Bai Tap Lap Trinh Huong Doi Tuong c 2308

Bài t ậ p l ậ p trình hướ ng ng đố i t ượ ng C++ ượ ng

BỘ CÔNG THƯƠ NG NG ƯỜ NG TR ƯỜ NG CAO ĐẲNG CÔNG NGHIỆP PHÚC YÊN

BÀI TẬP LẬP TRÌNH HƯỚ NG NG NG C++ ĐỐI TƯỢ NG CƠ BẢN

THỰ C HIỆN: TR ẦN XUÂN THỨ C

CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 1-

[email protected]


I. DẠNG BÀI TẬP MÔ TẢ BẰNG LỜ I. I. ớ p, các mố i quan hệ gi ữ ữa các l ớ ớ p đượ c đề bài mô t ả bằng l ờ ờ i i Toàn bộ các l ớ một cách chi ti ế nh đượ c các l ớ ết.t . D ạng này d ễ ễ dàng xác đị nh ớ p c ủa bài và m ố i quan hệ ữa chúng, các thu ộc tính và ph ươ ng ớ p. Do vậ y ta d ễ ễ dàng vẽ một gi ữ ng thứ c trong mỗ i l ớ ơ đồ cho mỗ i bài (n ế u cần). sơ đồ Sau đ ây ây là m ột số bài t ậ p ví d ụ:

Bài 1.1: Xây dựng lớ p Person gồm các thông tin: H ọ và tên, Ngày sinh, Quê quán. Sau đó, xây dựng l ớ p d ẫn xu ất “K ỹ sư” ngoài các thông tin c ủa l ớ p Person, lớ p k ỹ sư còn có các thông tin v ề: Ngành học, Năm tốt nghiệ p (int) và các ph ươ ng ng thức: Phươ ng ng thức nhậ p: nhậ p các thông tin c ủa k ỹ sư. Phươ ng ng thức xuất: xuất các thông tin lên màn hình. Xây dựng chươ ng ng trình chính nh ậ p p vào một danh sách các k ỹ sư. In danh sách của các k ỹ sư lên màn hình và thông tin của các k ỹ sư tốt nghiệ p gần đây nhất (năm tốt nghiệ p lớ n nhất). #include #include #include #include #include class Person { public: char HT[30]; char NS[30]; char Q[30]; }; class Kysu:public Person { public: char NH[30]; int NTN; void nhap(); void xuat(); }; void Kysu::nhap() { cout<<"Ho ten: ";gets(HT);fflush(stdin); cout<<"Ngay sinh: ";gets(NS);fflush(stdin); cout<<"Que quan: ";gets(Q);fflush(stdin); cout<<"Nganh hoc: ";gets(NH);fflush(stdin); cout<<"Nam tot nghiep: ";cin>>NTN; } void Kysu::xuat()


- 2-

[email protected]


{ cout<<"Ho ten: "<Max) Max=a[i].NTN; cout<<"Ky su co nam tot nghiep gan day nhat la: \n"; for(i=0;i
Xây dựng chươ ng ng trình chính nh ậ p vào thông tin của n máy in kim và m máy in Laser. Xu ất các thông tin đó lên màn hình. #include #include #include #include class Mayin { public: CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 3-

[email protected]


float TL; char NamSX[30]; char HangSX[30]; }; class Mkim:public Mayin { int Skim; int Tdo; public: void nhap(); void xuat(); }; class Mlaser:public Mayin { int DPG; int TD; public: void nhap(); void xuat(); }; void Mkim::nhap() { cout<<"Trong luong may: ";cin>>TL; cout<<"Nam sx: ";gets(NamSX);fflush(stdin); cout<<"Hang sx: ";gets(HangSX);fflush(stdin); cout<<"So kim: ";cin>>Skim; cout<<"Toc do in: ";cin>>Tdo; } void Mkim::xuat() { cout<<"Trong luong may: "<>TL; cout<<"Nam sx: ";gets(NamSX);fflush(stdin); cout<<"Hang sx: ";gets(HangSX);fflush(stdin); cout<<"Do phan giai: ";cin>>DPG; cout<<"Toc do in: ";cin>>TD; } void Mlaser::xuat() { cout<<"Trong luong may: "<

- 4-

[email protected]


cout<<"Nam sx: "<
Bài 1.3. Xây dựng lớ p PERSON gồm các thông tin sau: Hoten (char[50]), Ngaysinh (char[12]), Quequan (char[100]) và xây dựng lớ p DIEM g ồm: Diểmtoan (int), Diemly (int), Điểmhoá (int). Xây dựng lớ p HOCSINH k ế thừa từ 2 lớ p trên có thêm d ữ liệu: Lop (char [30]), Tongdiem (int) và các phươ ng ng thức nhậ p dữ liệu từ bàn phím và xuất dữ liệu ra màn hình. Yêu cầu cả 3 lớ p trên đều có phươ ng ng thức thiết lậ p để khở i tạo các d ữ liệu là số thì giá tr ị = 0, dữ liệu là xâu thì giá tr ị = “”. Phải viết chươ ng ng trình chính để minh hoạ sử dụng lớ p vừa xâu dựng. #include #include #include #include class Person { public: char HT[50],NS[12],QQ[100]; void nhap();


- 5-

[email protected]

Bài t ậ p l ậ p trình hướ ng đố i t ượ ng C++

void xuat(); Person() { strcpy(HT,"");strcpy(NS,"");strcpy(QQ,""); } }; class Diem { public: int Dtoan; int Dly; int Dhoa; void nhap(); void xuat(); Diem() { Dtoan=Dly=Dhoa=0; } }; class Hocsinh:public Person,public Diem { char Lop[30]; int TDiem; public: void nhap(); void xuat(); Hocsinh() { strcpy(Lop,"");TDiem=0; } }; void Person::nhap() { cout<<"Ho ten: ";gets(HT);fflush(stdin); cout<<"Ngay sinh: ";gets(NS);fflush(stdin); cout<<"Que quan: ";gets(QQ);fflush(stdin); } void Person::xuat() { cout<<"Ho ten: "<>Dtoan; cout<<"Diem ly: ";cin>>Dly;


- 6-

[email protected]


cout<<"Diem hoa: ";cin>>Dhoa; } void Diem::xuat() { cout<<"Diem toan: "<>n; for(int i=0;i
II. CÀI ĐẶT THEO SƠ ĐỒ LỚ P. Bài 2.1. Cài đặt các l ớ p theo biểu đồ sau: Máy tính

Máy - Nhãn hiệu - Nhà sản suất

- Tốc độ - Dung lượ ng RAM; - Dung lượ ng HDD

- Giá thành void input(); void output();

void input(); void output();


- 7-

Nhà sản xuất private: - Tên NSX - Địa chỉ

[email protected]


(vớ i input và output là các ph ươ ng thức nhậ p, xuất thông tin của các thu ộc tính của lớ p). Viết chươ ng trình chính nhậ p vào danh sách n máy tính. In ra thông tin c ủa các máy tính c ủa nhà sản xuất IBM. S ắ p xế p danh sách các máy tính theo chi ều tăng dần của giá thành và in danh sách

