5Ο ΓΕ.Λ. ΣΕΡΡΩΝ Σχολ. Έτος 2014-15
Τμήμα :Βθ1
ΘΕΜΑ: ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Σ Ε Ρ Ρ Ε Σ 2015
Υπεύθυνος καθηγητής καθηγητής : Καραγκούνης Χρήστος ΠΕ11.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ....................................... ΕΡΓΑΣΙΑΣ.............................................................. .............................................. ......................................5 ...............5 ΤΡΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ......................................... ΕΡΓΑΣΙΑΣ................................................................. ............................................... ....................................6 .............6 ΠΡΟΛΟΓΟΣ................................... ΠΡΟΛΟΓΟΣ.......................................................... .............................................. .............................................. ..................................7 ...........7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ.................................... ΕΙΣΑΓΩΓΗ........................................................... .............................................. .............................................. ..................................8 ...........8 1. ΑΘΛΗΤΙΑΤΡΙΚΉ.................................. ΑΘΛΗΤΙΑΤΡΙΚΉ......................................................... ................................................................ ......................................... ...9 2. ΚΑΚΩΣΗ...................................... ΚΑΚΩΣΗ............................................................. .............................................. ....................................................11 .............................11 2.1 ΟΡΙΣΜΌΣ....................................... ΟΡΙΣΜΌΣ.............................................................. .............................................. ........................................ .........................11 ........11 2.2 ΕΙΔΗ ΚΑΚΩΣΕΩΝ........................................................ ΚΑΚΩΣΕΩΝ............................................................................................... ....................................... 11 2.2.1. ΩΛΩΠΕΣ.................................. ΩΛΩΠΕΣ......................................................... .............................................. .......................................11 ................11 2.2.2 ΘΛΑΣΕΙΣ........................................ ΘΛΑΣΕΙΣ............................................................... .............................................. .....................................12 ..............12 2.2.! ΑΙΜΑΤΩΜΑ Μ"ΩΝ..................................... Μ"ΩΝ............................................................ ............................................ .....................15 15 2.2.# Μ"$ΚΟΙ ΣΠΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΚΡΑΜΠΕΣ......................................................15 2.2.5 ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ................................... ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ.......................................................... ............................15 .....15 2.2.6 ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ................................ ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ....................................................... .............................................. ....................................16 .............16 2.2.7 Ε%ΑΡΘΡΗΜΑ................................ Ε%ΑΡΘΡΗΜΑ....................................................... ............................................................ ..................................... 17 2.2.8 ΚΑΚΩΣΗ ΤΟ" ΓΟΝΑΤΟΣ...................................... ΓΟΝΑΤΟΣ.......................................................................18 .................................18 2.2.9 ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔ"ΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ.........................................2& 2.2.1& ΚΑΚΩΣΕΙΣ "ΠΕΡΧΡΗΣΗΣ 'Κ()*+,()( 'Κ()*+,()( /03 444 ;<.......22 ;<.... ...22 2.2.11 ΤΕΝΟΝΤΙΤΙΔΕΣ................................. ΤΕΝΟΝΤΙΤΙΔΕΣ........................................................ ............................................ .............................. .........2# 2# !. ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ Σ"ΧΝΟΤΕΡΕΣ =ΛΑ=ΕΣ.................................................25 ΕΛΛΗΝΟΡΩΜΑΙΚΗ ΠΑΛΗ....................................... ΠΑΛΗ.............................................................. .......................................25 ................25 ΕΛΕ"ΘΕΡΗ ΠΑΛΗ......................................... ΠΑΛΗ................................................................ ................................................... ............................26 26 !.1 ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΜΟΝΟΜΑΧΙΑΣ 'ΓΕΝΙΚΑ<.....................................................26 Π"ΓΜΑΧΙΑ........................................................................................................27 %Ι>ΑΣΚΙΑ....................................... %Ι>ΑΣΚΙΑ.............................................................. .............................................. .............................................27 ......................27 ΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ...................................... ΤΕΧΝΕΣ............................................................. ................................................28 .........................28 !.2 ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΜΕΓΙΣΤΗΣ Δ"ΝΑΜΗΣ...........................................................29 Δ"ΝΑΜΗΣ...........................................................29 ΑΛΜΑ ΕΙΣ "?ΟΣ........................................... "?ΟΣ.................................................................. ....................................... ............................ ............29 29 ΑΛΜΑ ΕΙΣ ΜΗΚΟΣ.......................................... ΜΗΚΟΣ................................................................. .................................................29 ..........................29 ΑΛΜΑ ΕΠΙ ΚΟΝΤΩ....................................... ΚΟΝΤΩ.............................................................. ....................................................!& .............................!& ΑΛΜΑ ΕΙΣ ΤΡΙΠΛΟ"Ν...................................... ΤΡΙΠΛΟ"Ν............................................................. ............................................... ........................!& !& !.! ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΜΕΓΙΣΤΗΣ Δ"ΝΑΜΗΣ...........................................................!1 Δ"ΝΑΜΗΣ...........................................................!1 ΔΙΣΚΟ=ΟΛΙΑ.....................................................................................................!1 ΑΚΟΝΤΙΣΜΟΣ...................................................................................................!2 Σ>"ΡΟ=ΟΛΙΑ.................................. Σ>"ΡΟ=ΟΛΙΑ......................................................... .............................................. ...........................................!! ....................!! !.# ΑΘΛΗΜΑΤΑ Σ"ΝΤΟΝΙΣΜΟ"................................... Σ"ΝΤΟΝΙΣΜΟ"...................................................................... ...................................!# !# ΕΝΟΡΓΑΝΗ Γ"ΜΝΑΣΤΙΚΗ.................................... Γ"ΜΝΑΣΤΙΚΗ........................................................... ......................................... ..................!# !# ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΠΑΤΙΝΑ@.................................................. ΠΑΤΙΝΑ@.................................................................. .......................... ..........!5 !5 ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΑ.................................................................................................!6 ΚΩΠΗΛΑΣΙΑ...................................... ΚΩΠΗΛΑΣΙΑ............................................................. .............................................. .........................................!6 ..................!6 ΚΑΤΑΔ"ΣΕΙΣ................................. ΚΑΤΑΔ"ΣΕΙΣ........................................................ ............................................... .............................................!7 .....................!7 !.5 Κ"ΚΛΙΚΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑ.................................... ΑΘΛΗΜΑΤΑ........................................................... .............................................!7 ......................!7 ΔΡΟΜΟΙ ΜΕΣΑΙΩΝ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ...............................................................!8 ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ...............................................................!8 ΔΡΟΜΟΙ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ................................. ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ............................................... ............................ ..............!9 !9 ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ................................... ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ.......................................................... .............................................. ......................................... ..................#& #& ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ....................................... ΕΡΓΑΣΙΑΣ.............................................................. .............................................. ......................................5 ...............5 ΤΡΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ......................................... ΕΡΓΑΣΙΑΣ................................................................. ............................................... ....................................6 .............6 ΠΡΟΛΟΓΟΣ................................... ΠΡΟΛΟΓΟΣ.......................................................... .............................................. .............................................. ..................................7 ...........7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ.................................... ΕΙΣΑΓΩΓΗ........................................................... .............................................. .............................................. ..................................8 ...........8 1. ΑΘΛΗΤΙΑΤΡΙΚΉ.................................. ΑΘΛΗΤΙΑΤΡΙΚΉ......................................................... ................................................................ ......................................... ...9 2. ΚΑΚΩΣΗ...................................... ΚΑΚΩΣΗ............................................................. .............................................. ....................................................11 .............................11 2.1 ΟΡΙΣΜΌΣ....................................... ΟΡΙΣΜΌΣ.............................................................. .............................................. ........................................ .........................11 ........11 2.2 ΕΙΔΗ ΚΑΚΩΣΕΩΝ........................................................ ΚΑΚΩΣΕΩΝ............................................................................................... ....................................... 11 2.2.1. ΩΛΩΠΕΣ.................................. ΩΛΩΠΕΣ......................................................... .............................................. .......................................11 ................11 2.2.2 ΘΛΑΣΕΙΣ........................................ ΘΛΑΣΕΙΣ............................................................... .............................................. .....................................12 ..............12 2.2.! ΑΙΜΑΤΩΜΑ Μ"ΩΝ..................................... Μ"ΩΝ............................................................ ............................................ .....................15 15 2.2.# Μ"$ΚΟΙ ΣΠΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΚΡΑΜΠΕΣ......................................................15 2.2.5 ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ................................... ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ.......................................................... ............................15 .....15 2.2.6 ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ................................ ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ....................................................... .............................................. ....................................16 .............16 2.2.7 Ε%ΑΡΘΡΗΜΑ................................ Ε%ΑΡΘΡΗΜΑ....................................................... ............................................................ ..................................... 17 2.2.8 ΚΑΚΩΣΗ ΤΟ" ΓΟΝΑΤΟΣ...................................... ΓΟΝΑΤΟΣ.......................................................................18 .................................18 2.2.9 ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔ"ΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ.........................................2& 2.2.1& ΚΑΚΩΣΕΙΣ "ΠΕΡΧΡΗΣΗΣ 'Κ()*+,()( 'Κ()*+,()( /03 444 ;<.......22 ;<.... ...22 2.2.11 ΤΕΝΟΝΤΙΤΙΔΕΣ................................. ΤΕΝΟΝΤΙΤΙΔΕΣ........................................................ ............................................ .............................. .........2# 2# !. ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ Σ"ΧΝΟΤΕΡΕΣ =ΛΑ=ΕΣ.................................................25 ΕΛΛΗΝΟΡΩΜΑΙΚΗ ΠΑΛΗ....................................... ΠΑΛΗ.............................................................. .......................................25 ................25 ΕΛΕ"ΘΕΡΗ ΠΑΛΗ......................................... ΠΑΛΗ................................................................ ................................................... ............................26 26 !.1 ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΜΟΝΟΜΑΧΙΑΣ 'ΓΕΝΙΚΑ<.....................................................26 Π"ΓΜΑΧΙΑ........................................................................................................27 %Ι>ΑΣΚΙΑ....................................... %Ι>ΑΣΚΙΑ.............................................................. .............................................. .............................................27 ......................27 ΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ...................................... ΤΕΧΝΕΣ............................................................. ................................................28 .........................28 !.2 ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΜΕΓΙΣΤΗΣ Δ"ΝΑΜΗΣ...........................................................29 Δ"ΝΑΜΗΣ...........................................................29 ΑΛΜΑ ΕΙΣ "?ΟΣ........................................... "?ΟΣ.................................................................. ....................................... ............................ ............29 29 ΑΛΜΑ ΕΙΣ ΜΗΚΟΣ.......................................... ΜΗΚΟΣ................................................................. .................................................29 ..........................29 ΑΛΜΑ ΕΠΙ ΚΟΝΤΩ....................................... ΚΟΝΤΩ.............................................................. ....................................................!& .............................!& ΑΛΜΑ ΕΙΣ ΤΡΙΠΛΟ"Ν...................................... ΤΡΙΠΛΟ"Ν............................................................. ............................................... ........................!& !& !.! ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΜΕΓΙΣΤΗΣ Δ"ΝΑΜΗΣ...........................................................!1 Δ"ΝΑΜΗΣ...........................................................!1 ΔΙΣΚΟ=ΟΛΙΑ.....................................................................................................!1 ΑΚΟΝΤΙΣΜΟΣ...................................................................................................!2 Σ>"ΡΟ=ΟΛΙΑ.................................. Σ>"ΡΟ=ΟΛΙΑ......................................................... .............................................. ...........................................!! ....................!! !.# ΑΘΛΗΜΑΤΑ Σ"ΝΤΟΝΙΣΜΟ"................................... Σ"ΝΤΟΝΙΣΜΟ"...................................................................... ...................................!# !# ΕΝΟΡΓΑΝΗ Γ"ΜΝΑΣΤΙΚΗ.................................... Γ"ΜΝΑΣΤΙΚΗ........................................................... ......................................... ..................!# !# ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΠΑΤΙΝΑ@.................................................. ΠΑΤΙΝΑ@.................................................................. .......................... ..........!5 !5 ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΑ.................................................................................................!6 ΚΩΠΗΛΑΣΙΑ...................................... ΚΩΠΗΛΑΣΙΑ............................................................. .............................................. .........................................!6 ..................!6 ΚΑΤΑΔ"ΣΕΙΣ................................. ΚΑΤΑΔ"ΣΕΙΣ........................................................ ............................................... .............................................!7 .....................!7 !.5 Κ"ΚΛΙΚΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑ.................................... ΑΘΛΗΜΑΤΑ........................................................... .............................................!7 ......................!7 ΔΡΟΜΟΙ ΜΕΣΑΙΩΝ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ...............................................................!8 ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ...............................................................!8 ΔΡΟΜΟΙ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ................................. ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ............................................... ............................ ..............!9 !9 ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ................................... ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ.......................................................... .............................................. ......................................... ..................#& #& ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
2
!.6 ΧABCBDEB,FG3........................... ΧABCBDEB,FG3.................................................. .............................................. .............................................. .............................#1 ......#1 ΠΑΤΙΝΑ@...................................... ΠΑΤΙΝΑ@............................................................. .............................................. ............................................... ........................#1 #1 ΣΚΙ.......................................................................................................................#2 ΤΡΑ"ΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΑ ΣΠΟΡ.................................................... ΣΠΟΡ....................................................#! #! !.7 ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ.................................... ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ........................................................... ................................................................ ......................................... #5 Α+0CA)AH ΠBDI(F(.................................................... ΠBDI(F(............................................................................ ................................... ...........#5 #5 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ...................................... ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ............................................................. .................................#6 ..........#6 !.8 ΚBIJ,K................................ ΚBIJ,K....................................................... ....................................................................... .................................................#8 .#8 !.9 Ο,(DA* ΑLIH,()(.................................... ΑLIH,()(........................................................... .............................................. .................................5& ..........5& ΠΟΔΟΣ>ΑΙΡΟ................................. ΠΟΔΟΣ>ΑΙΡΟ........................................................ .............................................. ............................................ .....................5& 5& ΧΕΙΡΟΣ>ΑΙΡΙΣΗ................................... ΧΕΙΡΟΣ>ΑΙΡΙΣΗ.......................................................... .............................................. ......................................5& ...............5& ΠΕΤΟΣ>ΑΙΡΙΣΗ................................... ΠΕΤΟΣ>ΑΙΡΙΣΗ.......................................................... .............................................. .......................................51 ................51 ΚΑΛΑΘΟΣ>ΑΙΡΙΣΗ..........................................................................................52 "ΔΑΤΟΣ>ΑΙΡΙΣΗ................................ "ΔΑΤΟΣ>ΑΙΡΙΣΗ....................................................... .............................................. .......................................52 ................52 ΡΑΓΚΠΙ...............................................................................................................5! ΤE(M,()A,BF )( L(I*A( /BE...................................................................... /BE...................................................................... 5# #.ΝΟΣΉΜΑΤΑ 'ΠΟ" ΕΠΗΡΕN@Ο"Ν ΤΗΝ ΚOΝΗΣΗ<..........................................56 ΚOΝΗΣΗ<..........................................56 #.1 ΜMBGIG)A* ΝBH,()(................................. ΝBH,()(........................................................ .................................................56 ..........................56 ΣM,/)P,()( )0C EGM,()APC /(LHG0C.............................................................56 /(LHG0C.............................................................56 ΚIACA* ,GF( )0C EGM,()APC /(LHG0C........................................................ /(LHG0C........................................................ 59 #.2 ΡGM,()BGADH3 ΑELEF)AD(............................................... ΑELEF)AD(.................................................................................... ..................................... 6& #.! Ο)GB(ELEF)AD( Ο)GB(ELEF)AD( Q,BM.......................................... Q,BM................................................................. ..............................................61 .......................61 ΣJC)B, /GEA+E(RH - BEA,3........................................ BEA,3................................................................ ..................................... .............61 61 ΔA*+C0..................................... ΔA*+C0............................................................ .............................................. .............................................. ...........................61 ....61 ΘGE(/GF(..............................................................................................................61 #.# ΠGEA(LEF)AD( Q,BM.............................................. Q,BM............................................................................................ .............................................. 62 ΣJC)B, /GEA+E(RH - BEA,3........................................ BEA,3................................................................ ..................................... .............62 62 ΚIACAH GAC(...................................... GAC(............................................................. ............................................................... ........................................ 62 ΡIB3 )3 RMABLGE(/GF(3................................ RMABLGE(/GF(3....................................................... ................................................... ............................6! 6! #.5 ΔAB/*LGA(............................ ΔAB/*LGA(.................................................... ............................................... ................................................... ............................65 65 #.6 ΠI()M/BDF(................................ ΠI()M/BDF(....................................................... .............................................. ............................................ ..........................66 .....66 ΠI()M/BDF( (A ΘGE(/GF(........................................... ΘGE(/GF(.......................................................................... ........................................ .........67 67 #.7 ΙCB,M(I+F(.................................... ΙCB,M(I+F(........................................................... .............................................. ...............................................68 ........................68 #.8 ΟRM(I+F(.................................. ΟRM(I+F(......................................................... .................................................................... ................................................68 ...68 ΣM,/)P,()(................................... ΣM,/)P,()(.......................................................... .............................................. ............................................ ........................69 ...69 #.9 ΣIEDGE,(................................. ΣIEDGE,(........................................................ .............................................. ..............................................69 .......................69 ΣM,/)P,()(................................... ΣM,/)P,()(.......................................................... .............................................. ............................................ ........................69 ...69 Ε/A/IBS3....................................... Ε/A/IBS3.............................................................. .............................................. ............................................... ........................7& 7& #.1& ΣJCDEB,B TUVWX.................................... TUVWX........................................................... ........................................................ ................................. 71 #.11 Τ*E(3..................................... Τ*E(3............................................................ ..................................................................... ...............................................7! .7! #.12 ΑMYGCAH DABBFI................................ DABBFI....................................................... ...................................................... ................................7# .7# #.1! >MAH (+0+H (A B)GB/E0.................................... B)GB/E0........................................................... .................................76 ..........76 #.1#. ΠEIZ )0C Π)PG0C...................................... Π)PG0C............................................................. ............................................79 .....................79 5. ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΟ" ΕΠΙΔΡΟ"Ν ΘΕΤΙΚΑ ΣΤΗ =ΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ....81 5.1 ΑLI)A Μ(*[......................................... Μ(*[................................................................ .............................................. ................................81 .........81 5.2 Μ(*[ +A( )A3 (PGA3 (A (LSCGAG3 )BM ,MBGIG)ABJ M)H,()B3..........8! 5.! =GIBCA,3.................................... =GIBCA,3........................................................... .............................................. ..............................................86 .......................86 5.# ΡGRIG\BIB+F(................................ ΡGRIG\BIB+F(....................................................... ..................................................................... .............................................. 9& 5.5 =GC)BM[BLGE(/GF(........................... =GC)BM[BLGE(/GF(.................................................. .............................................. ............................................9# .....................9# 5.6 ΠEB/C ΔC3.......................................................... ΔC3........................................................................... ............................... ..............95 95 ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
!
5.7 ΠEBIBLGE(/GF( - ']V^V_]`<......................................................................1&1 6. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟ" ΕΠΗΡΕΑ@Ο"Ν ΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ.....................................1&& 6.1 ΘGE,AH ()(/C-ΘGE,AH G\*C)I-ΘGE,AS3 E*,/G3...............1&2-1&5 6.2 ΑRMD*)0...............................................................................................1&6-111 6.! ΛHZ ΤEBRH3............................................................................................111-11! 6.# ΑAC)B/BF G/F ,(EC..............................................................................11! 1. ΑCLEP/AC( ,BC)SI( ,MBGIG)AH3 (YEF(3........................................................11! 2. ΑII(+S3 )( B)* I+0 (AC)B/BF3.................................................................................11! !. ΑII(+S3 ) ,MaH ,*[( I+0 (AC)B/BF3......................................................11# 6.5 >*E,((..........................................................................................................115 ΟA (,RG)(,FCG3.......................................................................................................116 ΑC(KBIA*..........................................................................................................117 6.6 =AEML,B3........................................................................................................119 6.7 ΕE0),()BI+AB......................................................................................121-121 6.8 ΣM,/GE*,()( GE0),()BIB+FBM...........................................................12!-125 Κ()*)( Μ(L)PC......................................................................................126
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
#
ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Να ανακαλύψουμε αθλήματα που γίνονται σε κάθε μέρος και γωνιά της γης. Υπάρχουν αθλήματα περίεργα, μοναδικά, με διαορετική νοοτροπία, ε!έλι!η και εκτέλεση. "εν μαθαίνουμε απλά για ένα άθλημα αλλά και για κακ#σεις που δημιουργούν τα αθλήματα αυτά και π#ς τις αντιμετωπί$ουμε. %υτή η εργασία προσέρει γν#σεις, εμπειρίες, ομαδικ& πνεύμα και &λα αυτά ταυτ&χρονα με 'διασκέδαση(.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
5
ΡΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΧΩΡΙΣΜΟΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΣΕ ΥΠΟΟΜΑΔΕΣ ΑΝΑΘΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΥΡΙΩΣ ΑΠΟ ΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ ΔΟΜΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΕΛΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
6
)*++-+ /ργαστήκαμε στα πλαίσια του μαθήματος της ερευνητικής εργασίας, σαν μια ομάδα και ολοκληρ#σαμε τη μελέτη μας στο θέμα των κακ#σεων στον αθλητισμ&. 0έσα απ& αυτή την έρευνα γνωρίσαμε το σ#μα μας, τα αθλήματα που υπάρχουν και τους κινδύνους που κρύ1ονται σε αυτά, τα ατυχήματα που συμ1αίνουν, καθ#ς και τους τρ&πους πρ&ληψής τους. )ολύ εποικοδομητικές αποδείχθηκαν οι συ$ητήσεις περί κακ#σεων στο σχολείο μας με στ&χο τη γν#ση και την παροχή πρ#των 1οηθει#ν. /πιλέ!αμε αυτήν την εργασία, 'οι κακ#σεις στον αθλητισμ&(, δι&τι &λοι σχεδ&ν ασχολούμαστε ή ασχολούμασταν με κάποιο άθλημα στο παρελθ&ν και θέλουμε να είμαστε ενήμεροι για τυχ&ν κινδύνους που διατρέχουμε. /ργαστήκαμε με μεγάλη προθυμία και η συνεργασία μετα!ύ μας ήταν ε!αιρετική 2με τη 1οήθεια του υπεύθυνου καθηγητή κ.3αραγκούνη 4ρ.5 με σκοπ& την επίτευ!η μιας ολοκληρωμένης εργασίας που να περιέχει τις κατάλληλες πληροορίες για τον αθλητισμ& και τους κινδύνους που επιυλάσσει.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
7
ΕΙΣΑΓ!Γ" 6α ιατρικά προ1λήματα και οι τραυματισμοί ε!ελίσσονται μα$ί με την κοινωνία. 7 ενασχ&ληση είτε επαγγελματικά, είτε ερασιτεχνικά με τον αθλητισμ&, σε συνδυασμ& με τα καινούργια συνθετικά ή μη 89::9;9, έχουν οδηγήσει στην εμάνιση νέου είδους τραυματισμ#ν, πιο σύνθετων και πιο ε!ειδικευμένων απ& τις παλαι&τερες κακ#σεις ή διαστρέμματα
+ι τραυματισμοί κατά την άσκηση ή κατά την εργασία είναι συνήθως αποτέλεσμα του συνδυασμού υψηλής επι1άρυνσης και χαμηλής υσικής κατάστασης καθ#ς επίσης και στην εαρμογή λανθασμένης τεχνικής.6α τελευταία χρ&νια είναι γεγον&ς &τι έχουν αυ!ηθεί κατά πολύ οι κακ#σεις των μαλακ#ν μορίων των αρθρ#σεων, δηλαδή των μηνίσκων, των χιαστ#ν, των συνδέσμων αλλά και του χ&νδρου του ίδιου που καλύπτει αυτές τις αρθρ#σεις. 6ο γεγον&ς αυτ& οδήγησε στην ανάπτυ!η νέων τεχνικ#ν, λιγ&τερο επεμ1ατικ#ν, που μπορούν να αποκαταστήσουν αυτές τις 1λά1ες. +ι αρθροσκοπικές αυτές τεχνικές έχουν σαν πλεονέκτημα &τι είναι λιγ&τερο αιματηρές, δεν απαιτούν μακροχρ&νια παραμονή στο νοσοκομείο, έχουν λιγ&τερο μετεγχειρητικ& π&νο και σα#ς ταχύτερη επάνοδο στις καθημερινές ή αθλητικές δραστηρι&τητες. 7 ρή!η μηνίσκου, η ρή!η χιαστ#ν καθ#ς και οι οστεοχ&νδρινες 1λά1ες και οι 1λά1ες σε συνδεσμικά στοιχεία του #μου ή της ποδοκνημικής μπορούν να αντιμετωπιστούν με μεγάλη επιτυχία μέσα απ& αρθροσκοπικές τεχνικές που πραγματοποιούνται απο τον γιατρ& .
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
8
1. Α#$"ΙΑΡΙΚ"
+ι ασαλιστικές εταιρείες, για να ασαλίσουν τα επιχειρηματικά τους κέρδη καλούν την ιατρική επιστήμη να κάνει επίσημα την εμάνιση της, στους αθλητικούς χ#ρους και να αναλά1ει υπεύθυνα την παρακολούθηση της υγείας των αθλητ#ν. 6#ρα αρχί$ει να υπάρχει μια άμεση συνεργασία προπονητή και γιατρού για το καλ& των αθλητ#ν < και οι αθλητές είναι υποχρεωμένοι να πειθαρχούν στις συστάσεις του γιατρού της ομάδας. + ρ&λος του αθλητίατρου και η άμεση συμ1ολή του στα προ1λήματα του αθλητισμού ανέ1ασε σημαντικά τη στάθμη της απ&δοσης των αθλητ#ν.
Συγκεκρ%&'να ο Αθ(ητ)ατρος '*ε% τ%ς ε+ής αρ&ο,%-τητες:
%ναλαμ1άνει τη 1ασική ιατρική ε!έταση απαραίτητη για κάθε
αθλητή πρωτοεγγρα&μενο σε κάποιο σύλλογο και ακολούθως τον περιοδικ& έλεγχο της υγείας των αθλουμένων.
)αρακολουθεί υπεύθυνα την υγεία των αθλουμένων και επιλύει
κάθε είδους πρ&1λημα υγείας που μπορεί να προκύψει.
=ροντί$ει
για την θεραπεία και
την αποκατάσταση του
τραυματισμού των αθλητ#ν και &ταν χρειαστεί συνεργά$εται με γιατρούς δια&ρων ειδικοτήτων 2χειρουργούς, ορθοπεδικούς, ουρολ&γους κ.α5.
"ίνει εντολές και συνεργά$εται με τους υσικοθεραπευτές και
μασέρ για την υσικοθεραπευτική αποκατάσταση των αθλητ#ν.
/ίναι ο μ&νος υπεύθυνος να κρίνει αν ο τραυματισμένος ή
άρρωστος αθλητής είναι σε θέση να συνεχίσει την αγωνιστική του δραστηρι&τητα και να καθορίσει το χρ&νο της προσωρινής του αποχής απ> τους αγ#νες και τις προπονήσεις.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
9
/ίναι υπεύθυνος για την θεραπευτική αγωγή των αθλητ#ν, &πως
επίσης και για την ενίσχυση του οργανισμού με διαιτητικά συμπληρ#ματα 21ιταμίνες, ηλεκτρολύτες κ.α 5. υγχρ&νως δε, τους ενημερ#νει για τους κινδύνους του ?@AAB;C και ελέγχει κάθε αρμακευτική ουσία που λαμ1άνουν.
*υθμί$ει την σωστή διατροή των αθλητ#ν. 3αθορί$ει ειδικ&
διαιτολ&γιο με σκοπ& να πετύχει το ιδανικ& 1άρος για κάθε αθλητή και ροντί$ει έτσι #στε αυτ& να διατηρείται σταθερ& σε &λη την διάρκεια της αθλητικής
περι&δου.
)ροτείνει
τη
σύνθεση
2
λευκ#ματα,
λίπη,
υδατάνθρακες 5 των γευμάτων ανάλογα με τις ανάγκες και την εποχή και ορί$ει το ωράριο των γευμάτων
)ροστατεύει τους προπονούμενους και τους αγωνι$&μενους
λαμ1άνοντας ορισμένα 1ασικά μέτρα απ& ορισμένες περι1αντολογικές συνθήκες 2υψ&μετρο, πολύ κρύο, $έστη, υγρασία κ.α 5.)ρέπει να σημειωθεί &τι οι συνθήκες αυτές δημιουργούν ορισμένα προ1λήματα στην υγεία και την αγωνιστική απ&δοση των αθλητ#ν. %νάλογα της προπ&νησης, της δραστηρι&τητας γενικά
και
των επιδ&σεων των αθλητ#ν ελέγχει
διαγνωστικά την λεγ&μενη Dυπερκ&πωσηD ή Dυπερπροπ&νησηD.
θεραπείες
)αραπέμπει και ο ίδιος ελέγχει, α!ιολογεί, δίνει λύσεις και εάν
χρειά$εται,
σε
μικρο1ιολογικ&,
1ιοχημικ&,
ηλεκτροκαρδιογραικ&, ηλεκτροεγκεαλικ& και εργουσιολογικ& έλεγχο των αθλητ#ν, που μας 1οηθάει αποτελεσματικά να ελέγ!ουμε τις λειτουργικές δυνατ&τητες και ικαν&τητες των αθλητ#ν. )αράλληλα μπορούμε να δούμε και τις λειτουργικές αδυναμίες τους.
0ε τον εργουσιολογικ& έλεγχο π.χ. μπορούμε να ελέγ!ουμε την
δύναμη του μυEκού συστήματος των αθλητ#ν. Να διαπιστ#σουμε δηλαδή αν η μυEκή δύναμη είναι επαρκής για το αγ#νισμα τους ή &χι.
/πίσης ελέγχεται η αναπνευστική λειτουργία 1ασική για την
απ&δοση &λων των αθλητ#ν.
7 εργουσιολογική έρευνα 1αθμολογεί επίσης τις εεδρείες της
κυκλοορίας και ελέγχει τη συμπεριορά του καρδιαγγειακού συστήματος στην έντονη μυEκή προσπάθεια και καθορί$ει τα &ρια ασάλειας για την λειτουργία της καρδιάς ακ&μα και &ταν εκτελείται ε!αντλητική προσπάθεια. /πίσης σπουδαία εργουσιολογική ε!έταση είναι ο προσδιορισμ&ς της ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1&
μέγιστης πρ&σληψης ο!υγ&νου. )ρ&κειται για μια δοκιμασία που καθορί$ει με ακρί1εια τις δυνατ&τητες του αερο1ίου μυEκού μετα1ολισμού, απαραίτητο στοιχείο για τα αγωνίσματα αντοχής, &πως επίσης και την εκτίμηση των δυνατοτήτων του αναερ&1ιου μυEκού μετα1ολισμού, μέθοδο πολύτιμη για την εκτίμηση της απ&δοσης των αθλητ#ν που επιδίδονται σε αγωνίσματα ταχύτητας. 6έλος είναι το μ&νο επίσημα αρμ&διο πρ&σωπο που προσέρει
ιατρικές υπηρεσίες μέσα στον αγωνιστικ& χ#ρο. )ράγματι η συχν&τητα και η σο1αρ&τητα του τραυματικού κινδύνου των αθλητ#ν επι1άλλουν την παρουσία του αθλητιάτρου στον αγωνιστικ& χ#ρο. %υτ&ς είναι το μ&νο αρμ&διο πρ&σωπο, να προσέρει έγκαιρα και υπεύθυνα τις ιατρικές υπηρεσίες του στον τραυματισμένο αθλητή. + ίδιος αποασί$ει εάν μπορεί ο τραυματίας να συνεχίσει
ακίνδυνα τον αγ#να ή να αποσυρθεί αμέσως. %υτ&ς ευθύνεται για την μετακίνηση και τον τρ&πο του τραυματισμένου αθλητή μέσα στον αγωνιστικ& χ#ρο και τη μεταορά του, εάν χρειά$εται, στην κατάλληλη νοσηλευτική μονάδα.
. ΚΑΚ!Σ" .1 ΟΡΙΣ/ΟΣ 6ραύμα 2%γγλικά F:GHIG, J;KH:L, M@H;?5 ονομά$εται στην ιατρική Dκάθε 1ίαιη καταστροή ιστ#ν, εσωτερική ή ε!ωτερική, ανε!άρτητα απ& το αίτιο που την προκάλεσεD. %υτ&ς είναι ο ορισμ&ς που επικρατεί στο Νοσοκομείο %τυχημάτων 23%65 και ακολουθεί τον ορισμ& της )αγκ&σμιας +ργάνωσης Υγείας NOP.
. ΕΙ0" ΚΑΚ!ΣΕ! ..1. 2!$!ΠΕΣ +είλονται σε ρή!εις των αγγείων και έ!οδος του αίματος, που ε!απλ#νεται στους υποδ&ριους ιστούς. Qταν
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
11
έχουμε μεγάλη ε!αγγείωση αίματος, τ&τε η τοπική άθροισή του είναι δυνατ&ν να δημιουργήσει αιμάτωμα. + 1ελονισμ&ς θεραπεύει πλήρως και σύντομο χρονικ& διάστημα τ&σο τους μ#λωπες &σο και τα αιματ#ματα.
.. #$ΑΣΕΙΣ /ίναι η πιο συχνή κάκωση στους μύες και τους τένοντες. )ροκαλείται απ& την 1ίαιη εαρμογή του τραυματικού παράγοντα πάνω στους μαλακούς ιστούς, οι οποίοι δεν μπορούν να αντέ!ουν την επι1άρυνση. %υτ& έχει σαν αποτέλεσμα την ρή!η των μυEκ#ν ιν#ν σε διάορες περιοχές. +ι θλάσεις των μυ#ν προ!ενούνται συνήθως απ& ταχυδυναμικά αθλήματα &που υπάρχει μεγάλη επι1άρυνση σε μικρ& χρ&νο π.χ. δρ&μοι ταχύτητας και άλματα. %π& άποψη 1αρύτητας οι θλάσεις διακρίνονται R
1ου 3αθ&ού R &που δημιουργείται ρή!η μερικ#ν μ&νο μυEκ#ν ιν#ν με αποτέλεσμα την εμάνιση π&νου, οιδήματος ή αιματ#ματος. + αθλητής δεν διακ&πτει την δραστηρι&τητά του αλλά
πρέπει
να
είναι
πολύ
προσεκτικ&ς γιατί υπάρχει ο κίνδυνος υποτροπής. 6ο μικροοίδημα που ερεθί$ει τις νευρικές απολή!εις και προκαλεί π&νο είναι το 1ασικ& σύμπτωμα που πρέπει να ε!ουδετερωθεί. την ο!εία άση χρησιμοποιούμε πάγο. %ργ&τερα η πιο γρήγορη αποκατάσταση γίνεται με 1ελονισμ&.
ου 3αθ&ού: συμ1αίνει ρή!η μεγαλύτερου αριθμού μυEκ#ν ιν#ν. /κτ&ς απ& την αποκ&λληση των ιν#ν γίνεται
και
ρή!η
των τριχοειδ#ν
αγγείων, με συνέπεια την δημιουργία αιματ#ματος. 6α συμπτ#ματα είναι π&νος την στιγμή του τραυματισμού, που αναπαράγεται την στιγμή της συστολής, ευαισθησία στην περιοχή της
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
12
κάκωσης και οίδημα. /πίσης επηρεά$εται η δύναμη του μυ&ς και ο σπασμ&ς που αναπτύσσετε εμποδί$ει την μυEκή συστολή. υνήθως σε αυτές τις κακ#σεις οι υπεύθυνοι της ομάδος χρησιμοποιούν ψυκτικ&2χλωριούχο αιθύλιο5 για να 1οηθήσουν τον αθλητή να συνεχίσει τον αγ#να. 0ετά τον αγ#να ακολουθεί κρυοθεραπεία. )ροσοχή για ST
4ου 3αθ&ού: συμ1αίνει πλήρης ρή!η των μυEκ#ν ιν#ν, με ταυτ&χρονη ρή!η
των
αιμο&ρων
αγγείων
και
εκτεταμένο αιμάτωμα στην περιοχή. 6α άκρα του μυ&ς διαχωρί$ονται και στην περιοχή του τραυματισμού υπάρχει ένα κεν&. + αθλητής αισθάνεται ο!ύ π&νο στην αρχή, αναπτύσσετε οίδημα στην περιοχή της θλάσης και το μέλος έχει πλήρη λειτουργική ανικαν&τητα. Qταν διαπιστωθεί η ολική θλάση, η κάκωση αντιμετωπί$εται χειρουργικά. την περίπτωση αυτή, το αιμάτωμα ααιρείται και τα άκρα του μυ&ς ρά1ονται, δίνοντάς του την ευκαιρία να επουλωθεί. 0ετά το χειρουργείο τ&σο ο 1ελονισμ&ς
&σο και
η ρελε!ολογία συμ1άλουν στην γρήγορη
αποκατάσταση του αθλητή.
