Astérix el Galu y especi especialme almente nte de los Francos quelle que llevaro varonn estivez esti vezuu a la Galia nel sieglu nel sieglu V; V; •
Ye poco probable igualmente atopar nun mesmu pobláu un druida y un bardu un bardu,, pues les sos funciones yeren bien asemeyaes.
Logu d'Astérix Astérix el Galu ye
una serie de cómic de cómic de de René René Goscinny (guionista) y Albert y Albert Uderzo (dibuxu) Uderzo (dibuxu) creada pal primer númberu del periódicu Pilote periódicu Pilote apaecíu apaecíu n'ochobre de 1959 de 1959..
2 Sino Sinops psiis
«Tamos nel añu 50 enantes de Xesucristo. La Galia ta da fechu tomada polos romanos... romanos... ¿Dafechu ¿Dafechu?? ¡Non!. Una aldea poblada por galos irreducibles resiste entovía y siem1 Hist Histooria ria pre al invasor. Y la vida nun ye fácil fácil pa les guarniciones de llexonarios romanos de los pequeños campamentos de El tema y los principales personaxes de la serie fueron Babaórum, Aquárium, Laudánum y Petibónum....» creaos nel espaciu de dos hores un día del mes de xune Panorámix,, el druida, prepara tu de 1959, nel apartamentu de Bobigny de Bobigny onde onde vivía entós Al fondu de la so choza, Panorámix Uderzo. Sal inicialmente nel periódicu Pilote y en 1961 tovía un fervíu máxicu que multiplica les fuercies, y perpueblu resistir a los romanos. asoléyase'l primer álbum Astérix le Gaulois . En 1974 En 1974,, los mite asina a un pueblu dos autores creen los Studios Idéfix . A la muerte de René Astérix y el so perru Idéfix viven nesi pobláu y Astérix,, Obélix Obélix y Idéfix viven Goscinny en 1977 en 1977,, Albert Uderzo continúa la serie so- defénd deféndenl enluu de lesinv les invasi asione oness romanes romanes.. Comodiría Como diríaObé Obélix: lix: lu y funda en 1979 en 1979 les les éditions Albert-René . En 1980 En 1980 sal sal «¡Tán llocos estos romanos!». l'álbum Le grand fossé , el primeru fechu fechu sólo por Uderzo.
El propósitu ye humorísticu y ensin pretensiones históriques. El cómic ta preñáu de falses imáxenes sobre los galos. Ente les más evidentes, pue citase: •
•
•
•
•
•
3 Un cómic cómic pa toles toles edaes edaes
los nomes en ix : : solo dellos xefes llevaron nomes especialmente debien rix , etimolóxicamente « el rei » (mesmu raigañu La sonadía qu'algamó esti cómic ye especialmente da al fechu de que cada ún pudo aconceyase alredor del indoeuropéu que rex en en llatín, o rajah); humor: los dos personaxes centrales tan compuestos soHardy (que fain aparición les chimenees nes choces: los Galos nun conocíen la bre'l modelu del dúu Laurel y Hardy (que chimenea, la evacuación de los fumos facíase poles en Obélix et compagnie ). Les situaciones y los personaxes son estereotipos (tolos nomes de los Galos terminen en abertures del techu; “ix”, tolos de los Normandos en “af”, tolos de los Íberos la ropa del druida Panorámix: Panorámix: constantemente en en “on” “on”,, de los los Roma Romano noss en us ydelosExipciosen is).Los toga blanca, toga blanca, l'habitu de ceremonia; anacronismos asitien nun contextu galu los socedíos del mundu actual. Los xuegos de palabres son accesibles. Po los cascos: los homes lleven constantemente el so demos igualmente reconocer les cites culturales diverses material de guerra sobre ellos (cascu, espada); y les caricatures de personaxes famosos ( Pierre Tchernia, Tchernia , Gabin, los Beatles los Beatles,, Eddy Merckx, Merckx, Jacques Chirac... Chirac... los menhi menhire ress : los Galos Galos proba probabl blem emen ente te enxamá enxamáss llelle- Jean Gabin, vantaron menhires. Na Galia ya los había anantes de la llista ye llarga). El llinguaxe ye simple, fechu de palala llegada de los galos y, en tou casu, esos últimos bres corrientes ensin vulgaridá. Les abondoses amarraces ente ente los habi habitan tantes tes del del poblá pobláuu o les les batall batalles es colos colos romano romanoss nun se llevantaríen na dómina de César; o los pirates, siempre son presentaes nun contextu humol'esc l'escudu udu:: el fechu echu de llevan llevantar tar al xef xefe sobre sobre un escudu escudu rísticu. Una familia entera pue disfrutar d'una prestosa nun yera un vezu de los Galos sinon de los Bárbaros Bárbaros,, llectura d’Astérix. 1
