Açılım Türkçe Ders Kitabı 1

AÇILIM TÜRKÇE ÖÐRETÝM SETÝ Hazýrlayanlar Tuncay ÖZTÜRK Sezgin AKÇAY Salih GÜN Ercan TAÞDEMÝR Mürsel ÇELEBÝ Ýhsan ÖZULAÞ Agil ÞERÝF Erdoðan KARAKOYUN Mertkan MURT Azat BOZTAÞ Akademik Danýþmanlar Prof. Dr. Murat ÖZBAY Gazi Üniversitesi Gazi Eðitim Fakültesi Türkçe Eðitimi Bölümü Baþkaný

Doç. Dr. Hüseyin ÖZCAN Fatih Üniversitesi Türk Dili Bölümü Baþkaný Türkçe Öðretimi Uygulama ve Araþtýrma Merkezi Müdürü

Deðerlendirme Kurulu Mehmet ARMAÐAN Mihriye EKREN Davut BOZKURT Bilal KÜÇÜKYILMAZ Hayrettin DOÐAN Oðuzhan ARAS Ýngilizce Metinler Levent ÖKSÜZ Juliet Smith Kapak ve Sayfa Tasarýmý Ayhan KARAKUÞ Murat ALTINDAÐ Turgay ABLAK Resimleyen Gülten YEGENAÐA

Bu kitabýn tamamýnýn ya da bir kýsmýnýn, kitabý yayýnlayan þirketin önceden izni olmaksýzýn elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayýt sistemi ile çoðaltýlmasý, yayýmlanmasý ve depolanmasý yasaktýr. Bu kitabýn tüm haklarý, Copyright © Sürat Basým Reklamcýlýk ve Eðitim Araçlarý Sanayi Ticaret A.Þ. ye aittir. All rights reserved. No part of this book may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the written permission of the Publisher.

Bu kitabýn hazýrlanmasýnda Türk Dil Kurumunun Ýmla Kýlavuzu (2008) esas alýnmýþtýr.

Yayýna Hazýrlýk Dilset Dizgi ve Grafik Film Çýkýþ S.G.S.M. ISBN: 978-9944-450-42-3 Basým Yeri ve Yýlý Çaðlayan A.Þ. Sarnýç Yolu Üzeri Nu. 7 GAZÝEMÝR-ÝZMÝR Tel: +90 (232) 252 22 85 Aðustos 2010

Cumhuriyet Mah. Libadiye Cad. Haminne Çeþmesi Sok. Baran Ýþ Merkezi Nu. 13 34696 ÜSKÜDAR-ÝSTANBUL ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Telefon : +90 (216) 522 09 00 (Pbx) Faks : +90 (216) 443 98 39

KÝTAP HAKKINDA  Açýlým Türkçe Öðretim Seti 1 aþaðýdaki kitap ve yardýmcý dokümanlardan oluþmaktadýr: 1. Açýlým Türkçe Ders Kitabý 1 2. Açýlým Türkçe Çalýþma Kitabý 1 3. Açýlým Türkçe Öðretmen Kitabý 1 4. Açýlým Türkçe Kelime Öðretim Kartlarý 5. Açýlým Türkçe Seslendirme CD’si 1 6. Açýlým Türkçe Etkileþimli CD’si 1 7. Açýlým Türkçe Poster CD’si 1  Açýlým Türkçe Ders Kitabý’nýn dil seviyesi belirlenirken ve konu tasarýmlarý yapýlýrken 12-16 yaþ grubundaki yabancý öðrencilerin öðrenme durumlarý esas alýnmýþtýr.  Bu set, kur sistemine göre düzenlenmiþtir.  Açýlým Türkçe Ders Kitabý 1, A1 seviyesinin 1. kur kitabýdýr.  Bu kitap; ana dili (ABD, Ýngiltere) veya ikinci dil (Pakistan, Kenya) olarak Ýngilizcenin kullanýldýðý bölgelere hitap etmektedir.  Ýlk defa Türkçeyle karþýlacak olan öðrencilerin kolay motive olmalarý için yönergelerin Ýngilizce karþýlýklarý bilinçli olarak sadece A1 seviyesinde verilmiþtir.  Açýlým Türkçe Ders Kitabý 1’de “Ýletiþimsel Dil Öðretimi Yaklaþýmý” esas alýnmýþtýr.  Açýlým Türkçe Ders Kitabý 1 sekiz üniteden oluþmaktadýr. Her ünite; 1.A Kelimeler, 1.B Okuma-Anlama, 1.C DinlemeAnlama, 1.Ç Konuþma, 1.D Yazma, 1.E Dil Bilgisi, 1.F Deðerlendirme olmak üzere yedi bölümden oluþmuþtur ayrýca her ünitenin sonunda Türk kültürünü anlatan “Kültür Köþesi” vardýr.  Kelimeler bölümündeki her kelime, öðrencinin anlamasýný kolaylaþtýracak þekilde resimlendirilip seslendirilmiþtir.  Örnekleme sorularý, öðrencilerin konuyu daha iyi kavrayýp pratik yapabilmeleri için ünite içinde farklý yerlere daðýtýlmýþtýr.  Okuma-Anlama bölümleri öðrencilerin anlamasýný kolaylaþtýracak þekilde basit dialoglarla baþlayýp okuma metinleriyle devam etmiþtir.  Konuyla ilgili önemli ayrýntýlar “Dikkat” köþesinde verilmeye çalýþýlmýþtýr.  Dinleme-Anlama bölümlerinde konuyla ilgili üç farklý etkinlik verilmiþtir.  Konuþma bölümlerinde öðrencinin örnekteki gibi benzer diyaloglar kurabilmeleri için farklý ortamlarda farklý karakterler resmedilmiþtir.  Yazma bölümlerinde anlaþýlmasý ve uygulanmasý kolay etkinlikler verilmeye çalýþýlmýþtýr.  Dil bilgisi bölümlerinde konuyla ilgili, öðrencinin anlayabileceði kadar anlatým yapýlmýþ, ayrýntýlar (Ýngilizce açýklamalý) öðretmen kitabýndaki ilgili bölümlere konulmuþtur.  Deðerlendirme bölümlerinde ünitenin geneliyle ilgili kavrama sorularý verilmiþtir.  Çalýþma kitabýnda ders kitabýndaki her bölümle ilgili etkinlikler verilmiþtir.  Öðrencilerin daha fazla dinleme etkinliði yapabilmeleri için çalýþma kitabýna ek dinleme sayfalarý konulmuþtur.  Çalýþma kitabýnda her ünitenin sonuna o üniteyle ilgili 10 soruluk tarama testi konulmuþtur. Dilset Yayýnlarý

ÝÇÝNDEKÝLER Kitap Hakkýnda

3

Neden Türkçe?

6

3.

Ünite

Eþyalar

41

Sýnýf Ýçi Eþyalar Classroom Objects

Öðrenci Araç ve Gereçleri

Giriþ

The Students’ Belongings

13

Sýnýf Ýçi Fiiller The Classroom Language (The Verbs Which Are Used in The Class)

1.

2.

Ünite

Selamlaþma

17

Selamlaþma

Alfabe

Greetings

Alphabet

Tanýþma

Þahýs Zamirleri

Meeting

Personal Pronouns

Tanýþtýrma

Ýyelik Ekleri

Introducing oneself

Possessive Pronouns

Ünite

Hâl Hatýr Sorma

“Kim?” ve “Ne?” Soru Zamirleri Interrogative Pronouns “Who and What”

Ýþaret Zamirleri Demonstrative Pronouns

“Evet, Hayýr” Kelimeleri The Answers With “Yes” or “No”

“Deðil” Kelimesinin Kullanýmý The Usage of “isn’t” and “aren’t”

29

4.

Ünite

Günler - Dersler

Hâl Hatýr Sorma

Gün Adlarý

Asking Someone How He / She is

The Days of The Week

“Nasýlsýn?” Sorusuna Cevap Verme

Ders Adlarý

Answering The Question: “How Are You?”

The Names of Lessons

Büyük Ünlü Uyumu

Zaman Ýfadeleri

Vowel Harmony

Time Expressions

Ek Fiil “Geniþ Zaman”

“Var, Yok” Kelimelerinin Kullanýmý

The Verb To Be

The Usage of There is / isn’t and There are / aren’t

“y” Baðlayýcý Ünsüzü

“Hangi?” Soru Sýfatý

The Buffer Letter “y”

The Interrogative Form of “Which?”

Sýra Sayý Sýfatlarý The Ordinal Numbers

4

53

5.

Ünite

Eylemler

65

7.

Ünite

Ülkeler - Þehirler

Sýnýf Ýçi Fiiller

Ülke Adlarý

The Classroom Language (The Verbs Which are Used in The Class)

The Names of The Countries

“Ne?” Soru Zamiri

Nereli Olduðunu Söyleme

The Interrogative Pronoun: “What?”

Saying Where You Are From

Þahýs Zamirleri

Nerede Yaþadýðýný Söyleme

Personal Pronouns

Saying Where You Live

Þimdiki Zaman (Olumlu)

Ýsim Yapým Eki “-lý”

The Present Continuous Tense (Affirmative Form)

The Derivational Suffix “-lý”

89

Bulunma Hâli Eki “-da, -de” The Suffix of Locative Form: “-da, -de”

Þimdiki Zaman (Olumlu) The Present Continuous Tense (Affirmative Form)

6.

Ünite

Aylar - Mevsimler

77

8.

Ünite

Aile

101

Mevsim Adlarý

Aile Fertleri

The Names of The Seasons

The Members of The Family

Ay Adlarý

Aile Fertlerinin Yaþlarýný Sorma

The Names of The Months

Asking The Age of The Family Members

Doðum Tarihini Söyleme

Aile Fertlerinin Nerede Yaþadýðýný Sorma

Saying Your Date of Birth

Asking Where The Family Members Live

Doðum Yerini Söyleme

Þimdiki Zaman (Olumsuz)

Saying The Place of Birth

The Present Continuous Tense (Negative form)

Yaþýný Söyleme

Þimdiki Zaman (Soru)

Saying How Old You Are

The Present Continuous Tense (Question form)

“Kaç?” Soru Sýfatý The Interrogative Form of “How Many?”

Þimdiki Zaman (Olumlu) The Present Continuous Tense (Affirmative Form)

5

NEDEN TÜRKÇE? TÜRK DÝLÝ: DÜNYA DÝLÝ Prof. Dr. Þükrü Halûk Akalýn Türk Dil Kurumu Baþkaný Bugün yaklaþýk 220 milyon konuþuru bulunan Türk dili, Moðol ve Mançu-Tunguz dillerinin de yer aldýðý Altay dil ailesinin en fazla konuþura sahip koludur. Türk Dilinin Kýsa Tarihi Türk yazý dilinin tarihi VII. ve VIII. yüzyýllarda Orhon vadisinde dikilmiþ olan yazýtlarla baþlar. Gerek Orhon Yazýtlarýnda kullanýlmýþ olan geliþmiþ ve iþlek dil gerekse komþu ülke kaynaklarýnda yer alan bilgiler, Türk yazý dilinin baþlangýcýnýn çok daha eskiye gittiðini gösterir. Yakýn dönemde bulunan yeni yazýtlarýn okunmasý Türk yazý dilinin tarihini daha da gerilere götürmemizi saðlayacaktýr. Ayrýca karþýlaþtýrmalý ses ve biçim bilimi çalýþmalarý ve diðer dillerdeki alýntý sözlerden Türkçenin yaþýnýn ortaya konulmasý yolunda önemli veriler elde edilmiþtir. Türkçeden Sümerceye geçmiþ olduðu kanýtlanan 168 Türkçe kökenli sözcük, Sümerce ile Türkçenin yaþýt olduðu görüþünün geliþtirilmesini saðlamýþtýr. Esik kurganý buluntularý arasýnda yer alan ve MÖ 4’üncü yüzyýla ait olduðu saptanan bir çanaktaki Orhon yazýsýna benzer harflerle yazýlan iki satýrlýk yazýnýn en eski Türkçe metin olduðu bilinmektedir. Çin yýllýklarýndaki bir Hun aðýtýna ait iki dize ile birkaç sözcük MS 4’üncü yüzyýl Türkçesi hakkýnda fikir vermektedir. Ancak, edebî metin niteliðindeki ilk büyük metinler Tonyukuk (725), Bilge Kaðan (731) ve Köl Tigin (732) adýna dikilmiþ olan Göktürk Yazýtlarý’dýr. Türk dilinin ilk sözlüðü ve dil bilgisi kitabý Divanü Lugati’t-Türk ise 1072 yýlýnda Kâþgarlý Mahmud tarafýndan yazýlmýþtýr. Yaklaþýk 9 bin sözü içeren eser, yalnýzca bir sözlük, yalnýzca bir dil bilgisi kitabý deðil, ayný zamanda Türk yazý dilinin ve aðýzlarýnýn ele alýndýðý, kültür deðerlerinin kayda geçirildiði anýtsal bir kaynaktýr. Kâþgarlý Mahmud; Karahanlý, Uygur, Oðuz, Kýpçak, Kýrgýz ve diðer akraba topluluklarýnýn söz varlýðýný bir araya getirerek hazýrladýðý eserine Divanü Lugati’t-Türk, yani Türk Lehçeleri Sözlüðü adýný vermiþtir. Kâþgarlý Mahmud’un yirmiyi aþkýn yazý dilini ve aðzýný Türk adý altýnda toplamasý, bilimsel bir gerçekliði ortaya koymaktadýr. Büyük ölçüde ortak dil ögelerine dayanan bu yazý dilleri ve aðýzlar, zaman içerisinde kendi iç geliþmelerini sürdürerek bugün yazý dilleri ve resmî diller hâline gelmiþlerdir. Türk Dilinin Coðrafyasý Yayýlma alaný Kuzey Buz Denizi’nden baþlayýp Hindistan’ýn kuzeyine, Çin Halk Cumhuriyeti’nin içlerinden Avrupa’nýn en uç noktasýna kadar uzanan yaklaþýk 12 milyon kilometrekarelik bu coðrafyada en geçerli dil, Altay dil ailesinin en büyük kolu olan Türk dilidir. 19’uncu yüzyýlda ünlü Türkolog Á. H. Vámbéry, Türk dilinin yayýlma alanýnýn geniþliðini yaptýðý gezi sýrasýnda görmüþ ve Balkanlardan Mançurya’ya kadar yolculuk yapacak bir kiþinin Türk dilini bilmesi durumunda bu yolculuðunu en kolay bir biçimde yapabileceðini, çünkü bu coðrafyada en geçerli dilin Türk dili olduðunu söylemiþti. Bugün bu alan daha da geniþlemiþtir. Özellikle 1960’lý yýllardan itibaren çalýþmak ve okumak baþta olmak üzere çeþitli nedenlerle endüstrileþmiþ Avrupa ülkelerine Türklerin göçmesi sonucunda Türk dilinin yayýlma alaný Balkanlarý da aþarak Atlas Okyanusu kýyýlarýna ulaþmýþtýr. Türk dili, yoðunluðu Orta Asya ve Orta Doðu’da bulunan ve en azýndan son bin yýldýr yerleþik halklar hâlinde olan; Türkiye Cumhuriyeti, Eski Sovyetler Birliði’nden baðýmsýzlaþmýþ Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan,

6

Kýrgýzistan gibi Türk Cumhuriyetleri, Balkan Ülkeleri, Rusya Federasyonu, Ýran, Irak, Afganistan, Çin Halk Cumhuriyeti gibi devletler içinde konuþma dili veya yazý dili olarak yaþayan yirmi yazý dili koluna ayrýlmaktadýr. Öte yandan büyük çoðunluðu Türkiye Cumhuriyeti vatandaþý olan ve Avrupa Birliði ülkelerine yerleþen yaklaþýk 6 milyon Türk bulunmaktadýr. Avrupa Birliði üyesi olmayan bazý Avrupa ülkelerinde de önemli ölçüde Türk nüfusu bulunmaktadýr. Bu nüfusun önemli bir bölümü, yaþadýðý ülkenin vatandaþýdýr. Ayrýca Avrupa Birliði’nin yeni üyelerinden Romanya’da, özellikle de Bulgaristan’da bu ülkelerin vatandaþý olarak çok sayýda Türk yaþamaktadýr. Makedonya, Kosova gibi diðer ülkelerdeki yerleþik Türklerle birlikte bütün Avrupa kýtasýndaki Türk nüfusun 7 milyonu aþtýðý düþünülmektedir. Avrupa’daki bu nüfusun tamamýnýn dili Türkiye Türkçesidir. Bu ülkelerde Türkler tarafýndan yayýmlanan gazeteler, dergiler, kitle iletiþim araçlarý Türkiye Türkçesini kullanmaktadýr. Çeþitli dönemlerde Arabistan yarýmadasýndaki ve Kuzey Afrika’daki ülkelere; Güney ve Kuzey Amerika kýtasýnda baþta ABD olmak üzere çeþitli ülkelere ve Avustralya’ya yerleþen konuþurlarý sayesinde, bugün Türk dili dünyanýn dört bir köþesinde yaþayan, konuþulan, kullanýlan dil konumuna ulaþmýþtýr. Uydudan yapýlan radyo ve televizyon yayýnlarý, að ortamýnda yayýncýlýk, yurt dýþýnda da yayýmlanan gazetelerimiz ve dergilerimiz, öðretim kurumlarý ve kurslar aracýlýðýyla bugün Türk dili yeryüzünde etkin bir biçimde iþlevini sürdüren dil konumuna ulaþmýþtýr. Ana Dili Konuþurlarýna Göre Diller ve Türk Dili Dillerin nüfus sýralamasý ana dili (birinci dil), ikinci dil, yabancý dil konuþurlarý bakýmýndan birkaç ölçüt göz önünde bulundurularak yapýlmaktadýr. Ana dili, birinci dil, ikinci dil ve yabancý dil olarak konuþurlar bakýmýndan Ýngilizcenin 2 milyara yaklaþan bir konuþuru olduðu kestiriminde bulunulmaktadýr. Ana dili konuþurlarý bakýmýndan yapýlan sýralamalarda ise Çince farklý lehçeleri olmasýna karþýn birinci dil olma özelliðine sahiptir. Birbirinden ses, biçim ve söz varlýðý özellikleri bakýmýndan ayrýlan sekiz ayrý lehçesiyle Çincenin, pek çok lehçesinin yaný sýra Urduca ile birlikte Hintçenin tek dil kabul edildiði ve buna göre dünyada en fazla konuþuru bulunan diller sýralamasýnda Çincenin birinci, Hintçenin dördüncü dil kabul edilmesi karþýsýnda Türk dili de 220 milyona ulaþan konuþuruyla sýralamada tek bir dil olarak kabul edilmelidir. Bu ölçütlerle Türk dili dünyada en fazla konuþuru bulunan diller arasýnda beþinci sýrada yer almaktadýr. Çince