Ο% π%ο συ*ν'ς θ(5σε%ς ε)να% : #(5σε%ς του &ηρού που εμανί$ονται σε &λες τις αθλητικές
δραστηρι&τητες. +ι θλάσεις Oου, Vου 1αθμού αορούν τον τετρακέαλο μύα. +ι θλάσεις Wου 1αθμού αορούν τον ορθ& μηριαίο και τον ραπτικ& μύα. + μηχανισμ&ς κάκωσης είναι ένα κατευθείαν χτύπημα &ταν ο μυς 1ρίσκεται σε μεγάλη ένταση. 6α σπορ που παρατηρούνται τέτοιες θλάσεις είναι το ποδ&σαιρο, το άλμα σε ύψος, η γρήγορη εκκίνηση στα σπρίντ.
#(5σε%ς στους προσαγ6γούς. )ερισσ&τερο επιρρεπής είναι ο μακρ&ς προσαγωγ&ς. 6α επιρρεπή
αθλήματα είναι η εν&ργανη γυμναστική, το ποδ&σαιρο, το σκι και ο στί1ος.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1!
6α συμπτ#ματα περιλαμ1άνουν ,άλγος στην περιοχή της 1ου1ωνικής χ#ρας και στην η1ική σύμυση , που μερικές ορές είναι τ&σο έντονο που ο επαγγελματίας αθλητής μπορεί να εγκαταλείψη ακ&μη και μια λαμπρή καριέρα. Xτσι για να μην έχουμε καταστροικές συνέπειες στην καριέρα των αθλητ#ν η σωστή διάγνωση και θεραπεία έχουν πρωτεύοντα ρ&λο, #στε η πάθηση αυτή να μην γίνει χρ&νια. )αθήσεις που περιλαμ1άνονται στο σύνδρομο κοιλιακ#ν προσαγωγ#ν είναιR 6ενοντοπάθεια των προσαγωγ#ν. 6ενοντοπάθεια του λαγονοψοίτου. 6ενοντοπάθεια του ορθού κοιλιακού. 3ατάγματα εκ κοπ#σεως η1ικού οστού. 3ατάγματα εκ κοπ#σεως του αυχένα του μηριαίου. 6ραυματική η1ική οστείτης. )αγίδευση του θυρεοειδούς νεύρου.
#(5σε%ς στους κα&πτήρες του γ-νατος. 3αμπτήρες του γ&νατος είναι ο δικέαλος,
ο ημιτενοντ#δης και ο ημιμεμ1ραν#δης. %υτοί οι τραυματισμοί συμ1αίνουν στους σπρίντερ, στους δρομείς μεσαίων αποστάσεων, στους παίκτες ομαδικ#ν αθλημάτων, αλλά και σε τενίστες, άλτες μήκους, τριπλουνίστες κ.λ.π.
#(5σε%ς στο γαστροκνή&%ο &ύα. 6α αθλήματα με την μεγαλύτερη συχν&τητα αυτού του τραυματισμού
είναι το τένις, το 1&λεE, το μπάσκετ, το χαντμπωλ, και τα άλματα. + μηχανισμ&ς κάκωσης είναι η απ&τομη και γρήγορη κίνηση &ταν η θερμοκρασία του περι1άλλοντος είναι χαμηλή και ο αθλητής !εκινά μια προσπάθεια χωρίς προθέρμανση. + αθλητής νομί$ει &τι κάποιος τον χτύπησε
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1#
με κάτι δυνατ& απ& πίσω. 0ετά την αίσθηση αυτή δεν μπορεί να πατήσει κάτω με ολ&κληρο το πέλμα, αού ο γαστροκνήμιος δεν είναι σε θέση να συσπαστεί. 7 αποκατάσταση μπορεί να γίνει με 1ελονισμ&, ορθοπεδικ& YGZ9:, και ρελε!ολογία.
..4 ΑΙ/Α!/Α /Υ! 7 εαρμογή εν&ς 1ίαιου πλήγματος στον μύα μπορεί να προκαλέσει ρή!η ορισμένων αγγείων, τοπική συγκέντρωση αίματος και συνεπ#ς οδηγεί στην δημιουργία αιματ#ματος. 6α πιο συνηθισμένα συμπτ#ματα είναι τοπικ& οίδημα, π&νος και αδυναμία σύσπασης του μυ&ς.
..7 /Υ8ΚΟΙ ΣΠΑΣ/ΟΙ ΚΑΙ ΚΡΑ/ΠΕΣ +ι μυEκοί σπασμοί και οι κράμπες είναι επ#δυνες και μεγάλης διάρκειας μυEκές συσπάσεις. )αρουσιά$ονται κυρίως κατά την άσκηση και μπορεί να προκαλέσει μέχρι και ρή!η του μυ&ς. %ιτίες που οδηγούν στην εμάνισή τους είναι αυδάτωση, τοπικές διαταραχές στην αιμάτωση, κακή διατροή και λανθασμένη προπ&νηση.
..9 ΚΑΚ!ΣΕΙΣ ! ΑΡ#Ρ!ΣΕ! +ι αρθρ#σεις επι1αρύνονται περισσ&τερο απ& τα υπ&λοιπα τμήματα του κινητικού συστήματος. Qπως είναι γνωστ& τα ανατομικά στοιχεία μιας άρθρωσης &πως οι τένοντες, που αποτελούν προέκταση των μυ#ν κατά τις προσύσεις τους στα οστά και συντελούν στην πραγματοποίηση της κίνησης, οι σύνδεσμοι που προσύονται στα άκρα των οστ#ν, τα συνδέουν και συμ1άλουν στην σταθερ&τητα της άρθρωσης, ο χ&νδρος που περι1άλει τις άκρες των οστ#ν και τους προσέρει προστασία και τα αρθρούμενα άκρα των οστ#ν. 7 ρή!η του χ&νδρινου οστού προκαλεί αλλοίωση του οστού, καθ#ς αυτ& τρί1εται ακάλυπτο με τον χ&νδρο του άλλου οστού της άρθρωσης. 6ραυματισμοί στις αρθρ#σεις, είτε αυτοί αορούν τα οστά, τους χ&νδρους, τους συνδέσμους, τους μύες και τους τένοντες, δημιουργούν
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
15
αστάθεια σε αυτήν, δυσχεραίνουν την κίνηση και συχνά αποτελούν αιτία μ&νιμης ή μακρ&χρονης διακοπής της αθλητικής δραστηρι&τητας. +ι πιο σημαντικές κακ#σεις των αρθρ#σεων είναι R
.. 0ΙΑΣΡΕ//Α "ιάστρεμμα είναι η κάκωση που οείλεται είτε σε υπέρ1αση του υσιολογικού εύρους κινητικ&τητας της άρθρωσης, είτε στην αινίδια εαρμογή εν&ς ε!ωτερικού τραυματικού παράγοντα στην άρθρωση που προκαλεί η αν#μαλη κίνησή της. την κάκωση αυτή προκαλείται διάταση και ρή!η εν&ς ή περισσοτέρων αρθρικ#ν συνδέσμων, χωρίς &μως να παρεκτοπί$ονται οι αρθρικές επιάνειες των οστ#ν. 6α διαστρέμματα μπορούν να διακριθούν σε R
1;υ 3αθ&ού &που παρατηρείται ρή!η μικρού αριθμού κολλαγ&νων ιν#ν. 7 κινητικ&τητα της άρθρωσης ελαττ#νεται και παρουσιά$εται τοπικά οίδημα και π&νος. "εν υπάρχει &μως αστάθεια της 1άδισης.
ου 3αθ&ού εμανί$εται μερική ρή!η των συνδέσμων της άρθρωσης. 7
συστολή
συμμετέχουν
των στην
παρεμποδί$εται
μυ#ν
που
άρθρωση σημαντικά,
εμανί$εται τοπικ& οίδημα και π&νος αλλά δεν παρατηρείται αστάθεια της άρθρωσης.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
16
4ου
3αθ&ού εμανί$εται
ολική ρή!η των συνδέσμων, με αποτέλεσμα εκτέλεσης
την των
αδυναμία κινήσεων.
4αρακτηριστικ& γν#ρισμα είναι η αστάθεια
της
άρθρωσης.
6α
συμπτ#ματα είναι τοπικ& οίδημα, έντονος π&νος και περιορισμ&ς των κινήσεων. 7 άρθρωση στην οποία εμανί$ονται σε μεγαλύτερη συχν&τητα διαστρέμματα
είναι
η
ποδοκνημική.
τις
περισσ&τερες
αθλητικές
δραστηρι&τητες &πως το ποδ&σαιρο, το μπάσκετ, το χάντμπωλ οι κακές αγωνιστικές επιάνειες και τα παπούτσια παί$ουν ιδιαίτερο ρ&λο στην πρ&κληση του διαστρέμματος.
..< Ε=ΑΡ#Ρ"/Α στην
κάκωση
αυτή
παρατηρείται
μ&νιμη
απομάκρυνση
των
αρθρικ#ν
επιανει#ν. "ιακρίνεται
σε
πλήρες
ε!άρθρημα
&ταν
παρατηρείται
σημαντική
παρεκτ&πιση
και
πλήρης
διακοπή της κανονικής επαής των αρθρικ#ν επιανει#ν και σε υπε!άρθρημα, &ταν μετα!ύ των αρθρικ#ν επιανει#ν διατηρείται κάποιο σημείο επαής, χωρίς η άρθρωση να διατηρεί τα υσιολογικά ανατομικά [ λειτουργικά στοιχεία της. το ε!άρθρημα παρατηρείται έντονη παραμ&ρωση της άρθρωσης. 7 άρθρωση του #μου εμανί$ει πιο συχνά ε!άρθρημα σε σχέση με τις υπ&λοιπες.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
17
..> ΚΑΚ!Σ" ΟΥ ΓΟΑΟΣ 7 άρθρωση του γ&νατος παρουσιά$ει μεγάλη ελευθερία στις κινήσεις και είναι λιγ&τερο σταθερή απ& τις άλλες αρθρ#σεις. /κτ&ς απ& την κάμψη και την έκταση επιτρέπει και στροές. 0ε την συμμετοχή στην αθλητική δραστηρι&τητα το γ&νατο ορτί$εται με δυνάμεις που ισοδυναμούν με \
+ι κακ#σεις της άρθρωσης του γ&νατος, καθ#ς και της σπονδυλικής στήλης θεωρούνται απ& τις πιο συχνές, αλλά και με χειρ&τερη πρ&γνωση αθλητικές κακ#σεις, γιατί αποτελούν συνήθη αίτια διακοπής της καριέρας εν&ς αθλητή. 7 υσιολογική λειτουργία της άρθρωσης του γ&νατος και η ανατομική πληρ&τητά της είναι απαραίτητα στοιχεία για την ορθή εκτέλεση του συν&λου σχεδ&ν των ασκήσεων σε έναν αθλούμενο. /πειδή λοιπ&ν το γ&νατο
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
18
επι1αρύνεται αδιάκοπα καθημερινά, οι τραυματισμοί αυτής της άρθρωσης είναι συχνοί. +ι κακ#σεις μπορεί να αορούν τους χ&νδρους, τους συνδέσμους, τους μύες γύρω απ& το γ&νατο, την επιγονατίδα καθ#ς και τους τένοντες της επιγονατίδας. 7 επιγονατίδα είναι ένα μικρ& οστ& σχήματος τριγ#νου που παρεμ1άλλεται στον τένοντα κατάυσης του τετρακέαλου μυ&ς. /ίναι σημαντικ& ανατομικ& στοιχείο της άρθρωσης του γ&νατος και συντελεί στην ενδυνάμωση της εκστατικής κίνησης του κάτω άκρου. +!ύς
τραυματισμ&ς
ή
επαναλαμ1αν&μενοι
τραυματισμοί
της
επιγονατίδας προκαλούν χονδρομαλάκυνση δηλαδή αλλοίωση του αρθρικού χ&νδρου. ]ίαιη κάκωση μπορεί να προκαλέσει ε!άρθρημα της επιγονατίδας. +ι μηνίσκοι είναι ινοχ&νδρινοι σχηματισμοί και 1ρίσκονται δύο σε κάθε γ&νατο. υντελούν στην σταθερ&τητα του γ&νατος, απορροούν τους κραδασμούς και συμ1άλουν κυρίως στην εκτέλεση της έσω και έ!ω στροής της κνήμης. 7 ρή!η των μηνίσκων είναι συχνή σε πολλά είδη αθλημάτων. 0πορεί να εμανιστεί με την μορή της περιερικής αποκ&λλησης, ρή!η στο πρ&σθιο ή στο οπίσθιο κέρας και επιμήκους ρή!ης που είναι η συχν&τερη. + έσω μηνίσκος υίσταται ρή!η συχν&τερα απ& τον έ!ω καθ#ς δέχεται μεγαλύτερες πιέσεις.
7 κάκωση των μηνίσκων εμανί$εται συνήθως &ταν η άρθρωση του γονάτου 1ρίσκεται σε κάμψη και εκτελεί απ&τομη απαγωγή προς τα έ!ω. 6&τε ο έσω μηνίσκος συμπαρασύρεται και υίσταται ρή!η απ& τις αιχμηρές επιάνειες των έσω κονδύλων, του μηριαίου και της κνήμης. 6α συμπτ#ματα ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
19
ρή!ης του μηνίσκου είναι τοπικ&ς π&νος, οίδημα και αδυναμία της άρθρωσης του γ&νατος για την εκτέλεση μιας συγκεκριμένης κίνησης, ανάλογα με το είδος της κάκωσης. 6ις περισσ&τερες των περιπτ#σεων ο αθλητής καταλήγει στην χειρουργική επέμ1αση δηλαδή στην ααίρεση των μηνίσκων, γεγον&ς που αλλοι#νει &μως την λειτουργικ&τητα της άρθρωσης. 6έλος δεν είναι σπάνιες οι κακ#σεις που εμανί$ονται στους χιαστούς συνδέσμους του γ&νατος. 3ατά την πτ#ση απ& ύψος και στήρι!η σε λυγισμένο γ&νατο, μπορεί να προκληθεί ρή!η του οπίσθιου χιαστού συνδέσμου. *ή!η του πρ&σθιου χιαστού συνδέσμου προκαλείται, &ταν το άνω άκρο της κνήμης κινηθεί 1ίαια προς τα εμπρ&ς σε σχέση με τον μηρ&.
..? ΚΑΚ!ΣΕΙΣ "Σ ΣΠΟ0Υ$ΙΚ"Σ Σ"$"Σ 7 σπονδυλική στήλη αποτελεί τον απαραίτητο ανατομικ& σχηματισμ& του σκελετού για την στήρι!η, την &ρθια στάση και την μετακίνηση του σ#ματος. 7 σταθερ&τητα της σπονδυλικής στήλης ε!ασαλί$εται τ&σο με τους συνδέσμους και τους μεσοσπονδύλιους δίσκους &σο και με την συστολή των κοιλιακ#ν και ραχιαίων μυ#ν. 7 οσυEκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, επιδέχεται σε σχέση με τις υπ&λοιπες το μεγαλύτερο 1άρος του σ#ματος και επομένως επιορτί$εται σημαντικά στην διάρκεια των ασκήσεων. 7 οσυαλγία δηλαδή ο π&νος στην οσυEκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης των αθλητ#ν αποτελεί πολύ συχν& σύμπτωμα. /ίναι αποτέλεσμα συνήθως διατήρησης λανθασμένης στάσης της σπονδυλικής στήλης στην διάρκεια ασκήσεων ανύψωσης 1αρ#ν, έλλειψης της υσιολογικής λ&ρδωσης ή αντίθετα υπερλ&ρδωσης της σπονδυλικής στήλης. 7 πίεση ή κάκωση του ισχιακού νεύρου προκαλεί π&νο που εκδηλ#νεται σε &λο το κάτω άκρο και ονομά$εται ισχιαλγία. 7 επι1άρυνση της σπονδυλικής στήλης, ε!αιτίας της ανύψωσης πολύ μεγάλου 1άρους σε μια άσκηση μπορεί να οδηγήσει στον τραυματισμ& των συνδέσμων και των χ&νδρινων μεσοσπονδύλιων δίσκων. Xνα συχν& είδος κάκωσης των μεσοσπονδύλιων δίσκων είναι η πρ&κληση κοίλης του, δηλαδή η πρ&πτωση του πηκτοειδούς πυρήνα
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
2&
του2 )ηκτοειδής πυρήνας είναι μια υδρ&ιλη ουσία που έχει την ικαν&τητα να απορροά ^ ορές περισσ&τερους κραδασμούς απ& τον &γκο της. ]ρίσκεται στο κεντρικ& και οπίσθιο τμήμα του μεσοσπονδύλιου δίσκου και λειτουργεί σαν αμορτισέρ5. 7 οσυαλγία που οείλεται στην κήλη του μεσοσπονδύλιου δίσκου και στην πίεση των νεύρων που διέρχονται απ& τα μεσοσπονδύλια τρήματα, δεν είναι σπάνιο αιν&μενο στους αθλητές. Qταν τραυματιστεί ο μεσοσπονδύλιος δίσκος κατά την εκτέλεση κίνησης κάμψης του αθλητή, προκαλεί οπίσθια κήλη του μεσοσπονδύλιου δίσκου, εν# ο τραυματισμ&ς κατά την εκτέλεση έκτασης οδηγεί στην εμάνιση πρ&σθιας κήλης. 0ερικές ορές οι απαιτήσεις μιας άσκησης
για
υπερεκτάσεις
εκτάσεις της
και
σπονδυλικής
στήλης είναι τ&σο έντονες, που μπορεί
να
οδηγήσουν
μετατ&πιση
σε εν&ς
σπονδύλου2σπονδυλ&λιση5. %υτήν παρουσιά$εται συνήθως στον _ο οσυEκ& σπ&νδυλο και σπανι&τερα στον Wο ή Sο. 7
διατήρηση
της
επι1άρυνσης
μπορεί
να
προκαλέσει
σπονδυλοολίσθηση, μετακίνηση δηλαδή τμήματος της σπονδυλικής στήλης κυρίως πάνω στον _ο οσυEκ& σπ&νδυλο. 7 μετατ&πιση τις περισσ&τερες ορές είναι πρ&σθια. +συαλγία στους αθλητές μπορεί ακ&μα να προκληθεί και απ& θλάσεις μυ#ν της οσυEκής χ#ρας ή απ& ρή!εις συνδέσμων. υγκρούσεις μετα!ύ των παικτ#ν σε αγωνίσματα επαής, &πως το μπάσκετ, το ποδ&σαιρο, το 1&λεE οδηγούν σε συνδεσμικούς ή μυEκούς τραυματισμούς της οσυEκής χ#ρας. %θλήματα &πως η ρυθμική και εν&ργανη γυμναστική επι1αρύνουν ιδιαίτερα την οσυEκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και συνδέονται με αυ!ημένα ποσοστά εμάνισης οσυαλγίας.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
21
..1@ ΚΑΚ!ΣΕΙΣ ΥΠΕΡΧΡ"Σ"Σ AΚατ5γ&ατα κ-π6σης BCDEBB FDGHCIDEJ 6α
κατάγματα
κ&πωσης
είναι
αποτέλεσμα
επανειλημμένων
μικροκακ#σεων του οστίτη ιστού ε!αιτίας σημαντικής επι1άρυνσής του. +ι μικροκακ#σεις αυτές οδηγούν στην εμάνιση μεγαλύτερου αριθμού οστεολυτικ#ν διεργασι#ν και μπορεί να προκαλέσουν πραγματικ& κάταγμα. 6α οστά των κάτω άκρων κυρίως σε δρομείς είναι περισσ&τερο επιρρεπή σε κατάγματα κ&πωσης γιατί υίστανται την μεγαλύτερη επι1άρυνση. τα οστά αυτά τα περισσ&τερο συχνά σημεία εντ&πισης αυτού του είδους κακ#σεων είναι η κεαλή και ο αυχένας του μηριαίου οστού, η κνήμη και τα οστά του μεταταρσίου. /κτ&ς απ& την αυ!ημένη επι&ρτιση του οστού κατά την προπ&νηση, άλλα αίτια που οδηγούν σε κατάγματα κ&πωσης είναι η υπερ1ολική κ&πωση ή η μη ορθή ενδυνάμωση των μυ#ν γεγον&ς που επι1αρύνει περισσ&τερο το οστ&. 6ο χαρακτηριστικ& σύμπτωμα στα κατάγματα κ&πωσης είναι ο π&νος σε &λο το μήκος του οστού, που εντοπί$εται κυρίως στην περιοχή της 1λά1ης. 3ορίτσια στην εη1εία που συμμετέχουν σε μεγάλης έντασης σωματικές δραστηρι&τητες μπορεί να έχουν αυ!ημένο κίνδυνο εμάνισης καταγμάτων κοπ#σεως, σύμωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε διαδικτυακά στα `:abBc9Z @d e9?BG8:BaZ f `?@g9Za9;8 h9?BaB;9. '7 άσκηση με 1άρη διεγείρει την οστική ανακατασκευή και έτσι αυ!άνει την πυκν&τητα της οστικής μά$ας, &μως πολύ υψηλά επίπεδα άσκησης μπορεί να είναι επι$ήμια για την υγεία των οστ#ν και να αυ!ήσουν τον κίνδυνο κατάγματος κοπ#σεως( έγραψαν οι `gBZ@; i. jB9g?, kal, και συνεργάτες. '%ν και τα κατάγματα κοπ#σεως είναι σχετικά σπάνια, μπορούν να επηρεάσουν το Vmn των νέων αθλητρι#ν και στρατιωτικ#ν.( +ι ερευνητές διε!ήγαγαν μια προοπτική μελέτη, που περιελάμ1ανε \.TWO κορίτσια ηλικίας απ& ^ έως O_ ετ#ν. +ι συμμετέχοντες ήταν κ&ρες των γυναικ#ν που συμμετείχαν στη μελέτη oH:Z9Zp q9Gg8b k8H?L JJ, σύμωνα με την ανακοίνωση 6ύπου.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
22
Συ((ογή ,ε,ο&'ν6ν κα% συ&περ5σ&ατα /ρωτηματολ&για χρησιμοποιούνταν για τη συλλογή στοιχείων κάθε έτος απ& το O^^\ έως το VmmW, με ε!αίρεση το VmmV. 6ο ιστορικ& των κοριτσι#ν με κάταγμα κ&πωσης, συμπεριλαμ1ανομένης και της θέσης του κατάγματος και της ηλικίας του κοριτσιού κατά τη στιγμή του κατάγματος, αναέρθηκε απ& τις μητέρες τους το VmmS. 7 συχν&τητα των καταγμάτων κ&πωσης που έλα1αν χ#ρα μετα!ύ O^^U και VmmS, ήταν η κύρια μέτρηση της μελέτης. ύμωνα με το δελτίο τύπου, οι ερευνητές διαπίστωσαν &τι V\U κορίτσια 2W,^n5 ανέπτυ!αν ένα κάταγμα κ&πωσης κατά τη διάρκεια Uετούς παρακολούθησης. +ικογενειακ& ιστορικ& οστεοπ&ρωσης ή χαμηλής οστικής μά$ας συνδέθηκε έντονα με τον κίνδυνο κατάγματος κ&πωσης, αού τα κορίτσια που είχαν ένα τέτοιο οικογενειακ& ιστορικ& είχαν σχεδ&ν διπλάσιες πιθαν&τητες να αναπτύ!ουν κάταγμα κ&πωσης. Qσον αορά την άσκηση, τα κορίτσια που ασκούνταν T ή περισσ&τερες #ρες την ε1δομάδα είχαν διπλάσιες πιθαν&τητες να αναπτύ!ουν κάταγμα κ&πωσης σε σύγκριση με αυτές που ασκούνταν λιγ&τερο απ& S #ρες την ε1δομάδα. 7 μελέτη διαπίστωσε μια ανε!άρτητη σχέση μετα!ύ αυ!ημένου κινδύνου κατάγματος κ&πωσης και συμμετοχής σε μπάσκετ, τρέ!ιμο, και γυμναστική r μα$ορέτες. '7 μελέτη μας παρατήρησε &τι μεγάλης έντασης δραστηρι&τητες [ ειδικ&τερα μπάσκετ, τρέ!ιμο και γυμναστική r μα$ορέτες [ αυ!άνουν σημαντικά τον κίνδυνο για κάταγμα κ&πωσης μετα!ύ των εή1ων κοριτσι#ν,s έγραψαν οι συγγραείς. t/πομένως, υπάρχει ανάγκη να καθιερωθούν προγράμματα άσκησης που είναι αυστηρά και ανταγωνιστικά, αλλά να περιλαμ1άνουν ποικιλία ασκήσεων χαμηλ&τερης έντασης #στε να μειωθεί ο συνολικ&ς αριθμ&ς των επιπτ#σεων προκειμένου να ελαττωθεί ο κίνδυνος κατάγματος κ&πωσης(. 3ορίτσια που λαμ1άνουν μέρος σε εντατικές υσικές δραστηρι&τητες είναι δυνατ& να υποστούν κατάγματα κ&πωσης.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
2!
7 μελέτη διαπίστωσε επίσης &τι οι χωρίς ένταση και μεσαίας έντασης δραστηρι&τητες
δεν
αύ!αναν τον
κίνδυνο
κατάγματος κοπ#σεως,
προσθέτοντας &τι κάθε #ρα έντονης δραστηρι&τητας 1ρέθηκε να αυ!άνει τον κίνδυνο κατά Tn. + κίνδυνος καταγμάτων κοπ#σεως αυ!αν&ταν επίσης στην περίπτωση έναρ!ης της εμμήνου ρύσεως σε μεγαλύτερη ηλικία, αού κάθε ένας χρ&νος καθυστέρησης στην αρχή της εμμήνου ρύσεως σχετίστηκε με περίπου με Wmn αύ!ηση του κινδύνου. 6ο 1άρος 2κορίτσια λιπο1αρή, υπέρ1αρα, ή που είχαν γενικ&τερα διατροικές διαταραχές5 δεν διαπιστ#θηκε να σχετί$εται με τον κίνδυνο εμάνισης καταγμάτων κ&πωσης. '+ι κλινικοί γιατροί, οι γονείς και οι προπονητές θα πρέπει να συνεχίσουν να προωθούν υσικές δραστηρι&τητες στα νεαρά κορίτσια, αλλά θα πρέπει να 1ε1αιωθούν &τι οι #ρες άσκησης δεν είναι υπερ1ολικές, #στε να μην τίθεται σε κίνδυνο η υγεία των οστ#ν(, συμπέραναν οι συγγραείς.
..11 ΕΟΙΙ0ΕΣ 6ενοντίτιδα είναι η χρ&νια λεγμονή του τένοντα εν&ς μυ&ς ε!αιτίας επανειλημμένων μικροκακ#σεων. υνήθως εμανί$εται ως ο!εία λεγμονή, με τοπική ερυθρ&τητα, π&νο, οίδημα, αύ!ηση της θερμοκρασίας και ελάττωση της κινητικ&τητας της περιοχής. Qταν δεν γίνεται σωστή θεραπεία της κάκωσης με 1ελονισμ& ή ρελε!ολογία στο ο!ύ στάδιο, εμανί$εται χαρακτηριστικ&ς π&νος στην περιοχή του τένοντα κατά την προθέρμανση και μετά την άσκηση. Qταν η πάθηση μεταπέσει σε χρ&νια μορή, τ&τε ο π&νος είναι συνεχής. 6υπικ& παράδειγμα τενοντίτιδας είναι η τενοντίτιδα του επιγονατιδικού τένοντα2KHIA9: u;995 που προσ1άλει αθλητές των οποίων τα προγράμματα προπ&νησης περιλαμ1άνουν σε μεγάλο 1αθμ& πλειομετρικές συστολές των κάτω άκρων &πως οι άλτες και οι καλαθοσαιριστές.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
2#
4. Α#$"/ΑΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΧΟΕΡΕΣ K$ΑKΕΣ Ε$$"ΟΡ!/ΑΙΚ" ΠΑ$"
6ο πιο τρωτ& σημείο της ελληνορωμαEκής πάλης είναι η περιοχή της άρθρωσης του γονάτου, της ποδοκνημικής άρθρωσης και της σπονδυλικής στήλης 2αυχενική μοίρα5. 7 ιδιαιτερ&τητα αυτού του αθλήματος είναι ο σημαντικά μεγάλος αριθμ&ς 1αρι#ν τραυμάτων που αποτελούν το UOn &λων των κακ#σεων. %νάμεσά τους στην πρ#τη θέση 1ρίσκονται οι 1λά1ες των μηνίσκων της άρθρωσης του γονάτου, των χιαστ#ν και των πλάγιων συνδέσμων. %νάμεσα στις χρ&νιες κακ#σεις που εμανί$ονται συχν&τερα είναι οι παραμορωτικές αρθρίτιδες των αρθρ#σεων του γονάτου και της ποδοκνημικής άρθρωσης, οι οστεοχονδρίτιδες του οσυικού τμήματος της σπονδυλικής στήλης. + τραυματισμ&ς του αυχένα θεραπεύεται με νευρολελε!ολογικούς χειρισμούς σευ&μενοι πάντοτε την ανατομία της περιοχής. + τραυματισμ&ς του αυχένα αορά κυρίως μυικές 1λά1ες και σε σο1αρ&τερες περιπτ#σεις μπορεί να αορά 1λά1ες στην αυχενική μοίρα του νωτιαίου μυελού. Qποια και άν είναι η σο1αρ&τητα, στην αρχή κάνουμε διάγνωση των νευρικ#ν δομ#ν που έχουν επηρεστεί. την συνέχεια πατάμε τις επηρεασμένες νευρικές δομές δηλαδή νεύρα, γάγγλια, μύες, νωτιαίος μυελ&ς και ίσως αν#τερες νευρικές δομές &πως θάλαμος, υποθάλαμος, λοι&ς αντανακλαστικά στην πατούσα του ποδιού. κοπ&ς είναι να !αναέρουμε σε ισορροπία τον τραυματισμένο αυχένα μέσω της ισορροπίας του συμπαθητικού και παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος. vν ο αθλητής 1ι#νει έντονο π&νο, οι χειρισμοί ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
25
γίνονται πολύ ήπια και επαναλαμ1αν&μενα. /!ηγ#ντας στον τραυματισμένο τον μηχανισμ& του π&νου, η αίσθηση του π&νου 1ι#νεται πολύ ηπι&τερη.
Ε$ΕΥ#ΕΡ" ΠΑ$" +ι περισσ&τερο επικίνδυνες $#νες των παλαιστ#ν της ελεύθερης πάλης είναι η περιοχή του γονάτου και του αγκ#να. 6α 1αριά τραύματα σε αυτ& το άθλημα αποτελούν το TOn &λων των κακ#σεων. την ελεύθερη πάλη παρατηρείται μεγαλύτερος αριθμ&ς εκχυμ#σεων απ& χτυπήματα απ& &τι στην ελληνορωμαEκή πάλη, αλλά ταυτ&χρονα εμανί$εται μειωμένος αριθμ&ς καταγμάτων και ε!αρθρ#σεων. +ι 1λά1ες στους μύες και τα νεύρα κυμαίνονται στο ίδιο επίπεδο με την ελληνορωμαEκή πάλη. %π& τις χρ&νιες κακ#σεις που δημιουργούνται ε!αιτίας των επαναληπτικ#ν τραυμάτων πρέπει να αναέρουμε την παραμορωτική αρθρίτιδα των αρθρ#σεων του γονάτου και του αγκ#να. 3.1 ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΜΟΝΟΜΑΧΙΑΣ (ΓΕΝΙΚΑ)
/ίναι ατομικ& άθλημα δύναμης που χαρακτηρί$εται απ& μέγιστη επι1άρυνση της υσικής κατάστασης, απ& την πολυμορία των ασκήσεων που ποικίλουν ανάλογα με τις συγκεκριμένες συνθήκες της μονομαχίας, οι οποίες αλλά$ουν γρήγορα και ανάμεσα στις οποίες η κυρι&τερη είναι η συμπεριορά του αντιπάλου. 6α αθλήματα της μονομαχίας διακρίνονται α5 σε αθλήματα επαής 2ελληνορωμαEκή πάλη, ελεύθερη πάλη, τ$ούντο5 15 αθλήματα επαής με χαρακτήρα χτυπήματος 2πυγμαχία, τάε κ1ο ντ&5 γ5 αθλήματα επαής με την χρησιμοποίηση !ένου αντικειμένου 2!ίη, σπαθιά5 +ι συχν&τερες 1λά1ες σε αυτά τα αθλήματα είναι οι 1λά1ες των μηνίσκων, των πλάγιων και χιαστ#ν συνδέσμων, ε!αρθρ#σεις του #μου και του αγκ#να, εκχυμ#σεις στην περιοχή του #μου, του μηρού και σπανι&τερα στην περιοχή του κορμού. ημαντικ&ς είναι και ο αριθμ&ς των ε!αρθρ#σεων του #μου. )αρατηρούνται επίσης εσωτερικές αιμορραγίες στις περιοχές των πτερυγίων του αυτιού. τα αθλήματα της μονομαχίας οι παθήσεις των αρθρ#σεων και των συνδέσμων είναι οι οστεοχονδρίτιδες, οι παραμορωτικές αρθρίτιδες, οι περιαρθρίτιδες των #μων και της ωμοπλάτης, παθήσεις των οσυEκ#ν και ιερ#ν σπονδύλων της σπονδυλικής στήλης. 6ο μεγαλύτερο ποσοστ& των τραυματισμ#ν εμανί$εται ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
26
κατά την αγωνιστική περίοδο εν# λιγ&τερο κατά την περίοδο της προετοιμασίας.
ΠΥΓ/ΑΧΙΑ
6α τρωτά σημεία των πυγμάχων είναι το κεάλι, οι αρθρ#σεις των #μων, του γονάτου και η ποδοκνημική άρθρωση. 6α 1αριά τραύματα των πυγμάχων αποτελούν το \\n &λων των κακ#σεων, και αυτ& αδιαμισ1ήτητα διαοροποιεί την δομή των τραυμάτων της πυγμαχίας απ& τα άλλα αθλήματα μονομαχίας. 7 ανάλυση του χαρακτήρα των χρ&νιων παθήσεων των πυγμάχων συνδέεται με την αύ!ηση των θυλακίτιδων, των περιαρθρίτιδων του #μου, των οστεοχονδρίτιδων της σπονδυλικής στήλης και των παραμορωτικ#ν αρθρίτιδων των μικρ#ν αρθρ#σεων.
=ΙLΑΣΚΙΑ
6α τρωτά σημεία των !ιομάχων είναι η περιοχή της άρθρωσης του γονάτου, της ποδοκνημικής άρθρωσης, των καρπ#ν και η περιοχή των οσυEκ#ν και ιερ#ν σπονδύλων της σπονδυλικής στήλης. 7 ιδιαιτερ&τητα της παθολογίας των !ιομάχων σε σχέση με άλλα αθλήματα μονομαχίας, συνίσταται στην σημαντική αύ!ηση των χρ&νιων κακ#σεων και την μείωση του αριθμού των 1αρι#ν τραυμάτων. 6α 1αριά τραύματα στην !ιασκία είναι οι κακ#σεις ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
27
των μηνίσκων και των συνδέσμων της άρθρωσης του γονάτου &πως επίσης και διάορες εκχυμ#σεις. +ι χρ&νιες παθήσεις που δημιουργούνται ε!αιτίας της επανάληψης των τραυματισμ#ν στην !ιασκία είναι οι οστεοχονδρίτιδες της σπονδυλικής στήλης, οι παθήσεις του περιοστέου 2 επικονδυλίτιδα του 1ραχίονα, περιοστίτιδα του κνημιαίου οστού5 οι μικροτραυματικές τενοντίτιδες του επιγονατιδικού συνδέσμου και οι παραμορωτικές αρθρίτιδες.
