ANALISIS KEPIMPINAN LESTARI PENGETUA SMK DATO’ SETH, YONG PENG, BATU PAHAT, JOHOR Oleh Roslizam Bin Hassan Mohd Iswarddy Bin Ngah Azita Binti Abdul Rahim
ABSTRAK
Tujuan Tujuan utama kajian kajian ini untuk meninjau meninjau pendapat pendapat guru-guru guru-guru di SMK Dato’ Seth, Yong Peng, Batu Pahat Pahat tentang tentang gambaran gambaran bagaiman bagaimana a amalan amalan dan tingkah laku peng penget etua ua dala dalam m memb membud uday ayak akan an kepi kepimp mpin inan an lest lestar arii di seko sekola lah. h.
Kaji Kajian an ini ini
berbentuk berbentuk kuantita kuantitatif tif deskriptif deskriptif ini dilakukan dilakukan dengan dengan mengguna menggunakan kan kaedah kaedah soal selidi selidik. k.
Kajia Kajian n ini melibat melibatkan kan 65 orang orang respon responden den yang terdi terdiri ri daripa daripada da guru. guru.
Penganalisaan dapatan kajian menggunakan kekerapan, peratusan, min dan sisihan piawai piawai..
Dapata Dapatan n kajian kajian menunju menunjukka kkan n bahawa bahawa penilai penilaian an guru guru terhad terhadap ap gaya gaya
kepimpina kepimpinan n lestari lestari pengetua pengetua sekolah ini adalah tinggi. tinggi. peng penget etua ua Kepu Keputu tusa san n
terl terlal alu u
memf memfok okus uska kan n
kepa kepada da
kons konsep ep
yang yang cem cemerla erlang ng seme semema mang ngny nya a
pepe peperi riks ksaa aan. n.
Dewasa Dewasa kini kebanyakan kebanyakan
pemb pembel elaj ajar aran an
menj menjad adii
foku fokus s
di
seko sekola lah. h.
di dala dalam m
seti setiap ap
Namu Namun n begi begitu tu penc pencap apai aian an,, peni penila laia ian n dan dan pent pentak aksi sira ran n dala dalam m
peperiksaan tidak boleh diambil kira dalam kepimpinan lestari kerana peperiksaan hany hanya a
matl matlam amat at
jang jangka ka
pend pendek ek
yang yang
tida tidak k
mamp mampu u
meni menila laii
kema kemata tang ngan an,,
keintelekt keintelektuala ualan n pelajar pelajar malah malah nilai-nil nilai-nilai ai yang cuba diterapka diterapkan n dalam dalam sesebuah sesebuah sistem sistem pendidikan. pendidikan.
Di dalam kepimpinan kepimpinan lestari, lestari, seseorang seseorang pemimpin pemimpin perlu ada
beberapa beberapa ciri untuk melengka melengkapkan pkan diri menjadi Pemimpin Pemimpin Lestari Lestari iaitu iaitu memberi memberi keutamaan kepada aset manusia dan material, mengagihkan kepimpinan kepada orang bawahan, memberi keutamaan kepada matlamat jangka panjang, membina kapasiti dan kepelbagaian persekitaran sekolah yang dapat menyumbang kepada kemaju kemajuan an sesebu sesebuah ah sekola sekolah, h, mengut mengutam amaka akan n dan memim memimpin pin pembel pembelaja ajaran ran di sekolah, menitikberatkan faedah dan kemajuan untuk semua pihak di sekolah, dan mewujudkan pemimpin pelapis.
PENGENALAN
Teori Teori Kepimpina Kepimpinan n Lestari Lestari atau Sustaina Sustainable ble Leadersh Leadership ip merupaka merupakan n satu-satu satu-satunya nya teori kepimpina kepimpinan n yang telah diasaskan diasaskan oleh sarjana kepimpina kepimpinan n pendidikan. pendidikan.
Ini
bermakna, teori ini tidak dipinjam dari mana-mana teori yang bersifat universal. Oleh itu, teori kepimpinan lestari merujuk kepada model kepimpinan sekolah iaitu gambaran gambaran tentang tentang tingkah tingkah laku pengetua pengetua dalam dalam membuday membudayakan akan kepimpina kepimpinan n di sekolah. Teori ini diasaskan oleh Andy Hargreaves dan Dean Fink pada tahun 2003. Peranan Peranan sekolah sekolah sememan sememangnya gnya tidak tidak dapat dapat dinafikan dinafikan dalam dalam melahirk melahirkan an individu individu yang berketrampilan dan bakal menjadi pemimpin negara. Peranan sekolah juga sela selain in meny menyed edia iaka kan n indi indivi vidu du dala dalam m ruan ruang g ling lingku kup p peke pekerj rjaa aan, n, ia juga juga turu turutt berperanan besar dalam melahirkan modal insan yang cemerlang daripada segi akadem akademik ik dan sahsiah sahsiah..
Untuk Untuk itu, itu, penget pengetua ua sebaga sebagaii seora seorang ng pentad pentadbir bir dan
pemimpin sekolah perlulah memimpin, mengurus dan mentadbir sekolah mengikut spesifikasi yang ditetapkan.
Namun Namun dis diseba ebalik lik perana peranan n yang yang ingin ingin dij dijala alanka nkan n oleh oleh penget pengetua, ua, timbu timbull sediki sedikitt masalah. Setiap pengetua pengetua mempunyai mempunyai matlamat matlamat dan budaya sekolah yang ingin diperkenal diperkenalkan kan kepada warga sekolah sekolah masing-m masing-masin asing. g.
