavh avh d&S&ol o S rvnf l rvnf¶_¶yfy_ f OD OD;od ;odefe;az ;f az (jrif h) ¶d kuful u;l onf h ‚vuf0J0JnD n!G ! D wf w G a&;‛ af &;‛ Zmwfvrf vrf;wG ;wGi ae0if f ae0if;onf ;onf vuf vuf0J0JnD n!G ! D wf w G a&; af &; acgi;aqmif ;f aqmif }uD }uD; jzpfoG om;onf mG ;onf? vuf0J0nD n J !G ! D wf w G a&; af &; ‚wyfrawmf rawmf 9 9 OD;aumf ;aumfrwD rwD ‛ ‛ wGifif 1? ae0if; 2? Ad kvf vaZ,s af Z,s 3? Adkvf v&J&f xG x J ÉfÉG f 4? Adkvf vcscf spòrif fòrif 5? Ad kvf vwif w f ifODO;D 6? Ad kvf vwif w f ifarmif 7? Ad kvf vxG x f eG f;pd ;pdefef 8? Ad kvf vaomif af omif;=unf ;=unf 9? Ad kvf vapmxG af pmxGefef;pdefewd w f @dk yg=uonf[k [ qd k qd konf onf?
xd k (9) (9) OD;ud ;ud k owd owdðy=unf ðy=unf hap ap csionf o f nf? olwd w @ kd aemufa=umif a=umif;awG ;awGa&;v# a&;v#i &S f &Snf naevd af evd hrfrrnf rf nf? qd k&S&,f , S vpf v f pfemrnf emrnf xG xGuf ufae ol wa,mufr#r#ryg/ ,ckwavm vlajymrs ajymrsm; onf h (vljzLrs jzLrsm;u yd kajymonf ajymonf h ) ) wyf&if &if; (4) uvl wa,muf wa,mufr# r# ryg? olwd w @ kd u qd k&S&,f , S vpf v f pfawG awGjzpf jzpfaeI aeI rygjcif; jzpfonf onf? ae0if;u ;u ajrmuf dykyifik ;wd ;f wd kifi;rS ;f rSL;L; taeES hifiyg yf gjcif; jzpfonf onf f/ wyf&if &if; (4) udk,f ,pm;vS pf m;vS,f ,r[k rf [kwf wyg yf g? Ad kvf vaZ,s af Z,su ppfOD;pD ;pD; (y) tjzpf ygaejcif; jzpfonf onf? usefvl vrs rl sm;u wyf&if &if; (3) rS 3 3 a,muf/ wyf&if &if; (6) rS 2 2 a,muf/ wyf&if &if; (5) ES hifi wyf f wyf&if &if;(1) ;(1) rS 1 1 a,mufpD jzpfonf onf? wyf&if &if; (4) ryg? OD;aus ;ausm+id +f idrfr;u ;f u yg;onf? vnf onf onf? ae0if;uk ;uk dyJy yg J ygaeaponf? ‚epf‛ uk d oH oHa,mZOf a,mZOfw,f , G aeol af eolrsrsm;/ =um;aersm;ukyJdy vuf J vuf0J0xJ x J J xnf hay;onf ay;onf? twd kcscsKyfv# v#if Ad kvf vfaZ,s/ Advf v k &J&f xG x J ÉfÉG fw d @k awmcd k &onf? =um;aersm; Ad kvf vcscf spòrif fòrif/ Ad kvf vfwifODO;D ( NLD vwif w f ifODO;r[k ;D r[kwf w)/)f / Ad kvf vwif w f ifarmif armif NLD Ad kvf (jrwfxef xef)/)/ Advf v k aomif af omif;=unf ;=unf (wcg (wcgu uGefjrLepf)/)/ Ad kvf vapmxG af pmxGefe;pd ;f pdefewk w f d @k u dk (Ad (Ad kvf v aZ,s f aZ,su aemufaz;aygufuae uae umuG,f , a&;0ef f a&;0ef}uD }uD;ae&m ;ae&m awmif;onf ;onfqd q kaom ad om vkyfyZmwf Zf mwfjzif h) ae0if;buf ;bufom; om; jzpfoG om; mG ; aponf? dAkvf vfatmifqef qef;/;/ Ad kvf vvuf v f uf sm/ dAkvf vaZ,s af Z,spolrs rsm;rSm Auo (ausmif;om; ;om; or*~) A[k drSrSvmolrs rsm; jzpfonf onf? wyfwGifif; =oZm&S=uonf =d uonf? ae0if;vk ;vk d r[kwf w?f ae0if;ud ;ud k wif wifcscsifv# v#i Ad f Ad kvf vaZ,s af Z,su z,f dk z,f&rnf &rnf? if;rS ;rS wyf wyfrSrL;trs LS ;trsm;pkonf onfvnf vnf; e,f Auo Auo rsm; rSjzpf jzpf=uonf? Ad kvf vxG x f efeG ;pd ;f pdefef (tdrfrapmif af pmif hacwf acwf BIA. BDA. PBF twGif &efuefek òr@ òf r@awmf0ef 0ef) vd k or*~ or*~ qef qef ‹usia&; af &; orm; tenf;tus ;tusO;om ;f om ygonf? ae0if;uk ;uk d umuG umuG,f ,a&;0ef af &;0ef}uD }uD; ae&m tpdrfr;vd ;f vd kuf uay;v# af y;v#i atmuf f atmufajcu ajcu =unf=unf =unfjzLjzL jzLjzL d&Srnf rnfr[k r[kwf w?f xd @ k a=umif h yg yg;aom/ vnfaom aom OD;aus ;ausm+id +f idrfrf;u ;u OD;Ekuk u d t&if k t&ifqk q;pnf ;kH pnf;¶k ; H¶k;onf ;onf? OD;Ek ;Eku ae0if;uk ;uk d umuG umuG,f ,a&;0ef af &;0ef}uD }uD;ae&may;&ef ;ae&may;&ef aocs aocsm oGm;rS m;rS (OD (OD;Ek ;Ek. wmawpaeom;=unf h) oli,fcscsif; uGefejf rLepfys ysuf od odefe;az ;f az (jrif h) uk d tok tok H;cs ;csonf? ae0if;uk ;uk d umuG umuG,f ,a&;0ef af &;0ef}uD }uD; ae&m ay;csifv# v#i Auoa[mif f Auoa[mif; dAkvf vaZ,s af Z,s ud k t&if t&ifz,f z,f&rnf &rnf? Ad kvf vfvuf smuk dawmh awmh z,f z,f+yD;+yD ;+yD? xd @ k a=umif ‚vuf h ‚vuf0J0nD n J !G ! D wf w G fa&;‛ Zmwfvrf vrf;qif ;qifonf onf? ae0if;uk ;uk xd d xdyfywif w f if onf onf? wyfrawmf rawmf (9) (9) OD;aumf ;aumfrwD rwDwifiG yg f ygolrs rsm;rSm Ad kvf vxG x f efeG ;pd ;f pdeuvJ u f vJ Gv# v#if Auo Auo a[mif;rs ;rsm;csn;[k ;f [k qd qd kEkEkifid onf o f nf? ae0if;xuf ;xuf Ad Ad kvf vaZ,s af Z,sE hifiS yd f yd kIeD IeD;pyf ;pyf=uonf =uonf? Ad kvf vfaZ,su Auoa[mif; wOD;vnf ;vnf;jzpf ;jzpf/ ocifud u k,f , d awmf af wmf _rdrifid f; tzJ G @u wOD;vnf ;vnf;jzpf ;jzpfonf onf h OD OD;Ek ;Ekuk u d,k , k H,k , k Hk=unf =unf=unf =unf oGm;+yD m;+yD;ajymrd ;ajymrdonf onf? ae0if;uk dumuG umuG,a&; af &; 0ef}uD }uD; ae&may;v#if atmuf atmufajcu ajcu auseyf rnf rnfr[k r[kwf w[k [ f ajymrd k ajymrdonf onf? OD;Ek ;Eku d OD k OD; ausm+id +f idrfr;em;oG ;f em;oGifi;+yD ;f +yD;[k ;[kod ov# v d #i ajymrd f ajymrdrnf rnf rxif rxif? OD;aus ;ausm+id +f idrfr;uwqif ;f uwqif h ae0if ae0if; odoG om;aomtcg mG ;aomtcg ol @tuGuf uxJ x f 0if J 0ifoG om; mG ; +yDqk q do k nfu d ae0if k ae0if;od ;odonf onf? xk d @a=umif h Ad Advf v k aZ,s af Z,sE hifiS f ESpfpuk u f d,f , k =um;&S =f um;&Si;Ek ;f dEkifiyg yf gvsu r&S f r&Sifi;bJ ;f bJ (9) (9) OD;aumf ;aumfrwD rwDrs rsm;a&S @wifiG Ad f Ad kvf v aZ,s f aZ,su dk umuG,f ,a&;0ef af &;0ef}uD }uD;ae&m ;ae&m aemufaz;ayg az;aygufu fvrf vrf;ud ;ud k quf qufrubJ rubJ &yf &yfypf ypfvd v kuf u d onf f onf? oGm;awmif m;awmif;ol ;ol jzpf jzpfatmif atmif tyk tykyfycscf sonf? ‚vuf0J0nD n J !G ! D wf w G a&;‛ f a&;‛ Zmw dAkvf vfcspòrif òf rif.pmrs .pmrsm;/ jrwfxef xef. pmrsm;udk=unf hv#i Ad f Advf v k aZ,s af Z,s umuG,f ,fa&; 0ef}uD }uD;ae&mawmif;I ;I (9) OD;aumf ;aumfrwD rwD ysu&onf &f onf[ tcd k tcd kififtrma&;=uonf? dAkvf v aZ,s f aZ,su kdy,f y,f+yD +yD; ae0if;uk ;uk dol owd w l @dk opPmcH mcH =ua=umif =ua=umif; a&;onf? Tae&mwGifi ae0if f ae0if;. vkyfyfenf; uk d wifjyrS jynf jynf h Hpkprk nf? ol@woufwm wm vky hfcJconf o J nf henf enf; jzpfonf onf? ol @enf;uk ;uk d ol dckc;aoazmf ;k aoazmf!‡ ! denf e‡ nf;[k ac:Ek ac:Ek difionf o f nf? xd kenf enf;ud ;ud k ae0if ae0if;b,f ;b,fvk v dvk v k yfyk hfcJcovJ o J vJ qk qk dwmuk wmuk vuf d vufqk qyfyk vuf v f ufuk u difik fjy dEkifonf onf h ouf oufaocH aocHypP ypPnf n;f rqvXmecsKyf v# v#Kd@0Suf u zk f dzkifiwJ w f Grs rJ sm;wGi &S f d&Saeonf aeonf? (wpn u ork dif;0if ;0ifzdz kdiwJ fw Grs rJ sm;uk d &S &SmazG mazGvuf vufpazs pazsmuf jcif jcif; rðy&ef awmif;yef ;yefyg ygonf?)?) jzpf HykyrSrk mS - 1970 pkESEpfpS rs rf sm;twGifif; a¹c&Hoif oif;yif ;yif;tpk ;tpk HtnD tnD uawmf uawmfr,m;rs r,m;rsm;yg yk*H*ok o H d @k ae0if;xG ;xGuf uawmf af wmfrlronf o l nf? wnwGifif oD&d&ypP yd pP,m[d ,m[d kw,f w,fY uawmfrs rsm; twif; tzsif; 0d kifi;zJ ;f GzJ @pum;ajymae&mrS ol ol @ ta=umif;ajymaeoH ;ajymaeoH wpG wpGefe;wp ;f wp ae0if; =um;vk duf u&Iquf &f Iqufem;axmif em;axmif&m &m (uawmf wcs wcs @Kd rmS wcgu wuUok o dvf v k fausmif;ol ;ol wuo0if wuo0ifrs rsm; jzpfonf onf) 7 &ufZlZvd v l kifid ud u f pPpd uk P uk d ‚Ak dvf vcscf sKyf}uD }uD; rl;rl ;rl;eJ ;eJ @trdefe @f ay;wm‛ [k ajym=uonf ajym=uonf? ae0if;wk ;wkefev_ v f yfy_ oG o f Gm;onf? 'DudpPpv$ v P wf w $ xm;Ir&/ x f m;Ir&/ E_wf wydyf wf w d rSrf j S jzpfrnf rnf[k [ od k odvmcJ vmcJ honf onf? &efuk uek fjyefa&muf a&mufaomtcg aomtcg 7 &ufZlZvk v l difik ta&;tcif f ta&;tcif;wG ;wGifi wm0ef f wm0ef,l , ES l dESyfyfuG uyfyG hcJcf aom aJ om (toHv$ v hifi$ H¶k¶f cef ck ef;rrS ;rrSm ae+yD; vatmif af tmif}uD }uD;vm; ;vm; trdefe @f ay;cJ h=uaom) =uaom) dAkvf vrf SL;}uD L;}uD;tm;vk ;tm;vk H;uk ;uk d qif qif hac:onf ac:onf? ‚wuo taqmuftOD tODud u k òzcs d òzcs dckifi;wmig ;f wmigvm; - Ad kvf rif;wd ;wd @ k odor# pmeJ @a&;wif=u/ =u/ tck od od f y fr=umao;bl r=umao;bl;?;? aemif arhoG om;r,f mG ;r,f/ rif;wk ;wk d @ ruG,f ,r0S rf 0Sufa&;=u‛ a&;=u‛ [k trd trde @f ay; onf? ae0if;utm%m&S ;utm%m&S dol o atmif l atmif}uD }uD; uab;a&mufaeol aeol eD;&m"m;yJ ;&m"m;yJ a=umuf a=umuf=u =u rnfud u k ae0if d ae0if;od ;odonf onf? b,fvk v da&;=urvJ ak &;=urvJ qk dwmyif wmyif óuwG óuwGuf u+yD +f yD; jzpfonf onf? Ad kvf vapmjrif af pmjrif/h Ad kvf vvS v f [ S ef/ dAkvf vaus af usm dpkpf ;k pojzifh tm;vk tm;vk H;u a&;wifonf onf? trdefe @f ay;ol atmif atmif}uD;[k ;[k a&;=uonf? ppfAdA kvf v d rs rf sm;tm;vk H;uk ;uk d cs csn+yD +f yD; wkwf+yD +yD; jzpfaomtcg aomtcg rqvXmecsKyfwG wifiG oD f oD;oef ;oef @z kifdifz hifiG +yD +f yD; odrfrf;xm;cdifik ;onf ;f onf? xd kowif owif;ud ;ud k atmif atmif}uD }uD;u ;u ol @ enf;ES hifiol o f l odoG om;onf mG ;onf? ajz&Sif;cs ;csupmwrf pf mwrf; t&Snf n}uD }f uD;xk ;xkwf wonf o f nf? tawmfud u kd jynf jynf h Hpkp onf k onf? ord kifi;ES ;f ES hifi cs f cs+yD +D yD;a&;onf ;a&;onf? xk dpmwrf pmwrf;uk d atmif atmif}uD }uD;u ;u v# @Kd 0Suf u+yD +f yD;jzef ;jzef @onf? ol @ pmwrf;. ;. oabmtcsKyfrSrmS ae0if;onf ;onf pd pdwf wvd v f kuf u d rmef rf mefyg rqifrjcif rjciftrd trdefe @f ay;avh &S d&Sonf onf? olut+rJ ut+rJzmzmax;ax; zmzmax;ax; vkyfy&f onf? ae0if;ua'g ;ua'goES hi trd f trdefe @f ay;v#i atmuf f atmufajcu ajcu tcsdefeqJ q f Gxm;&onf x J m;&onf? pdwf w ajyoG f ajyoGm;v# m;v#ivnf v f nf; ajymvk d @q kdvk v d @k aumif; onf? ol @trdefe @f u k j d jyefzs zsuavh af vh d&S&onf o S nf? ,cifujzpf hcJonf onf h Oyrmrsm;vnf; a&;jyonf?
,ckud upPpd wG w P ifiG ae0if f ae0if;.trd ;.trdefef@u k Ak d dAkvf vaus af usm dpkpf ;u ;k u csucscf sif;vk ;vk duf uvk v f yfyk frdrI d ord kifif;0iftaqmuf taqmuftOD tOD}uD }uD; aysmufys ysuf oGm;&onf m;&onf[k [k qk donf onf? ae0if;ud ;ud k tjypf rwif rwifbJ b Ak J dAkvf vaus af usmpdpf kd;uk ;uk d w&m;cH w&m;cHvk vyfyk onf o f nf? atmif}uD }uD;&S ;&Sifi;wrf ;f wrf; ed H*k*;cs ;k csKyfwG wifiG f a[mpmwrf a[mpmwrf; wck a&;vd a&;vd kuf uonf o f nf? ‚ausmif;om;rs ;om;rsm;. t¶d k;wG ;wGefevd v f rfrd frnf rh nf ‛ ‛ [k qk qk donf onf? atmif}uD }uD;. ;. a[mpmwrf; aoG;xG ;xGuf uatmif af tmifrSrefeS onf o f nf? 1988 tk Hºur_ ºur_ onf onf t¶d t¶d k;wG ;wGefejcif jf cif; jzpfonf? t¶dk;wG ;wGefefjcif; onf wcsESED hSifir+ rf +yD; qufIwG IwGefefaevd aevd h frfrrnf rf nf? ae0if;/;/ atmif}uD }uD;aovd @ k t¶d k;aqG ;aqG; aomfvnf vnf; TudpPpays aP ysmufysufom;rnf mG ;rnf r[k r[kwf w?f wuo taqmuftOD tODopf opfuk u d j k jynfo @l aiGESE hSifi wnf f wnfaqmuf aqmuf dEkEifik aomtcg af omtcg ur`nf n;aus ;f ausmufjym;wck jym;wckjzif jzif h wuo wuo taqmuftODa[mif a[mif;. ;. ord kifi;uk ;f uk d armfuG uefeG ;f wif xm;&rnf xm;&rnf? wuo taqmuftOD tOD b,f b,fol o zs l zsufovJ ovJud upPpd Ponf onf ae0if ae0if;.aemufq Hk; rdefe @f cGefef;wG ;wGifiyif yf if yg ygaeonf? atmif}uD }uD;u ;u rnfok o d @k yif ‚,k H=unf =unfr_rwnf w _ nfaqmuf aqmufapOD apOD;‛ ;‛ ae0if;uawmh ;uawmh tcJ tcJraus rausa=umif; Trdefe @f cGefe;f u oufaocH aocHonf onf? q&mawmf}uD }uD;wyg ;wyg;. pum;uk d,l ,um u l m ‚atmufa&muf a&mufrSr quf S qufjiif jiif; =u‛ [k ajym&awmh ajym&awmhrnf rnf? umuG,f ,a&; af &; 0ef}uD }uD;cef ;cef @a&; Zmwfvrf vrf;u ;u ¶_yfyonf o f nf? OD;Ekuol uol. wmaw paeom;wGifif a&;om;cs a&;om;csut& t f & ae0if;uk ;uk d cef cef @rnf[k [k qk H;jzwf ;jzwfxm;+yD; jzpfonf onf? od @ k aomf jy'g jy'g;vd ktajymif tajymif;tvJ ;tvJjref jrefaom aom OD;Ek ;Ekonf onf pd pdwf wajymif af jymif;oG ;oGm;onf m;onf? ppfAdA kvf v d wa,muf w f a,muf. cg;rS aoewfuk u djrif jk rif+yD +yD; ighuk u dvuf v k ufeuf eufeJe @J tusyud u f k f id fwmyJ wmyJ[k [ xif k xifaeqJ aeqJ od odefe;az ;f az (jrif h) . ‚Ak dvf vfae0if;cef ;cef @rvm;/ Advf v k aZ,s af Z,s cef @ rvm; ud}uD }k uD;Ek ;Ek ok H;&uf ;&ufpOf pOf;pm;yg‛ [laom aom pum;=um;aomtcg a'gotd k;}uD ;}uD; aygufuJ u G oG J oGm;onf[k [ qd k qd konf onf? ok H;&uf ;&ufrvk rvk dbl b;l tckyJyajymr,f Jajymr,f/ b,fol o @l rS rcef @bl;[k ;[k j jzpfoG om;onf mG ;onf? OD;aus ;ausm+id +f idrfr;o,f ;f o,fxm;or# xm;or# oJxJ xa&oG aJ &oGefef j jzpf&onf &onf? OD;Ek ;Ekonf onf wmawpaeom; wmawpaeom; tzG hifiwG w f ifiG fyif yif ol ol @twGuf uuwk u f wkwf wus u f si;f wl;xm;+yD ;xm;+yD;a&;jcif ;a&;jcif; jzpfonf onf? pae aewuf zGm;rd m;rd @ k pdwf wwk w f onf o kd nf? aemufrSrwEk w S HEk @ HE @k aemifw &wwfonf onf[k [k a&;xm;onf? trSm;t,Gifi;f ajymrdvk vyfyk frdrv# v d #if ‚pdwf wwd w f kwwf w d wfvd v kd@‛ [k xk xkajcEk ajcEk difiatmif af tmif a&;xm;onf a&;xm;onf? armifarmif armif/ atmif}uD;/;/ wifaz az wk d @ tajrmufE hifiS cscf sefed f+yD +yD; tm%mawmif;wk ;wkefef; uawmh pae pae aewufom;}uD om;}uD; Zmwdrjy ygvm;? OD;Ek ;EkZmwd Zmwdu jywcsuf rjywcs rjywcsuf[k [ qk k qk d&rnf &rnf? Auocsi;rd ;f rd @ k Ad kvf vfaZ,su ,k H,k , Hk =unf=unf =unfvmajymonf vmajymonfud u k opP d opPmazmuf mazmuf rd rdaom aom OD;Ek ;Ekonf onf vd vdyfyjymrvk jf ymrvk hcJcH yg yJ g? xk d @a=umif h umuG,f ,a&;0ef af &;0ef}uD }uD; wm0efuk u d qd k qd k&S&S,vpf v f pf awG awGtm; tm; ray;bJxm;cJ xm;cJ honf onf? rEWav;/ av;/ ppfud u kifid ;f ppfqif qifa&;ud a&;ud k ol olud u k,f , d wd w f kifid ODOf D;pD ;pD;onf ;onf? ol @pmtkyfyfwG wifiG f ol ol @pGefe @f pm;cef;rs ;rsm;uk d Zmwf Zmwfqef qefqef qef a&;xm; a&;xm; onf? OD;0if ;0if;u ;u tazmftjzpf tjzpfom om yg hcjcif jJ cif; jzpfonf onf? rnfod o @ kd qkap ad p ae0if;onf ;onf u&if u&if wyf wyfrs rsm; awmcd kaomtcg aomtcg wyfwck wckvk v H;k ol @vufol o @l ajc vkyfy dEkEf ifik oG o f m;onf mG ;onf? ppfwyf wyf. eHygygwfwpf wpfae&mok ae&mok d @ a&mufonf onf? oJ}uD }uD; rJ}uD }uD;ppf ;ppfwd w kuf u d ae&aom af e&aom umvjzpfI eHyg ygw wpf f wpfonf tm%mod tm%modyfy}uD }f uD;onf ;onf? ,ae@v dk ppfod oyfyd rwk rf wkduf u&aomacwf &f aomacwfESE hSifi rwl f rwlyg yg? wyf &if &if; (4) rS vl vlrs rsm; ae0if;eH ;eHyg ygwwpf w f pfjzpfrSr ae&m& S ae&m& wGifius u f s,fvmjcif vmjcif;jzpf ;jzpfonf onf? Ad kvf v aus f ausmxif x f if/ Ad kvf vat;uk af t;uk d ponf ponfrs rsm; wyf=uyfrS Ak dAkvawG af wG jzpf jzpfvmonf vmonf? wyfrs rsm;t}uD; tus,f wk wk d;cs ;cs @J aecsefed jf zpfI &mxl;wk ;wk d;wm jrefonf onf? (wvufud u kifid wyf w f yfud u k ae0if d ae0if;enf ;enf; vkyfyf&a=umif;od ;odaeI aeI e0w - etz wyf awG awGw&=urf w&=urf; wd k;aejcif; jzpfonf onf) Armjynfta&; ta&; u|rf;us ;usiol o f [k [ l trnf k trnfcHcHae=uaom ae=uaom vljzLrs jzLrsm; (tar&duef uef/ t*Fvd vyfyd /f qG D'if 'if pojzif pojzif h a&;ae&v# a&;ae&v#i&S&f nf n S I f vG,f ,atmif af tmif vl vljzLrs jzLrsm;[kyJyok o J H;vd ;k vd kuf uonf o f nf) olwk w d @k u 1958 zqyv tuJ tuJ Ga=umif a=umif h ae0if ae0if; vlwG wGius u f s, jzpf f jzpfvmonf[k [ a&;=uonf k a&;=uonf? u|eawmf af wmfwd w @ kd 'Drdr kua&pD u d a&pDbufom;wcs om;wcs @Kd u ,k H=uonf =uonf? oHa,mif a,mifvk v duf u k =uonf =f uonf? r[kwf w yg f yg? 1948 uwnf;u ;u OD;aus ;ausm+id +f idrfr;wif ;f wifay;I ay;I wGifius u f s,ae+yD af e+yD? OD;aus ;ausm+id +f idrfr;rS ;f rSm OD;AaqG ;AaqGESE hSifirwl rf wl/ ol @u kdy*~*k K~ vf v dKd t& t f & =unf!d ! kaom ad om aemufvk vuf u kd ppf f ppfAdA kdvf vr&S rf d&S? ol @o drkifi;uvnf ;f uvnf; d&Szdz @dk rvG,f ,?f olutvk utvkyfyfxuf xuf tuG tuGuf uud u f k tav;xm; d tav;xm; onf? ae0if;uk ;uk d wif wifonf onfrSrmvnf mS vnf; qd k&S&,f , S vpf f vpf dAkAkvf vrs rf sm;. axmufcHccscH sujzif jf zif h wif wifjcif jcif; jzpfonf onf? ae0if;rS ;rSrwif rwifv# v#if wjcm;wifp&m vnf; r&S d? ae0if;wG ;wGififus,vmyk v f myk Hud u k=unf =d unf h? OD;odef;az(jrif ;az(jrif h) u vuf0J0acg aJ cgif;aqmif ;aqmif}uD }uD; tjzpfESE hifiS tm%mod f tm%modrfr;cd ;f cd kifif;onf ;onf? OD;baz ;baz (}uD;)u ;)u ;ausm+id +f idrfrf;u ;u OD;Ekud u kt,k t d ,k HoG oifiG ;+yD ;f +yD; ae0if;uk ;uk d vuf,macg ,macgi;aqmif ;f aqmif}uD }uD;tj ;tjzpf wd wd kifi;jynf ;f jynfuk u d k ‚u,fwif wif‛ dckifif;onf ;onf? OD;aus Ad kvf vvuf v f uf smae&m&atmif vk vkyfay;onf ay;onf? 0J - ,m omru OD;aus ;ausm+id +f idrfr;vk ;f vk vl d vluyif uyif tm;xm;&aomol tm;xm;&aomol jzpf jzpfvmaom vmaom tcg ae0if;rmewuf ;rmewuf Zmwd Zmwdjyvmwm jyvmwm rqef;?;? wyfrawmf rawmfu k cif d cifAs Asm;wd @ k 0ef}uD }uD;awG ;awG umuG umuG,f ,zdzf @ kd GzJ @xm;wmr[kwf wbl b f ;[k ;l [k ajym0H ajym0H h vmonf vmonf? 0ef}uD }uD;rs ;rsm;uk d vla&S a&S @ola&S a&S @ra&Smif mif } }udrf;armif ;armif;0H ; h0Hvmonf vmonf? 1948 wkef;u ;u trsKd;om; ;om; vkðcH HðcHa&;aumifpD (National Security Council) NSC GzJ @xm;onf? xd k NSC NSC ud k óu;uk difijc,f jf c,fvS v,f , S aeol af eolrs rsm;rSm prpf'G'Ge;/;f / OD;xG ;xGefe;vS ;f vSatmif atmif (ol (olu td dENE, N jyefr[k r[kwf w uif f uifaywk aywk difiaxmif af xmifjyef jyefjzpfonf onf? uGefejf rLepf yg ygwDu ‚uifaywd aywd ki‛f xJoG oifiG ;xm;ol ;f xm;ol ,l ,l*s *s &J D &Jabmf abmf. aus;Zl;a=umif ;a=umif h touf touf&S&ifiS vs v f su vG f vGwf wvmjcif v f mjcif; jzpfonf onf? olykyvd v k yd frif rif;}uD ;}uD; jzpfaomtcg aomtcg xd k,l ,l*s&J&D abmf aJ bmfud u k aus d aus;Zl; qyfyg yg&ap t}udrfr}ud }f udrfrajymaeo af jymaeo l j jzpfonf onf) tjcm;olrsm;rSm apm&S D;¶_ ; d¶_;/;/ apm=um'd k;ES ;ES hifi OD f OD;wif ;wifxÉfGÉfw @ kd jzpfonf onf? OD;wif ;wifxG xÉfÉG rSrf mS ppfwk w duf u k onf o f nf h tawG tawG ‹tñuHr&S r d&S/ od @ k aomf a*:&cg a*:&cg;wyfud u k ud d udifik xm;ol x f m;ol j jzpfonf onf?
