Zımbanın pozisyonu ve dikliği shaft Tarafından sağlanır. Şapka zımbanın çıkmasını Engeller Zımbanın pozisyonu ve dikliği shaft Tarafından sağlanır. Şapka zımbanın çıkmasını Engeller Konumlama hassasiyeti şapkanın Sabitlemesinde kullanılan merkezleme pimi ile saplanır. Zımbanın pozisyonu ve dikliği shaft Tarafından sağlanır. Şapka vidalnır. Zımbanın pozisyonu ve dikliği zımba bağlama plakası tarafından sağlanır. Saplama zımbanın çıkmasını engeller. Zımba üzerinde kama yuvası vardır. Şapka bir tutucu ile birlikte bağlanır. Zımba üzerindeki yuvaya bilya baskısı sağlayan özel bir tutucu ile bağlanır. Konik kısım zımbanın çıkmasını engeller Konik kısımı desteklemek için özel bir bilezik kullanılır
Daire zımbalar için standart bir tiptir Zımbaların çıkmaması açısından güvenilirdir Zımba konumlaması şapka ve yuvasına işlenen segment tarafından sağlanır. Merkezleme pim deliği CNC ile işlendiğinden Konumlama hassastır. Genellikle otomotiv sektöründe kullanılır. Zımbanın kolaylıkla değiştirebilmesini mümkün kılar. İnce zımba ve zımba bağlama plakaları için uygun değildir Zımba sökme bağlama kolaydır. Sıyırıcı plakalı hassas kalıplarda kullanılır Zımba sökme bağlama kolaydır. Zımba bağlama ve sıyırıcı plakaları arasındaki boşluğun hassas olduğu durumlarda kullanılır. Zımba sökme bağlama kolaydır. Genellikle otomotiv sektöründe kullanılır. Küçük çaplı zımbalar için kullanılır Özel bilezik konik şapkanın montajını kolaylaştırır.
ZIMBA YERLEŞTİRMESİ
ŞEKİL 1: Tipik olarak en sık kullanılan yöntemdir. Zımba zımba plakasına hafif sıkı geçme ile monte edilir. Zımba ile burç (matris) arasındaki boşluğun az olduğunda tercih edilmez. Zımba plakasında delinen delik ve zımbanın lonsantriklikleri bozuk ise bu metotta zımba ile burç arasındaki boşluklar dengesiz ve bozuk olur. Bu durumda zımba, zımba plakasına hafif sıkı, sıyırıcıya boşluklu girer. ŞEKİL2: Bu metot hassas işlerde kullanılır. Zımba kılavuzluğunu sıyırıcı plakası yapar. Zımba zımba plakasına boşluklu monte edilir. TEKNİK Bülten sayı 3
30 Ekim 2007
ZIMBA KILAVUZLANMASI;
Soldaki şekil kılavuzlama olmayan durumu gösterir. Sağda ise kılavuzlamalı durum gösterilmektedir. Kılavuzlama sıyırıcı üzerindedir.
NORMAL ZIMBA GEOMETRİSİ:
Şapka: Şapka sertlikleri shaft ve gövde serliklerinden bağımsız olarak 40-55 HRC arasında olmalıdır. H: Şapka çapı, Genellikle shaft (Gövde) çapına 3 mm ilavesi ile bulunur. Tolerans mil toleransı olarak +0,0,25/0,30 şeklindedir. Kalın malzeme delme işlemlerinde shaft çapına 5 mm ilavesi yapılır. Şapka kalınlığı, 5mm’dir. -0, +0,1/0,25 tolerans verilir.
TEKNİK Bülten sayı 3
30 Ekim 2007
Şapka ile shaft birleşim radyüsü 0,3-0,5 mm arası seçilir. Kalın saç delmelerinde 1,2-1,5mm arasında seçilir. D: Shaft Çapı, Zımba çapı (P) ve zımba ucu uzunluğuna (L1) bağlıdır. İmalatçı kataloglarında belirtilir. Örneğin 8 mm’ye kadar olan zımba uzunluğu söz konusu olduğunda 1-4 mm zımba çapları için D=4mm seçilebilir. Aynı şekilde L1= 13 mm olduğunda 1,6-4,00 mm zımba çapları için D=4mm seçilebilir. Diğer bir deyişle zımba çapı 1-1,6 mm arasında olduğunda L1 8mm’den uzun seçilmemelidir. Shaft zımba ucu birleşme radyüsü; R=13 mm olarak seçilir. Şaft ve zımba ucu yüzeylerinin yüzey pürüzlülüğü; Ortalama aritmetik yüzey pürüzlülüğü üst limiti 0,5 mikronu aşmamalıdır. Eski gösterimde ▼▼▼ yüzey finişine tekabül eder. Zımba ucu uzunluğu L1 Sıyırıcı derinliği, delinecek malzeme kalınlığı, ve burca (matrise) girme payları (maksimum 1/16 inç;0,2 mm) göz önüne alınarak hesaplanır. Zımba kusunu tamamladığında R=13’e temas etmemelidir. Zımba kesitleri Yukarıdaki şekilde görüldüğü üzere imalatçılar çeşitli kesitlerde standart üretim yapmaktadırlar.
TEKNİK Bülten sayı 3
30 Ekim 2007
ZIMBA ÇEŞİTLERİ İmalatçılar çeşitli türde zımba üretimi yapmaktadırlar. Aşağıda değişik örnekler verilmiştir. EJEKTÖRLÜ(İticili) ZIMBALAR Yay mekanizmalı ejektör vasıtasıyla, delme pulu veya çapaklarının burç (matriste sıkışması önlenir)
