∏ National Geographic Society, Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ÌË ÎÂÚ‰ÔÛÎÔÈÎfi˜ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎfi˜ Î·È ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ, ȉڇıËΠÙÔ 1888 Ì ÛÙfi¯Ô «ÙËÓ ÚÔ·ÁˆÁ‹ Î·È ÙË ‰È¿‰ÔÛË Ù˘ ÁˆÁÚ·ÊÈ΋˜ ÁÓÒÛ˘». ∞fi ÙËÓ ›‰Ú˘Û‹ Ù˘ ¤¯ÂÈ ˘ÔÛÙËÚ›ÍÂÈ ¿Óˆ ·fi 7.000 ÂÍÂÚ¢ÓËÙÈΤ˜ ·ÔÛÙÔϤ˜ Î·È ÂÚ¢ÓËÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù·, Û˘Ì‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÛÙË ÁÓÒÛË Ù˘ °Ë˜, Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜ Î·È ÙÔ˘ Ô˘Ú·ÓÔ‡, ·ÏÏ¿ Î·È Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Î·È ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡. ∏ NGS Âηȉ‡ÂÈ Î·È ÂÌÓ¤ÂÈ Î·ıËÌÂÚÈÓ¿ ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ì ÂÚÈÔ‰Èο, ‚È‚Ï›·, ÙËÏÂÔÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ‚›ÓÙÂÔ, ¯¿ÚÙ˜ Î·È ¿ÙÏ·ÓÙ˜, Ì ˘ÔÙÚÔʛ˜ ÁÈ· ¤Ú¢ӷ, Ì ÙÔ ‰È·ÁˆÓÈÛÌfi National Geographic Bee, Ì ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ· ÁÈ· ‰·ÛοÏÔ˘˜ Î·È Ì ڈÙÔÔÚÈ·Îfi ÂÔÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi ‰È‰·Ûηϛ·˜. ∏ NGS ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È ÛÙȘ ÂÈÛÊÔÚ¤˜ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ Ù˘ Î·È ÛÙ· ¤ÛÔ‰· ·fi ÙËÓ ÒÏËÛË ÙˆÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ Ù˘ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ. Δ· ̤ÏË Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÙÔ National Geographic, ÙÔ Â›ÛËÌÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi Ù˘ NGS, Î·È ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ‰È¿ÊÔÚ· ÚÔÓfiÌÈ·, fiˆ˜ ÂÎÙÒÛÂȘ ÛÙ· ÚÔ˚fiÓÙ· Ù˘ NGS Î.¿.
∫. ¶∞¶∞ƒƒ∏°√¶√À§√À
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™ ™Δ∏¡ ∫√π¡∏ ¡∂√∂§§∏¡π∫∏ °§ø™™∞ ™Àª¶§∏ƒøª∂¡∏ ∫∞π ∂¶π∫∞πƒ√¶√π∏ª∂¡∏ ª∂Ãπ Δ√ 2004
Δ√ª√™ 19 1800 - 1821
∫. ¶∞¶∞ƒƒ∏°√¶√À§√À
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™ ŒÎ‰ÔÛË Ù˘ National Geographic Society ∂∫¢√Δ∏™
°ÈÒÚÁÔ˜ ∫ÔÂÏÈ¿‰Ë˜ ¢π∂À£À¡™∏ ∂∫¢√™∏™
™¿‚‚·˜ ∫·Ú¤Ï˘ ™Àªμ√À§√™ ∂∫¢√™∏™
NATIONAL GEOGRAPHIC SOCIETY «For the increase and diffusion of geographic knowledge»
¡›ÎÔ˜ ª¿ÚÁ·Ú˘ ¢π∂À£À¡™∏ ¢∏ªπ√Àƒ°π∫√À
¶ÂÏ·Á›· °È·ÎÔ˘Ì¿ÎË ∂¶π™Δ∏ª√¡π∫√π ™Àªμ√À§√π - KEIMENA
μ·ÁÁ¤Ï˘ ¢Ú·ÎfiÔ˘ÏÔ˜
John M. Fahey, Jr. President and Chief Executive Officer Gilbert M. Grosvenor Chairman of the Board
ª. ∞ÙÌ·Ù˙›‰Ô˘, μ. ∞Ó·ÁÓˆÛÙÔÔ‡ÏÔ˘, M. °ÂˆÚÁÔ˘‰¿Î˘, ¶. °˘ÊÙÔÔ‡ÏÔ˘, A. ∏ÏÈ¿‰Ë,, ª. £ÂÔ‰ˆÚ·Î¿Î˘, E. §ÂÔÓÙ·ÎÈ·Ó¿ÎÔ˘, ¡. §È‚·Ófi˜, ¡. ∫·ÛÙÚÈÓ¿Î˘, N. MÂÏ‚¿ÓÈ, ∞. ªÂÎÈ¿Ú˘, ¡. ¶··‰ËÌËÙÚ›Ô˘, μ. ΔÚÈ¿ÓÙË
Tim T. Kelly President, Global Media Group
∂¶πª∂§∂π∞ ∫∂πª∂¡ø¡ - ª∂Δ∞°§øΔΔπ™∏
Nina D. Hoffman Executive Vice President; President, Book Publishing Group
ª·Ú›· ∞ÏÂ͛Ԣ ∞. μÏ·¯Ô‰‹ÌÔ˘, ∂. °ÏÂ˙¤ÏÏË, μ. ∫ÂÚÂÛÙÂÙ˙‹, ™. ∫ÚÔΛ‰Ë, ∞. ∫ÒÙÛË, ∂. ¶··ÓÈÎÔÏ¿Ô˘, ∏. ™ÈÓÈÁ¿ÏÈ·, ª. ΔÈÎÔÔ‡ÏÔ˘, ∞. ºˆÙÂÈÓÔ‡, ∞. ÷ÌÂ˙ÔÔ‡ÏÔ˘
John Q. Griffin Executive Vice President; President, Publishing
∫∞§§πΔ∂áπ∫∏ ∂¶πª∂§∂π∞
∂˘ÚÈ›‰Ë˜ ¢ÂÛÔÙ›‰Ë˜ ∞. ∫·ÙÛ¿, °. ª·ÚÙ˙Ô‡ÎÔ˜, ∂. ∫Ô‡ÛÎÔ˘ÚË, °. ∫Ô˘Ú¿Û˘, ™. ∫·ÓÛÔ‡ ∂¶πª∂§∂π∞ ¶∞ƒ∞°ø°∏™
ª·ÓfiÏ˘ ∫·ÛÙÚÈÓ¿Î˘ ª. ª˘ÏˆÓ¿˜, μ. ªÈÚÌÈÏfiÔ˘ÏÔ˜ ∞¡∞¶ΔÀ•∏ §√°π™ªπ∫√À
¡›ÎÔ˜ ∫fiÓÙ˘ °. ¶·¯fi˜, ∫. °ÂÚÔÓÙ‹˜, ª. ¶ÂÊ¿Ó˘ ∂¶∂•∂ƒ°∞™π∞ ∂π∫√¡∞™ ª. Δ˙ÒÚÙ˙˘ 3D DESIGN Δ. ∫·Ùۛη˜
TE™™∂ƒ∞ ¶π ∞.∂. www.4pi.gr ∞ÔÎÏÂÈÛÙÈÎfi˜ ÂΉfiÙ˘ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ù˘ National Geographic Society ÁÈ· Ù· μÈ‚Ï›· Î·È Ù· ¶ÂÚÈÔ‰Èο National Geographic Magazine Î·È NG KIDS.
∂π∫√¡√°ƒ∞º∏™∂π™ X. °È·ÓÓfiÔ˘ÏÔ˜, °. ¶ÈÛÎÔ¿Ó˘, K. ºÔ˘ÙÛ›‰Ë˜
£fi‰ˆÚÔ˜ ™›ÓÔ˘Ï·˜, ¢ËÌ‹ÙÚ˘ ÷Ù˙‹˜ ¢È¢ı‡ÓÔÓÙ˜ ™‡Ì‚Ô˘ÏÔÈ
∂¶πª∂§∂π∞ ∂π∫√¡√°ƒ∞º∏™∏™ Δ. μÂÓÂÙÛ·ÓfiÔ˘ÏÔ˜, ª. ∫·ÏÂÒ‰Ë, ∫. ∫·ÏÔÁÈ¿ÓÓË, ™. ∫Ô˙·Ó›‰Ô˘
∏ÓÈfi¯Ô˘ 26, ÷ϿӉÚÈ 152 38 ΔËÏ. 210 6070100 Fax: 210 6070199 ™˘Ó‰ÚÔ̤˜: 210 6070060, e-mail:
[email protected]
¶∞ƒ∞°ø°∏ ∂ÎÙ‡ˆÛË: 3∂ ∂ÎÙ˘ˆÙÈ΋ ∞.∂. ∫·ÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ μÈ‚ÏÈÔ‰ÂÛ›·: μ·Û›Ï˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘, °ÂÒÚÁÈÔ˜ ™Ù¿ÌÔ˘, General Pack A.E.
©2009-2010 National Geographic Society - Δ¤ÛÛÂÚ· ¶È ∂ȉÈΤ˜ ∂ΉfiÛÂȘ ∞.∂.
¶∂ƒπ∂Ã√ª∂¡∞
8 ∞fi ÙËÓ ÕψÛË Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Δ· ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ 15Ô˘ ·ÈÒÓ· ● Δ· ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ 16Ô˘ ·ÈÒÓ· ● Δ· ÚÒÙ· ÁÓˆÛÙ¿ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ● Δ· ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ· ● ∞ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ÓËÛȈÙÒÓ ● √È ÚÒÙ˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ● ∞ÈηÙÂÚ›ÓË μ μ′ - ΔÔ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎfi ΛÓËÌ· ÙÔ˘ 1770 ● ∏ Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ KÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹ ÙÔ 1774 ● √È Ó¤ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ - §¿ÌÚÔ˜ ∫·ÙÛÒÓ˘ ● ƒ‹Á·˜ ºÂÚ·›Ô˜ ● Δ· ∂Ù¿ÓËÛ· - ∏ ÚÒÙË ·˘ÙfiÓÔÌË ÂÏÏËÓÈ΋ ÔÏÈÙ›· ● √ ∞Ï‹ ·Û¿˜ Î·È ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ™Ô˘ÏȈÙÒÓ ● √È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ÙÔ˘ √χÌÔ˘ - ¡›ÎÔ˜ ΔÛ¿Ú·˜ ● ∂›ÏÔÁÔ˜ ●
44
√È º·Ó·ÚÈÒÙ˜
[5]
84
√È ÌÂÁ¿Ï˜ Ì¿¯Â˜ Ô˘ ·Ó¤ÎÔ„·Ó ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ¤ÎÙ·ÛË
[6] π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
162 ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿
96 ∏ ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ - ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ● √ ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÁÂÓÈÎfi˜ ›ÙÚÔÔ˜ Ù˘ ∞Ú¯‹˜ ● ΔÔ Î›ÓËÌ· ●
ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ú¿ÏÔÁÔ ● ∞‰¤ÍÈ· ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ ● ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ ∫·ÚÂÓËÛÈÒÙ˘ - °ÂÒÚÁÈÔ˜ √χÌÈÔ˜ °È¿ÓÓ˘ º·ÚÌ¿Î˘ ● √ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ∞ ∞′ ÚÔÙ›ÓÂÈ ¤ÓÔÏË Â¤Ì‚·ÛË
132 ŒÓ·ÚÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· √È ÏfiÁÔÈ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÁÂÓÈ·ÙËÎÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ● ™‡ÁÎÚÈÛË ÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Î·È Ù˘ ΔÔ˘ÚΛ·˜ ● ¶ÚÒÙ· ÙÔÈο ÔÏÈÙ‡̷ٷ ● ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ● ∞ϤͷӉÚÔ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ● Δ· ÁÂÓÈο ÔÏÈÙ‡̷ٷ Ô˘ „ËÊ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙËÓ ∂›‰·˘ÚÔ Î·È ÛÙÔ ÕÛÙÚÔ˜ ● √ϤıÚÈ· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ÙˆÓ ÔÏ˘·Ú¯ÈÎÒÓ ÔÏÈÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ ● ∏ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ ÂÎÂ›ÓˆÓ ●
118
¢ÔΛÌÈÔÓ πÛÙÔÚÈÎfiÓ ÂÚ› Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜
¶∂ƒπ∂Ã√ª∂¡∞
[7]
154 √ ¯ÂÚÛ·›Ô˜ ·ÁÒÓ·˜ 1821-1822 ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ - £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ - ¢ÔÏÈ·Ó¿ ● ÕψÛË §¿Ï·, ªÔÓÂÌ‚·Û›·˜, ¡·‚·Ú›ÓÔ˘ Î·È ΔÚ›ÔÏ˘ ● ÕηÚË ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘ - ÕψÛË ÙÔ˘ ∞ÎÚÔÎÔÚ›ÓıÔ˘ ● Õ„ÔÁË ‰È·Î‹Ú˘ÍË Ù˘ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘ - ∫˘‚ÂÚÓËÙÈ΋ ·‰Ú¿ÓÂÈ· ● ª·Î‰ÔÓ›·, £ÂÛÛ·Ï›·, ∞Ï·Ì¿Ó· ● √ √‰˘ÛÛ¤·˜ ÛÙË °Ú·‚È¿ - ∏ Ì¿¯Ë ÙˆÓ μ·ÛÈÏÈÎÒÓ ● ¢˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· - √È ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ Ù˘ ∏›ÚÔ˘ ● ∏ ΢‚¤ÚÓËÛË ‰ÂÓ Î¿ÓÂÈ Ù›ÔÙ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ● ∏ ηٷÛÙÚÔÊ‹ ÛÙÔ ¶¤Ù· ∏ ÙÒÛË ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘ ● ∏ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË ● ∏ ηٷÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË ●
●
√ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ÛÒ˙ÂÈ ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ
188 ¶·Ú¿ÚÙËÌ· ΔÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi Ï·›ÛÈÔ ● 1821 √ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÍÂÛËΈÌfi˜ ● ΔÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ÙÔ˘ ÍÂÛËΈÌÔ‡ ●
64
ƒ‹Á·˜ ºÂÚ·›Ô˜
168 ∞Ï·Ì¿Ó·
[8]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏
¤ÓÔϘ
‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ŸÙ·Ó Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ˜ ¤¯·Û ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÔÈ ∂ÓÂÙÔ› ÁÓÒÚÈ˙·Ó ηϿ fiÙÈ ı· ‹Ù·Ó Ô ÂfiÌÂÓÔ˜ ÛÙfi¯Ô˜. °È’ ·˘Ùfi ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÔ˘Ó ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ÚÔÙÚ¤ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ Ó· ¿ÚÔ˘Ó Ù· fiÏ· Î·È Ó· ÛÙ·ıÔ‡Ó ÛÙÔ Ï¢Úfi ÙÔ˘˜. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÛÙËÓ Ô˘Û›· ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ÂͤÁÂÚÛ˘ Ô˘ ı· ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÛÂ, ¤ÛÙˆ Î·È ·Ó Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó Ó· ÔÏÂÌÔ‡Ó Î¿Ùˆ ·fi ÙË ÛËÌ·›· ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ Ì¤¯ÚÈ Î·È ÙÔ 16Ô ·ÈÒÓ·. ∞fi Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ· ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ Ë ÂÈı˘Ì›· ÁÈ· ÙË ‰È¿‰ÔÛË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ·È‰Â›·˜. ∏ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ Î·È ËıÈ΋ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ¤·ÈÍ ԢÛÈ·ÛÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙˆÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛˆÓ.
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [9]
ªÂ ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ÍÂΛÓËÛÂ Ô Ì·ÎÚ‡˜ ¯ÂÈÌÒÓ·˜ ÁÈ· ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ¤ıÓÔ˜.
DLNICOLAS/SHUTTERSTOCK
[10]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÙÔ ÚÒÙÔ ÁÂÓÈÎfi ΛÓËÌ·
√ ™√À§Δ∞¡√™ ªø∞ª∂£ μ′
‰ÂÓ Â›¯Â ·ÎfiÌ· ÂÁηٷÛÙ·ı› ÔÚÈÛÙÈο ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Ô˘ ›¯Â ηٷÎÙ‹ÛÂÈ. ∂›Û˘, Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· ˘fi ÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ ·‰ÂÏÊÒÓ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ˘, fiÙ·Ó ÌÂٷ͇ ÿÛÙÚÔ˘ Î·È πÛıÌÔ‡ ¤ÁÈÓ·Ó ÂÓ¤ÚÁÂȘ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÍÂÁÂÚıÔ‡Ó ÔÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ›. ∞˘Ùfi ÙÔ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ηϿ ·fi ÙÔ Ô›ËÌ· £Ú‹ÓÔ˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ Ô˘ ÁÚ¿ÊÙËΠϛÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÕψÛË, ÁÈ·Ù› ÛÙÔ˘˜ ÛÙ›¯Ô˘˜ 461-463 ·Ó·Ê¤ÚÂÈ: §ÔÈfiÓ ·Ó ÙÔÓ ·Ê‹ÛÂÙ ÌfiÓÔÓ Î·È ‰‡Ô ¯ÚfiÓÔ˘˜ (ÙÔÓ ΔÔ‡ÚÎÔÓ) ∂Ș ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏÈÓ Ó· ÂÚÈ·Ó·Û¿ÓË, √ÌÓ‡ˆ Û·˜ ÂȘ ÙÔÓ £ÂfiÓ, fiÏÔ˘˜ Ì·˜ ı¤ÏÂÈ Ê¿ÁÂÈ. (sic) Δ· ›‰È· ·ӷϷ̂¿ÓÂÈ ÛÙÔ˘˜ ÛÙ›¯Ô˘˜ 687-690, ÂÓÒ ÛÙÔ˘˜ ÛÙ›¯Ô˘˜ 749 Î·È 782 ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË ˆ˜ ¤‰Ú· ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·ÊÔ‡ ¤Ú·Û·Ó ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· ·fi ÙËÓ ÕψÛË. Δ¤ÏÔ˜, ·fi ÙÔ ÛÙ›¯Ô 526 Î·È ÂÍ‹˜ ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È ÚÔ˜ ÙÔÓ ¶È¿ÁΈÓ, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔÓ °È¿ÁÎÔ √˘ÓÈ¿‰Ë, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤ı·Ó ÙÔ 1456. ™Â ÌÈ· ··Ú›ıÌËÛË Ô˘ οÓÂÈ Ô ÔÈËÙ‹˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜, ·fi ÙÔ ¢Ô‡Ó·‚Ë Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ∞ı‹Ó·, ÙË £‹‚·, ÙËÓ ÕÚÙ· Î·È Ù· πˆ¿ÓÓÈÓ·, ÌÈÏ¿ ÁÈ· fiÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ˆ˜ ÂÍ‹˜ (ÛÙÔ˘˜ ÛÙ›¯Ô˘˜ 983-985): ΔËÓ ÒÚ·Ó ¤ÓÈ ’˜ ÙÔÓ ÛÙ·˘ÚfiÓ Ù· ¯¤ÚÁÈ· ÙˆÓ ‰Â̤ӷ. ∏͇ÚÂÙÂ, ·˘ı¤ÓÙ˜ ÌÔ˘, ٷȘ ¯ÒÚ˜ fiÔ˘ ›·, ŸÏ·È˜ ٷȘ ›‰·, ¿ÙËÛ·, Â˙fi˜ Î·È Î·‚·Ï¿Ú˘.(sic) ∫·È ÚÔÏÔÁ›˙ÔÓÙ·˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ ··Ú›ıÌËÛË ‚‚·ÈÒÓÂÈ ÛÙÔ ÛÙ›¯Ô 939 fiÙÈ: ∫·ıÒ˜ ‰ȷٿ¯ıËη Ô‡Ùˆ˜ Ù· ·Ó·ÁÁ¤Ïψ.
∞fi fiÏ· ·˘Ù¿, ÏÔÈfiÓ, ‚Á·›ÓÂÈ ÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ Ô ÔÈËÙ‹˜ ÙÔ˘ £Ú‹ÓÔ˘ ˘ËÚÂÙ› οÔÈÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÂıÓÈÎfi Î·È Ù·ÎÙÈο ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔ Î›ÓËÌ·. ∂Ӊ¯Ô̤ӈ˜ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÙÔ ›‰ÈÔ Î›ÓËÌ· ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â ÛÙ›ÏÂÈ ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜ ÙÔ˘ ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô Ô˘ ›¯Â Û˘ÁÎÚÔÙËı› ÛÙË ª¿ÓÙÔ˘·, Ì ÙÔ ÛÎÔfi Î·È ÙËÓ ÂÏ›‰· Ó· Û˘Ó¿„ÂÈ Ì ÙË ¢‡ÛË ÎÔÈÓ‹ Û˘ÌÌ·¯›· ηٿ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ. ∂Í¿ÏÏÔ˘, Ô ÔÈËÙ‹˜ Ì·˜ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔ˜ Î·È ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi˜ ΋ڢη˜ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜. °È·Ù› ·Ú¯Èο, fiˆ˜ ÚԷӷʤڷÌÂ, ··ÚÈıÌ› Î·È ÙȘ ¯ÒÚ˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÌÂٷ͇ ÿÛÙÚÔ˘ Î·È πÛıÌÔ‡, Î·È ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Ô˘ ηÙÔÈÎÔ‡Ó Û ·˘Ù¤˜, ϤÁÔÓÙ·˜: ¡· ’͇ÚÂÙ ·ÏËıÈÓ¿ fiÙÈ ’˜ ÙËÓ ¢‡ÛÈÓ fiÏËÓ ŸÔ˘ ÔÚ›˙ÂÈ Ô ·Û‚‹˜ ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ Ô ‰ÈÒÎÙ˘, ∞ÁÚÔ›ÎËÛ· ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÷ڷÙ˙¿ÚÔ˘˜ ŸÙÈ ÔÚ›˙ÂÈ Ô ¿ÈÛÙÔ˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ ÔÚıÔ‰fiÍÔ˘˜ ™‹ÙÈ· Ì ٷȘ Ê·Ì‹ÏȷȘ ÂÙ·ÎfiÛȷȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜. ∫·È ÙÔ‡ÙÔ ¤ÓÈ Ê·ÓÂÚfiÓ Ì ¿Û˘ ·ÎÚȂ›·˜, ø˜ Ô›‰· Î·È Î·Ù¤Ì·ı· ˘fi ÈÛÙÒÓ ·ÓıÚÒˆÓ.(sic) ∏ ÏËÚÔÊÔÚ›· ·˘Ù‹ Â›Ó·È ¿Ú· Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈ΋, ÁÈ·Ù› ÌÔÏÔÓfiÙÈ ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È Û ʋ̘ -fiÛÔ ·ÛÊ·Ï›˜ ÂÓ‰¤¯ÂÙ·È Ó· ›ӷÈ-, ·Ó·ÏËÚÒÓÂÈ, ˆÛÙfiÛÔ, ÙËÓ ·ÓÙÂÏ‹ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÔÔÈ·Û‰‹ÔÙ ¿ÏÏ˘ ÂÓË̤ڈÛ˘ ÁÈ· ÙÔÓ ÏËı˘ÛÌfi ÂΛӢ Ù˘ ¯ÚÔÓÈ΋˜ ÂÚÈfi‰Ô˘ ÛÙȘ
∞Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ √˘ÓÈ¿‰Ë ÛÙË μÔ˘‰·¤ÛÙË. ™ÙÔ Ô›ËÌ· £Ú‹ÓÔ˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, Ô˘ ÁÚ¿ÊÙËΠϛÁÔ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÏˆÛË, Ô ÔÈËÙ‹˜ ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È Î·È ÛÙÔÓ πˆ¿ÓÓË √˘ÓÈ¿‰Ë, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ, ·Ú·ÎÈÓÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ Û ÎÔÈÓfi Ì¤ÙˆÔ Î·Ù¿ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ. CARMEN REDONDO/CORBIS/APEIRON
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [11]
[12]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [13]
Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ¯ÒÚ˜. ¡· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ Ë μÔ˘ÏÁ·Ú›·, Ë ™ÂÚ‚›·, Ë μÔÛÓ›· Î·È Ë ∞Ï‚·Ó›· ÙfiÙ ‹Ù·Ó Ï›ÁÔ Ôχ ·˘ÙfiÓÔ̘. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ÔÈ 700.000 ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ -‰ËÏ·‰‹ ÂÚ›Ô˘ 3.000.000 „˘¯¤˜- Û˘ÁηٷϤÁÔÓÙ·È ÛÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜, ΢ڛˆ˜, ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ £Ú¿Î˘, Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜, Ù˘ ∏›ÚÔ˘, Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜ Î·È Û ·˘Ù‹ Ô˘ Û‹ÌÂÚ· ϤÁÂÙ·È ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰·, ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ Î·È ‰˘ÙÈ΋˜. ∂ÓÓÔÂ›Ù·È fiÙÈ ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· ‰ÂÓ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È Ë ∂‡‚ÔÈ·, Ë ÔÔ›· ÙfiÙ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ. °È· ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ‰ÂÓ Á›ÓÂÙ·È ÏfiÁÔ˜, ·ÊÔ‡ ÂΛ Û˘Ó¯È˙fiÙ·Ó ·ÎfiÌË Ë Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙˆÓ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁˆÓ. ∞fi ·˘Ù¿, ÏÔÈfiÓ, ÚÔ·ÙÂÈ fiÙÈ, ·Ú¿ ÙȘ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ -fiÛ˜ Î·È ·Ó ‹Ù·Ó- Ô˘ ›¯·Ó ˘ÔÛÙ› ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÂÚÈÔ¯¤˜ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· fiÏÔ˘ ÙÔ˘ ‰È·ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ ·fi Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 14Ô˘ ̤¯ÚÈ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 15Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ô ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ÙfiÙ Ôχ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ Û ۯ¤ÛË Ì ۋÌÂÚ·. √ ÔÈËÙ‹˜ ·Ú·ı¤ÙÂÈ ÂÈϤÔÓ -Ì ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ, fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ¯ÒÚ˜, Î·È Û˘ÓÔÏÈο fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙȘ ·ÛÈ·ÙÈΤ˜- ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ‰È·ı¤ÛÂÈ Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ Î·È ÂȂ‚·ÈÒÓÂÈ fiÙÈ ‰ÂÓ ÍÂÂÚÓÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜ 217.000 ¿Ó‰Ú˜. ™˘ÌÂÚ·›ÓÂÈ, Ì¿ÏÈÛÙ·, Ì ‚‚·ÈfiÙËÙ· fiÙÈ: ¢ÂÓ ¤¯ÂÈ ÙfiÛËÓ ‰‡Ó·ÌÈÓ Ô ΔÔ‡ÚÎÔ˜ ’Û·Ó ÙÔÓ Ï¤ÁÔ˘Ó. ∞˘Ù‹Ó ÙËÓ ¢‡ÛÈÓ Ô˘ ·ÎÔ‡˜ ·˘Ùfi˜ Î·È ·˘ıÂÓÙ‡ÂÈ, ŸÏË ¤ÓÈ ¯ÚÈÛÙÈ·Ó‹ ·’ ¿ÎÚ·Ó ¤ˆ˜ ¿ÎÚ·Ó. ∏ fiÏË ‰‡Ó·ÌȘ ·˘ÙÔ‡ ¤ÓÂ Ô ÎÚÔÙÈÛÌfi˜ ÙÔ˘, ¢È·Ù› Ô˘‰¤ ÔÓ› ÔÛÒ˜ ÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfiÓ ·›Ì·, ¢È’ ¤Ó· ÎÔ˘ÊÔÎ¿Ú˘‰Ô Ó· ÛÊ¿ÍË ÌÈ· ¯ÈÏÈ¿‰·. ¢È¿ ÙÔ‡ÙÔ ÂÎÚÔÙ›ÛÙËÎÂÓ Ô ÎfiÛÌÔ˜ fiÔ˘ ÔÚ›˙ÂÈ, ∫·È ÙÚ¤ÌÔ˘Ó Î·È ÔÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Î·È ¢‡ÛȘ.(sic) ™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi, ·ÊÔ‡ ·Á·Ó·ÎÙ› ÁÈ· ÙȘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜ ·Ù˘¯›Â˜ ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ Î·È ·Ú·‰¤¯ÂÙ·È fiÙÈ, ·Ó Î·È Â›Ó·È Ì¿ÏÏÔÓ Ì¤ÙÚÈÔ˜ ÔÈËÙ‹˜, Ë Î·Ú‰È¿ ÙÔ˘ ¯Ù˘¿ ‰˘Ó·Ù¿ ·fi ÂıÓÈ΋ ÊÈÏÔ‰ÔÍ›·, ·Ó·ÊˆÓ›: ø £Â¤, Ó· ÙÒ¯·Ó ÔÏÂÌ¿Ó Î·È ÔÈ ƒˆÌ·›ÔÈ Ô‡Ùˆ˜, ∫·È Ó· ’¯·Ó οÌÂÈÓ ·›Ì·Ù· Î·È ÎÚ›ÛÂȘ ÙÔ˘ ı·Ó¿ÙÔ˘, ¶ÔÙ¤ Ó· ÌËÓ Â¯¿Ó·ÛÈ, ϤÁˆ, ÙËÓ ‚·ÛÈÏ›·Ó.(sic) ŸÛÔ fï˜ Î·È ·Ó ı¤ÏÂÈ Ó· ÌÂÙÚÈ¿ÛÂÈ ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ΔÔ‡ÚÎÔ˘, ·Ú·‰¤¯ÂÙ·È fiÙÈ ÔÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› ÌfiÓÔ Ì ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ‰ÂÓ Â›Ó·È Û ı¤ÛË Ó· ÂÍÂÁÂÚıÔ‡Ó Î·Ù¿ ÙÔ˘ ¯ıÚÔ‡. ∏ ÂÔ›ıËÛË ·˘Ù‹, Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠfiÙ·Ó ÔÈ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔÈ ·Ó¤ÎÙËÛ·Ó ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ‰È·ÙËÚ‹ıËΠ·fi ÙfiÙ Û fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ·
Ù˘ ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· Ì·˜ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ∞ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂÔ›ıËÛ˘ ‹Ù·Ó fiÙÈ, ηı’ fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ¯ÚÔÓÈÎÔ‡ ‰È·ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ ‰ÂÓ ÂȯÂÈÚ‹Û·Ì ηӤӷ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ΛÓËÌ· ¯ˆÚ›˜ ‚Ô‹ıÂÈ· ·fi ÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi. ∞ÛÊ·ÏÒ˜ ÂÍÂÁÂÚı‹Î·Ì ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜, ˆÛÙfiÛÔ ¿ÓÙ· Ì ÙË Û˘Ó‰ÚÔÌ‹ ÙˆÓ Í¤ÓˆÓ. ªfiÓÔ ÔÈ ÎϤÊÙ˜ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ·Ó Ó· ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÂӉȷʤÚÔÓÙ·È ÁÈ· ÙÔ ·Ó ¤¯Ô˘Ó ‹ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜. ŸÏ˜ ÔÈ ˘fiÏÔȘ, fï˜, Ù¿ÍÂȘ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ ‰ÂÓ ÚÔ¯ˆÚÔ‡Û·Ó Û οÔÈ· ΛÓËÛË, ·Ú¿ ÌfiÓÔ fiÙ·Ó Â›¯·Ó ‹ ‹ÏÈ˙·Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó ‚Ô‹ıÂÈ· ·fi ÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi. °È’ ·˘Ùfi Ô ÔÈËÙ‹˜ Ì·˜ ÂÈηÏÂ›Ù·È ÙËÓ Â¤Ì‚·ÛË Ù˘ ∂˘ÚÒ˘, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÔÏfiÎÏËÚ˘ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘: πÛ·ÓÒÓ, ¶ÚÔ‚ÂÙÛȿψÓ, ¶ÔÚÙÔÁ¿ÏˆÓ, ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ ∞Ï·Ì·Ó›·˜, ÙÔ˘ ÎÚ¿ÏË Ù˘ √˘ÁÁ·Ú›·˜, ÙÔ˘ ¶È¿ÁÎÔ˘, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÓÔÌ¿˙ÂÈ ÛÙ‹ÚÈÁÌ· Ù˘ μϷÿÚÙ˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ¯›·˜, Î·È ÙˆÓ °¿ÏψÓ, ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ: ø ºÚ¿ÓÙÛ· ÙÈÌÈÒÙ·ÙË Î·È ÔÏ˘ÊÔ˘ÌÈṲ̂ÓË, ºÚ·ÓÙÛfiÛȉ˜ ÔÏÂÌÈÛÙ·›, ¿Ó‰Ú˜ ÌÔ˘ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ·È, ∏͇ÚÂÙ ÏËÚÔÊÔÚÈ¿; ¯¿ıËÎÂÓ Ë fiÏȘ. ΔÔÚ’ ·˜ Ê·Ó‹ Ë ‰‡Ó·ÌȘ ÔÌÔ‡ Î·È Ë ÛÙÚ·ÙÈ¿ Û·˜. ¡· ‰Ú¿ÌÂÙ ·fiÎÔÙ· Ì ÊÚfiÓËÛÈÓ Î·È Ú¿ÍÈÓ, ∂Ή›ÎËÛÈÓ Ó· Ô›ÛËÙ Ù˘ Ù·ÂÈÓ‹˜ Ù˘ fiÏȘ.(sic) ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ‰ÂÓ Í¯ӿ ÙÔ˘˜ ÕÁÁÏÔ˘˜, ÙÔÓ ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ μÔ˘ÚÁÔ˘Ó‰›·˜, ÙÔ˘˜ °ÂÓÔ˘¿Ù˜ Î·È ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜. ŸÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÚÔÛηÏ› Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó ¤Ó· ÂÓÈ·›Ô ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì· Î·È Ó· ·Ó·ÁÔÚ‡ÛÔ˘Ó ¤Ó·Ó ·Ú¯ËÁfi Ì ÙËÓ ·ÓÒÙÂÚË Î·ıÔ‰‹ÁËÛË ÙÔ˘ ¿·, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Â·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ ÔÓÔÌ¿˙ÂÈ ÎÂÊ·Ï‹ ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ. μ‚·ÈÒÓÂÈ fiÙÈ, ·Ó Á›ÓÂÈ ·˘Ùfi, fiÏÔÈ ÔÈ ˘fi‰Ô˘ÏÔÈ ı· ÔÚÌ‹ÛÔ˘Ó ÛÙ· fiÏ·, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ÂÚÈ̤ÓÔ˘Ó Ù›ÔÙ ¿ÏÏÔ ·fi:
ÙÔ˘ Ù¤ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ 17Ô˘ ‹ ÙˆÓ ·Ú¯ÒÓ ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∞˘ÁÔÙ¤ÌÂÚ· Û ͇ÏÔ. ∏ Û¿ÓÈ· ·˘Ù‹ ¯·ÚÙÔÁÚ·ÊÈ΋ Ì·ÚÙ˘Ú›·, ˘ÔÌÓËÌ·ÙÈṲ̂ÓË ÈÙ·ÏÈο, Ú¤ÂÈ Ó· Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ì ÙȘ ÚÔÛ¿ıÂȘ Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜ Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘ ›¯·Ó ÂÓ Ùˆ ÌÂٷ͇ ηٷϿ‚ÂÈ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ. HELEN KECKEIS-TOBLER/ ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
™ËÌ¿‰È ̤Á· ÊÏ¿ÌÔ˘ÚÔÓ, ÙÔÓ ÛÙ·˘ÚfiÓ ÙÔ˘ ∫˘Ú›Ô˘, ∫·È ÙfiÙ ӷ Û˘ÁÎϛӈÛÈÓ ÔÈ ¤Ûˆ Ì ÙÔ˘˜ ¤Íˆ, ¡· Á¤ÓË ÌÔ‡ÚÙÔ˜ ÌÔ¯ıËÚfi˜, ˆ˜ ÔÈ ÔÏÏÔ› ÙÔ Ï¤ÁÔ˘Ó.(sic) ∞fi ÙËÓ ÚÒÙË ÎÈfiÏ·˜ ÛÙÈÁÌ‹ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÕψÛË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ۯ‰ȿÛÙËΠ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ Î›ÓËÌ· ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÂÈ˙ËÙÔ‡Û·Ó ÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂˘ÚÒ˘ ÁÈ· Ó· ··ÏÏ·ÁÔ‡Ó ·fi ÙÔ ˙˘Áfi. 줂·È·, Ë ÎÔÈÓ‹ Û˘ÌÌ·¯›·, ÙËÓ ÔÔ›· ÚfiÛÌÂÓÂ Î·È ÔÓÂÈÚ¢fiÙ·Ó Ô ·ÓÒÓ˘ÌÔ˜ ˘ËÚ¤Ù˘ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜, ‰ÂÓ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· Û˘Ó·Êı› Ô‡Ù ÙfiÙ ԇÙ ÔÙ¤ ·ÚÁfiÙÂÚ·. ∞ÏÏ¿ ÙÔ 15Ô, ÙÔ 16Ô Î·È ÙÔ 17Ô ·ÈÒÓ· Ë μÂÓÂÙ›·, Ë ¡Â¿ÔÏË, Ë πÛ·Ó›· Î·È Ë °·ÏÏ›· ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÔϤÌËÛ·Ó Î·Ù¿ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ ‹
[14]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ΔÔ 1479 Û˘ÓÔÌÔÏÔÁ‹ıËÎÂ Ë ÂÈÚ‹ÓË ÌÂٷ͇ ∂ÓÂÙÒÓ Î·È ΔÔ‡ÚΈÓ, Î·È ÔÈ ÚÒÙÔÈ ·Ú¤‰ˆÛ·Ó ÛÙÔ˘˜ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘˜ ÙË ª¿ÓË. ۯ‰›·Û·Ó ·ÁÒÓ· ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ Ô˘ ηÙÔÈÎÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ŒÏÏËÓ˜. ∫·È οı ÊÔÚ¿ ¤‚ÏÂ·Ó fiÙÈ ·˘ÙÔ› ‹Ù·Ó Úfiı˘ÌÔÈ Ó· ¿ÚÔ˘Ó Ù· fiÏ·Ø Î·È Î¿ı ÊÔÚ¿ ÙÔ‡˜ ÂÁη٤ÏÂÈ·ÓØ Î·È Î¿ı ÊÔÚ¿ ÙÔ‡˜ ¤‚ÚÈÛÎ·Ó ¿ÏÈ ¤ÙÔÈÌÔ˘˜ Ó· ͯ¿ÛÔ˘Ó fiÛ· ›¯·Ó ˘ÔʤÚÂÈ Î·È Ó· ÂÍÂÁÂÚıÔ‡Ó Í·Ó¿. ™Â ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ۯ‰fiÓ ·‰È¿ÎÔÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ¤ÁÈÓ ۷ʋ˜ Ë ‰È·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÂͤÏÈÍË, ÂȉÈο ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ù˘ ΢ڛˆ˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, Û ۯ¤ÛË Ì ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 13Ô˘ ·ÈÒÓ·Ø Î·È, ·ÎfiÌ·, fiÛÔ Ë ÊÚ·ÁÎÔÎÚ·Ù›· -Ô˘ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ›¯Â ÂÈÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÂΛ- Û˘Ó¤‚·Ï ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Î·È ÛÙËÓ Ú·ÎÙÈ΋ ¿ÛÎËÛË ÙÔ˘ Ê˘ÛÈÎÔ‡ ·ÁˆÓÈÛÙÈÎÔ‡ Ó‡̷ÙÔ˜, Ô˘ ¿ÏψÛÙ ›¯Â ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ Ô ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜.
Δ· ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ 15Ô˘ ·ÈÒÓ· ŸÙ·Ó ηٷχıËÎÂ Ë Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙˆÓ ·‰ÂÏÊÒÓ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ˘1 ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÔÈ ∂ÓÂÙÔ›, ÂÂȉ‹ ÚÔ¤‚Ï„·Ó fiÙÈ Ô ªˆ¿ÌÂı μ′ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ÂÈÙÂı› ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Î·È ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ ÙÔ˘˜ ÎÙ‹ÛÂˆÓ ÛÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ ·˘Ù‹ (∫ÔÚÒÓË, ªÂıÒÓË, ª¿ÓË, ¡·‡ÏÈÔ, ÕÚÁÔ˜ Î·È ªÔÓÂÌ‚·Û›·), ÍÂΛÓËÛ·Ó ÚÒÙÔÈ ÙȘ ¯ıÚÔڷ͛˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘2. ΔfiÙ οÏÂÛ·Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ÛÙ· fiÏ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, Ì ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛË fiÙÈ ı· ÙÔ˘˜ ÚfiÛÊÂÚ·Ó Î¿ı ‚Ô‹ıÂÈ·. ΔÔ Î¿ÏÂÛÌ¿ ÙÔ˘˜ ÂÈÛ·ÎÔ‡ÛÙËΠÙÔ 1463. ∏ ™¿ÚÙË Î·È ÔÈ §·Î‰·ÈÌfiÓÈÔÈ Â·Ó·ÛÙ¿ÙËÛ·Ó Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ƒ¿ÏÏË, ÂÓÒ ÔÈ ∞Úο‰Â˜ ˘fi ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘ ªÔ‡·. ∞ÚÎÂÙÔ› ¤ÊÙ·Û·Ó ·fi ÙËÓ ∫Ú‹ÙË ÁÈ· Ó· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó. √È Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó Û ÂÚÈÔÚÈÛÌfi ·fi ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ÊÚÔ˘Ú¿, ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ¿ÏÏÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜. ŸÌˆ˜ ÔÈ ÂÚȤÙÂȘ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÍÂÛËΈÌÔ‡ ‹Ù·Ó ·ÍÈÔχËÙ˜, ·Ó fi¯È ¿‰Ô͘. ŸÙ·Ó ‰fiıËΠÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ¶¿ÙÚ·3 Ì¿¯Ë ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ √Ì¿Ú-̤Ë, Ô ªÈ¯·‹Ï ƒ¿ÏÏ˘ ηٷÙÚfiˆÛ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. ∞ÚΤÛÙËΠ۠·˘Ùfi ÙÔ Î·ÙfiÚıˆÌ· Î·È ‰ÂÓ ıÂÒÚËÛ ÛÎfiÈÌÔ Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ ÙËÓ Î·Ù·‰›ˆÍË. √ ∂ÓÂÙfi˜ Ó·‡·Ú¯Ô˜, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ¤ÌÂÈÓ fiÙÈ ‰ÂÓ ¤Ú ӷ ·Ê‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó ·ÓÂÓfi¯ÏËÙÔÈ. ª¿Ù·È· Ô ŒÏÏËÓ·˜ ·Ú¯ËÁfi˜ Î·È ÔÈ ÙÔÈÎÔ› ¿Ú¯ÔÓÙ˜ ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙·Ó fiÙÈ Ë Î·Ù·‰›ˆÍË ÌÔÚ› Ó· ›¯Â ÂÈΛӉ˘ÓË
ÂͤÏÈÍË. √ ∂ÓÂÙfi˜ ÊÒÓ·˙ fiÙÈ Ù· ÛΤÊÙÔÓÙ·Ó ·˘Ù¿ ·fi ¤ÏÏÂÈ„Ë ›ÛÙ˘ Î·È ·Ó‰Ú›·˜. ŒÙÛÈ, ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ -Î·È ÂΛÓÔÈ Ô˘ ‹ıÂÏ·Ó Î·È ÂΛÓÔÈ Ô˘ ‰ÂÓ ‹ıÂÏ·Ó- ÎÈÓ‹ıËÎ·Ó ÌÚÔÛÙ¿ ̤¯ÚÈ Ô˘ ‚Ú¤ıËÎ·Ó Û ·ÓÒÌ·ÏÔ ¤‰·ÊÔ˜ Î·È ·Ó·ÁηÛÙÈο Ë Û˘ÓÔ¯‹ ÙÔ˘˜ ‰È·Û¿ÛÙËÎÂ. ΔfiÙ ÓÈ΋ıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ Ô˘ ˘Ô¯ˆÚÔ‡Û·Ó. ™ÙËÓ ‹ÙÙ· ·˘Ù‹ Ô ∂ÓÂÙfi˜ Ó·‡·Ú¯Ô˜ ÛÎÔÙÒıËÎÂ, ÂÓÒ Ô ªÈ¯·‹Ï ƒ¿ÏÏ˘, ·ÊÔ‡ Û˘ÓÂÏ‹ÊıË, ·Ó·ÛÎÔÏÔ›ÛÙËÎÂ. ¶ÚÈÓ ·fi ·˘Ùfi, ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Â›¯·Ó ΢ÚȇÛÂÈ ÙÔ ÕÚÁÔ˜ Î·È ÙÔ˘Ê¤ÎÈÛ·Ó 60 ∫ÚËÙÈÎÔ‡˜ ·fi ÙË ÊÚÔ˘Ú¿ ÙÔ˘. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ›¯·Ó οÓÂÈ ÂȉÚÔÌ‹ ̤¯ÚÈ ÙËÓ ∫ÔÚÒÓË Î·È Â›¯·Ó Û˘ÏÏ¿‚ÂÈ 500 ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ·fi Ù· ÂÚ›¯ˆÚ·, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ›¯·Ó ÛÙ›ÏÂÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, fiÔ˘ fiÏÔÈ Â›¯·Ó ÙÈ̈ÚËı› μ ÔÏÈÔÚ·˘ÛÙËÚ¿. ΔÔ 1470, fiÙ·Ó Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ªˆ¿ÌÂı μ′ ÎÔ‡Û ÙË Ã·ÏΛ‰·, ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ‚Ô‹ıËÛ·Ó ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜ ÛÙË ÁÂÓÓ·›· ·ÓÙ›ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘˜. √È ›‰È˜ ÔÈ Á˘Ó·›Î˜ ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙȘ ¿ÏÍÂȘ Î·È ÔÏÏ¿ ÙÒÌ·Ù· ∂ÏÏËÓ›‰ˆÓ ‚Ú¤ıËÎ·Ó ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÏˆÛË ÛÙ· ÛËÌ›· ·˘Ù¿. ∞˘Ù¿ Û ۯ¤ÛË Ì ٷ ı‡Ì·Ù· ÂÓÙfi˜ Î·È ÂÎÙfi˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ŸÌˆ˜, ÙÈ ÌÔÚԇ̠ӷ ԇ̠ÁÈ· ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ¤˙ËÛ·Ó; √È ÁÂÓÓ·ÈfiÙÂÚÔÈ ‚Ú‹Î·Ó Î·Ù·Ê‡ÁÈÔ Û ·ÚfiÛÈÙ· ÛËÌ›· ÛÙÔÓ Δ·˛ÁÂÙÔ, ÂÓÒ ÔÈ ˘fiÏÔÈÔÈ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ˙‹Ï„·Ó ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙˆÓ Âı·Ì¤ÓˆÓ. ΔÂÏÈο, ÙÔ 1479 ˘ÔÁÚ¿ÊÙËΠÂÈÚ‹ÓË ÌÂٷ͇ ∂ÓÂÙÒÓ Î·È ΔÔ‡ÚΈÓ. ∫¿Ùˆ ·fi ·˘Ù¤˜ ÙȘ Û˘Óı‹Î˜, ÔÈ ÚÒÙÔÈ ·Ú¤‰ˆÛ·Ó ÂÈϤÔÓ ÛÙÔ˘˜ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘˜ ÙË ª¿ÓË. ∂›Û˘, Ì›ˆÛ·Ó ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ·˘Ù‹ ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ Ô˘ ‹Ù·Ó ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘˜. °È’ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜ Ô ·Ú¯ËÁfi˜ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ ∫ÔÚÎfi‰ÂÈÏÔ˜ ∫Ï·‰¿˜4 -Ë ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ηٷÁfiÙ·Ó ·fi Á¤ÓÔ˜ Ù˘ ∏›ÚÔ˘, ·ÏÏ¿ ›¯Â ·fi ηÈÚfi ÂÁηٷÛÙ·ı› ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ Û˘Ó¯›ÛÂÈ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ÙÔÓ ·ÁÒÓ·. ∞ÊÔ‡ ¤Ê˘Á ·fi ÙËÓ ∫ÔÚÒÓË Î·È Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ Á‡Úˆ ÙÔ˘ 16.000 ·ÔÎËÚ˘Á̤ÓÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜, fiˆ˜ ‚‚·ÈÒÓÔ˘Ó, ¤Ú·Û ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ª¿ÓË Î·È Î˘Ú›Â˘Û ٷ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ¯ˆÚÈ¿ Î·È Ô¯˘ÚÒÌ·Ù¿ Ù˘, ÂΉÈÒÎÔÓÙ·˜ ‹ ·È¯Ì·ÏˆÙ›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ̈·ÌÂı·ÓÔ‡˜ ÊÚÔ‡Ú·Ú¯Ô˘˜ Î·È ÛÔ˘Ì·Û›‰Â˜5. ª·˙› ÙÔ˘ ÂÓÒıËÎÂ Î·È ¤Ó·˜ ¿ÏÏÔ˜ ÔÏ·Ú¯ËÁfi˜, Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ªÔ‡·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ·Ú¯ËÁfi˜
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [15]
ÙˆÓ 60 ¤ÊÈˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ. √ ∫Ï·‰¿˜ ·ÓÙÈÛÙ¿ıËΠÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· Î·È Ó›ÎËÛ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ù· Ù¿ÁÌ·Ù· Ô˘ ›¯·Ó ÛÙ·Ï› ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘. ŸÌˆ˜, ÙÂÏÈο, ÂÂȉ‹ ‰È·ÊÒÓËÛ Ì ÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ ªÔ‡·, Ô ÔÔ›Ô˜ ‚ڋΠ¿ÏÈ Î·Ù·Ê‡ÁÈÔ ÛÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜ ÛÙËÓ ∫ÔÚÒÓË, Î·È ÂÂȉ‹ ›‰Â Ó· ÔÏÏ·Ï·ÛÈ¿˙ÔÓÙ·È ÔÈ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ, ˘Ô¯ÒÚËÛ ‰È¿ ı·Ï¿ÛÛ˘ ÛÙË ¡Â¿ÔÏË, fiÔ˘ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ºÂÚ‰ÈÓ¿Ó‰Ô˜ ÙÔÓ ˘Ô‰¤¯ÙËΠ̠ÙÈ̤˜ Î·È ÙÔ˘ ·Ú·¯ÒÚËÛ ÂÙ‹ÛÈ· Û‡ÓÙ·ÍË 300 ‰Ô˘Î¿ÙˆÓ. ¢ÂÓ ¤·„Â, fï˜, Ó· ·ÁˆÓ›˙ÂÙ·È Î·Ù¿ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ. ŸÙ·Ó ÙÔ 1481 ¤Ê˘Á Ì ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ∫·ÛÙÚÈÒÙË, ÁÈÔ ÙÔ˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘, ÁÈ· ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ -Ì ٤ÛÛÂÚȘ Á·Ï¤Ú˜ Ô˘ ÙÔ˘ ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ºÂÚ‰ÈÓ¿Ó‰Ô˜-,, ÚÔ¯ÒÚËÛ ̤¯ÚÈ ÙËÓ ∞˘ÏÒÓ· Î·È Ù· ‚Ô˘Ó¿ Ù˘ ÃÈÌ¿Ú·˜. ŸÙ·Ó ¤ÊÙ·Û ·˘Ù‹ Ë ‚Ô‹ıÂÈ·, 50 ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈο ¯ˆÚÈ¿ ·ӷÛÙ¿ÙËÛ·Ó Î·È ¤‰ÈˆÍ·Ó ÙÔ˘˜ ‰˘Ó¿ÛÙ˜ ÙÔ˘˜. ΔÚÂȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¯ıÚÔ›, Ô˘ ‹Á·Ó Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÔ˘Ó ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ Ù˘ ÃÈÌ¿Ú·˜, ÙÚ¿ËÎ·Ó ÛÂ Ê˘Á‹, ÂÓÒ Ô ∫Ï·‰¿˜ η٤Ϸ‚Â Î·È ·˘Ùfi ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ Î·È ÂΛÓÔ ÙÔ˘ ¶·¿ÏÔ˘ ÛÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ºÂÚ‰ÈÓ¿Ó‰Ô˘. 줂·È·, Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 15Ô˘ ·ÈÒÓ· ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË ¤Ó· Ôχ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ Î›ÓËÌ· ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ.
™˘ÓÂÓÓÔ‹ÛÂȘ Ì ÙÔÓ ∫¿ÚÔÏÔ ∏′ - Δ· ÔϤıÚÈ· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜ √ Ó¤Ô˜ Î·È ÊÈÏÔfiÏÂÌÔ˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ °·ÏÏ›·˜ ∫¿ÚÔÏÔ˜ ∏′ ¤‚·Ï ÛÙfi¯Ô fi¯È ÌfiÓÔ Ó· ηٷÎÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ πÙ·Ï›·, ·ÏÏ¿ Ì ÔÚÌËÙ‹ÚÈÔ ·˘Ù‹ Ó· ηٷϿ‚ÂÈ Î·È ÙÔ ıÚfiÓÔ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. ŒÙÛÈ, ·ÊÔ‡ ·ÁfiÚ·Û ·fi ÙÔÓ ∞Ó‰Ú¤· ¶·Ï·ÈfiÏÔÁÔ -ÁÈÔ ÙÔ˘ £ˆÌ¿, ÙÔ˘ ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ˘ ‰ÂÛfiÙË Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È ·ÓÈ„Èfi ÙÔ˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ ŒÏÏËÓ· ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·- Ù· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÂΛÓÔ˘ ÙÔ˘ ıÚfiÓÔ˘, ÊfiÚÂÛ ÙÔ ‰È¿‰ËÌ¿ ÙÔ˘ ÙË Ì¤Ú· ÂΛÓË ÙÔ˘ 1495 Ô˘ ̋ΠıÚÈ·Ì‚Â˘ÙÈο ÛÙË ¡Â¿ÔÏË. ∂›Û˘, Âȉ›ˆÍÂ Û˘ÓÂÓÓÔ‹ÛÂȘ Ì ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ̤ۈ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÈÛÎfiÔ˘ ¢˘ÚÚ·¯›Ô˘, ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∞ÚÈ·Ó›ÙÔ˘, Î·È ‰È·ÊfiÚˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÚÔ˘¯fiÓÙˆÓ. ™ÙÔ ¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ Î·Ù·Û΢¿ÛÙËÎ·Ó ÌÂÁ¿Ï˜ ·Ôı‹Î˜ fiψÓ. ∞ÂÛÙ·Ï̤ÓÔÈ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜, Ù˘ ∏›ÚÔ˘, Ù˘ ∞Ï‚·Ó›·˜ Î·È ÙˆÓ ÛÏ·‚ÈÎÒÓ Â·Ú¯ÈÒÓ ¤ÊÙ·Ó·Ó ÛÙË μÂÓÂÙ›· ηÈ
ÛÙËÓ ∞Ô˘Ï›·, ÁÈ· Ó· ÔÚÁ·ÓÒÛÔ˘Ó ·fi ÎÔÈÓÔ‡ Ì ÙÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜ ÙÔ Î›ÓËÌ·. ™˘ÌʈӋıËÎÂ, ÏÔÈfiÓ, fiÙÈ Ô ∫¿ÚÔÏÔ˜ ı· ¤Ï ·fi ÙËÓ À‰ÚÔ‡ÓÙ·6 ÛÙËÓ ∞˘ÏÒÓ· Î·È ·fi ÂΛ ı· Û˘Ó¤¯È˙ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ¤¯ÔÓÙ·˜ ˆ˜ ۈ̷ÙÔʇϷΘ ŒÏÏËÓ˜, ™Ï¿‚Ô˘˜ Î·È ∞Ï‚·ÓÔ‡˜. ∂Ȃ‚·ÈÒÓÂÙ·È Ì¿ÏÈÛÙ· fiÙÈ 5.000 ŒÏÏËÓ˜, £ÂÛÛ·ÏÔ› Î·È ∏ÂÈÚÒÙ˜ ›¯·Ó ÚÔÏ¿‚ÂÈ Î·È Â›¯·Ó ηٷϿ‚ÂÈ ÙË ™Îfi‰Ú· Î·È ¿ÏÏ· η›ÚÈ· ÛËÌ›·. ∂ΛÓÔ Ô˘ ‰ÂÓ ¯ˆÚ¿ ·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛË Â›Ó·È fiÙÈ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Ô˘ ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó ÛÙ· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ πÏÏ˘Ú›·˜, Ù˘ ∏›ÚÔ˘, Ù˘ ∞ηÚÓ·Ó›·˜ Î·È Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜, fiÙ·Ó ¤Ì·ı·Ó ÙÈ Û¯Â‰È·˙fiÙ·Ó, Î·Ù¤Ê˘Á·Ó ÛÙËÓ ÂÓ‰Ô¯ÒÚ·. ΔfiÛÔ ÙÚfiÌÔ Â›¯Â ÚÔÍÂÓ‹ÛÂÈ Ë ÊËÌÔÏÔÁÔ‡ÌÂÓË ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ ∫·Úfi∏ ·ÎfiÌ· Î·È ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ μ·ÁÈ·˙‹Ù, ÒÛÙ ‹Ù·Ó ÏÔ˘ ∏′ ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· ·Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ ·fi ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ÚÔ˜ ÙËÓ ∏ ∞Û›· ÁÈ· Ó· Ûˆı›. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜, fï˜, Ô ∫¿ÚÔÏÔ˜ ∏′ ‰ÂÓ ‰È¿ÏÂÍ ԇÙ ÙÔÓ ÈÔ Û‡ÓÙÔÌÔ Ô‡Ù ÙÔÓ ÈÔ ÔÌ·Ïfi ‰ÚfiÌÔ ÁÈ· Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙÔÓ ÙÂÏÈÎfi ÙÔ˘ ÚÔÔÚÈÛÌfi. ∏ ÂÈÛ‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ÛÙËÓ πÙ·Ï›· ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈÎfi Ó· ÚÔηϤÛÂÈ ÙË
¶ÔÚÙÚ¤ÙÔ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ºÂÚ‰ÈÓ¿Ó‰Ô˘. √ ∏ÂÈÚÒÙ˘ ·ӷÛÙ¿Ù˘ ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ∫ÔÚÎfi‰ÂÈÏÔ˜ ∫Ï·‰¿˜, fiÙ·Ó Î·Ù¿Ï·‚ fiÙÈ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Ô‰ËÁÔ‡ÓÙ·Ó Û ·‰È¤ÍÔ‰Ô, ‚ڋΠηٷʇÁÈÔ ÛÙËÓ ·˘Ï‹ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ ¡Â¿ÔÏ˘ ºÂÚ‰ÈÓ¿Ó‰Ô˘, Á‡Úˆ ÛÙÔ 1480. CORBIS/APEIRON
[16]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
‰˘Ṳ̂ÓÂÈ· ÙˆÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘ ·˘Ù‹˜ Î·È Ó· ÂÍ·Ó·ÁοÛÂÈ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ›Ù ӷ ÂÌϷΛ ÂΛ Û Ôχ ‰‡ÛÎÔϘ Ì¿¯Â˜ ›Ù ӷ ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙË °·ÏÏ›· ¿Ú·ÁÔ˜, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ¿ÓÙˆ˜, Î·È ÛÙȘ ‰‡Ô ÂÚÈÙÒÛÂȘ, ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ÛÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘˜. ¶Ú·ÁÌ·ÙÈο, ÔÈ ∂ÓÂÙÔ› Î·È Ô ¿·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ™Δ, ·ÊÔ‡ Û˘ÌÌ¿¯ËÛ·Ó Ì ÙÔ˘˜ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Ù˘ ∫·ÛÙ›Ï˘ Î·È Ù˘ ∞Ú·ÁÔÓ›·˜, ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ∫·ÚfiÏÔ˘. √ ∫¿ÚÔÏÔ˜ Ó›ÎËÛ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ºÔÚÓÔ˘fi‚Ô Î·È Â¤ÛÙÚ„ ›Ûˆ Ì ÙÈÌ‹, ·Ó·ÁοÛÙËΠfï˜ Ó· ·Ú·ÈÙËı› ·fi Ù· ÌÂÁ·Ï‹‚ÔÏ· Û¯¤‰È¿ ÙÔ˘. √È ·ÓÙ›·ÏÔ› ÙÔ˘ fï˜ ‰ÂÓ ·ÚΤÛÙËÎ·Ó Û ·˘Ùfi Î·È Ê·Ó¤ÚˆÛ·Ó ÛÙÔÓ μ·ÁÈ·˙‹Ù fiÏ· fiÛ· ›¯·Ó ۯ‰ȷÛÙ› ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜, Ô˘ ›¯Â ‹‰Ë ‰ËÏÒÛÂÈ Û ¢¯·ÚÈÛÙ‹ÚÈ· ·¿ÓÙËÛ‹ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ ™Δ′ fiÙÈ ÙÔ Î›ÓËÌ· ı· ›¯Â ηٷÛÙÚÔÊÈ΋ ηٿÏËÍË ÁÈ· ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜, Ù‹ÚËÛ ÙÔ ÏfiÁÔ ÙÔ˘ ÂÈ‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ÙÈ̈ڛ˜ ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ∏›ÚÔ˘ Î·È Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜. ∞ÍÈÔÂÚ›ÂÚÁÔ Â›Ó·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi Ë μÂÓÂÙ›·, fiÙ·Ó ‰¤¯ÙËΠ›ıÂÛË ·fi ÙÔÓ μ·ÁÈ·˙‹Ù, ·Ú·Î›ÓËÛ ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Û ·ӿÛÙ·ÛË. ∞ÎfiÌ· ÈÔ ÂÚ›ÂÚÁÔ Â›Ó·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Î¿ÔȘ ·fi ÙȘ ·گ›Â˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ıËÎ·Ó Û ·˘Ù‹ ÙËÓ ÚfiÛÎÏËÛË. ¶·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ÔÈ ÚfiÁÔÓÔ› Ì·˜ ·Ô‰ÂηٛÛÙËÎ·Ó ÙÔ 1496 ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ηٷÁÁÂÏ›·˜ ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ, ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û·Ó, ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿, Ó· ¿ÚÔ˘Ó ·Ì¤Ûˆ˜ Ù· fiÏ· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ Î·È Ó· Û˘Ì·Ú·Ù·¯ıÔ‡Ó ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi Ì ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ÚfiÛÊ·Ù· ÙÔ˘˜ ›¯·Ó ÚÔ‰ÒÛÂÈ, Û·Ó Ó· ÂÚfiÎÂÈÙÔ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÈÔ ¤ÌÈÛÙÔ˘˜ Ê›ÏÔ˘˜. ∏ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ·˘Ù‹ ÙÔ 1499 ·¤Ù˘¯Â, fiˆ˜ ¿ÏψÛÙÂ Î·È ÔÈ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜, ÁÈ·Ù› Ô ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ, ·ÊÔ‡ ÂÈÛ¤‚·Ï ÛÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ, η٤ÛÙÚ„ fiϘ ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘ ›¯·Ó ÂÓ·ÓÙȈı›.
Δ· ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ 16Ô˘ ·ÈÒÓ· ∏ÂÈÚˆÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· - ∞ÈÁ·›Ô øÛÙfiÛÔ, ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó Ó· ÔÏÂÌÔ‡Ó Î¿Ùˆ ·fi ÙË ÛËÌ·›· ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ. ∞ÊÔ‡ ‰È·ÎÚ›ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ·Ù˘¯‹ ¿Ì˘Ó· Ù˘ ªÂıÒÓ˘, ÙËÓ ÔÔ›· Ô μ·ÁÈ·˙‹Ù ηÙfiÚıˆÛ ӷ ΢ÚȇÛÂÈ ÛÙȘ 10 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1500 -Î·È ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›Á˜ Ë̤Ú˜ Î·È ÙËÓ ∫ÔÚÒÓË Î·È ÙËÓ ¶‡ÏÔ-, ÔÈ ›‰ÈÔÈ ¤ÛˆÛ·Ó Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Î·È ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ. ∫¿ÙÈ ·Ó¿ÏÔÁÔ Û˘Ó¤‚Ë ÙÔ 1532, fiÙ·Ó Ô Ó·‡·Ú¯Ô˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∫¿ÚÔÏÔ˘ ∂′ η٤ÛÙÚ„ ÙËÓ ∫ÔÚÒÓË. ™Â ·˘Ù‹ ÙË Ó›ÎË Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ΢ڛˆ˜ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ fiÏ˘, ȉȷ›ÙÂÚ· Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∞ÁÈ·ÔÛÙÔÏ›Ù˘,
Ô ªÈ¯·‹Ï ∫·ÏfiʈÓÔ˜, Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ª·ÌˆÓ¿˜ Î·È Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ μԢΛÙ˘, Ô˘ ¤ı·Ó ηٿ ÙËÓ ¤ÊÔ‰Ô. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ô ¢fiÚÈ·˜7 ΢ڛ¢Û ÙËÓ ¶¿ÙÚ·, ÙÔ ƒ›Ô Î·È ÙÔ ∞ÓÙ›ÚÚÈÔ. √È ŒÏÏËÓ˜ ÙˆÓ Á‡Úˆ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ·Ì¤Ûˆ˜ ÍÂÛËÎÒıËηÓ, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÛÎÂÊÙÔ‡Ó, ̤۷ ÛÙËÓ ·ÂÏÈÛ›· ÙÔ˘˜, ÙËÓ Î·Ù¿ÏËÍË. √È ¢˘ÙÈÎÔ›, fï˜, Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙·Ó ÈÔ „‡¯Ú·ÈÌ· Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·, ÁÓÒÚÈ˙·Ó ηϿ ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. «ºËÌÔÏÔÁÂ›Ù·È Û·Ó ·Ï‹ıÂÈ·» ¤ÁÚ·Ê ÙËÓ 1Ë ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ 1532 Ô ÚÂÛ‚Â˘Ù‹˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ °·ÏÏ›·˜, ºÚ·ÁΛÛÎÔ˘ ∞′, ÛÙË °¤ÓÔ˘·. «ºËÌÔÏÔÁÂ›Ù·È Û·Ó ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ô ¢fiÚÈ·˜ η٤Ϸ‚ ÙËÓ ¶¿ÙÚ· Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÎÈÓÂ›Ù·È Î·Ù¿ Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘, ÁÈ·Ù› ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ‹Ú·Ó Ù· fiÏ· Î·È ÛÎfiÙˆÛ·Ó fiÛÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÌÔÚÔ‡Û·Ó. ŸÌˆ˜, fiÙ·Ó Ô ÛÙfiÏÔ˜ ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙË °¤ÓÔ˘·, ı· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂΉ›ÎËÛË ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ ÙÔ˘˜». ∫·È ·˘Ùfi ·ÎÚÈ‚Ò˜ Û˘Ó¤‚Ë, ÁÈ·Ù›, fiˆ˜ ÁÚ¿ÊÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ ¿ÏÏÔ˜ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˜, Ô ¢fiÚÈ·˜ ÚÔͤÓËÛ ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ‰˘ÛÙ˘¯›Â˜ ÛÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó ÛÙȘ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ¶ÔÏÏÔ› ¤¯·Û·Ó ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜ Ì ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜, ÂÓÒ ·ÚÎÂÙÔ› ÂΉÈÒ¯ıËηÓ, ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó ‡ÔÙÔÈ ÁÈ· ˘ÔΛÓËÛË Â·Ó¿ÛÙ·Û˘. ¶·Ú·Ï›ԢÌ ӷ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ٷ ‰È¿ÊÔÚ· ÎÈÓ‹Ì·Ù· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ ÛÙËÓ ∞Ï‚·Ó›·. ΔÔ 1565, ÏfiÁˆ Ù˘ ÊÔÚÔÏÔÁ›·˜ Î·È ÙÔ˘ ·È‰ÔÌ·˙ÒÌ·ÙÔ˜, ¤ÁÈÓ ÂΛ ÂͤÁÂÚÛË, Ô˘ ·Ó¿ÁηÛ ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Ó· ÛÙ›ÏÂÈ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË 500 ÁÂÓÈÙÛ¿ÚÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÔ˘Ó ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ‹‰Ë ÛÙË ¯ÒÚ·. ¡¤· ·ӿÛÙ·ÛË Í¤Û·Û ÙÔ 1570 Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ, ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· ÂȂ‚·ÈÒÓÂÙ·È fiÙÈ ÔÏϤ˜ fiÏÂȘ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ Î˘ÚȇıËÎ·Ó ·fi ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ™Îfi‰Ú· Î·È ÛÙÔ ª·˘ÚÔ‚Ô‡ÓÈÔ. ™Â ·˘Ù¿ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ·, fï˜, ‰ÂÓ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜, Î·È ¤ÙÛÈ Â·ÓÂÚ¯fiÌ·ÛÙ ÛÙ· ΢ڛˆ˜ ÂÏÏËÓÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù·. ΔÔ 1571 ¤ÁÈÓ Ӥ· Û˘ÌÌ·¯›· ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ πÛ·Ó›·˜, Ù˘ ÂÓÂÙÈ΋˜ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È ÙÔ˘ ¿·. ∞ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ·˘Ù‹˜ Ù˘ Û˘ÌÌ·¯›·˜ ‹Ù·Ó Ë ÌÂÁ¿ÏË Ó·˘Ì·¯›· Ô˘ ‰ÈÂÍ‹¯ıË ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ∂¯ÈÓ¿‰· Î·È ÛÙË ¡·‡·ÎÙÔ, ÛÙËÓ ÔÔ›· Ô ÔıˆÌ·ÓÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜
¶ÔÚÙÚ¤ÙÔ ÙÔ˘ ¢fiÚÈ· ˆ˜ ¶ÔÛÂȉÒÓ·, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Agnolo Bronzino, ÙÔ˘ 1531. ΔÔ 1532 Ô ÛÙfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ∫·ÚfiÏÔ˘ ∂′, ˘fi ÙËÓ ËÁÂÛ›· ÙÔ˘ °ÂÓÔ˘¿ÙË Ó·˘¿Ú¯Ô˘ ∞ÓÙÚ¤· ¢fiÚÈ·, η٤ÛÙÚ„ ÙËÓ ˘fi ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· ∫ÔÚÒÓË Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· η٤Ϸ‚ ÙËÓ ¶¿ÙÚ·. ALINARI ARCHIVES/CORBIS/APEIRON
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [17]
[18]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∂›¯Ú˘ÛË ·Ï¿Ûη ŒÏÏËÓ· ·ÁˆÓÈÛÙ‹, Ì ¤ÎÙ˘Ô ‰È¿ÎÔÛÌÔ. ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
ηٷÛÙÚ¿ÊËΠۯ‰fiÓ ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο. ™Â ·˘Ù‹Ó ÙË Ì¿¯Ë ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· ‹Ú ̤ÚÔ˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ·ÚÈıÌfi˜ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ó·˘ÙÒÓ, ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi ·Ó ‹Ù·Ó Ú¿ÁÌ·ÙÈ ¿Óˆ ·fi 25.000 ¿Ó‰Ú˜ ÛÙÔÓ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ÛÙfiÏÔ Î·È 5.000 ÛÙÔÓ ÂÓÂÙÈÎfi. √È ÚÒÙÔÈ, ‚¤‚·È·, ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÔ˘Ó ˘¤Ú ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ, ÔÏÏÔ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜ fï˜ ¤¯·Û·Ó ÂΛ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜. øÛÙfiÛÔ, Î·È ÛÙËÓ ÍËÚ¿ ·Ó·‰‡ÔÓÙ·Ó ÂıÓÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù·. ∏ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜, Ë ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰·, Ë ª·Î‰ÔÓ›· Î·È ÙÔ ∞ÈÁ·›Ô Û˘ÁÎÏÔÓ›ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÎÚfiÙÔ˘˜ ÙˆÓ ˘ÚÔ‚fiÏˆÓ Ù˘ ÂÚÈ‚fiËÙ˘ Ó·˘Ì·¯›·˜. ªÂ ÙȘ ÚÔÙÚÔ¤˜ Î·È ÙȘ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ÂÚ›ÊËÌÔ˘ Ó·˘¿Ú¯Ô˘ Ù˘, πˆ¿ÓÓË ÙÔ˘ ∞˘ÛÙÚÈ·ÎÔ‡, Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó 3.000 §È‰ÔÚÈÎÈÒÙ˜, μÈÙÚÈÓÈÙÛÈÒÙ˜ Î·È °·Ï·ÍȉÈÒÙ˜ -·Ó ·ÏËı‡ÂÈ Ë ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ ÃÚÔÓÈÎfi ÙÔ˘ °·Ï·Íȉ›Ô˘Î·È ¤Î·Ó·Ó ÂÍfiÚÌËÛË ÛÙ· ™¿ÏˆÓ·, Ì ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ ı· ¤‚ÚÈÛÎ·Ó ·ÚÔÂÙԛ̷ÛÙÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Î·È fiÙÈ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ı· ÂÚ¯fiÙ·Ó Ë ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ ºÚ¿ÁÎˆÓ Ô˘ ÙÔ˘˜ ›¯·Ó ˘ÔÛ¯Âı›. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜, fï˜, ÔÈ ºÚ¿ÁÎÔÈ ‰ÂÓ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËηÓ, ÂÓÒ Ô ÔıˆÌ·ÓÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ·Ô‰Â›¯ıËΠ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· ·ÔÎÚÔ‡ÛÂÈ Î¿ı ›ıÂÛË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ™·ÏÒÓˆÓ. ŒÙÛÈ, ÔÈ Â·Ó·Ûٿ٘ ‰È·Ï‡ıËÎ·Ó ¯ˆÚ›˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. ΔÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ, fï˜, Â›Ó·È fiÙÈ 80 ÎÂÊ·Ï¿‰Â˜ ÙÔ˘˜, ‰ËÏ·‰‹ ·Ú¯ËÁÔ›, ·ÊÔ‡ ÂÍ··Ù‹ıËÎ·Ó ·fi ÙȘ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ÙÔ˘ Ì¤Ë ÙˆÓ ™·ÏÒÓˆÓ fiÙÈ ‰ÂÓ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ¿ıÔ˘Ó Î·Ó¤Ó· ηÎfi, ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙËÓ fiÏË, fiÔ˘, ·ÊÔ‡ ÙÔ˘˜ Û˘Ó¤Ï·‚·Ó Î·È ÙÔ˘˜ ¤‰ÂÛ·Ó, ÙÔ˘˜ ı·Ó¿ÙˆÛ·Ó fiÏÔ˘˜. ªfiÓÔ ¤Ó·˜ ÁϛوÛÂ, Ô μÔ˘ÓÔ¯ˆÚ›Ù˘ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ §˘ÎÔı·Ó¿Û˘, Ô ÔÔ›Ô˜, ·ÊÔ‡ ηٿÊÂÚ ӷ χÛÂÈ Ù· ‰ÂÛÌ¿ ÙÔ˘, ¿Ú·Í ÙÔ Û·ı› ÙÔ˘ ‰‹ÌÈÔ˘, ÛÎfiÙˆÛ ‰‡Ô ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Î·È ÙÔ Ê‡Ï·Î·
Ù˘ ÂÈÛfi‰Ô˘, ‰È¤Ê˘Á ÙÚ¤¯ÔÓÙ·˜ Û·Ó ÙÔ ÂÏ¿ÊÈ Î·È ÛÒıËΠ·fi ·˘Ù‹ ÙË ÛÊ·Á‹. ΔfiÙ ı·Ó·ÙÒıËÎ·Ó 22 °·Ï·ÍȉÈÒÙ˜, 3 μÔ˘ÓÔ¯ˆÚ›Ù˜, 2 ¶ÂÓÙˆڛÙ˜, 3 ∞ÁÈ·ı˘ÌÈÒÙ˜, 10 μÈÙÚÈÓÈÙÛÈÒÙ˜, 3 ∫ÈÛÛÂϛ٘, 2 μȉ·‰›Ù˜, 20 §È‰ÔÚÈÎÈÒÙ˜ Î·È 14 ™·ÏˆÓ›Ù˜, «fiÏÔÈ ÁÈ· ÙËÓ ·ÙÚ›‰· Î·È ÁÈ· ÙË ıÚËÛΛ·, ··ÏÏ·Á̤ÓÔÈ ·fi fiϘ ÙȘ ·Ì·Úٛ˜», fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÙÔ ÃÚÔÓÈÎfi ÙÔ˘ °·Ï·Íȉ›Ô˘. ΔÔ ›‰ÈÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÔÈ ·‰ÂÏÊÔ› ªÂÏÈÛÛËÓÔ› -Ô ª·Î¿ÚÈÔ˜, Ô ·Ú¯È›ÛÎÔÔ˜ ∂ȉ·‡ÚÔ˘, Î·È Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜, Ô ¯ˆÚÔ‰ÂÛfiÙ˘- Û‹ÎˆÛ·Ó ÙË ÛËÌ·›· Ù˘ ·ӿÛÙ·Û˘ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ -΢ڛˆ˜ ÛÙË ª¿ÓË- Î·È Ì ‰Èο ÙÔ˘˜ ¤ÍÔ‰· ‰ÈÂÍ‹Á·Á·Ó fiÏÂÌÔ Ô˘ ‰È‹ÚÎÂÛ ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ·. ª¿Ù·È·, fï˜, ÂÎÏÈ·ÚÔ‡Û·Ó ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ÙÔÓ ∞˘ÛÙÚÈ·Îfi Ó· ÛÙ›ÏÂÈ ÂÈÙ¤ÏÔ˘˜ ÙȘ ÂÓÈÛ¯‡ÛÂȘ Ô˘ ›¯Â ˘ÔÛ¯Âı›, ·ÊÔ‡ ›¯·Ó ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÂͤÁÂÚÛË ÈÛÙ‡ÔÓÙ·˜ fiÙÈ ı· η٤Êı·Ó·Ó ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÂÓÈÛ¯‡ÛÂȘ. √ πˆ¿ÓÓ˘ ¤‚ÚÈÛΠÚÔÊ¿ÛÂȘ ÁÈ· ·Ó·‚ÔϤ˜ Î·È ¿ÓÙ· ˘ÔÛ¯fiÙ·Ó ‚Ô‹ıÂÈ·, Ë ÔÔ›· fï˜ ‰ÂÓ ‹Ïı ÔÙ¤. ΔfiÙ ÔÈ Â·Ó·Ûٿ٘, ¤¯ÔÓÙ·˜ È· ·ÂÏÈÛÙ›, η٤ıÂÛ·Ó Ù· fiÏ·, ÂÓÒ ÔÈ ·Ú¯ËÁÔ› ÙÔ˘˜ ¤Ú·Û·Ó ÛÙË ¡Â¿ÔÏË, fiÔ˘ ¤ı·Ó·Ó Î·È ÂÓÙ·ÊÈ¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÂÎÎÏËÛ›· ÙˆÓ ∞ÔÛÙfiÏˆÓ ¶¤ÙÚÔ˘ Î·È ¶·‡ÏÔ˘. ΔÔ ÌÓËÌÂ›Ô Ô˘ ÛÙ‹ıËΠ¿Óˆ ÛÙÔÓ Ù¿ÊÔ ÙÔ˘˜ ÂȂ‚·ÈÒÓÂÈ fiÙÈ Â›¯·Ó ·ÁˆÓÈÛÙ› Ì 25.000 Â˙Ô‡˜ Î·È 3.000 È›˜. ΔÈ ·¤ÁÈÓ·Ó fiÛÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘Ó·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘˜ ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ‰ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘ÌÂ. •¤ÚÔ˘ÌÂ, fï˜, ÔÈ· Ù‡¯Ë ›¯·Ó ÔÈ Û‡ÌÌ·¯Ô› ÙÔ˘˜ ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· Î·È ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô. °È·Ù› ÂÚ›Ô˘ 30.000 ŒÏÏËÓ˜ Ô˘ ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó Û ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ›Ù ÛÊ·ÁÈ¿ÛÙËÎ·Ó Â›Ù ÛÙ¿ÏıËÎ·Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∂Λ ÔÈ ÁËÚ·ÈfiÙÂÚÔÈ ı·Ó·ÙÒıËηÓ, ÔÈ Ó¤ÔÈ Î·È ÔÈ Ó¤Â˜ ¤ÁÈÓ·Ó ‰Ô‡ÏÔÈ ÛÙ· ‚·ÛÈÏÈο ·Ó¿ÎÙÔÚ·,
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [19]
ÂÓÒ ÔÈ ÈÔ ‰˘Ó·ÙÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ ηٷ‰ÈοÛÙËÎ·Ó Ó· ‰Ô˘ÏÂ‡Ô˘Ó ÛÙ· οÙÂÚÁ·. ∂ÈϤÔÓ, ÔÈ ·Ú¯È›ÛÎÔÔÈ Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜ Î·È Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ οËÎ·Ó ÛÙËÓ ˘Ú¿.
Δ· ÚÒÙ· ÁÓˆÛÙ¿ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· - °ÚÈ‚·›ÔÈ, ¢Ú¿ÎÔ˜, ª·Ï¿ÌÔ˜ ∞˘Ù¤˜ ÔÈ ·‰È¿ÎÔ· ·ӷϷ̂·ÓfiÌÂÓ˜ ÂÍÂÁ¤ÚÛÂȘ, Ô˘ Û˘Ó‹ıˆ˜ ›¯·Ó Ï˘ËÚfi Ù¤ÏÔ˜, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÂÓÙÂÏÒ˜ ·ÙÂϤÛÊÔÚ˜. ∏ ÂÓÂÙÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË, Ë ÔÔ›· ›¯Â ·ÎfiÌ· ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ Ù˘ ÔÏϤ˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜, ·Ó·Áη˙fiÙ·Ó Ó· ÊÚÔÓÙ›˙ÂÈ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÔÏÂÌÔ¯·Ú›˜ ˘ËÎfiÔ˘˜ ·Ú¤¯ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ ‰È¿ÊÔÚ· ÚÔÓfiÌÈ·. ∫˘Ú›ˆ˜, fï˜, ·Ó·Áη˙fiÙ·Ó Ó· ÚÔÛٷهÂÈ ÙËÓ ÔÚıfi‰ÔÍË ›ÛÙË ·fi ÙȘ ·ÚÂÌ‚¿ÛÂȘ Î·È ÙȘ ηٷȤÛÂȘ ÙÔ˘ Ï·ÙÈÓÈÎÔ‡ ÎÏ‹ÚÔ˘. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ë ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Û ı¤ÛË Ó· ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ, ÌfiÓÔ Ì ÙȘ ‰ÈΤ˜ Ù˘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ·˘Ùfi ÙÔ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎfi Ê›‰È Ì ٷ ÔÏÏ¿ ÎÂÊ¿ÏÈ·. øÛÙfiÛÔ, ‹ÏÈ˙ ӷ ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ ÙËÓ ·‰ÈfiÚıˆÙË Ù¿ÛË ÙˆÓ Ú·ÁÈ¿‰ˆÓ Ó· ÍÂÛËÎÒÓÔÓÙ·È. °È· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÌÈÌËı› ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜, Ô˘ ‹‰Ë ›¯·Ó ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘˜ ÙfiÛÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜8. ∞ÔÊ¿ÛÈÛ ‰ËÏ·‰‹ Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ÔÏÏ¿ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ·, ÛÙ· ÔÔ›· ›¯Â ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÙËÓ ¿‰ÂÈ· Ó· ÊÚÔ˘ÚÔ‡Ó Î·È Ó· ÚÔÛÙ·ÙÂ‡Ô˘Ó ÙȘ ÔÚÂÈÓ¤˜ ΢ڛˆ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰·, ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ, ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›· Î·È ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·. ŸÌˆ˜ Ô‡ÙÂ Î·È ·fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ·Ú·¯ÒÚËÛË ˆÊÂÏ‹ıËΠ·ÚÎÂÙ¿. ΔÔ 1585 Ô ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ Ù˘ μfiÓÈÙÛ·˜ Î·È ÙÔ˘ §Ô‡ÚÔ˘, £Âfi‰ˆÚÔ˜ °Ú›‚·˜, ÂÂȉ‹ ¤ÎÚÈÓ fiÙÈ Ë ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜ ‹Ù·Ó ÚÔÙÈÌfiÙÂÚË ·fi ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋, ·ÓÙ·ÔÎÚ›ıËΠÛÙȘ ·Ú·ÈÓ¤ÛÂȘ Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜, ÍÂÛËÎÒıËΠÛÙËÓ ∞ηÚÓ·Ó›· Î·È ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Î·È Ì¤Û· Û ̛· Ó‡¯Ù· ¤ÛÊ·Í ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙË μfiÓÈÙÛ· Î·È ÛÙÔ •ËÚfiÌÂÚÔ. ΔÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ¿ ÙÔ˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó Î·È ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Ù˘ ∏›ÚÔ˘, ¶Ô‡ÏÈÔ˜ ¢Ú¿ÎÔ˜ Î·È ª·Ï¿ÌÔ˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Î·Ù¤Ï·‚·Ó ÙËÓ ÕÚÙ· Î·È ÎÈÓ‹ıËÎ·Ó Î·Ù¿ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ, ÚÔηÏÒÓÙ·˜ ÊÔ‚ÂÚ¤˜ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ ÛÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Ô˘ Û˘Ó·ÓÙÔ‡Û·Ó ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÙÔ˘˜. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ Â·Ó·Ûٿ٘ ¯Ù˘‹ıËÎ·Ó ·fi ‰‡Ô Ï¢ڤ˜. √È √ıˆÌ·ÓÔ› Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›· Î·È ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· ¤ÙÚÂÍ·Ó Ó· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· Ù˘ ∏›ÚÔ˘. √ ·Û¿˜ Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÂÈÙ¤ıËΠÛÙËÓ ∞ηÚÓ·Ó›·. √ £Âfi‰ˆÚÔ˜ ªÔ‡·˜ ·ÓÙÈ·Ú·Ù¿¯ıËΠÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ∞¯ÂÏÒÔ, ÂÂȉ‹ fï˜ ›¯Â
ÔÏϤ˜ ·ÒÏÂȘ, ÔÈÛıÔ¯ÒÚËÛ ÛÙ· ÛÙÂÓ¿ ÙˆÓ ÎÔÓÙÈÓÒÓ ‚Ô˘ÓÒÓ Î·È ˙‹ÙËÛ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘ Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ, ÙÔ˘ °Î›ÓË ªÔ‡·. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, fï˜, ÔÈ Â·Ó·Ûٿ٘ Ù˘ ∏›ÚÔ˘ ›¯·Ó ÓÈÎËı› ·fi ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ô˘ ‹Ïı·Ó ·fi ÙË £ÂÛÛ·Ï›· Î·È ÙË ª·Î‰ÔÓ›·, ÂÓÒ Ô °Î›Ó˘ ΢ÓËÁË̤ÓÔ˜ ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ¶ÂÚ·ÙÈ¿, fiÔ˘ ÔÏÂÌÒÓÙ·˜ ÁÂÓÓ·›· ¤ÂÛ ÛÙË Ì¿¯Ë. √ £Âfi‰ˆÚÔ˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÏÔÈfiÓ ÌÚÔÛÙ¿ ÙÔ˘ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ·Û¿ Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘ Î·È ÎÈÓ‰˘Ó‡ÔÓÙ·˜ Ó· ¯Ù˘Ëı› ÛÙ· ÓÒÙ· ÙÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Ô˘ ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ·fi ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ, ηٿϷ‚ fiÙÈ ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· ·ÓÙ¤ÍÂÈ. ¶¤Ú·ÛÂ, ÏÔÈfiÓ, Ì·˙› Ì ϛÁÔ˘˜ ÈÛÙÔ‡˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ πı¿ÎË, fiÔ˘ ˘¤Î˘„ ÛÙ· ÙÚ·‡Ì·Ù¿ ÙÔ˘. ΔfiÙÂ Ë ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ‰ÈfiÚÈÛ ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ °Ú›‚· οÔÈÔÓ ·ÚÌ·ÙÔÏfi ·fi ÙÔ μ¿ÏÙÔ, ÙÔÓ ΔÚÈÌÔ‡ÎË ™˘ÓÙÂÎÓÈÒÙË. °È· ÙÔÓ ª·Ï¿ÌÔ, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÙÔ fiÓÔÌ· ·Ó·Ê¤ÚıËΠӈڛÙÂÚ·, ÛÒ˙ÂÙ·È ¤Ó· ·fi Ù· ·Ï·ÈfiÙÂÚ· ‰ËÌÔÙÈο ÙÚ·ÁÔ‡‰È·: ª·Ï¿ÌÔ˜ ˆÚÔ‚fiÏ·Â Ó· · Ó· ÚÔÛ΢ӋÛË, √È Á¤ÚÔÓÙ˜ ¿ÁÔ˘Ó ÌÚÔÛÙ¿, ηÙfiÈÓ Ô ª·Ï¿ÌÔ˜. ’™ ÙÔÓ ‰ÚfiÌÔÓ fiÔ˘ ‹Á·ÈÓ·Ó, ’˜ ÙÔÓ ‰ÚfiÌÔÓ Ô˘ ËÁ·›ÓÔ˘Ó, ª·Ï¿ÌÔ˜ ÎÔÓÙÔÛÙ¿ıËÎÂ, ÙÔ˘˜ Á¤ÚÔÓÙ·˜ ʈӿ˙ÂÈ. «°È· ÛÙ·Ì·Ù¿ÙÂ, Á¤ÚÔÓÙ˜, οÙÈ ı· Û·˜ ÚˆÙ‹Ûˆ ∞fi„’ ›‰· ’˜ ÙÔÓ ‡ÓÔ ÌÔ˘, ’˜ ÙÔÓ ‡ÓÔ Ô˘ ÎÔÈÌÔ‡ÌÔ˘Ó, ΔÔ ‰·Ì·ÛΛ ÌÔ˘ ÙÔ Û·ı› ÂÚÚ¿ÁÈÛ ’˜ ÙË Ì¤ÛË, ∫·È ÙÔ Ì·ÎÚ‡ ÙÔ˘Ê¤ÎÈ ÌÔ˘ ‰ÂÓ ¤ÙÚˆÁ ̷ÚÔ‡ÙÈ. ΔÔ fiÓÂÈÚfi ÌÔ˘, Á¤ÚÔÓÙ˜, Â›Ó·È Î·Îfi ÛËÌ¿‰È. °È· ÙÔ‡ÙÔ Û·˜ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ· Ó· ¿Ù ’˜ ÙÔ Î·Ïfi Û·˜, ∫’ ÂÁÒ ËÁ·›Óˆ ’˜ Ù· ‚Ô˘Ó¿, ÂȘ Ù· ·ÏË¿ ÏË̤ÚÈ·. ¡· ˙ˆ Ì ٷ ÎÚ‡· ÓÂÚ¿, ’˜ Ù· ‰¤ÓÙÚ· ÙÂÓو̤ÓÔ˜. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ Â›Ó·È ¿ÈÛÙÔÈ, ÙÔÓ ÏfiÁÔÓ ‰ÂÓ Ê˘Ï¿ÁÔ˘Ó, ∫È’ fiÛÔÈ ÎϤÊÙ˜ ÚÔÛ·ÓËÛ·Ó, ÙÔ˘˜ ‹Ú·Ó Ù· ÎÂÊ¿ÏÈ·». (sic)
Δ· ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ· ™ÙËÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ‰Ú¿ÛË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·˘Ù‹, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜, Î·È ÔÈ ÛÙfiÏÔÈ ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ‰Ô‡Î· Ù˘ ΔÔÛοÓ˘ Î·È ÙˆÓ ÈÔÙÒÓ Ù˘ ªÂÏ›Ù˘ Î·È Ù˘ ¡Â¿ÔÏ˘. ∞˘ÙÔ› ¤ÏÂ·Ó ÛÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ı¿Ï·ÛÛ˜, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂΉÈÎËıÔ‡Ó ÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· ÛÙË ª¿ÏÙ· ÙÔ 1565, ÛÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ Ô·‰Ô› Ù˘ «ËÌÈÛÂÏ‹ÓÔ˘» ·¤Ù˘¯·Ó ·Ù·Áˆ‰Ò˜. √È ÛÙfiÏÔÈ ·˘ÙÔ› ˘ÔÎÈÓÔ‡Û·Ó ‰È·ÚÎÒ˜ ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ Î·È ÙˆÓ ·Ú·ÏÈ·ÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ, ¯ˆÚ›˜ fï˜ Ó· ¤¯Ô˘Ó Ï¿‚ÂÈ Ì¤ÙÚ· ÁÈ· ÙË ÌÂÙ¤ÂÈÙ· Ù‡¯Ë ·˘ÙÒÓ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ÙȘ ÚÔÙÚÔ¤˜ ÙÔ˘˜. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ·
[20]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∂Ï·ÈÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ·, ÙÔ˘ Jean Leon Gerome, Ì ٛÙÏÔ L’ Eminence Grise, fiˆ˜ ¤ÌÂÈÓ ÁÓˆÛÙfi˜ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Ô Î·Ô˘ÙÛ›ÓÔ˜ ÌÔÓ·¯fi˜ πˆÛ‹Ê ˆ˜ Û‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ÙÔ˘ ηډÈÓ¿ÏÈÔ˘ ƒÈÛÂÏȤ. √ ›‰ÈÔ˜ ΋ڢÍ ÛÙ·˘ÚÔÊÔÚ›· ηٿ ÙˆÓ ·›ÛÙˆÓ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ·. MUSEUM OF FINE ARTS, BOSTON/SCALA
(1603-1606) ÔÈ ÈfiÙ˜ Ù˘ ª¿ÏÙ·˜, ·ÊÔ‡ ›¯·Ó ¤ÚıÂÈ ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ∏›ÚÔ˘, ¤ÏÂ˘Û·Ó ÚÔ˜ Ù· ·Ú¿ÏÈ¿ Ù˘ Ì ÛÎÔfi Ó· ·Ô‚È‚·ÛÙÔ‡Ó. ∏ Û˘Ìʈӛ· fï˜ ›¯Â ÚÔ‰Ôı›. ¶ÔÏÏÔ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÛÊ·ÁÈ¿ÛÙËηÓ. ŒÓ·˜ ÈÂÚ¤·˜ Á‰¿ÚıËΠ˙ˆÓÙ·Ófi˜ Î·È ÙÔ ‰¤ÚÌ· ÙÔ˘, Ì·˙› Ì ÔÏÏ¿ ÎÂÊ¿ÏÈ· ÙˆÓ Û˘ÓˆÌÔÙÒÓ, ÛÙ¿ÏıËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. √È ›‰ÈÔÈ ÂȉÚÔÌ›˜ ·ÚfiÙÚ˘Ó·Ó Î·È ÙÔ˘˜ ª·ÓÈ¿Ù˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â·Ó·ÛÙ¿ÙËÛ·Ó Í·Ó¿ Î·È ÙÔ Î›ÓËÌ¿ ÙÔ˘˜, ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi, ¤ÁÈÓ Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi. ∂ΛÓË ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ô °¿ÏÏÔ˜ ‰Ô‡Î·˜ Ù˘ ¡Â‚¤Ú, ∫¿ÚÔÏÔ˜ μ′, ÈÛ¯˘Ú›ÛÙËΠfiÙÈ Â›¯Â ÎÏËÚÔÓÔÌÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÙˆÓ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁˆÓ ˆ˜ ·fiÁÔÓÔ˜ ÙÔ˘ £ˆÌ¿, Ì·Ú΋ÛÈÔ˘ ÙÔ˘ ªÔÌÊÂÚÚ¿ÙÔ˘ Î·È ÁÈÔ˘ ÙÔ˘ ∞Ó‰ÚÔÓ›ÎÔ˘ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ˘ ÙÔ˘ ÚÂÛ‚‡ÙÂÚÔ˘. ◊ÏıÂ, ÏÔÈfiÓ, ÛÂ Û˘ÓÂÓÓÔ‹ÛÂȘ Î·È ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ Ì ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ Î·È ·Ú¯Èο Ì ÙÔ˘˜ ª·ÓÈ¿Ù˜, ̤ۈ ÙÔ˘ π·ÎÒ‚Ô˘ ¶¤ÙÚÔ˘, ÂÓfi˜ ÂÚ›ÊËÌÔ˘ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ‡ ÂȉÚÔ̤·. √ ›ÛÎÔÔ˜ Ù˘ ª¿Ó˘ ¡ÂfiÊ˘ÙÔ˜, Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ §·Î‰·›ÌÔÓÔ˜ ÃÚ‡Û·ÓıÔ˜ §¿ÛηÚ˘, ÔÈ ·‰ÂÏÊÔ› ∫ÔÛÌ¿‰Â˜, ÔÈ ∫ÔÓÙfiÛÙ·˘ÏÔÈ, ÔÈ ∫·Ï·Ôı‹‰Â˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ ‰È·Ú›˜ ¿Ó‰Ú˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Âȉ›ˆÍ·Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó Û˘Ó¯‹ ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›· Ì ÙÔ ‰Ô‡Î·, ÛÙËÓ ÔÔ›· ÙÔÓ ·ÔηÏÔ‡Û·Ó ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ. ΔÔÓ ÚÔ¤ÙÚÂ·Ó Ó· ÂÈÛ‡ÛÂÈ ÙÔÓ ÂÚ¯ÔÌfi ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ‰È·‚‚·›ˆÓ·Ó fiÙÈ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ÙÔÓ ÂÚ›ÌÂÓ·Ó Û·Ó ÙÔÓ ªÂÛÛ›·. ΔfiÙÂ Ô ‰Ô‡Î·˜ Ù˘ ¡Â‚¤Ú ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÙÔ˘˜ ÈÔ ÂÈÊ·Ó›˜ ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜ ÙÔ˘ -Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ÎfiÌË ™·ÛÙfi ƒÂÓÈfi-, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‚Ú‹Î·Ó ÂΛ Î·È ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜ Úfiı˘ÌÔ˘˜ Ó· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜ ÔÈ ÈÔ ÁÓˆÛÙÔ› ‹Ù·Ó Ô °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ∫ÏÈÓÔ‰‹˜, Ô ¶·ÙÚ›ÎÈÔ˜ ºˆÎ¿˜, Ô ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ¡›ÎÏÔ˜, Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¶Ô‡‚·ÏÔ˜, Ô ¡È΋ٷ˜ ªÂÏÈÛÛËÓfi˜, ÔÈ ™ÙÂÊ·ÓfiÔ˘ÏÔÈ Î·È ÔÈ ª¤‰ÈÎÔÈ. √È ·ÓÙÈÚfiÛˆÔÈ ÙÔ˘ ‰Ô‡Î· ‹Á·Ó ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· Î·È Û˘ÓÂÓÓÔ‹ıËÎ·Ó Ì ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ËÁÂÌfiÓ˜ Î·È ÚÔÎÚ›ÙÔ˘˜ Ù˘ ∏›ÚÔ˘, Ù˘ ¢·ÏÌ·Ù›·˜, Ù˘ ∫ÚÔ·Ù›·˜ Î·È Ù˘ ™ÂÚ‚›·˜, ΢ڛˆ˜ fï˜ Ì ÙÔ ÌËÙÚÔÔÏ›ÙË ¡·˘¿ÎÙÔ˘ Î·È ÕÚÙ·˜ °·‚ÚÈ‹Ï, Ì ÙÔ ÌËÙÚÔÔÏ›ÙË ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÙÔ fiÓÔÌ· ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È, Ì ÙÔ ÌËÙÚÔÔÏ›ÙË ¢˘ÚÚ·¯›Ô˘ Î˘Ú Ã·Ú›ÙˆÓ·, Ì ÙÔÓ ·Ú¯È›ÛÎÔÔ ΔÈÚÓfi‚Ô˘ Î·È ¿Û˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ ¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ ƒ¿ÏÏË, ·fiÁÔÓÔ ÙˆÓ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁˆÓ, Î·È Ì ÙÔ ÏfiÁÈÔ ∞ıËÓ·›Ô §ÂÔÓ¿Ú‰Ô ºÈÏ·Ú¿. ΔfiÛÔ ÌÂÁ¿Ï˜ ‰È·ÛÙ¿ÛÂȘ ›¯Â ¿ÚÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ Î›ÓËÌ·, ȉȷ›ÙÂÚ· ÛÙȘ ÈÔ ‚fiÚÂȘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈΤ˜
ÂÚÈÔ¯¤˜, ÒÛÙ ÛÙȘ 8 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1612 Û˘Ó‹Ïı ÛÙÔ ∫Ô‡ÎË Ù˘ ∞Ï‚·Ó›·˜ ÁÂÓÈ΋ Û˘Ó¤Ï¢ÛË ·ÓÙÈÚÔÛÒˆÓ ÙÔ˘ ÎÏ‹ÚÔ˘ Î·È ÙÔ˘ Ï·Ô‡, ·fi ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ, ÙË ª·Î‰ÔÓ›·, ÙËÓ ∞Ï‚·Ó›·, ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·, ÙË ™ÂÚ‚›·, ÙËÓ ∂Ú˙ÂÁÔ‚›ÓË Î·È ÙË ¢·ÏÌ·Ù›·. ™Â ·˘Ù‹ ÙË Û˘Ó¤Ï¢ÛË Û˘˙ËÙ‹ıËÎÂ Î·È „ËÊ›ÛıËΠ-Û‡Ìʈӷ Ì fiÛ· ÚÔ·ÙÔ˘Ó ·fi Ù· Ú·ÎÙÈο Ù˘, Ô˘ ‚Ú¤ıËÎ·Ó ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ì·˜- ¤Ó· ÁÂÓÈÎfi ·ӷÛÙ·ÙÈÎfi „‹ÊÈÛÌ·. ™‡Ìʈӷ Ì ·˘Ùfi, Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·Ó Ì¤ÙÚ· ÁÈ· ÙËÓ ·ÁÔÚ¿ ÔÏÂÌÔÊÔ‰›ˆÓ, ÁÈ· ÙË Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÛÙÚ·ÙÔ‡ 160.000 ·Ó‰ÚÒÓ, ÁÈ· ÙËÓ ÎÔ‹ ÚÔÛˆÚÈÓÔ‡ ÓÔÌ›ÛÌ·ÙÔ˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÍ·ÁÔÚ·ÛÙ› ÌÂÙ¿ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘, ÁÈ· Ù· ÊÚÔ‡ÚÈ· Ô˘ ¤Ú ӷ ηٷϿ‚Ô˘Ó Î·È ÁÈ· ÙËÓ ÔÚ›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏ˘ Î·È Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. π‰È·›ÙÂÚ· ·ÍÈÔÛËÌ›ˆÙÔ Â›Ó·È ‚¤‚·È· ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ, Û‡Ìʈӷ Ì ٷ Ú·ÎÙÈο, ÔÈ Â·Ó·Ûٿ٘ ›¯·Ó οÓÂÈ Û˘ÌÌ·¯›· Ì ÙÔ˘˜ ËÁÂÌfiÓ˜ Ù˘ μÏ·¯›·˜ Î·È Ù˘ ªÔω·‚›·˜ Î·È Â›¯·Ó ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ ı· ΤډÈ˙·Ó ÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Î·È ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ù˘ °ÂÚÌ·Ó›·˜. ∂ÓÒ ‰È·‰Ú·Ì·Ù›˙ÔÓÙ·Ó ·˘Ù¿ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, Ô ‰Ô‡Î·˜ ∫¿ÚÔÏÔ˜ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Û ӷ ·Ó·˙ËÙ› ‚ÔËıÔ‡˜ Î·È Û˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË. √ ÂÚÈ‚fiËÙÔ˜ ηԢÙÛ›ÓÔ˜ πˆÛ‹Ê -Ô ÔÔ›Ô˜ ·ÚÁfiÙÂÚ· ¤ÁÈÓ ȉȷ›ÙÂÚ· ÁÓˆÛÙfi˜ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ƒÈÛÂÏȤ- ΋ڢÍ ÛÙ·˘Ô˘ ›¯Â Ì ÙÔÓ Î·Ú‰ÈÓ¿ÏÈÔ ƒÈÛÂÏȤ ÚÔÊÔÚ›· ηٿ ÙˆÓ ·›ÛÙˆÓ ÛÙË °·ÏÏ›·, ÛÙËÓ πÛ·Ó›· Î·È ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›·. √ ‰Ô‡Î·˜ ∫¿ÚÔÏÔ˜ Û˘ÁÎÚfiÙËÛ ÈÔÙÈÎfi Ù¿ÁÌ·, ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÓfiÌ·Û ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ™ÙÚ·ÙÈ¿. ∞ÎfiÌ· ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛÂ Î·È Âη›‰Â˘Û ӷ˘ÙÈ΋ ÌÔ›Ú·, Ù· ÏÔ›· Ù˘ ÔÔ›·˜ ›¯·Ó Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ∞Ú¯¿ÁÁÂÏÔ˜ ªÈ¯·‹Ï, ÕÁÈÔ˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜, ¶·Ó·Á›· Î·È ¿ÏÏ· ·ÚfiÌÔÈ·. øÛÙfiÛÔ, ·˘Ù¿ Ù· ÌÂÁ·Ï‹‚ÔÏ· Û¯¤‰È· ‹Ù·Ó ÁÚ·ÊÙfi Ó· ̷ٷȈıÔ‡Ó, fiˆ˜ ¿ÏψÛÙÂ Î·È ÙfiÛ· ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ·. ∏ πÛ·Ó›· ·ÓÙ¤‰Ú·ÛÂ, ηıÒ˜ ‹ıÂÏÂ Ë ›‰È· Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÙË ª·Î‰ÔÓ›·. ΔÔÓ ›‰ÈÔ ÛÙfi¯Ô ›¯Â Î·È Ë μÂÓÂÙ›·, ÏfiÁˆ ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Ô˘ ηÙ›¯Â ‹‰Ë ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ŒÙÛÈ, Ë ÊˆÓ‹ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· πˆÛ‹Ê ‰ÂÓ ·ÎÔ‡ÛÙËÎÂ. ∏ Ó·˘ÙÈ΋ ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ ∫·ÚfiÏÔ˘ ηٷÛÙÚ¿ÊËΠ·fi ˘ÚηÁÈ¿ Ì ¿ÁÓˆÛÙ˜ ·Èٛ˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, fiÏ· ÂΛӷ Ô˘ ›¯·Ó ·ÔÊ·ÛÈÛÙ› ÛÙÔ ∫Ô‡ÎË ‰ÂÓ ¤ÁÈÓ η̛· ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· ˘ÏÔÔÈËıÔ‡Ó, Î·È ¤ÙÛÈ ‰ÂÓ ˘‹ÚÍ ·ÓÙÂΉ›ÎËÛË ·fi ÙË ÌÂÚÈ¿ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. ªfiÓÔ Ô ÙÔÏÌËÚfi˜ ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜ ΔÚ›Î΢ ¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ˜ ÂÈÛ¤‚·ÏÂ, Ì·˙› Ì ÔÏÏÔ‡˜ ·ӷÛٿ٘, ÛÙ· πˆ¿ÓÓÈÓ·, ·ÏÏ¿ Û ̿¯Ë Ì ٷ ÔıˆÌ·ÓÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ËÙÙ‹ıËÎÂ Î·È ÛÊ·ÁÈ¿ÛÙËÎÂ.
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [21]
∞ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ÓËÛȈÙÒÓ §‹ÌÓÔ˜, ƒfi‰Ô˜, ∫¤Ú΢ڷ, ∫‡ÚÔ˜, ∫Ú‹ÙË º˘ÛÈο, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÌfiÓÔ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ Î·È Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Ô˘ ÔÏÂÌÔ‡Û·Ó ‰È·ÚÎÒ˜ ‹ ۯ‰›·˙·Ó Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÔ˘Ó. √‡Ù ÔÈ ÓËÛÈÒÙ˜ ¤¯·Ó·Ó ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· ÁÈ· Ì¿¯Ë, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ì ÂÈÙ˘¯›·. ΔÔ 1475 Ë §‹ÌÓÔ˜, Ô˘ ÙfiÙ ‹Ù·Ó ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ, fiÙ·Ó ¯Ù˘‹ıËΠ·fi ÙÔÓ ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó ·Û¿, ÛÒıËΠ·fi Ì›· ∂ÏÏËÓ›‰·, ÙË ª·ÚԇϷ. ∏ ËÚˆ›‰· ·˘Ù‹ ›‰Â Ó· ÛÎÔÙÒÓÔ˘Ó ÙÔÓ ·Ù¤Ú· Ù˘. ∏ ÔÚÁ‹ Ù˘ ‹Ù·Ó ÙfiÛË, Ô˘ ¿Ú·Í ÙÔ Í›ÊÔ˜ Î·È ÙËÓ ·Û›‰· ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· Ù˘. ªÂ ÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ¿ Ù˘ ·Ú·Î›ÓËÛ ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Û ÙfiÛÔ ÁÂÓÓ·›· ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË, ÒÛÙÂ Ô ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó ·Ó·ÁοÛıËΠӷ ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ·. ŸÙ·Ó Ô ∂ÓÂÙfi˜ ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜ ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠÙÔ Î·ÙfiÚıˆÌ¿ Ù˘, Î·È ı¤ÏÔÓÙ·˜ Ó· ·ÓÙ·Ì›„ÂÈ ·˘Ù‹ ÙË ÛÔ˘‰·›· ·ÊÔÛ›ˆÛË, ÚfiÙÂÈÓ ÛÙË ÁÂÓÓ·›· ∂ÏÏËÓ›‰· Ó· ‰È·Ï¤ÍÂÈ ÁÈ· Û‡˙˘ÁÔ fiÔÈÔÓ ‹ıÂÏ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÈÊ·Ó¤ÛÙÂÚÔ˘˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ÂÓÂÙÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡, ÂÓÒ ÂÈϤÔÓ Ù˘ ¤‰ˆÛ Úԛη ÛÙÔ fiÓÔÌ· Ù˘ ΢‚¤Ú-
ÓËÛ‹˜ ÙÔ˘. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÙËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô‰Ô Ë ƒfi‰Ô˜ Ô˘ ‹Ù·Ó ˘fi ÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ πÔÙÒÓ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ πˆ¿ÓÓË ÙˆÓ πÂÚÔÛÔχ̈Ó- ηٿÊÂÚ ӷ ·ÓÙ¤ÍÂÈ ÛÙȘ ›ÌÔÓ˜ ÂȉÚÔ̤˜ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ ÔÊ›ÏÂÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙË ‰Ú¿ÛË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ΔÔ 1538 Ô Ì¤Á·˜ ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó ÚÔÛ¿ıËÛ Ì ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ ÛÙfiÏÔ Ó· οÓÂÈ ·fi‚·ÛË ÛÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ. ΔÔ ÓËÛ› ΢‚ÂÚÓÔ‡Û ÙfiÙÂ Ô ÂÚÈ‚fiËÙÔ˜ μ·Ú‚·ÚfiÛ·˜. √È Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ∫¤Ú΢ڷ˜ ·Ì‡ÓıËÎ·Ó Ì ٤ÙÔÈ· ÁÂÓÓ·ÈfiÙËÙ·, «ÈÛ¿ÍÈ·», Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ √˘ÈÏÏÂÌ·›ÓÔ, «Ì ÙË ÁÂÓÓ·ÈfiÙËÙ· ·ÓıÚÒˆÓ Ô˘ ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÈ· Ó· ˘ÂÚ·ÛÈÛÙÔ‡Ó ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ ÂÏ¢ıÂÚ›·, ·Ú¿ ÁÈ· ÙËÓ ˘ÂÚ¿ÛÈÛË ÂÓfi˜ ͤÓÔ˘ ΢ڛ·Ú¯Ô˘». √ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜, Ô˘ ıÂÒÚËÛ ۈÛÙfi Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ, ‹Ú ̷˙› ˆ˜ ‰Ô‡ÏÔ˘˜ 15.000 ∫ÂÚ΢ڷ›Ô˘˜ ¯ˆÚÈÎÔ‡˜, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ¿Ú·Í ·fi ÙËÓ ‡·ÈıÚÔ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ™ÙËÓ ¿ÏÏË, ¿ÏÈ, ¿ÎÚË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ı¿Ï·ÛÛ·˜, ÙÔ 1570 Î·È ÙÔ 1571 ÔÈ ∫‡ÚÈÔÈ ¤‰ˆÛ·Ó ‰Â›ÁÌ·Ù· Ú·ÁÌ·ÙÈÎÔ‡ ËÚˆÈÛÌÔ‡ ÛÙȘ ÂÚÈ‚fiËÙ˜ ÔÏÈÔÚ˘ Ù˘ ∞ÌÌÔ¯ÒÛÙÔ˘ Î·È Ù˘ §Â˘ÎˆÛ›·˜, ÌÂ Û˘Ó¤ÂÈ· ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÌfiÓÔ ÂÚ›ȷ Î·È ÂÚËÌȤ˜. ¶Ú¤ÂÈ, ‚¤‚·È·, Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì fiÙÈ ÂΛÓË ÙËÓ
[22]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÂÚ›Ô‰Ô ÔÈ ∫ÚËÙÈÎÔ› ‹Ù·Ó ÔÈ ÓËÛÈÒÙ˜ Ô˘ ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó ÈÔ Â›ÌÔÓ· Î·È ÈÔ ÁÂÓÓ·›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Î¿ı ÍÂÓÈ΋˜ ΢ÚÈ·Ú¯›·˜. Œ¯Ô˘Ì ‹‰Ë ÂÍÈÛÙÔÚ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ۯ‰fiÓ ·‰È¿ÎÔÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘˜ ηٿ Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜ ̤¯ÚÈ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 14Ô˘ ·ÈÒÓ·. ΔÔ 1365 ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠ¤Ó· Ó¤Ô ÌÂÁ¿ÏÔ Î›ÓËÌ·, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ‹Ù·Ó ÔÈ ·‰ÂÏÊÔ› ∫·ÏϤÚÁË, πˆ¿ÓÓ˘, ∞ϤÍÈÔ˜ Î·È °ÂÒÚÁÈÔ˜. ∞˘ÙÔ›, ·ÊÔ‡ ·Ó·Î‹Ú˘Í·Ó ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ ΢ڛ·Ú¯Ô ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, ÍÂΛÓËÛ·Ó fiÏÂÌÔ Ì ÔÚÌËÙ‹ÚÈÔ Ù· ‚Ô˘Ó¿. √ fiÏÂÌÔ˜ ·˘Ùfi˜ ·Ú¯Èο ‹Ù·Ó ηٷÛÙÚÔÊÈÎfi˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ͤÓÔ˘˜ ΢ڛ·Ú¯Ô˘˜. ŸÙ·Ó, fï˜, ÙÔ §·Û›ıÈ ·Ó·ÁοÛıËΠÏfiÁˆ Ù˘ ›ӷ˜ Ó· ·Ú·‰Ôı›, fiÏÔÈ ÔÈ ·Ú¯ËÁÔ› ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ ·ÔÎÂÊ·Ï›ÛÙËηÓ. ΔÔ 1453 Ô ™›ÊȘ μÏ·ÛÙfi˜ ·fi ÙÔ ƒ¤ı˘ÌÓÔ Û˘ÓˆÌfiÙËÛ ̷˙› Ì ÔÏÏÔ‡˜ ¿Ú¯ÔÓÙ˜, ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ∞ÚÁ˘ÚfiÔ˘ÏÔ, ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ªÂÏÈÛÛËÓfi, ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË Î·È °ÂÒÚÁÈÔ °·‚·Ï¿. ™ÎÔfi˜ Ù˘ Û˘ÓˆÌÔÛ›·˜ ‹Ù·Ó Ó· ÛÎÔÙÒÛÔ˘Ó Ì¤Û· Û ̛· ̤ڷ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜ ˘·ÏÏ‹ÏÔ˘˜, Ó· Ê˘Ï·Î›ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜
ͤÓÔ˘˜ Î·È Ó· ·Ó·ÎËÚ‡ÍÔ˘Ó ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›·. ŸÙ·Ó, fï˜, ÙÔ fiÏÔ ÂÁ¯Â›ÚËÌ· ÚÔ‰fiıËÎÂ, Ô μÏ·ÛÙfi˜ Î·È ÔÈ Û˘Ó¤ÓÔ¯Ô› ÙÔ˘ ·ÔÎÂÊ·Ï›ÛÙËηÓ. ∞˘Ù¿ Ù· ·ÏÏ¿ÏÏËÏ· ÎÈÓ‹Ì·Ù·, Ô˘ Û˘Ó¯Ҙ ·ÔÙ‡Á¯·Ó·Ó, ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ÏËÛÙÚÈΤ˜ ÂȉÚÔ̤˜. ΔÔ 1528 Ô ‰Ô‡Î·˜ Ù˘ ∫Ú‹Ù˘ Ì ÌÂÁ¿ÏË ‰˘ÛÎÔÏ›· ηٿÊÂÚ ӷ ηٷÙÚÔÒÛÂÈ ÛÙÔÓ ∞ϛηÌÔ ÙȘ Ô¯˘ÚˆÌ¤Ó˜ Û˘ÌÌÔڛ˜ ÏËÛÙÒÓ. ∞Ó, ‚¤‚·È·, ÚÔÛı¤ÛÔ˘Ì Û ·˘Ù¿ ÙȘ Û˘¯Ó¤˜ ÂÈı¤ÛÂȘ ÙˆÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ ÛÙfiψÓ, ÙÔ˘˜ ÛÂÈÛÌÔ‡˜, ÙÔ ÏÔÈÌfi Ô˘ ÂÓ¤ÛÎË„Â ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜, ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ ·˘Í·ÓfiÌÂÓË ¯·Ï·ÚfiÙËÙ· Ù˘ ÂÓÂÙÈ΋˜ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘, ÌÔÚԇ̠ӷ ·ÓÙÈÏËÊıԇ̠ÙËÓ ÙÚÔÌÂÚ‹ ·Ú·ÎÌ‹ ÛÙËÓ ÔÔ›· ¤ÊÙ·Û ÙÔ ¿ÏÏÔÙ ÔÏ˘¿ÓıÚˆÔ Î·È ÏÔ‡ÛÈÔ ÓËÛ›. ™Â Ì›· ÌfiÓÔ ÂȉËÌ›· ÏÔÈÌÔ‡, Ô˘ ͤ۷Û ÙÔ 1508, ¯¿ıËÎ·Ó 24.000 „˘¯¤˜. ∞fi ÙfiÙÂ Ë ∫Ú‹ÙË, Ô˘ ÙÔÓ 1Ô ·ÈÒÓ· Ì.Ã. ›¯Â 700.000 ηÙÔ›ÎÔ˘˜, ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ¿ÏˆÛ˘ Ù˘ ∫‡ÚÔ˘ ‰ÂÓ Â›¯Â ·Ú¿ 271.489 ηÙÔ›ÎÔ˘˜. ∫·Ù¿ Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 16Ô˘ ·ÈÒÓ· ›¯Â ÌfiÓÔ 219.000 ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Î·È ÙÔ 1627 ›¯·Ó ·ÔÌ›ÓÂÈ 192.728.
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [23]
ÕψÛË Ù˘ ∫Ú‹Ù˘ ·fi ÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ ŒÙÛÈ, ÏÔÈfiÓ, ›¯Â Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙÔ ÓËÛ› ·˘Ùfi fiÙ·Ó ‡ÛÙÂÚ· ·fi 20 ¯ÚfiÓÈ· ÂÚ›Ô˘ ͤ۷ÛÂ Ô Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈÔ˜ ·ÁÒÓ·˜ ÌÂٷ͇ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Î·È ∂ÓÂÙÒÓ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛ‹ ÙÔ˘. ™ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ·˘Ùfi ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ıÚÈ¿Ì‚Â˘Û·Ó ÔÚÈÛÙÈο ÙÔ 1669. √È ∫ÚËÙÈÎÔ›, Ê˘ÛÈο, ‰ÂÓ ¤ÙÚÂÊ·Ó È‰È·›ÙÂÚË Û˘Ì¿ıÂÈ· ÁÈ· ÙËÓ ÂÓÂÙÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË. ◊‰Ë ·Ó·Ê¤Ú·Ì fiÙÈ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ Â›ÛËÌË ¤ÎıÂÛË ÙÔ˘ °·Ú˙fiÓË, ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ∫Ú‹Ù˘ ÚÔÙÈÌÔ‡Û·Ó ·ÎfiÌ· Î·È ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· ·fi ÙËÓ ÂÓÂÙÈ΋. ∞fi ÌÈ· ¿Ô„Ë, ‚¤‚·È·, ›¯·Ó ‰›ÎÈÔ, ÁÈ·Ù› Ë ÂÓÂÙÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË, ·Ó fi¯È ¿ÓÙ·, Û ÔÏϤ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ·˘Ùfi Ô˘ Ù˘ ›¯Â ÚÔÙ›ÓÂÈ Ô ¶·‡ÏÔ˜ ™¿Ú˘. ŸÙÈ ‰ËÏ·‰‹ ¤Ú ӷ ÚÔÛ¤¯ÂÈ ÙÔ˘˜ ¿ÈÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Û·Ó Ó· ‹Ù·Ó ¿ÁÚÈ· ıËÚ›·, ÁÈ· Ó· ÌËÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó Ù· ‰fiÓÙÈ· Î·È Ù· Ó‡¯È· ÙÔ˘˜. ∏ ÊÔ‚ÂÚ‹ ·Ù˘¯›·, ÂÍ¿ÏÏÔ˘, Ô˘ ‚›ˆÓ·Ó ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜, ηıÒ˜
‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜, ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È Ì ˙ˆÓÙ¿ÓÈ· Î·È ÛÙÔ Ô›ËÌ· ÙÔ˘ ∫ÚËÙÈÎÔ‡ ª·Ú›ÓÔ˘ Δ˙·Ó¤ÙÔ˘ ªÔ˘ÓÈ·Ï‹ ÁÈ· ÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô fiÏÂÌÔ. √ ªÔ˘ÓÈ·Ï‹˜, ·ÊÔ‡ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ Ù· ÊÔ‚ÂÚ¿ ·ÓÔÛÈÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù· Î·È ÙȘ ‚È·ÈÔÚ·Á›Â˜ Ô˘ ‰È¤Ú·Í ÙfiÙÂ Ô ÂÓÂÙÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ÛÙ· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜, Ì ÙË ‰ÈηÈÔÏÔÁ›· fiÙÈ ¯Ù˘¿ ÔıˆÌ·ÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜, ·Ó·Ê¤ÚÂÈ: ∞Ó ÛÙ¤ÎÔ˘Ó Ì ÙÛ’ ∞Á·ÚËÓÔ‡˜ ‹ Ì ÙÔ˘˜ ºÚ¿ÁÎÔ˘˜ Ï¿¯Ô˘Ó, ∂Ș fiÔÈ· ¯¤ÚÁÈ· Ù‡¯Ô˘ÛÈ, Ù·‡Ù· ÔÈ ƒˆÌ·›ÔÈ Ù¿¯Ô˘Ó.(sic) ŸÌˆ˜, fiÙ·Ó ¤ÊÙ·ÛÂ Ë ÎÚ›ÛÈÌË ÛÙÈÁÌ‹ Ó· ¿ÚÔ˘Ó ÌÈ· ÔÚÈÛÙÈ΋ ·fiÊ·ÛË ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ·ÓÙȿψÓ, ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó ÁÂÓÓ·›· ÛÙȘ ÔÏÈÔÚ˘ Î·È ÛÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË ÙˆÓ Ã·Ó›ˆÓ, ÙÔ˘ ƒÂı‡ÌÓÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ÿӉ·Î·. ΔÔ ›‰ÈÔ, fï˜, ‰ÂÓ Â›¯Â Û˘Ì‚Â› ·ÏÈfiÙÂÚ· Î·È ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ, fiÔ˘ ·ÚÎÂÙÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ô˘ ›¯·Ó ˘ÔʤÚÂÈ ˆ˜ ‰Ô‡ÏÔÈ ÙˆÓ ºÚ¿ÁÎˆÓ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÒÓ ΔÔ ÂÓÂÙÈÎfi ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÛÙËÓ ∫¿ÓÙÈ·, ÙÔ ÛËÌÂÚÈÓfi ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ. ΔÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ∂ÓÂÙÔÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘, ÙÔ 1669, Û‹Ì·Ó ÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋ ÂÈÎÚ¿ÙËÛË ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. FULVIO ROITER/ CORBIS/APEIRON
[24]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [25]
Î·È Â›¯·Ó ÂÍ·ıÏȈı› ·fi ÙȘ ·‚¿ÛÙ·¯Ù˜ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ, ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô Ó· ÚÔÙÈÌ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›·; ª‹ˆ˜ Î·È ÌÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË Ù˘ §Â˘ÎˆÛ›·˜ ‰ÂÓ ‹Ïı·Ó ·fi ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ô ¶¤ÙÚÔ˜ ™˘ÁÎÏËÙÈÎfi˜, ηÂÙ¿ÓÈÔ˜ ÙˆÓ ‚Ô˘ÓÒÓ, Ô πˆ¿ÓÓ˘ ™˘ÁÎÏËÙÈÎfi˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ˘ÔÙ¿¯ıËÎ·Ó Î·È ‹Ú·Ó ·ÍÈÒÌ·Ù· ·fi ÙÔÓ ·Û¿; ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, ÔÏÏÔ› ¿ÏÏÔÈ ÔÌÔÁÂÓ›˜ Î·È ÔÌfiıÚËÛÎÔÈ ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó ËÚˆÈο ÛÙËÓ ∞ÌÌfi¯ˆÛÙÔ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜. ™ÙËÓ ∫Ú‹ÙË, ΢ڛˆ˜, ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ›¯·Ó ÌÂÁ¿ÏË ÂÈÙ˘¯›· ÛÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›Ԣ ·fi ÙÔÓ ∞¯Ì¤Ù ∫ÈÔ˘ÚÈÏ‹. ∫·È ÂÓÒ ÔÈ ÈÔ ÁÓˆÛÙÔ› Ì˯·ÓÈÎÔ› Ù˘ °·ÏÏ›·˜ Î·È Ù˘ πÙ·Ï›·˜ -ÔÈ ∫·ÛÙÂÏ¿ÓÔÈ, ÔÈ ∫ÈÔ˘Ú›ÓÔÈ, ÔÈ ªˆ·Û¿Ó- ‰Èˇı˘Ó·Ó ÙÔ ˘ÚÔ‚ÔÏÈÎfi Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ Ì ·ÍÈÔı·‡Ì·ÛÙ˜ Ù¯ÓÈΤ˜, Ù· ÎÚËÙÈο Ù¿ÁÌ·Ù· ¤ÚÈ¯Ó·Ó Ù· ‚¤ÏË ÙÔ˘˜ Ì ÂȉÂÍÈfiÙËÙ· Î·È ‰‡Ó·ÌË, ÚÔηÏÒÓÙ·˜ ÙÚfiÌÔ ÛÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Î·È Ê¤ÚÓÔÓÙ·˜ ÛÙË ÌÓ‹ÌË ÙˆÓ Í¤ÓˆÓ ÙÔ˘˜ ÂÚÈ‚fiËÙÔ˘˜, ηٿ ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·, ÙÔÍfiÙ˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ŸÌˆ˜, fiÏË ·˘Ù‹ Ë Ù¯ÓÈ΋ Î·È Ë ·Ó‰Ú›· ˘¤Î˘„·Ó ÙÂÏÈο ÛÙËÓ ˘ÂÚ‚ÔÏÈο ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Î·È ÛÙËÓ ÂÈÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ·Ú¯ËÁÔ‡ ÙÔ˘. ŸÙ·Ó, ÏÔÈfiÓ, Ô ªÔÚÔ˙›Ó˘ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ·Ú·‰ÒÛÂÈ ÙÔ ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ, ÚÒÙËÛ ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ·Ó ‹ıÂÏ·Ó Ó· Â›Ó·È ˘‹ÎÔÔÈ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÊÚÔÓÙ›ÛÂÈ ÛÙË Û˘ÓıËÎÔÏfiÁËÛË ÁÈ· Ù· ÎÙ‹Ì·Ù· Î·È Ù· ÚÔÓfiÌÈ¿ ÙÔ˘˜. ΔfiÙ fiÏÔÈ, Ì ÌÈ· ʈӋ, ·¿ÓÙËÛ·Ó fiÙÈ ÂΛÓÔ Ô˘ ÚÔÙÈÌÔ‡Û·Ó ‹Ù·Ó Ó· ÂÁηٷÏ›„Ô˘Ó ÙËÓ Î·ÙÂÛÙÚ·Ì̤ÓË ÙÔ˘˜ ·ÙÚ›‰·. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ̤۷ Û ÔÎÙÒ Ë̤Ú˜ ¤Ê˘Á·Ó fiÏÔÈ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜. ∫·È ·Ê‹Î·Ó ‰›¯ˆ˜ ¿ÓıÚˆÔÓ ÙËÓ ¯ÒÚ·Ó ’ÛÊ·ÏÈṲ̂ÓËÓ, ∫È’ Ô˘‰¤Ó· Ú¿ÁÌ· ˙ˆÓÙ·Ófi ̤۷ ‰ÂÓ ·Ô̤ÓÂÈ.(sic) ŒÙÛÈ, ÏÔÈfiÓ, ÂÍËÁÂ›Ù·È Î·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË ‰ÂÓ ÛÒıËΠۯ‰fiÓ Î·Ì›· ·fi ÂΛӘ ÙȘ ÂÈÊ·Ó›˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ, Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ·Ó·Ê¤ÚıËÎ·Ó ÙfiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÛÙË ÌÂ۷ȈÓÈ΋ Ì·˜ ÈÛÙÔÚ›· Î·È ÛÙȘ ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ ηٿ ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ. ∂ÈϤÔÓ, ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ·Ú·Ï›„Ô˘Ì ӷ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì fiÙÈ Ô ªÔ˘ÓÈ¿Ï˘ οÓÂÈ ÌÓ›· Î·È ÛÙÔÓ ¶·Ó·ÁȈٿÎË Ï¤ÁÔÓÙ·˜ fiÙÈ Ô ∞¯Ì¤Ù ∫ÈÔ˘ÚÈÏ‹˜: ŒÛÂÚÓ Ì ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ÙÔ˘ ƒˆÌÈfi ¶·Ó·ÁȈٿÎË, ŒÓÙÈÌÔÓ, ¿ÍÈÔÓ ¿ÓıÚˆÔÓ, Ó· ÙÔ˘ ÌÈÏÔ‡Ó ÔÈ ºÚ¿ÁÎÔÈ.(sic) ∞ӷʤÚÂÈ, fï˜, fiÙÈ Ô ∫ÈÔ˘ÚÈÏ‹˜ ‰ÂÓ ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó ÙÔÓ ¶·Ó·ÁȈٿÎË ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙȘ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙÔ˘˜ ºÚ¿ÁÎÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ¿ÏÏÔ ÛÎÔfi:
ΔÔ˘˜ ƒˆÌÈÔ‡˜ Ó· Û‡ÚË ŸÏÔ˘˜ Ó· ÚÔÛ΢ӋÛÔ˘ÓÂ Î·È Ó· ·Ú·‰ÔıÔ‡ÓÂ, ¡· οÌÔ˘Ó ٷȘ Û‡‚·Û·È˜ Î·È Ó· ηٷ·˘ıÔ‡ÓÂ.(sic) ∞fi ·˘Ùfi Á›ÓÂÙ·È Û·Ê¤˜ ÔÈÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô Â›¯Â ΢ÎÏÔÊÔÚ‹ÛÂÈ Ë Ê‹ÌË fiÙÈ Ô ¶·Ó·ÁȈٿ΢ ‚Ô‹ıËÛ ¿Ú· Ôχ ÛÙËÓ ¿ÏˆÛË Ù˘ ∫Ú‹Ù˘. ™Â ¿ÏÏÔ, fï˜, ÛËÌÂ›Ô ·Ú·Î¿Ùˆ, ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÂÍÈÛÙÔÚ› ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘ ŒÏÏËÓ· ‰ÈÂÚÌËÓ¤· ÛÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË Ù˘ ∫Ú‹Ù˘, Ô ªÔ˘ÓÈ¿Ï˘ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ fiÙÈ Ô ¶·Ó·ÁȈٿ΢, ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ·˘Ù‹, ¤Î·Ó fi,ÙÈ ÌÔÚÔ‡Û ÁÈ· Ó· ˘ÂÚ·ÛÈÛı› ÙÔ˘˜ ÔÌÔÁÂÓ›˜ ÙÔ˘, ÁÈ·Ù› ϤÂÈ: Œ‚ÏÂÂ Î·È ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Û·Ó Î·È ÙÔÓ ··ÙfiÓ ÙÔ˘.(sic)
∫·Ù¿ÎÙËÛË Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È Ù˘ ∞ÙÙÈ΋˜ ·fi ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜ §›ÁÔ Î·ÈÚfi ÌÂÙ¿ Ë μÂÓÂÙ›· ·Ô˙ËÌÈÒıËΠÌÂÁ·ÏÔÚÂÒ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÒÏÂÈ· Ù˘ ∫Ú‹Ù˘. ΔÔ 1684 ·ӤϷ‚ ÙȘ ¯ıÚÔڷ͛˜ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ °ÂÚÌ·ÓÔ‡˜, ÙÔ˘˜ ¶ÔψÓÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜, ÂÓÒ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ªÔÚÔ˙›ÓË, ÂΛÓÔ˘ Ô˘ ·Ó·ÁοÛıËΠӷ ·Ú·‰ÒÛÂÈ ÙÔ ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ, η٤ÎÙËÛ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÙËÓ ∞ÙÙÈ΋ Î·È ÔÏϤ˜ ·ÎfiÌ· ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜. ∂ÓÓÔÂ›Ù·È fiÙÈ Î·È Û ·˘ÙfiÓ ÙÔ Ó¤Ô fiÏÂÌÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Î·È ¿ÏÈ Úfiı˘Ì·. ª¿ÏÈÛÙ·, ÔÙ¤ ¿ÏÏÔÙ ‰ÂÓ Â›¯Â ·Ú·ÙËÚËı› ÙfiÛÔ ¤ÓÙÔÓË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· Û ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ô‡Ù ›¯Â ˘¿ÚÍÂÈ Ù¤ÙÔÈ· ÔÌÔʈӛ· ÛÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· fiÏˆÓ ÙˆÓ Ù¿ÍÂˆÓ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, ÙÔ˘ Ï·Ô‡, ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ, ÙˆÓ ÚÔ˘¯fiÓÙˆÓ, ÙˆÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤ˆÓ. ÕÏψÛÙÂ, ·fi fiÛ· ÁÓˆÚ›˙Ô˘ÌÂ, ÔÙ¤ ¿ÏÏÔÙ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ·ÎÔ˘ÛÙ› ÈÔ Î·ı·Ú¿ ÔÈ ÛÙÂÓ·ÁÌÔ› ÂΛÓÔ˘ ÙÔ˘ ٷϷȈÚË̤ÓÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ Î·È ÔÈ ·Ú·ÎÏ‹ÛÂȘ ÛˆÙËÚ›·˜ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙÔ £Âfi. ΔfiÙ ‹Ù·Ó Ô˘ Ô ÂÚÈ‚fiËÙÔ˜ ÈÂÚÔ΋ڢη˜ ÙÔ˘ Á¤ÓÔ˘˜ Ì·˜, Ô ∏Ï›·˜ ªËÓÈ¿Ù˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· Ôχ Ó¤Ô˜, ¤Î·Ó ÛÙË μÂÓÂÙ›· ÂΛÓË ÙË ‰¤ËÛË ÚÔ˜ ÙËÓ ¶·Ó·Á›·, Ô˘ ıˆÚÂ›Ù·È ÙÔ ÈÔ Â‡ÁψÙÙÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ΋ڢÁÌ· ·fi fiÛ· ÁÚ¿ÊÙËÎ·Ó Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ·ÈÒÓˆÓ. «ª¤¯ÚÈ fiÙ» ·Ó·ÊÒÓËÛÂ Ô Ó·Úfi˜ §Â˘›Ù˘ «·ÌfiÏ˘ÓÙË ÎfiÚË, ·˘Ùfi ÙÔ ÙÚÈÛ¿ıÏÈÔ ¤ıÓÔ˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È Ê˘Ï·ÎÈṲ̂ÓÔ Ì ٷ ‰ÂÛÌ¿ ÌÈ·˜ ·Ó˘fiÊÔÚ˘ ‰Ô˘Ï›·˜; ª¤¯ÚÈ fiÙ ڤÂÈ Ó· ΢‚ÂÚÓÒÓÙ·È ·fi ÙËÓ ËÌÈÛ¤ÏËÓÔ ÔÈ ¯ÒÚ˜ ÂΛӘ, ÛÙȘ Ôԛ˜ ·Ó¤ÙÂÈÏ ¤¯ÔÓÙ·˜ ·ÓıÚÒÈÓË ÌÔÚÊ‹ ·fi ÙËÓ ÈÂÚ‹ ÎÔÈÏ›· ÛÔ˘ Ô ‹ÏÈÔ˜ Ù˘ ‰ÈηÈÔÛ‡Ó˘; ∞¯, ¶·Úı¤Ó·,
√ Ó·fi˜ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ ÛÙË μÂÓÂÙ›·. ™Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ· Ô ∏Ï›·˜ ªËÓÈ¿Ù˘, Ô ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˜ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfi˜ Ú‹ÙÔÚ·˜ › ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜, ˆ˜ ‰È¿ÎÔÓÔ˜ Î·È ÈÂÚÔ΋ڢη˜ ÛÙËÓ ÔÚıfi‰ÔÍË ÂÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜ Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ ÌÈ· ÂÚ›ÊËÌË ‰¤ËÛË ÚÔ˜ ÙËÓ ¶·Ó·Á›·, Ô˘ ıˆÚÂ›Ù·È ˘fi‰ÂÈÁÌ· ıÚËÛ΢ÙÈ΋˜ ÁÚ·Ê‹˜. KARNIZZ/SHUTTERSTOCK
[26]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÌË ÏËÛÌÔÓ›˜ fiÙÈ ÚÒÙ· ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ·fi ¿ÏÏÔ˘˜ ÙfiÔ˘˜ ¤Ï·Ì„ ÙÔ ˙ˆÙÈÎfi ʈ˜ Ù˘ ·ÏËıÈÓ‹˜ ›ÛÙ˘! ΔÔ Á¤ÓÔ˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ‹Ù·Ó ÙÔ ÚÒÙÔ Ô˘ ¿ÓÔÈÍ ÙËÓ ·ÁηÏÈ¿ ÙÔ˘ Î·È ‰¤¯ıËΠÙÔ ıÂ›Ô ∂˘·ÁÁ¤ÏÈÔ ÙÔ˘ ÌÔÓÔÁÂÓ‹ ÛÔ˘ ÀÈÔ‡. ∞˘Ùfi ¤‰ˆÛ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙÔ˘˜ ‰·ÛοÏÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Ì ÙÔ Êˆ˜ Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ÙÔ˘˜ ÊÒÙÈÛ·Ó ÙȘ ηٷÚڷΈ̤Ó˜ ηډȤ˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ. §ÔÈfiÓ, ÊÈχÛÏ·¯ÓË ª·Ú›·, Û ·Ú·Î·Ïԇ̠ÁÈ· ÙÔ ‘‘¯·›ÚÂ’’ ÂΛÓÔ Ô˘ Ì·˜ ¤‰ˆÛ ¯·Ú¿, ÁÈ· ÂΛÓË ÙËÓ ·ÁÁÂÏÈ΋ ˘fiÛ¯ÂÛË Ô˘ ¤ÁÈÓ ÙÔ ÚÔ¿ÁÁÂÏÌ· Ù˘ ÛˆÙËÚ›·˜ Ì·˜. ÿÚÈÛ¤ ÙÔ˘ ÙËÓ ·Ú¯È΋ ÙÔ˘ ÙÈÌ‹! ™‹ÎˆÛ¤ ÙÔ ·fi Ù· ‰ÂÛÌ¿ ÛÙÔ Û΋ÙÚÔ, ·fi ÙËÓ ·È¯Ì·ÏˆÛ›· ÛÙÔ ‚·Û›ÏÂÈÔ. ∫·È ·Ó ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÊˆÓ¤˜ Ì·˜ ‰ÂÓ ÛÂ Û˘ÁÎÈÓÔ‡Ó, ·˜ Û ·ÚÔÙÚ‡ÓÔ˘Ó ÔÈ ÊˆÓ¤˜ Î·È ÔÈ ·Ú·ÎÏ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ·Á›ˆÓ ÛÔ˘, Ô˘ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Ó Ó· ʈӿ˙Ô˘Ó ·fi fiÏ· Ù· ̤ÚË Ù˘ ÂÍ·ıÏȈ̤Ó˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ºˆÓ¿˙ÂÈ Ô ∞Ó‰Ú¤·˜ ·fi ÙËÓ ∫Ú‹ÙË, ʈӿ˙ÂÈ Ô ™˘Ú›‰ˆÓ ·fi ÙËÓ ∫‡ÚÔ, ʈӿ˙ÂÈ Ô πÁÓ¿ÙÈÔ˜ ·fi ÙËÓ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·, ʈӿ˙ÂÈ Ô ¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ˜ ·fi ÙËÓ ∞ı‹Ó·, ʈӿ˙ÂÈ Ô ¶ÔχηÚÔ˜ ·fi ÙË ™Ì‡ÚÓË, ʈӿ˙ÂÈ Ë ∞ÈηÙÂÚ›ÓË ·fi ÙËÓ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·, ʈӿ˙ÂÈ Ô ÃÚ˘ÛfiÛÙÔÌÔ˜ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È, ‰Â›¯ÓÔÓÙ¿˜ ÛÔ˘ ÙËÓ ÙfiÛÔ ÛÎÏËÚ‹ Ù˘Ú·ÓÓ›· ÙˆÓ ¿ıÂˆÓ ∞Á·ÚËÓÒÓ, ¢ÂÏÈÛÙÔ‡Ó ÛÙË ÛˆÙËÚ›· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Á¤ÓÔ˘˜ ·fi ÙË ÌÂÁ¿ÏË ÛÔ˘ ¢ÛÏ·¯Ó›·».
™ËÌ·ÓÙÈÎfiÙ·ÙÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ηٿ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ ∞˘Ù¤˜ ÔÈ Û˘ÁÎÈÓËÙÈΤ˜ ·Ú·ÎÏ‹ÛÂȘ ¿ÁÁÈÍ·Ó ÙȘ „˘¯¤˜ fiÏÔ˘ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Á¤ÓÔ˘˜. ¢‡Ô ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ∂Ù·Ó‹ÛÈÔÈ ÛÙÚ·Ù‡ÙËηÓØ ÔÈ ∫ÂÊ·ÏÔÓ›Ù˜ Î·È ÔÈ πı·Î‹ÛÈÔÈ Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË μ·ÙÈÛÙ‹ ªÂÙ·Í¿, ÙÔÓ ÕÁÁÂÏÔ ¢ÂÏ·‰¤ÙÛÈÌ· Î·È ÙÔÓ ∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ ÕÓÓÈÓÔ. √È ∑·Î˘ÓıÈÓÔ› Ì ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ∫Ô˘ÙÔ‡‚·ÏË Î·È ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô ∫ÔÌÌÔ‡ÙÔ, ÂÓÒ ÔÈ ∫ÂÚ΢ڷ›ÔÈ Ì ÙÔ˘˜ ÈfiÙ˜ μ·Ú‚¿ÙË Î·È ªÈ‰¿ÓÔ. ∂ÈϤÔÓ, Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËΠÌÈÎÚfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ÂȉÚÔÌÒÓ, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô‰ËÁÔ‡ÛÂ Ô ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ˜ ƒˆÌ·Ófi˜, Ô ÏÂÁfiÌÂÓÔ˜ ª·Ó¤Ù·˜. ¶ÚÔ˜ ÌÂÁ¿ÏË, ÂÍ¿ÏÏÔ˘, ¤ÎÏËÍË ÙÔ˘ ªÔÚÔ˙›ÓË, ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi Ô˘ Âȯ›ÚËÛ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ §Â˘Î¿‰·˜ ‹Ú ̤ÚÔ˜ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô Â›ÛÎÔÔ˜ ΔÈÌfiıÂÔ˜ Δ˘¿Ï‰Ô˜, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ Û ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ·fi 150 ÈÂÚ›˜ Î·È ÌÔÓ·¯Ô‡˜. ™ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÚÈÓ ·fi fiÏÔ˘˜ ÂÍÂÁ¤ÚıËÎ·Ó ÔÈ ª·ÓÈ¿Ù˜. √È ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ fi¯È ÌfiÓÔ ÂÓ¤ÚÁËÛ·Ó ÁÂÓÓ·›· Ì ÌÂÁ¿ÏË ÂÈÙ˘¯›· -ÙfiÛÔ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜ fiÛÔ Î·È Û ¿ÏϘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘-, ·ÏÏ¿ ·Ú›¯·Ó Î·È ÛÙÔÓ ªÔÚÔ˙›ÓË ÔÏÏ¿ ÛÙÚ·ÙȈÙÈο ÛÒÌ·Ù·. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ·˘ÙÔ‡˜, ‚¤‚·È·, ÎÈÓËÙÔÔÈ‹ıËηÓ
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [27]
¶·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ÔÈ ∂ÓÂÙÔ› ÙÔ 1687 ›¯·Ó ηٷϿ‚ÂÈ ÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ, ¤ÎÚÈÓ·Ó fiÙÈ Ô ·ÁÒÓ·˜ ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· ‹Ù·Ó ¿ÛÎÔÔ˜ ηÈ, ¤ÂÈÙ· ·fi ÙËÓ ·ÔÙ˘¯Ë̤ÓË ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ÷ÏΛ‰·˜ Î·È Ù˘ ∫·Ú‡ÛÙÔ˘, ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÔÚÈÛÙÈο ÚÔ˜ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. DOUG JAMES/ SHUTTERSTOCK
ÔÈ ¶·ÙÚÈÓÔ›, ÔÈ ∫·Ú˘ÙËÓÔ› Î·È ÔÏÏÔ› ¿ÏÏÔÈ Û fiϘ ۯ‰fiÓ ÙȘ ·گ›Â˜ Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘. √ ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜, fï˜, Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘, ∑·¯·Ú›·˜, ı·Ó·ÙÒıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÂÂȉ‹ ¤ÁÈÓ ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ Û˘ÓÂÓÓÔÔ‡ÓÙ·Ó Ì ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜. ŒÍˆ, ÏÔÈfiÓ, ·fi ÙÔÓ πÛıÌfi ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Â˘Û·Ó ÚÒÙÔÈ Ì·˙› Ì ÙÔÓ ªÔÚÔ˙›ÓË ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ∞ÁÁÂÏ‹˜ ™Ô˘Ì›Ï·˜ ‹ μÏ¿¯Ô˜ ·fi Ù· πˆ¿ÓÓÈÓ·, ¶¿ÓÔ˜ ªÂ˚Ù¿Ó˘ ·fi ÙËÓ ∫·ÙÔ‡Ó· Ù˘ ∞ηÚÓ·Ó›·˜ Î·È ÙÔ ÌÈÎÚfi ÃÔÚÌfiÔ˘ÏÔ ·fi Ù· ÕÁÚ·Ê·. ™¯Â‰fiÓ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ÔÈ ÃÈÌ·ÚÈÒÙ˜ ¤Î·Ó·Ó ›ıÂÛË Î·È ¤ÙÚ„·Ó ÛÂ Ê˘Á‹ ÙÔÓ ·Û¿ ÙÔ˘ ¢ÂÏ‚›ÓÔ˘ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ 1.500 Â˙Ô‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ 500 È›˜ ÙÔ˘. ∫·È ÂÓÒ ·˘Ù¿ Û˘Ó¤‚·ÈÓ·Ó ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÛÙË ÃÈÌ¿Ú·, ÔÈ ÚÔÂÛÙÔ› Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ ‰ÂÓ ¤ÌÂÓ·Ó ¿Ú·ÁÔÈ. §›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ ™Ô˘Ì›Ï·, ÙÔÓ ªÂ˚Ù¿ÓË Î·È ÙÔ ÃÔÚÌfiÔ˘ÏÔ ÂÍÂÁ¤ÚıËÎÂ Ô ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ÙÔ˘ ∫·ÚÂÓËÛ›Ô˘ §È‚›Ó˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ηٷÙÚfiˆÛ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi °fiÏÈ·ÓË, Û ¤Ó· ÏfiÊÔ Ô˘ ·fi ÙfiÙ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ§È‚›ÓË. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ·ӷÛÙ¿ÙËÛ·Ó ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Î·È ÛÙËÓ ∞ηÚÓ·Ó›· ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ÃÚ‹ÛÙÔ˜ μ·Ï·ˆÚ›Ù˘ Î·È ™·ıfiÁÈ·ÓÓ˘ Î·È ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Ù˘ ¶·ÚÓ·ÛÛ›‰·˜ Î·È Ù˘ À¿Ù˘, ∫Ô‡ÚÌ·˜ Î·È ™·Ófi˜, Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Û˘ÓÂÚÁ¿ÛÙËÎ·Ó Ô ºÈÏfiıÂÔ˜ ÙˆÓ ™·ÏÒÓˆÓ,
Ô πÂÚfiıÂÔ˜ £Ë‚ÒÓ, Ô ª·Î¿ÚÈÔ˜ §¿ÚÈÛ·˜ Î·È Ô ∞Ì‚ÚfiÛÈÔ˜ ∂˘‚Ô›·˜. ∞ÍÈÔÌÓËÌfiÓ¢Ù˜ Ì¿¯Â˜ ‰ÈÂÍ‹¯ıËÎ·Ó ÂΛ. √ ∫Ô‡ÚÌ·˜, ·ÊÔ‡ ÂÍÔÏfiıÚ¢Û ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙÔ §È‰ÔÚ›ÎÈ Î·È ÛÙ· ÂÚ›¯ˆÚ· Î·È ‚Ô‹ıËÛ ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜ ÛÙËÓ ¿ÏˆÛË ÙÔ˘ ∞ÓÙÈÚÚ›Ô˘ Î·È Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘, Ó›ÎËÛ ÌÂÙ¿ ÙÔ ÛÂÚ·ÛΤÚË Ô˘ ›¯Â ‚ÚÂÈ Î·Ù·Ê‡ÁÈÔ ÛÙË £‹‚·, ı·Ó·ÙÒÓÔÓÙ·˜, fiˆ˜ ϤÁÂÙ·È, 2.000 ¯ıÚÔ‡˜ Î·È ·È¯Ì·ÏˆÙ›˙ÔÓÙ·˜ ‰ÈÏ¿ÛÈÔ˘˜. √ ºÈÏfiıÂÔ˜ ÙˆÓ ™·ÏÒÓˆÓ, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ·ÊÔ‡ ÂÍ·Ó¿ÁηÛ ÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ ÛÙËÓ ¶·ÚÓ·ÛÛ›‰· Ó· ·Ô¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó, ‹Á ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ Ì ÙÔÓ ªÔÚÔ˙›ÓË ·˘Ù¿ Ô˘ ¤Ú ӷ Á›ÓÔ˘Ó ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·.
§ÈÌÂÚ¿Î˘ °ÂڷοÚ˘ Î·È ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ ™ÙËÓ Î˘Ú›ˆ˜ ∂ÏÏ¿‰· ¤ÁÈÓ fi,ÙÈ Â›¯Â Á›ÓÂÈ ÚˆÙ‡ÙÂÚ· ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ Î·È ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË. ªÔÏÔÓfiÙÈ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, ÂÂȉ‹ ÚÔÙÈÌÔ‡Û·Ó ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ, ÔÏÂÌÔ‡Û·Ó ÁÂÓÓ·›· ÛÙÔ Ï¢Úfi ÙÔ˘˜, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Ï›ÁÔÈ ÂΛÓÔÈ Ô˘, ›Ù ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ͯ¿ÛÂÈ fiÛ· ›¯·Ó ˘ÔʤÚÂÈ ·fi ÙÔ˘˜
[28]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÕÔ„Ë ÙÔ›Ô˘ ·fi ÙÔÓ ∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ. ŸÙ·Ó ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ· Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ ÂÚÈ‹Ïı ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ, ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔ› Ù˘ ÌÂÙ¿ ‚›·˜ ¤ÊÙ·Ó·Ó ÙÔ˘˜ 86.000. ™Â ‰¤Î· ÌfiÏȘ ¯ÚfiÓÈ· ÍÂ¤Ú·Û·Ó ÙÔ˘˜ 250.000! OLLIRG/SHUTTERSTOCK
∂ÓÂÙÔ‡˜ ›Ù ÂÂȉ‹ ›¯·Ó ‰ÂÏ·ÛÙ› ·fi ÙȘ ¢ÓÔ˚ÎfiÙÂÚ˜ ‰È·ı¤ÛÂȘ Ô˘ ›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ‰Â›¯ÓÂÈ Ë ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË, ‹Á·Ó Ì ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘, Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ §ÈÌÂÚ¿ÎË °ÂڷοÚË. √ §ÈÌÂÚ¿Î˘ ‹Ù·Ó ª·ÓÈ¿Ù˘ Î·È ·Ó‹Î ÛÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÙˆÓ ∫ÔÛÌ¿‰ˆÓ. ∞Ú¯Èο ›¯Â ˘ËÚÂÙ‹ÛÂÈ ÛÙÔÓ ÂÓÂÙÈÎfi ÛÙfiÏÔ, ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÂÍÂÏ›¯ıËΠ۠ͷÎÔ˘ÛÙfi ÂÈÚ·Ù‹, ·ÏÏ¿ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ Û˘Ó¤Ï·‚·Ó ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î·È ÙÔÓ ¤ÚÈÍ·Ó ÛÙ· οÙÂÚÁ·. ∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ÎÚËÙÈÎÔ‡ ÔϤÌÔ˘, Ô ∫ÈÔ˘ÚÈÏ‹˜ ‹ıÂÏÂ, ÚÔηÏÒÓÙ·˜ ÂÌʇÏȘ ‰ÈÂÓ¤ÍÂȘ, Ó· ·Ô‰˘Ó·ÌÒÛÂÈ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ô˘ ÚfiÛÊÂÚ·Ó ÔÈ ª·ÓÈ¿Ù˜ ÛÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜, ÂÓÒ Â›Û˘ ‹ÍÂÚ fiÙÈ Ô §ÈÌÂÚ¿Î˘ ›¯Â ÔÈÎÔÁÂÓÂÈ·ÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ÌÈÛ› ÙÔ˘˜ ™ÙÂÊ·ÓfiÔ˘ÏÔ˘˜. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi, ÙÔÓ ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙË ª¿ÓË Ì·˙› Ì ÛÙÚ·Ùfi Î·È ¯Ú‹Ì·Ù· ηٷʤÚÓÔÓÙ·˜ Ú¿ÁÌ·ÙÈ Ì¤Ûˆ ·˘ÙÔ‡ Ó· ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂÈ ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹. ŸÌˆ˜, Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿, ÔÈ ª·ÓÈ¿Ù˜ ·ӷÛÙ¿ÙËÛ·Ó Í·Ó¿, ÂÓÒ Ô §ÈÌÂÚ¿Î˘ ¤ÁÈÓ ¿ÏÈ ÂÈÚ·Ù‹˜ ηÈ, ·ÊÔ‡ Û˘ÓÂÏ‹ÊıËΠͷӿ, Ê˘Ï·Î›ÛÙËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ◊Ù·Ó ·ÎfiÌ· ÛÙË Ê˘Ï·Î‹, fiÙ·Ó Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÂȉÈÒÍÂÈ Û˘ÌÌ·¯›· Ì ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, ÂÂȉ‹ ·ÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÙ·Ó fiÙÈ ÔÈ ∂ÓÂÙÔ› ı· Á›ÓÔÓÙ·Ó Î˘Ú›·Ú¯ÔÈ fi¯È ÌfiÓÔ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ·ÏÏ¿ Î·È ÔÏÏÒÓ ·ÎfiÌË ÂÚÈÔ¯ÒÓ, ΢ڛˆ˜ ÏfiÁˆ Ù˘ Úfiı˘Ì˘ Û˘ÓÂÚÁ·Û›·˜ Ô˘
ÙÔ˘˜ ÚfiÛÊÂÚ·Ó ÔÈ ŒÏÏËÓ˜. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi, ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ ÙÔÓ §ÈÌÂÚ¿ÎË Î·È ÙÔÓ ·Ó·ÁfiÚ¢Û ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ ª¿Ó˘. √ §ÈÌÂÚ¿Î˘, ÏÔÈfiÓ, η٤‚ËΠÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ì·˙› Ì 5.000 ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Î·È ÂÓÒıËΠ̠ÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡, ªÈÛÈÚÏ‹ ∑·‰¤, ÎÔÓÙ¿ ÛÙË £‹‚· Î·È ÛÙ· ª¤Á·Ú·. ∞fi ÂΛ ¤Î·Ó ‰ËÌfiÛȘ ·Ó·ÁÁÂϛ˜ Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, ÚÔÙÚ¤ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ Ó· ‰ËÏÒÛÔ˘Ó ˘ÔÙ·Á‹ ÛÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ, Ì ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛË Ó· ÙÔ˘˜ ‰Ôı› ·ÌÓËÛÙ›· ÁÈ· fiÛ· ›¯·Ó Á›ÓÂÈ. ∞Ú¯Èο ÂÈÛ¤‚·Ï Ì οÔȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ŸÌˆ˜, ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ÚÔ¯ÒÚËÛ ̤¯ÚÈ ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ, ·ӋÏı ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ ÛÙ· ª¤Á·Ú· ¿Ú·ÁÔ˜. ΔfiÙ ÛÙÚ¿ÊËΠηٿ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÂÏ›˙ÔÓÙ·˜ fiÙÈ ÂΛ ı· ›¯Â ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÂÈÙ˘¯›·, Ì ‰Â‰Ô̤ÓË ÙËÓ ·ÏÏ·Á‹ Ô˘ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ›¯Â Û˘ÓÙÂÏÂÛÙ› ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ·˘Ù‹. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÔÈ ∂ÓÂÙÔ›, ·ÊÔ‡ Î˘Ú›Â˘Û·Ó ÙÔ 1687 ÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ, ÙËÓ ÂÁη٤ÏÂÈ„·Ó. ∂Âȉ‹, fï˜, ·¤Ù˘¯·Ó ÙÔÓ ÂfiÌÂÓÔ ¯ÚfiÓÔ ÛÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ÷ÏΛ‰·˜ Î·È Ù˘ ∫·Ú‡ÛÙÔ˘, ıÂÒÚËÛ·Ó Û˘ÌʤÚÔÓ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ›‰ÈÔ˘˜ Ó· ÂÚÈÔÚÈÛÙÔ‡Ó ÛÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋ ηٿÏË„Ë Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È Ó· ·Ê‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ˘fiÏÔÈË ∂ÏÏ¿‰· ÛÙËÓ Ù‡¯Ë Ù˘. μϤÔÓÙ·˜ ·˘Ù¿ ÔÈ ™ÙÂÚÂÔÂÏÏ·‰›Ù˜ ı¤ÏËÛ·Ó Ó· Û˘Ó¯›ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ·ÁÒÓ·
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [29]
ΔÔ 17Ô ·ÈÒÓ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ‚Ô‹ıËÛ·Ó ÔÈ ∂ÓÂÙÔ› Î·È ÔÈ ÛÙfiÏÔÈ Ù˘ ΔÔÛοÓ˘ Î·È ÙˆÓ ÈÔÙÒÓ Ù˘ ª¿ÏÙ·˜. ‚·ÛÈ˙fiÌÂÓÔÈ ÛÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ. ŒÁÈÓ·Ó, ÏÔÈfiÓ, ‰ÈÔÈÎËÙÈο ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔÈ Î·È ˙‹ÙËÛ·Ó ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÔÏÏÒÓ ·fi ÙÔ˘˜ ƒÔ˘ÌÂÏÈÒÙ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ™ÎÏ·‚Ô‡ÓÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ˘ËÚÂÙÔ‡Û·Ó ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜. ◊Ù·Ó Ë ÚÒÙË Î·È ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ Ë ÌfiÓË ÊÔÚ¿ Ô˘ Û˘Ó¤‚Ë Î¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ·ӿÛÙ·ÛË - Î·È ‰ÂÓ Â›¯Â ÌÂÁ¿ÏË ‰È¿ÚÎÂÈ·. ∞fi ÙË Ì›·, Ô ∫Ô‡ÚÌ·˜, ·Ú·Ì¤ÓÔÓÙ·˜ ÛÙ· ™¿ÏˆÓ·, ›¯Â ÙÔ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ Ù˘ ¶·ÚÓ·ÛÛ›‰·˜ Î·È ¤Ó· ̤ÚÔ˜ Ù˘ ¢ˆÚ›‰·˜ Î·È Ù˘ μÔȈٛ·˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ô ªÂ˚Ù¿Ó˘ Ì·˙› Ì ÙÔÓ ™·ıfiÁÈ·ÓÓË, Ì ¤‰Ú· ÙËÓ ∫·ÙÔ‡Ó·, ΢‚ÂÚÓÔ‡Û·Ó fiˆ˜ ‹ıÂÏ·Ó Ù· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· Ù˘ ∞ηÚÓ·Ó›·˜, Ù˘ ∞Èوϛ·˜ Î·È Ù˘ ¡·˘·ÎÙ›·˜, ÂÓÒ ÙÔ ÃÔÚÌfiÔ˘ÏÔ Î˘ÚÈ·Ú¯Ô‡Û ÛÙ· ÕÁÚ·Ê· Î·È Û ¤Ó· ÙÌ‹Ì· Ù˘ ∂˘Ú˘Ù·Ó›·˜ Î·È Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜. √ ™·Ófi˜ ¤ÏÂÁ¯Â ÙÔ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ Ù˘ À¿Ù˘ Î·È Ô ∞ÁÁÂÏ‹˜ ™Ô˘Ì›Ï·˜ Ì·˙› Ì ÙÔÓ ªfiÛ¯Ô μ·Ï·ˆÚ›ÙË ÙÔ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ Ù˘ ∏›ÚÔ˘ Î·È ¤Ó· ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ μ¿ÏÙÔ˘. °È· Ó· Â›Ó·È ‚¤‚·È· ‰˘Ó·Ù‹ Ë ·Ó¿Ù˘ÍË ÎÔÈÓ‹˜ ‰Ú¿Û˘ ÛÙÔ Î·ıÂÛÙÒ˜ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ ÔÏ˘·Ú¯›·˜, Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËÎ·Ó ÂÈÚfiÛıÂÙ· ‰‡Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ. ∞fi ·˘Ù¿ ÙÔ ¤Ó·, Ì ¤‰Ú· ÙÔ §È‰ÔÚ›ÎÈ, ÂÈıˆÚÔ‡Û ٷ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ÙÔ˘ ∫Ô‡ÚÌ· Î·È ÙÔ˘ ªÂ˚Ù¿ÓË, ÂÓÒ ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ Ì ΤÓÙÚÔ ÙÔ ∫·ÚÂÓ‹ÛÈ ÂfiÙÂ˘Â Ù· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ÙÔ˘ ™·ÓÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÃÔÚÌfiÔ˘ÏÔ˘. Δ· ‰‡Ô ·˘Ù¿ ÛÙÚ·Ùfi‰· Ù¿¯ıËÎ·Ó ˘fi ÙËÓ ·ÓÒÙ·ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË ™ÎÏ·‚Ô‡ÓˆÓ ·ÍȈ̷ÙÈÎÒÓ ÙÔ˘ ÂÓÂÙÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â›¯·Ó ÚÔÛ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. √È ·ÓÒÙ·ÙÔÈ ·˘ÙÔ› ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ› ‹Ù·Ó Ô §Ô˘‰Ôڤη˜, Ô ªÔÛ‡Ó·˜, Ô ¢·ÌÈ¿ÓÔ‚ÈÙ˜ Î·È Ô §Ô˘Ìfi˙Ô‚ÈÙ˜. ∞˘ÙÔ›, ÂÂȉ‹ ›¯·Ó Ì·ÎÚfi¯ÚÔÓË Â›Ú·, ÚÔÂÙԛ̷˙·Ó ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜, Ô¯‡ÚˆÓ·Ó ÙȘ η›ÚȘ ı¤ÛÂȘ Î·È ¤·ÈÚÓ·Ó ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÁÈ· ÙȘ ÂÈı¤ÛÂȘ ÛÙ· ÙÔ‡ÚÎÈη ÊÚÔ‡ÚÈ·. √È ∂ÓÂÙÔ›, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ‰ÂÓ Û˘Ó¤ÊÂÚ ӷ ·ÔÌÔÓÒÛÔ˘Ó ÂÓÙÂÏÒ˜ ÙË ™ÙÂÚ¿, ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó ·Ú¯Èο Ó· ‰È·Û¿ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ·˘ÙfiÓÔÌÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜, ÚÔÛÂÁÁ›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ÃÚ‹ÛÙÔ μ·Ï·ˆÚ›ÙË Î·È ÙÔÓ ∞ÁÁÂÏ‹ ™Ô˘Ì›Ï·. ∞¤Ù˘¯·Ó fï˜, ÁÈ·Ù› ÔÈ Ê›ÏÔÈ ÙÔ˘˜ ηٷÙÚÔÒıËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ ªÂ˚Ù¿ÓË Î·È ÙÔÓ §Ô˘‰Ôڤη.
ŒÙÛÈ Â›¯Â Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ¤Íˆ ·fi ÙÔÓ πÛıÌfi, fiÙ·Ó Ô §ÈÌÂÚ¿Î˘ Âȯ›ÚËÛ ӷ ‰Ú¿ÛÂÈ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹. ¶‹Á ÛÙÔ ∫·ÚÂÓ‹ÛÈ Ì ·ÍÈfiÏÔÁË ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ‰‡Ó·ÌË Î·È ÌÔ›Ú·Û ¯Ú‹Ì·Ù· Î·È ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ¤Î·Ó ڈÙԷϛηÚfi ÙÔ˘ ÙÔÓ ·ÚÌ·ÙÔÏfi ∫ÒÛÙ· ƒ¿‚‰·, Û˘ÁÁ¤Ó„ -ÂÍ ·Á¯ÈÛÙ›·˜- Ì ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÈÛ¯˘ÚÔ‡˜ Ô›ÎÔ˘˜ Ù˘ ∂˘Ú˘Ù·Ó›·˜, ¤¯ÙÈÛ ÂÎÎÏËۛ˜ Î·È ÙÂÏÈο ηٿÊÂÚ ӷ Û¯ËÌ·Ù›ÛÂÈ Á‡Úˆ ÙÔ˘ ÌÈ· ‰˘Ó·Ù‹ ÔÌ¿‰·. ΔfiÙÂ Ë μÂÓÂÙ›·, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ¿ÚÂÈ Ì ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜, ÛÙÚ¿ÊËΠÛÙÔÓ §ÈÌÂÚ¿ÎË. ŒÎ·Ó ̷ÎÚÔ¯ÚfiÓȘ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ Ì·˙› ÙÔ˘ ̤ۈ ÙÔ˘ ÏÔ¯·ÁÔ‡ πˆ¿ÓÓË §¿ÌË. √ §¿Ì˘ ‹Ù·Ó ·Ú¯ËÁfi˜ ÙˆÓ ÚÔ˘ÌÂÏÈÒÙÈÎˆÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ Ô˘ ‹Ù·Ó ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ¿Ó‰Ú·˜ Ô˘ ‰È·ÎÚÈÓfiÙ·Ó ÁÈ· ÙËÓ Â˘Ê˘˝·, ÙËÓ ÔÏÂÌÈ΋ ÁÓÒÛË Î·È ÙËÓ ·È‰Â›· ÙÔ˘. °È· ·ÚÎÂÙfi ¯ÚfiÓÔ Ô §ÈÌÂÚ¿Î˘ ‹Ù·Ó ‰ÈÛÙ·ÎÙÈÎfi˜ Î·È Û˘Ó¤¯È˙ ӷ ÂÓÂÚÁ› ˘¤Ú ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. ΔÂÏÈο, fï˜, ÓÈ΋ıËΠ·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ ·fi ÙÔÓ ªÂ˚Ù¿ÓË, ÙÔÓ ™·ıfiÁÈ·ÓÓË Î·È ÙÔÓ §Ô˘‰Ôڤη, Î·È ÎÔÓÙ¿ ÛÙ· ™¿ÏˆÓ· ·fi ÙÔÓ ∫Ô‡ÚÌ· Î·È ÙÔÓ Â›ÛÎÔÔ ºÈÏfiıÂÔ. ∞¤Ù˘¯Â, ÂÈϤÔÓ, ÛÙȘ Û˘Ó¯›˜ ÂÈÛ‚ÔϤ˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÂÓÒ ÙËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÙÔÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙·Ó Ì η¯˘Ô„›· ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ Â·ÊÒÓ ÙÔ˘ Ì ÙÔÓ §¿ÌË. °È· fiÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÚÔÛ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜ ÙÔ 1696. º·›ÓÂÙ·È Ì¿ÏÈÛÙ· fiÙÈ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ Î·È ÔÈ ™ÙÂÚÂÔÂÏÏ·‰›Ù˜ ηٿϷ‚·Ó fiÙÈ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ·ÓÙ¤ÍÔ˘Ó ÛÙȘ ÂÈı¤ÛÂȘ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Î·È ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ fiÛÔ ·Ú¤ÌÂÓ·Ó ·ÔÌÔӈ̤ÓÔÈ. ŒÙÛÈ, ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ Û˘ÓÂÚÁ¿ÛÙËÎ·Ó Î·È ·˘ÙÔ› Ì ÙÔÓ °ÂڷοÚË, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ‹‰Ë ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ. ΔÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ, fï˜, Â›Ó·È fiÙÈ Ì·˙› Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ Ù˘¯Ô‰ÈÒÎÙË ÙËÓ 27Ë ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1696 ÏÂËÏ¿ÙËÛ·Ó ¿ÁÚÈ· ÙËÓ ÕÚÙ·, ÛÙËÓ ÔÔ›·, ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó ÔÌÔÁÂÓ›˜ Î·È ÔÌfiıÚËÛÎÔÈ, ΢ÚÈ·Ú¯Ô‡Û·Ó ÔÈ ∂ÓÂÙÔ›. ∂Í·ÈÙ›·˜ ·˘ÙÔ‡, Ô °ÂڷοÚ˘ Û˘ÓÂÏ‹ÊıËÎÂ, ηٷ‰ÈοÛÙËΠ۠ÈÛfi‚È· Ê˘Ï¿ÎÈÛË Î·È ¤ı·Ó ÛÙË μÚÂÛΛ·. ∏ ΔÔ˘ÚΛ·, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ·Ó·ÁοÛÙËΠÙÔ 1696 Ì ÙË Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ ∫¿ÚÏÔ‚ÈÙ˜, fiˆ˜ ÁÓˆÚ›˙Ô˘ÌÂ, Ó· ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÛÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜, ÂÓÒ ÔÈ ™ÙÂÚÂÔÂÏÏ·‰›Ù˜ ˘Ô¯ÚÂÒıËÎ·Ó Ó· ˘Ô·„Ô˘Ó ÛÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· Ù˘ ¶‡Ï˘.
[30]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞Ó¿ÎÙËÛË Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ ∫¤Ú΢ڷ √È ∂ÓÂÙÔ› ·Ú¤Ï·‚·Ó ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Û ¿ıÏÈ· ηٿÛÙ·ÛË. ªÂ ÂÍ·›ÚÂÛË ÙËÓ ∫ÔÚÈÓı›· Î·È ÙË ª¿ÓË, Ë ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ˜ ÙÔ 1690 ›¯Â ÌfiÓÔ 86.468 ηÙÔ›ÎÔ˘˜, ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ¿Ó‰Ú˜ ÈηÓÔ› Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘Ó fiÏÔ ‹Ù·Ó ÔÈ 20.128. ΔÔ fiÛÔ ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ‹Ù·Ó Ë ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Ô˘ ȉڇıËΠÙfiÙÂ, Û˘ÁÎÚÈÙÈο Ì ÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË, Ê·›ÓÂÙ·È ·fi ÙÔ fiÙÈ Ô ÏËı˘ÛÌfi˜ ·˘Í‹ıËΠÙÔ 1692 Û 116.000 Î·È ÙÔ 1701 ¤ÊÙ·Û ÙÔ˘˜ 259.564 ηÙÔ›ÎÔ˘˜. ¶ÚÔÊ·ÓÒ˜, Ë ÙÚÈÏ¿ÛÈ· ·‡ÍËÛË ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘ Û˘ÓÙÂϤÛÙËÎÂ, ΢ڛˆ˜, ÏfiÁˆ ÙˆÓ ÌÂÙ·Ó·ÛÙ‡ÛÂˆÓ ·fi ÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰·. ∞ÏÏ¿, Î·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ fiÙÈ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Ì ÙËÓ ÂÓÂÙÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· ›¯·Ó ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ Î¿ˆ˜ ÙË ˙ˆ‹, ÙËÓ ÙÈÌ‹, ÙËÓ È‰ÈÔÎÙËÛ›· Î·È ÙË Û˘Ó›‰ËÛ‹ ÙÔ˘˜, Ô˘ ÙÔ˘˜ ÛÙÂÚÔ‡ÛÂ Ë ÔıˆÌ·ÓÈ΋. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ·˘Ù‹ Ë ¶ÔÚÙÚ¤ÙÔ ÙÔ˘ ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¿ÓÙ· ·ÚÎÂÙ‹, ·Ó Ï¿‚Ô˘Ì ˘fi„Ë ™Ô‡ÏÂÌÔ˘ÚÁÎ, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Giovanni Ù· fiÛ· ¤ÁÚ·ÊÂ Ô La Motraye, Ô˘ ¤˙ËÛ ÂΛӷ Ù· Antonio Guardi, ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ÂÓÂÙÈ΋˜ ΢ÚÈ·Ú¯›·˜ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ·. √È ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ -›Ù ÂÂȉ‹ ͤ√ ÁÂÓÓ·›Ô˜ ÕÁÁÏÔ˜ ¯·Û·Ó ÙȘ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ ÙÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜ ÏfiÁˆ ÙˆÓ ·‰ÈÎfiÌ˘ ¤ÛˆÛ ÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ ÎËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ·ÚfiÓÙÔ˜ ›Ù ÂÂȉ‹, fiˆ˜ ¿ÏÏÔÈ ˘ÔÙÔÓ ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ ÛÙËÚ›˙Ô˘Ó, ÚÔÙÈÌÔ‡Û·Ó ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ Ù˘ ÙÔ˘ 1716, ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ ·fi ÙËÓ ·˘ÛÙËÚfiÙËÙ· Î·È ·ÔÎÚÔ‡ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ ÂÓÂÙÈ΋˜- Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ·ÚÎÂÙ¿ ÛÙËÓ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ‡ÎÔÏË Î·Ù¿ÎÙËÛË ÔÏfiÎÏËÚ˘ Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜ ÙÔ˘˜ ·fi ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ ÙË ÌÂÁ¿ÏË ¤ÊÔ‰Ô ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚Â˙›ÚË ∞Ï‹ ∫Ô˘ÌÔ˘ÚÙ˙‹ ÙÔ 1715 ̤۷ ÛÂ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. ÙÚÂȘ Ì‹Ó˜, ·fi ÙÔÓ πÔ‡ÓÈÔ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ. ™‡SCALA ÓÙÔÌ·, fï˜, ÙÔ Ï‹ÚˆÛ·Ó ÈÎÚ¿, ÁÈ·Ù› Î·È ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ Î·È ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ Î·È ÛÙË ªÂıÒÓË, fiÙ·Ó ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ›, ›Ù ¤Î·Ó·Ó ·ÓÂϤËÙ˜ ÛÊ·Á¤˜ ›Ù ԇÏËÛ·Ó ˆ˜ ‰Ô‡ÏÔ˘˜ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜. ∞ÎfiÌ· ÈÔ ıÏÈ‚ÂÚfi, ¿ÓÙˆ˜, ‹Ù·Ó fiÙÈ ÛÙËÓ ›‰È· ÂÎÛÙÚ·Ù›· ηٿ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ‹Ú·Ó ̤ÚÔ˜ Î·È ·ÚÎÂÙÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ·ÊÔ‡ η٤ÛÙÚ„·Ó ÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ, ¤ÛÙÚ„·Ó ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜ Ì ¿Ú· ÔÏÏ¿ Ï¿Ê˘Ú·. ªfiÓÔ Ô ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ Ù˘ ∞ηÚÓ·Ó›·˜ ¶¿ÓÔ˜ ªÂ˚Ù¿Ó˘ ‰ÂÓ Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Û ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÁÎÏËÌ·ÙÈ΋ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·, Ô‡Ù ÔÚΛÛÙËΠ›ÛÙË ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÙÔÓ Î˘Ó‹ÁËÛ·Ó Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔÓ ÛÎfiÙˆÛ·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ∞¯ÂÏÒÔ. ∂Óı·ÚÚ˘ÓÙÈÎfi˜, ÂÍ¿ÏÏÔ˘, ‹Ù·Ó Ô ÙÚfiÔ˜ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·Ì‡ÓıËÎ·Ó ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ∫¤Ú΢ڷ˜ ÙÔ 1716, ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔÓ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi
ÛÙÚ·Ùfi Î·È ÛÙfiÏÔ Ô˘ ›¯Â ÂȯÂÈÚ‹ÛÂÈ ÙfiÙ ӷ ÔÏÈÔÚ΋ÛÂÈ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈfi ÙÔ˘˜. √ ÈÔ ÛÔ˘‰·›Ô˜, ‚¤‚·È·, ÛˆÙ‹Ú·˜ Ù˘ fiÏ˘ ·Ô‰Â›¯ıËÎÂ Ô ÁÂÓÓ·›Ô˜ ™¿ÍÔÓ·˜ ÎfiÌ˘ ™¯Ô˘ÏÂÌ‚Ô‡ÚÁÈÔ˜ (™Ô˘ÏÂÌ‚Ô‡ÚÁÔ˜), ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ô ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÛÙ¤ÎÂÈ Ì¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ÛÙË ÌÂÁ¿ÏË Ï·Ù›·, ÁÈ· Ó· ı˘Ì›˙ÂÈ Û οı ∫ÂÚ΢ڷ›Ô ÙËÓ Â˘ÁÓˆÌÔÛ‡ÓË Ô˘ ÔÊ›ÏÂÈ ÛÙÔÓ ¿Ó‰Ú· ·˘Ùfi ÁÈ· Ù· ηÙÔÚıÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘. øÛÙfiÛÔ, ηٿ ÙË ÌÂÁ¿ÏË ¤ÊÔ‰Ô Ô˘ ¤Î·Ó·Ó ÔÈ Â¯ıÚÔ› ÙË Ó‡¯Ù· Ù˘ 17˘ ÚÔ˜ ÙË 18Ë ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘, ÔÈ ÌÈÛıÔÊfiÚÔÈ Ù˘ ÂÓÂÙÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ -°ÂÚÌ·ÓÔ›, ™ÎÏ·‚Ô‡ÓÔÈ Î·È πÙ·ÏÔ›- ›¯·Ó ‹‰Ë ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ. ΔfiÙÂ, ÔÈ ŒÏÏËÓ˜, Ì ÙËÓ ÂÌ„‡¯ˆÛË ÙÔ˘ ÌÂÁ·ÏÔÊ˘Ô‡˜ ™¯Ô˘ÏÂÌ‚Ô˘ÚÁ›Ô˘ Î·È ÙȘ ÚÔÙÚÔ¤˜ ÙÔ˘ Û˘Ì·ÙÚÈÒÙË ÙÔ˘˜, ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ ª¿ÚÎÔ˘ ∞ÓÙˆÓ›Ô˘ ™¿Ï·, ηÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ·ÔÎÚÔ‡ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Û ÌÈ· ÛÎÏËÚ‹ Ì¿¯Ë, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÔÔ›·˜ ÔÈ ÈÂÚ›˜ Î·È ÔÈ Á˘Ó·›Î˜ ÌÔÈÚ¿ÛÙËÎ·Ó ÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Ù˘ Ì¿¯Ë˜ Î·È ÙË ‰fiÍ· Ù˘ ÂÈÙ˘¯›·˜.
∞fi ÙÔ 18Ô ·ÈÒÓ· Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ·ÏÏ¿˙ÂÈ ΔÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ· Î·È Ù· ÚÒÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ 18Ô˘ ÔÚ›˙Ô˘Ó ÌÈ· Ôχ ÎÚ›ÛÈÌË ÂÚ›Ô‰Ô ÁÈ· ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡. ΔfiÛÔ ÏfiÁˆ Ù˘ ÔÚÈÛÙÈ΋˜ ηٿÎÙËÛ˘ Ù˘ ∫Ú‹Ù˘, Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ Î·È ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ fiÛÔ Î·È ÏfiÁˆ ¿ÏÏˆÓ ÂÛˆÙÂÚÈÎÒÓ Î·È Â͈ÙÂÚÈÎÒÓ Î·Ù·ÛÙ¿ÛˆÓ. ª¤¯ÚÈ ÙfiÙ ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ˘ÔÎÈÓ‹ıËÎ·Ó Î·È ˘ÔÛÙËÚ›¯ıËÎ·Ó ·fi ÙË ¢‡ÛË, ΢ڛˆ˜ ‚¤‚·È· ·fi ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜. ∏ μÂÓÂÙ›·, fï˜, ·fi ÙfiÙ ÂÚÈ‹Ïı Û ÌÂÁ¿ÏË ¯·Ï¿ÚˆÛË Î·È ·ÙÔÏÌ›·, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÒÏÂÈ· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, Ó· ÌËÓ Î¿ÓÂÈ Î·Ì›· ΛÓËÛË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ë °·ÏÏ›· ηÈ, ΢ڛˆ˜, Ë ∞ÁÁÏ›· ·fi ηÈÚfi ıˆÚÔ‡Û·Ó ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ··Ú·›ÙËÙË ÁÈ· ÙËÓ ÈÛÔÚÚÔ›· ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË. ªfiÓÔ Ë ∞˘ÛÙÚ›·, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Û˘Ó¤¯ÈÛÂ Î·È Î·Ù¿ ÙÔ 18Ô ·ÈÒÓ· Ó· ·ÁˆÓ›˙ÂÙ·È ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜. √È ·ÁÒÓ˜, fï˜, ·˘ÙÔ› ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂËÚ¿ÛÔ˘Ó ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙˆÓ ™Ï¿‚ˆÓ ˘Ô‰Ô‡ÏˆÓ Ô˘ Û˘ÓfiÚ¢·Ó Ì ·˘Ù‹, fi¯È fï˜ Î·È ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÓÔÙÈfiÙÂÚ·. ªÂ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi, ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ¤¯·Û·Ó ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÚÔÛٿ٘ Ô˘ ›¯·Ó ·ÏÈfiÙÂÚ·. ∫·È ÂÓÒ Ë Ï‹Ú˘ ˘ÔÙ·Á‹ ÛÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË fiÏˆÓ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ -Ì ÂÍ·›ÚÂÛË Ù· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ πÔÓ›Ô˘- Î·È Ë ÂÁηٿÏÂÈ„Ë ·fi ÙË ¢‡ÛË ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·Ô‚Ô‡Ó ÌÔÈÚ·›Â˜
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [31]
[32]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÁÈ· ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, Í·ÊÓÈο ÂÓÈÛ¯‡ıËÎ·Ó ÔÈ ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ ÙÔ˘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Î·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠӤԘ Â͈ÙÂÚÈÎfi˜ ‚ÔËıfi˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘. ∞ӷʤڷÌ ‹‰Ë fiÙÈ Î·Ù¿ ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ÚÒÙÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜ ·fi ÙËÓ ÕψÛË Û fiϘ ÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ËÂÈÚˆÙÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ·Ú·ÙËÚ‹ıËΠÌÂÁ¿ÏË ¤ÏÏÂÈ„Ë ·È‰Â›·˜, ÂÓÒ Ù· Û¯ÔÏ›· ۯ‰fiÓ ·Ô˘Û›·˙·Ó. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ·fi Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ· Î·È ÌÂÙ¿, ÛÙȘ ›‰È˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÁÂÓÓ‹ıËΠÌÂÁ¿ÏË ÂÈı˘Ì›· ÁÈ· ÙË ‰È¿‰ÔÛË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ·È‰Â›·˜, Î·È Ì ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi ȉڇıËÎ·Ó ÔÏÏ¿ Û¯ÔÏ›·. ∏ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ Î·È ËıÈ΋ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ¤·ÈÍ ԢÛÈ·ÛÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙˆÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ ÙÔ˘ ·ÁÒÓˆÓ. ∫·È ÓˆÚ›ÙÂÚ·, ¿ÓÙˆ˜, ›¯·Ó Á›ÓÂÈ Î¿ÔȘ ÚÔÛ¿ıÂȘ Ó· È‰Ú˘ı› ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, fiˆ˜ ÂΛÓË ÙÔ˘ ÎfiÌË Ù˘ ¡Â‚¤Ú, Ô ÔÔ›Ô˜ ÌÂÙÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ۠∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ. √È ÚfiÁÔÓÔ› Ì·˜, fï˜, Ùfi٠‰›ˆÎ·Ó ÙËÓ ··ÏÏ·Á‹ ÙÔ˘˜ ·fi ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi, Û˘¯Ó¿, ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·˙·Ó Ó· ¿ÚÔ˘Ó ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÔÔÈÔ˘‰‹ÔÙ ¯ıÚÔ‡ Ù˘ Ô˘ ‹Ù·Ó ¯ÚÈÛÙÈ·Ófi˜. ∞fi ÙÔ 18Ô ·ÈÒÓ· Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ¿ÏÏ·ÍÂ. ΔÔ ÊÚfiÓËÌ· ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ¤ÁÈÓ ÈÔ ÈÛ¯˘Úfi. ∏ Â͈ÙÂÚÈ΋ ‚Ô‹ıÂÈ· ÂÍ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ¿ÓÙ· Ó· Â›Ó·È ˙ËÙÔ‡ÌÂÓÔ, ηӤӷ˜ fï˜ ·fi ÙÔ˘˜
·ÁÒÓ˜ Ô˘ ‰fiıËÎ·Ó ÛÙÔ ÂÍ‹˜ ‰ÂÓ ¤ÁÈÓ ˘¤Ú ÌÈ·˜ ͤÓ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ΢ÚÈ·Ú¯›·˜, ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÛÙÔ fiÓÔÌ· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜. ΔËÓ ÒÚ· Ô˘ ÙÔ ÂıÓÈÎfi ·›ÛıËÌ· ‰È·ÚÎÒ˜ ÂÓÈÛ¯˘fiÙ·Ó, ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠٷ˘Ùfi¯ÚÔÓ· ¤Ó·˜ Â͈ÙÂÚÈÎfi˜ Û‡ÌÌ·¯Ô˜, ÈηÓfi˜ Ó· ¿ÚÂÈ ÙË ı¤ÛË Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂˘ÚÒ˘, Ô˘ ›¯Â ϤÔÓ ·ÔÛ˘Úı› ·fi ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹. ∂›Ó·È ÂÚÈÙÙfi Ó· ԇ̠fiÙÈ ·˘Ùfi˜ Ô Û‡ÌÌ·¯Ô˜ ‹Ù·Ó Ë ƒˆÛ›·. √È Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ¯ÒÚ·˜ ›¯·Ó ‹‰Ë ‰È¿ÊÔÚ˜ ·ʤ˜ ·fi ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ· Ì ÙÔ ÙfiÙ ÌÂ۷ȈÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Ì·˜. ÕÏÏÔÙ ÊÈÏÈΤ˜, ¿ÏÏÔÙ ¯ıÚÈΤ˜, Î·È Ì¿ÏÏÔÓ Â¯ıÚÈΤ˜ ̤¯ÚÈ ÙȘ ÛÙ·˘ÚÔÊÔڛ˜, ÔfiÙ ÏfiÁˆ ‰È·ÊfiÚˆÓ Â͈ÙÂÚÈÎÒÓ Î·È ÂÛˆÙÂÚÈÎÒÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ·Ó Ó· ÂÌϤÎÔÓÙ·È ÛÙȘ ˘Ôı¤ÛÂȘ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. º˘ÛÈο, Ë Û¯¤ÛË ÌÂٷ͇ Ù˘ ÚˆÛÈ΋˜ Î·È Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Û˘Ó¤¯ÈÛ ӷ ˘¿Ú¯ÂÈ Î·È Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ ÙÔ˘ ÌÂ۷ȈÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È Î·Ù¿ ÙËÓ ÚÒÙË ÂÚ›Ô‰Ô ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ¶ÔÏÈÙÈο, ˆÛÙfiÛÔ, Ë ƒˆÛ›· ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÂÂÌ‚·›ÓÂÈ Í·Ó¿ Û ·˘Ù¿ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ÌfiÓÔ ÛÙ· Ù¤ÏË ÂÚ›Ô˘ ÙÔ˘ 17Ô˘ Î·È ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ·, fiÙ·Ó ‰ËÏ·‰‹ ¤Ú·Û ÛÙËÓ ·˘ÛÙËÚ‹ Î·È ÊÈÏfi‰ÔÍË ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË ÙÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘ ÙÔ˘ ª¤Á·. ∂ΛÓË ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ›¯Â Á›ÓÂÈ Ô ÈÔ ÂÈ-
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [33]
ΛӉ˘ÓÔ˜ ¯ıÚfi˜ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ Î·È Ôχ Û‡ÓÙÔÌ· Ë Â˘Úˆ·˚΋ ÔÏÈÙÈ΋ ÁÈ· ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ›¯Â ¯ˆÚÈÛÙ› Û ‰‡Ô ·ÓÙ›·Ï· ÛÙÚ·Ùfi‰·. ΔÔ ÚÒÙÔ, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ‹Ù·Ó Ë ƒˆÛ›· (ÁÈ·Ù› ̤¯ÚÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ· Û˘ÌÌ·¯Ô‡Û ̷˙› Ù˘ Î·È Ë ∞˘ÛÙÚ›·), ÛÙfi¯Â˘Â Û·ÊÒ˜ ÛÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ΔÔ ¿ÏÏÔ, ÙÔ Ï¿‚·ÚÔ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ Ë ∞ÁÁÏ›· (ÁÈ·Ù› Ë °·ÏÏ›· ‹‰Ë ·fi ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘ ·ÈÒÓ· ÙËÚÔ‡Û ·ÚÎÂÙ¿ Û˘¯Ó¿ ¯ıÚÈ΋ ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ·), ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙ ÚËÙ¿ ÙËÓ ·ÎÂÚ·ÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ΢ڛˆ˜ ÂÂȉ‹ ÊÔ‚fiÙ·Ó Ì‹ˆ˜ Ë Î·Ù¿Ï˘Û‹ ÙÔ˘ ˆÊÂÏÔ‡Û ÙË ƒˆÛ›·. ∞˘Ù¿ Ù· ‰‡Ô ÛÙÚ·Ùfi‰· ¤Î·Ó·Ó ·fi ÙfiÙ ÔÏϤ˜ ·ÌÔÈ‚·›Â˜ ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂȘ Î·È ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ ÌÔÚÔ‡Û·Ó ÙÂÏÈο Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó Û οÔÈ· Û˘ÓÂÓÓfiËÛË, Ô˘ ı· ‹Ù·Ó ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ ÈηÓÔÔÈËÙÈ΋ ÁÈ· Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Ù˘ οı ÏÂ˘Ú¿˜. ∞Ó¿ÌÂÛ·, fï˜, Û ·˘Ù¿ Ù· ÛÙÚ·Ùfi‰· Î·È ÛÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌÔ‡˜ Ô˘ ÚÔηÏÔ‡Û·Ó ÔÈ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜, ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ˙ËÙÔ‡Û ÌfiÓÔ ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· ÙÔ˘, ‚Ú¤ıËΠÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Û ·ÚÎÂÙ¿ ‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË. ∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ë ƒˆÛ›·, ÂÓÒ ·Ú·Î›ÓËÛ Û ·ӿÛÙ·ÛË ÙÔ˘˜ ˘fi‰Ô˘ÏÔ˘˜ ™Ï¿‚Ô˘˜, ∞Ï‚·ÓÔ‡˜ Î·È ŒÏÏËÓ˜, ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ Ô˘ Ù‹ÚËÛ·Ó ÔÈ ‰˘ÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ. °È·Ù› ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·Ó ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ Ú·ÁÈ¿‰ˆÓ, ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó Û ۇÁÎÚÔ˘ÛË Ì ÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË. √È Ú·ÁÈ¿‰Â˜, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Î·È ÂȉÈο ÔÈ ŒÏÏËÓ˜, ˘¿ÎÔ˘Û·Ó Î·È Â·Ó·ÛÙ¿ÙËÛ·Ó ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ›Ù ˘ÔÎÈÓÔ‡ÌÂÓÔÈ ·fi ÙË ƒˆÛ›· ›Ù Ì ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ ı· ΤډÈ˙·Ó ÙË ‚Ô‹ıÂÈ¿ Ù˘. øÛÙfiÛÔ, ‰ÂÓ ¤Î·Ó·Ó Ù›ÔÙ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ·fi fi,ÙÈ Â›¯·Ó Û˘ÓËı›ÛÂÈ Ó· οÓÔ˘Ó ÙfiÛÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜, fiÙ·Ó ‰ËÏ·‰‹ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÂ Û˘Ó¯›˜ ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ Î·È ¤Î·Ó·Ó Û˘ÌÌ·¯›Â˜ Ì ÙËÓ ÚÔÙÚÔ‹ Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜, Ù˘ ¡Â¿ÔÏ˘, Ù˘ πÛ·Ó›·˜ ‹ Ù˘ °·ÏÏ›·˜. ªÂ οÔÈÔÓ ÙÚfiÔ, ¿ÓÙˆ˜, ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ Ì ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ›¯·Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ÂÓ Û˘ÁÎÚ›ÛÂÈ Ì ·˘Ù¤˜ Ô˘ ›¯Â Ì ÙËÓ ˘fiÏÔÈË ∂˘ÚÒË. ∏ ¢‡ÛË Ì¤¯ÚÈ ÙÔ 18Ô ·ÈÒÓ· ›¯Â ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·Ì˘ÓÙÈ΋ ·Ú¿ ÂÈıÂÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË. ∫·È, ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ‰‹ÏˆÓ fiÙÈ ¤Î·Ó ›ıÂÛË Ì ÛÎÔfi ÙËÓ Î·Ù¿Ï˘ÛË ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÊÚfiÓÙÈ˙ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÈ· ÙË ‰È΋ Ù˘ ·ÛÊ¿ÏÂÈ·. ∫·È fiÙ·Ó ‚‚·ÈÒıËΠfiÙÈ ·˘Ùfi ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ‹Ù·Ó ϤÔÓ ·Î›Ó‰˘ÓÔ, fi¯È ÌfiÓÔ ˘Ô¯ÒÚËÛÂ, ·ÏÏ¿ ·Ó¤Ï·‚Â Î·È ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘. √È ÎÈÓ‹ÛÂȘ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ¿Ú¯ÈÛ·Ó ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ¤ÁÈÓ ʷÓÂÚ‹ Ë ·Ú·ÎÌ‹ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ. ¢ÂÓ ı¤ÏÔ˘Ì ӷ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ͷӿ ÙȘ ʋ̘ Ô˘ ΢ÎÏÔÊÔÚÔ‡Û·Ó, fiÙÈ ‰ËÏ·‰‹ Ô
¶¤ÙÚÔ˜ Ô ª¤Á·˜ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ·ÔÛÎÔÔ‡Û ÛÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ Î·È fiÙÈ ÔÈ ‰È¿‰Ô¯Ô› ÙÔ˘, ›Û˘, ıˆÚÔ‡Û·Ó ÙËÓ Â›Ù¢ÍË ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÛÎÔÔ‡ ˆ˜ ‚·ÛÈ΋ Î·È ·ÌÂÙ¿ıÂÙË Âȉ›ˆÍË fiÏˆÓ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÚÔÛ·ıÂÈÒÓ. ¶·Ú·‰Â¯fiÌ·ÛÙ fiÙÈ ·fi ÙÔÓ ¶¤ÙÚÔ ÙÔ ª¤Á· Î·È ÌÂÙ¿ Ë ƒˆÛ›· ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÎÈÓ‹ıËΠ̠٤ÙÔÈÔ ÙÚfiÔ Ô˘ Ó· ‰ÈηÈÔÏÔÁ› ¤ˆ˜ ¤Ó· ‚·ıÌfi ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÊËÌÔÏÔÁ›Â˜. ªÂÏÂÙÒÓÙ·˜ fï˜ ÚÔÛÂÎÙÈÎfiÙÂÚ· fi,ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ Ù˘ ÔÚ›·, ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ·ÚÓËıԇ̠fiÙÈ Ë ÔÚ›· Ù˘ ‰È·ÌÔÚÊÒıËΠ̿ÏÏÔÓ ·fi ÙȘ ÂοÛÙÔÙ ·Ó¿ÁΘ Î·È ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ, ·Ú¿ ·fi οÔÈ· ÚÔۯ‰ȷṲ̂ÓË ·fiÊ·ÛË. ∏ ‰ÈηÈÔÏÔÁË̤ÓË ·Ó¿ÁÎË Ó· ΢ÚȇÛÂÈ Ë ƒˆÛ›· Ù· ‚fiÚÂÈ· ·Ú¿ÏÈ· ÙÔ˘ ∂‡ÍÂÈÓÔ˘ fiÓÙÔ˘ Â›Ó·È ·ÚÎÂÙ‹ ÁÈ· Ó· ÂÍËÁ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ ÔϤÌÔ˘˜ Ô˘ ‰ÈÂÍ‹Á·Á ηٿ Ù˘ ΔÔ˘ÚΛ·˜. ∂ÈϤÔÓ, ÙÔ Û˘ÌʤÚÔÓ Ô˘ ›¯Â Ó· ·Ô‰˘Ó·ÌÒÛÂÈ ÙÔÓ ·ÓÙ›·ÏÔ Ì ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ Ù·Ú·¯¤˜ ‰ÈηÈÔÏÔÁ› ÙȘ ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ˘ÔΛÓËÛ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘, ̤ۈ ÙˆÓ ˘Ô‰Ô‡ÏˆÓ. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ë ƒˆÛ›· ‰ÈÂΉ›ÎËÛÂ Î·È ÙËÓ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈ΋ ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ ÔÚıÔ‰fiÍˆÓ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, fiˆ˜ Ë °·ÏÏ›· Ô˘ ¿ÏÏÔÙ ›¯Â ηٷʤÚÂÈ Ó· ¤¯ÂÈ ÙËÓ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈ΋ ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ Î·ıÔÏÈÎÒÓ. ∂Âȉ‹ fï˜ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ Û˘ÓfiÏÔ˘ ÙˆÓ Ú·ÁÈ¿‰ˆÓ ‹Ù·Ó ÔÚıfi‰ÔÍÔÈ, Ë ÚˆÛÈ΋ ÚÔÛÙ·Û›· Û˘Ó·ÁfiÙ·Ó ÌÈ· ÂÈÚÚÔ‹ Ôχ ÈÔ ÂÈΛӉ˘ÓË Û ۯ¤ÛË Ì ÙË Á·ÏÏÈ΋. 줂·È·, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹ Î·È ÛÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË Ë ‰È·ÊÔÚ¿ Â›Ó·È ÌÂÁ¿ÏË. °È· ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹ Ì¿ÏÈÛÙ·, ÚÔ˜ Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ë ƒˆÛ›· Ê¿ÓËΠӷ ηٷ‚¿ÏÏÂÈ ÛÔ‚·Ú¤˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ·˘ÙÔÙÂÏÔ‡˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ¢ÂÓ ÈÛ¯˘ÚÈ˙fiÌ·ÛÙ fiÙÈ ı· ·ӤÏıÂÈ Û›ÁÔ˘Ú· Û ·˘Ù‹ ÙËÓ È‰¤·, Ô‡Ù fiÙÈ ı· ·ÚÎÂÛÙ› Û fiÛ· ¤¯ÂÈ ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ. ÀÔÛÙËÚ›˙Ô˘ÌÂ, fï˜, fiÙÈ ÛÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜ Ù· ÌÂÁ¿Ï· ÎÚ¿ÙË ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ¯·Ú¿ÛÛÔ˘Ó ÔÏÈÙÈ΋ Ô˘ ı· Â›Ó·È ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ·ÌÂÙ¿ÎÏËÙ· ÚÔۯ‰ȷṲ̂ÓË Î·È Û‡Ìʈӷ ÌfiÓÔ Ì ‰ÈÎfi ÙÔ˘˜ Û˘ÌʤÚÔÓ. √ ÏfiÁÔ˜ Â›Ó·È fiÙÈ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Î·È ¿ÏÏ· ÌÂÁ¿Ï· ÎÚ¿ÙË Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ·ÓÙ›ıÂÙ· Û˘ÌʤÚÔÓÙ·, ÌÂ Û˘Ó¤ÂÈ· Ó· ÚÔ·ÙÂÈ ÌÈ· ÈÛÔÚÚÔ›· ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Î·È ·ÔÙÂÏÂÛÌ¿ÙˆÓ. ¢ÂÓ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È, ‚¤‚·È·, Ó· ÚÔÛı¤ÛÔ˘Ì fiÙÈ Ë ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË, ΢ڛˆ˜, ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ì·˜ ηÙËÁfiÚËÛ ¿‰Èη fiÙÈ Â›Ì·ÛÙÂ Ù˘ÊÏÔ› ˘ËÚ¤Ù˜ ÙˆÓ ÚˆÛÈÎÒÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ. ∞ÊÔÚÌ‹ ÁÈ’ ·˘Ùfi ÙÔ ÛÊ¿ÏÌ· ÛÙ¿ıËÎ·Ó ‰‡Ô ·Ú¿ÌÂÙÚÔÈ: ∏ ÚÒÙË Â›Ó·È fiÙÈ ·fi ÙÔ 15Ô Ì¤¯ÚÈ ÙÔ 18Ô ·ÈÒÓ· ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Û˘¯Ó¿ ¤‰ÂÈÍ·Ó Ó· ÚÔÙÈÌÔ‡Ó ÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· ·fi ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋. ∏ ‰Â‡ÙÂÚË, fiÙÈ, ÂÂȉ‹ ›¯·Ó ÙÔ ›‰ÈÔ ‰fiÁÌ· Ì ÙË ƒˆÛ›·, ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ıˆڋıËÎ·Ó Ôχ ÈÔ Úfiı˘ÌÔÈ Ó· ˘Ô·„Ô˘Ó ÛÂ
™ËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙÔ ÚÔ·ӷÛÙ·ÙÈÎfi ΛÓËÌ· ÙÔ˘ ÓÂÔÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡ ¤·ÈÍ·Ó ÔÈ ÏÂÁfiÌÂÓÔÈ ¢È‰¿ÛηÏÔÈ ÙÔ˘ °¤ÓÔ˘˜, fiˆ˜ Ô ÕÓıÈÌÔ˜ °·˙‹˜ Î·È Ô °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ∫ˆÛÙ·ÓÙ¿˜, Ô˘ ÁÂÓÓ‹ıËÎ·Ó ÛÙȘ ªËÏȤ˜ ¶ËÏ›Ô˘ Î·È ›‰Ú˘Û·Ó ÙËÓ ÂÚ›ÊËÌË ™¯ÔÏ‹ ÙˆÓ ªËÏÂÒÓ. ™ÙÔÓ ÚÒËÓ ¯ÒÚÔ Ù˘ Û¯ÔÏ‹˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Û‹ÌÂÚ· ÔÈ Ù¿ÊÔÈ ÙÔ˘˜. ¡. ™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
[34]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
·˘Ù‹. øÛÙfiÛÔ, ·Ó Ë ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË ÌÂÏÂÙÔ‡Û ÈÔ ÚÔÛÂÎÙÈο ·˘Ù¿ Ô˘ Û˘Ó¤‚·ÈÓ·Ó ÛÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ¤ıÓÔ˜ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜, ı· ‚‚·ÈˆÓfiÙ·Ó fiÙÈ Ì ÙËÓ ·ÏÏ·Á‹ Ô˘ ÂÈÙ¤ÏÔ˘˜ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠÛÙÔ ÊÚfiÓËÌ· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ·fi ÙÔ 18Ô ·ÈÒÓ· Î·È ÌÂÙ¿ ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó -ÂÎÙfi˜ ·fi ÂÏ¿¯ÈÛÙ˜ ÂÍ·ÈÚ¤ÛÂȘ- ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· ÙÔ˘˜. ∂ȉ›ˆÎ·Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó ÙË ƒˆÛ›· Û‡ÌÌ·¯Ô, ÔÙ¤ fï˜ ÌÂÏÏÔÓÙÈÎfi ΢ڛ·Ú¯Ô.
√È ÚÒÙ˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹
ªÓËÌÂ›Ô ·ÊÈÂڈ̤ÓÔ ÛÙÔ ªÂÁ¿ÏÔ ¶¤ÙÚÔ ÛÙË ªfiÛ¯·. √È ˘fi‰Ô˘ÏÔÈ Ú·ÁÈ¿‰Â˜ ›‰·Ó ÛÙÔ ÚfiÛˆÔ ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘ ¤Ó· Ó¤Ô ÌÂÛÛ›· Î·È ÔÈ ÚÔÛ‰Ô˘ ÙÔ˘˜ ÂÎÊÚ¿ÛÙËÎ·Ó ·ÎfiÌ· Î·È Ì¤Û· ·fi ÙÔ ‰ËÌÔÙÈÎfi ÙÚ·ÁÔ‡‰È. IVAN VDOVIN/ JAI/CORBIS/APEIRON
∏ ÚÒÙË ÁÓˆÛÙ‹ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘ Â›Ó·È Ë ‰ËÌfiÛÈ· ·Ó·ÎÔ›ÓˆÛ‹ ÙÔ˘ ÛÙȘ 23 ª·ÚÙ›Ô˘ 1711 «ÚÔ˜ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÈÛÙÔ‡˜ Î·È fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÌËÙÚÔÔϛ٘ Ô˘ Ì·˜ ·Á·Ô‡Ó, Î·È ÙÔ˘˜ ‚Ô‚fi‰Â˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÛÂÚ‰¿Úȉ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜ ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ Î·È ÙÔ˘˜ ηÂÙ¿ÓÈÔ˘˜, Î·È Ù· ¿ÍÈ· ·ÏÈοÚÈ·, Î·È fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Ô˘ ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙËÓ ›ÛÙË Ì·˜ Î·È fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·¿‰Â˜». ∏ ·Ó·ÎÔ›ÓˆÛË ·˘Ù‹ -fiˆ˜ ÚÔ·ÙÂÈ ·fi ÙË ¯ÚÔÓÔÏÔÁ›· Ù˘- ›¯Â ÛÙ·Ï› Ï›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ÓˆÚ›ÙÂÚ·, ÚÔÙÔ‡ Ô ¶¤ÙÚÔ˜ Ô ª¤Á·˜ ·ÔÎÏÂÈÛÙ› ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ¶ÚÔ‡ÙÔ. Ÿˆ˜ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ·ÔÎÏÂÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ Û˘ÓıËÎÔÏÔÁ‹ÛÂÈ Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ‰›ÓÔÓÙ·˜ ÔÏϤ˜ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ Î·È Î¿ÓÔÓÙ·˜ ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂȘ, ·fi ÙȘ Ôԛ˜ fï˜ ‰ÂÓ ÂÎÏ‹ÚˆÛ η̛·, ÌfiÏȘ Í¤Ê˘Á ·fi ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ. ªÂ ÙËÓ ·Ó·ÎÔ›ÓˆÛ‹ ÙÔ˘ ηÏÔ‡Û Û ·ӿÛÙ·ÛË fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ·˘Ù‹ ÙÔ˘ ÿÛÙÚÔ˘ ηÈ, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, ¤ÏÂÁÂ: «∂ÁÒ Û·˜ ηÏÒ ÛÙËÓ ÔÌ¿‰· ÌÔ˘ Î·È ÛÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Ô¯˘Úfi ÌÔ˘, Î·È ÂÛ›˜ Ó· ʤÚÂÙÂ Î·È ÙÔ˘˜ ÈÛÙÔ‡˜ Û·˜ Ê›ÏÔ˘˜. ªÂ ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ Û·ıÈÔ‡ ÌÔ˘, Ó· ‚Ú›Ù ËÛ˘¯›· Î·È Ó· ÁÏÈÙÒÛÂÙ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. ∫·È fiÛ· ÚÔÓfiÌÈ· Û·˜ ¤‰ˆÛ·Ó ÔÈ ÌÂÁ¿ÏÔÈ ·ÊÂÓÙ¿‰Â˜ Î·È ÔÈ ÌÂÁ¿ÏÔÈ ·Á¿‰Â˜, Î·È ÂÁÒ ·ÚfiÌÔÈ· ı· Û·˜ ‰ÒÛˆ. ™Ù· ‚¿Û·Ó· Ì·›Óˆ ÁÈ· ÙË ‰È΋ Û·˜ χÙÚˆÛË Î·È ı¤Ïˆ Ó· Ì ‚ÔËı‹ÛÂÙÂ. ∫·È ‡ÛÙÂÚ· ·fi ·˘Ù¿ Ô £Âfi˜ ı· Û·˜ ¯·Ú›ÛÂÈ fiÏ· Ù· ηϿ Î·È ·fi Â̤ӷ ı· ¤¯ÂÙ οı ÙÈÌ‹ Î·È Â˘ÛÏ·¯Ó›·». øÛÙfiÛÔ, ·fi Ù· fiÛ· ÁÓˆÚ›˙Ô˘ÌÂ, ·˘Ùfi ÙÔ Ì‹Ó˘Ì· ‰ÂÓ Â›¯Â ηӤӷ Ú·ÎÙÈÎfi ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. ™ÙȘ ‚ÔÚÂÈfiÙÂÚ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ ·Ú·ÎÈÓ‹ıËΠηӤӷ˜ ¯ÚÈÛÙÈ·Ófi˜. ∂ÈϤÔÓ, Â›Ó·È ¿ÁÓˆÛÙÔ ·Ó ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Ô˘ ÙfiÙ Âȯ›ÚËÛ·Ó Ó· ÛÊ¿ÍÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ˘fi ÙȘ Ô‰ËÁ›Â˜ ÙÔ˘ ΔÛÂÎÔ‡Ú·, ÙÔ ¤Î·Ó·Ó ·˘Ùfi ÂËÚ·Ṳ̂ÓÔÈ ·fi ·˘Ù‹ ÙË ÊˆÓ‹ Ô˘ ·ÎÔ‡ÛÙËΠ·fi ÙÔ ‚ÔÚÚ¿. øÛÙfiÛÔ, ÌfiÓÔ Ë ËıÈ΋ ÂÓÙ‡ˆÛË Ô˘
‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ ‹Ù·Ó Û›ÁÔ˘Ú· ÌÂÁ¿ÏË. ΔËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹, ÔÈ ÏfiÁÈÔÈ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ ¤ÁÚ·Ê·Ó ÁÈ· ÙÔÓ ¶¤ÙÚÔ ÂÁÎÒÌÈ·, Ù· ÔÔ›· ÍÂÂÚÓÔ‡Û·Ó Î¿ı ̤ÙÚÔ. ∞fi ÙË Ì›·, ÙÔÓ ÚÔÛʈÓÔ‡Û·Ó «ø, ÙÂÏÂÈfiÙ·ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ £ÂÔ‡! ø, ÙÂÏÂÈfiÙ·ÙÔ ‰ÒÚÔ ÛÙ·Ï̤ÓÔ ·fi ÙÔ £Âfi!». ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÙÔÓ ÚÔ¤ÙÚÂ·Ó Ó· οÓÂÈ Û˘Ó¯‹ fiÏÂÌÔ Ì ÙÔ˘˜ ∞Á·ÚËÓÔ‡˜. ∫·È ÂÓÒ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ÌÓËÌÔÓ¢fiÙ·Ó ÛÙȘ ÂÎÎÏËۛ˜ Î·È Á›ÓÔÓÙ·Ó ‰ËÌfiÛȘ ‰Â‹ÛÂȘ ÁÈ· ÙË ÁÚ‹ÁÔÚË ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ªÂÛÛ›·, ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿ Ù˘ ƒÔ‡ÌÂÏ˘ ·ÎÔ˘ÁfiÙ·Ó ÙÔ ‰ËÌÔÙÈÎfi ÙÚ·ÁÔ‡‰È: ∞ÎfiÌ· ÙÔ‡Ù’ ÙËÓ ¿ÓÔÈÍÈ, Ú·ÁÈ¿‰Â˜, Ú·ÁÈ¿‰Â˜, ÙÔ‡ÙÔ ÙÔ Î·ÏÔη›ÚÈ, η¸Ì¤ÓË ƒÔ‡ÌÂÏËØ fiÛÔ Ó· ’ÚıË Ô ªfiÛÎÔ‚Ô˜, Ú·ÁÈ¿‰Â˜, Ú·ÁÈ¿‰Â˜, Ó· ʤÚÂÈ ÙÔ ÛÂʤÚÈ, ªˆÚË¿ Î·È ƒÔ‡ÌÂÏË.(sic) ΔÔ ÂÚ›ÂÚÁÔ Â›Ó·È fiÙÈ ÌÂÚÈΤ˜ ‰ÂηÂٛ˜ ÚÈÓ, ÂÚ›Ô˘ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ë ›‰È· Ë μÂÓÂÙ›· ·ÚfiÙÚ˘Ó ÙÔÓ ∫ÚËÙÈÎfi °ÂÚ¿ÛÈÌÔ μÏ¿¯Ô Ó· ·Â˘ı˘Óı› ÛÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘ ÁÈ· Ó· ÙÔÓ ·Ú·Î·Ï¤ÛÂÈ Ó· ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ fiÏÂÌÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ÙË ‚‚·ÈfiÙËÙ· Ù˘ ӛ΢, ÙËÓ Ù·¯‡ÙËÙ· Ì ÙËÓ ÔÔ›· ı· ηٷÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·Ó ÔÈ ∞Á·ÚËÓÔ› Î·È ÙË ¯ÚËÛÈÌfiÙËÙ· Ù˘ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜ ÙˆÓ ∂ÏÏËÓÔڈ̷›ˆÓ. ∏ ·Ï‹ıÂÈ· Â›Ó·È fiÙÈ ·fi ÙÔ Î›ÓËÌ· ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘ ÁÈÓfiÙ·Ó ·ÓÙÈÏËÙfi fiÙÈ ÔÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ηÏÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙ· fiÏ·, ÒÛÙÂ, ·ÊÔ‡ ··ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·Ó ·fi ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›·, Ó· ˘ÔÙ¿ÛÛÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ÔÌfiıÚËÛÎË ƒˆÛ›·. ∞ÏÏ¿ Î·È ‡ÛÙÂÚ· ·fi οÔÈ· ¯ÚfiÓÈ·, fiÙ·Ó Î·Ù¿ ÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË Ù˘ ‚·Û›ÏÈÛÛ·˜ ÕÓÓ·˜ ΢ÎÏÔÊfiÚËÛ·Ó ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· Ӥ˜ ·ӷÛÙ·ÙÈΤ˜ ÚÔÎËÚ‡ÍÂȘ, Ô ƒÒÛÔ˜ ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜ ª‡Óȯ ‚‚·›ˆÓ fiÙÈ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ıˆÚÔ‡Û·Ó ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ· ÓfiÌÈÌË Î˘Ú›·Ú¯fi ÙÔ˘˜. ŸÌˆ˜, ·ÎfiÌ· Î·È ·Ó ˘ÔÙÂı› fiÙÈ fiÏ· ·˘Ù¿ ϤÁÔÓÙ·Ó ÛÔ‚·Ú¿, Ë ªÂÁ¿ÏË ∞ÈηÙÂÚ›ÓË, Ë ÔÔ›· ‚·Û›Ï¢Û ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÙÔ 1763, Î·È Î·Ù¿ ÙË ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ‹ Ù˘ ·ӷÛÙ¿ÙËÛ·Ó ÔÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Ì ÙËÓ ÚÔÙÚÔ‹ Î·È ÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ, ¿ÏÏ·Í -ηıÒ˜ Ê·›ÓÂÙ·È- ÁÓÒÌË ÁÈ· ÙË ÌÂÏÏÔÓÙÈ΋ Ù‡¯Ë ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ŒÙÛÈ, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÔÙ˘¯›· ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ ÙÔ˘ 1770, ıÂÒÚËÛ ÈÔ Ú·ÎÙÈ΋ ÙË Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ·˘Ù¤˜.
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [35]
[36]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [37]
∞ÈηÙÂÚ›ÓË μ′ ΔÔ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎfi ΛÓËÌ· ÙÔ˘ 1770 √È ÚÒÙ˜ ·ӷÛÙ·ÙÈΤ˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ Ù˘ ∞ÈηÙÂÚ›Ó˘ ÍÂΛÓËÛ·Ó ÙÔ 1776, ̤ۈ ÙÔ˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ ¶·¿˙ˆÏË. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜, ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔ˜ ·fi ÙËÓ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏË ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÁÂÓÓË̤ÓÔ˜ ÛÙ· ™È¿ÙÈÛÙ· Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜, ›¯Â ÌÂÈ ÛÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ˘ËÚÂÛ›· Ù˘ ƒˆÛ›·˜ Î·È ÙfiÙ ‹Ù·Ó ÏÔ¯·Áfi˜ ÙÔ˘ ˘ÚÔ‚ÔÏÈÎÔ‡. √ ¶·¿˙ˆÏ˘ ¤ÊÙ·Û ·Ú¯Èο ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ, fiÔ˘ fiÏÔÈ -ÎÏËÚÈÎÔ›, ·ÚÌ·ÙÔÏÔ›, ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Î·È Ï·fi˜- ˘Ô‰¤¯ÙËÎ·Ó Ì ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Î·È ÙȘ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ÙÔ˘. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· η٤‚ËΠÛÙËÓ ∞ηÚÓ·Ó›·. ◊Úı ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Î·È Ì ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ ÃÚ‹ÛÙÔ °Ú›‚· Î·È ™Ù·ı¿ °ÂÚÔ‰‹ÌÔ Î·È Ì‡ËÛ ÛÙÔ ∞ÁÁÂÏfiηÛÙÚÔ ÙÔÓ ·ÚÌ·ÙÔÏfi §·¯Ô‡ÚË Î·È ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ÙÔ ‰¿ÛηÏÔ ¶·Ó·ÁÈÒÙË ¶·Ï·Ì¿. ∞ÎfiÌË, ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙË ¡·‡·ÎÙÔ, ÛÙË ¢ˆÚ›‰· Î·È ÛÙËÓ ¶·ÚÓ·ÛÛ›‰· ΋ڢΘ. ΔfiÙ ¤Ú·Û ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ‹Á ÚÒÙ· ÛÙÔ √›Ù˘ÏÔ. ∂Λ, fï˜, ÔÈ ª·ÓÈ¿Ù˜ ¤¯ÔÓÙ·˜ ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ Â›Ú· ÔÏÏÒÓ Â·Ó·ÛÙ¿ÛÂˆÓ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· Û˘ÓÂÚÁ·ÛÙÔ‡Ó, ¤ıÂÛ·Ó ˆ˜ ··Ú¿‚·ÙÔ fiÚÔ ÙËÓ ·ÔÛÙÔÏ‹ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋˜ ‚Ô‹ıÂÈ·˜ ·fi ÙË ƒˆÛ›·. ∞˘Ù‹ Ë ·¿ÓÙËÛË ·ÔÊ·Û›ÛÙËΠ۠ÁÂÓÈ΋ Û˘Ó¤Ï¢ÛË ÙˆÓ ÔÏ·Ú¯ËÁÒÓ Î·È ÙˆÓ ÚÔÂÛÙÒÓ Ù˘ ª¿Ó˘, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ‹Ù·Ó ÔÈ ·‰ÂÏÊÔ› ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË. ¶·ÚfiÌÔÈ· ·¿ÓÙËÛË ‹ÚÂ Î·È ÛÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù·, fiÔ˘ ÙÔ ÏfiÁÔ Â›¯Â Ô ·ÓÙÔÎ·È ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Î·È ·Ó¿ÌÂÛ· ‰‡Ó·ÌÔ˜ -Î·È ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜- ¶·Ó·ÁÈÒÙ˘ ªÂÓ¿Î˘, ÂÁÁÔÓfi˜ ÙÔ˘ ‹‰Ë ÁÓˆÛÙÔ‡ Û ÂÌ¿˜ ¿Ú¯ÔÓÙ· Ù˘ ª¿Ó˘, ÙÔ˘ §ÈÌÂÚ¿ÎË. ∫¿ÔÈÔÈ ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Î·È ÂÈÊ·Ó›˜ ÎÏËÚÈÎÔ› Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, Ô˘ ›¯·Ó Û˘ÁÎÂÓÙÚˆı› ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘, ·ÊÔ‡ ¿ÎÔ˘Û·Ó ÙȘ ÚÔÙÚÔ¤˜ Î·È ÙȘ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ¶·¿˙ˆÏË Î·È ÂÍ¤Ù·Û·Ó ‰ÈÂÍÔ‰Èο fi,ÙÈ ·ÊÔÚÔ‡Û ÛÙÔ Î›ÓËÌ·, ˘¤ÁÚ·„·Ó Û˘Óı‹ÎË, ÛÙËÓ ÔÔ›· ˘fiÛ¯ÔÓÙ·Ó Ó· οÓÔ˘Ó Â·Ó¿ÛÙ·ÛË Ì 100.000 ŒÏÏËÓ˜. ∞˘Ùfi ı· ÁÈÓfiÙ·Ó Ì ÙÔÓ fiÚÔ Ó· ÙÔ˘˜ ·Ú·¯ˆÚËıÔ‡Ó Ù· ·Ó·Áη›· fiÏ· Î·È Ó· ÂÌÊ·ÓÈÛÙÔ‡Ó ÛÙ· ·Ú¿ÏÈ·
∏ ªÂÁ¿ÏË ∞ÈηÙÂÚ›ÓË, Û˘Ó¯›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·ÓÙÈÔıˆÌ·ÓÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘, ˘ÔΛÓËÛ ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1770, Ô˘ ¤ÌÂÈÓ ÁÓˆÛÙ‹ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ˆ˜ √ÚÏÔÊÈο. ADAM WOOLFITT/CORBIS/APEIRON
Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ÚˆÛÈο ÏÔ›·. √È ˘fiÏÔÈÔÈ ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔÈ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Î·È ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ô ¶·¿˙ˆÏ˘ ‹Úı Û ·ʋ, ‹Ù·Ó ÔÈ ÌËÙÚÔÔϛ٘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘, ¶·Ï·ÈÒÓ ¶·ÙÚÒÓ Î·È §·Î‰·ÈÌÔÓ›·˜, Ô ÚÒËÓ ¶·ÙÚÒÓ Î·È ÌÂÙ¤ÂÈÙ· Úfi‰ÚÔ˜ ∫ÂÚӛ΢ Î·È ∫·Ï·‚Ú‡ÙˆÓ ¢·ÓÈ‹Ï, Ô ÚÂÛ‚‡ÙÂÚÔ˜ ¶·Ó·ÁÈÒÙ˘ -ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ·Ú¯ËÁfi˜ ÙˆÓ √ÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ ÙˆÓ ∫·Ï·‚Ú‡ÙˆÓ-, ÔÈ ÚÔÂÛÙÔ› Ù˘ ™¿ÚÙ˘ πˆ¿ÓÓ˘ ªÂÏÈÙ¿Î˘ Î·È πˆ¿ÓÓ˘ ∫·ÊÂÙ˙‹˜, Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘ °ÂˆÚÁ·ÓÙ¿˜ Î·È ™˘Ú›‰ˆÓ ¡ÔÙ·Ú¿˜, Î·È Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜ ¶fiÏÔ˜. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, Î·È ¿ÏÏÔÈ ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔÈ ‰È¤Û¯È˙·Ó ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÙȘ ‚ÔÚÂÈfiÙÂÚ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ - ÙË ªÔωԂϷ¯›·, ÙË ™ÂÚ‚›·, ÙÔ ª·˘ÚÔ‚Ô‡ÓÈÔ. ∞˘ÙÔ› ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó Ó· Ì˘‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÚfiÙÚ˘Ó·Ó Ó· ÛËÎÒÛÔ˘Ó Ù· fiÏ· ˘ÂÚ·ÛÈ˙fiÌÂÓÔÈ ÙÔÓ ÈÂÚfi ·ÁÒÓ·. ŸÏË ·˘Ù‹ Ë ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ›¯Â ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ÂÈÎÚ·Ù‹ÛÂÈ Û fiÏË ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘ ¤Ú· ·Ô ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ·Ó·‚Ú·ÛÌfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ÌË Á›ÓÂÈ ·ÓÙÈÏËÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜. ∞fi ÙfiÙÂ, Î·È ÚÔÙÔ‡ Û˘Ì‚Â› οÙÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi, ˘‹ÚÍ·Ó Î¿ÔÈ· ı‡Ì·Ù·. ΔÔ 1767, Ì¿ÏÈÛÙ·, ·ÔÎÂÊ·Ï›ÛÙËÎÂ Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ §·Î‰·›ÌÔÓÔ˜ ∞Ó·Ó›·˜ §·Ì¿Ú‰Ë˜ ·fi ÙË ¢ËÌËÙÛ¿Ó·. ŸÙ·Ó, fï˜, ÙÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ ÎËÚ‡¯ıËΠfiÏÂÌÔ˜ ÌÂٷ͇ ΔÔ˘ÚΛ·˜ Î·È ƒˆÛ›·˜, ÙfiÙ ‰È·Ù¿¯ıËΠÁÂÓÈÎfi˜ ·ÊÔÏÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. √È Î·Ù·È¤ÛÂȘ ÂÂÎÙ¿ıËÎ·Ó Û fiÏË ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ· Î·È ÔÏÏÔ› ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› ÛÊ·ÁÈ¿ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi. √ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi˜ ·ÙÚȿگ˘ ªÂϤÙÈÔ˜ μ′, ·ÊÔ‡ ÚÒÙ· ˘¤ÛÙË ·ÎÚˆÙËÚÈ·ÛÌÔ‡˜, ÂÍÔÚ›ÛÙËΠÌÈÛÔÂı·Ì¤ÓÔ˜ ÛÙËÓ Δ¤Ó‰Ô. ª·˙› Ì ·˘ÙfiÓ Ê˘Ï·Î›ÛÙËηÓ, ÌÂٷ͇ ÔÏÏÒÓ ¿ÏψÓ, Ô ·Ú¯È‰È¿ÎÔÓÔ˜ Î·È Ô ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙˆÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ô ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ¤ı·Ó ·ÚÔÌÔÚʈ̤ÓÔ˜, ÂÓÒ Ô ÚÒÙÔ˜, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó Û Ôχ η΋ ηٿÛÙ·ÛË, ¤˙ËÛÂ. ∞ÏÏ¿ Î·È ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÔÈ ÔÏÈÙÈÎÔ› ¿Ú¯ÔÓÙ˜ Ï‹ÚˆÛ·Ó ÙÔ Ù›ÌËÌ· ÁÈ· ÙȘ ˘Ô„›Â˜ Ô˘ ›¯Â Ë ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË, fiÙÈ ‰ËÏ·‰‹ ·˘ÙÔ› ˘Ô‰·‡ÏÈ˙·Ó ‰È·ÚÎÒ˜ ÙÔÓ fiıÔ ÁÈ· ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. ™ÙȘ 8 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1769 ·ÔÎÂÊ·Ï›ÛÙËÎ·Ó Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ Ù˘ ªÔω·‚›·˜, πˆ¿ÓÓ˘ ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë˜, Î·È Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ‰ÈÂÚÌËÓ¤·˜, ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ™Ô‡ÙÛÔ˜. ΔÂÏÈο, ÚÔ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1770 ·Á΢ÚÔ‚fiÏËÛ ÛÙÔ √›Ù˘ÏÔ ÙÔ ÚÒÙÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÚˆÛÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘, Ô˘ ›¯Â ηٷχÛÂÈ ·fi ÙË μ·ÏÙÈ΋ ÛÙË ªÂÛfiÁÂÈÔ Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ √ÚÏfiÊ. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜, ÔÈ ÌÂÁ¿Ï˜ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ Ô˘ ›¯·Ó ‰ÒÛÂÈ ÔÈ ÔÏÈÙÈÎÔ› Î·È ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÔ› ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜, fiÙÈ ‰ËÏ·‰‹ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ŒÏÏËÓ˜ ı· ·ӷÛÙ·ÙÔ‡Û·Ó, ÌfiÏȘ
[38]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·Ó Ù· ÚˆÛÈο ÏÔ›·, ‰ÂÓ Â·ÏËı‡ÙËηÓ. ∞˘Ù¿ Ù· ÏÔ›· ‰ÂÓ ¤ÊÂÚ·Ó ·ÚÎÂÙ¿ fiÏ·, ÂÓÒ ›Ûˆ˜ Î·È ÔÈ ¯ÂÈÚÈÛÌÔ› ÙÔ˘ ·Ú¯ËÁÔ‡ ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÈηÓÔ› Ó· ÚÔÛÂÏ·ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜. ΔÔ Û›ÁÔ˘ÚÔ Â›Ó·È fiÙÈ Ï›ÁÔÈ ‹Ù·Ó ÔÈ ª·ÓÈ¿Ù˜ Ô˘ ·Ú¯Èο ·ÓÙ·ÔÎÚ›ıËÎ·Ó ÛÙȘ ÚÔÙÚÔ¤˜ Î·È ›ÛÙÂ˘Û·Ó ÛÙȘ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ÙÔ˘. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜, ÏÔÈfiÓ, Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËÎ·Ó ‰‡Ô ÔÏ˘¿ÚÈıÌ· ÛÒÌ·Ù· Ô˘ ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó ·Ó·ÙÔÏÈ΋ Î·È ‰˘ÙÈ΋ ÏÂÁÂÒÓ· Ù˘ ™¿ÚÙ˘. ∏ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi 200 ŒÏÏËÓ˜ Î·È 12 ƒÒÛÔ˘˜. ŒÙÛÈ, ¤¯ÔÓÙ·˜ ‰ÈÔÈÎËÙ‹ Î·È ¤Ó· ƒÒÛÔ ÏÔ¯·Áfi, ̋ΠÛÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù·, fiÔ˘ Ô ªÂÓ¿Î˘ ÔÚΛÛÙËΠ›ÛÙË ÛÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ·. ∏ ›‰È· ÏÂÁÂÒÓ· ΢ڛ¢Û ÙËÓ ∫˘·ÚÈÛÛ›·, ÂȉfiıËΠfï˜ Û ÂÎÙÂٷ̤Ó˜ ÏÂËϷۛ˜ Û ÂÚÈÔ¯¤˜ fi¯È ÌfiÓÔ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ·ÏÏ¿ Î·È ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ÏÂÁÂÒÓ·, Ô˘ ‰ÂÓ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ Î·È Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ ª˘ÎÔÓÈ¿ÙË ∞ÓÙÒÓÈÔ æ·Úfi, η٤Ϸ‚ ÙÔ ª˘ÛÙÚ¿. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ·˘Ùfi, ÔÏϤ˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¿Ó‰Ú˜ ÚÔÛ¯ÒÚËÛ·Ó ÛÙȘ Ù¿ÍÂȘ Ù˘, ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ‹Ù·Ó ª·ÓÈ¿Ù˜. øÛÙfiÛÔ, Î·È ·˘ÙÔ› ÂÎÙÚ¿ËÎ·Ó Û ÊÔ‚ÂÚ‹ Ï·Ê˘Ú·ÁˆÁ›· Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Û ÙÚÔÌÂÚ‹ ÛÊ·Á‹ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, Ô˘ ·Ú·‰fiıËÎ·Ó Û˘ÓıËÎÔÏÔÁÒÓÙ·˜. ŸÛ·, ÏÔÈfiÓ, ¤ÁÈÓ·Ó ·Ú¯Èο ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Ô‡Ù ÔÏÏ¿ Ô‡Ù ÛËÌ·ÓÙÈο. ∞ÎfiÌ· ÈÔ ¿‰ÔÍ·, fï˜, ‹Ù·Ó ·˘Ù¿ Ô˘ ¤Î·ÓÂ Ô √ÚÏfiÊ, Ô ÔÔ›Ô˜, ¤Ú· ·fi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ·Ó¤ÌÂÈÍ Ôχ Ï›ÁÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜ ÛÙȘ ‰‡Ô ÏÂÁÂÒÓ˜, ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÔÏÈÔÚ΋ÛÂÈ ÙËÓ ∫ÔÚÒÓË Ì ÙÚ›· ÏÔ›· Î·È 400 ƒÒÛÔ˘˜, ª·˘ÚÔ‚Ô˘Ó›Ô˘˜, ™ÎÏ·‚Ô‡ÓÔ˘˜ Î·È ª·ÓÈ¿Ù˜, ¯ˆÚ›˜ ˆÛÙfiÛÔ Ó· ηٷʤÚÂÈ Ó· ÙËÓ Î˘ÚȇÛÂÈ. ŸÛÔ, fï˜, ·Û‹Ì·ÓÙË Î·È ·Ó Ê¿ÓËΠÛÙËÓ ·Ú¯‹ ·˘Ù‹ Ë ÂÓ¤ÚÁÂÈ·, ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ‹Ú ‰È·ÛÙ¿ÛÂȘ ·fi ÙȘ ʋ̘ Ô˘ ΢ÎÏÔÊfiÚËÛ·Ó Î·È ‚Ú‹Î·Ó ÁfiÓÈÌÔ ¤‰·ÊÔ˜, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ÂÍÂÁÂÚıÔ‡Ó ÁÚ‹ÁÔÚ· ÔÏϤ˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜. ∞̤ۈ˜, ÙÔ ª¿ÚÙÈÔ, ˘„ÒıËÎÂ Ë ÛËÌ·›· Ù˘ ·ӿÛÙ·Û˘ ÛÙÔ ∞›ÁÈÔ ·fi ÙÔ ÌËÙÚÔÔÏ›ÙË ¶·ÙÚÒÓ ¶·Úı¤ÓÈÔ, ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ ·fi ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ ¡ÔÙ·Ú¿ Î·È ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ª·Î¿ÚÈÔ, ÌËÙÚÔÔÏ›ÙË ∫ÔÚ›ÓıÔ˘, ÛÙËÓ Â·Ú¯›· ÙÔ˘ º·Ó·ÚÈÔ‡ ·fi ÙÔÓ ÚÔÂÛÙfi ∞Ó‰ÚÈÙ˙·›Ó˘ ∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ ÃÚÈÛÙfiÔ˘ÏÔ, ÛÙÔ
μ¿ÏÙÔ ·fi ÙÔÓ ™Ù·ı¿ °ÂÚÔ‰‹Ì·, ÛÙË μfiÓÈÙÛ· Î·È ÛÙÔ •ËÚfiÌÂÚÔ ·fi ÙÔÓ ÃÚ‹ÛÙÔ °Ú›‚·, ÛÙÔ ∞ÁÁÂÏfiηÛÙÚÔ ·fi ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ §·¯Ô‡ÚË, ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ·fi ÙÔÓ ¶·Ó·ÁÈÒÙË ¶·Ï·Ì¿, ÛÙ· ∫Ú¿‚‚·Ú· ·fi ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ™Ô˘ÛÌ¿ÓË, ÛÙÔ §È‰ÔÚ›ÎÈ ·fi ÙÔÓ §ˆÚ‹, ÛÙËÓ ¶·ÚÓ·ÛÛ›‰· ·fi ÙÔÓ ∫ÔÌÓËÓfi Δڿη, ÛÙË §È‚·‰ÂÈ¿ ·fi ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ∫·ÏÔ‡˙Ô Î·È ÛÙ· ª¤Á·Ú· ·fi ÙÔÓ ªËÙÚÔÌ¿Ú·. ∞fi ·ÓÙÔ‡ ˘‹Ú¯Â ·›ÙËÌ· ÁÈ· ÚˆÛÈ΋ ‚Ô‹ıÂÈ·. ∞fi ÙË £ÂÛÛ·Ï›· ¤ÁÈÓ ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ 10.000 ¿Ó‰Ú˜ ÍÂÛËÎÒıËηÓ, ÂÓÒ ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË Î‹Ú˘ÍÂ Ô ¢·ÛηÏÔÁÈ¿ÓÓ˘: ·Ô‡ÙÔÓ ÙˆÓ ™Ê·ÎÈÒÓ Î’ ‹ÙÔÓ Î·È ÓÔÈÎÔ·ÚȘ, Î’ ¤Î·ÓÂÓ ÂÚÈοÏÂÛÈÓ Ó· Á›ÓË ƒˆÌËÔÛ‡ÓË.(sic) °È· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi, ›¯Â ¤ÚıÂÈ ÚÈÓ ·fi ¯ÚfiÓÈ· ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÙÔÓ ªÂÓ¿ÎË Î·È ÙÔ˘˜ ª·ÓÈ¿Ù˜ Î·È Â›¯Â ÌÂٷʤÚÂÈ ¤ÁηÈÚ· ÛÙ· ™Ê·ÎÈ¿ ·ÚÎÂÙ¿ ÂÊfi‰È·. ∂ÎÙfi˜ ·˘ÙÔ‡, ÔÏÏ¿ ÏÔ›· ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜ ‡„ˆÛ·Ó ÚˆÛÈ΋ ÛËÌ·›·, ÂÓÒ ‰ÂÓ ¤ÌÂÈÓ·Ó ·Ì¤ÙÔ¯· Û ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ·ÁÒÓ· Ô‡Ù ٷ ∂Ù¿ÓËÛ·. ™Â ·˘Ùfi ‚Ô‹ıËÛÂ Î·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ·˘Ù‹ ˘‹Ú¯·Ó ÔÏÏÔ› ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔÈ Î·È ™ÙÂÚÂÔÂÏÏ·‰›Ù˜, Ô˘ ›¯·Ó ÌÂÙ·Ó·ÛÙ‡ÛÂÈ ÂΛ ›Ù ·fi ·ÏÈ¿ ›Ù ÚfiÛÊ·Ù·. ∏ ÂÓÂÙÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ÙfiÙ -fiˆ˜ ¤Î·ÓÂ, ¿ÏψÛÙÂ, Î·È Ë ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘·ÁÁÏÈ΋ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›·˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ ÙËÓ ÔÚÌ‹ ÙˆÓ ∂Ù·ÓËÛ›ˆÓ Ì ηٷۯ¤ÛÂȘ Î·È ‰È¿ÊÔÚ˜ ¿ÏϘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ Î·È Ó·˘ÙÈΤ˜ ‰È·Ù¿ÍÂȘ. ª¿Ù·È· fï˜. ∞ÚÎÂÙÔ› ∑·Î˘ÓıÈÓÔ› ¤Î·Ó·Ó ÂÈÛ‚ÔÏ‹ ÛÙËÓ ◊Ïȉ· Ì ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ª·ÎÚ‹, ∫Ï¿‰Ë, ºÔÚÙÔ‡ÓË, •·ÓıfiÔ˘ÏÔ, ∏Ú·ÎÏÂÈÒÙË Î·È ™¤ÚÚ·. ÛÏÈÔÈ ∫ÂÊ·ÏÔÓ›Ù˜ ÔÏÈfiÚÎËÛ·Ó ÙËÓ ¶¿ÙÚ· Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘˜ ™˘Ú›‰ˆÓ· Î·È πˆ¿ÓÓË ªÂÙ·Í¿, ÙÔÓ °ÚËÁfiÚÈÔ ¶¿Ó·, ÙÔÓ ™˘Ú›‰ˆÓ· §˘ÎÈ·Ú‰fiÔ˘ÏÔ Î·È ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô ºˆÎ¿. ¶·ÓÙÔ‡ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ˘¤ÊÂÚ·Ó, ÂÓÒ Î¿ÔÈÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘ -΢ڛˆ˜ ÔÈ ª·ÓÈ¿Ù˜- ‰ÂÓ Ï˘‹ıËÎ·Ó Ô‡Ù ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ÛÙȘ 23 ∞ÚÈÏ›Ô˘ ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∫ÔÚÒÓË ·ÎfiÌ· Ì›· Ó·˘ÙÈ΋ ÌÔ›Ú· ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ Ì ‰ÈÔÈÎËÙ‹ ÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ √ÚÏfiÊ. ŒÙÛÈ, Ô ÚˆÛÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ··ÚÙÈ˙fiÙ·Ó
™ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ÌÂٷ͇ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Î·È ∂ÓÂÙÒÓ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË Ù˘ ∫Ú‹Ù˘ ıÚÈ¿Ì‚Â˘Û·Ó ÔÚÈÛÙÈο ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÙÔ 1669.
