)3eni
Yeni Hitit 1 Yabancılar için Türkçe
Ders
Kitabı
ISBN: 978-975-482-766-8 Ankara üniversitesi
Basımevi
incitaşı Sak. No: ı O
0651 O Beşevleri Ankara Tel: 0(3121 231 66 55 Basım
Tarihi: Mayıs 2011
© Ankara üniversitesi TOMER
Editör
Konu Desenlemesi
Prof. Dr. N. Engin UZUN
Dr. Dursu n KOSE
Hazırlayanlar
"Dilbilgisi
CemilKURT E. Nurşen AYGUN
Prof. Dr. N. Engin UZUN
Desteği "
CemilKURT
Elif LEBLEBiCi Ozden ALTINKAYNAK Ali ÇiÇEK
COŞKUN
Dizgi ve Grafik Gamze
KANTAŞ
Hacer ALTAŞ Mesut DURSUN
Resimierne
Şe bnem DiLÇiN
Saygın
ONAL
Fotoğraflar*
Enver OZUSTUN Ozgür BOGAZLIYANLIOGLU
*Bu kitaptaki baz1 görsel/er, yaym hakkmm sakil olduğuna dair uyanlarm olmadiği, payaç1k internet sitelerinden almmJştJr. Hakfao sak/1 olsun olmasm, taraflmJzca bilinemeyen eser sahip/erine, Türkçenin yabano dil olarak öğretimine bu kitapta yer aldikfao oranda yaptikfao katkilardan do/ay1 teşekkürü bir borç biliriz
laş/ma
ONSOZ '
Bu kitap, Ankara üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Araştırma ve Uygulama Merkezi TOMERtarafından hazırla nan 'Yeni Hitit Yabancılar kin Türkçe" adlı dil öğretim setinin, birer çalışma kitabı ve öğretmen kitabının da yer aldığı 1. Takımına (TEMEL düzeyine) ait ders kitabıdır. Sınıf içinde uygulanmaya elveri ş li biçimde hazırlanan bu
ders kitabının yanında, kita pta bulunan dinleme metinlerinin ses kayıtlarının yer aldığı bir yoğunçalar bul unmaktadır.
'Yeni Hitit Yaba ncı l ar için Türkçe Ders Kitabı ", kullanıcılarını, Avrupa Konseyi'nin Ortak Avrupa Çerçevesi (Common European Framewo rkl adlı kılavuzu doğrultusunda TOMER tarafından geli ştirilen ve 2004 yılında Avrupa Ko nseyi'n ce onaylanan 56.2004 model nolu "Yetişkinler için Avrupa Dil Portfolyosu "nda (TOMER ADP'sinde) belirlenen A ı ve A2 beceri düzeylerine ula ştırmayı hedeflemektedir. TOMER ADP betim leyicilerinin (bkz s.I98-19Yl gerektirdiği konulara göre desenlenen 12 üniteden oluşan Ders Kita bı' nda her bir ünite 3 alt konuya ayrılmıştır. üniteler düzeye ve düzlemlere uygun metin türleri ile bezenmiş;
metinler DiNLEME, OKUMA, SOZLü ANLATlM, KARŞillKLI KONUŞMA ve YAZI LI ANLATlM beceri düzlemlerine yönelik etkinliklerle dengeli biçimde desteklenmiş ve her bir etkinlik için anlaşılması kolay, uygulaması kısa sürede kolaylık yaratacak yönerge ve ba ş lıklar verilmiştir. Her ünitede -yer alan dilbilgisi tabloları, kullanıcıların dilin yapısını ve i ş leyişin i basit bir sunumla görmelerine olanak sağlayan ve sınıf içi etkinliklerle kolayca hareketle-
nebilecek bir yapılanı ştadır. Her ünitenin sonundaki göndermelerle kullanıcılar, özel olarak tasarlanmış KARŞillKLI KONUŞMA etkinlerine yönlendirilmekte; dil kullanımının bu en etkin düzlemine özgü hazırlanmı ş etkinliklerle onların, ünite boyunca öğrendikleri bi lgileri ve edindikleri becerileri pekiştirmeleri beklenmektedir.
Kitabın son bölümünde yer alan "Dilbilgisi Desteği ", her ünitede yer alan dilbilgisi tablolarının içerdiği yapılar hakkında kısa ama özlü bilgiler sunmaktadır. Bu bölümde kullanıcıların , Türkçenin yapısı ve iş leyişi ha kkın da ki bazı olası so rularına da yanıt bulacakları umulmaktadır.
Elinizdeki ders kitabının bir parça s ı olduğu "Yeni Hitit Yabancılar kin Türkçe' seti, Ankara üniversitesi TOMER'in 20 yılı a şkın birikim ve deneyimini Avrupa Konseyi'nin çağda ş dil öğretim ölçütleri ile birleştirmesinin bir ürünüdür. Bu üründe TOMER'in gelmi ş geçmi ş ve halihazırdaki tüm Türkçe okuımanlarının emeği ve katkısı bulunmaktad ır. TOMER onlara teş ekkür ederken, bu kitabın kullanıcılarına da "Türkçe'de buluşmak üzere' kolaylıklar
diler.
Ankara üniversitesi
TOM ER
MERHABA
l. ı
Tanışma
8
1.2 Ne? Kim? Neresi?
ı. 1.3
GüNLüK HAYAT
KOŞAC TOMCESI (haber kipi!
13
SIRALAMA -fhnci
14
KOŞAÇ TOMCESI (haber kipi devam) -fyJim, -sin, -, -fyJiz, -fsiniz, -ffEr}
14
Ne Va(? Ne Yok?
16
VAROLUŞ
17
TOMCESI (haber kipll var, yok
2. ı Ne Yapıyorsunuz? ŞiMDiKI ZAMAN (geneli -fiJyor
2.2 Nereden Nereye?
2.
DURUM (yönelme, kalma, çıkmal -(y}E, -DE, -DEn
29
Arkadaşlarım
3.2 Evimiz ve Semtimiz
37 40
4.1 Ne Zaman Ne Oldu?
4 .2 Dünden Bugüne Anılar
ULAÇLAR -fy}ken ( < I-ken!
52 52 52
BACLACLARIILGEÇLER i/e f > fyJIEJ
55
5. 1 Ne Yiyelim? iSTEK KiPi -fyJE
5.2 Ne Alırsınız? SIFATLA$TIRMA -//, -siz
56 57 57 60 61
5 .3 Dünya Mutfakları
64
KARŞILAŞTIRMA
üSTüNLüK en
65 65
Sayın
Yetkili
68
DURUM lbelirtmel -fyJi
69
Baş ı mız
72
6.1
6.2
6.
44 45 48 50
EMiR KIPI -sin, -fyJinfizJ, -s/n(lerJ
BüROKRASi HER YERDE
41
KOSAC TOMCESI !hikaye kipi} -fyJdl ( < i-dil SiMDiKI ZAMAN (hikaye kipi! -(/}yordu f < -/ilyar i-dil
5.
36
AD TAMLAMASI (bellrtisizl AD AD-fs}/
GEÇMiŞ ZAMAN lbelir111 -Di
AFiYET OLSUN
33
37
AD TAMLAMASI (zincirleme) ADf-(nJinJAD(-fiErl sJi(n/n}} AD-fiErl sJi
4.3
32
AD TAMLAMASI lbelirlılil AD-fnlin AD-ffEr/ s}/
3.3 Sehirler
4.
24
iLGEUER -(ylE kadar, -DEn önce, -DEn sonra
iYELiK -(ilm, -(iJn, -{s}i, -(iJmiz, -(i/niz, -(/Er/ s}/
ZAMAN GEÇiYOR
21
ULACLAR -DiktEn sonra, -mEdEn önce
3. 1 Ailem ve
3.
20
25 28 29
2.3 Saatler
YAKIN ÇEVREMiZ
12
-DEn daha
Dertte
ŞiMDIKI ZAMAN lresmil -mEktE
6 .3 Yardım istiyorum
75 76
iLGi EKI -ki
77
BACLAÇLAR de/da
77
7.1
Pla nınız
Ne?
GELECEK ZAMAN -(yJEcEk
7 .2 Neler Olacak? KOSAÇ TOMCESi (gelecek zaman) olacak iLGEÇlER gibi, kadar
7.3 Böyle mi
Ola caktı?
GELECEK ZAMAN (hikaye kipi} -(y)EcEkti ( < -(y)EcEk idi) ESiTLiK -CE GöRELiK -(y)E GORE
8. 1 Bir Zamanlar
80 81 84 85 86 88 88 91 91
GELECEK DE BiR GüN GELECEK
7.
92 93 94 96 96 96 100 101
RiVAYET ODUR Ki...
9.1 Çok Kültürlü Bir Dünya
104
FARKLI DÜNYALAR
GENi$ ZAMAN -(E/ iJr
105
GEÇMiS ZAMAN (belirsiz) -miş KOSAÇ TOMCESI (rivayet kipil -f-(y)miş ( < i-miş)
8.2 Oyle
miym iş?
SiMDiKi ZAMAN (rivayet kipi) -(i)yormuş ( < -(ilyor i-miş) GELECEK ZAMAN !rivayet kipi} -(y)EcEkmiş ( < -(y)EcEk i-miş)
8 .3 Ne Olm uştu r? PEKISTIRME -Dir
9.2 Erkekler Mars'ta n, Kadın lar Venüs'ten
108
9.3 Farklı Zamanlar
11 2 .
GENiS ZAMAN !hikaye kipi -(E//)rdl ( < -(El/Jr idi)
113
GENi$ ZAMAN (rivayet kipil -(EiiJrmiş ( < -fE/Or imiş)
11 3
10 .1 Haberiniz Var m ı?
11 6
ADLASTIRMA -mf, -mEk, -(yJiş
MEDYA
11 7
10.2 Medya ve insan
120
ADLASTIRMA l+iYELiKl+DURUM -mE 1 -mEk 1 -(y)/ş l+iyelild + durum
10.3 Televizyonda Ne Var?
10.
121 124
DOLAYU ANLATlM (emir kipi) "':.. 1 -mE
125
Sağ lığı n ı z k in
128
ULAÇLAR -(yJip 1 -mEdEn
129
M
11.2 Strese Girmeyin
133
olarak
133
11.3 Neyiniz Var?
136
ULAÇLAR -(y)E...-(yJE
12.1 Nereye Gidelim?
140 141
Nasıl
144
ULAÇLAR -mEk üzere
12.3 Tatiliniz Nası l Geçti? BACJLAÇLAR çünkü, bu nedenle, bu yüzden
11.
137
ULAÇLAR -mE (+lyelild için 1 -mEk için
Gidelim?
SAGUKU BIR YAŞAM
132
ULAÇLAR -(y)ErEk
12.2
9.
108
YETERLiK -(y)Ebil- 1 -(y)EmE-
11.1
8.
146 148
149
YOLCULUK
12.
5
1 Tekrar ede lim
Sözcükler
Alfabe
Aa
Bb
Cc
Çç
Dd
Ee
Ff
Gg
Gğ
Hh
lı
li
Jj
Kk
Ll
Mm Nn
Oo
Öö
Pp
Rr
Ss Şş
be
Üü
Uu
Tt
2 Harflerin
a
Sıralayalım
Yy
Vv
Zz çiçek
araba
çocuk
gözlük
üzüm
kedi
köpek
ev
televizyon
okunu ş u
ce
çe
de
fe
e
yumuşak
ge
ge
he
le
me
ne
se
şe
te
ke o u
ü
ö
pe
re
ve
ye
ze
3 Sesleri yazalım Sesler
~DDDDD
DDDDD D
~;~:·~.
ünlüler
f, G,
C,
H, J, K L, M, N, P,
R, S,
Ş,
T. V, Y, Z
6 Bu sözcükleri ögrenelim
A. E, 1. i. O, O, U, O kalın
ünlüler: a, ı, o. u
ince ünlüler: e. i, ö, ü
Aylar
Günler
• ocak
• pazartesi
• şubal
• salı
• mart
•
• nisan
4 Seçelim Sözcükleri işareUeyelim
----
~
~3
•
mayıs
• haziran
çarşamba
· perşembe
• cuma · cumartesi
1. (Il dün
D gün
D yön
Ddö~
• temmuz
2. Dun
Dün
Don
Dön
Dal
D ol
•
3. Del
Döl
• eylül
• ilkbahar
4. D son
Dsön
D sun
Dsün
• ekim
s.
· yaz
Das
Doz
Das
Doç
· kasım
6. Dbiz
Dpis
D buz
Dpus
· aralık
ağustos
· pazar
Mevsimler
• sonb)ca:h:ar~_j~~~~~il~~
• kış -
Rakamları
1
o srhr
11 on bir
ı oo
ı
12 on iki
1Ol yüz bir
1010 bin on
2 iki
...
·-
2000 iki bin
3 ÜÇ
20 yirmi
200 iki yüz
2003 iki bin üç
4 dört
30 otuz
300 üç yüz
bir
5
beş
40
6
altı
50 elli
kırk
ı.OOO.OOO
beş
yüz bir
3.000.000 üç milyon
8 sekiz
70
yetmiş
...
9 dokuz 80 seksen 600 90 doksan
yüz bin
yüz
501
2
ı 00.000
on bin
beş
altmış
on
ı 0.000
al tı
yüz
Polis itfaiye ilk Yard ım /Ambulans Elektrik Arıza Su
Arıza
bir milyon Doğalgaz Arıza
ı 0.000 000
on milyon
ı 00.000.000
yüz milyon
000.000 000 bir milyar
...
Acil Telefonlar
bin
500
60
ıo
ıooo
yüz
400 dört yüz
7 yedi
Telefonları yazalım
5
ögrenelim
Jandarma
6 Tarihleri söyleyelim
Eşleyelim
•7
iki bin
• 16
• 1598 • 1998
yüz yirmi bin dokuz yüz doksan sekiz üç yüz elli altı iki bin iki bin beş yüz doksan sekiz beş bin beş yüz
• 2002 • 2005 • 5500
seksen sekiz on allı yedi
• 88 • 120 • 356
5
• 12. ll. 1973
• 29. 04. 1998
• Ol. Ol. 1980
beş
Okunuşlarını yazalım
9
• 20. 09. 2005
7
Soralım, yazalım
Ad ı Soyadı
Telefonu
ÇOGULLUK
17
Ad
42
araba ev
-(/Er}
Ornekler
Ek
6ğrenciler
-lar -ler
arabalar doktorlar okullar kap1lar gözlükler ev/ar
öğrenci
368
555
710
kapı
doktor okul gözlük
1984
8
4
Telefonları
• 468 70 63 • 435 97 81 • 444
o 532
söyleyelim
Tamamlayalım
1. kitap lar
7.
2. kalem
8. bilgisayar
3. defter
9. televizyon
öğretmen
• o 532 725 45 89 • o 212 645 74 13
4. sı nıf
1O. masa
5. kuş
l l. saat
• 00 90 312 496 02 47
6. pencere
12. harf
1
Dinleyeliın,
tekrar edelim
------
Tanışma
2
Yerl eştirelim , konuşalım Polonyalıyım
• ben de • benim nerelisin • senin adın
Olga
: Merhaba.
Maria
: Merhaba.
Olga
: Benim
adım
Olga. Sizin
Maria
: Benim
adım
Maria.
Olga
: Memnun oldum.
Maria
: Ben de memnun oldum. Nasılsınız?
Tamer : Tamer. Bu da
Olga
: Teşekkür
Nicole
Maria
: Ben de iyiyim. Teşekkür ederim.
Sibel
Olga
: Nerelisiniz?
Nicole : Tamer sen
Maria
: Ben
Olga
: Ben Rusum.
adım
Nicole : Merhaba. adınız
Tamer : Merhaba. Nicole.
Nicole
ne?
ederim, iyiyim. Siz
Bulgaristanlıyım .
ne?
nasılsınız?
Siz nerelisiniz?
arkadaşım
Memnun oldum. _ _ _ _ _ memnun oldum.
Tamer : Türküm. Sen nerelisin? Nicole :
Sibel.
_ _ _ _?
3 Fotog'raflarla eşleştirelim • öpüşme k
~
• toka l aşmak
• kucaklosmak
D
• selamlosmak
4
Yerleştirelim, konuşalım Selamıaşma
D D
'
ve Ayrılma
merhaba • günaydı n • iyi günler • iyi akşamlar iyi geceler • görüşürüz • güle güle • hoşçakal hoş geldiniz • hoş bulduk • selam A: Merhaba
. Ne haber?
B: iyiyim. Sen nasılsın? A: Nas ı lsı n Olga? B: Teşekkü rler, iyiyim. Sen n asılsın? A: Ben de iyiyi m. _ _ _ _ _ __
B: A: Buyurun
Pınar H anım.
_ _ __
B: A: Hoşçaka l Murat, sonra _ _ __ B: _ _ _ __ A: Günaydın
a rkadaşlar!
B: _ _ _ __ A: Size - - - - - -· Yarın görüşü rüz.
B: Sana da iyi
5 Sıralayalım
~
----~------------ ~
a kşamlar.
6 Bir diyalog yazalım
Merhaba
lena : Ben de iyiyim, sağ olun. Siz nerelisiniz? iza
: Memnun oldum.
D
lena : Ben Romanyalıyım.
A:
Merhaba!
B: __________________ A: _ _ __
B: __________________
D
lena : Merhaba, benim adım da Lena. iza
D
A: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
D
: Belç i kalıyım. Ya siz? D
Lena : Ben de memnun oldum. Nası l sınız?
D
iza
: Teşekkür ederim. iyiyim. Siz nası l sınız?
iza
: Merhaba, benim ad ı m iza. OJ
D
B: __________________ A: ________ B: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ A: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
B:
Görüşürüz.
)
'
7 Ülkesini ve milliyetini söyleyelim, yazalım ülke
Milliyet
• Afganistan
Afganistanlı
• Almanya
Almanyalı
• ABD
Amerikalı
• Arjantin
Arjantinli
• Belçika
Belçikalı
!Afganl
{Alman)
ülke
Milliyet
ülke
Milliyet
· Irak
Irakl ı
• Macaristan
Macaristanlı
· ingiltere
ingiltereli !ingiliz)
•
iran lı
• Pakistan
Pakistan lı
· ispanya
ispanyal ı lispanyoll
• Peru
Perulu
• italya
halyalı litalyanl
• Polonya
Polenyalı
Japonyalı
• Portekiz
Portekiıli
• Rusya
Rusyalı
!Amerikan) • iran
• Bulgaristan Bulgaristanlı IBulgarl ·Japonya
Uaponl
• Filistin
Filistinli
• Kanada
Kanadalı
· Fransa
Fransalı (Frans ız)
• Kazakistan
Kazakistanlı
· Hindistan
Hind istanl ı
•
Kırgızistanlı (Kırgız)
{Hintli)
Kırgızistan
IKazakl •
Moğolistan
Sırbistan
• Yunanistan
IMacarl
Moğolistanlı IMoğoll
llehl
(Rus)
Sırbistanlı (Sırp) Yunanistanlı
(Yunan)
• Maradona nereli? Arjantin/i
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ __ _
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ __ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ _ __
_ _ _ _ nereli? _ _ __
8 Dinleyelim, dalduralım
----
Kim, Nereli?
Kayıt"""'
8
Adı
ülkesi
Ahmed
Afganistan/ı
Maria
Toru Claudia
imelda Roberto Virginia
9
ı.
Yazalım, konuşalım
A: Ahmed nereli
B: A[gan
5
?
2. A: _ _ _ _ _ _ _ B: _ _ _ _ _ __
?
3. A: _ _ _ _ _ _ _ B: _ _ _ _ _ __
?
4. A: - - - - - - - ? B: _ _ _ _ _ __
5. A:
?
B: 6. A:
?
B: 7. A:
B:
?
?
.
ıo Ye rleştirelim ,
?
.?
ı 3 Ta mamlaya lım
dinleyelim
Fotogranar
1. Sınıf temiz m i
? Hayı r,
2. O doktor 3. Aylin : Bu
çok güzel bir
fotoğraf.
Ayşen
, iriandalı bir da Antalya
? Evet, ? Evet,
8. Yemek lezzelli
? Evet,
eğ l enceli
? Evet,
9. Parti
m ı?
Antalya
? Hayır,
7. Deniz soğu k
turist.
Ayşen :
sıcak
6. istanbul büyük
kim?
Aylin
? Evet, ? Hayır,
5. Bugün hava
: Antalya.
Ayşen :
10. Konser kalaba l ık
değil,
? Hayı r,
? Hayır,
ll . Bugün pazar
izmir. Aylin : izmir güzel bir şehir mi?
ıı
banka
4. O gözlük
neresi?
Aylin : Peki,
Ayşen
Surası
12.
: Evet, çok güzel bir şeh ir. E şleştirelim
1. Burası Esen Sokak mı?
D Evet orası müze.
2. O Rliz Hanım
D Burası Funda Sokak.
mı?
3. Müze nerede?
D Hayır, o Rliz Hanım değil.
4. Burası neresi?
ITJ Hayır, burası Funda Sokak.
D Müze Ulus'ta. Do özlem. D Hayır, pos1ane değil. D Hayır, burası mutfak
5. Bu kim? 6. Su rası müze mi? 7. Bura sı mutfak mı? 8. Filiz Hanım o mu? 9. Pos1ane bu sokakta 1O. Burası postane mi?
D Evet, bu sokakta. D Evet, Rliz Ha nım o.
Burası
? Hayır,
ev
13. Paris bir şeh ir
? Evet
14. Murat doktor
? Evet,
15. Erol
öğretmen
, doktor
16. Kütüphane
?Evet, _ _ _ _ .
burası
? Evet,
17. O bir sözlük öğretmen
o
? Hayır,
19. Çocuk hasta
? Evet,
18.
20. Müdür Mine
Ha n ım
21. Ali ça l ışkan
?
Evet Hayır
22. Türkçe zor
?
Evet
1. Sizin adın ı z ne? 2. Nerelisiniz? 3. Bugün nasılsınız? 4. Burası neresi? 5. Bugün hava nası l? 6. Öğrenciler n·erede? 7. Okul nerede? 8. Bugün ne? 9. Öğretmen kim? 1O. Kim bekar?
23.
Surası
park
?
Evet Hayır
24. Yurt
kalabalık
?
Evet Hayır
25. Film komik Evet H ayı r
?
--· ? Hayır,
Hayır ı2 Tamamlayalım, konuşalım
?
Erol,
değil. mı?
sm ıf tem _i_ z_ _
? Evet,
14
Eşleştirelim
Nerede?
Merhaba. Merhaba. Kafeterya nerede acaba? Altıncı katta. Oğrenci işleri nerede? Birinci katta. Kütüphane de binnci katta mı? Hayı r, kütüphane bu katta. ileride, solda. A: Teşekkürler.
A: B: A: B: A: B: A: B:
KOŞAÇ
A: Pardon,
B: Bahçedeler.
B:
A: On bahçede mi,
A: Bu haritada, Kızılay'da bir
başka
bu(nlarl şu rası
Murat müdür kıtap Elli Hanım kuş
kütüphane
Ad/ Adıl
B: iki yüz metre ileride.
kim var?
A: Teşekkür ederim.
B: Kimse yok.
B: Rica ederim, iyi günler.
15
nekim neresi
-
?
değil
o~ retmen
mı
o sözlük
mı
yaşlı
burada kafeste bu katta
mu mü
Omek/er
ı.
Tamamlayalım
Ozgür öğretmen
mi
Bu ne? Şuras1 neresi? Onlar kim?
3. Orası TOMER
?
~
4. Hakan hasta
?
2.
Bu sözlük değil ml? Murat oğrelmen mi? Müdüro mu? Kütüphane bu katta m1? Kuş kofes/e değil. E/if Hamm yaşli değil mi? Onlar burada.
BI:JFOOe-kelebelfk.? nerede kimde
Burası Kızı lay.
Nerede acaba?
B: Arka bahçedeler. A: Bahçede
neresi?
park var. Güvenpark.
arka bahçede mi?
TüMCESi (haber kipi)
Ad/Adıl
' burası
A: Çocuklar nerede?
Kitap nerede? ~le~e-fflP.
?
bir sı nıf.
5. Kitaplar masa
?
6. Oğrenci ler sınıf 7. Bu elbise
pahal ı
? ?
8. Can Bey oda 9. Ali s ı nıfla ı
O.
Bugün cuma
ll. Kütüphane ı 2.
, kafeterya ?
Sevgi bekar
ı.
?
kat ?
16 Tabelaya
bakalım, ya nıtlayalım
-fiJnci
SIRALAMA Sayı
Sınıflar
18, 19, 20. 21, 22, 23
Ek
bir yedi dokuz dört
Ögretim Elemanları Sınıflar 13, 14, 15, 16, 17
Omek/er
!ıl ncı
yedinci (kati dokuzuncu levi birinci (sokak) .' alftnCI fblokJ koÇinCI lkotJ sonuncu fdurokJ dörtüncü fbölüml
lilnci uncu üncü
a ltı Oğ retim Elemanları Sınıflar 9,
10, 11 , 12
Öğretim Elemanları Sı nınar
kaç son
Kanlin
Fotokopi
1. Kütüphane
5, 6, 7, 8
kaçıncı
katta?
4. Fotokopi
2.
Ögretim Elemanları
Oğrenci işleri kaçı ncı
katta?
17
nerede?
5. Kanlin nerede?
3. 4 numamH sınıf kaçıncı katta?
ben sen o biz siz onlar
odası
Birinci katta
değil
öğretmen çalışkan
okulda öğrenci
mı
-ımi-im/-um/ -üm/-yı m/-yi m/-yum/ -yü m
mi mu mü
-sın/ -sin/ -sun/-sün
6. 19 numaralı sınıf nerede?
Siz okulda m1s1mz? Ben hastoy1m. Sen öğrenci değilsin. · O Aif mi? Biz öğretmeniz. en/or ~altşken/(]f.
-ız/-iz/-uz/-üz/-yız/-yiz/-yuz/-yüz -sı nız/~siniz/-sunuz/-sünüz. 1-lar/-lerl
Ali hasta
Tamamlayalım
1. Ben TOMER'de öğrenc i yim 2. Siz Alman _ _ _? 3. Siz öğretmen _ _ _? 4. Kitaplar sen _____?
1O. Yemekte ne var? Biz çok aç __ .
5. Ali i riandal ı 6. Onlar doktor
, Suriyeli. ?
ll . Siz nereli ? 12. Biz şimdi okul _ __
müdür
13. Ahmet Bey siz _ _ _?
Hanım _ _ _?
7. Aysun
8. Kafeterya
bu
altıncı
şirkette
9. - Siz evli _ _ _? - Hayır. ben evli ______
16. Biz
öğrenci deği l _ __
17. Murat isviçre' _ __
bekar_ _ .
kat ____?
14. 15.
18. Biz
19. Bilgisayar
açık
20. Sen
otobüste _ _ _ ?
şimdi
___ ?
21 . Biz Çinli _ __
Oğ retmen Burası
şimdi sınıfla _ __
siz ? sın ı f _ _ _?
22. Murat iranlı _ _ _ . Türk.
18 Dinleyeliin, işaretieyetim KoyıiSIJOSI
Kimler Sınıfta? --
Li sa Oğretmen
ır
Fransız
ll
Suriyeli Diplomat Oğrenci
~ ı
-
-
-
Vladimir
-
Um iko
-
,_
-
ı~
John
-
,_
-
ı-
.f
1
ll
Japon
ll
Hemşire
ı
\"-,
1-·
. - ~
--
ı ~·
-
~
10
Ali
19
Tamamlayalım
Haydi
Tanışahın
Selam, berıim adım Burak. 26 {yirmi altı) yaşında _ _ . Avukat _ _ . e-posta:
[email protected]
20 Kendimizi
Merhaba. Ben Nilgün. 20 {yirmil yaşında
Adım
Tolga. 30 {otuz) yaşında . Anka-
Merhaba! Ben Esin, bu da kardeşim Esra; biz ikiz_· .
ve istanbullu e-posta adresim: .NiL
[email protected]
ra'da bir restoranda garson e-postam: tolga
[email protected]
e-posta adresimiz:
[email protected],
[email protected]
tanıtalım
21
Yerleştirelim
zayıfsın • lezzetli • ingiliz • ucuz • pahalı
dar • çal ı şkanız • kolay • ılı k • öğretmen l. Bence sen şişman değilsin, 2. Biz .fembel
değiliz,
3. Bugün hava
22
Yerleştirelim
sıca k değil,
4. Linda ilaiyon değil,
buyurun • geçmiş olsun • affedersiniz • rica ederim teşekkürler • lütfen • afiyet olsun • sağol • bir şey deği l
S.
Sınav soruları
zor mu, _ _ _ _ _ mı?
6. Fatih öğrenci deği l, - - - - - : - - - -
A: Hasta mısın? B: Evet, biraz aleşi m var. A: A: _ _ _ _ , bu koltuk boş mu? B: Evet boş.
23
zayifsın
A: Bir kola _ _ __ B: Tabii, _ _ __ A: _ _ __
7. Yemekçok _ _ _ _ _ _~---
B: _ _ __
9. Ankara
8. Bu araba çok ucuz
lO. Ev
deği l,
pahalı değil,
geniş deği l,
_ _ _ __
_ _ _ __
_ _ _ __
Tamamlayalım, konuşalım
A: Merhaba. Ad ı nız,
soyad ı nız
lütfen.
B: Yüksel Kibar. A: Öğrenci misiniz 7 B: Hayır, _ _ _ _ _ __
A: ___________7 B: Türküm. A: Evli misiniz? B: Evet, --~----
A: Burası neresi acaba? B: Burası Güneş Sokak. A: Yeşil Sineması bu sokak_ _ 7
B: Hayı r, bu sokakta _ __ A: Peki nerede? B: ikinci Cadde'de. A: Teşekkürler. B: Rica ederim.
A: Alo! Merhaba Can.
Nasılsın
7
B: Merhaba Burak. iyiyim, sağol. A: Şu anda _ _ _ _ _ _ _? B: istanbul'dayı m.
A: öyle mi? istanbul nası l ? B: Çok güzel. Orada hava ~------?
A:
Bu rası
bugün biraz soğuk.
24
Ll
Okuyalım, yanıtlayalım
25 Tamamlayalım, dinleyeliın Var
Manavda
mı?
Yok mu?
Manav : Hoş geldiniz. Müşteri · Hoş
bulduk. Kiraz var
mı?
Manav : Evet. var. Kaç kilo? Müşteri : ı
kilo lütfen.
Manav : Tabii. Müşteri :
Muz var
Manav :
Hayır.
Müşteri :
Peki, elma var m ı?
mı?
Manav : Bugün elma da yok. Müşteri :
Tamam,
ı
"" •.
tllıllt
kilo kiraz kaç lira?
Manav : 2 TL Müşteri : Buyurun. iyi günler
Manav : Teşekkürler Gül e gül e.
ı.
Manavda muz ve elma yok.
çilek var
Doğru
Yanlış
l11
D
D D
2. Bir kilo kiraz üç TL ı . Fotoğrafta
A: Hoş geldiniz. B: Hoş bulduk. Çorba A: Evet. domates çorbası B: Hmm... Tamam. iki çorba lütfen.
mı?
2. Fotoğrafta domates var
mı?
3. Fotoğrafta hangi meyveler var? 4. Fotoğrafta sebze var
m ı?
A: Bu ayakkabı nasıl? B: Güzel ama 36 numara küçük. 37 numara ? A: Hayı r, B: Tamam. Iyi günler.
(V
26 Resme bakalım, tamamlayalım 4. Kottukta _ _ _ _ _ _ yok.
7. Kanepede _ _ _ _ _ yok.
2. Sehpada _ _ _ _ _ _ __
5. Yerde _ _ _ _ _ _ _ __
8. Sehpada
yok.
3. Duvarda _ _ _ _ _ _ _ var.
6. Vazoda _ _ _ _ _ _ _ var.
9. Odada
yok.
ı.
Kanepede _ _yl:!:as = tı,_, kl"" a"r _ _ var.
VAROLUŞ
var, yok
TUMCESi (haber kipil
Ad masa oda market dolap
Ek -da -de -to -te
2 7 Dinleyelim,
ne kim yemek süt
-
+
Ad
yok
var
? mı
mu
Ornekler Dolopta yemek var mt? Masada ne var? Odada kim yok? MfıfKetfe-s&l-değil.
işaretieyetim l(oııtsuoıı
Diyaloglar
12
ı. ı.
2. Diyalog ..[
Yemekte.
2. Burası And
Diyalog
Sokağı mı?
3. iş Bankası bu sokakta mı? 4. iyi günler. öğrenci işleri nerede? 5. Alp Bey orada
mı?
6. Bu binada kafeterya var
mı?
3. Diyalog
-
28 Dinleyelim, bulalım i(oy
Hangi Oda?
13
29 Dinleyelim, yazalım Koy.1Sıt0$l
Sorular ve Cevaplar ı. ---
____________________?
D Evet. odada televizyon var. D Hayır, odada televizyon var.
D H ayır, televizyon kapalı. D H ayı r, televizyon kapal ı değil.
D Hayır. odada televizyon deği l. D Evet. odada televizyon yok.
D Evet. televizyon açık.
2. ________________________________?
ll
14
3. _________________________________ ?
D Evet, burası bir oda. D Evet. burası bir oda değil. D Hayır. burası bir oda. D Hayı r, burada oda yok.
D Evet, televizyon değil. 4. _________________________________ ?
D Kitaplı kta kitaplar var. D Kitaplı k var. D Kitaplı kta kitap yok. D Kitaplıkta kitap değil.
30 Resm e
1.
Burası
bakalım , yanıtlayalım
5. Odada kaç tablo var?
ne?
2. Burada yatak var mı? 3. Odada sandalye var
6. Dolapta neler var? mı?
7. Vazo nerede? 8. Odada başka neler var?
4. Duvarda tablo var mı?
31 Dinleyelim, işaretleyelim ~ ------~--~--~------- KO)'II ~ ÇantadaNe Var?
D D
Çanta Yüzük
D D D
Gözlük
D
Anahtar
Cüzdan Ayna
SlfQ.$1
ıs
D D D D D D
32
Soralım, anlatalım Sınıfta
Defter
Sınıfla
neler var?
Cep telefonu
Sı nıfta
kaç sandalye var?
Sözlük
Eşyalar
nerede?
Kitap Sın ıfla
kimler var?
Sın ıfla
kaç
Mendil Kalem
öğre n ci
var?
ı
Fotog'rafla rla
• Gazete okuyor. • Resim
yapıyor.
• Cam siliyor. • Meyve suyu içiyor. • Gitar çalıyor. • Gülümsüyor. • Top oynuyor. •
Fotoğraf
• Ders
çekiyor.
çalışıyor.
• Uyuyor. • Satranç oynuyor. • Bilgisayar
2
eşleştirelim
kullanıyor.
D D D D D D D D D D D D
•
Tamamlayalım,
Aşçı
yemek
pişir
söyleyelim
•
Oğretmen konuş
· Çocuk yüz
• Oğrenciler sınıfla otur
• O kahvaltı yap
• Bebek uyu
•
Oğrenci
ders
çalış
• O mektup yaz •
Şoför
araba kullan
• Uçak kalk • Murat parkta • Ali piyano çal Oğrenci
• Turistler müzede gez
•
•
. o gül
Yağmur yağ
koş
soru sor
yürü uyu al gel gül git
ben sen o biz siz onlar
Tamamlayalım,
3 ı.
-mı
-yor
-mi -mu -mü
-ıyor
mu
-iyor -uyor -üyor
-yum -sun -uz/ -yuz -sunuz 1-larl
Biz afmwor muyuz? Ben geliyorum. Sen yürümüyorsun. Biz gülüyor muyuz? Siz uyuyorsunuz. Onlar gitiyorlar.
6 Bir meslek seçelim
söyleyelim
Biz ilkbaharda sı k sık pi kni ğe (git-) gidiy_Qruz_ .
2. Gençler klasik müzik (dinle-)
, pop
Ben pilotum. Bu iş çok zevkli. Hiç sıkılmıyorum.
müzik (dinle-)_ _ __ 3. Ali ve La le
yarın
Her hafta farklı ülkelere
(evlen-J ________?
gidiyorum. Yeni insanlar4. Bebek hiç (uyu-) _ _ _ _ , sanı rı m hasta.
la tanışıyorum. Farklı dil-
5. Güzin çok güzel yemekler fpişir-1 _ _ _ .
ler öğreniyorum .
6. Siz spor (yap-)
?
7. Film saat kaçta (başla-)
?
Ben postacıyı m. Anka-
8. Ben her gün meyve (ye-)
ra'da oturuyorum . Sabahları çok erken kalkıyorum. Mektup dağıtıyo-
4 Yerleştirelim, söy leyelim
rum. Bu zor bir iş. Çok
kışın • yazın • ilkbaharda • sabah • akşam öğ l e
yaruluyorum ama işim i
• cumartesi • pazar • şubat • ocakta
çok seviyorum.
ı . insanlar __k_,ış'ı-__ n genellikle kayak yap ıyor.
2. Antalya
çok
s ı cak
oluyor.
ka hvaltı yapıyoru m .
3. Her
Ben bir restoranda gar-
ça lışmıyorum.
ve
4. 5. Bugün ı 4
Sevgililer Günü.
6. Ankara'da
çok kar yağıyor.
sonum. Her gün Bazı
7. Bu _ _ _ _ televizyonda güzel bir film var. yemeği
8. 9. Çiçekler
5
Bir günün nasıl geçiyor? Sabahları
ne yapıyorsun?
öğ lenleri ne yapıyorsun?
Hafta sonları ne yapıyorsun?
Hafta sonu ça-
lışmıyorum .
açıyor.
N eler Yapıyorsun ?
günler çok bahşiş
alıyorum.
saat ı 2 . 30'da .
Soralım , anlatalım
müşteri
lere seNis yapıyorum.
Ben
7 Dinleyelim, tamamlayalım Farklı Ülkelerde
Ahmet Moskova üniversitesi'nde öğrenci. Rus Dili ve Edebiyatı okuyor.
Rusya, benim ülkernden çok farklı bir ülke. Hava burada soğuk ve kış çok uzun _ _ _ _ _ _ . Rus arkadaşlarım kışın
Christoph Rio'cfa yaşıyor. Evli. Orada bir bankada çalışıyor. Bence Brezilya çok güzel bir u~~~~~ mevsim her zaman yaz. Brezilya'da fark~ı, kültürlerden insanlar birlikte _ __
Sarah Japonya'da bir okulda Ingilizce öğretiyor.
Japonya modern bir ülke. Ben başkent Tokyo'da yaşıyorum. Tokyo çok kalabalık bir şehir. Burada hayat çok hızlı ve insanlar çok . Tokyo' da çok güzel yerler var. Ben genellikle arkadaşla nmla Biz sık sık kareoke bariarına _ _ __
l(oyıt'""" 16
8
9
Soralırn ,yaDJtlayalıLn
Yerleştirelim
Kim, Neler Yapıyor? ne • nasıl • niçin • neden • hangi • kim ne zaman • nerede
l. Ayda kaç kez sinemaya gidiyorsunuz?
2. Türk yemekleri yiyor musunuz?
ı.
B: Çay içiyorum
3. Spor yapıyor musunuz? 4.
Alışverişte
Türkçe
5.
Sabahları
saat kaçta
6.
Boş zamanlarınızda
A: _ __!_M:..!:::e_ _ içiyorsun?
konuşuyor
2. A: Murat _ _ _ _ _ konuşuyor? musunuz? B: Murat çok
kalkıyorsunuz?
3. A: Ankara'ya _ _ _ _ _ geliyorsunuz?
neler yapıyorsunuz?
B: Hafta sonu geliyoruz. 4. A: O _ _ _ _ _
7. Ayda kaç kitap okuyorsun?
çalışıyorsun?
5. A: _ _ _ _ _ B: Çünkü aç
ı
o.
Günde kaç saat uyuyorsun?
yemiyorsun?
değilim.
6. A: _ _ _ _ _ mevsimde tatil B: Yazın tatil
ı. Sınıfla
konuşmuyor?
B: Çünkü Türkçe bilmiyor.
8. Türkçe müzik dinliyor musun? 9. Günde kaç saat ders
hızlı konuşuyor.
en çok kim sinemaya gidiyor?
yapıyorsunuz?
yapıyoruz.
7. A:
kazak daha güzel?
B: Beyaz kazak. 2. Sınıfla kimileri hiç Türk yemeği yemiyor?
8. A: Film _ _ _ _ _ başlıyor? B:
3. Sın ıfla kimileri spor yapıyor?
9. A: B:
4.
Sınıfla
kimileri
alışverişte
Türkçe
konuşmuyor?
ı O.
Yarım Hoş
ı
saat sonra
başlıyor.
geldiniz, _ _ _ _ _ istiyorsunuz?
paket makarna istiyorum.
A: Sen bugün _ _ _ _ _ hiç gülmüyorsun? B: Çünkü hastayım.
5. En geç kim
kalkıyor?
ll . A:
_ _ _ _ _ var?
Sınıfla
B: Sınıfla öğretmen ve öğrenci ler var. 6.
Sınıfla
kimileri
boş zamanlarında
kitap okuyor?
12. A: _ _ _ _ _ sınıftasınız? B: Biz bu
7.
Sınıfla
en çok kim kitap okuyor?
sınıftayız.
13. A: _ _ _ _ _ Türkçe B: Çünkü Türkiye'de
8.
Kimilerı
Türkçe müzik dinliyor?
9. Sınıfla en çok kim ders çalışıyor?
O. En çok kim uyuyor?
yaşamak
14. A: _ _ _ _ _ Türkçe B: TöMER'de Türkçe ıs.
öğreniyorsunuz?
istiyorum.
öğreniyorsunuz?
öğreniyorum.
_ _ _ _ _ yapıyorsunuz?
A:
Yarın
B:
Yarın alışveriş yapıyorum.
16. A: Bugün _ _ _ _ _ gün7 B: Bugün pazartesi.
10
Okuyalım, işarelleyelim
Günaydın İstanbul Herkese günaydın! iyi sabahlar! Burası Radyo istanbul. istanbul, büyük ve kalabalık bir şehir, bir metropol... Bu şehirde
hayat erken
başlıyor.
Milyonlarca insan,
sokaklarda... Otobüslere,
dolmuşlara,
purlara biniyorlar. Sütelerden simit, çiçekçilerden çiçek alıyorlar. Boğaz' da tura çıkı yorlar, sahillerde yürüyorlar. ders veriyorlar, telefonlarda Acaba siz şimdi neredesiniz? nereye gidiyorsunuz? Nerede ne sunuz?
yapıyor
DURUM (yönelme, kalma, Ad sınıf öğrenci
park morket okul Bebek'
çıkma)
-(y)E, -DE, -DEn
O[ryi;}_l~r· ~i-
Ek -ol-el-yol-ye
•
-do/-de/ -to/ -te -don/ -den/ -ton/ -ten
Oya marketten geliyor. Oğrenciler smlfa giriyor. Oğretmen öğrenciye soru soruyor. Oğretmen okuldan eve yürüyor. Ayşe Bebek'te oturuyor. Oğrenciler s1mftan Çlkwor
O markete gidiyor. Murat sm1fta oturutor. Oğrefmen okula gidiyor. Kadm parkta yürüyor. Ayşe parka gidiyor. Kadm parkta-gidiyor.
ı ı Yerleştirelim
oturmak • korkmak • çıkmak • gitmek • koşmak • hoşlanmak • dinlenmek • girmek • binrnek ders çalışmak • lV seyretmek • ayrıl mak • nefret etmek • top oynamak • yürümek • sı kı lmak
-LJ[JDDDDD Okuldan
Kütüphaneye
Köpekten
Otobüse
Sınıfa
Türkçeyi nerede öğreniyorsun? öğren iyorum.
O nereye gidiyor? _ _ _ _ _ gidiyor. _/
Adam kime bakıyor? \__Adam kadına
Sıra
kimde?
l Neden
\ -=======--- koçıyorum.
\_Sıra
T
koçıyorsun?
/
ö
IM E R Adam ne yapıyor? Adam
para çekiyor.
Kad ı n
film indiriyor.
Kadın
neye biniyor? _ _ _ __
13
İşaretleyelim, eşleştirelim
Günümüzde hayat zor. Evde, Trafik,
kalabalık,
pek çok sorun var.
gürültü ve daha pek çok
monoton geçiyor. Evden daha
işte,
işe, işten
şey...
Günler
eve gidiyoruz. Ama
eğlenceli yaşamak mümkünı
Ben bir doktorum. Her sabah hastaneye gidiyorum. Hastalar, raporlar, ameliyatlar... Bütün gün ama mutsuz bir insan Fotoğrafçılıkı
değilim.
çalışıyorum
Çünkü bir hobim var:
Her gün, her yerde fotoğraflar çekiyorum.
Bence hobiler insana pozitif enerji veriyor, hayat daha güzel geçiyor. değil,
Bir hobi bulmak hiç zor
birçok alternatif var:
Resim, müzik, koleksiyonlar, antikalar... Daha aktif bir hobi mi istiyorsunuz? Dans, spor, paraşüt,
sörf, motosiklet... Mesela bir doktor
arkadaşım
amatör bir dağ cı. Hafta sonları dağda kamp yapıyor. Bir başka arkadaşım
evde bulmacalar
böyle bir hobiniz var
Doğru
Yanlış
D
D
2. Hobiler hayata renk veriyor.
D
D
3. Doktor dağcılık da yapıyor.
D
D
ı.
Doktor mutlu bir insan.
İşaretleyelim, anlatalım
Dağcılık
• Fotoğrafçıl ık
alternatif
dolaşmak
gezmek
hareketli
aktif
problem
sorun
yaşam
hayat
seçenek
Sizin de
mı?
14 •
hazırlıyor.
• Müzik • Dans • Resim Diğer:
D D D D D
• Maket • Koleksiyon • El
sanatları
• Bilgisayar • Yemek yapmak
(ı D D D D D
15 Dinleyelim, tamamlayalım Nurten Hanım'ın Hobisi Benim
adım
Nurten. Ev
hanımıyım . Zaman ı m
likle ev _ _ _ geçiyor. Her gün temizlik pişiriyorum .
yemek
Ama
boş
genel-
yapıyorum,
zamanlarımda
bir
kurs _ _ _ gidiyorum. Kurs _ _ _ boncuk _ __ kolyeler, bilezikler, küpeler yapıyorum . Yeni modeller öğrenmek için
dergiler _ _ de bakıyorum. Bazen ipek
kumaşlar_ _ _
daşlarım _ _ _
16
Eşleştirelim
18 ı.
yapıyoruz.
Yoğurt
Kumdan
Cam
üzümden yapıyoruz.
$arap
Topraktan
Seramik
Ağaçtan yapıyoruz.
Kağıt
Sütten
küçük yastıklar yapıyorum ve arkahediye ediyorum.
Eşleştirelim Han ım
Nurten yapıyor.
yapıyoruz.
musun? 3. Nerede çalışıyorsun 1 okuyorsun?
(ı
4. Ne gibi habilerin var?
D boncuktan yapıyor.
5. Dedem oyuncak 5. Ne tür müzikten hoşlan ı yorsun?
araba
sun?
yapıyor.
D kumdan D zeytinden D
yapıyorlar. yapıyor
D sütten
6. Çocuklar sahilde kale
6. Hangi yemekleri seviyor7. Spor
deriden
4. Arılar bal yapıyor.
Sınıf Arkadaşım
ı . Kaç yaşındasın? 2. Çalışıyor musun, okuyor
D
yapıyor.
yapıyoruz.
anlatalım
D üzümden
2. Biliminsanları ilaç
3. Eskimalar ev 17 ögrenelim,
kolye
kağıttan
musun? 7. Ben cüzdan
8. Hangi sporlan yapıyorsun?
yapıyorum.
D meyvelerden
8. Yoğurt yapıyoruz. Adı : Yaşı:
işi:
ı
9.
Zeytinyağı yapıyoruz.
O.
Şarap yapıyoruz.
Mesleği : yapıyoruz.
iş Yeri:
ll . Reçel
Okulu: Hobileri:
12. Uçak yapmak çok kolay.
D bitkilerden D
çiçeklerden
D tahtadan D buzdan
19 Dinleyelim, tamamlayalım
20 Koyıl 51!0$1
Takside
Tamamlayalım
SaatKaçtaNe Yapıyorlar?
18
Ankara'da ş i mdi saat dokuz (09.001. Ankara 'da saat dokuzda bi!f.ok inst~JJ:....Çtilışıyor New York'ta şimdi saat (02.00). _ _ _ _ _ __
Yolcu : iyi günler. Havaalanına lütfen. Taksici : Tabii efendim. Yolcu : Affedersiniz acaba?
Moskova'da
şimdi
saat
(l 0.00).
Taksici : iki. Yeni Delhi'de Yolcu : Uçak iki saat sonra vaalanı
kalkıyor.
Tokyo'da
uzak mı?
Taksici : Hayır, oradayız.
şimdi
saat
!12.30).
Acaba ha-
sonra
Paris'te
şimdi
şimdi
(l 6.00l.
saat
(08.00).
saat
Yolculuk nereye? londra'da
şimdi
(07.00).
saat
Yolcu : izmi(e. Taksici : Yolculuk kaç saat sürüyor? Yolcu : _ _ _ __
saat sürüyor. Saat
Pekin'de
şimdi
Mexico City'de
(15.00).
saat şimd i
saat
Boenos Aires'te şimdi saat izmi(deyim .
(01.00). (04.00).
21
Yerleştirelim,
22
söyleyelim ı.
geçe • geçiyor • var • buçukta kala · yarım ı.
Saat sekizi çeyrek
_B;;;.; eçı;..;;e_ _
evden
çıkıyorum.
Yazalım,
Saat kaçta
söyleyelim
uyanıyorsun?
(07.30)
2. Ders saat kaçta başlıyor? (09.00)
başlıyor.
2. Film saat dokuz
3. Saat kaçta eve gidiyorsun? (7 7.45)
3.Saat _ _ __ 4. Saat bire on _ _ __
4. Saat kaçta akşam yemeği yiyorsun? f1 9.00)
S. Teneffüs ona çeyrek _ _ __ 6. Saat dördü on _ _ __
S. Saat kaçta uyuyorsun (23. 75)
ULAÇLAR Eylem
~
var
ru '
geçiyor
/
lll ikiye on var.
ı ilg~ç ~~ Örn~-
Ek
·~~jj·~
uyu bit al yap oku
-madan/-meden
koş
-tuktan/-tokten
23
f l l l o n biri çeyrek geçiyor.
-DiktEn sonra, -mEdEn dnce
-dıktan/ -dlkten -duktan/-dükten -tıktan/ -tikten
Sırasını
Ders bitlikten sonra sinemaya gidiyoruz. Uyumadan önce kllap okuyorum sonra Spor yaptiktan sonra duş aliyorum. Gazele okuduktan sonra evden çikıyorum. Bir saat koşluklan sonra d/n/en/yorum. DU$-!1/medefl-sonra uyuyorum önce
b elirtelim
ı . Di şlerimi tırçal ı yorum :
Yemek yedikten sonra
r / E ü na yirmi var.
I EYediyi yirmi beş geçiyor.
2. Türkçe kitap okuyorum: - - - - - - - - - - - -
Illi Dörde çeyrek var.
~~~~ Dokuzu beş geçiyor.
3. Kahvaltı yapıyorum: ------------4. Ders çalışıyorum: - - - - - - - - - - - - - - S. Duş a l ıyorum: - - - - - - - - - - - - - - 6. Yatıyorum: ·- - - -
iLGEÇLER Ad
~
kala
V '
geçe
çıkıyorum.
IIJ Dörde çeyrek kala eve dönüyorum.
Ek
ilgeç
ofis
-o/ -el -yol -ye
kadar
ders
-dan/-den/-tan/-ten
önce sonra
spor sen
Om_e~fer~ Ofise kadar yOrüyorum. Dersten önce çay Iç/yorum. Spordan sonra duş aliyorum. iş-sen«J-SiFFerooyo-gid!yen;m
24 Süresini belirtelim
/
lll ikiye on kala dersten
-fy)E kadar, -DEn önce, -DEn sonra
1. Türkçe öğ reniyorum : Saat dokuzdan bire kadar
f l l l On biri çeyrek geçe radyoyu açıyorum.
all Yediyi yirmi beş geçe uyanıyorum.
2. Televizyon izliyorum: ______________ 3. Kitap okuyorum: - - - - - - - - - - - - - - 4. Uyuyorum: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ S. Spor yapıyo rum : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ 6. Al ı şveriş
yap ıyoru m:
25
Ll
Okuyalım , tamamlayalım
26 Dinleyelim, tamamlayalım
Planı
CUmartesi
K~lSII'QSl
Rock Festivali
Ezgi : Alo Selen, ne haber?
Anıl
Selen : iyilik Ezgi, senden ne haber?
Berk : Yarın festival mi var? Cem : Bilmiyor musun? Her yerde afişler, reklamlar var. Anı l : Evetı Okula çok iyi rock grupları geliyor.
Ezgi :
Sağol,
iyiyim. Cumartesi ne yapıyorsun? Senin-
le buluşmak istiyorum. Selen : Sabah saat onda
ll
çıktıkton
dişçiye
gidiyorum. Dişçiden
sonra do annem ile alışveriş yapıyoruz.
Ezgi : Hmm... Peki
alışverişten
sonra ne
sürüyor. Sonra festival başlıyor. ilk grup Mavi Bulut. _ sahne-
yapıyorsun?
ye
boşum.
Ezgi : Ben de saat ikide kursa gidiyorum ve kurs iki saat sürüyor. Sonra ben de boşum. Selen : O zaman okuldon çıktıktan sonra Kızı l ay'da seni bekliyorum. Güvenpark'ta
mı?
Selen : Tamam! Metropol
Si n eması'nda
komedi filmi var, saat Ezgi : Harika! Cumartesi Selen :
Kızı l ay'da
Once güzel bir yemek ve sonra
sinema, tamam
çı kıyor.
Cem : Ben o grubu sevmiyorum. Sonraki konser _ _ _? Anıl
: Hmm ... Mavi Bulurun konseri _ _ _ _ _ __ _ _ _ _ bitiyor. Sonra Grubol Enfeksiyon konseri başlıyo r.
Ezgi : Tamam, saat dörtte
çok güzel bir
_ _ _ _ _ festivole geliyor musunuz?
Berk : Çok güzel' Festival saat koçta başlıyor? Anıl : Saat _ _ _ _ _ . Ama ikiye kadar konser yok. Tavla tu rnuvası var. Tavlo turnuvası _ _ _ __
Selen : Saat birde okula gidiyorum, oma üçten sonra
buluşuyoruz.
:
Arkadaşlar,
19
Konser saat
----- · Akşam
_ _ _ _ _ _ _ __
da BayRock grubunun konseri var. Cem : BoyRock grubu do geliyor mu? Süper! Anıl : Evet, gruplar çok iyi. Eee? Yarın festivole geliyor musunuz? Berk : Tabii!
oltıdo .
görüşürüz.
Görüşürüzl
Program Ezgi
Selen
09.00 ı
0.00
Dişçi
11 .00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00
Festival Program• 12.00
Tavla
Turnuvas ı
18.00
Mavi Bulut
19.00
Grubal Enfeksiyon
20.00
BayRock
27
Bakalım, yamtlayalım Yayın Akışları
~ Kanal D ı.l TRT1
Star
atv 06.45 07.35 08.10 09.20 11.45 13.30 15.15 16.00
Homedram Teletubbies Beyblade Harika Pazar Hadi Paylaşalım Dekadizayn Airport Çizgi Film Beyblade 16.50 Türk Sineması Tosun Paşa
07.00 Bocbah 08.00 Ayakkabıc ı 09.00 Uçan Lastik Bot 11 .00 Türk Si neması Bay Kamber 13.20 Paparazzi 15.30 Yerli Dizi Alanya Alamanya 17.10 Eğlence ibo Show
.
Tosun Paşa
07.45 Çizgi Film 08.45 World Challenge (Tekrar) 10.00 Pazar Sürprizi 12.15 Sinyal 14.00 Sol Şerit 15.00 Mehmetçik (Tekrar) 17.00 Yerli Dizi (Hayat Bilgisi)
Hayat Bilgisi
19.00 Ana Haber Bülteni 20.00 Eğlence Yıldıziann Altında
23.20 Telegol 01 .50 Sinema ÔIOm Sözleşmesi 03.30 Türk Halk
Kanal D'de 'Evim Güzel Evim'
programı
15.35
17.00
19.00 Ana Haber Bülteni 19.45 Spor Sayfası 20.00 Cennet Mahallesi 24.00 Pazar Keyfi 02.00 Sinema kavalye 03.30 Son Haber
Müziği
ı.
