Ang Sining Ng Pagtuturo Ng Sabayang Pagbigkas

Ang Sining ng Pagtuturo ng Sabayang Pagbigkas

Kasaysayang

Nahahantad ang mga mag-aaral sa dekadang ito sa iba’t ibang yugto ng pakikipagtalastasan. Ngayon ay panahon ng mass media, panteknikal, pantelepono, pantelegrapika, pantelebisyon, pangkompyuter, atbp. Ito ay isang malaking hamon sa larangan ng pagtutur uturo o. Kail ailangang lumikha, ha, bumuo at patulo uloy na mananaliksik ang mga guro ng isang mabisang pamamaraan at pagdulog upang makipagpaligsahan at makapangibabaw sa mga makabagong pakikipagtalastasang ito. isa sa mga asignaturang nanghi nanghihi hing ngii ng maka makaba bago gong ng dime dimens nsyo yon n at pagd pagdul ulog og ay ang ang pagtuturo ng Panitikan.

Kahulugan

Sabayang Pagbigkas Pagbigkas? Ito Ano ang Sabayang Ito ay isan isang g masi masini ning ng na pagp agpapak apakah ahul ulug ugan an o inter nterpr pre etas tasyon yon sa anum anuman ang g anyo anyo ng panitikan sa pamamagitan ng sabayang pagbabasa nang malakas ng isang koro koro o pangkat. pangkat. Ito ay isanag matimb matimbang ang at maidayog maidayog na pangkatang pangkatang tinig na nagpapahayag nagpapahayag ng isang uri ng kaisapang kaisapang masin asinin ing g at madam adamda dam min. in. Nagt Nagtat atag agllay ito ng kais aisahan ahan at kagandahang halos katulad ng kahulugang pangkoro sa musika, isang pamamaraan ng masining na pagbigkas sa pamamagitan ng sama-sama, magkakatugma, magkakabagay at magkatugongtinig, isang tuloy-tuloy na aliw-aliw ng mga salita. Ang koro at nagtataglay ng iba’t ibang uri ng tinig. Pinagsasanib-sanib ang mga ito nang ayon sa wasto nilang tunog, himig, puwersa at lakas na siya siyang ng nagb nagbib ibig igay ay ng kar arik ikta tan. n. Sina Sinasa sabi bing ng ang ang higi higitt na pinakamabisang pamukawpanghikayat ng damdamin ng tao at yaong yaong nakati nakatitig tigati atig g ng lahat lahat ng pandam pandama-na a-nakik kikit ita, a, naririni naririnig g at Sabayang Pagbigkas Pagbigkas ang lahat ng sangkap nadarama. !aglay ng Sabayang

na ito kung kaya mabisa at mabunga ang nagiging epekto nito sa mga manonoodtagapakinig, gayon din naman sa mga bumigkaskoro. Ang sabayang pagbigkas ay ang sabay-sabay na pagbigkas ng isang tula upang palutangin ang mensahe nito sa isang maeksp kspresyon syong g inte interp rprretasy tasyon on ay ang ang mak makasin asinin ing g sab sabayan ayan pagbigkas.

Kahalagahan ng Sabayang Pagbigkas

Ang pakikilahok ng mga mag-aaral sa Sabayang Pagbigkas ay napakahalaga sapagkat nagdudulot ito ng isang" 1. Mabisa Mabisa at practical practical na pamamaraan pamamaraan sa pagkatut pagkatuto o ng wika, wastong wastong tunog tunog ng salita at pagpapakahulugan; pagpapakahulugan; 2. Mabi Mabisa sang ng pama pamama mara raan an sa pagl paglin inan ang g at pang panghi hika kaya yatt sa pagk pagkak akaro aroon on ng kabatiran, lugod sa pag-aaral at pagpapaunlad ng panitikan. 3. Pang Pangun unah ahin ing g pags pagsas asan anay ay sa pana panana nalu lump mpat ati, i, pagb pagbig igka kass nang nang isah isahan an,,  pagpapakahulugan at at pag-arte sa tanghalan.; 4. Paglalaan Paglalaan ng malawa malawak k na kakayahan kakayahan sa pagkalu pagkalugod god sa sining; sining; . Pagt Pagtul ulon ong g sa ikap ikapag agta tata tamo mo ng pang pang-u -una nawa wa sa lipu lipuna nan n bung bungaa ng isan isang g gawaing pangkatan, pakikiisa pakikibagay at !. Panimulang Panimulang kasana kasanayan yan sa mahusa mahusay y at mabisang mabisang paraan paraan ng  pakikipagtalastasan.  pakikipagtalastasan.