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [39]
ϤÔÓ ·fi ‰¤Î· ‰›ÎÚÔÙ· Î·È ¤ÓÙ ÌÔÓfiÎÚÔÙ· (ÊÚÂÁ¿‰Â˜), ηıÒ˜ Î·È ·fi ϋڈ̷ 400 ·Ó‰ÚÒÓ, Ô˘ ÛÙÚ·ÙÔÏÔÁ‹ıËÎ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ·fi ÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰·. √ ∞ϤÍÈÔ˜, ·ÊÔ‡ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ∫ÔÚÒÓ˘, η٤ÎÙËÛ ÙËÓ ¶‡ÏÔ, ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÔÏÈÔÚ΋ÛÂÈ ÙË ªÂıÒÓË Î·È ¤‰ˆÛ ‰È·Ù·Á‹ ÛÙÔÓ æ·Úfi Ó· ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿˜. ŸÌˆ˜, Ë ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿˜ ·¤Ù˘¯Â ·Ù·Áˆ‰Ò˜. √È Û˘Ó·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘ æ·ÚÔ‡ ÙÚ¿ËÎ·Ó ÛÂ Ê˘Á‹, ÂÓÒ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ, ı¤ÏÔÓÙ·˜ Ó· ¿ÚÔ˘Ó ÂΉ›ÎËÛË, ¤ÛÊ·Í·Ó 3.000 ŒÏÏËÓ˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ fiÏË Î·È Ì·˙› ÙÔÓ Â›ÛÎÔÔ Î·È ¤ÓÙ ·ÎfiÌ· ÎÏËÚÈÎÔ‡˜. ∫·È ·˘Ù¿ ‹Ù·Ó ÌfiÓÔ Ë ·Ú¯‹ ÙˆÓ Û˘ÓÂÂÈÒÓ Ô˘ ı· ›¯Â ·˘Ùfi ÙÔ Î›ÓËÌ·. ™ÙË £ÂÛÛ·Ï›· ı·Ó·ÙÒıËÎ·Ó 3.000 ΔÚÈηÏÈÓÔ›. ™ÙË §¿ÚÈÛ· ÔÈ ÁÂÓ›ÙÛ·ÚÔÈ ÂÎÙÂÏÔ‡Û·Ó Î¿ı ̤ڷ 10 Ì 20 ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜, fiÛÔÈ Â¤˙ËÛ·Ó ‹Ù·Ó ·ÔÁ˘Ìӈ̤ÓÔÈ, ÂÓÒ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÛÙÂÚ‹ıËÎ·Ó Î·È ÙÔÓ ¤Ó· Î·È ÌÔÓ·‰ÈÎfi Ó·fi Ô˘ ˘‹Ú¯Â ÛÙËÓ fiÏË, Ô ÔÔ›Ô˜ ÁÎÚÂÌ›ÛÙËΠ¯ˆÚ›˜ Ó· ÂÈÙڷ› Ë ·Ó·Î·Ù·Û΢‹ ÙÔ˘. ∞fi ÙfiÙÂ, ÔÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› Ù˘ §¿ÚÈÛ·˜ ¤ÌÂÈÓ·Ó ÊÙˆ¯Ô› Î·È ·Ó·ÁηṲ̂ÓÔÈ Ó· ÙÚ¤¯Ô˘Ó ÛÙȘ Á‡Úˆ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÁÈ· Ó· ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÔ‡Ó. ªfiÓÔ ¤ÂÈÙ· ·fi 24 ¯ÚfiÓÈ· ‰fiıËΠ¿‰ÂÈ· ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÔÈÎÔ‰fiÌËÛË ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ÙÔ˘˜, ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ™ÂÏ›Ì °′ Î·È Ì ÙË ÊÚÔÓÙ›‰· ÙÔ˘ ηÏÔ‡ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ §¿ÚÈÛ·˜, ¢ÈÔÓ˘Û›Ô˘ ∫·ÏÏÈ¿Ú¯Ô˘. ™Â fiÏË ÙË ƒÔ‡ÌÂÏË, ¿ÓÙˆ˜, ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Ô˘ ›¯·Ó ÛÙÚ·-
ÙÔÏÔÁËı› ÛÙÔÓ fiÏÂÌÔ Î·Ù¿ ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ fiˆ˜ ‹ıÂÏ·Ó. ŒÙÚˆÁ·Ó Î·È ÓÙ‡ÓÔÓÙ·Ó Ì ‰Èο ÙÔ˘˜ ¤ÍÔ‰·, ·ÛÂÏÁÔ‡Û·Ó ÛÙ· ·È‰È¿ ÙÔ˘˜ Î·È ÛÎfiÙˆÓ·Ó ÔÔÈÔÓ‰‹ÔÙ ÚÔ¤‚·ÏÏ ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË. ∏ ªÔÛ¯fiÔÏË Î·Ù·ÛÙÚ¿ÊËÎÂ. √È ÚÔÂÛÙÔ› Ù˘ ºÈÏÈÔ‡ÔÏ˘ ˘¤ÊÂÚ·Ó ÔÏϤ˜ Û˘ÌÊÔÚ¤˜. ™ÙË ™Ì‡ÚÓË ÛÊ·ÁÈ¿ÛÙËÎ·Ó ¿Ú· ÔÏÏÔ› ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› ηıÒ˜ ¤‚Á·ÈÓ·Ó ·fi ÙÔ Ó·fi Ù˘ ∞Á›·˜ ºˆÙÂÈÓ‹˜. ™ÙË §‹ÌÓÔ ·ÔÎÂÊ·Ï›ÛÙËÎ·Ó Ô ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜ Î·È ÔÈ ÚÔÂÛÙÔ› ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ. ∞Ó, fï˜, ·˘Ù¿ Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó Û ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÍÂÛËΈı›, Â›Ó·È Â‡ÎÔÏÔ Ó· ˘Ôı¤ÛÔ˘Ì ÙÈ ˘¤ÛÙËÛ·Ó Ù· ·ӷÛÙ·ÙË̤ӷ ̤ÚË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ·fi ÙȘ ÔÚ‰¤˜ ÙˆÓ ∞Ï‚·ÓÒÓ Ô˘ ÙÔ˘˜ ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ. ∫¿ÔÈÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ Úfi‚·Ï·Ó ÁÂÓÓ·›· ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË. Δ· ·‰¤ÏÊÈ· ÃÚ‹ÛÙÔ˜ Î·È ΔÛ¤ÏÈÔ˜ °Ú›‚·˜ Î·È Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ §·¯Ô‡Ú˘, ·ÊÔ‡ ηٿϷ‚·Ó Ì·˙› Ì 300 ¿Ó‰Ú˜ οÔȘ Ô¯˘Ú¤˜ ı¤ÛÂȘ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ∞ÁÁÂÏfiηÛÙÚÔ, ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó ÁÈ· ÙÚÂȘ ÒÚ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ˘ ¯ıÚÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡Û·Ó Ô ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿-̤˘ Î·È Ô ∞¯Ì¤Ù-̤˘. ∏ Ì¿¯Ë ÎÚ¿ÙËÛ ̤¯ÚÈ Ô˘ ÛÎÔÙÒıËÎÂ Î·È Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜, ÂÓÒ Ë ı¤ÛË fiÔ˘ ‰ÈÂÍ‹¯ıË ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È Ì¤¯ÚÈ Î·È Û‹ÌÂÚ· ΔˆÓ °ÚÈ‚·›ˆÓ Ù· ÎfiηϷ. ™ÙËÓ ¿ÏÏË ¿ÎÚË Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜, Ô ªËÙÚÔÌ¿Ú·˜ ηٷÙÚfiˆÛ ¤Ó· ÛÒÌ· ∞Ï‚·ÓÒÓ ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ∫·ÎÈ¿ ™Î¿Ï· ÛÙ· ª¤Á·Ú·. 줂·È·, ‰ÂÓ
ΔÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ∫ÔÚÒÓ˘ Û ÁÎÚ·‚Ô‡Ú· ÙÔ˘ 1686, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Coronelli. ªÂÙ¿ ÙÔÓ ÚÒÙÔ ÚˆÛÈÎfi ÛÙfiÏÔ Ô˘ ‹Úı ÛÙÔ √›Ù˘ÏÔ ÙÔ ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1770 ˘fi ÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ √ÚÏfiÊ, ·ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ Î·È ‰Â‡ÙÂÚË ÌÔ›Ú· ˘fi ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘, ∞ϤÍÈÔ, Ë ÔÔ›· η٤ÊÙ·Û ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ∫ÔÚÒÓ˘ ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ. PHILIP DE BAY/ HISTORICAL PICTURE ARCHIVE/ CORBIS/APEIRON
[40]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÌÈÌ‹ıËÎ·Ó fiÏÔÈ ÙÔ˘˜ ¿ÍÈÔ˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·. √ ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ÙÔ˘ μ¿ÏÙÔ˘, ™Ù·ı¿˜ °ÂÚÔ‰‹Ì·˜, ÚÔÙ›ÌËÛ ӷ Û˘ÓıËÎÔÏÔÁ‹ÛÂÈ Ì ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Î·È Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ÁÈ· ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘˜ ˘·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙÔ˘, ªÔ˘ÎÔ˘‚¿Ï·, ∫·Ú·Î›ÙÛÔ Î·È ∫ÔÓÙÔÁÈ¿ÓÓË, Ù· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ÙÔ˘ μ¿ÏÙÔ˘, ÙˆÓ ∞ÁڿʈÓ, ÙÔ˘ ∫·ÚÂÓËÛ›Ô˘ Î·È Ù˘ À¿Ù˘. √ ∫·ÏÔ‡˙Ô˜ Î·È Ô Δڿη˜, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·ÔÎÚÔ‡ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ∞Ï‚·ÓÔ‡˜ Ô˘ ›¯·Ó ÂÈÙÂı› ·fi ÙË ºıÈÒÙȉ·, ÙËÓ ¶·ÚÓ·ÛÛ›‰· Î·È ÙË §È‚·‰ÂÈ¿, ‚Ú‹Î·Ó Î·Ù·Ê‡ÁÈÔ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. √ ›‰ÈÔ˜ Ô ªËÙÚÔÌ¿Ú·˜ ·Ó·ÁοÛÙËΠÙÂÏÈο Ó· ˘ÚÔÏ‹ÛÂÈ Ù· ª¤Á·Ú· Î·È Ó· ÌÂٷʤÚÂÈ Ù· Á˘Ó·ÈÎfi·È‰· ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ ÛÙË ™·Ï·Ì›Ó·. ΔÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ, fï˜, ÙÔ ¤Î·Ó·Ó ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Ù˘ ¢ˆÚ›‰·˜ Î·È Ù˘ ¡·˘·ÎÙ›·˜, §ˆÚ‹˜ Î·È ™Ô˘ÛÌ¿Ó˘, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ÂÂȉ‹ ‰È·ÊÒÓËÛ·Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, ˙‹ÙËÛ·Ó ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ ∞Ï‚·ÓÒÓ ¤Ó·ÓÙÈ ÏËڈ̋˜. ∞˘ÙÔ› Ô˘ ‹Á·Ó Ì ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ™Ô˘ÛÌ¿ÓË ÔÏÈfiÚÎËÛ·Ó Î·È ¤ÛÊ·Í·Ó ÙÔÓ §ˆÚ‹ ÛÙË ∑ÈÏ›ÙÛ·. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, fï˜, Î·È ·ÊÔ‡ ÂÓÒıËÎ·Ó Ì ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ‹Ù·Ó ÌÈÛıÔÊfiÚÔÈ ÙÔ˘ §ˆÚ‹, ÛÎfiÙˆÛ·Ó Î·È ÙÔÓ ™Ô˘ÛÌ¿ÓË, ÂÓÒ ¿ÛÎËÛ·Ó ÌÂÁ¿ÏË ›ÂÛË ÛÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Ù˘ ¢ˆÚ›‰·˜ Î·È ÙˆÓ ∫Ú·‚‚¿ÚˆÓ. √È ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ù˜, ·fi ÙË ¿ÏÏË, ‹Á·Ó ·Ú¯Èο ÛÙÔ ∞ÈÙˆÏÈÎfiØ ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó fï˜ Ó· ·Ú·‰ÔıÔ‡Ó Î·È ı·Ó·ÙÒıËÎ·Ó fiÏÔÈ. ŒÂÈÙ· ·fi fiÏ· ·˘Ù¿, Ô ÔıˆÌ·ÓÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ̋ΠÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ∂Λ Ô ∞ϤÍÈÔ˜ √ÚÏfiÊ ÔÏÈÔÚÎÔ‡Û ·ÎfiÌ· ÙË ªÂıÒÓË, ÂÓÒ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ·fi ηÈÚfi ›¯Â ·ÔÁÔËÙ¢Ù› Ì ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜ Î·È Â›¯Â ‰È·ÊÔÚÔÔÈËı› ·fi ·˘ÙÔ‡˜, ›¯Â ηٷϿ‚ÂÈ ÙÔ ¡ËÛ› Ì·˙› Ì ·ÚÎÂÙÔ‡˜ ª·ÓÈ¿Ù˜. ŸÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙÔÓ æ·Úfi, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÔÙ˘¯›· ÛÙËÓ ΔÚ›ÔÏË ¤Ê˘Á ÁÈ· ÙË ™¿ÚÙË, fiÔ˘ ·Ì¤Ûˆ˜ ‚ڋΠηٷʇÁÈÔ ÛÙÔ ÚˆÛÈÎfi ÛÙfiÏÔ. ∏ ªÂÛÛËÓ›·, ÏÔÈfiÓ, Ô˘ Ê·ÈÓfiÙ·Ó Ó· ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ÙÔ ÌÔÓ·‰ÈÎfi ̤ÚÔ˜ fiÔ˘ Û˘Ó¯È˙fiÙ·Ó Ë Â·Ó¿ÛÙ·ÛË, ‰¤¯ÙËΠ·fi ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË Â›ıÂÛË ·fi ÙÔÓ ∞Ï‚·Ófi ÷Ù˙‹ √ÛÌ¿Ó, Ì·˙› Ì 8.000 ¿Ó‰Ú˜. ∞̤ۈ˜ Ô ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘ ˙‹ÙËÛ ‚Ô‹ıÂÈ· ·fi ÙÔÓ √ÚÏfiÊ Î·È ÂÙÔÈÌ¿ÛÙËΠӷ ÚÔ‚¿ÏÂÈ ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË. √ ƒÒÛÔ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜, fï˜, ›Ù ÏfiÁˆ ÚÔÛˆÈ΋˜ ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ·˜ ›Ù ÂÂȉ‹ ›¯Â ¯¿ÛÂÈ ÙËÓ ›ÛÙË ÙÔ˘ ÛÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË, ÙÔÓ ÂÁη٤ÏÂÈ„Â. øÛÙfiÛÔ, Ô ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘ ‰ÂÓ ˘Ô¯ÒÚËÛÂ. ∫·È ·ÊÔ‡ ›‰Â ۯ‰fiÓ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘ Ó· ÛÎÔÙÒÓÔÓÙ·È, Ó· Û˘ÏÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ‹ Ó· ‰È·Ê‡ÁÔ˘Ó, Ô¯˘ÚÒıËΠÙÂÏÈο Ì·˙› Ì 23 Û˘Ó·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ̤۷ ÛÙÔÓ ªÂÏ›˘ÚÁÔ. °È· ÙÚÂȘ ÔÏfiÎÏËÚ˜ ̤Ú˜ ¿ÓÙÂÍ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡, ÒÛÔ˘ Ì›· ‚fiÌ‚· ÂÍÂÚÚ¿ÁË ÌÚÔÛÙ¿
ÛÙÔÓ ‡ÚÁÔ ÛÎÔÙÒÓÔÓÙ·˜ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘. ΔfiÙ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ‰È¤Ï˘Û·Ó ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ªÂıÒÓ˘ ηÈ, ·ÊÔ‡ ¤ÙÚ„·Ó ÛÂ Ê˘Á‹ ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜, ÚÔÛ¤ÁÁÈÛ·Ó ÙËÓ ¶‡ÏÔ, Ô˘ ‹Ù·Ó ˘fi ÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙÔ˘˜. √ ∞ϤÍÈÔ˜ √ÚÏfiÊ ‰ÂÓ Úfi‚·Ï η̛· ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË Î·È ‰È¤Ù·Í ÙËÓ ¿ÌÂÛË ·Ô¯ÒÚËÛË ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ. √ ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ Î·È ÔÈ Ó·‡·Ú¯ÔÈ ™˘Ú›‰ÔÊ Î·È ŒÏÊÈÓÛÙˆÓ Â›¯·Ó ‹‰Ë ʇÁÂÈ Û ·Ó·˙‹ÙËÛË ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ Ô˘ η٤‚·ÈÓ ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô ¤Ï·ÁÔ˜. ª¿Ù·È· Ô ¶·¿˙ˆÏ˘ Î·È Ô ªÂÓ¿Î˘ ÙÔÓ ·Ú·Î·ÏÔ‡Û·Ó Ó· ·Ú·Ì›ÓÂÈ, ‚‚·ÈÒÓÔÓÙ·˜ fiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ¯·ı› ·ÎfiÌ· Ù· ¿ÓÙ· Î·È fiÙÈ Ë ÂÏ›‰· ÁÈ· ÌÈ· ÂÈÙ˘¯›· ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·Ó·˙ˆ˘ÚÒÛÂÈ ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË. √ ∞ϤÍÈÔ˜, fï˜, ηıÒ˜ ¤‚Ï fiÙÈ ÂΛ ‰ÂÓ ¤Î·Ó ٛÔÙ· ÁÂÓÓ·›Ô Î·È ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ Ì›ÓÂÈ ·Ì¤ÙÔ¯Ô˜ ÛÙË ÌÂÁ¿ÏË Ó·˘Ì·¯›· Ô˘ ۯ‰ȷ˙fiÙ·Ó, ۋΈÛ ÙȘ ¿Á΢Ú˜, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ì·˙› ÙÔ˘ ÌÂÚÈΤ˜ ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÙÔ˘˜ ÂÈÛÎfiÔ˘˜ ∫ÔÚÒÓ˘, ªÂıÒÓ˘, ∫·Ï·Ì¿Ù·˜ Î·È ¶·ÙÚÒÓ, ÙÔÓ ¶·¿˙ˆÏË Î·È ÙÔÓ ªÂÓ¿ÎË. ∏ ·Ó·¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ ∞ÏÂ͛Ԣ √ÚÏfiÊ ·ÊÂÓfi˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÛÔ‚·Úfi Ï‹ÁÌ· ÁÈ· ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË Ô˘ ›¯Â ÍÂÛ¿ÛÂÈ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ‰ÂÓ ¤·ÈÍÂ Î·Ó¤Ó·Ó ·Ôχو˜ ÚfiÏÔ ÛÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ÛÙÔÓ ΔÛÂṲ̂ ÛÙȘ 24 Î·È 26 πÔ˘Ó›Ô˘ 1770. ¡· Ò˜ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ô °¿ÏÏÔ˜ Ó·‡·Ú¯Ô˜ Jurien de la Gravière, ¿ÓıÚˆÔ˜ Û¯ÂÙÈÎfi˜ Ì ÙȘ Ó·˘ÙÈΤ˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ, Ô˘ ÂÎı¤ÙÂÈ Ì ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË: «√ ηÂÙ¿Ó ·Û¿˜, ·ÊÔ‡ ηٷ‰ÈÒ¯ıËΠ·fi ‰¤Î· ÚÒÛÈη ‰›ÎÚÔÙ· Î·È ¤ÓÙ ÌÔÓfiÎÚÔÙ·, ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ‚ÚÂÈ Î·Ù·Ê‡ÁÈÔ ÛÙ· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜. ∞Á΢ÚÔ‚fiÏËÛÂ, ÏÔÈfiÓ, ̤۷ Û ·ÓÔ¯‡ÚˆÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ, ÙÔ ÔÔ›Ô ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ·ÎÚÈ‚Ò˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ·fi ÙË Ã›Ô. √È ƒÒÛÔÈ ÂˆÊÂÏ‹ıËÎ·Ó ·fi ·˘Ùfi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ Î·È Ô Ó·‡·Ú¯Ô˜ ™˘Ú›‰ÔÊ ¤Ï¢Û ηÙ¢ı›·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ‰›ÎÚÔÙÔ˘ Ô˘ ¤ÊÂÚ ÙË ÛËÌ·›· ÙÔ˘ ηÂÙ¿Ó ·Û¿. ∂Âȉ‹, ‚¤‚·È·, ‰¤¯ÙËΠ˘Ú¿ ·fi ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ÛÙfiÏÔ, ¤¯·Û ÂÚ›Ô˘ 100 ¿Ó‰Ú˜ -ÓÂÎÚÔ‡˜ ‹ ÙÚ·˘Ì·Ù›Â˜- ÚÔÙÔ‡ Î·Ó ÚÔÏ¿‚ÂÈ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ Ù· ˘ÚÔ‚fiÏ· ÙÔ˘.
¶›Ó·Î·˜ ÙÔ˘ Ivan Aivazovsky, ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∏ Ó·˘Ì·¯›· Ù˘ Ã›Ô˘ ¤Ï·‚ ¯ÒÚ· ηٿ ÙËÓ ·ÔÙ˘¯Ë̤ÓË Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1770, ÛÙ· ÏÂÁfiÌÂÓ· √ÚÏÔÊÈο, Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÛÙȘ 24 πÔ˘Ó›Ô˘. SCALA
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [41]
[42]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÕÔ„Ë Ù˘ fiÏ˘ ÙˆÓ ™Ê·Î›ˆÓ. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ٷ √ÚÏÔÊÈο, ÔÈ ™Ê·ÎÈ·ÓÔ› ÍÂÛËÎÒıËÎ·Ó ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË μÏ¿¯Ô, ÙÔÓ ÏÂÁfiÌÂÓÔ ¢·ÛηÏÔÁÈ¿ÓÓË. Δ¤ÛÛÂÚȘ Ì‹Ó˜ ÌÂÙ¿ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ¤ÏËÍ ¿‰ÔÍ· Ì ÙÔ Ì·ÚÙ˘ÚÈÎfi ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ËÚˆÈÎÔ‡ ∫ÚËÙÈÎÔ‡. VISUAL PHOTOS
ŸÙ·Ó, fï˜, ·Ú·Ù¿¯ıËΠ·fi Ù· Ï¿ÁÈ·, ÌfiÚÂÛ ӷ οÓÂÈ ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ˘ÚÔ‚ÔÏÈÎÔ‡ ÙÔ˘ Î·È Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ÎÔÏÏ‹ÛÂÈ ÛÙ· Ï·˚Ó¿ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ‰›ÎÚÔÙÔ˘. √È √ıˆÌ·ÓÔ› ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ÙfiÙ ¿Ú· Ôχ ÂÈΛӉ˘ÓÔÈ ÛÙȘ ÂÎ ÙÔ˘ Û˘ÛÙ¿‰ËÓ Ì¿¯Â˜. ªfiÏȘ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËÎ·Ó ÙËÓ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙÔ˘ ¯ıÚÈÎÔ‡ ÏÔ›Ô˘, ·Ì¤Ûˆ˜ ÎÈÓËÙÔÔÈ‹ıËÎ·Ó fiÏÔÈ Ì ÚÔı˘Ì›·. √È ˘ÚÔ‚ÔÏËÙ¤˜, ÂȉÈο, ›¯·Ó ÛÙ· ¯Â›ÏË ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ∞ÏÏ¿¯ Î·È ÛÙÔ ¯¤ÚÈ ÙÔ Í›ÊÔ˜. ∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ·˘Ù‹˜ Ù˘ Û˘ÌÏÔ΋˜, Ô Î·ÂÙ¿Ó ·Û¿˜ ¤ÎÚÈÓ ÛÎfiÈÌÔ Ó· ·Ô‚È‚·ÛÙ› ÛÙËÓ ÍËÚ¿, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂȂϤ„ÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ ÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ ÂÓfi˜ ˘ÚÔ‚ÔÏÔÛÙ·Û›Ô˘. ∫·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·, ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ Ù˘ Ó·˘·Ú¯›‰·˜ ¤ÁÈÓÂ Ô ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ÔÌ¿‰·˜ ÙˆÓ ·ÍȈ̷ÙÈÎÒÓ, Ô ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ÂÚÈ‚fiËÙÔ˜ ·Ú¯ÈÓ·‡·Ú¯Ô˜ ÷ۿÓ. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜, ·ÊÔ‡ ¤‰ˆÛ ÙÔ Û‡ÓıËÌ· Ù˘ ›ıÂÛ˘, fiÚÌËÛ ÚÒÙÔ˜ ÛÙË Ì¿¯Ë. ™Ù· ηٷÛÙÚÒÌ·Ù· Î·È ÙˆÓ ‰‡Ô ÏÔ›ˆÓ ‰fiıËΠÛÎÏËÚ‹ Ì¿¯Ë, ÛÙËÓ ÔÔ›· Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Î·È Ù· ˘fiÏÔÈ· ÏÔ›· ÛÙ¤ÏÓÔÓÙ·˜ ‰È·ÚÎÒ˜ ‚Ô‹ıÂÈ·. ΔÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù˘ Ì¿¯Ë˜ Ê·ÈÓfiÙ·Ó ·ÌÊ›ÚÚÔÔ, fiÙ·Ó Í·ÊÓÈο ͤ۷Û ˘ÚηÁÈ¿ -¿ÁÓˆÛÙÔ ·fi ÔÈ· ·ÈÙ›·- ÛÙÔ ÚˆÛÈÎfi ‰›ÎÚÔÙÔ. √È ·Ú¯ËÁÔ› Î·È ÙˆÓ ‰‡Ô Ï¢ÚÒÓ, ™˘Ú›‰ÔÊ, £Âfi‰ˆÚÔ˜ √ÚÏfiÊ Î·È Ã·Û¿Ó, ‰ÂÓ ÂÁη٤ÏÂÈ„·Ó Ù· ÏÔ›·
ÙÔ˘˜, ·Ú¿ ÌfiÓÔ fiÙ·Ó Î·Ù¿Ï·‚·Ó fiÙÈ ÎfiÓÙ¢·Ó Ó· ·Ó·ÙÈÓ·¯ıÔ‡Ó. øÛÙfiÛÔ, Ù· ˘fiÏÔÈ· ÙÔ˘ÚÎÈο ÏÔ›· Ô˘ ıÔÚ˘‚‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔ ı¤·Ì· Ù˘ ʈÙÈ¿˜ Î·È ÙËÓ Èı·ÓfiÙËÙ· Ù˘ ¤ÎÚË͢, ¤ÎÔ„·Ó ÙȘ ¿Á΢Ú˜ Î·È ˘Ô¯ÒÚËÛ·Ó ¿Ù·ÎÙ· ÚÔ˜ ÛÙÔ ‚¿ıÔ˜ ÙÔ˘ ÏÈÌ·ÓÈÔ‡, ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÙÂÏÈο ‰ÂÓ ˘ÂÚ·Û›ÛÙËÎ·Ó Ì ۇÓÂÛË. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÔÈ Ó·‡·Ú¯ÔÈ ÙÔ˘ ÚˆÛÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ÛΤÊÙÔÓÙ·Ó ÙÈ ¤Ú ӷ οÓÔ˘Ó. ∂Âȉ‹ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ˘ÚÔÏÈο, ·Ì¤Ûˆ˜ ÂÙÔ›Ì·Û·Ó ÙÚ›·, Ù· ÔÔ›· Â¿Ó‰ÚˆÛ·Ó Ì ŒÏÏËÓ˜ Î·È ™ÎÏ·‚Ô‡ÓÔ˘˜ Ó·˘ÙÈÎÔ‡˜ Î·È ÙË Ó‡¯Ù· Ù· ¤ÛÙÂÈÏ·Ó Ì¤Û· ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ, Ì ΢‚ÂÚÓ‹Ù˜ ‰‡Ô ∞ÁÁÏÔ˘˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜ Î·È ¤Ó· ƒÒÛÔ. ∏ Âȯ›ÚËÛË, ÙËÓ ÔÔ›· Û˘Ó¤‰Ú·Ì ÔÏfiÎÏËÚÔ˜ Ô ÛÙfiÏÔ˜ Ì ÙÔ˘˜ ˘ÚÔ‚ÔÏÈÛÌÔ‡˜ ÙÔ˘, ›¯Â ·fiÏ˘ÙË ÂÈÙ˘¯›·. Δ· ÔıˆÌ·ÓÈο ÏÔ›· ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ·Ó·ÙÈÓ¿˙ÔÓÙ·È ÙÔ ¤Ó· ÌÂÙ¿ ÙÔ ¿ÏÏÔ. ŸÙ·Ó ¤Û‚ËÛÂ Ë ÊˆÙÈ¿, ÌÔÓ¿¯· ¤Ó· ›¯Â ÁÏÈÙÒÛÂÈ, ÙÔ ÔÔ›Ô Î·Ù¤Ï·‚·Ó ÔÈ ÓÈÎËÙ¤˜ ıÚÈ·Ì‚Â˘ÙÈο». ∞fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ¤ÎıÂÛË, ÏÔÈfiÓ, ÚÔ·ÙÂÈ Û·ÊÒ˜ ÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ Ë Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÛÙÔÓ ΔÛÂṲ̂ ı· ÁÈÓfiÙ·Ó ·ÎfiÌ· Î·È ·Ó Ô ∞ϤÍÈÔ˜ √ÚÏfiÊ ·Ú¤ÌÂÓ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Ì οÔÈ· ·fi Ù· ÏÔ›· ÙÔ˘. ∞ÏÏ¿ Ô‡Ù ·fi ·˘Ùfi ÙÔ Î·ÙfiÚıˆÌ· ˆÊÂÏ‹ıËÎ·Ó ÔÈ
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [43]
Û‡ÌÌ·¯Ô› Ì·˜ fiÛÔ ¤ÚÂÂ. Ÿˆ˜ ·¤‰ÂÈÍ ÛÙËÓ Ú¿ÍË Ô ÙÔÏÌËÚfi˜ ŒÏÊÈÓÛÙˆÓ Î¿ÓÔÓÙ·˜ ›ıÂÛË ÛÙÔÓ ∂ÏÏ‹ÛÔÓÙÔ, fiÏÔ˜ Ô ÚˆÛÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ÌÔÚÔ‡Û ӷ οÓÂÈ ÙÔ ›‰ÈÔ. √ √ÚÏfiÊ, ˆÛÙfiÛÔ, Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯Â ÂÈÛÙ› Ó· ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÙÔÓ ÕÁÁÏÔ ˘ÔÓ·‡·Ú¯Ô, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ·Ú¯Èο Ó· ‚Á¿ÏÂÈ ÙÔ ¯ÂÈÌÒÓ· ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô, Î·È ÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi η٤Ϸ‚ ÙË §‹ÌÓÔ Î·Ù¿ Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘. ŸÙ·Ó, fï˜, Ï›Á˜ ̤Ú˜ ÌÂÙ¿ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÙÔÓ ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó Ó· ÂÁηٷÏ›„ÂÈ ÙÔ ÓËÛ›, ·˘Ùfi˜ ‹Á ÛÙËÓ πÙ·Ï›·, ÂÓÒ ¤‰ˆÛ ‰È·Ù·Á‹ ÛÙÔÓ ™˘Ú›‰ÔÊ Ó· Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÙÔ ÛÙfiÏÔ ÛÙË ª·ÁÒÓ· Ù˘ πÛ·Ó›·˜. º˘ÛÈο, ÔÈ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Ô˘ ÙÔÓ Û˘Ófi‰Â˘·Ó ÙÔ˘ ÂÈÛ‹Ì·Ó·Ó fiÙÈ, ÂÁηٷÏ›ÔÓÙ·˜ Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi ÙÔ Î›ÓËÌ· ·˘Ùfi, ı· Û‹Ì·ÈÓ ڋÍË ÌÂٷ͇ ƒˆÛ›·˜ Î·È ∂ÏÏ¿‰·˜. ŒÙÛÈ, Ô ™˘Ú›‰ÔÊ ıÂÒÚËÛ ÛÎfiÈÌÔ Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ ÙÔ ¯ÂÈÌÒÓ· ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô. ¢È¿ÏÂÍ ˆ˜ ·ÚÈÔ ÛÙ·ıÌfi ÙÔ˘ ÙËÓ ¶¿ÚÔ, Î·È Ì ·˘Ù‹ ˆ˜ ÔÚÌËÙ‹ÚÈÔ Î˘Ú›Â˘Û ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1771 fiϘ ÙȘ ∫˘ÎÏ¿‰Â˜. 줂·È·, ÂÎÙfi˜ ·fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ·Û‹Ì·ÓÙË ÂÈÙ˘¯›·, Ô ÚˆÛÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ‰ÂÓ ¤Î·Ó ۯ‰fiÓ Ù›ÔÙ ¿ÏÏÔ ·ÍÈfiÏÔÁÔ ÛÙ· Ù¤ÛÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ· Ô˘ ›¯Â ÛÙ·ı̇ÛÂÈ ÛÙËÓ ¶¿ÚÔ. øÛÙfiÛÔ, ı· ÌÔÚÔ‡Û Ì ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ Ó· ˆÊÂÏËı› ·fi ÙËÓ ÚÔı˘Ì›· Ì ÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó -ۯ‰fiÓ ·ÛÙ·Ì¿ÙËÙ·- Ó· ÂÈÙ›ıÂÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ·ÎfiÌ· ÎÈ fiÙ·Ó Â›¯Â ηٷÛÙ·Ï› Ë Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙË ™ÙÂÚ¿, ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË. √ ªËÙÚÔÌ¿Ú·˜, ·ÊÔ‡ Î·Ù¤Ê˘Á ÛÙË ™·Ï·Ì›Ó·, Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÂΛ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Ì¿¯ÈÌÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ Ô˘ ›¯·Ó ÂÈ˙‹ÛÂÈ ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÙË ™ÙÂÚ¿. ™˘ÁÎÚfiÙËÛÂ, ÏÔÈfiÓ, ÌÈÎÚfi ÂÈÚ·ÙÈÎfi ÛÙfiÏÔ Î·È ¤Î·Ó ›ıÂÛË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ∞ÙÙÈ΋, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Î·È ÔÏÈfiÚÎËÛ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÂÓÒ Ó›ÎËÛ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi Ô˘ ›¯Â ÛÙ·Ï› ˆ˜ ÂÓ›Û¯˘ÛË ·fi ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ, ¤Î·Ó ÁÂÓÈ΋ ›ıÂÛË ÛÙËÓ ∞ÙÙÈ΋ Î·È ÛÙË μÔȈٛ·, ·ÊÔ‡, ÂÈϤÔÓ, ‹Ú ٷ ‰ËÌfiÛÈ· ¯Ú‹Ì·Ù· Ô˘ ÛÙ¤ÏÓÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ΔfiÙÂ, ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ›, Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÂΛ, ·Â›ÏËÛ·Ó fiÙÈ ı· ÂΉÈÎËıÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ÁÈ· Ó· ÛˆıÔ‡Ó, ·Ú·Î¿ÏÂÛ·Ó ÙÔÓ ªËÙÚÔÌ¿Ú· Ó· ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ Ù· ¯Ú‹Ì·Ù·. ∞˘Ùfi˜ Ù· ¤‰ˆÛ Úfiı˘Ì·, ÂÍ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ fï˜ Ó· ÔÏÂÌ¿, ̤¯ÚÈ Ô˘ ¤ı·Ó ·fi Ù· ÙÚ·‡Ì·Ù¿ ÙÔ˘ ÙÔ ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1772. √È ™Ê·ÎÈ·ÓÔ› Ù˘ ∫Ú‹Ù˘, ›Û˘, ›¯·Ó ÍÂÛËΈı› Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ¢·ÛηÏÔÁÈ¿ÓÓË. ∞ÊÔ‡ ·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎ·Ó ÁÈ· Ù¤ÛÛÂÚȘ Ì‹Ó˜ ÛÙÔ˘˜ 15.000 ¯ıÚÔ‡˜ Ô˘ ÙÔ˘˜ ÂÈÙ¤ıËηÓ, ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó ÙÂÏÈο Ó· ˘ÔÙ·¯ıÔ‡Ó. √ ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘˜ ÌÂٷʤÚıËΠÛÙÔ ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ, fiÔ˘ ‚ڋΠ̷ÚÙ˘ÚÈÎfi ı¿Ó·ÙÔ, ÂÓÒ Ì¤¯ÚÈ Î·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙ· ™Ê·ÎÈ¿ ϤÁÂ-
Ù·È ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÚ·ÁÔ‡‰È, ÙÔ ÔÔ›Ô ¤Î·Ó ÁÓˆÛÙfi ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ô °¿ÏÏÔ˜ °ÂÒÚÁÈÔ˜ ¶ÂÚÚfiÙ. øÛÙfiÛÔ, ÔÏÏÔ› ™Ê·ÎÈ·ÓÔ› Î·È ª·ÓÈ¿Ù˜ Ô˘ Â¿Ó‰ÚˆÓ·Ó ÙÔ ÌÈÎÚfi ÂÈÚ·ÙÈÎfi ÛÙfiÏÔ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ·Ó Ó· ÏÂËÏ·ÙÔ‡Ó Ù· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È Ù˘ ∫Ú‹Ù˘. ΔËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·˘Ù‹ ÔÈ æ·ÚÈ·ÓÔ› ‰È·ÎÚ›ıËÎ·Ó È‰È·›ÙÂÚ· ÁÈ· ÙȘ ÂȉÚÔ̤˜ ÙÔ˘˜. ∞˘ÙÔ›, ÌÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ÛÙÔÓ ΔÛÂṲ̂, ÂÂȉ‹ ›ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜ Ó· οÓÔ˘Ó ÛÙ¿ÛË, ÌÂÙ¤ÙÚ„·Ó Û ηٷ‰ÚÔÌÈο ÔÏÏ¿ ·fi Ù· ÏÔ›· Ô˘ ‹‰Ë ›¯·Ó, ÂÓÒ ÁÈ· ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÛÎÔfi ηٷÛ··Û·Ó Î·È Î¿ÔÈ· ·ÎfiÌ·. ªË ıˆڋÛÂÈ, ‚¤‚·È·, ηÓ›˜ fiÙÈ ·˘Ù¿ ¤ÌÔÈ·˙·Ó Ì ÂΛӷ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ 1821. √È æ·ÚÈ·ÓÔ› ÙfiÙ ›¯·Ó ÌfiÓÔ 36 ÌÈÎÚ¿ ÈÛÙÈÔÊfiÚ·, ·fi Ù· ÔÔ›· ÂÍfiÏÈÛ·Ó Ù· 25 Ì ٤ÙÔÈÔ ÙÚfiÔ ÒÛÙ ӷ Ù· οÓÔ˘Ó Î·Ù·‰ÚÔÌÈο. Δ· ηÈÓÔ‡ÚÁÈ· Ô˘ ηٷÛ··Û·Ó ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi ›¯·Ó 16 ÎÔ˘È¿ Î·È Ï¤ÁÔÓÙ·Ó Á·ÏÈÒÙ˜. μ‚·ÈÒÓÂÙ·È fiÙÈ Ù· ηٷ‰ÚÔÌÈο ÙÔ˘˜ Û˘ÓÔÏÈο ÍÂ¤Ú·Û·Ó Ù· 55. £· ·Ô‰Â¯fiÌ·ÛÙ·Ó ¯ˆÚ›˜ ‰ÈÛÙ·ÁÌfi ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ·˘Ùfi, ·Ó ‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â Ë Û˘ÌÏ‹ÚˆÛË fiÙÈ ÙÔ Ï‹ÚˆÌ· ÙÔ˘ ηıÂÓfi˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó 80 Ì 100 ¿Ó‰Ú˜. øÛÙfiÛÔ, ·Ó ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙ› Ô ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ ÏÔ›ˆÓ Ì ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ ÏËڈ̿وÓ, ÚÔ·ÙÂÈ fiÙÈ ÙÔ ÛÙfiÏÔ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó 5.000 ¿Ó‰Ú˜, οÙÈ Ô˘ Û·ÊÒ˜ Â›Ó·È Ì‡ıÔ˜, ‰Â‰Ô̤ÓÔ˘ fiÙÈ fiÏÔÈ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙˆÓ æ·ÚÒÓ, ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›·˜ ·ӿÛÙ·Û˘, ÌfiÏȘ Ô˘ ÍÂÂÚÓÔ‡Û·Ó ÙȘ 7.000, ÂÓÒ ÙÔ 1770 ‹Ù·Ó Û›ÁÔ˘Ú· ÈÔ ÔÏÏÔ›. ™˘ÓÂÒ˜, ‹ Ù· ÏÔ›· ‹Ù·Ó ÏÈÁfiÙÂÚ· ‹ Ù· ÏËÚÒÌ·Ù·Ø ÈÔ Èı·Ófi fï˜ Ó· ‹Ù·Ó Î·È Ù· ‰‡Ô. ΔÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ·fi Ù· ηٷ‰ÚÔÌÈο ‹Ù·Ó ¤Ó· ÌÚ›ÎÈ Ô˘ ›¯Â ·ÁÔÚ¿ÛÂÈ Ô μ·Ú‚¿Î˘. √ ›‰ÈÔ˜ ηٷÛ··Û ηٿ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ ·ÎfiÌË ¤Ó· ÙÚÈοٷÚÙÔ Ô˘ ¤ÊÂÚ 26 ˘ÚÔ‚fiÏ·, ÙÔ ÔÔ›Ô fï˜ ‰ÂÓ ÚfiÏ·‚ ӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ ÂÂȉ‹ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ˘ÔÁÚ¿ÊÙËΠÂÈÚ‹ÓË. ∞Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙ· ÔÈ æ·ÚÈ·ÓÔ› ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ·Ó Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÂΛӷ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ·fi ÙË ª·Î‰ÔÓ›· Î·È ÙË £Ú¿ÎË Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ πˆÓ›· Î·È ÙË ™˘Ú›·. ∫·Ù¤Ï·‚·Ó ÔÏÏ¿ ÏÔ›· Î·È ¤Î·Ó·Ó ÔÏϤ˜ ·Ô‚¿ÛÂȘ, ηٿ ÙȘ Ôԛ˜, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, ‰ÂÓ Ï˘‹ıËÎ·Ó Ô‡Ù ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜. √È ÈÔ ÁÓˆÛÙÔ› ΢‚ÂÚÓ‹Ù˜ ÙfiÙ ‹Ù·Ó Ô ∫·Ú··Ù¿Î˘, Ô ª·ÓÒÏ·ÚÔ˜, Ô ™·ÚËÁÈ¿ÓÓ˘, Ô ∫·ÏË̤Ú˘ Î·È ·˘Ùfi˜ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚıËΠÚÔËÁÔ˘Ì¤ÓÔ˜, Ô μ·Ú‚¿Î˘. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÂÂȉ‹ ΛÓËÛ ˘Ô„›Â˜ ÛÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË Ì ÙÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ ÙÔ˘ ÏÔ›Ô˘ Ô˘ ηٷÛ··ÛÂ, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ηٷʇÁÂÈ ÛÙË ƒˆÛ›·. ∞fi ÂΛ, Î·È ÂÊfiÛÔÓ ·¤ÎÙËÛ ÌÂÁ¿ÏË ÂÚÈÔ˘Û›·, ¢ÂÚÁ¤ÙËÛ Ì ÁÂÓÓ·›Â˜ ‰ˆÚ¤˜, fi¯È ÌfiÓÔ ÙËÓ È‰È·›ÙÂÚË ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ Î·È ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·.
[44]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
OÈ º·Ó·ÚÈÒÙ˜ ∏ ·˘Á‹ ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ· ‚ڋΠÙÔ ¶·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ ÛÙË Ó¤· ÙÔ˘ –ÔÚÈÛÙÈ΋ ϤÔÓ– ¤‰Ú·, ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ º·Ó·Ú›Ô˘. °‡Úˆ ·fi ÙÔ Ó¤Ô ·˘Ùfi ΤÓÙÚÔ Ù˘ ÔÚıfi‰Ô͢ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ·˜ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËΠÌÈ· Ó¤· ·ÛÙÈ΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, Ô˘ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÙÔÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ ÌfiÏȘ ·ÈÒÓ·, ¤ÂÈÙ· ·fi ÌÈ· ÂÚ›Ô‰Ô ·Ó·Ù·Ú¿ÍÂˆÓ Î·È ·Ó·Î·Ù·Ù¿ÍÂˆÓ ÛÙÔÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÈÛÙfi
ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ˆ˜ Û˘Ó¤ÂÈ· Ù˘ ÕψÛ˘ ÙÔ˘ 1453. ∏ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ·˘Ù‹, ·ÔÙÂÏÔ‡ÌÂÓË ·fi ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ì ÌfiÚʈÛË Î·È ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÈΤ˜ ÈηÓfiÙËÙ˜, ÂÎÌÂÙ·ÏχÙËΠÙËÓ ÂÌÔÚÈ΋ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·ÚÔ˘Û›· ¢˘ÙÈÎÒÓ ÛÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·, ·›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ ÚfiÏÔ ÙˆÓ ÌÂÛ·˙fiÓÙˆÓ ¯¿ÚË ÛÙË ÁψÛÛÔÌ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜ Î·È ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ‰ÈÎÙ‡ˆÛË Ì ͤÓÔ˘˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ù˘ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∞ÚÁ¿, ·ÏÏ¿ ÛÙ·ıÂÚ¿, ÔÈ Ó¤ÔÈ ·˘ÙÔ› ‡ÔÚÔÈ ·ÚÈÛÙÔÎÚ¿Ù˜, Ô˘ ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó º·Ó·ÚÈÒÙ˜ ÏfiÁˆ Ù˘ ¿ÌÂÛ˘ Û¯¤Û˘ Ô˘ ·¤ÎÙËÛ·Ó Ì ÙÔ √Úıfi‰ÔÍÔ ¶·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô ÛÙÔ º·Ó¿ÚÈ, ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ‰ÈÂÈÛ‰‡ÛÔ˘Ó ÛÙÔ˘˜ ÂÈΛӉ˘ÓÔ˘˜ ‰·È‰¿ÏÔ˘˜ Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ÁÚ·ÊÂÈÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È Ó· ·Ó·ÚÚȯËıÔ‡Ó Û ˙ËÏÂ˘Ù¿ ·ÍÈÒÌ·Ù· Ù˘ ÎÚ·ÙÈ΋˜ Ì˯·Ó‹˜ ηٷϷ̂¿ÓÔÓÙ·˜ ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ı¤ÛÂȘ. Δ· ·ÍÈÒÌ·Ù· Ô˘ ·fi ÙÔ 17Ô ·ÈÒÓ· ηÙ›¯·Ó ÛÙ·ıÂÚ¿ ÔÈ º·Ó·ÚÈÒÙ˜ ‹Ù·Ó ·˘Ù¿ ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ‰Ú·ÁÔÌ¿ÓÔ˘ (‹ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ‰ÈÂÚÌËÓ¤·), ÙÔ˘ ‰Ú·ÁÔÌ¿ÓÔ˘ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘, ηıÒ˜ ηÈ, ηٿ ÙÔ 18Ô ·ÈÒÓ·, ÙˆÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ ÙˆÓ ËÌÈ·˘ÙfiÓÔÌˆÓ ËÁÂÌÔÓÈÒÓ Ù˘ μÏ·¯›·˜ Î·È Ù˘ ªÔω·‚›·˜. ¶ÚÒÙÔ˜ º·Ó·ÚÈÒÙ˘ ̤Á·˜ ‰Ú·ÁÔÌ¿ÓÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ¶·Ó·ÁÈÒÙ˘ ¡ÈÎÔ‡ÛÈÔ˜. ∞ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜, ÔÈ ÁÈÔÈ ÙÔ˘, ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ Î·È πˆ¿ÓÓ˘, Î·È Ì¤ÏË ÙˆÓ
ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ °Î›Î·, ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë, ∫·Ú·Ù˙¿, ™Ô‡ÙÛÔ˘, ƒ·ÎÔ‚›ÙÛ·, À„ËÏ¿ÓÙË, ƒ·Ï¤ÙÔ˘ Î·È ªÔ˘ÚÔ‡˙Ë. ∞˘Ù¤˜ ÔÈ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ ÂÓ·ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·Ó ‰È·‰Ô¯Èο ÛÙÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ·˘Ùfi ·Í›ˆÌ·, ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ‹Ù·Ó ÔÈ ‰Èψ̷ÙÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ù˘ ¶‡Ï˘ Ì ÙȘ ¿ÏϘ ¯ÒÚ˜, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· Ù˘ ¢‡Û˘. ª¤ÏË ÙˆÓ ›‰ÈˆÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ Î·Ù·Ï¿Ì‚·Ó·Ó Î·È ÙË ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ı¤ÛË ÙÔ˘ ‰Ú·ÁÔÌ¿ÓÔ˘ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ ·Ú¯ËÁÔ‡ ÙÔ˘ Ó·˘ÙÈÎÔ‡. ∞fi ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ· ÔÈ º·Ó·ÚÈÒÙ˜ ÂÂͤÙÂÈÓ·Ó ÙȘ ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÚÔ˜ ÙȘ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜, fiÔ˘ ÙÔ Î·ıÂÛÙÒ˜ ·˘ÙÔÓÔÌ›·˜ ¤ÙÚ ÙËÓ ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢ÛË Ù˘ ÏÔ˘ÙÔ·Ú·ÁˆÁÈ΋˜ ‰‡Ó·Ì˘ ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ·fi ËÁÂÌfiÓ˜ Ô˘ ›¯·Ó ÙÔÔıÂÙËı› ·fi ÙËÓ ¶‡ÏË Î·È Ï‹ÚˆÓ·Ó ÌfiÓÔ ¤Ó· ÌÈÎÚfi Û ۯ¤ÛË Ì ٷ Î¤Ú‰Ë ÂÙ‹ÛÈÔ ÊfiÚÔ. √È ËÁÂÌÔӛ˜ ¿ÏÏ·˙·Ó Ù·ÎÙÈο ¯¤ÚÈ·, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙȘ «‰ˆÚ¤˜» ÙȘ Ôԛ˜ Ï¿Ì‚·ÓÂ Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ·fi Ù· ̤ÏË ÙˆÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ ·˘ÙÒÓ, Ô˘, ‰ÈÔÈÎÒÓÙ·˜ Û˘Ó‹ıˆ˜ Ì ˘ÂÚ‚ÔÏÈ΋ ·˘ÛÙËÚfiÙËÙ· Î·È ÊÔÚÔÂÈÛÚ·ÎÙÈ΋ Ì·Ó›·, ηÚÒÓÔÓÙ·Ó ÙÔÓ ·Ú·ÁˆÁÈÎfi ÏÔ‡ÙÔ ÙˆÓ ËÁÂÌÔÓÈÒÓ ÁÈ· ÙÔ ÚÔÛˆÈÎfi ÙÔ˘˜ fiÊÂÏÔ˜. √È Ï›Á˜ ·˘Ù¤˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ, ÂÓ·ÏÏ·ÛÛfiÌÂÓ˜ ÛÙÔ˘˜ ıÒÎÔ˘˜ ÂÍÔ˘Û›·˜ ÙˆÓ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚ȈÓ
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [45]
ËÁÂÌÔÓÈÒÓ Î·È Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, ·Ó¤Ù˘Í·Ó ÌÈ· ȉȷ›ÙÂÚË Û¯¤ÛË Ì ÙÔ ·ÙÚȷگ›Ô. ¶ÔÏÏ¿ ̤ÏË Ù˘ ÎÔÈÓfiÙËÙ·˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÈÛ¯˘Ú‹ ÔÏÈÙÈ΋ ÂÈÚÚÔ‹ ÙÔ˘˜, ·Ó·ÌÂÈÁÓ‡ÔÓÙ·Ó ÛÙȘ ÂÎÏÔÁ¤˜ ÙˆÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ ˘¤Ú ÙÔ˘ ÂÓfi˜ ‹ ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘ ˘Ô„ËÊ›Ô˘, Î·È ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ¤Ó·Ó ÎÏÂÈÛÙfi ·ÎÏÔ Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›·, Ë ÔÔ›· ˆÊÂÏÔ‡ÓÙ·Ó Î·È ·˘Ù‹ ˘ÏÈο, ·ÏÏ¿ ΢ڛˆ˜ ÔÏÈÙÈο ·fi ÙËÓ ÈÛ¯‡ Ô˘ ‰È¤ıÂÙ·Ó ÔÈ «¿Ú¯ÔÓÙ˜ ÙÔ˘ ËÌÂÙ¤ÚÔ˘ °¤ÓÔ˘˜».
∏ ȉȷ›ÙÂÚË ÂÏ¢ıÂÚ›· Ô˘ ¤¯·ÈÚ·Ó ˆ˜ ËÁÂÌfiÓ˜ Ù˘ μÏ·¯›·˜ Î·È Ù˘ ªÔω·‚›·˜ ¿ÓÔÈÍ ÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·‚›ˆÛË ÂΠ̤ÚÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡ ȉÂÒ‰Ô˘˜. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ËÁÂÌfiÓ˜ ÛÙ¤ÊÔÓÙ·Ó Û ÂȉÈ΋ ÙÂÏÂÙ‹ ÛÙÔ ·ÙÚȷگ›ÔØ ˘ÈÔı¤ÙËÛ·Ó ÙÔ Û‡Ì‚ÔÏÔ ÙÔ˘ ¢·ÁÁÂÏÈÛÙ‹ πˆ¿ÓÓË, ÙÔÓ ·ÂÙfi, Î·È ÊÚfiÓÙÈ˙·Ó Ó· ‰ˆÚ›˙Ô˘Ó Û˘Ó¯Ҙ Î·È ·ÊÂȉҘ ¯Ú‹Ì·Ù·, ÎÂÈÌ‹ÏÈ· ηÈ, ¿Óˆ ·fi fiÏ·, ÁË ÛÙȘ ÌÔÓ¤˜ ÙÔ˘˜ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜, ηıÈÛÙÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜
ΔÔ ÂÍÒÊ˘ÏÏÔ ÙÔ˘ ÈÂÚÔ‡ ∂˘·ÁÁÂÏ›Ô˘, Ô˘ Ù˘ÒıËΠÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ ÙÔ 1723 ηٿ ÙËÓ ËÁÂÌÔÓ›· ÙÔ˘ ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˘ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). PUBLIC DOMAIN
¡·fi˜ ∞Ú¯·ÁÁ¤ÏˆÓ ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ. ∫·ıÔÏÈÎfi Ù˘ ·ÏÈ¿˜ ÌÔÓ‹˜ ™Ù·˘ÚÔfiψ˜ Ô˘ ¯Ù›ÛÙËΠÙÔ 1724 ·fi ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ (¿Óˆ). ¡.§πμ∞¡√™/4
[46]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ ·ÂÙfi˜, ۇ̂ÔÏÔ ÙˆÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ Ù˘ μÏ·¯›·˜, fiˆ˜ ·Ô‰›‰ÂÙ·È Û ٷÊfiϷη ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ (οو). ¡.§πμ∞¡√™/4
ΔÔ Ì¤Á·ÚÔ Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ ∫·ÓÙ·ÎÔ˘˙ËÓÒÓ ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ. ¡.§πμ∞¡√™/4
ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ ÎÙ‹ÙÔÚ˜ ÙˆÓ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÒÓ ÛÙË ı¤ÛË ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ. √È ·ÁÈÔÚ›ÙÈΘ ÌÔÓ¤˜, ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ· Î·È ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 19Ô˘, ‚Ú¤ıËÎ·Ó Ì ÙÂÚ¿ÛÙÈ· –ÁÈ· Ù· ÙÔÈο ‰Â‰Ô̤ӷ– ÎÙËÌ·ÙÈ΋ ÂÚÈÔ˘Û›· ÛÙȘ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜, Ë ÔÔ›· ·‡Í·ÈÓÂ Û˘Ó¯Ҙ ¯¿ÚË ÛÙË ‰ÂÈÓ‹ ‰È·¯ÂÈÚÈÛÙÈ΋ ÈηÓfiÙËÙ· ÙˆÓ ÔÈÎÔÓfiÌˆÓ ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯›ˆÓ ÙÔ˘˜ Î·È ÙˆÓ ÁÂÓÈÎÒÓ ÂÈÙÚfiˆÓ ÙÔ˘˜. øÛÙfiÛÔ, ¯¿ÚË ÛÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· Ô˘ ·ÔÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÔÈ ËÁÂÌfiÓ˜, ȉȷ›ÙÂÚ· ÌÂÙ¿ ÛÙË ™˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹, Î·È ¯¿ÚË ÛÙËÓ Â˘Ú›· ÌfiÚʈÛË Î·È ÊÈÏÔÌ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜, ·Ó¤‰ÂÈÍ·Ó ÙȘ ·گ›Â˜ Ù˘ μÏ·¯›·˜ Î·È Ù˘ ªÔω·‚›·˜ Û ΤÓÙÚ· Ù˘ ·È‰Â›·˜ Î·È ÙˆÓ Ù¯ÓÒÓ. √È Ó¤Â˜ ȉ¤Â˜ ÙÔ˘ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡ ¤‚ÚÈÛÎ·Ó Â‡ÎÔÏ· ÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÙÔ˘˜ ÚÔ˜ ÙȘ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜, ÔÈ Ôԛ˜ ˆ˜ ÛËÌ·ÓÙÈο ÂÌÔÚÈο ΤÓÙÚ· ÙˆÓ ‚fiÚÂÈˆÓ μ·ÏηӛˆÓ Î·È ··ÏÏ·Á̤Ó˜ ·fi ÙÔÓ ¿ÌÂÛÔ ÓfiÌÔ ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘, ÚÔÛ‹Ï΢·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ ·ÚÈıÌfi ÏÔÁ›ˆÓ. ¶ÔÏÏÔ› ‰¿ÛηÏÔÈ, ‰ÈˆÁ̤ÓÔÈ ·fi Û˘ÓÙËÚËÙÈο ÂÎ·È‰Â˘ÙÈο ΤÓÙÚ· ÏfiÁˆ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ‰È‰·ÎÙÈÎÒÓ ÌÂıfi‰ˆÓ Ô˘ ÂÊ¿ÚÌÔ˙·Ó Î·È ÙˆÓ ÓˆÙÂÚÈÛÙÈÎÒÓ È‰ÂÒÓ ÙÔ˘˜, ¤‚ÚÈÛÎ·Ó Î·Ù·Ê‡ÁÈÔ ÛÙÔ
μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ Î·È ÛÙÔ π¿ÛÈÔ. Δ· ̤ÏË ÙˆÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ ÙˆÓ º·Ó·ÚȈÙÒÓ ÛÔ‡‰·˙·Ó ¿ÓÙ· ÛÙȘ ηχÙÂÚ˜ Û¯ÔϤ˜, Î·È ÔÏÏÔ› ˘‹ÚÍ·Ó ÏfiÁÈÔÈ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ‚ÂÏËÓÂÎÔ‡˜, fiˆ˜ Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜, Ô ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ∫·Ù·ÚÙ˙‹˜ ‹ Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ∫·Ú·Ù˙¿˜. √È º·Ó·ÚÈÒÙ˜, fï˜, ‰ÂÓ ˘‹ÚÍ·Ó ÔÈ ÌfiÓÔÈ ÊÔÚ›˜ ÙÔ˘ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡, ÂÓÒ ‰ÂÓ ·Ô‰¤¯ÔÓÙ·Ó fiÏÔÈ ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ ‚·ıÌfi ÙȘ ȉ¤Â˜ ·˘Ù¤˜. ¶·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ·ÔÙÂÏ› Ë ¿Ô„Ë ÂÚ› ʈÙÈṲ̂Ó˘ ·ÔÏ˘Ù·Ú¯›·˜, ÁÓˆÛÙfiÙÂÚÔ˜ ˘ÔÛÙËÚÈÎÙ‹˜ Ù˘ ÔÔ›·˜ ˘‹ÚÍÂ Ô ÏfiÁÈÔ˜ º·Ó·ÚÈÒÙ˘ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ∫·Ù·ÚÙ˙‹˜. ∏ ıˆڛ· ·˘Ù‹, Ë ÔÔ›· Û˘Ó¤ÓˆÓ ÙȘ ÓˆÙÂÚÈÛÙÈΤ˜ ȉ¤Â˜ ÙÔ˘ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡ Ì ÙËÓ ÈÛ¯˘Ú‹ ·Ú¿‰ÔÛË ÂÓfi˜ ·ÔÏ˘Ù·Ú¯ÈÎÔ‡ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘, fiˆ˜ ‹Ù·Ó ·˘Ùfi ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘, ‹ıÂÏ ÙÔÓ ËÁÂÌfiÓ· Ó· ‰È·Î·Ù¤¯ÂÙ·È ·fi ¤Ó· ·ÓÒÙÂÚÔ ËıÈÎfi Î·È ÌÔÚʈÙÈÎfi ›‰Ô, ÙÔ ÔÔ›Ô ı· ÙÔ˘ ¤‰ÈÓ ٷ ÂÊfi‰È· Ó· ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂÈ Ì ۇÓÂÛË Î·È ÁÓÒÌÔÓ· ÙÔ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi ηÏfi ÙˆÓ ˘ËÎfiˆÓ ÙÔ˘. ªÂ ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ, οı ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË ÚÔ˜ ÙÔ Î·Ï‡ÙÂÚÔ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ¤ÏıÂÈ ÌfiÓÔ Ì¤Ûˆ Ù˘ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘ ·fi ¤Ó· «ÊˆÙÈṲ̂ÓÔ ËÁÂÌfiÓ·», Ô˘ ı· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÚÔ˜
fiÊÂÏÔ˜ ÙÔ˘ Ï·Ô‡ Î·È fi¯È ÙÔ˘ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘. √È ıˆڛ˜ ·˘Ù¤˜ ‚Ú‹Î·Ó ·‹¯ËÛË Î·È ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ ·ÎÏÔ˘ ÙˆÓ º·Ó·ÚȈÙÒÓ, ÏfiÁˆ Ù˘ ÂÈÚÚÔ‹˜ Ô˘ ·ÛÎÔ‡Û·Ó ˆ˜ ‰¿ÛηÏÔÈ ÔÈ ÏfiÁÈÔÈ º·Ó·ÚÈÒÙ˜, Î·È È‰›ˆ˜ Ô ∫·Ù·ÚÙ˙‹˜. ∏ ηٷÁÚ·Ê‹ Ù¤ÙÔÈˆÓ ıˆÚÈÒÓ, ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ì ÙÔÓ È‰È·›ÙÂÚÔ ÂıÓÈÎfi ˙‹ÏÔ Ô˘ Âȉ›ÎÓ˘·Ó ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ º·Ó·ÚÈÒÙ˜, ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ ¤Ó· ˙‹ÙËÌ· Ô˘ ··Û¯fiÏËÛ -ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ›Ûˆ˜ ·fi ÔÔÈÔ‰‹ÔÙ ¿ÏÏÔ Û¯ÂÙÈÎfi Ì ÙÔ˘˜ º·Ó·ÚÈÒÙ˜ ı¤Ì·- ÙÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜, Î·È ·ÊÔÚÔ‡Û ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ȉÂÔÏÔÁ›· ÙˆÓ º·Ó·ÚȈÙÒÓ. ∏ ·Ó¿ÌÂÈÍ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙ· ÔÏÈÙÈο
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [47]
Ú¿ÁÌ·Ù· Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Î·È Ë Î·Ù·Ï˘ÙÈ΋ ÂÈÚÚÔ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙȘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈΤ˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó Ú¿ÁÌ·ÙÈ ·ÚÂÓ¤ÚÁÂȘ, Ô˘ ÎÚ›ıËÎ·Ó fï˜ ¿ÏÏÔÙ Ì ˘ÂÚ‚ÔÏÈ΋ ·˘ÛÙËÚfiÙËÙ· Î·È ¿ÏÏÔÙ Ì ȉȷ›ÙÂÚÔ ı·˘Ì·ÛÌfi. ΔÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÂÚÒÙËÌ· Ô˘ ··Û¯fiÏËÛ ÔÏÏÔ‡˜ Î·È ÂÓÙ¤ÏÂÈ ‰ÂÓ Â›Ó·È Î·È ÙfiÛÔ Â‡ÎÔÏÔ Ó· ··ÓÙËı› Â›Ó·È ·Ó ÔÈ º·Ó·ÚÈÒÙ˜ ÂÈı˘ÌÔ‡Û·Ó Ú·ÁÌ·ÙÈο ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ∫·È ‰ÂÓ Â›Ó·È Â‡ÎÔÏÔ Ó· ··ÓÙËı› ‰ÈfiÙÈ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ¿ÊıÔÓ˜ ÂӉ›ÍÂȘ Ô˘ Ì·˜ Ô‰ËÁÔ‡Ó ¿ÏÏÔÙ ӷ ··ÓÙ‹ÛÔ˘Ì ηٷʷÙÈο Î·È ¿ÏÏÔÙ ·ÚÓËÙÈο. ¢ÂÓ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È Ô˘ıÂÓ¿ fiÙÈ ÔÈ
º·Ó·ÚÈÒÙ˜ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ·Ó Û˘ÏÏÔÁÈο ÙË ıˆڛ· Ù˘ ʈÙÈṲ̂Ó˘ ·ÔÏ˘Ù·Ú¯›·˜, ·Ó Î·È Ë ÓÔÌÔıÂÛ›· Ô˘ ÂÈÛ‹Á·Á·Ó ÛÙË ªÔωԂϷ¯›· ¤¯ÂÈ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ù· ÔÔ›· ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Ì·˜ ·Ú·Ï·Ó‹ÛÔ˘Ó. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË ÙËÓ ÂÓÂÚÁ‹ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ À„ËÏ¿ÓÙË, ÂÏ¿¯ÈÛÙÔÈ º·Ó·ÚÈÒÙ˜ ˘‹ÚÍ·Ó Ì¤ÏË Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜, Ô˘ ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ÂÚȤ‚·ÏÏÂ Î·È Ì ȉȷ›ÙÂÚË ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË. ΔËÓ ›‰È· ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘˜ ÎÚ¿ÙËÛ·Ó Î·È ÔÏÏÔ› ¿ÏÏÔÈ ŒÏÏËÓ˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ¤ÊÙ·Ó·Ó Û ÛËÌÂ›Ô Ó· ÙÔ˘˜ ‚¿˙Ô˘Ó ÛÙËÓ ›‰È· ı¤ÛË Ì ÙÔÓ ΔÔ‡ÚÎÔ Ù‡Ú·ÓÓÔ ÏfiÁˆ Ù˘ ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˘ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿˜
ÙÔ˘˜ ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜. √ ·ÓÒÓ˘ÌÔ˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ¡ÔÌ·Ú¯›·˜ ÙÔ˘˜ ÔÓÔÌ¿˙ÂÈ «‚ÚˆÌÔ¿Ú¯ÔÓÙ˜ ÙÔ˘ º·Ó·Ú›Ô˘» Î·È Ô ƒˆÛÛ·ÁÁÏÔÁ¿ÏÏÔ˜ ı· ··ÁÁ›ÏÂÈ ¤Ó· ‰ËÎÙÈÎfi Û·ÙÈÚÈÎfi Ô›ËÌ· Ô˘ ı· ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÙÔ˘˜ º·Ó·ÚÈÒÙ˜ ˆ˜ «ÛÎÏ¿‚Ô˘˜ ‰ÔÍ·Ṳ̂ÓÔ˘˜» Î·È ÈÛÙÔ‡˜ Ê›ÏÔ˘˜ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. ΔÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘˜ ·Ôηı›ÛÙ·Ù·È ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ· ·fi ÙËÓ ÂıÓÈ΋ ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·Ê›·, Ë ÔÔ›· Èı·Ófiٷٷ ¤Ï·‚ ˘fi„Ë fiÙÈ ÔÈ º·Ó·ÚÈÒÙ˜ ¤ÁÈÓ·Ó ·Ô‰¤ÎÙ˜ Ù˘ ÔÚÁ‹˜ ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ Ì ÙÔ Í¤Û·ÛÌ· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, Î·È ÔÚÈṲ̂ÓÔÈ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÙË ÌÔ›Ú· ÙˆÓ ˘fiÏÔÈˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ÂÓÒ ÔÈ
[48]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ‰È¤Ê˘Á·Ó ÛÙË ªÔωԂϷ¯›·, fiÔ˘, ¤ÂÈÙ· ·fi ÌÈ· ‰‡ÛÎÔÏË ÔÈÎÔÓÔÌÈο Î·È ÔÏÈÙÈο ÂÚ›Ô‰Ô, ÙÔ Ó¤Ô ÚÔ˘Ì·ÓÈÎfi ÂıÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ˘fi ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ ∫Ô‡˙· ··ÏÏÔÙÚ›ˆÛ ÙÔ 1862 ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ Ù˘ ·Î›ÓËÙ˘ ÂÚÈÔ˘Û›·˜ ·˘ÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ·ÁÈÔÚ›ÙÈÎˆÓ ÌÔÓÒÓ. ÷ڷÎÙËÚÈÛÙÈ΋ Â›Ó·È Ë ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ı˘Á·Ù¤ÚˆÓ ÙÔ˘ ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ ª·˘ÚÔÁ¤ÓË, ƒˆÍ¿Ó‰Ú·˜ Î·È ™Ô˘ÏÙ¿Ó·˜, Ì ÙÔÓ ÂÚ›ÊËÌÔ ÌËÙÚÔÔÏ›ÙË ∂ÈÚËÓÔ˘fiψ˜ Î·È μ·ÙÔ‰›Ô˘ °ÚËÁfiÚÈÔ ÛÙȘ ‰ÂηÂٛ˜ ÙÔ˘ 1820 Î·È ÙÔ˘ 1830 – ÙÔ˘ ˙ËÙÔ‡Ó Û˘Ó¯Ҙ Ó· ÙȘ ‚ÔËı¿ ÔÈÎÔÓÔÌÈο Î·È Ó· ÂÂÌ‚·›ÓÂÈ ˘¤Ú ‰È·ÊfiÚˆÓ ¯ÚËÌ·ÙÈÎÒÓ ‰ÈÂΉÈ΋ÛÂˆÓ ÒÛÙ ӷ Û˘ÓÙËÚËıÔ‡Ó ÛÙË ˙ˆ‹. ¶·Ú¿ ÙȘ fiÔȘ ηÙËÁÔڛ˜, ˆÛÙfiÛÔ, ı· Ú¤ÂÈ Ó· ÂÈÛËÌ·Óı› fiÙÈ Ë ·Ó¿‰ÂÈÍË ÙˆÓ º·Ó·ÚȈÙÒÓ Û η›ÚÈ· ÎÚ·ÙÈο ·ÍÈÒÌ·Ù· ˘‹ÚÍ ̛· ·fi ÙȘ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ηٷÎÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ˙˘ÁÔ‡. ∞ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi ·˘ı·ÈÚÂۛ˜ Î·È ÛÎÔÈÌfiÙËÙ˜, ÚÔÛٿل·Ó ·ÓÙÔÈÔÙÚfiˆ˜ ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÛÌfi Î·È ÙËÓ ÔÚıÔ‰ÔÍ›·, ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ·Ó ÙȘ Ù¤¯Ó˜ Î·È Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÛÙËÓ ÂÈ‚ÔÏ‹ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ Î·È ¤Íˆ ·fi Ù· fiÚÈ· Ù˘ Ê˘ÛÈ΋˜ ·ÚÔ˘Û›·˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡. μÔ‹ıËÛ·Ó Ó· ‰Ôı› ÛÙÔ ˘fi‰Ô˘ÏÔ ¤ıÓÔ˜ ÔÏÈÙÈ΋ ÔÓÙfiÙËÙ· Î·È ¿ÓÔÈÍ·Ó Â‰›· ÔÏÈÙÈ΋˜ ÛÙ·‰ÈÔ‰ÚÔÌ›·˜ Î·È ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋˜ ·ÎÙÈÓÔ‚ÔÏ›·˜. ∏ ·ÌÊ›ÛËÌË Ì·ÚÙ˘Ú›· Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ ¤ˆ˜ Û‹ÌÂÚ· ÁÈ· ÙËÓ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈ΋ ·˘Ù‹ Ù¿ÍË ·Ê‹ÓÂÈ ·ÓÔÈÎÙfi ·ÎfiÌ· ÙÔ Â‰›Ô Ù˘ ¤Ú¢ӷ˜ ¿Óˆ ÛÙȘ Ú·ÁÌ·ÙÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ, ·Ó, ÙÂÏÈο, ÌÔÚԇ̠ӷ ÌÈÏ¿Ì ÁÈ· ÂÓÈ·›· ÔÏÈÙÈ΋ ·ÓÙ›ÏË„Ë fiÏˆÓ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ Ù˘ Ù¿Í˘ ÙÔ˘˜.
Δ·ÊfiϷη ÌÂÏÒÓ Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ μ·Ù¿Ù˙Ë ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ. ¡.§πμ∞¡√™/4
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [49]
Ã√¡√§√°π∫√™ ¶π¡∞∫∞™ º∞¡∞ƒπøΔø¡ Δ√ 18Ô ∞πø¡∞ ∫∞Δ∞ ∞•πøª∞Δ∞ ∏°∂ª√¡∂™ μ§∞Ãπ∞™ ª¿ÚÙÈÔ˜ 1714-π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1716
™Ù¤Ê·ÓÔ˜ ∫·ÓÙ·ÎÔ˘˙ËÓfi˜
¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1715-¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1716
¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ∞Ï. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1716-ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1719
πˆ¿ÓÓ˘ ∞Ï. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
ª¿ÚÙÈÔ˜ 1719-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1730
¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ∞Ï. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1730-¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1730
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∞Ï. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1730-√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1731
ªÈ¯·‹Ï π. ƒ·ÎÔ‚›Ù˙·˜ Δ˙¯¿Ó˘
√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1731-ª¿ÈÔ˜ 1733
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¡. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
ª¿ÈÔ˜ 1733-¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1735
°ÚËÁfiÚÈÔ˜ ª. °Î›Î·˜
¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1735-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1741
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¡. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1741-πÔ‡ÏÈÔ˜ 1744
ªÈ¯·‹Ï π. ƒ·ÎÔ‚›Ù˙·˜ Δ˙¯¿Ó˘
πÔ‡ÏÈÔ˜ 1744-∞Ú›ÏÈÔ˜ 1748
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¡. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
∞Ú›ÏÈÔ˜ 1748-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1752
°ÚËÁfiÚÈÔ˜ ª. °Î›Î·˜
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1752-πÔ‡ÓÈÔ˜ 1753
ª·Ùı·›Ô˜ °. °Î›Î·˜
πÔ‡ÓÈÔ˜ 1753-ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1756
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ª. ƒ·ÎÔ‚›Ù˙·˜ Δ˙¯¿Ó˘
ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1756-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1758
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¡. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1758-πÔ‡ÓÈÔ˜ 1761
™Î·ÚÏ¿ÙÔ˜ °. °Î›Î·˜
πÔ‡ÓÈÔ˜ 1761-ª¿ÚÙÈÔ˜ 1763
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¡. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
ª¿ÚÙÈÔ˜ 1763-π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1764
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ª. ƒ·ÎÔ‚›Ù˙·˜ Δ˙¯¿Ó˘
ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1764-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1765
™Ù¤Ê·ÓÔ˜ ª. ƒ·ÎÔ‚›Ù˙·˜ Δ˙¯¿Ó˘
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1765-¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1766
™Î·ÚÏ¿ÙÔ˜ °. °Î›Î·˜
¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1766-√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1768
∞ϤͷӉÚÔ˜ ™Î. °Î›Î·˜
√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1768-¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1769
°ÚËÁfiÚÈÔ˜ ∞Ï. °Î›Î·˜
¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1769-πÔ‡ÓÈÔ˜ 1770
ƒˆÛÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË
πÔ‡ÓÈÔ˜ 1770-¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1770
ª·ÓÔ˘‹Ï °È¿ÓÓ˘ ƒˆÛÛ¤ÙÔ˜
¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1770-√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1774
ƒˆÛÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1774-π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1782
∞ϤͷӉÚÔ˜ π. À„ËÏ¿ÓÙ˘
π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1782-πÔ‡ÏÈÔ˜ 1783
¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ∫. ∫·Ú·Ù˙¿˜
πÔ‡ÏÈÔ˜ 1783-ª¿ÚÙÈÔ˜ 1786
ªÈ¯·‹Ï ∫. ™Ô‡Ù˙Ô˜
ª¿ÚÙÈÔ˜ 1786-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1790
¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ¶. ª·˘ÚÔÁ¤Ó˘
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1790-πÔ‡ÏÈÔ˜ 1791
∞˘ÛÙÚȷ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË
ª¿ÚÙÈÔ˜ 1791-¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1792
ªÈ¯·‹Ï ∫. ™Ô‡Ù˙Ô˜
π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1793-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1796
∞ϤͷӉÚÔ˜ ∫. ªÔ˘ÚÔ‡˙˘
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1796-¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1797
∞ϤͷӉÚÔ˜ π. À„ËÏ¿ÓÙ˘
¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1797-ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1799
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ °. ÷ÓÙ˙ÂÚ‹˜
π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1799-ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1801
∞ϤͷӉÚÔ˜ ∫. ªÔ˘ÚÔ‡˙˘
ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1801-ª¿ÈÔ˜ 1802
ªÈ¯·‹Ï ∫. ™Ô‡Ù˙Ô˜
πÔ‡ÓÈÔ˜ 1802-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1802
¢ÈÔ›ÎËÛË (η˚̷η̛·) ∞Ï. ™Ô‡Ù˙Ô˘
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1802-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1806
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∞Ï. À„ËÏ¿ÓÙ˘
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1806-√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1806
∞ϤͷӉÚÔ˜ ¡. ™Ô‡Ù˙Ô˜
√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1806-ª¿ÈÔ˜ 1812
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∞Ï. À„ËÏ¿ÓÙ˘
¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1806-√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1812
ƒˆÛÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1812-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1818
πˆ¿ÓÓ˘ °. ∫·Ú·Ù˙¿˜
¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1818-π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1821
∞ϤͷӉÚÔ˜ ¡. ™Ô‡Ù˙Ô˜
¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜, ÚÒÙÔ˜ ËÁÂÌfiÓ·˜ ¯ˆÚÒÓ Ù˘ ªÔω·‚›·˜ Î·È Ù˘ μÏ·¯›·˜. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
ªÈ¯·‹Ï ™Ô‡ÙÛÔ˜. ∞ƒ°√§π∫∏ μπμ§π√£∏∫∏
[50]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∏°∂ª√¡∂™ ª√§¢∞μπ∞™
¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ∫·ÓÙÂÌ›Ú. PUBLIC DOMAIN
ΔÔ Û›ÙÈ Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ °Î›Î· ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ.
π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1696-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1700
∞ÓÙ›Ô¯Ô˜ ∫·ÓÙÂÌ›Ú
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1700-πÔ‡ÓÈÔ˜ 1703
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢Ô‡Î·˜
πÔ‡ÓÈÔ˜ 1703-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1703
¢ÈÔ›ÎËÛË (η˚Ìη̛·) πˆ¿ÓÓÔ˘ Buhus
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1703-ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1705
ªÈ¯·‹Ï π. ƒ·ÎÔ‚›Ù˙·˜ Δ˙¯¿Ó˘
ª¿ÚÙÈÔ˜ 1705-πÔ‡ÏÈÔ˜ 1707
∞ÓÙ›Ô¯Ô˜ Cantemir
πÔ‡ÏÈÔ˜ 1707-√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1709
ªÈ¯·‹Ï π. ƒ·ÎÔ‚›Ù˙·˜ Δ˙¯¿Ó˘
¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1709-¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1710
¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ∞Ï. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1710-πÔ‡ÏÈÔ˜ 1711
¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ∫·ÓÙÂÌ›Ú
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1711-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1711
¢ÈÔ›ÎËÛË (η˚̷η̛·) Lupu Costachi
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1711-¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1711
¢ÈÔ›ÎËÛË πˆ¿ÓÓË ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˘
¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1711-¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1715
¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ∞Ï. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1715-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1726
ªÈ¯·‹Ï π. ƒ·ÎÔ‚›Ù˙·˜ Δ˙¯¿Ó˘
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1726-∞Ú›ÏÈÔ˜ 1733
°ÚËÁfiÚÈÔ˜ ª. °Î›Î·˜
ª¿ÈÔ˜ 1733-¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1735
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¡. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1735-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1741
°ÚËÁfiÚÈÔ˜ ª. °Î›Î·˜
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1741-πÔ‡ÓÈÔ˜ 1743
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¡. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
πÔ‡ÏÈÔ˜ 1743-∞Ú›ÏÈÔ˜ 1747
πˆ¿ÓÓ˘ ¡. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
∞Ú›ÏÈÔ˜ 1747-∞Ú›ÏÈÔ˜ 1748
°ÚËÁfiÚÈÔ˜ ª. °Î›Î·˜
∞Ú›ÏÈÔ˜ 1748-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1749
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¡. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1749-πÔ‡ÓÈÔ˜ 1753
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ª. ƒ·ÎÔ‚›Ù˙·˜ Δ˙¯¿Ó˘
πÔ‡ÓÈÔ˜ 1753-ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1756
ª·Ùı·›Ô˜ °. °Î›Î·˜
ª¿ÚÙÈÔ˜ 1756-ª¿ÚÙÈÔ˜ 1757
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ª. ƒ·ÎÔ‚›Ù˙·˜ Δ˙¯¿Ó˘
ª¿ÚÙÈÔ˜ 1757-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1758
™Î·ÚÏ¿ÙÔ˜ °. °Î›Î·˜
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1758-ª¿ÈÔ˜ 1761
πˆ¿ÓÓ˘ £. ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë˜
ª¿ÈÔ˜ 1761-ª¿ÚÙÈÔ˜ 1764
°ÚËÁfiÚÈÔ˜ π. ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë˜
ª¿ÚÙÈÔ˜ 1764-ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1767
°ÚËÁfiÚÈÔ˜ ∞Ï. °Î›Î·˜
π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1767-πÔ‡ÓÈÔ˜ 1769
°ÚËÁfiÚÈÔ˜ π. ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë˜
πÔ‡ÏÈÔ˜ 1769-¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1769
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¡. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1769-π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1775
ƒˆÛÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË
π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1775-√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1777
°ÚËÁfiÚÈÔ˜ ∞Ï. °Î›Î·˜
√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1777-ª¿ÈÔ˜ 1782
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢. ªÔ˘ÚÔ‡˙˘
ª¿ÈÔ˜ 1782-π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1785
∞ϤͷӉÚÔ˜ ∫. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1785-¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1786
∞ϤͷӉÚÔ˜ π. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1787-∞Ú›ÏÈÔ˜ 1788
∞ϤͷӉÚÔ˜ π. À„ËÏ¿ÓÙ˘
1787-1791
∞˘ÛÙÚȷ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË
∞Ú›ÏÈÔ˜ 1788-ª¿ÚÙÈÔ˜ 1789
ª·ÓÔ˘‹Ï °È¿ÓÓ˘ ƒˆÛÛ¤ÙÔ˜
√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1788-ª¿ÚÙÈÔ˜ 1792
ƒˆÛÈ΋ Î·È ·˘ÛÙÚȷ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË
ª¿ÚÙÈÔ˜ 1792-π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1793
∞ϤͷӉÚÔ˜ ∫. ªÔ˘ÚÔ‡˙˘
ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1793-∞Ú›ÏÈÔ˜ 1795
ªÈ¯·‹Ï ∫. ™Ô‡Ù˙Ô˜
ª¿ÈÔ˜ 1795-ª¿ÚÙÈÔ˜ 1799
∞ϤͷӉÚÔ˜ π. ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë˜
ª¿ÚÙÈÔ˜ 1799-πÔ‡ÓÈÔ˜ 1801
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∞. À„ËÏ¿ÓÙ˘
πÔ‡ÓÈÔ˜ 1801-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1802
∞ϤͷӉÚÔ˜ ¡. ™Ô‡Ù˙Ô˜
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1802-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1806
∞ϤͷӉÚÔ˜ ∫. ªÔ˘ÚÔ‡˙˘
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1806-√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1806
™Î·ÚÏ¿ÙÔ˜ ∞. ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë˜
√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1806-ª¿ÚÙÈÔ˜ 1807
∞ϤͷӉÚÔ˜ ∫. ªÔ˘ÚÔ‡˙˘
PUBLIC DOMAIN
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [51]
¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1806-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1807
∫. À„ËÏ¿ÓÙ˘ (·Ó·ÁÓ. ·fi ƒˆÛ›·)
ª¿ÚÙÈÔ˜ 1807-πÔ‡ÏÈÔ˜ 1807
∞ϤͷӉÚÔ˜ ∫. ÷ÓÙ˙ÂÚ‹˜
πÔ‡ÏÈÔ˜ 1807-πÔ‡ÓÈÔ˜ 1810
™Î. ∞Ï. ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë˜ (‰ÂÓ ‰ÈÔ›ÎËÛÂ)
π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1807-πÔ‡ÏÈÔ˜ 1812
¢ÈÔ›ÎËÛË (η˚̷η̛·) ÌËÙÚ. μÂÓÈ·Ì‹Ó
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1812-πÔ‡ÓÈÔ˜ 1819
™Î·ÚÏ¿ÙÔ˜ ∞Ï. ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë˜
πÔ‡ÓÈÔ˜ 1819-ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1821
ªÈ¯·‹Ï °. ™Ô‡Ù˙Ô˜
ª∂°∞§√π ¢ƒ∞°√ª∞¡√π 1699-1709
¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ∞Ï. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1709-¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1716
πˆ¿ÓÓ˘ ∞Ï. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1716-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1726
°ÚËÁfiÚÈÔ˜ °Î›Î·˜
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1726-ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1741
∞ϤͷӉÚÔ˜ °Î›Î·˜
ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1741-πÔ‡ÓÈÔ˜ 1751
πˆ¿ÓÓ˘ £. ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë˜
πÔ‡ÓÈÔ˜ 1751-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1752
ª·Ùı·›Ô˜ °. °Î›Î·˜
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1752-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1758
πˆ¿ÓÓ˘ £. ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë˜
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1758-ª¿ÚÙÈÔ˜ 1764
°ÚËÁfiÚÈÔ˜ ∞Ï. °Î›Î·˜
1764-1765
°ÂÒÚÁÈÔ˜ ™Î. ∫·Ú·Ù˙¿˜
1765-1768
™Î·ÚÏ¿ÙÔ˜ ∫·Ú·Ù˙¿˜
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1768-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1769
¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ™Ô‡Ù˙Ô˜
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1769-√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1770
ªÈ¯·‹Ï ƒ·ÎÔ‚›ÙÛ·˜
√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1770-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1774
™Î·ÚÏ¿ÙÔ˜ ∫·Ú·Ù˙¿˜
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1774-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1774
∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1774-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1777
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ªÔ˘ÚÔ‡˙˘
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1777-π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1782
¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ∫. ∫·Ú·Ù˙¿˜
π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1782-πÔ‡ÏÈÔ˜ 1783
ªÈ¯·‹Ï ∫. ™Ô‡Ù˙Ô˜
πÔ‡ÏÈÔ˜ 1783-π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1785
∞ϤͷӉÚÔ˜ π. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜
π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1785-∞Ú›ÏÈÔ˜ 1788
∞ϤͷӉÚÔ˜ π. ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë˜
∞Ú›ÏÈÔ˜ 1788-ª¿ÈÔ˜ 1788
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ƒ·Ï¤ÙÔ˜
ª¿ÈÔ˜ 1788-√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1790
ª·ÓÔ˘‹Ï ∞. ∫·Ú·Ù˙¿˜
√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1790-ª¿ÚÙÈÔ˜ 1792
∞ϤͷӉÚÔ˜ ∫. ªÔ˘ÚÔ‡˙˘
ª¿ÚÙÈÔ˜ 1792-πÔ‡ÏÈÔ˜ 1794
°ÂÒÚÁÈÔ˜ ∫. ªÔ˘ÚÔ‡˙˘
πÔ‡ÏÈÔ˜ 1794-∞Ú›ÏÈÔ˜ 1795
∞ϤͷӉÚÔ˜ π. ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë˜
∞Ú›ÏÈÔ˜ 1795-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1796
°ÂÒÚÁÈÔ˜ ∫. ªÔ˘ÚÔ‡˙˘
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1796-ª¿ÚÙÈÔ˜ 1799
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∞Ï. À„ËÏ¿ÓÙ˘
ª¿ÚÙÈÔ˜ 1799-™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1802
∞ϤͷӉÚÔ˜ ¡. ™Ô‡Ù˙Ô˜
™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1802-¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1806
∞ϤͷӉÚÔ˜ ª. ™Ô‡Ù˙Ô˜
¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1806-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1808
πˆ¿ÓÓ˘ °. ∫·Ú·Ù˙¿˜
∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1808-¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1808
πˆ¿ÓÓ˘ ¡. ∫·Ú·Ù˙¿˜
¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1808-πÔ‡ÓÈÔ˜ 1812
¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ªÔ˘ÚÔ‡˙˘
πÔ‡ÓÈÔ˜ 1812-∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1812
πˆ¿ÓÓ˘ °. ∫·Ú·Ù˙¿˜
√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1812-1815
π¿Îˆ‚Ô˜ ∞ÚÁ˘ÚfiÔ˘ÏÔ˜
1815-1819
ªÈ¯·‹Ï ™Ô‡Ù˙Ô˜
πÔ‡ÓÈÔ˜ 1819-ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1821
πˆ¿ÓÓ˘ ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë˜
ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1821-∞Ú›ÏÈÔ˜ 1821
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ªÔ˘ÚÔ‡˙˘
∞Ú›ÏÈÔ˜ 1821-πÔ‡ÓÈÔ˜ 1821
™Ù·˘Ú¿Î˘ ∞ÚÈÛٿگ˘
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘. PUBLIC DOMAIN
°ÚËÁfiÚÈÔ˜ °Î›Î·˜. PUBLIC DOMAIN
(¶∏°∏: M. ?IP°U, DOMNII FANARIOTI •N ?°RILE ROMμNE 1711-1821: MIC° ENCICLOPEDIE, μ√À∫√Àƒ∂™Δπ 2004)
[52]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∏ Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ KÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹ ÙÔ 1774 ∂›Ó·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ Ô ÚˆÛÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ˆÊÂÏ‹ıËΠÔχ ÙfiÛÔ ·fi ÙË Û˘Ó‰ÚÔÌ‹ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Ó·˘ÙÈÎÔ‡ fiÛÔ Î·È ·fi Ù· Ï‹ÁÌ·Ù· Ô˘ ηٿ ÂÚÈfi‰Ô˘˜ ÚÔοÏÂÛÂ Ô ÚˆÛÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ·, ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ÿÛÙÚÔ Î·È ÛÙËÓ Δ·˘ÚÈ΋ ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ. ªÔÚÔ‡ÛÂ, ÂÔ̤ӈ˜, Ó· ΢ÚÈ·Ú¯‹ÛÂÈ Û fiϘ ÙȘ ı¿Ï·ÛÛ˜ ¤Ú· ·fi ÙÔÓ ∂ÏÏ‹ÛÔÓÙÔ, ·ÏÏ¿ Î·È Ó· ˘Ôı¿Ï„ÂÈ ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ËÂÈÚˆÙÈ΋ ¯ÒÚ·. ∏ ƒˆÛ›·, fï˜, ›¯Â ÛÙÚ¤„ÂÈ ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ Ù˘ Û ÔÏÏ¿ ¿ÏÏ· ˙ËÙ‹Ì·Ù· Î·È ÂȉÈÎfiÙÂÚ· ÛÙÔ ÔψÓÈÎfi, Ô˘ ÁÈ· ÙËÓ ›‰È· ‹Ù·Ó ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi. ŒÙÛÈ, ·fi ÙÔ 1772 ¿Ú¯ÈÛ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ ÁÈ· ÂÈÚ‹ÓË Î·È ÙÔÓ πÔ‡ÏÈÔ ÙÔ˘ 1774 ÙËÓ ˘¤ÁÚ·„ ÛÙÔ ∫ÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹9. ªÂ ÙË Û˘Óı‹ÎË ·˘Ù‹ ·ÚΤÛÙËΠӷ ·ÔÛ¿ÛÂÈ ·fi ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ηÙÔ¯‹ ÙȘ ٷٷÚÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ ∂‡ÍÂÈÓÔ fiÓÙÔ, ·Ú¤‰ˆÛ fï˜ Ù· Ï›Á· ÓËÛ¿ÎÈ· Ô˘ ηÙ›¯Â ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô ¤Ï·ÁÔ˜. ∂›Ó·È ¿Ú·Á ·Ï‹ıÂÈ·, fiˆ˜ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÂÈÒıËÎÂ, fiÙÈ Ì ·˘Ù‹ ÙË Û˘Óı‹ÎË Ë ƒˆÛ›· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ÂÁη٤ÏÂÈ ÛÙË ‰È·ÎÚÈÙÈ΋ ¢¯¤ÚÂÈ· Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ Ù˘ ŒÏÏËÓ˜, ¯ˆÚ›˜ Ó· ¤¯ÂÈ
οÓÂÈ Ù›ÔÙ· ÚÔ˜ fiÊÂÏfi˜ ÙÔ˘˜; º˘ÛÈο, Â›Ó·È ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ fiÙÈ Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÔϤÌÔ˘˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ΔÔ˘ÚΛ·˜ ·˘Ù‹ Ë ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË ÊÚfiÓÙÈ˙ ΢ڛˆ˜ ÁÈ· ÙÔ ‰ÈÎfi Ù˘ Û˘ÌʤÚÔÓ. øÛÙfiÛÔ, ı· ‹Ì·ÛÙ·Ó Ú·ÁÌ·ÙÈο ¿‰ÈÎÔÈ, ·Ó ıˆÚÔ‡Û·Ì fiÙÈ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ¿ı·Ì ÌfiÓÔ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ Î·È ‰ÂÓ ˆÊÂÏËı‹Î·Ì Û ٛÔÙ·. °È·Ù› Ì ÙÔ ÚÒÙÔ ¿ÚıÚÔ Ù˘ Û˘Óı‹Î˘ ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹ Û˘ÌʈӋıËΠÁÂÓÈ΋ ·ÌÓËÛÙ›· ÁÈ· fiÏÔ˘˜ fiÛÔÈ ‹Ú·Ó ̤ÚÔ˜ ÛÙÔÓ fiÏÂÌÔ. ªÂ ÙÔ ¿ÚıÚÔ 7, Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ·Ó¤Ï·‚ ›ÛËÌ· ÙËÓ ˘Ô¯Ú¤ˆÛË Ó· ÚÔÛٷهÂÈ Ì fiϘ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ıÚËÛΛ· Î·È ÙȘ ÂÎÎÏËۛ˜ Ù˘ Û fiÏÔ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜. ∂›Û˘, Ì ÙÔ ¿ÚıÚÔ 17 -Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ·Ú·¯ˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙËÓ ¶‡ÏË Ù· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ- fi¯È ÌfiÓÔ Û˘ÌʈӋıËΠÁÂÓÈ΋ ·ÌÓËÛÙ›· ÁÈ· ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ, ·ÏÏ¿ ··ÈÙ‹ıËΠ-Î·È ‰fiıËÎÂÚËÙ‹ ˘fiÛ¯ÂÛË fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ÂÌÔ‰›˙ÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ Ù¤ÏÂÛË Ù˘ Ï·ÙÚ›·˜ ÙÔ˘˜ Î·È fiÙÈ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó ÂχıÂÚ· Ó· ÂÈÛ΢¿˙Ô˘Ó Î·È Ó· ·ÓÔÈÎÔ‰ÔÌÔ‡Ó ÙȘ ÂÎÎÏËۛ˜ ÙÔ˘˜. ∂ÈϤÔÓ, ÔÚ›ÛÙËΠfiÙÈ ı· ··ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·Ó ·fi οı ÊÔÚÔÏÔÁ›· ÁÈ· ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ· Î·È fiÙÈ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ʇÁÔ˘Ó ÛÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi ÚÔıÂÛÌ›· ÂÓfi˜ ¯ÚfiÓÔ˘, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· Ú˘ıÌ›ÛÔ˘Ó
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [53]
ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ÙȘ ˘Ôı¤ÛÂȘ ÙÔ˘˜. º˘ÛÈο, ÔÈ ‰È·Ù¿ÍÂȘ ·˘Ù¤˜ ›Ù ‰ÂÓ ÂÎÙÂϤÛıËÎ·Ó Î·ıfiÏÔ˘ ›Ù ÂÊ·ÚÌfiÛÙËÎ·Ó ÌÂÚÈÎÒ˜. ΔÔ Û›ÁÔ˘ÚÔ Â›Ó·È fiÙÈ Ë Ù‹ÚËÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂˆÓ Ô˘ ·Ó¤Ï·‚Â Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË, ÙÔ Ó· ÚÔÛٷهÂÈ ‰ËÏ·‰‹ ÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ıÚËÛΛ·, ÂÍ·ÚÙÈfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ Î·Ï‹ ÚÔ·›ÚÂÛË ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘, Ë ÔÔ›· fï˜ Û˘Ó‹ıˆ˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ηıfiÏÔ˘ ηϋ. ¡· ÌËÓ Í¯ӿÌÂ, ¿ÓÙˆ˜, fiÙÈ ·fi ÙfiÙÂ Ë ΔÔ˘ÚΛ· ̤ڷ Ì ÙË Ì¤Ú· ¤¯·Ó ÙË ‰‡Ó·Ì‹ Ù˘, ÂÓÒ Ë ƒˆÛ›· ÁÈÓfiÙ·Ó fiÏÔ Î·È ÈÔ ÈÛ¯˘Ú‹. ŒÙÛÈ, Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¿Ú¯ÈÛ ӷ ··ÈÙ› ÙËÓ Ù‹ÚËÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂˆÓ Î·È Ó· ˙ËÙ¿ ÙÔ ÏfiÁÔ ÁÈ· οı ·Ú·‚›·Û‹ ÙÔ˘˜. ΔÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ‹Ù·Ó Ó· Á›ÓÂÈ Û‡ÓÙÔÌ· Ë ›‰È· ·fi ¤ÌÌÂÛÔ˜, ¿ÌÂÛÔ˜ ÚÔÛÙ¿Ù˘ Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÛÙÔ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ·ÚÓËıԇ̠fiÙÈ Ë Â˘Úˆ·˚΋ ¤̂·ÛË, Ô˘ ÙÂÏÈο ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛ ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· Ì·˜, ¤¯ÂÈ ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ÛÙË Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹, ΢ڛˆ˜ ÛÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ù˘ ÚÔÛÙ·Û›·˜, ÙÔ ÔÔ›Ô È‰ÈÔÔÈ‹ıËÎÂ Ë ƒˆÛ›· ̤ۈ Ù˘ Û˘Óı‹Î˘. ∂›Û˘, Ì ‚¿ÛË ·˘Ùfi -ÂÊfiÛÔÓ Â›¯Â ·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ ÂÈÎ˘Úˆı› Ì ÙȘ Û˘Óı‹Î˜ ÙÔ˘ π·Û›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ μÔ˘ÎÔ˘ÚÂÛÙ›Ô˘- ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Û˘ÓÙ¤ÏÂÛ ÛÙÔ Ó· ÚÔηϤÛÂÈ ÙË ÌÂÛÔÏ¿‚ËÛË ÔÏfiÎÏËÚ˘ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘.
™˘ÌÊÔÚ¤˜ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ - √È ÎϤÊÙ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ∞˜ ·Ó·ÊÂÚıÔ‡ÌÂ, fï˜, ÛÙȘ ÊÔ‚ÂÚ¤˜ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ Ô˘ ˘¤ÛÙËÛ·Ó ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ fiÏÂȘ, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜, ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÔÙ˘¯›· Ù˘ ·ӿÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ 1770. Δ· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜ ‰ÂÓ ¤·ı·Ó ηӤӷ ÌÂÁ¿ÏÔ Î·Îfi ÌÂÙ¿ ÙË Ï‹ÍË Ù˘ ÚˆÛÈ΋˜ ηÙÔ¯‹˜, Î·È ·˘Ùfi ¯¿ÚË ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ Û‡ÓÂÛË Î·È ÛÙË ÌÂÙÚÈÔ¿ıÂÈ· ÙÔ˘ ÁÂÓÓ·›Ô˘ √ıˆÌ·ÓÔ‡ ·Ú¯ÈÓ·˘¿Ú¯Ô˘ Ã·Û¿Ó Δ˙Â˙¿ÂÚÏÈ, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙȘ Âȉ¤ÍȘ ÂÓ¤ÚÁÂȘ ÙÔ˘ ‰ÈÂÚÌËÓ¤· ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘ ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘
ª·˘ÚÔÁ¤ÓË. ∞ÎfiÌ· Î·È Ù· æ·Ú¿ -Ù· ηٷ‰ÚÔÌÈο ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÚÔοÏÂÛ·Ó ÊÔ‚ÂÚ¿ Ï‹ÁÌ·Ù· ÛÙÔ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ÂÌfiÚÈÔ- ηÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ¿ÚÔ˘Ó Û˘Á¯ÒÚÂÛË Î·È ·ÌÓËÛÙ›·. ∂›Û˘, fiÙ·Ó ÛÙÔ ‰È‚¿ÓÈ ÚÔÙ¿ıËÎÂ Ë ÁÂÓÈ΋ ÛÊ·Á‹ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Ô¯ÒÚËÛË ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ, Ô Ã·Û¿Ó ·ÓÙÈÛÙ¿ıËΠ̛۠· Ù¤ÙÔÈ· ÔϤıÚÈ· ·fiÊ·ÛË Î·È ·¤ÙÚ„ ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛ‹ Ù˘. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ÔÈ ¿ÏϘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ¤Ú·Û·Ó ÔÏϤ˜ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜. √È ∞Ï‚·ÓÔ›, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ›¯Â ÛÙ›ÏÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ÙÔ 1770 Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË, ·ÊÔ‡ η٤ÛÙÂÈÏ·Ó Â‡ÎÔÏ· ÂΛÓÔ ÙÔ ·‰‡Ó·ÌÔ Î›ÓËÌ·, ÂȉfiıËÎ·Ó Û ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ÏÂËϷۛ˜ Î·È Ï·Ê˘Ú·ÁˆÁ›Â˜. ™Ù·‰È·Î¿ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó 60.000 ·fi ·˘ÙÔ‡˜, Î·È Î·Ù¤ÛÙÚ„·Ó fiÏÂȘ Î·È ¯ˆÚÈ¿. ΔÔ˘˜ ÈÔ ÏÔ‡ÛÈÔ˘˜, ·ÊÔ‡ ÙÔ˘˜ ÍÂÁ‡ÌÓˆÓ·Ó, ÙÔ˘˜ ·Ó¿Áη˙·Ó Ó· ˘ÔÁÚ¿„Ô˘Ó ¯ÚˆÛÙÈΤ˜ ÔÌÔÏÔÁ›Â˜ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÔÛÒÓ, ÂÓÒ ÙÔ˘˜ ÊÙˆ¯fiÙÂÚÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÂÌÔÚ‡ÔÓÙ·Ó Û·Ó ˙Ò·. √È Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ μÔÛÙ›Ù˙·˜, Ô˘ ›¯·Ó ‚ÚÂÈ Î·Ù·Ê‡ÁÈÔ ÛÙË ÌÔÓ‹ ÙˆÓ Δ·ÍÈ·Ú¯ÒÓ, ı·Ó·ÙÒıËÎ·Ó fiÏÔÈ. ∞ÎfiÌ· Î·È ÔÈ ª·ÓÈ¿Ù˜ ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ηٷʇÁÔ˘Ó ÛÙ· ·ÓÒÌ·Ï· ÌÔÓÔ¿ÙÈ· ÙÔ˘ Δ·¸Á¤ÙÔ˘, ÂÓÒ Â›¯·Ó ÂÁηٷÏ›„ÂÈ Ù· ¯ˆÚÈ¿ ÙÔ˘˜ ÛÙ· ·Ú·ÎÙÈο ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ ∞Ï‚·ÓÒÓ. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜ ÔÏÏÔ› ›¯·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘˜ ÔÌÔÏÔÁ›Â˜ ÁÈ· 500.000 Î·È 600.000 ÁÚfiÛÈ·. ¶ÂÚ›Ô˘ 20.000 ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔÈ Ô˘Ï‹ıËÎ·Ó Â›Ù ÛÙËÓ ∞ÏÁÂÚ›· ›Ù Û ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Ù˘ ƒÔ‡ÌÂÏ˘. √È ÏËÛÙ¤˜ ‰ÂÓ Ï˘‹ıËÎ·Ó Ô‡Ù ٷ Á‡Úˆ ÓËÛÈ¿. ∂ȉÈο ÔÈ ™¤ÙÛ˜, Ô˘ ›¯·Ó Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯ÂÈ ÛÙÔÓ ·ÔÙ˘¯Ë̤ÓÔ ·ÁÒÓ·, ˘¤ÛÙËÛ·Ó ÔÏÏ¿ ·fi ÙÔ˘˜ ∞Ï‚·ÓÔ‡˜ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ¤ÏÂ˘Û·Ó ÂΛ ·fi ÙËÓ ∞ÚÁÔÏ›‰·. ∏ ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ˜ ¤ÌÂÈÓ ¤ÚËÌË ·fi ηÙÔ›ÎÔ˘˜, ÁÈ·Ù› fiÛÔÈ ‰ÂÓ ı·Ó·ÙÒıËÎ·Ó ‹ ‰ÂÓ ˘Ô‰Ô˘ÏÒıËÎ·Ó Â›Ù ÌÂÙ·Ó¿ÛÙÂ˘Û·Ó ÛÙ· ∂Ù¿ÓËÛ· ›Ù ‚Ú‹Î·Ó Î·Ù·Ê‡ÁÈÔ ÛÙ· ÎÚËÛʇÁÂÙ· ÙˆÓ ‚Ô˘ÓÒÓ Î·È ÙˆÓ ÛËÏ·›ˆÓ. ∏ ÊÔ‚ÂÚ‹ ·˘Ù‹ ηٿÛÙ·ÛË ‰È‹ÚÎÂÛ ÂÓÓ¤· ¯ÚfiÓÈ·. ŸÌˆ˜, Ë ›‰È· Ë ˘ÂÚ‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ηÎÔ‡ ¤ÊÂÚ ÙÂÏÈο Î·È ÙË ıÂڷ›· ÙÔ˘. √È ∞Ï‚·ÓÔ› fi¯È ÌfiÓÔ ‰ÂÓ Â›ıÔÓÙ·Ó Ó· ʇÁÔ˘Ó ·fi ÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ -Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ·ÓÂÈÏËÌ̤Ó˜ ‰È·Ù·Á¤˜ Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘-, ·ÏÏ¿ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó·
ÿÚÙ˘ ÙÔ˘ 1770 Ì ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜ ÙÔ˘ ª·ÚÌ·Ú¿, ÙÔ˘ A. Dury. ªÂ ÙË Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹ Ë ƒˆÛ›· ·¤ÎÙËÛ ÚfiÛ‚·ÛË ÛÙȘ ÓfiÙȘ ı¿Ï·ÛÛ˜ ̤ۈ ÙˆÓ ¢·Ú‰·ÓÂÏ›ˆÓ. SCALA/HERITAGE IMAGES
ΔÔ 1772 ¿Ú¯ÈÛ·Ó ÔÈ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ ÁÈ· ÂÈÚ‹ÓË Î·È ÙÂÏÈο ÙÔ 1774 Ë ƒˆÛ›· ˘¤ÁÚ·„ Ì ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· ÙË Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹.
[54]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
°ÎÚ·‚Ô‡Ú· ∞Ï‚·ÓÔ‡ ÛÙÚ·ÙÈÒÙË ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ·, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Le Hay. ∏ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË, ÁÈ· Ó· ηٷÛÙ›ÏÂÈ ÙÔ Î›ÓËÌ· ÙÔ˘ 1770, ¤ÛÙÂÈÏ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ∞Ï‚·ÓÒÓ Ô˘ ÂȉfiıËÎ·Ó Û ·›Û٢٘ ‚È·ÈÔÚ·Á›Â˜ Î·È ÏÂËϷۛ˜ Û fiÏË ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. PHILIP DE BAY/ HISTORICAL PICTURE ARCHIVE/CORBIS/ APEIRON
ÂÈÙ›ıÂÓÙ·È ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ·ÎfiÌ· Î·È ÙˆÓ ›‰ÈˆÓ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ··ÈÙÒÓÙ·˜ ÌÈÛıÔ‡˜ Î·È ÊfiÚÔ˘˜. ΔfiÙÂ Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË ·Ó¤ıÂÛ ÛÙÔÓ ·Ú¯ÈÓ·‡·Ú¯Ô Ã·Û¿Ó Ó· ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚ›„ÂÈ. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜, ·ÊÔ‡ ·Ô‚È‚¿ÛÙËΠÛÙËÓ ∞ÚÁÔÏ›‰· Á‡Úˆ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 1779 Î·È ·Ó¤‚ËΠÛÙËÓ Â‰È¿‰· Ù˘ ΔÚ›ÔÏ˘, ÂÈÙ¤ıËΠηٿ ÙˆÓ ÔÏ˘¿ÚÈıÌˆÓ ·ÓÙ·ÚÙÒÓ Ô˘ ›¯·Ó Û˘ÁÎÂÓÙÚˆı› ÂΛ. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ÛÎÏËÚ‹ Ì¿¯Ë, ÙÔ˘˜ Ó›ÎËÛ ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο Î·È ‰È¤Ù·Í ӷ ÛÙËı› ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ fiÏ˘ ÌÓËÌÂ›Ô Ù˘ ӛ΢, ÙÔ ÔÔ›Ô Ó· ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi 4.000 ÎÂÊ¿ÏÈ·. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ηٷ‰›ˆÍÂ Î·È ÂÍ·Ê¿ÓÈÛ fiÛÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ›¯·Ó ·ÔÌ›ÓÂÈ ÛÙËÓ ˘fiÏÔÈË ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÂÓÒ ÛÙÔ˘˜ ª·ÓÈ¿Ù˜ Âȯ›ÚËÛ ӷ ÂÈ‚¿ÏÂÈ fiÚÔ˘˜ ˘ÔÙ¤ÏÂÈ·˜ ‚·Ú‡ÙÂÚÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘˜. ΔÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô, ‚¤‚·È·, ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ -Û ·˘Ù‹ ÙË ¯ÚÔÓÈ΋ ÛÙÈÁÌ‹ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ- Ó· ÙÔ ÂÊ·ÚÌfiÛÂÈ. ŒÛ¢ÛÂ, fï˜, ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÏ‹ÚˆÛË ÙÔ˘ ‚·ÛÈÎÔ‡ ÙÔ˘ ÛÙfi¯Ô˘. ŒÙÛÈ, ¤Ú·Û ÛÙË ™ÙÂÚ¿, ¤ÊÙ·Û ̤¯ÚÈ ÙË £ÂÛÛ·Ï›· Î·È Â·Ó¤ÊÂÚ ÙËÓ Ù¿ÍË Û¯Â‰fiÓ ·ÓÙÔ‡. ∂›Û˘, ÂÚÈfiÚÈÛ ÙÔ˘˜ ∞Ï‚·ÓÔ‡˜ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜ Î·È ÙÈÌÒÚËÛ fiÛÔ˘˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ˙Ô‡Û·Ó Û ¿ÏϘ ¯ÒÚ˜ Î·È ‹Ù·Ó ÂÚÈ‚fiËÙÔÈ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·›ÂÛË Ô˘ ·ÛÎÔ‡Û·Ó ‹ ·Ï¿ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ‡ÔÙÔÈ ÁÈ· οÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ. ™ÙÔ ıÚ›·Ì‚Ô ÙÔ˘ Ã·Û¿Ó ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ·ÚÎÂÙ¿ ÔÈ ÎϤÊÙ˜ Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜, ηٷٿ¯ıËÎ·Ó ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi‰fi ÙÔ˘ 3.000, ÂÓÒ ¿ÏÏÔÈ, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, η٤Ϸ‚·Ó Ù· ΔÚ›ÎÔÚÊ· Î·È ÂÌfi‰ÈÛ·Ó ÙÔ˘˜ ∞Ï‚·ÓÔ‡˜, Ô˘ ÙÚ¤ÔÓÙ·Ó ÛÂ Ê˘Á‹, Ó· ‰È·Û¯›ÛÔ˘Ó Ù· ÛÙÂÓ¿ ÂÚ¿ÛÌ·Ù·. √È ¿ÓıÚˆÔÈ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË fï˜ ‰ÂÓ ‹Úı·Ó Ó· ÚÔÛ΢ӋÛÔ˘Ó ÙÔÓ √ıˆÌ·Ófi ËÁÂÌfiÓ·. ŒÙÛÈ, ÙÔÓ ÂfiÌÂÓÔ ¯ÚfiÓÔ, ÙÔ 1780, ¤ÛÙÚÂ„Â Ô Ã·Û¿Ó ·Û¿˜, ÁÈ· Ó· ·ӷϿ‚ÂÈ ÙËÓ Âȯ›ÚËÛË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ª·ÓÈ·ÙÒÓ, ÂÓÒ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÙÈÌÒÚËÛÂ Î·È ÙÔ˘˜ ÎϤÊÙ˜. √È ª·ÓÈ¿Ù˜, ÏÔÈfiÓ, ˘Ô¯ÚÂÒıËÎ·Ó Ó· ÏËÚÒÓÔ˘Ó ÂÙ‹ÛÈÔ ÊfiÚÔ 15.000 ÁÚfiÛÈ·, ·ÓÙ› ÁÈ· 4.000 Ô˘ ¤‰ÈÓ·Ó ÚÈÓ. ∂ÈϤÔÓ, ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ˘Ô‚¿ÏÏÔ˘Ó ÁÈ· ¤ÁÎÚÈÛË ÛÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ÙËÓ ÂÎÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ËÁÂÌfiÓ· ÙÔ˘˜, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ì¤¯ÚÈ ÙfiÙ ¤ÏÂÁ·Ó ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÛÙÔÓ ÙfiÔ ÙÔ˘˜. √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ Î·È Ô ¶·Ó·ÁÈÒÙ·ÚÔ˜ μÂÓÂÙÛÈ·Ó¿Î˘, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â›¯·Ó ÛÙ·ı̇ÛÂÈ ÛÙËÓ ∫·ÛÙ¿ÓÈÙ˙·, Î·È ÂÂȉ‹ ¿ÏÈ ‰ÂÓ Â›ÛıËÎ·Ó Ó· ÚÔÛ΢ӋÛÔ˘Ó, ÔÏÈÔÚ΋ıËÎ·Ó Ì¤Û· Û ‰‡Ô ‡ÚÁÔ˘˜. ∞ÊÔ‡ ÏÔÈfiÓ ·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎ·Ó ÁÈ· 12 ̤Ú˜ Î·È 12 Ó‡¯Ù˜, ۯ‰fiÓ fiÏÔÈ ı·Ó·ÙÒıËÎ·Ó -Ô ¶·Ó·ÁÈÒÙ·ÚÔ˜, Ô ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘, Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, Î·È Ù· ·‰¤ÏÊÈ·
ÙÔ˘, ∞ÔÛÙfiÏ˘ Î·È °ÂÒÚÁÈÔ˜. ∞fi ÙÔ˘˜ Ï›ÁÔ˘˜ Ô˘ ¤˙ËÛ·Ó ‹Ù·Ó Î·È Ô ‰Âο¯ÚÔÓÔ˜ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, £Âfi‰ˆÚÔ˜ -Ô˘ ·ÚÁfiÙÂÚ· ·¤ÎÙËÛ ÙfiÛË ‰fiÍ· ÛÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË- ÙÔÓ ÔÔ›Ô ¤ÛˆÛ·Ó, Ì·˙› Ì ÙË ÌËÙ¤Ú· Î·È ÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘, Ù· ·ÏÈοÚÈ· ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘. √ ·Ô‡˜ ÙÔ˘ £ÂÔ‰ÒÚÔ˘, ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, °È¿ÓÓ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ›¯Â ı˘ÛÈ·ÛÙ› ÓˆÚ›ÙÂÚ·. ∫·Ù¿ ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘ ÛÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1770 Î·È ¤¯ÔÓÙ·˜ ÛÎÔÙÒÛÂÈ ÔÏÏÔ‡˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, Û˘ÓÂÏ‹ÊıË ÛÙÔ ¡ËÛ› Î·È ÌÂٷʤÚıËΠÛÙËÓ ∞Ó‰ÚÔ‡Û·. ∂Λ ÚÒÙ· ÙÔ˘ ¤ÎÔ„·Ó Ù· fi‰È· Î·È Ù· ¯¤ÚÈ· Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔÓ ·Ó·ÛÎÔÏfiÈÛ·Ó. ΔËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô‰Ô, ‚¤‚·È·, ı·Ó·ÙÒıËÎ·Ó Î·È ¿ÏÏÔÈ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ™ÙË ª¿ÓË, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ¶ÂÙÌÂ˙¿˜ ·fi Ù· ∫·Ï¿‚Ú˘Ù·, Ô ∞ÓÙÒÓÈÔ˜ ¶ÂÙÌÂ˙¿˜ ÛÙ· ∫·Ï¿‚Ú˘Ù· Î·È Ô °ÂˆÚÁ¿Î˘ ¶ÂÙÌÂ˙¿˜ ÛÙÔÓ ÕÁÈÔ °ÂÒÚÁÈÔ Ù˘ ∫ÔÚÈÓı›·˜. ∂›Û˘, ·fi ÚÔ‰ÔÛ›· ı·Ó·ÙÒıËΠÛÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ Î·È Ô Δ˙·Ó¤Ù-̤˘ ∫·ÂÙ·Ó¿Î˘ °ÚËÁÔÚ¿Î˘.
°ÂÓÈ΋ ÎÚ›ÛË ÁÈ· ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1770 ∞˘Ù‹ ‹Ù·Ó Ë Î·Ù¿ÏËÍË Ô˘ ›¯Â Ë ÚÒÙË Â·Ó¿ÛÙ·ÛË Ô˘ ˘ÔÎÈÓ‹ıËΠ̠ÙËÓ ÚÔÙÚÔ‹ Î·È ÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ù˘ ƒˆÛ›·˜. ∂›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ Ë Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ·˘Ù‹ Ô‡Ù ÁÂÓÈ·ıËΠ۠ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi Ô‡Ù ·Ô‰Â›¯ÙËΠ·ÚÎÂÙ¿ ·ÓıÂÎÙÈ΋. ∂›Ó·È fï˜ ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ Ë ‰È·¯Â›ÚÈÛ‹ Ù˘ ·fi ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ôχ ·‰¤ÍÈ·. ∞Ó Ù· ÏÔ›· ÙÔ˘˜, ·ÓÙ› Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó ÙÔ ¤Ó· ÌÂÙ¿ ÙÔ ¿ÏÏÔ ÛÙ· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ -·fi ÙÔ ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ∞ÚÈÏ›Ô˘ ÙÔ˘ 17701770 ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·Ó fiÏ· Ì·˙› ·fi ÙÔÓ ÚÒÙÔ ÎÈfiÏ·˜ Ì‹Ó·, ·Ó·ÌÊ›‚ÔÏ· ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ΢ÚȇÛÔ˘Ó fi¯È ÌfiÓÔ ÙËÓ ¶‡ÏÔ ·ÏÏ¿ Î·È ÙËÓ ∫ÔÚÒÓË Î·È ÙË ªÂıÒÓË. ∞Ó ·˘Ù¿ Ù· ÙÚ›· ÊÚÔ‡ÚÈ· ›¯·Ó Ô¯˘Úˆı› Ì ·ÛÊ¿ÏÂÈ· Î·È Â›¯·Ó ÂÊԉȷÛÙ›, fiˆ˜ ¤ÚÂÂ, ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·Ú¤¯Ô˘Ó ÛÙÔ Î›ÓËÌ· ¤Ó· ‰˘ÛfiÚıËÙÔ ÔÚÌËÙ‹ÚÈÔ Ì·˙› Ì ÙË ÁÂÈÙÔÓÈ΋ ª¿ÓË. ∂ÈϤÔÓ, ·Ó ·ÚÁfiÙÂÚ· Ë ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ ∞ÏÂ͛Ԣ √ÚÏfiÊ ·Ú¤ÌÂÓ ÁÈ· Ï›ÁÔ ¯ÚfiÓÔ ·ÎfiÌ· ÛÙËÓ ‹‰Ë ηÙ¯fiÌÂÓË ·fi ·˘Ù‹Ó ¶‡ÏÔ, Ë Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ÛÙÔÓ ΔÛÂṲ̂ -ÙËÓ ÔÔ›· ¤Ù˘¯·Ó ΢ڛˆ˜ ÔÈ ÌÔ›Ú˜ ÙÔ˘ ÚˆÛÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ Ô˘ ›¯·Ó ‹‰Ë ·ÔχÛÂÈ- ı· ÂÓ›Û¯˘Â ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË. ∂›Û˘, ·Ó ÌÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘, ÛÙËÓ ÔÔ›· ‚Ô‹ıËÛ·Ó Î·È ŒÏÏËÓ˜ ˘ÚÔÏËÙ¤˜, ÔÈ ƒÒÛÔÈ ¤Î·Ó·Ó ›ıÂÛË Î·È ÛÙÔÓ ∂ÏÏ‹ÛÔÓÙÔ Ú¿ÁÌ· Ô˘ ·Ô‰Â›¯ıËΠfi¯È ·Î·ÙfiÚıˆÙÔ Ì ÙÔ
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [55]
ÂÁ¯Â›ÚËÌ· ÙÔ˘ ŒÏÊÈÓÛÙˆÓ-, ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÈ‚¿ÏÔ˘Ó ÙËÓ ÂÈÚ‹ÓË ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·Ó fi¯È Ó· ÂÙ‡¯Ô˘Ó Î·È ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ∂ÈϤÔÓ, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Û˘ÓıËÎÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó Î·È Ó· ÎÂÚ‰›ÛÔ˘Ó ÂÁÁ˘‹ÛÂȘ ÁÈ· Ó· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÔ˘Ó ÙȘ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ Ô˘ ›¯·Ó ·Ú¯›ÛÂÈ, Î·È Ó· ÚÔÏ¿‚Ô˘Ó ÙȘ ·ÎfiÌ· ¯ÂÈÚfiÙÂÚ˜ Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó. Δ¤ÏÔ˜, ·Ó Î·È Ô‡Ù ·˘Ùfi ¤Î·Ó·Ó, ·ÓÙ› Ó· Ì›ÓÔ˘Ó ¿Ú·ÁÔÈ ÁÈ· Ù¤ÛÛÂÚ· ÂÚ›Ô˘ ¯ÚfiÓÈ· ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô ¤Ï·ÁÔ˜, ·Ó ÔÚÁ¿ÓˆÓ·Ó ηٿÏÏËÏ· ÙȘ ηٷ‰ÚÔÌÈΤ˜ Î·È ÂÈÚ·ÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¤ıÓÔ˘˜ Ô˘ ÙfiÙ ·Ó·Ù‡¯ıËÎ·Ó È‰È·›ÙÂÚ·, ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÛÒÛÔ˘Ó ÂÓ Ì¤ÚÂÈ ÙËÓ Âȯ›ÚËÛË, ·Ó fi¯È ÙÔ Û‡ÓÔÏfi Ù˘. øÛÙfiÛÔ, ·Ó Î·È ¤Î·Ó·Ó ÔÏÏ¿ Ï¿ıË Î·È ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ÙÔ ÔÏÈÙÈÎfi fiÊÂÏÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Ù˘ Û˘Óı‹Î˘ ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹ ı· ÁÈÓfiÙ·Ó ÔÚ·Ùfi ÌfiÏȘ 50 ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ Ù˘, ÔÈ ƒÒÛÔÈ ‰ÂÓ Î·Ù·‰ÈοÛÙËÎ·Ó ÔÙ¤ ·fi ÙËÓ ÎÔÈÓ‹ Û˘Ó›‰ËÛË ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. ¢ÂÓ Î·Ù·‰ÈοÛÙËηÓ, fi¯È ÏfiÁˆ οÔÈ·˜ ·Ú¿ÏÔÁ˘ ·ÊÔÛ›ˆÛ˘ Û ·˘Ù‹ ÙËÓ ÔÚıfi‰ÔÍË Î·È ÔÌfi‰ÔÍË ‰‡Ó·ÌË, ·ÏÏ¿ ÏfiÁˆ ÌÈ·˜ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋˜ ›ÁÓˆÛ˘ ÙˆÓ ÔÈÎ›ÏˆÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡. ∞Ú¯Èο, Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi ÌÂÙ¿ ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ Û˘Óı‹Î˘ Ô˘ ÚԷӷʤڷÌÂ, Ë ƒˆÛ›· ¤Î·Ó ÂÌÔÚÈ΋ Û˘Ìʈӛ·, Ë ÔÔ›· ˆÊÂÏÔ‡Û Ôχ ÙËÓ ›‰È· Î·È ·Ú›¯Â Ô˘ÛÈ·ÛÙÈ΋ ÚÔÛÙ·Û›· ÛÙË Ó·˘ÙÈÏ›· Î·È ÛÙÔ ÂÌfiÚÈfi Ì·˜. ª¿ÏÈÛÙ·, fiˆ˜ ¤ÁÈÓ ·ÓÙÈÏËÙfi, fiÙ·Ó Î¿Ó·Ì ÏfiÁÔ ÁÈ· ÙȘ Ó·˘ÙÈΤ˜ Ì·˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜, Ë Û˘Óı‹ÎË ·˘Ù‹ ·¤ÊÂÚ ÛÙÔ ¤ıÓÔ˜ ÔÏÏ¿ Î·È ·Ó˘ÔÏfiÁÈÛÙ· ÔʤÏË. ¶¤Ú· ·fi ·˘Ùfi fï˜, ‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â ·Ó¿fiˆ˜ Î·È ÙÒÚ· ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈÌÂÛ¿ Ì·˜ ÙfiÙ ηÓ›˜ -fiˆ˜ Ô˘ Ó· ÈÛÙ‡ÂÈ fiÙÈ ˘¿Ú¯ÂÈ ÛÙË °Ë ¤ıÓÔ˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ÚÔÙ›ıÂÙ·È Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ fiϘ ÙȘ ı˘Û›Â˜ Ô˘ ··ÈÙÔ‡ÓÙ·È ÁÈ· ÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛË ÂÓfi˜ ¿ÏÏÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. √È ƒÒÛÔÈ ˘ÔΛÓËÛ·Ó ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1770 Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ¿ÏÏ· ÎÈÓ‹Ì·Ù·, ΢ڛˆ˜ ÁÈ·Ù› Âȉ›ˆÎ·Ó Ó· ˆÊÂÏËıÔ‡Ó ÔÈ ›‰ÈÔÈ. ∂ΛÓË ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË, ÏÔÈfiÓ, fiˆ˜ Î·È ¿ÏϘ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÙËÓ ÂÁη٤ÏÂÈ„·Ó, fiÙ·Ó Î¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ ˘·ÁfiÚ¢ÛÂ Ë Âȉ›ˆÍË Î¿ÔÈÔ˘ ¿ÏÏÔ˘ Û˘ÌʤÚÔÓÙÔ˜, Ô˘ ÙfiÙ ه¯·ÈÓ ӷ Â›Ó·È ÂÈÎÚ·Ù¤ÛÙÂÚÔ. ™˘ÌÂÚÈʤÚıËÎ·Ó ‰ËÏ·‰‹ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Ì ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ Ô˘ ›¯·Ó ÂÓÂÚÁ‹ÛÂÈ ·Ï·ÈfiÙÂÚ· ÔÏϤ˜ ¿ÏϘ ‰˘ÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ë μÂÓÂÙ›· Î·È Ë πÛ·Ó›·. ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, ÙÔ Û˘ÌʤÚÔÓ fiÏˆÓ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ -Î·È ÙˆÓ ‰˘ÙÈÎÒÓ Î·È Ù˘ ƒˆÛ›·˜- Ù·˘ÙÈ˙fiÙ·Ó Ì ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ̤¯ÚÈ ÂÓfi˜ ÛËÌ›Ԣ, ‰ËÏ·‰‹ ÌfiÓÔ fiÛÔ ·ÊÔÚÔ‡Û ÛÙËÓ Î·Ù·ÔϤÌËÛË Ù˘ ΔÔ˘ÚΛ·˜. ª¿ÏÈÛÙ·, Ë ·Ï‹ıÂÈ· Â›Ó·È fiÙÈ Â›Ì·ÛÙ Û ı¤ÛË Ó· ԇ̠fiÙÈ ·Ú¯Èο ÔÈ ¢˘ÙÈÎÔ› Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÔÈ ƒÒÛÔÈ «ÂÏÏ‹ÓÈ˙·Ó», fiÛÔ
[56]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ΔÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ªÂıÒÓ˘. ∞Ó ÔÈ ƒÒÛÔÈ, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ ¶‡ÏÔ, ηٷϿ̂·Ó·Ó Î·È ÙËÓ ∫ÔÚÒÓË Î·È ÙË ªÂıÒÓË ÂÍ·Ú¯‹˜, Ë ÂͤÁÂÚÛË ÙÔ˘ 1770 ı· ›¯Â ¤Ó· Ôχ ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚÔ ¤ÚÂÈÛÌ·. RICHARD BOWDEN/ SHUTTERSTOCK
ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ «‰˘Ù›ÎÈ˙·Ó» ‹ «ÚÒÛÈ˙·Ó». ŸÙ·Ó, fï˜, Ì ÙÔ˘˜ ÔÏÂÌÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ÔÈ Í¤Ó˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÂÙ‡¯·ÈÓ·Ó Â›Ù ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË Î¿ÔÈˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Â›Ù ¿ÏÏ· ÚÔÓfiÌÈ· ›Ù ¤ÎÚÈÓ·Ó ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙ· ¯Ú‹ÛÈÌÔ Ó· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÔ˘Ó ÙÔÓ fiÏÂÌÔ, Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ¿ ÙÔ˘˜ ‰È·¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·Ó ·fi Ù· ÂÏÏËÓÈο. ΔÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ¤ıÓÔ˜ fï˜ ··ÈÙÔ‡Û ÙËÓ ·‰È¿ÎÔË Û˘Ó¤¯ÈÛË ÙÔ˘ ·ÁÒÓ· ̤¯ÚÈ ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË Ù˘ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜, Ë ÔÔ›· ˆÛÙfiÛÔ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ͤÓÔ˘˜ ‹Ù·Ó ‹ ·‰È¿ÊÔÚË ‹ ·ÓÒÊÂÏË. ΔÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ¤ıÓÔ˜, ‚¤‚·È·, ÁÓÒÚÈ˙ ̤¯ÚÈ fiÙ ٷ Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ‹Ù·Ó ÎÔÈÓ¿ Î·È ·fi fiÙÂ Î·È ÌÂÙ¿ ‰È·ÊÔÚÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó. ŒÙÛÈ, ¤·ÈÚÓ ٷ fiÏ· οı ÊÔÚ¿ Ô˘ ¤‚ÚÈÛΠοÔÈÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜. ŸÙ·Ó ·˘ÙÔ› ÙÔ ÂÁη٤ÏÂÈ·Ó, Ï˘fiÙ·Ó Ê˘ÛÈο Î·È ÙÔ˘˜ ηÙËÁÔÚÔ‡Û Ԣ ÙÔ˘ Á‡ÚÈ˙·Ó ÙËÓ Ï¿ÙË, ·ÏÏ¿ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ‰Â¯fiÙ·Ó ÙȘ Û˘Ó¤ÂȘ Ù˘ ÂÁηٿÏÂȄ˘ Ì ̷ÚÙ˘ÚÈÎfi ÙÚfiÔ Î·È ‰ÂÓ ÎÚ·ÙÔ‡Û ηΛ· Û ηӤӷÓ. ŸÔÙ ÏÔÈfiÓ ÙÔ˘ ‰ÈÓfiÙ·Ó Ë Î·Ù¿ÏÏËÏË Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ·Ú¿ÍÂÈ ¿ÏÈ Ù· fiÏ·, ·ÎfiÌ· Î·È ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ Ï›ÁÔ ÚÈÓ ÙÔ Â›¯·Ó ÂÁηٷÏ›„ÂÈ, ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·˙ ӷ ·ӷϿ‚ÂÈ ÙÔ Û˘Ó¯‹ Î·È ·Ó·fiÊ¢ÎÙÔ ·ÁÒÓ·. ∞˘Ùfi ¤Î·Ó ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Î·È Ì ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜ Î·È Ì ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜.
∏ ·fiÊ·ÛË Ù˘ ∞ÈηÙÂÚ›Ó˘ ÁÈ· ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ΔÚ·Ó‹ ·fi‰ÂÈÍË ·˘ÙÔ‡ Â›Ó·È fiÙÈ Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ ·Ó·Ê¤Ú·Ì ·Ú·¿Óˆ, ÔÈ ÚfiÁÔÓÔ› Ì·˜ ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û·Ó Ó· ¤ÚıÔ˘Ó Û Ӥ˜ Û˘ÓÂÓÓÔ‹ÛÂȘ Ì ÙË ƒˆÛ›·. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Ë ªÂÁ¿ÏË ∞ÈηÙÂÚ›ÓË, ÌfiÏȘ 13 ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿ ÙË Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹, ͷӷ΋ڢÍ fiÏÂÌÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ΔÔ˘ÚΛ·˜, ÂÓÒ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ Û˘ÌÌ·¯‹ÛÂÈ Ì ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ù˘ ∞˘ÛÙÚ›·˜ πˆÛ‹Ê μ′. ¢ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ·Ó ÛÙÔÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ fiÏÂÌÔ Â›¯Â ¿ÚÂÈ Î¿ÔÈ· ÔÚÈÛÙÈ΋ ·fiÊ·ÛË Î·È ÔÈ·, ·ÏÏ¿ ÙÔ 1782 Î·È ÙÔ 1783 ÂͤÊÚ·Û ÙȘ ‰È·ı¤ÛÂȘ Ù˘ Ì ÙÔÓ ÈÔ Â˘ÓÔ˚Îfi ÁÈ· ÂÌ¿˜ ÙÚfiÔ, fiˆ˜ ÚÔ·ÙÂÈ ·fi ÙËÓ ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›· Ù˘ Ì ÙÔÓ πˆÛ‹Ê μ′, Ë ÔÔ›· ‰ËÌÔÛȇıËΠÛÙË μȤÓÓË ÙÔ 1869. ™ÙȘ 10 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1782 ¤ÁÚ·Ê ÛÙÔÓ ÈÛ¯˘Úfi Ù˘ Á›ÙÔÓ· Î·È Û‡ÌÌ·¯Ô ·˘Ù¤˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙȘ ϤÍÂȘ: «Œ¯ˆ ÂÈÛı›, ÏfiÁˆ Ù˘ ·ÂÚÈfiÚÈÛÙ˘ ÂÌÈÛÙÔÛ‡Ó˘ Ô˘ Ùڤʈ ÛÙÔ ÚfiÛˆfi Û·˜, fiÙÈ, ·Ó ÔÈ ÂÈÙ˘¯›Â˜ Ì·˜ ÛÙÔÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi fiÏÂÌÔ Ì·˜ ÂÈÙÚ¤„Ô˘Ó Ó· ··ÏÏ¿ÍÔ˘Ì ÙËÓ ∂˘ÚÒË ·fi ÙÔÓ Â¯ıÚfi ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡ Î·È Ó· ÙÔÓ ‰ÈÒÍÔ˘ÌÂ Î·È ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Ë À.ª. ‰ÂÓ ı· ÌÔ˘
·ÚÓËı› ÙË Û˘Ó‰ÚÔÌ‹ Δ˘ ÛÙËÓ Â·Ó›‰Ú˘ÛË Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÌÔÓ·Ú¯›·˜, ¿Óˆ ÛÙ· ÂÚ›ȷ Ù˘ ‚¿Ú‚·Ú˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘. £¤Ùˆ, ÏÔÈfiÓ, ÚËÙfi fiÚÔ Ó· ‰È·ÙËÚ‹Ûˆ ·˘Ù‹ ÙË ÌÔÓ·Ú¯›· ÙÂÏ›ˆ˜ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙË ·fi ÙË ‰È΋ ÌÔ˘ Î·È Ó· ·Ó‚¿Ûˆ ÛÙÔ ıÚfiÓÔ Ô˘ ı· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËı› ÙÔ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÁÁÔÓÔ‡˜ ÌÔ˘, ÙÔ Ì¤Á· ‰Ô‡Î· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ. √ Ó¤Ô˜ ÌÔӿگ˘ ı· ·Ú·ÈÙËı› Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ·fi οı ·Í›ˆÛË ÛÙË ÚˆÛÈ΋ ÌÔÓ·Ú¯›·, ÁÈ·Ù› Ù· ‰‡Ô ÛÙ¤ÌÌ·Ù· ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Î·È ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÓˆıÔ‡Ó ÔÙ¤ ÛÙÔ ›‰ÈÔ ÎÂÊ¿ÏÈ. ΔËÓ ›‰È· ˘Ô¯Ú¤ˆÛË ı· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ¿ÌÂÛ· Ô ÁÈÔ˜ ÌÔ˘, ̤Á·˜ ‰Ô‡Î·˜ ‰È¿‰Ô¯Ô˜, ηıÒ˜ Î·È Ô ÚˆÙfiÙÔÎÔ˜ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘. ∞fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÌÔ˘, Â›Ì·È ¤ÙÔÈÌË Ó· ·Ú¤¯ˆ οı ‰È·‚‚·›ˆÛË ÁÈ· Â̤ӷ Î·È ÙÔ˘˜ ‰È·‰fi¯Ô˘˜ ÌÔ˘ fiÙÈ ‰ÂÓ ÚfiÎÂÈÙ·È Ó· ÂȉÈÒÍÔ˘Ì ÔÙ¤ ÙË Û˘Ó¤ÓˆÛË ÙˆÓ ‰‡Ô ÌÔÓ·Ú¯ÈÒÓ Î¿Ùˆ ·fi ¤Ó·Ó ËÁÂÌfiÓ·. »Δ· Û‡ÓÔÚ· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ı· Â›Ó·È Ô ∂‡ÍÂÈÓÔ˜ fiÓÙÔ˜, ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ∞˘ÛÙÚ›·˜ ÔÈ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘ ı· ¿ÚÂÈ Ë À.ª. ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÙÒÛË Ù˘ ‚¿Ú‚·Ú˘ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ Î·È ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ¢·Î›·˜ ı· Â›Ó·È Ô ¢Ô‡Ó·‚˘. ∂›Û˘, ÛÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ı· ÂÚÈÏËÊıÔ‡Ó Î·È Ù· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÏ¿ÁÔ˘˜». ™ÙËÓ ›‰È· ÂÈÛÙÔÏ‹ Ë ∞ÈηÙÂÚ›ÓË ÚfiÙÂÈÓ ÛÙÔÓ πˆÛ‹Ê ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Î·È ¿ÏÏÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ô˘ ı· ÂÎÙÂÈÓfiÙ·Ó ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ÚˆÛÈ΋, ÙËÓ ·˘ÛÙÚȷ΋ Î·È ÙË ÌÂÏÏÔ ÌÂÏÏÔÓÙÈ΋
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [57]
Ó¤· ÂÏÏËÓÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·. «ΔÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·˘Ùfi, ÁÓˆÛÙfi ¿ÏÏÔÙ Ì ÙÔ fiÓÔÌ· ¢·Î›·, ÌÔÚ› Ó· Û¯ËÌ·ÙÈÛÙ› ·fi ÙȘ ·گ›Â˜ Ù˘ μÏ·¯›·˜, Ù˘ ªÔω·‚›·˜ Î·È Ù˘ μÂÛÛ·Ú·‚›·˜, Ì ËÁÂÌfiÓ· Ô ÔÔ›Ô˜ ı· ·Û¿˙ÂÙ·È ÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi Ô˘ ÂÈÎÚ·Ù› Û ·˘Ù¤˜ ¯ÒÚ˜, Î·È ı· ÂÌÓ¤ÂÈ ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË Î·È ÛÙȘ ‰‡Ô ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈΤ˜ ·˘Ï¤˜. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ÌÔÚԇ̠ӷ ÔÚ›ÛÔ˘Ì fiÙÈ ·˘Ùfi ÙÔ Ó¤Ô ÎÚ¿ÙÔ˜, Ô˘ ı· ¤¯ÂÈ ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfi ËÁÂÌfiÓ·, ÔÙ¤ ‰ÂÓ ı· ÌÔÚ› Ó· ÂÓÔÔÈËı› Ì ÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›· ‹ Ì ÙË ƒˆÛ›·. ∂›Û˘, ÔÈ ‰‡Ô ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔڛ˜ Ì·˜ ‰ÂÓ ı· ÂÈÙÚ¤„Ô˘Ó ÔÙ¤ Ó· ÂÚȤÏıÂÈ ·˘Ùfi ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· οÔÈ·˜ ¿ÏÏ˘ ‰‡Ó·Ì˘». √ πˆÛ‹Ê, ÛÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ ÙÔ˘ ÛÙȘ 13 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ ·Ô‰¤¯ÙËΠÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ÙˆÓ ‰‡Ô Ó¤ˆÓ ÂÈÎÚ·ÙÂÈÒÓ. ¶ÚfiÙÂÈÓÂ, fï˜, Ó· ·Ú·¯ˆÚËıÔ‡Ó ÛÙË μÂÓÂÙ›· Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜, Ë ∫Ú‹ÙË, Ë ∫‡ÚÔ˜ Î·È Ù· ˘fiÏÔÈ· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜. °È’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÏfiÁÔ, Ë ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ· ·ÓÙ·¿ÓÙËÛ ÛÙȘ 4 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1783 ·Ú·ÙËÚÒÓÙ·˜ fiÙÈ «Â›Ó·È ·Ó·Áη›Ô Ó· ÌËÓ ÂÚÈÔÚÈÛÙ› Ôχ ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, ΢ڛˆ˜ fï˜ Ó· ÌËÓ ·ÔÛ·Ûı› ·fi ·˘Ùfi Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ Î·È ÙÔ ∞ÈÁ·›Ô ¤Ï·ÁÔ˜». ™¯Â‰È¿˙ÔÓÙ·˜ ·˘Ù¿ Ë ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ·, ÚÔÓfiËÛ ·Ú¯Èο Ó· ‰ÒÛÂÈ ÛÙÔ ‰Â˘ÙÂÚfiÙÔÎÔ ÂÁÁÔÓfi Ù˘ ÙÔ ÂÚÈ‚fiËÙÔ ÛÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ∞Ó·ÙÔÏ‹ fiÓÔÌ· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Î·È Ó· ÙÔÓ ‰È‰¿ÍÂÈ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·. ΔËÓ ›‰È·
ÛÙÈÁÌ‹ ‰È¿ÊÔÚÔÈ ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔÈ Ô˘ ‰È¤Û¯È˙·Ó ÙËÓ Â˘Úˆ·˚΋ ΔÔ˘ÚΛ· ·Ú·ÎÈÓÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ó· ¿ÚÔ˘Ó Ù· fiÏ· ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿ÎÙËÛË Ù˘ ·ÏÈ¿˜ ÙÔ˘˜ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜ Î·È ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜. ™ÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ, ÛÙËÓ ∫ÂÊ·ÏÔÓÈ¿ Î·È ÛÙË ∑¿Î˘ÓıÔ ‰ÈÔÚ›ÛÙËÎ·Ó ŒÏÏËÓ˜ ˆ˜ ÚfiÍÂÓÔÈ Ù˘ ƒˆÛ›·˜. ™ÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÁÂÓÈÎfi˜ ÚfiÍÂÓÔ˜ ¤ÁÈÓÂ Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ªÂÓ¿ÎË. √È ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ıËÎ·Ó Û fiÏ· ·˘Ù¿ Î·È ·˘ÙfiÌ·Ù· ۯ‰fiÓ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÍÂÛËÎÒÓÔÓÙ·È fiÏÔÈ, ÏfiÁÈÔÈ, ¤ÌÔÚÔÈ Î·È ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜. √ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ æ·Ï›‰·˜ ·fi Ù· °È¿ÓÓÂÓ·, Ô ÈÂÚÔÌfiÓ·¯Ô˜ ¢·ÓÈ‹Ï Î·È Ô ÈÂÚԉȿÎÔÓÔ˜ °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ¿˜ ·fi ÙË £ÂÛÛ·Ï›· ¤ÁÚ·Ê·Ó ÛÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ· Î·È ÛÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Ù˘ ÔÌÒ‰ÂȘ ÂÈÛÙÔϤ˜, ·ÊÈÂڈ̤Ó˜ Û ·˘ÙÔ‡˜, ÛÙȘ Ôԛ˜ ÙÔ˘˜ ·ÔηÏÔ‡Û·Ó
[58]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
-Î·È ÂΛÓË Î·È ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜- Ï˘ÙÚˆÙ¤˜, ·ÚˆÁÔ‡˜ Î·È ÛÙËÚ›ÁÌ·Ù·. øÛÙfiÛÔ, Û ڷÎÙÈÎfi ›‰Ô, Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ· Ù˘ ΔÂÚÁ¤ÛÙ˘ ¤Û¢Û ӷ ÂÙÔÈÌ¿ÛÂÈ Ì ‰Èο Ù˘ ¤ÍÔ‰· ¤Ó· ÌÈÎÚfi ηٷ‰ÚÔÌÈÎfi ÛÙfiÏÔ. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ 1790 ÛÙËÓ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏË ÚÂۂ›· ·ÔÙÂÏÔ‡ÌÂÓË ·fi ÙÚÂȘ ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜, ·ÊÂÓfi˜ ÁÈ· Ó· ÚÔÙ›ÓÔ˘Ó ÙÔ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÈÎfi ·Í›ˆÌ· ÛÙÔÓ ÂÁÁÔÓfi Ù˘ ∞ÈηÙÂÚ›Ó˘, Î·È ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ÁÈ· Ó· ˘Ô‚¿ÏÔ˘Ó ˘fiÌÓËÌ· ÁÈ· ÙÔ Î›ÓËÌ· Ô˘ ÂÙÔÈÌ·˙fiÙ·Ó. ∏ ∞ÈηÙÂÚ›ÓË ˘Ô‰¤¯ÙËΠıÂÚÌ¿ ÙÔ˘˜ ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔ˘˜Ø ·ÎfiÌ· ÙÔ˘˜ ¤ÙÚ„ ӷ ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙÔ‡Ó ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ Ó·Úfi ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ Î·È Ó· ÙÔÓ ·ÔηϤÛÔ˘Ó ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. √ Ó·Úfi˜ ËÁÂÌfiÓ·˜, ÌÈÏÒÓÙ·˜ ÂÏÏËÓÈο, ÙÔ˘˜ ‰È·‚‚·›ˆÛ fiÙÈ fiÏ· ı· ÂÎÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÂÈı˘Ì›· ÙÔ˘˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ë ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ· ¤ÛÙÂÈÏ ¯Ú‹Ì·Ù· Î·È fiÏ·, ÁÈ· Ó· Á›ÓÔ˘Ó ÔÈ ··Ú·›ÙËÙ˜ ÚÔÂÙÔÈ̷ۛ˜. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜, fï˜, Ë ∞ÈηÙÂÚ›ÓË ‰È¤Ù·Í ӷ ·ÚÂÌÔ‰ÈÛÙ› οı ÂÏÏËÓÈÎfi ΛÓËÌ· ̤¯ÚÈ Ó· ‰Ôı› ÓÂfiÙÂÚË ‰È·Ù·Á‹. √ ÏfiÁÔ˜ ‹Ù·Ó fiÙÈ Ë ›‰È· ˘¤ÁÚ·„ ÙÔ 1792 ÂÈÚ‹ÓË Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÛÙÔ π¿ÛÈÔ, Ì ÛÎÔfi Ó· ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ› ¿ÏÏ· Û˘ÌʤÚÔÓÙ¿ Ù˘, ΢ڛˆ˜ Û ۯ¤ÛË Ì ٷ ÔψÓÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·.
√È Ó¤ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ §¿ÌÚÔ˜ ∫·ÙÛÒÓ˘ ™ÙÔ ÌÂٷ͇, fï˜, ÔÈ Â¯ıÚÔڷ͛˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ›¯·Ó ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ. ∏ ·ÓÙÈÚÔۈ›· Ô˘ ›¯Â ÛÙ·Ï› ÛÙËÓ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏË Â›¯Â ˘Ô‚¿ÏÂÈ ˘ÂÚ‚ÔÏÈο Û¯¤‰È· ÁÈ· ÙËÓ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓË ÂͤÁÂÚÛË ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÛÙË ™ÙÂÚ¿, ÛÙËÓ ∂‡‚ÔÈ·, ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Î·È ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·, ηıÒ˜ Î·È ÁÈ· ÙË Û˘ÁΤÓÙÚˆÛË 300.000 ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ÛÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË. √È ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ı· ÂÓÒÓÔÓÙ·Ó Ì ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜ Î·È ı· ¤Î·Ó·Ó ›ıÂÛË ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. º˘ÛÈο, ·fi ·˘Ù¿ Ù›ÔÙ· ‰ÂÓ ÂÊ·ÚÌfiÛÙËÎÂ, Ô‡Ù ‹Ù·Ó ÔÙ¤ ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· Á›ÓÂÈ Î¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ. ¶Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËηÓ, ˆÛÙfiÛÔ, ¿ÏϘ ÎÈÓ‹ÛÂȘ, ÔˆÛ‰‹ÔÙ ÌÈÎÚfiÙÂÚ˘ ÂÌ‚¤ÏÂÈ·˜, ·ÏÏ¿ ¿ÍȘ ·Ó·ÊÔÚ¿˜. ™ÙËÓ ÍËÚ¿, ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Î·È ÔÈ ÎϤÊÙ˜ Ô˘ ÂÓÒıËÎ·Ó Ì ÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ Û¯ËÌ¿ÙÈÛ·Ó ¤Ó· ÁÂÓÓ·›Ô Î·È ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì·, ÙÔ ÔÔ›Ô Ó›ÎËÛ ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο ÙÔÓ ËÁÂÌfiÓ· ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ, ∞Ï‹ ·Û¿. ™ÙË ı¿Ï·ÛÛ· ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠ¤Ó·˜ ¿Ó‰Ú·˜ Ô˘ ·Í›˙ÂÈ Ó· Û˘ÌÂÚÈÏËÊı› ÛÙÔ˘˜ ‹ÚˆÂ˜ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙËÓ ·ÙÚÔ·Ú¿‰ÔÙË ÈÛÙÔÚ›· Ì·˜, Ë ÔÔ›· ¿ÏψÛÙ ¤¯ÂÈ ˘ÌÓ‹ÛÂÈ ÙfiÛÔ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜
Ó·˘ÙÈÎÔ‡˜, ·fi ÙÔÓ £ÂÌÈÛÙÔÎÏ‹ ̤¯ÚÈ ÙÔÓ ªÈ·Ô‡ÏË. √ §¿ÌÚÔ˜ ∫·ÙÛÒÓ˘ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙË §È‚·‰ÂÈ¿ Ù˘ μÔȈٛ·˜, ÛÙ· ̤۷ ÂÚ›Ô˘ ÙÔ˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘ ·ÈÒÓ·. ∂ÓÒ ‹Ù·Ó Ôχ Ó¤Ô˜ ·ÎfiÌ·, ¤Ï·‚ ̤ÚÔ˜ ÛÙÔ Î›ÓËÌ· Ô˘ ͤ۷Û ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô ¤Ï·ÁÔ˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ·Ó·Ê¤ÚıËΠϛÁÔ ·Ú·¿Óˆ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ‹Á ÛÙË ƒˆÛ›·, ¤ÌÂÈÓ ÛÙËÓ ∫ÚÈÌ·›· Î·È Î·Ù·Ù¿¯ıËΠˆ˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎfi˜ ÛÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi Ù¿ÁÌ· Ô˘ ›¯Â Û˘ÁÎÚÔÙËı› ÂΛ. ªÂ ‰ÈÔÈÎËÙ‹ ÙÔÓ ¶ÔÙ¤ÌÎÈÓ ‰È·ÎÚ›ıËΠÛÙÔ ÚˆÛÈÎfi fiÏÂÌÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ¶ÂÚÛ›·˜ Î·È Ì ÙȘ ÙÔÏÌËÚ¤˜ ÙÔ˘ ÂÓ¤ÚÁÂȘ ÛÙËÓ ∫ÚÈÌ·›· ·¤‰ÂÈÍ fiÙÈ ‹Ù·Ó ÈηÓfi˜ ÙfiÛÔ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· fiÛÔ Î·È ÛÙËÓ ÍËÚ¿. ΔÔÓ π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1788 ‹Á ÛÙËÓ ΔÂÚÁ¤ÛÙË Î·È ·Ó¤Ï·‚ ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ÌÈÎÚÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ Ô˘ ›¯Â ÔÚÁ·Óˆı› ÂΛ. ¢ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÔÈ· Î·È fiÛ· ‹Ù·Ó Ù· ÏÔ›· Ì ٷ ÔÔ›· ÁÈ· ¤ÓÙ ÔÏfiÎÏËÚ· ¯ÚfiÓÈ· Ô §¿ÌÚÔ˜ ÂÚȤÊÂÚ ÙË ÓÈÎËÊfiÚ· ÛËÌ·›· ÙÔ˘ ÛÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ı¿Ï·ÛÛ˜. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜, ¿ÓÙˆ˜, ÙÔ˘ 1788 ¤Ê˘Á ·fi ÙËÓ ΔÂÚÁ¤ÛÙË Ì ÙÚ›· ÏÔ›·, ·fi Ù· ÔÔ›· ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙÔ ¤Ó· ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ÙÔ fiÓÔÌ· Î·È ÙË ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘. ◊Ù·Ó ¤Ó· ·ÌÂÚÈηÓÈÎfi ηٷ‰ÚÔÌÈÎfi Ì 26 ˘ÚÔ‚fiÏ·, Ô˘ ÙÔ ·ÁfiÚ·ÛÂ Ë ÙÔÈ΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ· Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ ÙÔ ÔÓfiÌ·Û ∞ıËÓ¿ Ù˘ ÕÚÎÙÔ˘. ª¤Û· Û ÌÈÎÚfi ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·, ΢ڛ¢Û ¤ÍÈ Â¯ıÚÈο ÏÔ›· ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ Î·È ¿ÏÏ· ¤ÍÈ ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ™˘Ú›·. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ù· ÂÍfiÏÈÛÂ Î·È Ù· Û˘ÌÂÚȤϷ‚ ÛÙÔ ÌÈÎÚfi ÛÙfiÏÔ Ô˘ ›¯Â ‹‰Ë Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ. ¢ÂÓ Â›Ó·È, ˆÛÙfiÛÔ, ÁÓˆÛÙ‹ Ë ‰‡Ó·ÌË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÏÔ›ˆÓ. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, ‚¤‚·È·, ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È fiÙÈ ÛÙË ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ §¿ÌÚÔ˘ ÚÔÛÙ¤ıËÎ·Ó ÔÎÙÒ ·ÎfiÌ·. ¢‡Ô ·fi ·˘Ù¿ ›¯·Ó ΢‚ÂÚÓ‹Ù˜ ÙÔ˘˜ ™ÂÙÛÈÒÙ˜ ∞Ó¿ÚÁ˘ÚÔ Î·È ∫·Ú·Î·ÙÛ¿ÓË. ™ÙÔ ∞¯ÈÏϤ·˜ ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ ‹Ù·Ó Ô ∑˘ÁÔ‡Ú˘, ÛÙÔ ª·Ú›· Ì ٷ 24 ˘ÚÔ‚fiÏ·- ‹Ù·Ó Ô ¶·Û¯¿Ï˘ ∫·Û›Ì˘ Î·È Û ٤ÛÛÂÚ· ·ÎfiÌ· ÏÔ›· ΢‚ÂÚÓ‹Ù˜ ‹Ù·Ó Ô ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï ªÔ˘Ú˙Ô˘Ó¿Î˘, Ô ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ∞ÏÂÍfiÔ˘ÏÔ˜, Ô ∂˘ÛÙÚ¿ÙÈÔ˜ ¡ÈÎËÊÔÚ¿Î˘ Î·È Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¶·Ù·Ú¿Î˘. §¤ÁÂÙ·È, ÏÔÈfiÓ, fiÙÈ Ì ·˘Ù‹ ÙË ‰‡Ó·ÌË -fiˆ˜ ·˘Ù‹ ÂÍÂÏ›¯ıËÎÂ, ÁÈ·Ù› Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËΠÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿- Ô §¿ÌÚÔ˜ ηٿ Ù· ¤ÙË 1788 Î·È 1789 fi¯È ÌfiÓÔ ÂÍ¿ÏÂȄ οı ӷ˘ÙÈ΋ ÂÌÔÚÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ΢ڛ¢Û ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙÔ˘ ∫·ÛÙÂÏfiÚÈ˙Ô˘ ÛÙ· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ §˘Î›·˜, η٤ÛÙÚ„ ÙÔ˘˜ ÚÔÌ·¯ÒÓ˜ ÙÔ˘ ¢˘ÚÚ·¯›Ô˘ Î·È Â·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ Ó›ÎËÛ ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο Û ӷ˘Ì·¯›· ÂÎ ·Ú·Ù¿Íˆ˜ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ÛÙfiÏÔ. 줂·È·, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ì ÈÔ ·ÛÊ·Ï›˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜, ‰ÂÓ ı· ·Û¯ÔÏËıԇ̠ȉȷ›ÙÂÚ· Ì ÙÔ Ò˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ›¯·Ó ·˘Ù¿ Ù· ÊËÌÔÏÔÁÔ‡ÌÂÓ· ηÙÔÚıÒÌ·Ù·, Ù· ÔÔ›· ÔÌÔÏÔÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ Â›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó·
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [59]
ηٷÓÔ‹ÛÂÈ Î·Ó›˜, ‰Â‰Ô̤ÓÔ˘ fiÙÈ ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Ë ¯Ú‹ÛË ˘ÚÔÏÈÎÒÓ ÙfiÙ ·fi ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜. ∞Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙ·, ÙÔ ÌfiÓÔ Û›ÁÔ˘ÚÔ Â›Ó·È fiÙÈ ÙÔ 1789 Ë ÊÔ‚ÈṲ̂ÓË ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Âȉ›ˆÍ Ì ˙‹ÏÔ Ó· ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂÈ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ¿Ó‰Ú· ̤ۈ ÙÔ˘ ‰ÈÂÚÌËÓ¤· ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘, ™Ù¤Ê·ÓÔ ª·˘ÚÔÁ¤ÓË. √ ‰ÈÂÚÌËÓ¤·˜ ¤ÁÚ·„ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÚÔ˜ ÙÔÓ §¿ÌÚÔ, ÛÙËÓ ÔÔ›· ÙÔÓ ÚÔÛ·ÁfiÚ¢ ·Ó‰ÚÂÈfiÙ·ÙÔÓ ‹Úˆ· Î·È ˘ÔÛ¯fiÙ·Ó ·ÌÓËÛÙ›· ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ Î·È ÛÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘. ∂›Û˘, ÙÔ˘ ·Ú·¯ˆÚÔ‡Û ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ‰È·‰Ô¯È΋˜ Î·È ·ÊÔÚÔÏfiÁËÙ˘ ËÁÂÌÔÓ›·˜ Û ¤Ó· ·fi Ù· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ποÚÈÔ˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜ -fiÔÈÔ ÂΛÓÔ˜ ‹ıÂÏÂ- ·Ú¤¯ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Î·È ·ÍÈfiÏÔÁÔ ¯ÚËÌ·ÙÈÎfi ÔÛfi. √ §¿ÌÚÔ˜, fï˜, ‰ÂÓ ‰¤¯ÙËΠٛÔÙ ·fi ·˘Ù¿ ηÈ, Û˘Ó¯›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ·ÁÒÓ·, ÔÚÁ¿ÓˆÛ ÙËÓ ÈÔ ÛÎÏËÚ‹ ·fi ÙȘ Ó·˘Ì·¯›Â˜ ÙÔ˘, ÁÈ· ÙËÓ ÔÔ›· ÛÒ˙ÔÓÙ·È ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ Ô˘ Û›ÁÔ˘Ú· ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÙÂıÔ‡Ó ˘fi ·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛË.
∏ ¤Ó‰ÔÍË Ó·˘Ì·¯›· ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ∫·ÊËÚ¤· ΔÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 1790 Ô §¿ÌÚÔ˜ ›¯Â ·Á΢ÚÔ‚ÔÏ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ∫¤· Ì ÂÓÓ¤· ÏÔ›·, ÂÓÒ Ù· ˘fiÏÔÈ· Ù· ›¯Â ÛÙ›ÏÂÈ ÁÈ· ÂȉÚÔ̤˜. ¶ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi ›¯Â ¿ÚÂÈ Ì·˙› ÙÔ˘ 500 ÎϤÊÙ˜ Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ √Ô‡ÓÙÈÔ §ÔÎÚfi
∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ, ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ √‰˘ÛÛ¤· ÂΛÓÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›·˜ ÌÂÁ¿Ï˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ˘‹ÚÍ ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˘˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜. ÿÛˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È ·Ú¿ÍÂÓÔ Ò˜ ·˘ÙÔ› ÔÈ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÙˆÓ ‚Ô˘ÓÒÓ ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó Û ӷ˘Ì·¯›Â˜. ∂›‰·ÌÂ, fï˜, Î·È ÙÔÓ ªËÙÚÔÌ¿Ú· Ó· οÓÂÈ Î¿ÙÈ ·ÚfiÌÔÈÔ, ·ÏÏ¿ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Î·È ÔÏÏ¿ ¿ÏÏ· ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ÎÏÂÊÙÒÓ Î·È ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ Ô˘ ÌÂÙ·ÙÚ¿ËÎ·Ó Û ӷ˘Ì¿¯Ô˘˜. ΔÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ÂȂ‚·ÈÒÓÂÙ·È, fiˆ˜ ı· ‰Ô‡Ì ·Ú·Î¿Ùˆ, ·fi ¤Ó· ‰ËÌÔÙÈÎfi ÙÚ·ÁÔ‡‰È. ™ÙȘ 6 ∞ÚÈÏ›Ô˘ Ë ÂÌÚÔÛıÔÊ˘Ï·Î‹ ÂÓË̤ڈÛ ÙÔÓ §¿ÌÚÔ fiÙÈ ÌÂٷ͇ ÕÓ‰ÚÔ˘ Î·È ∂‡‚ÔÈ·˜ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎÂ Ô ÔıˆÌ·ÓÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó 15 ÌÂÁ¿Ï· ÏÔ›·. √ §¿ÌÚÔ˜ ‹Á ·Ì¤Ûˆ˜ Ó· Ù· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ, ·ÏÏ¿ ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÙÚ›ˆÚË ·ÓÙ·ÏÏ·Á‹ ˘ÚÒÓ ÔÈ Â¯ıÚÔ› ·Ú·‰fi͈˜ ˘Ô¯ÒÚËÛ·Ó, ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷ ÎÂÚ‰›ÛÔ˘Ó ¯ÚfiÓÔ ÁÈ· Ó· ÂÓˆıÔ‡Ó Ì ÙËÓ ·ÏÁÂÚÈÓ‹ ÌÔ›Ú· Ô˘ ÂÚ›ÌÂÓ·Ó Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ. ∞˘Ù‹ Ë ˘Ô¯ÒÚËÛË Ê˘ÛÈο ‰ÂÓ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ıˆÚËı› οÙÈ ¿ÏÏÔ ·Ú¿ ‹ÙÙ·, ·Ó ÛÎÂÊÙԇ̠fiÙÈ Ë ‰‡Ó·ÌË ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ ‹Ù·Ó ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÙÂÙÚ·Ï¿ÛÈ· ·Ó fi¯È ÂÓÙ·Ï¿ÛÈ·- ·fi ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋, ÂÓÒ Ù· ÂÏÏËÓÈο ÏÔ›· ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ·Ó Ó· ÙÔ˘˜ ηٷ‰ÈÒÎÔ˘Ó Ì¤¯ÚÈ ÙÔ ‚Ú¿‰˘. 줂·È·, Î·È ÁÈ· ÙÔ ÌÈÎÚfi ÛÙfiÏÔ ÙÔ˘ §¿ÌÚÔ˘ ÔÈ ·ÒÏÂȘ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Ï›Á˜. °È· ÙËÓ ·ÎÚ›‚ÂÈ·,
√ §¿ÌÚÔ˜ ∫·ÙÛÒÓ˘ ‰Â¯fiÌÂÓÔ˜ ÙËÓ ˘ÔÙ·Á‹ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ·È¯Ì·ÏÒÙˆÓ, ÂÏ·ÈÔÁÚ·Ê›·. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
[60]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
‰‡Ô ·fi Ù· ÏÔ›· ÙÔ˘, Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ·˘Ù¿ ÙÔ˘ ∞Ó·ÚÁ‡ÚÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ∫·Ú·Î·ÙÛ¿ÓË, ·ÊÔ‡ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓıËÎ·Ó Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ηٷ‰›ˆÍ˘, ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ·Ó Ó· ÂÓˆıÔ‡Ó Ì ٷ ˘fiÏÔÈ· Ô‡Ù ÙËÓ ÂfiÌÂÓË Ì¤Ú·, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ·ÓÙ›ıÂÙˆÓ ·Ó¤ÌˆÓ. ΔËÓ ÂfiÌÂÓË Ì¤Ú·, ÏÔÈfiÓ, ¤ÊÙ·ÛÂ Î·È Ë ·ÏÁÂÚÈÓ‹ ÌÔ›Ú·, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÔÈ Â¯ıÚÔ› Ó· ÂÈÙÂıÔ‡Ó Ì ‰ÈÏ¿ÛȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ. √ §¿ÌÚÔ˜ ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û ӷ ·ÓÙÈ·Ú·Ù·¯ı›, ·Ó Î·È Â›¯Â Ì›ÓÂÈ Ì ÂÙ¿ ÏÔ›· ÌfiÓÔ Î·È ·Ú¿ Ù· fiÛ· ›¯Â ¿ıÂÈ ÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË Ì¤Ú·. ŒÙÛÈ, ‰ÈÂÍ¿¯ıËΠÊÔ‚ÂÚfi˜ ·ÁÒÓ·˜ ÛÙË ı·Ï¿ÛÛÈ· ÂÚÈÔ¯‹ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ∫·ÊËÚ¤·Ø ÂΛ ‰ËÏ·‰‹ Ô˘ 35 ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ ™·¯ÙÔ‡Ú˘ ¤Ù˘¯Â ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ÛÔ˘‰·›· ηÙÔÚıÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘. √È Â¯ıÚÔ›, ·ÊÔ‡ ÂÚÈ·ÎÏˆÛ·Ó ÙË
ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ §¿ÌÚÔ˘, ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÙËÓ ˘ÚÔ‚ÔÏÔ‡Ó ·fi fiϘ ÙȘ Ï¢ڤ˜, ÂÓÒ ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ Âȯ›ÚËÛ·Ó Ó· ΢ÚȇÛÔ˘Ó Ù· ÛοÊË Ì ¤ÊÔ‰Ô. ¶ÚÒÙË Ë ÔıˆÌ·ÓÈ΋ Ó·˘·Ú¯›‰·, Ë ÔÔ›· ¤ÊÂÚ 74 ˘ÚÔ‚fiÏ·, ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ Ï¢ڛÛÂÈ ÙÔÓ ∞¯ÈÏϤ·. √ ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ ÙÔ˘ fï˜, Ô ÁÂÓÓ·›Ô˜ ∑˘ÁÔ‡Ú˘, ·Ì¤Ûˆ˜ ¿Ó·„ ʈÙÈ¿ ÛÙȘ ÎÂÚ·›Â˜, ·ÂÈÏÒÓÙ·˜ Ó· ÙË ÌÂÙ·‰ÒÛÂÈ ÛÙËÓ ÙÂÚ¿ÛÙÈ· Ó·˘·Ú¯›‰· Ô˘ ÏËÛ›·˙Â. ΔfiÙÂ, Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÔÈÛıÔ¯ÒÚËÛÂ. ∞ÊÔ‡ fï˜ ÂÓÒıËΠ̠¤ÓÙ ·ÏÁÂÚÈÓ¤˜ ÊÚÂÁ¿Ù˜, ¤ÏÂ˘Û·Ó Ì·˙› ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ª·Ú›·˜ ÙÔ˘ ¶·Û¯¿ÏË ∫·Û›ÌË, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ÁÏÈÙÒÛÂÈ ÙÔÓ ‡ÛÙ·ÙÔ Î›Ó‰˘ÓÔ. √È ∞ÏÁÂÚÈÓÔ› Ì‹Î·Ó ÛÙÔ ÏÔ›Ô, ÛÎfiÙˆÛ·Ó 147 ŒÏÏËÓ˜, ÙÚ·˘Ì¿ÙÈÛ·Ó ÙÔÓ Î˘‚ÂÚÓ‹ÙË Î·È ÙÔ˘˜ 13 Ó·‡Ù˜ Ô˘ ›¯·Ó ÂÈ˙‹ÛÂÈ Î·È ÙÂÏÈο
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [61]
Î˘Ú›Â˘Û·Ó ÙË ª·Ú›·. ∂ÈϤÔÓ, ¤Ó· ¿ÏÏÔ ·ÏÁÂÚÈÓfi ÏÔ›Ô Ì 36 ÌÂÁ¿Ï· ˘ÚÔ‚fiÏ· ÚÔÛÎÔÏÏ‹ıËΠÛÙËÓ ∞ıËÓ¿, ÙÔ Î·Ù¿ÛÙڈ̷ Ù˘ ÔÔ›·˜ ·Ì¤Ûˆ˜ Á¤ÌÈÛ Ì ¯ıÚÔ‡˜. √ §¿ÌÚÔ˜, ·ÊÔ‡ ¤‰ˆÛ ̿¯Ë ÂÎ ÙÔ˘ Û˘ÛÙ¿‰ËÓ, ÂÍÔ˘‰ÂÙ¤ÚˆÛ fiÛÔ˘˜ ›¯·Ó ·Ó¤‚ÂÈ ÛÙÔ ÏÔ›Ô. ª¿ÏÈÛÙ·, ı· ÌÔÚÔ‡Û ›Ûˆ˜ Ó· ›¯Â ηٷÙÚÔÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜, ·Ó ·ÏËı‡ÂÈ fiÙÈ ·fi ÙÔ˘˜ 600 Ô˘ ›¯·Ó ·Ó¤‚ÂÈ ÛÙÔ ÏÔ›Ô ÛÒıËÎ·Ó ÌfiÓÔ 36. £ÂÒÚËÛÂ, fï˜, ÈÔ Û˘ÓÂÙfi -fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È- Ó· ÙÔ ·Ô¯ˆÚÈÛı›, ΢ڛˆ˜ ÁÈ·Ù› Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÏÔ›· ÙÔ˘ ›¯·Ó ˘ÔÛÙ› ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ˙ËÌȤ˜ Î·È ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ Î·Ù·ÛÙÚ¿ÊËηÓ. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÙÔ ÏÔ›Ô ÙÔ˘ ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï ªÔ˘Ú˙Ô˘Ó¿ÎË, ÂÓÒ ¤¯·Û ÙÔ Ú˘ÌÓ·›Ô ηٿÚÙÈ Î·È ÙÔÓ Î˘‚ÂÚÓ‹ÙË ÙÔ˘, ηٿÊÂÚ ӷ ÂÚ¿ÛÂÈ ·Ó¿ÌÂÛ· ·fi ÙÔÓ
¯ıÚÈÎfi ÛÙfiÏÔ, ÙÂÏÈο fï˜ ÙÔ ˘ÚfiÏËÛ ÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ Ï‹ÚˆÌ·. ∞Ó·ÊÔÚÈο Ì ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˘ ∞ÏÂÍfiÔ˘ÏÔ˘, ¤˙ËÛ·Ó ÌfiÓÔ ‰¤Î·, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ¤ÚÈÍ·Ó ÙÔ ÏÔ›Ô ÛÙ· ‚Ú¿¯È· Ù˘ ÕÓ‰ÚÔ˘. √È Ó·‡Ù˜ ÙÚ¿ËÎ·Ó ÛÂ Ê˘Á‹ Î·È ‰È·ÛÒıËηÓ, ·ÏÏ¿ Ô ·ÙÚfiÌËÙÔ˜ ∞ÏÂÍfiÔ˘ÏÔ˜ ¿Ó·„ ÙÔ ÊÈÙ›ÏÈ ÛÙË Ï›ÁË ˘Ú›Ùȉ· Ô˘ ›¯Â ·ÔÌ›ÓÂÈ Î·È ·Ó·ÙÈÓ¿¯ıËΠ̷˙› Ì ÙÔ ÏÔ›Ô Î·È ÙË ÛËÌ·›·. Δ¤ÏÔ˜, Ô ∂˘ÛÙÚ¿ÙÈÔ˜ ¡ÈÎËÊÔÚ¿Î˘, ·Ó Î·È ÂÚÈ΢Îψ̤ÓÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, ηÙfiÚıˆÛ ӷ Ú›ÍÂÈ ÙÔ ÏÔ›Ô ÙÔ˘ ÛÙËÓ ÍËÚ¿ Î·È Ó· Ûˆı› ÛÙËÓ ÂÓ‰Ô¯ÒÚ· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, Ì·˙› Ì ÙÔ Ï‹ÚˆÌ· Î·È ÙË ÛËÌ·›· ÙÔ˘. ∂ÓÒ ÏÔÈfiÓ Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ §¿ÌÚÔ Û˘Ó¤‚·ÈÓ ٤ÙÔÈ· ·ÓˆÏÂıÚ›·, Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¶·Ù·Ú¿Î˘ Î·È Ô ∑˘ÁÔ‡Ú˘ ›¯·Ó ·ÓÙ›ıÂÙÔ ¿ÓÂÌÔ Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Û‡ÛÔ˘Ó ÁÈ· Ó· ÙÔÓ ‚ÔËı‹ÛÔ˘ÓØ Ù· ηٿÚÙÈ· Ù˘ ∞ıËÓ¿˜ ›¯·Ó ¿ıÂÈ ÛÔ‚·Ú¤˜ ˙ËÌȤ˜, ÔÈ ÎÂÚ·›Â˜ ›¯·Ó ÎÔ› ÂÓÙÂÏÒ˜, Ù· ÈÛÙ›· Î·È Ù· ÏÂ˘Ú¿ ›¯·Ó ηٷÙÚ˘Ëı› Î·È ÙÔ ÏÔ›Ô Á¤ÌÈ˙ Ì ÓÂÚ¿Ø Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ∫·ÙÛÒÓ˘, ÂÓÒ Â›¯Â ÙÚ·˘Ì·ÙÈÛÙ› ÛÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ, Û˘Ó¤¯ÈÛ ·Ï‡ÁÈÛÙÔ˜ Ó· ·ÁˆÓ›˙ÂÙ·È, ÌË ı¤ÏÔÓÙ·˜ Ó· ÂÁηٷÏ›„ÂÈ ÙË Ó·˘·Ú¯›‰· ÙÔ˘. ΔÂÏÈο, ·fi ÙÔ˘˜ 295 ¿Ó‰Ú˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÙÔ Ï‹ÚˆÌ· Ù˘ ∞ıËÓ¿˜, ¤˙ËÛ·Ó ÌfiÓÔ 5 ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ› Î·È 55 Ó·‡Ù˜, ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÔÈ 38 ‹Ù·Ó ÏËÁˆÌ¤ÓÔÈ. ∞˘ÙÔ› ÛÒıËÎ·Ó Ì ‚¿ÚΘ Ô˘ ˙‹ÙËÛ·Ó Ì ۋ̷ٷ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Ô˘ ‹Ù·Ó ÛÙËÓ ÍËÚ¿. ŒÙÛÈ, ·ÊÔ‡ ÚÒÙ· ¤‚·Ï·Ó ʈÙÈ¿ ÛÙËÓ ∞ıËÓ¿, ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ¤Ê˘Á·Ó Ì ÙÔ ÏÔ›Ô ÙÔ˘ ¶·Ù·Ú¿ÎË Ì·˙› Ì ÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙË ª‹ÏÔ. ™ÙË Ó·˘Ì·¯›· ·˘Ù‹, ÏÔÈfiÓ, Ô §¿ÌÚÔ˜ ¤¯·Û ‰‡Ô ÏÔ›· -ÙÔ˘ ∫·Û›ÌË Î·È ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊÔÚ¿ÎË- Ô˘ ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËηÓ, ÙÚ›· ÏÔ›· Ô˘ ˘ÚfiÏËÛ·Ó ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÔÈ Î˘‚ÂÚÓ‹Ù˜ ÙÔ˘˜, Î·È ÂÚ›Ô˘ 650 ¿Ó‰Ú˜ Î·È ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÙÚ·˘Ì·Ù›Â˜ Ô˘ ‰È·ÛÒıËηÓ. ∞Ó¿ÌÂÛ· Û ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ı·Ó·ÙÒıËηÓ, ˘‹Ú¯·Ó Î·È ÔÏÏÔ› ÎϤÊÙ˜, fiˆ˜ Ì·ÚÙ˘Ú› ÙÔ ·ÎfiÏÔ˘ıÔ ‰ËÌÔÙÈÎfi ÙÚ·ÁÔ‡‰È Ô˘ ‰ÈËÁÂ›Ù·È ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË Ó·˘Ì·¯›·: ™·Ó È¿ÛÙËÎ·Ó ˜’ ÙÔÓ fiÏÂÌÔÓ ·’ ÙËÓ ·˘Á’ ˆ˜ ÙÔ ‚Ú¿‰˘, ¶ÔÏÏÔ› ÎϤÊٷȘ ÛÎÔÙÒÓÔÓÙ·È ÙÔ˘ ηÂÙ¿Ó ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˘. (sic) ∞fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ, ˆÛÙfiÛÔ, ‚‚·ÈÒÓÂÙ·È fiÙÈ ÛÎÔÙÒıËÎ·Ó 3.000 Î·È ÙÚ·˘Ì·Ù›ÛÙËÎ·Ó ÔÏÏÔ›. √ §¿ÌÚÔ˜ ¿ÓÙˆ˜ ËÙÙ‹ıËÎÂ. À¿Ú¯Ô˘Ó, fï˜, ‹ÙÙ˜ Ô˘ Â›Ó·È ·ÓÙ¿ÍȘ Ì ӛΘ. ™ÙË ª‹ÏÔ Ô ¶·Ù·Ú¿Î˘ ‚ڋΠ¤Ó· Á·ÏÏÈÎfi ‰Úfïӷ, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â χÛÂÈ ÛÙÔ ÓËÛ›, ·ÊÔ‡ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ›¯Â ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ·fi Ì·ÎÚÈ¿ ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚ·ÁÈÎfi ·ÁÒÓ·. √ ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ ÙÔ˘ ›¯Â
¡˘¯ÙÂÚÈÓ‹ ¶˘ÚfiÏËÛȘ, ÂÏ·ÈÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ∫. μÔÏ·Ó¿ÎË, Ì ı¤Ì· ÙË Ó·˘Ì·¯›· Ù˘ ÕÓ‰ÚÔ˘. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
[62]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ηٷÁÚ¿„ÂÈ ÏÂÙÔÌÂÚÒ˜ ÙËÓ ÂͤÏÈÍË Ù˘ Ó·˘Ì·¯›·˜. ∞˘Ùfi˜ Ô ÁÂÓÓ·›Ô˜ °¿ÏÏÔ˜, ·ÊÔ‡ ÂÚÈÔÈ‹ıËΠfiÏÔ˘˜ fiÛÔÈ ‰È·ÛÒıËηÓ, fiÙ·Ó ¿ÎÔ˘Û ÙÔÓ ∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ ·fi ÙËÓ ¶¿ÙÌÔ Ó· ϤÂÈ fiÙÈ ÓÈ΋ıËηÓ, ÙÔ˘ ‰È¿‚·Û ÚÔ˜ ·¿ÓÙËÛ‹ ÙÔ˘ ÙÔ ËÌÂÚÔÏfiÁÈfi ÙÔ˘. ™Â ·˘Ùfi ·Ó·ÊÂÚfiÙ·Ó ÂÎÙÂÓÒ˜ Î·È Ì ÏfiÁÈ· ÂÁΈÌÈ·ÛÙÈο ÛÙË ÁÂÓÓ·ÈfiÙËÙ· ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ, ÂÓÒ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Û˘ÌÏ‹ÚˆÓ fiÙÈ, ˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ·Ó‰Ú›· ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, ÙÔ˘˜ ıˆÚÔ‡Û ÈÛ¿ÍÈÔ˘˜ Ì ÙÔ˘˜ ¤Ó‰ÔÍÔ˘˜ ÚÔÁfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜. ∞ÏÏ¿ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ·, Ô ∂ÓÂÙfi˜ ·Ú¯ÈÓ·‡·Ú¯Ô˜ ŒÌÔ˜ › ÛÙÔÓ §¿ÌÚÔ Î·È ÛÙÔÓ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ: «∞ÎfiÌ· Î·È ·Ó ¯¿Û·Ù 5 ÏÔ›·, 600 Ó·‡Ù˜, 2 ÏÔÈ¿Ú¯Ô˘˜ Î·È 49 ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜, Ë ‰fiÍ· Û·˜ ı· Â›Ó·È ·ÈÒÓÈ·». ∞ÎfiÌ· Î·È Ë ∞ÈηÙÂÚ›ÓË Ù›ÌËÛ ÙÔÓ §¿ÌÚÔ ÚÔ‚È‚¿˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ ÛÙÔ ‚·ıÌfi ÙÔ˘ ¯ÈÏ›·Ú¯Ô˘ Î·È ·ÔÓ¤ÌÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ÙÔ ·Ú¿ÛËÌÔ ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘.
√È ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ÂÚȤÙÂȘ ÙÔ˘ ∫·ÙÛÒÓË Î·È ÙÔ˘ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˘ ∞˘Ùfi˜ Ô ‹Úˆ·˜ ·fi ÙË μÔȈٛ· ‰ÂÓ ¤¯·Û ηıfiÏÔ˘ ÙÔ ı¿ÚÚÔ˜ Î·È ÙËÓ ›ÛÙË ÙÔ˘ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÂΛӢ Ù˘ ÊÔ‚ÂÚ‹˜ ·ÔÙ˘¯›·˜. ŒÙÛÈ, ·ÊÔ‡ ·Ó·‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛ ÙË Ó·˘ÙÈ΋ ÌÔ›Ú· ÙÔ˘, ÂÙÔÈÌ·˙fiÙ·Ó Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ ÙÔÓ ·ÁÒÓ·, ÏfiÁˆ ÙˆÓ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂˆÓ ÂÈÚ‹Ó˘ Ô˘ ›fiÙ·Ó -ÏfiÁˆ ¯·Ó ‹‰Ë ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ ·fi Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 1791 ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ƒˆÛ›· Î·È ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ·- ‹Ú ‰È·Ù·Á‹ Ó· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ Î¿ı ¯ıÚÔÚ·Í›·, fiˆ˜ ›¯Â ·Ó·ÊÂÚı› ·Ú·¿Óˆ. √È ›‰È˜ ‰È·Ù·Á¤˜ ·ӷϋÊıËÎ·Ó Î·È ÙÔ 1792, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ Ù˘ Û˘Óı‹Î˘ ÛÙÔ π¿ÛÈÔ. ΔfiÙÂ Ô §¿ÌÚÔ˜ ·Á·Ó·ÎÙÈṲ̂ÓÔ˜, fiˆ˜ ‚‚·ÈÒÓÔ˘Ó, ÊÒÓ·ÍÂ: «∞Ó Ë ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ· Û˘ÌÊÒÓËÛ ÙËÓ ÂÈÚ‹ÓË Ù˘, Ô ∫·ÙÛÒÓ˘ ‰ÂÓ ˘¤ÁÚ·„ ·ÎfiÌ· ÙË ‰È΋ ÙÔ˘». ΔÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1792 ÂͤÊÚ·Û ¤ÓÙÔÓ˜ ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ηٿ Ù˘ ÚˆÛÈ΋˜ ÔÏÈÙÈ΋˜. ª·˙› Ì ÙÔÓ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ Î·Ù¤Ï·‚ ÙË Ï·ÎˆÓÈ΋ ·Ú·Ïȷ΋ ÂÚÈÔ¯‹ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ Δ·›Ó·ÚÔ, ÁÈ· Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ ÙȘ ÂȉÚÔ̤˜ ÙÔ˘ ¤¯ÔÓÙ¿˜ ÙÔ ˆ˜ ÔÚÌËÙ‹ÚÈÔ. ∂Λ, ÂÓÒ ¯Ù˘‹ıËΠ·fi ÙÔÓ
ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ÛÙfiÏÔ (Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·Ú·‰fi͈˜ Û˘ÓÂÚÁ¿ÛÙËÎ·Ó ÙfiÙÂ Î·È ‰‡Ô Á·ÏÏÈο ÌÔÓfiÎÚÔÙ·), ·ÓÙÈÛÙ¿ıËΠÁÈ· οÔÈÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· Î·È ÚÔοÏÂÛ ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ÛÊ·Á¤˜ ÛÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Ô˘ ·Ô‚È‚¿ÛÙËηÓ. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜, fï˜, Î·È ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÚÔÙÚÔ‹ ·ÎfiÌ· Î·È ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÙÔ˘ ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ ª¿Ó˘, Δ˙·Ó¤ÙÔ˘ °ÚËÁÔÚ¿ÎË, ¤Ï¢Û ÁÈ· ÙËÓ πı¿ÎË Î·È ·fi ÂΛ ¤ÛÙÚ„ ÛÙË ƒˆÛ›·. ∏ ∞ÈηÙÂÚ›ÓË ‰ÂÓ ÙÔÓ ˘Ô‰¤¯ÙËΠıÂÚÌ¿ ηÈ, ÌfiÓÔ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·Ùfi Ù˘, Ô ‰È¿‰Ô¯fi˜ Ù˘ ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ 1799, Ô ¶·‡ÏÔ˜ ∞′, ÙÔÓ ·ÓÙ¿ÌÂÈ„Â ÁÈ· ÙȘ ˘ËÚÂۛ˜ ÙÔ˘, ÚÔÛʤÚÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ˆ˜ ‰ÒÚÔ Ì›· ÌÂÁ¿ÏË ¯ÚËÌ·ÙÈ΋ ¯ÔÚËÁ›·. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi, Î·È ·ÊÔ‡ ˙‹ÙËÛ ··ÏÏ·Á‹ ·fi Ù· ÛÙÚ·ÙȈÙÈο ÙÔ˘ ηı‹ÎÔÓÙ·, Ô §¿ÌÚÔ˜ ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠÛÙËÓ ∫ÚÈÌ·›· Î·È ¤ı·Ó ÙÔ 1804, ÂÓÒ ·ÎfiÌË ‹Ù·Ó ·ÎÌ·›Ô˜. ΔÔ ›‰ÈÔ ‰ÔÍ·Ṳ̂ÓÔ˜ ‹Ù·Ó Î·È Ô Û˘Ó¤Ù·ÈÚfi˜ ÙÔ˘, ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â fï˜ ηÎfi Ù¤ÏÔ˜. √È ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ› Î·È ÔÈ Ó·‡Ù˜ ÙÔ˘ ∫·ÙÛÒÓË Ô˘ ›¯·Ó ‰È·ÛÎÔÚÈÛÙ› ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Ó·¯ÒÚËÛ‹ ÙÔ˘ ÛÙË §·ÎˆÓÈ΋, ÛÒıËÎ·Ó fiÏÔÈ. √ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ‰È·Û¯›ÛÂÈ ÛÒÌ·- ÙËÓ ¶ÂÏÔÌ·˙› Ì ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ -ˆ˜ ¤Ó· ÛÒÌ· fiÓÓËÛÔ, ÁÈ· Ó· ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙË ƒÔ‡ÌÂÏË Î·È ·fi ÂΛ Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ ÛÙ· ∂Ù¿ÓËÛ·. ŒÊ˘ÁÂ, ÏÔÈfiÓ, ·fi ÙË ª¿ÓË ÁÈ· ÙË §·Î‰·›ÌÔÓ· Î·È ÙËÓ ∞Ú牛·. ∞Ó Î·È ÁÈ· 40 Ë̤Ú˜ Î·È Ó‡¯Ù˜ ÙÔÓ Î·Ù·‰›ˆÎ ÛÙÚ·ÙÈ¿ 6.000 ¯ıÚÒÓ, ¤Ù˘¯Â ÙÔ ÛÎÔfi ÙÔ˘, ηıÒ˜ -fiˆ˜ ϤÓÂÛÎfiÙˆÛ 1.500 ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÂÓÒ ¤¯·Û ÌfiÓÔ 96 ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ Î·È ¤Ó·Ó ·ÓÒÙÂÚÔ ·ÍȈ̷ÙÈÎfi. ΔÂÏÈο, ÔÈ ∂ÓÂÙÔ› ÙÔÓ ·Ú¤‰ˆÛ·Ó ÛÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË. √È √ıˆÌ·ÓÔ› ÙÔÓ ÌÂÙ¤ÊÂÚ·Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ‰Â̤ÓÔ ÙÔÓ ¤ÚÈÍ·Ó ÛÙË Ê˘Ï·Î‹ ÙÔ˘ Ó·˘ÛÙ¿ıÌÔ˘, fiÔ˘ ¤ı·Ó ¤ÂÈÙ· ·fi ÔÏϤ˜ ٷϷȈڛ˜. √ÏÔÎÏËÚÒÓÔ˘Ì ÙËÓ ·Ó·ÊÔÚ¿ Û¯ÂÙÈο Ì ·˘Ùfi ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ Î›ÓËÌ·, Ô˘ ÔÚÁ·ÓÒıËΠ̠ÂÈÛ‹ÁËÛË Ù˘ ƒˆÛ›·˜, ·ÏÏ¿ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠ·Ú¿ ÙË ı¤ÏËÛ‹ Ù˘. Ÿˆ˜ ›‰·ÌÂ, Ë ƒˆÛ›· ıÂÒÚËÛ ÏÔÁÈÎfi Ó· Û˘Ó¿„ÂÈ ÙÔ 1792 ÛÙÔ π¿ÛÈÔ Û˘Óı‹ÎË ÂÈÚ‹Ó˘ Ì ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ·. øÛÙfiÛÔ, ıˆÚԇ̠ηı‹ÎÔÓ Ì·˜ Ó· ‚‚·ÈÒÛÔ˘Ì fiÙÈ ÔÈ ÔÏÂÌÈΤ˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ Ô˘ ‰È¤Ú·Í·Ó ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ‹Ù·Ó
ΔÔ 1797 ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ë °·ÏÏ›· ·Ó·Ì›¯ıËΠÛÙ· ÂÏÏËÓÈο Û˘ÌʤÚÔÓÙ· fiÙ·Ó Ô ¡·ÔϤˆÓ μÔÓ·¿ÚÙ˘ Î·Ù¤Ï˘Û ÙÔ ÂÓÂÙÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜.
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [63]
·Û‡ÁÎÚÈÙ· ÈÔ ÁÂÓÓ·›Â˜ ·fi ÙȘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜. ∞˘Ù‹ Ë Ó¤· ÚˆÛÈ΋ Û˘Óı‹ÎË ÂÈ·ڈÛ ÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ªÂ ÙÔ ÚÒÙÔ Ù˘ ¿ÚıÚÔ ‰fiıËΠÁÂÓÈ΋ ·ÌÓËÛÙ›·, fiˆ˜ ¿ÏψÛÙ ÚÔ‚ÏÂfiÙ·Ó Î·È Ì ٷ ¿ÚıÚ· 1 Î·È 17 Ù˘ Û˘Óı‹Î˘ ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹ Î·È Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ÏÂÙÔ̤ÚÂȤ˜ ÙÔ˘˜. ªÂ ÙÔ ¿ÚıÚÔ 2 ÂÈ΢ÚÒıËÎ·Ó fiϘ ÔÈ ‰È·Ù¿ÍÂȘ Ù˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›·˜ ·˘Ù‹˜ Û˘Óı‹Î˘. ªÂ ÙÔ ¿ÚıÚÔ 8 Û˘ÌʈӋıËΠÚËÙ¿ Ë -¯ˆÚ›˜ χÙÚ·- ·fi‰ÔÛË ÙˆÓ ·È¯Ì·ÏÒÙˆÓ, ΢ڛˆ˜ ÙˆÓ ¶ÂÏÔÔÓÓËÛ›ˆÓ Î·È ÙˆÓ ÓËÛȈÙÒÓ. º˘ÛÈο, Â›Ó·È ÚÔÊ·Ó¤˜ fiÙÈ ÔÈ fiÚÔÈ ·˘Ù‹˜ Ù˘ Û˘Óı‹Î˘ Ô‡Ù ›¯·Ó Ô‡Ù ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó Ú·ÎÙÈÎfi ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, ηıÒ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ Ù˘ ¤ÁÈÓ·Ó ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÔÏϤ˜ ¯ıÚÔڷ͛˜. ∂‰Ò, fï˜, Ú¤ÂÈ Ó· ·ӷϿ‚Ô˘Ì fi,ÙÈ ¤¯Ô˘Ì ÂÈ Î·È ÓˆÚ›ÙÂÚ·, fiÙÈ ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ ¤ıÓÔ˜ ·ÚÁfiÙÂÚ· ˆÊÂÏ‹ıËΠÔχ ·fi ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ù˘ ¤̂·Û˘, ÙÔ ÔÔ›Ô Ë ƒˆÛ›· ΤډÈÛ Ì ÙȘ ‰ÈÂıÓ›˜ ·˘Ù¤˜ Û˘Ì‚¿ÛÂȘ.
∏ ηٿÏË„Ë ÙˆÓ ∂Ù·Ó‹ÛˆÓ ·fi ÙÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜ ºÙ¿Û·ÌÂ, ÏÔÈfiÓ, ¿ÏÈ ÛÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ô˘ Ë ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË ¿Ú¯ÈÛ ͷӿ Ó· ·Ó·ÌÂÈÁÓ‡ÂÙ·È ÛÙ· ÂÏÏËÓÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·, ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ Ë ƒˆÛ›· ÂÍ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ӷ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ› Û ·˘Ù¿ ̤¯ÚÈ ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1821. ∞fi ÙÔ 1789 ͤ۷ÛÂ Ë ÌÂÁ¿ÏË °·ÏÏÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, Ë ÔÔ›· ı· ÂÚȤÊÂÚ ÁÈ· 20 ÔÏfiÎÏËÚ· ¯ÚfiÓÈ· Ù· ÓÈÎËÊfiÚ· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ Î·È Ù· ‰fiÁÌ·Ù¿ Ù˘ ·fi ÙË Ì›· ¿ÎÚË Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ ÛÙËÓ ¿ÏÏË. ™ÙË ı˘ÂÏÏÒ‰Ë ÔÚ›· Ù˘ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ÌË Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Î·È Ó· ÌËÓ ÙËÓ ÂËÚÚ¿ÛÂÈ. Δ˘ ¿ÛÎËÛÂ, ‚¤‚·È·, ‰ÈÏ‹ ÂÈÚÚÔ‹, ËıÈ΋ Î·È ÔÏÈÙÈ΋. ¶ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ë °·ÏÏ›· ·Ó·Ì›¯ıËΠÛÙ· ÂÏÏËÓÈο Û˘ÌʤÚÔÓÙ·, ÙÔ 1797, fiÙ·Ó Ô ¡·ÔϤˆÓ μÔÓ·¿ÚÙ˘, Ô˘ ·ÎfiÌ· ‹Ù·Ó ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ÛÙ·‰ÈÔ‰ÚÔÌ›·˜ ÙÔ˘, Î·Ù¤Ï˘Û ÙÔ ÂÓÂÙÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜. ŒÙÛÈ, ·ÊÂÓfi˜ ·Ú·¯ÒÚËÛ ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›· ÙȘ ¿ÏϘ ÎÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ Ì ÙË Û˘Óı‹ÎË ÛÙÔ ∫·ÌÔÊfiÚÌÈÔ10, Î·È ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ¤‰ˆÛ ÛÙË °·ÏÏ›· Ù· πfiÓÈ· ÓËÛÈ¿ Î·È fiÛ˜ ·ÎfiÌ· ÂÚÈÔ¯¤˜ ›¯·Ó ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ ÔÈ ∂ÓÂÙÔ› ÛÙËÓ ·¤Ó·ÓÙÈ ËÂÈÚˆÙÈ΋ ¯ÒÚ·. √È ∂Ù·Ó‹ÛÈÔÈ ‰¤¯ÙËÎ·Ó ÙÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜ Û·Ó ÛˆÙ‹Ú˜, ηıÒ˜ ›¯·Ó ÈÛÙ¤„ÂÈ ÛÙȘ ‰È·ÎËÚ‡ÍÂȘ Ù˘ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘ Á¤ÓÔ˘˜. ª¿ÏÈÛÙ·, ÙËÓ 1Ë ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ ÙÔ˘ 1797, Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ μÔÓ·¿ÚÙ˘
·Ó·ÎÔ›ÓˆÛ ·fi Ù· ªÂ‰ÈfiÏ·Ó· ÚÔ˜ ÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛ‹ ÙÔ˘: «Δ· ÛÙÚ·Ù‡̷ٿ Ì·˜ ¤Î·Ó·Ó ·fi‚·ÛË Î·È Î·Ù¤Ï·‚·Ó Ù· ÊÚÔ‡ÚÈ· Ù˘ ∫¤Ú΢ڷ˜. ∞̤ۈ˜, Ï‹ıÔ˜ Ï·Ô‡ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËΠÛÙËÓ ·Ú·Ï›· ÁÈ· Ó· ˘Ô‰Â¯Ù› ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ Ì·˜ Ì ÎÚ·˘Á¤˜ ¯·Ú¿˜ Î·È ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌÔ‡, fiˆ˜ οÓÔ˘Ó Ù· ¤ıÓË fiÙ·Ó ·Ó·ÎÙÔ‡Ó ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· ÙÔ˘˜. ∂ÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ Ï‹ıÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ô ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜, ¿Ó‰Ú·˜ ËÏÈÎȈ̤ÓÔ˜ Î·È ÏfiÁÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÏËÛ›·Û ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi °ÂÓÙÈÏχ Î·È ÙÔ˘ ›Â: “∂Û›˜, ÔÈ °¿ÏÏÔÈ, ÛÙÔ ÓËÛ› ·˘Ùfi ı· ‚Ú›Ù ¤Ó· Ï·fi Ô˘ ·ÁÓÔ› ÙȘ ÂÈÛً̘ Î·È ÙȘ Ù¤¯Ó˜, Ì ÙȘ Ôԛ˜ Ù· ¤ıÓË ·ÔÎÙÔ‡Ó ‰fiÍ·. ∞ÏÏ¿ ÌËÓ ÂÚÈÊÚÔÓ‹ÛÂÙ ·˘Ùfi ÙÔ Ï·fi, ÁÈ·Ù› ÌÔÚ› Ó· Á›ÓÂÈ Í·Ó¿ fi,ÙÈ ‹Ù·Ó ·ÏÈ¿. ¡· ÙÔ˘ ‰Â›ÍÂÙ Û‚·ÛÌfi, ‰È·‚¿˙ÔÓÙ·˜ ·˘Ùfi ÙÔ ‚ȂϛԔ». √ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ¿ÓÔÈÍ ÙÔ ‚È‚Ï›Ô Ô˘ ÙÔ˘ ˘¤‰ÂÈÍÂ, ÙÔ ÔÔ›Ô, ÚÔ˜ ÌÂÁ¿ÏË ÙÔ˘ ¤ÎÏËÍË, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¿ÏÏÔ ·fi ÙËÓ √‰‡ÛÛÂÈ· ÙÔ˘ √Ì‹ÚÔ˘. «∏ ∑¿Î˘ÓıÔ˜» Û˘Ó¤¯ÈÛ «Ë ∫ÂÊ·ÏÔÓÈ¿ Î·È Ë πı¿ÎË ÚÔÛ‰ÔÎÔ‡Ó Î·È Â‡¯ÔÓÙ·È
√ √‰˘ÛÛ¤·˜ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜, ÁÂÓÈÎfi˜ ·Ú¯ËÁfi˜ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, Û ÏÈıÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ 1825. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
[64]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Ù· ›‰È·. ¶·ÓÙÔ‡ ¤¯Ô˘Ó ˘„ˆı› Ù· ۇ̂ÔÏ· Ù˘ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜ Î·È ·ÓÙÔ‡ ÔÈ ‰ËÌÔÙÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ ‰ÈÔÈÎÔ‡Ó ÙȘ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜. √È Ï·Ô› ÂÏ›˙Ô˘Ó fiÙÈ, Ì ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ Á·ÏÏÈÎÔ‡ ¤ıÓÔ˘˜, ı· Í·Ó·ÎÂÚ‰›ÛÔ˘Ó ÙȘ ÂÈÛً̘, ÙȘ Ù¤¯Ó˜ Î·È ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ, fiÏ· fiÛ· ¤¯·Û·Ó ‰ËÏ·‰‹ Ì ÙËÓ Ù˘Ú·ÓÓ›· ÙˆÓ ÔÏÈÁ·Ú¯ÈÎÒÓ. ∞ÎfiÌ· Î·È Ô ·Ú¯ËÁfi˜ ÙˆÓ ª·ÓÈ·ÙÒÓ ÌÔ‡ ¤ÛÙÂÈÏ οÔÈÔÓ ·fi ÙÔ˘˜ ÚÔÎÚ›ÙÔ˘˜ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ÙÔ˘, ÁÈ· Ó· ÌÔ˘ ‰ËÏÒÛÂÈ fiÙÈ ı¤ÏÂÈ Ó· ‰ÂÈ ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ÙÔ˘ ÌÂÚÈο Á·ÏÏÈο ÏÔ›· Î·È Ó· Ê·Ó› ¯Ú‹ÛÈÌÔ˜ ÛÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Á·ÏÏÈÎfi ¤ıÓÔ˜». ¢ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘ÌÂ, ¿ÓÙˆ˜, ·Ó Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ Ù˘ ª¿Ó˘ ·Â˘ı‡ÓıËΠ·fi ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ‹ ·Ó ÂΛÓÔ˜ ÙÔÓ Â›¯Â ηϤÛÂÈ ·fi ÚÈÓ. ÕÏψÛÙÂ, ÙÔÓ ›‰ÈÔ ¯ÚfiÓÔ, ÙÔ 1797, Ë Á·ÏÏÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Î·È Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ μÔÓ·¿ÚÙ˘ ¤ÛÙÂÈÏ·Ó ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÙÔ˘˜ ·‰ÂÏÊÔ‡˜ ™ÙÂÊ·ÓfiÔ˘ÏÔ˘˜, ÙÔÓ ¢‹ÌÔ Î·È ÙÔÓ ¡ÈÎÔÏfi. ∞˘ÙÔ› ÔÈ ‰‡Ô ÏfiÁÈÔÈ ¿Ó‰Ú˜ ·Ó‹Î·Ó ÛÙËÓ ·ÏÈ¿ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· Ô˘ ÚÈÓ ·fi ¤Ó·Ó ·ÈÒÓ· ÂÚ›Ô˘ ›¯Â ʇÁÂÈ ·fi ÙË ª¿ÓË, Î·È Ì·˙› Ì ÔÏÏÔ‡˜ ·ÎfiÌ· ÔÌÔÁÂÓ›˜ ›¯Â ÂÁηٷÛÙ·ı› ÛÙËÓ ∫·ÚÁ¤˙Ë (∫·ÚÁΤ˙ÂÛÂ) Ù˘ ∫ÔÚÛÈ΋˜. ™Ù¿ÏıËηÓ, ÏÔÈfiÓ, ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ‰‹ıÂÓ Ì ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎÔ‡˜ Î·È ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ÛÎÔÔ‡˜, ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· fï˜ ›¯·Ó ÂȉÈÒÍÂȘ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. ∞fi ÙÔ ‰›ÙÔÌÔ ¤ÚÁÔ Ô˘ ÂΉfiıËΠÙÔ 1800 ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ Î·È ·ÊÔÚÔ‡Û ÛÙËÓ ÂÚÈ‹ÁËÛ‹ ÙÔ˘˜, ÚÔ·ÙÂÈ fiÙÈ Ù· ‰‡Ô ·‰¤ÏÊÈ· ÌÂÙ¤ÊÂÚ·Ó ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ μÔÓ·¿ÚÙË ÚÔ˜ ÙÔÓ ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ ª¿Ó˘ Î·È fiÙÈ Ì¤Ûˆ ·˘ÙÔ‡ ‹Úı·Ó ÛÂ Û˘ÓÂÓÓÔ‹ÛÂȘ Ì ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜, Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜, Ù˘ ∫Ú‹Ù˘ Î·È Ù˘ ∞Ï‚·Ó›·˜. ™ÎÔfi˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ó· ÔÚÁ·ÓÒÛÔ˘Ó ¤Ó· ÁÂÓÈÎfi ·ӷÛÙ·ÙÈÎfi ΛÓËÌ·. ŒÙÛÈ, Â›Ó·È Èı·ÓfiÓ fiÙÈ Ë ÂÈÛÙÔÏ‹ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÛÙËÓ ¤ÎıÂÛ‹ ÙÔ˘, ‹Ù·Ó ·¿ÓÙËÛË ÛÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ Ô˘ ÚԷӷʤڷÌÂ. ∂›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ fiϘ ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÂÓ¤ÚÁÂȘ Î·È ÔÈ ÔÌÒ‰ÂȘ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ Ù˘ Á·ÏÏÈ΋˜ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·ÓȉÈÔÙÂÏ›˜. ™ÙȘ 16 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ Ô °¿ÏÏÔ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ¤ÁÚ·Ê ÛÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛ‹ ÙÔ˘: «∏ ∫¤Ú΢ڷ, Ë ∑¿Î˘ÓıÔ˜ Î·È Ë ∫ÂÊ·ÏÔÓÈ¿ ¤¯Ô˘Ó ÁÈ· ÂÌ¿˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ·Í›· ·fi fiÛË ¤¯ÂÈ ÔÏfiÎÏËÚË Ë πÙ·Ï›·. ∫·Ù¿ ÙË ÁÓÒÌË ÌÔ˘, ·Ó Ú¤ÂÈ Ó· ÂÈϤÍÔ˘ÌÂ, ı· Ì·˜ Û˘Ó¤ÊÂÚ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ó· ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ì fiÏË ÙËÓ πÙ·Ï›· ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›· Î·È Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘Ì ·˘Ù¿ Ù· ÓËÛÈ¿. ¢ÂÓ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÌfiÓÔ ËÁ‹ ÏÔ‡ÙÔ˘ Î·È Â˘ËÌÂÚ›·˜ ÁÈ· ÙÔ ÂÌfiÚÈfi Ì·˜, ·ÏÏ¿ -ÙÒÚ· Ô˘ ÏËÛÈ¿˙ÂÈ Ë ÙÒÛË ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜- ı· ÌÔÚ¤ÛÔ˘ÌÂ, Ì ٷ ÓËÛÈ¿ ·˘Ù¿ ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ Ì·˜, ›Ù ӷ ÙÔ ˘ÔÛÙËÚ›ÍÔ˘Ì fiÛÔ Â›Ó·È ‰˘Ó·ÙfiÓ Â›Ù ӷ ¿ÚÔ˘Ì ·fi
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [65]
·˘Ùfi ÙË ÌÂÚ›‰· Ô˘ ı· Ì·˜ ·Ó·ÏÔÁ›». ∂›Û˘ ÛÙȘ 13 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ Ô μÔÓ·¿ÚÙ˘ ¤ÁÚ·Ê ·fi ÙÔ ¶·ÛÛÂÚÈ¿ÓÔ Ù· ÂÍ‹˜: «¶ÈÛÙ‡ˆ fiÙÈ ÛÙÔ ÂÍ‹˜ ıÂÌÂÏÈ҉˘ ·Ú¯‹ Ù˘ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Ú¤ÂÈ Ó· Á›ÓÂÈ ÙÔ Ó· ÌËÓ ÂÁηٷÏ›„Ô˘Ì ÔÙ¤ ÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ, ÙË ∑¿Î˘ÓıÔ Î·È Ù· ˘fiÏÔÈ· ÓËÛÈ¿, ·ÏÏ¿ Ó· Ù· ηٷϿ‚Ô˘Ì ÔÚÈÛÙÈο».
ƒ‹Á·˜ ºÂÚ·›Ô˜ √È ÂÓ¤ÚÁÂȤ˜ ÙÔ˘ √ ËÚˆÈÎfi˜ ı¿Ó·ÙÔ˜ 줂·È·, Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ μÔÓ·¿ÚÙ˘ ‰ÂÓ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠÌfiÓÔ Û ·˘Ù¿, ·ÏÏ¿ ·Ó·Ì›¯ıËÎÂ Î·È Û ¿ÏϘ ÂÓ¤ÚÁÂȘ, ÔÈ Ôԛ˜ ›¯·Ó ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ¤Ó· ·fi Ù· ÙÚ·ÁÈÎfiÙÂÚ· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜ Ì·˜ ÂΛÓË ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô. ¶ÚÔ˜ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘ ·ÈÒÓ· ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙÔ μÂÏÂÛÙ›ÓÔ Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜, ‰ËÏ·‰‹ ÛÙȘ ·Ú¯·›Â˜ ºÂÚ¤˜, Ô ƒ‹Á·˜ Î·È ·fi ÂΛ ¤Ï·‚ ÙËÓ ÚÔÛˆÓ˘Ì›· μÂÏÂÛÙÈÓÏ‹˜ ‹ ºÂÚ·›Ô˜. ∞ÊÔ‡ ‹Ú ÁÂÓÈ΋ ÌfiÚʈÛË ÛÙ· Û¯ÔÏ›· Ù˘ ∑·ÁÔÚ¿˜ Î·È ¤¯ÔÓÙ·˜ ηϋ Ê˘ÛÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË Î·È ı·ÚڷϤ· „˘¯‹, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ˙‹ÛÂÈ ¿ÏÏÔ ÛÙËÓ ˘Ô‰Ô˘ÏˆÌ¤ÓË ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘. ŒÙÛÈ, Á‡Úˆ ÛÙÔ 1780 ‹Á ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ. ∂Λ, ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ ÙȘ ÛÔ˘‰¤˜ ÙÔ˘ ÛÙȘ Û¯ÔϤ˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Î¿Ùˆ ·fi ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÁÓÒÚÈÛ ÙȘ ·Ú¯¤˜ Ù˘ Á·ÏÏÈ΋˜ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È Ì·Á‡ÙËΠ·fi ·˘Ù¤˜. √ ƒ‹Á·˜, fï˜, ‰ÂÓ Â›¯Â ÌfiÓÔ ÌÈ· ¢·›ÛıËÙË Î·Ú‰È¿, ·ÏÏ¿ Î·È ¤Ó· ˘ÁȤ˜ Î·È Ú·ÎÙÈÎfi Ì˘·Ïfi. ∂Âȉ‹, ÏÔÈfiÓ, ›ÛÙ¢ fiÙÈ -ÏfiÁˆ ÙˆÓ ÂÛˆÙÂÚÈÎÒÓ ‰È·ı¤ÛÂˆÓ ÙˆÓ ÔÌÔÁÂÓÒÓ ÙÔ˘ Î·È ÏfiÁˆ ÙˆÓ Â͈ÙÂÚÈÎÒÓ Û˘ÓıËÎÒÓ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘- ›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ Ë ÒÚ· ÁÈ· ¤Ó· ÁÂÓÈÎfi ÍÂÛËΈÌfi ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, ˆÊÂÏ‹ıËΠ·fi ÙȘ ÊÈÏÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ô˘ ›¯Â Û˘Ó¿„ÂÈ Ì ÙÔÓ ËÁÂÌfiÓ· ª·˘ÚÔÁ¤ÓË. ™ÎÔfi˜ ÙÔ˘ ÏÔÈfiÓ ‹Ù·Ó Ó· ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ Û˘ÓÂÓÓÔ‹ÛÂȘ Î·È Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÙȘ ηٿÏÏËϘ ·ʤ˜ Ô˘ ı· ÙÔÓ ‚ÔËıÔ‡Û·Ó ÛÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙÔ˘ ÌÂÁ·Ï‹‚ÔÏÔ˘ ·˘ÙÔ‡ ۯ‰›Ô˘. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi, ‹Ú ˆ˜ Û˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ ÙÔ˘ ÔÏÏÔ‡˜ ÏÔ‡ÛÈÔ˘˜ ÂÌfiÚÔ˘˜ Î·È ÚÔÂÙԛ̷Û ÙËÓ ·ÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ‰˘Ó¿ÛÙË Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ ¶·Û‚¿ÓÔÁÏÔ˘ ·fi ÙËÓ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË. ∂ÈϤÔÓ, ÂÈÎÔÈÓˆÓÔ‡Û ·‰È¿ÎÔ· ̤ۈ ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›·˜ Ì ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ›ÛËÌÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Î·È ∞Ï‚·ÓÔ‡˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ì ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜, ÂÈÛÎfiÔ˘˜ Î·È ¿ÏÏÔ˘˜ ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ∂›Û˘, ÁÈ· Ó· ‰È·ÊˆÙ›ÛÂÈ ÙÔ Ó‡̷ ÙˆÓ ÔÌÔÁÂÓÒÓ Î·È Ó· ‰ÈÂÁ›ÚÂÈ ÙÔ ÊÚfiÓËÌ¿ ÙÔ˘˜, ·Û¯ÔÏ‹ıËΠ̠ÙË Û‡ÓÙ·ÍË ÙÔ˘ ÿÚÙÔ˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÙÔ˘ ™ÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡ ÂÁÎÔÏ›Ô˘, ÙÔ˘ ¶ÚÔÛˆÚÈÓÔ‡ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ηÓÔÓÈÛÌÔ‡, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÌÂ
ÙÔ˘˜ ⁄ÌÓÔ˘˜. √È ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ, Ì¿ÏÈÛÙ·, Ô˘ ÁÈ· 30 ÔÏfiÎÏËÚ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘˜ ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡Û·Ó ÔÈ ·Ù¤Ú˜ Î·È ÔÈ ÌËÙ¤Ú˜ Ì·˜, ı· Á›ÓÔÓÙ·Ó ÙÔ ÊÈÙ›ÏÈ Ô˘ ˘ÚÔ‰fiÙËÛ ÙË ÌÂÁ¿ÏË ¤ÎÚËÍË ÙÔ˘ 1821. √ÌÔÏÔÁÔ˘Ì¤Óˆ˜, ·˘ÙÔ› ÔÈ ‡ÌÓÔÈ, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· Ô £Ô‡ÚÈÔ˜, ø˜ fiÙÂ, ·ÏÏËοÚÈ·, Ó¿ ˙ԇ̠’˜ Ù¿ ÛÙÂÓ¿ ªÔÓ¿¯ÔÈ ’˜¿Ó ÏÈÔÓÙ¿ÚÈ· ’˜ ٷȘ Ú¿¯·È˜, ˜’ Ù¿ ‚Ô˘Ó¿, (sic) Ô ÔÔ›Ô˜ ‚¤‚·È· ıˆÚÂ›Ù·È Ô Î·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ·fi fiÏÔ˘˜, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Û‹ÌÂÚ· Ó· ÂÎÙÈÌËıÔ‡Ó ˆ˜ ¤ÚÁ· Ù¤¯Ó˘ Î·È ÂÍ·ÈÚÂÙÈ΋˜ ηϷÈÛıËÛ›·˜. ™Â ÂΛӷ Ù· ¯ÚfiÓÈ·, fï˜, ÚÔοÏÂÛ·Ó ÂÓÙ˘ÒÛÂȘ, Û˘ÁÎÈÓ‹ÛÂȘ Î·È Ù¤ÙÔÈ· ÔÚÌ‹, ÒÛÙ ڤÂÈ Ó· ·Ú·‰Â¯Ùԇ̠fiÙÈ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÔÓÙ·Ó fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙ· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ÂΛӢ Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙÔ Â›Â‰Ô ·È‰Â›·˜ Ô˘ ‰È¤ıÂÙ ÙfiÙ ÙÔ ¤ıÓÔ˜. √ ƒ‹Á·˜, ÁÈ· Ó· ÂÎÙ˘ÒÛÂÈ Ù· ¤ÚÁ· ÙÔ˘ Î·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ó· ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂÈ ÙËÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ‚¿ÛË Ù˘ °·ÏÏ›·˜, ‹Á ÛÙË μȤÓÓË. ∞fi ÂΛ, ‚ڋΠÙÚfiÔ Ó· ÂÈÎÔÈÓˆÓ‹ÛÂÈ Ì¤Ûˆ ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›·˜ Ì ÙÔÓ μÔÓ·¿ÚÙË, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔ 1796 Î·È ÙÔ 1797 ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙËÓ πÙ·Ï›· Î·È ıÚÈ¿Ì‚Â˘Â. ΔÔ˘ ·ÚÔ˘Û›·Û ÙË ıÏÈ‚ÂÚ‹ ηٿÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ÔÔ›· ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Ë ∂ÏÏ¿‰· Î·È ˙‹ÙËÛ ÙË Û˘Ó‰ÚÔÌ‹ Ù˘ °·ÏÏ›·˜ ÛÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛË ·˘Ù‹˜ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ Á˘. √ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙÔ‡ ¤Î·Ó ÙËÓ ÙÈÌ‹ Ó· ÙÔÓ ÚÔÛηϤÛÂÈ Û ÚÔÛˆÈ΋ Û˘Ó¿ÓÙËÛË ÛÙË μÂÓÂÙ›·, Î·È ¤ÙÛÈ Ô ƒ‹Á·˜ ‹Á ÂΛ ̤ۈ ΔÂÚÁ¤ÛÙ˘. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜ fï˜, ÔÈ ·˘ÛÙÚȷΤ˜ ·Ú¯¤˜ Ù˘ fiÏ˘ ›¯·Ó ‹‰Ë ηٷۯ¤ÛÂÈ Ù· ¤ÁÁÚ·Ê· Î·È Ù· Û˘ÁÁÚ¿ÌÌ·Ù· Ô˘ ›¯Â ÛÙ›ÏÂÈ ÓˆÚ›ÙÂÚ· ÛÙËÓ ΔÂÚÁ¤ÛÙË. ŒÙÛÈ, fiÙ·Ó Ï›Á˜ ̤Ú˜ ÌÂÙ¿ ¤ÊÙ·Û·Ó Ô ƒ‹Á·˜ Î·È Ô Û˘ÓÂÚÁ¿Ù˘ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙfiÊÔÚÔ˜ ¶ÂÚÚ·È‚fi˜, Ê˘Ï·Î›ÛÙËÎ·Ó Î·È ·Ó·ÎÚ›ıËÎ·Ó ·Ì¤Ûˆ˜. √ ¶ÂÚÚ·È‚fi˜ ›¯Â ÙËÓ Ù‡¯Ë Ó· ·ÊÂı› ÂχıÂÚÔ˜, Ô ƒ‹Á·˜ fï˜ ÛÙ¿ÏıËΠ›Ûˆ ÛÙË μȤÓÓË, fiÔ˘ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ›¯·Ó Ê˘Ï·ÎÈÛÙ› Î·È ¿ÏÏÔÈ Û˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ ÙÔ˘. ∏ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Â›¯Â ··ÈÙ‹ÛÂÈ ·fi ÙËÓ ÚÒÙË ÛÙÈÁÌ‹ ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛ‹ ÙÔ˘˜. ∞ÓÙ›ÛÙÔȯ·, Ë ·˘ÛÙÚȷ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË, ÂÓÒ ·Ú¯Èο ‹Ù·Ó ‰ÈÛÙ·ÎÙÈ΋, ÙÂÏÈο ÂÓ¤‰ˆÛÂ. ∞˘ÙÔ› Ô˘ Û˘ÓÂÏ‹ÊıËÛ·Ó ‹Ù·Ó Û˘ÓÔÏÈο ÔÎÙÒ. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜, ÔÈ ÙÚÂȘ, ˆ˜ ˘‹ÎÔÔÈ Ù˘ ∞˘ÛÙÚ›·˜, ηٷ‰ÈοÛÙËÎ·Ó Û ÈÛfi‚È· ÂÍÔÚ›·. √ ƒ‹Á·˜ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ ·Ú·‰fiıËÎ·Ó ÙÔ 1798 ÛÙÔÓ ·Û¿ ÙÔ˘ μÂÏÈÁÚ·‰›Ô˘. ∏ ÚÒÙË ·fiÊ·ÛË ‹Ù·Ó Ó· ÙÔ˘˜ ÛÙ›ÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∂Âȉ‹, fï˜, οÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ Û‹Ì·ÈÓ fiÙÈ ı· ÂÚÓÔ‡Û·Ó ·fi ÂÚÈÔ¯¤˜ ÛÙȘ Ôԛ˜ ›¯Â ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· Ô ¶·Û‚¿ÓÔÁÏÔ˘˜ -Î·È ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ ·˘Ùfi˜ Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ·ӷÛÙ¿Ù˘ ›¯Â ‹‰Ë οÓÂÈ Î·Ù¿ÏË„Ë Û fiϘ ÙȘ ‰Èfi‰Ô˘˜ ÁÈ· Ó·
¶ÚÔÛˆÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ƒ‹Á· ºÂÚ·›Ô˘ ·fi ÙÔÓ ∞Ó‰Ú¤· ∫ÚÈÂ˙‹. √ ƒ‹Á·˜, Ë ÈÔ ÊˆÙÂÈÓ‹ ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡, ·ÁˆÓ›ÛÙËΠÁÈ· ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ˘fi‰Ô˘ÏÔ˘ °¤ÓÔ˘˜ Ì ÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ·Ê‡ÓÈÛË Î·È ÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÙˆÓ Ï·ÒÓ Ù˘ μ·ÏηÓÈ΋˜. ΔËÓ ÂÌÓ¢Ṳ̂ÓË ÙÔ˘ ‰Ú¿ÛË ‰È¤ÎÔ„·Ó Ë Û‡ÏÏË„‹ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ∞˘ÛÙÚÈ·ÎÔ‡˜, Ë ·Ú¿‰ÔÛ‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Î·È Ô Ì·ÚÙ˘ÚÈÎfi˜ ÙÔ˘ ı¿Ó·ÙÔ˜. ∂Ï·ÈÔÁÚ·Ê›·. ¢ˆÚ¿ ¢·ÌÈ·ÓÔ‡ ∫˘ÚÈ·˙‹. ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
[66]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÛÒÛÂÈ ÙÔ Ê›ÏÔ ÙÔ˘-, ÎÚ›ıËΠ·ÛʷϤÛÙÂÚÔ Ó· ÙÔ˘˜ ÂÎÙÂϤÛÔ˘Ó ÛÙÔ μÂÏÈÁÚ¿‰È. ΔÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÛÎfiÙˆÛ·Ó Ó›ÁÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ ÛÙÔÓ ÿÛÙÚÔ. ΔÔÓ ƒ‹Á·, fï˜, Ô ÔÔ›Ô˜ Úfi‚·Ï ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË Î·È Ó›ÎËÛ ÙÔÓ ΔÔ‡ÚÎÔ Ô˘ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÙÔÓ ÌÂٷʤÚÂÈ, ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ÙÔÓ ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ÛÔ˘Ó Ì ˘ÚÔ‚fiÏ· fiÏ·. ∞ÏÏ¿, ·ÎfiÌ· Î·È fiÙ·Ó Â›‰Â Ó· Ì·›ÓÔ˘Ó ÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ Ô˘ ı· ÙÔÓ ÂÎÙÂÏÔ‡Û·Ó, ÙÔ˘˜ ÊÒÓ·Í ÛÙ· ÙÔ‡ÚÎÈη: «ŒÙÛÈ Âı·›ÓÔ˘Ó Ù· ·ÏÈοÚÈ·. ∞ÚÎÂÙfi ÛfiÚÔ ¤ÛÂÈÚ·. ∞˘Ùfi˜ ı· ‚Ï·ÛÙ‹ÛÂÈ Î·È ÙÔ Á¤ÓÔ˜ ÌÔ˘ ı· Ì·˙¤„ÂÈ ÙÔ ÁÏ˘Îfi ηÚfi ÙÔ˘!». ⁄ÛÙÂÚ· ·fi Ù· ÚÔÊËÙÈο ·˘Ù¿ ÏfiÁÈ·, ¤ı·ÓÂ, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ÛÙÔ˘˜ ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˘˜ ÈÂÚ‹ ÌÓ‹ÌË, Ë ÔÔ›· ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È ÛÙÔ ¿Á·ÏÌ· Ô˘ ¤ÛÙËÛÂ Ë Û‡Á¯ÚÔÓË ÁÂÓÈ¿, ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙË ÛÙÔ¿ ÙÔ˘ ∂ıÓÈÎÔ‡ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ¶ÔÚÙÚ¤ÙÔ ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ·. ΔÔ 1799 Ô ÚˆÛÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ¤‰ÈˆÍ ÙÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜ ·fi Ù· ∂Ù¿ÓËÛ·, ·ÓÔ›ÁÔÓÙ·˜ ÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÁÈ· ÙË Û‡ÛÙ·ÛË Ù˘ ∂Ù·Ó‹ÛÔ˘ ¶ÔÏÈÙ›·˜. ªÂ ÙËÓ ·fiÊ·ÛË ·˘Ù‹ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ Û˘ÌʈӋÛÂÈ Î·È Ô μÔÓ·¿ÚÙ˘, Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÙfiÙ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ·ÎÌ‹˜ ÙÔ˘. BETTMANN/CORBIS/ APEIRON
Δ· ∂Ù¿ÓËÛ· ∏ ÚÒÙË ·˘ÙfiÓÔÌË ÂÏÏËÓÈ΋ ÔÏÈÙ›· ¶ÂÚ›Ô˘ ¤Ó· ¯ÚfiÓÔ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ƒ‹Á·, ηٷχıËÎÂ Î·È Ë ÚÒÙË ÚÔÛˆÚÈÓ‹ Á·ÏÏÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· ÛÙ· ∂Ù¿ÓËÛ·. ∏ ·Ó¿ÌÂÈÍË Ù˘ °·ÏÏ›·˜ ÛÙȘ ˘Ôı¤ÛÂȘ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ‰ÂÓ ¿ÊËÓ ·‰È¿ÊÔÚ˜ Ô‡Ù ÙË ƒˆÛ›· Ô‡Ù ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ·. ∏ ÙÂÏÂ˘Ù·›·, Ì¿ÏÈÛÙ·, ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠÁÚ‹ÁÔÚ· ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ Ô˘ ‰È¤ÙÚ¯Â. ∞˘Ùfi Û˘Ó¤‚Ë ÁÈ·Ù› Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ μÔÓ·¿ÚÙ˘, ÂÁηٷÏ›ÔÓÙ·˜ È· ÙȘ ·ÏȤ˜ Û˘ÓÙËÚËÙÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ Ù˘ Á·ÏÏÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ Û fi,ÙÈ ·ÊÔÚÔ‡Û ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, Ôχ Û‡ÓÙÔÌ· ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ηٷϿ‚ÂÈ ÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ. ∏ ƒˆÛ›·, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ¤Î·ÓÂ Û˘ÌÌ·¯›· Ì ÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ·ӷÛÙ·ÙÈ΋˜ ı‡ÂÏÏ·˜ Ô˘ ›¯Â ÚÔηϤÛÂÈ Ë °·ÏÏ›· Î·È Ó›ÎËÛ ÛÙÔÓ fiÏÂÌÔ ·˘Ùfi, ÂÂȉ‹ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ μÔÓ·¿ÚÙ˘ ·Ô˘Û›·˙Â. £ÂÒÚËÛ ÏÔÈfiÓ ÙfiÙ ηٿÏÏËÏË ÙË ÛÙÈÁÌ‹ ÁÈ· Ó· ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÈ ·˘Ùfi ÙÔÓ Â¯ıÚfi ·fi ÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ı¿Ï·ÛÛ˜. ªÂ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÙfi¯Ô, Ù·˘Ù›ÛÙËÎ·Ó ·Ú¯Èο Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÙˆÓ ‰‡Ô ÂÈÎÚ·ÙÂÈÒÓ, ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ › ¤Ó·Ó ÔÏfiÎÏËÚÔ ·ÈÒÓ· ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ·Ó Ó· ÔÏÂÌÔ‡Ó Ë Ì›· ÙËÓ ¿ÏÏË. √ ÚˆÛÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ¤‰ÈˆÍ ÙÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜ ·fi Ù· ∂Ù¿ÓËÛ· ÙÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1799. ΔfiÙÂ, fï˜, ÚԤ΢„ ÙÔ ˙‹ÙËÌ· ÔÈ· ı· ‹Ù·Ó ÙÂÏÈο Ë Ù‡¯Ë ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ. ∏ ƒˆÛ›· ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ Ù· ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· Ô‡Ù ›¯Â ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ ı· Ù· ‰È·ÙËÚÔ‡ÛÂ, ÂÂȉ‹ ÚÔÊ·ÓÒ˜ ‹Ù·Ó Ôχ Ì·ÎÚÈ¿. ∫·Ù¿ÊÂÚÂ, ÏÔÈfiÓ, Ó· ›ÛÂÈ ÙË Û‡ÌÌ·¯Ô ΔÔ˘ÚΛ· Ó· Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ Ì›· ÔÏÈÙ›· ·ÔÙÂÏÔ‡ÌÂÓË ·fi Ù· ÂÙ¿ ÓËÛÈ¿. ∞˘Ù‹ ÂÛˆÙÂÚÈο ı· ‹Ù·Ó ·˘ÙfiÓÔÌË, Â͈ÙÂÚÈο
fï˜ ı· ÙÂÏÔ‡Û ˘fi ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· Ù˘ ƒˆÛ›·˜ Î·È Ù˘ ΔÔ˘ÚΛ·˜, Ì ÙËÓ ˘Ô¯Ú¤ˆÛË Î¿ı ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· Ó· ÏËÚÒÓÂÈ ÛÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ÊfiÚÔ 75.000 ÁÚfiÛÈ·. ™ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· ·Ú·¯ˆÚ‹ıËÎ·Ó ÔÈ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ∏›ÚÔ˘ Ô˘ ̤¯ÚÈ ÙfiÙ ‹Ù·Ó ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ, Ë μfiÓÈÙÛ·, Ë ¶Ú¤‚Â˙·, ÙÔ μÔ˘ıÚˆÙfi Î·È Ë ¶¿ÚÁ·. ∞ÎfiÌ· Î·È Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ μÔÓ·¿ÚÙ˘ -Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ ıˆÚÔ‡Û fiÙÈ ÛÙÔ ÂÍ‹˜ Ë ıÂÌÂÏÈ҉˘ ·Ú¯‹ Ù˘ Á·ÏÏÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ ¤Ú ӷ Â›Ó·È Ë ·ÓÙÔÙÈÓ‹ ‰È·Ù‹ÚËÛË ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ ÙÔ˘ πÔÓ›Ô˘- ÙÒÚ·, ÏfiÁˆ ¿ÏÏˆÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ, ·Ó·ÁοÛÙËΠÛÙËÓ Ô˘Û›· Ó· ·Ó¯Ù› ÙË Û˘ÁÎÚfiÙËÛË Ù˘ Ó¤·˜ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· Ù˘ ·fi ¿ÏϘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ. ∂ÈÙ¤ÏÔ˘˜, ¿ÓÙˆ˜, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙfiÛˆÓ ·ÈÒÓˆÓ, ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÙËΠˆ˜ ·˘ÙfiÓÔÌË ÌÈ· ÁˆÓÈ¿ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ¯ÒÚ·˜. ª¿ÏÈÛÙ·, ·Ó Î·È Ë Ù‡¯Ë Ù˘ ı· ÁÓÒÚÈ˙ ÔÏϤ˜ ·Ó·ÙÚÔ¤˜, ÙÂÏÈο ΤډÈÛ ÙËÓ Ï‹ÚË ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· Ù˘, fiÙ·Ó ÂÓÒıËΠ̠ÙÔ ˘fiÏÔÈÔ ÙÌ‹Ì· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, Ô˘ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ›¯Â ·ÂÏ¢ıÂÚˆı›.
∏ ¶‡ÏË, ηٿ Ù· ¯ÚfiÓÈ· 1805-1807, ‹Úı Û ‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË μ¤‚·È·, ÔÈ ÊÈÏÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ÙfiÛÔ Ì ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· fiÛÔ Î·È Ì ÙË °·ÏÏ›· ‰ÂÓ ÎÚ¿ÙËÛ·Ó Ôχ. √È ƒÒÛÔÈ ˘ÂÚ›Û¯˘Û·Ó ÛÙ· ∂Ù¿ÓËÛ· Û ٤ÙÔÈÔ ‚·ıÌfi, ÒÛÙ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·Ó ˆ˜ ΢ڛ·Ú¯Ô› ÙÔ˘˜. º˘ÛÈο, ‰ÂÓ ÁÈÓfiÙ·Ó È· ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ÚÔÛÙ·Û›·, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ÚÔηÏÔ‡Û ¤ÓÙÔÓË ·ÓËÛ˘¯›· ÛÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË. ∞˘Ùfi Û˘Ó¤‚·ÈÓ ΢ڛˆ˜ ÂÂȉ‹ ÔÈ ƒÒÛÔÈ, Ì ÔÚÌËÙ‹ÚÈÔ ÙËÓ πfiÓÈÔ ÔÏÈÙ›·, ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó Ì οı ÙÚfiÔ Ó· ÚÔÛÂÁÁ›ÛÔ˘Ó Î·È ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ -η٤ٷͷÓ, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÙÔ˘˜ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ˘˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ Î·È Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Û ٿÁÌ·Ù· Ù˘ ÂÙ·ÓËÛȷ΋˜ ÔÏÈÙ›·˜. ∂Í¿ÏÏÔ˘, ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› ›¯·Ó οı ÏfiÁÔ Ó· ıˆÚÔ‡Ó fiÙÈ Ë Û¤Ú‚ÈÎË Â·Ó¿ÛÙ·ÛË Ô˘ ͤ۷Û ÙÔ 1803 ÛÙÔ ‚ÔÚÚ¿ ‹Ù·Ó ¤ÚÁÔ Ù˘ ƒˆÛ›·˜. ŒÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ, ¿ÓÙˆ˜, Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ÂȉÂÈÓÒıËΠ·ÎfiÌ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÂÚÈÏÔÎÒÓ Ô˘ Û˘Ó¤‚·ÈÓ·Ó ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË. ΔÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 1805 Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËΠ̛· Ó¤· Â˘Úˆ·˚΋ Û˘ÌÌ·¯›· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ∞ÁÁÏ›·, ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›·, ÛÙË ƒˆÛ›· Î·È ÛÙË ™Ô˘Ë‰›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ· μÔÓ·¿ÚÙË, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ›¯Â ·Ó·ÎËÚ˘¯ı› ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [67]
[68]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞ÎÔ˘·Ú¤Ï· ÙÔ˘ P. Grolleron, Ì ÙÔÓ ¡·ÔϤÔÓÙ· Î·È ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ ∞′ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ Ó· ÌÂÏÂÙÔ‡Ó ÙÔ ¯¿ÚÙË Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ ÛÙÔ Δ›ÏÛÈÙ. ΔÔÓ πÔ‡ÏÈÔ ÙÔ˘ 1807 Ë ƒˆÛ›· Î·È Ë °·ÏÏ›· ˘¤ÁÚ·„·Ó ÙËÓ ÂÚ›ÊËÌË Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ Δ›ÏÛÈÙ, Ë ÔÔ›· οı ¿ÏÏÔ ·Ú¿ ηÏfi Ó¤Ô ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÁÈ· ÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË. BETTMANN/CORBIS/ APEIRON
ÙˆÓ °¿ÏψÓ. ∏ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ‚Ú¤ıËΠ۠Ôχ ‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË, ·fi ÙfiÙ Ԣ Ë ∞ÁÁÏ›·, Ë ÌfiÓË ‰‡Ó·ÌË Ô˘ ÔÙ¤ ‰ÂÓ Â›¯Â ‰Â›ÍÂÈ Â¯ıÚÈΤ˜ ‰È·ı¤ÛÂȘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ Î·È ‹Ù·Ó Ë ÈÔ ÂÈÏÈÎÚÈÓ‹˜ ˘¤ÚÌ·¯Ô˜ Ù˘ ‰È·Ù‹ÚËÛ˘ Ù˘ ·ÎÂÚ·ÈfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ¤ÁÈÓ ۇÌÌ·¯Ô˜ Ù˘ ƒˆÛ›·˜. ¢ÂÓ ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈο ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ·Ú·Ì›ÓÂÈ Ô˘‰¤ÙÂÚË, ηıÒ˜ ·fi ÙË Ì›· Ë °·ÏÏ›· ÚÔÛ·ıÔ‡Û ӷ ÙËÓ ÚÔÛÂÙ·ÈÚÈÛÙ› Î·È ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÔÈ Û‡ÌÌ·¯ÔÈ ‰ÂÓ ı· ·Ó¤¯ÔÓÙ·Ó Î¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ. ∫·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·, Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ¤Ú ›Ù ӷ ˘Ô·„ÂÈ ÛÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹ ÙˆÓ Û˘ÌÌ¿¯ˆÓ -·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Âͤ¯Ô˘Û· ı¤ÛË Â›¯Â Î·È Ô ÈÔ ¿ÛÔÓ‰Ô˜ ¯ıÚfi˜ Ù˘- ›Ù ӷ Ù·¯ı› ˘¤Ú ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ·. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜, fï˜, Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi ÚÈÓ Â›¯Â ·Ô‰Â›ÍÂÈ fiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯Â ηӤӷ ‰ÈÛÙ·ÁÌfi Ó· ÙËÓ ·ÎÚˆÙËÚÈ¿ÛÂÈ. ∞˘Ù¤˜ ÔÈ ÂÚÈÏÔΤ˜ ÛÙ¿ıËÎ·Ó Ë ·ÈÙ›· ÁÈ· Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÔ‡Ó ÛÙÔ ‰È‚¿ÓÈ ‰‡Ô ÔÏÈÙÈΤ˜ ÌÂÚ›‰Â˜, Ë ÚˆÛÔ·ÁÁÏÈ΋ Î·È Ë Á·ÏÏÈ΋. ŸÛÔÈ ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙·Ó ÙË °·ÏÏ›·, Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Û˘ÓÙ¿¯ıËÎ·Ó ÔÈ ™Ô‡ÙÛÔÈ Î·È ÔÈ ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë‰Â˜ ·fi ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó Â›ÌÔÓ· Ó·
·Ú·Û‡ÚÔ˘Ó ÙËÓ ¶‡ÏË ÛÙË Û˘ÌÌ·¯›· Ì ÙÔ Ó¤Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, ÚÔ‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ˆ˜ Âȯ›ÚËÌ· Ù· ηٷÎÙËÙÈο Û¯¤‰È· Ô˘ ›¯Â ·fi ·ÏÈ¿ Ë ƒˆÛ›·. ∏ ·Ú¿Ù·ÍË ˘¤Ú ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ, fï˜, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ‹Ù·Ó Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ Ù˘ μÏ·¯›·˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ Î·È Ù˘ ªÔω·‚›·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ªÔ˘ÚÔ‡˙˘, ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙·Ó fiÙÈ ‹Ù·Ó ÚÔÙÈÌfiÙÂÚË Ë Û‡Ó·„Ë ÊÈÏÈÎÒÓ Û¯¤ÛÂˆÓ Ì ÙË ÁÂÈÙÔÓÈ΋ ƒˆÛ›·, ·Ú¿ Ì ÙË °·ÏÏ›· Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Û ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·fiÛÙ·ÛË. À‹Ú¯Â ÏÔÈfiÓ ·˘Ùfi ÙÔ ‰›ÏËÌÌ·, fiÙ·Ó Ô ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔ˜ ÚÂÛ‚Â˘Ù‹˜ Ù˘ °·ÏÏ›·˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ™Â‚·ÛÙÈ¿Ó˘, ηٿÊÂÚ ӷ ÂÙ‡¯ÂÈ ÙËÓ Î·ı·›ÚÂÛË ÂÎÂ›ÓˆÓ ÙˆÓ ‰‡Ô ËÁÂÌfiÓˆÓ Î·È ÙÔ ‰ÈÔÚÈÛÌfi ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘˜ ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ™Ô‡ÙÛÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ™Î·ÚÏ¿ÙÔ˘ ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë. ∞fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ËÁÂÌfiÓ˜ Ô˘ ηı·ÈÚ¤ıËηÓ, Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ Ì ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ¤Ê˘Á ÁÈ· ÙË ƒˆÛ›·, ÂÓÒ Ô ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÂÓÔ¯ÔÔÈË̤ÓÔ˜ ªÔ˘ÚÔ‡˙˘ ¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ΔfiÙÂ, fï˜, ÙÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ ÙÔ˘ 1806, Ù· ÚÒÛÈη ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÛÙË ªÔω·‚›·. ∏ ¶‡ÏË ·Ôη٤ÛÙËÛ ·Ú¯Èο ÛÙȘ ı¤ÛÂȘ
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [69]
ÙÔ˘˜ ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË Î·È ÙÔÓ ªÔ˘ÚÔ‡˙Ë, ÂÂȉ‹ ÈÂ˙fiÙ·Ó ·fi ÙȘ ·ÂÈϤ˜ ÙÔ˘ ÚÂÛ‚Â˘Ù‹ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜ -Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÚÔÛ·ıÔ‡Û ‰È·ÚÎÒ˜ Ó· ÙËÓ ·ÔÛ¿ÛÂÈ ·fi ÙË Û˘ÌÌ·¯›· Ì ÙÔÓ ¡·ÔϤÔÓÙ·. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, fï˜, ÂÂȉ‹ ›¯Â ÔÚÁÈÛÙ› Ì ÙȘ ÂÓ¤ÚÁÂȘ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ÛÙË ™ÂÚ‚›· Î·È ·ÏÏÔ‡, Î·È ·›ÚÓÔÓÙ·˜ ı¿ÚÚÔ˜ ·fi Ù· Ó¤· ηÙÔÚıÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ· ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË, ΋ڢÍ fiÏÂÌÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ÛÙȘ 30 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜, Ì ÊÔ‚ÂÚ¿ ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈ· ‰ÔÏÔÊfiÓËÛ ÙÔ Á¤ÚÔÓÙ· ∞ϤͷӉÚÔ À„ËÏ¿ÓÙË, ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ Ô˘ ›¯Â ηٷʇÁÂÈ ÛÙË ƒˆÛ›·. ŸÙ·Ó Û˘Ó¤‚Ë ·˘Ùfi, Ë ∞ÁÁÏ›· ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ Î·È ÂΛÓË ‚›·, ÁÈ· Ó· ·ÔÛ¿ÛÂÈ ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· ·fi ÙË Á·ÏÏÈ΋ Û˘ÌÌ·¯›· Î·È ÁÈ· Ó· ÚÔÏ¿‚ÂÈ ¤Ó· ÚˆÛÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi fiÏÂÌÔ, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ıˆÚÔ‡Û ·ÂÈÏ‹ ÁÈ· ÙËÓ ‡·ÚÍË ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ŒÙÛÈ, Âȯ›ÚËÛ ӷ ÂÍ·Ó·ÁοÛÂÈ ÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ Ó· οÓÔ˘Ó ÂÈÚ‹ÓË Î·È ÁÈ· ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ ÛÙfiÏÔ Ù˘ ̤۷ ÛÙÔ μfiÛÔÚÔ. ™ÙȘ 20 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1807, ÏÔÈfiÓ, Ô ÕÁÁÏÔ˜ Ó·‡·Ú¯Ô˜ ¢Ô‡ÎÔ˘ÔÚı ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÌÚÔÛÙ¿ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·ÊÔ‡ ÚÒÙ· ‰È¤Û¯ÈÛ ÙÔÓ ∂ÏÏ‹ÛÔÓÙÔ, Ô˘ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ·‰È·¤Ú·ÛÙÔ˜. ¶¿ÏÈ, fï˜, Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ¤ÌÂÈÓ ÛÙË ÁÓÒÌË ÙÔ˘, ¤¯ÔÓÙ·˜ ˆ˜ Û˘Ì‚Ô‡ÏÔ˘˜ ÙÔÓ ™Â‚·ÛÙÈ¿ÓË Î·È ÙÔ˘˜ Á‡Úˆ ÙÔ˘ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ Ì˯·ÓÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ˘ÚÔ‚ÔÏÈÎÔ‡. Àfi ·˘Ù¤˜ ÙȘ Û˘Óı‹Î˜, Ô ·ÁÁÏÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ıÂÒÚËÛ ÈÔ Û˘ÓÂÙfi Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ, ÂÓÒ Ô ™Â‚·ÛÙÈ¿Ó˘ ÁÈ· ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹ Ê¿ÓËΠӷ ÎÂÚ‰›˙ÂÈ. øÛÙfiÛÔ, ı· Û˘Ó¤‚·ÈÓ·Ó ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ Î·È Â͈ÙÂÚÈΤ˜ ÂÚȤÙÂȘ. ∂ΛÓË ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ‚·Û›ÏÂ˘Â Ô ÈÔ ‹ÈÔ˜ Î·È Ô ÈÔ Û˘ÓÂÙfi˜ ·fi fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘˜, Ô ™ÂÏ›Ì °′.. ∞˘Ùfi˜ ·Ó·‰Â›¯ÙËΠÊÈÏ¿ÓıÚˆÔ˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Î·È fiÛÔ Î·Ó¤Ó·˜ ¿ÏÏÔ˜ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜, Î·È Âȯ›ÚËÛ ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË. ∂ȉÈÎfiÙÂÚ· fï˜ Û˘ÁÎÚfiÙËÛÂ Ó¤Ô ÛÙÚ·Ùfi, ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔ Û‡Ìʈӷ Ì ٷ Â˘Úˆ·˚ο ÚfiÙ˘·. ŸÏ· ·˘Ù¿, ‚¤‚·È·, ‰˘Û·Ú¤ÛÙËÛ·Ó Ôχ Î·È ÙÔ˘˜ Ô˘ÏÂÌ¿‰Â˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÁÂÓ›ÙÛ·ÚÔ˘˜. ŒÙÛÈ, ÛÙȘ 28 ª·˝Ô˘ ÙÔ˘ 1807 ͤ۷Û ÂͤÁÂÚÛË ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ηı·ÈÚ¤ıËÎÂ Ô ™ÂÏ›Ì °′ Î·È ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ Ô ÂÍ¿‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ªÔ˘ÛÙ·Ê¿˜ ¢′. ™Â ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ·Ó·ÙÚÔ‹ ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ ÚÔÛÙ¤ıËÎÂ Î·È Ì›· ‰˘Û¿ÚÂÛÙË Â͈ÙÂÚÈ΋ ÂÚÈÏÔ΋. °‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË πÔ˘Ï›Ô˘ ˘ÔÁÚ¿ÊÙËΠÂÈÚ‹ÓË ÌÂٷ͇ ƒˆÛ›·˜ Î·È °·ÏÏ›·˜ ÛÙÔ Δ›ÏÛÈÙ, Ë ÔÔ›· ›¯Â ˆ˜ Û˘Ó¤ÂÈ· Ó· ·ÔÌÔÓˆı› Ë ∞ÁÁÏ›· Î·È Ó· Û˘ÌÌ·¯‹ÛÔ˘Ó ¿ÏÈ ÔÈ ‰‡Ô ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ô˘ ÂӉȷʤÚÔÓÙ·Ó ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ÁÈ· ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ·ÎÂÚ·ÈfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜.
