ΚΟΣΜΑΣ ΠΟΛΙΤΗΣ (1888-1974) Eroica (απόσπασμα) Είμαστε ως δεκαπέντε η παρέα μας: η Βερενίκη, η Τερέζα κα δ!" ακόμη δεσπ"νίδες, " κ#ρ"ς $επ%ντε κα τρες κ#ρ" π" νεαρ"ί, τα τρία κ"ρτσόπ"!&α κ εμείς " τέσσερς τ' αόρα Εί*ε ίνε &ό"ς να έρ+"!ν κ " μητέρες, μα τα κ"ρίτσα στρα"μ"#ρασαν στρα"μ"#ρασαν κα είπαν: - ραία δασκέδαση. /τσ απ"0ασίστηκε πως +α μας σ!ν"δέε μ"να*% η +εία 2ί&ς 3 +εί"ς &%των π5ε απ"ραδίς με την αρόαρκα να ρί6ε παρα%δα κα +α τ"ν ανταμναμε στ" &μαν%κ τη ε!κ%&εας α τ" $"ζ" δ*"νμησαν ίνηκαν δα"#&α στα σπίτα κα η πρόσκ&ησ5 τ"! έμενε αμ0ί"&η ; σπ"! ανακατε#τηκε η +εία 2ί&ς: - εκείν"ς στην αρ*5 αρν5+ηκε να π%ρε μέρ"ς /πετα &έε, κα&%, +α π%ε να δε κα τ" αρ*"ντκό τ"!ς ?&"ς " κόσμ"ς κόσμ"ς εί*ε κέ0 μέσα μέσα στη @$"!κί&&ηA @$"!κί&&ηA >α+ένας >α+ένας τ"!ς περίμενε περίμενε +αρρείς +αρρείς πως πρόκετα ως ως τ" ρ%δ! να ίνε τ" π"+"#μεν" κα πως η μ"ίρα "&ημερίς +α !0αίνε τ" πανί της π%νω σε δκό τ"!ς σ*έδ" B +ε% 2ί&ς, α!τ5 π"! τίπ"τα δεν περμένε, πα, 0ρόντζε α τ"!ς %&&"!ς - >"ρίτσα, να πρ"σέ*ετε. Τ" αρμ!ρό αρμ!ρό νερό &εκ%ζε τα μετα6ωτ% Εκείνες δεν την %κ"!αν Β"!τ"#σαν τα *έρα τ"!ς στη +%&ασσα κα τρα"!δ"#σαν 6έν"αστες Τα μα&&%κα τ"!ς ανέμζαν τρ#ρω στ"!ς κρ"τ%0"!ς >%+ε τόσ" σ5κωναν τ" *έρ να τα 0τ%6"!ν 5 με μα κίνηση τ"! κε0α&"# τ%ρ*ναν πίσω κα 0!σ"#σαν με τ" στόμα πρ"ς τ' απ%νω, έτσ στ" π&%, α να μην τς αρα&"#ν - >!ττ%ζετε τ" *έρ μ"!= μας ρτησε η Cόνκα Τα δ%*τ!&% δ%*τ!&% της %ν"αν α*τδωτ% π%νω στ" στ5+"ς α να σ!κρατ"#ν τη μπ&"#ζα π"! 6ε*εί&ωνε B 0ων5 της Cόνκας πρ"σωπ"π"ίησε τ"!ς &"σμ"#ς μας >%τ τσμπ"#σε την καρδ% σα να κα!τηρ%ζε " +α&ασσνός αέρας με δ" Cα α0ρσμένη σκ"#να μ%ς εί*ε από κ"ντ% B +εία 2ί&ς είπε πως μ"%ζε με καματερ5 0"ρ%δα .1 2ων%ζαμε: - >α&ό τα6ίδ. >α&ό τα6ίδ. Ε, απ' τ" καρ%. α π"# τ" %&ατε παδ%=- κ"!νντας τα μαντ5&α μας στ"ν 5&" Εκείν" μας κ#τταζαν αμί&ητ" C"ν%*α ένας σ5κωσε τ" *έρ /δε*ναν δα0"ρετκ"ί δα0"ρετκ"ί "&ότε&α " %ν+ρωπ" ετ"#τ" μέσα στ" καρ% Dα π5αναν π""ς 6έρε π"#, να κ%ν"!νε π""ς 6έρε τ ' α!τό κ!ττ%ζ"!νε περ50ανα κα &"σ!ρ% τς πρωνές κ"πέ&ες εν μας αρκ"#σε " εα!τός μας τη στμ5 εκείνη - Τ ν+"!ν τ"#τες από τέτ"α= &έε " <&έκ"ς σαν% δεί*ν"ντας με τ" μ%τ τ"! τα κ"ρίτσα Dα ενν""#σε τς αέαες *αρα!ές κα τ" 6αντό E εκείν" σ!ννε0%κ στην %κρη τ"! "ρίζ"ντα Fσως ακόμη κα τ' αστέρα, τρα τ" C%ρτη π"! α&&%ζ"!νε τη +έση τ"!ς στ"ν "!ρανό, κα+ς τα %*ναμε την περασμένη ν#*τα >α π" π"&# απ' ό&α τη νερ%δα π"! σταματ%ε τα καρ%α στ" *%σμ" τ"! 