Apat na Anyo ng Sabayang Pagbigkas 1. Ang Pagbabas Pagbabasang ang may Madamda Madamdamin ming g Pagpapakah Pagpapakahulug ulugan an  Isang uri ito ng madamdaming pagbabasa ng isang pangkat sa isang   piyesa. Iminumungkahing idikit ang piyesa sa isang polder na matigas at  may iisang sukat. Isulat Isulat nang panlabas na bahagi ng polder polder na mababasa mababasa ng manono manonood/ od/mak makiki ikinig nig.. Maaari Maaaring ng bumuo bumuo ng dula dula buhat buhat sa tula: tula: may  pangkat na nagbabasa bilang tagapagsalaysay habang may tauhangb nagsasadula na gumagamit ng dayalago o usapang patula.

2. Ang Sabaya Sabayang ng Pagbig Pagbigkas kas na Walang alang Kilos Kilos  Dito ay saulado ang piyesa. Sa ganitong pagtatanghal limitado lamang ang   gawain/kilos ng koro, koro, maliban sa pagbibigay-damdamin pagbibigay-damdamin sa pamamagitan ng angkop na tinig, ekspresyon ng mukha, mga kibit ng balikat, payak na kumpas ng kamay, at iling at tango ng ulo. Malaki ang maitutulong sa  pagbibigay ng mensahe ng piyesa sa manonood manonood ng mga nabanggit na payak  na mga kilos. Higit na magiging mabisa kung gagamit ng riser o tuntungan ang koro lalo na’t kung ito’y binubuo ng tatlong hanay. 3. Ang Sabayan Sabayang g Pagbigk Pagbigkas as na may maliliit maliliit na Angko Angkop p na Kilos  Hindi angkop ang paggamit ng riser sapagkat ang koro ay gagawa na ng  maliliit na kilos. Sa uring ito ng gawain, ang piyesa ay magkakaroon na ng  higit na pagkamasining na pagpapakahulugan sapagkat buko sa mahusay at  madamdaming pagbigkas ay may kaangkop na kilos at galaw na maaaring  isahan o pangkatan blaking! upang lalong mabigyang diin at kulay ang  mens mensah ahee ng sali salita ta,, liny linya a o talu taludt dtur uran an.. Itin Itinat atag agub ubil ilin ing g iwas iwasan an ang  ang  napakaramaning galaw na maaaring makasira lamang sa  pagpapakahulugan.  pagpapakahulugan. 4. Ang Madulang Madulang Sabayang Sabayang Pagbigkas Pagbigkas o ang Tinatawag Tinatawag ng mga mga taga PETA ng ula!Tula "inatawag din itong ganap na dulaan o total theatre. Ito ay isang uri ng  madulang bigkasang pakoro na gumagamit ng panlahatang pagtatanghal  teatro-isa teatro-isang ng tulang tulang isinasadu isinasadula: la: may tauhang tauhang gumagana gumaganap, p, may #orong  #orong  tagapagsal tagapagsalaysay aysay,, nilalapa nilalapatan tan ng angkop angkop na kasuotan, kasuotan, angkop angkop na tunog, tunog, musika, awitin, sayaw, pag-iilaw, mga tanawin, kagamitan o props, atb.

Mga Hakbang sa Pagtuturo ng sabayang pagbigkas 1. 2. 3. 4. . !.

"ng "ng pami pamimi mili li ng piy piyes esaa "ng pagb pagbaba abagon gong g anyo anyo ng piyes piyesaa "ng "ng pags pagsul ulat at ng ng #skr #skrip ip "ng pamimi pamimili li ng ng kala kalahok  hok  PagPag-un unaw awaa sa sa Piye Piyesa sa $aston stong g Pagb Pagbig igka kass

%. $astong stong pagki pagkilos los o galaw galaw &. Pagpap Pagpapang angkat kat-pa -pangk ngkat at '. Panu Panuun unan an ng ng pani paning ngin in 1(."ng pagkumpas