¶Ú·ÁÌ·ÙÈο, Ì ÙËÓ ÂÈÚ‹ÓË ÂΛÓË Ô ¡·ÔϤÔÓÙ·˜ Û˘ÌÊÒÓËÛ Ì ÙËÓ ÚÒËÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘ ÙË ‰È·ÓÔÌ‹ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ¶‹Ú ˆ˜ ÚÔηٷ‚ÔÏ‹ Ù· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ πÔÓ›Ô˘ Î·È Ù· ÊÚÔ‡ÚÈ· ÛÙË ¢·ÏÌ·Ù›· Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ·Ú·¯ÒÚËÛ ÚËÙ¿ ÛÙË ƒˆÛ›· ÙȘ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜. √ ΛӉ˘ÓÔ˜ Ô˘ ‰È¤ÙÚÂ¯Â Ë ΔÔ˘ÚΛ· ·fi ÂΛÓÔ ÙÔ ÛËÌÂ›Ô Î·È ÌÂÙ¿ ÎÔÚ˘ÊÒıËÎÂ. ªÂ ÙËÓ ·ÂÈÏ‹ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ Î·È Ù˘ °·ÏÏ›·˜, ÔÈ ÌfiÓÔÈ ÂÈÏÈÎÚÈÓ›˜ ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ Ù˘ ·ÎÂÚ·ÈfiÙËÙ¿˜ Ù˘ ‹Ù·Ó Ë ∞ÁÁÏ›· Î·È Ë ∞˘ÛÙÚ›·, Ë ÔÔ›· ›¯Â Û˘ÌʈӋÛÂÈ ˆ˜ ÚÔ˜ ·˘Ùfi ·fi ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∫·È ÔÈ ‰‡Ô, fï˜, ·˘Ù¤˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó ··Û¯ÔÏË̤Ó˜ Ì ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ fiÏÂÌÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ·, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Û ı¤ÛË Ó· Ù˘ ÚÔÛʤÚÔ˘Ó Î·Ì›· ÛÔ˘‰·›· ‚Ô‹ıÂÈ·. ∏ ∞ÁÁÏ›·, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û ÂÌfiÏÂÌË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ì ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· Î·È ÌfiÏȘ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1809 Î·È ¤ÂÈÙ· ·fi ÂÓ¤ÚÁÂȘ Ù˘ ∞˘ÛÙÚ›·˜ ˘ÔÁÚ¿ÊÙËΠÂÈÚ‹ÓË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ∞ÁÁÏ›· Î·È ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ·.
√ ∞Ï‹ ·Û¿˜ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ Ù˘ ∏›ÚÔ˘ √È ·Â›ÌÓËÛÙÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ™Ô˘ÏȈÙÒÓ ∂ÓÒ ÏÔÈfiÓ Ë Â͈ÙÂÚÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ΔÔ˘ÚΛ·˜ ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ÂÈÛÊ·Ï‹˜, ÔÈ ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ ·Ó·Ù·Ú·¯¤˜ Ô˘ ÂΉËÏÒıËÎ·Ó ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ‰ÂÓ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Á›ÓÔ˘Ó ¯ÂÈÚfiÙÂÚ˜. √ ÂÚÈ‚fiËÙÔ˜ ∞Ï‚·Ófi˜ ∞Ï‹ ·Û¿˜, Ô˘ ·fi ÙÔ 1788 ›¯Â ηٷϿ‚ÂÈ Ù· πˆ¿ÓÓÈÓ·, ÚÔÛ·ıÔ‡Û ӷ ÂÂÎÙ›ÓÂÈ ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ Û ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Î·È ÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙËÓ ˘fiÏÔÈË ∂ÏÏ¿‰·, ΢ÚȇÔÓÙ·˜ Î·È ŒÏÏËÓ˜ Î·È ÔÌfiÊ˘ÏÔ‡˜ ÙÔ˘. 줂·È·, ÂÍÔ˘Û›·˙Â Î·È ÂÓÂÚÁÔ‡Û ÛÙÔ fiÓÔÌ· Ù˘ À„ËÏ‹˜ ¶‡Ï˘, ‰›ˆÎ fï˜ Ó· Á›ÓÂÈ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ˜, fiˆ˜ ¤Î·Ó ·ÚÁfiÙÂÚ· Î·È Ô ªÂ¯Ì¤Ù ∞Ï‹ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘. √ ∞Ï‹ ·Û¿˜, fï˜, ‰ÂÓ ‰È¤ıÂÙ ÙËÓ ÈηÓfiÙËÙ· Î·È ÙË ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ Û‡ÓÂÛË ÙÔ˘ ªÂ¯Ì¤Ù ∞Ï‹. √ ¿ÓıÚˆÔ˜ ·˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó ·Û‹Ì·ÓÙÔ˜ Î·È ‰ÂÓ Â›¯Â Ó· Âȉ›ÍÂÈ Î¿ÙÈ ¿ÏÏÔ ÌÂÁ¿ÏÔ, ¤Ú· ·fi ÙË ‚È·ÈfiÙËÙ· Î·È ÙÔ ‰fiÏÔ, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Î·È ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Î·È ÔÈ Û˘Ì·ÙÚÈÒÙ˜ ÙÔ˘ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓıËÎ·Ó ÙfiÛÔ Ôχ ·fi ·˘ÙfiÓ, ÒÛÙ ÙÂÏÈο Û˘Ó¤‚·Ï·Ó fiÏÔÈ ÛÙËÓ Î·ı·›ÚÂÛ‹ ÙÔ˘ ·fi ÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË. øÛÙfiÛÔ, ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÌ·ÛÙ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· ÈÛ¯˘Úfi˜ Î·È ·ÁˆÓÈ˙fiÙ·Ó, ΢ڛˆ˜, Ó· ÓÈ΋ÛÂÈ ÙËÓ ÔÏÂÌÔ¯·Ú‹ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘.
[70]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Œ¯Ô˘Ì ‹‰Ë ÌÈÏ‹ÛÂÈ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ™Ô˘ÏȈÙÒÓ, ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ ÎÔÈÓfiÙËÙ¿˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔÓ ÂıÓÈÎfi ÙÔ˘˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. ∂‰Ò Â›Ó·È ·ÚÎÂÙfi Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì Ôχ Û˘ÓÔÙÈο ÙÔ˘˜ ÔÏÂÌÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜. √È ÂÚ›ÊËÌÔÈ ÂΛÓÔÈ ÔÚÂÛ›‚ÈÔÈ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÛÙ· ·ӷÛÙ·ÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ 1770 Î·È ÙÔ˘ 1790, ÂÓÒ ‹‰Ë ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ›¯·Ó Ì·Ù·ÈÒÛÂÈ ÙȘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜, ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË ÙÔ˘ 1790 Î·È ÙÔÓ πÔ‡ÏÈÔ ÙÔ˘ 1792. √ ÈÔ ËÚˆÈÎfi˜ fï˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ·ÏÈÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘˜ ¤ÁÈÓ ·fi ÙÔ 1800 ̤¯ÚÈ ÙÔ 1803. ¶Ú·ÁÌ·ÙÈο, Á‡Úˆ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 1800 Ô ∞Ï‹ ÛÙÚ¿ÊËΠͷÊÓÈο ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙÚ›ÙË ÊÔÚ¿, Û˘Óԉ¢fiÌÂÓÔ˜ ·fi 10.000 ¿Ó‰Ú˜. ¶ÔÈÔ˜ ŒÏÏËÓ·˜ ‰ÂÓ ‰È¿‚·Û Ì ÙËÓ Î·Ú‰È¿ ÙÔ˘ Ó· ¯Ù˘¿ ‰˘Ó·Ù¿ ÁÈ· ÙȘ ÂÚȤÙÂȘ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘, ÙȘ Ôԛ˜ ·ÚÔ˘Û›·Û Ì ÙfiÛË ·Ê¤ÏÂÈ·, ·ÏÏ¿ Î·È Ì ÙfiÛË ‰Ú·Ì·ÙÈÎfiÙËÙ· Ô ¶ÂÚÚ·È‚fi˜; ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ÌÈ· ·ÂÏÈṲ̂ÓË ÔÏÈÔÚΛ· ÂÓ¿ÌÈÛË ¯ÚfiÓÔ˘, ÂΛÓÔÈ ÔÈ ÚÒÙÔÈ ÓÈÎËÙ¤˜ Ù˘ ÂıÓÈ΋˜ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ ›¯·Ó ÌÈ· ÂÏ›‰· ÛˆÙËÚ›·˜. ¶ÔÏÏÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ̤ˉ˜ Ù˘ ∏›ÚÔ˘ Û˘ÌÌ¿¯ËÛ·Ó Ì·˙› ÙÔ˘˜. ∏ ·Û›Á·ÛÙË, fï˜, ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ∞Ï‹, Ô ¯Ú˘Ûfi˜
ÙÔ˘ Î·È Ë ‰ÔÏÈfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ ·Î‡ÚˆÛ·Ó ·˘Ù‹ ÙËÓ ÚÔÛ‰ÔÎÒÌÂÓË ‚Ô‹ıÂÈ·. √È ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ¤ÌÂÈÓ·Ó ¿ÏÈ ÂÁηٷÏÂÈÌ̤ÓÔÈ ÛÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ. ∏ ٷϷȈڛ· ÙËÓ ÔÔ›· ˘¤ÛÙËÛ·Ó, ȉȷ›ÙÂÚ· ÏfiÁˆ Ù˘ ¤ÏÏÂȄ˘ ÙÚÔÊ‹˜ Î·È ÓÂÚÔ‡, ‹Ù·Ó ·ÂÚ›ÁÚ·ÙË. ŸÌˆ˜ ‰ÂÓ ÛΤÊÙÔÓÙ·Ó Ó· ˘ÔÙ·¯ıÔ‡Ó. ª¿ÏÈÛÙ·, ·ÎfiÌ· Î·È fiÙ·Ó ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Û ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË, ‰È·ÙËÚÔ‡Û·Ó ÙÔ ˙ˆÓÙ·Ófi Î·È ·ÎÙÈÓÔ‚fiÏÔ ÂıÓÈÎfi Ó‡̷. ™˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ, fiÙ·Ó Ô ∞Ï‹ ·Û¿˜ ¤Ù·Í 500 ÁÚfiÛÈ· ÁÈ· οı ÎÂÊ¿ÏÈ ™Ô˘ÏÈÒÙË, ·˘ÙÔ› ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÂÈÎ‹Ú˘Í·Ó Ì 10 Ê˘Û¤ÎÈ· οı ÎÂÊ¿ÏÈ ΔÔ‡ÚÎÔ˘. ∫¿ÔÙÂ, Ì¿ÏÈÛÙ·, ¤ÂÛ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ ¤Ó·˜ Á¿È‰·Úfi˜ ÙÔ˘˜, Î·È ÙÔÓ ˙‹ÙËÛ·Ó ›Ûˆ Ì ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛË fiÙÈ ı· ·ÓÙ·¤‰È‰·Ó ÙËÓ ·Í›· ÙÔ˘. ŸÙ·Ó, ‚¤‚·È·, ÙÔ˘˜ ¤ÛÙÚ„·Ó ÙÔ ˙ÒÔ, ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ·Ú¤‰ˆÛ·Ó ¤Ó·Ó ΔÔ‡ÚÎÔ ·È¯Ì¿ÏˆÙÔ, Ì ÙÔ Âȯ›ÚËÌ· fiÙÈ ¤ÙÛÈ Î·Ù¤‚·Ï·Ó ÙÔ ›ÛÔ Ù˘ ·Í›·˜ ÙÔ˘ ˙ÒÔ˘ Ô˘ ÂÈÛÙÚ¿ÊËÎÂ. √ ·ÁÒÓ·˜ ·˘Ùfi˜ ÎÚ¿ÙËÛ ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· Î·È ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÛËÌ›ˆÓ·Ó Û˘Ó¯›˜ ӛΘ ̤¯ÚÈ ÙÔ ™Â٤̂ÚË ÙÔ˘ 1803, fiÙ·Ó ÙÂÏÈο ΢ÚȇıËΠÙÔ ™Ô‡ÏÈ, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÙËÓ ÚÔ‰ÔÛ›· ÙÔ˘ ¶‹ÏÈÔ˘ °Ô‡ÛË. √È ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [71]
˘Ô¯ÒÚËÛ·Ó ÛÙËÓ ∞Á›· ¶·Ú·Û΢‹, fiÔ˘ ˘¤ÊÂÚ·Ó Ù· ¿Ó‰ÂÈÓ·, ΢ڛˆ˜ ÏfiÁˆ Ù˘ ‰›„·˜ -ÔÈ Â¯ıÚÔ› Ô˘ ÙÔ˘˜ ›¯·Ó ÂÚÈ΢ÎÏÒÛÂÈ, ›¯·Ó ·Ú¿ÏÏËÏ· ηٷϿ‚ÂÈ Î·È ÙȘ ËÁ¤˜. ΔÂÏÈο, Û˘Ó·›ÓÂÛ·Ó fi¯È Ó· ·Ú·‰ÔıÔ‡Ó, ·ÏÏ¿ Ó· Û˘ÌʈӋÛÔ˘Ó fiÙÈ ı· ·Ô¯ˆÚÔ‡Û·Ó ÂχıÂÚ·, ÚÔ˜ fiÔÈ· ηÙ‡ı˘ÓÛË ·˘ÙÔ› ‹ıÂÏ·Ó, Ì·˙› Ì ٷ fiÏ· Î·È Ù· Ú¿ÁÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜. √ ∞Ï‹ ÂÈ·ڈÛ ·˘Ù‹ ÙË Û˘Ìʈӛ· Î·È ÛÙȘ 12 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1803 ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÂÁη٤ÏÂÈ„·Ó ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜, ¯ˆÚÈṲ̂ÓÔÈ Û ÙÚ›· ÛÒÌ·Ù·. ™ÙËÓ ∞Á›· ¶·Ú·Û΢‹ ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó Ô ÌÔÓ·¯fi˜ ™·ÌÔ˘‹Ï Î·È ¿ÏÏÔÈ ¤ÓÙ ¿Ó‰Ú˜, ÁÈ· Ó· ·Ú·‰ÒÛÔ˘Ó ÙÔ ¯ÒÚÔ Î·È Ó· ¿ÚÔ˘Ó -Û‡Ìʈӷ Ì ÙË Û˘Óı‹ÎË- ÙÔ ·ÓÙ›ÙÈÌÔ ÁÈ· Ù· ÔÏÂÌÔÊfi‰È· Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ·ÎfiÌ· ÂΛ. ΔfiÙÂ, fï˜, ¤ÊÙ·Û·Ó ÔÈ ‰‡Ô ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î·È ¤Ó·˜ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜ ÙÔ˘ ∞Ï‹ Ì ÛÎÔfi Ó· ÂÎÙÂϤÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Ù˘ Û˘Ìʈӛ·˜. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ¤‰ˆÛ ٷ ¯Ú‹Ì·Ù· Î·È ‰‹ÏˆÛ ÚËÙ¿ ÛÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï fiÙÈ ¤Ú ӷ ˘ÔÛÙ› ÊÔ‚ÂÚ‹ ÙÈ̈ڛ·, ·ÊÔ‡ ›¯Â οÓÂÈ ÙËÓ ·ÂÚÈÛ΄›· Ó· ·Ú·‰Ôı› ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ ‚Â˙›ÚË. ∂ΛÓÔ˜, ·Ì¤Ûˆ˜, ·¿ÓÙËÛÂ: «¢ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ÌÔ˘ ÂÈ‚¿ÏÂÈ Î·Ì›· ÙÈ̈ڛ·» ηÈ, ·‰ÂÈ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ fiÏÔ ÙÔ˘ ¿Óˆ ÛÙËÓ ˘ÚÈÙȉ·Ôı‹ÎË, ¤ı·„ ÛÙ· ÂÚ›ȷ ÂΛÓÔ˘ ÙÔ˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ ÚÔÌ·¯ÒÓ· ÙÔÓ ›‰ÈÔ, ÙÔ˘˜ Û˘Ó·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. º˘ÛÈο, Ë ·Í›· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ı˘Û›·˜ ‰ÂÓ ÌÂÈÒÓÂÙ·È ·fi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ô ∞Ï‹ ‚ڋΠ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· Ó· ·Î˘ÚÒÛÂÈ fi,ÙÈ Â›¯Â Û˘ÌʈӋÛÂÈ Ì ÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜. ∂ΛÓÔ˜ Ô ¿ÈÛÙÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜, ‚¤‚·È·, ı· ·ıÂÙÔ‡Û ÙË Û˘Ìʈӛ· ÙÔ˘ Î·È ¯ˆÚ›˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ ·ÊÔÚÌ‹. ∏ ·Ú·‚›·Û‹ ÙÔ˘ ·˘Ù‹ ÚÔοÏÂÛ Ӥ˜ ηٷÛÙÚÔʤ˜, fï˜ ¤‰ˆÛ ·ÎfiÌ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ‰fiÍ· ÛÙÔ fiÓÔÌ· ÙˆÓ ™Ô˘ÏȈÙÒÓ. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ù· ÙÚ›· ÛÒÌ·Ù· Ô˘ ›¯·Ó ‰È·Ê‡ÁÂÈ Î·Ù·‰ÈÒ¯ıËÎ·Ó ·fi ÔÏ˘¿ÚÈıÌË ‰‡Ó·ÌË. ∞fi ·˘Ù¿, ÙÔ ÚÒÙÔ, Ì ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙÔÓ Δ˙·‚¤ÏÏ·, ÙÔÓ ¢Ú¿ÎÔ Î·È ÙÔÓ ∑¤Ú‚·, ¤Êı·Û ۯ‰fiÓ ·Î¤Ú·ÈÔ ÛÙËÓ ¶¿ÚÁ·. ∂Λ ‹Ù·Ó ·ÛÊ·Ï›˜, ηıÒ˜ ·˘Ù‹ Ë fiÏË, ÂÓÒ Â›¯Â ·Ú·¯ˆÚËı› ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ·, Ì ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· Ô˘ ·Ú›¯·Ó ÙfiÙ ÔÈ ƒÒÛÔÈ ÛÙ· ∂Ù¿ÓËÛ·, ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û ۯ‰fiÓ ·˘ÙfiÓÔÌ·. ΔÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÛÒÌ·, Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ ∫Ô˘ÙÛÔӛη, ÔÏÈÔÚ΋ıËΠÛÙÔ ∑¿ÏÔÁÁÔ, ¤Ó· ¯ˆÚÈfi Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ¿Óˆ Û „ËÏfi Î·È ·ÚfiÛÈÙÔ ‚Ú¿¯Ô, ÎÚÂÌ·Ṳ̂ÓÔ ¿Óˆ ·fi ÙÔÓ ∞¯¤ÚÔÓÙ·. ª¤Û· Û ϛÁÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÔÈ ÙÚÔʤ˜ Î·È Ù· ÔÏÂÌÔÊfi‰È· ÂΛ ÂÍ·ÓÙÏ‹ıËηÓ. ΔfiÙ ÔÈ Á˘Ó·›Î˜, ÂÂȉ‹ ÚÔÙ›ÌËÛ·Ó Ó· ÂÙ¿ÍÔ˘Ó Ù· ·È‰È¿ ÙÔ˘˜ ÛÙÔÓ ÁÎÚÂÌfi, ÁÈ· Ó· ÌËÓ Ù· ‰Ô˘Ó Ó· ¤ÊÙÔ˘Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ, ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó ·˘Ù¿ Ù· ÔÏ˘·Á·Ë̤ӷ Ï¿ÛÌ·Ù·, fi¯È Ì ÎÏ¿Ì·Ù· Î·È Ô‰˘ÚÌÔ‡˜, ·ÏÏ¿ Ì ¯ÔÚÔ‡˜ Î·È ÙÚ·ÁÔ‡‰È·! ŒÈ·Û·Ó, ÏÔÈfiÓ, Ë Ì›· Ù· ¯¤ÚÈ·
Ù˘ ¿ÏÏ˘, ¤Û˘Ú·Ó ÙÔ ¯ÔÚfi Û ·ÎÏÔ ÙÚ·ÁÔ˘‰ÒÓÙ·˜ Î·È Î·ıÂÌ›· Ô˘ ÏËÛ›·˙ ÛÙÔ ¯Â›ÏÔ˜ Ù˘ ¯·Ú¿‰Ú·˜ ¤ÂÊÙ ̤۷. √ ·ÎÏÔ˜ ·ӷϷ̂·ÓfiÙ·Ó, ÙÔ ›‰ÈÔ Î·È Ô ¯ÔÚfi˜, ̤¯ÚÈ Ô˘ ¤ÂÛ·Ó fiϘ, Ë Ì›· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÏÏË. √È ¿Ó‰Ú˜ ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ‰È·Ê‡ÁÔ˘Ó ÙË Ó‡¯Ù· Î·È ·fi ÙÔ˘˜ 800 ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ÂÚ¿ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ¶¿ÚÁ· ÔÈ 150. ¶¿ÓÙˆ˜, Î·È ·fi ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÛÒÌ·, ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ¤ı·Ó·Ó ÛÙË Ì¿¯Ë. ΔÔ ÛÒÌ· ·˘Ùfi ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó 1.000 ™Ô˘ÏÈÒÙ˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â›¯·Ó οÓÂÈ Î·Ù¿ÏË„Ë Û ¤Ó· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ Ô˘ ÏÂÁfiÙ·Ó ™¤ÏÙÛÔ. ªfiÓÔ ÔÈ 45 ηÙfiÚıˆÛ·Ó, Ì ԉËÁfi ÙÔÓ μfiÙÛ·ÚË, Ó· ηٷʇÁÔ˘Ó ÛÙËÓ ¶¿ÚÁ·. ∞fi ÂΛ, fiÛÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ›¯·Ó ÂÈ˙‹ÛÂÈ ‹Á·Ó ÛÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ, ·fi fiÔ˘, ¤ÂÈÙ· ·fi 17 ¯ÚfiÓÈ·, ı· ͷӷΤډÈ˙·Ó ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜ Î·È ÚÒÙÔÈ ·˘ÙÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ı· ÍÂÎÈÓÔ‡Û·Ó ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·.
√È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ÙÔ˘ √χÌÔ˘ ¡›ÎÔ˜ ΔÛ¿Ú·˜ ªÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ʈÏÈ¿˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡, Ô ∞Ï‹ ·Û¿˜ ÛÙÚ¿ÊËΠÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ Î·È ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙÔÓ ŸÏ˘ÌÔ. √È ƒÒÛÔÈ, ÙfiÙÂ, ‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· Û‡ÌÌ·¯ÔÈ ÙˆÓ ÕÁÁψÓ. ŒÙÛÈ, ÂÓÒ Û˘Ó¤¯È˙·Ó Ó· η٤¯Ô˘Ó Ù· ∂Ù¿ÓËÛ· Î·È Ó· ‰È·ÙËÚÔ‡Ó ÛÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ı¿Ï·ÛÛ˜ ÛÙfiÏÔ Ô˘ Û˘ÓÂÚÁ·˙fiÙ·Ó Ì ÙÔÓ ·ÁÁÏÈÎfi -Ì ‰ÈÔÈÎËÙ‹ ÙÔ Ó·‡·Ú¯Ô ™ÈÓÈ¿‚ÈÓ- ¤‚ÏÂ·Ó Ì ¢¯·Ú›ÛÙËÛË ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ Ó· ÂÈÙ›ıÂÓÙ·È Î·Ù¿ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, Ô ¡·ÔϤˆÓ ηıÔ‰ËÁÔ‡Û ·fi Ì·ÎÚÈ¿ ÙÔÓ ∞Ï‹ ·Û¿Ø ÂÓÒ ¤ÁÚ·Ê Û ·˘ÙfiÓ Ì¤Ûˆ ÙÔ˘ Δ·ÏÏÂ¸Ú¿Ó‰Ô˘ Î·È ÙÔÓ Â·ÈÓÔ‡Û ÁÈ· ÙË ‰È·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘, Û˘ÌÏ‹ÚˆÓ fiÙÈ ‹Ù·Ó ·Ó¿ÁÎË Ó· ηٷ‚ÏËı› οı ÚÔÛ¿ıÂÈ·, ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷ ÂÚÈÔÚÈÛÙÔ‡Ó ÔÈ ŒÏÏËÓ˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ¿ÏψÛÙ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÙÔÓ ÂÈÎÔ˘ÚÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi Ù˘ ƒˆÛ›·˜. ™·Ó Ó· ÌËÓ ¤ÊÙ·Ó ·˘Ùfi, ηٿÊÂÚ ̤ۈ ÙˆÓ ÚÂÛ‚Â˘ÙÒÓ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ó· ·Ú·¯ˆÚËıÔ‡Ó ÛÙÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘ ∞Ï‹, ÙÔÓ μÂÏ‹ Î·È ÙÔÓ ªÔ˘ÎÙ¿ÚË, Ù· ·Û·Ï›ÎÈ· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘. ∂ÓÒ ÏÔÈfiÓ Â›¯Â ‰È·ÌÔÚʈı› ¤ÙÛÈ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË, Ô ∞Ï‹ ·Û¿˜ ÛÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘ Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ÙË §Â˘Î¿‰·, ÓÈ΋ıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Î·È ·fi ÙÔ˘˜ ÎϤÊÙ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ Ô˘ ›¯Â ÚÔÛÏ¿‚ÂÈ Ë πfiÓÈÔ˜ ¶ÔÏÈÙ›· ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· Ù˘, ‡ÛÙÂÚ· ·fi Âȉ¤ÍȘ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ ÙÔ˘ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤· Ù˘ ƒˆÛ›·˜, πˆ¿ÓÓË ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, Ì ÙÔÓ μfiÙÛ·ÚË Î·È ÙÔÓ ∫·ÙÛ·ÓÙÒÓË. ™ÙË ™ÙÂÚ¿, ¿ÓÙˆ˜, Ô ∞Ï‹ ›¯Â ηχÙÂÚË Ù‡¯Ë. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ÎϤÊÙ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜
¶›Ó·Î·˜ ÙÔ˘ Ary Scheffer, ÙÔ˘ 1827, ÂÌÓ¢Ṳ̂ÓÔ˜ ·fi ÙÔÓ ÂÚ›ÊËÌÔ ¯ÔÚfi ÙÔ˘ ∑·ÏfiÁÁÔ˘. WHITE IMAGES/SCALA
[72]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶ÔÚÙÚ¤ÙÔ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Louis Dupre, ÙÔ˘ 1819. √ ∞Ï‹ ·Û¿˜, ÂÓÒ ‰ÈÔÈÎÔ‡Û ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ ÁÈˆÓ ÙÔ˘, ‰ÂÓ ÙÔÏÌÔ‡Û ӷ οÓÂÈ Î·Ì›· ΛÓËÛË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ∂Ù·Ó‹ÛˆÓ, Ù· ÔÔ›· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ˘fi ÍÂÓÔÎÚ·ÙÈÎfi ηıÂÛÙÒ˜. SCALA/HERITAGE IMAGES
Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜ ˘ÔÙ¿¯ıËÎ·Ó Û ·˘ÙfiÓ, ηıÒ˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó È· Ó· ·ÓÙ¤ÍÔ˘Ó Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ Î·È ÙȘ ‰ÔÏÔÏÔ˘ ÙÔ˘. øÛÙfiÛÔ, ¤Ó·˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜, Ô ¡›ÎÔ˜ ΔÛ¿Ú·˜, Á‡Úˆ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 1807 Âȯ›ÚËÛ ӷ οÓÂÈ ÙÔÏÌËÚ‹ ÂÎÛÙÚ·Ù›·. ∫ÈÓ‹ıËÎÂ, ÏÔÈfiÓ, Ì·˙› Ì 550 ›ÏÂÎÙÔ˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÚÔ˜ ÙË ª·Î‰ÔÓ›· Î·È ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·, Ì ÛÎÔfi Ó· ÂÓˆı› Ì ÙÔÓ ∫·Ú·ÁÂÒÚÁË, Ô˘ ·ÁˆÓÈ˙fiÙ·Ó ÛÙË ™ÂÚ‚›·. ª¿ÏÈÛÙ·, ÂÓÒ Â›¯Â ·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ ·ÔÎÚÔ‡ÛÂÈ ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· Ù· ÔıˆÌ·ÓÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ Ô˘ ›¯·Ó ÛÙ·Ï› ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘, Ô ΔÛ¿Ú·˜ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ӷ ÚÔ¯ˆÚ¿. ΔÂÏÈο, fiÙ·Ó ÔÏÈÔÚ΋ıËΠ·fi 15.000 ¯ıÚÔ‡˜, ·Ú¯Èο ÛÙÔ fiÚÔ˜ ªÂÓÔÈΤ· Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙ· ÛÙÂÓ¿ Ù˘ Δ˙›¯Ó·˜, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ Î·È Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ‰È·Ûˆı› ÛÙȘ ÌÔÓ¤˜ ÙÔ˘ ÕıˆÓ·. ∞fi ÂΛ ¤Ú·Û Ì ÏÔ›Ô ÛÙË ™ÎfiÂÏÔ. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi Û˘Ó¤‚Ë ÙËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô‰Ô Ô˘ ˘ÔÁÚ·ÊfiÙ·Ó ÛÙÔ Δ›ÏÛÈÙ Ë ÂÈÚ‹ÓË ÌÂٷ͇ ƒˆÛ›·˜ Î·È °·ÏÏ›·˜. ™ÙËÓ ·Ú¯‹, Ë ÂÈÚ‹ÓË ·˘Ù‹ Ê·ÈÓfiÙ·Ó fiÙÈ ı· ¤‚·˙ ٤ÏÔ˜ ÛÙË ‰Ú¿ÛË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿. √È ƒÒÛÔÈ, ·ÊÔ‡ ·Ú·¯ÒÚËÛ·Ó Ù· ∂Ù¿ÓËÛ· ÛÙÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜, ·¤Û˘Ú·Ó Î·È ÙÔ ÛÙfiÏÔ ÙÔ˘˜ ·fi ÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ı¿Ï·ÛÛ˜. √ ∞Ï‹ ·Û¿˜, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÚfiÙÂÈÓ ÛÙÔÓ ¡·ÔϤÔÓÙ· Ó· ÙÔÓ ‰Â¯Ù› ˆ˜ ˘ÔÙÂÏ‹ Ù˘ Á·ÏÏÈ΋˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Î·È Ó· ¿ÚÂÈ Û ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ· Ù· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ πÔÓ›Ô˘. ŒÌ·ıÂ, fï˜, ÚÔ˜ ·¿ÓÙËÛ‹ ÙÔ˘, fiÙÈ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ Ù˘ °·ÏÏ›·˜ (Ô ÔÔ›Ô˜ ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi ÙÔ˘ ›¯Â ‰ÒÛÂÈ ÙfiÛ· ÔÏÏ¿ ‰Â›ÁÌ·Ù· ‡ÓÔÈ·˜ Î·È ·Ô‰Ô¯‹˜) ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ ·ÎÔ‡ÛÂÈ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ Ù›ÔÙ· È·, Î·È ·ÎfiÌ· fiÙÈ, ·Ó ÙÔÏÌÔ‡Û ÛÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ Ó· ·Ú·‚È¿ÛÂÈ ÙȘ Û˘Óı‹Î˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË °·ÏÏ›· Î·È ÛÙËÓ ¶‡ÏË, Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ı· ÙÔÓ ÙÈ̈ÚÔ‡Û ̤ۈ ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘. ∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘Ùfi, fiÏÔÈ ÔÈ ÓËÛÈÒÙ˜ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜, fiÛÔÈ Â›¯·Ó Ê·Ó› Úfiı˘ÌÔÈ Ó· ÍÂÛËΈıÔ‡Ó -ΔÂÓ¤‰ÈÔÈ, §ËÌÓÈÔ›, ™¿ÌÈÔÈ Î·È ¿ÏÏÔÈ-, ·Ú·ÎÈÓË̤ÓÔÈ ·fi ÙȘ ÚÔÙÚÔ¤˜ ÙÔ˘ ™ÈÓÈ¿‚ÈÓ, ¤ÛÂ˘Û·Ó ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Ô¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘, Ó· ÂÍ¢ÌÂÓ›ÛÔ˘Ó ÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ÛÙ¤ÏÓÔÓÙ·˜ ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜ Î·È ¯ÚËÌ·ÙÈΤ˜ ÚÔÛÊÔÚ¤˜. π‰È·›ÙÂÚ· ·Í›˙ÂÈ Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì fiÙÈ Î·È ÔÈ À‰Ú·›ÔÈ Â›¯·Ó ÛËÎÒÛÂÈ ÙfiÙ ÙË ÚˆÛÈ΋ ÛËÌ·›·, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÚfiÙ·ÛË ÂΛÓÔ˘ ÙÔ˘ Ó·˘¿Ú¯Ô˘. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜, ·ÊÔ‡ ¤ÛÙÂÈÏ·Ó Î·Ù·‰ÚÔÌÈο Ì ΢‚ÂÚÓ‹Ù˜ ÙÔÓ ∫˘ÚÈ¿ÎÔ ™ÎÔ‡ÚÙË, ÙÔÓ ∞ÓÙÒÓÈÔ Ã·Ù˙‹ Δԇη Î·È ÙÔÓ ∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ μ·ÏÏ‹, ·È¯Ì·ÏÒÙÈÛ·Ó Î·È ÌÂÙ¤ÊÂÚ·Ó ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ÙÔ˘˜ ·ÚÎÂÙ¿ ÔıˆÌ·ÓÈο ÏÔ›·. ªÂÙ¿ ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ Ù˘ ÂÈÚ‹Ó˘ fï˜, ÎÈÓ‰‡ÓÂ˘Û·Ó Ó· ‰Ô˘Ó Ó· ·Ô‚È‚¿˙ÂÙ·È ÛÙÔ ÓËÛ› ÙÔ˘˜ Ô Û·Ùڿ˘ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ μÂÏ‹ ·Û¿˜, Î·È ÔÏÏÔ› ›¯·Ó ·ÔÊ·Û›ÛÂÈ Ó·
ÌÂÙ·Ó·ÛÙ‡ÛÔ˘Ó ÛÙ· ∂Ù¿ÓËÛ·. ∂˘Ù˘¯Ò˜, ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÎÚÈı› ¤ÓÔ¯ÔÈ fiÏÔÈ ÔÈ À‰Ú·›ÔÈ. √ °ÂÒÚÁÈÔ˜ μÔ‡ÏÁ·Ú˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰ÈÔÈÎÔ‡Û ÙfiÙ ÙËÓ ⁄‰Ú·, ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ›¯Â ·ÓÙÈÙ·¯ı› ÛÙÔ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎfi ΛÓËÌ·. ŒÙÛÈ Î·È ÙÒÚ·, ÂÌfi‰ÈÛ ÙË ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË Ì ÙÔÓ ∞Ó‰Ú¤· μÒÎÔ, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ ÌÂÙ¤ÂÈÙ· Ó·‡·Ú¯Ô ∞Ó‰Ú¤· ªÈ·Ô‡ÏË. ∂ÈϤÔÓ, ‚Ô‹ıËÛ ÛÙÔ Ó· ÂÍ¢ÌÂÓ›ÛÂÈ ÙÔÓ μÂÏ‹ ·Û¿ Î·È ÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË, ηıÒ˜ Î·È Ó· ÂÙ‡¯ÂÈ ÙË Û˘Á¯ÒÚÂÛË Î·È ÙËÓ ·ÓÂÌfi‰ÈÛÙË Î¿ıÔ‰Ô ÙˆÓ ÏÈÁÔÛÙÒÓ ÚÔÎÚ›ÙˆÓ Ô˘ ›¯·Ó ηٷʤÚÂÈ Ó· ‰È·Ê‡ÁÔ˘Ó.
∫·Ù·‰ÚÔÌÈÎfi˜ ÛÙÔÏ›ÛÎÔ˜ ÛÙË ™ÎÈ¿ıÔ ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ô ∞Ï‹ ·Û¿˜, ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ‰ÂÓ ÙÔÏÌÔ‡Û ӷ οÓÂÈ Ù›ÔÙ· È· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ∂Ù·Ó‹ÛˆÓ, ÛÙË ™ÙÂÚ¿ Î·È ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ‰ÈÔÈÎÔ‡Û ԢÛÈ·ÛÙÈο ̤ۈ ÙˆÓ ÁÈˆÓ ÙÔ˘. ∂›Û˘, ˘¤Ù·ÍÂ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ ÙÔ˘ √χÌÔ˘, ÁÈ’ ·˘Ùfi fiÏÔÈ ÔÈ Ì¿¯ÈÌÔÈ ¿Ó‰Ú˜ ÂÎÂ›ÓˆÓ ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Î·Ù¤Ê˘Á·Ó ÛÙË ™ÎÈ¿ıÔ, fiÔ˘ Û˘ÁÎÚfiÙËÛ·Ó Î·Ù·‰ÚÔÌÈÎfi ÛÙfiÏÔ ·ÔÙÂÏÔ‡ÌÂÓÔ ·fi 70 ÂÚ›Ô˘ ÌÈÎÚ¿ ÏÔ›·. ŒÙÛÈ, Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·. √È ÔÓÔÌ·ÛÙÔ› ¿Ó‰Ú˜ Ô˘ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi ‹Ù·Ó Ô °È¿ÓÓ˘ ªÔ˘ÎÔ˘‚¿Ï·-, ™Ù·ı¿˜ ·fi ÙÔ μ¿ÏÙÔ -Á·ÌÚfi˜ ÙÔ˘ ªÔ˘ÎÔ˘‚¿Ï· Ô ∫·˙·‚¤ÚÓ˘, ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ÙÔ˘ √χÌÔ˘ -Ô μÏ·¯¿‚·˜, ÔÈ §·˙·›ÔÈ, Ô Δ˙·¯›Ï·˜, Ô ªÈ˙ÈÒÙ˘ Î·È Ô ™‡ÚÔ˜-, Ô ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, Ô ¡È·Ô‡Û˘ -·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ƒÔÌʤ˘- Î·È Ô ¡›ÎÔ˜ ΔÛ¿Ú·˜. °ÂÓÈÎfi˜ ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘ ÌÈÎÚÔ‡ ·˘ÙÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ‰ÈÔÚ›ÛÙËÎÂ Ô ™Ù·ı¿˜, Ô ÔÔ›Ô˜, ·ÓÙ› Ù˘ ÚˆÛÈ΋˜ ÛËÌ·›·˜ Ô˘ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ Î˘Ì¿ÙÈ˙ ÛÙ· ÏÔ›· ÂΛӷ, ‡„ˆÛ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋, Ë ÔÔ›· ¤ÊÂڠϢÎfi ÛÙ·˘Úfi ¿Óˆ Û ÌÏ ÊfiÓÙÔ. ∞ÓÙÈÓ·‡·Ú¯Ô˜ ‹Ù·Ó Ô ¡›ÎÔ˜ ΔÛ¿Ú·˜. √ ÛÙÔÏ›ÛÎÔ˜ ¯ˆÚ›ÛÙËΠ۠ÂÙ¿ ÌÔ›Ú˜, ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ηıÂÌ›· ‹Ú ÙÔ fiÓÔÌ· Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜ οı ·Ú¯ËÁÔ‡Ø ‰ËÏ·‰‹, «μ¿ÏÙÔ˜», «ªˆÚÈ¿˜, «ƒÔ‡ÌÂÏË», «ŸÏ˘ÌÔ˜», «ÕÛÚË ı¿Ï·ÛÛ·», «™ÎÈ¿ıÔ˜» Î·È «∫·ÛÛ¿Ó‰Ú·». ∞˘Ùfi˜ Ô Î·Ù·‰ÚÔÌÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ fi¯È ÌfiÓÔ ÚÔοÏÂÛ ÔÏÏ¿ Ï‹ÁÌ·Ù· ÛÙ· ÔıˆÌ·ÓÈο ·Ú¿ÏÈ· Î·È ÛÙ· ÏÔ›·, ·ÏÏ¿ ÙfiÏÌËÛ ӷ ·ÓÙÈ·Ú·Ù·¯ı› ·ÎfiÌ· Î·È ÛÙ· ›‰È· Ù· ÔÏÂÌÈο ÛοÊË. ª¿ÏÈÛÙ·, ·Ó·ÊÔÚ¿ ÁÈ· Ì›· ·fi ·˘Ù¤˜ ÙȘ Ó·˘Ì·¯›Â˜ ¤¯ÂÈ Ûˆı› Û ¤Ó· ‰ËÌÔÙÈÎfi Ô›ËÌ·: ª·‡ÚÔ Î·Ú¿‚’ ·Ṳ́ÓÈ˙ ’˜ Ù· ̤ÚË Ù˘ ∫·ÛÛ¿Ó‰Ú·˜, ∂›¯Â ·ÓÈ¿ ηٿ̷˘Ú·, Î·È Ù’ Ô˘Ú·ÓÔ‡ ·ÓÙȤڷ. ∂ÌÚfi˜ ÎÔÚ‚¤Ù· Ì’ ¿ÏÈÎÔ Ì·˚Ú¿ÎÈ ÙÔ˘ ‚Á‹ÎÂØ
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [73]
[74]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
«ª¿˚Ó·! ʈӿ˙ÂÈ, Ù· ·ÓÈ¿, Ú‹ÍÂÙ·, ϤÁÂÈ, οو!» «¢ÂÓ Ù· Ì·˚Ó¿Úˆ Ù· ·ÓÈ¿, Ô˘‰¤ Ù· Ú‹¯Óˆ οو!» «ªË Ì ı·ÚÚ›Ù ÓÂÈfiÓ˘ÊË, Ó· ’‚Áˆ Ó· ÚÔÛÎ˘Ó‹Ûˆ.» «∂ÁÒÌ·È Ô °È¿ÓÓ˘ ÙÔ˘ ™Ù·ı¿, Á·ÌÚfi˜ ÙÔ˘ ªÔ˘ÎÔ˘‚¿Ï·. «ΔÚ¿ÎÔ, Ï‚¤ÓٷȘ! Ú‹ÍÂÙ ’˜ ÙËÓ ÏÒÚË ÙÔ Î·Ú¿‚È! «ΔˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ·›Ì· ¯‡ÛÂÙÂ, ·›ÛÙÔ˘˜ ÌË „ËÊ¿ÙÂ.» √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ ‚fiÏÙ·Ó ¤ÚÚËÍ·Ó, Î’ ÂÁ‡ÚÈÛ·Ó ÙËÓ ÏÒÚË. ¶ÚÒÙÔ˜ Ô °È¿ÓÓ˘ ¤Ù·Í Ì ÙÔ Û·ı› ’˜ ÙÔ ¯¤ÚÈ. ™Ù· ÌÔ‡ÓÈ· ÙÚ¤¯Ô˘Ó ·›Ì·Ù·, ı¿Ï·ÛÛ· ÎÔÎÎÈÓ›˙ÂÈ, ∞ÏÏ¿! ∞ÏÏ¿! ÔÈ ¿ÈÛÙÔÈ ÎÚ¿˙Ô˘Ó Î·È ÚÔÛ΢ÓÔ‡ÓÂ. (sic) ¶ÔÚÙÚ¤ÙÔ ÙÔ˘ Ú›ÁÎÈ· ∫Ô˘ÙÔ‡˙ˆÊ, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ George Dawe, ÙÔ˘ 1829. ™ÙȘ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ ÌÂٷ͇ ƒÒÛˆÓ Î·È √ıˆÌ·ÓÒÓ, ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ Ù˘ Û˘Óı‹Î˘ ÙÔ˘ 1812, Ô ∫Ô˘ÙÔ‡˙ˆÊ ·ÓÂÈÏËÌ̤ӈ˜ ηٷÙÚfiˆÛ ٷ ÙÔ˘ÚÎÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ. ALEXANDER BURKATOVSKI/ CORBIS/APEIRON
ΔÂÏÈο, fï˜, Á‡Úˆ ÛÙ· ̤۷ ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1807 ÔÈ Î·Ù·‰ÚÔÌ›˜ ¯Ù˘‹ıËÎ·Ó ÛÙË ™ÎÈ¿ıÔ ·fi ‰‡Ô ÈÛÙÈÔÊfiÚ· Î·È ¤Ó· ÌÔÓfiÎÚÔÙÔ (ÊÚÂÁ¿‰·). ∏ ηٷÛÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ Ê·ÈÓfiÙ·Ó Û›ÁÔ˘ÚË. ΔfiÙÂ, fï˜, ¤Ó· ·ÁÁÏÈÎfi ÌÔÓfiÎÚÔÙÔ Ô˘ ¤Ï ۠ÎÔÓÙÈÓ‹ ·fiÛÙ·ÛË, ‹Úı ¤ÂÈÙ· ·fi ·Ú¿ÎÏËÛË ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ Ì·˜, ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ ‚ÔËı‹ÛÂÈ. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ‚‡ıÈÛ ٷ ‰‡Ô ÌÈÎÚfiÙÂÚ· ÔıˆÌ·ÓÈο ÏÔ›·, ÂÓÒ ·È¯Ì·ÏÒÙÈÛ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ. º˘ÛÈο, ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ͯӿÌ fiÙÈ Ë ∞ÁÁÏ›· ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÙfiÙ Û ÂÌfiÏÂÌË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ì ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ·. ∞˘Ùfi ÏÔÈfiÓ Â›Ó·È ·ÚÎÂÙfi ÁÈ· Ó· Ì·˜ ÂÍËÁ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔ˘ ÕÁÁÏÔ˘ ΢‚ÂÚÓ‹ÙË, Ë ÔÔ›· ¿ÏψÛÙ ÙÂÎÌËÚÈÒÓÂÙ·È ·fi ·˘ÙfiÙË Î·È ·ÍÈfiÈÛÙÔ Ì¿ÚÙ˘Ú·, ÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, ÛÙ· ·ÔÌÓËÌÔÓ‡̷ٿ ÙÔ˘. ∞fi ÙfiÙ ÔÈ Î·Ù·‰ÚÔÌ›˜ ¤ÁÈÓ·Ó ·ÎfiÌË ÈÔ ıÚ·Û›˜, ÂÓÒ Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ‰È·Ù¿ÍÂÈ ÙÔÓ ∞Ï‹ ·Û¿ Ó· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ ÙËÓ Î·Ù·‰›ˆÍË ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ. ªÂ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÈÛÙÚ¤„Ô˘Ó ÛÙȘ ·ÙÚ›‰Â˜ ÙÔ˘˜ Î·È ı· ¿ÊËÓ·Ó ÂχıÂÚ˜ ÙȘ ı¿Ï·ÛÛ˜. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ·ÊÔ‡ ¤Ê˘Á·Ó ÔÈ ∞Ï‚·ÓÔ› ·fi ÙÔÓ ŸÏ˘ÌÔ, ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ÙÔ˘ ‚Ô˘ÓÔ‡ ·˘ÙÔ‡ ηٿÊÂÚ·Ó ÙÔ ¢ÂΤ̂ÚÈÔ Ó· ÂÈÛÙÚ¤„Ô˘Ó ÛÙȘ ȉȷ›ÙÂÚ˜ ·ÙÚ›‰Â˜ ÙÔ˘˜. ªfiÓÔ Ô ¡›ÎÔ˜ ΔÛ¿Ú·˜ ·Ú¤ÌÂÈÓ ÛÙË ™ÎfiÂÏÔ ÁÈ· Ó· ͯÂÈ̈ÓÈ¿ÛÂÈ. øÛÙfiÛÔ, Ô fiÏÂÌÔ˜ ·˘Ùfi˜, ·Ó Î·È Î·Ù¿ ηÈÚÔ‡˜ ‰È·ÎÔÙfiÙ·Ó, ÔÙ¤ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Ï‹ÍÂÈ. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1808 Ô ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ÛÙ· ÿÛÈ·,
Ô ··-∂˘ı‡ÌÈÔ˜ μÏ·¯¿‚·˜, ÂÂȉ‹ ‹ÍÂÚ ηϿ fiÙÈ Ô ∞Ï‹ ·Û¿˜ ‰ÂÓ ı· ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Û ӷ Ì˯·ÓÔÚÚ·Ê› ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·ÂÙ¿ÓȈÓ, Û˘ÁοÏÂÛ ۇÓÔ‰Ô ÙˆÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ, fiÔ˘ ÙÔ˘˜ ·ÚÔ˘Û›·Û ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ. ∞ÊÔ‡ ·Ó·ÎËÚ‡¯ıËΠ·fi fiÏÔ˘˜ ·Ú¯ËÁfi˜, ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ‰ÈÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ ¤Ó· Ó¤Ô Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎfi ΛÓËÌ·, ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ì ÙÔ˘˜ ›‰ÈÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙ· ΔڛηϷ Î·È ÛÙË §¿ÚÈÛ·. √È ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ Â›¯·Ó ›Û˘ ·Á·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ Ì ÙËÓ Ù˘Ú·ÓÓ›· ÙÔ˘ ∞Ï‹. ŒÙÛÈ, Û ̛· Ó¤· Û˘ÁΤÓÙÚˆÛË Ô˘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠÛÙÔÓ ŸÏ˘ÌÔ, ÔÚ›ÛÙËΠˆ˜ ̤ڷ ¤Ó·Ú͢ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ· Ë 29Ë ª·˝Ô˘, ‰ËÏ·‰‹ Ë ›‰È· ÌÔÈÚ·›· ̤ڷ Ô˘ ¤ÂÛÂ Ë ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∏ ·fiÊ·ÛË ·˘Ù‹, fï˜, ÚÔ‰fiıËΠÛÙÔÓ ∞Ï‹. ¶ÔÏÏÔ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ›¯·Ó Û˘ÓˆÌÔÙ‹ÛÂÈ, Î·È ÚÒÙÔÈ ·fi fiÏÔ˘˜ ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜ ¿ÏÏ·Í·Ó ÁÓÒÌË, Î·È ÌfiÓÔ Ï›ÁÔÈ ¤ÌÂÈÓ·Ó Ì ÙÔÓ μÏ·¯¿‚· ÁÈ· Ó· ‰È·ÎÈÓ‰˘Ó‡ÛÔ˘Ó. ΔfiÙ ·˘Ùfi˜, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ £Âfi‰ˆÚÔ ÛÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Î· Ì·˙› Ì 600 ¿Ó‰Ú˜, ‹Á ÁÚ‹ÁÔÚ· ÛÙÔÓ ŸÏ˘ÌÔ, ÁÈ· Ó· ‚ÚÂÈ ·fi ÂΛ Î·È ¿ÏÏÔ˘˜ Û˘ÓÂÚÁÔ‡˜. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, fï˜, ·˘ÙÔ› Ô˘ ›¯·Ó Ì›ÓÂÈ ÛÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Î·, ·ÊÔ‡ ¯Ù˘‹ıËÎ·Ó ·fi ÔÏ˘¿ÚÈı̘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Î·È ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ ªÔ˘ÎÙ¿Ú ·Û¿, ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ∞Ï‹, ÛÎÔÙÒıËÎ·Ó fiÏÔÈ. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ‰‡Ô ÒÚ˜ ¤ÊÙ·ÛÂ Ô ¶··ı‡ÌÈÔ˜ Ì 500 ÂÚ›Ô˘ ¿Ó‰Ú˜ ·fi ÙÔÓ ŸÏ˘ÌÔ, ·ÏÏ¿ Ë ı˘Û›· ›¯Â ‹‰Ë Á›ÓÂÈ. ¶‹ÁÂ, ÏÔÈfiÓ, ÛÙËÓ ∫·ÛÛ¿Ó‰Ú·. ∞fi ÂΛ ¤Ú·Û ÛÙË ™ÎfiÂÏÔ Î·È ·ÔÊ¿ÛÈÛÂ, fiˆ˜ Î·È ÓˆÚ›ÙÂÚ·, Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ, Î·È ¿ÏÈ, ¤·ı·Ó ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ˙ËÌȤ˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ ηٷ‰ÚÔÌ›˜. √ ∞Ï‹, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ··ÏÏ·Á› ·fi ÂΛÓÔÓ ÙÔ ÊÔ‚ÂÚfi ·ÓÙ›·ÏÔ, Î·Ù¤Ê˘Á Û ÂÈÔÚ˘, fiˆ˜ Û˘Ó‹ıÈ˙Â. ªÂ ·ÌÓËÛٛ˜ Î·È ÔÈΛϘ ¿ÏϘ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ, ¤ÂÈÛ ÙÔÓ μÏ·¯¿‚· Î·È ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘ Ó· ÂÈÛÙÚ¤„Ô˘Ó ÛÙȘ ·ÙÚ›‰Â˜ ÙÔ˘˜ Î·È Ó· ·Ó·Ï¿‚Ô˘Ó Ù· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ÙÔ˘˜. º˘ÛÈο, fiÙ·Ó Û˘Ó¤‚Ë ·˘Ùfi, Û˘Ó¤Ï·‚ ÙÔÓ ‹Úˆ· Î·È ÙÔÓ ÛÎfiÙˆÛ Ì ÊÚÈÎÙfi ÙÚfiÔ, ¤ÂÈÙ· ·fi ÊÔ‚ÂÚ¿ ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈ·.
ŸÙ·Ó Ô ∞Ï‹ ÙÈı¿Û¢Û ÙÔ˘˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ Î·È Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜, ÏËÛ›·˙ ÛÙÔ ÛÙfi¯Ô ÙÔ˘, Ó· ȉڇÛÂÈ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˜.
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [75]
¶ÂÚÈÛ·ÛÌÔ› Ù˘ ¶‡Ï˘ ∏ Û˘Óı‹ÎË Ì ÙË ƒˆÛ›· ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ ŒÙÛÈ, ÏÔÈfiÓ, ÙÈı·Û‡ÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ Î·È Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜, Ô ∞Ï‹ Ê·ÈÓfiÙ·Ó Ó· ÏËÛÈ¿˙ÂÈ ÛÙÔ ÛÙfi¯Ô ÙÔ˘, Ó· ȉڇÛÂÈ ‰ËÏ·‰‹ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˜ Û ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÓfiÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ˘ Â˘Úˆ·˚ÎÔ‡ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∞fi ÙË Ì›·, ‰ÂÓ ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Û Ì ÙË ‚›· Î·È ÙÔ ‰fiÏÔ Ó· ÂÂÎÙ›ÓÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∞Ï‚·Ó›·. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË, ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ˘Ô„È·˙fiÙ·Ó Ô‡ ÛÙfi¯Â˘·Ó fiϘ ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÚÔÛ¿ıÂȤ˜ ÙÔ˘, ·Ó·Áη˙fiÙ·Ó Ó· ÙÔÓ ·Ó¤¯ÂÙ·È ÂÍ·ÈÙ›·˜ ‰È·ÊfiÚˆÓ Â͈ÙÂÚÈÎÒÓ Î·È ÂÛˆÙÂÚÈÎÒÓ ˘Ôı¤ÛˆÓ. ™ÙȘ 28 πÔ˘Ï›Ô˘ ÙÔ˘ 1808 ηı·ÈÚ¤ıËÎÂ Ô ªÔ˘ÛÙ·Ê¿˜ ¢′ Î·È ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ·Ó·ÁÔÚ‡ıËÎÂ Ô ÓÂfiÙÂÚÔ˜ ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘, ª·¯ÌÔ‡Ù μ′, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÂÓ¤ÚÁÂȘ ÙÔ˘ ÙÔÏÌËÚÔ‡ ·Û¿ ÙÔ˘ ƒÔ˘ÛÙÛԢΛԢ, ªÔ˘ÛÙ·Ê¿ ª·˚Ú·ÎÙ¿ÚË. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ‹Ù·Ó ¤ÓıÂÚÌÔ˜ Ô·‰fi˜ Ù˘ Ó¤·˜ Ù¿Í˘ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ›¯Â ÂÁηÈÓÈ¿ÛÂÈ Ô ™ÂÏ›Ì °′. ™‡ÓÙÔÌ·, fï˜, ˘ÂÚ›Û¯˘Û·Ó Î·È ¿ÏÈ ÔÈ Ô˘ÏÂÌ¿‰Â˜ Î·È ÔÈ ÁÂÓ›ÙÛ·ÚÔÈ, ÂÓÒ Ô Ó¤Ô˜ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ÁÈ· ·ÚÎÂÙfi ηÈÚfi ¤ÁÈÓ ÙÔ ·È¯Ó›‰È ÙÔ˘˜, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÙÔÏÌ¿ Ó· οÓÂÈ Ù›ÔÙ· ÁÈ· Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ ÙË ‰˘Û¯ÂÚ‹ ηٿÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ÔÔ›· ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜. ªfiÓÔ ¤Ó· Ú¿ÁÌ· ÙÔ˘ ¤ÙÚ·Ó, Î·È ·˘Ùfi ‹Ù·Ó Ë Û˘Ó¤¯ÈÛË ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ƒˆÛ›·˜. √ fiÏÂÌÔ˜ ·˘Ùfi˜ ·Ú¯Èο ‹Ù·Ó ·‚¤‚·ÈÔ˜. ΔÔ ™Â٤̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1810, fï˜, fiÙ·Ó ËÙÙ‹ıËÎ·Ó ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› ÛÙÔÓ ÿÛÙÚÔ, ¿Ú¯ÈÛ·Ó ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ, ÛÙȘ Ôԛ˜ ÔÈ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ ‹Ù·Ó ˘ÂÚ‚ÔÏÈΤ˜. ™˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ˙‹ÙËÛ·Ó ·ÊÂÓfi˜ Ó· ·Ô¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó ÔÈ Â¯ıÚÔ› ·fi ÙË μÂÛÛ·Ú·‚›·, ÙË ªÔω·‚›· Î·È ÙË μÏ·¯›·, ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· ÙˆÓ ™¤Ú‚ˆÓ. ŒÙÛÈ, ÔÈ Â¯ıÚÔڷ͛˜ Û˘Ó¯›ÛÙËÎ·Ó Î·È ÙÔ 1811. ∂ÓÒ ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ê¿ÓËÎ·Ó ·ÚÎÂÙ¿ ¢¯·ÚÈÛÙË̤ÓÔÈ, ÙÂÏÈο ηٷÙÚÔÒıËÎ·Ó Â·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ ·fi ÙÔ ƒÒÛÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ∫Ô˘ÙÔ‡˙ÔÊ. ΔfiÙÂ, ¤ÁÈÓ·Ó Í·Ó¿ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ ÁÈ· ÂÈÚ‹ÓË, Ë ÔÔ›· ÙÂÏÈο ˘ÔÁÚ¿ÊÙËΠÛÙȘ 28 ª·˝Ô˘ ÙÔ˘ 1812. √È ƒÒÛÔÈ ·˘Ù‹ ÙË ÊÔÚ¿ ‹Ù·Ó ÈÔ ÌÂÙÚÈÔ·ı›˜ ÛÙȘ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜, ÁÈ·Ù› ‹ÍÂÚ·Ó fiÙÈ Ô ¡·ÔϤÔÓÙ·˜ ÂÚ¯fiÙ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜. ∏ ΔÔ˘ÚΛ·, Ê˘ÛÈο, ‰ÂÓ ÙÔ ·ÁÓÔÔ‡Û ·˘Ùfi. ŒÙÛÈ, ÂÎ ÚÒÙ˘ fi„ˆ˜ ı· ÓfiÌÈ˙ ηÓ›˜ fiÙÈ ÁÈ· ηӤӷ ÏfiÁÔ ‰ÂÓ ÙË Û˘Ó¤ÊÂÚ ӷ ηٷı¤ÛÂÈ Ù· fiÏ· ÂΛÓË ÙË ÛÙÈÁÌ‹. ∏ ∞ÁÁÏ›·, fï˜, ÌfiÏȘ Ô ¡·ÔϤÔÓÙ·˜ ΋ڢÍ fiÏÂÌÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ƒˆÛ›·˜, ¤ÁÈÓÂ Î·È ¿ÏÈ Û‡ÌÌ·¯fi˜ Ù˘. ∂Âȉ‹
[76]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶ÔÚÙÚ¤ÙÔ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿. ŸÙ·Ó ÙÔ 1809 ÔÈ ÕÁÁÏÔÈ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó Ù· ∂Ù¿ÓËÛ· ‰ÈÒ¯ÓÔÓÙ·˜ ÛÙ·‰È·Î¿ ÙÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜, ÊÚfiÓÙÈÛ·Ó Ó· ‰È·ÙËÚÔ‡Ó ÊÈÏÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙÔÓ ∞Ï‹ ·Û¿, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰È·Ê¤ÓÙ¢ ÙË ÁÂÈÙÔÓÈ΋ ◊ÂÈÚÔ. MICHAEL NICHOLSON/ CORBIS/APEIRON
·˘Ùfi ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· Âȉ›ˆÎ ¿Óˆ ·fi fiÏ· ÙËÓ Î·Ù·ÙÚfiˆÛË ÂΛÓÔ˘ ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘ Î·È ÂÂȉ‹ ›ÛÙ¢ fiÙÈ ÁÈ· Ó· ÂÈÙ¢¯ı› ·˘Ùfi ÔÈ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ¤Ú ӷ Ì›ÓÔ˘Ó ·ÂÚ›Û·ÛÙ˜, ¤ÂÈÛ ÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË Ó· ÂÓ‰ÒÛÂÈ. ™Â ·˘Ùfi Û˘ÓÙ¤ÏÂÛÂ Î·È ÙÔ fiÙÈ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ∫Ô˘ÙÔ‡˙ˆÊ ·ÚÔ˘Û›·Û ÛÙËÓ ¶‡ÏË ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹, Ì ÙËÓ ÔÔ›· Ô ¡·ÔϤˆÓ ›¯Â ÚÔÙ›ÓÂÈ ÛÙË ƒˆÛ›· ÙË ‰È·ÓÔÌ‹ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ™ÙËÓ ÂÈÚ‹ÓË, ÏÔÈfiÓ, Ô˘ ˘ÔÁÚ¿ÊÙËΠÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ, ·Ú·¯ˆÚ‹ıËΠÛÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜ Ë μÂÛÛ·Ú·‚›· Î·È ¤Ó· ÙÌ‹Ì· Ù˘ ªÔω·‚›·˜, ÂÓÒ ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› ‰È·Ù‹ÚËÛ·Ó ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘˜ ÛÙË ™ÂÚ‚›·. ∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ÌÂÙ¿ÓȈÛÂ, fiÙ·Ó ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ· ÛÙË ªfiÛ¯·. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi, ÙÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ ‰ÔÏÔÊfiÓËÛ ÛÙË ™Ô‡ÌÏ· ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ Ô˘ ›¯Â οÓÂÈ ÙȘ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÚ‹ÓË Î·È Û˘Ó¤‚·Ï Ôχ ÛÙËÓ Â›Ù¢͋ Ù˘, ÙÔÓ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ
ªÔ˘ÚÔ‡˙Ë. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÛÎfiÙˆÛÂ Î·È ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ¶·Ó·ÁȈٿÎË, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ̤Á·˜ ‰ÈÂÚÌËÓ¤·˜. ¢ÂÓ ¤Ú·Û·Ó, fï˜, ‰‡Ô Ì‹Ó˜ Î·È ·Ô‰Â›¯ıËΠfiÙÈ ÔÈ ªÔ˘ÚÔ‡˙ˉ˜ ›¯·Ó ‰›ÎÈÔ. H ∞ÁÁÏ›· fi¯È ÌfiÓÔ ÎÈÓ‹ıËΠÔÏÈÙÈο ÁÈ· ÙÔ ‰ÈÎfi Ù˘ Û˘ÌʤÚÔÓ, ·ÏÏ¿ ‰È¤ÛˆÛÂ Î·È ÙËÓ ·ÎÂÚ·ÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. √ ¡·ÔϤˆÓ ¯ÚÂÈ¿ÛÙËΠӷ ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ·fi ÙË ªfiÛ¯· Û η΋ ηٿÛÙ·ÛË. ∂ÓÒ ÏÔÈfiÓ ‹Ù·Ó ÂÓÙÂÏÒ˜ ·›ı·ÓÔ Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË Ó· ÚÔÏ¿‚ÂÈ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ -·Ó Û˘Ó¤¯È˙ ÙÔÓ fiÏÂÌÔ-, ÂȂ‚·ÈÒıËΠÙfiÙ fiÙÈ ÂΛÓË Ë ÂÈÚ‹ÓË Ô˘ ›¯Â Û˘Ó¿„ÂÈ ¤ÁηÈÚ·, ÙËÓ ¤ÛˆÛ ·fi Ôχ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ı˘Û›Â˜, ÙȘ Ôԛ˜ ı· ··ÈÙÔ‡ÛÂ Ë ·ÓÙ›·ÏÔ˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ ıÚ›·Ì‚Ô. ¶Ú·ÁÌ·ÙÈο, ›‰·Ì fiÙÈ Ì ÙË Û˘Óı‹ÎË Ô˘ ˘ÔÁÚ¿ÊÙËΠÙfiÙÂ, Ë ƒˆÛ›· ‰ÂÓ Â›¯Â ··ÈÙ‹ÛÂÈ fiÏ· fiÛ· Ù˘ ·Ó·ÏÔÁÔ‡Û·Ó, ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙˆÓ Î·ÙÔÚıˆÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Ù˘. ∞Ó Î·È ÚÔÛ·ıÔ‡Û ӷ ··Ï-ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ÂÈΛÌÂÏ·Á› ·fi ·˘Ùfi ÙÔÓ fiÏÂÌÔ ÓÔ˘ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘ ·fi ÙË ¢‡ÛË¢‡ÛË-, ÔÈ ·ÍÈÒÛÂȘ Î·È ÔÈ ·fi„ÂȘ Ù˘ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· ÙfiÛ˜, ÒÛÙ Ì ÙÔ ¿ÚıÚÔ 2 ÊÚfiÓÙÈÛ ӷ Û˘ÌʈÓËı› ÁÂÓÈ΋ ·ÌÓËÛÙ›·, Î·È Ì ÙÔ 3 ··›ÙËÛÂ Î·È Î¤Ú‰ÈÛ ÙËÓ ÂÈ·ڈÛË ÙˆÓ Û˘ÓıËÎÒÓ ÙÔ˘ π·Û›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹. ∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘Ù¿, Ë Û˘Óı‹ÎË ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ fiÚÈÛ fiÙÈ ı· Û˘ÌʈÓÔ‡ÓÙ·Ó ÂÁÁ˘‹ÛÂȘ ηٿÏÏËϘ, ÒÛÙ ӷ ÂÍ·ÛÊ·ÏÈÛÙÔ‡Ó ÔÈ ™¤Ú‚ÔÈ ·fi ÙȘ ηٷȤÛÂȘ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ, Ù· ÔÔ›· Ë ¶‡ÏË Â›¯Â ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ‰È·ÙËÚ› ÛÙ· ÊÚÔ‡ÚÈ· Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ÙÔ˘˜. ∂ÈϤÔÓ (Ë ƒˆÛ›·) ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ˘ÔÛ¯Âı› fiÙÈ ı· ·Ú·¯ˆÚÔ‡Û ÛÙÔ˘˜ ™¤Ú‚Ô˘˜ Ù· ›‰È· ÚÔÓfiÌÈ· Ô˘ ‰fiıËÎ·Ó Î·È ÛÙ· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜. ∞ÎfiÌ·, fiÙÈ ı· ÙÔ˘˜ ¤ÙÚ ÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Î·È fiÙÈ ÌÂ Û˘Ìʈӛ· Ì·˙› ÙÔ˘˜ ı· ηÓfiÓÈ˙ ÙÔ ÔÛfi Î·È ÙÔÓ ÙÚfiÔ Â›Ûڷ͢ ÙÔ˘ ÊfiÚÔ˘ Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ηٷ‚ÏËı›. ∞ÊÔ‡, ÏÔÈfiÓ, ÙËÓ ÒÚ· ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘ Ë ƒˆÛ›· ˙‹ÙËÛ ›ÌÔÓ· fiÏ· ·˘Ù¿, ÙÈ ı· ··ÈÙÔ‡Û ÌÂÙ¿ ÙË Ó›ÎË, ·Ó Ë Û˘Ìʈӛ· ‰ÂÓ Â›¯Â ÎÏ›ÛÂÈ ·fi ÚÈÓ; °È· ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ȉȷ›ÙÂÚ·, Ë Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ μÔ˘ÎÔ˘ÚÂÛÙ›Ô˘ ‹Ù·Ó Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈ΋, ÁÈ·Ù› ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÙfiÙ ٷ ÎÔÈÓÔÙÈο ÚÔÓfiÌÈ· ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ (ÁÈ· Ù· ÔÔ›· ‹‰Ë ÌÈÏ‹Û·ÌÂ) -ηÈ, ΢ڛˆ˜, Ù˘ ⁄‰Ú·˜, ÙˆÓ ™ÂÙÛÒÓ Î·È ÙˆÓ æ·ÚÒÓ- ÂÚÈÏ‹ÊıËÎ·Ó Û ÌÈ· ‰ÈÂıÓ‹ ۇ̂·ÛË Î·È Ì¤Ûˆ ·˘Ù‹˜ ηÙÔ¯˘ÚÒıËηÓ. ŒÙÛÈ, Ë ƒˆÛ›· ·fi ÙfiÙ ›¯Â ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ˘„ÒÓÂÈ ÊˆÓ‹, fi¯È ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙËÓ ˘ÂÚ¿ÛÈÛË Ù˘ ıÚËÛΛ·˜ Ì·˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· Ù· ÚÔÓfiÌÈ· ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ.
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [77]
∏ ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÂÙ·È øÛÙfiÛÔ, ·˘Ù‹ Ë ¤Î‚·ÛË ÙÔ˘ ƒˆÛÔÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘ Î·È Ë ·Ó·Ù·Ú·¯‹ Ô˘ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ӷ ÂÈÎÚ·Ù› ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ÁÂÓÈÙÛ¿ÚˆÓ Î·È ÙˆÓ Ô˘ÏÂÌ¿‰ˆÓ, Û›ÁÔ˘Ú· ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÌÔ‰›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ÙˆÓ ·ÔÊ¿ÛÂˆÓ ÙÔ˘ ∞Ï‹. ™ÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜, ÙfiÙÂ, Ù· ¿ÓÙ· ˘¤Î˘Ù·Ó ÛÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘. 줂·È·, ÂΛÓÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÎϤÊÙ˜ Ô˘ ›¯·Ó ηٷʇÁÂÈ ÛÙ· ∂Ù¿ÓËÛ· -·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÔÈ 5.000 ‹Ù·Ó ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· Ù˘ °·ÏÏ›·˜- ‰ÂÓ ¤ÌÂÓ·Ó ·‰Ú·Ó›˜. ∂ÈϤÔÓ, Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ‰ÈËÁÂ›Ù·È ÛÙ· ∞ÔÌÓËÌÔÓ‡̷ٿ ÙÔ˘ fiÙÈ Ô ›‰ÈÔ˜ Î·È Ô ∞Ï‹ º·ÚÌ¿Î˘ ηÙfiÈÓ Û˘ÓÂÓÓfiËÛ˘ Î·È Ì ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ÙˆÓ °¿ÏÏˆÓ Î·È Ì ÔÏÏÔ‡˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Ô˘ ›¯·Ó ‰˘Û·Ó·Û¯ÂÙ‹ÛÂÈ Ì ÙËÓ Ù˘Ú·ÓÓ›· ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿- ۯ‰›·Û·Ó Ó· οÓÔ˘Ó ·fi‚·ÛË ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ∂Λ, Ì·˙› Ì fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙˆÓ °¿ÏψÓ, Ì ÔÏÏÔ‡˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ô˘ ÛÙÚ·ÙÔÏÔÁ‹ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ∞Ï‚·Ó›· Î·È Ì 500 ·ÎfiÌ· °¿ÏÏÔ˘˜ ˘ÚÔ‚ÔÏËÙ¤˜ ı· ¤Î·Ó·Ó ηٿÏË„Ë ÛÙ· ÊÚÔ‡ÚÈ· Î·È ı· ›‰Ú˘·Ó ΢‚¤ÚÓËÛË ·ÔÙÂÏÔ‡ÌÂÓË ·fi 12 ŒÏÏËÓ˜ Î·È 12 √ıˆÌ·ÓÔ‡˜. ∂›Û˘, ı· ‡„ˆÓ·Ó ÛËÌ·›·, Ë ÔÔ›· ı· ¤ÊÂÚÂ Î·È ÙËÓ ËÌÈÛ¤ÏËÓÔ Î·È ÙÔ ÛÙ·˘Úfi, Î·È ı· ¤ÂÈı·Ó ÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ fiÙÈ ‰ÂÓ Â·Ó·ÛÙ¿ÙËÛ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ Î·È ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘ μÂÏ‹. ¢ÂÓ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi, ‚¤‚·È·, ̤¯ÚÈ ÔÈÔ ÛËÌÂ›Ô ÔÈ °¿ÏÏÔÈ Î·È ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ı· Û˘ÓÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·Ó ÂÈÏÈÎÚÈÓ¿ ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ۯ‰›Ô˘. ∞˘Ùfi Á›ÓÂÙ·È ·ÎfiÌ· ÈÔ ·ÌÊ›‚ÔÏÔ, ηıÒ˜ Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ÚˆÙÂÚÁ¿Ù˘ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ‰ÈÛÙ¿˙ÂÈ Ó· ÔÌÔÏÔÁ‹ÛÂÈ fiÙÈ ÛÎfi¢ ӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ ˆ˜ ·Ï¿ fiÚÁ·Ó·, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ı· ·ÔÌ¿ÎÚ˘Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÂÈÙ˘¯›·. ΔÔ ‚¤‚·ÈÔ, ¿ÓÙˆ˜, Â›Ó·È fiÙÈ ·fi ÙÔ 1809 ÔÈ ÕÁÁÏÔÈ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó ÙË ∑¿Î˘ÓıÔ, ÙËÓ ∫ÂÊ·ÏÔÓÈ¿, ÙËÓ πı¿ÎË Î·È Ù· ∫‡ıËÚ· ηÈ, ÂÂȉ‹ ÛÙ· ÓËÛÈ¿ ·˘Ù¿ ‹Ú·Ó ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, Ë ÂÎÙ¤ÏÂÛË ÙÔ˘ ·Ú·¿Óˆ ۯ‰›Ô˘ ¤ÁÈÓ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ·Ó¤ÊÈÎÙË. √È ÕÁÁÏÔÈ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ·fi ÙfiÙÂ
›¯·Ó ·ÔÊ·Û›ÛÂÈ Ó· ‰ÈÒÍÔ˘Ó ÂÓÙÂÏÒ˜ ÙÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜ ·fi Ù· ∂Ù¿ÓËÛ· Î·È Ó· Ù· ΢ÚȇÛÔ˘Ó ÔÚÈÛÙÈο, ›¯·Ó Ê·ÓÂÚfi Û˘ÌʤÚÔÓ Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ó ÊÈÏÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙÔ Á›ÙÔÓ¿ ÙÔ˘˜ ∞Ï‹. ∞fi ÙË ¿ÏÏË, ÌÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ μÏ·¯¿‚· Î·È ÙËÓ ˘ÔÙ·Á‹ ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ ÙÔ˘ √χÌÔ˘ Î·È Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜, ‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· ·ÚÎÂÙÔ› ÔÈ ÎϤÊÙ˜ Ô˘ ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ∞Ï‹, ȉȷ›ÙÂÚ· Ì¿ÏÈÛÙ· ÔÈ ÂÚ›ÊËÌÔÈ ∫·ÙÛ·ÓÙˆÓ·›ÔÈ Ô˘ ¤Î·Ó·Ó ÔÏÏ¿ Î·È Ï·ÌÚ¿ ηÙÔÚıÒÌ·Ù·. ΔÔ 1811, fï˜, Ô ∫·ÙÛ·ÓÙÒÓ˘ Û˘ÓÂÏ‹ÊıË ·fi ÚÔ‰ÔÛ›· Î·È ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËΠÛÙ· πˆ¿ÓÓÈÓ· Ì Ôχ ÛÎÏËÚfi ÙÚfiÔ. ∂›Û˘, ÙÔ 1815 ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËÎÂ Ô ÈÛ¿ÍÈÔ˜ ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ §ÂÂÓÈÒÙ˘. ŒÙÛÈ, ÙÔ ÛÒÌ· Ô˘ ÙfiÙ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi 300 ¿Ó‰Ú˜ ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ·Ú·Ì›ÓÂÈ Âӈ̤ÓÔ. √‡ÙÂ Î·È Ù· ‰È¿ÊÔÚ· ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù·, ÛÙ· ÔÔ›· ‰È·ÈÚ¤ıËÎÂ Î·È Ù· ÔÔ›· ‰¤¯ÔÓÙ·Ó Û˘ÓÙÔÓÈṲ̂Ó˜ ÂÈı¤ÛÂȘ ·fi ·ÓÙÔ‡, ¿ÓÙÂÍ·Ó ÁÈ· Ôχ. ∫¿ÔÈ· ηٷÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÔÏÔÛ¯ÂÚÒ˜, ¿ÏÏ· ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ‰È·Ï˘ıÔ‡Ó Î·È Î¿ÔÈ· ·ÎfiÌ· ˘ÔÙ¿¯ıËÎ·Ó - ‹, fiˆ˜ ÏÂÁfiÙ·Ó ÙfiÙÂ, ÚÔÛ·ÓËÛ·Ó. ŒÓ· Ù¤ÙÔÈÔ ‹Ù·Ó, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÙÔ ·fiÛ·ÛÌ· ÙÔ˘ Δ˙fiÁη, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ‰ÈÔÚÈÛÙ› ηÂÙ¿ÓÈÔ˜ Ù˘ μfiÓÈÙÛ·˜. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ ∫·Ú·˚Ûο΢, Ô˘ ‹Ù·Ó ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘, ·ÏÏ¿ Î·È ÔÏÏÔ› ·ÎfiÌ· Û˘ÌÂÚÈÏ‹ÊıËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ ۈ̷ÙÔʇϷΘ ÙÔ˘ ∞Ï‹. ª¤Û· Û ÌÈÎÚfi ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·, Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏË„Ë Ù˘ ¶¿ÚÁ·˜ Ô ·Û¿˜ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ ¤Ù˘¯Â Ó· ÂÎÏËÚÒÛÂÈ Ì›· ·fi ÙȘ ÈÔ ·ÏȤ˜ ÙÔ˘ ÂÈı˘Ì›Â˜.
∏ ·Ú¿‰ÔÛË Ù˘ ¶¿ÚÁ·˜ ºÔ‚ÂÚ‹ Ù˘Ú·ÓÓ›· ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ∏ ¶¿ÚÁ· ›¯Â, ‚¤‚·È·, ·Ú·¯ˆÚËı› ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· ·fi ÙÔ 1800 -fiˆ˜ ›Û˘ Î·È ÙÔ μÔ˘ıÚˆÙfi, Ë ¶Ú¤‚Â˙· Î·È Ë μfiÓÈÙÛ·-, ·ÏÏ¿, ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÊÚÔ‡ÚÈ· ˘¤Î˘„·Ó ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ÛÙËÓ ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ, ‰È·Ù‹ÚËÛ ÙËÓ ·˘ÙÔÓÔÌ›· Ù˘ ÏfiÁˆ Ù˘ ÚÔÛÙ·Û›·˜ Ô˘ Ù˘ ·Ú›¯·Ó Ì›· ÔÈ
∏ ¶¿ÚÁ· ›¯Â ·Ú·¯ˆÚËı› ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· ·fi ÙÔ 1800, fiˆ˜ ›Û˘ Î·È ÙÔ μÔ˘ıÚˆÙfi, Ë ¶Ú¤‚Â˙· Î·È Ë μfiÓÈÙÛ·.
[78]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ƒÒÛÔÈ Î·È Ì›· ÔÈ °¿ÏÏÔÈ. ª¿Ù·È· Ô ∞Ï‹ ÚÔÛ¿ıËÛ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜, Ì ÙËÓ ÂÈıÒ Î·È Ì ÙË ‚›·, Ó· ÔÈÎÂÈÔÔÈËı› Î·È ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ·˘Ùfi ÎÔÌÌ¿ÙÈ. ŸÏ˜ ÔÈ ÚÔÛ¿ıÂȤ˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ·ÓÒÊÂϘ. ∞ÎfiÌ· Î·È ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÙÒÛË ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ· Î·È ÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋ ηٿÏË„Ë ÙˆÓ ∂Ù·Ó‹ÛˆÓ ·fi ÙÔ˘˜ ÕÁÁÏÔ˘˜, Ë ¶¿ÚÁ· ‰È·Ù‹ÚËÛ ÙËÓ ·˘ÙÔÓÔÌ›· Ù˘ ˘fi ÙËÓ ·ÁÁÏÈ΋ ÚÔÛÙ·Û›· ̤¯ÚÈ ÙÔ 1819. ΔfiÙ ·Ú·¯ˆÚ‹ıËΠÙÂÏÈο ÛÙÔÓ ∞Ï‹, Ì ÙÔÓ fiÚÔ Ó· ηٷ‚¿ÏÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ ·Ô˙ËÌ›ˆÛË 150.000
ϛژ ÛÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ı· ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢·Ó ÛÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ. √È ¶¿ÚÁÈÔÈ, fï˜, ÙÔÓ ÚÒÙÔ Î·ÈÚfi Ù˘ ıÏ›„˘ Î·È Ù˘ Ù·Ú·¯‹˜ ÙÔ˘˜, ‰ÂÓ ‹ıÂÏ·Ó Ó· ·ÎÔ‡ÛÔ˘Ó Ù›ÔÙ· ÁÈ· ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË. ª¿ÏÈÛÙ·, ·ÊÔ‡ ͤı·„·Ó Ù· ÔÛÙ¿ ÙˆÓ ÚÔÁfiÓˆÓ ÙÔ˘˜, Ù· ¤Î·„·Ó Û ÌÂÁ¿ÏË ÊˆÙÈ¿ Ô˘ ¿Ó·„·Ó ÛÙË Ì¤ÛË Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜. ŸÙ·Ó ¤Ì·ı·Ó fiÙÈ Ô ∞Ï‹ ÏËÛ›·˙ ÂÈıÂÙÈο, ÂÂȉ‹ ÁÓÒÚÈ˙·Ó ηϿ ÔÈ· Ù‡¯Ë ÙÔ˘˜ ÂÚ›ÌÂÓÂ, ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó, ¿Óˆ ÛÙÔÓ ·Ú·ÏÔÁÈÛÌfi Ù˘ ·ÂÏÈÛ›·˜, Ó· ÛÎÔÙÒ-
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [79]
ÛÔ˘Ó Ì ٷ ›‰È· ÙÔ˘˜ Ù· ¯¤ÚÈ· ÙȘ Á˘Ó·›Î˜ Î·È Ù· ·È‰È¿ Î·È Ó· ¤ÛÔ˘Ó Ì·¯fiÌÂÓÔÈ ÛÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ·ÁÒÓ· ÁÈ· ÙËÓ ·ÙÚ›‰·. ∂˘Ù˘¯Ò˜, ÚfiÏ·‚Â Î·È ¤Û¢Û ·fi ÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ Ô ÁÂÓÓ·›Ô˜ ÕÁÁÏÔ˜ ÕÓٷ̘. ∂ΛÓÔ˜ ·Ó¤ÎÔ„Â ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ Û·ÙÚ¿Ë Î·È ¤ÂÈÛ ÙÔ˘˜ ¶·ÚÁ›Ô˘˜ Ó· ʇÁÔ˘Ó Ì ÏÔ›· ÁÈ· ÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ. √È Î·Ù·ÛÙ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ¤Î·Ó·Ó ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË Ù˘ ¶¿ÚÁ·˜ ¤Ó· ·fi Ù· ÙÚ·ÁÈÎfiÙÂÚ· ÁÂÁÔÓfiÙ· ÂΛӢ Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘, Ë ÔÔ›· Â›Ó·È ÁÂÌ¿ÙË ·fi Ù¤ÙÔÈ·. √È ÕÁÁÏÔÈ ‹Ù·Ó ÛÂ
ı¤ÛË Ó· ÈÛ¯˘ÚÈÛÙÔ‡Ó fiÙÈ Ë ÚÔÛÙ·Û›· Ô˘ ·Ú›¯·Ó ÛÙËÓ ¶¿ÚÁ· ‰ÂÓ ·Ó·ÁÓˆÚÈ˙fiÙ·Ó ·fi η̛· Û˘Óı‹ÎËØ Â›Û˘, fiÙÈ ·˘ÙÔ› Û˘ÌÊÒÓËÛ·Ó ÙË ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË ÙˆÓ ¶·ÚÁ›ˆÓ Î·È ˘Ô¯Ú¤ˆÛ·Ó ÙÔÓ ∞Ï‹ Ó· ÙÔ˘˜ ‰ÒÛÂÈ ¯ÚËÌ·ÙÈ΋ ·Ô˙ËÌ›ˆÛË. ∏ ·Ï‹ıÂÈ· ›ӷÈ, ‚¤‚·È·, fiÙÈ ·˘Ù¿ Ù· ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù· ‡ÎÔÏ· ·Ó·ÙÚ¤ÔÓÙ·Ó. º˘ÛÈο, ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ì ÙËÓ ··›ÙËÛË ·fi ÔÔÈÔÓ‰‹ÔÙ ӷ ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ·ÁÒÓ˜ ÁÈ· ÙËÓ ˘ÂÚ¿ÛÈÛ‹ Ì·˜ ‹ Ó· ı˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÙÔ ÚÔÛˆÈÎfi ÙÔ˘ Û˘ÌʤÚÔÓ. ™ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË, fï˜, ÂÚ›ÙˆÛË Ë ∞ÁÁÏ›· ‰ÂÓ ÚÔ‚ÏÂfiÙ·Ó Ô‡Ù ӷ ÂÌϷΛ Û οÔÈÔÓ fiÏÂÌÔ Ô‡Ù ӷ ı˘ÛÈ¿ÛÂÈ Î¿ÔÈÔ ·fi Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ¿ Ù˘. £· ‰È·ÙËÚÔ‡Û ·ÏÒ˜ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË fiˆ˜ ›¯Â, Û˘Ó¯›˙ÔÓÙ·˜ ‰ËÏ·‰‹ Ó· ÚÔÛʤÚÂÈ ÙËÓ ÂÏÂËÌÔÛ‡ÓË Ù˘ ÚÔÛÙ·Û›·˜ Ù˘ Û ÂΛÓË ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ fiÏË. ∏ ·Ú¿‰ÔÛË Ù˘ ¶¿ÚÁ·˜ ¢¯·Ú›ÛÙËÛ ȉȷ›ÙÂÚ· ÙÔÓ ∞Ï‹ ·Û¿, ΢ڛˆ˜ ÂÂȉ‹ ÚÈÓ ·fi οÔÈ· ¯ÚfiÓÈ·, ÙÔ 1812, ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÔ˘ ›¯Â ˘ÔÛÙ› ÊÔ‚ÂÚfi ·ÎÚˆÙËÚÈ·ÛÌfi ÛÙË ÓfiÙÈ· ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘. ∞˘Ùfi Û˘Ó¤‚Ë ÁÈ·Ù› Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË -·ÊÂÓfi˜ ÂÂȉ‹ ›¯Â ÂÈÛÙ› ·fi Ù· ·Ú¿ÔÓ· ÙˆÓ ¶ÂÏÔÔÓÓËÛ›ˆÓ, ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ÂÂȉ‹ ›¯Â ·Ú¿ÍÂÈ Ì ¢¯·Ú›ÛÙËÛË ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ·ÔÛ¿ÛÂÈ ·fi ÙÔÓ ∞Ï‹ ·Û¿ ÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ- ÌÂÙ¤ıÂÛ ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ μÂÏ‹ ÛÙ· ΔڛηϷ Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜, ‰ÈÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ οÔÈÔÓ ¿ÏÏÔ ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ‰ÈÔÈÎËÙ‹ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. 줂·È·, Ô ∞Ï‹ ·Û¿˜ ÙfiÙ ‹Ù·Ó Ô ·fiÏ˘ÙÔ˜ ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ ÔÏfiÎÏËÚ˘ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ÛÙ· ÓfiÙÈ· ÙÔ˘ √χÌÔ˘ Î·È ÙˆÓ ∫ÂÚ·˘Ó›ˆÓ ÔÚ¤ˆÓ ̤¯ÚÈ ÙÔÓ πÛıÌfi, ηıÒ˜ Î·È Û ¤Ó· ÌÈÎÚfi ÙÌ‹Ì· Ù˘ ∞Ï‚·Ó›·˜. ŒÙÛÈ, ÙÔ 1819 ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ÈÛ¯˘Úfi˜ Î·È ÏÔ‡ÛÈÔ˜ fiÛÔ ÔÙ¤ ¿ÏÏÔÙÂ. √È ˘‹ÎÔÔ› ÙÔ˘ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Ô˘Ï‹ÛÔ˘Ó Î·Ó¤Ó· ÎÔÌÌ¿ÙÈ Á˘, ·Ó ‰ÂÓ ÙÔ˘ η٤‚·ÏÏ·Ó ÙÔ ¤Ó· ‰¤Î·ÙÔ Ù˘ ·Í›·˜ ÙÔ˘. ∂›¯Â ·Ó·ÁÔÚ‡ÛÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ ÁÂÓÈÎfi ÎÏËÚÔÓfiÌÔ fiÏˆÓ ÂÎÂ›ÓˆÓ Ô˘ ¤ı·ÈÓ·Ó Î·È ‰ÂÓ Â›¯·Ó ·ÚÛÂÓÈÎÔ‡˜ ·ÔÁfiÓÔ˘˜. ∂ÈϤÔÓ, ·Ó¿Áη˙ ÙÔ˘˜ ˘ËÎfiÔ˘˜ ÙÔ˘ Ó· ·›ÚÓÔ˘Ó ·fi ÙȘ ·Ôı‹Î˜ ÙÔ˘ ÙÔ ·ÏÈfi ÛÈÙ¿ÚÈ Î·È Ó· ÙÔ ·ÓÙÈηıÈÛÙÔ‡Ó Ì ӤÔ. ∂ÈÛ¤Ú·ÙÙÂ, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙË ‰ÂοÙË Ô˘ ‹Ù·Ó ˘Ô¯Úˆ̤ÓÔÈ Ó· ÏËÚÒÓÔ˘Ó ÛÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ, Î·È ÌÈ· ÂÈϤÔÓ ‰ÂοÙË ÁÈ· ÙÔÓ ›‰ÈÔ, ÂÓÒ ‚·Û¿ÓÈ˙ ÙfiÛÔ Ôχ ÙÔ˘˜ ȉÈÔÎً٘, ÒÛÙ ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ Ó· ‚Ï¤Ô˘Ó Ì ¢¯·Ú›ÛÙËÛË Ù· ÎÙ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜ Ó· ÌÂÙ·ÙÚ¤ÔÓÙ·È Û ÙÛÈÊÏ›ÎÈ·, ‰ËÏ·‰‹ Û ÎÙ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ‰ËÌÔÛ›Ô˘. ◊‰Ë, ·fi ÙÔ 1804, Ù· ÂÙ‹ÛÈ· ¤ÛÔ‰· ÙÔ˘ ∞Ï‹ ˘ÔÏÔÁ›˙ÔÓÙ·Ó Û 10.000.000 Ì 12.000.000 ÊÚ¿Áη. §¤ÁÂÙ·È, Ì¿ÏÈÛÙ·, fiÙÈ ·fi ÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ·˘Ù¤˜ ηٷȤÛÂȘ ·ÔÙ·Ì›Â˘Û ¤Ó· ÔÛfi ÂÚ›Ô˘ 500.000.000. ΔÔ Î˘‚ÂÚÓËÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ· Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÛÂ, Û˘ÓÔ„È˙fiÙ·Ó -fiˆ˜ Ô ›‰ÈÔ˜ ¤ÏÂÁÂ- Û ÙÚ›·
ºˆÙÔÁÚ·Ê›· ·fi ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ¶¿ÚÁ·˜ Û‹ÌÂÚ·. ∏ ¶¿ÚÁ· ‰È·Ù‹ÚËÛ ÙËÓ ·˘ÙÔÓÔÌ›· Ù˘ ˘fi ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ ÕÁÁÏˆÓ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ 1819, ÔfiÙ ·Ú·‰fiıËΠÛÙÔÓ ∞Ï‹ ¤Ó·ÓÙÈ ·Ô˙ËÌÈÒÛˆ˜. DENISA V/ SHUTTERSTOCK
[80]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∏ ηı·›ÚÂÛË ÙÔ˘ ∞Ï‹ √È ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÚÔÛÔÈÔ‡ÓÙ·È fiÙÈ ÙÔÓ ‚ÔËıÔ‡Ó
√ ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘, Û ÏÈıÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ Marin. ΔÔ 1820 ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜, ˆÊÂÏÔ‡ÌÂÓÔÈ ·fi ÙËÓ ÂÌʇÏÈ· ‰È·Ì¿¯Ë ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ Ì ÙËÓ ¶‡ÏË, ÚÔÛÔÈ‹ıËÎ·Ó ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ ÙÔ˘ ∞Ï‹, ÂÓÒ Â›¯·Ó Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË Ô˘ ÚÔÌ‹Ó˘Â ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ÙÔ˘ ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈÎÔ‡ ·ÁÒÓ·. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
Ú¿ÁÌ·Ù·: ¯Ú˘Ûfi, Û›‰ËÚÔ Î·È Í‡ÏÔ. øÛÙfiÛÔ, ·˘Ù‹ ÙË ÊÔ‚ÂÚ‹ Ù˘Ú·ÓÓ›· ÂÈÎ¿Ï˘Ù ̛· Â͈ÙÂÚÈ΋ Ï·ÌÚfiÙËÙ· ÛÙËÓ fiÏË ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ, Ë ÔÔ›· ÙfiÙ ›¯Â ÏËı˘ÛÌfi 40.000 ηÙԛΈÓ. °¿ÏÏÔÈ Î·È ÕÁÁÏÔÈ ÂͤÊÚ·˙·Ó ÙÔ ı·˘Ì·ÛÌfi ÙÔ˘˜ ÚÔ˜ ·˘ÙfiÓ Î·È ÙÔÓ ÎÔϿ΢·Ó, ·ÔηÏÒÓÙ·˜ ÙÔÓ Ì¤Á·Ó ·Û¿Ó Î·È ¶‡ÚÚÔÓ. ∞ÎfiÌ· Î·È ÂΛÓÔÈ Ô˘ ·Ú·‰¤¯ÔÓÙ·ÓÓ Ù· ηÎÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘, ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó Ó· Ù· ˆÚ·ÈÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó Â›Ù ‰È·‚‚·ÈÒÓÔÓÙ·˜ «fiÙÈ ‹Ù·Ó ¤Ó· ·fi Ù· ˆÚ·ÈfiÙÂÚ· Ù¤Ú·Ù·, ·fi fiÛ· ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛÂ Ë Ê‡ÛË» ›Ù ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ Ó¤ÔÓ πÔ˘ÁÔ‡Úı·Ó11. ΔÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ, ‚¤‚·È·, Â›Ó·È fiÙÈ ‚Ú¤ıËÎ·Ó Î·È ŒÏÏËÓ˜ Ô˘ Â͇ÌÓËÛ·Ó ·˘Ùfi ÙÔ ıËÚ›Ô Ì ¢ÙÂÏ‹ ÙÚfiÔ. ŒÓ·˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ‹Ù·Ó Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∫ÂÚ·ÛÔ‚›Ù˘, ÛÙÔ ¿ıÏÈÔ Ô›ËÌ· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·È ÔÏϤ˜ ÚÔÛ‚ÔϤ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÈÂÚÔÌ¿ÚÙ˘Ú· μÏ·¯¿‚·. ¶ÏËÛ›·ÛÂ, fï˜, Ë ÒÚ· Ô˘ ÙÔ ‡Ô˘ÏÔ ÂΛÓÔ ÔÈÎÔ‰fiÌËÌ· ı· η٤ÚÚ ·fi ÙÔ ‚¿ÚÔ˜ ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ ÙÔ˘ ·Ì·ÚÙÈÒÓ.
√ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ª·¯ÌÔ‡Ù μ′ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜. ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ˘Ô·„ÂÈ ÛÙË ı¤ÏËÛË ÙˆÓ ÁÂÓÈÙÛ¿ÚˆÓ Î·È ÙˆÓ Ô˘ÏÂÌ¿‰ˆÓ. ŸÙ·Ó, ˆÛÙfiÛÔ, ··ÏÏ¿¯ıËΠ·fi ÙÔ ÚˆÛÈÎfi fiÏÂÌÔ, ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠfiÙÈ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ Ûˆı› ÌfiÓÔ ·Ó ÂÊ·ÚÌfi˙ÔÓÙ·Ó ÔÈ ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌ›ÛÂȘ, Ë Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ›¯Â ÂȯÂÈÚËı› -¯ˆÚ›˜ ÂÈÙ˘¯›·- ηٿ ÙË ‚·ÛÈÏ›· ÙÔ˘ ™ÂÏ›Ì °′. ¶ÚÔ¯ÒÚËÛÂ, ÏÔÈfiÓ, ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛË ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ Ì ȉȷ›ÙÂÚË ÈηÓfiÙËÙ· Î·È ÌÂÁ¿ÏË ÚÔÛÔ¯‹. ∫˘Ú›ˆ˜, ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ηٷÚÁ‹ÛÂÈ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎÔ‡˜ ËÁÂÌfiÓ˜ ÛÙËÓ ∞Û›· Î·È ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË. √È ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ, ηıÒ˜ ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ˘¿ÎÔ˘·Ó ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÛËÌ·ÓÙÈο ÛÙËÓ ·‡ÍËÛË Ù˘ ·Ù·Í›·˜. ∞Ú¯Èο, ηٿÊÂÚ ӷ ‰ÈÒÍÂÈ Ì ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÙÔÓ ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ ∞ÙÙ¿ÏÂÈ·˜ Î·È ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ ÙÔÓ ÃÔ˘ÛÂ˝Ó ∫·Ú·ÔÛÌ¿ÓÔÁÏÔ˘, Ë ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘, Â‰Ò Î·È 80 ¯ÚfiÓÈ·, ›¯Â ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ Ù˘ ÙÔ ÓfiÙÈÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜. ∂ÈϤÔÓ, ¤‰ÈˆÍ ÙÔÓ ÈÛ¯˘Úfi ¿Ú¯ÔÓÙ· Ù˘ ™Ì‡ÚÓ˘ ∫È·›ÙÔÁÏÔ˘ Î·È ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ¤ÛÙÚ„ ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÙÔ˘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ‰‡Ô ÈÔ ÈÛ¯˘ÚÒÓ ˘ÔÙÂÏÒÓ, ÙÔ˘ ªÂ¯Ì¤Ù ∞Ï‹ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜ ¿ÏÈ, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ¯Ù˘‹ÛÂÈ ÚÒÙÔ ÙÔÓ ∞Ï‹ ·Û¿, ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó Ô ÎÔÓÙÈÓfiÙÂÚÔ˜, ÂÂȉ‹ ÙÔ˘ ›¯Â ÊÂÚı› Ì ÙÔ ÏÈÁfiÙÂÚÔ Û‚·ÛÌfi Î·È ÂÂȉ‹, Ù¤ÏÔ˜, ›¯Â ‰ÈηÈÔÏÔÁË̤ӷ ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ ÛÙËÓ Î·ı·›ÚÂÛ‹ ÙÔ˘ ı· ‚ÔËıÔ‡Û·Ó ÔÈ ·Á·Ó·ÎÙÈṲ̂ÓÔÈ ˘‹ÎÔÔÈ. ŒÙÛÈ, ηٿ ÙÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1820 Âͤ‰ˆÛ ¯¿ÙÈ ÛÂÚ›Ê, Ì ÙÔ ÔÔ›Ô Î‹Ú˘ÙÙ ÙÔÓ ∞Ï‹ ¤ÓÔ¯Ô ÚÔ‰ÔÛ›·˜ Î·È ÂÈÎËÚ˘Á̤ÓÔ, ·Ó ‰ÂÓ ÂÌÊ·ÓÈ˙fiÙ·Ó Ì¤Û· Û 40 Ë̤Ú˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÁÈ· Ó· ·ÔÏÔÁËı›. º˘ÛÈο Ô ∞Ï‹ ‰ÂÓ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ΔfiÙ ¤ÁÈÓ ·Û¿˜ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ Ô ¿ÛÔÓ‰Ô˜ ¯ıÚfi˜ ÙÔ˘, Ô πÛÌ·‹Ï ¶·ÛfiÌ¢, ÂÓÒ ¿ÏÏÔÈ ÂÙ¿ ·Û¿‰Â˜ ‹Ú·Ó ‰È·Ù·Á‹ Ó· ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÔ˘Ó fiÏÔÈ Ì·˙› ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ. √È ŒÏÏËÓ˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ˆÊÂÏ‹ıËÎ·Ó ·fi ÔÏϤ˜ ·fi„ÂȘ Î·È Ì ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ ·fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÌʇÏÈ· ‰È·Ì¿¯Ë Ô˘ ͤ۷Û ÌÂٷ͇ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ. ∫·È ÔÈ ‰‡Ô ·ÓÙ›·Ï˜ Ï¢ڤ˜ ˙‹ÙËÛ·Ó ÙË ‚Ô‹ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜. √ ∞Ï‹, ·fi ÙË Ì›·, ›¯Â ·fi ηÈÚfi ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘ ÔÏÏÔ‡˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜. ∏ ¶‡ÏË, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ‰È¤Ù·Í ÙÔÓ ¶·ÛfiÌÂË Ó· οÓÂÈ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ Ì ÙÔ˘˜ ·ÏÈÔ‡˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÙÔ˘ ∞Ï‹, ÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜, Ì ÙËÓ
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [81]
˘fiÛ¯ÂÛË fiÙÈ ı· ÙÔ˘˜ ·Ú·¯ˆÚÔ‡Û ÙÔ ™Ô‡ÏÈ. √È ¿Ó‰Ú˜ ·˘ÙÔ›, Â‰Ò Î·È 17 ¯ÚfiÓÈ·, ¤‚ÏÂ·Ó ·fi Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ- Ù· ‚Ô˘Ó¿ Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜ ÙÔ˘˜ Ì ÛÙÂÓ·ÁÌÔ‡˜ Î·È fiıÔ. ŒÙÛÈ, οÔÈÔÈ -ÂÚ›Ô˘ 300¤Ú·Û·Ó Ì ¯·Ú¿ ÙÔ ÛÙÂÓfi ÔÚıÌfi Ô˘ ÙÔ˘˜ ¯ÒÚÈ˙ ·fi ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ, Î·È ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô Ô˘ ÔÏÈÔÚÎÔ‡Û ٷ °È¿ÓÓÂÓ·. ∂Λ ·ÁˆÓ›ÛÙËηÓ, Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô˘ ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó Û˘Ó‹ıˆ˜. ¶Ôχ ÁÚ‹ÁÔÚ·, fï˜, ηٿϷ‚·Ó fiÙÈ Ë ˘fiÛ¯ÂÛË ÙÔ˘ ¶·ÛfiÌÂË ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ÌÈ· ·¿ÙË Î·È Ì¿Ù·È· ¤¯·Ó·Ó ÙÔÓ Î·ÈÚfi ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘. ◊Úı·Ó, ÏÔÈfiÓ, ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÙÔÓ ∞Ï‹ ̤ۈ ÙÔ˘ ª¿ÚÎÔ˘ ªfiÙÛ·ÚË. √ ·Ï·ÈfiÙÂÚ· ·ÙÚfiÌËÙÔ˜ ·Û¿˜ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ ÙÒÚ· È· ‹Ù·Ó Ù·ÂÈӈ̤ÓÔ˜. √È ÈÔ ÂÈÊ·Ó›˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ ÙÔ˘ ÙÔÓ Â›¯·Ó ÚÔ‰ÒÛÂÈ, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ô √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓ˘. ∞ÎfiÌ· Î·È ÔÈ ÁÈÔÈ ÙÔ˘, ªÔ˘ÎÙ¿Ú Î·È μÂÏ‹˜, ›¯·Ó ·Ú·‰Ôı› ÛÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜ Ù˘ À„ËÏ‹˜ ¶‡Ï˘. ŒÙÛÈ, Ô ª¿ÚÎÔ˜ ··›ÙËÛ ÙËÓ ·Ú·¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘, Ô˘ ·ÎfiÌ· ‹Ù·Ó ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ Ô·‰ÒÓ ÙÔ˘ ∞Ï‹, Ì ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛË fiÙÈ ÔÈ ™ÙÂÚÂÔÂÏÏ·‰›Ù˜ Î·È ÔÈ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔÈ ı· ÍÂÛËÎÒÓÔÓÙ·Ó Î·Ù¿ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ‰‹ıÂÓ ÁÈ· Ó· ·ӤÏıÔ˘Ó ÛÙËÓ ·ÙÚÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË ÙÔ˘ ∞Ï‹. √È ™Ô˘ÏÈÒÙ˜, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ˙ËÙÔ‡Û·Ó ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜, ÌfiÓÔ ÁÈ·Ù› ·fi ÂΛ ı· ·Ó·Ï¿Ì‚·Ó·Ó Ì ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ÙË ‰È‡ı˘ÓÛË fiÏ˘ Ù˘ Âȯ›ÚËÛ˘ Î·È ı· ‹Á·ÈÓ·Ó Ì fiϘ ÙȘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ó· ‰È·Ï‡ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ·. √ ∞Ï‹ ·Û¿˜, ·Ó Î·È Â›¯Â ÔÏÏÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜ Ó· Â›Ó·È ‰‡ÛÈÛÙÔ˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ÂÈÏÈÎÚ›ÓÂÈ· ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ˘ÔÛ¯¤ÛˆÓ, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ‰Â¯Ù› ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘. ŒÙÛÈ, ¤ÁÈÓÂ Û˘ÌÌ·¯›·. ™ÙȘ 6 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1820 ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÂÁη٤ÏÂÈ„·Ó ÙÔ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi‰Ô, Ê˘ÛÈο fi¯È ÁÈ· Ó· ÛÒÛÔ˘Ó ÙÔÓ ∞Ï‹, ·ÏÏ¿ ÁÈ· Ó· ‰ÒÛÔ˘Ó ÙÔ Û‡ÓıËÌ· Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ·ӿÛÙ·Û˘ fiÏÔ˘ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. ∏ ·ӿÛÙ·ÛË ·˘Ù‹ ÔÚÁ·ÓˆÓfiÙ·Ó ‹‰Ë Â‰Ò Î·È ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ· ̤ۈ ÙˆÓ ÂÓÂÚÁÂÈÒÓ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ›¯·Ó ¤ÁηÈÚ· Û˘ÓÂÓÓÔËı› Î·È Ô ªfiÙÛ·Ú˘ Î·È ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ·Ú¯ËÁÔ› ÙˆÓ ™Ô˘ÏȈÙÒÓ.
√ ∞Ï‹ ·Ú·‰fiıËÎÂ, ÂÓÒ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Â›¯Â ‹‰Ë ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ ∞ÊÔ‡ η٤Ϸ‚·Ó ‰È·‰Ô¯Èο ÚÒÙ· ÙÔ ™Ô‡ÏÈ Î·È ‡ÛÙÂÚ· ·fi ¤Ó· Ì‹Ó· ÂÚ›Ô˘ ÙËÓ ∫È¿Ê·, Ì ‰È·Ù·Á‹ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ÚÔ˜ ÙÔÓ ªÔ‡ÚÙÔ-ΔÛ¿ÏÏË, Ô ÔÔ›Ô˜ ηÙ›¯Â ·˘Ù¤˜ ÙȘ Ô¯˘ÚˆÌ¤Ó˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÛÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘, ‰ÈfiÚÈÛ·Ó ÚÔÛˆÚÈÓ‹ ÔÎÙ·ÌÂÏ‹ ΢‚¤ÚÓËÛË Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ ¡fiÙË ªfiÙÛ·ÚË. ΔË ‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙˆÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ ˙ËÙËÌ¿ÙˆÓ ÙËÓ ·Ó¤ıÂÛ·Ó ÛÙÔÓ ª¿ÚÎÔ Î·È ¤ÛÙÂÈÏ·Ó ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜ ÛÙËÓ ¶›Û·, ÚÔ˜ ÙÔÓ ·Ú¯È›ÛÎÔÔ Ù˘ ÕÚÙ·˜ πÁÓ¿ÙÈÔ. ∞fi ·˘ÙfiÓ ˙ËÙÔ‡Û·Ó, ÂÎÙfi˜ ·Ô ÙËÓ Â˘ÏÔÁ›· ÙÔ˘, ÙÚfiÊÈÌ· Î·È ÔÏÂÌÔÊfi‰È·. ∂ÈϤÔÓ, ‹Ù·Ó Û ‰È·Ú΋ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· Ì ÙÔ˘˜ ΢ÚÈfiÙÂÚÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙ· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ πÔÓ›Ô˘. ™˘ÌÌ¿¯ËÛ·Ó Ì ÔÏÏÔ‡˜ ›ÛËÌÔ˘˜ ΔÔ˘Úης·ÓÔ‡˜. ª¤Ûˆ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔÊfiÚÔ˘ ¶ÂÚÚ·È‚Ô‡ ‹Ú·Ó ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË ·fi ÙȘ 7 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1820 Ô˘ ·Ó¤ÊÂÚÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ fiÙÈ «Ôχ Û‡ÓÙÔÌ· ı· ˯ԇÛÂ Ë Û¿ÏÈÁÁ· Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜ ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ ÚÔÛηϤÛÂÈ». Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ Ô˘ ÔÏÈÔÚÎÔ‡Û·Ó ÙÔÓ ∞Ï‹. º˘ÛÈο, Ì ·˘Ù¤˜ ÙȘ ¯ıÚÔڷ͛˜ ·¤‚ÏÂ·Ó ÛÙÔ Ó· ·Ú·Ù›ÓÔ˘Ó, fiÛÔ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ, ÙÔÓ ÂÌʇÏÈÔ ·ÁÒÓ· ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ, Î·È fi¯È Ó· ÙÔÓ ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÔ˘Ó Ì ÌÈ· ÔÚÈÛÙÈ΋ Û‡ÌÚ·ÍË Ì ÙÔÓ ∞Ï‹. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ·Ó·ÁοÛıËΠÙÔÓ π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1821 Ó· ‰ÈÔÚ›ÛÂÈ ˆ˜ ·Ú¯ËÁfi Ù˘ ÛÙÚ·ÙÈ¿˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿, ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ·Ó›Î·ÓÔ˘ ¶·ÛfiÌÂË, ÙÔ ÁÂÓÓ·›Ô Î·È ¤ÌÂÈÚÔ ÔÏÂÌÈÛÙ‹ ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ΔÔ ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÂÈÛ¤‚·Ï ÛÙË ªÔω·‚›·, ÂÓÒ ÙÔ ª¿ÚÙÈÔ ÍÂÛËÎÒıËÎÂ Ë ÓÔÙÈfiÙÂÚË ÂÚÈÔ¯‹ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛˆÓ, ηıÒ˜ ‰È¢ÎÔχÓıËΠȉȷ›ÙÂÚ· ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ·Ó·¯ÒÚËÛ˘ ÙÔ˘ ÃÔ˘ÚÛ›Ù. ™¯Â‰fiÓ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ì ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÂÍÂÁ¤ÚıËÎ·Ó Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· Î·È Ù· ÓËÛÈ¿, Î·È ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi Î·È Ë ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·. ŒÙÛÈ, fiÙ·Ó ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1822 ·Ú·‰fiıËΠÙÂÏÈο Ô
ΔÔ 1820 ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÂÁη٤ÏÂÈ„·Ó ÙÔ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô fi¯È ÁÈ· Ó· ÛÒÛÔ˘Ó ÙÔÓ ∞Ï‹, ·ÏÏ¿ ÁÈ· Ó· ‰ÒÛÔ˘Ó ÙÔ Û‡ÓıËÌ· Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘.
[82]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞Ï‹ Î·È ¤ÌÂÈÓ ‰È·ı¤ÛÈÌÔ˜ Ô ÔıˆÌ·ÓÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ Ô˘ ÙÔÓ ÔÏÈÔÚÎÔ‡ÛÂ, Ë ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Â›¯Â Ì οÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ‰È·ÛÊ·ÏÈÛÙ› ·fi ÙȘ Ì¿¯Â˜ ÛÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ Î·È ÛÙȘ £ÂÚÌԇϘ, ·fi ÙËÓ ÚÒÙË ˘ÚfiÏËÛË ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ‰ÈÎÚfiÙÔ˘ ÛÙËÓ ∂ÚÂÛÛfi Ù˘ ª˘ÙÈÏ‹Ó˘, ·fi ÙËÓ ¿ÏˆÛË Ù˘ ªÔÓÂÌ‚·Û›·˜, Ù˘ ¶‡ÏÔ˘ Î·È Ù˘ ΔÚ›ÔÏ˘. ∂ÎÙfi˜ fï˜ ·fi ·˘Ù¿, ›¯Â Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ Î·È ÙËÓ ÚÒÙË Ù˘ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ÛÙËÓ ∂›‰·˘ÚÔ, Î·È Ì ·˘Ù‹Ó ·Ó·Î‹Ú˘Í ÙËÓ 1Ë π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1822, «ÂÓÒÈÔÓ £ÂÔ‡ Î·È ·ÓıÚÒˆÓ, ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ‡·ÚÍË Î·È ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¤ıÓÔ˘˜».
∞Ó·ÎÂÊ·Ï·›ˆÛË ÙˆÓ ÎÈÓËÌ¿ÙˆÓ ·fi ÙÔ 15Ô ·ÈÒÓ· ̤¯ÚÈ ÙÔ 1821 ∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, ÏÔÈfiÓ, ‰ÂÓ ÚÔÎÏ‹ıËÎÂ Ù˘¯·›· Ô‡Ù ‹Ù·Ó ¤Ó· Úfi¯ÂÈÚÔ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÌ· οÔÈˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ. ◊Ù·Ó ·Ó·fiÊ¢ÎÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· fiÏˆÓ ÙˆÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓˆÓ Û˘ÓıËÎÒÓ, ÙˆÓ fiıˆÓ Î·È ÙˆÓ ÂÓÂÚÁÂÈÒÓ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. ŒÓ· ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ù· ·ÏÏ¿ÏÏËÏ· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ ÚÔËÁ‹ıËηÓ, Ë ÈÛÙÔÚ›· ÌÔÚ› Ó· Ù· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ‚‹Ì· ‚‹Ì·, ËÁ·›ÓÔÓÙ·˜ ›Ûˆ 400 ¯ÚfiÓÈ·, ‰ËÏ·‰‹ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ô˘ ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÙÔ ¤ıÓÔ˜ ˘¤Î˘„ ÛÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›·. ¶ÚÈÓ ·fi ÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ·ÁÒÓ· ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘, Ô˘ ¿Ú¯ÈÛ Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 1820, ›¯·Ó ‹‰Ë ÛËÌÂȈı› ÔÈ ¿ıÏÔÈ ÙÔ˘ ¡›ÎÔ˘ ΔÛ¿Ú·, ÙÔ˘ ™Ù·ı¿ Î·È ÙÔ˘ μÏ·¯¿‚·. ¶ÚÈÓ ·fi ÙÔ˘˜ ¿ıÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜, ÔÈ ÚÒÙÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ™Ô˘ÏȈÙÒÓ Î·È ÚÈÓ ·fi ·˘ÙÔ‡˜, ¿ÏÈ, Ë ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ ƒ‹Á· ºÂÚ·›Ô˘. §›ÁÔ ÚÈÓ ·fi ÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ›¯·Ó ÂÈÙ¢¯ı› ÛÙË ÛÙÂÚÈ¿ Î·È ÙË ı¿Ï·ÛÛ· Ù· ηÙÔÚıÒÌ·Ù· ÙÔ˘ §¿ÌÚÔ˘ ∫·ÙÛÒÓË Î·È ÙÔ˘ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˘. ∂ÈϤÔÓ, ÚÈÓ ·fi ·˘Ù¿ ›¯Â ÍÂÛ¿ÛÂÈ Ë Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1770 Î·È ·ÎfiÌ· ÚÈÓ ·fi ·˘Ù‹Ó, ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÂÚ›Ô˘ ÂΛÓÔ˘ ÙÔ˘ ·ÈÒÓ· Î·È Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 17Ô˘ ¤‰Ú·Û·Ó ÔÈ ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜, Ì ϋıÔ˜ ÔÏÂÌÈÎÒÓ Î·ÙÔÚıˆÌ¿ÙˆÓ, ˘fi ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ∫Ô‡ÚÌ·, ÙÔ˘ ªÂ˚Ù¿ÓË, ÙÔ˘ ÃÔÚÌfiÔ˘ÏÔ˘, ÙÔ˘ ™·ÓÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ªfiÛ¯Ô˘ μ·Ï·ˆÚ›ÙË. ™˘Ó¯›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·Ó·‰ÚÔÌ‹ ÛÙÔ 17Ô ·ÈÒÓ· Û˘Ó·ÓÙ¿Ì ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ∫ÚËÙÈÎÒÓ Î·È ·ÎfiÌ· ÈÔ ÓˆÚ›˜ ÙË ÁÂÓÈ΋ ·ӿÛÙ·ÛË Ô˘ ›¯Â ÔÚÁ·Óˆı› ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Ì¤¯ÚÈ ÙË ™ÂÚ‚›· ÛÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ‰Ô‡Î· ÙÔ˘ ¡Â‚¤Ú -Ô˘ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÌÂÙÔÓÔÌ¿ÛıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ Û ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ. ∂ÈÚfiÛıÂÙ·, Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 16Ô˘ ·ÈÒÓ·, ›¯Â ÍÂÛ¿ÛÂÈ ÙÔ ·ÈÌ·ÙËÚfi ΛÓËÌ· ÙÔ˘ £ÂÔ‰ÒÚÔ˘ ªÔ‡·
°Ú›‚· ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Î·È ÛÙËÓ ∞ηÚÓ·Ó›· Î·È ÓˆÚ›ÙÂÚ·, Á‡Úˆ ÛÙÔ 1574, ÙÔ Î›ÓËÌ· ÙˆÓ §È‰ÔÚÈÎȈÙÒÓ, ÙˆÓ μÈÙÚÈÓÈÙÛȈÙÒÓ Î·È ÙˆÓ °·Ï·ÍȉȈÙÒÓ, Î·È Ë Â·Ó¿ÛÙ·ÛË Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È Ù˘ ª¿Ó˘ Ì ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ·‰ÂÏÊÔ‡˜ ªÂÏÈÛÛËÓÔ‡˜ - Ù· ‰‡Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¤ÁÈÓ·Ó Ì ÂÈÛËÁ‹ÛÂȘ Ù˘ πÛ·Ó›·˜. ∂›¯·Ó ÚÔËÁËı› ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ∫˘Ú›ˆÓ, ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Î›ÓËÌ· Ô˘ ۯ‰ȿÛÙËΠ‡ÛÙÂÚ· ·fi Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ °·ÏÏ›·˜ ∫¿ÚÔÏÔ ∏′ Î·È ÔÈ Â·Ó·Ï·Ì‚·ÓfiÌÂÓ˜ ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ¶ÂÏÔÔÓÓËÛ›ˆÓ Ì ÚÔÙÚÔ‹ Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜, ÔÈ Ôԛ˜, fiÛÔ ¿Ì ÈÔ ›Ûˆ, Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È ¿ÌÂÛ· Ì ÙÔ Î›ÓËÌ· Ô˘ ÔÚÁ·ÓÒıËΠÙËÓ ÂfiÌÂÓË Ì¤Ú· ·fi ÙËÓ ÕψÛË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. ΔÔ Î›ÓËÌ· ·˘Ùfi -‰È·ÙËÚÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ ı· ›¯Â ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ù˘ ∂˘ÚÒ˘- ÂÎÙÂÈÓfiÙ·Ó ·fi ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ∞ı‹Ó·, ÙË £‹‚·, ÙËÓ ÕÚÙ· Î·È Ù· °È¿ÓÓÂÓ·. ¢È·ÊˆÙÈÛÙÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ’ ·˘Ùfi ·›ÚÓÔ˘Ì ·fi ÙÔ Ô›ËÌ· £Ú‹ÓÔ˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ∞˘Ù‹ Ë ·fiÊ·ÛË ÛÙ¿ıËÎÂ Ô ÚÒÙÔ˜ ÎÚ›ÎÔ˜ ÌÈ·˜ Ì·ÎÚ¿˜ ÛÂÈÚ¿˜ ·ӷÛÙ¿ÛˆÓ, Ì ÙËÓ ÔÔ›· Û˘Ó‰¤ÂÙ·È ·Ó·fiÛ·ÛÙ· Î·È Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1821, Ì·˙› Ì fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ΢ÚÈ·Ú¯›·˜ Ô˘ ¤ÁÈÓ·Ó ·fi ÙËÓ ·Ú¯È΋ ˘ÔÙ·Á‹ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ÙÔ 15Ô ·ÈÒÓ·. ∏ ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ Û˘Ó‰˘¿ÛÂÈ Î·È Ó· ˘Ô‚¿ÏÂÈ Û οÔÈ· ÂÈı·Ú¯›· Î·È ¤ÏÂÁ¯Ô ÙȘ ‰È·ı¤ÛÂȘ Î·È ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ô˘ ˘‹Ú¯·Ó ‹‰Ë ·fi ·ÈÒÓ˜ Û ‰È¿ÊÔÚ· ̤ÚË Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ¶·Ï·ÈfiÙÂÚ· ÔÈ ÂÓ¤ÚÁÂȘ ·˘Ù¤˜ ‰ÂÓ Â›¯·Ó Û˘ÓÔ¯‹ ηÈ, Û˘¯Ó¿, Ô‡ÙÂ Û˘Ó›‰ËÛË ÙÔ˘ ÛÎÔÔ‡, Ô˘ Âȉ›ˆÎ·Ó. π‰È·›ÙÂÚ· ÔÈ ÈÔ Ì·¯ËÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ -ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ›, ÔÈ ÎϤÊÙ˜, ÔÈ Î·Ù·‰ÚÔÌ›˜, ÔÈ ª·ÓÈ¿Ù˜ ª·ÓÈ¿Ù˜- ÛÙȘ ¯ıÚÔڷ͛˜ ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ ‰È¤ÎÚÈÓ·Ó ¿ÓÙ· ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. ŒÙÛÈ, ÙÔ ¤ÚÁÔ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ÛÙ¿ıËΠڷÁÌ·ÙÈο ÛˆÙ‹ÚÈÔ, ηıÒ˜ ¤‰ˆÛ ÛÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ·ÁÒÓ· ¤Ó·Ó ÈÔ ÁÓ‹ÛÈÔ ÂÏÏËÓÈÎfi Î·È ·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. √È ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ‚¤‚·È·, Î·È ÔÈ ÂÈı˘Ì›Â˜ Ô˘ Ë ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· Âȯ›ÚËÛ ӷ Û˘Ó‰˘¿ÛÂÈ ÁÈ· ¤Ó·Ó ÎÔÈÓfi ÛÎÔfi ˘‹Ú¯·Ó ‹‰Ë. ¶¿Ú· ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ì¿ÏÈÛÙ·, ÁÈ· 400 ÂÚ›Ô˘ ¯ÚfiÓÈ·, ·¤‰ÂÈÍ·Ó ÙËÓ ‡·ÚÍ‹ ÙÔ˘˜ Î·È ÙËÓ ·Î·Ù·Ì¿¯ËÙË ˙ˆÙÈÎfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜.
∂›ÏÔÁÔ˜ √ÏÔÎÏËÚÒÓÔÓÙ·˜ Â‰Ò ÙËÓ ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ Ù‡¯Ë Î·È ÛÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¤ıÓÔ˘˜ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· fiÏ˘ Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Î¿Ùˆ ·fi ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›·, ıˆÚÒ fiÙÈ Ô‡Ù ‰ÈfiÁΈ۷ ÙȘ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ ÙÔ˘ Ô‡Ù ÌÂÁ·ÏÔÔ›ËÛ· ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ô˘
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [83]
¤Î·Ó ÁÈ· Ó· ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ¤Ó· ηχÙÂÚÔ Ì¤ÏÏÔÓ. °È· Ó· ÈÛÔÚÚÔ‹Ûˆ ÏÔÈfiÓ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Û οıÂ Û˘Ó›‰ËÛË, Â›Ì·È Û ı¤ÛË Ó· ˆ fiÙÈ Î·Ó¤Ó· ·fi Ù· ¤ıÓË Ù˘ °Ë˜ Ô˘ ‚Ú¤ıËΠ۠fiÌÔȘ ‹ ·ÚfiÌÔȘ Û˘ÌÊÔÚ¤˜, ‰ÂÓ ¤‰ÂÈÍ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ˘ÔÌÔÓ‹ ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·. ∞ÎfiÌ· Î·È ·Ó ÔÏÏÔ› ÂÍÈÛÏ·Ì›ÛÙËηÓ, ÂÂȉ‹ ‰ÂÏ¿ÛÙËÎ·Ó ·fi Ù· ‰ÒÚ· ÙÔ˘ ÓÈÎËÙ‹, ·ÎfiÌ· Î·È ·Ó ·ÚÎÂÙÔ› ¿ÏÏÔÈ ÛÙÂÓÔ¯ˆÚ‹ıËηÓ, ¤Ê˘Á·Ó Î·È ‰¤¯ÙËÎ·Ó ÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹ ‹ ÙˆÓ ºÚ¿ÁÎˆÓ ‹ ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ, Ë ÏÂÈÔ„ËÊ›· ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ ¤ÌÂÈÓ ÈÛÙ‹ ÛÙËÓ ÚÔÁÔÓÈ΋ ÁË, ÛÙȘ ·Ú·‰fiÛÂȘ Ù˘, ÛÙÔ fiÓÔÌ¿ Ù˘ Î·È ÛÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ Ù˘. ∫È ÂÓÒ Â·Ó·ÛÙ·ÙÔ‡Û ηٿ ÙÔ˘ ¿Ú¯ÔÓÙ·, ÙËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ·ÚÂÈÛ¤Êڢ ÛÙ· Û˘Ì‚Ô‡ÏÈ¿ ÙÔ˘. ∂ÓÒ ÔÚÁ¿ÓˆÓÂ Î·È ÂÍ·ÛÎÔ‡Û ÙȘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ Ù˘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ -ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿ ÙÔ Â˙ÈÎfi Î·È ÛÙÔ ¤Ï·ÁÔ˜ ÙÔ Ó·˘ÙÈÎfi-, Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ú‡ıÌÈ˙ ÛÙȘ ‰ȿ‰Â˜ Î·È ÛÙ· ÓËÛÈ¿ ÙÔÓ ÂÈÚËÓÈÎfi ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜ ̤۷ ÛÙȘ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜. ∂ÓÒ ·ÁˆÓÈ˙fiÙ·Ó Ì οı ÙÚfiÔ Ó· ·˘Í‹ÛÂÈ, fiÛÔ ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ, ÙÔÓ ÏÔ‡ÙÔ Ù˘ ̤۷ Î·È ¤Íˆ ·fi ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ÙËÓ ›‰È·
ÛÙÈÁÌ‹ ÊÚfiÓÙÈ˙ ÙËÓ ËıÈ΋ Î·È ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ Ù˘ ·Ó¿Ù˘ÍË. ŒÙÛÈ ÂÚÓÔ‡Û·Ó ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ, Ì ٷϷȈڛ˜ Î·È ‚¿Û·Ó·, ÂÓÒ ÙËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·Ó Î·È ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó ÁÈ· 400 ¯ÚfiÓÈ·, ÒÛÔ˘ ηٿϷ‚·Ó fiÙÈ Â›¯·Ó ÎÏÔÓ›ÛÂÈ ·ÚÎÂÙ¿ Ù· ıÂ̤ÏÈ· Ù˘ Ê˘Ï·Î‹˜, ÛÙËÓ ÔÔ›· ‹Ù·Ó ÎÏÂÈṲ̂ÓÔÈ. ¶ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó, ÏÔÈfiÓ, Ó· Ú›ÍÔ˘Ó Ù· Ù›¯Ë Ù˘ Î·È Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· Î·È ÙËÓ ·˘ÙÔÓÔÌ›· ÙÔ˘˜. ∞Ó Î¿ı ÈÛÙÔÚÈ΋ ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÎÚ›ÓÂÙ·È ·fi Ù· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù¿ Ù˘, ¯ˆÚ›˜ ‰ÈÛÙ·ÁÌfi ϤÌ fiÙÈ, fiˆ˜ ¤¯Ô˘Ó ·ÎfiÌ· ÙÒÚ· Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Û ÂÌ¿˜, ÙÔ ¤ıÓÔ˜ ·Ô‰Â›¯ÙËΠ·ÓÒÙÂÚÔ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ‰Ô˘Ï›·˜, ·fi fi,ÙÈ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ˘ Î·È ÌÂÙ¿. °È·Ù› Û ÂΛӷ Ù· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ‰Ô˘Ï›·˜ ÁÂÓÓ‹ıËÎ·Ó ÔÈ ÔÏÂÌÈΤ˜, ÔÈ ·ÛÙÈΤ˜ Î·È ÔÈ ÓÂ˘Ì·ÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ̤ۈ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËÎÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ∂ÓÒ ·fi ÙfiÙ Ԣ ·ÂÏ¢ıÂÚˆı‹Î·ÌÂ, ‰ÂÓ ‰È·ÌÔÚÊÒÛ·Ì ȷ Ӥ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÈηӤ˜ Ó· Û˘ÌÏËÚÒÛÔ˘Ó Î·È Ó· ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÔ˘Ó Ù· ¤ÚÁ· ÙˆÓ ÚÔÁfiÓˆÓ Ì·˜.
∂ÏÏËÓ›‰· ˘ÂÚ·Û›˙ÂÙ·È ÙËÓ ÎfiÚË Ù˘. §ÈıÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ Achille Moreau ·fi ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Jean-Auguste Dubouloz. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
[84]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
oÈ ÌÂÁ¿Ï˜ Ì¿¯Â˜ Ô˘ ·Ó¤ÎÔ„·Ó
ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋
¤ÎÙ·ÛË ªÂÙ¿ ÙËÓ ÕψÛË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ÙÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1453, ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÎÚ·ÙÒÓ Ù˘ ¢‡Û˘. øÛÙfiÛÔ, ÙÚÂȘ ÌÂÁ¿Ï˜ Ì¿¯Â˜ ¤ÌÂÏÏ ӷ ·ÏÏ¿ÍÔ˘Ó ÙÔÓ ÚÔ˘ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜. Δ· Ù›¯Ë Ù˘ ª¿ÏÙ·˜ Î·È Ù˘ μȤÓÓ˘, ηıÒ˜ Î·È Ë ÂÚ›ÊËÌË Ó·˘Ì·¯›· Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘ ·Ó¤ÎÔ„·Ó ÙË ÓÈÎËÊfiÚ· ÔÚ›· ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ.
∏ ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ οÛÙÚÔ˘ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŒÏÌÔ˘, Ô˘ ¤Ï·‚ ¯ÒÚ· ÙÔ 1522. ¶›Ó·Î·˜ ÙÔ˘ Mattia Perez d’Aleccio. ARALDO DE LUCA/CORBIS/APEIRON
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [85]
[86]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
÷ڷÎÙÈÎfi Ì ÙÔ˘˜ πfiÙ˜ Ù˘ ª¿ÏÙ·˜. CORBIS/APEIRON
∏ ª∞Ã∏ Δ∏™ ª∞§Δ∞™
ÂÓ¤ÚÁÂȘ, ÏfiÁˆ ‰È·ÊˆÓÈÒÓ Î·È
Î·È ÕÁÈÔ˜ ªË¯·‹Ï– ·Ó¤Ï·‚Â
ªÂ ÙËÓ ¿ÓÔ‰Ô ÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÙÔ˘
·ÓÙȉÈÎÈÒÓ Ô˘ ·Ó¤Î˘„·Ó ÌÂٷ͇ ÙˆÓ
Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˜ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ˜ ¡Ù Ϸ μ·Ï¤Ù.
™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó ÙÔ˘ ªÂÁ·ÏÔÚÂÔ‡˜
πÛ·ÓÒÓ Î·È ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ Î˘Ú›ˆ˜,
ΔÔ Î¿ÛÙÚÔ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŒÏÌÔ˘ ¤ÂÛ ÛÙȘ
(1520-1566) ÂÁηÈÓÈ¿ÛÙËΠÌÈ· ÛÂÈÚ¿
ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ›¯Â ˆ˜ Û˘Ó¤ÂÈ· ÙË
23 πÔ˘Ó›Ô˘ Î·È ÛËÌÂÈÒıËÎ·Ó Î·È ·fi ÙȘ
ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ Î·Ù·ÎÙ‹ÛÂˆÓ Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ·Ó
ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÂͿψÛË Ù˘ ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜
‰‡Ô Ï¢ڤ˜ ·ÁÚÈfiÙËÙ˜ ηÈ
ÛÙËÓ ÈÛ¯˘ÚÔÔ›ËÛË ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ.
΢ÚÈ·Ú¯›·˜ ÛÙ· μ·ÏοÓÈ· Î·È ÛÙÔ
·¿ÓıÚˆÔÈ ‚·Û·ÓÈÛÌÔ›. Δ· Û¯¤‰È· ÙÔ˘
ŒÙÛÈ, Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 16Ô˘
∞ÈÁ·›Ô, ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ ÂÓÂÚÁfi ·Ó¿ÌÂÈÍ‹
ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ÁÈ· ¤ÊÔ‰Ô ÛÙÔ
·ÈÒÓ·, ¤¯ÔÓÙ·˜ Á›ÓÂÈ Î‡ÚÈÔÈ ÔÏÏÒÓ
ÙÔ˘˜ ÛÙ· ÔÏÈÙÈο Ú¿ÁÌ·Ù·
ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ªÈ¯·‹Ï ¤ÁÈÓ·Ó
·fi ÙȘ Ï·ÙÈÓÈΤ˜ ÎÙ‹ÛÂȘ, ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙÔ
ÙˆÓ ÎÚ·ÙÒÓ Ù˘ ¢‡Û˘.
ÁÓˆÛÙ¿ ·fi ÙÔÓ §¿ÛηÚË, ŒÏÏËÓ·
·fiÁÂÈÔ Ù˘ ‰‡Ó·Ì˘ Î·È Ù˘ ·ÎÌ‹˜
ŸÏ˜ ÔÈ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ Ô˘
·ÍȈ̷ÙÈÎfi ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡,
ÙÔ˘˜. ∏ ƒfi‰Ô˜, Ë Ã›Ô˜, ÙÔ ‰Ô˘Î¿ÙÔ ÙÔ˘
Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔ 1538 ¤ˆ˜
Ô˘ ·˘ÙÔÌfiÏËÛ ÛÙÔ˘˜ πˆ·ÓÓ›Ù˜.
∞ÈÁ·›Ô˘, ÔÈ ‚fiÚÂȘ ™ÔÚ¿‰Â˜, ÙÔ
ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ª¿ÏÙ·˜ ÙÔ 1565
∏ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙˆÓ πˆ·ÓÓÈÙÒÓ ·fi ÌÈ·
¡·‡ÏÈÔ Î·È Ë ªÔÓÂÌ‚·Û›· ›ӷÈ
‹Ù·Ó ÓÈÎËÊfiÚ˜ ÁÈ· ÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ ‹
‰‡Ó·ÌË Î·Ï¿ ÂÎ·È‰Â˘Ì¤ÓˆÓ πÛ·ÓÒÓ
ÌÂÚÈΤ˜ ÌfiÓÔ ·fi ÙȘ ÎÙ‹ÛÂȘ Ô˘
ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ ÙÔ˘. ∏ Ó¤·
ÛÙÚ·ÙȈÙÒÓ ¤ÎÚÈÓ ÙËÓ ¤Î‚·ÛË Ù˘
ÂÚÈ‹Ïı·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ.
ÚÔÛ¿ıÂÈ· fï˜ ηٿÏ˄˘ Ù˘
ÔÏÈÔÚΛ·˜ Î·È Î·Ù¿ÊÂÚ ÙÂÏÂȈÙÈÎfi
∏ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ
ª¿ÏÙ·˜ ¤ÌÂÏÏ ӷ ηٷϋÍÂÈ ÛÂ
¯Ù‡ËÌ· ÛÙÔÓ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi, Ô˘
ÂΉËÏÒıËΠ̠ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·
·ÔÙ˘¯›·. ™ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· 18 ª·˝Ô˘-8
ÂÈ‚È‚¿ÛÙËΠÛÙ· ÏÔ›· Î·È Â¤ÛÙÚ„Â
·ÓÙÈÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ Û˘Ó·ÛÈÛÌÔ‡ ÙÔ 1538.
™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1565 ÔÏ˘¿ÚÈı̘
ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÂÓÒ Ô ¡Ù Ϸ
√ ¿·˜ ¶·‡ÏÔ˜ °′, Ô °ÂÚÌ·Ófi˜
‰˘Ó¿ÌÂȘ (25.000 ÂÚ›Ô˘ ¿Ó‰Ú˜) ÌÂ
μ·Ï¤Ù ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ ¤‚·Ï ÙÔ
·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∫¿ÚÔÏÔ˜ ∂′, Ô ·‰ÂÏÊfi˜
·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ ·Ú¯ÈÓ·‡·Ú¯Ô ÙÔ˘
ıÂ̤ÏÈÔ Ï›ıÔ Ù˘ Ó¤·˜ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·˜
ÙÔ˘ ºÂÚ‰ÈÓ¿Ú‰Ô˜ Ù˘ ∞˘ÛÙÚ›·˜ Î·È Ë
ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ¶È·Ï‹ ·Û¿ ηÈ
Ô˘ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠμ·Ï¤Ù·.
μÂÓÂÙ›· ˘¤ÁÚ·„·Ó ÙË Û˘Óı‹ÎË Santa
ÙÔÓ ÂÈÚ·Ù‹ ¡ÙÚ·ÁÔ‡Ù Ú½˜
lega, Ô˘ ÚÔ¤‚Ï ÙËÓ
ÔÏÈfiÚÎËÛ·Ó ÙËÓ fiÏË, Ô˘ ÙËÓ
·ÔηٿÛÙ·ÛË ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ ÛÙȘ
˘ÂÚ·ÛÈ˙fiÙ·Ó ÙÔ Ù¿ÁÌ· ÙˆÓ πˆ·ÓÓÈÙÒÓ
∏ ¶√§π√ƒ∫π∞ ∫∞π ∏ ª∞Ã∏ Δ∏™ μπ∂¡¡∏™
¯·Ì¤Ó˜ ÎÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜ Î·È ÙËÓ
πÔÙÒÓ, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â ηٷʇÁÂÈ ÂΛ
∞Ó¿ÏÔÁË Ì ÙËÓ Ù·ÎÙÈ΋ ÙˆÓ
ÂÓıÚfiÓÈÛË ÙÔ˘ ∫·ÚfiÏÔ˘ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹
ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÒÏÂÈ· Ù˘ ƒfi‰Ô˘, ÙÔ 1522.
ηٷÎÙ‹ÛÂˆÓ Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÔÈ
ˆ˜ Û˘Ó¯ÈÛÙ‹ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜
ΔËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ ¿Ì˘Ó·˜ Ù˘ fiÏ˘ Ë
√ıˆÌ·ÓÔ› ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô ‹Ù·Ó Î·È ·˘Ù‹
·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. Δ›ÔÙ ·fi fiÏ· ·˘Ù¿
ÔÔ›· ÛÙËÚÈ˙fiÙ·Ó ÛÙ· ÙÚ›· Ô¯˘Ú¿
Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı‹ıËΠÛÙË ‚ÔÚÂÈÔ‰˘ÙÈ΋
‰ÂÓ Ô‰‹ÁËÛ ÛÂ Û˘ÓÙÔÓÈṲ̂Ó˜
ÊÚÔ‡ÚÈ· –ÕÁÈÔ˜ ÕÁÁÂÏÔ˜, ÕÁÈÔ˜ ŒÏÌÔ˜
μ·ÏηÓÈ΋. ™Ùԯ‡ÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [87]
£øƒ∞∫√º√ƒ√™ π¶¶√Δ∏™ Δ√À Δ∞°ª∞Δ√™ Δ√À ∞°π√À πø∞¡¡∏ (1561 - 1571) ∏ ¤ÎÙ·ÛË ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ ÛÙË ªÂÛfiÁÂÈÔ –Î·È Ë ·Ó·ÌÂÓfiÌÂÓË Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË Ì ÙȘ Ó·˘ÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ¢‡Û˘– ÌÂÙ¤ÙÚ„ ÙÔ˘˜ πˆ·ÓÓ›Ù˜ πfiÙ˜ ·fi ¯ÂÚÛ·›Ô˘˜ Ì·¯ËÙ¤˜ Û ı·Ï·ÛÛÔÌ¿¯Ô˘˜ Î·È ÂÈÚ·Ù¤˜. ¶Ôχ Û˘¯Ó¿, ·ÊÔ‡ ÔÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈΤ˜ Î·È ÔÈ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ Á·Ï¤Ú˜ ·ÓÙ¿ÏÏ·ÛÛ·Ó ‚ÔϤ˜ ˘ÚÔ‚fiÏˆÓ ‹ ÂÌ‚ÔÏÈÛÌÔ‡˜, ·ÎÈÓËÙÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó, Î·È Ù· ÏËÚÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó Ó· ÂÈ‚È‚·ÛÙÔ‡Ó ÛÙÔ Î·Ù¿ÛÙڈ̷ ÙÔ˘ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘, ÌÂÙ·ÙÚ¤ÔÓÙ·˜ ÙË Ó·˘Ì·¯›· Û Â˙ÔÌ·¯›·. ∏ ¯Ú‹ÛË Ù˘ ·ÓÔÏ›·˜ ÙˆÓ «ÙÚÈÒÓ ÙÂÙ¿ÚÙˆÓ» Ô˘ ʤÚÂÈ Ô ÂÈÎÔÓÈ˙fiÌÂÓÔ˜ Ì·¯ËÙ‹˜ ‹Ù·Ó ÂÈΛӉ˘ÓË (Û ÂÚ›ÙˆÛË Ô˘ ¤ÂÊÙ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ¤Ú ӷ ··ÏÏ·Á› ·fi Ù· ÌÂÙ·ÏÏÈο ·¿ÚÙÈ· Ù˘, Ô˘ ‰˘Û¯¤Ú·ÈÓ·Ó ÙËÓ ÎÔχ̂ËÛË), ·ÏÏ¿ Î·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÂȂ‚ÏË̤ÓË, ÁÈ·Ù› ÙÔÓ ÚÔÛٿ٢ ·fi Ù· ˘ÎÓ¿ ÙÔ̷͇ٷ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ‹ ÙȘ ‚ÔÏ›‰Â˜ ÙˆÓ Ù˘ÊÂΛˆÓ ÙˆÓ ÂχıÂÚˆÓ ÛÎÔ¢ÙÒÓ ÙÔ˘˜. ΔÔ Â˘Ú‡Ù·Ù· ‰È·‰Â‰Ô̤ÓÔ ÎÚ¿ÓÔ˜ «ÌÔÚÈfiÓ» Ô˘ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ÛÙËÓ ÂÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛË ‰È¤ıÂÙ ÌÂÙ·ÏÏÈÎfi ÏÔÊ›Ô Î·È Ï·Ù‡ Á›ÛÔ ÒÛÙ ӷ ÂÍÔÛÙڷΛ˙ÂÈ Ù· οıÂÙ· ¯Ù˘‹Ì·Ù· ·fi Ù· Û·ıÈ¿ ÙˆÓ ·ÓÙȿψÓ.
∂π∫√¡√°ƒ∞º∏™∏/4
[88]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [89]
ηٿÏË„Ë Ù˘ √˘ÁÁ·Ú›·˜ Î·È ÛÙË
ÛıÂÓ·Ú‹ ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË Ô˘ Úfi‚·Ï·Ó
ÌÂÙ·ÙÚÔ‹ Ù˘ Û ‚·Û›ÏÂÈÔ Ô˘
·Ó¿ÁÎ·Û·Ó ÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ Ó· Ú›ÍÂÈ ÛÙË
ı· Ï‹ÚˆÓ ÊfiÚÔ ˘ÔÙ¤ÏÂÈ·˜ ÛÙÔ
Ì¿¯Ë ÙÔ Â›ÏÂÎÙÔ ÛÒÌ· ÙˆÓ ÁÂÓÈÙÛ¿ÚˆÓ.
ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ, ÂÎÌÂÙ·ÏχÙËΠٷ
√ ÚÒÈÌÔ˜ ¯ÂÈÌÒÓ·˜ ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛÂ
ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ‰È·‰Ô¯‹˜ Ô˘
·ÚÓËÙÈο ÁÈ· ÙȘ ÔıˆÌ·ÓÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ,
‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ÛÙËÓ √˘ÁÁ·Ú›· ÌÂÙ¿
ÔÈ Ôԛ˜, Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙȘ ‚¿ÛÂȘ ÙÔ˘
ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ √˘ÁÁ·Ú›·˜
·ÓÂÊԉȷÛÌÔ‡ ÙÔ˘˜, ˘Ê›ÛÙ·ÓÙÔ ÔÏϤ˜
§Ô˘‰Ô‚›ÎÔ˘ μ′. ΔÔ ıÚfiÓÔ ‰ÈÂΉÈÎÔ‡Û·Ó
·ÒÏÂȘ ÏfiÁˆ ΢ڛˆ˜ ÙÔ˘ „‡¯Ô˘˜ ηÈ
·fi ÙË ÌÈ· ÌÂÚÈ¿ Ô ∞„‚Ô‡ÚÁÔ˜
Ù˘ ¤ÏÏÂȄ˘ ÙÚÔʛ̈Ó. ΔÂÏÈο, ÛÙȘ
·Ú¯È‰Ô‡Î·˜ Ù˘ ∞˘ÛÙÚ›·˜
14 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ›ÛÙËÎÂ
ºÂÚ‰ÈÓ¿Ú‰Ô˜ Î·È Ô ‚Ô‚fi‰·˜ Ù˘
Ó· ÂÁηٷÏ›„ÂÈ ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· Î·È Ó·
ΔÚ·ÓÛÈÏ‚·Ó›·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∑·fiÏ˘·.
‰È·Ù¿ÍÂÈ ÙËÓ ˘Ô¯ÒÚËÛË ÚÔ˜ ÙÔ
√ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜, ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙȘ
μÂÏÈÁÚ¿‰È. ∏ Ó›ÎË ÙˆÓ ∞˘ÛÙÚÈ·ÎÒÓ
·„‚Ô˘ÚÁÈΤ˜ ‰ÈÂΉÈ΋ÛÂȘ, ÚfiÛÊÂÚÂ
¤ÏËÍ ·Ó·ÓfiÚıˆÙ· ÙÔ ËıÈÎfi ÙˆÓ
ÙËÓ ÂÈ΢ÚÈ·Ú¯›· Ù˘ √˘ÁÁ·Ú›·˜ ÛÙÔÓ
√ıˆÌ·ÓÒÓ. √È Û˘Ó¤ÂȤ˜ Ù˘ ‹Ù·Ó
™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó. ŒÙÛÈ ÍÂΛÓËÛ ÛÙ· Ù¤ÏË Ù˘
ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜, ηıÒ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙËÓ
‰Â‡ÙÂÚ˘ ‰ÂηÂÙ›·˜ ÙÔ˘ 16Ô˘ ·ÈÒÓ·
ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÂÈÛ‚ÔÏ‹ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ
Ô Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈÔ˜ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi˜ ÙˆÓ
ÛÂ Â˘Úˆ·˚Îfi ¤‰·ÊÔ˜, ·Ó¤ÎÔ„Â ÙË
∞„‚Ô‡ÚÁˆÓ Ì ÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋
ÓÈÎËÊfiÚ· ̤¯ÚÈ ÙfiÙ ÚԤϷÛË ÙˆÓ
∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·, Ô˘ ‰È‹ÚÎÂÛÂ
ΔÔ‡ÚÎˆÓ Î·È ÛËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛ ÙËÓ ·Ú¯‹
–Ì ‰È·Ï›ÌÌ·Ù·– ̤¯ÚÈ ÙÔ 18Ô ·ÈÒÓ·
Ù˘ ηٿÚÚ¢Û˘ Ù˘ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜
Î·È ÂËÚ¤·Û ÙȘ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÙˆÓ
∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÔÓÙ·˜ ÙË
∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ·ÔÙ›Ó·ÍË ÙÔ˘
‰È·Ù‹ÚËÛË ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡
ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ˙˘ÁÔ‡.
¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Ù˘ ∂˘ÚÒ˘.
ΔÔ ™Â٤̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1529, ·„ËÊÒÓÙ·˜ ÙÔ ÚÒÈÌÔ ‰ÚÈ̇ „‡¯Ô˜ Ù˘ ¯ÚÔÓÈ¿˜
∏ ¢∂ÀΔ∂ƒ∏ ¶√§π√ƒ∫π∞
ÂΛӢ, ÚÔ‹Ï·Û ÚÔ˜ ÙË μȤÓÓË Î·È
Δ∏™ μπ∂¡¡∏™ Δ√ 1683
ÛÙȘ 27 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎÂ
™ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘ Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ÙË
ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙ· Ù›¯Ë Ù˘ fiÏ˘.
¢′ (1649μȤÓÓË Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ªÂ¯Ì¤Ù ¢
∏ ›‰ËÛË ÚÔοÏÂÛ ·ÓÈÎfi ÛÙËÓ
1687) ÙËÓ ÔÏÈfiÚÎËÛ ÁÈ· ‰Â‡ÙÂÚË
∂˘ÚÒË, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÛÙË ÁÂÈÙÔÓÈ΋
ÊÔÚ¿ ÙÔ 1683. ∞ÊÔ‡ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎÂ
°ÂÚÌ·Ó›· ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙË μȤÓÓË, ηıÒ˜
ÛÙÔ μÂÏÈÁÚ¿‰È ÂÈ‚ÏËÙÈ΋ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋
Ù· ÌÂ۷ȈÓÈο Ù›¯Ë Ù˘ fiÏ˘ ‹Ù·Ó
‰‡Ó·ÌË, Ô˘ ·ÚÈıÌÔ‡Û 200.000
ۯ‰ȷṲ̂ӷ ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷ ·ˆıÔ‡Ó
√ıˆÌ·ÓÔ‡˜, Ô Ì¤Á·˜ ‚Â˙›Ú˘ ∫·Ú¿
ÔÏÈÔÚÎËÙÈÎÔ‡˜ ÎÚÈÔ‡˜ Î·È fi¯È
ªÔ˘ÛÙ·Ê¿˜ ¤Ú·Û ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË ÙÔ˘
Û‡Á¯ÚÔÓ· ηÓfiÓÈ·. √È Ô¯˘ÚÒÛÂȘ
1683 Ù· Û‡ÓÔÚ· Î·È ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎÂ
ÂÓÈÛ¯‡ıËηÓ, Ù· Á˘Ó·ÈÎfi·È‰·
¤Íˆ ·fi Ù· Ù›¯Ë Ù˘ μȤÓÓ˘.
·ÔÌ·ÎÚ‡ÓıËÎ·Ó Î·È Ë fiÏË
√ ∞„‚Ô‡ÚÁÔ˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜
ÂÊԉȿÛÙËΠÁÈ· ÔχÌËÓË ÔÏÈÔÚΛ·.
§ÂÔfiωԘ ‚Ú¤ıËΠ۠ڷÁÌ·ÙÈο
√ ºÂÚ‰ÈÓ¿Ú‰Ô˜, ÂÓÈÛ¯˘Ì¤ÓÔ˜ Î·È ·fi
‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË, ηıÒ˜ ›¯Â ‹‰Ë ·ÓÔȯÙfi
ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘,
¤Ó· Ì¤ÙˆÔ Ì ÙÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜ Ô˘
∫·ÚfiÏÔ˘ ∂′, ˘ÂÚ·Û›ÛÙËÎÂ
›¯·Ó ηٷϿ‚ÂÈ ÙÔ ™ÙÚ·Û‚Ô‡ÚÁÔ.
·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈο ÙËÓ fiÏË.
∞ÎfiÌË Î·È ÛÙËÓ ¶Ôψӛ· ÔÈ °¿ÏÏÔÈ
√ ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó ∞′, ÊÙ¿ÓÔÓÙ·˜ ÚÔ ÙˆÓ
‰Èψ̿Ù˜ ÂÌfi‰È˙·Ó ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË
˘ÏÒÓ, ··›ÙËÛ ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË Ù˘
™ÔÌȤÛÎÈ Ó· ·ÓÙ·ÔÎÚÈı› ÛÙȘ
fiÏ˘ ˘ÔÛ¯fiÌÂÓÔ˜ Ó· ÌËÓ ÂÈÚ¿ÍÂÈ
ÂÎÎÏ‹ÛÂȘ ÁÈ· ‚Ô‹ıÂÈ·. ΔÂÏÈο,
ÙÔÓ ¿Ì·¯Ô ÏËı˘ÛÌfi. ∏ ¿ÚÓËÛË ÙˆÓ
Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËΠÌÈ· ·˘ÛÙÚÔÔψÓÈ΋
∞˘ÛÙÚÈ·ÎÒÓ Ó· ·Ú·‰ÔıÔ‡Ó Î·È Ë
Û˘ÌÌ·¯›· ÙÔ ª¿ÚÙÈÔ ÙÔ˘ 1683.
¶›Ó·Î·˜ ÙÔ˘ Dirck Volkertsen Coornhert. √ ∫¿ÚÔÏÔ˜ ∂′ Ô‰ËÁ› ÙÔÓ ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó Î·È Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٿ ÙÔ˘ ¤Íˆ ·fi ÙË μȤÓÓË, ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ÚÒÙË ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ fiÏ˘. SCALA
[90]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¿Ó‰Ú˜. ∏ ÎÚ›ÛÈÌË Ì¿¯Ë ‰fiıËΠÛÙȘ 12 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1683 ÛÙ· ˘„ÒÌ·Ù· ÙÔ˘ Kahlenberg. √ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ˘Ô¯ÒÚËÛ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙȘ ÂÊfi‰Ô˘˜ ÙÔ˘ ÔψÓÈÎÔ‡ ÈÈÎÔ‡, Ô˘ ÂÈÙ¤ıËΠÛÙ· ÓÒÙ· ÙˆÓ ÔÏÈÔÚÎËÙÒÓ Î·È ÙÔ˘˜ ηٷӛÎËÛÂ. √ ‚Â˙›Ú˘ ∫·Ú¿ ªÔ˘ÛÙ·Ê¿˜ ˘Ô¯ÒÚËÛ ¿Ù·ÎÙ· ÚÔ˜ ÙÔ μÂÏÈÁÚ¿‰È, ÂÓÒ Ô ™ÔÌȤÛÎÈ Ì‹Î ıÚÈ·Ì‚Â˘Ù‹˜ ÛÙË μȤÓÓË. ªÚÔÛÙ¿ ÛÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ Ó· ·Ú·Ì›ÓÂÈ ÁÈ· ¿ÏÏË ÌÈ· ÊÔÚ¿ ·Ó·ÍÈÔÔ›ËÙË Ë ‹ÙÙ· ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ, fiˆ˜ ÙÔ 1529, Ô §ÂÔfiωԘ Û˘Ó¤¯ÈÛ ÙÔÓ fiÏÂÌÔ Î·Ù¿ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ, Ë ÂΉ›ˆÍË ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ·fi ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÛËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛ ÌÈ· Ó¤· ÂÚ›Ô‰Ô ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ÓÔÙÈÔ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂˘ÚÒ˘. ∏ ·Ú·ÎÌ‹ Ù˘ ΔÔ˘ÚΛ·˜ ¿ÏÏ·Í ÙËÓ ÈÛÔÚÚÔ›· ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Î·È ÂÁηÈÓ›·Û ÌÈ· Ê¿ÛË ÁÈ· ÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ˙‹ÙËÌ·, ÙÔÓ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi ‰ËÏ·‰‹ ÙˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·‰È·ÓÔÌ‹ ÙˆÓ Â‰·ÊÒÓ Ù˘ ¿ÏÏÔÙ ·ÎÌ¿˙Ô˘Û·˜ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. ¡∞Àª∞Ãπ∞ Δ∏™ ¡∞À¶∞∫Δ√À ∏ Ó·˘Ì·¯›· Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘ Û˘ÁηٷϤÁÂÙ·È ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ù˘ ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ÔÏÈÙÈ΋˜ Î·È ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ ÈÛÙÔÚ›·˜. ™ÙȘ 7 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 1571 Ô ÛÙfiÏÔ˜ Ù˘ ∂ӈ̤Ó˘ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ∂˘ÚÒ˘ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛıËΠ̠ÙÔÓ ∏ ÎÚ›ÛÈÌË Ì¿¯Ë ÛÙÔ Kahlenberg ηٿ ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ μȤÓÓ˘ ÙÔ 1683, fiˆ˜ ·Ô‰fiıËΠ·fi ÙÔÓ Franz Geffels. ALFREDO DAGLI ORTI/ CORBIS/APEIRON
∂Ó Ùˆ ÌÂٷ͇, Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ÛÙË μȤÓÓË
·Ó›Û¯˘ÚÔ ÛÙfiÏÔ Ù˘ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜
ÂÍÂÏ›ÛÛÔÓÙ·Ó ‰Ú·Ì·ÙÈο. √ §ÂÔfiωԘ,
∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÂΛÓË
ÌÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡,
ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÛÙÔ ·fiÁÂÈÔ Ù˘ ÈÛ¯‡Ô˜ Ù˘.
ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ÙËÓ fiÏË ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ›Ûˆ
Œ¯ÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙÔ˘˜ ÙË ÌÈÛ‹
ÙÔÓ Stahremberg Ó· ‰ÈÔÈΛ ÌfiÏȘ
ۯ‰fiÓ ∂˘ÚÒË, ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘
20.000 ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜, ÂÓÒ ÔÈ
∞Û›·˜ Î·È ÙˆÓ ·Ú·Ï›ˆÓ Ù˘ μfiÚÂÈ·˜
ÔÏÈÔÚÎÔ‡ÌÂÓÔÈ, ÂÍ·ÓÙÏË̤ÓÔÈ ·fi ÙËÓ
∞ÊÚÈ΋˜ ˘fi ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘˜, Ì ÙÔ
¤ÏÏÂÈ„Ë ÂÊÔ‰›ˆÓ, ‹Ù·Ó ¤ÙÔÈÌÔÈ Ó·
ÛÙfiÏÔ ÙÔ˘˜ Ó· ΢Úȷگ› ÛÙË
Û˘ÓıËÎÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó. ΔËÓ ÎÚ›ÛÈÌË ÒÚ· Ë
ªÂÛfiÁÂÈÔ, ‰ÚÒÓÙ·˜ ÂÈÚ·ÙÈο ηÈ
fiÏË ÛÒıËΠ¯¿ÚË ÛÙËÓ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÙÔ˘
ÙÚÔÌÔÎÚ·ÙÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡˜
‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È ‹Úˆ· Ù˘ ¶Ôψӛ·˜ πˆ¿ÓÓË
ÏËı˘ÛÌÔ‡˜, ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› Âȉ›ˆÎ·Ó
™ÔÌȤÛÎÈ Ì 84.000 ÂÚ›Ô˘ ¿Ó‰Ú˜
Ó· ÂÓۈ̷ÙÒÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·
Î·È ÙÔ˘ ‰Ô‡Î· Ù˘ §ÔÚ¤Ó˘ Ì 27.000
ÙÔ˘˜ ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ∂˘ÚÒË.
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [91]
°∂ƒª∞¡√™ ªπ™£√º√ƒ√™ «§∞¡Δ™¡∂ÃΔ» 1529 √ ÂÈÎÔÓÈ˙fiÌÂÓÔ˜ Ì·¯ËÙ‹˜ Â›Ó·È ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ 17.000 °ÂÚÌ·ÓÔ‡˜ Î·È πÛ·ÓÔ‡˜ ÌÈÛıÔÊfiÚÔ˘˜ Ô˘ ÎÏ‹ıËÎ·Ó Ó· ˘ÂÚ·ÛÈÛÙÔ‡Ó ÙË μȤÓÓË Î·Ù¿ ÙËÓ ÚÒÙË ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÂÈÛ‚ÔÏ‹ ÙÔ 1529. º¤ÚÂÈ ˆ˜ ·Ì˘ÓÙÈ΋ ıˆÚ¿ÎÈÛË ÛȉÂÚ¤ÓÈÔ ÂÚÈÏ·›ÌÈÔ, ·Ï˘ÛȉˆÙfi ÂÚÈÙÚ·¯‹ÏÈÔ, ÚÔÛÙ‹ıÈÔ ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ˘ Ù‡Ô˘ ·ÓÔÏ›·˜ Î·È ÛȉËÚ¿ ¯ÂÈÚfiÎÙÈ·. Δ· ÂÈıÂÙÈο ÙÔ˘ fiÏ· Â›Ó·È Ë ÌÂÁ¿ÏË Û¿ıË Ì Ϸ‚‹ ‡„Ô˘˜ «‰‡Ô ·Ï·ÌÒÓ» Î·È ÙÔ ÎÔÓÙfi ÙÈÌËÙÈÎfi Í›ÊÔ˜ «∫¿Ù˙ÌÂÏÓÙÂÚ» (Á·ÙÔÁ‰¿ÚÙ˘), ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi fiÏÔ ÙˆÓ °ÂÚÌ·ÓÒÓ «Ï·ÓÙÛÓ¤¯Ù» (land, country + Knecht , servant – ÀËÚ¤Ù˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜). ∂Í›ÛÔ˘ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈΤ˜ ‹Ù·Ó Î·È ÔÈ ÂÍÂ˙ËÙË̤Ó˜ Ôχ¯ÚˆÌ˜ ÊÔÚÂÛȤ˜ ÙÔ˘˜ ·fi Û˘ÚÚ·Ì̤ӷ ÙÂÌ¿¯È· ˘Ê¿ÛÌ·ÙÔ˜ ‹ Î·È ‰¤ÚÌ·ÙÔ˜, Ô˘ ÂͤÂÌ·Ó ÌÈ· ÂȉÂÈÎÙÈ΋ ÂÚÈÊÚfiÓËÛË ÚÔ˜ οıÂ Û˘Ì‚·ÙÈÎfiÙËÙ·.
∂π∫√¡√°ƒ∞º∏™∏/4
[92]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶ÔÚÙÚ¤ÙÔ Ì ÙÔÓ ™Â‚·ÛÙÈ·Ófi μÂÓÈ¤Ú ·fi ÙÔÓ Jacopo Tintoretto. CORBIS/APEIRON
∞ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· ÙËÓ ·fi ÎÔÈÓÔ‡
ÙËÓ ÈÂÚ‹ ‰ËÏ·‰‹ ·ÓÙÈÙÔ˘ÚÎÈ΋
ÏÔ›· Ô˘ ›¯·Ó ÂÍÔÏ›ÛÂÈ ƒˆÌÈÔ›
·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘
Û˘ÌÌ·¯›· ÛÙȘ 20 ª·˝Ô˘ 1571.
˘‹ÎÔÔÈ Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜ ΢ڛˆ˜ ·fi ÙËÓ
ÛÙ¿ıËÎÂ Ë ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ∞ÌÌÔ¯ÒÛÙÔ˘,
∏ ·Ó¿ıÂÛË Ù˘ ·Ú¯ÈÛÙÚ·ÙËÁ›·˜ ‰fiıËÎÂ
∫Ú‹ÙË. √ ÛÙfiÏÔ˜ ‰È¤ıÂÙÂ Û˘ÓÔÏÈο
ηıÒ˜ Î·È Ë Â·ÎfiÏÔ˘ıË Î·Ù¿ÏË„Ë
ÛÙÔ ‰ÔÓ ÃÔ˘¿Ó ÙÔÓ ∞˘ÛÙÚÈ·Îfi. ™ÙȘ 16
1.800 ηÓfiÓÈ· 30.000 ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜,
Ù˘ ∫‡ÚÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÙÔ
™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1571 Ô Âӈ̤ÓÔ˜
12.900 Ó·‡Ù˜ Î·È 43.000 ΈËÏ¿Ù˜.
1570. ŒÙÛÈ, ÔÈ μÂÓÂÙÔ› ¤¯·Û·Ó ÌÈ·
¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ·¤Ï¢Û ·fi ÙË
√ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜, Ô˘ ›¯Â
·ÎfiÌË ÂÌÔÚÈ΋ ‚¿ÛË ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋
ªÂÛÛ‹ÓË Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜. ∞Ó Î·È
·ÔχÛÂÈ ·fi ÙËÓ
ªÂÛfiÁÂÈÔ, ÂÓÒ Î·È ÔÈ πÛ·ÓÔ›
˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÂÎÙÈÌ‹ÛÂȘ ÁÈ·
∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó 230
·ÓËÛ˘¯Ô‡Û·Ó, ‰ÈfiÙÈ Ë ÂͿψÛË ÙˆÓ
ÙÔÓ ·ÎÚÈ‚‹ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ Û˘ÌÌ·¯ÈÎÒÓ
Á·Ï¤Ú˜ Î·È ¿ÏÏ· ÌÈÎÚfiÙÂÚ· ÛοÊË.
ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÁÈÓfiÙ·Ó Û ‚¿ÚÔ˜ ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ
ÏÔ›ˆÓ Î·È ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË,
°ÂÓÈÎfi˜ ·Ú¯ËÁfi˜ ‹Ù·Ó Ô ªÔ˘Â˙›Ó ∑¿ÓÙÂ
ÙÔ˘˜ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ ÛÙË ªÂÛfiÁÂÈÔ.
Á›ÓÂÙ·È ·Ô‰ÂÎÙfi fiÙÈ Ë πÛ·Ó›·
∞Ï‹ ·Û¿˜, ÂÓÒ ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ ÙÔ˘ Â˙ÈÎÔ‡
Δ· Û¯¤‰È· ·˘Ù¿ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ
Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Ì 81 Á·Ï¤Ú˜ Î·È 30
Ô ¶ÂÙÚ¿Ô˘ ·Û¿˜. ΔÔ Úˆ› Ù˘ 7˘
·Ó·Îfi„ÂÈ Ô ¿·˜ ¶›Ô˜ ∂′,
ÊÚÂÁ¿Ù˜, Ë μÂÓÂÙ›· Ì 108 Á·Ï¤Ú˜,
√ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ ÔÈ ‰‡Ô ÛÙfiÏÔÈ
ηٷʤÚÓÔÓÙ·˜ Ó· ÁÂÊ˘ÚÒÛÂÈ ÙȘ
Ô ¿·˜ Ì 12 Ï‹Úˆ˜ ÂÍÔÏÈṲ̂Ó˜
Û˘Ó·ÓÙ‹ıËÎ·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙȘ ∂¯ÈÓ¿‰Â˜,
ÈÛ·ÓÔÂÓÂÙÈΤ˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ηÈ
Á·Ï¤Ú˜, ÔÈ ÈfiÙ˜ Ù˘ ª¿ÏÙ·˜ Ì 4
‚Ú·¯ÔÓËÛ›‰Â˜ ÛÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘
›ıÔÓÙ·˜ ÙȘ ‰‡Ô ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ó·
Î·È ÔÈ °ÂÓÔ˘¿Ù˜ Ì 11 Á·Ï¤Ú˜. ™ÙËÓ
∫ÔÚÈÓıÈ·ÎÔ‡ ÎfiÏÔ˘, Î·È ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó·
˘ÔÁÚ¿„Ô˘Ó ÙË Sacra Liga Antiturca,
ÂÓÂÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·Ó Î·È
ÏËÛÈ¿˙Ô˘Ó Ì ‚Ú·‰‡ÙËÙ· Ô ¤Ó·˜ ÙÔÓ
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [93]
¿ÏÏÔ. ΔËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ‹ Î·È ÙË ‚fiÚÂÈ·
ÙÔÓ ÎÔ˘ÚÛ¿ÚÔ √˘ÏÔ‡Ù˙ ∞Ï‹.
∂˘Úˆ·›Ô˘˜ ¤Î‚·ÛË Ù˘ Ó·˘Ì·¯›·˜
Ù¤Ú˘Á· ‰ÈÔÈÎÔ‡ÛÂ Ô ∂ÓÂÙfi˜ ∞ÁÎÔÛÙ›ÓÔ
™ÙË Ó·˘Ì·¯›· Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ Î·È ÔÈ
˘‹ÚÍ ηıÔÚÈÛÙÈ΋ ÁÈ· ÙËÓ ÔÚ›·
ª·ÚÌ·Ú›ÁÎÔ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ∞ÓÙfiÓÈÔ
‰‡Ô Ï¢ڤ˜ ÔϤÌËÛ·Ó Ì ËÚˆÈÛÌfi
ÙˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ Ï·ÒÓ. ÿÚË Û ·˘Ù‹
ÓÙ· ∫·Ó¿ÏÂ Î·È ª¿ÚÎÔ ∫Ô˘ÂÚ›ÓÈ.
Î·È ÙfiÏÌË. ∏ ηٷÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘
Ì‹ÎÂ ÊÚ¤ÓÔ ÛÙÔÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi
∞¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘˜ Ù¿¯ıËÎÂ Ë ‰ÂÍÈ¿
ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ‹Ù·Ó ÔÏÔÛ¯ÂÚ‹˜,
ÂÂÎÙ·ÙÈÛÌfi, ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÙËΠÔÚÈÛÙÈο
Ù¤Ú˘Á· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. ™ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘
ÂÓÒ Ô ·ÔÏÔÁÈÛÌfi˜ Û ·ÓıÚÒÈÓ·
Ë ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ·ÂÈÏ‹ ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË
¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ·Ú¿Ù·Í˘ ÙÔÔıÂÙ‹ıËÎÂ
ı‡Ì·Ù· Î·È ·fi ÙȘ ‰‡Ô Ï¢ڤ˜ ‹Ù·Ó
Î·È ‚·ıÌÈ·›· ·Ú‹ÎÌ·ÛÂ Ë √ıˆÌ·ÓÈ΋
Ë Á·Ï¤Ú· ÙÔ˘ ‰ÔÓ ÃÔ˘¿Ó, Ô ÔÔ›Ô˜
ÙÚ·ÁÈÎfi˜. ΔË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ Ó›ÎË
∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·, ‰›ÓÔÓÙ·˜ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·
Ï·ÈÛȈÓfiÙ·Ó ·fi ÙÔÓ μÂÓÈ¤Ú Î·È ÙÔÓ
·ÓËÁ‡ÚÈÛ·Ó Û fiÏË ÙËÓ ∂˘ÚÒË.
ÛÙÔ˘˜ ˘fi‰Ô˘ÏÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ó·
ª·ÚηÓÙfiÓÈÔ ∫ÔÏfiÓ·, ·Ú¯ËÁfi ÙˆÓ
√ πÛ·Ófi˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ £ÂÚ‚¿ÓÙ˜
·ÂÏ¢ıÂÚÒÛÔ˘Ó ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜.
·ÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ, ÂÓÒ ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘˜
Ô˘ ‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙË Ó·˘Ì·¯›· ˆ˜
∏ Ó›ÎË fï˜ ¤ÌÂÈÓ ·ÓÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢ÙË
‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Ô ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ ÙÔ˘
·Ïfi˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˘, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ·
·fi ÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ÔÈ
̈·ÌÂı·ÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘. Δ¤ÏÔ˜, ÛÙË
ÙÚ·˘Ì·Ù›ÛÙËÎÂ, ÁÚ¿ÊÂÈ ÛÙÔÓ ¢ÔÓ
Ôԛ˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó ·ÓÂÓfi¯ÏËÙ˜ Ó·
‰ÂÍÈ¿ Ù¤Ú˘Á· ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÒÓ
∫ȯÒÙË fiÙÈ Ë Ó·˘Ì·¯›· ‰È¤Ï˘Û ÙËÓ
ÂΉÈÒÍÔ˘Ó ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜,
‰˘Ó¿ÌˆÓ, ˘fi ÙÔÓ °ÂÓÔ˘¿ÙË
Ï·ÓÂÚ‹ ȉ¤· Ô˘ ˘‹Ú¯Â ÁÈ· ÙÔ
ηıÒ˜ Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ÙÔÓ ÂfiÌÂÓÔ
Δ˙È·Ó·ÓÙÚ¤· ¡ÙfiÚÈ·, ·ÓÙÈ·Ú·Ù¿¯ıËÎÂ
·‹ÙÙËÙÔ ÙˆÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ.
¯ÚfiÓÔ ı· ηٷÛ··˙ ·ÍÈfiÌ·¯Ô ηÈ
Ë ·ÚÈÛÙÂÚ‹ Ù¤Ú˘Á· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ˘fi
∏ ÓÈÎËÊfiÚ· ÁÈ· ÙÔ˘˜ Âӈ̤ÓÔ˘˜
¿ÏÈ ÛÙfiÏÔ.
ΔÔȯÔÁÚ·Ê›· Ì ÙË Ó·˘Ì·¯›· Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘. CHARLES LENARS/ CORBIS/APEIRON
[94]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞¶√ Δ∏¡ ∞§ø™∏ ª∂Ãπ Δ∏¡ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ [95]
Ãπ™Δπ∞¡π∫∏ «°∞§∂∞™™∞» 1571 ∏ ÙÚÈοٷÚÙË «Á·Ï¿ÛÛ·» ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙÔ ·fiÁÂÈÔ Ù˘ ÂͤÏÈ͢ ÙˆÓ ÂÌ‚ÔÏÔÊfiÚˆÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ ÏÔ›ˆÓ Î·È Û¯Â‰È¿ÛÙËΠˆ˜ ÂÓÂÙÈÎfi ·ÓÙ›ÌÂÙÚÔ ÛÙȘ ÈÛ·ÓÈΤ˜ ηÓÔÓÈÔÊfiÚÔ˘˜ Á·Ï¤Ú˜ «bastardas». ™ÙË Ó·˘Ì·¯›· Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ÂÙ¿ Ù¤ÙÔÈ· ıˆÚ·ÎÈṲ̂ӷ ÛοÊË Î·È ·Ô‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛ·Ó ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈο ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ·Ú¿Ù·Í˘. ΔÔ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ηٿ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË 47 ̤ÙÚ·, ‰È¤ıÂÙ·Ó 25 ΈËÏ¿Ù˜ Û οı ÏÂ˘Ú¿, ÂÓÈÛ¯˘Ì¤ÓÔ ¤Ì‚ÔÏÔ Î·È ‰ÈÒÚÔÊÔ ·ÎÚÔ‡ÚÁÈÔ Ô˘ ‰È¤ıÂÙ ̤¯ÚÈ Î·È ÂÓÓ¤· ˘ÚÔ‚fiÏ· ‰È·ÊfiÚˆÓ ‰È·ÌÂÙÚËÌ¿ÙˆÓ ÁÈ· ÂÚÈÌÂÙÚÈο ˘Ú¿. ¶ÚfiÛıÂÙ· ˘ÚÔ‚fiÏ· ÌÈÎÚÔ‡ ‰È·ÌÂÙÚ‹Ì·ÙÔ˜ ‰È¤ıÂÙ·Ó ÛÙÔ Î·ÌÔ‡ÓÈ ÙÔ˘ Ô˘Ú·›Ô˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜, ηıÒ˜ Î·È ÛÙ· Ï¢ÚÈο ͇ÏÈÓ· ıˆÚ¿ÎÈ· ¿Óˆ ·fi ÙÔ˘˜ ¿ÁÎÔ˘˜ ÙˆÓ ÎˆËÏ·ÙÒÓ (·Ó Î·È Ú¤ÂÈ Ó· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ ‰ÂÓ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È Ï·˚Ó¿ ˘ÚÔ‚fiÏ· ÛÙ· ÌÂ۷ȈÓÈο ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· Ô˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙Ô˘Ó «Á·Ï¿ÛÛ˜»). ¶·Ú¿ ÙË Û˘Ì·Á‹ ηٷÛ΢‹ Ù˘, ‹Ù·Ó ¤Ó· ‰˘ÛΛÓËÙÔ ÔÏÂÌÈÎfi ÛοÊÔ˜ Ì ÌÂȈ̤ÓË ÈηÓfiÙËÙ· ·Ó·ÛÙÚÔÊ‹˜, ·ÏÏ¿, ÂÂȉ‹ ‰È¤ıÂÙ·Ó ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ˘Úfi˜ –Î·È ˘ÂÚ˘„ˆÌ¤Ó· Ï¢ÚÈο ıˆÚ¿ÎÈ· Ô˘ ÛÙ¤Á·˙·Ó ˘ÚÔ‚fiÏ· Î·È Ù˘ÊÂÎÈÔÊfiÚÔ˘˜–, ‹Ù·Ó Ú·ÎÙÈο ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· ηٷÏËÊıÔ‡Ó ·fi ·ÓÙ›·Ï· ÏËÚÒÌ·Ù·.
∂π∫√¡√°ƒ∞º∏™∏/4
[96]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞
ÔÈ ··Ú¯¤˜ Ù˘ EÏÏËÓÈ΋˜
E·Ó¿ÛÙ·Û˘ √ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÍÂÛËΈÌfi˜ ÙÔ˘ 1821 ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙÔ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ·fi fiÏ· Ù· ·ӷÛÙ·ÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù· ηٿ Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ΢ÚÈ·Ú¯›·˜, ·ÊÔ‡ ·‡ÍËÛ ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Î·È ËıÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. °È’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi fiϘ ÔÈ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Û˘ÓÂÓÒıËÎ·Ó ˘fi ÙËÓ «∂Ù·ÈÚ›· ÙˆÓ ºÈÏÈÎÒÓ». √ ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ·Ó¤Ï·‚ ÙËÓ ËÁÂÛ›· Ù˘ Î·È Î·Ù¿ÊÂÚ Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi Ó· ÂÌ„˘¯ÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÔÌÔÁÂÓ›˜ ÙÔ˘ Î·È Ó· ÙÔ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. ∏ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÍÂΛÓËÛ ·fi ÙȘ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜, ·ÏÏ¿ Û‡ÓÙÔÌ· ¤Ï·‚ ÌÂÁ¿Ï˜ ‰È·ÛÙ¿ÛÂȘ, ·ÊÔ‡ ÂÂÎÙ¿ıËΠÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÛÙ· ÓËÛÈ¿.
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [97]
ŒÚÁÔ ÙÔ˘ ¶·Ó·ÁÈÒÙË ∑ˆÁÚ¿ÊÔ˘, Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ 1830-1864, Ì ı¤Ì· ÙË Ì¿¯Ë Ù˘ ∞Ï·Ì¿Ó·˜, Ì›· ·fi ÙȘ ÚÒÙ˜ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ ÙÔ˘ ¤ÓÔÏÔ˘ ·ÁÒÓ· ÙÔ˘ 1821. STAPLETON COLLECTION/CORBIS/APEIRON
[98]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›·
Ô˘ ¿Ú¯ÈÛ ÙÔ 1821 ˘‹ÚÍ ÔÌÔÏÔÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ÙÔ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ·fi fiÏ· Ù· ·ӷÛÙ·ÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù· ηٿ Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ΢ÚÈ·Ú¯›·˜, fi¯È ÌfiÓÔ ÁÈ·Ù› ·˘Í‹ıËÎÂ Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Î·È ËıÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ Ì ÙËÓ ¿ÚÔ‰Ô ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ Â›¯Â ÚÔËÁËı› η̛· ¿ÏÏË ÁÂÓÈ΋ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Î·È Û‡ÌÚ·ÍË. √È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Î·È ÔÈ ÎϤÊÙ˜ ‰È·ÙËÚÔ‡Û·Ó ÂÏ¿¯ÈÛÙ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ٷ ÌÂÁ¿Ï· ÔÚÌËÙ‹ÚÈ· ÙÔ˘ ÂıÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘. ∂›Û˘, ‰ÂÓ Â·ÚÎÔ‡ÛÂ Ë ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ËÂÈÚˆÙÈο Î·È ÛÙ· Ó·˘ÙÈο ΤÓÙÚ· Ù˘ ·ÛÙÈ΋˜ ˙ˆ‹˜, Î·È ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜ ̤۷ ÛÙÔÓ πÛıÌfi Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘ Î·È Û ÂΛӘ ¤Íˆ ·fi ·˘ÙfiÓ Ì¤¯ÚÈ ÙÔÓ ŸÏ˘ÌÔ Î·È Ù· ∫ÂÚ·‡ÓÈ· fiÚË, ηıÒ˜ Î·È ÙÔÓ ∞ÍÈfi ÔÙ·Ìfi. °ÂÓÈο, ÔÈ ·Ó‰ÚÂȈ̤ÓÔÈ ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ¢ÌÂÓ‹ ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙȘ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜. ∏ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ÚfiÔ‰Ô˜ ·˘Í·ÓfiÙ·Ó ÂÎÙfi˜ Ù˘ ΢ڛˆ˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÂÓÒ ÙÔ ÈÔ Ì¿¯ÈÌÔ ÎÔÌÌ¿ÙÈ ÙÔ˘ Ï·Ô‡ ˙Ô‡Û ÂÓÙfi˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜. °È’ ·˘Ùfi, ‹Ù·Ó ·Û‡Ì‚·Ù˜ ÔÈ ÂÈı˘Ì›Â˜ ÙˆÓ ‰‡Ô ÌÂÚÒÓ. √È ÔÏÈÙÈÎÔ› ¿Ó‰Ú˜ Ô˘ ¤‰Ú¢·Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÏfiÁˆ Ù˘ ı¤Û˘ ÙÔ˘˜ ‰›Ï· ÛÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË, ηÙÂÍÔ¯‹Ó ¤‚·ÏÏ·Ó Î¿ÔÈ· Ù¿ÍË ÛÙÔ ¤ıÓÔ˜. ∂Í·ÈÙ›·˜ fï˜ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ȉȿ˙Ô˘Û·˜ ı¤Û˘ ÙÔ˘˜, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Â‡ÎÔÏ· Ó· ·Ó·Ï¿‚Ô˘Ó ÙËÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ·ӷÛÙ·ÙÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜. ∞ÎfiÌ· ÏÈÁfiÙÂÚÔ Î·Ù¿ÏÏËÏË ÁÈ· ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÛÎÔfi ‹Ù·Ó Ë ÌfiÓË ·ÏËıÈÓ¿ ·ÓÂÏÏ‹ÓÈ· ·Ú¯‹, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi ¶·ÙÚȷگ›Ô. ŒÙÛÈ, fiÛÔ Âȉ¤ÍÈ· Î·È ·Ó ‰ÈÔÈÎÔ‡ÓÙ·Ó ÔÈ ÎÔÈÓfiÙËÙ¤˜ Ì·˜, fiÛÔ Î·È ·Ó ÔÏÏ·Ï·ÛÈ¿ÛÙËÎ·Ó ÔÈ fiÚÔÈ, fiÛÔ ÈÔ ÙÔÏÌËÚÔ› Î·È ·Ó Á›ÓÔÓÙ·Ó ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙˆÓ ÔÚÂÈÓÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Î·È ÔÈ Ó·‡Ù˜, fiÛÔ ÌÂÁ¿ÏË ÚfiÔ‰Ô Î·È ·Ó ÛËÌ›ˆÓÂ Ë ·È‰Â›·, ÂÂȉ‹ fiÏ· ·˘Ù¿ ‹Ù·Ó ·Ó·ÎfiÏÔ˘ı· ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, ÂÍ›ÛÔ˘ ·Ó·ÎfiÏÔ˘ı· ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÔÓÙ·Ó Î·È fiÏ· Ù· ·ӷÛÙ·ÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù·. ∞ÎfiÌ· ÎÈÓÔ‡ÓÙ·Ó ÌÂÌÔӈ̤ӷ Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜, ÌÂÌÔӈ̤ӷ Ë ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰·, ÌÂÌÔӈ̤ӷ οÔÈ· ÓËÛÈ¿, Î·È ¤ÙÛÈ ÔÈ Î·Ù¿ ÙfiÔ˘˜ ÂÍÂÁ¤ÚÛÂȘ ηٷ∏ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏
ÛÙ¤ÏÏÔÓÙ·Ó Â‡ÎÔÏ·. °È· Ó· ˘¿ÚÍÂÈ Èı·ÓfiÙËÙ· ÂÈÙ˘¯›·˜, ¤Ú ӷ Û˘ÓÂÓˆıÔ‡Ó fiϘ ·˘Ù¤˜ ÔÈ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ Î·È Ó· ˘·¯ıÔ‡Ó Û οÔÈ· ÂÈı·Ú¯›· Î·È ÁÂÓÈ΋ ‰È‡ı˘ÓÛË. ∞˘Ùfi ·ÎÚÈ‚Ò˜ Âȯ›ÚËÛÂ Ë «∂Ù·ÈÚ›· ÙˆÓ ºÈÏÈÎÒÓ». ¶Ú·ÁÌ·ÙÈο, ÌÔÚ› Ó· ıˆÚËı› fiÙÈ ‹Ù·Ó Ë ÚÒÙË ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ô˘ ¤ÁÈÓ Ì ÛÎÔfi Ó· Û˘ÁÎÚÔÙËı› ÌÈ· ÁÂÓÈ΋ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË ÙÔ˘ ÚÒËÓ Î·Ù·ÎÂÚÌ·ÙÈṲ̂ÓÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. ¶ÔÏÏÔ› ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔÈ ÈÛÙÔÚÈÎÔ›, Ô˘ ¤ÁÚ·„·Ó Û ¯ÚfiÓÔ˘˜ ηٿ ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ¤ÁÈÓ ÁÓˆÛÙfi Ì ۷ʋÓÂÈ· Ò˜ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎÂ Î·È ·fi ÔÈÔ˘˜ ··ÚÙ›ÛÙËÎÂ Ë ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›·, Î·È ·Ó·ÏÔÁÈ˙fiÌÂÓÔÈ ÙÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ÙÔ ÔÔ›Ô ·Ó¤Ï·‚Â, Ì›ÏËÛ·Ó Ì ¤Ó· ›‰Ô˜ Ô›ÎÙÔ˘ Î·È ÂÚÈÊÚfiÓËÛ˘ ÁÈ’ ·˘Ù‹Ó. ΔÔ 1814 ÛÙËÓ √‰ËÛÛfi ÙÚÂȘ ¿ÓıÚˆÔÈ, Ô ™ÎÔ˘Ê¿˜, Ô ΔÛ·Î¿ÏˆÊ Î·È Ô •¿ÓıÔ˜, ¿ÓıÚˆÔÈ ¤ÓÙÈÌÔÈ, ·ÏÏ¿ ¿ÛËÌÔÈ, ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ˘ÔÎÈÓ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ¤ıÓÔ˜ Û ·ӿÛÙ·ÛË Î·È, ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi, Ó· Û˘ÛÙ‹ÛÔ˘Ó Ì˘ÛÙÈ΋ ÂÙ·ÈÚ›· Ô˘ ı· ·ÔÛÎÔÔ‡Û ÛÙÔ Ó· ˘ÔÙ¿ÍÂÈ ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ù˘ fiϘ ÙȘ Ù¿ÍÂȘ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ - ÎÏ‹ÚÔ, º·Ó·ÚÈÒÙ˜, ÚÔÂÛÙÔ‡˜, ÏËÚÒÌ·Ù· ÏÔ›ˆÓ, ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜, ÎϤÊÙ˜, ÏÔÁ›Ô˘˜, ÂÌfiÚÔ˘˜, ÁˆÚÁÔ‡˜. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ¤ÍÈ ¯ÚfiÓÈ·, ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1820 -·Ú·ÌÔÓ¤˜ Ù˘ ÂͤÁÂÚÛ˘-, ÔÈ ÔÚÁ·ÓˆÙ¤˜ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ÔÎÙÒ ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi, ‰ÂÓ Â›¯·Ó ·ÎfiÌ· Û˘ÌÂÚÈÏ¿‚ÂÈ Î·Ó¤Ó·Ó ÂÈÊ·Ó‹ ¿Ó‰Ú· ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ ˆ˜ ̤ÙÔ¯Ô ÛÙËÓ ÈÔ ˘„ËÏ‹ ÂÓ¤ÚÁÂÈ¿ ÙÔ˘˜. ™˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ, ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ™ÎÔ˘Ê¿, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ¿ÏÏÔ˘˜ ·Ú¯ÈÎÔ‡˜ È‰Ú˘Ù¤˜, Ù· È‰Ú˘ÙÈο ̤ÏË
∂ÊԉȷÛÙÈÎfi ¤ÁÁÚ·ÊÔ Ì¤ÏÔ˘˜ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜, Ù˘ Ì˘ÛÙÈ΋˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ Ô˘ ȉڇıËΠÙÔ 1814 ÛÙËÓ √‰ËÛÛfi ·fi ÙÔÓ ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï •¿ÓıÔ, ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô ™ÎÔ˘Ê¿ Î·È ÙÔÓ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ Δ۷οψÊ, Ì ÛÙfi¯Ô ÙËÓ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [99]
[100]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
‹Ù·Ó Ô ÕÓıÈÌÔ˜ °·˙‹˜, Ô ¶·Ó·ÁÈÒÙ˘ ∞. ∞Ó·ÁÓˆÛÙfiÔ˘ÏÔ˜, Ô ¶·Ó·ÁÈÒÙ˘ ™¤ÎÂÚ˘, Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ¡. ¶·ÙÛÈÌ¿‰Ë˜, Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ §Â‚¤ÓÙ˘ Î·È Ô ∞ÓÙÒÓÈÔ˜ ∫ÔÌÈ˙fiÔ˘ÏÔ˜. ∫·È fï˜, ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ·˘ÙÔ› ¤Ù˘¯·Ó ÙÔ ÛÎÔfi ÙÔ˘˜, ÚÔ¿ÓÙˆÓ ÁÈ·Ù› ·ÓÙ·ÔÎÚ›ıËÎ·Ó ÛÙȘ ·Ó¿ÁΘ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ÂÈϤÔÓ ÁÈ·Ù› ÔÏÈÙ‡ÙËÎ·Ó Ì ÙÚfiÔ Ô˘ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Û fiÙÈ ‰È¤ıÂÙ·Ó ÈηÓfiÙËÙ˜. ΔÔ ¤ıÓÔ˜ ‹ıÂÏÂ, ‚¤‚·È·, ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, fï˜ Ì ÙÔÓ fiÚÔ fiÙÈ ı· ›¯Â οÔÈÔÓ ÈÛ¯˘Úfi ˘ÔÛÙËÚÈÎÙ‹. ªfiÓÔ Ë ƒˆÛ›· ˘ÔÏÔÁÈ˙fiÙ·Ó ÙfiÙ ˆ˜ Èı·Ó‹ Û‡ÌÌ·¯Ô˜. √È È‰Ú˘Ù¤˜ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ‰ÂÓ ·ÔÙ¿ıËÎ·Ó ÂÍ·Ú¯‹˜ Û ·˘Ù‹Ó ÙË ‰‡Ó·ÌË, Î·È ¤Ú·Í·Ó Û˘ÓÂÙ¿. Ÿˆ˜ ı· ÂÍËÁ‹ÛÔ˘Ì ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ë ƒˆÛ›· ÛÎfi¢ ӷ ·Ô‰ÔÎÈÌ¿ÛÂÈ Î·È Ó· Ì·Ù·ÈÒÛÂÈ ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ·fi ÙËÓ ÚÒÙË ÛÙÈÁÌ‹. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ È‰Ú˘Ù¤˜ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ÂÈÓfiËÛ·Ó ÙÔ ÂÍ‹˜: ¶·Ú›ÛÙ·Ó·Ó fiÙÈ ÂÓÂÚÁÔ‡Û·Ó ˆ˜ ›ÙÚÔÔÈ ÌÈ·˜ ·Ê·ÓÔ‡˜ «∞Ú¯‹˜», ÁÈ· ÙËÓ ÔÔ›· ‰ÂÓ ¤‰ÈÓ·Ó Î·Ì›· ÂÍ‹ÁËÛË. ÕÊËÓ·Ó ÌfiÓÔ Ó· ˘ÔÓÔÂ›Ù·È fiÙÈ ·˘Ù‹ Ë ∞Ú¯‹ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¿ÏÏÔ˜ ·fi ÙÔÓ ·ÓÙÔ‰‡Ó·ÌÔ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ù˘ ƒˆÛ›·˜. ΔÔ ¤ıÓÔ˜ ¤·ı fi,ÙÈ ·ı·›ÓÔ˘Ó fiÏÔÈ fiÛÔÈ ÂÈı˘ÌÔ‡Ó Î¿ÙÈ Ì ı¤ÚÌË: ¶›ÛÙ„ Ì ¢ÎÔÏ›· ÛÙÔ Ì˘ÛÙËÚÈ҉˜ ÂΛÓÔ ›Ó‰·ÏÌ·. ª¤Û· Û ϛÁ· ¯ÚfiÓÈ· Ë ∂Ù·ÈÚ›· ¿ÏˆÛ ٷ ÏÔοÌÈ· Ù˘ Û fiÏË ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹: ·fi ÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜ Ô˘ ÂÎÙ›ÓÔÓÙ·Ó Î·Ù¿ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘ ÿÛÙÚÔ˘ -ÙȘ ¶·Ú·‰Ô˘-
Ó¿‚Ș ∏ÁÂÌÔӛ˜- ̤¯ÚÈ ÙË ª¿ÓË Î·È ·fi Ù· πfiÓÈ· ÓËÛÈ¿ ̤¯ÚÈ Ù· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜. ™˘ÁÎÚfiÙËÛ ·ÓÙÔ‡ ÂÊÔÚ›˜, ÔÈ Ôԛ˜ ÂÎϤÁÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÂÙ·›ÚÔ˘˜ Î·È ÂÓÂÚÁÔ‡Û·Ó Ì ·˘ÙÔÙ¤ÏÂÈ·, ·ÏÏ¿ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÂ Û˘Ó¯‹ ·ÓÙ·fiÎÚÈÛË Ì ÙËÓ ·ÓÒÙ·ÙË ∞Ú¯‹. ∫·È, ÂÈÙ¤ÏÔ˘˜, ˆ˜ Û˘ÓÂÙ·›ÚÔ˘˜ Û˘ÌÂÚȤϷ‚ ÙÔ˘˜ ÈÔ ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ - ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë °ÚËÁfiÚÈÔ, ÔÏÏÔ‡˜ ÈÂڿگ˜, ÙÔ˘˜ ÁfiÓÔ˘˜ À„ËÏ¿ÓÙË, ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ, ÙÔÓ ¶¤ÙÚÔ ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË Î·È ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ™Ô‡ÙÛÔ. ∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ ÛÙË ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈ· ·˘Ù‹ ÚÔÛ¿ıÂÈ· Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó, ˆ˜ Û˘Ó‹ıˆ˜, ÔÏÏ¿ ¿ÙÔ·. ¶ÔÏÏÔ› ÂÎÌÂÙ·ÏχÙËÎ·Ó ÙÔ ÈÂÚfi ¤ÚÁÔ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÔ˘Ó ¯Ú‹Ì·Ù· ÁÈ· ÚÔÛˆÈÎfi fiÊÂÏÔ˜, Ì ÙÔ ÚfiÛ¯ËÌ· Ù˘ ÛÙ‹ÚÈ͢ ÙÔ˘ ¢ÁÂÓÔ‡˜ ÛÎÔÔ‡, ¿ÏÏÔÈ ˙ËÙÔ‡Û·Ó ˘¤ÚÔÁΘ ¯ÚËÌ·ÙÈΤ˜ ¯ÔÚËÁ›Â˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ ÔÏÈÙ‡ÔÓÙ·Ó ÙfiÛÔ ·ÂÚ›ÛÎÂÙ·, ÒÛÙ ‰È·ÎÈÓ‰‡Ó¢·Ó ÙË Û˘ÓÔÏÈ΋ ¤Î‚·ÛË ÙÔ˘ ÂÁ¯ÂÈÚ‹Ì·ÙÔ˜. øÛÙfiÛÔ, Ë ∂Ù·ÈÚ›· ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û ӷ Ï¿‚ÂÈ ·ÎfiÌ· Î·È ·ÎÚ·›· ̤ÙÚ· Û ۯ¤ÛË Ì ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜, Î·È ¤ÙÛÈ ‰ÔÏÔÊfiÓËÛ ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô °·Ï¿ÙË Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔÓ ∫˘ÚÈ¿ÎÔ ∫·Ì·ÚÈÓfi. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ÚÔ¯ˆÚÔ‡Û ›ÌÔÓ· ÚÔ˜ ÙÔ ÛÎÔfi Ù˘. Èڛ˜ Ó· ·ÚÎÂ›Ù·È ÛÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Û‡Ó‰ÂÛÌÔ, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Âȉ›ˆÎ ÛÙ·ıÂÚ¿, Ô‡ÙÂ Î·È ÛÙËÓ Â˘Ù˘¯‹ Û‡ÌÙˆÛË ÙˆÓ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ ‚Ô˘ÏÂ˘Ì¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ηٿ Ù˘ À„ËÏ‹˜ ¶‡Ï˘, ·Ó·˙‹ÙËÛ ÈÔ Ê˘ÛÈÎÔ‡˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ™ˆÛÙ¿ ÛΤÊÙËΠfiÙÈ Û˘Ó¤ÊÂÚ ӷ ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [101]
ÙË Û˘ÌÌ·¯›· ÙˆÓ ™¤Ú‚ˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ¤¯ÔÓÙ·˜ ηٷÎÙ‹ÛÂÈ Û¯ÂÙÈ΋ ·˘ÙÔÓÔÌ›·, ÂÈı˘ÌÔ‡Û·Ó Ó· ÔÏÔÎÏËÚÒÛÔ˘Ó ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· ÙÔ˘˜. ∞˘Ù‹ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Ë ‰È·Ú·ÁÌ¿Ù¢ÛË ‰ÈÂÍ‹¯ıË ·fi ÙÔÓ ÂÙ·›ÚÔ °ÂÒÚÁÈÔ §Â‚¤ÓÙË. ∫·ÙfiÚıˆÛ ӷ ›ÛÂÈ ÙÔÓ Ï¤ÔÓ ÂÈÊ·Ó‹ ·ÁˆÓÈÛÙ‹ ÂΛӢ Ù˘ ¯ÒÚ·˜, ÙÔÓ ∫·Ú·ÁÂÒÚÁË ‹ ∫·Ú·ÁÂÒÚÁ‚ÈÙ˜ -Δ˙fiÚÙ˙ ¶¤ÙÚÔ‚ÈÙ˜ ∫·Ú·Ù˙fiÚÙ˙‚ÈÙ˜-, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙfiÙ ‹Ù·Ó ÂÍfiÚÈÛÙÔ˜ ÛÙË μÂÛÛ·Ú·‚›·, Ó· ÌÂÙ·‚› ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ηÈ, ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·, Ó· Û˘ÓÂÚÁ‹ÛÂÈ ˘¤Ú ÙÔ˘ ÁÂÓÈÎÔ‡ ·ÁÒÓ· Ô˘ ÌÂÏÂÙÔ‡ÓÙ·Ó. √ ∫·Ú·ÁÂÒÚÁ˘ fiÓÙˆ˜ ‹Á ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi ÛÙË ™ÂÚ‚›·, ·ÏÏ¿ ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËΠÂΛ ·fi ÙÔÓ ªÈÏfiÛË - ª›ÏÔ˜ √. √ÌÚ¤ÓÔ‚ÈÙ˜. √È ™¤Ú‚ÔÈ, ÚÔÙÈfiˆ˜ ¿ÓÙ·- Ó· ˆÊÂÏËıÔ‡Ó ·fi ÌÒÓÙ·˜ Î·È ÙfiÙ -fiˆ˜ ÙȘ ‰˘Û¯¤ÚÂȘ Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘, ÒÛÙ ӷ ·˘Í‹ÛÔ˘Ó Ù· ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜ Ì fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·ÙfiÓ ÏÈÁfiÙÂÚ˜ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ı˘Û›Â˜, ¤ÌÂÈÓ·Ó ÛÙËÓ Ù‹ÚËÛË Ù˘ Ô˘‰ÂÙÂÚfiÙËÙ·˜. ∞˘Ù‹ ÏÔÈfiÓ Ë ·fiÂÈÚ· Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ·¤Ù˘¯Â, fiÛÔ Û˘ÓÂÙ‹ Î·È ·Ó ‹Ù·Ó. ∂›Û˘, ÔÙ¤ ‰ÂÓ ÂÎÙÂϤÛÙËΠ¿ÏÏÔ ¤Ó· Û¯¤‰Èfi Ù˘, Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Û ÛÙËÓ ˘ÚfiÏËÛË ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ Î·È ÛÙË Û‡ÏÏË„Ë ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ̘ ÛÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË - ‹Ù·Ó ·fi ÂΛӷ Ù· Û¯¤‰È· Ô˘, ·Ó ¢‰ÔÎÈÌ‹ÛÔ˘Ó, Â͢ÌÓÔ‡ÓÙ·È ˆ˜ ËÚˆÈο, ·Ó fï˜ ‰ÂÓ Â˘Ô‰ˆıÔ‡Ó, ηٷ‰Èο˙ÔÓÙ·È ˆ˜ ·Ú·ÓÔ˚ο.
πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ™˘Ó‹ıˆ˜, fï˜, Ë ∂Ù·ÈÚ›· ¤‰ÂȯÓ ÈÔ Ú·ÎÙÈÎfi Ó‡̷ ÛÙË ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÎÔ‡ ÛÎÔÔ‡ Ù˘. ªÂ ÙËÓ ¿ÚÔ‰Ô ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘, Ë ÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË ¿Ú¯ÈÛ ӷ ··ÈÙ› Ó· ·ÔÎ·Ï˘Êı› ÂΛÓË Ë ∞Ú¯‹ ÛÙÔ fiÓÔÌ· Î·È Î·Ù’ ÂÓÙÔÏ‹ Ù˘ ÔÔ›·˜ Ë ∂Ù·ÈÚ›· ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙ fiÙÈ ÂÓÂÚÁÔ‡ÛÂ. ŸÛÔ ÈÔ ÔÏ˘ÏËı›˜ Î·È ÂÈÊ·Ó›˜ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÔÈ ÂÙ·›ÚÔÈ, ÙfiÛÔ ÈÔ Â›ÌÔÓ· Úfi‚·ÏÏ ·˘Ùfi ÙÔ ·›ÙËÌ·. ŒÙÛÈ, ÙÔ 1818 ÔÈ È‰Ú˘Ù¤˜ ηٿϷ‚·Ó fiÙÈ ˘‹Ú¯Â Ë ·Ó·fi‰Ú·ÛÙË ·Ó¿ÁÎË Ó· ÂÈÛÙÂÁ¿ÛÔ˘Ó ÙÔ ·Î¤Ê·ÏÔ ÔÈÎÔ‰fiÌËÌ¿ ÙÔ˘˜, ·Ó‚¿˙ÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ÙÔ˘ ¤Ó·Ó ¿Ó‰Ú· ÈηÓfi Ó· ÂÌÊ˘Û‹ÛÂÈ ›ÛÙË ÛÙÔ ¤ıÓÔ˜. ∂ΛÓË ÙË ¯ÚÔÓÈ¿, ÏfiÁˆ ÙˆÓ ÚÔÛˆÈÎÒÓ ÙÔ˘˜ Û¯¤ÛÂˆÓ Ì ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∞ϤͷӉÚÔ Î·È ÙÔ˘ ·ÍÈÒÌ·ÙÔ˜ Ô˘ ηÙ›¯·Ó ÛÙËÓ ÙÛ·ÚÈ΋ ∞˘Ï‹, ‰‡Ô ‹Ù·Ó ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÓ‰˘Ó·ÌÒÛÔ˘Ó ÙËÓ ·Ì˘‰Ú‹ ̤¯ÚÈ ÚfiÙÈÓÔ˜ ÂÏ›‰· fiÙÈ ÙÔ Î›ÓËÌ· ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó ÂÓ ÁÓÒÛÂÈ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ Ì ÛÎÔfi Ó· ˘ÔÛÙËÚȯı› ·fi ·˘Ù‹Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ÌfiÏȘ ÍÂÛÔ‡ÛÂ. √ ¤Ó·˜, Ô ∫ÂÚ΢ڷ›Ô˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜12, ‹Ù·Ó ˘Ô˘ÚÁfi˜
ÙÔ˘ ÈÛ¯˘ÚÔ‡ ÌÔÓ¿Ú¯Ë Ù˘ ƒˆÛÈ΋˜ ÕÚÎÙÔ˘. ∞fi ÙË ™‡ÓÔ‰Ô Ù˘ μȤÓÓ˘ Î·È ¤ÂÈÙ· ›¯Â ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ ÛÔ˘‰·›Ô fiÓÔÌ· ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË ÁÈ· ÙȘ ‰Èψ̷ÙÈΤ˜ ÙÔ˘ ÈηÓfiÙËÙ˜. •¤ÓÔ˜ fï˜ ÚÔ˜ ÙȘ ÔÏÂÌÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ, ‰ÂÓ Ê·ÈÓfiÙ·Ó Î·Ù¿ÏÏËÏÔ˜ Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ËÁÂÛ›· ÂÓfi˜ ·ÁÒÓ· Ô ÔÔ›Ô˜ ¤ÌÂÏÏÂ, ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, Ó· ‰ÈÂÍ·¯ı› Ì¿ÏÏÔÓ Û ‰›· Ì¿¯Ë˜, ·Ú¿ ÛÂ Û˘Ì‚Ô‡ÏÈ· ‰ÈÂıÓÒÓ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛˆÓ. √ ¿ÏÏÔ˜, Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘13, Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¤ÓÙ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË -ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÙËÓ ·Ô‰ËÌ›· ÛÙË ƒˆÛ›· ‹‰Ë ·Ó·Ê¤Ú·ÌÂ-, ‹Ù·Ó ˘·ÛÈÛÙ‹˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘, ÎÔÌ„fi˜ Î·È ÓÂ˘Ì·Ù҉˘. ∂›Û˘, ÛÙÔ ÛÒÌ· ¤ÊÂÚ ÌÈ· Û·Ê‹ ¤Ó‰ÂÈÍË Ù˘ ÚÔÛˆÈ΋˜ ·Ó‰Ú›·˜ ÙÔ˘, ηıÒ˜ ›¯Â ·ÔϤÛÂÈ ÙÔ ‰ÂÍÈfi ‚Ú·¯›ÔÓ· ÛÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ÔϤÌÔ˘˜ ηٿ ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ·. ŒÙÛÈ, ˆ˜ Ë ÈÔ Â‡ÏÔÁË Î›ÓËÛË Ê·ÈÓfiÙ·Ó Ó· ·ÔÙ·ıÔ‡Ó Û ·˘ÙfiÓ Î˘Ú›ˆ˜, ȉ›ˆ˜ fiÛÔ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· ÁÓˆÛÙ‹ Ë ÌÈÎÚ‹ ÛÙÚ·ÙËÁÈ΋ Î·È ÔÏÈÙÈ΋ ·Í›· ÙÔ˘. ∂ÓÙÔ‡ÙÔȘ, ›Ù οÔÈÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ È‰Ú˘Ù¤˜ ÁÓÒÚÈ˙·Ó ηϿ Ù· ÂÏ·ÙÙÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘ ·fi ÙfiÙ ›ÙÂ, ÔÌÔÏÔÁÔ˘Ì¤Óˆ˜, Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ˘ÂÚ›Û¯˘Â ηٿ Ôχ ÛÙÔ Ó‡̷ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘. °È’ ·˘Ùfi, ·ÔÊ·Û›ÛÙËΠӷ ÚÔÙ·ı› Ë ËÁÂÛ›· ÛÙÔÓ ÔÏ˘Ì‹¯·ÓÔ ˘Ô˘ÚÁfi, Î·È ÌfiÓÔ Û ÂÚ›ÙˆÛË ·ÔÙ˘¯›·˜ Ó· ÛÙÚ·ÊÔ‡Ó ÛÙÔ Ï·ÌÚfi ˘·ÛÈÛÙ‹. ∫·È ·˘Ù‹ Ë ÂÓÙÔÏ‹ ·Ó·Ù¤ıËΠÛÙÔÓ ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï •¿ÓıÔ. √ •¿ÓıÔ˜ ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏË ÙÔ ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1820. ∂¤‰ˆÛ ÛÙÔÓ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, Û˘ÛÙ·ÙÈ΋ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ·Ï·ÈÔ‡ ÙÔ˘ ÁÓÒÚÈÌÔ˘ ∞Óı›ÌÔ˘ °·˙‹, Ô ÔÔ›Ô˜, fiˆ˜ ÚԷӷʤڷÌÂ, ‹Ù·Ó ÙfiÙ ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÔÎÙÒ Ô˘ «ÎÈÓÔ‡Û·Ó ÙË Ì˯·Ó‹ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜». ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ›¯Â ‚ÚÂÈ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ÂÎÊÚ¿ÛÂÈ ÙË ÁÓÒÌË ÙÔ˘ ÁÈ· Ù· ÙÂÎÙ·ÈÓfiÌÂÓ·: ‰ËÌfiÛÈ· ÛÙÔ˘˜ ÔÌÔÁÂÓ›˜, Ì ¤Ó· Ê˘ÏÏ¿‰ÈÔ Ô˘ ÚfiÙÂÈÓ ÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ Ù‡¯Ë˜ Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜ ̤ۈ Ù˘ ÂÈÚ‹Ó˘, Î·È Î·Ù’ ȉ›·Ó Û ‰‡Ô ÂÈÊ·Ó›˜ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ - Ì ÙËÓ ·¿ÓÙËÛË Ô˘ ›¯Â ‰ÒÛÂÈ ÚÔ˜ ÙÔÓ μ·Ú‰·Ï¿¯Ô Î·È ÙÔÓ ¡¤ÁÚË, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â›¯·Ó ˙ËÙ‹ÛÂÈ Ó· ÙÔ˘˜ ÁÚ¿„ÂÈ Ì ‰È·ÊˆÙÈÛÙÈÎfi ÙÚfiÔ ÙÈ ›ÛÙ¢·Ó Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜, ˆ˜ ˘Ô˘ÚÁfi˜, Û¯ÂÙÈο Ì ÙË ÌÂÁ¿ÏË ÂıÓÈ΋ ΛÓËÛË. ∫·È ÛÙÔ˘˜ ‰‡Ô ¿Ó‰Ú˜ ›¯Â ··ÓÙ‹ÛÂÈ fiÙÈ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ‰ÂÓ ÁÓÒÚÈ˙ ٛÔÙ· ÁÈ· ÙËÓ ∂Ù·ÈÚ›·, ÂÓÒ Ô ›‰ÈÔ˜ ·ÚÓÈfiÙ·Ó Î¿ı ›‰Ô˘˜ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ Û ·˘Ù‹Ó, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÂÍfiÚÎÈ˙ ÙÔ˘˜ ÁÚ¿ÊÔÓÙ˜ Ó· ·ÔÙÚ¤„Ô˘Ó Ì οı ÙÚfiÔ ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ·fi Ù¤ÙÔȘ ÔϤıÚȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ. ∫·È ÙË ÁÓÒÌË ÙÔ˘ ·˘Ù‹ ‰ÂÓ Ê·›ÓÔÓÙ·Ó ÈηӤ˜ Ó· ÙËÓ ·ÏÏ¿ÍÔ˘Ó Ô‡Ù ÔÈ ÚÔÛˆÈΤ˜ ‰È·ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·
√ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ∞′ Ù˘ ƒˆÛ›·˜. √ πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ Î·È Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ›¯·Ó ÚÔÛˆÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∞ϤͷӉÚÔ ∞′, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ÁÂÓÓÔ‡Û ÂÏ›‰Â˜ ÁÈ· ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË Ù˘¯fiÓ Â·Ó¿ÛÙ·Û˘ ηٿ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ. LEONARD DE SELVA/ CORBIS/APEIRON
[102]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ÂΛÓÔ ÙÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· Ô‡ÙÂ Ë ÂÓÙ‡ˆÛË Ô˘ ÙÔ˘ ›¯Â ÚÔÍÂÓ‹ÛÂÈ ÙÔ ÚfiÛÊ·ÙÔ Í¤Û·ÛÌ· Ù˘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ ·ӿÛÙ·Û˘ ηٿ ÙÔ˘ ºÂÚ‰ÈÓ¿Ó‰Ô˘ ∑′ ÛÙËÓ πÛ·Ó›·. ªÂÙ¿ ÙÔ˘˜ ÔÏ˘ÂÙ›˜ Î·È ÂÓ·ÁÒÓÈÔ˘˜ ÔϤÌÔ˘˜ Ô˘ ›¯·Ó ÂÈʤÚÂÈ ÙËÓ ÙÒÛË ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ· Î·È ÙËÓ ·ÏÈÓfiÚıˆÛË ÙˆÓ ·Ï·ÈÒÓ Î·ıÂÛÙÒÙˆÓ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘, Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ‰ÂÓ ÂÈı˘ÌÔ‡Û ٛÔÙ ¿ÏÏÔ ·fi ÙËÓ ·ÛÊ·Ï‹ ‰È·Ù‹ÚËÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ Î·ıÂÛÙÒÙˆÓ. √È Ù·Ú·¯¤˜ ÛÙËÓ πÛ·Ó›· ÙÔÓ Â›¯·Ó ‹‰Ë ·ÓËÛ˘¯‹ÛÂÈ. ΔËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô‰Ô ÏÔÈfiÓ Î·Ù¿ ÙËÓ ÔÔ›· Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜, ˆ˜ ˘Ô˘ÚÁfi˜ Ù˘ ƒˆÛ›·˜, ‰È·‚Ô˘Ï¢fiÙ·Ó Ì ÙÔ˘˜ ˘Ô˘ÚÁÔ‡˜ ÙˆÓ Û˘ÌÌ·¯ÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Ò˜ Ó· ·ÔÙÚ¤„Ô˘Ó ÙËÓ Â·ÂÈÏÔ‡ÌÂÓË ·Ó·Ù·Ú·¯‹ ·fi ÙË ¢‡ÛË, ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈÎfi Ó· ÌË ıˆڋÛÂÈ Â‡ÏÔÁÔ Ó· ÚÔÙ›ÓÂÈ ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙËÓ ·ÔÊ˘Á‹ ¿ÏÏ˘ ·Ó·Ù·Ú·¯‹˜ ·fi ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, ·ÏÏ¿ Ó· ÂÌÌ›ÓÂÈ ÛÙȘ ·Ú¯ÈΤ˜ ÙÔ˘ ·fi„ÂȘ. ∂ÓÙÔ‡ÙÔȘ, ÛÙÔÓ •¿ÓıÔ ‰ÂÓ ·¿ÓÙËÛ ÙfiÛÔ ·fiÙÔÌ·, fiÛÔ ÛÙÔÓ μ·Ú‰·Ï¿¯Ô Î·È ÛÙÔÓ ¡¤ÁÚË, ÂÓÒ ‰È¢ÎfiÏ˘Ó ÂÓ Ì¤ÚÂÈ ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË Ù˘ ÂÓÙÔÏ‹˜ ÙÔ˘ ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔ˘ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜. ∞ÚÓ‹ıËÎÂ, ‚¤‚·È·, ·fiÏ˘Ù· ÙËÓ ÚfiÙ·ÛË Ó· Á›ÓÂÈ ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜, fï˜ ÚfiÛıÂÛÂ: «∂¿Ó ÂÁÒ ‰ÂÓ ÌÔÚÒ ÙÒÚ·, ·˘ÙÔ› Ô˘ ‰È¢ı‡ÓÔ˘Ó ÙËÓ ∂Ù·ÈÚ›· ÌÔÚÔ‡Ó, ·Ó ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó, Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ¿ÏÏ· ̤۷, Î·È Â‡¯ÔÌ·È Ó· ÙÔ˘˜ ‚ÔËı‹ÛÂÈ Ô £Âfi˜ ÁÈ· ÙËÓ Â›Ù¢ÍË ÙÔ˘ ÛÎÔÔ‡ ÙÔ˘˜». ∫·È ÙfiÙÂ Ô •¿ÓıÔ˜ ÛÙÚ¿ÊËΠÚÔ˜ ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜, ÚÔÙÔ‡ ·ÔÊ·Û›ÛÂÈ ÔÙȉ‹ÔÙÂ, ı¤ÏËÛ ӷ Û˘ÓÂÓÓÔËı› Ì ÙÔÓ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔÓ ÂÓı¿ÚÚ˘Ó ̿ÏÏÔÓ ·Ú¿ ÙÔÓ ·¤ÙÚ„Â. ΔÂÏÈο Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÚÒÙËÛÂ: « ÕÚ·ÁÂ Ë ƒˆÛ›· ı· ÂÓ·ÓÙȈı› ‹ ı· ‚ÔËı‹ÛÂÈ, ·Ó fi¯È ̤ۈ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Ù˘, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ì¤Ûˆ ˘ÏÈÎÒÓ Ì¤ÛˆÓ;» ∫·È Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ·¿ÓÙËÛÂ: «∞ÚΛ Ë ÂÌÊ¿ÓÈÛË Ï›ÁˆÓ ¯ÈÏÈ¿‰ˆÓ ·ӷÛÙ·ÙÒÓ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÒÛÙÂ Ë ƒˆÛ›· Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο». √ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÂͤÊÚ·Û ÙfiÙ ÙËÓ ÂÈı˘Ì›· Ó· ÌÈÏ‹ÛÂÈ Ì ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÁÈ· ÙËÓ ˘fiıÂÛË, ·ÏÏ¿ Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ÙÔÓ ·¤ÙÚ„ ·Ú·ÙËÚÒÓÙ·˜ fiÙÈ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ÚÔηÙÂÈÏËÌ̤ÓÔ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÔÔÈ·Û‰‹ÔÙ ·ÏÏ·Á‹˜ ÙˆÓ Î·ıÂÛÙÒÙˆÓ, ¤ÛÙˆ Î·È ÙˆÓ Î·ıÂÛÙÒÙˆÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ÒÛÙ ı· ¿ÎÔ˘Á Ì ‰˘Ṳ̂ÓÂÈ· ·˘Ù¿ Ô˘ ‰È·‰Ú·Ì·Ù›˙ÔÓÙ·Ó. Δ¤ÏÔ˜, ÚfiÛıÂÛ fiÙÈ, ·Ó Û˘ÓÙ·ÛÛfiÙ·Ó ˘fiÌÓËÌ· ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ, ˘ÔÛ¯fiÙ·Ó Ó· ÙÔ ˘Ô‚¿ÏÂÈ ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ì ÙËÓ ÚÒÙË Â˘Î·ÈÚ›·. ∫·ÙfiÈÓ fï˜ ‰ÂÓ ÎÔÈÓÔÔ›ËÛ ÛÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ ÙÔ Û¯ÂÙÈÎfi ˘fiÌÓËÌ· Ô˘ ÂÙÔÈÌ¿ÛÙËÎÂ, ‰È·‚‚·ÈÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË fiÙÈ ‹ÍÂÚ Ôχ ηϿ ÙȘ ·ÚÔ‡Û˜ ÚÔı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, ÁÈ’ ·˘Ùfi ‰ÂÓ
ÙÔÏÌÔ‡Û ӷ ı¤ÛÂÈ ˘fi„Ë ÙÔ˘ Ù¤ÙÔȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ. øÛÙfiÛÔ, Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ¤‚Ï ˆ˜ Ô ˘Ô˘ÚÁfi˜ ‰ÂÓ ÙÔÓ ·¤ÙÚ ·fi ÙËÓ ·Ó¿ÏË„Ë Ù˘ ·Ú¯ËÁ›·˜. ∂›Û˘, Û˘Ì¤Ú·ÈÓ ·fi fiÛ· ›¯Â ·ÎÔ‡ÛÂÈ fiÙÈ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ ˘ÔÎÈÓ‹ÛÂÈ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ÁÈ· ηӤӷ ÏfiÁÔ, ·Ó fï˜ ÔÚÁ·ÓÒÓÔÓÙ·Ó, ı· Ù· ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙Â. ŒÙÛÈ, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ÔÚÈÛÙÈο Ó· ‰Â¯Ù› ÙËÓ ·Ó·ÙÈı¤ÌÂÓË ÂÓÙÔÏ‹, Î·È Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË ∞ÚÈÏ›Ô˘ ÙÔ˘ 1820 ·Ó·ÁÔÚ‡ÙËΠ«ÁÂÓÈÎfi˜ ›ÙÚÔÔ˜ Ù˘ ∞Ú¯‹˜». ¶ÏËÚÔÊÔÚËı‹Î·Ì ÙȘ ÂÎÙÂÓ›˜ Û˘ÓÔÌÈϛ˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, •¿ÓıÔ˘ Î·È À„ËÏ¿ÓÙË ·fi ÙÔ ¶ÂÚ› Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó·ÛÙ¿Ûˆ˜ ¢ÔΛÌÈÔÓ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ºÈÏ‹ÌÔÓ·. ∞Ó ‰ÂÓ Â›¯Â Ì›ÓÂÈ ËÌÈÙÂϤ˜, ı· ‹Ù·Ó ÙÔ ÈÔ ÔχÙÈÌÔ ·fi Ù· ‚ÔËı‹Ì·Ù· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ¤ˆ˜ ÙÒÚ· ‰ËÌÔÛÈ¢Ù› ÁÈ· ÂΛÓË ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô. ™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ‰ÂÓ ·Ú·Ù›ıÂÙ·È Î¿ÔÈÔ ¤ÁÁÚ·ÊÔ ·Ó·ÊÔÚÈο Ì ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ı¤Ì·. ŸÌˆ˜, ÏfiÁˆ ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ· Ì ÙÔÓ Ô›ÎÔ À„ËÏ¿ÓÙË, ‰ÂÓ ÂÈÙÚ¤ÂÙ·È Ó· ·ÌÊÈ‚¿ÏÏÔ˘Ì fiÙÈ ÂͤıÂÛ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙËÓ Ô˘Û›· ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ, ·Ó fi¯È › ϤÍÂÈ ÙȘ ÂÚˆÙ·ÔÎÚ›ÛÂȘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ. ÿÛˆ˜ οÔÈÔÈ ÈÛ¯˘ÚÈÛÙÔ‡Ó fiÙÈ ÔÈ ÁfiÓÔÈ À„ËÏ¿ÓÙË Â›¯·Ó Û˘ÌʤÚÔÓ Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÔ˘Ó ÙÔ ÁÂÓÈÎfi ›ÙÚÔÔ Ù˘ ∞Ú¯‹˜ Ó· ›ıÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·. ¶Ò˜ fï˜ Ó· ·Ú·‰Â¯Ùԇ̠fiÙÈ Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÙfiÏÌËÛ ӷ ‰È·ÛÙÚ‚ÏÒÛÂÈ ÙËÓ ·Ï‹ıÂÈ· ÁÚ¿ÊÔÓÙ·˜ ·fi ÙË μȤÓÓË ÛÙȘ 2/14 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 1828 ÚÔ˜ ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ¡ÈÎfiÏ·Ô, ÂÓÒ Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ˙Ô‡ÛÂ, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Û ϋÚË ·ÎÌ‹; ∞fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ Û˘Ó¿ÁÂÙ·È fiÙÈ Ô ÎfiÌ˘ ¿ÏÏ·Í ڿÁÌ·ÙÈ ÙËÓ ·Ú¯È΋ ÁÓÒÌË ÙÔ˘ ηÈ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙË ÚËÙ‹ ‰È·‚‚·›ˆÛË ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË, ÙÔÓ «Û˘Ì‚ԇτ ӷ ÂÓÂÚÁ‹ÛÂÈ ¯ˆÚ›˜ ηӤӷ ‰ÈÛÙ·ÁÌfi ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÙ˘¯›·». ¶ÔÏÏÔ› ηÙËÁfiÚËÛ·Ó ÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· Î·È ÙËÓ Î·Ù·‰›Î·Û·Ó ˆ˜ ¿ÛÙ·ÙË, ·Û·Ê‹ Î·È ·Ú·Ï·ÓËÙÈ΋. øÛÙfiÛÔ, Ë ÎÚ›ÛË fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ Û ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ ¿Ó‰Ú˜ ‰ÂÓ ı· Ú¤ÂÈ Ó· ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È ÛÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ, ·ÏÏ¿ ÛÙËÓ Â·ÎÚÈ‚‹ ÙÔ˘˜ ÂͤٷÛË. √ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ηٷگ‹Ó Ú¤Û‚Â˘Â fiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯Â ÛËÌ¿ÓÂÈ ·ÎfiÌ· Ë ÒÚ· ÙÔ˘ ÔÏÂÌÈÎÔ‡ ·ÁÒÓ· Î·È fiÙÈ ÚÔ¿ÓÙˆÓ ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó Ó· ÂȉÔıԇ̠ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Î·È ËıÈ΋ Ì·˜ ÚfiÔ‰Ô.
√ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ‰È·Ù¤ÏÂÛÂ Î·È Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡ Ù˘ ¶ÚÔÛˆÚÈÓ‹˜ ¢ÈÔÈ΋Ûˆ˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [103]
[104]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [105]
°È’ ·˘Ùfi, Û˘ÌÌÂÚÈ˙fiÙ·Ó ÙË ÁÓÒÌË ÔÏÏÒÓ ‰È·ÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ ÂΛÓÔ ÙÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· -ÙÔ˘ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˘, ÙÔ˘ πÁÓ·Ù›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ∫ÔÚ·‹. ŸÙ·Ó fï˜ ÙÔÓ Û˘Ó¿ÓÙËÛ ¤Ó· ̤ÏÔ˜ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜ Î·È ÙÔ˘ ·ÚÔ˘Û›·Û ÂÍ ÔÓfiÌ·Ùfi˜ Ù˘ ÙËÓ ¤ÎÙ·ÛË ÙËÓ ÔÔ›· ›¯Â Ï¿‚ÂÈ ÙÔ Î›ÓËÌ·, ÙËÓ ÏËıÒÚ· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Î·È Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ Ô˘ ÂÌϤÎÔÓÙ·Ó Û ·˘Ùfi, ÙËÓ ·Ó˘ÔÌÔÓËÛ›· ÙˆÓ ÔÏÏÒÓ, ÙȘ ÂӉ›ÍÂȘ Ô˘ ›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ·›ÚÓÂÈ Ë ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ÁÈ· Ù· ÙÂÎÙ·ÈÓfiÌÂÓ·, ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈÎfi Ó· Û˘ÌÂÚ¿ÓÂÈ fiÙÈ, ¤ÙÛÈ fiˆ˜ ›¯·Ó ÂÍÂÏȯı› Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·, ›¯Â Á›ÓÂÈ Û¯Â‰fiÓ ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· ÂÚÈÛÙ·ÏÔ‡Ó Î·È fiÙÈ Î¿ı ·fiÂÈÚ· ÁÈ’ ·˘Ùfi ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÈʤÚÂÈ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ ÂÍ›ÛÔ˘ ¤ÓÙÔÓ˜ Ì ÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ¤ÎÚËÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ŒÙÛÈ, ÙÔ ˙‹ÙËÌ· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ϤÔÓ ·Ó ¤Ú ӷ ÚÈÊı› Ô Î‡‚Ô˜, ·ÏÏ¿ Ò˜ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Â΂ȷÛÙ› Ë ·Ú¤Ì‚·ÛË Ù˘ ƒˆÛ›·˜. √ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ‰ÂÓ Â›¯Â η̛· ÚÔÛˆÈ΋ ‰È¿ıÂÛË Ó· ÂÚÈϤÍÂÈ Ù· ÔÏÈÙÈο Ú¿ÁÌ·Ù·, ‚‚·›ˆ˜ fï˜ ÁÓÒÚÈ˙ ٷ ηı¤Î·ÛÙ·. ∞ÊÔ‡ ÔÏÏÔ› ÚfiÍÂÓÔÈ Î·È ÚÔÍÂÓÈÎÔ› Ú¿ÎÙÔÚ˜ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ‹Ù·Ó ÂÓÂÚÁ¿ ̤ÏË Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ·ÊÔ‡ Ô ‰ÈÂÚÌËÓ¤·˜ ÙÔ˘ ÚÔÍÂÓ›Ԣ ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ °. §Â‚¤ÓÙ˘ -ÔÔ ÔÔ›Ô˜ ·ÛÎÔ‡Û ÙÂÚ¿ÛÙÈ· ÂÍÔ˘- ‹Ù·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Û›· Û ·˘Ùfi ÙÔ ÚÔÍÂÓ›ÔÔ˘ ÎÈÓÔ‡Û·Ó ÙË Ì˯·Ó‹ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ·ÊÔ‡ Ô ª›ÏÔ˜ √ÌÚ¤ÓÔ‚ÈÙ˜ ‹ÍÂÚ ٷ ¿ÓÙ·, ·ÊÔ‡ Ë ›‰È· Ë ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Â›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ·, ÔÈÔ˜ ÌÔÚ› Ó· ÈÛÙ¤„ÂÈ fiÙÈ ÌfiÓÔ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ·ÁÓÔÔ‡Û ÂÓÙÂÏÒ˜ ·˘Ù¿ Ù· ı¤Ì·Ù·; øÛÙfiÛÔ, ·ÌÊÈÙ·Ï·ÓÙ¢fiÙ·Ó ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡Ô ·ÈÛı‹Ì·Ù· Î·È ‰‡Ô Û˘ÌʤÚÔÓÙ·: ÛÙËÓ ÂÈı˘Ì›· ÙÔ˘ Ó· ÌË ‰È·Ù·Ú¿ÍÂÈ Ù· ηıÂÛÙÒÙ· Î·È Ó· ÌËÓ „˘¯Ú¿ÓÂÈ, ·Ó ÌË ÙÈ ¿ÏÏÔ, ÙȘ Û¯¤ÛÂȘ ÙÔ˘ Ì ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜, Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ›¯Â ÂÈÙÂϤÛÂÈ ÙÔ ÛÔ˘‰·›Ô ¤ÚÁÔ Ù˘ ÂÈÚ‹Ó¢Û˘ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË, Î·È ÛÙËÓ ÂÈı˘Ì›· ÙÔ˘ Ó· ÌËÓ ··ÚÓËı› ÙËÓ ·ÏÈ¿ ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ Ô›ÎÔ˘ ÙÔ˘ ÂÁηٷÏ›ÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ΢ڛˆ˜ ‚·ÛÈ˙fiÙ·Ó Ë ÈÛ¯‡˜ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ÂΛ. ¢È¯·Ṳ̂ÓÔ˜ Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ, ‰ÂÓ ‹ıÂÏÂ Ô ›‰ÈÔ˜ Ó· ˘ÔÎÈÓ‹ÛÂÈ Ù·
∏ ÚÔ΋ڢÍË ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË (1792-1828), «ª¿¯Ô˘ ˘¤Ú ¶›ÛÙˆ˜ Î·È ¶·ÙÚ›‰Ô˜», ·fi ÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÙÔ˘ π·Û›Ô˘, ÛÙȘ 24 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1821. ∏ ÚÒÙË ·˘Ù‹ ›ÛËÌË ‰È·Î‹Ú˘ÍË Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ·Ú·¤ÌÂÈ ÛÙËÓ ·ÔÙ˘¯Ë̤ÓË ·fiÂÈÚ· Ô˘ ÂÓı¿ÚÚ˘ÓÂ Ô Ì‡ıÔ˜ Ù˘ ·Ó·ÌÂÓfiÌÂÓ˘ ÚˆÛÈ΋˜ ‚Ô‹ıÂÈ·˜. ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
Ú¿ÁÌ·Ù·. ∞Ó fï˜ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ÂÚÈϤÎÔÓÙ·Ó ·fi ÌfiÓ· ÙÔ˘˜, ı· ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· ÌËÓ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÙË ÚÔ‹ ÙÔ˘˜. ¶ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ‰‹ÏˆÛ -·Ó Î·È Î¿ˆ˜ ·fiÚÈÛÙ·- ·˘Ù‹ ÙËÓ ÚfiıÂÛ‹ ÙÔ˘, fiˆ˜ ÂÍ¿ÁÂÙ·È ¿ÏÈ ·fi ÙËÓ ÚÔ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓË ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË ÚÔ˜ ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ¡ÈÎfiÏ·Ô. ŸÙ·Ó Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ˘ÔÛ¯fiÙ·Ó ÛÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË ÙË Û˘Ó‰ÚÔÌ‹ Ù˘ ƒˆÛ›·˜, ¤ÏÂÁ οÙÈ ÙÔ ÔÔ›Ô ›ÛÙ¢ fiÙÈ ı· ·ÏËı‡ÛÂÈ - ·Ó ˘Ôı¤ÛÔ˘Ì fiÙÈ ‰ÂÓ ÙÔ Â›¯Â ·ÎÔ‡ÛÂÈ Ó· ‚Á·›ÓÂÈ ·fi Ù· ¯Â›ÏË ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘, ¤ÙÛÈ ‹ ·ÏÏÈÒ˜ ‰È·Ù˘ˆÌ¤ÓÔ. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÙÔ Â·Ï‹ı¢ÛÂ, ηıÒ˜ ›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ ·fi ·Ï¤˜, ‹È˜ ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ‰Èψ̷ÙÈÎÒÓ ·ÓÙÈÚÔÛÒˆÓ Î·È ‚·ıÌÈ·›· ÂÎÙÚ·¯‡ÓıËΠÙfiÛÔ, ÒÛÙ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÚÔοÏÂÛ ·Ó·ÁηÛÙÈο ÙËÓ ·Ú¤Ì‚·ÛË ÔÏfiÎÏËÚ˘ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘. ◊Ù·Ó fï˜ ÂÍ›ÛÔ˘ ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ, ·Ó Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ˙ËÙÔ‡Û ÙËÓ ¿‰ÂÈ· ‹ ÙË Û˘Ó·›ÓÂÛË ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÁÈ· Ó· ·Ú¯›ÛÂÈ ÙÔÓ ∞ÁÒÓ·, ‰ÂÓ ı· ÙËÓ ¤·ÈÚÓ ÔÙ¤. °È’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÏfiÁÔ, ÌfiÏȘ Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ›ÛÙËΠfiÙÈ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ‹Ù·Ó ·Ó·fiÊ¢ÎÙË, ·Ú·ÎÒÏ˘Û Ì οı ÙÚfiÔ ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË Û˘ÓÂÓÓfiËÛË ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Î·È ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË. √ ›‰ÈÔ˜ ‰ÂÓ ‰¤¯ÙËΠÙËÓ ËÁÂÛ›· fi¯È ÁÈ· Ó· ÌË ı˘ÛÈ¿ÛÂÈ ÙÔ ˘„ËÏfi ÙÔ˘ ·Í›ˆÌ· ÛÙÔ ÚˆÛÈÎfi ·Ó·ÎÙÔ‚Ô‡ÏÈÔ, ·ÏÏ¿ ÁÈ·Ù› Ë ÂÚ›ÛÙ·ÛË ··ÈÙÔ‡Û ÔÌÔÏÔÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ÔÏÂÌÈÎfi ·Ú¿ ÔÏÈÙÈÎfi ¿Ó‰Ú·. ª‹ˆ˜ ‰›ÛÙ·Û ӷ ÂÁηٷÏ›„ÂÈ ÙË ÚˆÛÈ΋ ˘ËÚÂÛ›· ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿, ·ÊÔ‡ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ·ÁˆÓ›ÛÙËΠ̠οı ÙÚfiÔ Ó· ›ÛÂÈ ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ó· ·Ú¤Ì‚ÂÈ ¿ÌÂÛ· Ì ÛÙÚ·Ùfi, Î·È ÁÈ· Ï›ÁÔ ¤Ù˘¯Â ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi, Ì· ¤ÂÈÙ· ›‰Â Ó· Ì·Ù·ÈÒÓÔÓÙ·È ÚÔÛˆÚÈÓ¿ ÔÈ ÚÔÛ¿ıÂȤ˜ ÙÔ˘; ªÂ ÙËÓ ·Ó·ÁfiÚ¢ÛË ÙÔ˘ ÁÂÓÈÎÔ‡ ÂÈÙÚfiÔ˘ Ù˘ ∞Ú¯‹˜ Ë ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· ‰ÂÓ ‰È·Ï‡ıËÎÂ, ·ÏÏ¿ ÌÂÙ·‚›‚·Û ÛÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ À„ËÏ¿ÓÙË ÙËÓ ·ÓÒÙ·ÙË ‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ˘Ôı¤ÛÂˆÓ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. ∞fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ӷ Â›Ó·È ˘Â‡ı˘ÓË, Â›Ó·È ·Ó¿ÁÎË Ó· ÔÌÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ì fiÙÈ ÂÎÏ‹ÚˆÛ ÙËÓ ÂÓÙÔÏ‹ ÙËÓ ÔÔ›· ›¯Â ·Ó·Ï¿‚ÂÈ, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ‰ÂÓ Û˘Ó¤‚Ë Ì ÔÏϤ˜ ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ÂÏÏËÓÈΤ˜ ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ. √ ÛÎÔfi˜ Ù˘ ‹Ù·Ó Ó· ‰ÈÂÓÂÚÁ‹ÛÂÈ ÙË Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Î·È ÙË Û‡ÌÚ·ÍË fiÏˆÓ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Î·È ‰˘Ó¿ÌˆÓ, ÁÈ· Ó· ÂÈʤÚÂÈ ÙË ÁÂÓÈ΋ ÙÔ˘˜ ·ӿÛÙ·ÛË. ¶¤Ù˘¯Â ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi fi¯È ̤ۈ οÔÈ·˜ ÂȉÈ΋˜ ÈηÓfiÙËÙ·˜, ·ÏÏ¿ ÁÈ·Ù› ˘ËÚ¤ÙËÛÂ Â˘Ê˘Ò˜ Î·È ÙȘ ‰‡Ô ÔÏÈÙÈΤ˜ ‚Ô˘Ï‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜: ∫·È ÚÔÂÙԛ̷Û ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Î·È Î·ÏÏȤÚÁËÛ ÙËÓ ÂÏ›‰· Ù˘ Â͈ÙÂÚÈ΋˜ ‚Ô‹ıÂÈ·˜. ∞Ú¯Èο ÛΤ·Û ÙËÓ ÎÂÊ·Ï‹ ÙÔ˘ fiÏÔ˘ ÂÁ¯ÂÈÚ‹Ì·ÙÔ˜ Ì ¤Ó· Ì˘ÛÙËÚÈ҉˜ ¤ÏÔ, ·ÚΤ˜ ÒÛÙ ӷ ·Ú·Ï·Ó‹ÛÂÈ Ù·ÂÈÓ¿ Î·È ÛËÌ·ÓÙÈο ÚfiÛˆ·. ŒÂÈÙ·, fiÙ·Ó ‹Úı Ë
[106]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
·Ó¿ÁÎË ÁÈ· Ù· ·ÔÎ·Ï˘Ù‹ÚÈ·, ÙÔÔı¤ÙËÛ ÂΛ ¤Ó·Ó ¿Ó‰Ú· Ô˘, ÏfiÁˆ Ù˘ ı¤Û˘ ÙÔ˘ ‰›Ï· ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∞ϤͷӉÚÔ, ÂÓ›Û¯˘Û ÙËÓ ÎÔÈÓ‹ ÂÔ›ıËÛË fiÙÈ ÙÔ ¤ıÓÔ˜ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÏ›˙ÂÈ ÛÙË Û˘Ó‰ÚÔÌ‹ Ù˘ ƒˆÛ›·˜.
√ ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÁÂÓÈÎfi˜ ›ÙÚÔÔ˜ Ù˘ ∞Ú¯‹˜
¶ÚÔÙÔÌ‹ Ì ÙÔÓ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ Δ۷οψÊ, È‰Ú˘ÙÈÎfi ̤ÏÔ˜ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜. ¶√§∂ªπ∫√ ª√À™∂π√
√ ÁÂÓÈÎfi˜ ›ÙÚÔÔ˜ Ù˘ ∞Ú¯‹˜ ‹Ù·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÂΛÓÔ˘˜ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ÂÓÒ Â›Ó·È ¯Ú‹ÛÈÌÔÈ ˆ˜ ‰Â˘ÙÂÚ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜, ·ı·›ÓÔ˘Ó ›ÏÈÁÁÔ ¿Óˆ ÛÙËÓ ·ÓÒÙ·ÙË ‚·ıÌ›‰·, ÎÈ ˆÛÙfiÛÔ ·Ó¤Ú¯ÔÓÙ·È Û ·˘Ù‹, ¯ˆÚ›˜ Ó· ηٷÌÂÙÚÔ‡Ó ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘˜. ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, ¤¯Ô˘Ó ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÊÈÏÔ‰ÔÍ›·, ·Ú¿ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ·Í›·, ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÂÈı˘Ì›· Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·, ·Ú¿ ÈηÓfiÙËÙ· Ó· ÙËÓ ·Û΋ÛÔ˘Ó, Î·È ÂÏ›˙Ô˘Ó Â‡ÎÔÏ·, ·ÏÏ¿ ·ÎfiÌ· ¢ÎÔÏfiÙÂÚ· ·ÂÏ›˙ÔÓÙ·È, ¿Ú· ʤÚÔ˘Ó ÛÙÔ Ì¤Ùˆfi ÙÔ˘˜ ÙËÓ Âڈ̤ÓË ÛÊÚ·Á›‰· Ù˘ ·ÔÙ˘¯›·˜. ∂Âȉ‹ fï˜ Ù· ÂÏ·ÙÙÒÌ·Ù· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ¿Ó‰Ú· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌË ÁÓˆÛÙ¿ Î·È Ô ‰ÈÔÚÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ·ÓÙ·ÔÎÚÈÓfiÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ fiıÔ˘˜ Î·È ÛÙȘ ÚÔÛ‰Ô˘ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, Û‡ÛÛˆÌË Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ˘¤Î˘„ ·Ì¤Ûˆ˜ Ì ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi ÛÙȘ ÂÓ¤ÚÁÂȘ Î·È ÛÙȘ Ô‰ËÁ›Â˜ ÙÔ˘. ™ÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜, ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È Ì¤¯ÚÈ ÙȘ ÓÔÙÈfiÙÂÚ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Î·È Ù· ÓËÛÈ¿ ‰È·‰fiıËÎÂ Ë ÊˆÓ‹ ÙÔ˘ Î·È ËϤÎÙÚÈÛ fiϘ ÙȘ ηډȤ˜. ŸÙ·Ó ¤ÁÚ·„ ÛÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, ˙ËÙÒÓÙ·˜ ÙÔ˘ Ó· Â›Ó·È ¤ÙÔÈÌÔ˜ Î·È ÚÔÛı¤ÙÔÓÙ·˜ fiÙÈ «Ô ¤ÓıÂÚÌÔ˜ ˙‹ÏÔ˜ Î·È Ë Ê˘ÛÈ΋ ÁÂÓÓ·ÈfiÙËÙ¿» ÙÔ˘ «Â›Ó·È ·ÚÎÂÙ¿ ÁÓˆÛÙ¿ ÂΛ Ô˘ Ú¤ÂÈ», ‰ÂÓ Â›Ó·È ¿ÍÈÔ ·ÔÚ›·˜ Ô˘ ·˘Ù¿ Ù· ÏfiÁÈ· Û˘ÁΛÓËÛ·Ó ·ÎfiÌ· Î·È ÙË Û˘ÓÂÙ‹ „˘¯‹ ÂΛÓÔ˘ ÙÔ˘ ÔÏ¤Ì·Ú¯Ô˘. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ ÂÚÈÔÚÈṲ̂Ó˜ ÈηÓfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ÁÂÓÈÎÔ‡ ÂÈÙÚfiÔ˘ Î·È Ë ÌÂÁ¿ÏË ‰˘ÛÎÔÏ›· ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ Ô˘ ·Ó¤Ï·‚ ¤ÌÂÏÏ·Ó Ó· ÚÔηϤÛÔ˘Ó Â˘ı‡˜ ÂÍ·Ú¯‹˜ ÔÏÏ¿ ·ÙÔ‹Ì·Ù·. ∞Ù˘¯‹˜ ˆ˜ › ÙÔ Ï›ÛÙÔÓ ‹Ù·Ó Ë ÂÈÏÔÁ‹ ÙˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÂÚÈÛÙÔ›¯ÈÛ·Ó ÙÔ ÁÂÓÈÎfi ›ÙÚÔÔ - ÙÔÓ ¯ÂÈÚ·ÁˆÁÔ‡Û·Ó, ·ÓÙ› Ó· ηıÔ‰ËÁÔ‡ÓÙ·È ·fi ·˘ÙfiÓ. ∞ÙÂÏ‹˜ Î·È ÂÛÊ·Ï̤ÓË ‹Ù·Ó Ë ÁÓÒÛË ÁÈ· ÙȘ ˘Ôı¤ÛÂȘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ∫·Ì›·, ‹ ÂÏ¿¯ÈÛÙË, Úfi‚ÏÂ„Ë ‰ÂÓ ˘‹ÚÍ ÁÈ· ÙËÓ ·‡ÍËÛË ÙÔ˘ ˘Ú‹Ó· ÙˆÓ ‰È·ı¤ÛÈ̈Ó
ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ‰ÈÔÚ›ÛÙËÎ·Ó ÔÏÏÔ› ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔÈ, ÛÙÚ·ÙËÁÔ› Î·È ¿ÏÏÔÈ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ›. ∞Ӥ΢„·Ó ÔÏÏ¿ Û¯¤‰È·, ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ë ·Ô‰Ô¯‹ Î·È Ë ·fiÚÚÈ„Ë ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÙËÎ·Ó ·fi ÌÂÁ¿ÏË ·Ó·ÔÊ·ÛÈÛÙÈÎfiÙËÙ·. ¶Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠӤ· ·fiÂÈÚ· ÁÈ· Û‡Ó·„Ë ÂÏÏËÓÔÛÂÚ‚È΋˜ Û˘ÌÌ·¯›·˜ Î·È Û˘Óı‹Î˘, Ô˘ ·Ì¤Ûˆ˜ ·¤Ù˘¯Â. ¶ÚԤ΢„ ‰È¯fiÓÔÈ· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ·Û‹Ì·ÓÙˆÓ ÂÎÂ›ÓˆÓ ·Ú¯ÈÛÙÚ·Ù‹ÁˆÓ, ηıÒ˜ Î·È ÂÁÎÏ‹ÛÂȘ Î·È ·ÓÙÂÁÎÏ‹ÛÂȘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ·Ó‰ÚÒÓ. ŒÙÛÈ, ¤Ú·Û·Ó ÂÚ›Ô˘ 12 Ì‹Ó˜. √ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ‹Ú ·fi ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ·ÂÚÈfiÚÈÛÙË ¿‰ÂÈ· ·Ô˘Û›·˜ ÏfiÁˆ ˘Á›·˜, ·Ó·¯ÒÚËÛ ·fi ÙËÓ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏË ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 1820 Î·È Ù·Í›‰Â„ ÓfiÙÈ·, ̤ۈ Ù˘ ªfiÛ¯·˜ Î·È ÙÔ˘ ∫Ȥ‚Ô˘, ÛÙËÓ √‰ËÛÛfi. ∂Λ ÔÈ ÏÔ˘ÛÈfiÙÂÚÔÈ ÔÌÔÁÂÓ›˜ Ì·˜ ÙÔ˘ ÚfiÛÊÂÚ·Ó ÌÈÎÚ‹ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ‚Ô‹ıÂÈ·, ÂÓÒ ÂͤÊÚ·Û·Ó ÔÏÏÔ‡˜ ‰ÈÛÙ·ÁÌÔ‡˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÙ˘¯›· ÙÔ˘ ÂÁ¯ÂÈÚ‹Ì·ÙÔ˜. √È ‰ÈÛÙ·ÁÌÔ› ‹Ù·Ó ‚¤‚·È· ÂÈÙÚÂÙÔ›, fi¯È fï˜ Î·È Ë ÂÁηٿÏÂÈ„Ë ‹ Î·È Ë Ì·ÎÚ¿ ·Ó·‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ·fi ̤ڷ Û ̤ڷ. ™ÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·Ó ·ÏÏ¿ÏÏËÏ· ·ӷÛÙ·ÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù·, Ù· ÔÔ›· ‰ÂÓ ‰È¢ÎfiÏ˘Ó·Ó ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÂÓfi„ÂÈ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ·ÏÏ¿ ÎÔÚ‡ÊˆÓ·Ó ÙËÓ fi͢ÓÛË ÙˆÓ ÓÂ˘Ì¿ÙˆÓ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÙÔ 1820 ÙÔ˘˜ πÛ·ÓÔ‡˜ ÌÈÌ‹ıËÎ·Ó ‰È·‰Ô¯Èο ÔÈ ÓˆÙÂÚÈÛÙ¤˜ Ù˘ ¶ÔÚÙÔÁ·Ï›·˜, Ù˘ ¡Â¿ÔÏ˘ -¡¿ÔÏ˘- Î·È ÙÔ˘ ¶Â‰ÂÌÔÓÙ›Ô˘. ∂Í¿ÏÏÔ˘, Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ Î·È Û Ôχ ÔÌ·ÏfiÙÂÚ˜ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ Ù· ·ӷÛÙ·ÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù· ¤¯Ô˘Ó Ôχ ÌÂÙ·‰ÔÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË. ∂ÈϤÔÓ, Ô ÂÌʇÏÈÔ˜ fiÏÂÌÔ˜ Ô˘ ›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ ·fi ÙÔ ª¿ÈÔ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ª·¯ÌÔ‡Ù μ′ Î·È ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó -Î·È Î·È Â‡ÏÔÁ· ‡ÏÔÁ·- ·fi fiÏÔ˘˜ Â˘Ù˘¯‹˜ Û‡ÌÙˆÛË, ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ¤Ú ӷ ‚È·ÛÙԇ̠ӷ ˆÊÂÏËıÔ‡ÌÂ. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ë ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ·ÛÙ˘ÓÔÌ›· ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠ̠·ÎÚ›ÓÂÈ· Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· ·fi ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ºÈÏÈÎÔ‡˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, ÙÔÓ ÚÔ‰fiÙË ∞ÛËÌ¿ÎË. ÕÏψÛÙÂ, ÔÏÏ¿ Û˘Ì‚¿ÓÙ· ÙÂÎÌËÚ›ˆÓ·Ó fiÙÈ Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË Â›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÂÓ¤ÚÁÂȘ ÛÙȘ ΢ÚÈfiÙÂÚ¤˜ ÙÔ˘˜ ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ. √ ⁄·ÙÚÔ˜, ˘·ÛÈÛÙ‹˜ ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË, ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËΠÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· ËÁ·›ÓÔÓÙ·˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ ∞Ï‹ ·Û¿.
ΔÔ 1814 ÛÙËÓ √‰ËÛÛfi, Ô ™ÎÔ˘Ê¿˜, Ô ΔÛ·Î¿ÏˆÊ Î·È Ô •¿ÓıÔ˜ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ÙË ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›·.
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [107]
[108]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ΔÔ Î›ÓËÌ· ÛÙȘ ∏ÁÂÌÔӛ˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ú¿ÏÔÁÔ
¶›Ó·Î·˜ ÙÔ˘ Peter von Hess, Ô˘ ·Ó··ÚÈÛÙ¿ ÙË Ì¿¯Ë ÙÔ˘ πÂÚÔ‡ §fi¯Ô˘ ÛÙÔ ¢Ú·Á·ÙÛ¿ÓÈ, Ë ÔÔ›· ¤Ï·‚ ¯ÒÚ· ÙÔÓ πÔ‡ÓÈÔ ÙÔ˘ 1821. PUBLIC DOMAIN
√ ∞ÚÈÛÙ›‰Ë˜ ¶·¿˜, ¿ÏÏÔ˜ ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔ˜, Û˘ÓÂÏ‹ÊıË Ù·Íȉ‡ÔÓÙ·˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ ª›ÏÔ˜ √ÌÚ¤ÓÔ‚ÈÙ˜ Ù˘ ™ÂÚ‚›·˜. Œ‰ˆÛ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ·ÊÔÛ›ˆÛ˘ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· fiÙ·Ó ·˘ÙÔÎÙfiÓËÛÂ, ·ÊÔ‡ η٤ÛÙÚ„ ٷ ¤ÁÁÚ·Ê· Ù· ÔÔ›· ÌÂÙ¤ÊÂÚÂ, ·ÏÏ¿ Ë Û‡ÏÏË„‹ ÙÔ˘ ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙ· Û‹Ì·ÈÓ fiÙÈ Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ‹ÍÂÚ ÚfiÛˆ· Î·È Ú¿ÁÌ·Ù·. ∂›Ó·È ÏÔÈfiÓ Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ԇÙ ӷ ·Ú·ÈÙËı› ·fi ÙÔ ¤ÚÁÔ Ô‡Ù ӷ ÙÔ ·Ó·‚¿ÏÂÈ. ∂›Ù ÍÂÛÔ‡ÛÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ·Î¤Ê·ÏË Î·È ·ÓÔÚÁ¿ÓˆÙË Â›Ù fi¯È, ı· ¤گÔÓÙ·Ó Û˘ÌÊÔÚ¤˜, ÔÈ Ôԛ˜ Ì¿ÏÈÛÙ· ı· ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÔÓÙ·Ó ÊÔ‚ÂÚfiÙÂÚ˜ ·fi fiϘ fiÛ˜ Ú¿ÁÌ·ÙÈ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó, ÂÂȉ‹ ı· ·¤‚·ÈÓ·Ó ¿ÁÔÓ˜.
ΔÔ Î‡ÚÈÔ ÏÔÈfiÓ ˙‹ÙËÌ· Ô˘ ··Û¯ÔÏÔ‡Û ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË Î·È ÛÙËÓ √‰ËÛÛfi Î·È ÛÙÔ ∫ÈÛÓfi‚ÈÔ -∫ÈÛÈÓÈfiÊ ‹ ∫›ÛÓ·Ô˘ Ù˘ ªÔω·‚›·˜-, fiÔ˘ ÌÂÙ¤‚Ë ·ÚÁfiÙÂÚ·, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ó ı· ·Ó·‚·ÏÏfiÙ·Ó ‹ ı· ¿Ú¯È˙ ·Ì¤Ûˆ˜ Ô ∞ÁÒÓ·˜, ·ÏÏ¿ ·fi Ô‡ ı· ÍÂÎÈÓÔ‡ÛÂ: ·fi ÙȘ ¶·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ∏ÁÂÌÔӛ˜ ‹ ·fi ÙËÓ Î˘Ú›ˆ˜ ∂ÏÏ¿‰·; ΔÔ ˙‹ÙËÌ· ηÎÒ˜ Ù¤ıËÎÂ. Ÿˆ˜ ·Ô‰Â›¯ıËΠ-Î·È ‹Ù·Ó ‡ÎÔÏÔ Ó· ÚÔÓÔËı›- ÙÔ Î›ÓËÌ· fiÊÂÈÏ ӷ ÍÂÛ¿ÛÂÈ Î·È ÛÙȘ ‰‡Ô ÌÂÚȤ˜. ªÔÚÔ‡Û ·ÏÒ˜ Ó· ÂÍÂÙ·ÛÙ› ·Ó Ô ›‰ÈÔ˜ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ¤Ú ӷ ÂÚ¿ÛÂÈ ÚÔ˜ ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ·fi ÙÔ ‚ÔÚÚ¿ ‹ ·fi ÙË ‰‡ÛË. Ÿˆ˜ fï˜ Û˘Ó¤‚Ë ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÛÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ÎÈÓ‹ıËÎ·Ó ÈÔ Û˘ÓÂÙ¿ ·’ fi,ÙÈ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ. √ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ·ÌÊÈÙ·Ï·ÓÙ‡ÙËΠÁÈ· ·ÚÎÂÙfi ¯ÚfiÓÔ. ∫¿ÔÈ· ÛÙÈÁÌ‹ ›¯Â ·ÔÊ·Û›ÛÂÈ Ó· ηÙ‚› ̤ۈ Ù˘ ΔÂÚÁ¤ÛÙ˘ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ŒÂÈÙ· ¿ÏÏ·Í ÁÓÒÌË, Î·È Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1821 ‰È¤Û¯ÈÛ ÙÔÓ ¶ÚÔ‡ıÔ ÔÙ·Ìfi Î·È ¤Ú·Û ÛÙÔ π¿ÛÈÔ Ù˘ ªÔω·‚›·˜. ∞˘Ùfi ÙÔ Î›ÓËÌ· Ô˘ ·Ó·Ù‡¯ıËΠÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ú¿ÏÔÁÔ, fiˆ˜ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ıˆڋıËÎÂ. 줂·È·, ÔÈ Î˘ÚÈfiÙÂÚ˜ ·ӷÛÙ·ÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ˘‹Ú¯·Ó ÛÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÔÈ ËÁÂÌÔӛ˜, fiˆ˜ ‹Ù·Ó ÙfiÙÂ, ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ¯ÚËÛÈ̇ÛÔ˘Ó ˆ˜ ÙfiÔ˜ ÁÈ· ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈ΋ ‰Ú¿ÛË. ∂ΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ Ó‡̷ ÙˆÓ ·ÓÒÙÂÚˆÓ Ù¿ÍÂˆÓ ÛÙË ƒÔ˘Ì·Ó›· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¯ıÚÈÎfi ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÛÌfi. ŸÏË Û¯Â‰fiÓ Ë ‰ÈÔ›ÎËÛË ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‹Ù·Ó Úfiı˘ÌÔÈ Ó· Û˘ÌÚ¿ÍÔ˘Ó, fiˆ˜ Î·È fiÏÔÈ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ÂΛ ÔÌÔÁÂÓ›˜. √ ›‰ÈÔ˜ Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ Ù˘ ªÔω·‚›·˜, Ô ªÈ¯·‹Ï ™Ô‡ÙÛÔ˜, ÙÂÏÔ‡Û ˘fi ÙȘ ‰È·Ù·Á¤˜ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜. ∞Ó Î·È ˘‹Ú¯·Ó ÔÚÈṲ̂ÓÔÈ ‰ÈÛÙ·ÁÌÔ› ÁÈ· ÙÔÓ ÂÈÊ˘Ï·ÎÙÈÎfi ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ μÏ·¯›·˜, ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ ™Ô‡ÙÛÔ, Ô ı¿Ó·Ùfi˜ ÙÔ˘ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1821 ·Ú¤‰ˆÛ ÙË μÏ·¯›· ÛÙË ‰È¿ıÂÛË ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜. À‹Ú¯·Ó ÂÏ¿¯ÈÛÙÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜ ηÈ, ·fi ÛÔ˘‰·›· ÔÚÌËÙ‹ÚÈ·, ηÙ›¯·Ó ÌfiÓÔ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ Ù˘ μÚ·˝Ï·˜. ∞ÂÓ·ÓÙ›·˜, ÔÈ ÊÚÔ˘Ú¤˜ ÙˆÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ ÛÙÂϯÒÓÔÓÙ·Ó ·fi ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ Î·È ¿ÏÏÔ˘˜ ›ÏÂÎÙÔ˘˜ Ì·¯ËÙ¤˜, ŒÏÏËÓ˜, ™¤Ú‚Ô˘˜, μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜, Î·È Â›¯·Ó ¤ÌÂÈÚÔ˘˜ ·Ú¯ËÁÔ‡˜, ‰ÔÎÈÌ·Ṳ̂ÓÔ˘˜ Î·È ·fi ηÈÚfi Ì˘Ë̤ÓÔ˘˜ ÛÙȘ ˘Ôı¤ÛÂȘ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜ - ÙÔÓ ™¿‚‚·, ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ √χÌÈÔ Î·È ÙÔÓ °È¿ÓÓË º·ÚÌ¿ÎË. ŒÙÛÈ, fi¯È ÌfiÓÔ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ·ÍÈfiÌ·¯Ë ‰‡Ó·ÌË ·fi ÌfiÓ˜
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [109]
ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Î·È Ó· ¯ÚËÛÈ̇ÛÔ˘Ó ˆ˜ ˘Ú‹Ó·˜ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡. √ ™¿‚‚·˜ ‹Ù·Ó ¿ÛÙ·ÙÔ˜ ¿Ó‰Ú·˜, ˆÛÙfiÛÔ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ·Ú¯ËÁÔ›, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ô Î·ÂÙ¿Ó °ÂˆÚÁ¿Î˘ Ô √χÌÈÔ˜, ‰È¤ıÂÙ·Ó fiϘ ÙȘ ·ÚÂÙ¤˜ ÙÔ˘ ηÏÔ‡ Î·È ¿ÍÈÔ˘ ÛÙÚ·ÙÈÒÙË, ‰ËÏ·‰‹ ÂÈı·Ú¯›·, ÙfiÏÌË Î·È ·ÊÔÛ›ˆÛË. ∂ÎÙfi˜ ·˘ÙÒÓ, fiÏË Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÓÂÔÏ·›· ÙˆÓ Á˘ÌÓ·Û›ˆÓ Î·È ÙˆÓ Û¯ÔÏ›ˆÓ ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜ Î·È ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ƒˆÛ›· ·ÊÔÛÈÒıËΠ̠··Ú¿ÌÈÏÏË ÚÔı˘Ì›· ÛÙÔÓ ∞ÁÒÓ·. ª¿ÏÈÛÙ·, 500 ÌÔÚʈ̤ÓÔÈ ¤ÊË‚ÔÈ ·ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó ÙÔÓ «πÂÚfi §fi¯Ô», Ô˘ ¤ÌÂÏÏ ӷ Ì·ÚÙ˘Ú‹ÛÂÈ fiÙÈ, ·Ó Î·È ÔÈ Ó·ÚÔ› Ôϛ٘ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ‰È¤ıÂÙ·Ó ÙËÓ ÂÌÂÈÚ›· ÙˆÓ ÔÚÂÛ›‚ÈˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ ÙÔ˘ √χÌÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ∫ÈÛÛ¿‚Ô˘, ‹Ù·Ó ÂÍ›ÛÔ˘ Úfiı˘ÌÔÈ Ó· ¤ÛÔ˘Ó ÁÈ· ¯¿ÚË Ù˘ ›ÛÙ˘ Î·È Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜. ªÂ ÙË Û˘Ì‚ÔÏ‹ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜ Û˘Ó¤‰Ú·Ì·Ó ›Û˘ ÔÏÏÔ› ¿ÏÏÔÈ ŒÏÏËÓ˜, μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ Î·È ™¤Ú‚ÔÈ, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ˘¿Ú¯ÂÈ fiÏÔ ÙÔ ··ÈÙÔ‡ÌÂÓÔ ·ÓıÚÒÈÓÔ ‰˘Ó·ÌÈÎfi ÒÛÙ ӷ Û˘ÁÎÚÔÙËı› ÂÍ·Ú¯‹˜ ·ÍÈfiÏÔÁÔ˜ ÛÙÚ·Ùfi˜. Δ¤ÏÔ˜, ¤ÂÈÙ· ·fi ÂÓ¤ÚÁÂȘ ÙÔ˘ ηÂÙ¿Ó °ÂˆÚÁ¿ÎË, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÓÙfiÈÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜, Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ μÏ·‰ÈÌÈÚ¤ÛÎÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ‰È·ÎÚÈı› ÛÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÚˆÛÈÎfi fiÏÂÌÔ, ‡„ˆÛ ϛÁÔ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ™Ô‡ÙÛÔ˘ ÙË ÛËÌ·›· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙË ªÈÎÚ¿ μÏ·¯›·. ¢ÂÓ Ù·‡ÙÈÛ ·˘Ù‹Ó ÙË ÛËÌ·›· ÙÔ˘ Ì ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋. ∞ÂÓ·ÓÙ›·˜, Ê·ÈÓfiÙ·Ó Â¯ıÚfi˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ Û˘ÓÙ¿¯ıËΠ̠ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. Ÿˆ˜ fï˜ ·Ô‰Â›¯ıËÎÂ, ÔÈ Û‡ÓÙÚÔÊÔ› ÙÔ˘ ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û·Ó Ó· ÏËı‡ÓÔ˘Ó ÙȘ Ù¿ÍÂȘ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜. ª¤Û· ·fi fiÏ· ·˘Ù¿ Á›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ, ·Ó Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ‹Ù·Ó ¿ÏÏÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜, ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÚÔÛ‰ÒÛÂÈ ÛÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ ËÁÂÌÔÓÈÒÓ ÌÂÁ¿ÏË ·Í›·. ¢ÂÓ ‹Ù·Ó ·˘Ùfi˜ Ô˘ fiÊÂÈÏ ӷ ›ӷÈ, Ô ‰˘ÛÙ˘¯‹˜. °È’ ·˘Ùfi, ÙÔ Î›ÓËÌ· ·¤Ù˘¯Â ÔÈÎÙÚ¿. ∞˘Ùfi fï˜ ‰ÂÓ ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ÙÔ Î›ÓËÌ· ‰ÂÓ ¤Ú ӷ Á›ÓÂÈ Î·È fiÙÈ ‰ÂÓ ¯ÚË̢ۛ۠ÛÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ΔÔ Î›ÓËÌ· ÂÓ›Û¯˘Û ÙȘ ˘fiÓÔȘ Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ fiÙÈ ÙÔ Ú¿ÁÌ· ›¯Â ˘ÔÎÈÓËı› ·fi ÙË ƒˆÛ›·, Î·È ÁÈ· Ôχ ηÈÚfi ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› ··Û¯fiÏËÛ·Ó ·ÚÎÂÙfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ‚ÔÚÚ¿, Ù·ÎÙÈ΋ Ô˘ ‰È¢ÎfiÏ˘Ó ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ ÓÔÙÈfiÙÂÚˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Û fiϘ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ‹Ù·Ó fiÙÈ Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ·Ú¤ÌÂÈÓ ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜. ÿÛˆ˜ οÔÈÔ˜ ¿ÏÏÔ˜ ı· ›¯Â ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ÂÈÙ˘¯›· ÛÙË ƒÔ˘Ì·Ó›·. ∞ÎfiÌ· Èı·ÓfiÙÂÚÔ fï˜ Â›Ó·È fiÙÈ Ô ›‰ÈÔ˜, Ù¤ÙÔÈÔ˜ Ô˘ ‹Ù·Ó, ·Ó η٤‚·ÈÓ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ı· ˆÊÂÏÔ‡Û ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ÙÔÓ ∞ÁÒÓ·.
∞‰¤ÍÈ· ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ - ÀÔ¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË ÕÚ·ÁÂ Â›Ó·È ·Ó·Áη›Ô Ó· ·Ú·ı¤ÛÔ˘Ì ·Ó·Ï˘ÙÈο ÂΛÓË ÙËÓ ÂÏÂÂÈÓ‹ ÈÛÙÔÚ›·; √ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ¤ÊÙ·Û ÛÙÔ π¿ÛÈÔ ÛÙȘ 22 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ·‰ÂÏÊÔ‡˜ ÙÔ˘ ¡ÈÎfiÏ·Ô Î·È °ÂÒÚÁÈÔ Î·È ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜. ¢ËÌÔÛ›Â˘Û ·Ì¤Ûˆ˜ ÚÔ΋ڢÍË ÚÔ˜ ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ¤ıÓÔ˜, Ë ÔÔ›· ‹Ù·Ó Ì·ÎÚÔÛÎÂÏ‹˜ Î·È ÁÂÌ¿ÙË ÔÌÒ‰ÂȘ ÊÚ¿ÛÂȘ. ŒÓ· ÌfiÓÔ ·fiÛ·ÛÌ¿ Ù˘ ·Í›˙ÂÈ: «∫ÈÓËı›ÙÂ, Ê›ÏÔÈ» ¤ÁÚ·Ê «Î·È ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË ı· ·Ú·ÛÙ·ı› ˆ˜ ÚÔÛÙ¿ÙȘ ÙˆÓ ‰Èη›ˆÓ Ì·˜». ∏ ‰È·‚‚·›ˆÛË ·˘Ù‹ ηٷÎÚ›ıËΠÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ˆ˜ ·Ó˘fiÛÙ·ÙË. ¶ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ˘Ô‰Â›Í·Ì ·Ó Î·È Û ÔÈÔ ‚·ıÌfi ‹Ù·Ó ·Ó˘fiÛÙ·ÙË. £· ÂÍÂÙ¿ÛÔ˘Ì ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÔ ı¤Ì· ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ. √ˆÛ‰‹ÔÙÂ, ÂÌ›˜ ÓÔÌ›˙Ô˘Ì fiÙÈ ‹Ù·Ó ··Ú·›ÙËÙË ÁÈ· Ó· ·Ó·ÙÂÚÒÛÂÈ Ù· Ó‡̷ٷ Î·È Ó· Û˘ÓÙÂϤÛÂÈ ÂÍ·Ú¯‹˜ ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ· ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜ Î·È ÛÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜. £ÂˆÚԇ̠fiÙÈ, ·Ó οÙÈ ÛˆÙ‹ÚÈÔ ¤Ú·ÍÂ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘, ‹Ù·Ó ·˘Ùfi, ÙÔ Ó· ÂÌ„˘¯ÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÔÌÔÁÂÓ›˜ ÙÔ˘ Î·È Ó· ·Ôı·ÚÚ‡ÓÂÈ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ̤ۈ ÂΛӢ Ù˘ ˘fiÛ¯ÂÛ˘. ∫·Ù¿ Ù· ¿ÏÏ·, ÔÏÈÙ‡ÙËΠ̠¿ıÏÈÔ ÙÚfiÔ. ª¤ÓÔÓÙ·˜ ÛÙÔ π¿ÛÈÔ ÂÚ›Ô˘ Ì›· ‚‰ÔÌ¿‰·, ‰ÂÓ ¤Î·Ó ٛÔÙ· ÁÈ· ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Î·È ÙËÓ ·‡ÍËÛË ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ÃÂÈÚÔÙfiÓËÛ ÌÔÓ¿¯· ÔÏÏÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Î·È ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ÂÈÙÂÏ›Ԣ. ∂›Û˘, Âȯ›ÚËÛ ÂÔÓ›‰ÈÛÙ˜ ‰ÈÒÍÂȘ ηٿ ÙˆÓ ÏÔ˘Û›ˆÓ, Î·È ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ƒÔ˘Ì¿ÓˆÓ, ¤ÙÚ„ ∫·Ú·‚›·ÛÙÔÓ Ù˘¯Ô‰ÈÒÎÙË μ·Û›ÏÂÈÔ ∫·Ú·‚È¿ -‹ ∫·Ú·‚›· Ó· ÛÊ·ÁÈ¿ÛÂÈ ÙË ÌÈÎÚ‹ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÊÚÔ˘Ú¿ ÛÙÔ °·Ï¿˙ÈÔ -°·Ï¿ÙÛÈ °·Ï¿ÙÛÈ Ù˘ ªÔω·‚›·˜ ªÔω·‚›·˜-,, ηıÒ˜ Î·È ÙË ÏÂËÏ·Û›· Ù˘ fiÏ˘. ª¿ÏÈÛÙ·, ·ÓÙ¿ÌÂÈ„Â ·˘Ùfi ÙÔÓ ¿Ó‰Ú· ÁÈ· ÙÔ Î·ÙfiÚıˆÌ¿ ÙÔ˘, ÚÔηÏÒÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ·ÚfiÌÔȘ ÛÎËÓ¤˜ ÛÙÔ π¿ÛÈÔ Î·È ·ÏÏÔ‡. ŒÂÈÙ· ÔÚ‡ÙËΠÛÙË ºˆÍ¿ÓË, fiÔ˘ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛ ÙÔÓ πÂÚfi §fi¯Ô. ∫·ÙfiÈÓ ·Ú¤ÌÂÈÓ ·ÚÎÂÙ¤˜ ̤Ú˜ ÛÙÔ ¶ÏÔ¤ÛÙÈ, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÚԂ› Û οÔÈ· ÛÔ˘‰·›· Ú¿ÍË. Δ¤ÏÔ˜, Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË ª·ÚÙ›Ô˘ ¤ÊÙ·Û ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ. ∫ÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ·˘Ù‹Ó Ù˘ μÏ·¯›·˜ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Â˘Â Ô μÏ·‰ÈÌÈÚ¤ÛÎÔ˘ Ì 3.000 ¿Ó‰Ú˜, ÂÓÒ Ì¤Û· ÛÙËÓ fiÏË ÛÙ¿ıÌÂ˘Â Ô ™¿‚‚·˜ Ì 1.000 ¿Ó‰Ú˜. ∫·ÓÂÓfi˜ ÔÈ ÚÔı¤ÛÂȘ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÂÈÏÈÎÚÈÓ›˜. √ À„ËÏ¿ÓÙ˘ -Ô˘ ›¯Â ˆ˜ ÈÛÙfi ‚ÔËıfi ÙÔÓ ·ÍÈfiÙÈÌÔ Î·ÂÙ¿Ó °ÂˆÚÁ¿ÎË-, ·Ó ‹Ù·Ó ¤ÛÙˆ Î·È Ï›ÁÔ ÙÔÏÌËÚfi˜ Î·È ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔ˜, ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÚÔÛÂÙ·ÈÚÈÛÙ› ‹ Ó· ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÈ Î·È ÙÔ˘˜ ‰‡Ô, ·Ú·Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ÂΛÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜ 4.000 ¿Ó‰Ú˜ ÛÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ ÛÙÚ·Ùfi. ∞ÓÙ› ÁÈ’ ·˘Ù¿, ÛÙÚ¿ÊËΠ۠Ӥ˜ ‰ÈÒÍÂȘ Ô˘,
[110]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÂÈÛ‹Ïı ÛÙÔ π¿ÛÈÔ Î·È ‰ËÌÔÛ›Â˘Û ·Ì̤ۈ˜ ÙËÓ ÚÔ΋ڢÍË ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ ÚÔ˜ ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ¤ıÓÔ˜.
√Úıfi‰ÔÍË ÂÎÎÏËÛ›· ÛÙÔ ÛËÌÂÚÈÓfi π¿ÛÈÔ Ù˘ ƒÔ˘Ì·Ó›·˜. √ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÛÙȘ 22 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1821 ÂÈÛ‹Ïı ÛÙÔ π¿ÛÈÔ Ì·˙› Ì ٷ ‰‡Ô ·‰¤ÏÊÈ· ÙÔ˘ Î·È Ï‹ıÔ˜ Ô·‰ÒÓ ÁÈ· Ó· ÎËÚ‡ÍÂÈ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. FLORIN C/ SHUTTERSTOCK
fiˆ˜ Î·È ÔÈ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜, Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÌfiÓÔ ÛÙÔ Ó· Ê˘Á·‰Â‡ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÈÔ ÂÈÊ·Ó›˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜. ∫·Ì›· ÂÈı·Ú¯›· ‰ÂÓ ÙËÚÔ‡Û ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi, ¿ÊËÓ ٷ Ú¿ÁÌ·Ù· Ó· ·Ú·ÎÌ¿˙Ô˘Ó Î·ıËÌÂÚÈÓ¿ ηÈ, ÙÔ ÈÔ ·Ú¿‰ÔÍÔ, ·Û¯ÔÏ‹ıËΠ̠ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Î·È ÙË Û˘ÓÙ‹ÚËÛË ı·ÙÚÈÎÔ‡ ıÈ¿ÛÔ˘. ∞Ó·ÏÒÓÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ¯ÚfiÓÔ ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ, ·Ô‰ÔÎÈÌ¿ÛÙËΠ·fi ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∞ϤͷӉÚÔ Î·È ·ÊÔÚ›ÛÙËΠ·fi ÙÔÓ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë. ΔfiÙ ·Ì¤Ûˆ˜ ·ÂÏ›ÛÙËÎÂ Î·È ÙËÓ 1Ë ∞ÚÈÏ›Ô˘ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ˘Ô¯ˆÚ› ÚÔ˜ Ù· ∫·Ú¿ıÈ·, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ̤۷ Î·È ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ ÙÔÓ ™¿‚‚· Î·È ÙÔÓ μÏ·‰ÈÌÈÚ¤ÛÎÔ˘ Ó· Û˘ÓÂÓÓÔÔ‡ÓÙ·È ·ÓÂÓfi¯ÏËÙÔÈ Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ‰ÂÓ ¤ÌÂÈÓ·Ó ¿Ú·ÁÔÈ. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ª·˝Ô˘ ÔÈ ·Û¿‰Â˜ Ù˘ μÚ·˝Ï·˜, Ù˘ ™ÈÏÈÛÙÚ›·˜ Î·È ÙÔ˘ μȉÈÓ›Ô˘ ÂÊfiÚÌËÛ·Ó ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜: Ô ÚÒÙÔ˜ ηٿ Ù˘ ªÔω·‚›·˜, Ô ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ηٿ Ù˘ μÏ·¯›·˜ Î·È Ô ÙÚ›ÙÔ˜ ηٿ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ μÏ·¯›·˜. √ ™¿‚‚·˜, Ô˘ ·ÎfiÌ· ‰›ÛÙ·˙ ӷ Ê·ÓÂÚÒÛÂÈ ÙËÓ ÚÔ‰ÔÛ›· ÙÔ˘, ˘Ô¯ÒÚËÛ ·Ì¤Ûˆ˜ ·fi ÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ ÚÔ˜ ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË. ∞ÂÓ·ÓÙ›·˜, Ô μÏ·‰ÈÌÈÚ¤ÛÎÔ˘ ›¯Â ‹‰Ë ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ˘ÔÛ¯fiÌÂÓÔ˜ Ó· ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ÛÂÈ Î·È ÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Î·È ÙÔÓ Î·ÂÙ¿Ó °ÂˆÚÁ¿ÎË. øÛÙfiÛÔ, Ô √χÌÈÔ˜ Ì·¯ËÙ‹˜, ·ÊÔ‡ ‚‚·ÈÒıËΠÁÈ· Ù· ηı¤Î·ÛÙ·, ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠ·ÈÊÓȉȷÛÙÈο Ì 300 ÌfiÓÔ ¿Ó‰Ú˜ ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi‰fi ÙÔ˘, fiÔ˘ ‰ÈÂÚ‡ÓËÛ ÙËÓ ÚÔ‰ÔÛ›· ÙÔ˘. ªfiÏȘ Û˘Ó¤Ï·‚ ÙÔÓ ÚÔ‰fiÙË, ÙÔÓ Ô‰‹ÁËÛ ̷˙› Ì fiÏË ÙË ÛÙÚ·ÙÈ¿ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË, Ô ÔÔ›Ô˜ ı·Ó¿ÙˆÛ ÙÔÓ μÏ·‰ÈÌÈÚ¤ÛÎÔ˘, ·ÏÏ¿ ¤ıÂÛ ÙÔ˘˜ Ôϛ٘ ÙÔ˘ ÛÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ˘ËÚÂÛ›·. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ¤‰ˆÛ ÙÂÏÈο οÔÈ· ÛËÌ›· ˙ˆ‹˜ ·fi ÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÛÙÔ ΔÈÚÁÔ‚›ÛÙÈ, ‰È·Ù¿˙ÔÓÙ·˜ Ó· ηٷÏËÊı› Ì ÈÛ¯˘Ú¤˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ë Â‰È¿‰· ÛÙË ÌÔÓ‹ ¢Ú·Á·ÙÛ·Ó›Ô˘. ŸÌˆ˜, Ë ÚÔ‰ÔÛ›· ÙÔ˘ ™¿‚‚·, Ë ÔÔ›· ·ÔηχÊıËΠÙfiÙ ÂڛϷÌÚ·, Ë ·ÂÈÚ›· ÂÓfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Ô˘ ›¯·Ó ‰ÈÔÚÈÛÙ› ‚È·ÛÙÈο, ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ¢Ô‡Î·, Î·È Ë ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ‰‡Ó·ÌË, Ô˘ ÏËÛ›·˙ ٷ¯‡Ù·Ù·, ‰ÂÓ Â¤ÙÚ„·Ó Ó· ÂÎÙÂÏÂÛÙ› ÛˆÛÙ¿ ·˘Ùfi ÙÔ ¤Ó· Î·È ÌÔÓ·‰ÈÎfi ÛÙÚ·ÙËÁÈÎfi Û¯¤‰ÈÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â ·ÔÊ·ÛÈÛÙ› ‹‰Ë Ì ÌÂÁ¿ÏË Î·ı˘ÛÙ¤ÚËÛË. √ ™¿‚‚·˜ ·˘ÙÔÌfiÏËÛ Ì fiÏË ÙË ÛÙÚ·ÙÈ¿ ÙÔ˘ ÛÙÔ˘˜
¯ıÚÔ‡˜. √ ¢Ô‡Î·˜ ÂÍfiÚÌËÛ ·fi ÙÔ ΔÈÚÁÔ‚›ÛÙÈ ÁÈ· Ó· ÛÒÛÂÈ ÙË ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ¡ÔÛ¤ÙÙÔ˘, Ë ÔÔ›· ›¯Â ¯Ù˘Ëı› ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ˆÛÙfiÛÔ ÙÚ¿ËΠÛÂ Ê˘Á‹. ¶·ÓÈÎfi˜ η٤Ϸ‚ fiÛÔ˘˜ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙÔ ΔÈÚÁÔ‚›ÛÙÈ. √ ›‰ÈÔ˜ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ·¤‰Ú·Û ÛÙÔ ƒ›ÌÓÈÎÔ, ÚÔÛÂÁÁ›˙ÔÓÙ·˜ ¿ÓÙÔÙ ٷ ·˘ÛÙÚȷο Û‡ÓÔÚ·. ΔËÓ 1Ë πÔ˘Ó›Ô˘ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î˘Ú›Â˘Û·Ó ·Ì·¯ËÙ› ÙÔ ÂÁηٷÏÂÈÌ̤ÓÔ ÛÙڷٷگ›Ô, Ì fiÏ· ÙÔ˘ Ù· ÔÏÂÌÔÊfi‰È· Î·È ÙÔ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi ÂÍÔÏÈÛÌfi. ¶ÚÔ˜ ÛÙÈÁÌ‹Ó ÙÔ Î›ÓËÌ· Ê¿ÓËΠfiÙÈ Â›¯Â ηٷÛÙ·Ï›. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î·Ù¤Ï·‚·Ó Î·È Ô¯‡ÚˆÛ·Ó ÙÔ ¢Ú·Á·ÙÛ¿ÓÈ. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ô ËÁ¤Ù˘ ÙÔ˘˜ ∫·Ú¿ ∞¯Ì¤Ù ¤ÛÙÚ„ ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ. ™ÙÔ ƒ›ÌÓÈÎÔ fï˜ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ›¯Â ·ÎfiÌ· ÛÙË ‰È¿ıÂÛ‹ ÙÔ˘ 7.500 ¿Ó‰Ú˜ Î·È Ù¤ÛÛÂÚ· ÙËÏ‚fiÏ· - ηÓfiÓÈ·. √ ηÂÙ¿Ó °ÂˆÚÁ¿Î˘, Ô˘ ‰ÂÓ ·ÂÏÈ˙fiÙ·Ó Â‡ÎÔÏ·, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÂÈÙÂı› ÛÙÔ ¢Ú·Á·ÙÛ¿ÓÈ, ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÂÓ Î·Ù›¯·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi 2.000 ¿Ó‰Ú˜, ΢ڛˆ˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÙÔ˘ ÈÈÎÔ‡. ∂›¯Â ÏÔÈfiÓ ‰È·Ù¿ÍÂÈ Î·È ‰È¢ıÂÙ‹ÛÂÈ Ù· ¿ÓÙ· ηٿ ÙȘ ÚÒÙ˜ ̤Ú˜ ÙÔ˘ πÔ˘Ó›Ô˘, Î·È ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÂÙÔÈÌ¿˙ÔÓÙ·Ó Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó. øÛÙfiÛÔ, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ∫·Ú·‚È¿˜ ·Ú·‚›·Û ÙȘ ÂÓÙÔϤ˜ ÙÔ˘ √Ï˘Ì›Ô˘ ηÈ, ¯ˆÚ›˜ Î·Ó Ó· ÙÔÓ ÂȉÔÔÈ‹ÛÂÈ, ÛÙȘ 6 πÔ˘Ó›Ô˘ ÂÈÙ¤ıËΠ̠500 È›˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ Ô¯˘ÚÔ‡, ·Ú·Û‡ÚÔÓÙ·˜ Û ÂΛÓË ÙËÓ ·ÂÁÓˆṲ̂ÓË Î›ÓËÛË Î·È ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô À„ËÏ¿ÓÙË Ì·˙› Ì ÙÔÓ πÂÚfi §fi¯Ô Î·È ÙÔ ˘ÚÔ‚ÔÏÈÎfi. ∞Ú¯Èο ÔÈ Â¯ıÚÔ› ÊÔ‚‹ıËηÓ, fiÙ·Ó ·ÓÙÈÏ‹ÊıËÎ·Ó fiÙÈ ÙÔ˘˜ ¤Î·Ó ›ıÂÛË ÔÏfiÎÏËÚË Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ‰‡Ó·ÌË, ÂÓÒ Â›¯·Ó ÛÎÂÊÙ› ÂÎ ÙˆÓ ÚÔÙ¤ÚˆÓ Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ fï˜ ·Ó·ı¿ÚÚËÛ·Ó, ·ÊÔ‡ ηٿϷ‚·Ó fiÙÈ ÔÈ ›‰ÈÔÈ ‹Ù·Ó ‰ÈÏ¿ÛÈÔÈ ÙˆÓ ÂÂÚ¯ÔÌ¤ÓˆÓ Î·È fiÙÈ ÙÔ ˘ÚÔ‚ÔÏÈÎfi, Ì ٤ÙÔÈ· η΋ ‰È‡ı˘ÓÛË, ‰ÂÓ ı· ÙÔ˘˜ ÚÔÍÂÓÔ‡Û η̛· ˙ËÌÈ¿. ŒÙÛÈ, ¤ÙÚ„·Ó ÛÂ Ê˘Á‹ ÙÔ˘˜ ·Ù¿ÎÙˆ˜ ÂÈÙÈı¤ÌÂÓÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÙÔ˘ ÈÈÎÔ‡ Î·È ¤ÂÈÙ· ‚Ú¤ıËÎ·Ó ÂÓÒÈÔÓ ÙÔ˘ πÂÚÔ‡ §fi¯Ô˘. ∂ΛÓÔÈ ÔÈ Ó·ÚÔ› Ì·¯ËÙ¤˜ ‹Ù·Ó ÔÈ ÚÒÙÔÈ ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ›¯Â Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÛÙÔ Â‰›Ô Ù˘ Ì¿¯Ë˜ Ë ÂÓıÔ˘ÛÈ҉˘ ·ÊÔÛ›ˆÛË ÚÔ˜ ÙÔ Î·ı‹ÎÔÓ Î·È ÙËÓ ÂıÓÈ΋ ÙÈÌ‹, Ô˘ ›¯Â ·Ó·Ù˘¯ı› ̤۷ ·fi ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ Âη›‰Â˘ÛË. ¶·Ú’ fiÙÈ ‹Ù·Ó ÌfiÓÔ 500, ‰ÂÓ ÏÈÔÙ¿ÎÙËÛ·Ó, ·ÏÏ¿ ·ÓÙÈÙ¿¯ıËÎ·Ó Î·ÚÙÂÚÈο Û ÙÂÙÚ·Ï¿ÛÈ· ‰‡Ó·ÌË.
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [111]
√È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ¤ı·Ó·Ó ¿ÍÈ· ÚÔ˜ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ Ù¿ÁÌ·Ùfi˜ ÙÔ˘˜. ªfiÏȘ Ô Î·ÂÙ¿Ó °ÂˆÚÁ¿Î˘ ¤Ì·ı ÙËÓ ÔϤıÚÈ· ·ÊÚÔÛ‡ÓË ÙÔ˘ ∫·Ú·‚È¿, Ú›¯ÙËΠ·Ì¤Ûˆ˜ ÛÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜, fï˜, ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ ¿ÚÂÈ ˆ˜ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÔÏÏÔ‡˜, ÁÈ·Ù› ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÔÛÔÛÙfi ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ·Ú¤Ï˘ÛÂ, ηıÒ˜ ›¯Â ηٷÙÔËı› ·fi ÂΛÓË ÙËÓ ··›ÛÈ· ›‰ËÛË. √ ÁÂÓÓ·›Ô˜ ¿Ó‰Ú·˜ ηÙfiÚıˆÛ ӷ ·Ú¿ÍÂÈ ÙË ÛËÌ·›· ÙÔ˘ πÂÚÔ‡ §fi¯Ô˘, Ó· ÛÒÛÂÈ ‰‡Ô ˘ÚÔ‚fiÏ· Î·È ÂÚ›Ô˘ 100 ÈÂÚÔÏÔ¯›Ù˜ Ô˘ ›¯·Ó ·ÔÌ›ÓÂÈ, Î·È ¤ÙÛÈ Ó· ÚÔÛٷهÛÂÈ fiÛÔ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ ÙËÓ ÎÔÈÓ‹ ‰È·Ê˘Á‹ ÙÔ˘˜. ŒÂÈÙ· ·fi ·˘Ù‹ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û ӷ ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÔÚÈÛÙÈο. √ √χÌÈÔ˜, ̤ÓÔÓÙ·˜ ̤¯ÚÈ Ù¤ÏÔ˘˜ ÈÛÙfi˜ ÛÙÔ Î·ı‹ÎÔÓ, ÙÔÓ Û˘Ófi‰Â˘Û ¤ˆ˜ Ù· ÎÔÓÙÈÓ¿ ·˘ÛÙÚȷο Û‡ÓÔÚ· Î·È ÙÔÓ ·Ô¯·ÈÚ¤ÙÈÛÂ Û˘ÓÙÂÙÚÈÌ̤ÓÔ˜ ÛÙȘ 15 πÔ˘Ó›Ô˘. ∫·ıÒ˜ Ô ›‰ÈÔ˜ ‰È·ÙËÚÔ‡Û ÂÈÊ˘Ï¿ÍÂȘ ÚÔ˜ ÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›·, ÔÈÛıÔ¯ÒÚËÛ Ì ÙÔ Ê›ÏÔ ÙÔ˘ º·ÚÌ¿ÎË, Ì ÙËÓ ÂÏ›‰· Ó· ÌÔÚ¤ÛÂÈ Ó· ÂÈÛ¤ÏıÂÈ ÛÙË ÚˆÛÈ΋ ¯ÒÚ· Î·È ·fi ÂΛ Ó· ηÙ‚› ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ∂‡ÏÔÁ· Ë ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ıÂÒÚËÛ ÙfiÙ fiÙÈ Ë ÌÈÎÚ‹ ÂΛÓË ·Ó·Ù·Ú·¯‹ ›¯Â ÔÚÈÛÙÈο ÙÂÏÂÈÒÛÂÈ. √ À„ËÏ¿ÓÙ˘ Î·È ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ Ô·‰Ô› ÙÔ˘ ›¯·Ó ʇÁÂÈ. √ μÏ·‰ÈÌÈÚ¤ÛÎÔ˘ ›¯Â ·fi ηÈÚfi ı·Ó·Ùˆı› Î·È Ô ™¿‚‚·˜ ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËΠÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ ·fi ÙÔÓ ∫·Ú¿ ∞¯Ì¤Ù - ÁÈ· Ó· ÂÎÏËÚˆı› Î·È ÙÔ ÚËÙfi «∞Á·ËÙ‹ Ë ÚÔ‰ÔÛ›·, ·ÏÏ¿ ÌÈÛËÙfi˜ Ô ÚÔ‰fiÙ˘». ∏ ÚÔ‰ÔÛ›· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ¿Ó‰Ú· ›¯Â ˆ˜ Û˘Ó¤ÂÈ· ÌÂÁ¿ÏÔ ·ÚÈıÌfi ı˘Ì¿ÙˆÓ. ΔËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ·Ú¯ËÁÔ‡ ÙÔ˘˜ ›¯·Ó fiÏÔÈ ÔÈ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ› Î·È fiÏÔÈ ÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÙÔ˘, ·Ó Î·È ÔÏÏÔ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎ·Ó Î·È Ó›ÎËÛ·Ó ÔÏÏÔ‡˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÚÔÙÔ‡ ¤ÛÔ˘Ó. Δ· ÎÂÊ¿ÏÈ· fiÏˆÓ ÛÙ¿ÏıËÎ·Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ¶ÂÚÈÙÙ‡ÂÈ Ó· ÚÔÛı¤ÛÔ˘Ì fiÙÈ ÊÔÓ‡ıËÎ·Ó Â›Û˘ fiÏÔÈ fiÛÔÈ Â›¯·Ó ¿ÚÂÈ Ì¤ÚÔ˜ ÛÙÔ Î›ÓËÌ· Î·È ‰ÂÓ Â›¯·Ó ηٷʤÚÂÈ Ó· ‰È·Û¯›ÛÔ˘Ó Ù· Û‡ÓÔÚ· ‹ Ó· ÎÚ˘ÊÙÔ‡Ó.
∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ ∫·ÚÂÓÈÛÈÒÙ˘ °ÂÒÚÁÈÔ˜ √χÌÈÔ˜ °È¿ÓÓ˘ º·ÚÌ¿Î˘ øÛÙfiÛÔ, ·ÓÙ‹¯ËÛ·Ó Î·È ¤ÌÂÏÏ·Ó Ó· ·ÓÙ˯‹ÛÔ˘Ó Î¿ÔÈ· ÔÏÂÌÈο ¤ÚÁ· ¤Ú· ·fi ÙÔ ¢Ô‡Ó·‚Ë. ◊Ù·Ó Ì¿Ù·È· È·, ·ÏÏ¿ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÚÈ‚¿ÏÔ˘Ó Ì οÔÈ· ·›ÁÏË ÂΛÓË ÙËÓ ÔÈÎÙÚ‹ ·ÔÙ˘¯›·. √ πÔ˘ÛÔ‡Ê ·Û¿˜ ÂÎÛÙÚ¿Ù¢Û ·fi ÙË μÚ·˝Ï· ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ ÙË ªÔω·‚›· Î·È ÂÈÛ‹Ïı ÛÙÔ °·Ï¿˙ÈÔ ÛÙȘ 2 ª·˝Ô˘. °È· Ì›· ÔÏfiÎÏËÚË Ì¤Ú· ·ÚÎÂÙÔ› ŒÏÏËÓ˜ Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ ÏÔ¯·Áfi ∞ı·Ó¿ÛÈÔ ∫·ÚÂÓÈÛÈÒÙË
[112]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∂ÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛË Ì ı¤Ì· ÙË ı˘Û›· ÙÔ˘ °ÈˆÚÁ¿ÎË √χÌÈÔ˘ ÛÙË ÌÔÓ‹ ™¤ÎÔ˘, fiÙ·Ó ·Ó·Ù›Ó·Í ÙËÓ ˘ÚÈÙȉ·Ôı‹ÎË ÛÙÔ Î·Ì·Ó·ÚÈfi Î·È ı¿ÊÙËΠÛÙ· ÂÚ›ȷ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. ŒÚÁÔ ÙÔ˘ Peter Von Hess. ∞ƒ°√§π∫∏ μπμ§π√£∏∫∏
·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎ·Ó Î·È ÚÔͤÓËÛ·Ó ˙ËÌȤ˜ ÛÙÔ ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì¿ ÙÔ˘. ∞ÊÔ‡ Ô πÔ˘ÛÔ‡Ê ·Û¿˜ ÂȉfiıËΠ۠ÙÚÈ‹ÌÂÚË ÛÊ·Á‹ Î·È ÏÂËÏ·Û›· Û ÂΛÓË ÙËÓ fiÏË, ¤ÛÙÚ„ ÛÙË μÚ·˝Ï· Î·È ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÚÔÂÏ·‡ÓÂÈ ÚÔ˜ ÙÔ π¿ÛÈÔ. √ ËÁÂÌfiÓ·˜ ªÈ¯·‹Ï ™Ô‡ÙÛÔ˜, ‚ϤÔÓÙ·˜ fiÙÈ Ë ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ¯ÚËÛÈ̇ÛÂÈ È· Û ٛÔÙÂ, ·Ô¯ÒÚËÛ ÛÙË μÂÛÛ·Ú·‚›·. √ÌÔ›ˆ˜, Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ ∫·ÓÙ·ÎÔ˘˙ËÓfi˜ -ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ›¯Â ÛÙ›ÏÂÈ ÛÙË ªÔω·‚›· ˆ˜ ·ÓÙÈÚfiÛˆfi ÙÔ˘- ‰È¤Û¯ÈÛ ÙÔÓ ¶ÚÔ‡ıÔ ÔÙ·Ìfi ÌfiÏȘ ¤Ì·ıÂ, ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ πÔ˘Ï›Ô˘, fiÙÈ ÔÈ Â¯ıÚÔ› ÔÏÔ¤Ó· Î·È ÏËÛ›·˙·Ó. √ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ ∫·ÚÂÓÈÛÈÒÙ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ·Ó·ÁηÛÙ› Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ ·fi ÙË Ì¿¯Ë ÛÙÔ °·Ï¿˙ÈÔ, Ô¯˘ÚÒıËΠ̠400 ÂÚ›Ô˘ ›ÏÂÎÙÔ˘˜ Ì·¯ËÙ¤˜ Î·È ÔÎÙÒ ÙËÏ‚fiÏ· Û ¤Ó· ÏfiÊÔ Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ¶ÚÔ‡ıÔ, ¿Óˆ ·fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi ™ÎÔ˘Ï¤ÓÈÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô ÊÚfiÓÙÈÛ·Ó ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ Ó· ο„Ô˘Ó. ∂Λ ÛÙȘ 17 πÔ˘Ï›Ô˘ ‰¤¯ÙËÎ·Ó Â›ıÂÛË ·fi 6.000 √ıˆÌ·ÓÔ‡˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â›¯·Ó ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ηٷϿ‚ÂÈ ÙÔ π¿ÛÈÔ. ™ÙËÓ ¿ÏÏË fi¯ıË ÙÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡ ›¯·Ó ·Ú·Ù·¯ı› ÚˆÛÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ. √È ƒÒÛÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› ›¯·Ó ‰È·ÌËÓ‡ÛÂÈ ÛÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ fiÙÈ, Ì›· ÌfiÓÔ ÛÊ·›Ú· ·Ó ¤ÂÊÙ Û ڈÛÈÎfi ¤‰·ÊÔ˜, ı· ÚÔηÏÔ‡Û ÙËÓ Â¤Ì‚·Û‹ ÙÔ˘˜. ∂› ÔÎÙÒ ÒÚ˜ ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎ·Ó Û ÔÏÏ·Ï¿ÛÈÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÊÚfiÓÙÈÛ·Ó Ó· ÌËÓ ÚÔηϤÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË Ù˘ ÚˆÛÈ΋˜ ·ÂÈÏ‹˜. ∂ÓÒ ÂΛ ·ÓÙË¯Ô‡Û·Ó Ù· ˘ÚÔ‚fiÏ· Î·È ÔÈ ÎÚ·˘Á¤˜ ÙˆÓ Ì·¯Ô̤ӈÓ, ÛÙËÓ ·ÓÙ›ÂÚ· fi¯ıË ÔÈ ƒÒÛÔÈ ÎÚ·ÙÔ‡ÓÙ·Ó ‰¤ÛÌÈÔÈ Ù˘ ·‰˘ÛÒËÙ˘ ÂÈı·Ú¯›·˜ ÙÔ˘˜ Î·È Â¢ÊËÌÔ‡Û·Ó Ì·ÓȈ‰Ò˜ ÙËÓ ·ÂÏÈṲ̂ÓË ¿ÏË ÂÎÂ›ÓˆÓ ÙˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ. ∏ Ó›ÎË ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙË. ºÔÓ‡ÙËÎ·Ó ÂÚ›Ô˘ 1.000 √ıˆÌ·ÓÔ›, ·ÏÏ¿ ›¯·Ó ‹‰Ë ¤ÛÂÈ 300 ŒÏÏËÓ˜ ηÈ, ·fi ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜, Ô ‹Úˆ·˜ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜. ŸÛÔÈ ·¤ÌÂÈÓ·Ó ÛÒıËÎ·Ó Î·Ù·Ê‡ÁÔÓÙ·˜ ÛÙË μÂÛÛ·Ú·‚›·. √È ƒÒÛÔÈ ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ÔÌÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó fiÙÈ, ·Ó Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ›¯Â 10.000 Ù¤ÙÔÈÔ˘˜ Ì·¯ËÙ¤˜, Û›ÁÔ˘Ú· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·ÓÙÈÙ·¯ı› Û 40.000 ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ¿ÓÔ˘˜. ¶¿ÓÙˆ˜, ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ·fi ÙË μÏ·¯›· Ô °ÂˆÚÁ¿Î˘ Î·È Ô º·ÚÌ¿Î˘ Ì 350 ÈÛÙÔ‡˜ ·ÎÔÏÔ‡ıÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Ì ·ÚÁfi Ú˘ıÌfi - ÂÎÙfi˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ·Ó, Ô ÚÒÙÔ˜ ›¯Â ·ÚÚˆÛÙ‹ÛÂÈ Î·È Ù·Í›‰Â˘Â ¿Óˆ Û ÊÔÚ›Ô. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ fï˜ ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ·Ó Ó· ÛˆıÔ‡Ó. ¶ÚÔ‰fiıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ƒÔ˘Ì¿ÓÔ˘˜ Î·È ÂÚÈ΢ÎÏÒıËÎ·Ó ·ÛÊ˘ÎÙÈο ·fi ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. ŒÙÛÈ, ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ η٤Ϸ‚·Ó ÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ ™¤ÎÎÔ˘. ∂Λ ÔÏÈÔÚ΋ıËÎ·Ó ·fi ÔÏ˘¿ÚÈıÌË ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ‰‡Ó·ÌË Î·È ÎÏ‹ıËÎ·Ó Ó· Û˘ÓıËÎÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó. √ °ÂˆÚÁ¿Î˘, Ô˘ ηÙ›¯Â ÙÔ Îˆ‰ˆÓÔÛÙ¿ÛÈÔ Ì 11 ¿Ó‰Ú˜, ‰ÂÓ
‰¤¯ÙËÎÂ. ™ÙȘ 23 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ ¿Ó·„ ÙËÓ ˘ÚÈÙȉ·Ôı‹ÎË Î·È ¤ı·„ οو ·fi Ù· ÂÚ›ȷ ÙÔ˘ ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹Ì·ÙÔ˜, Ô˘ η٤ÚÚ¢ÛÂ, fiÛÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ›¯·Ó ÂÈÛ‚¿ÏÂÈ, ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔÓ ›‰ÈÔ Î·È ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘, ÂÎÙfi˜ ·fi ¤Ó·Ó, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÒıËΠڷÁÌ·ÙÈο ·fi ı·‡Ì·. ΔËÓ ›‰È· ̤ڷ Ô Ê›ÏÔ˜ Î·È Û˘Ó·ÁˆÓÈÛÙ‹˜ ÙÔ˘ º·ÚÌ¿Î˘, Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Ì¤Û· ÛÙË ÌÔÓ‹, ›ÛÙ„ ÁÈ· ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹ fiÙÈ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ˘ÔÁÚ¿„ÂÈ Û˘Óı‹ÎË ¤ÓÔÏ˘ ˘Ô¯ÒÚËÛ˘, Ì ÂÁÁ‡ËÛË ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÚÔͤÓÔ˘ Ù˘ ∞˘ÛÙÚ›·˜. ªfiÏȘ fï˜ Ô ›‰ÈÔ˜ Î·È ÔÈ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ ‚Á‹Î·Ó, ·Ô‰Â›¯ıËΠÔÈ· ‹Ù·Ó Ë ·Í›· ÂΛӢ Ù˘ ÂÁÁ‡ËÛ˘. √È ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÙÔ˘ ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËÎ·Ó ·Ì¤Ûˆ˜. √È ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ› ÛÙ¿ÏıËÎ·Ó ÛÙË ™ÈÏÈÛÙÚ›·, fiÔ˘ Î·È ÂÎÙÂϤÛÙËηÓ. √ º·ÚÌ¿Î˘ ÚÔÛ‹¯ıË ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ˆ˜ ÙÔ Î·Ï‡ÙÂÚÔ ÙÚfi·ÈÔ ·ÈÛ¯Ú‹˜ ӛ΢ ηÈ, ·ÊÔ‡ Á‰¿ÚıËΠ˙ˆÓÙ·Ófi˜, ÂÎÙ¤ıËΠ۠ÎÔÈÓ‹ ı¤· ÛÙȘ Ô‰Ô‡˜ ÙÔ˘ °·Ï·Ù¿. ¶·Ú’ fiÙÈ Â›¯Â Ù¤ÙÔÈÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜, Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ‰ÂÓ ¤Î·Ó ٛÔÙÂ. ∞fi Ù· ̤۷ πÔ˘Ó›Ô˘ ›¯Â ·Ú·‰Ôı› ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›·, fiÔ˘ ¤ÌÂÈÓ ¤ÁÎÏÂÈÛÙÔ˜ ÛÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙÔ˘ ªÔ‡ÁηÙ˙ ηÈ, ‡ÛÙÂÚ· ·fi οÔÈ· ¯ÚfiÓÈ·, ÛÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ Ù˘ £ËÚÂÛÈÔ‡ÔÏ˘. ΔÂÏÈο ÂÏ¢ıÂÚÒıËΠ̠ÙË ÌÂÛÔÏ¿‚ËÛË ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘, ·ÏÏ¿ ¤·Û¯Â ‹‰Ë ·fi ηډȿ, ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ¤ı·Ó ÛÙË μȤÓÓË ÙÔÓ ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ ÙÔ˘ 1828. μ‚·›ˆ˜, Ù· Ì·ÚÙ‡ÚÈ· Ô˘ ˘¤ÛÙË fiÏ· ·˘Ù¿ Ù· ÔÎÙÒ ¯ÚfiÓÈ·, ΢ڛˆ˜ Ù· ËıÈο, ‡ÏÔÁ· ÚÔοÏÂÛ·Ó ÙË Û˘Ì¿ıÂÈ· ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. øÛÙfiÛÔ, Ë ÈÛÙÔÚ›· ÔÊ›ÏÂÈ Ó· ·ÔÊ·Óı› fiÙÈ ÙÔ Î›ÓËÌ· ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ¿ÏÏÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘, ÌÔÚÔ‡Û fi¯È ÌfiÓÔ Ó· ·Ô‚› ¯Ú‹ÛÈÌÔ ÛÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ˆ˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi˜ ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌfi˜ -fiˆ˜ fiˆ˜ Û˘Ó¤‚Ë Û˘Ó¤‚Ë-,, ·ÏÏ¿, ÂÊfiÛÔÓ ·Ú·ÙÂÈÓfiÙ·Ó ÁÈ· οÔÈÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·, ·Ó ÌË ÙÈ ¿ÏÏÔ, Ó· ‰ÒÛÂÈ ¯ÚfiÓÔ ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∞ϤͷӉÚÔ Ó· ÂÓÂÚÁ‹ÛÂÈ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈο, fiˆ˜ ›¯Â ·ÔÊ·Û›ÛÂÈ Ó· οÓÂÈ Ì ÙËÓ ÚÒÙË Â˘Î·ÈÚ›·14.
√ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ∞′ ÚÔÙ›ÓÂÈ ¤ÓÔÏË Â¤Ì‚·ÛË √È ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ Î·È Ù˘ ∞˘ÛÙÚ›·˜, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ¶ÚˆÛ›·˜, Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ˘Ô˘ÚÁÔ‡˜ ÙÔ˘, Î·È ÔÈ ·ÓÙÈÚfiÛˆÔÈ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜ Î·È Ù˘ °·ÏÏ›·˜ ÛÙÔ Û˘Ó¤‰ÚÈÔ ÙÔ˘ §¿ÈÌ·¯15 Û˘ÛΤÙÔÓÙ·Ó ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÔÏ‹ ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ¿ÛÂˆÓ ÛÙËÓ π‚ËÚÈ΋ Î·È ÛÙËÓ πÙ·ÏÈ΋ ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ, ηıÒ˜ Î·È ÁÈ· ÙËÓ ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛË Ù˘ Ù¿Í˘ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË. ΔfiÙÂ, Í·ÊÓÈο, η٤ÊÙ·Û ÂΛ Ë Â›‰ËÛË Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, Ô˘ ›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [113]
[114]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
§ÈıÔÁÚ·Ê›· Ì ı¤Ì· ÙÔÓ ··Á¯ÔÓÈÛÌfi ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë °ÚËÁÔÚ›Ô˘ ∂′, ·fi Ù· ÚÒÙ· ·ÓÙ›ÔÈÓ· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÚÔ˜ ÂÎÊÔ‚ÈÛÌfi ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙËÌ¤ÓˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
·fi ÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜. ∏ ›‰ËÛË ·˘Ù‹ ηٷıÔÚ‡‚ËÛ ÙÔ˘˜ ¿ÓÙ˜, ΢ڛˆ˜ ÂÂȉ‹ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠ·Ì¤Ûˆ˜ Ë ˘ÔÔ˘ ÂÓÈÛ¯˘fiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ÚÔ΋ڢÍË ÙÔ˘ À„ËÏ¿„›· -Ô˘ ÓÙË- fiÙÈ Ë ƒˆÛ›· ˘¤ı·Ï ÙÔ Î›ÓËÌ·. ∂ΛÓË ÙË ÛÙÈÁÌ‹ ÏÔÈfiÓ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Ê·Ó› ·Ó·ÔÊ¿ÛÈÛÙÔ˜, ·ÏÏ¿ fiÊÂÈÏ ӷ ‰ÒÛÂÈ ÔÚÈṲ̂Ó˜ ·Ô‰Â›ÍÂȘ ÂÚ› ÙÔ˘ ÂÓ·ÓÙ›Ô˘. °È’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÏfiÁÔ, ‰È¤ÁÚ·„ ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË ·fi ÙÔ˘˜ ηٷÏfiÁÔ˘˜ ÙÔ˘ ÚˆÛÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ∂›Û˘, ‰È¤Ù·Í ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Ô˘ ÛÙ¿ıÌ¢ ÛÙÔÓ ¶ÚÔ‡ıÔ ÔÙ·Ìfi Ó· ÙËÚ‹ÛÂÈ ·˘ÛÙËÚ‹ Ô˘‰ÂÙÂÚfiÙËÙ·, ‰‹ÏˆÛ ÛÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË fiÙÈ fiÛ· Á›ÓÔÓÙ·Ó ‰ÂÓ Â›¯·Ó η̛· ·Ôχو˜ Û¯¤ÛË Ì ·˘ÙfiÓ Î·È, Ì ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË, ÙËÓ ÔÔ›· ÎÔÈÓÔÔ›ËÛ Û fiÏÔ˘˜, ·Ô‰ÔΛ̷Û ÙË ‰È·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ·Ú¯ËÁÔ‡ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. √ ª¤ÙÂÚÓȯ Î·È Ô Û‡Ì‚Ô˘Ïfi˜ ÙÔ˘, Ô °ÂÓÙ˙, ¤ÛÂ˘Û·Ó Ó· ıÚÈ·Ì‚ÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó ÁÈ· ·˘Ù‹Ó ÙË Ó›ÎË ÙˆÓ ÊÚÔÓËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘˜. øÛÙfiÛÔ, ı· Û˘Ó¤¯È˙·Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ ÂÓ‰ÔÈ·ÛÌÔ‡˜ ·Ó ‰ÂÓ ·¤‰È‰·Ó ÛÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Ù˘ ÂÈÛÙÔÏ‹˜ Ù˘ 14˘ ª·ÚÙ›Ô˘ ·fi ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∞ϤͷӉÚÔ ÚÔ˜ ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· Ô˘ ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÂÈı˘ÌÔ‡Û·Ó - ·Ú¿ ·˘Ù‹Ó Ô˘ Ú¿ÁÌ·ÙÈ Â›¯·Ó.
∏ ÂÈÛÙÔÏ‹ ·˘Ù‹, ÁÚ·Ì̤ÓË Î·È ˘ÔÁÂÁÚ·Ì̤ÓË ·fi ÙÔÓ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, ·Ô‰ÔΛ̷˙ ÙÔ Î›ÓËÌ·, ·ÏÏ¿ ÛËÌ›ˆÓ ÂÌ‚fiÏÈÌ· fiÙÈ «ÔÏϤ˜ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ ‰ÈηÈÔÏÔÁÔ‡Ó ÙËÓ Â˘¯‹ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ó· ÌË Ì¤ÓÔ˘Ó ·ÓÙÔÙÈÓ¿ ·‰È¿ÊÔÚÔÈ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ Ù‡¯Ë˜ ÙÔ˘˜». ∞ÎfiÌ· ÏÔÈfiÓ ÎÈ ·Ó η٤ÎÚÈÓ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Î·È ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Î·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ›¯Â ÍÂÛ¿ÛÂÈ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, ÛÙËÓ Ô˘Û›· ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙ ÙÔ ‰›Î·ÈÔ ÙˆÓ ··ÈÙ‹ÛÂÒÓ Ù˘. ¶·Ú·Î¿Ùˆ ÚfiÛıÂÙÂ: «∞Ó Ì·˜ ˘Ô‰Â›ÍÂÙ Ì ÔÈ· ̤۷ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·‡ÛÔ˘Ó ÔÈ Ù·Ú·¯¤˜, ¯ˆÚ›˜ Ó· ·Ú·‚È·ÛÙÔ‡Ó ÔÈ Û˘Óı‹Î˜ ÌÂٷ͇ ƒˆÛ›·˜ Î·È ¶‡Ï˘, Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ‰ÂÓ ı· ‰ÈÛÙ¿ÛÂÈ Ó· ·Ú¤Ì‚ÂÈ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi Ï¿È ÛÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË». ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ηÏÔ‡ÓÙ·Ó Ó· Ï¿‚ÂÈ Ì¤ÚÔ˜ ÛÙȘ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ ÙȘ Ôԛ˜ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ¤ÏÂÁ ˆ˜ ‹Ù·Ó Úfiı˘ÌÔ˜ Ó· ÂȯÂÈÚ‹ÛÂÈ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÛÙËÚ›ÍÂÈ ÙȘ ‡ÏÔÁ˜ ¢¯¤˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. ∂ÓÓÔÂ›Ù·È fï˜ fiÙÈ ÁÈ’ ·˘Ùfi ··ÈÙÔ‡ÓÙ·Ó ÚÔ¿ÓÙˆÓ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜ ηÈ, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, Ó· ÌËÓ ·Ú·‰Ôı› ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›· ÁÈ· Ó· ÎÚ·ÙËı› ¤ÁÎÏÂÈÛÙÔ˜ ÛÙÔ ªÔ‡ÁηÙ˙. √ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ı¤ÏËÛ ӷ ·Ó·‚¿ÏÂÈ fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·ÙfiÓ
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [115]
ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ù· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· Ù˘ „˘¯Ú‹˜ ÂÓÙ‡ˆÛ˘ Ô˘ ¤ÌÂÏÏ ӷ ÚÔÍÂÓ‹ÛÂÈ ·˘Ù‹ Ë ‰È·Î‹Ú˘ÍË ÛÙ· Ï‹ıË Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË, Ù· ÔÔ›· ÂÚ›ÌÂÓ·Ó ÙËÓ ¿ÌÂÛË ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÙˆÓ ÚˆÛÈÎÒÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ. ŒÙÛÈ, ·ÓÙ› Ó· ‰È·‚È‚¿ÛÂÈ ·Ì¤Ûˆ˜ ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ -̤۷ Û ‰‡Ô ‹ ÙÚÂȘ ̤Ú˜-, ÚÔÙ›ÌËÛ ӷ ÙËÓ Î·ı˘ÛÙÂÚ‹ÛÂÈ Ôχ, ÛÙ¤ÏÓÔÓÙ¿˜ ÙË Ì¤Ûˆ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. ∞Ï‹ıÂÈ·, ·Ó ·Ó·ÏÔÁÈÛÙԇ̠˘fi ÔȘ ‰‡ÛÎÔϘ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÁÚ¿„ÂÈ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÂΠ̤ÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘, ı· Ú¤ÂÈ Ó· ·Ú·‰Â¯Ùԇ̠fiÙÈ Û›ÁÔ˘Ú· Ï˘fiÙ·Ó Ô˘ ÚÔ˜ ÙÔ ·ÚfiÓ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ οÓÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ·. ŸÌˆ˜, ‰ÂÓ ı· ˘Ôfiˆ˜ ¤¯ÂÈ ÂȈı›- fiÙÈ, ÙËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ı¤ÛÔ˘Ì -fiˆ˜ Ô˘ ¤ÁÚ·ÊÂ Î·È ˘¤ÁÚ·Ê ÂΛӷ Ù· ÏfiÁÈ·, ›¯Â ·Ô‚¿ÏÂÈ Î¿ı ·›ÛıËÌ· ÙÈÌ‹˜ Î·È ›ÛÙ˘, ·ÊÔ‡ Ë Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋ ÙÔ˘ ˙ˆ‹ ÚÔ¸¤ıÂÙ ‰Èψ̷ÙÈÎfi ‰fiÏÔ Î·È „‡‰Ô˜. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜, ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ¿Ú¯ÈÛ·Ó ¤ÓÙÔÓ˜ ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ÁÈ· Ù· ‚›·È· ̤۷ Ì ٷ ÔÔ›· Ë ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Â›¯Â ÂȯÂÈÚ‹ÛÂÈ Ó· ηٷÛÙ›ÏÂÈ ÙÔ Î›ÓËÌ· ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜. ∏ ‰È·ÎÔ›ÓˆÛË, ÙËÓ ÔÔ›· ‰È·‚›‚·Û ÛÙË Û˘Ó‰È¿ÏÂÍË Ù˘ 25˘ ∞ÚÈÏ›Ô˘ Ô ƒÂ˝˙ ÂʤÓÙ˘ ÛÙÔÓ Ú¤Û‚Ë Ù˘ ƒˆÛ›·˜, ‚·ÚfiÓÔ ™ÙÚfiÁÎÔÓˆÊ, Ë ·¿ÓÙËÛË ÙÔ˘ Ú¤Û‚Ë Î·È Ë ‰È·ÎÔ›ÓˆÛ‹ ÙÔ˘ ÛÙȘ 22 ª·˝Ô˘ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó fiÛÔ ÂÎÙÚ·¯‡ÓıËÎ·Ó ÂÍ·Ú¯‹˜ ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ‰˘Ó¿ÌˆÓ. ™ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ ÙÔ˘ Ô Ú¤Û‚Ë˜ ÂͤÊÚ·˙Â, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ «Ë ƒˆÛ›· ‰ÂÓ ı· ηٷӷÁηÛÙ› Ó· ˘ÔÛÙËÚ›ÍÂÈ ¤ÌÚ·ÎÙ· Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÂÓfi˜ ·ıÒÔ˘ Î·È Î·Ù·ÈÂ˙fiÌÂÓÔ˘ Ï·Ô‡». ™ÙË ‰È·ÎÔ›ÓˆÛË Ù˘ 22·˜ ª·˝Ô˘ ‰È·Ù˘ˆÓfiÙ·Ó fiÙÈ «Ë ÙÛ·ÚÈ΋ ∞˘Ï‹ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· Û˘ÌÌÂÚÈÛÙ› ÙËÓ Â˘ı‡ÓË ÙˆÓ ·ÔÙÂÏÂÛÌ¿ÙˆÓ Ù· ÔÔ›· ı· ÂÈʤÚÂÈ Ë ¯Ú‹ÛË Ù˘ ‚›·˜» Î·È fiÙÈ «·fi ÌfiÓË Ù˘ ı· οÓÂÈ fi,ÙÈ ÌÔÚ› ˘¤Ú ÙˆÓ Â·Ú¯ÈÒÓ, ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ë ÚÔÛÙ·Û›· Ù˘ ·Ó·Ù¤ıËΠ̤ۈ ·ÓËÁ˘ÚÈÎÒÓ Û˘Ì‚¿Ûˆӻ. ª¤¯ÚÈ ·˘Ùfi ÙÔ ÛËÌÂ›Ô Ë ‰Èψ̷ÙÈ΋ ÌÔÓÔÌ·¯›· Ô˘ ›¯Â ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ™ÙÚfiÁÎÔÓˆÊ Î·È ÛÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ÂÚÈÔÚÈ˙fiÙ·Ó ÛÙÔ Î›ÓËÌ· ÙˆÓ ËÁÂÌÔÓÈÒÓ. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ fï˜ ¤Ï·‚ Ôχ ÌÂÁ¿Ï˜ ‰È·ÛÙ¿ÛÂȘ. ∏ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Í¤Û·Û ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÛÙ· ÓËÛÈ¿. ∏ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË, ÂÍÔÚÁÈṲ̂ÓË, Âȯ›ÚËÛ ÌÈ· ÊÔ‚ÂÚ‹ ηٷ‰›ˆÍË Î·È ÛÊ·Á‹ ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ, ·Ú¯‹˜ ÁÂÓÔ̤Ó˘ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÂÈÊ·Ó›˜ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. √ ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ì·˜, Ô ÈÂÚÔÌ¿ÚÙ˘Ú·˜ °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ∂′16, ··Á¯ÔÓ›ÛÙËΠÌÚÔÛÙ¿ ÛÙËÓ ‡ÏË ÙÔ˘ ·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô˘
Î·È Ë ÛÔÚfi˜ ÙÔ˘ ˘¤ÛÙË ÙȘ ·ÈÛ¯ÚfiÙÂÚ˜ ‡‚ÚÂȘ. ¶ÔÏÏÔ› ¿ÏÏÔÈ ÈÂڿگ˜ ı·Ó·ÙÒıËÎ·Ó ·ÏÏËÏԉȷ‰Ô¯Èο. ΔfiÙ ··Á¯ÔÓ›ÛÙËÎÂ Ô ÙÚ·Â˙›Ù˘ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ˜17, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÈ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔÈ Â›¯·Ó ÔÓÔÌ¿ÛÂÈ «ÎfiÓÛÔÏ·» ÙˆÓ ªˆÚ·˚ÙÒÓ. ŸÏÔÈ ÔÈ º·Ó·ÚÈÒÙ˜, fiÛÔÈ ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ·Ó Ó· ʇÁÔ˘Ó, ÊÔÓ‡ıËÎ·Ó ‹ ÂÍÔÚ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·, fiÔ˘ ηÙfiÈÓ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËηÓ. √È ı¿Ó·ÙÔÈ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ¿˙ÔÓÙ·Ó ·‰È¿ÎÔ·. £·Ó·ÙÒıËÎ·Ó fiϘ ÔÈ Ù¿ÍÂȘ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ù˘ μ·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·˜. Δ· ‹‰Ë ÙÂٷ̤ӷ Ó‡̷ٷ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ fi¯ÏÔ˘ Ô͇ÓÔÓÙ·Ó Î·ıËÌÂÚÈÓ¿ ·fi ÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË. ŒÙÛÈ, ·ÓÙ› Ó· ·Ó·¯·ÈÙÈÛÙ› ·fi ·˘Ù‹Ó, ÚÔ¯ÒÚËÛ ÛÙË ¯ÂÈÚfiÙÂÚË ‰˘Ó·Ù‹ ·ÎÔÏ·Û›·. ™Â ‰È¿ÛÙËÌ· ÔÏÏÒÓ Â‚‰ÔÌ¿‰ˆÓ Ù· ÛÙ›ÊË, ηıÔ‰ËÁÔ‡ÌÂÓ· ·fi ÁÂÓ›ÙÛ·ÚÔ˘˜ Î·È Ô˘ÏÂÌ¿‰Â˜, ‰È¤ÙÚ¯·Ó ÙËÓ fiÏË Î·È Ù· ÂÚ›¯ˆÚ· ÙÔ˘ μÔÛfiÚÔ˘ ÏËÛÙ‡ÔÓÙ·˜ Î·È ÛÊ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ Ú·ÁÈ¿‰Â˜. Δ· ›‰È· ·ÓÔÛÈÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù· ¤ÁÈÓ·Ó ÛÙȘ ·گ›Â˜. ™ÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË ··Á¯ÔÓ›ÛÙËÎ·Ó Ô ÚÒËÓ ·ÙÚȿگ˘ ∫‡ÚÈÏÏÔ˜ Î·È ÔÏÏÔ› ÚÔÂÛÙÔ›. ∂›Û˘, ÛÊ·ÁÈ¿ÛÙËÎ·Ó Ô Â›ÛÎÔÔ˜ ÙÔ˘ ÌËÙÚÔÔÏ›ÙË Î·È ÔÈ ÈÔ Â›ÛËÌÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ -Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ Ù˘ ›¯Â ‹‰Ë ‰ÔÏÔÊÔÓËı› ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, fiÔ˘ ‰È¤ÌÂÓÂ-, Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ Ù˘ §¿ÚÈÛ·˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ ÛÙË ™Ì‡ÚÓË, ÛÙȘ ∫˘‰ˆÓ›Â˜, ÙËÓ ∫ˆ, ÙË ƒfi‰Ô, ÙËÓ ∫Ú‹ÙË Î·È ÙËÓ ∫‡ÚÔ. √È ŒÏÏËÓ˜ ˘Ô‚Ï‹ıËÎ·Ó Û ÊÔ‚ÂÚ¿ ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈ· ·ÓÙÔ‡ fiÔ˘ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ‹Ù·Ó Û ÈÛ¯‡. ¢ÂÓ ı· ·ÚÓËıԇ̠fiÙÈ Ù· ›‰È· ‰È¤Ú·ÙÙ·Ó ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ηٿ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÛÙȘ ·ӷÛÙ·ÙË̤Ó˜ ÂÚÈÔ¯¤˜. ∏ ‰È·ÊÔÚ¿ ‹Ù·Ó fiÙÈ Û ÂÌ¿˜ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â ΢‚¤ÚÓËÛË. ∂ÈϤÔÓ, Ô Ï·fi˜, ηٷ‰˘Ó·ÛÙÂ˘Ì¤ÓÔ˜ › ÙfiÛÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜, ‹Ù·Ó ·¯·Ï›ÓˆÙÔ˜ Î·È ÚÔ¤‚Ë Û οı ›‰Ô˘˜ ÂΉÈÎËÙÈ΋ Ú¿ÍË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ‰˘Ó¿ÛÙË, Ô ÔÔ›Ô˜ ηÙ›¯Â ·ÎfiÌ· Ù· fiÏ· ÛÙ· ‰¿ÊË ÙÔ˘. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË fi¯È ÌfiÓÔ ‰ÂÓ ·Ó·¯·›ÙÈÛ ÙËÓ ·ÎÔÏ·Û›· ÙÔ˘ fi¯ÏÔ˘ ÂȘ ‚¿ÚÔ˜ ¿ÔÏˆÓ ˘ËÎfiˆÓ, ·ÏÏ¿ ÙËÓ ·ÚfiÙÚ˘ÓÂ. ∂Í·ÈÙ›·˜ ·˘ÙÔ‡, ÚÔοÏÂÛ ÙÂÏÈο ÙËÓ ·Á·Ó¿ÎÙËÛË fiÏÔ˘ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ Î·È Â˘ı‡˜ ÂÍ·Ú¯‹˜ Ù˘ ƒˆÛ›·˜. ™ÙȘ 4/16 πÔ˘Ó›Ô˘ Ô ™ÙÚfiÁÎÔÓˆÊ ¤Ï·‚ ·fi ÙËÓ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏË ‰È·Ù·Á‹ Ó· ‰ËÏÒÛÂÈ ÛÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË fiÙÈ, ·Ó ‰ÂÓ ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Û ӷ ÔÏÂÌ¿ fi¯È ÌfiÓÔ ÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘, ·ÏÏ¿ Î·È ·ıÚfiÔ ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ¤ıÓÔ˜, ·Ó ‰ÂÓ ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Û ӷ ÊÚÔÓÙ›˙ÂÈ ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙË ‰È΋ Ù˘ ¿Ì˘Ó· Î·È ·ÛÊ¿ÏÂÈ·, ·Ó Û˘Ó¤¯È˙ ӷ ÚÔÛ‚¿ÏÏÂÈ ÙËÓ ›ÛÙË ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡, Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜, ¤ÂÈÙ· ·fi ÙȘ ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ Ô˘ ›¯·Ó ÚÔËÁËı›, ‰ÂÓ ı· ÂȯÂÈÚÔ‡Û ӷ Ù˘ ·Â˘ı‡ÓÂÈ Ó¤Â˜ ‰ËÏÒÛÂȘ Ô‡Ù ӷ Ù˘ ‰ÒÛÂÈ Ó¤Â˜ Û˘Ì‚Ô˘Ï¤˜. ª¿ÏÈÛÙ·, ÛÙÔ ÂÍ‹˜ ·ÔÊ·ÈÓfiÙ·Ó fiÙÈ «Ë À„ËÏ‹
[116]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶‡ÏË ·Ô‚·›ÓÂÈ Â¯ıÚfi˜ fiÏÔ˘ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘ Î·È ÓÔÌÈÌÔÔÈ› ÙËÓ ¿Ì˘Ó· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ» Î·È fiÙÈ «Ë ƒˆÛ›· ı· ‚ÚÂı› ÛÙËÓ ·Ó·fi‰Ú·ÛÙË ·Ó¿ÁÎË Ó· ·Ú¿Û¯ÂÈ Û ·˘ÙÔ‡˜ fi¯È ÌfiÓÔ ¿Û˘ÏÔ, ·ÏÏ¿ Î·È ÚÔÛÙ·Û›· Î·È Û˘Ó‰ÚÔÌ‹ ·fi ÎÔÈÓÔ‡ Ì fiÏË ÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔÛ‡ÓË». ∏ ÚˆÛÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ‰È·‚›‚·Û ·˘Ù¤˜ ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÛÙȘ Û˘ÌÌ·¯ÈΤ˜ Ù˘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ. ª¿ÏÈÛÙ·, Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ‹ Ë ‰È·ÎÔ›ÓˆÛË ÙËÓ ÔÔ›· ¤ÁÚ·„ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÏfiÁÔ ÛÙȘ 10/22 πÔ˘Ó›Ô˘ ÛÙÔÓ Ú¤Û‚Ë Ù˘ ÛÙËÓ ·˘ÛÙÚȷ΋ ∞˘Ï‹, ÎfiÌË °ÔÏfiÊÎÈÓ. ™Â ·˘Ù‹ ÏÂÁfiÙ·Ó ÚËÙ¿: «∞ÊÂÓfi˜, Ë ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÂÂÎÙ›ÓÂÙ·È Î·È ‰È·‰›‰ÂÙ·È, ÂÓÒ Ë ·ÂÏÈÛ›· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÎÔÚ˘ÊÒÓÂÙ·È ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ÛÊ·ÁÒÓ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∞ÊÂÙ¤ÚÔ˘, Ë ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ‰ÂÓ ÂÓ‰›‰ÂÈ Ï¤ÔÓ ÛÙË ıÚËÛÎÔÏË„›· ÙÔ˘ fi¯ÏÔ˘, ·ÏÏ¿ ÂÈ̤ÓÂÈ Ó· ÂÎÙÂÏ› ¤Ó· ·ÌÂÙ¿ıÂÙÔ Û¯¤‰ÈÔ. ∂ÈÛˆÚ‡ÂÈ ÙËÓ ·Ú·‚›·ÛË ÙˆÓ Û˘ÓıËÎÒÓ ÂΠ̤ÚÔ˘˜ Ù˘, fi¯È ÌfiÓÔ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙË ƒˆÛ›·, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙȘ ΢ÚÈfiÙÂÚ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘, Î·È ÚÔÛ‚¿ÏÏÂÈ ı·Ó¿ÛÈÌ· ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· Ù˘ Â˘Úˆ·˚΋˜ ı·Ï·ÛÛÔÏÔ˝·˜ Î·È ÂÌÔÚ›·˜. […] Δ· ¿ÓÙ· ‰ÈηÈÒÓÔ˘Ó ÙÔ Êfi‚Ô Ì·˜ fiÙÈ Ë ¶‡ÏË ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Ô‡Ù ÙË ı¤ÏËÛË Ô‡Ù ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ó· ÌÂÙ·‚¿ÏÂÈ ÙÔ Î·Ù·ÛÙÚÂÙÈÎfi ·˘Ùfi Û‡ÛÙËÌ·. […] ™˘ÓÂÒ˜, Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ıˆÚ› ¯Ú¤Ô˜ ÙÔ˘ Ó· ÚÔ¤ÏıÂÈ Û ·ÎÚÈ‚¤ÛÙÂÚ˜ ÂÍËÁ‹ÛÂȘ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜, ÁÈ· Ó· ·Ô‰Â›ÍÂÈ fiÙÈ Ë ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ‰ÂÓ Â›Ó·È Ï¤ÔÓ ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· Û˘Ó˘¿ÚÍÂÈ Ì ÙȘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈΤ˜ ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ. […] ∫·È ·Ú·Î·Ï› ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ó· ÙÔÓ ÏËÚÔÊÔÚ‹ÛÔ˘Ó ·ÚÔÎ¿Ï˘Ù· ÙÈ ÛÎÔÂ‡Ô˘Ó Î·È ÙÈ Â‡¯ÔÓÙ·È Ó· Ú¿ÍÔ˘Ó, Î·È Ò˜ ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó fiÙÈ ı· ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÔ˘Ó Î·Ï‡ÙÂÚ· ÙËÓ Â˘ËÌÂÚ›· Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. […] √ ÚˆÛÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ Â›Ó·È ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· Û˘ÓÙÂϤÛÂÈ ÛÙËÓ ÂÎÏ‹ÚˆÛË fiÏˆÓ fiÛ· ı· ·ÔÊ·Û›ÛÔ˘Ó ÔÈ Û˘ÌÌ·¯ÈΤ˜ ∞˘Ï¤˜ Û¯ÂÙÈο Ì ·˘Ù‹ ÙËÓ ˘fiıÂÛË». ∞fi ·˘Ù¤˜ ÙȘ ‰È·ÎÔÈÓÒÛÂȘ Á›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ Ë ƒˆÛ›· ÂÂÓ¤‚Ë Ì ÙËÓ ÚÒÙË Â˘Î·ÈÚ›· ÛÙÔ ˙‹ÙËÌ· Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, Û˘Ó‰¤ÔÓÙ¿˜ ÙË Ì ÙË ÛˆÙËÚ›· ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ÙËÓ ·Ú·‚›·ÛË ÙˆÓ Û˘ÓıËÎÒÓ Î·È ÙËÓ ÚÔÛ‚ÔÏ‹ ÙˆÓ Ó·˘ÙÈÎÒÓ Î·È ÂÌÔÚÈÎÒÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ ÙÔ˘ Â˘Úˆ·˚ÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘. ™˘Ó¿Ì·, fï˜, ‰ÂÓ ı¤ÏËÛ ӷ ÂÓÂÚÁ‹ÛÂÈ ÌÔÓÔÌÂÚÒ˜, ·ÏÏ¿ ÂÈηϤÛÙËΠÙË Û‡ÌÚ·ÍË fiÏˆÓ ÙˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ. ∂›Ó·È ·ÍÈÔÛËÌ›ˆÙÔ fiÙÈ Ô‡Ù ÛÙË ‰È·ÎÔ›ÓˆÛË ÚÔ˜ ÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË Ô‡Ù Û ÂΛÓË ÚÔ˜ ÙÔÓ ÎfiÌË °ÔÏfiÊÎÈÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Ë Ï¤ÍË «fiÏÂÌÔ˜». ∫·È ÛÙȘ ‰‡Ô, Ì ÔÈΛϘ ÂÚÈÛÙÚÔʤ˜, ·˘Ùfi˜ ˘Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ‹ ÏÈÁfiÙÂÚÔ Û·ÊÒ˜ ˆ˜ ÂÈΛÌÂÓÔ˜. ª¿ÏÈÛÙ·, ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ÚÒÙ˘
Ô ™ÙÚfiÁÎÔÓˆÊ ¤ÏÂÁ ÚËÙÒ˜ fiÙÈ, ·Ó Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ‰ÂÓ ¿ÏÏ·˙ ÛÙ¿ÛË, «Ô ˘ÔÁÂÁÚ·Ì̤ÓÔ˜ ¤Ï·‚ ÙË ‰È·Ù·Á‹ Ó· ·Ó·ÁÁ›ÏÂÈ fiÙÈ ı· ÂÁηٷÏ›„ÂÈ ·Ì¤Ûˆ˜ ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Ì·˙› Ì fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ˘·ÏÏ‹ÏÔ˘˜ ÙÔ˘». øÛÙfiÛÔ, Ô fiÚÔ˜ «fiÏÂÌÔ˜» ‰ÂÓ ‚Á‹Î ·ÎfiÌ· ·ÚÔÎ¿Ï˘Ù· ·fi Ù· ¯Â›ÏË ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·. ¶ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÙÔÓ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ ÛÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ Ô˘ ¤ÁÚ·„ ÚÔ˜ ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ù˘ ∞˘ÛÙÚ›·˜ ÛÙȘ 29 πÔ˘Ó›Ô˘. ™Â ·˘Ù‹ ¤ÏÂÁÂ: «ŸÌˆ˜, ÂÂȉ‹ ·˘Ùfi˜ Ô fiÏÂÌÔ˜ ı· ·Ô‚ϤÂÈ Î·Ù’ ·Ó¿ÁÎË, ÏfiÁˆ ÙˆÓ ·ÔÙÂÏÂÛÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘, ÛÙ· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Î·È ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Î˘ÚÈ¿Ú¯ˆÓ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘, ıˆÚÒ fiÙÈ Â›Ì·È ˘Ô¯Úˆ̤ÓÔ˜ Ó· Û˘ÓÂÓÓÔËıÒ ÂÎ ÚÔÔÈÌ›Ô˘ ÁÈ· ·˘ÙfiÓ Ì ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ ÌÔ˘. ™Â ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ‰ÂÓ ı· ·ÚÎÂÛÙÒ ÛÙË ÁÓÒÛË ÙËÓ ÔÔ›· ¤¯ˆ ÁÈ· Ù· ÚÔÛˆÈο ·ÈÛı‹Ì·Ù· Ù˘ ˘„ËÏ‹˜ Û·˜ ÌÂÁ·ÏÂÈfiÙËÙ·˜ ÚÔ˜ Â̤ӷ. ¢ÂÓ ·ÌÊÈ‚¿Ïψ fiÙÈ Â›Ó·È ÂÂÈṲ̂ÓË ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÏÈÎÚ›ÓÂÈ· ÙˆÓ ÚÔı¤ÛÂÒÓ ÌÔ˘. £· ÂÈı˘Ì‹Ûˆ fï˜ fiϘ ·ÓÂÍ·ÈÚ¤Ùˆ˜ ÔÈ Û˘ÌÌ·¯ÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ó· Û˘ÌÌÂÚÈÛÙÔ‡Ó ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÔ›ıËÛË, Î·È ÙÔÏÌÒ Ó· Âϛۈ fiÙÈ Ë ˘„ËÏ‹ Û·˜ ÌÂÁ·ÏÂÈfiÙËÙ· ‰ÂÓ ı· ‰ÈÛÙ¿ÛÂÈ Ó· ÙÔ˘˜ ÂÁÁ˘Ëı› ˆ˜ ÚÔ˜ ÙȘ ‰È·ı¤ÛÂȘ ÌÔ˘, ·Ó Ë ¶‡ÏË Ì ·Ó·ÁοÛÂÈ Ó· ηٷʇÁˆ Û ̤ÙÚ· Ô˘ ÌÔ˘ ÂÈ‚¿ÏÏÔÓÙ·È Î·È ·fi ÙȘ Û˘Óı‹Î˜, Î·È ·fi ÙË ı¤ÛË Ù˘ ƒˆÛ›·˜, ̤ÙÚ· fï˜ Ù· ÔÔ›·, ·ӷϷ̂¿Óˆ, ‰ÂÓ ı· Ù›ÓÔ˘Ó ÔÙ¤ Û ·ÔÎÏÂÈÛÙÈÎfi ÛÎÔfi, ·ÏÏ¿ ı· ÂÈÊ˘Ï¿ÍÔ˘Ó ¿ÓÙÔÙ ÛÙȘ Û˘ÌÌ·¯ÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· Ú¿ÍÔ˘Ó ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ οı ·Á·ıfi ÚÔÛ‰ÔÎÒÌÂÓÔ ·fi ÙËÓ ÎÔÈÓ‹ Û˘Ó·›ÓÂÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ˆÚ·›ˆÓ ¯ˆÚÒÓ». ΔÚÂÈÛ‹ÌÈÛÈ ÏÔÈfiÓ Ì‹Ó˜ ›¯·Ó ÂÚ¿ÛÂÈ ·fi ÙË Ì¤Ú· Ô˘ Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ¤ÁÚ·„ ÂÍ ÔÓfiÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ÙË ÏÂÁfiÌÂÓË «·Ô΋ڢÍË» ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ ÚÔ˚ÛÙ¿ÌÂÓÔÈ Ù˘ ·˘ÛÙÚȷ΋˜ ‰Èψ̷ٛ·˜ ıÂÒÚËÛ·Ó fiÙÈ ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÙËΠÙÔ Î·ıÂÛÙÒ˜ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘, Î·È ÙÒÚ· Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ‰‹ÏˆÓ fiÙÈ ÔÈ ÛÙÚ·ÙÔ› ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ¤ÙÔÈÌÔÈ Ó· ÂÈÛ‚¿ÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· ÚÔ˜ Ó¤· Ú‡ıÌÈÛË ÙˆÓ ˘Ôı¤ÛÂˆÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ÁÈ· ÙËÓ ÔÔ›· Ô ›‰ÈÔ˜ ÂÈηÏÔ‡ÓÙ·Ó ÙË Û‡ÌÚ·ÍË fiÏˆÓ ÙˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ. √È ‰˘Ó¿ÌÂȘ ·˘Ù¤˜, ‰ËÏ·‰‹ Ë ∞˘ÛÙÚ›·, Ë ∞ÁÁÏ›·, Ë °·ÏÏ›· Î·È Ë ¶ÚˆÛ›·, ‰ÂÓ Â›¯·Ó ‰ÒÛÂÈ ÛÙÔ˘˜ Ú¤Û‚ÂȘ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, fiˆ˜ ÂÈı˘ÌÔ‡ÛÂ Ë ƒˆÛ›·, Ô‰ËÁ›Â˜ ·Ôχو˜ Û‡ÌʈÓ˜ Ì ·˘Ù¤˜ Ô˘ ›¯·Ó ÛÙ·Ï› ÛÙÔÓ ™ÙÚfiÁÎÔÓˆÊ ·fi ÙËÓ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏË. ¶ÂÚÈÔÚ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ Ó· ÚÔÙÚ¤„Ô˘Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ‹ ÏÈÁfiÙÂÚÔ ¤ÓÙÔÓ· ÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË Ó· ÌËÓ ÂÈÌ›ÓÂÈ ÛÙËÓ ÔϤıÚÈ· ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ ‰ÈˆÁÌÔ‡ Î·È ÙˆÓ ÛÊ·ÁÒÓ, Ë ÔÔ›· ‹Ù·Ó Èı·ÓfiÙÂÚÔ Ó· ·Ó·˙ˆ˘ÚÒÛÂÈ,
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [117]
·Ú¿ Ó· ηٷ·‡ÛÂÈ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. øÛÙfiÛÔ, ‰ÂÓ ÚÔ¤‚ËÛ·Ó Û ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ ˘Ô‰Â›ÍÂȘ. ∞ÂÓ·ÓÙ›·˜, ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó Ì οı ‰˘Ó·Ùfi ÙÚfiÔ Ó· Ô‰ËÁ‹ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ™ÙÚfiÁÎÔÓˆÊ Î·È ÙÔÓ ƒÂ˝˙ ÂʤÓÙË ÛÂ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi. ∞fi ÙȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÔÈ ‰‡Ô ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚ˜ ÂΛÓË ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô, Ë ∞˘ÛÙÚ›· Î·È Ë ∞ÁÁÏ›·, ‰ÂÓ ·ÛÎÔ‡Û·Ó ·ÚfiÌÔÈ· ÔÏÈÙÈ΋ ÏfiÁˆ ›‰ÈˆÓ Î·È ··Ú¿ÏÏ·ÎÙˆÓ ·ÊÔÚÌÒÓ: ∏ ∞˘ÛÙÚ›· ÂÈı˘ÌÔ‡Û ÚÔ¿ÓÙˆÓ Ó· ·ÔÙÚ¤„ÂÈ ÔÙȉ‹ÔÙ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÚÂı›ÛÂÈ Ù· ÊÈÏÂχıÂÚ· Ó‡̷ٷ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ Î·È Ó· ‰È·Ù·Ú¿ÍÂÈ ÙËÓ Ù¿ÍË ÙˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ, Ë ÔÔ›· ›¯Â ÂÈÎ˘Úˆı› ·fi ÙȘ Û˘Óı‹Î˜ Ù˘ μȤÓÓ˘. ∏ ∞ÁÁÏ›· ‰ÂÓ ÊÔ‚fiÙ·Ó ÙȘ ÌÂÙ·‚ÔϤ˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ ·Ó·ÙÚ·Ô‡Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, ÂÂȉ‹ ›ÛÙ¢ fiÙÈ Ì ·˘Ù‹ ÙËÓ ·Ó·ÙÚÔ‹ Ë ƒˆÛ›·, ̤ۈ Ù˘ ÁˆÁÚ·ÊÈ΋˜ Ù˘ ı¤Û˘ Î·È ÙˆÓ ›‰ÈˆÓ ıÚËÛ΢ÙÈÎÒÓ ÂÔÈı‹ÛÂˆÓ Ô˘ ›¯Â Ì ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ¯ˆÚÒÓ, ı· ÂÚÈÛÙÔȯÈ˙fiÙ·Ó ·fi ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÂÈΛӉ˘Ó˜ ÁÈ· Ù· ÁÂÓÈο Â˘Úˆ·˚ο Û˘ÌʤÚÔÓÙ·. ∞Ó Ì¿ÏÈÛÙ· ÈÛÙ¤„Ô˘Ì ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÂÈÛÙÔÏ‹ Ô˘, Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÙÔ˘ ™ÙÚfiÁÎÔÓˆÊ, ¤ÁÚ·„ ÛÙȘ 10/22 πÔ˘Ó›Ô˘ Ô ÎfiÌ˘ ¡¤ÛÂÚÏÔÓÙ ÚÔ˜ ÙÔÓ ÎfiÌË °ÔÏfiÊÎÈÓ, Ô Ú¤Û‚Ë˜ Ù˘ ∞˘ÛÙÚ›·˜, ÎfiÌ˘ §‡Ù˙Ô‚, ‰ÂÓ ¤·„ ӷ ˘Ô‚¿ÏÏÂÈ ÛÙËÓ ¶‡ÏË ¤ÓÙÔÓ˜ ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ÁÈ· ÙË ‰È·ÁˆÁ‹ Ù˘. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ô Ú¤Û‚Ë˜ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜, ÏfiÚ‰Ô˜ ™ÙÚ¿ÁÎÊÔÚÓÙ, Ê·ÈÓfiÙ·Ó Ó· ÂÌ„˘¯ÒÓÂÈ ÙËÓ ¶‡ÏË ÛÙȘ ·Î·Ù·ÓfiËÙ˜ ‰È·ı¤ÛÂȘ Ù˘ Î·È Ó· Ù˘ ‰›ÓÂÈ ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ ÂΛÓË Ë ¿ÁÚÈ· Î·È ÂÛÊ·Ï̤ÓË ÔÏÈÙÈ΋ Ù˘ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÙ‡¯ÂÈ ÙËÓ ¤ÁÎÚÈÛË, ›Ûˆ˜ Î·È ÙË Û˘Ó‰ÚÔÌ‹, ÙÔ˘ ‚ÚÂÙ·ÓÈÎÔ‡ ˘Ô˘ÚÁ›Ԣ. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿, ÛÙȘ 6/18 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ Ô ÎfiÌ˘ §‡Ù˙Ô‚ ‰È·‚‚·›ˆÓ ÙÔÓ ÚÔ˚ÛÙ¿ÌÂÓfi ÙÔ˘ fiÙÈ Ô ÏfiÚ‰Ô˜ ™ÙÚ¿ÁÎÊÔÚÓÙ Î·È ÔÈ Ú¤Û‚ÂȘ Ù˘ °·ÏÏ›·˜ Î·È Ù˘ ¶ÚˆÛ›·˜, ˘ÔÎfiÌ˘ μÈÂÏ¿ Î·È ‚·ÚfiÓÔ˜ ª›ÏÙÈÙ˙, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó ·Ú¿ Ó· Û˘Ì‚Ô˘Ï¤„Ô˘Ó ÙÔ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ˘Ô˘ÚÁÂ›Ô Ó· ·ÎÔ‡ÛÂÈ Â˘ÌÂÓÒ˜ ÙȘ Û˘Ì‚Ô˘Ï¤˜ ÙȘ Ôԛ˜ ›¯·Ó ˘·ÁÔÚ‡ÛÂÈ ÛÙËÓ ∞˘Ï‹ Ù˘ μȤÓÓ˘ Ë ÊÈÏ›· Î·È ÙÔ ÂÈÏÈÎÚÈÓ¤˜ Û˘ÌʤÚÔÓ ˘¤Ú Ù˘ ¢ËÌÂÚ›·˜ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. À¿Ú¯ÂÈ fiÓÙˆ˜ ‰È·ÎÔ›ÓˆÛË ÙÔ˘ ÏfiÚ‰Ô˘ ™ÙÚ¿ÁÎÊÔÚÓÙ ÚÔ˜ ÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ÛÙȘ 25 πÔ˘Ï›Ô˘/6 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘, fiÔ˘ Û˘ÓÈÛÙÔ‡Û ÌÂÙÚÈÔ¿ıÂÈ·, ‰È¿ÎÚÈÛË ÌÂٷ͇ ·ıÒˆÓ Î·È ÂÓfi¯ˆÓ, ηıÒ˜ Î·È ÙÔ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ù˘ ‰È·Ù‹ÚËÛ˘ ÙˆÓ ‰Èη›ˆÓ ÙÔ˘ ΢ÚÈ¿Ú¯Ô˘ Ì ٷ ÈÂÚ¿ ηı‹ÎÔÓÙ· Ù· ÔÔ›· ÂÈ‚¿ÏÏÂÈ Ë ÊÈÏ·ÓıÚˆ›·. ŸÌˆ˜, ÔÔÈÔȉ‹ÔÙÂ Î·È ·Ó ‹Ù·Ó ÔÈ ÔÈΛÏÔÈ ¯ÚˆÌ·ÙÈÛÌÔ› ÙˆÓ Û˘Ì‚Ô˘ÏÒÓ Ô˘ ¤‰ˆÛ·Ó ÔÈ ‰˘ÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ÔÈ Ú¤Û‚ÂȘ ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ Î·ÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ÚÔÏ¿‚Ô˘Ó ÙÔ ÚÒÙÔ ‚‹Ì· ÚÔ˜ ÙË Ú‹ÍË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ƒˆÛ›· Î·È ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ·.
√ ™ÙÚfiÁÎÔÓˆÊ ·Ó·¯ÒÚËÛ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÛÙȘ 5 πÔ˘Ï›Ô˘. ∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÂÈÙ‡¯ıËΠÔÏ˘ÂÙ‹˜ ·Ó·‚ÔÏ‹ Ù˘ ¤Ó·Ú͢ ÙˆÓ Â¯ıÚÔÚ·ÍÈÒÓ. ∞Ó·ÌÊ›‚ÔÏ·, fï˜, Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ¤ıÂÛ ¤ÎÙÔÙ ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ÎÔÈÓ‹˜ Â˘Úˆ·˚΋˜ ¤̂·Û˘, ·Ú¯‹ Ô˘ Ì ÙËÓ ¿ÚÔ‰Ô ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ ¤ÌÂÏÏ ӷ ηÚÔÊÔÚ‹ÛÂÈ, ·Ú·Û‡ÚÔÓÙ·˜ ·ÎfiÌ· Î·È ÙËÓ ∞ÁÁÏ›· - Î·È ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ÌËÓ ÂÈÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÂÊfiÛÔÓ ÂÚÓÔ‡ÛÂ Ô ··ÈÙÔ‡ÌÂÓÔ˜ ηÈÚfi˜. ΔÔ Î›ÓËÌ· ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË ¤Û‚ËÛÂ Û·Ó ÊÏfiÁ· Û ¿¯˘ÚÔ. ŸÌˆ˜, Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ Î˘Ú›ˆ˜ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ¤ÌÂÏÏ ӷ ‰È·ÚΤÛÂÈ ÂÙ¿ ¯ÚfiÓÈ· Î·È fi¯È ÌfiÓÔ Ó· ·Ó·ÁοÛÂÈ ÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË Ó· ·Ô‰Â¯Ù› ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· Ô˘ ·Ó¤Î·ıÂÓ Â›¯Â ÚÔÙ›ÓÂÈ Ë ƒˆÛ›·, ·ÏÏ¿ Î·È Ó· ˘Ô¯ÚÂÒÛÂÈ ÙË ƒˆÛ›· Ó· ·Ô‰Â¯Ù› ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ Ï‹ÚÔ˘˜ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ Ì·˜, Ë ÔÔ›·, ‚¤‚·È·, ‰ÂÓ ÂÚÈÏ·Ì‚·ÓfiÙ·Ó ÛÙȘ ÚÔ·ÈÚ¤ÛÂȘ Ù˘ ÙÔ 1821 Î·È Î·ÙfiÈÓ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ 1829.
ΔÔ‡ÚÎÔ˜ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÎfi˜ ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ·. LEONARD DE SELVA/ CORBIS/APEIRON
[118]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ πˆ¿ÓÓ˘ ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ Î·È ÙÔ ¢ÔΛÌÈÔÓ πÛÙÔÚÈÎfiÓ ÂÚ› Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ΔÔ 1834, Û ÌÈ· ÂÔ¯‹ Ô˘ ÔÈ ÌӋ̘ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Â›Ó·È ·ÎfiÌË Óˆ¤˜ Û fiÛÔ˘˜ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Û ·˘Ù‹ Î·È Ë ›‰Ú˘ÛË ÙÔ˘ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Â›Ó·È ¤Ó· ÁÂÁÔÓfi˜ Ôχ ÚfiÛÊ·ÙÔ, ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È ÙÔ ¢ÔΛÌÈÔÓ πÛÙÔÚÈÎfiÓ ÂÚ› Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ºÈÏ‹ÌÔÓ·. ∂›Ó·È ··Ú·›ÙËÙÔ Ó· ÂÈÛËÌ·Óı› fiÙÈ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, Î·È Î·Ù’ ¤ÎÙ·ÛË Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜, Â›Ó·È ·ÎfiÌË ÂÓ ˙ˆ‹ fiÙ·Ó ÂΉ›‰ÂÙ·È ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ‚È‚Ï›Ô, ·ÚÈÔ ı¤Ì· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Â›Ó·È Ë ‰Ú¿ÛË Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ Î·È Ù· ÈÛÙÔÚÈο ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ ÙËÓ ·ÊÔÚÔ‡Ó. ΔÔ ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi ¤¯ÂÈ È‰È·›ÙÂÚÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ·fi ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·ÊÈ΋ ¿Ô„Ë, ‰ÈfiÙÈ ·ÔÙÂÏ› ÔχÙÈÌË ËÁ‹ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ ÁÈ· ÙË ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· ÙfiÛÔ ÁÈ· ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ fiÛÔ Î·È ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ıˆÚÂ›Ù·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÙÂÎÌ‹ÚÈÔ Ù˘ ‰È·‰Èηۛ·˜ Û˘ÁÁÚ·Ê‹˜ Ù˘ ÂıÓÈ΋˜ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ô˘ ¤Ï·‚ ¯ÒÚ· ÙÔ 19Ô ·ÈÒÓ·, ηıÒ˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ·fi„ÂȘ Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Î·È ÙË Û‡Á¯ÚÔÓË Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘
°¤ÓÔ˘˜, Ë ÔÔ›· ÂÓ¤Ó¢Û ÙÔÓ ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ Î·È ÙÔ˘˜ ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜. ¶·Ú¿ ÙȘ Û¯ÂÙÈΤ˜ ·Ó·ÎÚ›‚ÂȘ Ô˘ ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ –οÔȘ ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ‰ÈÔÚıÒÓÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ Ô Û˘ÁÁڷʤ·˜ ·ÚÁfiÙÂÚ·– ·ÔÙÂÏ› ̤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ÙÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ ¤ÚÁÔ ·Ó·ÊÔÚ¿˜ ÁÈ· ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Î·È ÙË ‰Ú¿ÛË Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ÌÈ·˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ Ù˘ ÔÔ›·˜ Ô ÚfiÏÔ˜ ˘‹ÚÍÂ Î·Ù·Ï˘ÙÈÎfi˜ ÛÙËÓ ÔÚ›· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ 1821. πø∞¡¡∏™ ºπ§∏ª√¡∞™ √ Û˘ÁÁڷʤ·˜ ÙÔ˘ ¢ÔÎÈÌ›Ô˘, πˆ¿ÓÓ˘ ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜, ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÙÔ 1798. ΔÔ ÂÒÓ˘Ìfi ÙÔ˘ ‹Ù·Ó μ·ÛÈÏ›Ԣ –¿ÏÏÔÈ, fiˆ˜ Ô ™‡ÚÔ˜ ªÂÏ¿˜, ÈÛ¯˘Ú›˙ÔÓÙ·È fiÙÈ ‹Ù·Ó ÙÔ μ·ÛÈÏÂÈ¿‰Ë˜– Î·È ÙÔ ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ÙÔ ¤Ï·‚ ¤ÂÈÙ· ·fi ÚÔÙÚÔ‹ ÙÔ˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘ À„ËÏ¿ÓÙË, Û‡Ìʈӷ Ì ٷ ÏÂÁfiÌÂÓ· ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘. ™Ô‡‰·Û ÛÙËÓ ¶·ÙÚÈ·Ú¯È΋ ™¯ÔÏ‹ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ (ªÂÁ¿ÏË ÙÔ˘ °¤ÓÔ˘˜ ™¯ÔÏ‹) Î·È ÙÔ 1821 ¤Ê˘Á ÎÚ˘Ê¿ ·fi ÙË ÁÂÓ¤ÙÂÈÚ¿ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ∞ı‹Ó·, ·ÔʇÁÔÓÙ·˜ ÙËÓ Ì‹ÓÈÓ ÙˆÓ
ΔÔ‡ÚÎˆÓ ·fi ÙÔ Í¤Û·ÛÌ· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ™ÙËÓ ÔÚ›· ¤ÁÈÓ ·Ú¯ÈÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜ ÙÔ˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘ À„ËÏ¿ÓÙË, ‰ÈÔÈÎËÙÈÎÔ‡ ÔÚÁ¿ÓÔ˘ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ÛÙÔÓ ÂÏÏ·‰ÈÎfi ¯ÒÚÔ, Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÔÓÙ·˜ Ì·˙› ÙÔ˘ Û ÔÏϤ˜ Ì¿¯Â˜. À‹ÚÍ ̤ÏÔ˜ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ –Ò˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û ¿ÏψÛÙ ӷ ÌËÓ Â›Ó·È Ì ÙË ı¤ÛË Ô˘ ηÙ›¯Â ‰›Ï· ÛÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË–, ·ÏÏ¿ «ÛÙÔ ™‡ÛÙËÌ· ÙÔ‡ÙÔ ‰ÂÓ ¤Ï·‚ ȉȷÈÙ¤Úˆ˜ ÌÂÙÔ¯‹Ó ÙÈÓ¿». ΔÔ ™Â٤̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1829 Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ηٷÍÈÒıËΠÏfiÁˆ Ù˘ ÂÈÙ˘¯Ô‡˜ ‰ÈÂÎÂÚ·›ˆÛ˘ ÙˆÓ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂˆÓ Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÌÂÙ¿ ÙË Ì¿¯Ë Ù˘ ¶¤ÙÚ·˜. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÂÚÁ¿ÛÙËΠˆ˜ ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ¿ÊÔ˜ Î·È ·fi ÙÔ 1838 ¤ˆ˜ ÙÔ 1854 Âͤ‰È‰Â ÙËÓ ÂÊËÌÂÚ›‰· ∞ÈÒÓ, fiÚÁ·ÓÔ ÙÔ˘ ƒˆÛÈÎÔ‡ ∫fiÌÌ·ÙÔ˜. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi, Î·È Ë ÂÈıÂÙÈ΋ ·ÚıÚÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘, ¤ÊÂÚÂ Î·È ÙÔ ‚›·ÈÔ ÙÂÚÌ·ÙÈÛÌfi ÙÔ˘ ÂÎÙ˘ˆÙËÚ›Ô˘ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ∞ÁÁÏÔÁ¿ÏÏÔ˘˜ Ô˘ ›¯·Ó ηٷϿ‚ÂÈ ÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿ ÙÔ 1854. ∞ÊÔ‡ ÏÔÈfiÓ ÙÔÓ Û˘Ó¤Ï·‚·Ó, ÙÔÓ Î·Ù·‰›Î·Û·Ó Û ··Á¯ÔÓÈÛÌfi, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÁϛوÛ Ì ÙËÓ ·Ú¤Ì‚·ÛË ÙÔ˘
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [119]
•˘ÏÔÁÚ·Ê›· ·fi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ Brofferio, Torino, 1844-1846. ¶ÚÔÛˆÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘ À„ËÏ¿ÓÙË, ‰ÈÔÈÎËÙÈÎÔ‡ ÔÚÁ¿ÓÔ˘ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ·Ú¯ÈÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ‰È·Ù¤ÏÂÛÂ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜. ∞ƒ°√§π∫∏ μπμ§π√£∏∫∏
[120]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
°ÎÚ·‚Ô‡Ú· ÙÔ˘ 1854 Ì ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ √‰ËÛÛÔ‡, fiÔ˘ ȉڇıËÎÂ Ë ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1814 (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). CORBIS/APEIRON
¶ÔÚÙÚ¤ÙÔ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ· ÙÔ˘ °ÂÚÌ·ÓÔ‡ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ Von Ranke, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ Ú¤ÂÈ Ó· ηٷÁÚ¿ÊÂÈ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· ¯ˆÚ›˜ ÚÔÛˆÈΤ˜ ÂÂÌ‚¿ÛÂȘ Î·È ÎÚ›ÛÂȘ. √ ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ οı ¿ÏÏÔ ·Ú¿ ÈÛÙfi˜ ¤ÌÂÈÓ ÛÙË ÏÂÁfiÌÂÓË Û¯ÔÏ‹ Von Ranke. BETTMANN/CORBIS/APEIRON
°¿ÏÏÔ˘ Ó·˘¿Ú¯Ô˘. ¶¤ı·Ó ¤ÂÈÙ· ·fi 20 ¯ÚfiÓÈ·, ÙÔ 1874, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ›Ûˆ ÙÔ˘ ¤Ó· ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÈÛÙÔÚÈÎfi Î·È ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ·ÊÈÎfi ¤ÚÁÔ Î·È ¤Ó· ÁÈÔ, ÙÔÓ ΔÈÌÔϤÔÓÙ·, Ô˘ ›Û˘ ÚˆÙ·ÁˆÓ›ÛÙËÛ ÛÙËÓ ·ıËÓ·˚΋ ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ·Ê›· Î·È ÛÙȘ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ. Δ· ÈÛÙÔÚÈο ÙÔ˘ ¤ÚÁ·, ÙÔ ¢ÔΛÌÈÔÓ ÂÚ› Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ Î·È ÙÔ ¢ÔΛÌÈÔÓ ÈÛÙÔÚÈÎfiÓ ÂÚ› Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó·ÛÙ¿Ûˆ˜, ·Ó Î·È Ï›Á· Û ·ÚÈıÌfi, ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙ¿ ÁÈ· Ó· ÂËÚ¿ÛÔ˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈο ÙË ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ÈÛÙÔÚÈ΋ ÛΤ„Ë ÙÔ˘ ÓÂÔÛ‡ÛÙ·ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ÿÚË Û ·˘Ùfi ¿ÏψÛÙ ¤Ù˘¯Â Ôχ ıÂÙÈ΋˜ ·Ô‰Ô¯‹˜ ·fi ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ Î·È ·ÓÂÈÛÙËÌÈ·ÎÔ‡˜ fiˆ˜ Ô ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ˜, Ô ºÚ·ڛÙ˘, Ô ∞ÊÂÓÙÔ‡Ï˘ Î·È Ô ¶·Ó·ÁÈÒÙ˘ ™Ô‡ÙÛÔ˜, ·ÎfiÌË Î·È ·fi Û‡Á¯ÚÔÓÔ‡˜ Ì·˜ fiˆ˜ Ô ¢ÂÛÔÙfiÔ˘ÏÔ˜ Î·È Ô °ÚÈÙÛfiÔ˘ÏÔ˜. π‰ÂÔÏÔÁÈο, Ô πˆ¿ÓÓ˘ ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ Ù·˘ÙÈ˙fiÙ·Ó Ì ÙËÓ ¿Ô„Ë fiÙÈ Ô Ó¤Ô˜ ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ú¿ Ë Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ù˘ μ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ·ÊÔ‡ ÛÙËÓ ÚÒÙË ÎÈfiÏ·˜ ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ ÙÔ˘ ¢ÔÎÈÌ›Ô˘ ÌÈÏ¿ÂÈ ÍÂοı·Ú· ÁÈ· «ÙËÓ Ó¤·Ó ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÙÒÛÈÓ ÙÔ˘ ∞Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ μ·ÛÈÏ›Ԣ πÛÙÔÚ›·Ó Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜». ¶›ÛÙ¢ ·ÎÚ¿‰·ÓÙ· ÛÙȘ ÛÙÂÓ¤˜ Û¯¤ÛÂȘ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ƒÒÛˆÓ Î·È ÛÙÔ fiÙÈ ÙÔ Û˘ÌʤÚÔÓ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ‹Ù·Ó Ë ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ ÛÙÂÓÒÓ ‰ÂÛÌÒÓ Ì ÙË ƒˆÛ›·. ∫·ÙËÁfiÚËÛ ¤ÌÌÂÛ· ‹ ¢ı¤ˆ˜ ÙËÓ Ú¿ÍË ˘ÔÙ¤ÏÂÈ·˜ ÙÔ˘ 1825, ·ÏÏ¿ ıˆÚÔ‡Û fiÙÈ ·ÎfiÌË Î·È ·Ó¿ÌÂÛ· Û ڈٷÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Ô˘ ·Ó·˙‹ÙËÛ·Ó ÙË ÛÙ‹ÚÈÍË ¿ÏÏˆÓ ¯ˆÚÒÓ, Î·È fi¯È Ù˘ ƒˆÛ›·˜, ˘‹Ú¯·Ó ÛÔ˘‰·›ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ Ì ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÚÔÛÊÔÚ¿ ÛÙÔÓ ∞ÁÒÓ·. √ ¢ı‡˜ ÊÈÏÔÚˆÛÈÎfi˜ ÙÔ˘ ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈÛÌfi˜ Â›Ó·È Ê·ÓÂÚfi˜ ÛÙÔ ¢ÔΛÌÈÔÓ Î·È ·fi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÙÔÔı¤ÙËÛ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙ· √ÚÏÔÊÈο ÙÔ˘
1769 Î·È fi¯È ÛÙÔ 1821, ‹ ¤ÛÙˆ ÛÙÔ 1814, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ ¤ÙÔ˜ ›‰Ú˘Û˘ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜. ∂Í·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ȉÂÔÏÔÁÈÎÔ‡ ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘ Ô‰ËÁ‹ıËΠ۠ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛˆÓ, ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfiÙÂÚ˜ ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ‹Ù·Ó Ë ÔÏÂÌÈ΋ ÙÔ˘ ·ÚıÚÔÁÚ·Ê›· ηٿ ÙÔ˘ £ÂÔÎÏ‹ÙÔ˘ º·Ú̷Λ‰Ë ÁÈ· ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Ù˘ ·˘ÙÔΤʷÏ˘ ÂÏÏ·‰È΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, Î·È ÔÈ Î·ÙËÁÔڛ˜ Ô˘ ÂÎÙfiÍ¢Û ̤۷ ·fi ÙËÓ ÂÊËÌÂÚ›‰· ÙÔ˘ ηٿ ÙˆÓ ∞ÁÁÏÔÁ¿ÏψÓ, ˘ÔÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ∫ÚÈÌ·˚ÎÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘. ∏ ¢ÎÔÏ›· Ì ÙËÓ ÔÔ›· Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ·Ú·‰Â¯fiÙ·Ó Ù· Ï¿ıË ÙÔ˘ ‹ ¿ÏÏ·˙ ¿Ô„Ë ‰Â›¯ÓÂÈ ¤Ó·Ó ¿Ó‰Ú· ‰›Î·ÈÔ Î·È ÛÎÂÙfiÌÂÓÔ. ΔÔ 1834 ·ÊȤڈÛ ÙÔ ¢ÔΛÌÈÔÓ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ŸıˆÓ·. øÛÙfiÛÔ, ¤ÂÈÙ· ·fi ÌÂÚÈο ¯ÚfiÓÈ· ÚˆÙÔÛÙ¿ÙËÛ ÛÙËÓ ÂΉ›ˆÍ‹ ÙÔ˘ ˆ˜ ̤ÏÔ˜ Ù˘ ·ÓÙÈÔıˆÓÈ΋˜ Ì˘ÛÙÈ΋˜ ÂÙ·ÈÚ›·˜. ¶¤Ú· ·fi ÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÙË ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ·ÊÈ΋ ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘, Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÙËÎÂ Î·È ÁÈ· ÙÔ ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·ÊÈÎfi ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ. √ 19Ô˜ ·ÈÒÓ·˜ ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·ÊÈο ‹Ù·Ó, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ‰Èψ̿ÙË Î·È ÈÛÙÔÚÈÎfi Edward Carr, «Ô ·ÈÒÓ·˜ ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ». √È ÈÛÙÔÚÈÎÔ› Ù˘ ¢‡Û˘, ΢ڛˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ 1830, ÂËÚ·Ṳ̂ÓÔÈ ·fi ÙË Û¯ÔÏ‹ Von Ranke ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·˙‹ÙËÛË ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ «fiˆ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ¤ÁÈÓ·Ó» («wie es eigentlich gewesen»), ›ÛÙ¢·Ó ÛÙËÓ ÏÂÈÔ„ËÊ›· ÙÔ˘˜ fiÙÈ Ù· ÈÛÙÔÚÈο ÁÂÁÔÓfiÙ· ˘¿Ú¯Ô˘Ó Û ÌÔÚÊ‹ ÌÔÓ·‰È΋ Î·È ·‰È·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙË. ¢Ô˘ÏÂÈ¿ ÏÔÈfiÓ ÙÔ˘ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ Â›Ó·È Ó· Ù· ηٷÁÚ¿„ÂÈ fiÏ·, ‹ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ fiÛÔ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÌÔÚ›, ¯ˆÚ›˜ ÂÈÏÔÁ¤˜ Î·È ¯ˆÚ›˜ ÚÔÛˆÈΤ˜ ÂÂÌ‚¿ÛÂȘ Ô˘ ı· ·ÏÏÔ›ˆÓ·Ó ÙËÓ «·Ï‹ıÂÈ·» ÙÔ˘˜. √ ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ‰ÂÓ Û˘ÌÌÂÚÈ˙fiÙ·Ó ·˘Ù‹ ÙË Û¯ÔÏ‹ Î·È ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÂΛÓË Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ‰È¿‚·˙ ¿ÏÏÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ Ô˘ ÙÂÏÈο ‰È·‰Ú·Ì¿ÙÈÛ·Ó ÛÔ˘‰·›Ô ÚfiÏÔ ÛÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÂıÓÈ΋˜ ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·Ê›·˜, fiˆ˜ Ô π·Îˆ‚¿Î˘
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [121]
ƒ›˙Ô˜ ¡ÂÚÔ˘Ïfi˜ Î·È ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ ™‡Á¯ÚÔÓË πÛÙÔÚ›· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ ·fi ÙËÓ ÙÒÛË ÙÔ˘ ∞Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ μ·ÛÈÏ›Ԣ Ô˘ ÁÚ¿ÊÙËΠÙÔ 1828. √ ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ Â›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ ‰È¿‚·ÛÂ Î·È Èı·Ófiٷٷ ÂËÚ¿ÛÙËΠ¤ˆ˜ ¤Ó· ÛËÌÂ›Ô Î·È ·fi ÙÔÓ °›‚‚ˆÓ, Û˘ÁÁڷʤ· ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ¶·Ú·ÎÌ‹ Î·È ¶ÙÒÛË Ù˘ ƒˆÌ·˚΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ··Í›ˆÓ – ηٿ ÙȘ ÂÈÙ·Á¤˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜– ÙËÓ ÚÔÛÊÔÚ¿ Î·È ÙËÓ ·Í›· ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘, ›Ûˆ˜ ·ÎfiÌË Î·È ·fi ÙÔÓ Lebeau, Û˘ÁÁڷʤ· Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ∫·ÙˆÙ¤Ú·˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ (Histoire du Bas-Empire). Δ√ ¢√∫πªπ√¡ ª¤¯ÚÈ ÙËÓ ¤Î‰ÔÛË Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ∂·Ó·ÛÙ¿Ûˆ˜ ÙÔ 1859 ı· Î˘Ï‹ÛÂÈ Ôχ ÓÂÚfi ÛÙÔ ·˘Ï¿ÎÈ Î·È ÔÏÏ¿ ı· ÁÚ·ÊÙÔ‡Ó ÁÈ· ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ª¿ÏÈÛÙ·, Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ı· ·Ó·ıˆڋÛÂÈ ÔÏϤ˜ ·fi„ÂȘ, ΢ڛˆ˜ ÁÈ· ÁÂÁÔÓfiÙ· Î·È ÎÚ›ÛÂȘ Ô˘ ›¯Â οÓÂÈ ÙÔ 1832. √ ›‰ÈÔ˜ ÙÔ ·Ô‰›‰ÂÈ ÛÙËÓ ·Ó·Î¿Ï˘„Ë
ÂÚÈÛÛfiÙÂÚˆÓ ËÁÒÓ, ÌÂÁ¿ÏÔ ÙÌ‹Ì· ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ¤Ó· ÎÔÌÌ¿ÙÈ ÙÔ˘ ·Ú¯Â›Ô˘ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ Ô˘ ‚Ú¤ıËΠÚfiÛÊ·Ù·, ·ÊÔ‡ ÛÙÔ ¢ÔΛÌÈÔÓ Â›Ó·È Ê·ÓÂÚ‹ Ë Ï‡Ë ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Î·Ù·Ê¤Ú ӷ Û˘ÏϤÍÂÈ ¤Ó· ÌÈÎÚfi ÌfiÓÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙˆÓ ·Ú¯ÂÈ·ÎÒÓ ÙÂÎÌËÚ›ˆÓ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ϤÁÔÓÙ·˜ fiÙÈ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÏfiÁÔ «ÙÔ ¢ÔΛÌÈÔÓ ÙÔ‡ÙÔ ‰ÂÓ ˘fiÛ¯ÂÙ·È ÙËÓ ÙÂÏÂÈfiÙËÙ·». ¢ËÏÒÓÂÈ fiÙÈ ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ‰ÈηÈÔ‡ÓÙ·È Ó· ÁÚ¿„Ô˘Ó ÌfiÓÔ fiÛÔÈ ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛ·Ó, ·ÊÔ‡ «Î·ı›˜ ¿ÏÏÔ˜ ÙÔÏÌËÙ›·˜ ÎÚ›ÓÂÙ·È, ·˜ Ì·˜ Û˘Á¯ˆÚÂı› Ó· ›ÔÌÂÓ, ·Ó fi¯È „ÂÏÏ›˙ˆÓ, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ fï˜ fi¯È ÙfiÛÔÓ Â˘Ù˘¯‹˜ ÚÔ·ÁˆÁfi˜ Ù˘ ÈÛÙÔÚÈ΋˜ ÙÂÏÂÈfiÙËÙÔ˜ ÂȯÂÈÚ‹Ì·ÙÔ˜ ÙÈÓfi˜, Ù· ¿‰˘Ù· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ì‹Ù ÂÌ˘‹ıË, Ì‹ÙÂ Â›Ó·È Â‡ÎÔÏÔÓ Ó· ‰È·ÁÓÒÛË». μ·ÛÈṲ̂ÓÔ˜ Û ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÔ›ıËÛË ·Ú·‰¤¯ÂÙ·È fiÙÈ Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ˘fi„Ë, ÂÎÙfi˜ ·fi Ù· ÁÚ·Ù¿ ÙÂÎÌ‹ÚÈ·, Î·È ÙȘ ÚÔÊÔÚÈΤ˜ ·Ôηχ„ÂȘ ÌÂÏÒÓ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Â›Ó·È Î·È Ô
∞Ó·ÁÓˆÛÙfiÔ˘ÏÔ˜, ·Ó Î·È ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ˆ˜ ËÁ‹, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ fi¯È ÛÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ ¢ÔΛÌÈÔÓ. ª¿ÏÈÛÙ·, ‰È·‚¿˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ ÁÂÓÓÈ¤Ù·È Ë ˘Ô„›· fiÙÈ Î¿ÔȘ ·fi ÙȘ ‰ÈËÁ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ∞Ó·ÁÓˆÛÙfiÔ˘ÏÔ˘ Ú¤ÂÈ Ó· ÙȘ ¿ÎÔ˘Û ·ÊÔ‡ ›¯Â ÔÏÔÎÏËÚÒÛÂÈ ÙÔ ‚È‚Ï›Ô, ÁÈ·Ù› ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ Ô˘ ÂÌϤÎÔ˘Ó ÙÔ ÁÓˆÛÙfi ºÈÏÈÎfi ÛÙ· Û˘Ì‚¿ÓÙ· Ù˘ ªÔωԂϷ¯›·˜ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ Û ¤Ó· ·Ú¿ÚÙËÌ· Ì ٛÙÏÔ «∫ÂÊ¿Ï·ÈÔÓ ı′». ∏ ı¤ÛË ·˘Ù‹, fiÙÈ Ô ∞Ó·ÁÓˆÛÙfiÔ˘ÏÔ˜ ˘‹ÚÍ ¤Ó·˜ ÂÎ ÙˆÓ È‰Ú˘ÙÒÓ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ÌÂÈÒÓÔÓÙ·˜ ÙË Û˘ÓÂÈÛÊÔÚ¿ ÙÔ˘ •¿ÓıÔ˘, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Î·ÙËÁÔÚ› ÁÈ· «Ê›Ï·˘ÙÔÓ ˘ÂÚ‚ÔÏ‹Ó», ÚÔηÏ› ÙËÓ Ë¯ËÚ‹ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÙÔ˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ Î·È ÙËÓ ÂÓÙ¤ÏÂÈ ·Ú·‰Ô¯‹ ·fi ÙÔÓ ºÈÏ‹ÌÔÓ· ÙÔ˘ ËÁÂÙÈÎÔ‡ ÙÔ˘ ÚfiÏÔ˘ Ì ¿ÚıÚÔ ÙÔ˘ ÙÔ 1839 ÛÙËÓ ÂÊËÌÂÚ›‰· ∞ÈÒÓ. ™Â ›ÛÌ·, ÏÔÈfiÓ ÙÔ˘ Von Ranke, Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ‚Á¿˙ÂÈ Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù·, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· Ôχ ÂӉȷʤÚÔÓÙ·. ∂ÈϤÔÓ ı¤ÙÂÈ Î·È ÂÚˆÙ‹Ì·Ù·, fiˆ˜
[122]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ fiÚÎÔ˜ ÙˆÓ ºÈÏÈÎÒÓ, ÁÏ˘Ùfi ÛÙÔ ªÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ÛÙËÓ √‰ËÛÛfi. PUBLIC DOMAIN
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [123]
ı· ¤Î·Ó ¤Ó·˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ ÙÔ˘ 21Ô˘ ·ÈÒÓ· ÛÙËÓ ·Ó·˙‹ÙËÛË ‚·ı‡ÙÂÚˆÓ ·ÈÙÈÒÓ Î·È Î·Ù·ÛÙ¿ÛˆÓ. ÃÚËÛÈÌÔÔÈ› ÙȘ ÏÈÁÔÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ËÁ¤˜ ÁÈ· Ó· «Î¿ÌˆÌÂÓ ÛΤ„ÂȘ ÂȘ ÔÏ›Á·, ·Ó ‰ÂÓ ›‰ˆÌÂÓ fiÏ· Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜» Î·È ÚÔÛ·ı› Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÈ ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ «·Ï‹ıÂÈ·» ÛÙ· ÙÂÎÙ·ÈÓfiÌÂÓ· ÂÓÙfi˜ Î·È ÂÎÙfi˜ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ Ì ÛÎÔfi Ó· ·ÔÙ˘ÒÛÂÈ ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· Ô˘ ¤¯ÂÈ ÁÈ’ ·˘Ù‹Ó ·fi fiÛ· ‰È¿‚·ÛÂ, ¿ÎÔ˘ÛÂ, ›‰Â Î·È –ı· ÚÔÛı¤Ù·Ì– ›ÛÙ¢ ÁÈ· ÙÔ ¤ıÓÔ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ·Ú¿ ÙÔ fiÙÈ ÈÛ¯˘Ú›˙ÂÙ·È fiÙÈ «‰ÂÓ ˘„ÒÓÔÌÂÓ ÊˆÓ‹Ó ˘ÂÚ·ÛÈ˙fiÌÂÓÔÈ Ì¤ÚË, ·ÏÏ¿ ÙËÓ ·Ï‹ıÂÈ·Ó». ¢ËÏÒÓÂÈ, ˆÛÙfiÛÔ, ·ÓÔȯٿ fiÙÈ «fiÛÙȘ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·Ó ÙˆÓ Û˘Á¯ÚfiÓˆÓ ÙÔ˘, ‰˘ÛÎfiψ˜ ‰‡Ó·Ù·È Ó· ‹Ó·È ÂχıÂÚÔ˜ ·fi Û˘Ì·ı›·˜ Î·È ·ÓÙÈ·ı›·˜ ·ÈÛı‹Ì·Ù·». ΔÂÌ·¯›˙ÂÈ Û ٤ÛÛÂÚȘ ÂÔ¯¤˜ ÙËÓ ÔÚ›· ̤¯ÚÈ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ¯ÚÔÓÈ΋ ÂÚ›Ô‰Ô Ô˘ ·ÔÙÂÏ› ÙÔ Î˘Ú›ˆ˜ ı¤Ì· ÙÔ˘ ¢ÔÎÈÌ›Ô˘.. ∞ÎÔÏÔ˘ı› ÙË ¯ÚÔÓÈ΋ ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ Ì ÂÌ‚fiÏÈ̘ ÂÚÈÁڷʤ˜ «Î·Ù·ÛÙ¿Ûˆӻ, ÌÈÌÔ‡ÌÂÓÔ˜ ηٿ ¤Ó·Ó ÙÚfiÔ ÙÔ ËÚÔ‰fiÙÂÈÔ ‡ÊÔ˜. ΔÔ ‚È‚Ï›Ô ¤¯ÂÈ ÂÙ¿ ÂÓfiÙËÙ˜. •ÂÎÈÓ¿ Ì ٷ ÚÔÏÂÁfiÌÂÓ·, Û˘Ó¯›˙ÂÈ Ì ÙËÓ ÚÒÙË ÂÔ¯‹, Ë ÔÔ›· ηχÙÂÈ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·fi ÙËÓ ÕψÛË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ̤¯ÚÈ Ù· √ÚÏÔÊÈο ÙÔ˘ 1769. ∞ÎÔÏÔ˘ı› Ë ‰Â‡ÙÂÚË ÂÔ¯‹, Ô˘ Û˘Ó¯›˙ÂÈ ·fi Ù· √ÚÏÔÊÈο ̤¯ÚÈ ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ Î·È ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ηٷÛÙ·ÙÈ΋˜ Ù˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜. ™ÂÈÚ¿ ¤¯ÂÈ Ë ÙÚ›ÙË ÂÔ¯‹, Ë ÔÔ›· ÂÎÙ›ÓÂÙ·È ·fi ÙÔ 1815 ̤¯ÚÈ ÙÔ 1819, ¤ÙÔ˜ ηٿ ÙÔ ÔÔ›Ô Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ºÈÏ‹ÌÔÓ·, ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÂÈ Ù· ËÓ›· Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜ Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘. ∫·Ù·Ï‹ÁÂÈ Ì ÙËÓ Ù¤Ù·ÚÙË ÂÔ¯‹, Ô˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È ¿ÏÏË ·fi ÙÔ Û‡ÓÙÔÌÔ, ·ÏÏ¿ ·Ú·ÁˆÁÈÎfi, ‰È¿ÛÙËÌ· ÌÂٷ͇ 1820 Î·È 1822, ¯ÚfiÓÈ· ηٿ Ù· ÔÔ›· Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Â›Ó·È Û ϋÚË ÂͤÏÈÍË. ø˜ ›ÌÂÙÚÔ, ·ÎÔÏÔ˘ı› ÙÔ
ÌÂÙˆÓ˘ÌÈÎfi ÏÂÍÈÎfi Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜, Ô˘ Â›Ó·È Ô ÎÚ˘ÙÔÁÚ·ÊË̤ÓÔ˜ ÏÂÍÈÏÔÁÈÎfi˜ ÎÒ‰Èη˜ Ù˘ ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›·˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ Ù˘, ηıÒ˜ Î·È ÙÔ ÚÔ·Ó·ÊÂÚı¤Ó ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ı′ Ô˘ ·Ú·ı¤ÙÂÈ Ù· Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔÓ ∞Ó·ÁÓˆÛÙfiÔ˘ÏÔ Î·È Ù· fiÛ· Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜. ∫¿ı ÂÚ›Ô‰Ô˜ ‰È·ÈÚÂ›Ù·È Û ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ÎÂÊ¿Ï·È·, Ô ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÔÈΛÏÏÂÈ. ™ÙÔÓ ÚfiÏÔÁÔ Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ÚÔÛ·ı› Ó· Ì·˜ ÂÈÛ·Á¿ÁÂÈ ÛÙË ÊÈÏÔÛÔÊ›· ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜ Ô˘ ÙÔÓ ÒıËÛ·Ó Ó· ÁÚ¿„ÂÈ ÙÔ ¢ÔΛÌÈÔÓ. ΔÔÓ›˙ÂÈ Ì ÌÂÁ¿ÏË ¤ÌÊ·ÛË fiÙÈ ÙÔ fiÓËÌ· ·ÔÙÂÏ› ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ÂÓfi˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘ ÌÂÏÏÔÓÙÈÎÔ‡ ÂÁ¯ÂÈÚ‹Ì·ÙÔ˜ Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, Î·È ÙÔ ÏfiÁÔ ÙÔ˘ ı· ÙÔÓ ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ¯·Ú›˙ÔÓÙ¿˜ Ì·˜ ÙÔ 1859 ÙÔ ÙÂÙÚ¿ÙÔÌÔ ¤ÚÁÔ πÛÙÔÚÈÎfiÓ ¢ÔΛÌÈÔÓ ÂÚ› ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó·ÛÙ¿Ûˆ˜. ∏ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ·ÔÙÂÏ› ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÚÒÙÔ Î·È ‚·ÛÈÎfiÙÂÚÔ ÎÔÌÌ¿ÙÈ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ‰ÈfiÙÈ ıˆÚ› fiÙÈ Û ·˘Ù‹ ÔÊ›ÏÂÙ·È ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·˜ Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ ÛÙÔ 1821, ·Ó Î·È ·Ú·‰¤¯ÂÙ·È fiÙÈ «ÔÈ ŒÏÏËÓ˜... ΛÓËÛ·Ó ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·Û›Ó ÙˆÓ Î·È fi¯È ·˘Ù‹ ηı’ ·˘Ù‹ Ë ∂Ù·ÈÚ›·». ª·˜ ‰›ÓÂÈ ÙÔ È‰ÂÔÏÔÁÈÎfi ÙÔ˘ ÛÙ›ÁÌ·, ·ÏÏÔ‡ ÂÎÔ‡ÛÈ· ·ÏÏÔ‡ ·ÎÔ‡ÛÈ·, Î·È ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô Û¯Â‰fiÓ Ó· ··ÍÈÒÛÂÈ ÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ˘ ÙÔ ‚È‚Ï›Ô Ï¤ÁÔÓÙ·˜ fiÙÈ ·˘Ùfi «‰ÂÓ ˘fiÛ¯ÂÙ·È ÙËÓ ÙÂÏÂÈfiÙËÙ·» Î·È fiÙÈ ÙËÓ «·Ù¤ÏÂÈ¿Ó ÙÔ˘ ‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ Î·ı’ ·˘ÙfiÓ Ô Ù›ÙÏÔ˜ ¢ÔΛÌÈÔÓ». «ÕÏÏˆÓ ÔÈ ÎfiÔÈ ·˜ ·Ó·ÏËÚÒÛˆÛÈ ÙËÓ ·ÎÚ›‚ÂÈ·Ó Ù˘ ‡Ï˘ ÙÔ˘». ™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi Ú¤ÂÈ Ó· ÚÔÛÙÂı› fiÙÈ ÛÙÔÓ ÚfiÏÔÁÔ Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ 1859 Â›Ó·È ·ÎfiÌË ÈÔ ·˘ÛÙËÚfi˜ ÛÙËÓ ÎÚÈÙÈ΋ ÙÔ˘ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ ¢ÔΛÌÈÔÓ, ϤÁÔÓÙ·˜ fiÙÈ ‹Ù·Ó «ÔÏÏ·¯Ô‡ ÂÛÊ·Ï̤ÓÔÓ, ÂÓ ˆ ÔÈ ¿ÓÙ˜ ÂÓÙÂϤ˜ Î·È ·‰È·ÊÈÏÔÓ›ÎËÙÔÓ ·Ú‰¤¯ÔÓÙÔ, ÌË ˘·Ú¯Ô‡Û˘ ¿ÏÏ˘ › ÙÔ˘ ·˘ÙÔ‡
·ÓÙÈÎÂÈ̤ÓÔ˘ Û˘ÁÁÚ·Ê‹˜ ÏÔ˘ÛȈ٤ڷ˜ Î·È ·ÎÚÈ‚ÂÛÙ¤Ú·˜». ªÂ ·Ï¿ ÏfiÁÈ·, Ì·˜ ϤÂÈ fiÙÈ ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Â›Ó·È ·ÙÂϤ˜, ¤¯ÂÈ ÔÏÏ¿ Ï¿ıË, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Î·È Ù›ÔÙ· ηχÙÂÚÔ. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· Ù·ÂÈÓÔÊÚÔÛ‡ÓË; °È· ·˘ÛÙËÚ‹ ·˘ÙÔÎÚÈÙÈ΋; ◊ ·ÏÒ˜ ÂÚȤÁÚ·Ê ‰›Î·È· ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·; ΔÔ Û›ÁÔ˘ÚÔ Â›Ó·È fiÙÈ ÙÔ 1859 ‰ÂÓ ˘ÔÏÔÁ›˙ÂÈ ˆ˜ ÔÈÔÙÈÎfiÙÂÚ˜ ‹ ÏËÚ¤ÛÙÂÚ˜ ÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ·˘ÙÔ‚ÈÔÁڷʛ˜ Î·È ‰ÈËÁ‹ÛÂȘ Á‡Úˆ ·fi ÙË ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· Ô˘ ›‰·Ó ¤ˆ˜ ÙfiÙ ÙÔ Êˆ˜ Ù˘ ‰ËÌÔÛÈfiÙËÙ·˜, fiˆ˜ Ù· ·ÔÌÓËÌÔÓ‡̷ٷ ÙÔ˘ ¶ÂÚÚ·È‚Ô‡, ÙÔ˘ •fi‰ÈÏÔ˘, ÙÔ˘ •¿ÓıÔ˘, ÙÔ˘ §·ÛÛ¿ÓË ‹ ÙÔ˘ μÂÚÓ¿Ú‰Ô˘, Î·È ‚¤‚·È· ‰ÂÓ ¤˙ËÛ ̤¯ÚÈ ÙË ‰ÂηÂÙ›· 1920 ÁÈ· Ó· ‰ÂÈ ÙÔ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô ÈÛÙÔÚÈÎfi ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ∫·Ó‰ËÏÒÚÔ˘. ™Ù· ÚÔÏÂÁfiÌÂÓ· Ì·˜ ÂÈÛ¿ÁÂÈ ÛÙÔ ˘fiÏÔÈÔ ¤ÚÁÔ Ì ¤Ó· Û‡ÓÙÔÌÔ Û¯ÔÏÈ·ÛÌfi fiÛˆÓ ı· ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó, ·ÔÙ˘ÒÓÔÓÙ·˜ ÙȘ ȉ¤Â˜ ÙÔ˘ ¿Óˆ Û ˙ËÙ‹Ì·Ù· η›ÚÈ· ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÂΛÓË, fiˆ˜ Ë Ê‡ÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¤ıÓÔ˘˜, ÔÈ ·Èٛ˜ Ù˘ ÂÈÙ˘¯›·˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ÙÔ ‹ıÔ˜ ÙˆÓ ËÁÂÙÒÓ Ù˘ Î·È ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Ï·Ô‡. ∏ ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÙˆÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ ÂÙÒÓ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ Î·È Ù˘ ˘Ô‰Ô‡ÏˆÛ˘ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ ·ÔÙÂÏ› ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ÚÒÙ˘ ÂÔ¯‹˜ ̤¯ÚÈ ÙËÓ ·Ó¿ÎÙËÛË Ù˘ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜ ÙÔ˘ °¤ÓÔ˘˜. ΔÔ ÚÒÙÔ Ú¿ÁÌ· Ô˘ Á›ÓÂÙ·È ·ÓÙÈÏËÙfi Ì ϛÁ˜ ÌfiÓÔ Ï¤ÍÂȘ ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ· Â›Ó·È fiÙÈ ıˆÚ› ‰Â‰Ô̤ÓË ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ·fi ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·. √ ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ÙÔ ‰¤¯ÂÙ·È ˆ˜ οÙÈ Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈÎfi. ΔÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ Â›Ó·È ÂÔ¯‹ «ÔÏÈÙÈ΋˜ ˘ÂÚÔ¯‹˜» ·ÏÏ¿ «ÌÂÙ·‚¿ÏÏÔÓÙ˜ ‹ıË... ¤Ú ӷ ÌÂÙ·‚¿ÏˆÛÈ Î·È ÔÏÈÙÈÎ‹Ó Ù‡¯ËÓ». ∫Ú›ÓÂÈ Ôχ ·˘ÛÙËÚ¿ ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ, Î·È Î¿ı ¿ÏÏÔ ·Ú¿ ˆ˜ Ï·ÌÚ‹ ÂÚ›Ô‰Ô ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ÙÔ ÂÌÊ·Ó›˙ÂÈ. «∂‰ÈÔ›ÎËÛ·Ó Î·ÏÒ˜ Î·È ÂÏ¿ÌÚ˘Ó·Ó ÙÔ μ·Û›ÏÂÈÔÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Ô πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi˜, ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ÓÙˆÓ ÙÔ˘
[124]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ª·ÚÌ¿ÚÈÓË Ï¿Î· ÛÙËÓ Ï·Ù›· ∫ÔÏˆÓ·Î›Ô˘ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, Ì ÙÔÓ fiÚÎÔ Ô˘ ¤‰ÈÓ·Ó ÔÈ ºÈÏÈÎÔ›. ∞ƒÃ∂π√ ¡. ™. ª∞ƒ°∞ƒ∏
μÂÏÈÛ·Ú›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ¡·ÚÛ‹, Ô §¤ˆÓ π′, μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ª·Î‰ÒÓ, §¤ˆÓ Ô ™ÔÊfi˜, πˆ¿ÓÓ˘ ∞′ Ô Δ˙ÈÌÈÛ΋˜, μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Ô μ′, ∫ÔÌÓËÓfi˜ ∞ϤÍÈÔ˜ Ô ∞′, Î·È ¿ÏÏÔÈ ÙÈÓ¤˜. ∂Ș Ù¿˜ ÂÔ¯¿˜ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ‰ÂÓ ‚ϤÂÈ ÙȘ ¿ÏÏÔ ˆÛÂÈÙÔÏ›ÛÙÔÓ, ÂÈÌ‹ ÛÊ·Á¿˜ ÂÈÛ‹ÌˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ, ÂÈ‚Ô˘Ï¿˜, Û˘ÓˆÌÔÛ›·˜, ·ÓÙ·ÚÛ›·˜, ‰ÈˆÁÌÔ‡˜ ıÚËÛ΢ÙÈÎÔ‡˜, ÂÎÙ˘ÊÏÒÛÂȘ,
ÂÎıÚÔÓÈÛÌÔ‡˜ ‚È·›Ô˘˜, ÌÈ·ÈÊÔÓ›·˜, Ê·ÚÌ·ÎÒÛÂȘ, ·ÛˆÙ›·˜, ·ÁÔÚ¿˜ ÂÈÚ‹Ó˘ Î·È ÏËڈ̿˜ ÂÙËÛ›ˆÓ ÊfiÚˆÓ ¿ÏÏÔÙ ÂȘ ÙÔ˘˜ √‡ÓÓÔ˘˜ (› £ÂÔ‰ÔÛ›Ô˘), ¿ÏÏÔÙ ÂȘ ÙÔ˘ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ (› ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ¶ˆÁˆÓ¿ÙÔ˘) Î·È ¿ÏÏÔÙ ÂȘ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ (› ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ ∞′). ªÂÔÏÔÓÙÔ‡ÙÔ ·fi ÙÔ˘ 408 ̤¯ÚÈ ÙÔ˘ 1143 ¢ڛÛÎÂÙÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎÒ˜ ÂȘ ηٿÛÙ·ÛÈÓ Î·Ï‹Ó ÙÔ μ·Û›ÏÂÈÔÓ ÙÔ‡ÙÔ. ŒÎÙÔÙ fï˜ ‹Ú¯ÈÛ ÎÔÚ˘ÊÔ˘Ì¤ÓË Ë ‰È·ÊıÔÚ¿, Î·È ÂÂÙ·¯‡ÓÂÙÔ Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ Ë ÙÒÛȘ ÂȘ ÙËÓ ÔÔ›·Ó ‰ÂÓ Û˘Ó›ÚÁËÛ·Ó ÔÏ›ÁÔÓ Î·È ÔÈ ™Ù·˘ÚÔÊfiÚÔÈ». ∫·È Û˘Ó¯›˙ÂÈ: «ΔÔ πÂÚ·Ù›ÔÓ ‹ÙÔ Î·Ù¿ ̤Á· ̤ÚÔ˜ ÙÔ ÌÔÚÌÔχÎÂÈÔÓ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÙÔ‡ ‰ÂÛfi˙ÔÓÙÔ˜ ¤ıÓÔ˘˜». ∏ Ù‡¯Ë Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÁÈ· ÙÔÓ ºÈÏ‹ÌÔÓ· ‹Ù·Ó ÚԉȷÁÂÁÚ·Ì̤ÓË, ·ÊÔ‡ «Î·ÌÌ›·Ó ‰ÂÓ Ë‰‡Ó·ÙÔ Ó· ˘ÔÛ¯Âı‹ ·ÛÊ¿ÏÂÈ·Ó ÌfiÓÈÌÔÓ Ì›· ÂÍÔ˘Û›·, ÔÈÎÔ‰ÔÌÔ‡Û· Î·È ÚÔÈΛ˙Ô˘Û· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· ·ÓÙ› ÊÚÔ˘Ú›ˆÓ, ¤¯Ô˘Û· ·˘ÏÈÎÔ‡˜ Î·È ÙÈÙÏÔÊfiÚÔ˘˜ ·ÓÙ› ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ, Î·È ÂÚÈı¿ÏÔ˘Û· ÙÔ˘˜ ÌÔÓ·¯Ô‡˜ ·ÓÙ› ÙÔ˘ Ï·Ô‡». √È √ıˆÌ·ÓÔ› Á›ÓÔÓÙ·È Î˘Ú›·Ú¯ÔÈ Ï¤ÔÓ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, Î·È ÛÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ¢Ú·Á¿ÛË «¢ÂÓ ¤ÌÂÓ ÙÈÌ‹... ·Ú’ ÂΛÓËÓ ÙÔ˘ ·ÏÔ‡ ÛÙÚ·ÙÈÒÙÔ˘, ÁÓˆÚ›˙ÔÓÙÔ˜ Ù· ¯Ú¤Ë ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ¤ÓÙÈÌÔÓ ı¿Ó·ÙÔÓ». ∫·È ·Ó·ÊˆÓ›: «¶·Ú¿‰ÔÍÔ˜ Û‡ÌÙˆÛȘ! ∫·ı’ ËÓ ÂÔ¯‹Ó Ë ËÌÈÛ¤ÏËÓÔ˜ ·Ó·¤Ù·Ù·È › ÙˆÓ Îˆ‰ˆÓÔÛÙ·Û›ˆÓ Ù˘ ∞Á›·˜ ™ÔÊ›·˜, ÔÏ›ÁÔÓ ‡ÛÙÂÚÔÓ Ô ™Ù·˘Úfi˜ ˘„Ô‡Ù·È Â¿Óˆ ÙÔ˘ £ÚfiÓÔ˘ ÙÔ˘ ∫ÚÂÌÏ›ÓÔ˘ ÂȘ ªfiÛ¯·Ó» – ‰›ÓÂÈ ¤ÙÛÈ ¤Ó·Ó ÙfiÓÔ ÌÔÈÚ·›Ô ÛÙË ÌÂÏÏÔÓÙÈ΋ Ì·ÎÚ¿ ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË ÌÂٷ͇ ƒÒÛˆÓ Î·È ΔÔ‡ÚΈÓ. √È ŒÏÏËÓ˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¿ÍÈÔÈ Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÔ˘˜. «√È ¿ÓıÚˆÔÈ ‰ÂÓ Ê¤ÚÔ˘ÛÈ Ù·˜ ÌÂÙ·‚ÔÏ¿˜, ·ÏÏ¿ Ù· ‹ıË, Ì ٷ ÔÔ›· Ô‡ÙÔÈ ÔÈÎÔ‰ÔÌÔ‡ÛÈ ÙËÓ ·ÏËı‹ ÙˆÓ Ù‡¯Ë». ∞˘Ù¤˜ ÔÈ ·fi„ÂȘ ÙÔ˘ fï˜ ÂÁ›ÚÔ˘Ó ÙÔ ÂÚÒÙËÌ· ·Ó Â›Ó·È ÚÔ˚fiÓ ‚·ıÈ¿˜
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [125]
ÌÂϤÙ˘ Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÂÚÈfi‰Ô˘ ‹ ·Ó ·ÏÒ˜ ·ÊÔÌÔÈÒÓÂÈ ÙȘ ·fi„ÂȘ ÙÔ˘ Â˘Úˆ·˚ÎÔ‡ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡ ÁÈ· ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ. √È ·fi„ÂȘ ÙÔ˘ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡ ÁÈ· ÙÔ ªÂÛ·›ˆÓ· ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ·, ¿Ú· Î·È ÁÈ· ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ Î¿ı ¿ÏÏÔ ·Ú¿ ıÂÙÈΤ˜ Â›Ó·È Î·È ·ÔÙ˘ÒÓÔÓÙ·È ÁÏ·Ê˘Ú¿ ·fi ÏÔÁ›Ô˘˜ fiˆ˜ Ô ªÔÓÙÂÛÎȤ, Ô˘ ÈÛ¯˘Ú›˙ÂÙ·È fiÙÈ «Ë ƒˆÌ·˚΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· (ÌÂÙ¿ ÙÔÓ 7Ô ·ÈÒÓ·) ‰ÂÓ Â›Ó·È ·Ú¿ ¤Ó· ϤÁÌ· ÂÍÂÁ¤ÚÛˆÓ, ÛÙ¿ÛÂˆÓ Î·È ÂÍ··Ù‹Ûˆӻ, ‹ Ô ∫ÔÚ·‹˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô «ÔÈ ƒˆÌ·›ÔÈ ÚÒÙÔÈ Ì·˜ ÛÙ¤ÚËÛ·Ó ÙËÓ ÔÏ›ÁËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›·Ó ÙËÓ ÔÔ›·Ó ›¯·Ó Ì·˜ ·Ê‹ÛÂÈ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ ·È ‰È¯fiÓÔÈ·È, Î·È ÙÔ Ó· ʤڈÌÂÓ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙˆÓ Â›Ó·È ÙÔ ·˘Ùfi Î·È Ó· ʤڈÌÂÓ Ù˘ˆÌ¤Ó· ÂȘ ÙÔ Ì¤ÙˆÔÓ Ù· ÛÙ›ÁÌ·Ù· Ù˘ ‰Ô˘Ï›·˜ Î·È Ó· ÔÌÔÏÔÁÒÌÂÓ ÂÎÔ˘Û›ˆ˜ fiÙÈ ¯·›ÚÔÌÂÓ ÂȘ ÙËÓ ‰Ô˘Ï›·Ó». £· ıˆÚÔ‡Û·Ì ·›ı·ÓÔ Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ Ó· ÌË ‰È¿‚·Û ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÁÓˆÛÙÔ‡˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘, ÙÔÓ °›‚‚ˆÓ, ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ú¿ Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ «·Ú·ÎÌ‹˜ Ù˘ ƒÒÌ˘». ∞Ó Î·È Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜, ·ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ ·˘Ùfi ÙÔ ·ÓÙÈ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ̤ÓÔ˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜, ‰ÂÓ ‚ϤÂÈ ·Ú¿ ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ıÂÙÈο ÛÙÔ «∞Ó·ÙÔÏÈÎfi μ·Û›ÏÂÈÔ», ÙÔÓ ÂӉȷʤÚÂÈ È‰È·›ÙÂÚ· Î·È ·ÊÈÂÚÒÓÂÈ ·ÚÎÂÙ¤˜ ÛÂÏ›‰Â˜ Û ·˘Ùfi, ‰ÈfiÙÈ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ Â›Ó·È ¤Ó· «‰ÈÎfi Ì·˜» ÎÚ¿ÙÔ˜, fiÔ˘ «Ë ıÚËÛΛ· Î·È Ë ÁÏÒÛÛ· ‰ÂÓ ·Ú¯·Ú¿¯ıËÛ·Ó, ÂÔ̤ӈ˜ Ì‹Ù ÙÔ ŒıÓÔ˜ Î·È Ô ¯·Ú·ÎÙ‹Ú ÙÔ˘ ÂÍÔ˘‰ÂÓÒıËÛ·Ó. ∫·È ‚ϤÔÌÂÓ fiÙÈ, ÂÓÒ Ë £ÚËÛΛ· ÛÒ˙ÂÈ ÚÒÙÔÓ ÙËÓ °ÏÒÛÛ·Ó, ·˘Ù‹ ·ÎÔÏÔ‡ıˆ˜ ÂÏ¢ıÂÚÒÓÂÈ ÙËÓ £ÚËÛΛ·Ó Î·È ÙËÓ ¶·ÙÚ›‰· ·fi Ù· ‰ÂÛÌ¿ ÙˆÓ». ∏ ıÚËÛΛ· ÂȉÈο Â›Ó·È ¤Ó· ı¤Ì· Ôχ ¢·›ÛıËÙÔ ÁÈ· ÙÔÓ ºÈÏ‹ÌÔÓ·. ∞˘Ù‹ «ÂÛÙ¿ıË» Ì·˜ ϤÂÈ «¿ÓÙÔÙ ÙÔ ‰˘Ó·ÙÒÙÂÚÔÓ ÂÏ·Ù‹ÚÈÔÓ ÙˆÓ ∂ıÓÒÓ. ¢È¿ Ó· ÛÙÂÚÂÒÛË […] Ù·˜ ̤¯ÚÈ ÙÔ˘‰Â ηٷÎÙ‹ÛÂȘ. ¢È¿ Ó· ηÙÔÚıÒÛË ÂÍ ÂÓfi˜ ̤ÚÔ˘˜ ÙËÓ Â˘ÎÔÏˆÙ¤Ú·Ó ÂÍÔ˘Û›·ÛÈÓ Ù˘ ÏÔÈ‹˜ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, Î·È ÂÎ
ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘ ÙËÓ ËıÈÎ‹Ó ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛÈÓ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ¢˘ÙÈÎÒÓ, ‰ÈËÚËÌ¤ÓˆÓ ‰È¿ ıÚËÛ΢ÙÈο˜ ‰ÔÍ·Û›·˜». ΔÔ Ì‹Ó˘Ì· ÙÔ˘ ºÈÏ‹ÌÔÓ· Â›Ó·È Û·Ê¤˜. ∏ ıÚËÛΛ· Â›Ó·È fiÚÁ·ÓÔ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· fiÛˆÓ Î·Ù¤¯Ô˘Ó ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·. √È ·fi„ÂȘ ·˘Ù¤˜ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ó· Â›Ó·È ¤ÓÙÔÓ· ÂËÚ·Ṳ̂Ó˜ ·fi ÙÔ ¢È·ÊˆÙÈÛÌfi, ·ÚÎÂÙ¿ Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ·˘Ùfi Ô˘ ı· ÂÚÈ̤ӷÌ ӷ ·ÎÔ‡ÛÔ˘Ì ·fi ¤Ó·Ó ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘ÔÏ›ÙË ·fiÊÔÈÙÔ Ù˘ ¶·ÙÚÈ·Ú¯È΋˜ ™¯ÔÏ‹˜. ª¤ÌÊÂÙ·È ÙÔ ÚfiÏÔ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ › μ˘˙·ÓÙ›Ô˘, fi¯È fï˜ Î·È ÙÔ ÚfiÏÔ Ù˘ › ΔÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜, ÔfiÙÂ Î·È ı· Á›ÓÂÈ «Ì‹ÙËÚ fiÏˆÓ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ». ª·˜ ÌÂٷʤÚÂÈ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο fiÙÈ Ë ÚÔÛÊÔÚ¿ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ ÛÙÔ ¤ıÓÔ˜ Â›Ó·È ·˘Ù‹ ÙÔ˘ Û˘Ó¯ÈÛÙ‹ Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ Î·È Ù˘ ıÚËÛΛ·˜, ÙˆÓ ÂȉÔÔÈÒÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, ηٿ ÙËÓ ¿Ô„Ë ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ·. ∏ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ·ÏÒÓÂÙ·È, ÏÔÈfiÓ, Î·È Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ Ì·˜ ÂÈÛ¿ÁÂÈ ÛÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·. ¢ÂÓ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Î·Ó›˜ Ó· ‰È·‚¿ÛÂÈ ·Ó¿ÌÂÛ· ·fi ÙȘ ÁÚ·Ì̤˜ ÁÈ· Ó· ηٷϿ‚ÂÈ Ù· ·ÈÛı‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔ˘˜
√ıˆÌ·ÓÔ‡˜. ¡· ı˘Ì›ÛÔ˘Ì fiÙÈ ÙÔ 1821 Ô ›‰ÈÔ˜ ¤Ê˘Á ÎÚ˘Ê¿ ·fi ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ΢ÓËÁË̤ÓÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÏÏfiÊÚÔÓ˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, Ô˘ ‹ıÂÏ·Ó Î˘ÚÈÔÏÂÎÙÈο ÙÔ ·›Ì· ÙÔ˘ Ó·ÚÔ‡ ˘·ÏÏ‹ÏÔ˘ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎÔ‡ Ù˘ÔÁÚ·Ê›Ԣ, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯·Ó ÌfiÏȘ ηٷÛÙÚ¤„ÂÈ. «μ¿Ú‚·ÚÔÈ, ·¿ÓıÚˆÔÈ, ÏÂÔÓ¤ÎÙ·È, ηٷÊÚÔÓÔ‡ÓÙ˜ ·Ó ¿ÏÏÔ ÌË ÂÚȯfiÌÂÓÔÓ ÂȘ ÙÔ ∞ÏÎÔÚ¿ÓÈ, Î·È ÊÔÚو̤ÓÔÈ Ì fiÏ· Ù· ÂÏ·ÙÙÒÌ·Ù· Î·È Ì fiÏ·˜ Ù·˜ ÚÔÏ‹„ÂȘ». ª·˜ ı˘Ì›˙ÂÈ ÙȘ ÛÊ·Á¤˜, ÙȘ ÏÂËϷۛ˜, ÙȘ ·È¯Ì·ÏˆÛ›Â˜ Î·È ÙÔ ·È‰ÔÌ¿˙ˆÌ·, Î·È Î·Ù·Ï‹ÁÂÈ: «¶·ÚÔÌÔ›·˜ ··ÓıÚˆ›·˜ Ô ÛÙÈÁÌ·ÙÈÛÌfi˜ ‰ÂÓ Ê·›ÓÂÙ·È ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÂȘ Ù· ¯ÚÔÓÈο ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Ù˘Ú¿ÓÓˆÓ». ¶ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ Ì ٷ ¯ÂÈÚfiÙÂÚ· ÏfiÁÈ· Ù· ‰ÂÈÓ¿ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·˜ ÙËÓ ˘Ô¯ÚˆÙÈ΋ ·ÏÏ·Á‹ ›ÛÙ˘, ÙȘ ÂÈÌÂÈ͛˜, ÙË ‚·ÚÈ¿ ÊÔÚÔÏfiÁËÛË, Î·È Ï›ÛÙ· fiÛ· ‰ÂÈÓ¿ ¤ÊÂÚÂ Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÂΛÓË. ŸÌˆ˜, Â˘Ù˘¯Ò˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, ÙÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ ÂÏ¿Ùو̷ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ‹Ù·Ó ηٿ ÙÔÓ ºÈÏ‹ÌÔÓ· Ë ·Ì¿ıÂÈ·. «ΔÔ˘˜ ‰ÈÂÎÚ¿ÙÂÈ
§ÈıÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ Henry Carl Loeillot, Ì ı¤Ì· √ fiÚÎÔ˜ ÙÔ˘ ŒÏÏËÓ·. √ Á·ÏÏÈÎfi˜ ÊÈÏÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ÙÚ¤ÊÂÙ·È ·fi ÙË Û˘Ì¿ıÂÈ· Î·È ÙÔ ı·˘Ì·ÛÌfi ÁÈ· ÙÔÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙË̤ÓÔ ÂÏÏËÓÈÎfi Ï·fi ·Â˘ı˘ÓfiÌÂÓÔ˜ ÛÙÔÓ ·ÓıÚˆÈÛÌfi, ÙË ÊÈÏ·ÓıÚˆ›· ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi Û˘Ó·›ÛıËÌ· ÙˆÓ °¿ÏÏˆÓ Ô˘ ÓÈÒıÔ˘Ó ˘Ô¯Úˆ̤ÓÔÈ Ó· Û˘Ó‰Ú¿ÌÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ ·‰ÂÏÊÔ‡˜ ÙÔ˘˜. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
[126]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [127]
·‡ÙË ·Ï˘ÛÔ‰Â̤ÓÔ˘˜ ÙÚfiÔÓ ÙÈÓ¿ ÂȘ Ì›·Ó ı¤ÛÈÓ, ¤ÓÂη Ù˘ ÔÔ›·˜ ËÁÓfiÔ˘Ó Ô›· ̤ÙÚ· ˆÊ¤ÏÔ˘Ó Î·È Ô›· ¤‚Ï·ÙÔÓ ·Ó·ÊÔÚÈÎÒ˜ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ ÔÏÈÙÈÎfiÓ ÙˆÓ Û‡ÛÙËÌ·. √ÈÛÙÚËÏ·ÙÔ‡ÌÂÓÔÈ Ô‡ÙÔÈ ·fi ÚÔÛÊÔÚ¿˜ ¯ÚËÌ¿ÙˆÓ, ¿·Í ‰È‰Ô̤ӈÓ, ‹ Î·È ·‰‡Ó·ÙÔÈ Ó· ÂÎÙÈÌÒÛÈ Ù· ·Á·ı¿ Î·È ÙËÓ ‰‡Ó·ÌÈÓ ÙˆÓ ºÒÙˆÓ, ÂÛ˘Á¯ÒÚÔ˘Ó ÙËÓ Û‡ÛÙ·ÛÈÓ Û¯ÔÏ›ˆÓ Ì ÙfiÛËÓ Â˘ÎÔÏ›·Ó, Ì’ fiÛËÓ ‰˘ÛÎÔÏ›·Ó ηÙ›ıÔÓÙÔ Ó· ·Ú·¯ˆÚ‹ÛˆÛÈ ÙËÓ ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹Ó ‹ ÂÈÛ΢‹Ó Ó·Ô‡ ÙÈÓfi˜». £ÂˆÚ› ‰ËÏ·‰‹ fiÙÈ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ‰ÂÓ Î·Ù·Ï¿‚·ÈÓ·Ó ÙË ‰‡Ó·ÌË Ù˘ ÁÓÒÛ˘. ¢ÂÓ ÁÓÒÚÈ˙·Ó Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ¿ ÙÔ˘˜ Ô‡Ù Ҙ Ó· Ù· ÂÈ‚¿ÏÏÔ˘Ó. ∫·È ·˘Ùfi ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛ ˘¤Ú ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Î¿ÔÈ· ÛÙÈÁÌ‹ Û˘ÓÂȉËÙÔÔ›ËÛ·Ó ÙËÓ ÈÛ¯‡ Ù˘ ÁÓÒÛ˘ Î·È ÙË ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ·Ó ˆ˜ ÙÔ Î‡ÚÈÔ fi¯ËÌ· Ô˘ ı· ÙÔ˘˜ ÌÂÙ¤ÊÂÚ ·fi ÙË ÛÎÏ·‚È¿ ÛÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›·. ∫·È ηٷϋÁÂÈ Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜: «¶Ô›· ‰‡Ó·ÌȘ ˘ÂÚÊ˘ÛÈ΋ ‰‡Ó·Ù·È Ó· ÔÏÂÌ‹ÛË Ï¤ÔÓ ÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹Ó ÙˆÓ ºÒÙˆÓ;». 줂·È·, Ù· ºÒÙ· ‰ÂÓ Û˘Ófi‰Â˘·Ó ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Ì·ÎÚ¿˜ ‰Ô˘Ï›·˜. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ «Î·Ù‚›‚·Û·Ó», ηٿ ÙÔÓ ºÈÏ‹ÌÔÓ·, ÙÔÓ ŒÏÏËÓ· ÛÙÔ Â›Â‰Ô ¿ÏÏˆÓ ‚·Ú‚¿ÚˆÓ. ∏ ¿ÁÓÔÈ· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÁÈ· Ù· ›‰È· ÙÔ˘˜ Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ¤ÙÚ„ ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó Î¿ı ‰˘Ó·Ù‹ ÂÏ¢ıÂÚ›· ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿, Ù· ÔÔ›· ÙÔ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ¿ÊËÓ ·Ê‡Ï·ÎÙ·, ‰ÈfiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯Â ηӤӷ fiÊÂÏÔ˜ ·fi ÙË Ê‡Ï·Í‹ ÙÔ˘˜ Î·È ÙËÓ ÂÈ‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ·ÓÈÎÔ‡ ÓfiÌÔ˘. ∞ÂÓ·ÓÙ›·˜, fiÔÙ ΢ڛ¢·Ó ÂÚÈÔ¯¤˜, ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ÛÂ Û˘Ìʈӛ˜ Î·È ¤‰ÈÓ·Ó ÚÔÓfiÌÈ· Û ηÂÙ·Ó·›Ô˘˜, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ «‰ÂÓ ÂÛÙ¿ıËÛ·Ó ÈηÓÔ› Ó· ʤڈÛÈÓ ÂȘ ÙËÓ ˘ÔÙ·Á‹Ó». ŒÙÛÈ, ÔÏÏÔ› ŒÏÏËÓ˜, ·ÚÓÔ‡ÌÂÓÔÈ Ó· ˘ÔÙ·¯ÙÔ‡Ó ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÛÙȘ ‰ȿ‰Â˜, «Û‡ÚÔÓÙ·È ÂȘ Ù· ‰¿ÛË Î·È Ù· ˘ÂÚ‹Ê·Ó· ‚Ô˘Ó¿ Î·È ÚÔÎÚ›ÓÔ˘ÛÈ ÙËÓ ·ÁÚ›·Ó ηٿÛÙ·ÛÈÓ Ù˘ ʇÛˆ˜». ∫·È Û˘Ó¯›˙ÂÈ: «∏ ·ÂÏÈÛ›·, ı˘Á¿ÙËÚ
ˆÛÂÈÔχ Ù˘ Ù˘Ú·ÓÓ›·˜, Û‡ÚÂÈ ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔÓ ÂȘ Ù·˜ ÌÂÁ·Ï˘Ù¤Ú·˜ ·ÙÔ›·˜». ™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi Ì·˜ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ Ò˜ ÁÂÓÓ‹ıËΠÙÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ. «∏ ‰È·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ·ÓˆÙ¤Úˆ ·ÓıÚÒˆÓ (ÙˆÓ fiÛˆÓ ‹Ú·Ó Ù· ‚Ô˘Ó¿), ηÚfi˜ ÙÔ˘ Ê˘ÛÈÎÔ‡ ·ÈÛı‹Ì·ÙÔ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›·Ó, ·Â˘ı‡ÓÂÙÔ ÚÔ˜ ¤Ó· ¿ÓÙÔÙ ÛÎÔfiÓ. ΔËÓ ÚÔÛ‚ÔÏ‹Ó Ù˘ Ù˘Ú·ÓÓ›·˜ Î·È ·ÏÒ˜ ÙÔ˘ ΔÔ‡ÚÎÔ˘. ∏ ȉ¤· ·‡ÙË ‰ÂÓ ·Î˘ÚÔ‡Ù·È ·Ó ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ Ô‡ÙÔÈ, ·‰‡Ó·ÙÔÈ Ó· ˙ˆÔÁÔÓÒÓÙ·È Ï¤ÔÓ Ì ‚·Ï¿ÓÔ˘˜, ΢ӋÁÈ·, Êχ‰·˜ ‰¤Ó‰ÚˆÓ Î·È ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔÌ¿ÙÔ˘˜ ηÚÔ‡˜ Ù˘ Á‹˜, ‚ԢχÔÓÙÔ ÙÔÓ ·ÁÚfiÓ Î·È ÙÔ Ô›ÌÓÈÔÓ ÙÔ˘ Á›ÙÔÓfi˜ ÙˆÓ». ΔÔ fiÓÔÌ· «ÎϤÊÙ˜» Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ Ì·˜ ÂÓËÌÂÚÒÓÂÈ fiÙÈ ÙÔ ¤Ï·‚·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÙÔ˘˜ ·ÔηÏÔ‡Û·Ó ¤ÙÛÈ ÁÈ·Ù› ¤Ú ӷ ÙÔ˘˜ ··ÍÈÒÛÔ˘Ó ˆ˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÙÔ˘ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘. ΔÈ Â›‰Ô˘˜ ¿ÓıÚˆÔÈ ‹Ù·Ó fï˜ ηٿ ÙÔ Û˘ÁÁڷʤ·; «√È ∫Ï¤Ù·È ÊÈÏfiÙÈÌÔÈ, ˘ÂÚ‹Ê·ÓÔÈ, ÊÈÏfiÍÂÓÔÈ, ·ÏÔ‹ıÂȘ, ÁÂÓÓ·›ÔÈ, ·ÈÛ¯ÚÔÎÂډ›˜ Î·È ÂΉÈÎËÙÈÎÔ›, ‚‚·›ˆÛ·Ó, ÔÏÂÌÔ‡ÓÙ˜ ¿ÓÙÔÙ ÔÏ›ÁÔÈ ÚÔ˜ ÔÏÏÔ‡˜, ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈÎ‹Ó ·Ó‰Ú›·Ó Î·È ˘ÂÚÔ¯‹Ó ÂȘ ÙÔÓ fiÏÂÌÔÓ». Δ· ÙÚ·ÁÔ‡‰È· ÙÔ˘˜ ¤ÁÈÓ·Ó ËÁ‹ ·Ó‡„ˆÛ˘ ÙÔ˘ ·ÙÚȈÙÈÛÌÔ‡ ÙÒÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, Î·È Ù· Ï¿‚·Ú¿ ÙÔ˘˜ ¤ÊÂÚ·Ó, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔÓ ¿ÁÈÔ °ÂÒÚÁÈÔ Î·È ÙÔÓ ¿ÁÈÔ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ, ÙÔ Û‡ÓıËÌ· «ÂÓ ÙÔ‡Ùˆ ӛη ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÛÔ˘», ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ ı˘Ì›˙ÂÈ Ò˜ οÔÙÂ Ô ª¤Á·˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Ó›ÎËÛ ÙÔÓ Î·Ù¿ Ôχ ‰˘Ó·ÙfiÙÂÚÔ Â¯ıÚfi ÙÔ˘. ∫·Ù¿ ηÈÚÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÛÂ Ë ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ «·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ·» Ù· ÔÔ›· ¿ÏÏÔÙ ÙÔ˘˜ Ù· ¤‰ÈÓ·Ó Î·È ¿ÏÏÔÙ ÙÔ˘˜ Ù· ·Ê·ÈÚÔ‡Û·Ó. «ΔÔ Û‡ÛÙËÌ· ÙˆÓ ∫ÏÂÙÒÓ ‹ÙÔ ÙÔ ÚfiÙ˘ÔÓ ÔÏÂÌÈÎfiÓ Û¯ÔÏ›ÔÓ Ù˘ ÌÂÏÏÔ‡Û˘ ÌÂÙ·‚ÔÏ‹˜, Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓ ÙËÓ ÚÒÙËÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎ‹Ó ‰‡Ó·ÌÈÓ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜». ∏ ÔÏÈÙ›· ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ ı· ·ÔÙÂϤÛÂÈ ÁÈ· ÙÔÓ ÈÛÙÔÚÈÎfi Ì·˜ ÙÔÓ ËÚˆÈÎfi ·ÈÒÓ· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, ÙÔÓ ÔÔ›Ô
ı· ‰È·‰Â¯Ù› Ë ÂÔ¯‹ Ù˘ ·È‰Â›·˜. ™ÙÔÓ ·ÓÙ›Ô‰·, Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ÙÔÔıÂÙ› ÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜. √È ÚÔÂÛÙÔ› ‹ ÎÔÙÛ·Ì¿Ûˉ˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÙÔ ·Ó·Áη›Ô Û‡ÛÙËÌ· ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ «Û˘ÓÙÂıÈÌ¤ÓˆÓ ·fi ÙÔ˘˜ ›‰ÈÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜». ∂›Ó·È ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Ô˘ Û˘Ì‚È‚¿˙ÔÓÙ·È Ì ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·, ÁÈ· Ó· ·ÔÙÂϤÛÔ˘Ó «fiÚÁ·ÓÔÓ Ù˘ ΢ÚÈ¢ԇÛ˘ Ù˘Ú·ÓÓ›·˜». ∏ ÁÓÒÛË ÙÔ˘˜ Á‡Úˆ ·fi ÙÔ Û‡ÛÙËÌ· ÂÍÔ˘Û›·˜ Î·È Ë ÂÈÚÚÔ‹ Ô˘ ·ÛÎÔ‡Û·Ó ÛÙÔ˘˜ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛ ÌÈ· ȉȷ›ÙÂÚË ÈÛ¯‡, Ë ÔÔ›· ηٿ ÙÔÓ ºÈÏ‹ÌÔÓ· ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ‰ËÌÔÁ¤ÚÔÓÙ˜. ∫·Ù¿ÊÂÚÓ·Ó Ó· ··Ï‡ÓÔ˘Ó Û˘¯Ó¿ ÙȘ ÂÈÙÒÛÂȘ ·fi ÙËÓ ·˘Ù·Ú¯ÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. «∂ÚÔÛٿ٢ÔÓ ‰È¿ ÙˆÓ ¿ÌÂÛˆÓ Û¯¤ÛÂÒÓ ÙˆÓ Ì ÙÔ˘˜ ªÂÁÈÛÙ¿Ó·˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÙÔ˘ ÙfiÔ˘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ·ÔχÙÔ˘ ‰ÈÔÈ΋Ûˆ˜ ÙˆÓ ·Û¿‰ˆÓ». ™ÙÔ Û‡ÛÙËÌ· ËÁÂÛ›·˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Â› ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜ Ô˘ ÔÚ›˙ÂÈ Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ÚÒÙË ¤Ú¯ÂÙ·È, ˆÛÙfiÛÔ, Ë ∂ÎÎÏËÛ›· Î·È ‰Â‡ÙÂÚÔÈ ÔÈ ÚÔÂÛÙÔ›. ∏ ∂ÎÎÏËÛ›· Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ ·˘Ù‹˜ ‰ÂÓ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÙ·È Ì ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ fiˆ˜ Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÂÚÈfi‰Ô˘. ΔÒÚ· ϤÔÓ Â›Ó·È «Ì‹ÙËÚ fiÏˆÓ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ». √ °ÂÓÓ¿‰ÈÔ˜ ™¯ÔÏ¿ÚÈÔ˜ ÂÎϤÁÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ÎÏ‹ÚÔ ·ÙÚȿگ˘ Î·È ÛÙÔÓ ·ÓÒÙ·ÙÔ ıÚfiÓÔ Ù˘ ÔÚıÔ‰ÔÍ›·˜ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ «‚Ï¤Ô˘ÛÈÓ... ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ ÂÓfi˜ ̤ÚÔ˘˜ Ù˘ ÚÔÙ¤Ú·˜ ‰fi͢ ÙˆÓ Î·È ·ÚËÁÔÚ›·Ó ÙÈÓ¿ ÙˆÓ ıÏ›„ÂˆÓ Ù˘ ÌÂÙ·‚ÔÏ‹˜ ÙÔ˘ 1453». ∏ ∂ÎÎÏËÛ›· «·ÓÙ¤¯ÂÈ ÁÂÓÓ·›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Ô¯ÏËÚÒÓ ÂÈ‚Ô˘ÏÒÓ. ¶ÚÔ‚ÏÂÙÈÎÔ› Ófi˜ Ú˘ıÌ›˙Ô˘ÛÈ ‚·ıÌˉfiÓ ÙÔÓ ‰ÈÔÚÁ·ÓÈÛÌfiÓ Ù˘ Î·È ÂΛÓÔÓ ÙÔ˘ ∫Ï‹ÚÔ˘. º¤ÚÔ˘ÛÈ ÙÔ ŒıÓÔ˜ ÂȘ ‡·ÚÍÈÓ Î·Ï˘Ù¤Ú·Ó ˘fi ÙÔÓ ‰ÂÛÔÙÈÛÌfiÓ, Î·È ÙÔ ·Ú·Û΢¿˙Ô˘ÛÈ ÙÚfiÔÓ ÙÈÓ¿ ÂȘ ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù· ÌÂÁ¿Ï·». Δ· ηı‹ÎÔÓÙ· ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ϤÔÓ ÌfiÓÔ ÓÂ˘Ì·ÙÈο. ¢›Î·˙ ˘Ôı¤ÛÂȘ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ì ÙËÓ ›‰È· ÂÁ΢ÚfiÙËÙ· Ô˘ ÙÔ ¤Î·ÓÂ Ô Ì¤Á·˜
∂ÊԉȷÛÙÈÎfi ¤ÁÁÚ·ÊÔ Ì¤ÏÔ˘˜ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜. PUBLIC DOMAIN
[128]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∂Ï·ÈÔÁÚ·Ê›· ·fi ÙÔ ªÔ˘ÛÂ›Ô ªÂÓ¿ÎË. √ ƒ‹Á·˜ „¿ÏÏÂÈ ÙÔ £Ô‡ÚÈÔ Ì ÙÔ˘˜ Û˘Ó·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘. √ ƒ‹Á·˜ Ì ÙÔÓ ÂÚ›ÊËÌÔ £Ô‡ÚÈÔ ÂÍÂÏ›¯ıËΠÛÂ Û˘Ì‚ÔÏÈ΋ ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·. ◊Ù·Ó Úfi‰ÚÔÌÔ˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Î·È ÚfiÙ˘Ô ÁÈ· ÙÔ˘˜ ºÈÏÈÎÔ‡˜. ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
‚Â˙›Ú˘. ΔÔÓ›˙ÂÈ fiÙÈ ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· ÙË ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ·Ó ÌÂÓ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ˆ˜ ËıÈÎfi ¯·ÏÈÓ¿ÚÈ ÙˆÓ ˘ËÎfiˆÓ ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ηٷϋÁÂÈ ÂÌÊ·ÙÈο: «√Ê›ÏÂÙÔ ÂȘ ·˘Ùfi (ÙÔ πÂÚ·Ù›ÔÓ) Ë ÛˆÙËÚ›· Ù˘ £ÚËÛΛ·˜ Î·È Ù˘ °ÏÒÛÛ˘». ∏ ›‰È· ‰ËÏ·‰‹ Ë ÔÏÈÙÈ΋ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÂÁη٤ÛÙËÛ ۇÛÙËÌ· ÂÍÔ˘Û›·˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÙÔ ÔÔ›Ô ‹Ù·Ó Ô Î˘ÚÈfiÙÂÚÔ˜ ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfi˜ ÊÔÚ¤·˜ ÙÔ˘˜, Î·È fiÏÈÛ ÙÔ ¯¤ÚÈ ÙÔ˘˜ ‰›ÓÔÓÙ·˜ ÚÔÓfiÌÈ· Î·È ÂÏ¢ıÂÚ›· ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿. ŒÙÛÈ, ÂÙԛ̷۷Ó
ÔÈ ›‰ÈÔÈ ¤Ó·Ó ÔÏfiÎÏËÚÔ Ï·fi ÁÈ· ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜. ™ÙËÓ ÈÂÚ·Ú¯›· Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÙÚ›ÙÔÈ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÔÈ ‰ËÌÔÁÂÚÔÓٛ˜. √È ‰ËÌÔÁÂÚÔÓٛ˜ ‹Ù·Ó ¤Ó· Û‡ÛÙËÌ· Ô˘ ‰È¤ÊÂÚ ·fi ÂÚÈÔ¯‹ Û ÂÚÈÔ¯‹. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ Ì·˜ ÏËÚÔÊÔÚ›: «∂Ș ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔÓ ÂËÚ¿˙ÂÙÔ ·fi ÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÒÙ·˜. ∂Ș ‰Â ÙËÓ ™ÙÂÚÂ¿Ó Ï·Á›ˆ˜ ˆ˜ › ÙÔ Ï›ÛÙÔÓ, Î·È ÂȘ ÙËÓ ª¿ÓËÓ Î·Ù’Â˘ı›·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ∫·ÂÙ·Ó¤Ô˘˜». ºÚfiÓÙÈ˙·Ó ÁÈ· ÙË Û˘ÁΤÓÙÚˆÛË ÊfiÚˆÓ Î·È ‰›Î·˙·Ó ÌÈÎÚ¤˜ ηıËÌÂÚÈÓ¤˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ. Δ¤ÏÔ˜, ÔÈ ‰ËÌÔÁ¤ÚÔÓÙ˜ Û˘ÓÂÓÒÓÔÓÙ·Ó Ì ÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜ Ù·ÎÙÈο ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ó ¿‰ÈΘ ··ÈÙ‹ÛÂȘ Ù˘ ÂÍÔ˘Û›·˜. ∞Ó Î·È Î·Ù¿ÁÂÙ·È ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È È‰È·›ÙÂÚ· ‰È·¯˘ÙÈÎfi˜ Ì ÙÔ˘˜ º·Ó·ÚÈÒÙ˜. ø˜ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ º·Ó·ÚÈÒÙË ıˆÚ› ·ÛÊ·ÏÒ˜ ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË. ∏ Ù¿ÍË ÙˆÓ º·Ó·ÚȈÙÒÓ «‰ÂÓ ÂÛÙÂÚ›ÙÔ Ù· ̤۷» Ì·˜ ϤÂÈ. «∫·È ˆ˜ ÙÔÈ·‡ÙË Ë‰‡Ó·ÙÔ Ó· Ï¿‚Ë ÙËÓ Ï·ÌÚÔÙ¤Ú·Ó ı¤ÛÈÓ ÂȘ ÙËÓ ÚÔ Ù˘ ·ӷÛÙ¿Ûˆ˜ ÂÔ¯‹Ó ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, ÚÔ¿ÁÔ˘Û· ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÙÔ˘ Ù‡¯Ë˜. ∂ÛÙÂÚ›ÙÔ, fï˜, ÙËÓ Ï‹ÚËÓ ı¤ÏËÛÈÓ ¤ÓÂη ÂÏ·ÙÙˆÌ¿ÙˆÓ Ù· ÔÔ›· ›ÂÙÔ Ó· ÁÂÓÓËıÒÛÈÓ ·fi ÙËÓ Â·ÁÔ̤ÓËÓ ‰È·ÊıÔÚ¿Ó ÙˆÓ ·ÓÙÈ˙ËÏÈÒÓ Î·È Ù˘ Ù˘Ú·ÓÓÈ΋˜ ÚÔÛÎÙ‹Ûˆ˜ ÙÔ˘ ÏÔ‡ÙÔ˘». ∫·È ηٷϋÁÂÈ: «◊ÙÔÓ ¿Ú· ÂÓ Û‡ÛÙËÌ· ·ÓıÚÒˆÓ Ê¤ÚÔÓ Ù· ÂÏ·ÙÙÒÌ·Ù· ÙˆÓ ·Ï·ÈÒÓ ÔÏÈÁ·Ú¯ÈÒÓ». øÛÙfiÛÔ, ‰ÂÓ ·ÚÓÂ›Ù·È ÙË Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙË ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ÂͤÏÈÍË ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·. ∏ ÚÒÙË ÂÔ¯‹ ÎÏ›ÓÂÈ Ì ¤Ó· ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ·ÊÈÂڈ̤ÓÔ ÛÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ ·È‰Â›·˜ Î·È ÙÔ˘ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡. ø˜ ·ÊÂÙËÚ›· ÙÔ˘ ÓÂÔÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡ ıˆÚ› ÙÔÓ μÈΤÓÙÈÔ ¢·ÌÔ‰fi. ∞fi ·˘ÙfiÓ ÍÂÎÈÓ¿ ¤Ó· ΛÓËÌ· ÏÔÁ›ˆÓ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ı· Û˘Ì‚¿ÏÔ˘Ó ÁÂÓÓ·›· ÛÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Á˘ÌÓ·Û›ˆÓ Û ‰È¿ÊÔÚ˜ fiÏÂȘ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡. ∞fi ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Û¯ÔÏ›ˆÓ ÂÍ·ÈÚÂ›Ù·È Ë
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [129]
¶·Ï·È¿ ÛÊÚ·Á›‰· ÂÏ¢ıÂÚÔÙÂÎÙfiÓˆÓ. √ ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ‰ËÏÒÓÂÈ Î·ı·Ú¿ fiÙÈ Ë ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· ‰·Ó›ÛÙËΠÙÔÓ Î·ÓÔÓÈÛÌfi ·fi Ì·ÛÔÓÈ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ Î¿ÔÈÔ˜ ‹ οÔÈÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ È‰Ú˘Ù¤˜ ‹Ù·Ó Ì·ÛfiÓÔÈ, Ì ÚfiÛ‚·ÛË ÛÙ· ¤ÁÁÚ·Ê· Ù˘ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘. MILOS LUZANIN/SHUTTERSTOCK
¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜, Î·È ÙËÓ ·ÈÙ›· ÙËÓ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ˆ˜ ÂÍ‹˜: «∞fi ÙËÓ ÙÈÌ‹Ó ·˘Ù‹Ó ̤ÓÂÈ ‡ÛÙÂÚ· Ôχ Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜. ΔÔ ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚÔÓ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘, ÔÈ ¶ÚÔÂÛÙÒÙ˜, ¤¯ÔÓÙ˜ ÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÙˆÓ Â›Û˘ ‚·Û·ÓÈ˙ÔÌ¤ÓˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ, Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢, ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ, Ù˘ ∫Ú‹Ù˘ Î·È ·˘Ù‹˜ ·ÎfiÌË Ù˘ ÂÓ‰fiÙÂÚ˘ ∞Û›·˜, ËÌfiÚÔ˘Ó Ó· ηٷÛÙ‹ÛˆÛÈ Á˘ÌÓ¿ÛÈÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfiÓ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ‚·ıÌÔ‡ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ÂÚ›ÛÙ·ÛÈÓ ÂΛÓËÓ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜. ∞ÏÏ¿ Ê·›ÓÂÙ·È ‰ÂÓ Â›¯ÔÓ ·˘Ù‹Ó ÙËÓ Â˘ÁÂÓ‹Ó ‰È¿ıÂÛÈÓ ÂÚÈÂÏÂÁ̤ÓÔÈ ÂÍ·ÈÚÂÙÈÎÒ˜ ÂȘ ÙËÓ Ù‡Ú‚ËÓ ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÙfiÔ˘. [...] √È ÔÏ›ÁÔÈ ÌÂÙ·‚·›ÓÔÓÙ˜ ÂȘ ÙËÓ ∂˘ÚÒËÓ Ó¤ÔÈ
¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔÈ ÂÛÔ‡‰·˙ÔÓ Ì¿ÏÏÔÓ ÙËÓ π·ÙÚÈÎ‹Ó Î·È fi¯È ÔÙ¤ Ì ÙÔÓ ÛÎÔfiÓ ÙÔ˘ Ó· ʈٛۈÛÈ ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙˆÓ ˆ˜ Û¯ÔÏ¿Ú¯·È». ∞fi ÙËÓ ÚÔÛÂÎÙÈ΋ ·Ó¿ÁÓˆÛË ÙˆÓ ÁÚ·ÊÔÌ¤ÓˆÓ ‰›ÓÂÙ·È Ë ÂÓÙ‡ˆÛË fiÙÈ Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ı· ‹ıÂÏ ӷ ÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÁÈ· ÙÔ ı¤Ì· ÙˆÓ Û¯ÔÏ›ˆÓ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ·ÏÏ¿ Ì¿ÏÏÔÓ ÚÔÛ·ı› Ì ¤ÌÌÂÛÔ ÙÚfiÔ Ó· ÌËÓ ÚÔηϤÛÂÈ. ΔÔ ‚¤‚·ÈÔ Â›Ó·È fiÙÈ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ÎÚ‡„ÂÈ ÙË ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ¿ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÔÈ ÚÔÂÛÙÔ› ·¤Ê˘Á·Ó ÙËÓ ·Ú·ÌÈÎÚ‹ ·ÚˆÁ‹ ÛÙÔ Ó¤Ô ·˘Ùfi ΛÓËÌ· Ù˘ ·È‰Â›·˜. ÕÏψÛÙÂ, Ë Ô˘Û›· ÙÔ˘ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡ Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ Û˘ÁÁڷʤ· ÙÔ˘ ¢ÔÎÈÌ›Ô˘ ‹Ù·Ó Ë ‰È‰·Ûηϛ· Ù˘
·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÚ·ÌÌ·Ù›·˜, Ë ÔÔ›· ÂÊÔ‰›·˙ ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ Ì ٷ ·ÈÛı‹Ì·Ù· ÂΛӷ «fiÛ· ¤ÌÂÏÏÔÓ Ó· ¯ÚËÛÈ̇ۈÛÈÓ ˆ˜ ÎÚË›˜ ÂȘ ÙËÓ Ì¤ÏÏÔ˘Û·Ó ªÂÙ·‚ÔÏ‹Ó Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜». ºÔÚ›˜ ÙÔ˘ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡, fï˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ºÈÏ‹ÌÔÓ·, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÌfiÓÔ Ù· Û¯ÔÏ›· Ô˘ ȉڇıËÎ·Ó Û¯Â‰fiÓ ·ÓÙÔ‡, ·ÏÏ¿ Î·È ÔÈ Ó¤Â˜ ‚È‚ÏÈÔı‹Î˜, ÔÈ ÂΉfiÛÂȘ ‚È‚Ï›ˆÓ Û Ôχ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ÔÛfiÙËÙ˜ ·fi ÚÈÓ Î·È Ë ÊÔ›ÙËÛË ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ÛÙ· Â˘Úˆ·˚ο ·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈ·. π‰È·›ÙÂÚË ÌÓ›· οÓÂÈ ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›·, ÙËÓ ÔÔ›· ıˆÚ› fiÙÈ ¿‰Èη ηÙËÁÔÚÔ‡Ó ˆ˜ Ù¿¯· ·Á·¿ ÙÔ ÛÎÔÙ¿‰È Î·È ÙË «ÌˆÚ›·Ó ÙÔ˘ Ï·Ô‡». «Δ· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ·» ‰ËÏÒÓÂÈ «ÂȘ Ù· ÔÔ›· ‡ÚÈÛÎÔÓ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜
[130]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∂ȯڈ̷ÙÈṲ̂ÓË ÏÈıÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ 1826 Ì ı¤Ì· ÙË ‰ÈÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÂÚ¿ÓÔ˘ ˘¤Ú ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ·ÁÒÓ· ÛÙË °·ÏÏ›·. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
ÔÏÏ‹Ó ËıÈÎ‹Ó ·ÚËÁÔÚ›·Ó, ‹Û·Ó ˆÛÂÈÙÔÔχ Ù· ÛÔ˘‰·ÛÙ‹ÚÈ· Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ Î·È ·È ·Ôı‹Î·È ‰ËÌÔÛ›ˆÓ ‚È‚ÏÈÔıËÎÒÓ ·Í›ˆÓ ÏfiÁÔ˘. √È ‰Â Ó¿ÚıËΘ Î·È Ù· ÚÔ·‡ÏÈ· ÙˆÓ Ó·ÒÓ Ù· ÚÔ·È‰Â˘ÙÈο ηٷÁÒÁÈ· ÙˆÓ ·›‰ˆÓ. ∂Î ÙÔ˘ ÈÂÚ·ÙÈÎÔ‡ Ù¿ÁÌ·ÙÔ˜ ‚ϤÔÌÂÓ ÔÏÏÔ‡˜ ηٿ ‰È·ÊfiÚÔ˘˜ ÂÔ¯¿˜, ÂÚÔÈÎÈṲ̂ÓÔ˘˜ Ì ˘„ËÏ‹Ó ·È‰Â›·Ó Î·È ·ÏËıÈÓ‹Ó ·ÚÂÙ‹Ó, ΋ڢη˜ ıÂÚÌÔ‡˜ Ù˘ ËıÈ΋˜ ·Ó·Ï¿Ûˆ˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ ‰È¿ ÙˆÓ ·Ú·‰fiÛˆÓ, ÙˆÓ ÂΉfiÛÂˆÓ Î·È ÙÔ˘ ¿Ì‚ˆÓÔ˜, Î·È ÌÂÌ·ÎÚ˘Ṳ̂ÓÔ˘˜ ·fi ÙÔ
Ó· ¤¯ˆÛÈ ÙËÓ ÛÔÊ›·Ó ÙÔ˘ £ÂÔ‡ ˆ˜ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔÓ ·ÈÛ¯ÚÔÎÂډ›·˜ Î·È ÔÏÈÙÈÎÒÓ ÛÎÔÒÓ Î·Ù¿ ÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÙfiÛˆÓ ¿Ïψӻ. π‰È·›ÙÂÚË ÛËÌ·Û›· ·Ô‰›‰ÂÈ Î·È ÛÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Ù˘ ºÈÏÔÌÔ‡ÛÔ˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ, ÙÔ 1813. ∏ ÂÙ·ÈÚ›· ·˘Ù‹ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠ̠ÙË ‰·„ÈÏ‹ ¯ÔÚËÁ›· ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· Î·È ÔÏÏÒÓ ¿ÏÏˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÏÔÁ›ˆÓ Î·È ÏÔ˘Û›ˆÓ Ù˘ ÂÔ¯‹˜, Ì ÛÎÔfi ÙËÓ ÚÔÒıËÛË ÙˆÓ Ù¯ÓÒÓ Î·È ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ. ΔÔ ¤ÚÁÔ Ù˘ ˘‹ÚÍ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi, fi¯È fï˜ ηıÔÚÈÛÙÈÎfi fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹
ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ [131]
Ô˘ ›¯Â ÛÙ· ηÙÒÙÂÚ· Ï·˚ο ÛÙڈ̿ٷ. ™ÙË Ê‹ÌË Ù˘ ÈÔ Ôχ Û˘Ó¤‚·ÏÂ Ë ÚÔÛˆÈ΋ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· ÛÙÔ ÂÁ¯Â›ÚËÌ·, ·Ú¿ Ë ÛÔ˘‰·›· Ù˘ ‰Ú¿ÛË, Ë ÔÔ›· ¤Ï·‚ ¤ÓÙÔÓË ÊÈÏÔÚˆÛÈ΋ ¯ÚÔÈ¿. ÿÛˆ˜ Â›Ó·È Î·È ·˘Ùfi ¤Ó· ·ÎfiÌË ÛËÌ¿‰È Ù˘ ÊÈÏÔÚˆÛÈ΋˜ ȉÂÔÏÔÁ›·˜ ÙÔ˘ ºÈÏ‹ÌÔÓ·. ∏ ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›·ÛË Ù˘ ºÈÏÔÌÔ‡ÛÔ˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜, Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ Ì·˜ ÂÈÛ¿ÁÂÈ ÛÙÔ Î˘Ú›ˆ˜ ı¤Ì· ÙÔ˘ ¢ÔÎÈÌ›Ô˘, ‰ËÏ·‰‹ ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ Î·È ÙË ‰Ú¿ÛË Ù˘. •ÂÎÈÓÒÓÙ·˜, ÙÔ ÚÒÙÔ Ô˘ οÓÂÈ Â›Ó·È Ó· ‰ËÏÒÛÂÈ fiÙÈ Ë Ê‹ÌË ˆ˜ È‰Ú˘Ù‹˜ Ù˘ ‹Ù·Ó Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ‹Ù·Ó Ï·Óı·Ṳ̂ÓË. «¶ÔÏÏÔ› ˘„È¤Ù·È ÔÏÈÙÈÎÔ› Ëı¤ÏËÛ·Ó Ó· Âٿ͈ÛÈ ‰È¿ Ù˘ Ê·ÓÙ·Û›·˜ ÙˆÓ ·fi ÙÔÓ ∞ÓÙ·ÚÎÙÈÎfiÓ ÂȘ ÙÔÓ ∞ÚÎÙÈÎfiÓ fiÏÔÓ, ˘ÔÙ‡ÔÓÙ˜, ‰È¿ Ó· ÌËÓ Â›ˆÌÂÓ ÈÛÙ‡ÔÓÙ˜, ˆ˜ ÙÔÈÔ‡ÙÔ˘˜ (‰ËÏ. È‰Ú˘Ù¤˜) ÙÔÓ ˘Ô˘ÚÁfiÓ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·Ó Î·È Ù›Ó·˜ ¿ÏÏÔ˘˜». π‰Ú˘Ù¤˜ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ηٿ ÙËÓ ¿Ô„‹ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ™ÎÔ˘Ê¿˜, Ô ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ ΔÛ·Î¿ÏˆÊ Î·È Ô ¶·Ó·ÁÈÒÙ˘ ∞Ó·ÁÓˆÛÙfiÔ˘ÏÔ˜. øÛÙfiÛÔ, ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ۋÌÂÚ· fiÙÈ Â›Ó·È Ï·Óı·Ṳ̂ÓË Ë ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ∞Ó·ÁÓˆÛÙfiÔ˘ÏÔ˘ ÛÙËÓ ÙÚÈ¿‰· ÙˆÓ È‰Ú˘ÙÒÓ. Ÿˆ˜ ·Ó·Ê¤Ú·Ì ӈڛÙÂÚ·, Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜, ηıÔ‰ËÁÔ‡ÌÂÓÔ˜ Î·È ÂËÚ·Ṳ̂ÓÔ˜ ·fi ÙȘ ‰ÈËÁ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÙÔ˘ ∞Ó·ÁÓˆÛÙfiÔ˘ÏÔ˘, ÙÔÓ Î·Ù·Ù¿ÛÛÂÈ ÛÙËÓ «ÈÂÚ‹» ÙÚÈ¿‰· ÙˆÓ È‰Ú˘ÙÒÓ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ¤Íˆ ÙÔÓ ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï •¿ÓıÔ. ΔÔ fiÙÈ Ô •¿ÓıÔ˜ ¤Ú ӷ ›¯Â ¿ÚÂÈ ÙË ı¤ÛË ·˘Ù‹ ÂÍ·Ú¯‹˜, ÙÔ ·Ú·‰¤¯ÂÙ·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ÙÔ 1839, Û ¿ÚıÚÔ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ÂÊËÌÂÚ›‰· ÙÔ˘. ΔÔ ·Ú·‰¤¯ÂÙ·È Î·È ÛÙÔ πÛÙÔÚÈÎfiÓ ¢ÔΛÌÈÔÓ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó·ÛÙ¿Ûˆ˜ ÙÔ 1859. ΔÔ Ï¿ıÔ˜ ·˘Ùfi, fï˜, Ô˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÌÈ· ·Ï‹ ÏÂÙÔ̤ÚÂÈ· ÛÙȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜, Ì·˜ ÁÂÓÓ¿ ÌÈ· Ôχ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈ΋ ·ÔÚ›·. ∞Ó Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ οÓÂÈ Ï¿ıÔ˜ Û ÌÈ· ÙfiÛÔ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÏËÚÔÊÔÚ›·
–ÎÔÌ‚È΋, ı· ϤÁ·Ì–, fiÛÔ ·ÍÈfiÈÛÙÔ˜ Â›Ó·È ÙÂÏÈο ˆ˜ ÚÔ˜ Ù· ÏÂÁfiÌÂÓ¿ ÙÔ˘; ◊Ù·Ó Ë ÌfiÓË ·Á›‰· ÛÙËÓ ÔÔ›· ¤ÂÛ ‹ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Î·È ¿ÏϘ ÛÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘; ΔÔ ı¤Ì· ·˘Ùfi ‰›ÓÂÈ ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· Ó· ÂÍÂÙ·ÛÙÔ‡Ó Î¿ÔÈ· ˙ËÙ‹Ì·Ù·. ¶ÚÒÙÔÓ, ÔȘ ·fi ÙȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ Ì·˜ ·Ú·‰›‰ÂÈ Ô ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ Â›Ó·È ÛˆÛÙ¤˜ Î·È ÔȘ fi¯È; ΔÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÂÁ΢ÚfiÙËÙ· ÙˆÓ ·˘ÙÔ‚ÈÔÁÚ·ÊÈÒÓ ÁÂÓÈο Î·È ÛÙË ‰˘Ó·ÌÈ΋ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·Ê›· ˆ˜ ·ÍÈfiÈÛÙ˜ ËÁ¤˜. √ ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¤ÌÂÈÚÔ˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜. ∫¿ÔÈÔ˜ Ì¿ÏÈÛÙ· ›Ûˆ˜ ÈÛ¯˘ÚÈÛÙ› fiÙÈ ÙÔ 1834 ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Î·Ó ÈÛÙÔÚÈÎfi˜. ∏ Ô˘Û›· Â›Ó·È fiÙÈ ¤ÂÛ ı‡Ì· Ù˘ ÂÈı˘Ì›·˜ ÙÔ˘ ∞Ó·ÁÓˆÛÙfiÔ˘ÏÔ˘ ÁÈ· ˘ÛÙÂÚÔÊËÌ›·. ∏ «Ê›Ï·˘ÙÔ˜ ˘ÂÚ‚ÔÏ‹» ÙËÓ ÔÔ›· ·Ô‰›‰ÂÈ ÛÙÔÓ •¿ÓıÔ ›Ûˆ˜ ÙÂÏÈο Ó· ¿ÚÌÔ˙ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÛÙÔÓ ∞Ó·ÁÓˆÛÙfiÔ˘ÏÔ, ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô fï˜ Ú¤ÂÈ Ó· ÙÔÓÈÛÙ› fiÙÈ ‰ÂÓ ··ÁÁ¤ÏÏÂÈ Î·È ‰Èı˘Ú¿Ì‚Ô˘˜, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ ÛÙË ªÔωԂϷ¯›· ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ˆ˜ ¿ÛÙԯ˜ ÌÂÚÈΤ˜ ·fi ÙȘ ÂÓ¤ÚÁÂȤ˜ ÙÔ˘. °È· ÙËÓ ›‰È· ÙË ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· Î·È ÙÔÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi Ù˘ ÁÚ¿ÊÂÈ: «√È ·˘ÙÔ˘ÚÁÔ› ÙÔ˘ ‰·Ó›ÛıËÛ·Ó Î·ÓfiÓ·˜ ÔÏÏÔ‡˜ ·fi ÙËÓ ÂÙ·ÈÚ›·Ó ÙˆÓ ª·ÛÛfiÓˆÓ Î·È ÙÔ˘˜ ÂÊ‹ÚÌÔÛ·Ó ÂÈÙˉ›ˆ˜ ÂȘ ÙÔ Ó‡̷ Î·È Ù· ¿ıË ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. ◊ÙÔ ‰È¿ ÙÔ‡ÙÔ ËıÈÎÒÙ·ÙÔ˜ Î·È ÚÔ‚ÏÂÙÈÎÒÙ·ÙÔ˜ ˆ˜ ÚÔ˜ fiÏ· Ù· ÛÙÔȯ›· Ù˘ Û˘ÓÙËÚ‹Ûˆ˜ Î·È Ù˘ ÚÔfi‰Ô˘ ÙÔ˘ ™˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜». √ Û˘ÁÁڷʤ·˜ ‰ËÏÒÓÂÈ ÍÂοı·Ú· fiÙÈ Ô Î·ÓÔÓÈÛÌfi˜ Ù˘ ÂÙ·ÈÚ›·˜ ¿ÚıËΠ·fi ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô Î·ÓÔÓÈÛÌfi Ì·ÛÔÓÈ΋˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘. ∞˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ Î¿ÔÈÔ˜ ‹ οÔÈÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙ¿ÎÙ˜ ÙÔ˘, Ô˘ ηٿ ÙÔÓ ºÈÏ‹ÌÔÓ· ‹Ù·Ó Ë ÙÚÈ¿‰· ÙˆÓ È‰Ú˘ÙÒÓ, ‹Ù·Ó Ì·ÛfiÓÔ˜, ÁÈ·Ù› ·ÏÏÈÒ˜ ı· ‹Ù·Ó ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ‚ÚÂı› ÔÏfiÎÏËÚÔ˜ Ô ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ ·fi οÔÈÔÓ ÌË Ì˘Ë̤ÓÔ. ¢‹ÏˆÓ ̿ÏÈÛÙ· fiÙÈ ‹Ù·Ó «ËıÈÎÒÙ·ÙÔ˜ Î·È ÚÔ‚ÏÂÙÈÎfiÙ·ÙÔ˜». ∂›¯Â ‰ËÏ·‰‹ ·Ú¯¤˜ Ô˘ ÙËÚÔ‡Û·Ó fiÏÔÈ Î·È ‹Ù·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ÔÚÁ·ÓˆÙÈÎfi˜.
ΔÔ fiÛ· ÛÙÔȯ›· ‹Ú ·fi ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô Ì·ÛÔÓÈÎfi ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi ¯Ú‹˙ÂÈ Í¯ˆÚÈÛÙ‹˜ ÌÂϤÙ˘, ·ÏÏ¿ Â›Ó·È ¿ÍÈÔ ÂÈÛ‹Ì·ÓÛ˘ ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ, ÂÓÒ Â·ÈÓÂ›Ù·È Ë ıÚËÛΛ· ˆ˜ ‚·ÛÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ù˘ Û˘Ó¤¯ÂÈ·˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, Ô fiÚÎÔ˜ ÙÔ˘ ÈÂÚ¤· (‚·ıÌÔ‡ ÛÙËÓ ÂÙ·ÈÚ›·, fiˆ˜ Î·È ÛÙË Ì·ÛÔÓ›·) ÁÈÓfiÙ·Ó «ÂȘ ÙÔ fiÓÔÌ· Ù˘ ∞ÏËı›·˜ Î·È Ù˘ ¢ÈηÈÔÛ‡Ó˘ ÂÓÒÈÔÓ ÙÔ˘ ÀÂÚÙ¿ÙÔ˘ ŸÓÙÔ˜». √ ºÈÏ‹ÌÔÓ·˜ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ‰ÈηÈÔÏÔÁ› ÙËÓ ÂÙ·ÈÚ›· ÁÈ· ÙËÓ ˘ÈÔı¤ÙËÛË Ì·ÛÔÓÈÎÔ‡ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡, ·ÊÔ‡ Â͢ËÚÂÙÔ‡Û ÙȘ ·Ó¿ÁΘ Ù˘ ÁÈ· ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ Ì˘ÛÙÈÎfiÙËÙ·˜ Ù˘ ‡·ÚÍ‹˜ Ù˘ Î·È Ù˘ ‰Ú¿Û˘ Ù˘. ¶ÚÔÛı¤ÙÂÈ ‰Â: «∏ ÊÚfiÓÈÌÔ˜ Úfi‚Ï„Ș (Ù˘ ·Û¯¤ÙÔ˘ ‰È·ÁˆÁ‹˜ ÙˆÓ ºÈÏÈÎÒÓ Ì ¿ÏÏ·˜ Ù˘ ȉ›·˜ ‹ ‰È·ÊfiÚÔ˘ ʇÛˆ˜ ÂÙ·ÈÚ›·˜) ·ÂÌ¿ÎÚ˘ÓÂÓ ·fi ÙËÓ ∂Ù·ÈÚ›·Ó ÙÔ˘˜ ÚÔÛËχÙÔ˘˜ ¿ÏÏˆÓ Î·Ù·ÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ ÂÙ·ÈÚÈÒÓ, Î·È Ì¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘˜ ·Á‡ÚÙ·˜ ÂΛÓÔ˘˜, fiÛÔÈ Î˘ÓËÁÔ‡Ó ÙÔÓ fiÚÔÓ Î·È ÙËÓ ÔÏÈÙÈÎ‹Ó ÙˆÓ Ù‡¯ËÓ ÂȘ Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· ÙÔÈ·‡Ù·». ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ‚·ıÌ›‰Â˜, ÙÔ˘˜ fiÚÎÔ˘˜ Î·È ÙȘ ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ Ù˘ Ì˘‹Ûˆ˜ ÁÈ· Ó· Ì·˜ ÂÈÛ·Á¿ÁÂÈ ÛÙ· ÁÂÁÔÓfiÙ· Î·È ÛÙȘ ÏÂÙÔ̤ÚȘ Ù˘ ‰Ú¿Û˘ Ù˘ ÂÙ·ÈÚ›·˜ Ù· ÔÔ›· ·Í›˙Ô˘Ó ·Ó¿ÁÓˆÛ˘ ·fi fiÏÔ˘˜. ΔÔ ¢ÔΛÌÈÔÓ πÛÙÔÚÈÎfiÓ ÂÚ› Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ Â›Ó·È ¤Ó· Ôχ ··ÈÙËÙÈÎfi ‚È‚Ï›Ô, Ô˘ ·ÁÁ›˙ÂÈ ÔÏÏ¿ ı¤Ì·Ù· Ì ٷ ÔÔ›· ·Í›˙ÂÈ Ó· ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È ¤Ó·˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ ÁÈ· ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ·. ™¯Â‰fiÓ Î¿ı Ӥ· ÛÂÏ›‰· ÂÁ›ÚÂÈ Î·ÈÓÔ‡ÚÁȘ ·Ôڛ˜ Î·È ÂÚˆÙ‹Ì·Ù·, Î·È ı¤ÙÂÈ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ ÌÂÏÂÙËÙ‹ Ù˘ ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·Ê›·˜ ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ˙ËÙ‹Ì·Ù· Ù· ÔÔ›· ¯Ú‹˙Ô˘Ó ·Ó¿Ï˘Û˘ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· Û¯ËÌ·ÙÈÛÙ› ÌÈ· ηϿ ÙÂÎÌËÚȈ̤ÓË ÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋ ¿Ô„Ë ÁÈ· ÙȘ ȉ¤Â˜ Ô˘ ΢ÎÏÔÊÔÚÔ‡Û·Ó ÁÈ· ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ¤ıÓÔ˜ ÚÈÓ ·fi ÙË Û˘ÁÁÚ·Ê‹ Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘ ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ˘, Î·È ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·˘Ù¤˜ ηٷÁÚ¿ÊËÎ·Ó Î·È Û¯ËÌ·ÙÔÔÈ‹ıËÎ·Ó Û ÌÈ· ÂıÓÈ΋ ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·Ê›·.
[132]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∂¡∞ƒ•∏ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™ ™Δ∏¡ ∂§§∞¢∞
Ë ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ· ∏ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÍÂΛÓËÛ ÛÙÔÓ ÂÏÏ·‰ÈÎfi ¯ÒÚÔ ˘fi ÙȘ ϤÔÓ Î·Ù¿ÏÏËϘ Û˘Óı‹Î˜. √ ¶··ÊϤÛÛ·˜, ˆ˜ ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔ˜ ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË, ηٿÊÂÚ ӷ ÙËÓ ˘ÔÎÈÓ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ˘ÔÛ¯fiÌÂÓÔ˜ ÙË ÚˆÛÈ΋ ‚Ô‹ıÂÈ·. ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍ‹ Ù˘ ÙÔ 1821 ¤ÁÈÓÂ Ë ∞′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘, ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù˘ ÔÔ›·˜ ‹Ù·Ó Ë ¢È·Î‹Ú˘ÍË Ù˘ ∞ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÂÓÒ ÔÚ›ÛÙËÎÂ Î·È Ô ÙÚfiÔ˜ ÚÔÛˆÚÈÓ‹˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÙÔ˘ ÓÂÔÛ‡ÛÙ·ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, „ËÊ›ÛÙËΠÙÔ ÚÒÙÔ ™‡ÓÙ·ÁÌ· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÙÔ «¶ÚÔÛˆÚÈÓfiÓ ¶ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜».
∂¡∞ƒ•∏ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™ ™Δ∏¡ ∂§§∞¢∞ [133]
¶›Ó·Î·˜ ÙÔ˘ ∂˘Á¤ÓÈÔ˘ ¡ÙÂÏ·ÎÚÔ˘¿ Ì ı¤Ì· Ì¿¯Ë ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘.
WHITE IMAGES/SCALA
[134]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
‰È¿ÊÔÚÔÈ ÏfiÁÔÈ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÁÂÓÈ·ÙËÎÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË
ÙËÓ ·ÎÚÈ‚‹ ̤ڷ Î·È ÙÔ˘˜ ÚˆÙÂÚÁ¿Ù˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÁÚ¿ÊÙËÎ·Ó ÔÏÏ¿, Ô˘ ‹Á·Û·Ó ·fi ÙÔÈΤ˜ ÊÈÏÔ‰Ô͛˜18. ΔÔ ‚¤‚·ÈÔ Â›Ó·È fiÙÈ ÔÈ Â·Ó·ÛÙ¿ÛÂȘ ·Ú¯›˙Ô˘Ó, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ηϋ ¤Î‚·ÛË, fiÙ·Ó ÔÈ Û˘Óı‹Î˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È Î·Ù¿ÏÏËϘ ÁÈ· οÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ - Î·È ·ÔÎÙ‹Û·Ì ÈÎÚ‹ ›ڷ ÁÈ’ ·˘Ùfi Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· 50 ¤ÙË. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, fiÙ·Ó Â›Ó·È ÚÔ˚fiÓ ÚfiÛÊÔÚˆÓ Û˘ÓıËÎÒÓ, fi¯È ÌfiÓÔ ·Ú¯›˙Ô˘Ó, ·ÏÏ¿ Î·È ¤¯Ô˘Ó ·›ÛÈÔ Ù¤ÏÔ˜. ÿÛˆ˜ η̛· ¿ÏÏË Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ‰ÂÓ ·ÍÈÒıËΠӷ ÍÂÛ¿ÛÂÈ Ì¤Û· Û ÙfiÛÔ Â˘ÓÔ˚Τ˜ Û˘Óı‹Î˜ fiÛÔ ·˘Ù‹ Ô˘ ¿Ú¯ÈÛ ÙÔ 1821. ¢ÂÓ ı· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì οÙÈ ÁÈ· Ù· ÔÚ¿Ì·Ù· ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, ÛÙÔ ÔÔ›Ô Ô ¤ÚˆÙ·˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·, Ô˘ ‹Ù·Ó ·Ó¤Î·ıÂÓ Û‡ÌÊ˘ÙÔ˜ Û ·˘Ùfi, ›¯Â Á›ÓÂÈ È‰È·›ÙÂÚ· ¤ÓÙÔÓÔ˜ ÚÈÓ ·fi Ì›· ÂηÙÔÓÙ·ÂÙ›· ÂÚ›Ô˘. Œ¯Ô˘Ì ̿ÏÈÛÙ· ÂÈÛÙ› fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ÂÎÏ›„ÂÈ fiÛÔ ˘¿Ú¯ÂÈ ¤ıÓÔ˜ ÂÏÏËÓÈÎfi ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ·˘Ùfi. øÛÙfiÛÔ, ÌfiÓÔ Ù· ÔÚ¿Ì·Ù· ‰ÂÓ ·ÚÎÔ‡Ó: ¶ÚÈÓ ·fi ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ· ›¯·Ó οˆ˜ ÂÚÈÔÚÈÛÙ› Î·È Â›¯·Ó ·Ó·˙ˆ˘Úˆı› ·Ú¯Èο ·fi ÙËÓ ÂÏ›‰· Â͈ÙÂÚÈ΋˜ ‚Ô‹ıÂÈ·˜ ηÈ, ·ÚÁfiÙÂÚ·, ·fi ÙËÓ ÂÔ›ıËÛË Ô˘ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ ˆ˜ ÚÔ˜ ·˘Ù‹Ó Ë ÚÔı˘Ì›· Ì ÙËÓ ÔÔ›· ·Ó¤Ï·‚ ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ÂÁ¯ÂÈÚ‹Ì·ÙÔ˜ Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘. ∫‹Ú˘Î˜ Ô˘ ÈÛ¯˘Ú›˙ÔÓÙ·Ó fiÙÈ ÌÈÏÔ‡Û·Ó ÂÓ ÔÓfiÌ·ÙÈ ÌÈ·˜ ÌÂÁ¿Ï˘ ‰‡Ó·Ì˘ ‰È¤ÙÚ¯·Ó ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÂÍ‹Ù·Ó Ù· Ó‡̷ٷ ·’ ¿ÎÚÔ˘ ÂȘ ¿ÎÚÔÓ ÛÙË ¯ÒÚ·. ∫˘Ú›ˆ˜ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ¤ÊÙ·Û ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 1820 ˆ˜ ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔ˜ ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË Ô ·Ú¯ÈÌ·Ó‰Ú›Ù˘ ¢Èη›Ô˜, Ô ÎÔÈÓÒ˜ ·ÔηÏÔ‡ÌÂÓÔ˜ «¶··ÊϤÛÛ·˜», ¿Ó‰Ú·˜ Ô˘ ›¯Â fiÏ· Ù· ÂÏ·ÙÙÒÌ·Ù· Î·È fiÏ· Ù· ÚÔÙÂÚ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ηχÙÂÚÔ˘ Û˘ÓˆÌfiÙË - ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·Ú·Ï·ÓËı› Î·È Ó· ·Ú·Ï·Ó‹ÛÂÈ, Ó· ÙÔÏÌ‹ÛÂÈ Î·È Ó· Âı¿ÓÂÈ. ∞ÊÔ‡ ÌÂÙ¤ÊÂÚ ·ÚÎÂÙ‹ ˘Ú›Ùȉ· Î·È ¿ÏÏ· ÔÏÂÌÔÊfi‰È·, ÔÏϤ˜ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ -ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ‹ ÏÈÁfiÙÂÚÔ ·ÛÊ·Ï›˜°π∞ Δ√¡ Δ√¶√,
Î·È ÌÂÁ¿ÏÔ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎfi ¿ıÔ˜, Û˘Ó¿Ú·Û ٷ Ï‹ıË Î˘Ú›ˆ˜ Ì ÙË ‰È·‚‚·›ˆÛË fiÙÈ Î·Ù¤ÊÙ·Ó ڈÛÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ¢ÂÓ ‰›ÛÙ·ÛÂ, Ì¿ÏÈÛÙ·, Ó· ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ù· ›‰È· ÛÙÔ˘˜ ÚÔÎÚ›ÙÔ˘˜ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, ÛÙÔÓ ∑·˝ÌË, ÛÙÔÓ §fiÓÙÔ Î·È ÛÙÔ ÌËÙÚÔÔÏ›ÙË °ÂÚÌ·Ófi, fiÙ·Ó ·˘ÙÔ› Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1821 ÛÙË ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘, ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ∞›ÁÈÔ, Î·È ÙÔ˘ ˙‹ÙËÛ·Ó ÏËÚÔÊÔڛ˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙË ÊËÌÔÏÔÁÔ‡ÌÂÓË ÚˆÛÈ΋ ‚Ô‹ıÂÈ·. AÏÏ¿, ÂÓÒ ·˘ÙÔ› ·ÎfiÌË ·ÌÊÈÙ·Ï·ÓÙ‡ÔÓÙ·Ó, Ô ¶··ÊϤÛÛ·˜ ¤ÂÈÛ ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô ™ÔÏÈÒÙË Ó· ·ÔÙÔÏÌ‹ÛÂÈ ÙȘ ÚÒÙ˜ ¯ıÚÔڷ͛˜ ÛÙËÓ Â·Ú¯›· ÙˆÓ ∫·Ï·‚Ú‡ÙˆÓ Î·È ·Ó¿ÁηÛ ÙÔÓ ∞ÛËÌ¿ÎË ∑·˝ÌË Î·È Î·ÙfiÈÓ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ Ó· ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó ÙÔ Ú‡̷. ∏ ˘fiÛ¯ÂÛË Ù˘ ÚˆÛÈ΋˜ ‚Ô‹ıÂÈ·˜ ˘‹ÚÍ ۯ‰fiÓ ·ÓÙÔ‡ ¤Ó· ·fi Ù· ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ· ΛÓËÙÚ· ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜. √È ÈÔ Û˘ÓÂÙÔ› ¤·„·Ó ·fi ÓˆÚ›˜ Ó· ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó Û ·˘Ù‹Ó, ·ÏÏ¿ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ·˘Ù‹ ÙË Ê‹ÌË ÁÈ· Ó· ÍÂÛËÎÒÛÔ˘Ó ÙÔ Ï·fi. §›Á˜ ̤Ú˜ ÌÂÙ¿, ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ∞ÚÈÏ›Ô˘, Ô ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿˜ Û˘ÁοÏÂÛ ÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜ Ù˘ ÕÌÊÈÛÛ·˜ Î·È ÙÔ˘˜ ¤ÂÈÛ ӷ ÎËÚ‡ÍÔ˘Ó ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ºÚfiÓÙÈÛ ӷ ÚÔÂÙÔÈÌ¿ÛÂÈ ¤Ó·Ó ¿ÓıÚˆÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤ÊÙ·Û ÙÚ¤¯ÔÓÙ·˜ ·fi ÙÔ °·Ï·Í›‰È Î·È ·Ó‹ÁÁÂÈÏ fiÙÈ ÂΛ ›¯·Ó Ê·Ó› ÚˆÛÈο ÏÔ›·. ∂›Û˘, Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ ÓÂfiÙÂÚÔ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘, ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ, ÁÈ· Ó· ÙÔÓ ÂÎÚÔÛˆ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ŸÙ·Ó ·˘Ùfi˜ ¤ÊÙ·Û ÛÙÔ
√ ¶··ÊϤÛÛ·˜, ıÚ˘ÏÈ΋ ÌÔÚÊ‹ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ‰È·Ù¤ÏÂÛ ˘Ô˘ÚÁfi˜ ¶ÔϤÌÔ˘ Ù˘ ¶ÚÔÛˆÚÈÓ‹˜ ¢ÈÔÈ΋Ûˆ˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
∂¡∞ƒ•∏ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™ ™Δ∏¡ ∂§§∞¢∞ [135]
[136]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÕÛÙÚÔ˜ ÙÔÓ πÔ‡ÓÈÔ, ÂÎÊÔÚÙÒıËΠ·fi ÙÔ ÏÔ›Ô ¤Ó· ‚·Ú‡ ÎÈ‚ÒÙÈÔ. ∞̤ۈ˜ ‰È·‰fiıËÎÂ Ë Ê‹ÌË fiÙÈ ‹Ù·Ó ÁÂÌ¿ÙÔ Ì ڈÛÈο ¯Ú‹Ì·Ù·. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ, ÂÓÒ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ›¯Â ¤ÚıÂÈ Û ۇÁÎÚÔ˘ÛË Ì ÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘, Ô ∫·ÓÙÈÒÙ˘, ·Ó·ÊÒÓËÛÂ: « ◊ ÚÔÛ˘ÔÁÚ¿ÊÂÙ ·Ì¤Ûˆ˜ ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙÔ˘ Ú›ÁÎÈ· ‹ ¤Ú¯ÔÓÙ·È Û ϛÁÔ 12.000 ƒÒÛÔÈ, Î·È ÙfiÙ ‚ϤÂÙ ÔÈ· Ù‡¯Ë Û¿˜ ÂÚÈ̤ÓÂÈ». ™Â ·˘Ùfi Ô ∞ÛËÌ¿Î˘ ∑·˝Ì˘ ·¿ÓÙËÛÂ: «ª·Î¿ÚÈ Ó· ¤ÏıÔ˘Ó ÔÈ ƒÒÛÔÈ, Î·È ·˜ ÛÎÔÙÒÛÔ˘Ó Â̤ӷ ÚÒÙÔ. ºÙ¿ÓÂÈ Ó·
√ ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿˜, ÛÂÚ·ÛΤÚ˘ Ù˘ ƒÔ‡ÌÂÏ˘, ··Û¯ÔÏ‹ıËΠ̠ÙÔÓ ÂÌʇÏÈÔ ÌÂٷ͇ ª·¯ÌÔ‡Ù Î·È ∞Ï‹ ·Û¿, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ÂχıÂÚÔ ÙÔ Â‰›Ô ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÁÈ· ÛÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
Ûˆı› Ë ·ÙÚ›‰·». ∏ Ï¿ÓË, ÏÔÈfiÓ, Î·È Ë Â˘¯‹ ›¯·Ó ηٷÓÙ‹ÛÂÈ ÂÓ‰ËÌÈΤ˜. ª¿Ù·È· ·fi ÙȘ 9/21 ª·ÚÙ›Ô˘ Ô ™ÙÚfiÁÎÔÓˆÊ ‰È·‚›‚·Û Û fiÏ· Ù· ÚÔÍÂÓ›· Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ÂÁ·ÎÏÈÔ Ô˘ ·Ó¤ÊÂÚ fiÙÈ Ë ¯ÒÚ· ÙÔ˘ ‰ÂÓ Û˘ÌÌÂÙ›¯Â ηıfiÏÔ˘ ÛÙ· ÁÂÁÔÓfiÙ·. ª¿Ù·È· Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜19 ·Ô‰ÔΛ̷˙ ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ À„ËÏ¿ÓÙË ¤ÂÈÙ· ·fi οÔȘ ̤Ú˜, ÂÓÒ Ô ™ÙÚfiÁÎÔÓˆÊ ·Ó·ÎÔ›ÓˆÓ ÙÔ Û˘Ì‚¿Ó ÛÙȘ 4/16 ∞ÚÈÏ›Ô˘ Ì Ӥ· ÂÁ·ÎÏÈÔ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ÚÔͤÓÔ˘˜ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹. ª¿Ù·È·, Ù¤ÏÔ˜, ÙÔ ÂÁ¯Â›ÚËÌ·
∂¡∞ƒ•∏ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™ ™Δ∏¡ ∂§§∞¢∞ [137]
ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË ·ÔÙ‡Á¯·Ó ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜. ΔÔ Ù¤¯Ó·ÛÌ· Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ›¯Â ÚÈ˙ÒÛÂÈ ‚·ıÈ¿ ÛÙË Û˘Ó›‰ËÛË ÙÔ˘ Ï·Ô‡, Ô˘ ‹Ù·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ÚÔηÙÂÈÏËÌ̤ÓÔ˜. ∂ΛӘ ÔÈ ‰È·„‡ÛÂȘ, fiÛÔ Â›ÛË̘ Î·È ·Ó ‹Ù·Ó, ηı˘ÛÙÂÚÔ‡Û·Ó Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó ‹ ¤ÊÙ·Ó·Ó ‰È·ÛÙÚ‚ψ̤Ó˜ ̤¯ÚÈ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÛÙÚÒÌ·Ù· ÙÔ˘ Ï·Ô‡, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÍ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÁÈ· ·ÚÎÂÙfi ηÈÚfi Ó· ÈÛÙ‡ÂÈ Û ·˘Ùfi ÙÔ Êfi‚ËÙÚÔ, ÁÈ·Ù› ›¯Â ·Ó¿ÁÎË Ó· ÙÔ Î¿ÓÂÈ. π‰Ô‡, ÏÔÈfiÓ, ÔÈ Âȉ‹ÛÂȘ Ô˘ ‰È·‰›‰ÔÓÙ·Ó ÙfiÙ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ËÌÂÚÔÏfiÁÈÔ ÙÔ˘ ·Â›ÌÓËÛÙÔ˘ ∞Ó·ÛÙ·Û›Ô˘ ΔÛ·Ì·‰Ô‡, Ô˘ ÂΉfiıËΠ¤Ú˘ÛÈ: « ŸÙÈ ÙË Ì¤Ú· ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ Ô ÚˆÛÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ¤ÌÂÏÏ ӷ ÂÚ¿ÛÂÈ ÙÔÓ μfiÛÔÚÔ Ì ÙË ı¤ÏËÛË ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ‹ Ì fiÏÂÌÔØ fiÙÈ Ô Î·ÂÙ¿Ó ¶Ú·ÙÂϛΠ›‰Â ÛÙË ™Â‚·ÛÙÔ‡ÔÏË ‰‡Ô ¤ÙÔÈÌ· ÚˆÛÈο ÔÏÂÌÈο ηڿ‚È· Î·È fiÙÈ ÂÙÔÈÌ¿˙ÔÓÙ·Ó Î·È ¿ÏÏ·Ø fiÙÈ ÙÔ ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì· ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË Î˘Ú›Â„Â ÙÔ Ì¤Á· ΔÔ‡ÚÓ·‚Ô Î·È ÙË ºÈÏÈÔ‡ÔÏË, Î·È ÎÈÓÔ‡ÓÙ·Ó ÚÔ˜ ÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏËØ fiÙÈ Ô ·Ú¯ËÁfi˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ̋ΠÛÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË ÊˆÓ¿˙ÔÓÙ·˜ “∑‹Ùˆ Ë ÂÏ¢ıÂÚ›·”». ∫·È fiÏ· ·˘Ù¿ ̤¯ÚÈ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ πÔ˘Ó›Ô˘, ÂÓÒ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ›¯Â ‹‰Ë ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›·. ŸÙ·Ó ÂÈÙ¤ÏÔ˘˜ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ Î·Ù¿ÊÂÚ·Ó Ó· ·ÓÔ›ÍÔ˘Ó Ù· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘˜, Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Â›¯Â ÁÂÓÈ΢ٛ Î·È Â›¯Â ¢‰ÔÎÈÌ‹ÛÂÈ ÙfiÛÔ, ÒÛÙÂ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ó·ÛÙÚ¤„ÈÌË. ŸÌˆ˜, Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÁÂÓÈ·ıËÎÂ Î·È Â˘‰ÔΛÌËÛ ÂÈϤÔÓ ÁÈ· ¿ÏÏÔ˘˜, Ú·ÎÙÈÎfiÙÂÚÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜. √ ÂÌʇÏÈÔ˜ fiÏÂÌÔ˜ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ª·¯ÌÔ‡Ù Î·È ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ·Ó¿ÁηÛ ÙÔÓ ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿ Ó· ·Ó·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÙÔÓ π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ÁÈ· ÂΛÓÔ ÙÔ Â‰›Ô Ù˘ Ì¿¯Ë˜. ŒÙÛÈ, ÌfiÏȘ Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ ··ÏÏ¿¯ıËΠ·fi ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÔÏÌËÚfi Î·È ¤ÌÂÈÚÔ Â¯ıÚfi, ÌfiÚÂÛ ӷ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙÔ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎfi ¤ÚÁÔ Ì ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË Â˘ÎÔÏ›·. ∂Í¿ÏÏÔ˘, Ë Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ∞Ï‹ ··Û¯fiÏËÛ Û fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 1821 ÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ƒÔ‡ÌÂÏ˘. √È ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÌfiÚÂÛ·Ó Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ È‰È·›ÙÂÚË ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜. ∏ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· ‰ÂÓ ¿ÚÁËÛ ӷ ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ∏ ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· ‰›ÛÙ·Û ÁÈ· οÔÈÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·, fï˜ ÂÚ›Ô˘ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜ -fiÙ·Ó ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ·ÚÂÓÔ¯ÏÔ‡Ó ÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÙÔ˘ ÃÔ˘ÚÛ›Ù- ÎÈÓËÙÔÔÈ‹ıËÎ·Ó fiϘ ÔÈ ÓfiÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ̤¯ÚÈ ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ. ∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘Ùfi ÙÔÓ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ÂÌʇÏÈÔ, ÙÔ ÂÁ¯Â›ÚËÌ· ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË ˘‹ÚÍ ȉȷ›ÙÂÚ· ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi ÁÈ· ÙËÓ ¤ÎÚËÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÁÈ· ÙȘ ÚÒÙ˜ ÂÈÙ˘¯›Â˜ Ù˘, fiˆ˜ ÚԷӷʤڷÌÂ. ∞Ó Î·È ·¤Ù˘¯Â, ÚÔοÏÂÛ ÙȘ ·ÂÈÏËÙÈΤ˜ ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ Ù˘ ƒˆÛ›·˜, ·Ó¿ÁηÛ ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙȘ ÊÚÔ˘Ú¤˜ Ù˘
ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ÿÛÙÚÔ, ÔÈ Ôԛ˜ ·ÂÈÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ Ô˘ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·Ó ÛÙË μÂÛÛ·Ú·‚›·, Î·È Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ ÁÈ· ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ· ÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ ËÁÂÌÔÓÈÒÓ. ™˘Ó¤ÂÛ·Ó fï˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌÔ›. √ ·Û¿˜ Ù˘ ¶ÙÔÏÂÌ·˝‰·˜ ›¯Â ·ӷÛٷًÛÂÈ, ÔÈ ¢ÚÔ‡ÛÔÈ Â›¯·Ó Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ Î›ÓËÌ·, ÔÈ μ·¯·‚›Ù˜ ·ÂÈÏÔ‡Û·Ó ÙȘ ÈÂÚ¤˜ fiÏÂȘ ª¤Îη Î·È ªÂ‰›Ó·, ÂÓÒ Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÎËÚ‡ÍÂÈ ÙÔÓ fiÏÂÌÔ ÛÙÔ Û¿¯Ë Ù˘ ¶ÂÚÛ›·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·‰È¿ÎÔ· ¤Î·Ó ÂÈı¤ÛÂȘ ÛÙȘ ·Ó·ÙÔÏÈΤ˜ ·گ›Â˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜.