1.300.000.000 Sekiz lehçesiyle birlikte

Ýngilizce

427.000.000

Ýspanyolca

266.000.000

Hintçe

260.000.000 Bütün lehçeleriyle ve Urduca ile birlikte

Türk dili

220.000.000 Bütün lehçeleriyle birlikte

Arapça

181.000.000 Bütün lehçeleriyle birlikte

Portekizce

165.000.000

Bengalce

162.000.000

Rusça

158.000.000

Japonca

124.000.000

Almanca

121.000.000

Fransýzca

116.000.000

7

Dünyada Türk Dilinin Öðretimi Ana dili konuþurlarý dýþýnda Türk dili lehçelerinin birinci dil, ikinci dil veya yabancý dil konuþurlarý da bulunmaktadýr. Özellikle Türkiye Türkçesinin pek çok ülkede konuþuru olduðu saptanmýþtýr. Ethnologue verilerine göre Türkiye Cumhuriyeti dýþýnda 34 ülkede Türkiye Türkçesi konuþuru bulunmaktadýr. Konuþur nüfusunun yaný sýra Sovyetler Birliði’nin daðýlmasý, Körfez Savaþý gibi yakýn tarihte yaþadýðýmýz olaylar, Türkiye Cumhuriyeti’nin bölgesinde ve dünyadaki önemini artýrmýþ, Türkiye çekim merkezi hâline gelmiþtir. Bu geliþmeler, Türkiye Türkçesinin Türk cumhuriyetlerinde ve diðer ülkelerde öðretimi konusunda çeþitli aþamalardaki yeni öðretim kurumlarýnýn, üniversitelerde yeni bölümlerin kurulmasýný ve özel dershanelerde kurslarýn açýlmasýný saðlamýþtýr. Ülkelerdeki Türk nüfusun yoðunluðuna ve isteme göre ortaöðretim kurumlarýnda Türkçenin öðretildiði seksen yedi ülke bulunmaktadýr. En az bir ortaöðretim kurumunda Türkçenin öðretildiði bu ülkeler þunlardýr: ABD, Afganistan, Almanya, Angola, Arjantin, Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Azerbaycan, Bangladeþ, Belçika, Benin, Bosna-Hersek, Brezilya, Bulgaristan, Burkina-Faso, Burma, Çad, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Ekvator Ginesi, Endonezya, Etyopya, Fas, Fildiþi Sahilleri, Filipinler, Fransa, Gabon, Gana, Gine, Güney Afrika Cumhuriyeti, Güney Kore, Gürcistan, Hindistan, Hollanda, Irak, Ýngiltere, Japonya, Kamboçya, Kamerun, Kanada, Kazakistan, Kenya, Kýrgýzistan, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Kosova, Laos, Letonya, Liberya, Litvanya, Macaristan, Madagaskar, Makedonya, Malavi, Maldiv Adalarý, Malezya, Mali, Meksika, Moðolistan, Moldova, Moritanya, Mozambik, Nepal, Nijer, Nijerya, Orta Afrika Cumhuriyeti, Pakistan, Papua Yeni Gine, Polonya, Romanya, Rusya, Senegal, Sýrbistan, Sri Lanka, Sudan, Suudi Arabistan, Tacikistan, Tanzanya, Tayland, Tayvan, Togo, Türkmenistan, Uganda, Ukrayna, Ürdün, Vietnam, Yemen. Bazý ülkelerde ortaöðretim kurumlarýnda Türkçenin öðretilmesinin yaný sýra özel kurslarda da talebe göre Türkçe öðretilmektedir. Kurslarýnda Türkçenin öðretildiði kýrk altý ülke saptanmýþtýr. Bu ülkeler þunlardýr: ABD, Almanya, Belçika, Beyaz Rusya, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Cezayir, Çin, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Hollanda, Irak, Ýngiltere, Ýrlanda, Ýspanya, Ýsveç, Ýsviçre, Ýtalya, Ýzlanda, Japonya, Kýrgýzistan, Kolombiya, Letonya, Litvanya, Lübnan, Lüksemburg, Makedonya, Malta, Meksika, Mýsýr, Moðolistan, Norveç, Peru, Polonya, Portekiz, Rusya, Singapur, Slovakya, Slovenya, Þili, Türkmenistan, Vietnam, Yunanistan. Dokuz ülkede Türkçe öðretiminin yapýldýðý üniversite bulunmaktadýr. Bu ülkeler þunlardýr: Arnavutluk, Azerbaycan, Bosna-Hersek, Gürcistan, Irak, Kazakistan, Kýrgýzistan, Romanya, Türkmenistan. Bünyesinde Türkçe öðretilen, Türk dili ve edebiyatý araþtýrmalarýnýn yapýldýðý, Türkoloji bölümlerinin bulunduðu yirmi sekiz ülke vardýr. Bu ülkeler þunladýr: Almanya, Avustralya, Azerbaycan, Beyaz Rusya, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Endonezya, Fildiþi Sahilleri, Gürcistan, Irak, Ýran, Ýsveç, Japonya, Kamerun, Kazakistan, Kýrgýzistan, Kolombiya, Kosova, Litvanya, Macaristan, Mýsýr, Moldova, Romanya, Rusya, Türkmenistan, Ukrayna, Venezuela, Yemen. Sonuç Bugün Türk dili, yaklaþýk 12 milyon kilometre karelik bir alanda 220 milyon nüfusun konuþtuðu, yüze yakýn ülkede öðretiminin yapýldýðý, kökleri tarihin en eski dönemlerine kadar uzanan, 600 bini aþkýn söz varlýðýna sahip bir dünya dilidir. Geçmiþi boyunca Çinceden Farsçaya, Arapçadan Macarcaya kadar pek çok dille etkileþim içerisine girmiþ olan Türk dilinin bir kolu olarak yalnýzca Türkiye Türkçesinin dünya dillerine verdiði sözcüklerin sayýsý 11 binin üzerindedir. Genel Türk dili olarak diðer dillere verdiðimiz sözcük sayýsý ise 20 binin üzerindedir. Özellikle giyim, yiyecek, askerlik baþta olmak üzere hemen her alanda çok sayýda Türk dili kökenli sözcük ile tarihte ve bugün Türk soylu halklarýn yaþadýðý coðrafyalardaki Türk dili kökenli çok sayýda yer adý dünya dillerinde varlýðýný bugün de sürdürmektedir. Dünyanýn hemen her bölgesinde öðretimi yapýlan, bilimsel araþtýrmalara konu olan, dünya dillerine katkýda bulunan Türk dili, en yaygýn ve en köklü dünya dillerinden biridir.

8

WHY TURKISH? TURKIC LANGUAGE: WORLD LANGUAGE Prof. Þükrü Halûk Akalýn The President of the Turkish Language Institution

Today the Turkic language is spoken by almost 220 million people and with the greatest number of speakers, forms the largest branch of the Altaic language family.

Brief History of Turkish Language The history of the written Turkic language begins with the Orhon inscriptions which were discovered in the Orhon Valley in the 7th and 8th Centuries. With the development and use of the language found in the Orhon inscriptions and the information from various sources in neighboring countries, the beginnings of the written Turkic language goes even further back in history. Findings from the recent discovery, translation and reading of these Orhon inscriptions further support this fact. Moreover, through comparative phonetics and morphology studies and the Turkic loanwords found in other languages, important data have been acquired showing just how old Turkic is. The 168 words of Turkic origin in the Sumerian language have proved to be Turkic, thus supporting the idea that Sumerian and Turkic are the same age. The oldest known Turkic text was discovered in a 4th Century bowl BC found among Esik cairn findings and showed two lines of writing similar to the Orhon writings. Some words and two lines belonging to one Hun dirge in Chinese annuals indicate it may be about 4th Century AD Turkic. However, the first major literary texts are Göktürk inscriptions erected in honor of Tonyukukuk (725), Bilge Khan (731), Köl Tigin (732). Divanü Lugati’t Türk, which is the first dictionary and grammar book of Turkic language, was written by Mahmud Kashgari in 1072. This work includes nine thousand words and is not only a dictionary and grammar book, but also a monumental source book with information about Turkic written language, regional accents and cultural values. Mahmud Kashgari named his work “Divanü Lugati’t Türk” meaning “The Dictionary of Turkic Dialects” by bringing together the vocabulary of Karakhanid, Uighur, Oghuz, Kipchak, Kyrgyz and other relative societies. This provides us with scientific evidence that Mahmud Kashgari identified more than twenty written languages and dialects as Turkic. With the passage of time these written languages and dialects continued to develop in their written form and into use as national languages, and today they share many common language elements.

Geography of the Turkic Language Within an approximately 12 million square kilometer region starting from the North Polar Sea up to India, from inside the People’s Republic of China through to the end point of Europe, the most widespread and useful language is the Turkic language, which forms the largest branch of the Altaic language family. During his travels in the 19th Century the famous Turkologist, A. H. Vambery, noted that Turkic was the most

9

widespread language in this region. He realized that if one knew Turkic, he could make this trip easily from the Balkans through Manchuria. Today this region is even larger than before. During the 1960s many Turkic people emigrated to the industrialized European countries primarily for the purposes of studying and working. For this reason, the areas in which the Turkic language was spoken became even more widespread. It reached even further from the Balkans to the coasts of the Atlantic Ocean. The Turkic language consists of twenty living written language branches which have been spoken and written for at least the last one thousand years in the settled communities of Central Asia and the Middle East, as well as other areas. These countries are Turkish Republic, the Turkic Republics of Azerbaijan, Turkmenistan, Uzbekistan, Kazakhstan, and Kyrgyzstan (which became independent from the old Union of Soviet Socialist Republics), Balkan countries, Russian Federation, Iran, Iraq, Afghanistan, and the People’s Republic of China. Although the majority of them are citizens of the Turkish Republic, there are approximately six million Turkic people living in the European countries. There are also many Turkic people living in the other non-member states of the European Union, however, these Turkic people are mostly the citizens of the country they live. For example, there are many Turks living as citizens in Bulgaria and also in Romania, a new member of the European Union. If we include the Turkic people living in other countries such as Macedonia and Kosovo there are more than seven million Turkic on the European continent. The language of the whole Turkic population in Europe is Turkey Turkish. The newspapers, journals, and mass media published and broadcasted by Turkic people in these countries use Turkish. Today, the Turkic language is living, spoken and used all over the world. It was brought by Turkic settlers to countries in the Arabian peninsula and North Africa and to various countries in North and South America, mainly the USA and Australia. Today the language is widely spoken and used in the world through various media to include satellite TV and radio broadcasting, internet, newspapers and journals published in foreign countries, and educational institutions and courses.

Languages and Turkic Language According to the Native Speakers The speaker population order of the languages is made by using criteria such as native language, second language and foreign language. It is estimated that English has 2 billion speakers in terms of the native language, first language, second language and foreign language speakers. Chinese comes first when the order is made in terms of the native speakers. Though Chinese has eight different dialects, all with varied phoneme, morphological and vocabulary features, it is still considered as a single language. The same holds true for Hindi language with its many dialects as well as Urdu language. For languages which have the most speakers, Chinese comes first with Hindi in fourth place as the most spoken languages. Therefore, Turkic has to be accepted as one single language with its 220 million speakers. Using this criteria, the Turkic language is the fifth most widely spoken language.

10

Chinese

1.300.000.000

With all its dialects

English

427.000.000

Spanish

266.000.000

Hindi

260.000.000

With all its dialects

Turkic

220.000.000

With all its dialects

Arabic

181.000.000

With all its dialects

Portuguese

165.000.000

Bengali

162.000.000

Russian

158.000.000

Japanese

124.000.000

German

121.000.000

French

116.000.000

Teaching Turkish Language In the World Other than native speakers, there are also first language, second language and foreign language speakers of the Turkic language dialects. It has been determined that Turkish has speakers in many countries all over the world. According to the Ethnologue Survey, there are 34 countries other than the Turkish Republic where Turkish speakers live. The recent collapse of the former Soviet Union and the Gulf War have brought a heightened focus to the importance of the Turkish Republic and to speakers of Turkic languages. These developments led to the establishment of new educational institutions for the purpose of teaching Turkish. New departments at the universities were also established, and courses at private teaching institutions were opened in the Turkic Republics and other countries. At the present time, there are 87 countries where Turkish is taught in secondary schools. These courses were developed according to the Turkic population and the demand for Turkish language courses. The countries where Turkish is taught in at least one secondary school are: USA, Afghanistan, Germany, Angola, Argentina, Albania, Australia, Austria, Azerbaijan, Bangladesh, Belgium, Benin, Bosnia Herzogevina, Brazil, Bulgaria, Burkina-Faso, Myanmar, Chad, Czech Republic, Denmark, Equatorial Guinea, Indonesia, Morocco, Ivory Coast, Philippines, France, Gabon, Ghana, Guinea, The Republic of South Africa, South Korea, Georgia, India, the Netherlands, Iraq, the Great Britain, Japan, Cambodia, Cameroon, Canada, Kazakstan, Kenya, Kyrgyzstan, The Democratic Republic of the Congo, Kosovo, Laos, Latvia, Liberia, Lithuania, Hungary, Madagascar, Macedonia, Malawi, the Maldives, Malaysia, Malian, Mexico, Mongolia, Moldova, Mauritania, Mozambique, Nepal, Niger, Nigeria, the Central African Republic, Pakistan, Papua, New Guinea, Poland, Romania, Russia, Senegal, Serbia, Sri Lanka, Sudan, Saudi Arabia, Tajikistan, Tanzania, Thailand, Taiwan, Togo, Turkmenistan, Uganda, Ukraine, Jordan, Vietnam and Yemen.

11

In some countries Turkish is taught at private educational institutions as well as at secondary schools. There are 46 countries where Turkish is taught at private educational institutions. The countries are: USA, Germany, Belgium, Belarus, Bosnia Herzogevina, Bulgaria, Algeria, China, Denmark, Estonia, Finland, France, Georgia, the Netherlands, Iraq, the Great Britain, Ireland, Spain, Sweden, Switzerland, Italy, Iceland, Japan, Kyrgyzstan, Colombia, Latvia, Lithuania, Lebanon, Luxembourg, Macedonia, Malta, Mexico, Egypt, Mongolia, Norway, Peru, Poland, Portugal, Russia, Singapore, Slovakia, Slovenia, Chile, Turkmenistan, Vietnam and Greece. Educational courses are conducted in the Turkish language at universities in nine countries. These countries are: Albania, Azerbaijan, Bosnia Herzogevina, Georgia, Iraq, Kazakstan, Kyrgyzstan, Romania, and Turkmenistan. There are Turkology departments in 28 countries where Turkish is taught and Turkish language and literature studies are conducted. These countries are: Germany, Australia, Azerbaijan, Belarus, Bosnia Herzogevina, Bulgaria, Indonesia, Ivory Coast, Georgia, Iraq, Iran, Sweden, Japan, Cameroon, Kazakstan, Kyrgyzstan, Colombia, Kosovo, Lithuania, Hungary, Egypt, Moldova, Romania, Russia, Turkmenistan, Ukraine, Venezuela, and Yemen.

Conclusion Today the Turkic language is a world language spoken within a 12 million square kilometer area by 220 million people. The origins of the language, which has 600,000 words in its vocabulary, date back to the oldest periods of history, and now it is studied and taught in almost one hundred countries. Turkish, a branch of the Turkic language, has been influenced by many languages including Chinese, Persian, Arabic and Hungarian, and more than 11,000 loanwords have been borrowed only from Turkish. More than 20,000 loanwords have been brought in and adapted from the Turkic languages to the other languages. Many Turkic words of origin have been taken from categories of clothing, food, and the military. In addition, many Turkic origin place names, where Turkic origin people lived throughout history, are still used today in world languages. Turkic language is one of the most widespread and deep-rooted languages in the world and has made many significant contributions to world languages. Furthermore, as an important world language, Turkic is taught in many parts of the world and is also a subject of great interest and academic research.