2
5 ÁLBUMES
4 Astérix y l'asturianu La empresa xixonesa Alborá Llibros Ediciones asoleyó nel añu 1992 una versión en llingua asturiana d' Astérix chez les bretons, que llevó por títulu Astérix en Britania (ISBN 84-7510-584-X). Esti trabayu foi traducíu por Xosé Antón González Riaño. Nel añu 2013 asoleyaríase una nueva aventura d'Astérix en llingua asturiana, Astérix na tierra los pictos , editada por Bruño-Salvat , traducida por María Xosé Rodríguez López[1] . A la vista l'ésitu de ventes que supunxera esta versión, la mesma editorial entamó en 2014 l'asoleyamientu del primeru de los álbumes de la serie: Astérix el galu[2] . El día 22 d'ochobre de 2015 va ser la estrena mundial del album nuevu Le Papyrus de César , y ta confirmao que va salir tamién editáu en llingua asturiana como Astérix y el papiru de César . Arriendes d'ello, el mesmu día va tar disponible tamién el segundu de los álbumes de la serie: La foceta d'oru. Dambos númberos tamién tán traducíos por María Xosé Rodríguez López[3] .
5 Álbumes 5.1 René Goscinny (guionista) y Albert Uderzo (dibuxante) •
•
1. Astérix le Gaulois (primera edición 1959-edición en álbum 1961) - Astérix el galu, versión n'asturianu, 2014 (ISBN 978-84-696-0201-0) 2. La Serpe d'or (1960-1962) - La foceta d'oru , versión n'asturianu, 2015 (ISBN 978-84-696-0436-2)
•
3. Astérix et les Goths (1961-1963)
•
4. Astérix gladiateur (1962-1964)
•
5. Le Tour de Gaule d'Astérix (1963-1965)
•
6. Astérix et Cléopâtre (1963-1965)
•
7. Le Combat des chefs (1964-1966)
•
8. Astérix chez les Bretons (1965-1966) - Astérix en Britania, versión n’asturianu, 1992 (ISBN 84-7510584-X)
•
9. Astérix et les Normands (1966-1967)
•
10. Astérix légionnaire (1966-1967)
•
11. Le Bouclier arverne (1967-1968)
•
12. Astérix aux Jeux Olympiques (1968-1968)
•
13. Astérix et le chaudron (1968-1969)
•
14. Astérix en Hispanie (1969-1969)
•
15. La Zizanie (1970-1970)
•
16. Astérix chez les Helvètes (1970-1970)
•
17. Le Domaine des dieux (1971-1971)
•
18. Les Lauriers de César (1971-1972)
•
19. Le Devin (1972-1972)
•
20. Astérix en Corse (1973-1973)
•
21. Le Cadeau de César (primer vegada solo n'edición n'álbum 1974)
•
22. La Grande Traversée (1975)
•
23. Obélix et compagnie (1976)
•
24. Astérix chez les Belges (1979)
5.2 Albert Uderzo (tres la muerte de René Goscinny) •
25. Le Grand Fossé (1980)
•
26. L'Odyssée d'Astérix (1981)
•
27. Le Fils d'Astérix (1983)
•
28. Astérix chez Rahàzade (1987)
•
29. La Rose et le glaive (1991)
•
30. La Galère d'Obélix (1996)
•
31. Astérix et Latraviata (2001)
•
32. Astérix et la rentrée gauloise (2003)
•
33. Le ciel lui tombe sur la tête (2005)
•
34. L'Anniversaire d'Astérix et Obélix - Le Livre d'or (2009)
5.3 Jean-Yves Ferry (guionista) y Didier Conrad (dibuxante) •
•
35. Astérix chez les Pictes (2013) - Astérix na tierra los pictos, versión n'asturianu, 2013 (ISBN 978-84216-7915-9) 36. Le Papyrus de César (22 d'ochobre de 2015) - Astérix y el papiru de César , versión n'asturianu, 2015 (ISBN 978-84-696-0471-7)
3
6.2 Películes
5.4 Otros álbumes •
Fuera de colección : •
Astérix et le coup du menhir
•
Astérix et les Indiens
•
•
•
Comment Obélix est tombé dans la marmite du druide quand il était petit (textu de Goscinny ilustráu por Uderzo)
Mini-historietes: •
En 50 avant J.C.
