umi sane benaine tiban- tibanan punika tuara ngasilang napi- napi abian sane medaine punika setata nenten nemuang hasil. 9aut made loka punika bengong ngenehang unduke asapunika lan ipun kapah ngajain ring sekolah kanti dadi omongan ring sekolah muah ring banjarane, ri sedek dina anu made loka punika inget baan tutur memene lantas ipun ke buleleng ngalih jogged lakar anggona mayah sesangi , di subane wenten jogged ring umahne made loka akeh sampun anake sane mebalih jogged , igelan jogede punika ngancan sue ngancan keterjang- keterjing tusing karoan apa misi jogede ento menekang kamben tusing karoan ape.lantas men jepun metaken sareng made loka ? made mesangi napi yen dados PS +@ &ade loka mesaut tiang mesangi ngupah jogged barung nanging jogede punika jogged buang. A. Anali"i" So"iologi Cerita cutet Ma#a$ Se"angi.
'spek-aspek sane pacang ketelatarang ring seseleh sosiologi puniki wantah aspek sane nenten presida kepisahang ring sosial krama , sane tumbuh miwah berkembang ring krama . Krana penyuratnyane wantah masyarakat sane ngelaksanayang parisolah ring krama. 'spek- 'spek sane wenten ring cerita cutet ? mayah sangi ? inggih punika 3
A"%e! Aga&a
'spek agama puniki aspek sane utama wenten ring kahuripan manusa, sane nenten presida ketelatarang olih panca indra. 'gama inggih punika kapercayaan hidup sane wenten ring ajaran suci sane diwahyukan olih ida sang hyang widi. Ring cerita cutet ketelatarang inggih punika 3 Keyakinan sane kapertama ring agama hindu keyakinan made loka sareng ida sang hyang widhi sane madue hutang durung ka taur punika mawinan ipun setata nibenin sengsara. &iwah aspek sane madue ceciri aspek agama ring sajeroning wastan made loka miwah biangne punika asli agama hindu lan magenah ring bali. Sekadi sane ketelatarang ring sor puniki 3 'galih (oged me. Anggo mayah sangi. )ani mara tiang maselselan tusing rungu teken tutur meme apang inget mayah sesangi. )ani tiang lakar mayah munyine ane simalu lakar ngupah (oged telung barung yening lulus tes "'S. Apang tusing buin nandang kasengsaran. Minabang ulian tiang lali mayah sangi, tiang mangkin setata tengi nyalanang hidup. 9engkara ring ajeng nelatarang made loka sampun inget ring kawentenan hukum karma phala, punika ngawinang ipun sesangsara, dwaning hutangnyane durung ketaur . punika weten kesadaran indik ida sang hyang widi setata wenten ring kauripan.
Eti!a '"u"ila( Sekadi napi sane sampun kewacen wenten aspek etika0 susila5. ;tika punika wit basa ipun saking yunani inggih punika etnis sane maartos adat istiadat, kebiasaan,kesusilaan. ;tika punika kaweruhan indik kesusilaan, kesusilaan mabentuk kaidah- kaidah sane wenten larangan napi sane kalaksanayang. Ring cerita cutet wenten aspek etika sekadi 3 *tiang dadi guru buka kene (ani boya (a ulian sesangi me, nagging ulian kaduegan tiange nyawab soal-soal tese mimbuh nasibe (a mula lung. Dadine tiang tusing perlu tuyuh mayah sangi. +uungan anggo mayah iilan motore di dealer %Made +oka ring kutipan punika ketelatarang made loka madue sifat sombong, angkuh miwah egois nyawis bebaosan biangnyane, punika mawinan made loka madue etika sane
nenten becik rikala ngeraos sareng biangnyane miwah madue sifat sombong sesukatnyane dados pegawai negeri. (adosne kajian cerita cutet mayah sanggi sane seselehnyane nganggen sosiologi sastra inggih punika iraga ring masyarakat rikala madue sangi patut ke taur nangging munyi punika ngawingang iraga polih kesengsaran sekadi sane naaenin kejalanin ring kauripan olih panyurat cerita cutet punika.