™‡ÁÎÚÈÛË ÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Î·È Ù˘ ΔÔ˘ÚΛ·˜ ¢ÂÓ Â›Ó·È, ÏÔÈfiÓ, ·ÔÚ›·˜ ¿ÍÈÔ Ô˘ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Í¤Û·ÛÂ, ·ÊÔ‡ ˘ÚÔ‰ÔÙ‹ıËΠ·fi ÔÏÏ¿ Î·È ‰È¿ÊÔÚ· ÁÂÁÔÓfiÙ·. £· ‹Ù·Ó Ì¿ÏÏÔÓ ·ÔÚ›·˜ ¿ÍÈÔ ·Ó ‰ÂÓ ¿Ú¯È˙ Û ÙfiÛÔ Î·Ù¿ÏÏËÏË ÛÙÈÁÌ‹, ·ÊÔ‡ › ÙfiÛ· ¯ÚfiÓÈ· ‰ÂÓ ÂÈ˙ËÙÔ‡Û ٛÔÙ ¿ÏÏÔ ÂÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ Î·Ù¿ÏÏËÏË Â˘Î·ÈÚ›·. ÕÍÈÔ ı·˘Ì·ÛÌÔ‡ ÌfiÓÔ Â›Ó·È Ò˜ ÌfiÚÂÛ ӷ ·ÓÙ¤ÍÂÈ Î·È Ó· ‰ÈÂÍ·¯ı›. ΔÔ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, ·Ó Î·È ÂÚÈÛÙÔȯÈ˙fiÙ·Ó ·fi ÙfiÛÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, ‹Ù·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ - ΢ڛˆ˜ Û ۇÁÎÚÈÛË Ì ÙË ÌÈÎÚ‹ ÁˆÓÈ¿ Ù˘ °Ë˜ Ô˘ ·ӷÛÙ¿ÙËÛÂ. ∂›¯Â ΢‚¤ÚÓËÛË, Ë ÔÔ›·, fiÛÔ ·Ó·Ú΋˜ ÎÈ ·Ó ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó, ‹Ù·Ó Û›ÁÔ˘Ú· ÚÔÙÈÌfiÙÂÚË ·fi ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÔÔÈ·Û‰‹ÔÙ ΢‚¤ÚÓËÛ˘. ª¿ÏÈÛÙ·, Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ¿Ú¯ÈÛÂ Î·È ‰ÈÂÍ‹¯ıË ¯ˆÚ›˜ Û˘Û›ڈÛË Î·È Î·ıÔ‰‹ÁËÛË ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ, Ô˘ Â›Ó·È ÙfiÛÔ ··Ú·›ÙËÙ˜ ÛÙÔÓ fiÏÂÌÔ. ∂ÈϤÔÓ, Ô ·ÓÙ›·Ïfi˜ Ù˘ ›¯Â ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋, ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Î·È ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË, Ë ÔÔ›·, fiÛÔ Î·È ·Ó ˘ÔÙÂı› fiÙÈ ¯ÒÏ·ÈÓÂ, ÙÔ˘ ·Ú›¯Â ÈÛ¯‡, ÙËÓ ÔÔ›· ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·Ó Î·È ÛÙÂÚ‹ıËΠÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ¤ıÓÔ˜ Û fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·. Δ¤ÏÔ˜, ÙÔ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ›¯Â Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ ÂÂÈṲ̂ÓÔ˘˜ fiÙÈ Ë ‡·ÚÍ‹ ÙÔ˘, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· Ë ·Î¤Ú·ÈË ‡·ÚÍ‹ ÙÔ˘, ‹Ù·Ó ··Ú·›ÙËÙË ÁÈ· ÙË ‰È·ÛÊ¿ÏÈÛË ÙˆÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘. ∞˘ÙÔ› ÔÈ Û‡ÌÌ·¯ÔÈ ‰ÂÓ ÙÔ Û˘Ó¤‰Ú·Ì·Ó Ê·ÓÂÚ¿, ·ÏÏ¿ ›¯·Ó ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÙÚfiÔ˘˜ Ó· ÙÔ ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û·Ó Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó. ∫·Ù·Ú¯‹Ó, ·ÚÂÓ¤‚·Ï·Ó Û ÂÌ¿˜ ÌÂÁ¿Ï· ÂÌfi‰È· Î·È ·Ó·¯·›ÙÈÛ·Ó ÙËÓ ÔÏÂÌÈ΋ ÔÚÌ‹ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ÁÈ· ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ·, ÂÓÒ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÚÔοÏÂÛ ¢ı‡˜ ÂÍ·Ú¯‹˜ ÙË Û˘Ì¿ıÂÈ· ÙˆÓ Ï·ÒÓ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂˘ÚÒ˘ Î·È ÙËÓ ÂÈ›ÎÂÈ· ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Î¿ÔÈˆÓ Î˘‚ÂÚÓ‹ÛˆÓ. øÛÙfiÛÔ, Â˘Ù‡¯ËÛ ӷ ‚ÚÂÈ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ ÌfiÓÔ ¤ÂÈÙ· ·fi ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ·. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ÌÔÚÔ‡Û ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ó· ηٷ‚ÏËı›
[138]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∂¡∞ƒ•∏ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™ ™Δ∏¡ ∂§§∞¢∞ [139]
∏ √£øª∞¡π∫∏ ∞ÀΔ√∫ƒ∞Δ√ƒπ∞ ™Δπ™ ∞ƒÃ∂™ Δ√À 19√À ∞πø¡∞
Ã∞ƒΔ∂™/4
[140]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ŒÚÁÔ ÙÔ˘ Auguste Couder, ÙÔ˘ 1840. √ ªÂ¯Ì¤Ù ∞Ï‹, ·Û¿˜ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘, ¤ıÂÛ ÙÔ ÛÙfiÏÔ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. WHITE IMAGES/SCALA
·Ó ‰ÂÓ ‰È¤ıÂÙ ·Î·Ù¿‚ÏËÙË ‰‡Ó·ÌË. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÔÊ›ÏÔ˘Ì ӷ ÔÌÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ì fiÙÈ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ 1825, fiÙ·Ó Ë Ù·ÎÙÈ΋ ÛÙÚ·ÙÈ¿ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘ ¤Î·Ó ›ıÂÛË ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, Ë ‰˘Û·Ó·ÏÔÁ›· ÙˆÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ fiÚˆÓ ÛÙËÓ ÍËÚ¿ ‰ÂÓ ˘‹ÚÍ ÙfiÛÔ ÌÂÁ¿ÏË, fiÛÔ Ê·ÈÓfiÙ·Ó ÂÎ ÚÒÙ˘ fi„ˆ˜. ∏ ΔÔ˘ÚΛ·, fiˆ˜ ‰È·ÌÔÚÊÒıËΠÌÂÙ¿ ÙȘ ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌ›ÛÂȘ Ô˘ Âȯ›ÚËÛÂ Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ª·¯ÌÔ‡Ù20 ·fi ÙÔ 1826, Î·È ÂȉÈο ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Ó·‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ Ù˘ ‰˘Ó¿ÌˆÓ, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Ì·˜ ‰ÒÛÂÈ Î¿ÔÈ· ÂÈÎfiÓ· ÙÔ‡ Ò˜ ‹Ù·Ó ÙÔ 1821. μÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÛËÌÂ›Ô ·Ú·ÎÌ‹˜. ™‡Ìʈӷ Ì ٷ ›ÛËÌ· ÛÙÔȯ›· ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡, ÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÈÈÎÔ‡ ·Ó¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ 180.000, ÔÈ Â˙ÈοÚÈÔÈ ÛÙÔ˘˜ 220.000 Î·È ÔÈ ˘ÚÔ‚ÔÏËÙ¤˜ ÛÙÔ˘˜ 15.000. ™ÙȘ ΢ڛˆ˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ë ¶‡ÏË Î·Ù›¯Â ÔÏÏ¿ ÊÚÔ‡ÚÈ· - ÙË Ã·ÏΛ‰·, ÙËÓ ∫¿Ú˘ÛÙÔ, ÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË Ù˘ ∞ı‹Ó·˜, ÙÔÓ ∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ, ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ, ÙË ªÔÓÂÌ‚·Û›·, ÙËÓ ¶‡ÏÔ, ÙË ªÂıÒÓË, ÙËÓ ∫ÔÚÒÓË, ÙËÓ ·ÎÚfiÔÏË Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜, ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË, οÔȘ ¿ÏϘ Ô¯˘Ú¤˜ ı¤ÛÂȘ Î·È Ù· ÊÚÔ‡ÚÈ· ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË. ¶ÔÏÏ¿ ·fi Ù· ÊÚÔ‡ÚÈ· ·˘Ù¿, fiÛÔ Â˘¿ÏˆÙ· Î·È ·Ó ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ıˆÚËıÔ‡Ó ·¤Ó·ÓÙÈ Û ٷÎÙÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi, ‹Ù·Ó Èηӿ Ó· ·ÓÙÈÙ¿ÍÔ˘Ó ÈÛ¯˘Ú‹ ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË ÛÙ· Úfi¯ÂÈÚ· Û˘ÓÙÂÙ·Á̤ӷ ÛÙ›ÊË ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ. °È· Ó· ·Ú¯›ÛÔ˘Ì fï˜ ·fi ÙÔÓ ÎÈÓËÙfi ÛÙÚ·Ùfi, Û fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ 50 ÂÙÒÓ ÚÈÓ ·fi ÙÔ 1821 Ë ¶‡ÏË ÔÙ¤ ‰ÂÓ Â›¯Â Ú·ÁÌ·ÙÈο ÌÔÚ¤ÛÂÈ Ó· ·ÓÙÈ·Ú·Ù¿ÍÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ Ù˘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ·fi 100.000 ¿Ó‰Ú˜. ∞Ó ·Ó·ÏÔÁÈÛÙԇ̠fiÙÈ fiÊÂÈÏ ӷ Ê˘Ï¿ÂÈ ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ, Ó· ˘Ô¯ÚÂÒÛÂÈ Û ÂÈÚ‹ÓË ÙËÓ ¶ÂÚÛ›·, Ó· ηٷÛÙÚ¤„ÂÈ ÙÔÓ ∞Ï‹ Î·È Ó· ‰È·ÙËÚ› ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ‹ ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÙË ‰ËÌfiÛÈ· Ù¿ÍË ÂÓÙfi˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ù˘, ı· ηٷϿ‚Ô˘Ì ˆ˜ ÙÔ 1821 fi¯È ÌfiÓÔ ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ ÛÙ›ÏÂÈ Î·Ì›· ·ÍÈfiÏÔÁË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙËÌ¤ÓˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ·ÏÏ¿ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ·, ·ÊÔ‡ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ·Ó ÔÏÏÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ÚÔ·Ó·ÊÂÚı¤ÓÙ˜ ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌÔ‡˜, Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ÔÙ¤ ‰ÂÓ ·¤ÛÙÂÈÏ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ì·˜ ¿Ó‰Ú˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ·fi ÙÔ ¤Ó· ÙÚ›ÙÔ Ù˘ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋˜ ‰‡Ó·Ì‹˜ Ù˘. ŸÓÙˆ˜, ÛÙË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÂÎÛÙÚ·Ù›· ·fi fiÛ˜ Âȯ›ÚËÛÂ, ·˘Ù‹ ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË, Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÌfiÏȘ 30.000 ¿Ó‰Ú˜. ªÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË, Ù· ÛÙ›ÊË Ô˘ ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ Î·È ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ªÂ¯Ì¤Ù ·Û¿ Î·È ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË, ‰ÂÓ ÍÂÂÚÓÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜ 20.000 ¿Ó‰Ú˜. ΔfiÛÔ˜ ÂÚ›Ô˘ ‹ Ï›ÁÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ÂÈÙÈı¤ÌÂÓÔ˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ªÔ˘ÛÙ·‹ Ù˘ ™Îfi‰Ú·˜ Î·È ÙÔ˘ °ÈÔ˘ÛÔ‡Ê ¶ÂÚÎfiÊÙÛ·ÏË ÙÔ 1823. ΔÔ 1824 Ô ¢ÂÚ‚›˜ ·Û¿˜
‰È¤ıÂÙ Ôχ ÏÈÁfiÙÂÚÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜, ۯ‰fiÓ ÙÔ˘˜ ÌÈÛÔ‡˜. ™Â ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ·ÚÈıÌÔ‡˜ ‰ÂÓ ı· ·ÓÙÈ·Ú·ı¤ÛÔ˘Ì ÙÔ˘˜ 51.000 ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ÛÎfi¢ ӷ ÔÏ›ÛÂÈ ÛÙËÓ ÍËÚ¿, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ¤ÎıÂÛË Ù˘ ÂÈÙÚÔ‹˜ Ù˘ μ′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘ ÛÙÔ ÕÛÙÚÔ˜. √È ÌÈÛÔ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ı· ·ÚÎÔ‡Û·Ó, ÁÈ·Ù› ·Ó¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜ Û˘ÁηٷϤÁÔÓÙ·Ó ·ÚÎÂÙÔ› ¿ÚÈÛÙÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Î·È ÎϤÊÙ˜. ∂ΛÓÔ ÙÔÓ Î·ÈÚfi ÔÈ ·ÓÙ›·ÏÔÈ ‹Ù·Ó ¿Ù·ÎÙÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜, fiˆ˜ Î·È ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜, ›¯·Ó ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÂÍÔÏÈÛÌfi Î·È ÔÏÂÌÔ‡Û·Ó Ì ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ. ª¿ÏÈÛÙ·, ›¯·Ó ‹‰Ë ·Ó·ÌÂÙÚËı› ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ì ÙÔ˘˜ ÔÚÂÛ›‚ÈÔ˘˜ Ì·¯ËÙ¤˜ Ì·˜, ΢ڛˆ˜ Ù˘ ƒÔ‡ÌÂÏË˜Ø Û˘¯Ó¿ ›¯·Ó Ùڷ› ÛÂ Ê˘Á‹, fiˆ˜ ‹‰Ë ÂÍÈÛÙÔÚ‹Û·ÌÂ. ¢ÂÓ ÚfiÎÂÈÙ·È Ó· ÌÂÈÒÛÔ˘Ì ˘ÂÚ‚ÔÏÈο ÙË ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ ÔÏÏÒÓ Î·È ¤ÓÙÔÓˆÓ ‰˘ÛÎÔÏÈÒÓ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙȘ Ôԛ˜ ηÏÔ‡ÓÙ·Ó Ó· ·ÓÙȷϤ„Ô˘Ó ÔÈ ÚfiÁÔÓÔ› Ì·˜. øÛÙfiÛÔ, Â›Ó·È ·Ó¿ÁÎË Ó· ÌËÓ ¤ÛÔ˘Ì ÛÙËÓ ¿ÏÏË ˘ÂÚ‚ÔÏ‹, ·Ó ı¤ÏÔ˘Ì ÂÈÙ¤ÏÔ˘˜ Ó· Ì¿ıÔ˘Ì ÙËÓ ·Ï‹ıÂÈ· Î·È ÙȘ Û˘Óı‹Î˜ ˘fi ÙȘ Ôԛ˜ ‰ÈÂÍ‹¯ıË Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷ ‰È‰·¯ıÔ‡ÌÂ Î·È ˘fi ÔÈÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ ÌÔÚ› Ó· ÂÈÙ¢¯ı› ÛÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ. ∞Ó ‰ÂÓ Â›¯·Ì ·Ú·Û˘Úı› ·fi ÙË ÊÈÏ·˘Ù›· Ì·˜ Î·È ÙË ÚÔ‹ ÚÔ˜ ÙÔÓ ÔÌÒ‰Ë ÏfiÁÔ, ·Ó ÌÂÏÂÙÔ‡Û·Ì ·ÎÚÈ‚¤ÛÙÂÚ· ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙˆÓ ÚÔÁfiÓˆÓ Ì·˜, ‰ÂÓ ı· ›¯·Ì ·Ú·Û˘Úı› Û ÙfiÛÔ ÔϤıÚÈ· Ï¿ıË Î·È ·Û‡ÓÂÙ· ÂÁ¯ÂÈÚ‹Ì·Ù· Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· 40 ¤ÙË. ΔÔ 1821 ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Â›¯·Ó ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ ÈÈÎfi Î·È ·ÚÎÂÙfi ˘ÚÔ‚ÔÏÈÎfi21. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ÂÌ›˜ ÁÈ· ·ÚÎÂÙfi ηÈÚfi ‰ÂÓ ‰È·ı¤Ù·Ì ˘ÚÔ‚fiÏ· ηÈ, ۯ‰fiÓ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜, ‰ÂÓ ·ÔÎÙ‹Û·Ì ·Ú¿ ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ ÈÈÎfi. ŸÌˆ˜, ÙÔ ˘ÚÔ‚ÔÏÈÎfi ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ ‹Ù·Ó ̤ÙÚÈÔ Î·È, ÛÙ’ ·Ï‹ıÂÈ·, fi¯È Ôχ ·ÓÒÙÂÚÔ ·fi ÙÔ ÌÈÎÚfi Ô˘ ›¯·ÌÂ Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ ÂÌ›˜. ΔÔ ·ÍÈfiÏÔÁÔ ÈÈÎfi ÙÔ˘˜, Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ÙÔ˘˜ ¯ÚË̢ۛÛÂ, ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ÌÔÚÊÔÏÔÁ›·˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Î·È ÙÔ˘ ÙÚfiÔ˘ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÏÂÌÔ‡Û·ÌÂ. ¶ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜, Ì¿ÏÈÛÙ·, Ë Û˘ÓÙ‹ÚËÛ‹ ÙÔ˘ ÙÔ˘˜ ‰˘ÛÎfiÏ„ ȉȷ›ÙÂÚ·, fiˆ˜ Û˘Ó¤‚Ë Î·È ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË. μ‚·›ˆ˜, Ù· ÊÚÔ‡ÚÈ· ‹Ù·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ ÂÌfi‰ÈÔ, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ‰È¤ıÂÙ·Ó ÈηӤ˜ ÊÚÔ˘Ú¤˜, ÔÏÂÌÔÊfi‰È· Î·È ÙÚfiÊÈÌ·. π‰›ˆ˜ Ë ¤ÏÏÂÈ„Ë ÙÚÔÊ›ÌˆÓ ˘‹ÚÍ ÎÚ›ÛÈÌÔ˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜ ÁÈ· Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi ·˘Ù¿, ÁÈ·Ù› ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› Ù˘ ˘·›ıÚÔ˘, ηٷʇÁÔÓÙ·˜ Ì ÙËÓ ÚÒÙË ·ÊÔÚÌ‹ ̤۷ ÛÙ· Ù›¯Ë ÙÔ˘˜, ¤Î·Ó·Ó ÙË Û˘ÓÙ‹ÚËÛ‹ ÙÔ˘˜ ·‰‡Ó·ÙË. ∏ ªÔÓÂÌ‚·Û›·, ÙÔ ¡·˘·Ú›ÓÔ, Ë ΔÚ›ÔÏË, Ô ∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ˜ Î·È Ë ∞ÎÚfiÔÏË Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ ·Ú·‰fiıËÎ·Ó ÂÍ·ÈÙ›·˜ ¤ÏÏÂȄ˘ ÙÚÔʛ̈Ó. Δ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÊÚÔ‡ÚÈ· ‹Ù·Ó ·Ú·Ïȷο, ¿Ú· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÙÚÔÊÔ‰ÔÙËıÔ‡Ó ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·.
∂¡∞ƒ•∏ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™ ™Δ∏¡ ∂§§∞¢∞ [141]
[142]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
§ÈıÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ 1824. √ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÛÙ¿ÏıËΠ·fi ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ∞ϤͷӉÚÔ Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÔ‡ Ù˘ ¶ÚÔÛˆÚÈÓ‹˜ ¢ÈÔÈ΋Ûˆ˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, ÙÔ 1822, Û ËÏÈΛ· 28 ÂÙÒÓ. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
∏ Ó·˘ÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË Ù˘ À„ËÏ‹˜ ¶‡Ï˘, ÙËÓ ÔÔ›· ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ ¢ı‡˜ ÂÍ·Ú¯‹˜ ηٿ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ‹Ù·Ó ·Û‡ÁÎÚÈÙ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·fi ÂΛÓË ÙÔ˘ Â˙ÈÎÔ‡. ΔÔ 1821 ÛÙÔ˘˜ Ó·˘ÛÙ¿ıÌÔ˘˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ˘‹Ú¯·Ó Ù¤ÛÛÂÚ· ÙÚ›ÎÚÔÙ·, 13 ‰›ÎÚÔÙ· ÙˆÓ 74, ÂÙ¿ ÊÚÂÁ¿Ù˜, ¤ÓÙ ‰ÚfïÓ˜ Î·È Î¿ÔÈÔÈ ¿ÚˆÓ˜ ÌÚ›ÎÈ·. ∂ÈϤÔÓ, Ë À„ËÏ‹ ¶‡ÏË Â›¯Â ÛÙË ‰È¿ıÂÛ‹ Ù˘ ÙÔ˘˜ ÛÙfiÏÔ˘˜ Ù˘ ∞ÏÁÂÚ›·˜, Ù˘ Δ‡Óȉ·˜, Ù˘ ΔÚ›ÔÏ˘ Î·È ÙÔ˘ ªÂ¯Ì¤Ù ∞Ï‹, ·Û¿ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘. ™Â ·˘Ù‹ ÙËÓ ÎÔÏÔÛÛÈ·›· ‰‡Ó·ÌË ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ›¯·Ó Ó· ·ÓÙÈ·Ú·Ù¿ÍÔ˘Ó ÌfiÓÔ 120 ¤ˆ˜ 150 ¿ÚˆÓ˜, ‰ËÏ·‰‹ Ù· ÂÌÔÚÈο ÛοÊË Ù˘ ⁄‰Ú·˜, ÙˆÓ ™ÂÙÛÒÓ Î·È ÙˆÓ æ·ÚÒÓ, Ù· ÔÔ›· ›¯·Ó ÌÂÙ·Ùڷ› Û ÔÏÂÌÈο. ª¤Û· ·fi ‰È¿ÊÔÚ· ÁÂÁÔÓfiÙ· ηٿ Ù· ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ· 25 Û·Ó ¤ÚÁÔ Ù˘ £Â›·˜ ¶ÚfiÓÔÈ·˜¯ÚfiÓÈ· -Û·Ó Â›¯·Ó ÂÍÔÏÈÛÙ› ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÛÎÔÔ‡˜ ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·. Δ· ÛοÊË ·˘Ù¿, ·Ó Î·È Â›¯·Ó Ó·˘Ì·¯‹ÛÂÈ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÂÈÚ·ÙÒÓ Ù˘ ∞ÏÁÂÚ›·˜, ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ ÔÙ¤, Ô‡Ù ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÔ˘Ó ÂÎ ÙÔ˘ Û˘ÛÙ¿‰ËÓ ÂÓ¿ÓÙÈ· Û ÙÚ›ÎÚÔÙ· Î·È ‰›ÎÚÔÙ·. ŒÙÛÈ, Ë ‰˘Û·Ó·ÏÔÁ›· ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· ‹Ù·Ó Ú·ÁÌ·ÙÈο ÊÔ‚ÂÚ‹. ∞ÛÊ·ÏÒ˜, fiˆ˜ ¤¯Ô˘Ì ‹‰Ë ·Ó·Ê¤ÚÂÈ, ÔÈ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ› ÛÙfiÏÔÈ ·ÔÎÙÔ‡Û·Ó ÙË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·Í›· ÙÔ˘˜ ¯¿ÚË ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ó·˘ÙÈÎÔ‡˜ Ô˘ ˘ËÚÂÙÔ‡Û·Ó ÛÙȘ Ù¿ÍÂȘ ÙÔ˘˜. ªfiÏȘ, ÏÔÈfiÓ, ÙÔ˘˜ ÛÙÂÚ‹ıËηÓ, ‚Ú¤ıËÎ·Ó Û Ôχ ‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË Î·È ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· Ó·˘ÙÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó ÎˆËÏ¿Ù˜ ÙÔ˘ μÔÛfiÚÔ˘ Î·È ÔÏÏÔ‡˜ ͤÓÔ˘˜ Ù˘¯Ô‰ÈÒÎÙ˜, °ÂÓÔ˘¿Ù˜, ªÂÏÈÙ·›Ô˘˜ Î·È ™ÎÏ·‚Ô‡ÓÔ˘˜. √ ·Ó·fiÊ¢ÎÙÔ˜ ηÎfi˜ ¯ÂÈÚÈÛÌfi˜ ÂÎÂ›ÓˆÓ ÙˆÓ ÛηÊÒÓ Ô‰‹ÁËÛ ÛÙËÓ ÔϤıÚÈ· ¤Î‚·ÛË ÙˆÓ Ó·˘ÙÈÎÒÓ ÙÔ˘˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛˆÓ. ∂›Û˘, ÔÈ Ó·˘ÙÈΤ˜ ÌÔ›Ú˜ Ù˘ ∞ÏÁÂÚ›·˜, Ù˘ ΔÚ›ÔÏ˘ Î·È Ù˘ Δ‡Óȉ·˜ ¿ÓÙÔÙ ¤‰ÈÓ·Ó ‰Â›ÁÌ·Ù· ÈηÓfiÙËÙ·˜ Î·È ·Ó‰Ú›·˜, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÚÔÛ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ÛÙȘ Ó·˘Ì·¯›Â˜ Ì ÌÂÁ¿ÏË ÚÔı˘Ì›·. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ì ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÚÔı˘Ì›· ¤Ê¢Á·Ó ÁÈ· ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜. ∞˘Ùfi
·ÎÚÈ‚Ò˜ Û˘Ó¤‚Ë ÛÙ· ÙÚ›· ÚÒÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÛÙÔ ÛÙfiÏÔ ÙÔ˘ ªÂ¯Ì¤Ù ∞Ï‹. Δ¤ÏÔ˜, ÙÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ Ù˘ ·ÓÙ›·Ï˘ ‰‡Ó·Ì˘ ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ˘ÂÚ‚ÔÏÈο ÌÂÁ¿ÏÔ, Ô˘ Ë ·ÓÙÈ·Ú¿Ù·ÍË ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ Ì·˜ ÌÈÎÚÒÓ ÛÙfiÏˆÓ Ó· ÚÔηÏ› ¿ÓÙÔÙ ÙËÓ ·ÔÚ›· Î·È ÙÔ ı·˘Ì·ÛÌfi ÙˆÓ ÈÔ ¤ÌÂÈÚˆÓ ÛÙË Ó·˘ÙÈ΋ Ù¤¯ÓË ·Ó‰ÚÒÓ. °È’ ·˘Ùfi, Ù· ηÙÔÚıÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ· ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· ·ÈÓ¤ıËÎ·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·’ fi,ÙÈ ÂΛӷ ÛÙËÓ ÍËÚ¿.
¶ÚÒÙ· ÙÔÈο ÔÏÈÙ‡̷ٷ °ÂÓÈο, fï˜, ¯ˆÚ›˜ ÙȘ ˘ÂÚ‚ÔϤ˜ Ù˘ Ô›ËÛ˘ Î·È Ù˘ ·Ï·˙ÔÓ›·˜ Ì·˜, ÌÔÚԇ̠ӷ ÈÛ¯˘ÚÈÛÙԇ̠fiÙÈ ÔÈ Ì·¯ËÙ¤˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÂÎÏ‹ÚˆÛ·Ó ÙÔ Î·ı‹ÎÔÓ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ÍËÚ¿ Î·È ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· Ì ÙÚfiÔ ·ÓÙ¿ÍÈÔ ÙÔ˘ ÂȉȈÎfiÌÂÓÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÛÎÔÔ‡. ª¿ÏÈÛÙ·, Â›Ó·È ·ÎfiÌ· ÈÔ ·ÍÈÔı·‡Ì·ÛÙÔÈ, ÂÂȉ‹ Û fiÏÔ ÙÔÓ ∞ÁÒÓ· ‰ÂÓ ·ÔÎÙ‹Û·Ì ΢‚¤ÚÓËÛË Ô˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ηıÔ‰ËÁ‹ÛÂÈ Ù· ÎÔÈÓ¿ Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ Î·È Ó· ÚÔÓÔ‹ÛÂÈ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈο ÁÈ· ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Î·È ÙË Û˘ÓÙ‹ÚËÛË ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ÙÔ˘ ‰˘Ó¿ÌˆÓ. √‡Ù ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Ô‡Ù ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ¿ Ù˘ ˘‹Ú¯·Ó ÔÈ ··ÈÙÔ‡ÌÂÓÔÈ ¿Ó‰Ú˜ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· Û˘ÁÎÚÔÙËı› Ù¤ÙÔÈ· ΢‚¤ÚÓËÛË. √È ÚÔÂÛÙÔ› ›¯·Ó ‰Â›ÍÂÈ Î¿ÔÈ· ÈηÓfiÙËÙ· ÛÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË ÙˆÓ ÎÔÈÓÔًوÓ, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· οÔÈÔÈ ‹Ù·Ó Ôχ ·ÊÔÛȈ̤ÓÔÈ ÛÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ÕÏÏÔ fï˜ Ë ‰ÈÔ›ÎËÛË ÌÈ·˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ·˜ Î·È ¿ÏÏÔ Ë ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË ÔÏfiÎÏËÚ˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ∞fi fiÏÔ˘˜ fiÛÔÈ ·Ó·‰Â›¯ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, ·˘Ùfi¯ıÔÓ˜ ‹ ÌË, ηӤӷ˜ ‰ÂÓ Ê¿ÓËΠӷ ˘ÂÚ¤¯ÂÈ ÙfiÛÔ ÒÛÙ ӷ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË ÚÔÛÒˆÓ Î·È Î·Ù·ÛÙ¿ÛˆÓ. ŒÙÛÈ, Ù· ÔÏÈÙ‡̷ٷ Î·È ÔÈ Î˘‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ‰ÂÓ ˘‹ÚÍ·Ó Ù›ÔÙ ¿ÏÏÔ ·Ú¿ Û˘Ì‚È‚·ÛÌÔ› ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰Â˘ÙÂÚÂ‡Ô˘Û·˜ ÛËÌ·Û›·˜ ÊÈÏ·Ú¯›Â˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ·˘Ù¤˜ ·Ú·¯ˆÚÔ‡Û·Ó ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·, ·ÏÏ¿ Ì ÙÔÓ fiÚÔ fiÙÈ ·˘Ù‹ ı· ›¯Â ÙË ÌÈÎÚfiÙÂÚË ‰˘Ó·Ù‹ ÛËÌ·Û›·.
∂¡∞ƒ•∏ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™ ™Δ∏¡ ∂§§∞¢∞ [143]
√ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ‹Úı ˆ˜ ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔ˜ ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜ ‰ÈÔÚÈṲ̂ÓÔ˜ ·fi ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ À„ËÏ¿ÓÙË. ŸÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ·Û΋ÛÔ˘Ó Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·, ÚԤ΢„·Ó ÂÌʇÏÈÔÈ fiÏÂÌÔÈ, Ô˘, ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Î·È Ì ÙÔ˘˜ Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜, η٤ÏËÍ·Ó Û ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈ΋ ·Î˘‚ÂÚÓËÛ›·. ∏ ÚÒÙË ·fiÂÈÚ· Û˘Ó¤ÓˆÛ˘ ÙˆÓ ÂÈ̤ÚÔ˘˜ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠ·fi ÙÔÓ ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ ª¿Ó˘ ¶ÂÙÚfiÌÂË, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ú Úfiı˘Ì· Ù· fiÏ· ÙÔ ª¿ÚÙÈÔ ÙÔ˘ 1821 ηÈ, ÚÔÂÏ·‡ÓÔÓÙ·˜ ·fi ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘, η٤Ϸ‚ ÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù· ÛÙȘ 23 ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ Ì‹Ó·. √ ¶¤ÙÚÔ˜ ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘ ›‰Ú˘Û ·Ì¤Ûˆ˜ Ì ÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜ ÙË ÏÂÁfiÌÂÓË ªÂÛÛËÓȷ΋ °ÂÚÔ˘Û›·, ÂÓÒ ÛÙȘ 28 ª·ÚÙ›Ô˘ Âͤ‰ˆÛ ‰È·Î‹Ú˘ÍË ÚÔ˜ ÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·˘Ï¤˜, ÙËÓ ÔÔ›· ˘¤ÁÚ·„·Ó Ô ›‰ÈÔ˜ ˆ˜ ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜ Î·È Ù· ¿ÏÏ· ̤ÏË Ù˘ ÁÂÚÔ˘Û›·˜. ∫·È ÌfiÓÔ ÙÔ fiÓÔÌ· fï˜ Ù˘ ªÂÛÛËÓȷ΋˜ °ÂÚÔ˘Û›·˜ ‰ËÏÒÓÂÈ fiÙÈ ‰ÂÓ ·ÓÙÈÚÔÛÒ¢ ԇÙ ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ô‡Ù ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ∫·Ù¿ οÔÈÔÓ ÙÚfiÔ, ÈÔ ÁÂÓÈ΋ ˘‹ÚÍÂ Ë Ú¿ÍË Ù˘ 26˘ ª·˝Ô˘ Ô˘ ˘¤ÁÚ·„·Ó ÛÙË ÌÔÓ‹ ÙˆÓ ∫·ÏÙÂ˙ÒÓ 29 ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È Ô Â›ÛÎÔÔ˜ ÙÔ˘ ŒÏÔ˘˜ ÕÓıÈÌÔ˜, «¤¯ÔÓÙ·˜ ÙË ÁÓÒÌË Î·È fiÏˆÓ ÙˆÓ ˘fiÏÔÈˆÓ ·fiÓÙˆÓ ÌÂÏÒÓ». ªÂ ·˘Ù‹ ÙËÓ Ú¿ÍË ÔÈ ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ ·Ó¤ıÂÛ·Ó ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË fiÏ˘ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Û ÌÈ· «ÁÂÚÔ˘Û›·», Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ¤ÓÙ ÚÔÂÛÙÔ‡˜ Î·È ÙÔÓ ¿ÁÈÔ ÌËÙÚÔÔÏ›ÙË Ù˘ μÚÂÛı¤Ó˘ £ÂÔ‰ÒÚËÙÔ, ˘fi ÙËÓ ÚÔ‰ڛ· «ÙÔ˘ ÂÓ‰ÔÍÔÙ¿ÙÔ˘ ÎÔÈÓÔ‡ ·Ú¯ÈÛÙÚ·Ù‹ÁÔ˘ Ì·˜ ¶ÂÙÚfiÌÂË ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË». §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, fï˜, ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ô ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘, ÚÔ‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· ·ÈÙ‹Ì·Ù·.
¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ √ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÙfiÙ ‹Ù·Ó ÌfiÏȘ 28 ¯ÚÔÓÒÓ Î·È Â›¯Â ÂÚÁ·ÛÙ›, fiˆ˜ Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘, ÛÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ˘ËÚÂÛ›· Ù˘ ƒˆÛ›·˜. ¶·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎÂ, ÏÔÈfiÓ, ˆ˜ «‰ÈÔÚÈṲ̂ÓÔ˜ ·fi ÙÔÓ ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ ÙÔ˘ Á¤ÓÔ˘˜ Ì·˜ ∞ϤͷӉÚÔ À„ËÏ¿ÓÙË ÁÈ· Ó· ¤ÏıÂÈ ÛÙË Ê›ÏÙ·ÙË ∂ÏÏ¿‰· ˆ˜ ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔ˜ ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ». ∂Î ÚÒÙ˘ fi„ˆ˜, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ηٿÏÏËÏÔ˜ Ó· ‰ÂÏ¿ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ‰È¤ıÂÙ ԇÙ ·Ó¿ÛÙËÌ· Ô‡Ù ÚÒÌË, Ô‡Ù ʈӋ Ô‡Ù ÏfiÁÔ ‹ ÙÚfiÔ. ¢È¤ıÂÙ fï˜ ÛˆÛÙ‹,
·Ó fi¯È ÏÂÙ‹ ÎÚ›ÛË. ◊Ù·Ó ·ÙÚfiÌËÙÔ˜, ηÚÙÂÚÈÎfi˜, ÊÈÏfi·ÙÚȘ Î·È ¿ÓÙÔÙ Úfiı˘ÌÔ˜ Ó· ı˘ÛÈ¿ÛÂÈ ÙȘ ÚÔÛˆÈΤ˜ ÊÈÏÔ‰Ô͛˜ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔÓ Â˘ÁÂÓÈÎfi ·˘Ùfi ÛÎÔfi. ŒÙÛÈ, Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ ‰Ú¿Û˘ ÙÔ˘ ¤‰ˆÛ ÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÙÔ ÔÔ›Ô, ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜, ‚ڋΠϛÁÔ˘˜ ÌÈÌËÙ¤˜ ÛÙÔÓ ÙfiÔ Ì·˜. ¶ÂÂÈṲ̂ÓÔ˜ ·Ú¯Èο fiÙÈ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Â›¯Â ·Ó¿ÁÎË ·fi ·Ú¯ËÁfi, ıÂÒÚËÛ fiÙÈ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ··ÈÙ‹ÛÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ ·Í›ˆÌ·, ¯¿ÚË ÛÙËÓ ·›ÁÏË ÙÔ˘ ÔÓfiÌ·Ùfi˜ ÙÔ˘ Î·È ÛÙËÓ ÂÓÙÔÏ‹ ÙËÓ ÔÔ›· ›¯Â Ï¿‚ÂÈ ·fi ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘. øÛÙfiÛÔ, ·¤Ù˘¯Â, ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ÂÈÛÌ·ÙÈ΋˜ ·ÓÙ›ıÂÛ˘ ÙˆÓ ÚÔÂÛÙÒÓ. ∂ÓÒ fï˜ ·‰È΋ıËΠÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ Î·È Â›‰Â ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ó· ÎÏ˘‰ˆÓ›˙ÂÙ·È ·fi ÙË ÊÔ‚ÂÚ‹ ·Î˘‚ÂÚÓËÛ›·, ‰ÂÓ Â·Ó·ÛÙ¿ÙËÛ ÔÙ¤ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ηÙÂÛÙË̤ÓÔ˘, Ô‡Ù ·ÂÏ›ÛÙËΠÔÙ¤ fiÛÔÓ ·ÊÔÚÔ‡Û ÛÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. ∞Ó Î·È ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂÈ ¿ÏÏÔ˘˜, ÌfiÚÂÛ ӷ ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ ÙÔÓ ·˘ÙÔ¤ÏÂÁ¯fi ÙÔ˘ Î·È ÂÁη٤ÏÂȄ οı ·Í›ˆÛ‹ ÙÔ˘ ÁÈ· ÂÍÔ˘Û›·, ·Ú·Ì¤ÓÔÓÙ·˜ ̤¯ÚÈ Ù¤ÏÔ˘˜ ÈÛÙfi˜ ˘¤ÚÌ·¯Ô˜ ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ· ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·. ∂ÈϤÔÓ, ·Ú’ fiÙÈ ‹Ù·Ó ·ÛıÂÓÈÎfi˜ ÛÙÔ ÛÒÌ· Î·È Î·¯ÂÎÙÈÎfi˜ ÛÙËÓ ÎÚ¿ÛË, ¿ÓÙÂÍ Ì ÙËÓ ·Î·Ù·Ì¿¯ËÙË ËıÈ΋ ÙÔ˘ ‰‡Ó·ÌË ÛÙȘ ηÎÔ˘¯›Â˜ ÂÓfi˜ ÔϤÌÔ˘ Ô˘ ‰ÈÂÍ·ÁfiÙ·Ó Ì¤Û· Û ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÛÙÂÚ‹ÛÂȘ. ™Â οÔÈÔ Â‰›Ô Ì¿¯Ë˜, fiÔ˘ οÔÙ ¤ÁÈÓ ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· ˘Ô¯ÒÚËÛË, ‰‹ÏˆÛ fiÙÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ʇÁÂÈ. ŸÙ·Ó ¤Ó·˜ Û˘Ó·ÁˆÓÈÛÙ‹˜ ÙÔ˘ ·Ó·ÊÒÓËÛÂ, ̘ ÛÙËÓ ·Ê¤ÏÂÈ¿ ÙÔ˘, fiÙÈ ı· ÙÔÓ ÌÂÙ¤ÊÂÚ ÛÙÔ˘˜ ÒÌÔ˘˜ ÙÔ˘, ·ÊÔ‡ ‹Ù·Ó Ôχ ÂÏ·ÊÚ‡˜, Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘, Ì ʈӋ Ô˘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ¤‚Á·ÈÓ ·fi ÙË Ì‡ÙË ·Ú¿ ·fi ÙÔ ÛÙfiÌ· ÙÔ˘, „Èı‡ÚÈÛ ¯·ÌÔÁÂÏÒÓÙ·˜: «¡·È, ÙÔ ÛÒÌ· ÌÔ˘ Â›Ó·È ÂÏ·ÊÚ‡, ·ÏÏ¿ Ë Î·Ú‰È¿ ÌÔ˘ ‚·ÚÈ¿». ™ÙȘ 8 πÔ˘Ó›Ô˘ ·Ô‚È‚¿ÛÙËΠÛÙËÓ ⁄‰Ú·, fiÔ˘ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÙËÎÂ Î·È ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔÈ‹ıËΠˆ˜ ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔ˜ ÙÔ˘ ÁÂÓÈÎÔ‡ ÂÈÙÚfiÔ˘, fiˆ˜ Î·È Û ¿ÏÏ· ÓËÛÈ¿ ·ÚÁfiÙÂÚ·. ŒÂÈÙ·, ÛÙȘ 19 ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ Ì‹Ó·, ¤Ú·Û ÛÙÔ ÕÛÙÚÔ˜, ¤Ù˘¯Â ·ÓËÁ˘ÚÈ΋˜ ˘Ô‰Ô¯‹˜, ÂÓÒıËΠ̠ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË Ô˘ ÔÏÈÔÚÎÔ‡Û ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË, Î·È ¤ÁÈÓ ÎÈ ÂΛ ‰ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi, ˆ˜ ÁÂÓÈÎfi˜ ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔ˜. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, fï˜, Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËΠ̠ÙË ÁÂÚÔ˘Û›· ÙˆÓ ÚÔÂÛÙÒÓ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. √ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ˙‹ÙËÛ ӷ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ·Ú¯ÈÛÙÚ·ÙËÁ›·,
[144]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÌÂÙ¤¯ÔÓÙ·˜ ›Û˘ ÛÙ· ˘fiÏÔÈ·, Ì ÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÌÈ·˜ ‚Ô˘Ï‹˜ Ô˘ ı· ÂÎÏÂÁfiÙ·Ó ¤ÌÌÂÛ· ·fi ÙȘ ·گ›Â˜. ∏ ÁÂÚÔ˘Û›·, ηٷϷ‚·›ÓÔÓÙ·˜ fiÙÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÈÌ›ÓÂÈ ÛÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ‰È΋ Ù˘ Û˘ÁÎÚfiÙËÛË, Û˘ÌÊÒÓËÛ Ì ÙËÓ ¤ÌÌÂÛË ÂÎÏÔÁ‹ 24 ·ÓÙÈÚÔÛÒˆÓ ·fi ÙÔ Ï·fi, ·ÏÏ¿ ¤ÌÂÈÓ ӷ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È «ÁÂÚÔ˘Û›·» Î·È fi¯È «‚Ô˘Ï‹». ∞ÛÊ·ÏÒ˜, ·˘Ùfi ‰ÂÓ Â›¯Â ÌÂÁ¿ÏË ÛËÌ·Û›·. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ ÚÔÂÛÙÔ› ¤ÌÂÈÓ·Ó Î·È Û ¿ÏÏ· ˙ËÙ‹Ì·Ù·, Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ·. «√È 24 ÁÂÚÔ˘ÛÈ·ÛÙ¤˜» ¤ÏÂÁ·Ó «¤Ó·˜ ·fi οı ·گ›·, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ¤Ó‰ÔÍÔ ¶ÂÙÚfiÌÂË ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë ÂÍÔ˘Û›· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÙËΠڈهÙÂÚ· ·fi ÙËÓ Ú¿ÍË ÙˆÓ ∫·ÏÙÂ˙ÒÓ, ı· Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÔ˘Ó ÙË ÁÂÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ‰‹ÌÔ˘ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ∞˘Ù‹ Ë ÁÂÚÔ˘Û›· ı· ·ÔÊ·Û›˙ÂÈ ·fi ÎÔÈÓÔ‡ Ì ÙÔÓ Ú›ÁÎÈ· ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ À„ËÏ¿ÓÙË, ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔ ÙÔ˘ ÁÂÓÈÎÔ‡ ÂÈÙÚfiÔ˘ Ù˘ ∞Ú¯‹˜. £· ·ÔÊ·Û›˙Ô˘Ó ‰È¿ „‹ÊˆÓ Î·È ı· ·ÛÎÔ‡Ó ÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·, Ì ٤ÙÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÒÛÙ ԇÙÂ Ë ÁÂÚÔ˘Û›· Ó· ÂÓÂÚÁ› ¯ˆÚ›˜ ÙË Û˘ÁηٿıÂÛË ÙÔ˘ Ú›ÁÎÈ· Ô‡ÙÂ Ô Ú›ÁÎÈ·˜ ¯ˆÚ›˜ ÙË Û˘ÁηٿıÂÛË Ù˘ ÁÂÚÔ˘Û›·˜». ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, Ë ÁÂÚÔ˘Û›· ı· ÂÂÓ¤‚·ÈÓ ›Û˘ ÛÙË ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ˘Ôı¤ÛˆÓ, οÙÈ Ô˘ Â›Ó·È ¿ÓÙÔÙ ÔϤıÚÈÔ, ΢ڛˆ˜ Û ηÈÚfi ÔϤÌÔ˘. ŒÂÈÙ· ·fi οÔȘ ‰ÈÂÓ¤ÍÂȘ, Ë ÁÂÚÔ˘Û›· ÙÚÔÔÔ›ËÛ ÙËÓ ·Ú¯È΋ ÚfiÙ·Û‹ Ù˘ ˆ˜ ÚÔ˜ ¤Ó· ÛËÌ›Ô: ∞ÓÙ› Ó· Û˘ÓÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ÛÙÔ Û‡ÓÔÏfi Ù˘ Ì ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË, Û˘Ó·›ÓÂÛ ÛÙËÓ ·Ó¿ıÂÛË ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ Û ÙÚÂȘ ¿Ó‰Ú˜ ‹ «ÙÚ›· ˘ÔΛÌÂÓ·», fiˆ˜ ÏÂÁfiÙ·Ó ÙfiÙÂ. √ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ·ÓÙÈÙ¿¯ıËΠͷӿ, ÂÈ̤ÓÔÓÙ·˜ ȉȷ›ÙÂÚ· ÛÙËÓ ÂχıÂÚË ¿ÛÎËÛË Ù˘ ·Ú¯ÈÛÙÚ·ÙËÁ›·˜. ŒÙÛÈ, Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ÂÎÙÚ·¯‡ÓıËÎ·Ó ÙfiÛÔ, ÒÛÙÂ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ·Ó·¯ÒÚËÛ ·fi ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi‰Ô. ∂¤ÛÙÚ„ ÛÙȘ 2 πÔ˘Ï›Ô˘, ÌfiÓÔ ¤ÂÈÙ· ·fi ÔÏϤ˜ ·Ú·ÎÏ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ÚÔÂÛÙÒÓ. ΔfiÙ ·ӷϋÊıËÎ·Ó ÔÈ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ÌÂÚÒÓ, ·ÏÏ¿ ˘ÂÚ›Û¯˘ÛÂ Ë ÁÂÚÔ˘Û›·, ÁÈ·Ù› Í·ÊÓÈο Û˘ÓÙ¿¯ıËΠ̷˙› Ù˘ ¤Ó·˜ ¿ÏÏÔ˜ ÔÏÈÙÈÎfi˜ ¿Ó‰Ú·˜, Ô˘ ›¯Â ¤ÚıÂÈ ·fi ÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi, fiˆ˜ Î·È Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘.
∞ϤͷӉÚÔ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ √ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÛÙ· Ù¤ÏË πÔ˘Ï›Ô˘ Î·È ·Ô‚È‚¿ÛÙËΠÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ, ÙÔ ÔÔ›Ô Ôχ ÛˆÛÙ¿ ¤ÏÂÍ ÂÍ·Ú¯‹˜ ˆ˜ ÙÔ Î‡ÚÈÔ Â‰›Ô Ù˘ ‰Ú¿Û˘ ÙÔ˘. ∞fi ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ Â›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ ÂΛ Î·È Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ¡¤ÁÚ˘, Ô ÔÔ›Ô˜, ·ÊÔ‡ η٤Ï¢Û ÛÙËÓ Δ‹ÓÔ Î·È ‡ÛÙÂÚ· ÛÙËÓ ⁄‰Ú·, Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËΠ·Ì¤Ûˆ˜ Ì ÙÔÓ ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔ ÙÔ˘ ÁÂÓÈÎÔ‡ ÂÈÙÚfiÔ˘, ÁÈ·Ù› ÂΛÓÔ˜ ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ ÙÔÓ ÚÔÛÏ¿‚ÂÈ ˆ˜
Û‡Ì‚Ô˘Ïfi ÙÔ˘ ‹ Ó· ÙÔÓ ‰ÈÔÚ›ÛÂÈ ·Ú¯ËÁfi Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË. √ £Âfi‰ˆÚÔ˜ ¡¤ÁÚ˘, ·Ó Î·È ·Ú¯Èο ‚Ú¤ıËΠÛÙÔ ÚÔÛ΋ÓÈÔ, Ôχ ÁÚ‹ÁÔÚ· ˘Ô‚·ıÌ›ÛÙËÎÂ Î·È ¤ı·Ó ÚfiˆÚ·, ÛÙȘ 22 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1824. √ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜, ¿ÏÈ, ˘‹ÚÍ ÔÌÔÏÔÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ Ô ÂÍÔ¯fiÙÂÚÔ˜ ÔÏÈÙÈÎfi˜ ¿Ó‰Ú·˜ Ô˘ ·Ó¤‰ÂÈÍÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ªÂ ÙȘ ·ÚÂÙ¤˜ Î·È Ù· ÂÏ·ÙÙÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘, ¤‰Ú·Û fiÛÔ Î·Ó›˜ ¿ÏÏÔ˜ ÛÙȘ Ù‡¯Â˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. √ πˆ¿ÓÓ˘ ∫ˆÏ¤ÙÙ˘ Î·È Ô ∞Ó‰Ú¤·˜ ªÂÙ·Í¿˜, Ô˘ ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ıˆڋıËÎ·Ó ÈÛ¿ÍÈÔ› ÙÔ˘ -Î·È ¤ˆ˜ ¤Ó· ‚·ıÌfi ˘‹ÚÍ·Ó-, ‰ÂÓ ·Ó·‰Â›¯ıËÎ·Ó Î·ıfiÏÔ˘ ÂÊ¿ÌÈÏÏÔ› ÙÔ˘ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ∂›Û˘, Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ‹Ú ÚÔ·ÁˆÁ‹ ÛÙË ÚˆÛÈ΋ ˘ËÚÂÛ›·, ·ÏÏ¿ ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÚÔ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·. √ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ˘‹ÚÍÂ Ô ·ÓÙ›Ô‰·˜ ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË. ◊Ù·Ó ·Ú·Ï·ÓËÙÈÎfi˜ ÛÙÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜, Â˘Ê˘‹˜ ÛÙËÓ ÔÌÈÏ›·, ÈηÓfi˜ ÛÙË ÁÚ·Ê‹ Î·È ¯ÂÈÚÈ˙fiÙ·Ó Âȉ¤ÍÈ· ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, ÂÓÒ ·Á¿ËÛÂ Î·È ÂÈ˙‹ÙËÛ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ۯ‰fiÓ Û fiÏË ÙÔ˘ ÙË ˙ˆ‹. ¢ÂÓ ÙÔ Ï¤Ì ·˘Ùfi ÁÈ· Ó· ÙÔÓ Î·ÙËÁÔÚ‹ÛÔ˘ÌÂ. ∏ ÊÈÏ·Ú¯›· Â›Ó·È ÈÛ¯˘Úfi ¿ıÔ˜. ¢ÂÓ ÌÈÏ¿ÌÂ Ê˘ÛÈο ÁÈ· ÙËÓ ¿ÁÔÓË Î·È ·ÓfiËÙË ÊÈÏ·Ú¯›·, Ô˘ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ›‰·Ì -Î·È ·ÎfiÌË ‚Ï¤Ô˘ÌÂ- Ó· Ï˘Ì·›ÓÂÙ·È ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ·ÏÏ¿ ÁÈ· ÙË ÊÈÏ·Ú¯›· Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ÛÒÛÂÈ ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ‹, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, Ô˘ ÙËÓ ˘ËÚÂÙ› ÚÔ˜ fiÊÂÏfi˜ Ù˘. √ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ÙÔ 1822 ¤ÛˆÛ ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ. ΔÔ 1824, Ì ÔÏÏ‹ ÚfiÓÔÈ· Î·È Û˘ÓÙÔÓÈṲ̂Ó˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ, ÚÔÂÙԛ̷Û ÙËÓ ¤Ó‰ÔÍË ¿Ì˘Ó· ÂΛӢ Ù˘ fiÏ˘ ÁÈ· Ù· ‰‡Ô ÂfiÌÂÓ· ¤ÙË. ΔÔ 1825 ÚÈ„ÔÎÈÓ‰‡Ó„ ˆ˜ ·Ïfi˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˘ ÛÙË ™Ê·ÎÙËÚ›·. ™Â fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ‰È·¯ÂÈÚÈ˙fiÙ·Ó Ù· Â͈ÙÂÚÈο Ù˘ ˙ËÙ‹Ì·Ù· Î·È ÂÚÁ·˙fiÙ·Ó Î·Ù¿ÏÏËÏ· ÁÈ· ÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË Ù˘ ÎÔÈÓ‹˜ ÁÓÒÌ˘ ÛÙË ¢‡ÛË ˘¤Ú Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ŒÙÛÈ, Ì ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘ ÚÔÂÙԛ̷Û ÙË ÛˆÙ‹ÚÈ· ¤̂·ÛË ÙˆÓ ªÂÁ¿ÏˆÓ ¢˘Ó¿ÌˆÓ. ◊Ù·Ó, ÏÔÈfiÓ, ȉȷ›ÙÂÚ· ÈηÓfi˜ ÛÙËÓ ÚÔÒıËÛË ÙˆÓ ‰ÈÂıÓÒÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. øÛÙfiÛÔ, ÛÙ· ÔÏÂÌÈο Ú¿ÁÌ·Ù· ¤Î·Ó fiÛ· ÙÔ˘ ¤ÙÚÂ·Ó ÔÈ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ¤˜ ÙÔ˘, ‰Â‰Ô̤ÓÔ˘ fiÙÈ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·ÁÁÂÏÌ·Ù›·˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi˜. ∂›Û˘, ‰È¤ıÂÙ ÌfiÓÔ ÙȘ ÌÈÛ¤˜ ·fi ÙȘ ·ÚÂÙ¤˜ Ô˘ ··ÈÙÔ‡ÓÙ·È ÁÈ· Ó· Â›Ó·È ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi˜ ¤Ó·˜ ÔÏÈÙÈÎfi˜ ¿Ó‰Ú·˜ ÛÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË. ◊Ù·Ó Â˘Ê˘¤ÛÙ·ÙÔ˜ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ‰È¿ÁÓˆÛË ÙˆÓ ÙÚˆÙÒÓ ÛËÌ›ˆÓ οı ηٿÛÙ·Û˘, ·ÏÏ¿ fi¯È ÂÍ›ÛÔ˘ Ù˘¯ÂÚfi˜ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ÂÈÓfiËÛË Ù˘ ηٿÏÏËÏ˘ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ‹˜ ÙÔ˘˜. ŸÙ·Ó ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË, fiˆ˜ ·˘Ù‹ ›¯Â Á›ÓÂÈ ·Ô‰ÂÎÙ‹ ·fi Ù· ÓËÛÈ¿, ÙÔ Ï·fi Î·È ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi Ù˘
∂¡∞ƒ•∏ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™ ™Δ∏¡ ∂§§∞¢∞ [145]
¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ΔËÓ ÂÔ̤ÓË Ù˘ ¿ÊÈÍ‹˜ ÙÔ˘ ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ, ÙËÓ 22· πÔ˘Ï›Ô˘, ¤ÁÚ·Ê ÚÔ˜ ·˘ÙfiÓ: «ªÂ Ì›· ϤÍË, ÂÍ·ÚÙÒÌ·È ·fi ÙȘ ‰È·Ù·Á¤˜ Ù˘, ÙȘ Ôԛ˜ ÂÎÏ·Ì‚¿Óˆ ˆ˜ ‰È·Ù·Á¤˜ Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜. […] ∞˜ ÚÔÛÙ¿ÍÂÈ, ·˜ ‰ÒÛÂÈ ÙȘ ·Ó·Áη›Â˜ Ô‰ËÁ›Â˜, ÎÈ ÂÁÒ ı· Á›Óˆ ÈÛÙfi˜ ‰Ô‡ÏÔ˜ Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜». §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ¤ÁÚ·Ê ¿ÏÈ: «¶Ú¤ÂÈ Ó· Û˘ÛÙ‹ÛÔ˘Ì ·˘Ù‹ ÙËÓ ÙÔÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ, Ë ÔÔ›· ı· ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·fi ÂΛÓË Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ∫·È, ·Ó Ë ÂÎÏ·ÌÚfiÙËÙ¿ Ù˘ ÛΤÊÙÂÙ·È fiÙÈ ÌÔÚÒ Ó· ¯ÚËÛÈ̇ۈ ÛÙËÓ ÎÂÊ·Ï‹ Ù˘ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘, ·˜ Ì ‰È·Ù¿ÍÂÈ, ·ÊÔ‡ ıˆÚÒ ÈÂÚ¤˜ ÙȘ ÂÓÙÔϤ˜ Ù˘, Î·È ·˜ ÌÔ˘ ÛÙ›ÏÂÈ Î¿ÔÈÔ Û˘ÓÂÚÁfi». ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÎÏ‹ıËΠ·fi ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË ÛÙÔ ÁÂÓÈÎfi ÛÙÚ·ÙËÁÂ›Ô ÛÙ· ΔÚ›ÎÔÚÊ·, fiÔ˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠÛÙȘ 14 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, η٤Êı·Ó·Ó ·ÏÏ¿ÏÏËϘ ·ÈÙ‹ÛÂȘ ÔÏ·Ú¯ËÁÒÓ Ù˘ ∞ηÚÓ·Ó›·˜ Î·È Ù˘ ∞Èوϛ·˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ·ÔÛÙÔÏ‹ ÂÓfi˜ ¿ÍÈÔ˘ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ÚÔÛÒÔ˘, ηıÒ˜ Î·È ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔÈ ÙˆÓ Â·Ú¯ÈÒÓ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ˙ËÙÔ‡Û·Ó «¤Ó·Ó ·ÍÈfiÏÔÁÔ ¿ÓıÚˆÔ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÙȘ ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ ÔÏÈÙÈο». √ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ·Ó¤ıÂÛ ·˘Ùfi ÙÔ ¤ÚÁÔ ÛÙÔÓ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ, ¯Ú›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ «ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈfi» ÙÔ˘. √ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ˙‹ÙËÛ ˆ˜ ‚ÔËıfi ÙÔ˘ ÙÔÓ ¡¤ÁÚË. ∞Ú¯Èο Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ·ÚÓ‹ıËÎÂ, ηÙfiÈÓ fï˜ ÂÓ¤‰ˆÛ ÛÙÔ ·›ÙËÌ·. ΔÔÓ Û˘Ì‚Ô‡Ï„ ӷ ÙÔÓ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ «ÌfiÓÔ Û ÌÈÎÚ¤˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ Â›Ó·È ·ÚÌfi‰ÈÔ˜ ÁÈ· ÌÂÁ¿Ï˜». øÛÙfiÛÔ, Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ‚ϤÂÈ ·fi ÎÔÓÙ¿ ÚfiÛˆ· Î·È Ú¿ÁÌ·Ù·, Î·È Ó· ¤¯ÂÈ ÂÓ‰ÔÈ·ÛÌÔ‡˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ·Ó Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ı· ηÙfiÚıˆÓ ӷ ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›·. ªÂÙ¿ ÙËÓ ·Ó·¯ÒÚËÛ‹ ÙÔ˘ ·fi Ù· ΔÚ›ÎÔÚÊ·, ·Ú¿ÎÔ˘Û ÙË ÛˆÛÙ‹ Û˘Ì‚Ô˘Ï‹ ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË Î·È ·Ó¤ıÂÛ ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ ÛÙÔÓ ¡¤ÁÚË, Ô ÔÔ›Ô˜ ÌÂÙ¤‚Ë ÛÙËÓ ÕÌÊÈÛÛ· ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi. √ ›‰ÈÔ˜ ·Ó¤Ï·‚ ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ Î·È Â¤ÛÙÚ„ ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ.
°È· Û‡ÓÙÔÌÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ‰ÂÓ ·ÔÎ¿Ï˘„ Ҙ ۯ‰›·˙ ӷ ÔÏÈÙ¢Ù› ÔÚÈÛÙÈο. •·ÊÓÈο, fï˜, ÛÙȘ 27 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘, ¤ÁÚ·„ ÛÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË ·fi ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ÌÈ· Ì·ÎÚÔÛÎÂÏ‹ ÂÈÛÙÔÏ‹. ™Â ·˘Ù‹ ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú‹ıËΠ¿Î·ÈÚ· ÁÈ· ÙËÓ ÚfiˆÚË ¤Ó·ÚÍË ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ· Î·È ÁÈ· Ù· ‰È¿ÊÔÚ· ÛÊ¿ÏÌ·Ù· Ô˘ ›¯Â ‰È·Ú¿ÍÂÈ Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘, ηÙËÁÔÚÒÓÙ·˜ ÙÔÓ Î˘Ú›ˆ˜ ÁÈ·Ù› ›¯Â Á›ÓÂÈ «Â›ÙÚÔÔ˜ Ù˘ ·Ó‡·ÚÎÙ˘ ∞Ú¯‹˜, Ë ÔÔ›·, ·ÎfiÌ· Î·È ·Ó ˘‹Ú¯Â, ‰ÂÓ Â›¯Â ηӤӷ ‰Èη›ˆÌ· ¿Óˆ Û ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ ¤ıÓÔ˜». ªÂ ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ˘Ô‰Â›ÎӢ fiÙÈ Ô‡ÙÂ Ô ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ›¯Â ÙÔ ›‰ÈÔ ‰Èη›ˆÌ· Î·È Î·Ù¤ÏËÁ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·˜ ÙÈ ¤Ú ӷ Á›ÓÂÈ ÛÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ: «∞ÏÏ¿ ÙÈ Ú¤ÂÈ Ó· Á›ÓÂÈ, ı· ÂÈ Ë ÂÎÏ·ÌÚfiÙËÙ¿ Ù˘. ΔÒÚ· ÙÔ Á¤ÓÔ˜ ¤¯ÂÈ ‹‰Ë ¿ÚÂÈ Ù· fiÏ·. ΔÈ Ó· οÓÔ˘ÌÂ; ¡· ·Ê‹ÛÔ˘Ì ٷ ÔÓfiÌ·Ù· ·Ú¯ËÁÒÓ, ÏËÚÂÍÔ˘Û›ˆÓ Î·È ÂÈÙÚfiˆÓ. ¡· ÔÚÁ·ÓÒÛÔ˘Ì ÙËÓ ÙÔÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË. ∂Ì›˜ ÔÈ ›‰ÈÔÈ Ó· Á›ÓÔ˘Ì ·Ú¯ËÁÔ›, fiÛÔ ÌÔÚÔ‡ÌÂ. ¡· Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÔ˘Ì ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Û ϛÁ· ¯¤ÚÈ· Î·È Ó· ÚÔÛηϤÛÔ˘Ì ÛÙËÓ ËÁÂÛ›· οÔÈÔ ÚfiÛˆÔ, fiˆ˜ Ô Ú›ÁÎÈ·˜ ∂˘Á¤ÓÈÔ˜ -Ô ıÂÙfi˜ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ·- ‹ Ô ÎfiÌ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ‹ ÔÔÈÔÛ‰‹ÔÙ ¿ÏÏÔ˜ ÈηÓfiÙÂÚÔ˜ ·fi ÂÌ¿˜». ∏ ÂÈÛÙÔÏ‹ ·˘Ù‹ ·Ô‰Â›ÎӢ ÙÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘ ¿Ó‰Ú·. ŸÛ· ¤ÏÂÁ ·Ó·ÊÔÚÈο Ì ٷ ÂÏ·ÙÙÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘ À„ËÏ¿ÓÙË ‹Ù·Ó Ôχ ÛˆÛÙ¿. √ À„ËÏ¿ÓÙ˘ Ô‡Ù ‰Èη›ˆÌ· ›¯Â ¿Óˆ Û ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ ¤ıÓÔ˜ Ô‡Ù ÙËÓ ··ÈÙÔ‡ÌÂÓË ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ ÈηÓfiÙËÙ·. øÛÙfiÛÔ, fiϘ ÔÈ Ï‡ÛÂȘ Ô˘ ÚfiÙÂÈÓÂ Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ‹Ù·Ó -Î·È ·Ô‰Â›¯ıËÎ·Ó ÂÎ ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ- ·Ó·ÚΛ˜. ΔÔ ¤ıÓÔ˜ ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó ¤Ó·Ó ·Ú¯ËÁfi, Î·È ‰ÂÓ Â›¯Â ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Ó· ÂÚÈ̤ÓÂÈ Ô‡Ù ÙÔÓ Ú›ÁÎÈ· ∂˘Á¤ÓÈÔ Ô‡Ù ÙÔÓ
§ÈıÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ 1824. √ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ‹Úı Û ۇÁÎÚÔ˘ÛË Ì ÙÔÓ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ À„ËÏ¿ÓÙË fiÛÔÓ ·ÊÔÚÔ‡Û ÛÙ· ÚfiÛˆ· Ô˘ ı· Û˘ÁΤÓÙÚˆÓ·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘˜ ÙË ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· Ù˘ ·ӷÛÙ·ÙË̤Ó˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
[146]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·. √‡Ùˆ˜ ‹ ¿Ïψ˜, Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ›¯Â Ï¿‚ÂÈ ·˘Ù‹ ÙË ı¤ÛË Î·È Â›¯Â Á›ÓÂÈ ·Ô‰ÂÎÙfi˜ ·fi fiÏÔ ÙÔ ¤ıÓÔ˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ∫·È ·˘ÙÔ› fï˜ ›¯·Ó ÂÓ‰ÔÈ·ÛÌÔ‡˜ ÌfiÓÔ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ÂχıÂÚË ¿ÛÎËÛË Ù˘ ·Ú¯ÈÛÙÚ·ÙËÁ›·˜. ¶ÈÔ Ú·ÎÙÈÎfi, ÏÔÈfiÓ, ‹Ù·Ó Ó· ÓÔÌÈÌÔÔÈËı› Ë ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË ·fi ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ -ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÂÍ·Ú¯‹˜ ÛÎfi¢ ӷ Û˘ÁηϤÛÂÈ, Î·È Ú·ÁÌ·ÙÈο ÙÔ Â›¯Â οÓÂÈ, fiÙ·Ó Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ¤ÁÚ·Ê ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘- Î·È Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆÈÛÙÔ‡Ó ÔÈ ÂÏÏ›„ÂȘ ÛÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Ì ÙË Û‡ÌÚ·ÍË Î·È ÈηÓfiÙÂÚˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. √ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ‚ÔËı‹ÛÂÈ Û ·˘Ùfi ÙÔ ˙‹ÙËÌ·, ÁÈ·Ù› ‰È¤ıÂÙ ٷ ··ÈÙÔ‡ÌÂÓ· ÚÔÛfiÓÙ·. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Û˘ÌÌ·¯ÒÓÙ·˜ Ì ÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜, Û˘Ó¤‚·Ï ÛÙËÓ Î·ı·›ÚÂÛË ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË Î·È ÛÙËÓ „‹ÊÈÛË ÔÏ˘·Ú¯ÈÎÔ‡ ÔÏÈÙ‡̷¶·ÓÔÚ·ÌÈ΋ ¿Ô„Ë ÙÔ˜ - ·Ó fi¯È ÛÙËÓ „‹ÊÈÛË Î·ıÂÛÙÒÙÔ˜ ·Î˘‚ÂÚÓËÛ›·˜. ÙÔ˘ ÛËÌÂÚÈÓÔ‡ ÕÛÙÚÔ˘˜. ŒÙÛÈ, ¤Ù˘¯Â ÌfiÓÔ Ó· οÓÂÈ ·‰‡Ó·ÙË ÙË Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ∏ μ′ ∂ıÓÔÛ˘ÌÈ·˜ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘. ∂›Û˘, ·ÓÙ› Ó· ηıÔӤϢÛË Û˘Ó‹Ïı ‰ËÁ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜, fiˆ˜ ‹ÏÈ˙Â, ¤ÂÛ ı‡Ì· ÛÙÔ ÕÛÙÚÔ˜ ÙÔ˘˜ Î·È ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ˘ËÚÂÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ˆ˜ ∫˘ÓÔ˘Ú›·˜ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ ∞ÚÈÏ›Ô˘ ·Ïfi˜ ÂıÂÏÔÓÙ‹˜, fiˆ˜ Î·È Ô ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘. ÙÔ˘ 1823. ¶·ÚfiÌÔÈ· ÔÏÈÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË ·ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ Î·È Ô πˆ¿ÓJOHNATHAN SMITH/ Ó˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜, fiÙ·Ó Ï›Á· ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ· ·Ó·ÁÔCORDAIY PHOTO LIBRARY Ú‡ÙËΠ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ıˆÚÔ‡Û LTD./CORBIS/APEIRON
·fi ÙÔ˘˜ ϤÔÓ ÈηÓÔ‡˜ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ 1821. ∞ÛÊ·ÏÒ˜, Ô Î˘‚ÂÚÓ‹Ù˘ ‰È¤Ú·Í ÛÊ¿ÏÌ·Ù·. ŸÌˆ˜, Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜, ·ÓÙ› Ó· ÚÔÛ·ı‹ÛÂÈ Ó· ÙÔÓ ‰È·ÊˆÙ›ÛÂÈ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË, ·ÓÙ›ıÂÙ· ÙÔÓ ÂÍfiÚÁÈÛ ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ οıÂÙ˘ ·ÓÙÈÔÏ›ÙÂ˘Û‹˜ ÙÔ˘. ΔfiÙÂ, ·ÓÙ› Ó· ÂÚÈ̤ÓÂÈ ÙËÓ ÂÈΛÌÂÓË ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, ¤Û¢Û ӷ ηٷχÛÂÈ ‚›·È· ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ÚÔοÏÂÛ ÊÔ‚ÂÚ‹ ·Î˘‚ÂÚÓËÛ›·, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ó· ıˆڋÛÂÈ fiÙÈ Ë ∂ÏÏ¿‰· ‹Ù·Ó ÌÈ· ¯ÒÚ· fiÔ˘ ÌÔÚÔ‡Û ӷ οÓÂÈ fi,ÙÈ ‹ıÂÏÂ. ŒÙÛÈ, Ë ‚·ÛÈÏ›· ‰È¤Ú·Í ¿Ú· ÔÏÏ¿ ÛÊ¿ÏÌ·Ù·. √ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ Á›ÓÂÈ ÈÔ ÌÂÙÚÈÔ·ı‹˜ ÏfiÁˆ ËÏÈΛ·˜ Î·È Â›Ú·˜, ÙËÓ ˘ËÚ¤ÙËÛ Ì ÂÈ›ÎÂÈ· ÙÔ 1843 Î·È ÙÔ 1845. ¶ÚÔ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ fï˜ Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘, ·Ó Î·È ‰ÂÓ Û˘ÓÂÚÁ¿ÛÙËΠ¿ÌÌÂÛ· ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿Ï˘ÛË Ù˘ ÚÒÙ˘ ‚·ÛÈÏ›·˜, ›‰Â Ì ¢¯·Ú›ÛÙËÛË ÙËÓ ÙÒÛË Ù˘, ÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ ¿ÏÈ ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ ı· ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ÔÏÏ¿ ηϿ ÁÈ· ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ÏfiÁˆ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÚÈ˙È΋˜ ·ÏÏ·Á‹˜ ÙÔ˘ ηıÂÛÙÒÙÔ˜. ¢ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ÙÈ ı· ›ÛÙÂ˘Â Û‹ÌÂÚ·. ∂›Ó·È fï˜ ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ, ÂÓÒ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ·ÁÁÏfiÊÈÏÔ˜, ÔÏÈÙ‡ÙËΠÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Û·Ó °¿ÏÏÔ˜ ·Ú¿ Û·Ó ÕÁÁÏÔ˜ ÛÙȘ ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ, ·ÊÔ‡ ÂÈ˙‹ÙËÛ ÙÔ ·fiÏ˘ÙÔ Î·Ïfi Î·È ‰È·ÎÈÓ‰‡Ó„ ·ÎfiÌ· Î·È ÙÔ Û¯ÂÙÈÎfi ηÏfi. ªÈ· ηٿÛÙ·ÛË ‰ÂÓ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÙ·È Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ¯ˆÚ›˜ ÙËÓ ¤ÓÓÔÌË Ù¿ÍË, ·ÏÏ¿ Ë ¤ÓÓÔÌË Ù¿ÍË
∂¡∞ƒ•∏ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™ ™Δ∏¡ ∂§§∞¢∞ [147]
·Ó·ÙÚ¤ÂÙ·È Ì¤Û· ·fi ‚›·È˜ ηıÂÛÙˆÙÈΤ˜ ·ÏÏ·Á¤˜. ∏ ∞ÁÁÏ›·, Ô˘ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· 200 ¤ÙË ·ÚΤÛÙËΠÛÙË ‚·ıÌÈ·›· Î·È ÂÈÚËÓÈ΋ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙˆÓ Î·ÎÒ˜ ÎÂÈ̤ӈÓ, ¤ÁÈÓ ÈÔ ÈÛ¯˘Ú‹ ·fi ÔÙ¤. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ë °·ÏÏ›· Â›Ó·È ¿ÁÓˆÛÙÔ ·Ó ‚ڋΠÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ô˘ Ù˘ ·ÚÌfi˙ÂÈ, ·ÊÔ‡ ̤۷ Û ‰È¿ÛÙËÌ· 100 ¯ÚfiÓˆÓ ÔÚÁ·ÓÒıËΠ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ Ì ÌÔÓ·Ú¯ÈÎfi ÙÚfiÔ, ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ÌÂ Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈÎfi Î·È ÙÚÂȘ Ì ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi. §›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÚÔ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓË ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË, Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ÚÔ¯ÒÚËÛ ÔÚÈÛÙÈο ÛÙË Ú‡ıÌÈÛË ÙˆÓ ˘Ôı¤ÛÂˆÓ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜, Ì·˙› Ì ÙÔÓ ¡¤ÁÚË. ™ÙȘ 4 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ Û˘ÁÎÚfiÙËÛ ÙÔÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi Ù˘ °ÂÚÔ˘Û›·˜ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÚÔ‰Ú‡ÔÓÙ·˜ Û 32 ÚÔÂÛÙÔ‡˜ Î·È Î·ÂÙ·Ó·›Ô˘˜ ÙÔ˘ μÏÔ¯Ô‡, ÙÔ˘ μÚ·¯ˆÚ›Ô˘, ÙÔ˘ ∑˘ÁÔ‡, ÙÔ˘ •ËÚÔ̤ÚÔ˘, ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘, ÙÔ˘ μ¿ÏÙÔ˘, ÙÔ˘ ∞ÔÎÔ‡ÚÔ˘, ÙÔ˘ ∞Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘. ™ÙȘ 15 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ¡¤ÁÚ˘ ηٿÚÙÈÛ ¡ÔÌÈ΋ ‰È¿Ù·ÍË Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ¯¤ÚÛÔ˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ‹ ÙÔ˘ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘ ∞Ú›Ԣ ¶¿ÁÔ˘, Ù˘ ÁÂÚÔ˘Û›·˜ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÚÔ‰Ú‡ÔÓÙ·˜ Û 71 ηÂÙ·Ó·›Ô˘˜ Î·È ÚÔÂÛÙÔ‡˜ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜ Î·È Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Û˘ÁηٷϤÁÔÓÙ·Ó Â›Û˘ ÙÚÂȘ ·Ú¯ÈÂÚ›˜, ÙÔ˘ Δ·Ï·ÓÙ›Ô˘, Ù˘ μÔ˘‰Ô˘Ó›ÙÛ·˜ Î·È ÙÔ˘ §È‰ÔÚÈΛԢ. ™ÙÔ˘˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜ ·˘ÙÔ‡˜ ‰ÂÓ ¤ÁÈÓ η̛· ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë ÂÍÔ˘Û›· ›¯Â fiÓÙˆ˜ Î·Ù·Ï˘ı› ÛÙË ™ÙÂÚ¿. ŒÙÛÈ, ·Ó·ı¿ÚÚËÛ·Ó ÔÈ ÚÔÂÛÙÔ› Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ -Ì ÙÔ˜ Î·È Ô ¡¤ÁÚ˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÂ Û˘Ó¯‹ Û˘ÓÂÓÓfiËÛËÎ·È ÚÔ¯ÒÚËÛ·Ó Û ÛıÂÓ·Ú‹ ·ÓÙÈÔϛ٢ÛË Î·Ù¿ ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË. ∞˘Ùfi˜ ›¯Â ·Ë˘‰‹ÛÂÈ ·fi ÙȘ ¿ÁÔÓ˜ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ Î·È Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËΠ̷˙› ÙÔ˘˜. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ Âͤ‰ˆÛ ÚÔ΋ڢÍË ÚÔ˜ fiϘ ÙȘ ·گ›Â˜ Ù˘ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·˜ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÛÙ›ÏÔ˘Ó ÏËÚÂÍÔ˘Û›Ô˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÂÎϤ¯ıËÎ·Ó Ì ·Ú¿ÍÂÓÔ ÙÚfiÔ. ™ÙË ™ÙÂÚ¿ ‰ÂÓ ÂÎϤ¯ıËÎ·Ó ·fi ÙȘ ·گ›Â˜, ·ÏÏ¿ ·fi ÙȘ Û˘ÓÂχÛÂȘ ÙˆÓ ÚÔÎÚ›ÙˆÓ, Ô˘ „‹ÊÈÛ·Ó ÙË °ÂÚÔ˘Û›· Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ Î·È ÙË ¡ÔÌÈ΋ ‰È¿Ù·ÍË Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜. ™ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ˘ÔÙ›ıÂÙ·È fiÙÈ ¤ÁÈÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· ÂÎÏÂÁÔ‡Ó ·fi ÙȘ ·گ›Â˜, ˆÛÙfiÛÔ ¤ÁÈÓ·Ó ‰ÂÎÙÔ› ·ÎfiÌ· Î·È fiÛÔÈ ÚÔÂÛÙÔ› ‰ÂÓ „ËÊ›ÛÙËηÓ. √È ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔÈ ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ ‹Ù·Ó ¢ÓÔ˚ο ‰È·Î›ÌÂÓÔÈ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË, Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· fï˜ ¿ÏÏ·Í·Ó ÁÓÒÌË. ¢ÂÓ ·Ú·Û‡ÚıËÎ·Ó ÌfiÓÔ ·fi ÙȘ ηÙËÁÔڛ˜ Ô˘ ‰È·Ù˘ÒÓÔÓÙ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘: ∏ ¶ÂÏÔÔÓÓËÛȷ΋ °ÂÚÔ˘Û›·, Ì ÙÔ ¿ÚıÚÔ Î′ ÙÔ˘ ÎÂÊ·Ï·›Ô˘ ÎÁ′ ÙÔ˘ ηٷÛÙ·ÙÈÎÔ‡ Ù˘, ›¯Â „ËÊ›ÛÂÈ fiÙÈ ·Ó·Ï¿Ì‚·Ó ÙȘ ·Ô˙ËÌÈÒÛÂȘ ÙˆÓ ¤ˆ˜ ÙfiÙ ÛËÌ·ÓÙÈÎÒÓ
‰··ÓÒÓ ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÔÈ ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔÈ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ÔÚÁ¿ÓˆÛ·Ó ÙË ÁÂÚÔ˘Û›· ÙÔ˘˜ ·ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ Ù· ÚfiÙ˘· Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ Î·È Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜. ŒÂÈÙ·, ÛÙËÓ ∞′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË, ‰ÈfiÚÈÛ·Ó ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜. ∞ÊÔ‡ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËÎ·Ó fiϘ ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÂÓ¤ÚÁÂȘ, „ËÊ›ÛÙËΠÛÙËÓ ∂›‰·˘ÚÔ ÙËÓ 1Ë π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 1822 ÙÔ ¶ÚÒÙÔ ÚÔÛˆÚÈÓfi ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, ˘fi ÙËÓ ÚÔ‰ڛ· ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˘22.
Δ· ÁÂÓÈο ÔÏÈÙ‡̷ٷ Ô˘ „ËÊ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙËÓ ∂›‰·˘ÚÔ Î·È ÛÙÔ ÕÛÙÚÔ˜ ¢ÂÓ ı· ·Ó·ÊÂÚıԇ̠ÏÂÙÔÌÂÚÒ˜ ÛÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· ‹ ÛÙȘ ÙÚÔÔÔÈ‹ÛÂȘ ÙȘ Ôԛ˜ ¤ÊÂÚÂ Ë μ′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ÙÔ˘ ÕÛÙÚÔ˘˜23, Ô˘ Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËΠÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ ∞ÚÈÏ›Ô˘ ÙÔ˘ 1823. ∞˘Ù¿ Ù· ÔÏÈÙ‡̷ٷ ÔÙ¤ ‰ÂÓ ÂÊ·ÚÌfiÛÙËÎ·Ó ·ÎÚÈ‚Ò˜. ÕÏψÛÙÂ, ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔÓ. √ ÚÔÛÂÎÙÈÎfi˜ ÌÂÏÂÙËÙ‹˜ ı· ηٷϿ‚ÂÈ fiÙÈ ıÂÛ›ÛÙËÎ·Ó ÁÈ· Ó· ÌËÓ ÂÊ·ÚÌÔÛÙÔ‡Ó ÔÙ¤. √ πÙ·Ïfi˜ μÈΤÓÙÈÔ˜ °·Ï›Ó·˜ Û˘Ó¤‚·Ï ÛÙË Û‡ÓÙ·ÍË ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜, ·˘ÙÔ‡ Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘. ª¿ÏÈÛÙ·, ÙÔ˘ ÂÈÙÚ¿ËΠӷ Ï¿‚ÂÈ ÙÔ ÓÔÌÈÛÌ·ÙfiÛËÌÔ Ô˘ „ËÊ›ÛÙËΠ̠ÓfiÌÔ ÛÙȘ 5 ª·ÚÙ›Ô˘ 1822, Û ·Ó¿ÌÓËÛË Ù˘ ∞ ∞′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘. ∂ÓÙÔ‡ÙÔȘ, Ô °·Ï›Ó·˜ ·Û¯ÔÏ‹ıËΠÌfiÓÔ Ì ÂÈÊ·ÓÂȷο ˙ËÙ‹Ì·Ù· Î·È ÌÂÚÈΤ˜ ·‰È¿ÊÔÚ˜ ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ. £¤Ì·Ù· Ô˘Û›·˜ Ù¤ıËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ, ÙÔÓ ¡¤ÁÚË Î·È ÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜, ΢ڛˆ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. √È ÚÔÂÛÙÔ› Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ ¤‰Ú·Û·Ó ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ÛÙË ÁÂÓÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÂÓÒ ·˘ÙÔ› ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ Â›¯·Ó ·ÎfiÌ· ÌÈÎÚfiÙÂÚË ÂÈÚÚÔ‹. ΔÔ 1824 ÔÈ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔÈ ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ ÚˆÙ·ÁˆÓ›ÛÙËÛ·Ó ÛÙË Ú‡ıÌÈÛË ÙˆÓ ÔÏÈÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ, ı¤ÏÔÓÙ·˜ Ó· ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÔ˘Ó ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÙËÓ ÂχıÂÚË ¿ÛÎËÛË ÂÍÔ˘Û›·˜ ÛÙȘ ·گ›Â˜ ÙÔ˘˜, ÂÊfiÛÔÓ ¤‚ÏÂ·Ó fiÙÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ΢‚ÂÚÓ‹ÛÔ˘Ó fiÏË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ªÂ ÌÈ· ÚÒÙË ÂͤٷÛË ÙÔ˘ ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜ Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘ Á›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· Û˘ÛÙ·ı› ΢‚¤ÚÓËÛË. ™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ Î′, ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi ÛÒÌ· ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ¤ÓÙ ̤ÏË Î·È, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ Î‰′, Ë ‰È¿ÚÎÂÈ¿ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ÂÙ‹ÛÈ·. ∞˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯Â Ô‡Ù ÂÓÈ·›Ô˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜ Ô‡Ù ÙÔÓ ··Ú·›ÙËÙÔ ¯ÚfiÓÔ. ∂ÈϤÔÓ, Ë ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ˜ Ú·′ ÂÈ·ڈÓ ÙËÓ ‡·ÚÍË ÙˆÓ ÁÂÚÔ˘ÛÈÒÓ, ÙÔ˘ ∞Ú›Ԣ ¶¿ÁÔ˘ Î·È fiÏ˘ Ù˘ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ Ù˘ ÎÂÓÙÚÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, Ë ÔÔ›· ›¯Â ÔÚÁ·Óˆı› ÚÈÓ ·fi ÙË ÁÂÓÈ΋ ÂıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË.
[148]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶ÚfiÛıÂÙ fiÙÈ ÔÈ ÁÂÚÔ˘Û›Â˜ ˘fiÎÂÈÓÙ·È ÂÍ›ÛÔ˘ ÛÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Ù˘ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘. ∂Âȉ‹ fï˜ ÔÈ ÂÈ̤ÚÔ˘˜ ‰ÈÔÈ΋ÛÂȘ Û˘ÁÎÚÔ‡ÔÓÙ·Ó Ì ٷ ‰ÈηÈÒÌ·Ù· Ù˘ ÂıÓÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘, Ë ÔÏ˘·Ú¯›· Î·È Ë ·Î˘‚ÂÚÓËÛ›· ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ÎÔÚ˘ÊˆıÔ‡Ó. ™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ ÈÁ′ ÙÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ μ′ ÙÔ˘ ∞Ú›Ԣ ¶¿ÁÔ˘, Ë ÂıÓÈ΋ ‚Ô˘Ï‹ Î·È ·ÎfiÌ· ÏÈÁfiÙÂÚÔ Ë ÂÎÙÂÏÂÛÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·- ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÈÛ¿ÁÂÈ ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· ¯ˆÚ›˜ ÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË Û˘ÁηٿıÂÛË ÙÔ˘ ∞Ú›Ԣ ¶¿ÁÔ˘. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ô ÕÚÂÈÔ˜ ¶¿ÁÔ˜ ›¯Â ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ηϤÛÂÈ ·fi ·ÓÙÔ‡ ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÂÓÙfi˜ ÎÈ ÂÎÙfi˜ Ù˘ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·˜, Î·È Ë ÂıÓÈ΋ ‚Ô˘Ï‹ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ·Ú¿ Ó· ÂÓ‰ÒÛÂÈ Û ·˘Ùfi. ™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Á ÙÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ¢ Ú¿ÁÚ·ÊÔ Á′ ¢′,, Ô ÕÚÂÈÔ˜ ¶¿ÁÔ˜ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÓ·ÓÙȈı› ÛÙËÓ ÂıÓÈ΋ ‚Ô˘Ï‹ ÁÈ· ÙÔ ‡„Ô˜ ÙˆÓ ÊfiÚˆÓ Î·È ÙÔÓ Î·Ù·ÌÂÚÈÛÌfi ÙÔ˘˜. ∞Ó¿ÏÔÁË ‰È¿Ù·ÍË ÂÚÈ›¯Â Î·È Ë ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ˜ ȉ′ ÙÔ˘ ÎÂÊ·Ï·›Ô˘ °′ Ù˘ ÂÏÔÔÓÓËÛȷ΋˜ ÁÂÚÔ˘Û›·˜. ΔÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ‰′ -ÙÔ ÈÔ Ú·ÎÙÈÎfi Î·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Ù˘ ÂÏÔÔÓÓËÛȷ΋˜ ÁÂÚÔ˘Û›·˜- ·Ê·ÈÚÔ‡Û ·fi ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi ÛÒÌ· fiÏË ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ù˘ ‰È‡ı˘ÓÛ˘ ÙˆÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ ˘Ôı¤ÛˆÓ. ŸÚÈ˙ fiÙÈ Ë ÁÂÚÔ˘Û›·, Ì ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ηÂÙ·Ó·›Ô˘˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ÂͤÏÂÁ·Ó ¤Ó·Ó ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ, ηıÒ˜ Î·È fiÙÈ ÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› Î·È ÔÈ Î·ÂÙ·Ó·›ÔÈ ÙÂÏÔ‡Û·Ó ˘fi ÙȘ ‰È·Ù·Á¤˜ Ù˘ ÂÏÔÔÓÓËÛȷ΋˜ ÁÂÚÔ˘Û›·˜. ∏ Û‡Á¯˘ÛË Ô˘ ÚÔοÏÂÛ·Ó fiÏ· ·˘Ù¿ ÂÈÛËÌÔÔÈ‹ıËΠ̠ÙÔ „‹ÊÈÛÌ· Ù˘ 30‹˜ ª·ÚÙ›Ô˘ 1823 ÛÙË μ′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ÙÔ˘ ÕÛÙÚÔ˘˜, ÙÔ ÔÔ›Ô fiÚÈ˙ › ϤÍÂÈ: «∏ ÂıÓÈ΋ Û˘Ó¤Ï¢ÛË, ıˆÚÒÓÙ·˜ ÂÈ‚Ï·‚‹ ÁÈ· ÙËÓ ÚfiÔ‰Ô Ù˘ ‰ËÌfiÛÈ·˜ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ ÙËÓ ‡·ÚÍË ÙˆÓ ÂÈ̤ÚÔ˘˜ ˘·ÏÏ‹ÏˆÓ ‰ÈÔÈ΋ÛˆÓ, fiˆ˜ ÔÈ ÁÂÚÔ˘Û›Â˜, Ô ÕÚÂÈÔ˜ ¶¿ÁÔ˜, ÎÈ ÂÈϤÔÓ ıˆÚÒÓÙ·˜ ÚfiÛÊÔÚË ÙË ‰È¿Ï˘Û‹ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ·ÚÔ‡Û· ηٿÛÙ·ÛË, „ËÊ›˙ÂÈ Ù· ÂÍ‹˜: ŸÏ˜ ÔÈ ÂÈ̤ÚÔ˘˜ ‰ÈÔÈ΋ÛÂȘ ÙˆÓ ÙÌËÌ¿ÙˆÓ Ù˘ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·˜ ÂÊÂÍ‹˜ Ó· ‰È·Ï˘ıÔ‡Ó Î·È Ô Ï·fi˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ Ó· ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ¿ÌÂÛ· ·fi ÙËÓ ÂıÓÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË». 줂·È·, Û ·˘Ùfi ÙÔ ÛËÌÂ›Ô Ë μ′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ÙÔ˘ ÕÛÙÚÔ˘˜ ¤Ú·Í ۈÛÙ¿, ·ÏÏ¿ ÚÔͤÓËÛ Ӥ˜ ·ÊÔṲ́˜ ÁÈ· ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ ·Ô‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË. ™‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ·Ú·ÁÚ¿ÊÔ˘˜ Θ′ Î·È ÓÂ′, ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi ÛÒÌ· ›¯Â ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ‰ÈÔÚ›˙ÂÈ Î·È Ó· ·‡ÂÈ fiÏÔ˘˜
ÙÔ˘˜ ˘·ÏÏ‹ÏÔ˘˜ Ù˘ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·˜, fiˆ˜ Î·È ÚÔÁÔ˘Ì¤Óˆ˜. øÛÙfiÛÔ, ÛÙȘ 13 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1823 Ë ÂıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË Âͤ‰ˆÛ ÙÔ ·ÎfiÏÔ˘ıÔ ·Ú¿ÍÂÓÔ ¤ÁÁÚ·ÊÔ: «∏ ÂıÓÈ΋ Û˘Ó¤Ï¢ÛË, „ËÊ›˙ÔÓÙ·˜ ÙȘ ·Ú·ÁÚ¿ÊÔ˘˜ Θ′ Î·È ÓÂ′ ÙÔ˘ ÓfiÌÔ˘ Ô˘ ÂÈ΢ÚÒıËΠۋÌÂÚ· ÛÙËÓ ∂›‰·˘ÚÔ Î·È ıˆÚÒÓÙ·˜ ·Ó·Áη›Ô Ù· ‰‡Ô ÛÒÌ·Ù· Ù˘ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ Ó· ÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÂÍ›ÛÔ˘ ÛÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙȘ ÚÔ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓ˜ ·Ú·ÁÚ¿ÊÔ˘˜, ·ÔÊ·Û›˙ÂÈ: ¶·Ú¿ÁÚ·ÊÔ˜ ·′: ∫·Ù¿ ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ fiÏÔÈ ÔÈ ¤·Ú¯ÔÈ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·˜ ÂÎϤÁÔÓÙ·È Î·È ·fi Ù· ‰‡Ô ÛÒÌ·Ù·, ÙÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi Î·È ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi. ¶·Ú¿ÁÚ·ÊÔ˜ ‚′: ¢ÂÓ ·Ô‚¿ÏÏÂÙ·È Î·Ó¤Ó·˜ ¤·Ú¯Ô˜ ¯ˆÚ›˜ ÙË Û˘Ó·›ÓÂÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ‰‡Ô ÛˆÁ : ΔfiÛÔ Ë ÂÎÏÔÁ‹ Î·È Ô ‰ÈÔÚÈÛÌfi˜ Ì¿ÙˆÓ. ¶·Ú¿ÁÚ·ÊÔ˜ Á′: fiÛÔ Î·È Ë ·Ô‚ÔÏ‹ ÙˆÓ Â¿Ú¯ˆÓ ÂÁÎÚ›ÓÔÓÙ·È Î·È ·fi Ù· ‰‡Ô ÛÒÌ·Ù·, Î·È ¿ÓÙÔÙ ÂÁÁڿʈ˜. ¶·Ú¿ÁÚ·ÊÔ˜ ‰′: ΔÔ ·ÚfiÓ Ì˘ÛÙÈÎfi ¤ÁÁÚ·ÊÔ Ù˘ Û˘Ó¤Ï¢Û˘ ı· ‰È·ÙËÚËı› ÛÙ· ·Ú¯Â›· ÙÔ˘ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Î·È ı· ÂÎÙÂÏÂÛÙ› Ì ÙËÓ ··ÈÙÔ‡ÌÂÓË ·ÎÚ›‚ÂÈ·, fï˜ ‰ÂÓ ı· ηٷ¯ˆÚÈÛÙ› ÛÙ· Ú·ÎÙÈο Ù˘ Û˘Ó¤Ï¢Û˘». ∂›Ó·È ÂÚÈÙÙfi Ó· Ì·ÎÚËÁÔÚ‹ÛÔ˘Ì ÁÈ’ ·˘Ù‹Ó ÙË ‰È¿Ù·ÍË. ¢ËÌfiÛÈÔÈ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ›, fiˆ˜ ÔÈ ·ÓÒÙÂÚÔÈ ‰ÈηÛÙÈÎÔ›, ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ‰ÈÔÚ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙË Û‡ÌÚ·ÍË ÙÔ˘ ÓÔÌÔıÂÙÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜. ¶ÔÙ¤ fï˜ ‰ÂÓ ·Ê·ÈÚ¤ıËΠ·fi ÙËÓ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ‰ÈÔÚ›˙ÂÈ Î·È Ó· ·‡ÂÈ ÙÔ˘˜ ·ÌÈÁÒ˜ ‰ÈÔÈÎËÙÈÎÔ‡˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡˜. ∂ΛÓË Ë Û˘Ó¤Ï¢ÛË, Û·Ó Ó· ÓÙÚÂfiÙ·Ó ÁÈ· ÙË Û¯ÂÙÈ΋ ‰È¿Ù·ÍË, ‰‹ÏˆÛ fiÙÈ ı· ÙËÓ ÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ Ì˘ÛÙÈ΋ Î·È ‰ÂÓ ı· ÙËÓ Î·Ù·¯ÒÚÈ˙ ÛÙ· Ú·ÎÙÈο. ∂ÓÙÔ‡ÙÔȘ, Ë ›‰È· ‰È¿Ù·ÍË ‰ÂÓ Â·Ó·Ï‹ÊıËΠÛÙ· ÂfiÌÂÓ· ÔÏÈÙ‡̷ٷ, Î·È Ê˘ÛÈο ‰ÂÓ ˙Ô˘Ó fiÛÔÈ ÚÔÂÛÙÔ› ÙËÓ Â›¯·Ó ˘·ÁÔÚ‡ÛÂÈ. ŸÌˆ˜, ÔÈ Û˘Ó‹ıÂȘ Î·È ÔÈ ·Ú·‰fiÛÂȘ ‰È·ÙËÚ‹ıËηÓ, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ·ÎfiÌ· Î·È Û‹ÌÂÚ· ÔÈ ‚Ô˘ÏÂ˘Ù¤˜ Ó· ÂÂÌ‚·›ÓÔ˘Ó ·ÚÔÎ¿Ï˘Ù· ÛÙ· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· Î·È ÛÙ· ηı‹ÎÔÓÙ· Ù˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈ΋˜ ÂÍÔ˘Û›·˜. ™Â ‰È¿ÛÙËÌ· 60 ÂÙÒÓ ‰ÂÓ Î¿Ó·Ì οÔÈ· Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ÚfiÔ‰Ô Ô‡Ù Û ·˘Ùfi Ô‡Ù Û ¿ÏÏ· ˙ËÙ‹Ì·Ù·. ΔÔ ™‡ÓÙ·ÁÌ· ‰ÂÓ ÔÚ›˙ÂÈ Ï¤ÔÓ fiÙÈ Ë ÂÎÙÂÏÂÛÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· -‰ËÏ·‰‹ Ù· ˘Ô˘ÚÁ›·- Â›Ó·È ÂÙ‹ÛÈ·˜ ‰È¿ÚÎÂÈ·˜, ·ÏÏ¿ Û˘Ó‹ıˆ˜ Ù· ˘Ô˘ÚÁ›· ¤¯Ô˘Ó ·Ô‚› ÂÙ‹ÛÈ·, fiˆ˜ ·ÏÈ¿ ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi ÛÒÌ·. ΔÔ ™‡ÓÙ·ÁÌ· ‰ÂÓ ÔÚ›˙ÂÈ Ï¤ÔÓ fiÙÈ Ë ‚Ô˘Ï‹ ¤¯ÂÈ ÌÔÓÔÂÙ‹
√ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ fiÙ·Ó ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ¤ÏÂÍ ÂÍ·Ú¯‹˜ ˆ˜ ·ÚÈÔ Â‰›Ô ‰Ú¿Û˘ ÙÔ˘ ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ.
∂¡∞ƒ•∏ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™ ™Δ∏¡ ∂§§∞¢∞ [149]
‰È¿ÚÎÂÈ·. ∞ÂÓ·ÓÙ›·˜, ·Ú·Ù›ÓÂÈ ÙËÓ ‡·ÚÍ‹ Ù˘ ÁÈ· Ì›· ÙÂÙÚ·ÂÙ›·, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ ¤ÎÙ·ÎÙË ÂÚ›ÙˆÛË ‰È¿Ï˘Û‹˜ Ù˘. ∂Ì›˜, οÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÍ·›ÚÂÛË Î·ÓfiÓ·, ηٷÛÙ‹Û·ÌÂ Û˘¯Ó¿ ·ÎfiÌ· Î·È ÙË ‚Ô˘Ï‹ ÂÙ‹ÛÈ·, fiˆ˜ ÙÔ ·Ï·Èfi ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi ÛÒÌ·. ªfiÓÔ Û ¤Ó· ÛËÌÂ›Ô ‚ÂÏÙȈı‹Î·ÌÂ: Œ¯Ô˘ÌÂ Û˘Ó›‰ËÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ Ï·ıÒÓ, ÙËÓ ÔÔ›· ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÔÈ ·Ù¤Ú˜ Ì·˜. ŒÙÛÈ, ·˘Ù¿ Ù· ·ÙÔ‹Ì·Ù· ‰ÂÓ ¯ÚÂÒÓÔÓÙ·È È· ÛÙ· ÔÏÈÙ‡̷ٷ. ∞fi ¤Ó· ¯ÚÔÓÈÎfi ÛËÌÂ›Ô ÎÈ ¤ÂÈÙ· Ë ÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÊÚÔÓÙ›˙ÂÈ ÁÈ· ÙËÓ ·ÔÊ˘Á‹ ·ÚfiÌÔÈˆÓ ÛÊ·ÏÌ¿ÙˆÓ. ΔÔ ˙‹ÙËÌ· Â›Ó·È ÔχÏÔÎÔ Î·È ‰˘ÛÂ›Ï˘ÙÔ. ªfiÓÔ Ô ¯ÚfiÓÔ˜ Î·È Ë Û˘Ó·ÎfiÏÔ˘ıË Â›Ú· ı· Ì·˜ ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ì ٷ ηÎÒ˜ ΛÌÂÓ·, Î·È fi¯È ÔÈ ıˆÚËÙÈΤ˜ Î·È Úfi¯ÂÈÚ˜ Û˘ÓÙ·Á¤˜ Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÁÚ¿ÊÔ˘Ó ÈÛ¯˘ÚfiÁÓˆÌÔÓ˜ ¿Ó‰Ú˜, ·Ó Î·È ·ÍÈfiÙÈÌÔÈ. ΔÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, Ô ¯ÚfiÓÔ˜ Î·È Ë Â›Ú· Ì¿˜ ‰›‰·Í·Ó οÙÈ ÛÔ˘‰·›Ô › ÙÔ˘ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘: °È· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÂÈÎÚ¿ÙËÛÂ Ë ¿Ô„Ë fiÙÈ ÔÈ ‚·ÛÈÎÔ› ˘Â‡ı˘ÓÔÈ ÁÈ· ÙËÓ ÂÏÏÈ‹ ‰È·¯Â›ÚÈÛË Ù˘ ηٿÛÙ·Û˘ ‹Ù·Ó ÔÈ ·ÓÒÙ·ÙÔÈ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ Î·È ÔÈ ·ÓÒÙ·ÙÔÈ ıÂÛÌÔ›. ™‹ÌÂÚ· fï˜ ˘Ôı¤Ùˆ fiÙÈ ¤¯Ô˘Ì ÂÈÛÙ› ˆ˜ ·˘Ù‹ Ë ¿Ô„Ë ·ÔÙÂÏ› ˘ÂÎÊ˘Á‹ ÙÔ˘ ˙ËÙ‹Ì·ÙÔ˜, ·ÓÙ› ÁÈ· χÛË. ™Â ‰È¿ÛÙËÌ· 40 ÂÙÒÓ ÂÎÙÔ›Û·Ì ‰‡Ô ·ÓÒÙ·ÙÔ˘˜ ¿Ú¯ÔÓÙ˜, „Ëʛ۷Ì ‰‡Ô Û˘ÓÙ¿ÁÌ·Ù·, Î·È Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ‰ÂÓ ‚ÂÏÙÈÒıËΠÔχ. ŒÙÛÈ, ·Ó ‰ÂÓ ı¤ÏÔ˘Ì ӷ ÂıÂÏÔÙ˘ÊÏԇ̠ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙËÓ ·Ï‹ıÂÈ· Ô˘ ¤¯ÂÈ ·ÔÎ·Ï˘Êı›, ı· Ú¤ÂÈ Ó· ÔÌÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ì fiÙÈ Û ÌÈ· ηϿ ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓË ÎÔÈÓÔ‚Ô˘Ï¢ÙÈ΋ ÔÏÈÙ›· ÔÈ ·ÓÒÙ·ÙÔÈ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ Î·È ÔÈ ·ÓÒÙ·ÙÔÈ ıÂÛÌÔ› ÂÓÂÚÁÔ‡Ó fiˆ˜ ÙÔ ¤ıÓÔ˜ ı¤ÏÂÈ Ó· ÂÓÂÚÁÔ‡Ó: ¢ÂÓ Â›Ó·È Ô‡Ù ·fiÏ˘Ù· ·Á·ıÔ› Ô‡Ù ·fiÏ˘Ù· ÔÓËÚÔ›. Ÿˆ˜ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Î·È Ì ÙÔ˘˜ ηıÚ¤ÊÙ˜, ·ÂÈÎÔÓ›˙Ô˘Ó Ù· ‰ÚÒÓÙ· ÚfiÛˆ· Î·È Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ·. ∞Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Î·È Ù· ÚfiÛˆ· ¯ˆÏ·›ÓÔ˘Ó, ‰ÂÓ Â˘ı‡ÓÔÓÙ·È ÔÈ Î·ıÚ¤ÊÙ˜. ª¿Ù·È· ı· ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıԇ̠ӷ ÙÔ˘˜ Û¿ÌÂ Î·È Ó· ÚÔÌËı¢fiÌ·ÛÙ ηÈÓÔ‡ÚÁÈÔ˘˜, ÁÈ·Ù› Î·È ·˘ÙÔ› ı· ·Ó··Ú·ÛÙ‹ÛÔ˘Ó ÙȘ ›‰È˜ ÂÈÎfiÓ˜.
√ϤıÚÈ· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ÙˆÓ ÔÏ˘·Ú¯ÈÎÒÓ ÔÏÈÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ ΔÔ 1822 Ë ÔÏ˘·Ú¯›·, Ë ÚÔÛˆÚÈÓfiÙËÙ· ÙˆÓ ÂÈ̤ÚÔ˘˜ ÂÍÔ˘ÛÈÒÓ Î·È Ë ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ‹Ù·Ó ÓÔÌÔıÂÙË̤Ó˜, ÎÈ ¤ÙÛÈ ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙË Ë Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÛÔ‚·Ú‹˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘. √È ÈÔ ÊÈÏfiÙÈÌÔÈ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ¤‚ÏÂ·Ó fiÙÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο, ÁÈ’ ·˘Ùfi ÚÔÙ›ÌËÛ·Ó Ó· ·Ô¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó ÛÙ· ‰›· Ù˘ Ì¿¯Ë˜ ΢ڛˆ˜ Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜, Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡,
Ô˘ Û˘Ó¤‚·Ï ÙfiÙ ÛÙË ÛˆÙËÚ›· Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ ·fi ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË, Î·È Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘, Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÔ‡, Ô˘ Û˘ÓÙ¤ÏÂÛ ÛÙË ÛˆÙËÚ›· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ·fi ÙÔÓ ¢Ú¿Ì·ÏË. ªÂÙ¿ ÙËÓ ·ÔÊ˘Á‹ ÙÔ˘ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘, fiÙ·Ó Û˘ÛÙ¿ıËÎÂ Ë μ′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË Î·È ÔÏÔÎÏËÚÒıËΠÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì·, ÙÔ Ó¤Ô ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi ÛÒÌ· Û˘ÁÎÚÔ‡ÛıËΠ·Ì¤Ûˆ˜ Ì ÙÔ Ó¤Ô ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi, ÙÔ ¤Ó· ΋ڢÍ ·Ú¿ÓÔÌÔ ÙÔ ¿ÏÏÔ, Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÙÔ ¢ÂΤ̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1823, ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi Âȯ›ÚËÛ ӷ ˘ÔÙ¿ÍÂÈ ‰È¿ Ù˘ ‚›·˜ ÙÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi. ΔfiÙ ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô Î·Ù¤Ê˘Á ÛÙËÓ ∂ÚÌÈfiÓË. ∞ÊÔ‡ ηı·›ÚÂÛ ·fi ÂΛ ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi, ·Ó·Î‹Ú˘Í ¿ÏÏÔ. ŒÙÛÈ, ͤ۷ÛÂ Ô ÚÒÙÔ˜ ÂÌʇÏÈÔ˜ fiÏÂÌÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ Û˘Ó¯›ÛÙËΠ¤ˆ˜ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 1824. ΔfiÙ ˘ÂÚ›Û¯˘Û ÔÚÈÛÙÈο ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi Ù˘ ∂ÚÌÈfiÓ˘. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜ Ô ÂÌʇÏÈÔ˜ ·ӷϋÊıËÎÂ. ŸÛÔÈ ÚÔÂÛÙÔ› Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ›¯·Ó Û˘ÓÙÂϤÛÂÈ ÛÙÔ ıÚ›·Ì‚Ô Ù˘ Ó¤·˜
¶›Ó·Î·˜ ÙÔ˘ ¡ÙÂÏ·ÎÚÔ˘¿ Ì ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË. √ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ‰È·ÎÚ›ıËÎÂ Î·È ÛÙÔ Â‰›Ô Ù˘ Ì¿¯Ë˜ ‰ÈÒ¯ÓÔÓÙ·˜ ·fi ÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· ÙÔÓ ÊÔ‚ÂÚfi √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË. PUBLIC DOMAIN
[150]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∂Ï·ÈÔÁÚ·Ê›· ·ÁÓÒÛÙÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË, ÙÔ˘ 1829-1830. ΔÔ ¡·‡ÏÈÔ ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘ ¿ÊÈ͢ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· ˆ˜ ΢‚ÂÚÓ‹ÙË Ù˘ ·ÂÏ¢ıÂڈ̤Ó˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
΢‚¤ÚÓËÛ˘ ıÂÒÚËÛ·Ó fiÙÈ ·˘Ù‹ ›¯Â ˘ÂÚÈÛ¯‡ÛÂÈ ˘¤Ú ÙÔ ‰¤ÔÓ. 줂·È·, ¿ÏÈ ˘ÂÚ›Û¯˘Û ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi ÛÒÌ·, ΢ڛˆ˜ ¯¿ÚË ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi Ù˘ ƒÔ‡ÌÂÏ˘ Ô˘ ·¤ÛÙÂÈÏ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÛÙȘ 300.000 ϛژ Ô˘ ‰È¤ıÂÙ ·fi ·ÁÁÏÈÎfi ‰¿ÓÂÈÔ. Œ¯ÔÓÙ·˜ fï˜ ‰··Ó‹ÛÂÈ ÔÏÏ¿ Û ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ‡˜ ÂÚÈÛ·ÛÌÔ‡˜, ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ·ÓÙÈÛÙ·ı› ÙÔ 1825 ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙËÓ ÂÈÛ‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ Ù·ÎÙÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘. ∂ÎÙfi˜ ·fi ÙË ª¿ÓË Î·È ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ, fiÏË Û¯Â‰fiÓ Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ ˘ÔÙ¿¯ıËÎÂ. ™ÙË ™ÙÂÚ¿ ·ÓÙÈÛÙÂÎfiÙ·Ó ÌfiÓÔ ÙÔ ËÚˆÈÎfi ªÂÛÔÏfiÁÁÈ. ¶·Ú¿ ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ‰¿ÓÂÈÔ Ô˘ ¤Ï·‚ ÙÔ 1825, Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ›¯Â ·ÔÚ˘ıÌÈÛÙ› ÂÓÙÂÏÒ˜. °È’ ·˘Ùfi, ıÂÒÚËÛÂ Â˘Ù‡¯ËÌ· Ô˘ ÏËÛ›·˙Â Ë Ï‹ÍË Ù˘ ‰ÈÂÙÔ‡˜ ÚÔıÂÛÌ›·˜, ÙËÓ ÔÔ›· Ë Û˘Ó¤Ï¢ÛË ÙÔ˘ ÕÛÙÚÔ˘˜ ›¯Â ηıÔÚ›ÛÂÈ ÁÈ· Û‡ÁÎÏËÛË ÙÚ›Ù˘ ÂıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘. ™ÙȘ 25 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1825 Î·Ù¤Ê˘Á Û ·˘Ù‹ ÙË Ê·ÓÙ·ÛÙÈ΋
·Ó¿ÎÂÈ·, ÂÓÒ ÛÙȘ 12 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 1826 ·ӤϷ‚ ÙË Û¯ÂÙÈ΋ ‰È·Î‹Ú˘ÍË, ÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ Ù· ª¤Á·Ú· ˆ˜ ÙfiÔ Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ˘ ÙˆÓ ÏËÚÂÍÔ˘Û›ˆÓ ÙˆÓ Â·Ú¯ÈÒÓ24. √È ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔÈ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ, fi¯È ÛÙ· ª¤Á·Ú·, ·ÏÏ¿ ÛÙËÓ ∂›‰·˘ÚÔ. ªfiÏȘ fï˜ ÍÂΛÓËÛ·Ó ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ ÙÔ˘˜, η٤Êı·ÛÂ Ë ¿Û¯ËÌË Â›‰ËÛË ÁÈ· ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Î›Ó‰˘ÓÔ Ô˘ ‰È¤ÙÚ¯ ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ. μÚ¤ıËÎ·Ó Û Ôχ ‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË Î·È Î·Ù¿Ï·‚·Ó fiÙÈ ‹Ù·Ó ÂÚÈÙÙfi Ó· Û˘Ó¯›ÛÔ˘Ó ÙË Û˘˙‹ÙËÛË, Î·È ¤ÙÛÈ ÛÙȘ 12 ∞ÚÈÏ›Ô˘ ·Ó¤‚·Ï·Ó ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘ Û˘Ó¤Ï¢Û˘ ̤¯ÚÈ ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ. ª¿ÏÈÛÙ·, Âͤ‰ˆÛ·Ó ·˘ıËÌÂÚfiÓ ‰‡Ô „ËÊ›ÛÌ·Ù·. ªÂ ÙÔ ÚÒÙÔ, ÂÂÈṲ̂ÓÔÈ Ï¤ÔÓ ÏfiÁˆ ÙˆÓ ÂÍÂÏ›ÍÂˆÓ fiÙÈ Ë ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ‹Ù·Ó ·Ó·Áη›Ô Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚˆı› Û ϛÁ· ÚfiÛˆ·, ·Ó¤ıÂÛ·Ó ÙË ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË Û 11ÌÂÏ‹ ÂÈÙÚÔ‹ ˘fi ÙÔ fiÓÔÌ· ¢ÈÔÈÎËÙÈ΋ ÂÈÙÚÔ‹ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ∂ÏÏ¿‰·˜. ªÂ ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ „‹ÊÈÛÌ· ‰ÈfiÚÈÛ·Ó 13ÌÂÏ‹ ∂ÈÙÚÔ‹ Ù˘
∂¡∞ƒ•∏ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™ ™Δ∏¡ ∂§§∞¢∞ [151]
Û˘Ó¤Ï¢Û˘, ÂÍÔ˘ÛÈÔ‰ÔÙË̤ÓË Ì ÙÚ›ÙÔ Ì˘ÛÙÈÎfi „‹ÊÈÛÌ· «Ó· ‰È·Ú·ÁÌ·Ù¢Ù› ̤ۈ ÙÔ˘ ÕÁÁÏÔ˘ ÚÂÛ‚Â˘Ù‹ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ΢ڛԢ ∫¿ÓÈÁÎ, ÙÔÓ ÈÔ ÂˆÊÂÏ‹ ÁÈ· ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ¤ıÓÔ˜ Î·È ·ÓÙ¿ÍÈÔ ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÙÔ˘ ı˘ÛÈÒÓ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ¤ıÓÔ˜ Î·È ÛÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË». ∏ Ó¤· ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ ÂÈÙÚÔ‹, ·Ú’ fiÙÈ ·¤ÎÙËÛ ‰ÈÎÙ·ÙÔÚÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·, ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ οÓÂÈ Î¿ÙÈ ·ÍÈfiÏÔÁÔ, ηıÒ˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ¯ÚfiÓÔ ÛÙË ‰È¿ıÂÛ‹ Ù˘. ΔÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ Â›¯Â ‹‰Ë ¤ÛÂÈ ÛÙȘ 10 ∞ÚÈÏ›Ô˘. ∏ Ó¤· ΢‚¤ÚÓËÛË ¤ÊÙ·Û ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ Ì‹Ó·, ·ÏÏ¿ ÛÙÔ Ù·ÌÂ›Ô ‚ڋΠÌfiÓÔ 16 ÁÚfiÛÈ·. ∞˘Ùfi Û‹Ì·ÈÓ fiÙÈ Ë ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË Î˘‚¤ÚÓËÛË ÌfiÏȘ Û ‰È¿ÛÙËÌ· ÂÓfi˜ ¯ÚfiÓÔ˘ ›¯Â ÍÔ‰¤„ÂÈ -ˆ˜ › ÙÔ Ï›ÛÙÔÓ Ì¿Ù·È·- 53.000.000 ÁÚfiÛÈ·, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ¤ÎıÂÛË Ù˘ ÂÍÂÏÂÁÎÙÈ΋˜ ÂÈÙÚÔ‹˜, ‰ËÏ·‰‹ ÂÚ›Ô˘ 29.000.000 ‰Ú·¯Ì¤˜. ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ Î·È ƒÔ˘ÌÂÏÈÒÙ˜
ηÙ›¯·Ó Ù· ÊÚÔ‡ÚÈ· ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘, ÂÓÒ Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË, ηıÒ˜ ‰ÂÓ Ù· ÂÍÔ˘Û›·˙Â, ˘Ô¯ÚÂÒıËΠӷ ηٷʇÁÂÈ ÛÙÔ ı·Ï·ÛÛfi˘ÚÁÔ ÙÔ˘ ÏÈÌ·ÓÈÔ‡. ™ÙËÓ ∫ÔÚÈÓı›· ÔÈ ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Û˘ÁÎÚÔ‡ÔÓÙ·Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙËÓ ÎÔÚÈÓıȷ΋ ÛÙ·Ê›‰·. √È ™ÂÙÛÈÒÙ˜ Î·Ù¤Ê˘Á·Ó ÛÙËÓ ⁄‰Ú·, ÂÓÒ ÔÈ À‰Ú·›ÔÈ Û˘ÛΤÙÔÓÙ·Ó ·Ó ı· ¤ÛÙÂÏÓ·Ó Ù· Á˘Ó·ÈÎfi·È‰· ÛÙ· ∫‡ıËÚ·. ∞Ó Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ·ÓÙ¤ÍÂÈ ¤ˆ˜ ÙËÓ ·Ú¤Ì‚·ÛË ÙˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ, ·˘Ùfi ÔÊ›ÏÂÙ·È fi¯È ÛÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË Î·È ÛÙÔ˘˜ ‚Ô˘ÏÂ˘Ù¤˜, ·ÏÏ¿, fiˆ˜ ¿ÓÙÔÙÂ, ÛÙËÓ ·˘Ù·¿ÚÓËÛË ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ Î·È ÛÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ ‚Ô‹ıÂÈ·. ª¿Ù·È· Ë Î·ÙÂÛÙË̤ÓË ÂÍÔ˘Û›· ÚÔÛ·ıÔ‡Û ӷ ‰Ú¿ÛÂÈ. ™ÙȘ 2 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ Ë ∂ÈÙÚÔ‹ Ù˘ Û˘Ó¤Ï¢Û˘ Û˘ÁοÏÂÛ ÙÔ˘˜ ÏËÚÂÍÔ˘Û›Ô˘˜ ÛÙÔÓ ¶fiÚÔ. ∂Âȉ‹ fï˜ ‰ÂÓ ÚÔÛ‹Ïı·Ó ÂΛ, ÙÔ˘˜ ÚÔÛοÏÂÛ ͷӿ ÛÙȘ 21 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘, ·ÏÏ¿ ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ÂÈÛ·ÎÔ‡ÛÙËΠ¿ÏÈ, ÙÔ˘˜ οÏÂÛ ÙËÓ 1Ë ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ ÛÙËÓ ∞›ÁÈÓ·. ™ÙȘ 6 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ Ë ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ ÂÈÙÚÔ‹ ·Ë‡ı˘Ó ÙÔ ›‰ÈÔ Î¿ÏÂÛÌ·, ηٷʇÁÔÓÙ·˜ ÂΛ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ ÂÍ¿ÌËÓÔ ÂÚÈÔÚÈÛÌfi Ù˘ ÛÙÔ ı·Ï·ÛÛfi˘ÚÁÔ ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘. ∞fi ÙËÓ ∞›ÁÈÓ· ·ӤϷ‚ ÙÔ Î¿ÏÂÛÌ¿ Ù˘ ÛÙȘ 28 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘. ™ÙȘ 2 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 1827 Ë ∂ÈÙÚÔ‹ Ù˘ Û˘Ó¤Ï¢Û˘ Âͤ‰ˆÛ ٤ٷÚÙË ÚÔ΋ڢÍË. ŸÏ˜ fï˜ ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÚÔÎËÚ‡ÍÂȘ, Ô˘ ·ӷϋÊıËÎ·Ó Â› ¤ÓÙ ̋Ó˜, ·¤‚ËÛ·Ó Ì¿Ù·È˜. ∞Ó Â›¯·Ó ÚÔÛ¤ÏıÂÈ ÛÙËÓ ∞›ÁÈÓ· ·ÚÎÂÙÔ› ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔÈ, Î·È ¿ÏÏÔÈ, ÂÍ›ÛÔ˘ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ ı· Û˘Ó¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ∂ÚÌÈfiÓË. ™ÙȘ ‹‰Ë ˘ÊÈÛÙ¿ÌÂÓ˜ ‰ÈÂÓ¤ÍÂȘ ÚÔÛÙ¤ıËÎ·Ó ÔÈ ·ÓÙÈı¤ÛÂȘ ·Ó·ÊÔÚÈο Ì ٷ ÙÚ›· ÎfiÌÌ·Ù· Ô˘ ›¯·Ó Û¯ËÌ·ÙÈÛÙ›, ÙÔ ÚˆÛÈÎfi, ÙÔ ·ÁÁÏÈÎfi Î·È ÙÔ Á·ÏÏÈÎfi. Δ· ‰‡Ô ÚÒÙ· ‹Ù·Ó ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚ· ·fi ÙÔ ÙÚ›ÙÔ, ·ÏÏ¿ ÈÛfiÙÈÌ· ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÔÈ ‰‡Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ·Ú·Ù¿ÍÂȘ Û˘Ì‚È‚¿ÛÙËÎ·Ó Î¿ÓÔÓÙ·˜ ·ÌÔÈ‚·›Â˜ ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂȘ, ÒÛÔ˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ Î·È Ë ÙÚ›ÙË. ™˘ÌÊÒÓËÛ·Ó Ó· ·Ó·ÁÔÚ‡ÛÔ˘Ó Î˘‚ÂÚÓ‹ÙË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ Î·È ËÁ¤ÙË ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘ ÙÔ˘˜ ÕÁÁÏÔ˘˜ ƒÈ¯¿Ú‰Ô Δ˙ÔÚÙ˙ Î·È ÏfiÚ‰Ô ∫fi¯Ú·Ó ·ÓÙ›ÛÙÔȯ·, ÂÓÒ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ÛÙ· ̤۷ ª·ÚÙ›Ô˘ ÙÔ˘ 1827 ·fi ÙËÓ ∂ÚÌÈfiÓË Î·È ÙËÓ ∞›ÁÈÓ· ÛÙËÓ ΔÚÔÈ˙‹Ó·, fiÔ˘ Û˘ÁÎÚfiÙËÛ·Ó ÙË °′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË: ∞˘Ù‹ Û˘Ó‰ڛ·Û ÛÙȘ 7 ª·˝Ô˘ Î·È „‹ÊÈÛ ÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ÔÔ›Ô Ô Ó¤Ô˜ ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ ¤ÌÂÏÏ ӷ ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂÈ ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ∞˘Ùfi ÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· ˘‹ÚÍ ÔÌÔÏÔÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ¢Ú¤ÛÙÂÚÔ ·fi Ù· ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ·. ™˘ÁΤÓÙÚˆÛ fiÏË ÙËÓ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÂÓfi˜, ¤ÙÚ„ Û ·˘ÙfiÓ Ó· ‰ÈÔÚ›˙ÂÈ fiϘ ÙȘ ·Ú¯¤˜ Î·È Ó· Ú˘ıÌ›˙ÂÈ ÙËÓ Î›ÓËÛË ÙˆÓ ¯ÂÚÛ·›ˆÓ Î·È ÙˆÓ Ó·˘ÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ, ηÈ
[152]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ŒÓ· ÁÚfiÛÈ (kurus) ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ª·¯ÌÔ‡Ù μ′, Ô˘ ΢ÎÏÔÊfiÚËÛ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô 1808-1839. ¡√ªπ™ª∞Δπ∫√ ª√À™∂π√
fiÚÈÛ ÂÙ·ÂÙ‹ ıËÙ›· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂÍÔ˘Û›·˜. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜, ·Ú¤ÙÂÈÓ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Û ÙÚÈÂÙ›· Î·È Î·ıȤڈÛ ÙȘ ‰ËÌfiÛȘ Û˘Ó‰ÚÈ¿ÛÂȘ ÙÔ˘, Ô˘ ¤ˆ˜ ÙfiÙ ‹Ù·Ó Ì˘ÛÙÈΤ˜. ∂›Û˘, ·Ó·Î‹Ú˘Í ÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi ÙÔ˘ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜ ·Ó‡ı˘ÓÔ Î·È ··Ú·‚›·ÛÙÔ. ŸÛÔÈ ÂÈı˘ÌÔ‡Û·Ó ÙËÓ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· „‹ÊÈÛ·Ó fiÏ· ·˘Ù¿, ÁÈ·Ù› ÁÓÒÚÈ˙·Ó fiÙÈ Ô Î˘‚ÂÚÓ‹Ù˘ ‰ÂÓ ı· ·Ô‰Â¯fiÙ·Ó ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ô˘ ÙÔ˘ ›¯Â ·Ó·ÙÂı› ·Ó ·˘Ù‹ ‹Ù·Ó Û‡ÌʈÓË Ì ٷ ÔÏÈÙ‡̷ٷ Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ÕÛÙÚÔ˘˜. ∞ÚÁfiÙÂÚ· Ë Â›Ú· ı· ·Ô‰Â›ÎӢ fiÙÈ Ë ∂ÏÏ¿‰· ‰ÂÓ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ΢‚ÂÚÓËı› ÛˆÛÙ¿ Ô‡Ù Ì ÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ù˘ ΔÚÔÈ˙‹Ó·˜. ŸÛÔÈ ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· Û˘ÌʈӋÛÔ˘Ó Ì ÙËÓ ÂÎÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· Û˘Ó·›ÓÂÛ·Ó ÛÙËÓ ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈ΋ ·Ó·ÙÚÔ‹ ÙˆÓ ÚÔÛÊÈÏÒÓ ÙÔ˘˜ ‰È·Ù¿ÍˆÓ, ÁÈ·Ù› ¤‚ÏÂ·Ó fiÙÈ ÙÔ ··ÈÙÔ‡Û ·Ó·ÁηÛÙÈο Ë ÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË ÙÔ˘ ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘ Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡. ∂›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ, ¿ÓÙˆ˜, fiÙÈ Ë ÏÂÈÔ„ËÊ›· ‰ÂÓ Û˘ÓÂÙ›ÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ÛÔ‚·ÚÔ‡˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Ô˘ ‰È¤ÙÚÂ¯Â Ë ·ÙÚ›‰·. √È Î›Ó‰˘ÓÔÈ ‹Ù·Ó ÌÂÁ¿ÏÔÈ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ÒÛÙ ·fi ηÈÚfi ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ fiÊÂÈÏ·Ó Ó· ›¯·Ó Á›ÓÂÈ ÈÔ Û˘ÓÂÙÔ›. ª¿ÏÈÛÙ·, ÂÓÒ ÙÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1827 Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Â›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ Û ÔÚÈ·Îfi ÛËÌ›Ô, Ë ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜ ·Ó·‚Ï‹ıËΠ̤¯ÚÈ ÙËÓ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ ΢‚ÂÚÓ‹ÙË. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ë ÂÍÔ˘Û›· ·Ó·Ù¤ıËΠ۠ÙÚÈÌÂÏ‹ «·ÓÙÈ΢‚ÂÚÓËÙÈ΋ ÂÈÙÚÔ‹», Ë ÔÔ›· fiÊÂÈÏ ӷ ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂÈ Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ˘fi ÛÙÔÈ¯Â›Ô È˜′ „‹ÊÈÛÌ· Ù˘ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ Ù˘ ΔÚÔÈ˙‹Ó·˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ·Ó¤ıÂÙ ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙˆÓ ¯ÂÚÛ·›ˆÓ Î·È ÙˆÓ Ó·˘ÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Û ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ Î·È ÛÙfiÏ·Ú¯Ô Û¯Â‰fiÓ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ˘˜ ·fi ÙËÓ ÂÈÙÚÔ‹. ∂›Û˘, fiÚÈ˙ fiÙÈ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ‰ÈÔÚÈÛÌÔ› ı· Á›ÓÔÓÙ·Ó Ì ÙË Û˘Ó·›ÓÂÛË Ù˘ ‚Ô˘Ï‹˜, Ù˘ ÔÔ›·˜ Ë ‰È¿ÚÎÂÈ· ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠÛÙÔ ¤Ó· ¤ÙÔ˜, ÂÓÒ Ì ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËÎÂ Î·È Ë ÂÎÙÂÏÂÛÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·. ª¿ÏÈÛÙ·, Û·Ó Ó· ÌËÓ ·ÚÎÔ‡Û·Ó fiÏ· ·˘Ù¿, Ë ÙÚÈ·Ó‰Ú›· ÛÙËÓ ÔÔ›· ¤Ï·¯Â Ô ÎÏ‹ÚÔ˜ Ó· ÏÔËÁ‹ÛÂÈ ÙÔ ˘fi ηٿÚÚ¢ÛË ÛοÊÔ˜ Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜ Û ·ÛʷϤ˜ ÏÈÌ¿ÓÈ, ÂÓ Ì¤Ûˆ ÛÎÔ¤ÏˆÓ Î·È ÙÚÈ΢ÌÈÒÓ, ··ÚÙ›ÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ¿ÂÈÚÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ fiÏ˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ - ÁÈ· Ó· ÌËÓ Ô‡Ì οÙÈ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ.
∏ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ ÂÎÂ›ÓˆÓ ™Â fiÏË, ÏÔÈfiÓ, ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ‰ÂÓ Â˘Ù˘¯‹Û·Ì ӷ ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ì ڷÁÌ·ÙÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË, fiˆ˜ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó fiÛ· ‹‰Ë ÂÎı¤Û·Ì - Ë ÁÂÓÈ΋ ·Ú·ÎÌ‹, ÔÈ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ, ÔÈ ÂÌʇÏÈÔÈ fiÏÂÌÔÈ Î·È, Ù¤ÏÔ˜, Ë ÌÂÁ¿ÏË ‰È·ÊıÔÚ¿ ÙÔ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·ÚÎÂÙ¿. °È· Ó· ηٷϿ‚ÂÈ fï˜ Ë ·ÚÔ‡Û· ÁÂÓÈ¿ Ò˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÁÈÓfiÙ·Ó Ë ‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙˆÓ ¯ÚËÌ·ÙÈÎÒÓ fiÚˆÓ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ -Ô˘ ÎÈÓÔ‡Û·Ó ‹ Ì¿ÏÏÔÓ ¤Ú ӷ ÎÈÓÔ‡Ó ÙÔÓ ÈÔ ÈÂÚfi fiÏÂÌÔ-, ı· Û˘ÓÔ„›ÛÔ˘ÌÂ Â‰Ò ÙËÓ ¤ÎıÂÛË ÙËÓ ÔÔ›· ˘¤‚·ÏÂ Ë «Â› ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌÒÓ ÂÈÙÚÔ‹» ÛÙË °′ ° ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ÛÙȘ 11 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1827. ∞˘Ù‹ Ë ÂÈÙÚÔ‹, Ô˘ ›¯Â Û˘ÛÙ·ı› Ì ÙÔ „‹ÊÈÛÌ· Ù˘ 13˘ ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1826 Ù˘ °°′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘ «ÚÔ˜ ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌÒÓ ·fi ÙȘ ·Ú¯¤˜ Ù˘ ÚÒÙ˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ ̤¯ÚÈ Ù· Ù¤ÏË Ù˘ ÙÚ›Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘», ÂÚÁ¿ÛÙËΠۯ‰fiÓ ÁÈ· ¤Ó· ÔÏfiÎÏËÚÔ ¤ÙÔ˜ Î·È ÂÎÏ‹ÚˆÛ ÙÔ Î·ı‹ÎÔÓ Ù˘ Ì οıÂ Û˘Ó›‰ËÛË, «ÌÔÏÔÓfiÙÈ Â›¯Â ·Ú·ÌÂÏËı› ÂÓÙÂÏÒ˜ ·fi Ù· ̤ÚË Ô˘ ÙËÓ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó». ∞·ÚÙÈ˙fiÙ·Ó ·fi ¤ÓÙ ̤ÏË. ¡ÔÌ›˙Ô˘Ì fiÙÈ Â›Ó·È ‰›Î·ÈÔ Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘ÌÂ Â‰Ò Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ, ÁÈ·Ù› ·fi fiÏ· Ù· ÌÓËÌ›· ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ ÂÎÂ›ÓˆÓ ›Ûˆ˜ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ¿ÏÏÔ ÈÔ ‰È‰·ÎÙÈÎfi Ô˘ Ó· ηٷÁÁ¤ÏÏÂÈ Ì ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·ÚÚËÛ›· ÙȘ ·Ï‹ıÂȘ Ô˘ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ÚÔηϤÛÔ˘Ó ÙËÓ ÔÚÁ‹ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÈÛ¯˘ÚÒÓ. ∞ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó, ÏÔÈfiÓ, ÙËÓ ÂÈÙÚÔ‹ ·˘Ù‹ Ô ∫. ¶ÔÏ˘¿‰Ë˜, Ô ∫. Δ·Ûۛη˜, Ô ª.∫. ¶¿ÁηÏÔ˜, Ô ÃÚÈÛÙfi‰Ô˘ÏÔ˜ √ÈÎÔÓÔÌ›‰Ë˜ Î·È Ô ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ ™Î·Ó‰·Ï›‰Ë˜. ∞fi ÙËÓ ¤ÎıÂÛ‹ ÙÔ˘˜ ÂÍ¿ÁÔÓÙ·È Ù· ·ÎfiÏÔ˘ı· Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù·. Δ· ÂıÓÈο ηٿÛÙȯ· ‹Ù·Ó «ÓÔıÂ˘Ì¤Ó· Î·È Ï‹ÚË ·fi ηٷ¯Ú‹ÛÂȘ, Ï·ÛÙ¤˜ ·ÚÙ›‰Â˜, ÂÏÏ›„ÂȘ, Ï¿ıË Î·È ·Ù·Ûı·Ï›Â˜». Δ· ¤ÍÔ‰·, fiˆ˜ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÚÔ·ÙÔ˘Ó ·fi ·˘Ù¿ Ù· ηٿÛÙȯ·, ·Ó¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ÙËÓ ÚÒÙË ÂÚ›Ô‰Ô Û 2.138.824 ÁÚfiÛÈ·, ÙË ‰Â‡ÙÂÚË Û 14.933.069,11 Î·È ÙËÓ ÙÚ›ÙË ÂÚ›Ô‰Ô Û 53.044.894,25 - Û˘ÓÔÏÈο 70.116.787,36 ÁÚfiÛÈ·. ∞˜ ÛËÌÂȈı› Â‰Ò fiÙÈ ÙÔÓ π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1822 ÙÔ ‰›ÛÙËÏÔ ÈÛÔ‰˘Ó·ÌÔ‡ÛÂ
∂¡∞ƒ•∏ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™ ™Δ∏¡ ∂§§∞¢∞ [153]
Ì 7,5 ÁÚfiÛÈ· Î·È ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1826 Ì 13 ÁÚfiÛÈ·. ÕÚ·, Ô Ì¤ÛÔ˜ fiÚÔ˜ ÙÔ˘ ‰ÈÛÙ‹ÏÔ˘ ÙȘ ÙÚÂȘ ÂÚÈfi‰Ô˘˜ ˘ÔÏÔÁ›˙ÂÙ·È ÛÙ· 10 ÁÚfiÛÈ·. ŒÙÛÈ, ÙÔ ÚÔ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓÔ Û‡ÓÔÏÔ ÂÍfi‰ˆÓ ·ÓÂÚ¯fiÙ·Ó ÂÚ›Ô˘ Û 37.800.000 ÛËÌÂÚÈÓ¤˜ ‰Ú·¯Ì¤˜. √È ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌÔ› ·˘ÙÔ›, fiÛÔ ÓÔıÂ˘Ì¤ÓÔÈ Î·È ·Ó ‹Ù·Ó, ·Ô‰ÂÈÎÓ‡Ô˘Ó fiÙÈ ÙÔ Ù·Ï·›ˆÚÔ ¤ıÓÔ˜ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÌÂÓ Û ¿ıÏÈ· ηٿÛÙ·ÛË, ÂÓÙÔ‡ÙÔȘ η٤‚·ÏÏ ÂÎ ÙˆÓ ÂÓfiÓÙˆÓ ·ÚÎÂÙÔ‡˜ ÊfiÚÔ˘˜ Î·È ·Ó·Ï¿Ì‚·Ó ·ÎfiÌ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·fi ÙȘ ı˘Û›Â˜ ÙÔ˘ ÌfiÓÔ ÛÙȘ ·Ó¿ÁΘ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ ‰ÂÓ ¯ÚË̢ۛ·Ó. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ∞′ ¡fiÌÔ Ù˘ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ Ù˘ ÚÒÙ˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ Ù˘ÒıËÎ·Ó 17.250 ÂıÓÈΤ˜ ÔÌÔÏÔÁ›Â˜, Û˘ÓÔÏÈ΋˜ ·Í›·˜ 5.000.000 ÁÚÔÛÈÒÓ. ∞fi ÙȘ ÔÌÔÏÔÁ›Â˜ ·˘Ù¤˜ ÂΉfiıËÎ·Ó 3.688, ·Í›·˜ 1.471.000 ÁÚÔÛÈÒÓ, Î·È ‰ÂÓ ÂΉfiıËÎ·Ó 408, ·Í›·˜ 42.100 ÁÚÔÛÈÒÓ. ∂Ô̤ӈ˜, ¤ÏÂÈ·Ó 13.154, ·Í›·˜ 3.486.900 ÁÚÔÛÈÒÓ, «ÙȘ Ôԛ˜ fiÛÔÈ ÂÎÙ¤ÏÂÛ·Ó ¯Ú¤Ë ˘Ô˘ÚÁÔ‡ Ù˘ √ÈÎÔÓÔÌ›·˜ ÙËÓ ÚÒÙË Î·È ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÂÚ›Ô‰Ô fiÊÂÈÏ·Ó Ó· ÂÈÛÙÚ¤„Ô˘Ó ‹ Ó· ·ÛÊ·Ï›ÛÔ˘Ó ÙÔ ¤ıÓÔ˜ ÁÈ· ÙȘ ›‰È˜ ÔÌÔÏÔÁ›Â˜». ∞fi Ù· ÂıÓÈο ÂÈÛÔ‰‹Ì·Ù·, ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ÚÒÙ˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ ̤¯ÚÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ÙÚ›Ù˘, ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÂÈÛÚ·¯ı› 4.471.354,30 ÁÚfiÛÈ·. ∂Âȉ‹ fï˜ Ù· ¤ÛÔ‰· ·fi ÔÏϤ˜ ·گ›Â˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ηٷ¯ˆÚÈṲ̂ӷ, ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· ÁÓˆÛÙÔÔÈËı› ÔȘ ·گ›Â˜ fiÊÂÈÏ·Ó Î·È ÙÈ ÔÛ¿. ø˜ ÚÔ˜ ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÂÚ›Ô‰Ô, ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È fiÙÈ ÏËÚÒıËÎ·Ó Û ‰È·ÊfiÚÔ˘˜ 399.098,13 ÁÚfiÛÈ·, Û ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ· ˘ËÚÂÛÈÒÓ ÚÔ˜ ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË. ŸÌˆ˜, ‰ÂÓ Â›¯Â ÛËÌÂȈı› fiÙ ›¯·Ó ‰Ôı› Ù· ¯Ú‹Ì·Ù· ÛÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Î·È Ô‡ ‰··Ó‹ıËηÓ. ™‡Ìʈӷ Ì ٷ ηٿÛÙȯ·, ÔÏÏÔ› Ê·›ÓÔÓÙ·Ó ˆ˜ ÔÊÂÈϤÙ˜ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÔÛÒÓ ÚÔ˜ ÙÔ ¢ËÌfiÛÈÔ. °È’ ·˘Ùfi, Ô ÁÂÓÈÎfi˜ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜ ηٿÚÙÈÛ ÛÙȘ 10 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 1824 ÁÂÓÈÎfi ÈÛÔÏÔÁÈÛÌfi Ù˘ ‰Â‡ÙÂÚ˘ ÂÚÈfi‰Ô˘, «›ÛÙˆÛ ÙȘ ·ÚÙ›‰Â˜ ÙÔ˘˜ Ì ٷ ¤ÛÔ‰· Î·È ¯Ú¤ˆÛ ÙËÓ ·ÚÙ›‰· ÙˆÓ ÂÍfi‰ˆÓ ‹ ÙˆÓ ÂÛfi‰ˆÓ Ì ٷ ›‰È· ÁÚfiÛÈ·, Î·È ¤ÙÛÈ ÙÔ˘˜ ÂÍfiÊÏËÛ». ¶Ô˘ıÂÓ¿ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯·Ó ÛËÌÂȈ̤ӷ «Ù· ̤ÚË ÛÙ· ÔÔ›· ‰fiıËÎ·Ó ÚÔ˜ ÎÔÈÓ‹ ¯Ú‹ÛË ÌÂÁ¿Ï˜ ÔÛfiÙËÙ˜ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ, ÔÏÂÌÔÊfi‰È·, ͢Ï›· Î·È ¿ÏÏ· ·ÚfiÌÔÈ·, Ô˘ ·ÁÔÚ¿ÛÙËÎ·Ó Ì ‰ËÌfiÛÈ· ¯Ú‹Ì·Ù· ·fi ÙÔ ˘Ô˘ÚÁÂ›Ô √ÈÎÔÓÔÌ›·˜». ∂›Û˘, Ô‡Ù ٷ ηٿÛÙȯ· ÙˆÓ ·ÔıËÎÒÓ ÂÓÙÔ›ÛÙËηÓ. «™Ù· ηٿÛÙȯ· ‚Ú¤ıËÎ·Ó Î·È ·Ú¿ÓÔ̘ ˆÏ‹ÛÂȘ ÂıÓÈÎÒÓ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ Î·È ·Ó‡·ÚÎÙ˜ ÏËڈ̤˜ ·˘ÙÒÓ, fiˆ˜ ¤Î·ÓÂ Î·È Ô ˘Ô˘ÚÁfi˜ Ù˘ √ÈÎÔÓÔÌ›·˜ Ù˘ ÙÚ›Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ ÁÈ· Ù· ÂıÓÈο ÎÙ‹Ì·Ù· Ô˘ ·ÁfiÚ·Û». ™ÙÔ Î·ıËÌÂÚÈÓfi ‹Ù·Ó ÂÚ·Ṳ̂ӷ Û ¯Ú¤ˆÛË ÙÔ˘ Ù·Ì›Ԣ 485.318,21 ÁÚfiÛÈ·. «™Â
·˘Ù¿ Ù· ÁÚfiÛÈ· ¤¯Ô˘Ó ÚÔÛÙÂı› Î·È ¿ÏÏ· ÙfiÛ·, Ô˘ Â›Ó·È ‰ÈÏ‹ ÔÛfiÙËÙ·». ∞ÁÔÚ¿ÛÙËÎ·Ó ˘ÏÈο ·fi ÙÔ ˘Ô˘ÚÁÂ›Ô ¶ÔϤÌÔ˘ ÁÈ· ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ŸÛ· ‰ÂÓ ¯ÚËÛ›ÌÂ˘Û·Ó Ô˘Ï‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔ ›‰ÈÔ ˘Ô˘ÚÁ›Ô. ∂ÓÙÔ‡ÙÔȘ, Ô ˘Ô˘ÚÁfi˜ Ù˘ √ÈÎÔÓÔÌ›·˜ ¤Ï·‚ ÙËÓ ÙÈÌ‹ Ù˘ ·ÁÔÚ¿˜ ÙÔ˘˜, ÂÓÒ Ô ˘Ô˘ÚÁfi˜ ¶ÔϤÌÔ˘ ÙËÓ ÙÈÌ‹ Ù˘ ÒÏËÛ˘, Î·È ÌfiÓÔ Ô ·Ú¯ÈÎfi˜ ·ÚÈÔ˜ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ ‰ÂÓ ‹Ú ÔÙ¤ Ù›ÔÙÂ. ∞˜ ¿Ì fï˜ Û ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ· ÁÂÁÔÓfiÙ·: ¶Ô˘ıÂÓ¿ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯·Ó ÛËÌÂȈ̤ӷ Ù· ÔÏÂÌÔÊfi‰È· Ô˘ ÛÙ¿ÏıËÎ·Ó ÛÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË ·fi ÙËÓ ÂÈÙÚÔ‹ ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ ‰·Ó›ˆÓ ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘. ∫È fï˜, Ë ·Í›· ÙÔ˘˜ ·ÓÂÚ¯fiÙ·Ó Û ÂηÙÔÌ̇ÚÈ·. ¶Ô˘ıÂÓ¿ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯·Ó ÛËÌÂȈ̤ӷ Ù· Ï¿Ê˘Ú· ‹ Ù· ÂÈÛÚ·¯ı¤ÓÙ· ÂıÓÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù·. «∞fi ÙȘ Û˘ÓÂÈÛÊÔÚ¤˜, Ì¿ÏÈÛÙ·, Ô˘ ‰fiıËÎ·Ó ÛÙÔ ¤ıÓÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÊÈϤÏÏËÓ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ÂÓÙfi˜ ÎÈ ÂÎÙfi˜ Ù˘ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·˜, ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ÙÔ˘ ÈÂÚÔ‡ ∞ÁÒÓ· ̤¯ÚÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ÙÚ›Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘, ÔÈ Ôԛ˜ ÂÓ‰¤¯ÂÙ·È Ó· ·Ó¤Ú¯ÔÓÙ·È Û ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ÁÚfiÛÈ·, ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÂÚ·Ṳ̂Ó˜ ÛÙ· ηٿÛÙȯ· ÌfiÓÔ ÌÂÚÈΤ˜ ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜. ΔÔ ›‰ÈÔ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Ì ÙÔ˘˜ ÂÚ¿ÓÔ˘˜ Ô˘ ›¯·Ó ηٿ ηÈÚÔ‡˜ ‰ÈÂÍ·¯ı›». ∫·È ·˜ ÌËÓ ÂÈ Î·Ó›˜ fiÙÈ ÔÈ ÈÛ¯˘ÚÔ› ÙˆÓ Â·Ú¯ÈÒÓ ÛˆÛÙ¿ ‰ÂÓ Â¤ÙÚÂ·Ó ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÂÍÔ˘Û›· ÛÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi ÛÒÌ·, ÁÈ·Ù› ·˘Ùfi ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ οÓÂÈ Ù›ÔÙ ¯ˆÚ›˜ ÙË Û˘ÁηٿıÂÛË ÙÔ˘ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÔ‡, ÛÙÔ ÔÔ›Ô ·ÓÙÔ‰‡Ó·ÌÔÈ ‹Ù·Ó ÔÈ ÈÛ¯˘ÚÔ› ÙˆÓ Â·Ú¯ÈÒÓ. ª‹ˆ˜ Î·È ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÂıÓÔÛ˘ÓÂχÛÂȘ ÊÚfiÓÙÈ˙·Ó ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ·˘Ù‹˜ ‰È·ÊıÔÚ¿˜ Î·È ·Î˘‚ÂÚÓËÛ›·˜; ∏ ÂÈÙÚÔ‹ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂıÓÈÎÔ‡˜ ÏÔÁ·° ÚÈ·ÛÌÔ‡˜ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ¤ÎıÂÛ‹˜ Ù˘ ÚÔ˜ ÙË °′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ¤ÏÂÁÂ: «√ ÛÎÔfi˜ ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·Ó¤Ï·‚Â Ë ÂıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË, Ë ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ÙˆÓ ·ÚÂÏıfiÓÙˆÓ ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌÒÓ, Â›Ó·È ¤Ó· ·fi Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Ô˘ ÛÙÂÚÂÒÓÔ˘Ó ·ÏËıÈÓ¿ Ù· ÎÚ¿ÙË […], ·ÏÏ¿, ÁÈ· Ó· ÂÎÙÂÏÂÛÙ› ÛˆÛÙ¿ Ô ·Ú·¿Óˆ ÛÎÔfi˜, Ë Û‚·ÛÙ‹ ÂıÓÈ΋ Û˘Ó¤Ï¢ÛË ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Ó· ÂÍÂÙ¿ÛÂÈ Ì ÚÔÛÔ¯‹ Î·È Ô͢‰¤ÚÎÂÈ· ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ Ù˘ ̤¯ÚÈ ÙÒÚ· ÂÂÍÂÚÁ·Û›·˜ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌÒÓ, ÒÛÙ ӷ ÌÔÚ¤ÛÂÈ Ó· ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ·ÚÎÂÙ¿ ÙÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÙÔ ¤ıÓÔ˜ ı· Ú¤ÂÈ ÛÙÔ ÂÍ‹˜ Ó· ÂÌÈÛÙ‡ÂÙ·È ÙÔ˘˜ ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ fiÚÔ˘˜». §fiÁÔÈ ÛÔÊÔ›, ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ fï˜ Ë ÂıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ‰ÂÓ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ¤‰ˆÛ η̛· ÛËÌ·Û›·. ΔÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, ‰ÂÓ ‚Ú›ÛÎÔ˘Ì η̛· Û¯ÂÙÈ΋ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· Ô˘ Ó· ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙËÓ ¤ÎıÂÛË - ·Ó ÌË ÙÈ ¿ÏÏÔ, οÔÈ· ·Ô‰ÔÎÈÌ·Û›· Î·È Î·Ù¿ÎÚÈÛË. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ÛÙÔ ÚˆÙfiÙ˘Ô ˘¿Ú¯ÂÈ ·ÏÒ˜ ÛËÌÂȈ̤ÓË Ë Ï¤ÍË: «¢È·‚¿ÛÙËλ.
[154]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822
¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ ◊ÂÈÚÔ˜-£ÂÛÛ·Ï›· ª·Î‰ÔÓ›· ΔÔ 1821 ÛÙÔ ÙÈÌfiÓÈ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ‚Ú¤ıËÎÂ Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÊ›ÏÂÙ·È Ë ÓÈÎËÊfiÚ· ¤Î‚·ÛË ÙˆÓ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂˆÓ ÛÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ. ΔÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1821 ÍÂÛËÎÒıËÎÂ Ë Ã·ÏÎȉÈ΋, ÂÓÒ ÙËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô‰Ô Ô √‰˘ÛÛ¤·˜ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜ ˘ÂÚ·Û›ÛÙËΠÁÂÓÓ·›· ÙÔ Ã¿ÓÈ Ù˘ °Ú·‚È¿˜. ∂Í›ÛÔ˘ ËÚˆÈο ·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿. ŸÙ·Ó Ô ÎÏÔÈfi˜ ¿Ú¯ÈÛ ӷ Á›ÓÂÙ·È ·ÛÊ˘ÎÙÈÎfi˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ¤ÛÙÂÈÏ·Ó ÙÔÓ ¢Ú¿Ì·ÏË Ó· ηٷӛÍÂÈ ÙȘ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ˜ ·ӷÛÙ·ÙÈΤ˜ ÂÛٛ˜. ∏ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ·˘Ù‹ Ó›ÁËΠÛÙÔ ·›Ì· ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙˆÓ ¢ÂÚ‚ÂӷΛˆÓ, fiÙ·Ó Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ·Á›‰Â˘Û ÙËÓ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÛÙÚ·ÙÈ¿.
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [155]
√ ŸÚÎÔ˜ ÛÙËÓ ∞Á›· §·‡Ú·, ÂÏ·ÈÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ £ÂÔ‰ÒÚÔ˘ μÚ˘˙¿ÎË, ÙÔ˘ 1851.
ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
[156]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜
£Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘
‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ˘fi ÙËÓ ÂÔÙ›· Ù¤ÙÔÈˆÓ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÒÓ, ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÒÓ Î·È ·ÚfiÌÔÈˆÓ ˘Ô˘ÚÁ›ˆÓ, ı· ›¯Â ·ÔÙ‡¯ÂÈ ·fi ÙËÓ ÚÒÙË ÎÈfiÏ·˜ ÛÙÈÁÌ‹. ∫·ÙfiÚıˆÛ ӷ ¤¯ÂÈ ·›ÛÈ· ηٿÏËÍË Î˘Ú›ˆ˜ ¯¿ÚË ÛÙȘ ·ÙÔÌÈΤ˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ ÌÂÚÈÎÒÓ ·Ó‰ÚÒÓ. ∞Ó Î·È Î·Ó¤Ó·˜ ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ÙË ÌÂÁ·ÏÔÊ˘˝· Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ Ù· ËÓ›· fiÏ˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, fï˜, ηٿÊÂÚ·Ó ÛÙÔ Û‡ÓÔÏfi ÙÔ˘˜ Ó· ÂϤÁÍÔ˘Ó ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÙÌËÌ¿ÙˆÓ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Î·È ¤ÙÛÈ ¤ÁÈÓ·Ó ÔÈ ·ÏËıÈÓÔ› ËÁ¤Ù˜ ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·. ∞˘Ùfi Û˘Ó¤‚Ë ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÛÙ· ÓËÛÈ¿ Î·È ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰·, ÂÓfiÛˆ Ì¿ÏÈÛÙ· ‰È·ÚÎÔ‡Û·Ó ÔÈ Â͈ÙÂÚÈΤ˜ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ. ΔÔ ª¿ÚÙÈÔ ÙÔ˘ 1821, fiÙ·Ó Í¤Û·ÛÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ Ù˘ ª¿Ó˘, Ô ¶¤ÙÚÔ˜ ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘ (¶ÂÙÚfiÌ¢), Ê¿ÓËΠÁÈ· ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹ fiÙÈ ı· ¤ÏÂÁ¯Â ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ. ◊Ù·Ó ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÌÈ·˜ ÂÚÈÔ¯‹˜ Î·È ÌÈ·˜ Ê˘Ï‹˜, ÔÈ Ôԛ˜ ‰ÂÓ ˘¤Î˘„·Ó ÔÙ¤ ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο ÛÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· Î·È ¿ÓÙÔÙ ÛÙ·Û›·˙·Ó. ™˘ÓÂÒ˜ ›¯Â ¤Ó· ·ÛʷϤ˜ ÔÚÌËÙ‹ÚÈÔ Î·È ÚÔÂÙÔÈÌ·Ṳ̂ÓÔ ÛÙÚ·Ùfi. √ ›‰ÈÔ˜ ÌÔÚ› Ó· ÌËÓ ‹Ù·Ó ÔÏÂÌÈÛÙ‹˜, ·ÏÏ¿ Ô ·‰ÂÏÊfi˜ Î·È ÔÈ ÁÈÔÈ ÙÔ˘ ¤‰ÂÈÍ·Ó ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ÈηÓfiÙËÙ˜ ÛÙÔÓ ∞ÁÒÓ·. ¶·Ú’ fiÏ’ ·˘Ù¿, ÙÔ˘ ¿Ú·Í ·fi Ù· ¯¤ÚÈ· ÙËÓ ËÁÂÌÔÓ›· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ¤Ó·˜ ¿Ó‰Ú·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó‹Î Û ÊËÌÈṲ̂ÓË ÁÂÓÈ¿ ÎÏÂÊÙÒÓ, ›¯Â ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ Ì·˙› Ì ÙÔÓ ™Ù·ı¿ ÛÙË ™ÎfiÂÏÔ, ›¯Â ۯ‰ȿÛÂÈ Ì ÙÔÓ ∞Ï‹ º·ÚÌ¿ÎË ÌÈ· ÂÏÏËÓÔÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÂͤÁÂÚÛË ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Â›¯Â ηӤӷ ÂÊfi‰ÈÔ ÁÈ· Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ¤Ó· Ù¤ÙÔÈÔ ·Í›ˆÌ·. √ £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ÙÔÓ π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1821 ¤ÊÙ·Û ÛÙË ª¿ÓË ·fi Ù· πfiÓÈ· ÓËÛÈ¿, fiÔ˘ ›¯Â ˘ËÚÂÙ‹ÛÂÈ ÛÙÔÓ ·ÁÁÏÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi ÊÙ¿ÓÔÓÙ·˜ ̤¯ÚÈ ÙÔ ‚·ıÌfi ÙÔ˘ Ù·ÁÌ·Ù¿Ú¯Ë. ∞ÎÔÏÔ‡ıËÛ ˆ˜ ηÂÙ¿ÓÈÔ˜ ÙÔÓ ¶¤ÙÚÔ ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË ÛÙËÓ ÚÒÙË ÂÎÛÙÚ·Ù›· Ù˘ ∫·Ï·Ì¿Ù·˜, Ë ÔÔ›· η٤ÏËÍ ÛÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË Ù˘ fiÏ˘ ÛÙȘ 23 ª·ÚÙ›Ô˘. ∞̤∞¡ ∏ E¶∞¡∞™Δ∞™∏
Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ ¯ˆÚ›ÛÙËΠ·fi ÙÔÓ ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË Î·È ¤Ê˘Á Ì 150 ª·ÓÈ¿Ù˜ ÁÈ· ÙËÓ ∫·Ú‡Ù·ÈÓ· ÚÔÛÎÂÎÏË̤ÓÔ˜ ÙˆÓ ¢ÂÏËÁÈ·ÓÓ·›ˆÓ. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÂÓ‰fiÙÂÚ· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Ô ∏Ï›·˜ ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘, Ô ¡È΋ٷ˜, Ô ∞Ó·ÁÓˆÛÙ·Ú¿˜, Ô ¶··ÊϤÛÛ·˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ›. ™ÙȘ 27 ÙÔ˘ Ì‹Ó·, ÙËÓ ÒÚ· Ô˘ ¤Ó· ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi ÛÒÌ· ·fi ÙÔ º·Ó¿ÚÈ Î·È ¿ÏÏ· ¯ˆÚÈ¿, ÂÙÔÈÌ·˙fiÙ·Ó Ó· ÌÂÈ ÛÙËÓ ΔÚ›ÔÏË, Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi ΔÂÙ¤ÌÂË, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ªÂÁ·ÏfiÔÏË Î·È ÛÙË °fiÚÙ˘Ó·. ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘, ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ ÔÏ·Ú¯ËÁÒÓ Ù˘ ∫·Ú‡Ù·ÈÓ·˜, ÙˆÓ ¶Ï·Ô˘Ù·›ˆÓ, ÛÙȘ 28 ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ Ì‹Ó· Âȯ›ÚËÛ ӷ ÂÌÔ‰›ÛÂÈ Ù· ÛÒÌ·Ù· ÙˆÓ º·Ó·ÚÈÙÒÓ Î·È ÙˆÓ °ÔÚÙ˘Ó›ˆÓ Ó· Û˘ÓÂÓˆıÔ‡Ó. ŸÌˆ˜ ‰ÂÓ Ù· ηٿÊÂÚÂ, ÁÈ·Ù› ÔÈ º·Ó·Ú›Ù˜ ηÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ÂÚ¿ÛÔ˘Ó Î·È Ó· ÌÔ˘Ó ÛÙËÓ ·ÎÚfiÔÏË, ·Ó Î·È Â›¯·Ó ÔÏϤ˜ ·ÒÏÂȘ. ΔȘ ÂfiÌÂÓ˜ ÙÚÂȘ ̤Ú˜ ¤ÊÙ·Û ‚Ô‹ıÂÈ· ·fi ÙÔÓ ∏Ï›· ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË, ÙÔ˘˜ ¢ÂÏËÁÈ·ÓÓ·›Ô˘˜ (ÙÔÓ ∫·Ó¤ÏÏÔ Î·È ÙÔÓ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ), ÙÔÓ ¶··ÊϤÛÛ·, ÙÔÓ ∞Ó·ÁÓˆÛÙ·Ú¿ Î·È ¿ÏÏÔ˘˜. ŸÏÔÈ Ì·˙›, ÂÚ›Ô˘ 6.000 ¿Ó‰Ú˜, ÔÏÈfiÚÎËÛ·Ó ÛÙËÓ ·ÎÚfiÔÏË ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ·fi ÙË °fiÚÙ˘Ó· Î·È ÙÔ º·Ó¿ÚÈ. ∞fi ·˘Ù‹ ÙË ÛÙÈÁÌ‹ ·Ú¯›˙ÂÈ Ó· ÁÚ¿ÊÂÙ·È Ë ·ÏËıÈÓ‹ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË. ΔfiÙ ‹Ù·Ó 52 ÂÙÒÓ Î·È ¤ÌÔÈ·˙ ϷṲ̂ÓÔ˜ ÁÈ· ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ΔÔ ‰˘Ó·Ùfi ÛÒÌ·, ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÎÂÊ¿ÏÈ, Ù· Ì·ÎÚÈ¿ Ì·ÏÏÈ¿, Ù· ·ÂÙ›ÛÈ· Ì¿ÙÈ·, ÙÔ Ï·Ù‡ ̤وÔ, Ë ‚ÚÔÓÙÂÚ‹ ʈӋ, fiÏ· ¿Óˆ ÙÔ˘, ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ú·ÁÌ·ÙÈο Ó· ηıËÏÒÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÚˆÌ·Ï¤Ô˘˜ ÔÚÂÛ›‚ÈÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘. ŸÌˆ˜, Ù· Â͈ÙÂÚÈο ÙÔ˘
¶ÚÔÛˆÔÁÚ·Ê›· ŒÏÏËÓ· ·ÁˆÓÈÛÙ‹. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È Ì¿ÏÏÔÓ ÁÈ· ÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, Û ÂÏ·ÈÔÁÚ·Ê›· ·ÁÓÒÛÙÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË. ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [157]
[158]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
΢‚¤ÚÓËÛ ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ô‡Ù ¿ÊËÛ ¿ÏÏÔÓ Ó· ÙËÓ Î˘‚ÂÚÓ‹ÛÂÈ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ∫·Ù’ ·Ú¯¿˜ ‚Ô‹ıËÛ Úfiı˘Ì· ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË, ¯ˆÚ›˜ ˆÛÙfiÛÔ Ó· ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì Ҙ ı· ·ÓÙȉÚÔ‡Û ·Ó ÔÈ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ÂÙ‡¯·ÈÓ·Ó. ªÂÙ¿ ÙËÓ ·ÔÙ˘¯›· ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË, ͤ۷Û Ì ̤ÓÔ˜ ÛÙÔÓ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ Î·È ÛÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ fï˜, fiÙ·Ó ÔÈ Î›Ó‰˘ÓÔÈ Ô˘ ·Â›ÏËÛ·Ó ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÌÂÁ¿ÏˆÛ·Ó, Ë ÊÈÏÔ·ÙÚ›· ÂÈÎÚ¿ÙËÛ ÛÙË ÁÂÓÓ·›· ÙÔ˘ „˘¯‹. ŒÙÛÈ, Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ Û˘Ó¤‚·Ï fiÛÔ Î·Ó¤Ó·˜ ¿ÏÏÔ˜ ÛÙËÓ ÂÎÏÔÁ‹ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Î·È ˘ËÚ¤ÙËÛÂ. ∞˜ ‰Ô‡Ì fï˜ ÙȘ ÂÚȤÙÂȤ˜ ÙÔ˘ ̤¯ÚÈ Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÙÔ˘ ·Í›ˆÌ·.
√ £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, Û ÏÈıÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ 1824. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
ÚÔÙÂÚ‹Ì·Ù· ‰ÂÓ ·ÚÎÔ‡Û·Ó ·fi ÌfiÓ· ÙÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ÂÍËÁ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ¤ÓÙÔÓË ÂÈÚÚÔ‹ Ô˘ ·ÛÎÔ‡Û Û ÂΛӘ ÙȘ ·ÊÂÏ›˜ „˘¯¤˜ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· fiÏ˘ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ¢‡ÛÎÔÏ· ı· ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙·Ì ÙÔÓ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË ÌÂÁ·ÏÔÊ˘‹. ¢È¤ıÂÙ fï˜ ηı·Ú‹ ÛΤ„Ë, ¢ÊÚ¿‰ÂÈ·, ÛÙÚ·ÙËÁÈΤ˜ ÈηÓfiÙËÙ˜ Î·È ·ÓÔ˘ÚÁ›·, ÂÓÒ ÁÓÒÚÈ˙ ÚfiÛˆ· Î·È Ú¿ÁÌ·Ù·, ÛÙÔȯ›· ·Ó·Áη›· ÁÈ· Ó· ı¤ÛÂÈ ˘fi ÙȘ ÂÓÙÔϤ˜ ÙÔ˘ ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿ ÙÔ 1821. ∞Ó Ë ∂ÏÏ¿‰· ÂÚÈÔÚÈ˙fiÙ·Ó ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ·Ó ‹Ù·Ó ËÂÈÚˆÙÈ΋ ÂÚÈÔ¯‹, Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ı· Û˘ÁÎÚÈÓfiÙ·Ó Ì ÙÔÓ ª›ÏÔ˜ √ÌÚ¤ÓÔ‚ÈÙ˜ Ù˘ ™ÂÚ‚›·˜. ™ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÙÔ˘ 1821 fï˜, Ì ٷ ȉȷ›ÙÂÚ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ Î·È ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ, Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ԇÙÂ Î·È Ê·ÓÙ¿ÛÙËΠÔÙ¤ fiÙÈ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÔ˘ ı· ÂÂÎÙÂÈÓfiÙ·Ó ¤Ú· ·fi ÙÔÓ πÛıÌfi ‹ Ù· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘. øÛÙfiÛÔ, ıÂÒÚËÛ ‰È΋ ÙÔ˘ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Û fiÏË ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. 줂·È· Ô‡ÙÂ Ô ›‰ÈÔ˜
√È 6.000 ¿Ó‰Ú˜ Ô˘ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ·ÎÚfiÔÏË Ù˘ ∫·Ú‡Ù·ÈÓ·˜ Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ ª·ÚÙ›Ô˘ -ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ¿ÔÏÔÈ Î·È ·ÓÂη›‰Â˘ÙÔÈ- ‰È·Ï‡ıËÎ·Ó ·Ì·¯ËÙ›, Û·Ó ÈÛÙfi˜ ·Ú¿¯Ó˘, ÌfiÏȘ ¤ÊÙ·Û ‚Ô‹ıÂÈ· ÛÙÔ˘˜ ·ÔÎÏÂÈṲ̂ÓÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ·fi ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË. ŸÏÔÈ ÔÈ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ›, ·ÎfiÌ· Î·È Ô ¶··ÊϤÛÛ·˜, ·ÈÊÓȉȿÛÙËÎ·Ó Î·È ÚfiÙÂÈÓ·Ó ÙËÓ ˘Ô¯ÒÚËÛË ÛÙË ªÂÛÛËÓ›·. ªfiÓÔ Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠfiÙÈ ·Ó ˘Ô¯ˆÚÔ‡Û·Ó ÛÙÔ ¿ÎÚÔ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È ¿ÊËÓ·Ó ÙËÓ ÂÓ‰Ô¯ÒÚ· ÛÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, ÙÔ Î›ÓËÌ· ı· ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙ ÛÔ‚·Úfi ΛӉ˘ÓÔ. ∏ ‚Ô‹ıÂÈ· Ô˘ ¤ÊÙ·Û ·fi ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË ‰ÂÓ Û˘Ó¤‚·Ï ÌfiÓÔ ÛÙÔ Ó· Ï˘ı› Ë ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ∫·Ú‡Ù·ÈÓ·˜, ·ÏÏ¿ ›Û˘ ÌÂÙ¤ÊÂÚ ÙÔ˘˜ ÔÏÈÔÚÎË̤ÓÔ˘˜ ÛÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ŒÙÛÈ, Ë ∫·Ú‡Ù·ÈÓ· ¤ÌÂÈÓ ÂχıÂÚË. ŸÛÔÈ ¿Ó‰Ú˜ ›¯·Ó Ùڷ› ÛÂ Ê˘Á‹ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚˆıÔ‡Ó ¿ÏÈ, Ó· ÂÍ·ÛÎËıÔ‡Ó Î·È Ó· ÂÍÔÏÈÛÙÔ‡Ó. ∫‡ÚÈÔ˜ ÛÎÔfi˜ ÏÔÈfiÓ ‹Ù·Ó Ë ¿ÏˆÛË Ù˘ ΔÚ›ÔÏ˘: Ì ÙÔ ÌÈÛfi ÂÚ›Ô˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ÏËı˘ÛÌfi Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È ¯ˆÚ›˜ ÙÚfiÊÈÌ·, ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÙËÓ ÂÚÈ΢ÎÏÒÛÔ˘Ó Î·È Ó· ÙËÓ ·Ó·ÁοÛÔ˘Ó Ó· ·Ú·‰Ôı› ‰›¯ˆ˜ ÛÔ˘‰·›· ÔÏÂÌÈ΋ ÚÔÛ¿ıÂÈ·. ŒÙÛÈ, Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ı· ÂÓÈÛ¯˘fiÙ·Ó Ôχ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÔÔÈÔ‰‹ÔÙ ¿ÏÏÔ Î·ÙfiÚıˆÌ· Ô˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËı› ÛÙȘ ·Ú˘Ê¤˜ Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘. øÛÙfiÛÔ Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ‰ÂÓ ›ÂÛ ÙÔ˘˜ ·Ôı·ÚÚË̤ÓÔ˘˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜, Ô˘ ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙·Ó ÙËÓ ˘Ô¯ÒÚËÛË ÛÙË ªÂÛÛËÓ›·. ΔÔ˘˜ ÎÔ›Ù·ÍÂ Î·È Ì fiÓÔ „˘¯‹˜ ÊÒÓ·ÍÂ: «¢ÂÓ ¿Áˆ Ô˘ıÂÓ¿. ∞Ó ı¤ÏÂÙ ÛÂȘ, ÙÚ·‚¿ÙÂ. ∂ÁÒ ı· Ì›ӈ ‰Ò, fiÔ˘ Î·È Ù· ‚Ô˘Ó¿, Î·È Ù· Ô˘ÏÈ¿ Ì ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó. ∞Ó ¯·ıÒ, οÏÏÈÔ Ó· Ì ʿӒ ·˘Ù¿». ŸÏÔÈ ¤Ê˘Á·Ó Î·È ·fi ÙË ÌÈ· ÙÔÓ Ï˘fiÓÙÔ˘Û·Ó, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÙÔÓ ÂÈÚˆÓ‡ÔÓÙ·Ó. ª¿ÏÈÛÙ·, Ô ¶··ÊϤÛÛ·˜ › Û ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜: «μÚÂ, Ì›Ӓ ÂÛ‡ Ì·˙› ÙÔ˘ ÁÈ· Ó· ÌËÓ
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [159]
ÙÔÓ Ê¿Ó’ ÔÈ Ï‡ÎÔÈ». √ÏÔÌfiÓ·¯Ô˜ È· Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ÚÔÛ¢¯‹ıËΠÛÙËÓ ¶·Ó·Á›· Î·È Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÂÎ ÙˆÓ ÂÓfiÓÙˆÓ ÂÚ›Ô˘ 300 ¿Ó‰Ú˜ ÛÙËÓ ¶È¿Ó·, ¤Ó· ¯ˆÚÈfi Ô˘ ·Â›¯Â ÙÚÂȘ ÒÚ˜ ·fi ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË. øÛÙfiÛÔ, ÛÙȘ 5 ∞ÚÈÏ›Ô˘, ÌfiÏȘ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ, ÔÈ ÓÂÔÛ‡ÏÏÂÎÙÔÈ ‰È·Ï‡ıËηÓ. √‡Ù fï˜ Î·È ÙfiÙ ÙÔ‹ıËΠ·˘Ùfi˜ Ô ·‰¿Ì·ÛÙÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜. ŒÁÚ·Ê ·ÛÙ·Ì¿ÙËÙ· ·ÓÙÔ‡ ÙÔÓ›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË Ó· ÔÏÈÔÚÎËı› Ë ΔÚ›ÔÏË Î·È ÙÂÏÈο ηٿÊÂÚ ӷ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂÈ ÔÏÏÔ‡˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜ Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘. ¶ÂÚÈ·ÎÏˆÛ·Ó ÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·, ηٷϷ̂¿ÓÔÓÙ·˜ Ù· Á‡Úˆ ¯ˆÚÈ¿ - ÙÔ ¶¿·ÚÈ, ÙË μÏ·¯ÔÎÂÚ·ÛÈ¿, ÙÔ ¢È¿ÛÂÏÔ, ÙËÓ ∞ψӛÛÙ·ÈÓ· Î·È Ù· μ¤Ú‚ÂÓ·. Δ· ÛÙ›ÊË ·˘Ù¿ ÛÙ·‰È·Î¿ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ¿ÛÙËηÓ. ŸÚÈÛ·Ó ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ ÙÔÓ ¶¤ÙÚÔ ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË Î·È ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ·Ú¯ÈÎfi Û¯¤‰ÈÔ ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË. ΔÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô Ô˘ ÂÚÈ·ÎψÛ ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË ÎÚ¿ÙËÛ ¤ˆ˜ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ ª·˝Ô˘. ÕÏÏÔÙ ¿ÓÙ¯ ÛÙȘ ÂÍfi‰Ô˘˜ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ¿ÏÏÔÙ ‰È·Ï˘fiÙ·Ó Û οÔÈ· ÛËÌ›· ÙÔ˘ ÁÈ· Ó· ·Ó·Û˘ÁÎÚÔÙËı› ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ. ΔfiÙ fï˜ ¤Ú·Û ÌÈ· ÛÔ‚·Ú‹ ‰ÔÎÈÌ·Û›·.
μ·ÏÙ¤ÙÛÈ - ¢ÔÏÈ·Ó¿ √ ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿˜ ¤ÛÙÂÈÏ ·fi Ù· πˆ¿ÓÓÈÓ· ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÔÏ‹ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. √ ∫ÈÔÛ¤ ªÂ¯Ì¤Ù Ì ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙÔ˘ ‹Ú ÂÓÙÔÏ‹ Ó· ηı˘ÔÙ¿ÍÂÈ ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ó· ÌÂÈ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ∂›Û˘ Ô ªÔ˘ÛÙ·Ê¿Ì¢ ηÙ¢ı‡ÓıËΠÚÔ˜ ÛÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ, ÂÚÓÒÓÙ·˜ ·fi ÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, Ë ÔÔ›· ‰ÂÓ Â›¯Â ·ÎfiÌ· ÍÂÛËΈı›. ∫·Ù¤‚ËΠ¯ˆÚ›˜ Ó· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ ÂÌfi‰È· ÛÙËÓ ¶¿ÙÚ·, ÙË ÏÂËÏ¿ÙËÛÂ, ¤Î·„ ÙÔ ∞›ÁÈÔ Î·È ¤ÙÚ„ ÛÂ Ê˘Á‹ fiÛÔ˘˜ ÔÏÈÔÚÎÔ‡Û·Ó ÙÔÓ ∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ Î·È ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ. ™ÙȘ 6 ª·˝Ô˘ ̋ΠÛÙËÓ ΔÚ›ÔÏË Î·È Ë ¿ÊÈÍ‹ ÙÔ˘ ÚÔοÏÂÛ ·ÓËÛ˘¯›· ÛÙÔ˘˜ ÔÏÈÔÚÎËÙ¤˜. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ÚfiÙÂÈÓ ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÈ· ÈÛ¯˘Ú‹ ‰‡Ó·ÌËÓ· ηٷϿ‚ÂÈ ÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ. ∂˘Ù˘¯Ò˜, Ô ∏Ï›·˜ ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ ÚÒÙÔ˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ È‰¤·. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ÂΛ Î·È ¿ÏÏÔÈ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ› Î·È Ë ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘˜ ¤ÊÙ·Û ÛÙÔ˘˜ 845 ¿Ó‰Ú˜. ∞Ú¯ËÁfi˜ fiÏˆÓ ‹Ù·Ó Ô ı›Ԙ ÙÔ˘ ∏Ï›·, Ô ∫˘ÚÈ·ÎÔ‡Ï˘. ∞Í›˙ÂÈ Ó·
ÛËÌÂȈı› fiÙÈ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Î·È Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ∏Ï›·, Ô 14¯ÚÔÓÔ˜ πˆ¿ÓÓ˘. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ÙÔ‡˜ ˘¤‰ÂÈÍ Ҙ Ó· Ô¯˘ÚˆıÔ‡Ó Î·È ¤ıÂÛ Û ÂÙÔÈÌfiÙËÙ· Ù· ˘fiÏÔÈ· ÛÒÌ·Ù·. √ ›‰ÈÔ˜, ·ÂÈΛÓËÙÔ˜, ÎÔÈÌfiÙ·Ó ÛÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ, ÚÔÁÂ˘Ì¿ÙÈ˙ ÛÙËÓ ¶È¿Ó· Î·È ‰ÂÈÓÔ‡Û ÛÙÔ ÃÚ˘ÛÔ‚›ÙÛÈ. ™ÙȘ 12 ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ Ì‹Ó· Ô ªÔ˘ÛÙ·Ê¿Ì¢ ‚¿‰ÈÛ ÛÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ Ì 6.500 Â˙ÈοÚÈÔ˘˜, 1.500 È›˜ Î·È ‰‡Ô ˘ÚÔ‚fiÏ· Ì ÛÎÔfi Ó· Û¿ÛÂÈ ÙÔÓ ·ÔÎÏÂÈÛÌfi ÂΛ, Ó· ÚÔÂÏ¿ÛÂÈ ÛÙË §·ÎˆÓ›· Î·È Ó· ˘ÔÙ¿ÍÂÈ fiÏË ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ∂ΛÓË ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙÔ ÃÚ˘ÛÔ‚›ÙÛÈ, Ô˘ ·Â›¯Â ‰˘fiÌÈÛÈ ÒÚ˜ ·fi ÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ. ¢ÂÓ Û˘ÌÌÂÙ›¯Â ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ Ì¿¯Ë˜, ÛÙËÓ ÔÔ›· ÔϤÌËÛ·Ó ÛÎÏËÚ¿ Ô ∫˘ÚÈ·ÎÔ‡Ï˘ Î·È Ô ∏Ï›·˜ ›Ûˆ ·fi Úfi¯ÂÈÚ· Ô¯˘ÚÒÌ·Ù·, Ù· ÏÂÁfiÌÂÓ· Ù·ÌÔ‡ÚÈ·. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ÙÚÂȘ ÒÚ˜ η٤Êı·Û·Ó Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ·fi ÙÔ ÃÚ˘ÛÔ‚›ÙÛÈ Î·È Ô ¶Ï·Ô‡Ù·˜ ·fi ÙËÓ ¶È¿Ó· Î·È ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· οÓÔ˘Ó ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌfi ·fi ¤Íˆ ÛÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. √È ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ∫˘ÚÈ·ÎÔ‡ÏË ·Ó·ı¿ÚÚËÛ·Ó Î·È Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó Ó· ·ÓÙÈÛÙ¤ÎÔÓÙ·È ¤ˆ˜ ÙÔ ‚Ú¿‰˘. ª¤¯ÚÈ ÂΛÓË ÙËÓ ÒÚ· Î·È ÔÈ ‰‡Ô Ï¢ڤ˜ ‰È·ÙËÚÔ‡Û·Ó ÙȘ ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘˜. °‡Úˆ ÛÙ· ÌÂÛ¿Ó˘¯Ù· Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ̋ΠÛÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ Î·È ·ÁοÏÈ·Û ÙÔ˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ì ÂÁηډÈfiÙËÙ· Î·È ¯·Ú¿. ªÂÙ¿ ¤ÛÙÚ„ ÛÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi ÛÒÌ·, fï˜ ¿ÏÏÔÈ ÈηÓÔ› ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜ ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi ÁÈ· ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙË Ó‡¯Ù·. ŒÙÛÈ, ÙËÓ ÂÔ̤ÓË Â·Ó·Ï‹ÊıËÎÂ Ë Ì¿¯Ë, ·ÏÏ¿ fiÛÔÈ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Ì¤Û· ÛÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ, ·ÓÙ› Ó· ·Ì‡ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ ÙËÓ ÚÔËÁÔ˘Ì¤ÓË, ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ Î·È Û‡ÓÙÔÌ· ÙÔ˘˜ ¤ÙÚ„·Ó ÛÂ Ê˘Á‹. √È Â¯ıÚÔ› Û˘Ì·Ú¤Û˘Ú·Ó ÛÙË Ê˘Á‹ ÙÔ˘˜ ÙÔ Î‡ÚÈÔ ÛÒÌ· ÙÔ˘ ªÔ˘ÛÙ·Ê¿ÌÂË, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÒıËÎÂ, ÂÓÒ Â›¯Â ¯¿ÛÂÈ ÙÔ ¿ÏÔÁfi ÙÔ˘. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ›¯Â ‰ÒÛÂÈ Ù¤ÙÔȘ ‰È·Ù·Á¤˜ ÒÛÙ fiÏ· Ù· ÂÊfi‰È·, Ù· ÊÔÚÙËÁ¿ Î·È Ù· ˘ÚÔ‚fiÏ· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Ó· ÂÚ¿ÛÔ˘Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ Ì·˜, Ô˘ ‹Ú·Ó ÎÈ ¿ÏÏ· ÔÏÏ¿ Ï¿Ê˘Ú·, fiˆ˜ Ù· ›¯Ú˘Û· Î·È Ù· ¿ÚÁ˘Ú· fiÏ·, Ù· ÔÔ›· ÂÙÔ‡Û·Ó ÔÈ Ê˘Á¿‰Â˜ Û ÌÈ· ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· ·Ó·¯·ÈÙ›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÔÚÌ‹ Ù˘ ηٷ‰›ˆÍ˘. ∂›Ó·È ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· ÂÍ·ÎÚÈ‚ˆı› Ô ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ ı˘Ì¿ÙˆÓ Î·È ·fi ÙȘ ‰‡Ô Ï¢ڤ˜ Û ·˘Ù‹ ÙË ‰È‹ÌÂÚË Ì¿¯Ë. OÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÔÏÂÌÒÓÙ·˜ Û ·ÓÔȯÙfi ‰›Ô ›¯·Ó ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ·ÒÏÂȘ ·fi fi,ÙÈ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚ·˘-
ΔÔ ‰˘Ó·Ùfi ÛÒÌ· Î·È Ù· ·ÂÙ›ÛÈ· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ηıËÏÒÛÔ˘Ó Î·È ÙÔ˘˜ ÈÔ ÚˆÌ·Ï¤Ô˘˜ ¿Ó‰Ú˜.
[160]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
̷ٛ˜ Î·È ÓÂÎÚÔ‡˜. ΔÔ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ fï˜ ‹Ù·Ó fiÙÈ Ë ÔÏÈÔÚΛ· ‰ÂÓ Ï‡ıËÎÂ Î·È fiÙÈ ÂÓÈÛ¯‡ıËΠÙÔ ı¿ÚÚÔ˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. ™ˆÛÙ¿ ÏÔÈfiÓ Ë Ó›ÎË ÛÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ ıˆڋıËÎÂ Ô ıÂ̤ÏÈÔ˜ Ï›ıÔ˜ Ù˘ ÂÏÔÔÓÓËÛȷ΋˜ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ Î·È ‰›Î·È· ¤Ú·Û ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ˆ˜ ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ·ÍÈÔÌÓËÌfiÓÂ˘Ù· ηÙÔÚıÒÌ·Ù· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ΔÔ ı¿ÚÚÔ˜ ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ Ì·˜ ÙÔÓÒıËΠÔχ ·fi ·˘Ùfi. §›Á˜ ̤Ú˜ ÌÂÙ¿, ÙË Ó‡¯Ù· Ù˘ 17˘ ÚÔ˜ ÙË 18Ë, Ô ªÔ˘ÛÙ·Ê¿Ì¢ ÂÈÙ¤ıËΠÛÙ· ¢ÔÏÈ·Ó¿ Ì 6.000 Â˙ÈοÚÈÔ˘˜ Î·È È›˜ Î·È ‰‡Ô ˘ÚÔ‚fiÏ·. √ ¡È΋ٷ˜, ·ÓÈ„Èfi˜ Î·È ‰ÂÍ› ¯¤ÚÈ ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, ˘ÂÚ¿ÛÈÛ ٷ ¢ÔÏÈ·Ó¿ Ì 200 ¿Ó‰Ú˜ Î·È Úfi‚·Ï ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË ÁÈ· ÔÏϤ˜ ÒÚ˜. ∞fi Ù· μ¤Ú‚ÂÓ· ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ·Ó Ó· Û‡ÛÔ˘Ó ·Ì¤Ûˆ˜ Û ‚Ô‹ıÂÈ·, ÁÈ·Ù› ÌÈ· ÈÛ¯˘Ú‹ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘˜ ÂÌfi‰ÈÛÂ. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ fï˜ ˘ÂÚ›Û¯˘Û·Ó, ÂÊfiÚÌËÛ·Ó ÛÙ· ¢ÔÏÈ·Ó¿ Î·È Î·Ù¿ÊÂÚ·Ó Ó· ÙÚ¤„Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÛÂ Ê˘Á‹. ∂Λ, ̤۷ ÛÙË ÊˆÙÈ¿ Ù˘ Ì¿¯Ë˜, Ô ¡È΋ٷ˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ΔÔ˘ÚÎÔÊ¿ÁÔ˜. ∂È˙ˆÁÚ·ÊÈṲ̂ÓË ÏÈıÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ 1829. √ ¡È΋ٷ˜ ™Ù·Ì·ÙÂÏfiÔ˘ÏÔ˜ ‹Ù·Ó ·ÓÈ„Èfi˜ ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË. ÿÚË ÛÙËÓ ·Ó‰Ú›· Î·È ÙËÓ ÔÚÌ‹ ÙÔ˘ ·¤ÎÙËÛ ÙÔ ÚÔÛˆÓ‡ÌÈÔ «¡ÈÎËÙ·Ú¿˜ Ô ÙÔ˘ÚÎÔÊ¿ÁÔ˜». ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
ÕψÛË §¿Ï·, ªÔÓÂÌ‚·Û›·˜, ¡·‚·Ú›ÓÔ˘ Î·È ΔÚ›ÔÏ˘ ¶ÂÚ›Ô˘ ¤Ó· Ì‹Ó· ÌÂÙ¿ ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Ô ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ Ô ÔÔ›Ô˜, fiˆ˜ ›·ÌÂ, ‹Úı Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ‹Ú ·Ì¤Ûˆ˜ ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘. ªÂ ÙÔ Ú·ÎÙÈÎfi ÙÔ˘ Ì˘·Ïfi ηٷϿ‚·ÈÓ ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË Ó· ˘¿ÚÍÂÈ ¤Ó·˜ ÁÂÓÈÎfi˜ ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ªÂÙ¿ ÙË Ó›ÎË ÛÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ ¤ÁÚ·„ ÛÙÔÓ ªÔ˘ÛÙ·Ê¿ÌÂË Ó· ·Ú·‰Ôı›. ªÂٷ͇ ¿ÏψÓ, ¤ÏÂÁÂ: «∫·È, ·Ó ı¤ÏÂȘ, ·fiÎÙËÛÂ Û˘Ó·›ÛıËÛË, ¿ÓıÚˆ¤ ÌÔ˘, Î·È ÌËÓ ·›ÚÓÂȘ ÛÙÔ Ï·ÈÌfi ÛÔ˘ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ·ÊÔ‡ ·Ú·‰ÒÛÔ˘Ó Ù· ¿ÚÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜, ı· ˙‹ÛÔ˘Ó ÊÈÏÈο Ì ÂÌ¿˜ ˘fi ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË ÙÔ˘ ÎÚ·Ù·ÈfiÙ·ÙÔ˘ Î·È ÔÏ˘¯ÚfiÓÈÔ˘ Ú›ÁÎÈ¿ Ì·˜ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË». Ÿˆ˜ ÙÔÓ›Û·ÌÂ Î·È ÚˆÙ‡ÙÂÚ·, ‰ÂÓ Â›Ó·È Û›ÁÔ˘ÚÔ fiÙÈ ı· Û˘ÌʈÓÔ‡Û ̤¯ÚÈ Ù¤ÏÔ˘˜ Ì ÙÔÓ ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔ ÙÔ˘ ÁÂÓÈÎÔ‡ ÂÈÙÚfiÔ˘, ·Ó ÙÂÏÈο ·˘Ùfi˜ ˘ÂÚ›Û¯˘Â. √È ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ ‹ıÂÏ·Ó ¿Óˆ ·fi fiÏ· Ó· ΢‚ÂÚÓÔ‡Ó ÙȘ ·گ›Â˜ ÙÔ˘˜, ÂÓÒ Ô ÔÏÈÙÈÎfi˜ ÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó fiÏË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ˆÛÙfiÛÔ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙË Ì¤ÛË Î·È ‰ÂÓ ÛÎfi¢ ӷ ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Û ηӤӷ. ΔfiÙ fï˜ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ ¤ÓıÂÚÌ· ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔ˘ ·¤‰ÂÈÍ Ì ÂÍ·ÈÚÂÙÈÎfi ÙÚfiÔ ÙËÓ ·Í›· ÙÔ˘. ™ÙȘ 10 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ ηٷÙÚfiˆÛ ÛÙË °Ú¿Ó· ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Ô˘ ›¯·Ó ‚ÁÂÈ ÁÈ· Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÔ˘Ó ÙÚfiÊÈÌ·. ∏ °Ú¿Ó· ‹Ù·Ó Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ÌÈ· Ù¿ÊÚÔ˜ Ô˘ ›¯Â ÚÔÓÔ‹ÛÂÈ Ó· Ûο„ÂÈ ÛÙËÓ ¿ÎÚË ÙÔ˘
fiÚÔ˘˜ ª·ÈÓ¿ÏÔ˘, ÙË ª‡ÙÈη. ªÂÙ¿ ÙË Ì¿¯Ë Ù˘ °Ú¿Ó·˜ Ô ·ÔÎÏÂÈÛÌfi˜ ¤ÁÈÓ ÈÔ ·ÛÊ˘ÎÙÈÎfi˜. √ ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔ˜ ÙÔ˘ ÁÂÓÈÎÔ‡ ÂÈÙÚfiÔ˘ ¤ÁÚ·„ «ÛÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô Ù˘ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿˜ ÛÙȘ 13 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1821, ÚÔ˜ ÙÔ ÁÂÓÓ·ÈfiÙ·ÙÔ Î·ÂÙ¿ÓÈÔ £ÂÔ‰ˆÚ¿ÎË ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË» ÌÈ· ÂÈÛÙÔÏ‹ Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ ËÌÂÚ‹ÛÈ·˜ ‰È¿Ù·Í˘, fiÔ˘ ¤Î·Ó ÌÓ›· ÛÙË ÛÙÚ·ÙËÁÈ΋ ÙÔ˘ ̤ÚÈÌÓ· Î·È ÙÔ˘ ·¤‰È‰Â ÙË Ó›ÎË. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ÙÔ ¯ˆÚÈfi §¿Ï· Ù˘ ∏Ï›·˜, Ô˘ ·Ó¤Î·ıÂÓ ÙÔ Î·Ù›¯·Ó ÁÂÓÓ·›ÔÈ ∞Ï‚·ÓÔ› Î·È ÙÔ ÔÏÈfiÚÎËÛ·Ó ÔÈ ∏Ï›ÔÈ Î·È ‰È¿ÊÔÚÔÈ ¿ÏÏÔÈ ÂÈÛ‚ÔÏ›˜, ÂÎÎÂÓÒıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ¤Ê˘Á·Ó ÛÙËÓ ¶¿ÙÚ·. ™ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ‰È·ÎÚ›ıËÎ·Ó ÔÈ ∂Ù·Ó‹ÛÈÔÈ, Ì ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ Î·È ÙÔÓ ∞Ó‰Ú¤· ªÂÙ·Í¿. ŒÂÈÙ· ·Ú·‰fiıËÎ·Ó ‰È·‰Ô¯Èο Ë ªÔÓÂÌ‚·Û›· Î·È ÙÔ ¡·‚·Ú›ÓÔ, ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ¤ÏÏÂȄ˘ ÙÚÔʛ̈Ó. ¶ÚÔÊ·ÓÒ˜, Ë ›‰È· Ù‡¯Ë ÂÚ›ÌÂÓ ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË. √ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ ∫·Ú¿ ∞Ï‹ ›¯Â ÌÂÈ ÛÙÔÓ ∫ÔÚÈÓıÈ·Îfi ÎfiÏÔ Î·È ‹Ù·Ó ϤÔÓ ÔÚ·Ùfi˜ Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ Ó· ·Ô‚È‚¿ÛÂÈ ÛÙ· ‚fiÚÂÈ· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ÒÛÙ ӷ ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·. °È’ ·˘Ùfi, Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ıÂÒÚËÛ ηı‹ÎÔÓ ÙÔ˘ Ó· Û‡ÛÂÈ ÂΛ Ì 2.000 ¿Ó‰Ú˜. ŸÌˆ˜, Ô ∫·Ú¿ ∞Ï‹˜ ‰ÂÓ ·Ô‚›‚·Û η̛· ‰‡Ó·ÌË. ∏ ΔÚ›ÔÏË Î˘ÚȇıËΠÛÙ· Ù¤ÏË ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘, ÂÓÒ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ·Ô˘Û›·˙Â. ªÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÏˆÛË ¤ÁÈÓ ÙÚÔÌÂÚ‹ ÏÂËÏ·Û›· Î·È ·Ú¿¯ÙËÎ·Ó Ï¿Ê˘Ú· Ô˘ ‰ÂÓ ¯ÚËÛ›ÌÂ˘Û·Ó Î·ıfiÏÔ˘ ÛÙȘ ÎÔÈÓ¤˜ ·Ó¿ÁΘ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. ∂ÈϤÔÓ, ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ √ıˆÌ·ÓÔ› ÛÊ·ÁÈ¿ÛÙËÎ·Ó ·ÓÂϤËÙ· Î·È ·ÓÒÊÂÏ·, fiˆ˜ ‚‚·ÈÒıËÎÂ. ∫¿ÔÈÔÈ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ› ‰È¤ÛˆÛ·Ó ÌfiÓÔ ÙÔ˘˜ ÈÔ ÏÔ‡ÛÈÔ˘˜ Î·È ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘˜ ·›ÚÓÔÓÙ·˜ ‚‚·›ˆ˜ ÏÔ‡ÛÈ· χÙÚ·. ª¿ÏÈÛÙ· Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛ ÙË ‰È·Ê˘Á‹ ÙˆÓ ∞Ï‚·ÓÒÓ. ¢È·ÎÈÓ‰‡Ó¢Û Ôχ ÛÙËÓ ¤ÍÔ‰fi ÙÔ˘˜ ·fi ÙËÓ fiÏË Î·È ÙÂÏÈο ÙÔ˘˜ Û˘Ófi‰Â˘Û ̤¯ÚÈ ÙÔÓ ∫ÔÚÈÓıÈ·Îfi ÎfiÏÔ Ì·˙› Ì ÙÔÓ ¶Ï·Ô‡Ù·. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ·ÚÁfiÙÂÚ·, fiÙ·Ó ÔÈ ‰È·Ûˆı¤ÓÙ˜ ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ, ¤Ï·‚ ¤Ó· ¢¯·ÚÈÛÙ‹ÚÈÔ ÁÚ¿ÌÌ· ÙÔ˘˜, fiÔ˘ Â͢ÌÓÔ‡Û·Ó ÙÔÓ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË ·ÔηÏÒÓÙ·˜ ÙÔÓ Â˘ÂÚÁ¤ÙË. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi ¤ÁÈÓÂ Ë ·ÈÙ›· ÁÈ· Ó· ÍÂÛ¿ÛÂÈ ‰È·Ì¿¯Ë ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË Î·È ÙˆÓ ÚÔÂÛÙÒÓ. ªÂÚÈÎÔ› ·Á·Ó¿ÎÙËÛ·Ó ÁÈ· ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ô˘ ÚfiÛÊÂÚ ÛÙÔ˘˜ ∞Ï‚·ÓÔ‡˜ Ô˘ ¤Ê˘Á·Ó ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜, Î·È ı¤ÏËÛ·Ó Ó· ÛÙÚ¤„Ô˘Ó ÙÔ Ï·fi ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘. ∞¤Ù˘¯·Ó fï˜, Î·È ¿Ú¯ÈÛ·Ó ÙȘ ÚÔÛ‚ÔϤ˜ Î·È ÙȘ ·ÂÈϤ˜. ∂ΛÓÔ˜, ·Ù¿Ú·¯Ô˜, › ÛÙÔ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤· ÙÔ˘, ÙÔÓ ºˆÙ¿ÎÔ: «ΔÒÚ·, fiÔ˘ Ô ¿ÁÈÔ˜ £Âfi˜ ı¤ÏËÛÂ Î·È Ì·˜ ‰˘Ó¿ÌˆÛÂ, Î·È ‹Ú·Ì ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿, ·˜ ϤÁÔ˘Ó fi,ÙÈ ı¤ÏÔ˘Ó […] ‹ÏÈ˙·Ó Ó· ÎÏËÚÔÓÔÌ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Î·È Ó· Ì›ÓÔ˘Ó ·˘ÙÔ› ÛÙÔÓ ÙfiÔ ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ·ÚÁ¿ ÙÔ Û˘ÏÏÔÁ›ÛÙËηӻ.
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [161]
[162]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [163]
∏ ¶√§π√ƒ∫π∞ ∫∞π ∏ ∞§ø™∏ Δ∏™ Δƒπ¶√§πΔ™∞™ ∏ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ ·ÔÙÂÏÔ‡ÛÂ, ηٿ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ÙÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· Ù˘ ÓfiÙÈ·˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, ηıÒ˜ Î·È ¤‰Ú· ÙÔ˘ ·Û¿ ÙÔ˘ ªÔÚ¤ˆ˜ (ªÔÚ¿ μ·ÏÂÛ‹). ™Â ·˘Ù‹Ó ÂÈÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ÔÈ ÚÒÙ˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ¤ÂÈÙ· ·fi ÚfiÙ·ÛË ÙÔ˘ £Âfi‰ˆÚÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË. √ °¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿, ·Ú¿ ÙȘ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ·fi„ÂȘ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ·Ú¯ËÁÒÓ –Ó· ÔÏÈÔÚ΋ÛÔ˘Ó ÚÒÙ· Ù· ÌÂÛÛËÓȷο οÛÙÚ·–, ÚfiÙÂÈÓ ӷ ÌË ‰È·Û·ÛÙÔ‡Ó ÔÈ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Û ÔÏÏ¿ ÛËÌ›·, ·ÏÏ¿ Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚˆıÔ‡Ó ÛÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿˜. ∂Í¿ÏÏÔ˘, Ô ÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ, Ì ÔÚÌËÙ‹ÚÈÔ ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË, Ó· ‰È·Ï‡ÛÂÈ ÙȘ ÔÏÈÔÚ˘ ¿ÏÏˆÓ Î¿ÛÙÚˆÓ Î·È Ó· ηٷӛÍÂÈ ÙÔÓ ∞ÁÒÓ·. ∂ÈϤÔÓ, Ë ÙÒÛË Ù˘ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿˜ ı· ηıÈÛÙÔ‡Û ¢ÎÔÏfiÙÂÚ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ·ÚÈÔ˘˜ ÙˆÓ Â·Ú¯ÈÒÓ. 1. °‡Úˆ, ÏÔÈfiÓ, ·fi ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË ÛÙ‹ıËÎ·Ó Ù· ÂÏÏËÓÈο ÛÙÚ·Ùfi‰· (ÛÙËÓ ∫·Ú‡Ù·ÈÓ·, ÛÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ, ÛÙË ∑·Ú¿ÎÔ‚·). √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ Ì ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ ËÁ¤Ù˜ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Î·È Ó· Û˘ÓÙÔÓ›ÛÂÈ ÙȘ ÔÏÂÌÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙËÓ fiÏË. ∞ÔÊ·ÛÈÛÙÈ΋˜ ÛËÌ·Û›·˜ ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿˜ ‹Ù·Ó Ë Ó›ÎË ÛÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ (12-13 ª·˝Ô˘ 1821) ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÈÛ¯˘Ú‹˜ ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜ ‰‡Ó·Ì˘ Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ ªÔ˘ÛÙ·Ê¿ ·Û¿, Ë ÔÔ›· ›¯Â ηٷÊÙ¿ÛÂÈ ·fi ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ ÁÈ· Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙËÓ ÔÏÈÔÚÎË̤ÓË fiÏË. 2. ªÂÙ¿ ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi, ηıÒ˜ Î·È ÙË Ó›ÎË ÛÙ· ¢ÔÏÈ·Ó¿ (18 ª·˝Ô˘ 1821), Ô ÎÏÔÈfi˜ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÛÊ›ÁÁÂÈ Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ fiÏË. ª¤Û· ÛÙ· Ù›¯Ë ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ΔÔ‡ÚÎÔÈ, ∞Ú‚·Ó›Ù˜, ∂‚Ú·›ÔÈ Î·È Ï‹ıÔ˜ ÂÓfiψÓ. Δ· Ú¿ÁÌ·Ù· Á›ÓÔÓÙ·Ó fiÏÔ Î·È ÈÔ ‰‡ÛÎÔÏ·, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· οÔȘ ÏÔ‡ÛȘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ Ó· ÂÍ·ÁÔÚ¿˙Ô˘Ó ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· ÙÔ˘˜ ¯ÚËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·˜ οÔÈÔ˘˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜. 3. √È ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ¤‚ÏÂ·Ó Ù· Ï¿Ê˘Ú· Ô˘ ı· ÌÔÈÚ¿˙ÔÓÙ·Ó ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÏˆÛË Ù˘ ΔÚ›ÔÏ˘, Ó· ÌÂٷʤÚÔÓÙ·È ÛÙȘ ÛÎËÓ¤˜ ÙˆÓ ÔÏ·Ú¯ËÁÒÓ Î·È Ó· ÂÍ·Ê·Ó›˙ÔÓÙ·È. 4. √ ÔÏ·Ú¯ËÁfi˜ ¢Ô‡ÓÈ·˜ ·fi ÙËÓ ∫˘ÓÔ˘Ú›·, ÛÙȘ 23 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1821, ηٿÊÂÚ ӷ ÛηÚÊ·ÏÒÛÂÈ ÛÙ· Ù›¯Ë Î·È ·ÓÔ›ÍÂÈ ÙËÓ fiÚÙ· ÙÔ˘ ∞Ó·ÏÈÔ‡. 5. ∞̤ۈ˜ ÔÈ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙËÌ¤ÓˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ˘fi ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÛÙËÓ fiÏË Î·È ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÙË ÏÂËÏ·ÙÔ‡Ó. ΔÂÏÈο, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÔχÌËÓË ÔÏÈÔÚΛ· Ë ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ ¤ÂÛ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi ˘‹ÚÍ ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈ΋˜ ÛËÌ·Û›·˜ ÁÈ· ÙËÓ Â‰Ú·›ˆÛË Î·È ÙËÓ ÂͤÏÈÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ÂÓÒ ÙfiÓˆÛÂ Î·È ÙÔ ËıÈÎfi ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÚÔ˜ ¿ÏÏ· ÊÚÔ‡ÚÈ·, ·ÊÔ‡ Ë Î˘ÚÈfiÙÂÚË ÂÛÙ›· ·ÓÙ›ÛÙ·Û˘ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Â›¯Â ηٷÏËÊı›.
Ã∞ƒΔ∂™/4
[164]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞ÓÂÈÙ˘¯‹˜ ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘ - ÕψÛË ÙÔ˘ ∞ÎÚÔÎÔÚ›ÓıÔ˘ μÈ¿ÛÙËΠfï˜ Ó· Ù· ÂÈ ·˘Ù¿. ŒÚ ӷ ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙÔ‡Ó ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔÈ Î›Ó‰˘ÓÔÈ ÁÈ· Ó· ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘. ∞Ó Î·È Â·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ ›¯Â ·Ô‰Âȯı› fiÛÔ ··Ú·›ÙËÙÔ˜ ‹Ù·Ó, ÔÈ ÚÔÂÛÙÔ› ‰ÂÓ ¤·„·Ó Ó· ÙÔÓ ·ÓÙÈÌ¿¯ÔÓÙ·È. ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÏˆÛË Ù˘ ΔÚ›ÔÏ˘ ÚfiÙÂÈÓ ӷ ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢ıÔ‡Ó ÙÔ Êfi‚Ô ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ Î·È Ó· ÂÈÙÂıÔ‡Ó ÛÙËÓ ¶¿ÙÚ·. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Ù˘ ∞¯·˝·˜ ‰ÂÓ ı¤ÏËÛ·Ó Ó· ÙÔ˘ ‰ÒÛÔ˘Ó ÌÈ· ηÈÓÔ‡ÚÁÈ· ¢ηÈÚ›· Ó· ıÚȷ̂‡ÛÂÈ. ¢‹ÏˆÛ·Ó ÛÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË ˆ˜ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ·Ó¿ÁÎË ·fi ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË Î·È ı· ÂȯÂÈÚÔ‡Û·Ó ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜ ÙËÓ Â›ıÂÛË. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÙËÓ ¶¿ÙÚ·, ·ÏÏ¿ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÎÔÚ›ÛÙËÎ·Ó Â‰Ò ÎÈ ÂΛ, ΢ÓËÁË̤ÓÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. √ À„ËÏ¿ÓÙ˘ Î·È Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÚÔ˜ ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ Î·È ¿Ú¯ÈÛ·Ó ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘, fï˜ Ë fiÏË ‰¤¯ÙËΠÂÓÈÛ¯‡ÛÂȘ ÛÙ· Ù¤ÏË √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘. ŒÙÛÈ, ÌfiÓÔ Ì ¤ÊÔ‰Ô ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÙËÓ Î·Ù·Ï¿‚Ô˘Ó. ∫¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ fï˜ ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ì ٷ ‰Èο Ì·˜ ¿Ù·ÎÙ· ÛÙÚ·ÙȈÙÈο ÛÒÌ·Ù·, Ô˘ ÔÏÂÌÔ‡Û·Ó ‚¤‚·È· ˘ÔÌÔÓÂÙÈο ›Ûˆ ·fi Ù· Ô¯˘ÚÒÌ·Ù·, ·ÏÏ¿ ‹Ù·Ó ·Ó·Ú΋ ÁÈ· Ì¿¯Â˜ ÂÎ ÙÔ˘ Û˘ÛÙ¿‰ËÓ, fiÛÔ Ì¿ÏÏÔÓ ÁÈ· ÔÚÁ·ÓˆÌ¤Ó˜ ÂÊfi‰Ô˘˜. °È’ ·˘Ùfi, Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÂÓ·fiıÂÛ ÙȘ ÂÏ›‰Â˜ ÙÔ˘ Û ¤Ó· ÌÈÎÚfi ÛÒÌ· Ù·ÎÙÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â Âηȉ‡ÛÂÈ Ì ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ÂÔÙ›· ÛÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù· Ô ∫ÔÚÛÈηÓfi˜ ˘ÔÏÔ¯·Áfi˜ ÙˆÓ ÂÈϤÎÙˆÓ, Ô μ·Ï¤ÛÙ·. ∂›Û˘ ‚·ÛÈ˙fiÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ Ï›ÁÔ˘˜ °ÂÚÌ·ÓÔ‡˜ ÊÈϤÏÏËÓ˜ Ô˘ ›¯·Ó Û˘ÓÙ·¯ı› Ì·˙› ÙÔ˘. ◊Ù·Ó fï˜ ¤Ó· ÛÒÌ· ·ÊÂÓfi˜ ÔÏÈÁ¿ÚÈıÌÔ, ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ‰ÂÓ ‰È¤ıÂÙ ÙÔ ·Ó·Áη›Ô ‚·Ú‡ ˘ÚÔ‚ÔÏÈÎfi ÒÛÙ ӷ ·ÓÔȯı› Ú‹ÁÌ·. ŒÙÛÈ, ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ÏËÛÈ¿ÛÔ˘Ó ÛÙ· ÈÛ¯˘Ú¿ Ù›¯Ë Î·È Ó· ·ÓÂ‚Ô‡Ó Ì ÛοϘ. √È ·ÙÚfiÌËÙÔÈ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÂÊfiÚÌËÛ·Ó, ˆÛÙfiÛÔ Ù· ηٷÈÁÈÛÙÈο ˘Ú¿ ÙÔ‡˜ ·Ô‰ÂοÙÈÛ·Ó Î·È ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó. √È ·ÒÏÂȘ ‹Ù·Ó ÂÚ›Ô˘ 50 ÓÂÎÚÔ› Î·È ÙÚ·˘Ì·Ù›Â˜, ÊÈϤÏÏËÓ˜ Î·È Ù·ÎÙÈÎÔ› - ·Ó¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜ Î·È Ô ÁÂÓÓ·›Ô˜ ·Ú¯ËÁfi˜ ÙˆÓ ÊÈÏÂÏÏ‹ÓˆÓ ·fi ÙË μ˘ÚÙÂÌ‚¤ÚÁË, Ô §›ÓÛÈÓÁÎ. ¢ÂÓ ˘‹Ú¯Â η̛· Âʉڛ· Ù·ÎÙÈÎÒÓ ÁÈ· Ó· ·ӷÏËÊı› Ë Ì¿¯Ë. ŒÙÛÈ, Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ Î·Ù¤Ê˘Á ·Ó·ÁηÛÙÈο ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜. ™Ù· ̤۷ π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ·Ô˙ËÌÈÒıËÎ οˆ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÔÙ˘¯›· ÙÔ˘, ÂÂȉ‹ Ô ∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ˜ ·Ú·‰fiıËΠÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ¤ÏÏÂȄ˘ ÙÚÔʛ̈Ó. ∞Í›˙ÂÈ fï˜ Â‰Ò Ó· ·Ó·ÊÂÚı› ¤Ó·
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [165]
ıÏÈ‚ÂÚfi ÁÂÁÔÓfi˜: ªÂÚÈÎÔ› ·ÓÙ›·ÏÔÈ ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÙÔÓ ÂÌÔ‰›ÛÔ˘Ó Ó· ‰È·ÎÚÈı›, ÚÔ¤ÙÚ„·Ó ÎÚ˘Ê¿ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Ó· Û˘Ó¯›ÛÔ˘Ó Ó· ·ÓÙÈÛÙ¤ÎÔÓÙ·È. ¢ÂÓ ¤Ù˘¯·Ó ÙÔ ÛÎÔfi ÙÔ˘˜, ˆÛÙfiÛÔ ÂˆÊÂÏ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙËÓ ·Ûı¤ÓÂÈ¿ ÙÔ˘ Î·È ·fi ÙËÓ ·Ó·¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË Î·È ¤ÛÊ·Í·Ó ÙË ÊÚÔ˘Ú¿, Ë ÔÔ›· ›¯Â ·Ú·‰Ôı› ¤¯ÔÓÙ·˜ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ˘ÔÁÚ¿„ÂÈ Û˘Óı‹ÎË. ∏ ·Ú·‚›·ÛË ·˘Ù‹, Ô˘ ›¯Â ·ӷÏËÊı› ÛÙË ªÔÓÂÌ‚·Û›· Î·È ÛÙÔ ¡·‚·Ú›ÓÔ -·˜ ÌËÓ Í¯ӿÌÂ Î·È ÙȘ ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ÛÎËÓ¤˜ Ù˘ ΔÚ›ÔÏ˘- ÌÔÚ› Ó· ÂÍËÁËı› ›Ûˆ˜ ·fi ÙÔ ÚÔ·ÈÒÓÈÔ ¿ıÔ˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô Ê˘ÏÒÓ Î·È ıÚËÛÎÂÈÒÓ, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ‰ÈηÈÔÏÔÁ›ٷÈ. ∫·È ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜ ·ӷϋÊıËΠÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘.
Õ„ÔÁË ‰È·Î‹Ú˘ÍË Ù˘ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘ - ∫˘‚ÂÚÓËÙÈ΋ ·‰Ú¿ÓÂÈ· §›ÁÔ ÚÈÓ Î·È Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÏˆÛË ÙÔ˘ ∞ÎÚÔÎÔÚ›ÓıÔ˘, Ë ∞′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ ÙÔ ¤ÚÁÔ Ù˘. ΔËÓ 1Ë π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1822 „‹ÊÈÛ ÙÔ ÚÔÛˆÚÈÓfi ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ™ÙȘ 15 ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ Ì‹Ó· Âͤ‰ˆÛ ‰È·Î‹Ú˘ÍË Ô˘ ¤ÁÚ·„Â Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ¡¤ÁÚ˘ Î·È ˘¤ÁÚ·„·Ó Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜, ˆ˜ Úfi‰ÚÔ˜ Ù˘ Û˘Ó¤Ï¢Û˘, Î·È 58 ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔÈ. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÙÔ Î·Ï‡ÙÂÚÔ ¤ÚÁÔ Ù˘ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘ Î·È ›Ûˆ˜ ÁÈ· ¤Ó· ·fi Ù· ·ÚÙÈfiÙÂÚ· ¤ÁÁÚ·Ê· Ô˘ Âͤ‰ˆÛ Û ‰È¿ÛÙËÌ· 60 ÂÙÒÓ ÂÏÏËÓÈ΋ Û˘Ó¤Ï¢ÛË ‹ ΢‚¤ÚÓËÛË. ¢ÈηÈÔÏÔÁÔ‡Û ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, ÙË ‰È·¯ÒÚÈ˙ ÂÈÌÂÏÒ˜ ·fi Ù· ‰ËÌ·ÁˆÁÈο Î·È ÛÙ·ÛÈ·ÛÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù· Ô˘ ÚÔηÏÔ‡Û·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ ÙÚfiÌÔ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË, ÂÍËÁÔ‡Û Ҙ ÔÈ ÚÒÙ˜ ÂÚȤÙÂȘ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ ÛÙ¿ıËÎ·Ó ÂÌfi‰ÈÔ ÁÈ· ¤Ó·Ó ÔÏfiÎÏËÚÔ ¯ÚfiÓÔ ÛÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ Û˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ Î·È ¤ÎÏÂÈÓ ‰È·ÎËÚ‡ÛÛÔÓÙ·˜: «ª·Î¿ÚÈ ÙÔ ÎÚ·Ù·Èfi ¯¤ÚÈ ÙÔ˘ À„›ÛÙÔ˘ Ó· ·Ó˘„ÒÛÂÈ Î·È ·Ú¯Ô̤ÓÔ˘˜ Î·È ¿Ú¯ÔÓÙ˜, ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ÚÔ˜ ÙËÓ ¿Ú‰Úfi ÙÔ˘, ÙË ÛÔÊ›·, ÒÛÙ ӷ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó Ù· Ú·ÁÌ·ÙÈο ·ÌÔÈ‚·›· Û˘ÌʤÚÔÓÙ¿ ÙÔ˘˜. ∫·È ÔÈ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ Ì ÙËÓ ÚfiÓÔÈ·, ÔÈ Ï·Ô› Ì ÙËÓ Â˘Â›ıÂÈ· Ó· ÛÙÂÚÈÒÛÔ˘Ó ÙËÓ ÔÏ˘fiıËÙË Â˘Ù˘¯›· Ù˘ ÎÔÈÓ‹˜ Ì·˜ ·ÙÚ›‰·˜. ª·Î¿ÚÈ! ª·Î¿ÚÈ!» ∂‡ÏÔÁ· ·ӷϿ̂·Ó ÙËÓ Â˘¯‹, Û·Ó Ó· ÚÔ·ÈÛı·ÓfiÙ·Ó fiÙÈ ı· ÂÚÓÔ‡Û Ôχ˜ ¯ÚfiÓÔ˜ ÚÔÙÔ‡ Ó· ÂÎÏËÚˆı›. ∞˘Ùfi ÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· ¤ÌÂÏÏ ӷ ·ÚÂÌ‚¿ÏÂÈ ·Í¤ڷÛÙ· ÂÌfi‰È·. ◊Ù·Ó fï˜ ÌÈ· ‰È·Î‹Ú˘ÍË Ë ÔÔ›·, ¤ÛÙˆ Î·È ·Ó ‰ÂÓ ı· ηÚÔÊÔÚÔ‡Û ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ÌÔÚÔ‡Û ӷ
ÚÔÍÂÓ‹ÛÂÈ Î·Ï‹ ÂÓÙ‡ˆÛË ÛÙÔÓ Í¤ÓÔ ÎfiÛÌÔ25. ∂ÈÚfiÛıÂÙ·, ÛÙȘ 15 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ Ë ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ÂͤÏÂÍÂ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ Î′ ÙÔ˘ ÔÚÁ·ÓÈÎÔ‡ ÓfiÌÔ˘, Úfi‰ÚÔ ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡ ÙÔÓ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ Î·È Ì¤ÏË ÙÔÓ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ ∫·Ó·Î¿ÚË, ÙÔÓ ∞Ó·ÁÓÒÛÙË ¶··ÁÈ·ÓÓfiÔ˘ÏÔ (¢ÂÏËÁÈ¿ÓÓË), ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË √ÚÏ¿Ó‰Ô Î·È ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË §ÔÁÔı¤ÙË. ΔËÓ ›‰È· ̤ڷ ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi ‰ÈfiÚÈÛ ÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ ¡¤ÁÚË ·Ú¯ÈÁÚ·ÌÌ·Ù¤· Ù˘ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·˜, ÌÈÓ›ÛÙÚÔ (˘Ô˘ÚÁfi) ÙˆÓ Â͈ÙÂÚÈÎÒÓ Î·È Úfi‰ÚÔ ÙÔ˘ Û˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘ ÙˆÓ ÌÈÓ›ÛÙÚˆÓ (˘Ô˘ÚÁÈÎÔ‡ Û˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘), ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ∫ˆÏ¤ÙÙË ÌÈÓ›ÛÙÚÔ ÙˆÓ ÂÛˆÙÂÚÈÎÒÓ, ÙÔÓ ¶·ÓÔ‡ÙÛÔ ¡ÔÙ·Ú¿ Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜, ÙÔÓ ¡fiÙË ªfiÙÛ·ÚË ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ Î·È ÙÚÈÌÂÏ‹ ÂÈÙÚÔ‹ ÛÙÔ ˘Ô˘ÚÁÂ›Ô Ó·˘ÙÈÏ›·˜. ∂›Û˘, ‰ÈfiÚÈÛ ÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ μÏ¿ÛÈÔ ÌÈÓ›ÛÙÚÔ ÙÔ˘ ‰Èη›Ô˘, ÙÔÓ Â›ÛÎÔÔ ∞Ó‰ÚÔ‡Û˘ πˆÛ‹Ê ˘Ô˘ÚÁfi ÙˆÓ ıÚËÛ΢ÙÈÎÒÓ Î·È ÙÔÓ §¿ÌÚÔ ¡¿ÎÔ Ù˘ ·ÛÙ˘ÓÔÌ›·˜. ∏ ∂ÏÏ¿‰· ‰ÂÓ Â˘Ù‡¯ËÛ ӷ ¤¯ÂÈ ÙfiÙ ÏËÚ¤ÛÙÂÚÔ ˘Ô˘ÚÁÈÎfi Û˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ. ŸÌˆ˜, Ë ÙÂÏÂÈfiÙ·ÙË ·˘Ù‹ ΢‚¤ÚÓËÛË ‰ÂÓ ı· ·ÛÎÔ‡Û ڿÁÌ·ÙÈ ÙÔ ¤ÚÁÔ Ù˘. ∏ ÚÔÛˆÚÈÓ‹ ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, fiˆ˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎÂ, Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËΠÛÙËÓ ∂›‰·˘ÚÔ, fiÔ˘ Î·È ·Ú¤ÌÂÈÓ ̤¯ÚÈ ÙȘ 22 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘, ·ÏÏ¿ ·fi ÙȘ 31 ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ Ì‹Ó· ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ. ∂Λ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÁÚ¿ÊÔ˘Ó ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi ÚÔ˜ ÙÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi, ÙÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi ÚÔ˜ ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi, Î·È Ù· ‰‡Ô ÚÔ˜ ÙȘ °ÂÚÔ˘Û›Â˜ Î·È ÙÔÓ ÕÚÂÈÔ ¶¿ÁÔ, ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ˘Ô˘ÚÁÔ‡˜ Î·È ÙÔ ·ÓÙ›ÛÙÚÔÊÔ, Ô ·Ú¯ÈÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜ Ù˘ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·˜ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ˘Ô˘ÚÁÔ‡˜. ªÂÁ¿ÏˆÛ ¤ÙÛÈ Ô Î˘ÎÂÒÓ·˜, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Û¤ÚÌ·Ù· ÂÓ˘‹Ú¯·Ó ÛÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì·. ΔÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi Î·È fi¯È ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi, ·ÔÊ¿ÛÈ˙ ԇ ı· Á›ÓÂÈ ÌÈ· ÂÎÛÙÚ·Ù›· Î·È Ô‡ ‰ÂÓ ı· Á›ÓÂÈ. ΔÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi, Î·È fi¯È ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi, ‰ÈfiÚÈ˙ ÙÔ˘˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜ Ô˘ ı· ÂÎÛÙÚ¿Ù¢·Ó. °ÂÓÈο, ÂÂÓ¤‚·ÈÓ ÛÙȘ ·ÚÌÔ‰ÈfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡ Û ٤ÙÔÈÔ ‚·ıÌfi Ô˘ ·Ó·ÌÂÈÁÓ˘fiÙ·Ó ·ÎfiÌ· Î·È ÛÙ· ÈÔ ·Û‹Ì·ÓÙ· ·ÛÙ˘ÓÔÌÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·. √È ÌfiÓ˜ ÛÔ˘‰·›Â˜ ΢‚ÂÚÓËÙÈΤ˜ Ú¿ÍÂȘ Ô˘ ˘ÏÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ÙfiÙ ‹Ù·Ó ÙÔ ‰¿ÓÂÈÔ ÙˆÓ 5.000.000 -ÁÈ· ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ¤¯Ô˘Ì ‹‰Ë ÌÈÏ‹ÛÂÈ- Î·È Ô Ó·˘ÙÈÎfi˜ ·ÔÎÏÂÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ·Ú·Ï›ˆÓ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ı· ·Ó·ÊÂÚıԇ̠·Ú·Î¿Ùˆ. øÛÙfiÛÔ, Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ÂÓÂÚÁÔ‡Û ÂÓÙÂÏÒ˜ ÂχıÂÚ·: ªÂ ÙËÓ Î·Ù¿ÚÁËÛË ÙÔ˘ ‰È·ÚÎÔ‡˜ Î·È Ú·ÁÌ·ÙÈÎÔ‡ ·ÍÈÒÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ·Ú¯ÈÛÙÚ·ÙËÁ›·˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ „‹ÊÈÛÌ· Ù˘ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘ Ù˘ 9˘ π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ÂÚ› ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡, Ô ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠÛÙÔ Ù˘ÈÎfi ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ÚÔ¤‰ÚÔ˘ ÙÔ˘ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÔ‡. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ‹Ú ÂÓÙÔÏ‹ Ó·
™ÙȘ 15 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ÂÎϤ¯ıËΠ·fi ÙËÓ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡. ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
[166]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶ÚÔÛˆÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ∞ı·Ó·Û›Ô˘ ¢È¿ÎÔ˘. ∂Ï·ÈÔÁÚ·Ê›· ∫ÂÚ΢ڷ›Ô˘ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘ ÙÔ˘ 1870, ¿ÁÓˆÛÙˆÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ, Ô˘ Û˘Ó‰˘¿˙ÂÈ ÙË Ï·˚΋ ·Ú¿‰ÔÛË Ì ÙËÓ ·Î·‰ËÌ·˚΋ ÁÓÒÛË. §›ÁÔÈ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó fiÙÈ ÁÈ· Ó· Á›ÓÂÈ ÎϤÊÙ˘ ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿ Ô ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ ¢È¿ÎÔ˜ ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ÙÔ ÌÔÓ·¯ÈÎfi ‚›Ô Ô˘ ›¯Â ·Û·ÛÙ› ÛÙË ÓÂfiÙËÙ¿ ÙÔ˘. ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÂÂȉ‹ ·˘Ùfi ‰ÂÓ ¤ÁÈÓÂ, ÙÔ˘ ·Ó·Ù¤ıËÎÂ Ë ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜. ¶ÔÈÔ ‹Ù·Ó fï˜ ÙÔ fiÊÂÏÔ˜, fiÙ·Ó ÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· ÂÌfi‰È˙ ÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË Ó· ÚԂ› ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ; ∂ÈϤÔÓ, fiÙ·Ó ¤·ÈÚÓ ÌÈ· ·fiÊ·ÛË, «ÔÈ ˘Ôı¤ÛÂȘ Î·È ÔÈ ‰È·Ù·Á¤˜ Ù˘ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ ¤ÌÂÓ·Ó ·ÓÂÎÙ¤ÏÂÛÙ˜ ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ¤ÏÏÂȄ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈ΋˜ ‰‡Ó·Ì˘», fiˆ˜ ¤ÁÚ·Ê ›ÛËÌ· ÛÙȘ 2 ª·ÚÙ›Ô˘ Ô Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÔ‡ ÚÔ˜ ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi. ¢ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ·Ó Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ›ÛÙËΠÙfiÙ fiÙÈ ¤¯ÙÈ˙ ·Ï¿ÙÈ· ÛÙËÓ ¿ÌÌÔ, ηٷχÔÓÙ·˜ ÚÈÓ ·fi ÌÂÚÈÎÔ‡˜ Ì‹Ó˜ ÙÔ ÔÈÎÔ‰fiÌËÌ· Ô˘ ›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ηٷÛ΢¿˙ÂÈ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ Î·È ·ÓÙÈηıÈÛÙÒÓÙ·˜ ÙÔ Ì ¿ÏÏÔ. ∏ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘ Ê·Ó¤ÚˆÓ ˆ˜ ›¯Â ¯¿ÛÂÈ Î¿ı ÂÏ›‰· fiÙÈ ı· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Û οÙÈ ÛÔ˘‰·›Ô Ì ÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘. ∞ÊÔ‡ ÔÚÁ¿ÓˆÛ Úfi¯ÂÈÚ· ÙÔ˘˜ Ï›ÁÔ˘˜ Ù·ÎÙÈÎÔ‡˜ Ô˘ Û˘ÁΤÓÙÚˆÛÂ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ Î·È ÙÔ˘˜ ÔÏÈÁ¿ÚÈıÌÔ˘˜ ÊÈϤÏÏËÓ˜ Ô˘ ›¯·Ó ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ, ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ª·˝Ô˘ ·Ó·¯ÒÚËÛ Ì ÛÎÔfi Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ÛÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘ ÙÔ ¤ÚÁÔ Ù˘ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹˜ ÙÔ˘ ·ÓÂÊ¿ÚÌÔÛÙÔ˘ ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜ Î·È Ù˘ ÂÍfi‰Ô˘ ·fi ÙȘ ·Ó·fiÊ¢ÎÙ˜ ÂÚÈÏÔΤ˜. √ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ·Ô‰¤¯ÙËΠ̠·ÍÈÔ˙‹Ï¢ÙË ·ÍÈÔÚ¤ÂÈ· ÙËÓ Î·ı·›ÚÂÛ‹ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ ·Í›ˆÌ· Ù˘ ·Ú¯ÈÛÙÚ·ÙËÁ›·˜, ÂÚÈ̤ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÚÒÙË Â˘Î·ÈÚ›·, ÁÈ· Ó· ˘ËÚÂÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ˆ˜ ·Ïfi˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˘. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ fï˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·fi ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ı· ¤ÙÚÂ·Ó ÛÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜ Ó· η٤¯Ô˘Ó ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ·ÓÂÓfi¯ÏËÙÔÈ. Œ¯ÔÓÙ·˜ ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ ·fi ÙȘ ·Ú¯¤˜ ª·ÚÙ›Ô˘ ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜, ·¤ÎÏÂÈÛ ·Ì¤Ûˆ˜ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ̤۷ ÛÙËÓ fiÏË Ì ÌÈ· Ì¿¯Ë Ô˘ ¤ÁÈÓ ÛÙË ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ °ËÚÔÎÔÌÂÈÔ‡. ΔfiÙ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ·ÚÎÂÙÔ› ÔÏ·Ú¯ËÁÔ› ÙÔ˘ ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· Û‡ÛÔ˘Ó ÁÈ· Ó· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, Ô˘ ÙËÓ ·ÂÈÏÔ‡Û ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ΛӉ˘ÓÔ˜. √ ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘, Ô °ÂÓÓ·›Ô˜, ¤Ú·Û ÛÙËÓ ·¤Ó·ÓÙÈ ·Ú·Ï›· ÎÈ ¤ÙÛÈ Ë ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜ ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ Û˘Ó¯ÈÛÙ›. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ̤ÓÔÓÙ·˜ ¿Ú·ÁÔ˜, ÂÙÔÈÌ·˙fiÙ·Ó Ó· ·Ó·ÙÚ¤„ÂÈ ÙÔ ¤ÚÁÔ Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘, fiÙ·Ó ¤Ó·˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ΛӉ˘ÓÔ˜ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÙÔ˘ ¤‰ˆÛ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ·Ô‰Â›ÍÂÈ Ì ¢ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ ÙÚfiÔ fiÙÈ Ë ∂ÏÏ¿‰· ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· Ûˆı› Ì ÂΛÓÔ ÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì·. øÛÙfiÛÔ, ÚÔÙÔ‡ ÂÍÈÛÙÔÚ‹ÛÔ˘Ì ÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË, Ú¤ÂÈ Ó· ‰Ô‡Ì ÙÈ Û˘Ó¤‚·ÈÓ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ¤Ú· ·fi ÙÔÓ πÛıÌfi.
ª·Î‰ÔÓ›·, £ÂÛÛ·Ï›·, ∞Ï·Ì¿Ó· ∏ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Ê¿ÓËΠ·Ú¯Èο Ó· ÂÍ·ÏÒÓÂÙ·È Î·È ¤Ú· ·fi ÙÔÓ πÛıÌfi Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘. ∫·Ù¿ ÙÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1821 ÍÂÛËÎÒıËÎÂ Ë Ã·ÏÎȉÈ΋ Ì ·Ú¯ËÁfi Î·È ÚÔÛÙ¿ÙË ÙÔÓ ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï ¶·¿, ÌÂÁ·Ï¤ÌÔÚÔ Î·È ÙÚ·Â˙›ÙË ÙˆÓ ™ÂÚÚÒÓ. ∞Ó Â›¯·Ó ÎÈÓËı› Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÔÈ ÎϤÊÙÈΘ ÔÌ¿‰Â˜ ÙÔ˘ √χÌÔ˘, Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ· ı· ›¯Â ÛÙÂÊı› Ì ÂÈÙ˘¯›·. ∞˘ÙÔ› fï˜ ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó ·‰Ú·Ó›˜ ÁÈ· ¤Ó·Ó ÔÏfiÎÏËÚÔ ¯ÚfiÓÔ. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ÷ÏÎȉÈ΋˜ ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó ÛÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ Ù˘ ¶·ÏÏ‹Ó˘ (∫·ÛÛ¿Ó‰Ú·˜). ∂Λ ·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎ·Ó Ì¤¯ÚÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘, ·ÏÏ¿ ÙfiÙÂ Ô Ó¤Ô˜ ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢, Ô ∞‚Ô˘Ï·‚Ô‡Ù ·Û¿˜, ÙÔ˘˜ ηٷÙÚfiˆÛÂ. ∂ÈϤÔÓ, ¤ÂÈÛ ÙȘ Ô¯˘Ú¤˜ ÌÔÓ¤˜ ÙÔ˘ ÈÂÚÔ‡ fiÚÔ˘˜ Õıˆ Ó· ·Ú·‰ÔıÔ‡Ó. √È ÌÔÓ¤˜ ·˘Ù¤˜ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÛÙÔ Î›ÓËÌ·, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ¤‰ÂÈÍ·Ó È‰È·›ÙÂÚË ÚÔı˘Ì›· Î·È ˘ÔÌÔÓ‹. ª¿ÏÈÛÙ· ÙÈ̈ڋıËÎ·Ó ÈÎÚ¿ ÁÈ’ ·˘Ùfi. ∞Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ‰ÒÛÔ˘Ó ÔÌ‹ÚÔ˘˜ Î·È Ó· ηٷ‚¿ÏÔ˘Ó ÊfiÚÔ 2.500.000 ÁÚÔÛÈÒÓ, ÂÓÒ ÛÙȘ 15 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ‰Â¯ÙÔ‡Ó ÌÈ· ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÊÚÔ˘Ú¿ ·fi 3.000 ¿Ó‰Ú˜, Ô˘ ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó ÛÙÔ ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜ Û fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ∞ÁÒÓ·, ‰ËÏ·‰‹ ÂÓÓ¤· ¯ÚfiÓÈ·. ∫·ÙfiÈÓ ÂÔÚÙ‹˜, ÙÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1822, ·ӷÛÙ¿ÙËÛ·Ó ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ÙÔ˘ √χÌÔ˘ Î·È Ë ¡¿Ô˘Û·. øÛÙfiÛÔ, Ô ∞‚Ô˘Ï·‚Ô‡Ù ·Û¿˜ ηı˘fiÙ·ÍÂ Î·È ·˘Ùfi ÙÔ Î›ÓËÌ·. ™ÙË £ÂÛÛ·Ï›· ‰ÂÓ ¤ÁÈÓ η̛· ÛÔ˘‰·›· Ì¿¯Ë. ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ÙÔ˘ ª·˝Ô˘ ·ӷÛÙ¿ÙËÛÂ Ë £ÂÛÛ·ÏÔÌ·ÁÓËÛ›· Ì ÙÔÓ ÕÓıÈÌÔ °·˙‹ Î·È ÙÔÓ ÔÏ·Ú¯ËÁfi ∫˘ÚÈ¿ÎÔ μ·Û‰¤ÎË. ∂Λ Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËΠ›Û˘ Ë ‚Ô˘Ï‹ £ÂÛÛ·ÏÔÌ·ÁÓËÛ›·˜. ŸÌˆ˜, ÙÔ Î›ÓËÌ· ‰È·Ï‡ıËÎÂ Û·Ó ÈÛÙfi˜ ·Ú¿¯Ó˘ Ì ÙËÓ Â›ıÂÛË ÙÔ˘ ªÂϤΠ·Û¿, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤ÊÙ·Û ·fi ÙË §¿ÚÈÛ· Ì ‰È·Ù·Á‹ ÙÔ˘ ·Û¿ Ù˘ ¢Ú¿Ì·˜, ÙÔ˘ ª·¯ÌÔ‡Ù. √ ªÂϤΠ·Û¿˜ ˘ÚfiÏËÛÂ Î·È ÏÂËÏ¿ÙËÛ ٷ οÔÙ ÏÔ‡ÛÈ· ¯ˆÚÈ¿ Ù˘ ª·ÁÓËÛ›·˜. ŒÙÛÈ, ·fi Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 1822 Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠÛÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰·, fiÔ˘ ›¯Â ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ̤Ú˜ ÙÔ˘ ª·ÚÙ›Ô˘ ÙÔ˘ 1821. √ ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿˜ ÍÂÛËÎÒıËΠÚÒÙÔ˜ ·fi fiÏÔ˘˜ ÛÙËÓ ÕÌÊÈÛÛ·. ∞ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó Ô ¢‹ÌÔ˜ ™Î·ÏÙÛ¿˜ ÛÙË ¢ˆÚ›‰·, ۯ‰fiÓ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ô ¢È¿ÎÔ˜ ÛÙË §È‚·‰ÂÈ¿ Î·È Î·ÙfiÈÓ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙ˘ ÛÙË μÔ˘‰Ô˘Ó›ÙÛ·. √ ª‹ÙÛÔ˜ ∫ÔÓÙÔÁÈ¿ÓÓ˘ ÛÙËÓ À¿ÙË ‰›ÛÙ·Û ÁÈ· Ï›ÁÔ, ·ÏÏ¿ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÂÓÒıËΠ̠ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ı¤ÏÔÓÙ·˜ Î·È ÌË. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿, ÔÈ ªÂÓȉȿÙ˜ Î·È ÔÈ Ã·ÛÈÒÙ˜ Ù˘ ∞ÙÙÈ΋˜
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [167]
[168]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [169]
∏ ª∞Ã∏ ™Δ∏¡ ∞§∞ª∞¡∞ ŸÙ·Ó Ô ÃÔ˘ÚÛ›Ù, Ô ÔÔ›Ô˜ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙ· °È¿ÓÓÂÓ·, ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠÙËÓ ÂͤÏÈÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ¤ÛÙÂÈÏ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ ‰‡Ó·ÌË 8.000 Â˙ÒÓ Î·È 800 ȤˆÓ Ì ‰ÈÔÈÎËÙ¤˜ ÙÔÓ ∫ÈÔÛÛ¤ ªÂ¯Ì¤Ù Î·È ÙÔÓ ∞Ï‚·Ófi √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË. ™ÎÔfi˜ Ù˘ ÂÎÛÙÚ·Ù›·˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ë Î·Ù·ÛÙÔÏ‹ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. 1. √È ÔÏ·Ú¯ËÁÔ› Ù˘ ƒÔ‡ÌÂÏ˘ ‰È¤Ú·Í·Ó ÙfiÙ ¤Ó· ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Ï¿ıÔ˜ Ù·ÎÙÈ΋˜. ¢È¤Û·Û·Ó ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘˜ Î·È ÙȘ ‰È·ÛÎfiÚÈÛ·Ó Û ÌÂÁ¿ÏË ¤ÎÙ·ÛË, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ·Ô‰˘Ó·Ìˆı› Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ·Ú¿Ù·ÍË. √ ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿˜ Î·È Ô ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ ¢È¿ÎÔ˜ Â›Ó·È ÔÈ ‰‡Ô ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÓˆÛÙÔ› ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ˘fi ÙȘ ‰È·Ù·Á¤˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ù¤ıËΠÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ. 2. √ ¢È¿ÎÔ˜ Ô¯˘ÚÒıËΠÛÙË Á¤Ê˘Ú· Ù˘ ∞Ï·Ì¿Ó·˜ Ô˘ Ô‰ËÁ› ÚÔ˜ ÙËÓ ÕÌÊÈÛÛ·. ∂›¯Â Ì·˙› ÙÔ˘ 500 ·ÏÈοÚÈ·. 3. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ, ·ÊÔ‡ ‰È¤Ï˘Û·Ó ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿ Î·È ÂÍÔ˘‰ÂÙ¤ÚˆÛ·Ó ÙÔÓ ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙË, ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘. 4. ∏ Ì¿¯Ë, Ô˘ ‹Ù·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ÛÎÏËÚ‹, ÎÚ¿ÙËÛ ‰‡Ô ̤Ú˜ (23-24 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1821). √ ¢È¿ÎÔ˜ ÙË ‰Â‡ÙÂÚË Ì¤Ú· ÙÚ·˘Ì·Ù›ÛÙËΠÛÔ‚·Ú¿ ÛÙÔ ‰ÂÍÈfi ÒÌÔ. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î·ÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ÙÔÓ È¿ÛÔ˘Ó ˙ˆÓÙ·Ófi. ŒÂÈÙ· ·fi ÔÏÏ¿ ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈ·, Ô ËÚˆÈÎfi˜ ÔÏ·Ú¯ËÁfi˜ ·Ó·ÛÎÔÏÔ›ÛÙËÎÂ. ◊Ù·Ó 35 ¯ÚÔÓÒÓ. √È ·ÒÏÂȘ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜, ÁÈ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ fï˜‹Ù·Ó ‚·ÚȤ˜. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, Ë ı˘Û›· ÙÔ˘ ¢È¿ÎÔ˘ Î·È ÙˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ‹Á ¯·Ì¤ÓË. ∏ ·ÓÙ›ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘ ηı˘ÛÙ¤ÚËÛ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Î·È ¤‰ˆÛ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· ÛÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ó· ÚÔÂÙÔÈÌ¿ÛÔ˘Ó Î·Ï‡ÙÂÚ· ÙËÓ ¿Ì˘Ó¿ ÙÔ˘˜.