ΠΟ$Ε/ΙΚΕΣ ΕΧΕΣ
+ι πολεμικές τέχνες οδηγούν πολλές ορές σε ένα ευρύ άσμα τραυματισμ#ν. + τύπος τραυματισμού ε!αρτάται συχνά απ& τη συγκεκριμένη μορή της πολεμικής τέχνης που εκτελείται. )ολλά είδη πολεμικ#ν τεχν#ν 1ασί$ονται στην μη<επαή, προκαλ#ντας τραυματισμούς απ& υπερ1ολική άσκηση. %ντίθετα, οι πολεμικές τέχνες επαής διαθέτουν ευρύτερες τεχνικές, περισσ&τερους καν&νες, καθ#ς και προστατευτικ& ε!οπλισμ&, παράγοντες που επηρεά$ουν τ&σο το είδος, &σο και τα ποσοστά τραυματισμ#ν.7 διάσειση θεωρείται σύνηθες αιν&μενο, κατά 1άση &μως, σε αγ#νες και &χι ιδιαίτερα κατά την διάρκεια της προπ&νησης. %π&τομα γυρίσματα αθλητ#ν οδηγούν σε μικροτραυματισμούς, &πως κοψίματα, μ#λωπες και ρή!εις. )ολύ πιθανοί &μως, είναι και πιο σο1αροί τραυματισμοί, &πως κατάγματα στην μύτη, το πρ&σωπο ή το κρανίο, καθ#ς και σημαντικές 1λά1ες στα δ&ντια, την γενικ&τερη στοματική κοιλ&τητα ή τα μάτια.0ικρά τραύματα στο λαιμ&, &πως μ#λωπες και εκδορές, είναι είναι επίσης συχνές. wστ&σο, ορισμένες μορές πολεμικ#ν τεχν#ν, &πως το 6$ούντο ή οι 0ικτές πολεμικές τέχνες 200%5, επιτρέπουν τεχνικές πνιγμού που μπορούν να οδηγήσουν σε απ#λεια των αισθήσεων.6ραυματισμοί στα άκρα περιλαμ1άνουν κοψίματα, μ#λωπες, διαστρέμματα και ε!αρθρ#σεις. ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
28
3.2
ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ Α$/Α ΕΙΣ ΥMΟΣ
6ο άλμα εις ύψος είναι ένα απ& τα αγωνίσματα του στί1ου. +ι αγωνι$&μενοι πρέπει να πάρουν &ρα και να περάσουν πάνω απ& τον πήχη 2ορι$&ντια ρά1δος5 χωρίς να τον ρί!ουν κάτω. wς πρ#τος αθλητής στην ιστορία του αγωνίσματος αναέρεται ο vγγλος ". -ου&κερ, ο οποίος το OTWS υπερπήδησε τα O,\Tμ στους αγ#νες D0πρίτσι 0άιλ /!ερσάι$D. 7 επ&μενη αναορά του αγωνίσματος είναι το OT\S στην αθλητική αναμέτρηση των πανεπιστημίων 3έEμπριτ$ < +!&ρδης, στην οποία νικητής αναδείχθηκε ο -κ&ουκ με O,\_μ. 6ο OT\\ στο Oο %γγλικ& πρωτάθλημα στι1ου επικράτησαν οι *ούπελ και ίτλ με την ίδια επίδοση O,U__μ. 6ο επ&μενο ρεκ&ρ ήταν του 0προκς που πήδησε O,Tmμ το OTU_. )άνω απ& O,^m πέρασε πρ#τος ο %μερικαν&ς +. )α$ με O,^W το OTTU. 6ο O^OV ο %μερικαν&ς 6$ορτ$ 4&ριν πέρασε πρ#τος τα δύο μέτρα με V,m\μ. τον ελλαδικ& χ#ρο !εχωρί$ει η παρουσία του 3#στα 0πανι#τη ο οποίος έχει καταέρει να διακριθεί σε ευρωπαEκούς και παγκ&σμιους αγ#νες.
Α$/Α ΕΙΣ /"ΚΟΣ 6ο άλμα εις μήκος είναι ένα κλασικ& αγ#νισμα στί1ου των +λυμπιάδων. )ρ&κειται για ένα απ& τα OV αγωνίσματα του στί1ου που 1ρίσκονται συνεχ#ς στο πρ&γραμμα των αγ#νων απ& την %x +λυμπιάδα του OT^\ της %θήνας. %π& το O^mm ως το O^OV διε!ήχθη και αγ#νισμα μήκους άνευ οράς.7 εκτίνα!η πρέπει να γίνεται μπροστά απ& μια 1αλ1ίδα, που είναι τοποθετημένη μέσα στο έδαος και 1ρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με το διάδρομο της οράς και το σκάμμα. 6ο πάτημα πέρα απ& την μπροστινή κ&χη της 1αλ1ίδας 2γραμμή εκτινά!εως5 σημαίνει, &τι το άλμα θεωρείται άκυρο . -ια τη μέτρηση του μήκους που σημει#θηκα, χρειά$εται κανείς δύο άτομαR το ένα σημει#νει μετά απ& την προσγείωση του άλτη το αποτύπωμα, που έχει τη μικρ&τερη απ&σταση απ& τη 1αλ1ίδα. -ι> αυτ& χρησιμοποιεί μια μεταλλική ρά1δο. /κεί τοποθετείται το ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
29
σημείο μηδέν της μετροταινίας. 6ο άλλο άτομο τεντ#νει τ&τε τη μετροταινία πάνω στη 1αλ1ίδα έτσι, #στε να σχηματί$ει ορθή γωνία με τη γραμμή εκτινά!εως και 'δια1ά$ει( 2μετρά5 το μήκος. 3άθε άλτης έχει το δικαίωμα να κάνει τρεις προσπάθειες σ> έναν αγ#να 2προκριματικ&ς5. τη συνέχεια, ε!ακρι1#νονται οι οκτ# καλύτεροι άλτες, οι οποίοι και έχουν το δικαίωμα γι> άλλες τρεις προσπάθειες 2τελικ&ς5. %ν σ> έναν αγ#να παίρνουν μέρος οκτ# ή λιγ&τεροι αθλητές, επιτρέπεται να εκτελέσει ο καθένας έ!ι προσπάθειες. 7 1αθμολογία γίνεται με 1άση την καλύτερη προσπάθεια που έχει επιτύχει ένας άλτης σ> ολ&κληρο τον αγ#να. %ν δύο αθλητές έχουν την ίδια επίδοση, ο αγ#νας κρίνεται με 1άση τη δεύτερη καλύτερη επίδοση. + καλύτερος έλληνας αθλητής του άλματος εις μήκους είναι ο ούης 6σάτουμας.
Α$/Α ΕΠΙ ΚΟ! 6ο άλμα επί κοντ# είναι κλασικ& αγ#νισμα του στί1ου, στο οποίο ο αθλητής χρησιμοποιεί ευλύγιστο πλέον κοντάρι απ& άιμπεργκλας ή ανθρακονήματα για να υπερπηδήσει ορι$&ντιο πήχυ. 6ο αγ#νισμα έρεται ως γνωστ& κατά την αρχαι&τητα απ& τους 3ρήτες, τους αρχαίους Xλληνες και τους 3έλτες . %ναγνωρίστηκε ως ολυμπιακ& αγ#νισμα στους +λυμπιακούς του OT^\ για τους άνδρες και του Vmmm για τις γυναίκες. + 3#στας =ιλιππίδης η Νικ&λ 3υριακοπούλου και η 3ατερίνα Στεφανίδη είναι οι κορυαίοι Xλληνες αθλητές του άλματος επί κοντού.
Α$/Α ΕΙΣ ΡΙΠ$ΟΥ το άλμα τριπλούν ο αθλητής πρέπει να εκτελέσει τρία άλματα το ένα αμέσως μετά το άλλο. 7 προσγείωση μετά απ& το πρ#το άλμα πρέπει να γίνει στο π&δι εκείνο, με το οποίο έγινε η εκτίνα!η. 6ο δεύτερο άλμα γίνεται στο άλλο π&δι, που αμέσως μετά εκτινά$εται και πάλι. 7 σειρά αυτή των ποδι#ν είναι συνεπ#ςR "ε!ιά, δε!ιά, αριστερά ή αριστερά, αριστερά, δε!ιά. Qσο για τα υπ&λοιπα ισχύουν κι εδ# οι κανονισμοί αγ#νων του άλματος σε μήκος.7 &ρα είναι, 1ασικά, ένας επιταχυν&μενος δρ&μος και αποσκοπεί στην προετοιμασία για την εκτίνα!η, αού επιτευχθεί η μέγιστη ταχύτητα. -ι> αυτ& το σκοπ& ανορθ#νεται το πάνω μέρος του σ#ματος και το μήκος των διασκελισμ#ν γίνεται κάπως μικρ&τερο.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
!&
3.3 ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ
0ΙΣΚΟKΟ$ΙΑ
την δισκο1ολία τα 1αριά τραύματα αποτελούν το \S,Tn των αθλητικ#ν κακ#σεων. %υτά είναι οι 1λά1ες στους μηνίσκους, οι 1λά1ες των χιαστ#ν και των πλαγίων συνδέσμων της άρθρωσης του γονάτου. Xνα μεγάλο ποσοστ& τραυμάτων V,O_n αποτελούν τα τραύματα του κορμού και των #μων. +ι χρ&νιες παθήσεις που δημιουργούνται ε!αιτίας της επανάληψης των τραυμάτων, συναντ#νται στο W_,Vn των περιπτ#σεων τραυματισμού. %υτές είναι οι μικροτραυματικές παθήσεις της ποδοκνημικής, της άρθρωσης του γονάτου και των αρθρ#σεων των #μων. 6ο περισσ&τερο τρωτ& σημείο των δισκο1&λων είναι η σπονδυλική στήλη στην οποία εμανί$ονται χρ&νιες οστεοχονδρίτιδες και μετατραυματικές αρθρίτιδες. τις χρ&νιες κακ#σεις της σπονδυλικής στήλης περιλαμ1άνονται και άλλες δεδομένες μορές κακ#σεων, &πως είναι οι κακ#σεις της θωρακικής και της οσυEκής μοίρας. υχνές είναι επίσης οι κακ#σεις των μυ#ν της πλάτης, του ακρ#μιου και των οπισθίων μηριαίων που αποτελούν το W,_Tn &λης της παθολογίας.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
!1
ΑΚΟΙΣ/ΟΣ
τον ακοντισμ& οι τραυματισμοί των αρθρ#σεων του #μου, του γονάτου, του αγκ#να, της οσυEκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης και των μυ#ν της πλάτης είναι οι πιο συχνοί. 6α 1αριά τραύματα αποτελούν το SV,TUn &λων των κακ#σεων. +ι 1λά1ες στην άρθρωση του γονάτου δεν είναι πολύ συχνές και αποτελούν το \n &λων των κακ#σεων. τον ακοντισμ& πολύ συχνά παρατηρούνται ε!αρθρ#σεις 2W,_Un5 στην περιοχή των δακτύλων του άκρου χεριού. +ι χρ&νιες κακ#σεις αποτελούν το _U,OWn &λων των κακ#σεων. %υτές είναι μικροτραυματικές 1λά1ες της άρθρωσης του αγκ#να και των μυ#ν του #μου. ε αυτήν την κατηγορία περιλαμ1άνονται οι χρ&νιες μικροτραυματικές τενοντίτιδες του συνδέσμου της επιγονατίδας που αποτελούν την χαρακτηριστική πάθηση σε αυτ& το άθλημα.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
!2
ΣLΥΡΟKΟ$ΙΑ
το άθλημα αυτ& τα τμήματα που τραυματί$ονται συχν&τερα είναι η άρθρωση του γονάτου, η θωρακική και οσυοιερή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. 6α 1αριά τραύματα εδ# αποτελούν το W\,T\n &λων των κακ#σεων. %υτές είναι οι κακ#σεις των μηνίσκων, των πλάγιων συνδέσμων και οι κακ#σεις της άρθρωσης του γονάτου. +ι κακ#σεις της άρθρωσης του γονάτου αποτελούν το V^n &λων των κακ#σεων. /δ# συγκαταλέγονται επίσης οι θλάσεις των μυ#ν της πλάτης. +ι χρ&νιες κακ#σεις στο άθλημα αυτ& αποτελούν το \W,OSn &λων των κακ#σεων. Qπως και στον ακοντισμ&, οι συχν&τερες χρ&νιες παθήσεις είναι οι μικροτραυματισμοί των αρθρ#σεων του #μου, του γονάτου, της ποδοκνημικής άρθρωσης και οι μικροτραυματισμοί της σπονδυλικής στήλης 2οστεοχονδρίτιδες, οστεουτικές αλλοι#σεις και μετατραυματικές αρθρίτιδες5.τις χρ&νιες παθήσεις περιλαμ1άνονται οι χρ&νιες κακ#σεις του μυοσκελετικού συστήματος, δηλαδή οι χρ&νιοι τραυματισμοί των μυ#ν του μηρού και της πλάτης.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
!!
3.4 ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΕΟΡΓΑ" ΓΥ/ΑΣΙΚ"
0ερικοί απ& τους σημαντικ&τερους παράγοντες τραυματισμού είναι η κακή κατάσταση των γυμναστικ#ν οργάνων, οι πτ#σεις απ& ύψος και τεχνικά λάθη κατά την εκτέλεση αλμάτων και στρο#ν. 6α περισσ&τερα τρωτά σημεία είναι η ποδοκνημική άρθρωση, η άρθρωση του γονάτου και η άρθρωση του αγκ#να. την εν&ργανη γυμναστική υπερισχύουν οι 1αριές κακ#σεις που αποτελούν το \Vn &λων των κακ#σεων. %υτά είναι κακ#σεις των μηνίσκων και τραύματα των χιαστ#ν και πλαγίων συνδέσμων. +ι μερικές και ολικές θλάσεις των νεύρων αποτελούν το _,_n &λων των κακ#σεων. +ι θλάσεις αδρανοποιούν τον αθλητή για μεγάλο χρονικ& διάστημα και απαιτούν μεγάλη διάρκεια ανάρρωσης. +ι χρ&νιες κακ#σεις δημιουργούνται ε!αιτίας των επαναληπτικ#ν τραυμάτων και αποτελούν το WTn &λων των κακ#σεων. %υτές οείλονται σε εκυλιστικές αλλοι#σεις των αρθρ#σεων, σε παραμορωτικές αρθρίτιδες, σε οστεοχονδρίτιδες και σε εκυλισμούς του αρθρικού χ&νδρου. +ι παθήσεις αυτές έχουν μικροτραυματικ& χαρακτήρα και εμανί$ονται σαν αποτέλεσμα μακρ&χρονων επι1αρύνσεων. 6ην δεύτερη θέση ανάμεσα στις χρ&νιες κακ#σεις καταλαμ1άνουν οι κακ#σεις της σπονδυλικής στήλης &πως οι οστεοχονδρίτιδες και οι κακ#σεις της άρθρωσης του γονάτου 2KHIA9:pZ u;995.+ι κακ#σεις αυτές είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες, γιατί αποκλείουν τον αθλητή για μεγάλο χρονικ& διάστημα απ& το άθλημα, εν# η κατάσταση που δημιουργείται επιδειν#νεται συχνά.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
!#
ΚΑ$$ΙΕΧΙΚΟ ΠΑΙΑN
6α τραύματα στο καλλιτεχνικ& πατινά$ συγκεντρ#νονται ως επί το πλείστον στην περιοχή της ποδοκνημικής άρθρωσης και του πέλματος. το \On των περιπτ#σεων δημιουργούνται 1αριά τραύματα και στο W^n των περιπτ#σεων χρ&νιες κακ#σεις. ]αριά τραύματα εδ# αποτελούν οι 1λά1ες του αρθρικού θύλακα 2VV,TOn5, οι κακ#σεις των μηνίσκων της άρθρωσης του γονάτου2U,\n5, και οι κακ#σεις των πλάγιων συνδέσμων2V,OUn5. το καλλιτεχνικ& πατινά$ είναι πολύ συχνές οι θλάσεις απ& πτ#ση. +ι θλάσεις δημιουργούνται κυρίως στην περιοχή των μεγάλων μυEκ#ν ομάδων του μηρού και στην περιοχή των αρθρ#σεων της ποδοκνημικής και του γονάτου. +ι συχνές πτ#σεις με τεντωμένο χέρι, προκαλούν ε!αρθρ#σεις της άρθρωσης του #μου, εν# ο κακ&ς συντονισμ&ς κατά την εκτέλεση των σύνθετων ασκήσεων, 1λά1ες των μυ#ν του μηρού και της κνήμης. +ι χρ&νιες κακ#σεις που δημιουργούνται ε!αιτίας των επαναληπτικ#ν τραυμάτων στο καλλιτεχνικ& πατινά$ είναι οι οστεοχονδρίτιδες της οσυοιερής μοίρας της σπονδυλικής στήλης που αποτελούν το Omn &λων των κακ#σεων. την κατηγορία των χρ&νιων κακ#σεων περιλαμ1άνονται οι χρ&νιες θυλακίτιδες που δημιουργούνται στην περιοχή του μηρού, στην περιοχή του έ!ω συρού και στην άρθρωση του γονάτου. 6α λάθη τεχνικής κατά την εκτέλεση σύνθετων αλμάτων προκαλούν μικροτραυματικές τενοντίτιδες του συνδέσμου της επιγονατίδας, που είναι χαρακτηριστικές για τους αθλητές που κάνουν πατινά$ μ&νοι τους στην πίστα. +ι χρ&νιες κακ#σεις του μυοσκελετικού συστήματος εντοπί$ονται στις παθήσεις των μυ#ν του μηρού και στις περιτενοντίτιδες του αχίλλειου τένοντα.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
!5
ΧΙΟΟ0ΡΟ/ΙΑ
6α τρωτά σημεία των χιονοδρ&μων είναι η περιοχή της κνήμης, η ποδοκνημική και η άρθρωση του γονάτου. ε μικρ&τερο ποσοστ& δημιουργούνται κακ#σεις στους μηνίσκους, στους πλάγιους και χιαστούς συνδέσμους. +ι χρ&νιες κακ#σεις που δημιουργούνται λ&γω επανάληψης των τραυμάτων είναι ο χρ&νιος μικροτραυματισμ&ς του αρθρικού θύλακα και οι παθήσεις του αρθρικού χ&νδρου. +ι κακ#σεις των αρθρ#σεων αποτελούν το Om,Wn &λων των τραυματισμ#ν και αορούν την ποδοκνημική και την άρθρωση του γονάτου. τις χρ&νιες κακ#σεις ανήκουν οι κακ#σεις της σπονδυλικής στήλης.
Κ!Π"$ΑΣΙΑ
6α τρωτά σημεία των κωπηλατ#ν είναι οι αρθρ#σεις και το μυοσκελετικ& σύστημα των άνω και κάτω άκρων, το οσυEκ& τμήμα της σπονδυλικής στήλης και το δέρμα των χερι#ν. 6α 1αριά τραύματα αποτελούν το _On των κακ#σεων και περιλαμ1άνουν ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
!6
τις κακ#σεις των μηνίσκων και των πλαγίων συνδέσμων. +ι χρ&νιες παθήσεις λ&γω επανάληψης τραυμάτων είναι οι χρ&νιες παθήσεις της σπονδυλικής στήλης, οι οστεοχονδρίτιδες, οι σπονδυλοαρθρίτιδες. την δεύτερη θέση μετά τις κακ#σεις της σπονδυλικής στήλης έρχονται οι λεγμονές του περιοστέου και οι τενοντίτιδες του αχίλλειου τένοντα.
ΚΑΑ0ΥΣΕΙΣ
+ι παράγοντες που προκαλούν τραυματισμούς στις καταδύσεις είναι το νερ&2συμπαγές μέσον5, το ύψος, η διαορά της θερμοκρασίας και τα γυμναστικά &ργανα. 6α τρωτά σημεία των καταδυτ#ν είναι η οσυEκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και οι περιοχές των αρθρ#σεων του #μου, του αγκ#να, του γονάτου και της πυχεοκαρπικής άρθρωσης. 6α 1αριά τραύματα αποτελούν το \Tn &λων των αρθρ#σεων. 6α πιο διαδεδομένα απ& τα 1αριά τραύματα είναι τα τραύματα του αρθρικού θύλακα και οι χρ&νιες υπερεντάσεις στην περιοχή της πυχεοκαρπικής, ποδοκνημικής, της άρθρωσης του γονάτου. Xνα μεγάλο αριθμ& τραυμάτων αποτελούν οι θλάσεις στην περιοχή του κορμού και των άκρων. +ι χρ&νιες κακ#σεις που δημιουργούνται λ&γω των επαναληπτικ#ν τραυμάτων είναι οι οστεοχονδρίτιδες της αυχενικής και οσυEκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, σε συνδιασμ& με τις περιαρθρίτιδες του #μου, τις λεγμονές του περιοστέου της κνήμης και τις τενοντίτιδες του αχίλλειου τένοντα.
3.5 ΚΥΚΛΙΚΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑ 6α αγωνίσματα αυτά είναι ο δρ&μος μεγάλων και μεσαίων αποστάσεων, ο μαραθ#νιος, το 1άδην, η κολύμ1ηση, η κωπηλασία, οι χιονοδρομικοί αγ#νες, οι παγοδρομίες και οι ποδηλατοδρομίες. ε αυτήν την ομάδα αθλημάτων είναι πολύ ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
!7
διαδεδομένοι οι χρ&νιοι τραυματισμοί της ποδοκνημικής και της άρθρωσης του γονάτου και οι λεγμονές του περιοστέου της κνήμης που εμανί$ονται συχν&τερα στα αγωνίσματα δρ&μου. τις χρ&νιες κακ#σεις συγκαταλέγονται και οι κακ#σεις του μυοσκελετικού συστήματος δηλαδή θλάσεις των μυ#ν του μηρού και του ποδιού. 6α 1αριά τραύματα αποτελούν το S^n &λων των κακ#σεων. %υτά είναι κακ#σεις των μηνίσκων, των χιαστ#ν και πλάγιων συνδέσμων της άρθρωσης του γονάτου καθ#ς και 1λά1ες του αρθρικού θύλακα.
0ΡΟ/ΟΙ /ΕΣΑΙ! ΑΠΟΣΑΣΕ!
6α τρωτά σημεία των δρομέων μεσαίων αποστάσεων είναι η περιοχή της κνήμης, η ποδοκνημική άρθρωση και η οσυEκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. 7 χαρακτηριστική ιδιαιτερ&τητα των κακ#σεων στο άθλημα αυτ& είναι οι μεγάλοι αριθμοί των χρ&νιων τραυματισμ#ν σε σχέση με τα 1αριά τραύματα. 6α 1αριά τραύματα αποτελούν το VS,U_n &λων των κακ#σεων, εν# τα υπ&λοιπα τραύματα αορούν τις χρ&νιες κακ#σεις. την δεύτερη θέση μετά απ& τα 1αριά τραύματα και τις χρ&νιες κακ#σεις έρχονται οι θλάσεις των μυ#ν του μηρού και οι θλάσεις του τρικέαλου μυ&ς. +ι χρ&νιες κακ#σεις που δημιουργούνται ε!αιτίας της επανάληψης των τραυμάτων αποτελούν το U_,Vn &λων των κακ#σεων. %υτές είναι κακ#σεις των οστ#ν του περιοστέου, τενοντίτιδα οπισθίου κνημιαίου, τραυματισμοί του μυοσκελετικού συστήματος των οπισθίων μηριαίων και του γαστροκνημίου καθ#ς και τενοντίτιδες του αχίλλειου τένοντα. /κτ&ς απ& τις χρ&νιες κακ#σεις δημιουργούνται και κακ#σεις του ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
!8
πέλματος &πως λεγμονή πελματιαίας απονεύρωσης, πτ#ση της ποδικής καμάρας απ& ανεπάρκεια του οπισθίου κνημιαίου και περονιαίου μυ&ς, 1λαισ&ς, μέγας δάκτυλος και παραμορωτικές αρθρίτιδες στις μικρές αρθρ#σεις του μεταταρσίου.
0ΡΟ/ΟΙ /ΕΓΑ$! ΑΠΟΣΑΣΕ!
6α τραύματα σε αυτ& το άθλημα είναι θλάσεις των οπισθίων μηριαίων και του γαστροκνημίου, τα τραύματα του αρθρικού θύλακα της ποδοκνημικής άρθρωσης και οι κακ#σεις των μηνίσκων και των συνδέσμων της άρθρωσης του γονάτου. τους δρομείς των μεγάλων αποστάσεων παρατηρούνται συχνά και κατάγματα κ&πωσης. +ι χρ&νιοι τραυματισμοί που δημιουργούνται στην 1άση της επανάληψης των τραυματισμ#ν αποτελούν το T\n &λων των κακ#σεων και εντοπί$ονται στην περιοχή της ποδοκνημικής άρθρωσης και του πέλματος. τις χρ&νιες κακ#σεις περιλαμ1άνονται οι κακ#σεις του μυοσκελετικού συστήματος των οπίσθιων μηριαίων και του γαστροκνημίου μυ&ς, οι χρ&νιες τενοντίτιδες του αχίλλειου τένοντα που αποτελούν το V^n &λων των κακ#σεων. yδιαίτερα πρέπει να αναερθούν οι εκυλισμοί του αρθρικού χ&νδρου, οι παραμορωτικές αρθρίτιδες, ο χρ&νιος μικροτραυματικ&ς αρθρικ&ς θύλακας της άρθρωσης του γονάτου. τους δρομείς μεγάλων αποστάσεων κατά παράδοση εμανί$ονται τραυματισμοί του πέλματος συχνά με παραμ&ρωση των δαχτύλων. υχνά επίσης παρατηρούνται 1λά1ες στους ιστούς που περι1άλουν τον αχίλλειο τένοντα και τον τένοντα του 1ραχύ καμπτήρα μύα των δακτύλων. /πίσης δημιουργούνται ισχιαλγίες και κατάγματα κοπ#σεως στους Sο,_ο οσυEκούς σπονδύλους.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
!9
/ΑΡΑ#!ΙΟΣ
6α τραύματα των μαραθονιοδρ&μων αορούν τον αρθρικ& θύλακα της άρθρωσης του ισχίου, των αρθρ#σεων της ποδοκνημικής και του γονάτου. 6α κατάγματα κ&πωσης δημιουργούνται στην περιοχή του μεταταρσίου. +ι χρ&νιες κακ#σεις αποτελούν το ^m,_Tn του συν&λου. %υτές είναι οι παραμορωτικές αρθρίτιδες της ποδοκνημικής άρθρωσης και του μεσαίου τμήματος του πέλματος. /πίσης στις χρ&νιες παθήσεις περιλαμ1άνονται οι κακ#σεις των μυ#ν και των τεν&ντων.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
#&
3.6 ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΕΣ
ΠΑΙΑN
6ο καλλιτεχνικ& πατινά$ ή καλλιτεχνική παγοδρομία είναι άθλημα που διε!άγεται σε παγοδρ&μιο. +ι αθλητές ορούν παγοπέδιλα και κινούνται κατά μήκος της παγοπίστας εκτελ#ντας ιγούρες με μουσική υπ&κρουση σε κάθε πρ&γραμμά τους. +ρισμένα αγωνίσματα του καλλιτεχνικού πατινά$ είναι αγωνίσματα των 4ειμεριν#ν +λυμπιακ#ν %γ#νων. %υτά είναι τα ε!ήςR %τομικ& %νδρ#ν %τομικ& -υναικ#ν )αγοδρομία zευγαρι#ν 4ορ&ς στον πάγο. ε αυτή την κατηγορία συμμετέχουν $ευγάρια εκτελ#ντας μ&νο χορευτικές κινήσεις, εν# είναι η μ&νη κατηγορία &που επιτρέπονται τα ωνητικά στη μουσική του προγράμματος 2εν# στις άλλες κατηγορίες αυτ& απαγορεύεται5. Υπάρχουν ακ&μη άλλες κατηγορίες αγωνισμάτων και παραστάσεων στο πάγο, που δεν ανήκουν στο πρ&γραμμα των 4ειμεριν#ν +λυμπιακ#ν %γ#νων. %υτά είναιR υγχρονισμένη παγοδρομία. /ίναι ένα ταχέως αναπτυσσ&μενο ομαδικ& αγ#νισμα, &που συμμετέχουν σύνολα απ& OV έως Vm παγοδρ&μους άνδρες και γυναίκες. 6ο αγ#νισμα περιλαμ1άνει χορ& στον πάγο με έμαση στους σχηματισμούς ακρι1είας &λης της ομάδας σαν σύνολο και στις σύνθετες εναλλαγές των σχηματισμ#ν. ]ασικοί σχηματισμοί είναι οι κύκλοι, οι ευθείες, τα τετράγωνα και οι τομές. %π& το Vmmm
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
#1
η Jk{ 2"ιεθνής +μοσπονδία )αγοδρομίας5 διοργαν#νει ετήσια παγκ&σμια πρωταθλήματα συγχρονισμένης παγοδρομίας, εν# τα τελευταία χρ&νια γίνεται προσπάθεια #στε να συμπεριληθεί στο πρ&γραμμα των 4ειμεριν#ν +λυμπιακ#ν %γ#νων του VmOT. )αγοδρομία 6ετράδας. /ίναι μια κατηγορία σαν την συ!"#ν$σ%&νη 'α#δ"#%ία αλλά μ&νο με δύο γυναίκες και δύο άντρες παγοδρ&μους, που παρουσιά$ουν μια ποικιλία απ& ατομικά στοιχεία, στοιχεία $ευγαριού και στοιχεία τετράδας. |έατρο στον πάγο. -νωστ& επίσης σαν %'α(&τ# στ#ν ')# είναι ένα είδος ομαδικής παγοδρομίας με θεατρικά στοιχεία.
%κρο1ατική παγοδρομία. /ίναι ένα αγ#νισμα συνδυασμού καλλιτεχνικού πατινά$, ακρο1ατικ#ν τσίρκου και ασκήσεων γυμναστικής στον πάγο.
ΣΚΙ
6ο σκι ή χιονοδρομία είναι ένα χειμεριν& άθλημα.6ο σκι απαιτεί ειδικ& ε!οπλισμ& και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του είναι οι ποικίλες καιρικές συνθήκες σε ορειν& έδαος και οι αντικειμενικοί και υποκειμενικοί κίνδυνοι. "εν υπάρχουν προγραμματισμένες τεχνικές κίνησης &πως σε άλλα αθλήματα. /ίναι ατομικ& άθλημα και ο κάθε αθλητής χρησιμοποιεί ειδική προστατευτική ενδυμασία, παπούτσια και κατάλληλα πέδιλα. Υπάρχει διεθνής χιονοδρομική ομοσπονδία, και στην /λλάδα. 6ο πρ#το οργανωμένο χιονοδρομικ& κέντρο στην /λλάδα είναι αυτ& του ελίου, το οποίο 1ρίσκεται στο &ρος ]έρμιο και λειτουργεί και στις μέρες μας.6ο
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
#2
άθλημα του σκι περιλαμ1άνεται στο πρ&γραμμα των 4ειμεριν#ν +λυμπιακ#ν %γ#νων.
ΡΑΥ/ΑΙΣ/ΟΙ ΣΑ ΧΕΙ/ΕΡΙΑ ΣΠΟΡ )ερισσ&τεροι απ& SSm.mmm άνθρωποι τραυματί$ονται κάθε χρ&νο στις 7)% με τα χειμερινά αθλήματα 2σκι, Z;@}~@G:?, πατινά$ στον πάγο, έλκηθρα5 και $ητούν ιατρική 1οήθεια, σύμωνα με καταγραή της αμερικανικής /πιτροπής %σάλειας 3αταναλωτικ#ν )ροE&ντων . %νάλογα είναι και τα περιστατικά στην /υρ#πη, αλλά δεν υπάρχει παρ&μοια συστηματική καταγραή.
+ι τραυματισμοί κατά τα χειμερινά αθλήματα 2σπορ5, στις 7)% το VmOm σύμωνα με αναλυτική καταγραή αορούσανR OSS.mmm τραυματισμούς απ& το σκι OST.mmm τραυματισμούς απ& το Z;@}~@G:?
_T._mm τραυματισμούς απ& πατινά$ στον πάγο ^O.mmm τραυματισμούς με έλκηθρο
)ολλοί απ& τους παραπάνω τραυματισμούς κατά τα χειμερινά αθλήματα απαιτούσαν νοσηλεία σε νοσοκομείο και χειρουργική επέμ1αση και κάποιοι δυστυχ#ς οδήγησαν σε μ&νιμες 1λά1ες και απ#λεια της $ωής. +ι συχν&τεροι τραυματισμοί στα χειμερινά αθλήματα είναι τα διαστρέμματα, τα ε!αρθρήματα και τα κατάγματα στα π&δια. )ολλοί απ& αυτούς τους τραυματισμούς συμ1αίνουν στο τέλος της ημέρας, &ταν υπάρχει κ&πωση και απ#λεια της προσοχής. 7 πλειοψηία αυτ#ν των τραυματισμ#ν μπορούν να προληθούν εάν οι συμμετέχοντες προετοιμαστούν για την άθληση, είναι σε καλή υσική κατάσταση και σταματούν &ταν υπάρχει κούραση, ή π&νος. ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
#!
-ια την πρ&ληψη των τραυματισμ#ν κατά τα χειμερινά αθλήματα καλ& θα είναι να τηρούμε τις παρακάτω οδηγίες, σύμωνα με την %μερικανική %καδημία +ρθοπαιδικ#ν 4ειρουργ#ν 2``•k5R )οτέ μην συμμετάσχεις μ&νος σε ένα άθλημα το χειμ#να. Να είστε σε καλή υσική κατάσταση πριν τη συμμετοχή σε χειμερινές δραστηρι&τητες. 3αλή προθέρμανση πριν την άθληση. =οράτε κατάλληλο προστατευτικ& ε!οπλισμ& 2γυαλιά, κράνη και γάντια5. ]ε1αιωθείτε &τι ο κύριος ε!οπλισμ&ς λειτουργεί σωστά πριν απ& τη χρήση. Να οράτε πολλά στρ#ματα, άνετων, αντιανεμικ#ν και αδιά1ροχων ρούχων. =οράτε τα κατάλληλα υποδήματα που προσέρουν $εστασιά, καθ#ς και άθονη υποστήρι!η στην ποδοκνημική 2αστράγαλο5. Να γνωρί$ετε και να τηρείται &λους τους καν&νες του αθλήματος στο οποίο συμμετέχετε. )άρτε ένα μάθημα, ή περισσ&τερα, απ& έμπειρο εκπαιδευτή , ιδιαίτερα σε αθλήματα &πως το σκι και το Z;@}~@G:? . 0αθαίνοντας π#ς να πέσετε σωστά και με ασάλεια, μει#νεται τον κίνδυνο τραυματισμού. "#στε προσοχή στις προειδοποιήσεις για επερχ&μενες καταιγίδες και σο1αρή πτ#ση της θερμοκρασίας. /πιδι#!τε στέγη και ιατρική ροντίδα αμέσως εάν εσείς, ή κάποιος μα$ί σας, 1ι#νει υποθερμία, ή κρυοπαγήματα. ]ε1αιωθείτε &τι &λοι γνωρί$ουν τις κατάλληλες διαδικασίες για να καλέσουν 1οήθεια , αν συμ1ούν τραυματισμοί. 3αλ& θα είναι να έχετε μα$ί σας κινητ& τηλέωνο για την περίπτωση τραυματισμού. )ίνετε άθονο νερ& πριν , κατά τη διάρκεια , και μετά τα χειμερινά αθλήματα. %πούγετε να συμμετέχετε σε αθλητικές δραστηρι&τητες , &ταν πονάτε, ή είστε ε!αντλημένοι.Να θυμάστε πάντα &τι για &σους δεν είναι επαγγελματίες αθλητές τα χειμερινά αθλήματα είναι διασκέδαση, εκτ&ς απ& άθληση, γιp αυτ& δεν πρέπει να υπερεκτιμούμε τις δικές μας δυνατ&τητες και να υποτιμούμε τις δυνάμεις της ύσης.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
##
3.7 ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ 7 ποδηλασία είναι η χρήση του ποδηλάτου για μεταορά, ψυχαγωγία και άσκηση, ιδιαίτερα διαδεδομένη σε &λον τον κ&σμο. /πίσης, με τον &ρο ποδηλασία εννοείται και η κίνηση με ανθρ#πινη δύναμη κάθε μορής τρίκυκλων, τετράκυκλων, μον&κυκλων ή άλλων οχημάτων.