Ring!e"an Cerita cutet Alangkahi Karang Ulu
8 >ede (arma lan 8da 'yu )irta metunangan daweg ipun kuliah, sawusan ipun maka kalih kawisuda dados sarjana agama makelo- kelo tresna ipun sayan rumeket nyantos ka tingkatan >rahasta , sakewla biang 8da 'yu )irta nenten setuju okannyane merabian sareng 8 >ede (arma krana wangsa ipun malianan. Biang muah aji 8 gede darma jejeh yening pianaknyane merabian sareng kasta brahmana, ipun setata mabesen sareng pianaknyane mangde nenten merabian sareng anak dayu. yening wangsa sudra merabian sareng wangsa brahmana punika kawastanin Alangkahi Karang Ulu Sakewala tresnan ipun nenten presida kapalasang mirib punika mawasta (odoh . Pan (arma sareng rabine sampun uning tresna 8 >ede (arma sareng 8da 'yu )irta . /pacara pawiwahan 8 >ede (arma sareng 8da 'yu )irta sidaning don, Kakawitin antuk upacara amati wangsa. :adiastun sampun lintang dasa sasih, pikayunan panglingsir >ria 'nyar kantun banget duka , pamekas biang 8da 'yu )irta, Brangti saketi tan kadi- kadi. :ening 8da Bagus 'ji setuju pianakne makurenan sareng 8 >ede (arma krana wangsa sudra miwah wangsa brahmana punika pateh nangng sane mabinayan wantah genah embasnyane. yingakin parisolah rabine ida bagus aji ngicenin rabine pawarah- warah jro soka punika dumun saking wangsa sudra taler ke bakta kagria dadosannga rabi. "usan kaicen pawarah- warah sareng 8da Bagus 'ji jro soka punika rumasa ragane pateh sekadi okannyane . 9antas jro soka punika madue rencane pacang ka umahne Pan (arma, sesampune ring umah okannyane jro soka melekuk pianakne. Ring sajeroning punika raris ida ayu tirta sareng jro soka mewali pacang ngawentuk kaluarga sane subagia.
B . Anali"i" A"%e! "o"ial "ane wenten ring cerita cutet Alangkahi Karang Ulu
Kasta A "angsa Kruna ? kasta wit ipun saking basa portugis ingggih punika ?caste ? sane maartos undag- undagan. Ring sajeroning kasta punika yening sang jadma embas ipun
ngeranjing ring kasta ajin nyane nyantos seda, yening istri kastanyane pastika nyerod yening sampun mejangkepan sareng anak lanang sane kastan ipun andap. Ring cerita cutet Alangkahi karang ulu,kasiambatang indik kasta wangsa sane wenten ring masyarakat. Ring sajeroning kasta A wangsa presida kacingak ring pesengan ipun sekadi ida ayu miwah ida bagus sane ngatujuang kasta ida brahmana. Punika wenten ring lengkara ring sor 3 "angandikan /da Ayu Tirta pinih untat punika pinaka paner gegemet / 0ede Darma, anggepipun mandung /da Ayu Tirta sakeng gria Anyar (aga bakta ka (aba paang kalakirabiang. "enten malih ring cerita cutet niki wenten sane madue kasta sudra sekadi cecirin ipun ni wayan soka, pan darma,men darma, gede darma. Puniki wenten ring lengkara ring sor 3 1ayah rena 'i 2ayan Soka mikobetin riin amatra antuk piteket , yening dados abi rumasat maebur ring tengahing geni murub angabar, panes tan kadikadi, mangda 'i 2ayan Soka mapaleh- paleh (roning ati, makelid dados rabi. Su(atine pan Darma men darma uning , dahat panes yening anak lanang purun alangkahi karang ulu, wong sudra rena / 0de Darma sampun sat ngrahina nglemekin piananknyane mangda nenten nyuang dayu. &anut ring analisis punika kasta wangsa kari kaanggen ring jadma bali. Punika banget kaaptiang ring masyarakat bali mangda nenten nganggep kasta wangsa punika dados pikobet ring kraama , mawinan manusa punika nenten kabinayang ring sajeroning kasta wangsa, nanging kabinayang manut ring karma miwah sesana.