0εαρ"# α να ρωτ5σε τ"ν καρα"κ#ρη: - Gε " με%&"ς ασ&η%ς <&έ6ανδρ"ς= <&έ6ανδρ"ς= > όπ""ς απ"κρνόταν πως δε ζε, τ"ν "#&αζε μαζί με τ" καρ% τ"! - >α έαα ζε κα ασ&ε#ε, μας εί*ε πε " &%των - ?μως κρεμόμαστε από 'να να 5 από 'να ό*, απ"κρί+ηκε τ"! <&έκ"! <&έκ"! " Cεμ%ς με σημασία, κ!ττ%ζ"ντας κ!ττ%ζ"ντας τη Cόνκα HIJ (ρτη δημ"σίε!ση, 19K7)
1 τ"
+η&!κό %&"" π"! κ"π%ζε E α!τό π"! τ" έ*"!ν 6%νε
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ: α α1 Lα ανα0έρετε τα "νόματα πέντε πρ"σπων της στ"ρίας *ρ" στ"ν "π"ί" "π"ί" δαδραματίζετα η στ"ρία στ"ρία α2. Lα εντ"πίσετε τ" *ρ" πέντε (M) σημεία τ"! κεμέν"! στα "π"ία "π"ία κ%νε την εμ0%νσ5 εμ0%νσ5 τ"! " α0ηητ5ς α3. Lα επσημ%νετε πέντε β περρ%ετε τη σ!μπερ0"ρ% των των κ"ρτσν κ"ρτσν της παρέας κατ% κατ% τη δ%ρκεα της εκδρ"μ5ς εκδρ"μ5ς β1. Lα περρ%ετε β2. Lα καταρ%ετε τα σ*ό&α σ*ό&α των α"ρν α α τα κ"ρίτσα, κ"ρίτσα, α0"# &%ετε &%ετε !πόη τα αντίστ"*α αντίστ"*α κ"νωνκ% κ"νωνκ% στερεότ!πα
ΟΜΗΡΟΣ ΠΕΛΛΑΣ (1921-1962 Ο! "α#$%&') (α*+'*α',α 5ανα στην πέμπτη τ%6η τ"! !μνασί"! Εί*α κό&ας ανακα&#ε ένα σωρό πρ%ματα, όπως π* τ" η&"ασί&εμα στ" Nόν" με τς π!ρκαές π"! αν%ε πίσω από τη G%κ!ν+" HIJ Oταν μα μκρ5 επαρ*ακ5 πό&η στη δ!τκ5 ε&"πόννησ", ανακα+σμένη στη ρίζα τ"! "!ν"#, ακ"!μπσμένη από τη μέση κ απ%νω στ" "!νό κα με τα πόδα απ&ωμένα ως τη +%&ασσα να τα &"#ζε HJ Cαζί &"πόν με τ' %&&α πρ%ματα, εί*α ανακα&#ε πως κ%τ σαν "μί*&η κνόταν μέσα μ"!, π"! με μπέρδε!ε, μα α*ν"#ρα π"! κ%π"τε π#κνωνε κα κ%π"τε αραίωνε α ν' α05σε να δαρα0εί ένα με&α*ρνό, αδ#νατ" κ"ρτσίστκ" πρόσωπ" μ' ακίνητα μ%τα - ω, πόσ" +&μμένα μ%τα. Oταν μα μα+5τρα τ"! !μνασί"! σε κ%π"α τ%6η παρακ%τω από μένα - δε +!μ"#μα πα τ' όν"μ% της >α+όταν όπως στρίαμε τ" π&%τεμα τ"! δρόμ"! π"! τ" &έαμε π&ατεία κ %ρ*ζε τ" κα&ντερίμ 1 α να π%ω στ" σπίτHJ >%+ε ραδ%κ &"πόν π"! έστρα από την π&ατεία α να μπω στ" κα&ντερίμ, την έ&επα να κ%+ετα σ' ένα παρ%+!ρ" κα ν' αναντε#ε τ" Nόν", π"! είνα η π" &!κε% +%&ασσα τ" σ"#ρ"!π", σαν να περίμενε +&μμένη κ%τ, κ%τ σ!νταρακτκό κα ωραί" ; έτσ έ&εα κα τα '0τανα α!τ% στί*"!ς ως να 0τ%σω στ" σπίτ, κ #στερα τ" ρ%δ!, όταν έσηνα τη &%μπα, έ0τανα στ"ρίες μ' ένα %σπρ" %&"" κα%&α -δεν 5μ"!να π"τέ κα&ός καα&%ρης-, στ" παρ%+!ρό της εκείνη σκ#ε, τ" %&"" σηκνετα στα πσν%, την αρπ%ζω κα *ανόμαστε καπνός μέσα σ' έν' απέραντ" δ%σ"ς με παν#η&α δένδρα 0+ν"πωρν% P&&"τε π%& εκείνη σQ ένα δένδρ" ακ"!