Mga Uri ng Pagsasaayos para sa Panabayang Pagbasa

1. Anti Antipo pona nal. l. "ng pangkat sa uring antiponal ay hinahati sa dalawa ayon sa tinig) mataaas at mababa o malaki at maliit o lalaki at babae. "ngkop ang uring ito sa akdang may usapan. "ng usapan ay maaaring anyong tanong-sagot o pakiusap. "ng unang pangkat ang nagtatanong o nakikiusap at ang ikalawa ang sumasagot. 2. "#$ "#$%ain %ain.. Pinakapayak ang uring re*rain sa pagsasaayos at angkop para sa mga nagsisimulang bumigkas nang panabayan. "ng akda ay pinaghahati-hati. May mga taludtod o pahayag para sa isa o mahigit pang soloist at mayroon ding para sa koro. +adalasan, ang taludtodpahayag para sa koro ay inuulit na tuludtodpahayag. 3. &in# &in#!A !A!' !'hi hild ld.. umagamit ang uring line-a-child ng maraming soloist na ang  bawat isa ay may kanya-kanyang kanya-kanyang bibigkasin. +adalasan, +adalasan, ang paraang ito ay itinatambal sa unison. 4. Pa%t Pa%t A%% A%%an ang# g#m m#n #nt. t. "ng uring part arrangement ang pinakamahirap isaayos ngunit ito ang pinakakawili-wili pakinggan. "ng bawat tinig ng korista ay inuuri ayon sa taas o baba pitch/ at laki at liit timbre/ gaya ng halimbawang sumusunod) sumusunod) lalaki-ten lalaki-tenor, or, baho; babae-sop babae-soprano, rano, kontalto, kontalto, atb. +adalasan +adalasan ang mga taludtodpaha taludtodpahayag yag na kakatgpuan kakatgpuan ng maraming patinig i ay para sa mga soprano at yaong may a "t o ay para sa may mababa o malaking ting. 0abayang binbigkas binbigkas ng buong pangkat ang ang akda. angkop itong itong gamitin gamitin sa mga (. )nison. 0abayang tulang hindi na kailangang kailangang bagbaha-bahagi bagbaha-bahaginin nin para sa ibat ibang ibang mambibigkas, mambibigkas, tulad ng mga tula o akdang walang usapan o diyalogo. "ng uring ito ay nangangailangan ng maingat at maselang pamamatnubay. "ng "ng buong pangkat ay dapat bumigkas nang parang isang tao.

Mga Tuntunin  Ang Sabayang Sabayang Pagbigkas. Ito ay isang gawain para sa alternatibong pagtataya ng mga mag-aaral sa asignaturang #ilipino, na pagkukunan ng sampung bahagdan $%&'( ng kanilang marka para sa unang markahan. Ang bilang ng mga

mambibigkas mambibigkas ay hindi nililimitahan, kung kaya’t inaasahan na lahat ng kasapi ng isang pangkat ay kabahagi ng buong produksyon. I. Ang Piyesa A. )aaaring magdagdag ng mga linya, salita o pahayag ngunit inaasahang hindi mababago ang ideya ng tula* sa kabilang dako naman, +INI maaaring magbawas ng kahit anumang salita mula sa piyesa.  Kapag nilabag, mababawasan ng isang (1) puntos ang kabuuang marka ng isang klase sa eliminasyon o kampeonato. . Ang piyesa ay dapat isaulo ng mga kalahok sa patimpalak sa Sabayang Pagbigkas, sa eliminasyon man o sa kampeonato.

Mga

Pamantayan

 !inig $Intonasyon, $Intonasyon, diksyon at kalinawan kalinawan ng pagbigkas( pagbigkas( Pagpapalutang Pagpapalutang ng iwa $Interpretasyon sa tula( Koryograpi $2asto at angkop na kilos at galaw( 3rihinalidad $istilo,paglalapat $istilo,paglalapat at kaparaanan ng pagtatanghal(  4444444444444444444444444  4444444444444444444444444444444444444 4444444444444444444444444 444444444444444444  44444 

/&' 01' 01' 0&' KA55AN 6 %&&'

Mga Pamantayan

 !inig $Intonasyon, $Intonasyon, diksyon at kalinawan kalinawan ng pagbigkas( pagbigkas(

/&'

Pagpapalutang Pagpapalutang ng iwa $Interpretasyon sa tula(

01'

Koryograpi $2asto at angkop na kilos at galaw(

0&'

 !eknikal  !eknikal na 7apat $kasuotan, $kasuotan, props at at teknikal na kagamitan( kagamitan( 3rihinalidad $istilo,paglalapat at kaparaan sa pagtatanghal(  4444444444444444444444444  4444444444444444444444444444444444444 4444444444444444444444444 44444444444444  4  KA55AN  %&&'

%1' %&'