Günlüğü
15.35 Türk Sineması Günah Bende mi? 17.25 Asya'nın Kandilleri
~
15 .30
19.00 atv Ana Haber Bülteni 19.45 Spor 20.00 Eğ lence ibo Show 23.00 Ateş Hattı 01 .30 Son Haber 01.40 Homedram
10.15 Yörelerimiz Türkülerimiz 10.50 Sinema Tarafını Seç 13.40 Büyük Kedilerin
...•
Alanya-Aiamanya
16.50
08.00 Kanal D Çocuk Kulübü 10.00 Adile Teyze ve Kuzucuklar 11 .00 Evim Güzel Evim 12.30 Güneri Civaoğlu ile Şeffaf Oda 15.00 iş Dünyası 16.30 Bu Toprağın Türküsü
17.55 Ters Köşe 19.00 Ana Haber Bülteni 19.45 Gezelim Göreli 20.25 Sinema
19.00 Ana Haber 19.50 Spor 20.00 Türk Sineması Hırsız Var 22.00 Sinema Sisler Evi 24.00 3. Devre 01 .40 Türk Sineması
Müthiş Dadı
00.35 Televizyonca 02.05 Sinema Tarafını Seç
AlDudaklım
saat kaçta
başlıyor?
28 Doldurah m Ne Zaman?
2. ATV'de çizgi film kaç dakika sürüyor?
3. Show'da 'Pazar Sürprizi'
programı
saat kaçtan kaça kadar?
/
Uyandıktan
4. TRT l'de ilk film saat kaçta?
/
sonra
~
S. Sta(da yerli diziden sonra ne var?
6. Sta(da ikinci
eğlence programı
7. Show'da 'Spor
Sayfası'
kaça kadar devam ediyor?
hangi programdan önce?
8. ATV'de 'Ana Haber Bülteni' saat kaçta başlıyor?
9. TRT l'de 'Ters
Köşe' programı
kaçtan kaça kadar?
/
Yatmadan önce
1
Aile
Benim
Fotografı
ad ı m
Seçil.
Hemşireyim.
fotoğrafımız. Fotoğrafta sağımda
de
Ll
Okuyalım, işaretleyelim
annem koltukta benim
oturuyor. Annemin
öğretmen. Işini
bam da
bızımle
ve
adı
Aynur. O bir lise-
öğrencilerıni
Mehmet Mimar Mühendis
çok seviyor. Ba-
birlikte koltukta oturuyor.
Mehmet. O bir mimar. özel bir Ağabeyim
Bu bizim aile
Adı
şirkette çalışıyor. öğrencisi.
Koray üniversitede doktora
Doktor Bankacı öğretmen
Onun okulu izmi(de. Genellikle tatillerde ve hafta
Öğrenci
sonlarında
Baba
eve geliyor. O iyi bir mühendis olmak
istiyor. Abiarn Seda yorucu. Çok
bankacı.
Onun
işi
çok zor ve
çalışıyor. Sık sık başka şehirlere
yor. Ağabeyimin solunda küçük nep var. O lisede
öğrenci.
kız kardeşim
üniversileye
gidi-
Ab la
Zey-
hazırlanı
yor. Gelecekte iyi bir doktor olmak istiyor.
Anne
Ağabey Kız kardeş
..[
Aynur
Seda
Koray
Zeynep
2
Yerleştirelim
anne • baba • hala • teyze • amca • dayı • ağabey • abla anneanne Inine! • babaanne Inine) • dede {büyük baba}
5
Tamamlayalım,
söyleyelim
Merhaba ben özgür.
1. Leyla benim . .a:.:.: ::; no:.n= .:e m " "'-------
5. Oğuz benim _ _ _ _ _ __
2. Selçuk benim _ _ _ _ __
6. Ahmet benim _ _ _ __
3. Mine benim _ _ _ _ _ __ 4. Ozan benim _ _ _ _ _ __
7. Meral benim _ _ _ _ _ __
1O. Sedat benim l l . Ali benim _ _ _ _ _ __
8. Ayten benim _ _ _ _ _ __
12. Sevim benim _ _ _ _ __
9. Suna benim _ _ _ _ _ __
-(iJm, -(iJn, -(s)i, -(iJmiz, -(iJniz, -{/ErlsJi
iYELiK
Adıl benim senin onun bizim sizin onlonn
4 ı.
2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 1O.
Ac;l ev araba okul gözlük doktor
:
---
·:-----IIIIEIIII~
-m/-ım/-im/-um /-üm
Ini -o/-e Sizin doktorunuz Ahmet Bey mi? Ini -dal -de Paket onun arahasmda -ı/-i/-u/-ü/-sı/-si/-su/-sü lnl -don/ -den On/ann arkadaşlan çok çahşkan. -mız/-miz/-muz/-müz/-ımız/-imiz/ -u muz/-üm üz Senin okuluna gidiyorum. -nı z/-niz/ -nuz/ -nüz/ -ın ız/-iniz/ -unuz/ -ünüz Benim evim çok büyük. -ları/-leri Bizim göziüğ&!Wz nerede?
-n/-ın/-in/-un/-ün
arkadaş
Tamamlayalım,
söyleyelim
Ben im ev im _ büyük. Siz ders yok mu? O büro geliyorum. Biz uçak iki saat sonra ka l kıyor. Sen ad ne? O saç toka var. Bugün iyi görünmüyorsun. Ne _ _ _ var? Onlar çocuk _ _ _ bakıyorum . Siz adres ne? Biz okul burası.
5
Tamamlayalım,
söyleyelim
1. Bu senin resfm .:.:.in-"---2. Benim
şehir_ _ _
3. Senin boyun 4. Sizin oğul 5. Senin ağ ız 6. Sizin isim 7. Benim karın 8. Sizin kayıt__
mi
?
çok büyük ve güzel. mu ağrıyor?
okula gidiyor mu? ne var? Ahmet mi? aç. tamam.
6
Tamamlayalım, yerleştirelim
7
Bugün Evdeyim
Tamamlayalım
1. Ben _ _ _ gözlerim mavi. 2. Biz
ev
3. Onlar
üç oda. bir salon var. çok ağaç
bahçe
var. 4. Siz_ _ _ meslek._ _ _ ne? S. Sen
ne iş yapıyor?
baba
6. O
kıvı rcık.
saç
7. Bu kalemi siz
a ld ım .
dolap
8. Ayşe ben
kal ıyor.
yan
9. Ben _ _ _ isim _ _ _ Aii. 1O. Siz _ _ _ yurt _ _ _ nerede? 11. Sen _ _ _ gözlük kayıt
12. Okulda o
değil.
Çünkü bugün ben _ _ gün _ _ . Bugün sade-
14. Okul albümünde sen _ _ _ resim ıs .
mi? Çünkü izinliyim ve evde yalnızım. Eş _ _ işte. oğul _ _ da zırladım.
çok yardımsever
insanlar.
ce ben _ _ kumanda _ _ . televizyon _ _ . çay _ _ . kahve _ _ ve bilgisayar_ _ var. Niçin
yok.
komşu __
13. Onlar Bugün iş günü mü. tatil mi? Benlm.._ için hiç önemli
kaç numara?
Sen
gri gömlek
sana çok
yakışıyor.
16. Sen
annen _ _ _ çok genç.
_8 _Y _ er_l_ eş.:. .t_i·r_e_l_ i_m.:...,_ d_in_ı_e.y_ : . .el_im ____
okulda. Kendi _ _ güzel bir kahvaltı ha-
20
senin • değil • odam • sizin • adı • kitabım tarihiniz • senin • bizim • kimin • çantam 1. A:
kendimi • yüzümü • gömleğimi • öğretmenimiz elimi • arkadaşlarımı • dersirniz kahvaltımı • ayakkabımı
B:
Burası
senin
Hayır. orası
odan mı?
benim _ _ _ _
2. A: Bu _ _ _ _ çantan ız
mı?
B: Evet. o benim _ _ __
kendimi
çok iyi hissediyorum. Sabah
erken uyand ım. yıkadım
3. A: Onun _ _ _ _ ne? B: Bilmiyorum.
ve sonra _ _ _ _ _ ütüledim. _ _ __
boyadım
Güzel bir _ _ _ _ _ yaptım . Saat sek-
izde evden çıktı m. Durakta _ _ _ _ _ bekledim ve
4. A: Bunlar _ _ _ _?
B: _ _ __ S. A:
Doğum
_ _ _ _?
B: 1982. hep birlikte okula gittik. başlıyor.
ders başladı.
CV Koyıısıros-
Diyaloglar
Yani bugün ev ben _ _ .
Bugün
yok.
saat dokuzda tam zamanında derse geldi ve
6. A: Bu kimin kitabı? B: Benim _ _ __ 7. A: B:
Kırmızı Hayır.
araba _ _ _ _ mi?
_ _ __
değil.
9 FotogTaflarla Arkadaşım
Ll
eşleştirelim
Emre Benim en yakın arkadaşım Emre. O benim, liseden arkadaşım. Emre 22 yaşında. istanbul'da yaşıyor. Şimdi üniversitede öğrenci. Onun kız arkadaşı Ekin de üniversite öğrencisi. Okula birlikte gidiyorlar, birlikte ders çalışıyorlar.
Emre'nin ailesi Ankara'da yaşıyor. Onun annesi Berna Hanım avukat, babası Selim Bey emekli. Onlar her ay bir kez istanbul'a geliyorlar. Tatillerini Emre'yle beraber geçiriyorlar.
Emre'nin iki kardeşi var. Gizem ve Sinem. Onların evi izmi(de. Onlar izmi(de üniversitede okuyorlar. Gizem 2. sınıfta, Sinem 4. sınıfta. Aynı evde kalıyorlar.
Emre'nin pek çok hobisi var. Boş zamanlarında üniversitenin tenis kortunda tenis oynuyor. Bazen doğa yürüyüşlerine katılıyor ve fotoğraf çekiyor. Bazen de arkadaşlarıyla balığa gidiyor.
10
Yaniışı
11
çizelim
1. Benim kız arkadaşım/arkodoşın Ekin, üniversitede öğrenci. 2. Benim ailem/ ailesi Ankara'da
yaşıyor.
3. Babam emekli. annem/ annemiz avukat. 4. Sizin iki 5. Ben
kardeşi/kardeşiniz
var.
boş zamanlarında/zamanlarımda
tenis oynuyorum.
6. Kimin kardeşi/kardeşiniz izmi(de okuyor? 7. Onun
amcası/amcam
üç dil biliyor.
Arkadaşımızı tanıtalım
Benim en yakın arkadaşım ...
ı
viıniz_ve
5. 2 12
· ·
Eşleştirelim
o o o
içi o içinde para var. o o Evin önünde var. o Evin önü bahçe. Cüzdanın
boş.
Cüzdanın
ağaç
D
Kadının
saçlan san.
Kadının saçında
toka var.
Adamın şapkası
siyah.
Adamın kafasında şapka
AD-(nJin AD-fiErl sJi
AD TAMLAMASI (belirtili) Tamlayan gözlük çocuk oda gol otel
TamlanÔ~:_ \~~-
Ek -lnlın/-(nlin
-(n)un/-(nlün
•
"~~~~~~~-
-ı/-sı
renk oda
-i/-si -u/-su -ü/-sü
ayakkabı
etraf cam araba
Ayşe
var.
Ini -a/-e lnl-da/-de (ni-dan/ -den
-ları
-leri
etrafında çok ağaç var. Çocuğun ayakkabiSI yeni. Gözlüğün sağ cam1 kmk
Gölün
Odanm rengi beyaz. Bu otelin odalafi çok temiz. Ayşe arabasma I::Jiniyorum. AD AD-(sJi
AD TAMLAMASI (belirtisiz) Tamlayan Türkçe çocuk
kredi Ankara matemaftk yatak çay güneş
el
Tomlonan bahçe oda kurs park gözlük kart kale soru örgü
_
- ~k._... ~·~ ..~-
-ı/-sı
-i/-si -u/-su -ü/-sü -ları/-leri
(ni -a/-e lnl-da/-de lnl-dan/-den
Çay bahçesine gidworuz. Türkçe kursu nerede? Kredi kartmiz var m1? Burasi çocuk park1. Matematik sorulan çok zor. Yatak odas1 şuras1. Bu güneş gözlüğü çok pahali. O, el örgüsü bir kazak istiyor. Ankara Kalesi'ye gidiyoruz
13 1. Bu
Tamamlayalım, çocuğ
söyleyelim
ayakkabı~s.uı_ _
un
14 çok eski.
Sözcükler
2. Araba _ _ _ iç _ _ _ neler var? 3. Bilardo 4.
Yarın
salon
İş aretleyelim
çocuk -
gidiyorum.
yeni bir güneş _ _ _ gözlük___
alıyorum.
6. Türkiye
güneş
7.
Yarın
bizim
arkadaş _ _ _
ev _ _ _ bir parti var.
8. Bu ev _ _ _ bahçe _ _ _ çok büyük ağır.
9. Murat _ _ _ çanta _ _ _ çok 1O.
Arkadaşım
değil.
Ankara _ _ _ üniversite ___ okuyor.
l l . Masa _ _ _ çekmece _ _ _ si lgi var.
..[
..[
..[
X
araba - bagaj bilardo - salon
kaç?
...0 ...Isli
ayakkabı
5. Yatak_ _ _ oda _ _ _ uyuyorum. nüfus
...(nJin ...Isli
- gözlük
okul - üst kat yatak - oda Türkiye - nüfus arkadaş- ev
ev- bahçe
12. Ben okul _ _ _ yan _ _ _ oturuyorum. 13. Biz
Batı
Murat - çanta sinema
gidiyoruz. çalışıyor
14. Annem Ziraat Banka
Ankara - üniversite ayakkabı
15. Türkiye _ _ _ en büyük şehir_ __ istanbul.
spor -
16. Misafirler yemek oda
polis - köpek
yemek yiyorlar.
17. Cem her hafta spor salon 18. Ayşe 19. Bizim
boy sınıtımız
okul
gidiyor. çok uzun. en üst kat _ __
20. Öğrenciler otobüs durak
bekliyorlar.
21 . Onlar hafta sonu yüzme havu~-- gidiyorlar.
doğum -
gün sınav
Türkçe kad ı n
- çorap
yarış -
araba
kahve - fincan
22. Kalem _ _ _ uç _ _ _ yok.
15 Krokiye bakalım,
tamamlayalım
Büfe
Kuaför Pastane
Park
1. Kuaför, Cumhuriyet Bulvarı'_,_n=d=a'----- · büfe ile pastane nin arasında
Cumhuriyet
Alışveriş
Merkezi
~
Bu l varı
.::c: Sinema
Otopark
Use
4. Yüzme havuzu, spor salonu _ _ _ _ _ _ _ __
o
Metro istasyonu
Spor Salonu
Polis Karakolu
Yüzme Havuzu
rJJ
5. Süpermarket gar_ _ _ _ __ _ _ _ _ _ , Gün Oteli _ _ _ _ _ __ _ _ _ _ _ _ _ __
Taksi Durağı
>'o/)
2. Otopark, pa'"-- - - - - - - - - -- 3. Banka, Çiçek Sokağı _ _ _ _ _ _ _ _ __ _
....
Gün Oteli
Süpermarket
.::c:
6. Hastane, Ayna Caddesi _ _ _ _ _ _ _ _ __ 7. Metro istasyonu, spor salonu _ _ _ _ _ _ __
Q)
Ayna
Caddesi
(,)o
8. Lise, sinema ile otopar"--- - - - - - - - 9. Pastane, lise _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
10. Cami, banka _ _ _ _ __ _ _ _ _ _ __
..... Hastane
Gar
u-
Banka
Cami
:::;
16
Bulalım
Köy mü, Şehir mi?
1. Sebze ve meyveler her zaman taze. 2. Kalaba l ık ve gürültülü. ( _ _ _ __
köy
8. Hayvan beslemek daha kolay. 9. Stres daha çok. ( _ _ _ __
3. Hava daha temiz. ( _ _ _ __
1O. insanlar büyük evlerde yaşıyor.
4. Eğlence merkezleri yok. ( _ _ _ __
ll . Birçok insan aparlmanlarda yaşıyor.
S. Metro kullanmak mümkün.
12. Trafik yok. ( _ _ _ __
6. Daha çok ağaç var. ( _ _ _ __
13. insanlar tarlada çalışıyor. ( _ _ _ __
7.
14. insanlar daha yalnız. ( _ _ _ __
Komşuluk
17
önemli. ( _ _ _ __
Yerleştirelim
tarla • dağ • tiyatro • eğlence merkezi • aparlman • çiftlik • hastane • traktör • doğal ürünler • metro kalabalık • sinema salonu • köy ekmeği • banka • üniversite • bahçe • durak • temiz hava
Köy
Şehir
18 Nedenini açıklayalım Nerede Yaşamak istiyorum?
• Köyde
yaşamak
istiyorum. Çünkü _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
• Şehirde yaşamak istiyorum. Çünkü - - - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - -
19 Okuyalıın, yamtlayalım
----~~~~--------------------------------
Köyde ve
Şehirde
LJ
Hayat
Ben Salih Demirkan. Biz güzel bir köyde yaşıyo ruz. Bizim bu köyde bir çiftliğimiz var. Çiftliğimizde tavuk ve inek besliyoruz, patates ve çeşitli sebzeler yetiştiriyoruz.
Genellikle bütün gün çifılikle çalışıyo
ruz. Eşim çok erken uyanıyor. Yumurtaları topluyor, süt sağıyor. Sütten tereyağı ve peynir yapıyor. Bazen komşularımıza da yumurta, süt ve tereyağı veriyoruz. Haftada bir gün şehre gidiyoruz ve pazarda taze yumurta, köy peyniri, patates satıyoruz.
Pazarda herkes bu yiyeceklerden almak istiyor. Çünkü hepsi organik
Ben Selin Akman. Ankara'da yaşıyorum . Evim
~~~~.~··-'ılllıt";l!r
bir apartmanın yedinci katında. Şehirde gün çok er- ~i'A~ ken başlıyor. Her sabah yedide uyanıyorum. Şehir de yaşamak zor ama ben şehri seviyorum. işten sonra spor salonuna, sinemaya ya da tiyatroya gidiyorum. Bazı hafta sonları da arkadaşlarımla alış verişe çıkıyorum. Şehirde hava çok temiz değil, trafik her zaman problem
ama bence şehrin bazı avantajlan do var. Hostoneler, bankalar, üniversiteler, eğlence yerleri gibi...
ı . Salih Demirkan ve ailesi nasıl bir yerde yaşıyor? - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
2. Salih Demirkan neler yetiştiriyor? - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
3. Salih Demirkan köyü seviyor mu? - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
4. Selin Akman nerede yaşıyor? ----------------------------
5. Selin Akmon'a göre şehrin avantajları neler? - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
20
_ Ll
Eşleştirelim
- - --
Başkentler
ı
Eski bir balıkçı kasabası. Bugünün önemli bir ticaret merkezi... Burası yemyeşil bir kent. Bu şehirde
Avrupa'nın
her türlü tropik bitki var. Çünkü burası Ekvato(a çok
müzelerinde çok ünlü ressamların tabloları var. Madame Tussoud Müzesi'nde ise pek çok ülkenin politikacılarının ve sanatçılarının heykelleri var. Ayrıca bu şehrin hayvana! bahçesi de çok ünlü.
yakın ve burada her zaman yağmur yağıyor. insan-
lar
şehrin sokaklarında
uzakdoğu
bu
şehrin
çiçekler
satıyorlar.
yemeklerinin tadına bakıyorlar. otantik atmosferini çok seviyor.
önemli bir şeh ri... Bu şehir dünya borsave bir kültür sanat merkezi. Şehrin
larının başkenti
Turistler Turistler
Sanatın
ve aşkın kenti... Burası sevgiiiierin romantik gezilerinin en popüler durağı. Bu şehrin sokakları çok renkli. Her sokakta bir ressam tablo yapıyor ya da bir müzisyen enstrüman çalıyor. Bu şehirde çok ünlü markaların mağazaları
var. Çünkü burası modanın da başkenti.
5 atmosferi çok
Renkli eğlencelerin ve dünya futbolunun merkezi...
en uzun nehri bu şehirden geçiyor. Burada insanlar öğleden sonra sıcaktan kaçıyar ve nehre yakın çay bahçelerine gidiyor. Bu masal şehrinin çarşıları da çok ünlü. Turistler bu çarşılar da alışveriş yapmaktan çok hoşlanıyorlar.
Burada dükkanlar öğleden sonraları genellikle kapalı oluyor. Çünkü insaniann çoğu siesta yapıyor. Fakat geceler her zaman çok renkli. Herkes şehrin labirent gibi sokaklarında geziyor. Barlarda flamenko yapıyor ve sabaha kadar eğleniyor.
Burası
bir masal
farklı. Dünyanın
şehri..
Bu
şehrin
-(nhn/-(n)un bilgisayar -(nlin/-(n)ün okul matematik Ankara Ayşe
21 ı.
anne müdür üniversite masa ders
-ı/-sı
-nın/-nln
ofis
-ı/-sı
-i/ -si -u/ -su -ü/-sü
-nun/-nün
öğretmen
-i/-si -u/-su -ü/-sü
rektör üst es
Ayşe'nm annesmin ofisi Matematik dersinin öğretmeni Bilgisayar masasJntn üstü Ankara üniversitesi rektörü eku/l;lfi-(T}tief:irü-eşi
Tamamlayalım
Bizim__ öğretmen imiz in
2. Ev _ _ bahçe
kapı _ _
kız..!lli!.L ad _ı__
özlem.
7.
üst _ _ sarmasıklar var.
Yarın
abla _ _ ev _ _ bahçe _ _ bir parti
veriyorum.
3. Arkadaş _ _ abla _ _ ev _ _ gidiyorum.
8. Telefon fatura _ _ son ödeme gün _ _ yarın.
4. Çalışma kitap _ _ ilk sayfa _ _ güzel resimler var.
9.
S. Barış _ _ mavi spor ayakkabı _ _ ne güzeli 6. Benim Türkçe kitap _ _ sen _ _ çalışma masa
Güreş
Türkler_ _ geleneksel spor_ _ .
ı O. Bilgisayar benim çalışma oda _ _ . ll. Evim Murat_ _ ev _ _ arka _ _ .
12. Kitaplar çalışma masa _ _ üst _ _ .
_ mı?
__2_2_D_i_n_le~y~e_l_lın ~,_iş~a_r_e_tl_e~y_e_li_rn_ _ _ _ _ _ _ _ _~------
(j[) KayYI SlfQ$1
Turizm Bürosunda
21
1. Turist tura ne zaman katılmak istiyor? Yaz tatilinde. Hafta sonu tatilinde. D Bayram tatilinde.
3. Tur programında hangi şehir yok? Rize O~u Trabzon D
2. Turist hangi tura katılacak? Akdeniz Turu'na Karadeniz Turu'na Doğu Anadolu Turu'na
4. Programda hangi aktivite yok? Köy yemekleri
D D
D D D
D
D D
Doğa yürüyüşleri
Sumela Manastırı gezisi
25
D D
Yerleştirelim
turizm bürosu • yaz tatili • rezervasyon yaptırmak yurt içi • yut dışı • dünya turu bayram tatili • günübirlik 1. Bu sokakta bir tıtrizm bümsu 2. Emekli olduktan sonra bir
var mı? yap-
mak istiyorum. 3. _ _ _ _ _ _ çıkmak için pasaport gerekiyor. 4. Bu tur şirketinin turl arı çok ucuz. S. Merhaba. Ben hafta sonu için _ _ _ _ __ istiyorum. 6. Türkiye'de insanlar _ _ _ _ _ _ genellikle evde oluyorlar. 7. Siz de _ _ _ _ _ _ denize mi gidiyorsunuz? 8. Bu telefonda sadece _ _ _ _ _ _ görüşme yapmak mümkün.
ll
24
LJ
Okuyalım, eşleştirelim, işaretleyeliın
Türkiye'nin en
kalabalık şehri. ..
Burada pek çok kültür birlikte
yaşıyor. istanbul'da çeşitli dinlerin ibadet yerleri bir arada. Cami-
ler. kiliseler. sinagoglar... istanbul'da iki büyük köprü var. Bunlar Boğaz Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü. Bu köprüler Asya ve Avrupa birine
kıtalarını
bir-
bağlıyor.
istanbul'a yerli ve yabancı milyonlarca turist geliyor. istanbul bu insanlara birçok seçenek sunuyor. Bazıları istanbul'da vapurla Boğaz'ı
geziyor.
na biniyorlar. bazı ları
Kapalı Çarşı'da alışveriş yapıyor.
Bazıları
Ortaköy'de deniz
adalarda tayto-
kenarında balık
yiyor.
ise Çiçek Pasaiı'nda Türk müziği dinliyor.
Turistler istanbul'un tarihi ve turistik yerlerini de görüyorlar. En çok Ayasofya Müzesi'ne. Kız Kulesi. Dolmabahçe ve Çırağan Saraylarına
gidiyorlar. Topkapı en
meşhur
saray.
istanbul'da hayat çok hızl ı. Ozellikle gece hayatı çok renkli ve hareketli. Pek çok insan geceleri bariara ve gece kulüplerine gidiyor ve sabaha kadar
eğleniyor.
Adala(da
müzik dinliyorlar.
Kapalı Çarşı'da
yemek yiyorlar.
Ortaköy'de
faytonla geziyorlar.
Çiçek
hediyelik
Pasajı'nda
eşyalar alıyo rlar.
Doğru Yanlış
1. istanbul'da farklı dinlerin ibadet yerleri var.
D
D
2. istanbul iki kıtayı birbirine bağlıyor.
D
D
3. istanbul'a yal nızca yerli turist geliyor.
D
D
4. Turistler istiklal Caddesi'nde faytona biniyor. 5. istanbul'un gece hayatı çok renkli.
4. Hızlı
D D D D
5. Farklı
D
ı . Kalabalık
2. en
meşhur
3. Hareketli
25
D D D D
istanbul Topkapı Sarayı
istanbul'un gece hayatı Doğu
ve Batı'nın kültürleri
istanbul'da hayat
Tanıtalım
şehri,
1
.
ı Amerika'yı
Tamamlayalım , eşleştirelim , sıralayalım
Hangi
l(oyıl SIIOSI
Yılda ?
O 1912: Titanik hattı O 1945: 2. Dünya Savaşı O 1996· Bilim insanları bir koyunu O 1969: insanoğlu Ay o D 2004 Endonezya'da lsunemi felaketinde
22
kim
keşfetti?
Knsto( KoiQ11JP. keş!Qtti
2. insanlar Aya ne zaman gitti? 3. Çernobil'de nükleer santral ne zaman
patladı?
4. 1996'da ne oldu? 5. insanlar ilk defa ne zaman cep telefonu ı 00
binden faz-
la insan
D 1999· Türkiye'de, Marmara Bölgesi'nde 7.4 büyüklüğünde
6. ilk dünya kupasını hangi takım kazandı? 7. X ışınlarını kim buldu?
deprem
D 1970: insanlar ilk kez cep telefonu D 1953· iki dağcı Everesrin zirvesine D 1986: Çernobil'de bir nükleer santral D 1492 Kolomp Amerika Kıtası'nı D 1885· Wilhelm Conrad Rontgen X ışın la rı nı _ O 1930: Uruguaydaki ilk Dünya Kupası'nı Uruguay futbol takımı --------
8. Endonezya depreminde kaç
kişi
öldü?
9. 1953'te ne oldu? 1O. Marmara depreminin ll . 2. Dünya
Savaşı
büyüklüğü
ne zaman bitti?
12. Titanic 1912'de mi
battı?
neydi?
kullandılar?
2
Yerleştirelim
lşaretleyelim
4
1. Amcam dün Almanya'ya _ _ _ __
Bir hafta önce • Onceki gün Geçen sene • Bu yıl • Az önce Bugüne kadar hiç • Bugün • Dün
1. Bir hafta önce
arkadaşlarımla
c=J gittiniz
Cl] gitti 2. Biz geçen
yıl
tatile
c=J çıkıyoruz
piknik yaptık.
c=J gidiyor c=J çıktınız
c=J çıktık
3. Ben 1968'de Trabzon'da _ _ _ __ 2. _
_
3. _ __
buraya
yerleştik.
c=J doğduk
_
c=J yedin
kuzenime gittim.
5. ____
5.
arabamı
tamir ettim.
6. _
_ _ _ _ böyle bir insanla
7. _
____
akşam
c=J doğdum
4. Dün hiç yemek _ _ _ __
_ _ _ üniversiteden mezun oldular.
4.
c=J doğdu
tanışmadım.
tatilden döndük.
Paranızı
c=J yedim
c=J yemedin nerede _ _ _ _ _?
c=J kaybediyorsunuz c=J kaybettiniz c=J kaybettiniz mi 6. Dün seni çok _ _ _ _ _ . Neredeydin .
_ _ _ _ _ elektrikler kesildi.
8. _
c=J aramadım
c=J aradım c=J arıyorum
7. Siz geçen haftaki konsere
c=J gittik mi
7
c=J gitmediler mi c=J gittiniz mi
8. Biraz önce annem telefon
c=J ediyorum
c=J etti sen
-n
-dul -tu -dü/ -tü -k
o biz siz onlar
-nız/-niz/-nuz/ düşün
l-lar/-lert
Siz düşündünüz mü? Ben aldtm. Sen okudun mu? O geldi mi? Biz gitmedik Onfar-çtkmodiler.
9. Sen dün akşam ödev --~~-?
c=J yaptı n c=J yapmadı mı c=J yapmadın mı 1O. Geçen hafta
3
lı
Konuşalım
Tatilin
Nasıl
Geçti?
Nerede?
Kiminle?
Ne zaman?
Niçin?
Nasıl?
Ne kadar?
Hangi?
Neyle?
c=J etmiyor
sınava
_ _ _ __
c=J girmiyorum c=J giriyerum c=J girmedim 5
Tamamlayalım
1. A: Dün nereye gittin 1 Dün ne
wıp_tın
7
B: Dün sinemaya gittim. 2. A: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _?
• Deniz kenan
• Ucuz
• Otel
•
• Rafting
• Uzak
•
Eğlenceli
• Uçakla
Pahalı
B: Bugün çarşıdan 1 kilo portakal ve 2 kilo elma aldım.
3. A: _ _ _ _ _ _ _ _ _~_______?
B: Dün akşam ba l ık lokantasında güzel bir yemek yedik.
• Yakın • iki hafta
4. A: B: Ali geçen
7 yıl
üniversiteden mezun oldu.
6 Tamamlayalım, düzeltelim
~
------~------------- ~ Koyıl
tş Görüşmesi
23
Özgeçmiş Kişisel
Özgeçmişim
Formu
Bilgiler
Kişisel
Adı Soyadı
: Ayça
Yıldırım
Cinsiyeti
: ED
KD
Doğum
7 Formu dolduralım
SIIOSI
tarihi ve yeri
Bilgiler
Adı Soyad ı
Cinsiyeti
: 02.08._ _ / - -
Doğum
ED
tarihi ve yeri : _ _ - _ _-. _ _ / _ __
Medeni durumu
: Bekar
Ev telefonu
: 0212 119 85 27
Medeni durumu
Cep telefonu
: 0508 615 24 48
Ev telefonu
Adres
: Çiçek Cad. ll 0/ 3
Cep telefonu
Çankaya/ Ankara Eğitim
Adres
Bilgileri
Okul Türü Okul üniversite
adı
Boğaziçi
Giriş Yılı
1992 Dil Bilgisi
Adı
Bilgileri adı
Giriş Yılı
üniversite - - - - - - - - - -
Lise Yabancı
Eğitim
Okul Türü Okul
üniversitesi
Turizm ve işletme
Use Yabancı
Konuşma
Anlama
Yazma
çok iyi
çok iyi
çok iyi
ingilizce
çok iyi
çok iyi
çok iyi
Almanca
orta
iyi
orta
Dil
KD
Dil
Dil Bilgisi
Adı
Konuşma
Anlama
Yazma
Kurslar ve Seminerler Ankara üniversitesi TöMER : Diksiyon ve Hitabet Kursu Boğaziçi
Kurslar ve Seminerler: _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
üniversitesi : Bilgisayar Kursu
Genel Bilgiler Hobiler : Seyahat etmek. sinemaya gitmek ve su
altı
sporlan Genel Bilgiler Hobiler: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ _ __
Ayça; ı . 1978'de istanbul'da doğdu.
üyelikler : _ __ _ _ _ _ _ _ _ __ _ __ 2. Ortaokuldan sonra burs aldı.
3. Fransa'da ders verdi.
8 Millakat Yapalım •
4. Bir otelde staj
Reklamcı
- Grafiker
yaptı.
• Fabrikatör - Soför • Firma yetkilisi - Mühendis S. 1996'da
Boğaziçi
üniversitesi'ni bitirdi. • Dersane yöneticisi - Oğretmen
9
lşaretleyelim,
LJ
düzelte lim
[1]
Nevin
Hanım'ın
D D D D D D D D D
telefonlan
Babasının mes l eği Müşteri l erin düşüncesi Ta ksiciliğin
Nevin
ilginç yönleri
Hanım'ın çocuğu
Babasının h astalığı
Nevin
çok ilginç bir
işi niz
var. Neden
!aksici oldunuz? Nevin
Sağlam :
i ş yaptım.
aklı mda
işi
Hayıı:
kuaförde ve
işle rinden
ça l ıştı.
mağazalarda çalıştı
çok para
kaza ndı.
En
son küçük bir konfeksiyon mağazası açtım. O zamanlar taksicilik hiç
eski
Taksicilikten önce bir kafede
2. Eski
Taksicilikten önce pek çok
Hanım'ın
Nevin Sağlam; ı.
Hanım,
yoktu ama babam taksiciydi.
3. Meslek hayatında ilginç bir olay
olmadı.
4. işinden memnun değil.
Gazeteci: Peki bu mesleğe nasıl başladınız? Nevin Sağlam: Mağazada işl er kötüydü ve babam hastaland ı.
S.
Müşteri lerden
olumsuz tepkiler aldı.
Ben de babamın arabasıyl a taksiciliğe başla
dım.
10
Gazeteci: Mesleğinizi seviyor musunuz?
Tanıtalım Ha nım
Nevin Sağlam : Her işi n zorluklan var. Ben işimi seviyo-
Nevin
rum ve hep bu işi yapmak istiyorum.
Neden taksicilik
Gazeteci: Peki müşterilerin i z nası l tepkiler veriyor? Nevin Sağlam : Hiç olumsuz bir tepki nellikle biraz
almadım
ama ge-
şaşınyo rlar.
Gazeteci: Peki ilginç olaylar yaş ıyor musunuz? Nevin Sağlam: Evet, geçen gün taksime bir çocuk bindi. Yolda annesine telefon etmek için benden telefonumu istedi, ben de verdim. O sırada kırm ı zı ışık yandı ve çocuk elinde telefonumla kaçtı.
D D D D D D D D D D
Hanım'ın taksiciliği seçişi
Ailesinin tepkisi
Gazeteci: Nevin
yok
Nevin
Taksi ci l iğ in zorlu kları
BAYAN TAKSI Cl
var
kim? yapıyor?
işi ni seviyor mu?
Nevin Sagtam,
••
değ ıl
evde yorgun
ben sen o biz siz onlar
11
••
mı
-d ı/-ydı/-tı
mı
-di/-ydi/-ti -du/ -ydu/ -tu -dü/ -ydü/ -tü
öğrenci
-nız/-niz/-nuz/- nüz
O evde değrl mwdi? Ben yorgun muydum? Siz hazır mwdm1z? Onlar öğrenci miydi/er? Sen çal1şkan deği/din.
genç
1-lor/ -lert
Biz -gençdik
çalışkon
mu mO
hazır
-k
Tamamlayalım
12 Dogrusunu . Şimdi nasılsınız?
1. Dün çok yorgun du n u z 2. Geçen yaz talilde Alanya
3. üniversitede hiç 4. Geçen ay S. Talilin
çalıskan
nasıl
geçti? Otel
6. Sen dün evde yok
8. Dün aksam seni Nerede
ve ben dede _ _ __
kalabalık
7. Tarkon ilk şarkısıyla çok
2.
D Serap iki yıl önce öğrenci.
3.
D Serap iki yıl önce öğrenciydi. D Dün akşam neredeydin? D Dün akşam neredesin?
4.
D Geçen hafta hava g üneşliyd i.
S.
D Geçen hafta hava g üneşl i. D Dün hastayd ım, şimd i iyiyim. D Dün hastaydım, şimdi iyiydim.
?
? meşhur
aradım.
Evde yoklun.
?
Tamamlayalım
14 Türnce Şimdi altmış
üç yaşında yım. Evliyim ve onneanneyim. Saçiarım bembeyaz ve biraz kiloluyum. Şimdi emekl iyim oma bundan kırk üç yıl
O zaman yaşında
genç güzel
ve .Saçlarım simsiyah ve zayıf . O yı l larda üniversitede öğrenci . Çok neşeli ve hareketli . Kırk üç nasıl geçti, anlamadım
D Geçen kış hava çok soğu ktu. D Geçen kış hava çok soğuk.
bir öğrenci _
kızım doğum yaptı
yıl
i şaretleyelim
1.
, hava çok
güzel
13
-m -n
•
Şimdi
Zayıfım .
oluş turalım
• Once Çocukken şişmandım.
15
Yerleştirelim
17
8
Bedrum'da m ıydınız • çalışkandım • zor muydu hasta mıydınız • samimi miydin • uzun muydu yaramaz mıydın • kalabalık mıydı • ucuzdu lezzetli miydi • öğrenciydim • evde değ il miydin 1. Siz geçen yaz tatilde
Badrum 'da mıydın ız
Eşleştirelim
LONDRA UÇAGI 2 SAAT RÖTARU
?
2. Ben iki yıl önce üniversitede 3. Partide yemekler saçların
4. Sen gençken
9
? ?
5. Lisedeyken çok 6. Siz dün okula gelmediniz,
?
7. istanbul eskiden de böyle
?
aradım,
8. Dün seni çok
? ?
9. Sen çocukken 1O. Dünkü
sınav
?
D Dün gece en iyi arka-
ll . Sen Cem'le eskiden de böyle
?
12. Geçen hafta pazarda meyve ve sebze çok _ _ .
16
(~
daşım bendeydi ve geç saatiere kadar sohbet ettik.
D Neyse ki tam zamanında
Yerleştirelim
havaalanına vardım.
Türk'ta • Japon'du • bayandı • aşçıydı insan iard ı • ülkemdeydi • sempatiidi • yaşındaydı deneyimdi • gençti • vardı • yabancıydı sınıftaydık • yalnızdım
Ben 5
yıl
önce Türkiye'de Türkçe
menlerimiz
Türk'tü
öğretmenimiz
. Ben
beş
. Bazı
. Çünkü ailem
arkadaşlarım
yurtta kalıyordu ama ben evde kalı-
yordum. Ev arkadaşım bir sevimli bir
. O çok
ve çok
. O çok
güzel yemekler yapıyordu . Yani tam bir Türkçe kursunda onunla aynı on iki
öğrenci
. Sınıfımııda
. Arkadaşlarım da benim . Dersten sonra sınıf arka-
gibi daşlarımla
kofeteryada sohbet ediyorduk. Türki-
ye'de bir yıl
kaldım .
Bu bir yıl benim için çok önem-
li bir ____ . Sonra ülkeme döndüm. Si md i ülkemde ailemle birlikte değilim.
D iki saat vaktim vardı ve beklemek çok
sıkıcıydı.
D Sabah saati duymadım ve çok geç
kaldım.
. Onlar çok iyi _ __
_ _ ve o yirmi
Türkiye'de
öğrendim. öğret-
D Hemen bir taksi çağırdım.
yaşıyorum. Artık yalnız
D Trafik çok sıkışıktı. ·Geç kalıyorum."
diye düşündüm.
D Uçağımın ka lkış saatinden on dakika önce hazırlandım. Ama son anda "Olumsuz hava şart lan nedeniyle bütün uçuşla r iptal oldu." ononsunu duydum.
D Uçağımın kalkış saatini kontrol etmek istedim ve panoya baktım. Panoda "Londra uçağı iki saat rötarlı" yazısını gördüm.
D Bir süre havaalanında dolaştım, mağazalan
gezdim.
18
Ll
İşaretleyelim
1928 yılında istanbul'da doğdum. Babam Naci Bey diplomattı.
Maddi durumumuz kötüydü ama masal gibi bir çocukluk ge-
çirdim. Ben ailemin dıktan
beşinci çocuğuydum .
Babam
işinden
ayni-
sonra Ankara'ya taşı ndık ve ilkokula Ankara'da devam et-
tim. Tiyatroya da Ankara Çocuk Kulübü'nde başladım. Çocukluk yıliarımdaki
en büyük mutluluğum tiyatroydu. Aile yaşamımııda
insana ait komik ve trajik durumları öğreniyordum. ilkokuldan sonra Ankara Devlet rılı
bir öğrenciydim.
Konservatuarı'na kayıt yaptırdım.
Beş yıllık
Çok
başa
konservoluan dört yılda bitirdim. Pro-
fesyonel tiyatro hayalım 1948'de başladı. ilk oyunum Shakespare'in '12. Gece'
adlı
oyunuydu.
1959 yıl ı nda kardeşim Müşfik Kenter ile istanbul'a gittim. Bir yıl sonra birlikte 'Kent Oyunculan Topluluğu'nu kurduk. Sonraki
yıllar
da Amerika Birleşik Devletleri ve ingililere'de eğitim ve oyunculuk üzerine çalışmalar yaptım. Bugüne kadar 1OO'den fazla oyunda yer aldım. Bu oyunlarda şadım .
değişik acılar,
heyecanlar, ve aşklar ya-
Zaman zaman sinema filmlerinde de rol
aldım.
Sinema
oyuncusu olarak üç kez 'Altın Portakal' ödülü aldım. 1962'de 'Yı lın Kadını'
seçildi m. 1981'de devlet sanatçısı oldum.
Bana göre tiyatro ile ilgilenmek demekti. Her şeyimi
mesleğime
zaman mücadele etmek oldu .
dünyanın ortası nda
durmak
verdim. Yaşamak benim için her
Yanlış
Doğru
1.
Yı ld ız
Kenter ilk tiyatro
eğiti mi n i
ailesinden
a l dı.
D
D
D
D
Kenter mutlu bir çocukluk dönemi geçirdi.
D
D
4. Yıld ız Kentere göre oyunculuk zor bir meslektir.
D
D
D
D
D
D
2. Yıld ız Kenter için tiyatro sinemadan daha önemli. 3.
5.
Yıld ız
Yıld ız
Kenter
kalabalık
bir ailenin çocuğuydu.
6. Yıldız Kenter savaşla ilgili oyunlar oynadı. 7.
Yıldız
Kenter için yaşamak, mücadele demek.
D
D
8.
Yıldız
Kenter yoksul bir ailenin çocuğuydu.
D
D
9.
Yı ldız
Kenter Amerika'da birçok kez sahneye
D
D
D
D
çıktı.
1O. Yı ldı z Kenter ·savaş· konulu oyunlardan nefret ediyor.
Yakın anlamlısını bulalım
19
acılar:
mutluluklar D
hastalıklar D
yanlışlıklar D
sıkıntılorD
oyunculuktan sonra D
oyunculukla ilgili D
oyunculuk dışında D
oyunculuk üzerine oyu nc u luğun üstünde D
Açıklayalım
20
Yıldız Kenter'in
12. gece Müşfik
profesyonel tiyatro
yaşamında
ilk oyunu
Kenter
Naci bey 1948 1959 Altın
Portakal
21
Eşleştirelim
1. Uzun
D şimdi çok iyi bir ustayım.
yıllar yalnızdım
D şimdi işimi çok iyi yapıyorum ve tecrübeliyim.
2. Birkaç yı l önce bekerdım 3. Daha geçen 4. Eskiden
yıl öğrenciydim.
işimde
5. Daha birkaç yıl önce zayıftım sağlıkl ı
7. Yıllar önce çocuktum 8. Eskiden
çıraktım
eşim ve çocuklarım var.
D ama şimdi evliyim.
acemiydim
6. Uzun zaman önce
[I] şimdi
bir gençtim
D sağl ı ğ ı m iyi değil. Çünkü yaşlıyım artık. D ama beslenmeme dikkat etmedim ve artık şişman ı m . D şimdi öğretmenim ve işimi seviyorum. D yaşasın, artı k geneimi
ll
22
Yanıtlayalım, işaretieyeJim
23
Tamamlayalım
GEÇMiŞTEN GÜNÜMÜZE Bu
yüzyılda
gençler bilgisayar programları, internet,
e-posta, mobil telefon ve plazma televizyon konusunda çok
şey
kömür ütüsü
biliyor. Ancak tel dolap, odun hakkında
sobası,
hiç fikirleri yok. Bazen gençlere
eski telefonlardan, süpürgelerden, siyah-beyaz televizyonlardan söz ediyorum, çok torunuma otuz
yıl
şaşırıyorlar.
öncesinin ütülerini
Geçen gün
anlattım.
Size de
anlatayım:
Ben çocukken elektrikli ütüler yoktu. Annem pantolonlarımı yatağın altına
koyuyordu. Pantolon sabaha
Eskiden
fotoğraf
Çünkü Bazı
fotoğraf
çekmek hiç kolay
değil
makinelerini kullanmak çok zor_ eğitim
makineleri kullanmak için
gerek Tabi ilk fotoğraf makineleriyle
.
almak
fotoğraf çekiirmek de
. iyi bir fotoğraf için çoğu zaman birkaç daki-
zor
ka hiç hareket etmeden durmak ve objektife bakmak önemli
kadar dümdüz oluyordu. Sonra bir gün babam eve bir ütü getirdi. Otüyü ilk kez o gün gördüm. Son derece basit ama o zamanlar için önemli bir ara çtı. Annem ütünün alt bölümüne kömür koyuyordu ve ütü iyice ısınıyor du ve elbiselerimizi bu ütüyle ütülüyordu. ilk ütü teknolojisi buydu
işte!
Daha sonra da kömürlü ütülerin yerini
elektrikli ütüler a l dı. Zaman içinde diğer ev eşyaları da çok gelişti. Böylece şimdiki gençlerin ı . Şimdiki
işleri
daha
kolaylaştı.
gençler hangi konularda çok bilgili?
Radyolar eskiden dı.
. Elbette o zamanlar dijital
lir radyolar yok pantolonları nasıl ütülüyorlardı?
24
harikası
etrafında
sihirli bir
kanallı, taşınabi
. Radyolar evin en güzel
de duruyor, haberleri, müzik için herkes onun
parçasıy
en önemli
Bir çok insan için radyo teknoloji
kulu
2. Eskiden
hayatımızın
programlarını
topla n_
köşesin
dinlemek
.
Karşılaştıralım
Eskiden - Şimdi
3. ilk ütü teknolojisi nasıldı? •
Buzdolabı
• Televizyon
• Telefon
•
Çamaşı r
• Radyo
· Soba
makinesi
ben sen o biz siz onlar
yap sev bil otur gül
-mı
-yor
-mi -mu -mü
-ıyor
mu
Siz Türkçe bilmiyor muydunuz? Ben çocukken süt sevmiyar muydum? Onlar konuşmuyor/ard1? Sen az önce gülüyordun? O üç y1l önce Istanbul'da oturuyordu? Bfz erm se!JI.üt;le a/Jşveriş yoprmyoFduk mu?
-m -n
-(yldu -du
-iyor -uyor -üyor
-k -nuz -lar
konuş
L /
25 Yanlış ı çizelim
Ben çocukken her şey daha güzeldi.
Şimdiki
çocuklar gibi
imkan larımız
yoktu ama yine de çok mutluyduk. özellikle yaz dışarıda
akşamlarını hatırlıyorum/1-ıotırlı yordtırı ı.
Geç saatiere kadar
vakit geçirdik/geçiriyorduk. Oyunlar oynadıkloynuyordu k . Bazen de si-
nemaya gittiklgidiyorduk. Şimdi daşları
bilgisayarlar, televizyonlar gençleri yalnızlaştırıyor/yaln ızlaştırıyordu. Çok fazla arka-
yok. Genellikle evde vakit
Bizim zaman ı mızda
ilişkiler
geçiriyorlar/geçi riyorlardı.
de çok farklıydı.
Akşam
yemeklerinde bütün aile
duk. Yemekten sonra sohbet ettiklediyorduk ve bazen birbirimize
topland ı kltoplanıyor
fıkralar anlattıklan l atıyorduk.
Birlikte çok
eğlendik/ eğleniyorduk. Şimdi
insanlar yemeklerini bile televizyonun karşısında yiyorlar/yiyorlardı. Birbirleriyle konuşmuyorlar/konuşmuyorlardı. Çocuk-
lar televizyonsuz ve bilgisayarsız bir hayat düşünmek istemiyorlar/i stemiyorlard ı. Bizim zamanımııda her şey bu kadar kolay değildi.
Ama bazen
UlAÇlAR Ad(+Ek)
çocuk o~rencı
genç
arabada evde
düşünüyorum/düşü nüyord um;
biz daha
şanslıydık.
11!-(y)ken ( < i-ken/
-{y)ken Onunla öğrenciyken tantştJm. iken Çocukken çok şişmand1m. Gençken daha s1k sinemaya gidiyordum. Evdeyken çok mut/uydum. Öğrerıcikerı ço~~ildifrı. A1abatfakeR- sigafa-ifmiyor-IJfR.
Tamamlayalım
27
ı . Saçla rı n
uzun ken
daha güzel_,d!.!:.i_ _ . Niçin
kestirdin?
2. Sen banyo _ _ _ bir arkadaşın ara _ _ _ . ama adın ı
3. Ben
söyle_ __
beş yaşında _ _ _
bale kursuna git_ __
4. Müdür Bey, siz top l an tı
26
Tamamlayalım
ı . internet yokken - - - - - - - - - - - 2. Televizyon yokken _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ 3. Elektrik yokken _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ 4. Otomobil yokken _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ 5. Telefon yokken _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ 6. Asansör yokken _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ 7. Buzdolabı yokken - - - - - - - - - 8. Çamaşır makinesi yokken _ _ _ _ _ __ _ _
Şu
misafiriniz gel _ __
anda bekleme salonunda.
5. Ben küçük
annem
çalış_ _ _
. Bu nedenle
bana anneannem bak~--6. Ayşe
Hanı m.
komşunun
biliyor musunuz? Siz tatil _ __
evine
hı rsız
gir_ __
7. Sen yok._ _ _ cep telefonun 8. Ben üniversite
ça ldı.
dans kursuna git
28
LJ
Tamamlayalım
Anneannemin 'fohlğraf cA/hiimij Anneannemi çok severim. Çok güleryüzlü ve
konuşkan
bir insandır. Onunla sohbet etmek çok güzeldir. Geçen gün onu ziyarete git
ve beraber çok güzel zaman ge-
çir_ __ Oğleyin,
anneannem eski bir fotoğraf olbümüyle oda-
ya geldi. Bana eski resimlerini göstermek iste _ __ Albümün ilk sayfosında genç bir hanımın fotoğrafı var
. •Annean ne, bu kim?" diye sor_ __
"Benim, yavrum: dedi. Çok şaşı rdı n?
şaşırdım.
Anneannem, "Niçin
Ben de bir zamonlar genç _ _ _ • dedi. Re-
simde anneannemin
yonında
bir adam
vardı.
"Peki bu
adam kim?" diye sordum. ·o do deden. Tanımadın
mı?
Çok yakışıklı bir adam _ _ _ . Bak, şu resimde deden ve ben birlikteyiz." dedi. Anneannem yaz
fotoğraf
gösterdi.
Fotoğrofta
başka
anneannem bir sandal-
yede otur_ _ _ _ , dedem ise onun
yanında
nem gül _ _ _ , "Bu bizim birlikte ilk lendikten üç-dört
yıl
fotoğrafçı
pahalı
fotoğrafı mız.
Ev-
sonra çektir_ _ _ . O zamanlar yok._ _ _ _ .
Fotoğraf
çekiirmek
. Ama deden bir gün bono sürpriz
yap _ _ _ ve eve bir
fotoğrafçı çağır_ _ _
." de-
?" di-
di. Anneanne, "Dedem gençken romantik
. Anneannem güldü. "Elli yıl önce roman-
ye sor tik olmak
ayakta
. ·çok güzel bir fotoğraf: dedim. Anneon-
dur
çok fazla
bir siyah-be-
ayıp
yavrum. Biz sokakta el ele
gez _ _ _ , pastanelerde otur_ _ _ . Her şey gizli
. Ama evlenmeden önce deden bana
mektup yaz de dikkatle ve
.• dedi. Anneannem şaşkınlıkla
sık sık
anlatıyor,
ben
dinliyordum. Saatler böyle geçti...
29
Tamamlayalım
f A: Oğrenciler okula 1 gidiy~rlar? ~ Otobus - ·
nasıl
ile Ayşe'yle Murat ev/eniyor. -la/-le Oku/o araboy/o gidiyorum. yla/-yle Mosoda kitap/o ko/em var.
araba Ayşe
kitap
Sifteffl(}ye-&r/(edeş/ffl/e-gillim.
a rkadaşım
Onun/o ders mi çol!şocoksm? e-ile-heryere-gi#im. Ben de SIZtn/e geliyorum
sizin onun
50
Tamamlayalım
l . Kim ben iml_ e_
gelmek istiyor?
A:
Sınıfta
B:
Oğretmen _ _
2. işe her gün metro ____ gidiyorum.
öğrenciler.
3. Kim _ _ _ görüşmek istiyorsunuz?
kimler var?
istanbul arası araba_ _ üç
4. Ankara buçuk saat.
S. Lütfen burada yüksek ses ____ konuşmayın. A: Kim
6.
ders
çalışıyorsun?
B:
Yalnız çalışıyorum
Ayşe,
ailesi
oturuyor.
7. Yarın yeni bir gömlek .
ayakkabı
almak
istiyorum. 8. O
nerede
tanıştın?
konuşmak
9. Murat çok üzgün, hiç kimse istemiyor.
lO A: Dün ne B:
yaptın?
Arkadaşım _ _
sinemaya gittim.
Kahvaliıda
51 1.
yumurta
peynir yedim.
Yanıtlayalım
Dişierinizi
neyle
fırçalıyorsunuz?
_ _ _ _ _ __
2. Neyle çorba içiyorsunuz? _ _ _ _ _ _ _ __ 3. Neyle çamaşır yıkıyorsunuz? - - - - - - - hesab ı
4. Lokantada Sevgi ve umutla
A: Dilek Murat _ _ ne zaman evleniyor? B: Sanırım gelecek ay.
yaşamlarımızı birleştireceğimiz
bu güzel
günde sizleri de yanımızda görmekten mutluluk duyacağız.
Aylin-Melin
Sevinç - Hakan
ÇAGLAR
GONER Solonu - Adana
S. Neyle 6.
fotoğraf
Saçlarınızı
neyle ödüyorsunuz? _ _ __
çekiyorsunuz? _ _ _ _ _ _ __
neyle
!arıyorsunuz?
_ _ _ _ _ _ __
7. Eve neyle gidiyorsunuz? _ __ _ _ __ __
52 ile ile yerleştireli m kalem • gözlük • cep telefonu • tarak • arkadaş • çatal 1. Bu mektubu senin ---'k~a""l""' em ~ in!:!.le "---- yazdım. 2. Uçakta _ _ _ _ _ _ _ _ _
A: Alo. Deniz _ _ mi görüşüyorum?
B: Evet, buyrun ben Deniz.
3. Saçlarını bu
konuşmak
yasak
mı !arıyorsun?
4. üç boyutlu filmleri özel bir _ _ _ _ _ _ _ __ izi iyoruz. 5. Bu
yemeği
_ _ _ _ _ _ _ _ yememek gerek.
1 Dinleyelim, yerleştirelim , Ne alayım?
___ cv
işaretleyelim ~--~--------------------------
Koyıl Sı'OSi
24
ol • alayı m • al • hazırlayayım • almasın • yapsın • alsı n • almasın • alayım • alayım mı • söyle • al Ceren. ı 'oll.wn l'f.' ,ı/e/1 bu akşam . lff.'lt iiı evinde bulu,Jti)'Odm: Alet1, nwd'ellc> J 'olh111 't1 telefon ed[ror.