đã sắ p ra màn hình. Xoá mọi máy tính của hãng Intel sản xuất và in danh sách k ết quả ra màn hình. #include #include #include #include class NhaSX { char TenNSX[30]; char DC[30]; friend class May; friend class Maytinh; friend void In(Maytinh *a,int n); friend void Xoa(Maytinh *a,int *n); }; class May { public: char NH[30]; NhaSX NSX; float GT; void nhap(); void xuat(); }; class Maytinh:public May { float TD; int DLR; int DLHDD; public: void nhap(); void xuat();


- 8-

[email protected]


friend void In(Maytinh *a,int n); friend void Sap(Maytinh *a,int n); friend void Xoa(Maytinh *a,int *n); }; void May::nhap() { cout<<"Nhan hieu: ";gets(NH);fflush(stdin); cout<<"Ten NSX: ";gets(NSX.TenNSX);fflush(stdin); cout<<"Dia chi: ";gets(NSX.DC);fflush(stdin); cout<<"Gia thanh: ";cin>>GT; } void May::xuat() { cout<<"Nhan hieu: "<>TD; cout<<"Dung luong Ram: ";cin>>DLR; cout<<"Dung luong HDD: ";cin>>DLHDD; } void Maytinh::xuat() { May::xuat(); cout<<"Toc do: "<
- 9-

[email protected]


a[i].xuat(); } void Sap(Maytinh a[100],int n) { int i,j; Maytinh tg; for(i=0;i>n; for(i=0;i
- 10-

[email protected]


for(i=0;i
Bài 2.2. Cài đặt các l ớ p theo biểu đồ sau: Máy tính - Tốc độ - Dung lượ ng RAM - Dung lượ ng HDD void input(); void output();

Máy - Nhãn hiệu - Nhà sản suất - Giá thành void input(); void output();

Nhà sản xuất private: - Tên NSX - Địa chỉ

public:

void input(); void output();

(vớ i input và output là các ph ươ ng thức nhậ p, xuất thông tin của các thu ộc tính của lớ p). Viết ch ươ ng trình chính nhậ p vào danh sách n máy tính. In ra thông tin c ủa các máy tính của nhà xản su ất Intel. S ắ p x ế p danh sách các máy tính theo chiều gi ảm d ần của giá thành và in danh sách đã sắ p ra màn hình. Cho biết giá thành trung bình c ủa mỗi chiếc máy tính? #include #include #include #include class NhaSX { char TenNSX[30]; char DC[30]; friend class May; friend class Maytinh; friend void In(Maytinh *a,int n); friend void Xoa(Maytinh *a,int *n); }; class May { CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 11-

[email protected]


public: char NH[30]; NhaSX NSX; float GT; void nhap(); void xuat(); }; class Maytinh:public May { int TD; float DLR; float DLHDD; public: void nhap(); void xuat(); }; void May::nhap() { cout<<"Nhan hieu: ";gets(NH);fflush(stdin); cout<<"Ten NSX: ";gets(NSX.TenNSX);fflush(stdin); cout<<"Dia chi: ";gets(NSX.DC);fflush(stdin); cout<<"Gia thanh: ";cin>>GT; } void May::xuat() { cout<<"Nhan hieu: "<>TD; cout<<"Dung luong Ram: ";cin>>DLR; cout<<"Dung luong HDD: ";cin>>DLHDD; CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 12-

[email protected]


} void Maytinh::xuat() { May::xuat(); cout<<"Toc do: "<
- 13-

[email protected]


{ int n,i; Maytinh a[100]; float TB=0,GTB=0; cout<<"n= ";cin>>n; for(i=0;i
Bài 2.3. Cài đặt lớ p theo sơ đồ sau: Vé Giá gốc Ngày void nhap() void xuat()

Vé ngườ i lớ n -Giảm (%)

Vé trẻ em -Giảm (%)

-Giá vé

-Giá vé

void nhap()

void nhap()

void xuat()

void xuat()


- 14-

[email protected]


Viết chươ ng trình chính nhậ p vào 1 vé ngườ i lớ n và 1 vé tr ẻ em. In ra thông tin của các vé đó kèm theo giá vé. #include #include #include #include #include class Ve { public: int Giagoc; char Ngay[30]; void nhap(); void xuat(); }; class VeNL:public Ve { int Giam; float Giave; public: void nhap(); void xuat(); }; class VeTE:public Ve { int Giam; float Giave; public: void nhap(); void xuat(); }; void Ve::nhap() { cout<<"Gia goc: ";cin>>Giagoc; cout<<"Ngay: ";gets(Ngay);fflush(stdin); } void Ve::xuat() { cout<<"Gia goc: "<>Giam; Giave=Giagoc-(Giagoc*Giam)/100;


- 15-

[email protected]


} void VeNL::xuat() { Ve::xuat(); cout<<"Giam: "<>Giam; Giave=Giagoc-(Giagoc*Giam)/100; } void VeTE::xuat() { Ve::xuat(); cout<<"Giam: "<
Bài 2.4. Viết chươ ng trình mô phỏng hoạt động của một bộ máy vi tính g ồm các bộ phận: Nguồn (Power), Hệ điều hành (OS), Màn hình (Monitor), CPU theo s ơ đồ sau (nội dung các phươ ng thức thí sinh tự xác định sao cho thoả mãn yêu cầu trong chươ ng trình chính): Power Bật_Nguồn():

CPU Nguon:

void

Power HĐH: OS

Tắt_Nguồn(): void

Computer Màn_Hình: Monitor Cpu: CPU Cài_ Đặt(Tên: char*): void

Bật_CPU() :void ĐătĐộSáng(đs: int): void Tắt_CPU(): void

OS Tên: char(30)


- 16-

[email protected]


Khở i_ Động(): void

Tăt_HĐH(): void

Monitor Độ _sáng: int ĐặtĐộSáng(đs: int): void

Chươ ng trình chính sinh ra một chiếc máy tính, cài đặt hệ điều hành cho máy tính đó (vớ i tên hệ điều hành đượ c gán là WINXP). Bật CPU của máy (gồm bật nguồn: thông báo nguồn đã bật; khở i động hệ điều hành: thông báo hệ điều hành đã khở i động kèm theo tên hệ điều hành). Đặt độ sáng cho màn hình máy tính v ớ i giá tr ị bất k ỳ (có thông báo độ sáng đượ c đặt ra màn hình). T ắt CPU ( bao g ồm tắt hệ điều hành, tắt nguồn). #include #include #include #include class Power { public: void Bat_Nguon(); void Tat_Nguon(); }; class OS { char Ten[30]; public: void Khoi_Dong(); void Tat_HDH(); friend class Computor; }; class CPU { Power Nguon; OS HDH; friend class Computor; }; class Monitor { int Do_Sang; public: void Datdosang(int ds); }; class Computor { Monitor Man_Hinh;


- 17-

[email protected]