μπσμένη, η ης στρωμένη 0#&&α 6ερ%, ε πρ"*ωρ"#σα 6!πό&!τ"ς, η&ός π"&#, σίμωνα κ #στερα, δεν 6έρω #στερα, μόν" τα μ%τα της με%&ωναν, με%&ωναν -τ *ρμα εί*αν, π"τέ δεν μπόρεσα να μ%+ω, ατί π"τέ δεν τα κατ%0ερα να την κ"τ%6ω ίσα από κ"ντ%- κ #στερα ό&α παίρναν με&ί *ρμα /να ρ%δ!, εί*αμε πε HJ κ εί*αμε παραζεστα+εί, 0#αμε κ%πως αρ% Cπ5κα στ" κα&ντερίμ Τ" μ%τ μ"! την π5ρε στ" παρ%+!ρ" εν 6έρω ατί, +έ&ησα να περ%σω κρ!0% να μη με κατα&%ε, να μην κατα&%ε τίπ"τα ?μως 5ταν &έπες κα τα καρ0% στα παπ"#τσα -ακετ%κE %α0" από μ5νεςR τη δρα*μ5 π"! '+ε&ε τ" %μ" την έδνα στ" &"π&η κα, σ!μπ&ηρν"ντας την τμ5, αόραζα ένα δ!" &ία τ" *ρόν"-, κείνα &"πόν τα έρημα τα καρ0% δεν κατα&%αναν από καρδ"*τ#πα, κα μό&ς σ!ν%ντησαν τη !α&σμένη πέτρα τ"! κα&ντερμ"# %&+ηκαν να σκ"#ζ"!ν, &ες κα τα 'π%σε μερ%κ ν!*τ%τκα ν' ακ"#ν τη 0ων5 τ"!ς > 5ταν ένας "6#ς, ανατρ*αστκός 5*"ς, όπως κ%νε τ" μα*αίρ τ"! ατζαμ5 στ" π%τ" όταν κόε κρέας στ" εστατόρ" Cαζε!όμ"!να κα πρ"σπα+"#σα να πατ5σω απα&% κα μQ ό&" τ" πέ&μα μ"ν"μ%ς α να μην κ%νω σαματ%, μ"! 0%νηκε πως τα κατ%0ερα, όμως τα καρ0% κ " πέτρες εί*αν %&&η νμη, κα 6α0νκ% ένα κζζτ κ %&&", κ %&&", κα να 'σ"! τ"ν κα&ό μ"! τρα ένα πέσμ" τ"! κα&"# καρ"#R *τ#πησα έ&ασε κείνη= εν 6έρωHIJ ( Διηγήματα, Sτμ5, 198T) 1 στενός,
&+όστρωτ"ς δρόμ"ς E κατερασμέν" δέρμα από μ"σ*%ρ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ α α1 Lα ανα0έρετε στ"*εία τ"! τόπ"!, στ"ν "π"ί" δαδραματίζετα η στ"ρία α2 Lα ρείτε τ" ραμματκό πρόσωπ" τ" "π"ί" κ!ραρ*εί στην α05ηση α3Lα ανα0έρετε π&ηρ"0"ρίες σ*ετκές με τ"ν α0ηητ5 της στ"ρίας β β1Lα περρ%ετε τα *αρακτηρστκ% τ"! κ"ρτσ"#, με τ" "π"ί" είνα ερωτε!μέν"ς " α0ηητ5ς β2 έφτιανα ιστορίες μ' ένα άσπρο άλογο καβάλα ... μέσα σ' έν' απέραντο δάσος με πανύψηλα δένδρα φθινοπωρινά: Lα ανα0έρετε τα όνερα τα "π"ία π&%+ε " α0ηητ5ς κα να τα σ*"&%σετε σε σ*έση με τα αντίστ"*α κ"νωνκ% στερεότ!πα α τς σ*έσες των δ!" 0#&ων
ΑΛΕΑ/ΡΑ ΠΑΠΑ/ΟΠΟ0ΛΟ0 (18T7-19UT) Τα α!#&%',α&α Cας έ0εραν μία !πηρέτρα C!τ&ην% Oτ" &ωμαρίτσσα από τ" >αμέν" Vωρό ?ταν έ&επε από τ" παρ%+!ρ" καρ%α να περν"#ν, π"&&ές 0"ρές %0ηνε τη δ"!&ε% της κα έτρε*ε στ" παρ%+!ρ" π"! έ&επε τη +%&ασσα κα κ"!ν"#σε τ" μαντ5& τηςR πότε έκ&αε κα πότε ε&"#σε Τότε η +εία μ"! την εμ%&ωνε κ εκείνη τρα"!δ"#σε δίστ*α παραπ"νετκ% Ε 5μ"!ν " ραμματκός της Της έρα0α τα ρ%μματα κα δ%αζα εκείνα π"! 5ρ*"νταν #"-τρία δίστ*α αμμένα με 0αρμ%κ της 6εντ%ς κα κατόπ τα *αρετίσματα δ#" σε&ίδες από ό&ες κα ό&"!