Mert Volkan Ceren Volkan Mert Volkan
: Alo Volkan. ben şimdi marketteyim, a kşam için ne ? : Ben kola aldım ama siz ne içmek istiyorsunuz bilmiyorum. Bence sen birkaç tane bira - - · : Bira , ben aldım. : Ceren bira , diyor. : Peki, o zaman yiyecek bir şeyler ? Cips, kuruyemiş ...? : Cips aldım ama kuruyemiş de iyi fikir. Sen biraz kuruyemiş
Ceren : Volkan Mert'e Markette Mert
-
Volkan Ceren
'---
Volkan : Ceren meyve de alsın, diyor. Mert :Tamam. Ama benim karnım aç. Bir paket de makarna . Ceren bize güzel bir makarna Volkan : Evet. evet çok iyi olur. Ben de acıklım şimdi. O zaman yavaş yavaş sofrayı _. Haydi sen de çabuk _ _ ! Mert :Tamam. on beş dakika sonra oradayım. Volkan : Peki, görüşürüz Mert : Görüşürüz.
, meyve de ______ Makarna yapıyor
Karnı
aç
Meyve istiyor
Kala
a ldı
Bira
aldı
--
Evde ı--
Bira içmek istiyor
sen o siz onlar
ben sen o biz siz onlar
2
al bekle git oku doku n gel gir yaz
-ma -me
bak ye iç otur
-mo -me
mı
mi -sı n/ -sin/ -sun/ -s ün -ınhzl 1 -in(izl 1 -un(uzl 1 -ün(üzJ -yınhzJ 1 -yinlizl 1 -yun(uzl 1 -yün(üzl
-sınlar
1 sinler 1 -sunlar 1 -sünler
-a 1 -e -ya 1 -ye
-yım 1 -ylm -sın 1 -sin
Onlar beklesinler m1? Sen git! O almasm! Siz okuyun! Giriniz! Dokunmaym1z! Onlar gelmesin/er! Sir-yez'
Ben yemeyeylm m1? Sen içesin.
mı mı
O konuşa. -lı m
1 -lim -sınız 1 -siniz -lar 1 -ler
konuş
sor
Siz sorosm1z Biz ç1ka/im. Onlerhekfflaya/er. Ben-alt:Jfa mw1m?
Tamamlayalım
1. Burcu'ya söyle, ödevini hemen bitir.. s.:.:.in : : .::....__ __
2. Çok yorulduk, haydi biraz dinlen _ _ _ __ 3. Öğretmen kızıyor, bir daha geç kal_ _ _ __ 4. Bugün hava güzel, şems iyemi a l _~-t • 5. Bu akşam yemek için d ışarı çı k._ _ _ _ _?
6. 7. 8. 9. ı O.
Teneffüste çay iç _ _ - - -· Kaçta çı kıyorsu n? Seni işten al __ ? Tok musun? Yemek yap ? Lütfen odada sigara iç _ _ _ __ Sı nav kağıd ı n a mutlaka adı nızı yaz_ _ _ __
5 Sözcükleri yerleştirelim adet • avuç • bardak • demet • dilim • fiske • gram • kadeh • kalıp • kilo kilogram • kutu • litre • paket • parça • salkım • tane • top
bir _ _ __ _
bir _ _ _ __
bir _ _ _ __
bir _ _ _ __
süt
vişne
meyve suyu
ekme k
dört
dört - -- -
(tane) yumurta
bir _ _ __
üzüm
bir _ _ __
bir _ _
bir _ _ __
e lma
havuç
bir _ _ _ __
bir _ _ _ __
bir _ _ _ _ _
p eynir
tuz
do ndurma
fındık
yoğurt
bir _ _ __ _
bir _ _ _ __
bir _ _ _ __
bir _ _ _ __
mayda noz
bifte k
şarap
k ola
1
bir _ makarna
4
Yanıtlayalım ı.
Ne
sıklıkta alışveriş yapıyorsunuz? alışveriş yapıyorsunuz?
2. Ne tür yerlerden Mahalle
bakkalından mı?
Büyük marketler-
den mi? 3. Gıda
alışverişinde
nelere dikkat ediyorsu-
nuz? 4.
Gıda alışverişinde şıyorsunuz?
ne gibi sorunlarla
Hangi konulardan
karşıla şikayet
edersiniz? 5. Aşağıdaki durumlarda siz neler yaparsınız? Bu iki durum alışveriş önerilerinden hangileri ile ilgilidir? ı.
Durum: Geçen hafta markette yeni bir salam markası gördüm ve denemek istedim. Evde salamı açtım ve her tarafa berbat bir koku yayıldı. 2. Durum: Pazar günü eşimle haftalık al ı şve riş için süpermarkete gittik. Fakat market çok çeşit
Marketlerde binlerce Kaliteli, ekonomik ve için
yiyecek var.
sağ'lıklı alışveriş
aşagldaki uyarıları
dikkate
kalabalıktı. dık.
alın.
5
ı.
• Alışveriş listesi hazırlayın. alışveriş yapmayın.
• ürünlerin son kullanma tarihine
bakın.
• ürünler üzerindeki etiketleri okuyun. • Ekonomik boy veya aile paketleri her zaman avantaj l ı değil,
• Fiyatlara
bakın
dikkatli olun. ve ürünler
arasında karşı laştırma
yapın .
• Marketler arası n daki
Yerleştirelim
haş l amak • kaynotmak • bölmek rendelemek • doğramak • pişirmek kanştırmak • çırpmak • kızartmak • süzmek
AllŞVERiŞ iÇiN öNERiLER
• Açken
Fiyatlara ve etiketlere bile bakmaaceleyle alışverişimizi tamamladık.
fiyatl arı karşılaştırın.
Annem diyet yapıyor. Sebzeleri suda haşlı vor ve yağsız yiyor. 2. Sen köfte yap, ben de patates Çocuklar patates kızartmasına bayılıyor. 3. Kızım, salata yapmak için domates _ _ ve havuç _ _ __ 4. Hülya makarna için önce suyu _ _ __ piştikten sonra süzgeçle _ _ __ 5. Bu sandviç bana çok fazla. ikiye _ __ yarısını sen ye. 6. Ablam kek için önce yumurta ve şekeri 7. Çayına
şeker koymadım,
sen koy ve
• Güvenilir marka ları tercih edin. 8. Akşama misafirimiz var, yemeğe ne _ _ _ _?
6 Sıralayalım
~
----~--------------------------------------------- ~ KayYı sırası
Beraber Pişirelim
2S
-.
"'
MALZEMELER • Yarı m kilo kıyma • 350 gr. asma yaprağı lsalamural • iki boş soğan • Yarım bağ maydanoz • Bir çay bardağı pirinç • iki yemek kaşığı domates salçosı • Bir tatlı koşığı tuz • Bir tatlı koşığı karabiber • Bir tatlı kaşığı pul biber • Bir limon • Yarım litre (O.Sit.l su
sos • Yoğurt • Sarımsak
Q
Sizce bu
yemeğ i n adı
ne?
'----------'
7 Bir yemek tarif edelim Malzemeler:
Tarif:
8
Ll
Okuyalım, yanıtlayalım
Menü Çorbalar Domates Çorbası ................. 3 TL Mercimek Çorbası ............... 2,5 TL Ezagelin Çorbası ................ 3,5 TL Mantar Çorbası .................. 2 TL
Salatalar Mevsim Salatası ................. .4 TL Garson : Oğuz
Hoş
geldiniz efendim. Ne
: Eeee... Menüye bir pizzo
olayım
/Domates, marul, salatallk, biber, maydanozJ
olırsınız?
bakalım ...
Ben bir
korışık
oma zeytinsiz ve orta boy ol- .
sun lütfen. Hülya
Çoban Salata ....................3 TL (Domates, Karışık
yeşil
biber,
Salata ................... .3 TL
: Ben zeytinli bir pizzo istiyorum oma henüz
Pizzalar
Gerson : Zeytinli... O halde Dört Mevsim ya do Akdeniz deneyin. Sucuklu pizza seviyor musu-
Karışık
: Evet. seviyorum. alın.
14,20 TL 14,70 TL
lim mi Hülya?
1. Kim, ne
: Evet moden suyu iyi fikir ama ben buzsuz olayım
lütfen.
Gerson :
Tatlı
Hülya
Şi mdilik hayır.
17,30 TL
Belki yemekten sonra. Siparişleriniz
hazı r.
: Çok
teşekkür
ederiz.
ısmarladı?
Oğuz:
Hülya: - - - - - -
ister misiniz?
Garson : Peki efendim.
18,90 TL
15 dakika sonra
19.70 TL 19,70 TL
IMazorella peyniri, pepperonl, yeşil biber, sucukJ
: Bol buzlu ve limonlu birer moden suyu içe-
:
Büyük
17,50 TL
(Mozarella peymri, pepperoni, sucuk, mantar, siyah zeytin)
Anadolu .......8,90 TL
olmasın.
Gerson : Tabii ki. Ne içmek istiyorsunuz?
Oğuz
.........7.40 TL
4 Mevsim ......8,40 TL
: Peki, Dört Mevsim, küçük boy olsun. Ama lütfen domotesli
Hülya
Orta
(Mozarel/a peyniri, mantar, sa/am, sucuk, zeytin/
Gerson : O zaman Dört Mevsim
Oğuz
Küçük
Akdeniz . ...... 6,90 TL 12.70 TL
(Mozarella peyniri, beyaz peynir, siyah zeytin, domates/
nuz?
Hülya
maydanozJ
(Havuç, turp, maydanoz, domates)
karar vermedi m. Acaba hongisinden olsun?
Hülya
soğan,
2. Sizce hesap ne gelecek?
Ayrı ayrı Ortak
ı TL
:=:======~
ı
TL
-li, -siz
SlFATlAŞTlRMA
Adc".:'-,:l~-
Ana Yemekler Karn1yarık
... . . . ......... .. ..... .. 6 TL
akıl
-lı
-SIZ
boya süt alkol uzun boy mavi gömlek
-li -lu -lü
-siz -suz
10
akJ/11 {çocuk} aktlstz {adam) boyalt fduvarJ boyasiz {duvar) sütlü (kahve/ sade (kahve) alkollü (içecek} alkolsüz (fçecekJ uzun boylu fktzJ ktsa boylu fk1zJ mavi göm/eksic--ledemJ
-SÜZ
Tamamlayalım
Mant1 . ... ..... .. .. . ........... . .7 TL
1. iki od a _ /ı __ , mobilya _ lı__ bir ev arı yoru m.
izmir Köfte ...................... .6 TL
2. Babam
Yaprak Sarma ...... . .............6 TL
İçecekler Portakal Suyu ................ ....5 TL Ayran ............. . ............ .4 TL Kola .... . ............... . . . . . ... .4 TL
şeker
_
çay içiyor. çünkü
tatl ı
sevmiyor.
3. Benim arabam klima _ _ . 4. Onun babası iyi kalp _ _ bir adam. S. Süt
kahve istiyor musun?
6. Hava çok rüzgar_ _ , zor yürüyorum. 7. Ahmet çok
akı l _ _ bir çocuk
Her şeyi çok çabuk öğreniyor.
8. Denge _ _ beslenmek çok önemli. 9. Mavi göz_ _ kız bana ı O.
bakıyor.
Kafein _ _ kahveyi tercih ediyorum. Çünkü daha
sağlı kl ı.
Su ....... . ......................2 TL Maden suyu ............ . ........2 TL.
11
Tatldar
9
Yazalı m
12
Zıt anlamlısını işaretieyetim
Evli
Evsiz
Bulutlu
Bulutsuz
Düzenli
Düzensiz
Hızlı
Hı zs ız
Pahalı
Pahasız
Sinirli
Sinirsiz
Kilolu
Kilosuz
Ya şlı
Ya şsı z
Sütlü
Sütsüz
Kirli
Kirsiz
Yeme~e Nasıl
D D D D D D D D D D
Bekar
[I]
Açık
D D D D D D D D D
Da ğ ı nı k Yavaş
Ucuz Sakin Zayıf
Genç Sade Temiz
tı
davet edelim
Bir Yer Olsu n?
Menünün Ntatlı lar" bölümünü siz hazı rlayın ı z. Ustede sizin favori tatlı n ız da olsun.
• et lo ka ntası
• sigarasız bölümde
• ev yemekleri
• terasla
Menüden hareketle bir si pari ş listesi de siz
• pizzacı • Çin lokantası
• bahçede
hazırl ayın ız.
• ilaiyon lokantası
• kenarda
•
balı k restoran ı
• ocak başı nda
13 Adresi bulalım
14 Telefonla
Kofe--.JJ .._____ _
D
Kurv
~lık
Mılli E~ıtım
Temızfeme
Oco~ı
Bokonh~ı
ll ı ı
\
l' ı
c il d cl t
Müşterisi niz...
• Neli pizza istiyorsunuz, belirtiniz. • içecek de istiyor musunuz?
'ı
( adril
ll
1 1Banka 1
BOfe
verelim
• Pizza isteyiniz.
S a h i 1 C a cl d \' ' i Kuoför
s ipari ş
•
sorunuz.
Fiyatını
• Ne zaman gelir, sorunuz.
' ı
.c
Hastahone
---P-TT---.1~ .______,
uı_JII,... on_e _ _o_k_ a_ .__E_ Alatııık
Bu l varı
Spor
Onıversile
Solonu
J~ [sıne:/j
•
yanında
okul var.
Sağlık Ocağ ının karşısında
Milli
•
Müşteriye
ne istiyor sorunuz.
Fiyatı
ve teslim süresini belirtiniz.
Eğitim Bakanlığı
Banka hangi caddede?
yan ında
çeşitlerini anlatınız.
Başka
15
2. Süpermarkelin
"merhaba" deyiniz.
• Adresi alınız. •
var. ı.
•
• Pizza
• Spor salonunun solunda süpermarket var. • Bankanın karşısında park var. • Eczanenin
Pi zzacıs ınız ...
Tamamlayalım peşi n
• taksiili • nakit • kredi
kartı
• vade
farkı
hangi bina var?
3. Kafe nerede? Korhan : iyi günler. Bu kazak ne kadar? Satıcı
4. Okul ile Spor Salonu'nun
arasında
hangi cadde var?
: 80 TL efendim. Ama de %20 indirim var.
Korhan : Anlıyorum, ama
Satıcı
tarafında
yanımda
o kadar _ __
para yok.
5. Eczaneden sinemaya hangi yoldan gidersiniz?
6. PTT'nin iki
12§.!._Y!:...._ ödemeler-
_ _ _ ile tek seterde ödemeniz de mümkün,
hangi caddeler var?
aynı
indirimi
yapıyoruz.
Fakat
taksiili ödemelerde indirim yok. Korhan : Peki, _ _ _ ödemeler kaç ayda n başlı-
7. Kofeden sinemaya gitmek için kaç caddeden geçeceksiniz?
yor? Satıcı
: 3 ayda n ı O aya kadar bölüyoruz. Hem de peşin fiyatına .
8. Eczaneden bankaya gitmek için hastanenin önünden geçecek misiniz?
Yani
Korhan : O zaman ben kredi
_ _ yok. kartıyla alayım. ı O ay
taksiili olsun. Satıcı
: Tabii efendim, kasaya buyurun.
Ll
Okuyalım, işaretieyetim
16
17
Eşleştirelim
Çocuklardan uzak tutunuz. Soğuk
içiniz.
o=3o derecede, elde yıkayınız. ı
ı
Vücut temizliğinde kullanmayınız.
Türkiye'de insanlar peşin, taksille ya da kredi kartıyla alışveriş yapıyorlar. Alışverişlerde
mümkün. Kredi
kartına
taksit de çok
arasında değişiyor.
ay ile 24 ay
kredi
kartı
kullanmak
yaygın .
Bunun için
Taksitler 2
çoğu
insan
peşin a lışveriş yapmıyor.
Artık
insanlar mahallelerdeki bakkallardan ya da ma-
ğazalardan
çok
alışveriş yapmıyor. Gıda
ürünlerini bü-
yük süpermarketlerden; giyim, mobilya, beyaz eşya vb. ürünleri büyük alışveriş merkezlerinden alıyor. Çünkü böyle yerler daha hesaplı ve çok pratik oluyor. Alışveriş merkezlerindeki
mağaza lar
genellikle sezon
sonlarında
indirim yapıyor. insanların çoğu da alışveriş için bu zamanları
bekliyorlar.
Türkiye'de kataloglardan, televizyonlardan ve internetten
alışveriş
son
yıllarda başladı,
ama bunlar henüz çok
yaygın değil.
Çünkü pek çok insana göre bu tür
rişler
değil.
güvenli
18
1. Türkiye'de kredi kartı yaygın değil. 2. insanlar peşin alışverişi çok tercih etmiyor. 3. Ucuzluk sezonunda insanlar alışveriş yapmıyor.
4. Türkiye'de internetle
alışve
alışveriş
Doğru
Yanlış
D
D
D
D
D
D
yapmak
yaygın .
S. Alışveriş merkezlerinde alışveriş kolay oluyor.
D D
D D
Yanıtlayalım
• Olkenizde taksitli
alışveriş
var
mı?
• Kredi kartına taksit olur mu? • Peşin ödemelerde ekstra indirim mümkün mü? o
insanlar alışverişlerde pazarlık yaparlar mı?
o
internetten alışveriş yaygın mı?
o
Her ürün için garanti belgesi
o
Hangi ürünlerle birlikte kullanma
şart mı? talimatı
da olur?
Okuyalım, yanıtlaya lım
19
Bir Gezginin Gözüyle
Mutfak Kültürleri ve Saglıgımız
Bugüne kadar birçok ülke gördüm, her kıtaya gittim. insanların yemek alış kanlıkları
Dünya lıklardan
her kültürde
farklı. Yani,
mutfaklarının başında
her ülkenin farklı, özel bir mutfak kültürü var. mutfağı
Çin
geliyor. En eski, en büyük uygarfarklı
biri... Kocaman bir ülke, her bölgesi
nuç, binlerce
farklı
yemek. Uzak
Doğu
pirinç ve soya fasulyesi. Her yemeğin soya sosu. Soya
sosları
bir coğrafya ve iklim ... So-
mutfak kültüründe en önemli yiyecek yanında
mutlaka pirinç oluyor, sos da
çok tuzlu. Cinliler sebzeleri
vuruyor. Bu yöntemle vitaminler ölmüyor ama da tam olarak ölmüyor. Ya Japon usulü
yağda,
zarartı
yüksek
ateşte
ka-
bakteriler ve mikroplar
çiğ balık! Adı
üstünde, hiç
pişmiyor
ama yanında zehir gibi bir yeşil hardal var. ilaiyaniarın geleneksel mutfağında makarna, spageıti ve pizza gibi unlu yi-
yecekler ön planda. Hepsi çok lezzetli ama salamlı, sosisli, jambonlu yemekler,
tereyağlı, kremalı
soslarla bu mutfak da çok tehlikeli!
Fransız mutfağı
pey-
nir çeşitleriyle ünlü. Sofranın başlıca içeceği kırmızı şarap. Kırmızı sarabın yanında
da genellikle yağlı,
mutfağının
Arap
den yapıyor.
en ünlü
kırmızı
yemeği
Kebabın yanında
Mezelerin ana malzemesi Daha birçok
et var.
da
kebap. Araplar
çeşit çeşit
pathcanı
mutfağı saymadım
da
ama
beyaz et, beyaz et... Uzmanlar hep
kebabı, yağlı
koyun etin-
baharat, yoğurt ve nohut oluyor.
unutmayalım . şunu
aynı şeyi
ekleyeyim, bitireyim: Beyaz et, söylüyor ama bence tavsiyeler
biraz yan ıltıcı. insanlar ne yesin? Bu önemli değil. Olçülü ve dengeli yesinler, yeter.
ı . Coşkun Aral'ın Çin, iıalyan, Fransız ve Arap mutfakları hakkındaki görüşle-
rinin hangilerine 2. Sizin de 3. Türk
başka
katılıyor,
mutfaklar
mutfağı hakkında
4. Kendi
mutfağınızdan
ğin
yazın .
tarifini
hangilerine hakkında
ne
katılmıyorsunuz?
böylesi
düşünceleriniz
var
mı?
düşünüyorsunuz?
bahsedin. Kendi
mutfağ ınızda
en
sevdiğimiz
yeme-
20 Sıralayalım, tartış alım ikrom Sırası
Liste
D D D D D D
mezeler çorba tatlılar
ara sıcaklar ana yemek meyveler
21
ikrom Sırası
Liste
t.
D D D D D D
meşrubat/içki
ekmek pirinç makarna çay/kahve salatalar
Eş leştirelim
kızartma
kömür
tava
hoşlama
su
fırın
buğu l ama
buhar
tencere
ı zgara
yağ
mangol -DEn daha
KARSILAŞTlRMA
Ad
1 ~
Ek
-don 1 -tan -den 1 -ten
bu sınıf New York tenis Ali Ankara
daha
(BoksJ tenisten daha tehlikeli bir spordur. (0 smtfl bu sm1ftan daha büyük /Tokyo) New York'tan daha kalabalik /Ahmet/ Ali'den daha çalişkan. fistanbu/1 Afll«:ffet-deho---pelwh.
büyük kolabalık
tehlikeli çal ışkon yavaş
pahalı
üSTÜNLÜK
en
Ad ıl sınıf
dünya Türkiye kitap
Ek
-
1 -ilnl -un 1 -ün -nın 1 -nin -nun 1 -nün ......... -daki 1 -takı -deki 1 -teki
en
-ın
22 Tabloya göre
Yaşı
Boyu Kilosu
~!
-~~--116111O, smtfm en 1 öğrencı
-ı
renkli büyük yüksek
il tepe sayfa
-i 1 -si -u 1 -su -ü 1 -so
dağ
..........
numarası
reAkli-ili.
yanıtlayalım
Orhan
Pınar
Demet
18
19
20
16
1.75
1.84
1.62
1.70
38
Dünyanm en yüksek tepesi, Everesrtir. Türkiye'nin en büyük ili hangi i/dir? Kitabm en renkli sayfasi bu. S1mftaki en çalişkan öğrenci, kimdir? istenbı:JI,-Jijrkiye'deki ~fl
80
58
ı.
En uzun boylu kim? _ _ _ _ _ _ _ __
2. Kim
Aslıhan'dan
42
36
daha
şişman?
3. Kim Orhan'dan daha büyük?
53
4. Kim Demerten daha 5. En
zayıf
37
kısa?
_ _ _ _ _ _ __
kim? _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
6. En genç kim? _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ 7. Kimin
Ayakkabı
-sı
Ağfl-[)oği-Wfk-iy~e-eR-}'Ükseklir.
Aslıhan
65
çalişkan öğrencisidir.
çalışkan
ayağı
8. En küçük
en büyük? _ _ _ _ _ _ _ _ __
ayakl ı
kim?
9. En kilolu kim? _ _ _ _ _ __
Ll
Eşl eştirelim
23
Uzmanındon
Kaliteli Bir Hayat İçin
Osman Müftüoğlu
10 EMiR
www.yaıaı inhayal.com
[]] Düzenli egzersiz
1. Dengeli beslenin.
yapın
siyum ve D vitamini 2. Damar sağlığınıza dikkat edin.
D
Bağışıklık
4. Kötü
sisteminizi güçlendirin.
şeyleri
D
alın.
deneyin.
değerlerinizi,
Kan
özellikle kolestrolünüzü dikkatle izleyin. Tonsialtında
yonunuzu kontrol
az tüketin.
Yeterli miktarda kal-
Yeni şeyl er öğren i n. Yeni bir dil, yeni bir hobi, yeni bir oyun için şansınızı
3.
yaşayın.
ve hareketli
tutun. Daha çok egzersiz
yapın,
daha
az strese girin. 5. Sigaradan ve
dumanından sakının.
D
Alkolü, kofeini, beyaz unu ve tuzu ölçülü tüketin.
D
Düzenli olarak kontrol yaptırın. Doktorunuzun önerilerini uygula-
6. Kos ve kemiklerinizi takviye edin.
yın, i l oçlarınızı
D 7. Ağız
8.
bakımınızo
Belleğinizi
özen gösterin.
ı O. Sağlık
24
kullonmayın.
kontrollerinizi ihmal etmeyin.
Haftalık
m enü
oşılarınızı
kullanın.
(Hepatit, zotürree, grip vsJ yoptırın.
zenli uyku, egzersiz ve dinlence
güçlü tutun.
9. Gereksiz yere ilaç
Gerekli
düzenli
bağ ı şıkl ı k
Unutayın
dü-
sisteminizi güçlendirir.
D
Gereksiz yere ve yüksek dozda ilaç
kullonmayın .
D
Sigara içmeyin. Sigara
dumanından
uzak durun.
D
Dişierinizi
D
Az yiyin. Kolori ihtiyacınızı farklı besinlerden karşılayın. Hayvonsal yağ l arı
düzenli fırço l oyın. 6-8 ayda bir diş hekiminize
daha az,
zeyti nyağını
daha çok
uğrayın.
kullanın.
hazırlayalım
ölçü
Yemek
• dilim
• parça
• çay
• kahve
• tavuk budu
• çorba
• adet
• paket
•
• kola
• köfte
•
• bardak
· kutu
• ayron
· meyve suyu
• nohut
• kuru fasulye
• porsiyon
• gram
· soda
• gozoz
• bulgur pilavı
• mantar sote
• koşık
·demet
• bira
•
cocık
• zeytin
• peynir
• kose
•
• hoşaf
•
rakı
• taze fasulye
•
kıymolı
• tabak
• kodeh
· süt
• su
•
balık çorbası
kalıp
şarap
•
kıymalı
patates
ızgara balık
bezelye
-"
25 Bir araba seçelim tkinci El Oto ;--
Markası
Renault Clio (1.4)
Opel Astra 11 .6)
VW Polo 11 .8)
Ford Focus 11.6)
Modeli
2006 (Sedanl
2004 (Hatchbackl
2005
2007 (Sedanl
Klima, özelikleri
tek hava
Kimden Fiyat
26
ABS, 4 hava
yastığı,
yastığı,
2 hava
yastığı,
klima,
Sürücü ve yolcu hava yastığı, otomatik \
klima, alarm,
dizel, sun-roof,
radyo-CD çalar
radyo-kaset çalar
radyo-CD çalar
Galeriden
Bayandan
Sahibinden
Doktordan
14.000 TL
13.000 TL (Vade olur)
16.000 TL (Krediye uygun)
Pazarlık
(Pazarlıksızl
vites, otomatik klima, yükseklik
ayarlı
direksiyon
Eşleştirelim, yazalım Koyot"""'
Kim Kimdir?
26
27 Kendimizi tarif edelim · uzun • kısa • orta Ben
ı
· sakin
• kumral
• zayıf • kilolu
• esmer
• toplu
• utangaç
• boylu
sarışın
•
neşeli
·yeşil ı • ela . • mavı
gözlü
1
Yerleştirelim, yanhşı
TCDD _
çizelim
Ll
Türkiye'de İlk Günlerim kiralamak •
ra n devu l arımı
•
öğren mek
• ödüyorum • oluyorum
Adım
isabel. Türkiye'ye üç ay önce geldim. Buradaki ilk günlerimi hiç unutmadım. Yabancı bir ülkede ilk günler çok zor geçiyor. Ev , banka işlemleri, kimlik işlemleri, faturoları yatırmak, önemli yerlerin adreslerini, telefonlarını hiç kolay olmuyor. O günlerde arkadaşlarım çok yardım etti. Çünkü Türkçe bilmiyordum. Ama artık işlerimi kendim yapıyorum. Bu üç ay içinde biraz Türkçe de öğrendim. Artık faturalarımı kendim _ _ _ __ doktor _ kendim alıyorum. Banka ve kredi kartımla ilgili işlemleri kendim yapıyorum . Bir kütüphaneye ya da spor merkezine kendim üye . Yaba n cı bir ülkede yasamak benim için eskisi kadar zor değil.
2 Tahmin edelim,
1. isabel Türkiye'ye fıeA&z 1 birkaç ay önce 1~ önceden geldi. 2. Türkiye'deki ilk günlerini hala
hatırlıyor
1
hatırlamıyor.
3. ilk günlerde birçok işi kolaylıkla 1 zorlukla yaptı. 4. Arkadaşları hiç 1 hep 5. Biraz Türkçe
öğrendi
yardım
etti.
ve hayat onun için
daha zor 1 kolay.
anlatalım
Ne Yapmak Gerekiyor? • ev bulmak
• üye olmak
• posta göndermek
• kimlik çıkarmak
• gümrükten geçmek
• banka
işlemleri
hıç
• faturolan yolırmak
· vize almak
• ikametgah olmak
• abone olmak
artık
3
Tamamlayalım, bulalım Kclyıl swsı
Fotogi'afçıda
27
çocuk okul
-ı/-yı/-i/-yi -u/ -yu/ -ü/ -yü
araba Ayşe
:Günaydın.
Fotoğrafçı
: Günaydın Ayşe Han ı m, buyurun. : Pasaport için vesikalık fotoğraf çektirrnek istiyorum. :Tabii. Kaç adet olsun? : 12 adet. : Resminize ne renk fon yapal ı m? _ _ _ _ _ _ _ _ . Mavi olsun.
Ayşe
Fotoğrafçı Ayşe
Fotoğrafçı Ayşe
Fotoğrafçı Ayşe
Fotoğrafçı
: Bence yapal ı m. : Tamam öyle olsun. : Siz içeri girin, yapın, toroyın, hazırlanın. Ben birazdan geliyorum.
iki dakika sonra Ayşe
Fotoğrafçı
Ayşe
Fotoğrafçı Ayşe
Fotoğrafçı
Poz vermek çok zor, fotoğraf çektirrnek bana çok zor geliyor. : Once kolyenizi düzeltin. biraz sağa çekeyim, şimdi oturun, _ _ __ düz tutun. Sağa ya da sola çevirmeyin. _ _ _ _ dik tutun. Şimdi biraz gülümseyin. Çekiyorum ... Geçmiş olsun. :Teşekkür ederim, ne zaman olabilirim? : Yarım saat sonra hazır. : Tamam, teşekkürler. iyi günler. : iyi günler. :
offı
annesı
şapkanız
(-ni-ı/ -ı/ -u/-ü
Bu arabay1 aliyorum. Çocuğu gördün mü? Çocuklar okulu sevmiyor. Afiom..orooo bahçede y1klyor. Annesm1 çok özlüyor. Şapkamz1 ç1kann lütfen. 0oofl-ffflnesi laAtyeftJffl.
Emre Türkiye
-u/ -yu/-ü/-yü
ben
(-ni-ı / -i/-u/ -ü
-ı/ -yı/ -il yı
o
4
Yanlışı
Emre'y1 gördünüz mü? Turistler Türkiye'yi çok beğeniyor. Bet~-fmre s-eviyOO:Jffl. Herkes onu bekliyor. K.iiiJ.Se ben görmedi.
çizelim
ı. Şu tmlttk/tuzluğu
bana uzatır m ı sın? Dün yeni bir bluz/ bluzu ald ı m. Ablam makama salatası/makama salatasını çok iyi yapar. Dünkü film/ filmi seyrettin mi? Sonunda ne oldu? Hangi diller/ dilleri biliyorsunuz? Her a kşam yatmadan önce birkaç sayfa kitap/kitabı okuyorum. 7. Sen/ Seni çok aradım. Neredeydin? 8. Maç/Maçı evde izliyoruz. 9. Kapı cı saat 20.30'da çöpler/ çöpleri topluyor. ı O. Dün akşam konserde liseden bir arkadaşım/arkadaşımı gördüm. l l. Kazağın / kazağını annen mi ördü? 12. Hafta sonu hiç evden çıkmadım, ftlm/ filmi izledim. 13. Şim d i son konuşmacı mız Mehmet Oztürk/ Mehmet Oztürk'ü dinliyoruz. 14. Babam bahçenin kapısı/bahçenin kapısını boyuyor. 2. 3. 4. S. 6.
5
Ll
Eşleştirelim, işaretieyetim
Faturalar ve Kimlikler • son ödeme tarihi
D
• hesap kesim tarihi
D
· adres
• ünvan
D
• dönem
D
• kart
numarası
D
·üye
D
• bölüm
D
• sicil numarası
D
·abone
D
• görev
D
• dosya
•
D
• ödeme yerleri
D
• geçerlilik süresi
müşteri numarası
D
D
numarası
D
ma~mum KREOIKARTIHESAPOZtn lnıtra>tof M~ttrı Numor.nı NumarASI:
7155378
54J7••u•u •8750
K.ırt
SN. ZUHAL AKIN TOM ER ANKARA ÜN IV. CMK BULVARI N.84 MALTEPE
Mautrqrd StMdart Krfdi Karti Htsap Oıct!nlı flts.ıp Ko.lnı Torihl· 11>.12.2007 26.12.2007 Son Ode m• Tarihi: Hesap Outl Bor
ANKARA Son Ô
ADI SOYADI
IF~ name
ASLI DORUK oo.vt 1 Poeltıon Mıld
BASlN·YAYlN VE ENF. GENELMUD.
5
Ayşe
Anadolu üniversitesi'nde Fatu rasının
öğrenci.
son ödeme tarihi 28.11.2006.
Halkla ilişkiler bölümünde okuyor. Maltepe'de oturuyor. Babası
hakim.
Eski tarihlere ait borcu yok. Bu dönem Kartı
karlıyla
744.61
li ralık
harcama
2008'in Kasım ayı na kadar geçerli.
Başbakanlıkta çalışıyor.
yaptı.
Zuhal
· Aslı
Derya
Emre
8
Eşleştirelim
6
son ödeme tarihi para çekmek üye olmak acil servis sipariş vermek rötar prim uyruk
Yaniışı
çizelim
Dilekler ve
kütüphane hastane
Şikayetler
havaalanı
sigorta pasaport fatura restoran apartma n banka uçak bileti
gidiş-dönüş
aidat
Sayın
Yetkili,
Personeliniz
müşterilere
yeterince kibar davranmtyor.
lütfen bu konuda personelinizi eğitin.
dilek 1 şikayet 7
Tamamlayalım, eşleştirelim
Diyaloglar ı
Sayın
Yetkili,
Uzun
zamandır
al ı yorum. Kad ı n :
Lütfen biraz hız l ı gider misiniz? _ _ _ _ kaçıracağız. Erkek : Merak etmeyin. Zamanında havaalanında oluruz. Kadın : Su m üziğin de biraz kısı n lütfen!
takı m
elbiselerimi
mağazanızdan
ürünlerin ka litesinden çok memnunum.
Lütfen reyonlarıntzda spor kıyafetlere de yer verin.
Sayın Kadın:
tüm
Yetkili,
ı O katl ı
indirim için öğrenci _ _ _ __ görebilir miyim?
bir binada neden asansör yok,
Yaşlı
ve hasta
Sayın
Yetkili,
insanları düşünmüyor
anlamıyorum.
musunuz?
Erkek : Kimliğim yanı mda değil. Kadı n : O zaman tam bilet alın lütfen.
Kadın:
gördünüz mü? Yarım saat önce
şuraya
Lokantanız çok şık Yemekler de lezzetli. Bu güzel ortamda lezzetli yemekleri klasik müzik eşliğinde yemek isteriz.
park ettim.
Erkek: Trafik polisleri
otopar-
ka çektiler.
Kadın :
iyi günler. Konya'ya iki _ _ __ istiyorum. Erkek : Yataklı vagon mu, kolluklu vagon mu olsun? Kadın : Yataklı olsun. Yol çok uzun.
(~__ıo_ks_id_e_·_g_o_rd_o_·_s_in_e_ m_od_o_·_s_o_ko_k_to_ _....) ı . diyalog 2. diyalog 3. diyalog 4. diyalog
D D D D
takside garda sinemoda sokakta
9
Anlatalı m
Dilek
Sikayet
10
Yerleştirelim, yanıtlayalım
1. Kadın
çarpmak • hasar • ifade almak • karşı taraf • kaskolu potiçe • rapor tutmak • şerit • şikayetçi olmak tamir elfirmek • yola çıkmak
garajın
önünde kimi anyor?
2. Polis kaza yerinde neler yaptı? 3. Kadın
işten
sonra ne yaptı?
4. Tamirciye kim ödeme
yaptı?
1. ise gitmek için neye bindim?
D taksiye
D arabaya D kamyona 2. Trafik polisi neyi inceledi?
D olay yerini D kaza raporunu D arabaları 3. Ben kimden
..
'
D adamdan D polisten
'~ ~==~· ftli ~· B!.-.~~,.ra ~- . Cii ,_ M~rMn
Gün iyi
başladı.
Saat Tde
uyandım.
Elimi, yüzümü
şikayetçi olmadım?
4. Tamircinin
yıkadıktan
parasını
D adam
D tamirciden
kim ödedi?
D sigorta
D ben
sonra biraz gazetelere baktım Kahvaltı yaptım ve evden çıktım. işe gitmek için arabama bindim. Sahibini
a radım
Garajın
önünde bir kamyon
ama yoktu. Bir süre bekledim. On dakika sonra
geldi. Benden bir özür bile dilemeden gitti. Ben de . Çok
ru bir adam tım
çıktı.
hızlı
ona
'Hayır,
arabanın
hanımefendi,
başka
sahibi
bir araba
yanıma
Araba-
çarptınız.'
dedim.
_ _ _ . Olay yerini inceledi
Bu kazada kesinlikle _ _ _ __ . Arabada da önem-
Yine de ben ondan
yoktu. Ayrıca arabam _ _ _ __
li bir _
Kaza yerinde iki saatim geçti. Saat 10.30'da sam
çarptı.
çünkü aniden durdunuz.' dedi. Ben de
O sırada trafik polisi geldi.
hatalıydı.
işten çıktıktan
sonra tamircide
Ama fatura konusunda kosko _ kendim ödedim.
-
.f
-(ylE -DE -DEn ı
1
yaşl ı
geldi ve bana 'Siz
siz suçlusunuz çünkü bana arkadan
ve bir
başla-
-(yli
0
için hemen frene bas-
Adama
dan indim. Arkadaki
Eylem
işyerime doğ -
gitmiyordum. Birden önüme
ve o anda arabama arkadan
suçlusunuz
vardı.
başka
arabamı
iş
yerime gittim. Ak-
çık
gitbin-
ı
f-
arabekle-
-ı
dilein-
·--
gel-
-
i
durde-
_ _ __
-
--
ı-
bir sürpriz beni bekliyordu. Çünkü
süresi
dolmuştu .
Tamircinin
pa rasını
ı
ı
11 Öneride Bulunalım
12
Eşleştirelim
Ne Yapayım? A:
Apartmanın
önünde bir kaza oldu.
B: Polisi ara, ambulansa haber um_· - - - - - - -
a. Hırsızı gördünüz mü? Nasıl biriydi? b. Oturma iznimin süresi bitti. Uzatmak istiyorum?
c. - Dolsun mu? A: Evde gaz kokusu var.
B: ___________________________________
A:
Yarın
için çok ödevim var ama bilgisayar bozuk.
B: _____________________
-
B: __________________________________
A: Saat 02.00 ve üst kattakiler çok gürültü yapıyor.
B: _____________________
A: Araba
50
liralık
yeter.
d. Hafta sonu apartmanımızda su Sorun nedir acaba?
Benim adıma bir paket geldi mi acaba?
g. Muayene olmak istiyorum. Ne zaman geleyim? h. Yosun banyomuzu gördünüz mü? Tavsiye ederim. ı.
Japon Yeni almak istiyorum.
i.
Sakal
j.
Karanl ıkta kaldık.
tıraşı
olmak istiyorum.
k. Çilingir servisiniz var mı? bettik.
çalışmıyor.
B: ____________________
akmadı.
e. Hesap cüzdanım yok. maalesef. Ama banka kartım var.
f. A: Yandaki apartmandan dumanlar yükseliyor.
Hayır,
1.
Anahtarımızı
Amerika'ya mektup kaç günde gidiyor?
m. Evden eve taşıma ücretiniz ne kadar?
A: Banka
kartım
ATM'de
kaldı.
B: ___________________________________
1. Nakliye
şirketi
2. Hastane 3. Banka
A: Pasaportumu kaybettim.
B: ____________________________
4. Kargo 5. Postane
A: Bence bu telefon
faturasında
bir yanlışlık var.
B. ___________________________________
6. Döviz bürosu 7. Benzin istasyonu 8. Anahtarcı
A: Çok
acıktım,
yiyecek bir
şeyler
var
mı?
B: Yok, --------------------------------
9. Kuaför 1O. Güzellik salonu ll. Karakol
A:
Anahtarımı
evde unuttum!
B: ______________________________________
12. Emniyet Müdürlüğü 13. Sular idaresi 14. Elektrik idaresi
A: Aaaı Eve
hırsız girmişı
B: ___________________________________
kay-
m
CV
13 Yarutlayalım, kontrol edelim _ __
Açın
14 Bir öykü
oluşturalım
ıc..,.ı-
Karakolda
29
Polis
:
Adam
: Buyurun memur bey.
Polis
:
Hakkınııda şikayet
Adam
:
Şikayet
Polis
: Bizimle karakola kadar geleceksiniz.
Temizlik görevlisi
Adam
: Anlamadım . Sorun nedir'?
Güvenlik
lütfen. polis!
Kişiler
Kasiyer
var.
Taksi
mi?
Yaşl ı
Buyurun karakola kadar gidelim, orada öğrenirsiniz.
Polis
15 dakika sonra koroko/do
Hizmetçi
Benzin istasyonu
. _
Komiser :
Oğlunuz
kaç
Market
yaşında?
Banka
. _
Komiser : Evde
başka
Karanlık
kimse yok muydu? Emin misiniz?
bir sokak
Bir villa
Adam Komiser :
Akşam
işlek bir cadde
saatlerinde evinizde bir tamirat var mıydı?
Adam
otobüs
. Ama ben hiçbir şey
anlamıyorum.
D D D D D D D
Bu sorulan neden soruyor-
sunuz?
Olay
Komiser : Siz sadece sorulara cevap verin evinizde
komşu larını zı rahats ı z
l ütfenı
Bu
akşam
edecek bir
şey
yaptınız m ı ?
Adam Komiser : Emin misiniz? Sadece bebeğiniz mi ağladı? Adam Komiser : Ama alt ka«aki
komşunuz
sizin gürültünüzden
şi
kayetçi. Adam
D D D
Yer
Komiser : Peki misafiriniz var mıydı?
Adam
kadın
bir
D
mıydı?
Adam Adam
eleman ı
üniversite öğrencisi
Komiser : Buyurun oturun lüfen. Bu aksam evinizde bir kullama ya da parti var
şoförü
D D D
: Alt ka«aki
komşumuz
Biri 155'1
arıyor.
Biri ambulans
çağı rıyor.
Biri
çığlık atıyor.
Biri
hızla kaçıyor.
Biri
saklanıyor.
Biri
ateş
Biri
bayılıyor.
ediyor.
D D D D D D D
mu? _ _ _ __ __ Zaman
Komiser :
Boş
mu? Hmm... Anladım. Sanırım yine asılsız ihbar.
Peki. ifadenizi imzaladıktan sonra gidebilirsiniz. Doğru
1. Alt kaHaki
komşu
gürültüden
şikayetçi.
2. Evde 3 misafir vardı. 3.
Komşular bebeğin ağlaması ndan rahatsız
Yanlış
boş.
karşı
D
Gece 00:00
D
Akşam
D
18:00 sul arı
o o o o
Sabah 07:00
D
Oğle malası
o
Pazar günü
D D D
o
oldu. 4. Alt ka«aki daire
Sabaha
o o
is çıkısı
Bulalım , tamamlayalım
15
E K
L
i
F
s u
u
R
K
ş
E G M
A
L
T
D
N
-
ı.
Pasaportunu ve
- Tamam
teşekkür
uçak
biletini unutma.
ederim.
c
R A M
i
ş
o z
E
E H T p
A
R
i
T
A N
o
L
R
K
A
R
T
V
i
z
i
R
i
H
R
N
u
H
N
u
L
V
u
K
N
D
H
ç
N
R
i
o
p
T E 3. - Size nası l ulasırım? Yanınızda p M - Tabii buyurun. o y
N
E
R
o u
A
R
D
E K H
s
H
N
R D
i
K
R
o
A
T
R
T
p
o o
A D
ş
ı
E D
o s
i
G
A
R
A
K
i
T
E
L
E
F
o
N
M
ı
ı
ı
ı
ı
ı
2. - Hafta sonu tatil için Karadenize gidiyorum. -Harika. Bana oradan
gönder. Tamam mı? var
mı?
- iste bu da benimki.
4. - _ _ _ _ içmek istiyorum. - Maalesef. Burada yasak. 5. - Bugün ____ faturasının son günü.
A
L
- Merak etme. Yatırdım .
16 " Bulalım FEETONL
ı
ı
rn
us
4
ı
DAGGALZO
ı
ı ı ı ı ı ı ı ı
ALŞI REViŞ
ı
NAKBA
ı ı ı ı ı ı 5ı ı ı
2
KTRELiKE
ı
ı ı
ı
ı ı
ı ı
ı ı ı ı6ı
3
ı ı ı ı ı ı ı ı
2
3
4
5
6
ŞiMDiKi ZAMAN (resmi)
o biz siz onlar
17
Zaman Eki
çalış
-ma
-makta
mı
-yı m f-yim
uyu al
-me
-mekte
mi
-sın /-sin
Eylem
?
f
gel
-yız
otur bil
-sınız
-yız
f -siniz
(-lar f -ler)
Tamamlayalım, Bunları
ı.
.·19;""·~--,..;- ~-
-
Ad ıl ben sen
-mEktE
yeniden yazalım Biliyor musunuz?
Olimpiyat oyunlarına dört yı lda bir farklı ülkelerden binlerce sporcu katı l ıyor. Olimpiyat oyunlarına dört yılda bir [arklı ülkelerden binlerce sporcu
2. UNICEF çocuk
hakları, sağlık
ve
eğitim l e
ilgili
çal ı şma l ar yapıyor.
3. Türkiye'ye en çok Avrupa ülkelerinden turist geliyor.
katılmakta
Biz gelmekteyiz Ben bilmekteyim. Sen uyumakta mısm? O oturmamakta. Onlar almakta/ar. Sir p3hşmelffe misiftir-?
6.5 18
. Okuyalım, tamamlayalım
19
Paketiniz Var
Ll_
Okuyalım , yanıtlayalım
Televizyonuro Bozuk
Murat: Dünkü basketbol Ali
maçını
izledin mi?
: Hayır. Çünkü televizyonum bozuk
Murat: Seninki de mi bozuk? Bugünlerde hiç kimsenin televizyonu çalışmıyor Ali
: Neden? Baska kiminki bozuk?
Murat: Hokon'ınki. Bir hafta önce bozuldu. üç gün önce servise götürdü. Ali
: Hangi servise?
Murat: Bizim sokaktaki servise. Hala orada. Ali
: Ben yeni bir televizyon olmak istiyorum.
Murat: Bugünkü gazetelere baktın mı? Bazı mağazalar televizyon promosyonları yapıyor. Çok ucuz ve güzel televizyonlar var. Ali
: Hayır bokmodım. oma ben Erol'unkinden olmak istiyorum.
Murat: Aksam işlen sonra caddenin zoya bakalım mı? Ali
karşısındaki mağa
: Tamam. Arka sokaktokine de
bakalım.
1. ben de/bende • 2. oro do/orada 3. doirem de/doiremde • 4. bina do/binada S. üstün de/üstünde • 6. zarf do/zorfto Kurye : Affedersiniz, ben Çiçek Sokağı'nı arıyorum. Nerede biliyor musunuz? Adam: Evet biliyorum. çünkü (1 1 ~ 121 _ _ _ oluruyorum Siz koç numarayı arıyorsunuz? Kurye : 57 numarayı. Adam: Aoo. benim (31 o (4) . Hangi daire? Kurye : 5 numara. Adam: 5 numara mı. bu benim dairem. Siz kimi arıyorsu nuz? Kurye : Can Yılmaz' ı. Adam: isim doğru da soyadı yanlış. Benim soyadım Yıl maz değil, Yıldız. Kurye : Ah. özür dilerim. Bu pakelin ISI 'Can Yı ld ı z' yazıyor. O zaman bu paket sizin. ayrıca bu (61 Adam: Teşekkür ederim. Iyi günler. Kurye : Size de.
1. Murat ve Ali hangi basketbol yortor?
maçı hakkında
konusu-
2. Kimin televizyonu bir hafta önce bozuldu? _ _ _ _ bozuldu. 3. Hangi gazetelerde televizyon
reklaml arı
var? _ _ _ gazetelerde.
4. Ali hangi televizyondan olmak istiyor? _ _ _ olmak istiyor. S. işten sonra hangi moğozalara bakacaklar? Caddenin ve arka bakacaklar.
~~E~
Ad (+Ekl
0~:
Ek
önce
önceki (soru) dünkü (gazete)
-ki
dün
düRki-kiersimizJ
benim
onun
benimki onun ki
bahçede onda üst katta
bahçedeki (çocuklar) üst kaffaki (komşular) eRdeki-/kitapleri
heAki
20 Yeniden yazalım ı.
Dün aksam bir film seyrettim. Çok komikti. Dün aksamki [ilm çok komikti
2. Yarın bir konser var. O konsere bilet ald ı m. 3. Bu sabah topl antıya katıldık. Çok sıkıcıydı. 4. Oğlen bir randevum 5. Müdürle bugün
vardı.
Onu iptal ettim.
görüşmem
var. Bu
görüşme
çok
önemli. 7.
Salı
günü
sınav
var. Ona geç
kalmayın.
8. Geçen gece fırtı n a çıktı. O tırtınada salonun camı kırıldı.
Tamamlayalım
Benim kitabım _ _ _ _ resimler çok ilginç. 2. Televizyon _ _ _ _ kadın çok yaşlı. 3. Onun arabası çantada kitabım var. 4. Benim sı nıtım dört öğ renci ispanyol. 5. Bu sera çiçekler çok güzel. 6. Dün derste yeni bir dil bilgisi öğrendik. 7. TOMER' öğrenci l er iyi Türkçe konuşuyor. 8. Posta kutusu mektubu hôlô almadım. 9. Benim kitabım burada, senin nerede? ı O. Sen telefon numaram yanlış. ll . Masa yemeği kim yedi? 12. Sandalyenin alt paketi gördün mü? 13. Bugün dersimize baska bir öğretmen gelecek 14. Beyoğlu' restoranları seviyorum. evim iki oda l ıydı, şimdi evim 15. Once hem daha büyük, hem daha güzel. 16. Haziran ayı _ _ _ _ dersleri yapmayacağız. ı.
17. El kalemi masa n ın üstüne ~ 18. Yan masa adamı tanıyor musun? 19. Vitrin elbiseyi beğendim. 20. Ev hesap çarşıya uymaz. 21. Berna'nın evi Gaziosma n paşa'da . Aydanu(un _ _ __ Çan kaya' da. 22. Geçen yıl öğretmenin kimdi? de/da
BAGtAÇLAR
9. Bu duraktan sonra bir durak var. O durakta iniyorum. ı O. Bu
21
~
grubun konserlerini daha önce de izledi m. O
konserler bu kadar
kalabalık değildi.
ll . Sirndi çocuklar her şeyi biliyor. Onlar çok
Ad (+Ekl
ben
Ornekler
Ek
Murat da burada, Ahmet de.
de/ do
Murat biliyor
Ben de geliyorum. Biliyor da söylemiyor.
sabah
Sebeh-te-f}örüşelim.
akı l lı .
-. •
22 Dinleyelim, tamamlayalım
~
----~------~~-------- ~ 12. Geçmişte
bazı
ı.
aldım .
Koıı;ô'""'
Diyaloglar
hatalar yaptım. O hatalardan ders
A: Ben öğ retmenlik
yapıyorum .
B: 13. Gelecek
yı l
şirketimiz
projeler yapmak istiyoruz. O pro jeler
için çok önemli.
Bu aletler 15. Şimdi için
kulla n ıyoruz.
hayatım ı zı kol aylastı rıyor.
sırada
çalıyoruz.
bir şarkı var. Bu
2. A: Bende hiç para yok B:
14. Günümüzde birçok teknolojik alet
şarkıyı Ayşe
ve Murat
öğ retmenim .
yok.
3. A: Yazları izmi(de hava çok sıcak oluyor. B:
öyle.
4. A: Ozgü(ün ailesi istanbul'da yaşıyor. B: ________ S. A: Bizim odamızda kalorifer yanmıyot B:
yanmıyor.
23
Yerleştirelim , tamamlayalım
önceki • dünkü • s;ımaki • her zamanki • bugünkü • yarınki • bu ayki • geçen haftaki her günkü • sabahki • akşamki • öğlenki • dün geeeki • geçmişteki • gelecekteki • geçen seferki 1. _ Önceki
derste ne
yaptınız?
6. -Toplantı saat kaçta? _ ., < , ' '
yemeği beğendin
2. - Dün - Evet, fena
gibi saat onda.
7. - Ben .!_,._:....;..---:.;."---'~ filmi hiç beğenmedim.
mi?
- Ben de. ~"'--"'.:....:....___.,_ daha iyiydi.
değildi.
3. - Saat l3.30'daki
<:r
8. - Lütfen tam
uçağı kaçırdınız.
zamanında
gel. ____..._
gibi geç
kalma. 4. - _____ partiye geliyor musun?
9. - Çok merak ediyorum. _.....__;...;;........:...__ binalar nasıl
-Tabii geliyorum. 5. - Sence bu
olacak
ayakkabı nasıl
oldu?
lO. - Uykusuz görünüyorsun.
_____ daha iyiydi.
-Evet, _ _ __
gibi bu sabah da erken
kalktım.
24 Yolu tarif edelim Ilitml te!((fimda Qra)'CI adrC'sini lar(/ed(}'OI:
·oya, şimdi otele kadar dosdoğru yürü. Oradan
karşıya
geç ve TüMER'den sonra sağa dön. Köşede bir eczane var. Evim
o eczanenin yanında:
Market
ı
Postane
..
M üze
7. Sokak Q)
TOMER
"C "C
Park
c u
-
Sinema Dilek Apartma nı
Gonca Apartma nı
Otopark
Valilik
Ecza ne
S. Sokak Mağaza
Okul
Büfe
Banka
Restoran
2. tarif
3. tarif
4. tarif
• Oya bankaya gitmek istiyor.
• Oya okula gitmek istiyor.
• Oya sinemaya gitmek istiyor.
Eşleştirelim, başlıgıru yazalım
25
İki
--------------------------------------------
Film, İki Roman
D 190Tde Sholem Aleichem Kızları 'ydı.
yazdı.
Orijinal
adı
l964'te Brooadway'de seyircilerle
bir müzikal
kl asiği
"Tevye ve buluştu
ve
oldu. 197l'de Norman Jewison filme
çekti. Film 8 dalda Osca(a aday oldu. Film, sütçü Tevye'nin ailesini ve ailenin Amerika'ya göçünü anlatmaktadır. "If ı
Were A Rich Man· şarkısı ve keman solol arıyla ün-
lü bir filmdir.
D Ya aşk ya da taht... iran Sahı Rı za Pehlevi seçimini yaptı. Karıs ı
dan
Süreyya yedi yı l lı k saray haya tın ı n ardı nda n saray-
ayrı l d ı
ve ülkesini terk etti.
Kaygıs ı z
ve görkemli bir
hayat yaşamaya başladı. Bu masal yedi yıl sürdü. lahran'da
altı n
zaman çok
bir kafeste gibiydim. Çok yalnızd ı m. Sah her meşguldü."
Bu sözler de
masalın
özetiydi.
D Balzac'ı n
en güzel
kitapl arından
biridir. Balzac
romanın
da evli bir kadın ve kendisinden çok daha genç bir erkeğin arasında ki aşkı anlatmaktadı r.
okuyuculara
aşkın
üzücü yüzünü
Yazar bu romanda
anlatıyor.
D Filmin kahramanları Laura Uulia Robertsl ve Martin (Patrick Berginl 4 yı l lık evli bir çifttir. Çiflin
evliliği dışarıdan
çok
mükemmeldir ama gerçekler çok farklıdı r. La ura çok mutsuzdur. Çünkü Martin sinirli ve ta kıntıl ı bir insandır. Sonunda Laura evinden kaçar ve başka şeh re yerleşir. Ancak kocası
onu kısa sürede bulur.
SORGü NDEKi PRENSES
DAMDAKi KEMANCI
YATAGIMDAKi DüŞMAN
VADiDEKi ZAMBAK
Ll
Okuyalım, işaretleyelim
Büyük Ödül Sunucu
Hanım! Yarışm o mızı n
:Tebrikler Suzan
kazandınız!
büyük para ödülünü
Sunucu
Suzan Demir: Çok mutluyum. herkese çok
teşekkür
Bir
plonınız
Suzan Demir: Once tatile
var
uzun bir tatile çok Sunucu
ol acağım
var.
şimdiden
size mutluluklar dileyelim. nasıl kutloyocoksınız?
zamonda evimde bir parti arkadaşlarımla
vereceğim.
bu ödülü kutlayaca-
Sunucu
: Biz de sizi tekrar tebrik ediyor ve kısa bir reklam orası
veriyoruz.