ΑΓ!ΙΣΙΚ" ΠΟ0"$ΑΣΙΑ 7 αγωνιστική ποδηλασία περιλαμ1άνει αρκετά αγωνίσματα, αρκετά εκ των οποίων είναι ή υπήρ!αν αγωνίσματα των +λυμπιακ#ν %γ#νων. 7 αγωνιστική ποδηλασία διαιρείται επίσημα σεR € )οδηλασία "ρ&μου, πολύ απαιτητικ&, επίπονο και δύσκολο άθλημα. 2%γ#νες "ρ&μου, %τομική ή +μαδική 4ρονομέτρηση5 € )οδηλασία )ίστας 26αχύτητα, 4ρονομέτρηση, 3αταδίω!η, %γ#νας )&ντων, 0άντισον, κρατς κ.α5 € +ρεινή )οδηλασία 23ρος 3άντρυ, 0αραθ#νιοι, 3ατά1αση, 6ετραπλ& S45uK € 4ωμάτινο ]04 € υκλοκρ&ς 2‚5 € 6ράιαλ
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
#5
ΚΑ$$ΙΕΧΙΚ" ΠΟ0"$ΑΣΙΑ
ΚΑΚΩΣΕΣ-!Ο"#ΛΑΣΑ
7 ποδηλασία είναι ένα άθλημα με αρκετά μεγάλη συχν&τητα τραυματισμ#ν, είτε πρ&κειται για επαγγελματία αθλητή είτε για ερασιτέχνη. 7 ποδηλασία ανήκει στην κατηγορία των κυκλικ#ν αθλημάτων που χαρακτηρί$ονται απ& μεγάλη και μέγιστη ισχύ των προπονητικ#ν επι1αρύνσεων και απαιτεί την ανάπτυ!η μεγάλων ταχυτήτων, υπ& συνθήκες αυ!ημένης επι1άρυνσης των μυ#ν των κάτω άκρων και της πλάτης. Qλες αυτές οι εντάσεις και οι επι1αρύνσεις συχνά οδηγούν σε τραυματισμούς.
Ο% π%ο συνηθ%σ&'νο% περ%(α&35νουν:
τραυ&ατ%σ&ο)
στην
πο,η(ασ)αO
€ Γ-νατα 7 άρθρωση του γ&νατος συνήθως είναι η περιοχή των περισσ&τερων τραυματισμ#ν στην ποδηλασία λ&γω της ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
#6
καταπ&νησης της. 6ο Dγ&νατο του ποδηλάτηD, τραυματισμ&ς της επιγονατίδας, λαγονοκνημιαίας και κακ#σεις χιαστ#ν είναι οι πιο συχνές παθήσεις. € ραυ&ατ%σ&-ς αυ*'να 6ραυματισμοί στην περιοχή της κεαλής απ& ένα απλ& κ&ψιμο στα μάγουλα μέχρι τραυματισμ& του αυχένα είναι ιδιαίτερα συνηθισμένοι σε &σους ασχολούνται αγωνιστικά με την ποδηλασία. 7 χρήση κράνους μπορεί να μει#σει τον &ποιο κίνδυνο τραυματισμού έως και T_n. )&νος στον αυχένα παρατηρείται συνήθως &ταν οι ποδηλάτες 1ρίσκονται σε μια στάση για μεγάλο χρονικ& διάστημα. υχνές ασκήσεις στους #μους και του λαιμού 1οηθούν στη μείωση της πίεσης στην περιοχή του αυχένα. %ντίστοιχα, η χρήση $#νης στη μέση μπορεί να 1οηθήσει &σους έχουν Dχαμηλά ποδήλαταD. € Π-νος στο 3ρα*)οναO στον καρπ- ή &ού,%ασ&α -ια την απουγή του &ποιου προ1λήματος, οι ποδηλάτες θα πρέπει να έχουν τα χέρια τους σε ελαριά κάμψη και ποτέ τεντωμένα μιας και ο αγκ#νας σε κάμψη μπορεί να απορροήσει καλύτερα το &ποιο τράνταγμα λ&γω λακού1ας του οδοστρ#ματος. 6ο σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα < συνηθισμένο ιδιαίτερα στους ποδηλάτες < μπορεί να αποευχθεί εναλλάσοντας τα χέρια και διατηρ#ντας τους καρπούς στο τιμ&νι. ε αυτ& μπορεί να 1οηθήσει και η χρήση των κατάλληλων γαντι#ν. € /ού,%ασ&α πο,%ού 0ούδιασμα και μυρμήγκιασμα στην περιοχή του ποδιού είναι ιδιαίτερα συνηθισμένα στους ποδηλάτες λ&γω των παπουτσι#ν που χρησιμοποιούν.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
#7
/πιπρ&σθετα, η αυ!ημένη πίεση στα π&δια προκαλεί αυ!ημένη συμπίεση στα νεύρα των ποδι#ν < η οποία θεραπεύεται με χειρουργική επέμ1αση
3.8 ΚΟΛΥΜΗΣΗ 7 3ολύμ1ηση είναι άθλημα κίνησης μέσα στο νερ&. wς άθλημα, το κολύμπι, είναι απ& τα πιο παλιά και συνηθέστερα. +ι αρχαίοι Xλληνες του έδιναν πολλή προσοχή και θεωρούσαν άσχημο πράγμα το να μην μπορεί κάποιος να κολυμπά. τους +λυμπιακούς %γ#νες του OT^\ περιλήθηκε ως ιδιαίτερο άθλημα και το κολύμπι κι απ& τ&τε έγινε ένα απ& τα πιο αγαπητά αγωνίσματα. yσχύουν, &πως για &λα τα αθλήματα, διατά!εις και καν&νες της κολύμ1ησης. 6α αγωνίσματα που διε!άγονται είναιR -ια τους άνδρες, Omm μ., Vmm μ., Smm μ., O_mm μ. ελεύθερης κολύμ1ησης, S4Vmm μ. ομαδικ& και S4Omm ατομικ&, Vmm μ. πεταλούδα και Omm μ. ύπτιο κ.ά. -ια τις γυναίκες είναι τα ίδια εκτ&ς απ& τα O_mm μ. που τα έχουν Tmm μ. +ι τρ&ποι με τους οποίους μπορεί κανείς να κολυμπά είναι πολλοί.
6ο πρ&σθιο κολύμπι, το πιο απλ&, !εκούραστο και συνηθισμένο κολύμπι. > αυτή την περίπτωση ο άνθρωπος μέσα στο νερ& κινείται έτσι ακρι1#ς &πως ο 1άτραχος. 6ο κρ&ουλ ή το ελεύθερο κολύμπι. 6ο σ#μα 1ρίσκεται σ> επίπεδη σχεδ&ν θέση με το νερ&, μπρούμητα δηλ., με το
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
#8
πρ&σωπο προς το νερ& και τα χέρια κινούνται ελεύθερα κάνοντας κυκλικές κινήσεις, η μισή καμπύλη του κύκλου γίνεται μέσα απ& το νερ& κι η άλλη μισή πάνω απ> την επιάνειά του, στον αέρα. )ρ&σθιο πεταλούδας. + κολυμ1ητής κινείται έτσι που δίνει την εντύπωση της πεταλούδας, &πως αναπηδά πάνω στο νερ&. 6ο ναυτικ& ή το πλάγιο. + κολυμ1ητής κινείται πλάγια μέσα στο νερ&, π&τε απ& τη μια πλευρά, π&τε απ> την άλλη. 6ο ύπτιο κολύμπι, &ταν ο κολυμ1ητής 1ρίσκεται σε θέση ανάσκελη μέσα στο νερ&, με την πλάτη του δηλ. στην επιάνεια του νερού.
3ατάδυση. -ια να κολυμπήσει κάποιος μ> αυτ&ν τον τρ&πο, πρέπει να έχει μάθει να ελέγχει πολύ καλά την αναπνοή του, επειδή χρειά$εται να παραμείνει για ορισμένο διάστημα κάτω απ& το νερ&. )ρέπει να διατηρεί τα μάτια ανοιχτά, για ν> απούγει πιθανά κτυπήματα.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
#9
3.! ΟΜΑΔΙΚΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑ
ΠΟ0ΟΣLΑΙΡΟ α τρ6τ5 ση&ε)α τ6ν πο,οσPα%ρ%στQν ε)να% η περιοχή της άρθρωσης του γονάτου 2\Un &λων των κακ#σεων5 και της ποδοκνημικής άρθρωσης, καθ#ς και οι αρθρ#σεις των άνω άκρων. 6α 1αριά τραύματα αποτελούν στο ποδ&σαιρο το TV,SOn &λων των κακ#σεων. %υτά είναι τραύματα των μηνίσκων που είναι και τα πιο διαδεδομένα και αποτελούν το _mn &λων των κακ#σεων. /πίσης οι 1λά1ες των χιαστ#ν και πλάγιων συνδέσμων της άρθρωσης του γονάτου. +ι 1λά1ες του μυοσκελετικού συστήματος αποτελούν το \n &λων των κακ#σεων. %υτές είναι 1λά1ες των μυ#ν του μηρού2θλάσεις τετρακέαλου, δικέαλου και εσωτερικής κεαλής του γαστροκνημίου μύα5. 6α αιματ#ματα αποτελούν για τους ποδοσαιριστές το U,_n των γενικ#ν τραυμάτων και δημιουργούνται στην περιοχή της κνήμης. +ι χρ&νιες παθήσεις που δημιουργούνται στην 1άση της επανάληψης των τραυμάτων αποτελούν το OU,_^n &λων των κακ#σεων. %υτές είναι οι παθήσεις των αρθρ#σεων των κάτω άκρων, οι παθήσεις των μυ#ν και των τεν&ντων, και οι παθήσεις του συστήματος ƒνεύρο< μύς<περι&στεο<οστ&„. yδιαίτερα συχνές είναι οι χρ&νιες μικροτραυματικές 1λά1ες του αρθρικού θύλακα της άρθρωσης του γονάτου και της ποδοκνημικής που αποτελούν το OO,_Sn &λων των κακ#σεων. +ι χρ&νιες κακ#σεις του μυοσκελετικού συστήματος συγκεντρ#νονται στην περιοχή των οπίσθιων μηριαίων. +ι χρ&νιες παθήσεις των νεύρων παρουσιά$ονται με την μορή νευρίτιδων και τενοντίτιδων του αχίλλειου τένοντα καθ#ς και θλάσεων του τετρακέαλου μύα.
ΧΕΙΡΟΣLΑΙΡΙΣ" α τρ6τ5 ση&ε)α στους πα)κτες της *ε%ροσPα)ρ%σης ε)να% η περιοχή των άνω άκρων2#μος και άρθρωση του αγκ#να5, η ποδοκνημική άρθρωση και η οσυEκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. 6α 1αριά τραύματα αποτελούν στους παίκτες της χειροσαίρισης το \\,Un &λων των κακ#σεων που παρουσιά$ονται με την μορή κακ#σεων των μηνίσκων, των χιαστ#ν και πλάγιων συνδέσμων της άρθρωσης του γονάτου, &πως και σύνθετα τραύματα του #μου και του αγκ#να. 6α ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
5&
τραύματα του μυοσκελετικού συστήματος είναι συνήθως 1λά1ες των μυ#ν και των τεν&ντων &πως οι 1λά1ες του αχίλλειου τένοντα. +ι χρ&νιοι τραυματισμοί που δημιουργούνται ε!αιτίας της επανάληψης των τραυμάτων παρουσιά$ονται με την μορή χρ&νιου μικροτραυματισμού του αρθρικού θύλακα και του αρθρικού χ&νδρου 2εκυλισμ&ς5 με την μορή μικροτραυματικής τενοντίτιδας του επιγονατιδικού συνδέσμου. +ι χρ&νιες κακ#σεις των αρθρ#σεων αποτελούν το OWn &λων των κακ#σεων. ε αυτήν την κατηγορία περιλαμ1άνονται οι παθήσεις της σπονδυλικής στήλης &πως οι οστεοχονδρίτιδες, οστε&υτα και σπονδυλοαρθρίτιδες. /πίσης στις κακ#σεις της σπονδυλικής στήλης περιλαμ1άνονται και οι χρ&νιες μυοσίτιδες των οπισθίων μηριαίων και του γαστροκνημίου και οι χρ&νιες περιτενοντίτιδες του αχίλλειου τένοντα. +ι τελευταίες συνήθως καταλήγουν σε ρή!εις ε!αιτίας της ελάττωσης της αντοχής του τένοντα. τις χρ&νιες παθήσεις των παικτ#ν χειροσαίρισης ανήκουν και οι λεγμονές του περιοστέου, οι επικονδυλίτιδες του αγκ#να και οι τενοντίτιδες του #μου που αποτελούν το Sn &λων των κακ#σεων
ΠΕΟΣLΑΙΡΙΣ" α τρ6τ5 ση&ε)α τ6ν αθ(ητQν στην πετοσPα)ρηση ε)να% η περιοχή του #μου, της ποδοκνημικής άρθρωσης, της άρθρωσης του γονάτου, τα δάκτυλα της παλάμης και η οσυEκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. 6α 1αριά τραύματα αποτελούν το __,\Vn &λων των κακ#σεων. %υτά είναι κακ#σεις των μηνίσκων και των χιαστ#ν και πλάγιων συνδέσμων της άρθρωσης του γονάτου. τους αθλητές πετοσαίρησης τα τραύματα του μυοσκελετικού συστήματος είναι σπάνια. ο1αρά αιματ#ματα παρατηρούνται στο Sn των αθλητ#ν και εμανί$ονται στην περιοχή του ακρωμίου και της άκρας χειρ&ς. +ι χρ&νιες κακ#σεις που δημιουργούνται ε!αιτίας της επανάληψης των τραυμάτων αποτελούν το SS,WTn &λων των κακ#σεων και είναι οι περιαρθρίτιδες του #μου, οι μικροτραυματικές 1λά1ες του αρθρικού θύλακα της άρθρωσης του γονάτου. τις χρ&νιες κακ#σεις ανήκουν οι χρ&νιες κακ#σεις του μυοσκελετικού συστήματος &πως οι λεγμονές του τένοντα του ορθού μηριαίου μύα, οι τενοντίτιδες του αχίλλειου τένοντα και οι κακ#σεις των οπισθίων μηριαίων μυ#ν.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
51
ΚΑ$Α#ΟΣLΑΙΡΙΣ" 6α τρωτά σημεία των καλαθοσαιριστ#ν είναι η περιοχή της άρθρωσης του γονάτου και της ποδοκνημικής, η παλάμη και το οσυEκ& τμήμα της σπονδυλικής στήλης. 6α 1αριά τραύματα αποτελούν το Um,m^n &λων των κακ#σεων και αποτελούν τα τραύματα των μηνίσκων, των χιαστ#ν και πλάγιων συνδέσμων της άρθρωσης του γονάτου. ε γενικές γραμμές το _S,^Wn των τραυμάτων στην καλαθοσαίριση αορά 1αριά τραύματα της άρθρωσης του γονάτου. +ι ε!αρθρ#σεις δημιουργούνται στην περιοχή των δακτύλων και της άκρας χειρ&ς. yδιαίτερη θέση στην κατηγορία των χρ&νιων παθήσεων καταλαμ1άνουν οι χρ&νιες παθήσεις της σπονδυλικής στήλης που είναι οι οστεοχονδρίτιδες, τα οστε&υτα και σπονδυλοαρθρίτιδες. +ι χρ&νιες κακ#σεις του μυοσκελετικού συστήματος δημιουργούνται στην περιοχή των γαστροκνημίων μυ#ν και του τετρακέαλου μύα.
Υ0ΑΟΣLΑΙΡΙΣ" 7 έ!ω επικονδυλίτιδα προκαλεί συ…πτ#…ατα πλευρικά του αγκ#να και του πήχη. )ιο συγκεκρι…ένα παρατηρείται ευαισθησία του έ!ω επικ&νδυλου και του εκτατικού …υEκού συστή…ατος του πήχη, π&νος σε περιστροικές κινήσεις και κινήσεις γροθιάς ο οποίος …ει#νεται &ταν κά…πτεται ο αγκ#νας, π&νος στο ~GaubG;? κτύπη…α, συνήθως σε αν#ρι…ους παίκτες. /πίσης, δυσκα…ψία εκτειν&ντων στο αντι1ράχιο και τον καρπ&, …υEκή ανισορροπία και επακ&λουθη αδυνα…ία του αγκ#να …ε κινητικά προ1λή…ατα. 6έλος, προκαλείται λεγ…ονή και …ερικές ορές οίδη…α. + αθλητής εκτελεί την κίνηση …ε έντονη προ1ολή του αγκ#να …προστά, εκτελεί το κτύπη…α πίσω απ& το σ#…α, …ε υπερ1ολική κίνηση του καρπού, …ε δύο χέρια και τέλος, …ε υπερ1ολικ& πρηνισ…& του πήχη. vλλα ενοχλή…ατα, που συνήθως αναέρονται, είναι η πρωινή δυσκα…ψία του αγκ#να και το αίσθη…α νυγ…#ν. 6α συ…πτ#…ατα υποχωρούν …ε την ανάπαυση, επανε…ανί$ονται &…ως …ε την άσκηση καθ#ς ο π&νος αρχικά υποχωρεί …ε κατάπαυση της δραστηρι&τητας αλλά σταδιακά επανέρχεται πιο οδυνηρ&ς και επί…ονος. %π& την κλινική ε!έταση διαπιστ#νεται ευαισθησία στην πί< εση ακρι1#ς επάνω ή ε…πρ&ς και περιερικά του έ!ω επι< κονδύλου, χαλαρ&ς έ!ω επικ&νδυλος και …ειω…ένο εύρος κί< νησης του αγκ#να . ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
52
6α συ…πτ#…ατα αναπαράγονται κατά την έκταση του καρ< πού, …ε τον αγκ#να σε έκταση ή την κά…ψη του καρπού απ& τον ε!εταστή, υπ& αντίσταση.
ΡΑΓΚΠΙ +ι κακ#σεις της σπονδυλικής στήλης ευθύνονται για το Om
R&εση π(ευρ%κή π(ή+η: +ι παίκτες στην υποομάδα της άμεσης πλευρικής πλή!ης υπέστησαν έναν πολύπλοκο μηχανισμ& τραυματισμ#ν στον #μο, με υψηλή συχν&τητα ρή!εων kY`e και του οπίσθιου επιχειλίου χ&νδρου. %νέεραν κατά τη στιγμή του τραυματισμού &τι Dάκουσαν ένα κρακ 2A@A5D, μια αίσθηση &τι το χέρι Dνεκρ#θηκεD και την αδυναμία να συνεχίσουν τον αγ#να. τη συνέχεια συχνά ήταν σε θέση να επιστρέψουν, αλλά &χι στο ίδιο επίπεδο παιχνιδιού. 4άνουν την εμπιστοσύνη στον #μο τους, αποεύγοντας τάκλιν στην προσ1ε1λημένη πλευρά. • περιαρθρικ&ς κριγμ&ς είναι ένα ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
5!
κοιν& σύμπτωμα. Xνα άλλο πολύ κοιν& σύμπτωμα είναι ο π&νος στις ορι$&ντιες πιέσεις μπάρας 2στον πάγκο γυμναστηρίου5. + π&νος είναι ιδιαίτερα αισθητ&ς σε θίνουσα ή έκκεντρη &ρτιση του δικεάλου. Υδατοσαιριση +ι κακ#σεις του συγκεκριμένου αθλήματος εντοπί$ονται σχεδ&ν σε &λο το σ#μα. %υτές είναι ο!είες ή υπερχρησίας. + πιο συχν&ς τύπος κακ#σεων είναι @ι συνδεσμικές. +ι συνδεσμικές κακ#σεις των αρθρ#σεων προέρχονται ε!αιτίας κακ#σεων που προέρχονται απ& την μπάλα 2τερματούλακες5 ή απ& διάορες κινήσεις &ταν έρχονται οι αθλητές σε επαή μετα!ύ τους. ο1αρή κάκωση μπορεί να δημιουργηθεί και στην αυχενική μοίρα. το κεάλι εμανί$ονται στο πρ&σωπο, στη στοματική κοιλ&τητα 2κ&ψιμο χειλι#ν5, στα μάτια και στα δ&ντια χωρίς &μως να επιδεικνύουν υψηλή 1αρύτητα. /κτ&ς του #μου στα άνω άκρα οι κακ#σεις εντοπί$ονται στον χέρι, στον αγκ#να, στον καρπ& και στα δάχτυλα. τον κορμ& εντοπί$ονται στη λεκάνη, στα ισχία στην αυχενική και στην οσυEκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. τα κάτω άκρα οι κακ#σεις εντοπί$ονται στο γ&νατο και στο μηρ&.
ραυ&ατ%σ&ο) στα θα(5σσ%α σπορ
%π& το απλ& κολύμπι ως τα πιο σύνθετα και απαιτητικά θαλάσσια σπορ &πως το σκι, το τ$ετ σκι, η ιστιοσανίδα ή η ιστιοπλο‹α. τα αθλήματα αυτά &ταν δεν τηρούνται οι ιδιαίτεροι καν&νες ασαλείας για κάθε περίπτωση, συνοδεύονται απ& ένα αριθμ& ατυχημάτων τα οποία μπορούν να προκαλούν απ& μικροτραυματισμούς έως και σο1αρούς τραυματισμούς. Xχει υπολογιστεί &τι το Om n αυτ#ν που συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηρι&τητες, οι οποίες σχετί$ονται με το υγρ& στοιχείο θα υποστούν κάποιο τραυματισμ&, ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
5#
ευτυχ#ς μικρού 1αθμού συνήθως. ε ποσοστ& &μως ίσο με On ο τραυματισμ&ς χαρακτηρί$εται ως σο1αρ&ς. +ι παθολογικές καταστάσεις που σχετί$ονται με το υδάτινο στοιχείο είναι συνήθωςR O. 0ετατραυματικές τενοντίτιδες 2#μος, γ&νατο κ.ά.5. V. 0υEκές θλάσεις. W. 0υEκές κράμπες απ& ηλεκτρολυτικές διαταραχές. S. "ιαστρέμματα<3ατάγματα. _. 3ρανιοεγκεαλικές κακ#σεις απ& το ιστίο της ιστιοσανίδας ή απ& 1ουτιές. \. 3ακ#σεις αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης απ& 1ουτιές. U. )νιγμ&ς. 7 πρ&ληψη τραυματισμ#ν στη θάλασσα είναι καθήκον &λων &σων ασχολούνται με τα σπορ σε υδάτινο περι1άλλον ανε!άρτητα απ& την ένταση και τη συχν&τητα της ενασχ&λησης τους με αυτά. %παιτούνταιR O. /παρκής ε!οπλισμ&ς και συντήρηση αυτού. V. /ιδικ& σωσί1ιο σε &λα τα αθλήματα, &που αυτ& απαιτείται 2πχ ιστιοπλο‹α, θαλάσσιο σκι5. W. 3αν&νες ασαλείας για κάθε άθλημα !εχωριστά. -ια παράδειγμα οι λιγ&τερο έμπειροι δεν θα πρέπει να κάθονται κοντά στο κεντρικ& πανί του σκάους στην ιστιοπλο‹α ή στο θαλάσσιο σκι &ταν το ταχύπλοο πλησιά$ει τον σκιέρ που έχει πέσει στο νερ& πρέπει αυτ& να σ1ήνει τη μηχανή. S. Να μην εκτίθεστε σε ακραίες περι1αντολογικές συνθήκες. Να ενημερ#νεστε για τον καιρ&. _. %πουγή έκθεσης στον ήλιο απ& τις OVRmmμ. έως τις Sμμ και προστασία 2αντηλιακ& με υψηλ& δείκτη προστασίας, καπέλο, γυαλιά5. \. )οτέ αλκο&λ στη θάλασσα. 7 κατανάλωση αλκο&λ συνδυά$εται με αυ!ημένα ατυχήματα απ& 1ουτιές ιδιαίτερα σε νεαρά άτομα. Να μη 1ουτάτε σε α1αθή και άγνωστα νερά. )οτέ δεν 7. κολυμπάμε με γεμάτο στομάχι. 0πάνιο κάνουμε τέσσερις #ρες μετά το γεύμα. /παρκής προπ&νηση. υχνά διαλείμματα για να αποεύγονται οι κακ#σεις απ& υπέρχρηση. /παρκής πρ&σληψη υγρ#ν και &χι παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο για να αποεύγονται οι μυEκές κράμπες. vμεση ιατρική 1οήθεια σε περίπτωση τραυματισμού και 1ασικές γν#σεις πρ#των 1οηθει#ν και καρδιοαναπνευστικής ανα$ωογ&νησης απ& &σο το άτομα τα οποία 1ρίσκονται κοντά σε αθλούμενους σε υδάτινο στοιχείο
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
55
7.ΟΣ"/ΑΑ AΠΟΥ ΕΠ"ΡΕΑNΟΥ " ΚΙ"Σ"J 7.1 /ΥΟΣΚΕ$ΕΙΚΑ ΟΣ"/ΑΑ υμπτ#ματα μιας πάθησης είναι τα υποκειμενικά ενοχλήματα, που αισθάνεται ο ασθενής και τον οδηγούν στο γιατρ&, εν# κλινικά σημεία μιας πάθησης είναι τα αντικειμενικά ευρήματα, που διαπιστ#νει ο θεράπων γιατρ&ς κατά την κλινική ε!έταση του ασθενούς. ε ορισμένες παθήσεις τα σημεία είναι οθαλμοανή ή εντυπωσιακά, #στε μπορεί να τα παρατηρήσει και ο ίδιος ο ασθενής. 6έτοια σημεία, σε &,τι αορά τις ρευματικές παθήσεις, είναι π.χ. η δι&γκωση, δηλ. το πρή!ιμο μιας άρθρωσης, τα διάορα ε!ανθήματα, το κοκκίνισμα των ματι#ν κ.λπ.
Συ&πτQ&ατα τ6ν ρευ&ατ%κQν παθήσε6ν 3οιν& χαρακτηριστικ& πολλ#ν ρευματικ#ν παθήσεων είναι η παρουσία λεγμονής στις αρθρ#σεις ή σε άλλη θέση του μυοσκελετικού συστήματος ή σε άλλα &ργανα. Xτσι &χι μ&νο τα συμπτ#ματα αλλά και τα σημεία των παθήσεων αυτ#ν έχουν συχνά σχέση με τη λεγμονή. =υσιολογικά, η λεγμονή είναι ένας αμυντικ&ς μηχανισμ&ς, που αναπτύσσεται απ& το ανοσοποιητικ& σύστημα κατά την επίδραση ή εισ1ολή στον οργανισμ& διάορων 1λαπτικ#ν παραγ&ντων, &πως π.χ. μικρ&1ια, ιοί, χημικές ουσίες, τραυματισμοί κ.λπ. τ&χος της λεγμονής είναι η ε!ουδετέρωση και ε!άλειψη των 1λαπτικ#ν ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
56
παραγ&ντων και η προστασία του οργανισμού απ& τους παράγοντες αυτούς. το μηχανισμ& της λεγμονής εμπλέκονται αεν&ς μεν πολλά κύτταρα, &πως π.χ. μακροάγα και λευκοκύτταρα, που καταθάνουν στη θέση της λεγμονής μέσω της κυκλοορίας του αίματος, και αετέρου πολλές ουσίες που έχουν συγκεκριμένες 1ιολογικές δράσεις και παράγονται απ& τα κύτταρα της λεγμονής. +ι ουσίες αυτές, &πως π.χ. οι κυτταροκίνες, οι χημειοκίνες, τα προσκολλητικά μ&ρια κ.ά., δρ#ντας σε άλλα κύτταρα τα προσελκύουν στη θέση της λεγμονής ήrκαι τα ενεργοποιούν για την παραγωγή άλλων ουσι#ν με τελικ& αποτέλεσμα την ε!ουδετέρωση και ε!άλειψη του 1λαπτικού παράγοντα. υνέπειες αυτής της λεγμον#δους διεργασίας είναι ορισμένα κλινικά αιν&μενα που είναι χαρακτηριστικά της λεγμονής. 6α αιν&μενα αυτά είναι ο π&νος, το οίδημα 2πρή!ιμο5, η ερυθρ&τητα και η θερμ&τητα στη θέση της λεγμονής. τις ρευματικές παθήσεις, που σχετί$ονται με λεγμονή, υπάρχει για διάορους λ&γους tεκτροπήs των λεγμονωδ#ν μηχανισμ#ν απ& τη υσιολογική τους αποστολή με αποτέλεσμα να προκαλούνται 1λά1ες στους ιστούς και στα &ργανα που λαμ1άνουν χ#ρα οι λεγμον#δεις διεργασίες. +ι ρευματικές παθήσεις είναι πολλές, περίπου Vmm, και τα συμπτ#ματά τους ποικίλλουν. 6α κύρια πάντως και κοινά χαρακτηριστικά συμπτ#ματα αυτ#ν των παθήσεων είναιR €)&νος στο μυοσκελετικ& σύστημα που ανάλογα με τη μορή και την εντ&πιση της πάθησης μπορεί να αορά αρθρ#σεις, τένοντες, ορογ&νους θυλάκους, μυς, οστά, τη μέση ή τον αυχένα. €"υσκαμψία των αρθρ#σεων, δηλ. δυσκολία στην κίνηση των αρθρ#σεων, ιδιαίτερα μετά απ& ανάπαυση. 7 σο1αρ&τητα μάλιστα και η διάρκεια της δυσκαμψίας είναι πολύ χρήσιμες στη διάκριση μετα!ύ ορισμένων ρευματικ#ν παθήσεων. 7 πρωινή δυσκαμψία π.χ. είναι ένα κοιν& χαρακτηριστικ& &λων των λεγμονωδ#ν ρευματικ#ν παθήσεων και έχει διάρκεια μεγάλη, πάνω απ& μισή #ρα. %ντίθετα, η έντονη δυσκαμψία μετά απ& ακινησία, που &μως διαρκεί μ&νο λίγα λεπτά της #ρας, είναι χαρακτηριστικ& γν#ρισμα της οστεοαρθρίτιδας. €)εριορισμ&ς των κινήσεων των αρθρ#σεων ή της μέσης ή του αυχένα.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
57
τις λεγμον#δεις ρευματικές παθήσεις μπορεί να εμανιστούν επιπλέονR €-ενικά συμπτ#ματα, &πως πυρετ&ς, κατα1ολή δυνάμεων και αίσθημα κακουχίας. €/!ωαρθρικά συμπτ#ματα. Qταν, εκτ&ς απ& το μυοσκελετικ& σύστημα, έχουν προσ1ληθεί απ& τη ρευματική πάθηση και άλλα &ργανα ή συστήματα, μπορεί ο ασθενής να παρουσιά$ει συνήθως σε συνδυασμ& με π&νους στο μυοσκελετικ& σύστημα και διάορα άλλα συμπτ#ματα, &πως ε!ανθήματα με ή χωρίς κνησμ& 2αγούρα5, ε!ελκ#σεις στο στ&μα, κοκκίνισμα ή π&νο στα μάτια, !ηροθαλμία που εκδηλ#νεται με την αίσθηση &τι υπάρχει !ένο σ#μα ή σκ&νη μέσα στα μάτια, τριχ&πτωση, κεαλαλγία, 1ήχα, δύσπνοια, π&νους στην κοιλιά, μουδιxπασματα στα χέρια ή στα π&δια κ.λπ.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
58
Κ(%ν%κ5 ση&ε)α τ6ν ρευ&ατ%κQν παθήσε6ν 6α συνηθέστερα κλινικά σημεία των ρευματικ#ν παθήσεων είναιR €+ίδημα, δηλ. πρή!ιμο, ή δι&γκωση μιας ή περισσ&τερων αρθρ#σεων. 6α χαρακτηριστικά του πρη!ίματος ή της δι&γκωσης της άρθρωσης είναι πολύ χρήσιμα στη διάγνωση των ρευματικ#ν παθήσεων. Qταν η δι&γκωση της άρθρωσης ή των αρθρ#σεων είναι tσκληρήs στην ψηλάηση, είναι δηλ. οστική, τ&τε πρ&κειται για οστεοαρθρίτιδα. %ντίθετα, &ταν το πρή!ιμο ή η δι&γκωση οείλεται σε οίδημα μαλακ#ν μορίων ή σε συλλογή λεγμον#δους αρθρικού υγρού μέσα στην άρθρωση, τ&τε πρ&κειται για κάποια λεγμον#δη ρευματική πάθηση, &πως είναι π.χ. η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ψωριασική αρθρίτιδα κ.ά. €/υαισθησία στην πίεση των αρθρ#σεων που έχουν προσ1ληθεί απ& την πάθηση. €%π#λεια του εύρους των κινήσεων των αρθρ#σεων ή της περιοχής του μυοσκελετικού συστήματος που έχουν προσ1ληθεί απ& την πάθηση. €)αραμ&ρωση. την οστεοαρθρίτιδα ή σε προχωρημένα στάδια λεγμονωδ#ν ρευματικ#ν παθήσεων, που δεν έχει γίνει έγκαιρη διάγνωση ήrκαι ορθή θεραπευτική παρέμ1αση, μπορεί να αναπτυχθούν παραμορ#σεις των αρθρ#σεων που έχουν προσ1ληθεί απ& τις παθήσεις αυτές. ε ασθενείς με λεγμον#δεις ρευματικές παθήσεις μπορεί να εμανιστούν και επιπλέον κλινικά σημεία, &πωςR €/ρυθρ&τητα, δηλ. κοκκίνισμα, στις αρθρ#σεις που έχουν προσ1ληθεί. %υτ& το σημείο παρατηρείται μ&νο σε ορισμένες λεγμον#δεις ρευματικές παθήσεις, &πως π.χ. στις λεγ&μενες κρυσταλλογενείς αρθρίτιδες 2ουρική αρθρίτιδα, ψευδοουρική αρθρίτιδα5, στη λοιμ#δη αρθρίτιδα, δηλ. την αρθρίτιδα που οείλεται σε μικρο1ιακούς παράγοντες, στο ρευματικ& πυρετ& κ.ά. €|ερμ&τητα, δηλ. αυ!ημένη τοπική θερμοκρασία, στις αρθρ#σεις που έχουν προσ1ληθεί. %υτ& το σημείο παρατηρείται συχνά στις λεγμον#δεις ρευματικές παθήσεις.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
59
7. ΡΕΥ/ΑΟΕΙ0" ΑΡ#ΡΙΙ0Α /ίναι μια χρ&νια λεγμονή των αρθρ#σεων. την ρευματοειδή λεγμονή γίνεται πολλαπλασιασμ&ς και διά1ρωση του αρθρικού χ&νδρου και των υποκείμενων οστ#ν. 7 ν&σος είναι πιο συχνή στις νεαρές γυναίκες παρά στους άνδρες. /μανί$εται στις αρθρ#σεις συμμετρικά αλλά πιο συχνή εντ&πιση έχουν οι μεταταρσοαλαγγικές αρθρ#σεις του ποδιού, οι μετακαρποαλαγγικές αρθρ#σεις του χεριού χωρίς να αποκλείεται η εμπλοκή άλλων αρθρ#σεων. + ασθενής πονάει στις αρθρ#σεις, κουρά$εται εύκολα, χάνει 1άρος και περιορί$ει στο ελάχιστο τις κινήσεις του. τις χρονί$ουσες περιπτ#σεις η ρευματοειδής αρθρίτιδα προκαλεί δυσμορίες &πως το δάχτυλο ƒσυρί„. 7 θεραπεία γίνεται με ασπιρίνη ή άλλα μη στεροειδή αντιλεγμον#δη άρμακα τα οποία &μως προκαλούν ως παρενέργεια γαστροεντερική αιμορραγία. 4ρησιμοποιούνται επίσης στην θεραπευτική αρέτρα τα άλατα του χρυσού, η πενικιλαμίνη και τα κορτικοειδή. Qλα τα ανωτέρω άρμακα σκοπ& έχουν να κατευνάσουν την έ!αρση της ν&σου χωρίς &μως να την θεραπεύουν ποτέ.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
6&
4.3 ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ "ΜΟΥ Σύντο&η περ%γραPή S ορ%σ&-ς /ίναι η πάθηση κατά την οποία έχουμε προοδευτική θορά του αρθρικού χ&νδρου της κεαλής του 1ραχιονίου και της ωμογλήνης.