ς, με "νόματα κα επί+ετα "&&ές 0"ρές μ"# 0αίν"!νταν α!τό αν!πό0"ρ" μαρτ#ρ" κ έρα0α τα μσ% εν 56ε!ρα ότ κ α!τό 5ταν απ%τη κα ότ μπ"ρ"#σε να έ*ε μα τέτ"α παρ%&ες κανένα κακό απ"τέ&εσμα <&&% 5&+ε στμ5 να κατα&%ω τ" σ0%&μα μ"! κα πκρ% να μεταν"5σω 3 +εί"ς μ"!, καρα"κ#ρης νωστός σ' ό&α τα ωραία &μ%να της C!τ&5νης, με παρ%&αε τ" κα&"καίρ να +α!μ%σω κ ε τα C"σκ"ν5σα π"! κα+ρεπτίζ"!ν τς ε&ές στη +%&ασσα, τς >!δωνές με τ"ν "&"ζνταν" ε&&ηνσμό τ"!ς κα τα μακ% της C!τ&5νης περ%&α, με τ"ν ερατκό της &αό B <μερσ"#δα (έτσ την έ&εαν την !πηρέτρα) με παρεκ%&εσε να της κ%μω μα ρα05 Cα η ε!&"ημένη, αρ%δασε τόσα "νόματα κα τόσ" αστκ5 5μ"!ν ε, στε τρα δεν έραα κανένα απ' τα *αρετίσματα, κα μόν"ν όταν την είδα να 0&εί τ" ρ%μμα κα να μ"! &έε: @να πες της μαν"#&ας μ"! πως εδ τ" 0ί&ησαR να, σωστ% απ%νω στα *αρετίσματαA, μετ%νωσα &%κ, α&&% έκρ!α τ" ρ%μμα, εν εκείνη μ' έ&εε: @>ωσταντέ&α, να πας την >!ρακ5 στ"ν &%ταν" της Cέρανας να δες πς κ"!ν"#ντα στην κ"#να κα τρα"!δ"#νε τα κ"ρίτσα, να πας κα στην ανα% την <αστσσα να δες 'μ"ρ0%A /καμα τ" πρτ" μ"! τα6ίδ με +α!μ%σ" καρό, κ ενρσα τα μακ% ακρ"%&α, μα δε +α περρ%ω τ" τα6ίδ μ"!R παρ% μόν"ν όταν ε0+%σαμε στ" &ωμ%ρ, ε π5ρα %δεα από τ" +εί" μ"! κ ανέηκα με μ"!&%ρ στ" >αμέν" Vωρό Ε&ές κα πε#κα &!κ"0&"#νταν κ εσκίαζαν τ"ν περπ"ημέν" δρόμ" π"! εννε τ"ν π"ταμό με τ" >αμέν" Vωρό Βρ#σες μαρμαρένες στ" δρόμ", με επρα05 -δεν την έ*ω τρα πρό*ερη- δρ"σίσ"!, 6ένε, κα πρ"σε!*5σ"! δ% την !*5ν τ"! δείνα, π"! έκαμε τη ρ#ση 3 αω%της 56ε!ρε την "κ"ένεα της <μερσ"#δας @>α&"ί %ν+ρωπ", ν"κ"κ!ραί" Τ" κ"ρίτσ 6εντε#+ηκε α να 6ε*ρεω+"#νε κα να τε&εσε τ" σπίτ της, ατί εδ πρέπε κ%+ε κ"ρίτσ να έ*ε τ" σπίτ τ"! κα ό&" τ" ν"κ"κ!ρό τ"!, ακόμα κα τα μα&&ίτκα σκεπ%σματα α τα μ"σ*%ραR *ωρίς α!τ% δεν παντρε#εταA Ε0+%σαμε στ" σπίτ της <μερσ"#δας B μητέρα της, ωραία ακόμα, μας εδέ*+η στ" δμα της μ' α%πη κα ρακ5 >ατόπν %ρ*σε τας ερωτ5σες α την <μερσ"#δα @Τρ%νεε 1= D!μ%τα= Την ααπ"#μεA /δε6ε τ" ρ%μμα κα μαζε#τηκαν #ρω στ"ν αρα&εό, π"! #0αναν ένα η0ωτό π"&#*ρωμ", ό&" " σ!ενείς Oρ+ε κ η α% με τ" δεκανίκ της Τότε η Cαρέ&α, σ!ενκό κ"ρίτσ, δ%ασε τ" ρ%μμα κα τα στ*%κα Cα όταν η ρ%, π"! την κατέτρωε με τα +αμπ% της μ%τα, δεν 5κ"!σε τ' όν"μ% της στα *αρετίσματα, έκρ!ε τ" πρόσωπό της μέσα στ" μα#ρ" μαντ5& τ"! κε0α&"# της κ έκ&αε πκρ% > η ν"!ν% της, μα +εόρατη !