Selain Selain itu, pengetua juga
akan akan memp mempun unya yaii stra strate tegi gi,, ting tingka kah h laku laku mahu mahupu pun n gaya gaya kepe kepemi mimp mpina inan n yang yang digemari oleh mereka. Masalah akan timbul dan bakal mengelirukan warga sekolah apabila pengetua itu berpindah ataupun bersara. Matlamat, polisi mahupun stail kepimpinan pengetua akan bertukar. Setiap perancangan yang telah dirangka oleh pengetua yang sebelum itu, masih ada yang tertangguh atau belum dilaksanakan.
PENGENALAN
Teori Teori Kepimpina Kepimpinan n Lestari Lestari atau Sustaina Sustainable ble Leadersh Leadership ip merupaka merupakan n satu-satu satu-satunya nya teori kepimpina kepimpinan n yang telah diasaskan diasaskan oleh sarjana kepimpina kepimpinan n pendidikan. pendidikan.
Ini
bermakna, teori ini tidak dipinjam dari mana-mana teori yang bersifat universal. Oleh itu, teori kepimpinan lestari merujuk kepada model kepimpinan sekolah iaitu gambaran gambaran tentang tentang tingkah tingkah laku pengetua pengetua dalam dalam membuday membudayakan akan kepimpina kepimpinan n di sekolah. Teori ini diasaskan oleh Andy Hargreaves dan Dean Fink pada tahun 2003. Peranan Peranan sekolah sekolah sememan sememangnya gnya tidak tidak dapat dapat dinafikan dinafikan dalam dalam melahirk melahirkan an individu individu yang berketrampilan dan bakal menjadi pemimpin negara. Peranan sekolah juga sela selain in meny menyed edia iaka kan n indi indivi vidu du dala dalam m ruan ruang g ling lingku kup p peke pekerj rjaa aan, n, ia juga juga turu turutt berperanan besar dalam melahirkan modal insan yang cemerlang daripada segi akadem akademik ik dan sahsiah sahsiah..
Untuk Untuk itu, itu, penget pengetua ua sebaga sebagaii seora seorang ng pentad pentadbir bir dan
pemimpin sekolah perlulah memimpin, mengurus dan mentadbir sekolah mengikut spesifikasi yang ditetapkan.
Namun Namun dis diseba ebalik lik perana peranan n yang yang ingin ingin dij dijala alanka nkan n oleh oleh penget pengetua, ua, timbu timbull sediki sedikitt masalah. Setiap pengetua pengetua mempunyai mempunyai matlamat matlamat dan budaya sekolah yang ingin diperkenal diperkenalkan kan kepada warga sekolah sekolah masing-m masing-masin asing. g.
Selain Selain itu, pengetua juga
akan akan memp mempun unya yaii stra strate tegi gi,, ting tingka kah h laku laku mahu mahupu pun n gaya gaya kepe kepemi mimp mpina inan n yang yang digemari oleh mereka. Masalah akan timbul dan bakal mengelirukan warga sekolah apabila pengetua itu berpindah ataupun bersara. Matlamat, polisi mahupun stail kepimpinan pengetua akan bertukar. Setiap perancangan yang telah dirangka oleh pengetua yang sebelum itu, masih ada yang tertangguh atau belum dilaksanakan.
Ini akan merumitkan warga sekolah apabila matlamat dan budaya pengetua yang baru tidak sama dengan pengetua yang lama.
Walaupun Walaupun misi utama utama setiap pengetua pengetua untuk untuk memastikan memastikan sekolahnya sekolahnya
menjadi menjadi
nombor satu dalam kecemerlangan ko-akademik, ko-kurikulum, sahsiah mahupun nilai-nilai murni pelajar, pengetua selalunya tidak boleh melakukannya seorang diri. Pengetua Pengetua juga memerluk memerlukan an bantuan bantuan guru-gur guru-guru u untuk untuk memasti memastikan kan matlamat matlamat ini tercapai. Oleh itu guru-guru dan pelajar-pelajar pelajar-pelajar perlu perlu didedahkan dengan matlamat matlamat dan dan
buda budaya ya
seko sekola lah. h.
Masa Masala lah h
pers persai aing ngan an
anta antara ra
seko sekola lah h
dala dalam m
mereb erebut ut
kecemerlangan menyebabkan kemerosotan dalam elemen sahsiah dan emosi. Ini secara tidak langsung meletakkan warga sekolah dalam keadaan tertekan untuk merealisa merealisasikan sikan matlamat matlamat pentadbi pentadbirr yang kadangkal kadangkala a tidak tidak realisti realistik. k. Jika dilihat dilihat secara secara mendalam mendalam,, kecemerla kecemerlangan ngan sesebuah sesebuah organisa organisasi si sebenarny sebenarnya a memerluk memerlukan an kerjasama kerjasama yang baik antara antara pentadbir pentadbir dengan dengan guru-guru guru-guru.. Guru-gur Guru-guru u mendapat mendapat kepuasan apabila keperluannya dipenuhi manakala pengetua mendapat kepuasan apabil apabila a guruguru-gur guru u dapat dapat mencap mencapai ai tingka tingkatt produk produktiv tiviti iti yang yang tinggi tinggi.. Kejaya Kejayaan an sese sesebu buah ah
seko sekola lah h
bany banyak ak
berg bergan antu tung ng
mengamalk mengamalkan an gaya kepimpinan kepimpinan yang
kepa kepada da
baga bagaim iman ana a
peng penget etua ua
dapa dapatt
berwibaw berwibawa a contohny contohnya a seperti seperti kepimpinan kepimpinan
lestari.
