GRADSKE SAOBRAĆAJNICE • • • •
Vangradski putevi i Gradske saobraćajnice
Po funkcionalnom značaju i ulozi u prostornoj organizaciji grada, putna mreža u gradu se deli na primarnu i sekundarnu:
Elementi primarne putne mreže gradski auto-putevi................. (GA) gradske magistrale................. (GM) gradske saobraćajnice............ (GS) sabirne ulice............................. (SU) Funkcionalne karakteristike: -
Elementi sekundarne putne mreže pristupne ulice ............ ................... ....... (PU) ................... parkirališta .......... .................... .............. ...... (P) ...................... (P )
Dva osnovna zadatka saobraćajnica su Da omoguće daljinska kretanja i
Da obezbede neposredan pristup lokaciji
•
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE SISTEMI PUTNE MRE ŽE I PRINCIPI U PLANIRANJU -
radijalno – koncentrični ortogonalni
Kod formiranja sistema putne mreže neophodno je poštovati slede će principe:
-
Putna mreža mora biti uskladjena sa urbanisti čkom nadgradnjom. Saobraćajnice koje čine putnu mrežu organizuju se po hijerarhijskom principu . Potrebe organizovanja JGS su bitan kriterijum za komponovanje p utne mreže. Moraju se poštovati prirodni uslovi odnosno ograni čenja.
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE -
-
Magistralne saobraćajnice (GA-GM) treba voditi uz ivice radnih zona proizvodnih delatnosti. Prostorne skupine homogenih namena treba da budu povezane saobraćajnicama koje su tangencijalno položene u odnosu na njih . Saobraćajnice primarne putne mreže treba da budu namenjene isključivo protočnom saobraćaju. Kod svih saobra ćajnica sa površinskim raskrsnicama neophodno je utvrditi ritam raskrsnica.
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE TEHNIČKI PRINCIPI U PROJEKTOVANJU: NIVO USLUGE
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE MERODAVNE BRZINE OSNOVNA BRZINA
RAČUNSKA BRZINA
PROJEKTNA BRZINA Primenjuje se kao i kod vangradskih saobra ćajnica, ali samo na saobra ćajnicama ranga GA i GM, gde postoji potpuna kontrola pristupa.
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE PROJEKTNI ELEMENTI I KRITERIJUMI U TRASIRANJU IZBOR I DIMENZIONISANJE DIMENZIONISANJE POPREČNOG PROFILA Poprečni profil predstavlja polaznu projekciju saobra ćajnice. Sastoji se od zbira funkcionalnih i konstruktivnih elemenata koji zavise od kategorije saobraćajnice strukture korisnika i eksploatacionih pokazatelja
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE ELEMENTI KOLOVOZA ZA KOLSKI SAOBRA ĆAJ: ts = 250 + Vr (cm) n = Qm /Qi Trake za kontinualnu vo žnju Vs - brzina Trake za sporu vož vo žnju ( GA, GM ) tsp = 250 + 50 + V s(cm) brzina sporog sporog vozila vozila u km/h km/h tad = 3,50 m,uz obavezno vizuelno razgrani čenje od glavnog Trake za ubrzanje i usporenje glavnog kolovoza kolovoza tm = 3, 3,00 m, osim kod kružnih raskrsnica gde je tm= ts Trake za prestrojavanje ti = 0,5 0,500 – 1,00 1,00 m samo na saobraćajnicama ranga GA i GM Ivične trake Trake za zaustavljanje Služe za poslovno i prinudno zaustavljanje vozila. tz = 2,50 m za saobraćajnice ranga GA i GM tz = 1,50 m za dugačke mostove i tunele tz = 2,00 m za saobraćajnice sa ivičnom izgradnjom Trake za parkiranje Predstavljaju uslovno dopušten element kod saobra ćajnica lokalnog dometa (SU) tp = 2,00 (2,50) m
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE ELEMENTI KOLOVOZA ZA JGS Tramvajske trake - tT
Kao poseban funkcionalni elemenat javljaju se kod samostalnih s amostalnih traka za tramvajski saobra ćaj. Sastoje se iz kolovoznog dela za gornji stroj i obostranih ivi čnih zaštita, što sve zavisi od primenjenog tipa i širine tramvajskih kola. Poželjno je da se kod novogradnji novogradnji predvidi širina normalnog koloseka od 1,435 m i konforna kola širine 2,80 m, kao i da tramvajski tramvajski kolovozi budu projektovani sa širokim zaštitnim trakama, na kojima se mogu organizovati stajališta.