Ã∞ƒΔ∂™/4
[170]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ŒÚÁÔ ÙÔ˘ ¶·Ó·ÁÈÒÙË ∑ˆÁÚ¿ÊÔ˘, Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ 18301864, Ì ı¤Ì· ÙË Ì¿¯Ë ÛÙ· μ·ÛÈÏÈο. ™Ù· μ·ÛÈÏÈο Ô ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙ˘, Ô ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿˜ Î·È Ô °ÎÔ‡Ú·˜ ηٷÙÚfiˆÛ·Ó ÙÔÓ μÂ¸Ú¿Ó ·Û¿, Ô˘ ˘Ô¯ÒÚËÛ ‚È·ÛÙÈο ÚÔ˜ ÙË §·Ì›·. STAPLETON COLLECTION/ CORBIS/APEIRON
ÔÏÈfiÚÎËÛ·Ó ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÛÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË. ∂›Û˘, ¤ÁÈÓ·Ó Î·È Î¿ÔÈ· ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÛÙËÓ ∂‡‚ÔÈ·, fiÔ˘ ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ η٤Ϸ‚·Ó Ù· Ô¯˘Ú¿ μÚ˘Û¿ÎÈ·. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· Ô √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓ˘ Î·È Ô ∫ÈÔÛ¤ ªÂ¯Ì¤Ù ·Û¿˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â›¯·Ó ·ÔÛ·ÛÙ› Ì 9.000 Â˙ÈοÚÈÔ˘˜ Î·È È›˜ ·fi ÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÙÔ˘ ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿ ÛÙ· πˆ¿ÓÓÈÓ·. √ ∫ÔÓÙÔÁÈ¿ÓÓ˘ ¤ÌÂÈÓ ·Ì¤Ûˆ˜ Ô˘‰¤ÙÂÚÔ˜, ÂÓÒ Ô ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿˜, Ô ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙ˘ Î·È Ô ¢È¿ÎÔ˜ Ì 1.500 ¿Ó‰Ú˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÙȘ ‰‡Ô Ô‰Ô‡˜, Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡Û·Ó Ë Ì›· ÛÙË §ÔÎÚ›‰· Î·È ÛÙË μÔȈٛ· ̤ۈ ÙˆÓ £ÂÚÌÔ˘ÏÒÓ Î·È Ë ¿ÏÏË ÛÙË ºˆÎ›‰· ̤ۈ Ù˘ ÷ÏÎÔÌ¿Ù·˜. ™ÙË Ì¤ÛË ·Ú·Ù¿¯ıËÎÂ Ô ¢È¿ÎÔ˜, ÛÙË ¢·Ì¿ÛÙ· Î·È ÛÙË Á¤Ê˘Ú· ÙÔ˘ ™ÂÚ¯ÂÈÔ‡, ÙËÓ ∞Ï·Ì¿Ó·. ∞fi ÙË Ì›· Î·È ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Ô ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿˜ ÛÙË Ã·ÏÎÔÌ¿Ù· Î·È Ô ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙ˘, ÛÙË Á¤Ê˘Ú· ÙÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡ ¢‡ÚÔ˘. ¶ÚÒÙÔÈ ‰¤¯ÙËÎ·Ó Â›ıÂÛË, ÛÙȘ 22 ∞ÚÈÏ›Ô˘, Ô ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿˜ Î·È Ô ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙ˘. ¶Úfi‚·Ï·Ó ÌÈÎÚ‹ ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË Î·È ÙÚ¿ËÎ·Ó ÛÂ Ê˘Á‹. √ ¢È¿ÎÔ˜ ¤ÌÂÈÓ ÌfiÓÔ˜. ΔfiÙ ÛËÌÂÈÒıËΠÙÔ Î·ÙfiÚıˆÌ· Ù˘ ¢·Ì¿ÛÙ·˜ Î·È Ù˘ ∞Ï·Ì¿Ó·˜ ÙÔ ÔÔ›Ô Ì¿Ù·È· ı· ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ì ӷ ÙÔ ÂÚÈÁÚ¿„Ô˘Ì ·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈο, ÌÂÙ¿ ÙÔ˘˜ ÙfiÛÔ˘˜ ‡ÌÓÔ˘˜ Ô˘ Ì·˜ ¯¿ÚÈÛÂ Ë ‰ËÌÔÙÈ΋ Ô›ËÛË. √ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ ¢È¿ÎÔ˜ ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ÓˆÚ›˜ ÙÔ ÌÔÓ·¯ÈÎfi ‚›Ô Î·È ·Ó¤‚ËΠÛÙ· ‚Ô˘Ó¿ fiÔ˘ ¤˙ËÛ ˆ˜ ÎϤÊÙ˘. ŒÂÈÙ· ˘ËÚ¤ÙËÛ ÙÔÓ ∞Ï‹ ¶·Û¿, ·ÏÏ¿ ·Ú·ÈÙ‹ıËΠÌfiÏȘ ·ÈÛı¿ÓıËΠfiÙÈ ÏËÛ›·˙Â Ë Î·Ù·ÈÁ›‰· Ù˘ ÂıÓÈ΋˜ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜. ª¤¯ÚÈ Â‰Ò ‰ÂÓ ‰È¤ÊÂÚ ·fi ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜. √ ¢È¿ÎÔ˜ fï˜ ‹Ù·Ó Ó¤Ô˜ Î·È ˆÚ·›Ô˜. ∞Ó¤ÙÂÈÏÂ Û·Ó Ï·ÌÚfi ·ÛÙ¤ÚÈ ÙËÓ ·˘Á‹ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ŸÙ·Ó ¯¿ıËÎÂ, ¿ÊËÛ ›Ûˆ ÙÔ˘ ÙË ÌÓ‹ÌË ÙÔ˘ Ì¿ÚÙ˘Ú· Î·È ÙÔ˘ Ì·¯ËÙ‹. ŒÙÛÈ, Ë ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ·Ó‹ÎÂÈ Î·È ÛÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË Î·È ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·. ∂›Ó·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÎÙ‹Ì· ÙÔ˘ Ï·Ô‡, ·Ú¿ Ù˘ ÂÈÛÙ‹Ì˘. ª¿ÏÈÛÙ·, Ô Ï·fi˜ ϤÂÈ fiÙÈ, fiÙ·Ó Ô ¢È¿ÎÔ˜ ›‰Â ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË Ó· ηٷÊı¿ÓÂÈ ÛÙËÓ ∞Ï·Ì¿Ó·: «∫·Ú‰È¿, ·È‰È¿ ÌÔ˘, ÊÒÓ·ÍÂ, ·È‰È¿, ÌË ÊÔ‚Ëı‹ÙÂØ «∞Ó‰Ú›·, ˆÛ¿Ó ŒÏÏËÓ˜, ˆÛ¿Ó °Ú·ÈÎÔ› ÛÙ·ı‹ÙÂ.» ∂ΛÓÔÈ ÂÊÔ‚‹ıËÛ·Ó, Î’ ÂÛÎfiÚÈÛ·Ó ’˜ ÙÔ˘˜ ÏfiÁÎÔ˘˜, ŒÌÂÈÓ’ Ô ¢È¿ÎÔ˜ ’˜ ÙË ÊˆÙÈ¿ Ì ‰ÂÎÔ¯ÙÒ Ï‚¤ÓٷȘ. ΔÚÂȘ ÒڷȘ ÂÔϤ̷ Ì ‰ÂÎÔ¯ÙÒ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜, ™¯›ÛıËΠÙÔ ÙÔ˘Ê¤ÎÈ ÙÔ˘, Î’ ÂÁ›ÓËΠÎÔÌÌ¿ÙÈ· ∫·È ÙÔ Û·ı› ÙÔ˘ ¤Û˘ÚÂ, Î·È ’˜ ÙË ÊˆÙÈ¿ ÂÌ‚‹ÎÂÓ. ŒÎÔ„Â ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ¿ÂÈÚÔ˘˜ Î’ ÂÊÙ¿ ÌÔ˘ÏÔ˘ÎÌ·Û›‰·È˜, ¶ÏËÓ ÙÔ Û·ı› ÙÔ˘ ¤Û·ÛÂÓ ·¿Ó’ ·fi ÙËÓ ¯Ô‡ÊÙ·Ó, ∫’ ¤ÂÛ’ Ô ¢È¿ÎÔ˜ ˙ˆÓÙ·Ófi˜ ÂȘ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ Ù· ¯¤ÚÈ·. ÛÏÈÔÈ ÙÔÓ ‹Ú·Ó ·’ ÂÌÚfi˜ Î·È ‰˘fi ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ›Ûˆ.
∫È’ √Ì¤Ú μÚÈfiÓ˘ Ì˘ÛÙÈο ’˜ ÙÔÓ ‰ÚfiÌÔÓ ÙÔÓ ÂÚÒÙ·Ø «°¤ÓÂÛ·È ΔÔ‡ÚÎÔ˜, ¢È¿ÎÔ ÌÔ˘, ÙËÓ ›ÛÙÈ ÛÔ˘ Ó’ ·ÏÏ¿Í˘; ¡· ÚÔÛÎ˘Ó¿˜ ÂȘ ÙÔ ÙÛ·Ì›, ÙËÓ ÂÎÎÎÏËÛÈ¿ Ó’ ·Ê‹Û˘;» ∫’ ÂΛÓÔ˜ Ù’ ·ÂÎÚ›ıËÎÂ, Î·È Ì ı˘ÌfiÓ ÙÔ˘ ϤÁÂÈØ «¶¿Ù Β ÂÛ›˜ Î’ Ë ›ÛÙȘ Û·˜, ÌÔ˘Úٿ٘, Ó· ¯·ı‹ÙÂ. «∂ÁÒ °Ú·ÈÎfi˜ ÁÂÓÓ‹ıËη, °Ú·ÈÎfi˜ ı¤Ï’ ··Èı¿Óˆ. «∞Ó ı¤ÏÂÙ ¯›ÏÈ· ÊψÚÈ¿ Î·È ¯›ÏÈÔ˘˜ Ì·¯ÌÔ˘ÙȤ‰·È˜, «ªfiÓÔÓ ¤ÓÙ’ ¤ÍË ËÌÂÚÒÓ ˙ˆ‹Ó Ó· ÌÔ˘ ¯·Ú›ÛÙÂ, «ŸÛÔÓ Ó· Êı¿Û’ Ô √‰˘ÛÛ‡˜ Î·È Ô £·Ó¿Û˘ μ¿˚·˜.» ™·Ó Ù’ ¿ÎÔ˘Û’ Ô Ã·Ï›Ï̸˜, Ì ‰¿ÎÚ˘· ʈӿ˙ÂÈØ «Ã›ÏÈ· Ô˘ÁÁÈ¿ Û·˜ ‰›Óˆ ’Áˆ, ÎÈ’ ·ÎfiÌ· ÂÓÙ·ÎfiÛÈ·, «ΔÔÓ ¢È¿ÎÔ Ó· ¯·Ï¿ÛÂÙÂ, ÙÔÓ ÊÔ‚ÂÚfi ÙÔÓ ÎϤÊÙËØ «ŸÙÈ ı· Û‚‡ÛË ÙËÓ ΔÔ˘ÚÎÈ¿ Î·È fiÏÔ ÙÔ ¢Â‚ϤÙÈ.» ΔÔÓ ¢È¿ÎÔ ÙfiÙ ‹Ú·ÓÂ, Î·È ’˜ ÙÔ ÛÔ˘‚Ï› ÙÔÓ ‚¿Ï·ÓØ √ÏfiÚıÔÓ ÙÔÓ ÂÛÙ‹Û·ÓÂ, ÎÈ’ ·˘Ùfi˜ ¯·ÌÔÁÂÏÔ‡ÛÂ. (sic) °È· ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹ ÌfiÓÔ Î·ıÒ˜ Û˘ÏÏÔÁ›ÛÙËΠٷ ÓÈ¿Ù· ÙÔ˘ Î·È ÙËÓ ÔÌÔÚÊÈ¿ Ù˘ ·ÓÔÈÍÈ¿ÙÈ΢ ʇÛ˘ Ô˘ ÙÔÓ ÂÚÈÛÙÔ›¯È˙Â, ·Ú·ÔÓ¤ıËΠϤÁÔÓÙ·˜: °È· ‰Â˜ ηÈÚfi Ô˘ ‰È¿ÏÂÍÂ Ô ¯¿ÚÔ˜ Ó· Ì ¿ÚË, ΔÒÚ· ’ ·Óı›˙Ô˘Ó Ù· ÎÏ·ÚÈ¿ Î·È ‚Á¿Ó’ Ë ÁË ¯ÔÚÙ¿ÚÈ. (sic) ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿, ·Ó·ÎÙÒÓÙ·˜ ÙËÓ ·‰¿Ì·ÛÙË Î·ÚÙÂÚÈÎfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ Î·È ÁÂÌ¿ÙÔ˜ ¿ıÔ˜ ·fi ÙËÓ ·Á¿Ë ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ·ÙÚ›‰· Î·È ÙËÓ ÔÚÁ‹ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜: ΔËÓ ›ÛÙÈ ÙÔ˘˜ ÙÔ‡˜ ‡‚ÚÈ˙Â, ÙÔ˘˜ ¤ÏÂÁ ÌÔ˘ÚÙ¿Ù·È˜Ø «∂̤Ӓ ·Ó ÂÛÔ˘‚Ï›ÛÂÙÂ, ¤Ó·˜ °Ú·ÈÎfi˜ ¯¿ıËØ «∞˜ ËÓ Î·Ï¿ Ô √‰˘ÛÛ‡˜ ÎÈ’ Ô Î·ÂÙ¿Ó ¡È΋ٷ˜. «∞˘ÙÔ› ı· ο„Ô˘Ó ÙËÓ ΔÔ˘ÚÎÈ¿Ó ÎÈ fiÏÔ Û·˜ ÙÔ ¢Â‚ϤÙÈ.» (sic) ¢ÂÓ ÂÈηϤÛÙËΠ̿ٷȷ ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ÙÔ˘ ÛÙÈÁ̤˜ ÙËÓ ÂΉ›ÎËÛË ÙÔ˘ √‰˘ÛÛ¤·.
√ √‰˘ÛÛ¤·˜ ÛÙË °Ú·‚È¿ - ∏ Ì¿¯Ë ÙˆÓ μ·ÛÈÏÈÎÒÓ ªÂÙ¿ ÙËÓ ÔÈÛıÔ¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿ Î·È ÙÔ˘ ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙË Î·È ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ¢È¿ÎÔ˘, ÔÈ Â¯ıÚÔ› ¤Ú·Û·Ó ÙȘ £ÂÚÌԇϘ ÛÙȘ 7 ª·˝Ô˘ Î·È ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ÂÈÛ‚¿ÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ÕÌÊÈÛÛ·. ΔfiÙ ·ÚÂÓ¤‚Ë Ô √‰˘ÛÛ¤·˜, Ô˘ ‹Ù·Ó ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˘. °ÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ πı¿ÎË ÙÔ 1788 Î·È ‹Ù·Ó ÂÚ›Ô˘ Û˘ÓÔÌ‹ÏÈÎÔ˜ ÙÔ˘ ¢È¿ÎÔ˘. ∂›¯Â ˘ËÚÂÙ‹ÛÂÈ ÙÔÓ ∞Ï‹ ¶·Û¿, fiˆ˜ Î·È Ô Ê›ÏÔ˜ ÙÔ˘. ŸÙ·Ó fï˜ ͤ۷ÛÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙ· ∂Ù¿ÓËÛ·. ∞fi ÂΛ ¤Ú·Û ̤ۈ Ù˘
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [171]
¶¿ÙÚ·˜ ÛÙËÓ È‰È·›ÙÂÚË ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘, ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·. ŒÊÙ·Û ÂÁη›Úˆ˜ ÛÙËÓ ÕÌÊÈÛÛ·, ÙËÓ ÂfiÌÂÓË Ì¤Ú· ۯ‰fiÓ Ù˘ ηٷÛÙÚÔÊ‹ ÛÙË ¢·Ì¿ÛÙ· Î·È ÙËÓ ∞Ï·Ì¿Ó·. ∞̤ۈ˜ ‹Úı Û ·ʋ Ì ÙÔÓ ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿ Î·È ÙÔÓ ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙË Î·È Î·Ù¤Ï·‚ ÙÔ Ã¿ÓÈ Ù˘ °Ú·‚È¿˜, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ ÛÙÂÓfi Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡Û ÛÙËÓ ÕÌÊÈÛÛ·. |√ ›‰ÈÔ˜ Ô¯˘ÚÒıËΠÛÙÔ ÏÈÓıfiÎÙÈÛÙÔ Î·È ÂÎÙÂıÂÈ̤ÓÔ ÂΛÓÔ ÔÈÎÔ‰fiÌËÌ· Ì 120 ›ÏÂÎÙÔ˘˜ ÂıÂÏÔÓÙ¤˜. ™ÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ‹ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ Ô‰Ô‡ ÙÔÔıÂÙ‹ıËÎ·Ó Ô ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿˜ Î·È Ô ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙ˘, ÛÙË ‰ÂÍÈ¿ ÏÂ˘Ú¿ Ô ∫ÔÛÌ¿˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˘. ªfiÏȘ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎÂ Ô √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓ˘, ÙÔ Úˆ› Ù˘ 8˘ ª·˝Ô˘, Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó ·ÎÚÈ‚Ò˜ Ù· ›‰È· Ì ÙȘ £ÂÚÌԇϘ ÚÈÓ ·fi 14 ̤Ú˜. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi οÔÈ· ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË ÔÈ ¿Ó‰Ú˜ Ô˘ ÂÚÈÛÙÔ›¯È˙·Ó ÙÔ˘˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙÚ¿ËÎ·Ó ÛÂ Ê˘Á‹ Î·È ÛÎÔÚ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙ· Á‡Úˆ ‚Ô˘Ó¿. ŒÙÛÈ, fiÏË Ë ‰‡Ó·ÌË ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ ÂÈÙ¤ıËΠηٿ ÙÔ˘ √‰˘ÛÛ¤·. √È ÁÂÓÓ·›ÔÈ Ì·¯ËÙ¤˜ ÙÔ˘ ·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎ·Ó fiÏË ÙË Ì¤Ú· ÛÙȘ ·ÓÂÈÏËÌ̤Ó˜ ÂÊfi‰Ô˘˜ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ, ÛÎÔÙÒÓÔÓÙ·˜ ÂÚ›Ô˘ 300 ¿Ó‰Ú˜
Î·È ÙÚ·˘Ì·Ù›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ‰ÈÏ¿ÛÈÔ˘˜. ΔË Ó‡¯Ù· Âȯ›ÚËÛ·Ó ¤ÍÔ‰Ô. ¶¤Ú·Û·Ó ·fi ÙȘ ÁÚ·Ì̤˜ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ, ¯¿ÓÔÓÙ·˜ ÌfiÓÔ ¤ÍÈ ¿Ó‰Ú˜. °È·Ù› Ó· ÌË ÛÎÔÙˆı› Ô √‰˘ÛÛ¤·˜ ÂΛÓË ÙË Ì¤Ú·; ∂¤˙ËÛÂ Î·È ¤ÎÙÔÙ ‰ÂÓ ¤Î·Ó ٛÔÙ· ÛÔ˘‰·›Ô, ·Ó Î·È ÔÌÔÏÔÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ·¤ÎÙËÛ ‰‡Ó·ÌË. ™˘Ó¤‰ÂÛ ÙË ÊÈÏ·Ú¯›· ÙÔ˘ Ì ÙËÓ ÚÔ‰ÔÛ›· Î·È ÙÂÏ›ˆÛ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ Ù·ÂÈӈ̤ÓÔ˜ Ì ÔÈÎÙÚfi ÙÚfiÔ. ™ÙË °Ú·‚È¿ fï˜ ¤ÛˆÛ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ∏ ‰›Ô‰Ô˜ ¿ÓÔÈÍÂ, ·ÏÏ¿ Ô √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓ˘, Ô˘ ‹ÏÈ˙ fiÙÈ ı· ‰È¤Û¯È˙ ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· ·Ì·¯ËÙ›, ÁÈ· Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È Ó· ‰È·Ï‡ÛÂÈ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ΔÚ›ÔÏ˘, Û˘Ó·ÓÙÒÓÙ·˜ ÙfiÛÔ ÂÈÛÌ·ÙÈ΋ ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË, ηٿϷ‚ fiÙÈ ı· ‹Ù·Ó ·ÓÙÂÏÒ˜ ·Û‡ÓÂÙÔ Ó· ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÚÔÙÔ‡ ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ÙËÓ ÔÈÛıÔÊ˘Ï·Î‹ ÙÔ˘. ∞ÔÊ¿ÛÈÛ ÏÔÈfiÓ Ó· ÂÈÙÂı› ÚÒÙ· ÛÙË μÔȈٛ·, ÛÙËÓ ∂‡‚ÔÈ· Î·È ÛÙËÓ ∞ÙÙÈ΋. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜, ÔÈ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔÈ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËÎ·Ó fiÙÈ fiÏ· ÂÍ·ÚÙÈfiÓÙ·Ó ·fi ÙËÓ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ· ¤Ú· ·fi ÙÔÓ πÛıÌfi. °È’ ·˘Ùfi, ¤ÛÙÂÈÏ·Ó ÂΛ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ πÔ˘Ó›Ô˘ ÛËÌ·ÓÙÈ΋
[172]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [173]
Δ√ Ã∞¡π Δ∏™ °ƒ∞μπ∞™ ªÂÙ¿ ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∞Ï·Ì¿Ó· Ô √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓ˘ ηÙ¢ı‡ÓıËΠÚÔ˜ ÙËÓ ÕÌÊÈÛÛ·, ÁÈ· Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ ·fi ÂΛ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ∂ΛÓË ÙËÓ ÎÚ›ÛÈÌË ÛÙÈÁÌ‹ ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ô √‰˘ÛÛ¤·˜ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜, ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ Ù˘ §È‚·‰ÂÈ¿˜ Î·È ÁÓˆÛÙfi˜ ÙÔ˘ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË ·fi ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ô˘ ‹Ù·Ó ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ. 1. ªÂ Ù· 1.500 ·ÏÈοÚÈ· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Â˘Û ÛÙÔ Ã¿ÓÈ Ù˘ °Ú·‚È¿˜, ÛÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÌÈ·˜ ÛÙÂÓ‹˜ ‰È¿‚·Û˘ ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ Ô˘ Ô‰ËÁ› ÚÔ˜ ÙËÓ ÕÌÊÈÛÛ·. √È ÚÔÛ¿ıÂȘ ÙÔ˘ μÚ˘ÒÓË Ó· ÙÔÓ ‰ÂÏ¿ÛÂÈ ÚÔÛʤÚÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ·ÍÈÒÌ·Ù· ¤ÂÛ·Ó ÛÙÔ ÎÂÓfi. 2. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ô ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙ˘ Î·È Ô ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿˜ ¤ÛÂ˘Û·Ó Ó· ÙÔÓ ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó. ™ÙȘ 8 ª·˝Ô˘ 1821 Ô ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜ Î·È Ù· ·ÏÈοÚÈ· ÙÔ˘ ÎÏ›ÛÙËÎ·Ó Ì¤Û· ÛÙÔ ¯¿ÓÈ, ÂÓÒ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ‰‡Ô ÔÏ·Ú¯ËÁÔ› ¤È·Û·Ó ı¤ÛÂȘ ‰ÂÍÈ¿ Î·È ·ÚÈÛÙÂÚ¿. 3. √È ΔÔ˘Úης·ÓÔ›, ·ÊÔ‡ ‰È·ÛÎfiÚÈÛ·Ó ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ¤Íˆ ·fi ÙÔ ¯¿ÓÈ, ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ¤ÁÎÏÂÈÛÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ. 4. √È ÂÈı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË ·ÔÎÚÔ‡ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ·Ì˘ÓfiÌÂÓÔ˘˜, Ì ‚·ÚȤ˜ ·ÒÏÂȘ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂÈÙÈı¤ÌÂÓÔ˘˜. ΔfiÙÂ Ô μÚ˘ÒÓ˘ ‰È¤Ù·Í ӷ ÙÔ˘ ʤÚÔ˘Ó Î·ÓfiÓÈ· ·fi ÙË §·Ì›·. 5. ΔÔ ‚Ú¿‰˘ ÂΛӢ Ù˘ ̤ڷ˜ Ô ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜ Î·È Ù· ·ÏÈοÚÈ· ÙÔ˘ Âȯ›ÚËÛ·Ó ¤ÍÔ‰Ô Î·È Î·ÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ‰È·Ê‡ÁÔ˘Ó, ·ÊÔ‡ ÚÒÙ· ÚÔͤÓËÛ·Ó ÌÂÁ¿Ï˜ ·ÒÏÂȘ ÛÙÔÓ Â¯ıÚfi. ∏ Ó›ÎË ÛÙË °Ú·‚È¿ ·Ó·Ù¤ÚˆÛ ÙÔ ËıÈÎfi ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÌÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÛÙËÓ ∞Ï·Ì¿Ó· Î·È Î·ı˘ÛÙ¤ÚËÛ ·ÚÎÂÙ¿ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÂÍ·Ó·Áο˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ Ó· ·ÏÏ¿ÍÔ˘Ó Ù· Û¯¤‰È¿ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÔÏ‹ Ù˘ ·ӿÛÙ·Û˘ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ.
Ã∞ƒΔ∂™/4
[174]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ΔÔ ÔÚÂÈÓfi ™Ô‡ÏÈ Û ¯·ÏÎÔÁÚ·Ê›· Ô˘ ÊÈÏÔÍÂÓÂ›Ù·È ÛÙÔ ¶ÔÏÂÌÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ ∞ı‹Ó·˜. ™¯¤‰ÈÔ ÙÔ˘ C. Stanfield ·fi ·Ú¯ÈÎfi ÛΛÙÛÔ ÙÔ˘ H. Holland, ¯¿Ú·ÍË ÙÔ˘ J. Cousin. PUBLIC DOMAIN
‚Ô‹ıÂÈ· Ì ÙÔÓ ∏Ï›· Î·È Î·ÙfiÈÓ ¿ÏÏË Ì ÙÔÓ ∫˘ÚÈ·ÎÔ‡ÏË ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË. √È Â¯ıÚÔ› Î˘Ú›Â˘Û·Ó ÙË §È‚·‰ÂÈ¿ Î·È ‹Ú·Ó ÂÓÈÛ¯‡ÛÂȘ 2.500 ·Ó‰ÚÒÓ Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ ¢ÂÌ‹Ú ·Û¿. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ ‹ÚıÂ Ë Â›‰ËÛË ÁÈ· ÂÈÚfiÛıÂÙË, Ôχ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ‚Ô‹ıÂÈ·, 8.000 ÂÚ›Ô˘ ·Ó‰ÚÒÓ, Ô˘ η٤‚·ÈÓ·Ó ·fi ÙË ª·Î‰ÔÓ›· Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ μÂ¸Ú¿Ó ·Û¿. øÛÙfiÛÔ, ‰ÂÓ Î·ÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ÂÓˆıÔ‡Ó Ì ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË Î·È ÙÔÓ ∫ÈÔÛ¤ ªÂ¯Ì¤Ù ·Û¿. ªfiÏȘ ¤ÁÈÓ ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ Ô μÂ¸Ú¿Ó ·Û¿˜ ¤ÊÙ·Û ÛÙË §·Ì›·, 1.600 ÂÚ›Ô˘ ŒÏÏËÓ˜ Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙË, ÙÔÓ ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿ Î·È ÙÔÓ °ÎÔ‡Ú·, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó·Ï‹ÚˆÛ ÙÔÓ √‰˘ÛÛ¤·, Ô˘ ‰ÂÓ ÚfiÏ·‚ ӷ ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙÔ Â‰›Ô Ù˘ Ì¿¯Ë˜, η٤Ϸ‚·Ó ÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÙˆÓ μ·ÛÈÏÈÎÒÓ. ∂‡ÏÔÁ· Ô ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙ˘ ›¯Â ÚԂϤ„ÂÈ fiÙÈ ı· ÂÚÓÔ‡Û ·fi ÂΛ Ô μÂ¸Ú¿Ó ·Û¿˜. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÛÙȘ 26 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ Ô ·Û¿˜ ÍÂΛÓËÛ ·fi ÙËÓ ¶Ï·Ù·ÓÈ¿. ¶ÏËÛÈ¿˙ÔÓÙ·˜ Ì ÙÂÙÚ·Ï¿ÛÈ· ‰‡Ó·ÌË Î·È Ì ˘ÚÔ‚fiÏ·, ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÂÚ¿ÛÂÈ Ì οı ÙÚfiÔ. ∂Λ fï˜ ‰fiıËΠ̛· ·fi ÙȘ ÈÔ ·ÍÈÔÌÓËÌfiÓ¢Ù˜ Ì¿¯Â˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ÙfiÛÔ ÁÈ· Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ù˘ fiÛÔ Î·È ÁÈ· Ù· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù¿ Ù˘. √ μÂ¸Ú¿Ó ·Û¿˜ ÂÈÙ¤ıËΠ̠ÌÂÁ¿ÏË ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfiÙËÙ·, ·ÏÏ¿ ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎ·Ó Ì ·ÎfiÌ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›ÛÌ·. ∂ΛÓË ÙË Ì¤Ú·, Ô °ÎÔ‡Ú·˜ ‹Ù·Ó
Ô˘ ‰È·ÎÚ›ıËΠÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi fiÏÔ˘˜. ŒÂÈÙ· ·fi ÔχˆÚË Ì¿¯Ë ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÙÚ¿ËÎ·Ó ÛÂ Ê˘Á‹ Î·È Â¤ÛÙÚ„·Ó Û η΋ ηٿÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ¶Ï·Ù·ÓÈ¿. Œ¯·Û·Ó 700 ¿Ó‰Ú˜, ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ¤Ó·Ó ·Û¿ Î·È ÔÏÏÔ‡˜ ·ÓÒÙÂÚÔ˘˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜, 18 ÛËÌ·›Â˜ Î·È 800 ÔÏÂÌÈο ¿ÏÔÁ·. ª¿ÏÈÛÙ· ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ˜ Ô ÙÚfiÌÔ˜ ÙÔ˘˜, ÒÛÙ ÙËÓ ÂÔ̤ÓË Ô μÂ¸Ú¿Ó ·Û¿˜ ·Ô¯ÒÚËÛ ÛÙË §·Ì›·, ÂÁηٷÏ›ÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ ¶Ï·Ù·ÓÈ¿ fiÏ· Ù· ÂÊfi‰È¿ ÙÔ˘ Î·È Îfi‚ÔÓÙ·˜ ÙË Á¤Ê˘Ú· ÙÔ˘ ™ÂÚ¯ÂÈÔ‡. ∞fi ÙfiÙ ‰ÂÓ ·ÎÔ‡ÛÙËΠͷӿ Ô‡ÙÂ Î·È Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi ÙÈ ·¤ÁÈÓÂ. √È √ıˆÌ·ÓÔ› ·Ú¯ËÁÔ› Ù˘ μÔȈٛ·˜ ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ·Ó Ó· ÛÙËÚ›ÍÔ˘Ó ÙÔÓ μÂ¸Ú¿Ó ·Û¿ Ô‡ÙÂ Î·È ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË Ù˘ ∂‡‚ÔÈ·˜ Î·È Ù˘ ∞ÙÙÈ΋˜ Ó· ηٷÛÙ›ÏÔ˘Ó. ™ÙËÓ ∂‡‚ÔÈ· Ô √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓ˘ ‰ÂÓ Î·ÙfiÚıˆÛ ӷ ÓÈ΋ÛÂÈ ÙÔÓ ∞ÁÁÂÏ‹ °Ô‚Á›Ó· ‹ °Ô‚Èfi, Ô ÔÔ›Ô˜ ηÙ›¯Â Ì ÈÛ¯˘Ú‹ ‰‡Ó·ÌË Ù· μÚ˘Û¿ÎÈ·. ™ÙËÓ ∞ÙÙÈ΋ ‚¤‚·È· ‰È¤Ï˘Û ÛÙȘ 19 πÔ˘Ï›Ô˘ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ∞ÎÚfiÔÏ˘, ·ÏÏ¿ Ô ∞ÁÒÓ·˜ Û˘Ó¯È˙fiÙ·Ó ÛÙËÓ ÂΛ ‡·ÈıÚÔ. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ›¯·Ó ÌÂÛÔÏ·‚‹ÛÂÈ Ë Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ μÂ¸Ú¿Ó ·Û¿ Î·È Ë ¿ÏˆÛË Ù˘ ΔÚ›ÔÏ˘. √ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓ˘ ˘Ô¯ÒÚËÛ ÛÙË μÔȈٛ· Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘. ∏ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ∞ÎÚfiÔÏ˘ ·ӷϋÊıËΠ̠ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ∏Ï›· ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË. ™ÙÔ
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [175]
√ √‰˘ÛÛ¤·˜ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜, ÁÈ· Ó· ·Ó·Îfi„ÂÈ ÙË ‰È¤Ï¢ÛË ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÚÔ˜ ÙËÓ ÕÌÊÈÛÛ·, η٤Ϸ‚ ÙÔ Ã¿ÓÈ Ù˘ °Ú·‚È¿˜. Ù¤ÏÔ˜, ÚÔÙÔ‡ ÌÂÈ Ô ¯ÂÈÌÒÓ·˜, ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› ·Ú¯ËÁÔ› Ù˘ μÔȈٛ·˜ ‰È·›ÛÙˆÛ·Ó fiÙÈ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘˜ ›¯Â ÌÂȈı› Ôχ ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÂÍ¿ÌËÓÔ, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘, ÙˆÓ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ Î·È ÙˆÓ ÏÈÔÙ·ÍÈÒÓ. ∂Âȉ‹ ‰ÂÓ ÂÚ›ÌÂÓ·Ó ¿ÌÂÛ· ‚Ô‹ıÂÈ·, ˘Ô¯ÒÚËÛ·Ó Ì¤Ûˆ Ù˘ ∞Ù·Ï¿ÓÙ˘ ÛÙË §·Ì›· Î·È ·fi ÂΛ ¤Ê˘Á·Ó ÁÈ· Ù· πˆ¿ÓÓÈÓ·. ∏ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· ··ÏÏ¿¯ıËΠ¤ÙÛÈ ·fi ·˘Ùfi ÙÔÓ ¿ÌÂÛÔ Î›Ó‰˘ÓÔ, ·ÏÏ¿ ÁÓÒÚÈÛ ÔϤıÚȘ ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ ÂÚȤÙÂȘ. ΔfiÙÂ Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ¡¤ÁÚ˘ ηٿÚÙÈÛ ÛÙËÓ ÕÌÊÈÛÛ· ÙË ÓÔÌÈ΋ ‰È¿Ù·ÍË Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ¯¤ÚÛÔ˘ ∂ÏÏ¿‰·˜,, Ë ÔÔ›· ¤ÌÂÏÏ ӷ ÂÓÙ›ÓÂÈ, ·ÓÙ› Ó· ÌÂÙÚÈ¿ÛÂÈ ÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË Û‡Á¯˘ÛË. ΔfiÙÂ Ô √‰˘ÛÛ¤·˜ ÛÙ·Û›·Û ηٿ ÙÔ˘ ∞Ú›Ԣ ¶¿ÁÔ˘ Î·È Ù˘ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘. ∂ÈϤÔÓ, ÙÔÓ ÂÌfi‰ÈÛ·Ó Ó· ÌÂÙ·‚› ÛÙËÓ ∂‡‚ÔÈ· Î·È Ó· ÂÌ„˘¯ÒÛÂÈ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÂΛ. √ ∏Ï›·˜ ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘, Ô˘ ›¯Â ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1822, ÛÎÔÙÒıËΠ۠ÌÈ· ÌÈÎÚ‹ Û˘ÌÏÔ΋ ÎÔÓÙ¿ ÛÙ· ™Ù‡Ú·. √ ¤Ó‰ÔÍÔ˜ ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ‹˜ ÙÔ˘ μ·ÏÙÂÙÛ›Ô˘ ¯¿ıËΠÔχ ÓˆÚ›˜, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ì·˙› ÙÔ˘ ÛÙÔÓ Ù¿ÊÔ ÙȘ ÂÏ›‰Â˜ Ô˘ ‰›Î·È· ›¯Â ÂÓ·Ôı¤ÛÂÈ Û ·˘ÙfiÓ Ë ·ÙÚ›‰·. √ ı›Ԙ ÙÔ˘, Ô ∫˘ÚÈ·ÎÔ‡Ï˘, Ô˘ ÙÔÓ Û˘Ófi‰Â˘Â, ÛÒıËÎÂ. øÛÙfiÛÔ, ¤Ê˘Á ÁÈ· ÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, fiÔ˘ ‹Ù·Ó ÌÔÈÚ·›Ô Ó· Âı¿ÓÂÈ Î·È ·˘Ùfi˜ ÚfiˆÚ· Î·È ¤Ó‰ÔÍ·. ∏ ∞ÎÚfiÔÏË Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ·Ú·‰Ôı› ÛÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ ÛÙȘ 9 πÔ˘Ï›Ô˘. ŸÌˆ˜, Ë ¿ÏˆÛ‹ Ù˘ ‰ÂÓ ·ÓÙÈÛÙ¿ıÌÈÛ ÙÔ Î·›ÚÈÔ Ï‹ÁÌ· Ô˘ ‰¤¯ÙËÎÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ∂‡‚ÔÈ· Ô‡ÙÂ Î·È ÙËÓ ·Ó·Ù·Ú·¯‹ Ô˘ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ Û fiÏË ÙËÓ ÂχıÂÚË ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ÎÈÓ‰‡Ó„ ÛÔ‚·Ú¿ fiÏË Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË.
¢˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· √È ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ Ù˘ ∏›ÚÔ˘ √ ·Ú·¿Óˆ ΛӉ˘ÓÔ˜ ÂÓÙÂÈÓfiÙ·Ó Î·ıÒ˜ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Á›ÓÔÓÙ·Ó fiÏÔ Î·È ÈÔ ÂÈÛÊ·Ï‹ ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, ·Ú’ fiÙÈ ÂΛ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Î·Ù›¯Â Ù· ·fiÚıËÙ·
‚Ô˘Ó¿ ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘ ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ◊ÂÈÚÔ ·fi ÙÔ ¢ÂΤ̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1820. ªÂ ÙËÓ ·Ú·¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ›¯·Ó ·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ È‰È·›ÙÂÚË ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜. ∞fi ÙfiÙ ÔϤÌËÛ·Ó Î·Ù¿ ÙˆÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ Î·È ·Ú¿ÏÏËÏ· Û˘ÌÌ¿¯ËÛ·Ó Ì ÔÏÏÔ‡˜ ∞Ï‚·ÓÔ‡˜ ·Á¿‰Â˜. ∏ Û˘ÌÌ·¯›· ·˘Ù‹ Ô‰‹ÁËÛ Û ÛÊ¿ÏÌ·Ù·, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·fiÏ˘Ù· ÂÈÏÈÎÚÈÓ‹˜. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô ÈÔ ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜, Ô ™ÈÏÈÎÙ¿Ú ¶fiÙÙ·˜, ·˘ÙÔÌfiÏËÛ Ì 400 Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ÃÔ˘ÚÛ›Ù, Ô˘ ÔÏÈÔÚÎÔ‡Û ÙÔÓ ∞Ï‹. ŸÌˆ˜, Ë Û˘ÌÌ·¯›· ›¯Â Î·È Ù· ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù¿ Ù˘: ªÂ Ó¤· Û˘Óı‹ÎË, ÛÙȘ 27 ª·˝Ô˘ 1821, ÔÈ ΔÛ¿Ìˉ˜ ·Á¿‰Â˜ ˘Ô¯ÚÂÒıËÎ·Ó Ó· ·Ê‹ÛÔ˘Ó ·ÓÂÓfi¯ÏËÙÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ °Ï˘Î‹˜, ·ÎfiÌ· Î·È ·Ó ‹ıÂÏ·Ó Ó· ˘ËÚÂÙ‹ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ÃÔ˘ÚÛ›Ù. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ·ӷÛÙ¿ÙËÛ·Ó Î·È ÔÈ ÓÔÙÈfiÙÂÚ˜ ·گ›Â˜ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜: ÚÒÙÔ ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ÛÙȘ 24 ª·˝Ô˘ Ì ÙÔÓ ÔÏ·Ú¯ËÁfi ÙÔ˘ ∑˘ÁÔ‡ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ ª·ÎÚ‹, Ô ÔÔ›Ô˜ η٤Ϸ‚Â Î·È ÙÔ ∞ÈÙˆÏÈÎfi, ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ •ËÚfiÌÂÚÔ Ì ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ μ·ÚÓ·ÎÈÒÙË, Ë ¡·˘·ÎÙ›· Ì ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ™·‰‹Ì· Î·È ¿ÏÏÔ˘˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜, ÙÔ μÚ·¯ÒÚÈ (∞ÁÚ›ÓÈÔ) Ì ÙÔÓ μÏ·¯fiÔ˘ÏÔ, Ô˘ ‰¤¯ÙËΠ‚Ô‹ıÂÈ· ·fi ÙÔÓ ª·ÎÚ‹, ÙÔÓ ™·‰‹Ì· Î·È ÙÔÓ μ·ÚÓ·ÎÈÒÙË, Ë μfiÓÈÙÛ· Ì ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ ΔÛfiÁη, ÙÔ ∫·ÚÂÓ‹ÛÈ Ì ÙÔ˘˜ °ÈÔω·Û·›Ô˘˜. √ πÛÌ·‹Ï ·Û¿˜ ¶ÏÈ¿Û·˜, ÍÂÎÈÓÒÓÙ·˜ ·fi ÙËÓ ÕÚÙ·, ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÂÈÛ‚¿ÏÂÈ ÛÙËÓ ∞ηÚÓ·Ó›·. øÛÙfiÛÔ, ÙÔÓ ·¤ÎÚÔ˘Û ÛÙÔ ÛÙÂÓfi Ù˘ §·Áο‰·˜ Ô °ÒÁÔ˜ μ·ÎfiÏ·˜ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi ∞ÊÙ› Ô πˆ¿ÓÓ˘ ƒ¿ÁÎÔ˜. ™ÙȘ 3 πÔ˘Ï›Ô˘ ÔÈ ∞ηÚÓ¿Ó˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ› Ó›ÎËÛ·Ó ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÛÙÔ ∫ÔÌfiÙÈ. ªÔÚ› Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Ó· ÛËÌ›ˆÛ ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÛÙËÓ ∞Èوϛ· Î·È ÛÙËÓ ∞ηÚÓ·Ó›·, fï˜ fiÏ· Ù· ÎÈÓ‹Ì·Ù· Ô˘ ¤ÁÈÓ·Ó ÛÙÔ ‚fiÚÂÈÔ Î·È ÛÙÔ ‚ÔÚÂÈÔ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÙÌ‹Ì· ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ·¤Ù˘¯·Ó. ™Ù· ÕÁÚ·Ê· Ô ™Ù·ÌÔ‡Ï˘ °¿ÙÛÔ˜ ȤÛÙËΠ·fi ÙÔÓ ª·¯ÌÔ‡Ù ·Û¿ Ù˘ ¢Ú¿Ì·˜, Ô˘ ›¯Â ÚÔÂÏ¿ÛÂÈ ·fi ÙË §¿ÚÈÛ·. ∞Ó·ÁοÛÙËΠÏÔÈfiÓ Ó· Û˘Ì‚È‚·ÛÙ› Î·È Ó· ˘ÔÙ·¯ı› fiˆ˜ ·ÏÈ¿. ŸÙ·Ó ÔÈ ÏÔ‡ÛȘ ΈÌÔfiÏÂȘ ∫·Ï·ÚÚ‡Ù˜ Î·È ™˘Ú¿ÎÔ
[176]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
‡„ˆÛ·Ó ÙË ÛËÌ·›· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ηٷÙÚÔÒıËηÓ, ÏÂËÏ·Ù‹ıËÎ·Ó Î·È ˘ÚÔÏ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ πÛÌ·‹Ï ¶ÏÈ¿Û·, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ¤ÚıÂÈ ·fi ÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÙÔ˘ ÃÔ˘ÚÛ›Ù. √ ∞ÛÚÔfiÙ·ÌÔ˜, Ô˘ ÍÂÛËÎÒıËΠ̠ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô ™ÙÔÚÓ¿ÚË, ÙÔÓ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ ª¿Ó‰·ÏÔ, ÙÔÓ ÃÚÈÛÙfi‰Ô˘ÏÔ Ã·Ù˙ˤÙÚÔ˘ Î·È ÙÔ˘˜ §È·Î·Ù·›Ô˘˜, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ηٷı¤ÛÂÈ Ù· fiÏ· ÌÂÙ¿ ÙËÓ Â›ıÂÛË ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Ô˘ η٤Êı·Û·Ó ·fi ÙË £ÂÛÛ·Ï›· Î·È ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ. √È ¶·ÚÁËÓÔ›, ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ¶¿ÚÁ·˜, ¤ÏÂ˘Û·Ó ·fi ÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ ÁÈ· Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ È‰È·›ÙÂÚË ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ·¤Ù˘¯·Ó. √È ÃÈÌ·ÚÈÒÙ˜ ÛÙȘ 12 πÔ˘Ï›Ô˘ ÚÔÛÎÏ‹ıËÎ·Ó Ì ‰È·Î‹Ú˘ÍË ÙÔ˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘ À„ËÏ¿ÓÙË Ó· Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯Ô˘Ó ÛÙÔÓ ∞ÁÒÓ· ·ÏÏ¿ ÎÒÊÂ˘Û·Ó. ŒÙÛÈ, fiÏÔ ÙÔ ‚¿ÚÔ˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ ¤ÂÛ ÛÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜. ∞˘ÙÔ› ÔϤÌËÛ·Ó ÁÈ·
¤ÍÈ Ì‹Ó˜ ÂÚ›Ô˘ Ì·˙› Ì ¿ÏÏÔ˘˜ 250 Û˘Ì·ÙÚÈÒÙ˜ ÙÔ˘˜, Ô˘ ›¯·Ó Û˘ÚÚ‡ÛÂÈ ÙÔÓ πÔ‡ÏÈÔ ·fi ÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ Ì ÙÔÓ ÔÏ·Ú¯ËÁfi ¢È·Ì·ÓÙ‹ ∑¤Ú‚·. ™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, Ì¿¯ÔÓÙ·Ó ÁÈ· ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ·ÏÏ¿ ÚÔÊ·Û›˙ÔÓÙ·Ó fiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ¿ÏÏÔ ÛÎÔfi ·Ú¿ ÌfiÓÔ Ó· ‰È·Ï‡ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ, ÁÈ·Ù› ÌfiÓÔ ¤ÙÛÈ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ó ÙË Û˘ÌÌ·¯›· Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ˘Úης·ÓÔ‡˜. ™Â ÔÏϤ˜ Ì¿¯Â˜ ηٷÙÚfiˆÛ·Ó Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÙÔ˘ ÃÔ˘ÚÛ›Ù. ™ÙȘ 15 Î·È 17 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘, Ì ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙÔÓ ¢Ú¿ÎÔ Î·È ÙÔ Û‡ÌÌ·¯Ô ÕÁˆ ªÔ˘¯Ô˘Ú‰¿ÚË, Ó›ÎËÛ·Ó ÛÙ· ¶¤ÓÙ ¶ËÁ¿‰È· ÙÔÓ ªÔ˘ÛÙ·Ê¿ ·Û¿, Ô˘ ›¯Â ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ ·fi Ù· πˆ¿ÓÓÈÓ· ÁÈ· Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ÂΛÓË ÙË ÛÙÚ·ÙËÁÈ΋ ı¤ÛË Ì 3.000 ÂÎÏÂÎÙÔ‡˜ Â˙ÈοÚÈÔ˘˜ Î·È 500 È›˜. ∫·Ù¿ ÙÔ ¢ÂΤ̂ÚÈÔ fï˜ ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÂÁηٷÏ›ÊıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ ÙÔ˘˜ ΔÔ˘Úης·ÓÔ‡˜. √ ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿˜, Ô˘ ›¯Â ·ÂÏÈÛÙ› ·fi ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘ Ó· ‰È·Ï‡ÛÂÈ Ì ٷ fiÏ· ÙË Û˘ÌÌ·¯›· ÙÔ˘˜, Î·Ù¤Ê˘Á Û ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ. ΔȘ ·Ó¤ıÂÛ ÛÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ·fi ÙË μÔȈٛ· Î·È ‰È·ÙËÚÔ‡Û ۯ¤ÛÂȘ fi¯È ÌfiÓÔ Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ˘Úης·ÓÔ‡˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ì fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜. ∏ ÂÓÙÔÏ‹ Ô˘ ‰fiıËΠÛÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË ·ÔÛÎÔÔ‡Û ΢ڛˆ˜ ÛÙ· ÂÍ‹˜: Ó· ·ÔÛ¿ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ΔÔ˘Úης·ÓÔ‡˜ ·fi ÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜, Î·È ·Ó ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ, Î·È ÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜, ÙÔ˘˜ ∞ÈÙˆÏÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ∞ηÚÓ¿Ó˜ ·fi ÙËÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. √È ŒÏÏËÓ˜ ‰ÂÓ ¤‰ˆÛ·Ó ÛËÌ·Û›· ÛÙȘ ÂÈÛËÁ‹ÛÂȘ ·˘Ù¤˜. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ ΔÔ˘Úης·ÓÔ› ÙÔ˘ ÕÁˆ ªÔ˘¯·Ú‰¿ÚË ¤ÛÙÂÈÏ·Ó Ì¤¯Ú ̤¯ÚÈ ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘˜, ÙÔÓ Δ·¯‹Ú ∞Ì¿˙Ë, ÁÈ· Ó· ÙÔÓ ÂÓËÌÂÚÒÛÔ˘Ó ÁÈ· Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ·. ªÂÙ¿ ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘, ›ÛÙËÎ·Ó Ï‹Úˆ˜ «fiÙÈ ÔÈ Ú·ÁÈ¿‰Â˜ ÔÏ›ÛÙËÎ·Ó fi¯È ÁÈ· Ó· ˘ÂÚ·Û›ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ∞Ï‹ ·Û¿, ·ÏÏ¿ ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜, Î·È ÔÏÂÌÔ‡Ó ÁÈ· ÙËÓ ›ÛÙË ÙÔ˘˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ̈·ÌÂı·ÓÈ΋˜ ıÚËÛΛ·˜». ∂ÁηٷÏ›ÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ∞Ï‹ ·Û¿ Î·È ÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘ ŒÏÏËÓ˜, ‹Á·Ó Ì ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Úfi‰ˆÛ·Ó ÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜. ∞Ó Î·È ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·Ú·ÔÓÂıÔ‡Ó, ÂÂȉ‹ ÂΛÓÔÈ ÙÔ˘˜ ¤ÌÏÂÍ·Ó ÛÙÔÓ ∞ÁÒÓ· ·Ú¿ ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘˜, Î·È ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÛÙÈÁÌ‹ Ó· ÂΉÈÎËıÔ‡Ó -ηıÒ˜ Ì¿ÏÈÛÙ· ›¯·Ó ÛÙË ‰È¿ıÂÛ‹ ÙÔ˘˜ fiÏË ÙË ÛÙÚ·ÙÈ¿ ·fi Ù· πˆ¿ÓÓÈÓ·- ‰ÂÓ ¤Î·Ó·Ó Ù›ÔÙ· Ù¤ÙÔÈÔ, ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ‹Ù·Ó ·Ó˘Ô„›·ÛÙÔÈ Î·È ‰ÂÓ Â›¯·Ó ·ÎfiÌ· ÏËÚÔÊÔÚËı› Ù· ηı¤Î·ÛÙ·. ∞ÏÒ˜ ÙÔ˘˜ ÂÍ‹ÁËÛ·Ó fiÙÈ ·Ô¯ˆÚÔ‡Û·Ó ·fi ÙË Û˘ÌÌ·¯›·, ÁÈ·Ù› ÔÙ¤ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÛÎÂÊÙ› Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÔ˘Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ‚·ÛÈÏ›Ԣ Î·È ÙÔ˘˜ ¿ÊËÛ·Ó Ó· ÂÈÛÙÚ¤„Ô˘Ó ·ÓÂÓfi¯ÏËÙÔÈ ÛÙÔ ™Ô‡ÏÈ.
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [177]
∏ ΢‚¤ÚÓËÛË ‰ÂÓ Î¿ÓÂÈ Ù›ÔÙ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ÏÔÈfiÓ ÙÔ˘ 1822 ÌÔÓ·‰ÈÎÔ› ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Û fiÏË ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ ·¤ÌÂÈÓ·Ó ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜. ∏ ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ‹Ù·Ó ı¤Ì· ËÌÂÚÒÓ Î·È ‹Ù·Ó Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ Ô ÃÔ˘ÚÛ›Ù ı· ÚȯÓfiÙ·Ó Ì fiÏË ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘ ¿Óˆ Û ÂΛÓÔ ÙÔ Ó·˘¿ÁÈÔ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ. ◊Ù·Ó Â›Û˘ ÂÌÊ·Ó¤˜ fiÙÈ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Â›¯Â ÌÂÁ¿ÏÔ Û˘ÌʤÚÔÓ Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ Ô¯˘Úfi ÚÔ‡ÚÁÈÔ, ÛÙ¤ÏÓÔÓÙ·˜ ·Ì¤Ûˆ˜ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ô˘ ›¯·Ó ˙ËÙ‹ÛÂÈ ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜. ¶Ú¿ÁÌ· Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û ӷ οÓÂÈ, ·ÊÔ‡ ·fi Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 1821 Ë ∞ηÚÓ·Ó›· Î·È Ë ∞Èوϛ· ›¯·Ó ÍÂÛËΈı› Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÔÓÙ·˜ ÛÙÔÓ ¤ÓÔÏÔ ∞ÁÒÓ·. ∂›Û˘, Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ›¯Â ‹‰Ë Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ ÙË °ÂÚÔ˘Û›· ÙÔ˘˜, ÂÓÒ ·fi ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1822 ›¯Â Û¯ËÌ·ÙÈÛÙ› ΢‚¤ÚÓËÛË fiÏ˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ∫·Ó¤Ó·˜ ΛӉ˘ÓÔ˜ ‰ÂÓ ·ÂÈÏÔ‡Û ϤÔÓ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ·ÊÔ‡ Ë ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ‰‡Ó·ÌË Ô˘ ›¯Â ÛÙ·Ï› ÁÈ· Ó· ÂÈÛ‚¿ÏÂÈ ÂΛ ̤ۈ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ ¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ. ŸÌˆ˜, Ë °ÂÚÔ˘Û›· Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ ‰ÂÓ ¤Î·Ó ٛÔÙ· ÛËÌ·ÓÙÈÎfi. ∂ÈϤÔÓ ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi Î·È ÙÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi, ‰È·Û·ı›˙ÔÓÙ·˜ Î·È ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÛÎÈ¿ ÂÍÔ˘Û›·˜ Ô˘ ›¯·Ó Û Û΢ˆÚ›Â˜ ÂȘ ‚¿ÚÔ˜ ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË Î·È ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, ‰ÂÓ ÚfiÏ·‚·Ó Ô‡Ù ÙËÓ ¿Î·ÈÚË Â·Ó¿ÛÙ·ÛË Ô‡Ù ÙËÓ ÔϤıÚÈ· ηٷÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ Ã›Ô˘, ÛÙËÓ ÔÔ›· ı· ·Ó·ÊÂÚıԇ̠·Ú·Î¿Ùˆ. ¶Ôχ ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÓÔÈ¿ÛÙËÎ·Ó ÁÈ· ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ. ∂ÓÙÔ‡ÙÔȘ, Ô ÃÔ˘ÚÛ›Ù, ÌfiÏȘ ··ÏÏ¿¯ıËΠ·fi ÙÔÓ ∞Ï‹ ·Û¿, ÂÎÛÙÚ¿Ù¢Û Ì 14.000 ›ÏÂÎÙÔ˘˜ ∞Ï‚·ÓÔ‡˜ ηٿ ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ˘ÂÚ·Û›˙ÔÓÙ·Ó ÌfiÓÔ 1.000 ¿Ó‰Ú˜. √È ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó fiˆ˜ ¿ÓÙ·. ÀÔ¯ˆÚÒÓÙ·˜ ÚÔ˜ Ù· Ù¤ÏË ª·˝Ô˘ ·fi ÙȘ Â͈ÙÂÚÈΤ˜ ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘˜, Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ÛÙËÓ ∫È¿Ê·, ÛÙÔ ∞‚·Ú›ÎÔ Î·È ÛÙË ÃÒÓÈ·, fiÔ˘ ‰¤¯ÙËÎ·Ó Â›ıÂÛË ÛÙȘ 5 πÔ˘Ó›Ô˘. øÛÙfiÛÔ, ·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎ·Ó Ì ÌÂÁ¿ÏË Î·ÚÙÂÚÈÎfiÙËÙ·. √ ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Á·Ó¿ÎÙËÛÂ Î·È ¤¯·Û ÙËÓ ˘ÔÌÔÓ‹ ÙÔ˘. ŒÙÛÈ, ¤Ê˘Á ÁÈ· ÙË §¿ÚÈÛ·, ·Ó·ı¤ÙÔÓÙ·˜ ÛÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË Ù· ˙ËÙ‹Ì·Ù· ÙˆÓ ‰˘ÙÈÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Î·È È‰›ˆ˜ ÙË Û˘Ó¤¯ÈÛË Ù˘ ÔÏÈÔÚΛ·˜ ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘. •·ÊÓÈο, ÙÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi ÂÈÙ¤ÏÔ˘˜ ͇ÓËÛÂ! ™ÙȘ 21 ∞ÚÈÏ›Ô˘ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÛÙ›ÏÂÈ ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· «ÙÔÓ ÁÎÂÓÂÚ¿Ï [ÛÙÚ·ÙËÁfi] ¡fiÚÌ·Ó Ì ÙÔ˘˜ Ù·ÎÙÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜», Ì ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ· ‹Ú ÙËÓ ÈÔ ·Ú¿ÏÔÁË ·fiÊ·ÛË. ŸÛÔ ¿ÍÈÔ˜ ÎÈ ·Ó ‹Ù·Ó ·˘Ùfi˜ Ô ÁÂÓÓ·›Ô˜ ¿Ó‰Ú·˜, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ
ηٷʤÚÂÈ Î·È ÔÏÏ¿, ηıÒ˜ ‰ÂÓ ÁÓÒÚÈ˙ ԇÙ ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË Ô‡Ù ٷ ÚfiÛˆ· Ô‡Ù ÙË ÁÏÒÛÛ·. √ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ Ù· ÛΤÊÙËΠfiÏ· ·˘Ù¿ Î·È ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ ÁÈ· Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÙÔ ™Ô‡ÏÈ. 줂·È·, ·Ó ıˆÚÔ‡Û ¤ÛÙˆ Î·È Ï›ÁÔ ÛÔ˘‰·›Ô ÙÔ ·Í›ˆÌ¿ ÙÔ˘, ÙÔ˘ ÚÔ¤‰ÚÔ˘ ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡, ‰ÂÓ ı· ¤·ÈÚÓ ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ· ·fiÊ·ÛË, ‰ËÏ·‰‹ ‰ÂÓ ı· ÂÁη٤ÏÂÈ Û ÙfiÛÔ ÎÚ›ÛÈ̘ ÒÚ˜ ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ÂÔÙ›· ÙˆÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ Î·È ‰ÈÔÈÎËÙÈÎÒÓ ˘Ôı¤ÛÂˆÓ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. Œ‚Ï fï˜ fiÙÈ ‰ÂÓ ¤ÏÂÁ¯Â Ù›ÔÙ·. ΔÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi ÎÚ·ÙÔ‡Û ‰Â̤ӷ Ù· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡. √È °ÂÚÔ˘Û›Â˜ ¤ÌÂÓ·Ó ¿Ú·Á˜ ‹ ·¿ÏÂÈÊ·Ó Î¿ı ›¯ÓÔ˜ ‰‡Ó·Ì˘ Ù˘ ÎÂÓÙÚÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘. π‰›ˆ˜ Ë ¶ÂÏÔÔÓÓËÛȷ΋ °ÂÚÔ˘Û›· ÛÊÂÙÂÚÈ˙fiÙ·Ó ÙfiÛÔ Ôχ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¯ÚËÌ·ÙÈÎÔ‡˜ fiÚÔ˘˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, ÒÛÙ ÛÙȘ 28 ª·ÚÙ›Ô˘ Ô Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡ ¤ÁÚ·Ê ÛÙÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi fiÙÈ ÂΛÓË Ë °ÂÚÔ˘Û›· «·ÚÓÂ›Ù·È Ó· ÛÙ›ÏÂÈ ¯Ú‹Ì·Ù·, ÌÔÏÔÓfiÙÈ ÔÌÔÏÔÁ› fiÙÈ ¤¯ÂÈ ÌÂÙÚËÙ¿». √ ˘Ô˘ÚÁfi˜ √ÈÎÔÓÔÌ›·˜, Ô Î·ÏÔÚÔ·›ÚÂÙÔ˜ ¶·ÓÔ‡ÙÛÔ˜ ¡ÔÙ·Ú¿˜, ηٷÁÁ¤ÏÏÔÓÙ·˜ Ì ·Á·Ó¿ÎÙËÛË Ù· ›‰È· Ú¿ÁÌ·Ù· ÛÙÔÓ Úfi‰ÚÔ ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡, η٤ÏËÁ fiÙÈ «·Ó·Áο˙ÂÙ·È Ó· ÎÏ›ÛÂÈ ÙÔ ˘Ô˘ÚÁÂ›Ô Î·È Ó· ·Ó·¯ˆÚ‹ÛÂÈ Ì ·Ê¿ÓÙ·ÛÙÔ fiÓÔ „˘¯‹˜». ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ·˘Ù¿, Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ·ÂÏ›ÛÙËÎÂ Î·È ÚÔÙ›ÌËÛ ӷ ¿ÂÈ ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·. ŒÙÚÂÊ ÙËÓ ÚÔÛ‰ÔΛ· fiÙÈ Û ÂΛÓË ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹, ÙËÓ ÔÔ›· ›¯Â ÚˆÙԉ› Î·È fiÔ˘ ›¯Â ÔÏÏÔ‡˜ ÚÔÛˆÈÎÔ‡˜ Ê›ÏÔ˘˜, ›Ûˆ˜ ηٿÊÂÚÓ ӷ οÓÂÈ Î¿ÙÈ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi.
∏ ηٷÛÙÚÔÊ‹ ÛÙÔ ¶¤Ù· ∏ ÙÒÛË ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘ ™ÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ ˘‹Ú¯·Ó Ï›ÁÔÈ Ù·ÎÙÈÎÔ› Ô˘ ÙÔ˘˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛÂ Ô μ·Ï¤ÛÙ· › À„ËÏ¿ÓÙË. ΔÔ Ù¿ÁÌ· ·˘Ùfi, Ô˘ ·Ô‰ÂηٛÛÙËΠÛÙËÓ ¤ÊÔ‰Ô ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘, ÙÔ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó 350 ÂÚ›Ô˘ ¿Ó‰Ú˜ Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ πÙ·Ïfi Δ·Ú¤Ï·. √ μ·Ï¤ÛÙ· ›¯Â ʇÁÂÈ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ Ì ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜ Î·È ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË, fiÔ˘ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÎÔÙÒıËÎÂ. ∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜, ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ ˘‹Ú¯·Ó Î·È Ï›ÁÔÈ ∂Ù·Ó‹ÛÈÔÈ, ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔÈ ˆ˜ Ù·ÎÙÈÎÔ› ·fi ÙÔÓ ™‡ÚÔ ¶·Ó¿, Ì·˙› Ì 300 ÂÚ›Ô˘ ÊÈϤÏÏËÓ˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜, °ÂÚÌ·ÓÔ‡˜, °¿ÏÏÔ˘˜, πÙ·ÏÔ‡˜, ¶ÔψÓÔ‡˜. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜ fï˜ ÌfiÓÔ 180 Û˘ÌÊÒÓËÛ·Ó Ó· Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÔ˘Ó ‰‡Ô Ïfi¯Ô˘˜. ∞Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘ ÂÓfi˜ Ïfi¯Ô˘ ¤ÁÈÓÂ Ô ¶ÔψÓfi˜ ªÈÚ˙¤ÓÛÎÈ, ·ÏÈfi˜ Î·È ‰fiÎÈÌÔ˜ Ì·¯ËÙ‹˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÂÚ¿ÛÂÈ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ÔÏÂÌÒÓÙ·˜ ·ÓÙÔ‡ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ¿ÏÏÔÙ Ì ÙÔÓ ¡·ÔϤÔÓÙ· Î·È ¿ÏÏÔÙ Ì ÙÔÓ ™ÈÌfiÓ ªÔÏ›‚·Ú. ∞Ú¯ËÁfi˜
√ ª¿ÚÎÔ˜ ªfiÙÛ·Ú˘ Û ÂÏ·ÈÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ Jean-Leon Gerome, ÙÔ˘ 1874. √ ªfiÙÛ·Ú˘ Î·È ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÙÔ˘, ηÙfiÈÓ ‰È·Ù·Á‹˜ ÙÔ˘ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˘, ·Ô¯ÒÚËÛ·Ó ·fi ÙÔ Î‡ÚÈÔ ÛÒÌ· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Ô˘ ›¯Â Û˘ÁÎÚÔÙËı› ÁÈ· Ó· ¿Ó ӷ ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ. ΔÂÏÈο, Á‡ÚÈÛÂ Î·È ÔϤÌËÛ ÛÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈ΋ Ì¿¯Ë ÙÔ˘ ¶¤Ù·, fiÔ˘ ‰È·ÛÒıËΠÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÛÙÈÁÌ‹. PUBLIC DOMAIN
[178]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ŒÚÁÔ ÙÔ˘ ¶·Ó·ÁÈÒÙË ∑ˆÁÚ¿ÊÔ˘, Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ 18301864, Ì ÙËÓ ÕÚÙ· Î·È ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ¶¤Ù·, fiÔ˘ ¤Ï·‚ ¯ÒÚ· Ë ÔÌÒÓ˘ÌË Ì¿¯Ë ÙÔÓ πÔ‡ÏÈÔ ÙÔ˘ 1822. PUBLIC DOMAIN
ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘ Ïfi¯Ô˘ ÔÚ›ÛÙËÎÂ Ô ∂Ï‚ÂÙfi˜ ™Â‚·ÏȤ. ¢ÈÔÈÎËÙ‹˜ Î·È ÙˆÓ ‰‡Ô Ïfi¯ˆÓ ·Ó¤Ï·‚Â Ô ÁÂÓÓ·›Ô˜ ∞ÓÙÚ¤· ¡Ù¿ÓÈ·, ÈÙ·ÏÈ΋˜ ηٷÁˆÁ‹˜, ·ÏÏ¿ ÔÏÈÙÔÁÚ·ÊË̤ÓÔ˜ °¿ÏÏÔ˜. ªÂ ·˘Ù‹ ÙË ÌÈÎÚ‹ ‰‡Ó·ÌË, οÔÈÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ª¿ÚÎÔ ªfiÙÛ·ÚË Î·È ÌÂÚÈÎÔ‡˜ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔ˘˜, Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ÍÂΛÓËÛ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ª·˝Ô˘. ∂›¯Â Ì·˙› ÙÔ˘ ˆ˜ ÂÈÙÂÏ›˜ ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, °¿ÏÏÔ˘˜ Î·È °ÂÚÌ·ÓÔ‡˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ͯÒÚÈ˙Â Ô ÌÂÛ‹ÏÈη˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ·fi ÙË μ˘ÙÂÌ‚¤ÚÁË ¡fiÚÌ·Ó ŒÚÂÓÊÂϘ (Ehrenfels), Ô ÔÔ›Ô˜ ı· ·Ô‰Â›ÎӢ fiÙÈ ‰›Î·È· ›¯Â ·˘Ùfi ÙÔ ÂÒÓ˘ÌÔ, Ô˘ Û‹Ì·ÈÓ ‚Ú¿¯Ô˜ Ù˘ ÙÈÌ‹˜. ™ÙËÓ ¶¿ÙÚ· Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ·Ú¤Ï·‚Â Î·È ¿ÏÏÔ˘˜ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔ˘˜ ˆ˜ ‚ÔËıËÙÈÎÔ‡˜. ¶ÂÚ›ÌÂÓ ̿ÏÈÛÙ· fiÙÈ ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· ı· Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·Ó ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ Ì·¯ËÙ¤˜ Á‡Úˆ ÙÔ˘. ŸÌˆ˜, ÙÔ Ù·ÎÙÈÎfi ‹Ù·Ó ÙÔ ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚÔ ÙÌ‹Ì· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÛ¯¤‰ÈÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡. μ‚·›ˆ˜, ·Ó ›¯Â ¯ÚfiÓÔ Î·È ¯Ú‹Ì·Ù· Ó· ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ ÌÈ· ·ÍÈfiÌ·¯Ë ‰‡Ó·ÌË, Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ Ï‹ıÔ˜ Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·, ı· ‰ÈηȈÓfiÙ·Ó. ŸÌˆ˜, Ô ¯ÚfiÓÔ˜ Î·È Ù· ¯Ú‹Ì·Ù· ›¯·Ó Íԉ¢Ù› Û fiÏ· Ù· ¿ÏÏ· ÂÎÙfi˜ ·fi ÙȘ ·ÏËıÈÓ¤˜ ·Ó¿ÁΘ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘. ∂Í¿ÏÏÔ˘ Ú¤ÂÈ Ó· ÔÌÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ì fiÙÈ Ô Ï·fi˜ ÚÔÙÈÌÔ‡Û ÙÔ ·ÙÚÔ·Ú¿‰ÔÙÔ ÔÏÂÌÈÎfi ÙÔ˘ Û‡ÛÙËÌ·. √È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Î·È ÔÈ ÎϤÊÙ˜ ÂÚÈÊÚÔÓÔ‡Û·Ó ¤ˆ˜ Î·È ÊıÔÓÔ‡Û·Ó ÂΛÓÔ ÙÔ ÊÚ·ÁÎÈÎfi ÓˆÙÂÚÈÛÌfi. ΔÔ ‚¤‚·ÈÔ fï˜ Â›Ó·È fiÙÈ, ·ÊÔ‡ Ì ȉȈÙÈΤ˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ ÌfiÚÂÛ·Ó Ó· Û˘ÁÎÚÔÙËıÔ‡Ó ‰‡Ô Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÚ›· Ù¿ÁÌ·Ù·, ·Ó ˘‹Ú¯Â ΢‚¤ÚÓËÛË, ı· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·Ó ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ‰¤Î· Ù¤ÙÔÈ·, ·ÚÎÂÙ¿ ÁÈ· Ó· ÛÒÛÔ˘Ó ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ∫¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ fï˜ ‰ÂÓ ¤ÁÈÓÂ Î·È Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÂÚÈÔÚÈÛÙ› Û fiÛ· ÚÔÂÙԛ̷ÛÂ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÂÎ ÙÔ˘ ÌˉÂÓfi˜ Î·È Û fiÛ· ¤ÂÈÙ· ·˘ÙÔÌ¿Ùˆ˜ ÚԤ΢„·Ó. ™ÙËÓ ¶¿ÙÚ· ‚ڋΠÂÚ›Ô˘ 1.000 ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔ˘˜ Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ °ÂÓÓ·›Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, ÙÔÓ °È·ÙÚ¿ÎÔ Î·È ÙÔÓ ∫˘ÚÈ·ÎÔ‡ÏË ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË. ª·˙› ÙÔ˘˜ ¤Ú·Û ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ. ∏ ‚Ô‹ıÂÈ· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÌÂÁ¿ÏË, ·ÏÏ¿ ÂÎ ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Â›Ó·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË, ÁÈ·Ù› Ë ‰‡Ó·ÌË Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ fiÊÂÈÏÂ Î·È ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·ÚΤÛÂÈ Û ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· - ·Ó ¤‰ÂȯÓ ÙËÓ ·Ó·Áη›· ÚÔı˘Ì›·, Ë ÔÔ›· › ÙÔ˘ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ ‹Ù·Ó ·Ô‡Û·. ¶ÔÏÏÔ› ηÙËÁfiÚËÛ·Ó ÙÔÓ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ fiÙÈ Î·È ÂÍ·Ú¯‹˜ Î·È Ì ÙËÓ ¿ÚÔ‰Ô ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ ÛÎfiÚÈÛ ÙȘ ÌÈÎÚ¤˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘, ·ÓÙ› Ó· ÙȘ Û˘ÓÂÓÒÛÂÈ. √È ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘, Ô˘ ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·Ó Ï¤ÔÓ Ù· ¿ÓÙ·, ÊÒÓ·˙·Ó Ó· ÙÔ˘˜ ÛÙ›ÏÔ˘Ó ¿ÌÂÛ· ‚Ô‹ıÂÈ·. øÛÙfiÛÔ, Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔÓ
Ó· Ê·ÓÙ·ÛÙ› fiÙÈ Ù· ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù· Ô˘ ¤ÛÙÂÏÓ ‰ÂÓ ı· ÂÓÈÛ¯‡ÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÓÙfiÈÔ˘˜ Ì·¯ËÙ¤˜. ∞fi ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ›ÂÛË ÙˆÓ ™Ô˘ÏȈÙÒÓ, ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔÓ ∫˘ÚÈ·ÎÔ‡ÏË ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË Ì 500 ª·ÓÈ¿Ù˜ ̤ۈ ı·Ï¿ÛÛ˘ ÛÙÔ º·Ó¿ÚÈ, ¤Ó· ÏÈÌ¿ÓÈ Ô˘ ·Â›¯Â ÂÙ¿ ÒÚ˜ ·fi ÙËÓ ∫È¿Ê·, ÁÈ· Ó· ÚÔÌËı‡ÛÂÈ Ì ÙÚÔʤ˜ ÙËÓ ·ÎÚfiÔÏË Ô˘ ÎÈÓ‰‡Ó¢Â. ŒÂÈÙ·, ·Ó·¯ˆÚÒÓÙ·˜ ·fi ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ÙËÓ 1Ë πÔ˘Ó›Ô˘, ÚÔ¯ÒÚËÛ ۯÂÙÈο ·ÚÁ¿, ÁÈ· Ó· ‰ÒÛÂÈ ¯ÚfiÓÔ ÛÙÔ˘˜ ™ÙÂÚÂÔÂÏÏ·‰›Ù˜ Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚˆıÔ‡Ó. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜ fï˜ ‰ÂÓ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ıËÎ·Ó ÔÏÏÔ›. √È ÎÚ·˘Á¤˜ ·ÂÏÈÛ›·˜ Ô˘ ·ÓÙË¯Ô‡Û·Ó ·fi ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ ÙÔÓ ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó Ó· ÛÙ›ÏÂÈ ·Ì¤Ûˆ˜ ÙÔÓ ª¿ÚÎÔ ªfiÙÛ·ÚË Ì¤Û· ·fi Ù· ¶¤ÓÙ ¶ËÁ¿‰È·. ªÂÙ¿ ÙËÓ ·Ó·¯ÒÚËÛ‹ ÙÔ˘, Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÚÔ¯ÒÚËÛ ̤¯ÚÈ ÙÔ ¯ˆÚÈfi ¶¤Ù·, ‚fiÚÂÈ· Ù˘ ÕÚÙ·˜. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ·fi ÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· Ï›ÁÔÈ ¤‰ÂÈÍ·Ó ÚÔı˘Ì›·. √È Ù¿ÍÂȘ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÂÏ·ÙÙÒÓÔÓÙ·Ó, ·ÓÙ› Ó· ·˘ÍËıÔ‡Ó. ∂›Û˘, ¤ÛÙÚ„·Ó ÛÙ· ̤ÚË ÙÔ˘˜ ÔÈ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÙÔ˘ °ÂÓÓ·›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ °È·ÙÚ¿ÎÔ˘, ÔÚÁÈṲ̂ÓÔÈ ·fi ÙËÓ ·ÚÔı˘Ì›· ÙˆÓ ÓÙfiȈÓ. ΔÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ ‹Ù·Ó fiÙÈ Ô ÔÏ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ÕÚÙ·˜ °ÒÁÔ˜ ª·ÎfiÏ·˜, Ô˘ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ›¯Â ‰Â›ÍÂÈ ›ÛÙË ÛÙÔ Î·ı‹ÎÔÓ ÙÔ˘, ÂΛÓË ÙËÓ ÒÚ· ·ÌÊÈÙ·Ï·ÓÙ¢fiÙ·Ó. √È Û˘ÓÂÓÓÔ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ Ì ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÙÔÓ Â›¯·Ó οÓÂÈ Ì¿ÏÏÔÓ ÂÈΛӉ˘ÓÔ ·Ú¿ ˆÊ¤ÏÈÌÔ Û‡ÌÌ·¯Ô. √ ∫˘ÚÈ·ÎÔ‡Ï˘ ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘ ‰¤¯ÙËΠ›ıÂÛË ·fi ÈÛ¯˘Ú‹ ‰‡Ó·ÌË ÛÙÔ º·Ó¿ÚÈ Î·È ÛÎÔÙÒıËÎÂ. √ ª¿ÚÎÔ˜, ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·˜ Ù· ¶¤ÓÙ ¶ËÁ¿‰È· ηÙÂÈÏËÌ̤ӷ ·fi ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Î·È ‚ϤÔÓÙ·˜ fiÙÈ ¤Ó· ¿ÏÏÔ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ÛÒÌ· 2.000 ·Ó‰ÚÒÓ ÙÔÓ ·ÂÈÏÔ‡Û ÛÙ· ÓÒÙ·, ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ Î·È ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ Á˘Ú›ÛÂÈ. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ÂÈÛÌ·ÙÒ‰Ë Ì¿¯Ë ÛÒıËΠÛÙÔ ¶¤Ù·, ¯¿ÓÔÓÙ·˜ fiÛ· ÙÚfiÊÈÌ· Î·È ÔÏÂÌÔÊfi‰È· ÌÂÙ¤ÊÂÚÂ. ™ÙȘ 4 πÔ˘Ï›Ô˘, ÂÓÒ Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙË §·Áο‰· ÊÚÔÓÙ›˙ÔÓÙ·˜ ÁÈ· Ù· ·Ó·Áη›· ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi, Ô ƒÂÛ›Ù ·Û¿˜, Ô ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ·Û›ÁÓˆÛÙÔ˜ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹˜, ÂÊfiÚÌËÛ Ì 6.000 ¿Ó‰Ú˜ ·fi ÙËÓ ÕÚÙ·. ∂ÈÙ¤ıËΠÛÙÔ ¶¤Ù· ·fi fiϘ ÙȘ ÌÂÚȤ˜. ∂Λ ¤ÂÛ·Ó, ·ÊÔ‡ ·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙ’ ·Ï‹ıÂÈ· ËÚˆÈο, fiÏÔÈ Û¯Â‰fiÓ ÔÈ ÊÈϤÏÏËÓ˜: Ô Δ·Ú¤Ï·, Ô ªÈÚ˙¤ÓÛÎÈ, Ô ¡Ù¿ÓÈ·, Ô Δ¿È¯Ì·Ó Î·È Ô °¿ÏÏÔ˜ ªÈÓÈ¿Î, ÁÈ· Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ÙÔ˘˜ ÈÔ ÂÈÊ·Ó›˜. ªfiÏȘ 25 ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó Ì¤¯ÚÈ ÙË §·Áο‰·. ŸÏÔÈ ‹ÍÂÚ·Ó ·fi ̤Ú˜ ÙËÓ Ù‡¯Ë Ô˘ ÙÔ˘˜ ÂÚ›ÌÂÓÂ, ·ÏÏ¿ Ë ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÙÈÌ‹ ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ¤ÙÚ ӷ ‰Â›ÍÔ˘Ó fiÙÈ Â›¯·Ó ¯¿ÛÂÈ Î¿ı ÂÏ›‰·. √È ÏfiÁÔÈ Ô˘ ·ÓÙ¿ÏÏ·Í·Ó ÛÙÔ ¶¤Ù· ‰È·ÛÒıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÂÈ˙‹Û·ÓÙ˜. «∞fi ÙË ÓÂfiÙËÙ¿ ÌÔ˘ ÔϤÌËÛ·» ¤ÏÂÁÂ Ô ·Ï·›Ì·¯Ô˜ ªÈÚ˙¤ÓÛÎÈ
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [179]
«·ÓÙÔ‡ οو ·fi ÙÔÓ Ô˘Ú·Ófi. ∫·È ¤Ó· ÌfiÓÔ Î¤Ú‰ÈÛ·, ÙËÓ ÂÔ›ıËÛË fiÙÈ ·ÓÙÔ‡ οو ·fi ÙÔÓ Ô˘Ú·Ófi ηÎÒ˜ ¤¯Ô˘Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·. ΔÒÚ· ¤Ó· ÔıÒ, Ó· Âı¿Óˆ ÔÏÂÌÒÓÙ·˜ ¿Óˆ ÛÙËÓ ·ÁÈ·Ṳ̂ÓË ·˘Ù‹ ÁË ‹ Ó· ‰ˆ ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· Ó· ·Óı› Í·Ó¿ Û ·˘Ù‹ ˆ˜ Á¤ÚÔÓÙ·˜ ÔÏ›Ù˘ Ù˘». √ ¡Ù¿ÓÈ·, ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ÙÔ ‰ÂÍÈfi ¯¤ÚÈ ÙÔ˘, ÚfiÛıÂÛÂ: «∫·È ·Ó ÔÈ Â¯ıÚÔ› ÛÙ‹ÛÔ˘Ó Ù· ÎÂÊ¿ÏÈ· Ì·˜ ÛÙ· ÛÂÚ¿È· ÙÔ˘˜, Ù· Ï›„·Ó· ÂΛӷ ı· ‰È‰¿ÍÔ˘Ó Ò˜ Âı·›ÓÔ˘Ó ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÁÈ· ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· Î·È ÙËÓ ›ÛÙË ÙÔ˘˜». √ °ÂÚÌ·Ófi˜ º¤ÏÓÙ¯·Ó ·Ó·ÊÒÓËÛÂ: «∞Ï›ÌÔÓÔ ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Ô˘ ı· ÏËÛÈ¿ÛÔ˘Ó Ù· ˘ÚÔ‚fiÏ· ÌÔ˘!». ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÌfiÓÔ ·ÊÔ‡ ı¤ÚÈÛ·Ó ÔÏÏÔ‡˜ ¯ıÚÔ‡˜, ·ÓÙ¿ÏÏ·Í·Ó ÙË ˙ˆ‹ Ì ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ. ∞Ȉӛ·
ÙÔ˘˜ Ë ÌÓ‹ÌË! ΔÔ ·›Ì· Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ∂˘ÚÒ˘ ‰ÂÓ ¯‡ıËΠ̿ٷȷ. ∏ ¢ÁÂÓÈ΋ ı˘Û›· ÙÔ˘˜ ¤ÌÂÏÏ ӷ ÚÔηϤÛÂÈ ÔÏϤ˜ ¿ÏϘ Î·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ó· ÛÙÂÊ·Óˆı› Ì ÙË Ó·˘Ì·¯›· Ù˘ ¶‡ÏÔ˘ Î·È ÙËÓ ·fi‚·ÛË ÙˆÓ °¿ÏÏˆÓ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ª·˙› Ì ÙÔ˘˜ ÊÈϤÏÏËÓ˜ ¤ÂÛ·Ó ÛÙÔ ¶¤Ù· Î·È ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ Ù·ÎÙÈÎÔ›. ∂Ï¿¯ÈÛÙÔÈ Î·ÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó ÛÙË §·Áο‰·, Ì ÙÔÓ ¡fiÚÌ·Ó ‚·ÚÈ¿ ÙÚ·˘Ì·ÙÈṲ̂ÓÔ. ŸÏ· Ù· ÔÏÂÌÔÊfi‰È·, ÔÈ ÙÚÔʤ˜, Ù· ˘ÚÔ‚fiÏ· ¤ÂÛ·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ. ∫¿ı ÂÏ›‰· ÛˆÙËÚ›·˜ ›¯Â ¯·ı› ÁÈ· ÙÔ ™Ô‡ÏÈ. ∏ ÊÚÔ˘Ú¿ ÙÔ˘ ·ÓÙÈÛÙ¿ıËΠ̤¯ÚÈ ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ, ÚÔÛʤÚÔÓÙ·˜ Ì›· ·ÎfiÌË ˘ËÚÂÛ›· ÛÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ∂Ìfi‰ÈÛ ÙÔ ÓÈÎËÙ‹ ÛÙÔ ¶¤Ù·, ÙÔÓ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹, Ó·
[180]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ˆÊÂÏËı› ¿ÌÂÛ· ·fi ÂΛÓË ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ fï˜ Ë Â›Ó· ·Ó¿ÁηÛ ÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ Ó· Û˘ÓıËÎÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó Ì ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔ˘˜ ¤ÙÚ„ ӷ ηٷʇÁÔ˘Ó Ì ٷ Á˘Ó·ÈÎfi·È‰· ÛÙ· πfiÓÈ· ÓËÛÈ¿. Ÿ¯È ÌfiÓÔ Ô °ÒÁÔ˜ ·ÏÏ¿ Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÔÈ ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Ù˘ ∞Èوϛ·˜ Î·È Ù˘ ∞ηÚÓ·Ó›·˜, Ô μ·ÚÓ·ÎÈÒÙ˘, Ô ÿÛÎÔ˜ Î·È Ô ƒ¿ÁÎÔ˜ Û˘ÓıËÎÔÏfiÁËÛ·Ó Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. ∏ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ·fi ÙÔ ™Ô‡ÏÈ Î·Ù·ÎÚËÌÓ›ÛÙËΠÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ. √ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜, ÂÈÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ ÂΛ Ì ÙÔÓ ª¿ÚÎÔ ªfiÙÛ·ÚË Î·È ÙÔ˘˜ ÂÓ·ÔÌ›ӷÓÙ˜ ÙÔ˘ ¶¤Ù·, ¤Ú ӷ ÊÚÔÓÙ›ÛÂÈ ÁÈ· ÙË ÛˆÙËÚ›· ÙÔ˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ ÚÔÌ·¯ÒÓ· Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜.
∏ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË ŒÙÛÈ Â›¯·Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ÂÓÙfi˜ Î·È ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ πÛıÌÔ‡ Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘, fiÙ·Ó ÂÈÙ¤ıËΠÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ë ÌÂÁ¿ÏË ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ‰‡Ó·ÌË Ô˘ ›¯Â ÂÌϷΛ ÛÙËÓ Î·Ù·ÙÚfiˆÛË ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿. √ ÃÔ˘ÚÛ›Ù, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ÌÂÚÈΤ˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¿Ó‰Ú˜ ˘fi ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÙÔÓ ˘fiÏÔÈÔ ÛÙÚ·Ùfi ÛÙË §¿ÚÈÛ·. ∞‡ÍËÛ ÙË ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘ Ì Ӥ˜ ÂÈÛÙÚ·Ù‡ÛÂȘ, ÛÙÚ·ÙÔÏÔÁÒÓÙ·˜ 24.000 Â˙ÈοÚÈÔ˘˜, 6.000 È›˜ Î·È ·ÚÎÂÙfi ˘ÚÔ‚ÔÏÈÎfi. ¢ÂÓ ·ÍÈÒıËΠfï˜ Ó· Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ ÂΛÓË ÙË ‰‡Ó·ÌË, Ë ÔÔ›· ‹Ù·Ó Ë ÈÔ ÈÛ¯˘Ú‹ Î·È Ë ÈÔ Ï·ÌÚ‹ ·fi fiÛ˜ ¤ÛÙÂÈÏÂ Ë ΔÔ˘ÚΛ·
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [181]
ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ÚÔÙÔ‡ ÂÓÈÛ¯˘ı› Ì ÙÔ˘˜ Ù·ÎÙÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ªÂ¯Ì¤Ù ∞Ï‹ ·Û¿. √ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ›ÛÙ„ fiÙÈ, ·Ó Ô ÁËÚ·Èfi˜ ÓÈÎËÙ‹˜ ÙÔ˘ ∞Ï‹ η٤ÓÈÁÂ Î·È ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, ı· ÁÈÓfiÙ·Ó ˘¤Ú ÙÔ ‰¤ÔÓ ÈÛ¯˘Úfi˜. ŒÙÛÈ, ·Ó¤ıÂÛ ÙËÓ ËÁÂÛ›· Ù˘ Ó¤·˜ ÂÎÛÙÚ·Ù›·˜ ÛÙÔÓ ª·¯ÌÔ‡Ù ·Û¿ ¢Ú¿Ì·ÏË (·Û¿ Ù˘ ¢Ú¿Ì·˜). ◊Ù·Ó ÂΛÓÔ˜ Ô˘ ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi ›¯Â ηٷÛÙ›ÏÂÈ Ù· ÎÈÓ‹Ì·Ù· ÙˆÓ ∞ÁڿʈÓ, ÙÔ˘ ∞ÛÚÔÔÙ¿ÌÔ˘ Î·È Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔÌ·ÁÓËÛ›·˜. √ Ó¤Ô˜ ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜ ÂÈÛ¤‚·Ï ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· ¯ˆÚ›˜ Ó· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ Ô˘ıÂÓ¿ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË. √ ÕÚÂÈÔ˜ ¶¿ÁÔ˜ ›¯Â ·Ô‰˘Ó·Ìˆı› ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ÛÙ¿Û˘ ÙÔ˘ √‰˘ÛÛ¤·. √È ¿ÏÏÔÈ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ› ¤‚ÏÂ·Ó Ì ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ· ÙȘ ·ÍÈÒÛÂȘ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÔÏÂÌ¿Ú¯Ô˘, ÎÈ ¤ÙÛÈ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ‰ÂÓ ˘‹ÚÍ η̛· Û˘ÓÙÔÓÈṲ̂ÓË ÂÓ¤ÚÁÂÈ·. √ ¢Ú¿Ì·Ï˘ ÚԤϷÛ ۯ‰fiÓ ·ÓÂÌfi‰ÈÛÙ· ̤¯ÚÈ ÙË μÔȈٛ· Î·È ÙËÓ ∞ÙÙÈ΋ ÏÂËÏ·ÙÒÓÙ·˜ ·ÓÂϤËÙ· ÙȘ ‰‡Ô ·˘Ù¤˜ ÂÚÈÔ¯¤˜. ¢ÂÓ ¤¯·Û ¯ÚfiÓÔ ÛÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ∞ÎÚfiÔÏ˘, Ô˘ ÚˆÙ‡ÙÂÚ· ›¯Â ·Ú·‰Ôı› ÛÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜. ¶ÚÔ¯ÒÚËÛ ÚÔ˜ ÙË ªÂÁ·Ú›‰·, ‚ڋΠÂχıÂÚ· Ù· ‰˘ÛfiÚıËÙ· ÛÙÂÓ¿ ÙˆÓ °ÂÚ·Ó›ˆÓ Î·È ÛÙȘ 5 πÔ˘Ï›Ô˘ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Â˘Û ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ. ∞fi ÙȘ ·Ú¯¤˜ πÔ˘Ó›Ô˘ Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË Â›¯Â ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜. ŒÎÙÔÙÂ, ÂÂȉ‹ ÔÏÏÔ› ‚Ô˘ÏÂ˘Ù¤˜ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ·Ó fiÙÈ ¤Ú ӷ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÔ˘Ó ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ÂÈΛÌÂÓÔ Î›Ó‰˘ÓÔ, Ë ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÔ‡ ¤Ú·Û Û ÌÈ· ‚Ô˘Ï¢ÙÈ΋ ÂÈÙÚÔ‹. ∂ÓÙÔ‡ÙÔȘ, ÛÙȘ 5 πÔ˘Ï›Ô˘ ·Ú·‰fiıËΠ·Ì·¯ËÙ› ÛÙÔÓ ¢Ú¿Ì·ÏË Ô ∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ˜, ÂÁηٷÏÂÈÌ̤ÓÔ˜ ·fi ÙÔ ÊÚÔ‡Ú·Ú¯fi ÙÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜, ηٿ ·Ú¿‰ÔÍË Û‡ÌÙˆÛË, ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ∞¯ÈÏϤ·˜. √È ÚÔÂÛÙÔ› Ô˘ ›¯·Ó ηٷϿ‚ÂÈ Ù· ¢ÂÚ‚ÂÓ¿ÎÈ·, Ù· ÛÙÂÓ¿ ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡Û ·fi ÙËÓ ∫ÔÚÈÓı›· ÛÙËÓ ∞ÚÁÔÏ›‰·, ıÂÒÚËÛ·Ó ÂÚÈÙÙfi Ó· ÌÈÌËıÔ‡Ó ÙÔÓ ¢È¿ÎÔ. ŒÙÛÈ, ÛÙȘ 12 ÙÔ˘ Ì‹Ó· Ô ¢Ú¿Ì·Ï˘ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Â˘Û ·ÓÂÓfi¯ÏËÙÔ˜ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜. ªfiÏȘ ÏËÛ›·ÛÂ, ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi, Ë ‚Ô˘Ï¢ÙÈ΋ ÂÈÙÚÔ‹ Î·È ÔÈ ˘Ô˘ÚÁÔ› Î·Ù¤Ê˘Á·Ó Û ‰‡Ô ÌÈÎÚ¿ ÏÔ›·, ¤Ó· ÙˆÓ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚȈÙÒÓ Î·È ¤Ó· ÙÔ˘ ™ÂÙÛÈÒÙË ∫ÔÏÔÌfiÙ·ÛË, Ô˘ ›¯·Ó ÚÔÛ·Ú¿ÍÂÈ ÛÙÔÓ ∞ÚÁÔÏÈÎfi ÎfiÏÔ. √È ª·ÓÈ¿Ù˜ Î·È ÔÈ ªÂÛÛ‹ÓÈÔÈ ÂȉfiıËÎ·Ó Û ÏÂËϷۛ˜ Î·È ‹Ú·Ó Ù· Ï¿Ê˘Ú¿ ÙÔ˘˜ ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿. ∂ÈϤÔÓ, ›¯Â ‰È·Ï˘ı› Ë ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ‰È·Ú·ÁÌ·Ù¢fiÙ·Ó ‹‰Ë ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛ‹ ÙÔ˘. ∂›Û˘ ÚÈÓ ·fi Ï›Á˜ ̤Ú˜ ›¯Â Á›ÓÂÈ Ë Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÛÙÔ ¶¤Ù·. ŒÙÛÈ, Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, ÂÚÈ΢Îψ̤ÓË ·fi ¯ıÚÔ‡˜ Î·È ¯ˆÚ›˜ ¤ÛÙˆ ÌÈ· ˘ÔÙ˘Ò‰Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË, Ê·ÈÓfiÙ·Ó Ó· Ó¤ÂÈ Ù· ÏÔ›ÛıÈ·. ΔfiÙ fï˜ ÌÈ· ·ÙÔÌÈ΋ Ú¿ÍË ¿ÏÏ·Í ٷ Ú¿ÁÌ·Ù·.
∞ÓÙ› Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ Ó· ÌÈÌËı› ÙË ‚Ô˘Ï¢ÙÈ΋ ÂÈÙÚÔ‹, Ù˘ ÔÔ›·˜ ‹Ù·Ó Úfi‰ÚÔ˜, Î·È Ó· ˙ËÙ‹ÛÂÈ ¿Û˘ÏÔ ÛÙ· ÏÔ›·, ·Ú¤ÌÂÈÓ ÛÙËÓ ÍËÚ¿. ™˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·˜ 700 ¿Ó‰Ú˜, ÂÓ›Û¯˘Û ÙËÓ Ô¯˘Ú‹ ·ÎÚfiÔÏË ÙÔ˘ ÕÚÁÔ˘˜, ÙËÓ ÔÔ›· ›¯Â ηٷϿ‚ÂÈ Ì ÌÂÚÈÎÔ‡˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ¤Ó·˜ ª·ÓÈ¿Ù˘, Ô ∫·Ú·ÁÈ¿ÓÓ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤ÌÂÏÏ ӷ ÍÂχÓÂÈ Ì ÙÔ Î·ÙfiÚıˆÌ¿ ÙÔ˘ Ù· ÛÊ¿ÏÌ·Ù· ÔÏÏÒÓ Û˘Ì·ÙÚȈÙÒÓ ÙÔ˘. ŒÙÛÈ, ·Ó·¯·ÈÙ›ÛÙËÎÂ Ë ÔÚ›· ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· ÚÔÂÏ¿ÛÂÈ ÛÙËÓ ∞Ú牛·, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ›Ûˆ ÙÔ˘ ÂΛÓÔ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ η٤Êı·Û ·fi ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË ÁÂÌ¿ÙÔ˜ ı¿ÚÚÔ˜ Î·È ·˘ÙÔÂÔ›ıËÛË. ∏ ‚ÚÔÓÙÂÚ‹ ʈӋ ÙÔ˘, Ì ÙËÓ ÔÔ›· οÏÂÛ ÛÙ· fiÏ· ÙÔ˘˜ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔ˘˜, ·ÓÙ‹¯ËÛ Û fiÏ· Ù· ¤Ú·Ù· Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘. ÃÈÏÈ¿‰Â˜ Ì·¯ËÙ¤˜ Û˘Ó¤ÚÚÂ˘Û·Ó ÎÔÓÙ¿ ÙÔ˘ Ò˜ Ó· ÌËÓ ÙÔ Î¿ÓÔ˘Ó; √ ¿ÓıÚˆÔ˜ ·˘Ùfi˜ ‹ÍÂÚ ӷ ÎÈÓ› Ù· ÈÔ Â˘ÁÂÓÈο ·ÈÛı‹Ì·Ù· Î·È ÙȘ ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚ˜ ÚÔÏ‹„ÂȘ. ¢ÂÓ ÙÔ˘ ·ÚÎÔ‡Û ӷ ÌÈÏ¿ ÁÈ· ÙËÓ ·ÙÚ›‰·, ÙË ıÚËÛΛ·, ÙË ‰fiÍ·, ·ÏÏ¿ ‰È·‚‚·›ˆÓ fiÙÈ ·ÚÓÈ¿, ÂÚÈÛÙ¤ÚÈ· Î·È ÎfiڷΘ ÚÔ·Ó‹ÁÁÂÏÏ·Ó Ì ÛÈÁÔ˘ÚÈ¿ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË. «ΔÚ¤ÍÙÂ, ·ÏÏÈÒ˜ ı· ¿Ì ÂÌ›˜» ÊÒÓ·˙·Ó ÔÈ Á˘Ó·›Î˜ ÛÙÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘˜. ∏ °ÂÚÔ˘Û›· Û˘Ó¤Ú·ÙÙ ı¤ÏÔÓÙ·˜ Î·È ÌË. ∂ÓÒ ÏÔÈfiÓ Ô ¢Ú¿Ì·Ï˘ ηٷϿ̂·Ó ÙÔ ÕÚÁÔ˜, Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ÍÂÎÈÓÔ‡Û ·fi ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË Ì ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ ÛÙÚ·Ùfi, Ô ÔÔ›Ô˜ ηı’ Ô‰fiÓ Í¯›ÏÈ˙Â Û·Ó ÔÙ¿ÌÈ Ô˘ ‰¤¯ÂÙ·È Ù· Ú˘¿ÎÈ· Ô˘ ηÙ‚·›ÓÔ˘Ó ·fi Ù· ‚Ô˘Ó¿. ™ÙÔÓ ∞¯Ï·‰fiηÌÔ Û˘Ó¿ÓÙËÛ ÙÔ˘˜ ª·ÓÈ¿Ù˜ Ô˘ ·Ó¤‚·ÈÓ·Ó ·fi ÙÔ ÕÚÁÔ˜ Ì ٷ Ï¿Ê˘Ú¿ ÙÔ˘˜. «°È· Ô‡;» ÙÔ˘˜ ÊÒÓ·ÍÂ. «¡· ÍÂÊÔÚÙÒÛˆÌÂÓ ÙÔ˘˜ ·ÚÚÒÛÙÔ˘˜ Î·È Ù· Ú¿ÁÌ·Ù¿ Ì·˜, Î·È ¤ÂÈÙ· ÂÈÛÙÚ¤ÊÔÌÂÓ ÂȘ ÙË Ì¿¯ËÓ» ·¿ÓÙËÛ·Ó. «™’ ÙÔ˘ ‰È·‚fiÏÔ˘ ÙË Ì¿Ó·, ηη‚Ô‡ÏÈ·» ‚ÚÔÓÙÔÊÒÓ·ÍÂ Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ Î·È Û˘Ó¤¯ÈÛ ÙËÓ Î¿ıÔ‰fi ÙÔ˘. ŸÙ·Ó ‚Á‹Î ·fi Ù· ‚Ô˘Ó¿, η٤Ϸ‚ ÙÔ˘˜ ª‡ÏÔ˘˜. ∞fi ÂΛ ‚Ô‹ıËÛ ÚÒÙ· ÙÔ˘˜ Ì·¯ËÙ¤˜ ÛÙËÓ ·ÎÚfiÔÏË ÙÔ˘ ÕÚÁÔ˘˜ Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·ÓÙ›ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘˜. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ‰È¢ÎfiÏ˘Ó ÙË ÛÙ·‰È·Î‹ Î·È ÎÚ˘Ê‹ ˘Ô¯ÒÚËÛ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ˘˜ ª‡ÏÔ˘˜, ·Ì¤Ûˆ˜ ÌfiÏȘ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠfiÙÈ Ë Î·ÙÔ¯‹ ÙÔ˘ ÊÚÔ˘Ú›Ô˘ ‹Ù·Ó ϤÔÓ ¿ÛÎÔË.
∏ ηٷÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË Δ· Ú¿ÁÌ·Ù· ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ‰˘ÛÎÔÏÂ‡Ô˘Ó ÁÈ· ÙÔÓ ¢Ú¿Ì·ÏË Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÂÈÛ‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∞ÚÁÔÏ›‰·.
ΔÔ ¿Á·ÏÌ· ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË ¤Íˆ ·fi ÙËÓ ¶·ÏÈ¿ μÔ˘Ï‹. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙÔÓ ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË, ηٿϷ‚ ÙÔ Ù¤¯Ó·ÛÌ· ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË Î·È, ·„ËÊÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ·ÓÙ›ÏÔÁÔ, ‹ÁÂ Î·È Î·Ù¤Ï·‚ ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙˆÓ ¢ÂÚ‚ÂӷΛˆÓ. VISUAL PHOTOS
[182]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶›Ó·Î·˜ ÛÙÔ ∂ıÓÈÎfi πÛÙÔÚÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô Ì ı¤Ì· ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
√ √ıˆÌ·Ófi˜ ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜, ÂÚÓÒÓÙ·˜ ‡ÎÔÏ· ·fi ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· Î·È Ù· ¢ÂÚ‚ÂÓ¿ÎÈ·, ›ÛÙ„ fiÙÈ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÚÈʤÚÂÈ ıÚÈ·Ì‚Èο Ù· Ù¿ÁÌ·Ù¿ ÙÔ˘ Û fiÏË ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ŸÌˆ˜, ‰ÂÓ ÊÚfiÓÙÈÛ ηıfiÏÔ˘ Ó· ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ÙÚfiÊÈÌ· ÁÈ· ÙË Û˘ÓÙ‹ÚËÛË ÙÔ˘ ÛÙÚ·Ù‡̷Ùfi˜ ÙÔ˘. ™ÙËÓ ∞ÚÁÔÏ›‰· ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ·Ó·ÏËÚÒÛÂÈ ·˘Ù‹ ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë, ÁÈ·Ù› Ë Û˘ÁÎÔÌȉ‹ ÂΛӢ Ù˘ ¯ÚÔÓÈ¿˜ ‹Ù·Ó ÂÏÏÈ‹˜. ∂ÈϤÔÓ, ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ›¯·Ó ¿ÚÂÈ Ù· Ï›Á· ÛÈÙËÚ¿ Î·È ÎÚ¤·Ù· Ô˘ ˘‹Ú¯·Ó. √ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜, Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÙÔÓ ÂÊԉȿÛÂÈ Ì ÙÚÔʤ˜, ¤Ï¢Û ·ÓÔȯٿ ÙÔ˘ ∞ÚÁÔÏÈÎÔ‡, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Ì‹Î ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ. √ ÃÔ˘Úۛ٠›Ù ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ›Ù ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ‚ÔËı‹ÛÂÈ ·fi ÙË §¿ÚÈÛ· ÙÔÓ ·ÓÙ›˙ËÏfi ÙÔ˘, Ô˘ ›¯Â ÚÔÂÏ¿ÛÂÈ ·ÂÚ›ÛÎÂÙ·. √ ÛÙÚ·Ùfi˜ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ˘ÔʤÚÂÈ ·fi ÌÂÁ¿Ï˜ ÛÙÂÚ‹ÛÂȘ. ∞ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÚÔÙÔ‡ ηٷϿ‚ÂÈ ÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÛÙÔ˘˜ ª‡ÏÔ˘˜. °È’ ·˘Ùfi fï˜ ··ÈÙÔ‡ÓÙ·Ó ¯ÚfiÓÔ˜, Ô˘ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ‰Ú·Ì·ÙÈ΋˜ ¤ÏÏÂȄ˘ ÙÚÔʛ̈Ó. ŒÙÛÈ, ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ·ÚÚÒÛÙ·ÈÓ·Ó Î·È Ù· ˙Ò· „ÔÊÔ‡Û·Ó. √ ¢Ú¿Ì·Ï˘ ‚Ú¤ıËΠÛÙËÓ ·Ó·fiÊ¢ÎÙË ·Ó¿ÁÎË Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ. £¤ÏËÛ ӷ ÂÍ··Ù‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ Î·È ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·Ófi ÁÚ·ÌÌ·Ù¤· ÙÔ˘ ÛÙÔ˘˜ ª‡ÏÔ˘˜ Ì ÙËÓ ÚfiÊ·ÛË Ó· ÚÔÙ›ÓÂÈ ·ÌÓËÛÙ›·. ™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ‹ıÂÏ ӷ ·ÔÛ¿ÛÂÈ ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÙÔ˘˜, ·Ó·ÁÁ¤ÏÏÔÓÙ·˜ fiÙÈ Û¯Â‰›·˙ ӷ ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ΔÚ›ÔÏË. ŸÏÔÈ ÂÍ··Ù‹ıËηÓ. ªfiÓÔ Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ηٿϷ‚ ÙËÓ ·Á›‰· Î·È ÛÙÔ Û¯ÂÙÈÎfi ÔÏÂÌÈÎfi Û˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ Â›Â fiÙÈ ÛÙÔÓ ¢Ú¿Ì·ÏË ‰ÂÓ ¤ÌÂÓ ¿ÏÏË Ï‡ÛË ·fi ÙËÓ ˘Ô¯ÒÚËÛË, ¿Ú· ‹Ù·Ó ·Ó·Áη›Ô Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó Ù· ÛÙÂÓ¿ ÚÔ˜ ÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ. ¢ÂÓ ÂÈÛ·ÎÔ‡ÛÙËΠfï˜ Î·È ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÙˆÓ ª‡ÏˆÓ. ª·˙› Ì ϛÁÔ˘˜ ÈÛÙÔ‡˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘ ‹Á ÛÙÔÓ ÕÁÈÔ °ÂÒÚÁÈÔ, ¤Ó· ¯ˆÚÈfi Ô˘ ‰¤ÛÔ˙ ÛÙ· ¢ÂÚ‚ÂÓ¿ÎÈ·, ·„ËÊÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ¯Ï¢·ÛÌÔ‡˜ ÙÔ˘ ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔÓ ÂÚÈÊÚfiÓËÛ ϤÁÔÓÙ·˜ fiÙÈ ‹Á·ÈÓ ӷ Á›ÓÂÈ ¿ÏÈ ÎϤÊÙ˘ ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿. ™ÙȘ 25 πÔ˘Ï›Ô˘ fï˜ Ê¿ÓËΠηı·Ú¿ fiÛÔ ÛˆÛÙ‹ ‹Ù·Ó Ë ÛΤ„Ë Î·È Ë ÚÔÓÔËÙÈÎfiÙËÙ· ÂΛÓÔ˘ ÙÔ˘ ÎϤÊÙË. ΔÔ Úˆ› ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ¤ÛÙÂÈÏ·Ó ÙËÓ ÚÒÙË ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÙÔ˘˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ ·fi ÙÔ ÛÙÂÓfi ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ™ÒÛÙË. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ηٷϷ̂¿ÓÔÓÙ·˜ fiˆ˜ ÌÔÚÔ‡Û ÙÔ ¯Â›Ì·ÚÚÔ ÛÙ· ¢ÂÚ‚ÂÓ¿ÎÈ· Î·È ÙȘ ÎÔÓÙÈÓ¤˜ ·ÓËÊÔÚȤ˜ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ™ÒÛÙË, ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÙÔ˘ Ó· ˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó Î·ÙÂÂÈÁfiÓÙˆ˜ ‚Ô‹ıÂÈ·. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ÔÈ ÚÒÙÔÈ ‰ÂÏ‹‰Â˜ (È›˜) Ô˘ ¤ÊÙ·Û·Ó ‰¤¯ÙËÎ·Ó Â›ıÂÛË ÛÙÔ ¯Â›Ì·ÚÚÔ Î·È, ·ÂÏÈṲ̂ÓÔÈ, ‰È¤Ê˘Á·Ó ÛÙ· ˘„ÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ™ÒÛÙË. ∞ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÔÈ Â˙ÈοÚÈÔÈ ·ÏÏ¿ Ù·
ÂÊfi‰È· ÂÁηٷÏ›ÊıËηÓ. ¶Â˙ÈÎfi Î·È È›˜ ηٿÊÂÚ·Ó ˆÛÙfiÛÔ Ó· ·ÓÂ‚Ô‡Ó ÛÙÔÓ ÕÁÈÔ ™ÒÛÙË. ¡fiÌÈ˙·Ó fiÙÈ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÂÎÙfi˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘, fiÙ·Ó Ô ¡È΋ٷ˜, Ô ¶··ÊϤÛÛ·˜ Î·È Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘, Ô˘ ¤ÊÙ·Û·Ó ¤ÁηÈÚ·, η٤Ϸ‚·Ó ÙÔ ÏfiÊÔ Ô˘ ¤ÊÚ·˙ ÌÈ· ¯·Ú¿‰Ú· ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ı· ÂÚÓÔ‡Û·Ó ÔÈ Â¯ıÚÔ› ÛÙËÓ Î¿ıÔ‰fi ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔÓ ÕÁÈÔ ™ÒÛÙË. ∂Λ ‰fiıËΠÌÈ· ÊÔÓÈ΋ Ì¿¯Ë. §›ÁÔÈ È›˜ ηÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ÂÚ¿ÛÔ˘Ó ÛÙÔ ¯¿ÓÈ Ù˘ ∫Ô˘ÚÙ¤Û·˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ. øÛÙfiÛÔ, ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÙÌ‹Ì· ÂΛÓÔ˘ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ηٷÛÙÚ¿ÊËΠÔÏÔÛ¯ÂÚÒ˜, ÔÏÂÌÒÓÙ·˜ ηٿ Ì¤ÙˆÔ Î·È ·fi Ù· Ï¿ÁÈ· Ì ÙÔÓ ¡È΋ٷ, ÙÔÓ ¶··ÊϤÛÛ· Î·È ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [183]
Î·È ÛÙËÓ ›Ûˆ ÙÔ˘ ÏÂ˘Ú¿ Ì ÙÔÓ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË. √È ÓÂÎÚÔ› ÍÂ¤Ú·Û·Ó ÙÔ˘˜ 3.000, Ûο˙ÔÓÙ·˜ ÙȘ ¯·Ú¿‰Ú˜ Î·È ÙȘ ‚Ô˘ÓÔÏ·ÁȤ˜. ŸÛÔÈ Â¤˙ËÛ·Ó Í¤Ê˘Á·Ó ̤۷ ÛÙÔ ÛÎÔÙ¿‰È Ù˘ Ó‡¯Ù·˜, ¿ÏÏÔÈ ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ, ¿ÏÏÔÈ ÛÙËÓ ∞ÚÁÔÏ›‰·, fiÏÔÈ fï˜ Û ¿ıÏÈ· ηٿÛÙ·ÛË. ™Â ·˘Ù‹Ó ÙË ÊÔ‚ÂÚ‹ Û‡ÚÚ·ÍË Ô ¡È΋ٷ˜ ÂÔÓÔÌ¿ÛÙËÎÂ Î·È ¿ÏÈ ΔÔ˘ÚÎÔÊ¿ÁÔ˜. ΔËÓ ÂÔ̤ÓË Ô ¢Ú¿Ì·Ï˘ ηıËÏÒıËΠÛÙÔ ÕÚÁÔ˜ ηٷÙÚÔÌÔÎÚ·ÙË̤ÓÔ˜. ™ÙȘ 27 ÙÔ˘ Ì‹Ó· ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÚÔÂÏ¿ÛÂÈ Ì fiÏÔ ÙÔ˘ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi, fi¯È fï˜ ·fi Ù· ¢ÂÚ‚ÂÓ¿ÎÈ·, ·ÏÏ¿ ·fi ÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfiÙÂÚÔ ∞ÁÈÓfiÚÈ. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ‰ÂÓ ÁÓÒÚÈ˙ ·ÎfiÌ· ·fi ÔÈÔ ‰ÚfiÌÔ ı· ÂÚÓÔ‡ÛÂ, ÔfiÙ ·Ú¤ÌÂÈÓ ÛÙ· ¢ÂÚ‚Â-
Ó¿ÎÈ·. ŒÛÙÂÈÏ ÛÙÔ ∞ÁÈÓfiÚÈ ÙÔÓ ¶··ÊϤÛÛ·, ÙÔÓ ¡È΋ٷ Î·È ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË. √È ÙÚÂȘ ÙÔ˘˜ ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. ∞Ó Ô ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙˆÓ ª‡ÏˆÓ ›¯Â ηٷʤÚÂÈ Ó· ¯Ù˘‹ÛÂÈ Ù· ÓÒÙ· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ·Ó·ÌÊ›‚ÔÏ· ÛÙȘ 27 ÙÔ˘ Ì‹Ó· ı· ÂÙ‡¯·ÈÓ ÙËÓ Ï‹ÚË Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘˜. øÛÙfiÛÔ, ÌfiÏȘ Ô ¢Ú¿Ì·Ï˘ ·Ó·¯ÒÚËÛ ·fi ÙÔ ÕÚÁÔ˜, ÂΛÓÔ˜ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ηٷȿÛÙËΠ̠ÙË ÏÂËÏ·Û›· ÙˆÓ ·Ú·ÙËÌ¤ÓˆÓ ÔÏÂÌÔÊÔ‰›ˆÓ. °È’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÏfiÁÔ, ·ÏÏ¿ Î·È ÂÂȉ‹ ÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÙÔ˘ ¡È΋ٷ, ÙÔ˘ ¶··ÊϤÛÛ· Î·È ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË ÂȉfiıËÎ·Ó ÛÙË Ï·Ê˘Ú·ÁˆÁ›· ÙˆÓ ‰ÈÂÚ¯fiÌÂÓˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÒÓ, ·ÓÙ› Ó· ÙÔ˘˜ ·Ó·¯·ÈÙ›ÛÔ˘Ó, ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡
[184]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [185]
∏ ∫∞Δ∞™Δƒ√º∏ Δ√À ¢ƒ∞ª∞§∏ ™Δ∞ ¢∂ƒμ∂¡∞∫π∞ Δ˘ ƒÔ‡ÌÂÏ˘ ÔÈ Ì¤Ë‰Â˜ Î·È ÙÔ˘ ªˆÚÈ¿ ÔÈ Ï‚¤ÓÙ˜, ™ÙÔ ¡ÙÂÚ‚ÂÓ¿ÎÈ Î›ÙÔÓÙ·È ÎÔÚÌÈ¿ ‰›¯ˆ˜ ÎÂÊ¿ÏÈ·. ™ÙÚÒÌ· ¤¯Ô˘Ó ÙË Ì·‡ÚË ÁË, ÚÔÛΤʷÏÔ ÌÈ· ¤ÙÚ· Î·È Ù’ ·fi ¿Óˆ ÛΤ·ÛÌ· ÙÔ˘ ÊÂÁÁ·ÚÈÔ‡ ÙË Ï¿Ì„Ë. ∫È ¤Ó· Ô˘Ï¿ÎÈ Â¤Ú·ÛÂ Î·È ÙÔ Í·Ó·ÚˆÙÔ‡Ó «¶Ô˘Ï›, Ò˜ ¿ÂÈ Ô fiÏÂÌÔ˜, ÙÔ ÎϤÊÙÈÎÔ ÙÔ˘Ê¤ÎÈ;» «ªÚÔÛÙ¿ ¿ÂÈ Ô ¡ÈÎËÙ·Ú¿˜, ›Ûˆ Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ Î·È ·Ú·›Ûˆ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Ì ٷ Û·ıÈ¿ Ù· ¯¤ÚÈ·». ªÂ ·˘Ùfi ÙÔÓ ·fiÏ˘Ù· ÂÚÈÂÎÙÈÎfi ÙÚfiÔ Ë Ï·˚΋ ÌÔ‡Û· ··ı·Ó¿ÙÈÛ ÙË Û˘ÓÙÚÈ‚‹ Ù˘ ÂÚ‹Ê·Ó˘ ÛÙÚ·ÙÈ¿˜ ÙÔ˘ ª·¯ÌÔ‡Ù ¢Ú¿Ì·ÏË ÛÙ· ¢ÂÚ‚ÂÓ¿ÎÈ·, ÛÙȘ 26 πÔ˘Ï›Ô˘ ÙÔ˘ 1822. √ ¢Ú¿Ì·Ï˘, Ì ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ·fi 10.000 ¿Ó‰Ú˜, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙ· Ù¤ÏË πÔ˘Ï›Ô˘ ÙÔ˘ 1822 ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ, ·ÊÔ‡ Ô ·ÓÂÊԉȷÛÌfi˜ Ù˘ ÛÙÚ·ÙÈ¿˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ϤÔÓ ·‰‡Ó·ÙÔ˜ ÛÙËÓ Â‰È¿‰· ÙÔ˘ ÕÚÁÔ˘˜. ¢È¤‰È‰Â fï˜ fiÙÈ ÛÎfi¢ ӷ ·Ó·Î·Ù·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿. √ £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ‰ÂÓ ›ÛÙ„ ÛÙȘ ‰È·‰fiÛÂȘ Î·È ‹Ù·Ó ‚¤‚·ÈÔ˜ fiÙÈ Ô ΔÔ‡ÚÎÔ˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi˜ ı· ¤ÏÂÁ ÙÔ ‰ÚfiÌÔ Ô˘ ÂÚÓÔ‡Û ·fi Ù· ÛÙÂÓ¿ ÙˆÓ ¢ÂÚ‚ÂӷΛˆÓ Ì ηÙ‡ı˘ÓÛË ÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ. √È ÚԂϤ„ÂȘ ÙÔ˘ Û‡ÓÙÔÌ· ·ÏËı‡ÙËηÓ. 1. ™ÙȘ 26 πÔ˘Ï›Ô˘ Ë ÂÌÚÔÛıÔÊ˘Ï·Î‹ Ù˘ ¯ıÚÈ΋˜ ÛÙÚ·ÙÈ¿˜ Ê¿ÓËΠӷ Ì·›ÓÂÈ ÛÙ· ÛÙÂÓ¿. √È ŒÏÏËÓ˜ ¤ÌÂÈÓ·Ó ·Î›ÓËÙÔÈ ÛÙ· Ù·ÌÔ‡ÚÈ· ÙÔ˘˜, fiˆ˜ ›¯Â ‰ÒÛÂÈ ÂÓÙÔÏ‹ Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘. 2. ŒÚ ӷ ÌÔ˘Ó fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·ÙfiÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ. •·ÊÓÈο, ·ÎÔ‡ÛÙËÎÂ Ë ‚ÚÔÓÙÂÚ‹ ʈӋ ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË: «∂¿Óˆ ÙÔ˘˜, ŒÏÏËÓ˜». 3.ΔËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ÌÈ· ÎfiÏ·ÛË ÊˆÙÈ¿˜ ͯ‡ıËΠ̤۷ ÛÙÔ ÛÙÂÓfi ÓÙÂÚ‚¤ÓÈ Î·È ÛÙÔ ‰È¿‚· Ù˘ η٤ηÈ ٷ ¿ÓÙ·. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ, Û·ÛÙÈṲ̂ÓÔÈ, ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÚÔ˜ ÙÔÓ ÕÁÈÔ ™ÒÛÙË ÁÈ· Ó· ÛˆıÔ‡Ó. ¶ÔÏÏÔ› ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ÍÂʇÁÔ˘Ó. 4. ΔfiÙÂ Ô ¡È΋ٷ˜ ™Ù·Ì·ÙÂÏfiÔ˘ÏÔ˜ (¡ÈÎËÙ·Ú¿˜) Ì ÔÏÏÔ‡˜ Û˘ÌÔÏÂÌÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ·¤ÎÔ„Â ÙËÓ Ô‰fi ‰È·Ê˘Á‹˜. 5. ∏ ÛÊ·Á‹ Û˘Ó¯›ÛÙËΠÙȘ ‰‡Ô ÂfiÌÂÓ˜ ̤Ú˜ Û ¿ÏϘ ÙÔÔıÂۛ˜ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. ΔÂÚ¿ÛÙȘ ÔÛfiÙËÙ˜ ϷʇڈÓ, ȉȷ›ÙÂÚ· ÔÏÂÌÔÊÔ‰›ˆÓ, ¤ÂÛ·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ. ∏ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË fi¯È ÌfiÓÔ ·¤Ù˘¯Â, ·ÏÏ¿ ÂÍfiÏÈÛ ÙÂÏÈο ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜, ·Ó‚¿˙ÔÓÙ·˜ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÙÔ ËıÈÎfi ÙÔ˘˜ Î·È ÂÓÈÛ¯‡ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ›ÛÙË ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ÂÈÙ˘¯›· ÙÔ˘ ·ÁÒÓ· ÙÔ˘˜.
Ã∞ƒΔ∂™/4
[186]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ŒÚÁÔ ÙÔ˘ Leblanc, ÙÔ˘ 1825, Ì ı¤Ì· Á˘Ó·›Î˜ ·fi ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ηٷʇÁÂÈ ÛÙËÓ ¶¿ÙÚ· ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÔÏÈÔÚΛ·˜ ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘. GIANNI DAGLI ORTI/CORBIS/APEIRON
ÛÙÚ·ÙÔ‡ ηÙfiÚıˆÛ ÙÂÏÈο Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ, ¯¿ÓÔÓÙ·˜ ‚¤‚·È· ÔÏÏ¿ ÂÊfi‰È·, ÌÔ˘Ï¿ÚÈ· Î·È Î·Ì‹Ï˜, ·ÏÏ¿ ÌfiÓÔ 1.000 ÂÚ›Ô˘ ¿Ó‰Ú˜. ∞Ó·ÌÊ›‚ÔÏ·, Ë ÂÚ›ÊËÌË Âȯ›ÚËÛË ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË, Ô˘ ›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ ÙfiÛÔ ıÚÈ·Ì‚Â˘ÙÈο, ·¤Ù˘¯Â ·Ù·Áˆ‰Ò˜. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ·¤ÎÏÂÈÛ ٷ ·Ô‰ÂηÙÈṲ̂ӷ ÙÌ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ¤ÂÈÛ ÙÔÓ √‰˘ÛÛ¤· Ó· ηٷϿ‚ÂÈ Ù· ÛÙÂÓ¿ Ù˘ ªÂÁ·Ú›‰·˜, ÂÓÒ Ô ›‰ÈÔ˜ ÂÚÈ·ÎψÛ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ™Ù· Ù¤ÏË √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ Ô ¢Ú¿Ì·Ï˘ ¤ı·Ó ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ. ΔÔ ¡·‡ÏÈÔ ÏÈÌÔÎÙÔÓÔ‡ÛÂ, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ Â›¯Â ¿ÚÂÈ Î·Ì›· ‚Ô‹ıÂÈ· ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·. ™ÙȘ 30 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ ·Ú·‰fiıËΠÛÙÔÓ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË Ì ̛· Û˘ÓıËÎÔÏfiÁËÛË, Ë ÔÔ›· ‹Ù·Ó Ë ÚÒÙË Ô˘ ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ÂÎÙ¤ÏÂÛ·Ó ¤ÓÙÈÌ· - fiÛ˜ ›¯·Ó Û˘ÓÔÌÔÏÔÁËı› ·ÏÈfiÙÂÚ· ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜ ›¯·Ó ·Ú·‚È·ÛÙ›. Δ· ¿ıÏÈ· ·ÔÌÂÈÓ¿ÚÈ· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘, ÙˆÓ ÂȉËÌÈÒÓ Î·È ÙÔ˘ ÏÈÌÔ‡ ÂÏ·ÙÙÒıËÎ·Ó ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ ÛÙÔ˘˜ 4.000 ¿Ó‰Ú˜. ∑‹ÙËÛ·Ó Ó· ÌÂÙ·‚Ô‡Ó ÛÙËÓ ¶¿ÙÚ· ·fi ÙËÓ ·Ú·Ï›· ÙÔ˘ ∫ÔÚÈÓıÈ·ÎÔ‡ ÎfiÏÔ˘. ™ÙËÓ
∞ÎÚ¿Ù· fï˜ ÂÚÈ΢ÎÏÒıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ∑·˚Ì·›Ô˘˜, ÙÔÓ §fiÓÙÔ, ÙÔÓ ¶ÂÙÌÂ˙¿ Î·È ÙÔÓ Ã·Ú·Ï¿ÌË. ∂Λ ¤·ı·Ó Ӥ˜ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ Î·È Ì ÌÂÁ¿ÏË ‰˘ÛÎÔÏ›· ηÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ‰È·ÛˆıÔ‡Ó, ÂÈ‚·›ÓÔÓÙ·˜ Û ÏÔ›· Ô˘ ¤ÛÙÂÈÏ ·fi ÙËÓ ¶¿ÙÚ· Ô °ÈÔ˘ÛÔ‡Ê ·Û¿˜. ∞˘Ù¿ Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÂÍ¿ÌËÓÔ ÙÔ˘ 1822. ∫·Ó¤Ó·˜ ‰ÂÓ ·ÚÓ‹ıËΠfiÙÈ ÛÙ· ̤۷ ÂΛÓÔ˘ ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ Ë ÛˆÙËÚ›· Ù˘ ÔÊÂÈÏfiÙ·Ó ÚÔ¿ÓÙˆÓ ÛÙÔÓ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË. §·fi˜ Î·È ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ ÔÌÔÏfiÁËÛ·Ó. ∞ÎfiÌ· Î·È Ë °ÂÚÔ˘Û›· ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÙÔÓ ‰ÈÔÚ›ÛÂÈ ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ··›ÙËÛË ÙˆÓ ÔÏ·Ú¯ËÁÒÓ. ∞˘Ù‹ ˘‹ÚÍÂ Ë Â˘Ù˘¯¤ÛÙÂÚË ÂÔ¯‹ Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ Î·È Ì›· ·fi ÙȘ ηχÙÂÚ˜ fiÏ˘ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. £· ÌÔÚÔ‡Û·Ì ̿ÏÈÛÙ· Ó· ԇ̠fiÙÈ ÁÈ· Ì›· ÛÙÈÁÌ‹ Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ·Ó·‰Â›¯ıËΠ۠ÎÔÚ˘Ê·›· ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· fiÏ˘ Ù˘ ËÂÈÚˆÙÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜. ™ÙË ‰˘ÙÈ΋ ™ÙÂÚ¿ Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ›¯Â ˘ÔÛÙ› ÙË Û˘ÌÊÔÚ¿ ÛÙÔ ¶¤Ù·. ™ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ™ÙÂÚ¿ Ô √‰˘ÛÛ¤·˜ ‰È·ÙËÚÔ‡Û ·ÎfiÌ· ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ·ÏÏ¿ ÌÂÙ¿ ÙÔ ÚÒÙÔ Î·ÙfiÚıˆÌ· Ù˘ °Ú·‚È¿˜, fi¯È ÌfiÓÔ ‰ÂÓ Ï¿ÌÚ˘Ó ÙÔ ·Í›ˆÌ¿ ÙÔ˘ Ì οÔÈÔ
√ Ã∂ƒ™∞π√™ ∞°ø¡∞™ 1821-1822 [187]
Ó¤Ô Â›Ù¢ÁÌ· ·ÏÏ¿ Î·È Â¤ÙÚ„ ÛÙÔÓ ¢Ú¿Ì·ÏË Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ ·ÓÂÓfi¯ÏËÙÔ˜ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ∂ÈϤÔÓ ÙÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ, fiÙ·Ó Ô ÃÔ˘ÚÛ›Ù ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔ˘˜ ·ÔÎÏÂÈṲ̂ÓÔ˘˜ Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘ ÂÓ›Û¯˘ÛË 8.000 ·Ó‰ÚÒÓ Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ªÂ¯Ì¤Ù ·Û¿ ̤ۈ Ù˘ §·Ì›·˜ Î·È Ù˘ ÕÌÊÈÛÛ·˜, Ô √‰˘ÛÛ¤·˜ ËÙÙ‹ıËÎÂ. ¢È·ÛÒıËΠ·fi ÙË Ì¿¯Ë ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÛÙÈÁÌ‹, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ·Ó¤ÎÔ„Â ÙËÓ ÚԤϷÛË ÙÔ˘ √ıˆÌ·ÓÔ‡ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡. ª¿ÏÈÛÙ·, ˘ÔÛ¯¤ıËΠfiÙÈ ‹Ù·Ó ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· ÚÔÛ΢ӋÛÂÈ ·Ó Ï¿‚·ÈÓ ÙÔ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ fiÏ˘ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜. √ ªÂ¯Ì¤Ù ·Ô‰¤¯ÙËΠ‹ ÚÔÛÔÈ‹ıËΠfiÙÈ ‰¤¯ÙËΠÙË ‰È·‚‚·›ˆÛ‹ ÙÔ˘, ÁÈ·Ù› ÛÙÔ ÌÂٷ͇ Ô ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿˜ ·˘ÙÔÎÙfiÓËÛÂ. ŒÙÛÈ, Ô ˘ÔÛÙÚ¿ÙËÁfi˜ ÙÔ˘ ¤ÎÚÈÓ ··Ú·›ÙËÙË ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÛÙË §¿ÚÈÛ·.
√ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ÛÒ˙ÂÈ ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ŒÓ·˜ ÌfiÓÔ Â›¯Â ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ̤Ú˜ ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ Ó· ÚÔÛʤÚÂÈ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÌÈ· ˘ËÚÂÛ›· fi¯È, ‚¤‚·È·, ÂÊ¿ÌÈÏÏË Ù˘ ηٷÛÙÚÔÊ‹˜ ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË, ·ÏÏ¿ Ú·ÁÌ·ÙÈο ÛÔ˘‰·›·. ◊Ù·Ó Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜, Ô˘ ›¯Â ÛÙ·ı› ÙfiÛÔ ¿Ù˘¯Ô˜ ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜. ªÂÙ¿ ÙËÓ ·ÓˆÏÂıÚ›· ÛÙÔ ¶¤Ù· Î·È ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘, ÔÏÏÔ› ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Ù˘ ∞Èوϛ·˜ Î·È Ù˘ ∞ηÚÓ·Ó›·˜ ›¯·Ó ÚÔÛ΢ӋÛÂÈ, fiˆ˜ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi. √È Î¿ÙÔÈÎÔÈ Î·Ù¤Ê˘Á·Ó ÛÙ· πfiÓÈ· ÓËÛÈ¿. ™Ù· Ù¤ÏË √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ Ô √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓ˘ Î·È Ô ∫ÈÔ˘Ù·¯‹˜ η٤‚ËÎ·Ó Ì 11.000 ¿Ó‰Ú˜ ÛÙËÓ ÎÔÈÏ¿‰· ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘, ÂÓÒ Ô °ÈÔ˘ÛÔ‡Ê ·Û¿˜ Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜ ·¤ÎÏÂÈÛ ÙËÓ fiÏË ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·. √ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ¤ÌÂÈÓ ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ Ì ÙÔÓ ª¿ÚÎÔ ªfiÙÛ·ÚË Î·È 600 ¿Ó‰Ú˜. ¢‹ÏˆÛ fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ·Ô¯ˆÚÔ‡Û ·Ó ˘‹Ú¯Â ¤ÛÙˆ Î·È ¤Ó·˜ ¿Ó‰Ú·˜ Úfiı˘ÌÔ˜ Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ, Î·È Ù‹ÚËÛ ÙÔ ÏfiÁÔ ÙÔ˘. √ ÂÚ›‚ÔÏÔ˜ Ù˘ fiÏ˘ ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÂÙ·Ï¿ÛÈÔ˘˜ ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜. ¶¿Óˆ ÛÙ· Ù›¯Ë ˘‹Ú¯·Ó ÌfiÓÔ 14 ·ÏÈ¿ ˘ÚÔ‚fiÏ·. ™ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù· ÔÏÂÌÔÊfi‰È· Î·È Ù· ÙÚfiÊÈÌ· ·ÚÎÔ‡Û·Ó ÌfiÏȘ ÁÈ· ¤Ó· Ì‹Ó·. ∞Ó ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÂȯÂÈÚÔ‡Û·Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ¤ÊÔ‰Ô, Èı·Ófiٷٷ ı· ΢ڛ¢·Ó ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ. ™·Ù¿ÏËÛ·Ó fï˜ ¯ÚfiÓÔ, ·Ú¯Èο Û ·ÎÚÔ‚ÔÏÈÛÌÔ‡˜ Î·È ¤ÂÈÙ· Û ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË, ÙȘ Ôԛ˜ ÔÈ ÔÏÈÔÚÎË̤ÓÔÈ ·Ú¤ÙÂÈÓ·Ó Â›Ùˉ˜ ÁÈ· Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ Ë ‚Ô‹ıÂÈ· Ô˘ ›¯·Ó ˙ËÙ‹ÛÂÈ ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È Ù· ÓËÛÈ¿. ™Ù· ̤۷ ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ ÂÈۤϢ̛۠· ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ ˘‰Ú·›ÈÎÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘, Ë ÔÔ›· ‰È¤Ï˘Û ÙÔÓ ·ÔÎÏÂÈÛÌfi ÙÔ˘ °ÈÔ˘ÛÔ‡Ê ·Û¿, ÌÂÙ¤ÊÂÚ ÙÚfiÊÈÌ· Î·È ÔÏÂÌÔÊfi‰È· Î·È ·Ô‚›‚·Û 1.000 ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔ˘˜ ˘fi ÙÔÓ ¶ÂÙÚfiÌÂË, ÙÔÓ
∑·˝ÌË Î·È ÙÔÓ ¢ÂÏËÁÈ¿ÓÓË. √È ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ‰È·Ì‹Ó˘Û·Ó ÛÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË ˆ˜, ·Ó ‹ıÂÏ ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ, ·˜ ÂÚ¯fiÙ·Ó Ó· ÙÔ ¿ÚÂÈ. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ÔÈ ÔÏÈÔÚÎËÙ¤˜ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ˘ÔʤÚÔ˘Ó fiˆ˜ ÔÈ ÔÏÈÔÚÎË̤ÓÔÈ, ηıÒ˜ ÔÈ ÙÚÔʤ˜ Î·È Ù· ÔÏÂÌÔÊfi‰È¿ ÙÔ˘˜ ÏÈÁfiÛÙ¢·Ó. ∂ÈϤÔÓ, Ë ¿ÊÈÍË Ó¤ˆÓ ÂÓÈÛ¯‡ÛÂˆÓ ‹Ù·Ó ‰‡ÛÎÔÏË, ÁÈ·Ù› ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ∞Èوϛ·˜ Î·È Ù˘ ∞ηÚÓ·Ó›·˜ ›¯·Ó ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ·ÓÙÈÛÙ¤ÎÔÓÙ·È. ŒÙÛÈ, Ô √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓ˘ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ οÓÂÈ ÌÈ· ΛÓËÛË Î·ıÔÚÈÛÙÈ΋˜ ÛËÌ·Û›·˜. ΔË Ó‡¯Ù· Ù˘ 25˘ ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ Âȯ›ÚËÛ ¤ÊÔ‰Ô Ì ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ, ÂÂȉ‹ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ÂÎÎÏËÛÈ¿˙ÔÓÙ·Ó ÏfiÁˆ ÙˆÓ ÃÚÈÛÙÔ˘Á¤ÓÓˆÓ, ı· ›¯·Ó ÂÁηٷÏ›„ÂÈ Ù· Ù›¯Ë. ∏ ÊÚÔ˘Ú¿ fï˜ ›¯Â ÂȉÔÔÈËı› Î·È ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Û ÂÙÔÈÌfiÙËÙ·. ÕÊËÛ ٷ ·Ï‚·ÓÈο Ù¿ÁÌ·Ù· Ó· ÏËÛÈ¿ÛÔ˘Ó Û ·fiÛÙ·ÛË ‚ÔÏ‹˜, Ù· ı¤ÚÈÛ Ì ˘ÎÓÔ‡˜ ˘ÚÔ‚ÔÏÈÛÌÔ‡˜ Î·È Ù· ¤ÙÚ„ ÛÂ Ê˘Á‹. §›Á˜ ̤Ú˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÔÙ˘¯›· ·˘Ù‹, χıËÎÂ Ë ÔÏÈÔÚΛ·. ∏ ˘Ô¯ÒÚËÛË ·Ô‰Â›¯ıËΠÔϤıÚÈ· ÁÈ· ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. ÕÊËÛ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ˘ÚÔ‚fiÏ· Î·È fiÏ· Ù· ÂÊfi‰È¿ ÙÔ˘˜ Î·È ¤ÊÙ·Û·Ó ·Ôη̤̈ÓÔÈ ÛÙÔ μÚ·¯ÒÚÈ (∞ÁÚ›ÓÈÔ). ¶ÚÔ¯ˆÚÒÓÙ·˜ fï˜ ·fi ÂΛ, ‰ÔÎ›Ì·Û·Ó Ó¤Â˜ Û˘ÌÊÔÚ¤˜. ¶ÂÓÙ·ÎfiÛÈÔÈ Ó›ÁËÎ·Ó ÛÙÔÓ ÏËÌÌ˘ÚÈṲ̂ÓÔ ∞¯ÂÏÒÔ. ŸÛÔÈ ÙÔÓ ¤Ú·Û·Ó ¤ÊÙ·Û·Ó Û Ôχ η΋ ηٿÛÙ·ÛË ÛÙÔÓ ∫·Ú‚·Û·Ú¿ Î·È ¤ÂÈÙ· ÛÙËÓ ¶Ú¤‚Â˙·. ™ÒıËΠÏÔÈfiÓ Ë ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, Î·È ÙË ÛˆÙËÚ›· Ù˘ ÙË ¯ÚˆÛÙÔ‡Û ÚÔ¿ÓÙˆÓ ÛÙÔÓ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ. ŒÙÛÈ, ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1823 ‰‡Ô ¿Ó‰Ú˜ ˘ÂÚ›¯·Ó ·fi fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·: Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ Î·È Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜. ∞Ó Î·Ù¿ÊÂÚÓ·Ó Ó· Û˘Ì‚È‚·ÛÙÔ‡Ó Î·È Ó· Û˘ÌÚ¿ÍÔ˘Ó, ›Ûˆ˜ Û¯ËÌ·ÙÈ˙fiÙ·Ó Î˘‚¤ÚÓËÛË ·ÓÙ¿ÍÈ· ÙÔ˘ ÔÓfiÌ·Ùfi˜ Ù˘. ◊Ù·Ó fï˜ ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· Û˘ÓÂÓÓÔËıÔ‡Ó, ÏfiÁˆ Ù˘ ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋˜ ʇÛ˘ Î·È ·Ó·ÙÚÔÊ‹˜ ÙÔ˘˜, ΢ڛˆ˜ fï˜ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ‰È·ÌÂÙÚÈο ·ÓÙ›ıÂÙˆÓ ÛÎÔÒÓ ÙÔ˘˜. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ‹ıÂÏ ӷ ËÁËı› Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. μ·ÛÈ˙fiÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘, ·‰È·ÊÔÚÒÓÙ·˜ ÁÈ· ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ ˘fiÏÔÈ˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ∞ÂÓ·ÓÙ›·˜, Ô ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ÂÈ˙ËÙÔ‡Û ¿ÓÙÔÙ ÙË Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÁÂÓÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. ∂Âȉ‹ Ë ÌfiÓË ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ÔÈ ÚÔÂÛÙÔ›, ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ˘ÏÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙÔ ÛÙfi¯Ô ÙÔ˘ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜, Ì ÙËÓ ÚÔ¸fiıÂÛË fiÙÈ ı· ÙÔ˘˜ ¯ÂÈÚ·ÁˆÁÔ‡ÛÂ Î·È ı· ÙÔ˘˜ ηÙ‡ı˘Ó ÂΛÓÔ˜. ◊Ù·Ó ·ÛÊ·ÏÒ˜ ÔÏ˘Ì‹¯·ÓÔ˜ Î·È Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ Û˘ÓÂÚÁ·ÛÙ› fi¯È ÌfiÓÔ Ì ÙÔ˘˜ ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ì ÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜ ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ Ì¿¯ÈÌˆÓ ÓËÛÈÒÓ, Ù· ÔÔ›· ̤۷ ·fi ı˘Û›Â˜ Î·È Ï·ÌÚ¿ ÂÈÙ‡ÁÌ·Ù· Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ˘ÂÚ›Û¯˘Û·Ó fiψÓ.
[188]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞
ÁÂÓÈ΋ ·Ó·ÛÎfiËÛË Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ˜ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Û¯ÂÙÈο Û‡ÓÙÔÌ· ÂÓ Û˘ÁÎÚ›ÛÂÈ Ì ¿ÏϘ ÂÚÈfi‰Ô˘˜ - ÁÂÁÔÓfi˜ ÏÔÁÈÎfi, ·ÊÔ‡ ‰ÂÓ ·Â›¯Â Ôχ ·fi ÙÔÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi ¯ÚfiÓÔ Ù¤ÏÂÛ‹˜ ÙÔ˘˜. ™Â ·˘Ùfi ÙÔ ·Ú¿ÚÙËÌ· ı· ‚Ú›Ù ÚfiÛıÂÙÔ ÂÔÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi, ÁÈ· ÌÈ· ÁÂÓÈ΋ ·Ó·ÛÎfiËÛË ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÍÂÛËΈÌÔ‡.
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [189]
∞ƒÃ∂π√ π™Δ√ƒπ∫∏™ ∂£¡√§√°π∫∏™ ∂Δ∞πƒ∂π∞™ ∂§§∞¢√™
[190]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
πÛÙÔÚÈÎfi Ï·›ÛÈÔ «∞Ó¿ÛÙËÛÂ, £Â¤ ÌÔ˘, ¤Ó· ª·Î‰fiÓ· ∞ϤͷӉÚÔ». - πˆ¿ÓÓ˘ ¶Ú›ÁÎÔ˜ ÂÎ ¶ËÏ›Ô˘, ¤ÌÔÚÔ˜ ÛÙÔ ÕÌÛÙÂÚÓÙ·Ì ΔÔ Í‡ÓËÌ·... ◊‰Ë, ·fi ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ‰ÂηÂٛ˜ ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ·, ÔÈ ÊˆÓ¤˜ Ô˘ ÂͤÊÚ·˙·Ó Ì ·fiÏ˘ÙÔ ÙÚfiÔ ÙËÓ ›ÛÙË ÙÔ˘˜ ÛÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ °¤ÓÔ˘˜ Î·È ÙË ‚‚·ÈfiÙËÙ· ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÙ˘¯›· Ù˘ ÂÂÚ¯fiÌÂÓ˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Ï‹ı·ÈÓ·Ó Û˘Ó¯Ҙ. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ÔÏÔ¤Ó· Î·È ÏÈÁfiÙÂÚÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ¤ÛÙÚÂÊ·Ó Ù· ‚ϤÌÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ «Í·Óıfi ÔÌfi‰ÔÍÔ °¤ÓÔ˜» ·Ó·˙ËÙÒÓÙ·˜ ÂÈÎÔ˘Ú›·. ªÂ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· ÙÔ˘ 1770, ÈÔ ÁÓˆÛÙ¿ ˆ˜ √ÚÏÔÊÈο, ÍÂηı¿ÚÈÛ ÛÙË Û˘Ó›‰ËÛË ÙˆÓ ÂÚÈÛÛÔÙ¤ÚˆÓ fiÙÈ, fiˆ˜ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÛËÌ›ˆÓÂ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ÙÔ 1811, «ˆ˜ ŒÏÏËÓ˜ fiÊÂÈÏ·Ó Ó· ÂÈı˘ÌÔ‡Ó ÌfiÓÔ ÙËÓ
ÂÏ¢ıÂÚ›· Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó Ì ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ». ∫·È ÔÈ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ·˘Ù¤˜ ‹Ù·Ó ϤÔÓ ¤ÙÔÈ̘, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÌÈ· Ì·ÎÚ¿ Î·È ÂÒ‰˘ÓË ÂÚ›Ô‰Ô ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·˜: ™Ù· ‚Ô˘Ó¿ ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Î·È ÔÈ ÎϤÊÙ˜, ÛÙȘ ı¿Ï·ÛÛ˜ ÔÈ ·ÙÚfiÌËÙÔÈ Ó·‡Ù˜ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘, ÛÙȘ fiÏÂȘ Î·È ÛÙ· ¯ˆÚÈ¿ ÔÈ ÚfiÎÚÈÙÔÈ, Ô ÎÏ‹ÚÔ˜, Ô Ï·fi˜, ÛÙȘ ·ÚÔÈ˘ ÙÔ˘ Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡ ÔÈ ÏÔ‡ÛÈÔÈ ¤ÌÔÚÔÈ Î·È ÔÈ ‰È·ÓÔÔ‡ÌÂÓÔÈ. «√ ηÏfi˜ ηÈÚfi˜» ›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ. ΔÔ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Û·Ó, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, Î·È Ù· ‰Âο‰Â˜ Û¯ÔÏ›· Ô˘ ȉڇÔÓÙ·Ó ÙÔ ¤Ó· ÌÂÙ¿ ÙÔ ¿ÏÏÔ ÁÈ· Ó· ʈٛÛÔ˘Ó Ù· ·È‰È¿ ÙÔ˘ ·Ó·ÁÂÓÓË̤ÓÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ Î·È Ó·
‰È·ÎËÚ‡ÍÔ˘Ó Ì ÙËÓ ‡·ÚÍ‹ ÙÔ˘˜ ÙËÓ ·ÌÂٷΛÓËÙË ·fiÊ·ÛË ÂÓfi˜ ÔÏfiÎÏËÚÔ˘ Ï·Ô‡ Ó· ˙‹ÛÂÈ ÂχıÂÚÔ˜ Ì ٛÌËÌ· ·ÎfiÌË Î·È ÙËÓ ›‰È· ÙÔ˘ ÙË ˙ˆ‹. ¶ÔÈÔ˜ ‹ ηχÙÂÚ· ÔÈÔÈ ‹Ù·Ó ÂΛÓÔÈ Ô˘ Û˘ÓÙfiÓÈÛ·Ó ·˘Ù¤˜ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÛÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË Ù˘ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·˜ Î·È ÙÂÏÈο Ù˘ ¤ÎÚË͢ Ù˘ ·ӷÛÙ·ÙÈ΋˜ ΛÓËÛ˘ Ô˘ ı· ¤ÊÂÚÓ ÙÔ ÂÈı˘ÌËÙfi ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·; √Δ∞¡ £∞ ∫∞ªøª∂¡ Δ√ ƒøª∞ππ∫√... ¶Ôχ ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1821 ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ›ÛÙ¢·Ó fiÙÈ ·ÚÁ¿ ‹ ÁÚ‹ÁÔÚ· ı· ÂÚ¯fiÙ·Ó Ë ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ı· ¤·ÈÚÓ·Ó ÙËÓ Ù‡¯Ë ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘˜. ∂Ï·ÈÔÁÚ·Ê›· Ì ÙÔÓ ÕÓıÈÌÔ °·˙‹. √È ‰È‰¿ÛηÏÔÈ ÙÔ˘ °¤ÓÔ˘˜ ∞. °·˙‹˜, °. ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ¿˜ Î·È ¢. ºÈÏÈ›‰Ë˜ ÁÂÓÓ‹ıËÎ·Ó ÛÙȘ ªËÏȤ˜ ÙÔ˘ ¶ËÏ›Ô˘ Î·È ¤ÁÈÓ·Ó ÊÔÚ›˜ Ù˘ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋˜ Î·È ÔÏÈÙÈ΋˜ ·Ó·Á¤ÓÓËÛ˘ ÙÔ˘ ÙfiÔ˘ ÙÔ˘˜, Û˘Ì‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Ù˘ ™¯ÔÏ‹˜ ÙˆÓ ªËÏÂÒÓ. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ÂÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ μÔ˘ÎÔ˘ÚÂÛÙ›Ô˘, ‰ˆÚ¿ ÙÔ˘ ¶·Ó·Á‹ ÷ÚÔÎfiÔ˘, ÙÔ 1899, ·ÔÙÂÏ› ¤Ó· ·fi Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÌÓËÌ›· Ù˘ –¿ÏÏÔÙ– ÎÚ·Ù·È¿˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ·˜ Ù˘ fiÏ˘. ™ÙÔÓ ÂÚ›‚ÔÏfi Ù˘ ˘¿Ú¯ÂÈ Ë ÚÔÙÔÌ‹ ÙÔ˘ ÔÚ·Ì·ÙÈÛÙ‹ Ù˘ μ·ÏηÓÈ΋˜ ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ƒ‹Á· μÂÏÂÛÙÈÓÏ‹ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·).
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [191]
[192]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√È ‰‡Ô ÚÒÙ˜ ÛÂÏ›‰Â˜ ÙÔ˘ ·ÏÊ·‚ËÙÈÎÔ‡ ηٷÏfiÁÔ˘ Ì ̤ÏË Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ (¿Óˆ) – Û ·˘Ùfi, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ Û˘ÓˆÌÔÙÈÎfi „¢‰ÒÓ˘ÌÔ, ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Û˘Ó‰ÚÔÌ‹ ÙÔ˘ ηıÂÓfi˜ Î·È ÙÔ Û‡Ì‚ÔÏÔ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ‹˜ ÙÔ˘. ª√À™∂π√ ºπ§π∫∏™ π™Δ√ƒπ∞™
ªfiÓÔ Ô˘ ·˘Ù‹ Ë ›ÛÙË ‹Ù·Ó ·fiÏ˘Ù· ÌÔÈÚÔÏ·ÙÚÈ΋ Î·È ÛÙËÚÈ˙fiÙ·Ó ÛÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ ÙÔ °¤ÓÔ˜ ı· ·ÂÏ¢ıÂÚˆÓfiÙ·Ó ·fi οÔÈÔÓ Í¤ÓÔ, ·ÏÏ¿ ÔˆÛ‰‹ÔÙ ÔÌfiıÚËÛÎÔ, ·Ó fi¯È ÔÌfi‰ÔÍÔ, Ï·fi. ∏ ›ÛÙË ·˘Ù‹ ·ÔÙ˘ÒÓÂÙ·È ÛÙË ÊÚ¿ÛË «fiÙ·Ó ı· ο̈ÌÂÓ ÙÔ ÚˆÌ·›ÈÎÔ», Ô˘ ·ÎÔ˘ÁfiÙ·Ó Ôχ ÚÈÓ ·fi ÙÔ 1821 Î·È ‰È·ÌÔÚÊÒıËΠÙÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜ Ù˘ ÛÎÏ·‚È¿˜. ◊Ù·Ó Ì¿ÏÈÛÙ· Ì·˙› Ì ÙÔ Ï‹ıÔ˜ ÙˆÓ Ï·˚ÎÒÓ ·ÊËÁ‹ÛÂˆÓ Ô˘ ÁÓÒÚÈÛ·Ó Â˘Ú›· ·Ô‰Ô¯‹ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÕψÛË Î·È Ù· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù· Ù˘ Ï·˚΋˜ ÌÔ‡Û·˜ –Ì ÚÒÙÔ Î·È Î·Ï‡ÙÂÚÔ ÙÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È Ù˘ «∞ÁÈ¿ ™ÔÊÈ¿˜», Ì ÙȘ ÙfiÛ˜ ·Ú·ÏÏ·Á¤˜ ÙÔ˘– ¤Ó· ·fi Ù· ‚·ÛÈο ÛÙÔȯ›· Ù˘ «ªÂÁ¿Ï˘ π‰¤·˜» Ô˘ ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ ÁÈ· 100 ÂÚ›Ô˘ ¯ÚfiÓÈ· ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÛΤ„Ë Î·È È‰ÂÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ÂχıÂÚÔ˘ ϤÔÓ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∏ ÛÙ¿ÛË ·˘Ù‹ ‰ÂÓ
ÚÔÔȈÓÔ˙fiÙ·Ó Î¿ÔÈ· ‰˘Ó·ÌÈ΋ ÂͤÏÈÍË, ÁÈ·Ù› ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ‰ÂÓ Â›¯·Ó Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ Ô‡Ù ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ Ù· ̤۷ Î·È ÙÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ Ô˘ ı· ÙÔ˘˜ Ô‰ËÁÔ‡Û·Ó ÛÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛË. ™ÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË Ù˘ Û˘ÓÂȉËÙÔÔ›ËÛ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ¤ÓÓÔÈ·˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ù˘ ÔÚÁ¿ÓˆÛ‹˜ ÙÔ˘ ηıÔÚÈÛÙÈÎfi˜ ˘‹ÚÍÂ Ô ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ Ù˘ ‰È·ÛÔÚ¿˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰ÂÓ ÏÔ‡ÙÈÛ ·ÏÒ˜ ·fi ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ, ·ÏÏ¿ ‹ÚıÂ Î·È Û ·ʋ Ì ٷ Ó¤·, Ú·ÁÌ·ÙÈο ·Ó·ÙÚÂÙÈο Ú‡̷ٷ Ô˘ ‰È·ÌÔÚÊÒıËÎ·Ó ÛÙÔÓ Â˘Úˆ·˚Îfi ¯ÒÚÔ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡. ªÂ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÙÔ˘ ÂΉԯ‹, ÙÔ ÓÂÔÂÏÏËÓÈÎfi ¢È·ÊˆÙÈÛÌfi, ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˜ ÂÎÚfiÛˆÔ˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ‹Ù·Ó Ô ∞‰·Ì¿ÓÙÈÔ˜ ∫ÔÚ·‹˜, ¿ÓÔÈÍ ȉÂÔÏÔÁÈο Î·È ·È‰Â˘ÙÈο Ô ‰ÚfiÌÔ˜. ∏ °·ÏÏÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, Ì ÙÔ Û‡ÓıËÌ· «∂Ï¢ıÂÚ›·, πÛfiÙ˘,
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [193]
∞‰ÂÏÊfiÙ˘», ¤‰ÂÈÍ ÛÙÔ˘˜ ˘fi‰Ô˘ÏÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ò˜ ı· ÂÈÙ‡Á¯·Ó·Ó ÙÔ ÛÙfi¯Ô ÙÔ˘˜. ™ÙËÓ ÎÚ›ÛÈÌË ÂΛÓË ÂÚ›Ô‰Ô ‹Ú ÙË ÛÎ˘Ù¿ÏË Ô ¿ÏÏÔ˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÔÚ·Ì·ÙÈÛÙ‹˜ Ù˘ ·Ó·Á¤ÓÓËÛ˘ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, ·˘Ùfi˜ Ô˘ ÂͤÊÚ·Û ÙÔ˘˜ fiıÔ˘˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ‚·ÏηÓÈÎÒÓ Ï·ÒÓ ÁÈ· ÂÏ¢ıÂÚ›· Î·È ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË, Ô ƒ‹Á·˜ μÂÏÂÛÙÈÓÏ‹˜. ∏ ºπ§π∫∏ ∂Δ∞πƒ∂π∞ √ ƒ‹Á·˜ μÂÏÂÛÙÈÓÏ‹˜ ‹Ù·Ó ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙ· Ë ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ‰È·ÓfiËÛ˘ Ù˘ ‰È·ÛÔÚ¿˜ Ô˘ Û˘Ó¤Ï·‚ ÙÔ Û¯¤‰ÈÔ ÙÔ ÔÔ›Ô ı· Ô‰ËÁÔ‡Û ÛÙËÓ ·ÏÈÁÁÂÓÂÛ›·. ªÂ ÙË ‰ÔÏÔÊÔÓ›· ÙÔ˘, ¤ÚÁÔ ÙˆÓ Û˘ÓÙÔÓÈÛÌ¤ÓˆÓ ÂÓÂÚÁÂÈÒÓ ÙˆÓ ∞˘ÛÙÚÈ·ÎÒÓ Î·È ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ·ÓÂÛÙ¿ÏË ÚÔÛˆÚÈÓ¿ Ë ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ· Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ‹Ù·Ó ϤÔÓ ÍÂοı·Ú·. √ ·ÓÒÓ˘ÌÔ˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ¡ÔÌ·Ú¯›·˜ ÙÔ 1806 ¤ÏÂÁ ÛÙÔ˘˜ ÔÌÔÂıÓ›˜ ÙÔ˘: «ÿÛˆ˜, Ù¤ÏÔ˜ ¿ÓÙˆÓ, ÚÔṲ̂ÓÂÙ ӷ Ì·˜ ‰ÒÛË ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· ηӤӷ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÏÏÔÁÂÓ›˜ ‰˘Ó¿ÛÙ·˜; Œˆ˜ fiÙÂ, ˆ ŒÏÏËÓ˜, Ó· Ï·ÓÒÌÂı· ÙfiÛÔÓ ·ÛÙÔ¯¿ÛÙˆ˜; ¢È·Ù› Ó· ÌËÓ ÛÙÚ¤„ˆÌÂÓ ÙÔ˘˜ ÔÊı·ÏÌÔ‡˜ Ì·˜ ÂȘ Ù· ·ÂÏıfiÓÙ· ‰È¿ Ó· ηٷϿ‚ˆÌÂÓ Â˘ÎÔÏfiÙÂÚ· Î·È Ù· ̤ÏÏÔÓÙ·; […] ∫·È ÔÈÔ˜ ÛÙÔ¯·ÛÙÈÎfi˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ ËÌÔÚ› Ó· ÈÛÙ¤„Ë fiÙÈ fiÔÈÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÏÏÔÁÂÓ›˜ ‰˘Ó¿ÛÙ·˜ ‹ıÂÏ ηٷÙÚÔÒÛÂÈ ÙÔÓ √ıˆÌ·ÓfiÓ ‹ıÂÏ ̷˜ ·Ê‹ÛÂÈ ÂÏ¢ı¤ÚÔ˘˜; ø ·¿ÙË ÂÈ˙‹ÌÈÔ˜!» ΔÔ ‰‡ÛÎÔÏÔ ¤ÚÁÔ Ù˘ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ Ô˘ ›¯Â ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ Ô ƒ‹Á·˜ ·Ó¤Ï·‚·Ó Ó· Û˘Ó¯›ÛÔ˘Ó ¤ÂÈÙ· ·fi ÌÂÚÈο ¯ÚfiÓÈ· ÙÚÂȘ ·ÙÚÈÒÙ˜ Ì ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜. √ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ Δ۷οψÊ, Ô ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï •¿ÓıÔ˜ Î·È Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ™ÎÔ˘Ê¿˜ ¤Ó· ·ÔÌÂÛ‹ÌÂÚÔ ÙÔ˘ ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1814 ÛÙË Ì·ÎÚÈÓ‹ ·ÏÏ¿ ÊÈÏfiÍÂÓË √‰ËÛÛfi ÔÚΛÛÙËηÓ
ÛÙÔ fiÓÔÌ· Ù˘ ∞Á›·˜ Î·È √ÌÔÔ˘Û›Ô˘ Î·È ∞‰È·ÈÚ¤ÙÔ˘ ΔÚÈ¿‰Ô˜ Ó· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó È‰Ú‡ÔÓÙ·˜ ÙË ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· ÛÙËÓ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÍÂÛËΈÌÔ‡. √ ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ Ù˘ ‰È·ÚÎÒ˜ ÌÂÁ¿ÏˆÓÂ, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ¤Ó· Û˘ÓˆÌÔÙÈÎfi ÈÛÙfi Ô˘ ›¯Â Âͷψı› ÛÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·. ªÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÚÓËÛË ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· Ù˘ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘, ÔÈ ÙÚÂȘ È‰Ú˘Ù¤˜ Ù˘ ·Â˘ı‡ÓıËÎ·Ó ÛÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ À„ËÏ¿ÓÙË, ÛÙÚ·ÙËÁfi ÙÔ˘ ÙÛ·ÚÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ∂ΛÓÔ˜ ÂÓÛÙÂÚÓ›ÛÙËΠÙȘ ȉ¤Â˜ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜ Ì ÌÂÁ¿ÏÔ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi. √È ÏËÚÔÊÔڛ˜ fiÙÈ ÔÈ ÛÎÔÔ› Ù˘ ›¯·Ó ·ÔÎ·Ï˘Êı› ÛÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ¤ÛÂ˘Û·Ó ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘ ·ӷÛÙ·ÙÈÎÔ‡ ۯ‰›Ô˘ ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË, ÙÔ ÔÔ›Ô ÚÔ¤‚Ï ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÛÙË μ·ÏηÓÈ΋ ÔÏÏÒÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎÒÓ ÂÛÙÈÒÓ (™ÂÚ‚›·, ª·˘ÚÔ‚Ô‡ÓÈÔ, ªÔωԂϷ¯›·, ◊ÂÈÚÔ˜ Î·È ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜). ∏ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ ™Δπ™ ¶∞ƒ∞¢√À¡∞μπ∂™ ∏°∂ª√¡π∂™ ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ Û¯¤‰ÈÔ ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË, Ë Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙȘ ¶·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ∏ÁÂÌÔӛ˜ ı· ›¯Â ΢ڛˆ˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌÔ‡, ÒÛÙÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙË ÓfiÙÈ· ∂ÏÏ¿‰·, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, Ó· ÂÍÂÏÈÛÛfiÙ·Ó ¯ˆÚ›˜ ÙËÓ ›ÂÛË ÙˆÓ ÈÛ¯˘ÚÒÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ, Ô˘ ı· ›¯·Ó ηıËψı› ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÓfiÙÈ· ÙÔ˘ ¢Ô‡Ó·‚Ë ÁÈ· Ó· ·ÔÙÚ¤„Ô˘Ó ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ ¤ÎÙ·ÛË Ù˘ ·Ó·Ù·Ú·¯‹˜. ™ÙȘ 22 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1821 Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ¤Ú·Û ÙÔÓ ÔÙ·Ìfi ¶ÚÔ‡ıÔ, ÙÔ Ê˘ÛÈÎfi Û‡ÓÔÚÔ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ƒˆÛ›· Î·È ÛÙȘ ·˘ÙfiÓÔ̘ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜, Î·È ÛÙȘ 24 ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ Ì‹Ó· ·Ë‡ı˘Ó ·fi ÙÔ π¿ÛÈÔ ÙËÓ ÂÚ›ÊËÌË Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ÚÔ΋ڢÍË «ª¿¯Ô˘ ˘¤Ú ›ÛÙˆ˜ Î·È ·ÙÚ›‰Ô˜», ÂÓÒ
Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÛÙÚ·ÙÔÏÔÁ› Ó¤Ô˘˜. ™ÙȘ 10 ª·ÚÙ›Ô˘ ÛÙË ºˆÍ¿ÓË Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËÎÂ Ô πÂÚfi˜ §fi¯Ô˜, Ô˘ ÙÔÓ ˘Ú‹Ó· ÙÔ˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Û¯ÔÏ›Ԣ Ù˘ √‰ËÛÛÔ‡. ¶·Ú¿ ÙËÓ ·Ú·ÛÔÓ‰›· ÙÔ˘ ËÁ¤ÙË ÙˆÓ μÏ¿¯ˆÓ £ÂÔ‰ÒÚÔ˘ μÏ·‰ÈÌËÚ¤ÛÎÔ˘, ÙËÓ ·ÓÙ›ıÂÛË ÙÔ˘ ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ μÏ·¯›·˜ ™Î·ÚÏ¿ÙÔ˘ ∫·ÏÏÈÌ¿¯Ë Î·È ÙÔÓ ·ÊÔÚÈÛÌfi ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë °ÚËÁÔÚ›Ô˘ ∂′, Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ Û˘Ó¤¯ÈÛÂ, ηٷϷ̂¿ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ (27 ª·ÚÙ›Ô˘ 1821). √ ƒÒÛÔ˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ∞′ ¤ÙÚ„ ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 1821 ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ ÛÙËÓ ·ÔÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔÔÈË̤ÓË ˙ÒÓË Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ÙÔ˘ ¢Ô‡Ó·‚Ë. ™ÙȘ 30 ∞ÚÈÏ›Ô˘ Ù·¯˘Î›ÓËÙ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Û·¯‹‰ˆÓ ˘fi ÙÔÓ ·Û¿ Ù˘ μÚ·˝Ï·˜ °ÈÔ˘ÛÔ‡Ê ¶ÂÚÎfiÊÙÛ·ÏË ÎÈÓ‹ıËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ. ŒÂÈÙ· ·fi ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ·„ÈÌ·¯ÈÒÓ, Ë ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈ΋ Ì¿¯Ë ‰fiıËΠÛÙȘ 6-7 πÔ˘Ó›Ô˘ ÙÔ˘ 1821 ÛÙÔ ¢Ú·Á·ÙÛ¿ÓÈ, fiÔ˘, ·Ú¿ ÙÔÓ ËÚˆÈÎfi ·ÁÒÓ· ÙˆÓ πÂÚÔÏÔ¯ÈÙÒÓ –·fi ÙÔ˘˜ 300 ¤ÂÛ·Ó Ì·¯fiÌÂÓÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi 200–, Ù· ·ӷÛÙ·ÙÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ËÙÙ‹ıËÎ·Ó Î·È Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ Î·Ù¤Ê˘Á ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›·, fiÔ˘ Î·È Û˘ÓÂÏ‹ÊıË. ∏ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË fï˜ ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜ ›¯Â ÂÙ‡¯ÂÈ ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁÈÎfi Ù˘ ÛÙfi¯Ô, Ó· ··Û¯ÔÏ‹ÛÂÈ ‰ËÏ·‰‹ ÈÛ¯˘Ú¤˜ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ∂›¯Â ¤ÚıÂÈ Ë ÒÚ· ÁÈ· ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÍÂÛËΈÌfi. √ ª∂°∞§√™ •∂™∏∫øª√™ ∞fi Ù· ̤۷ ª·ÚÙ›Ô˘ ÙÔ˘ 1821 ‹Ù·Ó Ê·ÓÂÚfi ·ÎfiÌË Î·È ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ fiÙÈ Ë ÒÚ· ›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ. ™ÙȘ 23 ª·ÚÙ›Ô˘ Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ ¶·Ï·ÈÒÓ ¶·ÙÚÒÓ °ÂÚÌ·Ófi˜ fiÚÎÈÛ ÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘ ÛÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜, Û ÌÈ· ÛËÌ·›· Ô˘ ›¯Â ʤÚÂÈ Ì·˙› ÙÔ˘ Ô ∞Ó‰Ú¤·˜ §fiÓÙÔ˜. ΔËÓ ›‰È· ̤ڷ Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ Î·È Ô ¶ÂÙÚfiÌ¢
[194]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÔÏÏÒÓ ¿ÏÏˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ, ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ·Ó ÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù·. ŒÂÈÙ· ·fi Ï›Á˜ ̤Ú˜ ͤ۷ÛÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰·, Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÛÙ· ™¿ÏˆÓ·, ÛÙÔ °·Ï·Í›‰È, ÛÙÔ §È‰ÔÚ›ÎÈ, ÛÙË £‹‚·, ÛÙË §È‚·‰ÂÈ¿ Î·È ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ΔÔ˘˜ ÂfiÌÂÓÔ˘˜ Ì‹Ó˜ Ë Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ÊÏfiÁ· ·ÏÒıËΠÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË, ÛÙ· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘, ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Î·È ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·. ¶·ÓÙÔ‡ ÔÈ Î·Ù·ÎÙËÙ¤˜ ›¯·Ó ÌÂÙ·‚ÏËı› Û ÔÏÈÔÚÎÔ˘Ì¤ÓÔ˘˜. ∫ÏÂÈṲ̂ÓÔÈ Ì¤Û· ÛÙ· οÛÙÚ·, ÂÚÈÙÚÈÁ˘ÚÈṲ̂ÓÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÔÊ·ÛÈṲ̂ÓÔ˘˜ ÔÏÈÔÚÎËÙ¤˜ ÙÔ˘˜, ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó Ó· ÎÂÚ‰›ÛÔ˘Ó ¯ÚfiÓÔ Ì¤¯ÚÈ Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ ‚Ô‹ıÂÈ·. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Ô ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÙfiÙ ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ ‰ÈÂÍ¿ÁÔÓÙ·˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿, ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÙÔÓ ªÔ˘ÛÙ·Ê¿ Ì¤Ë Ì 4.000 ¿Ó‰Ú˜ ÁÈ· Ó· ¯Ù˘‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘. ¶ƒ√™ Δ∏¡ Δƒπ¶√§πΔ™∞ √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ÛÙÔ ÌÂٷ͇, ÔÏÈÔÚÎÔ‡Û ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿, ÔÏÈÙÈÎfi, ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi Î·È ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿. ∏ fiÏË Â›¯Â ÌÂÁ¿ÏË ÛÙÚ·ÙËÁÈ΋ ÛËÌ·Û›·, ‰ÈfiÙÈ fiÔÈÔ˜ ÙËÓ Â›¯Â ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙÔ˘ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂϤÁ¯ÂÈ fiϘ ÙȘ Ô‰Ô‡˜ ÁÈ· ÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ fiÏÂȘ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ∂›Û˘, ‹Ù·Ó Î·È Ë ¤‰Ú· ÙÔ˘ ªfiÚ· μ·ÏÂÛ›, ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿. ∏ ÔÏÈÔÚΛ· ÁÈÓfiÙ·Ó ÔÏÔ¤Ó· Î·È ÛÙÂÓfiÙÂÚË. √ ªÔ˘ÛÙ·Ê¿, ηٿ ÙËÓ Î¿ıÔ‰fi ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË, Û¿ÚˆÛ fiÔÈ· ·ӷÛÙ·ÙÈ΋ ÂÛÙ›· ‚ڋΠÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÙÔ˘, ˘ÚfiÏËÛ ÙË μÔÛÙ›ÙÛ·, ¤Ï˘Û ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ÕÚÁÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘ ∞ÎÚÔÎÔÚ›ÓıÔ˘ Î·È ÙÂÏÈο ̋ΠÛÙËÓ ÔÏÈÔÚÎË̤ÓË fiÏË ÛÙȘ 6 ª·˝Ô˘ 1821. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ÚÔÙ›ÌËÛ ӷ ¤¯ÂÈ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Û˘ÁÎÂÓÙڈ̤ÓÔ˘˜ ̤۷ ÛÙËÓ fiÏË, ÁÈ’ ·˘Ùfi ¤ÙÚ„ ÛÙÔÓ ªÔ˘ÛÙ·Ê¿ Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ ‰›¯ˆ˜ Ì¿¯Ë. ™˘Ó¯›˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÙˆÓ ÔÏÈÔÚÎÔ˘Ì¤ÓˆÓ Ó· ‰È·Û¿ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ÎÏÔÈfi –Ì ΢ÚÈfiÙÂÚË ·˘Ù‹ ÛÙÔ
μ·ÏÙ¤ÙÛÈ (12-13 ª·˝Ô˘)– ·¤Ù˘¯·Ó. ™ÙȘ 23 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1821 Ë fiÏË ¤ÂÛÂ. ∏ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÂÛÙ›· ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜ ·ÓÙ›ÛÙ·Û˘ ÛÙË ÓfiÙÈ· ∂ÏÏ¿‰· ›¯Â ÂÎÏ›„ÂÈ, ÂÓÒ Ù· ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ fiÏ· Î·È ÔÈ ÌÂÁ¿Ï˜ ÔÛfiÙËÙ˜ ÔÏÂÌÔÊÔ‰›ˆÓ Ô˘ ¤ÂÛ·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÂÓ›Û¯˘Û·Ó ÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘ ÛÙȘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜ ÛÙË ªÂıÒÓË, ÛÙËÓ ¶¿ÙÚ· Î·È ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ. ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· fï˜ ÙˆÓ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛˆÓ, Î·È Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÏˆÛË, ‰È·Ú¿¯ıËÎ·Ó ˆÌfiÙËÙ˜ Û ‚¿ÚÔ˜ ÙˆÓ ·Ì¿¯ˆÓ, ÔÈ Ôԛ˜ ·Ô‰ÔÎÈÌ¿ÛÙËÎ·Ó ·fi ·ÚÎÂÙÔ‡˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜.
∏ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ ™Δ∏ ™Δ∂ƒ∂∞ ∂§§∞¢∞ ™ÙË ƒÔ‡ÌÂÏË Ë ÔÏÂÌÈ΋ ‰Ú¿ÛË ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ ‹Ù·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ÛËÌ·ÓÙÈ΋. ΔÔ˘ÚÎÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ˘fi ÙÔÓ ∫ÈÔÛ¤ ªÂ¯Ì¤Ù ·Û¿ Î·È ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË, Ù· ÔÔ›· ›¯·Ó ·ÔÛ·ÛÙ› ·fi ÙÔ Ì¤ÙˆÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ Ù˘ ∏›ÚÔ˘, ηÙ¢ı‡ÓÔÓÙ·Ó ÚÔ˜ ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ·fi ÂΛ ÚÔ˜ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÁÈ· Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ªÔ˘ÛÙ·Ê¿. ™ÙË Á¤Ê˘Ú· Ù˘ ∞Ï·Ì¿Ó·˜ Ô ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ ¢È¿ÎÔ˜ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÙÔ˘˜ ÂÌÔ‰›ÛÂÈ (23 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1821), ¯ˆÚ›˜ fï˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. øÛÙfiÛÔ, Ô Ì·ÚÙ˘ÚÈÎfi˜
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [195]
ÙÔ˘ ı¿Ó·ÙÔ˜ ÂÓ›Û¯˘Û ÙÔ ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfi ÊÚfiÓËÌ· ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ Ù˘ ƒÔ‡ÌÂÏ˘ Î·È Ô‰‹ÁËÛ ÙÔÓ √‰˘ÛÛ¤· ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ Û ÌÈ· ı˘ÂÏÏÒ‰Ë Â›ıÂÛË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÛÙÔ Ã¿ÓÈ Ù˘ °Ú·‚È¿˜ (8 ª·˝Ô˘ 1821). ∏ ÂÈÙ˘¯›· ·˘Ù‹ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ·Ó¿ÁηÛ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Ó· ·Û¯ÔÏËıÔ‡Ó ÈÔ ÛÔ‚·Ú¿ Ì ÙËÓ ÂÎηı¿ÚÈÛË ÙˆÓ ÂÛÙÈÒÓ ·ÓÙ›ÛÙ·Û˘ ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰·. ¶·Ú¿ ÙË Ó¤· ÂÈÙ˘¯›· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙ· μÚ˘Û¿ÎÈ· Ù˘ ∂‡‚ÔÈ·˜ (15 πÔ˘Ï›Ô˘ 1821), Ô √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓ˘ ηٿÊÂÚ ӷ χÛÂÈ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ∞ÎÚfiÔÏ˘ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ. ∏ Û˘ÓÙÚÈ‚‹, ÂÓÙÔ‡ÙÔȘ, ÙÔ˘ ÈÛ¯˘ÚÔ‡ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜
ÙÔ˘ ªÂ˚Ú¿Ó ·Û¿ ÛÙ· μ·ÛÈÏÈο Ù˘ §ÔÎÚ›‰·˜ ·fi ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ °ÎÔ‡Ú· Î·È ÙÔ˘ ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙË (26 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1821) η٤ÛÙËÛ ·‰‡Ó·ÙË ÙËÓ ·ÚÔ¯‹ ÔÔÈ·Û‰‹ÔÙ ‚Ô‹ıÂÈ·˜ ÛÙÔ˘˜ ÔÏÈÔÚÎÔ˘Ì¤ÓÔ˘˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ∏ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ ™Δ∏¡ ∏¶∂πƒ√, ™Δ∏ £∂™™∞§π∞ ∫∞π ™Δ∏ ª∞∫∂¢√¡π∞ ∞ÓÙ›ıÂÙ· ·fi fi,ÙÈ Û˘Ó¤‚Ë ÛÙË ÓfiÙÈ· ∂ÏÏ¿‰·, Ë ÂÈÙ˘¯›· ÔÔÈ·Û‰‹ÔÙ ·ӷÛÙ·ÙÈ΋˜ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ ÛÙȘ ˘fiÏÔȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ËÂÈÚˆÙÈ΋˜ ¯ÒÚ·˜ ‹Ù·Ó Ôχ ‰‡ÛÎÔÏË ˘fiıÂÛË, ·ÊÔ‡ ÎÔÓÙ¿ Û ·˘Ù¤˜ ›¯·Ó ÙËÓ ¤‰Ú·
ΔÔ 1792 Ë ‚fiÚÂÈ· ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ª·‡Ú˘ £¿Ï·ÛÛ·˜ ÂȉÈοÛÙËΠÛÙË ƒˆÛ›·. ∂Λ ıÂÌÂÏÈÒıËΠÌÈ· fiÏË, Ë √‰ËÛÛfi˜ (1794), Ô˘ ÁÓÒÚÈÛ ÌÂÁ¿ÏË ·Ó¿Ù˘ÍË. ΔÔ 1814 ȉڇıËΠ۠·˘Ù‹Ó Ë ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›·. ΔÔ 1819 ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ¤ÁÈÓ ÂχıÂÚÔ, ·ÏÏ¿ Ë ·Ó¿Ù˘Í‹ Ù˘ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ Ì ÙËÓ ¤ÎÚËÍË ÙÔ˘ ∫ÚÈÌ·˚ÎÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘ (1853). ∞fi ÙÔ 1878 ¤ˆ˜ ÙÔ 1895 ‰È·Ù¤ÏÂÛ ‰‹Ì·Ú¯fi˜ Ù˘ Ô °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ª·Ú·ÛÏ‹˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ¯ÚËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛ ÔÏÏ¿ ‰ËÌfiÛÈ· ÎÙ›ÛÌ·Ù· ÛÙËÓ √‰ËÛÛfi, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ª√À™∂π√ ºπ§π∫∏™ π™Δ√ƒπ∞™
[196]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÙÔ˘˜ ÈÛ¯˘Úfiٷ٘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ÌÔÓ¿‰Â˜ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ¤ÙÔÈ̘ Ó· Â¤Ì‚Ô˘Ó Î·È Ó· ηٷӛÍÔ˘Ó ÛÙÔ ·›Ì· ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ·ӷÛÙ·ÙÈ΋ ΛÓËÛË. ŒÙÛÈ, ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Ë ÂͤÁÂÚÛË ÛÙÔ ™˘ÚÚ¿ÎÔ Î·È ÛÙÔ˘˜ ∫·Ï·ÚÚ‡Ù˜ ηÙÂÛÙ¿ÏË ÁÚ‹ÁÔÚ· (πÔ‡ÓÈÔ˜ ÙÔ˘ 1821), ÂÓÒ Î·Ï‡ÙÂÚË ‹Ù·Ó Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ÕÚÙ·, ÙËÓ ÔÔ›· ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÔÏÈÔÚÎÔ‡Ó ÔÈ Â·Ó·Ûٿ٘ (¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ ÙÔ˘ 1821). ™ÙË £ÂÛÛ·Ï›· Ô ÕÓıÈÌÔ˜ °·˙‹˜ ΋ڢÍ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙÔ ¶‹ÏÈÔ (7 ª·˝Ô˘ 1821), ·ÏÏ¿ Ë Â›ıÂÛË ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÊÚÔ˘Ú›Ô˘ ÙÔ˘ μfiÏÔ˘ ·ÔÎÚÔ‡ÛÙËÎÂ. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, Ì ÙËÓ Â¤Ì‚·ÛË ÙÔ˘ ª·¯ÌÔ‡Ù ·Û¿ ·fi ÙË §¿ÚÈÛ· ÂÍ·Ï›ÊıËÎ·Ó fiÛ˜ ÂÛٛ˜ ·ÓÙ›ÛÙ·Û˘ ›¯·Ó ·ÔÌ›ÓÂÈ ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·. ™ÙË ª·Î‰ÔÓ›· Ô ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï ¶·¿˜ ΋ڢÍ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙȘ ∫·Ú˘¤˜ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜ (17 ª·˝Ô˘ 1821) Î·È ÁÚ‹ÁÔÚ· ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ÷ÏÎȉÈ΋˜. πÛ¯˘Úfiٷ٘ fï˜ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ˘fi ÙÔ ÁÂÓÈÎfi ‰ÈÔÈÎËÙ‹ Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ ªÂ¯Ì¤Ù ∂Ì›Ó ·Û¿, ÁÓˆÛÙfi ˆ˜ ∂ÌÔ‡ §Ô˘ÌÔ‡Ù, Û˘Ó¤ÙÚÈ„·Ó ÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘, ·ÚÎÂÙÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ·Ó·˙‹ÙËÛ·Ó Ì·˙› Ì ÙȘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȤ˜ ÙÔ˘˜ ÙË ÛˆÙËÚ›· ÛÙË ™ÎÈ¿ıÔ Î·È ÛÙË ™Î‡ÚÔ. ŸÛÔÈ ¤ÌÂÈÓ·Ó ›Ûˆ ˘¤ÛÙËÛ·Ó ÙȘ ÛÎÏËÚ¤˜ ‰ÈÒÍÂȘ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. √𠶃øΔ∂™ ¢π∂£¡∂π™ ∞¡Δπ¢ƒ∞™∂π™ ∏ ‰ÈÂıÓ‹˜ ÔÏÈÙÈ΋ Û˘Á΢ڛ· ÂΛÓË ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ‹Ù·Ó ·ÚÓËÙÈ΋, ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ πÂÚ¿˜ ™˘ÌÌ·¯›·˜, Ë ÔÔ›·, Ì ÂÌ„˘¯ˆÙ‹ ÙÔÓ ∞˘ÛÙÚÈ·Îfi ηÁÎÂÏ¿ÚÈÔ ª¤ÙÂÚÓȯ, ÂÓ·ÓÙȈÓfiÙ·Ó Û ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ÊÈÏÂχıÂÚË ‹ ÂıÓÈ΋ ΛÓËÛË. ΔËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘ ·ӷÛÙ·ÙÈ΋˜ ‰Ú¿Û˘ ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË ÛÙȘ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜, Ô ÙÛ¿ÚÔ˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ∞′, Ô ÂÌÓ¢ÛÙ‹˜ Ù˘ πÂÚ¿˜ ™˘ÌÌ·¯›·˜, ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Ì ÙÔ˘˜ ˘Ô˘ÚÁÔ‡˜ ÙÔ˘ › ÙˆÓ ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ, ¡¤ÛÂÚÏÔÓ٠ηÈ
∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, ÛÙÔ ™˘Ó¤‰ÚÈÔ ÙÔ˘ §¿ÈÌ·¯. √ ÙÛ¿ÚÔ˜ ‹Úı Û ‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË Î·È, ·Ú¿ ÙȘ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, ‰È¤ÁÚ·„ ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË ·fi ÙÔ˘˜ ÚˆÛÈÎÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ ηٷÏfiÁÔ˘˜ Î·È Â¤ÙÚ„ ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Ó· ÛÙ›ÏÔ˘Ó ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜. √ ··Á¯ÔÓÈÛÌfi˜ fï˜ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë °ÚËÁÔÚ›Ô˘ ∂′ Î·È ÔÈ ·ıÚfi˜ ÂÎÙÂϤÛÂȘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ, ηıÒ˜ Î·È Ë ›ÂÛË Ù˘ ÊÈÏÔfiÏÂÌ˘ ÌÂÚ›‰·˜ ÙÔ˘ ÚˆÛÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡, Ô˘ Û˘ÓÂÈÎÔ˘ÚÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÙÔÓ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, ÚÔ˜ ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ Ó· Ï¿‚ÂÈ Ì¤ÙÚ· Û ‚¿ÚÔ˜ Ù˘ ΔÔ˘ÚΛ·˜, ÙÔÓ ¤ÂÈÛ·Ó Ó· ‰È·‚È‚¿ÛÂÈ ÛÙËÓ ¶‡ÏË ÙÂÏÂÛ›ÁÚ·ÊÔ, Ë ÌË ÈηÓÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ı· Ô‰ËÁÔ‡Û ÛÙÔ ƒˆÛÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi ¶fiÏÂÌÔ (πÔ‡ÏÈÔ˜ 1821). ΔÂÏÈο, Ë Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ·Ôʇ¯ıËΠÏfiÁˆ Ù˘ Ì¿ÏÏÔÓ ÊÈÏÔÙÔ˘ÚÎÈ΋˜ ÛÙ¿Û˘ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜ Î·È Ù˘ ∞˘ÛÙÚ›·˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ˘ Êfi‚Ô˘ ÙÔ˘ ÙÛ¿ÚÔ˘ Ì‹ˆ˜ Ë ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Ô‰ËÁÔ‡Û ÛÙËÓ ÂÁηı›‰Ú˘ÛË ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ∏ ·fiÊ·ÛË ·˘Ù‹ ÙÔ˘ ÙÛ¿ÚÔ˘ ›¯Â ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Î·È ÙËÓ ·ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· ·fi ÙÔ ˘Ô˘ÚÁÂ›Ô ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ¤Î·Ó ÙÔÓ ª¤ÙÂÚÓȯ Ó· ıÚÈ·Ì‚ÔÏÔÁ› (ª¿ÈÔ˜ 1822)! Δ√ ∞π°∞π√ ™Δπ™ º§√°∂™... §›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙË ÓfiÙÈ· ËÂÈÚˆÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, ÙÔ ¤Ó· ÌÂÙ¿ ÙÔ ¿ÏÏÔ Ù· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞Ú¯ÈÂÏ¿ÁÔ˘˜ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ˘„ÒÓÔ˘Ó ÙË ÛËÌ·›· Ù˘ ÂͤÁÂÚÛ˘. ¶ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÍÂÛËΈÌfi ‰È·‰Ú·Ì¿ÙÈÛ·Ó Ë ⁄‰Ú·, ÔÈ ™¤ÙÛ˜ Î·È Ù· æ·Ú¿, ÓËÛÈ¿ Ô˘ ‰È¤ıÂÙ·Ó ÈÛ¯˘Úfi Î·È ÂÌÂÈÚÔfiÏÂÌÔ ÛÙfiÏÔ. ∞ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÔÈ ∫˘ÎÏ¿‰Â˜, Ë ∫¿ÛÔ˜, Ë ∫¿Ï˘ÌÓÔ˜, Ë ¶¿ÙÌÔ˜ Î·È Ù· ˘fiÏÔÈ· ÌÈÎÚfiÙÂÚ· ÓËÛÈ¿. ªfiÓÔ Ë ƒfi‰Ô˜ ¤ÌÂÈÓ ·¤Íˆ, ·ÊÔ‡ ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ Ó·˘ÏÔ¯Ô‡ÛÂ Ë ÈÔ ÈÛ¯˘Ú‹ ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ Âӈ̤ÓÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘ÙÈ·ÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘. ∏ ∫Ú‹ÙË ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ
ÌËÓ ÂËÚ·ÛÙ› ·fi ÙËÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ÊÏfiÁ· ηÈ, ·Ú¿ ÙËÓ ÈÛ¯˘Ú‹ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÓÙfiÈÔ˘ ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ·ÓÈÎÔ‡ ÛÙÔÈ¯Â›Ô˘ (ΔÔ˘ÚÎÔÎÚËÙÈÎÔ›), ÔÈ ™Ê·ÎÈ·ÓÔ› ÙfiÏÌËÛ·Ó. ¶·Ú¿ ÙȘ ÛÊ·Á¤˜ Î·È ÙÔ˘˜ ··Á¯ÔÓÈÛÌÔ‡˜, ÔÈ ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ Û˘Ó¯›ÛÙËηÓ. ™ÙȘ 8 ª·˝Ô˘ Ô §˘ÎÔ‡ÚÁÔ˜ §ÔÁÔı¤Ù˘ ΋ڢÍ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙË ™¿ÌÔ, ÂÓÒ ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ¤ÛÂ˘Û·Ó Ó· ÛÙ›ÏÔ˘Ó ÈÛ¯˘Ú¤˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÁÈ· Ó· ·ÔÙÚ¤„Ô˘Ó ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·. ™ÙË ı¿Ï·ÛÛ· ‹‰Ë ·fi ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ· ÔÈ ·ÙÚfiÌËÙÔÈ ÌÔ˘ÚÏÔÙȤÚˉ˜ ÛËÌ›ˆÛ·Ó ÔÏϤ˜ Î·È ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ÂÈÙ˘¯›Â˜. ™ÙȘ 27 ª·˝Ô˘ 1821 Ô æ·ÚÈ·Ófi˜ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ¶··ÓÈÎÔÏ‹˜ η٤η„ ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ∂ÚÂÛÔ‡ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ‰›ÎÚÔÙÔ 74 ˘ÚÔ‚fiψÓ, ÂÓÒ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô ÛÙfiÏÔ˜ ÙˆÓ ΔÚÈÒÓ ¡‹ÛˆÓ ÂÌfi‰ÈÛ ÙÔÓ ∫·Ô˘‰¿Ó ·Û¿ ∫·Ú¿ ∞Ï‹ Ó· ·Ô‚È‚¿ÛÂÈ ÂÓÈÛ¯‡ÛÂȘ ÛÙË ™¿ÌÔ. ∏ ∞¡Δπ¢ƒ∞™∏ Δø¡ Δ√Àƒ∫ø¡ – √π ¢πø°ª√π ◊‰Ë ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ÎÈÓ‹ıËΠÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÛÙÔÈ¯Â›Ô˘ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. ŒÂÈÙ· Ì¿ÏÈÛÙ· ·fi ÙË ‰È·‚‚·›ˆÛË ÙÔ˘ ƒÒÛÔ˘ ÚÂÛ‚Â˘Ù‹ ™ÙÚfiÁηÓÔÊ fiÙÈ Ô ÙÛ¿ÚÔ˜ ·Ô‰ÔΛ̷˙ ÌÂÙ¿ ‚‰ÂÏ˘ÁÌ›·˜ ÙË ÛÙ·ÛÈ·ÛÙÈ΋ ΛÓËÛË, Î·È ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ì ÙË ÛÙ¿ÛË ·ÓÔ¯‹˜ Ô˘ ¤‰ÂÈÍ·Ó ÔÈ ‰Èψ̷ÙÈÎÔ› ÂÎÚfiÛˆÔÈ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ, Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ·ÔıÚ·Û‡ÓıËÎÂ. √ ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ·ÓÈÎfi˜ fi¯ÏÔ˜ Ù˘ ¶fiÏ˘ ÚÔ¯ÒÚËÛ Ì ÙËÓ Î·ıÔ‰‹ÁËÛË ÙˆÓ Â›ÛËÌˆÓ ·Ú¯ÒÓ Û ÔÁÎÚfiÌ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÛÙÔÈ¯Â›Ô˘, ÂÓÒ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ Â΂ȿÛÂÈ ÁÓˆÌÔ‰fiÙËÛË ÙÔ˘ Û½¯-Ô˘ÏÈÛÏ¿Ì-È Ã·Ù˙‹ Ã·Ï›Ï ÂʤӉË, Ë ÔÔ›· ı· ¤ÙÚ ÙË ÛÊ·Á‹ fiÏˆÓ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙÔ fiÓÔÌ· Ù˘ Û˘ÏÏÔÁÈ΋˜ ¢ı‡Ó˘ ÙÔ˘ °¤ÓÔ˘˜. ∂Âȉ‹ Ë ÁÓˆÌÔ‰fiÙËÛË ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¢ÓÔ˚΋ ÁÈ· ÙȘ ÂȉÈÒÍÂȘ ÙÔ˘,
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [197]
·ÓÙÈη٤ÛÙËÛ ÙÔ Û½¯-Ô˘Ï-ÈÛÏ¿Ì-È, Î·È ÌfiÓÔ Ô ·ÊÔÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë °ÚËÁfiÚÈÔ ∂′ ¤ÛˆÛ ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ù˘ ¶fiÏ˘ ·fi ÙÔÓ ·Ê·ÓÈÛÌfi. ∂ÓÙÔ‡ÙÔȘ, ‰Âο‰Â˜ ÛÔ˘‰·›ÔÈ ÂÎÚfiÛˆÔÈ ÙÔ˘ °¤ÓÔ˘˜ ÎÚÂÌ¿ÛÙËÎ·Ó ‹ ·ÔÎÂÊ·Ï›ÛÙËηÓ, ·Ó¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ·ÙÚȿگ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ··Á¯ÔÓ›ÛÙËΠÛÙË ÌÂÛ·›· Â͈ÙÂÚÈ΋ ı‡Ú· ÙÔ˘ ·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô˘. ΔËÓ ÂΉÈÎËÙÈ΋ Ì·Ó›· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ‰ÔÎ›Ì·Û·Ó ÔÈ ÂÏÏËÓÈÎÔ› ÏËı˘ÛÌÔ› Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢, Ù˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏ˘, Ù˘ ™Ì‡ÚÓ˘, ÙˆÓ ∫˘‰ˆÓÈÒÓ, Ù˘ ∫‡ÚÔ˘, fiÔ˘ ÔÏfiÎÏËÚË Ë ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ËÁÂÛ›· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ·Ú¯È›ÛÎÔÔ ∫˘ÚÈ·Ófi, ı·Ó·ÙÒıËÎÂ. ∏ ·ÙÂÏ›ˆÙË ÛÂÈÚ¿ Ì·ÚÙ‡ÚˆÓ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ fiÙÈ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Â›¯Â ÂıÓÈÎÔ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. ∂ÚfiÎÂÈÙÔ Ì¿ÏÈÛÙ· ÁÈ· ÙËÓ ÂͤÁÂÚÛË ÂÓfi˜ ¤ıÓÔ˘˜ ·fiÏ˘Ù· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈË̤ÓÔ˘ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙȘ ÂȉÈÒÍÂȘ ÙÔ˘ Î·È ÙËÓ ˘fiÛÙ·Û‹ ÙÔ˘, Î·È ˆ˜ Ù¤ÙÔÈ· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Î·È ·fi ÙÔ˘˜ ∂˘Úˆ·›Ô˘˜. √ ¢∂ÀΔ∂ƒ√™ Ã√¡√™ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™ ∞ƒÃπ∑∂π ΔÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ¤ÙÔ˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÍÂΛÓËÛ Ì ÙËÓ „‹ÊÈÛË ·fi ÙËÓ ∞′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ·fi Ù· Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈο ΛÌÂÓ·
ΔÔ 1821 Ë ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi, ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi ΤÓÙÚÔ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ∞fi ÙÔ 1786 ‹Ù·Ó Ë ¤‰Ú· ÙÔ˘ ªfiÚ· μ·ÏÂÛ›. ΔÔ 1820 ›¯Â ¿Óˆ ·fi 20.000 ηÙÔ›ÎÔ˘˜, ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÔÈ 13.000 ‹Ù·Ó ŒÏÏËÓ˜. ∏ ηٿÏË„‹ Ù˘ ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1821 ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÌÂÁ¿ÏË ÂÈÙ˘¯›· ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ. ¶¿Óˆ, ÙÔ ªÓËÌÂ›Ô ÙˆÓ ∏ÚÒˆÓ ÛÙËÓ ¶Ï·Ù›· ÕÚˆ˜ ÛÙËÓ ΔÚ›ÔÏË. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
[198]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√È ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜ ˘‹ÚÍ·Ó ÚÔÛÊÈÏ‹˜ ÙfiÔ˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ù˘ ¢È·ÛÔÚ¿˜, ‹‰Ë ·fi ÙÔ 15Ô ·ÈÒÓ·. √ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚ÈÔ˜ ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ¿ÎÌ·Û ΢ڛˆ˜ ÙÔ 18Ô Î·È ÙÔ 19Ô ·ÈÒÓ·. ™ÙȘ 22 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1821 Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ¤Ú·Û ÙÔÓ ÔÙ·Ìfi ¶ÚÔ‡ıÔ Î·È ÛÙȘ 24 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ ÛÙÔ π¿ÛÈÔ Âͤ‰ˆÛ ÙËÓ ÚÔ΋ڢÍË «ª¿¯Ô˘ ˘¤Ú ›ÛÙˆ˜ Î·È ·ÙÚ›‰Ô˜», Ô˘ ıˆÚÂ›Ù·È Ë Â›ÛËÌË Î‹Ú˘ÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ™ÙË ÊˆÙÔÁÚ·Ê›·, Ô Ó·fi˜ ÙˆÓ ΔÚÈÒÓ πÂÚ·Ú¯ÒÓ Ù˘ fiÏ˘, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Â˘ÏÔÁ‹ıËÎÂ Ë ÛËÌ·›· ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
Ô˘ Û˘ÓÙ¿¯ıËÎ·Ó ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·, ÙÔ˘ ¶ÚÔÛˆÚÈÓÔ‡ ¶ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜ Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘. ◊Ù·Ó Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ Ì ÙËÓ ÂÓ¤ÚÁÂÈ¿ ÙÔ˘˜ ·˘Ù‹ ÔÈ Â·Ó·Ûٿ٘ ¤‰ÂÈ¯Ó·Ó ÙËÓ ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈÎfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜ Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó ¤Ó· Û‡Á¯ÚÔÓÔ, ÊÈÏÂχıÂÚÔ Î·È ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜, Ì ÙËÓ ÚÔÛı‹ÎË ÙÔ˘ ÂÈı¤ÙÔ˘ «¶ÚÔÛˆÚÈÓfi» ÛÙÔÓ Ù›ÙÏÔ ÙÔ˘ ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó Ó· ÌÂÙÚÈ¿ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ Êfi‚Ô˘˜ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ Ù˘ ‰È·‚fiËÙ˘ πÂÚ¿˜ ™˘ÌÌ·¯›·˜ fiÙÈ ı· ‰È·Û·Ï¢fiÙ·Ó Ë Ù¿ÍË ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË. ™Â ÌÈ· ∂˘ÚÒË Ô˘ ‹‰Ë ·fi ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ÛÙÂÓ¿ ÙȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ, ›Ù Û ΢‚ÂÚÓËÙÈÎfi
›‰Ô, ÙËÚÒÓÙ·˜ ¯ıÚÈ΋ ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, ›Ù Û ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfi, ˘ÔÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ‰È·ÓÔÔ‡ÌÂÓÔ˘˜ Ô˘ ‹Ù·Ó ¤ÓÙÔÓ· ÂËÚ·Ṳ̂ÓÔÈ ·fi ÙÔ Î›ÓËÌ· ÙÔ˘ ÚÔÌ·ÓÙÈÛÌÔ‡. ∂Ó Ùˆ ÌÂٷ͇, Ô ı¿Ó·ÙÔ˜ ÙÔ˘ «·ÓÙ¿ÚÙË» ·Û¿ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ ∞Ï‹ ΔÂÂÏÂÓÏ‹ (25 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 1822) ¤ÙÚ„ ÛÙËÓ ·ÓÒÙ·ÙË ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË ÙËÓ ··ÁΛÛÙÚˆÛË ÙÔ˘ ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿ Î·È ÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂÒÓ ÙÔ˘ ·fi ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Î·È ÙË ‰È¿ıÂÛ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ Î·Ù·ÛÙÔÏ‹ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙË ÓfiÙÈ· ∂ÏÏ¿‰·. ∫·Ù¿ ÙËÓ Î¿ıÔ‰fi ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÓfiÙÔ Ô ÃÔ˘ÚÛ›Ù ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË Ó· ¯Ù˘‹ÛÂÈ ÙÔ ™Ô‡ÏÈ, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯·Ó Û‡ÛÂÈ Ó· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ÛÙÚ·ÙȈÙÈο ÛÒÌ·Ù· ÊÈÏÂÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ ˘fi ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ. ¶·Ú¿ ÙËÓ ·Ú¯È΋ ÂÈÙ˘¯›· (Ì¿¯Ë ÛÙÔ ∫ÔÌfiÙÈ Ù˘ ÕÚÙ·˜), ÙÔ ÂÎÛÙÚ·Ù¢ÙÈÎfi ÛÒÌ· ‰È·Ï‡ıËΠÛÙȘ 4 πÔ˘Ï›Ô˘ 1822, ÛÙË Ì¿¯Ë ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ¶¤Ù· Ù˘ ÕÚÙ·˜, ÂÓÒ ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ÂÁηٷÏ›„Ô˘Ó ÙȘ ·ÙÚÔÁÔÓÈΤ˜ ÂÛٛ˜ ÙÔ˘˜ Î·È Ó· ηٷʇÁÔ˘Ó ÛÙ· ·ÁÁÏÔÎÚ·ÙÔ‡ÌÂÓ· ∂Ù¿ÓËÛ· (™Â٤̂ÚÈÔ˜ ÙÔ˘ 1822). ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ·Ó·˙ˆ˘ÚÒıËΠÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·, ·Ú¯Èο ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ √χÌÔ˘ Î·È Î·ÙfiÈÓ ÛÙË ¡¿Ô˘Û·, fiÔ˘ Ô ÚfiÎÚÈÙÔ˜ Ù˘ fiÏ˘ ∑·ÊÂÈÚ¿Î˘ ›¯Â ÂΉÈÒÍÂÈ ÙȘ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ·Ú¯¤˜. √ ÛÎÏËÚfi˜ ∂ÌÔ‡ §Ô˘ÌÔ‡Ù ÂÂÓ¤‚Ë Î·È ÛÙȘ 13 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1822 η٤Ϸ‚ ÙËÓ fiÏË. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ı·Ó¿ÙˆÛ 2.000 ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ¿ÙÔÌ·. ∏ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· ›¯Â ÔÚÈÛÙÈο ÂÎÓ‡ÛÂÈ. ∏ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏ ™Δ∞£∂ƒ√¶√π∂πΔ∞π ™Δ∏ ¡√Δπ∞ ∂§§∞¢∞ ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ÙÔ 1822 ÛÙ·ıÂÚÔÔÈ‹ıËÎÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙË ÓfiÙÈ· ∂ÏÏ¿‰·, ȉȷ›ÙÂÚ· ÌÂÙ¿ ÙË ‰È¿Ï˘ÛË Ù˘ ÛÙÚ·ÙÈ¿˜ ÙÔ˘ ª·¯ÌÔ‡Ù ·Û¿ ¢Ú¿Ì·ÏË
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [199]
·fi ÙÔÓ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË ÛÙ· ¢ÂÚ‚ÂÓ¿ÎÈ·. ¶ÚÈÓ ·fi ÙÔ ÛÔ˘‰·›Ô ·˘Ùfi ÁÂÁÔÓfi˜, Î·È ÂÓÒ ÛÙȘ 20 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1822 Ô Âӈ̤ÓÔ˜ ÛÙfiÏÔ˜ ÙˆÓ ΔÚÈÒÓ ¡‹ÛˆÓ ›¯Â ηٷӷ˘Ì·¯‹ÛÂÈ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÌÔ›Ú· ¤Íˆ ·fi ÙËÓ ¶¿ÙÚ·, ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ‰È¤Ú·Í·Ó ¤Ó· ·fi Ù· ÊÔ‚ÂÚfiÙÂÚ· ÂÁÎÏ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Î·È Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÙÔ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Ï¿ıÔ˜ Ù·ÎÙÈ΋˜: ÙȘ ÛÊ·Á¤˜ Ù˘ Ã›Ô˘. ™ÙȘ 30 ª·ÚÙ›Ô˘ 1822 Ô ÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ˘fi ÙÔÓ ∫·Ú¿ ∞Ï‹ ·Ô‚›‚·Û ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÛÙË Ã›Ô. ŒÂÈÙ· ·fi ‰‡Ô ̤Ú˜ fiÏÔ ÙÔ ÓËÛ› ›¯Â ÌÂÙ·Ùڷ› Û ÂÚ›ȷ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi 20.000 οÙÔÈÎÔ› ÙÔ˘, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÚÔÏ¿‚ÂÈ Ó· ηٷʇÁÔ˘Ó Û ÁÂÈÙÔÓÈο ÓËÛÈ¿, ı·Ó·ÙÒıËÎ·Ó ‹ ÂÍ·Ó‰Ú·Ô‰›ÛÙËηÓ. ∏ ηٷÛÙÚÔÊ‹ ·˘Ù‹ ÁÚ‹ÁÔÚ· Ì·ı‡ÙËΠÛÙËÓ ∂˘ÚÒË Î·È Ô ·ÔÙÚÔÈ·ÛÌfi˜ Ù˘ ÎÔÈÓ‹˜ ÁÓÒÌ˘ ÁÈ· ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ÂÓ›Û¯˘Û ÂÓÙ˘ˆÛȷο ÙÔ Î›ÓËÌ· ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ Î·È ·Ó¿ÁηÛ ÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ Ó· ·ӷÚÔÛ‰ÈÔÚ›ÛÔ˘Ó ÙË ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ ∂ÏÏËÓÈÎfi ∑‹ÙËÌ·. ∏ ÂΉ›ÎËÛË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÁÈ· ÙË ÛÊ·Á‹ ‹Ù·Ó ÂÓÙ˘ˆÛȷ΋. ΔË Ó‡¯Ù· Ù˘ 6˘ ÚÔ˜ 7Ë πÔ˘Ó›Ô˘ ÙÔ˘ 1822, Î·È ÂÓÒ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÁÈfiÚÙ·˙·Ó ÙÔ ª·˚Ú¿ÌÈ ¿Óˆ ÛÙË Ó·˘·Ú¯›‰· ÙÔ˘ ∫·Ú¿ ∞Ï‹, ª·ÓÛÔ˘Ú›ÁÈÂ, Ô æ·ÚÈ·Ófi˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∫·Ó¿Ú˘ ÎfiÏÏËÛ ÙÔ ˘ÚÔÏÈÎfi ÙÔ˘ ¿Óˆ ÛÙÔ ÙÚ›ÎÚÔÙÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô Û ϛÁÔ ÌÂÙ·ÙÚ¿ËΠ۠˘ÚÔÙ¤¯ÓËÌ·, Û˘Ì·Ú·Û‡ÚÔÓÙ·˜ ÛÙÔÓ fiÏÂıÚÔ ÙÔ ÛÊ·Á¤· Ó·‡·Ú¯Ô Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ·fi 1.000 Ó·‡Ù˜. ΔÔ 1822 Û˘Ó¯›ÛÙËΠ̠ÌÈ· ¿ÏÏË ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÂÈÙ˘¯›· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. √ ª·¯ÌÔ‡Ù ·Û¿˜ ¢Ú¿Ì·Ï˘, Ì ‰‡Ó·ÌË 25.000 ÂÚ›Ô˘ ·Ó‰ÚÒÓ, ηÙ¢ı‡ÓıËΠ·fi ÙË £ÂÛÛ·Ï›· ÚÔ˜ ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, Ì ÙÂÏÈÎfi ÛÙfi¯Ô ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿. ªÂ ÌÂÁ¿ÏË Â˘ÎÔÏ›· ¤Ï˘Û ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ∞ÎÚÔÎÔÚ›ÓıÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘, η٤Ϸ‚ ÙÔ ÕÚÁÔ˜,
ÂÓÒ ÔÈ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ ÂÁη٤ÏÂÈ„·Ó ·ÓÈÎfi‚ÏËÙ˜ ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹. ΔË ‰‡ÛÎÔÏË ÂΛÓË ÛÙÈÁÌ‹ Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜ ϤÔÓ, ÂÊ¿ÚÌÔÛ ÙÔ Û¯¤‰Èfi ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙÔ˘ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘ Ô˘ ÚÔÂÚ¯fiÙ·Ó ·fi ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË. ∫·Ù¤ÛÙÚ„ fiϘ ÙȘ ·Ôı‹Î˜ Ì ÛÈÙËÚ¿ Î·È ¿ÏÏ· ÙÚfiÊÈÌ·, ηıÈÛÙÒÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÎfi ÙÔÓ ·ÓÂÊԉȷÛÌfi Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ÛÙÚ·ÙÈ¿˜. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜, ÂÓ›Û¯˘Û ÙȘ ı¤ÛÂȘ Ô˘ Î¿Ï˘Ù·Ó ÙȘ ÚÔÛ‚¿ÛÂȘ ÚÔ˜ ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ Î·È Ô¯‡ÚˆÛ ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙˆÓ ÛÙÂÓÒÓ ÛÙ· ¢ÂÚ‚ÂÓ¿ÎÈ· ÁÈ· Ó· ÂÌÔ‰›ÛÂÈ ÙËÓ ˘Ô¯ÒÚËÛË ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÚÔ˜ ÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ. √ ¢Ú¿Ì·Ï˘, ÈÂ˙fiÌÂÓÔ˜ ·fi ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÂÊÔ‰›ˆÓ, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ. ∂ÓÒ ÔÈ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ›¯·Ó ÂÈÛ¤ÏıÂÈ ÛÙ· ÛÙÂÓ¿ ÙˆÓ ¢ÂÚ‚ÂӷΛˆÓ (26 πÔ˘Ï›Ô˘ 1822), ‰¤¯ÙËÎ·Ó ÙË ÛÊÔ‰Ú‹ ›ıÂÛË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ·Ô‰ÂηٛÛÙËηÓ. ∏ ϤÔÓ ÛÔ‚·Ú‹ ̤¯ÚÈ ÂΛÓË ÙË ÛÙÈÁÌ‹ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Ó· ηٷÛÙ›ÏÔ˘Ó ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Â›¯Â ·ÔÙ‡¯ÂÈ. ∞Ó¿ÏÔÁË Ù‡¯Ë ›¯Â Î·È Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ˘fi ÙÔÓ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹ Î·È ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÙË ÛÙÚ·ÙËÁÈ΋˜ ÛËÌ·Û›·˜ fiÏË ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘. √È ·Ì˘ÓfiÌÂÓÔÈ ·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎ·Ó ËÚˆÈο Û fiϘ ÙȘ ÂÈı¤ÛÂȘ ÙˆÓ ÔÏÈÔÚÎËÙÒÓ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ ‚Ú¿‰˘ ÙˆÓ ÃÚÈÛÙÔ˘Á¤ÓÓˆÓ ÙÔ˘ 1822, fiÙ·Ó ‰È¤Ï˘Û·Ó ÙË ÁÂÓÈ΋ ¤ÊÔ‰Ô ÙˆÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ, ÙÔ˘˜ ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó Ó· ÂÁηٷÏ›„Ô˘Ó ÁÈ· ÙËÓ ÒÚ· ÙÔ ÂÁ¯Â›ÚËÌ¿ ÙÔ˘˜. ¶ÚÔ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 1822 Ë ·Ó¿ÏË„Ë ÙÔ˘ ˘Ô˘ÚÁ›Ԣ ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜ ·fi ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ ∫¿ÓÈÁÎ ÛËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛ ÙË ÌÂÙ·ÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ ·ÁÁÏÈ΋˜ ‰Èψ̷ٛ·˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ ∂ÏÏËÓÈÎfi ∑‹ÙËÌ·, Ô˘ ı· Û˘Ì·Ú¤Û˘Ú ٷ ÂfiÌÂÓ· ¯ÚfiÓÈ· Î·È ÙȘ ˘fiÏÔȘ ¯ÒÚ˜ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘. √È ŒÏÏËÓ˜ ·ӷÛٿ٘, ·Ú¿ ÙËÓ ÚÔÛˆÚÈÓ‹ ÙÔ˘˜, fiˆ˜ ·Ô‰Â›¯ıËÎÂ, ·Ô‰ÔÎÈÌ·Û›· ·fi ÙÔ ™˘Ó¤‰ÚÈÔ Ù˘
√ ı¿Ó·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ∞ı·Ó·Û›Ô˘ ¢È¿ÎÔ˘ Ì ·Ó·ÛÎÔÏÔÈÛÌfi, ¤ÂÈÙ· ·fi ‰È·Ù·Á‹ ÙˆÓ ·Û¿‰ˆÓ ∫ÈÔÛ¤ ªÂ¯Ì¤Ù Î·È √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË, ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ Ì¿ÏÏÔÓ ÍÂÂÚ·Ṳ̂ÓÔ˜ ÙÚfiÔ˜ ÙÈ̈ڛ·˜ ÁÈ’ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ·ÌÊÈÛ‚ËÙÔ‡Û·Ó ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘. ◊Ù·Ó fï˜ Î·È ÌÈ· ÚÔ·Ó·ÁÁÂÏ›· ÙˆÓ ˆÌÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ı· ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó. ™ÙË ÊˆÙÔÁÚ·Ê›·, ÙÔ ÌÓËÌÂ›Ô ÙÔ˘ ‹Úˆ· ÛÙË Á¤Ê˘Ú· Ù˘ ∞Ï·Ì¿Ó·˜, ÂΛ fiÔ˘ Ì·ÚÙ‡ÚËÛÂ. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
[200]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
μÂÚfiÓ·˜ ÙÔ ¢ÂΤ̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1822, ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ÙÔÔıÂÙËı› Ô ·ÁÒÓ·˜ ÙÔ˘˜ „ËÏ¿ ÛÙË ‰Èψ̷ÙÈ΋ ·Ù˙¤ÓÙ· ÙˆÓ ÈÛ¯˘ÚÒÓ Ù˘ °Ë˜. ∏ ¢πÃ√¡√π∞ ∏ ¢√§∂ƒ∏ ∫∞¡∂π Δ∏¡ ∂ªº∞¡π™∏ Δ∏™ ŸÙ·Ó ÙÔ ª¿ÚÙÈÔ ÙÔ˘ 1823 ÍÂΛÓËÛ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘ ÛÙÔ ÕÛÙÚÔ˜ Ë μ′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË, Ô ·ÁÒÓ·˜ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙ ‹‰Ë ÛÔ‚·Ú‹ ÎÚ›ÛË, ÁÈ·Ù› ÔÈ ·ÓÙÈı¤ÛÂȘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ ›¯·Ó Ô͢Óı› ȉȷ›ÙÂÚ· Î·È Ù· ÔÈÎÔÓÔÌÈο ̤۷ ÁÈ· ÙÔÓ ÂÊԉȷÛÌfi ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ Â›¯·Ó ÂÍ·ÓÙÏËı›. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ, ·Ú¿ Ù· ¤ÓÙÔÓ· ÂÛˆÙÂÚÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ô˘
›¯Â Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ Ì ÙÔ˘˜ ÁÂÓÈÙÛ¿ÚÔ˘˜, Ê·›ÓÔÓÙ·Ó ·ÔÊ·ÛÈṲ̂ÓÔÈ Ó· ¯Ù˘‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘ Î·È Ó· ηٷÛÙ›ÏÔ˘Ó ÙËÓ ÂͤÁÂÚÛË. ∂ȯ›ÚËÛ·Ó ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 1823 ·ÚÎÂÙ¤˜ ÌÈÎÚ‹˜ Îϛ̷η˜ ÂÎÛÙÚ·Ù›˜, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË ›Ûˆ˜ ÂΛÓË ÙÔ˘ ªÔ˘ÛÙ·‹ ·Û¿ Ù˘ ™Îfi‰Ú·˜ Î·È ÙÔ˘ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË ÙÔ Î·ÏÔη›ÚÈ, Ô˘ ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙ¿ ÊÈÏfi‰ÔÍË Î·È Î·Ù¤ÏËÍ Û ‹ÙÙ· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÛÙÔ ∫ÂÊ·Ïfi‚Ú˘ÛÔ (8 Î·È 9 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1823) ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ∫·ÚÂÓ‹ÛÈ. ™Â ·˘Ù‹ ÙË ÊÔÓÈ΋ Ì¿¯Ë ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Â›¯·Ó ‚·ÚȤ˜ ·ÒÏÂȘ, ÂÓÒ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ¿ Ù˘ ÙÚ·˘Ì·Ù›ÛÙËΠı·Ó¿ÛÈÌ· Ô ª¿ÚÎÔ˜ ªfiÙÛ·Ú˘, Û ÛÙÚ·ÙËÁÈÎfi Û¯¤‰ÈÔ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÛÙËÚ›¯ıËΠÙÔ ÂÈÙ˘¯Ë̤ÓÔ ·˘Ùfi ÂÁ¯Â›ÚËÌ·.
∏ ª∂Δ∞™Δƒ√º∏ Δ∏™ ∞°°§π∫∏™ ¶√§πΔπ∫∏™ ∞¶∂¡∞¡Δπ ™Δ√ ∂§§∏¡π∫√ ∑∏Δ∏ª∞ ∏ ÚÒÙË ¤Ó‰ÂÈÍË Ù˘ ·ÏÏ·Á‹˜ Ù˘ ÛÙ¿Û˘ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ‹Ù·Ó Ë ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ·fi ÙÔÓ ∫¿ÓÈÁÎ, ÙÔ ª¿ÚÙÈÔ ÙÔ˘ 1823, ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ˆ˜ ÂÌÔϤ̈Ó. ∏ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ·˘Ù‹ ›¯Â ‹‰Ë ·ÔÊ·ÛÈÛÙ› ·fi ÙÔÓ ∫¿ÛÙÏÂÚÈÁ, Ô˘ ›¯Â ÂÍÔ˘ÛÈÔ‰ÔÙ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜ ÛÙË μÂÚfiÓ· Ó· ‰Â¯ÙÔ‡Ó «ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ ÙËÓ ÙÔÈ·‡ÙËÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛÈÓ». ∏ Ú¿ÍË ·˘Ù‹ ›¯Â ÌÂÁ¿ÏË ËıÈ΋ ÛËÌ·Û›·, ΢ڛˆ˜ ÁÈ· ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, Î·È ÛÙÚÂÊfiÙ·Ó Â˘ı¤ˆ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ª¤ÙÂÚÓȯ, ÛÙȘ ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ô ÕÁÁÏÔ˜
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [201]
ÂÚÁ·ÛÈÒÓ Ù˘ μ′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘, ÙÔ ª¿ÚÙÈÔ-∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 1823. ΔfiÙÂ, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, ·ÔÊ·Û›ÛÙËÎÂ Ë Î·Ù¿ÚÁËÛË ÙˆÓ ÙÔÈÎÒÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ Î·È ÙÔ˘ ‚·ıÌÔ‡ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÛÙÚ·Ù‹ÁÔ˘ – Ë Î·Ù¿ÚÁËÛË Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓËÛȷ΋˜ °ÂÚÔ˘Û›·˜, „˘¯‹ Ù˘ ÔÔ›·˜ ‹Ù·Ó Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ˘ ‚·ıÌÔ‡ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÛÙÚ·Ù‹ÁÔ˘, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ¤ÊÂÚÂ Ô °¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿, ıˆڋıËÎÂ, fi¯È ¿‰Èη, Ì›ˆÛË ÙÔ˘ Ê˘ÛÈÎÔ‡ ·Ú¯ËÁÔ‡ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ÛˆÌ¿ÙˆÓ. ΔÔ ¯¿ÛÌ· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ, Úfi‰ÚÔ ÙÔ˘ ∂ÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡, Î·È ÛÙÔÓ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, ·ÓÙÈÚfi‰ÚÔ, Û˘Ó¯Ҙ ÌÂÁ¿ÏˆÓÂ. ™ÙȘ 16 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1823 Ô·‰Ô› ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, Ô˘ ÂÓ Ùˆ ÌÂٷ͇ ›¯Â ·Ú·ÈÙËı› ·fi ·ÓÙÈÚfi‰ÚÔ˜, ‰È¤Ï˘Û·Ó ÙÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi. ¶ÔÏÏ¿ ̤ÏË ÙÔ˘ Ô˘ ‰ÂÓ Û˘ÌʈÓÔ‡Û·Ó Ì ÙÔÓ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË Î·Ù¤Ê˘Á·Ó ÛÙÔ ∫Ú·Ó›‰È Î·È fiÚÈÛ·Ó Ó¤· ΢‚¤ÚÓËÛË Ì Úfi‰ÚÔ ÙÔÓ À‰Ú·›Ô °ÂÒÚÁÈÔ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË.