Pawiwahan Ring sajeroning cerita cutet alangkahi karang ulu, wenten sane nyihnayang 0rahasta asrama. Ring sor punika ketelatarang indik kawentenan grahasta asrama sekadi asapuniki 3 Duk sareng- sareng amlakuni brahmaari asrama ring institute indu Dharma, / 0de Darma lan /da Ayu Tirta ngawit nandur wit tresna asih. Sayan sue sayan rob kirab tetandurane. 4isampune sareng kalih kawisuda dados sur(ananing agama, wit tetanduran sng kalih wastu mumbul matemahan gunung karang tresna asih sane kukuh bakuh, (roning tuas tan kapunggelang malih, turmaning masobaya sagrehan (aga ninap grehasta asrama. ring sajeroning telataran ring ajeng tokoh 8 >ede (arma miwah 8da 'yu )irta ngawitin matunangan ritatkala ngerereh kaweruhan ring 8nstitut
Selanturnyane ipun pacang ngelaksayang pawiwahan. Pawiwahan punika pinaka lambing ipun sampun ngeranjing ring grahasta Asrama sesampune wusan ngelaksanayang brahmacari lan ipun dados sarjana sane sujana.Ring sajeroning carita cutet Alangkahi Karang Ulu , wenten upacara pawiwahan sane wenten ring lengkara sekadi asapuniki 3 Upaara alaki rabi / 0de Darma aanding lawan /da Ayu Tirta Sidaning don .9engkara punika nyihnayang 8 >d (arma sampun ngelaksanayang upacara pawiwahan tur pacang ngemolihang pretisentana sane suputra. &iwah nyihnayang Pan (arma sareng rabine sane kapaica cucu sane pacang nebus dosa- dosane ring rahina sane jagi rauh. Punika wenten ring lengkara ring sor 3 "an Darma men Darma binuh muputang eteh- eteh upakara uunnyane, uu pangarep, sane paang idihin ipun panyupatan ben(ang pungkuran mangda neneten magantung ring tutuk tiing petung, tepining luah linggah ebeking buaya
Pawiwahan 'ntar KastaA "angsa Ring bali wenten soroh pawiwahan pakeling antar kasta. Pawiwahan sane nenten kadadosang antar wangsa inggih punika Asu "undung miwah Karang Ulu. pawiwahan Asu "undung punika pawiwahan antara lanang- lanang ksatria, waisya miwah sudra sareng istri wangsa 5rahmana. :ening pawiwahan Alangkahi Karang Ulu inggih punika ane lanang saking kasta Sudra lan sane istri wangsa brahmana. Alangkahi Karang Ulu maartos ngelangkahin kasta sane pinih agengan. 8stri-istri ring Bali
:ening sane istri saking kasta triwangsa marabian sareng anak lanang sane sudra wangsa, sane istri punika kawastanin nyerod . ring cerita cutet puniki /da Ayu Tirta saking kasta tri wangsa kawastanin nyerod krana ipun merabian sareng anak lanang sane saking kasta sudra wangsa. Sekadi lengkara ring sor 3
2enten apanginan )ro Soka sakadi ngindang ring kala slae warsa sane sampun lintang. Tatuek ida bagus a(i / wawu, sakasi nyigitin lamakana eling malih paileh parabian idane riin, anggen nepas nrepasin, nyukat nyikutin, ngulak ngilikin pamargin pawiwahan okanida, /da Ayu Tirta, alaki rabi 'yerod kaambil wang sudra. )resna punika nenten presida kapalasang olih kasta utawi wangsa. Ring cerita cutet alangkahi Karang Ulu wenten lengkara sane maosang indik Alangkahi Karang Ulu ring sor puniki 3 "amuput tan sida luput , mapuukan (ua purusa kalawan pradana ring segara madu antuk purun anglakngkahi karang ulu kinuap, apan wit soang soang rahat doh kadyangganing pretiwitala kalawan biomantara. (adosne Ring cerita cutet Alangkahi Karang Ulu sane keselehin saking aspek sosiologi sastra dadosne pawiwahan sane kalaksanayang sareng wangsa lianan punika wenten ring kehidupan karma Bali, sakemaon ring kahuripan karma punika keaptiang pawiwahan sareng kasta lianan mangda presida kalaksanyang manut budaya bali tur nenten lepas sareng kitab suci weda.
