RASM AL-UTHMANI

FAKULTI PENDIDIKAN DAN BAHASA

SEMESTER MEI / 2012

HBQE1203 RASM AL-UTHMANI

NO. MATRIKULASI

:

710318115040001

NO. KAD PENGENALAN:

710318115040

NO. TELEFON

:

017-9587065

E-MEL

:

[email protected]

PUSAT PEMBELAJARAN

:

PPW KELANTAN

HBQE1203 RASM AL-UTHMANI SEKOLAH RENDAH 710318115040001

KANDUNGAN

TAJUK

MUKASURAT

1.0

PENGENALAN

4

2.0

SUMBER DAN SEJARAH ILMU RASM UTHMANI

5

3.0 3.0

KAED KAEDAH AH AL-H AL-HAM AMZ Z DAL DALAM AM PENU PENULI LISA SAN N ALAL-Q QURAN URAN RASM UTHMANI.

6

3.1

7

BAHAGIAN HAMZAH. 4.1.1. Hamzah al-Wasl (( 4.1.2. Hamzah Qat'ie (

)

3.2

KAEDAH PENULISAN HURUF HAMZAH AL-WASL

8

3.3

KAEDAH PENULISAN HURUF HAMZAH Al-QAT’IE.

9

3.3.3 Huruf Hamzah di Hujung Kalimah 3.3.2. Huruf Hamzah di Pertengahan Kalimah 3.3.3 Huruf Hamzah di Hujung Kalimah

4.0 4.0

KAED KAEDAH AH AL-D AL-DAB ABT T DAL DALAM AM PENU PENULI LISA SAN N ALAL-QU QURA RAN N RASM UTHMANI

14

4.1

Sejarah Dh Dhabtul Qu Quran

14

4.2

Kepentingan Kepentingan Ilmu Dhabtul Quran

15

4.3

Tanda-tanda Tanda-tanda Rasm Uthmani Uthmani

16

4.3. 4.3.1 1

Tand Tandaa-ta tand nda a Bar Baris is

4.3.2

Tanda-tanda lain

1. Tand Tandaa B Bul ulat at Bu Buju jur r 2. Tand Tandaa Bul Bulat at Meni Mening nggi gi 3. Tand Tandaa Bulat Bulat Tump Tumpat at/P /Pen enuh uh

2


4. Tand Tandaa Hamz Hamzah ah Wasa Wasall 5. Tanda Sukun (

)

6. Huruf Huruf Mati Mati yang yang Tidak Tidak Ber Bertan tanda da Suku Sukunn 7. Huruf ruf Mim Mim Kec Kecil 8. Tand anda Tanwin nwin 9. Huruf Huruf-hu -huru ruff Kecil Kecil Alif, Alif, Wau, Wau, Ya` Ya` dan Nun Nun . 10. Huruf Sin Kecil yang Terletak di Atas atau di Bawah Huruf Sod. 11. Tanda Tanda Mad Mad (~). (~). 12. Bulatan Bulatan Berhias Berhias (

)

13. Tanda Tanda Bintang Berbucu Berbucu Lapan Lapan 14. Garis Panjang Panjang 15. Tanda Tanda seperti seperti Intan Intan

.

16. Tand Tandaa Sin Kecil ( ) 17. Kepala Huruf Ya`

dan Huruf Wau Kecil

18. Tanda-tanda Waqaf Waqaf yang masyhur masyhur dalam Mushaf Mushaf 5.0

PERBINCANGAN KEDUA-DUA KAEDAH DI ATAS DALAM

23

SURAH AN-NABA’ SERTA CONTOHNYA. 5.1 Kaedah Al-Hamz Dalam Surah An-Naba’

23

5.1 Kaedah Al-Dabt Dalam Surah An-Naba’

24

6.0

KE KESIMPULAN

27

7.0

LAMPIRAN SURAH AN-NABA’

28

RUJUKAN

29

3


4


1.0

PENGENALAN

Al-Quran adalah kalam Allah yang mengandungi berbagai-bagai mukjizat yang mampu difikirkan oleh akal fikiran , dilihat oleh mata manusia ataupun yang tersembunyi yang diketahui oleh Allah Allah sahaja. Ia merupakan merupakan mukjizat teragung teragung Nabi Muhammad Muhammad S.A.W yang yang dituru diturunka nkann secar secaraa mutawa mutawatir tir melalu melaluii malaik malaikat at Jibril Jibril a.s. a.s. yang yang wajib wajib dijag dijagaa dan dan dipel dipeliha ihara ra dari dari segi segi bentu bentukk penuli penulisa sann serta serta bacaa bacaanny nnyaa dan menjad menjadii ibadat ibadat sesiap sesiapaa membacanya.Para ulama telah mengesan beberapa kaedah penulisan kalimah-kalimah alQuran dan kaedah-kaedah tersebut dinamakan kaedah Rasm Uthmani. Al-Quran yang ditulis dengan kaedah penulisan Rasm Uthmani ini juga dikenali sebagai Mushaf Mushaf Uthmani. Uthmani. Naskhah al-Quran ini ditulis ditulis semula semula di zaman zaman pemerinta pemerintahan han Khalifah Khalifah Uthman Uthman bin Affan Affan atas atas arahan arahan beliau beliau sendi sendiri. ri. Oleh Oleh kerana kerana usaha usaha menul menulis is mushaf mushaf ini dilakukan di zaman beliau maka ianya dipanggil Mushaf Uthmani. Mushaf inilah yang ada pada kita dan diguna digunakan kan seka sekarang rang.. Mengikut Ahmad Kamaruddin Ibrahim dalam buku karangannya Rasm Uthmani, Rasm Uthmani ialah ilmu yang membincangkan kaedah penulisan kalimah dan ayat al-Quran yang yang diguna digunaka kann dan dan perset persetuju ujuii oleh oleh Saidi Saidina na Uthma Uthmann ketika ketika pro prose sess penyal penyalina inann dan penulisan penulisan al-Quran al-Quran.. Ia juga diistilah diistilahkan kan sebagai sebagai “Rasm Mushaf” Mushaf” oleh oleh “Majma’ Buhuth Buhuth alIslamiyyat” yang bermaksud “ketentuan “ketentuan atau pola yang digunakan digunakan oleh Saidina Saidina Uthman ibn Affan Affan bersa bersama ma sahab sahabatat-sah sahaba abatny tnyaa ketik ketikaa penuli penulisan san al-Qu al-Quran ran,, berka berkaita itann denga dengann susunan huruf-hurufnya, yang terdapat dalam mushaf-mushaf yang dikirim ke berbagai daerah daerah dan dan bandar bandar,, serta serta musha mushaff al-Ima al-Imam m yang yang berad beradaa di tanga tangann Uthma Uthmann ibn Affan Affan sendiri”. Kesimpulannya, ilmu Rasm ialah ilmu yang membincangkan cara menulis kalimah atau ayat al-Quran demi untuk memeliharanya dari segi lafaz, huruf-huruf asal dan juga ilmu yang yang memb membah ahas aska kann kaed kaedah ah mena menamb mbah ah,, meng mengur uran ang, g, meny menyam ambu bung ng,, memi memisa sahh dan dan menggant menggantikan ikan huruf. Penulisan Penulisan (rasm) al-Quran al-Quran ini adalah adalah satu sunnah Rasululla Rasulullahh s.a.w