Translated by Gülzemin ÖZRENK AYDIN

12

GÝRÝÞ

ALFABE Kitap Yazýsý

El Yazýsý

Harf Sýrasý

Harfin Okunuþu

Büyük

Küçük

Büyük

Küçük

Letter

Pronounced as in

Turkish word

1

a

A

a

A

a

Aa

but, flood, cousin

araba

2

be

B

b

B

b

Bb

same as in English

balýk

3

ce

C

c

C

c

Cc

jam

ceket

4

çe

Ç

ç

Ç

ç

Çç

chair

çiçek

5

de

D

d

D

d

Dd

same as in English

dede

6

e

E

e

E

e

Ee

met, head

elma

7

fe

F

f

F

f

Ff

same as in English

fil

8

ge

G

g

G

g

Gg

game

göz

9

yumuþak ge

Ð

ð

Ð

ð

Ðð

no matching sound in English

dað

10

he

H

h

H

h

Hh

same as in English

harita

11

ý

I

ý

I

ý

Iý

better, inventor

ýþýk

12

i

Ý

i

Ý

i

Ýi

sit, bill

inek

13

je

J

j

J

j

Jj

pleasure, television

jaguar

14

ke

K

k

K

k

Kk

same as in English

kedi

15

le

L

l

L

l

Ll

same as in English

limon

16

me

M

m

M

m

Mm

same as in English

masa

17

ne

N

n

N

n

Nn

same as in English

nar

18

o

O

o

O

o

Oo

north, mall, court

okul

19

ö

Ö

ö

Ö

ö

Öö

heard, her, bird, word, hurt

öðretmen

20

pe

P

p

P

p

Pp

same as in English

portakal

21

re

R

r

R

r

Rr

same as in English

robot

22

se

S

s

S

s

Ss

same as in English

sýfýr

23

þe

Þ

þ

Þ

þ

Þþ

shine

þapka

24

te

T

t

T

t

Tt

same as in English

tahta

25

u

U

u

U

u

Uu

bush, put, good

uçak

26

ü

Ü

ü

Ü

ü

Üü

no matching sound in English

üzüm

27

ve

V

v

V

v

Vv

same as in English

vazo

28

ye

Y

y

Y

y

Yy

same as in English

yýlan

29

ze

Z

z

Z

z

Zz

same as in English

zebra

13

Oku

Yaz

Dinle

Ben Ben

1, 2...

Tekrar et

Cevap ver

Kapat

14

Aç

Kalk

Say

Parmak kaldýr

Göster

Otur

SINIF DÝLÝ

Tahtayý sil

Al

Yardým et

Çiz

Ver

Ýþaretle

!

Bak

Anlamadým

Gel

Sessiz ol

Git

15

GÜNLER - RENKLER - SAYILAR

GÜNLER

1

RENKLER

Pazartesi mavi

2

mor

kýrmýzý

beyaz

Salý

sarý

pembe

3

turuncu siyah

Çarþamba gri yeþil

4

Perþembe

5

Cuma

6 7 16

Cumartesi

Pazar

kahverengi

SAYILAR 1 bir

11 on bir

10 on

100 yüz

2 iki

12 on iki

20 yirmi

200 iki yüz

3 üç

13 on üç

30 otuz

300 üç yüz

4 dört

14 on dört

40 kýrk

400 dört yüz

5 beþ

15 on beþ

50 elli

500 beþ yüz

6 altý

16 on altý

60 altmýþ

600 altý yüz

7 yedi

17 on yedi

70 yetmiþ

700 yedi yüz

8 sekiz

18 on sekiz

80 seksen

800 sekiz yüz

9 dokuz

19 on dokuz

90 doksan

900 dokuz yüz

10 on

20 yirmi

100 yüz

1000 bin

1.A KELÝMELER 1. Aþaðýdaki kelimeleri dinleyiniz ve tekrar ediniz. Listen and repeat.

1. 2. 3. 4. 5.

Günaydýn Merhaba Ýyi günler Ýyi akþamlar Ýyi geceler

6. 7. 8. 9.

Hoþça kalýn Güle güle Hoþ geldiniz Görüþürüz

2. Resimlere bakarak tekrar dinleyiniz. Look and listen.

3. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi uygun resmin altýna yazýnýz.

3

Listen and write.

07:00

19:00

4

1

22:00

2

18

5

6

9

SOR VE CEVAPLA ¶

¶ Karþýlaþmalarda 1

Günaydýn

Günaydýn

2

Merhaba

Merhaba

3 Hoþ geldiniz

Hoþ bulduk

7

Ayrýlýrken

¶

¶ 1

Hoþça kalýn

Güle güle

2

Görüþürüz.

Görüþürüz.

8

19

1.B OKUMA - ANLAMA A: Merhaba. Benim adým Ali. B: Merhaba. Benim adým Murat. A: Memnun oldum. B: Ben de.

1. Aþaðýdaki diyaloglarý okuyunuz. Read the dialogs.

MERHABA

A: Merhaba. Benim adým Rita. Senin adýn ne? B: Benim adým Elizabeth. A: Memnun oldum. B: Ben de.

20

A: Adýnýz ne? B: Adým Mehmet. A: Soyadýnýz ne? B: Soyadým Akar.

SOR VE CEVAPLA 1

Adýnýz ne?

2 Soyadýnýz ne? 3

2. Aþaðýdaki cümleleri diyaloða göre eþleþtiriniz.

Soyadým Ak. Ben de memnun oldum.

3. Diyalogdaki boþluklarý doldurunuz.

Match.

1. 2. 3. 4.

Memnun oldum.

Adým Ali.

Complete the dialog.

Memnun oldum. Adýn ne? Merhaba Soyadýn ne?

a. Merhaba b. Soyadým Demir c. Adým Ali d. Ben de

A: Benim adým Rita. ................................? B: ................................ Elizabeth. A: Memnun oldum. B: ........................

4. Doðru cevabý iþaretleyiniz. () Tick the correct answer.

1. A: ........................ B: Merhaba

3. A: Soyadýnýz ne? B: ........................ Akar.

Merhaba

Soyadým

Soyadým

Soyadýnýz

2. Adým Ali ........................?

Ad = Ýsim Adým = Ýsmim Adýn ne? = Ýsmin ne? Adýnýz ne? = Ýsminiz ne?

4. ........................ Murat.

Benim adým

Benim adým

Senin adýn ne

Benim

21

1.C DÝNLEME - ANLAMA 07:00

1. Dinleyiniz ve diyaloðu sýralayýnýz. Listen and number.

Ben de. 1 Merhaba. Benim adým Elif. Memnun oldum. Benim adým Alper. Sizin adýnýz ne? Merhaba. 2. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi uygun resmin altýna yazýnýz. Listen and write.

19:00

22:00

13:00

3. Dinleyiniz ve boþluklarý doldurunuz. Listen and complete.

A: .................................. B: Merhaba. A: ........................... Mehmet. ........................... ne? B: ........................... Sema. A: Memnun oldum. B: .................................

22

1.Ç KONUÞMA 1. Aþaðýdaki diyaloðu okuyunuz. Alper, bu Mehmet.

Read the dialog.

Merhaba Elif.

Mehmet, bu Alper.

Merhaba Mehmet.

Memnun oldum.

Ben de

2. Örnekteki gibi benzer diyaloglar kurunuz. Make new dialogs.

1

2

Kerem

Ebru

Bilal Ayþe

Gamze

Emel 4

3

Erdem Duygu Taner

Meral

Davut

Kadir

23

1.D YAZMA

1. Diyalogdaki boþluklarý doldurunuz. Complete the dialogs.

1 A: Merhaba. B: .................................. A: ........................ Metin B: ........................ Sinan A: .................................. B: Ben de.

2 A: .................................? B: ........................... Efe. A: .................................? B: ........................... Gül.

2. Aþaðýdaki boþluklarý resimlere bakarak doldurunuz. Look at the pictures and fill in the blanks. Ýstanbul Lisesi Öðrenci Kimlik Kartý

ÖÐRENCÝ

Kart No: 554

Soner Gürel

Onun adý

: ..................................................

Onun adý

: ..................................................

Onun soyadý

: ..................................................

Onun soyadý

: ..................................................

3. Aþaðýdaki cümleleri ayrý yazýnýz. Unscramble the sentences.

Merhababenimadýmalisizinadýnýznebenimadýmmehmetmemnunoldumbende

24

1.E DÝL BÝLGÝSÝ 1. ALFABE Türk alfabesinde 29 harf vardýr.

Büyük Harfler A B C Ç D E F G Ð H I Ý J K L M N O Ö P R S Þ T U Ü V Y Z Küçük Harfler a b c ç d e f g ð h ý i j k l m n o ö p r s þ t u ü v y z Sesli Harfler

Sessiz Harfler

a e ý i o ö u ü

b c ç d f g ð h j k l m n p r s þ t v y z Tekil

2. ÞAHIS ZAMÝRLERÝ Taným: Söz söyleyen, dinleyen, kendisinden söz edilen þahýs adlarýnýn yerini tutan zamirlerdir.

1. Þahýs

Ben

2. Þahýs

Sen

3. Þahýs

O Ben

Sen

O

Çoðul 1. Þahýs

Biz

2. Þahýs

Siz

3. Þahýs

Onlar Biz

3. ÝYELÝK EKLERÝ

Siz

Onlar

Taným: Ýsimlerin karþýladýðý nesnelerin bir kiþiye veya nesneye ait olduðunu gösteren eklerdir. Tekil

Çoðul

1. Þahýs

Benim

ad

ým

1. Þahýs

Bizim

ad

ýmýz

2. Þahýs

Senin

ad

ýn

2. Þahýs

Sizin

ad

ýnýz

3. Þahýs

Onun

ad

ý

3. Þahýs

Onlarýn

ad

larý

Benim adým

Senin adýn

Onun adý

Bizim adýmýz

Sizin adýnýz

Onlarýn adlarý

25

1.F DEÐERLENDÝRME 1. Cümlelerdeki hatalarý düzelterek yeniden yazýnýz.

4. Diyaloglardaki boþluklarý doldurunuz. Complete the dialogs.

Correct the mistakes.

1. Beným adim? 2. Adiniz ne? 3. Senýn adin ne? 4. Hosca kal 5. Iyý aksamlar

1. A: Günaydýn B: .................................... 2. A: Merhaba B: .................................... 3. A: Ýyi akþamlar B: .................................... 4. A: Ýyi geceler B: ....................................

............................................... ............................................... ............................................... ............................................... ...............................................

2. Diyalogdaki boþluklarý doldurunuz. Complete the dialog.

5. Diyalogdaki boþluklarý doldurunuz. Complete the dialog.

A: Merhaba B: ......................... A: Adýnýz ne? B: ......................... A: Soyadýnýz ne? B: ......................... A: Memnun oldum. B: ......................... A: Merhaba B: ............................................... A: ................................. Mehmet. B: ......................................... Elif. A: .............................................? B: Onun adý Lucy. 3. Diyalogdaki boþluðu doldurunuz. Complete the dialog.

A: .............................................? B: Onlarýn adlarý Ali, Ahmet ve Ayþe.

26

6.

Aþaðýdaki boþluklara küçük harfleri yazýnýz. Write in lowercase letters.

A

......

I

......

R

......

B

......

Ý

......

S

......

C

......

J

......

Þ

......

Ç

......

K

......

T

......

D

......

L

......

U

......

E

......

M ......

Ü

......

F

......

N

......

V

......

G

......

O

......

Y

......

Ð

......

Ö

......

Z

......

H

......

P

......

Hoþ Geldiniz

Kültür Köþesi

Türkiye Cumhuriyeti, kuzey yarým kürededir. Hem Avrupa hem de Asya kýtasýnda topraklarý vardýr. Türkiye’nin üç tarafý denizlerle çevrilidir. Bu denizler; Karadeniz, Akdeniz ve Ege Denizi’dir. Boðaziçi Köprüsü, Avrupa ve Asya’yý birbirine baðlar. Türkiye’nin en büyük þehirleri Ýstanbul, Ankara, Ýzmir, Bursa, Adana ve Antalya’dýr. Ýstanbul, üç büyük devlete baþkentlik yapmýþtýr. Türkiye’nin baþkenti Ankara’dýr. Bugüne kadar Anadolu’da 26 farklý medeniyet kurulmuþtur. Türkiye, tarihî eser bakýmýndan çok zengindir. Anadolu 3 dünya harikasýna ev sahipliði yapmaktadýr. Türkiye, dört mevsimin belirgin olarak yaþandýðý ýlýman kuþakta yer alýr. Türkiye’de ayný mevsimde hem denize girilebilir, hem de kýþ sporlarý yapýlabilir. Ülkenin doðusu ile batýsý arasýnda 76 dakikalýk zaman farký vardýr. Türkiye’nin nüfusu 70 milyonu geçmektedir. Türkiye’de 81 il bulunmaktadýr. Dünyanýn en hýzlý büyüyen ikinci ekonomisidir. Türkiye, Avrupa’nýn en genç ve dinamik nüfusuna sahiptir.

Welcome to Turkey Turkey is in the northern hemisphere and covers parts of Asia and Europe. It is surrounded by the Black Sea, the Mediterranean Sea and the Aegean Sea, with the Bosphorus Bridge in Istanbul interconnecting the continents of Europe and Asia. The population of Turkey is over 70 million and there are 81 cities. The most crowded cities are Istanbul, Ankara, Izmir, Bursa, Adana and Antalya, with Ankara being the capital city. Turkey has one of the world's fastest developing economies and has the one of the youngest populations in Europe. Twenty six different civilizations were founded in Anatolia and Istanbul served as the capital city for some of the greatest civilizations in history. This significantly contributes to Turkey's rich heritage, which offers many different historical monuments and artifacts. Turkey is located in a temperate zone. The coastal areas have hot, dry summers and mild, wet winters. However, conditions can be much harsher in the interior. The interior of Turkey has a continental climate with sharply contrasting seasons. This means that if you travel across Turkey you can experience all the different seasons and could go swimming in the sea one day and snow boarding the next. There is time difference of 76 minutes between the east and the west of Turkey.

27

Resmî Dili

Türkçe

Official Language

Turkish

Baþkenti

Ankara

The Capital

Yönetim Þekli

Cumhuriyet

Government

Republic

Yönetim Biçimi

Demokrasi

Administration

Democracy

Kurucusu

Mustafa Kemal Atatürk

Founder of the Turkish Republic

Yüz Ölçümü Surface Area of Turkey

Nüfusu Population

814.578 km² 72.561.312

Para Birimi

Türk Lirasý (TL)

Monetary Unit

Turkish liras

Millî Marþý

Ýstiklâl Marþý

National Anthem

Millî Renkleri

Kýrmýzý ve beyaz

National Colors

Red and white

Dinî Bayramlarý

Ramazan Bayramý, Kurban Bayramý

Religious Holidays

Ramadan Festival; Sacrifice Festival

Millî Günleri National Holidays 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramý

28

23rd April

The National Sovereignty and Children’s Day

19 Mayýs

Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramý

19th May

The commemoration of Atatürk and The Youth and Sports Day

30 Aðustos

Zafer Bayramý

30th August

The Victory Day

29 Ekim

Cumhuriyet Bayramý

29th October

The Republic Day

2.A KELÝMELER 1. Aþaðýdaki kelimeleri dinleyiniz ve tekrar ediniz. Listen and repeat.

1. Ýyi

2. Hasta

3. Yorgun

5. Üzgün

6. Kýzgýn

7. Mutlu

2. Resimlere bakarak tekrar dinleyiniz. Look and repeat.

3. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi uygun resmin altýna yazýnýz. Listen and write.

30

1

2

3

4

4. Heyecanlý

5

6

7

SOR VE CEVAPLA 1

Nasýlsýn?

Sað ol.

2

Nasýlsýnýz?

Teþekkür ederim.

31

2.B OKUMA - ANLAMA

1. Aþaðýdaki diyaloglarý okuyunuz. Read the dialogs.

A. NASILSIN?

1

Elif Ayþe Elif Ayþe Elif

: Merhaba Ayþe. : Merhaba Elif. : Nasýlsýn? : Ýyiyim. Sen nasýlsýn? : Ben de iyiyim.

2

Murat Mehmet Murat Mehmet Murat

: Ýyi günler Mehmet. : Ýyi günler Murat. : Nasýlsýn? : Sað ol. Ýyiyim. Sen nasýlsýn? : Ben de iyiyim.

2

Öðretmen : Nasýlsýn Ahmet? Ahmet : Teþekkür ederim. Ýyiyim. Siz nasýlsýnýz? Öðretmen : Ben de iyiyim.

B. NASILSINIZ?

1

32

Öðretmen Öðrenciler Öðretmen Öðrenciler

: Günaydýn çocuklar. : Günaydýn : Nasýlsýnýz çocuklar? : Sað ol!

3

Ayþe Haným : Ýyi akþamlar Oya Haným. Oya Haným : Ýyi akþamlar Ayþe Haným. Ayþe Haným : Nasýlsýnýz? Oya Haným : Teþekkür ederim. Ýyiyim. Siz nasýlsýnýz? Ayþe Haným : Teþekkür ederim. Ben de iyiyim. Görüþmek üzere. Oya Haným : Görüþmek üzere.

2. Aþaðýdaki boþluklarý diyaloglara göre doldurunuz. Complete the dialogs.

A. Nasýlsýn? 1. Elif : ............................? Ayþe : ..................... ....................................? Elif : ....................... iyiyim. 2. Murat Mehmet Murat

: Nasýlsýn? : ................. ................... Sen .......................? : Ben de .................

B. Nasýlsýnýz? 1. Öðretmen : ............................ çocuklar? Öðrenciler : Sað ol.

A: Nasýlsýnýz? B: Ýyiyim.

A: Nasýlsýnýz? B: Ýyiyiz.

SOR VE CEVAPLA 1 Nasýlsýn?

Sað ol. Ýyiyim.

2 Nasýlsýnýz?

Teþekkür ederim. Ýyiyim.