TEORI KONSEPTUAL
Dalam kepimpinan kepimpinan lestari, lestari, Hargreave Hargreaves s dan Fink (2003) (2003) melihat melihat kelestari kelestarian an tidak tidak meruj merujuk uk kepada kepada pengek pengekala alan n konsep konsep kekal kekal dalam dalam tempoh tempoh waktu waktu yang yang sin singka gkat. t. Mala Malah, h, beli beliau au meli meliha hatt kons konsep ep kele kelest star aria ian n seba sebaga gaii elem elemen en keka kekall dan dan dapa dapatt diperbaharui untuk kebaikan semua pada masa hadapan termasuk komuniti dan persekitaran. Secara jelas, definisi dan takrifan di atas merujuk kepada dua konsep utama keperluan pengekalan atau lestari dalam konsep pembaharuan masa kini iaitu (1) pengekalan/kelestarian menekankan hubungan yang baik antara elemen dala dalam m pers persek ekit itar aran anny nya. a. Semu Semua a peru peruba baha han n ters terseb ebut ut perl perlu u menj menjur urus us kepa kepada da kebaikan, (2) pengekalan juga menjurus kepada peningkatan prestasi untuk semua, (3) kelest kelestari arian an juga juga perlu perlu dis disoko okong ng oleh oleh sumber sumber organi organisa sasi si yang yang memban membantu tu
mempertingkatkan kelestarian. Dalam
konteks ini, kelestarian
adalah lebih
tertumpu kepada konsep pembaharuan jangka panjang seperti peningkatan dalam pengajaran dan kemahiran guru. (4) kelestarian juga mewujudkan satu sistem persekitaran yang dapat memperbaiki kapasiti yang akan menyumbang kepada pembaharuan secara keseluruhan.
Di sebalik pelbagai faedah dan kebaikan yang terdapat dalam konsep kelestarian, Hargreaves dan Fink (2003) juga mengemukakan beberapa kekangan-kekangan yang dapat menggugat konsep kelestarian dalam sesebuah sistem pendidikan. Antaranya ialah perubahan yang standard dikatakan dapat mengekang kemajuan terutamanya para pelajar yang lemah dan miskin. Dalam situasi ini, standardisasi sistem pendidikan dikatakan akan memberi penekanan kepada guru dan pengetua untuk mencapai keputusan peperiksaan yang baik. Ia adalah kerana standardisasi hanya menjurus kepada matlamat jangka pendek sahaja. Akhirnya, kelestarian dalam perubahan sistem pendidikan akan perlu mengambil kira lima ciri dan elemen utama iaitu, (1) pembaharuan yang menitikberatkan pembelajaran dan tidak mengubah sesebuah sistem sekolah, (2) pembaharuan yang menekankan matlamat jangka panjang, (3) pembaharuan yang disokong oleh sumber yang mudah diperolehi, (4) pembaharuan tidak akan memberi impak yang negatif kepada
persekitaran
dan
sistem
persekolahan,
(5)
pembaharuan
akan
menggalakkan kepada kepelbagaian ekologi dan kemampuan untuk meningkatkan penglibatan komuniti.
OBJEKTIF KAJIAN
Objektif kajian adalah seperti berikut :
i)
Mengkaji amalan kepimpinan lestari yang diamalkan oleh pengetua tersebut.
ii)
Mengkaji prinsip kepimpinan lestari yang paling kerap digunakan.
iii)
Mengkaji prinsip kepimpinan lestari yang paling kurang digunakan.
KAEDAH KAJIAN
Bagi Mencapai matlamat ini, reka bentuk kajian yang digunakan ialah kaedah kajian penilaian terhadap analisis kepimpinan lestari pengetua SMK Dato’ Seth, Yong Peng, Batu Pahat, Johor. Hal ini kerana kaedah kajian penilaian mewakili kaedah kajian yang dilakukan untuk mengumpul data secara terus dari sekumpulan subjek (Chua,2006). Untuk mengendalikan kajian, dua cara boleh digunakan iaitu melalui temubual dan soal selidik. Kaedah kuantitatif (soal selidik) telah digunakan untuk menyiapkan jurnal ini.
SUBJEK DAN PERSEMPELAN
Responden yang akan dipilih dalam menjalankan kajian ini ialah guru-guru yang mengajar di SMK Dato’ Seth, Yong Peng, Batu pahat, Johor. Jumlah responden yang akan dikaji ialah 100 orang guru yang terdiri daripada pelbagai jawatan seperti guru bidang, guru pakar, guru cemerlang, ketua panitia dan guru-guru biasa.
Tidak
wujud sebarang unsur berat sebelah semasa menjalankan kajian demi memastikan bahawa data yang dihasilkan adalah menepati kehendak kajian.
INSTRUMEN KAJIAN
Pengkaji akan menggunakan kaedah soal selidik yang mana sebanyak 43 soalan soal selidik digunakan untuk mendapatkan data daripada responden. Soalan-soalan tersebut adalah berkaitan dengan teori kepimpinan lestari. Borang soal selidik ini dibahagikan kepada dua bahagian iaitu A dan B yang mana bahagian A mengandungi maklumat demografi responden. Manakala bahagian B mengandungi maklumat berkenaan Teori Kepimpinan Lestari. Dalam bahagian ini juga responden perlu menyatakan tahap persetujuan mereka terhadap sesuatu pernyataan. Persetujuan tersebut adalah dalam bentuk : 1-sangat tidak setuju, 2-tidak setuju, 3setuju, 4-sangat setuju. Bagi menganalisis maklumat pada bahagian B, pengkaji akan menggunakan frekuensi, min dan peratusan. Dalam menentukan tahap min sesuatu corak kepimpinan, pengkaji telah menetapkan tahap min kepada tiga bahagian iatu rendah, sederhana dan tinggi.
Ketiga-tiga tahap tersebut dapat
dilihat seperti jadual di bawah.