CPU Cpu; public: void Cai_Dat(char *Ten); void Bat_CPU(); void Datdosang(int ds); void Tat_CPU(); }; void Power::Bat_Nguon() { cout<<"Nguon da bat"; } void Power::Tat_Nguon() { cout<<"Nguon da tat"; } void OS::Khoi_Dong() { cout<<"He dieu hanh da khoi dong. "<

- 18-

[email protected]


{ Computor x; x.Cai_Dat("WINXP"); x.Bat_CPU(); x.Datdosang(15); x.Tat_CPU(); getch(); } Bài 2.5. Cài đặt lớ p theo sơ đồ sau:

Person

Hospital

Person

Họ tên Tuổi

Tên BV Địa chỉ

Họ tên Tuổi

Nhap( )

Nhap( )

Xuat

Xuat

Nhậ p vào một danh sách gồm n bệnh nhân. Sắ p xế p danh sách theo chi ều tăng dần của tuổi. In ra các b ệnh nhân đượ c điều tr ị trong bệnh viện có giám đốc bệnh viện là Hoàng Hà. #include #include #include #include class Person { public: char HT[30]; int Tuoi; void nhap(); void xuat(); }; class Hospital { char TenBV[30],DC[30]; Person GD; friend class BN; friend void IN(BN *a,int n); }; class BN:public Person { char TS[30],CD[30]; Hospital BV; public: void nhap(); CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 19-

[email protected]


void xuat(); friend void IN(BN *a,int n); }; void Person::nhap() { cout<<"Ho ten: ";gets(HT);fflush(stdin); cout<<"Tuoi: ";cin>>Tuoi; } void Person::xuat() { cout<<"Ho ten: "<
III. DẠNG PHIẾU.

ỳ , ta d ễ dàng V ớ i việc cài đặ t các chứ c nă ng Nhậ p, Xu ấ t cho một phiế u bấ t k V ới d ạng này cần chú ý t ớ i các thuộc tính suy di ễ n của chuyể n chúng thành s ơ đồ l ớ p. phiế u. Thông th ườ ng đ ây là các thu ộc tính mang tính th ố ng kê và ta c ần tính giá tr ị cho các thu ộc tính này bằ ng cách th ố ng kê các giá tr ị của các thuộc tính khác (ví d ụ g số l ượ ng tài sản bằ ng cách duyệt qua các tài s ản cộng và d ồn số l ượ ng). tính t ổn Điề u này r ất d ễ bị mọi ng ườ i bỏ qua do nó th ườ ng không đượ c chú ý và quan tâm đ úng mứ c. Bài 3.1. Viết chươ ng trình quản lý điểm của sinh viên vớ i mỗi sinh viên có các thông tin về: Mã sinh viên, Tên sinh viên, L ớ p học và Môn học, biết r ằng một sinh viên chỉ thuộc 1 Lớ p học và có nhi ều môn học. Thông tin về Lớ p học bao gồm: Tên lớ p, khoá. Thông tin về môn học bao gồm: Tên môn, số trình, điểm. Yêu cầu chươ ng trình có các ch ức năng sau: - Nhậ p thông tin cho n sinh viên sao cho m ỗi sinh viên có đủ thông tin. - In ra danh sách các sinh viên v ừa nhậ p gồm các thông tin: mã sinh viên, tên sinh viên, Tên lớ p, Khoá. - In phiếu báo điểm cho từng sinh viên theo mẫu: Phiếu Báo điểm Mã sinh viên: SV001. Tin 2 Lớ p: Bảng điểm:

Tên sinh viên: Nguyễ n H ải Hà Khoá: 52

Tên môn Cơ sở dữ liệu Lậ p trình HĐT Hệ điều hành

Số trình

Điểm

4 3 5

8 7 9

Điểm trung bình: Trong đó điểm trung bình = (Số trình * Điểm)/  (Số trình)

8.17

#include #include CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 21-

[email protected]


#include #include #include class SV { char MaSV[10],TenSV[30]; public: void nhap(); void xuat(); }; class Lop { char TenL[30]; int Khoa; public: void nhap(); void xuat(); }; class Mon { char TenMH[30]; int ST; int Diem; public: void nhap(); void xuat(); friend class Phieu; }; class Phieu { SV a; Lop b; int n; Mon c[100]; public: void nhap(); void xuat(); }; void SV::nhap() { cout<<"Ma sinh vien: ";gets(MaSV);fflush(stdin); cout<<"Ten sinh vien: ";gets(TenSV);fflush(stdin); } void SV::xuat() { cout<<"Ma sinh vien: "<

- 22-

[email protected]


} void Lop::nhap() { cout<<"Lop: ";gets(TenL);fflush(stdin); cout<<"Khoa: ";cin>>Khoa; } void Lop::xuat() { cout<<"Lop: "<>ST; cout<<"Diem: ";cin>>Diem; } void Mon::xuat() { cout<>n; for(int i=0;i

- 23-

[email protected]


void main() { int n; Phieu x[100]; cout<<"n= ";cin>>n; for(int i=0;i
PHIẾU KHÁM BỆNH Mã phiếu: PH01. Tên bệnh nhân: Hoàng Hà Địa chỉ: Thái Bình Bác sỹ chẩn đoán: Đinh Thị Lan

Mã triệu chứ ng TC005 TC09 TC010 p K ết luận: Viêm xoang c ấ

Ngày khám: Nguyễ n H ải Hà Giớ i tính: Nam Tuổi: 18 Tiền sử bệnh: Viêm mũi d ị ứ ng Nơ i công tác: Phòng khám Đ K- BV Bạch Mai

Tên triệu chứ ng Nhức đầu váng vất về chiều Sốt âm ỷ về đêm Bờ dướ i khóe mắt bị phù nề

#include #include #include #include #include class BN { char TenBN[30]; char GT[20]; int Tuoi; char DC[30],TSB[30]; public: void nhap(); void xuat(); }; class BS { char TenBS[30]; char NoiCT[30]; public:


- 24-

[email protected]


void nhap(); void xuat(); }; class TC { char MaTC[30]; char TenTC[30]; public: void nhap(); void xuat(); }; class Phieu { char MaP[30],Ngay[30]; BN a; BS b; int n; TC c[100]; char KL[50]; public: void nhap(); void xuat(); }; void BN::nhap() { cout<<"Ten BN: ";gets(TenBN);fflush(stdin); cout<<"Gioi tinh: ";gets(GT);fflush(stdin); cout<<"Tuoi: ";cin>>Tuoi; cout<<"Dia chi: ";gets(DC);fflush(stdin); cout<<"Tien su benh: ";gets(TSB);fflush(stdin); } void BN::xuat() { cout<<"Ten benh nhan: "<

- 25-

[email protected]


cout<<"

Noi cong tac: "<
} void TC::nhap() { cout<<"Ma trieu chung: ";gets(MaTC);fflush(stdin); cout<<"Ten trieu chung: ";gets(TenTC);fflush(stdin); } void TC::xuat() { cout<
Bài 3.3. Viết chươ ng trình cho phép nhậ p, xuất phiếu sau: PHIẾU KIỂM KÊ TÀI SẢN Mã phiếu:

Ngày kiểm kê: 01/01/2007

PH01.