˘Ô˘ÚÁfi˜ ·¿ÓÙËÛÂ: «∏ ȉÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÂÌÔϤÌÔ˘ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ˙‹ÙËÌ· ·Ú¯‹˜, ·ÏÏ¿ Ì¿ÏÏÔÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi ÁÂÁÔÓfi˜». ∏ ÚÒÙË fï˜ ¤ÌÚ·ÎÙË ˘¤Ú ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ·ÁÁÏÈ΋ ÂΉ‹ÏˆÛË ‹Ù·Ó Ë Û‡Ó·„Ë, ÙÔ ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1824, ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ, ‰·Ó›Ԣ ‡„Ô˘˜ 800.000 ÏÈÚÒÓ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ÕÁÁÏÔ˘˜ ÎÂÊ·Ï·ÈÔ‡¯Ô˘˜ Î·È ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘. ΔÔ ‰¿ÓÂÈÔ ·˘Ùfi Ô °ÂÚÌ·Ófi˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ °ÎÂÚ‚›ÓÔ˜ ÙÔ ıˆÚ› «ÂÈÙ˘¯›· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·fi ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ÔÏÂÌÈ΋ Ó›ÎË». ∏ ∂ªºÀ§π∞ ¢π∞ª∞Ã∏ º√À¡Δø¡∂π √È ÚÒÙ˜ ·ÓÙÈı¤ÛÂȘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ
™ÙË ÊˆÙÔÁÚ·Ê›· ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È Ë Â›ÛÔ‰Ô˜ ÙˆÓ ÛÙÂÓÒÓ ÙˆÓ ¢ÂÚ‚ÂӷΛˆÓ, Î·È ·fi ÙËÓ ÂÈÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ ÌÔÚ› ‡ÎÔÏ· Ó· Û˘ÌÂÚ¿ÓÂÈ Î·Ó›˜ ÙËÓ, ÂÌÂÈÚÈ΋ ¤ÛÙˆ, ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ȉÈÔÊ˘˝· ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË. ¢ÂÓ ›Û¯˘Â fï˜ ÙÔ ›‰ÈÔ ÁÈ· ÙÔÓ ¢Ú¿Ì·ÏË, Ô ÔÔ›Ô˜ ›Ù ·fi ˘ÂÚÙ›ÌËÛË ÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂÒÓ ÙÔ˘ ›Ù ·fi ¤ÏÏÂÈ„Ë ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ Ô‰‹ÁËÛ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ·Ê·ÓÈÛÌfi (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
√ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È Ì˘‹ıËΠÛÙË ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· ÙÔ 1819. ∞′ ◊Ù·Ó Ô ÚÒÙÔ˜ Úfi‰ÚÔ˜ Ù˘ ∞ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘ Ô˘ ¤ÁÈÓ ÙÔ ¢ÂΤ̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1821 ÛÙËÓ ∂›‰·˘ÚÔ. √È ·fi„ÂȘ ÙÔ˘ Û˘¯Ó¿ ÚÔηÏÔ‡Û·Ó ÙÚÈ‚¤˜. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
[202]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∏ Û‡ÓıÂÛË ÙÔ˘ ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ °‡˙Ë ªÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ æ·ÚÒÓ, ·Ó Î·È ·Î·‰ËÌ·˚ÎÔ‡ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·, ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ Ì ‰Ú·Ì·ÙÈ΋ ¤ÓÙ·ÛË ÙËÓ ·ÈÊÓ›‰È· ·Ô¯ÒÚËÛË ·fi ÙËÓ ·ÙÚÒ· ÁË ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ ¯·Ìfi ·Á·ËÌ¤ÓˆÓ ÚÔÛÒˆÓ – fiÏ· ·˘Ù¿ ˘fi ÙË ÛÎ¤Ë Ù˘ Á·Ï·ÓfiÏ¢Î˘, Ô˘ ·ÓÙÈÛÙ¤ÎÂÙ·È ÂÈÛÌ·ÙÈο ÛÙÔ ˙fiÊÔ Î·È ÛÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹. ∂£¡π∫∏ ¶π¡∞∫√£∏∫∏
™ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ Ï·Ù›· ÙÔ˘ οÛÙÚÔ˘ Ù˘ ªÂıÒÓ˘ ‰ÂÛfi˙ÂÈ ¤Ó·˜ ΛÔÓ·˜ ·fi ÔÚÊ˘Úfi ÁÚ·Ó›ÙË Ô˘ ʤÚÂÈ ÂÓÂÙÈÎfi ÎÈÔÓfiÎÚ·ÓÔ (¿Óˆ). ΔË ªÂıÒÓË Â¤ÏÂÍ ˆ˜ ÙfiÔ ·Ô‚›‚·Û˘ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ ÙÔ˘ Ô πÌÚ·‹Ì, ÚÔÊ·ÓÒ˜ ÁÈ·Ù› ÁÓÒÚÈ˙ ÁÈ· ÙËÓ ·Ô˘Û›· ÈÛ¯˘ÚÒÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎÒÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Î·È Âȉ›ˆÎ ӷ ÂÍ·Ê·Ó›ÛÂÈ ÙȘ ·ӷÛÙ·ÙÈΤ˜ ÂÛٛ˜ ÛÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË ·fi ÓÔÙÈÔ‰˘ÙÈο ÚÔ˜ ‚ÔÚÂÈÔ·Ó·ÙÔÏÈο (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
•∂™¶∞ √ ∂ªºÀ§π√™ ¶√§∂ª√™ ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1824 ˘‹Ú¯·Ó ‰‡Ô ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ, Ì›· ÛÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ ˘fi ÙÔÓ ¶ÂÙÚfiÌÂË ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË Î·È Ì›· ÛÙÔ ∫Ú·Ó›‰È ˘fi ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË. ΔÔ ª¿ÚÙÈÔ ÙÔ˘ 1824 ÔÈ Î˘‚ÂÚÓËÙÈÎÔ› ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ, η٤Ϸ‚·Ó ÙÔÓ ∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ Î·È ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ Î·È ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÔÏÈÔÚÎÔ‡Ó ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ ÙÔ ÔÔ›Ô ˘ÂÚ·ÛÈ˙fiÙ·Ó Ô ¶¿ÓÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘. √ £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠfiÙÈ ÔÈ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ·¤‚·ÈÓ·Ó Û ‚¿ÚÔ˜ ÙÔ˘ Î·È ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÏfiÁÔ ÚÔ¯ÒÚËÛ ÛÂ Û˘Ó‰È·ÏÏ·Á‹ Ì ÙÔÓ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË Î·È ·Ú¤‰ˆÛ ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ Ì ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ· ÙË ¯ÔÚ‹ÁËÛË ·ÌÓËÛÙ›·˜. ŒÙÛÈ, ÙÂÏ›ˆÛÂ Ë ÚÒÙË Ê¿ÛË ÙÔ˘ ÂÌʇÏÈÔ˘ ÔϤÌÔ˘. ªÂ ÙËÓ Âȉ›ˆÍË fï˜ ÙÔ˘ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË, ·fi ÙÔ ¤Ó· ̤ÚÔ˜, Î·È ÙÔ˘ ∞Ó‰Ú¤· §fiÓÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ∞Ó‰Ú¤· ∑·˝ÌË, ·fi ÙÔ ¿ÏÏÔ, Ó· ÂÍ·ÛÊ·ÏÈÛÙ› ËÁÂÙÈÎfi˜ ÚfiÏÔ˜ ÛÙ· ÛÙÚ·ÙȈÙÈο ηÈ
ÛÙ· ÔÏÈÙÈο Ú¿ÁÌ·Ù· ‰È·ÌÔÚÊÒıËÎ·Ó ÔÈ Û˘Û¯ÂÙÈÛÌÔ›, ·˘Ù‹ ÙË ÊÔÚ¿ Î·È Ì ‚¿ÛË ÙÔÈο ÎÚÈÙ‹ÚÈ·. ΔÔÓ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙·Ó À‰Ú·›ÔÈ, ™ÂÙÛÈÒÙ˜ Î·È ƒÔ˘ÌÂÏÈÒÙ˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ›, ÂÓÒ ÔÈ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔÈ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ› Î·È ÔÏÈÙÈÎÔ› ËÁ¤Ù˜ ›¯·Ó Û˘Ó·ÛÈÛÙ› Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, ÙÔÓ §fiÓÙÔ Î·È ÙÔÓ ∑·˝ÌË. ∏ ¿ÚÓËÛË ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Ó· ÏËÚÒÛÔ˘Ó ÛÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË ÊfiÚÔ ¤‰ˆÛ ÙËÓ ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· ÙËÓ ¤ÎÚËÍË Ù˘ ‰Â‡ÙÂÚ˘ Ê¿Û˘ ÙÔ˘ ÂÌÊ˘Ï›Ô˘. ™ÊÔ‰Ú¤˜ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ ÛËÌÂÈÒıËÎ·Ó Û ÔÏϤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, ÙȘ Ôԛ˜ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó Î·Ù·ÛÙÚÔʤ˜ ¯ˆÚÈÒÓ Î·È ÏÂËϷۛ˜. ∞Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÓÂÎÚÔ‡˜ ‹Ù·Ó Î·È Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, ¶¿ÓÔ˜. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi ÎÏfiÓÈÛ ÛÔ‚·Ú¿ ÙÔÓ °¤ÚÔ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿, Ô˘ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1824 ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ·Ú·‰Ôı›. ™ÙȘ 6 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1825 Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ÔÈ ¢ÂÏËÁÈ·ÓÓ·›ÔÈ Î·È Ô ¡ÔÙ·Ú¿˜ Ê˘Ï·Î›ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [203]
¶ÚÔÊ‹ÙË ∏Ï›· Ù˘ ⁄‰Ú·˜. ΔÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ·Ú·‰fiıËÎÂ Î·È Ô √‰˘ÛÛ¤·˜ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ Ê˘Ï·Î›ÛÙËΠÛÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ. ™ÙȘ 5 πÔ˘Ó›Ô˘ 1825 ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËΠ·fi ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÙÔ˘ °ÎÔ‡Ú·. ∞˘Ùfi ‹Ù·Ó ÙÔ ·ÈÌ·ÙËÚfi Ù¤ÏÔ˜ ÂÓfi˜ ÂÒ‰˘ÓÔ˘ ÔϤÌÔ˘, ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ›¯Â οÓÂÈ ÙËÓ ÂÌÊ¿ÓÈÛ‹ ÙÔ˘ Ô πÌÚ·‹Ì ·Û¿˜ Î·È Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Û ÌÂÁ¿ÏÔ Î›Ó‰˘ÓÔ. √π Δ√Àƒ∫√π ∂π¡∞π ∞∫√ª∏ ∂¢ø... ΔÔ Û¯¤‰ÈÔ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÚÔ¤‚Ï ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÔÏ‹ fiÏˆÓ ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎÒÓ ÂÛÙÈÒÓ, fiÔ˘ Î·È ·Ó ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó, ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙÔ˘˜ ∞ÈÁ˘Ù›Ô˘˜ ÙÔ˘ ªÔ¯¿ÌÂÙ ÕÏÈ. ∏ ∫Ú‹ÙË Â›¯Â ÚÔÛÊÂÚı› ˆ˜ ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ· ÛÙÔÓ ·ÓÙÈ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘ ÁÈ· ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ô˘ ·Ú›¯Â ÛÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË Ù˘ ÂͤÁÂÚÛ˘ ÛÙË ÓfiÙÈ· ∂ÏÏ¿‰·. √ ∞ÈÁ‡ÙÈÔ˜ ÃÔ˘Û½Ó, ÁÂÓÈÎfi˜ ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ Ù˘ ∫Ú‹Ù˘, ηٿÊÂÚÂ, ¤ÂÈÙ· ·fi ÔÏϤ˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ, Ó· ‰È·Ï‡ÛÂÈ ÛÙ· ̤۷ ª·˝Ô˘ ÙÔ˘ 1824 fiÏ· Ù· ¤ÓÔÏ· ·ӷÛÙ·ÙÈο ÛÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÔÈ ∞ÈÁ‡ÙÈÔÈ ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ∫¿ÛÔ˘. √È ÁÂÓÓ·›ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ÛÙ‹ÚÈÍ·Ó Ì ÙÔÓ ÈÛ¯˘Úfi ÙÔ˘˜ ÛÙfiÏÔ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË. ¶·Ú¿ ÙȘ ·ÂÁÓˆṲ̂Ó˜ ÂÎÎÏ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ∫·Û›ˆÓ ÁÈ· ‚Ô‹ıÂÈ·, ΢ڛˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ⁄‰Ú·, ÙË Ó‡¯Ù· Ù˘ 28˘ ÚÔ˜ 29Ë ª·˝Ô˘ 1824 Ù· ÙÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘Ùȷο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ·Ô‚È‚¿ÛÙËηÓ, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÛÊÔ‰Úfi ηÓÔÓÈÔ‚ÔÏÈÛÌfi, Û ÌÈ· ·fiÎÚËÌÓË ·ÎÙ‹ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ª¤Û· Û ϛÁ˜ ÒÚ˜ ÙÔ ÌÈÎÚfi ÓËÛ› ›¯Â ÌÂÙ·Ùڷ› Û ۈÚÔ‡˜ ÊÏÂÁfiÌÂÓˆÓ ÂÚÂÈ›ˆÓ, ÂÓÒ ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ οÙÔÈÎÔ› ÙÔ˘ ÛÊ·ÁÈ¿ÛÙËÎ·Ó ‹ Û‡ÚıËÎ·Ó ÛÙ· ÛÎÏ·‚Ô¿˙·Ú· Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘. ªÂÙ¿ ÙÔ ÔÏÔη‡ÙˆÌ· Ù˘ ∫¿ÛÔ˘, ÛÂÈÚ¿ ›¯·Ó Ù· æ·Ú¿. ™ÙȘ 21 πÔ˘Ó›Ô˘ 10.000 ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ·Ô‚È‚¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ ÓËÛ› Î·È ·Ì¤Ûˆ˜ ¿Ú¯ÈÛ·Ó ÙȘ ÛÊ·Á¤˜ Î·È ÙȘ ˘ÚÔÏ‹ÛÂȘ. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi
ÙÔ˘˜ 7.000 ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ ¤ÂÛ·Ó Ì·¯fiÌÂÓÔÈ, ÂÓÒ ·ÚÎÂÙÔ› ·fi ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ‰È¤Ê˘Á·Ó ÙËÓ ·È¯Ì·ÏˆÛ›· Î·Ù¤Ê˘Á·Ó ÛÙȘ ∫˘ÎÏ¿‰Â˜. √ ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ÚÔÛ¿ıËÛ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ó· Ï‹ÍÂÈ ÙÔÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi Ì ÂÈı¤ÛÂȘ ˘ÚÔÏÈÎÒÓ. ™ÙȘ 5 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1824 Ô ∫·Ó¿Ú˘, Ô ª·ÙÚfi˙Ô˜ Î·È Ô μ·ÙÈÎÈÒÙ˘ η٤η„·Ó ÌÈ· ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÊÚÂÁ¿Ù· Î·È ‰‡Ô ¿ÏÏ· ÌÈÎÚfiÙÂÚ· ÏÔ›· ÛÙÔ ÛÙÂÓfi Ù˘ ª˘Î¿Ï˘. √È Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ Û˘Ó¯›ÛÙËÎ·Ó fiÏÔ ÙÔÓ ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ, Ì ·ÔÎÔڇʈ̷ ÙË Ó·˘Ì·¯›· ÙÔ˘ °¤ÚÔÓÙ· (29 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1824), ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÔÔ›·˜ Ô ÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ›¯Â ·ÚÎÂÙ¤˜ ·ÒÏÂȘ. ∞˘Ù¤˜ ÔÈ Ó·˘ÙÈΤ˜ ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÙfiÓˆÛ·Ó ÙÔ ËıÈÎfi ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ, Û ÌÈ· ‰‡ÛÎÔÏË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÊÔ‡ÓÙˆÓÂ Î·È ¿ÏÈ Ô ÂÌʇÏÈÔ˜ Û·Ú·ÁÌfi˜. ∏ ƒø™π∫∏ ¢π¶§øª∞Δπ∫∏ ¶∞ƒ∂ªμ∞™∏ √È ƒÒÛÔÈ ‰Èψ̿Ù˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ ·ÓÙÈÏËÊı› ÙËÓ ÔÏÔ¤Ó· Î·È ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÂÌÏÔ΋ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜ ÛÙ· ÂÏÏËÓÈο Ú¿ÁÌ·Ù·, ÂÈ˙‹ÙËÛ·Ó Ó· ÂÓÙ¿ÍÔ˘Ó ÛÙȘ Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÛÙËÓ ·Ó·ı¤ÚÌ·ÓÛË ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ Ì ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· ¤Ó· ˘fiÌÓËÌ· Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ÚÔ‚ÏÂfiÙ·Ó Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙÚÈÒÓ ·˘ÙfiÓÔÌˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ËÁÂÌÔÓÈÒÓ, ÊfiÚÔ˘ ˘ÔÙÂÏÒÓ ÛÙÔ
ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ, ηٿ ÙÔ ˘fi‰ÂÈÁÌ· Ù˘ ™ÂÚ‚›·˜, Ù˘ ªÔω·‚›·˜ Î·È Ù˘ μÏ·¯›·˜ (π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ ÙÔ˘ 1824). ŸÙ·Ó ÙÔ Ì˘ÛÙÈÎfi ·˘Ùfi Û¯¤‰ÈÔ ·ÔηχÊıËÎÂ, Û˘Ó¿ÓÙËÛ ÙËÓ ¤ÓÙÔÓË ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, Ô˘ ¤‚ÏÂ·Ó ÙÔ fiÓÂÈÚÔ ÌÈ·˜ ÂÓÈ·›·˜ Î·È ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ Ó· ÎÈÓ‰˘Ó‡ÂÈ Ó· ÂÍ·ÓÂÌÈÛÙ›. øÛÙfiÛÔ, ÙÔ Û¯¤‰ÈÔ ·˘Ùfi ÚÔοÏÂÛ ¤ÓÙ·ÛË Î·È ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ƒˆÛ›· Î·È ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›·, Ô˘ ‹ıÂÏ ¿ÛË ı˘Û›· Ó· ·ÔÙÚ¤„ÂÈ ÙÔÓ Â·ÂÈÏÔ‡ÌÂÓÔ fiÏÂÌÔ ÌÂٷ͇ ƒˆÛ›·˜ Î·È ΔÔ˘ÚΛ·˜. ∫·È ÂÓÒ Ë ÚˆÛÈ΋ ‰Èψ̷ٛ· ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÚÔÛÂÁÁ›˙ÂÈ Û ·ÓÙÈÛÙ¿ıÌÈÛÌ· ÙËÓ ∞ÁÁÏ›·, ¤ı·Ó ÙËÓ 1Ë ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ 1825 Ô È‰ÈfiÚÚ˘ıÌÔ˜ ÙÛ¿ÚÔ˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ∞′ Î·È ÙÔÓ ‰È·‰¤¯ıËÎÂ Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘, ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ∞′. ∏ ∂∫™Δƒ∞Δ∂π∞ Δ√À 𪶃∞∏ª √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ Â›¯·Ó ÂÈÙ‡¯ÂÈ Ó· ÂÍÔ˘‰ÂÙÂÚÒÛÔ˘Ó ‰‡Ô ÓËÛÈ¿ Ì ÈÛ¯˘Úfi ÛÙfiÏÔ, Ù· æ·Ú¿ Î·È ÙËÓ ∫¿ÛÔ, Î·È fiϘ ÙȘ ·ӷÛÙ·ÙÈΤ˜ ÂÛٛ˜ ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÏfiÁˆ Ù˘ ÂÌʇÏÈ·˜ Û‡ÁÎÚÔ˘Û˘, Ë ı¤ÛË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Î·È ÛÙȘ ªÂÁ¿Ï˜ ¢˘Ó¿ÌÂȘ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Û ·‰˘Ó·Ì›·. ∂˘Ù˘¯‹˜ Û˘Á΢ڛ· ÁÈ· ÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂȉÈÒÍÂȘ ‹Ù·Ó Ë ·ÏÏ·Á‹ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜ ·¤Ó·ÓÙÈ
[204]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
«√ ∫·Ú·˚Ûο΢ Â›Ó·È Ú¿ÁÌ·ÙÈ Ô Î·ı·˘Ùfi ·˘ÙÔÔ›ËÙÔ˜ ·Ó‹Ú, ¤ÚÁÔÓ ÙˆÓ È‰›ˆÓ ¯ÂÈÚÒÓ. ∂›Ó·È ·ÏËı¤˜, fiÙÈ ˘‹ÚÍ Á¤ÓÓËÌ· ηÏÔÁÚ·›·˜ ‹ÙȘ ËÌ¿ÚÙËÛ ‰È¿ Ó· ‰ˆÚ‹ÛË ÂȘ ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÙÔÓ ¿ÚÈÛÙÔÓ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ·˘Ù‹˜ ·Ó‰ÚÒÓ. ¶·Ù‹Ú ÙÔ˘ ˘‹ÚÍÂÓ Ô ÔÓÔÌ·ÛÙfi˜ ·ÚÌ·ÙˆÏfi˜ ÿÛÎÔ˜ Ô Î·È ∫·Ú·˝ÛÎÔ˜, ‰È¿ ÙÔÓ fiÔÈÔÓ Ë ÂÍfi¯Ô˘ ηÏÏÔÓ‹˜ Á˘Ó‹ ·‡ÙË ËÛı¿ÓıË ÛÊÔ‰ÚfiÓ ¤ÚˆÙ·, Î·È ÂÍ ·˘ÙÔ‡ Û˘Ó¤Ï·‚Â Î·È ¤ÙÂΠÙÔÓ ‹Úˆ· °ÂÒÚÁÈÔÓ, ÙÔ ∫·Ú·˚ÛοÎË, ˆ˜ ÙÔ ·ÂοÏÂÈ ÌÂÙ¿ ÙÈÓÔ˜ ˘ÂÚËÊ·Ó›·˜, ÙÔ ·È‰¿ÎÈ ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ ∫·Ú·˝ÛÎÔ˘». (sic) – ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ƒ¿‰Ô˜ ™À§§√°∏ ∫√ÀΔ§π¢∏
ÛÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Î·È Ô Â·Ó·ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌfi˜ ·Ó·ÁηÛÙÈο ·fi ÙȘ ˘fiÏÔȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ÛÙ¿Û˘ ÙÔ˘˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ÂÚ›ÊËÌÔ ¢fiÁÌ· Ù˘ ∞ÎÂÚ·ÈfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ ∞ÛıÂÓÔ‡˜. ΔÔ ∞Ó·ÙÔÏÈÎfi ∑‹ÙËÌ· ¤Ì·ÈÓ Û ÌÈ· Ó¤· Ê¿ÛË, Ô˘ Û‡ÓÙÔÌ· ̤۷ ·fi ·ÏÈÓˆ‰›Â˜ ı· Ô‰ËÁÔ‡Û ÛÙËÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜. ¶ÚÈÓ ·fi fiÏ· ·˘Ù¿, fï˜, Ô ÓfiÙÔ˜ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘ ı· ÁÓÒÚÈ˙ ÙËÓ ÈÛ¯‡ ÙˆÓ fiÏˆÓ Ô˘ ηıÔ‰ËÁÔ‡Û ÌÈ· ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ Ê˘ÛÈÔÁӈ̛·, Ô πÌÚ·‹Ì ·Û¿˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ·ÓÙÈ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘ ªÔ¯¿ÌÂÙ ÕÏÈ. ∞˘Ùfi˜, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÂÓfi˜ ÈÛ¯˘ÚfiÙ·ÙÔ˘ ÂÎÛÙÚ·Ù¢ÙÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ΔÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘Ù›ˆÓ, ·Ô‚È‚¿ÛÙËΠÙÔ
ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1825 ÛÙË ªÂıÒÓË. ªÂ ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÂÊ·ÚÌfiÛÙËÎÂ Ë Û˘Ìʈӛ· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Î·È ÛÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ, Ô˘ ÚÔ¤‚Ï ηٷÛÙÔÏ‹ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ·fi ÙÔ˘˜ ∞ÈÁ˘Ù›Ô˘˜ Ì ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ· ÙËÓ ·Ú·¯ÒÚËÛË ·fi ÙËÓ ¶‡ÏË ÛÙÔÓ ªÔ¯¿ÌÂÙ ÕÏÈ Ù˘ ∫Ú‹Ù˘. ∏ ΢‚¤ÚÓËÛË ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË ·ÈÊÓȉȿÛÙËÎÂ Î·È ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·ÓÙȉڿÛÂÈ Ì ̿ÏÏÔÓ Û·Û̈‰ÈΤ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ. √ πÌÚ·‹Ì fï˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‡ÎÔÏÔ˜ ·ÓÙ›·ÏÔ˜. √ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔ˜ ·fi °¿ÏÏÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ Û˘Ì‚Ô‡ÏÔ˘˜ ηٿ Ù· Â˘Úˆ·˚ο ÚfiÙ˘· Î·È ‰ÂÓ Â›¯Â ηӤӷ Úfi‚ÏËÌ· ·¤Ó·ÓÙÈ Û ·ӷÛٿ٘ Ô˘ ›¯·Ó ¯¿ÛÂÈ fi¯È ÌfiÓÔ
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [205]
ÙËÓ ·Ú¯È΋ ÙÔ˘˜ ÔÚÌ‹ ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ ËıÈÎfi ÙÔ˘˜ ·fi ÙȘ Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓȘ ÂÌʇÏȘ ‰È·Ì¿¯Â˜. √ 𪶃∞∏ª ∂¡ ¢ƒ∞™∂π... ∏ ÚÒÙË Ì¿¯Ë ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Î·È ÛÙ· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì ‰fiıËΠÛÙÔ ∫ÚÂÌ̇‰È, ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ¡ÂfiηÛÙÚÔ, ÛÙȘ 7 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1825, fiÔ˘ Ù· ÂÏÏËÓÈο ÛÒÌ·Ù· ‰È·Ï‡ıËÎ·Ó ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ›Ûˆ ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ ÓÂÎÚÔ‡˜. √ ÂfiÌÂÓÔ˜ ÛÙfi¯Ô˜ ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì ‹Ù·Ó Ë ™Ê·ÎÙËÚ›·, Ë ÔÔ›· ηٷϋÊıËΠÛÙȘ 26 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1825. ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Ì¿¯Ë˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÔÏÏÔ‡˜ Ô˘ ¤ÂÛ·Ó ‹Ù·Ó Ô ∞Ó·ÁÓˆÛÙ·Ú¿˜ Î·È Ô ÊÈϤÏÏËÓ·˜ ™·ÓÙ·Úfi˙·. Δ· ÂÏÏËÓÈο ÏÔ›· Ù· ÔÔ›· Ó·˘ÏÔ¯Ô‡Û·Ó ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ Î·ÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ‰È·Ê‡ÁÔ˘Ó ÛÒ˙ÔÓÙ·˜ ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ Ì·¯ËÙ¤˜. ΔÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ‰È¤Û·Û ÙÔÓ ÎÏÔÈfi ÙˆÓ ÔÏÈÔÚÎËÙÒÓ Ô ÕÚ˘ ÙÔ˘ ΔÛ·Ì·‰Ô‡, Ì ÏÔ›·Ú¯Ô ÙÔ ™·¯ÙÔ‡ÚË. ΔÔ ÂÚ‹Ê·ÓÔ ÏÔ›Ô Í¤Ê˘Á ‚·ÏÏfiÌÂÓÔ ·fi Ù· ηٷÈÁÈÛÙÈο ˘Ú¿ ÙˆÓ ÏÔ›ˆÓ ÙˆÓ ∞ÈÁ˘Ù›ˆÓ, ‰È·ÛÒ˙ÔÓÙ·˜, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, Î·È ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ. ΔÔ ÏÔ›Ô-ıÚ‡ÏÔ˜ ıÚ‡ÏÔ˜ «¤˙ËÛ» 100 ÂÚ›Ô˘ ¯ÚfiÓÈ·, ̤¯ÚÈ Ô˘ ¿‰ÔÍÔÈ ÊˆÛÙ‹Ú˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ÙÔ ‚˘ı›ÛÔ˘Ó «ÂÓ ¯ÔÚ‰·›˜ Î·È Ù˘Ì¿ÓÔȘ» ¤Íˆ ·fi ÙÔ Ó·‡ÛÙ·ıÌÔ Ù˘ ™·Ï·Ì›Ó·˜, ‰ÈfiÙÈ «‰ÂÓ Û˘Ó¤ÊÂÚÂ Ë Û˘ÓÙ‹ÚËÛ‹ ÙÔ˘» (1921). ∏ ·‰˘Ó·Ì›· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ó· ÙÔ ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÔ˘Ó Â¤ÙÚ„ ÛÙÔÓ πÌÚ·‹Ì Ó· ÂÈÛ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ‚·ıÈ¿ ÛÙË ªÂÛÛËÓ›·. ∂Λ ÚÔÛ¿ıËÛ ̿ٷȷ Ó· ÙÔÓ ·Ó·¯·ÈÙ›ÛÂÈ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ª·ÓÈ¿ÎÈ Ô °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ¢Èη›Ô˜ ‹ ¶··ÊϤÛÛ·˜. ™ÙËÓ ¿ÓÈÛË Ì¿¯Ë ¤ÂÛ ̷¯fiÌÂÓÔ˜ Ô ¶··ÊϤÛÛ·˜ (20 ª·˝Ô˘ 1825). √ ‰ÚfiÌÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ ‹Ù·Ó ϤÔÓ ·ÓÔȯÙfi˜. ∏ ΢‚¤ÚÓËÛË ¤Û¢Û ӷ ·ÌÓËÛÙ‡ÛÂÈ ÙÔÓ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, ·ÏÏ¿ Ë ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿ ¤ÂÛ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ ∞ÈÁ˘Ù›ˆÓ ÛÙȘ 11 πÔ˘Ó›Ô˘. ΔËÓ ÂÔ̤ÓË ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÛÙËÓ ∞ÚÁÔÏ›‰· Ì ÛÎÔfi Ó· ¯Ù˘‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ. √ ª·ÎÚ˘ÁÈ¿ÓÓ˘ fï˜ Ì ÙÔÓ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ À„ËÏ¿ÓÙË Î·È ÙÔÓ
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË Â›¯·Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÁÓÒÌË. ™ÙÔ˘˜ ª‡ÏÔ˘˜ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜ Ì 300 ÌfiÓÔ ¿Ó‰Ú˜ ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó ÙÔÓ πÌÚ·‹Ì Ó· ÔÈÛıÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ (13 πÔ˘Ó›Ô˘). ΔÔ ÊıÈÓfiˆÚÔ ÙÔ˘ 1825, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ, ÙË ª¿ÓË Î·È Ù· ‚Ô˘Ó¿, Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Â›¯Â ÂÎÓ‡ÛÂÈ. ΔÔ ¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ¤ÙÔ˘˜ Ô πÌÚ·‹Ì ÎÈÓ‹ıËΠÚÔ˜ ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ÁÈ· Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙÔÓ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹. ¶∞§π Δ√ ª∂™√§√°°π ∏ ÚÒÙË ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ·¤Ù˘¯Â. ∏ ηÙÔ¯‹ fï˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÙfiÛÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡ Û˘ÁÎÔÈÓˆÓÈ·ÎÔ‡ ΤÓÙÚÔ˘ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ ·Ó¿ÁηÛ ÙÔÓ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹ ·Û¿ Ó· ·ӤÏıÂÈ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ ¯·ÌËÏfi Ù›¯Ô˜ Ù˘ ËÚˆÈ΋˜ fiÏ˘ ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 1825 (20 ∞ÚÈÏ›Ô˘), ·ÔÊ·ÛÈṲ̂ÓÔ˜ ·˘Ù‹ ÙË ÊÔÚ¿ Ó· ÙËÓ Î·Ù·Ï¿‚ÂÈ. √È 5.000 ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ Ù˘ fiÏ˘ ηÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘Ó Ì·ÎÚÈ¿ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÁÈ· Ôχ ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·. ™Â ·˘Ù‹ ÙÔ˘˜ ÙËÓ ÂÈÙ˘¯›· Û˘Ó¤‚·Ï·Ó Ô ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌfi˜ ÙÔ˘ ∫·Ú·˚ÛοÎË, Ô˘ Û˘Ó¯Ҙ ·ÚÂÓÔ¯ÏÔ‡Û ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ô ·ÓÂÊԉȷÛÌfi˜ Ù˘ fiÏ˘ ·fi ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘. ΔÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ Ë ÔÏÈÔÚΛ· ¤¯ÂÈ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Ï˘ı› Î·È Ô ∫ÈÔ˘Ù·¯‹˜ ·ÔÛ‡ÚıËΠÛÙÔ fiÚÔ˜ ∑˘Áfi˜, ÂÓÒ Ô ∫·Ú·˚Ûο΢ ÂÈÛ‹Ïı ÛÙËÓ fiÏË. ∏ ηٿÛÙ·ÛË ·˘Ù‹ ÁÚ‹ÁÔÚ· ·Ó·ÙÚ¿ËΠÙÔ ¢ÂΤ̂ÚÈÔ Ù˘ ›‰È·˜ ¯ÚÔÓÈ¿˜, Ì ÙËÓ ¿ÊÈÍË ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì. •ÂÎÈÓÔ‡Û ϤÔÓ Ë ‰Â‡ÙÂÚË Î·È ÈÔ ‰‡ÛÎÔÏË Ê¿ÛË Ù˘ ÔÏÈÔÚΛ·˜ ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘. ¶ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi 25.000 ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î·È ∞ÈÁ‡ÙÈÔÈ ¿Ú¯È˙·Ó Ó· Ȥ˙Ô˘Ó ·ÛÊ˘ÎÙÈο ÙËÓ fiÏË. ™ÙȘ 25 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1826 ÔÈ ÔÏÈÔÚÎËÙ¤˜ ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó ÛÙ· ‰‡Ô ˙ˆÙÈ΋˜ ÛËÌ·Û›·˜ ÁÈ· ÙËÓ ¿Ì˘Ó· Ù˘ fiÏ˘ ÓËÛ¿ÎÈ· Ù˘ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ·˜,
ÙÔ μ·ÛÈÏ¿‰È Î·È ÙËÓ ∫Ï›ÛÔ‚·. ΔÔ μ·ÛÈÏ¿‰È ¤ÂÛ ¤ÂÈÙ· ·fi ÊÔ‚ÂÚ¤˜ Ì¿¯Â˜ ÛÒÌ· Ì ÛÒÌ·, ·ÏÏ¿ ÔÈ ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ Ù˘ ∫Ï›ÛÔ‚·˜ ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ·ˆı‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÂÈÙÈıÂ̤ÓÔ˘˜, Ô˘ ˘Ô¯ÒÚËÛ·Ó ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ›Ûˆ ÙÔ˘˜ ‰Âο‰Â˜ ÓÂÎÚÔ‡˜. √ ·ÓÂÊԉȷÛÌfi˜ ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ ÁÈÓfiÙ·Ó Ì¤Ú· Ì ÙË Ì¤Ú· fiÏÔ Î·È ÈÔ ‰‡ÛÎÔÏÔ˜. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ∞ÚÈÏ›Ô˘ Ô ªÈ·Ô‡Ï˘ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·ÓÂÊԉȿÛÂÈ ÙËÓ fiÏË, ·ÏÏ¿ ·¤Ù˘¯Â. √È ı¿Ó·ÙÔÈ ·fi ÙËÓ Â›Ó· ·˘Í¿ÓÔÓÙ·Ó Û˘Ó¯Ҙ. ΔÂÏÈο, ÛÙÔ Û˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ÙˆÓ ÔÏ·Ú¯ËÁÒÓ Î·È ÙˆÓ ÚÔÎÚ›ÙˆÓ ·ÔÊ·Û›ÛÙËÎÂ Ë ŒÍÔ‰Ô˜. «μϤÔÓÙ˜ ÙÔÓ Â·˘ÙfiÓ Ì·˜, ÙÔ ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì· Î·È ÙÔ˘˜ Ôϛٷ˜ ÂÓ Á¤ÓÂÈ, ÌÈÎÚÔ‡˜ Î·È ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜, ·Ú’ ÂÏ›‰· ˘ÛÙÂÚË̤ÓÔ˘˜ ·fi fiÏ· Ù· ηÙ›ÁÔÓÙ· Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÚÔ 40 Ë̤ڷ˜ Î·È fiÙÈ ÂÎÏËÚÒÛ·ÌÂÓ Ù· ¯Ú¤Ë Ì·˜ ˆ˜ ÈÛÙÔ› ÛÙÚ·ÙÈÒÙ·È Ù˘ ·ÙÚ›‰Ô˜ ÂȘ ÙËÓ ÛÙÂÓ‹ ÔÏÈÔÚΛ·Ó Ù·‡ÙËÓ Î·È fiÙÈ, Â¿Ó ÌÈ·Ó ËÌ¤Ú·Ó ˘ÔÌ›ӈÌÂÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÓ, ı¤ÏÔÌÂÓ ·Ôı¿ÓÂÈ fiÚıÈÔÈ ÂȘ ÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ fiÏÔÈ. £ÂˆÚÔ‡ÓÙ˜ ÂÎ ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘ fiÙÈ Ì·˜ ÂͤÏÈÂÓ Î¿ı ÂÏ›˜ ‚ÔËı›·˜ Î·È ÚÔÌËı›·˜, ÙfiÛÔÓ ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·Ó, ηıÒ˜ Î·È ·fi ÙËÓ ÍËÚ¿Ó ÒÛÙ ӷ ‰˘ÓËıÒÌÂÓ Ó· ‚·ÛÙ¿˙ˆÌÂÓ, ÂÓÒ Â˘ÚÈÛÎfiÌÂı· ÓÈÎËÙ·› ÙÔ˘ ¯ıÚÔ‡, ·ÔÊ·Û›Û·ÌÂÓ ÔÌÔÊÒÓˆ˜: Ë ¤ÍÔ‰fi˜ Ì·˜ Ó· Á›ÓË ‚Ú¿‰˘, ÂȘ Ù·˜ ‰‡Ô ÒÚ·˜ Ù˘ Ó˘ÎÙfi˜ 10 ∞ÚÈÏ›Ô˘, Ë̤ڷ ™¿‚‚·ÙÔ Î·È ÍËÌÂÚÒÓÔÓÙ·˜ ÙˆÓ μ·˝ˆÓ». ΔÚÂȘ Ê¿Ï·ÁÁ˜, ÙˆÓ 1.000 ·Ó‰ÚÒÓ Ë Î·ıÂÌ›·, fiÚÌËÛ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÔÏÈÔÚÎËÙÒÓ, Ô˘ ˘Ô‰¤¯ÙËÎ·Ó ÙÔ˘˜ ÁÂÓÓ·›Ô˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ì ηٷÈÁÈÛÌfi ˘ÚÒÓ, ·ÊÔ‡ ÙÔ Û¯¤‰Èfi ÙÔ˘˜ ›¯Â ÚÔ‰Ôı›. ∏ ¤̂·ÛË ÙÔ˘ ªÔ˘ÛÙ¿ÌÂË Ì 3.000 ¤ÌÂÈÚÔ˘˜ ∞Ï‚·ÓÔ‡˜ Â˙Ô‡˜ Î·È È›˜ ˘‹ÚÍÂ Î·Ù·Ï˘ÙÈ΋ ÁÈ· ÙËÓ ¤Î‚·ÛË ÙÔ˘ ÂÁ¯ÂÈÚ‹Ì·ÙÔ˜. §›ÁÔÈ Î·Ù¿ÊÂÚ·Ó Ó· ÍÂʇÁÔ˘Ó. ΔÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ¤ÂÛÂ Î·È ÔÈ ÛÊ·Á¤˜ Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÎÚ¿ÙËÛ·Ó ‰‡Ô
[206]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
̤Ú˜. √ ·fi˯Ԙ ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ Ô˘ ‰È·‰Ú·Ì·Ù›ÛÙËÎ·Ó ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ «ÊÚ¿¯ÙË» ·Ó·˙ˆ‡ÚˆÛ ÙÔ Ó‡̷ ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· Êı›ÓÂÈ. Δ√ ¶ƒøΔ√∫√§§√ Δ∏™ ¶∂Δƒ√À¶√§∏™: √ ¢ƒ√ª√™ ¶ƒ√™ Δ∏¡ ∞¡∂•∞ƒΔ∏™π∞ ∞¡√π°∂π… √ Ó¤Ô˜ ÙÛ¿ÚÔ˜ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ∞′ ·Ì¤Ûˆ˜ ۯ‰fiÓ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Ó¿ÚÚËÛ‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ ıÚfiÓÔ, ÙÔÓ π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1826, ‰‹ÏˆÛ fiÙÈ ‹Ù·Ó ·ÔÊ·ÛÈṲ̂ÓÔ˜ Ó· ηٷʇÁÂÈ ÛÙ· fiÏ· ÁÈ· Ó· χÛÂÈ ÙȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÙÔ˘ Ì ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ·. ŒÙÛÈ, ÙÔ ª¿ÚÙÈÔ Ù˘ ›‰È·˜ ¯ÚÔÓÈ¿˜ ¤ÛÙÂÈÏ ÙÂÏÂÛ›ÁÚ·ÊÔ ÚÔ˜ ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· ··ÈÙÒÓÙ·˜ ÙÔ ‰È·Î·ÓÔÓÈÛÌfi ÙˆÓ ‰ÈÌÂÚÒÓ ‰È·ÊÔÚÒÓ, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ Ó· ÂÓÓÔËı› fiÙÈ ÙÔ ∂ÏÏËÓÈÎfi ∑‹ÙËÌ· ‹Ù·Ó ∂˘Úˆ·˚Îfi ∑‹ÙËÌ· Î·È fi¯È ƒˆÛÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi. °È· Ó· ηıËÛ˘¯¿ÛÂÈ ÙȘ ·ÁÁÏÈΤ˜ ·ÓËÛ˘¯›Â˜, Û˘Ó·›ÓÂÛ ÛÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ Ì˘ÛÙÈÎÔ‡ ÚˆÙÔÎfiÏÏÔ˘ ÛÙËÓ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏË (4 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1826) ÌÂٷ͇ ƒˆÛ›·˜ Î·È ∞ÁÁÏ›·˜ (¶ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ¡¤ÛÂÚÏÔÓÙ-√˘¤ÏÈÁÎÙÔÓ), Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÈ ‰‡Ô ¯ÒÚ˜ Û˘ÌʈÓÔ‡Û·Ó Ó· ÌÂÛÔÏ·‚‹ÛÔ˘Ó ÁÈ· ÙËÓ ·ÔηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ÂÈÚ‹Ó˘ ¿Óˆ ÛÙË ‚¿ÛË Ù˘ ›‰Ú˘Û˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ·˘ÙfiÓÔÌÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÊfiÚÔ˘ ˘ÔÙÂÏÔ‡˜ ÛÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ. ∞˘Ùfi ÙÔ ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ‹Ù·Ó Ë ÚÒÙË ‰ÈÂıÓ‹˜ Ú¿ÍË Ô˘ ·Ó·ÊÂÚfiÙ·Ó ÛÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ÂÓÈ·›Ô˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜.
·Ú·Û‡ÚÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Û ̿¯Ë. Δ· ηٿÊÂÚ Ì ÙËÓ Â›ıÂÛË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ÙˆÓ ÔÏÈÔÚÎËÙÒÓ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ÷˚‰·Ú›Ô˘ (6 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1826). Δ· ıÂÙÈο fï˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· Ù˘ Ì¿¯Ë˜ ÛÙÔ Ã·˚‰¿ÚÈ ‹Ù·Ó ÌÈÎÚ‹˜ ‰È¿ÚÎÂÈ·˜, ·ÊÔ‡ ¤ÂÈÙ· ·fi ‰‡Ô ̤Ú˜ Ô ∫ÈÔ˘Ù·¯‹˜ Ì ÔÏÔÌ¤ÙˆË Â›ıÂÛË ·Ó¤ÙÚ„ ÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ô ΔÔ‡ÚÎÔ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÛÙÚ¿ÊËΠÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ∞ÎÚfiÔÏ˘, ÙËÓ ÔÔ›· ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÔÏÈÔÚΛ. ¶·Ú¿ ÙÔ ı·Ó¿ÛÈÌÔ ÙÚ·˘Ì·ÙÈÛÌfi ÙÔ˘ °ÎÔ‡Ú· (1 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 1826), ÔÈ ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘ οÛÙÚÔ˘ ·ÓÙ¤‰Ú·Û·Ó Ì ÂÈÙ˘¯›· ÛÙȘ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ÂÈı¤ÛÂȘ. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi οÔȘ ÂÎηı·ÚÈÛÙÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ÛÙË μÔȈٛ·, Ô ∫·Ú·˚Ûο΢ ¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ∞ÙÙÈ΋ –ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Â˘Û ÛÙÔ ∫ÂÚ·ÙÛ›ÓÈ– ÙÔ ª¿ÚÙÈÔ ÙÔ˘ 1827. ◊Ù·Ó ·ÔÊ·ÛÈṲ̂ÓÔ˜ Ó· χÛÂÈ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ·. ª¤¯ÚÈ ÙȘ 23 ∞ÚÈÏ›Ô˘ ¤ÁÈÓ·Ó ÔÏϤ˜ ·„ÈÌ·¯›Â˜, ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ˘‹ÚÍ·Ó ÓÈÎËÊfiÚ˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜. ∞Ó‹ÌÂÚ· Ù˘ ÔÓÔÌ·ÛÙÈ΋˜ ÙÔ˘ ÂÔÚÙ‹˜ Ô ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜, ·Ó Î·È ¿ÚÚˆÛÙÔ˜, ‹Ú ̤ÚÔ˜ Û ÌÈ· Û˘ÌÏÔ΋ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ º¿ÏËÚÔ, ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÔÔ›·˜ ÙÚ·˘Ì·Ù›ÛÙËÎÂ. ŒÂÈÙ· ·fi Ï›Á˜ ÒÚ˜ Ô «ÁÈÔ˜ Ù˘ ηÏÔÁÚÈ¿˜» ¤Ú·Û ÛÙÔ ¿ÓıÂÔ ÙˆÓ ËÚÒˆÓ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ· Ù˘ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜. ŒÓ· Ì‹Ó· ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÛÙȘ 25 ª·˝Ô˘, Ë ∞ÎÚfiÔÏË ·Ú·‰fiıËÎÂ.
Δ√ Δ∂§√™ Δ∏™ ∂¶∞¡∞™Δ∞™∏™; ªÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù¿ÏË„Ë ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ Ô πÌÚ·‹Ì ¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÂÓÒ Ô ∫ÈÔ˘Ù·¯‹˜ ηÙ¢ı‡ÓıËΠÚÔ˜ ÙËÓ ∞ı‹Ó·. ŸÙ·Ó ¤ÊÙ·Û Ì ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ ÛÙÚ·Ùfi ¤Íˆ ·fi ÙËÓ fiÏË, ÔÈ ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ Ù˘ ˘fi ÙÔÓ °ÎÔ‡Ú· ·ÔÛ‡ÚıËÎ·Ó ÛÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË, ÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÔÏÈÔÚÎÔ‡Ó. √ ∫·Ú·˚Ûο΢ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌfi
£∞¡∞Δ√™ ™Δ√À™ ¶ƒ√™∫À¡∏ª∂¡√À™ √ πÌÚ·‹Ì ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÂÍ·Ê·Ó›ÛÂÈ fiϘ ÙȘ ·ӷÛÙ·ÙÈΤ˜ ÂÛٛ˜ Ô˘ ˘‹Ú¯·Ó ·ÎfiÌË ÛÙÔ ªÔÚÈ¿. ∫ÈÓ‹ıËΠ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ¿·ÚÙÔ˘ οÛÙÚÔ˘ Ù˘ ª¿Ó˘ Î·È ·¤Ù˘¯Â Î·È ÙȘ ‰‡Ô (ª¿ÈÔ˜ Î·È ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ ÙÔ˘ 1826). √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÂÊ·ÚÌfi˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ Ù·ÎÙÈ΋ ÙÔ˘ ÎÏÂÊÙÔÔϤÌÔ˘, ›¯Â ηÙÔÚıÒÛÂÈ Ó·
ʤÚÂÈ Û ‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË ÙÔÓ ∞ÈÁ‡ÙÈÔ ·Û¿. ΔËÓ ¿ÓÔÈÍË fï˜, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÙÔ Î·ÏÔη›ÚÈ ÙÔ˘ 1827, Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ¿Ú¯ÈÛ ӷ Á›ÓÂÙ·È ÂÈΛӉ˘ÓË ÁÈ· ÙËÓ ¤Î‚·ÛË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. √ πÌÚ·‹Ì ˘ÚfiÏËÛ ÙËÓ ·ÁÚÔÙÈ΋ ·Ú·ÁˆÁ‹ Î·È ÔÈ ·ÁÚfiÙ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ ÙÔ˘ ÏÈÌÔ‡ ‰‹ÏˆÛ·Ó ˘ÔÙ·Á‹, «ÚÔÛ·ÓËÛ·Ó». √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ÛÙ· ∞ÔÌÓËÌÔÓ‡̷ٿ ÙÔ˘ ÛËÌÂÈÒÓÂÈ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο fiÙÈ ÌfiÓÔ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ˘ÔÙ·Á‹˜ ÊÔ‚‹ıËΠÁÈ· ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘. √ °¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿ ÂÍ·¤Ï˘Û ٷ ·ÏÈοÚÈ· ÙÔ˘ ÛÙ· ¯ˆÚÈ¿ Ô˘ ‰‹ÏˆÛ·Ó ˘ÔÙ·Á‹ ηÈ, fiÙ Ì ÙÔ Î·Ïfi fiÙ Ì ÙÔ ¿ÁÚÈÔ, ηٿÊÂÚ ӷ ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÙË ÊÏfiÁ· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Ô˘ ÙÚÂÌfiÛ‚ËÓ ·Ó·Ì̤ÓË. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ ªÂÁ¿Ï˜ ¢˘Ó¿ÌÂȘ ›¯·Ó ηٷÓÔ‹ÛÂÈ fiÙÈ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ›¯Â ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËı› ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ· ηٿÛÙ·ÛË Ô˘ ·ÚÁ¿ ‹ ÁÚ‹ÁÔÚ· ı· Ô‰ËÁÔ‡Û Û ·ÓÂͤÏÂÁÎÙ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ, Û ‰È·ÌÂÏÈÛÌfi ‹ ·ÎfiÌË Î·È Û ·Ê·ÓÈÛÌfi Ù˘ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. ∂›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ Ï¤ÔÓ Ë ÒÚ· ÁÈ· ‰Ú¿ÛË. ∏ ™À¡£∏∫∏ Δ√À §√¡¢π¡√À Δ∏™ 6∏™ π√À§π√À 1827 ΔÔ ¶ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ Ù˘ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏ˘ ›¯Â ‹‰Ë Á›ÓÂÈ ÁÓˆÛÙfi ÛÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·˘Ï¤˜, ÚÔηÏÒÓÙ·˜ ÔÈΛϘ ·ÓÙȉڿÛÂȘ. ∏ ∞˘ÛÙÚ›· Î·È Ë ¶ÚˆÛ›· ˙ËÙÔ‡Û·Ó Ó· ÂÚÈÔÚÈÛÙÔ‡Ó ÔÈ ∂˘Úˆ·›ÔÈ Û «·˘ÛÙËÚ¤˜ Û˘Ì‚Ô˘Ï¤˜» ÚÔ˜ ÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ, ÒÛÙ ӷ ¯ÔÚËÁ‹ÛÂÈ «·˘ıfiÚÌËÙ·» ÚÔÓfiÌÈ· ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ë °·ÏÏ›· ›¯Â ·ÓÙÈÏËÊı› fiÙÈ ÙÔ ¶ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ Ù˘ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏ˘ ÙËÓ ¿ÊËÓ ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ‰ÈÂÚÁ·ÛÈÒÓ Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÁÈ· ÙËÓ Â›Ï˘ÛË ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ∑ËÙ‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ˙ËÙÔ‡ÛÂ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ Ù˘ ÛÙËÓ ·Ó·ıÂÒÚËÛ‹ ÙÔ˘. √È Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜ Ù˘ ƒˆÛ›·˜, Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜ Î·È Ù˘ °·ÏÏ›·˜ Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÛÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ ÛÙȘ 6 πÔ˘Ï›Ô˘ 1827 Ù˘ ™˘Óı‹Î˘ ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘, ‹ πÔ˘ÏÈ·Ó‹˜ ™‡Ì‚·Û˘,
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [207]
fiˆ˜ Â›Ó·È Â›Û˘ ÁÓˆÛÙ‹. ∏ Û˘Óı‹ÎË Â·Ó·Ï¿Ì‚·Ó ÙȘ ‰È·Ù¿ÍÂȘ ÙÔ˘ ¶ÚˆÙÔÎfiÏÏÔ˘ Ù˘ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏ˘, Ì ÙËÓ ÚÔÛı‹ÎË fiÚÔ˘ Ô˘ ÚÔ¤‚Ï fiÙÈ, ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË Ô˘ Ë ¶‡ÏË ‰ÂÓ ·Ô‰Â¯fiÙ·Ó ÙË ÌÂÛÔÏ¿‚ËÛË ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ Ì¤Û· Û ¤Ó· Ì‹Ó· Î·È ‰ÂÓ ÚÔ¤‚·ÈÓ ÛÙË Û‡Ó·„Ë ·Ó·Îˆ¯‹˜, ÔÈ ¢˘Ó¿ÌÂȘ ı· ·Ó·Ï¿Ì‚·Ó·Ó Ó· ÂÈ‚¿ÏÔ˘Ó ÙËÓ ·‡ÛË ÙˆÓ Â¯ıÚÔÚ·ÍÈÒÓ Ì ÙÔ˘˜ ÛÙfiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ªÂÛfiÁÂÈÔ. ªÂ ÙË Û˘Óı‹ÎË ·˘Ù‹ ÔÈ ÙÚÂȘ ¢˘Ó¿ÌÂȘ ›¯·Ó ‰Â¯Ù› ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ¤̂·Û˘ ÙˆÓ ÛÙfiÏˆÓ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈ‚ÔÏ‹ Ù˘ ·Ó·Îˆ¯‹˜, ¯ˆÚ›˜ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË Î‹Ú˘ÍË ÔϤÌÔ˘. √È Ë̤Ú˜ ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì ÛÙÔ ªÔÚÈ¿ ‹Ù·Ó ϤÔÓ ÌÂÙÚË̤Ó˜.
∞¶√ Δ√ ¡∞μ∞ƒπ¡√ ™Δ√¡ ∫∞¶√¢π™Δƒπ∞ ∏ Ó·˘Ì·¯›· ÛÙÔ ¡·‚·Ú›ÓÔ, ÛÙȘ 20 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 1827, ¤Ó· ·ÚÔÛ‰fiÎËÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÁÁÏÈ΋ ‰Èψ̷ٛ·, ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙÔÓ Î·Ù·Ï‡ÙË Ô˘ ÂÈÙ¿¯˘Ó ‰Ú·Ì·ÙÈο ÙȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ÁÈ· ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Î·È Î·Ù’ ¤ÎÙ·ÛË ÁÈ· ÙË ‰˘Ó·ÌÈ΋ ¤ÎÊÚ·ÛË fiÏˆÓ ÙˆÓ Ï·ÒÓ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ÛÙË ‚¿ÛË Ù˘ ·Ú¯‹˜ ÙˆÓ ÂıÓÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ΢ÚÈ·Ú¯Ô‡Û ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË. ∏ ηٷÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘ÙÈ·ÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ·fi ÙÔÓ Âӈ̤ÓÔ Û˘ÌÌ·¯ÈÎfi η٤ÛÙËÛ ÂÈÙ·ÎÙÈ΋ ·Ó¿ÁÎË ÙËÓ ··ÁΛÛÙÚˆÛË ÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, Ô˘ ›¯·Ó ·ÔÌ›ÓÂÈ ·ÔÎÔÌ̤Ó˜ ·fi ÙË
«º‡Û· Ì·˝ÛÙÚÔ ‰ÚÔÛÂÚ¤ ÎÈ’ ·¤Ú· ÙÔ˘ ÂÏ¿ÁÔ˘ Ó· ·˜ Ù· ¯·ÈÚÂÙ›ÛÌ·Ù· ‘˜ ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË ÙË Ì¿ÓÓ·. Δ˘ ƒÔ‡ÌÂÏ˘ ÔÈ Ì¤Ë‰Â˜, ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË ÔÈ ·Á¿‰Â˜ ‘˜ ÙÔ ¢ÂÚ‚ÂÓ¿ÎÈ Î›ÙÔÓÙ·È, ‘˜ ÙÔ ¯ÒÌ· ͷψ̤ÓÔÈ. ™ÙÚÒÌ· ¤¯Ô˘Ó ÙË Ì·‡ÚË Á˘, ÚÔÛΤʷÏÔ ÏÈı¿ÚÈ· Î·È ÁÈ’ ··ÓˆÛοÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ÊÂÁÁ·ÚÈÔ‡ ÙË Ï¿Ì„Ë». (sic) – ¢ËÌÔÙÈÎfi ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
[208]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
‚¿ÛË ÂÊԉȷÛÌÔ‡ ÙÔ˘˜, ÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ. ∞˘Ùfi ÙÂÏÈο ¤ÁÈÓ Ì ÙË ™‡Ì‚·ÛË Ù˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·˜ (9 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1828) Ô˘ ˘ÔÁÚ¿ÊËΠ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ∞ÁÁÏ›· Î·È ÛÙÔ ªÔ¯¿ÌÂÙ ÕÏÈ. ∂Ó Ùˆ ÌÂٷ͇, ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1828 ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÂÎÏÂÁ› ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ Ì ÂÙ·ÂÙ‹ ıËÙ›· ·fi Ù· ̤ÏË Ù˘ °′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘ ÛÙËÓ ΔÚÔÈ˙‹Ó·. √ §√°√™ ™Δ∏ ¢π¶§øª∞Δπ∞ ªÂÙ¿ ÙË Ó·˘Ì·¯›· ÙÔ˘ ¡·‚·Ú›ÓÔ˘ Î·È ÙËÓ Âȉ›ӈÛË ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· Î·È ÛÙȘ ÙÚÂȘ ¢˘Ó¿ÌÂȘ, ÔÈ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ ÙÔ˘˜ ÂÁη٤ÏÂÈ„·Ó ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ·fi ÙÔ ÊıÈÓfiˆÚÔ ÙÔ˘ 1828 ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙÔÓ ¶fiÚÔ, ÁÈ· Ó· ¤¯Ô˘Ó ·Â˘ı›·˜ Û˘ÓÔÌÈϛ˜ Ì ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·. √ ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÙÔ˘˜ ›ÛÂÈ Ì ˘ÔÌÓ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘ Ó· ‰ÔıÔ‡Ó ÛÙÔ ˘fi Û¯ËÌ·ÙÈÛÌfi ·ÎfiÌË ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Û‡ÓÔÚ· Ô˘ Ó· ÙÔ˘ ÂÈÙÚ¤Ô˘Ó Ó· «·Ó·Ó¤ÂÈ» Î·È Ó· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÂΛӘ ÙȘ ·گ›Â˜ ÛÙȘ Ôԛ˜ ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô ‹Ù·Ó ÈÔ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ ·fi ÙÔ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi. ŒÂÈÙ·
·fi Ì·ÎÚ¤˜ Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ, ÔÈ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ ¤ÛÙÂÈÏ·Ó ˘fiÌÓËÌ· ÛÙË «™˘Ó‰È¿ÛÎÂ„Ë ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘», ÛÙȘ 12 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ 1828. ™ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ·˘Ùfi ÚÔÙÂÈÓfiÙ·Ó Ë Û˘ÓÔÚȷ΋ ÁÚ·ÌÌ‹ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡¶·Á·ÛËÙÈÎÔ‡, Ô˘ ı· ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó ÙËÓ ∂‡‚ÔÈ·, ÙȘ ™ÔÚ¿‰Â˜ Î·È ÙȘ ∫˘ÎÏ¿‰Â˜, ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ ÙË ™¿ÌÔ Î·È ÙËÓ ∫Ú‹ÙË. √ ÂÙ‹ÛÈÔ˜ ÊfiÚÔ˜ ˘ÔÙ¤ÏÂÈ·˜ ÚÔ˜ ÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ Î·ıÔÚÈ˙fiÙ·Ó ÛÙ· 1.500.000 ÁÚfiÛÈ·, ÂÓÒ ÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· ÙÔ˘ ·˘ÙfiÓÔÌÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ı· ‹Ù·Ó ÌÔÓ·Ú¯ÈÎfi. √È ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ Ì ÙËÓ ·ÔÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ˘ÔÌÓ‹Ì·ÙÔ˜ ıÂÒÚËÛ·Ó fiÙÈ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ·Ó ÙËÓ ·ÔÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘˜ Î·È ·Ó·¯ÒÚËÛ·Ó ÁÈ· ÙË ¡Â¿ÔÏË, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ÛÙÔÓ ¶fiÚÔ ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜ ÙÔ˘˜. √È ·Ú·¿Óˆ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÂÓۈ̷ÙÒıËÎ·Ó ÛÙÔ ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ÙÔ ÔÔ›Ô ˘ÔÁÚ¿ÊËΠÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ ÛÙȘ 22 ª·ÚÙ›Ô˘ 1829, Î·È Û ·˘Ù¤˜ ‰ÂÓ ÁÈÓfiÙ·Ó ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· ÙË ™¿ÌÔ Î·È ÙËÓ ∫Ú‹ÙË, Ô˘ ‰ÂÓ Û˘ÌÂÚÈÏ‹ÊıËηÓ. √ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ·ӋÏı ÌÂ Ó¤Ô ˘fiÌÓËÌ¿ ÙÔ˘, ‰È·Ì·ÚÙ˘ÚfiÌÂÓÔ˜ Î·È ÁÈ· ÙÔÓ ÂÚÈÔÚÈÛÌfi ÙˆÓ Û˘ÓfiÚˆÓ, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÙË ÌË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙËÓ ÂÎÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ËÁÂÌfiÓ· (30 ª·˝Ô˘ 1829). √È ·fi„ÂȘ ÙÔ˘ ·ÁÓÔ‹ıËηÓ,
fï˜ Ô ·ÚÓËÙÈÎfi˜ ÙÚfiÔ˜ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛÂ Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ÙÔ ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ÂÈÙ¿¯˘Ó ÙȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ, ȉȷ›ÙÂÚ· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ‹ÙÙ· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÛÙÔÓ fiÏÂÌÔ Ì ÙË ƒˆÛ›· Î·È ÙË ™˘Óı‹ÎË Ù˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏ˘ Ô˘ ÂÈÛÊÚ¿ÁÈÛ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ (14 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1829). ªÂ ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Ù˘ Û˘Óı‹Î˘ Ë ΔÔ˘ÚΛ· ·Ô‰Â¯fiÙ·Ó ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ·˘ÙfiÓÔÌÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∏ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· ‹Ù·Ó ϤÔÓ Ôχ ÎÔÓÙ¿. ∏ ∞¡∂•∞ƒΔ∏™π∞ √ ·ÏÈfi˜ ‰Èψ̿Ù˘ ÙÔ˘ ÙÛ¿ÚÔ˘ ηÙfiÚıˆÛÂ, ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢fiÌÂÓÔ˜ Ì ·ÚÈÛÙÔÙ¯ÓÈÎfi ÙÚfiÔ ÙË ÚˆÛÔÊÔ‚›· Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜ Î·È Ù˘ °·ÏÏ›·˜, Ô˘ ›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙËÓ ˘ÂÚ‚ÔÏ‹ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ƒˆÛÔÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘ ÙÔ˘ 18281829, Ó· Û˘Ì‚¿ÏÂÈ ÛÙË ıÂÙÈ΋ ¤Î‚·ÛË ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ∑ËÙ‹Ì·ÙÔ˜. ∏ ∞ÁÁÏ›· Î·È Ë °·ÏÏ›· ÂÓÒÈÔÓ ÙˆÓ ÚˆÛÈÎÒÓ ÂÈÙ˘¯ÈÒÓ ÚfiÙÂÈÓ·Ó ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÊÔ‚Ô‡ÌÂÓ˜ ·˘ÍË̤ÓË ÂÈÚÚÔ‹ ÙÔ˘ ÙÛ¿ÚÔ˘ ÛÙÔ ·˘ÙfiÓÔÌÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜. ŒÙÛÈ, ÛÙȘ 3 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1830 ˘ÔÁÚ¿ÊËΠÙÔ ¶ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ÙÔ˘
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [209]
§ÔÓ‰›ÓÔ˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ·ÔÙÂÏ› Î·È ÙË ÁÂÓ¤ıÏÈ· Ú¿ÍË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ™ÙȘ 3 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ ˘ÔÁÚ¿ÊËÎ·Ó Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ÙÚ›· ÚˆÙfiÎÔÏÏ·. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ÚÒÙÔ, Ë ∂ÏÏ¿‰· ı· ·ÔÙÂÏÔ‡Û ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ì ۇÓÔÚ· Ô˘ ηıÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÔÙ·ÌÔ‡˜ ∞¯ÂÏÒÔ Î·È ™ÂÚ¯ÂÈfi. ∂›Û˘, ÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ı· ‹Ù·Ó ÌÔÓ·Ú¯ÈÎfi Î·È Ô ·ÓÒÙ·ÙÔ˜ ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ ı· ¤ÊÂÚ ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ «Î˘Ú›·Ú¯Ô˜ ËÁÂÌÒÓ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜». ªÂ ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ÚÔÛÊÂÚfiÙ·Ó Ô ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ıÚfiÓÔ˜ ÛÙÔÓ §ÂÔfiÏ‰Ô ÙÔ˘ ™·Í [™·ÍÔÓÈÎÔ‡] ∫fiÌÔ˘ÚÁÎ, ¤ÂÈÙ· ·fi ÚfiÙ·ÛË Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜, Î·È Ì ÙÔ ÙÚ›ÙÔ ÚÔ‚ÏÂfiÙ·Ó Ë ÂχıÂÚË ¿ÛÎËÛË Ù˘ Ï·ÙÚ›·˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ù˘ ηıÔÏÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. √È fiÚÔÈ ÙˆÓ ÚˆÙÔÎfiÏÏˆÓ ·˘ÙÒÓ ¿ÏÏ·Í·Ó ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ̤¯ÚÈ ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ ÙˆÓ
ÔÚÈÛÙÈÎÒÓ Û˘ÓıËÎÒÓ ÙÔ 1832. ™ÙȘ ‰ÈÂÚÁ·Û›Â˜ ·˘Ù¤˜ ηıÔÚÈÛÙÈÎfi ÚfiÏÔ ¤·ÈÍ·Ó ÔÈ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ ·ÓÙÈı¤ÛÂȘ, Ë ‰ÔÏÔÊÔÓ›· ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1831, Ë ÔÔ›· ÛÙ¤ÚËÛ ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ·fi ÙË ÌfiÓË ÔÏÈÙÈ΋ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Ô˘ ‹Ù·Ó ÁÓˆÛÙ‹ Û fiÏË ÙËÓ ∂˘ÚÒË Î·È ‰È¤ıÂÙ ÌÂÁ¿ÏË ‰Èψ̷ÙÈ΋ ÂÌÂÈÚ›· ηÈ, Ù¤ÏÔ˜, Ë ¿ÚÓËÛË ÙÔ˘ §ÂÔfiÏ‰Ô˘ Ó· ·Ô‰Â¯Ù› ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi ıÚfiÓÔ. ΔÔ °¤ÓÔ˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ Ì ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ ÌÈ· ÎÚ·ÙÈ΋ ÔÓÙfiÙËÙ· Ôχ ‡ıÚ·˘ÛÙË, Ì ȉȷ›ÙÂÚ· ÂÚÈÔÚÈṲ̂ӷ Û‡ÓÔÚ·, Ë ÔÔ›· Û ÏÈÁfiÙÂÚÔ ·fi ¤Ó·Ó ·ÈÒÓ· ı· ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÙfiÛÔ Ôχ, Ô˘ ı· ¿ÁÁÈ˙ ۯ‰fiÓ ÙÔ ı·‡Ì· Ù˘ ·Ó·Û‡ÛÙ·Û˘ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÙˆÓ ª¤ÛˆÓ ÃÚfiÓˆÓ.
∏ Ó·˘Ì·¯›· ÙÔ˘ ¡·‚·Ú›ÓÔ˘, ÙÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ ÙÔ˘ 1827, Ô‰‹ÁËÛ ÛÙÔÓ ·Ê·ÓÈÛÌfi ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘ÙÈ·ÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ Î·È ÛÙËÓ ·ÔÛÙ¤ÚËÛË ÙÔ˘ ÂÎÛÙÚ·Ù¢ÙÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì ·fi ÙȘ ‚¿ÛÂȘ ·ÓÂÊԉȷÛÌÔ‡ ÙÔ˘. ™ÙÔÓ ›Ó·Î· ÙÔ˘ G.P. Renadle ·ÔÙ˘ÒÓÂÙ·È Ì ÂÓ¿ÚÁÂÈ· ÙÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ Ù˘ Û‡ÁÎÚÔ˘Û˘ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). NATIONAL MARITIME MUSEUM/LONDON
∏ ∞ÎÚfiÔÏË, fiˆ˜ ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›·ÛÂ Ô ¡ÙÈÚ¤ Ï›Á· ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, ‹Ù·Ó ÁÂÌ¿ÙË ÔÈ˘, ΢ڛˆ˜ √ıˆÌ·ÓÒÓ, Ô˘ ›¯·Ó ÌÂÙ·ÙÚ¤„ÂÈ Ù· ÂÚ›ȷ ÙÔ˘ ¶·ÚıÂÓÒÓ· Û Ù˙·Ì›. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
[210]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
1821
o •ÂÛËΈÌfi˜ ÙÔ˘ °¤ÓÔ˘˜ «ΔËÓ ΔËÓ ∂Ù·ÈÚ›·Ó Ì ÙËÓ Â›ÂÓ Ô ¶¿ÁηÏÔ˜Ø ¤ÂÈÙ· ¤ڷÛÂ Ô ∞ÚÈÛÙ›‰Ë˜ Î·È Ô ∞Ó·ÁÓˆÛÙ·Ú¿˜ Ì ¤ÊÂÚ ÁÚ¿ÌÌ· ·fi ÙËÓ ÂÙ·ÈÚ›·, Î·È ÙfiÙ ¿Ú¯ÈÛ· Ó· ηÙË¯Ò Î·È ÂÁÒ ‰È·ÊfiÚÔ˘˜ ÂȘ ÙËÓ ∑¿Î˘ÓıÔ, ∫ÂÊ·ÏÔÓÈ¿, Î·È ‰È·ÊfiÚÔ˘˜ ηÂÙ·Ó·›Ô˘˜ […] ÂȘ Ù· ’20 Ì ‹Ïı·Ó ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ·fi ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙËÓ ‰È¿ Ó· Â›Ì·È ¤ÙÔÈÌÔ˜ […] 25 ª·ÚÙ›Ô˘ ‹ÙÔÓ Ë Ë̤ڷ Ù˘ ÁÂÓÈ΋˜ ∂·Ó·ÛÙ¿Ûˆ˜». -£ÂÔ‰ÒÚÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, ¢È‹ÁËÛȘ Û˘Ì‚¿ÓÙˆÓ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ Ê˘Ï‹˜
√ fiÚÎÔ˜ ÙˆÓ ÊÈÏÈÎÒÓ, ¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ˜ ΔÛfiÎÔ˜. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√ Δ∏™ π∂∂∂
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [211]
[212]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∏ √‰ËÛÛfi˜ ‹Ù·Ó ÙÔ 1814 ÌÈ· ηÈÓÔ‡ÚÁÈ· fiÏË, Ô˘ Û˘ÁΤÓÙÚˆÓ ÌÂÁ¿ÏÔ ·ÚÈıÌfi ÔÌÔÁÂÓÒÓ ·fi ÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Î·È ÙȘ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜. ∏ ÔÚΈÌÔÛ›· ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ ºÈÏÈÎÒÓ ÁÈÓfiÙ·Ó ÛÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi Ó·fi Ù˘ ∞Á›·˜ ΔÚÈ¿‰·˜ (¿Óˆ). ∏ ÔÈΛ· ÙÔ˘ °ÚËÁÔÚ›Ô˘ πˆ¿ÓÓË ª·Ú·ÛÏ‹, ÛÙËÓ ÔÔ›· Û˘Ó‰ڛ·˙·Ó Ù· ̤ÏË Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ȉÈÔÎÙËÛ›· Û‹ÌÂÚ· ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ π‰Ú‡Ì·ÙÔ˜ ¶ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, ¤¯ÂÈ ÌÂÙ·Ùڷ› Û ÌÔ˘ÛÂ›Ô (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·, ‰ÂÍÈ¿). ΔÔ ªÓËÌÂ›Ô ÙˆÓ ¶ÂÛfiÓÙˆÓ πÂÚÔÏÔ¯ÈÙÒÓ ÛÙÔ ¢Ú·Á·ÙÛ¿ÓÈ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·, ·ÚÈÛÙÂÚ¿). ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
¶ÚÈÓ ·fi 190 Î·È Ï¤ÔÓ ¯ÚfiÓÈ·, Û ¤Ó· ÌÈÎÚfi Î·È ÛÎÔÙÂÈÓfi ‰ˆÌ¿ÙÈÔ ÛÙË ÊÈÏfiÍÂÓË √‰ËÛÛfi, ÙÚ›· ¯¤ÚÈ· ·ÏÒıËÎ·Ó ·ÚÁ¿, ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈο, Î·È ·ÎÔ‡ÌËÛ·Ó ÌÂ Â˘Ï¿‚ÂÈ· ÛÙÔ ∂˘·ÁÁ¤ÏÈÔ. Δ· ÚfiÛˆ· ÌfiÏȘ Ô˘ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔ Ë̛ʈ˜ ÙˆÓ ÎÂÚÈÒÓ. ◊Ù·Ó Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ™ÎÔ˘Ê¿˜, Ô ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ ΔÛ·Î¿ÏˆÊ Î·È Ô ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï •¿ÓıÔ˜. ¶ÚÒÙ· Ô ¤Ó·˜ Î·È ÌÂÙ¿ fiÏÔÈ Ì·˙› ·ӤϷ‚·Ó Ù· ÏfiÁÈ· ÙÔ˘ fiÚÎÔ˘ Ù˘ Û˘ÓˆÌÔÙÈ΋˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ Ô˘ ‹Ú·Ó ÙËÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· Ó· ȉڇÛÔ˘Ó, Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜: «√ÚΛ˙ÔÌ·È ÂÓÒÈÔÓ ÙÔ˘ ·ÏËıÈÓÔ‡ £ÂÔ‡ ·˘ÙÔıÂÏ‹Ùˆ˜, fiÙÈ ı¤Ïˆ Ì›ÓÂÈ ÈÛÙfi˜ ÂȘ ÙËÓ ∂Ù·ÈÚ›·Ó ηٿ ¿ÓÙ·. […]Δ¤ÏÔ˜ ÔÚΛ˙ÔÌ·È ÂȘ ™Â, ˆ ÈÂÚ¿ ¶·ÙÚ›˜! √ÚΛ˙ÔÌ·È ÂȘ Ù·˜ ÔÏ˘¯ÚÔÓ›Ô˘˜ ‚·Û¿ÓÔ˘˜ ™Ô˘!√ÚΛ˙ÔÌ·È ÂȘ Ù· ÈÎÚ¿ ‰¿ÎÚ˘·, Ù· ÔÔ›· ÙfiÛÔ˘˜ ·ÈÒÓ·˜ ¤¯˘Û·Ó Ù· Ù·Ï·›ˆÚ· Ù¤ÎÓ· ™Ô˘. […]
∂Ș ÙÔ ÂÍ‹˜ ™˘ ı¤ÏÂȘ Â›Û·È Ë ·ÈÙ›· Î·È Ô ÛÎÔfi˜ ÙˆÓ ‰È·ÏÔÁÈÛÌÒÓ ÌÔ˘. ΔÔ fiÓÔÌ¿ ™Ô˘, Ô‰ËÁfi˜ ÙˆÓ Ú¿ÍÂÒÓ ÌÔ˘, Ë ·ÓÙ·ÌÔÈ‚‹ ÙˆÓ ÎfiˆÓ ÌÔ˘.[…]». √ fiÚÎÔ˜ ·˘Ùfi˜ ÂÈÒıËΠÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ̤¯ÚÈ ÙÔ ¿ÁÈÔ 1821. ª¿ÏÈÛÙ·, Ë ÔÚÎÔ̈ۛ· ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ ºÈÏÈÎÒÓ ÛÙËÓ √‰ËÛÛfi ÁÈÓfiÙ·Ó ÛÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi Ó·fi Ù˘ ∞Á›·˜ ΔÚÈ¿‰·˜. ∞fi ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1814 Ë ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›·, ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÌ· ÙˆÓ ÊÈÏÔÁÂÓÒÓ ∞ı·Ó·Û›Ô˘ Δ۷οψÊ, ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï •¿ÓıÔ˘ Î·È ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ ™ÎÔ˘Ê¿, ·Ó¤Ï·‚ ÙËÓ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· ÙÔ˘ ÍÂÛËΈÌÔ‡. √È È‰Ú˘Ù¤˜ Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ¤ÏÂÍ·Ó ÙËÓ √‰ËÛÛfi ˆ˜ ‚¿ÛË Ù˘, ‰ÈfiÙÈ Û ·˘Ù‹ ˘‹Ú¯Â ·ÎÌ¿˙ÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi ÛÙÔȯ›Ô, ‹Ù·Ó ·ÛÊ·Ï‹˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÔÌÔÁÂÓ›˜, ·ÊÔ‡ ·Ó‹Î ÛÙË ƒˆÛÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ηÈ, Ù¤ÏÔ˜, ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ Â˘Ú‡ÙÂÚÔ ÂÏÏ·‰ÈÎfi ¯ÒÚÔ. √È ÙÚÂȘ Ê›ÏÔÈ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ¤ÓÙÂ
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [213]
‚·ıÌÔ‡˜ ÌÂÏÒÓ: ÙˆÓ ‚Ï¿ÌˉˆÓ ‹ ·‰ÂÏÊÔÔÈÙÒÓ, ÙˆÓ Û˘ÛÙË̤ӈÓ, ÙˆÓ ÈÂÚ¤ˆÓ, ÙˆÓ ÔÈÌ¤ÓˆÓ Î·È ÙˆÓ ·Ú¯ÈÔÈ̤ӈÓ. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, ÚfiÛıÂÛ·Ó Î·È ‰‡Ô ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ ‚·ıÌÔ‡˜: ÙˆÓ ·ÊÈÂÚˆÌ¤ÓˆÓ Î·È ÙˆÓ ·Ú¯ËÁÒÓ ÙˆÓ ·ÊÈÂڈ̤ӈÓ. ∂ÈÓfiËÛ·Ó, ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜ ·ÛÊ·Ï›·˜, ¤Ó· ÎÚ˘ÙÔÁÚ·ÊÈÎfi Û‡ÛÙËÌ· ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ˘ Î·È ÔÓfiÌ·Û·Ó ∞Ú¯‹ ÙËÓ ·ÓÒÙ·ÙË, ·ÏÏ¿ ·Ó‡·ÚÎÙË ·ÎfiÌË, ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜. ΔËÓ ∞Ú¯‹ ÛÎfiÈÌ· Î¿Ï˘Ù ¤Ó· ¤ÏÔ Ì˘ÛÙËÚ›Ô˘, ÂÓÒ Â›¯Â ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËı› Ë ÂÓÙ‡ˆÛË fiÙÈ ›Ûˆ˜ ‹Ù·Ó Ô ÙÛ¿ÚÔ˜. ∏ ∂Ù·ÈÚ›· Û‡ÓÙÔÌ· ·¤ÎÙËÛ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ̤ÏË, ·ÔÛÙfiÏÔ˘˜ Ù˘ ȉ¤·˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ΔÔ ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1820 ÚÔÙ¿ıËΠÛÙÔÓ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, ˘Ô˘ÚÁfi ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ Ù˘ ƒˆÛ›·˜, Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ·ÏÏ¿ ÂΛÓÔ˜ ·ÚÓ‹ıËΠÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ›ÛÙ¢ fiÙÈ Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ ‹Ù·Ó ηٿÏÏËÏË ÁÈ· ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ô Ú›ÁÎÈ·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ μÏ·¯›·˜ Î·È Ù˘ ªÔω·‚›·˜ Î·È ˘·ÛÈÛÙ‹˜ ÙÔ˘
ÙÛ¿ÚÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ∞′, ÂÓıÔ˘ÛÈ҉˘ ·ÙÚÈÒÙ˘ Î·È ÚÔÌ·ÓÙÈÎfi˜, ‰¤¯ÙËÎÂ. ™Â Û‡ÓÙÔÌÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ϤÔÓ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ¤Û¢Û ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘ ·ӷÛÙ·ÙÈÎÔ‡ ۯ‰›Ô˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ÚÔ¤‚Ï ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÛÙË μ·ÏηÓÈ΋ ÔÏÏÒÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎÒÓ ÂÛÙÈÒÓ. ΔÔ Û¯¤‰Èfi ÙÔ˘ ›¯Â ΢ڛˆ˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌÔ‡, ÒÛÙÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙË ÓfiÙÈ· ∂ÏÏ¿‰·, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, Ó· ÂÍÂÏÈÛÛfiÙ·Ó ¯ˆÚ›˜ ÙËÓ ›ÂÛË ÈÛ¯˘ÚÒÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ. ŒÙÛÈ, ÛÙȘ 22 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1822 Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ¤Ú·Û ÙÔÓ ÔÙ·Ìfi ¶ÚÔ‡ıÔ, Ê˘ÛÈÎfi Û‡ÓÔÚÔ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ƒˆÛ›· Î·È ÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜, Î·È ÛÙȘ 24 ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ Ì‹Ó· ·Ë‡ı˘Ó ·fi ÙÔ π¿ÛÈÔ ÙËÓ ÂÚ›ÊËÌË Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ÚÔ΋ڢÍË «ª¿¯Ô˘ ˘¤Ú ›ÛÙˆ˜ Î·È ·ÙÚ›‰Ô˜», ÂÓÒ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÛÙÚ·ÙÔÏÔÁ› Ó¤Ô˘˜. ™ÙȘ 26 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘, ÛÙÔ Ó·fi ÙˆÓ ΔÚÈÒÓ πÂÚ·Ú¯ÒÓ ÙÔ˘ π·Û›Ô˘, ¤ÁÈÓ ‰ÔÍÔÏÔÁ›·, ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÔÔ›·˜ Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ μÂÓÈ·Ì›Ó Â˘ÏfiÁËÛ ÙËÓ
ÂÏÏËÓÈ΋ ÛËÌ·›· Î·È ¤˙ˆÛ ÛÙË Ì¤ÛË ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË ÙÔ Û·ı› ÙÔ˘. ∂Λ, Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ Ù˘ ªÔω·‚›·˜, ªÈ¯·‹Ï ™Ô‡ÙÛÔ˜, ÙÔ˘ ‰È¤ıÂÛ ÙË ÊÚÔ˘Ú¿ ÙÔ˘. √ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ¤ÌÂÈÓ ÛÙÔ π¿ÛÈÔ ¤ÍÈ Ì¤Ú˜, ¯¿ÓÔÓÙ·˜ ÔχÙÈÌÔ ¯ÚfiÓÔ, ÂÓÒ Û‡ÓÙÔÌ· ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· ÂÈ‚ÏËı› ÛÙÔ˘˜ ÔÏÔÊfiÚÔ˘˜ ÙÔ˘. ™Ù· Û‡ÓÔÚ· μÏ·¯›·˜ Î·È ªÔω·‚›·˜, ÛÙË ºˆÍ¿ÓË, Û¯ËÌ¿ÙÈÛ ÙÔÓ πÂÚfi §fi¯Ô ·fi ŒÏÏËÓ˜ ÊÔÈÙËÙ¤˜ Î·È Ó¤Ô˘˜ Ù˘ √‰ËÛÛÔ‡ Î·È ¿ÏÏˆÓ fiÏÂˆÓ Î·È Î·Ù¢ı‡ÓıËΠÚÔ˜ ÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â ηٷϿ‚ÂÈ ·fi ÙȘ 18 ª·ÚÙ›Ô˘ Ô ÓÙfiÈÔ˜ ÔÏ·Ú¯ËÁfi˜ Î·È Ù¤ˆ˜ Û‡ÌÌ·¯fi˜ ÙÔ˘ £Âfi‰ˆÚÔ˜ μÏ·‰ÈÌËÚ¤ÛÎÔ˘. ∏ ·Ô΋ڢÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ·fi ÙÔÓ ÙÛ¿ÚÔ ∞ϤͷӉÚÔ ∞′ Î·È Ô ·ÊÔÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë °ÚËÁfiÚÈÔ ∂′ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ·ÚÓËÙÈÎfi Îϛ̷ ÁÈ· ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ, ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Â˘Û ÛÙȘ 28 ª·ÚÙ›Ô˘ 1821. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi Ï›Á˜ ̤Ú˜ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ Î·È Ó· ÂÁηٷÛÙ·ı› ÛÙÔ ΔÈÚÁÔ‚›ÛÙÈ, ÏËÛ›ÔÓ ÙˆÓ
[214]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
·˘ÛÙÚÈ·ÎÒÓ Û˘ÓfiÚˆÓ. ¶·Ú¿ ÙÔ ‚·Ú‡ Îϛ̷, Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔÓ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ ∫·ÚÂÓËÛÈÒÙË ÛÙÔ °·Ï¿˙ÈÔ ÁÈ· Ó· ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÂΛ ŒÏÏËÓ˜ Ó·˘ÙÈÎÔ‡˜. ŒÂÈÙ· ·fi ¤Ó· ۯ‰fiÓ Ì‹Ó· (17 πÔ˘Ó›Ô˘) Ô ∫·ÚÂÓËÛÈÒÙ˘ ¤ÂÛ ËÚˆÈο Ì·¯fiÌÂÓÔ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi ™ÎÔ˘Ï¤ÓÈ. ∏ ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈ΋ fï˜ Ì¿¯Ë Ì ٷ ÙÔ˘ÚÎÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ, Ù· ÔÔ›· ÁÈ· Ó· ÂÈÛ¤ÏıÔ˘Ó ÛÙȘ ·ÔÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔÔÈË̤Ó˜ ËÁÂÌÔӛ˜ ‹Ú·Ó ¿‰ÂÈ· ·fi ÙÔÓ ÙÛ¿ÚÔ, ›¯Â ‰Ôı› Ï›Á˜ ̤Ú˜ ÚÈÓ, ÛÙȘ 6-7 πÔ˘Ó›Ô˘ 1821 ÛÙÔ ¢Ú·Á·ÙÛ¿ÓÈ, fiÔ˘, ·Ú¿ ÙÔÓ ËÚˆÈÎfi ·ÁÒÓ· ÙˆÓ πÂÚÔÏÔ¯ÈÙÒÓ, Ù· ·ӷÛÙ·ÙÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ËÙÙ‹ıËηÓ. (∂Λ ˘¿Ú¯ÂÈ Î·È ÙÔ ªÓËÌÂ›Ô ÙˆÓ πÂÚÔÏÔ¯ÈÙÒÓ.) ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ Î·Ù¤Ê˘Á ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›·, fiÔ˘ ÙÔÓ Û˘Ó¤Ï·‚·Ó ÔÈ ·˘ÛÙÚȷΤ˜ ·Ú¯¤˜ Î·È ÙÔÓ Ê˘Ï¿ÎÈÛ·Ó Ì¤¯ÚÈ ÙÔ 1827. ŒÓ· ¯ÚfiÓÔ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ‹ ÙÔ˘ ¤ı·ÓÂ. √È Û‡ÓÙÚÔÊÔÈ ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó ÙÔÓ ·ÁÒÓ·, ηٷ‰ÈˆÎfiÌÂÓÔÈ ·ËÓÒ˜ ϤÔÓ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. √È °ÂˆÚÁ¿Î˘ √χÌÈÔ˜ Î·È πˆ¿ÓÓ˘ º·ÚÌ¿Î˘ ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ì ٷ ·ÏÈοÚÈ· ÙÔ˘˜ Ó· ‰È·Ê‡ÁÔ˘Ó ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ·ÏÏ¿ ·ÔÎÏ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙË ÌÔÓ‹ ™¤ÎÔ˘ ·fi Ù· ÙÔ˘ÚÎÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ. ΔfiÙÂ Ô º·ÚÌ¿Î˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ›ÛÙËΠ·fi ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ·Ú·‰fiıËÎÂ, ¯ˆÚ›˜ ÙÂÏÈο Ó· ÛÒÛÂÈ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘. √ ÈÛÙfi˜ ÙÔ˘ Û‡ÓÙÚÔÊÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ √χÌÈÔ˜ Î·È 11 Û‡ÓÙÚÔÊÔ› ÙÔ˘ ·Ó·ÙÈÓ¿¯ıËÎ·Ó Ì·˙› Ì ¯ıÚÔ‡˜ Ô˘ ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÛÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÛÙȘ 22 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1821. ¶·Ú¿ ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ Û˘ÓÙÚÈ‚‹ ÙˆÓ πÂÚÔÏÔ¯ÈÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ, Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙȘ ËÁÂÌÔӛ˜ ›¯Â ÂÙ‡¯ÂÈ ÛÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁÈÎfi Ù˘ ÛÙfi¯Ô: Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÈÛ¯˘Ú¤˜ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙËÓ Î˘Ú›ˆ˜ ∂ÏÏ¿‰· Î·È Ó· «Î·ıËÛ˘¯¿ÛÂÈ» ÙȘ ·ÓËÛ˘¯›Â˜ Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘. ™ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ‹‰Ë ·fi ÙȘ 21 ª·ÚÙ›Ô˘, ÔÈ Â·Ó·Ûٿ٘ η٤Ϸ‚·Ó Ù· ∫·Ï¿‚Ú˘Ù·, ÛÙȘ 22 ª·ÚÙ›Ô˘ Ô
∞Ó‰Ú¤·˜ §fiÓÙÔ˜ ‡„ˆÛ ÙË ÛËÌ·›· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙË μÔÛÙ›ÙÛ·, ÙÔ ÛËÌÂÚÈÓfi ∞›ÁÈÔ, ÂÓÒ ÛÙȘ 23 Ë ÊÏfiÁ· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ¿Ó·„Â Î·È ÛÙËÓ ¶¿ÙÚ·. √ ¶·Ï·ÈÒÓ ¶·ÙÚÒÓ °ÂÚÌ·Ófi˜ ¤ÛÙËÛ ÛÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ ÌÈ· ÎfiÎÎÈÓË ÛËÌ·›· Ì ¤Ó· Ì·‡ÚÔ ÛÙ·˘Úfi Î·È fiÚÎÈÛ ÙÔ˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜. ΔËÓ ›‰È· ̤ڷ Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ Î·È Ô ¶ÂÙÚfiÌ¢ ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÔÏÏÒÓ ¿ÏÏˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ, ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ·Ó ÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù· Î·È Î‹Ú˘Í·Ó ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙÔ Ó·fi ÙˆÓ ∞Á›ˆÓ ∞ÔÛÙfiψÓ. ™Â Û‡ÓÙÔÌÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÂÍ·ÏÒıËΠÛÙȘ ™¤ÙÛ˜, ÛÙ· ™¿ÏˆÓ·, ÛÙÔ °·Ï·Í›‰È, ÛÙÔ §È‰ÔÚ›ÎÈ, ÛÙË £‹‚·, ÛÙË §È‚·‰ÂÈ¿ Î·È ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ΔÔ˘˜ ÂfiÌÂÓÔ˘˜ Ì‹Ó˜ Ë Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ÊÏfiÁ· ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË, ÛÙ· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘, ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Î·È ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·. √È ÚÒÙ˜ ·ÓÙȉڿÛÂȘ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Â›¯·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ·ÓÙÈÔ›ÓˆÓ Î·È ÛÙfi¯Â˘·Ó ÛÙÔÓ ÂÎÊÔ‚ÈÛÌfi ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ. ™˘Ó¤Ï·‚·Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÔÏÏÔ‡˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡˜ ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜ ÙÔ˘ °¤ÓÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÂÎÙ¤ÏÂÛ·Ó, ÂÓÒ ÛÙȘ 10 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1821 ÎÚ¤Ì·Û·Ó ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ‡ÏË ÙÔ˘ ·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô˘ ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë °ÚËÁfiÚÈÔ ∂′. (√ °ÚËÁfiÚÈÔ˜, ηٿ ÎfiÛÌÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ˜ ∞ÁÁÂÏfiÔ˘ÏÔ˜, ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙË ¢ËÌËÙÛ¿Ó·, ›¯Â Á›ÓÂÈ ÌÔÓ·¯fi˜ ÛÙÔ ªÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙˆÓ ™ÙÚÔÊ¿‰ˆÓ, Û ¤Ó· ÌÈÎÚfi ÓËÛ› ‰˘ÙÈο Ù˘ ∑·Î‡ÓıÔ˘, Î·È Â›¯Â ÚԂ› ÛÙÔÓ ·ÊÔÚÈÛÌfi ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ ‰‡Ô Ì‹Ó˜ ÚÈÓ.) ∞˘Ùfi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜, ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ì ÙËÓ ·ÓÙ›ıÂÛË ÙÔ˘ Û½¯-Ô˘Ï-ÈÛÏ¿Ì-È, ·ÓÒÙ·ÙÔ˘ ıÚËÛ΢ÙÈÎÔ‡ ·Ú¯ËÁÔ‡ ÙˆÓ ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ¿ÓˆÓ ÛÙ· Ì·˙Èο ·ÓÙ›ÔÈÓ·, ›Ûˆ˜ Û˘ÓÙ¤ÏÂÛ ÛÙË ÛˆÙËÚ›· ÙˆÓ ƒˆÌÈÒÓ Ù˘ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·˜. ΔÔ ÙÒÌ· ÙÔ˘ Ú›¯ÙËΠÛÙÔÓ ∫ÂÚ¿ÙÈÔ, ·ÏÏ¿ ·Ó·‰‡ıËΠÛÙ· ÏÂ˘Ú¿ ÂÓfi˜ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÏÔ›Ô˘. √ ∫ÂÊ·ÏÏÔÓ›Ù˘ ÏÔ›·Ú¯fi˜ ÙÔ˘ ™ÎÏ¿‚Ô˜ ÙÔ ·Ó¤Û˘ÚÂ Î·È ÙÔ ÌÂÙ¤ÊÂÚ ÛÙËÓ √‰ËÛÛfi, fiÔ˘ ÙÔ Î‹‰Â„·Ó Ì ÌÂÁ¿Ï˜ ÙÈ̤˜ ÛÙÔÓ ÈÂÚfi Ó·fi Ù˘ ∞Á›·˜
ΔÚÈ¿‰·˜. ∂Λ ˘¿Ú¯ÂÈ Î·È ÙÔ ÎÂÓÔÙ¿ÊÈfi ÙÔ˘, ·ÊÔ‡ Ù· ÔÛÙ¿ ÙÔ˘ ÌÂٷʤÚıËÎ·Ó ¤ÂÈÙ· ·fi 50 ¯ÚfiÓÈ· ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· Î·È ¤ÎÙÔÙÂ Ê˘Ï¿ÛÛÔÓÙ·È Û ̷ÚÌ¿ÚÈÓË Ï¿Úӷη ÛÙÔ ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎfi ¡·fi Ù˘ fiÏ˘. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ¯ÈÏÈ¿‰ˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ, ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÔÏÈÔÚΛ ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿, ÔÏÈÙÈÎfi, ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi Î·È ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿. ∏ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ ·ÔÙÂÏÔ‡ÛÂ, ηٿ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ÙÔ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· Ù˘ ÓfiÙÈ·˜ ∂ÏÏ¿‰·˜. ∂›Û˘, ‹Ù·Ó ¤‰Ú· ÙÔ˘ ·Û¿ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿ ªfiÚ· μ·ÏÂÛ›, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ ÃÔ˘ÚÛ›Ù, Ô˘ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ÔÏÈÔÚΛ·˜ Ù˘ fiÏ˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙ·
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [215]
°È¿ÓÓÂÓ·, ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙÔÓ ·ÓÙ¿ÚÙË ∞Ï‹ ·Û¿. √ °¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿, ·Ú¿ ÙȘ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ·fi„ÂȘ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ·Ú¯ËÁÒÓ (Ó· ÔÏÈÔÚ΋ÛÔ˘Ó ÚÒÙ· Ù· οÛÙÚ· Ù˘ ªÂÛÛËÓ›·˜), ÚfiÙÂÈÓ ӷ ÌË ‰È·Û·ÛÙÔ‡Ó ÔÈ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Û ÔÏÏ¿ ÛËÌ›·, ·ÏÏ¿ Ó· ÂÈÎÂÓÙÚˆıÔ‡Ó ÛÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿˜. ºÔ‚fiÙ·Ó Ì‹ˆ˜ Ô ÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜, Ì ÔÚÌËÙ‹ÚÈÔ ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË, ‰È¤Ï˘Â ÙȘ ÔÏÈÔÚ˘ ¿ÏÏˆÓ Î¿ÛÙÚˆÓ Î·È Î·Ù¤ÓÈÁ ÙÔÓ ∞ÁÒÓ·. ™ÙËÓ ·ÓÙ›ıÂÙË ÂÚ›ÙˆÛË, Ë ÙÒÛË Ù˘ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿˜ ı· ηıÈÛÙÔ‡Û ¢ÎÔÏfiÙÂÚ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ·ÚÈÔ˘˜ ÙˆÓ Â·Ú¯ÈÒÓ. °‡Úˆ, ÏÔÈfiÓ, ·fi ÙËÓ ΔÚ›ÔÏË ÛÙ‹ıËÎ·Ó Ù· ÂÏÏËÓÈο
ÛÙÚ·Ùfi‰· Î·È Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, Ì ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ ËÁ¤Ù˜, ÚÔÛ·ıÔ‡Û ӷ ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Î·È Ó· Û˘ÓÙÔÓ›ÛÂÈ ÙȘ ÔÏÂÌÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙËÓ fiÏË. ∞ÔÊ·ÛÈÛÙÈ΋˜ ÛËÌ·Û›·˜ ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿˜ ˘‹ÚÍÂ Ë Ó›ÎË ÛÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ ÛÙȘ 12-13 ª·˝Ô˘ 1821, ·¤Ó·ÓÙÈ Û ÌÈ· ÈÛ¯˘Ú‹ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ‰‡Ó·ÌË, Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ ªÔ˘ÛÙ·Ê¿ ·Û¿, Ô˘ ›¯Â ηٷÊÙ¿ÛÂÈ ·fi ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ ÁÈ· Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙËÓ ÔÏÈÔÚÎË̤ÓË fiÏË. ŒÂÈÙ· ·fi ·˘Ùfi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÌÂÙ¿ ÙË Ó›ÎË ÛÙ· ¢ÔÏÈ·Ó¿ ‡ÛÙÂÚ· ·fi ¤ÓÙ ̤Ú˜, Ô ÎÏÔÈfi˜ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÛÊ›ÁÁÂÈ Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ fiÏË. §›ÁÔ ÈÔ ÚÈÓ, ÙÔ˘ÚÎÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ˘fi ÙÔÓ ∫ÈÔÛ¤
™Â ¤Ó· ·fi Ù· ÙÚ›· ÔÈ΋̷ٷ ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ π‰Ú‡Ì·ÙÔ˜ ¶ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ ÛÙË ÊÈÏfiÍÂÓË √‰ËÛÛfi, ÙÔ ÔÔ›Ô ˘‹ÚÍÂ Ë ÔÈΛ· ÙÔ˘ °ÚËÁÔÚ›Ô˘ πˆ¿ÓÓË ª·Ú·ÛÏ‹ Î·È fiÔ˘ Û˘Ó‰ڛ·˙·Ó Ù· ̤ÏË Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› ·fi ÙÔ 1994 ÙÔ ªÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜. ∏ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ÙˆÓ ÔÈÎÔ‰ÔÌÈÎÒÓ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ Î·È Ë ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ÌÔ˘Û›Ԣ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚÈ΋ ÙÔ˘ ı¤ÛË Î·Ù¤ÛÙË ‰˘Ó·Ù‹ ¯¿ÚË ÛÙË Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÊÔÚ¤ˆÓ Î·È È‰ÈˆÙÒÓ. ΔÔ ∂ÏÏËÓÈÎfi ÿ‰Ú˘Ì· ¶ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ ÔÚÁ¿ÓˆÛ ÂÎ Ó¤Ô˘ ÙË ıÂÌ·ÙÈ΋ ‰ÔÌ‹ ÙÔ˘, ¯¿ÚË ÛÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ù˘ πÛÙÔÚÈ΋˜ Î·È ∂ıÓÔÏÔÁÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜.
[216]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
™ÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜ ÛÙȘ 23 ª·ÚÙ›Ô˘ 1821 Ô ¶·Ï·ÈÒÓ ¶·ÙÚÒÓ °ÂÚÌ·Ófi˜ ¢ÏfiÁËÛ ÙË ÛËÌ·›· ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ·˘Ùfi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ «ÌÂٷʤÚıËλ ·fi ÈÛÙÔÚÈο ·ÊËÁ‹Ì·Ù· ÛÙËÓ ∞Á›· §·‡Ú· ÙˆÓ ∫·Ï·‚Ú‡ÙˆÓ. T. μ∂¡∂Δ™∞¡√¶√À§√™/4
∏ ÎÏÂÈÛÙ‹ ·fi ÙȘ 10 ∞Ú›ÏÈÔ˘ 1821 ‡ÏË ÙÔ˘ ÎÙÈÚ›Ô˘ ÙÔ˘ √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔ‡ ¶·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô˘, ‰È·ÎÚÈÙÈ΋ ˘fiÌÓËÛË ÙÔ˘ ··Á¯ÔÓÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë °ÚËÁÔÚ›Ô˘ ∂′ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·, ·ÚÈÛÙÂÚ¿). ∏ ÂÎÎÏËÛ›· ÛÙȘ ªËÏȤ˜ ÙÔ˘ ¶ËÏ›Ô˘ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·, ‰ÂÍÈ¿), ·fi fiÔ˘ ÍÂΛÓËÛÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ·fi ÙÔÓ ÕÓıÈÌÔ °·˙‹. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
ªÂ¯Ì¤Ù ·Û¿ Î·È ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË Î·Ù¢ı‡ÓıËÎ·Ó ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ·fi ÂΛ ÚÔ˜ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÁÈ· Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÔÏÈÔÚÎÔ‡ÌÂÓÔ˘˜ Ù˘ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿˜. √È ÔÏ·Ú¯ËÁÔ› Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ™ÙÂÚ¿˜ –¢È¿ÎÔ˜, ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿˜ Î·È ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙ˘– Û˘Ó·ÓÙ‹ıËÎ·Ó ÛÙȘ ∫ÔÌÔÙ¿‰Â˜ Ù˘ ºıÈÒÙȉ·˜ ÁÈ· Ó· ·ÔÊ·Û›ÛÔ˘Ó Ò˜ ı· ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙·Ó ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. ΔÂÏÈο, ¤ÏÂÍ·Ó Ó· ÙÔ˘˜ ¯Ù˘‹ÛÔ˘Ó ÛÙË Á¤Ê˘Ú· Ù˘ ∞Ï·Ì¿Ó·˜ (ÛËÌÂÚÈÓfi˜ ÔÙ·Ìfi˜ ™ÂÚ¯ÂÈfi˜). ™ÙȘ 23 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1821, ÛÙÔ ÛÙÂÓfi Ù˘ ∞Ï·Ì¿Ó·˜, Ô ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ ¢È¿ÎÔ˜ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÙÔ˘˜ ÂÌÔ‰›ÛÂÈ, ¯ˆÚ›˜ fï˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. √ Ì·ÚÙ˘ÚÈÎfi˜ ÙÔ˘ ı¿Ó·ÙÔ˜ ÂÓ›Û¯˘Û ÙÔ ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfi ÊÚfiÓËÌ· ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ Ù˘ ƒÔ‡ÌÂÏ˘. ªÂÙ¿ ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∞Ï·Ì¿Ó·, Ô √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓ˘
ηÙ¢ı‡ÓıËΠÚÔ˜ ÙËÓ ÕÌÊÈÛÛ·, ÁÈ· Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ ·fi ÂΛ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ∂ΛÓË ÙËÓ ÎÚ›ÛÈÌË ÛÙÈÁÌ‹ ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ô √‰˘ÛÛ¤·˜ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜, ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ Ù˘ §È‚·‰ÂÈ¿˜, Î·È Ì ٷ 1.500 ·ÏÈοÚÈ· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Â˘Û ÛÙÔ Ã¿ÓÈ Ù˘ °Ú·‚È¿˜, ÛÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÛÙÂÓ‹˜ ‰È¿‚·Û˘ ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ Ô˘ Ô‰ËÁ› ÛÙËÓ ÕÌÊÈÛÛ·. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ô ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙ˘ Î·È Ô ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿˜ ¤ÛÂ˘Û·Ó Ó· ÙÔÓ ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó. ™ÙȘ 8 ª·˝Ô˘ 1821 Ô ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜ Î·È Ù· ·ÏÈοÚÈ· ÙÔ˘ ÎÏ›ÛÙËÎ·Ó Ì¤Û· ÛÙÔ ¯¿ÓÈ, ÂÓÒ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ‰‡Ô ÔÏ·Ú¯ËÁÔ› η٤Ϸ‚·Ó ı¤ÛÂȘ ‰ÂÍÈ¿ Î·È ·ÚÈÛÙÂÚ¿. √È ΔÔ˘Úης·ÓÔ›, ·ÊÔ‡ ‰È·ÛÎfiÚÈÛ·Ó ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ¤Íˆ ·fi ÙÔ ¯¿ÓÈ, ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ¤ÁÎÏÂÈÛÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ. √È ÂÈı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË ·ÔÎÚÔ‡ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [217]
·Ì˘ÓfiÌÂÓÔ˘˜ Î·È ÔÈ ·ÒÏÂȘ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂÈÙÈı¤ÌÂÓÔ˘˜ ‹Ù·Ó ‚·ÚȤ˜. √ μÚ˘ÒÓ˘ ‰È¤Ù·Í ӷ ÙÔ˘ ʤÚÔ˘Ó Î·ÓfiÓÈ· ·fi ÙË §·Ì›·. ΔÔ ‚Ú¿‰˘ ÂΛӢ Ù˘ ̤ڷ˜, Ô ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜ Î·È Ù· ·ÏÈοÚÈ· ÙÔ˘ Âȯ›ÚËÛ·Ó ¤ÍÔ‰Ô Î·È Î·ÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ‰È·Ê‡ÁÔ˘Ó, ·ÊÔ‡ ÚÒÙ· ÚÔͤÓËÛ·Ó ‚·ÚȤ˜ ·ÒÏÂȘ ÛÙÔÓ Â¯ıÚfi. ∏ Ó›ÎË ÛÙË °Ú·‚È¿ ·Ó·Ù¤ÚˆÛ ÙÔ ËıÈÎfi ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÌÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÛÙËÓ ∞Ï·Ì¿Ó· Î·È Î·ı˘ÛÙ¤ÚËÛ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. ∏ Û˘ÓÙÚÈ‚‹, Ù¤ÏÔ˜, ÙÔÓ ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ Î·È ÙÔ˘ ÈÛ¯˘ÚÔ‡ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ªÂ˚Ú¿Ó ·Û¿ ÛÙ· μ·ÛÈÏÈο Ù˘ §ÔÎÚ›‰·˜ η٤ÛÙËÛ ·‰‡Ó·ÙË ÙËÓ ·ÚÔ¯‹ ÔÔÈ·Û‰‹ÔÙ ‚Ô‹ıÂÈ·˜ ÛÙÔ˘˜ ÔÏÈÔÚÎÔ‡ÌÂÓÔ˘˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ™ÙȘ 23 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1821, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÔχÌËÓË ÔÏÈÔÚΛ·, Ë ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ ÂÚÈ‹Ïı ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. ΔËÓ Î·Ù¿ÏË„Ë Ù˘ fiÏ˘ Û˘Ófi‰Â˘Û·Ó ÂÎÙÂٷ̤Ó˜ ÛÊ·Á¤˜ ·Ì¿¯ˆÓ, ·Ú¿ ÙËÓ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÔÏÏÒÓ ÔÏ·Ú¯ËÁÒÓ. ∏ ηٿÏË„Ë Ù˘ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÁÂÁÔÓfi˜ Ì›˙ÔÓÔ˜ ÛËÌ·Û›·˜ ÁÈ· ÙËÓ Â‰Ú·›ˆÛË Î·È ÙËÓ
ÂͤÏÈÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ÂÓÒ ÂÓ›Û¯˘ÛÂ Î·È ÙÔ ËıÈÎfi ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÚÔ˜ ¿ÏÏ· ÊÚÔ‡ÚÈ·. ™ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Ë ÂͤÁÂÚÛË ÛÙÔ ™˘ÚÚ¿ÎÔ Î·È ÙÔ˘˜ ∫·Ï·ÚÚ‡Ù˜ ηÙÂÛÙ¿ÏË ÁÚ‹ÁÔÚ·, ÂÓÒ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ‹Ù·Ó ηχÙÂÚË ÛÙËÓ ÕÚÙ·, ÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ Â·Ó·Ûٿ٘ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÔÏÈÔÚÎÔ‡Ó ÙÔ ÊıÈÓfiˆÚÔ. ™ÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ÛÙȘ 7 ª·˝Ô˘ 1821, Ô ÕÓıÈÌÔ˜ °·˙‹˜ ΋ڢÍ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙÔ ¶‹ÏÈÔ. Δ· ¯ˆÚÈ¿ ÙÔ˘ ¶ËÏ›Ô˘ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ· ›¯·Ó ÏÔ˘Ù›ÛÂÈ ·fi ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ, ΢ڛˆ˜ Ì ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ∂˘ÚÒË. ∞Ó·Ù‡¯ıËÎ·Ó fi¯È ÌfiÓÔ ÔÈÎÔÓÔÌÈο ·ÏÏ¿ Î·È ÓÂ˘Ì·ÙÈο. √È ªËÏȤ˜ ‹Ù·Ó ¤‰Ú· ÙÔ˘ ÕÓıÈÌÔ˘ °·˙‹ Î·È ÙˆÓ ‰È‰·ÛÎ¿ÏˆÓ ÙÔ˘ °¤ÓÔ˘˜ Î·È ‰È¤ıÂÙ·Ó Û¯ÔÏÂ›Ô Ì fiÚÁ·Ó· Ê˘ÛÈ΋˜ Î·È ¯ËÌ›·˜, ηıÒ˜ Î·È ‚È‚ÏÈÔı‹ÎËØ Ì·˙› Ì ٷ ˘fiÏÔÈ· ËÏÈÔÚ›ÙÈη ¯ˆÚÈ¿ ¤·ÈÍ·Ó ÛÔ˘‰·›Ô ÚfiÏÔ ÛÙÔ ÓÂÔÂÏÏËÓÈÎfi ¢È·ÊˆÙÈÛÌfi, ¤Ó· ΛÓËÌ· Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ ÛÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÍÂÛËΈÌfi ÙÔ˘ 1821. ∏ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÁÚ‹ÁÔÚ· ÂÍ·ÏÒıËΠ۠fiÏÔ ÙÔ ¶‹ÏÈÔ, ·ÏÏ¿ Ë Â›ıÂÛË ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÊÚÔ˘Ú›Ô˘
ÙÔ˘ μfiÏÔ˘ ·ÔÎÚÔ‡ÛÙËÎÂ. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ì ÙËÓ Â¤Ì‚·ÛË ÙÔ˘ ª·¯ÌÔ‡Ù ·Û¿ ·fi ÙË §¿ÚÈÛ· ÂÍ·Ï›ÊıËÎ·Ó fiÛ˜ ÂÛٛ˜ ·ÓÙ›ÛÙ·Û˘ ›¯·Ó ·ÔÌ›ÓÂÈ ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·. ™ÙË ª·Î‰ÔÓ›· Ô ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï ¶·¿˜ ΋ڢÍ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙȘ ∫·Ú˘¤˜ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜ (17 ª·˝Ô˘ 1821) Î·È Û ۇÓÙÔÌÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ÷ÏÎȉÈ΋˜. πÛ¯˘Úfiٷ٘ fï˜ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ η٤ÛÙÚ„·Ó ÙËÓ ∫·ÛÛ¿Ó‰Ú·, ηٷÛÙ¤ÏÏÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹. §›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙË ÓfiÙÈ· ËÂÈÚˆÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, ÙÔ ¤Ó· ÌÂÙ¿ ÙÔ ¿ÏÏÔ Ù· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞Ú¯ÈÂÏ¿ÁÔ˘˜ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ˘„ÒÓÔ˘Ó ÙË ÛËÌ·›· Ù˘ ÂͤÁÂÚÛ˘. ¶ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎfi ÚfiÏÔ ‰È·‰Ú·Ì¿ÙÈÛ·Ó Ë ⁄‰Ú·, ÔÈ ™¤ÙÛ˜ Î·È Ù· æ·Ú¿, ÓËÛÈ¿ Ô˘ ‰È¤ıÂÙ·Ó ÈÛ¯˘Úfi Î·È ÂÌÂÈÚÔfiÏÂÌÔ ÛÙfiÏÔ. ∞ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÔÈ ∫˘ÎÏ¿‰Â˜, Ë ∫¿ÛÔ˜, Ë ∫¿Ï˘ÌÓÔ˜ Î·È Ë ¶¿ÙÌÔ˜. Δ· ÓËÛÈ¿, ¿ÏÏ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Î·È ¿ÏÏ· ÏÈÁfiÙÂÚÔ, ›¯·Ó ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ™˘Óı‹Î˘ ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹ ÙÔ˘ 1774 Î·È ˘fi ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· Ù˘
[218]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÚˆÛÈ΋˜ ÛËÌ·›·˜ ÈÛ¯˘ÚÔ‡˜ ÛÙfiÏÔ˘˜ ÂÍÔÏÈÛÌ¤ÓˆÓ ÏÔ›ˆÓ, Â·Ó‰ÚˆÌ¤ÓˆÓ Ì ¤ÌÂÈÚ· ÏËÚÒÌ·Ù·. Δ· ÏÔ›· ·˘Ù¿, ˘fi ÙËÓ Î·ıÔ‰‹ÁËÛË ÂÌÓ¢ÛÌ¤ÓˆÓ Î·ÂÙ·Ó·›ˆÓ, ¤Ù˘¯·Ó ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ӛΘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Î·È ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ∞ÈÁ˘Ù›ˆÓ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·. ∏ ∫Ú‹ÙË ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÌËÓ ÂËÚ·ÛÙ› ·fi ÙËÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ÊÏfiÁ· ηÈ, ·Ú¿ ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÔÏ˘ÏËıÔ‡˜ ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ·ÓÈÎÔ‡, ‡ÎÔÏ· Ê·Ó·ÙÈ˙fiÌÂÓÔ˘, ÛÙÔÈ¯Â›Ô˘, ÙfiÏÌËÛ ӷ ÎÈÓËı› ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. ∞˘ÙÔ›, ·ÊÔ‡ ÚÔ¯ÒÚËÛ·Ó Û ÛÊ·Á¤˜, ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó Ì ÈÛ¯˘Ú¤˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ·ÎfiÌË Î·È ÛÙ· ¿·ÚÙ· ™Ê·ÎÈ¿, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓÙ·˜ ·̷ ¯ÈÏÈ¿‰ˆÓ ÚÔÛʇÁˆÓ. Δ· ÂfiÌÂÓ· ¯ÚfiÓÈ·, ̤¯ÚÈ ÙÔ 1828, Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Û˘Ó¯›ÛÙËÎÂ
ÛÙË ªÂÁ·ÏfiÓËÛÔ Ì ·˘ÍÔÌÂÈÔ‡ÌÂÓË ¤ÓÙ·ÛË, ¯ˆÚ›˜ ÙÂÏÈο Ó· ÂÈÛÙÔ‡Ó ÔÈ ¢˘Ó¿ÌÂȘ Ó· ÙËÓ Î·ÙÔ¯˘ÚÒÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ™ÙȘ 8 ª·˝Ô˘ Ô §˘ÎÔ‡ÚÁÔ˜ §ÔÁÔı¤Ù˘ ΋ڢÍ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙË ™¿ÌÔ, ÂÓÒ ·Ú¿ÏÏËÏ· ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ¤ÛÂ˘Û·Ó Ó· ÛÙ›ÏÔ˘Ó ÈÛ¯˘Ú¤˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·ÔÙÚ¤„Ô˘Ó ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·. ™ÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ÔÈ ·ÙÚfiÌËÙÔÈ ÌÔ˘ÚÏÔÙȤÚˉ˜ ÛËÌ›ˆÛ·Ó ÔÏϤ˜ Î·È ÛÔ˘‰·›Â˜ ÂÈÙ˘¯›Â˜. ™ÙȘ 27 ª·˝Ô˘ 1821 Ô æ·ÚÈ·Ófi˜ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ¶··ÓÈÎÔÏ‹˜ η٤η„ ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ∂ÚÂÛÔ‡ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ‰›ÎÚÔÙÔ ˘ÚÔ‚fiψÓ, ÂÓÒ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô ÛÙfiÏÔ˜ ÙˆÓ ΔÚÈÒÓ ¡‹ÛˆÓ ÂÌfi‰ÈÛ ÙÔÓ ∫·Ô˘‰¿Ó ·Û¿ ∫·Ú¿ ∞Ï‹ Ó· ·Ô‚È‚¿ÛÂÈ ÂÓÈÛ¯‡ÛÂȘ ÛÙË ™¿ÌÔ.
™ÙÔ ÌÂٷ͇, ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ¤ÙÔ˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ¿Ú¯ÈÛ Ì ÙËÓ „‹ÊÈÛË ·fi ÙËÓ ∞′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘, ÙÔÓ π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1822, ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ·fi Ù· Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈο ΛÌÂÓ· Ô˘ Û˘ÓÙ¿¯ÙËÎ·Ó ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·. ΔÔ ¤ıÓÔ˜, ˘fi ÙÔ Ë̛ʈ˜ Ù˘ ·Ú·ÓÔÌ›·˜ Î·È ÙÔ˘ Û˘ÓˆÌÔÙÈÛÌÔ‡, ÙˆÓ ÌÈÛfiÏÔÁˆÓ Î·È ÙˆÓ ÎÚ˘ÊÒÓ ÌËÓ˘Ì¿ÙˆÓ, ·Ù¤ÓÈÛ ÙÔ ÁÏ˘ÎÔ¯¿Ú·Ì· Ù˘ ¿ÏÏ˘ ̤ڷ˜ Î·È ‰È·Î‹Ú˘Í ÛÙÔ ÚÔÔ›ÌÈÔ ÙÔ˘ ¶ÚÔÛˆÚÈÓÔ‡ ¶ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜ Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘, Ì ϛÁ˜ ÌfiÓÔ Ï¤ÍÂȘ, ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ ‡·ÚÍË Î·È ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·. √È ÚfiÁÔÓÔ› Ì·˜ ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ó· ‰ÈηÈÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó ÛÙÔ˘˜ ËÁÂÌfiÓ˜ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ∞˜ ÌËÓ Í¯ӿÌÂ, fï˜, Î·È ÙË ÊÔ‚ÂÚ‹ πÂÚ¿
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [219]
™˘ÌÌ·¯›·, ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÌ· ÙÔ˘ ÙÛ¿ÚÔ˘ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˘ ∞′, ÛÙËÓ ÔÔ›· Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Úfiı˘Ì· fiÏ· Ù· ·ÔÏ˘Ù·Ú¯Èο ÎÚ¿ÙË Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ Î·È Â›¯Â ˆ˜ ÎÂÓÙÚÈÎfi ηıÔ‰ËÁËÙ‹ ÙÔÓ Î·ÁÎÂÏ¿ÚÈÔ Ù˘ ∞˘ÛÙÚ›·˜ ª¤ÙÂÚÓȯ. ∏ πÂÚ¿ ™˘ÌÌ·¯›· ‹Ù·Ó ¤ÙÔÈÌË Ó· ηٷӛÍÂÈ ÛÙÔ ·›Ì· οı ÊÈÏÂχıÂÚË Ï·ÏÈ¿ Î·È Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ‹Ù·Ó Ôχ ÌÂÁ¿ÏÔ˜. ªÂ ÙÔ ¶ÚÔÛˆÚÈÓfi ¶ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘ ÔÈ ÚfiÁÔÓÔ› Ì·˜ Âȉ›ˆÍ·Ó ›Û˘ Ó· ÚÔηٷϿ‚Ô˘Ó ÙȘ ÂfiÌÂÓ˜ ÁÂÓȤ˜ ÁÈ· ÙÔ ‰ÚfiÌÔ Ô˘ ¤Ú ӷ ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÙÔ ÂχıÂÚÔ Ï¤ÔÓ ÎÚ¿ÙÔ˜Ø ÙÔ ‰ÚfiÌÔ Ù˘ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜ Ô˘ Â›Ó·È ¿ÚÚËÎÙ· Û˘Ó˘Ê·Ṳ̂ÓË Ì ÙË ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1822, Ô √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓ˘ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÔÏÈÔÚΛ ÙÔ ™Ô‡ÏÈ, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯·Ó Û‡ÛÂÈ Ó· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ÛÙÚ·ÙȈÙÈο ÛÒÌ·Ù· ÊÈÏÂÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ ˘fi ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ. ¶·Ú¿ ÙËÓ ·Ú¯È΋ ÂÈÙ˘¯›· (Ì¿¯Ë ÛÙÔ ∫ÔÌfiÙÈ Ù˘ ÕÚÙ·˜), ÙÔ ÂÎÛÙÚ·Ù¢ÙÈÎfi ÛÒÌ· ‰È·Ï‡ıËΠÛÙȘ 4 πÔ˘Ï›Ô˘ 1822, ÛÙË Ì¿¯Ë ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ¶¤Ù·, ÂÓÒ ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜, ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ Ù˘ ›‰È·˜ ¯ÚÔÓÈ¿˜, ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ÂÁηٷÏ›„Ô˘Ó ÙȘ ·ÙÚÔÁÔÓÈΤ˜ ÂÛٛ˜ ÙÔ˘˜ Î·È Ó· Δ· ¯¿ÓÈ· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Û η›ÚÈ· ÛËÌ›· ÙˆÓ ‰ÚfiÌˆÓ Ô˘ Û˘Ó¤‰Â·Ó ÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ fiÏÂȘ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜. ¶ÚfiÛÊÂÚ·Ó ÙÚÔÊ‹, ÛÙ¤ÁË, ·ÛÊ¿ÏÂÈ· Î·È ÍÂÎÔ‡Ú·ÛË ÛÙÔ˘˜ Ô‰ÔÈfiÚÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÁˆÁÈ¿Ù˜. ™Â ¤Ó· ¯¿ÓÈ ÛÙË °Ú·‚È¿ Ù˘ ºˆÎ›‰·˜ ÎÏ›ÛÙËΠÙÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1821 Ô √‰˘ÛÛ¤·˜ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜ ÁÈ· Ó· ·Ó·Îfi„ÂÈ ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË. ΔÔ 1999 ÂÁηÈÓÈ¿ÛÙËΠ¤Ó· ÂÓÙÂÏÒ˜ ·Ó·Î·Ù·Û΢·Ṳ̂ÓÔ ¯¿ÓÈ ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ·ÏÈÔ‡ (¿Óˆ). ∏ ηٿÏË„Ë Ù˘ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿˜ ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1821 ‹Ù·Ó ¤Ó· ÌÂÁ¿Ï˘ ÛËÌ·Û›·˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi Î·È ÔÏÈÙÈÎfi ÁÂÁÔÓfi˜, ·ÊÔ‡ Ë fiÏË ‹Ù·Ó ηٿ οÔÈÔÓ ÙÚfiÔ Ë ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
ηٷʇÁÔ˘Ó ÛÙ· ·ÁÁÏÔÎÚ·ÙÔ‡ÌÂÓ· ∂Ù¿ÓËÛ·. ™ÙȘ 20 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1822 ¤Íˆ ·fi ÙËÓ ¶¿ÙÚ· ¤ÁÈÓÂ Ë ÚÒÙË ÂÎ ·Ú·Ù¿Íˆ˜ Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ Ì ¯Ú‹ÛË ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ˘ÚÔ‚fiψÓ. ¶·Ú¿ ÙÔ ÂÈıÂÙÈÎfi Ó‡̷ ÙÔ˘ ÛÙfiÏ·Ú¯Ô˘ ∞Ó‰Ú¤· ªÈ·Ô‡ÏË, ‰ÂÓ ÛËÌÂÈÒıËΠη̛· ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈ΋ ηٷÛÙÚÔÊ‹ ¯ıÚÈÎÔ‡ ÏÔ›Ô˘, ·ÏÏ¿ Ê¿ÓËÎÂ Ë ‰È¿ıÂÛË ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÏËÚˆÌ¿ÙˆÓ Ó· ·ÓÙÈ·Ú·Ù·¯ıÔ‡Ó ÛÙȘ ˘¤ÚÙÂÚ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ·Ó·˙ˆ˘ÚÒıËΠÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·, ·Ú¯Èο ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ √χÌÔ˘ Î·È Î·ÙfiÈÓ ÛÙË ¡¿Ô˘Û·, fiÔ˘ Ô ÚfiÎÚÈÙÔ˜ Ù˘ fiÏ˘, ∑·ÊÂÈÚ¿Î˘, ›¯Â ÂΉÈÒÍÂÈ ÙȘ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ·Ú¯¤˜. ŸÌˆ˜, ÛÙȘ 13 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1822 ÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜, ÚÔÂÚ¯fiÌÂÓÔ˜ ·fi ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, η٤Ϸ‚ ÙËÓ fiÏË, Î·È Ô‰‹ÁËÛ ¤ÙÛÈ ÛÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ 2.000 ·fi ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘. §›ÁÔ ÚÈÓ, ÛÙȘ 30 ª·ÚÙ›Ô˘ 1822, Ô ÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ˘fi ÙÔÓ ∫·Ú¿ ∞Ï‹ ›¯Â ·Ô‚È‚¿ÛÂÈ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÛÙË Ã›Ô. ŒÂÈÙ· ·fi ‰‡Ô ̤Ú˜, fiÏÔ ÙÔ ÓËÛ› ›¯Â ÌÂÙ·Ùڷ› Û ÂÚ›ȷ Î·È ¿Óˆ ·fi 20.000 οÙÔÈÎÔ› ÙÔ˘, Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÚÔÏ¿‚ÂÈ Ó· ηٷʇÁÔ˘Ó Û ÁÂÈÙÔÓÈο
[220]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÓËÛÈ¿, ı·Ó·ÙÒıËÎ·Ó ‹ ÂÍ·Ó‰Ú·Ô‰›ÛÙËηÓ. ∏ ηٷÛÙÚÔÊ‹ ·˘Ù‹ ÁÚ‹ÁÔÚ· Ì·ı‡ÙËΠÛÙËÓ ∂˘ÚÒË Î·È Ô ·ÔÙÚÔÈ·ÛÌfi˜ Ù˘ ‰ÈÂıÓÔ‡˜ ÎÔÈÓ‹˜ ÁÓÒÌ˘ ÁÈ· ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ÂÓ›Û¯˘Û ÂÓÙ˘ˆÛȷο ÙÔ Î›ÓËÌ· ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ Î·È ·Ó¿ÁηÛ ÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ Ó· ·ӷÚÔÛ‰ÈÔÚ›ÛÔ˘Ó ÙË ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ∑‹ÙËÌ·. ÃÈÏÈ¿‰Â˜ ͤÓÔÈ ‹Úı·Ó ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÔ˘Ó ÁÈ· ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· Ù˘. ¶ÔÏÏÔ› ¤ı·Ó·Ó ‰Ò. ∞Ó¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜ fï˜ ͯˆÚ›˙ÂÈ Ë ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ §fiÚ‰Ô˘ μ‡ÚˆÓ·, Ô˘ ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ ‰‡ÛÎÔϘ Û˘Óı‹Î˜ Î·È ÔÈ Î·ÎÔ˘¯›Â˜ ÂÈ‰Â›ÓˆÛ·Ó ÙËÓ Â‡ıÚ·˘ÛÙË ˘Á›· ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÔÈËÙ‹, Ô˘ ·Ûı¤ÓËÛÂ Î·È ¿ÊËÛ ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÔ˘ ÓÔ‹ ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ÛÙȘ 7 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1824. ∂ΛÓÔ ÙÔ ¯ÚfiÓÔ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜, Î·È È‰›ˆ˜ ÔÈ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ù˜, ‰ÂÓ Î·Ù¿Ï·‚·Ó ¶¿Û¯·. ∏ ·¿ÓÙËÛË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙË ÛÊ·Á‹ Ù˘ Ã›Ô˘ ‹Ù·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ÂÓÙ˘ˆÛȷ΋. √ æ·ÚÈ·Ófi˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∫·Ó¿Ú˘ Î·È Ô À‰Ú·›Ô˜ ∞Ó‰Ú¤·˜ ¶È›ÓÔ˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ¯Ù˘‹ÛÔ˘Ó, Ì ‰‡Ô ˘ÚÔÏÈο, ÙÔÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ÛÙfiÏÔ Ô˘ Ó·˘ÏÔ¯Ô‡Û ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ Ã›Ô˘. ∏ Ó‡¯Ù· Ù˘ 6˘ ÚÔ˜ ÙËÓ 7Ë πÔ˘Ó›Ô˘ ‹Ù·Ó ·Ê¤ÁÁ·ÚË Î·È ÔÈ ‰‡Ô ·ÙÚfiÌËÙÔÈ Ó·˘ÙÈÎÔ› Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜
Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÏËÛ›·Û·Ó ¯ˆÚ›˜ Ó· Á›ÓÔ˘Ó ·ÓÙÈÏËÙÔ› ÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜ ÙÔ˘˜ – Ô ¶È›ÓÔ˜ ÙËÓ ˘ÔÓ·˘·Ú¯›‰· Î·È Ô ∫·Ó¿Ú˘ ÙË Ó·˘·Ú¯›‰·, ÙËÓ ÂÚ‹Ê·ÓË ª·ÓÛÔ˘Ú›ÁÈÂ. Δ· ‰‡Ô ÏÔ›· ‹Ù·Ó ηٿʈٷ Î·È Ù· ÏËÚÒÌ·Ù· ‰È·ÛΤ‰·˙·Ó, ηıÒ˜ ÙËÓ ÂÔ̤ÓË ¿Ú¯È˙ ÙÔ ª·˚Ú¿ÌÈ. √ ¶È›ÓÔ˜ ¤ÚÈÍ ÙËÓ ·Ú¿ÁË Î·È ÙÔ ˘ÚÔÏÈÎfi ÙÔ˘ Á·ÓÙ˙ÒıËΠÛÙËÓ ˘ÔÓ·˘·Ú¯›‰·. ΔfiÙÂ, ¿Ó·„ ÙÔ ÊÈÙ›ÏÈ Î·È ‹‰ËÍ ÛÙË ‚¿Úη ‰È·Ê˘Á‹˜. ∏ ʈÙÈ¿ fï˜ ¿ÚÁËÛ ӷ ÊÔ˘ÓÙÒÛÂÈ Î·È ÙÔ Ï‹ÚˆÌ· ÙÔ˘ ‰ÈÎÚfiÙÔ˘ ηÙfiÚıˆÛ ӷ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÈ ÙÔ ˘ÚÔÏÈÎfi. √ ∫·Ó¿Ú˘, ÂÓÙÔ‡ÙÔȘ, ‹Ù·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Â›ÌÔÓÔ˜. ŒÌÂÈÓ ÛÙÔ ˘ÚÔÏÈÎfi ̤¯ÚÈ Ô˘ ÛÈÁÔ˘Ú‡ÙËΠfiÙÈ Ë ÊˆÙÈ¿ ÌÂÙ·‰fiıËΠÛÙË ÙÔ˘ÚÎÈ΋ Ó·˘·Ú¯›‰·. ∞˘Ù‹ Ï·Ì¿‰È·ÛÂ Î·È Û ÏÈÁfiÙÂÚÔ ·fi ÙÚ›· ٤ٷÚÙ· Ù˘ ÒÚ·˜, ·Ú¿ ÙȘ ·ÂÁÓˆṲ̂Ó˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÙÔ˘ ÏËÚÒÌ·Ùfi˜ Ù˘ Ó· ÙË Û‚‹ÛÂÈ, ·Ó·ÙÈÓ¿¯ıËÎÂ, Û˘Ì·Ú·Û‡ÚÔÓÙ·˜ ÛÙÔÓ ˘ÁÚfi Ù¿ÊÔ Ù˘ 1.000 Ó·‡Ù˜ Î·È ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜. ª›· ÒÚ· ·ÚÁfiÙÂÚ·, Ô ∫·Ú¿ ∞Ï‹ ¿ÊËÛ ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÔ˘ ÓÔ‹ ÛÙËÓ ·ÎÙ‹ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ Ô˘ Ï›Á˜ ̤Ú˜ ÚÈÓ Â›¯Â ηٷÛÙÚ¤„ÂÈ. ™Â ÙÔ‡ÙÔ ÙÔ ÓËÛ› ˘¿Ú¯ÂÈ ·ÎfiÌË Î·È Û‹ÌÂÚ· Ô Ù¿ÊÔ˜ ÙÔ˘. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ô ª·¯ÌÔ‡Ù ·Û¿˜ ¢Ú¿Ì·Ï˘, Ì ÌÈ· ‰‡Ó·ÌË 20.000 ÂÚ›Ô˘ ·Ó‰ÚÒÓ, ηÙ¢ı‡ÓıËΠ·fi ÙË £ÂÛÛ·Ï›· ÚÔ˜ ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋
¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Ì ÙÂÏÈÎfi ÛÙfi¯Ô ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿. ªfiÏȘ ̋ΠÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ‚ڋΠ·ÓÔȯÙfi ÙÔ ‰ÚfiÌÔ. ∏ ∫fiÚÈÓıÔ˜ Î·È Ô ∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ˜ ¤ÂÛ·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ ¯ˆÚ›˜ ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË, ÌÔÏÔÓfiÙÈ ÙÔ Î¿ÛÙÚÔ ‹Ù·Ó ÂÊԉȷṲ̂ÓÔ Ì ÙÚÔʤ˜ Î·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÔÏÂÌÈÎfi ˘ÏÈÎfi. ªÚÔÛÙ¿ ÛÙË Ï·›Ï·· ÙÔ ÕÚÁÔ˜ ÂÁηٷÏ›ÊıËÎÂ, ÂÓÒ Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË ¿ÊËÛ ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ Î·È ÂÈ‚È‚¿ÛÙËΠÁÈ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·ÛÊ¿ÏÂÈ· Û ÏÔ›·. ∫·È, ÌÔÏÔÓfiÙÈ fiÏ· ¤‰ÈÓ·Ó ÙËÓ ÂÓÙ‡ˆÛË fiÙÈ Î·Ù¤ÚÚ·Ó, ͯÒÚÈÛ·Ó ‰‡Ô ÌÔÚʤ˜: Ô ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ Î·È Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘. √ ÚÒÙÔ˜ ÎÏ›ÛÙËΠÛÙËÓ ·ÎÚfiÔÏË ÙÔ˘ ÕÚÁÔ˘˜, ÙË §¿ÚÈÛ·, ÁÈ· Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌfi. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, ·ÊÔ‡ ¿ÊËÛ ÌÂÚÈÎÔ‡˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·ÎÚfiÔÏË, Ô ›‰ÈÔ˜ ·ÔÛ‡ÚıËΠÛÙÔ˘˜ ª‡ÏÔ˘˜. ΔË ‰‡ÛÎÔÏË ÂΛÓË ÛÙÈÁÌ‹ Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜ ϤÔÓ, ÂÊ¿ÚÌÔÛ ÙÔ Û¯¤‰Èfi ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙÔ˘ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘. ∫·Ù¤ÛÙÚ„ fiϘ ÙȘ ·Ôı‹Î˜ Ì ÛÈÙËÚ¿ Î·È ¿ÏÏ· ÙÚfiÊÈÌ·, ηıÈÛÙÒÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÎfi ÙÔÓ ·ÓÂÊԉȷÛÌfi Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜ ÛÙÚ·ÙÈ¿˜. ŒÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ‰È‡ڢÓ ÙÔÓ ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌfi ÙÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË Î·È ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ ÙÔ˘˜ ¤ÁÎÏÂÈÛÙÔ˘˜ ÛÙË §¿ÚÈÛ·. √ ¢Ú¿Ì·Ï˘, ÈÂ˙fiÌÂÓÔ˜ ·fi ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÂÊÔ‰›ˆÓ, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ, ·ÊÔ‡ Ô ·ÓÂÊԉȷÛÌfi˜ Ù˘ ÛÙÚ·ÙÈ¿˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔ˜ ÛÙËÓ Â‰È¿‰· ÙÔ˘ ÕÚÁÔ˘˜. ¢È¤‰ˆÛ fï˜ fiÙÈ ÛÎfi¢ ӷ ·Ó·Î·Ù·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿. √ £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ‰ÂÓ ›ÛÙ„ ÙȘ ʋ̘ Î·È ‹Ù·Ó ‚¤‚·ÈÔ˜ fiÙÈ Ô ΔÔ‡ÚÎÔ˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi˜ ı· ¤ÏÂÁ ÙÔ ‰ÚfiÌÔ Ô˘ ÂÚÓÔ‡Û ·fi Ù· ÛÙÂÓ¿ ÙˆÓ ¢ÂÚ‚ÂӷΛˆÓ Ì ηÙ‡ı˘ÓÛË ÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ. √È ÚԂϤ„ÂȘ ÙÔ˘ Û‡ÓÙÔÌ· ·ÏËı‡ÙËηÓ. ™ÙȘ 26 πÔ˘Ï›Ô˘ Ë ÂÌÚÔÛıÔÊ˘Ï·Î‹ Ù˘ ¯ıÚÈ΋˜ ÛÙÚ·ÙÈ¿˜ Ê¿ÓËΠӷ Ì·›ÓÂÈ ÛÙ· ÛÙÂÓ¿ ÙˆÓ ¢ÂÚ‚ÂӷΛˆÓ. √È ŒÏÏËÓ˜ ¤ÌÂÈÓ·Ó ·Î›ÓËÙÔÈ ÛÙ· Ù·ÌÔ‡ÚÈ· ÙÔ˘˜, fiˆ˜ ›¯Â ‰ÒÛÂÈ ÂÓÙÔÏ‹ Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘.
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [221]
ŒÚ ӷ ÌÔ˘Ó fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·ÙfiÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ. •·ÊÓÈο, ·ÎÔ‡ÛÙËÎÂ Ë ‚ÚÔÓÙÂÚ‹ ʈӋ ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË: «∂¿Óˆ ÙÔ˘˜, ŒÏÏËÓ˜». ΔËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ÌÈ· ÎfiÏ·ÛË ÊˆÙÈ¿˜ ͤ۷Û ̤۷ ÛÙÔ ÛÙÂÓfi ÓÙÂÚ‚¤ÓÈ Î·È ÛÙÔ ‰È¿‚· Ù˘ η٤η„ ٷ ¿ÓÙ·. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ, Û·ÛÙÈṲ̂ÓÔÈ, ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÚÔ˜ ÙÔÓ ÕÁÈÔ ™ÒÛÙË ÁÈ· Ó· ÛˆıÔ‡Ó. ¶ÔÏÏÔ› ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ÍÂʇÁÔ˘Ó. ΔfiÙÂ Ô ¡È΋ٷ˜ ™Ù·Ì·ÙÂÏfiÔ˘ÏÔ˜, Ì ÔÏÏÔ‡˜ Û˘ÌÔÏÂÌÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘, ·¤ÎÔ„Â ÙËÓ Ô‰fi ‰È·Ê˘Á‹˜. ∏ ηٷ‰›ˆÍË Û˘Ó¯›ÛÙËΠÙȘ ‰‡Ô ÂfiÌÂÓ˜ ̤Ú˜ Û ¿ÏϘ ÙÔÔıÂۛ˜ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÛÙÔ ∞ÁÈÔÓfiÚÈ, fiÔ˘ ÛÙË Ì¿¯Ë Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Î·È Á˘Ó·›Î˜. ΔÂÚ¿ÛÙȘ ÔÛfiÙËÙ˜ ϷʇڈÓ, ΢ڛˆ˜ ÔÏÂÌÔÊÔ‰›ˆÓ, ¤ÂÛ·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ. ∏ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙÔ˘ ¢Ú¿Ì·ÏË Ó· ηٷÛÙ›ÏÂÈ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ fi¯È ÌfiÓÔ ·¤Ù˘¯Â, ·ÏÏ¿ ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛ ÙÂÏÈο fiÏ· ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜, ·Ó·ÙÂÚÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ËıÈÎfi ÙÔ˘˜ ηÈ
ÂÓÈÛ¯‡ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ›ÛÙË ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ÂÈÙ˘¯‹ ¤Î‚·ÛË ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·. ΔËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô‰Ô, ÙÔÓ ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ ÙÔ˘ 1822, Ôχ Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ, Û˘Ó¤‚Ë ¤Ó· ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ÂËÚ¤·Û ‰Ú·Ì·ÙÈο ÙȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ÛÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ˙‹ÙËÌ·. ∞˘ÙÔÎÙfiÓËÛÂ Ô È‰È·›ÙÂÚ· Û˘ÓÙËÚËÙÈÎfi˜ ÕÁÁÏÔ˜ ˘Ô˘ÚÁfi˜ ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ ∫¿ÛÙÏÂÚÈÁ Î·È ÙÔÓ ‰È·‰¤¯ıËÎÂ Ô ÊÈÏÂχıÂÚÔ˜ Î·È ‰ÈÔÚ·ÙÈÎfi˜ °ÂÒÚÁÈÔ˜ ∫¿ÓÈÁÎ. ◊‰Ë ·fi ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1823 Ë ∞ÁÁÏ›·, Ë ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚË ‰‡Ó·ÌË ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË, ÚÔ¯ÒÚËÛ Û ÌÈ· de facto ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ˆ˜ ÂÌÔϤ̈Ó. ∞Ó¿ÏÔÁË Ù‡¯Ë Ì ÙÔÓ ¢Ú¿Ì·ÏË Â›¯Â ÙÔ ¢ÂΤ̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1822 Î·È Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ˘fi ÙÔÓ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹ Î·È ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÙË ÛÙÚ·ÙËÁÈ΋˜ ÛËÌ·Û›·˜ fiÏË ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘, ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ÔÔ›·˜ ÁÚ‹ÁÔÚ· ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ÂÁηٷÏ›„Ô˘Ó. √È √ıˆÌ·ÓÔ› Âȯ›ÚËÛ·Ó ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 1823 ·ÚÎÂÙ¤˜, ÌÈÎÚ‹˜ Ì¿ÏÏÔÓ Îϛ̷η˜,
ΔÔ ™Ô‡ÏÈ ÙÔ 18Ô ·ÈÒÓ· ‹Ù·Ó ÌÈ· ȉÈfiÙ˘Ë ÔÌÔÛÔÓ‰›· 11 ¯ˆÚÈÒÓ ÓÔÙÈÔ‰˘ÙÈο ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ, Ù· ÔÔ›· η٤ÛÙËÛ·Ó ˘ÔÙÂÏ‹ 70 ¯ˆÚÈ¿ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜, Ô˘ ¤ÌÔÈ·˙ Ì ÙÂÚ¿ÛÙÈÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ (·ÚÈÛÙÂÚ¿). ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
ΔÂÏÈο, ÙÔ 1803, Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿, ¤ÂÈÙ· ·fi Ôχ¯ÚÔÓ˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ, η٤Ϸ‚·Ó ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Î·È ÂÍ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó ÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ Ó· ÂηÙÚÈÛÙÔ‡Ó. ™Â ·˘Ùfi ÙÔÓ ›Ó·Î· (οو) ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ μÔÏ·Ó¿ÎË ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È Ë ˘ÚfiÏËÛË, ÛÙȘ 27 ª·˝Ô˘ 1821, ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ÔÏÂÌÈÎÔ‡ ÏÔ›Ô˘ (‰ÈÎÚfiÙÔ˘) ·fi ÙÔÓ æ·ÚÈ·Ófi ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ ¶··ÓÈÎÔÏ‹, ÛÙÔÓ fiÚÌÔ Ù˘ ∂ÚÂÛÔ‡. ¡∞ÀΔπ∫√ ª√À™∂π√ ∂§§∞¢√™
[222]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÂÎÛÙÚ·Ù›˜, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË ›Ûˆ˜ ÂΛÓË ÙÔ˘ ªÔ˘ÛÙ·‹ ·Û¿ Ù˘ ™Îfi‰Ú·˜ Î·È ÙÔ˘ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË ÙÔ Î·ÏÔη›ÚÈ, Ô˘ ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙ¿ ÊÈÏfi‰ÔÍË Î·È Ô‰‹ÁËÛ Û ‹ÙÙ· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÛÙÔ ∫ÂÊ·Ïfi‚Ú˘ÛÔ (8 Î·È 9 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1823) ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ∫·ÚÂÓ‹ÛÈ. ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÊÔÓÈ΋˜ Ì¿¯Ë˜ ÙÚ·˘Ì·Ù›ÛÙËΠı·Ó¿ÛÈÌ· Ô ª¿ÚÎÔ˜ ªfiÙÛ·Ú˘. ŸÙ·Ó ÙÔ ª¿ÚÙÈÔ ÙÔ˘ 1823 ÍÂΛÓËÛ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘ ÛÙÔ ÕÛÙÚÔ˜ Ë μ′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË, Ô ∞ÁÒÓ·˜ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙ ‹‰Ë ÛÔ‚·Ú‹ ÎÚ›ÛË, ÁÈ·Ù› ÔÈ ·ÓÙÈı¤ÛÂȘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ ›¯·Ó Ô͢Óı›. ∏ ·fiÊ·ÛË Ì¿ÏÈÛÙ· Ó· ηٷÚÁËıÔ‡Ó ÔÈ ÙÔÈÎÔ› ÔÏÈÙÈÎÔ› ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› –¶ÂÏÔÔÓÓËÛȷ΋ °ÂÚÔ˘Û›·, ÕÚÂÈÔ˜ ¶¿ÁÔ˜ Î.¿.– ÂÚȤÏÂÍ ٷ Ú¿ÁÌ·Ù·. ™ÙȘ ÚÒÙ˜ Ê¿ÛÂȘ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ Î·È ÔÈ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔÈ
ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Û˘ÛÂÈÚÒıËÎ·Ó Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔÔÓÓËÛȷ΋ °ÂÚÔ˘Û›· Î·È ·ÓÙÈÌ¿¯ÔÓÙ·Ó ÙËÓ È‰¤· Ù˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜ ÎÂÓÙÚÈÎÒÓ ÎÚ·ÙÈÎÒÓ ‰ÔÌÒÓ ‰˘ÙÈÎÔ‡ Ù‡Ô˘, ÙËÓ ÔÔ›· ÂÈÛËÁÔ‡ÓÙ·Ó Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ Î·È Ô ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘. ªÂÙ¿ ÙËÓ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ÙÔ˘ ÕÛÙÚÔ˘˜ (1823), ÔÈ Ô·‰Ô› Ù˘ ȉ¤·˜ Ù˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜ ÎÚ·ÙÈÎÔ‡ Ì˯·ÓÈÛÌÔ‡ ÂÓ›Û¯˘Û·Ó ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘˜, ÂÚÈÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÙË ‰‡Ó·ÌË fiÛˆÓ Â¤ÌÂÓ·Ó ÛÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË ÙˆÓ ÙÔÈÎÒÓ Î¤ÓÙÚˆÓ ÂÍÔ˘Û›·˜. øÛÙfiÛÔ, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¤ÓÙ·ÍË ÙÔ˘ £Âfi‰ˆÚÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË ÛÙÔ Ó¤Ô Î˘‚ÂÚÓËÙÈÎfi Û¯ËÌ·ÙÈÛÌfi ˆ˜ ·ÓÙÈÚÔ¤‰ÚÔ˘ ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡, Ë ÔÏÈÙÈ΋ Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ÌÂٷ͇ ÎÂÓÙÚÈ΋˜ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ Î·È ÙÔÈÎÒÓ ÊÔÚ¤ˆÓ ÂÍÔ˘Û›·˜ ÌÂÙ·ÙÚ¿ËΠ۠·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÊÔÚ›˜
Ù˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈ΋˜ Î·È Û ÂΛÓÔ˘˜ Ù˘ ÓÔÌÔıÂÙÈ΋˜ ÂÍÔ˘Û›·˜. °‡Úˆ ·fi ÙÔ˘˜ ÊÔÚ›˜ Ù˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈ΋˜ ÂÍÔ˘Û›·˜, ÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË Î·È ÙÔÓ ¶ÂÙÚfiÌÂË ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË, Û˘ÛÂÈÚÒıËÎ·Ó –ÂÎÙfi˜ ·fi ÂÏ¿¯ÈÛÙ˜ ÂÍ·ÈÚ¤ÛÂȘ, Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÔÈ ÚfiÎÚÈÙÔÈ ÙÔ˘ ∞ÈÁ›Ô˘ ∞Ó‰Ú¤·˜ §fiÓÙÔ˜ Î·È ÙˆÓ ∫·Ï·‚Ú‡ÙˆÓ ∞Ó‰Ú¤·˜ ∑·˝Ì˘, Ô˘ Ù¿¯ıËÎ·Ó ·ÏÏËϤÁÁ˘ÔÈ Ì ÙÔÓ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ– ÔÈ ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È ÔÈ ÙÔÈÎÔ› ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ› ËÁ¤Ù˜. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Á‡Úˆ ·fi ÙÔ˘˜ ÊÔÚ›˜ Ù˘ ÓÔÌÔıÂÙÈ΋˜ ÂÍÔ˘Û›·˜, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÔ‡, Û˘ÛÂÈÚÒıËÎ·Ó ÔÈ «ÂÙÂÚfi¯ıÔÓ˜» ÔÏÈÙÈÎÔ›, ÔÈ ÂÎÚfiÛˆÔÈ ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ, ÔÈ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ› Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ (.¯., °ÎÔ‡Ú·˜, ∫·Ú·˚Ûο΢, ª·ÎÚ˘ÁÈ¿ÓÓ˘), ηıÒ˜ Î·È ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ› (∫›ÙÛÔ˜ Δ˙·‚¤Ï·˜). √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ·ÚÓËÙÈο ‰È·Î›ÌÂÓÔ˜ ÛÙÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi, ÛÙ· Ù¤ÏË ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1823 ‰È¤Ù·Í ÙË ‚›·ÈË ‰È¿Ï˘Û‹ ÙÔ˘. ΔÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi fï˜ Û˘Ó¤¯ÈÛ ӷ Û˘Ó‰ÚÈ¿˙ÂÈ, ÛÙÔ ∫Ú·Ó›‰È ·˘Ù‹ ÙË ÊÔÚ¿, ˘fi ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ À‰Ú·›ˆÓ Î·È ÙˆÓ ™ÂÙÛȈÙÒÓ. √È ‚Ô˘ÏÂ˘Ù¤˜ ÚÔ¯ÒÚËÛ·Ó ÛÙËÓ Î·ı·›ÚÂÛË ÙÔ˘ ∂ÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡ Î·È ÛÙËÓ ·Ó¿‰ÂÈÍË Ó¤Ô˘ Ì Úfi‰ÚÔ ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË. ¶ÚÔÎ‹Ú˘Í·Ó Ì¿ÏÈÛÙ· ÂÎÏÔÁ¤˜ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿‰ÂÈÍË ‚Ô˘Ï¢ÙÒÓ Ô˘ ı· ·ÓÙÈηıÈÛÙÔ‡Û·Ó fiÛÔ˘˜ ›¯·Ó ·Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ. ∫¿ÙÈ ·Ó¿ÏÔÁÔ ¤Î·ÓÂ Î·È ÙÔ Î·ı·ÈÚÂ̤ÓÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi, ÙÔ ÔÔ›Ô Û˘ÁÎÚfiÙËÛÂ Ó¤Ô ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi. ŒÙÛÈ, ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹ ˘‹Ú¯·Ó ‰‡Ô ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ, Ì›· ÛÙÔ ∫Ú·Ó›‰È Î·È Ì›· ÛÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿. ∏ Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ, ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÓˆÛÙ‹ ˆ˜ ÚÒÙÔ˜ ÂÌʇÏÈÔ˜ fiÏÂÌÔ˜, ‹Ù·Ó Ì¿ÏÏÔÓ ÌÈ· ÂÓ‰ÔÂÏÔÔÓÓËÛȷ΋ ˘fiıÂÛË, ÛÙËÓ ÔÔ›· Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÂÓÂÚÁ¿ Ë ⁄‰Ú· Î·È ÔÈ ™¤ÙÛ˜ Î·È Ô‰‹ÁËÛ ÛÙË Ó›ÎË ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ. ™ËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙË Ó›ÎË ·˘Ù‹ ¤·ÈÍÂ Î·È Ë Û‡Ó·„Ë ‰·Ó›Ԣ Ù˘ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË Ì ÕÁÁÏÔ˘˜ ÎÂÊ·Ï·ÈÔ‡¯Ô˘˜. ∏ ΢‚¤ÚÓËÛË, Ù¤ÏÔ˜, ÚÔ¯ÒÚËÛ ÛÙËÓ ·ÚÔ¯‹ ÁÂÓÈ΋˜
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [223]
·ÌÓËÛÙ›·˜ ÙÔÓ πÔ‡ÏÈÔ ÙÔ˘ 1824. §›Á˜ ̤Ú˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙˆÓ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛˆÓ, Ô ∞Ó‰Ú¤·˜ §fiÓÙÔ˜ Î·È Ô ∞Ó‰Ú¤·˜ ∑·˝Ì˘, Ô˘ ̤¯ÚÈ ÙfiÙÂ Û˘Ó¤Ú·ÙÙ·Ó Ì ÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË, ·ÓÙ¤‰Ú·Û·Ó ÛÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡ Ó· ÂÈ‚ÏËı› ÛÙÔ˘˜ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔ˘˜ Î·È ‹Úı·Ó ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÙÔÓ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË ÁÈ· Ó· ·Ó·ÙÚ¤„Ô˘Ó ÙÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi. ∏ ¿ÚÓËÛË ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Ù˘ ΔÚÈÊ˘Ï›·˜ Ó· ‰Â¯ÙÔ‡Ó ÙȘ ‰È·Ù·Á¤˜ Ù˘ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ Î·È Ó· ÏËÚÒÛÔ˘Ó ÊfiÚÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ë ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ÙˆÓ Â¯ıÚÔÚ·ÍÈÒÓ ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ÂÌʇÏÈÔ˘ ÔϤÌÔ˘. ∏ ΢‚¤ÚÓËÛË ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Î¿ÏÂÛ Û ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ ¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ ÙÔ˘ 1824 ƒÔ˘ÌÂÏÈÒÙ˜ Î·È ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜, Ì ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛË ·ÚÔ¯‹˜ ·ÌÔÈ‚‹˜ (Ì ÚÔÂÍ¿Ú¯ÔÓÙ· ÙÔÓ °ÎÔ‡Ú·). ∞˘ÙÔ› ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ηٷÛÙ›ÏÔ˘Ó ÙËÓ ÂͤÁÂÚÛË ÙˆÓ ÓÙfiÈˆÓ ÚÔÎÚ›ÙˆÓ Î·È ÔÏ·Ú¯ËÁÒÓ Î·È Ó· ‰ڷÈÒÛÔ˘Ó Ì ÙË ‚›· ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· Ô˘ ·ÌÊÈÛ‚ËÙÔ‡ÓÙ·Ó. ∏ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË Î·Ù¤ÏËÍ ÛÙËÓ ‹ÙÙ· ÙˆÓ ÚÔÎÚ›ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ ÔÏ·Ú¯ËÁÒÓ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È ÛÙË Ê˘Ï¿ÎÈÛË ÙˆÓ ËÁÂÙÒÓ ÙÔ˘˜. √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ·Ú·‰fiıËΠÙÔ ¢ÂΤ̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1824 Î·È ÛÙȘ 6 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1825 Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ¢ÂÏËÁÈ·ÓÓ·›Ô˘˜ Î·È ¿ÏÏÔ˘˜ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔ˘˜ Ê˘Ï·Î›ÛÙËΠÛÙÔ ªÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ ¶ÚÔÊ‹ÙË ∏Ï›· Ù˘ ⁄‰Ú·˜. øÛÙfiÛÔ, Û‡ÓÙÔÌ·, ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙËÓ Â¤Ï·ÛË ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì ·ÌÓËÛÙ‡ÙËηÓ, Û ÌÈ· ÚÔÛ¿ıÂÈ· ˘¤Ú‚·Û˘ ÙˆÓ ·ÓÙÈ·Ú·ı¤ÛˆÓ, Â̤‰ˆÛ˘ ÙÔ˘ ÂıÓÈÎÔ‡ ÊÚÔÓ‹Ì·ÙÔ˜ Î·È Â›Ù¢Í˘ ÌÈ·˜ Ó¤·˜ ÂıÓÈ΋˜ –Î·È fi¯È ϤÔÓ ÙÔÈ΋˜– Û˘ÏÏÔÁÈÎfiÙËÙ·˜, ·ÊÔ‡ fï˜ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ›¯·Ó ‰È·ÌÔÚʈı› Ó¤ÔÈ Û˘Û¯ÂÙÈÛÌÔ› ÔÏÈÙÈ΋˜ ‰‡Ó·Ì˘. ªÂٷ͇ ÙˆÓ ı˘Ì¿ÙˆÓ Ù˘ ÂÌʇÏÈ·˜ Û‡ÁÎÚÔ˘Û˘ ‹Ù·Ó Ô √‰˘ÛÛ¤·˜ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË ·fi ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÙÔ˘ °ÎÔ‡Ú·, Î·È Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ £ÂÔ‰ÒÚÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, ¶¿ÓÔ˜.
√È ΔÔ‡ÚÎÔÈ ‚¤‚·È· ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÂÁηٷÏ›„ÂÈ ÙËÓ È‰¤· Ó· ηٷÛÙ›ÏÔ˘Ó ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ◊‰Ë Ô ∞ÈÁ‡ÙÈÔ˜ ÃÔ˘Û½Ó, ÁÂÓÈÎfi˜ ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ Ù˘ ∫Ú‹Ù˘, ηٿÊÂÚÂ, ¤ÂÈÙ· ·fi ÔÏϤ˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ, ÛÙ· ̤۷ ª·˝Ô˘ ÙÔ˘ 1824, Ó· ‰È·Ï‡ÛÂÈ fiÏ· Ù· ¤ÓÔÏ· ·ӷÛÙ·ÙÈο ÛÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ªÂÙ¿, ÔÈ ∞ÈÁ‡ÙÈÔÈ ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ∫¿ÛÔ˘, ÙËÓ ÔÔ›· η٤ÛÙÚ„·Ó ÙË Ó‡¯Ù· Ù˘ 28˘ ÚÔ˜ 29Ë ª·˝Ô˘ ÙÔ˘ 1824. ªÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ ∫¿ÛÔ˘, ÛÂÈÚ¿ ›¯·Ó Ù· æ·Ú¿. ™ÙȘ 21 πÔ˘Ó›Ô˘ 1824, 10.000 ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ·Ô‚È‚¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ ÓËÛ› Î·È ·Ì¤Ûˆ˜ ¿Ú¯ÈÛ·Ó ÙȘ ÛÊ·Á¤˜ Î·È ÙȘ ˘ÚÔÏ‹ÛÂȘ. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ ¤ÂÛ·Ó Ì·¯fiÌÂÓÔÈ, ÂÓÒ ·ÚÎÂÙÔ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ‰ÂÓ ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËηÓ, Î·Ù¤Ê˘Á·Ó ÛÙȘ ∫˘ÎÏ¿‰Â˜. ∏ ÙÒÛË Ù˘ ∫¿ÛÔ˘ Î·È ÙˆÓ æ·ÚÒÓ ‹Ù·Ó ÛÔ‚·Úfi Ï‹ÁÌ· ÁÈ· ÙÔÓ ∞ÁÒÓ·. ∫·ÙfiÈÓ, ÔÈ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÙˆÓ ΔÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘Ù›ˆÓ ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ™¿ÌÔ˘, Ô˘ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ·ÓÙÈÛÙ¤ÎÂÙ·È, ·Ó Î·È ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Ôχ ÎÔÓÙ¿ ÛÙȘ ÌÈÎÚ·ÛÈ·ÙÈΤ˜ ·ÎÙ¤˜. √ ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜, ÌÂ Û˘Ó¯›˜ ·ÚÂÓÔ¯ÏËÙÈΤ˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ, ›¯Â ηÙÔÚıÒÛÂÈ Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ Ì·ÎÚÈ¿ ÙÔÓ Â¯ıÚÈÎfi, Ô˘ ›¯Â ηٷʇÁÂÈ ÛÙËÓ ∫ˆ ·Ó·Ì¤ÓÔÓÙ·˜ ÂÓÈÛ¯‡ÛÂȘ. ΔfiÙÂ,
ŸÙ·Ó ͤ۷ÛÂ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, Ô ÂÌÔÚÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ÌÂÙ·ÙÚ¿ËΠ۠ÔÏÂÌÈÎfi Î·È Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËÎ·Ó ÙÚÂȘ ÛÙÔÏ›ÛÎÔÈ: Ù˘ ⁄‰Ú·˜, ÙˆÓ ™ÂÙÛÒÓ Î·È ÙˆÓ æ·ÚÒÓ. ™Â ·˘ÙÔ‡˜ ÚÔÛÙ¤ıËÎ·Ó Î·È ÏÔ›· Ù˘ ™¿ÌÔ˘, Ù˘ ∫¿ÛÔ˘, Ù˘ ª˘ÎfiÓÔ˘ Î·È ¿ÏÏˆÓ ÓËÛÈÒÓ. ∞Í›˙ÂÈ Ó· ÛËÌÂȈı› Ë ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ ˘ÚÔÏÈÎÒÓ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ∞ÁÒÓ·, Ù· ÔÔ›· Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÛÙȘ ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. ∏ ÈÔ ÁÓˆÛÙ‹ ‹Ù·Ó Ë Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜ Ó·˘·Ú¯›‰·˜ ·fi ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∫·Ó¿ÚË ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ Ã›Ô˘, ÙÔÓ πÔ‡ÓÈÔ ÙÔ˘ 1822, Ë ÔÔ›· Ì¿ÏÈÛÙ· ·ÔÙ˘ÒıËΠÛÙÔÓ ›Ó·Î· ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ §‡ÙÚ· (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). ¶π¡∞∫√£∏∫∏ ∞μ∂ƒøº
√ £. ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ Î·È Ô ¶ÂÙÚfiÌ¢ ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘ Î‹Ú˘Í·Ó ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙȘ 23 ª·ÚÙ›Ô˘ ÛÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù· ÛÙÔ Ó·fi ÙˆÓ ∞Á›ˆÓ ∞ÔÛÙfiÏˆÓ (·ÚÈÛÙÂÚ¿), Ô˘ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ı› Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› Î·È Û‹ÌÂÚ·. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏™
[224]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ΔÔ Î·ÏÔη›ÚÈ ÙÔ˘ 1823 Ô ª¿ÚÎÔ˜ ªfiÙÛ·Ú˘ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·Ó·Îfi„ÂÈ ÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÛÙ· ÙÔ˘ÚÎÔ·Ï‚·ÓÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ Ô˘ ¤‰Ú·Ì·Ó ÚÔ˜ ÙË ‰˘ÙÈ΋ ƒÔ‡ÌÂÏË. ΔË Ó‡¯Ù· Ù˘ 21˘ ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ 350 ™Ô˘ÏȈÙÒÓ, ÂÈÙ¤ıËΠηٿ ÙˆÓ 4.000 ∞Ï‚·ÓÒÓ ÙÔ˘ ªÔ˘ÛÙ·‹ ·Û¿, Ô˘ ›¯·Ó ÛÙÚ·ÙÔ‰‡ÛÂÈ ÛÙÔ ∫ÂÊ·Ïfi‚Ú˘ÛÔ, ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ∫·ÚÂÓ‹ÛÈ. ¶·Ú¿ ÙÔÓ ÂÏ·ÊÚ‡ ÙÚ·˘Ì·ÙÈÛÌfi ÙÔ˘, Û˘Ó¤¯ÈÛ ӷ ÔÏÂÌ¿, fï˜ ‚ڋΠÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ·fi ¤Ó· ÙÔ‡ÚÎÈÎÔ ‚fiÏÈ. ™ÙÔÓ ›Ó·Î· ÙÔ˘ Filippo Marsigli (ªÔ˘ÛÂ›Ô ªÂÓ¿ÎË) ·Ô‰›‰ÔÓÙ·È ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ÛÙÈÁ̤˜ ÙÔ˘ ‹Úˆ·. ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
Ô Âӈ̤ÓÔ˜ ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ∞Ó‰Ú¤· ªÈ·Ô‡ÏË Î·Ù¤Ï¢Û ÛÙÔ ÛÙÂÓfi ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ∫ˆ Î·È ÙËÓ ∞ÏÈηÚÓ·ÛÛfi. ∏ ÚÒÙË Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ‰ÂÓ Â›¯Â ÛÔ˘‰·›· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù·. ™ÙȘ 29 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1824, fï˜, ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ ÙÔ˘ °¤ÚÔÓÙ·, Ë ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË ÙˆÓ ‰‡Ô ÛÙfiÏˆÓ ÂÍÂÏ›¯ıËΠ۠ÌÈ· ȉȷ›ÙÂÚ· ›ÛÌÔÓ· Ó·˘Ì·¯›·. ∞ÚÁ¿ ÙÔ ·fiÁÂ˘Ì· Ù˘ ›‰È·˜ ̤ڷ˜, Ô Â¯ıÚfi˜ Î·Ù¤Ê˘Á ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ∫ˆ. √È ·ÒÏÂȤ˜ ÙÔ˘ ·fi ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ‹Ù·Ó ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜. ∏ Ó·˘Ì·¯›· ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ ÙÔ˘ °¤ÚÔÓÙ· ˘‹ÚÍÂ Ë ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘
∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ΔÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘Ù›Ô˘˜ Î·È Ë ¤Î‚·Û‹ Ù˘ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ Îϛ̷ ·ÈÛÈÔ‰ÔÍ›·˜ Û ÌÈ· ‰‡ÛÎÔÏË ÛÙÈÁÌ‹. ∏ ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ Ó·˘¿Ú¯Ô˘ ªÈ·Ô‡ÏË Î·È Ë Û‡ÌÚ·ÍË ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ˘ÚÔÏËÙÒÓ ¶··ÓÈÎÔÏ‹, ™·¯ÙÔ‡ÚË, ¶È›ÓÔ˘, ª·ÙÚfi˙Ô˘ Î.¿. ¤ÊÂÚ·Ó ÙÔ ÔıËÙfi ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Î·È ÂÚÈfiÚÈÛ·Ó ÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÙÔÓ ·ÈÁ˘ÙÈ·Îfi ÛÙfiÏÔ ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË Î·È ÙÔÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ÛÙ· ¢·Ú‰·Ó¤ÏÈ·. ∂ÎÙfi˜ ·fi ÙȘ ÂÌʇÏȘ ‰È·Ì¿¯Â˜, Ô ÓfiÙÔ˜ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘ ÁÓÒÚÈÛ ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ ÙËÓ ÈÛ¯‡ ÙˆÓ fiÏˆÓ ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì ·Û¿, ÁÈÔ˘ ÙÔ˘ ·ÓÙÈ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [225]
∞ÈÁ‡ÙÔ˘ ªÔ¯¿ÌÂÙ ÕÏÈ. ∞˘Ùfi˜, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÂÓfi˜ ÈÛ¯˘ÚfiÙ·ÙÔ˘ ÂÎÛÙÚ·Ù¢ÙÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ΔÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘Ù›ˆÓ, ·Ô‚È‚¿ÛÙËΠÙÔ ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1825 ÛÙË ªÂıÒÓË. ∏ ΢‚¤ÚÓËÛË ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË ·ÈÊÓȉȿÛÙËÎÂ Î·È ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·ÓÙȉڿÛÂÈ. ∏ ·‰˘Ó·Ì›· fï˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ó· ÙÔÓ ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÔ˘Ó Ê¿ÓËΠÁÚ‹ÁÔÚ· Î·È ÛÙÔ ∫ÚÂÌ̇‰È ÛÙȘ 7 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1825 Î·È ÛÙË ™Ê·ÎÙËÚ›· ÛÙȘ 26 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1825. ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Ì¿¯Ë˜ Ô˘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠÛÙÔ ÓËÛ›, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÔÏÏÔ‡˜ Ô˘ ¤ÂÛ·Ó ‹Ù·Ó Ô ∞Ó·ÁÓˆÛÙ·Ú¿˜ Î·È Ô ÊÈϤÏÏËÓ·˜ ™·ÓÙ·Úfi˙·. Δ· ÂÏÏËÓÈο ÏÔ›· Ô˘
Ó·˘ÏÔ¯Ô‡Û·Ó ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ Î·ÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ‰È·Ê‡ÁÔ˘Ó ‰È·ÛÒ˙ÔÓÙ·˜ ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ Ì·¯ËÙ¤˜. ΔÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ‰È¤Û·Û ÙÔÓ ÎÏÔÈfi ÙˆÓ ÔÏÈÔÚÎËÙÒÓ Ô ÕÚ˘ ÙÔ˘ ΔÛ·Ì·‰Ô‡, Ì ÏÔ›·Ú¯Ô ÙÔÓ ™·¯ÙÔ‡ÚË. ΔÔ ÏÔ›Ô Î·ÙfiÚıˆÛ ӷ ‰È·Ê‡ÁÂÈ ‚·ÏÏfiÌÂÓÔ ·fi ‰Âο‰Â˜ ¯ıÚÈο ÏÔ›· Ô˘ ›¯·Ó Û˘ÚÚ‡ÛÂÈ ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ ÙÔ˘ ¡·‚·Ú›ÓÔ˘. ∏ ·‰˘Ó·Ì›· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ó· ·Ó·Îfi„Ô˘Ó ÙËÓ ÔÚ›· ÙˆÓ ΔÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘Ù›ˆÓ ¤ÙÚ„ ÛÙÔÓ πÌÚ·‹Ì Ó· ÂÈÛ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ‚·ı‡ÙÂÚ· ÛÙË ªÂÛÛËÓ›·. ∂Λ ÚÔÛ¿ıËÛ ̿ٷȷ Ó· ÙÔÓ ·Ó·¯·ÈÙ›ÛÂÈ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ª·ÓÈ¿ÎÈ Ô °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ¢Èη›Ô˜ ‹ ¶··ÊϤÛÛ·˜, fï˜ ¤ÂÛ ËÚˆÈο Ì·¯fiÌÂÓÔ˜ (20 ª·˝Ô˘ 1825). √ ‰ÚfiÌÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ ‹Ù·Ó ϤÔÓ ·ÓÔȯÙfi˜. ∏ ΢‚¤ÚÓËÛË ¤Û¢Û ӷ ·ÌÓËÛÙ‡ÛÂÈ ÙÔÓ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË, ·ÏÏ¿ Ë ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿ ¤ÂÛ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ ∞ÈÁ˘Ù›ˆÓ ÛÙȘ 11 πÔ˘Ó›Ô˘. ΔËÓ ÂÔ̤ÓË ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÛÙËÓ ∞ÚÁÔÏ›‰· Ì ÛÎÔfi Ó· ¯Ù˘‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ. √ ª·ÎÚ˘ÁÈ¿ÓÓ˘ fï˜ Ì ÙÔÓ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ À„ËÏ¿ÓÙË Î·È ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË Â›¯·Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ¿Ô„Ë. ∂Λ, ÛÙË ı¤ÛË ª‡ÏÔÈ, ÛÙ· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ ∞ÚÁÔÏ›‰·˜, Ô πÌÚ·‹Ì ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ ÙËÓ ÚÒÙË Î·Ï¿ ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓË ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. ∂ÈÎÂÊ·Ï‹˜ ‹Ù·Ó Ô πˆ¿ÓÓ˘ ª·ÎÚ˘ÁÈ¿ÓÓ˘. ∂›ÎÔ˘ÚÔÈ ¤ÊÙ·Û·Ó Ô ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ Î·È Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘, ηıÒ˜ Î·È 100 ∫ÚËÙÈÎÔ›. ∞fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ÚÔÛÙ¿ÙÂ˘Â Ù· ÂÏÏËÓÈο ÛÒÌ·Ù·. ™ÙȘ 13 πÔ˘Ó›Ô˘, Ô πÌÚ·‹Ì ÂÍ·¤Ï˘Û ›ıÂÛË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ Ô¯˘Ú‹˜ ı¤Û˘ ÙˆÓ ª‡ÏˆÓ. √È ŒÏÏËÓ˜ Ì ηٷÈÁÈÛÌfi ˘ÚÒÓ ·ÒıËÛ·Ó ÙÔ˘˜ ÂÈÙÈı¤ÌÂÓÔ˘˜, ÂÓÒ ÌÈÎÚ¤˜ ÂÓÈÛ¯‡ÛÂȘ, ÔÈ Ôԛ˜ η٤ÊÙ·Û·Ó ÙËÓ Î·Ù¿ÏÏËÏË ÛÙÈÁÌ‹, ÂÓ›Û¯˘Û·Ó ÙÔ ÊÚfiÓËÌ· ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ, Ô˘ ¤Ú·Û·Ó ÛÙËÓ ·ÓÙ›ıÂÛË. √È ∞ÈÁ‡ÙÈÔÈ ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó. ΔÔ ¡·‡ÏÈÔ ÛÒıËΠ۠ÌÈ· ÎÚ›ÛÈÌË ÛÙÈÁÌ‹ ÁÈ· ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ¯¿ÚË ÛÙËÓ ËÚˆÈ΋ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙÔ˘ ª·ÎÚ˘ÁÈ¿ÓÓË Î·È ÙˆÓ Û˘Ó·ÁˆÓÈÛÙÒÓ
ÙÔ˘. ∂ÓÙÔ‡ÙÔȘ, Ô πÌÚ·‹Ì ÁÈ· Ôχ ηÈÚfi ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ·ÔÙÂÏ› ÙË ÛÔ‚·ÚfiÙÂÚË ·ÂÈÏ‹ ÁÈ· ÙËÓ ¤Î‚·ÛË ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·. ΔÔ ¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ¤ÙÔ˘˜, Ô πÌÚ·‹Ì ÎÈÓ‹ıËΠÚÔ˜ ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ÁÈ· Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙÔÓ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹. ∏ ‰Â‡ÙÂÚË ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ˘fi ÙÔÓ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹ ¿Ú¯ÈÛ ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 1825 (20 ∞ÚÈÏ›Ô˘). √È 5.000 ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ Ù˘ fiÏ˘ ηÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘Ó Ì·ÎÚÈ¿ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·. ™ËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ ¤·ÈÍ·Ó Ë ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘, Ô˘ ÊÚfiÓÙÈ˙ ӷ ÂÊԉȿ˙ÂÈ ÙȘ ÊÚÔ˘Ú¤˜ ÙˆÓ ÌÈÎÚÒÓ ÓËÛÈÒÓ Ù˘ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ·˜ Î·È ÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ, ηıÒ˜ Î·È Ë ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ ∫·Ú·˚ÛοÎË ÛÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ÂÚÈÔ¯‹, Ô˘ ‰È·ÚÎÒ˜ ·ÚÂÓÔ¯ÏÔ‡Û ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. ∏ ηٿÛÙ·ÛË ·˘Ù‹ ÁÚ‹ÁÔÚ· ·Ó·ÙÚ¿ËΠÙÔ ¢ÂΤ̂ÚÈÔ Ù˘ ›‰È·˜ ¯ÚÔÓÈ¿˜, Ì ÙËÓ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì. •ÂΛÓËÛÂ, ÏÔÈfiÓ, Ë ‰Â‡ÙÂÚË Î·È ÈÔ ‰‡ÛÎÔÏË Ê¿ÛË Ù˘ ÔÏÈÔÚΛ·˜ ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘. ¶ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi 25.000 ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î·È ∞ÈÁ‡ÙÈÔÈ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· Ȥ˙Ô˘Ó ·ÛÊ˘ÎÙÈο ÙËÓ fiÏË. √ ·ÓÂÊԉȷÛÌfi˜ ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ ÁÈÓfiÙ·Ó Ì¤Ú· Ì ÙË Ì¤Ú· fiÏÔ Î·È ÈÔ ‰‡ÛÎÔÏÔ˜. √È ÓÂÎÚÔ› ·fi ÙËÓ Â›Ó· ·˘Í¿ÓÔÓÙ·Ó Û˘Ó¯Ҙ. ΔÂÏÈο, ÛÙÔ Û˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ÙˆÓ ÔÏ·Ú¯ËÁÒÓ Î·È ÙˆÓ ÚÔÎÚ›ÙˆÓ ·ÔÊ·Û›ÛÙËÎÂ Ë ŒÍÔ‰Ô˜. ΔÚÂȘ Ê¿Ï·ÁÁ˜ ÙˆÓ 1.000 ·Ó‰ÚÒÓ Ë Î·ıÂÌ›· ÙË Ó‡¯Ù· Ù˘ 10˘ ∞ÚÈÏ›Ô˘ fiÚÌËÛ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÔÏÈÔÚÎËÙÒÓ, Ô˘ ˘Ô‰¤¯ÙËÎ·Ó ÙÔ˘˜ ÁÂÓÓ·›Ô˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ì ηٷÈÁÈÛÌfi ˘ÚÒÓ, ‰ÈfiÙÈ ÙÔ Û¯¤‰Èfi ÙÔ˘˜ ›¯Â ÚÔ‰Ôı›. §›ÁÔÈ ‰È·ÛÒıËηÓ, ·ÊÔ‡ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ Â›Ù ¤ÂÛ·Ó Ì·¯fiÌÂÓÔÈ Â›ÙÂ, ΢ڛˆ˜ Á˘Ó·ÈÎfi·È‰·, ·Ó·ÙÈÓ¿¯ıËÎ·Ó ÛÙË ÌÂÁ¿ÏË ˘ÚÈÙȉ·Ôı‹ÎË ÙËÓ ÔÔ›· ˘ÚÔ‰fiÙËÛÂ Ô ÁÂÓÓ·›Ô˜ ÃÚ‹ÛÙÔ˜ ∫·„¿Ï˘. ΔÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ¤ÂÛÂ Î·È ÔÈ ÛÊ·Á¤˜ Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÎÚ¿ÙËÛ·Ó ‰‡Ô ̤Ú˜. √ ·fi˯Ԙ ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ Ô˘ ‰È·‰Ú·Ì·Ù›ÛÙËÎ·Ó ·Ó·˙ˆ‡ÚˆÛ ÙÔ Ó‡̷ ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË. ªÚÔÛÙ¿ ÛÙË ÁÂÓÓ·ÈfiÙËÙ·
[226]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÕÈÓÙÂ, Ô £Ô‰ˆÚ¿Î˘ £fiÈÎÔ ÌÔ˘, οıÂÙ·È ÛÙ˘ ∑¿Î˘ÓıÔ˜ ÙÔ Î¿ÛÙÚÔ. μ¿˙ÂÈ ÙÔ ÎÈ¿ÏÈ, ‚¿˙ÂÈ ÙÔ ÎÈ¿ÏÈ Î·È ÙËÚ¿ÂÈ. ÕÈÓÙÂ, ‚¿˙ÂÈ ÙÔ ÎÈ¿ÏÈ £fiÈÎÔ ÌÔ˘, Î·È ÙËÚ¿ÂÈ Î·È ÙÔ ªÔÚÈ¿ ’ÁÓ·ÓÙ‡ÂÈ. μϤÂÈ ÙË ı¿Ï·ÛÛ· Ï·ÙÈ¿. ÕÈÓÙÂ, ‚ϤÂÈ ÙË ı¿Ï·ÛÛ·, £fiÈÎÔ Ì’, Ó¿ ’Ó·È Ï·ÙÈ¿ Î·È ÙÔ ªÔÚÈ¿ ·Ï¿ÚÁ·. μϤÂÈ ÙËÓ ∞ψӛÛÙ·ÈÓ·. ΔÔÓ ‹Ú ÙÔ ·Ú¿ÔÓÔ Î·È ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÓÙ¤ÚÙÈ. ΔÔ˘ §ÂˆÓ›‰·, ÙÔ˘ §ÂˆÓ›‰· ÙÔ Û·ı›, ÙÔ˘ §ÂˆÓ›‰·, ÙÔ Û·ı› ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ÙÔ ÊÔÚ›. - ∫ϤÊÙÈÎÔ ·fi ÙË Û˘ÏÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ™Ù·Ì¿ÙË ª·ÎÚ‹ ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [227]
Ô˘ ¤‰ÂÈÍ·Ó fiÛÔÈ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÛÙËÓ ŒÍÔ‰Ô ÔÈ ÛÔ˘‰·›ÔÈ Î·È ÌÂÁ¿ÏÔÈ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÂΛӢ ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· Â¤Ì‚Ô˘Ó ‰È·ÌÂÛÔÏ·‚ËÙÈο ÛÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ˙‹ÙËÌ·. ªÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù¿ÏË„Ë ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ Ô πÌÚ·‹Ì ¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÂÓÒ Ô ∫ÈÔ˘Ù·¯‹˜ ηÙ¢ı‡ÓıËΠÚÔ˜ ÙËÓ ∞ı‹Ó· Î·È ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ. ∂ΛÓË ÙË ‰‡ÛÎÔÏË ÛÙÈÁÌ‹ ÌfiÓÔ Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ ∫·Ú·˚Ûο΢ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÌÓ‡ÛÂÈ Î·È Ó· ÎÈÓËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙȘ ÙÚÔÌÔÎÚ·ÙË̤Ó˜ ÔÌ¿‰Â˜ ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜. ŒÚ ¿ÛË ı˘Û›· Ó· ÎÚ·ÙËı› Ë ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰·. ∏ ΢‚¤ÚÓËÛË ÙÔÓ ‰ÈfiÚÈÛ ·Ú¯ËÁfi Ù˘ ÂÎÛÙÚ·Ù›·˜ ÛÙË ™ÙÂÚ¿ Î·È ÙÔÓ ÚÔ¤ÙÚ„ ӷ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÈ ÙȘ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ô˘ ÔÏÈÔÚÎÔ‡Û·Ó ÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË. ∏ ›‰È·, ÁÈ· ÙË ‰È¢ÎfiÏ˘ÓÛË ÙˆÓ ÂȯÂÈÚ‹ÛˆÓ, ÌÂÙ¤ÊÂÚ ÙËÓ ¤‰Ú· Ù˘ ÛÙËÓ ∞›ÁÈÓ·. √ ∫·Ú·˚Ûο΢ ÚÔÛ¿ıËÛ Ì ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂÈı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ΢ڛˆ˜ ™ÙÂÚ¿ –∞Ú¿¯Ô‚·, ºÔÓÙ¿Ó·, ¢›ÛÙÔÌÔ Î.·.– Ó· ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÈ ÙÔÓ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹ ·fi ÙËÓ ∞ı‹Ó· ·ÏÏ¿ ·¤Ù˘¯Â. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ·Ú¿ ÙÔ ı·Ó¿ÛÈÌÔ ÙÚ·˘Ì·ÙÈÛÌfi ÙÔ˘ °ÎÔ‡Ú· ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1826, ÔÈ ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘ οÛÙÚÔ˘ ·ÓÙ¤‰Ú·Û·Ó Ì ÂÈÙ˘¯›· ÛÙȘ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ÂÈı¤ÛÂȘ. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ÙȘ ÂÎηı·ÚÈÛÙÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ÛÙË μÔȈٛ·, Ô ∫·Ú·˚Ûο΢ ¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ∞ÙÙÈ΋ ÙÔ ª¿ÚÙÈÔ ÙÔ˘ 1827. ∏ ÂÈ‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˘ ÛÙÔ ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì· ‹Ù·Ó ·fiÏ˘ÙË Î·È Ë ·ÊÔÛ›ˆÛË ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÒÓ ÛÙÔ ÚfiÛˆfi ÙÔ˘ ÌÔÓ·‰È΋. ¶ÚÔÂÙԛ̷˙Â Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο ÙËÓ Â›ıÂÛË ·Ú¿ Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ô˘ ÙÔ˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÛÂ Ô ¿ÂÈÚÔ˜ ÕÁÁÏÔ˜ ÛÙfiÏ·Ú¯Ô˜ ∫fi¯Ú·Ó. ∞Ó‹ÌÂÚ· Ù˘ ÔÓÔÌ·ÛÙÈ΋˜ ÙÔ˘ ÂÔÚÙ‹˜ Ô ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜, ·Ó Î·È ¿ÚÚˆÛÙÔ˜, ‹Ú ̤ÚÔ˜ Û ÌÈ· Û˘ÌÏÔ΋ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ º¿ÏËÚÔ, ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÔÔ›·˜ ÙÚ·˘Ì·Ù›ÛÙËΠı·Ó¿ÛÈÌ·. √ ı¿Ó·Ùfi˜ ÙÔ˘ Û˘ÁÎÏfiÓÈÛ ŒÏÏËÓ˜ Î·È ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. §¤ÁÂÙ·È Ì¿ÏÈÛÙ· fiÙÈ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÊÒÓ·˙·Ó ·fi ÙȘ ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘˜: «øÚ¤, Ô ∫·Ú·˚Ûο΢, Ô ÁÈÔ˜ Ù˘ ηÏÔÁÚÈ¿˜,
¤ı·ÓÂ. ŸÏÔÈ Ó· ‚¿ÏÏÂÙ ̷‡Ú·, ÁÈ·Ù› ¿ÏÏÔÓ Û·Ó ÎÈ’ ·˘ÙfiÓ ‰ÂÓ ¤¯ÂÙ». ™ÙË Ì¿¯Ë Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Î·È ÔÈ ÊÈϤÏÏËÓ˜ Ô˘ ÔÏÂÌÔ‡Û·Ó Ì·˙› ÙÔ˘˜ ËÙÙ‹ıËηÓ. ŒÂÈÙ· ·fi ¤Ó· Ì‹Ó·, ÛÙȘ 25 ª·˝Ô˘, Ë ∞ÎÚfiÔÏË ·Ú·‰fiıËΠÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. √ πÌÚ·‹Ì, ÛÙÔ ÌÂٷ͇, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÂÍ·Ê·Ó›ÛÂÈ fiϘ ÙȘ ·ӷÛÙ·ÙÈΤ˜ ÂÛٛ˜ Ô˘ ˘‹Ú¯·Ó ·ÎfiÌË ÛÙÔ ªÔÚÈ¿. ∫ÈÓ‹ıËΠ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜, ÙÔ ª¿ÈÔ Î·È ÙÔÓ ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ ÙÔ˘ 1826, ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ¿·ÚÙÔ˘ οÛÙÚÔ˘ Ù˘ ª¿Ó˘. ∞¤Ù˘¯Â Î·È ÛÙȘ ‰‡Ô ÚÔÛ¿ıÂȤ˜ ÙÔ˘. øÛÙfiÛÔ, ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÙÔ Î·ÏÔη›ÚÈ ÙÔ˘ 1827, Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ¿Ú¯ÈÛ ӷ Á›ÓÂÙ·È ÂÈΛӉ˘ÓË ÁÈ· ÙËÓ ¤Î‚·ÛË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. √ πÌÚ·‹Ì ˘ÚfiÏËÛ ÙËÓ ·ÁÚÔÙÈ΋ ·Ú·ÁˆÁ‹ Î·È ÔÈ ·ÁÚfiÙ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ
™ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘ Ó· ÂÁηıȉڇÛÂÈ ¤Ó· ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ (¿Óˆ) ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ ÙË ‰Ú¿ÛË ÙˆÓ ÚÔÎÚ›ÙˆÓ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ηÈ, fiˆ˜ ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈÎfi, Î·È Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ ÙˆÓ ª·˘ÚÔÌȯ·Ï·›ˆÓ. √ ·Ú·ÁΈÓÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ª·ÓÈ·ÙÒÓ Î·È Ë Ê˘Ï¿ÎÈÛË ÙÔ˘ ¶ÂÙÚfiÌÂË ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË ‹Ù·Ó Ë ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· Ó· ‰ÔÏÔÊÔÓËı› Ô Î˘‚ÂÚÓ‹Ù˘ ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ ÛÙȘ 27 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1831 ·fi ÙÔ˘˜ °ÂÒÚÁÈÔ Î·È ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË. ∏ ÛÔÚfi˜ ÙÔ˘ ÌÂٷʤÚıËΠÛÙË ÁÂÓ¤ÙÂÈÚ¿ ÙÔ˘ ∫¤Ú΢ڷ, fiÔ˘ Î·È Ù¿ÊËÎÂ, ÛÙËÓ ÈÂÚ¿ ÌÔÓ‹ ÀÂÚ·Á›·˜ £ÂÔÙfiÎÔ˘ ¶Ï·Ù˘Ù¤Ú·˜. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏
[228]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÙÔ˘ ÏÈÌÔ‡ ‰‹ÏˆÛ·Ó ˘ÔÙ·Á‹, «ÚÔÛ·ÓËÛ·Ó». √ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ÛÙ· ∞ÔÌÓËÌÔÓ‡̷ٿ ÙÔ˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο: «ªfiÓÔÓ ÂȘ ÙÔÓ Î·ÈÚfiÓ ÙÔ˘ ÚÔÛÎ˘Ó‹Ì·ÙÔ˜ ÂÊÔ‚‹ıËη ‰È¿ ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÌÔ˘». √ °¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿ Ì ÙÔ Û‡ÓıËÌ· «ÊˆÙÈ¿ Î·È ÙÛÂÎÔ‡ÚÈ ÛÙÔ˘˜ ÚÔÛ΢ÓË̤ÓÔ˘˜» ÂÍ·¤Ï˘Û ٷ ·ÏÈοÚÈ· ÙÔ˘ ÛÙ· ¯ˆÚÈ¿ Ô˘ ‰‹ÏˆÛ·Ó ˘ÔÙ·Á‹ ÛÙÔÓ πÌÚ·‹Ì Î·È fiÙ Ì ÙÔ Î·Ïfi Î·È fiÙ Ì ÙÔ ¿ÁÚÈÔ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÙË ÊÏfiÁ· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ·Ó·Ì̤ÓË. ª¤Û· ÛÙËÓ ·Ó·ÛÊ¿ÏÂÈ· Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÛÂ Ë ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì, ˘‹Ú¯·Ó Î·È ÁÂÁÔÓfiÙ·, fiˆ˜ ·˘Ùfi Ù˘ Ó·˘Ì·¯›·˜ ÛÙË ™Î¿Ï· ™·ÏÒÓˆÓ, ÛÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ πÙ¤· (18 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1827), Ô˘ ÁÂÓÓÔ‡Û·Ó Î¿ÔȘ ÂÏ›‰Â˜ ÁÈ· ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ. √ ÛÔ˘‰·›Ô˜ ÊÈϤÏÏËÓ·˜ ÕÌÓÂ˚ ÕÛÙÈÁÍ, ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ ÌÈ·˜ ÌÈÎÚ‹˜ Ó·˘ÙÈ΋˜ ÌÔ›Ú·˜ ÛÙËÓ ÔÔ›· ÂÚÈÏ·Ì‚·ÓfiÙ·Ó Î·È ÙÔ ·ÙÌfiÏÔÈÔ ∫·ÚÙÂÚ›·, ÂÈÙ¤ıËΠ۠ÌÈ· ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÌÔ›Ú· Ô˘ ÚÔÛٿ٢ ÙÚ›· ·˘ÛÙÚȷο ÊÔÚÙËÁ¿ ÏÔ›·. ∏ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÏÂ˘Ú¿ ›¯Â ‚·ÚȤ˜ ·ÒÏÂȘ, ÂÓÒ ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· Ó·˘ÙÈ΋ ÈÛÙÔÚ›· ¤Ó· ÔÏÂÌÈÎfi ·ÙÌfiÏÔÈÔ Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Û ӷ˘Ì·¯›·. ¶·Ú¿ Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ‹‰Ë ·fi ÙÔ 1826, ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ˙‹ÙËÌ· ηÙ›¯Â ϤÔÓ Î˘Ú›·Ú¯Ë ı¤ÛË ÛÙȘ ‰ÈÂıÓ›˜ ‰Èψ̷ÙÈΤ˜ ‰ÈÂÚÁ·Û›Â˜. ŒÂÈÙ· ·fi ·ÏÏ¿ÏÏËϘ ‰È·ÛΤ„ÂȘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ƒˆÛ›·, ÙËÓ ∞ÁÁÏ›· Î·È ÙË °·ÏÏ›·, ˘ÔÁÚ¿ÊËÎ·Ó Ù· ‰‡Ô ÚÒÙ· ÚˆÙfiÎÔÏÏ· Ô˘ ηÙÔ¯‡ÚˆÓ·Ó ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÂÏ¢ıÂÚ›·, ÛÙȘ 4 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1826 Î·È ÛÙȘ 6 πÔ˘Ï›Ô˘ 1827. ΔÔ ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ÙÔ˘ πÔ˘Ï›Ô˘ ÙÔ˘ 1827, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ·˘ÙfiÓÔÌÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÚÔ¤‚Ï ÙËÓ ÂÈÚËÓÈ΋ Â›Ï˘ÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ˙ËÙ‹Ì·ÙÔ˜, ÙËÓ ¿ÌÂÛË ‰È·ÎÔ‹ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂˆÓ ·ÏÏ¿ Î·È Ì¤ÙÚ· ηٷӷÁηÛÌÔ‡ Ù˘ À„ËÏ‹˜ ¶‡Ï˘, ÒÛÙ ӷ ‰Â¯Ù› ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ. °È· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi ÛÙ¿ÏıËΠÛÙ· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Ó·˘ÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ªÂÁ¿ÏˆÓ ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ (∞ÁÁÏ›·, °·ÏÏ›·, ƒˆÛ›·) ÁÈ· ÂÎÊÔ‚ÈÛÌfi. ∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ·Ô‰¤¯ıËΠÙËÓ
ÚfiÙ·ÛË ÙˆÓ ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ ÁÈ· ηٿ·˘ÛË ÙˆÓ Â¯ıÚÔÚ·ÍÈÒÓ. ∏ ¿ÚÓËÛË fï˜ ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ Ó· ‰Â¯Ù› ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Ù˘ πÔ˘ÏÈ·Ó‹˜ ™‡Ì‚·Û˘ Î·È Ë ·ÚÁÔÔÚ›· ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì Ó· Û˘ÌÌÔÚʈı› Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÛÙË Ó·˘Ì·¯›· ÙÔ˘ ¡·‚·Ú›ÓÔ˘ ÛÙȘ 8 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 1827. √ ÙÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘ÙÈ·Îfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ‹Ù·Ó Û˘ÁÎÂÓÙڈ̤ÓÔ˜ ÛÙÔ ¡·‚·Ú›ÓÔ, fiÔ˘ η٤Ï¢ÛÂ Î·È Ô Âӈ̤ÓÔ˜ Û˘ÌÌ·¯ÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ (·ÁÁÏÈÎfi˜, Á·ÏÏÈÎfi˜, ÚˆÛÈÎfi˜), Ì ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙÔ˘˜ Ó·˘¿Ú¯Ô˘˜ ∫fi‰ÚÈÁÎÙÔÓ, ¢ÂÚÈÁÓ› Î·È Ã¤È‰ÂÓ, Î·È ·Á΢ÚÔ‚fiÏËÛ ÎÔÓÙ¿ ‹ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÙÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘Ùȷο ÏÔ›·. ŒÓ· ÂÂÈÛfi‰ÈÔ ÌÂٷ͇ ÂÓfi˜ ·ÈÁ˘ÙÈ·ÎÔ‡ Î·È ÂÓfi˜ ÌÈÎÚÔ‡ ·ÁÁÏÈÎÔ‡ ÏÔ›Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ ÛÙË ÁÂӛ΢ÛË Ù˘ Û‡Úڷ͢ Î·È ÛÙËÓ ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈ΋ ۯ‰fiÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘ÙÈ·ÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘. ∏ Ó·˘Ì·¯›·
ÙÔ˘ ¡·‚·Ú›ÓÔ˘ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙËÓ ·ÊÂÙËÚ›· ‰Èψ̷ÙÈÎÒÓ Î·È ÔÏÈÙÈÎÒÓ ÂÍÂϛ͈Ó, Ô˘ ›¯·Ó ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙËÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1828 ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∞›ÁÈÓ· Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜, Ù¤ˆ˜ ˘Ô˘ÚÁfi˜ ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ ÙÔ˘ ÙÛ¿ÚÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ∞′. ∂›¯Â ÂÎÏÂÁ› ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ Ì ÂÙ·ÂÙ‹ ıËÙ›· ·fi Ù· ̤ÏË Ù˘ °′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘ ÛÙËÓ ΔÚÔÈ˙‹Ó·, Ô˘ ›¯Â „ËÊ›ÛÂÈ Î·È ÙÔ ÈÔ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ™‡ÓÙ·ÁÌ· Ù˘ ÂÔ¯‹˜. ΔÔÓ ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ Ù˘ ›‰È·˜ ¯ÚÔÓÈ¿˜ η٤ÊÙ·Û·Ó ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ 15.000 °¿ÏÏÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ˘fi ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ªÂ˙fiÓ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ÙfiÛÔ ÛÙËÓ ÔÌ·Ï‹ ··ÁΛÛÙÚˆÛË ÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì fiÛÔ Î·È ÛÙËÓ Â̤‰ˆÛË Ù˘ Ù¿Í˘ ÛÙÔÓ Ôχ·ıÔ ªÔÚÈ¿.
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [229]
√ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ ÎÚ¿ÙÔ˜, Î·È Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜, Ì ¤Íԯ˜ ‰Èψ̷ÙÈΤ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ, ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢fiÌÂÓÔ˜ ÙȘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ªÂÁ¿ÏˆÓ ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ ·ÓÙÈı¤ÛÂȘ, ·ÏÏ¿ Î·È ÙȘ ÔÏÈÙÈΤ˜ Û˘ÁÎ˘Ú›Â˜, Ó· Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÙË ¯ÒÚ· ÛÙËÓ Ï‹ÚË ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·, ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÔÓÙ·˜ fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·ÙfiÓ ÈÔ ‰ÈÂ˘Ú˘Ì¤Ó· Û‡ÓÔÚ·. √ ·ÏÈfi˜ ¤ÌÂÈÚÔ˜ ‰Èψ̿Ù˘ ÙÔ˘ ÙÛ¿ÚÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ Ù· ›¯Â ηٷʤÚÂÈ, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ fiÛÔÓ ·ÊÔÚÔ‡Û ÛÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÛΤÏÔ˜ ÙˆÓ ÂȉÈÒÍÂÒÓ ÙÔ˘. ∞ÊÔ‡ ÂÎÌÂÙ·ÏχÙËΠ̠·ÚÈÛÙÔÙ¯ÓÈÎfi ÙÚfiÔ ÙË Ó›ÎË ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ ÛÙÔÓ fiÏÂÌfi ÙÔ˘˜ Ì ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· Î·È ÙË ™˘Óı‹ÎË Ù˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏ˘ Ô˘ ¤ıÂÛ ٤ÏÔ˜ ÛÙȘ ¯ıÚÔڷ͛˜ (14 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1829), Ì ÙÔ ¿ÚıÚÔ 10 Ù˘ ÔÔ›·˜ ÔÈ ËÙÙË̤ÓÔÈ ·Ô‰¤¯ÔÓÙ·Ó ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ·˘ÙÔÓÔÌ›·,
ÂÍÒıËÛ ٷ Ú¿ÁÌ·Ù· ÚÔ˜ ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·. ΔÂÏÈο, ÛÙȘ 3 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1830 ˘ÔÁÚ¿ÊËΠÙÔ ¶ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ·ÔÙ¤ÏÂÛÂ Î·È ÙË ÁÂÓ¤ıÏÈ· Ú¿ÍË ÙÔ˘ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ˘ ϤÔÓ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜ fï˜ ÁÈ· ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ Ô˘ «‰¿Ì·Û» ¤Ó·Ó ª¤ÙÂÚÓȯ ‹ ¤Ó·Ó ¶¿ÏÌÂÚÛÙÔÓ ¤ÂÛ ÓÂÎÚfi˜ ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1831 ·fi ÛÊ·›Ú˜ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. √ ÌfiÓÔ˜ ŒÏÏËÓ·˜ ÂΛÓË ÙË ‰‡ÛÎÔÏË ÂÚ›Ô‰Ô Ô˘ ›¯Â ÙȘ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ Î·È ÙËÓ ÈηÓfiÙËÙ· Ó· ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ Ú·ÁÌ·ÙÈο ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, Ô ÎfiÌ˘ πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜, ·ÓÙÈηٷÛÙ¿ıËΠ·fi ÙÔÓ μ·˘·Úfi ŸıˆÓ·. ∏ Ì·ÎÚ¿ ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÙˆÓ ·ÚÔÎ¿Ï˘ÙˆÓ ÍÂÓÈÎÒÓ ÂÂÌ‚¿ÛÂˆÓ ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ˙ˆ‹ Ù˘ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ˘ È· ∂ÏÏ¿‰·˜ ÍÂÎÈÓÔ‡ÛÂ.
∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ÊÚÔ˘Ú¿ Ô˘ ÛÙÚ·ÙÔ‰‡ÂÈ Ì¤Û· ÛÙÔÓ ∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ ‰›ÓÂÈ ÙÔ ÛÙ›ÁÌ· Ù˘ ÛÙËÓ ·ÓÂÌfi‰ÈÛÙË ı¤·, ÂΛ fiÔ˘ ÔÈ ‰‡Ô ı¿Ï·ÛÛ˜ ÛÌ›ÁÔ˘Ó ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ πÛıÌÔ‡ (Fairbairn, P., The Imperial Bible Dictionary, London 1866). ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏
[230]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÙÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ÙÔ˘ ÍÂÛËΈÌÔ‡ 1354 OÈ OıˆÌ·ÓÔ› ΔÔ‡ÚÎÔÈ ·Ô‚È‚¿˙ÔÓÙ·È ÛÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ
1476 ∏ μÏ·¯›· ÚÔÛ·ÚÙ¿Ù·È ÛÙ· ‰¿ÊË Ù˘ OıˆÌ·ÓÈ΋˜
Ù˘ ∫·ÏÏ›ÔÏ˘.
ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ › ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ªÔ˘Ú¿Ù ∞′.
∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ §¿ÛηÚ˘ ÂΉ›‰ÂÈ ÛÙÔ ªÈÏ¿ÓÔ ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ∂ÈÙÔÌ‹ ÙˆÓ ÔÎÙÒ ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ÌÂÚÒÓ, ÙÔ ÚÒÙÔ ¤ÓÙ˘Ô ÂÏÏËÓÈÎfi ‚È‚Ï›Ô (ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜).
√ ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·˜ ÙÔ˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘, ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ π∞′ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ ÌËÙÚÔÔÏÈÙÈÎÔ‡ Ó·Ô‡ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜.
1430 √È √ıˆÌ·ÓÔ› ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î·Ù·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÙË
1479 √ ∫ÔÚÎfi‰ÂÈÏÔ˜ ∫Ï·‰¿˜ ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙË ª¿ÓË Î·È
£ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË.
·ÂÏ¢ıÂÚÒÓÂÈ ÙÔ √›Ù˘ÏÔ Î·È ÔÏÏ¿ ¿ÏÏ· ÊÚÔ‡ÚÈ· Î·È ¯ˆÚÈ¿ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜.
∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏
‰ÂÛÔÙ¿ÙÔ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ.
1361 ∏ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË Á›ÓÂÙ·È ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ÙÔ˘
1453 OÈ √ıˆÌ·ÓÔ› ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î˘ÚÈÂ‡Ô˘Ó ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Â› ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ªˆ¿ÌÂı μ′.
1458 Δ· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÙÔ˘ ªˆ¿ÌÂı μ′ ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó ÙËÓ ∞ı‹Ó·.
1460 ∫·Ù·Ï‡ÂÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÙÔ
1481 √ ∫Ï·‰¿˜ Û˘ÓÙÚ›‚ÂÈ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ √›Ù˘ÏÔ ÈÛ¯˘Ú¤˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. ¶ÈÂ˙fiÌÂÓÔ˜ ·fi ÈÛ¯˘Ú¤˜ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ηÙÔÚıÒÓÂÈ ¤ÂÈÙ· ·fi ·ÈÊÓȉȷÛÙÈ΋ ηٿ ÙˆÓ ÔÏÈÔÚÎËÙÒÓ ÙÔ˘ ›ıÂÛË Ó· ‰È·Ê‡ÁÂÈ ÚÒÙ· ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÛÙËÓ πÙ·Ï›·. E·Ó¤Ú¯ÂÙ·È ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Ï›ÁÔ ÚÈÓ ·fi ÙÔ 1490. ΔÔ 1490 ÛÎÔÙÒÓÂÙ·È ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ì¿¯Ë˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ.
1522 ∫·Ù·Ï·Ì‚¿ÓÂÙ·È Ë ƒfi‰Ô˜. 1527 ∞ÓÙ·ÚÛ›· ÙÔ˘ §˘ÛÛÔÁÈÒÚÁË ‹ ∫·ÓÙ·ÓÔÏ¤Ô˘ ‹ °·‰·ÓÔÏ¤Ô˘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∫Ú‹ÙË. ŒÓ· ¯ÚfiÓÔ ÌÂÙ¿ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Î·Ù·Ó›ÁÂÙ·È Î·È Ô §˘ÛÛÔÁÈÒÚÁ˘ ··Á¯ÔÓ›˙ÂÙ·È.
1566 √È Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ÃÈÌ¿Ú·˜ ÂÍÂÁ›ÚÔÓÙ·È ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. ∞ÚÓÔ‡ÓÙ·È Ó· ÏËÚÒÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘˜ Î·È Ó· Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯Ô˘Ó ÛÙÔ ·È‰ÔÌ¿˙ˆÌ·. ∞ÔÙ˘¯›· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂͤÁÂÚÛË.
1570 ÕψÛË Ù˘ ∫‡ÚÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜. 1571 OÈ √ıˆÌ·ÓÔ› ËÙÙÒÓÙ·È ÛÙË Ó·˘Ì·¯›· Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘ ·fi ÙÔ ÛÙfiÏÔ ÙˆÓ Û˘Ó·ÛÈÛÌ¤ÓˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÒÓ ÎÚ·ÙÒÓ ˘fi ÙÔÓ ‰ÔÓ ÃÔ˘¿Ó ÙÔÓ ∞˘ÛÙÚÈ·Îfi. ∫·Ù·ÚÚ¤ÂÈ Ô Ì‡ıÔ˜ ÙÔ˘ ·‹ÙÙËÙÔ˘ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ ΔÔ‡ÚΈÓ.
1585 ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ μfiÓÈÙÛ·˜ Î·È ÙÔ˘ •ËÚÔ̤ÚÔ˘. ¶ÚˆÙÔÛÙ·Ù› Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ °Ú›‚·˜. √È Â·Ó·Ûٿ٘ ËÙÙÒÓÙ·È ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ÔÙ·Ìfi ∞¯ÂÏÒÔ ·fi ÙÔÓ ·Û¿ Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘.
1600 ∂·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ΛÓËÛË ÙÔ˘ ¢ÈÔÓ˘Û›Ô˘ ÙÔ˘ ÂÈÏÂÁfiÌÂÓÔ˘ ™Î˘ÏÔÊÈÏfiÛÔÊÔ˘. ∏ ΛÓËÛË ·ÔÙ˘Á¯¿ÓÂÈ Î·È ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÚÔ‚·›ÓÔ˘Ó Û ‰ÈˆÁÌÔ‡˜ ÏËı˘ÛÌÒÓ Î·È Û ÛÊ·Á¤˜ ˘fiÙˆÓ.
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [231]
ΔËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ÂÚ›Ô‰Ô, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ·fi ÙÔ 12Ô ¤ˆ˜ ÙÔ 18Ô ·ÈÒÓ·, Ë Ù¤¯ÓË Ù˘ ÌÈÓÈ·ÙÔ‡Ú·˜ ÁÓÒÚÈÛ ÌÂÁ¿ÏË ·Ó¿Ù˘ÍË. ™ÙÔ ¤ÚÁÔ ·˘Ùfi, Ô˘ ÊÈÏÔÙ¯ӋıËΠ·fi ÙÔÓ ¡·Î¿˜ √ÛÌ¿Ó ÙÔ 1588, ·Ô‰›‰ÂÙ·È «Ë ·Ú¤Ï·ÛË» ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡. TOPKAPI PALACE COLLECTION
[232]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
1611 ∂·Ó·Ûٿ٘ Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ μ′ ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó Ù· πˆ¿ÓÓÈÓ·. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ ·ÓÙÂÈÙ›ıÂÓÙ·È, ·Ó·ÙÚ¤Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘ Î·È Û˘ÏÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÙÔÓ ¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Á‰¤ÚÓÔ˘Ó ˙ˆÓÙ·Ófi ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ Ï·Ù›· Ù˘ fiÏ˘ (11 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘). √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÚÔ‚·›ÓÔ˘Ó Û ·ÓÙ›ÔÈÓ· Î·È Î·Ù·ÚÁÔ‡Ó Ù· ÚÔÓfiÌÈ· Ô˘ ›¯Â ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÙÔ 1430 Ô ™ÈÓ¿Ó ·Û¿˜.
1627 √ ¡ÈÎfi‰ËÌÔ˜ ªÂÙ·Í¿˜ ȉڇÂÈ Ù˘ÔÁÚ·ÊÂ›Ô ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË.
1628 ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ ·ÛÙÒÓ Ù˘ ∑·Î‡ÓıÔ˘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Â˘ÁÂÓÒÓ («ÚÂÌÂÏÈfi ÙˆÓ ÔÔÏ¿ÚˆÓ»)
·Ô¯ÒÚËÛË ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ ·fi ÙÔ ÓËÛ›, Ë ∫Ú‹ÙË ˘ÔÙ¿ÛÛÂÙ·È ÛÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜.
1683 ∞ÓÂÈÙ˘¯‹˜ ·fiÂÈÚ· ÙˆÓ OıˆÌ·ÓÒÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÙË μȤÓÓË.
1687 ◊ÙÙ· ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ ÛÙÔ ªfi¯·Ù˜ ·fi ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ Sacra Lig· (∞˘ÛÙÚ›·, ¶Ôψӛ·, μÂÓÂÙ›·). √È ∂ÓÂÙÔ› ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó ÙËÓ ¶¿ÙÚ· Î·È ·Ú¯›˙Ô˘Ó Ó· ÔÏÈÔÚÎÔ‡Ó ÙË ªÔÓÂÌ‚·Û›· Î·È ÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ.
25 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘: ∫·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ¶·ÚıÂÓÒÓ·, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ‚ÔÌ‚·Ú‰ÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ·fi Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÙÔ˘ ªÔÚÔ˙›ÓË.
1638 ª·ÚÙ˘ÚÈÎfi˜ ı¿Ó·ÙÔ˜ Ì ÛÙÚ·ÁÁ·ÏÈÛÌfi ÙÔ˘ ™ÙË ¯·ÏÎÔÁÚ·Ê›· ·˘Ù‹ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È Ë ∞ı‹Ó· Ì ÙÔ Î¿ÛÙÚÔ Ù˘ ∞ÎÚfiÔÏ˘ Î·È ÙÔÓ ¶·ÚıÂÓÒÓ· Ô˘ ¤¯ÂÈ ÌÂÙ·Ùڷ› Û Ù˙·Ì› Ï›ÁÔ ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ·ÔÊÚ¿‰· ̤ڷ Ù˘ 25˘ ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1687, fiÙ·Ó ÌÈ· ‚ÔÏ‹ ÂÓÂÙÈÎÔ‡ ˘ÚÔ‚fiÏÔ˘ η٤ÛÙÚ„ ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÛÔ˘‰·›Ô˘ ·˘ÙÔ‡ ÌÓËÌ›Ԣ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏
·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ ∫˘Ú›ÏÏÔ˘ §Ô˘Î¿Úˆ˜. ∫·Ù·‰Èο˙ÂÙ·È ÌÂÙ¿ ı¿Ó·ÙÔÓ ·fi Ì›· Û‡ÓÔ‰Ô ˆ˜ ÊÈÏÔηςÈÓÈÛÙ‹˜. √ ª¿ÍÈÌÔ˜ ∫·ÏÏÈÔÏ›Ù˘ ÂΉ›‰ÂÈ ÛÙË °ÂÓÂ‡Ë ÙË ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË Ù˘ ∫·ÈÓ‹˜ ¢È·ı‹Î˘ ÛÙËÓ Î·ıÔÌÈÏÔ˘Ì¤ÓË.
1659 ∞ÂÛÙ·Ï̤ÓÔÈ ÙˆÓ ª·ÓÈ·ÙÒÓ ÌÂÙ·‚·›ÓÔ˘Ó ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË Î·È Î·Ù·ÚÙ›˙Ô˘Ó Û¯¤‰ÈÔ Û˘ÌÌ·¯›·˜ Î·È Û‡Ìڷ͢ Ì ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜ ÁÈ· ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛË Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ΔÔ ÂfiÌÂÓÔ ¤ÙÔ˜ ª·ÓÈ¿Ù˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ‚·‰›˙Ô˘Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ∫·Ï·Ì¿Ù·˜, ·ÏÏ¿ ÙÂÏÈο ÂÁηٷÏ›ÔÓÙ·È ·‚Ô‹ıËÙÔÈ.
1664 π‰Ú‡ÂÙ·È ÛÙË μÂÓÂÙ›· ÙÔ ºÏ·ÁÁÈÓÈ·Ófi ºÚÔÓÙÈÛÙ‹ÚÈÔ ‹ ºÏ·ÁÁ›ÓÂÈÔ˜ ™¯ÔÏ‹ Ì ¯ÚËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛË ÙÔ˘ ÚÔ¤‰ÚÔ˘ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∞‰ÂÏÊfiÙËÙ·˜ Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜ £ˆÌ¿ ºÏ·ÁÁ›ÓË. ∂›Ó·È ¤Ó· ·fi Ù· ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ· ÂÎ·È‰Â˘ÙÈο ȉڇ̷ٷ Ù˘ ¢È·ÛÔÚ¿˜ Ô˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› ¤ˆ˜ ÙÔ 1905.
1669 ªÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù¿ÏË„Ë ÙÔ˘ ÿӉ·Î· (∏Ú¿ÎÏÂÈÔ) Î·È ÙËÓ
1699 ªÂ ÙË Û˘Óı‹ÎË Ô˘ ˘ÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙÔ ∫¿ÚÏÔ‚ÈÙ˜ Ù˘ ∫ÚÔ·Ù›·˜ (26 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 1699), ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·, ÙË ƒˆÛ›·, ÙË μÂÓÂÙ›·, ÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›· Î·È ÙËÓ ¶Ôψӛ·, Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ ·Ú·¯ˆÚÂ›Ù·È ÛÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜.
1711-1715 ∞Ó·Ù›ıÂÙ·È Û º·Ó·ÚÈÒÙ˜ Ë ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË ÙˆÓ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚ÈˆÓ ËÁÂÌÔÓÈÒÓ. 1718 ÀÔÁÚ¿ÊÂÙ·È Ë ™˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ ¶·Û¿ÚÔ‚ÈÙ˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›·, ÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· Î·È ÙË μÂÓÂÙ›·. √È ÓÈÎËÙ¤˜, ÔÈ ∞˘ÛÙÚÈ·ÎÔ›, ·ÔÎÙÔ‡Ó Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ μÏ·¯›·˜ Î·È ÙË ‚fiÚÂÈ· ™ÂÚ‚›· Ì ÙÔ μÂÏÈÁÚ¿‰È. ∏ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜, ÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î˘ÚÈÂ‡Ô˘Ó ÂÎ Ó¤Ô˘ (1715), ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ÛÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·.
1766 ∏ ∞ÈηÙÂÚ›ÓË μ′ ·ÔÛÙ¤ÏÏÂÈ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ ¶·¿˙ÔÁÏÔ˘ ‹ ¶·¿˙ˆÏËÓ, ŒÏÏËÓ· ÏÔ¯·Áfi ÙÔ˘ ÚˆÛÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡, ÁÈ· Ó· ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎfi ΛÓËÌ·. ∞˘Ùfi˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓ› Ì ÎÏËÚÈÎÔ‡˜, ÚÔÎÚ›ÙÔ˘˜ Î·È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ, ÛÙËÓ ∞ηÚÓ·Ó›·, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÛÙË ªÂÛÛËÓ›· Î·È ÛÙË ª¿ÓË. √È ŒÏÏËÓ˜ ˘fiÛ¯ÔÓÙ·È fiÙÈ ı· ·ӷÛٷًÛÔ˘Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÂÊfiÛÔÓ ÔÈ ƒÒÛÔÈ ÛÙ›ÏÔ˘Ó ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ.
1768-1774 ∞′ ƒˆÛÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ¶fiÏÂÌÔ˜. 1770 ∂ͤÁÂÚÛË ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. Δ· OÚÏÔÊÈο. 1770-1774 ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ƒˆÛÔÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘ ÙÔ˘ 1768-1774 Ë ¿ÊÈÍË ÌÈÎÚ‹˜ Ó·˘ÙÈ΋˜ ÌÔ›Ú·˜ ÛÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ı¿Ï·ÛÛ˜ ˘fi ÙÔ˘˜ ·‰ÂÏÊÔ‡˜ √ÚÏfiÊ ·Ó·ÙÂÚÒÓÂÈ ÙÔ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎfi ÊÚfiÓËÌ· ÙˆÓ ˘Ô‰Ô‡ÏˆÓ. ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÂΉËÏÒÓÂÙ·È ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰·, ÛÙÔÓ ŸÏ˘ÌÔ, ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË Î·È Û ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘. ™ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ÙÔ˘ ΔÛÂṲ̂ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙË Ã›Ô) ηٷÛÙÚ¤ÊÂÙ·È Ô ÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ·fi Ù· ·Ӊڈ̤ӷ Ì ŒÏÏËÓ˜ ÚˆÛÈο ÏÔ›· (πÔ‡ÏÈÔ˜ 1770), fï˜ Û ¿ÏϘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÔÈ ÂÍÂÁ¤ÚÛÂȘ ·ÔÙ˘Á¯¿ÓÔ˘Ó Î·È ÔÈ ÏËı˘ÛÌÔ›,
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [233]
΢ڛˆ˜ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË, ‰ÈÒÎÔÓÙ·È. ΔÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ ÂÈÛÊÚ·Á›˙ÂÙ·È Ì ÙË ™˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹, Ì ÙÔ ¿ÚıÚÔ 7 Ù˘ ÔÔ›·˜ Ë ƒˆÛ›· ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÙ·È ˆ˜ ÚÔÛÙ¿Ùȉ· ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ˘ËÎfiˆÓ Ù˘ ¶‡Ï˘. ªÂ ¿ÏÏ· ¿ÚıÚ· ¯ÔÚËÁÂ›Ù·È ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ·ÌÓËÛÙ›· Î·È ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ·ÛÎÔ‡Ó ÂχıÂÚ· Ù· Ï·ÙÚ¢ÙÈο ÙÔ˘˜ ηı‹ÎÔÓÙ·. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Á›ÓÂÙ·È ‰˘Ó·Ù‹ Ë ÂχıÂÚË Ó·˘ÛÈÏÔ˝· ÛÙË ª·‡ÚË £¿Ï·ÛÛ· ˘fi ÚˆÛÈ΋ ÛËÌ·›·.
1778-1792 ªÂ ÙÔ ƒˆÛÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi ¶fiÏÂÌÔ ÙÔ˘ 1778-1792 Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Ë ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ §¿ÌÚÔ˘ ∫·ÙÛÒÓË ÛÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÙÈ΋, ÛÙÔ πfiÓÈÔ, ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ªÂÛfiÁÂÈÔ Î·È ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô. ªÂÙ¿ ÙËÓ ‹ÙÙ· ÙÔ˘, ÛÙȘ 17 ª·˝Ô˘ 1790, ÛÙË Ó·˘Ì·¯›· Ù˘ ÕÓ‰ÚÔ˘, Ô ∫·ÙÛÒÓ˘ ·Ó·ÓÂÒÓÂÈ ÙȘ Ó·˘ÙÈΤ˜ ÙÔ˘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Î·È ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ı› Ó· ·ÁˆÓ›˙ÂÙ·È Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ Ù˘ ™˘Óı‹Î˘ ÙÔ˘ π·Û›Ô˘ ÙÔ 1792. 1789 °·ÏÏÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ¢È·Î‹Ú˘ÍË ÙˆÓ ¢ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ∞ÓıÚÒÔ˘ (∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜).
1789-1803 √È ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÙÔ ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1789 ÂÍ·ÔÏ‡Ô˘Ó ÛÂÈÚ¿ ÂȉÚÔÌÒÓ, ÂÚ¯fiÌÂÓÔÈ Û ۇÁÎÚÔ˘ÛË Ì ÙÔ Ó¤Ô ·Û¿ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ, ÙÔÓ ∞Ï‹ ·Û¿, Ô˘ ÊÈÏÔ‰ÔÍ› Ì ÙÔ Î›ÓËÌ¿ ÙÔ˘ Ó· ÌÂÙ·ÙÚ¤„ÂÈ ÙÔ ‰ÈÂ˘Ú˘Ì¤ÓÔ ·Û·Ï›ÎÈ ÙÔ˘ Û ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜. ™Ù· Ù¤ÏË πÔ˘Ï›Ô˘ ÙÔ˘ 1792 Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ηٷÙÚÔÒÓÔÓÙ·È Û ̿¯Ë ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ∫È¿Ê·˜ Î·È ·Ú¯›˙Ô˘Ó ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ Ì ÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÁÈ· ÂÈÚ‹ÓË. ΔÔÓ πÔ‡ÓÈÔ ÙÔ˘ 1800 Ô ∞Ï‹ ·Û¿˜ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÂÈ Î·È ¿ÏÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ‰È·Ù·Á‹ ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘. ΔÔ 1802 ÙÔ ™Ô‡ÏÈ ·ÔÎÏ›ÂÙ·È, Ë ı¤ÛË ÙÔ˘ ÂȉÂÈÓÒÓÂÙ·È Î·È ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 1803 ˘Ô·ÙÂÈ.
ƒ‹ÓÔ˘ (ÙÌ‹Ì·Ù· Ù˘ ∞˘ÛÙÚȷ΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜). ∏ ∞˘ÛÙÚ›· Û ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ· ·ÔÎÙ¿ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÙÌ‹Ì· ÙˆÓ Â‰·ÊÒÓ Ù˘ ∂ÓÂÙÈ΋˜ ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·˜, Ë ÔÔ›· ‰È·Ï‡ÂÙ·È ¤ÂÈÙ· ·fi 1.000 ¯ÚfiÓÈ·, Î·È ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÙ·È Ë ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· ÙˆÓ ¢ËÌÔÎÚ·ÙÈÒÓ Ù˘ μfiÚÂÈ·˜ πÙ·Ï›·˜, Ô˘ ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ‰ÔÚ˘ÊfiÚÔ˘˜ Ù˘ °·ÏÏ›·˜. Δ· ∂Ù¿ÓËÛ·, Ù¤ÏÔ˜, Ù· ÔÔ›· ̤¯ÚÈ ÚfiÙÈÓÔ˜ ·Ó‹Î·Ó ÛÙË μÂÓÂÙ›·, ÂÚȤگÔÓÙ·È ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ Ù˘ °·ÏÏ›·˜.
1794 √ §¿ÌÚÔ˜ ∫·ÙÛÒÓ˘ ÂÁηٷÏ›ÂÈ Ù· πfiÓÈ· ÓËÛÈ¿ Î·È Î·Ù·Ê‡ÁÂÈ ÛÙË ÌÂÛËÌ‚ÚÈÓ‹ ƒˆÛ›·.
1791 ªÂ ÙÔ °·ÏÏÈÎfi ™‡ÓÙ·ÁÌ· ÙÔ˘ 1791 ηıÈÂÚÒÓÂÙ·È ˆ˜ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Ë Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈ΋ ÌÔÓ·Ú¯›·. ™˘ÁηÏÂ›Ù·È Ë ¡ÔÌÔıÂÙÈ΋ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË.
1792 ∏ ¡ÔÌÔıÂÙÈ΋ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ÂÎıÚÔÓ›˙ÂÈ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ §Ô˘‰Ô‚›ÎÔ π™Δ′. ∞ÔÙ˘¯Ë̤ÓË ·fiÂÈÚ· ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘. √ §¿ÌÚÔ˜ ∫·ÙÛÒÓ˘ Í·Ó·Ú¯›˙ÂÈ ÙËÓ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙË ·˘Ù‹ ÙË ÊÔÚ¿ ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ οÓÔÓÙ·˜ ÂȉÚÔ̤˜ ÛÙÔ ∞ÈÁ·›Ô Ì ÔÚÌËÙ‹ÚÈÔ ÙË ª¿ÓË. ∏ÙÙ¿Ù·È ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Î·È Î·Ù·Ê‡ÁÂÈ ÛÙËÓ πı¿ÎË.
1792-1797 √ ¶fiÏÂÌÔ˜ ÙÔ˘ ¶ÚÒÙÔ˘ ™˘Ó·ÛÈÛÌÔ‡. Δ· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ· Û˘ÁÎÚÔ‡ÔÓÙ·È Ì ÙȘ Û˘Ó·ÛÈṲ̂Ó˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ ÎÚ·ÙÒÓ. √ Á·ÏÏÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÓÈο ÙÔÓ ·˘ÛÙÚÈ·Îfi. ÀÔÁÚ¿ÊÂÙ·È Ë ™˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ ∫·ÌÔÊfiÚÌÈÔ (√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ ÙÔ˘ 1797). ∏ °·ÏÏ›· ÚÔÛ·ÚÙ¿ ÙÔ μ¤ÏÁÈÔ Î·È ÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ‹ fi¯ıË ÙÔ˘
1797-1799 °·ÏÏÔÎÚ·Ù›· ÛÙ· ∂Ù¿ÓËÛ·. 1798-1802 ¶fiÏÂÌÔ˜ ÙÔ˘ ¢Â‡ÙÂÚÔ˘ ™˘Ó·ÛÈÛÌÔ‡. ∏ ƒˆÛ›·, Ë ∞ÁÁÏ›·, Ë ∞˘ÛÙÚ›·, Ë ¶ÔÚÙÔÁ·Ï›·, ÙÔ μ·Û›ÏÂÈÔ Ù˘ ¡Â·fiψ˜ Î·È Ë √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Û˘Ó·Û›˙ÔÓÙ·È ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ·. √ fiÏÂÌÔ˜ ‰È·ÎfiÙÂÙ·È Ì ÙË Û‡Ó·„Ë Ù˘ ∞ÁÁÏÔÁ·ÏÏÈ΋˜ ™˘Óı‹Î˘ Ù˘ ∞ÌȤÓ˘ (ª¿ÚÙÈÔ˜ 1802), Ì ÙËÓ ÔÔ›· Ë ∞›Á˘ÙÔ˜ ·ӤگÂÙ·È ÛÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›·, ÂÓÒ Ù· Á·ÏÏÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÂÎÎÂÓÒÓÔ˘Ó ÙÔ ÚˆÌ·˚Îfi ÎÚ¿ÙÔ˜ (·ÈÎfi), ηıÒ˜ Î·È ÙË ‚fiÚÂÈ· πÙ·Ï›·. 1800 ªÂ ÙË ™˘Óı‹ÎË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ (21 ª·˝Ô˘) ÌÂٷ͇ ƒˆÛ›·˜ Î·È √ıˆÌ·ÓÈ΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ȉڇÂÙ·È Ë ¶ÔÏÈÙ›· ÙˆÓ ∏ÓˆÌ¤ÓˆÓ ∂Ù¿ ¡‹ÛˆÓ.
1804-1812 ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙË ™ÂÚ‚›· ˘fi ÙËÓ ËÁÂÛ›· ÙÔ˘ ∫·Ú·ÁÈÒÚÁ‚ÈÙ˜.
√ Ó·fi˜ ™Ù·˘ÚÔfiψ˜ ÙÔ˘ μÔ˘ÎÔ˘ÚÂÛÙ›Ô˘, ·ÊÈÂڈ̤ÓÔ˜ ÛÙÔ˘˜ ·Ú¯·ÁÁ¤ÏÔ˘˜ ªÈ¯·‹Ï Î·È °·‚ÚÈ‹Ï, Â›Ó·È ¤Ó· ÛÔ˘‰·›Ô ÌÓËÌÂ›Ô ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜. £ÂÌÂÏÈÒıËΠÙÔ 1724 ·fi ÙÔÓ ∏ÂÈÚÒÙË πˆ·ÓÓ›ÎÈÔ ™ÙÚ·ÙÔÓÈΤ·. ª·ÚÌ¿ÚÈÓ˜ Ù·ÊfiϷΘ Ì ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÈÁڷʤ˜ ÛÙÔ ÚÔ·‡ÏÈÔ Ù˘ ÂÎÎÏËÛ›·˜ ˘ÂÓı˘Ì›˙Ô˘Ó ÙË ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ·ÚÔ˘Û›· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ ÙÔ 18Ô Î·È ÙÔ 19Ô ·ÈÒÓ·. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏
[234]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ΔÔ 1820 Ô ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï •¿ÓıÔ˜ ÚÔÛʤÚÂÈ ÙËÓ ËÁÂÛ›· Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ÛÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, ˘Ô˘ÚÁfi ÙÔ˘ ÙÛ¿ÚÔ˘ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ∞′, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙËÓ ·ÚÓ›ٷÈ. ΔÂÏÈο, ÛÙȘ 12 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1820 Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘, ·ÍȈ̷ÙÈÎfi˜ ÙÔ˘ ÙÛ·ÚÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡, ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÂÈ «ÁÂÓÈÎfi˜ ›ÙÚÔÔ˜ Ù˘ ∞ÓˆÙ¿Ù˘ ∞Ú¯‹˜ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜».
1820 ΔÔ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎfi ΛÓËÌ· ÛÙËÓ πÛ·Ó›· ·Ó·Áο˙ÂÈ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ºÂÚ‰ÈÓ¿Ó‰Ô ∑′ Ó· ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂÈ Ì ‚¿ÛË ÙÔ ÊÈÏÂχıÂÚÔ ™‡ÓÙ·ÁÌ· ÙÔ˘ 1812. ΔÔÓ πÔ‡ÏÈÔ ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ¤ÙÔ˘˜ ÍÂÛ¿ ·ӿÛÙ·ÛË Î·È ÛÙÔ ‚·Û›ÏÂÈÔ ÙˆÓ ¢‡Ô ™ÈÎÂÏÈÒÓ, fiÔ˘ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ˘Ô¯ÚÂÒÓÂÈ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ºÂÚ‰ÈÓ¿Ó‰Ô ∞′ Ó· ‰Â¯Ù› Ó· ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂÈ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈο.
√ ∞Ï‹ ·Û¿˜ ΔÂÂÏÂÓÏ‹˜ ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠ·Û¿˜ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ ÙÔ 1787. ™ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘ Ó· ÂÈ‚¿ÏÂÈ ÙËÓ Ù¿ÍË ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹, ‚ڋΠ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË ·fi ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘ Î·È ¿Ú¯ÈÛ ̷ÎÚÔ¯ÚfiÓÈÔ ·ÁÒÓ· ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ ˘ÔÙ¿ÍÂÈ (1790-1803). ∫·ÙfiÚıˆÛ ӷ ÂÂÎÙ›ÓÂÈ ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ Î·È ı¤ÏËÛ ӷ ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÔ˘ ηٿ Ù· Â˘Úˆ·˚ο ÚfiÙ˘·. ™ÎÔÙÒıËΠÙÔ 1822 ·fi Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÙÔ˘ ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿. E£¡π∫√ ∫∞π π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
1805 √ ªˆ¯¿ÌÂÙ ÕÏÈ Á›ÓÂÙ·È ·Û¿˜ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘. 1807-1808 ªÈÎÚfiÙÂÚ˘ ÂÌ‚¤ÏÂÈ·˜ ÎÈÓËÙÔÔÈ‹ÛÂȘ Â›Ó·È ·˘Ù¤˜ ÙÔ˘ ¡ÈÎÔÙÛ¿Ú· ÙÔ 1807 Î·È ÙÔ˘ ∂˘ı‡ÌÈÔ˘ μÏ·¯¿‚· ÙÔ 1808. 1814-1815 ™˘Ó¤‰ÚÈÔ Ù˘ μȤÓÓ˘. ∏ ∞ÁÁÏ›·, Ë ∞˘ÛÙÚ›·, Ë ¶ÚˆÛ›· Î·È Ë ƒˆÛ›· ‰ÂÛ̇ÔÓÙ·È ÁÈ· ÙËÓ Â·Ó·ÊÔÚ¿ Ù˘ ÓÔÌÈÌfiÙËÙ·˜ Î·È ÙˆÓ ÓfiÌÈÌˆÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ ÛÙÔ˘˜ ıÚfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜. 1815 √ ¡·ÔϤÔÓÙ·˜ ‰Ú·ÂÙ‡ÂÈ ·fi ÙÔ ÓËÛ› ŒÏ‚·, ÂÈÛ¤Ú¯ÂÙ·È ÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ Î·È Î·Ù·Ï‡ÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙˆÓ μÔ˘Ú‚fiÓˆÓ (ª¿ÚÙÈÔ˜). •ÂÎÈÓ¿ Ë Û‡ÓÙÔÌË ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÙˆÓ ∂ηÙfi ∏ÌÂÚÒÓ, Ë ÔÔ›· ÙÂÚÌ·Ù›˙ÂÙ·È Ì ÙËÓ ‹ÙÙ· ÛÙÔ μ·ÙÂÚÏfi (πÔ‡ÓÈÔ˜). OÈ ™‡ÌÌ·¯ÔÈ Î·Ù·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÙÔ ¶·Ú›ÛÈ. ¶ÙÒÛË ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ· (πÔ‡ÏÈÔ˜). √È ËÁÂÌfiÓ˜ Ù˘ ƒˆÛ›·˜, Ù˘ ¶ÚˆÛ›·˜ Î·È Ù˘ ∞˘ÛÙÚ›·˜ È‰Ú‡Ô˘Ó ÙËÓ πÂÚ¿ ™˘ÌÌ·¯›· (™Â٤̂ÚÈÔ˜). ΔÔ ¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ Û˘ÁÎÚÔÙÂ›Ù·È Ë ΔÂÙÚ·Ï‹ ™˘ÌÌ·¯›· Ì ÙËÓ ÚÔÛ¯ÒÚËÛË Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜.
1818 ™ÙË ™‡ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ Aix-la-Chapelle Ù· ÎÚ¿ÙË-̤ÏË Ù˘ ΔÂÙÚ·Ï‹˜ ™˘ÌÌ·¯›·˜ ·ÔÊ·Û›˙Ô˘Ó Ó· ·ÔÛ‡ÚÔ˘Ó Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٿ ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ Á·ÏÏÈÎfi ¤‰·ÊÔ˜ Î·È Ó· ‰Â¯ÙÔ‡Ó ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ Ù˘ °·ÏÏ›·˜ ÛÙËÓ ¶ÂÓÙ·Ï‹, ϤÔÓ, ™˘ÌÌ·¯›·. 1814-1820 π‰Ú‡ÂÙ·È ÛÙËÓ √‰ËÛÛfi Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ·fi ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô ™ÎÔ˘Ê¿, ÙÔÓ ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï •¿ÓıÔ Î·È ÙÔÓ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ ΔÛ·Î¿ÏˆÊ Ë ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· Ì ·ÔÎÏÂÈÛÙÈÎfi ÛÎÔfi ÙËÓ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· Ù˘ ÂͤÁÂÚÛ˘. ∏ ¤‰Ú· Ù˘ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ¤ÂÈÙ· ·fi ÌÂÚÈο ¯ÚfiÓÈ· (1818) ÌÂٷʤÚÂÙ·È ÛÙËÓ
1820-1821 ∏ ¶ÂÓÙ·Ï‹ ™˘ÌÌ·¯›· Û˘ÁηÏ› Ù· Û˘Ó¤‰ÚÈ· ÙÔ˘ TÚfi·Ô˘ Î·È Ù˘ §ÈÔ˘ÌÏÈ¿Ó·˜ (§¿ÈÌ·¯). ªÂ ÙÔ ¶ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ÙÔ˘ ΔÚfi·Ô˘ Ë ƒˆÛ›·, Ë ∞˘ÛÙÚ›· Î·È Ë ¶ÚˆÛ›· ·ÔÊ·Û›˙Ô˘Ó fiÙÈ ¤¯Ô˘Ó ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ·ÚÂÌ‚·›ÓÔ˘Ó fiÔ˘ ‰È·Î˘‚‡ÂÙ·È Ë ·Ú¯‹ Ù˘ ÓÔÌÈÌfiÙËÙ·˜ ·fi ÊÈÏÂχıÂÚ· ‹ ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù·. ªfiÓÔ Ë ∞ÁÁÏ›· ·ÓÙÈÙ›ıÂÙ·È ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÙˆÓ ÂÂÌ‚¿ÛÂˆÓ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿ÓÈÍË ÙˆÓ ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈÎÒÓ ÎÈÓËÌ¿ÙˆÓ. ΔÔ ™˘Ó¤‰ÚÈÔ Ù˘ §Ô˘ÌÏÈ¿Ó·˜ ·Ú¤¯ÂÈ ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›· ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ηٷӛÍÂÈ ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙÔ ‚·Û›ÏÂÈÔ ÙˆÓ ¢‡Ô ™ÈÎÂÏÈÒÓ. 1821 π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜: ™ÙË ¢È¿ÛÎÂ„Ë Ù˘ μÔÛÙ›ÙÛ·˜ (∞›ÁÈÔ) ÔÈ ÚfiÎÚÈÙÔÈ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ‰È·Ù˘ÒÓÔ˘Ó ÂÈÊ˘Ï¿ÍÂȘ Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ÂÈÙ˘¯›· ÙÔ˘ ·ӷÛÙ·ÙÈÎÔ‡ ÂÁ¯ÂÈÚ‹Ì·ÙÔ˜, ÙÔ ‚·ÛÈÎfi Û¯¤‰ÈÔ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÙÔ˘˜ ·Ó·Ù‡ÛÛÂÈ Ô ¶··ÊϤÛÛ·˜. 22 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘: √ ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ‰È·‚·›ÓÂÈ ÙÔÓ ¶ÚÔ‡ıÔ, Ê˘ÛÈÎfi Û‡ÓÔÚÔ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Î·È ÙË ƒˆÛ›·, Î·È ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙÔ π¿ÛÈÔ Ù˘ ªÔω·‚›·˜. ∂Λ, ¤ÂÈÙ· ·fi ‰‡Ô ̤Ú˜, ΢ÎÏÔÊÔÚ› ÙËÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ÚÔ΋ڢÍË ª¿¯Ô˘ ˘¤Ú ›ÛÙˆ˜ Î·È ·ÙÚ›‰Ô˜. ∏ ÂÓ¤ÚÁÂÈ¿ ÙÔ˘ ·˘Ù‹ ÛËÌ·ÙÔ‰ÔÙ› Î·È ÙËÓ Â›ÛËÌË ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙȘ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜: ™ÙȘ 10 ª·ÚÙ›Ô˘ Û˘ÁÎÚÔÙÂ›Ù·È Ô πÂÚfi˜ §fi¯Ô˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î˘Ú›ˆ˜ ·fi ŒÏÏËÓ˜ ÛÔ˘‰·ÛÙ¤˜ Î·È Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Û¯ÔÏ›Ԣ Ù˘ √‰ËÛÛÔ‡. ™ÙȘ 27 ª·ÚÙ›Ô˘ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ηٷϷ̂¿ÓÂÈ ÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ. ΔËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô‰Ô ·Ó·ÎÔÈÓÒÓÔÓÙ·È Ë ·Ô΋ڢ͋ ÙÔ˘ ·fi ÙÔÓ ÙÛ¿ÚÔ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ∞ϤͷӉÚÔ ∞′ Î·È Ë ‰È·ÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ÚˆÛÈÎÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ ηٷÏfiÁÔ˘˜. ΔÂÏÈο, ÛÙȘ 7 πÔ˘Ó›Ô˘ Ë ‹ÙÙ· ÙÔ˘ πÂÚÔ‡ §fi¯Ô˘ ˘fi ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ À„ËÏ¿ÓÙË ÛÙÔ ¢Ú·Á·ÙÛ¿ÓÈ ·fi ˘¤ÚÙÂÚ˜ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ·ÔÙÂÏ› Î·È ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙȘ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜. 2 ª·ÚÙ›Ô˘: √ ªfiÚ· μ·ÏÂÛ› ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿˜ (‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘) ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙ· πˆ¿ÓÓÈÓ· ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙÔÓ ∞Ï‹ ·Û¿, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ë
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [235]
À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ¤¯ÂÈ ÎËÚ‡ÍÂÈ ·ÔÛÙ¿ÙË. ∏ ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ∞Ï‹ ı· ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ¤ˆ˜ ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ (22 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 1822) Î·È ı· ηıËÏÒÛÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ, Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. 17 ª·ÚÙ›Ô˘: ŒÏÏËÓ˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ˘fi ÙÔÓ ™ˆÙ‹ÚË Ã·Ú·Ï¿ÌË Î·È ÙÔ˘˜ ¶ÂÙÌÂ˙·›Ô˘˜ ÔÏÈÔÚÎÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÎÏÂÈÛÙ› ÛÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ ‡ÚÁÔ˘˜ ÙˆÓ ∫·Ï·‚Ú‡ÙˆÓ. 22 ‹ 23 ª·ÚÙ›Ô˘: √È Â·Ó·Ûٿ٘ ÂÈÛ¤Ú¯ÔÓÙ·È ÛÙËÓ fiÏË ÙˆÓ ¶·ÙÚÒÓ Î·È ÎËÚ‡ÛÛÔ˘Ó ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. √ ∞Ó‰Ú¤·˜ §fiÓÙÔ˜ ʤÚÂÈ Ì·˙› ÙÔ˘ ÂÚ˘ıÚ¿ ÛËÌ·›· Ì ̷‡ÚÔ ÛÙ·˘Úfi, ÂÓÒ Ô Â›ÛÎÔÔ˜ ¶·Ï·ÈÒÓ ¶·ÙÚÒÓ °ÂÚÌ·Ófi˜ ÔÚΛ˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘ Û ͇ÏÈÓÔ ÛÙ·˘Úfi Ô˘ ¤¯ÂÈ ÛÙÂÚÂÒÛÂÈ ÛÙÔ ¯ÒÌ· ÛÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘. √È Â·Ó·Ûٿ٘ ı· ÂΉȈ¯ÙÔ‡Ó ·fi ÙËÓ fiÏË Ï›Á˜ ̤Ú˜ ·ÚÁfiÙÂÚ· ·fi ÙÔ˘ÚÎÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ. 23 ª·ÚÙ›Ô˘: √ £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, Ô ¶··ÊϤÛÛ·˜ Î·È Ô ¶ÂÙÚfiÌ¢ ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘ ·ÂÏ¢ıÂÚÒÓÔ˘Ó ÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù· ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. 27 ª·ÚÙ›Ô˘: ∏ ¶‡ÏË ÚÔ‚·›ÓÂÈ Û ·ÔÎÂÊ·ÏÈÛÌfi ÔÌÔÁÂÓÒÓ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. ∏ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ·˘Ù‹ ·ÔÙÂÏ› Ù· ÚÒÙ· ·ÓÙ›ÔÈÓ· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. 4-5 ∞ÚÈÏ›Ô˘: ∞ÔÎÂÊ·Ï›˙ÔÓÙ·È ‹ ··Á¯ÔÓ›˙ÔÓÙ·È ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ› ÂÎÚfiÛˆÔÈ Ù˘ ÔÌÔÁ¤ÓÂÈ·˜, fiˆ˜ ÔÈ ∫ˆÛÙ¿Î˘ ªÔ˘ÚÔ‡˙˘, ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ˜, ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ™Î·Ó·‚‹˜, ªÈ¯·‹Ï ÷Ù˙ÂÚ‹˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ. 10 ∞ÚÈÏ›Ô˘: ∞·Á¯ÔÓ›˙ÂÙ·È Ô ·ÙÚȿگ˘ °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ∂′ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ™ÙȘ 16 ∞ÚÈÏ›Ô˘ Ô ÏÔ›·Ú¯Ô˜ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ¶··‰fiÔ˘ÏÔ˜ ‹ ™ÎÏ¿‚Ô˜ ·fi ÙËÓ ∫ÂÊ·ÏÔÓÈ¿ ·Ó·Û‡ÚÂÈ ·fi ÙË ı·Ï¿ÛÛÈ· ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ÙÔ ÛÒÌ· ÙÔ˘ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔ‡ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë, ÙÔ ÔÔ›Ô ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÌÂٷʤÚÂÈ ÛÙËÓ √‰ËÛÛfi. 23-24 ∞ÚÈÏ›Ô˘: √ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ ¢È¿ÎÔ˜ ËÙÙ¿Ù·È ·fi ˘¤ÚÙÂÚ˜ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÛÙË Á¤Ê˘Ú· Ù˘ ∞Ï·Ì¿Ó·˜ Î·È Û˘ÏÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È. ∞ÎÔÏÔ˘ı› Ô Ì·ÚÙ˘ÚÈÎfi˜ ı¿Ó·Ùfi˜ ÙÔ˘. √ √‰˘ÛÛ¤·˜ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜, fï˜, ¤ÂÈÙ· ·fi ‰‡Ô ‚‰ÔÌ¿‰Â˜ (8 ª·˝Ô˘ 1821) ηÙÔÚıÒÓÂÈ Ó· ÂÌÔ‰›ÛÂÈ ÛÙÔ Ã¿ÓÈ Ù˘ °Ú·‚È¿˜ ÙËÓ ÔÚ›· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ·Û¿‰ˆÓ ÚÔ˜ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. 30 ∞ÚÈÏ›Ô˘: ¢È·Î‹Ú˘ÍË ÙÔ˘ ™˘Ó‰ڛԢ ÙÔ˘ §¿ÈÌ·¯. ŒÌÌÂÛË ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË: «ÃÚ‹ÛÈÌÔÈ ‹ ·Ó·Áη›·È ÌÂÙ·‚ÔÏ·› ÂÓ ÙË ÓÔÌÔıÂÛ›· ‹ ÂÓ ÙË ‰ÈÔÈ΋ÛÂÈ ÙˆÓ ÂÈÎÚ·ÙÂÈÒÓ Ú¤ÔÓ Â›Ó·È Ó· ËÁ¿˙ˆÛÈÓ ÂÎ Ù˘ ÂÏ¢ı¤Ú·˜ ıÂÏ‹Ûˆ˜ Î·È Ù˘ Ï‹ÚÔ˘˜ ÂÔÈı‹Ûˆ˜ ÙˆÓ ıÂfiıÂÓ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·Ó ÂÌÂÈÛÙÂ˘Ì¤ÓˆÓ (ÔÈ ÌÂÙ·‚ÔϤ˜ ÛÙË ÓÔÌÔıÂÛ›· ‹ ÙËÓ ‰ÈÔ›ÎËÛË Â›Ó·È ·ÔÎÏÂÈÛÙÈÎfi ‰Èη›ˆÌ· ÙˆÓ ÌÔÓ·Ú¯ÒÓ). ¶·Ó fi,ÙÈ ·ÚÂÎÙÚ¤ÂÙ·È Ù˘ ·Ú¯‹˜ Ù·‡Ù˘ (·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙȘ ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ Ù˘ ¡Â¿ÔÏ˘, Ù˘ ™·Ú‰ËÓ›·˜ Î·È Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜) ʤÚÂÈ ÂÍ ·Ó¿Á΢ ÙÔ˘˜ Ï·Ô‡˜ ÂȘ ·Ù·Í›·Ó. [...] ø˜ ÙÔÈ·‡Ù˘ ʇÛˆ˜ ÂıÂÒÚËÛ·Ó Ù· ̤ÏË Ù˘ πÂÚ¿˜ ™˘ÌÌ·¯›·˜ fi¯È ÌfiÓÔÓ fiÛ· Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó ÂÓ ÙÔȘ ‚·ÛÈÏ›ÔȘ Ù˘ ¡Â·fiψ˜
Î·È Ù˘ ™·Ú‰ËÓ›·˜, ·ÏÏ¿ Î·È fiÛ· Ï·‚fiÓÙ· ·Ú¯‹Ó ÂÎ Ì˯·ÓÔÚÚ·Ê›·˜ (·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·) ›Û˘ ÂÁÎÏËÌ·ÙÈ΋˜, ·Ó Î·È ˘fi ÔÏÏ¿ ‰È·ÊÔÚÂÙÈο˜ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ, η٤ÛÙËÛ·Ó ÂÛ¯¿Ùˆ˜ ÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfiÓ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ (μ·ÏηÓÈ΋ ) ı¤·ÙÚÔÓ ·ÂÚ¿ÓÙˆÓ Î·ÎÒÓ». 3 M·˝Ô˘: √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ ·ÔÛÙ¤ÏÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ ·fi ÙË ™˘Ú›· Î·È ÙËÓ ¶·Ï·ÈÛÙ›ÓË ÈÛ¯˘Ú¿ ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÁÈ· Ó· ·ÔÙÚ¤„Ô˘Ó ÙËÓ ÂͤÁÂÚÛË. 7 ª·˝Ô˘: √ ÕÓıÈÌÔ˜ °·˙‹˜ Î·È Ô ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ∫˘ÚÈ¿ÎÔ˜ ª·Û‰¤Î˘ ÎËÚ‡ÛÛÔ˘Ó ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ¶ËÏ›Ô˘. ∞ÔÙ˘Á¯¿ÓÔ˘Ó fï˜ Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›Á˜ ̤Ú˜ ÙÔ μfiÏÔ. 12-13 ª·˝Ô˘: ∏ Ó›ÎË ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÛÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ ·ÓÔ›ÁÂÈ ÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿ÏË„Ë Ù˘ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿˜, ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡ Î·È ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ΤÓÙÚÔ˘ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. 18 ª·˝Ô˘: ∫ËÚ‡ÛÛÂÙ·È Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙȘ ∫·Ú˘¤˜ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜ Î·È ÛÙÔÓ ¶ÔχÁ˘ÚÔ Ù˘ ÷ÏÎȉÈ΋˜ ·fi ÙÔÓ ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï ¶·¿. ΔËÓ 1Ë πÔ˘Ó›Ô˘ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó ÙËÓ πÂÚÈÛÛfi Î·È ÂÏ¢ıÂÚÒÓÔ˘Ó Ù· ª·ÓÙÂÌÔ¯ÒÚÈ· Î·È ¿ÏϘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ÷ÏÎȉÈ΋˜. √ ·ӷÛÙ·ÙÈÎfi˜ ·Ó·‚Ú·ÛÌfi˜ ‰È·ÙËÚÂ›Ù·È Ì¤¯ÚÈ ÙȘ 30 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘, ÔfiÙ ηٷӛÁÂÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ (ηٷÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ ∫·ÛÛ¿Ó‰Ú·˜). 26 ª·˝Ô˘: ªÂ ÙËÓ ¶Ú¿ÍË Ù˘ ™˘Ó¤Ï¢Û˘ ÙˆÓ ∫·ÏÙÂÙ˙ÒÓ (ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÛÙËÓ ∞Ú牛·) ȉڇÂÙ·È Ë ¶ÂÏÔÔÓÓËÛȷ΋ °ÂÚÔ˘Û›· Ì Úfi‰ÚÔ ÙÔÓ ¶ÂÙÚfiÌÂË ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË.
√ ªfiÚ· μ·ÏÂÛ› ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿˜ ÌÔÚ› Ó· η٤ÛÙÂÈÏ ÙËÓ Î›ÓËÛË ·ÓÂÍ·ÚÙËÙÔÔ›ËÛ˘ ÙÔ˘ ∞Ï‹ ·Û¿ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ, ÙÔ 1822, ˆÛÙfiÛÔ ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ οÓÂÈ ÙÔ ›‰ÈÔ Ì ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, ÚÔÊ·ÓÒ˜ ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ÂÎÙ›ÌËÛ ۈÛÙ¿ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Î·È ˘ÔÙ›ÌËÛ ÙÔ ·ÍÈfiÌ·¯Ô ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ. ◊Ù·Ó Ë ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ô˘ Ë √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· -·Ó ÏËÊı› ˘fi„Ë Ë ÁˆÁÚ·ÊÈ΋ ¤ÎÙ·ÛË ÛÙËÓ ÔÔ›· ÂÎÙ˘Ï›¯ıËÎ·Ó Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ··ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙ ÁÂÓÈÎÂ˘Ì¤ÓË ÂͤÁÂÚÛË. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏
[236]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
«∏ ¢fiÍ· ‰ÂÍÈ¿ Û˘ÓÙÚÔʇÂÈ ÙÔÓ ¿ÓÙÚ·, Ô˘ ÙÚ¤¯ÂÈ Ì ÎfiÔ˘˜ Ù˘ º‹Ì˘ ÙÔ˘˜ ‰‡Û‚·ÙÔ˘˜ ÙfiÔ˘˜, Î·È Ô ºıfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ÛÙ¤ÎÂÈ ˙ÂÚ‚¿, Ì ̿ÙÈ·, Ì ¯Â›ÏË ÈÎÚ¿. […] ™ÙËÓ Ï¿Î· ÙÔ˘ ª¿ÚÎÔ˘ ηı›˙ÂÈ Ë ¢fiÍ· Ï·ÌÚ¿‰Â˜ ÁÈÔÌ¿ÙË. ∫ÏÂÈṲ̂ÓÔ ÁÈ· ¿ÓÙ· ÙÔ Ì¿ÙÈ, ÔÔ‡¯Â ÔϤÌÔ˘ ʈÙÈ¿. - ∂Ï¿Ù Ӓ ·ÎÔ‡ÛÙÂ, ·È‰È¿! […] ∫ÏÂÈṲ̂ÓÔ ‰ÂÓ ¤ÌÂÈÓ ÛÙfiÌ· ·¿ÓÔ˘ ÛÙÔ˘ ª¿ÚÎÔ˘ ÙÔ ÛÒÌ·. ∞¤ı·Ó' ·¤ı·ÓÂ Ô ª¿ÚÎÔ˜. ª›· ıÏ›„Ë, Ì›· ¿ÎÚ· ‚Ô‹, Î·È ıÚ‹ÓÔ˜ Î·È ÎÏ¿„· ÔÏÏ‹. […]» - ¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ˜ ™ÔψÌfi˜, ∂Ș ÙÔÓ ª¿ÚÎÔ ªfiÙÛ·ÚË PUBLIC DOMAIN
27 ª·˝Ô˘: √ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ¶··ÓÈÎÔÏ‹˜ ˘ÚÔÏ› ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ‰›ÎÚÔÙÔ ÛÙËÓ ∂ÚÂÛfi Ù˘ §¤Û‚Ô˘. πÔ‡ÓÈÔ˜: √ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ˆ˜ ÂÎÚfiÛˆÔ˜ Ù˘ ∞ÓÒÙ·Ù˘ ∞Ú¯‹˜ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜. 7 πÔ˘Ó›Ô˘: ◊ÙÙ· ÙÔ˘ πÂÚÔ‡ §fi¯Ô˘ ÛÙÔ ¢Ú·Á·ÙÛ¿ÓÈ. 14 πÔ˘Ó›Ô˘: •ÂÛ¿ Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË. ª¤Û· πÔ˘Ó›Ô˘: ◊ÙÙ· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙË °·Ï¿ÙÈÛÙ· Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢. £¿Ó·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡ ÿ„·. 23 πÔ˘Ó›Ô˘: √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÂÎÙÂÏÔ‡Ó ÛÙÔ ªÂÁ¿ÏÔ ∫¿ÛÙÚÔ (∏Ú¿ÎÏÂÈÔ) Ù˘ ∫Ú‹Ù˘ ÙÔÓ ·Ú¯È›ÛÎÔÔ °ÂÚ¿ÛÈÌÔ, ¤ÓÙ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ Î·È ÔÏÏÔ‡˜ ÚÔÎÚ›ÙÔ˘˜. 25 πÔ˘Ó›Ô˘: √ πˆ¿ÓÓ˘ ∫ˆÏ¤ÙÙ˘ Î·È Ô °È·ÓÓ¿Î˘ ƒ¿ÁÎÔ˜ ÎËÚ‡ÛÛÔ˘Ó ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙÔ ™˘ÚÚ¿ÎÔ Î·È ÛÙÔ˘˜ ∫·Ï·ÚÚ‡Ù˜ Ù˘ ∏›ÚÔ˘. πÔ‡ÏÈÔ˜: ¢È·ÎÔ‹ ‰Èψ̷ÙÈÎÒÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ƒˆÛ›·˜√ıˆÌ·ÓÈ΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ Â›‰ÔÛË ÙÂÏÂÛÈÁÚ¿ÊÔ˘ ÛÙËÓ ¶‡ÏË ·fi ÙÔ ƒÒÛÔ ÚÂÛ‚Â˘Ù‹ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ™ÙÚfiÁηÓÔÊ. ∏ Ú‹ÍË ·ÔʇÁÂÙ·È Ì ·Ú¤Ì‚·ÛË ÙÔ˘ ª¤ÙÂÚÓȯ. 9 πÔ˘Ï›Ô˘: √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ ··Á¯ÔÓ›˙Ô˘Ó ÛÙË §Â˘ÎˆÛ›· ÙÔÓ ·Ú¯È›ÛÎÔÔ ∫‡ÚÔ˘ ∫˘ÚÈ·Ófi Î·È ·ÔÎÂÊ·Ï›˙Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ÌËÙÚÔÔϛ٘ ¶¿ÊÔ˘, ∫ÈÙ›Ô˘ Î·È ∫˘Ú‹ÓÂÈ·˜. 26 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘: ¡›ÎË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ˘fi ÙÔ˘˜ °È¿ÓÓË °ÎÔ‡Ú·, ¡¿ÎÔ ¶·ÓÔ˘ÚÁÈ¿, °ÂÒÚÁÈÔ ¢˘Ô‚Ô˘ÓÈÒÙË Î.¿. › ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÛÙ· μ·ÛÈÏÈο §ÔÎÚ›‰·˜. 8 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘: ◊ÙÙ· ÙÔ˘ °ÂˆÚÁ¿ÎË √χÌÈÔ˘ Î·È ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË º·ÚÌ¿ÎË ÛÙË ÌÔÓ‹ ™¤ÎÔ˘ ÛÙË ªÔω·‚›·. √ √χÌÈÔ˜ ·Ó·ÙÈÓ¿˙ÂÈ ÙÔ Îˆ‰ˆÓÔÛÙ¿ÛÈÔ Ù˘ ÌÔÓ‹˜, Û˘Ì·Ú·Û‡ÚÔÓÙ·˜ ÛÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ‰Âο‰Â˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. √ º·ÚÌ¿Î˘ ·Ú·‰›‰ÂÙ·È Î·È ÌÂٷʤÚÂÙ·È ÛÙËÓ
∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË fiÔ˘ ·ÔÎÂÊ·Ï›˙ÂÙ·È. 23 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘: √È Â·Ó·Ûٿ٘ ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿. ∏ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Â‰Ú·ÈÒÓÂÙ·È Ï¤ÔÓ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. 6 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘: ¶ÚÔ΋ڢÍË ÙÔ˘ ¢. À„ËÏ¿ÓÙË ÁÈ· Û‡ÁÎÏËÛË ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘, Ë ÔÔ›· ı· Û˘ÓÙ¿ÍÂÈ ÙÔÓ Î·Ù·ÛÙ·ÙÈÎfi ¯¿ÚÙË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ ‹‰Ë de facto ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËı›, Î·È ı· ‰È·ÎËÚ‡ÍÂÈ ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. 4 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘: ∞Ú¯›˙ÂÈ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘ ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ˘fi ÙËÓ ÚÔ‰ڛ· ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˘ Ë ™˘Ó¤Ï¢ÛË Ù˘ ¢˘ÙÈ΋˜ äÚÛÔ˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, Ë ÔÔ›· ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›Á˜ ̤Ú˜ „ËÊ›˙ÂÈ ÙÔÓ √ÚÁ·ÓÈÛÌfiÓ Ù˘ ¢˘ÙÈ΋˜ äÚÛÔ˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜. ™ÙȘ 15 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ Û˘ÁÎÚÔÙÂ›Ù·È Û ÛÒÌ· ÛÙ· ™¿ÏˆÓ· (ÕÌÊÈÛÛ·) Ë ™˘Ó¤Ï¢ÛË Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏÈ΋˜ äÚÛÔ˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ ˘fi ÙËÓ ÚÔ‰ڛ· ÙÔ˘ £Âfi‰ˆÚÔ˘ ¡¤ÁÚË. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ‰‡Ô ̤Ú˜ Ë Û˘Ó¤Ï¢ÛË ÂÎϤÁÂÈ Ù· 12 ̤ÏË ÙÔ˘ ∞Ú›Ԣ ¶¿ÁÔ˘, ÂÓfi˜ ÔÚÁ¿ÓÔ˘ Ì ‰ÈÔÈÎËÙÈΤ˜ Î·È ‰ÈηÛÙÈΤ˜ ·ÚÌÔ‰ÈfiÙËÙ˜. 13 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘: ∞ÂÏ¢ıÂÚÒÓÂÙ·È Ë fiÏË Ù˘ ÕÚÙ·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ª¿ÚÎÔ Î·È ¡fiÙË ªfiÙÛ·ÚË, ÙÔ˘˜ ·‰ÂÏÊÔ‡˜ Δ˙·‚¤Ï·, ÙÔÓ §¿ÌÚÔ μ¤ÈÎÔ Î.¿. 1 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘: √ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÂÎϤÁÂÙ·È ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜ Úfi‰ÚÔ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓËÛȷ΋˜ °ÂÚÔ˘Û›·˜. 20 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘: ŒÓ·ÚÍË ÙˆÓ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ Ù˘ ∞ ∞′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘ ÛÙËÓ ¶È¿‰· Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘ (¡¤· ∂›‰·˘ÚÔ˜).