JADUAL 1 : Taburan Penentuan Tahap Min Tahap Rendah Sederhana Tinggi
Min 1.00 – 1.33 1.34 – 2.66 2.67 – 4.00
DATA ANALISIS
Dalam menyelesaikan masalah ini data yang diperolehi akan dikaji menggunakan perisian SPSS 17 dan penumpuan yang akan dilakukan dalam bentuk min. Daripada 100 orang responden hanya 65 orang responden sahaja yang telah terlibat dengan kajian ini. Faktor masa dan komitmen responden merupakan punca yang menyebabkan sasaran responden yang telah ditetapkan tidak tercapai. Melalui dapatan yang diperolehi, seramai 7 orang (10.8%) merupakan responden lelaki dan bakinya seramai 58 orang (89.2%) adalah responden perempuan. Daripada jumlah responden tersebut 62 orang (95.4%) adalah pemegang ijazah sarjana muda manakala 3 orang ( 4.6%) adalah pemegang ijazah sarjana. Analisis juga menunjukkan bahawa 31 orang (47.7%) mempunyai pengalaman kerja kurang lima tahun, 15 orang (23.1%) mempunyai pengalaman kerja 6 hingga 10 tahun, 9 orang (13.8%) mempunyai pengalaman kerja 11 hingga 15 tahun dan 10 orang (15.4%) mempunyai pengalaman kerja melebihi 15 tahun. Dari segi penjawatan, analisis menunjukkan dua orang (3.0%) adalah ketua bidang, 12 orang (18.5%) adalah ketua panitia dan selebihnya 51 orang (78.5 %) adalah guru biasa. Maklumat mengenai data responden dapat dilihat seperti jadual di bawah.
JADUAL 2 : Maklumat Responden Latar Belakang
Kekerapan
Peratus (%)
(Orang) Jantina -
Lelaki
-
Perempuan
7
10.8
58
89.2
62
95.4
3
4.6
Taraf Pendidikan Tertinggi -
Ijazah Sarjana Muda
-
Ijazah Sarjana
Tempoh Perkhidmatan -
Kurang daripada 5 tahun
31
47.7
-
6 hingga 10 tahun
15
23.1
-
11 hingga 15 tahun
9
13.8
-
Lebih 15 tahun
10
15.4
Item penerangan 1. Pengetua memberi sokongan yang pembelajaran sepanjang hayat.
berterusan
kepada
Min 3.23 2.89
2. Pengetua mengutamakan penguasaan ilmu dan bukan untuk lulus sahaja. 3. Pengetua sekolah.
menjadikan
pembelajaran
sebagai
keutamaan
3.29 3.18 2.80
4. Pengetua mengambil berat aspek pembelajaran. 2.91 5. Pengetua beri pandangan kepada pelajar untuk memilih subjek diminati. 6. Pengetua menggalakkan perkembangan emosi pelajar.
Jumlah keseluruhan min
3.05
CORAK KEPIMPINAN PENGETUA BERDASARKAN PRINSIP TEORI KEPIMPINAN LESTARI
Dapatan
kajian
berkenaan
corak
kepimpinan
pengetua
berdasarkan
kepimpinan lestari adalah seperti berikut:
JADUAL 3: Analisis Dapatan Bagi Prinsip Menggalakkan Pembelajaran Berterusan
teori
Berdasarkan kepada jadual di atas, didapati bahawa pengetua menjadikan pembelajaran sebagai keutamaan dalam kepimpinannya. Ini berdasarkan kepada nilai min tertinggi iaitu 3.29. Dapatan juga menunjukkan min keseluruhan bagi prinsip
pembelajaran
berterusan
ialah
3.05.
Kesimpulannya
pengetua
ini
menggalakkan pembelajaran berterusan di kalangan guru dan juga pelajar.
JADUAL 4: Analisis Dapatan Bagi Prinsip Mewujudkan Pemimpin Pelapis Di Sekolah
Item penerangan 1. Pengetua mengagihkan tugasan kepimpinan kepada guru lain.
Min 3.15
2. Pengetua membina perkongsian ilmu dalam aspek pengurusan di kalangan guru.
2.98 2.83
3. Pengetua membina budaya kepimpinan yang dikongsi bersama guru.
2.86
4. Pengetua kerap mengadakan latihan yang berkaitan kepimpinan dalam usaha menerapkan kepimpinan guru.
2.83
5. Pengetua melatih guru sebagai pentadbir untuk masa depan.
2.68
6. Pengetua memberikan aspirasi kepada guru yang berminat menjadi pemimpin.
2.65 2.72
7. Pengetua tidak menggalakkan guru taksub dengan kepimpinan beliau. 2.86 8. Pengetua berhasrat melihat pengganti beliau mempunyai kualiti kepimpinan yang lebih baik daripada beliau. 9. Pengetua sentiasa berusaha memastikan pengganti beliau mampu memikul tugas pemimpin setelah ketiadaan beliau.
Jumlah keseluruhan min
2.84
Berdasarkan kepada jadual di atas, didapati bahawa pengetua mengagihkan tugasan kepimpinan kepada guru lain. Ini terbukti dengan catatan min tertinggi iaitu 3.15. Dapatan juga menunjukkan min keseluruhan bagi prinsip mewujudkan pemimpin pelapis di sekolah ialah 2.84. Kesimpulannya pengetua ini mengagihkan tugasan kepimpinan kepada guru lain mengikut kelayakan masing-masing.
JADUAL 5: Analisis Dapatan Bagi Prinsip Penerapan Budaya Perkongsian Pembelajaran Dalam Kalangan Guru
Item penerangan 1. Pengetua menggalakkan guru belajar daripada guru lain yang lebih senior.