xd k NSC ;cspfArmh Armh wyf wyfrawmf rawmfa[mif;rs ;rsm;jzif h zJ GzJ @pnf;xm;aom ;xm;aom wyf&if &if;tm;vk ;tm;vk H;uk ;uk d vufeuf eufðzwf ðzwf&ef &ef qk qk H;jzwf ;jzwfonf onf[k [k NSC u rsKd;cs armifatmif atmifrs rsK;pmwrf ;d pmwrf;u ;u qk donf onf? Ad kvf vaZ,s af Z,s/ dAkvf v&J&f xG x J GÉwd w f k@d u odom;onf mG ;onf? OD;od ;ode;az(jrif ;f az(jrif h)ud )ud k cs csO;uyf ;f uyf onf onf? aemufrSrS ae0if;uk ;uk dod orfrd ;oG ;f oGifif;onf[k [ qk k qk donf onf? wyfrawmf rawmfork o drkifi;jywd ;f jywd kuf uwck w f ckvk v;kH ar$aESmuf mufum um v# @Kd 0Suf upmwrf pf mwrf;rs ;rsm;zwf+yD +yD; pmwrf;ðypk ;ðypk dEkEifik aom af om =opa=w;vs trsKd;om; ;om; wuUod o kvf v d rSrf S ynm&S ynm&Sifiarmif af rmifatmif atmifrsrsKd;. a&;om;csuf jzpf jzpfonf onf? ,k Hoif o hifrSr, S Hk&ef &ef jzpfonf onf? armifatmifrs rsK;onf ;d onf =opa=w;vs =opa=w;vs ES hifif eD;pyf ;pyf[ef [ef&S&Saom ad om r[mAsL[m avhvma&;XmerS vma&;XmerS Ad Ad kvf vrSrf L;}uD LS ;}uD;od ;odr;aqG ;f aqG 1998 1998 wGifia&;onf af &;onf h pmwrf pmwrf;uk ;uk dyif yif ud ud k;um;Ek ;um;Ek difionf o f nf ud ud k awG@&onf? vlrs rsK;a&;tvH ;d a&;tvHud u kifid =uv# =f uv#i Arm f Arm vlrs rsK;}uD ;d }uD;tvH ;tvHud u kifid ol o f u l pm;oGm;rnf qk qk donf onfuk u d ord k ord kifi;ES ;f ES hifif,S ,OfOS f+yD +yD;a&;rS ;a&;rS vd vdyfyywf yf wf vnfrnf rnfjzpf jzpfI &Snf n&S&f nf n S ars af rsmarsm wifjy jy aejcif; jzpfonf onf? u&ifwyf wyfrs rsm;tm;vk H; awmck d aomtcg aomtcg ae0if;.uH ;.uHZmwm Zmwm twufqk q H;k umvjzpfonf onf? ae0if;ES ;ES hifiatmif af tmif}uD }uD; xk dpOf pOf uwnf;up+yD ;up+yD; wyfwck wckvk v H;uk ;k uk d cs csKyfu kdifi cJ f hcJonf? armifarmif armifu ok H @yef;jzpf ;jzpfaeonf aeonf? wyfrawmf rawmfud u k pd d pdwf weJef @J awmifrj rjypfrSrSm;eJ m;eJ @[ ajym0H k ajym0H hol o/l tar&duef uefxG xuf u G +yD +f yD; ‚tm%m [lor# or# ae0if;vuf ;vuftyf tyf‛ [k aºu;a=umf aºu;a=umf&J&ol o J atmif l atmif}uD }uD;onf ;onfvnf vnf; ae0if;ES ;ES hifitwl t f wl uH uHZmwmwuf Zmwmwuf hcJconf o J nf? armifarmif armif vG vGwf wvmawmh v f mawmh ae&maumif ae&maumif;&onf ;&onf? CIA .vlvnf vnf; vk H;vk ;vk H;jzpf ;jzpfoG om;onf mG ;onf? ae0if;uk ;uk d wae@ wae@tefwk wvmEd v k mEd kifirnf rf nf hol o jzpf l jzpfvmI vmI ae0if;u ;u jrefjrefðzwf ðzwfypf ypfjcif; jzpfonf onf? atmif}uD }uD;onf ;onf qd qd k&S&,f , S vpf v f pf ygwD. wJ Gbuf buftaxG taxGaxG axGtwG twGifi;a&;rS ;f a&;rSL; vkyfyae&mrS af e&mrS umuG umuG,f ,a&;XmetwG af &;XmetwGifif;0ef/ aemufppf ppfwyf wyfxJ x0if 0J ifum um ae0if;vuf ;vufaxmuf axmuf vk vkyfyonf o f nf? ae0if;tay: ;tay: atmif}uD }uD; oHa,mZOf a,mZOfb,f b,fwk wefek ;urS ;f urS rjywf rjywf hcJyg yg? zqyv tpk d;&u ;&u ae0if;/;/ atmif}uD }uD;wk d @u k 1949 d 1949 ZEM0g&Dtuk tukefe aemuf f aemufqk q H;xm;+yD ;k xm;+yD; wyf&if &if;topf ;topfrs rsm; GzJ@ap onf? xd kwyf wyfrs rsm;uk d BTF (Burma Territorial Force ) [k emrnf emrnfay;zJ G @&onf? ‚+Adwd wo# o d #ppfrpf rpf&S&ifiS ‛f . uef @uGuf ur_rf u _ dk aus ausmv$ v f m;&ef m$ ;&ef jzpf jzpf Hyky&onf &k onf? u&ifwyfrs rsm; awmck d+yD +yD;rS ;rS zJ GzJ @jcif; jzpfonf onf? t*Fvdyfyu f vufeuf eufra&mif ra&mif;bJ ;bJ yd ydwfonf onf? t*Fvd vyfyd fuyd uydwf wojzif o f jzif h tar&d tar&duef uvnf uvnf; ra&mif;/;/ 'kuQ uawG aQ wG @aepOf td td dEN, ae¶l;tpk ;tpk d;&u ;&u ulnD nonf o D nf? ukvm;vuf vm;vufeuf euf vk vk doavmuf &I &I BTF wyf&if &if; trsm;tjym;zJ G @E kifdifonf? ar*smatmif}uD }uD; ‚vJADA;Ad ;D Ad kvf vcscf sKyf‛ jzpfae ae onfuawmh uawmh cyf cyfapmapmu apmapmu jzpfonf onf? jynfxJ xa&;0ef aJ &;0ef}uD }uD;vuf ;vufatmuf atmufwG wifiG f vJ vJADAD; wyf&if &if; (18) &if;zJ ; GzJ @onfrmS 1948 {+yDwG wifiG j f jzpfonf onf? jynfol o @l &abmf aJ bmfyif yif awmrck awmrck dao;? ao;? jynfol o @l &abmf aJ bmfu Zlvk v difik us u f sr awmcd S awmcd k&jcif; jzpfonf onf? vJADA;wyf ;D wyfuk u d a'otajccH k a'otajccHum um GzJ @jcif; jzpfonf onf? yJclc;/;l / tif;pd ;pdefe/f zsmykH/ ajrmif;jr/ ;jr/ rtlyif yif/ [Hom0wD om0wD/ om,m0wD/ jynf/ o&uf/ yckuU uL/LU / ppfud u kifid f;/;/ a&$bd b k/d Hrk&G&m/ mG / xm;0,f/ [oFmw/ mw/ rif;bl ;bl;/;/ rdwˆ w Dvm/ v ˆ m/ awmifili pk l pkpkpayg ak ygi;f (18) c¶dkifitajccH t f ajccHum um GzJ @onf? uGefefjrLepf Le pf acsrefe_ ;a&;twG f;a&;twGuf u GzJzf @J onf h qd qd k&S&,f , S vpf v f pfwyf wyfppf ppfppf ppfjzpfonf onf? olwd w @ kd uvnf; vlwef wef;pm;&ef ;pm;&efòi;jzif òi;jzif h &uf &uf&uf &uf puf pufpuf puf rD rD;¶d ; _¶d @/ vlowf owf vkyfyonf o f nf? 1949 umvu rdwˆ w Dvm/ v ˆ m/ rEWav;/ av;/ ppfu dkifi;f ponfrs rsm;wGifif ol olw @ kd y acg J acgi;rmrmck ;f rmrmckcwk w H du k onf o f nf? csi;wyf ;f wyf&if &if;u ;u 0wfaus auswef;aus ;ausom ckcHconf o H nf? (pum;csyf? ord kifif;uk ;uk dcgcg;jzwfajymaeaom ajymaeaom wwfa,mif a,mif um; um; taemufwk w dik ;om;rs f;om;rsm;a=umif hom om qd k&S&,f , S vpf v f pfyg ygwta=umif Dta=umif; wifjyaejcif jyaejcif; jzpfonf onf? Armjynfqd q k&S&d ,f , S vpf v f pfyg ygw (Aqy) D (Aqy) uk d ae0if ae0if; (rqv) u ajrmif;xJ ;xJqJ q Gac: aJ c: oGm;+yD m;+yD; jzpfonf onf? olw d @k r&S dawmh awmhyg yg?) u&ifu vlrs rsKd;a&;tvHxl x+yD +l yD; wd kuaomtcg af omtcg ae0if;/;/ atmif}uD }uD;wk ;wk d @u ‚jynfaxmif axmifpkpk ròyuJ ròyuJ Ga&;‛ a&;‛ aºu;a=umfum um Armvlrs rsKd;a&;tvHv$ v hifi$ +yD +f yD; vlpkponf o k nf? BTF wyf&if;rs ;rsm; tvG,f ,wul w f ul GzJz @J dEkifonf onf? u&ifu u&ifvl vrl sKd;uk ;uk dom om pnf;¶k ; H¶k;Ekifdionf o f nf? u&ifESE hifiS td t f drfraxmif af xmifus uso tjcm;vl l tjcm;vlrs rsK;ud d;ud kyg yg pnf;¶k ; H¶k;Ek ; dEkifiODOf D;awmh ;awmh od odyfyfrrs rrsm; dEkifif/ vGefea&mu| af &mu|a&m Ha&m Armjynfvuf vuf d&vl v S ODOl D;a& oef; 50 ES hifiwG w f uf u G v# v f #i (tar&d f (tar&duef uef ES ESpfpcscf sKyfpm&if;t& ;t& u&if 7µ 7µ &Sdonf onfxm;+yD xm;+yD; wGuf uv# v f #i)f 3 oef;cJ ; GcJ &S d&Srnf rnf? u&ifESEifiS f td h tdrfraxmif faxmifus usors rl sm;uk d xnf xnf hwG wGuf uODOf D;awmh ;awmh 5 5 oef;xuf ;xuf ryk ryk ddEkEifik ?f u&ifwd w kifid ;uvnf ;f uvnf; ‚u&if hawmf awmfvS vefeS a&;‛ af &;‛ axmufcHc=uonf =H uonf r[k r[kwf w?f Armvlrs rsK;u d;u oef; 30 ausmf onf onf? ,ck etzu etzu 4 odefe;cJ ;f GcJ wyf wyfom; om; pkxm;Ek xm;Ek dififonfud u k =unf d =unf hyg yg? ¶d kifiz,f zf ,fay;Ek f difiv# v f #if ay;Ek difioavmuf o f avmuf xyf xyfpkpI&ao;onf I k &ao;onf? tm%muk difixm;ol x f m;oljzpfI vcray;Ek difirSrf Sm ryl&/ &/ 0gZ dD&S&aeoa&G aS eoa&G @ ay;Ek difionf o f nf? xrif; rau|; dEkifirSrf mS ryl&/ &/ v,form;awG orm;awG v,f v,f dpkpkuf u aeoa&G f aeoa&G @au|; dEkifionf o f nf? omrefvl vawG al wGom om iwfrnf rnf/ ppfom;riwf om;riwf? vlrs rsK;a&;tvH ;d a&;tvHud u kxl x d +yD +l yD; tòyif tqk difi wk f wk duf u=uv# =f uv#i Armppf f Armppftk tyfyk fpkpu k tompD;&rnf ;&rnf? etz.Armvlrs rsK;a&;pd d;a&;pdwf wu f KNU xuf jyif;xef ;xefonf onf? vlrs rsK;jcm;ES ;d jcm;ES hi td f tdrfraxmif af xmifðyv# ðyv#i ArmxJ f ArmxJu i,fpm&if pm&if; y,fonf? a':atmifqef qef;pk ;pk=unf =unfuk uyJykd J=unf =unf h? &if;ES ; DES;aomrd ;aomrdwf waqG af qG}uD }uD; r&ef b&ef b&efq dkif; (uG,f ,vG v f efeG f) u u|efawmf awmfwd w @ kd u dk wcguwGuf ucscf sujf yzl;I ;I vlenf enf;pk ;pk trs trsKd;om; ;om; wk d @. pOf;pm;yk ;pm;yk Huk u d uG k uGefejrLepf jf rLepfrsm;owdðyrd ðyrdjcif; jzpfonf onf? 1979 ckESEpfpS u f jzpfonf onf? ;& usdwf w0d0f kifid ;f aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJvk vyfyk onf o f nf? tay;t,lwnf wnf honf onf? oabmwlnD ncscD su (17) f (17) csuf (xif (xifonf onf) &onf? KIO - rqvtpd k;& tESpfpom&u o f m&u vufeuf eufcsa&; jzpfonf onf? KIO u rqv tajccHOya'uk d vuf vufc&rnf H&rnf? KIA zsu+yD +f yD; vufeuf eufrs rsm; tyf&rnf? aemufrSrpdpS ppf pd pf+yD +yD; tpk;&vk d;&vk Hxd xed f; wyftjzpf zJ GzJ @ay;rnf? vufeuf eufopf opf wyf wyfqif qif ay;rnf? rqv tajccHOya't& Oya't& dEkifiiHif a&; aH &; tzJ G ‹tpnf; &yfwnfcGc hifiG r&S f r&Sdojzif ojzif h KIO uk f acgif;aqmifwcs wcs @Kd u k ae&may;rnf d ae&may;rnf ponf ponf htcs tcsurs rf sm; d zs zsuay;&rnf fay;&rnf? ucsijynf jf ynfe,f e,f ‚jynf ‚jynfol o @l aumifpDp‛D wGifi acg ygonf[k [ rS k rSwf wrf donf onf? rnfr# r#txd tao;pd tao;pdwf woenf o f enf; qd kv# v#if KIO wGifi;rS ;f rS awmcd awmcd kausmif;om;rs ;om;rsm; twGuf uyif yf if yg ygonf? awmcd kroG roGm;rDu
aecJ h onf onf h twef twef;xuf ;xuf 2 2 qif haus ausmf+yD +yD; tatmif ay;rnf ay;rnf[k [ yg k ygonf? (8) wef;u ;u awmcd koG om; mG ; olonf onf (10) (10) wef;atmif ;atmif+yD +yD;ol ;ol j jzpfrnf rnf? wuUok o dvf v k aemuf af emufqk q H;ES ;k ESpfp wuf f wufaeol aeolqk q dv# v k #i bJ f bJ G @&+yD;jzpf ;jzpf H¶k¶kru ru bJ G @vefeG fyxrES yxrESpfp atmif f atmif+yD +yD; jzpfaernf aernf? TudpPprs rP sK;wG ;d wGifi ppf f ppftk tyfyk fpkpu k tvGefev f kduf uavs af vsmwwfyg ygonf? Tod @ k tay;t,lwnf wnf hae ae a=umif;uk ;uk d (Auy) (Auy) =um;ygonf? ae0if;ES ;ES hifi yD f yDuif uif;wG ;wGifi awG f awG @aomtcg aocsmoGm;onf m;onf? ae0if;u ;u OD;b&ef ;b&efqd q kifid f;rs ;rsuESEf Sm jrifvd v kduwmeJ w f meJ @ 'Dv¶d¶l k;om;w,f ;d om;w,f/ tvkyfyjzpf jf zpf Ek dEkifir,f rf ,fqk q dwm w k m wef;+yD ;+yD;ol ;olod ovd v d kdua=umif af =umif;/ 'ga=umifh ol @vawG al wGud u k tay;t,l d tay;t,lr# r#=uzd @ k !¸efe=um;&a=umif =f um;&a=umif;/;/ yDuif;ujyef ;ujyefv# v#i vuf f vufrSrwf w S xk x f d;yJ ;k GyJ vk vkyfy H¶f komus omusea=umif af =umif;/;/ aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJ atmif atmifjrif jrifwJ w hJtaeeJ @ rqv xdyfoD o;awG ;D awGtm;vk tm;vk H;wuf ;wufwJ w h xrif J xrif;pm;yJ ;pm;yJ G}uD }uD; vkyfyf+yD +yD; rSwf wwrf w f rf;wif ;wifxm;a=umif; u&m; a&v$wf wºum;onf ºf um;onf? (Auy) u bmrSwf wcscf su rS f rS ray;vk duf uyg yf g? yDuif uif;ujyefvmrS vmrS OD OD;b&ef ;b&efqd qifidk ;/;f / OD;aZmf ;aZmfrdr kdifi;wd ;f wd @ k u kd awG awG @v ka=umif ad =umif; (Auy) u zdwf wo f nf? olwk w d @k yefqef qef;vm=uonf ;vm=uonf? twd kcscsKH;v#i (17) f (17) csuf[m [m vufeuf eufcscsa&;jzpfwmud wmud k ol olwd w @ kd oda=umif;/;/ a&&Snf nwk w f duf u k v# v f #i Armuus f Armuusef&pf+yD +yD; olwd w @ kd ucsifvl vrs rl sK;d rsK;ðywf ;d ðywfrnf rnfjzpfI vufeuf euf cs cs&a=umif; ajymygonf? olwd w @ kd .pOf;pm;cs ;pm;csuf rS rSm - Armu vlODO;a&oef ;D a&oef;ayg ;aygi;f 30 ausmf &S d&S+yD +yD; ucsiu f woef;yif ;yif r&S r&S da=umif a=umif;/;/ ppfw kduf u&mwG &f mwGifi Arm f Arm 10 a,muf - ucsif 1 1 a,mufE_Eefe_ ;f ao=uv#ifyif yif Armu Armu oef; 20 ausmf us usef&pf+yD +yD; olwd w k@d ucsi rs f rsKd;ðywf ;ðywfrSrSm jzpfa=umif a=umif; &Sifi;jyyg ;f jyygonf? xd @ k a=umif h a&&S a&&Snf nppf pf pf GyJyJ rwd rwd kuf ucscf sifawmh awmha=umif a=umif; ajym ygonf? i;jycs ;f jycsuud u f k Auy d Auy u em;vnfr_r d&S&_ yg yS gonf? quf+yD +yD;awmif ;awmif hxm;um xm;um wd kuf uv# v f #i tajctaeaumif f tajctaeaumif; rkcscsay:rnf? Auy u KIO .&Sif qufwk w duf u k dEkEf ifik &ef &f ef ul ulnD nrnf rD nf[k [ ajymcJ k ajymcJ honf onf? olwd w @ kd vufcHcoG o H m;yg mG ;ygonf? wquf wnf wnf; olwd w @ kd r'wxJ j jyef0if 0ifrnf rnf[k ajym ajym onf? t*Fvef vef/ tar&duef uef oG oGm;cs m;csionf o f nf[k [k ajymonf? Auy.xifjrif jrifcscsu awmif f awmif; onf? r'wxJ0if 0ifwm wm aumif;onf? t*Fvef vef/ tar&duef oG oGm;cs m;csifwmeJ @ ywfouf+yD +yD; em;vnfr_rESE_ hifiS f oabmayg oabmaygur_rf &S _ d&Syg ygonf/ KIO rSm vGwf wvyf v f yfonf onf h tzJ tzJ G ‹ tpnf;jzpf ;jzpfI vGwf wvyf v f yfpGpmqk mG qk H;jzwf ;jzwfyg yg[ ajymcJ k ajymcJ honf onf? tqrweftm;enf tm;enf;aom ;aom vlrs rsK;d u tm;}uD;aomvl ;aomvlrs rsK;uk ;d uk d wk wk duae&v# af e&v#i tm;uk f tm;ukd;wck ;wckckcku d &S k &Smp+rJ mp+rJjzpfonf onf? GcJxG xuf u G a&; af &; aºu;a=umfpOf pOfu tar&duef uef qD qD;wd ;wd k; (SEATO) ud k tm;ud k;zl ;zl;onf ;onf? t*Fvd vyfyd ‚awmif f ‚awmifwef wef;om;rd ;om;rdwf waqG af qGrs rsm;‛ uk d quf quf oG,f , hcJcf onf o J nf? xd kquf qufoG o,f , G r_rf _rSrSm AuyESifif r[mrd h r[mrdw GfzJz @J aepOfyif yif tquf tqufrjywf rjywf hcJcyg yJ g? olw @ kd u rajymaomfvnf vnf; u|efawmf awmfwd w @ kd odaeonf aeonf? bmawGa&;onf a&;onf qd konf onfuk u dyif yk if od odonf onf? Armhatmuf atmufypf ypfrxm;cJ hbl b;qk ;l qk d+yD +yD; ckawmh awmhArmuk Armuk d vG vGwf wvyf v f yfa&;ay;+yD a&;ay;+yD; Armh atmuf atmufypf ypfxm;w,f xm;w,f[k [ pum;emxd k pum;emxd k;jcif ;jcif; jzpfyg ygonf? (Armjynfta=umif ta=umif; a&;=u aom ‚vljzLu| jzLu|r;us ;f usiol o f ‛l rsm;vnf; xd kpm pm rsm;uk d zwf zwfzlz;[ef ;l [ef &S d&Sonf onf?)?) TudpPpuk u P d rS k rSwf wfcsuwck w f cka&;+yD a&;+yD; &yfyg ygrnf? (rSwf wcscf su)f KIO u 1979 wGifif quf qufwd w kuf u d ojzif f ojzifh tus tusKd;r,k ;r,kwf wyg yf g? 1990 ckESEpfpS rs frsm;wGi AuycJ f AuycJ GxG xuf u G rs rf sm; azmuf hcJcJaomvrf;uk ;uk d ol olwd w k @d vd kuf uonf o f nf? (17) csufxuf xufomaom omaom tcG hifif ta&; ta&; &cJ honf onf? vufeuf eufrcs rcs&? KIO. KIA rzsu&/ &f / dEkifiiHif a&;vk aH &;vkyfyfc hifiG &S f d&Saeonf aeonf? rdrdrwd w d @ kd twGi;rS ;f rSyif yif AuycJ AuycJ GxG xuf u G +id f +idrfr;tzJ ;f tzJ G @rsm;ay:ae&m KIO +idrfr;tzJ ;f tzJ G @ vkyfyonf o f nfu k tjypf d tjypfrajymyg rajymyg? w¶kwf we,f ef ,fpyf pyf wG wGifif tm;vk H; ‚+idrfr;‛ f;‛ jzpfaecsdef ol olu xD;xD;}uD ;}uD; qufwd w kuf u d aeI af eI rjzpfyg yg? odyfyem ef m oGm;vd m;vd hrfrrnf rf nf? AuycJ GxG xuf u G +id f +idrfr;tzJ ;f tzJ G @rsm;uk ol d olwd w @ kd .rlvae&mod vae&mod @ k jyefoG om;aom mG ;aom ‚&Jabmf abmf rS rS r[mrd r[mrdwf wjf zpfoG om;ol mG ;ol‛ [k oabmxm; oabmxm; ovd k KIO ud kvnf vnf; r[mrdwfrs rsm;tjzpfyif yif oabmxm;qJ oabmxm;qJ j jzpfyg ygonf? GcJxG xuf u G fa&; rS jynf jynfaxmif axmifpkpkppf ppfppf ppfrlruk u l d ajymif k ajymif;+yD ;+yD;yxrqk ;yxrqk H; vufcHcol o H lrsm;jzpfI Auy u oHa,mZOf a,mZOf}uD }uD; SSPP. KIO wd @ k onf cJ ygonf? txufwG wifiG a&;cJ af &;cJ honf onfrs rsm;rSm xdyfyfwef;v# ;v# @Kd 0Suf ufcscsufrsm; r[kwf wawmh af wmhI a&;ygonf? e0w/ etz rod cscsitqk t f qk H; jzpfaeaom aeaom udpPprs rP sm; jzpfonf onf?