Suzan Demir: Sağolun.
: Peki tatilden sonra?
1. Sizce bu diyalog nerede geçiyor? D televizyon stüdyosundo
2. Diyologdo
aşağ ı dakilerden
D yarışmacı nın planları
D
ve
ğım.
Güzel bir otelde
ihtiyacım
yakın
Ailemle ve
mı?
çıkocoğım.
Büyük bir ev
Son bir soru, bu ödülü
. Suzan Hanım. bu parayla neler yapacaksınız?
: O zaman
Suzan Demir: En
ederim.
nişonlıyım.
evl eneceğim .
Neler
hissediyorsunuz?
Sunucu
Suzan Demir: Su onda
evde
Dotelde
D portide
D ödül miktarı
D sunucunun duyguları
hongisi geçmektedir? D yarışma nın türü
gir
o
tut
biz s:: onlar
oyna dinle söyle
2
-mo -me
onıat
ben sen
-ocokl-yocok -ec eki-yecek
mı
-ım
ml
-sın
1 -yım 1 -im 1 -ylm 1 -sin
-ız
1 -yız 1 -iz 1 -ylz 1 -siniz (-lar 1 -ler) -sınız
Siz arılat'Tiayacak miStnJz? Ben söyleyeceğim. Sen tutmayacaksm. O oynayacak mt? Onlar girmeyecekler. Biz-
5 Türnce yazalım Ne Olacak?
Tamamlayalım yağmak
• gitmek • taşınmak • buluşmak mezun olmak • başlamak • evlenmek • atlamak ı . Şemsiyeni yanına al. Birazdan yağmur yagacak
2. Çok kilo
a l dım.
Diyete _ ____:_ _
3. Ali ve ben tıp fakültesi dördüncü sınıftayız. iki yıl sonra __ 4. Uçak yükseldikten sonra adam
paraşütle
5. Murat, arkadaşı na telefon etti ve ona 'Yarın izmi(e ?' diye sordu. 6. Can ile Canan nişanlı. Merakl ı arkadaşları onlara 'Siz ne zaman ?' diye soruyor. 7. Arkadaşlar, yarın saat kaçta ? 8. Yeni bir ev aldık, gelecek hafta sonu oraya
3
Yaniış ı
ı . Yarın
-3 çizelim
bütün gün evden
çıkmayacağım
1 çıkmadım .
2. Haftaya istanbul'dan ayrılacağım 1 ayrıldım . 3. Dün bütün gün
alışveriş yapacağız
~"'~
4
1 yaptık.
4. Geçen hafta sonu Galatasaray ile Fenerbahçe maç yapacak 1 yaptı.
--....
5. Siz önümüzdeki ay TÖMER'e devam edecek misiniz 1 ettiniz mi?
4
Yerleştirelim
eskiden • geçen • seneye • önümüzdeki • yakında
1. _ _ _ _ televizyon yoktu. 2. Çok insanlar daha hızlı haberl eşecek 3. yüzyıllarda pek çok insan hastal ı k nedeniyle öldü. 4. _ _ _ _ yıllarda çevre ki rli l iği artacak. 5. Eminim, _ _ _ _ bu telefonun yeni bir modelini üretecekler.
6
Planlarımızı anlatalım
Ne Yapacagim? Bugün dersten sonra... Bu hafta içinde...
_
7
Ll
Okuyalım, iş aretleyelim
Kim Ne Yapacak? ııı:r
-
--
--~
Murat yarın önemli bir toplantıya katılacak ve bir konuşma yapacak Bu yüzden yarın sabah çok erken kalkacak. Konusmasını son kez kontrol edecek Saat onda toplantı salonunda olacak. Saat on birde toplantı başlaya cak. Toplantıdan sonra arkadaşlarıyla yemeğe gidecek.
Duygu Hanım bir moda tasarımcısı. Bu hafta onun için çok zor geçecek. Çünkü bu hafta sonu büyük bir gelinlik defilesi düzenleyecek. Pazartesi gazetecilerle bir toplantı yapacak ve defileyi duyuracak Salı günü mankenlerle prova yapacak. Çarşamba defile salonunu kontrol edecek Perşembe arkadaşlarıyla dekoru ve ses sistemini yerleştirecek, ışıkları düzenieyecek Cuma günü salonda son bir prova yapacak Cumartesi sabahı erkenden defile salonunda olacak
Ender altı ay sonra üniversiteden mezun olacak Bu altı ay içinde çok ders çalışacak Hafta sonları hiç dışarı çıkmayacak. Sinemaya, konsere, pikniğe gitmeyecek Sınavlardan sonra bir arkadaşıyla birlikte tatil için yurt dışına çıkacak
ne
Bu yaz uzun bir tatil yapacak ülkesi-
ağustosta
dönecek. Sonbaharda onun için
zor bir dönem başlayacak Çünkü hem bir iş arayacak hem de yüksek lisans yapmak için sınaviara girecek.
Imi
Murat Yoğun
bir hafta geçirecek.
Duygu
·-
En der
.[
Uzun bir tatil yapacak.
ı
Gazetecilerle
toplantı
Bir toplantıda
konuşma
yapacak. yapacak.
Bir süre si.nemaya gitmeyecek Toplantıdan
sonra yemeğe
çıkacak. 1--
Salonda prova yapacak.
8
Yerl eştirelim
bugün • hafta sonu • haziranda • yazın • öğleden sonra mezun olduktan sonra • haftaya • akşam • bir süre sonra sınavdan sonra • yemekten sonra • toplantıdan sonra birazdan • sonbaharda • bir iki saat sonra bir iki güne kadar • ay sonunda • gelecek hafta
Selin iki ay sonra evleniyor. Ama çok fazla
hazı rlık yapmadı.
yoktu. O bir hastanede Haftalık
Günlük Plan bugün
Plan
hafta sonu
Yıllık
Plan
haziranda
izin alacak ve
düğün
düğün
Çünkü hiç
için
zamanı
çalışıyor.
Gelecek hafta
hazırlık
yapacak. Once
için
mobilya alacak sonra bir gelinlik diktirecek. Daveili listesi hazırlayacak ve davetlilere telefon edecek. Sonra da eşyalarını yeni evine taşıyacak. Bu
hazırlıklara nişanl ısı
da
yardım
edecek. Onlar
balayına çıkmayacaklar.
11
Soralım, anlatalım Arkadaşıının
ı. Haziranda
tatile gideceğiz.
2. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ öğretmen 3. 4.
yapraklar sararacak soda içeceğim. rapor yazacağım .
5. 6. Acelem var, 7. 8. Beni
9 ı.
olacağım.
çıkacağım.
evde din l eneceğim . tekrar ara. Şu anda meşgulüm.
Tamamlayalım
Türkçe
öğrendikten
sonra _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
2. Okul bittikten sonra _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ 3. Yarın öğleden sonra - -- - - - - - - - - - - 4. Buakşam ________ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ___ 5. insanlar 50 yı l sonra _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ 6. Bence gelecek yüzyılda _ _ _ _ __ _ _ _ _ __ 7. 30 yıl sonra - - - - - - - - - - - -- - - 8. Bir daha asla ________________ 9. Onümüzdeki hafta sonu _ _ _ _ _ _ __ _ _ __
Tatil
Planı
Gelecek yaz tatilini nerede geçireceksin? Neden
orası?
Ya l nız mı
gideceksin?
Ne kadar kalacaksın(ızl? Notlarım:
7. 2 12
ı
eler OlacakL_
tşaretleyelim,
dinleyelim Bebegimiz Olacak
ı.,._
32
Cenk ve Ayşegül çok mutlu bir çift. Onlar bugünlerde çok heyecanlı . Çünkü yakında bir çocuklan olacak. Cenk bir erkek çocuk istiyor. Ayşegül ise kız. Çocuklannın cinsiyetini bilmiyorlar ama ikisi de hayaller kurmaya baş .......:.ı,.,r bile!
Çocuğum uz,
1.
Kız
olacak.
2. Erkek olacak. 3.
Çalışkan
4. Çok
akıllı
bir öğ renci olacak. olaca k.
5. Onunla sinema ya
gideceğiz.
~ Ona
satranç öğ reteceği m. 7. Futbol maç l arın o gideceğiz.
8. Avukat olacak. 9. Çok para kazan ocak. 10. _
Çocuğumuz,
4. Çok akıllı olacak.
D D D D
5. Onunla sinemaya gideceğiz..
D
6. Ona satranç öğreteceğim. 7. Futbol maçianna gideceğiz..
D D
8. Avukat olacak.
D
9. Çok para kazanacak.
D
ı . Kız olacak.
2. Erkek olacak. 3. Çalışkan bir öğrenci olacak.
10.
/
-
-
D D D D D D D D D
-
mezun hasta
ben sen o biz siz onlar
13
ol
-ma
-acakl-yacak
-sı
-ız
yorgun evde burada
-
yarın
olacak
hava güzel
?
ofisiniz_ _ ____ __ _ _ _ _?
6. Hava soğuk. ince giyinme, hasta _ _ __ 7. Kutlamalar bugün - - - -· yarın _ _ __ akşam
olacaklar
3. Çekmece 1 ol- 1 masal makas 1 bir (+) 4.
zor mu _ _ _ _?
Tamamlayalım
l. - Sen dün ev....:d.:...:e_ _ _ miydin - Hayı r, ev de
dep,i!dim
7. Proje/ sana 1 ol- 1 hiç kimse 1 bu 1 yard ı mcı (- 1 ?) şirket/
8. Bit- 1 okul 1 sonra/
bir 1 ol- 1 büyük 1 muhasebe-
ci (+)
- Evet, _ _ __ Hayı r,
1 salon 1 ait/ oda 1 götür- 1 burada 1 misafirler 1 sana 1 hemen 1 7 1 saat 1 ol- (+) Eşya
?
- Evet. ev deydim -Yarın burada _ _ _ _ _ _ _ _ ? -
1 ben 1 kimse 1 başka 1 evde 1 ol- (-)
5. Aylin 1 düğün 1 otel 1 büyük 1 ol- 1 bir 6.
2.
Yarın
ev_ _ _ _ _ _ _ _ _?
9. Bu çocuk çok şı marık _ _ __ Sı nav soruları
oluşturalun
2. Saat/ kadar 1 hazır 1 yemek 1 ol- 1 7 (+ 1 ?l
_ _ _ _?
8. Sen bu
Sert-fıesteyowksm.
1. sinema 1 ol- 1 onlar 1 dakika /sonra 1 çı k- 1 15 1 sonra 1 ev (+) Onlar sinemadan çıktıktan 15 dakika sonra evde
4. Doktor Bey, e.şim eskisi gibi sağlı kl ı _ _ __ Ya rın
1 -yız
sınız
15 Tümce
_ _ __
öğretm en
3. Acaba
14
Siz burada olmayacak m1sm1z? Ben bu yil mezun o/ocağ1m. Onlar yorgun olacak/or. O meşgul olmoyacak Biz evde olacağlZ.
1-la ~
Tamamlayalım
2. Ben
1O.
1 -yım
n
meşgul
l. Uçak bir saat sonra Amerika'da
S.
-ım
mı
_ _ __
3. - Geçen hafta sonu nere _ _ _ _ ? -Antalya _ _ __ 4. - Gelecek yaz nere _ _ _ _ _ _ __ ? - Karadeniz_ _ _ _ _ _ __
9. Ali 1 ol- 1 okul 1 ön 1 3/ saat (+)
1O. Bey 1 burada 1 doktor 1 otur- 1 sonra 1 buyurun 1 az 1 ol- (+)
S. - üç yıl önce kaç yaşında _ _ _ _? - üç yıl önce yirmi yaşında _ _ __ 6. - Bundan
beş yıl
sonra kaç yaşında _ _ _ _?
16
- Bundan beş yı l sonra yirmi sekiz yaş ı nda 7. - Sen .şi md i öğrenci ? - Evet. şimd i öğrenci _ _ __ - Hayı r, ben şimdi öğ renci _ _ __ 8. - Müdür Bey, şu anda meşgu l _ _ _ _? - Evet. meşgu l _ _ __ - Hayır, meşgul _ __ _
Yerleştirelim
Allah Allah • i nanmıyorum • inşallah • eyvah • ne olur 1.
! Bu ne güzel sürpriz.
2.
ı
Bu saatte kim geldi acaba?
3. Falcı "Yakında evleneceksin." dedi. 4. _ _ __ _ _ ! Cüzdanı m yok!. 5. Abla, bir daha okulu anneme söyleme.
asmayacağım, sözı
_ _ _ _ __
17
Ll
Okuyalım, eşleştirelim
İdoller, H evesl er
babam kadar yaş/i
Ben örümcek adam gibi olacağım. Benim de onun gibi güçlerim olacak ve insanlara yardım
tilki
edeceğim.
babam
öğretmen
değilsin.
O senin gibi çalişmtyor. s,f{tfa öğretmen gibi girdi.
r>, .
Benim arabam da onunki gibi. Murat, Ali kadar çalişkon
değil.
Tilki gibi kurnaz.
senin
Fovşan-kodar kOŞt:JyOr.
onunki
Ronaldinho gibi bir futbolcu olacağım . Dünyanın en iyi takımlarında oynayacağım. Benim de onunkiler gibi son model arabalarım olacak.
18 Yerleştirelim sizin • seninki • onun • senin • seninkiler • sizinki ı. Ben de siz in gibi iyi bir öğretmen olmak istiyorum.
2. Bizim evimiz de
kadar büyük.
gibi biriyle daha önce hiç karşılaşmadım.
3.
Gerçekten çok ilginç bir insan. 4. Benim çocuklarım da 5. Kardeşin de
gibi yaramaz. kadar çalışkan mı?
6. Ben de _ _ _ gibi bir araba almak istiyorum. 19 Yerleştirelim Ben üç yıl sonra ıs yaşına gireceğim ve ondan sonra hayalım çok güzel olacak. Çünkü bir kuş gibi özgür olacağım. Akşamları arkadaşlarımla çıkacağım, babamın arabasıyla gezeceğim. Hayır. hayır! On sekiz yaşında benim de babamınki gibi bir arabam olacak. Ama ben babam kadar hızlı araba kullanmayacağım.
Bir yıl sonra üniversiteden diplomamı alacağım ve avukat olacağım. Once iyi bir şirket1e işe başlayacağ ı m . O zaman kendi evim de olacak ve ailemin yanından ta-
kar • inci • keçi • taş • pamuk • tüy • mis • biber arı • buz • deli • cehennem • şeker • tavşan
kar
ı.
gibi beyaz
8.
gibi hafif
2.
gibi yumuşak
9.
gibi inatçı
3.
gibi tatlı
ı
o.
gibi korkak
4.
gibi acı
ll.
gibi koku
5.
gibi sert
ı2.
gibi çalışkan
6.
gibi sıcak
ı3.
gibi aşık
7.
gibi soğuk
ı4.
gibi diş
20 Türnce Nasıl
şınacağım.
Arkadaşım
ı. hayatı nı
kurmak
2. özgür olmak 3. Ronaldinho olmak 4. Orümcek adam olmak
D D D D
ilk çocukluk
kuralım
(ı
Biri?
m elek
gibi bir insan. Ben onun kadar bir insan daha tan ımad ım.
yardımsever
başka
Babam
gibi/kadar _ _ _ _ _ __
Annem _ _ _ gibi/kadar _ _ _ _ _ __ çocukluk ergenlik gençlik
Kardeşim Eşim Arkadaşım
gibi/kadar _ _ _ _ _ __ gibi/kadar _ _ _ _ _ _ __ gibi/kadar _ _ _ _ __
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ;_/__}
_ 21 Okuyalım, _ _ . : : . . . , _ _ . . ; .eşleştirelim __;;___ Burçlar
21 Mart 20 Nisan
21 Nisan 20 Mayıs
®
21 Mayıs 21 Haziran
22 Haziran 22 Temmuz
23 Temmuz 23 Ağustos
~ ~ @ 24 A!lusıos
KOÇ: Sizin için çok hızlı bir hafta olacak Kendinize vakit ayıracak. arkadaşlarınızla birlikte gezecek. eğlenecek. mutlu olacaksı nız. iş yoğunluğunuz azalacak
Bu hafta çok
Ailesiyle birlikte
kısa
ve dikkat çekici olacak. bir seyahate
çıkacak.
Işinde bazı problemler olacak, belki de
BOGA: Hırslısınız. Bu durum çevrenizdekileri rahatsız edecek Sevgiliniz iş temposundan şika yet edecek küçük sorunlar yaşayacaksınız.
işinden ayrılacak.
Bu hafta çok gezecek ve 5
iKiZLER: Aşk kapınızı çalacak. Sürprizlerle karşılaşacaksınız. Çok şaşıracak ve sevineceksiniz. Sağlığınıza dikkat edin. yoksa hasta ola-
başarılı
eğlenecek.
Yeni insanlarla tanışacak, yeni yerler görecek ve biraz gergin olacak.
6
Eski bir
arkadaşıyla
yeni bir
işe başlayacak.
caksınız.
YENGEÇ: Sıkıntılarınız yavaş yavaş geride kalıyor. Yakında kendinizi daha iyi hissedeceksiniz. Yeni insanlarla tanışacaksı n ız. güzel zaman geçireceksiniz.
22
Yorumlayalım
BurçYorumu Sizin Burcunuz:
ASLAN: Eski bir arkadaşı nızia görüşeceksiniz. Onunla iyi zaman geçireceksiniz. Birlikte bir iş yapacaksınız ve başarılı olacaksı nız. BASAK: Gelecekle ilgili planlar yapaca ksınız. Karşınıza yeni fırsatlar çıkacak ve hayatınız değ i şecek.
23 EyiOI
24 Eylül 23 Ekim
24 Ekim 22 Kasım
e 23 Kasım
~ 22 Aralık 20 Ocak
(@ @ 21 Ocak 19 Şubat
20 Şubat 20 Mart
TERAZi: işinizle ilgili sorunlar yaşayacaksınız. belki de işe ara vereceksiniz. Yeni şeyler deneyecek her zamankinden farklı düşüneceksiniz.
Arkadaşınızın Burcu:
IL..__ _ _ _ _ __
AKREP: Bir yolculuk yapacak. yeni yerler ve insanlar tanıyacaksınız. Kendinizi yorgun hissedeceksiniz. Pl an l arınız değişecek. YAY: Uzun ve zorlu bir tempoya gireceksiniz. Ama bu temponun sonunda mutlu olacak ve bol bol dinleneceksiniz. OGLAK: Güzel bir haber alacaksınız ve çok sevineceksiniz. Aileniz ile daha çok zaman geçireceksiniz ve birlikte kısa bir seyahate çı kaca ksınız.
23
Anlatalım
On KOVA: Habilerinizle ilgileneceksiniz. Kendinize zaman ayıracaksınız. Sakin bir hafta geçireceksiniz. BALIK: Her işte başarılı olaca ksınız. Dikkat çekeceksiniz. Biri size sürpriz yapacak ve kalbinizi kazanacak.
Yıllık Planiarım
Eğitim
J
Ho bi ler
Kariyer
Aşk
Aile
Para
_J
24
Yerleştirelim,
Ne
cv
dinleyelim, işaretieyetim
Yapacaktık,
-----Karl """'
Unuttun mu?
33
bakaca ktı k • yı katacaktı m • gitmeyecek miydin
götürecektin • gideceklik • olacaktın Nil : Alo, Serdar! Serdar : Hayatı m, g ünaydın. Nil
: Sen hala uyuyor musun?
Serdar : Evet. Nil : Bugün beni gelinlik
provas ı
için terziye _ _ __
unuttun mu? Serdar : Sen provaya annenle
?
: Hayı r ca nı m, geçen gün kon uştu k bunu. h atı rlam ıyor musun? Saat onda bizde _ _ _ _ _ __
Nil
önce terziye _ _ _ _ _ _ . a rdından mobilya Serdar : Haklısın can ı m. tamoNil
men u n utm uşu m : Neyse. hemen kalkıp hazırta n,
haydi! Provadan sonra mobilya bakacağız
Serdar : Tamam. canı m. Terzideki işi n ne kadar sürecek?
Nil : Bir saat kadar. Serdar : Hayatım. ben de
oro bayı
_ _ _ _ _ __
bu arada o i şi bitireyim. Bir saat sonra görüşü rüz. Nil
:Tamam. Serdar, beni terzide unutma lütfen! Doğru
Yan lış
D D
D D
D
D
1. Nil gelinlik p rovasına annesiyle gidecek
2. Serdar terzi randevusunu unu1tu. 3. Onlar terziden sonra mobilya bakacaklar.
25
-mo -me
çık
ben sen o biz siz onlar
ol dur
mı
-lyldi
mi
-(yldı -tı
-k -nız/-niz
uyu yürü
(-lar/ -ler)
Tamamlayalım
postanı n
6. Tom evden çı "---- . telefon ça ldı.
. gitlin mi?
Ağaç oldum burada! Hani za m an ında gel
3. Doloptoki
?
hepsini yedim. sona bı rokmod ı m.
7. Biz bugün mü
H a tı rla m ı yoru m,
ol
sen önü müzdeki sene mi mezun
?
5. Aslı nda dün hiç dışarı çı k._ _ _ _ ama bir arkadaşı m beni sinemaya davet etti.
•
b u luş _ _ _ _?
8. Onunla bir daha hiç konuş _ _ _ _ ama benden
Sen de ye _ _ _ _ _ _ _ _?
4.
Ben çJkacakt1m? Sen uyuyacak mwdm? Biz bugün göruşecek miyd1k? Onlar almayacaklar mwd1? Onlar almayacak mwdilar? Siz dtlffflfJyocaklmJZ-ml?
-m -n
-ti
görlış
1. Dün hastaneye git' decektin
2.
-ocak 1 -yacak -ecek 1 -yecek
özür d iledi.
9.
Oğretmenim.
4. a l ışiirmayı do yap _ _ __
1O. Geçen gün annemle size fon e!1ik. evde yoktunuz.
uğro _ __
?
oma !ele-
26
28 Tamamlayalım, işaretleyelim
Yerleştirelim
----------~----~----~------
L/
Hayalim Bu Degildi
işten ayrılacaktım • ressam olacaktım
tatile çıkacaktım • yeni araba alacaktım diyete başlayacaktım • bu yıl mezun olacaktım aslında yeni kursa devam etmeyecektim onu affetmeyecektim • işten erken çıkacaktım seni arayacaktım ı.
Işten ayrılacaktım
ma zam
ama müdür maaşı-
yaptı.
2· -------- ------------ fakat annem dün harika bir pasta yaptıı 3. _____________________ ama yurt dışından misafirlerimiz geldi.
4. _____________________ fakat ailem
·o
işte
para yok" dedi.
5. - - - - - - - - - - - - - - - - ama almadım. 6. ama benden özür diledi.
7. ___________________ fakat telefon
nurnaranı
kaybettim.
Ahmet: Qffı Sıkılıyorum her gün aynı işleri yapmaktan. Her sabah erken kalk, akşama kadar çalış, sonra yorgun argın eve dön, _________ Gizem : Hepimiz aynı şeyleri yapıyoruz ama senin kadar şikayet etmiyoruz!
Ahmet: Belki senin için bu hayat güzel ama benim hayalim bambaşkaydı.
8· ------------------- ama final sınavı ndan kaldım.
Gizem : Oyle mi? Neydi ki? Ahmet: Bir konseNatuarda okumakil ve sanatçı olmaktı.
9· -------------------- fakat müdür beni toplantıya çağırdı. ıO
·--------------------- ama
Türkçem hala
çok iyi değil.
Çok ünlü ol . Bir sürü hayranım ol_ _ _ . Birçok ülke gör________ Dünya turnesine çı k. _______ . Konserlerde hayra n iarım
benim
şarkılarımı
söyle: ______
Gizem : Bu hayalini niye gerçekleştiremedin?
2 7 Yeniden
yazalım
Ahmet: Çünkü ailem konseNatuarda okurnama izin vermedi. Ben de bankacı oldum. .. Senin yok muydu
ı . Bu sabah kursa yürüyerek gelmek istiyordum ama
geç kaldım, taksiyle geldim.
Bu sabah kursa yürüyerek gelecektim ama geç kaldım,
2. Dün
taksiyle geldim.
arkadaşlarımla sinemaya gitmek için plan yaptık
ama sinemoda bilet yoktu. Evde televizyon izledik
bir hayalin? Gizem : Aslında ben de küçük bir kasabada yaşamak istiyordum. Güzel, bahçeli bir evde otur ____ Çocuklarım rahatça oyna
. Büyük şeh
rin gürültüsünü, sıkıntısını çekmeyeceklik Ama ben senin gibi hayalimden vazgeçmedim. Yalnızca erteledim. Belki emekli olduktan sonra...
Ahmet: Ne güzel! Senin hala bir hayalin var. Ama ben...
3. Geçen hafta bütün sınıf pikniğe gitmek istiyorduk ama yağmur yağdı.
Gelecek hafta gideceğiz.
4. Bugün planım alışveriş yapmaktı ama işte çok yoruldum. Alışveri şe başka bir gün çıkacağım.
Doğru Yanlış
ı. Gizem işinden memnun değil. 2. Ahmet sanatçı olmadı. Çünkü ailesi izin vermedi. 3. Gizem dünyayı do laşmak istiyor. 4. Ahmet çok ünlü olmak istiyordu. 5. Gizem'in hayallerini gerçekleşti rme şansı var. 6. Ahmet gelecekle ilgili hayaller kuruyor.
D D D
D D
D
D
D D D
D
D
Yaniışı
29
çizelim, eşleştirelim
ı . Yarın akşam Murorın doğum
2. Hafta sonu 3.
Aslında
arkadaşlarla
günü portisi
olacok/olacaktı.
sinemaya gittik/gidecek1ik.
şey
[!] Yine elinde sigara var.
söyledin/söyleyecektin.
5. Bunu size daha önce de
~
onlottım/onlotocok1ım.
10.
[!] Sence iyi bir not olacak mısın?
artık
ll. Hani
üniversiteden mezun
•
Ama vazgeçtin. Merak ediyorum, neydi?
[}] Trafik kalabalıktı, geç
BJ
aldım/alacaktım
kaldım .
Unuttunuz mu?
LJ
Okuyalım, eşleştirelim
Geçen yüzyı lın ortalarında bazı bilimadamları 2000'1i için şu tahminleri yaptılar. Onlara göre; • 21.
~
oldu/olacaktı.
sigara içmeyeceksin/içmeyecektin.
12. Bu gömlek1en sana da 30
~ Neden gelmedin?
arodım/aroyacak1ım.
Arkadaşım
kopalıydı.
[il Ama sadece bir taneydi.
geçti/geçecek1i?
8. O geçen hafta okula hiç gelmedi/gelmeyecek1i. 9. Dün seni
mıydı?
[5] Ama teletonun
buluştuk!buluşocok1ık. sınav nasıl
Acaba hasta
~ Ama film için bilet yok1u.
6. Bu sabah saat 09.00'da seninle kütüphanede 7. Dünkü
Ama iş bulamadı.
[[] Ona bir hediye alalım.
buraya daha erken geldim/gelecek1im.
4. Dün bana bir
D
yüzyı lda
Oğleye
yeni bir buzul
çağı başlayacaktı.
kadar yaz, öğleden sonra
• Meyve sebze
yetiştirmek
yıllar
kış olacaktı.
mümkün
olmayacaktı.
• Kapsüllerle beslenecektik. • Nüfus •
hızla artacaktı.
Gelişmiş
ülkeler uzayda koloniler
• Gezegenler
arasında
kuracaktı.
yolculuk mümkün
olacaktı.
31 Tahmin edelim
Gelecekte •
ulaşım
· yeme-içme
Nasıl
Olacak? •
sağlık-yaşam
• bitkiler
• yaşam •
alanları
giyim-kuşam
•
iletişim
• hayvanlar
EŞiTLiK
-CE
Sıfat
:~·-'f'j-
şişmon
zayıf
-co 1 -ce -ço 1 -çe
sessiz yavaş
gizli
yüz saat
öğretmen
-a 1 -ya göre -e 1 -ye
LJ
Kampta
güzelce /bir k1zl şişmanca /bir adam) yüksekçe (bir bina) zeyffeo (bir çocuk} Sessizce bekleyiniz Yovoşço kofkt1. Gizlice ç1ktilor. yüzlerce (sayfa) Saatlerce yürüdük
guzel
Mustafa
34 Yerleştirelim, sürdürelim -------
uzunca • yüksekçe • beraberce • çocukça sakince • sessizce • dakikalarm
Mustafa'ya göre Istanbul çok pahali. Bizce bu doğru değil. Sizce doğru mu? Bence doğru.
o onlar
0Rre-6~
ben sen biz siz
Sence bu elbise nasil? Bu kitap ono göre biraz oğ1r. Bono göre yemek güzel değildi.
-ca 1 -ça 1
Uzunca
fJğretmenee-btt-Stmkok-lembel.
bir süredir tatil yapmayı hayal ediyordum
ama lüks bir etelde deği l. Ye myeşi l ağaçl a r a rasında, _ _ _ _ bir yerde... Geçen hafta
3 2 Tamamlayabm
arkadaşım
Deniz
beni bir kampa davet etti. Tabii hemen kabul ettim. 1. Evimizin küçü ~ bir bahçesi ve bahçemizde büyük~ bir çı nar ağacı var. 2. Sonunda kızı m dönüyor, yı l 3. Kulağı ma sessiz
bu a n ı bekledim.
bir şeyl er söyledi. bu proje üzerinde ça l ıştı. Ama pro-
4. Mehmet ay
jeyi kimse beğenmed i, bu 5. Aysel ingiliz
emek boşa gitti. , Fransız _ __
, Alman
biliyor ama Arap _ _ _ bilmiyor.
8. Aylin uzun boylu, güzel ı O.
dı:
Onur ve Cenk. Yol boyunca sohbet ettik, müzik dinle-
dik ve
ağaç
yok oluyor.
Görevli kütüphanedeki öğ renci leri kibar_ _ _ uyard ı. Farklı
sözcügü
söyledik. Bir buçuk saat son-
kulübeler ve ağaçlarla kaplı
bulalım
tepeler var-
Arabadan indik ve bir süre _ _ _ _ manzorayı
seyrettik. Sonra çadı rlarım ı zı kurmak için yer aramaya baş l ad ı k. yakın
33
şa rkı la r
ra kamp yerine, yani Düzce ve Bolu aras ı ndaki Pürenli
dı.
bir kız.
9. Orman yangınla rı nda yüz
canla yola çıktık. Arabada Deniz'in iki arkadaşı daha var-
şap
davrandım.
7. Sana çok dost
7:30 gibi Deniz beni evden a ld ı ve _ _ _ _ bir heye-
Yayias ı'na u laştık. Manzara m u hteşemdi. Çevrede ah-
yaşamak istiyoruz.
6. insan
Kamp maceram ız cumartesi sabah ı başladı. Saat
dolaştıktan
sonra nihayet ormana
güzel bir yer bulduk.
Çadı rlarımızı
kurduktan sonra eşya l arı mı zı yerleştirdik
bence/ sana göre/ kanı mca/ güzelce
Tabii karnımız zil ça lıyord u. Deniz ve Cenk mangol için
2. Türkçe/ saatlerce/ ingilizce/ Almanca
odun toplad ılar. Onu(la ben etleri pişirdik. Tam yemek yiyor-
3. yavaşçal sessizce/ onca/ kolayca
duk ki, yan ı m ı za bir adam geldi ve "üzgünüm ama bu
4. Çince/ günlerce/ yı llarca / aylarca
mevsimde bu bölgede kamp yapmak yasak. Lütfen or-
5. insanca/ dostça/ büyükçel çocukça
man alanın ı n d ışına çı kın ." dedi.
ı.
6. sınıfçal aileeel toplumca/ sıcakça
___!_ Yerleştirelim, Evvel Zaman
_
eşleştirelim
Li.
İçinde
Alice • Kül kedisi • Pamuk Prenses • Kırmızı Başlıklı Kız
O
Bir gün prens sarayda bir balo düzenlemiş ve bütün
Bir tavşan yolda telasla koşuyermuş çünkü randevu-
bekar kızları bu baloya davet etmiş. Bizim iki üvey kar-
suna geç kalmak istemiyormuş. Tavşan bir deliğe gir-
deş
miş.
de hemen
hazırlıklara başlamışlar.
de baloya gitmek
istemiş
ama üvey
"Sen çok çirkinsin ve hiç güzel Onunla alay
O
D
kıyafetin
_ _ _ __ kardeşleri
mıs.
yok!" demişler.
gelmiş
kız,
yumuşak
bir sesle
seslenmiş.
"Kim
"Benim. _ _ _ _ __ _ __
Sana çörek getirdim."
demiş
ama "Büyükannemin se-
si ne kadar da garip böyle: diye düşünmüş. Kurt o sı rada
"Kapı açık,
kapıyı açmış
hadi içeriye gir."
ve içeriye
girmiş.
demiş.
O da hemen
başlamış.
etmiş
ve
Bu serüvenin içinde garip olaylar.
tuhaf yaratıklar varmış. Bu dünya önce ona çok cazip
etmişler.
Kurt, içeriden
o?" Küçük
serüven
ona
Küçük kız büyükannesinin evine gitmiş ve kapıyı çal-
_ _ _ _ _ onu takip
D
ama sonra...
Bir gün kraliçe yine aynaya sormuş: ·Ayna, ayna! Söyle bana, var
mı
benden daha güzel biri bu dünya-
da?" Ayna cevap
vermiş:
ama ha güzel!" Kraliçe çok
__ sizden bin kat dasinirlenm i ş.
rayın avcısını çağırmış ve
mono götür ve öldür:
"Kraliçem siz de güzelsiniz
Bunun üzerine sa-
ona "üvey
demiş.
kızımı
hemen or-
ben
sen o biz siz onlar
2
-mo -m ıs -me -miş -mus -müs
yazveraraöde-
mı
-ım/-im/-um/-üm/-yım/-yim/-yum/-yüm
mı
-sın/-sin/-sun/-sün
mu mü
-
iyil esonla-
Ben borcumu ödemem1ş mw1m? Sen iyileşmemişsin. Beni o oromom1ş m1? Biz, sona kitobm1 vermemiş miyiz? Siz odmtzt yozmomtşstmz. Oftkır onlomomt$-mtlof?
-ız/-iz/-uz/-üz/-yız/-yiz/-yuz/-yüz -sınız/-siniz/-sunuz/-sün üz
(-lar 1 -le~
Ll
Okuyalım, işaretieyetim
Tamamlayalım
3 ı.
Kilo al mışsın
. Artı k spor yapmıyor musun?
2. Babam gençken
şarkıc ı
olmak iste
ama dedem izin ver 3. Size "Bugün gelin." demedim. Siz beni la _ _ _ __
yanlış
an-
4. Bana biraz borç verir misin? Cüzdan ı mı evde unut_ _ _ __ 5. Yemeklerimden yemiyor musun? Yoksa güzel yap ? 6. Bu saç modeli bana Nergis: Bu çiçek
adını
eski bir Yunan efsanesinden
7. Televizyondan gel _ _ __
al ı r.
Efsaneye göre Eko adında bir peri kızı bir gün bir avcı görmüş
avcı
ve ona hemen
çünkü Narkissos
8. Çiçekleri vazoya
adlı
günden güne Olimpas
Eko bu durum
erimiş,
bir deri bir kemik
Dağı'ndaki tanrılar
cezalandırmaya
karşısında kalmış
Narkissos'a çok
üzüntüden ve
kızmışlar
cudu da nergis çiçekle-
rine dönüşmüş.
Eko bir peri
2.
Tanrılar
kızıymış.
Narkissos'u Olimpas
3. Eko Narkissos'un 4. Narkissos suyu
aşkını reddetm iş.
içemem i ş.
Doğru
Yanlış
D
D
D D D
D D D
Dağı'nda
cezalandırmış.
bak,
Yemeğe
Hepsi sol _ _ __
piş _____
?
4 Bir masal oluşturalım prens • saray • prenses • aşk
-----~
.. . _ _ _
zünü görmüş. Kendi güzelliği karşısında adeta büyülen-
ı.
O.
C
Su içmek için eğilmis ama suda kendi yü-
o güzel vj
ı
ve
karar vermişler.
miş, öylece kalakalmış.
koymadım.
göre benzine zam
ölmüş.
Gü.nlerden bir gün Narkiss.f)s avda susamış ve bir su kenarına gelmiş.
duyduğuma
?
9. Ahmet beni ara _____ ama ben telefonu duy_ __ _ _
çok yakışıklıymıs. Ancak Narkissos Eka'nun aşkı na
karşı lı k vermemiş.
onu
aşık olmuş,
yakış _
Bir gün ...
-ım/-im/-um/-üm/-yım/-yim/-yum/-yüm Oğretmene
öğrenci
toplantıda
sen o biz siz onlar
5
başonsız
sevimli pilot zengin
-ız/ -iz/-uz/-üz/-yız/ -yiz/-yuz/-yüz -sınız/-siniz/-sunuz/-sünüz
!-lar 1 -lerl
_6 __ D_inl _e~y_e_lı_ ·m _,~ i ş~ar _etl _e~ y_ eli _._ nı_ ______ ~
Tamamlayalım
1. Dün
akşam
Film çok
göre sen boşo(ISJZ mwm1şsm? Ben küçükken çok sevimliymişim. O pilot değilmiş. Biz eskiden çok zenginmişiz Dün orad1m, ama siz toplantJdaymtşsmtz Onlar öğrencimişler.
-sıni-sin/ -sun/-sün
mi mu mü
Okan ve Eray sinemaya
Koıı~;""'
Bir' Hikaye
gitmişler.
korkunç.:..:. m=u=:ş_ __
2. Annem gençken çok
zayıf_ _ _ __
3. Ben çocukken çok uslu _ __
~- ,
hiç ya-
ram az _ _ __
4.
Duyduğu ma
göre siz eskiden çok ünlü bir fut-
bolcu _ _ _ __
S. Benim babam gençken çok yakışıklı _ __ senin ki de
yakışıklı
_____ ? 1. Sizce güzel
6. Akşam annemle konuştum. istanbul'da hava
hiç
soğuk
7. Aaa!
Aslı
_ __ __
onları kardeş
9. Bugün onun
kardeş
kız
adama ne
söylemiş?
_____ ? Ben Bence bu hikayenin ad ı D Köyün en güzel kızı
günü
? Hemen
hediye alalım.
1O. Ankara'daki en iyi lokanta
7
kir bir adamla mı? Nasıl bir evde yaşıyor? 2. Sizce güzel kız neden bu adamla evlenmiş? O adama aşık 3. Sizce
zannediyordum. yaş
kiminle evlendi? Zengin biriyle mi, yoksa fa-
m ı olmuş?
evli _____ ?
8. Ceren ve Selin
kız
burası
?
D D D
Elimizdekilerin değerini bilmek Güzel kızın büyük aşkı Bahçenin en güzel gülü olabilir.
Aktaralım
DON NE YAPTlM? Dün sabah çok erken kalktım. Odanın penceresini açtım
ve dışarı baktım. Hava çok güzeldi. Elimi yüzüm~ yıka dım, tıraş oldum. Eşofmanımı giydim ve karşıdakı park~ gittim. O sabah park çok sessizdi. Sad~ce kuşların sesı vardı. Derin bir nefes aldım, burnuma çıçek kokuları geldi. Yaklaşık bir saat parkta yürüyüş yaptım. Sonra. ~ve döndüm. Güzel bir kahvaltı yaptım. Daha sonra ışe gıttım.
Sabah çok erken ka/km ıs ...
8
Ll
Okuyalım, yanıtlayalım
Ah Tamaraf
Efsaneye göre, bugün Van Gölü'ndeki Akdamar adasın?a çok eskiden bir babayla kızı yalnız yaşıyorlarmış. Tamara çok güzel bir kızmış, ama babası onu bu adada herkesten uzak tutuyormuş. Adanın karşısındaki köylerin delikanlılarından biri bir gün çok merak etmiş, adaya yüzmüş. Delikanlı kıyıya çı k mış ve çok geçmeden Tamara'yla karşılaşmış. iki genç göz göze gelmişler ve birbirlerine aşık olmuş l ar.
O günden sonra genç kız her gece kıyıda ateş yakıyormuş, delikanlı da ateşe doğru yüzüyor, kıyıya çıkıyor ve Tamara'yla gizli gizli buluşuyormuş ama kızın babası bu durumu fark etmiş ve bu görüşmeleri engellemeye karar vermiş. Bir gece Tamara ateş yakmak için tam kıyıya inecekmiş ama birden hava bozmuş, fırtına başlamış. Tamara bu havada gölde yüzmek tehlikeli olur diye ateş yakmaklan vazgeçmiş. Ama babası kızından habersiz kıyıya gitmiş ve ateş yakmış. Delikanlı karşı kıyıdan ateşi görmüş ve tırtınaya hiç aldırmadan kendini göle atmış. Fakat Tamara'nı n babası ateşi bir süre sonra söndürmüş. Delikanlı artık fırtınalı
havada ve karanlıkta yüzüyormuş, bu nedenle yönünü kaybetmiş. Bir türlü kıyıya çıkamı yormuş. Sonunda bütün gücü tükenmiş, ancak 'Ah Tamara ... Ah Tamara ...• diyebiliyormuş. Tamara bunu duymuş ve hemen kıyıya koşmuş ama artık çok geçmiş, sevgilisinin sesini duyamıyormuş. Tamara durumu anlamış ve o da kendisini gölün soğuk sularına bırakmış. O günden sonra insanlar bu adaya 'Ah Tamara' adası demişler. Bu ad zamanla değişmiş, 'Akdamar' olmuş. 1. Bu efsanedeki olay nerede D Van Gölü'nde
geçiyormuş?
DAkdamar Adası'nda
D köylerde
D karşı kıyıda
2. Aşağıdakilerden hangisi bu efsanenin asıl kahramanlarından biri değil? D Tamara'nın babası
D Tamara 3. Fırtınalı gecede
ateşi
D köydekiler
D delikanlı
D köydekiler
yakmış?
D Tamara'nın babası
D Tamara
9 Ye nide n
kim
D delikanlı
yazalım, anlatalım
Delikanlı artık fırtınalı çıkamıyonnuş.
havada ve kaı·anlıkta
yüzüJ!_Qnnıl§, _b_u
nedenle_Jlönünü
kaJ!};Letmiş_.
Bir türlü_kı:)!JJ!_a_
ı
8.2 ı •• 10 Dinleyelim, tamamlayalım Yıldız Yagmuru Adam : Alo! Canım merhaba. Gazetede bir haber var. Bu gece yıldı z yağmuru _ __ Kadın : Merhaba. Yıldız yağmuru mu? Adam : Evet, çok ilginç değ i l mi? Gece yarısından sonra
Kadın
: Hıı! Adam : Hatta Ankara üniversitesi Gözlemevi de bir etkinlik - - -r - Kadın:
Adam : Evet. hem de bu etkinlik Kadın
: Adam : Kadın : Adam : Kadın :
Ya. ne hoş! Etkinlik programı da Ya, h ı hı. Hayatım, senin pek ilgini çekmedi galiba! Ne yalan söyleyeyim. Evet, yıldız yağmuru hiç ilgimi çekmedi.
Adam : Canım sen gelmek zorunda değilsin, ben yalnız giderim. Kadın : Yok yok. Seni yalnız bırakmayayım. Kaçta başlıyormuş yıldız
-mı ben gel sen konuş -mi yaşa -mu o biz besi en -mü siz iç
mu
-hlyor -{ilyar -(ulyor -(ü)yor
-ymuş
çalış
ben konuş -ma -ocakl-yocak mı -me -ecekl-yecek mi sen yap katıl o biz bin siz iç bekle
11
-uz -sunuz -lar
Müdüre göre b1z iyi calismwormuşuz. Ben uykuda konuşuyormuşum. Doktoruna göre sen dengeli besleniyor muymuşsun? O eskiden nerede yaşwormuş? Anneniz söyledi, siz hiç süt içmiyormuşsunuz Bu -akşam-on/er-ekt-geliyormt:f$/er.
-um -sun
-muş
-mış
1 -ymış
-ım/-im
o bize katlimayacak mwm1ş?
-miş
1 -ymiş
-sın/-sin
Ben bu ilaçtan her gün bir tane içecekmişim. Yann toplant1da sen konuşacakm1şsm. Biz onu beklemeyecekmişiz. Onlar bizim için de rezeNasyon yapacaklarm1ş. Siz f:Ju-etob8se binmeyeeek~inizmiş?
-ız/-i z -sını z/-siniz
(-lor/-lerl
Tamamlayalım
l . - Serpil sinemaya niçin gelmedi?
- Yarın önemli bir sınavı varm ı ş, ders çal ı ş acakmış 2. Dün lisedeki
arkadaşlarımdan
biriyle karşı l aştım . Şimdi
5. Doktorum bana çok kızıyo r. Bundan sonra bir sigara bile iç _ _ _ __ 6. Bu sabah
3. Televizyondan öğ rendiğime göre havalar yakında soğu _ _ _ __ Duyd u ğuma
göre ara ____
kardeşin
öğ retmeni n arad ı, söylediğine
göre desle-
re hiç git_ _ _ __
bir şi rkelle yöneticilik yap
4.
şovu?
yeni bir iş
7. insa nlığın gelecek yüzyı l daki en büyük sorunu susuzluk ol_ _ _ __ 8.
Yı lba şı
için Deniz Restoran'a gidelim.
Duyduğuma
göre orada çok iyi bir grup çal _ _ _ __
12 Bilgi verelim O devirlerde ... O devirlerde mektup, telgraf, telefon gibi rı
haberleşme
araçla-
yoktu. Antropologlara göre tarih öncesi devirlerde insanlar
haberleşrnek farklı
kullanıyormuş. Farklı
için duman
anlamlara
geliyormuş.
zaman kullanmak mümkün ateş
havalarda
Tabi bu
duman
şekilleri,
haberleşme aracını
değilmiş.
Çünkü
yakmak sisli havalarda
her
yağmurlu, karlı
dumanı
görmek im-
kansızmış.
15
Tamamlayalım,
sürdürelim Tarihte ilk mektupları bundan 4000 yıl önce Anadolu'da Hititler kullan _ _ _ _ _ . Ama bu mektuplar, bugünkü mektuplara hiç benze . Bu mektupları yazmak da bir yere ulaştırmak da çok zor . Çünkü o zamanlar kağıt yok . insanlar bu mektupları taş üzerine yaz _ _ _ __ Taşiara mektup yazmak birkaç gün, hatta birkaç hafta belki birkaç ay sür . Bu yüzden Hititler sadece çok önemli durumlarda birbirlerine mektup gönder_ _ _ __
O devirlerde hesap
makinaları
yoktu. Bilim tarihçilerine
göre... - - - - - - - - - - - - - - -
14
Eskiden bugünkü
hızlı ulaşım
ve
taşıma araçları
yoktu.
Tarihçilere göre... - - - - - - - - - - - -
Yerleştirelim
(~-------------s_a_n_ki_·_s_ö_z_de__· _d_uy_d_u_m__ki_·_g_u_·y_a________________________~) ı.
_____ kendisi her şeyi doğru yapıyormuş gibi bana
3. _ _ _ __ benimle bir daha
kızıyor.
2.
muşsun. Doğru
tatilde yalanlarından
Paris'teymiş.
biri bence.
Onun her zamanki
lefonum hep
istemiyor-
mu7
aramış
4.
görüşmek
aç ı ktı.
ama telefonum
kapalıymış.
Te-
15
Okuyalım ,
LJ
dogrusunu yazalım
DEDiKODU iÇiN EN UYGUN ZAMAN ingiliz bilim adamlan 2000 kişi üzerinde 'dedikodu' hakkında bir araştır ma yapmış. Araştırmaya göre insanların dedikodu alışkanlıklan şöyle: 1. insanlar dedikodu için en çok pazartesi gününü ve saat 16 .00'yı tercih ediyor ve
dedikoduların
konusu
çoğunlukla
geçen hafta sonu oluyor.
2. i nsanların %97'si, sırf dedikodu olsun diye dedikodu yapıyor. %5'i ise kötü niyetle dedikodu yapıyor.
3. insanların %62'si boş zamanlarında dedikodu yapıyor. 4. insanlar dedikodularında önemli olaylan değil, magazin olaylarını konuşuyor.
5. En önemli dedikodu konusu
arkadaşlar ve
aile çevresi.
6. insanlar en çok iş yerinde, yemeklerde ve partilerde dedikodu yapıyor. 7. insanların %ll'si ilk randevuda dedikodu yapıyor. 8. Erkekler dedikoduyu
kadınlardan
ı . insanların çoğu kötü niyelle dedikodu yapıyormuş.
3.
Kadınlar
daha çok seviyor.
dedikoduyu erkeklerden daha çok seviyor-
muş.
2. insanlar en çok iş yerindeki olaylar hakkında konuşu 4. insanlar uzun dedikoduları hafta sonuna saklıyormuş.
yormuş.
16
Tamamlayalım konuşuyormuşum yapıyormuşsunuz
•
haberleşiyormuş
başlayacakmış
•
çalacakm ı şım
1. Annem söyledi, ben uykumda
•
• geç
• yapacakmış • •
katı lacakmışız
konuşuyormuşttm
.
2. Aysel Hanı m az önce telefon etti. Toplantı bir saat erken _ _ _ _ __ 3. Bugün Ahmet
aradı. Akşama
4. insanlar eskiden nasıl 5. Müdür annemi
aramış,
kalıyormuşuz
bize _ _ _ _?
biz okula her gün _ _
Hakkınızda şikayet
7.
Yarından
var, gürültü _ _ _ _ __
geleceklermiş
başlayacakmışız
öğreniyormuş
•
•
•
başlayacakmış
çıkacakmış
• sürüyormuşum
bilmiyormuş
10. Aysel tatilde Avrupa turuna _ _ _ __ ı ı . Robert Türkiye'de okumak için Türkçe _ _
12. Müzik
öğretmenim
Allı
ay sonra çok güzel
yaptı.
Gelecek ay okullar
söyledi.
gitar _ _ _ __ 13. Okul müdürümüz duyuru arası
6.
•
satranç
turnuvasına
14. Trafik polisi beni
_ _ _ __
uyardı. Arabayı
çok
h ızlı
_ _ __
itibaren dersler saat 8.30'da _ _ __
8. Hükumet memurlara %4
oranında
9. Babam eskiden bilgisayar
zam
ku l lanmayı
_ _ __
15. Gezi rehberimiz söyledi. Akdeniz turuna Antalya'dan
17
Ll
Okuyalım, yazalım
İster İnan, İster
inanma
Günümüzde insan hayatı için üst sınır 120 yıl ama tıptaki gelişmeler sayesinde artık insanlar 150 yıl yaşa yabilecekmiş. Yakın gelecekte bilim adamları kanser, AiDS gibi hastalıklara çare bulacakmış. Böylece in-
san ömrü uzayacakmış.
2
ingilizler trafik sorununun çözümünü göklerde bulmuş. Jetpod adlı hava taksileri 201 O yılından sonra hizmete girecekmiş. Bu taksilerle 40 km. yolu 3-4 dakikalık bir zamanda gitmek mümkün olacakmış. Fiyatı da günümüz taksilerinden daha pahalı olmayacakmış. Ayrıca bu hava taksileri daha h ızlı ve daha az gürültülüymüş.
Yakında
köpek sahipleri, cep telefonl arından köpekleri ile ilgili mesaj alabilecekmiş. Bunun için teletona bir
çip takmak yeterliymiş. Bu çip köpeklerin o anki durumunu yorumlayacak ve sahibine bilgi verecekmiş. Böylece sahibi o anda
köpeğinin
18 Bir tane de biz ekleyelim
psikolojik durumunu
öğrenecekmiş.
8.5_: 19
? _ __
Ll
Eşleştirelim, i şare tt eyelim
D D D D
l. yapıt
2. görkemli 3. medeniyet 4. aktif
ı.
Kapadokya bölgesinin "Güzel Atlar ülkesi"
adı
uygarlık
etkin eser etkileyici Doğru
Yanlış
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
Türkçede
an l amına
gelir.
2. insanlar peribacalarından kendilerine evler yapmışlardır. 3. Ortahisa(da büyük bir kilise bulunmaktadır.
4. adı
Kapadokya
Pers dilinde "Güzel Atlar Olkest
demektir. yanardağiann
yayılmış;
Kapadokya Bölgesi'ne
içinde rüzgar. yağmur. kar ve le bu lavlardan mişti r.
doğal
lavlan
milyonlarca
akarsuların
yıl
etkisiy-
sütunlar meydana gel-
Daha sonra insanlar
peribaca l arından
kendilerine barı n a klar. kiliseler. yer altı şehi rleri ya pmış;
bu
yapı tl arın duva rları nı
da resimlerle
süslemişlerdi r.
Kapadokya'da her biri turistik yer açıkhava rına,
gun
fa rklı
bulunmaktadır.
özelliklerde pek çok
Görerne'de büyük bir
müzesi; Zelve Vadisi'nde bisiklet turla-
al sırtında gezilere ve uzun doğa;
atölyeleri;
yürüyüşlere
uy-
Avanos'ta ziyaretçiler için çömlek
Soğanlı
Köyü'nde Kubbeli Kilise. Orta-
hisa(da bir kale. ürgüp'te ise çok
sayıda şarap
mağazası bulunmaktadır.
Kapadokya'da
doğa olayları peribaca la rını oluş
tu rmuş,
insanlar da bu
ve kilise
yapm ı ş
peribaca l arın ı n
içine ev
ve böylece binlerce yı llı k mede-
niyetlerin izini günümüze
taşımıştı r.
içindeki resimler eski
medeniyetlere aiMir. S.
Jeolojik dönemlerde aktif
Peribacalarının
Peribacaları doğa olayları oluşmuştur.
sonucunda
20
Yerleştirelim
21
Tamamlayalım
Jl(
büyülemektedir • yaşamıştır • bazılarıdır merkezidir • bulunmaktadır • gerçekleşm işti r • vardır
BiLiYOR MUSUNUZ?
IJıııı-
Güney Kore'nin başkenti Seul, Kore dilinde 'başken r anlamında .dıL .
IJıııı-
Sahra Çölü'ndeki Tıd ikelt kasabasında on yı l boyunca hiç yağmur yağ _ _ .
IJıııı-
Eiffel Kulesi'nin tepesine kadar 1792 basamak var_ _ .
Balıkesir, küçük kasabaları ve doğal güzellikleriyle eskiden beri ziyaretçileri -~edir_ . Ege ve Marmara kıyıla rı boyunca kilometrelerce uzunluktaki kumsalları, masmavi denizi ve doğası yerli ve yabancı turistleri bu şehre çekmektedir. Balı kesi (de pek çok uygarlık _ _ _ _ __ Kent çevresinde doğal güzellikler ve tarihi kal ıntı larla iç içe pek çok kasaba . Edremit ve Altınoluk (Oksijen Cenneti} bu yöredeki kasabalardan Bandırma'dan 30 km. uzaklıktaki Gönen, şitalı kaplı calarıyla ünlü bir dinlenme _ _ __ __ Akçay da şitalı kaynak sularıyla bir başka kaplı ca merkezidir. Mitolojiye göre dünyanın ilk güzellik yarışması burada ve üç güzel tanrıça arasından Afrodit birinci olmuştur. Bölgedeki ilginç bir başka yer de Bandırma yakın larındaki Kuş Cenneti'dir. Kuş Cenneti'nde 257 tür kuş _ _ _ _ _ __
postacı
Geçen 3500 yılın sadece 230 yılı savaşsız geç__ .
IJıııı- Rusya'nı n
dörtte biri ormanlarla kaplı __ .
IJıııı- Mumyaların
ayak parmakları tek tek sarılarak mumyalan __ .
IJıııı-
Rodin'in ünlü ' Düşünen Adam' heykeli ilaiyon şair Dante'ye ait_ .
IJıııı-
En fazla asfaltlı yol Fransa' da __ .
-Dir
PEKiSTiRME ~.g/EyiE;!,~
IJıııı-
~
.E~ ·
-d ır/-tır/-dlr/-tir
Omek/er
.
_
..
- Telefonu açmtyor. hasta -dur/-tur/-dür/-tür - Uyuyordur uyuyor Türkiye'nin en kalaba/tk şehri gelmiş lstanbu/'dur. yazacak - Kapt ça!lyor. .. Istanbul - Postactdtr. - Çok geç kald1k. - Herkes gelmiş midir? - Mektubuma cevap yazmadt. - Bekleme, yazmayacakttr.