- 26-

[email protected]


Nhân viên kiểm kê: Kiề u Thị Thanh Chức vụ: K ế toán viên Kiểm kê tại phòng: T ổ chứ c hành chính Mã phòng: PTC Tr ưở ng phòng: Hoàng Bích H ảo

Tên tài sản

Số lượ ng

Máy vi tính Máy vi tính Bàn làm việc Số tài sản đã kiểm kê: 3

5 3 6 Tổng số lượ ng: 14

Tình trạng Tốt Hết khấu hao- hỏng Tốt

#include #include #include #include #include class Nhanvien { char TenNV[30]; char CV[30]; public: void nhap(); void xuat(); }; class Phong { char TenP[30]; char MaP[30]; char TP[30]; public: void nhap(); void xuat(); }; class Taisan { char TenTS[30]; int SL; char TT[30]; public: void nhap(); void xuat(); friend class Phieu; }; class Phieu { char MP[30], Ngay[30]; Nhanvien a; Phong b; CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 27-

[email protected]


int n; Taisan c[100]; public: void nhap(); void xuat(); }; void Nhanvien::nhap() { cout<<"Ten NV: ";gets(TenNV);fflush(stdin); cout<<"Chuc vu: ";gets(CV);fflush(stdin); } void Nhanvien::xuat() { cout<<"Nhan vien kiem ke: "<>SL; cout<<"Tinh trang: ";gets(TT);fflush(stdin); } void Taisan::xuat() { cout<
\n";

Bài 3.4. Viết chươ ng trình cho phép nhậ p, xuất phiếu sau: PHIẾU XUẤT SÁCH Mã phiếu: PH01. Mã khách hàng: KH005 Địa chỉ: Minh khai Thông tin sách xuất:

Ngày nhậ p: 01/02/2007 Tên KH: Tr ườ ng tiể u học Minh Khai Số ĐT: 0987215828

Mã sách

Tên sách

Giá

S001 S003 S005

Toán 6 6 V ăn Tiế ng Anh 6

12000 10000 10000

Số lượ ng 50 30 10 Tổng số tiên:

Thành tiền 600000 300000 100000 1000000 VN Đ

#include #include #include #include class KH {


- 29-

[email protected]


char MaKH[10],TenKH[30],DC[30]; int DT; public: void nhap(); void xuat(); }; class Sach { char MaS[10],TenS[30]; float Gia; int SL; public: void nhap(); void xuat(); friend class Phieu; }; class Phieu { char MaP[10],Ngay[30]; KH a; int n; Sach b[100]; public: void nhap(); void xuat(); }; void KH::nhap() { cout<<"Ma khach hang: ";gets(MaKH);fflush(stdin); cout<<"Ten khach hang: ";gets(TenKH);fflush(stdin); cout<<"Dia chi: ";gets(DC);fflush(stdin); cout<<"So DT: ";cin>>DT; } void KH::xuat() { cout<<"Ma khach hang: "<>Gia; cout<<"So luong: ";cin>>SL; }


- 30-

[email protected]


void Sach::xuat() { cout<>n; for(int i=0;i
Bài 3.5. Viết chươ ng trình quản lý việc đặt phòng khách sạn. Yêu cầu các thuộc tính đều đặt phạm vi truy cậ p private và ch ươ ng trình đáp ứng đượ c các chức năng sau: - Tạo một phiếu đặt phòng: cho phép nhậ p các thông tin v ề mã phiếu, ngày đặt, ngày đến (thuê), các thông tin v ề khách hàng, các thông tin v ề phòng đặt. - In ra phiếu đặt phòng theo mẫu sau: PHIẾU ĐẶT PHÒNG Mã phiếu: PH01. Mã khách hàng: KH005 CN: Tr ần Xuân Thứ c

Ngày đặt: 01/02/2007 Ngày đến: 15/02/2007 Tên KH: Tr ần Thanh Hà - 31-

[email protected]


Số CMND: 151174189 Địa chỉ: Công ty SIMCO Thông tin đặt phòng: Mã phòng Loại phòng Hạng P05 Phòng đôi Sang P07 Phòng 4 ngườ i Thườ ng ...

...

Số tiền đặt tr ướ c: 2000000 VN Đ

...

Cấ p tại: Thái Bình

Số ngườ i sẽ ở 2 3 ...

Tổng số ngườ i ở : 5

#include #include #include #include #include class KH { char MaKH[10],TenKH[30],DC[30]; int CMND; char NC[30]; public: void nhap(); void xuat(); }; class Phong { char MaP[10],LP[20],Hang[20]; int SN; public: void nhap(); void xuat(); friend class Phieu; }; class Phieu { char MP[10],NDat[20],NDen[20]; int DC; KH a; int n,i; Phong b[100]; public: void nhap(); void xuat(); }; void KH::nhap() { cout<<"Ma khach hang: ";gets(MaKH);fflush(stdin); cout<<"Ten khach hang: ";gets(TenKH);fflush(stdin); CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 32-

[email protected]


cout<<"Dia chi: ";gets(DC);fflush(stdin); cout<<"So CMND: ";cin>>CMND; cout<<"Cap tai: ";gets(NC);fflush(stdin); } void KH::xuat() { cout<<"Ma khach hang: "<>SN; } void Phong::xuat() { cout<>DC; a.nhap(); cout<<"n= ";cin>>n; for(int i=0;i

- 33-

[email protected]


int t=0; for(i=0;i
IV. CÁC DẠNG BÀI TẬP KHÁC Ngoài vi ệc l ắ m vữ ng cách cài đặ t các bài t ậ p thông th ườ ng, ta c ần bổ xung có tính ch ấ t đặ c biệt. Các l ớ p có thêm thêm một số kiế n thứ c để cài đặ t các l ớ p thuộc loại này. phươ ng thứ c toán t ử là nhữ ng l ớ p