2. Öðretmen : ............................ Ahmet Ahmet : ........................... .................... Siz ...............................? 3. Ayþe Haným : ............................? Oya Haným : Teþekkür ederim. ............ .....................................?

33

2.C DÝNLEME - ANLAMA 1. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi tekrar ediniz. Listen and repeat.

1.

Ýyi / Ýyiyim

4.

Üzgün / Üzgünüm

7.

Kýzgýn / Kýzgýným

2.

Yorgun / Yorgunum

5.

Hasta / Hastayým

8.

Teþekkür ederim

3.

Heyecanlý / Heyecanlýyým

6.

Mutlu / Mutluyum

2. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimelerin numarasýný uygun kutucuða yazýnýz. Listen and number.

3. Dinleyiniz ve boþluklarý doldurunuz. Listen and complete.

1. A: ...................... Mustafa? B: ............... Sema. .......................? A: Ben de iyiyim.

34

2. A: ................... Ali Bey? B: Teþekkür ederim. Ýyiyim. .......... nasýlsýnýz?

2.Ç KONUÞMA 1. Aþaðýdaki diyaloðu okuyunuz. Read the dialog.

Ayþe nasýlsýn? Ýyiyim.

2. Örnekteki gibi benzer diyaloglar kurunuz. Make new dialogs.

Ali Deme t Emre Ersin Birol Seda

Ersin

Seda

Ali Emre Demet Birol

35

2.D YAZMA 1. Resimlere bakarak uygun kelimeleri yazýnýz. Look and write.

1. ............................

2. ............................

3. ............................

4. ............................

5. ............................

6. ............................

2. Diyalogdaki boþluklarý doldurunuz. Complete the dialog.

A: Ýyi günler. B: ....................................... A: .......................................? B: Teþekkür ederim. Ýyiyim ..................................? A: .............................................. Ben de ..................... 3. Aþaðýdaki sorularý resimlere bakarak cevaplayýnýz. Look and answer.

1. A: Nasýlsýn? 2. A: Nasýlsýn? 3. A: O nasýl? 4. A: O nasýl? B: ............................. B: ............................. B: ............................. B: .............................

36

2.E DÝL BÝLGÝSÝ 1. ÞAHIS ZAMÝRLERÝ (Hatýrlatma) Taným: Söz söyleyen, dinleyen, kendisinden söz edilen þahýs adlarýnýn yerini tutan zamirlerdir. Tekil

Çoðul

1. Þahýs

Ben

1. Þahýs

Biz

2. Þahýs

Sen

2. Þahýs

Siz

3. Þahýs

O

3. Þahýs

Onlar

2. BÜYÜK ÜNLÜ UYUMU  Bir kelimenin birinci hecesinde kalýn ünlü “a, ý, o, u” varsa diðer hecelerdeki ünlüler de kalýn “a, ý, o, u” olur: a, ý, o, u ­ a, ý, o, u Örnek: Yorgunum, Hastayým  Bir kelimenin birinci hecesinde ince bir ünlü “e, i, ö, ü” varsa diðer hecelerdeki ünlüler de ince “e, i, ö, ü” olur: e, i, ö, ü ­ e, i, ö, ü Örnek: Ýyiyim, Üzgünüm

3. EK FÝÝL (Geniþ Zaman) Taným: Ýsim soylu kelimelerin sonlarýna gelerek onlarýn yüklem olmasýný saðlayan yardýmcý fiildir. a, ý ­ ý

e, i ­ i

o, u ­ u

ö, ü ­ ü

Ben

hasta-y-ým

iyi-y-im

mutlu-y-um

üzgün-üm

Sen

hasta-sýn

iyi-sin

mutlu-sunuz

üzgün-sün

O

hasta- (dýr)*

iyi- (dir)

mutlu- (dur)

üzgün- (dür)

Biz

hasta-y-ýz

iyi-y-iz

mutlu-y-uz

üzgün-üz

Siz

hasta-sýnýz

iyi-siniz

mutlu-sunuz

üzgün-sünüz

hasta-(dýr)-lar

iyi-(dir)-ler

mutlu-(dur)-lar

üzgün-(dür)-ler

Onlar

* “-dir” bildirme eki yazý dilinde kullanýlýr. Fakat konuþma dilinde pek tercih edilmez.

4. “y” BAÐLAYICI ÜNSÜZÜ Taným: Ünlüyle biten kelime kök ve gövdelerine ünlüyle baþlayan bir ek geldiðinde araya “y” baðlayýcý ünsüzü girer. Örnek: Ýyi-y-im, Hasta-y-ým

37

2.F DEÐERLENDÝRME 1. Resimlerin altýna uygun kelimeleri yazýnýz. Look and write.

......................

......................

......................

......................

2. Cümlelerdeki hatalarý düzelterek cümleleri yeniden yazýnýz. Correct the mistakes.

1. 2. 3. 4. 5.

Nasilsiniz? Sen nasýlsýnýz? Siz nasilsin? Biz iyiyim. Ýyim.

:............................................................. :............................................................. :............................................................. :............................................................. :.............................................................

3. Aþaðýdaki boþluklarý doldurunuz. Complete the dialogs.

1. 2. 3. 4.

A: ......................... nasýlsýn? A: ......................... nasýl? A: ......................... nasýlsýnýz? A: ......................... nasýllar?

B: Ben iyiyim. B: O iyi. B: Biz iyiyiz. B: Onlar iyiler.

4. Aþaðýdaki kelimeleri eþleþtiriniz. Match.

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Biz Siz Ben Onlar O Sen

a. b. c. d. e. f.

iyisin iyiler iyiyim iyiyiz iyisiniz iyi

5. Diyalogdaki boþluklarý doldurunuz. Complete the dialog.

Ali Bey : .................................... Elif Haným? Elif Haným : .................................... Ýyiyim. Siz .................................... Ali Bey? Ali Bey : Teþekkür ederim. .................................................

38

Kýtalarýn Buluþtuðu Þehir: Kültür Köþesi Ýstanbul Dünyanýn en eski þehirlerinden biri olan Ýstanbul; Roma Ýmparatorluðu, Doðu Roma Ýmparatorluðu, Latin Ýmparatorluðu ve son olarak da Osmanlý Ýmparatorluðu’na baþkentlik yapmýþtýr. Avrupa’daki en yüksek nüfusa sahip þehirlerdendir. Ayrýca Asya ve Avrupa kýtalarý üzerinde topraklarý bulunan tek þehirdir. Ýstanbul; medeniyetler, kültürler ve dinler açýsýndan da oldukça önemli bir þehirdir. Üç büyük dini barýndýran Ýstanbul’da; Müslümanlar, Hristiyanlar ve Yahudiler kardeþçe yaþamaktadýrlar. The city where the continents interconnect: Istanbul Istanbul is one of the oldest cities in the world and served as the capital city for the Roman Empire, The Eastern Roman Empire, the Latin Empire and finally the Ottoman Empire. The city uniquely spreads over Asia and Europe, which means that it is historically and culturally important for several different civilizations, cultures and religions. In terms of population, it is one of the most crowded cities in Europe, with Muslims, christians and Jewish people all peacefully living together in Istanbul.

Sultanahmet Meydaný: Ýstanbul’un en önemli meydanlarýndan biridir. Bizans döneminde hipodrom olarak kullanýlmýþtýr. Ayasofya, Sultanahmet Camii, Yerebatan Sarnýcý, Dikilitaþ gibi önemli eserler Sultanahmet Meydaný’ndadýr. The Sultanahmet Square: This is one of the most important squares in Istanbul. It was used as a hippodrome during the Byzantine era. The Hagia Sophia (Saint Sophia), The Blue Mosque, Basilica Cistern and Obelisk are all on the Sultanahmet Square.

Çýraðan Sarayý: 18. yüzyýlda 2.5 milyon altýn harcanarak yapýlan sarayda çok kýymetli sanat eserleri bulunmaktadýr. Yapýmýnda kullanýlan mermerler, sedefler ve kristaller dünyanýn dört bir yanýndan toplanmýþtýr. Çýraðan Palace: There are many valuable masterpieces in the Palace, which was built during the 19th Century and would have cost a staggering 2.5 million in gold. The marbles, marquetry and crystals which were used in the building of the Palace were collected from all over the world.

39

Dikilitaþ: Antik bir Mýsýr dikilitaþýdýr. M.S. 390 yýlýnda Roma imparatoru tarafýndan Mýsýr’dan getirtilerek þimdiki yerine dikilmiþtir. The Obelisk: Originally erected in front of the temple of Luxor in ancient Egypt by the Pharaoh Thutmosis III in honor of Amon Ra (the Sun God), this ancient obelisk was brought from Egypt by the Roman Emperor Theodosius I in 390 AD.

Galata Kulesi: Ýstanbul’un en önemli sembollerinden biri olan Galata Kulesi; 528 yýlýnda fener kulesi olarak inþa edilmiþtir. The Galata Tower: The Galata Tower, which is one of the most important symbols of Istanbul, was built as a light tower in 528 . Afterwards it was used as a fire tower.

Kýz Kulesi: Milattan Önce inþa edilen kule hakkýnda pek çok efsane vardýr. Bunlarýn en meþhuru þöyledir: Rüyasýnda kýzýnýn bir yýlan tarafýndan sokulduðunu gören kral, kýzýný korumak için denizin ortasýna bu kuleyi yaptýrýr. The Maiden’s Tower: There are many tales about the Maiden's Tower, which was built in 408 BC. The most famous one tells how the King, who dreams that his daughter is going to be bitten by a snake, builds the tower in the middle of the sea to keep his daughter safe.

Kapalýçarþý: Kapalýçarþý, 1461 yýlýnda Fatih Sultan Mehmet tarafýndan yaptýrýlmýþtýr. 4.000 civarýnda dükkâný ile Kapalýçarþý, Ýstanbul’un görülmesi gereken, tarihî bir alýþveriþ merkezidir. The Grand Bazaar: The Grand Bazaar was built by Fatih Sultan Mehmet in 1461. It now holds approximately 4000 stores and is a historical shopping centre that is well worth visiting.

Ýstiklal Caddesi: Ýstanbul’un en eski semtlerinden biri olan Beyoðlu’nda yer almaktadýr. 19. yüzyýlýn sonlarýndan beri Türkiye’nin en ünlü caddelerinden biridir. 1650 metre uzunluðundadýr. Ýstiklal Avenue: Ýstiklal Avenue, which is 1650 meters long, is located in the Beyoðlu district and is one of the most famous avenues in Istanbul. The avenue is steeped in history and people have been visiting it since the 19th Century.

40

3.A KELÝMELER 1. Aþaðýdaki kelimeleri dinleyiniz ve tekrar ediniz. Listen and repeat.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Harita Masa Sandalye Kitaplýk Tahta Bilgisayar Kitap Defter Kalem Silgi

11. Öðretmen 12. Öðrenci 2. Resimlere bakarak tekrar dinleyiniz. 6

Look and listen.

3. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi uygun resmin altýna yazýnýz.

11

Listen and write.

2

SOR VE CEVAPLA

42

1

Bu ne?

Bu, kitap.

2

Bu kim?

Bu, öðretmen.

3

1

5

7

12 4 8 9

10

43

3.B OKUMA - ANLAMA

1. Aþaðýdaki diyaloðu okuyunuz. Read the dialog.

Öðretmen : Konumuz “Bu ne?, Bunlar ne?” Lütfen dikkatli dinleyin!

Öðretmen : Bu, harita. Bunlar harita. Bu, masa. Bunlar masa. Bu, sandalye. Bunlar sandalye.

44

Öðretmen : Ali, bu ne? Ali : Bu, masa. Öðretmen : Evet. Bu, masa. Ali otur.

Öðretmen : Bu ne? Ayþe : Bu, kitap. Öðretmen : Ayþe, lütfen dikkat et! Öðretmen : Ali, sen söyle! Bu kitap mý? Ali : Hayýr. Bu, kitap deðil. Bu, defter. Öðretmen : Ayþe, tekrar et! Bu ne? Ayþe : Bu, defter öðretmenim. Öðretmen : Aferin çocuklar!

2. Diyalogda geçen eþyalarý yazýnýz. Write the items used in the dialogs.

1. 2. 3. 4. 5.

 Bunlar masa  Bunlar masalar

.......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... ..........................................................................................

KÝM?

NE?

 Öðretmen  Kedi  Ali  Tahta  Emily  Köpek

3. Aþaðýdaki sorularý resimlere bakarak cevaplayýnýz. Look and answer.

SOR VE CEVAPLA A: Bu ne? B: ...................

A: Bu ne? B: ...................

A: Bunlar ne? A: Bunlar ne? B: ................... B: ...................

1

Bunlar ne?

Evet. Bu, masa. 2 Bu, masa mý?

A: Bu, kitap mý? B: ...................

A: Bu, harita mý? B: ...................

A: Bu, masa mý? B: ...................

Bunlar masa.

Hayýr. Bu, masa deðil.

A: Bu, sandalye mi? B: ...................

45

3.C DÝNLEME - ANLAMA 1. Dinleyiniz ve eþleþtiriniz. Listen and match.

1.

Ali

cevap

sor

2.

Elif

tahtayý

kaldýr

3.

Ayþe

soru

ver

4.

Mehmet

parmak

sil

5.

Ahmet

sayfayý

çevir

2. Resimlere bakarak dinleyiniz. Doðru ise “D” yanlýþ ise “Y” yazýnýz. Look and listen. Then write true “D” or false “Y”. 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

3. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi uygun yere yazýnýz. Listen and write.

46

SINIF

ÇANTA

................... ................... ................... ...................

................... ................... ................... ...................

3.Ç KONUÞMA 1. Aþaðýdaki diyaloglarý okuyunuz. Read the dialogs.

Bu ne?

Bunlar ne?

Bu, kitaplýk.

Bunlar kalem.

2. Örnekteki gibi benzer diyaloglar kurunuz. Make new dialogs.

1

2

Duygu

Onur

3

Öðretmen

Berk

4

Hakan

5

Arif

Metin

Erol

Meral

6

Aslý

Hasan

Meltem

47

3.D YAZMA 1. Resimlere bakarak soru sorunuz ve cevaplayýnýz. Look at the pictures and ask and answer questions.

1

2

A: ................................ B: ................................

3

A: ................................ B: ................................

4

A: ................................ B: ................................

A: ................................ B: ................................

2. Resimlere bakarak soru sorunuz ve cevaplayýnýz. Look at the pictures and ask and answer questions.

1

2

A: ..............................? B: ................................

3

A: ..............................? B: ................................

A: ..............................? B: ................................

3. Aþaðýdaki sorularý resimlere bakarak cevaplayýnýz. Look and answer.

1

2

A: Bu, defter mi? B: Evet. .................

48

3

A: Bu, tahta mý? B: Evet. .................

4

A: Bu, harita mý? B: Hayýr. .................

A: Bu, öðretmen mi? B: Hayýr. ....................

3.E DÝL BÝLGÝSÝ 1. ÝÞARET ZAMÝRLERÝ Taným: Varlýklarý -isimlerini söylemeden- iþaret ederek göstermeye yarayan kelimelerdir. Tekil Ýþaret Zamirleri

Bu, kalem.

Þu, kitap.

O, çocuk.

Çoðul Ýþaret Zamirleri

Bunlar kalem.

Þunlar kitap.

Onlar çocuk.

2. ÇOÐUL EKÝ Taným: Getirildiði kelimenin birden çok olduðunu anlatan ektir.  a, ý, o, u ­ -lar masa - lar tahta - lar  e, i, ö, ü ­ -ler defter - ler silgi - ler

3. SORU EKÝ Taným: Cümleye soru anlamý veren ektir. Her zaman ayrý yazýlýr.  a, ý ­ -mý Tahta mý?  e, i ­ -mi Silgi mi?  o, u ­ -mu Okul mu?  ö, ü ­ -mü Sözlük mü?

4. ÝSÝMLERDE OLUMSUZLUK “DEÐÝL” Ýsimlerde olumsuzluk “deðil” kelimesiyle yapýlýr.  Bu, kitap deðil.  Bu, öðretmen deðil.

A: Bu, cetvel mi? B: Hayýr. Bu, cetvel deðil.

5. EMÝR KÝPÝ Taným: Bir iþin yapýlmasýný emrederken kullanýlan kiptir. Türkçede bu kip, birinci tekil ve birinci çoðul þahýslarda kullanýlmaz. Olumlu a, ý ­ ý Ben O Biz

e, i ­ i o, u ­ u ö, ü ­ ü

–

Sen yaz yaz-sýn

Olumsuz (-ma, -me)*

–

–

–

gel

oku

gül

gel-sin

oku-sun

gül-sün

–

–

Siz yaz-ýn

gel-in

– oku-yun

Ben

a, ý, o, u ­ ma

e, i, ö, ü ­ me

–

–

–

gel-me

gül-me

Sen yaz-ma –

gül-ün

Onlar yaz-sýnlar gel-sinler oku-sunlar gül-sünler

O Biz

yaz-ma-sýn –

– oku-ma

oku-ma-sýn gel-me-sin –

–

Siz yaz-ma-y-ýn oku-ma-y-ýn gel-me-y-in

gül-me-sin – gül-me-y-in

Onlar yaz-ma-sýnlar oku-ma-sýnlar gel-me-sinler gül-me-sinler * Fiillerde olumsuzluk eki “-ma, -me”dir.

49

3.F DEÐERLENDÝRME 1. Aþaðýdaki boþluklarý resimlere bakarak doldurunuz. Look and write.

KÝM?

NE?

 ........................

 ........................

 ........................

 ........................  ........................

2. Resimlere bakarak soru sorunuz ve cevaplayýnýz. Look at the pictures and ask and answer questions.

1

2

A: O ne? B: ..................................