bk H&ef &efol o &S l d&Syg ygonf? od @ k aomf bm bm a=umif h&ef &efol ojl zpfovJ ovJ qk qk donf onf hud upPpd PwG wifiG fum; rwl=uyg =uyg? (Auy) u ppftk tyfyk pkfp/k ppftpd k;&uk ;&uk d ppftm%m&S tm%m&Sifipepf pf epf us us hiok o f H;aom ;k aom ppfAs AsL¶d k u&uf u&uf t&if t&if;&S ;&Sifirs rf sm;jzpfaoma=umif aoma=umif h &ef &efol o [k l [k owf owfrSrSwf wfjcif; jzpfonf onf? ‚oD;jcm;wd ;jcm;wd kifi;jynf ;f jynf‛ ‚cJ Gxuf u G a&;‛ f a&;‛ aºu;a=umfol ors rl sm;u Arm ‘e,fcsc @sJ ’ rsm;jzpfI &efol[k [owf o k wfrSrwf Swfjcif; jzpfonf onf? tajccHcscsi;yif ;f yif rwl=uyg =uyg? uGefejrLepf jf rLepfrs rsm;u wESpfpapm+yD af pm+yD; awmck donf onf? KNU uyg awmck dvmaom vmaom tcg awmxJwG wifiG yÉd f yÉdyuQ yuQjzpf&onf &onf? od @ k aomf awmuus,on o f n f? ol @pnf;ud ;ud k,f , hpnf pf nf; aevd @ k &onf? 1958 txd xk xk dod o @ kd ‚&SO @f av#mufom om ysm;pJ Gom‛ om‛ ay:vpD vk vkyfyvk v f d @k &onf? wyfayg aygi;pk ;f pkpum;vnf pum;vnf; trsm; tm;jzif h j jynfo @l &Jabmf abmf/ tvHeDewd w D @ kd E hSifi ajym& f ajym& onf? jynfol ol@&abmf aJ bmfESE hifiS Auy f Auy eD;pyf ;pyfonf onf? olwk w d@k vnf; jynfaxmif axmifpkpkbuf bufom;/ om;/ Auy vnf; jynfaxmif axmifpkpkbuf bufom;? om;? 1947 jynfaxmif axmifpkpktajccH tajccHOya'rS Oya'rSm dAkvf v atmif f atmifqef; OD;aqmif ;aqmifa&;qJ Gjcif; jzpfonf onf? (Auy) u axmufcHc hHconf o J nf? xd @ k a=umif h j jynfaxmif axmifpkp jy\emwG k jy\emwGifi ruJ f ruJ G=uyg =uyg?
tvHeDeu D vlrs rsK;wrs ;d wrsK;d wd ki;jynf f;jynf wjynf wjynfpepf pepfud u k vk d vk dvm;onf vm;onf? jynfaxmifpkp rvd k rvd kcscsif/ olu uJ Gtuf tufa&; a&; GcJxG xuf u G a&;orm;? af &;orm;? tvHeDeDbmajymaeae udpPr&S r d&Syg yg? oluvl uvlxk x tajccH k tajccHr&S r d&S? Auy jzLv#if ol olrnf;rnf ;rnf? (Auy) u jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf&yf &yfpJpa&;/ Ja&;/ jynfwG wifiG ;+id ;f +idrfrf;cs ;csr;a&;ajymawmh ;f a&;ajymawmh ol olu ‚u|ef yJ GyJpm;}uD pm;}uD;ocif ;ocifoef oef;xG ;xGefe;‛ ;f ‛ [k ajymonf ajymonf? axmifpkp[k [ k ajymrd k ajymrdv# v#if ‚oD;jcm;wd ;jcm;wd kifi;jynf ;f jynf‛ ‚cJ Gxuf u G a&;‛ f a&;‛ orm;wd @ k uawmh jynf jynfaxmif axmifpkpkpum; pum; r=um;cs r=um;csi/f em;cg;onf? jynfaxmif ArmeDESE hSifi Arm!d f Arm!d k woHwnf wnf;yJ ;yJ[k [ pG k pGyfy GfpJpJonf onf? 1958 - 60 tdrfrapmif af pmif hacwf acwfu armifarmif armif/ atmif}uD }uD;wd ;wd k @ KNU ES hifi wd f wdwf wwd w f wf w d 3 f 3 }udrfrwd w f wd w d aqG d aqG;aEG ;aEG;onf ;onf? Auy ud k OD;wnf ;wnfwk w duf u k &ef &f ef KNU ud k pnf pnf;¶k ;¶k;onf ;H onf? 1958 - 60 onf Auy Auy twGuf u temqk f temqk H; umvjzpfonf onf? (Auy u KNU tay: b,fwk wefek ;f urS taumuf taumufr}uH r}uH hcJc[k [ J k KNU acgif;aqmif ;aqmifud u k r=umrD d r=umrDuyif uyif ajymvk ajymvk duf u ao;onf f ao;onf?)?) 1958 - 60 rSm Auywd @ k arG;&m ;&m ZmwdESE hifiS fatmif atmifajruk ajruk d vufvwf w G &aom &f aom umvjzpfonf onf? Auy.arG;&mZmwd ;&mZmwdonf onf rif;0H ;0Hawmif awmifa=um a=um yJclcl;¶d k;rjzpf ;rjzpfonf onf? atmifajronf ajronf {&m0wD {&m0wDjrpf0S0rfrS f; jzpfonf onf? (armifarmif armif/ atmif}uD }uD;wk d @E hSifif KNU bmawGus uswf w d +f yD; em;vnfr_r &cJ _ &cJ honf onf qd qd konf onfuk u d ol k olwd w @ kd ajymrS aumif aumif;rnf ;rnfjzpf I rwifjyawmh jyawmhyg yg?) &Srfr;rs ;f rsm;u SSIA GzJ @ vufeuf euf uk uk dififw kuf u d GyJyf wd w J kuf u d awmh af wmh ‚ArmeD ‚ArmeD e,f e,fcsc @sJ awG j jyefoG om;‛ mG ;‛ [k &mZoH &mZoHay;onf ay;onf? oD;jcm; ;jcm; &Srfr;jyn ;f jyn f. e,federdrd dwf wonf o f nf rEW rEWav;vGifijyif jf yif txd txd[k [ ajymonf k ajymonf? teD;pcef ;pcef;atmuf ;atmufbuf buf txd txd qk qkwf w&rnf &f rnf? rqkwf wv# v f #if wd kuf urnf rf nf[k [ pma&;onf k pma&;onf? (Auy) u &Srfr;jynf ;f jynfa&muf a&mufae ae onfrSrmS 1949 uwnf;u ;u jzpfonf onf? zqyv tpd k;&&S ;&&S donf onf hae&mrS ae&mrSm wd kuf urnf rf nf/ wd kuf ufaeonfrSrmS =um+yD? olwd w k@d oykyl efek xrS x f rS (Auy) (Auy) ud k armif armif;xk ;xkwf wfonf? ajcmufwk wifikd ;f a=umuf+yD +yD; zdwd w kifid ;yd ;f ydv# v#i awmf f awmfvS vefeS a&;orm; af &;orm; r[kwf w/f xd @ k a=umif h xG xGufroG roGm;yg m;yg? olwd w @ kd u e,federdrd dwf wud u f kouf o d uf!mpG m‡ pGm owfrSrSwf wwm[k w f m[k qk qk donf onf? rEWav;/ av;/ yif;,/ ;,/ tif;0txd ;0txd ,l ,lvd v @ kd &onf/ ord kifi;&S ;f d&Sonf onf[k [ qd k qd konf onf? Auy aep&mr&S drSrmpd mS pd k;I ;I ouf!‡ !m‡ wm[ ajymonf ak jymonf? uHaumif aumif;axmuf ;axmufrpG rpGm Auy &Srf;jynf ;jynfrSrrqk rS qkwf w&? &f ? wd kuf uvnf v f nf;rwd ;rwduf u k f vd ku&yg &f yg? wd kuf u&onf &f onfu KIO ES hifif jzpfonf onf? apmapmu rwdkuf u&/ &f / 1968 ta&S @ajrmuf dykyifik ;ay:+yD ;f ay:+yD;rS wd wd kuf u&jcif &f jcif; jzpfonf onf? wd kuf u&onf &f onfrSrSmvnf mvnf; dEkifiiHif Hjcm; jcm; ya,m* ygonf? jzpfpOf pOfrSrmS ae0if;wuG ;wuGuf urf Sm;I m;I w¶kwf w tpd f tpd k;& a'gyon o G n f? tif'd' keDed ;&S ;D &Sm;/ m;/ rav;wk d @ rSmvk d ae0if ae0if;u ;u uGefejf rLepfqef qef ‹usia&;/ af &;/ w¶kwf wqef q f ef ‹usifa&; a&; vkyfyrdrf onf o d nf? w¶kwf w qef f qef @usifa&;uk a&;uk d ,l ,leDeazmif aD zmif;c| ;c|w ppf f ppfom; om; rsm;ES hifif vkyfy hcJcf Jonf onf? ppfom;rs om;rsm;uk d ppf ppfum; um; jzif h o,f o,fvm/ vm/ ,leDeazmif aD zmif;c| ;c|wf vk Hcscsn0wf 0f wf ap+yD ap+yD; t&ufwk wuf u kd um u f m t"du¶k u¶k%f; zefwD w;D apjcif; jzpfonf onf? w¶kwf wu f tar&duef ueftEW tEW&m,f &m,f owd owdxm;cs xm;csefed /f tar&duefu AD,uf ,uferf erfppf ppf &S d&Sefejr‡ jf r‡ hificscf sdefe/f EsLuvD,mAk H;tao;pm; ;tao;pm; ok H;rok H; csdefeqaecs q f aecsefed /f ,Ofaus aus;r_ awmf awmfvS vefeS fa&;a=umif h w¶k w¶kwf wrs rf sm; tuJqwf qwfaecsefed ESEf hSifi oG f oGm;wd m;wd k; onf? rñuHpzl pzl; Auy vufeuf euf azmjcif azmjcif; aomjcif; &onf? r[mrdwf wrs rf sm;ud k waomif waomif;*%ef ;*%ef; a&mufvk veDek ;eD ;D eD; ulnD n dEkED ifik cJ f hcJonf onf? ;v# @Kd 0Suf uud u f kd (tultnD tnD vuf vufc hcJcH ol o J rs rl sm;tm;vk H; ‚+idrfr;tzJ ;f tzJ G @‛ rsm; jzpfaejcif aejcif;/;/ ESpfpayg af ygif; 20 ausm 30 f 30 eD;yg ;yg; d&S+yDjzpf jzpfjcif;a=umif ;a=umif h wcg wcgu xdyfyw f ef;v# zG hifiajymjcif af jymjcif; jzpfonf onf?)?) yxrqk H;&onf ;&onf h r[mrd r[mrdwf wxJ x f rSrJ mS KIO ygonf? xk dtcg tcgu KIO ud k aZmf aZmf nD nDtpf tpfud u kawG ad wG acg acgif;aqmifonf? aZmfwl w;u ;l u AuyxHrSrS vufeuf euftul tultnD tnD ,l ,lonf onf? xd kifi;wG ;f wGifiaeaomtpf af eaomtpfud u ku d uGefejrLepf jf rLepfay;wJ ay;wJ h vuf vufeuf euf xrf xrf;&aumif ;&aumif;vm; ;vm; ‚vufeuf eufeDe‛D rxrf;eJ ;eJ @[k !¸ !¸ef=um;onf =um;onf? (cJ GxG xuf u G oD o f D;jcm; wk difif;jynf xl xlaxmif axmifcscsifol ow l kdifi;f xd kifi;tajccH ;f tajccH =uonf =uonfcscsn;f jzpfonf onf? [kwf wfwmr[kwf wwm w f m tyxm; uGefejf rLepf w¶k w¶kwf qef qef ‹usifv#i vuf f vufeuf eufay;rvd ay;rvd kvd v k avoH d avoHay;aeI ay;aeI wae@ &Ed k;Ed ;Ed k; apmif hae=uonf ae=uonf? &onf[k [awmh ak wmh r=um;zl r=um;zl;yg ;yg? a&$ Hiki;rif ;k rif;t+rD ;t+rD;ar# ;ar#m&if &f if;ES ;ES hifi tcs f tcsdefeawG af wGom om ukefe hcJcf =uonf =J uonf?)?) aZmfqd q kifid ;trd ;f trdefe @f jzif h aZmf aZmfwl w;u ;l u ESpfbuf bufoabmwl oabmwlncscD sufu wzuf kd wzufowf owf zs zsufonf onf? &xm;aomvufeuf eufawmh awmh ,l ,lxm;+yD xm;+yD; armfpDpDwk wefek ;=o0g ;f =o0g' ppfa&; a&; 6 apmifwd w @ kd u d zs k zsufqD q;ypf ;D ypfonf onf? ArmeDe,f e,fcsc @sJ orm;[k ajymonf ajymonf? tuGuf uacs af csmif;aeaom ;aeaom rqv ppftk tyfyk fpkpku 0if+yD +yD; tjrwfxk xwf w k fonf? Auy wd kuf ua&; af &; twGuf uf tm;ay;onf? &duQ um/ mQ / usn tenf f tenf;tus ;tusO;f ay;onf? rv$ Jra&S ra&Smif mifom om ppfwd w kuf u d &awmh &f awmhonf onf? ,cif 1968 1968 rwd kifirDrf Du rwd kuf u hcJcf &yg &J yg? aZmfnD nt D pfuk u drs rk sm; wa,mufu AuyESififwd w h kuf u d &if &f if; usq Hk;onf ;onf? t}uD; ESpfpa,muf af ,mufu olwd w @ kd csif;vkyfy}uH }f uHwm wm cH& onf? KIO wckvk v H;k ajcrud kifirdrf d vuf vufrud rud kifirdrf jzpf d jzpfonf? Auy u r&efb&ef b&efqd q kifid ;/;f / aZmf drkrkifi;wd ;f wd k@u k vuf d vufeuf eufuk ukifdiwd w f uf u dk GyJyf J quf quf wk wk duf u&ef &f ef tm;ay;onf tm;ay;onf? tultnD tnDay;onf ay;onf? ucsiu f xd kifi;ES ;f ES hififta0;}uD ta0;}uD;?;? dEkififijcm;trS jH cm;trS D&S&mv# mS v#i uk f ukvm;/ vm;/ w¶kwf wyJyf rS J DrSvk v d @k &onf? olrs rsm;ES hi rwl f rwlyg yg? ukvm;u vm;u ol @uQ u k ES Q ES hifiol o f /l ta&S @ajrmufa'owG a'owGifi ppf f ppfwk w duf u k ae af e &onf? KIO ud k vuf vufeuf eufay;vd ay;vd @ k rjzpfyg? xd x @dk a=umif h AuyxHrSrS w¶kwf wvuf v f ufeuf euf ,l ,l&onf? KIO rSm xd kifi;wG ;f wGifi vk f vkyfy}uH }f uHcHc&+yD &H +yD; xk difi;uk ;f uk d DrSrSI rjzpf? xd @ k a=umif h AuyES AuyESifif j h jyef+yD +yD; r[mrdwf w GzJzf @J onf? jynfol o @l 'Drdr kdua&pD ua&pD vrf vrf;a=umif ;a=umif; vufcHconf o H nf[k [k qd konf onf? vufeuf eufwGifi tjzLteD f tjzLteD r&S r&S d/ xrf;rnf ;rnf hol oom o l m tjzLteD d&S&onf o S nfuk u dk KIO acgi;aqmif ;f aqmifr_rtzJ t _ GzJ @opfu odyg ygonf? olwd w @ kd rSm xk difi;wG ;f wGifiaeol af eolrs rsm; r[kwf w=uI =f uI ,l&J& onf J onf? xd kifif;wGifiaev# af ev#i vuf f vufeuf euftul tultnD tnD ,l ,lvk v d @k rjzpf? ,lrdrv# v d #i urB f urBmrD m rD;avmif ;avmifrnf rnf?