5


yang diikuti secara ijma’ (sepakat) oleh seluruh ulama mujtahidin kerana tulisan ini adalah berbentuk berbentuk tauqi tauqifiyya fiyyahh dan ia dibuat dibuat di bawah bawah penga pengawasa wasann Nabi Nabi S.A.W. S.A.W. 2.0 2.0

SUMB SUMBER ER DAN DAN SE SEJA JARA RAH H ILMU ILMU RASM RASM UTHM UTHMAN ANI. I.

Sebagaim Sebagaimana ana yang telah telah dibincang dibincangkan, kan, al-Quran al-Quran diturunka diturunkann secara secara berpering berperingkat kat pada zaman Rasulullah S.A.W. ketika baginda berada di Makkah dan juga di Madinah. Namun begitu, begitu, kesemua kesemua ayat al-Qura al-Qurann Al-Karim Al-Karim itu adalah adalah bacaan bacaan yang telah telah diajar oleh oleh Malaikat Malaikat Jibril a.s. kepada baginda mengikut tujuh huruf sebagaimana yang dijelaskan di dalam hadis: hadis: “Jibri “Jibrill telah telah membac membacak akan an kepad kepadaku aku satu satu hur huruf, uf, maka maka aku aku memba membaca canya nya,, lalu lalu ditambah dan ditambah lagi sehingga ia menjadi tujuh huruf”. Setelah itu, para sahabat pun mulalah mempelajari dan menghafaz ayat-ayat suci al-Quran secara musyafahah mengikut tujuh huruf tersebut. Namun Namun walau walau bagaima bagaimanapu napun, n, tidak tidak semua semua para sahabat sahabat bagind bagindaa mempela mempelajari jari dan dan membaca membaca ketujuh-tujuh huruf tersebut. Sebahagiannya membaca dengan satu huruf, sebahagian lagi membaca dengan dua huruf dan ada yang lebih daripada itu. Setelah kewafatan baginda SAW, maka para sahabat pun berhijrah untuk menyebarkan lagi dakwah Islamiah kepada umat manusia. Maka terdapatlah dikalangan para tabiin yang mempelajari bacaan al-Quran Al-Karim dengan satu huruf sahaja dan ada yang lebih daripada itu berdasarkan kepada bacaan bacaan guru guru-guru -guru mereka mereka iaitu para sahabat.A sahabat.Antara ntara

sahabat sahabat yang masyhur masyhur dalam dalam

mempelopori dan menyebarkan bacaan al-Quran ini ialah Ubai bin Kaab r.a. di Syam, Abdullah bin Mas’ud di Kufah dan Abu Musa al-‘Asy’ari. Hasil daripada perbezaan perbezaan bacaan bacaan secara secara musyafah musyafahah ah yang diajar para sahabat kepada kepada penduduk penduduk Islam di negara masing-mas masing-masing, ing, maka timbulnya timbulnya perbezaan perbezaan bacaan bacaan yang ketara ketara di kalangan kalangan umat Islam ketika ketika itu. Ada yang mendakwa mendakwa bacaan bacaan merekala merekalahh yang paling paling tepat dan bacaan orang Islam di negara lain salah dan sebagainya. Lalu khalifah yang memerintah ketika itu, Uthman bin Affan r.a. telah mengarahkan kepada beberapa orang sahabat untuk mengumpulkan kesemua mushaf dan bacaan yang ada agar dapat mengelak dan menghindarkan umat Islam daripada terus berpecah-belah. 6


Khalifah Uthman telah membentuk satu jawatankuasa jawatankuasa penulisan penulisan al-Quran yang diketuai diketuai oleh Zaid bin Thabit. Tugas mereka ialah menyalin lembaran-lembaran al-Quran yang diambil diambil daripada daripada Hafsah Hafsah binti Umar untuk dijadikan dijadikan mushaf dan dibukukan dibukukan.. Menurut Menurut pendapat pendapat muktamad muktamad,, Jawatank Jawatankuasa uasa tersebut tersebut telah telah menyusun menyusun dan menyalin menyalin sebanyak sebanyak 6 mashaf. Sebuah mashaf dinamakan "Mushaf al-Imam" untuk kegunaan Saidina Uthman sendiri dan mushaf lain dikirimkan ke Mekah, Syam, Basrah, Kufah dan Madinah beserta imam (qari) yang adil dan mutqin untuk mengajar penduduk berkenaan. berkenaan. Selepas itu, Saidina Uthman memerintahkan supaya semua lembaran al-Quran yang ditulis sebelum ini dikumpulkan untuk dibakar atau dilupuskan. Walau bagaimanapun, perbezaan bacaan bacaan yang ada hingga hingga sekarang sekarang ini tidaklah tidaklah berlawana berlawanann dengan dengan apa yang terdapat terdapat di dalam mushaf yang telah ditulis pada zaman Khalifah Uthman bin Affan r.a. kerana bacaan itu telah diterima dari baginda Rasulullah S.A.W secara mutawatir. Pembukuan al-Quran pada zaman zaman Khalif Khalifah ah Uthman Uthman bin Affan Affan itu itu memberi memberi faedah faedah yang yang besar besar kepada kepada umat umat Islam Islam dengan menyatukan kaum muslimin dalam satu bentuk mushaf yang seragam menurut ejaan dan tulisannya. Ia jua menyatukan bacaan, walupun masih terdapat kelainan bacaan tetapi bacaan tersebut tidak berlainan dengan ejaan Mushaf Uthmani. 3.0

KAEDAH

AL-HAMZ

DALAM

PENULISAN

AL-QURAN

RASM

UTHMANI.

Kaedah al-Hamz atau penulisan huruf Hamzah adalah merupakan salah satu dari enam kaed kaedah ah yang yang tela telahh digar igaris iska kann oleh oleh para para ulam ulamaa dala dalam m penu penuli lisa sann al-Q al-Qur uran an Rasm Rasm Uthmani.Bagi kaedah ini, perkara yang perlu dibincangkan ialah bentuk penulisan atau rumah Hamzah kerana itulah yang berkaitan dengan rasm yang sebenarnya. Dalam Mushaf Rasm Uthmani, keadaan penulisan huruf-huruf hamzah adalah berbeza antara satu sama lain bergantung kepada kedudukannya iaitu apabila kedudukan hamzah wasal atau hamzah qat’ie di awal kalimah atau didahului huruf ziadah, pertengahan kalimah, hujung kalimah, tempat-tempat hukum khas.