3

A: ...............................? B: .................................

4

A: ...............................? B: .................................

A: ...............................? B: .................................

3. Aþaðýdaki boþluklara uygun çoðul eklerini yazýnýz. (-lar, -ler) Write the plural forms.

1

Kalem.....

2

Silgi.....

3

Masa.....

4

Sýra.....

5

Öðretmen.....

4. Aþaðýdaki boþluklarý resimlere bakarak doldurunuz. Look at the pictures and complete the dialogs.

1

2

A: ..............................? B: Evet. Bu, kalem.

A: ..............................? B: Evet. Bu, bilgisayar.

3

A: ..............................? B: Evet. Bu, masa.

4

A: ..............................? B: Evet. Bu, öðrenci.

5. Aþaðýdaki sorularý resimlere bakarak cevaplayýnýz. Look at the pictures and complete the dialogs.

1

A: Bu, sýra mý? B: Hayýr. .....................

50

2

A: O, masa mý? B: Hayýr. .....................

3

A: Þu, öðrenci mi? B: Hayýr. .....................

4

A: Bunlar silgi mi? B: Hayýr. .....................

Medeniyetler Beþiði

Kültür Köþesi

Dolmabahçe Sarayý: Sultan Abdülmecit döneminda yapýmýna baþlanan saray Osmanlý mimarisinin en önemli yapýtlarýndan birisidir. 110.000 m2 alan üzerine kurulan sarayda 285 oda, 46 salon, 6 hamam ve 68 tuvalet vardýr. Yapýmýnda yüklü miktarda altýn, gümüþ ve kristal kullanýlmýþtýr. Süslemesi dönemin en ünlü sanatkârlarýna yaptýrýlmýþtýr. Dolmabahçe Palace: The Palace, which began construction in the era of Sultan Abdülmecit, is one of the most important examples of Ottoman architecture. There are 285 rooms, 46 halls, 6 bathrooms and 68 toilets in the Palace which cover an area of 110,000 square meters. Gold, silver and crystal were used during the construction of the Palace and frescoes, murals and decorations were created by the most famous artists of the era.

Yerebatan Sarnýcý: Yer altýndan, Ýstanbul’a su taþýmak amacýyla IV. yüzyýlda yaptýrýlmýþtýr. 9.800 m2’lik

bir alaný kaplar. Uzunluðu 141 metre, geniþliði ise 73 metredir.

Basilica Cistern: Built in the 4th Century to carry water from underground to Ýstanbul, this remarkable structure covers an area of 9,800 square meters. The length of the Basilica Cistern is 141 meters and the width is 73 meters.

Efes Artemis Tapýnaðý: Ýzmir’in Selçuk ilçesindedir. Dünyanýn 7 harikasýndan birisidir. Mermer heykelleriyle de ünlü tapýnak Hellenistik dönem tapýnaklarýnýn en büyüðüdür. Ephesus and the Temple of Artemis: One of the seven wonders of the world, the Temple of Artemis is one of the greatest surviving temples from the Hellenistic Age. The temple was located near the ancient city of Ephesus, about 50 km south from the modern port city of Izmir, in Turkey. Today, the site lies on the edge of the town of Selçuk.

Sultanahmet Camii: Sedefkâr Mehmet Paþa’nýn en önemli eserlerinden birisidir. Bu cami yalnýzca bir ibadet yeri olarak deðil ayný zamanda eðitim, ticaret ve sosyal faaliyetlerin merkezi olarak inþa edilmiþtir. Caminin süslemesinde kullanýlan 20.000 den fazla çini nedeniyle yabancýlar tarafýndan mavi cami olarak da bilinir. Sultanahmet Mosque: This is one of the most important artifacts of Sedefkâr Mehmet Paþa. This mosque was not only a temple but also a centre for education, commerce and social affairs. It is called 'The Blue Mosque' by tourists because of the 20,000 blue tiles which were used on the walls of the mosque.

51

Ayasofya: M.S. 532-537 yýllarý arasýnda yapýlmýþtýr. Yapýmýnda 10.000 iþçi çalýþmýþ ve büyük bir servet harcanmýþtýr. Hagia Sophia (Saint Sophia): Built between 532 and 537 AD, ten thousand workers were needed to construct the Saint Sophia and a vast amount of money was spent on this temple. Initially a cathedral; then a mosque, the building is now a museum famous for its massive dome.

Sümela Manastýrý: Trabzon’da sarp bir kayalýk üzerine 375-395 yýllarýnda Atina’dan gelen Barnabas ve Sophronios isimli iki rahip tarafýndan kurulmuþtur. Manastýr 300 metre yükseklikte bulunmaktadýr. Asýl adý Meryem Ana olan manastýrýn duvarlarýnda Hz. Ýsa ve Hz. Meryem’in hayatlarýndan kesitler bulunmaktadýr. Sümela Monastery: Sumela Monastery was established on the cliffs in Trabzon (300 meters above sea level) between 375-395 AD by two monks called Barnabas and Sophronios who came from Athens. Legend says that the monastery was founded on the site after a miraculous icon of the Virgin Mary was discovered in a cave on the mountain. Today, the monastery contains many frescoes relating to Jesus and the Virgin Mary, and is a popular tourist attraction.

Boðaziçi Köprüsü: Ýstanbul’un sembollerinden olan Boðaziçi Köprüsü Asya ve Avrupa kýtasýný birbirine baðlar. Yapýmý 1973 yýlýnda bitirilen köprünün uzunluðu 1560 metre, denizden yüksekliði ise 165 metredir. The Bosphorus Bridge: The Bosphorus Bridge (which is 1560 meters in length and 165 meters above sea level), is one of the best-known symbols of Ýstanbul. It interconnects Asia and Europe and construction was completed in 1973.

Safranbolu Evleri: Safranbolu Evleri, yüzlerce yýllýk bir süreçte oluþan Türk þehir kültürünün günümüze kadar devam eden en önemli yapýlarýndandýr. Safranbolu’da 18. ve 19. yüzyýl ile 20. yüzyýl baþlarýnda yapýlmýþ yaklaþýk 2000 geleneksel Türk evi bulunmaktadýr. The Safranbolu Houses: The Safranbolu Houses are the most important surviving examples of Turkish civic culture. There are approximately 2000 traditional houses, which were built during the 18th, 19th and early 20th Centuries.

Nemrut Daðý: Dünyanýn sekizinci harikasý Nemrut, yüksekliði 10 metreyi bulan heykelleri, metrelerce uzunluktaki kitabeleriyle UNESCO dünya kültür mirasýnda yer almaktadýr. Nemrut Daðý, üzerinde barýndýrdýðý dev heykellerin ve anýt mezarýn yaný sýra, dünyanýn en muhteþem gün doðumunun ve gün batýmýnýn seyredildiði yerlerden birisidir. Mount Nemrut: Mount Nemrut, which can be considered to be the eighth wonder of the world, was made a World Heritage Site by UNESCO in 1987. With its enchanting statues, which stand nearly ten meters high erected around what is assumed to be a royal tomb from the first century BC, the mount's summit is the perfect location to see majestic sunrises and sunsets.

52

4.A KELÝMELER 1. Aþaðýdaki kelimeleri dinleyiniz ve tekrar ediniz. Listen and repeat.

Günler 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Pazartesi Salý Çarþamba Perþembe Cuma Cumartesi Pazar

2. Aþaðýdaki kelimeleri dinleyiniz ve tekrar ediniz. Listen and repeat.

Dersler 1. Fen Bilgisi 2. Matematik 3. Bilgisayar 4. Coðrafya 5. Tarih 6. Türkçe 7. Ýngilizce 3. Resimlere bakarak tekrar dinleyiniz. Look and listen.

4. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi uygun resmin altýna yazýnýz.

2

Listen and write.

1

54

3

4

5

6

SOR VE CEVAPLA Bugün günlerden ne?

Pazartesi.

2 Bu hangi ders?

Matematik.

1

7

55

4.B OKUMA - ANLAMA

1. Aþaðýdaki metni okuyunuz. Read.

BENÝM SINIFIM

Benim adým Mehmet Bilgin. Burasý benim sýnýfým. Ben 7/A sýnýfýndayým. Bunlar benim arkadaþlarým; Ali, Elif, Alper ve Ayþe. Onlar derslerinde çok baþarýlý.

Ali müzik dersinde çok baþarýlý.

Elif fen bilgisi dersinde çok baþarýlý.

Alper ve Ayþe bilgisayar dersinde çok baþarýlý.

Ben de matematik dersinde çok baþarýlýyým. Matematik çok zevkli bir ders

Bugün günlerden salý. Bugün altý ders var. Birinci ve ikinci ders matematik. Üçüncü ders tarih. Dördüncü ders Türkçe. Beþinci ders Ýngilizce. Altýncý ders bilgisayar.

56

Ben bugün mutluyum. Çünkü bugün matematik var. Ali bugün biraz üzgün. Çünkü bugün müzik dersi yok. Elif de biraz üzgün. Çünkü bugün fen bilgisi dersi de yok.

(1) bir (1.) birinci (2) iki (2.) ikinci (3) üç (3.) üçüncü Dün Pazar

Bugün

Yarýn

Pazartesi

Salý

2. Metne göre doðru ise “D” yanlýþ ise “Y” yazýnýz. Write true “D” or false “Y”.

D

Y

1. Mehmet 7/A sýnýfýnda. 2. Mehmet’in arkadaþlarý; Ali, Alper ve Elif.

SOR VE CEVAPLA

3. Ali, matematik dersinde baþarýlý. 4. Bugün günlerden cuma. 5. Bugün altý ders var.

1

3. Aþaðýdaki sorularý metne göre cevaplayýnýz. Answer the questions.

1. Ali hangi derste baþarýlý? ...................................................................... 2. Alper ve Ayþe hangi derste baþarýlý? ...................................................................... 3. Bugün hangi dersler var? ...................................................................... 4. Mehmet bugün niçin mutlu? ...................................................................... 5. Elif bugün niçin üzgün? ......................................................................

Bugün matematik var mý?

Evet, bugün matematik var. Hayýr, bugün matematik yok.

2

Hangi derste baþarýlýsýn?

Matematikte baþarýlýyým.

3

Fen bilgisi nasýl bir ders?

Fen bilgisi (zor/ kolay/sýkýcý/zevkli) bir ders.

(Bugün/Yarýn) 4 hangi dersler var?

(Bugün/Yarýn) fen, Türkçe, bilgisayar var.

57

4.C DÝNLEME - ANLAMA 1. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi yazýnýz. Listen and write.

1

3

7

5

.......................

4

2

.......................

6

.......................

.......................

.......................

2. Dinleyiniz ve iþaretleyiniz. (var :  yok:  ) Listen and tick.

Pazartesi

Salý

Çarþamba Perþembe

Cuma

Cumartesi

1 Türkçe 2 Matematik 3 Resim 4 Bilgisayar 5 Ýngilizce 6 Tarih 7 Fen Bilgisi

3. Dinleyiniz ve duyduðunuz ders adýný uygun boþluða yazýnýz. Listen and write.

Pazartesi 1

Çarþamba

3

............................ ............................

5 7

Cuma ............................

............................

6

Perþembe

............................

2 4

58

Salý

............................ ............................

............................ ............................ ............................

Cumartesi

4.Ç KONUÞMA 1. Aþaðýdaki diyaloðu okuyunuz. Read.

Ali

: Mehmet yeni ders programý var mý?

Mehmet : Evet, var. Ali

: Yarýn hangi dersler var?

Mehmet : Matematik, Ýngilizce, fen bilgisi, resim ve tarih var. Ali

: Yarýn görüþürüz.

Mehmet : Görüþürüz.

2. Örnekteki gibi benzer diyaloglar kurunuz. Make dialogs.

1

2

Pýnar

Esma

Emel

Serap

Türkçe, müzik, resim, fen bilgisi 3

Ýngilizce, matematik, tarih, fen bilgisi 4

Zeynep Levent Ali Bilgisayar, tarih, fen bilgisi, Türkçe

Alper Tarih, resim, fen bilgisi, matematik 59

4.D YAZMA 1. Sýra sayýlarýný yazýyla yazýnýz.

2. Haftanýn günlerini bulmaca karelerine yazýnýz.

Write the ordinal numbers.

Write the days of the week.

P

1...............................................................

Ç

2...............................................................

S

P

C

3...............................................................

P

4............................................................... 5...............................................................

3. Resimlerin altýna ders adlarýný yazýnýz. Look and write the subjects.

1

2

3

4

5

4. Kendi ders programýnýzý yazýnýz. Write your own school timetable.

Pazartesi 1. Ders 2. Ders 3. Ders 4. Ders 5. Ders 6. Ders 7. Ders

60

Salý

Çarþamba

Perþembe

Cuma

4.E DÝL BÝLGÝSÝ 1. VAR – YOK Olumlu cümlelerde “var”; olumsuz cümlelerde “yok” kullanýlýr. Örnek: Bugün matematik, resim ve müzik var. Yarýn Türkçe yok.

Alýþtýrmalar Örnekteki gibi cümle kurunuz.

Türkçe (+) Matematik (+) Resim (–) Bugün Türkçe var.

Fen Bilgisi (+) Resim (+) Tarih (–)

Müzik (+) Tarih (+) Fen Bilgisi (–)

Beden (–) Bilgisayar (+) Müzik (+)

Türkçe (+) Ýngilizce (+) Bilgisayar (+)

................................ ................................ ................................ ................................

Bugün matematik var. ................................ ................................ ................................ ................................ Bugün resim yok.

................................ ................................ ................................ ................................

1 bir

1. birinci

2 iki

2. ikinci

3 üç

3. üçüncü

4 dört

4. dördüncü

5 beþ

5. beþinci

6 altý

6. altýncý

7 yedi

7. yedinci

8 sekiz

8. sekizinci

9 dokuz

9. dokuzuncu

10 on

10. onuncu

2. SIRA SAYI SIFATLARI Taným: Ýsimlerin sýralarýný, derecelerini belirten sýfatlardýr. a, ý : -ncý

e, i : -nci

o, u : -ncu

ö, ü : -ncü

1. Sonu sesli ile biten sayýlar altý-ncý, yedi-nci 2. Sonu sessiz ile biten sayýlar a, ý : -(ý)ncý e, i : -(i)nci o, u : -(u)ncu kýrk-ýncý

beþ-inci

dokuz-uncu

ö, ü : -(ü)ncü üç-üncü

Alýþtýrmalar Aþaðýdaki sýra sayýlarýný yazýyla yazýnýz.

100 yüz

100. yüzüncü

1000 bin

1000. bininci

17. : ........................... 56. : ...........................

111. : ........................... 504. : ...........................

61

4.F DEÐERLENDÝRME 1. Aþaðýdaki sorularý cevaplayýnýz. Answer the questions.

1. Bugün günlerden ne? ................................................................. 2. Hangi derste baþarýlýsýn? ................................................................. 3. En zevkli ders hangisi? ................................................................. 4. En kolay ders hangisi? .................................................................

4. Aþaðýdaki kelimeleri bulmaca karelerinden bulunuz ve iþaretleyiniz. Find the words in the puzzle and circle.

B Ý L G Ý S A Y A R

MATEMATÝK TÜRKÇE TARÝH COÐRAFYA FEN

2. Sorularý ders programýna göre cevaplayýnýz. Answer the questions according to the timetable.

1. Bugün günlerden ne? (Salý) ................................................................. 2. Yarýn cuma mý? ................................................................. 3. Pazar günü tatil mi? ................................................................. 4. Hangi günler Türkçe var? ................................................................. 5. Salý günü matematik var mý? ................................................................. 6. Hangi günler ders yok? .................................................................

BÝLGÝSAYAR 1. Ders

2. Ders

L D C M F E N N L K

L K E O B Z L M Y M

K T H T Ð K P V C T

3. Ders

K A H A T R B H Ü P

G R Y M A T A R B C

T Ý M R Z L K F J B

L H E N G Ç N M Y R

M K C E E K D H L A

D K Ý T A M E T A M

4. Ders

3. Karýþýk kelimelerden anlamlý cümleler kurunuz. Make sentences.

1. tarih / yarýn / mý? / dersi / var ................................................................. 2. var / pazartesi / müzik / mý? ................................................................. 3. mý? / resim / salý / var ................................................................. 4. mý? / pazartesi / var / matematik ................................................................. 5. var? / çarþamba / dersleriniz / hangi .................................................................

62

5. Karýþýk harflerden ders isimleri yazýnýz. Unscramble the letters.

1. ORCAAFYÐ

: ..............................................

2. RÝHAT

: ..............................................

3. RTEKÜÇ

: ..............................................

4. RBÝÝGSAALY

: ..............................................

5. ZKÜMÝ

: ..............................................

6. GÝLÝECNÝZ

: ..............................................

7. MTKÝATEMA

: ..............................................

Turistik Yerler

Kültür Köþesi

Ölü Deniz: Muðla’nýn Fethiye ilçesinde bulunan ölü deniz 2006 yýlýnda dünyanýn en güzel ikinci kumsalý seçilmiþtir. The Dead Sea: Located in Fethiye, Muðla, the Dead Sea was awarded the accolade of being the world's second most beautiful beach in 2006.

Pamukkale Travertenleri: Yer altý kaynak sularýnýn içerdiði kireçten oluþmuþ havuzlardýr. Denizli ilindedir. 2700 metre uzunluðunda ve 160 metre yükseðindedir. Parlak beyaz renklidir. Pamukkale Travertines: Pamukkale is a site in Denizli west of Turkey. The city contains hot springs and travertines, which are terraces of calcium deposits left by flowing water. The bright white travertines are 2700 meters long, 600 metres wide and 160 meters high.