Tok d @jzif h vuf vufeuf euftul tultnD tnD axmif axmifcscsD+yD +yD; (Auy) u ay;onf? vufeuf euf wd wd @ k .oabmrSm usnqef q f ef d&S&&onf &S onf? vl xrif;pm;ovk ;pm;ovk d aoewf aoewfu usnqef fqefpm; pm; onf? rpm;&v#if wk wkwf wavmuf af vmufyif yif tok tok H; rus? ESpfppOf pf Of (Auy) (Auy) u jznf hus usn axmuf f axmufyHyH &onf h &onf? vufeuf eufu kd ray;cif ray;cif (Auy) (Auy) u oifwef wef;ay;onf ;ay;onf? olwd w @ kd A[duvnf u k vnf; ‚oGm;oif m;oifwef wef;wuf ;wuf=u/ =u/ ajymor# em;axmif hcJc=u/ =J u/ onf? wa,mufuawmh uawmh jyefapm'u apm'u rwuf=ueJ @/ vufeuf eufxrf xrf; jyef hcJcJ=u‛ [k !¸ !¸efe=um; =f um; vk dufonf? trsm;uawmh emcHonf olwk w d@k A[k d !¸ !¸efe=um;cs =f um;csu uk f uk d azmuf azmufzszsufonf onf? wcswarmif w D armif; wk duf u xm;=u&I f xm;=u&I rcHcscsrcH rd cHom om jzpfaeyk aeyk H&onf &onf? ratmif h dEkEifik ?f Auyuk d tpOf tpOftquf tquf acg acgi;f aqmif hcJcol o J rs rl sm;ta=umif; oifwef wef;ay; ;ay; t+yD;wG ;wGifi tjyef f tjyeftvS tvSefeaqG af qG;aEG;yJ ; GyJY ‚avmu rSm ocifa,¶_wa,muf wa,mufyJyJ =um;zl =um;zl;onf? ocifatmif atmifqef qef;/;/ ocifpdp;/d;k / ocifod oefed ;az/ ;f az/ ocifoef oef;xG ;xGefe;/;f / ocifZif Zif/ ocifAod Aodefef;wif ;wif r=um;zl r=um;zl;bl ;bl;‛ ;‛ [k cG cGwk w duf u k onf o f nf? olr=um;zl r=um;zl;wm ;wm [kwf waumif af umif; [kwf wrnf rf nf/ ol @taz ol @tzd k;acwf ;acwfuawmh uawmh Armjynf ArmjynfrSrmS vltajrmuftjrm;[m tjrm;[m rsuESEf mjzLbd mS jzLbd kwk w difik ;uk ;f uk ocif d ocifac:cJ ac:cJ hzlzl;onf ;onf qk qk donf onfuk u d oif k oifwef wef;q&mu ;q&mu jyefrajym rajym vk duf uyg yf g? r[mrdwf wðy ðf y ae=uonfyJy?J
txufwG wifiG b&ef f b&efqk q difik ;u ;f u r'w xJ jyef jyef0ifrnf rnf/ t*Fvef vef/ tar&duef uef oG oGm;rnf m;rnfqd q kaomud ad omudpPpP wifjy+yD jy+yD;+yD ;+yD? b&efqd q kifid ;f xd kifi;qif ;f qif;onf ;onf? r'w xJ j jyef0if 0ifonf onf? t*Fvef vefoG oGm;jzpfonf onf? wcgu rufvk v H;ay; ;k ay; tvGefeoe o f f e faom aom ‚awmifwef wef;om; ;om; rdwf waqG af qG}uD }uD;rs ;rsm;‛ ES hifi oG f oGm;awG m;awG @onf? olwd w @ kd xJu trsm;pku uG,f ,vG v f efeG +yD +f yD? q&m}uD;cs ;csmcs/D bk&if &ifcHca[mif aH [mif; a':refprpfwk w @kd r&S d=uawmh =uawmh? use&pf &f pfol olrsm;u (Lord) avmhb G @J cH+yD +yD; txufv$ vwf w $ awmf af wmf trwf trwfrs rsm; vkyaeonf faeonf? olwk w d @k E hifSi awG f awG @onf? olwd w @ kd acgi;xJ ;f xJ ‚Armjynf ‚Armjynf‛ r&Sawmh ad wmh? awmifwef wef;om;rs ;om;rsm;uk dvnf vnf; pdwf wr0if rf 0ifpm; pm; =uawmh? b&efqd q kifid ;f pdwf wys yf su&onf &f onf? tar&duefoG om;&ef mG ;&ef óu;pm;onf óu;pm;onf? uGefejf rLepf ESE hSifir[mrd rf [mrdwf wðyxm;ol ðf yxm;oljzpf jzpfI t0if rcH rcH vS vSnf n hjyef jf yef hc&onf &J onf? pdwf wtys t f ysu}uD }f uD; ysuvmonf v f monf? Ttcsurs rf sm;rSm b&efqd q kifid f;. jyefvnfajymjycs ajymjycsufu k cs d csKyf+yD +yD;wif ;wifjyjcif; jzpfonf onf? dEkifiiHif Hjcm;tm;uk d rS DrScdc kdv @ kd r&&if ud ud k,f , hjynf jf ynfwG wGi;yJ ;f yJ tm;ud k;awmh ;awmhrnf rnf[k [ qk k qk H;jzwf+yD +yD;/;/ r'w uk d,f ,pm;vS pf m;vS,f ,tzJ t f GzJ @}uD;uk d ac:um ac:um KIO XmecsKyfod o @ kd jyefvmonf vmonf? XmecsKyfa&muf a&mufv# v#i wzuf f wzufu r'wtzJ G @u d AuyES k AuyESififawG ah wG @z @ kd em;csonf? wzufuvnf uvnf; Auyuk d r'wES r'wES hifawG @&ef wk duf uwG w f efeG ;aeonf ;f aeonf? &if;ES ; DES;aom ;aom rdwfaqG aqG. wd kuf uw f Gefe;f csufud u k (Auy) d (Auy) u vufcHonf onf? r'w tzJ G @u d em;cs k em;csIvnf; &oGm;ojzif m;ojzif h (Auy) (Auy) u zdwf wonf o f nf? rdrdr.atmuf . d atmufajc ajc tzJ G ‹tpnf;rs ;rsm; ok d @vnf; A[d k.{nf .{nf honf onfrs rsm; vm=urnf/ rdwf w0wf 0f wfrys rysu{nf {f nf hcHc=u/ =H u/ olwd w @ kd xJu wcs @Kd aoG;cJ ; GcJ=uvd =uvd hrfrfrnf rnf? jyefrwk rwk H @jyef=ueJ @[k !¸ !¸efe=um;xm;onf =f um;xm;onf? ygwDuwG uwGuxm;onf x f m;onf h twd twd kifi;yif ;f yif ol olwd w @ kd xutcs u J tcs @Kd u Auya'o 0ifuwnf wnf; u aoG;cJ ; GcJa&; a&; vkyfyonf o f nf? ucsi/f u&if/ ud k;uef ;uef @/ yavmif/ &Srfr;/;f / 0/ tcg ponf h yg ygw au'g D au'grsm;uk d AuyrS AuyrS GcJxG xuf u G /f oD;jcm;tzJ ;jcm;tzJ G @ csKyfrs rsm;zJ G @um r'w wGifi;f 0if=uzd k@ ajym=u qG,f ,f=uonf? vlrs rsK;pk ;d pkau'g au'grsm;uvnf; A[d kod o @ kd tjynf htpk t Hpk uejzif uejzif h tpD tpD&if &ifconf o H nf? A[k du rwk H @jyefeJe @J {nf h0wf 0wfapmif apmif0wf 0wfaus aus=u[k !¸ !¸efe=um;onf =f um;onf? yefqef qef;a&muf ;a&muf+yD +yD; aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJ vkyfyaecs af ecsefed fwG wifiG vnf v f nf; Tod @ k yif aoG aoG; GcJ+rJ aoG aoG;cJ ; GcJae=uonf ae=uonf? Auy ud k,f ,pm;vS pf m;vS,f , tzJ f tzJ G @u avoHjzif jzif hyif yif ruef ruef @uGuf u hcJcf yg yJ g? xdkud u k,f , d pm;vS pf m;vS,f ,tzJ t f GzJ @wifiG yg f ygolrs rsm; touf xif xif&S&m; mS ; d&Sae=uyg ae=uygao;onf? olwd w k@d u dk oufaownf aownfygonf? Auy.tajccHa'owG a'owGifi ol f olwd w @ kd vkyfyovd o f vd krs rsK;d olwd w @ kd a'owGi vk f vkyfyfcGc hifiG ðy=u ðf y=u yg.avm? olwk w d @k . ajymufus usm;a'owGi acwW f acwWvm+yD vm+yD; &efo @l x;ppf ;dk ppfa&S a&Smif mif cd cd kv_ v Hol o _ uk u l dyif yk if owf owfypf ypfyg ygonf? b,fol oawG al wG b,f b,frSrmS b,fol o @l trdefe @f jzif h owf owfonfuk u d ajymEd k ajymEd kifif aomfvnf vnf; &efpuk dwd w kapvd ad pvd kI rajymawmhyg yg? uGefejrLepf jf rLepf qef qef ‹usia&;vk af &;vkyfyv# v f #i qk f qkcscscH&vd &vd hrfrrnf rf nf[k [ xif k xifa,mif a,mifrSrm;r_ mS ;r_rsrsm; wae@aysmufvd vrfrd frnf rh nf[k [ oabmyd k oabmyd kuf uum u f m atmif htnf tnf;aecJ ;aecJ hyg ygonf? ‚&efol otay: t l ay: jywfom;/ om;/ rdwf waqG af qGtay: tay: pdwf w&S&f nf n S f‛ a&;onf Auy.rl Auy.rlwck wck j jzpfyg ygonf? DAB G zJ @aomtcg rdwaqG af qG}uD }uD; b&efqd q kifid ;u ;f u Auyuk d DAB wGifi;f yg0if apcs apcsi hfconf o J nf? xd kifi;uae ;f uae DAB xJ ygryg ar;cJ honf onf? Auy ygv#if tm;rjzpf tm;rjzpfbJ b/J tm; ysufapovd kjzpf jzpfrnf rnf? uGefejrLepf jf rLepfyg ygvmI tar&duef uefqDu vufeuf euftul tultnD tnD r&wm[k r&wm[k xif=uvd =uvd hrfrrnf rf nf? rygbJaewm aewm aumif;onf ;onf? 'ga=umif h ab;uaeyJ ab;uaeyJ 'D 'Drdr k ua&pD d ua&pDa&;vk a&;vkyfyrnf rf nf[k [ ta=umif k ta=umif;jyef hcJcJonf? &nfrSreS f;cs ;csu}uD }f uD;}uD ;}uD; rxm;cJ hI Auy - r'w yefqef qef;pnf ;pnf;a0;yJ ;a0;yJ G atmif atmifjrif jrif yg ygonf? ppfa&;wyf a&;wyfayg aygi;pk ;f pkom om OD;wnf ;wnfjcif jcif; jzpfI jy\emay:p&m r&S dyg yg? Auy. jynfaxmif axmifpkprlrk uk u l d &S k &Sifi;jy&ef ;f jy&ef awmif awmif;qk ;qk dwm wm awmh &S d&Sonf onf? AuywGifif v# v# @Kd 0Suf u+yD +f yD; jynfaxmif axmifpkptajccH t k ajccHOya' Oya' a&;qJ Gxm;wm xm;wm d&Sonf onf[k [k ajym+yD;ar;jcif ;ar;jcif; jzpfonf onf? AuywGifi v# f v# @Kd 0Suf ua&m af &m ajAmif a&m a&m jynfaxmif axmifpkpktajccH tajccHOya' Oya' (rl=urf;);) r&S dyg yg? tajccHOya'qk Oya'qk donf onfrSrSm awmfvS vefeS a&; af &; atmif GyJy&+yD &J +yD;rS ;rS o&zl o&zlaqmif aqmif;wmjzpf ;wmjzpfa=umif a=umif;/;/ ,kefefr&cif r&cif oH oHyky&m&S &k m&Sm=uv#i tcs f tcsi;cs f;csif; pdwf w0rf 0f rf;uJ ;uJ GwmyJ wmyJ tzwf tzwfwif wifrnf rnf hta=umif ta=umif; &Sifif;jycJ hyg ygonf? oabmayguf[efawmh awmh r&S r&S d yg yg? Auy taeES hifi tm%mrJ f tm%mrJ hol ors rl sm; a&;qJ G xm;aom xm;aom tajccHOya' Oya' (rl=urf;);) uk dvnf vnf;
ra0zefyg yg? axmufcHcp&mawG pH &mawG @v#if awmf awmfao; ao; onf? uef @uGuf up&mawG pf &mawG @I uef @uuf u G rdrf v# v d #i tenf f tenf;qk ;qk H; tm;emp&mawmh aumif aumif;rnf ;rnf? uGefejf rLepfys ysuf rd rd k;[d ;[defef;onf ;onf ol olwd w @ G dk cJa&; a&; orm;csi;f wyfayg aygi;pk ;f pkvk vyfyk wd w f kifid f; 0ef}uD }uD;csKyf jzpf jzpfvd v kuf u d /f orRwjzpf wjzpfvd v kuf u d jzpf f jzpf hcJconf o J nf? 'Dvdktvk tvkyfrs rsK;d uGefejf rLepfrs rsm; vkyfyrnf rf nfr[k r[kwf w/f vdyfyjymroef jf ymroef @? wd kifif;jynfwpnf wpnf;wvk ;wvk H;wnf ;wnf; d&Sa&;onf a&;onf j jynfaxmif axmifpkp zJ k GzJ @pnf;a&;. ;a&;. ta&;}uD;rl ;rlwck jzpf jzpfonf? GcJxG xuf u G a&;orm; af &;orm; awGvd v kd vkyfyIrjzpf I f rjzpf? GcJxG xuf u G a&;orm;uawmh af &;orm;uawmh oD oD;jcm;tajccH ;jcm;tajccHOya'a&;&ef Oya'a&;&ef 0ef 0efrav;ovd rav;ovd k/ zsufzdz @ kd vnf; 0efrav;yg rav;yg? wd kifif;jynftpd tpdwf wpdpf wf w d tr$ t f r$mr$ mr$m uJ Grnf rnf hupPpd P/ e,fajrjynf ajrjynf h Hpkpwnf w k nfwH w hr_rH _ ys ysufrnf rnf h ud udpPp/P &efwus wusuus u f sujzpf jf zpf+yD +yD; w+cdrfrf;+cd ;+cdrfr;f wd kuae&rnh af e&rnh f tjzpfod o @ kd a&mufrnf hupPpd wG w P ifiG rnf f rnfonf onf htcg tcgr# Auy ryg hcJyg yg? aemifwGifif vnf; ygrnfr[k r[kwyg yf g? tm%m&S dol oppf pl pftpd tpd k;&u ;&u a&;qJ G v# v#iawmh af wmh a0zef a0zefonf onf? tb,fa=umif a=umif qk h qk daomf aomf ol olwd w @ kd onf atmif atmif GyJyJcHc+yD +H yD;+yD ;+yD[ ,l k ,lq +yD; uk d,f , huk u f d,f , k uk u f d o&zl k o&zlaqmif aqmif;ay;aeI ;ay;aeI jzpfonf onf? vufawG awG @tm%m r&Saomf ad omfvnf vnf; vlxk xu k tm%mtyfxm;aom xm;aom NLD u a&;qJ Gvmv# vmv#i a0zef f a0zefp&m&S p&m&S d a0zef a0zefrnf? óuufv# v#iaxmuf af xmufcHcrnf rH nf? róuufv#if uef uef @uuf u G rnf rf nf? 1947 uvnf; xkdod o @ kd vyfyk hfcJc onf J onf? Auy/ r'w pnf;a0;yJ ;a0;yJ G qk H;jzwf ;jzwf cs csu vuf f vufrSrwf w S xd x f k;awmh ;d awmhrnf rnf htcg tcg w}udrfrfESE hSifi/f toHv$ vifi$ fawmh ah wmhrnf rnf htcg tcg w}udrfr aocs f aocsm atmif ,pm;vS pf m;vS,f ,tzJ t f GzJ @ acgif;aqmif ;aqmifuk u d vuf k vufrSrwf w S xd x f k;I ;d I jzpfrj rjzpf/ toHv$ v hifi$ Ijzpf I f jzpfrjzpf rjzpf (2) (2) }udrfrfar;cJ honf onf? KNU ud k,f ;f aqmifawG awG ud ud k,f ,wd w f kifid ygyf gaeI ar;p&m rvd kyg yg? NMSP uvnf; dEkififa&$ a&$us usi ud f ud k,f ,wd w f kifid f KIO. SSPP wd @ k rSm t"du acgi;aqmif pma&;xm;+yD; jzpfonf onf? touf}uD }uD;aeI ;aeI oluk u d,f , k wk w f difik f vd vd kurvm rf vm Edifik a=umif af =umif;/;/ v$wf wvd v f kuf u d ol o f uk u l d tm%muk k tm%mukefef v$ Jvd v kuf u d a=umif af =umif; a&;xm;+yD; jzpfonf onf? KNU u xkdod o @ kd r[kwf wygyf g? acgif;aqmifvmoluvnf uvnf; u&iftrs trsK;om; ;d om; r[kwf w/f &ck dififtrsK;om; ;d om; jzpfaeonf aeonf? tm;ememES hifif ck¶_¶_yfyrSrf aemif aS emif&S&ifiS ;f ar;&on f? ‘jzpfyg Xu oloabmrwl oabmrwl[k [ a=u;eef k a=u;eef;yd ;yd @k onf/ ygw,f/ &ygw,f’[k ’[k qk qk dI toHv$ v hifi$ onf f onf? KNU OuUXu ol @vuk u l d }ud k }udrfr;onf ;f onf? KIO aZmfq kifid f;u ;u ol @nuk u D d}k udrfr;wmrs ;f wmrsKd; jzpfonf onf? w&m;Oya'a=umif;t& ;t& ajym v#if u| u|efawmf awmfwd w @ kd wifiG wm0ef f wm0efr&S r d&Saomf aomfvnf vnf; tae&txd kifi&f usyfyg ygonf? KNU ud k,f ,f pm;vS,f ,acg af cgif;aqmif ;aqmifrs rsm;uk dawmh awmh tm;ay; tm;ay; hcJonf onf? pdwf wawmh af wmh raumif raumif;vSa=umif a=umif;/;/ }uD;}uD ;}uD;rm;rm; ;rm;rm; tjypfay;cH ay;cH&rnf &rnf[k [ rxif k rxif a=umif a=umif; ajymcJ honf onf? aemuf KNU wGifi;f bmjzpfonf onf rod rodyg yg? trsKd;rs ;rsK;d =um;&ygonf? r'w/ Auy pnf ;a0;yJ ;a0;yJ Gt+ t+yD; odyfyr=umvS rf =umvS/ AuywGifi;f ;f hcJ aomtyif aomtyif; wefcdc kd;jy+yDxif xif+yD +yD; tajy;tv$m; m; vm=uonf? ‚cG JxG xuf u G a&;rs af &;rsm;‛ jzpfonf onf? olwd w @ kd oGi;cJ AuyrS cJ GcJxG xuf u G fonfrSrmS tm%m &r& raocsmaomtzJ G @wckok o d @k v$ Jay;cs ay;csiI f r[kwf w/f tm%m&S daeaomtpd aeaomtpd k;&atmuf ;&atmuf v$ v$ Jay;&ef ay;&ef jzpfonf onf? rnfonf onf htpd tpdk;& ;& wufaeae aeae xd ktpd tpd k;&atmuf ;&atmuf a&muf a&muf=urnf =urnf? e0w ppftpd tpd k;&wuf ;&wufaeIom aeIom ol @atmuf a&muf a&mufjcif jcif; jzpfonf onf? rqv/ e0w/ wpn/ 'DcscsKyf rnf rnfonf onf htzJ t GzJ @jzpfap ap tm%m&aev#i xk f xk dtm%matmuf tm%matmuf a&muf a&mufyg ygv hrfrd rnf rf nf? xd @ k a=umif Auy. h Auy. xkwfjyefcscsu/f a&;om;csurs rf sm;wGifi oH f oHwref wref tok tok H;tE_ ;tE_efe;f jzifh ‚ppf ‚ppfat;acwf at;acwf uk ukefeqk q f H;jcif ;k jcif;. ;. tusKd; aus;Zl;‛ ;‛ [k ok ok;cJ ;H hcJyg ygonf? zwfpma[mif pma[mif;rsm;wGiyg yf gonf h yk Hykjyif jyifv d jzpf k jzpfyg ygonf? EGm;cs m;csKay:em;rd ad y:em;rdonf onf ,if h ,ifaumif aumif. txif}uD }uD;r_rsrsKd; e0w/ etz txif }uD }uD; aejcif; jzpfyg ygonf? Hykjyif jyifrSrSm Tod @ k jzpfonf onf? EGm;waumif m;waumif jruf jrufpm;aeonf pm;aeonf? jrufpm;&ef pm;&ef Hi @k v kuf u d cdcf kuf u d ,if f ,ifwaumif waumifu EGm;cs m;csKay:em;ck ad y:em;ck duf u ñuH f ñuHonf onf? ol @tav;csefed f a=umif a=umif h EGm;acg m;acgif;id ;id kuf updpf kuf u d us f usom;onf Gm;onf[k [ ,if k ,ifaumif aumifu xifonf onf? xd @k a=umif h ,if ,if aumif aumifu oem;rd+yD; acgif;armhE kdifiatmif af tmif ig igysxG x H uf u G oG o f m;rnf mG ;rnf[k [k pOf;pm;um ;pm;um ysHxG xuf u G oG o f m; mG ; onf? xd ktcd tcd kuf u EG f EGm;uvnf m;uvnf; jrufpm;+yD pm;+yD;I ;I acgi;jyef ;f jyefarmh armhonf onf htcd tcd kuf u ñuH f ñuHrdrjd yefonf onf? uD;oG ;oGm;onf m;onf? aus;Zl;wif ;wif vnf vnf; cHcscsifI igoem;vd @ k ysxG x H uf u G ay;wm[k af y;wm[k ajymonf ajymonf? ,ifaumif aumifu ol@‘0dwf w’ud ’f ud k tvG tvGefetxif t f xif} } xd ktcg tcgEm;u mG ;u rif;em;wmvnf ;em;wmvnf; igrod/ rif;ys ;ysoG o H m;wmvnf mG ;wmvnf; igrod/ igbmom b h mom jrufpm;aewmyJ pm;aewmyJ[k [ j k jyefajymvd ajymvd kuf uonf o f nf[k [ yk k Hykjyif jyifu qd konf? NLD a&G;aumuf G NLD od k @ zkefe=um;pif =f um;pif;cJ ; GcJxG xuf u G +yD +f yD; r=umcif NLD yJyEdEJ kdifionf o f nf? tpd k;&zJ ;&zJ G@ Ed kifiawmh af wmh rvd kvd v kjd zpfonf onf? xd @ k a=umif h NLD pma&;csOf;uyf ;uyfvd v k hcJcd onf o J nf? a':atmifqef qef; pk=unf =unfxH x t*F H t*Fvd vyfyd fvd v ka&;rS ad &;rS &rnf &rnfxif xifojzif ojzif h t*F t*Fvd vyfyd vd v f ka&;ay;&ef ad &;ay;&ef tyl tyluyf uyf hcJcJzlz;onf ;l onf? GcJxG xuf u G ol o f rs rl sm;rSm wufonf onf htpd tpd k;& ;& wk d @tpd k;& ;& vkyfyrf nfqk q donf o k nfuk u d ouf k oufaojyjcif aojyjcif;r# ;r#om jzpfonf onf? dEkifiiHif Ha&;t& bk Hvk vyfyk ief if ef;pOf ;pOfr&S r d&Sv# v#i cd f cd ki+rJ f+rJaomwyf aomwyfayg aygif;pk r&S r&S d dEkEifik fyg? wyfayg aygif;pk ,m,D ,m,D GzJz @J &efyif yif rvG rvG,f ,yg yf g? jynfwGifi;a&; ;f a&; ay:vpDwifiG vnf v f nf; oabmwlr_rr&S r_ d&S/ jynfya&; ya&; ay:vpDwG wifiG vnf v f nf;r&S ;r&S d j jzpfaev# aev#i bk f bk H vk vkyfyief if ef;pOf ;pOf (rnf (rnfr# r#yif ted ted hrfrqk q f H;jzpf ;k jzpfapOD apOD;);) r&S d dEkEifik yg? yf g? Armjynf'D'rdrD ku d a&pD awmf awmfvS vefeS a&; af &; ratmifjrif jrifonf onfrSrSm xk dud upPpd t"d t P "du jzpfyg yg onf? a&&Snf nppf pf pf wk wk duf u dEkEf ifik onf o f nfrmS olu ol @enf;/;/ ud k,f ,uuk u f uk d,f , henf ef nf;jzif ;jzif h 0d 0d kifi;wk ;f wk duf u ae=uI f ae=uI (bk H&ef &efol o)l d&SaeI aeI jzpfyg ygonf? PVO om awmrcd kv#i/f RBA omray:v#i/f KNDO om rykefeuef u f efv# v#i Auy f Auy tawmf tus tusOf;tus ;tusy us f usygrnf? aemufwG wifiG vnf v f nf; SSIA. KIA. PSLO (yavmifjynf jynf vG vGwf wajrmuf af jrmufa&;tzJ a&;tzJ G @) ay:ygonf? 1988 aemuf dykyifik ;wG ;f wGifi yk f ykrs rd sm; ygonf? csif;uyg ;uyg ykefeuef u f efvmyg vmygonf? od @ k aomf uk uk d,f , hvk v f yfyk ief if ef;pOf ;pOfESE hifiS fu d,f , k j f jzpfaeyg aeygonf? jynfwG wifiG f;jynfyay:vpD yay:vpDawG awG oD oD;jcm;jzpf ;jcm;jzpfae ae ygonf? bk H&ef &efol o d&S&l H¶k¶S Ek hSir+ rf +yD;/;/ bk Hvk vyfyk ief if ef;pOf ;pOf &S d&S&yg &ygrnf? tajrmftjrif tjrif d&S&S=uv#i ppf f ppfat; at; vGefefumvwG umvwGifi bk f bk Hvk vyfyk fief ief;pOf ;pOf &S d&S dEkEifik onf o f nf[k [ xif k xifyg ygonf?