Tramvajske stanice – TRAM Organizuju se ili kao posebno uredjen deo tramvajskog tramvajskog kolovoza u okviru jedinstvenog jedinstvenog prostora za tramvaj ili kao njegova delimi čna proširenja.
Autobuske trake - tB
Projektuju se na GS i SU, za vodjenje brzih linija JGS (Q > 50 BUS/h). tB = 3,50 m.
Autobuske stanice – BUS tBUS = 3,00 m (min 2,50 2,50 m)
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE ELEMENTI KOLOVOZA ZA BICIKLISTI ČKI I PEŠAČKI SAOBRAĆAJ Biciklističke trake - tb
Projektuju se kao sastavni deo proto čnog kolovoza na saobra ćajnicama manjeg zna čaja (SU, PU), ukoliko je 400 < Qb < 1000 bic/dan. tb = 1,00 m.
Biciklističke staze – bs
Predstavljaju samostalne puteve puteve koji se rade ra de u regulacionom pojasu zna čajnijih saobra ćajnica (GS). Mogu biti i potpuno nezavisne od njih.
Pešačke staze Čine obavezan sastavni deo popre čnog profila kod svih kategorija gradskih saobra ćajnica. Mesto im je uz urbanističke sadržaje.
RAZDELNE TRAKE Srednje razdelne trake, standardni su element kod zna čajnijih gradskih saobra ćajnica. Kod GA i GM, kod kojih se o čekuje saobraćajno opterećenje Q > 10000 PA/dan po smeru i režimom kontinualnih tokova min tr = 2,00 m. Kod GS i SU, da bi se u zonama površinskih raskrsnica formirale niše za leva skretanja i obezbedili prostori za zaštitu pešaka i smeštaj svetlosne sv etlosne signalizacije minimalna minimalna širina razdelne trake iznosi:
tr = tm + 2,00 = 5,00 m (4,50 m) -
Ivične razdelne trake tri = 2,00 m, za trake sa parternim zelenilom tri = 4,00 m, za trake sa visokim rastinjem i drvoredima
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE PROJEKTNI ELEMENTI SITUACIONOG PLANA Kružne krivine – isto kao i kod vangradskih puteva kod vangradski vangradskihh puteva Prelazne krivine – isto kao i kod Preglednost u krivinama dužina preglednosti preglednosti je jednaka jednaka dužini dužini Kod kolovoza sa jednosmernim saobraćajem – dužina zaustavnog puta za forsirano ko čenje.
Kod kolovoza sa dvosmernim saobraćajem – dužina preglednosti je jednaka dvostrukoj dužini zaustavnog puta za forsirano ko čenje.
Proširenje kolovoza u krivinama
t s
a =
2
2 R
Uzima se u obzir samo ukoliko je ukupno potrebno proširenje veće od 30 cm. Ova potreba se javlja kod dvosmernih saobra ćajni ajnica ca sa R < 150 150 m i kod kod prak prakti tično svih svih fizi fizički oivičenih kanala za leva i desna skretanja na površinskim raskrsnicama. Na jednosmernim saobraćajnicama i veznim rampama proširenje obavezno treba izvr izvršit šitii u kriv krivin inam amaa R < 60 m, m, a u ostal ostalim im slu slučajevima samo ako je širina prateće zaus zausta tavn vnee trak trakee ma manj njaa od 2,00 2,00 m.
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE NIVELACIONI ELEMENTI U TRASIRANJU Podužni nagibi: min iN = min ihid odnosno za savremene zastore normalne rapavosti = 0,5%. max iN ima bitnog uticaja na eksploatacione efekte. Mogu se usvojiti slede će
granične vrednosti:
U zonama površinskih površinskih raskrsnica mora se izvršiti ublažavanje ublažavanje ovih nagiba. nagiba.