7


Bagi kaedah ini, perkara yang perlu dibincangkan ialah bentuk penulisan atau rumah Hamzah kerana itulah yang berkaitan dengan rasm yang sebenarnya. Perkara ini perlu diper diperjel jelask askan an terle terlebih bih dahulu dahulu keran keranaa ramai ramai yang yang beran berangg ggapa apann bahaw bahawaa perka perkara ra yang yang dibahaskan berkaitan dengan huruf Hamzah ini adalah tandanya iaitu sama ada berbentuk huruf sad kecil

ataupun kepala huruf Ain

, sedangkan sedangkan perkara yang dibahaskan

dalam Rasm Uthmani adalah berkaitan surah (rumahnya). 3.1

BAHAGIAN HAMZAH.

.

3.1.1. Hamzah al-Wasl ((

Iaitu hamz hamzah ah tamb tambah ahan an yang yang terl terlet etak ak pada pada perm permul ulaa aann kali kalima mahh dan hanya hanya dibac dibacaa , dibunyika dibunyikann dan dibariska dibariskann ketika ketika memulaka memulakann bacaan bacaan dan digugur at atau di dibuang (

)

sekiranya dibaca sambung dengan kalimah sebelumnya . Di dalam al-Quran Rasm Uthmani hamzah wasal ditulis bentuk alif dan berkepalakan sod kecil . Contohnya ialah seperti : 3.1.2. Hamzah Qat'ie (

).

Hamzah Hamzah Qat'ie Qat'ie ialah ialah hur huruf uf hamza hamzahh yang yang terle terletak tak sama sama ada di awal awal kalima kalimah, h, tenga tengahh kalimah, akhir kalimah dan ia juga terletak terletak pada kata nama nama (isim), kata kerja kerja (fe'el (fe'el ) dan sendi sendi nama nama (harf) (harf).. Hukum Hukumnya nya ialah ialah ia perlu perlu diseb disebut ut ketik ketikaa memba membacan canya ya dan dan ia tetap tetap dibaca, dibariskan mengikut baris sama ada semasa memulakan bacaan atau ketika dibaca sambung. Hamzah ini dinamakan dengan Hamzah Qat'ie kerana ia memutuskan beberapa huruf dari huruf yang lain ketika membacanya. Di dalam al-Quran Rasm Uthmani, kaedah penulisan penulisan hamzah qat'ie berbeza berbeza mengikut mengikut keduduka kedudukannya nnya sama ada di awal, awal, tengah tengah atau akhir kalimah.Ianya ditulis dalam bentuk yang berbagai-bagai iaitu sama ada dengan huruf Alif, huruf Waw atupun huruf Ya'. Contohnya ialah seperti : 8


( Surah Al-Baqarah Al-Baqarah : ayat 17 17 ) - hamzah di awal awal kalimah. ( Surah Al-An'aam : ayat 144 )- hamzah di tengah kalimah. ( Surah Al-A'raaf : ayat 204 ) - hamzah di akhir kalimah. 3.2

KAEDAH PENULISAN HURUF HAMZAH AL-WASL.

Dalam al-Quran Rasm Uthmani, Hamzah al-Wasl itu terbahagi kepada dua bahagian iaitu sama ada dikekalkan ataupun dibuang bentuknya. Apabila bentuknya dikekalkan, maka ia ditulis dengan surah huruf Alif

seperti Kalimah

dan

sebagainya.Akan sebagainya.Akan tetapi terdapat juga beberapa keadaan di mana surah Hamzah al-Wasl itu perlu dibuang. dibuang. Kead Keadaan-k aan-keada eadaan an yang yang dimak dimaksudka sudkann itu iaitu: iaitu: 1. Hamzah Hamzah al-Wasl al-Wasl yang terle terletak tak pada Fa' Fa' Kalimah Kalimah (Fa' al-Fi'il) al-Fi'il) dan ia terleta terletakk di antara huruf Waw Waw / Fa' dan Hamzah al-Qat'. Contohnya Contohnya seperti: seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Al-Baqarah : Ayat 189

2.


2. Hamzah Hamzah al-Wasl al-Wasl pada kalimah kalimah yang menjadi menjadi Fi'il al-Amr al-Amr (perbuat (perbuatan an suruhan) suruhan) dan sebelumnya terdapat huruf Waw atau Fa'. Contohnya seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Yusuf : Ayat 82

2.

Al-Anbiya’ : Ayat 7

3. Hamzah Hamzah al-Wasl al-Wasl pada pada Lam al-Ta'rif al-Ta'rif yang didahu didahului lui oleh oleh Lam al-Jar al-Jar atau Lam alalIbtida'. Contohnya seperti:

9


BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Ali-Imran : Ayat 193

2.

Al-Dhuha : Ayat 4

4. Hamzah Hamzah al-Wasl al-Wasl pada pada Fi'il yang didahu didahului lui oleh Hamza Hamzahh Istifham. Istifham. Contohnya Contohnya seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.


5. Hamzah Hamzah al-Wasl al-Wasl pada kalimah kalimah isim yang didahulu didahuluii dengan dengan huru huruff Ba' al-Jar al-Jar dan disertai dengan kalimah selepasnya. Contohnya seperti: BIL

3.3

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Al-Fatihah : Ayat 1

2.

Hud : Ayat 42

KAEDAH PENULISAN HURUF HAMZAH Al-QAT’IE.

Dalam mashaf Uthmani, keadaan penulisan huruf-huruf Hamzah tersebut adalah berbeza antara antara satu satu sama sama lain. lain. Ia berpa berpandu ndukan kan kepad kepadaa kedud keduduka ukanny nnyaa sama sama ada ada ia terlet terletak ak di permulaan permulaan kalimah kalimah atau di perteng pertengahann ahannya ya ataupun ataupun di hujung. hujung. Penjela Penjelasan san mengenai mengenainya nya adalah seperti berikut:

3.3.1. Huruf 3.3.1. Huruf Hamzah di Pangkal Kalimah.

Semua huruf Hamzah yang terletak di pangkal kalimah sama ada pada isim (kata nama), fi'il (perbuatan) atau pada huruf ditulis dengan bentuk Alif (berumahkan huruf Alif), sama ada ketika ia fathah(

) , kasrah (

) atau dammah (

Contohnya seperti: 10

).


BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.


2.

Al-Qariah : Ayat 3

3.