1948 wGi rv$ f rv$ Jra&S ra&Smif mifom om vGwf wvyf v f yfa&;ay;&awmh a&;ay;&awmhrnf rnf h tajctaewG tajctaewGifif ‚awmif ‚awmifwef;om; ;om; rdwf waqG af qGrs rsm;tzJ G @‛ t*Fvd vyfyd tk t f yfyk fpdp k;ol ;d ol tod kifif;t0d ;t0d kifi;wG ;f wGifi ay:onf f ay:onf? emrnfaus ausmf csmcsuk u D d trS k trSL;ðy+yD L;ðy+yD; bk&if &ifcHca[mif aH [mif;a':ref ;a':refprpf prpf acg acgi;aqmif ;f aqmifonf onf? t*Fvd vyfyd As Af sL¶d ku&uf u&uf}uD }uD;rs ;rsm; yg=uonf? ‚rdwf waqG af qGrs rsm;‛u awmifwef wef; om;rsm;ud k tul tultnD tnDay;awmh ay;awmhrvk rvk dvd v k ajymonf d ajymonf? awmifwef wef;om;rs ;om;rsm;uvnf; tultnD tnD &awmhrvd kvd v k xif d xifa,mif a,mifrSrm;=u mS ;=u onf? od @ k aomf acwf acwf}uD }uD;u ;u ajymif;cJ ; hcJ+yD +yD? e,fcsc @sJ urBmhm tcif t h cif;tus ;tusi;f ukefeqk q f H;oG ;k oGm;+yD m;+yD? e,fcsc @sJ rsm; aemufqk qw k fae&+yD ae&+yD? t*FvefwG wifiG f csmcstpd Dtpd k;& ;& jyefwuf wufawmh awmhvnf vnf; Armjynf buf buf vS vSnf n hr=unf rf =unf htm;yg tm;yg? t*Fvd vyfyd e,f ef ,fcsc @sJ u pl;tuf ;tufwl w;ajrmif ;l ajrmif;ta&S ;ta&S @buf ajcrcs ajcrcs h0Hawmh awmh? ‚t*Fvd vyfyd awmif f awmifwef wef;om; ;om; rdwf waqG af qGrs rsm;‛ wZmwfod orfrd ;cJ ;f hcJ+yD +yD? ,ae@ ay: aeonfu ‚Armjynfta&; ta&; u|rf;us ;usiol o f yg l yg&*l‛ rsm;. ‚awmifwef wef;om; ;om; rdwf waqG af qGrs rsm;‛ topfjzpfonf onf? olwd w @dk u tm%myd kifirs rf sm; r[kw/f dEkifiiHif a&;yJ aH &;yJ Gpm;/ pm;/ vufopf opf pD pDtd tdifik at/ af t/ dEkififia&;a'g aH &;a'guwm w f m &rf;ukrs rsm; jzpfonf? xd ktxJwG wifiG bmwD f bmwD; vifhwemqk wemqk dol o yg l ygonf? bmwD;vif ;vif hwemonf wemonf tjcm; tjcm; ‚yg&*l‛ rsm;xuf wvk H;yd ;yd k¶S¶LEk LS dEkifionf o f nf? olu ‚yefqef qef;jyef ;jyef ‛? ‛? olyef yefqef qef;a&muf ;a&muf&onf &onfrSrSm rdwf waqG af qG}uD }uD; b&efqd q kifid ;.awmif ;f .awmif;yef ;yefcscsut& t f & a&mufjcif jcif; jzpfonf? pmtkyfywtk w f tkyfy ES f ESpfp tk f tkyfya&;+yD af &;+yD; ‚Armjynfta=umif ta=umif; u|rf;us ;usi ol f olyg yg&*l‛ vkyfyaeol af eolrSrSm olwa,muf wa,mufwnf wnf; r[kwf w/f rsm;onf? olwk w d @k u pmtkyfya&;=u af &;=u onf? olwd w @ kd a&;or#u awmifwef wef; om;uk d cs cs;us ;D usK;p&m &Smcs;us ;D usL;onf? Armqk dv# v#i eD f eDaomjzLaomra&G aomjzLaomra&G; qef ‹usif onf onf? ajyma=umif;/;/ xkd bmwD;vif ;vif hwem wem &efuk uefek a&muf af &muf+yD +yD; jyefvmawmh vmawmh Ak dAkvf vcif cf if!G !efeG @f u ol @u d t*F k t*Fvd vyfyd f vd vd k ‚us ‚usKyfwk w d @k awG @=u+yD‛ [k ajyma=umif t*Fvd vyd fpum;uk pum;uk d tvG tvGwf wus u f su+yD +f yD;ajym[ef ;ajym[ef wl wla=umif a=umif; u|efawmfwd w @ kd xH pma&;zl pma&;zl;onf ;onf? Armqdkv# v#i ES f dESrfrp&mr&S pf &mr&S d &S &Sm+yD m+yD;ES ; dESrfrfonf onf? awmifwef wef;om;vnf ;om;vnf;jzpf ;jzpf/ c&pf ,mef ,mefvnf vnf;jzpf ;jzpfv# v#if ol olw @ kd twGuf u cs f csD;us ;usL; p&mcsnf;?;? t*Fvdyfyppf pf pfom;a[mif om;a[mif;}uD ;}uD;u ;u ;f ykavG r_ r_wf wwmud w f mud kyif yif cs csD;rG ;rGrfr;cef ;f cef;zG ;zG hionf o f nf? e,fcsc @sJ vufus useuk u f xd kd xdefef;odrfrf;ojzif ;ojzif h auseyfonf onf? paumhwvef wvef cs csKifid f;!‡yfyaf voGifi;yk ppfat;vG at;vGefeacwf af cwf ‚awmif ‚awmifwef wef; om; rdwf waqG af qGrs rsm;‛ ta=umif;ud ;ud k t"d t"du a&;csifonf onfrSrmS TudpPprs rP sm; r[kwyg yf g? olwk w d @k vkyfyayg af yguuk u f d rd k rdwf wquf q f ufay;vk ay;vk djcif jcif;om jzpf onf onf? olwk w d @k aq;+rD;wd ;wd kay;cJ ay;cJ honf onf/ ay; aeonf? ‚t=urf;rzuf ;rzufa&;‛ a&;‛ aq;+rD;wk ;wk d a=umif a=umif h ajrmh ajrmhajrmh ajrmhus useawmh af wmhonf onf h vl vlemud emud k ,ck ,ck ‚&wJ ‚&wJ haps aps;eJ @xwf w k a&mif af &mif; acs;rsm;raeeJ @‛ [k aq;+rD;wk ;wk d ay;ae=ujyef ay;ae=ujyef+yD +yD? &Jabmf abmfrs rsm;/ rdwf waqG af qGrs rsm; owd d&S&S=uapcsionf o f nf? u|efawmf awmfw @ kd wifiG f tm;enf tm;enf;cs ;csu &S f d&Sonf onf? jynfwG w fGi;Ek ; dEkifiHia&;owif aH &;owif;uk ;uk d xd xd k ‚yg ‚yg&*l‛rs ‛rsm;xHrSr ,l S ,lae&onf ae&onf? jynfwG wifiG ;&S ;f d&S dEkifiiHif a&;yk aH &;yk d*~*Kvf K~ vfrs rsm;uvnf; vGwf wvyf v f yfpGpmG ajymqd ka&;om;cG a&;om;cG hifif r&S dI vlod ors rd sm;apcsi onf f onf h Ek dEkififia&;owif aH &;owif;/;/ toHv$ v hifi$ ay;apcs af y;apcsi onf f onf h owif;ud ;ud k ol olwd w k@d u d ay;ae&onf k ay;ae&onf? awmifwef wef;om; ;om; rdwf waqG af qG ta[mif ta[mif;jzpf ;jzpfap/ ap/ topfjzpf jzpfap ‚jynfaxmif axmif pk pk jy\ jy\em‛ uk d ulnD najz&S aD jz&Sifi;ay;Ek ;f ay;Ek difiol o f rs rl sm; r[kwf w=u? =f u? od @ k aomf ol olwk w @kd wGius u f s,aeonf af eonf? ajc¶_yfyaeonf af eonf? ajc¶_yfywmuae w f muae ajcxd k;vd ;vd hrfr rnf f rnf? 1988 onf tvS tvSnf n ht f ajymif;ES ;ESpfpf jzpf jzpfonf onf? tvSnf ntajymif t fh ajymif;wck ;wckrSrmS ‚cJ GxG xuf u G a&;‛ f a&;‛ ‚oD;jcm;wk ;jcm;wk difif;jynf ;jynf xl xlaxmif axmifa&;‛ a&;‛ uk d t"duvl uvlrs rsK;pk ;d pk tif tiftm;pkrsm;u twd tvif tvif;pG ;pGefe@f y,f+yD +yD;/;/ 'Drdr kua&pD u d a&pDESE hifiS jynf f jynfaxmif axmifp buf k bufom;rs om;rsm; jzpfoG om;=uonf mG ;=uonf? GcJxG xuf u G a&;/ af &;/ oD;jcm;wd ;jcm;wdifik ;jynf ;f jynf xl xlaxmif axmifa&;ud k u&if u&ifeDe wk D wk d;wuf ;wufa&;yg a&;ygwuyif u D yif od odyfrajymawmh rajymawmh? aemfa0;jynf a0;jynf atmfpvd pvdk (OSLO) wGifif ajymwmzwf&onf &onf? jynfaxmifpkpkbuf bufom; om; jzpfvmol vmolwd w kifid ;uk ;f uk d óuqk óuqk&rnf &d rnf? olwd w @ kd u ta[mif;ES ;ES hifif vk H;0 ;0 rwlyg yg? ta[mif;rs ;rsm;u AsL d¶ku&uf u&uf}uD }uD;rs ;rsm; oyfoyf oyf jzpf jzpfonf? &Sifi;onf ;f onf? topfu *sme,fvpf/ NGO / vl @tcG h ifita&;orm; t f a&;orm; ta&ðcHxm;=uonf xm;=uonf? tppftrS trSefrs rsm; =um;wGifi a&maeonf f a&maeonf? ‚Ek dififiHia&;yJ aH &;yJ Gpm;‛ ‚Ek difiiHif a&;&rf aH &;&rf;uk ;uk‛ rsm; vkyfyonf o f nf? olwk w @kd ta=umif;a&;&if ;a&;&if; ¶_yfyaewmrs af ewmrsm;vnf; &Sifi;cs ;f csionf o f nf? Auy ,l*s *sD 4828 ud k zrf zrf;rd ;rdawmh awmh Ak dAkvf vcif cf if!G !eG @f owif;pm&S ;pm&Si;vif ;f vif;yJ ; GyJrs rsm; uref; uwef; vkyfonf onf? vkyfyonf o f nf h&nf&G&,f , G cscf suu f &Sifif;onf? olvnf vnf; ajymxm;+yD;jzpf ;jzpfI a&;p&mr&S dyg yg? ol.zk . Hzk;uG ;uG,f ,xm;aom x f m;aom &nf&G&,f , G cscf suud u f kom o d m a&;rnf? uGefejrLepf jf rLepf qef qef ‹usia&;onf af &;onf tar&d tar&duef uef. onf;ajcóuuf ;ajcóuufjzpfonf onf? 'gu kd Ad kvf vcif cf if!G !efeG @f oonf o d nf? xd @ k a=umif h xd xd ktcsuuk u f dk aumufuk u difik vd v f kuf u d onf o f nf? wcsuckfcwf w k ES f ESpfpcscf su ok f ok H;cs ;csujywf jf ywf&ef &nf &nf&G&G,onf o f nf? - 'DcscsKyfonf AuyES AuyES hifiruif rf uif;[k ;[k pG pGyfy Gpf J&ef (TpJ (TpJ GcscsurSrf mS atmif}uD }uD; GpJcscsufE hSiwl w f onf o l nf?)?) - e0wonf Auyuk Auyuk d tjrpf tjrpfjywf jywf acs acsr_efe;f aeonf[k [ tar&d k tar&duef uefuk u d owif k owif;ay;&ef ;ay;&ef? - xd ki;e,f f;e,fpyf pyfa&muf a&muf aus ausmif;om;vl ;om;vli,f i,f rs rsm;uk d r,k r,k HESE hifiS /f uGefejrLepf jf rLepftquf tquftoG toG,f ,awG af wG jzpfonf onf? vufeuf eufrul rulnD nESED hifiS [k [ f jzpf k jzpfonf? owif;pm&S ;pm&Sifi;vif ;f vif;yJ ; GyJpmtk pmtkyfyfrs rsm;ud k =unf hv# v#i awG f awG @ dEkifionf o f nf?
vlxk xtk t k Hºur_ ºk ur_}uD }uD; t&S defewuf w f ufaepOf aepOf u u wufºuonf ºuonf hvl vli,frs rsm; (&[ef;oH ;oHCm Cm awmfrs rsm;yif yg ygonf) twGifif;Y &v#i&f r&v#icscf s pdwf w"mwf "f mwf d&S&onf o S nf? csv#if vufeuf euf vd vd krnf? ‚vufeuf euf xd xd d kifi;e,f ;f e,fpyf pyfwG wifiG *d f *d ka'g a'gi ES f ES hifi tjynf f tjynf hxnf xnf h+yD +yD; apmif haeonf aeonf?‛ ?‛ tar &duef uefu ay;vd hrfrrnf rf nf? td dENE,uvnf , N uvnf; wyfr[m r[m (2) ckpm pm vufeuf euful un l D&ef &ef jyif jyifxm;onf xm;onf? csi;wG ;f wGifi;jrpf ;f jrpftxd txd yd yd @ k ay;rvd kvd v kd owif;awG ;awGjzpfaeonf aeonf? (Ad kvf vcif cf if!efeG f@w @ kd vnf; =um;vd hrfrfrnf rnf? a[majymyJ GwG wifiG xnf f xnf ha[maeonf a[maeonfyJy?)?J ) xd kxif xifa,mif a,mifrSrm;r_ mS ;r_jzif jzif h xd xd kifi;buf ;f buf txG txGuf urs rf sm;onf? td dENE,buf , N buf tawmf tawmf toif toif h oGm;onf m;onf? Auy.oabmxm;rSm 'Drdr k ua&pD d ua&pDawmf awmfvS vefeS a&;/ af &;/ ppftpd tpd k;&wd ;&wd kua&; af &; twGuf uqd q f v# v dk #i b,f f b,fu&& u&& ,l loif o hifonf onf? ray;v#if awmif;&rnf ;&rnf? yg;pyfeJe @J csn;f rulyg yg eJ @ vufeuf euful uyg yl g ajym&rnf? vufeuf euf [l [lonf onf ‚tjzL ‚tjzL - teD‛ r&S d/ vufeuf eufxrf xrf; olom ‚tjzL teD‛ d&Sonf onf[k [k oabm xm;+yD; oGm;=uwmuk m;=uwmuk d tm;ay;cJ tm;ay;cJ honf onf? rSefe;cs ;f csuESEf hifiS fErfrS f;xG ;xGuf u yg f ygpifatmif vJ vJ Gonf onf? xd ktcg tcg Auy ‚Ek difiiHif a&;OD aH &;OD;aqmif ;aqmif tzJ tzJ G @‛ (Ek difi§OD §f OD;);) ta&;ay: tpnf;ta0; ;ta0; xk dionf o f nf? wnDw!G w!Gwf wwnf w f nf; qk H;jzwf ;jzwfonf onf rS rSm - ausmif;om;rs ;om;rsm; tar&duef uefqD qu D r&v#i Auy f Auy u ay;&rnf? vufeuf euf&v# &v#i ol f olwd w @ kd {&m0wDjrpf0S0Srfr;tajccH ;f tajccH&ef &ef oG oGm;=u vd hrfrrnf rf nf? vlxk xuvnf u k vnf; óuqk drnf rnf? vlxk xESEk hifiS f cJ GcJ hcJcwm w J m r=umao;? - uk d,f , hwyf w f yf d&S&v# v S #i uk f uk d,f , @f vwf w G ajrmuf af jrmuf e,f e,fajr ajr d&Srnf rnf? vlxk xu k d DkrSrcdcS kdv#i t0wf f t0wftpm;/ tpm;/ b¾m ud k,f , htm;ud t f m;ud k,uk u f d;k vkyfy dEf kifi=urnf =f urnf? e0w.tm%m rcd kifi+rJ +f rJao;cif ao;cif {&m0wD {&m0wD j jrpf0S0rfrS f; tjrefqif qif;Ek ; dEkifizdzf @ kd vdonf o k nf? xd @ k a=umif h - vufeuf eufwaomif waomif;wd ;wdwd w ul d ulnD n&ef &D ef/ ausmif;om;wyf ;om;wyfuk u d emrnf k emrnfay;cs ay;csif&may;? ‚'Drdr kua&pD u d a&pD jynf jynfcscspwyf w f yfrawmf rawmf ‛ ‛ (DPA) qd kv#iaumif af umif;onf ;onf? ausmif;om;rs ;om;rsm; touf}uD }uD;oG ;oGm;vnf m;vnf; 'Demrnf emrnfESE hSi vd f vd kuf uonf o f nf? jzef @ Gcxm;aom x J m;aom d*ka'g a'gifrsm; xJu xkwf w,l , f +l yD; tvG,f ,wul w f ulvm+yD vm+yD; xkwf w,l , f dEkEl ifik aomae&mrs af omae&mrsm;wGifif pkpnf pnf;xm; ;xm; &ef? - zufqpfawmf awmfvS veS fa&;wk a&;wkefef;uvk ;uvk d yg ygwDu dEkifiiHif Ha&;rS a&;rSL;rs L;rsm; wJ Gay;vd kuf u&ef &f ef jyif jyifqif qif onf onf htaejzif taejzif h ‚ ‚DPA dEkififia&;oif aH &;oifwef wef;‛ ;‛ wck tjrefzGz hifiG f&ef &ef? ta&;}uD;aomqk ;aomqk H;jzwf ;jzwfcscsujf zpfI A[d k aumf aumfrwD rwD HpkpnD n k Dtpnf tpnf;ta0;ok ;ta0;ok d @ dEkifif§OD; tzJ G @u wifjyonf jyonf? trsm;pk}uD }uD;u ;u vufcHconf o H nf? ok d @aomf (aemif (aemiftcg GcJxG xuf u G =urnf =f urnf)h A[d k aumf aumfrwD rwDtenf tenf;pkuav;u uav;u r&Jw&J w&J apm'uwuf apm'uwufonf onf? ;om; wyf GzJ @p&mvk @p&mvk dEkifi§OD §f OD; tzJ G @.=oZmuk d vef vef @I ajAmifawmh awmhruef ruef @uuf u G &J&f ?J ygwD&J& @J ‚jynfol o@l wyfrawmf rawmf &S d&Sae+yD ae+yDyJyJ - ausmif;om; dao;ovm;‛ ao;ovm;‛ [k apm'u apm'u wufjcif jcif; jzpfonf onf? (cJ GxG xuf u G awmh af wmh Armtd k}uD }uD; awGu Armausmif;om;awG ;om;awGud u kd vufeuf euf ay;rvd ay;rvd @ k vkyfywma=umif w f ma=umif h qef @usif&wm[k &wm[k ol ol @atmufajcod ajcod @ k ajymonf ) ) [kwf wonf o f nf? jynfol o @l wyfrawmf rawmf &S &S+yD d+yD; jzpfonf onf? od @ k aomf olwk w d @k u {&m0wD jrpf0S0rfrS ;ok ;f ok d @ rqif;Ek ; dEkifi/f 1968 rS 1988 1988 xd t}udrfr}ud }f udrfrqif q f if;zd ;zd @ k óu;pm;zl;onf ;onf? jrpfzs zsm; bufok o d @k qif;&ef ;&ef vk vkyfypOf pf Ofu KIO cHaeonf aeonf/ ppfwd wuf u dk &onf &f onf? aemufr[mrd r[mrdwf w j f jzpf=u =u awmh olwk w d@k u d DrSrk cdcS k+yD +d yD; qif;onf ;onf? owif; aygufaeonf aeonf? tajctaer&if hrSrnf n S hao;I af o;I tustqk H;rs ;rsm;um ratmifjrif jrif hcJc/J au'g aumif;trs ;trsm;tjym; usq H;cJ ;k hcJ&onf &onf? 1989 rSm u|efawmf awmfwd w @ kd atmufbuf bufud u kqif q d if;vd ;vdI k vrf;jyay;&ef ;jyay;&ef ol olwd w k@d u kajymawmh ad jymawmh ol olwd w @ kd EifSif e0w h e0w uswf w d aqG af qG;aEG;aeonf ;aeonfuk u d rajymjybJ k rajymjybJ u| u|efawmf awmfwd w @ kd awmif;qd ;qd kwmud wmud y,f k y,fc hsconf Jonf? t"duqif uqif;cs ;csionf o f nfrSrSm ygwDA[k A[k d &S d&S&m &m yJclc;¶d ;l ¶d k;rawmifydydifik ;ES ;f ES hifi {&m0wD f {&m0wDjzpf jzpf0 u|ef;ay: ;ay: jzpfonf onf? tif;av; ;av; aygif;avmif ;avmif; txd qif;oG ;oGm;zk m;zk d @rmvG SmvG,f ,onf o f nf? jy\emr&S d? awmifili l - ausmuf}uD }uD;vG,f ,aumf af umfvrf vrf;. ajrmufbuf buftxd txdvnf vnf; jy\emr&S d? (ae0if;qD ;qD atmif}uD }uD;pma&;pOf ;pma&;pOfu ok H;E_ ;E_efe;f onf h ‚[d kcscsDrif;vrf ;vrf;‛ ;‛ azmufjcif jcif; jzpfonf onf?)?) &efol ou l xkdt} t}uHtpnf tpnfud u k od d odonf onf? tjyif;txef ;txef rD rD;uk ;ukefe,rf , f rf;uk ;ukefef zsufonf? ocifwif wifxG xefeG ;f / Ad kvf v dpkpf ;armif ;k armif/ &Jabmf abmfvS varmif aS rmif (awmifili)/)l / &Jabmf abmfbarmif barmif (rk (rk H&G&m) mG ) wd @ k &Srfr;jynf ;f jynftv,f dykyifik f;wGifi us f usq H;k jcif;/;/ 1975 ckESEpfpS fwG wifiG ocif f ocifZif Zif/ ocifcscsp pol f polwd w @ kd usq;jcif ;kH jcif;rS ;rSm Auy. pDrHrud u H efed ;uk ;f uk d zs zsuf&ef &efvk vkyfonf h &ef &efol o @l x dk;ppf ;ppfrs rsm;wGifif usq H;jcif ;k jcif; jzpfonf onf? jrpf0u| 0u|e;ay: ;f ay: jyefvnf vnfazmf azmfxk xwf w k f a&;pDrHrud u H efed ;uk ;f uk d ,l ,l*s *sDenf enf;ES ;ES hifif p+ p+yD;vk ;vkyfyonf o f nf? opPmazmuf mazmufa=umif a=umif h wðyH wðyHvk v H;k &efo @l vuf f a&mufonf onf? vrf;a=umif ;a=umif;acsmarm&ef wyf wyf ayg aygi;pk f;pkvk vyfyk fief ief;aumif ;aumif;atmif ;atmif vk vkyfy&mwG &f mwGifi wjcm;tzJ f wjcm;tzJ G @rsm;ES hifi acs f acsmarmaomfvnf vnf; KNU ES hifif racsmarm/ q&mpaum v,fawmwk awmwk d @ KNUP uk d,f ,pm;vS pf m;vS,f ,tzJ t f GzJ @E hSifi aqG f aqG;aEG ;aEG;&mwG ;&mwGififvnf vnf; tqifrajycJ rajycJ hyg yg? tqif ajyv# ajyv#if vufeuf eufaxmif axmifESE hifiS cscf sD+yD +yD; ulnD n&ef &D ef jyif jyifxm;onf xm;onf? olwk w d @k u vufeuf euftultnD tnD uk dyif yif vuf vufrcH rcHyg yg? olwk w d @k wifiG fvnf; olwk w d @k pOf;pm;cs ;pm;csuf d&Syg ygvrfrd frnf rh nf? aemufawmh awmh KNU waygi;f wpnf;wnf ;wnf; jzpfoG om;onf mG ;onf? wyfayg aygi;pk ;f pk pnf;a0;yJ ;a0;yJ G r&S r&S dawmh awmh? r'w - Auy yef qef qef;pnf ;pnf;a0;yJ ;a0;yJ Gus usrS jyefawG awG @=uonf? yefqef qef;pnf ;pnf;a0;yJ ;a0;yJ GwG wifiG ‚òr@ f ‚òr@ay:rSm vlxtk t k Hºur_ ºk ur_‛ jzpfawmh awmhr,f r,f[k [ (2) k (2) }udrf wd wdwd w ajymcJ d ajymcJ honf onf? tcd kififtrmajymvd trmajymvd @ k rjzpf I I Tr#avmufajymjcif ajymjcif; jzpfonf onf? olwk w d @k pdwf wr0if rf 0ifpm;yg pm;yg?