Mi n 3.3 1
2. Pengetua menggalakkan guru supaya berkongsi maklumat dan informasi tentang aspek pembelajaran.
3.2 8
3. Pengetua mengadakan sistem mentor-mentee untuk guru. 4. Pengetua kerap menganjurkan latihan dalaman untuk guru.
2.6 2 3.0 3
5. Pengetua mengambil berat tentang kompetensi guru. 6. Pengetua menggalakkan kerjasama yang berterusan antara guru walaupun mereka bukan daripada panitia yang sama. 7. Pengetua mengutamakan konsep berpasukan dalam kalangan guru ketika mereka melaksanakan sesuatu tugas
Jumlah keseluruhan min
2.8 0 3.1 5
3.0 3 3.0 3
Berdasarkan kepada jadual di atas, didapati bahawa pengetua menggalakkan guru belajar daripada guru lain yang lebih senior.
Ini terbukti
dengan catatan min
tertinggi iaitu 3.31. Dapatan juga menunjukkan min keseluruhan bagi prinsip penerapan budaya perkongsian pembelajaran dalam kalangan guru ialah 3.03. Kesimpulannya pengetua ini amat menggalakkan perkongsian ilmu diantara guru.
JADUAL 6: Analisis Dapatan Bagi Prinsip Menggalakkan Perkongsian Dengan Rakan/Organisasi Di Luar Sekolah
Item penerangan 1. Pengetua turut membantu pentadbir di sekolah lain ketika mereka menghadapi sesuatu masalah.
Min 2.77
2. Pengetua meminta bantuan kepakaran pentadbir di sekolah lain untuk menyelesaikan masalah di sekolah.
2.69
3. Pengetua berkawan rapat dengan pentadbir di sekolah lain bagi mempelajari rahsia kecemerlangan sekolah mereka.
2.86
4. Pengetua sanggup menyumbangkan kepakaran yang ada di sekolah untuk tujuan peningkatan prestasi di sekolah yang bermasalah.
2.71
2.77 5. Pengetua sanggup berkongsi maklumat dengan pentadbir di sekolah lain agar mereka turut cemerlang seperti sekolah saya. 2.86 6. Pengetua sanggup berkongsi kepakaran yang ada di sekolah saya untuk tujuan peningkatan prestasi keseluruhan negeri/daerah.
2.68
7. Pengetua dilihat bertanggungjawab untuk membantu rakan pentadbir di sekolah lain yang menghadapi masalah dalam aspek pengurusan.
Jumlah keseluruhan min 2.76
Berdasarkan kepada jadual di atas, didapati bahawa pengetua mempraktikkan dua ciri penting yang terdapat dalam prinsip ini iaitu (i) berkawan rapat dengan pentadbir di sekolah lain bagi mempelajari rahsia kecemerlangan sekolah mereka dan (ii) beliau juga sanggup berkongsi kepakaran yang ada di sekolah saya untuk tujuan peningkatan prestasi keseluruhan negeri/daerah. Ini merujuk kepada nilai min yang tinggi bagi kedua-dua ciri tersebut iaitu 2.86. Dapatan juga menunjukkan min keseluruhan bagi prinsip menggalakkan perkongsian dengan rakan/organisasi di luar sekolah ialah 2.76. Kesimpulannya pengetua sangat menggalakkan perkongsian maklumat, idea dan sentiasa bekerjasama dengan organisasi di luar sekolah.
JADUAL 7 : Analisis Dapatan Bagi Prinsip Kepelbagaian
Item penerangan 1. Pengetua dilihat cuba membina kerangka yang dapat dijadikan landasan kepada perkongsian nilai dan matlamat sekolah.
Mi n 2.8 3
2. Pengetua menggalakkan guru mempunyai kepelbagaian dalam semua aspek kepakaran walaupun tidak diperlukan oleh pihak sekolah.
2.8 6
3. Pengetua bersikap terbuka kepada segala idea, pandangan dan kreativiti yang diberikan oleh guru.
2.6 2
4. Pengetua dilihat fleksibel kepada perubahan yang berlaku di luar sekolah. 5. Pengetua mempunyai ketahanan diri yang kuat kepada sebarang jenis tekanan. 6. Pengetua amat menghormati guru yang dapat menyelesaikan masalah pengurusan di sekolah tanpa bantuannya. 7. Pengetua dilihat merasa tertekan jika guru tidak mahu menerima pandangannya.
Jumlah keseluruhan min
2.7 8 2.8 0 2.8 8
2.7 7 2.7 9
Berdasarkan kepada jadual di atas, didapati bahawa pengetua amat menghormati guru yang dapat menyelesaikan masalah pengurusan di sekolah tanpa bantuannya. Ini terbukti
dengan catatan min tertinggi iaitu 2.88. Dapatan juga menunjukkan
min keseluruhan bagi prinsip kepelbagaian ialah 2.79. Kesimpulannya pengetua ini
sangat memberi peluang kepada guru untuk mengetengahkan potensi diri masingmasing.
JADUAL 8 : Analisis Dapatan Bagi Prinsip Pemeliharaan
Item penerangan 1. Pengetua memimpin sekolah berdasarkan pengalaman yang dimilikinya sebagai pentadbir di sekolah lain.
Mi n 3.0 5
2. Pengetua menjadikan masalah dihadapi pada masa lalu sebagai panduan kepadanya agar dapat memimpin sekolah dengan lebih efektif.
3.0 3
3. Pengetua dilihat membuat keputusan tentang sekolah berdasarkan kepada data yang diperolehi pada tahun lalu. 4. Pengetua dilihat tidak akan meniru program yang telah berjaya di sekolah lain untuk dilaksanakan di sekolah tanpa menganalisis kesesuaiannya.
2.9 8
2.6 3
5. Pengetua akan memperbaiki visi sekolah jika ianya telah mampu direalisasikan. 6. Pengetua menggalakkan budaya pembelajaran yang berterusan untuk dirinya sendiri.