Uludað: Bursa ili sýnýrlarý içinde, 2.543 metre yüksekliði ile Türkiye’nin en büyük kýþ ve doða sporlarý merkezidir. Mount Uludað: Located in the city of Bursa, this is the biggest winter sports center in Turkey with an altitude of 2543 meters.

Kapadokya: Bölge 60 milyon yýl önce çeþitli volkanlardan püsküren lav ve küllerin oluþturduðu yumuþak tabakalarýn milyonlarca yýl boyunca yaðmur ve rüzgâr tarafýndan aþýndýrýlmasýyla ortaya çýkmýþtýr. Kapadokya: This is a soft, rocky region with exceptional natural features that was formed by volcanoes 60 million years ago. The area is particularly famous for its chimney-shaped rocks that are caused by rain and wind erosion.

63

Ýstanbul Boðazý: Dünyanýn ender güzelliklerinden biri olan Ýstanbul Boðazý; Avrupa kýtasý ile Asya kýtasýný ayýrmaktadýr. Boðazda 2 adet asma köprü vardýr. Bunlar Boðaziçi Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’dür. Bosphorus: The Bosphorus, is a strait that forms part of the boundary between Europe and Asia. It is one of the most beautiful places in the world that separates the two continents and there are two bridges over the Bosphorus called the Boðaziçi and Fatih Sultan Mehmet Bridges.

Aspendos Antik Tiyatrosu: M.S. ikinci yüzyýlda Romalýlar tarafýndan inþa edilmiþtir. Ýmparator ailesine sunulan tiyatronun çok güzel bir akustiði vardýr. Aspendos Ancient Theatre: Built by the Romans during the 2nd Century, this theatre was dedicated to the Emperor's family. It is now one of the best-preserved ancient theatres in the world and is famous for its acoustics.

Truva: Truva, Çanakkale’nin 30 km kadar uzaðýndaki Hisarlýk tepesi üzerinde, dokuz kere yýkýlýp yeniden kurulmuþ tarihî bir þehirdir. Troy: The ancient city of Troy was destroyed and then rebuilt nine times. The archaeological site is located 30 km away from the city of Çanakkale.

Düden Þelalesi: Antalya’ya yaklaþýk 7 km mesafede bulunan bir doða harikasýdýr. Düden Þelalesi, dünyanýn en güzel þelalelerinden biridir. Þelalede bir de maðara vardýr. Bu maðara, þelaleyi daha da güzelleþtirmektedir. Düden Þelalesi, bu maðaradan 10 km sonra Akdeniz’e dökülerek bir kez daha insanlara güzelliðini göstermektedir. Düden Waterfalls: This is a group of waterfalls that are some of the most beautiful in the world. Most dazzling is the waterfall formed by the Düden River. This waterfall is 12 km north-east of Antalya and sits where the waters of the Lower Düden drop off a rocky cliff directly into the Mediterranean Sea. There is also a cave hidden underneath the waterfall that attracts many visitors.

64

5.A KELÝMELER 1. Aþaðýdaki kelimeleri dinleyiniz ve tekrar ediniz. Listen and repeat.

1. Okumak / Okuyor 2. Yazmak / Yazýyor 3. Ödev yapmak / Ödev yapýyor 4. Konuþmak / Konuþuyor 5. Anlatmak / Anlatýyor

1

6. Ders çalýþmak / Çalýþýyor 7. Düþünmek / Düþünüyor 8. Sormak / Soruyor 9. Çizmek / Çiziyor 10. Açmak / Açýyor 11. Cevap vermek / Cevap veriyor 12. Dinlemek / Dinliyor 2. Resimlere bakarak tekrar dinleyiniz.

2

Look and listen.

3. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi uygun resmin altýna yazýnýz. Listen and write.

SOR VE CEVAPLA 1 O ne yapýyor?

3

O konuþuyor.

4

66

5

9

6

10

103+104=?

Adým Elif.

7

11

8

12

67

5.B OKUMA - ANLAMA

1. Aþaðýdaki metni okuyunuz. Read.

ZOR BÝR GÜN Bugün günlerden cuma. Biz þimdi yedinci dersteyiz. Çok yorgunuz. Dersimiz matematik. Matematik zor bir ders. Matematik öðretmenimiz Leyla Haným, ders anlatýyor. Biz ders dinliyoruz. Ama bazý arkadaþlarým farklý þeyler yapýyor. Elif, resim çiziyor. Mehmet annesini düþünüyor. Ali ve Ayþe konuþuyor.

1

2

68

Lütfen konuþmayýn çocuklar!

Ben resim çiziyorum öðretmenim.

Elif, ne yapýyorsun?

3

Mehmet, sen ne Annem hasta. yapýyorsun? Onu düþünüyorum öðretmenim.

4

Çocuklar, siz ne yapýyorsunuz?

Affedersiniz öðretmenim. Biz konuþuyoruz.

Türkçede Cümle Yapýsý Özne + Tümleç + Yüklem Ben / kitap / okuyorum. Biz / çok / yorgunuz.

2. Aþaðýdakileri metne göre eþleþtiriniz. Match.

1. 2. 3. 4. 5.

Bugün günlerden Biz þimdi yedinci Dersimiz Matematik öðretmenimiz Biz bugün

a. b. c. d. e.

çok yorgunuz Leyla Haným cuma dersteyiz matematik

3. Aþaðýdaki boþluklarý metne göre doldurunuz.

SOR VE CEVAPLA 1

Sen ne yapýyorsun?

Ben kitap okuyorum.

2

Siz ne yapýyorsunuz?

Biz ders çalýþýyoruz.

Tick the appropriate one according to the dialog.

1. Elif ........................ A) ders dinliyor B) resim çiziyor

3 O ne yapýyor? C) düþünüyor 4

2. Mehmet ............................... A) düþünüyor B) ders dinliyor

C) konuþuyor

3. Ali ve Ayþe .......................... A) müzik dinliyor B) konuþuyor

C) resim çiziyor

4. Matematik ............... bir ders. A) zor B) kolay

C) sýkýcý

Onlar ne yapýyorlar?

O soru soruyor. Onlar ödev yapýyor.

69

5.C DÝNLEME - ANLAMA 1. Dinleyiniz ve resimlerin altýna konuþanlarýn isimlerini yazýnýz. Who is speaking? Listen and write.

1

2

....................................

....................................

3

....................................

4

....................................

2. Dinleyiniz ve uygun resmi iþaretleyiniz. () Listen and tick.

1

2 3 Bugün matematik var mý?

4

5 3. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi uygun resmin altýna yazýnýz. Listen and write.

1

....................................

70

2

....................................

3

....................................

4

....................................

5.Ç KONUÞMA 1. Aþaðýdaki diyaloglarý okuyunuz. Read the dialogs.

Hande ne yapýyorsun?

Elif, o ne yapýyor?

O, resim çiziyor.

Düþünüyorum.

2. Resimlere bakarak arkadaþýnýza sorunuz. Look at the pictures and ask and answer questions.

Evet. Ben yazýyorum.

Bugün Türkçe var mý?

Esma

Berk

Ali

Esma

Erol

Seda

Metin

Mustafa

71

5.D YAZMA Resimlerle ilgili cümleler yazýnýz. Look at the pictures and write sentences.

1

2

Ayþe / mektup yazmak ...............................................

Elif / kitap okumak .....................................................

3

4

Bu kaç lira?

Fatma Haným / soru sormak .......................................

Öðretmen / ders anlatmak ..........................................

5

6

Burcu / ödev yapmak .................................................

Mehmet / düþünmek ..................................................

7

8

Benim adým Metin.

Metin / cevap vermek .................................................

72

Esin / müzik dinlemek ................................................

5.E DÝL BÝLGÝSÝ ÞÝMDÝKÝ ZAMAN (–yor) Taným: Fiilin belirttiði iþ veya oluþun, sözün söylendiði anda, þimdi gerçekleþtiðini bildirir. 1. Sonu sesli harfle biten fiillere “–yor” eki doðrudan gelir.

Þahýs Zamiri

Fiil

Ben

oku

yor

um

Sen

oku

yor

sun

O

oku

yor

–

Biz

oku

yor

uz

Siz

oku

yor

sunuz

Onlar

oku

yor

lar

Ben okuyorum.

Sen okuyorsun.

O okuyor.

Biz okuyoruz.

Siz okuyorsunuz.

Onlar okuyorlar.

Þimdiki Þahýs Eki * Zaman Eki

(*) Þimdiki zamanda þahýs ekinin sadece “-um, -sun, -uz, -sunuz, -lar” þekli kullanýlmaktadýr.

2. Sonu sessiz harfle biten fiillere “–yor” eki doðrudan gelmez. Araya “-ý, -i, -u, -ü” yardýmcý ünlüleri girer. a, ý ­ (ý) yor o, u ­ (u) yor e, i ­ (i) yor ö, ü ­ (ü) yor

Þahýs Zamiri

Fiil

Þimdiki Zaman Eki

Þahýs Eki

Ben

ders çalýþ

(ý) yor

um

Sen

ders çalýþ

(ý) yor

sun

O

ders çalýþ

(ý) yor

–

Biz

ders çalýþ

(ý) yor

uz

Siz

ders çalýþ

(ý) yor

sunuz

Onlar

ders çalýþ

(ý) yor

lar

Ben ders çalýþýyorum.

Ben resim çiziyorum.

Ben konuþuyorum.

Ben düþünüyorum.

73

5.F DEÐERLENDÝRME 1. Karýþýk harflerden anlamlý kelime yazýnýz.

3. Aþaðýdaki sorularý resimlere bakarak cevaplayýnýz.

Unscramble the letters.

Look at the pictures and answer the questions.

m 1. ................................

k

o

a

u

o

k

k

r

Bu kim?

3. ................................

k

4. ................................

m

m

o

n

a n 6. ................................

4.

A: Lucy ne yapýyor? B:

l

5.

i k

.............................................

.............................................

l

m e

e

m t

a m

A: Estella ne yapýyor? B:

a

.............................................

k

y a k

a

3.

p

d

.............................................

A: Öðretmen ne yapýyor? B:

a

v e

5. ................................

2.

þ

s

ö

B:

k

n

A: Sophia ne yapýyor?

u

a

2. ................................

1.

A: Thomas ne yapýyor? B:

.............................................

d

2. Þimdiki zamanlý cümleler kurunuz.

6.

A: Irma ne yapýyor?

Make sentences using the present continuous tense.

Örnek: ben / düþünmek Ben düþünüyorum. 1. sen / okumak ........................................................................ 2. o / ödev yapmak ........................................................................ 3. biz / yazmak ........................................................................ 4. siz / ders çalýþmak ........................................................................ 5. onlar / konuþmak

74

........................................................................

B:

.............................................

4. Þimdiki zamanlý cümleler kurunuz. Make sentences using the present continuous tense.

Örnek: Düþünmek (ben): Ben düþünüyorum. 1. Okumak (sen) :......................................... 2. Ödev yapmak (o) :......................................... 3. Yazmak (biz) :......................................... 4. Ders çalýþmak (siz) :......................................... 5. Konuþmak (onlar) :......................................... 6. Cevap vermek (o) :......................................... 7. Ders anlatmak (öðretmen) :................................ 8. Sormak (öðrenci) :......................................... 9. Çizmek (Elif) :.........................................

El Sanatlarý

Kültür Köþesi

Ebru: Ebru, kâðýt üzerine, özel yöntemlerle yapýlan geleneksel bir süsleme sanatýdýr. Suyun üzerine serpiþtirilen sývý boyalara biz yardýmýyla þekiller verilir. Bu þekiller kâðýda aktarýlýr. Ebru: A traditional paper marbling art that uses unique techniques. It is done using specially prepared water by spreading various colors and transferring the marble-shaped designs to a sheet of paper.

Çini: Topraðýn piþirildikten sonra þekil verilip tabak, vazo, sürahi vb. eþyalar üretilmesine dayalý bir el sanatýdýr. Iznik Pottery: A famous Turkish method for decorating vases, plates etc that is based on fired mud. The technique gives uniquely colored ceramics.

Bakýrcýlýk: Geleneksel Türk sanatlarýndan olan bakýrcýlýk günümüzde sadece süs amacýyla yapýlmaktadýr. Þekil ve motifler kaplara kabartma yöntemiyle yapýlmaktadýr. Coppersmithing: Bakýrcýlýk is a traditional method used to produce copper decorations and household. It involves four techniques: wroughting, casting, plating and pressing.

75

Kilim: Türk el dokuma sanatlarýnýn en önemlilerindendir. Kilim, yerlere serilen genellikle renkli desenlerle süslü, yün ve pamuk ipinden dokunan yer sergisidir. Carpets: Kilims (flat, tapestry-woven carpets or rugs) are mostly woven from wool and cotton thread; designed using colorful shapes; and are used for ground decorations.

Hat Sanatý: Hüsnü hat ya da kaligrafi yazý sistemleri ve yazý ögeleri kullanýlarak geliþtirilen, sýklýkla dekoratif amaçla kullanýlan, bir görsel sanat türüdür. Calligraphy: This is a unique Ottoman book art developed from calligraphy and used to decorate books and mosques.

Minyatür: Çok ince iþlenmiþ, küçük boyutlu resimlere ve bu tür resim sanatýna verilen addýr. Minyatür daha çok kâðýt, fildiþi ve benzeri maddelerin üzerine yapýlýr. Miniature Painting: This is a type of traditional Ottoman painting. The finished paintings are usually very small and delicately embroidered on paper or ivory.

76

6.A KELÝMELER 1. Aþaðýdaki kelimeleri dinleyiniz ve tekrar ediniz. Listen and repeat.

ÝLKBAHAR

1. Ocak 2. Þubat 3. Mart 4. Nisan 5. Mayýs 6. Haziran 7. Temmuz 8. Aðustos

YAZ

9. Eylül 10. Ekim 11. Kasým 12. Aralýk

2. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi uygun resmin altýna yazýnýz. Listen and write.

SONBAHAR

SOR VE CEVAPLA 1 Hangi aydayýz?

Mart

Hangi mevsimdeyiz?

Yaz

2

78

KIÞ

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

1

2

79

6.B OKUMA - ANLAMA

1. Aþaðýdaki metinleri okuyunuz. Read.

A. DOÐUM GÜNÜM

Adý Soyadý Yaþý Doðum Yeri Doðum Tarihi

: Ali : Mutlu : 15 : Ýstanbul : 10 Ekim 1995

Benim adým Ali. Soyadým Mutlu. Ben on beþ yaþýndayým. Doðum yerim Ýstanbul. Doðum tarihim on ekim bin dokuz yüz doksan beþ (1995). Doðum günüm 10 Ekim.

Adý Soyadý Yaþý Doðum Yeri Doðum Tarihi

: Elena : Vasso : 14 : Milano : 05 Ocak 1996

Benim adým Elena. Soyadým Vasso. Ben on dört yaþýndayým. Doðum yerim Milano. Doðum tarihim beþ ocak bin dokuz yüz doksan altý (1996). Doðum günüm 5 Ocak.

B. OMAR’IN DOÐUM GÜNÜ Onun adý Omar. Soyadý Jarufu. O 13 yaþýnda. Onun doðum tarihi 1 Haziran 1997. Yarýn 1 Haziran. Omar’ýn doðum günü. Omar, çok heyecanlý.

Omar büyük bir doðum günü pastasý istiyor.

80

Omar, arkadaþlarýný arýyor.

Omar’ýn annesi doðum günü pastasý hazýrlýyor.

(a, ý, o, u) = -da (e, i, ö, ü) = -de ...f, ...s, ...t, ...k, ...ç, ...þ, ...h, ...p d ­t -ta -te

2. Aþaðýdakileri metne göre eþleþtiriniz. Match.

a. 15 yaþýnda b. 14 yaþýnda 1. Ali Mutlu

c. Doðum yeri Milano

2. Elena Vasso

d. Doðum yeri Ýstanbul

Ocakta Þubatta Martta Aðustosta Aralýkta

e. Doðum tarihi 5 Ocak 1996 f.

Doðum tarihi 10 Ekim 1995

SOR VE CEVAPLA 3. Metne göre doðru ise “D” yanlýþ ise “Y” yazýnýz. Write true “D” or false “Y”.

1. Omar Jarufu 14 yaþýnda. 2. Omar çok heyecanlý. 3. Yarýn Omar’ýn doðum günü. 4. Omar büyük bir doðum günü pastasý istiyor.

D

1 Kaç yaþýndasýn?

16 yaþýndayým.

2

Doðum tarihin ne?

2 Haziran 1996.

3

Doðum günün ne zaman?

5 Ekim

4

Doðum yerin neresi?

Doðum yerim Ýstanbul.

Y

5. Omar’ýn annesi arkadaþlarýný arýyor. 6. Omar doðum günü pastasý hazýrlýyor.

81

6.C DÝNLEME - ANLAMA 1. Dinlediðiniz metne göre doðru ise “D” yanlýþ ise “Y” yazýnýz. Write true “D” or false “Y”.

D

Y

1. Benim adým Sam. Ben 15 yaþýndayým. 2. Benim adým Raul. Ben 16 yaþýndayým. 3. Benim adým Irma. Ben 17 yaþýndayým. 4. Benim adým Eliza. Ben 13 yaþýndayým. 5. Benim adým Tim. Ben 14 yaþýndayým. 2. Dinleyiniz ve eþleþtiriniz. Listen and match.