‘atmifrmCxd rmCxd k;ppf ;ppf vmawmh vmawmh r,f r,f’ [k ocif ocifpdp k;uk ;d uk d ajymzl ajymzl;I ;I 'kuQ ua&muf aQ &muf onf onf h oif oifcef cef;pm&S ;pm&S donf onf? Ad kvf vaus af usmfaZmud k rouFmjzpf mjzpf+yD +yD; ae0if;u ;u wyfrSrxk x S kwfonf? xd koif oifcef cef;pm&S ;pm&S daeI aeI apmif;yg ;yg;&dyfyjcnf jf cnfom om ajym0H honf onf? wd kuf u¶d¶f kuf u d ajymvnf af jymvnf; pdwf w0if 0f ifpm; pm; rnf h Hykyk ray:yg? rqv. rqv. ‚qd k&S&,f mifcdc kaps ad ps;uGuf uf yd k}uD }uD;xG ;xGm;av - *dwf wzGzf hifiG tcG t f cGefeydyf aumuf dak umuf dEifik av f av , S v f pf pD pD;yG ;yGm;a&; m;a&; pDrHru H defe;‛ ;f ‛ yd kvk vyfyk av af v - arSmif jzpfaeonf aeonf? atmif}uD }uD;ajymonf ;ajymonf h ‚[d ‚[d kcscsrif rD if; vrf;‛ ;‛ azmufa&;ud a&;ud k jynf jynfol o @l wyfrawmf rawmfu vkyfy&cuf &f cufonf onf? ‚jynfwG wifiG ;ppf ;f ppf jy\ jy\em‛ wGifif wifjycJ jycJ hovd ovd k u| u|efawmf awmfwd w @ kd wyfrSrmS 0 rsm;/ ukd;uef ;uef @rsm;/ tcgrsm;/ ucsirs rf sm;jzif h zJ GzJ @xm;&&m wyfok o H;pum;rS ;k pum;rSm w¶kwf wpum; pf um; jzpfonf onf? Armpum; rwwf=uyg =uyg? twGifi;f yd kifi;f xk d;0ifv#i pum;jyef f pum;jyefESEifiS foG o h m;&onf mG ;&onf? oGm;&rnf m;&rnf hae&mu ae&mu Arma'o? KNU ES hifi wyf f wyfayg aygif;pkuvnf uvnf; racsmarmawmh tcuf tcuf tcJ tcJtvG tvGefefrs rsm;onf? t}udrfrf}ud }udrfr vef f vefus usvmaomtcg jynfol o @l wyfrawmf rawmf wyf wyfrSrL;}uD LS ;}uD; (0 trsKd;om;) ;om;) rsm;u 0 awmifwef wef;rS ;rSmom mom wk duf ucdcf kifid f;yg ;yg? 'Dawmif awmifuk uefek ;f &efol o @l vuf rus rusapeJ @q kd&if &if rus rusatmif taocHwk w duf u k fr,f? Arma'o awGawmh awmh pum;rayg pum;rayguf bmrayg bmraygufeJe @J roGm;yg m;yg&apeJ @awmh[k [ wif k wifjy=uonf jy=uonf? A[k dppfaumf aumfr&S r&SifiESEf hifiS f aqG;aEG ;aEG;&if ;&if; olwd w @ kd u enf;vrf ;vrf;wck ;wckwif wifjyonf? vufeuf euf 2 2 vufpDpD xrf xrf;+;+yD;qif ;qif;rnf ;rnf? [d krSrm&S mS d&SwJ w hJ a'ocHajymuf ajymufus usm;wyfuk u dk vufeuf eufay;cJ h+yD +yD; jyefvmrnf vmrnf[k [ wif k wifjyonf? ‚jrpf0u| 0u|e;ay: ;f ay: pDrHrud u H efed ;‛ ;f ‛ rSm xk dt}uHtpnf tpnfjzif jzif vk h vkyfyjcif jf cif; jzpfonf onf? olwk w d @k wifjycs jycsurSrf Sm tvGefetus t f usK;d ta=umif; qDavs avsmyg yf gonf? Auy A[d kuvnf uvnf; uk d,f , h0rf 0f rf;emud ;emud k,f ,omod o f modonf onf? woufrSrSm wcgñuHrnf h tcg tcgtcG hifiay;cd af y;cd kuf u óu;pm;cs f óu;pm;csifonf onf? A[k dESE hifiS wyf w f yfrSrSL;}uD L;}uD;rs ;rsm; Tok d @ yÉdyuQ yuQjzpfaeonf aeonfrSrmS ESpfpcscf sD+yD;=umcJ ;=umcJ h+yD +yD? Armausmif;om;awG ;om;awGuk u d vuf k vuf euf eufwaomif waomif;ay;a&; qk H;jzwf ;jzwfaomtcg aomtcg yÉdyuQ yuQtxG txGwf wt f xdyfyfok o d@k a&mufawmh awmhonf onf? vufeuf eufwaomif waomif; ray;Ek dificif cf if ol olwk w d @k u vufODO;r_ ;D r_,+yD +l yD; GcJxG xuf u G =uawmh =f uawmhonf onf? olwk w d@k u d tES k tESpfp 20 f 20 wd kuf u dfcifik ;cJ ;f hcJ+yD +yD;rS ;rS Armaus Armausmif;om; ;om; awGu kd vufeuf eufwaomif waomif; ay;&rnfu dk ES ESajrmwG ajrmwGefe @f w d=uonf =k uonfrSrmvnf mS vnf; obm0us ygonf? Tr#a&;ae&jcif;rS ;rSm yefqef;wG ;wGifi ES f ESpfp&uf &f ufwrG wrGefe;wnf ;f wnf h aecJ aecJ h H¶k¶/k OuUXES hififawG awG @ hc HJ¶k¶ESEk hifiS f Auy ta=umif;aema=uatmif ;aema=uatmif od odol otjzpf t l jzpf ºum;0gaeaom bmwD;vif ;vif hwemqk wemqk dol o ajymor# l ajymor# t[kwf wxif x f ifol owcs w l cs @Kd d&SaeI aeI jzpfonf onf? Ad kvf vfcif!G !efeG @f u olwk w d@k e0w tusK;d aus;Zl;twG ;twGuf u 1988 f 1988 vlxk xtk t k Hºur_ ºk ur_uk u dk Auy vufok o d @k xd k;tyf ;tyfaomtcg aomtcg 4828 ES hif rquf rquf oG, frdraom daom ausmif;om;acg ;om;acgi;aqmif ;f aqmifrs rsm;u ‘AuyeJ @bmrSrqd rqd kifibl b f ;/;l / igw d @k vkyfywm’ w f m’ [k ajz&S ajz&Sifi;=uonf ;f =uonf? [kwf wyg yf gonf? Auy u qd kifionf o f nf[k [ rajymcJ k rajymcJ hyg? Ad kvf vcif cf if!G !efeG @f ajymae wmyg? Auy uvnf uvnf; [kwf waev# af ev#iawmif af wmif rajymoif rajymoif h[ xif k xifyg ygonf? ausmif;om;rs ;om;rsm;u ajymrdv# v#i tar&d f tar&duef uefxH xrSrH vuf S vufeuf euf&a&; &a&; ar#mvif v f hifcscsu omru f omru aiG&a&;yg &a&;yg vk H;0yd ;0ydwf woG o f Gm;vd hrfrrnf rf nf? xd @ k a=umif h rajymoif rajymoif hyg? ajymv#iyif yf if rajym rajym oif ha=umif a=umif; Auy u t}uHay;rnf ay;rnf? aemufwa=umif wa=umif;rS ;rSm xk difif;e,f ;e,fpyf pyf wG wGifif Auyyg Auyyg[kajymv# ajymv#i ouf f oufomrnf omrnf r[k r[kwf w?f acgi;aumif ;f aumif;I ;I "m;awmif;jcif ;jcif; jzpfoG om;rnf mG ;rnf? um,uH&S&ifiS f aus ausmif;om; ;om; acgi;aqmif ;f aqmifrs rsm; ajymonfuk u d aAG k aAGr,l r,lyg yg? rqDrqd rqd ki bmwD f bmwD;vif ;vif hwemu wemu ol @pmtkywG w f ifiG f AuyES AuyES hifi 1988 f 1988 tk Hºur_rqd rqd kifi[k [ f tawmf k tawmf uav; uav; a&;onf? pmtkyfyxG x f uf u G u f wnf;u ;u zwf&ygonf? ta&;r[kwf wfI tav;rxm; hcJyg yg? ,cka&;aeonf a&;aeonfrmS ‚vufopf opf awmif awmifwef wef;om; ;om; rdwf waqG af qGrs rsm;‛ . tEW&m,f &m,f uk uk owd d owday;vd ay;vd kIjzpf Ijzpfonf onf? olwd w @ kd onf ‚t= ‚t=urf; rzufa&;‛ aq;+rD;wd ;wd kay;+yD ay;+yD; 'Dr kd ua&pD ua&pD vuf vufeuf eufuk u difik awmf af wmfvS vefeS a&;uk af &;uk d om; av#mapcJ h+yD +yD;+yD ;+yD? ,ck ajrmh ajrmhajrmh ajrmhom om useaom af om vlrrmuk rrmukd rnf? ae0if;/;/ ‚aps;ruk dififeJe @J &wJ haps aps;eJ @ a&mif; xkwf w‛f [k ay;ae=ujyef ay;ae=ujyef+yD +yD? Taq;+rD;wk ;wk d pm;rd pm;rdv# v#i ppf f ppftm%m&S tm%m&Sififpepf pepf ouf oufqk q;kd &Snf naf wmhrnf onf? atmif}uD }uD;ppf ;ppftkyfypkpf u k dk ajrjr‡ ajrjr‡Kyf Kyfo+*F o+*FKdKd[+yD +f yD; ok H;acs ;acsmif;axmuf ;axmuf etz etz ppftk tyfyk pf kud u k tvJ d tvJxd x k;&rnf ;d &rnf htcs tcsefed jzpf f jzpfaeI aeI Tod @ k wifjyaejcif; jzpf jzpfonf (zG hifiajym&ef af jym&ef tcs tcsdefe a&muf f a&mufaeIvnf aeIvnf; zG hifiajymyg af jymygonf?)?)
Arm/ &Srfr;/;f / ucsif/ u&if/ 0/ ytd k;0f ;0f pojzif pojzif h vl vlrs rsK;tm;vk ;d tm;vk H;wG ;wGifi tpJ f tpJ Gtvrf tvrf;rs ;rsm; d&S=uonf? GcJxG xuf u G a&;'D af &;'Da&jrif a&jrifcsch sefed u f GcJxG xuf u G a&;acg af &;acgi;aqmif ;f aqmifrs rsm;. tpJ Gtvrf tvrf;uk ;uk t&if d t&ifwif wifjyrnf jyrnf? aemufrS Armvl Armvlrs rsK;}uD ;d }uD; 0g'Dwd w @ kd . tpJ Gtvrf tvrf;uk ;uk d wif wifjyrnf jyrnf? ‚jynf axmif axmifpkprlrk l‛ ud k yd yd kI tEW&m,fay;onf ay;onfrSrmS vlrs rsK;}uD ;d }uD;0g ;0g' tpJ D tpJ Gtvrf tvrf;jzpf ;jzpfonf onf? tcktxd txd 'k 'kuQ uay;aeqJ aQ y;aeqJ jzpf jzpfonf onf? 1988 - 90 wGifif cJ GcJxG xuf u G a&; af &; 'Da&u a&u usom;cJ mG ;cJ h+yD +yD? 'Da&wuf a&wufcscsdefeuawmh u f awmh Armqk Armqk d eD eDeDe/D jzLjzL/ !d k! k/d rnfrnf rnf; r,k H&/ &/ tm;vk H; vnfonf onf/ vdrfonf onf[k [ pJ k GpJvrf vrf; onf? ;aqmif wuU wuUod o kvf v d ynmwwf yf nmwwf wa,muf wa,mufESE hifiS f wyf wyf ayg aygi;pk f;pkud upPpd P 1963 ckESEpS fu tawG ‹tñuHwck wck wif wifjyrnf jyrnf? &Srfr;cJ ;f GcJxG xuf u G a&; af &; acg fi;aqmif aqG;aEG;pOf ;pOfu jzpfonf? aqG;aEG ;aEG;onf ;onfqd q kwmxuf w d mxuf c&D c&D;oG ;oGm;[ef m;[ef $ vJ vJ awG@=ujcif; jzpfonf onf? olu GpJcscsuESEf pfpS ckcf wif k wifonf onf? yxrpJ Gcscsu?f 1947 tajccH Oya'onf Oya'onf Arm Arm Oya'u|rf;us ;usiol o f lrsm;u &Srfrf;apmfbG bm; mG ; (Oya'em;rvnfol o)l rsm;uk d vdrfrjcif jf cif;jzpf ;jzpfonf onf[k [ pG k pGyfy GpJpf Jonf onf? olwk w d @k rbrs dbrsm; ynmrwwfI tvdrfrcHcf &jcif &H jcif; jzpfonf onf/ olwd w @ kd acwfrmS tvdrfrrcH rf cHawmh awmh[k [ qd k qd konf onf? trSefe rS f rSm zqyvES hififapmf apmfbG bGm; tay;t,l vk vkyfyf=ujcif =ujcif; jzpfonf onf? apmfbG bm;rs mG ;rsm;onf t*F t*Fvd vyfyd fta&;yd ta&;yd kifif/ e,fydy kifid 0ef 0f efaxmuf axmufESE hifiS aps f aps;qpfzlz;ol ;l olrsm;jzpfI vnfyg ygonf? orRw ae&m&atmif/ jynfaxmif axmifpkptpd t k pd k;&tzJ ;&tzJ G @ 0ef}uD }uD;ae&mrs ;ae&mrsm;&atmif/ a&G;aumuf ;aumuf GyJy r0if J r0ifbJ b trwf J trwf 25 25 ae&m&atmif
vkyfyEdEf kifid f ol olrs rsm; jzpfonf onf/ rtyg? trwf 50 50 d&Sonf onf h jynfe,f e,fv$ vwf w $ awmf af wmfwifiG 50µ f 50µ &atmif vk vkyfyoG o f m;jcif mG ;jcif; jzpfonf onf? (ppftk tyfyk fpkpu k 25µ om awmif;aejcif ;aejcif;ES ;ES hifi ,S f ,SOfOf=unf hyg yg?) 'kwd w,pJ , d GpJcscsu?f Armcsif; vuf0g 0g; csi;¶d f;¶d kuf u+yD +f yD; vlrs rsK;pk ;d pkawG awGuk u d vuf k vufeuf eufcscsatmif vk vkyfyfonf onf? TpJ Gcscsuu f yd k}uD }uD;onf ;onf? Auyud k OD;wnf ;wnfonf onf? ol @tajymt& 1963 aphpyf aqG aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJac:awmh ac:awmh SSIA ud,f , k pm;vS pf m;vS,f ,frsm; oGm;=uonf m;=uonf? &efuk uefek ra&muf rf a&muf? vG,f ,vif v f if vm;/ awmif}uD }uD;vm;rod ;vm;rod tJ tJ'D'Du jyef hcJcJ &onf &onf? olwd w @ kd EifSifawG ah wG @&olu Ad kvf vwif w f hifaqG (xif (xifonf onf?) raqG;aEG ;aEG;&bJ ;&bJ vuf vufcscsm em; axmif j jyef hcJc&onf &J onf? rif;wd ;wd @ k igw @ kd [ko H;+yD ;k +yD; vufcscsm¶d kuf ufvwf w $ vd v f kuf u d onf o f nf[ qk k qkonf o d nf? Armcsi;aqG ;f aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJus usawmh wef wef;wl ;wl&nf &nfwl w t} l t}uD;tus ;tus,vk v f yfyk ay;onf af y;onf? av;av;pm;pm; qufqH qonf o H nf? pmapmif pmwrf pmwrf;awG ;awG xkwf wonf o f nf[k [ pG k pGyfyfpJpJonf o G nf? &Jabmf abmf aX;ES aX;ES hifif Ad Ad kvf vapmjrif af pmjrif h wòr@wnf;om;/ ;om;/ ausmif;om;}uD ;om;}uD;ES ;ES hifi aus f ausmif;om;i,f ;om;i,f j jzpfa=umif a=umif;/;/ Ad kvf vaZ,s af Z,sE hifiS f dAkvf vvS v f [ef [ S ef wyf wyfrSL;}uD L;}uD;wyf ;wyfrSrSL;i,f L;i,fjzpf jzpfa=umif a=umif; &Sifif;jyawmh ;jyawmh pJ GpJcscsu}uD }f uD;wck ;wck xyf xyf+yD +yD;wif ;wifonf? xd k GpJpcscJ surSrf mS aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJ rS rSwf wfwrf; pmtkyfy}uD }f uD;wG ;wGi uG f uGuf uvyf v f yfrsrsm;ygaeonf? xd kuG uuf u G vyf v f yfrs rsm;rSm olwd w @dk .,k H=unf =unf&aom &aom twGifif;yd kifi;owif ;f owif;t& ;t& AuyES hifi awmf f awmfvS vefeS a&;aumif f a&;aumifpDpD a&S a&S @vyfyk fief ief;pOf ;pOf !‡ !‡=ujcif =d ujcif; jzpfonf onf[k [ pG k pGyfy GpJpf Jonf onf? [efwmomar$ wmomar$;u ;u vG J+yD +yD; vlrs rsK;pk ;d pkawG awGtm;vk tm;vk H; awmxJjyefuk uefek +yD +f yD/ b,fvd v k vk d vkyfy=urvJ =f urvJ/ Auy (ArmeD ) ) u awmxJjyefoGm;zd m;zd @k / vlrs rsK;pk ;d pkawG awGud u k aemuf d aemufwcg wcg awmarmif;+yD ;+yD; (Arm!d k ) ) ppftpd k;&atmuf ;&atmuf a&muf a&mufatmif atmif awmarmif;ay;zd @ k wdifik yif yf if=u =u jcif; jzpfonf onf[k [ pG k pGyfy Gpf Jonf onf? (ocifp k;u d;u ‚u|e GfyJpm;}uD pm;}uD;‛ [k pGyfy G JpJpf wmrs w J mrsK;ES ;d ES hifi qif f qif onf onf?)?) r[kwf wyg yf gb;[k ;l [k ajymaomf ajymaomfvnf vnf; rnfod o @ kd r# ajymr&? xdyfywef w f ef;v# ;v# @Kd 0Suf uud u f pd Pjzpf I ol@u kd r[k r[kwf wyg yf gb;xuf ;l xufvnf vnf; yd krajymEk rajymEk dif? Tod @ k jzif h aqG aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJ+yD;oG ;oGm;onf m;onf? r=umcifuawmh uawmh KNU acgif; aqmifwOD wOD;ES ;ES hifi rS f rSmvd mvd kuf u&f onf? olpGpyfyG GpJpf Jovd ovd k r[k r[kwf wa=umif af =umif;/;/ 1963 aqG;aEG;yJ ; GyJ rpcif rpcifuwnf uwnf;u ;u awmfvS vefeS a&;aumif af &;aumifpDpDESE hifiS em;vnf f em;vnfr_r ,l _ ,l hcJca=umif aJ =umif;/;/ aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJ atmif atmifonf onfjzpf jzpfap/ ap/ ysufonf onfjzpfap ap ocif Aod Aodefe;wif ;f wifonf onf Auy Auy uk d,f ,pm;vS pf m;vS,f ,/f tvkyfy df&&m &S m w¶kwf wjynf jf ynfo @ kd jyefoG om;rnf mG ;rnf[k [ em;vnf k em;vnfr_r ,l _ ,lxm;a=umif xm;a=umif;/;/ aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJ ys ysuaomtcg faomtcg jyefoG oGm;a&;aqG;aEG ;aEG;=ujcif; jzpfa=umif a=umif;/;/ w¶kwf wjf ynfu txl;av,mOf ;av,mOf vmóua&;ud vmóua&;udpPpyg yP gaeI ok H;OD ;OD;ok ;ok;zvS ;H zvS,f , aqG f aqG;aEG ;aEG;&ovd ;&ovd k j jzpfaea=umif aea=umif;/;/ aqG;aEG ;aEG;yJ ; GyJ ys ysufcgcgrS t=um}uD;quf ;quf+yD +yD; aqG;aeG ;aeG;=uonf ;=uonf rS rSm 'ga=umif hjzpfa=umif a=umif; rSmvd mvd kuf u&onf &f onf? aqG;aEG ;aEG;onf ;onfuvnf uvnf; uk d,f ,pm;vS pf m;vS,f ,tzJ t f GzJ @ acgif;aqmifcscsi;jzpf ;f jzpfae ae - tjyeftvS tvSefevnf v f nf; t=um}uD;aqG ;aqG;aEG;ae ;ae - aqG;aEG ;aEG;onf ;onf h twG twGifi;oabmuk ;f oabmuk dvnf vnf; azmf frajymbJ rajymbJ uG uGuf uvyf v f yfxm;ae xm;ae - qkdawmh awmh rouF rouFmp&m mp&m }uD; jzpfaeonf aeonf? olwd w @ kd rouFmjzpf mjzpfwm wm rqef;yg ;yg? ppftk tyfyk fpkpwG w k ifiG vk f vkyfyenf ef nf;wck ;wck &S d&Sonf onf? xk dvk vyfyk enf ef nf;uk ;uk ,ck d ,ckydy k+yD +d yD; vkyfaeonf aeonf? xd kvk vyfyk enf ef nf;rS ;rSm awmfvS vefeS fa&;tiftm;pk tm;pkrs rsm; twGif; oHo,yG o,yGm;atmif m;atmif owif owif;vd ;vdrfruk u f d wrif k wrifayg aygu=um;ay;onf =f um;ay;onf henf enf; jzpfonf onf? (SSIA acgif;aqmif ;aqmifrs rsm; rnfonf onfae&mu ah e&mu xd kowif owif;vd ;vdrfr&onf &f onfuk u d u| k u|efawmf awmfwd w @ kd cef @rSefe;f dEkifiyg yf gonf? rajymoif hI rajymawmhyg yg?) ifiawmh af wmh rwd rwd kuf u hcJcf &yg &J yg? KIA ES hifi wd f wd kuf u hcJcf &onf &J onf? ppftpd tpd k;&u ;&u 0if+yD +yD;tj ;tjrwfxk wf wwm w f m t}udrfrf}udrfrcHcf hcJcH J&onf &onf? SSIA ES h ‚+idrfr;tzJ ;f tzJ G @rsm;‛ jzpfaomtcg aomtcg tcsi;cs ;f csi;&ef ;f &efw kuf u d ay;onf af y;onf henf enf; ppftk tkyfpku t}uD;tus ;tus,vk v f yfyk onf o f nf? tzJ G ‹tpnf;toD ;toD;oD ;oD;wG ;wGifi twG f twGifi;f yÉdyuQ yuQrs rsm;&S d=uonf =uonf? AuycJ GxG xuf u G rs rf sm; twGifi;f d&Sovk d r[mrd r[mrdwf wrs rf sm;twGi;Yvnf ;f Yvnf; d&Sonf onf? & Jabmf abmfrs rsm;twGifi;a&m/ ;f a&m/ r[mrdwf wrs rf sm; twGifi;rS ;f rSmyg myg KIO tzJ G‹twGifi;f yÉdyuQ yuQjyif jyif;xef ;xef aeonf aeonf [k [k=um;&onf =um;&onf? ygwDA[d A[d ku rdrdrd J jynfol owG w l ifiG ;yÉd ;f yÉdyuQ yuQtj tjzpfESE hSifif t}udrfrf}udrfr0if 0f if+yD +yD; ajz&Sifi;ay;cJ ;f ay;cJ h&zl &zl;onf ;onf? aphpyf pyfay;cJ hojzif ojzif h &ef &ef§ig §ig yÉdyuQ yuQtj tjzpf rul rul;ajymif ;ajymif;cJ ; hcJyg yg? +idrfr;tzJ ;f tzJ G @rsm;acwfod o k@d a&muf aomtcg aomtcg ppftk tyk fpkpu k &ef§ig §ig yÉdyuQ yuQ tjzpf tjzpfod o @dk ra&mufa&muf a&mufatmif atmif wG wGefe;yd ;f yd @ k onf? Tod @ k jzif h ‚+idrfrf;tzJ ;tzJ G @‛ wcs @Kd ysupDpf ;D oGm;onf m;onf? oG,f ,0d0f kuf u d raeawmh rf aeawmhbJ b &S J &Si;atmif ;f atmif a&;rnf a&;rnf? Auy vufxuf xufu ud k;uef ;uef @/ uGwcdcf kifid f/ erf hcrf crf;/;/ erf hqef qef/ rd k;rd ;rdwf w a'o f a'o rsm;onf ajrmuf ajrmufy kdifi;A[d ;f A[d kXmecJ XmecJ Gatmuf atmufu jzpfonf? vlrs rsK;pk ;d Hpkonf onf? GcJxG xuf u G =uawmh =f uawmh tm;vk tm;vk H; zkefef nD nDtpf tpfuk u dak tmufa&muf a&mufonf? zkefenD n f tpf t D pfuk u d ES k ES hif ,ef ,efnD ntpf t D pfuk u dwd w k @ kd twGifi;yÉd ;f yÉdyuQ }uD }uD; onf? ygwDxJ xJ olwd w k@d d&pOf pS Ofuawmh yg ygwDu jynfol olwifiG ;yÉd ;f yÉdyuQ yuQtjzpf tjzpf t} t}udrfrf}ud }udrfr ajz&S f ajz&Sif; ay;cJ hI &ef§ig §ig yÉdyuQ yuQtj tjzpfod o @ kd wd k;yG ;yGm; m; roGm;cJ m;cJ h? tyfyk fpkpu k qGay;onf ay;onf? qGay;zd ay;zd @k vnf; vG,f ,fonf? olaX;jzpf aX;jzpfvrf vrf; pD;yG ;yGm;a&; m;a&; ‚+idrfr;tzJ ;f tzJ G @‛ jzpfaomtcg aomtcg yÉdyuQ yuQ uk uk d ppf ppftk tcGifitvrf t fh vrf;rs ;rsm;jzif h qG qGay;vk ay;vk d @&onf? bdefe;f rl;,pf ;,pfaq;0g aq;0g;vkyief if ef;jzif ;jzif hvnf vnf; qGay;vd ay;vd @ k &onf? opfuef uefx¶d x¶d kuf u/f ausmufrsu wl f wl;azmf ;azmfcGc hGifif ponfrs rsm;jzif h qG qGay;vd ay;vd @ k &onf? wd kifif;ppfXmecs XmecsKyfESEifiS f axmuf h axmufvS vrfrS ;f a&; twd kifitazmuf t f azmufnD nnD n D v D kyfyum u f m yÉdyuQ yuQuk u d qG k qGay;onf ay;onf? (Ad kvf varmif af rmifat;/ at;/ dAkvf vcif cf if!G !efeG @f yÉdyuQ yuQ[k [ xif k xifa,mif a,mifrSrm;oG mS ;oGm;atmif m;atmif wrif wrif vk vkyfy=uonf =f uonf?)?) zkefeESEf hifiS f,ef yÉd yÉdyuQ yuQrSrmS (ppftk tyfyk fpkpu k ajr‡muf mufay;I) ay;I) tm%modrfr;yJ ;f GyJtxd txd jzpf jzpfoG om; mG ; onf? ,efnD ntpf t D pfuk u d tm%m&oG k tm%m&oGm;onf m;onf? zkefewd w f k @d xGuf uajy;&onf af jy;&onf? r=umyg/ zkefewd w f @ kd u ,efwd w @dk ud ð k ðzwfcscs=uonf? ig;ysHwvS wvSnf n h Ak f HAkv HwvS w k vSnf n h j f jzpfae=uonf ae=uonf?