IJıııı- Dünyanın
en yüksek şelalesi Angel Falls Venezuella' da _ _ ve yüksekliği
979 metre __ .
22
Ll
Okuyalım, i şaretieyetim
GAZETE İLANLARI
DCL
ŞIRKETLER
Sirketimiz, Kozmetik ve bebek üttünlerinin Türkiye genelinde pazarlanması konusunda,
2
GRUBU
• Sirket yönetiminde deneyimli • Konusunda uzman • Yaban cı dil sertifi ka lı
Bay • bayan elemanlar alacaktır
Pazarlama direktörleri
alacaktır.
Adayların fotoğraflı özgeçmişlerini aşağıdaki faks numarasına göndermeleri gerekmektedir.
Rnnalna;
• .,._, Onlt_,..,,a da OOTO mezunu • Ecza depılat•• ve sGperrnarblelfn ça6şma sistaniM ,.,.,.. . ...,.,. cıdarfan
faks: f0 243J 312 33 44
.... edecalcffr. Tel:WJ21222 45 3J
KARATAŞ&KOMTAS
~
inşaat sektöründe lider
KARATA$&KOMTAS şirketler grubu yeni elemanlar aramaktadır.
• Use mezunu • Satiş konusunda en az 3 y1/ deneyimli • 25 yaşmdan küçük SATIŞ
HALKLA lLlSKilER uzMANI • En az 3 yıl deneyimli • üniversite mezunu • Yeniliklere açık • Ekip çalışmalannda başanil • Insan ilişkileri güçlü Fotoğroflı ozgeçmısler için:
ELEMANI ALACAKTIR
Adres: Gölköy Sok. 48/1 Emek 1 ANKARA
e-mail· karatas~koratas.com.tr Fa.ks: 02127992524
•
ı.
•
Boğaziçi
• Faks
üniversitesi
numarası
mezunlarını
tercih ediyor.
ilan 2. ilan 3. ilan 4. ilan S. ilan
.f
var.
-• E-mail adresi yok. • En az beş
yıl
• En fazla 25
ı
deneyimli eleman arıyor.
yaşı ndaki kişileri
tercih ediyor. 1 '"
• Yabancı dil için sertifika ya do diploma istiyor. · Yabancı
dil önemli
• Fotoğraflı
özgeçmiş
değil.
isliyor.
• Yaş önemli.
L ,ıJ,
~
~t~~l~<-,;j'=ll[i
ı
- •• -
__ 23 __D __inl __e~ y_ el_i_ m_,_i~ şa_r_e_tl_e~y_ eli _·nı __________________________~--------------------- ~ Acaba Ne Yapıyordur?
Bir tanem acaba şimdi ne yapwordur? iştedir. Büyük ihtimalle çal!şwordur. Geçenlerde hastaydi, grip gibiydi. iyileşmiş midir? Umanm kendini daha iyi hissediyordur. Orada hava nasil acaba? Bu sabah saat
1O.OO'da toplantiSI vard1. Eminim iyi
12.00
olmuş!
geçmiştir.
Aaa, saat
Birazdan öğle tatiline ç1kacakt1r. Çok özlüyo-
rum onu. O da beni özlüyor mudur? Dün akşam telefonda *Oğlen aranm seni.* dedi. Arayacaktir mutlaka, unutmaz
Ama en iyisi ben arayay1m onu.
Doğru
Yanlış
Doğru
Yanlış
1. Şu anda işte, ça l ış ıyor.
D
D
4. Birazdan Gökay'ı arayacak.
2. Bu hafta kendini daha iyi hissediyor.
D
D
5. Toplantı yarın olacak.
D D D D
3. Birazdan yemeğe çıkacak
D
D
6. Gökay'ı özlüyor.
D
D
24 Biz de tahnıin edelim Eşim D
Çocuğum D
• Nerededir? Eminim
• 1 saat önce ne
Annem D yapmıştır?
Babam D • Sirndi ne yapıyordur?
Arkadaşım D
• Nasıldır?
şimdi
ll
1 Dinleyelim, tamamlayalım ---------------------------------Farklı Kültürler
ESKi MOlAR Kanada, Sibirya, Grönland, Alaska gibi Kuzey Kutbu'na
yakın
bölgelerde yaşar/ar . Kendilerine inuil de ____ . Giysilerini ve ayakkabılarını
şeli
hayvan derisinden yap ____ . Barışçı, dürüst ne-
ve misafirperver
selamlaş _ _ .
Kavga,
hırsızlık
insan lardır. Burunlarını
Konuk
gibi
ağırlamaktan
şeyler
Eskimo
birbirine sürterek
büyük zevk duy ____ .
topluluklarında
hiç ol ___ .
BEDEViLER Ozellikle Arabistan, Irak, Suriye ve ü rdün çöllerinde Büyük onların
çoğunluğu çobandır.
yetiştir ____ ,
eti ve sütü ile beslen ____ . Bedevi aileleri ataerkil bir
düzene sahiptir. Aileleri
2
Deve, koyun ve keçi
yaşa __ .
şeyhler
yöne! ____ .
AFRiKAULAR Afrika coğrafyasında eliiye yakın devlet vardır. Birçok ülkenin taşra bölgelerinde kabile hayatı egemendir. Afrikalılar ataları na büyük saygı duyarlar ve onların ruhunu sürekli yanlarında hisse! ___ . Bu nedenle olağanüstü olaylara, büyü ve büyücülere çok inan ___ . Büyücüler insanlara ceza verebil ____ , hatta onları kurban edebi! ____ . TiBETLiLER Denizden tam S.OOOm. yükseklikte adeta ' Dünyanın çatısında ' yaşa ___ . Sayıları 2 milyonu geç ___ ve Çiniiierden çok Moğollara benze ___ . Halkın büyük çoğunluğu et ye ____. Olülerini göm ___ , çünkü onlar için cansız bedenin bir anlamı yoktur. Cesetleri bir ı rm ağa ya da ıssız tepelere at____ . Soyluların cesetlerini ise yok _ .
İşaretleyelim, anlatalım
Bana çok ilg inç geldi, çünkü
Eskimalar selamiaşmak için
burunlarını
birbirine sürtüyor.
Tibetliler ölülerini gömmezler. Soylu ları n cesetlerini yakarlar.
D
Aile düzeni atoerkildir.
D
Afrikalı
büyücüler
insanları
kurban edebilir.
D D
yardım
ben sen o biz
sev ıc söyle ı; ı z ye onlar gel
5
et- -ma -r mı -ml-ımi-im/ -um/ -üm/ -yım/ -yim/ -yum/ -yüm SIZ hiç içki 1cmez miSiniz? -me -ır/-ir/-ur/-ür ml -sı n/-sin/-sun/-sün Ben dondurmayi çok severim. -maz -ar/-er mu Sen bana biraz yardim eder misin? mü -ız/-iz/-uz/-Oz/-yız/-yiz/-yuz/-yüz mez Biz yağli yiyecekler yemeyiz. Onlar hiç yalan söylemezler. -sınız/-slniz/-sunuz/-sünüz (-lar 1 -le~ O bt:Jraye stk s1k ge/er.
Tamamlayalım
ı . Güneş doğudan doğ E!L._ , batıdan
2. Dünya,
Güneş'in
7. Sen beni bekleme.
bat.f!r__ .
3. Biz her yaz tatilinde köydeki evimize git _ _ . ve yalancılardan nefret et_
9. Türkiye'de bankalar .
S. Aylin vejeteryandır; asla et ye _ _ . 6. Sen
4
sarışınsın,
bu renk sana
evde
görüş _ _
.
8. Aylin okumayı çok sever. Haftada üç kitap oku _ _ .
çevresinde dön _ _ .
4. Ben asla yalan söyle_
Akşam
yakış _ _ .
ı O.
Biz çok iyi
akşam
arkadaşız;
saat
beşte
kapan _ _ .
asla kavga et_ _ .
ll . Lütfen surayı imzala _ _ ?
12. Anne, bana para ver _ _ .
E şleştirelim
[1] Benim ülkemde karnovallarda herkes samba yapar.
D
Benim ülkernde basketbol çok popüler bir spordur,
D Benim ülkemd~ festivallerde su gibi bira içeriz. NBA maçlarını hiç kaçırmam . D Benim ülkemde laleler ve değirmenler dünyaca ünlüdür. D Benim ülkemde, insanlar yemeklerini çubukla yer. D Benim ülkernde kadınlar renkli kıyafetleri sever, bazı D Benim ülkemde, başkenti Kremlin Sarayı süsler. bölgelerde evli kadın lar kaşlarının arasına kırm ızı ben D Benim ülkemde, Pamukkale, Kapadokya gibi pek çok lbind~
yaparlar.
doğal
güzellikler vardır.
5 1.
Eşleştirelim Doğum
8
günüme gelir misin?
Bir çay
3. Sence Mert bu hediyeyi beğenir mi?
Bütün renkleri severim.
4. Bana bir kalem verir misin?
alırım .
Tabii gelirim. Ne zaman?
1. A: Baba, bana yeni bir bisiklet alır
7. Sinemaya gelmek is1er misiniz? ne kadar sürer?
9. En çok hangi renkleri seversin? 1O. Garson bey, hesabı alır m ı sın?
mıs ı n?
B: Sen sın ıfın ı geç, düşünürüz .
Çok isterim.
6. Benimle evlenir misin? toplantı
• teşekkür ederim • özür dilerim affedersiniz • kutlarım • tebrik ederim fark etmez • yine bekleriz • rica ederim umarım • sen bilirsin • sanırım mutluluklar dilerim • bilmem • olur
Çok sürmez.
5. Ne içersin?
8. Sence
düşünürüz
Tabii, hangisini is1ersin.
2. Biraz sessiz olur musunuz lütfen'
Yerleştirelim
2. A: Yemekler
Hemen efendim.
harikaydı, teşekkürler.
B: Afiyet olsun efendim,
Bence bayı lır!
3. A: Annemin
Affedersiniz.
bilgisayarında
oyun
oynoyalı m
mı?
Evieni ri m! B:
annen
kızmaz mı?
4. A: Filiz nerede?
6 Türnce yazalım
B: _ _ _ _ kafeteryada. 5. A: Cem,
B:
sınavı kazanmışsın .
Sağol '
6. A: Ne? Evlendin mi? B: Evet. A: _
_ hep mutlu olursun.
7. A: Birbirinize çok ya kışm ı şsı nız;
1. - - - - - - - - - . 2. - - - - - - - - -
B:
Teşekkür
ederiz.
8. A: Saçl arın güzel
o l muş.
B: _ _ _ _ _ _ _ _ _ ___ 9. A: _ _ _ _ , geç
kaldım.
B Onemli değil. Buyurun, oturun. 1O. A: Bu sınıfla en yüksek pua n ı sen aldın . 3. - - - - - - - - - · 4. - - - - - - - - -
7 Dinleyelim,
işa retleyelim
______ (§) 38
A 1
1. Diyalog 2. Diyalog
Rica
Kabul
..[
..[
ı
12. A:
Akşam yemeğin i dışarıda
yiyelim mi?
B: _ _ _ _ _ __ B: _ _ _ _ _ __
1
14. A: Sence hangi elbiseyi
4. Diyalog
ll
-
13. A: Yardımlarınız için çok teşekkü r ederim.
3. Diyalog 5. Diyalog
Ret
göm l eğin fiyatı
nedir? B: 50 TL. efendim.
B .
Teklif
Sağolun.
ll. A: _______ . Bu
Koyılsıro:sı
Diyalogla r 1
B:
'
1
alayım?
B: Mavi elbise çok güzel ama diğeri de daha ucuz. _
9
LJ
Okuyalım, işaretleyelim, eşleştirelim
Bütün dünyada yılbaşı günü önemli bir gündür. 31 Aralık gecesi çeşitli kutlarnalarta geçer. Miladi takvime göre yılbaşı gecesi bir yıl biter, yeni bir yıl başlar. insanlar birbirlerine "iyi seneler", "Mutlu yıllar" der, yeni yıldan mutluluk, sağlık, başarı, şans gibi iyi şeyler dilerler. Yeni yılı sokakta karşılamak, bunun için meydanlarda toplanma!<, birlikte dans etmek ve şarkı söylemek... Eski yılın son saniyelerini hep bir ağızdan yüksek sesle geriye saymak... Bütün dünyada yılbaşı gecesini topluca kutlamanın yaygın yolu. Ama Finlandiya, isveç, Norveç gibi kuzey ülkelerinde yılbaşı, yalnızca yeni bir yıla girmek anlamına gelmez. Yeni yılla birlikte uzun karanlık geceler de kısalmaya başlar. Avustralya ve Brezilya gibi güney ülkelerinde yılbaşı yaz mevsimine denk gelir ve kutlarnalara soğuk hava ve kar yağışı değil, daha çok deniz kıyılan, kumsallar eşlik eder. Çin, Japonya, Kore gibi uzak doğu ülkeleri ise iki kat daha şanslıdır çünkü bu ülkeler miladi takvim için ayrı Çin takvimi için ayn günlerde yılbaşı kutlaması yapar. Türkiye'de de yılbaşı önemli bir kutlama günüdür, öyle ki yılbaşının ertesi günü resmi tatil olur. insanlar yeni yıla genellikle aileleri ve yakın dostlan ile birlikte girerler. Bazıla rı geceyi dışarıda geçirmek ister. Onlar yılba ş ı baloları için büyük otelierin sa lonlarına, lüks restoronlara giderler. Birçok insanın tercihi, yılbaşını evde geçirmektir. Televizyon kanalları evdekilerin başlıca eğlence kaynağıdır. Birçok kanal yılbaşı gecesi için özel program hazırlar . insanlar evlerde sofraları yılba şı için özenle hazırlar, şans oyun ları oynar ama yeni yılda ilk büyük şansı yakalamanın as ıl yolu, piyango bileti almaktır. Televizyon ve radyolar yılbaşı piyangosunun büyük ikramiyesini yeni yılın ilk dakikalarında açıklar. Doğru
Yanlış
ı . Türkiye'de yılbaşı günü resmi tatildir.
D
2. Uzakdoğu ülkelerinde iki yılbaşı kutlaması vardır.
D
D D
D
D
3. Türkiye'de
yılbaşı nı bazı
insanlar evlerinde, bazıları
dışarda kutlar.
10
2. kutlama yapmak
4. şansı yakalamak
D Aynı yerde bulunmak, iç içe olmak. Piyango gibi para ödüllü oyunlarda kazanmak.
D Onemli bir gün veya olay için özel tören D
D
5. Kuzey ülkelerinde yılbaşı Brezilya ve Avustralya'ya göre daha kısa sürer.
3. eşlik etmek
D
4. Türkiye'de yılbaşı gecesi için televizyonlar tombala çekilişi düzenlerler.
ı . denk gelmek
D
D
düzenlemek.
D Aynı zamanda olmak, rast gelmek, rastlamak.
Anlatalım
Benim ülkernde yeni yılı şjjy/e kutlar/ar:
ll
'
Ka!
ı ı Okuyalım, işare_tl_e..y_ : . e_li_m_ _ _ _ _
.. ,
L /
Hangis i Söyle r ?
.-. Karizm a tigiz! .-. Kavan oz kapa kl a rını kolayca a çabiliriz. ._. Sokakta çantasız dolaş abiliriz . .-. Sıcak bir günde gömlcgimizi çıkarabiliriz . ._. Beş günlük tatil için küçük bir çanta bize yeter .-. Cips, kola, çikolata ... Biz her şeyi rahatça yiyebiliıiz . ._. Sevgilimizlc sorun l arımızı bir gül ile çözebiliriz. ._. 30 saniye içinde bir telefon konuşması yapabiliıiz . ._. tki çift ayakkabıyı yirmi farklı yerde giyebiliriz, u iz V _dınfar kimse anlamaz. J.J 1"-.a ._. Kuaför harcamalarımız çok az. J3anshyız .-. 10 dakika içinde tıraş o labilir, duş alabilir, giyine- bilir ve evd en ç ıka biliri z. ._. Güzeliz! ._. Yüzümüzdeki tüm renkle r o rij inaldir v e suy la ak._. Kendi yemegimiz i ya pabiliriz. m az! .-. Topuklu ayakkabı ile b oyumuz u 10 cm uzatabiliriz . ._. Geç saatle rde so kakla ya lnı z d olaşabiliriz. ._. Be beklik albümle rimizde çıpl a k foto~aflarımız yok. ._. Yüzüroüzde ki sivileeleri m akyaj malzemeleriyle kapaEri
D D D D D
5. Sen kilo mu a ldın? 6. Hala
hazırlanamadın mı?
7. Diziyi açar 8.
Çarapiarım
mısın? Başlamıştır.
nerede?
Al
-Uiyor
çık
-DI -ly)AcAk
gel git
mu
D D D D D
-miş
mü
-r 1 -ır 1 -Ar
k~
koş
me
gör onla
maz
nü erkekler söyler . .-. Hayatımızdaki özel günle ri kolayca ._. Sinemada rahatça aglayabiliriz. ._. Saçım ı zı h er re nge boyay a biliriz. .-. Ve ... Anne olabiliriz.
-(yllz 1 -k -slnlz 1 -niz -lAr
mez
halırlayabiliriz.
alabiliyorum 1 alabildim 1 alabileceğim 1 olabilirim_ ç1kamam 1 çikmayabiiirim 1 çikamayabiiirim _ gelem;yor 1 gelemedi 1 gelemeyecek 1 gelernemiş ... gidebil;yor 1 gidemedi 1 giderneyecek 1 gidemez ... konuşabiliyor 1 konuşam;yor 1 J-onuşamayab r _ koşamwor 1 koşamad1 1 koşamayacak 1 koşamaz -· göremem 1 görmeyebilif/m 1 göremeyebilirim ·anlayabilmwor 1 an/ayabilmed1m 1 anloyobilmem
ı2 Ta m aml ayalım
5. Bu sabah otobüse yetiş
l . Bak baba! Bak! Bisiklet sür c>bil(y orum 2. Sesim çok kötüdür. asla şarkı söyle 3. Bugün şirkete müfel1i şler gel Hazı rlıklı olalım.
4. Beyefendi lütfen cep lelefonunuzu büsle telefon kullan
kapalın .
ve sınava geç
kaldım.
Bu olo-
6. Maalesef yarınki pikniğe biz git 7. Pardon, bu sandalye boş mu? Olur _ _ _ _ _ ? 8. Büyük ihtimalle yazı n iş yerinde yeni bir projeye başl ayacağız. Bu yüzden. bu yı l tatile çık _ _ _ __
13
Ll
Okuyalım
15
Sıralayalım
Erkek Dad1lar Eskiden kadın ve erkeklerin meslekleri farklıydı ama son
yıllarda
bu böyle
değil. Artık kadınlar
erkeklerin
iş
lerini, erkekler de kadınların işlerini yapabiliyor. Günümüzde
kadın şoförler, kadın
güvenlik görevlileri ya da
erkek hemşi reler, erkek aşçılar görebil iyoruz. artık kadınlar
yaşında
trik teknisyeni. Ancak lişimi hakkında
müş.
ve bekar. O aslında bir elek-
şimdi
Akademi
dadılık öğreniyor. Aslında
çocuğum
bilgi almak için
Dadı Eğitim
şimdi NDadı
Mer-
bu kursa çocuk ge-
başlamış.
NGelecekte
için daha iyi bir baba olabilirim: diye
Ancak
da
kadar erkekler de yapabiliyor.
Burak Acar 35 kezi'nde
Dadılığı
düşün
olabilirim.N diyor.
değişmiş.
de
dadılık
girm iş.
Fakat sonra onun da
NOzellikle yurt
dışındaki
[]] Biraz pahal ıym ış. indirim yapamaz mısınız? ~
Koray Göksu 29 yaşında. O da kursa babalık öğ renmek için
~ Yardım edebilir miyim hanımefendi?
düşünceleri
Türk ailelerinin evin-
yapabilirim: diyor.
Evet, deneyeyim.
[3) 89 TL
[il] Güle güle
kullanın
efendim. Kasamız şu tarafta.
[i;! Teşekkürler, iyi günler. ~
Maalesef, hanımefendi. Su anda zaten indirimdeyiz.
[Q Hmm.. Evet, güzel. Peki, fiyatı nedir?
[2] Evet, lütfen. Bu ceketin 38 bedenini alabilir miyim?
B
Hmm ... Peki, alıyorum.
[] Tabii, buyurun. Denemek ister misiniz?
[5] Ayna
16
şurada .
Yerleştirelim yağab ili r
• kul lanabileceğim • alabiliriz • giderneyebiliriz yazarnıyorum • anlatabilir misiniz
kon uşa bi l iyo rum
14 Meslekleri
tartış alım
ı. Hava bozdu bu gece kar ~Kadınlar/Erkekler
bütün meslekleri yapabilir/yapamaz. Çünkü _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
2. 18
yaşıma
3. Yeterince
gelince ben de araba _ _ _ __
paramız
olunca daha büyük bir ev
Mesela, _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ 4. Bu sene işle rimiz çok yoğun yazın bile tatile Kadınlar/Erkekler bazı
meslekleri yapamaz.
Mesela, - - - - - - - - -- - - - - - Çünkü _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
5. Çince _ _ _ _ _ ama - - - - 6. Bu konuyu çok iyi anlamadım, lütfen tekrar
17
İşaretleyelim, tamamlayalım
Yapabilirim
Yapamam
D D D D D D D D D D
D D D D D D D D D D
ata binrnek kayak bisiklet sürmek piyano çalmak uçak kullanmak motosiklet kullanmak parasütle atlamak bale yapmak resim çizmek araba kullanmak
18
İnceleyelim, tartışalım İşe
Hangisini
Ben ata Ben kayak Ben bisiklet Ben piyano Ben uçak Ben motosiklet Ben parasütle Ben bale Ben resim
19 Dinleyelim, yazalım
Alalım
Telefon
Mesaj l arı
A
Kim arıyor? Kimi arıyor? Mesaj:
B
Kim arıyor? Kimi arıyor? Mesaj:
cv Koyı!SO'OSI
39
Koray Bilgisayar Yabancı
Dil
Ofis prog. graftk
Ofts prog.
Ingilizce liyil
Almanca liyil
Japonca liyil
Ingilizce !fena değ ili
Rusça (fena
3
09.00-18.00 Hafta içi, cumartesi
09.00-Hafta içi
Ehliyet
Var
Yok
Seyahat Engeli
Var
Yok
Çalışma
Saatleri
Çalışma
Günleri
arıyor?
_ _ _ _ _ _ _ _ __
c
Kimi arıyor? --------- Mesaj: - - - - - - - - - - - -
D
Kim arıyor? ---------Kimi arıyor? _ __ _ _ _ _ _ __ Mesaj: _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
değili
2 yıl
Deneyim
Kim
yıl
20
_____ cv
İşaretleyelim, yorumlayalım
Hangisine, Neden
Katılıyorsunuz?
4
2
D 21
Katılıyorum
D
Katılıyorum
D
Katılıyorum
D Katılıyorum
Katı lıyorum
D Katılıyorum
Yazalım
• Kadınlar viirindeki "indirim" yazısına dayanamaz. indirimdeki ürün kadınları mı knatıs gibi çeker. Aynı-- ayakkabıdan 1Otane olsa da indirımdeki ayakkabı yı alır.
asla sır saklayamaz. Daha doğrusu, kadın lar için bir sırrı en ya kın üç arkadaşına söylemek sı r rı açık etmek anlamına gelmez. • istisnasız her kadın vermesi gereken bir-iki kilo oldu•
D
Kadınlar
ğunu düşünür.
• Evde saatlerce kendi giyimiyle ilgilenen kadın, sokakta saatlerce başka kadınların elbiseleriyle ilgilenir.
• Erkekler kendilerini çok ciddiye alır. Erkek, "Ben televizyondaki futbol maçına konsantre olursam takı mım maçı kazanır.· diye düşünür. Erkekler topluluk içinde herşeyi biliyor olurlar. Bu nedenle asla bir erkeğe kalabalık ortamlarda bir şey öğ retmeye çalışmayın . Erkekleri sadece onlarla başba şayken eğitebilirsiniz.
• Erkekler üzerinde mümkün old uğu kadar çok düğme bulunan tel efonları severler. Çok düğme olunca kendilerini önemli biri zannederler. • Erkekler alışverişten nefret eder. Bu yüzden bütün alışveriş merkezlerinde erkek reyonlarına ulaşmak daha zordur.
En doğ ru bu l duğum düşü n ce ·- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -· çünkü _ __ Yanlış bulduğum düşü n ce
• _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _• çünkü _ _ __
ll
-
22 Tamamlayahm, işaretle.. :y::._e_li_·m ______________________ Eskiden
LJ
Nasıldı?
o. Bütün çocuklar harçlık
annem poramın
harçlık alır.
Eskiden bono do her hafta değildi
verirdi. Çok
hepsini horcomoz,
oma ben yine de
birazını
biriktirirdim. Küçük
_ _ _ vardı. Po-
bir rolorımı
onun içinde
soklordım.
b. Dedem klasik Türk müziğini çok severdi. koleksiyonu miş.
vardı.
Geniş
bir plok
Dedemin sesi gençken çok güzel-
Geçen hafta ondan kalma eski
çalıştırdım .
giyle
Eski ploklordon birini koydum ve onu sev-
ondım .
c. Bir yeni
yıl sabahı
babam eve elinde kocamon bir ku-
luyla geldi. Kuluyu yavaş yavaş açtı. kinden gıcır gıcır _ _ çıktı. Onu solo-
bir nun en güzel
köşesine
koyduk. O zamonlar her evde
televizyon yoktu; bu nedenle çok değerli bir eşyoydı.
d. Anneannem eskiden tek dı. Artık
katlı,
bizimle birlikte sekiz hayalındon
oturuyor. Ama
loriferli evde hiç
bahçeli bir evde katlı
bir opartmonda
hiç memnun
ısınomıyorum,
değil.
·Bu ko-
yovrum. Ben _ __
olışkınım. bomboşkoydı.'
yaşar
Onun
sıcaklığı
diyor. Doğru
Yanlış
D
D
D D
D D
D
D
D
D
1. Bütün çocuklar gibi ben de çocukken harçlık alırdım.
2. Televizyon kutusunu solonun bir köşesine
koyduk.
3. Dedem, sesi çok güzel bir müzisyendi. 4.
Horçlıklorımın
hepsini kumboramda
biriktirirdim. S. Dedemden kalma gromofon hala çalışıyor.
Bir kahve de siz o r m ,d n z? Ben eskiden daha çok kitap okurdum. Sen beş ylf önce de futbol oynar mtydm? O gençken çok iyi yüzerdi. Biz lisedeyken ieon pantolon giymezdik. Qnfarenf€fien .f>izi her gün orardıfar.
-n
-k
-mış/-ymış
mi -rrıiş/-ymiş -sın/-si n/-sun/-sün mu -muş/-ymuş mü -müş/-ymüş -ız/-iz/-uz/-üz -sınız/-sin iz/ -su nuz/ -sü nüz
sen
o biz siz
yüz bin
(-lar 1 -ler)
ağ lo
23 ı.
2.
O gençken çok iyi yvzerrruş. Ona göre ben araba kullanomazmışJm. Sen bebekken çok ağlar mtymJşsm? Görevli söyledi, bu odaya giremezmişiz. Ooktorunuza göre uçağa binebilir miymlşsiniz? Onlar önceden bizi her gün arar-mtymışlor.
Tam amlayalım
Güzel havalarda oğ l umla göl kenarı nda piknik yapa rız. Ben de küçükken babamla göle gider ya da ormanda kamp yap ard"-'ı"Lm...__ _ Hatırlıyor
musun? Lisedeyken sinemaya gitmek için okuldan kaç _ _ _ __
3. Siz eskiden beni s ı k sık ziyaret et tı k hiç kap ı mı ça l mıyorsun uz. 4. Gençken
şi şma n değ i ldim;
. Ar-
çünkü sürekli spor
yap _ _ _ __
7. Annenden piş i r
d uyd uğuma
göre sen çok iyi yemek
_ _ _ __
8. Evlenmeden önce bana her gün çiçekler gönder_ _ _ __ 9. Küçükken dedem bize çok güzel masallar anlat_ _ _ __ ı O.
Ona göre bu işi benden başka hiç kimse başar_ _ _ __
5. Ben çocukken çok yaramazlı k yap _ _ _ __
ll . Siz eskiden de tenis oyna _ _ _ _ _ ?
6. Ablam bebekken hiç süt iç _ _ _ __
12. Esra
Han ı m,
bir dilim kek daha ye _ _ _ _ _ ?
24 Dinleyelim, tamamlayalım
-----~-----~--------------------------
Hikaye Senin dudakların pembe Elierin beyaz, Al tut ellerimi bebek Tut biraz! Benim doğduğum köylerde Ceviz ağaçları - - - - Ben bu yüzden serinliğe hasretim OkŞa birazı
Benim doğduğum köylerde Buğday tarlaları ______ Dağıt saçlarını bebek Savur biraz!
Benim
~ KoydSIIOSI 41
doğduğum
köyleri _ _ _ __ Ben bu yüzden yalnızlığ ı hiç sevrnem Konuş biraz!
Akşamları eşkıyalar
Benim doğduğum köylerde Kuzey rüzgörları _ _ _ __ Ve bu yüzden dudaklarım çatlaktır Op biraz! Sen Türkiye gibi aydınl ık ve güzelsin! Benim doğduğum köyler de ----=-Sen de anlat doğduğun yerleri, Anlat biraz! Cahil KOLEBi
ll
25
________________ L_j
Okuyalım, eşleştirelim
Eskinin
Modası
1. 1920'1erde kadınlar günlük hayatlarında genellikle uzun etek giyerler. yanlarında küçük, zarif çantalar taşırlardı. O yıl larda şapka çok modaydı. Kadınlar kürkün bütün çeşitlerini sabah akşam kullanırlardı. Kürk şapkalar. atkılar, paltodeğişik
lar ve
aksesuarlar
kadın kıyafetlerini
süslerdi.
2. 1950'Ii yıllarda ise kadınlar, bel kısmı dar kıyafetler ve kabarık eteklerle bellerini daha ince gösteriyorlardı. Eteklerin boyu çok kısa değildi. Bu yıllarda yüksek topuklu ayakkabılar ve Marline Monroe saç modeli çok yaygındı. Kıyafete uygun
şapka
ve eldiven de SO'Ii
yıl ların
moda
aksesuarlarıydı.
3. l970'1erde ispanyol paçalı pantolonlar, kolsuz elbiseler. uzun çizmeler. mini elbiseler modaydı. 70'1erde şapka yine modaydı,
özellikle büyük şapka lar.
ginç saç kesimleri
26
Kadınlar
modaydı.
Tartışalım
Hangisine
büyük çerçeveli gözlükleri tercih ediyordu. Beyaz renkli ayakkabılar ve il-
27
Yazalım
Kablıyorsunuz?
Benim 1. düşünce Moda zevklerin
gelişmesidir.
mu? O halde moda o.
3. düşünce Modayı
uygun olan _ _ _ _ _ _ _ __
yı lların modası. Çünkü - - - - - - - - - -
2. düşünce
Yakışıyer
tarzıma
izlemek bir özentidir.
4. düşünce Moda bir pazarlama yoludur.
Ll
28 Okuyalım, örnek vereliııi
70'li
Yıllardan
yaşlılardan 'Şimdiki
Biz çocukken sürekli 'Bizim
Küçük Detaylar
zamanımııda
çocuklar çok şanslı.' sözünü çok
ne elektrik vardı ne de kalorifer. Mum
sık duyardık.
ışığında
ders
r.
Bize
çalışır,
sobayla ısı n ırdık • derlerdi. Biz gerçekten şanslı mıydı k? 70'1er çocuklar için özgürlük yıllarıydı. Ya sokaklarda ya da bahçelerde oynardık Bahçeler baharları bin bir çeşit yabani olla, çiçekle dolardı. Bazen bir ağaç dalını, bazen birkaç taşı, bazen de küçük bir yaprağı oyuncak yapardı k. O yıllarda okulda siyah önlük giyerdik Kızlar saçiarına kocaman beyaz kurdeleler takardı. rın
•
O zamanlarda ne bilgisayar vardı ne de akıllı tahta; karatahta ve tebeşir okulla-
a
•
simgesi ve en büyük eğlence aracıydı. Hepimiz teneffüslerde tebeşir savaşı yapar
ya da tahtaya 'Ali Ayşeyi seviyor.' gibi okulun magazin haberlerini yazardık O zamanlarda aşklarımızı kolay kolay dile getiremezdik. Hemen yüzümüz kızarır, dilimiz do lanırdı. Bu nedenle birbirimize aşk mektupları yazardık. Zortın içine de kuru çiçekler, bir tutarn saç ya da fotoğraf koyardık Bazı gençler 'Aşkın beni buluşur,
yakıyor.'
demek için mektup
kağıdının
ucunu
yakardı.
Sevgiilmizi biraz
tanıdıktan
sonra pastanede
sohbet ederdik
Bir örnek de ben vereyim. Eskiden ------------~
Gençken - - - - - - - - - - - - - - -
Çocukken _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
ok,Jdayken - - - - - - - - - - - - -
29
Yerleştirelim
Çocukluğ um
hem ... hem (del • belkL belki (del ya ... ya (dal • ne ... ne (del ı.
Seni an layamıyorum . hem hem pasta yiyorsun.
5.
zamanımııda
'Diyetteyim' diyorsun Kaş'a
2. Bu yaz Keme(e henüz karar vermedim. 3. Burcu'ya kırgınım. Hastalığımda _ _ _ ziyaretime geldi. 4.
giderim;
Akşama
uğrarım
telefon etti
_ _ _ uğramam.
konuşuyorsun
_ __
mısı n?
doğru
dürüst
9.
Kızım
kar mühendis
yemeğini
ye
yağmur yağdı.
doktor olmak
istiyor. ı O.
bahçeli bir evde geçti. Bizim
ye- 1 ne 1-hem- 1~ uzaktan kuman-
yar oyunları vardı. Ama meyve ağaçlarıyla dolu bah-
diğer
Bazı
günler mahallemizdeki
çocuklarla hiç yemek yemeden zamanı
akşama
kadar
unuttuk 1 unuturduk.
O zamanlar, okullar bugünkü kadar uzak, evler şim diki gibi küçük değild i. Okul servisleri yoktu. Çünkü hepimiz mahallemizdeki okula gittik 1 giderdik.
sofradan kalk. 8. Dün
katlı
oyuncak arabalar ya 1 ne 1 hem 1 belki bilgisa-
oyun oynar,
Şimdi
7.
dalı
tek
çemiz bize yetti 1 yeterdi.
o _ _ _ ben! Kararını ver!
sana bilmiyorum. 6. Bugün neyin var? gülüyorsun. Hasta
Doğ-rularını yazalım
50
Ahmet son zamanlarda derslerini çok ihmal ediyor. _ _ _ ödev yapıyor kompozisyon yazıyor.
Bugünün
çocukları
ise ya 1 ne 1 hem 1 belki
yalnız
ya 1 ne 1 hem 1 belki mutsu:z_ Çünkü onların dünyalarında
ya 1 ne 1 hem 1 belki robotlar ya 1 ne 1 hem 1
belki de internet beş taş
arkadaşları
var. Körebe, saklambaç,
gibi· oyunları çoktan unuttu 1 unuturdu onlar.
1
Yerleştirelim
------------------------------------------------------------------------:
Televizyon
Dünyası
ulaşmak
• öğrenmek • paylaşmak • görmek • izlemek • tanık olmak • gelişmesi • tan ımak
Kitle iletişim araçları h ızla gelişiyor. Günümüzde habere ve bilgiye göre çok daha kolay. Bu
kolaylığı
medya, özellikle de televizyon
ulaşmak
, bilgiyi başkalarıyla _____ eskiye
sağlıyor. Medyan ın
_ _ _ _ _ _ , dünyayı her gün biraz
daha küçültüyor. ülkeler ve kültürler arasındaki sınırları ortadan kaldırıyor. Dünyadaki tüm gelişmeleri birkaç saat içinde insanları, onların
kültürlerini,
alışkanlıklarını, yaşam
olimpiyat oyunlarını _ _ _ _ , dünya
rekorlarına
_____ , hatta
_ _ _ _ ,televizyon sayesinde uzak ülkelerdeki _ _ _ _ mümkün.
Artık
_ _ _ _ için televizyonunuzu
2
açmanız
biçimlerini
yakından
savaşlara canlı yayında
yeterli.
Konuşalım
Evet • Televizyonu • Spor
yalnızca
programlarını
bilgi ve haber alma
amacıyla
izliyorum.
izlemekten büyük keyif alıyorum.
• Kadın programlarını hiç kaçırmıyor, düzenli olarak izliyorum. • Televizyonda bir yanşma
programına katılabilirim.
• Bence televizyon yalnızca ·bir eğlenme aracıdır. • Sürekli televizyon izlemek insanları birbirlerinden
uza klaştı rıyor.
Hayır
Neden 1 Nasıl?
5 Tamamlayalım, başlık bulalım
~
------~--------------------------------------------- ~ Gazete Haberleri 42 Kcıyıls.ıosı
ı. Haber
Hindistan'ın
Avrupa'daki en katı sigara _ __
güneyinde dün sabah bir tren kazası oldu, kazada 109 kişi öldü.
yasağı İspanya'da.
Andra Pradeş eyaletindeki kazaya, küçük
Yasaya göre kapalı yerlerde sigara _ cezası 30 ile 600 bin Euro arasında değişiyor. Bu yasay-
bir köprünün - - - - - - - neden oldu
la işyerlerinde, kültür ve alışveriş merkezlerinde, otobüs, metro, tren gibi toplu _ araçlarında sigara içmek yasak. l 00 metrekareden daha büyük bar, lokanla, kafe gibi kapalı yerlerde de sigara için ayrı bir
ve tren nehre yuvarlandı. Nehirde arama ve _ _ _ _ _ çalışmaları bugün de devam
bölüm
Haber
1 2.
ediyor. Kazadan birçok kişi yaralı olarak kurtuldu.
gerekiyor.
Bir elektronik firması, otomobiller için otomatik bir park sistemi geliştirdi. Sistem sokaktaki boş yerleri buluyor ve otomobili kendisi park edebiliyor. Firmanın mühendisleri ·Park yeri _ __ sürücülerin en büyük problemi. Bu sistem sürücülere büyük kolaylıklar getirecek." diyor. Mühendisler yeni sistemi Almanya'da test _ _ _ _
Başlık
Metin ı.
Haber
2. Haber
3. Haber
başladı.
-mE, -mEk, -fyJiş
ADLASTIRMA Eylem
-
Ek
iyelik Eki
:.
J:§li:-
izle
-ma
-mak
Bugün TV izlemek istemiyorum.
çalış
-me
-rnek
Burada yüzrnek çok tehlikeli.
yüz
Bu ilaçlan kul/anmamz çok önemli.
bak
Onun
git
-mo
kullan
-me
1 -ım 1 -im 1 -um 1 -Om -n /-ın 1 -In 1 -un 1 -ün
getir
-ış
1 -yış
-ı
hatırla
-iş
1 -yiş
-mız 1 -miz 1 -ımı z 1 -lmiz 1 -umuz 1 -ümüz
dinle
-uş
1 -yuş
-üş
1 -yüş
4
-m
Doğum
1 -i 1 -u 1 -ü 1 -sı 1 -sı 1 -su 1 -sü
-nız
baktşian
çok etkileyici.
Burada müzik dinlemem sizi rahats1z ediyor mu?
1 -niz 1 -ınız 1 -inlz 1 -unuz 1 -ünüz -ları 1 -lerı
günümO hatiriamaman çok kötO.
Bence daha çok çal1şmas1 gerek. d , d Yanm o o,mamlz ona şans geti" 1.
'lerff'l-fJkule §llfflek-f!JBşiiRffl&yerum.
Tamamlayalım
l . 'Bazı ülkelerde, ra iç memeleri
öğrencilerin
üniversiteye girmek için siga-
gerekiyormuş.
2. Elektronik firmaları yeni bir sistem geliştirdi. Bu sistemle, arabaların
kendi kendine park et _ _ _ _ _ mümkün.
3. Hindistan'daki tren kazasının ardından yaralıları kurtar
çalışmaları
devam ediyor.
4. Yabancı ların bu filmi onla _ _ _ __ çok zor. S. Yarın sana gel
mümkün değil.
6. Çok yorgun um hemen uyu _ _ ___ istiyorum. 7. Görevliden başkasının gir yasaktır. 8. Etrafınızdaki insanlara yardım et
çok
güzel bir davranış. 9. En büyük zevkim yağmurda yürü _ _ _ __ lO. Doğum günümü hatırla beni çok mutlu etti. ll. Salonun duvarlarını kırımızıya boya _ _ _ __ kimin fikriydi? 12. Günümüzdeki en büyük çevre sorunu buzulların eri _ _ _ __
lO.ı 5
Ll
Okuyalı m, eşleştirelim
Tam Hab e rlik Bunla r!
Extramagazine dergisi, "dünyanın en büyük dergisi" unvanıyle Guinness Rekorlar Kitabı'na girmeye hazırlanıyor. ru
şu
Dünyanın
en büyük dergisi reko-
anda 70 x ı 00 cm ölçüleriyle Dubai'nin elinde. Ama Extramaga-
zine dergisi, tüm
sayfaları açıkken ı48
metrekarelik bir
alanı
kaplaya-
cak
Bir ingiliz kadın, ingiltere'nin başkenti Londra'da 3 Mart ı950 tarihinde postaya bir mektup verdi ancak bu mektup tam 56 yıl sonra adrese u laştı. The Sun gazetesinin haberine göre mektupta, Gwen isimli kadın, erkek arkadaşı George Green'i öğ l e yemeğine davet ediyordu. Mektupta şu ifadeler yer alıyordu:
~
Q)
..c
c
J:
c--a•
NGeorge, önümüzdeki hafta Monty'de bu/uşal!m. Saat 2 senin için uygun mu? Sevgiler Gwen. H
~
Japon bilim
Q)
..c c
yakın
J:
•
~
ll
adamlarına
göre, Antartika üzerindeki ozon
bir gelecekte küçülmeye
başlayocak
olacak. Ancak bunun için
insan ların
davranması.
ürünleri
çevreye
zararlı
tabakası deliği
ve 2050'de tamamen yok
çevre konusunda daha dikkatli
kullanmaması
gerekiyor.
Edirneli kravat satıcısı Sebahattin Kara, Guinness Rekorlar Kitabı 'na girmek amacıyla bir rekor denemesi
yaptı
dı. Kara'nın
ortalama iki buçuk saniye sürdü. Jüri
bir
kravatı bağlaması
üyeleri. rekor denemesi sırasında rı
ve
ı
saatte
kravat
doğru şekilde bağlanmayan
eledi.
O Bağlamak mı Zor Çözmek mi?
O
Kendi Kendini Onarocak
O
O
Oku Oku Bitmez
56 Yılcık Gecikme
ı354
bağla
krovatla-
6
Yerleştirelim, işaretieyelım Şimdi
7 Tümeeleri tamamlayalım l(oy>lsırosı
Haberler
43
ı.
Hemen gitmem
lazım,
çünkü _ _ _ __
2. Yarın erken kalkmam gerek, çünkü _ __ 3. Konuşmamız gerek, çünkü _ _ _ _ __ 4. Uyurnam
lazım.
çünkü _ _ _ _ _ __
5. Çıkmanız gerek. çünkü _ _ _ _ _ __ 6. Sigara içmemeniz gerek, çünkü _ _ __
8 Çözüm önerelim, sorunu bulalım ~ Ne Yapmam Lazım ? eğiti m • sağlık • spor • sanat • ekonomi • güzellik
1. üşüyorum.
teknoloji • magazın • alışveriş
Kalın
elbiseler giymen lazım
2. Acıktım.
Konusu
3. Yorgunum.
1. Haber
4. Hastayım. 5. Yağmur yağıyor. _ _ _ _ _ _ _ _ __
2. Haber
3. Haber
6. Hava çok
4. Haber 5. Haber 6. Haber ı.
Haber 2. Haber 3. Haber 4. Haber 5. Haber 6. Haber
sıcak.
Problem 1: Hakan'ın bir arkadaşı onu ülkesine davet etti. Gitmek istiyor ama bir problemi var. Uçaktan çok korkuyor. Çözüm: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ___
cihaz boşa nlı
Problem 2: Tuncay'ın üst kattaki komşusu televizyonun sesini çok açıyor ve bu durum onu rahatsız ediyor. Daha önce bir kez söylemiş ama durum değişmemiş. Çözüm: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ___
kozanmak oyuncu gozeted ilaç
1. Spordan sonra kahve içmek kas
ağnlannı azaltıyor.
2. Aylin özer istanbul üniversitesi'nde konserler veriyor. 3. Yeni MP3 çalar birkoç ay önce piyasaya çıktı. 4. Hızl ı okuma. üniversiteye giriş sınavları için çok önemli. 5. Nicole Kidman. Avustralya'ya yeni yıl tatili için geldi. 6. Ceramica takımın ı n maçını Türkiye'den birçok insan izledi.
Doğru
Yanlış
D
D
D D
D D
D
D
D
D
D
D
Problem 3: Arda 19 yaşında yakışıklı bir genç. üniversite öğrencisi. Okulda Aynur adında bir kızdan hoşlanıyar ama bunu ona söyleyemiyor. Çözüm: ________________
Problem: - - - - - - - - - - - - - Çözüm: Eksik eşyalarını belirlemen. hiçbir dokunmaman ve polisi araman gerek.
şeye
10.2
ll
9
Okuyalım ,
digerle rini
bulalım
HABER Mİ İNSAN MI? 'insan mı, haber mi önce gelir?' Bugünlerde medya ile ilgili en çok bu soruyu lartı şıyoruz. iyi bir gazeteci zor durumdaki bir insana yardım mı eder. bunu haber mi yapar? Birçok gazeteci mesleğinde bu sorunla sıkça karşılaşıyor. işte bir örnek: Oregon Journal gazetesı muhabiri William T. Murphy işine giderken bir intihar olayına rastlar. 40 yaşlarında bir erkek köprüden atlamak için korkuluklara doğru koşmakla dır. Eşi, adamı yakalamaya çalışmaktadır. Gazeteci hemen fotoğraf makinesine sarılır ve bir fotoğraf çeker. O sırada otomobillerindeki birçok insan bu olayla hiç ilgilenmemekledir. Murphy bu durumun da foloğra nnı çeker. O anda adam köprünün kenarına ulaşmıştır. Gazeteci yavaş yavaş adama yaklaşır. Onunla konuşmaya baş lar. Ama artık çok geçtir. Bu konuşma bir işe yaramaz ve adam köprüden otlar. O sırada Murphy üçüncü fotoğrafını da çeker. $imdi şöyle düşünelim : Haber gazetede bütün ayrıntıları ile yer almıştır. Murphy de görevini eksiksiz yapmıştır. Ama tüm bunların karşılığı bir insanın ölmesi olmuştur. "önce haber mi. insan mı?' sorusunu şöyle de sorabiliriz. Once insan olmak mı, gazeteci olmak mı gelir? Usta gazeteciler bu soruya farklı yanıtlar veriyor. Bazılarına göre. bir haber kaçabilir. Gazeteci bunun yerine başka bir haber bulabilir. Oysa birine yardım etmek için ikinci bir şansınız olmayabilir. Yani onlara göre insan olmak gazeteci olmaklan önce geliyor. Ama bazıları için ise önce görev. Adiaştırma
örnekleri
atlamak
Konular 11 W. T.
M.ıırphfnin
bir intihar olayına
rastlaması
2) _________________________________
10
3) _
4) _______________________________
İş aretl eyelim
Metinde klfmiZI yazllm1ş "bu olay· sözü, Doıomobillerindeki insanların olayla ilgilenmemesini
D Kadının eşini yakalamaya çalışmasını DAdamı n intihar etmek istemesini
D Gazetecinin fotoğraf makinasına sarılmasını onlatmoktad1r.
1. Gazeteciler durumlara
bazı
Yanlış
D
D
D
D
D
D
olaylar karşısında zor
düşebilir.
2. T. Murphy köprünün adamı
Doğru
yakalamaya
korkuluklarındaki çalışmış.
3. Usta gazetecilerin "insan mı haber mi önce gelir?" sorusuna
yanıtları farklı.
11 Dinleyelim, tamamlayalım
12 Anket uygulayalım Ne Tür Programlar lzliyor sunuz?
Kayıt sırası
Dizi Kirlilig-i
44
Televizyonda dizi _ _ _ _ hosla nıyoruz. Ancak
,.--
bu dizilerin çoğ u hayatı m ızı olum suz etkiliyor. Televiz-
Stmftakiler·
-
Haber Müzik
Spor Belgesel
-
liyor. Gençler ve çocuklar artı k gerçek h ayatı bir dizi
ayırmıyorl ar.
ba şladı lar.
Birbirleriyle _ __
Film
--~
yonlardaki dizi ki rl i liği en çok çocu kl arı ve gençleri etki-
gibi _ _ _
Dizi
-
zam an
Televizyondaki diziler nefes _ _ _ bile
~
-
izin vermiyor. Biri bitiyor, diğe ri başl ıyo r. Diziler ahlak d ışı olaylarla, ihanetlerle, cinayetlerle, kan ve gözya şıyle
dolu. Çocu kla rı n ve gençlerin ruh sağ lığ ı bu diziler yüzünden tehlike a l tında. Çünkü çoğu, o dizilerdeki kahramanlara _ _ _ _ istiyor. Program ya pımcı la rı
ısrar
ise bu tür diziler
t-
'-
-ma -mak -me -mek
zayıfia
-ma -me
bilir söyle
- ış
gül
-iş
yürü
-yı ş
-yi ş
-uş -üş
,_
-
-
Arkodaşim
onu aramornama çok klZiyar Stadyumda maç izlemekten çok hoşlamyorum Bu işi bilirme/eri çok uzun sürer Yarm arkadaşim/o yüzmeye gideceğiz. (n) -o/-e -m 1 -ım 1 -im 1 -um 1 -üm Onun bana yalan söylemesinden bJktJm. -yol-ye -n /-ın 1 -in 1 -un 1 -ün Ayşe sürekli zayif/oyamamaktan şikayet ediyor. -dal-de -to/-te -ı 1 -i 1 -u 1 -ü 1 -sı 1 -si 1 -su 1 -sü Onun, yürüyüşü çok farkli. -don/-den Onun gülüşü herkesin dikkatini çekiyor. -mız 1 -miz 1 -ımız 1 -imiz 1 -umuz 1 -ümüz -lon/-ten Yorm orkodoşJmlo yüzmeke gideceğiz -nız 1 -niz 1 -ınız 1 -iniz 1 -unuz 1 -ünüz -ı/-i
-
-to/-te -tan/-ten
-yı/-yi
-lan 1 -leri
-lo/-le -yla/-yle
-yus -yüş
13
-
ediyor. Onlara
göre halk böyle istiyor'
izle ara yüz
-
-
Tama mlayalım
l. Yalan söyle rnekten
nefret ederim.
2. Geceleri ya ln ız kal
_
korkuyorum.
3. Hasta görünüyorsun. Doktora g it
yarar var.
4. Süt içmek kahve iç _ _ _ daha
6. Çocuklar piknik yap
dinle
tercih ediyor.
8. Hata yap _ _ _ _ çekinmeyin.
Alışveriş ya p m ayı
çok seviyor. Bu nedenle _ __
3. Dans etmekten çok h osla nmıyorum. Bu nedenle _ _
çok sever.
7. Gençler pop müzik dinle_
2.
yara rlıd ı r.
a l ı stım.
5. Türkiye'de yasa
l . Şi md i uyumak istemiyorum, çünkü tefev;.;.::; izJ..y.::..; o l...;_; ıd "-'a-'--- güzel bir film var
4. Konuyu tekrar düşü n mekte fayda var. Çünkü _ _ __
klasik müzik 5. Her gün spor yapmaya gidiyorum. Çünkü _ _ __
10.2 14
L l
Okuyalım, işaretleyelim
ttrltndo Deği\ Bebekler televizyon seyretmeye aylarında başlıyor.
daha ilk
alçalması,
aniden yükselmesi ve görüntülerin
Seslerin
hızla değişmesi, onların
çok ilgisini çekiyor. Hele reklamlar... Reklamların başlaması
demek be-
beklerin televizyona bakarak donması
demek.
Çocuklar için de televizyon büyük bir problem. Çünkü çocuklar ekran karşısındayken yalnızca kalmıyorlar;
lenmeleri
sürekli çikolata, cips gibi
gelişimlerini
sağlıksız
engelliyor. Bu nedenle
Çocuklarda televizyon
bağ ımlılığı
kiyor. Psikologlar ebeveynleri
yiyecekler de yiyorlar. Böylece hareketsiz çocukların
her yıl daha da
"Çocuklarınız
tek
ki çoğu anne baba çocuklarını televizyonun dahil her programı izliyorlar.
çok fazla televizyon seyretmemeleri gerekiyor.
artıyor.
başına
Zamanla ebeveynleri n bu durumu kontrol etmesi gere-
televizyon izlemesinler.· diye sürekli
karşısında yalnız bırakıyor.
Doğru
2.
Çocukları
bırakmamak
15
D
karşısında yalnız
4.
D
gerekiyor.
D
Ama ne
yazık
Bu nedenle çocuklar zararlı programlar da
3. Televizyon izlemek
D televizyon
uyarıyor.
Yanlış
1. Bebekler daha çok ekrandaki görüntülerle ilgileniyor.
kalmaları
hareketsiz ve sağlıksız bes-
Doğru
Yanlış
D
D
D
D
çocukların
sağlıklarını
da olumsuz etkiliyor.
Çocukların
tek
başlarına
izlememeleri gerek.
TV
Yazalım
Geçen gün gazetede bir haber okudum. Haberin
başlığ ı şöyleydi :
KENDiSiNi öRüMCEK ADAM SANAN ÇOCUK CAMDAN ATlADI'
Bu haberi okuduktan sonra iyice
anladım
ki ailelerin
çocukları
için televizyon
programlarını
dikkatli seçmesi gereki-
yor. Çünkü - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Yerleştirelim
16
sansür • oranı düşük
1.
2. Saat 2l.OO'da
canlı/nakl en
• banttan • yayı n
akı şı
• izlenme
diziler kısa zaman içinde yayınd an kald ı rılıyor.
başlayacak
Türkiye - Belçika
karşılaşmas ı kanal ı m ı zdan
3. Sayın seyirciler _ _ _ _ değ işikl ik nedeniyle yayınımıza
_ _ _ _ yayınlanaca k.
yarışma programı
• Banko' yerine • Aşk ve Gurur'
adlı
si-
nema filmiyle devam ediyoruz. 4. Program ımız S. Film
yayınlanacağı
çocukl arında i zleyeceği
için
heyecanla n manıza
gerek yok.
hataların ı zı
düzeltme
bir saatte yayın l anacak. Bu nedenle bazı sahnelere
şansım ız
uygulamak
var.
zorundayız.
Eşleştirelim
17
Med ya Tarihinden Notlar ı.
D tarihteki ilk televizyon reklamıdır.
Gutenberg'in matbaayı icat etmesi
2. Baird'in görüntü ve sesi bir yerden bir yere aktarma dü-
D zirveden ilk ca n lı
şüncesi
lar.
3. ABD'de 1906'daki ilk yayınla birlikte 4. Çinli dağcılar, SO manışı
televizyon yayı nını yaptı
yıl
önce Everesre
yapılan
D televizyonu icat etmesinin ilk adımıdır. ilk
başarılı tı r
D sa n atçın ı n
çok sayıda müziksevere ulaş
kutlamak için, masını sağladı.
5. Renkli televizyonun
hayatımıza girişi
6. 194l 'de ekrana bir saat görünlüsünün gelmesi ve spikerin saati
D
D radyo insanların
tan ı lması
18
yayın l anması
hayatında
D
modern gazeteciliğin başlangıcı oldu.
Anlatalım
Medya Sizi
Nasıl
önemli bir yere
sahip oldu.
7. ı 9ı O yılı n da, ünlü ten or Enrico Caruso'nun aryaların ı n radyo ile
1950'lere dayanıyor.
Etkiliyor?
D
Televizyondaki habe~erin iyi ya da kötü olması o gün psikoloji mi etkiliyor.
D
Günlük işlerimi televizyon programianna göre ayarlıyorum
D
Medya insaniann olaylara bakış açılarını d eğiştiriyor.
D
Televizyon çocukla rı n küçük yaşta dünya hakkında çok fazla bilgi sahibi olmasını sağlıyor.
D
Bence gazetelerdeki habe~erin hepsinin doğru ol ması mümkün değil.
