ANG KWENTO NG TUKO AT ANG IBON ISINALIN SA FILIPINO NI: PRINCESS LOVELY T. FERRER F ERRER
Noong unang panahon panahon sa Pilipinas sa bandang Luzon, may isang maliit na tahanan na nakatayo sa taas ng Mt. Pinatubo, kung saan nakikita ang malawak na lawa at ang siyudad ng Maynilad, maraming taon, natatakpan ng mga dahon sa itaas at nakahalo sa mataas na puno. Marami sa mga tao ang nakalimot sa kanilang tahanan mali ban sa mga ibon, kung saa ang mga ibon ang nagsasanay sa kanilang kanta. Ang mga taong nakatira sa tabing ilog ay masasa yang nakikinig sa mga kanta ng ibon, hanggang sa ibabang gilid ng bundok. Ang mga bata a y naglalaro ng buhangin, ang mga babae naman ay naghuhugas naghuhugas ng mga kagamitan sa pagluto, at ang mga mga lalaki namn ay nanghuhuli ng isda gamit ang kanilang lambat habang nakikinig sa pagkanta ng mga ibon, nalaman nilang oras na pala ng pagtulog. Isang gabi, ang mga ibon ay a y nagising dahil sa napaka pangit na tunog “TUKO! TUKO! TUKO! TUKO! TUKO!” “Ano iyon?” sinabi nila ng sabay-sabay. sabay -sabay. Samantala, biglang may kakaibang gumagapang sa kanilang pinto. May isang nilalang na kasing laki ng batang buwaya, kahawig ni ya ito, ngunit ito ay nababalutan ng batikbatik na kulay orange sa kaniyang kaliskis. “Ano ka?” nanginginig na sabi ng kalapati. “Nasabi ko na sayo, limang beses pa,” Sambit ng nilala ng. “Ako ay si tuko at pumunta ako ditto para makikanta sa inyo.” Ang mga ibon aay tumingin sa isa’tisa’t -isa. “Paano mo kami nahanap?” “Sinundan ko ang inyong pagkanta,” Sagot ni Tuko. “Pwede mob a kaming kantahan?” Tanong ni Robin. “TUKO! TUKO! TUKO! TUKO! TUKO! TUKO!” Isang hindi napakangandang tunog tunog ang kanilang narinig. Kumakanta siya na parang bumabasag sa mga baso buong gabi. Ang mga ibon ay walang tulog hanggang sa mag umaga. Pinagptauloy niya ang kaniyang pagkanta ng makabasag pinggan buong lingo. Ang mga ibon ay hindi na makatulog o makakanta. Ang mga tao sa Maynilad ay pagod na, kung wala ang mga ibon para kumanta, hindi nila alam kung paano pumunta sa kanilang higaan para makatulog. “Kailangan niya ng umalis” Bulong ni Talon. “Pero paano natin siya mapapaalis?” Tanong naman ng Loro.
“Umisip tayo ng paraan,” Sabin ng Agila. Inikot niya ang isla ng Luzon hanggang sa kaniyang natanaw ang isang pugad bayubay mula sa isang sanga ng isang matangkad na punong kahoy. “Ito na siguro ang paborito ng tuko na iyon.” Umalis siya sa pugad at bumalik na sa Mt. Pinatubo. “Tuko may pasalubong ako para sayo,” Tawag ng Agila. Ang nilalang ay nagising sa kaniyang pagkatulog at ang kaniyang dila ay pumitik, “ZAP! ZAP! ZAP!”lahat ng dinala ni agila ay naubos. “Tama nga ako ang bayubay ang paborito mong pagkain,” Sabi ni Talon. “Oh, hindi,” Sagot ni Tuko. “Gusto ko ng ra ynoseros salagubang. Sila ay maganda at masarap nguyain,” “Mabuti naman kung ganon. Kukuhanan kita ulit,” Sabi ni Agila na may palihim na n giti. Alam niya na kung ano ang gagawin at kung saan niya ito mahahanp. Lumipad siya sa kabilang gilid ng isla upang eukalipto ang puno. Tinuka niya ang puno ng kahoy sa kanyang tuka. Natutunaw mula sa mga butas ng mag-upak. Nahuli niya ang gatas na likido sa hati ng niyog. Kasama ang niyog na puno ng katas, bumalik siya sa Mt. Pinatubo at pumorma ng pagnanakaw sa katas sa limang raynoseros salagubang. Inilagay niya ito sa mga tuod at tinawag si Tuko. “Salagubang! Salagubang!” Sigaw ng napakasayang si Tuko . Kinain niya ang salagubang kasabay ng isa pa. Noong kakainin niya na ang pang limang salagubang, parang may binulong siya. Ang dila niya ay nanatili sa kanyang mga ngipin kasama ang getah gilagid. Sinubukan ni Tuko na tanggalin ito sa pagitan ng kanyang ngipin gamit ang kanyang mga paa, pero hindi parin ito matnggal. Kung ano anon a ang ginawa niya para lang matanggal ito. Gumulong at gumulong siya ng mabilis pababa sa bundok. At hindi na siya nakita pa o narinig. Sa parehong araw, sa gabi, binukisan ng mga ibon ang kanilang nguso, at nagsaya at kumanta. Sa ibaba ng bundok, ang tao ay masayang masaya dahil narinig nilang muli ang mga ibon kumakanta. Nalaman nila kung paano pumunta s a kanilang higaan para matulog ng mahimbing.