Sofia

Martin

Mehmet

Kevin

10 Aralýk 1997

28 Haziran 1996

2 Ocak 1995

1 Eylül 1998

3. Dinleyiniz ve boþluklarý uygun kelimelerle doldurunuz. Listen and complete. 1

3

Ben ..... yaþýndayým.

2

4

Ben ..... yaþýndayým.

82

Ben ..... yaþýndayým.

Ben ..... yaþýndayým.

6.Ç KONUÞMA 1. Aþaðýdaki diyaloðu okuyunuz. Read the diaolog.

Adýnýz ne? Soyadýnýz ne? Doðum tarihiniz ne? Doðum yeriniz neresi?

Adým Elif. Soyadým Seren. Doðum tarihim 20 Þubat 1985. Doðum yerim Ankara.

2. Örnekteki gibi benzer diyaloglar kurunuz. Make new dialogs.

1

2

Chan Ju 9 Ekim 1992 Pekin

Ali Ak 1 Haziran 1990 Ýstanbul

3

4

Silvio Martini 12 Nisan 1988 Roma

Aleksander Medyev 30 Aralýk 1975 Moskova

83

6.D YAZMA 1. Aþaðýdaki diyaloðu okuyunuz. Read the dialog.

A: Adýn ne?

B: Adým Ali.

A: Soyadýn ne?

B: Soyadým Altan.

A: Kaç yaþýndasýn?

B: 18 yaþýndayým.

A: Doðum tarihin ne?

B: Doðum tarihim 17 Kasým 1992

A: Doðum yerin neresi?

B: Doðum yerim Ýstanbul.

2. Örnekteki gibi yeni diyaloglar yazýnýz. Write new dialogs.

3

1

Michael Smith 42 21 Eylül 1968 Arizona

Julia Henderson 35 9 Temmuz 1975 Kanada

2 4

Hans Muller 30 14 Þubat 1980 Berlin

84

Simon Casey 26 16 Aralýk 1984 Paris

6.E DÝL BÝLGÝSÝ 1. SORU SIFATI “Kaç?” Taným: Varlýklarýn sayýlarýný, soru yoluyla belirten sýfattýr. “Kaç?” soru sýfatý varlýklarýn sayýsýný soran sýfattýr.

Kaç öðrenci var?

Kaç yaþýndasýn?

Kaç kitap var?

2. ÞÝMDÝKÝ ZAMAN (–yor) Þimdiki zaman eki “-yor” fiil kök ya da gövdelerinin sonlarýndaki düz geniþ (-a, -e) seslileri daraltýr: (a ­ ý) (e ­ i) iste- i

hazýrla- ý

ara- ý

dinle- i

Ben

isti - yor - um

hazýrlý - yor - um

arý - yor - um

dinli - yor - um

Sen

isti - yor - sun

hazýrlý - yor - sun

arý - yor - sun

dinli - yor - sun

O

isti - yor

hazýrlý - yor

arý - yor

dinli - yor

Biz

isti - yor - uz

hazýrlý - yor - uz

arý - yor - uz

dinli - yor - uz

Siz

isti - yor - sunuz

hazýrlý - yor - sunuz

arý - yor - sunuz

dinli - yor - sunuz

isti - yor - lar

hazýrlý - yor - lar

arý - yor - lar

dinli - yor - lar

Onlar

85

6.F DEÐERLENDÝRME 1. Aþaðýdaki sorularý cevaplayýnýz.

2. Aþaðýdaki boþluklarý kendinize göre doldurunuz.

Answer the questions.

Complete with your own answers.

1. Kaç yaþýndasýn? ....................................................................... 2. Doðum tarihin ne? ....................................................................... 3. Doðum yerin neresi? ....................................................................... 4. Doðum günün ne zaman? .......................................................................

Benim adým .............................. Ben .......... yaþýndayým. Benim doðum yerim .............................. Doðum tarihim .............................. Doðum günüm ..............................

3. Resimlerin altýna mevsim adlarýný yazýnýz. Look and write.

1. ................................

2. ................................

4. Aþaðýdaki kelimeleri bulmaca karelerinden bulunuz ve iþaretleyiniz. Find the words in the puzzle and circle.

86

3. ................................

Y

R D T

R Z R

J

Z Z H B

T

Y

T

4. ................................

K M V N N R

P A K Y K

J

L

J N B G R G Z

L

E M R

K M T

S

OCAK

J

Y

J

K O U

ÞUBAT

L

L

P A Þ

MART

Ý

L

J

H Y K

B

Ý

Y M

L

A R

T G S A R

E

R Ü R C Z

L

E M A R

NÝSAN

Y

L

B O R

Y H U L N A T

MAYIS

L

Y

F N C P

HAZÝRAN

G E M F

L G H B

TEMMUZ

T

E A P

AÐUSTOS

G H M D Z

P

EYLÜL

Z A F

R K Z Y C C P U Z M

EKÝM

K R

KASIM

R A R N L

ARALIK

N P

R K K Ý

R

S F

B A R

J Ð N H L F A Y M

T D Z Þ Ç I

L

T N

Y A A Z U M M E

Y

T

T M C Z D N K H

R K B H D V B

K

T

Ý

I

T

K A S

S

T

T H Ü K K

E C G T O N L

F O C R

I

T

Y

M J

Afiyet Olsun!

Kültür Köþesi

Adana Kebabý: Adana yöresine has acýlý bir kebap türüdür. Özel hazýrlanmýþ kýyma ve baharatlardan yapýlýr. Adana Kebab: A kind of hot kebab, which belongs to Adana region in southern Turkey. Specially prepared with mince and spices.

Sarma: Özel hazýrlanmýþ kýyma ve pirinç karýþýmý malzemenin üzüm yapraklarýna sarýlmasýyla yapýlýr. Sarma: Traditional type of food that is prepared using a mixture of rice and mince stuffed in grape leaves.

Türk Kahvesi: Türkler tarafýndan keþfedilen kahve hazýrlama ve piþirme metodunun adýdýr. Özel bir tadý, köpüðü ve kokusu vardýr. Turkish Coffee: A specific way of brewing and preparing coffee that gives a magnificent taste and foam.

Baklava: Özel açýlmýþ hamurlarýn arasýna fýndýk, fýstýk ya da ceviz konularak hazýrlanan meþhur bir tatlýdýr. Baklava: A famous sweet prepared using walnuts, hazelnuts or pistachios inside a specially rolled dough.

Döner: Koyun ya da kuzu etinden yapýlan meþhur Türk kebabýdýr. Ateþ etrafýnda döndürülerek piþirildiði için döner adýný almýþtýr. Doner: A famous Turkish kebab prepared with mutton or lamb. It is called 'doner' because it is cooked in a vertical position around a fire.

87

Lokum: Su, þeker, niþasta ve sitrik asitten elde edilen yumuþak ve lezzetli bir Türk tatlýsýdýr. Turkish Delight: A delicious Turkish sweet made from water, sugar, starch and citric acid.

Fýndýk: Fýndýk, sert kabuklu bir meyvedir. En çok Karadeniz Bölgesi’nde yetiþtirilir. Dünya fýndýk üretiminin % 70’i Türkiye’de yapýlmaktadýr. Fýndýk, tam bir enerji kaynaðýdýr.

Antep Fýstýðý: Ýnsanlar tarafýndan çok tüketilen bu meyve, adýný en çok yetiþtirildiði yer olan Gaziantep’ten almaktadýr. Dünyada yetiþtirilen en lezzetli fýstýktýr.

Hazelnut: Hazelnuts have hard shells and are mostly grown in the Black Sea region. Seventy per cent of the world's production is in Turkey.

Pistachio: A dry nut mostly produced for consumption as a snack food or for use in ice cream and confectionery. Named after the city of Gaziantep where it is grown, the most delicious type of pistachio nut in the world is produced in Turkey.

Çay: Türkiye’de çay, Türklere özgü çaydanlýkta hazýrlanýr. Misafir aðýrlama kültürünün ayrýlmaz bir parçasý olan çay, ziyarete gidilen her yerde ikram edilir. Bu özelliðiyle dünyada en fazla çay tüketilen ülke Türkiye’dir. Tea: In Turkey, tea is prepared and served in a stylish teapot. This is part of the country's culture and the offering of tea is important when welcoming a guest.

88

7.A KELÝMELER 1. Aþaðýdaki kelimeleri dinleyiniz ve tekrar ediniz. Listen and repeat.

1

Türkiye

2

ABD 8

3

Fransa

4

Almanya

2

10 5

Ýspanya

6

Avustralya

7

Rusya

8

Kanada

9

Ýngiltere

10

Meksika

11

Çin

12

Kenya

2. Resimlere bakarak tekrar dinleyiniz. Look and listen.

3. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi uygun resmin altýna yazýnýz. Listen and write.

90

7

9 4 3 5

1

11

12

6

SOR VE CEVAPLA Burasý neresi?

Burasý Türkiye.

91

7.B OKUMA - ANLAMA

1. Aþaðýdaki metinleri okuyunuz. Read.

ÝSTANBUL’DA YAÞIYORUM Benim adým Samet Aksoy. Ben Türkiyeliyim. Doðum yerim Ýstanbul. Ben Ýstanbul’da yaþýyorum. Ýstanbul, çok güzel bir þehir. Ýstanbul, modern ve turistik bir þehir. Ýstanbul, 2010 Avrupa Kültür baþkentidir.

Onun adý Robert Casey. O Amerikalý. Doðum yeri Teksas. O, Teksas’ta yaþýyor.

Benim adým Jean Philippe. Ben Fransalýyým. Doðum yerim Marsilya. Ama þimdi Paris’te yaþýyorum.

Benim adým Andrei Baraskin. Ben Rusyalýyým. Doðum yerim Petersburg. Ama þimdi Moskova’da yaþýyorum.

Onun adý Ming Ju. O, Çinli. Doðum yeri Þangay. O, Þangay’da yaþýyor.

92

Benim adým Steven Taylor. Ben Avustralyalýyým. Doðum yerim Sidney. Ben Sidney’de yaþýyorum.

2. Aþaðýdakileri metinlere göre eþleþtiriniz. Match.

Samet

Jean

Robert

Steven

Ming

Andrei

Avustralya

Rusya

Fransa

Türkiye

Çin

Amerika

Petersburg

Sidney

Ýstanbul

Teksas

Þangay

Marsilya

3. Aþaðýdaki boþluklarý metinlere göre doldurunuz. Complete the sentences according to the texts.

1. Benim adým Samet Aksoy. Ben ...................... yaþýyorum. 2. Benim adým Robert Casey. Ben ...................... yaþýyorum. 3. Benim adým Jean Philippe. Ben ....................... yaþýyorum. 4. Benim adým Andrei Baraskin. Ben ....................... yaþýyorum. 5. Benim adým Ming Ju. Ben .................. yaþýyorum. 6. Benim adým Steven Taylor. Ben .................................. yaþýyorum.

1. A: Nerelisin? B: Türkiyeliyim. 2. A: Nerelisiniz? B: Türkiyeliyim.

SOR VE CEVAPLA 1

Nerelisin?

Türkiyeliyim.

2

O nereli?

O, Amerikalý.

3

Nerede yaþýyorsun?

Türkiye’de yaþýyorum.

4

Hangi þehirde yaþýyorsunuz?

Ýstanbul’da yaþýyorum.

93

7.C DÝNLEME - ANLAMA 1. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi tekrarlayýnýz. Listen and repeat.

Ýspanya - Ýspanyalý Amerika - Amerikalý

Kanada - Kanadalý Fransa - Fransalý

Almanya - Almanyalý Türkiye - Türkiyeli

2. Dinleyiniz ve iþaretleyiniz. () Listen and tick.

1

4

Abdullah Gül Amerikalý Türkiyeli Meksikalý

Abdullah Gül, .............................. yaþýyor. Ankara’da Toronto’da Paris’te 2

Barack Obama Amerikalý Fransalý Ýtalyalý

Barack Obama, ..................................... yaþýyor. Madrid’de Londra’da Washington’da

Loreena Mckennitt Brezilyalý Çinli Kanadalý

5

Michel Platini Þilili Mýsýrlý Fransalý

Loreena Mckennitt, ................................... yaþýyor. Pekin’de Berlin’de Kanada’da

Michel Platini, ..................................... yaþýyor. Tokyo’da Moskova’da Paris’te

3

6

Rafael Nadal Ýspanyalý Perulu Almanyalý

Rafael Nadal, ....................................... yaþýyor. Hollywood’da Barcelona’da Antalya’da

Michael Schumacher Ýngiltereli Rusyalý Almanyalý

Michael Schumacher, ............................. yaþýyor. Ýstanbul’da Milan’da Berlin’de

3. Dinleyiniz ve boþluklarý doldurunuz. Listen and complete.

Adý Soyadý Nereli? Nerede yaþýyor?

94

Eliza Colin

Ali Okan

Silvia Grigore

Moses Kitara

7.Ç KONUÞMA 1. Aþaðýdaki diyaloðu okuyunuz. Read the dialog.

A: Merhaba. Benim adým Elif Kara. B: Merhaba. Benim adým Peter Smith. A: Peter Bey nerelisiniz? B: Amerikalýyým. Siz nerelisiniz? A: Ben Türkiyeliyim. Memnun oldum. B: Ben de Elif Haným. 2. Örnekteki gibi benzer diyaloglar kurunuz. Make new dialogs.

1

3

Yang / Çin

Monica / Ýspanya

2

Susan / Ýngiltere

Ricardo / Meksika

Ross / Kanada

4

Ali / Türkiye

Philip / Fransa

Abdussamed / Mýsýr

95

7.D YAZMA 1. Aþaðýdaki mektubu okuyunuz. Read.

Me

rha

Ben

ba

Alp

er. Ben Alp 1 yeri hon m M 5 yaþý se L n d Ben ars a ore y ý i m l y n. 9. s a. A . Fra Tür ý n ma nsa ýftay kçe lýyým biz ým. Onu ö . Do Par Bu n a ðretm i s ðum yýl ’te enim dý arka T y ü a Me r þ daþ k ýyor çe çok hm ým Ben öðr uz. et iyi var. eniy S Sel e T ver. ürk Onl o im Par rum çe arýn is ç ve Ben . öðr Ayþ ok adla i ban m e e güz t r i a Ýs y i ý k i or. le T i T Sel el b tanb im ürk ürk ir þ ul’u ç v e Gör e e hir. Ayþ pra anla üþm tik Bu e. t. ek ü y E a y p fel zere ý y oru Kul . m. esi. Sen de im

adým

2. Aþaðýdaki boþluklarý örnekteki gibi doldurunuz. Complete the paragraphs.

96

Merhaba ............................., Benim adým ................................. Ben .......................... yaþýndayým. ......................... Doðum yerim .......................... (Ama) Biz ........................ yaþýyoruz. Ben .............. sýnýftayým. Bu yýl .......................... öðreniyorum. Türkçe öðretmenim çok iyi Türkçe öðretiyor. Onun adý ........................ Benim ...................... ...................... arkadaþým var. Onun adý / Onlarýn adlarý .......................... .......................... Ben .......................... .......................... ile Türkçe pratik yapýyorum. .......................... çok .......................... bir þehir. Bu .......................... ........................ Sen de bana .......................... anlat. Görüþmek üzere.

7.E DÝL BÝLGÝSÝ 1. ÝSÝM YAPIM EKÝ “-lý” Bir yere aitlik, baðlýlýk anlamý katar. a, ý : -lý

e, i : -li

o, u : -lu

ö, ü : -lü

Teksas-lýyým

Pekin-liyim

Ýstanbul-luyum

Bakü-lüyüm

2. BULUNMA HÂLÝ “-da / -de” “-ta / -te” Ýsmin, kendisinde bulunma ifade eden, fiillerle ilgisini gösteren hâlidir. a, ý, o, u ­ da

e, i, ö, ü ­ de

Ýstanbul - da Arizona - da

Çin - de Ýngiltere - de

d ­t ...f, ...s, ...t, ...k, ...ç, ...þ, ...h, ...p ­ -ta / -te Teksas - ta

Paris - te

3. ÞÝMDÝKÝ ZAMAN (-yor) Þimdiki zaman eki “-yor” fiil kök ya da gövdelerinin sonlarýndaki düz geniþ (-a, -e) seslileri daraltýr. Darlaþan sesli (-a, -e) iki yuvarlak arasýnda kalýrsa dar yuvarlak (-u, -ü) olur. a­u

e­ü

u

Örnek: Ali top oyna-yor. Ali top oynu-yor.

ü

Örnek: Ayþe þarký söyle-yor. Ayþe þarký söylü-yor.

oyna-

söyle-

Ben

oynu

yor - um

Ben

söylü

yor - um

Sen

oynu

yor - sun

Sen

söylü

yor - sun

O

oynu

yor

O

söylü

yor

Biz

oynu

yor - uz

Biz

söylü

yor - uz

Siz

oynu

yor - sunuz

Siz

söylü

yor - sunuz

Onlar

oynu

yor - lar

Onlar

söylü

yor - lar

97

7.F DEÐERLENDÝRME 1. Karýþýk harflerden ülke isimleri yazýnýz. Unscramble the letters.

.....................

.....................

.....................

.....................

.....................

.....................

AAÝSNYP

ERÝMKAA

MLAAYNA

EÜRKTÝY

FSNRAA

AKANDA

2. Tabloya göre cevaplayýnýz.

Nerelisiniz?

Complete the table.

Ýngiltere

Liverpool

Almanya

Bremen

Rusya

Moskova

Japonya

Hiroþima

Fransa

Lyon

Ýspanya

Barselona

Çin

Tianjin

Nerede yaþýyorsunuz?