10.5 19
LJ
Okuyalım , eş l eyelim
Hangi Kanal? Az ya da çok hepimiz televizyon izliyoruz. n) Çünkü televizyonda herkes
için uygun
IRTI ~ _: a; 16 6 001
ÇarJamba
E:ğtllm
Kul.ur
prog ramları .
Perşembe Cuma Cumar1esa Pa1ar Pazarte51
Çocuk
Daı
Stnema
Muıık
Haber Spor
06:28 06:30 07:00 08:20
lstil
08:~0
Çlz!)l filln -ı>isney. Aladdilfnı Sıhdl.llııb.uı·· ÇIZ!)I Alın -otsney'ln Genç Ellieti EBU B~l'}esel
bi1·programı
müzik
E;ltnc;e
eğlence
program l arı,
programları, yarışmalar,
seller, spor
Gt•t~n Aı.l
var_ Haber
programları,
belge-
diziler...
S;ı!t.ılı H<ılıt!ltıı
Uzmanlar prog ramları dikkatli seç-
EkM Koa ılu
09:10 09'-tO 10:00 11:15 11:55
memizi söylüyor ama
çoğu
zaman
~
bu kadar çok
~ Blzlın Ewı H;ılleıı
1~
Hollıer
13:20 13:30
ft olfJIIIilU+Spot Çiçek To'lksı
kendimize uygun bir program seç-
ı.ı,.ıo
v.ız K.>ınıı<
IS: IS
IlittM MISita? Çtz!JI f"llln -otsnq. AJad
Mf'
ı5:SO
,.hnl C:.ih- ""1\Ho.o ........loo. t:...n..
Ekranların Kralı
programın arasından
mekte
zorlanıyoruz.
12) _ _ _ __
Cl.ıi••P"
Futbol
2005 yılında en çok reytingi futbol karşılaşma l arı aldı. 2005 yılında en yüksek izlenme oranlı programlar arasında Türkiye-isviçre Dünya Kupası maçı ilk sı rada yer aldı. Bir araştırma ş i rketi Televizyon ve telefon sahibi 38 milyon 935 bin 633 kişiyle anket uygulad ı. 13) sek reytingli
prog ramı
_
. Ankete göre, Türkiye-isviçre maçı % 30,4'1e 2005 yılı n ın en yük-
oldu.
Reklamiara Dikkat! Televizyon ken
reklamlarının
yaşl arda eğitmem i z
çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle
çocukl arı
bilinçli tüketim konusunda daha er-
gerekiyor. Çocuklar ve gençler birbirlerini dikkatle izliyor, bir grubun içinde olma duygusuyla . Çocuk veya genç, kendisine arkadaşl arı arasında yetenekleriyie, ze kasıyla
hareket ediyor. 14) değil, kıyafetlerinin ma rkasıyla
bir yer bulmaya
çalış ıyor.
15) _ _ _ _ _ _ __
Televizyonu eğitim için kullanın Televizyon yayınlarının çoğu yararsız, kalitesiz. Ama yine de vazgeçemiyoruz televizyondan. 16)_ __ Tabii ki evet. Çünkü televizyon sadece bir eğlen ce kutusu
d eği l.
Televizyon sayesinde
yabancı
dil
öğrenmeniz,
lise ya
da üniversite diplaması almanız da mümkün. Belgesel programlar sayesinde farkl ı konularda bilgi sahibi olabilirsiniz. Tarihi terli.
öğ renmek
Eğiti ci
• Çünkü
çocuk
için sadece tarih
kitaplarını
okumak zorunda
prog ramları çocuğunuza öğretmen l ik
dünya n ın
• Peki televizyonu
değilsiniz. Televizyonunuıda doğru kanalı
seçmeniz ye-
yapabilir. !?) _ _ _ _ _ _ _ __
bütün ülkelerinde televizyonlarda onlarca, belki yüzlerce kanal var. eğitim
için kullanmak da mümkün mü?
• Ve ne yazık ki bazı anne babalar farkında olmadan bunu destekliyor. • Anketörler 2200 evde 8500
kişiyle gö rüştü .
• Çünkü televizyonda herkes için uygun bir program var.
1
• Sağl ı k programları size daha sağlıklı bir hayatın formülünü verebilir. • Bu da
ara l arında
marka tutkusunun ön plana
çı kması na
neden oluyor.
iç kapat göster gel geç kol
-mo 1 -me
-mo -me
-m
- 1 -i
-n -sı
1 -si
-mız 1 -miz -nız -la rı
1 -niz 1 -leri
yaz
Oğretmen kompozisyon yazmamtz istiyor 1 söylüyor. Dakforum Içki içmemf söy!Oyor. Hastes cep telefonlanmlzl kapaimamiZI /söyledi. Trafik polisi belgelerimi göstermemi istedi. Ono bir daha geç kalmamasim söyledim. Sekreteriniz bugün gelmemi söyledi.
-
.
i.
20 Türnce yazalım ı.
Trafik polisi çocuklara 'Trafik kurallarına mutlaka uyun." diyor. Trafik polisi çocuklara trafik kurallarına
ı O.
Müdür sekreterine "Bana bir saat telefon bağlama." dedi.
uymalannı
söylüyor. 1 Trafik polisi çocuklardan trafik kurallan na uymalannı
istiyor
ll. Doktorlar "Son
2. Uzmanlar 'Günde 2 saatten çok TV izlemeyin." diyor.
3. Biz ona
·sakı n
4. Meteoroloji müdürlüğü 'Yarın büyük bir fırtı naya hazırl ı k lı
uyumadan en az 3 saat
önce yiyin." diyor.
12. Ona
eve geç kalma." dedik.
yemeğ inizi
N
Artı k
beni arama."
13. Murat bana
·ya rı n
diyeceğim.
bize gel." dedi.
olun.' diyor. 14. Öğretmen NYarınki sınavda soruları dikkatli okuyun:
S. öğretmen bize 'Daha çok Türkçe
konuşun.'
diyor.
6. Doktor Murara ' ilaçlarınızı düzenli kullanın.' diyor.
7. Görevli bana Nlütfen ad ı n ızı tekrar söyleyin." dedi
8. Kütüphane görevlisi rahatsı z
öğrencilere
müşteriye NFormu
15. Müdür bey bize · Hepiniz
yarı n
9.30'da burada olun:
dedi.
16. Görevli yolculma Nlütfen
uçağa
gidin." diyor.
Nlütfen çevrenizdekileri
etmeyin.N diyor.
9. Resepsiyonist,
diyor.
17. Anne
doldurun.· dedi.
18. Ali
çocuğuna "Yemeğ i n i
arkadaşlarına *Yarın
bilir." dedi.
bize gelin· dedi.
10.5 21
_ _ _ _ _ (V
Yerleştirelim, işaretleyelim, eşleştirelim
Televizyon
Programları
belgesel • reklam • tartışma • sağlık • haber m.üzik • yarışma • dizi • şpor • magazin 1. program türü : ....:..b-'els.ıge '--''S-el '-_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
su a ltı • son dakika • hava durumu • promosyon ödül • peşin fiyatına taksille • yarışmacı • son bölüm turnuva • ürün • güneş sistemi • ana haber
2. program türü : _
konuşmacı eleştiri
3. program türü : _
• doğa olayl arı • klip • karşılaşma • kupa
• aşk • beste • canlı yayın • türkü • sahne
4. program türü : _ Belgesel
5. program türü : _ 6. program türü : _ __
Haber
7. program türü : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
Reklam
8. program türü :
Tartışma Doğ ru
Yan lış
2. Müzik programı 50 dakika sürecek.
D D
D D
3. Sağlık
D D
Magazin
D
Sağl ı k
1. Reklamlarda 2 ürünün
4.
Kuşlar
22
programı
uyku
reklamı
var.
sorunlarıyla
ilgili.
Güney Amerika'ya göç ediyor.
D
su
altı,
Spor Müzik
Tamamlayalım, anlatalım
Kumanda
Kavgası
izlemek • izlemekten • hoşgörülü olmak görüşmek için • saygı göstermek televizyon almak • seyretmek istiyor izlemeyi tercih ediyor • seyretme od ası Bir ailede herkes birbirini sever. Ancak her ailede bazı küçük sorunlar
çı kıyor.
Orneğin,
birlikte televizyon
birçok aile için büyük bir sorun. Anneler genel-
izlemek
likle bir pembe dizi ya da bir için durum
akşamları
farkl ı.
aşk
filmi _ _ _ _ . Babalar
Onlar özellikle futbol
Kadınlar akşamları
maçı
_ _ _ __
maç _ _ _ _ _ _ nefret ediyor ama
erkekler için bu büyük keyif. Belki de bu sorunun çözümü evin her odas ı n a bir _ _ __ Ama o zaman da ailedeki
kişilerin
birbiriyle _ _ __
randevu alması gerekebilir. Ya da daha ekonomik bir çözüm: Evde
kadınla r
için
ayrı,
erkekler için
_ _ _ _ _ yapabiliriz. Bunu do
ayrı
Nasıldır?
• Kumonda kimdedir?
birer televizyon _ _
mı beğenmedi n iz?
Galiba
her iki taraf için de çözümlerin en iyisi biraz _ _ _ _ ve birbirine _ _ __
Sizde
• Ne tür programlar izlersiniz? • Kumanda
kavgası nasıl
biter?
25 Yenid en yazalım
Eşleştirelim
23
şampuan • deterjan • parfüm • cep telefonu • sabun güneş kremi • otomobil • diş macunu • nemiendinci • klima
ürün
Slogan •
Yalnızca
bir yıkamadan sonra farkı fark edeceksiniz. Beyazlannız daha beyaz, renklilertniz daha partak
• Siz geçerken herkes dönüp size bakacak. •
--
Dostlannızın
sesi her yerde hep
yanınızda
olacak •
Şimdi banyolannız
daha keyifli.
• Yeni medelimizle geleceğe yolculuk yapmak için acele edin. • Artık daha beyaz güleceksiniz. • Gün boyu etkili. Kokunuzu
çantanııda taşı-
mayın.
• CildiniZi korumak onun işi, siz hayatınıza devam edin! Arhk güzellik salonianna gitmeniz gerekmiyor. •
Sıcak yaz
günlerinde evinizdeki bahar serin-
liği
•
24 Slogan ürün • Limonata • Hava Yolları •
Güneş yağı
•
Tıraş bıçağı
• Dondurma • Mutfak robotu •
Buzdolabı
• Halı • Televizyon • Klima
Güneşle
dost olun!
yazalım
Slogan
• Erkek kadına televizyonu ka patmasını söylüyor. • Erkek kadında n televizyonu kapatma sını istiyor.
1
Ll
Okuyalım, eşleştirelim Saglıklı
(l) Sağlıklı
Olmak
bir yaşam için ne mucize ilaçlara, ne de sihirli formüllere ihtiyacımız vardır. Egzersiz yapıp sağlıklı beslen-
mek, sağlıklı bir biçimde yaşamak için yeterlidir. (2) Egzersizin ve pozitif düşünmenin yanında sağlıklı yaşamın en önemli şartlarından biri de aşırıya kaçmadan doğru beslenmedir. Yararlı besinleri tüketmek vücudumuzu hastalıklara karşı korur.
(3) Nasıl daha doğru beslenebilirsiniz? öncelikle öğünlerinizin düzenli olması gerekir. Sabah sıkı bir kahvaltı yapıp yeni güne
hazırlanın. öğlen
ve
akşam
ise daha hafif ve
sağlıklı
yemekler yiyin. Beslenme
alışkanlıklarınızda
da
bazı değişiklikler yapabilirsiniz. Kafein, alkol, şekerli gıdaları hayatınızdan çıkarın. Bunların yerine sebze, meyve, balık ve
süt ürünlerini tüketin. Bu ürünlerin tüketiminde de
bazı
noktalara dikkat edin. örneğin; meyveleri
kabuğu
nu soymadan, sebzeleri çok fazla pişirmeden yiyin. (4) Hastalanmamak için doğru beslenme ve iyi bir yaşam tarzı çok önemlidir. Unutmayın, akıllıca seçimler yapıp daha
D D
sağlıklı yaşamak
sizin elinizde.
Doğru beslenmenin kuralları.
· sıkı
· besin
Spor ve doğ ru beslenmeyle sağlı klı bir hayata ulaşabilme şansı.
• g ı da
· stil
• pozitif
• güçlü
• şart • tarz
· olumlu
D Beslenmenin sağlıklı bir hayatın önemli bir şartı olması ve yararl ı yiyeceklerin vücudumuzu güçlendirmesi.
D
Hastalanmadan önce beslenme ile hastalı klara karşı önlem alma.
•
koşu l
Yerleştirelim
2
formunu korumak • obur cubur yemek öğün atlamak • dengeli beslenmek vücudunu forma sokmak • diye! yapmak ı_
Deniz
formunu korn.mak
ıçın
yi-
yeceklerine dikkat ediyor. Bu yüzden her zaman aynı kiloda kalıyor. 2. _ _ _ _ _ _ _ _ _ vücudumuzun dengesini bozar. Bu yüzden sabah, öğlen ve akşam mutlaka düzenli yemek yemeliyiz. 3. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ , vücudumuz için gerekli Jüm besinlerden yeteri kadar yemektir. 4_ Yemek aralarında kuruyemiş, cips gibi _ _ _ __ _ _ _ _ _ _ bir çok kişinin sağlıksız beslenmesine sebep olur. 5. Son zamanlarda çok kilo aldım. _ _ _ _ _ __ için aerobik yapmaya başladım. 6. Sadece spor salonuna gidip egzersiz yapmak kilo vermek için yeterli değildir. Aynı zamanda _ __ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ da gereklidir.
-ıp/-ip/-up/-üp
Bugün hiçbir şey yapmay1p evde otura/tm yüp Lütfen kapw1 çalmadan içeri girmeyin. -mayıp/-meyip Kahva/ll yap1p evden ÇJktlm -madan/-meden Sorulan iyice okumadan cevaplamaym. Pefteereden bak;p-düşli).
sor oku yap çal bak
-yıp/-yip/-yup/-
Gğtelmeft-s~Rtlladtk
4 Yeniden ı_
yazalım
Kadın e l mayı Kadın
soyuyor. Kadın elmayı soyup yiyor
elmayı
2.
Kadın elmayı
soymuyor.
3.
Kadın elmayı
kendisi yemiyor.
yiyor.
Kadın elmayı
Çocuğa
yiyor. veriyor.
4. Çocuk ayakkabılarını çıkarıyor. Çocuk eve giriyor. 5. Çocuk
ayakkabı l arını çıkarmıyor.
Çocuk eve giriyor.
6. Çocuk eve girmiyor. Bahçede oynuyor.
3 Ekieyetim 7. Adam cekelini giydL Evden
çıktı .
8_ Adam ceketini giymedL Evden
çıktı.
9. Adam cekelini giymedL Bavuluna koydu. lO. Murat ödevlerini yapacak. Dışarı
çıkacak_
ll . Murat ödevlerini yapmayacak. Dışarı
çıkacak
12. Murat ödevlerini yapmayacak_ Sinemaya gidecek.
5 ı.
Tamamlayalım
Lütfen randevu al ıp
gelin.
2. Lütfen randevu al madan 3. işlerimi bitir ı_
2. 3. 4. 5.
6.
Havuç ve kereviz uykusuzluğa çok iyi gelir. Çilek sigara dumanının etkilerini azaltır. Lahana yaşlanmayı geciktirir. Kayısı cildinizin daha güzel olmasını sağlar. Elma ene~i verir.
gelmeyi n.
tatile çı kacağım.
4. işlerimi bitir_ _ _ _ tatile çı kmayacağım. 5. iyice düşün
karar ver.
6. iyice düşün
karar verme.
7. Bu
i l açları
yemek ye
iç_
8. Bu
ilaçları
yemek ye
içme_
ll.ı 6
8
Yerleştirelim
kap ıyı çarpıp • telefon edip • kapıyı çalıp • istemeden
söz almadan • çalışmadan • düşünmeden süslenip • markete gidip • toplanıp veda laşıp • çamaşırları ütüleyip • gelmeden Kapzyı_çarpıj2
ı.
girdim.
DOGAL MASKELER
6.
onu kırdım.
7. 8. 9.
konuşuyorsun.
zelerden yararlanacağız.
girdi.
Oneelikle cildinizin erken yaşlanmaması için üzüm maskesinin tarifi: üzümleri bir kaseye koyun ve çalalla ezin. Suyunu süzün ve posayı cildinize sürün. 20 dakika yüzünüze hiç dokunmayın ve bekleyin. Sonra yüzü-
geleceğim. düğüne
nüzü bol suyla yıkayın.
gitti.
Yorgun bir cilt için muz maskesi ideal. Muzu püre ha-
· fotoğraf çektirdik
line getirin ve yüzünüze sürün. 15 dakika sonra bir pa-
ayrıldı k.
12.
_ _ dolaba koydum.
13.
haber ver.
ll
Basit ama Etkili:
randevu aldı.
7
Ll
için değ il, değişik maskeler yapmak için meyve ve seb-
konuştu.
ll .
yazalım
buzdolabınızı açın. Bu kez sağlıklı yemekler pişirmek
2. 3. 4. 5.
10.
yeniden
Daha güzel ve canlı bir cill mi istiyorsunuz? O halde
çıktı m.
sınava
Okuyalım,
muğu ılı k Şimdi
suya batırın. Cildinizi bu pamukla temizleyin.
de yüzünüzdeki küçük lekeler için bir maske
hazırlaya l ım. ı ması
Dolduralım, işaretieyetim
yın
Merhaba ben Mine. Sabahları sadece bir bardak çay iç_ erkenden evden çıkıyorum. Oğlene kadar sadece bol su ve bitki çayı içiyorum. Oğlen de döner al_ yiyorum. Akşamları da salata ye_ kilomu koruyorum.
avuç çileği ezin. 2 çorba kaşığı süt kre-
ekleyin. Maskeyi sürmeden önce yüzünüzü yıka
sonra maskeyi uygu layın. ı O dakika bekleyin ve
yüzünüzü kurulayın. Yağlı
cilller için de bir çözüm var. 2 limonun kabuğu
nu soyun. Yarım bardak suyun içinde üç dakika beklelin. Daha sonra limonları robolla püre haline getirin. Maskeyi pamukla uygulayın ve birkaç dakika sonra ılık suyla temizleyin. Gördüğünüz
Ben Emre, öğrenciyim. Sabah iyi bir kahvaltı yap_ okula gidiyorum. Gün içinde hiçbir şey yemiyorum. Akşamla rı genellikle makarna, yumurta yiyorum. Çok sağlıklı beslenemiyorum. Akşam yemekten sonra mutlaka meyve yiyorum.
gibi doğal yollardan güzelleşrnek hiç
zor değil. 20 dakika ve biraz meyveyle güzel bir cilde sahip olabilirsiniz.
1. Üzümleri bir kaseye ko)!_up çatalla ezin_ _ __
2. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ___ 3. _____________________________
4. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ___ Merhaba, ben Selen. Bir sahil kasabasında yaşıyorum. Haftada en az üç gün balıkçıdan balık al_ yiyorum. Balığın yanında mutlka salata yap _ yiyorum. Genelde sağlıklı besleniyorum.
• Bitki çayı içiyor. • Gün içinde hiçbir şey yemiyor. • Döner yiyor.
Mine
5. _____________________________ 6.
_ 9_D_inl _e..y_ :. . e li _·m _,_iş.:. a._r_e_tl_e..y_ :. . e l_i_ m_ _ _ _ G)
11
Her Zaman Ge n ç
_
Okuyalım, işa retleyelim
Kayıl sırosı
U
Spor Yapalım
46
Hareketsizlik Artık
boyu
çağımızın
en büyük
sorunlarından
biri.
her yere arabayla, otobüsle, meiroyla gidiyoruz. Gün iş
yerinde yerimizden hiç kalkmadan
çalışıyoruz.
Teknoloji sayesinde az çabayla birçok iş yapabiliyoruz. Bu kadar hareketsiz bir hayatın içinde en azından haftada iki günü spora
ayı rmak
gerekiyor.
Bazen hareketsizlik yüzünden merdiven taşım a
çıkma,
bir yükü
gibi günlük işl erimizi yapmak bile bize zor geliyor.
Oysa spor, kasl arımızı güçlendirip bu işleri yorulmadan ya p mam ı zı sağlıyo r.
lı kları
engelieyebiliyoruz hem de psikolojik olarak rahatl ı
yoruz. Spor. günlük •
Kadınlar
erkeklerden daha uzun
• Bir uzman
yardım ıyla
spor yapmak daha etkilidir.
• Meyve ve sebze vücut için çok • Merdiven
çı kmak
yaşıyor.
gibi günlük
işler
egzersiz
Sağlıklı
bir hayal için slrese girmemeli ve iyi beslenmeliyiz.
• Meyve suyu ve su vücudumuz için vazgeçilmezdir. • insanlar son zamanlarda kendilerine daha fazla önem vermeye başladı.
10
Anlatalım
Genç
Kalmanın
Yollan • Spor yapmak •
Sağ l ıklı
beslenmek
• Stressiz yaşam ak • Mutlu bir aile yaşa mı • Düzenli uyku
hayatı n sıkıntılarından uzaklaşıp
mut-
olm a m ı zı sağl ıyor.
Bunlar sporun fayd alarından ya l nızca birkaçı. Ama bu ka darın ı
bilmek bile spora
başlamak
için yeterli.
faydalıdır.
sayılır.
•
lu
Spor sayesinde hem fiziksel rahatsız
Var
Yok
O O O
O O O
O
O
1. Spor yapmamak kilo almaya neden oluyor. 2. Doktorlar spor yapmamızı öneriyor. 3. Spor ruh sağ l ığımızı da olumlu etkiliyor. 4. Fazla spor yapmak fiziksel rahatsızlıklma neden olabiliyor.
11.2 12 Tümeele ri
__ U
yerl eş tirelim
13
Eşleş tirelim
Mutlu Hayat Uzundur
r
Sorun
Çö~
-------1
}(m i a rkadajf_a r b ula rak._xalnızlıkta n kı11111fa b ilirs =ı= ·n'-----
1. Kendimi çok yalnız hissediyorum.
2. Kendimi çok halsiz hissediyorum.
3. Evde çok sıkılıyorum . Çoğu
zaman çok gergin kirliliği
trafik, hava
yaşıyoruz.
Fakslar,
telefonlar,
gibi etkenler vücudumuzu ve ruhumuzu
yoruyor. D
Aslında
istiyorum. Ne yapabilirim?
bir parça stres günlük hayattaki zorluklarla
çıkmak için gerekli enerjiyi ve gücü sağlıyor.
başa
D ____
insanların bedensel ve ruhsal sağlığını tehlikeye sokuyor.
Stres, vücudumuzda stres sonucunda uyku ağrısı
gibi
4. Güzel vakit geçirmek
bazı rahatsızlıklara
yol
açıyor. Aşı rı
bozukl ukları, baş ağrısı,
omuz ve sı rt
14
Anlatalım
Sizin Derdiniz Ne?
• Bence en büyük stres
kaynağı
• Anne baba olmak çok zor. • i şyeri nde en çok ben ça lışıyoru m.
h astalı klar oluşuyo r.
Siresin bu olumsuz etkilerinden kurtulmak bizim elimizde D
• Bu parayla rahat ve mutlu yaşamak mümkün mü? • Sürekli ders
çalışıyorum. Bı k1ım
Zamanı iyi değerlendirmek. zor işleri basarnaklara ayırarak
yapmaya
çalışmak.
tek bir çözüme
bağlanmadan
çözmeye çalışmak stresimizi azaltabilir.
Bu sorunlar
karsısında doğru
sorunlan
D ______
tepki vererek stresi
1. öncelikle olumlu düşünmeyi öğrenmek gerek.
Çağ ı mızın h astalığı
ortaya
yorgunluğa
stres, bu nedenlerden dol ayı
çıkıyor.
4. Hayat kimi zaman luklar çıkarır.
insan l arın karşısı na
sınavlardan.
• Bu şehir beni boğuyor. Artık yalnız kalmak istiyorum. • Bürokrasi bütün
Benim
2. Ancak uzun süreli ve fazla miktarda stres, sebep oluyor.
bu
zamanımı alıyor.
hayatı
mızdan çıkarabiliriz.
3.
trafik.
sorunlar ve zor-
soıım11m banıbaşka,
~~~~------
15
Yerleştirelim
strese girmek • stresle başa çı kmak olumlu d üşü nm ek • gergin olmak
Sorumlu davranmayarak herkesi üzüyorsun O dün gece müzik dinleyerek ders
ÇÖZ
dinle
çahştt.
konuş
SorunlarmiZI
konuşarak
çözmeye
çohşm.
bak
Pencereden bakorak düştü. Oğretmen soru sorarak biz yamtladtk
öğretmen
olarak
doktor
Oğretmeniniz
olarak size daha çok çahşmantzl
öneriyorum Uç ytl yurt dişmda öğrenim görüp doktor olarak Türkiye'ye döndü.
17 Yeniden yazalım ı.
Şehrin
gürültüsü ve karmaşası yüzünden
. Bazen hayatın bu günlük sıkıntıları yüzünden çok _ __
Geçen yı l yal n ızca spor yaptım. Kilo verdim.
Geçen yıl yalnızca spor yffJ!arak kilo ve_rd_im _ _ _ __ 2. Her gün en az bir litre su için. Güzel bir cilde sahip olun.
Bu durumdan kurtulmak ve _ __ için yeni çözüm yolları arıyorsunuz.
3. Ayda sadece 600 TL ödeyeceksiniz. Bir araba sahibi
O halde size bir önerimiz var.
o l aca ksı n ı z.
Şehrin 30 km uzağındaki tesislerimiz her mev-
sim huzur bulmanız için sizi bekliyor. Buradaki yemyeşil doğa,
temiz hava sayesinde ruhunuzu
dinlendirecek, daha layacaksınız.
4. işleri m i önceden planlıyoru m. Daha ra hat çalışıyoru m.
baş
Kendinize bu iyiliği yapmak istemez
S. Alper beni uzun zamand ı r a ramıyor. Beni çok üzüyor.
misiniz? O halde aşağıdaki numaralarımızdan bize ulaşıp randevu alın.
6. Arka d aşın ı n teklifini kabul etmedin. Onu çok kırdın .
Tel: 05677907743- 05678087391
16 Bir reklam yazalım
18
Tamamlayalım
ı. Müzik dinle yerek_ _ ders çal ı şmayı çok seviyorum.
2. Antalya'ya turist ol
geld im ama ı O yıld ır burada
yaşıyo rum .
3. Her gün işe yürü _ _ _ _ gidiyorum. 4. Hayata pozitif bak S. Ailesini dinle 6. iyi bir anne ol gilenirim.
bu hastalığ ı yenebilirsin. büyük bir hata yaptı. çocu klarım ın bütün sorun l arıyla il-
11.2 19
Ll
Okuyalım, sıralayalım
Ruhumuza
Saglık
Günlük işlerden
sı kılıyorsunuz, sağl ı ksız
besleniyorsunuz. Her şeyden
sunuz. Yeni bir günü bu problemler olmadan
karşı lamak
kaçıp uzaklaşmak,
huzur bulmak istiyor-
ister misiniz?
Once yogadan biraz bahsedelim. Yogayı herkes, her yerde özel giysiler giymeden ve aletler kullanmadan uygulayabilir. Yogada amaç bedenin, ruhun ve zihnin
birl eşmesini sağlamaktır.
Tüm bu uygulamalar daha kaliteli bir hayat yaşamanızı sağlar. Bunların dışında düzenli spor yaparak, uykunuza dikkat ederek, insanlarla iyi
ilişkiler kurarak ve
en önemlisi kendinize
değer
vererek de kaliteli bir yaşama
sahip olabilirsiniz.
Sanıyoruz
bu soruya cevabınız 'Evet.' O zaman ruhunuzu dinlendirmeye ve sağlı kl ı bir hayata başlamaya
hazırsın ı z.
Hem de çok uzaklara gitmeden ve çok fazla çaba göstermeden... üç
farklı
yöntem size bu konu-
larda ya rd ı mcı olabilir. Bunları insanlar yı l lardı r rahatlamak için uyguluyorlar.
insanlar ruhsal ve fiziksel sağlı kları nı korumak için yoga ve meditasyon gibi ayurvedadan da yararlanırl ar. Ayurvedada amaç,
hayatı
uzatmak,
ya ihtiyaç duymadan önce
Yoganın dışı n da
sağl ı ğ ı
hastal ı kl arı
vücuttan uzak tutmaktır. Bu sistemde
korumak için çaba göstermek
hastalanıp
tedavi olma-
esastır.
meditasyon da bir rahatlama tekn i ğ i dir. Meditasyon, zihnimize doğru şeyler öğretmenin
yoludur. Meditasyon iç huzurumuzun sa ki n liğimizle beslenip güçlenmesidiL
CV
20 Dinleyelim , yazalı_ m_ _ _ _ _ Renklerin Dili l(ay~~
Yerleştirelim, tartışalım
22
Ll
• Kı rmızı
• Turuncu
• Yeşil
Sarı
her zaman • çoğu zaman zaman zaman • nadiren
•
• Mavi
.
Müzik duyunca .__ _ _ _ __, hemen kulak verir.(_ _ _ _ _ ___,
______,
(
Hediyenin küçüğü büyüğü,
ucuzu pahalısı olmaz derim. •
(_ _ _ _ _ __,
Arkadaşlarımla buluşup
vakit
geçiririm. • Mor
•
Sanatsal etkinlikleri izlemeye vakit ayırmak için ,_ __ _ _ ___,
•
Vücut
bakımıma
çabalarım .
(,_ _ _ _ _ __j özen göstepara da harcarım .
ririm,
Hobilerimi geliştirmek için gayret gösteririm
21 Renklerimizi
anlatalım
•
Etrafımdaki
güzel bir eşya, manzora (_ _ _ __,
hemen dikkatimi çeker. • Sizce renkler hayatımızı etkiliyor mu? • Siz dekorasyonda, kıyafetlerinizde hangi renkleri tercih ediyorsunuz? Neden?
•
Haftalık
faalimdir.
izin günlerirnde
11.5
ll
23 Dinleyelim,
25 Okuyahm, işaretleyelim
tamamlaya lı m
Ko>·-
Canın Sagoısun
48
L l
Kendimi İyi Hissetmiyorum
Ahmet : Merhaba arkadaşlar! Murat : Aa! Ahmet hoş geldin. Geçmis olsun. çok merak ettik seni. Ahmet : Teşekkür ederim. Geçen hafta hep evde yoltım. Sanırım üşülmüşüm. Şimdi
daha iyiyim.
Ama sizi ve ofisi özledim gerçekten. Selim : Aslında seni o rayaca ktım oma zaman bulomod ı m işle ...
önemli
Ahmet :
d eğil.
Murat : Doktora gittin mi? Ahmet : Hayır evdeki ilaçlarla idare ettim. Bu orada benim
işlerimi
de siz yaptınız.
Soğolun.
Bir sorun yok Ama
Selim
son raporu biliremedik Ahmet :
24
. Onu do ben bitiririm.
Eşleştirelim
Selin : Cem. neyin var? Bugün yüzün bembeyaz. Cem : Kendimı hiç iyi hisselmiyorum. Çok üşüyorum. Selin : Dur bir bakayım Cem. çok aleşin var. Çok kötü de öksürüyorsun. Cem : Biraz do basım dönüyor. Selin : Sen herhalde grip olacaksın . Bence izin alıp eve git. Cem : Haklısın . En iyisi eve gidip dinlenmek. Selin : Alo Cem. Nasıl oldun? Seni çok merak ettim. Cem : Çok iyi değilim. Yolda midem b u londı. taksiden indim. Bu yüzden eve yürüye yürüye geldim. Selin : Sesin de kı sı lm ı s. Hiç itiraz etme. doktora telefon edip senin için rondevu olacağım. Cem : Tamam. oma sen de benimle gel.
1. Aslı'nın
d işi o ğ rıyor.
2. Mehmefin 3. Alpe(in
başı oğrıyor.
öksürüyor.
4. Ali'nin
nezle.
5. Yosemin
karnı oğrıyor.
6. Ayhan' ın
boğozı oğrıyor.
7. Ece'nin
midesi
8. Ceren
bocoğ ı kırık.
bulonıyor.
~ Dinleyelim, tamaml _a~y_al_ı_ m_ _ _ _ G) Doktor Randevusu 49 ~$11051
al sev konuş yap
-a/-ya ...-a/-ya -e/-ye...-e/-ye -maya_maya -meye...meye
bak sor
Yan/1ş
yapa yapa doğru yapmayi öğreneceksinir. Ala ala bu arabay1m1o/dm? Size seve seve eşlik ederim. ı-
v
..~-
r
"onuşmayo "onuşmoyo 1 üt~<.Çeyi
unuttum.
PeAce.recieA bake-Geke ciiJşlü ~biZ yenıl!edlk.
28
Tamamlayalım
1. Ayşe vitriniere bak a 2. Çocuk elindeki doğru
bak_E_
çi kol atayı
ye_
bize
geliyor.
3. Gel
gel
bizim evin yolunu unuttun.
4. Adam söylen
işini yapıyor.
söylen
5. Sporyap
kilo a l d ı m.
yap
6. insanlar konuş kokl aş
7.
ye_
yürüyor.
konuş kokl aş
Gö rü ş _
, hayvanlar an l aşır.
gö rüş
_ __
birbirimizden
uza klaştı k.
29
bata çıka • d üşe kalka • bile bile • ağ i aya sıziaya güle oynaya • seve seve • istemeye istemeye hıçkı ra hıçkıra • dura kalka
MEDi KLiNiK Hastanın Adı
: _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
Randevu Saati : _ _ _ _ _ _ _ _ _ __
bata
1. Çocuklar karda 2. Genç
çıka
a rkadaşlarıyl a
gitti.
3. Bebekler 4.
__ yürüyorlar.
kız
bu l uşmaya
Randevu Tarihi : Bölüm
Yerleştirelim
yürümeyi
Ka d ın g özyaş l arı
öğ reni rler.
içinde _ _ _ _ _ __
h ayatı nı an l attı.
2 7 Randevu alalım Sen Hastasın, O Sekreter
5. Ahmenn sinemaya gitme teklifini
ka-
bul ettim. Çünkü macera filmlerinden hiç
hoşlanm a m.
6. Sen benim en iyi a rkad aşımsı n. Sana yard ım
• Şikayeti • Hastane adı • Randevu tarihi ve saati
ederim.
7. Çok yorgunum, görüyorsun. Bunu benden
işleri
bitirmemi istiyorsun.
8. Kar nedeniyle iki saatlik yolu _ bes saatte gidebildik.
• Hastan ı n ad ı
9. Filmin son sahnesi çok
acı klıyd ı.
Kendimi
ağladı m.
tutarnayıp
11.5 50
Tamamlayalım
52
Geçmiş
tedavi • reçete • muayene • ilk yardım kan tahlili • idrar tahlili • eczane • poliklinik ambulans
l. Modern tıpta birçok tedavi gidip
2.
yöntemi
Stralayalım
-------------------
Olsun
gel iştird i ler.
ilaçlarımı aldım.
3. Hemşireler kaza yerindeki yaralılma _ _ __ yaptılar.
_ _ _ _ _ sirenierini çalorak hızla hastane-
4. ye
doğru
gitti.
5. Doktor hastasına
51
yazdı.
Cem
Yerleştirelim
Bekleme
: Çok
Odasında
sıkıldım .
: Niye? Doktor seni _ _ _ _ _ _ __ ve bütün sı kıntılarında n kurtulacaksın.
Cem
: Evet, ama bıktım doktora gidip gelmekten.
Selin
: Niye, çok mu hasta oldun?
Cem
: Evet. Çocukken üç defa dizimden _ _ __
stetoskopla
açar
D D
: Peki, çok teşekkür ederim. D
Doktor : Oksürün. Hımm... Ciğerlerde problem yok. D Cem
:Tabii.
Doktor :
D
Korkmayın, yalnızca soğuk algın lı ğı. şurubu
ve antibiyotik
Size öksürük
yazıyorum. Boğazınız
için
den sonra içeceksiniz. D
yüzünden
55 Muayene olalım Sen Hastasın , O Doktor
: Gerçekten de doktorla ilgili çok maceralar yaşamışsın.
• Muayene
· Tedavi
· Tahlil
•
• Teşhis
• Doktor
: Umarım _ _ _ _ _ _ _ _ zorunda kalmam. Beni kan tutar da. : Cem ne kadar da nazl ısın!
Sekreter : Buyurun, doktor bey sizi bekliyor.
ll
: Neyim var doktor?
Doktor : Rica ederim. Geçmiş olsun. Cem
Sırtınızı
kaza geçirdim. Bir çok kere de çeş itli hasta-
bilgi sahibi oldum.
Selin
dinleyeyim.
D
m ısı nız?
Cem
ciğerlerinizi
de pastil. Antibiyotiği günde üç defa yemekler-
Doktora gide gele birçok hastalık hakkında
Cem
D
_ _ _ _ _ _ _ _ . Sonra lisede bir
lıklar
Selin
ve öksürüyo-
Doktor : Sizi muayene etmem gerekiyor. Once
Hiç sevmiyo-
rum doktora gelmeyi. Selin
bulanıyor
Doktor : Buyurun Cem Bey, şikayetiniz nedir?
Cem !'e Jelili bekleme odasmda beki(J'odar
: Off, beklemekten çok
Midem
rum.D
tedavi etmek • tedavi görmek ameliyat olmak • kan vermek
Cem
üşüyorum.
Şi kayet
34
35
Tamamlayalım
Yanıtlayalım
1. Cem eve
nasıl
gitti?
2. Selin doktordan
3. Doktor Cem'in
4. Cem
S.
nasıl
nasıl
ciğerlerini nasıl
Hastalıklara karşı nasıl
Farklı
ı . Tıp
önlem olabiliriz?
Cem
: iyi günler. Ben reçetedeki ilaçları almak istiyorum.
Eczacı
: Oksürük şurubu. antibiyotik ve pastiL Grip
salgınından
siz de etkilendiniz demek.
cv
işaretieyetim
Koyti sıtosı
Tedavi Yöntemleri
50
Doğru
Yanlış
o
D
D
D
D
D
biliminin dışındaki yöntemlerle
2. Alternatif
: Buyurun.
tıp
modern
tıbbın
karşısındadır.
3. Alternatif tıpta bitkilerin
dışında
tedavi yöntemleri bulunur.
da
: Evet. maalesef. Aslında bu sene grip aşısı olmak istedim ama ·Bugün giderim, de
Eczacı
dinliyor?
tedaviye "alternatif tıp" denir.
Eczacı
Cem
aldı?
hasta oldu?
36 Dinleyelim,
[EJCZANEDE
randevu
en sonunda
yarın
giderim." de _ __
şifayı kaptım.
: Birçoğumuz sizin gibiyiz. Aslında herkesin hasta olmayı
gerekli önlemleri alması
bekle
gerekiyor. Cem
: Evet. doğru söylüyorsunuz. Bir de ben hava sıcak diye geçen hafta ince
Eczacı
kıyafetler
: Bu mevsim için uygun çıkmak da
giy _ _ _ dışarı
kıyafetler
giy__
çıktım.
evden
hasta olmamıza sebep oluyor. Onun dışın
da beslenmeye dikkat etmemek de vücudumuzun güçsüz Cem
kalmasına
neden oluyor.
: O konuda da biraz suçluyum. Bu aralar iş yoğunluğundan
beslenmeme çok fazla dikkat et _ __
yaşıyorum.
Eczacı
: Basit önlemlerle bile hastalığı önleyebilirsiniz. Orneğin. öğle
yemeklerinizde kola gibi içecekler iç _ _ __
taze portakal suyunu tercih edebilirsiniz. Bu arada ilaçlarınız hazır.
Cem
:
Teşekkür
ederim. Borcum ne kadar?
ll
1 ı.
Eşleştirelim
Çin Sedeli
2. 3. 4. S.
4
Tamamlayalım
Bana göre,
6. 7. 8.
Dinlenmek için en iyi tatil: Yeni yerler görmek için en uygun tatil:
9. 1O.
Az para harcamak için en uygun tatil: _ __ _
2
Yanıtlayalım Eğlenmek
Yolculuk yapmayı seviyor musunuz?
için en uygun tatil:
Talillerinizi nerede geçirmekten hoslanırsınız? Yeni
Talillerinizde genellikle neler yaparsınız?
En
3 İ şarelleye lim Niçin Tatil Yaparız? 1. Gezmek için 2. Güneşlenmek için 3. Ailemle zaman geçirmek için 4. Sabahları erken kalkmamak için S. Stresten kaçmak için 6. Farklı yerler görmek için
ll
D D D D
D D
arkadaşlar
sağlıklı
tatil:
En özel tatil: En sıradışı tatil: En lüks tatil:
bulmak için en uygun tatil: __
Ll
5 Okuyalım, yanıtlayalım
Seyahat, yollar ve haritalma dair
ı.
Ece Temelkuran çok yolculuk ediyor mu?
Bir Röportaj 2. Ece
fee l emelkuran özgün : 'Seyahat etmenin hayatınızdaki yeri nedir?' sorusuyla
başlamak
tatil
anlayışı nasıl?
3. Ece Temel ku ran'ın hayattaki amacı nedir?
istiyorum sohbetimize. Seviyor 4. Ece Temelkuran'a göre gerçek yolculuk nedir?
musunuz yolları? Ece
Temelkuran'ın
: Geçen yıldan beri sürekli dolaşıyorum. Evime çok az gittim. Benim için seyahatin en önemli yeri. otel odaları. Hem yurt içinde. hem de yurt dışın
5. Ece
Temelkuran'ın görüşlerine katılıyor
musunuz?
Niçin?
da. Yolculuk etmeyi seviyorum. çünkü kendimi daha özgür hissediyorum. özgün : Seyahatleriniz çoğunlukl a işi n izle mi ilgili? Ece
: iş ile hayat benim için ayrı şeyler değil. iş benim için otel
odasının
penceresinden. karla
kaplı
_6_D_inl _e.. y_ : . e_li_m_,_i.. ş_ .: . ar_e_t_Ie..y:._e_li_m_ _ _ _ Ne
51
bir
çocuk bahçesine bakıp hayal kurmak, onları yazmak. Siz burada onları okuyorsunuz ve ben para kazanıyorum . Güzel bir işim var yani! özgün : Tatiller hakkında ne
düşünüyorsunuz?
Tatil
yapı
yor musunuz? Ece
: Benim hayatımda 'tatil' ve 'iş' diye iki ayrı şey yok Zaten beş yıldızlı tatiller bana göre değil. Bir zamanlar, öyle bir tatil yapmaya
çalıştım
ama o
çok yorucu bir şey ve bittikten sonra gerçekten bir tatile ihtiyacınız oluyor. Sadece yolmak ve yemek yemek için tatil yapılmaz. Bu tatil değil bence... özgün : Gezginlik telsetesi bu bence. Seyahat etmek; görmek. tanımak ve keşfetmek... Sizin yaşam seyahatiniz Ece
nasıl
peki?
Harita n ız. rolan ı z
var
mı?
: Var ama 'Sunu olmak istiyorum, bunu yapmak istiyorum. şuna sahip olmak istiyorum' diye değil. Su andaki en büyük amacımı biliyor musu-
nuz? Korkmamak... En önemli insanın
kendi
şey
bu... Çünkü
hayatının haritasını çıkarması
için
kendi gücünü bilmesi gerekiyor. insan, korkularından
kurtulduktan sonra bu güçle
buluşuyor ve
özgürlük de, gerçek yolculuk da
as lı nda
o
zaman başlıyor. insan. iç yolcu l uğu ile dünyayı geziyor aslı nda... ö zgün : Çok doğru... Bu güzel sohbet için çok teşekkür
Kitapta yol
harita ları
bulunuyor.
Kitap Cinius Yayınevi'nden
çıkmış.
Kitap, zengin bir Ingilitin dünya turunu anlatıyor. Kitapta turistik yerlerin
fotoğ rafları
ederim. Ece
: Ben
teşekkü r
ederim.
Kitap Asya, Avrupa ve Amerika veriyor.
CV ıcaııı,.osı
Okuyalım?
bulunuyor.
hakkında
bilgiler
12.ı
-mak 1 -mek
-
-mo 1 -me
öğren
-m -n
ağrı
-sı
ol
-mız 1 -miz
iyileş
-mo -me
zayıf! o
Gözlerinizin ağnmamas1 için okuma gözlüğü kullanm. Zayiftamak için diye! yapwor. K1şm hasta olmamak için bol C vitamini olm. Sözcük öğrenmek için kitap okuyun. 9-fflrkçe öğrenmesi fçin TOMfR- gidiyor. iyileşmen için kendine dikkat etmen gerek Size yard1m edebilmem için adresinizi olmam gerekiyor iyi konuşmalan için çok pratik yapmalan gerekiyor Çocuğumun iyi bir insan olmak istiyorum.
için
et yardı m
hasta ol konuş
1 -si
-nız -ları
7
1 -niz 1 -leri
Tamamlayalım
ı . Bu sabah derse zamanında yetiş mek için taksiye bindim. 2. Sınavda hata yap soruları çok dikkatli okumanız gerek. 3. ödevlerini bitir_ sana tam bir saat veriyorum! 4. Çocukların sigara gibi kötü alışkanlı klar edin büyüklerin onlara iyi örnek o l ma ları gerek. 5. Sizinle konsere gelebil babamdan izin a l acağım . 6. Kısa zamanda iyi leş ilaçların ızı düzenli olarak ku llanman ı zda yarar var. 7. Kursa kayıt yaptı r kim l iğ i nizin fotokopisini ve iki fotoğraf getirmeniz lazım. 8. Okula git ' Hastayım.' diyor. 9. Ailem tıp oku bana çok ısrar etti ama ben güzel sanatla rı tercih ettim. 1O. Bilg isaya rı mı kullan seni bin kere uyardım ı ı ı. Tatilde oku size birkaç kitap önereceğim. ı 2. Biraz ya lnı z kalı p kafamı dinle kısa bir tatile çıkmayı d üşü nüyoru m. ı 3. Sabah erken kalk akşamdan saatin a larmın ı kurdum ama alarm ça l mad ı. ı 4. Bir an önce ailemle görüş sabı rsızlan ıyorum.
_8 _ D_inl _ e_y_e_Ji_m_, t_a_m _a_ m_ l ac...y_ alım __,_i_ş_ ar_e_tl_e-'y_e_li_·_ m _____ ~ Üç Macera: Karada, Havada, Suda...
ı.
Kaçkarlar
doğa
ile
baş başa
ideal yerlerden biri. 2. Kaçkarla(a _ __ 3.
Ala çatı
sörf _ __
4.
Alaçatı'da
_
_ _ _ __
en
_ ___ en uygun zaman Ağustos. _ _ _ _ çok uygun bir bölge.
uçurtma sörfü _ _ __
çok çeşit-
5. Birçok turist yamaç parasütü ile gökyüzünde _ _ _ __ ...,
Yanlış
D D
D D
D
D
D
[]
1. Kaçkar Dağ ları'na gitmek için
li kurslar bulunuyor. ' c...
Doğru
Fethiye'ye gidiyor.
tura katı l mak mümkündür. 2. Kaçkarlar Karadeniz Bölgesi'ndedir. 3. Alaçatı'ya gitmek için bir sörf ta htas ı gereklidir. 4. Yamaç parasütü yapmak için eğiti m almak gereklidir.
Ll
Okuyalım, tamamlayalım
9
10
Yorumlayalım Artık
Stressiz Bir Tatil
Gitme
"Çok okuyan
Zamanı
değil,
çok gezen bilir.N
Bana göre gezme
Niçin tatil yapmak isteriz? Elbet1e, günlük streslerden uzaklaşıp
huzur bulmak ve dinlenmek için. Ama
biliriz ki, tatile
çıkmak
da çok stresli bir
küçük bir aksilik moralimizi bozar. Aile otel
odalarının darlığı,
imkansız
tatile
11
Eşleştirelim
Tatilde en
arasındaki
kırıklıkları
hale gelir. Bu gibi sorunlarla
çıkmadan
planın
hayal
iştir.
çoğumuz
kavgalar,
derken dinlenmek karşılaşmamak
için
önce iyi bir plan yapmak gereklidir. Bu
tatil planı değil, dinlenme planı olması lazımdır.
insanların çoğu ·pahalı bir tatil, iyi bir tatildir.' diye düşü
nür ama bu
yanlıştır.
yetişmeye çalışmak
yorucudur.
Çünkü lüks otellerde yemek saatine ve animasyonlara
Güneşin altında
katılmak
oldukça
bütün gün yolmak da dinlen-
meniz için yeterli değildir. iyi bir tatilin anahtarı kafanızdaki sorunlardan kurtulmaktır. Bunun en iyi yolu da sevdiklerinizle zaman geçirmek ve kendinize biraz zaman ayırmak tır.
üstelik bunlar için büyük poralar horcamanız gerekmez.
ll ---------------------------------______________________ tatil yapmak isteriz. 2) Tatile
çıkmak
stresli bir
iştir,
çünkü ____________
3) --------------------------------4)
sı
bir dinlenme
planı
Kafamızdaki
sorunlardan kurtulabilmek için ____
yapmak gereklidir.
-----------------------------------_________ çok para harcamak gerekli
değildir.
D sauna
D D
plai havlusu çakı
D
D
çizme
D D
sırt çantası
D D D
güneş kremi
kayak takımı müze eldiven masai
12.2 LJ
Okuyalım , iş aretl eye_ li_ m _ _ _ __ _ _ _ _ _~-
12
Gemi Seyahati
Gözlerinizi kapa/m. Kendinizi karamn sıkJolığma geri dönmernek üzere denizlere açılmiş, yüzen lüks bir o/elde, küçük bir şehirde, hafta dünyanm en güzel şehrinde yolculukta hayal edin. işte gemi yolculuğunu böyle özetleyebiliriz! Gemi yolculuğu önceleri yalnızca emekli ve yaşli insaniann tercihiyken, bugün pek çok insanm ilgisini çekiyor. işte son günlerin bu ilgi çekici yolculuk türü hakkında bazı sorular ve yamtlan: Sıkılacak mıyım?
Büyük bir gemiyle yolculuk yaparken değil.
Yolculuk süresince
rine
insanları eğlendirmek köşesınde başka
rnek üzere geminin her Orneğin,
sıkılmanız
misafir konuşmacıları dinleyebilir,
katılabilirsiniz.
mümkün
ve dinlendir-
bir aktivite
vardır.
şarap
seminerle-
Ya da spor yapmak için spor
solonlarını
ve yüzme havuzlarını tercih edebilirsiniz. Ayrıca alışveriş yapmak için
çeşitli
dükkanlar. vakit geçirmek için film salonlan
gibi pek çok alternatif de sizi bekliyor. Böyle etkinliklerle dolu bir yolculuğa
arkadaş
grubunuzia do
çıkabilirsiniz
gemide herkesin zevkine uygun bir etkinlik 'Benim
amacım
çünkü
bulunmaktadır.
sessiz, sakin bir yerde tatil
yap ıp
dinlen-
mek.' mi diyorsunuz? O zaman daha küçük bir gemide, daha az
soyıda
insanla yolculuk
yapmayı
da tercih edebilirsi-
niz. Yani yolculuğa çıkma omocınıza ve kişiliğinize göre farklı
türde gemi
yolculuğu
seçebilirsiniz.
Pahalı
bir yolculuk mu?
Toplam fiyat size ilk bakışta fazla gelebilir oma bu fiyatlara konaklama, yiyecek içecek. etkinlikler ve gece eğ lenceleri de dahildir. Bu durumda gemi yolculuğu karadaki tamlerden daha kartıdır bile diyebiliriz. Ancak bu yolculuklarda ödemeyi tatile çıkmadon önce yapmak gerekiyor. Bu bir dezavantaj gibi görünebilir. Ama bu uyguloma sizi tatilde hesap yapma stresinden de uzakloştırır. Elbette gemi yolculuğu fiyatları. yolculuk dönemine. geminin özelliklerine ve yolculuk süresine göre değişmektedir. Bütün bunları göz önünde bulundurarak bütçenize uygun bir tatil planı yapabilirsiniz.
ı.
yokuluğunu
Gemi
Doğru
Yanlış
D
D
D
D
tercih etmiyor.
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
2. Günümüzde gemi yokuluğunu daha çok yaşlılar ve emekliler tercih ediyor. yolculuklarında
3. Gemi
aktivite
14
Yerleştirelim
çok fazla insan
pek çok
limon • havaolanı • fertbol • vopur • gemi • tren • metro otobüs • araba • helikopter • istasyon • uçak • terminal • sürücü goroj • komportımon • mokinist • şoför • pilot • kopton
eğlenceli
bulunmaktadır.
4. Gemi yolculuğu her zaman kara yokuğundan
daha
pahalıdır.
5. Gemi yolculuğunun dezavantajı ödemeyi 6. Gemi göre
baştan yapmaktır.
yolculuğunun fiyatı
dönemine
değ işebilir.
7. Gemi
yolculukları
sakin bir tatil için
uygun değildir. 8. Gemi
yolculuğu
sadece küçük gruplar
için uygundur.
13 Bir tur satın alalım
~
- - - - - Ch Mavi Yolculuk
yolculuk tarihleri
rota
yolculuk süreleri
aktiviteler
yeme- içme
fiyatı
15
Eşleştirelim ı.
Hat
2. Toplu
4. Tünel taşımacılık
3. Yeraltı
D
5. Vagon 6. istasyon
insanları çeşitli araçlarla bir yerden bir yere
götürmek.
D D D
Yeryüzeyinin altındaki bölümü. lokomotifin arkasına bağlı demir yolu aracı. Bir yerden diğer bir yere geçebilmek için yerin altında ya da dağın içinde açılan yol
D
U l aşım sağ l ayan bir tasıtın uğradığı yerlerin
D
bütünü. Tren, metro durağı.
12.2 -ma
don ye kazan
-me
üzere
-mak -m ek
Geri dönmernek üzere evden ay"ld1. Bir şeyler yemek üzere mutfağa gitti. S!AOVI kazanmak-[;zere-çek çelişti.
18
16 Tamamlayalun ı. Hemşire
her üç saatte bir tansiyonumu ölç mek üzere yanıma geldi. 2. Kimsesiz çocuklar için para topla _ _ _ _ _ _
ı
Tamamlayalım
.Hasta olmamak için
bol bol C vitamini
2. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Türkçe
bir konser düzenlediler. 3. Bu konuyu bir daha aç_ _ _ kapattık. 4. Yabancı konukları karşıla _ _ _ _ _ _ bir saat
_ _ _ _ _ _ eve erken
4.
_ _ _ bu-
Yanlışları
Piyangodan para kazanabilmek için 1 kazanabilfflek Bzete bilet aldım . 2. Ayşe Hanım dinlenmek üzere 1 dinlenmek için odasına çıktı
3. Başarılı olabilmek üzere 1 olabilmek için çok çaba harcıyorum
4. Terfi etmek üzere 1 etmek için iş yerindeki bütün görevlerini yerine getirmeye çalışıyor.
yerleşti.
8. Yemek yemek üzere _ _ _ __ 9. Ailem
çizelim
ı.
dışına çı ktı
7. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ istanbul'o
günkü toplantımızı bitiriyoruz. 8. Nerede kaldın? Annem meraktan öl ______
17
döneceğim.
5. - - - - - - - - - - tatile çıktı 6. - - - - - - - - - - yurt
görüş
öğreniyorum.
3. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ spor yapıyorum .
sonra havaalanına gideceğiz. 5. Bir daha dön buradan gidiyorum. 6. Geç kalıyoruz, taksiye binelim Ders başla _ __ 7. Onümüzdeki ay tekrar
alın .
ı
O.
yabancı
Mektupları
dil
öğrenmem
için _ _ _ __
göndermek için _ _ _ _ _ __
ll . Zengin olmak için
12. Arkodaşıyla görüşmek üzere _ _ _ __ ı
3. Her yıl
14.
aynı
Doğum
tarihte
buluşmak
üzere _ _ _ __
gününü kutlamak üzere _ _ _ __
5. iyil eşrnek üzere 1 iyileşrnek için ilaçlarını düzenli kullanma l ısın.
6. Filme geç kalmamak için 1 kalmamak üzere evden erken çıktık. 7. Mutlu olmak üzere 1 olmak için küçük problemleri kafanıza tokmayın.• 8. Sabah erkenden doktora gitmek üzere 1 gitmek için evden çıktı 9. Şimdi biraz dinlenmek üzere 1 dinlenmek için toplantıya yirmi dakika ara veriyoruz. ı O. Benimle görüşmemek üzere 1 görüşmemek için telefonlarıma çıkmıyor.
15. Ondan özür dilemek için ı
6.