1. Định ngh ĩ a hàm toán tử theo lập trình cấu trúc a. Phân loại toán t ử Một biểu thức đượ c tạo nên từ các toán tử (phép toán) và các toán h ạng (số hạng). Ví dụ biểu th ức Q = 2*x + b thì các toán tử * và + cùng vớ i các toán h ạng 2, x và b đượ c sử dụng. Các toán tử có thể tạm chia làm hai lo ại: Toán tử một ngôi: Là những toán tử thực hiện trên một toán hạng. Thuộc loại này có phép phủ định (!), Phép tăng 1 đơ n vị (++), giảm một đơ n vị (--), phép đổi dấu… Toán tử hai ngôi: Là nhũng toán tử thực hiện trên 2 toán hạng. Thuộc loại này bao gồm các toán tử cộng (+), tr ừ (-), nhân (*), chia (/)…. Trong lậ p trình, các toán tử cộng, tr ừ, nhân, chia,… trên các toán h ạng thông thườ ng đã đượ c định ngh ĩ a sẵn, ta chỉ việc sử dụng. Tuy nhiên, một số toán tử trên các toán hạng đặc biệt lại chưa đượ c định ngh ĩ a. Ví dụ: phép cộng , trù, nhân, chia hai phân số, phép cộng, tr ừ, nhân, chia hai s ố phức .v.v.. Chươ ng này nhằm giúp ta cách th ức cài đặt các phép toán ch ưa đượ c định ngh ĩ a trong lậ p trình như vậy. Sau khi cài đặt, ta có th ể sử dụng chúng như các toán tử thông thườ ng. b. Hàm toán t ử trong l ậ p trình cấ u trúc. Ta tr ở lại vớ i phươ ng pháp lậ p trình cấu trúc. Khi đó, một hàm toán t ử có đặc điểm sau: - Hàm toán t ử đượ c cài đặt tươ ng tự hàm thông thườ ng, chỉ khác ở tên hàm và cách sử dụng. - Tên hàm: đượ c viết theo d ạng: operator - Cú pháp của hàm: operator (các đối số) { CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 34-

[email protected]


Thân hàm toán tử; }

Ví dụ: Hàm toán tử cộng hai số thực bất k ỳ đượ c viết như sau: float operator + (float x, float y) { return x + y; }

Cách sử dụng hàm toán tử : Có hai cách gọi một hàm toán tử. Cách 1: gọi như hàm thông thườ ng. VD: để cộng hai số thực a, b ta có th ể viết: cout<< “Tong cua hai so a va b la” << operator+(a,b); Cách 2: gọi như một toán tử: Ta có th ể sử dụng hàm toán tử như một toán tử, tức là ta có th ể viết: cout<< “Tong cua hai so S1 va S2 la” << S1 + S2; Phép cộng trên sẽ gọi tớ i hàm toán tử cộng đã định ngh ĩ a. VD: Một số phức có dạng: + i * . Cho hai số phức X = a + i*b và Y = c + i * d . Khi đó X + Y sẽ cho số phức có dạng: X+Y = (a+c) + i * (b + d) . Hãy định ngh ĩ a hàm toán tử để thực hiện cộng hai số phức bất k ỳ. typedef struct SP -

{ float Phanthuc; float Phanao; }; //Dinh nghia ham toan tu cong hai so phuc

SP operator+(SP x, SP y) { SP tg; tg.Phanthuc = x.Phanthuc + y.Phanthuc; tg.Phanao = x.Phanao + y.Phanao; return tg; }

void main() { // Khai bao hai so phuc x va y va so phuc tong T SP x,y, T; x.Phanthuc = 2; x.Phanao = 3; y.Phanthuc= 3; y.Phanao = 5; //Cong hai so phuc va in ket qua len man hinh T = operator+(x, y) ; //Co the viet T = x + y cout<<"Ket qua "<

- 35-

[email protected]


Chú ý: Thay bằng viết T = operator+(x, y) ; ta có thể viết: T = x + y; như cộng hai số thực thông thườ ng do đã định ngh ĩ a hàm toán tử cộng hai số phức ở trên. 2. Định ngh ĩ a phươ ng thứ c toán tử Trong Lậ p trình Hướ ng đối t ượ ng, khi muốn một ph ươ ng thức là phươ ng thức toán tử, ta cài đặt thế nào? Khi đã cài đặt chúng thì sử dụng thế nào? Ta nhận thấy: Phươ ng thức toán tử một ngôi không có đối vào. Như vậy việc đổi dấu sẽ thực hiện trên số phức nào? Thực chất phươ ng thức toán tử đổi dấu trên đã bao gồm một đối mặc định, đó là con tr ỏ this. Con tr ỏ this luôn là đối m ặc định c ủa các phươ ng thức toán tử. Nh ư vậy, hai cách viết sau là tươ ng đươ ng tg.Phanthuc = -Phanthuc; tg.Phanthuc = -this -> tg.Phanao = -Phanao; Phanthuc; tg.Phanao = -this -> Phanao; Khi sử dụng phươ ng thức toán tử một ngôi ta cũng có 2 cách như vớ i hàm toán tử. Như vậy, hai cách viết sau là tươ ng đươ ng:

-

SoPhuc y = x.operator-(); SoPhuc y = -x; b. Cài đặ t phươ ng thứ c toán t ử hai ngôi Như đã biết, trong phươ ng thức toán tử, con tr ỏ this luôn là một đối số mặc định. Như vậy, vớ i phươ ng thức toán tử hai ngôi, thay vì có hai đối vào, ta ch ỉ cần một đối, đối còn lại là con tr ỏ this. Tươ ng tự như phươ ng thức toán tử một ngôi, ta nhận thấy: Phươ ng thức toán tử hai ngôi có 1 đối vào. Đối vào còn lại chính là con tr ỏ this. Con tr ỏ this luôn là đối m ặc cách viết sau là tươ ng đươ ng

-

định của các phươ ng thức toán tử. Nh ư vậy, hai

tg.Phanthuc = Phanthuc + y.Phanthuc; tg.Phanao = Phanao + y.Phanao;

tg.Phanthuc = this -> Phanthuc + y.Phanthuc; tg.Phanao = this -> Phanao + y.Phanao;

Khi sử dụng phươ ng thức toán tử hai ngôi ta cũng có 2 cách như vớ i hàm toán tử. Như vậy, hai cách vi ết sau là tươ ng đươ ng:

-

SoPhuc T = x.operator+(y);

SoPhuc T = x + y

3. Cài đặt một số phươ ng thứ c toán tử : Bài 4.2. Hãy xây dựng lớ p phân số vớ i các thuộc tính Tử số và Mẫu số và các phươ ng thức: Toán tử nhậ p (>>) và xuất (<<) đưa phân số ra màn hình (dướ i dạng Tử số/ Mẫu số). Phươ ng thức khở i tạo, khở i gán Tử số và Mẫu số. CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 36-

[email protected]


Viết chươ ng trình chính nhậ p vào hai phân số, tổng và hiệu của hai phân số vừa nhậ p.

đưa ra màn hình phân số là

#include #include #include class PS { float TS,MS; public: friend istream & operator>>(istream & x,PS & y); friend ostream & operator<<(ostream & x,PS & y); PS operator+(PS y); PS operator-(PS y); PS() { TS=0; MS=1; } PS(float t, float m) { TS=t; MS=m; } }; istream & operator>>(istream & x,PS & y) { cout<<"Tu so: ";x>>y.TS; cout<<"Mau so: ";x>>y.MS; return x; } ostream & operator<<(ostream & x,PS & y) { x<

- 37-

[email protected]


PS PS::operator-(PS y) { PS z; z.TS=TS*y.MS-y.TS*MS; z.MS=MS*y.MS; return z; } void main() { PS x,y,z; cout<<"PS z: \n";cin>>x; cout<>y; cout<
x

c d



ac bd

.