Demikianlah juga sekiranya ia didahului dengan huruf ziyadah (tambahan) iaitu sama ada huruf Sin, Ba', Fa, Kaf atau Lam seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Al-A’raf : Ayat 146

2.

An-Nisa : Ayat 25

3.3.2. Huruf Hamzah di Pertengahan Kalimah

Hamzah yang terletak di tengah kalimah berbeza cara penulisannya antara satu sama Huruf Hamzah

lain: (a) Sekirany Sekiranyaa sebelum huruf huruf Hamzah Hamzah itu fathah fathah dan sebelumny sebelumnyaa terdapat satu huruf sukun, ia ditulis tanpa surah . Contohnya seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Al-Taubah : Ayat 1

2.

An-Maidah : Ayat 31

Melainkan tiga kalimah yang ditulis dengan surah iaitu: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Al- Najm : Ayat 47

2. 3.

Al-Ahzab : Ayat 20 Al-Rum : Ayat 10

11


(b) Sekirany Sekiranyaa huruf Hamzah Hamzah itu kasrah kasrah ataupun ataupun sebelumnya sebelumnya kasrah, kasrah, maka maka ia ditulis dengan bentuk Ya’. Contohnya seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Al- Baqarah : Ayat 54

2.

Al-Takwir : Ayat 8

3.

Ali-Imran : Ayat 69

Melainkan sebelum atau selepas Hamzah itu terdapat huruf Ya', maka Hamzah tersebut ditulis tanpa surah. Contohnya seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Al- Insan : Ayat 65

2.

Al-Waqiah : Ayat 58

(c) Sekirany Sekiranyaa huruf huruf Hamza Hamzahh itu dammah ( ), maka maka ia ditu dituli liss deng dengan an sura surahh waw waw (

) ataupun sebelumnya dammah

(

).

Contohnya seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Al- Taubah : Ayat 24

2.

Yunus : Ayat 13

Melainkan apabila selepas atau sebelum huruf Hamzah terdapat huruf Waw, maka Hamzah tersebut ditulis surah(

).


KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Al- Taubah : Ayat 13

2.

Al-Takwir : Ayat 8

(d) Sekirany Sekiranyaa huru huruff Hamzah Hamzah itu fathah dan sebelumnya fathah, maka ia ditulis dengan surah Alif. 12



KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Al- Baqarah : Ayat 186

2.

Al-Qasas : Ayat 85

Melainkan apabila selepas huruf Hamzah terdapat huruf Alif, maka Hamzah tersebut ditulis tanpa surah. Contohnya seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Yusuf : Ayat 28

2.

Sad : Ayat 25

(e) Sekiranya huruf huruf Hamzah itu sukun dan sebelumnya sebelumnya fathah, fathah, maka ia ditulis dengan dengan surah Alif. Contohnya seperti: BIL KALIMAH CONTOH AYAT SURAH/AYAT 1.

Al-Sajadah : Ayat 27

2.

Al-Ahzab : Ayat 5

Melainkan apabila selepas Huruf Hamzah terdapat kasrah, maka Hamzah tersebut ditulis tanpa surah. Contohnya seperti: BIL

3.3. 3.3.3 3

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Al-Qasas : Ayat 26

2.

Al-Ahzab : Ayat 13

Huruf Hu ruf Hamz Hamzah ah di di Huj Hujun ung g Kali Kalima mah h

Cara penulisan huruf Hamzah yang terletak di hujung kalimah juga berbeza mengikut beberapa beberapa keadaan seperti :Sekiranya :Sekiranya sebelum sebelum huru huruff Hamzah Hamzah itu kasrah, kasrah, ia ditulis ditulis dengan dengan surah Ya’. Contohnya seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT 13

SURAH/AYAT


1.

Al-A’raf : Ayat 204

2.

Al- Buruj : Ayat 13

(a) Sekiranya huruf huruf Hamzah itu dhammah atau atau sebelumnya dhammah ia ditulis dengan surah Waw. Contohnya seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Al-Nisa’ : Ayat 176

2.

Fatir : Ayat 33

(c ) Sekiranya sebelum sebelum huruf Hamzah Hamzah itu fathah, ia ditulis dengan surah Alif. Alif. Contohnya seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Saba’ : Ayat 15

2.

Fatir : Ayat 16

(d) (d) Seki Sekira rany nyaa seb sebel elum um huru huruff Ham Hamza zahh itu itu suku sukun, n, iiaa ddit itul ulis is tanp tanpaa sur surah ah(( Contohnya seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

).

SURAH/AYAT

1.

Al-Furqan : Ayat 25

2.

Al-Naba’ : Ayat 40

Melainkan beberapa kalimah tertentu yang ditulis dengan surah waw. Kalimahkalimah tersebut adalah seperti: BIL

KALIMAH

CONTOH AYAT

SURAH/AYAT

1.

Ghafir : Ayat 47

2. 3. 4. 5. 6.

Ghafir : Ayat 50 Taha : Ayat 18 Al-An’am : Ayat 94 Fatir : Ayat 28 Al-Syu’ara’ : Ayat 197

14


4.0

KAED KAEDAH AH ALAL-DA DABT BT DAL DALAM AM PENU PENULI LISA SAN N AL-Q AL-QUR URAN AN RAS RASM M UTH UTHMA MANI NI..

Kaedah Al-Dabt dalam penulisan Rasm Rasm Uthmani ialah suatu ilmu yang membincangka membincangkann mengenai mengenai tanda atau simbol simbol yang dicipta dicipta oleh oleh ulama ulama dalam dalam bidang bidang al-Quran al-Quran serta cara untuk untuk membun membunyik yikan an suatu suatu hur huruf uf dari dari segi segi I’rab I’rab baris baris dua (fatha (fathatai tain, n, dhamm dhammata atain, in, kasratain), tanda sukun, tanda sabdu (syaddah), tanda panjang, tanda huruf yang dibuang, tanda huruf yang di waqaf, di tambah, di wasal (disambung), dan lain - lain lagi. 4.1