7. Pengetua akan mengambil langkah drastik misalnya mengubah tugas guru yang tidak melaksanakan tugas yang diberikan. Jumlah keseluruhan min
2.8 8 2.7 8 2.8 3 2.8 8
Berdasarkan kepada jadual di atas, didapati bahawa pengetua memimpin sekolah berdasarkan kepada pengalaman yang dimilikinya sewaktu mentadbir di sekolah lain. Ini terbukti dengan nilai min tertinggi iaitu 3.05. Dapatan juga menunjukkan min keseluruhan bagi prinsip pemeliharaan ialah 2.88. Kesimpulannya pengetua ini menggunakan kelebihan yang ada pada dirinya untuk mentadbir organisasi.
JADUAL 9 : Analisis Dapatan Bagi Prinsip-Prinsip Kepimpinan Lestari
Item penerangan 1. Menggalakkan pembelajaran berterusan
Min 3.05
2. Mewujudkan pemimpin pelapis di sekolah.
2.84
3. Penerapan budaya perkongsian pembelajaran dalam kalangan guru.
3.03 2.76
4. Menggalakkan perkongsian dengan rakan/organisasi di luar sekolah.
2.79
5. Kepelbagaian
2.88
6. Pemeliharaan
Jumlah keseluruhan min
Berdasarkan
kepada
jadual
di
atas,
didapati
bahawa
2.89
pengetua
ini
lebih
mempraktikkan prinsip menggalakkan pembelajaran yang berterusan di kalangan guru dan pelajar berbanding dengan prinsip-prinsip kepimpinan lestari yang lain. Dapatan juga menunjukkan bahawa prinsip menggalakkan perkongsian dengan rakan/organisasi mengamalkan
paling
kepimpinan
kurang lestari
diamalkan. dalam
Kesimpulannya
organisasinya
dapatan min bagi keseluruhan prinsip adalah melebihi 2.67.
pengetua
berdasarkan
ini
kepada
PERBINCANGAN DAN KESIMPULAN
Berdasarkan kepada kajian yang dijalankan, didapati bahawa pengetua sekolah ini mengamalkan kepimpinan lestari yang mana kesemua prinsip-prinsip ini menjadi garis panduan di dalam pentadbirannya. Dapatan kajian menunjukkan prinsip yang paling kerap digunakan ialah menggalakkan pembelajaran berterusan di kalangan guru dan pelajar. Pengetua berpandangan bahawa melalui pembelajaran yang berterusan ia akan meningkatkan kemahiran dan pengetahuan guru supaya mereka menjadi lebih pakar dalam bidang masing-masing. Salah satu cara yang dilakukan ialah dengan memberi galakan kepada guru untuk melanjutkan pelajaran. Selain itu,
pembelajaran
berterusan
juga
merupakan
satu
proses
menggalakkan
pencapaian kendiri setiap guru kepada tahap yang lebih tinggi. Ini sekali gus menggambarkan pengetua ini mempunyai visi dan berpandangan jauh. Prinsip menggalakkan perkongsian dengan rakan/organisasi di luar sekolah merupakan prinsip yang paling kurang diaplikasikan oleh pengetua ini dalam menguruskan sekolah. Ini disebabkan oleh dasar kementerian yang terlalu berfokus kepada kecemerlangan.
Sekolah-sekolah
sentiasa
berlumba-lumba
mengejar
kecemerlangan masing-masing. Pengetua ini juga tidak terlepas daripada senario ini. Beliau didapati enggan berkongsi kemahiran dan kepakaran yang dimiliki oleh guru. Kesimpulannya pengetua mengamalkan tahap kepimpinan lestari pada tahap yang tinggi kerana beliau berjaya melaksanakan kesemua prinsip-prinsip yang terkandung di dalam Teori Kepimpinan Lestari.
RUJUKAN
Hargreaves, A. dan Fink, D. (2006). “Sustainable Leadership” . USA: Jossey-Bass
Hargreaves, A dan Fink, D. (2003). “Sustaining Leadership”.Phi Delta Kappan
Hargreaves, A dan Fink, D. (2004). “The seven principles of sustainable leadership”. Educational Leadership
Norlia Goolamally dan Dr. jamil Ahmad (2005). “ Pemilihan Pengetua Sekolah Ke Arah Kelestarian Kepimpinan: Satu Pemikiran Semula”
Azizi Yahaya, Shahrin Hashim, Jamaludin Ramli, Yusof Boon, Abdul Rahim Hamdan. (2007). “Menguasai Penyelidikan Dalam Pendidikan” . PTS Profesional Publishing Sdn. Bhd.
LAMPIRAN SOALAN SOAL SELIDIK
SOAL SELIDIK BERKENAAN KEWUJUDAN GAYA KEPIMPINAN LESTARI YANG DIAMALKAN OLEH PENGETUA
FAKULTI PENDIDIKAN UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA
SOAL SELIDIK PROGRAM SARJANA PENDIDIKAN (PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN PENDIDIKAN)
Arahan : Tandakan dengan (X) pada ruangan yang telah disediakan.
KEPADA ANDA YANG BUDIMAN
1.
Sila BACA setiap pernyataan di
bawah dengan teliti. 2.
Anda tidak perlu bimbang tentang
pendedahan identiti diri anda kerana kesemua jawapan dan maklumat yang diberikan adalah RAHSIA dan
BAHAGIAN A : MAKLUMAT DEMOGRAFI
1.0 KATEGORI INDIVIDU 1.1 Guru Siswazah 1.2 Guru bukan siswazah 2.0 JANTINA 2.1 Lelaki 2.2 Perempuan 3.0 TAHAP PENDIDIKAN TERTINGGI 3.1 SPM/MCE 3.2 STPM/HSC 3.3 Diploma 3.4 Sarjana muda 3.5 Sarjana 4.0 PENGALAMAN BEKERJA
4.1
Kurang dari 5 tahun
4.2
6 hingga 10 tahun
4.3 11 hingga 15 tahun 4.4 Lebih 15 tahun 5.0 JAWATAN DISANDANG 5.1 Guru Penolong Kanan 5.2 Ketua Bidang 5.3 Ketua Panitia 5.4 Guru Pakar 5.5 Guru Cemerlang 5.6 Guru Biasa
BAHAGIAN B
ARAHAN: BULATKAN satu daripada empat nombor yang terdapat dalam Skala Likert
berikut:
4.