6

Mga Pakataran ng Sabayang Pagbigkas %. Ang pagtatanghal pagtatanghal ay dapat dapat tumagal tumagal nang 1-%& 1-%& minuto. minuto. +indi +indi maaaring kumulang o humigit. 0. Dapat na di-kukulangin sa 30 katao ang nasa entablado matapos ang unang 2 minuto ng pagtatanghal. /.  Walong linya linya (taludtod o pangungusap) pangungusap) lamang lamang ng piyesa ang maaaring maaaring  bigkasin nang nang nag-iisa (solo). (solo). Ang iba ay kailangang kailangang bigkasin bigkasin nang pagrupo (buo man o bahagi). 8. Pahihintulutan lamang ang pagsosolong lampas sa 8 linya kung ang mga ito ay hindi bahagi ng nakasulat na piyesa kundi mga dagdag lamang ng direktor. 1. indi maaaring baguhin ang pagkakapu!esto ng mga ila! sa lugar ng pagtatanghalan. "amitin lamang ang nakahaing pagkakaayos ng mga ito. 9. #a!al gumamit ng patalim o ng anumang bagay na maaaring makapagdulot ng panganib sa kalusugan at buhay. :. #a!al gumamit ng apoy o anumang elementong maaaring makapagsimula ng pagliyab sa tanghalan. ;. #a!al magmura sa anupamang paraan. #a!al ding magbanggit ng mga  bahagi ng kata!ang kata!ang karani!an karani!an nang binibigyan binibigyan ng malisya malisya ng nakikinig. nakikinig. <. #a!al magsaga!a ng mga kilos na kumikiling sa kahalayan$ kalas!aan at kabastusan.

Mga salik sa Paghatol ng Sabayang Pagbigkas

)aaaring baguhin ang mga salik ayon sa hinihingi ng uri ng pagtatanghal at pangangailangan. )aaari rin namang baguhin ang bigat ng puntos sa bawat aytem, suba subali litt tand tandaa aang ng ka kail ilan anga gang ng mala malaki ki ang ang punt puntos osb bah ahag agda dan n na dapa dapatt ilaa ilaan n sa kinapapal paloob ooban an ng tinig tinig at bigk bigkas as na siyang siyang pangun pangunahi ahing ng Interp Interpret retas asyon yon na kinapa sangkapelement sa Sabayang Pagbigkas

Pamantayan sa Paghatol Sabayang Pagbigkas *.

#nterpretasyon rkestr tras asyo yon n ng i inig nig - - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - -- - A. rkes (+, Pagkakahalu-halo, pagkakasabay-sabay, pagbubuo, lakas, taginting, tempo, uri ng • tinig at kaangkupan sa diwa ng tula igkas, diin, lundo, himig, atb-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 3+, • 1(5 -. +oryograpi kilos, galaw, kumpas, blaking ng isahan, pangkatan +aangk gkup upan an ng eksp ekspre resy syon on ng mukh mukhaa - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1(5 1(5 '. +aan

**.

Piyesa A. +aangkupan ng piyesa sa okasyon, kalahok, panahon, atb - - - - - -

(,

0angkap na eknikal eknikal A. +aangkupan ng pag-iilaw, tunog, awitin, atb. - - - - - - - - - - - - - -

(,

***.

Panghikay at sa Madla - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - +atauh uhan anp per erso sona nali lida dad d -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- A. +ata 6ikayat - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - -

*. *.

Kabu abubuan uan

2+,

1(5 1(5 1(5

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

1++ 1++,

Pamantayan sa Paghatol Isahang Pagbigkas (Tula)

*.

**.

+atapatan -------------------------------b. Pagpapalutang ng diwa ---------------------Pagbib ibig igay ay-d -dii iin n sa sa dam damda dami minn- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - /. Pagb 6ikayat

--------------------------------

4+,

2(5 2(5 2(5 3+,

a. Pang Pang-a -aki kitt sa madl madlaa -------------------------- b. Personalidad --------------------------c. ikas at tindig --------------------------d. +ilosgalawkumpas - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ***. inig7 --------------------------------a. 8akas -------------------------- b. aginting aginting --------------------------c. +aan aangkupan pan sa diw diwa at damd amdamin - - - - - - - - - - - - - - - - - *. *. igk igkas as - -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -a. 9iin ----------------------8undo o ----------------------5 1. 8und 2. 9ulumpatinig ----------------------5  b. 6imig ----------------------Kabuuan - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - -

1(5 1(5 1(5 5 5 1(,

5 5 5 1(,

1(5

5 1++,