Sejarah Dhabtul Quran

Menurut Doktor Husini dalam kitab karangannya “ Fi Rihaabil Quran” , sejarah Dhabtul Quran Quran ini bermula bermula pada zaman zaman Khalifah Khalifah Muawiyyah Muawiyyah ibn Abi Sufian. Sufian. Seorang Seorang pembesar pembesar istana bernama Ziad telah menghantar anaknya bernama Abdullah bin Ziad untuk belajar al-Quran dan Bahasa Arab di istana Khalifah Muawiyyah. Apabila Khalifah Khalifah Muawiyyah Muawiyyah mendengar mendengar percakapan percakapan dan bacaan bacaan al-Quran Abdullah bin bin Zaid, Muawiyya Muawiyyahh mendapat mendapatii banyak banyak kesalahan kesalahannya, nya, lalu Muawiyya Muawiyyahh memberi memberi nasihat nasihat kepadany kepadanyaa supaya mencari mencari seorang seorang guru yang khu khusus sus untuk anaknya anaknya itu. Guru yang dicadangkan oleh Muawiyyah ialah Abu Aswad Addualli. Pada mulanya Abu Aswad Adduwalli tidak mahu menjadi guru kepada Abdulah bin Ziad, namun apabila Ziad menghantar orang suruhannya supaya membaca al-Quran di tepi jalan yang yang selalu selalu dilalu dilaluii oleh oleh Abu Abu Aswad Aswad Adduwa Adduwalli lli,, maka maka Abu Abu Aswad Aswad Adduw Adduwall allii beras berasaa bersalah bersalah jika tidak mengajar mengajar anak Ziad tersebut. tersebut. Orang suruhan Ziad membaca membaca ayat 3-4 surah At-Taubah, tetapi dengan baris yang salah. Abu Aswad Adduwalli kemudiannya bersetuju bersetuju untuk mengajar mengajar anak Ziad di istana istana Muawiyyah. Muawiyyah. Beliau menyuruh menyuruh agar menulis menulis tanda bacaan mengikut gerak mulutnya seperti berikut:1. Jika dimuncun dimuncungka gkann mulutny mulutnyaa ertinya ertinya baris baris Sukun. Sukun. 2. Jika di bbuka uka sedikit sedikit ertiny ertinyaa baris baris Dhammah. Dhammah. 3. Jika dirapa dirapatkan tkan mulut mulutnya nya ertinya ertinya Tanwin, Tanwin, begitul begitulah ah seterusny seterusnya. a. Akhirn Akhirnya ya tercip terciptal talah ah tanda tanda atau atau dhabtu dhabtu dalam dalam al-Qu al-Quran ran.. Sele Selepas pas zaman zaman Abu Abu Aswad Aswad Adduwalli, tanda baris al-Quran kemudiannya disempurnakan pula oleh Khalil bin Ahmad. 15


4.2 4.2

Kepen epenttinga ingan n Il Ilmu Dh Dhabtu abtull Qu Quran. ran.

Antara kepentingan dan kelebihan ilmu Dhabtul Quran:1.Kita akan dapat membaca al-Quran dengan tepat dan betul menurut hukum tajwid yang dikehendaki. 2.Men 2.Mengh ghil ilan angk gkan an kesa kesama mara rann pada pada tand tandaa bari bariss dan dan tand tandaa-ta tand ndaa huku hukum m baca bacaan an.. Contohnya:a. Jika Jika tanda tanda sabdu sabdu atau atau bertas bertashdi hdidd ( ) seperti contoh

, akan

dibaca dengan berat. b. Jika terda terdapat pat tanda tanda alif alif kecil kecil menega menegakk ( ) seperti seperti dalam dalam kalimah kalimah

, akan

dibaca panjang dua harakah . c. Jika terdapat terdapat tanda tanda panjang panjang melintang melintang (~) seperti seperti atas huru huruff lam

ianya ianya

di baca lebih dari 2 harakat. 3- Di samping mengenal baris dua ( tanwin) dan nun mati (nun sukun), kita juga dapat mengenal secara tidak langsung langsung huruf Izhar, Ikhfak, Idhgham, Idhgham, Iqlab, dan lain-lain lagi lagi

4.3

Tanda-tanda Rasm Uthmani

4.3.1

Tanda-tanda Baris.

i.

Bari Bariss asas asas terb terbah ahag agii tiga tiga iaitu iaitu fath fathaah, domm dommah ah dan dan kas kasra rah. h. Fath Fathah ah iala ialahh alif alif keci kecill yang yang melin melinta tang ng daripa daripada da kanan ke kiri. kiri. Ia dileta diletakka kkann di atas hur huruf. uf. Rasional Rasional pengguna penggunaan an fathah ialah kerana apabila apabila sesuatu huruf berbaris berbaris fathah dimadkan dimadkan ia akan menerbitkan huruf alif. Dommah pula ialah huruf wau kecil dan diletakkan di atas huruf . Rasional penggunaan wau untuk baris dommah ialah apabila sesuatu huruf dimadkan ia akan menerbitkan huruf wau.Kasrah ialah ya maksuroh atau mardu mardudah dah yang yang dibuan dibuangg kepal kepalaa dan dan titikn titiknya ya dan dan dileta diletakka kkann di bawah bawah hur huruf. uf. Rasional penggunaan ya untuk baris kasrah ialah kerana apabila sesuatu huruf berbaris berbaris fathah fathah apabila apabila dimadk dimadkan an ia akan akan menerbi menerbitkan tkan huru huruff ya.

16


ii.

Baris Baris tanw tanwin. in. Jika Jika hhur uruf uf yang yang berba berbaris ris tanwi tanwinn hen hendak daklah lah ditamb ditambah ah satu satu lag lagii bari bariss berdasar berdasarkan kan baris baris yang yang asal asal samada samada fathah, fathah, dommah dommah dan dan kasrah kasrah.. Cara meletakkannya meletakkannya ada berbagai pendapat; a. Kedua-dua Kedua-duanya nya di atas atas huru huruff sebelu sebelum m huruf huruf alif. alif. b. Kedua-dua Kedua-duanya nya dilet diletak ak di atas huruf huruf alif. c. Satu tanda tanda diletak diletak di atas atas huruf alif alif dan dua dua tanda tanda diletak diletak di atas atas huruf huruf alif. (pendapat yang dhoif). d. Letak Letak satu tanda tanda di atas atas huruf huruf sebelum sebelum alif dan dan satu lagi lagi di atas atas alif. (pendapat yang dhoif).

4.3.2 4.3.2 Tanda-t Tanda-tand anda a lain lain .

1. Tand Tanda a Bu Bula latt Bu Buju jurr

Tanda ini hanya terletak di atas huruf alif, wau dan ya`. Sekiranya terdapat tanda di atas huruf-huruf tersebut, ianya menunjukkan huruf tambahan yang tidak dibaca sebag sebagai ai huruf huruf mad mad sama sama ada ada ketik ketikaa menya menyambu mbung ng (

) atau atau mewaq mewaqafk afkan an baca bacaan an (

) .Contohnya:

2. Tand Tanda a Bula Bulatt Meni Mening nggi gi

Tanda ini hanya terletak di atas huruf alif. Ia menunjukkan huruf tersebut tidak berfungs berfungsii ketika ketika bacaan bacaan sambung sambung ( waqaf (

) tetapi tetapi berfungsi berfungsi sebaga sebagaii mad ketika ketika bacaa bacaann

) . Contohnya

17


3. Tanda Bulat Tumpat/Penuh

Tanda ini juga hanya terletak di atas huruf alif. Ini menunjukkan bacaan tashil (ringan) iaitu membunyikan antara huruf hamzah dan alif. Hanya terdapat satu tempat sahaja d dalam Al-Quran menurut bacaan Imam Àsim riwayat Hafs iaitu pada Surah Surah Fussilat Fussilat

.