3. Aþaðýdaki sorularý resimlere bakarak cevaplayýnýz. (Adýn ne? Nerelisin? Nerede yaþýyorsun?) Look at the pictures and answer the questions.

98

Semih Taran Türkiye / Ankara

Maria Alone Amerika / Pensilvanya

Fernando Lopez Ýspanya / Barcelona

Mulan Mio Çin / Hong Kong

.................................... ....................................

.................................... ....................................

.................................... ....................................

.................................... ....................................

Ünlü Türkler

Kültür Köþesi

Mustafa Kemal Atatürk (1881-1938): M. Kemal Atatürk, 1881 yýlýnda Selanik’te doðdu. 1923 yýlýnda Türkiye Cumhuriyeti’ni kurdu. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaþkaný oldu. Türkiye’yi sosyal, ekonomik, kültürel alanda modern medeniyetler seviyesine ulaþtýrdý. 10 Kasým 1938’de Ýstanbul’da öldü. Mustafa Kemal Atatürk: Mustafa Kemal Atatürk was born in 1881 in Selanik. He founded the Turkish Republic in 1923. He was the first President of Turkey. He developed Turkey in the fields of social, cultural and economics. He died on 10 November 1938.

Naim Süleymanoðlu (1967): Naim Süleymanoðlu, bütün otoritelere göre dünyanýn en iyi haltercisidir. Lakabý ufak tefek ancak kuvvetli olmasý nedeniyle “Cep Herkülü”dür. Haltere 10 yaþýnda baþlamýþtýr. 16 yaþýnda dünya rekoru kýrarak tarihe geçmiþtir. 46 dünya rekoru ve üst üste 3 olimpiyat þampiyonluðu vardýr. Naim Süleymanoðlu: According to some leading authorities, Süleymanoðlu was the best weightlifter in the world. He became known as 'Pocket Hercules' because he was tiny but strong. He started his career at the age of 10. He broke his first record at 16; then went on to break 46 world records and three Olympic records.

Orhan Pamuk (1952): 2006 yýlýnda Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandý. Bu ödülü kazanan en genç iki kiþiden biridir. Kitaplarý 58 dile çevrildi ve yüzden fazla ülkede yayýmlandý. Orhan Pamuk: He was awarded the Nobel Prize for Literature in 2006. He is one of the youngest people ever to be awarded the Nobel Prize and his books have been translated into 58 languages and published in more than 100 countries.

Mevlâna (1207-1273): Büyük Ýslam âlimi, filozof ve Mevleviliðin kurucusudur. “Mesnevi” adlý kitabýyla insanlara; sevgi, barýþ ve hoþgörüyü yaymayý öðütledi. 2007 yýlý UNESCO tarafýndan Mevlâna yýlý olarak ilan edildi ve tüm dünyada kutlandý. Mevlâna: A great thinker, philosopher and founder of Sufism, Mevlâna encouraged love, peace and tolerance in his book 'Mesnevi'. The year 2007 was dedicated to Mevlâna by UNESCO and celebrated all over the world.

99

Yunus Emre (1238-1320): Yunus Emre, dünyaca ünlü Türk halk þairidir. Hayatý boyunca insanlara; doðruluðu ve doðru yaþamayý öðütlemiþtir. Þiirlerinde; sevgi, barýþ, hoþgörü ve yaþama sevinci gibi konularý iþlemiþtir. 1991 yýlý UNESCO tarafýndan Yunus Emre Yýlý olarak ilan edilmiþtir. Yunus Emre: Most eminent Turkish folk poet. He urged people trustworthiness and truthfulness during his life. He wrote his poems on love, peace, tolerance and joy of life. 1991 was dedicated to Yunus Emre as Yunus Emre Year by UNESCO.

Nasreddin Hoca: 13. yüzyýlda yaþamýþ bir halk bilgesidir. Türk folklorunun en önemli fýkra kahramanýdýr. Halka öðüt verirken kendine has üslubunu kullanmýþtýr. Sosyal içerikli fýkralarýyla insanlarý; iyiye, güzele ve doðruya yönlendirmiþtir. Nasreddin Hoca: Nasreddin was a populist philosopher and wise man living in the 13th Century, who is remembered for his funny stories and anecdotes.

Mehmet Akif Ersoy (1873-1936): Türkiye Cumhuriyeti’nin millî þairidir. Ýstiklal Marþý’nýn yazarýdýr. Mehmet Akif Ersoy: He is the national poet of the Turkish Republic and wrote the Turkish National Anthem.

Pîrî Reis: Ünlü Türk denizcisidir. Deniz bilimleri üstadýdýr. Ýlk dünya haritasýný çizdi. Çizdiði haritada Amerika’nýn doðu kýyýlarý, Atlantik Okyanusu ve Avrupa’nýn batý kýyýlarý açýk bir þekilde görülür. Pîrî Reis: Most eminent Turkish sailor, geographer and cartographer. He prepared the world's first map. In this map, the east coast of America; the atlantic Ocean; and the west coast of Europe can be clearly seen.

100

8.A KELÝMELER 1. Aþaðýdaki kelimeleri dinleyiniz ve tekrar ediniz. Listen and repeat.

1. Aile 2. Dede 3. Anneanne 4. Baba 5. Anne 6. Abla 7. Aðabey 8. Kýz kardeþ 9. Erkek kardeþ

2. Resimlere bakarak tekrar dinleyiniz. Look and listen.

3. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeyi uygun resmin altýna yazýnýz. Listen and write.

1

102

2

3

4

5

7

8 9

6

SOR VE CEVAPLA Bu kim?

Bu, dedem.

103

8.B OKUMA - ANLAMA

1. Aþaðýdaki metni okuyunuz. Read.

MUTLU AÝLESÝ

Bu, benim dedem. Onun adý Mehmet. O, 70 yaþýnda. Bu, benim anneannem. Onun adý Semra. O, 67 yaþýnda. Anneannem ve dedem bahçede çalýþýyor. Dedem çiçek suluyor. Anneannem çiçek dikiyor.

104

Adým Elif. 15 yaþýndayým. Bu, ailemin fotoðrafý. Burasý bizim evimiz. Biz Ýstanbul’da yaþýyoruz. Benim iki kardeþim var. Anneannem ve dedem de bizimle oturuyor. Bugün günlerden pazar. Bugün hepimiz evdeyiz.

Bunlar benim annem ve babam. Babamýn adý Selman. O 45 yaþýnda. Annemin adý Meryem. O 40 yaþýnda. Annem salata hazýrlýyor. Babam, anneme yardým ediyor.

Bu, benim ablam. Onun adý Esin. O, 18 yaþýnda. O, ödev yapýyor.

4. Aþaðýdaki boþluklarý metne göre doldurunuz. 1. ........................ 15 yaþýnda. 2. ........................ 18 yaþýnda. 3. ........................ 40 yaþýnda. 4. ........................ 67 yaþýnda.

Bu, benim aðabeyim. Onun adý Adem. O, 16 yaþýnda. O, basketbol oynuyor.

...t ...d gitgid-iyor yardým et- yardým ed-iyor dede = büyükbaba nine = büyükanne

Ben keman çalýyorum.

2. Metne göre doðru ise “D” yanlýþ ise “Y” yazýnýz. Write true “D” or false “Y”.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

SOR VE CEVAPLA

D Y

Elif Ýstanbul’da yaþýyor. Elif’in ailesi Antalya’da yaþýyor. Elif’in dedesi 70 yaþýnda. Semra Elif’in annesi. Meryem Haným salata hazýrlýyor. Esin basketbol oynuyor. Elif bugün ödev yapýyor.

3. Aþaðýdaki boþluklarý metne göre doldurunuz. Complete the sentences according to the texts.

Elif’in Ailesi Mehmet :.................................................................................. Semra :.................................................................................. Selman :.................................................................................. Meryem :.................................................................................. Esin :.................................................................................. Adem :..................................................................................

1 Ailende kimler var? 2

Deden yaþýyor mu?

Babam, annem ve ablam var. Evet, yaþýyor.

3 Kardeþin var mý?

Evet, var. / Hayýr, yok.

4 Kaç kardeþin var?

2 kardeþim var.

5

Aðabeyin kaç yaþýnda?

Aðabeyim 19 yaþýnda.

105

8.C DÝNLEME - ANLAMA 1. Dinleyiniz ve duyduðunuz kelimeleri iþaretleyiniz. () Listen and tick.

Büyükanne

Büyükbaba

Baba

Anne

Dede

Kýz kardeþ

Erkek kardeþ

Abla

Aðabey

Nine

2. Dinleyiniz ve kelimeleri uygun boþluklara yazýnýz. Listen and complete.

Mehmet Uzun

BENÝM AÝLEM

Ayþe Uzun

Benim adým Tarkan. Ben 15 yaþýndayým.

Fatma Uzun

Mustafa Uzun

Elif Uzun

3. Dinleyiniz ve numaralandýrýnýz. Listen and number.

106

Mehmet Uzun

8.Ç KONUÞMA

1. Aþaðýdaki diyaloðu okuyunuz. Read the dialog.

A: Ailende kimler var?

B: Babam, annem ve kýz kardeþim var.

A: Kýz kardeþinin adý ne?

B: Onun adý Ayþe.

A: Ayþe kaç yaþýnda?

B: Ayþe 10 yaþýnda.

A: Büyükbaban ve büyükannen yaþýyor mu?

B: Büyükannem yaþýyor. Büyükbabam yaþamýyor.

A: Büyükannen nerede yaþýyor?

B: Büyükannem Ankara’da yaþýyor.

2. Örnekteki gibi benzer diyaloglar kurunuz. Make new dialogs.

1

Elizabeth, 7

Oklahoma

2

Orlando 3

Yaþamýyor

107

8.D YAZMA 1. Resme bakarak uygun kelimeleri yazýnýz. Look and write.

5

4

7

6

3

Sam 1. .......................................................... 2. .......................................................... 3. .......................................................... 4. ..........................................................

2

5. .......................................................... 6. .......................................................... 7. ..........................................................

2. Aileni tanýt. Complete with your own answers.

Kim?

108

Adý ne?

Kaç yaþýnda?

Nerede yaþýyor?

8.E DÝL BÝLGÝSÝ 1. ÞÝMDÝKÝ ZAMAN (Olumsuz) Türkçede, fiillerde olumsuzluk “-ma, -me” ekiyle yapýlýr. “-ma, -me” þimdiki zamanda ses daralmasýndan dolayý “-mý, -mi, -mu, -mü” þekline dönüþür.

a, ý : -mý

e, i : -mi

o, u : -mu

ö, ü : -mü

Ben

çalýþ

mý - yor - um

çiz

mi - yor - um

oku

mu - yor - um

gül

mü - yor - um

Sen

çalýþ

mý - yor - sun

çiz

mi - yor - sun

oku

mu - yor - sun

gül

mü - yor - sun

O

çalýþ

mý - yor

çiz

mi - yor

oku

mu - yor

gül

mü - yor

Biz

çalýþ

mý - yor - uz

çiz

mi - yor - uz

oku

mu - yor - uz

gül

mü - yor - uz

Siz

çalýþ

mý - yor - sunuz

çiz

mi - yor - sunuz

oku

mu - yor - sunuz

gül

mü - yor - sunuz

mý - yor - lar

çiz

mi - yor - lar

oku

mu - yor - lar

gül

mü - yor - lar

Onlar çalýþ

2. ÞÝMDÝKÝ ZAMAN (Soru) Türkçede, soru eki -mý (-mi, -mu, -mü)dýr. Þimdiki zamanda bunun sadece “-mu” þekli kullanýlýr.

Ben

çalýþýyor

muyum?

çiziyor

muyum?

okuyor

muyum?

gülüyor

muyum?

Sen

çalýþýyor

musun?

çiziyor

musun?

okuyor

musun?

gülüyor

musun?

O

çalýþýyor

mu?

çiziyor

mu?

okuyor

mu?

gülüyor

mu?

Biz

çalýþýyor

muyuz?

çiziyor

muyuz?

okuyor

muyuz?

gülüyor

muyuz?

Siz

çalýþýyor

musunuz? çiziyor

Onlar çalýþýyorlar mý? Soru

musunuz? okuyor

çiziyorlar mý?

okuyorlar

musunuz? gülüyor mý?

musunuz?

gülüyorlar mý?

Olumlu Cevap

Olumsuz Cevap

Sen

çalýþýyor

musun?

Evet, ben çalýþýyorum.

Hayýr, ben çalýþmýyorum.

O

çalýþýyor

mu?

Evet, o çalýþýyor.

Hayýr, o çalýþmýyor.

Siz

çalýþýyor

musunuz?

Evet, biz çalýþýyoruz.

Hayýr, biz çalýþmýyoruz.

mý?

Evet, onlar çalýþýyorlar.

Hayýr, onlar çalýþmýyorlar.

Onlar çalýþýyorlar

109

8.F DEÐERLENDÝRME 1. Aþaðýdaki kelimeleri bulmaca karelerinden bulunuz ve iþaretleyiniz.

2. Aþaðýdaki boþluklara uygun kelimeler yazýnýz. Write the family members.

Find the family members in the puzzle and circle.

BÜYÜKANNE BABA BÜYÜKBABA KIZ KARDEÞ T

P

P

Z C

N F

K N E

ABLA ANNE ERKEK KARDEÞ AÐABEY J

H V M R

I

N Y

L

Z

Z

E N L

F

J

Z N K

B

L

V A

R D H

R A N M Y

K O B N F

N B N P

R

V A G A G F

L

M L

K

L

L

J

N H K D B

A R

P

A K

R

L

A R

K

P Ð

A R D Ð A

A Z

Ü M N T M V A

E

Z

Y

Z M B

L

V

Þ N

G P Ü B Ü Y Ü K

B

A

B

A

R M N Y

J

K

E

D M B E

Þ

E K

K

L

T

K

T

E D R A K

E

K

R

3. Aþaðýdaki sorulara olumlu ve olumsuz cevaplar veriniz. Answer the questions.

1. A: Büyükbaban yaþýyor mu? B: Evet, .......................................................... B: Hayýr, ......................................................... 2. A: Büyükannen yaþýyor mu? B: Evet, .......................................................... B: Hayýr, ......................................................... 3. A: Büyükannen sizinle mi oturuyor? B: Evet, .......................................................... B: Hayýr, ......................................................... 4. A: Türkiye’de mi yaþýyorsunuz? B: Evet, .......................................................... B: Hayýr, .........................................................

110

Ben 4. Aþaðýdaki kelimeleri ayrý yazýnýz. Unscramble the letters.

büyükanneannebüyükbabababakýz kardeþerkekkardeþablaaðabey

TÜRKÝYE’DE KULLANILAN ADLAR Erkek Adlarý

Kýz Adlarý

Abdullah

Deniz

Halil

Metin

Sadýk

Arzu

Güler

Neþe

Ahmet

Dursun

Hamdi

Murat

Saim

Aslý

Gülay

Nihal

Akif

Efe

Hamit

Mustafa

Salih

Aysun

Gülten

Nihan

Ali

Ekrem

Hamza

Mürsel

Sami

Ayþe

Handan

Nurgül

Alparslan

Emin

Harun

Nadir

Selçuk

Ayten

Hatice

Nurten

Arif

Emre

Hasan

Naim

Selim

Azize

Havva

Oya

Asým

Enes

Hayrettin

Nazým

Semih

Beyza

Hilal

Özge

Atilla

Engin

Hidayet

Necati

Sezgin

Burcu

Hülya

Pýnar

Ayhan

Enis

Hilmi

Necip

Sinan

Büþra

Ýnci

Reyhan

Aziz

Ercan

Hüseyin

Nedim

Süleyman

Canan

Ýpek

Rukiye

Bayram

Erdal

Ýbrahim

Nihat

Þakir

Cemile

Jale

Seda

Bedirhan

Erdem

Ýhsan

Nuh

Þeref

Ceyda

Jülide

Selma

Berk

Erhan

Ýlhan

Nuri

Tahir

Ceylan

Kader

Serap

Bilal

Erol

Ýshak

Oðuz

Taner Kevser

Ýsmet

Okan

Sümeyra

Ersin

Tarýk

Çiðdem

Birol Burak

Ertuðrul

Ýzzet

Oktay

Tuncay

Demet

Kübra

Þebnem

Burhan

Eþref

Kadir

Onur

Turgut

Dilek

Lale

Þengül

Bülent

Eyüp

Kamil

Orhan

Ufuk

Duygu

Leyla

Þeyda

Can

Faruk

Karan

Osman

Uður

Ebru

Mehtap

Tuba

Celal

Fatih

Kayahan

Ömer

Ulvi

Ece

Meltem

Tuðçe

Cem

Ferhat

Kemal

Özcan

Vahit

Elif

Meryem

Türkan

Cemil

Fevzi

Kerem

Özgür

Vehbi

Emel

Mine

Yasemin

Cengiz

Fikret

Kerim

Ramazan

Volkan

Emine

Müge

Yeliz

Cihan

Furkan

Levent

Rasim

Yahya

Esin

Nazan

Zehra

Cüneyt

Galip

Lokman

Recep

Yavuz

Esma

Nazlý

Zerrin

Çaðrý

Gökhan

Mahmut

Rýdvan

Yusuf

Fatma

Necla

Zeynep

Çetin

Hakan

Mehmet

Rüstem

Yücel

Fikriye

Nergis

Züleyha

Davut

Haldun

Mesut

Rüþtü

Zübeyr

Gamze

Neslihan

Zümrüt

111

Aðýr

Çalýþkan

Genç

Çirkin

112

Hafif

Tembel

Büyük

Dar

Yaþlý

Güzel

Geniþ

Hasta

Zor

Küçük

Ýyi

Kolay