ναίκα, πκρ%+ηκε κ εκείνη κα δεν τ" κρ%τησε, μόν" είπε: @ε, στην 6εντ% 6ε*ν"#νε κα τ" *ωρό κα τ" σ!εν5 κα τ" 0ί&"A #" *"ντρ% δ%κρ!α έρε6αν τ" *"ντρό πρόσωπ" της ν"!ν%ς, κα #ρσα κα είδα #ρω μ"! πκραμένα πρόσωπα, κα μα σωπη&5 κατ%ρα α 6εντ% 0τερ"#ζε #ρω μ"! B ρ% %ρ*σε τότε να τρα"!δεί παραπ"νετκ%R ατί εδ, στην πατρίδα της Sαπ0"#ς κα τ"! <&καί"!, τρα"!δ"#ν τη *αρ% κα τη &#πη τ"!ς B σ!νείδησς μ' έτ!πτε E "# να 0αντασ+ πως τα δ#" εκείνα 0#&&α τα *αρετίσματα π"! παρέ&εα +α ζωντανέ"!ν εκεί αντίκρ! μ"! σε δ!" αν+ρωπ"σερές, να με &έπ"!ν παραπ"νετκ%. Εδ%κρ!σα, +!μ5+ηκα τ" 0ί&ημα π"! έδωκε η <μερσ"#δα στ' %ρα0α *αρετίσματα επ%νω κα είπα: @Τ" καρ% έ0ε!ε κα δεν πρό0+ασα να ρ%ω τα *αρετίσματα α ό&"!ς σας, π"! με παρακα&"#σε να ρ%ω η <μερσ"#δα Cα δεν 6ε*ν% εκείνη κανέναR σας +!μ%τα π%νταA B ρ% %ν"6ε τ" κατ%μα!ρ" μαντ5& της, κα 0%νηκε ε&αστό τρα τ" πρόσωπό της Διηγήματα, Sτμ5, 1987 (πρτη δημ"σίε!ση, 19E9 ) ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ α α1 Lα ανα0έρετε τ" ασκό πρόσωπ" της στ"ρίας κα+ς κα την δότητ% τ"! α2. Lα ρείτε τρία (K) σημεία στ" κείμεν", τα "π"ία μας δίν"!ν π&ηρ"0"ρίες σ*ετκ% με τ"ν α0ηητ5 α3 Lα επσημ%νετε τ"ν τόπ", " "π"ί"ς ανα0έρετα στην στ"ρία β1 Lα πρ"σδ"ρίσετε τ" πρό&ημα, τ" "π"ί" απασ*"&εί τ" ασκό πρόσωπ" της στ"ρίας ( ,45) κα να σ!νδέσετε τ"ν τίτ&" τ"! δη5ματ"ς με α!τό τ" πρό&ημα (17 ,45)
β2 ο κορίτσι !ενιτεύθηκε για να !ε"ρεωθούνε και να τελει#σει το σπίτι της, ..$ "ωρίς α%τά δεν παντρεύεται: Lα σ*"&%σετε τ" απόσπασμα &αμ%ν"ντας !πόη τα κ"νωνκ% στερεότ!πα της επ"*5ς (17 ,45)) Ι.Μ.ΠΑΑ8ΙΩΤΟΠΟ0ΛΟΣ ( 1971-192 Η!+;#,α (απόσπασμα) "&"ένα παραπ"ν"ὐνταν, πως δεν εί*αν πρ"0τ%σε να τ" 0&5σ"!ν π"&# /τσ έκαμαν την καρδ% τ"!ς μα κ"#να στρωμένη ασεμ% κ εκεί να κ"μ%τα τ" νεκρό αόρ Sαν %0ησαν την <0ρκ5, π5ραν μαζί τ"!ς κα τα +!μητκ% τ"! παδ"#: τς κεντημένες τ"! τρα*η&ές 1, τα *ν"!δ%τα ζπ"#ναE κα τ' απ"καμωμένα τ"! παπ"!τσ%κα, ένα ζε!%ρ μπ"τίνα, με 0αρδ% κ"ρδόνα, καταζαρωμένα, κατα0ρ"νεμένα, α6"&#πητα <π%ν"! τ"!ς εί*αν απ"μείνε ό&" " δρόμ", π"! πρό0τασε να περπατ5σε τ" παδί, ό&α τα πανίδα π"! εί*ε παί6ε, μα σ#να6η τρε*%ματα, π"! εί*αν σ5σε κ εκείνα μαζί τ"! >%+ε ρ%δ!, σμ% στα δκ% τ"!ς παπ"#τσα έαζαν κ εκείνα τα παπ"!τσ%κα τα κ"!ρασμένα, να τα &έπ"!ν, να ν+"!ν, πως " τρίτ"ς δεν εί*ε &είε > #στερα, πως τ"!ς π5ραν καταπόδ τα *ρόνα. /τσ, σ% σ%, *ωρίς να τ" νσ"!ν 3 %ντρας έρ*νε τη ματ% τ"! ό&η α%πη κα καημό στη !ναίκα κ από τα σπ&%*να τ"! ανέανε &!