- Hãy xây dựng một lớ p Phân số vớ i các thuộc tính Tử số, Mẫu số và các phươ ng thức: + Nhậ p phân số: Nhậ p các giá tr ị của tử số và mẫu số. + Xuất phân số: đưa phân số ra màn hình (dướ i dạng Tử _Số/ Mẫu_số). + Toán tử nhân hai phân số (x). - Vi ết ch ươ ng trình chính nhậ p hai phân số, đưa ra màn hình phân số là tích của hai phân số vừa nhậ p. #include #include #include class PS { int TS,MS; public: friend istream & operator>>(istream & x,PS & y); friend ostream & operator<<(ostream & x,PS & y); PS operator*(PS y);


- 38-

[email protected]


}; istream & operator>>(istream & x,PS & y) { cout<<"Tu so: ";x>>y.TS; cout<<"Mau so: ";x>>y.MS; return x; } ostream & operator<<(ostream & x,PS & y) { x<>x; cout<>y; cout<

- 39-

[email protected]


#include #include #include class SP { float T,A; public: friend istream & operator>>(istream & x,SP & y); friend ostream & operator<<(ostream & x,SP & y); SP operator+(SP y); SP operator-(SP y); SP() { T=A=0; } SP(float x1,float x2) { T=x1;A=x2; } }; istream & operator>>(istream & x,SP & y) { cout<<"Phan thuc: ";x>>y.T; cout<<"Phan ao: ";x>>y.A; return x; } ostream & operator<<(ostream & x,SP & y) { x<

- 40-

[email protected]


z.T=T-y.T; z.A=A-y.A; return z; } void main() { SP x,y,z; cout<<"SP x: \n";cin>>x; cout<>y; cout<>) và xu ất (<<): nh ậ p các giá tr ị m, n và ma tr ận a. Xuất ma tr ận: xuất các giá tr ị của ma tr ận a lên màn hình. Phươ ng thức toán tử “Đổi dấu ma tr ận” (-): đổi dấu tất cả các phần tử của ma tr ận. Xây dựng chươ ng trình chính trong đó khai báo một đối tượ ng thuộc lớ p ma tr ận. Nhậ p các giá tr ị cho ma tr ận, đổi dấu ma tr ận và in ma tr ận đã đổi dấu ra màn hình. #include #include #include #include class MT { int n,m; float a[100][100]; public: friend istream & operator>>(istream & x,MT & y); friend ostream & operator<<(ostream & x,MT & y); MT operator-(); }; istream & operator>>(istream & x,MT & y) { cout<<"n= ";x>>y.n;


- 41-

[email protected]


cout<<"m= ";x>>y.m; for(int i=0;i>y.a[i][j]; } return x; } ostream & operator<<(ostream & x,MT & y) { for(int i=0;i>y; z=-y; cout<<"Doi dau: \n"<>) và xuất (<<) ma tr ận. Xây dựng chươ ng trình chính minh hoạ cách sử dụng các phươ ng thức toán tử trên. #include CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 42-

[email protected]


#include #include #include class MT { int n,m; float a[100][100]; public: friend istream & operator>>(istream & x,MT & y); friend ostream & operator<<(ostream & x,MT & y); MT operator-(); }; istream & operator>>(istream & x,MT & y) { cout<<"n= ";x>>y.n; cout<<"m= ";x>>y.m; for(int i=0;i>y.a[i][j]; } return x; } ostream & operator<<(ostream & x,MT & y) { for(int i=0;i

- 43-

[email protected]


for(int i=0;i>y; z=-y; cout<<"Ma tran chuyen vi: \n"<
Bài 4.6. Xây dựng lớ p Tam thức bậc hai vớ i các thuộc tính là các h ệ số a, b, c th ực và các phươ ng thức: Phươ ng thức khở i tạo: khở i gán các giá tr ị của các hệ số a, b, c. 2

Phươ ng thức xuất: in tam th ức lên màn hình (có d ạng ax +bx+c = 0) Phươ ng thức toán tử “Đổi dấu tam thức”: toán tử cộng hai tam thức theo định ngh ĩ a : 2

2

đổi dấu các hệ số a, b, c. Xây dựng 2

(a1x +b1x+c1=0 ) + (a2x +b2+c2=0) = (a1+a2)x +(b1+b2)x+(c1+c2)=0. Xây dựng chươ ng trình chính khai báo một đối t ượ ng thuộc l ớ p Tam thức. Khở i gán giá tr ị cho các hệ số, đảo dấu các hệ số và in tam th ức đã đảo dấu ra màn hình. #include #include #include class TT { float a,b,c; public: friend istream & operator>>(istream & x,TT & y); friend ostream & operator<<(ostream & x,TT & y); TT operator+(TT y);


- 44-

[email protected]


TT operator-(); }; istream & operator>>(istream & x,TT & y) { cout<<"a= ";x>>y.a; cout<<"b= ";x>>y.b; cout<<"c= ";x>>y.c; return x; } ostream & operator<<(ostream & x,TT & y) { x<>x; CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 45-

[email protected]


cout<>y; cout<
- 47-

[email protected]


for(i=0;i
Bài 4.8. Xây dựng các lớ p thờ i gian (TIME) để lưu tr ữ thờ i gian gồm: Giờ , phút, giây. Thực hiện cài đặt toán tử nhậ p (>>), xu ất (<<) và các phép toán t ử +, ++, < VD: TIME A(1,59,59), B, C; Cin>>B //nhậ p: 1, 59, 6 C=A+B; Cout< #include #include CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 48-

[email protected]


class Time { int g,p,gi; public: friend istream & operator>>(istream & x,Time & y); friend ostream & operator<<(ostream & x,Time & y); Time operator+(Time y); void operator++(); int operator<(Time y); Time(int g1=0,int p1=0,int gi1=0) { g=g1; p=p1; gi=gi1; } }; istream & operator>>(istream & x,Time & y) { cout<<"Nhap gio: ";x>>y.g; cout<<"Nhap phut: ";x>>y.p; cout<<"Nhap giay: ";x>>y.gi; return x; } ostream & operator<<(ostream & x,Time & y) { x<=60) { z.gi=z.gi%60; z.p=z.p+1; } if(z.p>=60) { z.p=z.p%60; z.g=z.g+1; } return z; } void Time::operator++() { gi=gi+1; if(gi==60) { gi=0; p=p+1; }


- 49-

[email protected]


if(p==60) { p=0; g=g+1; } } int Time::operator<(Time y) { if(gy.g) return 0; else if(py.p) return 0; else if(gi>B; C=A+B; cout<
V. PHƯƠ NG THỨ C ẢO VÀ LIÊN K ẾT ĐỘNG . 1. Con trỏ đối tượ ng và các ph ươ ng thứ c t ĩ nh Giả sử có 3 lớ p A, B, C k ế thừa nhau theo cây thứ bậc sau: A