Anahtarı
evde
unutmuşum. Kapıyı
aç
çilingir çağırdım . 17. izmi(e git _ _ _ _ iş yerinden iki gün izin aldım. 18. Biraz daha bekle,
işim
bit _ _ _ _ __
19. Kendimi iyi hissetmiyorum, bayıl _ _ _ _ __ 20. Otobüs haraket et _ _ _ _ _ _, biraz acele et.
ll . Başbakan basın açı klaması yapmak üzere 1 yapmak
için salona girdi. 12. Dokuzda ofiste olabilmek üzere 1 olabilmek için evden yedide çıkıyorum.
21. Lütfen çık.
biraz
bekleyin,
_ _ _ _ __
tahlil
sonuçlarınız
19
L l
Okuyalım, işaretleyelim
..
Doğru Yanlış
~
1. Güliz Ankara'dan istanbul'a trenle gidecek
TCDD
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
2. 12 Şubat'ta Ankara'dan istanbul'a üç tren var. 3. Güliz uyuyarak yolculuk yapmak için gece trenini tercih ediyor. 4. Güliz Haydarpaşa istasyonu'ndan trene binecek. 5. Ankara-istanbul arası trenle 9 saat sürüyor.
20 Biz d e yer Otobüs
Rezervasyonunuz Tamam A : iyi günler, nasıl yardımcı olabilirim? B : Merhaba. Ben istanbul için yer ayırtmak istiyorum. 1
A : Elbette. Hangi tarihte seyahat etmek istiyorsunuz?
tı
ayırtalım
Uçak
• cam kenan
• şehir içi servis
· koridor
• ekonomik sınıf
• mola
• bagaj ağırlık limiti
•
tek kişilik koltuk
• gidiş dönüş
B : 12 Subarta. şam
19.00'da olmak üzere iki tren var. Hangi saati tercih eder-
siniz? B :Yolculuk kaç saat sürüyor ? Gece uykusuz kalmak istemem. A : Altı saat efendim. Ama a kşam treninde yataklı vagonlar da
Hat'Ctakllıtnct girdiJ.>ten
D D D
var. Rahat bir yolculuk yapabilirsiniz. B :Anlıyorum ama
sanırım
nasıl
sabah 09.00'da gitmek benim için
isterseniz...
B : Bu durumda öğleden sonra Haydar Paşa istasyonu'nda olabileceğim, değil
sonra....
Bavulunuz için el arabası bulursunuz. Pasaport kontrolünden geçersiniz. Kapı numaranız için gidiş panosunu kontrol
edersiniz.
daha uygun olacak. A : Tabii,
Sıralayalım
21
A : 12 Şubarta Ankara'dan istanbul'o, sabah 09.00'da ve ak-
D
Bekleme salonunda beklersiniz.
D D
Uçağa binersiniz.
Bavulunuzu kontrol ettirirsiniz ve uçağa biniş için
geçiş
izni
alı rsınız.
mi?
A : Evet efendim. Rezervasyon için
adınızı
alabilir miyim?
B : Güliz Batur. A : Güliz Han ı m. bilgilerinizi !ekrarlıyorum; Seyahat tarihiniz 12 Subat. hareket saati 09.00. hareket no kta n ız Ankara. varış yeri-
22
Yazalım
Bana göre en güvenli ve rahat yolculuk __ _ _ __ yol cu l uğudur. Çünkü_ _ __
niz ve saatiniz istanbul 15.00. B : Evet, bileti ne zamana kadar olmam gerekiyor? A : Yolculuk tarihinizden en geç bir gün önce biletinizi
almanız
gerekiyor. Ama telefonda ya da internet üzerinden kredi kartınızla
da biletinizi satın alabilirsiniz.
B : Tamam.
teşekkür
ederim.
A : Rica ederim. iyi günler.
Bana göre yorucu ve sıkıcı yolculuk _ __ _ _ _ _ yolculuğudur. Çünkü _ __
12. 3
. . _· NasılGeçti! Ll
Okuyalım, işaretleyelim
23
Stre ssiz Bir Tatil ı. ispanya yalnızca deniz ve güneş görmek
Doğ ru
Yanlış
D
D
D
D
D
D
D
D
isteyenler için idealdir. 2. Ağustos ayı normalde ispanya'da yağmurlu geçer. 3. Türkiye ve ispanya'da çalışma saatleri aynı değildir.
4. insanlar ispanya'da akşam yemeğini çok geç yiyorlar.
cv
24 Dinleyelim, i şaretieyetim Manolya Oteli
Bu sene tatilde
değişik
şeyler yapalım
bir
dedik. Yeni yerler görmek için yola
çıktık.
Kültürü
KDyll"""'
53
O Ev sahipliğimiz O Nezaketimiz
ve tarihi zengin bir ülkeye, ispanya'ya gitmeye karar verdik. Once
şehi rleri
Bir tur şirketinden tur satın ve otel
masrafları
haritada
aldık.
Bu
işaretledik.
şekilde
uçak
daha az oldu.
O Dekorasyon
Ağustos, ispanya'nın en sıcak ayıdır. Ancak
biz oradayken hava serindL Hemen her gün hava
kapalıydı.
Bu yüzden güzel
fotoğraflar
O Oda ve Banyo
Temizliği
çeke-
medik Ağustos ayında genelde ispanya'lılar tatil yapmak için güneydeki sahil bölgesine gidiyor. ispanya'da çalışma ve yemek saatleri bize göre daha
farklı.
Sabah on ve iki,
akşam beş
ve
O Yiyecek Kalitesi O Yiyecek
Çeşitliliği
sekiz arası çalışıyorlar. Oğle arası siesta yap ıyor lar.
Akşam yemeğ i ni
de en erken gece onda yi-
yorlar. Genellikle saat sekiz bulmak zor
oluyormuş,
civarı açık
restoran
ancak biz daha çok tu-
ristik şehirlere gittik ve bu nedenle yemek yemek için yer bulmakta hiç
zorlanmadık.
Restoranlarda seNis biraz yavaştı_ Bu nedenle, şehri
daha çok yaşamak, gezmek için yirmi dört
saat açık hamburgereilerde yemek yedik. Sonuç1a, ispanya'dan çok güzel anılarla ayrıldık
O Tesisimizde daha önce
kaldınız mı?
O Tesisimizi tekrar tercih eder misiniz? GöRüŞ VE öNERiLERiNiZ:
D
D
D
BAGLAÇLAR
çünkü, bu nedenle, bu yüzde
Baği~
Türnce Telefon
numarasını
Başanlı olamadı.
,
~~
Çalışmadı. Telefon numarasm1 bilmiyorum. Bu nedenle onu arayamam. bilmiyorum Çünkü Bu nedenle Telefon numarasını bilmiyorum. Onu arayamam. Çünkü telefon numarasm1bilmiyorum.
Bu yüzden Daha sağlıklı olmak istiyor. Bugün çok meşguldü.
Daha sağlıklı olmak istiyor. Çalışmadı.
BaşarJ/1
olamadi. Çünkü
Çal1şmad1.
Bu nedenle
çal1şmad1.
başarJ/1
olamadi.
meşguldü.
Başarılı olamadı.
Spor yapwor. Çünkü daha
Onu arayarnam Spor yapıyor. Onu ziyaret edeceğim.
Onu arayamam. Spor yapıyor. Onu yarın ziyaret
Daha sağ/1kl1 olmak istiyor. Bu nedenle spor yapwor. Bugün çok meşguldü. Bu nedenle onu yarm ziyaret edeceğir
Bugün çok
edeceğim.
sağl1kiJ
olmak istiyor.
Onu yann ziyaret edeceğim. Çünkü bugün çok meşgufdü. Spar-yepwor. &J nedenle-daha seğiJkl!
25
Tamamlayalım
26 Yenide n sabah çok zor
bu n edenle
1. Dün gece geç yattım,
1.
isliyar.
yazalım
Şemsiyeni yanına a l mayı
unutma. Çünkü
yağmur
yağ ıyor.
kalktı m.
Yağmur yağıyor.
yardım
2. Sana
yaşemak
edemem,
ders
çalışacağı m .
3. Yüzmeyi çok seviyorum, _ _ _ _ _ _ her hafta
atmavı
Bu nedenle şemsiyeni yanına
unutma
2. Para biriktiriyorum. Çünkü daha büyük bir ev almak istiyorum.
sonu havuza gidiyorum. 4. Biraz kilo vermek istiyorum, _ _ _ _ _ _ rejim
5. Ben hemen
çı kıyorum,
_ _ _ _ _ işe
çok
çalış ıyorum.
7. Çok sağlıklıyım,
8. Çok yorgun um, _ _ _ _ _ tatile 9. Sizinle sinemaya
olamadı k.
Çünkü para-
yetmedi.
4. Polis sürücünün ehliyetine el koydu. Çünkü sürücü alkollüydü.
gelmeyeceğ i m
5. Son haftalarda çok yoğun çalışıyorum . Bu nedenle sizi arayamadım .
çıkacağı m.
_ _ _ _ _ __
ağrıyormuş,
Sizi arayamadım. Çünkü son haftalarda çok yoğun çalışıvarum
o ftmi daha önce iki kere seyrettim . çok
listesindeki her şeyi
her sabah spor
yapıyorum.
Başı
Alışveriş
yetişeceği m.
6. Çok para kazanmak istiyorum,
1O.
3.
mız
yap ıyorum.
_ _ _ _ _ _ eve gidip din-
6. Büyük bir trafik kazası oldu. Bu nedenle şehrin en iş lek caddesi yarım saat trafiğe kapatı ldı.
lenecekm iş.
l l . Ablam gelecek ay ·evlenecek, ______ düğün hazı rlıkları yapıyor. ı 2. Akşam yemeğe
kete gidip ı 3.
Dün
alışveriş yapacağım .
pikn iğe
ı 4. Başka
misafir geliyor, _ _ _ _ _ mar-
7. Son anda uçakta bir arıza olduğu belirlendi. Bu nedenle uçak saatinde kalkamadı.
gitmedik _ _ _ _ hava
bir eve
taşınmayı
yağmurluydu .
dim.
düşünüyoruz
_ _ _ _ _ _ ev sahibimiz kiraya çok zam
8. Uçak bileti
yaptı.
bulamadım.
Bu nedenle arabayla gel-
12.5 27 Dinleyelim, işaretleyelim
--------~----~--~-----------
Tatil Ödülü
~
Başlık
28
Ll
se çelim, tamamlayalım
Koyusırası
54
1. Bu diyalog nerede geçmektedir?
Havaalanında
D D
Hayvana! bahçesinde
D
Hanım'ın
D
Umanda
Nevin
evinde
Tatil günlerinin sona ermesiyle birlikte insanlarda kızgınlık, şı
istek
sinirlilik, yorgunluk ve sosyal etkinliklere kar-
kaybı
ortaya
çıkar.
Tatilden eve dönmek için
bavullarınızı
nuz. Bir ya da iki hafta her gün denize girdiniz. Sıcak havada güneşlenerek ilk günden
2. Erol Bey ve ailesinin tatili ne kadar sürdü?
m ı zı
D D D D
Bir hafta iki gün kumartesi ve pazari Bir ay Dört gün 3. Metne göre aşağıdaki tümeelerden hangileri dur? işaretleyiniz. • Tatilden bütün aile memnundu.
. Erol bey ve ailesi bu tatili bir TV kana lı
. Hazal tatilde çok . Erol Bey'in
oğlu
. Nevin
du, siz Sayılı
Ha n ım sık sık
odanızda şömine ateşinin
keyfini
yaşadınız.
günler çabuk geçiyor. Artık rüya bitti. Bunun için
kaldırmanız
mümkün.
Orneğin, işe
ya da okula
önce eve dönün. Böylece
doğru -
başlamadan
bir-iki gün
eşyalarınızı yerleştirip
eski
düzeninize kolayca geri dönersiniz. Evinizde bir Yanlış
süre dinlendikten sonra kendinizi sokağa atın. Bu
D
D
sizin eski ortamınıza ısınmanızı sağ l ar. Arkadaşları oturup sohbet edin. Eşiniz, sevgiliniz ya da iyi
bir arkadaşınızia tiyatro, sinema gibi yerlere gidin.
D D
Çünkü bu etkinlikler rutin sosyal
hayatınıza
geri dön-
menizi sağ l ar. iş yerindeki değişikliklere alışmak için iş arkadaşların ızl a konuşun. iş yerinde ilk gün ken-
D D
ata biniyor.
kıpkır
tatilin son günü stres yaşıyorsunuz. Bu stresi ortadan
bir okul gezisine
katıldı.
gibi
Doğru
D D
eğlenmedi.
ıstakoz
oldunuz ya da dışarıda lapa lapa kar yağıyor
nızl a
izleyerek kazandı.
topluyorsu-
D D
dinizi iyi hissetmek istersiniz. Bunun için ilk gün yeni kıyafetlerle bakımlı
bir şekil de
işe
gidin.
Bütün bunlar tatil dönüşündeki sı kıntılarınızı orta-
. • Dalış kursuna
Erol
Nevi n
Bey
Hanım
Hazal
dan
Can
D D
çok eğlenmiş. akşama
.
1.
Güzel Bir Tatil Tatilin Son Günü
Eşyaların ı zı yerleştiri p
D D
Sayılı Günler
Tatil Dönüşü Sendromu
eski düzeninize geri dönmek isti-
yorsunuz. bunun için -------------------ka-
dar havuza girmiş.
yapmış
başlayı n.
katılmış.
• Hayvanat bahçesinde
• Açıkhavada
için yeterli gelmedi mi? O zaman
gelecek yaz tatili için plan yapmaya
• ilk kez ata binmiş.
• Sabahtan
kaldı rmanız
yürüyüşler
2. Eski
ortamınıza
tekrar ısınman ız gerekir, bu sebeple _
3. ilk gün i şyeri ne yeni kıyafetlerle gidersiniz, çünkü __
29
Yanıtlayalım
Son Tatilim • Son tatilinizde nereleri gezdiniz? • Yeni insanlarla görüştünüz mü? • Tatilden sonra tatil arkadaşlarınızla görüştünüz mü? • Tatile giderken hangi
ulaşım araçlarını kullandınız?
Niçin?
• Tatilinizde nelerden hoşlandınız, nelerden hoşl anmadınız? Neden?
30
D D D D
Eşleştirelim
Yeni yerler Tatile hazırlık Farklı kültürlerle tanışma
Kötü sürprizler
D D D D
Sportif etkinlikler Tatil için alışveriş Tatil aşkı Müze ziyareti
D D D D
Yeni insanlarla tanışma Tatil anıları Sağlık etkinlikleri
Tatilde alışveriş
D D D D
Seçilen ulaşım aracı Tatil kazaları Tatil kavgaları Yeni lezzetler
ll
İÇİNDEKİLER
-..
I. ÜNiTE Burası
,
Ne?
• A Grubu
1S3
· B Grubu
ll. ÜNiTE
1S4
•
Nerede Ne Yapıyorsun? ıss
• A Grubu
· B Grubu
ıs6
· B Grubu
ısa
III. ÜNiTE Hangi
Şehir? ıs7
• A Grubu
IV. ÜNiTE Bana
mı
Dedin?
• A Grubu
1S9
· B Grubu
.~
V. ÜNiTE ürün Seçelim • A Grubu
161
• B Grubu
162
~
VI. ÜNiTE Hangisi Daha Uygun? • A Grubu
163
• B Grubu
VII. ÜNİTE Kim Daha
.
Hızlı?
• A Grubu
165
• B Grubu
VIII. ÜNİTE Neleri
164
166
-
Hatı rlıyorsun?
167
• A Grubu
• B Grubu
IX. ÜNiTE
,
Bizimkiler • A Grubu
169
· B Grubu
170
~
X. ÜNiTE Başlığın
• A Grubu
Haberi Ne? 171
• B Grubu
72
Xl. ÜNiTE Tabu
...
Oynayalım
• A Grubu
173
• B Grubu
174
• B Grubu
176
XII. ÜNİTE Bodrum mu, Fethiye mi? • A Grubu
175
lli!1ifitj A Anlatalım, s oralım, Burası
not alalım
Ne?
Doğru
Yanlış
1. Burası ne?
D
D
2. Burada !abak var mı?
D
D
3. Bardaklar nerede?
D
D
D
D
D
D
D
D
4. Burada pencere var 5.
mı?
Çaydanlık kırmızı mı?
6. Tencereler nerede?
iiiiftitj
B
Anlatalım , soralım, Buras ı
not
alalım
----
Ne?
Doğru
Yanlış
1. Burası ne?
D
D
2. Partümler nerede?
D
D
3. Duvarda neler var?
D
D
4. Burada ayna var
mı?
D
D
5. Vazoda çiçek var
mı?
D
D
D
D
6. Küvel dolu mu?
fJiiifitj
A
Anlatalım , s oralım
Ner ede Ne
1. Sanyoda ne
Yapıyorsun ?
yapıyorum?
2. Solonda ne yapıyorum? 3. Mulfakta ne yapıyorum? 4.
Çalışma odasında
5. Balkanda ne
yapıyorum?
6. Yatak odasında ne 7.
Girişte
8. Çocuk
ne yapıyorum?
lantredel ne odasında
yapıyorum?
yapıyorum?
Nerede dinleniyorum? Nerede yemek yapıyorum? Nerede
çalışıyorum?
Nerede kitap okuyorum? Nerede uyuyorum? Nerede giyiniyorum? Nerede yemek yiyorum?
ne yapıyorum? Nerede televizyon izHyorum?
Doğru
Yanlış
D D D D D D D D
D D D D D D D D
ll
fJiiiTftj
B
Anlatalım, soralım
Nerede Ne
l . Parkta ne
Yapıyorsun?
Nerede otobüse biniyorum?
yapıyorum?
Nerede tenis oynuyorum?
2. Durakta ne yapıyorum?
Nerede dinleniyorum?
3. Bankada ne yapıyorum? 4. Spor salonunda ne 5. Evde ne
yapıyorum?
yapıyorum?
Nerede
6. Kursta ne yapıyorum?
veriş
merkezinde ne
öğreniyorum?
çalışıyorum?
Nerede yemek yiyorum?
7. iş merkezinde ne yapıyorum? 8. Alış
Nerede Türkçe
Nerede
koşuyorum?
yapıyorum?
Nerede döviz bozduruyorum?
Doğru
Yanlış
D D D D D D D D
D D D D D D D D
fJIJifitj A Soralım,
Hangi
not alalım,
bulalım
Şehir?
~
Evet Bu
başkent
Bu
başkentte
hangi
Avrupa'da
kıtada?
büyük bir nehir var
mı?
Bu başkentte deniz var mı? Bu
başkentin
.[
nesi ünlü?
Çok eski bir şehir mi? Kalabalık
.[
bir şehir mi?
Orada hiç kar yağıyor mu? Orada insanlar en çok hangi spordan Bu
şehre
hoşlan ıyor?
çok turist gidiyor mu?
Bu ülkenin
bayrağı nasıl?
Bu şehirdeki en ünlü turistik yer neresi? Bu ülkenin kuzeyinde hangi ülke var? Bu
şehrin
en ünlü
yemeği
ne?
Hayır
Bilmiyorum
fliiifftj Soralım,
Hangi
B not
alalım, bulalım
Şehir?
-.-
r-
Evet Asya'da
Bu başkent hangi kıtada? Bu başkentte büyük bir nehir var mı? Bu
başkentte
deniz var
mı?
Bu
başkentin
nesi ünlü?
Çok eski bir şehir mi? Kalabalık
.[
bir şehir mi?
Orada hiç kar yağıyar mu? Orada insanlar en çok hangi spordan hoşlanıyor? 1-
Bu
şehre
çok turist gidiyor mu?
Bu ülkenin Bu
bayrağı nasıl?
şehirdeki
en ünlü turistik yer neresi7
-
Bu ülkenin kuzeyinde hangi ülke var? Bu
şehrin
en ünlü
yemeği
.[
ne?
Hayır
Bilmiyorum
(Jiiilttj
A
Yanıtlayalım
Bana
mı
D edin?
Sabah evden
Dün gece
c;ıldıldan
saat 23.15'te neredeydin?
1
)
Adam size tam
)
Anladınız mı?
Arkadaşı n
)
bu kadar kilolu muydu?
o kadar
c;ağırmadın .
unuttun mu?
D D D D D D D D D
D
da kar yağdı mı?
şimdiye kadar
hiç kırdım mı?
Nefis kokuyor.
)
acıldım ki!
ama beni
kilitiedin mi?
sen seni
eskiden de
herkesi çağırdın
kapıyı
oün \stanbul'a
olarak ne söyledi.
Doğum gününe
sonra
Ne pişirdin?
) Romanı
)
iki günde bitirdim.
Hayır. teşekkür ederim. Ben bugün biraz geç kahvaltı yaptım, bu yüzden henüz acıkmadım. Size afiyel olsun! Çünkü iki gün önce telefonumu kaybettim. Ben o filmi yıllar önce sinemoda izledim! Gözünüz aydın! iki gün boyunca evdeydik, hiç dışarı çıkmadık. Geldiler ama çok kalmadılar. Geçmiş olsun! Sirndi nasılsın? Hayır burası çok güzel ama kirası biraz yüksek. Biraz daha indirim mümkün mü? Hayır. hiç rahatsız olmadık çok sevindik Aaa! iltifat ediyorsun! Teşekkür ederim.
(jilftitj
B
Yanıtlayalım
Bana
mı
Dedin? ....----.-..,
Dün akşam seni
özür dileriz. çok
defalarca aradım ama sen telefonunu açmadı n.
1
zamansız geldik;
)
sizi rahatsız ettik. ._
~
r
~
Dün bir \<ızımız Misafirterin geldi mi?
1
oldu, adını Gülce
)
koyduk.
-·-
1
ı
~
Bizler yaşlandık Hafta sonu neler
ama sen hala genç bir kız gibi güzelsin!
1
)
yaptınız?
l
sanınm burayı
beğenmediniz. Bir sokak aşağıda bir evimiz daha var.
Dün gece birden
1
;)
bire eteşim çıktl .
j -'
1
1
{
çıkıyoruz , sen de bizimle geliyor musun?
___,
Dün gece lV' de "Baba" filmi vardı.
Biz öğle yemeğine
1
Gece yansına
;)
kadar bu filmi izledim. )
..._
D D D D D D D D D D
Hayır,
birl
Jjiiffttj
A
Karşıl aşbralım,
Ev Kuruyoruz
karar verelim
------------------------------------------
VESTEL 32PF5331 LCD TV
~sizyı§D
• • • • • • •
PANASON lC SC-PM91 MüZiK SETi
82 ekran Dolby Digital ses sistemi 450 cd/m2 parlaklık 99 kanal ha fızası 700 Teleleksi sayfası Bilgisayar girişi Garanti süresi 2 Yıl
~==~
• CD KAPASiTESi: 5 • FM/AM Radyo ka nalları • Otomatik kanal kaydetme
iıiiıııı-ıiiıiiıilııiıiiiiiıı...-ii" • MP3 özelliği Peşin
ödemede "'o 1O indirim
Axess ve Maximum ile peşin fiyatına 16 taksit!
Bonus ile 4 taksit
2.200YTL.
SOOYTL.
ARISTON l61 BULAŞIK MAKiNASI
MULTITEK MC-90 KABLOLU TELEFON
1
l
l
j
• 5 ana yıkama planı • özel Programlar: Güçlü yıkama, ekonomi, duşlama, 25 dakikada yıkama • Kapasite: 12 kişili k yemek
• 20 telefon hafızası • Duvara monte özelliği • 50 kapasiteli telefon defteri • Hesap makinası
takımı
• 85 x 60 x 60 cm.
Bonus ve Axess ile 12 ay vade fırsatı
Bonus ile 4 taksit!
699YTL.
20YTL.
ürün
özellikleri
Fiyat
ödeme Şekli
Jjiliiitj
B karar verelim
Karşılaştıralım,
Ev Kuruyoruz
BEKO 9CS60 LCD TV • • • • •
SONY MHC-SO MüZiK SETi
62 ekran 70 kanal hafızası Aynı anda iki kanal seyretme Çocuk kilidi Garanti süresi 2 Yıl
• CD kapasitesi: 3 • FM/AM Radyo Kanalları • DVD formatlı CD çalma
Axess ve Maximum ile peşin fiyatına 8 taksit!
Axess ve Maximum ile peşin fiyatına 8 taksit!
1.500 YTL.
450YTL.
SIEMENS SE SS M BULAŞIK MAKiNASI
PANASON lC KX-TG 1070 KABLOSUZ TELEFON
• • • • • • •
5 yıkama
programı
• 6 zil sesi • 50 kapasiteli telefon rehberi • Telesekreter • Konferans görüşme
H ı zlı yıkama
Bardak koruma sistemi Tek sepet yıkama Sessiz yı ka ma Çocuk kilidi Kapasite: 12 kişilik yemek takımı
Bo nus ve Axess ile 12 ay vade fırsatı
Bon us ve Axess ile 12 ay vade fırsatı
750YTL.
69YTL.
ürün
özellikleri
Fiyat
ödeme
Şekli
tjWft'j A _Anlatalım,
din iey eJim
- -ha Uyg-un?
Han gis i Da
-
-- -
S p o r M e rk e z i
s~A~AeWH-
ll
ll
ljijfutj
B
Anlata lım , din iey etim
Ha ngisi Da ha Uyg un?
N w 'i. Ci u.J
~ Ci
o Cı.
ıJ)
~
'i.
z ~
Jim na sti k Ka rdi o Gr up Eg zer siz ler i Ra ke tli Sp orl ar Sq ua sh Ma sa Te nis i • Takım Sp ori an Ba sk etb ol Vo ley bo l Fu tbo l • Yü zm e Açık ve kapalı ha vu zla r
• • • •
SP A • • • •
Vü cu t Bakımı Cil t Bakımı Ma sa jla r Gü nlü k Sp a Pa ke tte ri
fi!iifttj A Yarışalım
Kim Daha
Hızlı ?
Bir sonraki tatiliniz
Hafta sonu planlarınız
En büyük hayaliniz
o
Sağlıkla ilgili
Bir sonraki
planların ız
pahalı alışverişiniz
®
Bir sonraki Kariyer
kıyafet
planlarınız
Ailenizden biriyle buluşma
unutmamamız
gereken randevunuz
o
zamanınız
Bu dersten sonraki
Akşam yemeğiniz
planlarınız
Gelecekle ilgili endişeleriniz
Bir sonraki fiziksel aktivite planınız
illlifftj
B
Yarışalım
Kim Daha
Hızlı?
(!) Bu dersten sonraki
Ailenizle ilgili
planlarınız
planlarınız
Gelecekle ilgili düşünceleriniz
Bir sonraki kıyafet alışverişiniz
Çocuklarınızla
ilgili planlarınız
Sağlıklı yaşam planlarınız
®
işinizle ilgili
Eğitim
planlarınız
planlarınız
@ Bu haftaki sosyal etkinlik
Okumayı planladığınız
planlarınız
@
kitap
® Bu
Tatil planlarınız
akşam
için
planların ız
En büyük hayaliniz
önümüzdeki 5 yıl için kişisel gelişim
Yaşlılık
planların ız
planlarınız
i:illifftj A Okuyalım, anlatalım
Neleri
Hatırhyorsun?
Sadık, oğludur.
Egeli bir çiftçinin
üniversitede gaze-
tecilik okumak için istan"""------' bul'a gider. üniversite yılla rında politikayla ilgilenir ve
cezaevine girer. Bu nedenle babası
Hüseyin Bey Sadık'a
kızar ve onunla bir daha ko-
nuşmaz. Sadık istanbul'da
evlenir ve bir oğlu olur. Ne ' - - - - - - ---=- - - - - - - - - - ' yazık ki eşini doğumda kay-
beder. Yıllar geçer, küçük oğlu Deniz beş yaşına gelir ancak Sadık'ın sağlığı
çok kötüdür. Sadık, ölmeden önce oğlunu babası Hüseyin
Bey'in yanına, Ege'ye götürmek ister. Deniz, çiftlikte çok çılgın. harika bir aileyle karşılaşır. Dedesi, babaannesi, amcası, yengesi ve kuzenleri ile tanışır ve çiftlikte Deniz için çok güzel bir hayat başlar. Deniz orada mutluyken babası ve dedesi arasındaki tartışmalar devam etmektedir.
D Ali Usta Muğla'da, bir köyde dondurmacıdır. D Ancak son zamanlarda işleri kötü gitmektedir. dondurmalarından almaktadır.
D
çünkü herkes büyük markaların
D Ali Usta kendi dondurmalarının rek-
D Bunun için son parasıyla bir dondurma arabası alır D ve köy köy gezmeye başlar. D Ancak kasabanın yaramaz çocukları bedava dondurma yemek isterler D ve bir gün Ali Usta'nın lamın ı yapmak ister.
arabasını çalarlar.
D Bir nehrin yakınında oturup dondurmaların hep-
sini bitirirler. D Ali Usta uzun süre arabasını arar
D D
--
ama bulamaz.
"Arabam ı büyük dondurma firmalarından biri çaldı!' diye düşünür.
Kasabadaki bütün dondurmaeriara gider ve arabasını ister. D O
sırada
.___.., -~~ ~Zlı... __ ..
D
yaramaz çocuklar tek tek hasta olur.
i:ltJijitj
B
Okuyalım, anlatalım
Ne leri
Hatırlıyorsun ?
Ali Usta
Muğla'da,
bir
dondurmacıdır.
An-
cak son zamanlarda
işleri
köyde
kötü gitmektedir, çünkü herkes büyük
markaların
durmalarından
don-
almaktadır.
Ali Usta kendi dondurmalarının reklamını
~b,..
Bunun için son parasıyla bir
~
dondurma arabası alır
41.4=:,:.
'-------------~==-_J
Ancak kasabanın yaramaz ler ve bir gün Ali rup
çocukları
Usta'nın arabasını
dondurmaların
köy köy gezmeye
düşünür.
ve
başlar.
bedava dondurma yemek ister-
çalarlar. Bir nehrin yakınında otu-
hepsini bitirirler. Ali Usta uzun süre
ama bulamaz. " Arabamı büyük dondurma diye
yapmak ister
arabasını
firmalarından
biri
Kasabadaki bütün dondurmaolara gider ve
arar
çaldı! "
arabasını
ister. O sırada yaramaz çocuklar tek tek hasta olur.
D
Sadık, Egeli bir çiftçinin oğludur. D üniversitede gazetecilik oku-
mak için istanbul'a gider. D üniversite yıllannda politikayla ilgilenir D ve cezaevine girer. D Bu nedenle babası Hüseyin Bey Sadık'a kızarD ve onunla bir daha konuşmaz. D Sadık istanbul'da evlenir D
ve bir oğ
lu olur. D Ne yazık ki eşini doğumda kaybeder. D Yıllar geçer, küçük oğ lu Deniz beş yaşına gelir D
ancak Sadık'ın sağlığı çok kötüdür. D Sa-
dık, ölmeden önce oğlunu babası Hüseyin Bey'in yanına, Ege'ye götür-
mek ister. D Deniz, çiftlikte çok çılgın, harika bir aileyle karşılaşır. D ve çiftlikte Deniz için çok güzel bir hayat başlar. D Deniz orada mutluyken babası ve dedesi arasındaki tartışmalar devam etmektedir.
I!JIJiTitj A Yanıtlayalım, karşılaştıralım
Bizimkiler
Notl arın ı z
Kon uşm a Konuların ız
Değerlendi rmeniz
Benzer
Fark/1
Ailenizde kimler var? Nası l
bir evde
yaşıyorsunuz?
Evde hangi konularda
kararları
Evinizde genel kurallar var Aile içi sohbet
konu ları
kim veriyor?
m ı?
nelerdir?
Evinizde hangi konularda tartışmalar olur? Evinizde görev
paylaşımı
var
m ı? Nasıl?
Evde ne gibi kutlamalar yaparsı nız? (bayram, yeni
yıl
vb.l
Uzun tatillerde neler yapars ı nız? Evde hayvan besliyor musunuz? Hafta sonu etkinlikleriniz nelerdir?
ll
ll
Diiftitj B Yanıtlayalım, karşılaştıralım
Bizimkiler
Konuşma Konularınız
Notlarınız
Değerlend irm eniz
Benzer Ailenizde kimler var? Nası l
bir evde
yaşıyorsunuz?
Evde hangi konularda
kararları
Evinizde genel kurallar var
kim veriyor?
mı?
Aile içi sohbet konuları nelerdir? Evinizde hangi konularda
tartışmalar
Evinizde görev paylaşımı var
olur?
m ı? Nası l?
Evde ne gibi kutlamalar yaparsınız? (bayram, yeni Uzun tatillerde neler yaparsınız? Evde hayvan besliyor musunuz? Hafta sonu etkinlikleriniz nelerdir?
yıl
vb.l
Fark/1
1O. Ünite A Söyleyelim, tahmin edelim Başlıgın
Haberi Ne?
DIŞARIDAN
FORMDA, iÇERiDEN SiSMAN OLMAK
ETKiLi KAR YAGIŞI GüLDüROYOR Türkiye genelinde etkili kar yağışı, kayak merkezlerine ilgiyi artırdı. Yüksek kesimlere yeniden kar yağması, kayak merkezlerindeki tesisiere canlılık getirdi. 17 Subat Cumartesi günü yeni bir yağış bekleniyor. Yetkililer, kayak severlerin pistlerde yoğun sise bağlı olası kazolara karşı dikkatli olmalarını söylüyorlar.
ingiltere'de bilim adamları geçtiğimiz günlerde bir Bu araştırmaya göre zinde ve formda dış görünüme sahip kişilerin iç organlarındaki yağlanma oranı, kilolu kişilere oranla daha yüksek olabiliyor. Bu yüzden uzmanlar zayıf görünümlü kişilerin de iç organlarının sağlık durumlarını da kontrol ettirmelerini söylüyorlar.
araştırmanın sonuçları açıkladılar.
5 BiN YILLI ~~ ÇiFTi AYI
KIRMIZI GüLüN BOYU UZADI
italya'da arkeologlar
Kırmızı
Ama
gül Sevgililer Günü'nün en önemli hediyesi.
artık
sevgiliye sadece
kırmızı
gül vermek yetmi-
kısa
iki iskelet buldular. m ış
~...:."!•~~,~
süre önce Beş
bin
yıl
önce birbirlerine
halde gömülen iki iskelet birbirinden
yor. insanlar artık onun da en güzel ini. en ilgincini arı
cak. Arkeolog Elena Menotti, ·sevgilileri
yorlar. Bu yüzden Ekvato(un zengin
konusu
dünyanın
kapış kapış satılıyor.
değil."
Bir düzinesi
Müzesi'nde
en uzun gülü tüm dünyada
adamlarına
bir buçuk metrelik güller 350 YTL olan
topraklarındaki
yetiştiriyorlar.
ruyor.
sarıl
ayrılmaya
ayırmak
söz
dedi. Genç çiftin iskeletlerini Arkeoloji
olduğu
gibi sergileyecekler.
göre iki iskeletin
duruş
biçimi
Bazı
bilim
esrarını
ko-
ll
10. Ünite B Söyleyelim, tahmin edelim Başlıgın
Haberi Ne?
KORESEL ISINMANIN TORKiYE'YE ETKiLERi
~~~~~~~~~ Son araştırmalara JX;...~~ı-a
Z:..~~.:::ö:::S../f.:n""\
göre 2070'te Türkiye genelinde sıcaklık-
~
~i~~~~~~ yükselecek, lar 6 derece Karakadar
deniz Bölgesi dışın da yağışlar iyice azalacak. Ekasistem değişince, birçok can l ı türü de yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak. ~~::a::ı~=t:::XS'~
DEDiKODU YAPMANIN FAYDALARI Uzmanlara göre dedikodu yapmanın insan sağlığ ı için faydaları var. Dedikodu yapmak insanın sosyal becerilerini geliştiriyor insanlar dedikodu yoluyla birbirleriyle düşünceleri ni ve duygularını paylaş ıyorlar. Böylece kendi sorunlarından uzaklaşıyor ve daha çok sosyal iletişi m kuruyorim. Bu da insanlar üzerindeki sıresi n azalması nı sağlıyor.
YOKSUL üLKE GENÇLERi DAHA MUTLU
Go gle
iNTERNETIE TARiH YAZlYOR
Go gle •
MTV Networks International'ın 14 ülke ile ilgili araş tırmasına göre "Para mutluluk getirmiyor.' Araştırma cılar gel işmiş ülkelerdeki gençliğin mutsuzluğunun nedenlerini başarıl ı olma baskısı ve kötümserlik ile açı klıyor. Bu gençlerin çoğunda kansere yakalanma ve işten atılma korkusu da büyük. Az gelişmiş ülkelerde ise insanların daha mutlu olmasının sebepleri şunlar: Daha iyi bir gelecek için umutlular ve ülkelerinin ekonomik durumu ile ilgili iyimserler.
internetin en büyük arama motoru Google, Google Haber Arşivi adıyla son 200 yı llık haberleri internete koydu. Arşivdeki en eski haber 1700'1ere dayanıyor. Aralarında The New York Times, The Wall Street Journal. The Washington Post, The Guardian ve Time gibi ingilizce basın devlerinin haber arşivleri artık internette. Google, ABD'nin önde gelen gazeteleriyle birlikte eski haberleri internet üzerinden kamuya açıyor. Akademik veritabanları LexisNexis, Fadiva ve HighBeam de Google'a destek verdi ve bazı bölümlerini arama motoruna açtı.
iiil1fttlj Anlatalım,
Tabu
A kontrol edelim
Oyuayalım
( Dogaı Maske1 İlk Yardım
Meyve Yüz
Cilt 1--.
-
1
1\' l Mu ayene Doktor
Hastane J
Kontrol
ll
11. Ünite B Anlatalım,
Tabu
kontrol e delim
Oynayalım
12. Ünite A Karş ılaş tırahm,
karar verelim
Bodrum mu, Fethiye mi?
---
ll
12. Ünite B Karş ılaş tıralım ,
k a r a r ver elim
Bodrum mu, Fe thiye mi?
•
•
•
•
\ııl.
•
İÇİNDEKİLER
-.
GİRİŞ
---.
I. ÜNiTE
VII. ÜNiTE
·
KOSAÇ TOMCESI lhaber kipi)
-(yJim, -sin, -, -(yllz. -Isiniz. -IIErJ -(/)nci
SIRALAMA VAROLUŞ TüMCESI (haber kipil
var, yok
.
GELECEK ZAMAN
-(y)EcEk
KOSAÇ TOMCESI !gelecek zaman)
olacak
GELECEK ZAMAN (hikaye kipi)
-lyJEcEktl 1< EcEk idi)
ESITLIK
Il. ÜNiTE
~
SIMDIKl ZAMAN lgenell DURUM (yönelme. kalma.
-liJyor çıkmal
-(y)E, -DE, -DEn
ILGEÇLER
-(y)E kadar, -DEn önce, -DEn sonra
ULAÇLAR
-DI/dEn sonra, -mEdEn önce
-CE
GöRELIK
-(y)E GCJRE
ILGEÇLER
gibi, kadar
VIII. ÜNİTE -miş
GEÇMIS ZAMAN !belirsiz! KOŞAÇ TüMCESI lnvayel kipi) ŞiMDIKI
III. ÜNiTE
GELECEK ZAMAN lnvayel kipi)
IYELiK
-liJm, -liJn, -Isli, -(iJmfz. -(/)niz. -(IErl sJi
AD TAMLAMASI (belirtısizl
-lf)yormuş < -UJyor 1-m1ş/ -(y}EcEkmlş
<
-Jy!Ecfk /-miş) -Dir
PEKISli RME
AD AD-(s)/
AD TAMLAMASI !belirtili)
AD-(nJ/n AO-{fErl sJi
AD TAMlAMASI lzlncirlemel
AD(-(nJ/nJAD(-(IErl sJ/InlnJJ AD-1/ErlsJi
IX. ÜNiTE
. -(EiiJr
GENIS ZAMAN
-(y)Ebil- 1 -(y)EmE-
YETERLiK
IV. ÜNiTE
GENIŞ
-ol
GEÇMIS ZAMAN (belirli) KOŞAÇ TüMCESI !hikaye kipi)
ZAMAN (hikaye kipi)
·IEii)rdf ( < -/El/Jr Idi)
GENIS ZAMAN lrivayel kipil
-(E/ilrmfş ( < -(El/Jr lm1şl
-(yJdl ( < i-di)
ULAÇLAR
-(y}ken ( < i-ken)
SIMDiKl ZAMAN !hikaye kipil
-1/Jyordu ( < i-dil
BAÖLAÇLAR-iLGEÇLER
V. ÜNiTE
ZAMAN lrivayel kipi)
-fyJmlş f < i-m1şJ
ile f > fyJIEI
X. ÜNiTE
_.' -mE, -rnEk, -(y}/ş
ADLAŞTIRMA
ADLA$TIRMA I+IYELIKI+DURUM -mE 1 -rnEk 1 -Iyi/ş l+iyelikl DülAYLI ANLATlM (emir kipil
·.
EMiR KIPi
-sin, -lyJinlizJ, -sin(ferJ
ISTEK KIPi
-fyJE
Xl. ÜNiTE
+
durvm
"'.~* 1 -mE
··~..
SI FATLAŞTIRMA
-ll -siz
ULAÇLAR
-(y)lp 1 -mEdEn
KARSILASTIRMA
-dEn daha
ULAÇLAR
-fy)Erfk
en
ULAÇLAR
-ly)E. .. -tylE
OSTONLOK
XII. ÜNITE
VI. ÜNiTE -(y)/ -mE/dE -ki de/da
DURUM lbelirtmel SIMDIKI ZAMAN lresmil ILGI EKI BAÖLAÇLAR
TERİMLER (Türkçe-ingilizce)
"~~:
.-
ULAÇLAR
-mE (+iyelikl Için 1 -rnEk için
ULAÇLAR
-rnEk Ozere
BAÖLAÇLAR
çOnkO, bu nedenle, bu yOzden
•
G İRİ Ş
•
• •
•
·=
D
Türkçe, köken olarak, Özbekçe, Tatarca, Kazakça, Kır gızca. Türkmence. Uygurca gibi diğer Türk dilleri ile birlikte Ural-Altay dil ailesinin Altay dalı içinde yer a l ır. Türkçenin Gagavuzca. Azerice ve Türkmence ile birlikte oluşturduğu 'Güney-Balı Türk Dilleri' Moldova, Azerbeycan, iran, Irak, Türkmenistan, Kı b rıs ve Türkiye'de konuşulmaktad ır.
1fJ
Türkçe, daha özel l eşmiş ad ıyla 'Türkiye Türkçesi', Türkiye Cumhuriyeti'nin resmi dilidir. Türkçenin Türkiye içinde yöreden yöreye değişen çok sayıda ağzı bu l unmaktadır. Bu ağızl ar bazı sözlüksel ve dilbilgisel öğel erle birlikte birbirinden özellikle eylem çekimleri açısından farklılaşmaktadır. Türkçenin standart biçimi, istanbul ağzına dayan ı r. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin resmi dili de, Türkçenin bir ağzı olan, Kı b rıs Türkçesidir.
EJ
Türk alfabesinde her biri ayrı bir harfle korsılanan 29 ses bulunur. Bu seslerin 8'i ünlü, 21 'i ünsüzdür. ünlüler a, e, ı, i, o, ö, u, ü ünsüzler b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, 1, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z
1.1
ünlüler kalın/ince, düz/yuvarlak ve gen iş/dar olma ölçütlerine göre şöyle s ınıfia n d ı rı l ır: düz yuvarlak ruınLş dar u o o e ö ü
ii. küçük ünlü uyumu: Eğer bir sözcüğün son hecesindeki ünlü dar ise, bu sözcüğe eklenecek ekin ünlüsünün de dar olması, eğer sözcüğün son hecesinde ünlü gen iş ise, bu sözcüğe eklenecek ekin ünlüsünün de ya düz-gen i ş ya da dar-yuvarlak ol ması gerekir: o ı> o 1 ı boca, ka pı, ışık, sıcak e i> e 1 i meme. keçi, çizik gizem ou>o/u kova. soru. kucak, buçuk ö ü>e/ü köpek. kömür, üzüm. güzel Türkçe anne, hangi, elma, yağmur gibi birkaç sözcük ile katil, kitap, kalem, meşhur, kokteyl gibi birçok yabancı sözcük ünlü uyumları na uymaz. Türkçeye yabancı dillerden geçmiş sözcüklerden son ünsüzü, son hecenin ünlüsü kalın iken, alfabede gösterilmeyen bir farklı l ık olarak, ince olan sözcüklere eklenen ekierin ünlüsü de ünlü uyum l arına aykırı olarak ince olur: alkol festival kabul hori
kapanmalı olanları arasında yapıl ı r:
titremsiz b, c, d, g,
ğ,
h, j, 1,
f, h, s,
kopanma l ı ş
Ç,
k, p, t,
m, n, r, v, y, z
Türkçede ekleme sürecini etkileyen birkaç ses o layı
kito pcı
öğrenci
öğrençi
çalışkan
çalışgen
sıkılgon
sıkı lkan
sınıfto
sınıfdo
okuila
okulda
(onun)
borcu ayağı m
borçu
!beni ml !yemeğini
tadı
ıatı
layakl
ko bı
kapı
oya kım
ünsüz yumusaması ku ra l ına tek heceli aç, ak, dik, ek, geç, g1k gibi Türkçe sözcükler ile ahlak, erzak, merak, mikroskop gibi bazı yaba n cı sözcükler uymaz.
ünlü uyumları i. büyük ünlü uyumu: Eğer bir sözcüğün son hecesindeki ünlü kalınsa. bu sözcüğe eklenecek ekin ünlüsünün de kalın olması. eğer sözcüğü n son hecesinde ünlü ince ise. ekin ünlüsünün de ince olması gerekir.
kito pçı
borç ayak tat kop
bulunmaktadır. Bunları şöyl e sıralayabiliriz:
fll
festivolı
kabulu ham
ünsüz yumuşa ması : Bir sözcüğün son sesinde sert titremsiz (/1, k, ç, p/l seslerden biri varsa ve bu sözcüğe eklenecek ekin ilk sesi ünlü ise. sözcüğün son sesi titremli sese Vd, g, c. b/l dön üşerek yumuşar:
Türkçe, yap ı olarak, eklemeli dillerdendir. Ekleme, ses yapısı hemen hemen hiç d eğişmeyen tabanlara yalnızca sonekierin getirilmesi ile ge rçekleşi r: geçiş, kolıt, göçmen güldü, gelecek geliyor evim, evimiz, evleri eve. evden. evin
IJ
alkolu
ünsüz uyumları : Sonekierin ilk sesleri /e-ç/, /g-k/ ve /d-t/ titremlilik çiftlerini sergiliyorsa ve bu ekierin ekleneceği sözcüklerin son sesinde titremsiz /ç, f, h. k, p, s. ş, t/ seslerinden biri varsa, ek, çiftin titremsiz üyesi ( /t/, Iki veya /ç/l ile, başka bir ses varsa çiftin titremli üyesi Vd/, /g/ veya /c/l ile başlar:
ünsüzlerle ilgili en genel ayrım, titremli olanlarla litremsiz olanlar a rasında, titremsiz olan l arın da akıcı ve
akıcı
olkolü festivali kabulü horii
El]
ünsüz düşmesi: Bazı iki heceli organ adları ile Arapçadan gelen bazı iki heceli sözcükler, ünlü ile başla yan ek ald ı ğında ikinci hecelerinin ünlüsü düşer:
iii. /s/ sesi: O kişisi iyelik ekinin ünlü ile biten tabonlara eklenmesinde ortoya /s/ sesi çı kar:
Tü rkc e
fiJ
(tovukl
göğsü
göğüs
>
karın
>
kamım loğrıyorl
omuz
>
(onunl omzu alnınız lneresi?) ağzımız lkurudul bumun lakıyorl
alın
>
ağız
>
burun ArOQÇO
>
evin ko pısı/kopıı evin penceresi/pencerel iv. /ş/ sesi: ünlü ile biten sayı adları ile üleştirme eki orasında Iş/ sesi türer: ikişer, oltışor, yedışer
krs. birer, üçer, dörder, beşer. sekizer, dokuzar, onar
fıkir
>
resim
>
şehir
>
isim
>
!benim) fiknm lokulunl resmı ITürkiye'ninl boşşehri Isenini ismin
f11
ünsüz türemesi: Eklemede ya Türkçenin sesdizimsel yapısı gereği, ya do tarihsel bir kolıt olarak bazı seslerin türed iğ i olur. i. ad ıl n'si: O(nlarl kişisi iyelik eklerinden ve gösterme adılionndan sonra durum ekieri gelecekse orada / n/ sesi türer: iYelik ekieri + durum ekler! arabasın ı
arabolarını
ünlü türemesi: ünsüz ile biten tabonlara ünsüz ile başlayon ekler eklenirken. orada bir ünlü türer: iyelik ekieri evim krs. ovom evin krs. ovon evimiz krs ova m ız eviniz krs ova nız türetim ekieri kışın
krs öğlen
birinci güneç ozal-
krs. altıncı
azımso-
krs. kötümse-
krs. anaç krs. eksll-
arabasına
araboları na
arabası nda
arabolarında
uzunumsu
krs. masa msı
arabasından
arabalonndan
yeşilimtırak
krs ekşimtırak
arabasının
arabalannın
üçüz
krs ikiz.
atış-
krs ağiaş-
gösterme adılion + durum ekieri şunu bunu onu şu na buna ono onda şundo bunda ondan bundan sundon şu nun bunun onun Gösterme ad ıli on devrededir: onlar
çoğu llanocak
bunlar
mJ
olsa bile od ıl n'si şunlar
n'si kimse odıl ındon sonra yalnızca tomloyon durumu eki gelirse türer: kimsenın kimseyin kımseyı kimseni kimseye kimsene kımsede kimsende kımseden kimsenden kırıc;elı:>r kimsenler
ekşı mtırak morumtırak
odıl
ii. koruyucu ünsüz: ilk sesi ünlü olon durum ekleri, çekim ekieri ve adiaştırma eki -Iş ile sonu ünlüyle biten tabonlar orasında Iyi sesi türer: orobayı
araba ı
yuruyecek
süryecek
yuruyuş
süryüş
Türkçenin ekleme sistemine egemen olon ünlü ve ünsüz uyumlorı, ekierin birden fazla altbiçim sergilernesi ile sonuçl a n ır. Bazı ekierde altbiçim sayısı 8'e çı karken, ba zı ekler ise hiçbir uyum kuralından etkilenmez ve tek biçim sergiler: kilapçı, bekçi, topçu, sütçü, kapı cı, sucu, gözcü geliyor, arıyor, ötüyor, buluyor alırken. görürken. oturuyorken akşamki. onunki. sütünki sabahleyin, ikindı leyin
IJ
Türkçede 8 sözcük türü bulunmaktadır: ilgeç ledatl ad lisiml adıl (zomirl eylem (fiili ünlem sıfat bağloç belirteç lzarfl
Em
Türkçede çok az sayıda sözcük hem ad hem eylem veya hem sıfat hem eylemdir. Sözcük türü kayması Türkçede sözlüksel olarak nadiren görülür. Bu tür koymayı ad ile eylem türü ve sıfot ile eylem türü orası n do sergileyen bazı sözcükler şunlard ı r: boya . boya- ; yama. yama-, barış, barış savaş, savaş-; göç, göçdik. dik-; düz. düz-
•
•
•
• •
Ad ile sıfat arasında sözlüksel olarak sistematik kayma gösteren sözcükler, sayı ve malzeme adı olan sözcüklerdir: iki {sayısı) demir (madeni)
fE
krs. iki Ikisil krş. demir (kapı)
olumsuzluk: gelme, konuş ma zaman: gitti, gelecek, biliyor, bitmiş, görür
Sıfatlar,
niteledikleri adlar atılarak bir ad gibi veya bazen doğrudan eylemleri niteleyerek belirteç gibi kullanılabilir.
tiQ;
güzel lkızl
krş. krş.
Güzele bak! güzel konuş-
anlamah, kalsa, olmoya kisi-sayı: gelmesin, biliyorsunuz, kalsam bilesi k: geliyor idi, almalı i-mişiz
m Vurgu Türkçede son hecelere yerleşerek sözcük sınırı nı belirleyen ve sözcük ek aldıkça hep son heceye kayan dinamik bir öğedir:
IIJ
geliYOR > geliyorSUN > geliyorsuNUZ gözlüK > gözlükÇO > gözlükçüLOK
Vurgu yer adlarında ve bazı yabancı sözcüklerde, sondan bir önceki heceye, bu hece güçlü değilse !yani ünsüz ile bitmiyor ya da ünlüsü uzun değilse), sondan iki önceki heceye gelir:
Böylece vurgu, biri yer adı olan anlam ayırt edici görev üstlenir: BEbek lisıanbul'da bir semt) Ordu (Doğu Koradenit de bir ili
krş. krş.
eşsesli
sözcüklerde
benim arabom senin arabon onun orabası bizim arobo mız sizin orabo nız
beBEK (insan yavrusul orDU (askeri biniki
Olumsuzluk eki -mE, vurgu almayan bir hece olduğu için sözcük vurgusu, kendisinden hemen önceki hecede kalır:
onları n arobosı
!*Türkçede emir kipi hariç d iğer bütün eylem çekimlerinde o kişisi için kişi-sayı eki kullanılmazJ
GELme, GELmeyin, GELmeyiniz
Vurgu, olumsuzluk eki ile adiaştırma eki -mf arasında da anlam ayırt edicidir:
mJ
KAZma !Kazma işini yapman
lfJ
kazMA (kazma
işini
yapan aleti
Türkçenin en yaygın sözcük türetme yolu eklemedir. Ekler dört ayrı doğrultuda sözcük türeten ekler olarak sınıftandırılır.
oddon eylem: başla-, birik-, yonoşeylemden ad: okul, yangın, yazıcı addan ad: Türkçe, başlık, çoycı eylemden eylem: görüş-, koçır-, yutkun-
Türkçede bilesme de yaygın bir sözcük türetme yoludur ve yalnızca, sözcüklerden biri veya hepsi anlamca kaymış bileşikler bitişik yazılır. yangın
merdiveni, gece lambası, silgili kalem korotohto, ilkokul
krş. kalemtraş,
Hem tümeelerde özne ile yüklemcil eylem arasında, hem de tamlama yapılarında tamlayan ile tamlanan arasında uyum vard ır. öznenin ve tamlayanın yansıt tığı kişi ve sayı değerini belirten kişi-sayı ekleri, yüklemcil eylem ve tamlanan üzerine gelir: Ben geldim Sen geldin O geldi* Biz geldik Siz geldiniz Onlar geldiler
iZmir isTANbul ANkara HakKAri
krş.
Türkçede olumsuzluk, zaman, kip, kişi-sayı kategorileri, yüklemcil eylemler üzerine eklenen eklerle sağla nır. Bileşik zaman ve kip çekimlerinde, ikincil çekim eklerini i- !imeld yardımcı eylemi taşır.
Türkçede evet/haw soruları, önceki sözcükle kaynasıp ona ünlü uyumları açısından uyan (ama yine de ayrı yazılanı m/ sözcüğü ku llanılarak; ne- soruları ise, soru sözcükleri ku llanılarak yapılır. Her iki tür soruda tümceler, diğer tümeelerin aksine soru öğesinde doruğa çıkan bir ezgi ile söylenir. Siz Türkçe biliyor musunuz? Sen öğrenci misin? Kim Türkçe öğ renmek istiyor? Türkiye hangi kıtada yer alıyor.
l:m
Türkçede bazı görev sözcükleri, kendisinden hemen önceki sözcükle zorunlu veya seçimlik olarak kaynaşabilir. Bu tür sözcükler çoğunlukla bir ek gibi genel ses uyumlarına uyar; bazıları kaynaştığı sözcüğe bitişik, bazıları kaynaştığı sözcükten ayrı yazılır: araba ile - oraboyla öğrenci
idim - öğrenciydim Ben de öğrenciyim o dQ Gitlin mi gidiyor musun?
. . .. 16
Türkçenin öbek yapısı, sola doğru genişleyerek kurulur, yani öbeğin karakterini belirleyen baş öğe, her zaman en sağdadır:
her zaman PARA getirir. 1 her zaman PARA getirir.
Para mutluluğu HER ZAMAN getirir. 1
Türkçe sın ıfı yeni Türkçe sınıfı şubenin yeni Türkçe sınıfı
Para mutluluğu HER ZAMAN getirir.
ikincisi, türncenin bilgilendirici içeriğinde daha az önemli olan öğel eri yüklemcil eylemin arkasına götürmektir:
sıfat öbeği kısa (adam) daha kısa (adamı benden daha kısa (adam} eylem öbeği verkitabı verAyşe'ye kitabı ver-
Para her zaman MUTLULUGU getirir. > Para mutluluğu getirir her zaman. Para her zaman getirir mutluluğu. Her zaman
mutluluğu
getirir para.