4. Tand Tanda a Ham Hamza zah h Was Wasal al

Tanda ini diambil daripada kepala huruf sod . Tanda ini hanya terletak di atas huru huruff Hamz Hamzah ah Wasa Wasall untu untukk menu menunj njuk ukka kann huru huruff ini ini tida tidakk berfu berfung ngsi si keti ketika ka menyambung bacaan . Contohnya:

5. Tanda Sukun (

.

)

Khalil b Ahmad al-farahedi menjelaskan tanda sukun diambil dari kepala huruf kha` ha kecil kecil atau jim. Bagi Bagi pendapat pendapat berasal berasal

yang dibuang dibuang titiknya, titiknya, ia di

ambil ambil dari dari perka perkataa taann al-kh al-khafi afiff (ringa (ringan). n). Manak Manakala ala penda pendapat pat yang yang menga mengatak takan an berasal berasal daripada daripada huru huruff ha kecil kecil ialah ialah berasal berasal daripada daripada perkataa perkataann

dan yang

mengatak mengatakan an berasal berasal daripada daripada jim ialah berasal daripada daripada perkataa perkataann Jazam Jazam yang bermaksud bermaksud mati. Abu daud pula menjelask menjelaskan an ialah ialah tanda tanda bulat bulat kecil kecil kerana kerana ia diambil daripada istilah matematik yang bermaksud ”sifr” atau kosong. Tanda ini tidak tidak lagi lagi diguna digunakan kan sebag sebagai ai simbol simbol baris baris tetapi tetapi dalam dalam maksud maksud-ma -maksu ksudd yang yang lain.Ulama juga mempunyai beberapa pendapat tentang cara meletakkannya: a.Diletakkan di atas huruf yang dibaca izhar sahaja. 18


b.Diletak b.Diletakkah kah di di atas atas semua semua huruf huruf mati mati (pendap (pendapat at dhoif) dhoif) Tanda ini terletak di atas mana-mana huruf Al-Quran yang menunjukkan bacaan bacaan Izhar. Izhar. Contohnya : 6. Huruf Huruf Mati Mati yang yang Tidak Tidak Bertanda Bertanda Sukun Sukun

6.1

Sekir Sekirany anyaa terda terdapat pat huru huruff sukun sukun yang yang tidak tidak ber bertan tanda da dan dan selep selepasn asnya ya terda terdapat pat

huruf bertashdid, maka hendaklah diidghamkan huruf pertama kepada huruf yang berikutny berikutnyaa secara secara idgha idgham m kamil kamil (sempurn (sempurna). a). Contohnya: 6.2 6.2

Seki Sekira rany nyaa terda terdapa patt huruf huruf suku sukunn yang yang tidak tidak bert bertan anda da dan dan selep selepas asny nyaa tidak tidak

terdapat terdapat huru huruff bertashd bertashdid, id, hendakla hendaklahh diidghamk diidghamkan an huru huruff pertama pertama kepada kepada huru huruf f berikutny berikutnyaa secara secara Idgha Idgham m Naqis Naqis (tidak (tidak sempu sempurna) rna).. Contohnya:

7. Huruf uruf Mim Ke Keci cill

Tanda mim begini sebagai ganti bagi baris yang kedua tanwin atau terletak di atas huruff nun sakina huru sakinahh , sebagai sebagai ganti ganti sukun sukun dan dan huruf huruf berikutnya berikutnya ba`( ( bertashd bertashdid, id, hendak hendaklah lah dibaca dibaca dengan dengan Iqlab Iqlab . Contohnya: 8. Tanda Tanwin

19

yang tidak


8.1 Tanda baris dua yang selari baris yang keduanya keduanya

dan baris dua hadapan yang diterbalikkan tanda

menunjuk menunjukkan kan bacaa bacaann Izhar. Izhar. Contohnya:

8.2 Apabila Apabila tanda dua yang di bawahnya bawahnya tidak selari selari dengan dengan baris di atas

dan

baris dua hadapan hadapan berbentu berbentukk dua huru huruff wau kecil kecil yang berturutberturut-turut turut

dan

diikuti dengan huruf bertashdid, ia menunjukkan menunjukkan Idgham Kamil . Contohnya: 8.3 Jika tanda baris dua tersebut tersebut diikuti dengan huruf huruf yang tidak bertanda bertanda sabdu, ia menunjukkan Idgham Naqis (

). Contohnya:

atau ia menunjukkan bacaan Ikhfa` (

).Contohnya:

9. Huruf-h Huruf-huru uruff Kecil Kecil Alif, Alif, Wau, Wau, Ya` Ya` dan dan Nun .

Di dalam Mushaf Uthmani terdapat huruf kecil yang menunjukkan huruf asal yang ditinggalkan dan mesti dibaca. Contohnya:

10. 10. Huruf uruf Sin Sin Kecil ecil yang yang Terle erleta tak k di Atas tas ata atau di Bawa Bawah h Huruf uruf Sod Sod .

Terdapat empat (4) kalimah dalam al-Quran yang huruf sin kecil terletak di atas dan di bawah huruf sod

; sekiranya sin kecil terletak di bawah huruf sod

menun menunjuk jukkan kan bacaa bacaan/s n/seb ebuta utann sod lebih lebih masyhu masyhurr di kalang kalangan an para para qur qura` a` dan dan begitula begitulahh sebalikny sebaliknya. a. Bagi Bagi Imam Àsim, Àsim, kalimah kalimah yang harus harus dibaca dibaca dua wajah wajah ialah:

20


11. Tanda Tanda Mad Mad (~).

Tanda memanjang ini terletak di atas huruf Mad. Ini menunjukkan kadar bacaan Mad tersebut hendaklah lebih panjang daripda kadar bacaan Mad Asli.

Contohnya: Cara meletakkannya terdapat beberapa pendapat: 

Tengah-tengah Tengah-tengah tanda mad hendak selari dengan huruf mad (Abu Daud)



Tand Tandan anya ya hend hendak akla lahh dimu dimula laka kann pada pada huru huruff mad mad dan dan kemu kemudi diaan dipanjangkan.