B

C

Tức lớ p B k ế thừa lớ p A, L ớ p C lại k ế thừa tr ực tiế p lớ p B. Nếu ta khai báo một con tr ỏ đối tượ ng P thuộc lớ p A (A * P) thì: P có th ể chứa địa chỉ của các đối tượ ng thuộc lớ p A hoặc B hoặc C. VD: Ta khai báo: A a, *P; B b; C c; thì ta có th ể viết: P = &a; ho ặc P = & b; ho ặc P = & c; Xét tr ườ ng hợ p cả 3 lớ p A, B, C đều có cùng một phươ ng thức: cùng tên, cùng danh sách các

đối, chỉ khác nhau về nội dung phươ ng thức. Khi đó, n ếu ta viết: P


- 50-

[email protected]


; thì phươ ng thức nào trong 3 phươ ng thức của 3 lớ p sẽ đượ c gọi? p A sẽ đượ c g ọi, cho dù P có tr ỏ tớ i đối Câu tr ả l ờ i là: Chỉ có phươ ng thức c ủa l ớ tượ ng thuộc lớ p B và C. VD: Xét đoạn trình mô tả 3 l ớ p A, B, C k ế thừa nhau theo cây th ứ bậc trên. Cả 3 lớ p đều có phươ ng thức giống nhau là phươ ng thức nhap(). class A { int a; public:

void nhap() { cout<<"Nhap a "; cin>>a; } };

class B: public A { int b; public:

void nhap() { cout<<" Nhap b "; cin>>b; } };

class C: public B { int c; public:

void nhap() { cout<<" Nhap c "; cin>>c; } }; Tại hàm main(), ta khai báo 3

đối tượ ng thuộc 3 lớ p A, B, C và m ột con tr ỏ p thuộc lớ p A. Khi đó, mặc dù p tr ỏ tớ i đối tượ ng của lớ p B, C nh ững khi viết p  nhap() thì phươ ng thức nhap() của lớ p A v ẫn đượ c gọi. void main() { A d1, *p; B d2; C d3;


- 51-

[email protected]


p = & d2; p->nhap();//van la phuong thuc nhap() cua lop A p = & d3; p->nhap();//van la phuong thuc nhap() cua lop A }

2. Phươ ng thứ c ảo và ý ngh ĩ a của phươ ng thứ c ảo Trong nhiều tr ườ ng hợ p, ta mong mu ốn: Khi con tr ỏ đối tượ ng p thuộc lớ p A đang chứa địa chỉ của một đối tượ ng thuộc lớ p B hoặc C mà ta vi ết: P  nhap(); thì sẽ truy cậ p t ớ i phươ ng thức nhap() của lớ p B hoặc C. Muốn đượ c như vậy thì ph ươ ng thức nhap() của 3 lớ p A, B, C phải là phươ ng thức ảo. Các phươ ng thức viết theo kiểu thông thườ ng đều là các ph ươ ng thức t ĩ nh. Phươ ng thức nhap() trong ví dụ trên là phươ ng thức t ĩ nh. Cách chuyển phươ ng thức t ĩ nh thành phươ ng thức ảo: Cách 1: Thêm từ khoá virtual vào tr ướ c phươ ng thức t ĩ nh của cả tất cả các lớ p (cơ sở và dẫn xuất). VD: Đoạn trình sau chuyển phươ ng thức t ĩ nh nhap() thành phươ ng thức ảo: class A { int a; public:

virtual void nhap() { cout<<"Nhap a "; cin>>a; } };


virtual void nhap() { cout<<" Nhap b "; cin>>b; } };

class C: public B { int c;


- 52-

[email protected]


public:

virtual void nhap() { cout<<" Nhap c "; cin>>c; } }; Cách 2: Chỉ cần thêm từ khoá virtual vào tr ướ c phươ ng thức t ĩ nh của lớ p cơ sở .

class A { int a; public:

virtual void nhap() { cout<<"Nhap a "; cin>>a; } };


void nhap() { cout<<" Nhap b "; cin>>b; } };

class C: public B { int c; public:

void nhap() { cout<<" Nhap c "; cin>>c; } }; Khi đó, trong chươ ng trình chính, nếu p tr ỏ tớ i

đối tượ ng của lớ p nào thì phươ ng thức nhap() của đối tượ ng thuộc lớ p đó sẽ đượ c gọi khi ta viết p  nhap(); void main() { A d1, *p; B d2;


- 53-

[email protected]


C d3; p = & d2; p->nhap();//phuong thuc nhap() cua lop B duoc goi p = & d3; p->nhap();//phuong thuc nhap() cua lop C duoc goi }

3. Phươ ng thứ c ảo và sự k ết nối động Trong ví dụ trên, cùng một lờ i gọi phươ ng thức : p  nhap(); nhưng có thể truy cậ p tớ i phươ ng thức ảo của lớ p A hoặc B hoặc C. Lờ i gọi p  nhap(); tươ ng ứng vớ i 3 phươ ng thức nhap() khác nhau. Khi ta sử dụng phươ ng thức ảo, rõ ràng là: cùng một con tr ỏ thuộc lớ p cơ sở , cùng một lờ i gọi phươ ng thức nhưng lờ i g ọi đó lại tươ ng ứng vớ i nhiều phươ ng thức khác nhau. Ta gọi đó là sự tươ ng ứng bội hay tính đa hình. Lờ i g ọi p  nhap(); có thể k ết n ối t ớ i ph ươ ng thức nhap() của l ớ p A hoặc l ớ p B, hoặc lớ p C. Điều đó có ngh ĩ a là lờ i gọi đó không liên k ết cứng tớ i một phươ ng thức nhap() nào mà sự liên k ết đó là động. Như vậy, khi sử dụng phươ ng thức ảo thì ta có th ể liên k ết động từ một lờ i gọi phươ ng thức tớ i nhiều phươ ng thức cùng tên, cùng bộ đối số. Tính chất như vậy của phươ ng thức ảo gọi là sự k ết nối động. 4. Ví dụ về sử dụng phươ ng thứ c ảo Xây dựng lớ p Cây gồm các thu ộc tính: Chi ều cao, độ tuổi, chu vi tán và các phươ ng thức: Phươ ng thức nhậ p: nhậ p các giá tr ị cho các thuộc tính của lớ p Cây. Phươ ng thức xu ất: xuất các giá tr ị của các thuộc tính thuộc lớ p Cây lên màn hình. Xây dựng lớ p Cây cảnh, ngoài các thu ộc tính của lớ p Cây còn có các thuộc tính: Giá thành, chủng loại và các phươ ng thức: Phươ ng thức nhậ p: nhậ p các giá tr ị cho các thuộc tính của lớ p Cây cảnh. p Cây cảnh lên Phươ ng thức xu ất: xuất các giá tr ị của các thuộc tính thuộc l ớ màn hình. Viết chươ ng trình chính khai báo 2 đối tượ ng thuộc 2 lớ p trên và m ột con tr ỏ thuộc lớ p Cây. Dùng con tr ỏ này để nhậ p, xuất các thuộc tính của hai đối tượ ng trên.

class Cay { public: float Chieucao; float Dotuoi; float CVTan; public:

virtual void nhap() CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 54-

[email protected]