Tok d @ tm%modrfr;yJ ;f GyJ/ wefjyef tm%mod tm%modrfrf;yJ ; GyJ ud k;uef ;uef @wifiG jzpf f jzpfaeaomtcg aeaomtcg ucsirs rf sm;/ &Srfr;rs f;rsm;/ yavmifrs rsm;u Hrkud u k buf d bufwG wifiG f oD;jcm;axmif ;jcm;axmif=uonf =uonf? olwd w @ kd wGifi;f Yvnf; tjyeftvS tvSefetm%mod t f m%modr;yJ ;f yJrs rG sm; jzpfonf onf? Auyvufxuf xufu 0trsKd;om; ;om; rsm; OD;pD ;pD;onf ;onf h 0trsm;tjym;ygonh f wyf wyf r[m&S r[m&S donf? xd kwyf wyfr[mES r[mES hifi uk f uk d;uef ;uef @aygi;f +yD; tm%modrfr;&ef ;f &ef }uH }uHpnf pnf=uonf =uonf? tao; pdwf w wif f wifjyrnf jyrnf? tm%modrfr;rnf ;f rnf hta=umif ta=umif; tao;pdwf wtpD t f pDtpOf tpOfuk u d vm;¶d k vm;¶d _;od ;od @ k ud k,f , pm;vS f pm;vS,f ,v$ v f wf w $ um u f m axmufvS vrfrS ;a&;od ;f a&;od @ k oGm; m; ajymonf? xv& u xd kowif owif;uk ;uk d wd kifi;f ppfXmecs XmecsKyfod o @ kd ay;onf? vmajymol ud ud k,f ,pm;vS pf m;vS,f ,uk u f dvnf v k nf; zrf;xm;vd ;xm;vduf u k onf o f nf? owfypf ypfonf onf[vnf v k nf; =um;&onf? rao csmyg? jyefra&muf ra&mufwmawmh wmawmh aocs aocsmonf? pDpOf pOfxm;onf xm;onf htwk twk difif; tm%m odrfr;yJ ;f GyJvk vyfyk onf o f nf? vm;¶_ d;u ;u rD;pd ;pdrfr;jyonf ;f jyonf [k [kxif xif+yD +yD; vkyf=ujcif =ujcif; jzpfonf onf? tm%m odrfr;wyf ;f wyfu dk etzwyfu aqG;aEG ;aEG;&ef[k [ vd k vdrfac:+yD ac:+yD; 0acgi;aqmif f;aqmif/ w¶kwf wacg af cgif;aqmif ;aqmif rs rsm; tyg wwyfvk v H;uk ;k uk d owf owfypf ypfvd v kuf u d onf o f nf? tm%modrfr;cH ;f cH&qJ &qJ j jzpfaeonf aeonf h ucs ucsiacg af cgif;aqmifrs rsm;uk dum; um; aqG;aEG ;aEG;&ef ;&ef[k [ vd k vdrfrac:+yD af c:+yD; zrf;onf ;onf? wyfuk u dvuf v k ufeuf eufðzwf ðzwf+yD; wyfzs zsuypf yf pfvd v kuf u d onf o f nf? Tod @ k jzif h 2 2 buf pvk H; acsrefe_ f;cH ;cHvd vuf u dk &onf &f onf? aooGm;ol m;olrs rsm;a&m tzrf; cH&ol &olrsm;yg olwd w @ kd cH&wm &wm Ad kvf vcif cf if!G !eG f@ rod vd vd kuf ubJ b f Ak J dAkvf varmif af rmifat;u vkyfywm[k w f m[k xif xifoG oGm;=uonf? Ad kvf vcif cf if!G !eG @f omodv# v#i xd f xd ko @ kd rjzpf[ xif k xifae=uonf ae=uonf? r[kwf wyg yf g? dAkvf varmif af rmifat;/ dAkvf vcif cf if!G !efeG @f yl;ayg ;aygi;+yD f;+yD; vkyfyvd v f kuf u d fjcif; jzpfonf onf? u|efawmf awmfw @ kd owdðyoif ðyoif honf onfrSrSm axmufvS vrS f;a&;.wm0ef ;a&;.wm0efrSrSm axmufvS vrfrS ;f &efomjzpf omjzpfonf onf? olw @ kd u vufeuf euf hrJrJ &G &Gmom;ES mom;ES hifif òr@ay:rS,l ,*s *l sD zrf;Ed ;Ed kifionf o f nf? olwd w @ kd ajcEk difivuf v f uf dEkEifik qd q f kv# v d #i ol f olwd w @ kd vkyvd v f hrfrd f rnf rnf? vufeuf euftjynf tjynf htpk t Hpk wyf wyfqif qifxm; xm; aom wd kuf u&nf &f nfcdc kuf u d &nf &f nf0aeaom 0aeaom wyf wwyf wwyfuk u d acs k acsr_efe;cs ;f csifv# v#i ol f olu axmufvS vrfrS ;f a&; owif;ay;+yD ;ay;+yD; ppfwyf wyfu difik xm;ol x f m;ol wyf wyfrSrSL;ud L;ud kom om wifjy&onf jy&onf? xv& Ad kvf vcif cf if!G !efeG @f E hifSi wyf f wyfrSrL;LS ; Ad kvf varmif af rmifat; at; yl;ayg ;aygif;+yD; ‘ppfODOD;pD;rS ;rSL;’ L;’ vDnD nrGrD efeG /f ‘jynfol o@l toH’ uk d&J&atmif aJ tmifO;pD ;D pD; onf h tiftm;ok tm;ok H;av;&mwyf ;av;&mwyfud u k wa,muf d wa,mufrus rusevk v f yfyk f}uH }uH acs acsrefe_ f;vk duf ujcif jf cif; jzpfonf onf? Ad kvf vcif cf if!G !efeG @f tptqk H;od ;odonf onf? ‚+idrfr;tzJ ;f tzJ G @‛ rSvuf vufeuf eufuk u difik wyf w f yfrs rsm; b,fa&muf a&muf+yD +yD; bmvkyfaeonf aeonfud u k t+rJ d t+rJ axmuf axmufvrfrS ;+yD ;f +yD; dAkvf vcif cf if!G !efeG @f o @dk owif;yd ;yd @ k ae&jcif; jzpfonf onf? tcsdefeESEf hifiS fwajy;nD wajy;nD wif wifjyae&jcif jyae&jcif; jzpfonf onf? vufeuf eufu kdifiwyf w f yf rajymES rajymES hif twk twk duf uftcHacg acgi;aqmif ;f aqmifrs rsm;. v_yf&S&m;r_ mS ;r_ wd wd kifif;uk dyif yif axmufvS vrS f;owif ;owif;yd ;yd @ k ae&onf? 1988 - 89 u Ad kvf vatmif af tmif}uD }uD;.v_ ;.v_yfy&S&f Sm;r_uk u d axmuf k axmufvS vrfrS ;a&;u ;f a&;u tpD&if &ifcHcHwifjy Hyku k Oyrmjyrnf d Oyrmjyrnf? atmif}uD }uD; aròr@o kd@ b,fum;pD um;pD; +yD; a&mufvmonf vmonf? b,frSrSm wnf;onf ;onf? b,ftcs tcsdefe rD f rD;yd ;ydwf w+yD +f yD;td ;tdyfyonf o f nf xif xif&onf &onf? reufb,ftcs tcsefed f xG xGuf uvm+yD v f m+yD; b,foG oGm; onf? b,fol o @l u d vuf k vufjyE_ jyE_wf wfqufonf onf? b,ftd trfrd 0if 0f ifonf onf pojzif pojzif hajcvS ajcvSrfr;wd ;f wd kifif;/;/ v_yfyf&S&m;r_ mS ;r_wd w kifid ;uk ;f uk d axmufvS vrfrS ;a&;A[k ;f a&;A[k dod o @dk owif;yd @ k aeonf? u|efawmf awmfw @ kd &Jabmf abmf (a[mif (a[mif;) rsm;u vm;¶d_;od ;od @ k om;+yD mG ;+yD; b,fvd v ktm%m t d m%m odrf;rnf ;rnf/ b,frSrmwyf mS wyfawG awGpkpxm;onf x k m;onf qd qd konf onfuk u dk tao;pdwf w xv&od f xv&od @ k oHawmf awmfODO;D wif=uonf =uonf? xd kowif owif;uk ;uk d Ad Ad kvf vcif cf if!G !efeG @f u owif;xd ;xdecscf sexm;cs x f m;csifI r&yg? Ad kvf v armif f armifat;ud at;ud k ay;&onf? Ad kvf varmif af rmifat;u at;u wyfpkpnf pnf;um ;um acsrefe_ f;vd ;vd kuf ujcif jf cif; jzpfonf onf? vG,f ,vS v f onf o S nf? vufeuf eufuk u difik f awmf awmfvS vefeS fa&; a&; umvu Tr#txdemaomqk emaomqk H;¶_ ; H¶_;r_ ;r_rs rsK;d r&S d hcJczlzJ ;yg ;l yg? u|efawmf awmfwd w @ kd u awmfvS vefeS a&; af &; oHa,mZOf a,mZOfjzif jzif h emus emusn;a=uuG f;a=uuG J&onf &onf? 1962 ckESEpfpS f tm%mod tm%modrfr;f uwnf;u ;u ppftk tyfyk pkpf kwG wifiG f; qufqH qa&;ES aH &;ES hifif ywfouf ouf+yD +yD; ae0if;u ;u pepfwck wck vk vkyfyxm; x f m; onf? wa,muftvk tvkyfy wa,muf f wa,muf 0if 0if rpG rpGuf u&f (bk&if &ifu e,fpm;y,f pm;y,fpm; ay;ovk d rs rsKd;)/ ;)/ 0ifpGpuf u G v# v f #i ol f ol @u dkajym/ ajym/ oluta&; ,lrnf rnf? olu xv&rsm;xm;+yD;vnf; owif;,lonf? eHyg ygwwpf w f pfvk vyfyk fenf enf;rS ;rSm Ttwd kifif; jzpfonf onf? Ad kvf vfapmjrif huk u d atmif k atmif}uD }uD;ES ;ES hi eD f eD;pyf ;pyfonf[k [ xif k xifaomtcg tr_&S&Sm xkwf wypf yf pf vd vd kuf ufonf? rnfr# r#yifoef oef @&Sifi;ol ;f oljzpfap ap tr_&S&mvd mS vd k @ &onfcscsn;jzpf ;f jzpfonf onf? 'DcscsKyfAdA kvf v d wif w f ifOD;tay: tr_&S&mwm/ mS wm/ wjcm; olrs rsm;tay: tr_&S&mcJ mS hcJwm=unf wm=unf hyg yg? acG;tdawmh ak wmh acG acG;rav;/ ;rav;/ vltd t awmh dk awmh vl vlrav; rav; jzpfoG om;Iom mG ;Iom tckae0if ae0if; cHvd v kuf u d &jcif &f jcif; jzpfonf onf? ae0if;enf ;enf;uk ;uk d Ad Ad kvf vapmarmif af pmarmif/ dAkvf vo f ef;a&$ ;a&$ vk vkyfycscf sifvnf vnf; vkyfyr&yg fr&yg? e0w - etzacwf wG wifiG e,f f e,fpm;y,f pm;y,fpm;rsm;onf wd kifi;jynf ;f jynfcscsi;f qufqHovk ovk d rl}uD }uD; (5) csuf t& t& qufqH qae=uonf aH e=uonf? vDnD nrGrD efeG fud upPpd PwifiG +id f +idrfr;tzJ ;f tzJ G @awGt=um; t=um; Ad kvf vcif cf if!G !efeG @f =oZm usonf? rwwfEdE kifid ?f GcJxG xuf u G rsrf sm;omru tar&duef uef/ xd kifi;f tdrfreDef ;cs ;D csi;tm;vk ;f tm;vk H;u ;u dAkvf varmif af rmifat; at; om (in charge) jzpfonf onf[ od k odoG om;ojzif mG ;ojzif h xk xk difi;u ;f u dAkvf varmif af rmifat;uk at;uk d r&ruzd r&ruzdwf wonf o f nf? oljyefvmawmh vmawmh Ak dAkvf vcif cf if!G !efeG @f u GcJxG xuf u G rs rf sm;uk d 0uf 0uftl t&pf &l pf wif wif;onf ;onf? owif;pmrs ;pmrsm;wGifif UWSA. zkefe=um;pif =f um;pif; !¸efef=um;v$mrs mrsm; awG @vm&onf? jy+yD;+yD ;+yD? ,ck aemufyGy hGifirnf rf nf h a&S @wifiG ajymcJ f ajymcJ h+yD +yD? GcJxG xuf u G ‚acg f ‚acgi;aqmif ;f aqmif‛ rsm;onf (wuf (wufonf onf htpd tpd k;& ;& wd @k t dpk;& ;& vkyfyrnf rf nf[k [)k wifjy+yD ‘rif;bk ;bk&m;’ &m;’ ud;uG ;k uG,f ,=f u vd hrfrfrnf rnf? ‚cJ GxG xuf u G acg f acgi;aqmif ;f aqmifrs rsm;‛ [k ok ok H;ygonf? wzJ G @v Hk;[k ;[k rok rok H;yg ;yg? Tae&mwGifif uk uk d,f , huk u f d,f , k ud u f k a0zef d a0zefa&;vk a&;vkyfyf&rnf &rnf? ‚cG JxG xu G f atmufajc&J ajc&Jabmf abmfrs rsm;‛ tay: ygwDu wm0efraus raus hcyg yJ g? tvGefeynmqef yf nmqefaom aom rmhuf upfpf f0g 0g' uGefjrLepf0g 0g'uk d em;vnf em;vnfvk v dv k #i pmwwf f pmwwf &onf &onf? u|efawmf awmfwd w @ kd tESpfp20 2f 0 twlaecJ aecJ h+yD +yD; olw @ kd u dk pmwwfol orsrl sm; (0pm/ Armpm/ w¶kwf wpm pf m bmpmrqk dwck wckckc)k wwfatmif atmif rvk rvkyfy dEkEf ifik hfcJcyg yJ g?
aus;vufwG wifiG tajccH t f ajccHv# v#i yg f ygwD. taoG;ta&mif ;ta&mif (owd (owdrxm;v# rxm;v#i)f nH hoG om; mG ; wwfonf onf? wyfrSrL;u LS ;u ya'o&mZf tawG tawG; tac:0if+yD +yD; atmufajcu ajcu aus;pdwf wfu|epdpf dwf w 0if f 0ifwwf wwfonf onf? pmwckckcwwf w k wfatmif atmif oif oif xm;v# xm;v#if olwd w @ kd aus;pdwf wu| u f |epdpf wf w d 0if f 0if&ef &ef cJ cJ,Of ,Of;onf ;onf? tcs @Kd aom &Jabmf abmfa[mif a[mif;rs ;rsm; rl;,pf ;,pfaq;pJ aq;pJ G/ attd kifi'D'f tuf t D ufpfpjzpf jf zpf[l [aom al om owif;rs ;rsm; =um;&av ,lus usK;r& ;H r& jzpf&av &av jzpf.? .? ,ckvnf vnf; tjcm;ae&mrsm;wGifi xk f xkdod o @ kd tcsif;cs ;csi;f &efigigyÉdyuQ yuQjzpf jzpfatmif atmif/ tm%modrfr;atmif ;f atmif aoG;cJ ; GcJae=uonf ae=uonf? owd d&S&oif o S hif=uonf =uonf? Armvlrs rsK;}uD d;}uD;0g ;0g' orm;rsm;onf vuf vufeuf eufjzif jzif h tef tefwk wzlzk ;aom ;l aom rnfonf onf hvl vrs rl sK;pk ;d pk wyf wyf GzJz @J u dkrqk rqk d tmCmw tmCmw xm;onf? tcGifiomv# o fh mv#i wyf f wyfvk v H;ðywf ;k ðywf acs acsref_ef;vk d=uonf =uonf[k [ owd k owday;vk ay;vk donf onf? ‚+idrfr;tzJ ;f tzJ G @‛rsm;jzpfatmif atmif pD pD;yG ;yGm;a&;ruf m;a&;rufvk v H;ay;+yD ;k ay;+yD; odrfr;oG ;f oGifi;cJ ;f hcJjcif jcif;jzpf ;jzpf&m &m pD;yG ;yGm;a&;ruf m;a&;rufvk v H;onf ;k onfyif yif ppf ppftpd tpd k;&. ;&. aoG;cJ ; GcJa&;vuf a&;vufeuf euf j jzpfaeonf aeonf? rl;,pf ;,pfaq; aq; - bdefe;vk ;f vkyrvm;/ rf vm;/ ukr`r%D % ` axmif aD xmifrvm;/ rvm;/ ausmufwl w;azmf ;l azmfa&; a&; vkyfyrvm;/ rf vm;/ opfuG uuf u G uef f uefx¶d x¶d kuf uf ;axmifrvm;/ rvm;/ wd kuf u0,f 0f ,f rvm;txd rvm;txd xv&uk xv&uk d tm;ud tm;ud k;ae=u&onf ;ae=u&onf? axmufvS vrfrS ;a&;u ;f a&;u vkyfyrvm;/ rf vm;/ owˆKwl Kwl;vd ;vd kifipif pf if ,l ,lrvm;/ rvm;/ um;oif um;oif;axmif vG,f ,vG v f ,f , G aoG af oG;cJ ; GcJI &aeonf? t*Fvd vyfyd acwf af cwf/ zqyvacwfu &S hdcJconf o J nf h awma&S awma&S @aetvkyfyrs rf sK;d xv&wyf GzJz @J wdifik ;u ;f u vkyfyonf o f nf? awma&S @aeonf bm bm Oya'rSoif oifrxm;? rxm;? bmtm%mrSvnf vnf; r&S d? b,fud upPpd b,f P b,f H¶k¶;oG ;k oGm;&rnf m;&rnf/ av#mufv$ vm$ b,fvk v dwif w k if&rnf &rnf od odonf onf? b,fvk v dt k r_rSrmS b,fol otm%myd t l m%myd kifionf o f nfuk u d od k odonf onf? axmufvrfrS ;a&;uvnf ;f a&;uvnf; awm a&S @aevk dyJy od J odonf onf? tm%myk difi0ef 0f ef}uD }uD; Xmersm;od @ k oluyJ uyJ OD OD;aqmif ;aqmifac:oG ac:oGm;avh m;avh &S d&Sonf onf? aoG;cJ ; GcJaeonf aeonf? vd kol ouk u l dtm;ay; t k m;ay; rvk dol oud u l kacs ad csmufcscs vkyfy dEkEf kifionf o f nf? Tenf; ‘rufvk v H;ay;jcif ;k ay;jcif;enf ;enf;’ ;’ jzif h aoG awma&S @aeOD;aqmif ;aqmif&onf &onfu &Gmom;tr_ mom;tr_onf onf jzpf jzpfonf? xv& OD;aqmif ;aqmif &onf &onfu a'otm%myd kifi cJ f GcJxG xuf u G rs rf sm; jzpfonf onf? tm%myd kififol o j l jzpfrSvnf vnf; pD;yG ;yGm; m; a&;vkyfyief if ef;vk ;vkyfy&ef &f ef t&if;tES ;tES D;&S ; d&S dEkEifik fonf onf? t&if;tES ;tES D; pkaqmif aqmif;wmuawmh ;wmuawmh bdefef; rl;,pf ;,pfaq;vk aq;vkyfyief if ef;jzif ;jzif h pk pk dEkEik fonf onf? wk dwd w k&S&d ifiS ;&S ;f &Sifi;ajymv# ;f ajymv#i ‘avmf f ‘avmfppf ppf[ef [efvrf vrf;pOf ;pOf’ jzpfonf onf? uefx¶d x¶d kuf u§vd §f vd kipif fpif d&S&v# v S #i tpk f tpkpyf pyf 0if 0ifcsiol o f trs t l rsm;}uD; d&Sonf onf? avmfppf ppf[ef [efud u k atmif d atmif}uD;wk ;wk d @vlpkp arG k arG;pOf ;pOfu avmfppf ppf[ef [efrSrmS ud k,f ,ydyf kifid vuf v f ufeuf euf uk uk difiwyf w f yfuav;&S uav;&S donf onf h omref omrefbd befed f;orm; jzpfonf onf? ppftk tkyfypkpf tquf t k qufquf qufE hifiS fw G&J if; wynf hcH&if &if; vkyfyfief ief;ayg ;aygif;pk ; Hpkvk vyfyk aom af om vkyfyief if ef;&S ;&Sifi}uD }f uD; jzpfvmonf vmonf? ‚+idrfr;tzJ ;f tzJ G @‛ acgi;aqmif f;aqmifrs rsm; uk dvnf vnf; ppftk tkyfypkpf u k avmfppf ppf[ef [efud u k wJ d wJ Gac: ac: ovk d ac:aejcif ac:aejcif; jzpfonf onf? od @ k aomf ‚+id ‚+idrfr;f tzJ G @‛ESififh ‚avmfppf ppf[ef [ef‛ tajccHcscsif; rwl=uyg =uyg? }uD;rm;aomuJ ;rm;aomuJ GvJ v GcscJ su &S f d&Saeonf aeonf? uJ GvJ v GcscJ suud u f kod o d &ef &d ef ork ork difi;uk ;f uk d vS vSefe rnf f rnf? wcsefdeu f avmfppf ppf[ef [efa&m a&m zkefe=um;pif =f um;pif; yg uk d;uef @apmfbG bm;vuf mG ;vufeuf eufuk u difik wyf w f yfrSrS j jzpfonf onf? aemufus usawmh wa,muf wa,mufu ppftk tkyfypkpf aemuf ak emufvk vuf u kd j f jzpfoG om;+yD mG ;+yD; wa,muf u u AuywyfxJ x a&muf J a&mufoG om;onf mG ;onf? AuyxJ a&muf a&mufwm wm c%r[kwf w/f ESpf20 20 ausmfonf onf? vm;¶_ vm; d¶_;a&muf ;a&mufonf onf hAdA kvf v d rs rf sm;u avmfppf ppf[ef [efuk u d uG k uGefefjrLepf jrLepfqef qef ‹usia&; fa&; trmcHtjzpf ajr‡ ajr‡muf mufpm;=uonf pm;=uonf? olwd w @ kd tusK;vnf ;d vnf;&S ; d&SI tvGefefajr‡muf mufpm;onf pm;onf? omrefbd bed f;uk ;ukefefonf onfuae uae olaX;}uD aX;}uD; jzpfoG om;onf mG ;onf? avmfppf ppf[ef [ef.q&mu .q&mu rsm; onf? dAkvf vatmif af tmif}uD }uD;OD ;OD;pD ;pD;onf ;onf h qd qd k&S&,f , S vpf v f pf Advf v k rs rf sm;up+yD; aemufqk q H;k vm;¶_ d;wk ;wk difi;rS ;f rSL;L; txd jzpfonf onf? xd kwk w dik f;rS ;rSL;rs L;rsm; 0ef}uD }uD;awG ;awG/ orRwawG wawGjzpf=uawmh =uawmh avmf avmfppf ppf[ef [ef. pD;yG ;yGm;a&;tif m;a&;tifyg yg,m us,jyef fjyef@vmonf? avmfppf ppf[ef [efonf onf $oG om;=uI mG ;=uI wa,mufwnf wnf;. ;. wynf h r[k r[kwf wyg yf g? vm;¶_ d;a&muf ;a&mufonf onf h Ak Akvf v d wk w f difik ;u ;f u t*Fvd vyfyd opf o f pfvk vyk fief ief; refae*s ae*sm rsm; ‘bd kuawmf uawmf’ v$ Jenf enf;vJ ;vJ tm;vk H;.wynf ;.wynf h hjzpfonf onf? t*Fvd vyfyd ref f refae*smrsm;onf Armjynf Armjynf pa&muf pa&mufa&muf a&mufcscsi;f awmr,m; ,l=uonf? vlrs rsK;pk ;d pk trs trsKd;orD ;orD;rs ;rsm; ‘bd kuawmf uawmf’ jzpf=uonf =uonf? refae*s ae*sma[mif; bdvyf vyft+ t+yD;jyef ;jyefv# v#i aemuf f aemufa&muf a&mufonf onf h ref refae*s ae*smopfuk u dk ‘bk duawmf uawmf’ tm;vJ $ay; ay; hcJonf onf? vufajymif ajymif;vuf $ vJ vJ trsm;}uD; tvkyfycHcf H&aom &aom ‘bk duawmf uawmf’onf ’onf xd xd ka'o a'o . t}uD;qk ;qk H;olaX; aX; jzpfus use&pf &f pfonf? t&G,f , us f usom;I mG ;I ‘bd kuawmf uawmfus us’ jzpfoG om;v# mG ;v#i vnf f vnf; rylyif yif&awmh &awmhyg yg? avmfppf ppf[ef [efud u kvnf v d nf; ppftk tyk fpk 0if 0ifrs rsm; bk duawmf uawmf $ vJ vovk o J vk d $ vJay;cJ ay;cJ h=uI =uI ArmjynfwG wifiG t}uD f t}uD;qk ;qk H;ol ;olaX; aX; jzpfaeonf aeonf? (zkefe=um;pif =f um;pif;onf ;onf avmf avmfppf ppf[ef [efud u k tm;us d tm;usonf/ trS Daumif aumif; &oGm;ol m;ol[k [ xif k xif onf onf? zkefe=um;pif =f um;pif;cJ ; GcJxG xuf u G awmh af wmh avmf avmfppf ppf[ef [ef om;tz om;tz vm+yD; ppftk tyfyk fpkpESEk hifiS cif f cif!G !efeG @f E hSifi atmif f atmifoG o,f , G ay;cJ af y;cJ hjcif jcif; jzpfonf?)?) AuywyfxJ x d&S&J SpOfu zkefe=um;pif =f um;pif; ud k ppf ppftk tkyfypkpf u k ‘zGwf=um;&S =um;&Sifif’[k ac:onf ac:onf? ‚+idrfr;tzJ ;f tzJ G @‛ jzpfaomtcg aomtcg ‘OD;zk ;zkefe=um;&S f=um;&Sifi ’ f ’ jzpfvmonf vmonf? b,fawmh awmh zG zGwf w=um;&S =f um;&Sifi j f jyef ac:rnf ac:rnf rajymwwf rajymwwfyg yg? ‚+idrfr;tzJ ;f tzJ G @‛ acgi;aqmif f;aqmifrs rsm;ES hifi ppf f ppftk tyfyk pkpf k wlwmwck wmwck &S d&Sonf onf? rSm tm%m ud kifif+yD; pD;yG ;yGm;a&;vk m;a&;vkyfy=ujcif f=ujcif; jzpfonf onf? xk d @a=umif h tm%muktrd t d rdt& t& ud kififxm;& xm;& onf? tm%mr&S dv# v#i bmrS f bmrSr&S r d&S dEkEik f - d&Sxm; xm; wJ h pD pD;yG ;yGm;a&;tm;vk m;a&;tm;vk H; qk H;¶_ ; H¶_;&rnf ;&rnfuk u dod o k I d tm%m&xm;olu tm%muk vuf d vuf rvG rvGwf wa&;/ af &;/ tm%mr&oluvnf; tm%m &a&;? TyÉdyuQ t+rJ t+rJ d&S&aernf aS ernf? tm%m vufvG vwf w G oG o f m;ol mG ;olu tm%mjyef&a&; &a&; (ae0if; vkyfyfovd ovd k) yÉdyuQ yuQvnf vnf; d&Sonf onf? ud k;uef ;uef @/ Hrkuk u dtzJ t k GzJ @rmS xv&uk rS d DrS dckcae&&m ak e&&m xv&u olw d @k twGi;a&;uk ;f a&;uk d rod rodcscsiftqk tqk H; jzpfonf onf? aemufqk q H;wG ;k wGifif tcsdefeus u f svmaomtcg yÉdyuQ buf bufESEpfpS buf b f uf pvk pvk H;uk ;uk d acs acsr_efe;ypf ;f ypfvk v dkuonf o f nf? Auy A[k du vkyfay;ovd ay;ovd k aph aphpyf pyfay;aernf ay;aernfr[k r[kwf w?f
,cktxd txd Hrkuk u drSrk S vufeuf eufud u kifid vuf f vufus users rf sm;u dAkvf vcscf sKyfcif cif!G !eG @f rodvk v dkuf ufv @ kd jzpfoG om;wm? mG ;wm? Ad kvf vcscf sKyfarmifat;vk at;vkyfyvd v f @dk cHvd v kuf u d &wm[k &f wm[k xif xifaeqJ aeqJjzpfonf onf[k [k =um;& onf? olwd w @ kd onf Armvl Armvlrs rsK;}uD d;}uD;0g ;0g' ppf D ppftk tyfyk pf kESE hSi 10 f 10 ESpfpyJyf J quf qufqH q hcJcH &ol &J olrsm; jzpfonf? wef;wl ;wl&nfwl wvnf v l nf; qufqH q hcJcH &J jcif; r[kwf w/f !¸efe=um;ol =f um;olESE hifiS !¸ f !¸efe=um;cH =f um;cH quf qufqH qHa&; jzpfonf onf? Auy u ES pfp 60 f 60 qufqH q hcJcH Jonf? ESpfp 60 f 60 [d kbuf bufuvnf uvnf; ausmif;aezuf ;aezufrs rsm;/ wòr@wnf;om;rs ;om;rsm; jzpfonf onf? wcs @Kd q dv# v k #i aqG f aqGrsrsKd;om;csi;f awmif awmf awmf=uonf =uonf? olwk w d @k ppftk tyfyk fpkp ta=umif k ta=umif; Auyavmufod ool o d r&S l r&S dyg yg? 1947 yifvk v HnD n k vmcH v D mcH ysurvk frvk dvd v kjd zpfwkefef;u t*Fvd vyfyd u f &Srfr;jynf ;f jynfud u k oD d oD;jcm;wd ;jcm;wd kifi;jynf ;f jynf tj tjzpf zJ GzJ @ay;cJ hv# v#i wk f wk duf ufypf&rnf[ ajymae k ajymae =uolrs rsm;jzpfonf onf? &Srfr;jynf ;f jynfrSrS j jynfcscsp yk f yk*~*K~ vf v dKd rs rf sm;aus;Zl;a=umif ;a=umif hom om jynfaxmif axmifpkp wck k wck ay:cJ hjcif; jzpfonf onf? tcgtcG hifioif o f hifwk w difik ;f uGefejf rLepfrs rsm;u xk djynfcscspykfyk*~*K~ vf v dKd rs rf sm;ud k cs cs;us ;D usK;*k%f %ðyaernf ðf yaernf j jzpfonf onf? ppftk tyfyk fpkponf o k nf vl vlrs rsKd;pkrs rsm;tay: tpJ Gtvrf tvrf; d&Sonf onf? vufeuf eufuk u difik +yD +f yD; tefwk w cJ k hcJol ors rl sm;tay:wGifium; u f m; tpJ Gtvrf tvrf;omru ;omru &efòi;yg d&Sonf onf? Ttcsufuk u dk vlrs rsK;pk Kd ;pkwd w kid ;f rarho hif?