0%5γν6ση 3λινικ#ς χαρακτηρί$εται απ& π&νο στη περιοχή του #μου, τοπική εαυαισθησία στη πίεση κάτω απ& το ακρ#μιο και περιορισμ& &λων των κινήσεων του #μου. + π&νος συχνά είναι εντον&τερος κατά τη διάρκεια της νύχτας. 7 διάγνωση θα 1ασιστεί στον ακτινολογικ& και κλινικ& έλεγχο . #εραπε)α %ν τα συμπτ#ματα είναι ελαρά, ανάρτηση του μέλους με τριγωνικ& επίδεσμο, παυσίπονα και αντιλεγμον#δη άρμακα και ελαρά υσικοθεραπεία μπορεί να 1οηθήσουν. %ν τα συμπτ#ματα επιμένουν η θεραπεία είναι χειρουργική και γίνεται ολική αρθροπλαστική #μου 2αντικατάσταση χ&νδρου ωμογλήνης και κεαλής 1ραχιονίου και τοποθέτηση μεταλλικής πρ&θεσης5 ή μερική αρθροπλαστική 2αντικατάσταση μ&νο της κεαλής του 1ραχιονίου5.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
61
7.7 ΠΕΡΙΑΡ#ΡΙΙ0Α !/ΟΥ Σύντο&η περ%γραPή S ορ%σ&-ς 7 περιαθρίτιδα του #μου είναι μία συχνή πάθηση που αορά συνήθως άτομα ηλικίας S_<\m ετ#ν και χαρακτηρί$εται απ& αινίδιο π&νο και περιορισμ& των ενεργητικ#ν και παθητικ#ν κινήσεων της άρθρωσης, χωρίς να υπάρχουν πάντα παθολογικά ευρήματα στις ακτινογραίες.
Κ(%ν%κή ε%κ-να +ι παθήσεις του #μου είναι συχνές στη μέση και μεγάλη ηλικία και έχουν κλινικοδιαγνωστική σημασία λ&γω της μείωσης της λειτουργικ&τητας ολ&κληρου του άνω άκρου. 6α συμπτ#ματα ανάλογα με την αιτία που προκαλεί την πάθηση του #μου συνήθως είναι το άλγος, ο περιορισμ&ς των κινήσεων, η μυική αδυναμία και η παραμ&ρωση. 7 άρθρωση του #μου παρουσιά$ει τη μεγαλύτερη κινητικ&τητα απ& &λες τις αρθρ#σεις του ανθρ#πινου σ#ματος. 7 κινητικ&τητα &μως αυτή είναι δυσανάλογη με τη σταθερ&τητα που έχει λ&γω του χαλαρού αρθρικού θύλακα και των αδύνατων και χαλαρ#ν συνδέσμων της περιοχής που τον ενισχύουν. Xτσι οι μύες της άρθρωσης είναι υποχρεωμένοι να ε!ασαλί$ουν και τη σταθερ&τητα στην άρθρωση. + #μος παρουσιά$ει μία μεγάλη ποικιλία παθήσεων που οείλονται σε 1λά1η στα οστά της ωμικής $#νης, της άρθρωσης, ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
62
τους ορογ&νους θύλακες, τους μύες και τους τένοντες. +ι ενοχλήσεις είναι δυνατ&ν να οείλονται και σε γενικ&τερες παθήσεις με τοπικές εκδηλ#σεις στον #μο 2πχ ρευματοειδής αρθρίτιδα5. 7 περιαθρίτιδα του #μου περνάει απ& τρεις άσεις την ο!εία, την υπο!εία 2άση της αποκατάστασης5 και τη χρ&νια. 7 αντιμετ#πιση της πάθησης με στ&χο την πλήρη αποκατάσταση είναι πολύ ευκολ&τερη στην ο!εία άση εν# στη χρ&νια τα αποτελέσματα είναι συνήθως τωχά. 7 πάθηση αρχί$ει συνήθως με π&νο στον #μο τη νύχτα εν# παράλληλα περιορί$ονται και οι κινήσεις στην άρθρωση. + 1αθμ&ς περιορισμού των κινήσεων της άρθρωσης διαέρει απ& τη μία περίπτωση στην άλλη. + περιορισμ&ς των κινήσεων της άρθρωσης οδηγεί σε μεγάλη δυσκαμψία σε περίπτωση που δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, σε ατροία των μυ#ν και μερικές ορές σε παραμ&ρωση.
Ρ-(ος της Pυσ%οθεραπε)ας την περιαθρίτιδα του #μου η αποκατάσταση είναι δύσκολη και χρειά$εται πολύ χρ&νο. + ασθενής θα πρέπει να ενημερ#νεται για το μακροχρ&νιο της θεραπείας και να ενθαρρύνεται με τη δια1ε1αίωση &τι θα γίνει οπωσδήποτε καλά. &γω της μεγάλης ποικιλίας των παθήσεων που οδηγούν σε περιαθρίτιδα του #μου, ο υσιοθεραπευτής θα πρέπει να είναι ενημερωμένος για την ακρι1ή πάθηση του ασθενούς μιας και το είδος της αποκατάστασης διαέρει στην κάθε πάθηση. + ασθενής είναι σημαντικ& να γνωρί$ει &τι η πάθηση θα κάνει τον κύκλο της και θα περάσει και &τι ο ρ&λος της υσιοθεραπείας είναι να ελαττωθούν τα συμπτ#ματα και να προληθούν δυσάρεστες συνέπειες, &πως η αγκύλωση που χαρακτηρί$εται ως παγωμένος #μος. ε αυτή την περίπτωση ο #μος του ασθενούς καθηλ#νεται σε μία θέση και αδυνατεί να εκτελέσει οποιαδήποτε κίνηση. την ο!εία άση &που οι π&νοι είναι ιδιαίτερα έντονοι γίνεται ανάρτηση του μέλους με τριγωνικ& επίδεσμο και δίδονται παυσίπονα και αντιλεγμον#δη άρμακα. 6α ψυχρά επιθέματα συχνά 1οηθούν στην ανακούιση απ& τον π&νο. vλλοι ασθενείς αναέρουν ανακούιση μετά τη χρησιμοποίηση θερμ#ν επιθεμάτων και διαθερμι#ν ή και εναλλαγή θερμ#ν<ψυχρ#ν επιθεμάτων. το στάδιο αυτ& αποεύγεται η κινητοποίηση του #μου εν# ο ασθενής παροτρύνεται να περιορίσει &λες του τις δραστηρι&τητες.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
6!
την υπο!εία άση &που τα συμπτ#ματα έχουν υποχωρήσει γίνεται εαρμογή YGZ9:, υπερήχων σε συνδυασμ& με πάγο ή με διαθερμία, αναλγητικ#ν ρευμάτων, ιοντο&ρεσης κατά την οποία γίνεται μεταορά ι&ντων αρμακευτικ#ν ουσι#ν με τη 1οήθεια συνεχούς ηλεκτρικού ρεύματος μέσα στην άρθρωση και μάλα!η. )αράλληλα !εκινά η κινητοποίηση της άρθρωσης. 6ο πρ&γραμμα περιλαμ1άνει την εκτέλεση κινήσεων αρχικά χωρίς &ρτιση, κινήσεις μέσα στα &ρια του π&νου και διατάσεις ανάλογα με το πρ&1λημα. Qταν αποκτηθεί &λο το εύρος κίνησης της άρθρωσης του #μου ο ασθενής εκτελεί ασκήσεις ενδυνάμωσης. /ίναι σημαντικ& η ενδυνάμωση να γίνει κατά τέτοιο τρ&πο #στε να ε!ασαλισθεί μυική ισορροπία στην περιοχή. ε κάποιες περιπτ#σεις εαρμ&$εται πρ&γραμμα με χειρισμούς για κινητοποίηση της άρθρωσης2IG;BAHgG8B@;5, με ή και χωρίς νάρκωση. 0ε τον τρ&πο αυτ& επιταχύνεται η αποκατάσταση της κινητικ&τητας της άρθρωσης. 4ρειά$εται &μως προσοχή κατά την εκτέλεση των χειρισμ#ν δι&τι υπάρχει κίνδυνος κατάγματος του 1ραχιονίου οστού. ε περίπτωση που τα συμπτ#ματα δεν υποχωρούν συνιστάται ενδαρθρική έγχυση κορτικοειδ#ν. 6έλος εάν η δυσκαμψία επιμένει συνιστάται επέμ1αση.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
6#
4.5 ΔΙΣΚΟΠΑΘΕΙΑ
7 3ήλη δίσκου οσύος 2YHI~G: lBZu q9:;BG8B@;5 είναι μια συχν&τατη ν&σος της σπονδυλικής στήλης 2εν προκειμένω στην οσυŒκή μοίρα5, οειλ&μενη σε συγκεκριμένη 1λά1η μεσοσπονδυλιακού δίσκου, η οποία προκαλεί +συαλγία 2π&νο στη μέση,yσχυαλγία π&νο στα κάτω άκρα5 αλλά και άλλα συνοδά
συμπτ#ματα. )έραν της 3ήλης δίσκου οσύος, υίστανται η 3ήλη σίσκου αυχένος 29:cBaGg lBZu q9:;BG8B@;5 και η 3ήλη δίσκου θ#ρακος 2Fb@:GaBa lBZu q9:;BG8B@;5 δηλαδή της |ωρακικής μοίρας σπονδυλικής στήλης 21λέπε σχετικά λήμματα5. 6ο &νομα "ίσκος 2lBZa5 είναι αρχαίο ελληνικ& και εννοεί τη λα!ευμένη πέτρα του αγωνίσματος της δισκο1ολίας, κατ>επέκτασιν δε και τα σκεύη κου$ίνας με ανάλογο σχήμα. Xχει συμωνηθεί στην ορθοπεδική κοιν&τητα διεθν#ς, ο &ρος "ίσκος, &ταν αορά στον μεσοσπονδύλιο δίσκο, να γράεται στα αγγλικά ως #$%& και, για τους άλλους δίσκους π.χ. μουσικής, αγητού, ιπτάμενο δίσκο κλπ, ως #$%' . 7 συμωνία αυτή τηρείται εν μέρει στη 1ι1λιογραία 2h9?gB;9, h9?ZaGA9, περιοδικά kAB;9, ˆk, κλπ5, αλλά &χι πάντα. 0ε τον γενικ& &ρο δισκοπάθεια εννοούμε τη *ν+σ# τ#υ ε,φυ($σ%&ν#υ δίσ,#υ-, σε &λες τις μορές και τα στάδια αυτής. + &ρος αυτ&ς δεν περιλαμ1άνει τις 1λά1ες δίσκου απ& μικρ&1ια 2λέγονται %$,"#.$α,&/ σ'#νδυ(#δ$σ,ίτ$δε/ 5 ούτε τις 1λά1ες δίσκων απ& νεοπλασίες 2&γκους5 της περιοχής σπονδυλικής στήλης. 7 οσυαλγία είναι αρκετά συχνή. 3ατά τον `;?:9} . qGBC, h.l., "ιευθυντή του kAB;9 e:@C:GI, {;Bc9:ZB8L @d hBabBCG; {k`, εκδηλ#νεται στο _mn των ενηλίκων κάθε χρ&νο, και προσ1άλλει τουλάχιστον το U_n
65
προσέλευσης στον γενικ& ιατρ& στις 7)%, μετά τις λοιμ#!εις του αν#τερου αναπνευστικού. Xρευνες στην /λλάδα που έγιναν απ& το 4αράλαμπο -κού1α σε OT.mmm ασθενείς έδει!αν &τι η οσυαλγία απ& νοσήματα των δίσκων αποτελεί το πρ#το αίτιο προσέλευσης στον ορθοπεδικ&, με ποσοστ& Smn των προσερχομένων ασθεν#ν. 3ατά τους ŽB:uGg?L MBggBZ και j:G;u o9889:, παγκοσμίως η οσυαλγία ήταν το O^U^ το δεύτερο αίτιο π&νου με πονοκέαλο. 7 συχν&τητα της ισχιαλγίας στις 7)% κυμαίνεται απ& το O
)ρ&κειται για την πάθηση του ποδιού &που είτε υπάρχει κατάρρευση της ποδικής καμάρας με σύγχρονη 1λαισ&τητα της πτέρνας είτε η ποδική καμάρα είναι τ&σο ελαττωμένη #στε &ταν στεκ&μαστε στο εσωτερικ& μέρος του ποδιού, αυτ& να εάπτεται σχεδ&ν με το έδαος. 6ις περισσ&τερες ορές είναι κληρονομικής αιτιολογίας, αλλά μπορεί και να οείλεται σε αδυναμία ή σε σύσπαση κάποιων μυ#ν του ποδιού. %ναερ&μενοι στην πολυσυ$ητημένη πάθηση της πλατυποδίας θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί &τι &λα τα μικρά παιδιά έχουν χαμηλή καμάρα οπ&τε δεν χρειά$εται και θεραπεία. ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
66
Qμως για τους ποδιάτρους χαμηλή καμάρα δεν είναι κριτήριο για μη υσιολογικ& π&δι αλλά η έντονη προς τα εσω κλίση της αστραγαλοσκαοειδους αρθρ#σεως, καθ#ς και οι υπερ1ολικές πελματιαίες πιέσεις κατά τη διάρκεια του πελματογραήματος στο τεστ της %νάλυσης της ]αδίσεως για το αν το π&δι είναι παθολογικ& η πρ&κειται να γίνει παθολογικ&. 7 διάγνωση γίνεται μετά απ& κλινική ε!έταση απ& +ρθοπεδικ& yατρ& η )οδιατρο, ακτινογραικ&ς έλεγχος αν είναι απαραίτητο για απουγή ακτινο1ολίας σε περίπτωση που το κλινικ& τεστ δεν είναι αρκετ& και η ε!έταση του πελματογραηματος. 6ο πελματογράημα είναι μια ε!έταση αν#δυνη, χωρίς ακτινο1ολία και μας δείχνει πως περπατάμε και τις πιέσεις που παίρνουμε απ& το έδαος μιας και είναι η 1ασική αιτία των προ1λημάτων που έχουμε στα π&δια μας, στον αστράγαλο, στα γ&νατα, στο ισχίο και στην μέση μας. )ρο1λήματα πιο μικρά &πως κάλοι στην πατούσα ή πιο δύσκολα &πως ασθενείς, με αρθρίτιδα στα π&δια ή στα γ&νατα ή κατάγματα πτέρνας γίνονται επίσης αντιληπτά. "ιάγνωση πλατυποδίας η ραι1οιοποδίας 2ηλή καμάρα5 επίσης είναι μια άλλη εαρμογή της ε!έτασης αυτής. ]άσει του πελματογραήματος και της κλινικής ε!έτασης κάνουμε διάγνωση του προ1λήματος που μας απασχολεί και συνιστούμε αντίστοιχη θεραπεία. %π& το πελματογράημα δίνονται ορθοτικές συνταγές 2πάτοι5 για την αντίστοιχη πάθηση. /πίσης μπορούμε να δούμε αν το π&δι λειτουργεί μετά απ& εγχειρήσεις και π&σο επιτυχής ήταν η επέμ1αση μας.
Π(ατυπο,)α κα% #εραπε)α 6α δυο τρίτα των ποδι#ν με πλατυποδία δεν χρειά$ονται θεραπεία και ούτε αναπτύσσουν κάποιου είδους παραμ&ρωση. /πίσης είναι σημαντικ& &τι η πλατυποδία άσχετα αν προκαλεί π&νο με τη μη σωστή τοποθέτηση των α!&νων των αρθρ#σεων και κοκκάλων στη σωστή θέση, είναι μια απ& τις αιτιολογίες για κολίωση, 3ύωση, &ρδωσηκαι άλλων παραμορ#σεων της σπονδυλικής στήλης, γονάτων και ισχίων. Qσον α&ρα την θεραπεία, κλινικές έρευνες έδει!αν &τι +ρθοπεδικές συνταγές είναι το πρ#το είδος θεραπείας ή ειδικ#ν υποδημάτων &που θεωρείται καλή αλλά και !επερασμένη μέθοδος εκτ&ς απ& συγκεκριμένες περιπτ#σεις. |α πρέπει να τονισθεί &τι η επιτυχία της θεραπείας αυτής ε!αρτάται απ& την εαρμογή της στην κατάλληλη ηλικία &πως O._< ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
67
_ χρον#ν &που και γίνονται οι δραστικές αλλαγές στο π&δι. /ίναι ενδεικτικ& &τι το 1άδισμα εν&ς παιδιού S<_ χρον#ν είναι το ίδιο κινητικά με εν&ς ενήλικα. 0ια τελευταία ευκαιρία μας δίνεται μετα!ύ ^
4.7 ΙΝΟΜΥΑΛΓΙΑ
7 ινομυαλγία είναι ένα μυοσκελετικ& σύνδρομο π&νου που χαρακτηρί$εται απ& διάχυτο χρ&νιο π&νο 2με επίταση κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης, ειδικ&τερα σε αυχένα ωμική $#νη, θ#ρακα, πλευρικούς χ&νδρους, οσύ άκρα5 και ευαισθησία σε ειδικές ανατομικές περιοχές γνωστές με τον &ρο σημεία ευαισθησίας 289;?9: A@B;8Z5. 6ο σύνδρομο συνοδεύεται απ& δυσλειτουργία του νευροενδροκρινικού συστήματος, διαταραχές ύπνου, έντονη σωματική κ&πωση, πρωινή δυσκαμψία και διάορες ψυχογενείς επιδράσεις.
4.8 ΟΣΥΑΛΓΙΑ +συαλγία ή ραχιαλγία είναι ο &ρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον π&νο στην κατ#τερη περιοχή της ράχης. ε αρκετές περιπτ#σεις, χαρακτηρί$εται ως 'μη ειδική ραχιαλγία(, ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
68
αού ο π&νος υποχωρεί με την ανάπαυση και τη λήψη αναλγητικ#ν αρμάκων απ& τον ασθενή πριν προλά1ει να υπο1ληθεί στις ειδικές ε!ετάσεις που του έχει υποδεί!ει ο γιατρ&ς. + π&νος μπορεί να είναι ο!ύς 2π.χ. αινίδιος και έντονος5 ή χρ&νιος 2διαρκεί περισσ&τερο απ& τρεις μήνες5. + ο!ύς π&νος μπορεί να προκληθεί απ& άρση αντικειμένων μεγάλου 1άρους, κατάχρηση κινήσεων ή έλλειψη σωματικής άσκησης ή εκπαίδευσης.
Συ&πτQ&ατα α5 πιος έως σο1αρ&ς π&νος κατά μήκος του κατ#τερου τμήματος της πλάτης, που πολλές ορές επεκτείνεται στους γλουτούς στο πίσω μέρος των μηρ#ν 2ισχιαλγία5 και στη 1ου1ωνική χ#ρα. 15 %ίσθημα αιμωδίας 2μυρμήγκιασμα5 ή νυγμ#ν στους γλουτούς ή στο π&δι. γ5 "υσκαμψία νωρίς το πρωί και π&νος στον αυχένα. δ5 %ν#μαλη στάση του σ#ματος και περιορισμ&ς των κινήσεων.
7.? ΣΚ$"ΡΟ0ΕΡ/Α 6ο κληρ&δερμα είναι μία σπάνια ν&σος με συχν&τητα εμάνισης OROmmmm< ORWmmmm και στην /λλάδα υπολογί$εται &τι υπάρχουν περίπου V._mm ασθενείς. 7 ν&σος συνήθως προσ1άλει γυναίκες ηλικίας Sm<\m ετ#ν, εν# το ποσοστ& εμάνισης είναι S γυναίκες προς O άνδρα. 7 παθογένεια της ν&σου είναι ουσιαστικά άγνωστη, εν# κύρια αίτια θεωρούνται γενετικοί και περι1αλλοντικοί παράγοντες.
Συ&πτQ&ατα 6α συμπτ#ματα του κληροδέρματος μπορεί να διαέρουν μετα!ύ των ασθεν#ν και να μην είναι τυπικά της ν&σου, τουλάχιστον στα αρχικά στάδια, δυσκολεύοντας τη διάγνωση. "ύο απ& τα πρ#ιμα συμπτ#ματα είναι η διαταραχή της αιμάτωσης στα άκρα με αλλαγή χρ#ματος του δέρματος στα δάκτυλα, με εναλλαγή ωχρ&τητας<κυάνωσης<ερυθρ&τητας 2αιν&μενο ‰GL;GH?5 και τα σκληρά οιδηματ#δη δάκτυλα.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
69
Επ%π(οκ'ς "ύο απ& τις σο1αρ&τερες επιπλοκές της ν&σου είναι η )νευμονική %ρτηριακή Υπέρταση, η οποία εμανί$εται σε ασθενείς με κληρ&δερμα σε ποσοστ& T &ρεσε τα γάντια σου για μία ημέρα> απ& την /λληνική *ευματολογική /ταιρεία f /παγγελματική Xνωση *ευματολ&γων /λλάδος με τη συνεργασία της /λληνικής /ταιρείας ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
7&
%ντιρευματικού %γ#να, /./.%Ν.%., και την ευγενική χορηγία της αρμακευτικής εταιρείας 1ιοτεχνολογίας `a89gB@;. /ίναι ιδιαίτερα σημαντικ&, να υπάρχει ενημέρωση και αύπνιση για τα πρ#ιμα σημάδια της ν&σου, #στε αυτά να αναγνωρί$ονται εγκαίρως. τη συνέχεια, με μία επίσκεψη στον κατάλληλο γιατρ&, ο οποίος είναι ένας ρευματολ&γος, μπορεί να επιτευχθεί πρ#ιμη διάγνωση και κατά συνέπεια να ελαχιστοποιούνται οι επιπλοκές της ν&σου απ& την πάροδο του χρ&νου. 7 )αγκ&σμια 7μέρα για το κληρ&δερμα στις V^ yουνίου, αποτελεί μία ευκαιρία ενημέρωσης για την σπάνια αυτή ν&σο αλλά και τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης των πρ#ιμων συμπτωμάτων της ν&σου. /νημερωθείτε και εσείς για τη ν&σο και ορέστε κάθε είδους γάντια στις V^ yουνίου, στέλνοντας με αυτ&ν τον τρ&πο ένα μήνυμα συμπαράστασης στους πάσχοντες.
4.10 ΣΥΝΔΡΟΜΟ *+,-/ 6ο σύνδρομο kK‘C:9; είναι μια συστηματική αυτοάνοση πάθηση, που προσ1άλλει κατp ε!οχήν τους ε!ωκρινείς αδένες και προπαντ&ς τους δακρυEκούς και σιελογ&νους. "ιακρίνεται σε πρωτοπαθές, &ταν δεν υπ&κειται άλλη πάθηση, και σε δευτεροπαθές, &ταν εμανί$εται σε άλλες αυτοάνοσες παθήσεις, &πως π.χ. στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, στο συστηματικ& ερυθηματ#δη λύκο, στη συστηματική σκλήρυνση κ. ά. %ν και το σύνδρομο kK‘C:9; μπορεί να προσ1άλλει οποιαδήποτε ηλικία, είναι συχν&τερο στις γυναίκες μέσης ηλικίας και η αναλογία γυναικ#ν προς άνδρες είναι ^RO. τα πλαίσια της πρ#της πανελλήνιας επιδημιολογικής έρευνας για τις ρευματικές παθήσεις, που πραγματοποιήθηκε απ& το /λληνικ& ’δρυμα *ευματολογίας ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
71
στο γενικ& πληθυσμ& της χ#ρας μας, ο επιπολασμ&ς του πρωτοπαθούς συνδρ&μου kK‘C:9;, δηλ. η συχν&τητά του, 1ρέθηκε στο επίπεδο του O,_“ των ενηλίκων.
6α κύρια συμπτ#ματα και κλινικά σημεία του συνδρ&μου kK‘C:9; είναιR ”ηροθαλμία, δηλ. τα στεγνά μάτια. +ι ασθενείς έχουν την αίσθηση &τι υπάρχει !ένο σ#μα, π.χ. σκ&νη ή άμμος, μέσα στα μάτια τους. 7 μειωμένη παραγωγή των δακρύων ελέγχεται με τη δοκιμασία kabB:I9: που είναι θετική &ταν μια μικρή ταινία απορροητικού χαρτιού δια1ρέχεται μ&νο κατά _ χιλιοστ&μετρα ή λιγ&τερο μέσα σε _ λεπτά απ& την τοποθέτησή του στον κάτω επιπευκιτιδικ& σάκο. ”ηροστομία, δηλ. στεγν& στ&μα. +ι ασθενείς χρησιμοποιούν συχνά υγρά για να διευκολύνουν την κατάποση !ηράς τροής. %ίσθημα !ηρ&τητας και σε άλλους 1λεννογ&νους, &πως της μύτης, του άρυγγα και του κ&λπου. "ι&γκωση των παρωτίδων ή των υπογνάθιων σιελογ&νων αδένων που εμανί$εται σε ποσοστ& _mn περίπου των ασθεν#ν. 6α κύρια συμπτ#ματα και κλινικά σημεία του συνδρ&μου kK‘C:9; είναιR ”ηροθαλμία,
δηλ. τα στεγνά μάτια. +ι ασθενείς έχουν την αίσθηση &τι υπάρχει !ένο σ#μα, π.χ. σκ&νη ή άμμος, μέσα στα μάτια τους. 7 μειωμένη παραγωγή των δακρύων ελέγχεται με τη δοκιμασία kabB:I9: που είναι θετική &ταν μια μικρή ταινία απορροητικού χαρτιού δια1ρέχεται μ&νο κατά _ χιλιοστ&μετρα ή λιγ&τερο μέσα σε _ λεπτά απ& την τοποθέτησή του στον κάτω επιπευκιτιδικ& σάκο. ”ηροστομία, δηλ. στεγν& στ&μα. +ι ασθενείς χρησιμοποιούν συχνά υγρά για να διευκολύνουν την κατάποση !ηράς τροής. %ίσθημα !ηρ&τητας και σε άλλους 1λεννογ&νους, &πως της μύτης, του άρυγγα και του κ&λπου. "ι&γκωση των παρωτίδων ή των υπογνάθιων σιελογ&νων αδένων που εμανί$εται σε ποσοστ& _mn περίπου των ασθεν#ν.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
72
τις
συνηθέστερες ε!ωαδενικές εκδηλ#σεις του συνδρ&μου kK‘C:9; περιλαμ1άνονται κατά σειρά συχν&τηταςR %ίσθημα
κ&πωσης %ρθραλγίες, δηλ. π&νος στις αρθρ#σεις %ρθρίτιδα, δηλ. λεγμονή στις αρθρ#σεις, που εκδηλ#νεται με π&νο και άλλα σημεία λεγμονής, &πως δι&γκωση, θερμ&τητα και ευαισθησία στην πίεση των αρθρ#σεων "υσαγία, δηλ. δυσκολία στην κατάποση στερε#ν και κυρίως !ηρ#ν τρο#ν που οείλεται σε !ηρ&τητα των 1λενογ&νων του άρυγγα και του οισοάγου ”ηροδερμία =αιν&μενο ‰GL;GH? Ναυτία, επιγαστραλγία πανι&τερα, μερικοί ασθενείς μπορεί να εμανίσουνR "ι&γκωση
ήπατος ]ήχα λ&γω !ηρ&τητας των 1λενογ&νων του λάρυγγα, της τραχείας και των 1ρ&γχων %γγειίτιδα, δηλ. λεγμονή στο τοίχωμα μικρ#ν αγγείων που εκδηλ#νεται με διάορες δερματικές 1λά1ες, &πως ένα πορυρικ& ή 1λατιδ#δες ή κνιδωτικ& ε!άνθημα ή ακ&μη και ε!ελκ#σεις +!εία ή χρ&νια παγκρεατίτιδα )ροσ1ολή των νερ#ν
4.11 ΤΣΑΚΡΑΣ 6α τσάκρας αντιστοιχούν σε περιοχές του ενδοκρινικού συστήματος, του νευρικού πλέγματος του υσικού σ#ματος και στο ηλεκτρομαγνητικ& πεδίο του σ#ματος. 7 γν#ση των τσάκρας και η ανάλυσή τους 1οηθά το άτομο να κατανοήσει τον εαυτ& του ως ένα πολυδιάστατο ον, να τα!ινομήσει τη συμπεριορά του και τον τρ&πο λειτουργίας του, να ενισχύσει τη δυνατ&τητά του για αλλαγή, για ε!έλι!η. 6α τσάκρας
/πηρεά$ουν αντιλήψεις, αισθήματα, επιλογές του ατ&μου /πηρεά$ουν τη ροή και το είδος των σκέψεων που έχει
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
7!
/πηρεά$ουν τις ενέργειες που μπορεί να συγκεντρ#σει προκείμενου να δράσει πάνω σε αυτές τις σκέψεις και να τις εκδηλ#σει /πηρεά$ουν τη σχέση ανάμεσα στο συνειδητ& και το υποσυνείδητο
0πλοκαρισμένα ονομά$ουμε τα τσάκρας &ταν η ενέργεια δεν ρέει ελεύθερα μέσα απ& αυτά, &ταν η ενέργεια του ατ&μου παγ#νει σε κάποιο ή κάποια τσάκρας. 6&τε παρουσιά$εται και μια έλλειψη αρμονίας μετα!ύ των τσάκρας. Qταν τα τσάκρας είναι μπλοκαρισμένα και δεν υπάρχει ισορροπία μετα!ύ τους τ&τε υπάρχουν συγκεκριμένες πλευρές της προσωπικ&τητας του ατ&μου, συγκεκριμένες στάσεις, συμπεριορές, που απορροούν &λη του την ενέργεια. "εν υπάρχει ανάπτυ!η της προσωπικ&τητας, δεν υπάρχει ε!έλι!η. /παναλαμ1άνονται συγκεκριμένα σενάρια κάθε λεπτ& της $ωής του. 6ο άτομο είναι υλακισμένο, δυστυχισμένο αλλά και ανήμπορο να δράσει. 6ο μπλοκάρισμα των τσάκρας απεικονί$εται και στην ανάπτυ!η και τον τρ&πο λειτουργίας των οργάνων του υσικού του σ#ματος . Α$%ΕΝΚ# "ΣΚΟΚΛ#
7 διάγνωση της πάθησης γίνεται με νευρολογική ε!έταση του ασθενή και επι1οηθητικά με απεικονιστικές ε!ετάσεις, &πως η απλή ακτινογραία, η α!ονική και η μαγνητική τομογραία. τις περισσ&τερες περιπτ#σεις η αρχική θεραπεία είναι συντηρητική, κατά περίπτωση, με τη χορήγηση μη στεροειδ#ν αντιλεγμονωδ#ν σκευασμάτων, αναλγητικ#ν και ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
7#
κορτικοστεροειδ#ν, την ακινητοποίηση με αυχενικ& περιλαίμιο και την τοπική εαρμογή θερμ&τητας. ημαντική 1οήθεια μπορεί να προσέρει και ένας υσιοθεραπευτής με μαλά!εις, ισοθερμίες, διαθερμίες και υπέρηχους. ε μερικούς &μως ασθενείς τα παραπάνω μέσα αποτυγχάνουν να αντιμετωπίσουν το πρ&1λημα. Qσον αορά ειδικά την αυχενική δισκοκήλη <δηλαδή την προ1ολή μέρους του δίσκου μέσα στον σπονδυλικ& σωλήνα, η οποία προκαλεί πίεση στο νωτιαίο μυελ& ή και στο νεύρο που περνάει απ& την περιοχή αυτή< ανεπτύχθησαν και εαρμ&στηκαν πολλές χειρουργικές τεχνικές για την επίλυσή της, &πως αντικατάσταση δίσκου με οστικ& αυτομ&σχευμα, με αλλομ&σχευμα και επιπρ&σθετη εάν χρειά$εται σπονδυλοδεσία με πλάκα και 1ίδες.7 τεχνική αυτή οδηγεί σε ενοποίηση των σπονδύλων 2σπονδυλοδεσία5 και ακινητοποίηση αυτ#ν. 7 τοποθέτηση τεχνητού δίσκου τύπου o{oi. + o{oi είναι μία νέα τεχνική που έχει καλύτερα αποτελέσματα. 0πορεί να εαρμοστεί σε αρρ#στους νέας και παραγωγικής ηλικίας, που παρουσιά$ουν πρ&1λημα σε ένα ή δύο και σπανίως τρία επίπεδα. &γω του απολύτως καλά ανεχ&μενου, απ& τον οργανισμ& του ασθενή, υλικ& του, αλλά και της τεχνικής που χρησιμοποιείται για την τοποθέτησή του 2μικροχειρουργική5 αποτελεί μια απολύτως ασαλή και με ε!αιρετικά αποτελέσματα χειρουργική αντιμετ#πιση της αυχενικής δισκοκήλης, που με τη 1οήθεια της ρομποτικής τάνει σε υψηλά επίπεδα ασαλείας και τελει&τητας. ]οηθά στην αποκατάσταση της υσιολογικής κίνησης της σπονδυλικής στήλης, με αποτέλεσμα την ελεύθερη κίνηση γύρω απ& το επίπεδο που έχει τοποθετηθεί ο τεχνητ&ς δίσκος, η οποία δεν ε!ασαλί$εται με άλλες τεχνικές. /πίσης, δεν παρουσιά$ει επιπλοκές &πως έκτοπη οστεοποίηση, με αποτέλεσμα τον π&νο στην περιοχή της αυχενικής μοίρας. vλλες χειρουργικές τεχνικές απαιτούν μετεγχειρητικά τη χρήση κολάρου για V με W μήνες, εν# η συγκεκριμένη απαλλάσσει τον ασθενή απ& αυτή την υποχρεωτική και δυσάρεστη κατάσταση. /πιπλέον, ο χρ&νος επιστροής στην εργασία δεν υπερ1αίνει τις O_ ημέρες, συγκριτικά με τους W μήνες αποχής που επι1άλλονται για την επίτευ!η της σπονδυλοδεσίας.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
75
7.14 LΥΣΙΚ" ΑΓ!Γ" ΚΑΙ ΟΣΕΟΠΟΡ!Σ" €/ίδη ασκήσεων πρ&ληψης και θεραπείας +ι πιο σημαντικές ασκήσεις είναι οι ασκήσεις &ρτισης και μυEκής ενδυνάμωσης. Qμως για επιτυχία στο πρ&γραμμα θα πρέπει οι ανωτέρω ασκήσεις να συνδυά$ονται με ασκήσεις ευκαμψίας, ελέγχου της στάσης, ισορροπίας συντονισμού και 1ελτίωσης της λειτουργικής ικαν&τητας. τους παρακάτω πίνακες παρατίθενται αναλυτικά οι ασκήσεις κάθε κατηγορίας, οι στ&χοι του κάθε τύπου άσκησης, τα χαρακτηριστικά των ασκήσεων και πιθανές αντενδεί!εις ή προυλά!εις για καλύτερη και αποτελεσματικ&τερη εκτέλεση των ασκήσεων. "ίνεται έμαση στην αναλυτική παρουσίαση των ασκήσεων &ρτισης και ενδυνάμωσης R )ερπάτημα ,4ορ&ς , ελαριές αερ&1ιες ασκήσεις, 6ρέ!ιμο 2K@CCB;C5 ,"απεδοεργ&μετρο 2κυλι&μενος τάπητας< διάδρομος5,3ηπουρική vλλα είδη ασκήσεων και γυμναστικής που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε προγράμματα για πρ&ληψη και θεραπεία οστεοπ&ρωσης
%σκήσεις με ελ1ετική μπάλα )ρογράμματα e•Mi‰ •–` %σκήσεις F`J < qJ, που είναι μια νέα μέθοδος γυμναστικής που σχετί$εται με τη μυEκή επανεκπαίδευση και την ισορροπία, η οποία είναι απαραίτητη &σον αορά την απουγή των πτ#σεων στην πρ&ληψη των καταγμάτων )ρογράμματα eJY`Fik
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
76
Σ*ε,%ασ&-ς 5σκησης )έντε 1ασικές αρχές πρέπει να λαμ1άνονται υπ&ψη &ταν σχεδιά$ουμε ένα πρ&γραμμα άσκησης για την αύ+ηση της οστ%κής &5Uας.