12. Bulata Bulatan n Berhias Berhias (

)

Bulatan berhias yang ber bernombor nombor di tengahnya menunjukkan menunjukkan bilangan bilangan dan penghujung sesuatu ayat. Contohnya:

13. Tanda Bintang Bintang Berbucu Berbucu Lapan Lapan

Tanda ini menunjukkan permulaan atau penghujung setiap juzuk atau kedudukan sesua sesuatu tu hhizi izibb ( ). Seti Setiap ap juzu juzukk mempu mempunya nyaii dua dua hizi hizib. b. Cont Contohn ohnya ya dalam dalam sura surahh Al- Baqarah ayat 60.

21


14. Garis Garis Panja Panjang ng

Garis ini terletak di atas atau di bawah kalimah tertentu menunjukkan kalimah tersebut memberi peringatan sujud kepada Allah. Pembaca atau pendengar disunatkan sujud (denga (dengann ruk rukun un terten tertentu) tu) selep selepas as memba membaca ca ayat-a ayat-ayat yat ini. ini. Manak Manakala ala tanda tanda ini menunjukkan menunjukkan tempat berhenti untuk sujud. Contohnya: 1-Dalam surah As-Sajdah , Ayat 15 .

2- Dalam surah Al-Aa’raf , Ayat 206.

3- Banyak lagi contoh ayat seperti dalam Surah Al-Furqan Ayat 60, Surah Ar-Ra’d Ayat 15, Surah Maryam Ayat 58, Surah Al-Haj Ayat 18 dan 77, Surah An- Najm Ayat 21, Surah Al-Insyiqaa Al-Insyiqaa Ayat 21 dan dan Surah Al-Alaq Ayat Ayat 19. 15.Tanda seperti Intan

.

Terdapat dua tanda intan di dalam Al-Quran: i-T i-Tanda nda ini terle rletak tak di bawa awah hur huruf ra` ra` ( ) dala dalam m Sura urah Hud ayat yat 41. Ia menu menunj njuk ukka kann baca bacaan an Imal Imalah ah Kubr Kubraa (

) iait iaituu sepe sepert rtii :

Contohnya dalam Surah Hud Ayat 41:

22


ii.Tanda ini terletak di atas antara dua huruf mim dan nun bertashdid di dalam Surah Yusu Yusuff Aya Ayatt 11. 11. Ia Ia men menun unju jukk kkan an baca bacaan an isym isymam am (

(. Iai Iaitu tu::

16.T 16.Tan anda da Sin Sin Kec Kecil il ( )

Tanda Tanda sin kecil kecil yang yang terlet terletak ak di atas atas hur huruf uf akhir akhir pada pada kalima kalimah-k h-kali alimah mah terten tertentu tu menunjukkan bacaan Saktah (

). T Ter erda dapa patt empa empatt temp tempat at sak sakta tahh waji wajibb di dal dalam am alal-

Quran Quran bagi bagi Riwaya Riwayatt Hafs Hafs mengi mengikut kut Toriq Toriq As-Sy As-Syati atibi, bi, bagi bagi merek merekaa yang yang henda hendak k meneruskan bacaan (

) iai iaitu:

i. Surah Al-Kahf Ayat 1:

ii.Surah Yasin Ayat 52: iii.Surah Al-Qiyamah Ayat 27: iv.Surah Al-Mutaffifin Ayat 14:

17.Kepala Huruf Ya`

dan Huruf Wau Kecil

Setiap huruf ha` dhamir ((

diikuti dengan wau kecil dan kepala huruf ya` kecil

menunjukkan bacaannya dipanjangkan dengan kadar dua harakah. Contohnya dalam Surah Al-Inshiqaq Ayat 15 : Jika di atas kepala huruf ya` atau wau kecil terdapat tanda memanjang (mad) ia menu menunj njuk ukka kann baca bacaan an ha` ha` dhom dhomir ir ((

mele melebi bihi hi dua dua hara haraka kah. h.

23


Contohnya: 18.Tanda-tanda Waqaf yang masyhur dalam Mushaf

i.Waqaf Lazim

iaitu lazim (mesti) berhenti pada tanda tersebut dan dimulakan

dengan kalimah selepasnya. Contohnya: ii.Tanda dilarang berhenti

; contohnya:

iii.Tanda harus waqaf atau wasal

: Contohnya:

iv.Tanda harus waqaf tetapi wasal lebih utama (

v.Tanda harus waqaf tetapi waqaf lebih utama (

): Contohnya:

); Contohnya:

vi.Tand vi.Tandaa waqaf waqaf singk singkat at atau atau titik titik tiga tiga berti bertindi ndihh (

)iaitu )iaitu harus harus berhe berhenti nti pada pada salah salah

satu daripada tanda tersebut dan tidak boleh berhenti pada kedua-duanya. Contohnya:

5.0

PERB PERBIN INCA CANG NGAN AN KEDU KEDUAA-DU DUA A KAE KAEDA DAH H DI DI ATA ATAS S DALA DALAM M SUR SURAH AH ANAN-

NABA’ SERTA CONTOHNYA. 5.1 Kaedah Al-Hamz Al-Hamz Dalam Surah An-Naba’ An-Naba’

24


Huruf Hamzah Wasl ditulis dalam bentuk huruf Alif.

Huruf Huruf Hamzah Hamzah yang yang terl terlet etak ak di pang pangka kall kali kalima mahh sama sama ada ada pada pada isim isim (kat (kataa nama),fi'il (kata perbuatan) atau pada huruf ditulis dengan bentuk Alif (berumahkan (berumahkan huruf Alif), sama ada ketika ia fathah, kasrah atau dammah.

Huruf Hamzah yang didahului dengan huruf ziyadah (tambahan) iaitu sama ada huruf Sin, Ba', Fa, Kaf atau Lam ditulis dengan bentuk Alif (berumahkan huruf Alif)

Hamzah yang berada ditengah kalimah itu sukun dan sebelumnya Sekiranya huruf Hamzah fathah, maka ia ditulis dengan surah Alif Alif .

5.2 Kaedah Al-Dabt Dalam Surah An-Naba’ Tanda Bulat Bujur

Tanda ini hanya terletak di atas huruf alif, wau dan ya`. Sekiranya terdapat tanda di atas huruf-huruf tersebut, ianya menunjukkan huruf tambahan yang tidak dibaca sebag sebagai ai huru huruff mad mad sama sama ada ada ketik ketikaa menya menyamb mbung ung (

25

) atau atau mew mewaqa aqafka fkann bacaa bacaan. n.


Tanda Hamzah Wasal

Tanda ini diambil daripada kepala huruf sod

. Tanda ini hanya terletak di atas

huru huruff Hamz Hamzah ah Wasa Wasall untu untukk menu menunj njuk ukka kann huru huruff ini ini tida tidakk berf berfun ungs gsii keti ketika ka menyambung bacaan .