1822 1 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘: æËÊ›˙ÂÙ·È ·fi ÙËÓ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘ ÙÔ ÚÒÙÔ ™‡ÓÙ·ÁÌ· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÓˆÛÙfi ˆ˜ ¶ÚÔÛˆÚÈÓfi ¶ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜. ™ÙÔ ÚÔÔ›ÌÈfi ÙÔ˘ ‰È·ÎËÚ‡ÛÛÂÙ·È Ë ·fiÊ·ÛË ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ ÁÈ· «ÔÏÈÙÈ΋ ‡·ÚÍË Î·È ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·», ÂÓÒ ÙÔ Î›ÌÂÓfi ÙÔ˘ Â›Ó·È Û·ÊÒ˜ ÂËÚ·Ṳ̂ÓÔ ·fi Ù· Á·ÏÏÈο Û˘ÓÙ¿ÁÌ·Ù· ÙÔ˘ 1793 Î·È ÙÔ˘ 1795, ·fi ÙËÓ ∞ÌÂÚÈηÓÈ΋ ¢È·Î‹Ú˘ÍË Ù˘ ∞ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ (4 πÔ˘Ï›Ô˘ 1776), ηıÒ˜ Î·È ·fi ÙÔ ∞ÌÂÚÈηÓÈÎfi ™‡ÓÙ·ÁÌ· ÙÔ˘ 1787. ¢È·Î‹Ú˘ÍË Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∞ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜: «ΔÔ ∂ÏÏËÓÈÎfiÓ ŒıÓÔ˜ ÙÔ ˘fi ÊÚÈÎÒ‰Ë √ıˆÌ·ÓÈÎ‹Ó ‰˘Ó·ÛÙ›·Ó, ÌË ‰˘Ó¿ÌÂÓÔÓ Ó· ʤÚË ÙÔÓ ‚·Ú‡Ù·ÙÔÓ Î·È ··Ú·‰ÂÈÁÌ¿ÙÈÛÙÔÓ ˙˘ÁfiÓ Ù˘ Ù˘Ú·ÓÓ›·˜ Î·È ·ÔÛÂ›Û·Ó ·˘ÙfiÓ Ì ÌÂÁ¿Ï·˜ ı˘Û›·˜, ÎËÚ‡ÙÙÂÈ Û‹ÌÂÚÔÓ ‰È¿ ÙˆÓ ¡ÔÌ›ÌˆÓ ¶·Ú·ÛÙ·ÙÒÓ ÙÔ˘ ÂȘ ∂ıÓÈÎ‹Ó Û˘ÓËÁÌ¤ÓˆÓ ™˘Ó¤Ï¢ÛÈÓ ÂÓÒÈÔÓ £ÂÔ‡ Î·È ·ÓıÚÒˆÓ ÙËÓ ¶ÔÏÈÙÈÎ‹Ó ·˘ÙÔ‡ ⁄·ÚÍÈÓ Î·È ∞ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·Ó». 15 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘: ªÂ ı¤ÛÈÛÌ· Ù˘ Û˘Ó¤Ï¢Û˘ Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡ ÁÈ· ÙËÓ ÚÒÙË ‚Ô˘Ï¢ÙÈ΋ ÂÚ›Ô‰Ô ÂÎϤÁÂÙ·È Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜. ΔÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ¤ÓÙ ̤ÏË. ΔÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi ‰ÈÔÚ›˙ÂÈ Î·È ÙÔ˘˜ ÔÎÙÒ ˘Ô˘ÚÁÔ‡˜, fiˆ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ˘·ÏÏ‹ÏÔ˘˜ Ù˘ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘. ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜: ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙÔÓ ŸÏ˘ÌÔ Î·È ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ª·Î‰ÔÓ›·. √ ÚfiÎÚÈÙÔ˜ Ù˘ ¡¿Ô˘Û·˜ ∑·ÊÂÈÚ¿Î˘ ÂΉÈÒÎÂÈ ÙȘ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ·Ú¯¤˜.
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [237]
10 ª·ÚÙ›Ô˘: ∞Ô‚È‚¿˙ÔÓÙ·È ÛÙË Ã›Ô Â·Ó·ÛÙ·ÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ˘fi ÙÔÓ §˘ÎÔ‡ÚÁÔ §ÔÁÔı¤ÙË. 30 ª·ÚÙ›Ô˘: ∫·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ Ã›Ô˘ ·fi Ù· ÙÔ˘ÚÎÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ˘fi ÙÔÓ Î·Ô˘‰¿Ó ·Û¿ (·Ú¯ÈÓ·‡·Ú¯Ô) ∫·Ú¿ ∞Ï‹. 6 ∞ÚÈÏ›Ô˘: ∏ ¡¿Ô˘Û· ηٷϷ̂¿ÓÂÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Î·È ˘ÚÔÏ›ٷÈ. 29(;) ∞ÚÈÏ›Ô˘: ºÙ¿ÓÂÈ ÛÙÔ˘˜ ∞Ṳ́ÓÔ˘˜ Ù˘ ∫Ú‹Ù˘ Ô ¶¤ÙÚÔ˜ ™Î˘Ï›ÙÛ˘ √ÌËÚ›‰Ë˜ ˆ˜ ÂÎÚfiÛˆÔ˜ ÛÙË ªÂÁ·ÏfiÓËÛÔ Ù˘ ·ӷÛÙ·ÙÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘. ª¿ÈÔ˜: √ ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿˜ ·Ú¯›˙ÂÈ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ™Ô˘Ï›Ô˘. ΔÔ ™Â٤̂ÚÈÔ Ù˘ ›‰È·˜ ¯ÚÔÓÈ¿˜ ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜, ‡ÛÙÂÚ· ·fi Û˘Ìʈӛ· Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÂÁηٷÏÂ›Ô˘Ó ÙÔ ™Ô‡ÏÈ Î·È Î·Ù·Ê‡ÁÔ˘Ó ÛÙ· ∂Ù¿ÓËÛ·. 16 ª·˝Ô˘: ΔÔ˘ÚÎÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ˘fi ÙÔÓ ÃÔ˘ÚÛ›Ù ·Û¿ Î·È ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË Î˘ÚÈÂ‡Ô˘Ó ÙÔ ™Ô‡ÏÈ. 6 πÔ˘Ó›Ô˘: √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∫·Ó¿Ú˘ ˘ÚÔÏ› Î·È Î·Ù·ÛÙÚ¤ÊÂÈ ÙËÓ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ Ó·˘·Ú¯›‰· ÛÙË Ã›Ô. ∞Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÓÂÎÚÔ‡˜ Â›Ó·È Î·È Ô Î·Ô˘‰¿Ó ·Û¿˜ ∫·Ú¿ ∞Ï‹. 9 πÔ˘Ó›Ô˘: √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÙÔ˘ ÊÚÔ˘Ú›Ô˘ Ù˘ ∞ÎÚfiÔÏ˘ ·Ú·‰›‰ÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ÔÏÈÔÚÎËÙ¤˜ ÙÔ˘˜. 29 πÔ˘Ó›Ô˘: √ ª·¯ÌÔ‡Ù ·Û¿˜ ‹ ¢Ú¿Ì·Ï˘, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÈÛ¯˘ÚÒÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ, ÛÙÚ·ÙÔ‰‡ÂÈ ÎÔÓÙ¿ ÛÙË §·Ì›·. ∞ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈÎfi˜ ÛÎÔfi˜ Ù˘ ÂÎÛÙÚ·Ù›·˜ ÙÔ˘ Â›Ó·È Ë Î·Ù·ÛÙÔÏ‹ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ∫˘ÚȇÂÈ ÙÔÓ ∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ (5 πÔ˘Ï›Ô˘), fï˜ Ë ‹ÙÙ· ÙÔ˘ ÛÙ· ÛÙÂÓ¿ ÙˆÓ ¢ÂÚ‚ÂӷΛˆÓ ·fi ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, ˘fi ÙËÓ ËÁÂÛ›· ÙÔ˘ £. ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË (26
πÔ˘Ï›Ô˘), ·Ó·ÙÚ¤ÂÈ Ù· Û¯¤‰È¿ ÙÔ˘. 4 πÔ˘Ï›Ô˘: ◊ÙÙ· ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ÊÈÏÂÏÏ‹ÓˆÓ ˘fi ÙÔÓ ∞. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ ÛÙÔ ¶¤Ù· ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ÕÚÙ· ·fi ÈÛ¯˘Ú¤˜ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ˘fi ÙÔÓ ªÂ¯Ì¤Ù ƒÂÛ›Ù ∫ÈÔ˘Ù·¯‹ ·Û¿. ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜: √ Δ˙ÔÚÙ˙ ∫¿ÓÈÁÎ Á›ÓÂÙ·È ˘Ô˘ÚÁfi˜ ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜. ∏ ·Ó¿ÏË„Ë ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ·ÍÈÒÌ·ÙÔ˜ ÛËÌ·ÙÔ‰ÔÙ› Î·È ÙË ÌÂÙ·ÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ ·ÁÁÏÈ΋˜ ÔÏÈÙÈ΋˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ ∂ÏÏËÓÈÎfi ∑‹ÙËÌ·, Ë ÔÔ›· ̤¯ÚÈ ÙfiÙ ‹Ù·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ¯ıÚÈ΋ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜. 29 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘: ¢È·Î‹Ú˘ÍË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ∂˘Úˆ·›Ô˘˜ ÌÔӿگ˜ Ô˘ ı· Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯Ô˘Ó ÛÙÔ ™˘Ó¤‰ÚÈÔ Ù˘ μÂÚfiÓ·˜ (™Â٤̂ÚÈÔ˜-¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 1822) Ó· ‰Â¯ÙÔ‡Ó ŒÏÏËÓ˜ ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜: «¢ÂηÔÎÙÒ Ì‹Ó˜ ·Ú‹ÏıÔÓ ·Ê’ Ë ∂ÏÏ¿˜ Ì¿¯ÂÙ·È Î·Ù¿ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÔÓfiÌ·ÙÔ˜. ŸÏ·È ·È ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙˆÓ ªˆ·ÌÂı·ÓÒÓ Î·Ùˢı‡ÓıËÛ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘. […] ∞ÏÏ¿ Ë ÛËÌ·›· ÙÔ˘ ÛÙ·˘ÚÔ‡ ÓÈ΋ÙÚÈ· ·ÓÙ·¯Ô‡ Î˘Ì·Ù›˙ÂÈ ÂȘ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔÓ, ÂȘ ÙËÓ ∞ÙÙÈ΋Ó. […] ∫·È ·Ó Ë ∂˘ÚÒË Û˘ÁηٷÙÂı‹ Ó· ‰È·Ú·ÁÌ·Ù¢ı‹ Ì ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈÎ‹Ó ¶fiÚÙ·Ó Â› ÛÎÔÒ Ó· Û˘ÌÂÚÈÏ¿‚Ë Î·È ÙÔ ∂ÏÏËÓÈÎfiÓ ŒıÓÔ˜ ÂȘ ÙÔ ·˘Ùfi Û‡ÛÙËÌ· Ù˘ ÁÂÓÈ΋˜ ÂÈÚËÓÔÔÈ‹Ûˆ˜, Ë ∂ÏÏËÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛȘ Û‡‰ÂÈ Ó· ‰ËÏÔÔ›ËÛË ÂÈۋ̈˜ fiÙÈ ‰ÂÓ ı¤ÏÂÈ ÛÙ¤ÚÍÂÈ Î·ÌÌ›·Ó Û˘Óı‹ÎËÓ […] ÂÈÌ‹ ·ÊÔ‡ Á›ӈÛÈÓ ‰ÂÎÙÔ› ·ÓÙÈÚfiÛˆÔÈ (ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ŒıÓÔ˘˜), ‰È¿ Ó· ˘ÂÚ·ÛÈÛıÒÛÈ ÙËÓ ˘fiıÂÛ›Ó ÙÔ˘ (ÂÓÒÈÔÓ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ ÙÔ˘ Û˘Ó‰ڛԢ Ù˘ μÂÚfiÓ·˜). […] ∞Ó ‰Â ÂÁηٷÏÂÈÊıÒÛÈÓ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ (·‚Ô‹ıËÙÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ∂˘Úˆ·›Ô˘˜) ‰ÂÓ ı¤ÏÔ˘ÛÈ
™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÈÛÔ¤‰ˆÛ·Ó ÙÔ ÓËÛ› Ù˘ Ã›Ô˘ ÁÈ· ·Ú·‰ÂÈÁÌ·ÙÈÛÌfi. §fiÁˆ ÙÔ˘ ÛÂÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘ 1881, ·ÏÏ¿ Î·È Ù˘ ÛÊ·Á‹˜, ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ÂÚ›ȷ ÛÒ˙ÔÓÙ·È ·fi ÙÔÓ ÔÈÎÈÛÌfi ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∏ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ∫¿ÛÙÚÔ˘, ΤÓÙÚÔ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ Î·È ÔÏÈÙÈ΋˜ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ ÙÔ ªÂÛ·›ˆÓ·, ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ ‚fiÚÂÈÔ ÙÌ‹Ì· Ù˘ fiÏ˘. ª¤Û· ÛÙËÓ ÂÚ›‚ÔÏÔ ÙÔ˘ ∫¿ÛÙÚÔ˘ ÛÒ˙ÂÙ·È Ô Ù¿ÊÔ˜ ÙÔ˘ ∫·Ú¿ ∞Ï‹, ÙÔ˘ ΔÔ‡ÚÎÔ˘ ηԢ‰¿Ó ·Û¿ Ô˘ ‰È¤Ù·Í ÙË ÛÊ·Á‹.
[238]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
30 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘: ¡›ÎË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ. √ ™Ù¿ÈÎÔ˜ ™Ù·˚ÎfiÔ˘ÏÔ˜ ηٷϷ̂¿ÓÂÈ ÙÔ ¶·Ï·Ì‹‰È.
1823 15 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘: ¶ÚÒÙË ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÂÈÙ˘¯›· ÙÔ˘
√ ˘Ô˘ÚÁfi˜ ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜ Δ˙ÔÚÙ˙ ∫¿ÓÈÁÎ, ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Û˘Ó‰¤ıËΠ̠ÙȘ ‰Èψ̷ÙÈΤ˜ ‰ÈÂÚÁ·Û›Â˜ Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏
ÎÏ›ÓÂÈ ÙÔÓ ·˘¯¤Ó· ÂÓÒÈÔÓ Ù˘ Ù˘Ú·ÓÓ›·˜ (ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ). […] £¤ÏˆÌÂÓ ‰Â ˘ÂÚ·Û›ÛÂÈ ¤ˆ˜ ÂÓfi˜ ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›·Ó Ì·˜, Ù·˜ ÂÛÙ›·˜ Ì·˜ Î·È ÙÔ˘˜ Ù¿ÊÔ˘˜ Ì·˜». ΔÔ Û˘Ó¤‰ÚÈÔ ·ÔÚÚ›ÙÂÈ ÙÔ ·›ÙËÌ· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘. 18 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘: √ ∞Ó‰Ú¤·˜ ªÂÙ·Í¿˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÎÔÌ›˙ÂÈ ÂÈÛÙÔϤ˜ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘, ·Ó·¯ˆÚ› ÁÈ· ÙËÓ ∞ÁÎfiÓ· Ì ÛÎÔfi ÙËÓ Â›‰ÔÛË ÙˆÓ ÂÈÛÙÔÏÒÓ ·˘ÙÒÓ ÛÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜ ÙˆÓ ªÂÁ¿ÏˆÓ ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ Ô˘ ı· ¿ÚÔ˘Ó Ì¤ÚÔ˜ ÛÙÔ ™˘Ó¤‰ÚÈÔ Ù˘ μÂÚfiÓ·˜. ŒÂÈÙ· ·fi Ï›Á˜ ̤Ú˜ ·Ó·¯ˆÚÔ‡Ó Î·È ÔÈ ¶·Ï·ÈÒÓ ¶·ÙÚÒÓ °ÂÚÌ·Ófi˜ Î·È °ÂÒÚÁÈÔ˜ ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘ Ì ÂÈÛÙÔϤ˜ Ô˘ ·Â˘ı‡ÓÔÓÙ·È ÛÙÔÓ ¿·. ∏ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÁÈ· ›Ù¢ÍË ‰ÈÂıÓÔ‡˜ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ˘ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ·ÔÙ˘Á¯¿ÓÂÈ, ·ÊÔ‡ ÙÔ ™˘Ó¤‰ÚÈÔ Ù˘ μÂÚfiÓ·˜ ÙËÓ ·ÔÎËÚ‡ÛÛÂÈ Ì ÙË ‰È·Î‹Ú˘Í‹ ÙÔ˘ (2 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ 1822). 25 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘: ∞Ú¯›˙ÂÈ Ë ÚÒÙË ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ ·fi ÙÔÓ √Ì¤Ú μÚ˘ÒÓË, ÙÔÓ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹ ·Û¿ Î·È ¿ÏÏÔ˘˜ ¤ÓÙ ·Û¿‰Â˜. ∏ ·ÔÙ˘¯Ë̤ÓË ¤ÊÔ‰Ô˜ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÛÙȘ 25 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘˜ Ô‰ËÁ› ÛÙËÓ ·fiÊ·ÛË Ó· χÛÔ˘Ó ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ·. 28-29 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘: √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∫·Ó¿Ú˘ ˘ÚÔÏ› ÛÙ· ·ÓÔȯٿ Ù˘ ΔÂÓ¤‰Ô˘ ÙËÓ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ˘ÔÓ·˘·Ú¯›‰·.
°ÂˆÚÁ›Ô˘ ∫·Ú·˚ÛοÎË ÛÙÔÓ ÕÁÈÔ μÏ¿ÛÈÔ Ù˘ ∂˘Ú˘Ù·Ó›·˜. ∞ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÈ Ì ÌÂÁ¿ÏË ÂÈÙ˘¯›· ÈÛ¯˘Ú¤˜ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ˘fi ÙÔÓ πÛÌ·‹Ï ·Û¿. 18 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘: ΔÔ ¡·‡ÏÈÔ ÔÚ›˙ÂÙ·È ¤‰Ú· Ù˘ ·ӷÛÙ·ÙÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘. ª¿ÚÙÈÔ˜: ∏ ∞ÁÁÏ›· ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ˆ˜ ÂÌÔϤÌÔ˘˜. ∏ ·fiÊ·ÛË Ù˘ ·ÁÁÏÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ ·ÔÙÂÏ› de facto ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. 13 ª·ÚÙ›Ô˘: ∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ·Ó·ÎÔÈÓÒÓÂÈ ÙËÓ ÂÈ‚ÔÏ‹ Ó·˘ÙÈÎÔ‡ ·ÔÎÏÂÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ ÏÈÌ·ÓÈÒÓ ÙÔ˘ πÔÓ›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘, ·fi ÙËÓ ∫Ú‹ÙË Ì¤¯ÚÈ ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË. 30 ª·ÚÙ›Ô˘-18 ∞ÚÈÏ›Ô˘: ™‡ÁÎÏËÛË Ù˘ μ μ′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙÔ ÕÛÙÚÔ˜ Ù˘ ∫˘ÓÔ˘Ú›·˜. ™ÙȘ 13 ∞ÚÈÏ›Ô˘ ÂÈ΢ÚÒÓÂÙ·È Ô ¡fiÌÔ˜ Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ·ÔÙÂÏ› ·Ó·ıÂÒÚËÛË ÙˆÓ ÌË ıÂÌÂÏȈ‰ÒÓ ‰È·Ù¿ÍÂˆÓ ÙÔ˘ ™˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ Ô˘ „‹ÊÈÛÂ Ë ∞ ∞′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘. 22 ª·˝Ô˘: √ ‰ÈÔÚÈṲ̂ÓÔ˜ ·fi ÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË ·ÚÌÔÛÙ‹˜ Ù˘ ∫Ú‹Ù˘ ª·ÓfiÏ˘ ΔÔÌ¿˙˘ ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙËÓ ∫›ÛÛ·ÌÔ. ŒÂÈÙ· ·fi Ï›Á˜ ̤Ú˜ (25 ª·˝Ô˘) ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ·Ú·‰›‰Ô˘Ó ÛÙÔÓ ·ÚÌÔÛÙ‹ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ Ù˘ ∫ÈÛÛ¿ÌÔ˘. 10 πÔ˘Ï›Ô˘: √ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ÂÎϤÁÂÙ·È Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÔ‡ ·Ú¿ ÙȘ ·ÓÙȉڿÛÂȘ ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË. ΔËÓ ÂÔ̤ÓË ÂÍ·Ó·Áο˙ÂÙ·È Û ·Ú·›ÙËÛË. 12 πÔ˘Ï›Ô˘: √ ÏfiÚ‰Ô˜ μ‡ÚˆÓ·˜ ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙÔ ∞ÚÁÔÛÙfiÏÈ. ΔËÓ ·Ú·ÌÔÓ‹ ÙˆÓ ÃÚÈÛÙÔ˘Á¤ÓÓˆÓ ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ, fiÔ˘ ÙÂÏÈο Âı·›ÓÂÈ ÛÙȘ 7 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1824. 8-9 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘: ª¿¯Ë ÛÙÔ ∫ÂÊ·Ïfi‚Ú˘ÛÔ Ù˘ ∂˘Ú˘Ù·Ó›·˜. ¶Âı·›ÓÂÈ Ô ª¿ÚÎÔ˜ ªfiÙÛ·Ú˘, Ô ÔÔ›Ô˜ Îˉ‡ÂÙ·È ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›Á˜ ̤Ú˜ (12 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘) ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ. 30 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘: √ πˆ¿ÓÓ˘ √ÚÏ¿Ó‰Ô˜, Ô ∞Ó‰Ú¤·˜ ∑·˝Ì˘ Î·È Ô ∞Ó‰Ú¤·˜ §Ô˘ÚÈÒÙ˘ ·Ó·¯ˆÚÔ‡Ó Ì ÚÔÔÚÈÛÌfi ÙËÓ ∞ÁÁÏ›· ÁÈ· Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ‰·ÓÂÈÔ‰fiÙ˜. ™ÙȘ 21 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1824 ˘ÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ Û˘ÌʈÓËÙÈÎfi Ì ȉÈÒÙ˜ ÙÚ·Â˙›Ù˜ ÁÈ· ÙË Û‡Ó·„Ë ‰·Ó›Ԣ ‡„Ô˘˜ 800.000 ÏÈÚÒÓ. ∞Ó Î·È ÌÈÎÚfi ̤ÚÔ˜ ÙˆÓ ¯ÚËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ‰·Ó›Ԣ ÊÙ¿ÓÔ˘Ó ÙÂÏÈο ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, Ë ÔÏÈÙÈ΋ ÛËÌ·Û›· Ù˘ Û‡Ó·„˘ ÙÔ˘ ‰·Ó›Ԣ Â›Ó·È ÙÂÚ¿ÛÙÈ·, ·ÊÔ‡ Ë ∂ÏÏ¿‰· ·ÔÎÙ¿ ÚÔÛٿ٘ Ô˘ ÂӉȷʤÚÔÓÙ·È ÁÈ· ÙËÓ ·ÛÊ¿ÏÂÈ· Ù˘ ¤Ӊ˘Û‹˜ ÙÔ˘˜. ¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜: ∂Í·ÁÁ¤ÏÏÂÙ·È ÙÔ ‰fiÁÌ· ªÔÓÚfiÂ. ªÂ ·˘Ùfi Ô Úfi‰ÚÔ˜ ÙˆÓ ∏ÓˆÌ¤ÓˆÓ ¶ÔÏÈÙÂÈÒÓ Ù˘ ∞ÌÂÚÈ΋˜ ‰È·ÎËÚ‡ÛÛÂÈ ÙËÓ ·ÓÙ›ıÂÛË Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ÙÔ˘ Û οı ¤̂·ÛË Û ¿ÏÏË ÂÚÈÔ¯‹, ·ÏÏ¿ Î·È Û οı ·fiÂÈÚ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜ Ó¤ˆÓ ·ÔÈÎÈÒÓ ·fi ÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ¢˘Ó¿ÌÂȘ ÛÙÔ ‰˘ÙÈÎfi ËÌÈÛÊ·›ÚÈÔ. ºıÈÓfiˆÚÔ 1823-∫·ÏÔη›ÚÈ 1824: ∂ÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È ÔÈ ÚÒÙ˜ ·ÓÙÈı¤ÛÂȘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ÓÔÌÔÙÂÏÂÛÙÈÎfi, ÙÔ ÔÔ›Ô
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [239]
ΔÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1825 Ô πÌÚ·‹Ì Ì ÛÙÚ·Ùfi 6.000 ∞ÈÁ˘Ù›ˆÓ ‚¿‰ÈÛ ÚÔ˜ ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ ªÂÛÛËÓ›·˜. ™ÙË ı¤ÛË ª·ÓÈ¿ÎÈ, fiÔ˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÙÔ ÌÓËÌÂ›Ô Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜, ÙÔÓ ÂÚ›ÌÂÓ·Ó ÌfiÏȘ ÙÚÂȘ ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ ŒÏÏËÓ˜ ˘fi ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ¶··ÊϤÛÛ·. ªÔÏÔÓfiÙÈ, fï˜, ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó Ì ÁÂÓÓ·ÈfiÙËÙ·, ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÔÈ ∞ÈÁ‡ÙÈÔÈ Î·Ù¿ÊÂÚ·Ó Ó· ÓÈ΋ÛÔ˘Ó ÏfiÁˆ Ù˘ ·ÚÈıÌËÙÈ΋˜ ˘ÂÚÔ¯‹˜ ÙÔ˘˜. £. ∫À¡∏°∞ƒ∏™
[240]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Û˘Ó‰ÚÈ¿˙ÂÈ ÛÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿, Î·È ÙÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi, Ô˘ Û˘Ó‰ÚÈ¿˙ÂÈ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜. ™ÙȘ 26 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ 1823 ÙÔ ÓÔÌÔÙÂÏÂÛÙÈÎfi, Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Ô £.∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ·ÔÛÙ¤ÏÏÂÈ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜ ÙÔÓ ¡ÈÎËÙ·Ú¿, ÙÔÓ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ ΔÛfiÎÚË Î·È ÙÔÓ ¶¿ÓÔ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË ÁÈ· Ó· ‰È·Ï‡ÛÔ˘Ó ‚›·È· ÙÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi. √È ‚Ô˘ÏÂ˘Ù¤˜ ηٷʇÁÔ˘Ó ÛÙÔ ∫Ú·Ó›‰È. √È ÔÏÈÙÈΤ˜ ·ÓÙÈı¤ÛÂȘ ÂÎÊÚ¿˙ÔÓÙ·È Ì ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ‰‡Ô ΢‚ÂÚÓ‹ÛˆÓ: Ë Ì›· ÛÙËÓ ΔÚ›ÔÏË ˘fi ÙÔÓ ¶ÂÙÚfiÌÂË Î·È Ë ¿ÏÏË, Ë ÔÔ›· ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ̤ÏË ÙÔ˘ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÔ‡, ÛÙÔ ∫Ú·Ó›‰È ˘fi ÙÔÓ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË (17 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 1824). √È Î˘‚ÂÚÓËÙÈÎÔ› ηÙÔÚıÒÓÔ˘Ó Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ (5 ∞ÚÈÏ›Ô˘). ΔÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1824 ÙÂÚÌ·Ù›˙ÂÙ·È Ë ÚÒÙË Ê¿ÛË ÙÔ˘ ÂÌʇÏÈÔ˘ ÔϤÌÔ˘ Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏË„Ë ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘ ·fi ÙÔ˘˜ ΢‚ÂÚÓËÙÈÎÔ‡˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·fiÊ·ÛË ÙÔ˘ £.∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ Î·È Ó· ·Ô‰Â¯Ù› ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ù˘ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË. ∏ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ ÓÔÌÔÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡ ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ (12 πÔ˘Ó›Ô˘) ÛËÌ·ÙÔ‰ÔÙ› Î·È ÙÔÓ Ù˘ÈÎfi ÙÂÚÌ·ÙÈÛÌfi ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ÂÌʇÏÈÔ˘ ÔϤÌÔ˘. ™ÙȘ 2 πÔ˘Ï›Ô˘ 1824 Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË ¯ÔÚËÁ› ·ÌÓËÛÙ›·. ™ÙËÓ ŒÍÔ‰Ô ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘, ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 1826, Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ‰Âο‰Â˜ ÊÈϤÏÏËÓ˜, ÔÏÏÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÛÎÔÙÒıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘Ù›Ô˘˜. ∞Ó¿ÌÂÛ· ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Î·È Ô ™Î·Ó‰ÈÓ·‚fi˜ °ÎÔ‡ÛÙ·Ê ÕÓÙÔÏÊ ™·˜, Ô Ù¿ÊÔ˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÛÒ˙ÂÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ. Δ∞™™√™ μ∂¡∂Δ™∞¡√¶√À§√™
1824 9 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘: ƒˆÛÈÎfi Û¯¤‰ÈÔ ÁÈ· ÙËÓ Â›Ï˘ÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÚÔ‚Ï‹Ì·ÙÔ˜, Ô˘ ÚԂϤÂÈ ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙÚÈÒÓ ·˘ÙfiÓÔÌˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ËÁÂÌÔÓÈÒÓ ˘fi ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·: ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·, ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÙËÓ ∫Ú‹ÙË. ª¿ÚÙÈÔ˜: √ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ˙ËÙ¿ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ªˆ¯¿ÌÂÙ ÕÏÈ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘ ÁÈ· Ó· ηٷÛÙ›ÏÂÈ ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. Δ¤ÏË ª·˝Ô˘: √ ÃÔ˘ÛÂ˝Ó Î·Ù·ÛÙ¤ÏÏÂÈ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË. 7-8 πÔ˘Ó›Ô˘: ∫·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ ∫¿ÛÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘Ù›Ô˘˜. 21 πÔ˘Ó›Ô˘: ∫·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ æ·ÚÒÓ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘Ù›Ô˘˜. 30 πÔ˘Ï›Ô˘-5 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘: ¡·˘Ì·¯›Â˜ ÛÙË ı·Ï¿ÛÛÈ· ÂÚÈÔ¯‹ πηڛ·˜ Î·È ™¿ÌÔ˘. 29 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘: ¡·˘Ì·¯›· ÙÔ˘ °¤ÚÔÓÙ· Î·È ˘ÚfiÏËÛË Ù˘ ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜ Ó·˘·Ú¯›‰·˜. Δ· ÂÏÏËÓÈο ÏÔ›· ÚÔηÏÔ‡Ó ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ˙ËÌȤ˜ ÛÙÔÓ Â¯ıÚÈÎfi ÛÙfiÏÔ. √ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1824-6 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1825: ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ÂÌʇÏÈÔ˘ ÔϤÌÔ˘, Ô˘ ÂÍÂÏ›ÛÛÂÙ·È Û ۇÁÎÚÔ˘ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔ˘˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜ Î·È ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ ·fi ÙË ÌÈ· ÏÂ˘Ú¿ Î·È ÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ô ˘Ô˘ÚÁfi˜ ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ ¶··ÊϤÛÛ·˜ ÂÈÛ‚¿ÏÏÂÈ ÛÙËÓ ∞Ú牛· ÁÈ· Ó· Ï‹ÍÂÈ ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË (22 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘). ¶Âı·›ÓÂÈ Ô ¶¿ÓÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Û˘ÌÏÔ΋˜ Ì ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË ¤Íˆ ·fi ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ (12 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘). √È Î˘‚ÂÚÓËÙÈÎÔ› ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ (2 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘), ÂÓÒ Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ·Ú·‰›‰ÂÙ·È ÙÂÏÈο ÛÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË (30 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘). ™ÙȘ 6 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1825 Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ÂÎϤÁÂÙ·È ÁÂÓÈÎfi˜ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜ ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡. ΔËÓ ›‰È· ̤ڷ Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, Ô ∫·Ó¤ÏÏÔ˜ Î·È Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ¢ÂÏËÁÈ¿ÓÓ˘, Ô ¶·Ó·ÁÈÒÙ˘ Î·È Ô πˆ¿ÓÓ˘ ¡ÔÙ·Ú¿˜, Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ °Ú›‚·˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ ÚÔÊ˘Ï·Î›˙ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ΢‚ÂÚÓËÙÈÎÔ‡˜ ÛÙË ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ¶ÚÔÊ‹ÙË ∏Ï›· ÛÙËÓ ⁄‰Ú·.
1825 26 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘: μ′ ¢¿ÓÂÈÔ Ù˘ ∞ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜, ‡„Ô˘˜ 2.000.000 ÏÈÚÒÓ ∞ÁÁÏ›·˜. 12 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ Î·È 5 ª·ÚÙ›Ô˘: ΔÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘Ùȷο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ˘fi ÙÔÓ πÌÚ·‹Ì ·Ô‚È‚¿˙ÔÓÙ·È ÛÙË ªÂıÒÓË. 15 ∞ÚÈÏ›Ô˘: ∞Ú¯›˙ÂÈ Ë ‰Â‡ÙÂÚË ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ ·fi ÙÔÓ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹, Ë ÔÔ›· ÌÂÙ¿ ı· Á›ÓÂÈ ÛÙÂÓfiÙÂÚË Ì ÙËÓ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì (18 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘). 26 ∞ÚÈÏ›Ô˘: √È ÙÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘ÙȷΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó ÙË ™Ê·ÎÙËÚ›·. ™ÙȘ 20 ÙÔ˘ ÂfiÌÂÓÔ˘ Ì‹Ó· ÊÔÓ‡ÂÙ·È Û ̿¯Ë ÛÙÔ ª·ÓÈ¿ÎÈ Ô ¶··ÊϤÛÛ·˜. ¢‡Ô ̤Ú˜ ÚÈÓ Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË ·ÂÏ¢ıÂÚÒÓÂÈ ÙÔÓ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË Î·È ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘. 20 ª·˝Ô˘: ™ËÌ·ÓÙÈ΋ Ó·˘ÙÈ΋ Ó›ÎË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ∫·ÊËÚ¤·. ΔÚ›· ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÏÔ›· ÙÔ˘ ¯ıÚÔ‡ ηٷÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·È ·fi ÙË ‰Ú¿ÛË ÙˆÓ ˘ÚÔÏÈÎÒÓ, ·Ó¿ÌÂÛ¿
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [241]
ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ‰›ÎÚÔÙÔ 62 ˘ÚÔ‚fiψÓ. 2 πÔ˘Ó›Ô˘: ∂ȯ›ÚËÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ˘fi ÙÔÓ ∞Ó‰Ú¤· ªÈ·Ô‡ÏË ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ™Ô‡‰·˜ ¤¯ÂÈ ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙËÓ ·Ó·Ù›Ó·ÍË ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜ ÎÔÚ‚¤Ù·˜. 5 πÔ˘Ó›Ô˘: √ √‰˘ÛÛ¤·˜ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜ ‰ÔÏÔÊÔÓÂ›Ù·È Ì ÂÓÙÔÏ‹ ÙÔ˘ °. °ÎÔ‡Ú· ÛÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ fiÔ˘ Â›Ó·È Ê˘Ï·ÎÈṲ̂ÓÔ˜. √ ∞Ó‰ÚÔ‡ÙÛÔ˜ Â›Ó·È ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ı‡Ì· Ù˘ ÂÌʇÏÈ·˜ ‰È·Ì¿¯Ë˜. 8 πÔ˘Ó›Ô˘: ¡¤· ·ÔÙ˘¯Ë̤ÓË ·fiÂÈÚ· ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘. 10 πÔ˘Ó›Ô˘: √ πÌÚ·‹Ì ηٷϷ̂¿ÓÂÈ ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿. ŒÂÈÙ· ·fi Ï›Á˜ ̤Ú˜, ÛÙȘ 13 πÔ˘Ó›Ô˘, Ô ª·ÎÚ˘ÁÈ¿ÓÓ˘ Î·È Ô ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÔ˘Ó ÛÔ˘‰·›· Ó›ÎË ÛÙÔ˘˜ ª‡ÏÔ˘˜ Ù˘ ∞ÚÁÔÏ›‰·˜ › ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì. 24 πÔ˘Ï›Ô˘: ∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Ì ¤ÁÁÚ·Êfi Ù˘ ÚÔ˜ ÙËÓ ·ÁÁÏÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ı¤ÙÂÈ «ÂÎÔ˘Û›ˆ˜ ÙËÓ ÈÂÚ¿Ó ·Ú·Î·Ù·ı‹ÎËÓ Ù˘ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜, ÂıÓÈ΋˜ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ Î·È Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ˘¿Ú͈˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ ˘fi ÙËÓ ÌÔÓ·‰ÈÎ‹Ó ˘ÂÚ¿ÛÈÛÈÓ Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ μÚÂÙ·Ó›·˜». ∏ ·ÁÁÏÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ·ÔÔÈÂ›Ù·È ÙËÓ ÚÔÛÊÔÚ¿, ÁÈ·Ù› Û ·ÓÙ›ıÂÛË ÂÚ›ÙˆÛË ı· ÚÔηÏÔ‡Û ÌÂÁ¿ÏË ·Ó·ÛٿوÛË ÛÙËÓ Â˘Úˆ·˚΋ ÔÏÈÙÈ΋ ÛÎËÓ‹. 29 πÔ˘Ï›Ô˘: ∞ÔÙ˘Á¯¿ÓÂÈ, ÏfiÁˆ Ù˘ ÓËÓÂÌ›·˜ Ô˘ ÂÈÎÚ·Ù›, ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ˘fi ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∫·Ó¿ÚË Ó· ˘ÚÔÏ‹ÛÂÈ ÙÔÓ ·ÈÁ˘ÙÈ·Îfi ̤۷ ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·˜. ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜-¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜: ∞Ó·˙ˆ‡ÚˆÛË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË (31 πÔ˘Ï›Ô˘). ¡›Î˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙ· ΔÚ›ÎÔÚÊ· (13 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘), ÛÙÔÓ ∫·Ú‚·Û·Ú¿ (28 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘), ÛÙËÓ ∞Ï·Ì¿Ó· (12 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘), ÛÙÔ ¢›ÛÙÔÌÔ ˘fi ÙÔÓ ∫·Ú·˚ÛοÎË (18 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘). ¶˘ÚfiÏËÛË Ù˘ °·ÛÙÔ‡Ó˘ ·fi ÙÔÓ πÌÚ·‹Ì (18 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘). 1 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘: ¶Âı·›ÓÂÈ Ô ÙÛ¿ÚÔ˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ∞′. ΔÔÓ ‰È·‰¤¯ÂÙ·È Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘, ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ∞′, ÁÓˆÛÙfi˜ ÁÈ· Ù· ÊÈÏÔfiÏÂÌ· ·ÈÛı‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘. 18 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘: √ πÌÚ·‹Ì ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ÁÈ· Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÔÏÈÔÚÎËÙ¤˜. ¶ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi 25.000 ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î·È ∞ÈÁ‡ÙÈÔÈ È¤˙Ô˘Ó ·ÛÊ˘ÎÙÈο ÙËÓ fiÏË. ™ÙȘ 25 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1826 ÔÈ ÔÏÈÔÚÎËÙ¤˜ ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó ÙÔ ÓËÛ¿ÎÈ μ·ÛÈÏ¿‰È, ÂÓÒ ·ÔÙ˘Á¯¿ÓÔ˘Ó Ó· οÓÔ˘Ó ÙÔ ›‰ÈÔ Ì ÙÔ ÓËÛ¿ÎÈ ∫Ï›ÛÔ‚·. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ∞ÚÈÏ›Ô˘ Ô ªÈ·Ô‡Ï˘ ÚÔÛ·ı› Ó· ·ÓÂÊԉȿÛÂÈ ÙËÓ fiÏË, ·ÏÏ¿ ·ÔÙ˘Á¯¿ÓÂÈ. √È ı¿Ó·ÙÔÈ ·fi ÙËÓ Â›Ó· ·˘Í¿ÓÔÓÙ·È Û˘Ó¯Ҙ. ΔÂÏÈο, ÛÙÔ Û˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ÙˆÓ ÔÏ·Ú¯ËÁÒÓ Î·È ÙˆÓ ÚÔÎÚ›ÙˆÓ ·ÔÊ·Û›˙ÂÙ·È ¤ÍÔ‰Ô˜ ÙË Ó‡¯Ù· Ù˘ 10˘ ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1826, Ë̤ڷ ™¿‚‚·ÙÔ, ·Ú·ÌÔÓ‹ ÙˆÓ μ·˝ˆÓ. ΔÚÂȘ Ê¿Ï·ÁÁ˜ ÙˆÓ 1.000 ·Ó‰ÚÒÓ Ë Î·ıÂÌ›· ÔÚÌÔ‡Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÔÏÈÔÚÎËÙÒÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ˘Ô‰¤¯ÔÓÙ·È ÙÔ˘˜ ÁÂÓÓ·›Ô˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ì ηٷÈÁÈÛÌfi ˘ÚÒÓ, ·ÊÔ‡ ÙÔ Û¯¤‰Èfi ÙÔ˘˜ ¤¯ÂÈ ÚÔ‰Ôı›. §›ÁÔÈ Î·Ù·Ê¤ÚÓÔ˘Ó Ó· ÍÂʇÁÔ˘Ó. ΔÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ¤ÊÙÂÈ. 28 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘: ™˘Ó¿ÓÙËÛË ÙÔ˘ ÕÁÁÏÔ˘ ÚÂÛ‚Â˘Ù‹ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ™ÙÚ¿ÓÙÊÔÚÓÙ ∫¿ÓÈÁÎ Ì ÙÔ˘˜ ∞Ó‰Ú¤·
ªÈ·Ô‡ÏË, ∞ϤͷӉÚÔ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ Î·È ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∑ˆÁÚ¿ÊÔ ¤Íˆ ·fi ÙËÓ ⁄‰Ú·. ∞Ô‰Ô¯‹ ·fi ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÏÂ˘Ú¿ ÙˆÓ fiÚˆÓ Û˘Ì‚È‚·ÛÌÔ‡ Ì ÙËÓ ¶‡ÏË.
1826 4 ∞ÚÈÏ›Ô˘: ÀÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ·fi ÙË ƒˆÛ›· Î·È ÙËÓ ∞ÁÁÏ›· ÙÔ ¶ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ Ù˘ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏ˘, Ô˘ ÚԂϤÂÈ ÙË ÌÂÛÔÏ¿‚ËÛË ÙˆÓ ‰‡Ô ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ ÁÈ· ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ·˘ÙfiÓÔÌÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘ ˘ÔÙÂÏÔ‡˜ ÛÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ. ÀÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ·fi ÙÔÓ √˘¤ÏÈÁÎÙÔÓ, ÂÎÚfiÛˆÔ Ù˘ μÚÂÙ·ÓÈ΋˜ ∞˘ÙÔ‡ ªÂÁ·ÏÂÈfiÙËÙÔ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ¡¤ÛÂÏÚÔ‰ Î·È §È¤‚ÂÓ, ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜ Ù˘ ∞˘ÙÔ‡ ªÂÁ·ÏÂÈfiÙËÙÔ˜ ÙÔ˘ ∞˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚÔ˜ ¶·ÛÒÓ ÙˆÓ ƒˆÛÈÒÓ. ∫·ıÔÚ›˙ÂÈ ÙȘ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ Î·È Ù· ̤۷ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÚ‹Ó¢ÛË ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. «[…] ∂Èı˘ÌÔ‡Û˘ ‰Â Î·È ¿ÏÈÓ Î·È Ù˘ ∞.∞.ª. (ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ) Ó· ηٷ·‡ÛË Ô fiÏÂÌÔ˜, Ô Î·Ù¿ ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÙÔ ∞ÈÁ·›ÔÓ ˘ÊÈÛÙ¿ÌÂÓÔ˜, ‰È¿ Û˘Ì‚È‚·ÛÌÔ‡ ·ÚÌfi˙ÔÓÙÔ˜ ÂȘ Ù·˜ ·Ú¯¿˜ Ù˘ ıÚËÛΛ·˜, Ù˘ ‰ÈηÈÔÛ‡Ó˘
∏ ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈÎfiÙËÙ· Î·È Ë ÊÈÏÔfiÏÂÌË ‰È¿ıÂÛË ÙÔ˘ ÂÈÎÔÓÈ˙fiÌÂÓÔ˘ ÙÛ¿ÚÔ˘ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ ∞′ ¤·ÈÍ·Ó Î·Ù·Ï˘ÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙËÓ Â›Ù¢ÍË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜, fiˆ˜ Î·È Ë ÊÈÏÂχıÂÚË ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ Δ˙ÔÚÙ˙ ∫¿ÓÈÁÎ Î·È ÙˆÓ ‰È·‰fi¯ˆÓ ÙÔ˘. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏
[242]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Î·È Ù˘ ÊÈÏ·ÓıÚˆ›·˜, ÔÈ ˘ÔÊ·ÈÓfiÌÂÓÔÈ ÒÚÈÛ·Ó: […] ∏ ∂ÏÏ¿˜ ı¤ÏÂÈ Â›Ûı·È ÂÍ¿ÚÙËÌ· ÂΛÓÔ˘ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏ›Ԣ (Ù˘ ΔÔ˘ÚΛ·˜) Î·È ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ı¤ÏÔ˘Ó ÏËÚÒÓÂÈ ÂȘ ÙËÓ ¶fiÚÙ·Ó ÊfiÚÔÓ ÂÙ‹ÛÈÔÓ ÙÔ ÔÛfiÓ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ó· ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛı‹ ‰È¿ √ ÕÁÁÏÔ˜ ÎÔÈÓ‹˜ Û˘Áηٷı¤Ûˆ˜. £¤ÏÔ˘Ó Î˘‚ÂÚÓ¿Ûı·È ·ÔÎÏÂÈÛÙÈÎÒ˜ Ó·‡·Ú¯Ô˜ ·fi ¢ÈÔÈÎËÙ¿˜, ·Ú’ ·˘ÙÒÓ ÂÎÏÂÁÔ̤ÓÔ˘˜ Î·È ‰ÈÔÚÈ˙Ô̤ÓÔ˘˜, Î·È ‹Úˆ·˜ ÙˆÓ ÂȘ ÙÔÓ ‰ÈÔÚÈÛÌfiÓ fï˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ë ¶fiÚÙ· (Ë ¶‡ÏË) ı¤ÏÂÈ ¡·ÔÏÂfiÓÙÂÈˆÓ ¤¯ÂÈ Î¿ÔÈ·Ó ÂÈÚÚÔ‹Ó. ∂Ș ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛÈÓ Ù·‡ÙËÓ ÔÈ ¶ÔÏ¤ÌˆÓ ΔfiÌ·˜ ŒÏÏËÓ˜ ı¤ÏÔ˘Ó ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÙÂÏ›·Ó ÂÏ¢ıÂÚ›·Ó ∫fi¯Ú·Ó Û˘ÓÂȉ‹Ûˆ˜, ÔÏfiÎÏËÚÔÓ ÂÏ¢ıÂÚ›·Ó ÂÌÔÚ›Ô˘ Î·È ı¤ÏÔ˘Ó ÚÔÛ¿ıËÛ ηÓÔÓ›˙ÂÈ ·ÊÔÚÈÛÙÈÎÒ˜ ÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈÎ‹Ó ·˘ÙÒÓ Î˘‚¤ÚÓËÛÈÓ. Ó· ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ ¢È¿ Ó· ÂÎÙÂÏÂÛı‹ ‰Â Ë Ï‹Ú˘ ‰È·¯ÒÚÈÛȘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÔÏÂÌÈÎfi Ó·˘ÙÈÎfi, ·ÓıÚÒˆÓ ÙˆÓ ‰‡Ô ÂıÓÒÓ Î·È Ó· ÂÌÔ‰ÈÛıÔ‡Ó ·È ¯ˆÚ›˜ fï˜ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ. […] ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ı¤ÏÔ˘Ó ·ÁÔÚ¿ÛÂÈ Ù·˜ Ù ÂÓ ÙË È‰È·›ÙÂÚË ÂÈÙ˘¯›·. ∏›ڈ Î·È Ù·˜ Ó‹ÛÔ˘˜ Ù˘ ∂Ï¿‰Ô˜ ÎÂÈ̤ӷ˜ ÙÔ˘ÚÎÈο˜ ∏ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘ ÎÙ‹ÛÂȘ. […] √È ‰˘Ó¿ÌÂȘ (μÚÂÙ·Ó›· Î·È ƒˆÛ›·) ÛÙȘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ÂÈÊ˘Ï¿ÙÙÔÓÙ·È ÂȘ ÙÔ ÌÂÙ¿ Ù·‡Ù· Ó· ·Ú·‰Â¯ıÔ‡Ó Ù· ÛÙËÓ ÍËÚ¿ ·Ó·Áη›· ̤ÙÚ·, ‰È¿ Ó· ÚÔÛ‰ÈÔÚ›ÛÔ˘Ó Ù· ηı¤Î·ÛÙ· Ù˘ Ô‰‹ÁËÛÂ, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÂÚ› ˘ Ô ÏfiÁÔ˜ Û˘Ó‰È·ÏÏ·Á‹˜, ηıÒ˜ Î·È Ù· fiÚÈ· Ù˘ Á˘ ÙˆÓ Ï·ıÒÓ ÙÔ˘, Î·È Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜ Ó‹ÛˆÓ, ·›ÙÈÓ˜ ÛÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈ΋ ‹ÙÙ· ÛÙÔÓ ∞Ó¿Ï·ÙÔ, ÙÔ 1827. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏
ı¤ÏÔ˘Ó Û˘ÌÂÚÈÏËÊı‹ Î·È Ù· ÔÔ›· ı¤ÏÔ˘Ó ÚÔÙ·ı‹ ÂȘ ÙËÓ ¶fiÚÙ·Ó, Ó· ÁÓˆÚ›˙ÂÈ ˘fi ÙÔ fiÓÔÌ· ∂ÏÏ¿˜. […]». 6 ∞ÚÈÏ›Ô˘: ™˘ÁηÏÂ›Ù·È Ë °′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ÛÙËÓ ∂›‰·˘ÚÔ, ÛÙËÓ ÔÔ›· ·ÔÊ·Û›˙ÂÙ·È Ë ·Ô‰Ô¯‹ Ù˘ ·ÁÁÏÈ΋˜ ‰È·ÌÂÛÔÏ¿‚ËÛ˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. ∞Ó·‚¿ÏÏÔÓÙ·È fï˜ ÔÈ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘ ÏfiÁˆ Ù˘ ÙÒÛ˘ ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ ÁÈ· ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1826. ™ÙȘ 14 ∞ÚÈÏ›Ô˘ Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË ÂÍÔ˘ÛÈÔ‰ÔÙ› ÙÔÓ ÚÂÛ‚Â˘Ù‹ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ó· ‰È·Ú·ÁÌ·Ù¢Ù› Ì ÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË ÙÔ ı¤Ì· Ù˘ ·˘ÙÔÓÔÌ›·˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. 10-11 ∞ÚÈÏ›Ô˘: ¶ÙÒÛË ÙÔ˘ ÔÏÈÔÚÎÔ‡ÌÂÓÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘Ù›Ô˘˜ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘. √ ·fi˯Ԙ ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ Ô˘ ‰È·‰Ú·Ì·Ù›˙ÔÓÙ·È ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ «ÊÚ¿¯ÙË» ·Ó·˙ˆ˘ÚÒÓÂÈ ÙÔ Ó‡̷ ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· Êı›ÓÂÈ. 3-5 πÔ˘Ó›Ô˘: ¢È¿Ï˘ÛË ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ÙˆÓ ÁÂÓÈÙÛ¿ÚˆÓ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ¤ÂÈÙ· ·fi ‰È·Ù·Á‹ ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ª·¯ÌÔ‡Ù. 21-25 πÔ˘Ó›Ô˘: ◊ÙÙ· ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì ÛÙË ‰ÈÏ‹ Ì¿¯Ë μ¤ÚÁ·˜¢ÈÚÔ‡. 3 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘: √ °ÎÔ‡Ú·˜ ÎÏ›ÓÂÙ·È Ì ÙÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË. ∏ fiÏË ·Ú·‰›‰ÂÙ·È ÛÙÔÓ ∫ÈÔ˘Ù·¯‹. 6-8 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘: ª¿¯Â˜ ÛÙÔ Ã·˚‰¿ÚÈ Ì ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙÔÓ ∫·Ú·˚ÛοÎË Î·È ÙÔ º·‚ȤÚÔ. 27-30 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘: ¡·˘ÙÈΤ˜ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ ÛÙË ı·Ï¿ÛÛÈ· ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ª˘ÙÈÏ‹Ó˘. 11 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘: ∏ ΢‚¤ÚÓËÛË ÙÔ˘ ∞Ó‰Ú¤· ∑·˝ÌË ÌÂٷʤÚÂÈ ÙËÓ ¤‰Ú· Ù˘ ÛÙËÓ ∞›ÁÈÓ·. 22-26 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘: ¡ÈÎËÊfiÚ˜ Ì¿¯Â˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙËÓ ∞Ú¿¯Ô‚·.
1827 11 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘: Àfi ÙËÓ ÚÔ‰ڛ· ÙÔ˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ ™ÈÛ›ÓË ·Ú¯›˙ÂÈ ÙȘ Û˘Ó‰ÚÈ¿ÛÂȘ Ù˘ ÛÙËÓ ∂ÚÌÈfiÓË Ë °' ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË. 19 ª·ÚÙ›Ô˘: ¢Â‡ÙÂÚË ÂÚ›Ô‰Ô˜ Ù˘ °′ ° ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘ ÛÙËÓ ΔÚÔÈ˙‹Ó·. ªÂ ÚfiÙ·ÛË ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË ·Ó·Ù›ıÂÙ·È Ë ËÁÂÛ›· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÛÙÔÓ ΔÛÔÚÙ˜ Î·È ÙˆÓ Ó·˘ÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÛÙÔÓ ∫fi¯Ú·Ó. 30 ª·ÚÙ›Ô˘: ∏ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ÂÎϤÁÂÈ ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· ΢‚ÂÚÓ‹ÙË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ Ì ÂÙ·ÂÙ‹ ıËÙ›·. 3 ∞ÚÈÏ›Ô˘: ™˘ÁÎÚfiÙËÛË «·ÓÙÈ΢‚ÂÚÓËÙÈ΋˜ ÂÈÙÚÔ‹˜» ˘fi ÙÔ˘˜ °ÂÒÚÁÈÔ ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË, °È·ÓÓÔ‡ÏË ¡¿ÎÔ Î·È ª·Ú΋ ªÈÏ·‹ÙË, ÁÈ· Ó· ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂÈ ÙË ¯ÒÚ· ¤ˆ˜ ÙËÓ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·. 8-16 ∞ÚÈÏ›Ô˘: ª¿¯Â˜ ÛÙÔ º¿ÏËÚÔ Î·È ÛÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿ ÌÂٷ͇ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ΔÔ‡ÚΈÓ. 22 ∞ÚÈÏ›Ô˘: £·Ó¿ÛÈÌÔ˜ ÙÚ·˘Ì·ÙÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ ∫·Ú·˚ÛοÎË ÛÙË Ì¿¯Ë ÙÔ˘ º·Ï‹ÚÔ˘. 24 ∞ÚÈÏ›Ô˘: ◊ÙÙ· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙÔÓ ∞Ó¿Ï·ÙÔ (ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÂÚÈÔ¯‹ ¡¤Ô˜ ∫fiÛÌÔ˜ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜). ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Ì¿¯Ë˜ ÛÎÔÙÒÓÔÓÙ·È Ô §¿ÌÚÔ˜ μ¤ÈÎÔ˜, Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ Δ˙·‚¤Ï·˜ Î.¿. 1 ª·˝Ô˘: ∏ °′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË „ËÊ›˙ÂÈ ÙÔ ¶ÔÏÈÙÈÎfiÓ
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [243]
™‡ÓÙ·ÁÌ· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜. ŒÂÈÙ· ·fi Ù¤ÛÛÂÚȘ ̤Ú˜ ‰È·ÎfiÙÂÈ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘. 24 ª·˝Ô˘: ¶·Ú¿‰ÔÛË Ù˘ ∞ÎÚfiÔÏ˘ ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. 6 πÔ˘Ï›Ô˘: ÀÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ ·fi ÙËÓ ∞ÁÁÏ›·, ÙË °·ÏÏ›· Î·È ÙË ƒˆÛ›· ™˘Óı‹ÎË ÂÈÚËÓ‡Ûˆ˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜. √È fiÚÔÈ Ù˘ Â›Ó·È Â·Ó¿ÏË„Ë ÙˆÓ fiÚˆÓ ÙÔ˘ ¶ÚˆÙÔÎfiÏÏÔ˘ Ù˘ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏ˘, ·ÏÏ¿ ηıÔÚ›˙ÂÙ·È Î·È Ô ÙÚfiÔ˜ ÂÈ‚ÔÏ‹˜ ÙÔ˘˜. √È ªÂÁ¿Ï˜ ¢˘Ó¿ÌÂȘ ·ÔÊ·Û›˙Ô˘Ó ÙË ¯Ú‹ÛË ‚›·˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈ‚ÔÏ‹ ÙˆÓ fiÚˆÓ ÙÔ˘ ¶ÚˆÙÔÎfiÏÏÔ˘ Ù˘ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏ˘. «[…] (√È ‚·ÛÈÏ›˜ ªÂÁ¿Ï˘ μÚÂÙ·Ó›·˜ Î·È πÚÏ·Ó‰›·˜, ƒˆÛ›·˜ Î·È °·ÏÏ›·˜) ·ÈÛı·ÓfiÌÂÓÔÈ ÙËÓ ·Ó¿ÁÎËÓ Ó· ‰ÒÛÔ˘Ó Ù¤ÏÔ˜ ÂȘ ÙËÓ ·ÈÌÔÛÙ·Á‹Ó ¿ÏËÓ, Ë ÔÔ›· ·Ú·ÈÙÔ‡Û· Ù·˜ ÂÏÏËÓÈο˜ ·گ›·˜ Î·È Ù·˜ Ó‹ÛÔ˘˜ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜ ÂȘ fiÏ·˜ Ù·˜ ·Ù·Í›·˜ Ù˘ ·Ó·Ú¯›·˜ ÂÈʤÚÂÈ Ó¤· ηıËÌÂÚÈÓ¿ ÂÌfi‰È· ÂȘ ÙÔ ÂÌfiÚÈÔÓ ÙˆÓ ∂˘Úˆ·˚ÎÒÓ ÂÈÎÚ·ÙÂÈÒÓ Î·È ‰›‰ÂÈ ·ÈÙ›·Ó ÂȘ ÂÈÚ·Ù›·˜ (ÚÔηÏÒÓÙ·˜ ‚·ÚȤ˜ ˙ËÌȤ˜ ÛÙ· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÙÔ˘˜) […] ÂÌ„˘¯ˆÌ¤ÓÔÈ ·fi ÙËÓ ÂÈı˘Ì›· ÙÔ˘˜ Ó· ÂÌÔ‰›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ¯‡ÛÈÓ ÙÔ˘ ·›Ì·ÙÔ˜ Î·È Ó· ·Ó·¯·ÈÙ›ÛÔ˘Ó Ù· ·ÓÙÔÂȉ‹ ηο […] ·ÂÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ÂÓÒÛÔ˘Ó Ù· ‰˘Ó·Ù¿ ÙˆÓ Î·È Ó· ηÓÔÓ›ÛÔ˘Ó Ù·˜ ÂÚÁ·Û›·˜ ·˘ÙÒÓ Ì ÌÈ·Ó Â›ÛËÌÔÓ Û˘Óı‹ÎËÓ ·Ô‚ϤÔÓÙ˜ ÂȘ ÙÔ Ó· ·Ó·ÛÙÂÚÂÒÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÈÚ‹ÓËÓ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰È·Ì·¯ÔÌ¤ÓˆÓ ÌÂÚÒÓ. […] (√È ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔÈ ÙˆÓ ¢˘Ó¿ÌˆÓ) ÂÛ˘ÌÊÒÓËÛ·Ó ÂȘ Ù· ·Ú·Î¿Ùˆ ¿ÚıÚ·: ·) ∞È Û˘ÌʈÓÔ‡Û·È ¢˘Ó¿ÌÂȘ ı¤ÏÔ˘Ó ÚÔÛʤÚÂÈ ÂȘ ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈÎ‹Ó ·˘Ï‹Ó ÙËÓ ÌÂÛÈÙ›·Ó ÙˆÓ Â› ÛÎÔÒ Ó· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó Ì›·Ó ÌÂٷ͇ ·˘Ù‹˜ Î·È ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Û˘Ó‰È·ÏÏ·Á‹Ó […] Î·È ı¤ÏÂÈ Á›ÓÂÈ ÂȘ ÙÔÓ ›‰ÈÔÓ Î·ÈÚfiÓ Î·È ÂȘ Ù· ‰‡Ô ‰È·Ì·¯fiÌÂÓ· ̤ÚË ˙‹ÙËÛȘ ÌÈ·˜ ·Ì¤ÛÔ˘ ÂȘ ÙÔ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ·Ó·Îˆ¯‹˜ fiψÓ. […] ‚) √È ŒÏÏËÓ˜ ı¤ÏÔ˘Ó ıˆÚ› ÙÔÓ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔÓ ˆ˜ ·ÓÒÙÂÚÔÓ Î‡ÚÈÔÓ Î·È Î·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·Ó ·˘Ù‹˜ Ù˘ ˘ÂÚÔ¯‹˜ ı¤ÏÔ˘Ó ÏËÚÒÛÂÈ ÂȘ ÙÔ ÔıˆÌ·ÓÈÎfiÓ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÂÙ‹ÛÈÔÓ ÊfiÚÔÓ. [...] £¤ÏÔ˘Ó ‰ÈÔÈΛÛı·È ·fi ÂÍÔ˘Û›·˜, Ù·˜ ÔÔ›·˜ ÔÈ ›‰ÈÔÈ ı¤ÏÔ˘Ó ÂÎϤÁÂÈ Î·È ÔÓÔÌ·Ù›˙ÂÈ, ·ÏÏ’ ÂȘ ÙÔÓ ÔÓÔÌ·ÙÈÛÌfiÓ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ë ¶fiÚÙ· ı¤ÏÂÈ ¤¯ÂÈ Ì›·Ó ÚÔۉȈÚÈṲ̂ÓËÓ „‹ÊÔÓ. […] ¶Ï‹Ú˘ ‰È·¯ˆÚÈÛÌfi˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ·ÙfiÌˆÓ ÙˆÓ ‰‡Ô ÂıÓÒÓ (ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ˘Ô¯ÚÂÒÓÔÓÙ·È Ó· ·Ô˙ËÌÈÒÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Ô˘ Â›Ó·È Î‡ÚÈÔÈ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ‹ Ù· ÓËÛÈ¿ Î·È ı· ·Ó·ÁηÛÙÔ‡Ó Ó· Ù· ÂÁηٷÏ›„Ô˘Ó). Á) ∞È ÏÂÙÔ̤ÚÂÈ·È ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ Û˘Ì‚È‚·ÛÌÔ‡, ηıÒ˜ ·ÎfiÌË Î·È Ù· fiÚÈ· ÙÔ˘ ÙfiÔ˘ › Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ Î·È Ë Ê·Ó¤ÚˆÛȘ ÙˆÓ Ó‹ÛˆÓ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ ÂȘ Ù·˜ ÔÔ›·˜ ı¤ÏÂÈ ÚÔÛ·ÚÌÔÛı‹ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi˜ (‰ËÏ·‰‹ Ô Î·ıÔÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ÔÚ›ˆÓ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜), Ù·‡Ù· ı¤ÏÔ˘Ó ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛı‹ ÂȘ Ì›·Ó ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ˘„ËÏÒÓ ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ Î·È ·ÌÊÔÙ¤ÚˆÓ ÙˆÓ ‰È·Ì·¯ÔÌ¤ÓˆÓ ÌÂÚÒÓ ÚÔÛ¯Ҙ ·ÎfiÏÔ˘ıÔÓ ‰È·Ú·ÁÌ¿Ù¢ÛÈÓ. ‰) ∞È Û˘ÌʈÓÔ‡ÛÛ·È ¢˘Ó¿ÌÂȘ ˘fiÛ¯ÔÓÙ·È Ó· ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÛˆÙ‹ÚÈÔÓ Ú¿ÍÈÓ Ù˘ ÂÈÚËÓ‡Ûˆ˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ › ÙˆÓ ÂȘ Ù· ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ· ¿ÚıÚ· ÛÙÂÚˆıÂÈÛÒÓ ‚¿ÛˆÓ. […]». ∞ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙÚ›· ·ÎfiÌË ¿ÚıÚ· Î·È ¤Ó· Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈÎfi ÙÔ
ÔÔ›Ô ·Ú·Ì¤ÓÂÈ Ì˘ÛÙÈÎfi Î·È ÚԂϤÂÈ Ù· ÂÍ‹˜: «∂¿Ó Ë ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ¶fiÚÙ·, ÂÓ ‰È·ÛÙ‹Ì·ÙÈ ÂÓfi˜ ÌËÓfi˜, ‰ÂÓ ‰Â¯ı‹ ÙËÓ ÚÔ‚ÏËıËÛÔ̤ÓËÓ ÌÂÛÈÙ›·Ó, ·È À„ËÏ·› Û˘ÌʈÓÔ‡Û·È ¢˘Ó¿ÌÂȘ ·Ú·‰¤¯ÔÓÙ·È Ù· ·ÎfiÏÔ˘ı· ̤ÙÚ·: […] ∂¿Ó, ÂȘ ÙÔ ÚËı¤Ó ‰È¿ÛÙËÌ· ÙÔ˘ ÂÓfi˜ ÌËÓfi˜, Ë ¶fiÚÙ· ‰ÂÓ ‰Â¯ı‹ ÙËÓ ÚÔ‚·ÏÏÔ̤ÓËÓ ÂȘ ÙÔ ¿ÚıÚÔ ·′ Ù˘ Ê·ÓÂÚ¿˜ Û˘Óı‹Î˘ ·Ó·Îˆ¯‹Ó, ‹ Â¿Ó ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ‰ÂÓ ÛÙ¤ÚÍÔ˘Ó Ó· ÙÔ ÂÎÙÂϤÛÔ˘Ó, ·È ‰˘Ó¿ÌÂȘ ı¤ÏÔ˘Ó ‰ËÏÔÔÈ‹ÛÂÈ ÂȘ ÂΛÓÔ ÙˆÓ ‰È·Ì·¯ÔÌ¤ÓˆÓ ÌÂÚÒÓ, ÙÔ ÔÔ›ÔÓ ı¤ÏÂÈ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ Ù·˜ ¯ıÚÔÚ·Í›·˜, ‹ Î·È ÂȘ Ù· ‰‡Ô, ¯Ú›·˜ ηÏÔ‡Û˘, fiÙÈ ·È ÚËıÂ›Û·È ¢˘Ó¿ÌÂȘ ¤¯Ô˘Ó ÛÎÔfiÓ Ó· ÌÂÙ·¯ÂÈÚÈÛıÔ‡Ó fiÛ· ̤ÙÚ· ÔÈ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ ˘·ÁÔÚ‡ÛÔ˘Ó ÂȘ ÙËÓ ÊÚfiÓËÛÈÓ ÙˆÓ, ‰È¿ Ó· ÂÈÙ‡¯Ô˘Ó ÙËÓ ÂÈı˘ÌËÙ‹Ó ·Ó·Îˆ¯‹Ó, ÚÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Û·È, fiÛÔÓ ‰‡Ó·ÓÙ·È, οı ۇÁÎÚÔ˘ÛÈÓ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰È·ÊÂÚÔÌ¤ÓˆÓ ÌÂÚÒÓ […] ¯ˆÚ›˜ Ó· Ï¿‚Ô˘Ó fï˜ ̤ÚÔ˜ ÂȘ Ù·˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰È·Ì·¯ÔÌ¤ÓˆÓ Â¯ıÚÔÚ·Í›·˜. ∫·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·Ó […] ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹Ó ÙÔ˘ ·ÚfiÓÙÔ˜ Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈÎÔ‡ Î·È Ì˘ÛÙÈÎÔ‡ ¿ÚıÚÔ˘, ı¤ÏÔ˘Ó ¤Ì„ÂÈ ÂȘ ÙÔ˘˜ ηٿ ı¿Ï·ÛÛ·˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙˆÓ ÛÙfiÏˆÓ ÙˆÓ Ô‰ËÁ›·˜ Û˘ÌÊÒÓÔ˘˜ Ì ٷ ·ÓˆÙ¤Úˆ ·Ú·‰Â‰ÂÁ̤ӷ. […]». 17 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘: ∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Î·È Ë μÔ˘Ï‹ ÂÁηı›ÛÙ·ÓÙ·È ÛÙËÓ ∞›ÁÈÓ·. 10 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘: √È Ó·‡·Ú¯ÔÈ ∫fi‰ÚÈÁÎÙÔÓ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜ Î·È ¢ÂÚÈÁÓ› Ù˘ °·ÏÏ›·˜ ·Ó·ÎÔÈÓÒÓÔ˘Ó Ì ¤ÁÁÚ·Êfi ÙÔ˘˜ ÛÙÔÓ πÌÚ·‹Ì ·Û¿ fiÙÈ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙË ™˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘, ··ÁÔÚ‡ÂÙ·È ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ΛÓËÛË ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ. 18 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘: ¡·˘Ì·¯›· Ù˘ ™Î¿Ï·˜ ™·ÏÒÓˆÓ. √ ÕÌÓÂ˚ ÕÛÙÈÁ (‹ ÿÛÙÈÓÁΘ), ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ Ù˘ ·ÙÌÔΛÓËÙ˘
ΔÔ ÂÓÂÙÈÎfi οÛÙÚÔ ¶·Ï·Ì‹‰È ‰ÂÛfi˙ÂÈ ÛÙËÓ fiÏË ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘, ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ÙÔ˘ ÓÂÔÛ‡ÛÙ·ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ 1829 ¤ˆ˜ ÙÔ 1834. ™ÙÔ ¶·Ï·Ì‹‰È, ÙÔ ÔÔ›Ô Î·Ù¿ ηÈÚÔ‡˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠˆ˜ Ê˘Ï·Î‹, ·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙË ‰È·‚fiËÙË ∞ÎÚÔÓ·˘Ï›·, ÎÚ·Ù‹ıËΠÙÔ 1833 ÁÈ· 11 Ì‹Ó˜ Î·È Ô ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏
[244]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
™ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ fiÏ˘ Ù˘ ∞›ÁÈÓ·˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÙÔ ∫˘‚ÂÚÓ›Ô. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÙÔ ÎÙ›ÚÈÔ ÙÔ ÔÔ›Ô ÛÙ¤Á·Û ÙËÓ ÚÒÙË Î˘‚¤ÚÓËÛË Ù˘ ÂχıÂÚ˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ Î·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ‹Ù·Ó Ë Î·ÙÔÈΛ· ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·. ™ÙÔÓ ÚÒÙÔ fiÚÔÊÔ ‹Ù·Ó ÙÔ ÁÚ·Ê›Ô, Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ë Î·ÙÔÈΛ·, ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, ÂÓÒ ÛÙÔ ÈÛfiÁÂÈÔ ÛÙÂÁ¿ÛÙËÎ·Ó ÔÈ Î˘‚ÂÚÓËÙÈΤ˜ ˘ËÚÂۛ˜. Δ∞™™√™ μ∂¡∂Δ™∞¡√¶√À§√™
ÊÚÂÁ¿Ù·˜ ∫·ÚÙÂÚ›·, ηٷÛÙÚ¤ÊÂÈ ÙÔ˘ÚÎÈο ÏÔ›· Î·È Û˘ÏÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÙÚ›· ·˘ÛÙÚȷο. 8/20 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘: ¡·˘Ì·¯›· ÙÔ˘ ¡·‚·Ú›ÓÔ˘. √ Âӈ̤ÓÔ˜ Û˘ÌÌ·¯ÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ∞ÁÁÏ›·˜, °·ÏÏ›·˜ Î·È ƒˆÛ›·˜ ηٷÛÙÚ¤ÊÂÈ ÙÔÓ ÙÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘ÙÈ·Îfi Ô˘ Â›Ó·È ·Á΢ÚÔ‚ÔÏË̤ÓÔ˜ ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ ÙÔ˘ ¡·‚·Ú›ÓÔ˘. ΔÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù˘ Ó·˘Ì·¯›·˜ ·›˙ÂÈ Î·Ù·Ï˘ÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙËÓ ÂͤÏÈÍË ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ∑ËÙ‹Ì·ÙÔ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË Ù˘ Ï‹ÚÔ˘˜ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. 17 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘: ∞ÓÂÈÙ˘¯‹˜ Âȯ›ÚËÛË ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ˘fi ÙÔÓ º·‚ȤÚÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜ ÊÚÔ˘Ú¿˜ Ù˘ Ã›Ô˘.
1828 8 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘: ÕÊÈÍË ÙÔ˘ ΢‚ÂÚÓ‹ÙË ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ. ŒÂÈÙ· ·fi ÙÚÂȘ ̤Ú˜ ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙËÓ ∞›ÁÈÓ·. 18 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘: ÿ‰Ú˘ÛË Ù˘ ¶ÚÔÛˆÚÈÓ‹˜ ¢ÈÔÈ΋Ûˆ˜ Ù˘ ∂ÈÎÚ·Ù›·˜. 2 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘: ÿ‰Ú˘ÛË Ù˘ ∂ıÓÈ΋˜ ÃÚËÌ·ÙÈÛÙÈ΋˜ ΔÚ¿Â˙·˜ Î·È Î·ıȤڈÛË ÙÔ˘ ºÔ›ÓÈη ˆ˜ ÂıÓÈÎÔ‡ ÓÔÌ›ÛÌ·ÙÔ˜. 14 ∞ÚÈÏ›Ô˘: ∏ ƒˆÛ›· ÎËÚ‡ÛÛÂÈ ÙÔÓ fiÏÂÌÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. 7/19 πÔ˘Ï›Ô˘: ÀÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ÙÚÂȘ ªÂÁ¿Ï˜ ¢˘Ó¿ÌÂȘ, Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ·ÔÊ·Û›˙ÂÙ·È Ë ·ÔÛÙÔÏ‹ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Á·ÏÏÈÎÔ‡
ÂÎÛÙÚ·Ù¢ÙÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ˘fi ÙÔÓ ªÂ˙fiÓ, Ì ÛÎÔfi ÙËÓ ÂΉ›ˆÍË ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì. Δ· Á·ÏÏÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ·Ô‚È‚¿˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ ¶ÂÙ·Ï›‰È, ÛÙÔ ªÂÛÛËÓÈ·Îfi ∫fiÏÔ, ¤ÂÈÙ· ·fi ¤Ó· Ì‹Ó· (17 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1828). ΔÔ ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ÚԂϤÂÈ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ¿ÏÏ· Î·È Ù· ·Ú·Î¿Ùˆ: «[…] ¡· ÛÙ·Ï‹ fiÛÔÓ Ù¿¯Ô˜ ÂȘ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔÓ ÛÒÌ· ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfiÓ, ‰È¿ Ó· ÔÏÈÔÚ΋ÛË ·˘ÛÙËÚÒ˜ ÙÔ ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì· ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì. ¡· ÚÔÛÎÏËı‹ Ë ∞.ª. Ô ‚·ÛÈχ˜ Ù˘ °·ÏÏ›·˜ Ó· ·Ó·Ï¿‚Ë ÌfiÓÔ˜ ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛÈÓ ÙÔ˘ ̤ÙÚÔ˘ ÙÔ‡ÙÔ˘ ÂÍ ÔÓfiÌ·ÙÔ˜ ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ∞˘ÏÒÓ (·ÔÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ ª·È˙fiÓ Ì 19.000 ¿Ó‰Ú˜). ¡· Ï¿‚Ô˘Ó Ô‰ËÁ›·˜ Ù· Á·ÏÏÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ Ó· ·Ó·¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔÓ, ¿Ì· ÂÈ‚È‚·Ûı‹ ÂȘ Ù· ÏÔ›· Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì ·Û¿». 6 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘: ™‡Ì‚·ÛË Ù˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ªˆ¯¿ÌÂÙ ÕÏÈ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ·ÓÙÈÓ·‡·Ú¯Ô ÛÂÚ ŒÓÙÔ˘·ÚÓÙ ∫fi‰ÚÈÁÎÙÔÓ. «[…] √ ªˆ¯¿ÌÂÙ ÕÏË ·Û¿˜ ˘fiÛ¯ÂÙ·È Ó· ·ÔχÛË ÙÔ˘˜ ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ […] ÙÔ˘˜ ÌÂÙ·ÊÂÚı¤ÓÙ·˜ ÂÎ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ÂȘ ∞›Á˘ÙÔÓ. […] (∂›Û˘) ÀfiÛ¯ÂÙ·È Ó· ÛÙ›ÏË fiÛÔÓ Ù¿¯ÈÛÙ· fiÏ· Ù· ˘fi ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·Ó ÙÔ˘ ÔÏÂÌÈο Î·È ÊÔÚÙËÁ¿ ÏÔ›·, ‰È¿ Ó· ˘¿ÁÔ˘Ó ÂȘ ÙÔ ¡ÂfiηÛÙÚÔÓ (¡·‚·Ú›ÓÔ) Ó· Ï¿‚Ô˘Ó Ù· ·ÈÁ˘Ùȷο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ, Ù· ÔÔ›· ı¤ÏÔ˘Ó ·Ó·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÔÏÔÙÂÏÒ˜ ÂÎ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ fiÛÔÓ Ù¿¯ÈÛÙ·. […]».
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [245]
4 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘: ∞Ú¯›˙ÂÈ Ë ·Ô¯ÒÚËÛË ÙˆÓ ÙÔ˘ÚÎÔ·ÈÁ˘ÙÈ·ÎÒÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Û ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ Ù˘ ۇ̂·Û˘ Ô˘ ˘ÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ∞ÁÁÏ›· Î·È ÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ ÛÙËÓ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ· Î·È ˘fi ÙËÓ ›ÂÛË Ù˘ ·ÚÔ˘Û›·˜ ÙˆÓ Á·ÏÏÈÎÒÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ (9 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1828). 4/16 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘: ÀÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ ·fi ÙËÓ ∞ÁÁÏ›·, ÙË °·ÏÏ›· Î·È ÙË ƒˆÛ›· ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ÙÂÚÌ·Ù›˙ÂÙ·È Ë ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·ÚÔ˘Û›· ÙˆÓ °¿ÏÏˆÓ ˘fi ÙÔÓ ªÂ˙fiÓ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. √È ∫˘ÎÏ¿‰Â˜, Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ Î·È «·È ·Ú·Î›ÌÂÓ·È Ó‹ÛÔÈ» Ù›ıÂÓÙ·È ˘fi ÙËÓ ÂÁÁ‡ËÛË ÙˆÓ ªÂÁ¿ÏˆÓ ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ÙÂÏÈ΋ Ú‡ıÌÈÛË ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ∑ËÙ‹Ì·ÙÔ˜. 21 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘: ™˘ÁÎÚÔÙÂ›Ù·È Ô §fi¯Ô˜ ÙˆÓ ∂˘ÂÏ›‰ˆÓ.
1829 10/22 ª·ÚÙ›Ô˘: ÀÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ ·fi ÙȘ ªÂÁ¿Ï˜ ¢˘Ó¿ÌÂȘ ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ Ì ÙÔ ÔÔ›Ô Î·ıÔÚ›˙ÔÓÙ·È Ù· ·Ú·Î¿Ùˆ: ·. Δ· Û‡ÓÔÚ· ÙÔ˘ ·˘ÙfiÓÔÌÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÚÔ˜ ‚ÔÚÚ¿ ‰ËÏÒÓÔÓÙ·È Ì ÙË ÁÚ·ÌÌ‹ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡-¶·Á·ÛËÙÈÎÔ‡. ‚. ™ÙÔ Ó¤Ô ÎÚ¿ÙÔ˜ ı· ÂÚÈÏËÊıÔ‡Ó Ë ∂‡‚ÔÈ·, ÔÈ ™ÔÚ¿‰Â˜, ÔÈ ∫˘ÎÏ¿‰Â˜ Î·È Ù· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÚÁÔÛ·ÚˆÓÈÎÔ‡ ∫fiÏÔ˘. Á. ΔÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ı· Â›Ó·È Ë ÎÏËÚÔÓÔÌÈ΋ ÌÔÓ·Ú¯›·. 11 πÔ˘Ï›Ô˘: ∞Ú¯›˙ÂÈ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘ Ë ¢′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË, Ë ÔÔ›· ı· ÙȘ ÔÏÔÎÏËÚÒÛÂÈ ÛÙȘ 2 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘. 12 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘: ª¿¯Ë ÛÙËÓ ¶¤ÙÚ· Ù˘ μÔȈٛ·˜, Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·. √È ŒÏÏËÓ˜ ˘fi ÙÔÓ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ À„ËÏ¿ÓÙË ÓÈÎÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. 14 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘: ∏ ƒˆÛ›· Î·È Ë √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ˘ÔÁÚ¿ÊÔ˘Ó ÙË ™˘Óı‹ÎË Ù˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏ˘, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ÙÂÚÌ·Ù›˙ÂÙ·È Ô ƒˆÛÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ¶fiÏÂÌÔ˜. ªÂ ÙË Û˘Óı‹ÎË ·˘Ù‹, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ¿ÏÏ·, Ë ¶‡ÏË ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÈ fiÏ· Ù· ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ· ÚˆÙfiÎÔÏÏ· ηıÒ˜ Î·È ÙȘ Û˘Óı‹Î˜ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙÔ ∂ÏÏËÓÈÎfi ∑‹ÙËÌ·. «[…] ÕÚıÚÔÓ 10: √ÌÔÏÔÁÔ‡Û· Ë À„ËÏ‹ ¶fiÚÙ· ÙËÓ ÙÂÏ›·Ó ∞˘Ù‹˜ Û˘ÁηٿıÂÛÈÓ ÂȘ Ù· ˆÚÈṲ̂ӷ ÂÓ ÙË ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘ Û˘Óı‹ÎË (6 πÔ˘ÏÈÔ˘ 1827) Û˘Ó·Ô‰¤¯ÂÙ·È Î·È ÙËÓ Ú¿ÍÈÓ Ù˘ 22 ª·ÚÙ›Ô˘ 1829, ÂÎ Û˘ÌÊÒÓÔ˘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ·˘ÙÒÓ ÙÔ‡ÙˆÓ ¢˘Ó¿ÌˆÓ. […] ∂˘ı‡˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ Û˘Ó·ÏÏ·Á‹Ó ÙˆÓ ÂÈ΢ÚÒÛÂˆÓ Ù˘ ·ÚÔ‡Û˘ ÂÚ› ÂÈÚ‹Ó˘ Û˘Óı‹Î˘ Ë À„ËÏ‹ ¶fiÚÙ· ı¤ÏÂÈ ‰ÈÔÚ›ÛÂÈ ÏËÚÂÍÔ˘Û›Ô˘˜ ‰È¿ Ó· Û˘ÌʈӋۈÛÈ ÌÂÙ¿ ÙˆÓ ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ ÂÚ› Ù˘ ÂÎÏËÚÒÛˆ˜ ÙˆÓ ÂÈÚËÌ¤ÓˆÓ ÔÚÈÛÌÒÓ Î·È Û˘Ì‚È‚·ÛÌÒÓ». ¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜: ∞Ú¯›˙ÂÈ Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ∫ÂÓÙÚÈÎÔ‡ ™¯ÔÏ›Ԣ ÛÙËÓ ∞›ÁÈÓ·.
1830 3 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘: ÀÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ·fi ÙȘ ªÂÁ¿Ï˜ ¢˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ ¶ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘. ™‡Ìʈӷ Ì ·˘Ùfi, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Ì ÔÚÔıÂÙÈ΋ ÁÚ·ÌÌ‹ ÙË ÁÚ·ÌÌ‹ ∞¯ÂÏÒÔ˘-™ÂÚ¯ÂÈÔ‡. ΔÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÛÙ¤ÌÌ· ÚÔÛʤÚÂÙ·È ÛÙÔÓ §ÂÔfiÏ‰Ô ÙÔ˘ ™·Í ∫fiÌÔ˘ÚÁÎ,
Ô ÔÔ›Ô˜ ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ÙÔ ·ÔÔÈÂ›Ù·È (9/21 ª·˝Ô˘). √È ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔÈ Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ μÚÂÙ·Ó›·˜, Ù˘ °·ÏÏ›·˜ Î·È Ù˘ ƒˆÛ›·˜, Õ‚ÂÚ‰ËÓ, ªÔÓÙÌÔÚ·ÓÛ›-§·‚¿Ï, §È¤‚ÂÓ Û˘ÌʈÓÔ‡Ó Ù· ·Ú·Î¿Ùˆ: «ÕÚıÚÔÓ 1: ∏ ∂ÏÏ¿˜ ı¤ÏÂÈ Û¯ËÌ·Ù›ÛÂÈ ÂÓ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔÓ, Î·È ı¤ÏÂÈ ¯·›ÚÂÈ fiÏ· Ù· ‰›Î·È· ÔÏÈÙÈο, ‰ÈÔÈÎËÙÈο, Î·È ÂÌÔÚÈο Ù· ÚÔÛÂÊ˘ÎfiÙ· ÂȘ ÂÓÙÂÏ‹ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·. ÕÚıÚÔÓ 2: ∫·Ù¿ ÏfiÁÔÓ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÂȘ ÙÔ Ó¤ÔÓ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·Ú¯ÔÌ¤ÓˆÓ ÏÂÔÓÂÎÙËÌ¿ÙˆÓ, Î·È ÚÔ˜ Û˘ÁηٿÓ¢ÛÈÓ ÂȘ ÙËÓ Î·ı' ËÓ ÂͤÊÚ·ÛÂÓ ¤ÊÂÛÈÓ Ë ¶fiÚÙ· ÂÚ› Ù˘ ÂÏ·ÙÙÒÛˆ˜ ÙˆÓ ˘fi ÙÔ˘ ¶ÚˆÙÔÎfiÏÏÔ˘ Ù˘ 22 ª·ÚÙ›Ô˘ ÙÂı¤ÓÙˆÓ ÔÚ›ˆÓ, Ë ‰ÈÔÚÈÛÙÈ΋ ÁÚ·ÌÌ‹ ÙˆÓ Û˘ÓfiÚˆÓ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, ·Úͷ̤ÓË ·fi Ù·˜ Â΂ÔÏ¿˜ ÙÔ˘ ∞ÛÚÔÔÙ¿ÌÔ˘ (∞¯ÂÏÒÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡), ı¤ÏÂÈ ·Ó·ÙÚ¤ÍÂÈ ÙÔÓ ÔÙ·ÌfiÓ ·˘ÙfiÓ ¤ˆ˜ η٤ӷÓÙÈ Ù˘ Ï›ÌÓ˘ ÙÔ˘ ∞ÁÁÂÏÔοÛÙÚÔ˘, Î·È ‰È·Û¯›Û·Û· ÙfiÛÔÓ ·˘Ù‹Ó ÙËÓ Ï›ÌÓËÓ fiÛÔÓ Î·È Ù·˜ ÙÔ˘ μÚ·¯ˆÚ›Ô˘ (∞ÁÚÈÓ›Ô˘-§˘ÛÈÌ·¯Â›· Î·È ΔÚȯˆÓ›‰·), Î·È Ù˘ ™·˘ÚÔ‚›ÙÛ·˜, ı¤ÏÂÈ Î·Ù·Ï‹ÍÂÈ ÂȘ ÙÔ fiÚÔ˜ ∞ÚÙÔÙ›Ó· (μ·Ú‰Ô‡ÛÈ·), ÂÍ Ô˘ ı¤ÏÂÈ ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹Ó ÙÔ˘ fiÚÔ˘˜ √͢¿, ÙËÓ ÎÔÈÏ¿‰·Ó Ù˘ ∫ÔÙÔ‡Ú˘, Î·È ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹Ó ÙÔ˘ fiÚÔ˘˜ O›Ù˘ ¤ˆ˜ ÙÔÓ ÎfiÏÔÓ ÙÔ˘ ∑ËÙÔ˘Ó›Ô˘ (§·Ì›·˜), ÂȘ ÙÔÓ ÔÔ›ÔÓ ı¤ÏÂÈ Î·Ù·ÓÙ‹ÛÂÈ ÚÔ˜ Ù·˜ Â΂ÔÏ¿˜ ÙÔ˘ ™ÂÚ¯ÂÈÔ‡. […] £¤ÏÔ˘ÛÈ ·Ó‹ÎÂÈ ˆÛ·‡Ùˆ˜ ÂȘ ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ë Ó‹ÛÔ˜ ∂‡‚ÔÈ· ÔÏfiÎÏËÚÔ˜, ·È ¢·ÈÌÔÓfiÓËÛÔÈ, Ë Ó‹ÛÔ˜ ™Î‡ÚÔ˜ Î·È ·È Ó‹ÛÔÈ ·È ÂÁÓˆÛÌ¤Ó·È ÙÔ ·Ú¯·›ÔÓ ˘fi ÙÔ fiÓÔÌ· ∫˘ÎÏ¿‰Â˜, Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚·ÓÔ̤Ó˘ Î·È Ù˘ Ó‹ÛÔ˘ ∞ÌÔÚÁÔ‡. ÕÚıÚÔÓ 3: ∏ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∫˘‚¤ÚÓËÛȘ ı¤ÏÂÈ Â›Ó·È √ °¿ÏÏÔ˜ ÛÙڷٿگ˘ ¡ÈÎÔÏ¿ ∑Ô˙¤Ê ªÂ˙fiÓ Î·Ù¤Êı·ÛÂ, ÙÔ 1828, ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Ì 10.000 °¿ÏÏÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ ˆ˜ ÛÙfi¯Ô ÙËÓ Â›‚ÏÂ„Ë Ù˘ ÔÌ·Ï‹˜ ·Ô¯ÒÚËÛ˘ ÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÙÔ˘ πÌÚ·‹Ì Î·È ÙËÓ ÂÈ‚ÔÏ‹ Ù˘ Ù¿Í˘ ÛÙÔÓ ·Ó·Ûٷو̤ÓÔ ªÔÚÈ¿. ¶¤Ù˘¯Â ÌÂÚÈÎÒ˜ ÛÙËÓ ·ÔÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ Î·È ·Ó·ÎÏ‹ıËΠÙÔ 1829 ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘. ∞ƒÃ∂π√ ¡.™. ª∞ƒ°∞ƒ∏
[246]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÌÔÓ·Ú¯È΋ Î·È ÎÏËÚÔÓÔÌÈ΋ ηٿ Ù¿ÍÈÓ ÚˆÙÔÙÔΛ·˜. £¤ÏÂÈ ÂÌÈÛÙ¢ı‹ ÂȘ ¤Ó·Ó ∏ÁÂÌfiÓ·, fiÛÙȘ ‰ÂÓ ı¤ÏÂÈ Â›Ó·È ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ÂÎϯı‹ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ ÙˆÓ ‚·ÛÈÏ¢ԢÛÒÓ ÂȘ Ù·˜ ∂ÈÎÚ·Ù›·˜ Ù·˜ ˘ÔÁÚ·„¿Û·˜ ÙËÓ Û˘Óı‹ÎËÓ Ù˘ 6˘ πÔ˘Ï›Ô˘ 1827, Î·È ı¤ÏÂÈ Ê¤ÚÂÈ ÙÔÓ Ù›ÙÏÔÓ ∏ÁÂÌÒÓ ∫˘Úȿگ˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜». ∞Ú›ÏÈÔ˜: √È ¢˘Ó¿ÌÂȘ ÂÈϤÁÔ˘Ó ÁÈ· ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi ıÚfiÓÔ ÙÔÓ Ú›ÁÎÈ· §ÂÔfiÏ‰Ô ÙÔ˘ ™·Í ∫fiÌÔ˘ÚÁÎ, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤Ó· Ì‹Ó· ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔÓ ·ÔÔÈ›ٷÈ. πÔ‡ÏÈÔ˜: ∏ ·Ú·›ÙËÛË ÙÔ˘ §ÂÔfiÏ‰Ô˘, ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ì ÙËÓ πÔ˘ÏÈ·Ó‹ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙË °·ÏÏ›·, ÂÓÈÛ¯‡ÂÈ ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ·ÓÙÈÔÏÈÙ‡ÔÓÙ·È ÙÔÓ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·. ∏ ·ÓÙ›ıÂÛË ·˘Ù‹ Ô‰ËÁ› Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ (⁄‰Ú·, ª¿ÓË, ∞Ù·Ï¿ÓÙË) Û ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙË ÓfiÌÈÌË Î˘‚¤ÚÓËÛË Ù˘ ¯ÒÚ·˜, Ë ÔÔ›·, ·Ó Î·È ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÙ·È Ì ÂÈÙ˘¯›· ·fi ÙÔÓ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, Ï‹ÙÙÂÈ ÙÔ Î‡ÚÔ˜ ÙÔ˘ ΢‚ÂÚÓ‹ÙË.
1831 ™Â٤̂ÚÈÔ˜: √ Ó¤Ô˜ ˘Ô˘ÚÁfi˜ ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ Ù˘ μÚÂÙ·Ó›·˜ ¶¿ÏÌÂÚÛÙÔÓ Û˘Ó·ÈÓ› ÛÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ Ó¤Ô˘ ÚˆÙÔÎfiÏÏÔ˘, ÙÔ ÔÔ›Ô Î·ıÔÚ›˙ÂÈ Ù· ‚fiÚÂÈ· Û‡ÓÔÚ· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÛÙË ÁÚ·ÌÌ‹ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡¶·Á·ÛËÙÈÎÔ‡. 14/26 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘: ÀÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ÙÔ ¶ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘. ∞Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÙ·È fiÙÈ Ë Û˘ÓÔÚȷ΋ ÁÚ·ÌÌ‹ ÙÔ˘ ÚˆÙÔÎfiÏÏÔ˘ Ù˘ 3˘ ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1830 ¤¯ÂÈ ÔÏÏ¿ ÌÂÈÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù·, Ô˘ ‰ÂÓ ÂÁÁ˘ÒÓÙ·È ·ÌÔÈ‚·›· ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ÛÙȘ ‰‡Ô ¯ÒÚ˜. °È’ ·˘Ùfi Ë Û˘Ó‰È¿ÛÎÂ„Ë ˘Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ ÛÙËÓ ΔÔ˘ÚΛ· Ó· ·Ô‰Â¯Ù› Ù· Û‡ÓÔÚ· ÙÔ˘ ÚˆÙÔÎfiÏÏÔ˘ Ù˘ 22·˜ ª·ÚÙ›Ô˘ 1829. 27 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘: ¢ÔÏÔÊÔÓÂ›Ù·È ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜. ¶·Ú¿ ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ù˘ °ÂÚÔ˘Û›·˜ Ó· ηχ„ÂÈ ÙÔ ÎÂÓfi ÂÍÔ˘Û›·˜ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È Ì ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘, Ì ÙÔ ‰ÈÔÚÈÛÌfi ÌÈ·˜ ÚÔÛˆÚÈÓ‹˜ ÙÚÈ·Ó‰Ú›·˜ (∞˘ÁÔ˘ÛÙ›ÓÔ˜ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜, £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ Î·È πˆ¿ÓÓ˘ ∫ˆÏ¤ÙÙ˘), ÍÂÛ¿ Î·È ¿ÏÈ ÂÌʇÏÈÔ˜ fiÏÂÌÔ˜. ∞˘Ùfi˜ Û˘Ó¯›˙ÂÙ·È ¤ˆ˜ ÙÔÓ πÔ‡ÓÈÔ ÙÔ˘ 1832 Ì ÙÔ ‰ÈÔÚÈÛÌfi ΢‚ÂÚÓËÙÈ΋˜ ÂÈÙÚÔ‹˜ Ì¿ÏÏÔÓ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈ΋˜ ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ Ù¿ÛÂˆÓ Ù˘ ÂÔ¯‹˜.
√È ŒÏÏËÓ˜ ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó ÙÔ˘ÚÎÈÎfi Ô¯˘Úfi. §ÈıÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ H.C. Loeillot. ∂£¡π∫√ π™Δ√ƒπ∫√ ª√À™∂π√
5 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘: ∞Ú¯›˙Ô˘Ó ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜ ÔÈ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘ ∂′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘, ÔÈ Ôԛ˜ ı· ÔÏÔÎÏËÚˆıÔ‡Ó ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ ÛÙȘ 15 ª·ÚÙ›Ô˘ 1832 Ì ÙËÓ „‹ÊÈÛË ÙÔ˘ ÏÂÁfiÌÂÓÔ˘ ∏ÁÂÌÔÓÈÎÔ‡ ™˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÂÓ ı· ÈÛ¯‡ÛÂÈ ÔÙ¤.
1832 13 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘: ÀÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ÙÔ ¶ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘. ∏ ™˘Ó‰È¿ÛÎÂ„Ë ÙˆÓ ∂ÎÚÔÛÒˆÓ ÙˆÓ ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ ÚÔÙ›ÓÂÈ ÙÔÓ ŸıˆÓ·, ‰Â˘ÙÂÚfiÙÔÎÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ μ·˘·Ú›·˜ §Ô˘‰Ô‚›ÎÔ˘ ∞′, ÁÈ· ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi ıÚfiÓÔ. «[…] ŸÙÈ Î·Ù¿ ÙËÓ ÎÔÈÓ‹Ó ∞˘ÙÒÓ ÁÓÒÌËÓ, Ë ¿ÚÈÛÙË ÂÎÏÔÁ‹, ËÓ ‰‡Ó·Ù·È Ó· ο̈ÛÈÓ, ‹ıÂÏÂÓ Â›Ûı·È Ë ∞.μ.À. ÙÔ˘ ¶Ú›ÁÎËÔ˜ ŸıˆÓÔ˜ Ù˘ μ·˘·Ú›·˜, ‰Â˘ÙÂÚÔÙfiÎÔ˘ ˘ÈÔ‡ Ù˘ ∞. ª. ÙÔ˘ μ·ÛÈϤˆ˜ Ù˘ μ·˘·Ú›·˜. ¶Ú›ÁÎËÔ˜ fiÛÙȘ ÂȘ Ù·˜ ·ÚÔ‡Û·˜ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘˜ Ê·›ÓÂÙ·È Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓˆÓ Ù·˜ ÂÈı˘ÌËÙ¿˜ ȉÈfiÙËÙ·˜ ˘¤Ú ¿ÓÙ· ˘Ô„‹ÊÈÔÓ. […]». 25 ∞ÚÈÏ›Ô˘/7 ª·˝Ô˘: ÀÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ·fi ÙȘ ªÂÁ¿Ï˜ ¢˘Ó¿ÌÂȘ Î·È ÙÔÓ ÂÎÚfiÛˆÔ Ù˘ μ·˘·Ú›·˜ ۇ̂·ÛË Ô˘ ÚԂϤÂÈ fiÙÈ Ë ∂ÏÏ¿‰· ı· Â›Ó·È ÎÚ¿ÙÔ˜ ÌÔÓ·Ú¯ÈÎfi. ø˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfi˜ Ù˘ ÌÔӿگ˘ ÂÎϤÁÂÙ·È Ô ŸıˆÓ·˜, ‰Â˘ÙÂÚfiÙÔÎÔ˜ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ μ·˘·Ú›·˜ §Ô˘‰Ô‚›ÎÔ˘. 14 πÔ˘Ï›Ô˘: ∞Ú¯›˙ÂÈ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘ Ë «¢ «¢′ ηٿ Û˘Ó¤¯ÂÈ· ∂ıÓÈ΋ ™˘Ó¤Ï¢ÛȘ» ÛÙËÓ ¶ÚfiÓÔÈ· (ÚÔ¿ÛÙÈÔ ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘), Ë ÔÔ›· ·˘ÙÔ·Ó·ÎËÚ‡ÛÛÂÙ·È Û˘ÓÙ·ÎÙÈ΋, ¯ˆÚ›˜ fï˜ ÙÂÏÈο Ó· ÌÔÚ¤ÛÂÈ Ó· ıÂÛ›ÛÂÈ ™‡ÓÙ·ÁÌ·. √È ÂÌʇÏȘ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ Í·Ó·Ú¯›˙Ô˘Ó. 21 πÔ˘Ï›Ô˘: ÀÔÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ë ÔÌÒÓ˘ÌË Û‡Ì‚·ÛË, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ηıÔÚ›˙ÔÓÙ·È Ù· ‚fiÚÂÈ· Û‡ÓÔÚ· ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ (ÁÚ·ÌÌ‹ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡¶·Á·ÛËÙÈÎÔ‡).
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [247]
∏ Ó·˘Ì·¯›· ÛÙÔ ¡·‚·Ú›ÓÔ ¤ÁÈÓ ÛÙȘ 20 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1827 ÛÙÔÓ ÎfiÏÔ ÙÔ˘ ¡·‚·Ú›ÓÔ˘, ÛÙËÓ ¶‡ÏÔ. ∏ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ Î·È ·ÈÁ˘Ùȷ΋ ·ÚÌ¿‰· ηٷÛÙÚ¿ÊËΠ·fi ÌÈ· Û˘Ó‰˘·Ṳ̂ÓË ‚ÚÂÙ·ÓÈ΋, Á·ÏÏÈ΋ Î·È ÚˆÛÈ΋ Ó·˘ÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË. ∂›Ó·È Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÛËÌ·ÓÙÈ΋ Ó·˘Ì·¯›· ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÛÙËÓ ÔÔ›· Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ÈÛÙÈÔÊfiÚ· ÛοÊË. £. ∫À¡∏°∞ƒ∏™
[248]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ª›· ·fi ÙȘ ÈÔ ÁÓˆÛÙ¤˜ Î·È ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈΤ˜ Ì¿¯Â˜ ÙÔ˘ ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈÎÔ‡ ·ÁÒÓ· ÙÔ˘ 1821 ‹Ù·Ó Ë Ì¿¯Ë ÛÙÔ μ·ÏÙ¤ÙÛÈ (24 ∞ÚÈÏ›Ô˘ Î·È 12-13 ª·˝Ô˘ 1821) ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Ô˘ ›¯·Ó ·Ó·Ï¿‚ÂÈ Ó· ˘ÂÚ·ÛÈÛÙÔ‡Ó ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿. ∏ Ì¿¯Ë ·˘Ù‹ ¤·ÈÍ ηıÔÚÈÛÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙËÓ ¤Î‚·ÛË Ù˘ ÔÏÈÔÚΛ·˜ Ù˘ fiÏ˘. ΔÔ ÌÓËÌÂ›Ô Ù˘ ʈÙÔÁÚ·Ê›·˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ ÔÌÒÓ˘ÌÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡. £. ∫À¡∏°∞ƒ∏™
¶∞ƒ∞ƒΔ∏ª∞ [249]
«[...] °ÓˆÛÙÔÔÈ‹Û·ÓÙ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ À„ËÏ‹Ó OıˆÌ·ÓÈÎ‹Ó ¶‡ÏËÓ Ù·˜ ÌÂÙ·‚ÔÏ¿˜, ·›ÙÈÓ˜ ··ÈÙÂ›Ù·È Ó· Á›ÓˆÛÈÓ ˆ˜ ÚÔ˜ Ù· fiÚÈ· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, Î·È ÎÔÈÓÔÔÈ‹Û·ÓÙ˜ ·˘Ù‹ ÙÔ ·ÓÙÈΛÌÂÓÔÓ ÙˆÓ Ô‰ËÁÈÒÓ Î·È Ù˘ ÏËÚÂÍÔ˘ÛÈfiÙËÙÔ˜, ‰È’ ˆÓ Âʈ‰È¿ÛıËÛ·Ó ‰È¿ Ó· ÙË ÚÔÙ›ӈÛÈ ÙËÓ ÔÚÈÛÙÈÎ‹Ó ÔÚÔı¤ÙËÛÈÓ, ˘fi ÙËÓ ·›ÚÂÛÈÓ ÙÔ˘ Ó· Û˘Ì„ËÊÈÛı‹ ‰È' ¢ÏfiÁÔ˘ ·Ô˙ËÌÈÒÛˆ˜ Ë ÂÓÙ‡ıÂÓ ÚÔ·„·Û· ˙ËÌ›·. [...] ™˘ÓÂʈӋıË fiÙÈ: ÕÚıÚÔÓ 1: ∫·ıfiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ÚÔ˜ ·Ó·ÙÔÏ¿˜ ÔÚÔı¤ÙËÛÈÓ, ÙÔ ¿ÎÚÔÓ ÛËÌ›ÔÓ Ù˘ ‰È·¯ˆÚ›Ûˆ˜ ÙˆÓ ‰‡Ô ÂÈÎÚ·ÙÂÈÒÓ ı¤ÏÂÈ ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛı‹ ÂȘ Ù·˜ Â΂ÔÏ¿˜ ÙÔ˘ ·Ú¿ ÙÔ ¯ˆÚ›ÔÓ °Ú·‰›Ù˙·Ó Ú¤ÔÓÙÔ˜ ÌÈÎÚÔ‡ ÔÙ·ÌÔ‡. ΔÔ fiÚÈÔÓ ı¤ÏÂÈ ·Ó·ÙÚ¤¯ÂÈ ÌÂÙ¿ ÙÔ˘ ÔÙ·Ì›Ô˘ ÙÔ‡ÙÔ˘ ̤¯ÚÈ ÙˆÓ ËÁÒÓ ·˘ÙÔ‡, Î·È ·ÎÔÏÔ˘ı› ¤ÂÈÙ· ÙËÓ ÛÂÈÚ¿Ó ÙÔ˘ fiÚÔ˘˜ ŸıÚ˘Ô˜, ·ÊÈÂ̤Ó˘ ÂȘ ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ù˘ ‰Èfi‰Ô˘ ÙÔ˘ ÃψÌÔ‡, ¯ˆÚ›˜ Ó· ˘ÂÚ‚·›ÓË ÙËÓ Ú¿¯ÈÓ Ù˘ ÛÂÈÚ¿˜ Ù·‡Ù˘. ∂ΛıÂÓ ı¤ÏÂÈ ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÚÔ˜ ‰˘ÛÌ¿˜ ÙËÓ Ú¿¯ÈÓ Ù˘ ·˘Ù‹˜ ÛÂÈÚ¿˜ ηı' fiÏËÓ ·˘Ù‹˜ ÙËÓ ¤ÎÙ·ÛÈÓ, ȉ›ˆ˜ ¤ˆ˜ ÂȘ ÙÔ μ·ÚÈÌfiÈ, ‰È¿ Ó· ÊÙ¿ÛË Ô‡Ùˆ˜ ÂȘ ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹Ó ÙÔ˘ Δ˘ÌÊÚËÛÙÔ‡ (μÂÏÔ‡¯È), ÂÍ Ë˜ ‰È·ÎÏ·‰Ô‡ÓÙ·È ·È ÙÚÂȘ ÌÂÁ¿Ï·È ÛÂÈÚ·› ÙˆÓ ÔÚ¤ˆÓ ÙÔ˘ ÙfiÔ˘ ÙÔ‡ÙÔ˘. ∂Î Ù˘ ÎÔÚ˘Ê‹˜ Ù·‡Ù˘, Ë ÁÚ·ÌÌ‹ ı¤ÏÂÈ ÂÎÙ›ÓÂÙ·È, fiÛÔÓ ¤ÓÂÛÙÈ, Û˘ÌÊÒÓˆ˜ Ì ٷ˜ Ì˘ÛÙÈο˜ ÙÔ˘ ÙfiÔ˘ ÂÍÔ¯¿˜ ·Ó¿ÌÂÛÔÓ Ù˘ ÎÔÈÏ¿‰·˜ ÙÔ˘ ∞¯ÂÏÒÔ˘ ¤ˆ˜ ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘ Ù˘ ÕÚÙ˘, Î·È Ï‹ÁÂÈ ÌÂٷ͇ ∫ÔÚ·›Ó˘ Î·È ªÂÓȉ›Ô˘ › ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘ ÙÔ‡ÙÔ˘, ÂȘ ÙÚfiÔÓ ÒÛÙ ÂÓ ¿ÛË ÂÚÈÙÒÛÂÈ Ë Á¤Ê˘Ú· Δ·Ù¿ÚÓ˘, Î·È Ë ‰›Ô‰Ô˜ ÙÔ˘ ‡ÚÁÔ˘ Ù˘ ª·ÎÚ˘ÓfiÚÔ˘˜ ı¤ÏÔ˘ÛÈ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÛı·È ÂÓÙfi˜ ÙˆÓ ÔÚ›ˆÓ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, Ë ‰Â Á¤Ê˘Ú· ÙÔ˘ ∫fiÚ·ÎÔ˜ Î·È ·È ·ÏÈη› ∫ÔÚ·›Ó˘ O¤ÏÔ˘ÛÈ Ì›ÓÂÈ ÂȘ ÙËÓ OıˆÌ·ÓÈÎ‹Ó ¶‡ÏËÓ. ΔÔÈÔ˘ÙÔÙÚfiˆ˜ Ë ·Ú·Ï›· ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘ Ù˘ ÕÚÙ˘ ÚÔ˜ ¿ÚÎÙÔÓ Î·È ÚÔ˜ ‰˘ÛÌ¿˜ ÙÔ˘ ÛËÌ›Ԣ, fiÔ˘ ÙÔ fiÚÈÔÓ ‚Ú¤¯ÂÙ·È ˘fi ÙˆÓ ˘‰¿ÙˆÓ ·˘ÙÔ‡, ı¤ÏÂÈ Ì›ÓÂÈ ÂȘ ÙÔ OıˆÌ·ÓÈÎfiÓ ∫Ú¿ÙÔ˜, Ë ‰Â ·Ú·Ï›· ÙÔ˘ ÎfiÏÔ˘ ÙÔ‡ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÌÂÛËÌ‚Ú›·Ó Î·È ÚÔ˜ ‰˘ÛÌ¿˜ Ù˘ ÁÚ·ÌÌ‹˜ ÚÔÛ‰ÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÂȘ ÙÔ ∂ÏÏËÓÈÎfiÓ ∫Ú¿ÙÔ˜, ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ ÊÚÔ˘Ú›Ô˘ ¶Ô‡ÓÙ·˜, fiÂÚ ı¤ÏÂÈ Î·È ÂȘ ÙÔ ÂÍ‹˜ ·Ó‹ÎÂÈ ÂȘ ÙËÓ ¶‡ÏËÓ, Ì ÂÚÈʤÚÂÈ·Ó ÙfiÔ˘ Ô‡Ù ÂÏ¿ÛÛÔÓ· ËÌÈÛ›·˜, Ô‡Ù Ì›˙ÔÓ· ÌÈ·˜ ÒÚ·˜. ∂Âȉ‹ ‰Â, ÂÎ Û‚·ÛÌÔ‡ ‰È¿ ÙËÓ ÂÍ ÔÓfiÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ∞˘ÙÔ‡ °·ÏËÓfiÙËÙÔ˜ ÂÎÊÚ·ÛıÂ›Û·Ó Â˘¯‹Ó ÂÚ› ÙÔ˘ ηٿ Ù· ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÙÔ˘ ™ÂÚ¯ÂÈÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ̤ÚÔ˘˜ Ù˘ ·گ›·˜ ∑ËÙÔ˘Ó›Ô˘, ÔÈ ∞ÓÙÈÚfiÛˆÔÈ Û˘ÁηÙÂÙ¤ıËÛ·Ó Ó· ˘Ô‚¿ÏˆÛÈ Ù· ÂÚ› ÙÔ‡ÙÔ˘ ÂȘ ÙÔ ÂÓ §ÔÓ‰›Óˆ Û˘Ì‚Ô‡ÏÈÔÓ, › Ùˆ ÚËÙÒ fiÚˆ fiÙÈ ‰ÂÓ ı¤ÏÂÈ ÚÔ·„ÂÈ ÂÓÙ‡ıÂÓ Ô˘‰ÂÌ›· ·ÚÁÔÔÚ›· ÂȘ ÙÔÓ ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌfiÓ Î·È ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛÈÓ ÙˆÓ Û˘ÓÂÂÈÒÓ ÙÔ˘ Û˘Ì‚È‚·ÛÌÔ‡, ·Ó¿ÁÎË ¿Û· Ó· ÚÔÓÔ‹ÛˆÛÈÓ ÂÓÙ·‡ı· ÂÚ› Ù˘ Ù˘¯·›·˜ ÂÚÈÙÒÛˆ˜, ηı' ËÓ ÙÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ‡ÙÔ Ù˘ ÂÚÈÊÂÚ›·˜ ÙÔ˘ ∑ËÙÔ˘Ó›Ô˘ ‹ıÂÏ Ì›ÓÂÈ ÂȘ ÙÔ OıˆÌ·ÓÈÎfiÓ ∫Ú¿ÙÔ˜. ∂Ó ÙË ˘Ôı¤ÛÂÈ Ù·‡ÙË, ÙÔ ÚÔ˜ ∞Ó·ÙÔÏ¿˜ fiÚÈÔÓ ı¤ÏÂÈ ¿Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙˆÓ Â΂ÔÏÒÓ ÙÔ˘ ™ÂÚ¯ÂÈÔ‡. ÕÚıÚÔÓ 2: ∫·ı' fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ·Ô˙ËÌ›ˆÛÈÓ, ·‡ÙË ÔÚ›˙ÂÙ·È ÂȘ ÙÂÛÛ·Ú¿ÎÔÓÙ· ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ ÁÚÔÛ›ˆÓ ‰È¿ ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛÈÓ, ηı' ËÓ Ù· ÚÔ˜ ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÙÔ˘ ™ÂÚ¯ÂÈÔ‡ ÔÙ·ÌÔ‡ ΛÌÂÓ· ̤ÚË Ù˘ ·گ›·˜ ∑ËÙÔ˘Ó›Ô˘
ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛıÒÛÈ, ‰È' ·ÔÊ¿Ûˆ˜ ÙÔ˘ ÂÓ §ÔÓ‰›Óˆ ™˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘, ˘¤Ú ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ∫Ú¿ÙÔ˘˜. ∞Ó ÙÔ˘Ó·ÓÙ›ÔÓ, Û˘Ó›· Ù˘ ·ÔÊ¿Ûˆ˜ ÙÔ˘ ÂÓ §ÔÓ‰›Óˆ ™˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘, Ù· ̤ÚË Ù·‡Ù· Ù˘ ·گ›·˜ ∑ËÙÔ˘Ó›Ô˘ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛˆÛÈ Ó' ·Ó‹ÎˆÛÈÓ ÂȘ ÙÔ OıˆÌ·ÓÈÎfiÓ ∫Ú¿ÙÔ˜, Ë ÂȘ ÙËÓ OıˆÌ·ÓÈÎ‹Ó ¶‡ÏËÓ ·Ô‰ÔÙ¤· ·Ô˙ËÌ›ˆÛȘ ÚÔÛ‰ÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÂȘ ÙÚÈ¿ÎÔÓÙ· ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ ÁÚÔÛ›ˆÓ. […]». 18/30 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘: ¶ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ™˘Ó‰È¿Û΄˘ ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘: «[...] £ÂˆÚÔ‡ÓÙ˜ fiÙÈ Ô ·fi 9/21 πÔ˘Ï›Ô˘ Â.¤. ÂÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiÏÂÈ ÁÂÓfiÌÂÓÔ˜ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi˜ ·Ú‹¯ıË ÂÎ ÙˆÓ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛˆÓ, ‰È' ˆÓ ÂÛÎÔ‡ÂÙÔ Ó· ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛı‹ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ OıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ∫Ú¿ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘ ·ÚÙÈ·ÁÔ‡˜ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ fiÚÈÔÓ ·Ú¤¯ÔÓ ÂȘ ÂοÙÂÚ· Ï‹ÚË, fiÛÔÓ ¤ÓÂÛÙÈÓ, ·ÛÊ¿ÏÂÈ·Ó, fiÙÈ Ë OıˆÌ·ÓÈ΋ ¶fiÚÙ· ·Ú‰¤¯ıË ÔÏÔÛ¯ÂÚÒ˜ ÙËÓ ·Ú¯‹Ó Ù·‡ÙËÓ, fiÙÈ Ë ÂÓ Ùˆ ·fi 9/21 πÔ˘Ï›Ô˘ Â.¤. ÂÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiÏÂÈ Û˘Ì‚È‚·ÛÌÒ ÛËÌÂÈÔ‡ÌÂÓË ‰Â˘Ù¤Ú· ÁÚ·ÌÌ‹, ·ÓÙ› Ó· ˘fiÛ¯ÂÙ·È ÙËÓ ·ÌÔÈ‚·›·Ó Ù·‡ÙËÓ ·ÛÊ¿ÏÂÈ·Ó, ‹ıÂÏ ÙÔ˘Ó·ÓÙ›ÔÓ Â·Á¿ÁÂÈ (ηı' ·˜ ÙÔ ÂÓ §ÔÓ‰›Óˆ ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔÓ ¤¯ÂÈ ÏËÚÔÊÔÚ›·˜) ÙÔÈ·‡ÙËÓ ·ÌÔÈ‚·›·˜ ηÙÔ¯‹˜ ηٿÛÙ·ÛÈÓ, ÂÍ Ë˜ ·Ó·Áη›ˆ˜ ı¤ÏÔ˘ÛÈ ·Ú·¯ı‹ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ Î·È Ù·Ú·¯·›, fiÙÈ ‰È' ·˘ÙÔ‡˜, Ù¤ÏÔ˜, ÙÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜ Ë ÚÔÌÓËÛı›۷ ‰Â˘Ù¤Ú· ÁÚ·ÌÌ‹ ‰ÂÓ ‹ıÂÏÂÓ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÂÙ·È ÂȘ ÙÔÓ ÛÎÔfiÓ ÙˆÓ ÌÂÙ¿ Ù˘ OıˆÌ·ÓÈ΋˜ ¶‡Ï˘ ÂȯÂÈÚËıÂÈÛÒÓ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛˆÓ, Ô˘‰' ÈηÓÔÔÈ‹ÛÂÈ Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Ù˘ ΔÔ˘ÚΛ·˜ Î·È Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, ¿ÙÈÓ· ‰È' ·˘ÙÒÓ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó' ·ÛÊ·ÏÈÛıˆÛÈÓ ·ÌÔÈ‚·›ˆ˜. OÈ ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔÈ ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ∞˘ÏÒÓ, ‰˘Ó¿ÌÂÈ Ù˘ ·Ó·ÙÂı›Û˘ ·˘ÙÔ›˜ ÂÍÔ˘Û›·˜, ·Ú·‰¤¯ÔÓÙ·È ·Ì„ËÊ› ÙËÓ ÂÓ Ùˆ ·fi 9/21 πÔ˘Ï›Ô˘ Â.¤. ÁÂÓÔ̤ӈ ÂÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiÏÂÈ Û˘Ì‚È‚·ÛÌÒ ÚÒÙËÓ ÔÚÔıÂÙÈÎ‹Ó ÁÚ·ÌÌ‹Ó, Î·È ÎËÚ‡ÙÙÔ˘ÛÈÓ ÙÔ‡ÙÔ ˆ˜ Û˘ÓˆÌÔÏÔÁË̤ÓÔÓ Î·È ·ÌÂÙ·ÎÏ‹Ùˆ˜ ·ÔÊ·ÛÈÛı¤Ó. […]».
1833 25 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘: ÕÊÈÍË ÙÔ˘ ŸıˆÓ· ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ.
À‰·ÙÔÁÚ·Ê›· Ì ÙË Ó·˘Ì·¯›· ÙÔ˘ ¡·‚·Ú›ÓÔ˘. ª√À™∂π√ ª¶∂¡∞∫∏
[250]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
™∏ª∂πø™∂π™ 1. ΔÔ ¯ÂÈÌÒÓ· ÙÔ˘ 1457 Ô ªˆ¿ÌÂı μ′ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÚÔÂÙÔÈÌ¿˙ÂÈ ÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, Ë ÔÔ›· ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ ·‰ÂÏÊÒÓ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ˘, £ˆÌ¿ Î·È ¢ËÌËÙÚ›Ô˘, Î·È ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ, Ô˘ ηÙ›¯·Ó ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ Ô¯˘Ú¤˜ ı¤ÛÂȘ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. ΔËÓ ¿ÓÔÈÍË ÙÔ˘ 1458 Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡, ¤Ê˘Á ·fi ÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË Î·È Î·Ù¢ı‡ÓıËΠÚÔ˜ ÙÔ ÓfiÙÔ. ™ÙȘ 15 ª·˝Ô˘ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Â˘Û ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ, fï˜ ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ηÈ, ·ÊÔ‡ ÙÔÓ ·Ú¤Î·Ì„Â, ÎÈÓ‹ıËΠÚÔ˜ ÙËÓ ¶¿ÙÚ·, ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ÔÔ›·˜ ›¯·Ó ηٷʇÁÂÈ ÛÙȘ ÂÓÂÙÈΤ˜ ÎÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿ Î·È Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘. ∞ÊÔ‡ η٤Ϸ‚ fiÏË Û¯Â‰fiÓ ÙË ‚fiÚÂÈ· ·ÎÙÔÁÚ·ÌÌ‹ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È ÂÁη٤ÛÙËÛ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ÊÚÔ˘Ú¤˜, ·ӋÏı ÛÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ∞ÎÚÔÎÔÚ›ÓıÔ˘. √È ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘ οÛÙÚÔ˘, ·ÊÔ‡ ·¤ÎÚÔ˘Û·Ó ÔÏϤ˜ ÂÈı¤ÛÂȘ ÙˆÓ ÔÏÈÔÚÎËÙÒÓ, ¤ÌÂÈÓ·Ó ¯ˆÚ›˜ ÂÊfi‰È·, Î·È ¤ÙÛÈ ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ·Ú·‰ÔıÔ‡Ó, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· Ì ‚·Ú‡Ù·ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜. ΔÔ 1458 Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ›¯Â ΢ÚȇÛÂÈ ÙÔ ¤Ó· ÙÚ›ÙÔ ÂÚ›Ô˘ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ ÔÔ›·˜ ·Ó¤ıÂÛ ÛÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ ΔÔ˘Ú·¯¿Ó, √Ì¿Ú. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘ ̤ÚÔ˘˜ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ÙÔ˘ ‰˘Ó¿ÌˆÓ, ·ӋÏı ÛÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË. ΔÔ ÎÂÓÙÚÈÎfi Î·È ÙÔ ÓfiÙÈÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó ÛÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ ‰ÂÛÔÙ¿ÙÔ˘ ÙÔ˘ ª˘ÛÙÚ¿ Î·È ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ. ¢È·ÊˆÓ›Â˜ fï˜ Î·È ‰È·Ì¿¯Â˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ˘˜ Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ ÛÙËÓ ·fiÊ·ÛË Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÁÈ’ ·˘Ùfi ÍÂΛÓËÛ ÌÈ· Ó¤· ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1460. ™ÙȘ 30 ÙÔ˘ Ì‹Ó· ΢ڛ¢Û Ì ÌÂÁ¿ÏË Â˘ÎÔÏ›· ÙÔ ª˘ÛÙÚ¿, ηٷχÔÓÙ·˜ ÔÚÈÛÙÈο ϤÔÓ ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ ‰ÂÛÔÙ¿ÙÔ˘ –ϤÁÂÙ·È fiÙÈ Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ·¤ÓÂÈÌ ÛÙÔ ‰ÂÛfiÙË ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ ÙȘ ÙÈ̤˜ Ô˘ ¿ÚÌÔ˙·Ó ÛÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ Î·È ÛÙÔ ·Í›ˆÌ¿ ÙÔ˘–, ÂÓÒ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Â›¯·Ó ηٷϿ‚ÂÈ ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË ÙȘ ÂÓÂÙÈΤ˜ ÎÙ‹ÛÂȘ Î·È ÙË ªÔÓÂÌ‚·Û›·. 2. ΔÔ Î·ÏÔη›ÚÈ ÙÔ˘ 1463 ÔÈ ∂ÓÂÙÔ› Î‹Ú˘Í·Ó ÙÔÓ fiÏÂÌÔ ÛÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ Î·È ·¤ÛÙÂÈÏ·Ó ÂÈÙfiÔ˘ Ó·˘ÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ˘fi ÙËÓ ËÁÂÛ›· ÙÔ˘ Ó·˘¿Ú¯Ô˘ ∞Ï‚›˙ §ÔÚÂÓÙ¿ÓÔ Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ªÂÚÙfiÏÓÙÔ ÓÙ ∂ÛÙ¤. 3. ∞Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ 1464 Î·È ÛÙÔÓ π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1466 ÙËÓ ·Ú¯ÈÛÙÚ·ÙËÁ›· ÙˆÓ ÂÓÂÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ÙËÓ Â›¯Â Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ ÙÔ˘ ƒ›ÌÈÓÈ ™ÈÁÈÛÌÔ‡Ó‰Ô˜ ¶·ÓÙfiÏÊÔ ª·Ï·Ù¤ÛÙ·, Ô ÔÔ›Ô˜, ¤ÂÈÙ· ·fi οÔȘ ÂÈÙ˘¯›Â˜, ‚Ú¤ıËΠÛÙËÓ ·Ó¿ÁÎË Ó· ·Ì˘Óı›. ΔËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÂÎÌÂÙ·ÏχÙËÎ·Ó ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ, Ô˘ ÙÔ 1465 Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ Ì¤Á· ‚Â˙›ÚË ª·¯ÌÔ‡Ù ·Û¿ η٤Ϸ‚·Ó ÙÔ ÕÚÁÔ˜ Î·È ÙÔ ÈÛÔ¤‰ˆÛ·Ó. √ ª·Ï·Ù¤ÛÙ· ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ÙÔ ªÔÚÈ¿ Î·È ¿ÊËÛ ÙËÓ ·Ú¯ÈÛÙÚ·ÙËÁ›· ÛÙÔ ÁÂÓÈÎfi ÚÔÓÔËÙ‹ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿, ÙÔÓ Δ˙È¿ÎÔÌÔ ª·ÚÌ·Ú‹ÁÔ. ∞˘Ùfi˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÔÏÈÔÚ΋ÛÂÈ ÙËÓ ¶¿ÙÚ·. ™ÙË Ì¿¯Ë Ù˘ ¶¿ÙÚ·˜, Ô˘ ‰fiıËΠÙÔÓ ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ ÙÔ˘ 1466, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙˆÓ ÂÓÂÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ‹Ù·Ó Ô ÁÂÓÈÎfi˜ ÚÔÓÔËÙ‹˜ Î·È ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ Ô ªÈ¯·‹Ï ƒ¿ÏÏ˘, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë ·Ó‰Ú›· ›¯Â ÚÔηϤÛÂÈ ÙÔ ı·˘Ì·ÛÌfi ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ (ÔÈ ∂ÓÂÙÔ› ÙÔÓ ·ÔηÏÔ‡Û·Ó «ÚÒÙÔ ¿Ó‰Ú· ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿» Î·È ÙÔÓ Â›¯·Ó ÙÈÌ‹ÛÂÈ È‰È·›ÙÂÚ·). 4. √ ∫ÔÚÎfi‰ÂÈÏÔ˜ ∫Ï·‰¿˜ ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ηٿÎÙËÛË ‹Ù·Ó ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙˆÓ ‰ÂÛÔÙÒÓ
ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿. ∫·Ù›¯Â ÙÔ È‰ÈfiÎÙËÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ ÙˆÓ μ·Ú‰Ô˘ÓÈÒÓ ÛÙË §·ÎˆÓ›·. ΔÔ 1460 ˘ÔÙ¿¯ıËΠÛÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ ªˆ¿ÌÂı μ′, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔ˘ ·Ú·¯ÒÚËÛ ÙÈÌ¿ÚÈÔ ÛÙËÓ Â‰È¿‰· ÙÔ˘ ŒÏÔ˘˜ §·ÎˆÓ›·˜. ™Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 15Ô˘ ·ÈÒÓ· ÙÔ‡˜ ÂΉ›ˆÍ·Ó ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ. ∫·Ù¤Ê˘Á·Ó ÛÙËÓ ∫ÂÊ·ÏÔÓÈ¿ Î·È ÙÔ 1700 ÁÚ¿ÊÙËÎ·Ó ÛÙÔ Libro d’ √ro. √ ÈÔ ÁÓˆÛÙfi˜ ‹Ù·Ó Ô ∫ÔÚÎfiÓ‰˘ÏÔ˜ (‹ ∫ÚÔÎfi‰ÂÈÏÔ˜) ∫Ï·‰¿˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ·Ó¤Ï·‚ ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ ª¿Ó˘. ¶ÔϤÌËÛ ·Ú¯Èο ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, fï˜ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ‰‹ÏˆÛ ˘ÔÙ·Á‹ ÁÈ· Ó· ÎÂÚ‰›ÛÂÈ Ù· ·ÙÚÈο ÎÙ‹Ì·Ù·. ∏ ·ӷÛÙ·ÙÈ΋ ÙÔ˘ ‰Ú¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ Û ∂ÓÂÙÔ‡˜ Î·È ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ˘ÔÎÈÓ‹ıËΠ·fi ÚÔÛˆÈ΋ ÊÈÏÔ‰ÔÍ›· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Î·È ÏÈÁfiÙÂÚÔ ·fi ÌÈ· Û˘ÓÂȉËÙ‹ ÂıÓÈÎÔ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈ΋ ÚÔÛ¿ıÂÈ·. ∏ ¢„˘¯›· ÙÔ˘ fï˜, Ë Â·Ó·ÛÙ·ÙÈÎfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ Î·È Ô ËÚˆÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ÙÔÓ Î·Ù¤ÛÙËÛ·Ó Ì›· ·fi ÙȘ ÚÔ‰ÚÔÌÈΤ˜ ÌÔÚʤ˜ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·. ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÔÏÈÔÚΛ·˜ ÙÔ˘ οÛÙÚÔ˘ Ù˘ μ·Ú‰ˆÓ›·˜ Û˘ÓÂÏ‹ÊıË Î·È ÂÎÙÂϤÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. 5. ™Ô‡Ì·Û˘, ÂÈıˆÚËÙ‹˜ Ù˘ ·ÛÙ˘ÓÔÌ›·˜, ·ÏÈfiÙÂÚ· Ô ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ ·گ›·˜. 6. ΔÔ ÛËÌÂÚÈÓfi √ÙÚ¿ÓÙÔ Ù˘ πÙ·Ï›·˜. 7. ∞ÓÙÚ¤· ¡ÙfiÚÈ· [Andrea Doria ‹ D’ Oria], (1466-1560), πÙ·Ïfi˜ Ó·‡·Ú¯Ô˜ ·fi ÙË °¤ÓÔ˘·. ¡¤Ô˜ ˘‹ÚÍ ÌÈÛıÔÊfiÚÔ˜ ·Ú¯Èο ÛÙÔÓ ·ÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ‰È·ÊfiÚˆÓ πÙ·ÏÒÓ ÚÈÁΛˆÓ. ªÂÙ¿ ÙÔ 1503 Î·È ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘ ÛÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË Ù˘ °¤ÓÔ˘·˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ °¿ÏÏˆÓ ·Ó·‰Â›¯ıËΠ۠ÛÔ˘‰·›Ô Ó·˘ÙÈÎfi ‰ÈÔÈÎËÙ‹ Î·È ÁÈ· ·ÚÎÂÙ¿ ¯ÚfiÓÈ· «fiÚÁˆÛ» ÙË ªÂÛfiÁÂÈÔ Ì ÙÔ ÁÂÓÔ˘·ÙÈÎfi ÛÙfiÏÔ ÔÏÂÌÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÂÈÚ·Ù¤˜. ™ÙÔ ÌÂٷ͇ Ë °¤ÓÔ˘· ηٷϋÊıËΠͷӿ ·fi ÙÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜ ÙÔ 1522 Î·È Î·ÙfiÈÓ ·fi ÙȘ ÛÙÚ·ÙȤ˜ ÙÔ˘ °ÂÚÌ·ÓÔ‡ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·. √ ¡ÙfiÚÈ· ¤ÏÂÍ ӷ ˘ËÚÂÙ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ºÚ·ÁΛÛÎÔ˘ ∞′, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÙÔÓ ÔÓfiÌ·Û·Ó ·Ú¯ÈηÂÙ¿ÓÈÔ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘ ÙÔ˘˜. ΔÔ 1524 ÂΉ›ˆÍ ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡˜ (ÙÔ˘˜ °ÂÚÌ·ÓÔ‡˜) ·fi ÙË ª·ÛÛ·Ï›· Î·È Â·Ó¤ÊÂÚ ÙË ÁÂÓ¤ıÏÈ· fiÏË ÙÔ˘ ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· Ù˘ °·ÏÏ›·˜. ΔÔ 1528, ÂÂȉ‹ ‰˘Û·ÚÂÛÙ‹ıËΠ̠ÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ºÚ·ÁΛÛÎÔ˘, ÂÈÛ‹Ïı ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘ ∫·ÚfiÏÔ˘ ∂′, Ô˘ ÙÔÓ ‚Ô‹ıËÛ ӷ ·ӷʤÚÂÈ ÙÔ ·Ï·Èfi ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈÎfi ÔÏ›ÙÂ˘Ì· ÛÙË °¤ÓÔ˘·, ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓ›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ fï˜ Ì ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· 28 Ê·ÙÚÈÒÓ (.¯., ÙˆÓ Cybo, Doria, Fieschi, Giustiniani, Grimaldi, Imperiale, Pallavicino, Spinola Î.Ï.). ø˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi˜ Ó·‡·Ú¯Ô˜, Ô ¡ÙfiÚÈ· η٤Ϸ‚ ÙËÓ ∫ÔÚÒÓË, ÙËÓ ¶¿ÙÚ· Î·È ÙËÓ Δ‡Óȉ· (1525). ∏ ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ù˘ ∞Á›·˜ §›Áη˜ (·ÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, πÛ·Ó›·, μÂÓÂÙ›·, ∞Á›· ƒˆÌ·˚΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Î·È πfiÙ˜ Ù˘ ª¿ÏÙ·˜) Ó· ÂÈÙÂı› ÛÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ ·¤Ù˘¯Â Ì ÙËÓ ‹ÙÙ· ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘ ÙÔ˘ ¡ÙfiÚÈ· ÛÙËÓ ¶Ú¤‚Â˙· ·fi ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ÷˚ÚÂÓÙ›Ó ª·ÚÌ·ÚfiÛ· (1538). √ ∫¿ÚÔÏÔ˜ ÙÔÓ ıÂÒÚËÛ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Û‡ÌÌ·¯fi ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ ÁÈ· Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ πÙ·Ï›·˜ ·fi ÙÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜. ∞ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÛÙËÓ ·ÔÙ˘¯Ë̤ÓË ÙÔ˘ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ∞ÏÁÂÚ›Ô˘ ÙÔ 1541. ΔÔ 1547 Ë Ê·ÙÚ›· ºÈ¤ÛÎÈ Â·Ó·ÛÙ¿ÙËÛ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ¡ÙfiÚÈ· Î·È Ô ∞ÓÙÚ¤·, ÌÂÙ¿ ÙÔ ÊfiÓÔ ÙÔ˘ ·ÓÈ„ÈÔ‡ Î·È ÎÏËÚÔÓfiÌÔ˘ ÙÔ˘, Δ˙È·ÓÂÙ›ÓÔ, Û˘Ó¤ÙÚÈ„Â ÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ Ì ȉȷ›ÙÂÚË ÛÎÏËÚfiÙËÙ·. ΔÔ 1550 ÂÈÙ¤ıËΠ¯ˆÚ›˜ ÂÈÙ˘¯›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÂÈÚ·ÙÒÓ Ù˘ ª·ÚÌ·ÚÈ¿˜, ÂÓÒ ÙÔ 1552 Ô ˘fi ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛ‹ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˜ Ù˘ πÛ·Ó›·˜ Î·È Ù˘ πÙ·Ï›·˜ ËÙÙ‹ıËΠ·fi ÙÔÓ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ÛÙfiÏÔ ÙÔ˘ ΔÔ˘ÚÁÔ‡Ù ƒÂ˝˜ ÛÙË
Ó·˘Ì·¯›· Ù˘ ¶fiÓÙ˙·. ΔÔ 1553 Ô ¡ÙfiÚÈ· ÌÂÙ¤‚Ë ÛÙËÓ ∫ÔÚÛÈ΋ ÁÈ· Ó· ‰ÈÒÍÂÈ ·fi ÂΛ ÙÔ˘˜ °¿ÏÏÔ˘˜ Ô˘ ÙËÓ Â›¯·Ó ηٷϿ‚ÂÈ. ΔÔ 1555 ¤ÛÙÚ„Â, Û ËÏÈΛ· 89 ÂÙÒÓ Ï¤ÔÓ, ÛÙË °¤ÓÔ˘·, fiÔ˘ Î·È ¤ı·Ó ÙÔ 1560. 8. √È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ‹Ù·Ó ÛÒÌ·Ù· ·Ù¿ÎÙˆÓ, Ù· ÔÔ›· Ô Î·Ù·ÎÙËÙ‹˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË Ù˘ ÏËÛÙ›·˜, ÙË Ê‡Ï·ÍË ÙˆÓ ÛÙÂÓÒÓ Î·È ÁÈ· ÙËÓ ÙÔÈ΋ ·ÛÊ¿ÏÂÈ·. ªÂÚÈÎÔ› ·Ú¿ÁÔ˘Ó ÙË Ï¤ÍË «·ÚÌ·ÙÔÏfi˜» ·fi ÙÔ ˘ÔÎÔÚÈÛÙÈÎfi Ù˘ Ϥ͢ «armato», «armatulo», ÂÓÒ ¿ÏÏÔÈ ıˆÚÔ‡Ó fiÙÈ ÚÔ‹Ïı ·fi Û˘ÌÊ˘ÚÌfi ÙˆÓ Ï¤ÍÂˆÓ «¿ÚÌ·Ù·» Î·È «·Ì·ÚÙˆÏfi˜». √È μ˘˙·ÓÙÈÓÔ›, fiÙ·Ó ‹ıÂÏ·Ó Ó· ‰ËÏÒÛÔ˘Ó ÙÔÓ ÔÏÔÊfiÚÔ, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÙË Ï¤ÍË ·ÚÌ¿ÙÔ˜. ™ÙËÓ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ Ô ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ·ÔηÏÂ›Ù·È martoloz Î·È Ô ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘˜ martoloz-basi, ÂÓÒ ÛÙȘ ÂÓÂÙÈΤ˜ ËÁ¤˜ ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È ˆ˜ martolosi (Ô ºÔÓ Ã¿ÌÂÚ ıˆÚ› ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ Ô˘ÁÁÚÈ΋˜ ÚÔ¤Ï¢Û˘). ÿÛˆ˜ ÙÂÏÈο Ë Ï¤ÍË Ó· ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙÔ ·ÚÌ·ÙÔÏfi(Á)Ô˜. √È ÚÒÙÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ÌÓËÌÔÓ‡ÔÓÙ·È ÛÙȘ ·ÎÙ¤˜ Ù˘ ¢·ÏÌ·Ù›·˜, Ì¿ÏÈÛÙ· ÔÏÏ¿ ÂÓÂÙÈο ¤ÁÁÚ·Ê· ‹‰Ë ·fi ÙÔ 1503 ÌÈÏÔ‡Ó ÁÈ· ÙÔÏÌËÚÔ‡˜ ÏËÛÙ¤˜ Ô˘ ʤÚÔÓÙ·Ó Û·Ó ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔÈ ËÁÂÌÔÓ›ÛÎÔÈ. ∂› ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó ÙÔ˘ ªÂÁ·ÏÔÚÂÔ‡˜ (15201566), ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ÁÈ· ÙË Ê‡Ï·ÍË ÙˆÓ ÛÙÂÓˆÒÓ. ™‡Ìʈӷ Ì ٷ ÙÔ˘ÚÎÈο ¤ÁÁÚ·Ê· ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ÌÈÛÔ‡ ÙÔ˘ 16Ô˘ ·ÈÒÓ·, ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ˘‹Ú¯·Ó ÛÙÔ ¢¤Ï‚ÈÓÔ, ÛÙËÓ ∫ÔÚ˘ÙÛ¿, ÛÙÔÓ ∞˘ÏÒÓ·, ÛÙ· πˆ¿ÓÓÈÓ·, ÛÙ· ™ÎfiÈ·, ÛÙ· ÕÁÚ·Ê·, ÛÙ· ™¤Ú‚È·, ÛÙ· °Ú‚ÂÓ¿, ÛÙËÓ ∂Ï·ÛÛfiÓ·, ÛÙ· ΔڛηϷ Î.·. √È ÊÚÔ˘ÚÔ› ÙˆÓ ÛÙÂÓˆÒÓ ‹ ‰ÂÚ‚ÂÓ›ˆÓ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ Ì ÙËÓ ÎÙËÓÔÙÚÔÊ›·, ··ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙË ‰ÂοÙË, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÁηٷÏ›„Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ÙfiÔ˘˜ ÙÔ˘˜. ∂›Û˘, ··ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·Ó ·fi ÙËÓ ˘Ô¯Ú¤ˆÛË Ó· ·Ú¤¯Ô˘Ó ·Ù˙¤Ì-ÔÁÏ¿Ó (ÓÂÔÛ‡ÏÏÂÎÙÔ˘˜ ÁÂÓÈÙÛ¿ÚÔ˘˜). ¶ÔÏÏ¿ ·fi ·˘Ù¿ Ù· ÚÔÓfiÌÈ· ‰È·ÙËÚ‹ıËÎ·Ó Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. √ ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ Û ÌÈ· ÂÚÈÔ¯‹ ›¯Â ÙËÓ Â˘ı‡ÓË ÁÈ· ÙȘ ÂÓ¤ÚÁÂȘ Ù˘ ÔÌ¿‰·˜ ÙÔ˘ Î·È ‰ÈÔÚÈ˙fiÙ·Ó Ì ‚ÂÚ¿ÙÈÔ ¤ÂÈÙ· ·fi ·Ó·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ‰ÈÔÈÎËÙ‹ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. ΔÔ 1722 ·ÔÊ·Û›ÛÙËÎÂ Ë Î·Ù¿ÚÁËÛË ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ, ·ÏÏ¿ Ë ··ÁfiÚ¢ÛË ·˘Ù‹ ‰ÂÓ ›Û¯˘Û Û fiϘ ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜, ÌÈ· Î·È ŒÏÏËÓ˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ˘‹Ú¯·Ó ۯ‰fiÓ Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. √ ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÈΛˆÓ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ‰ÂÓ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi˜ Ì ·ÎÚ›‚ÂÈ·. ¶Ôχ Èı·ÓfiÓ Ó· Î˘Ì·›ÓÔÓÙ·Ó ÌÂٷ͇ 14, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶Ô˘ÎÂÓ‚›Ï, Î·È 17, fiˆ˜ ·Ú·‰›‰ÂÈ Ô ºˆÚȤÏ. ∂ӉȷʤÚÔÓ ¿ÓÙˆ˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ‰ÂÓ Á›ÓÂÙ·È ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. √È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ·ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ÎϤÊÙ˜ ηٿ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘˜ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ù˘ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜. 9. ∏ Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ ∫ÈÔ˘ÙÛԇΠ∫·˚Ó·ÚÙ˙‹ ‹Ú ÙÔ fiÓÔÌ¿ Ù˘ ·fi ÙÔ ÔÌÒÓ˘ÌÔ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎfi ¯ˆÚÈfi, ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ™ÈÏÈÛÙÚ›·. √È Ï¤ÔÓ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ› fiÚÔÈ Ù˘ Û˘Óı‹Î˘ ‹Ù·Ó ÔÈ ·ÎfiÏÔ˘ıÔÈ: ·. ∏ ƒˆÛ›· ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· ÙˆÓ Δ·Ù¿ÚˆÓ Ù˘ ∫ÚÈÌ·›·˜, Ù˘ μÂÛÛ·Ú·‚›·˜ Î·È ÙÔ˘ ∫Ô˘Ì¿Ó, ηıÒ˜ Î·È ÙË ıÚËÛ΢ÙÈ΋ ÌfiÓÔ ÂÍ¿ÚÙËÛ‹ ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ ˆ˜ ¯·Ï›ÊË. ‚. ∏ ƒˆÛ›· ¤ÛÙÚÂÊ ÛÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ fiÏ· Ù· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ Ô˘ ηÙ›¯Â Î·È ÂÎΤӈÓ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ∂›Û˘, ·Ô¯ˆÚÔ‡Û ·fi ÙȘ ·Ú›ÛÙÚȘ ËÁÂÌÔӛ˜ (ªÔω·‚›· Î·È μÏ·¯›·), Ô˘ ÂÈÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÛÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ ·ÏÏ¿ Ù¤ıËÎ·Ó Û ÂȉÈÎfi ηıÂÛÙÒ˜. Á. ∏ ƒˆÛ›· ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛ ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ‰È·ÙËÚ› ÛÙfiÏÔ ÛÙÔÓ ∂‡ÍÂÈÓÔ fiÓÙÔ, ·ÔÎÙÒÓÙ·˜ ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ù˘
™∏ª∂πø™∂π™
ÂχıÂÚ˘ Ó·˘ÛÈÏÔ˝·˜ ÙˆÓ ˘fi ÚˆÛÈ΋ ÛËÌ·›· ÂÌÔÚÈÎÒÓ ÏÔ›ˆÓ Û ·˘ÙfiÓ, ηıÒ˜ Î·È ÙÔ˘ ÂχıÂÚÔ˘ ÂÌÔÚ›Ô˘ ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ ˘ËÎfiˆÓ ÛÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·. ‰. ∏ ƒˆÛ›· ¤‚·Ï ‰Èη›ˆÌ· ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙˆÓ ÔÚıfi‰ÔÍˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ˘ËÎfiˆÓ Ù˘ ¶‡Ï˘ ·fi ÙÔÓ ÙÛ¿ÚÔ. Â. ΔÔ ¯·Ó¿ÙÔ Ù˘ ∫ÚÈÌ·›·˜ ·¤ÎÙËÛ ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· ÙÔ˘ ·fi ÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ. ÛÙ. Δ· ‰È¿ÊÔÚ· ÊÚÔ‡ÚÈ· › ÙÔ˘ ∂˘Í›ÓÔ˘ fiÓÙÔ˘ (∫ÂÚÙ˜, ∞˙fiÊ Î.¿.) ‰fiıËÎ·Ó ·fi ÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ÛÙË ƒˆÛ›·. ˙. ∏ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ˘Ô¯ÚÂÒıËΠӷ ηٷ‚¿ÏÂÈ ¤ÍÔ‰· ÔϤÌÔ˘ ÛÙË ƒˆÛ›·. Ë. ∫·ÙÔ¯˘ÚÒıËÎÂ Ë ·˘ÙÔÓÔÌ›· ÙˆÓ ËÁÂÌÔÓÈÒÓ ªÔω·‚›·˜ Î·È μÏ·¯›·˜ Î·È Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ ÙˆÓ Δ·Ù¿ÚˆÓ Ù˘ ∫ÚÈÌ·›·˜. 10. √È Ï¤ÔÓ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ› fiÚÔÈ Ù˘ Û˘Óı‹Î˘ ‹Ù·Ó ÔÈ ·ÎfiÏÔ˘ıÔÈ: ·. Œ·„ ӷ ˘¿Ú¯ÂÈ ÔÏÈÙÈο ˆ˜ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙË ‰‡Ó·ÌË Ë °·ÏËÓfiÙ·ÙË ¢ËÌÔÎÚ·Ù›· Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜. ‚. Δ· ∂Ù¿ÓËÛ· ÂÚÈ‹Ïı·Ó ÛÙË °·ÏÏ›·. Á. ∏ ∞˘ÛÙÚ›· ÂÁη٤ÏÂÈ ÙȘ ·گ›Â˜ Ù˘ ÛÙÔ μ¤ÏÁÈÔ Î·È Û˘ÌÊÒÓËÛ Ì ÙÔÓ fiÚÔ Ù˘ ÂÈ·ڈÛ˘ ÛÙË °·ÏÏ›· ÙˆÓ Â‰·ÊÒÓ Ô˘ ›¯Â ΢ÚȇÛÂÈ Î·È Î·Ù›¯Â ÛÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ‹ fi¯ıË ÙÔ˘ ƒ‹ÓÔ˘, ·fi ÙË μ·ÛÈÏ›· ¤ˆ˜ ÙÔ ÕÓÙÂÚÓ·¯. ‰. ™Â ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ·, ÁÈ· ÙËÓ ·ÒÏÂÈ· ÙˆÓ ·˘ÛÙÚÈ·ÎÒÓ ·˘ÙÒÓ ÎÙ‹ÛÂˆÓ ÛÙË §ÔÌ‚·Ú‰›·, Ô ¡·ÔϤÔÓÙ·˜ ·Ú·¯ÒÚËÛ ÛÙÔ˘˜ ∞˘ÛÙÚÈ·ÎÔ‡˜ ÙËÓ πÛÙÚ›·, ÙË ¢·ÏÌ·Ù›· Î·È ÙË μÂÓÂÙ›·. Â. ¶ÂÚÈ‹Ïı·Ó ÛÙË °·ÏÏ›· Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi Ù· ‰¿ÊË Ô˘ η٤ÎÙËÛÂ Ô ¡·ÔϤÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘ ·˘Ù‹ ηٿ ÙÔ˘ ¶ÚÒÙÔ˘ ™˘Ó·ÛÈÛÌÔ‡, ΢ڛˆ˜ ÛÙË ‚fiÚÂÈ· πÙ·Ï›·. ∂›Û˘, ÔÈ ÂÓÂÙÈΤ˜ ÎÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ÂÏÏ·‰ÈÎÔ‡ ¯ÒÚÔ˘, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÙÔ μÔ˘ıÚˆÙfi, Ë ¶¿ÚÁ· Î·È Ë ¶Ú¤‚Â˙·. ÛÙ. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Ù˘ Û˘Óı‹Î˘, ȉڇıËÎ·Ó ÔÈ ¢ËÌÔÎڷٛ˜ ÙˆÓ πÙ·ÏÈÎÒÓ ÕÏÂˆÓ Î·È Ù˘ §ÈÁÔ˘Ú›·˜ ÛÙË ‚fiÚÂÈ· πÙ·Ï›·, Ô˘ ÙÂÏÔ‡Û·Ó Ì¤¯ÚÈ ÙfiÙ ˘fi Á·ÏÏÈ΋ ÂÈÚÚÔ‹. ˙. ∏ °·ÏÏ›· ˘ÔÛ¯¤ıËΠӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹ Ù˘ ÁÈ· Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›· Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ ÙÔ ™¿ÏÙÛÌÔ˘ÚÁÎ Î·È ÙÌ‹Ì· Ù˘ μ·˘·Ú›·˜. 11. μ·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ¡Ô˘Ìȉ›·˜ Ù˘ ∞ÊÚÈ΋˜ (154104 .Ã.). ¢È·‰¤¯ıËΠÙÔ ıÂ›Ô ÙÔ˘, ªÈΛ„ÔÓ. ∂Í·ÁfiÚ·Û ·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ Ì ÙÂÚ¿ÛÙÈ· ÔÛ¿ ƒˆÌ·›Ô˘˜ Û˘ÁÎÏËÙÈÎÔ‡˜ Î·È ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ¤ÂÛ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ Î·È ¤ı·Ó ÛÙË Ê˘Ï·Î‹. 12. πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ (1776-1831), ŒÏÏËÓ·˜ ÔÏÈÙÈÎfi˜. °ÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ, ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ¢ÁÂÓÒÓ Î·È ·Ó·‰Â›¯ıËΠ۠¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÎÔÚ˘Ê·›Ô˘˜ ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ ÙÔ ÚÒÙÔ Ù¤Ù·ÚÙÔ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ·. ÀËÚ¤ÙËÛ ˆ˜ ˘Ô˘ÚÁfi˜ ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ Î·È ·fi ÙË ı¤ÛË ·˘Ù‹ ·Ú·ÈÙ‹ıËΠ–ηْ ¿ÏÏÔ˘˜ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓıËΖ ÙÔ 1822, ÏfiÁˆ Ù˘ ÌÂÚÔÏËÙÈ΋˜ ÙÔ˘ ÛÙ¿Û˘ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ΔÔ 1818 ÙÔ‡ ÚÔÙ¿ıËΠӷ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ·ÏÏ¿ ÙËÓ ·ÚÓ‹ıËÎÂ. ªÂÙ¿ ÙËÓ ·Ú·›ÙËÛ‹ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ˘Ô˘ÚÁÔ‡ ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ È‰ÈÒÙ¢Û ÛÙËÓ ∂Ï‚ÂÙ›·. ΔÔ 1827 ÂÎϤ¯ıËΠ·fi ÙË °′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË Î˘‚ÂÚÓ‹Ù˘ ÁÈ· ÂÙ¿ ¯ÚfiÓÈ·. ∞fi ÙË ı¤ÛË ·˘Ù‹ ÂÚÁ¿ÛÙËΠ·Î·Ù¿·˘ÛÙ· ÁÈ· ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙÔ˘ ÓÂÔÛ‡ÛÙ·ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ‰›ÓÔÓÙ·˜ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÛÎÏËÚfi ·ÁÒÓ· ÁÈ· Ó· ÂÈÙ‡¯ÂÈ Ï‹ÚË ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· Î·È ‰ÈÂ˘Ú˘Ì¤Ó· Û‡ÓÔÚ·. ΔÔÌ›˜ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ¤ÛÙÚ„ ÙȘ ÚÒÙ˜ ÙÔ˘ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ë ‰ÈÔ›ÎËÛË, Ë ÔÈÎÔÓÔÌ›·, Ë ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË, Ë ·È‰Â›· Î·È Ô ÛÙÚ·Ùfi˜, ıÂÛÌÔ› Ô˘ ıÂÌÂÏÈÒÓÔ˘Ó ¤Ó· ÎÚ¿ÙÔ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ‚ڋΠ‰È·Ï˘Ì¤ÓÔ˘˜ ‹ ·Ó‡·ÚÎÙÔ˘˜ fiÙ·Ó ‹Úı ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ™ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË ÂÊ¿ÚÌÔÛ ¤Ó· Ó¤Ô ÔÏÈÙÂÈ·Îfi Û‡ÛÙËÌ·, ÙËÓ ¶ÚÔÛˆÚÈÓ‹Ó ¢ÈÔ›ÎË-
ÛÈÓ Ù˘ ∂ÈÎÚ·Ù›·˜, Ì ΢ÚÈfiÙÂÚË ·ÏÏ·Á‹ ÙË Û˘ÁΤÓÙÚˆÛË Ù˘ ÓÔÌÔıÂÙÈ΋˜ ÂÍÔ˘Û›·˜ ÛÙÔ ÚfiÛˆÔ ÙÔ˘ ΢‚ÂÚÓ‹ÙË. √ÚÁ¿ÓˆÛ ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ, fi¯È fï˜ Ù˘ ™ÙÂÚ¿˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, fiÔ˘ Û˘Ó¯È˙fiÙ·Ó ·ÎfiÌË ÔÈ ÔÏÂÌÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ. ∏ ÔÈÎÔÓÔÌ›· Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Û ηٿÛÙ·ÛË ·ÔÛ‡ÓıÂÛ˘ Î·È Ë ‰ËÌÔÛÈÔÓÔÌÈ΋ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈ΋ ÛÙËÚ›¯ıËΠÛÙÔÓ ÂÚÈÔÚÈÛÌfi ÙˆÓ ÂÍfi‰ˆÓ Ù˘ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ Î·È ÛÙËÓ ·‡ÍËÛË ÙˆÓ ÂÛfi‰ˆÓ ·fi ÙË Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋ ›ÛÚ·ÍË ÙˆÓ ÊfiÚˆÓ Î·È ÙˆÓ ‰·ÛÌÒÓ, ·ÊÔ‡ ‰ÂÓ ¤Ù˘¯Â ÙË Û‡Ó·„Ë ‰·Ó›Ԣ Ì ÙȘ ªÂÁ¿Ï˜ ¢˘Ó¿ÌÂȘ. ÿ‰Ú˘Û ÈÛÙˆÙÈÎfi ›‰Ú˘Ì·, ÙËÓ ∂ıÓÈ΋ ÃÚËÌ·ÙÈÛÙËÚȷ΋ ΔÚ¿Â˙·, Î·È ¤ÎÔ„Â ÓfiÌÈÛÌ·, ÙÔ ÊÔ›ÓÈη, ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈηٷÛÙ‹ÛÂÈ Ù· ͤӷ ÓÔÌ›ÛÌ·Ù· Ô˘ ΢ÎÏÔÊÔÚÔ‡Û·Ó. π‰È·›ÙÂÚË Ì¤ÚÈÌÓ· ¤‰ÂÈÍ ÁÈ· ÙË Ì¤ÛË Âη›‰Â˘ÛË, ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ ÔÔ›·˜ ·Ó¤ıÂÛ ÛÙÔ ÊÈÏfiÏÔÁÔ ∞Ó‰Ú¤· ªÔ˘ÛÙÔ͇‰Ë. ÿ‰Ú˘Û ÙÔ √ÚÊ·ÓÔÙÚÔÊÂ›Ô Ù˘ ∞›ÁÈÓ·˜, fiÔ˘ ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛ·Ó ÙÚ›· ·ÏÏËÏԉȉ·ÎÙÈο Û¯ÔÏ›·, ÙÚ›· ÂÏÏËÓÈο Î·È ÔÏÏ¿ ¯ÂÈÚÔÙ¯Ó›·. ΔÔ ¶ÚfiÙ˘ÔÓ ™¯ÔÏ›ÔÓ ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛ ÙÔ 1829 ÁÈ· ÚÔ¯ˆÚË̤ÓÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Î·È ÙÔÓ ›‰ÈÔ ¯ÚfiÓÔ È‰Ú‡ıËΠÙÔ ∫ÂÓÙÚÈÎfiÓ ™¯ÔÏ›ÔÓ, ÁÈ· fiÛÔ˘˜ ı· ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ·ÓÒÙÂÚ˜ ÛÔ˘‰¤˜. ™Â ÔÌ¿‰· ÓÔÌÔÌ·ıÒÓ ·Ó¤ıÂÛ ÙËÓ ·Ó·‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË˜Ø ·˘Ù‹ Û˘Ó¤Ù·Í ÙÔ „‹ÊÈÛÌ· «¶ÂÚ› ‰ÈÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ ‰ÈηÛÙËÚ›ˆÓ», Ì ‚¿ÛË ÙÔ ÔÔ›Ô Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËÎ·Ó ÂÈÚËÓÔ‰ÈΛ·, ÚˆÙÔ‰ÈΛ·, ÂÌÔÚÔ‰ÈÎÂ›Ô ÛÙË ™‡ÚÔ Î·È ·Ó¤ÎÎÏËÙ· ÎÚÈÙ‹ÚÈ· (ÂÊÂÙ›·). ¢ËÌÔÛȇıËΠ›Û˘ Ô ÚÒÙÔ˜ ∫Ò‰Èη˜ ¶ÔÏÈÙÈ΋˜ ¢ÈÎÔÓÔÌ›·˜. √ ÙÔ̤·˜ Ô˘ ··Û¯fiÏËÛ ȉȷ›ÙÂÚ· ÙÔÓ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· ‹Ù·Ó Ô ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi˜, fiÔ˘ ¤ÁÈÓÂ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋ ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· Û˘ÁÎÚÔÙËı› Ù·ÎÙÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜, Ô˘ ı· ÂÎηı¿ÚÈ˙ ÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· ·fi Ù· ˘ÔÏ›ÌÌ·Ù· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ – ¤ÙÛÈ, ı· ÙÔ˘ ‰ÈÓfiÙ·Ó Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ‰È·Ú·ÁÌ·Ù¢ı› ¢ڇÙÂÚ· Û‡ÓÔÚ· ÁÈ· ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜. √ÚÁ¿ÓˆÛ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi Û ¯ÈÏÈ·Ú¯›Â˜, ›‰Ú˘Û ÙÔ §fi¯Ô ÙˆÓ ∂˘ÂÏ›‰ˆÓ Î·È ·Ó¤ıÂÛ ÛÙÔÓ ªÈ·Ô‡ÏË ÙË Û˘ÓÙÚÈ‚‹ Ù˘ ÂÈÚ·Ù›·˜ ÛÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ı¿Ï·ÛÛ˜. √ ·ÁÒÓ·˜ ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ÙÂÚÌ·Ù›ÛÙËΠ̠ÙË Ì¿¯Ë ÛÙËÓ ¶¤ÙÚ· Ù˘ μÔȈٛ·˜ (™Â٤̂ÚÈÔ˜ 1829). ™ÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋, ÙËÓ ÔÔ›· Ú‡ıÌÈ˙Â Ô ›‰ÈÔ˜, ÙÔÓ ··Û¯fiÏËÛ·Ó ‰‡Ô ı¤Ì·Ù·: Ë ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Î·È Ë Â›Ù¢ÍË Â˘Ú‡ÙÂÚˆÓ Û˘ÓfiÚˆÓ. ∞Ó¤Ù˘Í ¤ÓÙÔÓË ‰Èψ̷ÙÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÚÔ˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË, Ì ‰È·‚‹Ì·Ù· ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜ ÙˆÓ ªÂÁ¿ÏˆÓ ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ Î·È ‰Èψ̷ÙÈÎÔ‡˜ ÂÏÈÁÌÔ‡˜, Î·È ¤Ù˘¯Â, ·Ú¯Èο, ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÌÂ Û˘ÓÔÚȷ΋ ÁÚ·ÌÌ‹ ª·ÏÈ·Îfi˜∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi˜ (3 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘1830) ηÈ, ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÙË ‰È‡ڢÓÛË ÙˆÓ Û˘ÓfiÚˆÓ ÛÙË ÁÚ·ÌÌ‹ ¶·Á·ÛËÙÈÎÔ‡-∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ (1831). ∞ÎfiÌË Âȯ›ÚËÛ ӷ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÎÂÓÙÚÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· Î·È ¤Ó· ÎÚ¿ÙÔ˜ ÂÏÏËÓÈÎfi. √ Û˘ÁÎÂÓÙÚˆÙÈÎfi˜ ÙÚfiÔ˜ Ù˘ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ‹˜ ÙÔ˘ fï˜ ÚÔοÏÂÛ ÙȘ ¤ÓÙÔÓ˜ ·ÓÙȉڿÛÂȘ ÙˆÓ ÚÔÎÚ›ÙˆÓ, ·ÏÏ¿ Î·È ÙˆÓ ‰È·ÓÔÔ˘Ì¤ÓˆÓ, ÔÈ Ôԛ˜ ˘Ô‰·˘Ï›˙ÔÓÙ·Ó ·fi ÙË °·ÏÏ›· Î·È ÙËÓ ∞ÁÁÏ›·, Ô˘ ÙÔÓ ıˆÚÔ‡Û·Ó fiÚÁ·ÓÔ Ù˘ ƒˆÛ›·˜. ∏ ¤Í·„Ë ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ·ıÒÓ Â›¯Â ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙË ‰ÔÏÔÊÔÓ›· ÙÔ˘ ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ (27 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1831). 13. ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ (∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË 1792-μȤÓÓË 1828), ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi˜ Î·È Â·Ó·ÛÙ¿Ù˘, ËÁ¤Ù˘ Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ ÛÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· Ê¿ÛË Î·È ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ 1821. ¶ÚˆÙfiÙÔÎÔ˜ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË, ·Ó·ÙÚ¿ÊËΠ۠ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Ô˘ ‰È·ÓÂfiÙ·Ó ·fi ¤ÓÙÔÓÔ ·ÙÚȈÙÈÛÌfi Î·È ¤Ï·‚ ÂÎÏÂÎÙ‹ ÌfiÚʈÛË.
[251]
™ÙËÓ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏË, fiÔ˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘, ÊÔ›ÙËÛ ÛÙË ™¯ÔÏ‹ μ·ÛÈÏÈÎÒÓ ∞ÎÔÏÔ‡ıˆÓ Î·È ÌÂÙ¿ ˘ËÚ¤ÙËÛ ÛÙ· ÛÒÌ·Ù· Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋˜ ÊÚÔ˘Ú¿˜ Ì ‰È·ÎÚ›ÛÂȘ ÛÙ· ‰›· ÙˆÓ Ì·¯ÒÓ. ΔÔ ª¿ÚÙÈÔ ÙÔ˘ 1820 ÛÙËÓ ¶ÂÙÚÔ‡ÔÏË Ô ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï •¿ÓıÔ˜ ÙÔ‡ ÚfiÛÊÂÚ ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ÙËÓ ÔÔ›· ·Ô‰¤¯ÙËÎÂ, ·ÊÔ‡ ÚÒÙ· Û˘Ì‚Ô˘Ï‡ÙËΠÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· Î·È ·ÊÔ‡ ¤ÁÈÓ·Ó ‰ÂÎÙÔ› ·fi ÙÔÓ •¿ÓıÔ ÔÈ fiÚÔÈ Ô˘ ¤ıÂÛÂ. ªÂ ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ À„ËÏ¿ÓÙË Î·Ù¤ÛÙË ÂÊÈÎÙfi Ó· ÍÂÂÚ·ÛÙÔ‡Ó ÔÈ ·ÌÊÈ‚Ôϛ˜ Î·È Ë ÎÚ›ÛË ÂÌÈÛÙÔÛ‡Ó˘ ÚÔ˜ ÙËÓ ¿ÁÓˆÛÙË «∞Ú¯‹», Î·È Ó· ·Ó·ÙÂÚˆıÔ‡Ó ÙÔ ËıÈÎfi Î·È Ô ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi˜ ÙˆÓ ÛÙÂϯÒÓ. ªÂ ÂÓı¿ÚÚ˘ÓÛË ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· ·ÔÊ¿ÛÈÛ fiÙÈ ¤Ú ӷ ÂÈÛ¢Ûı› Ë ÚÔ·Ú·Û΢‹ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Î·È ÙÔÓ πÔ‡ÓÈÔ 1820 ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠÛÙËÓ O‰ËÛÛfi. ∂Ó¤ÎÚÈÓ ÙÔ «™¯¤‰ÈÔ °ÂÓÈÎfi» Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Ô˘ ›¯·Ó Û˘ÓÙ¿ÍÂÈ Ô ¶··ÊϤÛÛ·˜ Î·È Ô §Â‚¤ÓÙ˘, Î·È ÚÔ¤‚Ï ÂͤÁÂÚÛË ™¤Ú‚ˆÓ Î·È ª·˘ÚÔ‚Ô˘Ó›ˆÓ, ·ӿÛÙ·ÛË Ù˘ ªÔωԂϷ¯›·˜ Î·È ÂÌÚËÛÌfi ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ÛÙfiÏÔ˘ ÛÙÔ Ó·‡ÛÙ·ıÌÔ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. ™ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ı· ¿Ú¯È˙ ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ·ÊÔ‡ ı· ¤ÊÙ·Ó ÂΛ Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘. ΔÂÏÈο, ÁÈ· ‰È·ÊfiÚÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜ ·ÔÊ·Û›ÛÙËÎÂ Ë ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ·ӿÛÙ·Û˘ ÛÙË ªÔωԂϷ¯›·. ªÂ ÙËÓ Î˘ÎÏÔÊÔÚ›· Ù˘ ÚÔ΋ڢ͋˜ ÙÔ˘ «ª¿¯Ô˘ ˘¤Ú ›ÛÙˆ˜ Î·È ·ÙÚ›‰Ô˜» Ô À„ËÏ¿ÓÙ˘ ΋ڢÍ ÛÙÔ π¿ÛÈÔ ÛÙȘ 24 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1821 ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ªÂ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∞ϤͷӉÚÔ ˘¤‚·Ï ÙËÓ ·Ú·›ÙËÛ‹ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ ÚˆÛÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi Î·È ·Ó·ÁÁ¤ÏÏÔÓÙ·˜ ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ˙‹ÙËÛ ÙËÓ ·ÚˆÁ‹ ÙÔ˘. ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿ ÂȉfiıËΠÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÛÙÚ·ÙÔ‡ Î·È Û˘ÁÎÚfiÙËÛ ÙÔÓ πÂÚfi §fi¯Ô. ∫·Ù¤Ï·‚ ÙÔ μÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÛÙÈ. ΔÔÓ ·Ô΋ڢÍÂ Ô ÙÛ¿ÚÔ˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ∞′ ∞ Î·È ·ÊÔÚ›ÛÙËΠ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë °ÚËÁfiÚÈÔ ∂′. ∂ ∏ÙÙ‹ıËΠÛÙÔ ¢Ú·Á·ÙÛ¿ÓÈ ·fi ˘¤ÚÙÂÚ˜ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ. ∫·Ù¤Ê˘Á ÛÙËÓ ∞˘ÛÙÚ›·, fiÔ˘ Î·È Û˘ÓÂÏ‹ÊıË. ¶·Ú¤ÌÂÈÓÂ Ê˘Ï·ÎÈṲ̂ÓÔ˜ ̤¯ÚÈ ÙÔ 1827. ¶¤ı·Ó ÛÙË μȤÓÓË ¤Ó· ¯ÚfiÓÔ ÌÂÙ¿. 14. ∏ 22· ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1821, Ë̤ڷ ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ À„ËÏ¿ÓÙ˘ Ì ÙÔ˘˜ ¤ÓÔÏÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘ ¤Ú·Û·Ó ÙÔÓ ÔÙ·Ìfi ¶ÚÔ‡ıÔ, ·Ú·fiÙ·ÌÔ ÙÔ˘ ¢Ô‡Ó·‚Ë Î·È Ê˘ÛÈÎfi Û‡ÓÔÚÔ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Î·È ÛÙË ƒˆÛ›·, Â›Ó·È ËÌÂÚÔÌËÓ›·-ÛÙ·ıÌfi˜ ÁÈ· ÙË ÓÂfiÙÂÚË ÂÏÏËÓÈ΋ ÈÛÙÔÚ›·. ∞ÔÙÂÏ› ÙËÓ ÚÒÙË Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ Ú¿ÍË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Û ‚¿ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ô˘ ¤ÂÈÙ· ·fi ‰‡Ô ̤Ú˜ Û˘Óԉ‡ÙËΠ·fi ÙËÓ ¤Î‰ÔÛË ÛÙÔ °ÂÓÈÎfi ™ÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÙÔ˘ π·Û›Ô˘ Ù˘ ÂÚ›ÊËÌ˘ ÚÔ΋ڢ͢ ÙÔ˘ ∞. À„ËÏ¿ÓÙË «ª¿¯Ô˘ ˘¤Ú ›ÛÙˆ˜ Î·È ·ÙÚ›‰Ô˜», Ë ÔÔ›·, ·Ó Î·È ·Â˘ı˘ÓfiÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÌÈ· ¤ÌÌÂÛË Î‹Ú˘ÍË ÔϤÌÔ˘ ÛÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·. √ ‰È·¯ˆÚÈÛÌfi˜ Ù˘ ·ӿÛÙ·Û˘ ÛÙȘ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜ ·fi ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ Î˘Ú›ˆ˜ ∂ÏÏ¿‰·, Ô˘ Á›ÓÂÙ·È Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·Ê›· Î·È ·fi ÙÔÓ ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ, Â›Ó·È ÈÛÙÔÚÈο ·˘ı·›ÚÂÙÔ˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÂıÓÈο ··Ú¿‰ÂÎÙÔ˜. πÛÙÔÚÈο ·˘ı·›ÚÂÙÔ˜ ‰ÈfiÙÈ, fiˆ˜ ¤¯ÂÈ ·Ô‰Â›ÍÂÈ Ë ÈÛÙÔÚÈ΋ ¤Ú¢ӷ, ÛÙÔ Û¯Â‰È·ÛÌfi Ù˘ ·ӷÛÙ·ÙÈ΋˜ ‰Ú¿Û˘ ηıÔÚÈÛÙÈÎfi˜ ˘‹ÚÍÂ Ô ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ À„ËÏ¿ÓÙË Î·È Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜. ∂ıÓÈο ··Ú¿‰ÂÎÙÔ˜ ‰ÈfiÙÈ ÂÍÔ‚ÂÏ›˙ÔÓÙ·È Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ù˘ ªÔωԂϷ¯›·˜, Ù· ÔÔ›· ËÁ¿˙Ô˘Ó ·fi ÙËÓ ›‰È· ·Ú¯‹ Î·È ÂÌÊÔÚÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙÔ ›‰ÈÔ ·ÎÚÈ‚Ò˜
[252]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Ó‡̷, fiˆ˜ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ù˘ ΢ڛˆ˜ ∂ÏÏ¿‰·˜. 15. ∏ ¶ÂÓÙ·Ï‹ ™˘ÌÌ·¯›· Û˘ÁοÏÂÛ ٷ Û˘Ó¤‰ÚÈ· ÙÔ˘ ΔÚÔ¿Ô˘ Î·È Ù˘ §ÈÔ˘ÌÏÈ¿Ó·˜ (Leibach). ªÂ ÙÔ ¶ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ ÙÔ˘ ΔÚÔ¿Ô˘ Ë ƒˆÛ›·, Ë ∞˘ÛÙÚ›· Î·È Ë ¶ÚˆÛ›· ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó fiÙÈ Â›¯·Ó ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ·ÚÂÌ‚·›ÓÔ˘Ó fiÔ˘ ‰È·Î˘‚¢fiÙ·Ó Ë ·Ú¯‹ Ù˘ ÓÔÌÈÌfiÙËÙ·˜ ·fi ÊÈÏÂχıÂÚ· ‹ ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù·. ªfiÓÔ Ë ∞ÁÁÏ›· ‹Ù·Ó ·ÓÙ›ıÂÙË ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÙˆÓ ÂÂÌ‚¿ÛÂˆÓ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿ÓÈÍË ÙˆÓ ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈÎÒÓ ÎÈÓËÌ¿ÙˆÓ. ™ÙȘ 30 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1821 ÂΉfiıËÎÂ Ë ¢È·Î‹Ú˘ÍË ÙÔ˘ ™˘Ó‰ڛԢ ÙÔ˘ §¿ÈÌ·¯, fiÔ˘ ¤ÁÈÓ ¤ÌÌÂÛË ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. «ÃÚ‹ÛÈÌÔÈ ‹ ·Ó·Áη›·È ÌÂÙ·‚ÔÏ·› ÂÓ ÙË ÓÔÌÔıÂÛ›· ‹ ÂÓ ÙË ‰ÈÔÈ΋ÛÂÈ ÙˆÓ ÂÈÎÚ·ÙÂÈÒÓ Ú¤ÔÓ Â›Ó·È Ó· ËÁ¿˙ˆÛÈÓ ÂÎ Ù˘ ÂÏ¢ı¤Ú·˜ ıÂÏ‹Ûˆ˜ Î·È Ù˘ Ï‹ÚÔ˘˜ ÂÔÈı‹Ûˆ˜ ÙˆÓ ıÂfiıÂÓ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·Ó ÂÌÂÈÛÙÂ˘Ì¤ÓˆÓ (ÔÈ ÌÂÙ·‚ÔϤ˜ ÛÙËÓ ÓÔÌÔıÂÛ›· ‹ ÙËÓ ‰ÈÔ›ÎËÛË Â›Ó·È ·ÔÎÏÂÈÛÙÈÎfi ‰Èη›ˆÌ· ÙˆÓ ÌÔÓ·Ú¯ÒÓ). ¶·Ó fiÙÈ ·ÚÂÎÙÚ¤ÂÙ·È Ù˘ ·Ú¯‹˜ Ù·‡Ù˘ (·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙȘ ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ Ù˘ ¡Â¿ÔÏ˘, Ù˘ ™·Ú‰ËÓ›·˜ Î·È Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜) ʤÚÂÈ ÂÍ ·Ó¿Á΢ ÙÔ˘˜ Ï·Ô‡˜ ÂȘ ·Ù·Í›·Ó. […] ø˜ ÙÔÈ·‡Ù˘ ʇÛˆ˜ ÂıÂÒÚËÛ·Ó –Ù· ̤ÏË Ù˘ πÂÚ¿˜ ™˘ÌÌ·¯›·˜– fi¯È ÌfiÓÔÓ fiÛ· Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó ÂÓ ÙÔȘ ‚·ÛÈÏ›ÔȘ Ù˘ ¡Â·fiψ˜ Î·È Ù˘ ™·Ú‰ËÓ›·˜, ·ÏÏ¿ Î·È fiÛ· Ï·‚fiÓÙ· ·Ú¯‹Ó ÂÎ Ì˯·ÓÔÚÚ·Ê›·˜ (·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·) ›Û˘ ÂÁÎÏËÌ·ÙÈ΋˜, ·Ó Î·È ˘fi ÔÏÏ¿˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈο˜ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ, η٤ÛÙËÛ·Ó ÂÛ¯¿Ùˆ˜ ÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfiÓ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ (μ·ÏηÓÈ΋) ı¤·ÙÚÔÓ ·ÂÚ¿ÓÙˆÓ Î·ÎÒÓ». 16. °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ∂′,, ·ÙÚȿگ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜. °ÂÓÓ‹ıËΠÛÙË ¢ËÌËÙÛ¿Ó· ÙÔ 1745 Î·È Î·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi ÊÙˆ¯‹ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·. ΔÔ ÎÔÛÌÈÎfi ÙÔ˘ fiÓÔÌ· ‹Ù·Ó °ÂÒÚÁÈÔ˜ ∞ÁÁÂÏfiÔ˘ÏÔ˜. ™Ô‡‰·Û ·Ú¯Èο ÛÙË ÁÂÓ¤ÙÂÈÚ¿ ÙÔ˘ ηÈ, ·ÊÔ‡ ·Ú¤ÌÂÈÓ ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ· ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· (1765-1767), ‹Á ÛÙË ™Ì‡ÚÓË, ÛÙÔ Á˘ÌÓ¿ÛÈÔ Ù˘ ÔÔ›·˜ ÊÔ›ÙËÛ ¤ÓÙ ¯ÚfiÓÈ·. ∂Λ ¯ÂÈÚÔÙÔÓ‹ıËΠÌÔÓ·¯fi˜ Î·È ‹Ú ÙÔ fiÓÔÌ· °ÚËÁfiÚÈÔ˜. ∞fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ·Ó¤‚ËΠÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ (1797-1798, 1806-1808, 1818-1821) ÂӉȷʤÚıËΠÁÈ· ÙËÓ ·È‰Â›· ÙÔ˘ °¤ÓÔ˘˜, ȉڇÔÓÙ·˜ Û¯ÔÏ›· Î·È Ù˘ÔÁÚ·Ê›· Î·È ÂΉ›‰ÔÓÙ·˜ ‚È‚Ï›·. ¢‡Ô ÊÔÚ¤˜ ıˆڋıËΠ‡ÔÙÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÁÈ· ·Ó·ÙÚÂÙÈ΋ ‰Ú¿ÛË, ηı·ÈÚ¤ıËΠ·fi ÙÔ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ·Í›ˆÌ· Î·È ÂÍÔÚ›ÛÙËΠÛÙÔ ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜. ΔÔ 1818 Ì˘‹ıËΠÛÙË ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›·. ™ÙȘ 23 ª·ÚÙ›Ô˘ 1821 ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ·ÊÔÚ›ÛÂÈ ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ À„ËÏ¿ÓÙË Î·È ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ™Ô‡ÙÛÔ, ÂÂȉ‹ ÔÚÁ¿ÓˆÛ·Ó ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙȘ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜. À‹ÚÍ ¤Ó· ·fi Ù· ÚÒÙ· ı‡Ì·Ù· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ∞·Á¯ÔÓ›ÛÙËΠÛÙȘ 10 ∞ÚÈÏ›Ô˘ ÙÔ˘ 1821, ·Ó‹ÌÂÚ· ÙÔ˘ ¶¿Û¯·. ∞Ó·ÎËÚ‡¯ıËΠÂıÓÔÌ¿ÚÙ˘Ú·˜ Î·È ¿ÁÈÔ˜ Ù˘ ÔÚıfi‰Ô͢ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. 17. √ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ˜ Â›Ó·È Ô ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ·. ∫·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi ÙË μ˘Ù›Ó· Ù˘ °ÔÚÙ˘Ó›·˜ Î·È ‹Ù·Ó ÙÚ·Â˙›Ù˘ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ª·˙› Ì ٷ ·‰¤ÏÊÈ· ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË Î·È ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ Î·È ÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘˜, Û‡˙˘ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔ˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘ ™Î·Ó·‚‹, ›¯·Ó ÂÁηٷÛÙ·ı› ÛÙËÓ ¶fiÏË Èı·ÓfiÓ ÌÂÙ¿ Ù· √ÚÏÔÊÈο (1770). √ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Û˘ÓÂÏ‹ÊıË Ì ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï, ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË Î·È ÙÔ Á·ÌÚfi ÙÔ˘ (·fi ÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘), ÂÈÊ·Ó‹ º·Ó·ÚÈÒÙË ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ ™Î·Ó·‚‹, Î·È ÂÎÙÂϤÛÙËÎ·Ó ˆ˜ ·ÓÙ›ÔÈÓ· ÁÈ· ÙËÓ ÂͤÁÂÚÛË. 18. ∂›Ó·È ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ ÙÔ 1838 (15 ª·ÚÙ›Ô˘) Ô ŸıˆÓ·˜ ηıȤڈÛ ÙËÓ 25Ë ª·ÚÙ›Ô˘ ˆ˜ Ë̤ڷ ÂıÓÈ΋˜ ÂÔÚÙ‹˜. ∏ ·fiÊ·ÛË ·˘Ù‹, Ï›Á· ÌfiÏȘ ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, ‰ÂÓ Ê·›ÓÂÙ·È Ó·
·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÂÙ·È Û οÔÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÁÂÁÔÓfi˜ ÙÔ ÔÔ›Ô Û˘Ó¤‚Ë Û ÂΛÓË ÙËÓ ËÌÂÚÔÌËÓ›·, ÌÈ· Î·È Ë ‡„ˆÛË ÙÔ˘ Ï·‚¿ÚÔ˘ ·fi ÙÔÓ ¶·Ï·ÈÒÓ ¶·ÙÚÒÓ °ÂÚÌ·Ófi ÛÙËÓ ∞Á›· §·‡Ú· ÔÙ¤ ‰ÂÓ ¤ÁÈÓÂ Î·È ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙÔÓ Î‡ÎÏÔ ÙÔ˘ ıÚ‡ÏÔ˘. Δ· ÚÒÙ· ÁÓˆÛÙ¿ ÔÏÂÌÈο ÁÂÁÔÓfiÙ· ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ‰È·‰Ú·Ì·Ù›ÛÙËÎ·Ó ÛÙȘ 22 Î·È ÛÙȘ 23 ª·ÚÙ›Ô˘ ÛÙ· ∫·Ï¿‚Ú˘Ù·, ÛÙËÓ ¶¿ÙÚ· Î·È ÛÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù·. ÿÛˆ˜ Ô ŸıˆÓ·˜ Ó· ÚÔÙ›ÌËÛ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·ÔʇÁÂÈ ÙÔÈÎÈÛÙÈÎÔ‡ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ·ÓÙȉڿÛÂȘ, Ó· ÂÈϤÍÂÈ ÙËÓ 25Ë ª·ÚÙ›Ô˘, ηıÒ˜ ‹Ù·Ó ÌÈ· ËÌÂÚÔÌËÓ›· Ô˘ ›¯Â ÙÔ ‰ÈÎfi Ù˘ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi Û˘Ì‚ÔÏÈÛÌfi –Ô ∂˘·ÁÁÂÏÈÛÌfi˜ Ù˘ ¶·Úı¤ÓÔ˘, Ë ·Ó·ÁÁÂÏ›· ‰ËÏ·‰‹ Ù˘ ÂÓÛ¿ÚΈÛ˘ ÙÔ˘ ÀÈÔ‡ ÙÔ˘ £ÂÔ‡–, Î·È Ó· ÙË Û˘Ó‰˘¿ÛÂÈ Ì ÙÔÓ Â˘·ÁÁÂÏÈÛÌfi ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¤ıÓÔ˘˜, ÙËÓ ·Ó·ÁÁÂÏ›· ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ· ÁÈ· ÙËÓ ÂıÓÈ΋ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· Ì ÛÙfi¯Ô ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∫·Ù¿ ÙËÓ ¿Ô„‹ Ì·˜, Ô ·ÁÒÓ·˜ ÍÂΛÓËÛ ÛÙȘ 22 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1821, Ë̤ڷ ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· Ô ∞. À„ËÏ¿ÓÙ˘ ¤Ú·Û ÙÔÓ ¶ÚÔ‡ıÔ Î·È Î‹Ú˘Í ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÛÙȘ ·Ú·‰Ô˘Ó¿‚Ș ËÁÂÌÔӛ˜. 19. ∞ϤͷӉÚÔ˜ ∞′ Ù˘ ƒˆÛ›·˜ (1777-1825). ƒÒÛÔ˜ ÙÛ¿ÚÔ˜, ÂÁÁÔÓfi˜ Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ ∞ÈηÙÂÚ›Ó˘. ŒÎ·Ó ÔϤÌÔ˘˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ· Î·È Ù˘ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, Î·È Î·ÙfiÚıˆÛ ӷ ÂÂÎÙ›ÓÂÈ Ù· fiÚÈ· Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘. ªÂ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÎÚ¿ÙËÛ ·ÚÓËÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, ·ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ Ù· ÎÂχÛÌ·Ù· Ù˘ πÂÚ¿˜ ™˘ÌÌ·¯›·˜, Ù˘ ÔÔ›·˜ ˘‹ÚÍ ·ÚÈÔ˜ ÂÌÓ¢ÛÙ‹˜. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ¿ÏÏ·Í ÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿ ÛÙ¿ÛË, ÚÔÙ›ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ™¯¤‰ÈÔ ÙˆÓ ΔÚÈÒÓ ΔÌËÌ¿ÙˆÓ. 20. ª·¯ÌÔ‡Ù μ′(1785-1839). ™Ô˘ÏÙ¿ÓÔ˜ Ù˘ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ηٿ ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ¶ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ οÓÂÈ Î¿ÔȘ ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌ›ÛÂȘ, fï˜ ‹Ù·Ó ¿ÙÔÏ̘ Î·È ¯ˆÚ›˜ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. ΔÔ 1826 ‹Úı Û ۇÁÎÚÔ˘ÛË Ì ÙÔ˘˜ ÁÂÓÈÙÛ¿ÚÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ‰È¤Ï˘ÛÂ, ·ÏÏ¿ ·Ô‰˘Ó¿ÌˆÛ ¤ÙÛÈ ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÈÛ¯‡ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. ¶ÈÂ˙fiÌÂÓÔ˜ ·fi ÙËÓ ·ÔÙ˘¯›· ÙÔ˘ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙË ÚˆÛÈ΋ ÚԤϷÛË, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ·Ô‰Â¯Ù› ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·. 21. ÕÚÌ·Ù· ηÏÔ‡ÓÙ·Ó ÁÂÓÈο Ù· fiÏ·. ∞˘Ù¿ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙ· ¯ÔÓ‰Ú¿ ‹ ‚·ÚÈ¿ ¿ÚÌ·Ù·, Ù· ÔÔ›· ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ÙÔÓ ÂÍÔÏÈÛÌfi ÙˆÓ ÏÔ›ˆÓ, Î·È ÛÙ· ÏÈ·Ó¿ ¿ÚÌ·Ù·, Ô˘ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙ· ·Á¯¤Ì·¯· (Ë ¿Ï· ‹ ÙÔ Û·ı›, ÙÔ ÁÈ·Ù·Á¿ÓÈ, Ô Û·ÏÙÈÚÌ¿˜, ÙÔ ¯·ÚÌ›, ÙÔ ÙÛÈÎÔ‡ÚÈ Î·È ÙÔ ÏÂÌÔ‡ÙÈ) Î·È ÛÙ· ÂÎË‚fiÏ· (ÓÙÔ˘Ê¤ÎÈ· Î·È ÈÛÙfiϘ). Δ· ¯ÔÓ‰Ú¿ ¿ÚÌ·Ù· Û˘ÓÔÙÈο ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó ·ÚÙÈÏÏÂÚ›· ‹ ·ÚÙÈÏȤڷ Î·È ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·Ó Û ηÓfiÓÈ·, ÌÔÚÙ¿ÚÈ·, ÎÔ˘ÏÔ˘ÌÚ›Ó˜, Ô‚Ô‡˙È·, ¯·‚¿ÓÈ· Î·È Î·ÚÔÓ¿‰Â˜. – ∫·ÓfiÓÈ ‹ ÙfiÈ. ŒÙÛÈ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó Î¿ı ˘ÚÔ‚fiÏÔ, ›Ù ÛȉÂÚ¤ÓÈÔ Â›Ù ÌÚÔ‡ÓÙ˙ÈÓÔ Â›Ù –·ÎfiÌË ·ÏÈfiÙÂÚ·– Î·È Ï›ıÈÓÔ. ΔÔ ‚ÂÏËÓÂΤ˜ ÙˆÓ Ì·ÎÚÒÓ Ó·˘ÙÈÎÒÓ Î·ÓÔÓÈÒÓ ¤ÊÙ·Ó ٷ 1.800 ̤ÙÚ·, fï˜ ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÙÔ ‰Ú·ÛÙÈÎfi ‚ÂÏËÓÂΤ˜ ‰ÂÓ ÍÂÂÚÓÔ‡Û ٷ 1.100 ̤ÙÚ·. – ∫·ÚÔÓ¿‰·. ¶‹Ú ÙÔ fiÓÔÌ¿ Ù˘ ·fi ÙÔ ÂÚÁÔÛÙ¿ÛÈÔ ÛÙË ™ÎÔÙ›· ÙÔ ÔÔ›Ô ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ηٷÛ··Û ηÓfiÓÈ· Ù¤ÙÔÈÔ˘ Ù‡Ô˘ (Carron). ◊Ù·Ó ÏÂ›Ô Î·ÓfiÓÈ, ¯ˆÚ›˜ Ú·‚‰ÒÛÂȘ, ‚Ú·¯¤Ô˜ Ù‡Ô˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ¤‚·ÏÏ ‚Ï‹Ì·Ù· ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ‰È·ÌÂÙÚ‹Ì·ÙÔ˜, Û ‚¿ÚÔ˜ fï˜ ÙÔ˘ ‚ÂÏËÓÂÎÔ‡˜. – ÷‚¿ÓÈ ‹ fiÏÌÔ˜. μÚ·¯‡Ù·ÙÔ Î·ÓfiÓÈ, Û ۯ‹Ì· ÁÔ˘‰ÈÔ‡, ÙÔ ÔÔ›Ô ÚÔÔÚÈ˙fiÙ·Ó ÁÈ· ‚ÔϤ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ¯·Ú·ÎˆÌ¿ÙˆÓ ‹ ÊÚÔ˘Ú›ˆÓ. Œ‚·ÏÏ ˘fi Ôχ ÌÂÁ¿Ï˜ ÁˆÓ›Â˜, ·ÏÏ¿ Û ·ÔÛÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ‰ÂÓ ÍÂÂÚÓÔ‡Û·Ó Ù· 800 ̤ÙÚ·.
Δ· ÏÈ·Ó¿ ¿ÚÌ·Ù· ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó·Ó Ù· ÂÍ‹˜: – °È·Ù·Á¿ÓÈ (ÙÔ˘ÚÎÈÛÙ› Yatagan). ¶Ï·ÙÈ¿ Î·È Î·Ì˘ÏˆÙ‹ ÚÔ˜ ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ·È¯Ì‹˜ Ì¿¯·ÈÚ· ‹ Û¿ıË Ì ÙË Ï·‚‹ ÚÔ˜ Ù· ‰ÂÍÈ¿, Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠ·fi ÕÚ·‚˜ Î·È ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. ∏ ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ÁÂÓÈ·ÙËΠÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ Î·È ·ÔÙ¤ÏÂÛ ··Ú·›ÙËÙÔ ÂÍ¿ÚÙËÌ· ÙÔ˘ ÔÏÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ. ΔÔ ÁÈ·Ù·Á¿ÓÈ ÙÔ ÛÙÂÚ¤ˆÓ·Ó ÛÙÔ ÛÂÏ¿¯È. – ¶¿Ï· ‹ Û·ı›. ΔÔ ¤ÊÂÚ·Ó ÛÙÔ ·ÚÈÛÙÂÚfi Ï¢Úfi, ·ÏÏ¿ Ì ÙÔ ıËοÚÈ Î·Ï¿ ÛÙÂÚˆ̤ÓÔ ÛÙÔ ÛÂÏ¿¯È, ÒÛÙÂ Ô ÔÏÂÌÈÛÙ‹˜ Ó· ÌÔÚ› Ó· ÙÔ Û‡ÚÂÈ Ì ¢ÎÔÏ›·. – ™·ÏÙÈÚÌ¿˜. ªÂÁ¿ÏË ÔÏÂÌÈ΋ Ì¿¯·ÈÚ·, ȉȷ›ÙÂÚ· ·Á·ËÙ‹ ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË Î·È ÛÙ· ÓËÛÈ¿. – ÷ÚÌ›. ™ÙÂÓfiÌ·ÎÚÔ ÛÙÈϤÙÔ, ÌfiÓÔ ÁÈ· Ó· ‰È·ÙÚ˘¿. ¶ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÙÔ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ˆ˜ ‚¤ÚÁ· ÁÂÌ›ÛÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ÈÛÙfiÏ·˜. – §·˙fi˜. ªÈÎÚfi ÂÁ¯ÂÈÚ›‰ÈÔ. – ΔÛÈÎÔ‡ÚÈ Î·È Ì·ÏÙ¿˜. ŸÏ· Ù· ÔÔ›· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÔÈ Ó·˘ÙÈÎÔ› fiÙ·Ó Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÔ‡Û·Ó ÚÈÛ¿ÏÙÔ (ÂÌ‚ÔÏ‹) Û ¯ıÚÈÎfi ÏÔ›Ô. – §ÂÌÔ‡ÙÈ ‹ ÏÔ˘ÌÔ‡ÙÈ. ∫ÂÊ·ÏÔıÚ·‡ÛÙ˘, ·ÂÏ·Ù›ÎÈ. ŸÏÔ, ȉȷ›ÙÂÚ· ¯Ú‹ÛÈÌÔ ÛÙÔ ÚÈÛ¿ÏÙÔ. – ∫·Ú˘ÔʇÏÏÈ. ΔÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙÔ ÂÚÁÔÛÙ¿ÛÈÔ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ fiÏˆÓ ÛÙË μÂÓÂÙ›·, Carlo e figlio, fiÔ˘ ·Ú·Û΢·˙fiÙ·Ó, Î·È fi¯È ·fi ÙÔÓ ÂÁ¯¿Ú·ÎÙÔ ‰È¿ÎÔÛÌÔ Ì ʇÏÏÔ Î·Ú˘¿˜. ª·ÎڇηÓÓÔ fiÏÔ, ÂÌÚÔÛıÔÁÂ̤˜, Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠÛÙȘ ¯ÒÚ˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ·fi ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∂›¯Â ÛÙÔÏÈṲ̂ÓÔ ÎÔÓÙ¿ÎÈ, ÂÓÒ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙÔ ÙÈÌË̤ÓÔ fiÏÔ ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘, ÁÈ’ ·˘Ùfi Î·È ÙÚ·ÁÔ˘‰‹ıËΠ·fi ÙË Ï·˚΋ ÌÔ‡Û·. Δ· ηڢÔʇÏÏÈ· Ì Ôχ Ì·ÎÚȤ˜ οÓÓ˜ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó ÓÙ·ÏÈ¿Ó˜ ‹ Ï·ÌÓÈ¿. ΔÔ Ù›ÚÔ, ÙÔ ‚ÂÏËÓÂΤ˜ ÙÔ˘ ÓÙÔ˘ÊÂÎÈÔ‡, Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÊÙ¿ÛÂÈ Ì¤¯ÚÈ Ù· 500 ̤ÙÚ·, Û˘Ó‹ıˆ˜ fï˜ ‰ÂÓ ÍÂÂÚÓÔ‡Û ٷ 350 ̤ÙÚ·. – ΔÚÔÌfiÓÈ. π‰È·›ÙÂÚ· ‚·Ú‡ ‚Ú·¯‡Î·ÓÓÔ Î·È Ï·Ù‡ÛÙÔÌÔ fiÏÔ. ΔÔ Á¤ÌÈ˙·Ó Ì ÔÏÏ¿ ÛÊ·ÈÚ›‰È· ‹ ‚Ï‹Ì·Ù·, Ù· ÔÔ›· ¤ÎÔ‚·Ó ·fi ΢ÏÈÓ‰ÚÈΤ˜ Ú¿‚‰Ô˘˜ Ûȉ‹ÚÔ˘, Ù· ÌȉڿÏÈ· ‹ ÌÈÛ‰Ú¿ÏÈ·. – ¶ÈÛÙfiÏ· ‹ ÌÈÛÙfiÏ·. ∫ÔÓÙfiηÓÓÔ fiÏÔ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠηٿ ÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ·fi ÙÔ˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ì·˙› Ì ÙÔ Î·Ú˘ÔʇÏÏÈ Î·È ÙÔ ÁÈ·Ù·Á¿ÓÈ. ◊Ù·Ó ÌÔÓfiηÓÓË. À‹Ú¯·Ó fï˜ Î·È ‰›Î·ÓÓ˜, Ô˘ ÙȘ ¤ÏÂÁ·Ó ‰ÈÌÔ‡ÙÛÔ˘Ó˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÔχηÓÓ˜ (̤¯ÚÈ ÔÎÙÒ Î¿ÓÓ˜). ΔÔ Ù›ÚÔ Ù˘ ÈÛÙfiÏ·˜ ‹Ù·Ó ÂÚ›Ô˘ 50 ̤ÙÚ·. 22. ∏ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘ Û˘Ó‹Ïı ÛÙȘ 20 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1821. ∏ ∞′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ‰ÂÓ ÂÍÂϤÁË Ì ‚¿ÛË Î¿ÔÈÔÓ ÂÎÏÔÁÈÎfi ÓfiÌÔ, Ô‡Ù Ì οÔÈÔ ÂÓÈ·›Ô Û‡ÛÙËÌ·. ∞˘Ùfi ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· Á›ÓÂÈ ÛÙȘ Û˘Óı‹Î˜ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó, ÁÈ’ ·˘Ùfi ÂÎÚÔÛˆÔ‡Û ΢ڛˆ˜ Ù· ËÁÂÙÈο ÛÙÔȯ›· Ù˘ ÚÔ·ӷÛÙ·ÙÈ΋˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘˜ ÚÔÂÛÙÔ‡˜. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, ıˆÚÂ›Ù·È Ë ÓfiÌÈÌË ÂÎÚÔÛÒËÛË fiÏÔ˘ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Ï·Ô‡. ™ÙÔ ÚÔÔ›ÌÈÔ ÙÔ˘ ™˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ Ù˘ Eȉ·‡ÚÔ˘ ‰È·ÎËÚ‡ÛÛÂÙ·È Ë ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ Î·È ‰ÈηÈÔÏÔÁÂ›Ù·È Ë ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË. ΔÔ ™‡ÓÙ·ÁÌ· ·˘Ùfi ıÂÛÌÔıÂÙÔ‡Û ÙË Ó¤· ÂıÓÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·, ÂÁηıȉڇÔÓÙ·˜ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ÙÔ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·. ΔÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ô˘ ı¤ÛÈ˙ ÙÔ ™‡ÓÙ·ÁÌ· Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÙËΠ«¶ÚÔÛˆÚÈÓfi», ÁÈ· Ó· ÌË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ, ˆ˜ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi, ‰˘ÛÈÛÙ›· ÛÙ· ̤ÏË Ù˘ πÂÚ¿˜ ™˘ÌÌ·¯›·˜. π‰È·›ÙÂÚÔ ÂӉȷʤÚÔÓ
™∏ª∂πø™∂π™
ÛÙÔ ™‡ÓÙ·ÁÌ· ·˘Ùfi ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó Ù· ·Ú·Î¿Ùˆ ¿ÚıÚ· Î·È ÔÈ ‰È·Ù¿ÍÂȘ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÂËÚ·ÛÙ› ·fi Ù· Á·ÏÏÈο Û˘ÓÙ¿ÁÌ·Ù· ÙÔ˘ 1793 Î·È ÙÔ˘ 1795 Î·È ·fi ÙȘ ‰È·ÎËÚ‡ÍÂȘ ÙÔ˘˜, ηıÒ˜ Î·È ·fi ÙËÓ ∞ÌÂÚÈηÓÈ΋ ¢È·Î‹Ú˘ÍË Ù˘ ∞ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ (1776) Î·È ÙÔ ∞ÌÂÚÈηÓÈÎfi ™‡ÓÙ·ÁÌ· (1787). Δ· ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈο ¿ÚıÚ· ÙÔ˘ ›ӷÈ: ΔÌ‹Ì· ∞′ ¶ÂÚ› £ÚËÛΛ·˜ ¶·Ú. ·′ – ∏ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û· ıÚËÛΛ· ÂȘ ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈÎ‹Ó ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·Ó Â›Ó·È Ë Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏÈ΋˜ OÚıÔ‰fiÍÔ˘ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, ·Ó¤¯ÂÙ·È fï˜ Ë ¢ÈÔ›ÎËÛȘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ ¿Û·Ó ¿ÏÏËÓ ıÚËÛΛ·Ó, Î·È ·È ÙÂÏÂÙ·› Î·È ÈÂÚÔÚ·Á›·È ÂοÛÙ˘ ·˘ÙÒÓ ÂÎÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ·ÎˆÏ‡Ùˆ˜. ΔÌ‹Ì· μ′ ¶ÂÚ› ÙˆÓ °ÂÓÈÎÒÓ ¢ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ ÙˆÓ ∫·ÙÔ›ÎˆÓ Ù˘ ∂ÈÎÚ·Ù›·˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ ¶·Ú. ‚′ – ŸÛÔÈ ·˘Ùfi¯ıÔÓ˜ οÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ∂ÈÎÚ·Ù›·˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ ÈÛÙ‡ԢÛÈÓ ÂȘ ÃÚÈÛÙfiÓ, ÂÈÛ›Ó ŒÏÏËÓ˜, Î·È ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘ÛÈ ¿Ó¢ ÙÈÓfi˜ ‰È·ÊÔÚ¿˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ‰ÈηȈ̿وÓ. ¶·Ú. Á′ – ŸÏÔÈ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ÂÈÛ›Ó fiÌÔÈÔÈ ÂÓÒÈÔÓ ÙˆÓ ÓfiÌˆÓ ¿Ó¢ ÙÈÓfi˜ ÂÍ·ÈÚ¤Ûˆ˜ ‹ ‚·ıÌÔ‡, ‹ ·ÍÈÒÌ·ÙÔ˜. ¶·Ú. ‰′ – ŸÛÔÈ ¤ÍˆıÂÓ ÂÏıfiÓÙ˜ ηÙÔÈ΋ۈÛÈÓ ‹ ·ÚÔÈ΋ۈÛÈÓ ÂȘ ÙËÓ ∂ÈÎÚ¿ÙÂÈ·Ó Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, ÂÈÛ›Ó fiÌÔÈÔÈ Ì ÙÔ˘˜ ·˘Ùfi¯ıÔÓ·˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ÂÓÒÈÔÓ ÙˆÓ ¡fïÓ. ¶·Ú. Â′ – ∏ ¢ÈÔ›ÎËÛȘ ı¤ÏÂÈ ÊÚÔÓÙ›ÛÂÈ Ó· ÂΉÒÛË ÚÔÛ¯Ҙ ÓfiÌÔÓ ÂÚ› ÔÏÈÙÔÁÚ·Ê‹Ûˆ˜ ÙˆÓ Í¤ÓˆÓ, fiÛÔÈ ¤¯Ô˘ÛÈ ÙËÓ ÂÈı˘Ì›·Ó Ó· Á›ÓˆÛÈ ŒÏÏËÓ˜. ¶·Ú. ÛÙ′ – ŸÏÔÈ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ÂȘ fiÏ· Ù· ·ÍÈÒÌ·Ù· Î·È ÙÈÌ¿˜ ¤¯Ô˘ÛÈ ÙÔ ·˘Ùfi ‰Èη›ˆÌ·, ‰ÔÙ‹Ú ‰Â ÙÔ‡ÙˆÓ ÌfiÓË Ë ·ÍÈfiÙ˘ ÂοÛÙÔ˘. ¶·Ú. ˙′ – ∏ ȉÈÔÎÙËÛ›·, ÙÈÌ‹ Î·È ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ÂοÛÙÔ˘ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, Â›Ó·È ˘fi ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›·Ó ÙˆÓ ÓfïÓ. ¶·Ú. Ë′ – ŸÏ·È ·È ÂÈÛÚ¿ÍÂȘ Ú¤ÂÈ Ó· ‰È·Ó¤ÌˆÓÙ·È ‰Èη›ˆ˜ ÂȘ fiÏ·˜ Ù·˜ Ù¿ÍÂȘ Î·È ÎÏ¿ÛÂȘ ÙˆÓ Î·ÙԛΈÓ, ηı’ fiÏËÓ ÙËÓ ¤ÎÙ·ÛÈÓ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂ÈÎÚ·Ù›·˜, ηÌÌ›· ‰Â ›ÛÚ·ÍȘ ‰ÂÓ Á›ÓÂÙ·È ¿Ó¢ ÚÔÂΉÔı¤ÓÙÔ˜ ¡fiÌÔ˘. ΔÌ‹Ì· °′ ¶ÂÚ› ™¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ‡ ¢ÈÔÈ΋Ûˆ˜ ¶·Ú. ı′ – ∏ ¢ÈÔ›ÎËÛȘ Û‡ÁÎÂÈÙ·È ÂÎ ‰‡Ô ۈ̿وÓ, μÔ˘Ï¢ÙÈÎÔ‡ Î·È ∂ÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡. ¶·Ú. È·′ – ΔÔ μÔ˘Ï¢ÙÈÎfiÓ Û‡ÁÎÂÈÙ·È ÂÎ ÏËÚÂÍÔ˘Û›ˆÓ ÂÎÏÂÏÂÁÌ¤ÓˆÓ ¶·Ú·ÛÙ·ÙÒÓ ÙˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÌÂÚÒÓ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜. ¶·Ú. ȉ′ – OÈ ¶·Ú·ÛÙ¿Ù·È Ú¤ÂÈ Ó· ‹Ó·È ŒÏÏËÓ˜. ¶·Ú. Î′ – ΔÔ ∂ÎÙÂÏÂÛÙÈÎfiÓ ÛÒÌ· Û‡ÁÎÂÈÙ·È ÂÎ ¤ÓÙ ÌÂÏÒÓ, ÂÎÏÂÁÔÌ¤ÓˆÓ ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ ÙÔ˘ μÔ˘Ï¢ÙÈÎÔ‡, ˘fi ™˘ÓÂχۈ˜ ›Ùˉ˜ ·ıÚÔÈ˙fiÌÂÓ˘ ηٿ ÙÔÓ ÂÚ› ÙÔ‡ÙÔ˘ ȉȷ›ÙÂÚÔÓ ¡fiÌÔÓ. ΔÌ‹Ì· ∑′ ¶ÂÚ› ÙˆÓ ∫·ıËÎfiÓÙˆÓ ÙÔ˘ ∂ÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡ ™ÒÌ·ÙÔ˜ ¶·Ú. Ó‰′ – ΔÔ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfiÓ ÛÒÌ· Â›Ó·È ··Ú·‚›·ÛÙÔÓ ÔÏÈÎÒ˜ ıˆÚÔ‡ÌÂÓÔÓ. ΔÌ‹Ì· £′ ¶ÂÚ› ÙÔ˘ ¢ÈηÛÙÈÎÔ‡ ¶·Ú. ˙′ – ΔÔ ¢ÈηÛÙÈÎfiÓ Â›Ó·È ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔÓ ·fi Ù·˜ ·ÏÏ¿˜ ‰‡Ô ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ÙËÓ ∂ÎÙÂÏÂÛÙÈÎ‹Ó Î·È μÔ˘Ï¢ÙÈ΋Ó. 23. ∏ μ′ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË, Ë ÔÔ›· Û˘Ó‹Ïı ÛÙÔ ÕÛÙÚÔ˜ Ù˘ ∫˘ÓÔ˘Ú›·˜ ÛÙȘ 22 ª·ÚÙ›Ô˘ ÙÔ˘ 1823,
·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÚԂ› Û ·Ó·ıÂÒÚËÛË ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ ‰È·Ù¿ÍÂˆÓ ÙÔ˘ ™˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ«¡fiÌÔ˜ Ù˘ ∂ȉ·‡ÚÔ˘». ŸÌˆ˜, ÔÈ ıÂÌÂÏÈÒ‰ÂȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ ™˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ ‰ÂÓ ı›¯ıËÎ·Ó Î·È ÔÈ ‰È·Ù¿ÍÂȘ ÔÈ Û¯ÂÙÈΤ˜ Ì ٷ ·ÙÔÌÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÂÓÈÛ¯‡ıËÎ·Ó Î·È ‰È¢ڇÓıËηÓ. ∞Ó·ıˆڋıËÎ·Ó ÔÚÈṲ̂Ó˜ ‰È·Ù¿ÍÂȘ Û¯ÂÙÈο Ì ٷ ‰ÈηÈÒÌ·Ù· Ù˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈ΋˜ ÂÍÔ˘Û›·˜ Î·È ÙËÓ ¤ÎÙ·Û‹ ÙÔ˘˜. 24. ¶ÚÒÙÔ˜ ÂÌʇÏÈÔ˜ fiÏÂÌÔ˜: ºıÈÓfiˆÚÔ 1823∫·ÏÔη›ÚÈ 1824: ∂ÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó Ù· ÚÒÙ· ÛËÌ¿‰È· ·ÓÙ›ıÂÛ˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ÓÔÌÔÙÂÏÂÛÙÈÎfi, ÙÔ ÔÔ›Ô Û˘Ó‰ڛ·˙ ÛÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿, Î·È ÛÙÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi, Ô˘ Û˘Ó‰ڛ·˙ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜. ™ÙȘ 26 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ 1823 ÙÔ ÓÔÌÔÙÂÏÂÛÙÈÎfi, Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ·¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜ ÙÔÓ ¡ÈÎËÙ·Ú¿, ÙÔÓ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ ΔÛfiÎÚË Î·È ÙÔÓ ¶¿ÓÔ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË ÁÈ· Ó· ‰È·Ï‡ÛÔ˘Ó ‚›·È· ÙÔ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎfi. √È ‚Ô˘ÏÂ˘Ù¤˜ Î·Ù¤Ê˘Á·Ó ÛÙÔ ∫Ú·Ó›‰È. √È ÔÏÈÙÈΤ˜ ·ÓÙÈı¤ÛÂȘ ÂÎÊÚ¿ÛÙËÎ·Ó Ì ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ‰‡Ô ΢‚ÂÚÓ‹ÛˆÓ: Ë Ì›· ÛÙËÓ ΔÚ›ÔÏË ˘fi ÙÔÓ ¶ÂÙÚfiÌÂË Î·È Ë ¿ÏÏË, Ë ÔÔ›· Û¯ËÌ·Ù›ÛÙËΠ·fi ̤ÏË ÙÔ˘ ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÔ‡, ÛÙÔ ∫Ú·Ó›‰È ˘fi ÙÔÓ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË (17 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 1824). √È Î˘‚ÂÚÓËÙÈÎÔ› ηÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ (5 ∞ÚÈÏ›Ô˘). ΔÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1824 ÙÂÚÌ·Ù›ÛÙËÎÂ Ë ÚÒÙË Ê¿ÛË ÙÔ˘ ÂÌʇÏÈÔ˘ ÔϤÌÔ˘ Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏË„Ë ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘ ·fi ÙÔ˘˜ ΢‚ÂÚÓËÙÈÎÔ‡˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·fiÊ·ÛË ÙÔ˘ £Âfi‰ˆÚÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ Î·È Ó· ·Ô‰Â¯Ù› ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ù˘ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË. ∏ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ ÓÔÌÔÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ (12 πÔ˘Ó›Ô˘) ÛËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛÂ Î·È ÙÔÓ Ù˘ÈÎfi ÙÂÚÌ·ÙÈÛÌfi ÙÔ˘ ∞′ ∞ ∂ÌÊ˘Ï›Ô˘ ¶ÔϤÌÔ˘. ™ÙȘ 2 πÔ˘Ï›Ô˘ 1824 Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË ¯ÔÚ‹ÁËÛ ·ÌÓËÛÙ›·. ¢Â‡ÙÂÚÔ˜ ÂÌʇÏÈÔ˜ fiÏÂÌÔ˜: √ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 1824-6 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1825: ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ÂÌÊ˘Ï›Ô˘, Ô˘ ÂÍÂÏ›¯ıËΠ۠ۇÁÎÚÔ˘ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ¶ÂÏÔÔÓÓËÛ›Ô˘˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ‡˜ Î·È ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ ·fi ÙË ÌÈ· ÏÂ˘Ú¿ Î·È ÛÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ô ˘Ô˘ÚÁfi˜ ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ ¶··ÊϤÛÛ·˜ ÂÈÛ¤‚·Ï ÛÙËÓ ∞Ú牛· ÁÈ· Ó· Ï‹ÍÂÈ ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË (22 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘). ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Û˘ÌÏÔ΋˜ Ì ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘ ∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙË ¤Íˆ ·fi ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ (12 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘) ¤ı·ÓÂ Ô ¶¿ÓÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘. √È Î˘‚ÂÚÓËÙÈÎÔ› η٤Ϸ‚·Ó ÙËÓ ΔÚÈÔÏÈÙÛ¿ (2 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘), ÂÓÒ Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ·Ú·‰fiıËΠÙÂÏÈο ÛÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË (30 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘). ™ÙȘ 6 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1825 Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜ ÂÎϤ¯ıËΠÁÂÓÈÎfi˜ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜ ÙÔ˘ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎÔ‡. ΔËÓ ›‰È· ̤ڷ Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, Ô ∫·Ó¤ÏÏÔ˜ Î·È Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ¢ÂÏËÁÈ¿ÓÓ˘, Ô ¶·Ó·ÁÈÒÙ˘ Î·È Ô πˆ¿ÓÓ˘ ¡ÔÙ·Ú¿˜, Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ °Ú›‚·˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ ÚÔÊ˘Ï·Î›ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ΢‚ÂÚÓËÙÈÎÔ‡˜ ÛÙË ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ¶ÚÔÊ‹ÙË ∏Ï›· ÛÙËÓ ⁄‰Ú·. 25. ∏ ¢È·Î‹Ú˘ÍË Ù˘ ∞ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ «AfiÁÔÓÔÈ ÙÔ˘ ÛÔÊÔ‡ Î·È ÊÈÏ·ÓıÚÒÔ˘ ŒıÓÔ˘˜ ÙˆÓ EÏÏ‹ÓˆÓ, Û‡Á¯ÚÔÓÔÈ ÙˆÓ Ó˘Ó ÂʈÙÈÛÌ¤ÓˆÓ Î·È Â˘ÓÔÌÔ˘Ì¤ÓˆÓ Ï·ÒÓ Ù˘ E˘ÚÒ˘ Î·È ı·ٷ› ÙˆÓ Î·ÏÒÓ, Ù· ÔÔ›· Ô‡ÙÔÈ ˘fi ÙËÓ ·‰È¿ÚÚËÎÙÔÓ ÙˆÓ ÓfiÌˆÓ ·ÈÁ›‰· ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘ÛÈÓ, ‹ÙÔ ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ï¤ÔÓ Ó· ˘ÔʤڈÌÂÓ Ì¤¯ÚȘ ·Ó·ÏÁËÛ›·˜ Î·È Â˘Ëı›·˜ ÙËÓ ÛÎÏËÚ¿Ó ÙÔ˘ OıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ KÚ¿ÙÔ˘˜ Ì¿ÛÙÈÁ·, ‹ÙȘ ‹‰Ë Ù¤ÛÛ·Ú·˜ ÂÚ›Ô˘ ·ÈÒÓ·˜ ¿ٷÍ ٷ˜ ÎÂÊ·Ï¿˜ ËÌÒÓ Î·È ·ÓÙ› ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ÙËÓ ı¤ÏËÛÈÓ ˆ˜ ÓfiÌÔÓ ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Û·, ‰ÈÒÎÂÈ Î·È ‰È¤Ù·ÙÙ ٷ ¿ÓÙ· ‰ÂÛÔÙÈÎÒ˜ Î·È ·˘ÙÔÁÓˆÌfiÓˆ˜. »MÂÙ¿ Ì·ÎÚ¿Ó ‰Ô˘Ï›·Ó ËÓ·ÁοÛıËÌÂÓ Ù¤ÏÔ˜ ¿ÓÙˆÓ Ó· Ï¿‚ˆÌÂÓ Ù· fiÏ· ÂȘ ¯Â›Ú·˜ Î·È Ó· ÂΉÈ΋-
[253]
ÛˆÌÂÓ Â·˘ÙÔ‡˜ Î·È ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ËÌÒÓ ·fi Ì›·Ó ÙÔÈ·‡ÙËÓ ÊÚÈÎÙ‹Ó Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ·Ú¯‹Ó ·˘Ù‹˜ ¿‰ÈÎÔÓ Ù˘Ú·ÓÓ›·Ó, ‹ÙȘ Ô˘‰ÂÌ›·Ó ¿ÏÏËÓ Â›¯ÂÓ ÔÌÔ›·Ó, ‹ Î·Ó ‰˘Ó·Ì¤ÓËÓ ÔˆÛÔ‡Ó ÌÂÙ’ ·˘Ù‹˜ Ó· ·Ú·‚ÏËı‹ ‰˘Ó·ÛÙ›·Ó. »O ηٿ ÙˆÓ TÔ‡ÚÎˆÓ fiÏÂÌÔ˜ ËÌÒÓ, Ì·ÎÚ¿Ó ÙÔ˘ Ó· ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È ÂȘ ·Ú¯¿˜ ÙÈÓ¿˜ ‰ËÌ·ÁˆÁÈο˜ Î·È ÛÙ·ÛÈÒ‰ÂȘ ‹ ȉȈÊÂÏ›˜ ̤ÚÔ˘˜ ÙÈÓfi˜ ÙÔ˘ ۇ̷ÓÙÔ˜ EÏÏËÓÈÎÔ‡ ŒıÓÔ˘˜ ÛÎÔÔ‡˜, Â›Ó·È fiÏÂÌÔ˜ ÂıÓÈÎfi˜, fiÏÂÌÔ˜ ÈÂÚfi˜, fiÏÂÌÔ˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë ÌfiÓË ·ÈÙ›· Â›Ó·È Ë ·Ó¿ÎÙËÛȘ ÙˆÓ ‰Èη›ˆÓ Ù˘ ÚÔÛˆÈ΋˜ ËÌÒÓ ÂÏ¢ıÂÚ›·˜, Ù˘ ȉÈÔÎÙËÛ›·˜ Î·È Ù˘ ÙÈÌ‹˜, Ù· ÔÔ›· ÂÓÒ ÙËÓ Û‹ÌÂÚÔÓ fiÏÔÈ ÔÈ Â˘ÓÔÌÔ‡ÌÂÓÔÈ Î·È ÁÂÈÙÔÓÈÎÔ› Ï·Ô› Ù˘ E˘ÚÒ˘ Ù· ¯·›ÚÔ˘ÛÈÓ, ·fi ËÌ¿˜ ÌfiÓÔÓ Ë ÛÎÏËÚ¿ Î·È ··Ú·‰ÂÈÁÌ¿ÙÈÛÙÔ˜ ÙˆÓ OıˆÌ·ÓÒÓ Ù˘Ú·ÓÓ›· ÂÚÔÛ¿ıËÛÂÓ Ì ‚›·Ó Ó· ·Ê·ÈÚ¤ÛÂÈ Î·È ÂÓÙfi˜ ÙÔ˘ ÛÙ‹ıÔ˘˜ ËÌÒÓ Ó· Ù· Ó›ÍË. »E›¯ÔÌÂÓ ËÌ›˜ Ù¿¯· ÔÏÈÁÒÙÂÚÔÓ ·Ú¿ Ù· ÏÔÈ¿ ¤ıÓË ÏfiÁÔÓ ‰È¿ Ó· ÛÙÂÚÒÌÂı· ÂÎÂ›ÓˆÓ ÙˆÓ ‰Èη›ˆÓ, ‹ ›ÌÂı· ʇÛˆ˜ ηو٤ڷ˜ Î·È ·¯ÚÂÈÂÛÙ¤Ú·˜ Î·È Ó· ÓÔÌÈ˙ÒÌÂı· ·Ó¿ÍÈÔÈ ·˘ÙÒÓ, Î·È Î·Ù·‰ÈηṲ̂ÓÔÈ ÂȘ ·ÈÒÓÈÔÓ ‰Ô˘Ï›·Ó, Ó· ¤ÚˆÌÂÓ ˆ˜ ÎÙ‹ÓË Î·È ·˘ÙfiÌ·Ù· ÂȘ ÙËÓ ¿ÏÔÁÔÓ ı¤ÏËÛÈÓ ÂÓfi˜ ·ËÓÔ‡˜ Ù˘Ú¿ÓÓÔ˘, fiÛÙȘ ÏËÛÙÚÈÎÒ˜ Î·È ¿Ó¢ ÙÈÓfi˜ Û˘Óı‹Î˘ ‹ÏıÂÓ Ì·ÎÚfiıÂÓ Ó· Ì·˜ ηı˘ÔÙ¿ÍÂÈ; ¢›Î·È·, Ù· ÔÔ›· Ë Ê‡ÛȘ ÂÓ¤ÛÂÈÚ ‚·ı¤ˆ˜ ÂȘ ÙËÓ Î·Ú‰›·Ó ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Î·È Ù· ÔÔ›· ÔÈ ÓfiÌÔÈ, Û‡ÌʈÓÔÈ Ì ÙËÓ Ê‡ÛÈÓ, ηıȤڈ۷Ó, fi¯È ÙÚÈÒÓ ‹ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ, ·ÏÏ¿ Î·È ¯ÈÏ›ˆÓ Î·È Ì˘Ú›ˆÓ ·ÈÒÓˆÓ Ù˘Ú·ÓÓ›· ‰ÂÓ ‰‡Ó·Ù·È Ó· ÂÍ·Ï›„Ë. K·È ·Ó Ë ‚›· ‹ Ë ÈÛ¯‡˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ Î·ÈÚfiÓ Ù· ηٷϷÎÒÛË, Ù·‡Ù· ¿ÏÈÓ, ··Ï·›ˆÙ· Î·È ·ÓÂÍ¿ÏÂÈÙ· ηı’ ·˘Ù¿, Ë ÈÛ¯‡˜ ËÌÔÚ› Ó’ ·ÔηٷÛÙ‹ÛË Î·È ·Ó·‰Â›ÍË Ô›· Î·È ÚfiÙÂÚÔÓ Î·È ·’ ·ÈÒÓˆÓ ‹Û·Ó, ‰›Î·È· Ù¤ÏÔ˜ ¿ÓÙˆÓ Ù· ÔÔ›· ‰ÂÓ Â·‡Û·ÌÂÓ Ì ٷ fiÏ· Ó· ˘ÂÚ·ÛÈ˙ÒÌÂı· ÂÓÙfi˜ Ù˘ EÏÏ¿‰Ô˜, fiˆ˜ ÔÈ Î·ÈÚÔ› Î·È ·È ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ ¤ÙÚÂÔÓ. »Afi ÙÔÈ·‡Ù·˜ ·Ú¯¿˜ ÙˆÓ Ê˘ÛÈÎÒÓ ‰Èη›ˆÓ ÔÚÌÒÌÂÓÔÈ, Î·È ı¤ÏÔÓÙ˜ Ó· ÂÍÔÌÔȈıÒÌÂÓ Ì ÙÔ˘˜ ÏÔÈÔ‡˜ Û˘Ó·‰¤ÏÊÔ˘˜ Ì·˜, E˘Úˆ·›Ô˘˜ XÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜, ÂÎÈÓ‹Û·ÌÂÓ ÙÔÓ fiÏÂÌÔÓ Î·Ù¿ ÙˆÓ TÔ‡ÚΈÓ, Ì¿ÏÏÔÓ ‰Â ÙÔ˘˜ ηٿ ̤ÚÔ˜ ÔϤÌÔ˘˜ ÂÓÒÛ·ÓÙ˜, ÔÌÔı˘Ì·‰fiÓ ÂÎÛÙÚ·Ù‡۷ÌÂÓ, ·ÔÊ·Û›Û·ÓÙ˜ ‹ Ó· ÂÈÙ‡¯ˆÌÂÓ ÙÔÓ ÛÎÔfiÓ Ì·˜ Î·È Ó· ‰ÈÔÈÎËıÒÌÂÓ Ì ÓfiÌÔ˘˜ ‰Èη›Ô˘˜, ‹ Ó· ¯·ıÒÌÂÓ ÂÍ ÔÏÔÎÏ‹ÚÔ˘, ÎÚ›ÓÔÓÙ˜ ·Ó¿ÍÈÔÓ Ó· ˙ÒÌÂÓ Ï¤ÔÓ ËÌ›˜ ÔÈ ·fiÁÔÓÔÈ ÙÔ˘ ÂÚÈÎÏÂÔ‡˜ ÂΛÓÔ˘ ŒıÓÔ˘˜ ÙˆÓ EÏÏ‹ÓˆÓ ˘fi ‰Ô˘Ï›·Ó ÙÔÈ·‡ÙËÓ, ȉ›· Ì¿ÏÏÔÓ ÙˆÓ ·ÏfiÁˆÓ ˙ÒˆÓ, ·Ú¿ ÙˆÓ ÏÔÁÈÎÒÓ fiÓÙˆÓ. [...] »T·‡Ù· ‰È·ÎËÚ‡ÙÙÂÈ Ë EıÓÈ΋ ™˘Ó¤Ï¢ÛȘ ÚÔ˜ ÙÔ ¶·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔÓ, ÂÓ Î·È ÌfiÓÔÓ ÚÔÛÂÈʤÚÔ˘Û·, fiÙÈ ·˘Ù‹˜ ÌÂÓ ÂÂÚ·ÈÒıË ÙÔ ¤ÚÁÔÓ Î·È ‰È·Ï‡ÂÙ·È Û‹ÌÂÚÔÓ. ŒÚÁÔÓ ‰Â ÙÔ˘ EÏÏËÓÈÎÔ‡ Ï·Ô‡ Î·È ¯Ú¤Ô˜ Â›Ó·È Ó· Ê·Ó‹ ¢ÂÈı‹˜ Î·È ˘‹ÎÔÔ˜ ÂȘ ÙÔ˘˜ NfiÌÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÂÎÙÂÏÂÛÙ¿˜ YÔ˘ÚÁÔ‡˜ ÙˆÓ NfïÓ. ŒÏÏËÓ˜, ›·Ù ÚÔ ÔÏ›ÁÔ˘ fiÙÈ ‰ÂÓ ı¤ÏÂÙ ‰Ô˘Ï›·Ó Î·È Ô Ù‡Ú·ÓÓÔ˜ ¯¿ÓÂÙ·È Î·ıËÌ¤Ú·Ó ·fi ÙÔ Ì¤ÛÔÓ Û·˜. ∞ÏÏ¿ ÌfiÓË Ë ÌÂٷ͇ Û·˜ ÔÌfiÓÔÈ· Î·È ·ÎÚÈ‚‹˜ ˘ÔÙ·Á‹ ÂȘ ÙËÓ ¢ÈÔ›ÎËÛÈÓ ËÌÔÚ› Ó· ÛÙÂÚÂÒÛË ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·Ó Û·˜. E›ıÂ Ô ÎÚ·Ù·Èfi˜ ÙÔ˘ Y„›ÛÙÔ˘ ‚Ú·¯›ˆÓ Ó’ ·Ó˘„ÒÛÂÈ Î·È ·Ú¯Ô̤ÓÔ˘˜ Î·È ¿Ú¯ÔÓÙ·˜, ÙËÓ EÏÏ¿‰· ÔÏfiÎÏËÚÔÓ, ÚÔ˜ ÙËÓ ¿Ú‰ÚÔÓ ·˘ÙÔ‡ ÛÔÊ›·Ó, ÒÛÙ Ӓ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛˆÛÈ Ù· ·ÏËı‹ ÙˆÓ ·ÌÔÈ‚·›· Û˘ÌʤÚÔÓÙ·. K·È ÔÈ ÌÂÓ ‰È¿ Ù˘ ÚÔÓÔ›·˜, ÔÈ ‰Â Ï·Ô› ‰È¿ Ù˘ ¢ÂÈı›·˜, Ó· ÛÙÂÚÂÒÛˆÛÈ Ù˘ ÎÔÈÓ‹˜ ËÌÒÓ ¶·ÙÚ›‰Ô˜ ÙËÓ ÔÏ‡Â˘ÎÙÔÓ Â˘Ù˘¯›·Ó. E›ıÂ, ›ıÂ. EÓ Eȉ·‡Úˆ ÙËÓ 15ËÓ I·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ – A′ ¤ÙÔ˜ Ù˘ ∞ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜, 1822».
μπμ§π√°ƒ∞ºπ∞ Δ√ª√À 19 - ™À°°ƒ∞ªª∞Δ∞ °π∞ ¶∂ƒ∞πΔ∂ƒø ∞¡∞°¡ø™∏ ∞Ó·ÏÈÒÙ˘, °È¿ÓÓ˘, ΔÔ EÈÎÔÛȤӷ ¯ˆÚ›˜ ̇ıÔ: Ô‡ Î·È Ò˜ ÎËÚ‡¯ÙËΠÚÒÙ· Î·È Â›ÛËÌ· Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ·ӿÛÙ·ÛË, ™‡ÏÏÔÁÔ˜ ÚÔ˜ ‰È¿‰ÔÛÈÓ ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ, ∫·Ï·Ì¿Ù·, 1971. Amandry, Agelike, H ÂÏÏËÓÈ΋ ·ӿÛÙ·ÛË Û Á·ÏÏÈο ÎÂÚ·ÌÈο ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ·, ¶ÂÏÔÔÓÓËÛÈ·Îfi §·ÔÁÚ·ÊÈÎfi ÿ‰Ú˘Ì·, ∞ı‹Ó·, 1982. Anderson, B., Imagined Communities. Reflections on the Origin and the Spread of Nationalism, §ÔÓ‰›ÓÔ, 1991. μ·Î·ÏfiÔ˘ÏÔ˜, ∞fiÛÙÔÏÔ˜, ∂., πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡, ∏Úfi‰ÔÙÔ˜, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, 1974. μ·Û‰Ú·‚¤ÏÏ˘, πˆ¿ÓÓ˘ ∫., ∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1821 Î·È Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ, ∂Ù·ÈÚ›· ª·Î‰ÔÓÈÎÒÓ ™Ô˘‰ÒÓ, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, 1975. Berenger, J., Contamine Ph., Rapp F., °ÂÓÈ΋ πÛÙÔÚ›· Ù˘ ∂˘ÚÒ˘, ¶··˙‹ÛË, ∞ı‹Ó·, 1980. °ÂˆÚÁ‹˜, °ÈÒÚÁÔ˜, ™ÙȘ ··Ú¯¤˜ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ Â͈ÙÂÚÈ΋˜ ÔÏÈÙÈ΋˜, ∞ı‹Ó·, 1995. ¢ÂÚÙÈÏ‹˜, °ÂÒÚÁÈÔ˜, ∂ÏÏËÓÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌ›· Î·È ‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋ ·ӿÛÙ·ÛË (1830-1910), ™¿ÎÎÔ˘Ï·, ∞ı‹Ó·, 1985. ¢ÂÛÔÙfiÔ˘ÏÔ˜, ∞ϤͷӉÚÔ˜, √ ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ Î·È Ë ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛȘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, ∞ı‹Ó·, 1996. ¢È·Ì·ÓÙÔ‡ÚÔ˜, ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜, √È ··Ú¯¤˜ Ù˘ Û˘ÁÎÚfiÙËÛ˘ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· 1821-1828, ∞ı‹Ó·, 2006. Dakin, Douglas, ∏ ÂÓÔÔ›ËÛË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ 1770-
1923, ÌÙÊ. •·ÓıfiÔ˘ÏÔ˜, ∞., ∞ı‹Ó·, 2005. Dakin, Douglas, √ ·ÁÒÓ·˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· 1821-1833, ÌÙÊ. ƒ. ™Ù·˘Ú›‰Ë-¶·ÙÚÈΛԢ, ∞ı‹Ó·, 1999. £ÂÔ‰ˆÚfiÔ˘ÏÔ˜, μ‡ÚˆÓ, ∞Ó·ÛÎfiËÛË – ∏ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ Ù˘ ÓÂfiÙÂÚ˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ∞ı‹Ó·, 1996. πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ 1770-2000, ∂ÏÏËÓÈο °Ú¿ÌÌ·Ù·, ∞ı‹Ó·, 2003. ∫·Ú·Ì·ÚÌÔ‡Ó˘, ÿÚ˘, ¢È· Ù˘ ‰Èψ̷ÙÈ΋˜ Ô‰Ô‡ – ΔÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi Î·È ıÂÛÌÈÎfi Ï·›ÛÈÔ ‰È·ÌfiÚʈÛ˘ ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ÀÔ˘ÚÁ›Ԣ ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ, ∞ı‹Ó·, 2007. ∫ÈÙÛ›Î˘, ¢., ∏ πÛÙÔÚ›· Ù˘ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·, ∂ÛÙ›·, ∞ı‹Ó·, 1980. ∫fiÎÎÈÓÔ˜, ¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ˜ ∞., ∏ ∂ÏÏËÓÈ΋ ·ӿÛÙ·ÛȘ, ª¤ÏÈÛÛ·, ∞ı‹Ó·, 1967. ∫Ô˘ÌÔ˘ÚÏ‹˜, πˆ¿ÓÓ˘, La Formation de l’ Histoire Nationale Grecque. L’ apport de Spyridon Zambélios (1815-1881), ∞ı‹Ó·, 2005. §¿ÛηÚȘ, ™.£., ¢Èψ̷ÙÈ΋ πÛÙÔÚ›· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ 1821-1914, ∞ı‹Ó·, 1947. ¶··‰ÚÈ·Ófi˜, πˆ¿ÓÓ˘ ∞., ∏ ∂ÏÏËÓÈ΋ ¶·ÏÈÁÁÂÓÂÛ›· ÙÔ˘ 1821 Î·È Ë ‚·ÏηÓÈ΋ Ù˘ ‰È¿ÛÙ·ÛË, ¢ËÌÔÎÚ›ÙÂÈÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÈÔ £Ú¿Î˘, ∫ÔÌÔÙËÓ‹, 1996. ¶··ÓÈÎÔÏ¿Ô˘, ªÈÏÙÈ¿‰Ë˜ ª., ∂ÈÎfiÓ˜ ·fi ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË: Ù· 39 ÚˆÙfiÙ˘· Û¯¤‰È· ÙÔ˘ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘ Peter von Hess (1792-1871), £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, 1980. ¶·Ô˘Ï›‰Ë˜, ∫., √È ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ √‰ËÛÛÔ‡, ∞ÊÔ› ∫˘ÚȷΛ‰Ë, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, 1999.
¶ÂÚÚ·È‚fi˜, ÃÚÈÛÙfiÊÔÚÔ˜, ¶··˚ˆ¿ÓÓÔ˘, ªÈ¯¿Ï˘ ª., Õ·ÓÙ·: ·ÔÌÓËÌÔÓ‡̷ٷ ÔÏÂÌÈο - ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË, ∂ΉÔÙÈÎfi˜ Ô›ÎÔ˜ ™ÂÊÂÚÏ‹, ∞ı‹Ó·,1956. ¶ÂÙÚ›‰Ë˜, ¶·‡ÏÔ˜, «∏ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ ΢‚ÂÚÓ‹ÙË Î·È Ë Û˘Ì‚ÔÏ‹ Ù˘ ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‡ÚˆÛË Ù˘ ÂıÓÈ΋˜ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜, 1828-1831», ÛÙÔ √ πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ Î·È Ë Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, 1983. ¶Ú‚ÂÏ¿Î˘, ∂Ï¢ı¤ÚÈÔ˜, ∫·ÏÏÈ·Ù¿ÎË-ªÂÚÙÈÎÔÔ‡ÏÔ˘ ∫¿ÏÏÈ·, ∏ ◊ÂÈÚÔ˜, Ô ∞Ï‹ ¶·Û¿˜ Î·È Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ·ӿÛÙ·ÛË: ÚÔÍÂÓÈΤ˜ ÂÎı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ William Meyer ·fi ÙËÓ ¶Ú¤‚Â˙·, ∞η‰ËÌ›· ∞ıËÓÒÓ, ∫¤ÓÙÚÔÓ ∂Ú‡Ó˘ Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘ ¡ÂÒÙÂÚÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÛÌÔ‡, ∞ı‹Ó·,1996. ƒÔ‡ÎÔ˘Ó·˜, ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï, ¢Èψ̷ÙÈ΋ πÛÙÔÚ›· – 19Ô˜ ·ÈÒÓ·˜, ∞ı‹Ó·, 1975. ΔÔÓÙfiÚˆÊ, ¡., ∏ μ·ÏηÓÈ΋ ‰È¿ÛÙ·ÛË Ù˘ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ 1821, Gutenberg, ∞ı‹Ó·, 1982. ΔˆÌ·‰¿Î˘, ¡., μ., ∏ ™˘Ì‚ÔÏ‹ ÙˆÓ ∂ÏÏËÓÈÎÒÓ ∫ÔÈÓÔÙ‹ÙˆÓ ÙÔ˘ ∂͈ÙÂÚÈÎÔ‡ ÛÙÔÓ ∞ÁÒÓ· Ù˘ ∂Ï¢ıÂÚ›·˜, ∞ı‹Ó·, 1953. ºÈϋ̈Ó, πˆ¿ÓÓ˘, ¢ÔΛÌÈÔÓ ÈÛÙÔÚÈÎfiÓ ÂÚ› Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó·ÛÙ¿Ûˆ˜, ÙfiÌÔÈ 1-4, ∞ı‹Ó·, 1859-1861. ºÈϋ̈Ó, πˆ¿ÓÓ˘, ¢ÔΛÌÈÔÓ πÛÙÔÚÈÎfiÓ ÂÚ› Ù˘ ºÈÏÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜, ∞ı‹Ó·, 1834. ÷ÛÈÒÙ˘, π., ∂ÈÛÎfiËÛË Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ÓÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ ‰È·ÛÔÚ¿˜, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, 1993. ÃÚ˘ÛÔ‚¤ÚÁ˘, ∞ÚÈÛÙ›‰Ë˜, ∏ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛȘ, ∂ÚÌÔ‡ÔÏË ™‡ÚÔ˘, 1853.