υγκεκριμενοποίηση 2kA9aBdBaB8L5 6ο πρ&γραμμα πρέπει να έχει σχεδιαστεί για να ορτίσει συγκεκριμένα οστά στ&χους ή μέρη του σ#ματος. -ια παράδειγμα, αν επιθυμούμε αύ!ηση της οστικής μά$ας στο ισχίο και το μηρ&, είναι απαραίτητο ένα πλάνο άσκησης 2π.χ. άλματα, τρέ!ιμο5 που να ορτί$ει τα συγκεκριμένα μέρη. Υπερ&ρτιση 2•c9:g@G?5 -ια να προκαλέσουμε διέγερση για αύ!ηση της οστικής πυκν&τητας μέσω άσκησης σε ένα οστ&, η άσκηση πρέπει να υπερορτίσει αυτ& το οστ&. 6ο οστ& έχει μια 'τεμπέλικη $#νη(—+ποιαδήποτε άσκηση που ορτί$ει και διεγείρει την προσαρμογή του οργανισμού 2καρδιαγγειακ& σύστημα κ.τ.λ.5, &πως ένα προοδευτικ& πρ&γραμμα K@CCB;C, μπορεί να μην διεγείρει την προσαρμογή του οστού για αύ!ηση της οστικής πυκν&τητας. 6ο ορτίο που δέχεται ένα οστ& κατά τη διάρκεια της άσκησης πρέπει να είναι ουσιαστικά μεγαλύτερο απ& αυτ& που '1ι#νει( το οστ& κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων της καθημερινής $ωής. Υπάρχει σίγουρα ένας ουδ&ς &ρτισης τον οποίο πρέπει να τάσουμε για να παράγουμε κέρδη στην οστική μά$α. %ναίρεση 2‰9c9:ZB~BgB8L5 τους ενήλικες τα οποιαδήποτε κέρδη στην οστική πυκν&τητα κατά τη διάρκεια εν&ς προγράμματος άσκησης θα χαθούν εάν το πρ&γραμμα σταματήσει. %ντιθέτως, σε παιδιά και εή1ους τα οέλη που πέτυχαν απ& την αυ!ημένη μηχανική &ρτιση κατά τη διάρκεια προγράμματος άσκησης παραμένουν ακ&μη και αν το πρ&γραμμα της άσκησης σταματήσει. %ρχ&μενα κέρδη 2J;B8BGg ˜GgH9Z5 7 ανταπ&κριση των οστ#ν σε αυ!ημένη &ρτιση είναι μεγαλύτερη, &ταν η οστική μά$α είναι χαμηλ&τερη του μέσου &ρου. %σθενείς με οστική μά$α κάτω του μέσου &ρου θα εμανίσουν μεγαλύτερα οέλη στην οστική πυκν&τητα με την άσκηση, σε σύγκριση με άτομα που έχουν καλή οστική πυκν&τητα. 0είωση ανταπ&κρισης 2lBIB;BZbB;C ‰98H:;Z5 6α μεγαλύτερα κέρδη στην οστική πυκν&τητα αίνονται πρ#ιμα σε ένα πρ&γραμμα άσκησης. 0ετά την αρχική αύ!ηση, τα οέλη συνεχί$ονται αλλά με πιο αργ& ρυθμ&.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
77
/μείς προσθέτουμε την ποικιλία 2˜G:B98L5 που αποτελεί συστατικ& επιτυχίας &λων των προγραμμάτων άσκησης και αίνεται πως ισχύει και στην οστεοπ&ρωσηR )ραγματοποι#ντας ίδιες ασκήσεις, στο ίδιο χρονικ& διάστημα, ο σκελετ&ς συνηθί$ει και δεν θα προσθέσει επιπλέον οστούν.
ΠΑΡΑ0ΕΙΓ/ΑΑ ΠΡΟΓΡΑ//Α! ΑΣΚ"ΣΕ! ΠΡΟ$"M"Σ ΟΣΕΟΠΟΡ!Σ"Σ
μέρα Oη, Wm IB; γρήγορης 1άδισης μέρα Vη, χορ&ς< S_ IB; ελαρές αερ&1ιες ασκήσεις μέρα Wη, Wm IB; ασκήσεις μυEκής ενδυνάμωσης με λάστιχα ή 1άρη 2ικανά 1άρη, T
3άθε μέρα προσθέστε
ασκήσεις διατάσεων<ισορροπίας προθέρμανση και την χαλάρωση 2_
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΓΙΑ ΟΣΤΕΟΠΕΝΙΑ
6ο πρ&γραμμα περιλαμ1άνειR
%σκήσεις &ρτισης "ιατάσεις 2κυρίως θ#ρακος5 0υEκή ενδυνάμωση 2ραχιαίων, κοιλιακ#ν, απαγωγ#ν του ισχίου5 yσορροπία και σωστή στάση σ#ματος
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΚΗΣΕ"Ν ΓΙΑ ΣΟΑΡΗ ΟΣΤΕΟΠΟΡ"ΣΗ ΟΣΤΕΟΠΟΡ"ΣΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΡΤΙΣΗΣ ΟΡΤΙΣΗΣ ΜΕ ΠΡΟΣΟΧΗ ΠΡΟΣΟΧΗ
-ιατίR 1.
κίνδυνος πτ#σης σε 1αριά οστεοπ&ρωση απ& μ&νο
του το 1άρος του σ#ματος είναι δύναμη ικανή να προκαλέσει κάταγμα στη σπονδυλική στήλη
2.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
78
)ροτείνονταιR
πιες καθιστές ασκήσεις είναι είναι προτιμ&τερες 2αερο1ικές ασκήσεις σε καρέκλα ή ποδήλατο χωρίς αντίσταση5 %ερο1ικές σε νερ& ή κολύμ1ηση είναι ιδανικές 2με το νερ& μει#νεται ο κίνδυνος πτ#σης, αυ!άνεται η ευκαμψία και παρέχεται η δυνατ&τητα κάποιας αντίστασης5 %σκήσεις σωστής αναπνοής τα προχωρημένα στάδια &-νο ασκήσεις επί κλίνης %παραίτητες είναι οι ασκήσεις ελέγχου της στάσης στάσης
υμ1ουλές για το πρ&γραμμα
3άντε μια άσκηση που σας αρέσει 3άντε την άσκηση διασκέδαση %σκηθείτε με κάποιο ίλο ή σε σε C:@HA =τιά!τε ημερολ&γιο άσκησης )ροσαρμ&στε την άσκηση στην καθημερινή σας $ωή =τιά!τε εναλλακτικ& πρ&γραμμα σε περίπτωση κακοκαιρίας
Xνα σωστ& πρ&γραμμα πρ&ληψης των των πτ#σεων σε συνδυασμ& με ήπιες ασκήσεις για ενδυνάμωση της πλάτης είναι το πιο κατάλληλο.
4.14. ΠΡΟΛΗΗ Τ"Ν ΠΤ"ΣΕ"Ν 7 θεραπεία και η πρ&ληψη της οστεοπ&ρωσης 1οηθούν σε ένα έν α σκοπ&R την πρ&ληψη των καταγμάτων τα οποία απειλούν την ανε!αρτησία, 'κλέ1ουν( την κινητικ&τητα, πυροδοτούν την κατάθλιψη και έχουν ως αποτέλεσμα τον π&νο, την αναπηρία ή ακ&μα και το θάνατο. +ι πτ#σεις αυ!άνουν την πιθαν&τητα για κατάγματα των οστ#ν, και για το λ&γο αυτ& η προστασία απ& τις πτ#σεις είναι σημαντική για ανθρ#πους με οστεοπ&ρωση. +δηγίες για ασαλή κίνηση )ρέπει να γίνεται μεR "ιαμ&ρωση του χ#ρου εργασίας και κατοικίας 2έπιπλα, δάπεδα, χ#ροι αποθήκευσης, ωτισμ&ς5.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
79
4ρήση 1οηθημάτων &που είναι απαραίτηταR α5 1οηθήματα 1άδισης 21ακτηρίες 1άδισης, περιπατητήρες, περπατούρες, μπάρες, υποστηρίγματα5 και ορθοπεδικ#ν υποδημάτων 2ασαλή υποδήματα με πλατιές πτέρνες, πλατιές και εύκαμπτες σ&λες, να μην γλιστρούν5 καλσ&ν με μα!ιλαράκια ισχίων ισχίων και ορθ#σεις κορμού. "ιατήρηση σωστής στάσης και ευθυγράμμισης σε &λες τις δραστηρι&τητες. )αύση των δραστηριοτήτων ή του προγράμματος &ταν υπάρχει κούραση, π&νος ή προ1λήματα στην αναπνοή. "ι&ρθωση πιθαν#ν ελλειμμάτων στην &ραση ή την ακοή τα οποία δημιουργούν προ1λήματα στην σταθερ&τητα του ατ&μου καθ#ς και προ1λημάτων ακράτειας που αυ!άνουν την πιθαν&τητα πτ#σης.
"εν πρέπει να γίνεταιR /κτέλεση γρήγορων και απ&τομων κινήσεων %π&τομες κινήσεις κάμψης του κορμού προς τα εμπρ&ς ή στροές κατά την &ρθια και καθιστή θέση vρση 1αρι#ν αντικειμένων %νέ1ασμα πάνω σε ασταθείς ασταθείς 1άσεις ή στηρίγματα στηρίγματα /κτέλεση δραστηριοτήτων &ταν έχει προηγηθεί λήψη ηρεμιστικ#ν ή υπνωτικ#ν χαπι#ν ή &ταν υπάρχουν επεισ&δια ιλίγγου και αδιαθεσίας.
ΑΣΚ"ΣΕΙΣ ΓΙΑ " ΑΠΟLΥΓ" ! Π!ΣΕ! 0υEκής ενδυνάμωσης, yσορροπίας, υντονισμού
+ι στ&χοι της παρέμ1ασης διαέρουν στις ηλικιακές ομάδες και είναι συγκεκριμένοι σε κάθε ομάδα 3ατά την παιδική ηλικία στ&χος είναι να αυ!ήσουμε την ανάπτυ!η και τη μέγιστη οστική πυκν&τητα, #στε οι νέοι να εισέλθουν στην ενηλικίωση με το καλύτερο δυνατ& οστ&. την αρχή της ενηλικίωσης συνεχί$εται η παραγωγή οστού. τη συνέχεια ο στ&χος είναι η μείωση της οστικής απ#λειας. τη γεροντική ηλικία πρέπει να δοθεί έμαση στις ασκήσεις που προυλάσσουν απ& τις πτ#σεις.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
8&
9. /Ε#Ο0ΟΙ ΠΟΥ ΕΠΙ0ΡΟΥ #ΕΙΚΑ Σ" KΕ$Ι!Σ" "Σ ΑΠΟ0ΟΣ"Σ 5.1 Α Μ9:;<
6ο μασά$ είναι μία υσική θεραπεία η οποία πιθαν&ν να είναι, και η αρχαι&τερη μορή θεραπείας. 6ο αθλητικ& μασά$ 2ZA@:8Z IGZZGC95, αποτελεί ε!ειδικευμένη μορή μασά$ δι&τι θεμελιωδ#ς, έχει διαορετική προσέγγιση συγκριτικά με &λες τις άλλες μορές θεραπείας, είτε είναι ορθ&δο!ες είτε συμπληρωματικές. 7 συνήθης εμπειρία σε κλασικές συνεδρίες μάλα!ης είναι είτε η στ&χευση στην αποκατάσταση της υσιολογίας &ταν κάποιος έχει τραυματιστεί ή, η χαλάρωση. τον αθλητισμ& &μως δεν υπάρχει αποδοχή της έννοιας tυσιολογική λειτουργιάs σε ορολογίες &πως δύναμη, ταχύτητα, εκρηκτικ&τητα και κίνηση. την πλειον&τητα τους οι αθλητές επιθυμούν να τάσουν σε επίπεδα απ&δοσης αν#τερα απ& αυτά που πραγματικά μπορούν. /πιθυμούν να είναι καλύτεροι, &χι υσιολογικοί και εμείς ως χειριστές 2ρελε!ολ&γοι<μασέρ5 αλλά και ως αθλητές οι ίδιοι, κατανοούμε αυτήν την επιθυμία. + τελικ&ς στ&χος των συνεδρι#ν είναι η ενίσχυση της απ&δοσης τουrης αθλητήrτριάς ανε!άρτητα απ& το επίπεδο στο οποίο 1ρίσκεται. 6ο μεγαλύτερο ρίσκο στην επίτευ!η ενισχυμένης απ&δοσης είναι υσικά ο τραυματισμ&ς, οπ&τε ο πρωτεύον στ&χος των συνεδρίων μας είναι, η πρ&ληψη απέναντι στους τραυματισμούς. 6ο αθλητικ& μασά$ έχει μεγάλες δυνατ&τητες σε αυτ&ν τον τομέα και πιθαν&ν αυτ&ς να είναι ο λ&γος που κορυαίοι αθλητές και ομάδες το έχουν ενσωματ#σει ως απαραίτητο κομμάτι της προπ&νησης τους. Qταν απολαμ1άνουν συνεδρίες σε περιοδικά διαστήματα είναι πιο ικανοί, τους είναι ευκολ&τερο, να διατηρήσουν ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
81
υψηλ&τερα επίπεδα απ&δοσης, μει#νοντας συγχρ&νως την πιθαν&τητα τραυματισμού, η οποία οείλεται συνήθως στην υπερκ&πωση. -ια εμάς στο ˆ•l
82
"ουλεύουμε τα σημεία κλειδιά μέσα στο μυ. υνήθως πιέ$ουμε το σημείο ίσα με τρεις 1αθιές αναπνοές κατά τη διάρκεια που ο μυς !εκουρά$εται κι έτσι ααιρεί την ένταση. <@;;9a8Bc9 FBZZH9 hGZZGC9 2Fh5R 6ο μασά$ αυτ& σπάει τις συμύσεις στους συνδετικούς ιστούς, κι έτσι απελευθερ#νει τη μυEκή ίνα να εργαστεί ελεύθερα κι ανε!άρτητα σε συνεργασία με τις υπ&λοιπες μυEκές ίνες για να παράγουν έργο. )οιοι μπορούν να κάνουν αθλητικ& μασά$š ε &λα τα επίπεδα άθλησης το αθλητικ& μασά$ είναι απαραίτητο σαν κομμάτι της προπ&νησης, παρά σαν πολυτέλεια.
9. /ΑΣΑN ΓΙΑ ΙΣ ΚΑΚ!ΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣ#ΕΕΙΕΣ ΟΥ /ΥΟΣΚΕ$ΕΙΚΟΥ ΣΥΣ"/ΑΟΣ
ε γενικές γραμμές το μασά$ είναι πολύ αποτελεσματικ& για τη θεραπεία πολλ#ν κακ#σεων σε συνδυασμ& με την άσκηση αποκατάστασης. 3άθε ορά που κάποιος παθαίνει μία κάκωση, περνάει συνήθως απ& τα τρία στάδια επούλωσης των ιστ#ν. |α ε!ετάσουμε πως το μασά$ ωελεί σε συνδυασμ& με την άσκηση στην αποκατάσταση των μυοσκελετικ#ν κακ#σεων σε κάθε στάδιο της επούλωσης των ιστ#ν. wς υπενθύμιση εδ# είναι οι τρεις άσεις επούλωσης των ιστ#νR +!εία άση, 0φ(ε%#ν1δη/ αντίδ"αση2φ)ση '"#στασία/3 Υπο!εία άση, 0ε'$δ$+"45ση ,α$ %#ντε(#'#ίηση2ε(ε!+%ενη ,ίνηση3
4ρ&νια άση 0ε'#6(5ση ,α$ αναδ$α%+"φ5ση2ε'$στ"#φ7 στη (ε$τ#υ"ία3
6ο κλειδί εδ# είναι να καταλά1ουμε τι συμ1αίνει σε κυτταρικ& επίπεδο, προκειμένου να επιλεγούν οι κατάλληλες τεχνικές μασά$ που θα ακολουθούνται απ& τις κατάλληλες ασκήσεις.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
8!
Ο+ε)α P5ση
o o o o
6υπικά σημεία και συμπτ#ματα του σταδίου αυτού είναι το πρή!ιμο, η αυ!ημένη θερμοκρασία στην περιοχή του τραυματισμού, μείωση της λειτουργικ&τητας,ερυθρ&τητα και π&νος. ε λειτουργικ& επίπεδο υπάρχει π&νος στην προσπάθεια για κίνηση, συνήθως στην αρχή του εύρους κίνησης. +ι πιθαν&τητες είναι το άτομο να μη θέλει καθ&λου να κινήσει το μέλος που έχει τραυματιστεί και αν το κάνει θα είναι σε ε!αιρετικά περιορισμένο εύρος. 7 πιο γνωστή προσέγγιση σε αυτή τη άση είναιR %νάπαυση )άγος υμπίεση %νύψωση 6ο μασά$ θα συμ1άλλει στη διατήρηση και αύ!ηση της κυκλοορίας του αίματος και της λέμου στην περιοχή μει#νοντας έτσι την ποσ&τητα του οιδήματος. %υτ& επιτρέπει την απομάκρυνση των υποπροE&ντων του μετα1ολισμού που προκλήθηκαν απ& τηλεγμον#δη διαδικασία. 6ο μασά$ θα 1οηθήσει επίσης να μειωθεί η ένταση των μυ#ν σε οποιαδήποτε αντιστάθμιση στην εν λ&γω περιοχή ή το αντίθετο άκρο. %υτ& διευκολύνει την επιλογή ασκήσεων κατά την ο!εία άση. 0πορούν να επιλεγούν αν#δυνες ασκήσεις κινητικ&τητας ή χαμηλής έντασης ισομετρικές ασκήσεις 08ευδ#9$σ#%ετ"$,&/3 για να διατηρηθεί το εύρος κίνησης και η δύναμη. %υτ& είναι σημαντικ& επειδή θέλουμε να διατηρηθεί το εύρος και η δύναμη για τηδιαδικασία επούλωσης αργ&τερα. %κ&μη το μασά$ είναι αποτελεσματικ& για τη διατήρηση σε καλή κατάσταση των περιοχ#ν πάνω και κάτω απ& την κάκωση. /πιπλέον το μασά$ παρέχει μια ψυχολογική #θηση στη διαδικασία της επούλωσης των ιστ#ν.
Υπο+ε)α P5ση 6ο κλειδί σε αυτή τη άση είναι η προ#θηση της επούλωσης και η ανάπτυ!η εύκαμπτου ουλ#δη ιστού. Υπάρχει σχηματισμ&ς κολλαγ&νου και ο ιστ&ς είναι εύθραυστος και εύκολο να !ανατραυματισθεί.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
8#
6ο μασά$ είναι πολύ αποτελεσματικ& σε αυτή τη άση για την προ#θηση της κυκλοορίας στην πληγείσα περιοχή παρέχοντας τα κατάλληλα θρεπτικά συστατικά για την επούλωση των ιστ#ν. 6ο μασά$ είναι επίσης ευεργετικ& για την αύ!ηση του εύρους κίνησης και τη μείωση του π&νου. 3αι πάλι το μασά$ είναι αποτελεσματικ& για τη διατήρηση σε καλή κατάσταση των περιοχ#ν πάνω και κάτω απ& την κάκωση. 6ο μασά$ προετοιμά$ει τους μυς σε αυτ& το στάδιο για τις ασκήσεις ανοικτής και κλειστής αλυσίδας που θα ακολουθήσουν. +ι ασκήσεις αυτές μπορεί να προχωρήσουν σε ένταση και εύρος κίνησης και πάλι οι ασκήσεις θα πρέπει να εκτελούνται στο εύρος κίνησης και το επίπεδο αντίστασης που προκαλείται π&νος. %υτή η άση είναι μια :,"ί;α: περιοχή για τη θεραπεία και την άσκηση. /άν τ&σο το μασά$ ή και η άσκηση είναι πολύ επιθετικά, το άτομο μπορεί να καταλή!ει και πάλι στο στάδιο της λεγμονής . %π& την άλλη, πάλι, εάν το μασά$ και η άσκηση δεν είναι επαρκείς, δεν θα γίνει η σωστή ευθυγράμμιση του ουλ#δη ιστού που οδηγεί σε μείωση του εύρους κίνησης, καθυστέρηση στην επούλωση των ιστ#ν, μειωμένη λειτουργικ&τητα και αυ!ημένη πιθαν&τητα τραυματισμού στην ίδια περιοχή ή σε πολύ κοντινές περιοχές. 7 αποτελεσματικ&τητα της θεραπείας ε!αρτάται κατά μεγάλο 1αθμ& απ& την επικοινωνία μετα!ύ τραυματία και θεραπευτή. > αυτή τη άση πρέπει να περιλαμ1άνονται ασκήσεις ιδιοδεκτικ&τητας < ισορροπίας που με τη σειρά τους θα οδηγήσουν σε πιο δυναμικές και λειτουργικές ασκήσεις.
Χρ-ν%α P5ση τ&χος είναι η επιστροή στην πλήρη λειτουργικ&τητα, ο συνδετικ&ς ιστ&ς να επουλωθεί και οι ίνες του ουλ#δη ιστού να πάρουν κατεύθυνση για την αναδιαμ&ρωση της ουλής. 6ο μασά$ είναι ε!αιρετικά ωέλιμο τ&σο πριν απ& την άσκηση για την καλύτερη αιμάτωση της περιοχής &σο και μετά την άσκηση για την καλύτερη χαλάρωση. > αυτή τη άση της διαδικασίας επούλωσης των ιστ#ν, οι τεχνικές μασά$ τείνουν να είναι 1αθύτερες και πιο επιθετικές. 6εχνικές, &πως η απελευθέρωση των περιτονι#ν, μπορούν να 1ελτι#σουν την ποι&τητα των ιστ#ν για να προετοιμάσουν πληρέστερα για τις ασκήσεις που θα ακολουθήσουν. )ριν απ& την άσκηση το μασά$ μπορεί να συμπεριληθεί ως μέρος της προετοιμασίας για την άσκηση πριν την προθέρμανση, αλλά και μετά το τέλος της άσκησης ως μέρος της αποθεραπείας.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
85
"υναμικές ασκήσεις ιδιοδεκτικ&τητας και λειτουργικές ασκήσεις πρέπει να συμπεριληθούν στο πρ&γραμμα άσκησης μα$ί με ασκήσεις ενδυνάμωσης της τραυματισμένης περιοχής, καθ#ς και ασκήσεις που συνδέονται με τη δραστηρι&τητα του ατ&μου. 6α οέλη του μασά$ είναι τα ε!ήςR ]ελτίωση κυκλοορίας 0υEκή χαλάρωση "ιαχωρισμ&ς των μυ#ν απ& το συνδετικ& ιστ& χηματισμ&ς υγιούς ουλ#δη ιστού και ε!ομάλυνση του συνδετικού ιστού %πενεργοποίηση σημείων πυροδ&τησης 0<=>??@= AB>C
5.3 ΕΛΟΝΙΣΜΟΣ ]ελονισμ&ς 2aHAH;a8H:95 ονομά$εται μια μέθοδος εναλλακτικής ιατρικής. + 1ελονισμ&ς δίνει τη δική του προσορά στον αγ#να για τη θεραπεία και την πρ&ληψη ασθενει#ν και συμπτωμάτων που δεν αντιμετωπί$ονται ή δύσκολα αντιμετωπί$ονται με τα μέσα της κλασικής ιατρικής. %υτ& 1έ1αια δεν σημαίνει &τι μπορεί να θεραπεύσει &λες τις παθήσεις. + 1ελονισμ&ς δεν είναι πανάκεια. ε πολλές αρρ#στιες έχει καλά αποτελέσματα, σε άλλες λιγ&τερο καλά και σε άλλες καθ&λου, &πως και η κλασική ιατρική. + 1ελονισμ&ς είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα ιατρικής επιστήμης και &χι απλά μία θεραπευτική μέθοδος. 6ο &τι ο 1ελονισμ&ς είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα yατρικής /πιστήμης τεκμηρι#νεται και αποδεικνύεται δι&τιR α5 έχει αυστηρά καθορισμένο και πλήρες θεωρητικ& υπ&1αθρο και πλαίσιο. 15 έχει δυνατ&τητα διάγνωσης ν&σων και συμπτωμάτων γ5 έχει δυνατ&τητα πρ&ληψης ν&σων και συμπτωμάτων δ5 έχει δυνατ&τητα θεραπείας ν&σων και συμπτωμάτων
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
86
ε5 έχει δυνατ&τητα περαιτέρω έρευνας στη διάγνωση και θεραπεία των ασθενει#ν αλλά και ε!έλι!η και συμμετοχή στη σύγχρονο επιστημονική έρευνα μα$ί με την κλασική ιατρική, για την )αγκ&σμια yατρική. 7 θεωρητική του υπ&σταση και πολλά απ& τα αποτελέσματα του ερμηνεύονται και αποδεικνύονται σήμερα με σύγχρονες εργαστηριακές μεθ&δους.
+ 1ελονισμ&ς &χι μ&νο μπορεί αλλά και επι1άλλεται να συνυπάρχει με την κλασική ιατρική και να εαρμ&$εται ταυτ&χρονα με αρμακευτικές ή και άλλες θεραπείες, &που και &ταν έχει ένδει!η. -ια να έχουμε τα καλλίτερα αποτελέσματα της ταυτ&χρονης εαρμογής 1ελονισμού και κλασικής ιατρικής πρέπει να αποσαηνίσουμε &τι είναι αναγκαίο η θεραπεία εκλογής για τις πολυποίκιλες ν&σους και συμπτ#ματα του ανθρ#που απ& τους γιατρούς 1ελονιστές ή απ& τους γιατρούς της κλασικής ιατρικής πρέπει να γίνεται χωρίς δογματισμ& ή ανατισμ& ή αλα$ονεία γι> αυτ& που προσέρει ο καθένας -ια παράδειγμα. Xχουμε ασθενή με ο!εία οσυαλγία ισχιαλγία και έλκος στομάχου. 7 θεραπεία μπορεί να γίνει και με 1ελονισμ& και με άρμακα, συνήθως αντι<λεγμον#δη. την περίπτωση αυτή θεραπεία εκλογής πρέπει να είναι ο 1ελονισμ&ς, δι&τι και γρήγορα είναι τα αποτελέσματα και αποεύγονται οι παρενέργειες των αρμάκων που τ&σο επικίνδυνες είναι για τον συγκεκριμένο ασθενή λ&γω του έλκους. "εν πρέπει δηλαδή ο κλασικ&ς γιατρ&ς παθολ&γος ή ορθοπεδικ&ς, δογματικά ή εγωιστικά σκεπτ&μενος να εαρμ&σει αρμακευτική αγωγή αλλά πρέπει να συστήσει 1ελονισμ&.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
87
6α οέλη που προκύπτουν απ& την συνύπαρ!η 1ελονισμού και κλασικής ιατρικής είναι σημαντικάR )ρ#το και σημαντικ&τερο &ελος είναι η θεραπεία ή η ανακούιση των ασθεν#ν. "εύτερο επίσης πολύτιμο &ελος είναι η 1οήθεια στην πρ&ληψη ν&σων και συμπτωμάτων π.χ.R <7 διακοπή του καπνίσματος 1οηθάει στην πρ&ληψη καρδιοπαθει#ν και καρκίνου. <7 θεραπεία του άγχους, του Z8:9ZZ 1οηθάει στην πρ&ληψη πολλ#ν ν&σων και συμπτωμάτων που έχουν άμεση σχέση μ> αυτά. <7 θεραπεία του αλκοολισμού προλαμ1άνει γνωστές παθήσεις του ήπατος και του εγκεάλου. <7 θετική επίδραση στη υσιολογική λειτουργία ορμονικού και νευρικού συστήματος συμ1άλλει στην καλή υγεία του ατ&μου. 6ρίτο σημαντικ& επίσης είναι το οικονομικ& &ελος του κράτους απ& την ελάττωση του χρ&νου νοσηλείας στα νοσοκομεία, την ε!οικον&μηση κρε1ατι#ν και το κέρδος απ& την παραγωγικ&τητα των εργα$ομένων. 6έταρτο, ένα ακ&μη &ελος απ& την συνύπαρ!η 1ελονισμού < κλασικής ιατρικής είναι το &ελος της )αγκ&σμιας yατρικής /πιστήμης.
7 σύγχρονη ιατρική τεχνολογία μπορεί να 1οηθήσει τον 1ελονισμ& να έχει περισσ&τερα και καλλίτερα αποτελέσματα.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
88
7 α!ιοποίηση γν#σεων που περιέχει το σο& οικοδ&μημα του 1ελονισμού απ& την κλασική ιατρική μπορεί να οδηγήσει την έρευνα σε νέους δρ&μους με πολύτιμα αποτελέσματα. + ανθρ#πινος οργανισμ&ς ήταν και είναι ευάλωτος στις αρρ#στιες και τον π&νο. την /υρ#πη, στην %σίας, στην %ρική, στην %μερική ο άνθρωπος απανταχού της γης ανα$ητούσε, και απ& την ιστορία γνωρί$ουμε, &τι ανακάλυπτε πάντα τρ&πους θεραπείας των πολυποίκιλων ασθενει#ν και των συνεπει#ν τους, απ& τις οποίες κινδύνευε &χι μ&νο η υγεία του αλλά και η ίδια ή ύπαρ!η του. ήμερα δεν υπάρχουν σύνορα που να μπορούν να σταματήσουν την ε!άπλωση της πληρο&ρησης και τη μετάδοση της γν#σης μετα!ύ των δια&ρων λα#ν. %υτ& ισχύει ιδιαίτερα στην yατρική. την yατρική που πρέπει να είναι )αγκ&σμια, και στο οικοδ&μημα της οποίας πρέπει να συνυπάρχουνR
α. +ι σύγχρονες θεραπευτικές και θαυμαστές τεχνολογικές ανακαλύψεις που είναι και τα πανίσχυρα μας &πλα, αλλά &χι &μως πάντα αποτελεσματικά, κατά των ασθενει#ν του ανθρ#που. 1. +ι δοκιμασμένες παραδοσιακές γν#σεις, απ& &που κι αν προέρχονται, οι οποίες χωρίς δογματισμ& και αλα$ονεία πρέπει να είναι σε1αστές και να α!ιοποιούνται και στην πρ&ληψη και στη θεραπεία και στην επιστημονική έρευνα στον 1αθμ& που τους αναλογεί κριτικά και ωέλιμα + 1ελονισμ&ς έχοντας διαγράψει μακραίωνη πορεία και προσέροντας χωρίς παρενέργειες την μικρή ή μεγάλη 1οήθεια στον αγ#να κατά των ασθενει#ν του ανθρ#που, έχει θέση στην )αγκ&σμια yατρική.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
89
ΡΕL$Ε=Ο$ΟΓΙΑ +ι ρί$ες της *ελε!ολογίας !εκινούν τουλάχιστον _.mmm χρ&νια π.4., &ταν οι 3ινέ$οι ε!ασκούσαν μια μορή πιεσοθεραπείας με τα χέρια σε διάορα μέρη του σ#ματος και στα πέλματα.
7 %ρχαία /λληνική yστορία έχει να επιδεί!ει σπουδαίες υσιογνωμίες που σχετί$ονται με την συμπληρωματική θεραπευτική. )ρ#τος σε αυτήν τη μακριά λίστα &που θα αναερθούμε ενδεικτικά είναι ο +ρέας, ο οποίος αντιμετ#πι$ε τον ασθενή του με μουσικοθεραπεία, μάλα!η, αρωματοθεραπεία και άλλες υσικές θεραπευτικές μεθ&δους, &πως την ενεργειακή θεραπευτική ως 0ύστης. + yπποκράτης αναέρει Dτην ύση του &λουD του σ#ματος και την Dαυτ&ματη ίασηD. >%λλη ρήση είναι για τη μετάδοση απ& τα γερά μέρη στα υπ&λοιπα μέρη. + %ριστοτέλης αναέρει τις ακούσιες και εκούσιες αντανακλαστικές κινήσεις και τις παραλληλί$ει με το ν&μο το Νεύτωνα, δράση< αντίδραση. + "ημ&κριτος επίσης αναέρει για την εν&τητα των πάντων, επομένως και την ορθ&τητα της ολιστικής αντιμετ#πισης των ασθεν#ν. +ι ίδιοι οι ρελε!ολ&γοι αντιτείνουν πως σύμωνα με τον κ#δικα δεοντολογίας του ωματείου /λλήνων *ελε!ολ&γων και της )ανελλήνιας Xνωσης *ελε!ολ&γων, ο ρελε!ολ&γος δεν κάνει ποτέ διάγνωση και η ρελε!ολογία δεν αντικαθιστά την ιατρική ροντίδα. /πίσης, η ε!ισορρ&πηση του οργανισμού δεν ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
9&
επαναέρεται 'μυστικιστικά(, αλλά σύμωνα με την ρελε!ολογία, επέρχεται μέσω της ισχυροποίησης του αμυντικού συστήματος του ανθρ#που.ε /υρωπαEκ& επίπεδο, προωθεί τα θέματα επαγγελματικής αναγν#ρισης, εκπαίδευσης και έρευνας το ‰9dg9›@g@CLB;iH:@A9o98}@:u 2‰Bio5 με μέλη σωματεία απ> &λη την /υρ#πη. 0πορούν να εγγραούν ως μέλη σχολές καθ#ς και ιδι#τες, χωρίς &μως δικαίωμα ψήου.
/ίναι γνωστ& &τι τα περισσ&τερα προ1λήματα δημιουργούνται απ& άγχος και νευρικές εντάσεις. 6ο U_n περίπου των αντιμετωπι$&μενων διαταραχ#ν συνδέεται με το στρες. 0ε την *ελε!ολογία μει#νεται το άγχος, χαλαρ#νουν οι εντάσεις και ελευθερ#νονται οι θεραπευτικές δυνάμεις του σ#ματος. Qλες οι λειτουργίες του οργανισμού εναρμονί$ονται και διευκολύνεται η διαδικασία αυτοθεραπείας του ατ&μου. 3αλυτερεύει η κυκλοορία
/νισχύεται το ανοσοποιητικ&
/!ισορροπεί το ορμονικ&
ειτουργούν καλύτερα τα απεκκριτικά &ργανα και έτσι αποτο!ιν#νεται ο οργανισμ&ς
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
91
7 *ελε!ολογία μπορεί να 1οηθήσει σε πολλά προ1λήματα υγείας και κυρίως είναι μια πολύ καλή μέθοδος πρ&ληψης. /ίναι τελείως ακίνδυνη. "εν προ1αίνει και δεν επεμ1αίνει σε ιατρική πρά!η. "εν δίνονται αρμακευτικές συνταγές, ούτε καταργούνται αυτές των γιατρ#ν. τ&χος της *ελε!ολογίας είναιR 7 διατήρηση της καλής υγείας
7 πρ&ληψη
7 καλή κυκλοορία αίματος και ενέργειας στον οργανισμ&.
7 χαλάρωση
7 αποτο!ίνωση
7 ανα$ωογ&νηση
7 *ελε!ολογία ως ολιστική μέθοδος επιδρά και στονοητικ& επίπεδο επιτρέποντας μεγαλύτερη διαύγεια ιδε#ν και 1ελτι#νοντας την ικαν&τητα συγκέντρωσης και προσοχής. %λλά και στο συναισθηματικ& δίνοντας διέ!οδο σε αρνητικές συναισθηματικές ορτίσεις, που ως γνωστ& παρεμποδί$ουν την $ωτική ενέργεια προκαλ#ντας διάορες οργανικές διαταραχές. 0πορεί κάλλιστα να συνδυαστεί με την κλασσική ιατρική ή με οποιαδήποτε άλλη υσική συμπληρωματική μέθοδο, με καλύτερα αποτελέσματα. /ίναι ήπια και υσική γιατί δεν χρησιμοποιούμε τίποτα άλλο, παρά μ&νο τα χέρια μας ή και κάποιο ειδικ& !υλάκι.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
92
7 κάθε συνεδρία διαρκεί περίπου O #ρα, με συχν&τητα V
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
9!
5.5 ΕΝΤΟΥ=ΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
7 θεραπεία με $εστές ή κρύες 1εντού$ες έχει τις ρί$ες της σε αρχαία θεραπευτικά συστήματα της μεσογείου. 7 εαρμογή τους γίνεται σε &λο το σ#μα απ& ε!ειδικευμένους θεραπευτές με υψηλ& 1αθμ& συνείδησης.
Xχει αποδεδειγμένη αποτελεσματικ&τητα σε ευρύ πεδίο σωματικ#ν και ψυχοδιανοητικ#ν δυσλειτουργι#ν. υγκεκριμένα, αντιμετωπί$ει την κατακράτηση υγρ#ν και μυοσκελετικούς π&νους, ενεργοποιεί την απο1ολή το!ιν#ν, ενισχύει το ανοσοποιητικ& σύστημα και 1οηθάει στην καλή κυκλοορία του αίματος. Xχει εαρμογή σε αναπνευστικά, πεπτικά, γυναικολογικά προ1λήματα, στο κοιν& κρυολ&γημα και την κυτταρίτιδα.