μός α+#ς 3 καρ"ί σ*εδίαζαν τη εωμετρία τ"!ς απ%ν"! στ" πρόσωπό της, στ" κ"ρμί της, στα *έρα της α *αμ"έ&ασε Cα, κα+ς *αμ"έ&ασε, σ!μμαζ*τηκαν στ' ακρό*ε&% της &!πημέν" ίσκ" >α τ" *αμόε&" εί*ε πίκρα π"&&5 <πό τότες, %ρ*σε να α+αίνε, σ% σ%, τ"#τ"ς " &ό"ς μέσα τ"!ς, πως εί*αν ερ%σε Cετρ"#σαν τα *ρόνα, δεν 5ταν κα &ία Cετρ"#σαν τα *ρόνα, κα π%& δεν 5ταν π"&&% Oρ+αν " 5σ!*ες *αρές της ζω5ς Τ απίστε!τα τρ"μερές, π"! είνα " 5σ!*ες *αρές της ζω5ς. 3 0ί&" τ"#ς %0ηναν ένας ένας 3 σ!ν"μ5&κ" εί*αν κ εκείν" ανακα&#ε τς 5σ!*ες *αρές της ζω5ς. 3 π" νέ" α&%ρε!αν K σ% σ% Ερ*όταν η μ"να6%, η σωπ5 Vεμνα καρό, η π"&!+ρόνα σμ% στ" τζ%κ Τ" ραδό0ων" α&μέν" π"&# *αμη&%, να μην εν"*&εί 3 τσό*νες παντ"#0&ες Τ" τί&"4 B κ"#ραση L' απ"κ"μέσα με την ε0ημερίδα στα *έρα Lα είσα ε!τ!*σμέν"ς, π"! δεν π"νείς 3 %ντρας %π&ωνε τ" *έρ, της %ζε τα μα&&%, κ"ίταζε τ" δέρμα π"! εί*ε στα0δ%σε στα δ%*τ!&% τ"! > ό&" τ"#τ" *ωρίς καμία δκ5 τ"! ε!+#νη, κανένα 0ταί6μ" /τσ, μόν" κα μόν" ατί πέρασε " καρός Τα μ%τα τ"!ς εί*αν σακκ"!&%σε Εκείνα τα μ%τα τα ζωνταν%, τα &αμπρ% B !ναίκα 5ταν ένα μαραμέν" ρόδ" Vνεαν τα μ%"!&% της, &ίνεαν τα πόδα της, έναν κα+ς τα κα&%μα, η ρ%*η της π5ρε να έρνε, έ&ωσε " κόρ0"ς της, " στρ"!&ός, " κρ"!στός XΤ &ίη π"! είνα η ζω5.Y έ&εε " %ντρας XΤ &ίη π"! είνα.Y Xεν είνα &ίηY, απ"κρνόταν 5σ!*α 5σ!*α 5 !ναίκα XB αν+ρπνη δία τη &"στε#εY X?ταν έρ*ετα τ" τέ&"ςY, έ&εε κα π%& " %ντρας, Xείνα σα να μην έ*ε !π%ρ6ε τίπ"τεY X> η +#μηση=Y απ"κρνόταν 5 !ναίκα Xεν είνα κ η +#μηση τίπ"τε=Y X?*, δεν είνα. B +#μηση είνα τμωρία.Y Τ"ν κ"ίτα6ε με σ!μπόνα XΤ παδί π"! απόμενες.Y X?&η την ρα σ!&&"έμα Gω με τη +#μηση Την έ*ω μσ5σε. Sαν αντκρίζω τ" πρόσωπό σ"!, +!μ"#μα τα είκ"σ *ρόνα σ"!Y XCα +%&ασσα *ρόνα Βαρέτα πα να τα περπατ5σε κανείς, να πσωστρέεYHIJ
( &νθρ#πινη δίψα, Fκαρ"ς, 19M7) ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ α1 Lα ανα0έρετε τα ασκ% πρόσωπα της στ"ρίας ( ,45)) κα τη μετα6# τ"!ς σ*έση α2. Lα επσημ%νετε τ"ν τόπ", " "π"ί"ς σ!νδέετα με τ" παρε&+όν των πρ"σπων α!τν α3 Lα ανα0έρετε τς ασκές α&&αές π"! " *ρόν"ς έ*ε επ0έρε στη ζω5 α!τν των πρ"σπων β1 Lα ανα0έρετε τ" ε"νός, τ" "π"ί" έ*ε σημαδέε τη ζω5 των ηρων της στ"ρίας β2. Lα περρ%ετε τη ζω5 των ηρων μετ% από α!τό τ" ε"νός
β3. Ο άντρας άπλωνε το χέρι.... ο στρογγυλός, ο κρουστός . Να σχολιάσετε το απόσπασμα και να διατυπώσετε τις απόψεις σας σε σχέση με τα στερεότυπα περί γυναικείας ομορφιάς.
ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ (1883-1957) Ο $&<=>) &? @= (α*+'*α',α HIJ Zε"0ασμένη η πόρτα κρέμ"!ντανR δρασκε&ίσαμε τ" *"ρταρασμέν" κατ0&, μπ5καμεR δ!" περστέρα πέτα6αν από τς +!ρίδες κα *%+ηκανR μσό0ωτ", δε &έπαμε τίπ"ταR μα ρ5"ρα 6εκρίναμε, όρ+" π%νω στην Pα Τρ%πεζα, τ" με%&" παμπ%&α" στα!ρό, κ απ%νω τ"! δ%νε!ε ένα *&ωμό κ"ρμί, δεν τ" Qδαμε, τ" μαντέαμε, σα 0%ντασμαR κα στα πόδα τ"! τ" κόνσμα τ"! <-αμαν"#R κ ένα !%&ν" καντ5& σησμέν" ρ"*ωρ"#σαμε αρ%, με δ!σκ"&ία, +αρρείς κ 5ταν " αέρας εμ%τ"ς 0τερ"#ες - Τρα +α 0ανεί " <-αμανός με τα δεκανίκα, είπε σ% " 2ρακίσκ"ς κ 5+ε&ε να δεί6ε πα&καρ%, μα η 0ων5 τ"! έτρεμε ρ"*ωρ5σαμε ακόμαR από τ" στενό 0είτη τ"! ερ"# 6ε*ωρίσαμε πρασν%δα, +α Qταν τ" μκρό περ"&%κ της εκκ&ησ%ς, μ#ρζε δενδρ"&ίαν" κ αόκ&ημα - %με στ" περ"&%κ, έκαμε " 2ρακίσκ"ς, εδ π&αντ%6αμε Cα τη στμ5 π"! δρασκε&ίζαμε τ" κατ0&, νσαμε, πίσω από την <ία Τρ%πεζα, αναπν"ές κα &α*αν%σματα κα 0"!ρ0"!ρητ% κα μετα6ωτ% ρ"#*α 5 σαν από 0τερ"#ες 3 2ρακίσκ"ς π%στηκε από τ" μπρ%τσ" μ"! - Pκ"!σες= %κ"!σες= μ"! 0%νηκεI Cα δεν πρό&αε να τε&έε τ" &ό", κα τρες ασπρ"0"ρεμένες κ"πε&"#δες τν%*τηκαν πίσω από τ" ερό, όπ"! 5ταν κρ!μμένες, πέρασαν, τρες αστραπές, από μπρ"στ% μας, δρασκέ&σαν σκ&ηρίζ"ντας τ" κατ0& κα πετ%*τηκαν στην α!&5 Εκεί, π5ραν κα " τρες να ε&"#ν, +αρρείς κα κατ%&ααν τ" 0ό" μας κα μας κ"ρόδε!αν Ταρ%*τηκε " 2ρακίσκ"ς, έδωκε μα, πετ%*τηκε κ α!τός στην α!&5R έτρε6α πίσω τ"! 3 τρες κ"πέ&ες μας είδαν, δε 0"5+ηκαν, +α νρσαν τ" 2ρακίσκ", ατί η π" με%&η κατακ"κκίνσε > " 2ρακίσκ"ς εί*ε ακ"!μπ5σε στ"ν παραστ%τη της πόρτας κα σ0"#ζε τ"ν δρτα από τ" πρόσωπό τ"! B κ"πέ&α "&"ένα κα τ"ν ζ#ωνε, 6αναμμένη κα ε&αστ5R κ&ωνί καρπσμέν" ε&%ς στε0%νωμα τα μα&&% της 3 2ρακίσκ"ς έκαμε ένα 5μα πίσω, σα να 0"5+ηκε - Τη νωρίζες= τ"ν ρτησα σ% -Sπα. απ"κρί+ηκε α!τός κ εί*ε ίνε κατ%*&ωμ"ς B κ"πέ&α 6ε+αρρε#τηκε - S"ρ 2ρακίσκ", είπε περε&α*τ%, κα&ς "ρίσατε στ" 0τω*κό μας 3 2ρακίσκ"ς την κ"ίταζε, δεν απ"κρί+ηκε, μα τ" κατωσ%"!νό τ"! έτρεμε - Εδ είσα στ" σπίτ τ"! P-αμαν"#, κ"πέ&α μ"!, απ"κρί+ηκα ε, α να σκεπ%σω τη σωπ5 τ"! 2ρακίσκ"!R από πότε κ%ματε κατ"*5= 3 δ!" %&&ες κ"πέ&ες, &ί" π" μκρές, δεκατρν δεκατεσσ%ρων *ρ"νν, ζ#ωσαν σ% σ%, με την απα&%μη στ" στόμα, να πνί6"!ν τα έ&α τ"!ς - <πό σ5μερα τ" πρωί, απ"κρί+ηκε η κ"πέ&α, εδ " τρες μας +α μείν"!με "&ημέραR να η αδερ05 μ"! η <ν5, να κ η ετ"ν"π"#&α μας η Ερμε&ίντα 2έραμε μαζί μας κ ένα κα&%+ 0α% κα 0ρ"#τα Sτρ%0ηκε π%& στ" 2ρακίσκ": - <ν έ*ε ε!*αρίστηση " σ"ρ 2ρακίσκ"ς, κα&ς να κ"π%σε να 0%ε μαζί μαςR 5ρ+ε σπίτ μας, +α τ"ν 0&έ"!με - >&%ρα, είπε σ% " 2ρακίσκ"ς, κα&ς σε ρ5κα -εν έπαζε η 0ων5 τ"! 2ρακίσκ"!, δε ε&"#σεR 5κε α+% από τα 0!