Ring!e"an cerita cutet Dewan Togel
Pan &olog punika geginane seraina- raina wantah memotoh meceki, kiukiu nanging sane mangkin geginane tuah ngutak- atikang angka togel , baan lacur hidupne pan molog sewai ngerumus angka togel tuara taen mukup, , Pan &olog seleg melajah maitung, cara anak sekolahan san7 maan peplajahan &atematika lan isika. 8kun ngrumus. Boya ja rumus phytagoras muang rumus aljabar. anging rumus buntut. &en molog sebet krana kurenann7 an7 kiul magarapan ka carik. Pragat natakin jagut di kamar tamiu tur seleg ngrumus ngajak timpal-timpaln7 an7 patuh
paturu ngalih kasugihan ulian ipian. "enten cecek memunyi punika kaorahang kode alam, men molog punika bangras ngomong sareg kurnane krana pan moloh buduh baan togel setata ngeraosang unsur satu tujuh kuat, pan molog nyantos megerengan ulian ngomongang angka, men molog tundunge teken pan molog ulian pan molog buduh baan angka, kurnanne nenten ngamolihang pan molog punika buduh baan angka awinan nenten wenten anak sugih baan judi, carik ne sampun maadep ulian anggene masang nombor, mangkin men molog punika sampun
ceraiange teken
kurnane. :ening men molog tusing ade jumahne pan molog nyesel krana semengan nenten napetang kopi miwah nasi , lntas mangkin pan molog pesu ke daganga tuah makta jinah 4.666 , drika ipun kisi kisi ngomng sareng dagagge ngorahang bakal ngebon krana ia sube mule gerit nenten naenin mukup,
dagang punika mesaut
bangras yen ?:7n &akita sugih tur ngukup buntut, kema nunas nomor ka s7tra >andamayu, pati kapaica nomor jitu olih d7wan tog7l7=@ lantas pan molog ngegeson pacang ke setra gandamayu drika ipun nyakupang tangan :7n &akita sugih tur ngukup buntut, kema nunas nomor ka s7tra >andamayu, pati kapaica nomor jitu olih d7wan tog7l7=@ 8mbuh dagang7 ang &olog gag7son mesuang asep. &esuang canang sari. Suba suwud ngenyit dupa, ia lantas negak masila di arep Pura Prajapati. ganutin tata titi panca sembah. Paling simalu asana, nglantur pranayama, puja )ri Sandhya rumaris mabhakti. Risampun wusan mabhakti nglanturang yoga semadhi. )ond7n limang menit, ang &olog tangkejut. (i arepn7 malejer #eluluk, r7ncang 8da Bhatari (hurga. 9antas pan molog mapinunasan mangde icenine anngka C angka mangda presida mukup tur nyidayang mewali numbas tanah carik sane sampun adole tur mangde sugih.
C . Anali"i" "o"iologi "a"tra cer%en Dewan Togel
'spek agama
Religius inggih punika wujud manusa sane ngaturang sembah bakti miwah percaya sareng ida sanghyang widi. Keterkaitan manusa sareng ida sanghyang widi dados sumber ketentraman miwah subagia yening ngelaksanayang swadarma manut ajaran agama.
Ring cerita cutet (ewan )ogel puniki wenten unsur religious sane kasinahyang olih pangawinyane , sekadi lengkara ring sor 3 'ang Molog gag7son mesuang asep. Mesuang anang sari. Suba suwud ngenyit dupa, ia lantas negak masila di arep "ura "ra(apati. 'ganutin tata titi pana sembah. "aling simalu asana, nglantur pranayama, pu(a Tri Sandhya rumaris mabhakti. 4isampun wusan mabhakti nglanturang yoga semadhi. 9engkara ring ajeng punika nyihnayang wenten unsur religious sane ketelatarang olih pangawi. Pangawi nyurat cerita cutet puniki berdasarkan kenyataan sane wenten ring karma bali. Sane pinih nyihnayang inggih punika upacaranyane 0 ritual 5. /pacara inggih punika pahan saking tri kerangka dasar agama hindu wusan )attwa lan Susila.
'spek &agis
Suteja 0 *121 3 *2 5 maosang &agis punika madue hubungan sareng mistik utawi kekuatan kekuatan gaib, sane sifatnyane presida mempengaruhi sane siosan, sekadi lengkara sane wenten ring sor puniki 3 *17n Makita sugih tur ngukup buntut, kema nunas nomor ka s7tra 0andamayu, pati kapaia nomor (itu olih d7wan tog7l78 /mbuh dagang7. Tangke(ut 'ang Molog ningehang tutur dagang7. "ra(ani ia mayah anggehan. *"7h lemah7 (ani buung masang tog7l. "ool ngrumus, pool ngelah angka (itu. K7wala ada beneh tutur dagang7. 'yanan lakar mategar nyeraya nangkil ring d7wan tog7l san7 malingga malinggih ring s7tra 0andamayu. 'y7n nawang ida su7a. 9ara sang Ar(una metapa di 0unung /ndrakila polih "anugrahan "anah "asupati. /raga nyeraya di s7tra 0andamayu, maan panugrahan angka (itu. 5ani nyilihang pipis di +"D anggon masang tog7l. "ang ta7n ngukup liu, tur ukong tog7l7 bangkrut. 4atu bhataran tiang san7 nu7nang tog7l, nyanan wengi tiang (agi nangkil, l7dangang piayang tiang nomer (itu8 'gamikmik 'ang Molog nunas ia sambilanga mentas ngalih umah.