5.6 ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΔΟΝΗΣΗΣ
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
9#
7 δ&νηση είναι μία επαναλαμ1αν&μενη αλλαγή της θέσης που εμανί$εται σε ίσα χρονικά διαστήματα που δίνουν το χαρακτήρα κυμάτων, των οποίων το εύρος είναι πολύ μικρ&. τις αρχές του Vmου αι#να ο l: @b; qG:c9L Ž9gg@CC δημιούργησε μια δονούμενη καρέκλα με άμεσο σκοπ& να θεραπεύσει προ1λήματα του πεπτικού συστήματος και μακροπρ&θεσμα για τη θεραπεία των πονοκεάλων, των π&νων της πλάτης και τον εοδιασμ& ο!υγ&νου στο σ#μα. 6η δεκαετία του œ>\m ο e:@d. M. ˆB9:IG;; απ& την πρ#ην %νατολική -ερμανία ανέπτυ!ε μια μέθοδο ρυθμικής νευρομυEκής διέγερσης που περιέγραψε σαν Dκυκλική δ&νησηD 2‰bL8bIBa o9H:@IHZaHgG: k8BIHgG8B@; < ‰ok5 με σκοπ& τη γρήγορη αύ!ηση της διάτασης, στη συνέχεια η μέθοδος αυτή χρησιμοποιήθηκε απ& τους *#σους για την αντιμετ#πιση της οστεοπ&ρωσης στους αστροναύτες. 6η δεκαετία του p^m ο l: ˜gG?BIB: oGZG:@c, απ& την πρ#ην ο1ιετική Xνωση, περιέγραψε τη μέθοδο εμ1ιομηχανική μυEκή διέγερση 2ˆB@I9abG;BaGg hHZag9 k8BIHgG8B@; < ˆhk5 για την αποκατάσταση μυEκ#ν τραυματισμ#ν και την αύ!ηση του εύρους κίνησης. τη συνέχεια προτάθηκε η χρήση της για την πρ&ληψη και αποκατάσταση μυοσκελετικ#ν κακ#σεων και για την αισθητική.
7 χρήση της δ&νησης συνίσταταιR τη δυνατ&τητα μεταοράς αίματος σε κάποιες περιοχές, 2υπεραιμία5 χωρίς να επι1αρύνεται το μυοκάρδιο. τη 1ελτίωση της συνεργασίας του κεντρικού και περιεριακού νευρικού συστήματος. ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
95
το σ#μα οι μυEκές ίνες δονούνται συνεχ#ς με διαορετική συχν&τητα 2μυEκ&ς τ&νος5. %υτές οι μικροδονήσεις αποδείχθηκαν το O^SW απ& τον %υστριακ& νευροπαθολ&γο l: ‰@b:Gab9:. %υτές οι μικροδονήσεις παράγουν μια διαδικασία ταλάντωσης, με ένα ευρύ άσμα συχν&τητας, που είναι αποδεί!ιμο απ& την πλήρη ηρεμία μέχρι και την πλήρη ένταση. την περίπτωση ενίσχυσης της έντασης μέχρι τη μέγιστη μυEκή συστολή, οι ταλαντ#σεις είναι πιο έντονες. )αράδειγμα για την ηρεμίαR Qταν ο 1ραχίονας τεντ#νεται προς τα εμπρ&ς, τα δάχτυλα τρέμουν ελαρ#ς. )αράδειγμα για την έντασηR Qταν ο αγκ#νας είναι σε θέση κάμψης και σίγγουμε τη γροθιά μας. %υτές οι ταλαντ#σεις υπάρχουν συνεχ#ς, είναι μικρ&τερες στις γυναίκες απp &τι στους άνδρες, μει#νονται στον ύπνο, περίπου στο ένα τρίτο και αυ!άνονται στην ένταση απ& O σε _ II. την ηρεμία η συχν&τητα της ταλάντευσης κυμαίνεται απ& U έως OW qž και η μέγιστη ταλάντωση στην ένταση τάνει τα Wm qž. 7 μηχανική διέγερση στον υπ& ένταση μυ, οδηγεί σε δ&νηση των μυEκ#ν ιν#ν, &πως κατά τη διάρκεια της μέγιστης έντασης.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
96
ΣΕ ΠΟΙΑ ΣΥΣ"/ΑΑ ΟΥ ΟΡΓΑΙΣ/ΟΥ ΕΠΙ0ΡΑ " ΠΡΟΠΟ"Σ" 0Ο"Σ"Σ
7 προπ&νηση δ&νησης επιδρά στο νευρικ&, σκελετικ& και ορμονικ& σύστημα &πως περιγράεται παρακάτω.
ευρ%κ- σύστη&α 6ο νευρικ& σύστημα και ιδιαίτερα τα νωτιαία αντανακλαστικά είναι ιδιαίτερα σημαντικά στην προπ&νηση δ&νησης. 6α νωτιαία αντανακλαστικά προκύπτουν απ& τις πληροορίες που μεταέρουν οι αισθητήριες κεντρομ&λες ίνες, απ& ερεθίσματα που δημιουργούνται στην περιέρεια και επιδρούν άμεσα ή έμμεσα στους κινητικούς νευρ#νες. 7 σύγκλιση των ενισχυτικ#ν και ανασταλτικ#ν ερεθισμάτων στους κινητικούς νευρ#νες δίνει τη δυνατ&τητα αλλαγής στο σημείο της αντανακλαστικής δράσης απ& ενισχυτικ& ερέθισμα σε ανασταλτικ& ερέθισμα ή αντίστροα. 6α αντανακλαστικά αποτελέσματα είναι γενικά ερεθίσματα εν&ς μυ&ς που είναι οργανωμένος λειτουργικά κατά τέτοιο τρ&πο #στε να επηρεά$εται η δραστηρι&τητά του &χι μ&νο απ& τον ίδιο αλλά και απ& άλλους μυς που ενεργούν στην ίδια άρθρωση ή και σε μυς που ενεργούν στις κοντινές αρθρ#σεις, με αυτ&ν τον τρ&πο συντονί$εται η λειτουργία για τις κινήσεις των άκρων. vλλα αντανακλαστικά που προέρχονται απ& τα δερματικά αισθητήρια διαδραματί$ουν σημαντικ& ρ&λο στον έλεγχο των κινητικ#ν νευρ#νων. /ντούτοις επειδή τα δερματικά αισθητήρια παρέχουν λιγ&τερο άμεσες πληροορίες για τη θέση και τη δύναμη απp &τι η μυEκή άτρακτος και τα τεν&ντια &ργανα του –@gCB, σαν νωτιαία αντανακλαστικά αναέρονται κυρίως τα αντανακλαστικά που ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
97
προέρχονται απ& τη μυEκή άτρακτο και τα τεν&ντια &ργανα του–@gCB. yδιοδεκτικοί υποδοχείς +ι ιδιοδεκτικοί υποδοχείς 1ρίσκονται στους μυς, στους τένοντες και στις αρθρ#σεις. τους μυς 1ρίσκεται η μυEκή άτρακτος που είναι υπεύθυνη και ελέγχει το μήκος του μυ&ς, στους τένοντες 1ρίσκονται τα τεν&ντια &ργανα του –@gCB που ελέγχουν την τάση του μυ&ς και στις αρθρ#σεις 1ρίσκονται τα σωμάτια eGaB;B. %κ&μη πληροορίες για τη θέση που 1ρίσκεται η άρθρωση ή το μέλος σε σχέση με το χ#ρο δίνουν και οι δερματικοί υποδοχείς.
/υVκή 5τρακτος 7 μυEκή άτρακτος είναι μια συσκευή που 1ρίσκεται στο κέντρο του μυ&ς και ελέγχει το μήκος του μυ&ς και την ταχύτητα που αυτ& αυ!άνεται, 2μυοτατικ& αντανακλαστικ&5. 7 μυEκή άτρακτος είναι υπεύθυνη και για τη διατήρηση του μυEκού τ&νου μέσω του στατικού μυοτατικού αντανακλαστικού και ακ&μη μέσω των υψηλ&τερων εγκεαλικ#ν επιπέδων παίρνει μέρος στο συντονισμ& της κίνησης. 6ο μήκος του μυ&ς ελέγχεται με σημείο αναοράς σχετικά με το μήκος, κάθε ορά που αυτ& το μήκος τείνει να !επεραστεί, η μυEκή άτρακτος με κεντρομ&λα ερεθίσματα δίνει άμεσα την εντολή για συστολή στο μυ που διατείνεται, αλλά και στους συνεργάτες του. /άν η ταχύτητα διάτασης είναι πολύ μεγάλη η μυEκή άτρακτος, αντιδρά μετρ#ντας το μήκος του μυ&ς και την ταχύτητα της διάτασης, δίνοντας και πάλι ερεθίσματα για συστολή του μυ&ς. %υτ&ς είναι και ο κύριος λ&γος που οι διατάσεις με 1αλλιστικές κινήσεις δεν συστήνονται για την αύ!ηση του μήκους του μυ&ς. 6εν&ντιο &ργανο του –@gCB 6ο τεν&ντιο &ργανο του –@gCB 1ρίσκεται ακρι1#ς στη σύνδεση μυ&ς και τένοντα και είναι υπεύθυνο για να ελέγχει την τάση που αναπτύσσει ο μυς ενεργοποι#ντας το αντίστροο μυοτατικ& αντανακλαστικ&.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
98
Σ6&5τ%α WGHXYX 6α σωμάτια eGaB;B 1ρίσκονται στους αρθρικούς υμένες και στους συνδέσμους των αρθρ#σεων. 0ε νευρικά ερεθίσματα που δίνονται απ& τα σωμάτια eGaB;B δίνονται οι πληροορίες στο κεντρικ& νευρικ& σύστημα για τη θέση του μέλους στο χ#ρο. 6α σωμάτια eGaB;B λειτουργούν σαν ανιχνευτές επιτάχυνσης και 1ρίσκονται στους συνδέσμους, στους μυς, στις αρθρ#σεις και στο δέρμα &που λειτουργούν σαν δερματικοί υποδοχείς, 2επιπολής αισθητικ&τητα5. 0ηχανο‡ποδοχείς /κτ&ς απ& τους ιδιοδεκτικούς υποδοχείς, πληροορίες παρέχονται και απ& τους μηχανο‡ποδοχείς που ανταποκρίνονται στην πίεση, την αή και τη δ&νηση. 6α κύτταρα του h9:u9g που 1ρίσκονται στο δέρμα αντιδρούν στην πίεση, τα σωμάτια του h9BZZ;9: ανταποκρίνονται στην αή, τα σωμάτια ‰HddB;B αντιδρούν στην πίεση και μετρούν την ταχύτητα κίνησης των αρθρ#σεων και τα σωμάτια eGaB;B αντιδρούν στη δ&νηση. %κ&μη υποδοχείς του τύπου μετρητή της έντασης, της πίεσης και της ταχύτητας συναντ#νται στους αρθρικούς θύλακες, στους συνδέσμους και στις περιτονίες. +ι υποδοχείς τύπου έντασης αναέρονται σαν αναλογικοί 2e:@A@:8B@;Gg ή e5 και οι υποδοχείς τύπου ταχύτητας αναέρονται σαν διαορικοί 2lBdd9:9;8BGg ή l5. %κ&μη μια μικτή μορή των παραπάνω υποδοχέων μετρούν τη θέση, την ταχύτητα της μετα1ολής της θέσης και την τελική θέση της άρθρωσης. +ι πληροορίες που λαμ1άνονται απ& τους δερματικούς υποδοχείς 2επιπολής αισθητικ&τητα5 και απ& τα &ργανα της κίνησης 2ιδιοδεκτική αίσθηση5, δια1ι1ά$ονται στο νωτιαίο μυελ& μέσω της οπίσθιας ρί$ας και οδεύουν προς το κέντρο. 0ε ελάχιστες ε!αιρέσεις &λες οι δραστηρι&τητες του κεντρικού νευρικού συστήματος, λήψη, επε!εργασία, α!ιολ&γηση και αντίδραση εκρά$ονται με τη συστολή των μυ#ν. ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
99
%νακεαλαίωση για το νευρικ& σύστημα
Qταν ο μυς ορτιστεί σε θέση διάτασης αντανακλαστικά συσπάται 2μυοτατικ& αντανακλαστικ&5. Qταν ο μυς ορτιστεί σε θέση σύσπασης αντανακλαστικά χαλαρ#νει 2αντίστροο μυοτατικ& αντανακλαστικ&5. Qταν ο μυς 1ρίσκεται σε θέση διάτασης και εαρμ&$εται σε αυτ&ν μηχανική νευρομυEκή διέγερση 2δ&νηση5 αρχικά αντιδρά ενεργοποι#ντας το μυοτατικ& αντανακλαστικ&, στη θέση διάτασης ο μυς δεν μπορεί να παράγει δύναμη γιατί δεν εμπλέκονται αρκετά οι εγκάρσιες γέυρες, ο μυς ορτί$εται σε προσπάθεια αντανακλαστικής σύσπασης, κατά συνέπεια ενεργοποιείται το αντίστροο μυοτατικ& αντανακλαστικ& με αποτέλεσμα την αυτογενή αναστολή.
Qταν ο μυς 1ρίσκεται σε θέση ισομετρικής συστολής με υπομέγιστο ορτίο και εαρμ&$εται σε αυτ&ν μηχανική νευρομυEκή διέγερση 2δ&νηση5, ο μυς για να υποστηρί!ει την άρθρωση αναστέλλει τη λειτουργία του αντίστροου μυοτατικού αντανακλαστικού και μέσω του μυοτατικού αντανακλαστικού ενισχύει τη μυEκή συστολή. 6ο μυοτατικ& αντανακλαστικ& αυ!άνεται μετά απ& V δευτερ&λεπτα ισομετρικής συστολής 2–@ggb@d9: 98 Gg, O^^U5. κελετικ& σύστημα %π& την προπ&νηση δ&νησης ενεργοποιείται η παραγωγή οστεο1λαστ#ν και ινο1λαστ#ν, λ&γω της μηχανικής &ρτισης του σκελετού, με αποτέλεσμα την καλύτερη θρέψη των οστ#ν και των χ&νδρων. ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1&&
5.7 ΠΡΟΛΟΘΕΡΑΠΕΙΑ> (?-+@+AB-C?D)
7 )ρολοθεραπεία είναι μια μη χειρουργική, αναγεννητική, 4ε"α'ευτ$,7 %&4#δ#/ που διευκολύνει την επούλωση αλλά και ανάπλαση των συνδέσμων των αρθρ#σεων και των τεν&ντων του μυοσκελετικού συστήματος, που γίνεται απ& τον ίδιο τον οργανισμ& μας. /χει αναλγητική δράση για τις μυοσκελετικές παθήσεις. /αρμ&$εται με τοπικές εγχύσεις 2ενέσεις5 εν&ς διαλύματος γλυκ&$ης , δηλαδή νερ& και $άχαρη, στους τένοντες και συνδέσμους που έχουν προσ1ληθεί και πιο συγκεκριμένα στο σημείο που ο τένοντας ή ο σύνδεσμος προσκολλάται στο οστ&. 7 μέθοδος εαρμ&σθηκε για πρ#τη ορά απ& τον %μερικαν& –9@:C9 qGau988, &που απ& το O^Wm μέχρι το O^\m χρησιμοποίησε τη μέθοδο αυτή σε μεγάλο αριθμ& ασθεν#ν με επ#δυνα μυοσκελετικά προ1λήματα, και &πως αναέρει ο ίδιος η αποτελεσματικ&τητα της μεθ&δου έτανε το ^mn . + &ρος t'"#(#4ε"α'ε$α s προέρχεται απ& την ατινική λέ!η A:@g9Z που σημαίνει απ&γονοι 2γενιά5. + l:.–. qGau988 χρησιμοποίησε τον &ρο αυτ& για να δεί!ει &τι η συγκεκριμένη διαδικασία διεγείρει την αναγέννηση και πολλαπλασιασμ& των ιστ#ν.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1&1
. ΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΓΟΕΣ ΕΠ"ΡΕΑNΟΥ ΙΣ ΑΣΚ"ΣΕΙΣ .α.% ε)να% η θερ&%κή καταπ-νησηZ
7 θερμοκρασία του ανθρ#πινου σ#ματος κυμαίνεται κανονικά μετα!ύ W\Ÿ και WTŸ. Qταν η θερμοκρασία αυ!άνεται πέραν αυτ#ν των ορίων, ο οργανισμ&ς αντιδρά αυ!άνοντας την κυκλοορία του αίματος στο δέρμα. 3ατp αυτ&ν τον τρ&πο αυ!άνεται η θερμοκρασία του δέρματος και ο οργανισμ&ς απο1άλλει την πλεονά$ουσα θερμ&τητα μέσω του δέρματος. Qταν οι μύες χρησιμοποιούνται για σωματική εργασία, μει#νεται το αίμα που μπορεί να ρεύσει στο δέρμα και να απο1άλει θερμ&τητα. %ν ο οργανισμ&ς ε!ακολουθήσει να προσλαμ1άνει ταχύτερα θερμ&τητα και δεν μπορεί να την απο1άλει μέσω της αύ!ησης της ροής του αίματος στο δέρμα και της είδρωσης , η θερμοκρασία του σ#ματος ανε1αίνει και ο άνθρωπος υίσταται θερμική καταπ&νηση. |ερμικές διαταραχές και συνέπειες στην υγεία 7 υπερ1ολική έκθεση σε θερμ& εργασιακ& περι1άλλον μπορεί να προκαλέσει διάορες διαταραχές προκαλούμενες απ& τη θερμ&τητα. 6α ε!ανθήματα απ& θερμ&τητα και η λιποθυμία είναι τα πρ#τα συμπτ#ματα θερμικής επι1άρυνσης. %ν η θερμική καταπ&νηση δεν γίνει αντιληπτή και δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσει σε σο1αρές συνέπειες στον οργανισμ&, &πως η θερμοπλη!ία, η θερμική ε!άντληση και οι θερμικές κράμπες. τη συνέχεια περιγράονται οι επι1λα1είς συνέπειες της θερμ&τητας, !εκιν#ντας απ& τις πιο επικίνδυνες. 7 θερμοπλη!ία και η υπερπυρε!ία 2αυ!ημένη θερμοκρασία σ#ματος5 είναι οι πιο σο1αρές μορές των παθήσεων που σχετί$ονται με τη θερμ&τητα. Α%τ)α: |ερμοπλη!ία συμ1αίνει &ταν το σύστημα ρύθμισης της θερμοκρασίας του οργανισμού δυσλειτουργεί, η είδρωση γίνεται ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1&2
ανεπαρκής και η θερμοκρασία του σ#ματος αυ!άνεται σε κρίσιμα επίπεδα. 6α μοναδικ& αποτελεσματικ& μέσο απο1ολής της πλεονά$ουσας θερμ&τητας ε!ασθενεί, με λιγοστά πρ&δρομα συμπτ#ματα που προειδοποιούν το θύμα &τι έχει θάσει σε κρίσιμο σημείο.
Συ&πτQ&ατα : 7 θερμοπλη!ία εκδηλ#νεται, μετα!ύ άλλων, με !ηρ&τητα, υπερθερμία ή ερυθρ&τητα του δέρματος 2λ&γω καταστολής της είδρωσης5. 7 θερμοκρασία του σ#ματος είναι συνήθως SOŸ ή περισσ&τερο, το θύμα παρουσιά$ει διανοητική σύγχυση καιπαραλήρημα με πλήρη ή μερική απ#λεια συνείδησης. 6α συμπτ#ματα της υπερπυρε!ίας λ&γω θερμ&τητας είναι παρ&μοια, με τη διαορά &τι το δέρμα παραμένει υγρ&. Qταν η θερμοκρασία του σ#ματος είναι υπερ1ολικά υψηλή, προκαλείται θάνατος. Αντ%&ετQπ%ση: %ν δεν υπάρ!ει γρήγορη και κατάλληλη αντιμετ#πιση, η θερμοπλη!ία μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. 6α άτομα με εκδηλ#σεις θερμοπλη!ίας πρέπει να εισάγονται αμέσως στο νοσοκομείο. )ρέπει να παρασχεθούν αμέσως πρ#τες 1οήθειεςR € το θύμα πρέπει να τοποθετηθεί σε σκιερ& μέρος και να ααιρεθεί ο ε!ωτερικ&ς ρουχισμ&ς του € το δέρμα του θύματος πρέπει να 1ρέχεται και να αυ!ηθεί η κυκλοορία του αέρα γύρω απ& τον εργα$&μενο, για να 1ελτιωθεί η απο1ολή θερμ&τητας μέσω ε!άτμισης € τα υγρά πρέπει να αναπληρωθούν κατά το συντομ&τερο δυνατ&. "#στε στο θύμα δροσερ& νερ&, μ&νο &μως ε&σον έχει τις αισθήσεις του. 7 έγκαιρη αναγν#ριση και αντιμετ#πιση της θερμοπλη!ίας είναι ο μ&νος τρ&πος πρ&ληψης μ&νιμης εγκεαλικής 1λά1ης ή θανάτου. vτομα που έχουν υποστεί στο παρελθ&ν θερμοπλη!ία η οποία αντιμετωπίστηκε επιτυχ#ς ενδέχεται να είναι πιο ευαίσθητα στις συνέπειες της θερμ&τητας κατά τους πρ#τους μήνες μετά την ασθένεια, αλλά δεν παρουσιά$ουν μακροπρ&θεσμα προ1λήματα.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1&!
#ερ&%κή ε+5ντ(ηση Α%τ)α: 7 θερμική ε!άντληση προκαλείται απ& απ#λεια μεγάλων ποσοτήτων υγρ#ν λ&γω είδρωσης, μερικές ορές με υπερ1ολική απ#λεια άλατος.
Συ&πτQ&ατα:
7 θερμική ε!άντληση εκδηλ#νεται με αρκετά κλινικά συμπτ#ματα που μπορεί να μοιά$ουν με τα πρ#ιμα συμπτ#ματα της θερμοπλη!ίαςR μεγάλη είδρωση, αδυναμία, $άλη, οπτικές διαταραχές, έντονη δίψα, ναυτία, κεαλαλγία, έμετος, διάρροια, μυEκές κράμπες, λαχάνιασμα, αίσθημα παλμ#ν, μυρμηκίαση και αιμωδία των άνω και κάτω άκρων. 7 θερμοκρασία του σ#ματος είναι κανονική ή ελαρά αυ!ημένη. Αντ%&ετQπ%ση: 6α θύματα ήπιων περιστατικ#ν θερμικής ε!άντλησης συνήθως συνέρχονται αμέσως μ&λις απομακρυνθούν απ& το θερμ& περι1άλλον και τους χορηγηθούν υγρά αναπλήρωσης 2με αλάτι, αν είναι δυνατ&5. "εν υπάρχουν γνωστές μ&νιμες συνέπειες. 7 θερμική ε!άντληση δεν πρέπει να αντιμετωπί$εται ελαρά, δι&τι τα συμπτ#ματά της είναι παρ&μοια με τα συμπτ#ματα της θερμοπλη!ίας, η οποία εμπίπτει στα επείγοντα ιατρικά περιστατικά.
#ερ&%κ'ς κρ5&πες +ι θερμικές κράμπες είναι επ#δυνοι μυEκοί σπασμοί που μπορεί να εμανιστούν μεμονωμένα ή σε συνδυασμ& με άλλες διαταραχές θερμικής καταπ&νησης. Α%τ)α: +ι κράμπες αυτές αποδίδονται σε διαταραχές του ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1
ηλεκτρολυτικού ισο$υγίου λ&γω είδρωσης. 6ις περισσ&τερες ορές οι κράμπες εμανί$ονται &ταν άτομα που εκτελούν 1αριά σωματική εργασία σε θερμ& περι1άλλον πίνουν μεγάλες ποσ&τητες νερού χωρίς επαρκή αναπλήρωση άλατος 2ηλεκτρολυ τ#ν5.
Συ&πτQ&ατα: /π#δυνες κράμπες στα χέρια, στα π&δια ή στο στομάχι που εμανί$ονται !ανικά κατά τη διάρκεια της εργασίας ή μετά το πέρας της. +ι μύες αυτοί είναι συνήθως οι πιο ευαίσθητοι στις κράμπες. 3ράμπες μπορούν να προκληθούν τ&σο απ& περίσσεια &σο και απ& έλλειμμα άλατοςV Αντ%&ετQπ%ση: /ίναι αναγκαίο να διακριθούν οι θερμικές κράμπες απ& τις κοινές κράμπες που παρουσιά$ονται κατά τη διάρκεια επίπονης εργασίας. +ι κοινές κράμπες θεραπεύονται με ανάπαυση και μαλά!εις οι θερμικές κράμπες μπορούν να αντιμετωπιστούν
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1&5
6.2 ΑΥΔΑΤ"ΣΗ ΑΥΔΑΤ"ΣΗ
Ορ%σ&-ς %υδάτωση είναι η σημαντική σημαντική μείωση του νερού του σ#ματος σ#ματος και, σε διαορετικ& 1αθμ&, των ηλεκτρολυτ#ν. 7 αυδάτωση οείλεται κυρίως σε τέσσερις 1ασικές κατηγορίες παραγ&ντωνR Παρ5γοντες που προκα(ούν &ε)6ση της πρ-σ(η[ης νερού %υδάτωση απ& μειωμένη πρ&σληψη πρ&σληψη νερού παρατηρείται παρατηρείται σε πολυάσχολους επαγγελματίες με ψυχογενή μειωμένη πρ&σληψη, σε ηλικιωμένους, σε πάσχοντες απ& ορισμένα οργανικά νοσήματα 2π.χ. εγκεαλικά, ψυχιατρικά σύνδρομα5.
Παρ5γοντες που προκα(ούν αυ+η&'νες απQ(ε%ες ύ,ατος %υδάτωση απ& αυ!ημένες απ#λειες παρατηρείται κατά τη διάρκεια υψηλ#ν περι1αλλοντικ#ν θερμοκρασι#ν, σε ηλικιωμένους, σε περίπτωση χρήσης ορισμένων αρμάκων ή το!ικ#ν ουσι#ν 2π.χ. διουρητικά5 σε πάσχοντες απ& ορισμένα οργανικά νοσήματα 2π.χ. νερικά νοσήματα, δια1ήτης, διάρροια5 κλπ. 7 άσκηση σε περι&δους καύσωνα αυ!άνει την πιθαν&τητα αυδάτωσης σε υγιή άτομα.
Παρ5γοντες που προκα(ούν απQ(ε%α ο(%κού α)&ατος
7 αιμορραγία μπορεί να είναι εμανής 2π.χ. τροχαίο ατύχημα5 ή να πρ&κειται για εσωτερική αιμορραγία 2π.χ. γαστρορραγία5.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1&6
Παρ5γοντες που προκα(ούν παθο(ογ%κή συσσQρευση ή ε+αγγε)6ση νερού σε ορισμένες περιοχές του σ#ματος, με αποτέλεσμα τη στέρησή του σε άλλες. %υτ& το αιν&μενο συμ1αίνει κλασσικά σε περιπτ#σεις εκτεταμένων εγκαυμάτων, παγκρεατίτιδας, ασκίτη, ειλεού.
+ μηχανισμ&ς της αυδάτωσης είναι μεικτ&ς, σε ορισμένες περιπτ#σεις.
Α)τ%α +ι περισσ&τεροι υποθέτουμε &τι πίνουμε αρκετά υγρά καθημερινά. )ραγματικά, πίνουμε καέδες, τσάι, αναψυκτικά ή άλλα ροήματα. %υτά τα υγρά &μως τις περισσ&τερες ορές αυ!άνουν τις απ#λειες γιατί προκαλούν διούρηση και είδρωση.
6α συνήθη α)τ%α είναιR )αρατεταμένη σωματική δραστηρι&τητα με είδρωση
χωρίς να καταναλ#νεται αρκετ& νερ&, ειδικά σε ένα θερμ& και r ή !ηρ& περι1άλλον 7 απ#λεια αίματος που οείλεται σε τραύμα "ιάρροια Υπερθερμία kb@au 2bLA@c@g9IBa5 /μετ&ς 7 χρήση της μεθαμεταμίνης, αμεταμίνης, καε‹νης και άλλα διεγερτικά 7 υπερ1ολική κατανάλωση των αλκοολούχων ποτ#ν
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1&7
οιμ#δη νοσήματα 2 γαστρεντερίτιδα, χολέρα
σιγκέλωση5 Υποσιτισμ&ς 7λεκτρολυτικές διαταραχές 2 υπερνατριαιμία, υπερνατριαιμία, υπονατριαιμία, νηστεία, άρνηση λήψης τροής, αδυναμία κατάπωσης5 -λυκο$ουρία +υραιμία
0%5γν6ση 7 διάγνωση 1ασί$εται στο ιστορικ& και τη υσική ε!έταση.
Συ&πτQ&ατα 6α συμπτ#ματα της ήπιας αυδάτωσης περιλαμ1άνουν δίψα, μειωμένη ποσ&τητα ούρων, ασυνήθιστα σκούρα ούρα, δυσκοιλι&τητα ανε!ήγητη κ&πωση, ευερεθιστ&τητα, έλλειψη δακρύων &ταν κλαίνε, κεαλαλγία, !ηροστομία, $αλάδα 2λ&γω ορθοστατικής υπ&τασης5, α‡πνία. 6α συμπτ#ματα της σο1αρής αυδάτωσης περιλαμ1άνουνR πονοκεάλους μυEκές κράμπες, μειωμένη αρτηριακή πίεση 2υπ&ταση5, $άλη ή λιποθυμία &ταν στέκεστε &ρθιοι 2ε!αιτίας ορθοστατικής υπ&τασης5. παραλήρημα, απ#λεια των αισθήσεων, θάνατο. οίδημα της γλ#σσας < vλλα συμπτ#ματα που μπορούν να οείλονται σε χρ&νια αυδάτωση είναιR
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1&8
Ουρο(ο%&Q+ε%ςR στοιχεία δείχνουν &τι &σοι είναι αυδατωμένοι έχουν πιο συμπυκνωμένα ούρα με αποτέλεσμα το!ίνες που περιέχονται σε αυτά να προκαλούν 1λά1η στο επιθήλιο των οργάνων του ουροποιητικού και να αυ!άνεται η πιθαν&τητα να αναπτυχθούν μικρ&1ια. Καρ,%αγγε%ακ5 νοσή&ατα: μελέτες δείχνουν &τι η αυδάτωση αυ!άνει τον κίνδυνο για έμραγμα και εγκεαλικά επεισ&δια, λ&γω αυ!ημένης γλοι&τητας του αίματος. 0υσπεπτ%κ5 ενο*(ή&αταR οι εκκρίσεις των πεπτικ#ν χυμ#ν του στομάχου και του εντέρου είναι μειωμένες.
Υπ-ταση ή Υπ'ρτασηR ο &γκος του αίματος δεν είναι επαρκής για να γεμίσει τις αρτηρίες και τις λέ1ες στο σ#μα μας. %υτ& δυσκολεύει το σ#μα #στε να ρυθμί$ει τη σωστή πίεση. 6ο αποτέλεσμα είναι είτε να έχουμε αυ!ημένη είτε χαμηλή αρτηριακή πίεση. Υγε)α τ6ν ,οντ%Qν: η αυδάτωση μει#νει την παραγωγή σάλιου και την προστασία που αυτ& παρέχει στα δ&ντια. |α πρέπει να το προσέχουν ιδιαίτερα &σοι αθλούνται και ιδρ#νουν έντονα.
3.
4.
#εραπε)α 7 θεραπεία περιλαμ1άνειR άναλ@ δίαιτα και διούρηση με σπειρ@ν@λακτ&νη και @υροσεμίδη. +ι διαδοχικές εκκενωτικές παρακεντήσεις, οι περιτοναEκές παρακάμψεις, τα FJek και η μεταμ&σχευση αποτελούν τις εναλλακτικές θεραπευτικές λύσεις.
/νδεί!εις διαγνωστικής παρακέντησηςR %σθενείς
με πρωτοεμανι$&μενο ασκίτη. 3ιρρωτικοί ασθενείς με ασκίτη κατά την νοσηλεία τους. %σθενείς με ασκίτη και κλινική εικ&να λοίμω!ης. 3ιρρωτικοί ασθενείς με ασκίτη και επιδείνωση της κλινικής τους εικ&νας στην διάρκεια της νοσηλείας τους. ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
1&9
3ιρρωτικοί
ασθενείς με ασκίτη και επιδείνωση της εργαστηριακής τους εικ&νας στην διάρκεια της νοσηλείας τους 2α$ωθαιμία, λευκοκυττάρωση, ο!έωση5.
3ατά τη διάρκεια της θεραπείας, η διατροή πρέπει να είναι χαμηλή σε νάτριο 2συστατικ& του αλατιού5 με την περιεκτικ&τητά της να τάνει ως τα V γραμμάρια την ημέρα. -ια επιτευχθεί αυτ& δεν θα πρέπει να προστίθεται παρά ελάχιστο αλάτι στο μαγείρεμα και καθ&λου στο ήδη μαγειρεμένο αγητ&. /κτ&ς αυτού 1έ1αια, τρ&ιμα με μεγάλη περιεκτικ&τητα σε αλάτι, &πως τα παρακάτω, θα πρέπει να αποεύγονταιR άρια,
κρέατα, λαχανικά σε κονσέρ1ες 0πέικον, λουκάνικα, $αμπ&ν και άλλα αλλαντικά 3απνιστά ψάρια και κρέατα )ίκλες )ρομαγειρεμένα αγητά, έτοιμες σούπεςrσάλτσες, κύ1οι f μείγματα μαγειρέματος %λατισμένοι !ηροί καρποί, πατατάκια, κράκερς και άλλα αλμυρά σνακ 6υρί 2έως Omm γρ την ε1δομάδα5 ωμί 2έως S έτες την ημέρα5 6α υποκατάστατα αλατιού μπορούν αποτελέσουν μια λύση για &σους δεν παρουσιά$ουν υπερκαλιαιμία και ηπατονερικ& σύνδρομο.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
11&
ΤEFG 9FGHIJKL L 9HIM;N:L
-ια την απουγή των παραπάνω δυσάρεστων καταστάσεων, που σε κάποιες περιπτ#σεις μπορεί να απο1ούν μοιραίες για την υγεία του ασκούμενου, πρέπει να αναπληρ#νονται τα υγρά που χάνονται κατά την μυEκή προσπάθεια. 6ο `I9:BaG; @gg9C9 @d kA@:8Z h9?BaB;9 αναέρει τα ε!ήςR "έκα με δεκαπέντε λεπτά πριν την προπ&νηση ο ασκούμενος πρέπει να καταναλ#νει Smm έως \mm κυ1. εκ νερ& ή κάποιο άλλο υποτονικ& διάλυμα, το οποίο περιέχει μικρή ποσ&τητα $άχαρης και ίχνη ηλεκτρολυτ#ν.
<0ετά την άσκηση το αγητ& πρέπει να είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και η κατανάλωση νερού άθονη. )ρέπει να γίνεται συστηματικ&ς έλεγχος του σωματικού 1άρους, για την απουγή μιας χρ&νιας αυδάτωσης./πιπλέον είναι απαραίτητο να οράτε ελαριά ρούχα και ανοιχτά χρ#ματα, καθ#ς επίσης καπέλο, γυαλιά ηλίου και αντηλιακή προστασία. την περίπτωση &μως που αισθανθείτε ναυτία, ατονία ή $αλάδα σταματήστε αμέσως την προπ&νηση και ειδοποιήστε έναν γιατρ&.