&&"κ%ρδα τ"! κ η κ"πέ&α ταρ%*τηκε - Oρ+αμε να παί6"!με, έκαμε κ η 0ων5 της 5ταν ό&" παρ%π"ν", σα να τ"ν μ%&ωνε π"! 5ρ+ε να *α&%σε τη *αρ% τ"!ς - Ε 5ρ+α ατί είδα όνερ"R δεν 5ρ+α να παί6ω - Oσ"!ν %ρρωστ"ς= είπε τρα η κ"πέ&α με κρ!05 τρ!0ερ%δα, - Oμ"!ν %ρρωστ"ς πρν αρρωστ5σω, απ"κρί+ηκε " 2ρακίσκ"ς - εν κατα&ααίνω, έκαμε η κ"πέ&α - 3 Dεός να δσε, >&%ρα, μα μέρα να κατα&%ες - Sε %κ"!σα μα 0"ρ% να τρα"!δ%ς, τη ν#*τα, έκαμε η κ"πέ&α, π"! δεν 56ερε πα τ να πε κα πς να Qρε α0"ρμ5 να αστ%6ε ακόμα η σ!ντ!*% τ"!ς - Cε %κ"!ες κ%+ε ρ%δ!, >&%ρα, τα μεσ%ν!*ταR δε +α με 6ανακ"#σες
B κ"πέ&α τίνα6ε τ" κε0%&R τα μα&&% της π5δη6αν στς π&%τες τηςR η κ"ρδέ&α π"! τα εί*ε αναδέσε &#+ηκε - ατί= /καμε κα κ%ρ0ωσε τα μ%τα της *%μω - εν 6έρω ακόμα, >&%ρα, μη με ρωτ%ςR μπ"ρεί να τρα"!δ κ%τω από %&&" παρ%+!ρ" - >%τω από %&&" παρ%+!ρ"= ""= "αν"#= 3 2ρακίσκ"ς έσκ!ε τ" κε0%& - Τ"! Dε"#I μ"!ρμ"#ρσε τόσ" σαν% π"! η κ"πέ&α δεν %κ"!σε /καμε ακόμα ένα 5μα: - ""= 6αναρτησεR π"αν"#= Cα " 2ρακίσκ"ς τρα δεν απ"κρί+ηκε - >&%ρα, είπε η μα κ"πέ&α, έ&α να παί6"!μεR μην τ"! μ&%ςR ατί τ"! μ&%ς= Την τρα"#σαν κ " δ!" από τα *έρα, να 0#"!ν Cα α!τ5 στέκ"!νταν ασ%&ε!τη, κ έπαζε με την πρ%σνη κ"ρδέ&α π"! Q*ε &!+εί από τα μα&&% της $ν5, σέ&τα, ντ!μένη κ%τασπρα, *ωρίς στ"&ίδα, μ"ν%*α ένα *ρ!σό στα!ρ"!&%κ, της %0τσ5ς της, στ" &αμό, κ ένα κρίν" ασημέν", κό&0, στ" α&α0ρ% ανασηκωμέν", %"!ρ" ακόμα, στ5+"ς της ?,τ 6%0ναζε στην κ"πέ&α ετ"#τη 5ταν τα 0ρ#δα της, &ν%, σπα+%τα, π"! τν%ζ"!νταν πρ"ς τQ απ%νω ίαα κ έτσ τα μ%τα της, μα#ρα, αμ!δα&%τα, 0αίν"!νταν π%ντα α!στηρ% κ αρεμένα 2"#*τωσε, &ες κα +#μωσε μαζί τ"!ς, τα &!μένα μα&&% της, τα στρ"#06ε, τα Qδεσε σ0*τ% με τη μετα6ωτ5 πρ%σνη κ"ρδέ&α κα στρ%0ηκε πρ"ς τς σ!ντρό0σσες της: - %με, είπε πεσματωμένη, π%με π" κ%τω, στ" %&&" εκκ&ησ%κ, στην "ρτσ"#κ"&να, νQ α05σ"!με εδ τ"ν σ"ρ 2ρακίσκ" να κ%νε της αρεσκ%ς τ"!R είδε, &έε, όνερ". S5κωσε μ"!ρμ"!ρίζ"ντας η Ερμε&ίντα τ" κα&%+, η μκρότερη αδερ05, η <ν5, τ" πανερ%κ με τα 0ρ"#τα, μπ5κε μπρ"στ% η >&%ρα κα π5ραν κατ% τ"ν κ%μπ" από τς ε&ές - &τσαμεI μ"!ρμ"#ρσε " 2ρακίσκ"ς κ αν%σανε α+%, σα να 6έ0!ε από με%&" κίντ!ν" HIJ ( φτω"ούλης το% (εού, 19M7) ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ α α.1. Lα εντ"πίσετε τα πρόσωπα π"! περ&αμ%ν"ντα στην α05ηση α.2 Lα περρ%ετε τ" *ρ" στ"ν "π"ί" τ"π"+ετείτα η α05ηση α.3. Lα δακρίνετε τ"ν α0ηητ5 στ" κείμεν" "α σ*έση τ"ν σ!νδέε με τα !πό&"πα πρόσωπα της στ"ρίας= β β.1 Lα περρ%ετε την κεντρκ5 ηρωίδα, όπως εμ0ανίζετα στ" κείμεν" β.2 Lα επσημ%νετε τη σ*έση π"! σ!νέδεε τα δ#" πρωταωνστκ% πρόσωπα στ" παρε&+όν κα τ" σημεί" τ"! κεμέν"! στ" "π"ί" α!τό ίνετα 0ανερό Lα δακρίνετε π"" πρόσωπ" εκατέ&εε α!τ5 τη σ*έση κα α π"α ατία