- Sangat Setuju
(SS)
3.
- Setuju
(S)
2.
- Tidak Setuju
(TS)
1.
- Sangat Tidak Setuju
(STS)
Contoh:
00. Dasar-dasar organisasi difahami semua semua guru
4
3
(SS)
(S)
2
1
(TS) (STS)
MENGGALAKKAN PEMBELAJARAN BERTERUSAN
1.
Pengetua memberikan sokongan yang berterusan kepada pembelajaran sepanjang hayat kepada guru dan pelajar
2.
2
1
4
3
2
1
4
3
2
1
3
2
1
4
3
2
1
4
3
2
1
4
3
2
1
Pengetua menjadikan pembelajaran sebagai keutamaan di sekolah
4.
3
Pengetua mengutamakan penguasaan ilmu bukan untuk lulus peperiksaan semata-mata
3.
4
Walaupun pengetua sebagai pentadbir, beliau turut mengambil berat akan aspek pembelajaran4
5.
Pengetua memberi pandangan/nasihat kepada pelajar untuk memilih subjek diminati
6.
Pengetua menggalakkan perkembangan emosi pelajar
MEWUJUDKAN PEMIMPIN PELAPIS DI SEKOLAH
1.
Pengetua mengagihkan tugasan kepimpinan kepada guru lain
2.
Pengetua membina perkongsian ilmu dalam aspek pengurusan dalam kalangan guru
3.
3
2
1
4
3
2
1
3
2
1
3
2
1
3
2
1
3
2
1
3
2
1
3
2
1
Pengetua membina budaya kepemimpinan yang dikongsi bersama antara guru
4.
4
Pengetua kerap mengadakan latihan yang berkait dengan kepemimpinan dalam usaha menerapkan kemahiran kepemimpinan guru
5.
4
Pengetua cuba melatih guru sebagai pemimpin supaya mereka mudah apabila menjadi pentadbir sekolah kelak
6.
Pengetua memberikan aspirasi kepada guru yang berminat menjadi pemimpin
7.
4
4
Pengetua tidak menggalakkan guru merasa taksub (percaya sepenuh hati) kepada kepimpinan beliau4
8.
Pengetua pernah berhasrat untuk melihat pengganti beliau mempunyai kualiti kepemimpinan adalah lebih baik daripada beliau
9.
4
Pengetua sentiasa berusaha memastikan pengganti beliau mampu memikul tugas pemimpin setelah ketiadaan beliau
4
PENERAPAN BUDAYA PERKONGSIAN PEMBELAJARAN DALAM KALANGAN GURU
1.
Pengetua menggalakkan guru belajar daripada guru lain yang lebih senior
2.
4
3
2
1
4
3
2
1
4
3
2
1
4
3
2
1
3
2
1
3
2
1
3
2
1
Pengetua menggalakkan guru supaya berkongsi maklumat dan informasi tentang aspek pembelajaran
3.
Pengetua mengadakan sistem mentor-mentee untuk guru
4.
Pengetua kerap menganjurkan latihan dalaman untuk guru
5.
Pengetua mengambil berat tentang kompetensi guru
6.
4
Pengetua menggalakkan kerjasama yang berterusan antara guru walaupun mereka bukan daripada panitia yang sama
7.
4
Pengetua mengutamakan konsep berpasukan dalam kalangan guru ketika mereka melaksanakan sesuatu tugas
4
MENGGALAKKAN PERKONGSIAN DENGAN RAKAN/ORGANISASI DI LUAR SEKOLAH
1.
Pengetua turut membantu pentadbir di sekolah lain ketika mereka menghadapi sesuatu masalah4
2.
3
2
1
3
2
1
3
2
1
3
2
1
3
2
1
4
3
2
1
4
3
2
1
Pengetua meminta bantuan kepakaran pentadbir di sekolah lain untuk menyelesaikan masalah di sekolah
3.
4
Pengetua berkawan rapat dengan pentadbir di sekolah lain bagi mempelajari rahsia kecemerlangan sekolah mereka
4.
4
Pengetua sanggup menyumbangkan kepakaran yang ada di sekolah untuk tujuan peningkatan prestasi di sekolah yang bermasalah
5.
4
Pengetua sanggup berkongsi maklumat dengan pentadbir di sekolah lain agar mereka turut cemerlang seperti sekolah saya
6.
4
Pengetua sanggup berkongsi kepakaran yang ada di sekolah saya untuk tujuan peningkatan prestasi keseluruhan negeri/daerah
7.
Pengetua dilihat bertanggungjawab untuk membantu rakan pentadbir di sekolah lain yang menghadapi masalah dalam aspek pengurusan
KEPELBAGAIAN
1.
Pengetua dilihat cuba membina kerangka yang dapat dijadikan landasan kepada perkongsian nilai dan matlamat sekolah
2.
4
3
2
1
4
3
2
1
4
3
2
1
4
3
2
1
4
3
2
1
4
3
2
1
3
2
1
Pengetua menggalakkan guru mempunyai kepelbagaian dalam semua aspek kepakaran walaupun tidak diperlukan oleh pihak sekolah
3.
Pengetua bersikap terbuka kepada segala idea, pandangan dan kreativiti yang diberikan oleh guru
4.