Ring lengkara punika katelatarang ang &olong sane sampun mercayain raos pedagang sane nunden ngidih raos ring genah- genah sane tenget 0 angker 5.
(adosne ring kauripan serahina- rahina ring masyarakat
wenten sane mercayain
indik hal mistik sekadi punika nyantos mangkin.
'spek Sosial Kemasyarakatan
Ring sajeroning aspek sosial ring seseleh puniki sane kautamayang indik aspek budaya miwah ekonomi, mawinan ring cerita cutet Dewan Togel puniki wenten pikobetnyane indik aspek sosial budaya miwah aspek ekonomi . Ring sor puniki wenten lengkara sane maosang minakadi 3 a.
'spek Social Budaya Sasukat buin kitip-kitip ada tog7l, "an Molog seleg mela(ah maitung, ara anak sekolahan san7 maan pepla(ahan Matematika lan :isika. /kun ngrumus. 5oya (a rumus phytagoras muang rumus al(abar. 'anging rumus buntut. D7 k7nk7n7 y7n tlektekan solahn7 ara anak inguh, anak buduh. Dong tegarang pinehang, ada tain ekek meglebug orahanga kode alam. Ada iing magonggang mas7 orahanga kode alam. )eg pokokn7 di otak 'anang Molog7 tuwah kode alam lan angka-angka. Masang buntut boya (a teka ngo(og warung, nanging masang liwat SMS.
ADIAYA III PAMUPUT A . Pa&icutet Sekadi napi sane ketelatarang ring ajeng indik cerita cutet mayah sangi, Alagkahi Karang Ulu miwah Dewan Togel presida ka cutetang sekadi ring sor 3
#erita cutet Mayah Sangi inggih punika cerita cutet sane medaging jadma nyarengin tes #PS yening ipun lolos tes pacang ngewentenang unen- unen jogged barung nanging sanguine 8 &ade loka ngewentenang jogged buang sane ngeranayang suatu aspek moral sane nenten becik ring sawengkon krama, krana sesanggi punika pamuputne ngusakang moral ring alit- alite.
#erita cutet Alangkahi Karang Ulu puniki medaging indik aspek
kasta, kasta punika akeh wenten ring krama sakemaon punika nenten kakobetang sajeroning pawiwahan, kranaa manusa nenten kabinayang ulian kasta nanging kabinayang manut karma miwah sesana. Pawiwahan 'langkahi Karang /lu inggih punika 3*5 sane lanang saking kasta waisya sareng anak istri saking kasta ksatria, # sane lanang sudra sareng istri saking ksatria utawi waisya. (adosne Alangkahi Karang Ulu maartos ngelangkahin kasta sane agengan. cerita cutet dewan togel puniki medaging wenten anak lanang mawasta pan molog sane edan ring ngitung angka utawi togel ipun kantos ngadol carik anggene ngulurin indria, nanging nenten naenin mukup, rabine nyantos megedi ulian parisoalh pan mologe buka keto, raris pan molog punika nyesel kranaa sampun ngae kuranne ngambul tur ipun nunas angka ke setra gandamayu. )en wenten anak sugih ulian togel. ring krama bali nyantos mangkin budaya togel punika kalaksanayang, pangawi punika . Pengawi punika menggambarkan kenyataan sane wenten ring krama , nenten wenten anak sugih ulian judi togel.
B . Pite!et
'nalisis cerita cutet punika durung pastika kasurat sempurna, kaaptiang sumangdane napi sane wennten ring analisis puniki, yening wenten nilai sane becik mangde presida kaangen tatuladan miwah wenten pikenoh ring sajeroning kahuripan serai- rahina.
DA)TAR PUSTAKA
Bali Post,minggu * oktober 6*. Sudiana, 8 &ade. 662. 9erpen 5ahasa 5ali. 'ntara, 8>P.6**."rosa ;iksi bali.:ayasan >ita "andawa.Singaraja http3AAimadesudiana.wordpress.comA6*CA*A**Amayah-sangi-i-made-astikaA