Vertikalne krivine – min Rv isto kao i kod vangradskih saobraćajnica. Preporučene vrednosti za gradske saobraćajnice su: Za konveksne vertikalne krivine
Za konkavne vertikalne krivine
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE VODJENJE NIVELETE U gradskim uslovima niveleta je naj češće uslovljena urbanisti čkim nasledjem, odnosno potrebom da se nivelacija prilagodi planiranim arhitektonskim i komunalnim sadržajima. Na putnim potezima sa površinskim raskrsnicama moraju se nivelaciono uskladiti uskladiti odnosi ukrsnih saobraćajnica. Tada se vodjenje nivelete mora podrediti i uslovima za bezbedno obavljanje obavljanje saobra ćaja u konfliktnoj konfliktnoj zoni raskrsnice.
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE ZBIRNI PRIKAZ PROJEKTNIH USLOVA
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE POPREČNI NAGIBI I VITOPERENJE KOLOVOZA Kao i na vangradskim putevima putevima odredjuju se iz uslova bezbednosti bezbednosti i odvodnjavanja, odvodnjavanja, qp = 2,0% max qp = 6,0% - za brze brze gradske gradske saobr saobraaćajnice i denivelisane raskrsnice max qp = 4,0% - za ostal ostalee saob saobra raćajnice Primenljive vrednosti nagiba rampi vitoperenja kreću se do 0,5%, a na denivelisanim raskrsnicama do max ir = 1,0%.
Primenu + qp treba usloviti samo za brze gradske saobra ćajnice GA i GM i to u rasponu do 3Rmin , kod ostalih saobraćajnica do 2Rmin .
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE GEOMETRIJSKO OBLIKOVANJE RASKRSNICA Izvodi se projektnim linijama odredjenih geometrijskih zakonitosti, čiji oblici i tok treba da prate strujanja vozila na širem podru č ju raskrsnice. Direktni tokovi se vode u punoj širini i broju kroz područ je raskrsnice. Sve devijacije radi proširenja proširenja kolovoza treba da budu obavljene kontinualnim kontinualnim linijama linijama sa krivinama krivinama koje odgovaraju računskoj brzini brzini glavnog glavnog toka. Manipulativne Manipulativne trake trake u zoni postrojavanja postrojavanja treba treba da budu izdvojene izdvojene iz protočnog dela kolovoza po uslovima koji odgovaraju brzini Vs = 0,8 (0,7) ·Vr, kako po linijama vodjenja tako i po širini. Mogući načini voenja osnovnih kolovoza u zoni raskrsnice
Principi voenja direktnih i manipulativnih traka kod trokrake raskrsnice a)
Kod raskrsnice u krivini
b)
Kod četvorokrakih raskrsnica u pravcu
c)
Kod trokrakih raskrsnica u pravcu
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE
Minimalne širine kolovoznih elemenata u kanalisanoj raskrsnici sa jednotračnim kolovozima kolovozima
Tm = 3 sec
Ds = 3·Vs/3,6 (m)
Vs = (0,7 – 0,8)·Vr
Standardni elementi geometrije manipulat Standardni manipulativnih ivnih traka
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE OIVIČENJE KOLOVOZA Kolovozne površine u raskrsnicama se omeuju ivičnjacima h = 12 cm, cm, koji sem konstruktivne funkcije imaju i funkciju fizi čkog i vizuelnog usmerivača saobraćaja. Zbog toga geometrijski oblici ivičnih linija treba da odgovaraju tragovima vozila koja vrše manevar promene pravca. Oivičenja kolovoza na poziciji levih i desnih skretanja izvode se trocentri čnom krivinom, koja najbolje aproksimira krivu tragova. Konstrukcija ove krive je obavezna da bi se izvršilo pravilno markiranje vode će linije, proverila širina kanala za leva skretanja i oblikovao kapljasti završetak razdelnih ostrva. R2 min = 7,0 m R2 max = 15,0 m preko toga A1 : R2 : A2 = 1 : 1 : 1
GRADSKE SAOBRAĆAJNICE OSTRVA ZA KANALISANJE