•
Le printemps gaulois
•
Rentrée gauloise
•
La mascotte
•
Mini, midi, maxi...
•
Au gui l'an IX
•
Etc, etc.
6.2 Películes Tamién fueron rodaes dos películes, la primera fecha por Claude Zidi, la segunda por Alain Chabat. Christian Clavier y Gérard Depardieu interpretaron respectivamente los papeles d'Astérix y d'Obélix. •
Astérix et Obélix contre César (1999)
•
Astérix & Obélix : Mission Cléopâtre (2001)
Una tercera película, Astérix en Hispanie , realizada por Gérard Jugnot, tuviera prevista pa 2004, pero finalmente foi refugada por Albert Uderzo, al que nun-y prestara Astérix & Obélix : Mission Cléopâtre , a pesar de los 14 millones d'espectadores en tres meses d'explotación. Un nuevu proyectu ta en cursu p'adaptar p'álbum Astérix aux Jeux Olympiques , con Alain Delon, Gérard Depardieu (Obélix), Clovis Cornillac (Astérix), Jean-Claude Van Damme yDany Boon (salida prevista p’avientu de 2007).
7 Enllaces esternos
Álbumes convertíos en películes : •
•
•
Les Douze Travaux d'Astérix (1976)
•
Astérix et la surprise de César
•
Le livre d'Astérix le Gaulois
Otro : •
Uderzo croqué par ses amis
6 Astérix nel cine 6.1 Dibuxos animaos Per otru llau, Astérix inspiró munchos dibuxos animaos: 1. Astérix le Gaulois (1967) 2. Astérix et Cléopâtre (1968)
•
•
•
•
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Astérix el Galu. Web oficial Astérix en llingua asturiana Una mina d'información (personaxes, álbumes, dossiers) y xuegos interactivos Web non oficial pero bien documentada sobre tolos álbumes, los anacronismos, los xuegos de palabres, los personaxes reales qu'apaecen, etc.
•
Asterix alredor del mundu
•
Un pequeñu sitiu prestosu
8 Referencies [1] Bruño nun descarta qu’Astérix fale asturianu n’otres histories previes tres visitar la ‘tierra los pictos’ A la gueta los sueños. consultao'l 28.10.2013
3. Les Douze Travaux d'Astérix (1976)
[2] Astérix el Galu asturies.com, consultao'l 15.01.2015
4. Astérix et la surprise de César (1985)
[3] Astérix vuelve esta seronda con dos llibros n'asturianu baxo'l brazu A la gueta los sueños . consultao'l 29.09.2015
5. Astérix chez les Bretons (1986) 6. Le coup du menhir (1989) 7. Astérix et les Indiens (1994) 8. Astérix et les Vikings (2006)
4
9 FONTES DE TESTU YA IMAXES, COLLABORADORES, Y LLICENCIES
9 Fontes de testu ya imaxes, collaboradores, y llicencies 9.1 Testu •
Astérix el Galu Fonte: https://ast.wikipedia.org/wiki/Ast%C3%A9rix_el_Galu?oldid=825108 Collaboradores: Bar, Mikel, Rsg, RsgBot, YurikBot, Esbardu, Zato-ino, Escarbot, TXiKiBoT, Thijs!bot, JAnDbot, Purodha, Astur, CommonsDelinker, VolkovBot, SieBot, Etienfr, BodhisattvaBot, Luckas-bot, SassoBot, D'ohBot, Xqbot, EmausBot, WikitanvirBot, ChuispastonBot, Ripchip Bot, MerlIwBot, Legobot, AsturiBot y Anónimos: 6
9.2 Imaxes •
•
Ficheru:Asterix.svg Fonte: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d1/Asterix.svg Llicencia: Public domain Collaboradores: SVG erstellt mit Adobe Illustrator Artista orixinal: Unknown
Ficheru:Commons-logo.svg Fonte: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Commons-logo.svg Llicencia: Public domain Collaboradores: This version created by Pumbaa, using a proper partial circle and SVG geometry features. (Former versions used to be slightly warped.) Artista orixinal: SVG version was created by User:Grunt and cleaned up by 3247, based on the earlier PNG version, created by Reidab.
9.3 Llicencia del conteníu •
Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0