6.3 $"M" ΡΟL"Σ q ανάγκη για λήψη τροής, που ικανοποιείται …&νο …ε σιτισ…&, και προέρχεται απ& διέγερση του κέντρου θρέψης, αποτελεί το αίσθη…α της πείνας 2bH;C9:5, εν# η επιθυ…ία για λήψη ειδικής τροής, που δεν συ…πίπτει πάντα …ε την ανάγκη για πρ&σληψη τροής, αλλά συνδυά$εται …ε ευχάριστα συναισθή…ατα 2&ψη, οσ…ή, γεύση κ.λπ. τροής5 ονο…ά$εται &ρε!η 2GAA98B895. q διαορά των δύο αυτ#ν &ρων συνίσταται στο &τι η …εν πείνα είναι …ια ενστικτ#δης λειτουργία, εν# η &ρε!η είναι επίκτητη. )άντως η λήψη τροής ρυθ…ί$εται απ& το νευρικ& σύστη…α …ε συνεργασία δύο κέντρων.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
111
Fο ένα είναι το κέντρο θρέψης 2d99?B;C a9;89:5 που 1ρίσκεται σε …ια περιοχή στο κατ#τερο τ…ή…α του υποθάλα…ου και &ταν διεγερθεί, προκαλεί την επιθυ…ία για λήψη τροής Fο άλλο είναι το κέντρο του κορεσ…ού 2ZG8B98L a9;89:5, που 1ρίσκεται σε …ια …ικρ&τερη περιοχή στο …εσαίο τ…ή…α του υποθάλα…ου και &ταν διεγερθεί, προκαλεί το γνωστ& αίσθη…α του κορεσ…ού και αναστέλλει την επιθυ…ία λήψης τροής. € %π& τη συνεργασία των κέντρων αυτ#ν, ρυθ…ί$εται η πρ&σληψη τ&σης τροής &σης απαιτείται € για το 1ασικ& …ετα1ολισ…&, € τη υσική κατάσταση και € τις δραστηρι&τητες του ατ&…ου, χωρίς να δη…ιουργούνται προ1λή…ατα ούτε υποσιτισ…ού αλλά ούτε και παχυσαρκίας. • …ηχανισ…&ς της λήψης ή της αναστολής της επιθυ…ίας λήψης τροής δεν είναι πλήρως κατανοητ&ς. 7 προσπάθεια διερεύνησης των …ηχανισ…#ν που ελέγχουν την &ρε!η αποτελεί ση…αντικ& και επίκαιρο θέ…α έρευνας που διε!άγεται στο πεδίο της παχυσαρκίας. iίναι &…ως γνωστοί πολλοί παράγοντες που επιδρούν στην &λη διαδικασία. )αράγοντες που επιδρούν στην διαδικασία της λήψης τροής R )έρα απ& τους ψυχολογικούς παράγοντες, που απ& ε…πειρία !έρου…ε &τι επιδρούν στην επιθυ…ία λήψης ή …η τροής, άλλοι παράγοντες είναι και οι ακ&λουθοι. € 7 πληρ&τητα του στο…άχου …ε τροή ή …ε υγρ&. F&τε, λ&γω διάτασης του στο…άχου, αίνεται να διεγείρονται κάποιοι υποδοχείς που 1ρίσκονται …έσα ή έ!ω απ& αυτ& και να δίνεται έτσι σή…α στο κέντρο θρέψης ή κορεσ…ού αντίστοιχα. `π& το γεγον&ς &τι συχνά δη…ιουργείται η επιθυ…ία για λήψη τροής, αν και στο ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
112
στο…άχι υπάρχει τροή, αίνεται &τι, για να δοθεί σή…α στο κέντρο θρέψης, δεν είναι απαραίτητο να είναι άδειο το στο…άχι. \7 συγκέντρωση της γλυκ&$ης. `ρχικά θεωρήθηκε &τι η ένταση του αισθή…ατος της πείνας είναι αντιστρ&ως ανάλογη …ε τα επίπεδα της γλυκ&$ης στο αί…α. ηλαδή, &τι τα αυ!η…ένα επίπεδα της γλυκ&$ης στο αί…α, αp εν&ς …εν αναστέλλουν τη δράση του κέντρου θρέψης, αp ετέρου δε, διεγείρουν το κέντρο κορεσ…ού. ή…ερα &…ως η άποψη αυτή δε γίνεται αποδεκτή και σαν παράδειγ…α για την απ&ρριψή της χρησι…οποιείται η περίπτωση των δια1ητικ#ν που, αν και έχουν υψηλά επίπεδα γλυκ&$ης στο αί…α, έχουν συνήθως και αυ!η…ένη διάθεση για λήψη τροής.
6.4 ΑΚΙ"ΟΠΟΙ"Σ" ΕΠΙ /ΑΚΡΟ
1. ΑνθρQπ%να &οντ'(α &υοσκε(ετ%κής α*ρησ)ας q απλή μείωση των επιπέδων υσιολογικής δραστηρι&τητας αντιπροσωπεύει το πρ#το στοιχείο αναορικά με την αχρησία. -ια παράδειγμα, σε γυμνασμένους ανθρ#πους που σταμάτησαν τη γυμναστική έχουν αναερθεί μει#σεις της μυEκής μά$ας και δύναμης. )αρομοίως, μει#σεις στην ε1δομαδιαία άσκηση &ρτισης είχαν ως αποτέλεσμα μείωση της οστικής μά$ας σε άνδρες και γυναίκες. )ιο δραματικές αλλαγές εμανί$ονται με τον παρατειν&μενο κλινοστατισμ& ή τις συνθήκες έλλειψης 1αρύτητας στο διάστημα, ιδιαίτερα στα οστά. +ι καταστάσεις αυτές έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση των συμπιεστικ#ν δυνάμεων που συνήθως ασκούνται στα οστά στην &ρθια στάση, σε συνθήκες υσιολογικής 1αρύτητας. /πιπλέον, ε&σον ααιρεθούν οι δυνάμεις αντίδρασης του εδάους, η μυEκή δύναμη που απαιτείται για την παραγωγή κίνησης είναι πολύ ελαττωμένη. 7 τοποθέτηση εν&ς μέλους σε γύψο προκαλεί μία πιο σταθερή ακινητοποίηση και ταχύτερες μει#σεις στη μυEκή και οστική μά$α απ& την ακινητοποίηση επί κλίνης
. Α((αγ'ς στα οστ5 (-γ6 ακ%νητοπο)ησης + ρυθμ&ς των δομικ#ν αλλαγ#ν των οστ#ν, πέραν αυτ#ν που παρατηρούνται στους μυς κατά τη διάρκεια της ακινητοποίησης επί ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
11!
κλίνης ή της μη &ρτισης, οείλεται σε ένα 1αθμ& στη 1ραδεία ανακατασκευή του οστίτη ιστού. )αρp &λα αυτά, η δραματική αύ!ηση του ασ1εστίου των ούρων που παρατηρείται μία ε1δομάδα μετά απ& την έναρ!η του κλινοστατισμού αντανακλά την αρνητική ισορροπία του ασ1εστίου. %κινητοποίηση επί κλίνης νεαρ#ν ενηλίκων ανδρ#ν, διάρκειας είκοσι ε1δομάδων έχει ως αποτέλεσμα \mn αύ!ηση της απέκκρισης του ασ1εστίου των ούρων, με τις μεγαλύτερες τιμές να σημει#νονται μετα!ύ της πέμπτης και έ1δομης ε1δομάδας. + κλινοστατισμ&ς επιέρει μείωση της εντερικής απορρ&ησης του ασ1εστίου, αλλά δεν μπορεί αp εαυτού να ε!ηγήσει τα αυ!ημένα επίπεδα απέκκρισης ασ1εστίου στα ούρα. 7 οστικής προέλευσης υπερασ1εστιουρία πιστοποιήθηκε με πρ&σατες μετρήσεις των μετα1ολ#ν της οστικής πυκν&τητας και των 1ιοχημικ#ν δεικτ#ν, μετά απ& περι&δους κλινοστατισμού. %ν και η έλλειψη δραστηρι&τητας των μυ#ν και επομένως η μειωμένη ένταση που επι1άλλεται στο οστούν μπορεί να συμ1άλλει στην οστική απ#λεια, η ύπτια ισομετρική ή ισοτονική άσκηση κατά τη διάρκεια της ακινητοποίησης σε κλίνη επηρεά$ει ελάχιστα την απ#λεια αυτή. +ι παρεμ1άσεις για την ελαχιστοποίηση της οστικής απ#λειας λ&γω ακινητοποίησης σε κλίνη περιλαμ1άνουν πρ#ιμη &ρτιση και κινητοποίηση. 7 ορθοστάτηση για αρκετές #ρες την ημέρα μει#νει σημαντικά την οστική απ#λεια και την υπερασ1εστιουρία. ε μία μελέτη που ε!ετά$ει τους οστικούς 1ιοχημικούς δείκτες κατά τη διάρκεια της ακινητοποίησης σε κλίνη, η χρήση ενδορρινικής καλσιτονίνης σολομού προτάθηκε ως αποτελεσματική στη μείωση της πρ&ωρης αύ!ησης της οστικής απορρ&ησης που προκαλείται απ& την ακινητοποίηση .
4. Α((αγ'ς στη &υVκή &5Uα (-γ6 ακ%νητοπο)ησης την κλασική μελέτη των lB98:Bau και συν η ακινητοποίηση με γύψο για \
11#
διαορετικές μετα1λητές που ε!ετά$ονται στις διάορες μελέτες, &πως &π ως η δι διάρ άρκε κεια ια κα καιι ο σχ σχετ ετικ ικ&ς &ς πε περι ριορ ορισ ισμ&ς μ&ς πο που υ πρ προκ οκαλ αλεί εί η ακινητοποίηση σε κλίνη, οι τεχνικές μέτρησης της δύναμης και ο τύπο τύ ποςς τη τηςς μυ μυEκ Eκής ής δύ δύνα ναμη μηςς πο που υ δι διερ ερευ ευνά νάτα ταιι 2ι 2ισο σομε μετρ τρικ ική ή cZ ισοτονική5 . ε πιο πρ&σατες μελέτες, &ρτιση του εν&ς κάτω άκρου για τέσσερις ε1δομάδες είχε ως αποτέλεσμα Un μείωση της μυEκής επιανειακής διαμέτρου του μέσου γλουτιαίου, εν# καμία αλλαγή δεν παρ παρατη ατηρήθ ρήθηκε ηκε στη στηνν αντ αντίσ ίστοι τοιχη χη περ περιοχ ιοχή ή του ορ ορτι$ τι$&με &μενου νου άκρου. 7 μυEκή 1ιοψία μπορεί να επι1ε1αι#σει την ατροία αυτή, εν# ο μέσος &ρος μείωσης της επιανειακής διαμέτρου, μετά απ& έ!ι ε1δομάδες αδράνειας του άκρου, είναι της τά!ης του OSn. 6ο μεγα με γαλύ λύτε τερο ρο μέ μέρο ροςς αυ αυτή τήςς τη τηςς με μείω ίωση σηςς στ στη η μυ μυEκ Eκή ή μά μά$α $α εί είνα ναιι αποτ απ οτέλ έλεσ εσμα μα κυ κυρί ρίως ως τη τηςς ατ ατρο ροί ίας ας πο που υ πα παρα ρατη τηρε ρείτ ίται αι στ στου ουςς εκτείνοντες στο γ&νατο παρά στους στους καμπτήρες. 7 αδράνεια και η τοποθέτηση του χεριού σε γύψο για μικρ& χρονικ& διάστημα εννέα ημερ#ν ημε ρ#ν προ προκαλ καλεί εί Sn μεί μείωση ωση της επι επιαν ανεια ειακής κής δια διαμέτ μέτρο ρου υ των μυ#ν του αντι1ραχίου .
6.5 ΑΡΜΑΚΑ ύμωνα με τον ορισμ& του )αγκ&σμιου +ργανισμού Υγείας άρμακο Υγείας άρμακο χαρακτηρί$εταιR 3άθε ουσία ή μίγμα ουσι#ν, που παράγεται, προσέρεται προς π#ληση, ή παρουσιά$εται για χρήση ...στη διάγνωση, στη θεραπεία, στον μετριασμ& ή στην πρ&ληψη ν&σου, μη υσιολογικής υσικής κατάστασης, ή των συμπτωμάτων τους στον άνθρωπο ή στα $#α καθ#ς και για χρήση...στην αποκατάσταση, την δι&ρθωση, ή την μετα1ολή οργανικ#ν λειτουργι#ν στον άνθρωπο ή τα $#α.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
115
7 /πιστήμη που έχει κύριο αντικείμενο έρευνας και μελέτης την παρασκευή και την τυποποίησης των αρμάκων ονομά$εται =αρμακευτική, =αρμακευτική, που αποτελεί ιδιαίτερο κλάδο της yατρικής, ο δε πτυχιούχος της επιστήμης αυτής καλείται =αρμακοποι&ς. 3λάδος της =αρμακευτικής είναι η =αρμακοτεχνία που έχει κύριο αντικείμενο έρευνας και μελέτης την σύνθεση και κάθαρση των αρμάκων, &που ε! αυτ#ν και η διάκρισή της σε DχημικήD και Dγαληνική αρμακοτεχνίαD. 7 δε επιστήμη που ε!ετά$ει τις επιδράσεις των αρμάκων στις λειτουργίες των οργανισμ#ν ονομά$εται =αρμακολογία, =αρμακολογία, και είναι αυτή που τελικά καθορί$ει τους τρ&πους χρήσης, τη δοσολογία, αλλά και τους τρ&πους συσκευασίας και διατήρησης των αρμάκων, λαμ1άνοντας υπ&ψη κυρίως την αρμακοδυναμική και την αρμακοκινητική. 7 =αρμακολογία διακρίνεται σε πολλούς επιμέρους κλάδους ανάλογα του μηχανισμού της δράσης των αρμάκων. την /λλάδα αρμ&διος ορέας που επιμελείται της ελληνικής ελλην ικής αρμακοποιίας και της προστασίας της "ημ&σιας Υγείας κατά την παραγωγή, διακίνηση, διάθεση, εμπορία και διαήμιση των αρμάκων είναι ο /θνικ&ς +ργανισμ&ς =αρμάκων 2/+=5 =αρμάκων 2/+=5 που ιδρύθηκε το O^TW ως O^TW ως Ν)"" που Ν)"" που αποτελεί ε!ειδικευμένη "ημ&σια %ρχή υπαγ&μενη στο DΥπουργείο DΥπουργείο Υγείας και )ρ&νοιαςD )ρ&νοιαςD ή &πως αυτ& έχει μετονομαστεί.
ΟΙ Α/LΕΑ/ΙΕΣ Qταν τη δεκαετία του Wm 1ρίσκονται 1ρίσκονται αμεταμίνες ν&μι$ε &τι είχε είχε 1ρει ένα θαυματουργ& άρμακο. -ρήγορα διαπιστ#θηκε &τι η αυ!ημένη σωματική και πνευματική απ&δοση, θεραπεία της κατάθλιψης, που 1οηθά στην απ#λεια 1άρους σχέδια για την καταστολή της &ρε!ης. 0ε τον καιρ& άρχισε να δουν &τι οι μακροπρ&θεσμες επιπτ#σεις τους είναι επι$ήμια, ιδίως επειδή παρήγαγαν συνήθεια. 6ο πρ&σωπο που χρησιμοποιήθηκε προοδευτικά υψηλ&τερες δ&σεις που απαιτούνται για την επίτευ!η των ίδιων αποτελεσμάτων και άρχισε να ανακαλύψει τις διάορες ψυχικές και σωματικές ασθένειες που προκλήθηκε άμεσα απ& τις αμεταμίνες. ήμερα στην ιατρική χρήση είναι πολύ περιορισμένη σε ορισμένες ασθένειες. /ίναι η χημική συγγένεια με αδρεναλίνη, μια ορμ&νη απελευθερ#νει το σ#μα μας για αντίδραση σε καταστάσεις άγχους, &πως ο &1ος, τον ενθουσιασμ& ή τη σωματική δραστηρι&τητα. ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
116
/εδρίνη και ψευδοεεδρίνη 7 εεδρίνη και η ψευδοεεδρίνη είναι απαγορευμένες ουσίες και συγκαταλέγονται στις ουσίες ντ&πινγκ 2&πως και η καε‹νη &ταν !επερνά κάποια &ρια5. 7 εεδρίνη κι η εετονίνη δρουν &πως η αδρεναλίνη αλλά με πιο ήπιο τρ&πο. "ιεγείρουν 2σε δ&ση V_<_m ICrμέρα για O_ μέρες5 το 3Ν, αυ!άνουν την ικαν&τητα για εργασία, αναστέλλουν την σωματική κ&πωση, διεγείρουν την καύση λίπους και 1ελτι#νουν την πνευματική λειτουργία. 7 εεδρίνη κάνει την εμάνιση της τ&σο σε χάπια αδυνατίσματος , &σο και σε προE&ντα ¡ενέργειαςp, τα οποία χορηγούνται σε αθλητές για περισσ&τερη ενέργεια και έτσι αύ!ηση της αθλητικής τους απ&δοσης , χωρίς να ε!αντλούν τα σωματικά τους αποθέματα .
ΑΑKΟ$ΙΚΑ 6ι είναι τα %να1ολικά %νδρογ&να τεροειδήš 6α ανα1ολικά ανδρογ&να στεροειδή είναι υσικές ή τεχνητές εν#σεις που δρουν με τρ&πο παρ&μοιο με την ορμ&νη τεστοστερ&νη. 7 τεστοστερ&νη προκαλεί την ανάπτυ!η των ανδρικ#ν χαρακτηριστικ#ν χαρακτηριστικ#ν του ύλου 2ανδρογ&νος δράση5 και τη σταδιακή αύ!ηση του μυEκού ιστού 2ανα1ολική δράση5. %παγορεύονταιR %να1ολικά %νδρογ&να τεροειδή, τεροειδή, Νανδρολ&νη, τανο$&λη, 6εστοστερ&νη, 0πολντεν&νη, %νδροστενεδι&νη, %νδροστενεδι&λη, O^<νορανδροστενεδι&νη, O^<νορανδροστενεδι&λη και lqi` 2δε‡δροεπιανδροστερ&νη5 κ.α &γοι χρησιμοποίησης %να1ολικ#ν %νδρογ&νων τεροειδ#ν απ& τους αθλητέςR +ι αθλητές χρησιμοποιούν τα ανα1ολικά ανδρογ&να στεροειδή για να 1ελτι#σουν την αθλητική τους επίδοση και συγκεκριμένα για ναR
%υ!ήσουν το μέγεθος, και την ισχύ ισχύ των μυ#ν τους. 0πορούν να προπονούνται σκληρ&τερα και για μεγαλύτερο χρονικ& διάστημα, δηλαδή να αυ!ήσουν την αντοχή τους και να μει#σουν την προκαλούμενη κ&πωση. %υ!ήσουν την επιθετικ&τητα και την ανταγωνιστικ&τητα τους. τους. )ροκαλέσουν ήπιου 1αθμού ευορία.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
117
6α %να1ολικά τεροειδή 1οηθούν τον αθλητή να προπονείται σκληρ&τερα και να ανακάμπτει ταχύτερα με αποτέλεσμα την αυ!αν&μενη ενδυνάμωσή.
%θλητές που τα χρησιμοποιούνR 0ερικές απ& τις πιο καταανείς ομάδες αθλητ#ν που εμπλέκονται στην χρήση τους είναι, οι ~@?L~HBg?9:Z, οι 'αναρριχ#μενοι( 2ιλ&δο!οι5 αθλητές και οι ανατικοί της διατήρησης της &ρμας τους.
% ε)να% η κρεατ)νη 7 κρεατίνη είναι μία ενδογενής ουσία 2παράγεται απ& το σ#μα μας5 η οποία δημιουργείται στο συκ#τι, το πάγκρεας και τα νερά απ& διάορα αμινο!έα. τη συνέχεια μεταέρεται στους μύες με την κυκλοορία του αίματος. 3ρεατίνη 1ρίσκουμε και σε τροές κυρίως $ωικής προέλευσης. )ερίπου το ^_n της συνολικης κρεατίνης του ανθρ#πινου σ#ματος 1ρίσκεται στους σκελετικούς μυς εν# το υπ&λοιπο ποσοστ& 1ρίσκεται σε διάορους ιστούς. 7 κρεατίνη έχει το χαρακτηριστικ& να εν#νεται με #σορο και να σχηματί$ει μια ουσία πολύ σημαντική για την ενεργειακή απ&δοση τη ωσοκρεατίνη, η οποία συμ1άλει τα μέγιστα στην επιπλέον παραγωγή ενεργείας, παρατείνοντας το χρ&νο που μπορεί ο μυς να παράγει έργο. Xνα μέσο άτομο χρειά$εται περίπου V γρ. κρεατίνης την ημέρα. 7 υσιολογική πρ&σληψη κρεατίνης προσεγγί$ει το O γρ.rημέρα για άτομα που καταναλ#νουν κρέας, αλλά μπορεί να είναι μηδενική στους καθαρά χορτοάγους. 7 ενδογενής παραγωγή κρεατίνης συμ1άλλει #στε μα$ί με τη διατροική κρεατίνη να υπάρχουν διαθέσιμα τα V γρ. που απαιτούνται. 7 συνολική ποσ&τητα κρεατίνης στον οργανισμ& είναι ένας συνδυασμ&ς μετα!ύ της ενδογενούς παραγωγής και της ε!ωγενούς πρ&σληψης.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
118
6.6 KΙΟΡΥ#/ΟΙ
]ι&ρυθμος είναι μια προσπάθεια να προ1λέψει διάορες πτυχές της $ωής εν&ς ατ&μου μέσω απλ#ν μαθηματικ#ν κύκλων. +ι περισσ&τεροι επιστήμονες πιστεύουν &τι η ιδέα δεν έχει πιο προ1λεπτική ικαν&τητα απ& &, τι ευκαιρία και να ε!ετάσει την ιδέα ένα παράδειγμα ψευδοεπιστήμης . ύμωνα με τη θεωρία των 1ιορυ θμ#ν, η $ωή εν&ς ατ&μου επηρεά$εται απ& ρυθμική 1ιολογικούς κύκλους που επηρεά$ουν την ικαν&τητα του ή της σε διάορους τομείς, &πως η ψυχική, σωματική και συναισθηματική δραστηρι&τητα. %υτοί οι κύκλοι αρχί$ουν κατά τη γέννηση και ταλαντ#νονται σε μια σταθερή 2ημιτονοειδές κύμα5 μ&δα σε &λη τη $ωή, και με την μοντελοποίηση τα μαθηματικά, προτείνεται &τι το επίπεδο εν&ς ατ&μου της ικαν&τητας σε καθένα απ& αυτούς τους τομείς μπορεί να προ1λεθεί απ& μέρα σε μέρα. 7 θεωρία αυτή 1ασί$εται στην ιδέα &τι η 1ιοανάδραση χημικές και ορμονικές λειτουργίες έκκριση μέσα στο σ#μα θα μπορούσε να δεί!ει μια ημιτονοειδή συμπεριορά την πάροδο του χρ&νου. 6α περισσ&τερα μοντέλα των 1ιορυθμ#ν χρησιμοποιούν τρεις κύκλουςR μια VW<ημέρα σωματική κύκλο, μια VT<ημέρα συναισθηματικ& κύκλο, και μια WW<ημέρα πνευματικής κύκλο. %ν και ο κύκλος VT<ημερ#ν είναι το ίδιο μήκος με το μέσο γυναίκας έμμηνου κύκλου και αρχικά περιγράηκε ως ένα 'θηλυκ&( κύκλου 21λέπε παρακάτω5, τα δύο δεν είναι απαραίτητα σε κάθε συγκεκριμένο συγχρονισμ&. 3άθε ένας απ& αυτούς τους κύκλους ποικίλλει μετα!ύ υψηλ#ν και χαμηλ#ν ακραίων ημιτονοειδή, με τις ημέρες &που ο κύκλος τέμνει τη γραμμή μηδέν
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
119
περιγράεται ως Dκρίσιμες μέρεςD του μεγαλύτερου κινδύνου ή α1ε1αι&τητας. /κτ&ς απ& τις τρεις δημοιλείς κύκλους, έχουν διάορα άλλα κύκλοι έχουν προταθεί, με 1άση γραμμικ&ς συνδυασμ&ς των τρι#ν, ή σε μεγαλύτερη ή μικρ&τερη ρυθμούς.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
12&
ΕΡ!"/ΑΟ$ΟΓΙΟ Rν,ρας
Γυνα)κα
7λικίαR 3άτω απ& O_
O_
1. Ασ*ο(ε)στε &ε κ5πο%ο 5θ(η&αZ Ναι
Qχι
. Ε)*ατε ασ*ο(ηθε) στο παρε(θ-νZ Ναι
Qχι
%ν ναι με ποιοš †††††††††††††.
4. ]*ετε τραυ&ατ%στε) ποτ' στη ,%5ρκε%α κ5πο%ου αθ(ή&ατοςZ Ναι
Qχι
7. Ο τραυ&ατ%σ&-ς σας απα)τησε νοσοκο&ε%ακή περ)θα([ηZ Ναι
Qχι
9. Π-σος ήταν ο *ρ-νος αν5ρρ6σής σαςZ O ε1δομάδα
V ε1δομάδες
O μήνας
περισσ&τερος χρ&νος
. Π-σες Pορ'ς τραυ&ατ%στήκατε στη ,%5ρκε%α που αθ(ε)στε: ίγες ορές
)ολλές ορές
3αθ&λου
<. #α κ5νατε ποτ' 'να 5θ(η&α που '*ε% πο(('ς π%θαν-τητες τραυ&ατ%σ&ούZ Ναι
Qχι
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
%ν ναι γιατίš..................
121
>. % ε),ους τραυ&ατ%σ&ούς '*ετε υποστε)Z |λάση
3άταγμα
/!άρθρωση
vλλο
?. Συνε*)σατε τον αθ(ητ%σ&- &ετ5 το ατύ*η&αZ Ναι
Qχι
1@. ]*ετε ενη&ερ6θε) γ%α προσPορ5 πρQτ6ν 3οηθε%QνZ Ναι
Qχι
11. Ε)στε σε θ'ση να προσP'ρετε πρQτες 3οήθε%ες -που *ρε%αστε)Z Ναι
Qχι
1. ο ατύ*η&α σας επηρ'ασε κα% [υ*ο(ογ%κ5Z Ναι
Qχι
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
122
Ερ&ηνε)α ερ6τη&ατο(ογ)ου σε &αθητ'ς 7 έρευνά μας έγινε σε μαθητές του _ου υκείου, &που ερωτήθηκαν O_m άτομα και απ& αυτά, τα ^m ήταν άντρες και τα \m γυναίκες. χεδ&ν &λα, 2O_m άτομα5 ήταν άνω των O_ ετ#ν. Στην ερQτηση αν ασ*ο(ούντα% &ε κ5πο%ο 5θ(η&αO οι θετικές απαντήσεις ήταν OmU και οι αρνητικές SW. vρα διαπιστ#νουμε &τι οι μαθητές ασχολούνται με τον αθλητισμ&, παρ&λο που έχουν επι1αρυμένο πρ&γραμμα λ&γω μαθημάτων και ε!ωδιδακτικ#ν υποχρε#σεων. Στην ερQτηση αν ε)*αν ασ*ο(ηθε) στο παρε(θ-ν &ε κ5πο%ο 5θ(η&αO OSm άτομα απάντησαν θετικά και μ&λις Om άτομα απάντησαν αρνητικά. 6α αθλήματα με τα οποία είχαν ασχοληθεί ήταν το κολύμπι 2VS άτομα5, η άρση 1αρ#ν 2W5, το μπάτμιντον 2O5, το σκι 2S5, η εν&ργανη γυμναστική 2V5, το ποδ&σαιρο 2Sm5, ο στί1ος 2O\5,ο χορ&ς 2U5, η το!ο1ολία 2O5, η πυγμαχία 2V5, οι πολεμικές τέχνες 2\5, η ποδηλασία 2V5, το 1&λεE 2Vm5, το μπάσκετ 2Vm5, το τένις 2\5, το πινγκ πονγκ 2O5 και τέλος με την ιππασία 2V άτομα5. )αρατηρούμε &τι εμανί$εται ένας μεγάλος αριθμ&ς ατ&μων να ασχολούνται με το ποδ&σαιρο, με το μπάσκετ και το 1&λεE, πράγμα που ε!ηγείται λ&γω του υψηλού ποσοστού των ανδρ#ν που ερωτήθηκαν και της δημοιλίας των αθλημάτων αυτ#ν στους νέους. Επ%πρ-σθετα κ(ήθηκαν να απαντήσουν στην ερQτηση αν '*ουν τραυ&ατ%στε) ποτ' κατ5 τη ,%5ρκε%α κ5πο%ου αθ(ή&ατος και απ& αυτά τα OOm απάντησαν πως είχαν κάποιο τραυματισμ& στο παρελθ&ν εν# τα υπ&λοιπα Sm δεν είχαν. υμπεραίνουμε επομένως &τι οι τραυματισμοί κατά τη διάρκεια των αθλημάτων είναι ένα αρκετά συχν& αιν&μενο.
Στο ερQτη&α αν ο τραυ&ατ%σ&-ς απα)τησε νοσοκο&ε%ακή περ)θα([ηO απ& τα O_m άτομα, τα \\ απάντησαν &τι χρειάστηκαν νοσοκομειακή περίθαλψη, εν# TS δε χρειάστηκε να νοσηλευθούν. 6ο συμπέρασμα που 1γαίνει απ& αυτήν την ερ#τηση είναι &τι τα ποιο συχνά ατυχήματα που συμ1αίνουν στους νέους που αθλούνται, δεν είναι τ&σο σο1αρά #στε να χρειαστεί ο αθλητής νοσοκομειακή περίθαλψη. Στην ερQτηση π-σο *ρ-νο αν5ρρ6σης απα)τησε ο τραυ&ατ%σ&-ς τουςO απ& τα O_m
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
12!
άτομα πήραμε διάορες απαντήσεις οι οποίες ήταν οι ε!ήςR WS απ& αυτά χρειάστηκαν μια ε1δομάδα ανάρρωσης, OV χρειάστηκαν V ε1δομάδες, T χρειάστηκαν περισσ&τερο χρ&νο απ& ένα μήνα. 6ο συμπέρασμα που 1γαίνει απ& την ερ#τηση αυτή είναι πως οι περισσ&τεροι τραυματισμοί ήταν επιπ&λαιοι H^_S και χρειάστηκαν ως μια ε1δομάδα για να αναρρ#σουν πλήρως.
Στην επ-&ενη ερQτηση γ%α τη συ*ν-τητα τ6ν τραυ&ατ%σ&Qν στ%ς προπονήσε%ςO ,-θηκαν τρε%ς ενα((ακτ%κ'ς επ%(ογ'ς. Αυτ'ς ήταν πο(('ς Pορ'ςO ()γες Pορ'ςO καθ-(ου. %π& την ανάλυση των αποτελεσμάτων παρατηρήσαμε τα ε!ήςR η πλειοψηία των αθλητ#ν< μαθητ#ν μας απάντησε &τι είχε τραυματιστεί λίγες ορές 2^m άτομα5, ένας αρκετ&ς αριθμ&ς δεν είχε τραυματιστεί καθ&λου 2Sm άτομα, απ& τα οποία α!ί$ει να σημει#σουμε &τι τα WV ήταν γυναίκες και μ&νο T ήταν άνδρες5, εν# ένα μικρ&τερο ποσοστ& απάντησε πολλές ορές 2Vm άτομα5 και είναι σημαντικ& να αναερθεί &τι τα αθλήματα με τα οποία ασχολούνταν αυτά τα άτομα ήταν το σκι, το ποδ&σαιρο και ο στί1ος. Στην ερQτηση αν θα 'καναν ποτ' 'να 5θ(η&α που '*ε% πο(('ς π%θαν-τητες τραυ&ατ%σ&ούO η πλειοψηία των ερωτηθέντων απάντησε θετικά 2Omm άτομα5, εν# τα υπ&λοιπα άτομα απάντησαν αρνητικά 2_m άτομα5. %π& αυτά που απάντησαν θετικά στην ερ#τηση, πολλά 2W_ άτομα5 δικαιολ&γησαν την απάντησή τους λέγοντας πως τους αρέσει ο κίνδυνος, τα περισσ&τερα 2SW άτομα5, απάντησαν &τι τους αρέσει απλά το άθλημα, ένα μικρ& ποσοστ& 2OT άτομα5 δήλωσαν &τι το κάνουν επειδή S\ διασκεδά$ουν, εν# το μικρ&τερο ποσοστ& 2S άτομα5 επισήμαναν &τι το κάνουν επειδή θέλουν να αποκτήσουν εμπειρία. Στην ερQτηση προς τους &αθητ'ς του σ*ο(ε)ου &ας γ%α το τ% ε),ους τραυ&ατ%σ&ούς '*ουν υποστε) κατ5 τη ,%5ρκε%α εν-ς αθ(ή&ατος, τα αποτελέσματα που συγκεντρ#σαμε ήταν τα ε!ής R %π& τα O_m άτομα που ρωτήθηκαν τα __ είχαν τραυματιστεί παθαίνοντας θλάσεις, O_ είχαν υποστεί κατάγματα και να σημει#σουμε &τι τα OV ασχολούνταν με το ποδ&σαιρο, OV με το στί1ο, O με το 1&λεE. vλλα U άτομα υπέστησαν ε!αρθρ#σεις, εκ των οποίων τα _ ασχολούνταν με ποδ&σαιρο, Oμε τένις και O με 1&λεE. /πίσης \V μαθητές δήλωσαν τραυματισμ& άλλης μορής.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
12#
%π& τα αποτελέσματα αυτά συμπεράνουμε &τι οι τραυματισμοί στον αθλητισμ& είναι συχνοί, ευτυχ#ς ελαριάς μορής και αντιμετωπίσιμοι και πρωταγωνιστούν σε αυτά τα ατυχήματα κυρίως το ποδ&σαιρο και ο στί1ος, εν# τα ποσοστά είναι χαμηλ&τερα στο τένις, το μπάσκετ και το 1&λεE.
Στην ερQτηση αν ο% &αθητ'ς συν'*%σαν τον αθ(ητ%σ&- &ετ5 το ατύ*η&αO πάνω απ& τα μισά άτομα 2\mn των ατ&μων5 απάντησαν θετικά, δηλαδή συνέχισαν τις προπονήσεις τους και τους αγ#νες τους &πως προηγούμενα. 6α άτομα που απάντησαν αρνητικά και δε συνέχισαν τις προσπάθειές τους, ασχολούνταν με τα αθλήματα, μπάσκετ, 1&λεE, στί1ο και εν&ργανη. %π& αυτ& συμπεραίνουμε &τι οι νέοι αγαπούν το άθλημα με το οποίο ασχολούνται και τον αθλητισμ& γενικ&τερα και έτσι δεν επηρεά$ονται απ& τους τραυματισμούς που μπορεί να προκύψουν υποστηρί$οντας τις επιλογές τους και τα ενδιαέροντά τους. Στην ερQτηση γ%α το αν '*ουν ενη&ερ6θε) γ%α την προσPορ5 ΠρQτ6ν Kοηθε%Qν -ταν υπ5ρ*ε% αν5γκηO ^_ άτομα απ& τα O_m που ρωτήθηκαν, απάντησαν πως έχουν παρακολουθήσει σεμινάρια, έχουν δια1άσει και πιστεύουν &τι θα μπορούν να προσέρουν τις υπηρεσίες τους αν χρειαστεί. 6α υπ&λοιπα __ άτομα δεν έτυχε να ενημερωθούν ή να επιμορωθούν #στε να μπορέσουν να 1οηθήσουν σε περίπτωση ατυχήματος. -ια το αν είναι σε θέση να προσέρουν τις )ρ#τες ]οήθειες αν παραστεί ανάγκη,δεν απάντησαν θετικά &λοι οι γν#στες της προηγούμενης ερ#τησης. %π& τους ^_ που ενημερ#θηκαν, οι TS νι#θουν ικανοί και αποτελεσματικοί να εαρμ&σουν στην πρά!η τις γν#σεις τους στους τραυματίες.
'(οςO γ%α το αν ο τραυ&ατ%σ&-ς κατ5 την προπ-νηση ή τον αγQνα τους επηρ'ασε κα% [υ*ο(ογ%κ5 εκτ-ς απ- σ6&ατ%κ5, είχαμε μ&νο VS θετικές απαντήσεις, εν# τα υπ&λοιπα T\ άτομα, δεν συνδύασαν το σωματικ& με το ψυχικ& τραύμα. /ιδικ&τερα αυτοί που επηρεάστηκαν παρατηρήθηκε &τι ασχολούνταν με το μπαλέτο, το ποδ&σαιρο, την κολύμ1ηση, το στί1ο και την πυγμαχία, αθλήματα κατx ε!οχήν λαοιλή που επιπλέον απαιτούν δύναμη,αυτοσυγκέντρωση και δυνατή θέληση για τη συνέχισή τους και την επίτευ!η των στ&χων τους. ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
125