t}uD;qk ;qk H;tpJ ;tpJ Gtvrf tvrf;rS ;rSm taemf &xm/ bk&if & hifaemif aemif/ tavmif;bk ;bk&m; tpJ G tvrf;jzpf ;jzpfonf onf? e0w - etz tpd k;&u ;&u tr$rfr;wif ;f wifvG vefeG ;onf ;f onf? taemf&xm/ &xm/ bk&if & hif aemif aemif/ tavmif;bk ;bk&m;wk d @u kd vG vGefvG vefeG us f usL;usL; tr$rfr;wif ;f wifvG vefeG f;v#i Armvl f Armvlrs rsK;u ;d u auseyfEdE kifid rnf rf nfjzpf jzpfaomf aomfvnf vnf; rGefe/f &ck difiwd w f @ kd u tema[mif;qG ;qGay;ovk ay;ovk d tcH tcH&cuf &cuf=urnf =urnf? ppftk tyfyk fpkpu k wrifvkyfyfaejcif aejcif; jzpfonf onf[k [ uG k uGefejrLepf jf rLepfrsm;uxifonf onf? ppftif tiftm;eJ tm;eJ @xdefe;rS ;f rS +id +idrfrrnf rf nf/ taemf&xm/ &xm/ bk&if & hifaemif/ tavmif;bk&m;wd &m;wd @ k v d vk k vkyfyrnf rf nf [k [k vl vlrs rsK;pk ;d pkrs rsm;uk d wzuf wzufvS vnf n S h +cd f +cdrfr;ajcmuf ;f ajcmuf aejcif aejcif;[k ;[k jrif jrifonf onf? 'DcscsKyfuk u dvnf v k nf; vlrs rsKd;pk ;pkrs rsm; ta&;rSm aysmnH n h hnH n H hv H yfyk v# v f #if cH cH&rnf &rnf[k [ ajymvd k ajymvd k[ef [ef &S d&Sonf onf? t difik fatacwf atacwfu &mZm"d&mZf &mZfuk u dkyg xnf hay;cJ ay;cJ honf onf? bDtk t difik fatwyfwG wifiG rG f rGefeawG af wG trs trsm;}uD; e,fcsc @sJ qef ‹usia&;uk af &;uk d aZmif aZmif;ay; ;ay; pOf bDtk ygaeonf r[k r[kwf wavm? af vm? xk d @ a=umif h zmzmax;ax;vk zmzmax;ax;vkyfyjcif jf cif; jzpfonf? rnfod o @ kd yif zmzmax;ax; zmzmax;ax; vkyfy onf f onfjzpfap ap +yD;cJ ; hcJaomord aomord kifif;uk ;uk d jyif jyif dEkifirnf rf nf r[k r[kwf wyg yf g? ord kifi;ud ;f ud k jyef jyefvS vefeS ae=uv# af e=uv#if tem tem a[mif;rs ;rsm;om ºuxvmvd hrfrrnf rf nf? tm;vk H; auseyfatmif atmifvnf vnf; vkyfyIr&yg fIr&yg? xd k@a=umif h ya'o&mZf ya'o&mZf tpJ tpJ Gtvrf tvrf;rs ;rsm;tm;vk H;ud ;ud k azsmuf&yg &ygrnf? tpJ Gtvrf tvrf;rs ;rsm;&S daev# aev#i aoG f aoG;uJ ;uJ Ga&;ud a&;ud kom om jzpfapvd apvd hrfrrnf rf nf? a&S @uwifjycJ jycJ hovk ovk d ppf ppftk tkyfypkpf onf o k nf vuf vufeuf eufESEifiS f tef h tefwk wzlzk ;ol ;l olrs rsm;uk d vuf vufpm;acs pm;acs csiaeonf af eonf? av;ig;odefe;&S ;f d&Sonf onf h wyf wyf}uD }uD;&S ; d&S cd cd kuf uf tompD;rS ;rSaeum aeum taºu;[lor# or# &Sifi;f csiaeonf af eonf? ppftk tyfyk fpkp Tod k Tod @k vkyaev# af ev#i jynf f jynf axmif axmifpkpjy\em jk y\em r&Sifif;Ek ; dEkifi,k , f Hru rk u oHo&m wywfvnf vnf+yD +yD; ‘oD;jcm;wk ;jcm;wk difif;jynf ;jynf’/’/ ‘cJ GxG xuf u G a&;’ f a&;’ t,ltqrs tqrsm; jyefItm;}uD Itm;}uD;vmvd ;vmvd hrfr rnf f rnf? jynfaxmif axmifpkpkjy\emvnf jy\emvnf; &Sifi;I ;f I &awmhrnf rnf r[k r[kwf wyg yf g? aemuftpJ t GpJtvrf tvrf;wck ;wcku trsKd; om;a&;ES hifi yg f ygwDa&;ud a&;ud k cJ GcJjcm;jcif jcm;jcif; jzpfonf onf? trsK;om;a&;qk ;d om;a&;qk donf onf h tawG tawG; tac:rSm "e&Sifiacwf af cwfay:prS ay:prS ay:onf ay:onf h tawG tawG;tac: ;tac: jzpfonf onf? "e&SifiawG af wG;ac: ;ac: ajrmfjrifr_r j _ jzpfonf onf? ya'o&mZfacwf acwfu *smr%Djynf jynf [l [lIr&S Ir&S dyg yg? *smrefvl vrs rl sKd;rs ;rsm;. ya'o&mZf wd wd kifi;i,f ;f i,fjynfi,f i,fuav;rs uav;rsm; 300 ausmf &S d&Sonf onf[k [k qk d=uonf =uonf? [kwf wvd v f hrfrd rnf frnf? Arm jynfwG wifiG vnf v f nf; xd kr# r#avmufyif yif &S d&S hcJcJonf[k [ ajym&rnf k ajym&rnf xif xifonf onf? ppfuk u difik ;/;f / tif;0/ ;0/ yif;, ;, wd kifi;jynf ;f jynf rs rsm;onf wac:oma0;onf wac:oma0;onf h wk wk difif;jynf ;jynfrs rsm; jzpfonf onf? tm;vk H;uvnf ;uvnf; Armrsm;jzpf onf onf? ya'o&mZfcscsi;omru ;f omru vlxk xcsck sif; uvnf; aqGrs rsK;awmf Kd ;awmfpyf pyfaeonf aeonf? od @ k aomf wk wk duf ucscf siv# v f #i xwk f xwk duf u=uonf =f uonf? drk;!‡ ;!‡ifi;rS ;f rS&S&rfrS f;/;/ r%dyly&rS &l rSuonf uonf;wd ;wd @ k E hSi r[mrd f r[mrdwf wðy+yD ðf y+yD; wzufwk wifikd ;jynf ;f jynfuk u d wk k wk duf ucscf sifw duf u k fonf onf? ,ck &S &Srf;jynf ;jynf[k [ac:aom ak c:aom ae&m wGififvnf; wk difi;jynf ;f jynfawG awG trs trsm;}uD;&S ;&Sonf o d nf? Armrs Armrsm;u rd k;!‡ ;!‡ifi;/;f / drk;ukwf w/f drk;rd ;rdwf w/f drk;vk ;vk d ac:aom ac:aom onf? 1950 ‘rd k;’rs ;’rsm;onfvnf vnf;aumif ;aumif;/;/ drkifi;wk ;f wk H/ rd kifif;vk ;vk H/ rd kifi;¶S ;f ¶SL;/ L;/ drkifi;aemif ;f aemif[k [ac:aom ak c:aom ‘rk difi;’ ;f ’ rsm;onfvnf;aumif ;aumif; wk difi;jynf ;f jynfrs rsm; jzpfonf ckESESpfprs rf sm;txd td tdrfrajc af jc ok H;av;&mpD ;av;&mpDr#&aom aSd om ausmuf*ESEl ifiS f aemif h aemifvk v H rS k rS vl vlrsrsm;u ausmuf*l*jynf jl ynf/ aemifvk v Hjynf jk ynf[ ac:ae=uqJ k ac:ae=uqJjzpfonf onf? vlrs rsK;t&awmh Kd ;t&awmh ES ESpfpae&mpvk af e&mpvk H; &Srfrf;rsm;/ "Ekrs rsm; jzpfonf onf? aemifvk v Hom;u o k m;u ausmuf*oG loGm;v#i aus f ausmuf*l*ljynfoG om;onf mG ;onf[k [k ajym=uonf? Arm/ &Srf; awGom om r[kwf w/f rGefe/f &ck difivnf v f nf; xdkod o @ kd yif jzpf jzpfonf onf? ya'o&mZfwk w dik f;onf ;onf xD xD;aqmif ;aqmif; rif;wd ;wd @ k .bk&if &if wk wk difi;jynf ;f jynfw&m.rif; bJ G@c vk H vk d=uonf =uonf? w&mrjynf h j jynf hatmif ppf ppf tiftm;&S tm;&S dv# v#i e,f f e,fy,f y,fcsc @sJ rnf? r&Sdv# v#ivnf v f nf; w&mjynf hatmif pm&if pm&if;cs ;csrnf j jzpfonf onf? mufonf onf? txufArmjynf Armjynf uG uGuf uuG u f uf u G uav;wG f uav;wGifi rif f rif;vkyfyaom af om rif;wk ;wkefe;rif ;f rif;uk ;uk d ‘&mjynf ‘&mjynf hrif rif;’[k ;’[k ajr‡ ajr‡muf mufol ou l ajr‡muf Tr#a&;ae&jcif;rS ;rSm ya'o&mZf acwf acwfu rif;wk ;wkefef;rif ;rif;uvnf ;uvnf; auseyfonf onf? ajr‡muf ol ola&mbk a&mbk&ifygyg pdwfrok rok d;roef ;roef@ rjzpf=uyg =uyg? buf trsK;om;a&;pd ;d om;a&;pdw r&S f r&S da=umif a=umif; wifjyvd kIjzpf Ijzpfonf onf? ,ck ppf ppftkyfypkpf acwf ak cwfwG wifiG f ygwa&;ES aD &;ES hifi trs f trsKd;om;a&;ud k ajzmif ajzmif hajzmif ajzmif h}uD }uD; qef ‹usifbuf jzpfav[ef av[ef ajymae=uonf ajymae=uonf ud ud kvnf vnf; uGefejf rLepf rs rsm;oabmrwlyg yg? ygwDa&;vk a&;vkyfyavwk af vwk difi;f trsKd; om;a&;ESifif qef h qef ‹usionf o f nf r[kwf wyg yf g? bm vkyfyovJ o f vJqk q dwmu w k mu tc&musonf?
etzu olwk w d @k u dk trs trsKd;om;a&; ;om;a&; OD;aqmif ;aqmifr_rtcef t _ cef; ay;&rnf[k [ ajymaeonf k ajymaeonf? ppftk tyfyk fpkpvk v k yfyk wmrS w f mrSefeor# o f r# trsKd;om;a&;/ ;om;a&;/ 'DcscsKyfvk vkywm w f m rSefeor# o f r# ygwDa&;[k ajymcs ajymcsi aeonf f aeonf? uGefejrLepf jf rLepfwk w @kd tjrift&qk t&qk&v# &d v#i ppf f ppftk tyfyk pf ku vkyfyonf o f nfjzpfap/ ap/ 'DcscsKyfu vkyfyonf o f nfjzpf jzpfap ap Armjynf. tqif hae&mud ae&mud k ed hrfrus u f satmifvk vyk fv# v#i trs f trsK;om;qef d;om;qef‹usifa&; jzpfonf onf[k [ jrif k jrifonf onf? wd kifif;jynf ;jynftqif tqif hae&m jrif hwuf wufatmif atmifvk vyk fv# v#i rnf f rnfol ovk v l yfyk vk v f kyf trsK;om;a&;wm0ef ;d om;a&;wm0ef vk vkyfyfonf onf[k [ ,l k ,lq onf? tpD&if &ifcHc hHcJcwm w J m rsm;vS+yD +yD? atmuf yg ygtwk difif; ed H*k*;cs ;k csKyfyg ygonf? jynfaxmif axmifpkpppf pk pfppf xl xlaxmif axmifa&; a&; DES;aES ;aESmyJ m GyJwG wifiG f jynfaxmif axmifpkprlrk lud u k vuf d vufcHcHol ors rl sm; om ygo hifonf? dwf w oif f oif hovd ovd k j jynfaxmif axmifpkpppf pk pfppf ppf wnf wnfaqmuf aqmuf a&; a&; om;owfv kifid pif pf ifpDp uaZmf D uaZmform; orm; uk d ‘ig ‘ig;yg;oDv+ v+rJa&;’ a&;’ tpnf;ta0; ;ta0; rz d DES;aES ;aESmzvS mzvS,f , GyJyf wG w J ifiG ppf f ppftkyfypkpf uk u k dk rzd rzdwf oif oifyg hyg? ppftk tyfyk pkpf ku igw @ kd vnf;yg ;ygcsionf o f nf[k [ ajymv# k ajymv#if DES;aES ;aESmzvS mzvS,f , GyJyf OD J OD;pD ;pD;us ;usif;yonf tm%myd h tm%myd kifiu f ol @t GzJ@xxnf x J nf h+yD +yD; ac:vmvd @ k &onf? OD;Ek ;Ekwk wefek ;u ;f u ol @oef @&Sifi;tzJ ;f tzJ G@vnf; ryg/ tpdk;&tzJ ;&tzJ G @ ud k,f ,pm;vS pf m;vS,f ,fvnf; rygbJ jynfaxmif axmifptajccH t k ajccHOya' Oya' jyifqif qifa&; a&; DES;aES ;aESm zvS,f , GyJyf vk J vkyfyjcif jf cif;onf ;onfrSrSm;onf m;onf? (oluvnf uvnf; Ekifid iHif Ha&;upm;cs a&;upm;csiIom/ I f om/ rJ&a&;rS &a&;rS Dcdc k hcJcd &Iom &J Iom DES;aES ;aESmzvS mzvS,f , GyJyf vk J vkyfyay;jcif af y;jcif; jzpfonf onf? r¶dk; om;yg? apwemaumif; r&S d hcJcJyg yg?) yf wfouf oufaom aom u|efawmf awmfwd w @ kd t"dym,f m` ,f zG hificscf suuk u f d wif k wifjyyg jyygrnf? TwGifi ‚ppf f ‚ppftk tyfyk pkpf k‛qd ‛qd konf onfrSrmS - - ES hifiywf ppftk tyfyk fpkp qk k qk donf onfrSrmS Ed kifiiHif Hawmf umuG umuG,f ,a&; af &; ppfwyf wyftwGifif; wm0efxrf xrf; aqmifae&if ae&if; dEkifiiHif Ha&;vk a&;vkyfyfaeol aeolrs rsm;uk d qd qd kvd v kjcif jd cif; jzpfonf onf? awmfvS vefeS a&;aumif af &;aumifpDp/D rqv tvkyfytr_ t f r_aqmif aqmif/ e0w etz rnfonf hemrnf emrnf,l ,lxm;xm; xm;xm; wm0efxrf xrf; aqmifqJ tpd k;&0ef ;&0efxrf xrf;u ;u dEkifiiHif a&;vk aH &;vkyfyae af e jcif;uk ;uk d qd qd kvd v konf o d nf? ppftk tyfyk fpkpu k tiftm;pk tm;pkwck wcktjzpf tjzpf ES DES;aES ;aESmzvS mzvS,f , GyJyf wG w J ifiG yg f ygaev#if ES ES;aES ;D aESmyJ m GyJ wuf wufaom aom wjcm;ygwDrsm; tiftm;pk tm;pkrs rsm;u ¶d kuf urppf rf ppf&bJ &bJ azmf azmfaumif aumifvk vyfyk ae&ovd af e&ovd k j jzpf vd vd hrfrrnf rf nf? 'Drdr kua&pD u d a&pD d&S&onf o S nfxif xif+yD +yD; pGwf wajym af jym =uv#if 'k 'kuQ uQawG @rnf? pyfa&$ a&$od o kuf u d /f pyfcGefecscf sK/d pyf=umqk =umqk difwd w k@d erlemxuf emxuf yk dykqd q k;vd ;d vd hrfrrnf rf nf? olwk w d@k róuufwm wm ajymrdv# v#i tm%mod f tm%modr;f vdrfrfrnf rh nf? olwk w d @k vyfyk aeaom af eaom ‚trsK;om; d;om; nDvmcH vmcH‛ rsKd;qk ;qk dv#ivnf v f nf; t"dy`ym,f m` ,fr&S r d&S? 'DcscsKyf oydwf warS af rSmuf mufovd ovd arS k arSmuf muf&vd &vd hrfrrnf rf nf? aemuf&S&ifiS f;p&mu ppftk tyfyk fpkp0if 0k if a[mif;rs ;rsm;jy\em jzpfonf onf? tus,f wif wifjyp&m jyp&m r&S dyg yg? 'DcscsKyfESEifiS f wpnwd h wpnwd @ k u dkyJy =unf J =unf hyg yg? olwk w d@k onf ppfwyf wyfuxG uxGuf uvm+yD v f m+yD; dEkifiHiHa&;vk a&;vkyfyae=ujcif fae=ujcif; jzpfonf onf? óuqkyg yd g onf? e0w etz vufxuf xufwG wGi ppf f ppf tk tkyfypkpf 0if 0k ifa[mif a[mif;rs ;rsm;csn;f dEkifiiHif a&;vk aH &;vkyfyae af e =uonf r[k r[kwf wavm? af vm? olrs rsm;awG axmif axmifx wG J wGifif t¶d k;xk ;xkwf w&rvd &f rvd k jzpf jzpfaecd aecd kuf u ol f olwd w @ kd om ab;uif;&ef ;&efuif uif; jzpfaeonf aeonf? a':atmif qef qef;pk ;pk=unfESE hSifi tvG f tvGefeeDef ;pyf ;D pyfaom aom dAkvf vf wifODOD;wa,mufom om axmifxJ xa&muf aJ &mufonf onf? EsL&ifbmh bmh*f*[k [ f tmacs k tmacsmifrdraom ad om dAkvf v=unf =f unf armif armif pwd pwdoabm axmifxJ xa&muf aJ &mufonf onf? pdwf wrqd rf qd k;bJ ;bJ u| u|+rD +J rD;wk ;wk daomAd aomAd kvf vcif cf if!G !efeG @f ynmjyvd kuf ujcif jf cif; jzpfvd v hrd frnf rnf? aemufawmh awmh dAkvf v=unf =f unfarmif armif avoH avoHays aysmoG o h m;onf mG ;onf? olvnf vnf; ‘oufawmf awmf&S&nf n S 0ef 0f ef}uD }uD;’ ;’ vufrSrSwf w &vd f &vd kuf u[ef [ f ef &S d&S.? .? atmif}uD }uD; tar&duef uef xG xGuf uajym af jym wmrsK;d 'DcscsKyfa&muf dAkAvf v k rs rf sm; ajym=unfyg yh g? ‘oufawmf awmf&S&Sn’f b0u av#musrnf rvJ rvJ G yg? yg? wpn onfvnf vnf; wyfxG xuf u G ppf f ppf dAkAkvf vawG af wG j jzpfonf onf? olwd w @ kd dEkifiiHif a&;vk aH &;vkyfywm fwm óuqd konf onf? olwd w @ kd tckvk vyfyk aewm af ewm odyftm; tm; r&vk d @ rsm;rsm;a=unmcsuxk x f wf w k ygyf g rsm;rsm; ajymyg[kyif yif Auy Auy u tm;ay;aeonf? e0w etz dAkvf vfcsKyf}uD }uD;/;/ 'k Ak dAkvf vcscf sKyf}uD;rs ;rsm;ud kvnf vnf; txl;wvnf ;wvnf yef yef=um;vk =um;vk dyg ygonf? wyfuxG uxGuf u+f yD; Ekifid fiH a&;vkyfy=uyg =f uyg? jynfaxmif axmifpppf pk pfppf ppf azmf azmfxk xwf w k f a&; f a&; ESD;aES ;aESmzvS mzvS,f , Gyf Jwuf wuf+yD +yD; wk difif;jynftwG twGuf ajym=uqk d=u =u t}uHay;=uyg ay;=uyg[I? I l ? 1945 uwnf;u Armjynf Ek dEkifiiHif a&;avmu aH &;avmu toGififajymif ajymif;cJ ; hcJyg ygonf? awmfvS vefeS a&;orm;awG af &;orm;awG/ ppfAdA kvf v d a[mif af [mif;awG yJ yJ dEkifiiHif a&;avmuwG aH &;avmuwGifi wG f wGififus,onf o f nf? acwfa[mif a[mif;Ek ; dEkififia&;orm;rs aH &;orm;rsm; ab;xk difi bk f bkajym jzpfoGm;onf m;onf? ,ck ES ESpfpayg af ygi;f 57 ESpfp d&S&f aomtcg aS omtcg xkrsdrsKd;quf ;qufjywf jywfawmh awmhrnf rnf? rsK;quf d;qufopf acwfwG wifiG Ak f dAkvf vcscf sKyf}uD }uD;rs ;rsm; wyfxG xu G f+yD; dEkifiiHif a&;avmuok aH &;avmuok d @ 0ifoif o hifyg yga=umif; wifjy jy &if; tpD&if &ifcHcpmuk pH muk d ed ed H*k*;cs ;k csKyfyg ygonf? (tpD&if &ifcHcpm pH m 2 apmifwG wifiG f jy\emrs jy\emrsm;tm;vk H; ¹ywfod oyfyd aeatmif af eatmif xnf xnf hay;+yD ay;+yD;jzpf ;jzpfI aemufxyf xyftpD tpD&if &ifcHcHpma&; pma&; wifjy&ef jy&ef r&S dawmh awmhyg yg?)