Tanda Sukun (

)

Diletakkan di atas huruf yang dibaca izhar sahaja

Huruf Mati yang Tidak Bertanda Sukun

Jika selepasnya selepasnya terdapat huru huruff bertashdi bertashdid, d, maka hendakla hendaklahh diidghamk diidghamkan an huru huruf f pertama pertama kepad kepadaa huruf huruf yang berikutny berikutnyaa secara secara idgham idgham kamil kamil (sempu (sempurna). rna).

Huruf Mati yang Tidak Bertanda Sukun

Jika selepasnya tidak terdapat huruf bertashdid, maka hendaklah diidghamkan huruf pertama pertama kepad kepadaa huruf huruf yang berikutny berikutnyaa secara secara idgham idgham naqis naqis ( tidak sempurna sempurna). ).

Tanda Tanwin yang menunjukkan menunjukkan bacaan Izhar

26


Tanda Tanwin yang diikuti dengan huruf yang tidak bertanda sabdu, ia menunjukkan Idgham Naqis ( (

Tanda Tanwin menunjukkan bacaan ikhfa’.

Tanda Mad (~).

Tanda memanjang ini terletak di atas huruf Mad. Ini menunjukkan kadar bacaan Mad tersebut hendaklah lebih panjang daripda kadar bacaan Mad Asli

Bulatan Berhias (

)

Bula Bu lata tann berh berhia iass yang yang bern bernom ombo borr di teng tengah ahny nyaa menu menunj njuk ukka kann bila bilang ngan an dan dan penghuju penghujung ng sesuatu sesuatu ayat. ayat.

Kepala Huruf Ya`

dan Huruf Wau Kecil

Setia Setiapp hur huruf uf ha` dhamir dhamir ((

diikut diikutii denga dengann wau kecil kecil dan dan kepal kepalaa hur huruf uf ya` kecil kecil

menunjukkan bacaannya dipanjangkan dengan kadar dua harakah.

Tanda harus waqaf tetapi wasal lebih utama (

6.0

)

KESIMPULAN

Sebagaim Sebagaimana ana yang telah dibincangk dibincangkan, an, Rasm Uthmani telah telah diasaskan diasaskan oleh Khalifah Khalifah Uthman bin Affan r.a. merupakan merupakan satu kaedah penulisan ayat-ayat suci al-Quran yang amat heba hebatt dan dan ting tinggi gi nila nilain inya ya.. Keag Keagun unga gann Rasm Rasm Uthm Uthman anii ini ini dapa dapatt dili diliha hatt mene meneru rusi si hubungkaitnya hubungkaitnya dengan perbezaan qira’at yang pelbagai di dalam al-Quran Al-Karim. Maka penulisan penulisan qira’at yang pelbagai pelbagai ini perlu perlu diseragam diseragamkan kan agar umat Islam khususnya khususnya pada zaman tersebut tidak terkeliru dengan kalam Allah S.W.T. dari segi bacaan mutawatirah 27


dan syazzah. syazzah. Justeru, Justeru, pemelihar pemeliharan an Rasm Uthmani ini perlu perlu diteruska diteruskann dan dikekalkan dikekalkan dalam usaha memartabatkan al-Quran dan qira’at demi melahirkan generasi celik al-Quran pada masa akan akan datang. datang. Hayatila Hayatilahh firman firman Allah Allah SWT yang bermaksud bermaksud : “Sesungg “Sesungguhnya uhnya Kami (Allah ) benar-benar menurunkan al-Quran dan sesungguhnya Kami (Allah SWT) jualah jualah yang yang benar-b benar-benar enar menjaga menjaganya”. nya”. Al-Qur Al-Quran an merup merupaka akann mukji mukjizat zat yang yang terbe terbesar sar kepad kepadaa Nabi Nabi Muham Muhammad mad SAW Ianya Ianya dipelihara, dikawal dan dijaga sama ada dalam bentuk lisan dan bentuk penulisan. Bersama bentuk bentuk bacaan mutawatir mutawatir yang yang diturunkan melalui Malaikat Jibril, Allah juga menentukan kaedah-kaedah tertentu untuk membentuk kalimah al-Quran. Para ulama’ telah mengesan beberapa beberapa kaedah kaedah penulis penulisan an kalimahkalimah-kali kalimah mah al-Qura al-Qurann yang diseb disebut ut kaedah kaedah Rasm Rasm Uthmani. Uthmani. Sekiranya kaedah ini bukan bersumberkan Rasulullah dan para sahabat sudah tentu kaedah ini tidak diguna pakai untuk menulis kalimah-kalimah kitab yang bermukjizat ini. Di sini dapatlah dirumuskan bahawa bahawa kaedah tersebut tersebut amat unik dan terdapat terdapat banyak rahsia yang tersirat melalui kaedah-kaedah tersebut sehingga Rasulullah s.a.w. dan sahabat-sahabat sangat mengambil berat terhadapnya. terhadapnya. Tanpa mengetahui sejarah dan kaedah penulisan al-Quran, pasti berlaku kesilapan sewaktu mentelaah kalam Allah Allah SWT itu. Meskipun al-Quran al-Quran yang dibuku dan dicetak dicetak di seluruh dunia mempunyai beberapa kaedah penulisan, namun hanya yang menggunakan kaedah rasm Uthmani yang diiktiraf jumhur ulama’ kerana ia mempunyai pelbagai kelebihan di sebalik kemukjizatan yang teragung. Wallahuallam...... Lampiran Surah An-Naba’

28


29


RUJUKAN

HBQE 1203 1203 Rasm AlAhmad Kamaruddin Ibrahim,Abd. Ibrahim,Abd. Rahman Abd Ghani. (2011), (2011), HBQE Uthmani: Meteor Doc. Sdn. Bhd. , Selangor.

Uthmani Pelengkap Pelengkap Pembacaan Pembacaan Al-Quran: Al-Quran: Abd. Rahman Abd Ghani. (2008), Rasm Uthmani

Yayasan Dakwah Islamiah Malaysia , Kuala Lumpur. Abu Abdillah Badr al-Din Muhammad bin Abdullah al-Zarkashi. (1427H). A l-Burhan fi Ulum Al-Quran: Kaherah ,Dar al-Hadith.

resam Uthmani Uthmani dalam dalam Mahadi Dahlan, Dahlan , Azahari Haji Othman (Haji.)(1996). (Haji.) (1996). Kaedah resam al-Quran : AL-HIDAYAH PUBLISHERS, Kuala Lumpur.

AL-QUR’AN Dan Serangan ORIENTALIS ORIENTALIS :Gema Insani, Muhammad .(2005). AL-QUR’AN

http://quran.com/1 http://www.moha.gov.my/index.php? option=com_content&task=vie option=com_co ntent&task=view&id=1364&Ite w&id=1364&Itemid=0&lang=en mid=0&lang=en

30

RASM AL-UTHMANI

Recommend Documents