Pengetua dilihat fleksibel kepada perubahan yang berlaku di luar sekolah
5.
Pengetua mempunyai ketahanan diri yang kuat kepada sebarang jenis tekanan
6.
Pengetua amat menghormati guru yang dapat menyelesaikan masalah pengurusan di sekolah tanpa bantuannya
7.
Pengetua dilihat merasa tertekan jika guru tidak mahu menerima pandangannya
PEMELIHARAAN
4
1.
Pengetua memimpin sekolah berdasarkan pengalaman yang dimilikinya sebagai pentadbir di sekolah lain
2.
4
3
2
1
3
2
1
3
2
1
4
3
2
1
4
3
2
1
4
3
2
1
3
2
1
Pengetua menjadikan masalah dihadapi pada masa lalu sebagai panduan kepadanya agar dapat memimpin sekolah dengan lebih efektif
3.
4
Pengetua dilihat membuat keputusan tentang sekolah berdasarkan kepada data yang diperolehi pada tahun lalu
4.
4
Pengetua dilihat tidak akan meniru program yang telah berjaya di sekolah lain untuk dilaksanakan di sekolah tanpa menganalisis kesesuaiannya
5.
Pengetua akan memperbaiki visi sekolah jika ianya telah mampu direalisasikan
6.
Pengetua menggalakkan budaya pembelajaran yang berterusan untuk dirinya sendiri
7.
Pengetua akan mengambil langkah drastik misalnya mengubah tugas guru yang tidak melaksanakan tugas yang diberikan
SEKIAN – TERIMA KASIH
4
PENGIRAAN MIN BAGI SETIAP SOALAN YANG TERDAPAT DALAM BORANG KAJI SELIDIK
Descriptive Statistics
N
Minimum
Maximum
Mean
Std. Deviation
Pmbljrn. Btrsn1
65
2.00
4.00
3.2308
.58012
Pmbljrn. Btrsn2
65
1.00
4.00
2.8923
.73150
Pmbljrn. Btrsn3
65
2.00
4.00
3.2923
.63055
Pmbljrn. Btrsn4
65
1.00
4.00
3.1846
.68219
Pmbljrn. Btrsn5
65
1.00
4.00
2.8000
.64226
Pmbljrn. Btrsn6
65
1.00
4.00
2.9077
.60527
Valid N (listwise)
65
Descriptive Statistics
N
Minimum
Maximum
Mean
Std. Deviation
Pmimpin pelapis1
65
1.00
4.00
3.1538
.64301
Pmimpin pelapis2
65
1.00
4.00
2.9846
.59928
Pmimpin pelapis3
65
1.00
4.00
2.8308
.69752
Pmimpin pelapis4
65
1.00
4.00
2.8615
.65852
Pmimpin pelapis5
65
1.00
4.00
2.8308
.67475
Pmimpin pelapis6
65
1.00
4.00
2.6769
.73117
Pmimpin pelapis7
65
1.00
4.00
2.6462
.64785
Pmimpin pelapis8
65
1.00
4.00
2.7231
.67332
Pmimpin pelapis9
65
1.00
4.00
2.8615
.63435
Valid N (listwise)
65
Descriptive Statistics
N
Minimum
Maximum
Mean
Std. Deviation
Budaya kongsi bljr1
65
1.00
4.00
3.3077
.63549
Budaya kongsi bljr2
65
2.00
4.00
3.2769
.48437
Budaya kongsi bljr3
65
1.00
4.00
2.6154
.70027
Budaya kongsi bljr4
65
1.00
4.00
3.0308
.55816
Budaya kongsi bljr5
65
1.00
4.00
2.8000
.73314
Budaya kongsi bljr6
65
1.00
4.00
3.1538
.56543
Budaya kongsi bljr7
65
1.00
4.00
3.0308
.66071
Valid N (listwise)
65
Descriptive Statistics
N
Minimum
Maximum
Mean
Std. Deviation
kongsi luar1
65
1.00
4.00
2.7692
.63169
kongsi luar2
65
1.00
4.00
2.6923
.63549
kongsi luar3
65
1.00
4.00
2.8615
.55557
kongsi luar4
65
1.00
4.00
2.7077
.55122
kongsi luar5
65
1.00
4.00
2.7692
.58012
kongsi luar6
65
1.00
4.00
2.8615
.55557
kongsi luar7
65
1.00
4.00
2.6769
.64001
Valid N (listwise)
65
Descriptive Statistics
N
Minimum
Maximum
Mean
Std. Deviation
kepelbagaian1
65
2.00
4.00
2.8308
.45309
kepelbagaian2
65
1.00
4.00
2.8615
.55557
kepelbagaian3
65
1.00
4.00
2.6154
.76429
kepelbagaian4
65
1.00
4.00
2.7846
.71790
kepelbagaian5
65
1.00
4.00
2.8000
.68920
kepelbagaian6
65
1.00
4.00
2.8769
.69614
kepelbagaian7
65
1.00
4.00
2.7692
.72391
Valid N (listwise)
65
Descriptive Statistics
N
Minimum
Maximum
Mean
Std. Deviation
pemeliharaan1
65
1.00
4.00
3.0462
.54287
pemeliharaan2
65
1.00
4.00
3.0308
.63662
pemeliharaan3
65
1.00
4.00
2.9846
.51515
pemeliharaan4
65
1.00
4.00
2.6308
.54684
pemeliharaan5
65
1.00
4.00
2.8769
.54508
pemeliharaan6
65
1.00
4.00
2.7846
.67297
pemeliharaan7
65
1.00
4.00
2.8308
.74097
Valid N (listwise)
65
PENGIRAAN MIN BAGI SETIAP PRINSIP KEPIMPINAN LESTARI DAN KEPIMPINAN LESTARI SECARA KESELURUHAN