{ cout<<"Nhap thong tin cho Cay "<>Chieucao; cout<<"Do tuoi "; cin>>Dotuoi; cout<<"Chu vi tan "; cin>>CVTan; }

virtual void xuat() { cout<<"Thong tin cua lop Cay "<
class Caycanh: public Cay { float Giathanh; char Chungloai[30]; public:

void nhap() { cout<<"Nhap thong tin cho Cay canh"<>Chieucao; cout<<"Do tuoi "; cin>>Dotuoi; cout<<"Chu vi tan "; cin>>CVTan; cout<<"Gia thanh "; cin>>Giathanh; cout<<"Chung loai "; gets(Chungloai); }

void xuat() { cout<<"Thong tin cua lop Cay Canh "<
void main() {


- 55-

[email protected]


Cay a, *p; Caycanh b; p = &a; p->nhap();//Nhap cua lop Cay p=&b; p->nhap();//Nhap cua lop Caycanh p=&a; p->xuat();//Xuat cua lop Cay p=&b; p->xuat();//Xuat cua lop Caycanh getch(); }

5. Lớ p cơ sở trừ u tượ ng và các thành ph ần ảo Trong nhiều tr ườ ng hợ p, ta chỉ muốn dùng con tr ỏ của lớ p cơ sở để truy cậ p tớ i các phươ ng thức ảo của các lớ p dẫn xuất. Ngoài ra, r ất ít khi dùng con tr ỏ lớ p cơ sở để truy cậ p tớ i phươ ng thức ảo của chính lớ p này. Tuy nhiên, để con tr ỏ của lớ p cơ sở có thể truy cậ p các ph ươ ng thức ảo của các lớ p dẫn xuất thì l ớ p cơ sở cũng phải có phươ ng thức ảo này. Từ đây xuất hiện một khả năng: Phươ ng thức ảo của lớ p cơ sở có thể chỉ đượ c định ngh ĩ a hình thức mà không đượ c dùng. Khi đó thân của phươ ng thức ảo này không cần có bất cứ dòng lệnh nào. Một ph ươ ng thức ảo c ủa l ớ p cơ sở mà trong thân c ủa nó không thực thi một l ệnh nào (tr ừ return) gọi là phươ ng thức thuần ảo. Lớ p cơ sở có phươ ng thức thuần ảo gọi là lớ p cơ sở tr ừu tượ ng. Khi thiết k ế phần m ềm h ướ ng đối t ượ ng, ta luôn xác định đượ c các lớ p có thể có trong phần mềm và cây th ứ bậc thể hiện sự k ế thừa của các lớ p. Ngườ i ta thườ ng tạo ra các lớ p c ơ sở tr ừu tượ ng, trong đó có các phươ ng thức thuần ảo. Những phươ ng thức như vậy không thực hiện một công việc nào mà chỉ dùng để tạo phươ ng thức ảo cho các phươ ng thức cùng tên trong các l ớ p d ẫn xu ất. Từ đó, chỉ cần khai báo một con tr ỏ thuộc lớ p cơ sở tr ừu tượ ng này, ta có thể dùng con tr ỏ đó để truy cậ p tớ i các phươ ng thức ảo của các lớ p dẫn xuất. Từ đây, tạo ra sự linh hoạt trong truy cậ p các lớ p dẫn xuất. Phươ ng thức ảo chỉ đượ c t ạo ra sau khi đã hình thành đối t ượ ng, do vậy, phươ ng thức khở i tạo không thể là phươ ng thức ảo nhưng phươ ng thức huỷ bỏ có thể là phươ ng thức ảo. Ngoài ra, phươ ng thức toán tử cũng có thể là phươ ng thức ảo. Ư u nhượ c điểm của phươ ng thứ c ảo: Chươ ng trình sử dụng nhiều phươ ng thức ảo sẽ linh hoạt hơ n trong sự truy cậ p các phươ ng thức cùng tên của các l ớ p dẫn xuất. Việc thực thi chươ ng trình sẽ chậm hơ n. Tốn nhiều b ộ nhớ hơ n do phải t ạo ra một b ảng chỉ mục c ủa các phươ ng thức ảo. CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 56-

[email protected]


Khi nào dùng ph ươ ng thứ c ảo? Ta chỉ thiết k ế các lớ p có ph ươ ng thức ảo khi: Có sự k ế thừa giữa các lớ p. Các lớ p trong cây thứ bậc có các phươ ng thức cùng tên, cùng đối số, lớ p cơ sở ban đầu (lớ p gốc) bắt buộc cũng phải có phươ ng thức này. Bản chất của cây th ứ bậc đòi hỏi cần có phươ ng thức ảo. Bài 5.1. Xây dựng lớ p cơ sở Xe gồm thuộc tính năm sản xuất, tr ọng lượ ng và phươ ng thức tính giá thành: Giá thành = (n ăm sản xuất * 0.2 + tr ọng lượ ng), phươ ng thức khở i tạo khở i gán các giá tr ị cho các thuộc tính của lớ p Xe, phươ ng thức Xuất đưa các thông tin của xe và giá thành lên màn hình. Xây dựng l ớ p dẫn xuất Xe tải k ế thừa tất cả các thuộc tính và ph ươ ng thức trên của lớ p Xe, ngoài ra còn có thêm thu ộc tính Tr ọng tải và các phươ ng thức: Phươ ng thức khở i tạo: khở i gán các giá tr ị thuộc tính cho xe t ải. Phươ ng thức Tính giá thành: Giá thành = Tr ọng tải *200. Phươ ng thức xuất, đưa các thông tin và giá thành c ủa xe tải lên màn hình. Xây dựng chươ ng trình chính s ử dụng m ột con tr ỏ đối tượ ng thuộc l ớ p Xe. Sử dụng con tr ỏ này để nhậ p thông tin cho đối tượ ng thuộc lớ p Xe và in các thông tin vừa nhậ p lên màn hình kèm theo giá thành c ủa Xe. Vẫn s ử dụng con tr ỏ này để nhậ p thông tin cho đối tượ ng thuộc l ớ p Xe tải và in các thông tin v ừa nhậ p lên màn hình kèm theo giá thành c ủa Xe tải. #include #include #include #include class Xe { public: int NamSX; float TL; Xe(int x1,float x2) { NamSX=x1; TL=x2; } Xe() { NamSX=TL=0; } virtual void nhap() { cout<<"Nam san xuat: ";cin>>NamSX; cout<<"Trong luong: ";cin>>TL; } virtual void gt() { float GT=0; GT=(NamSX*0.2+TL); CN: Tr ần Xuân Thứ c

- 57-

[email protected]


cout<<"Gia thanh: "<>TT; } void gt() { float G=0; G=TT*200; cout<<"Gia thanh: "<nhap(); cout<<"----Nhap thong tin lop xe tai----\n"; p=&b; p->nhap(); cout<<"----Xuat thong tin lop xe----\n"; p=&a; p->xuat(); p->gt();


- 58-

[email protected]

Bai Tap Lap Trinh Huong Doi Tuong c 2308

Recommend Documents