Bu konumdaki öğeler doğal veya karşıtsal vurgu almaz:
Türkçede temel sözcük dizilişi, Ozne(-Nesnel-Eylem
Para mutluluğu getirir HER ZAMAN.
sırasındadır:
Para her zaman getirir MUTLULUGU.
Türkçede türnceler birbirinin içine, olduğu gibi doğru dan veya bir dönüştürme işlemiyle dalaylı olarak yer-
Para mutluluk getirir (Mutluluk getiren, para.! Mutluluk para getirir IPoro getiren, mutluluk.!
leşebi lir:
Tümcede seçimlik olan (dolayl ı) tümleçler türncenin tamamını niteliyorsa en başta, ya l nızca eylem öbeği ni niteliyorsa özneden sonra yer alır.
Sen Türkçe konuşuyorsun. doğrudan :
Ben sen Türkçe konuşuyorsun sanıyorum. dolayi ı:
Para her zaman mutluluk getirir. (Paranın her zaman yaptığı, mutluluk gellrmeklir.l Her zaman para mutluluk getirir. (Her zaman olon, poranın mutluluk getirmesidir)
Ben senin Türkçe
Yalnızca, yüklemcil eylemin hemen önündeki kurucu
(tümceciğinl özne-yüklem uyumu ya uyumuna dönüşür ya da ortadan kalkar: Ben senin Türkçe konuştuğunu sanıyorum. Ben sen/ o/ biz/ siz/onlar Türkçe konusunca seviniyorum.
örneklerde büyük yazılan). türncenin en
Para her zaman MUTLULUK getirir. her zaman getirdiği, mutluluklurJ Para HER ZAMAN mutluluk getirir.
lParanın
Türnce vurgusu, biraz daha şiddetli verilerek, doğa l vurgulu öğe de dahil, türncenin herhangi bir öğesi (aşağıdaki örneklerde büyük ve kalın yazılan) karşıtsal vurgulu öğe haline getirilebilir: Para her zaman MUTLULUK getirir. (Paranın her zaman getirdiği, mutluluktur; başka şey
KOSAÇ TOMCESi !haber kipil
-(yJim -sin -, -fyJiz, -siniz, -(IErJ
D
Koşaç tümcesi, öznenin ne olduğunu (eşitleme yaparakl veya nası l ol duğunu Initelerne yaparakl gösteren tümcedir. Haber kipi çekimindeki koşaç türncesinde zaman. şimdiki zamand ı r: Oya öğrenci. O öğretmen. Kitap bu. Sınıf büyük. Ders eğlenceli. Hava güzel.
EJ
Koşaç türncelerinde yüklemcil eylem her zaman i-
değil.l
mutluluk getirmediği bir zaman yoktur.}
PARA her zaman mutluluk getirir. (Her zaman mutluluk getiren, parad ır; başka
şey değil.}
Türkçenin temel sözcük dizi lişi oynaktır, yani türnce ku rucularını temel dizilişten farklı sıralama k mümkündür ve bu iş, iki belirgin amaç için ve iki ana doğru l tuda yapılır. Birincisi, karşıtsal vurgulama için doğal vurgulu olan öğe dışındaki öğeleri eylemin hemen önüne getirmektir ve bu durumda, taşına n öğe zorunlu olarak karşıtsal vurguludur:
türncenin tamlama
I. ÜNiTE .
Para HER ZAMAN mutluluk getirir. lParanın
konuştuğunu sanıyorum.
Dönüştürme işlemi uygulanırken yerleşmiş
vurgulu doğal öğesidir.
B]
Mutluluğu Mutluluğu
Para her zaman MUnULUGU getirir. >
sınıf
(aşağıdaki
.
Para her zaman MUTLULUGU getirir. >
ad öbeğ i
PE
~
(imekJ eylemidir. Bu eylem anlamı olmayan ama öznelerle tümleçleri birbirine eşitleme veya niteleme yaparak bağlayan bir eylemdir. i- eylemi, haber kipi çekiminde üzerine kişi eklerini alarak kendisinden hemen önceki sözcüğe zorunlu olarak kaynaşmıştır:
Ben öğretmenim Sen
Her iki durumda do
öğrencisin
O ne? Biz Türkçe öğrencısıyiz. Siz nerelisiniz? Onlar güzel
El
D
i- eyleminin artık bağımsız biçimi olmoyan ve bir ek gibi ses uyumlarına giren kaynaşmış biçimleri. aslın da ek değildir; bu nedenle, haber kipi çekiminin kaynaştığı sözcüklerin genel kurala uygun olarak vurgulu olması gereken ası l son heceleri, kaynaşmalardan hemen önceki hecelerdir:
sonuncu durak
Em Sırolamoda
birinci yerine ilk, sonuncu yerine son sözcükleri de kullanılabilir: birinci kat - ilk kat sonuncu durak - son durak
VAROLUS TOMCESi (haber kipil Varoluş tümcesi. aslında, var olup olmamayı belirtmek üzere var ve yok sözcüklerinin tümleç olarak kullanıldığı koşoç tümcesidir:
Çoğu eylem çekiminde olduğu gibi haber kipi çekiminde de o kişisi için ek kullonılmaz. dolayısıyla vurgulu hece de son hecedir:
Ben de vanm Sen artık yoksun. O burada yok mu? Biz her !akımda vanz. Siz bu ya rışta yoksunuz. Onlar bile vartlar!.
onlar kişisi için -!Er eki. yalnızca. özne canlı ise kullanılı r:
[8 Varoluş
Onlar öğrenci Bütün odalar sınıfllar!
ll
tümcelerinde. koşaç türncelerinde olduğu gibi (bkz.tünite3), sözcük vurgusu haber kipi çekiminin kaynaştığı biçimlerde değil, var ve yok sözcükleri üzerindedir.
Koşaç türncelerinde yer bildiren tümleçler de kullanı labilir:
Ben de VAnm Sen a rtık YOKsun. O burada YOK mu? Biz her !akımda VArız. Siz bu yanşta YOKsunuz. Onlar bile VARUar!.
Şımd ı evdeyım.
Sınıfınız
alt katta.
Yer soran nere sözcüğü ya -dE eki ile ya da - si eki ile birlikte kullanılır: Çocuklar ""- ....c 1 nere? Sınıf ri:!
es 1 nere?
lE Varoluş
türncelerinde yer tümleçleri kullanılabilir oma bu tümleçler, normalde, özne ile yüklem arasına girmez.
-(iJnci
161
Masado Kitap masada var
-(Und eki. sayı adianno gelerek sıralama gösteren sıfotlor yapar:
hdeı
Kimse evde yok.
birinci kat allıncı durak üçüncü soru
ll
var, yok
m
O öğretMEN Çocuk neşeLI
ll
-fiJnd eki, sayı ad ları dışında, yalnızca son sözcügelir:
ğüne
Ben oğrerMEnım 1 öğretmeNIM Sen öğrenCisin. Biz Türkçe öğrenciSiyiz. Siz nerellsiniz?
ll
okunuşlor değişmez:
1 kat Vbirınci katil l'nci kat 1/bi rınci katil
Yer tümleci bu konuma. ancak, ğı ise girer:
karşıtsol
vurgu oda-
Para BENDE var (Para yalnızca bende varJ
Sıralamayı yazıda rakamlarla göstermek için ya ek yerine nokta U kullanılır ya do ek. kesme işareti (') ile
II. ÜNİTE
ayrılır:
1. kal 3. soru 5. cadde l 'ncı kat 3'üncü soru S'inci cadde
-(iJyor
D
Şimdiki zaman eki -(iJyor. eylemin konuşma anın -
da
gerçekleşmekte olduğunu anlatır:
Yağmur yağıyor.
Sınıfın
bütün
lambaları yanıyor.
Öğrenciler sınıfta beklıyor
•
B
Simdiki zaman eki sürme anlattığı için sürekli yapılan, değişmeyen. duygu aktaran veya alışkan lık gösteren eylemlerle 'geniş zaman' (bkz. IXOnite-ıl anlatabilir:
lfJ
-DikfEn sonra ve -mEdEn önce yapılan. eylemlerin zamanını ana eylemin zamanına göre sıralayan belirteç tümeeleri kurar:
görüyor
El
(yıllardır!
Ders bıttikten sonra külüphoneye gidiyorum. lönce ders
sigara içiyor.
lönce
sonra kütüphoneye gidiyorum)
kohvoltı yapıyorum.
kohvoltı yapıyorum.
sonra okula gidiyorum}
~~ Bu ulaçlarla kurulan tümeelerde özneler ayn ı da ola-
bilir farklı do: Ders bıNikten sonra biz sinemaya gidiyoruz. Ben Spor yaptıkton sonra ben
lstonbul'o gidiyorum
Ders (biraz sonrol
bltıyor.
Okula gelmeden önce
Simdiki zaman eki, konuşma anına ait sürme anlattığı için konuşma anında yapılması planlanan veya gerçekleşmesi beklenen eylemiere eklenebilir ve bu durumlarda 'gelecek zaman' lbkz. vııı.Onite ıl anlatan belirteçlerle birlikte de kullanılabilir: !Yarıni
•
-DildEn sonra, -mEdEn önce
Seni seviyorum Babam
• •
ULACLAR
(Hergün) Spor yapıyor musunuz? Evımiz denız
•
duş alıyorum.
Uloçlı tümcecikte özne açıkça söylenmiyorsa ana türncenin öznesi ile özdeş olarak a lgılanır:
boşlıyor
Spor yaptıkton sonra (Spor yopon do
duş alıyorum
benımJ
-(y)E, -DE, -DEn
IJ
-fyJE, -DE, -DEn durum ekieri eylemlerin. sırasıyla hedefini, yerini ve kaynağını göstermek üzere adsoylu sözcüklere eklenir:
IEJ
Ozneler aynı ise ve vurgulama yoksa. açık özne kullonılmaz:
lstonbul'o gidıyorum
Spor yaptıkton sonra beniBEN
duş alıyorum.
(Spor yaptıkton sonra
duş alıyorum!
yalnızca
ben
Ankara'da oturuyorum. öğ retmen sınıfton çıkıyor
ILGECLER -(yJE kadar, -DEn önce, -DEn sonra
El
Hedef. yer ve kaynak gösteren ad durum ekleri, zaman adiarına eklendiğinde zaman gösteren belirleçler yapar: Sabaha
rm kadar. önce ve sonra ilgeçleri yer ve zaman bildiren sözcüklere eklenerek uzam ve süre gösteren belirteç öbekleri kurar:
görüşürüz.
uzarn Ofıse kadar yürüyorum Otobüs Ankara'dan önce durmuyor. Asonsöre 1 katton sonra biniyorum
Haftaya ders yok. Salıyo sınav
var.
ilkbaharda toşınıyorsunuz.
~
2008'de mezun oluyoruz.
sabaha kadar saat ikiden önce öğleden sonra
Bir kur iki ayda biliyor Sabahton yola
çıkıyoruz.
m kadar. önce ve sonra ilgeçleri zaman. dönem ve sü-
Erkenden yoııyoruz
ll
Aslen hedef ve kaynak gösteren ad durum ekleri. bir hareket eylemi olmayan duygu eylemleri ile de
re
Buna
kızıyar
Baklavaya Kimden
korkuyor.
musun?
boyılıyorum
hoşlanıyorsun
içeren sözcüklere de eklenir:
sonra dersten önce haberlere kadar
kullanılır: öğrenciler sınavdon
anlam ları nı kahveltıdon
m kadar ilgeci nı
başlangıç yerini veya başlangıç zamanı belirtmek üzere -DEn eki almış sözcüklerle tamam-
lan ı r:
saat dokuzdon on bire kadar
ll
AD TAMLAMASI (belirtisizl
III. ÜNİ'fıE iYELiK
AD AD-fsJi
Belirtisiz ad tamlamasında tamlayan görevindeki ilk ad varlık nesne değil tipik olarak tür, sınrf gösterir; tamlanan görevindeki ikinci ad ise o kişisin i gösteren iyelik eki alır:
-film, -fiJn, -(s)i, -fiJmiz, -(iJniz, -{/ErlsJi
D
iyelik ilişkisi, ad tamlaması !Bkz. ııı.Onite:8-ı2l yapısıyla kurulur. Bu yapıda tamlayanlar iyelik adıilandır ve tamlananlara iyelik adıilarının yansıttığı kişiyi gösteren iyelik ekieri eklenir: tamlayan tamlanan adı l +tam l ayan eki tamlanan+iyelik eki ben ı m sen ı n onun bizim sizin onlann
arabam evin
tomloyan ad+tomlayon eki çocuk polis
Iii
odası
Belirtisiz ad
gözlüğ ünüz
çocuklan
ayakkobı dilbilgisı gökkuşağı buzdolabı denizaltı
lonlonnl çocuklan
özel adlar kulla n ılabili r:
ad, ad < < < < <
tamlaması yapısındadır:
oyak-kop-ı dil-bilgı-sı gök-kuşok-ı
buz-dolopdenız-on-ı
AD TAMLAMASI (belirtili)
iyelik adılı, türncenin öznesi ile aynı kişiyi gösteriyorsa, vurgulama için bile olsa. kullanılmaz; vurgulama gerekiyorsa kendi adı lı ile yapılır: Onlar onların 1 , .endı ödevlerını yapıyorlar. Ben benim 1 kendı ödevlmi yapıyorum .
iyelik adılı kullanı l d ı ğ ı nda. (onlar kişisi hariç) iyelik ekieri özensiz konuşma dilinde atı labili r: benim araba senın ev onun oda bizım okul sizin gözlük onlonn çocuk 1 çocuğ u
AD-fnJin AD-{/Erl sJI
m
Ad tam lamalarında tamlayan ad belirli bir varlığı, ki-fnJin tamlayan eki eklenir. Bu yolla ol uşa n belirtili ad tamlamal arı tür, s ı nıf değ i l. tamlayana ait olma, onunla ilgili olma a nlatır: şiyi veya nesneyi gösteriyorsa, bu ada
polisin köpeği !polise ait köpek) krş. polis köpeği lbir ıor köpekl öğretmenin kitabı Ankara'nın
nüfusu
çocuğ un ayakkabısı
istanbul'un trafiği
iyelik adılı kullanıldığında, onlar kişisini gösteren iyelik ekinin çoğulluk parçası (-/Eri atılabilir: çocuğu
onlar kişisini gösteren iyelik ekinin çoğulluk (-/Eri. aniatımda bulanıklık yaratabilir:
iyelik ilişkisi vurgulanmak üzere kendi adılı, kişi a dıl larıyla birlikte veya bu tür adıller olmaksızın kul l anı labilir: benim kendi evim. Bu senin kendi arobon mı? Herkes sınava kendi sınıfında giriyor
Kişi adlarının ve iyelik adıilannın tamlayan olduğu durumlarda. bu tür sözcükler kendiliğinden belirtili olduğu için, tamlayan ekini kullanmak zorunludur: Ayşe· n n 1 Ayşe orabası
parçası
lonlonnl çocuklan !Cocuk soyısı ı de olobilır l'den çok doJ
Burası
tam l aması nda
Çoğu bileşik
ISizınl gözluğunuz
onlonn çocuklan > onıonn
köpeği kitabı
Türkçe dersi günümüz Türkiyesi Ankara Universitesı Arşimet Konunu
okulumuz
lbenıml arabom Isenini evin lonunl odası lbizıml okulumuz
ll
ayakkabısı
öğretmen
iyelik ekieri kişiyi zaten yansı«ığı için. iyelik adları vurgulama yapılmayacaksa kullanılmayabilir:
IJ
tamlonon ad+iyelik eki
Onun 1 o evi Senın 1 sen kıtabın Kişi adı bir tür, tarz olmuşsa tamlayan eki mayabilir (Bkz. 1110nııe:9l.
kullanıl
Do Vincl Silresi John Wayne yürüyüşü
AD TAMLAMASI (zincirleme) AD(-(nJinJ AD(-(IEr/sJifnin)J AD-(iErlsJi
Zincirleme tamlama, belirtili ve(yal belirtisiz ad tamlamaların ı n en az 3 sözcükten oluşaca k biçimde iç içe girerek kuru lduğu tam l amalardı r.
!Türkçe kitabı! ve !ders kitabı! > Türkçe ders kitabı IAyse'nin annesi]. lannesinin ofisi! ve lafisinin kapısıl > Ayşe'nin annesinin ofisinin kapısı !sa rı kapi, !kaplı kilapi ve !ders kitabı! > sarı kaplı ders kitabı
Zincirleme ad tamlamalarında man ikili ve hiyerarşiklir:
-{/)yordu ( < -(/Jyor i-dil
El
Şimdiki zamanın hikaye kipi eki -fiJyordu, eylemin gerçekleşmekte olmasının geçmiş zamanda kaldığı nı anlatır:
her za-
üniversitedeyken sık sık kütüphaneye gidiyordum. Bu çocuğa eskiden herkes gülüyordu. Bir zamanlar kolayca kilo veriyordum.
!Türkçe !ders kitabıll !!Türkçe dersil kitabı! lllAyşe'nin annesil-nin ofisil-nin kapısıl
Şimdiki zamanın
UAyşe'nin !güneş gözlüğüll
la
!!ders
III
yapılanma
ŞiMDiKI ZAMAN (hikaye kipi)
kitabıl -nın kapağı!
Zincirleme tamlamalarda tamlayan ad iyelik adılı olduğu zaman -fs)/ eki yerine. adılın kişisine uygun iyelik eki gelir:
ULAÇLAR -(y)ken ( < 1-kenJ
m -ken ulacı, i- eylemine doğrudan eklenerek koşaç türncesini ana eylemin zamanı veya dönemi ile eş ler: Ben öğrenci I-ken çok meraklıydım. Insanlar genç i-ken çok oleşlidir. Sen hasta I-ken çok huysuz oluyorsun.
IV. ÜNİ_TE
El
-ken ulacı i- eylemi üzerine eklenir ve eylem, kendinden önce gelen sözcüğe çoğu nlukla kaynaşır ama ünlü uyumuna uymaz:
GEÇMiS ZAMAN !belirli)
-DI
öğrenci i-ken genç i-ken hasta I-ken
Belirli geçmiş zaman eki -Di, eylemin konuşma anın dan önceki bir zamanda gerçekleştiğini ve artık sürmediğini anlatır:
m -ken
All lstanbul'a gitti. Ben bu sınıfa daha önce geldim.
Hikaye kipi, koşaç tümcesindeki eşitliğin veya niteliğin geçmişte kaldığını, konuşma anında artık sürmediğini gösterir. Bu nedenle kipin anlattığı zaman, geçmiş zamandır:
Hikaye kipi çekimlerinde i- eylemi, üzerine gelen eklerle birlikte kendinden hemen önceki sözcükle çoğunlukla kaynaşır ve bir ek gibi, ünlü ve ünsüz uyumlanna uyar:
m
u lacı ile kurulan tümeelerde özneler ayn ı da
Hikaye kipi çekiminde koşaç eylemini kaynaşmamış olarak kullanmak. dilin eski tarzda kullanıldığını veya tümcede geçmiş zaman anlatımının vurgulanmak
ile ( > (yJIEJ
ile sözcüğü hem bir bağlaç, hem de bir ilgeç olarak birliktelik anlatan öbekler kurar: bağla c Murat ile Oya sinemaya gidiyor.
m
Murat Oya ile sinemaya gidiyor.
mJ
ile, kendisinden önceki sözcükle çoğunlukla kaynaşır: Murat ile Oya ile annem ile Türkçe ile
Ben öğretmen i-di-m > Ben öğretmendim Ali hasta i-di > Ali hastaydı O zamonlar çocuk i-di-n > O zamonlar çocuktun
istendiğini anlatır.
gençken hastayken
BAÖLAÇLAR - iLGEÇLER
Ben öğretmen dim lama şimdi değilimi Ali hastayd ı lama şimdi değill
IJ
öğrenciyken
> >
Ben öğrenclyken sen neydin? O hastayken biz burada değild ik. Biz gençken (bizi daha meraklıydık.
-fy)di ( < i-dil
El
>
olabilir farkl ı da:
KOŞAÇ TOMCESi !hikaye kipil
fJ
çoğunluk
gidiyor i-dim > gldiyordum
!benim arabaml ve [çocuk arabasıl > benim çocuk arabam 1 arabası* 1 arabasım (onun arabasıl ve !çocuk arabasıl > onun çocuk orabası 1 arabesısı 1 araba (*Bu yapı, özensiz konuşmoda mümkOn.l
D
hikaye kipinde i- eylemi
kaynaşır:
[ll
> > > >
Murarıa
Oya'yla annemle Türkçeyle
ilenin görevi bağlaç olarak ve'ye benzer ama birlik-
telik anlamı ile bağiacında daha baskınken ve bağiacında öyle değildir: Murat ile Oya sinemaya gidiyorlar.
El
Murat ile Oya sinemaya gidiyorlar Murat ve Oya sinemaya gidiyor
Emir kipinde ben ve bize yönelik çekimler bulunmamaktadır. Kiple dile getirilen talep sen ve siz kişileri için doğrudan, o ve onlar kişileri için doloylı olarak
!Murat ve Oya sinemaya birlikte de gidiyor olabilir oyn oyn doJ
aktarılır:
!Murat
[fl
ıle
Oya
sınemoya
büyük ıhtımalle birlikte gidiyorlar]
Birliktelik öbeği içinde kişi adıilan yer oldığında, bu adıllara lanlar hariç) genellikle tomlayan eki eklenir ve ile normalden daha yüksek bir eğilimle kaynaşır; eksiz ve kaynaşmış biçimlere daha çok özensiz kulla-
(Hey seni yüksek sesle konuşı (Söyleyin ono) bir daha derse erken gelsin.
ll Emir kipinde yalnızca o ve onlar kişileri için soru biçimi
nımlarda rastlanır:
m
standort mümkün çoğunlukla benim ile benimle seninle senin ile onun ile onunla bizim ile bizimle sizin ile sizinle
özensiz benle senle onla bizle sizle
IJ siz kişisi için eylem çekim ekinin biri uzun (-(yJiniiı diğeri kısa
1-(y)in) iki biçimi bulunmaktadır. Uzun biçimi kullanmak resmiyet yansıtır: res mj Yüksek sesle konusmoyınız! Sınıfla sigara içmeyiniz! gayrı resmi Yüksek sesle konuşmayın Sınıfla sigara içmeyin'
öbeğin birliktelik onlatımını pekiştirrnek üzere ayrıca
birlikte sözcüğü de
kullanılabilir:
Murat Oya ile birlikte sinemaya gidiyor. Murat ile Oya birlikte sinemaya gidiyor
m ile ilgeç olarak araç, gereç ve
taşıt kullanmayı anlat-
mak için çok uygundur ama böylesi birlikte sözcüğü yer almaz:
kullanımlarda
ISTEK KIPI
Işe
otobüsle bırtikte gıdıyorum Sınıfı çiçeklerle birlikte süsledık. Ancak gözlükle bı rtikte okuyorum
mJ
-(ylE
B
Yüklemcil eylem, ilenin bağlaç olduğu özne öbeklerinde her zaman çoğuldur; ilenin ilgeç olduğu özne öbeklerinde ise ancak ilk öğe çoğulsa çoğul olur: Babamla ben sinemaya gidiyorum 1 gıdıyoruz. Oya ile sen portiye gelmiyorsun 1 gelmıyorsunuz. Murat ile Oya sinemaya gıdiyorllorl. Babam benimle sınemoyo gıdıyor 1 gidiyoruz. Ben babamla sinemaya g d torurn 1 gidiyoruz. Biz babamla sinemaya gidiyor 1 gıd oruz.
Em
ilenin bağlaç olduğu öbeklerde kişi adıilan ilk öğe olmamalıdır: Benimıe
babam sınemoyo gidiyoruz. ben sinemaya gidiyoruz.
Boborrı o
V. ÜNiTE
:_ -sin, -fyJinfizJ, -sin(lerl
D
Emir kipi, eylemin gerçekleşmesini kesin bir dille talep eden kiptir: ISen) yüksek sesle konuşı 101 bir daha derse erken gelsin ISizl sınıfla sigara lçmeyinlizl! Onlar orada beklemesinilerı
vardır:
O yonn okula gelsın rrı ? Onlar burada beklemesinler mi? Sen yüksek sesle konuş mu? Siz sınıfla sigara içmeyinlizi mi?
istek kipi, eylemin gerçekleşmesine dair isteği dile getirir: Ben
artık gıdeyım
Sakın
m
geç kolmoyosın Bunu herkese söylemeye. Şimdi biraz ara verelim. Bunu böyle bilesiniz. Ne istiyorsanız vereler.
istek kipinin kullanım sıklığı çekimlenen kişiye göre değişir: sık
Ben artık gideyim Sirndi biraz ara verelim. nadiren Sakın geç kolmoyosı n. Bunu böyle bılesin iz. çok nadiren O bir daha derse geç kalmaya. Onlar böyle konuşmaya
El istek kipinin ben ve biz kişileri dışındaki soru çekimleri hemen hemen hiç Ben
kullanılmaz:
artık gıdeyim mı?
Sa kın geç kalmayasıo mı? Bunu herkese söylemeye mi? Simdl biraz ara verelim mı ? Bunu böyle bilesiniz mi? Ne istiyorsanız vereler mi?
•
Bu
II'J
öğrenci, Murortır.
en uzun boylu
öğrencidir.
en uzun boylu sınıfın
öğrencisi Murot'tır.
en uzun boylu
öğrencisidir.
Grup ile üyeler arasında türdeşl ik bağlantısı varsa karşılaştırmayı tamlama ile, yoksa -daki ile kurmak, aniatımda tuhaflık oluşmasını engelleyebilir: Çantadaki en
değerli eşya
-li ve -siz ekleri, adları sıfata dönüştüren eklerdir. Bu
?Çantonın
değerli eşyası ltürdeşlik yokl
eklerle oluşturulan sıfatlar, adın gösterdiği varlığı, durumu, niteliği içerme ya da içermeme, belli bir özelliğe sahip olma ya da olmama anlatır:
?Akdenizdeki en lez.zetll
anlamlı sıfatlar şekerli
yapar:
evli* bekar sütlü lkahvel * sade !kahve) sözlü (sınav) yazılı !sınavi
-ll ve -siz ekieri ile oluşturulan bileşik sıfatiarda karekler arasında değil, sıfa!lar arasında kurulur: kısa boylu uzun boysuz
-(yJi belirtme durumu eki, nesne görevindeki adsoylu sözcüğe veya sözcük grubunun son sözcüğüne belirtililik kazandırmak için eklenir Bütün gece film seyrettim. IDinleyicinin hangi film olduğunu Bütün gece filmi seyrettim. IDinleyicinin hangi film olduğunu
fJ
*
"'
vorl
-(y)i
Ancak bu durum, tüm adlar için geçerli değild i r. Bu eklerle yapılan bazı sıfatiarın karşıt anlamlıları farklı bir sözcük de olabilir:
*
>
balık llürdeşlik
DURUM lbelirtme)
D
* şekersiz
uzun boylu
balığı
>
VI. ÜNiTE
yağlı 'F- yağsız
şıtlık
en
Akdenizin en lezzeti
m -li ve -siz ekieri genellikle aynı ada eklenerek, karşıt
bilmediği vorsoyılıyor.l
bildiği vorsoyılıyor.l
Belirtme durumu ekini şu konumdaki nesnelerde kullanmak çoğunlukla zorunludur: i. Nesne konumundaki sözcük !dil adı ve tabiyet hariç) bir özel ad ise: Murat Ayse·yı 1 Ayşe tanıyor istanbul u 1 istanbul özledim. !Bul Türkçelyil öğreneceğim.
KARSILASTlRMA -DEn daha
Karşılaştırma yapıları kuran -DEn daha iki varlığın, iki kişinin,
iki yerin, iki durumun vb.'nin özellik, nitelik, hacim, boyut vb. açılardan birinin diğerine göre üstünlüğünü, çokluğunu, büyüklüğünü anlatır:
Böyle {biri kursta Türkl'ül göremezsiniz.
ii. Nesne konumundaki sözcüğün üzerinde iyelik eki varsa: öğretmen, arkadasım
1 arkadaşı m görmedi.
iii. Nesne konumundaki sözcükten önce bu. hangi, bazi, dünkü gibi bir sıfat varsa:
Istanbul, Ankara'dan daha büyük bir şehir.
lE
sınıfın
Murat bu
sütlü (içinde süı olani çikaiata balkonlu lbolkonu olani ev şekersiz (içinde şeker olmayani çay yağsız !içinde yağ olmayani yiyecek
DJ
en uzun boylu
sınıhaki
tomlama ile Bu
-li, -siz
lE
sınıhaki
Murat, bu
SIFATLASTIRMA
liJ
•
-daki ile
istek kipindeki soru tümceleri, bir istekten çok öneride bulunma, izin isteme veya onay alma gibi amaçlarla kullanılabilir: Sinemaya gidelim mi? ISinemoya giımeyi önertyorumJ Dans edelim mi? Bu soruya ben cevap vereyim mi? IBu soruya cevap vermeme izin verir misiniz?.) Size yardım edeyim mi? {Size yardım eımemi isıer misiniz?!
• •
•
Karşılaştırmayı daha sözcüğü kullanılmadan da oluş
turulabilir:
şu,
o,
Ben bu kıtobı 1 kitap okudum. Hangi yemekler 1 yemeider seviyorsun? Sınavda, bazı soru on
1 sorular hiç onlamadım. iv. Nesne konumundaki sözcük ile eylem arasında başka bir sözcük varsa:
istanbul Ankara'dan büyük bir şehir.
üSTüNLüK
en üstünlük yapıları kuran en sözcüğü varlık, kişi, yer, durum vb. türde gruplar içinde grubun bir üyesinin. diğerlerine göre özellik, nitelik. hacim, boyut vb. açı lardan en üstün konumda olduğunu anlatır. üstünlük anlatan yapılar iki ayrı yolla kurulur:
Go.zetey 1 Gazele morketten
aldım.
v. Nesne konumundaki sözcük Ine hariç) bir adılsa: Siz k m• 1 kim tanıyorsunuz? Onlar berı 1 ben bekliyor. O nerev 1 nere arıyor? O neyi 1 ne alıyor?
•
•
• •
•
ŞiMDiKi ZAMAN lresmil
BAÖLACLAR -mEldE
EJ
-mEktE, daha çok makale, dilekçe, hitap ve duyuru gibi bilimsel, hukuki ve resmi içerikli yazılı melinlerde kullanılan şimdiki zaman ekidir.
de/da
I!J
Herhangi bir türnce öğesi, sonuno de/da bağiacı getirilerek önceki aniatımda geçen öğelere bağlanobilir:
ll
Resmi şimdiki zaman çekimlerinin özellikle olnlarl kişisi çekimlerinde -mEktE ekinin üzerine, bu ekin oktardığı içeriği konuşucu açısından kesinleşiir
m
mek üzere -Dir eki lbkz. vıııonıte: 9-1 ol eklenebilir:
ILGI EKI -ki
de/da bağiacı arka arkoya kullanılarak birbiri ile bağlantılı olan öğeler aynı tümcede dile getirilebilir: Yarın ki
portlye Ali de Murat da gelmiyor. Ben henüz istonbul'o do izmir'e de gitmedim. Çayı do kohveyi de kolayı da sevmem. Türkçeyi ilen duzeyde konuşocoğım do yazacağım da.
Türkiye'de nüfus her yıl artmaktadır. TöMER'de kurs kayıtları devam etmektedir öğrenciler sınavlarda çok başarılı olmakta dırtar
El
öğretmenim
- Ben de öğretmenim. do tanıyorum - {Beni Memnun oldum - Ben de lstonbul'o gıtmedım lzmı(e de gıtmedim. Yarınki portıye Ali de gelmıyor. O saate kadar hazı rlenz Paketleriz de. -Ben
Sizı tanıyorum. Onları
Türkiye'de nüfus her yıl artmakta Davanın kopanmosını talep etmekteyim TOMER'de kurs kayıtlan devam etmekte Yarışmaya Istanbul'dan kotıl moktoyım
IJ!l
-ki eki, şu tür adiara gelir ve onları aitlik gösteren niteleme sözcüklerine dönüştürür:
de/da bağiacı ve. ama bağlaçları gibi tümeeleri de birbirine bağlar: Bu kilobı okudum da oma hiçbır şey onlamadım. Buz gibi bir gozoz içtım de 1 ve serınledim Okuma sınavındon ıyı not aldım do 1 oma dinleme sınavında başarısız oldum.
i. zaman adları: dünkü {toplontıl, bugünkü konuşmal yarınki {sınavı
önceki {müşteri) sonraki {ders) ii. -DE kalma durumu eki
VII. ÜNİT.f;: olmıs
Sınıfto kı öğrenciler
odadaki eşya l ar televizyondaki film iii. iyelik odılları : benim kilobım > senin evin > onun arobosı >
ll
benimki seninki onunki
Gelecek zaman eki -fyJEcEk, eylemin konuşma zamon ından sonra gerçekleşeceğini anlatır: Ali yarın lstonbul'a gidecek. Murat artık derslere katılmayacak.
KOSAC TOMCESIIgelecek zamani olacak
-ki eki yalnızca dün, gün ve öbür sözcükleri ile ünlü uyumuno girer. Diğer bütün sözcüklerden sonra yalnızca ve daima -ki biçimi kullanılır. dunku 1 dünkl {ol gunku 1 günki
-ki ekini gün, hafta, ay, y1/, sene ve gece sözcükleriyle kullanmak için bu sözcüklerin sıfatioda nitelenmesi gerekir: bu aykı 1 ayki toplantı o günkü tartışma geçen seneki diplama töreni gelecek yılki törenler bu halteki maç dün geeeki tartışma
•
-(y)EcEk
D
oburku 1 öbürkı
IJ
GELECEK ZAMAN
adlar;
Koşoç
tümeelerinin gelecek zamanı, i- eylemi ile değil, ol- eylemi ile anlatılır: 3 oy sonra TOMER mezunu olacaksınız. Bu formu daldurdukton sonra bir TOMER öğrencisi olaca ksınız.
Yarın
hava ruzgarsız olacak. foreniniz yemeksiz mi olacak? Iki saat içınde evde olacağ ım Düğün
ol- eyleminin koşoç lümcelerindeki görevi ile traş ol-, muayene ol-, /edavi olmak, ameliyat ol- gibi iş anlatan bileşik eylemler kurmadaki yardımcı eylem görevi farkl ı dır:
Bir hafta sonra avukat olacağım, şimdi avukat değilim . Bir hafta sonra ameliyat olacağım; şimdi ameliyat değilim
OORELIK
GELECEK ZAMAN (hikaye kipil -(y)EcEkti ( < -(yJEcEk idi)
ll
Gelecek
zamanın
hikaye kipi eki -(y)AcAktl, eylemin önceki bir zamandan sonra gersözkonusu olduğunu veya planlandı
konuşma an ı ndon çekleşmesinin
-{y)E göre
lE
-(y)E göre ilgeci, genellikle canlı ve insansol olon adları lümleç olarak alıp ben, sen, biz ve siz kişilerine ait bakış açı s ı veya kendine görelik anlatı r: Bu öğrenci öğretmenine göre başarısız. Maçı Ali'ye göre kırmızılar kazanacak.
[D
-fyJE göre ilgecinin görevi ben, sen, biz ve siz kişi adıll arına gelerek -CE eşitli k eki ile de yerine getirilebilir: Bence bu çocuk hasta. Sence/ Onca Türkçe zor mu? Sizce bu öğretmen başarılı. Sizce/ Onlarca öyle mi?
I!J
-(ylE göre yapısı ile kurul muş anlatımlar koşoç tümcelerinde ·uygun veya istenildiği gibi olmak· anlamları n ı vermek üzere de kullanılabilir: O iş lam bono göre. Bu polto sona göre mi? Siz bize göre değilsiniz.
ğını anlatır:
Bu kursa 3 oy önce kotıl acaktım. Ah ... Az daha düşecektim! Bilmiyorum. bu işi Eroltakip edecekti. önümüzdeki haftasonu pikniğe gidecektik. Gelecek zamanın hikaye kipinde i- eylemi la kaynasır: katılacak i-dim > katıl acaktım
çoğunluk
Bu kipte eylem konuşma anındon önce gerçekleşm iş de olabilir gerçekleşmem i ş de. Bu kursa 3 oy önce kotılocoktım; vozgeçtim. Geçen haftasonu pikniğe gidecektik; çok ısrar elliler Ayşe'leri de götürdük.
-(yJAcAktl ekinin gerçekleşmem i ş bir eylem anlattığ ı tümceler, çoğunlukla, eylemlerin neden gerçekl eş mediğini onlatan tümcelerle birlikte kullanıl ı r: Bu kursa 3 ay önce katılacaktım ama o zaman vize alamadım.
Geçen haftasonu
pikniğe
gidecektik ama yağmur yağdı.
ILGEÇLER
m gibi ilgeci benzetme; kadar ilgeci
-CE eki bazı sıfal ve belirledere eklenerek söz konusu nitel i ğe veya özelliğe yakın ol mayı onlatan başka sıfat ve belirleçler kurar: büyükçe !büyüğe yakın) bir ev zorca {zora yokıni bir sınav
ll
Bazı sıfat
ve belirteçlerle ekin ayırt edilemezdir: sessiz 1 sessizce oturmak yavaş 1 yavaşça doğrulmak
yakı nlık
aniatma
m gibi ve kadar ilgeçleri
anlatmak için de
Yarın
saat altı gibi buluşalım. nüfusu 4 milyon kadar.
Ankara'nın
gibi ve kadar ilgeçleri adıilario (onlar hariç) birlikte kullandığ ı nda, ilgili ad ı la tomlayan eki eklenir: benim/ ben kadar senin gibi onun gibi bizim kadar sizin gibi senin kadar onların 1 onlar gibi
iş l evi
-CE eki o, bu ve şu adıllarına gelerek miktar, sayı veya ölçüde çoğul l uk anlatır: Bunca emek boşa gitti. Onca parayı böyle bir ev için mi harcadın! Sunca Insan bir hiç uğruna m ı bekliyor saatlerce!
yaklaşıklık
kullanılı r.
-CE eki on, yüz, bin, milyon ve milyar sayı a d iarı na -/Er çoğul eki ile birlikte eklenerek, bu grup sayılario an l atılabilecek kadar çokluğu gösteren nitelemeler yapar: onlarca lsorul yüzlerce löğrencil binlerce !mektup)
IJ
karsılaştırma ilişkisi
kurar. Ali Murat gibi çalışkon değil. All Murat kadar çalışkan değil.
EŞiTLiK
-CE
gibt kadar
VIII. ÜNiTE GEÇMIS ZAMAN (belirsiz) -miş
D
Belirsiz geçmiş zaman eki -miş, konuşanı n, eylemin sonradan öğ rendiğ i ni veya kendisinin sonradan fark ettiğini anl atır. Başkasından duyulduğu veya sonradan fark edildiği için bu ekin anlattığı zaman, geçmiş zamand ı r: ge rçekleştiğin i başkasında n duyduğunu.
ll
•
•
• •
•
[Telefonda Murorın annesinden bflgi aldıklan sonrol .Murat lstonbul'o gitmiş (Evin önünde bobasının arabasını görüncel Aoo babam gelmiş' !Bir arkadaşının şikoyeti üzerine) Bu sözlerimle onu çok üzmüşüm.
GELECEK ZAMAN !rivayet kipi) -(y)EcEkmiş < -(yJEcEk 1-mJşl
IJ
KOSAC TOMCESi !rivayet kipil -(yJmiş ( < i-miş)
fJ
Rivayet kipi, konuşanın, koşaç tümcesindeki bilgiyi başkasından duyduğunu, sonradan öğrendiğini veya kendisinin sonradan fark ettiğini an l atır:
Gelecek zamanın rivayet kipinde i- eylemi çoğunluk la kaynaşır: gidecek i-miş > gidecekmiş
IOğrenci işlerinden söyledilerı
Oğretmenimız (Sınıfa
1]
Bey'miş
~~ Gelecek zamanın rivayetinde, aksi belirtilmiyorsa, eylemin konuşma anından sonra gerçekleşeceği anla-
bakarakl
Aoo, sınıf
EJ
Murat
boşmuş
şılır:
Rivayet kipi, belirsiz geçmiş zamana !bkz. vııı.Onite:ıl benzer ama ondan farkı, aksi belirtilmiyorsa, başkasın dan duyulan, sonradan öğrenilen bilgi geçmiş zamana ait olabileceği gibi konuşma anına da ait olabilir: Oğretmenimiz Murat Bey'miş IOğretmenimiz şimdı Murat BeyJ Oğretmenimiz Murat Bey'miş ama değişmiş. fOğreımenimiz şimdi Murat Bey değiiJ
Murat sizınle konuşocokmış; içeri gelsin mi? Murat sizinle konuşocakmış; ama vazgeçip gitmiş.
PEJdSTIRME -Dir
EJ
kipinde de i- eylemi, üzerine gelen eklerle birlikte kendinden hemen önceki sözcükle çoğunlukla kaynasır ve bir ek gibi, ünlü ve ünsüz uyumlarına uyar: Oğretmenimlz Murol Bey i-miş > Oğretmenımiz Murat Bey'miş.
ŞIMDIKI ZAMAN !rivayet kipil -fiJyormuş ( < -(i)yor i-miş)
El
Şimdiki zamanın rivayet kipi eki -fiJyormuş, konuşanın,
eylemin
konuşma anında gerçekleşmekte olduğunu
başkasından duyduğunu, sonradan öğrendiğini veya
kendisinin sonradan fark ettiğini aktaran kip ekidir. Orhan bır fobrıkodo çalışıyormuş Kapı saatlerdir çarpıyormuş Her gün süt içiyormuş Şimdiki zamanın rivayet kipinde i- eylemi çoğunlukla kaynaşır: çalışıyor i-miş
mŞimdiki
> çalışıyormuş
zamanın rivayetinde, aksi belirtilmiyorsa, başkasından duyulan, sonradan öğren i le n bilgi konuşma anında da geçerli olabilir: Orhan bır fabrikada çalışıyormuş, ne mutlu ono bir işi var! Orhan bir fabrikada çalışıyormuş; oma şimdi işsizmiş.
çabaların
bir gün karşılığını bulacaktır. 2 adet fotoğraf getirilmelidir. Bugünün küçükleri, yarının büyükleridir. Burada sigara içenler cezalandı rılacaktır. Bu
Başvururken
lE
> Sınıf boşmuş.
-Dir eki, daha çok, haber kipi ve gereklilik kipi ile şim diki zaman, belirsiz geçmiş zaman ve gelecek zaman çekimlerine eklenerek türncedeki yargıyı pekişiir mek üzere konuşucunun da bu yargıya katıldığını anlatan bir kip ekidir:
Tıpkı hikaye kipinde olduğu gibi !bkz. ıv.Onite:2l rivayet
Sınıf boş i-miş
Gelecek zamanın hikaye kipi eki -fyJEcEkmiş, konuşa nın eylemin konuşma zamanından sonra gerçekleşeceğini başkasından duyduğunu, sonradan öğren diğini veya kendisinin sonradan fark ettiğini anlatır: IKendısı söyledil Ali yarın lstonbul'o gid ecekmiş. IOğretmen söyledil Murat artık derslere kotılmoyacakmış.
-Dir eki yazılı dilde, özellikle yasa, yönetmelik, duyuru gibi resmi metinler ile ders kitabı, ansiklopedi gibi bilgi verme amaçlı metinlerde gerçekleşmesi güçlü olasılıkları, kesinleşmiş yargıları, değişmez doğruları anlatma amacıyla sıkça kullanılır.
m -Dir eki ile
pekiştirilen yargı, uygun bağlamda konuait bir tahmin, bir beklenti de anlatıyor olabilir: Ahmet derse neden gelmedi sence? Nereden bileyim' (Belki) Hosta(dırl. Soför nereye gi«iğimizı biliyor mu? {Umarım) Bilıyorldurl ...
şucuya
-
[8 -Dir eki
niteleme amaçlı koşaç tümcesi haber kipi olnlarl kişisi çekimlerine eklenerek nitelemeye türsel içerik kazandırabi lir: Deniz movi(dir). krş. Su denize bak nasıl da mavı 1 mavidiri Bu mağazada elbiseler çok ucuz(durl. krş Bu elbise ucuz 1 ucuzdur. Hadi alalımı
IJ
IX. ÜNiTE' GENfS ZAMAN -(E//)r
D
veya
Geniş zaman, eylemlerin düzenli olarak veya sıklıkla gerçekleştiğini anlattığı için doğa olaylarını, matematik işlemleri, geneliemeleri ve alışkanlıklan anlatmaya elverişlidir: Güneş doğudon doğar.
Meşgul Sınav
liJ
süresince sigara içemeyecek miyiz?
Bugün
yağmur yağabilir.
!Yağmurun
bugün yağma ihllmali vorl
Yarınki sınav
IJ
zor olabilir.
-(y)Ebil- emir, rica, istek, öneri gibi edimsel onlatımlar geniş zaman çekimli olumlu soru tümceleriyle kullanılır:
kurmak üzere, genellikle de Adınızı
de onlatabilir: - Oğretmen duymasın, yoksa çok kızar. - Sonmom, kızmaz.
Surayı
söyleyebilir misiniz? (Lütfen adınızı söyleyiniz.l imzalayabilir misiniz?
Bir çay verebilir misiniz?
Em
ilki olumsuz, ikincisi olumlu olon iki yelerlilik yapısı oynı
kaldırırsın.
eylem kökünde önce yetersizlik (-EmE-l, sonra tah-
min (-(y)Ebif-) onlotmokruzere birlikte Ben
IJ
müsünüz, girebilir miyim?
-fy)Ebil-, geniş zaman çekimlerinde yeterlilik yerine
Geniş zaman, potansiyellik aklarabildiği için tahmin
- Bu mosayı sen bile - Kaldırırım tabii.
Geniş zaman, tahmin onlatmasına bağlı olarak gelecek zaman aktaran belirteçlerle de kullanılabi l ir: Bence yarın yağmur yağmoz. Iki gün sonra bu Işten vazgeçersin.
OJ
anlayama-yabilirslniz.
Gerçekleşmesi öznenin kendi isteğine bağlı olma-
yon, genellikle de belirli bir beceri kozanm ış olmayı gerektiren eylemler, olumsuzluk
zaman emir, rica, istek. öneri gibi edimsel anlatımlar kurmak üzere soru türncelerinde de kullanılır: Adınızı söyler misiniz? (Lütfen adınızı söyleyiniz.l
yeterlilik yapısıyla görünmek Çok çalıştı oma
Surayı ımzalar mısınız?
Bir çay verir misiniz? Oturmaz mısınız? Bir çay daha olmaz mısınız?
durumlarda
zorundadı r:
sınavı kazanmadı
1 kozonomodı.
Cüzdanımı
koybettlm, her yerde aradım oma
bulmadım
1 bulamadım.
GENIS ZAMAN (hikaye kipil -(E!IJrdi ( < -(E/1/r idi)
-(y)Ebil- 1 -(y)EmE-
-(y)Ebil-, eylemin gerçekleştirilmesi için gerekli olan güç, bilgi, zaman, kaynak, yetenek olanak vb. yeterliliğe sahip olup olmamayı anlatır: Halil Mutlu hallerde 320kg. koldırabiliyor oma ben koldıramıyorum. Sınavda tarih sorularını cevaplayabildim ama Seni en çok ıs dk. bekleyebileceğlm. Metro lle hangi sernilere gidebiliriz?
bildirdiği
Bu soruyu hiç kimse bilmedi 1 bilemedi
YffiRLiK
diğerlerini cevaplayamadım.
kullanılabilir:
toplantıya katılama-yabil irim.
Bazı soruları
Geniş
I!J
•
tahmin onlatıyor olabilir:
Iki kere Iki dört eder. Disiplin başarıyı getirir. Türkler çayı çok sever.
IJ
• •
Bu filme 18 yaşındon küçükler de girebiliyor mu?
gerçekleşme
potansiyeli taşıdığını anlatır: Her sabah 25 dakika egzersiz yaparım. Bu sınıfları haderneler temizler. Bir sonraki kura başarılı öğrenciler devam eder. Alkol dikkati azaltı r.
•
-fy)Ebil-, yeterlilik yerine izin verme veya isteme anlatıyor olabilir: Bu kadar yeter, çıkabilirsiniz. (Çıkmonızo izin veriyorum.!
Geniş zaman eki -{Al/Jr eylemin düzenli olarak veya sıklıkla gerçekleşmekte olduğ unu
El
•
Efa
Gelecek zaman hikaye kipi eki -{EiiJrdi, eylemin düzenli olarak veya sıklıkla gerçekleşmekte olduğunu oma bunun geçmişte kaldığını aktaran kip ekidir: Çocukken karanlıktan korkard ım . Oniversitedeyken sık sık kütüphaneye giderdim. Geniş zamanın
hikaye kipinde i- eylemi
kaynaşır:
korkar i-dim > korkardım
çoğunlukla
•
•
GENiŞ
• •
•
ZAMAN (rivayet kipi) -(E/iJrmiş < -
1!1
!Eiilr imiş/
ll
-mf, -mEk ve -(yJiş ekleri, tümeeleri adiaştırma görevi dışında doğrudan sözcük türetme görevinde de kullanılır:
Geniş zamanın rivayet kipi eki -(E/brmiş eylemin düzenli olarak veya sıklıkla gerçekleşmekte olduğunu ama konuşanın bunu başkasından duyduğunu, sonradan öğrendiğini veya kendisinin sonradan fark ettiğini aktaran kip ekidir:
giriş, çıkış. bakış, yürüyüş, satış, alışveriş danışma,
dondurma, yazma. okuma. sollama ekmek. çakmak. koymak. yemek
Orhan her sabah l Okm. koşarmış Iki iki daha her zaman dört etmezmiş.
ADLASTlRMA l+iYELiKl+DURUM -mE 1 -mEk 1 -tyJiş {+iye/ik} + durum
Gen i ş zamanın geniş
rivayetinde, aksi belirtilmiyorsa, eylemin zamanda gerçekleşeceği anlaşılır:
Orhan her sabah l Okm. koşa rmış; oma bu
alışkonlığı nı
EJ
rine önce tümceciğin (eğer varsa) öznesine göre kişi eki, sonra adiaşmiş tümceciğin türncedeki görevine uygun ad durum eki getirilir: -mE
bırakmış
Geniş zamanın
rivayet kipinde i- eylemi
çoğ unlu kla
kaynaşır: koşar i-miş
> koşarmış
Senın burada yüzmen tehkileli O benim burada yüzmemi ıstemiyor. Ben onun burada yüzmesine izin vermem. Bız sizin burada yüzmenizde bir sakınca görmüyoruz. Ben onlarınin burada yüzmelerınden rahatsız oluyoruz..
X. ÜNiTE ADLASTIRMA
-mE k
-mf_ -mEk, -fyJiş
D
Burada yüzrnek tehlikeli. Burada yüzmeyı• tehlikeli buluyoruz. Burada yüzmeye• cesaret edemem. Burada yüzmek.1en korkmamak lazım Burada yüzmek.1e bır sakınca görmüyorum. 1*-mEk ekinin son sesi, ek ünlü ile başlayon ek aldığında /y/'ye dönüşOr.l :.MJ.ş Ben sizı n yüzüşünüzü Mark Spilz'e benzetiyorum. O benim yüzüşümü beğenmiyor.
-mf, -mEk ve -(yJiş ekleri, adiaşmış tümeelerde eylem köklerine zaman ve kip ekieri yerine gelen eklerdir: Sen lbu yoldal araba kullan> Senin bu yolda oroboyı hızlı kullanman ltehlikeliJ
> Bu yolda araba kullanmak lçok keyifli) > Senin arobayı ku llonışı n !çok farklı.)
-mE ve -(yJiş ekieri kul l anıld ı ğ ı zaman, özneye tamlayan eki, adiaştırma ekieri üzerine de özne ile uyumlu iyelik eki gelir. Sen !bu yoldal araba kullan-
-mf ile kurulan tümceciğin öznesi ile ana türncenin öznesi çoğunlukla ayrıdır; aynı olacağı durumlarda -mEKii yapı tercih edilir:
> Senin bu yolda a roboyı hızlı kullanman ltehlikeli.l
> Senin
fJ
aroboyı kullonışın
Senin oroboyı
IJ
lçok for1dıJ
-mEk eki kullanıldığı zaman böylesi ekler kullanılmaz, çünkü bu ekin eklendiği tümcede özne bulunmaz. -mE ve -mEk ekieri eylemin aniatığı durumu, işi, hareketi veya oluşu adlaştınrken -(yJiş eki, daha çok. eylemin yapılış biçimini ve tarzını öne çıkarar: ISenini oroboyı
hızlı
kullanman/kullanmak !kuUonmo işil
kullonışın
Adlaştlfma ekieri ile kurulan tümceciklerde, ekin üze-
!kullanma torzıl
Ben [(senin! şarkı söylemeni-den hoşlonıyorum. Ben (şarkı söylemeki-len hoslonmıyorum. ?!Beni [(benimll şarkı söylememl-den hoşlonmıyorum.
IJ
-mfk ile kurulan tümceciğin öznesi ile ana türncenin öznesi, eğer türncecik türncedeki tek tümleç ise aynıdır; tümcede birden fazla tümleç varsa aynı da olabilir ayrı da. Ben
Tümcede özne belirtmek istenmiyorsa -mEk eki kullanılır ve bu durumda özne. herkesi kapsayacak biçimde soyut olarak a l g ı lanı r: Kendıni
bilmek erdemdir. !herkes Içini Dalgalı denizde yüzrnek tehlikelidir !herkes içini
!pikniğe
gitmeyl-e ikna oldum. gidecek olon benim.l Ali beni ı pi kniğe gitmeyl-e ikna etti. !Pikniğe gidecek olan benim.) Ali benden ı pikniğe gitmek) için izin !Pikniğe gidecek olon AlU {Pikniğe
aldı.
DOLAYU ANLATlM (emir kipi)
Kimseyi dinlemeden konuşuyorsun.
"... "' 1 -mE
liJ
IKonuşmonın karşılıklı yapılmadığı, korsım ızdoki kişilerin görüşlerine dikkat. önem ve değer verilmediği vb. anlamlara vurgu yopılmoktodır.l Çocuk kopıyı çalmadon içeri girdi Iken girmeden önce kopıyı çalmanın beklendiğine oma bunun gerçekleşmediğine vurgu yapılmaktadır.) işçiler yemekten zehirlenip hastalondılor. Gemi tırtınaya yakalanıp battı.
Emir kipi ile kurulan tümeeleri ya doğrudan ya da -mf adiaştırma eki kullanorak dalaylı anlatıma çevirebilirsiniz: Öğretmen: - Bir kompozisyon yazınızı
> öğretmen öğrencilere ' Bir kompozisyon yazınız!' diyor. -mE > Öğretmen öğrencilere (onların) bir kompozisyon yazma larını söylüyor. > öğretmen bize (bizim) bir kompozisyon yozma mızı söylüyor. > öğretmen size (sizin! bir kompozisyon yazman ızı söylüyor.
El
Çocuklar bahçede koşup oynuyorlor. gülüp eğlendik.
Arkadaşlarla
ll
El'i1
Kahveltı yapmadon işe gitmem. lise gitmek için önce kohvoltı yoponm.l Soruları iyice anlamadon cevoplomayınız.
lütfen, sakm, hadi v.b. sözcükler aktarılmaz:
Erol Bey oğluna 'Sa kın geç kalma' dedi. > Erol bey oğluna sakın geç kalmamosını söyledi.
-mEdEn ulacı ana türncenin olumsuz olduğu yapılar da ana eyleminin gerçekleşmesinin ön koşulu olarak algılanır:
m -mf adiaştırma eki kullanorak yapılan dalaylı anlatımlarda
-(y/ip ulacı, bir tür ikileme kurorak aynı anda gerçekIesme de anlatabilir:
ICevoplomok için önce soruları iyice
fJ
-mf adiaştırma eki kullanarak yapılan dalaylı anlasöyle- eylemi yerine iste-, rica et-, emret- eylemleri de kullanabilir: tımlarda
gerekir.)
Ana türncenin olumsuz olduğu yapılarda lendiği eylem de olumsuz algılanır:
-{y)ipin ek-
Bugüne kadar yolan söyleyip kimseyi kondırmodım. !Yolan söylemedim ve kimseyi kondırmodımJ
l'iJ
Mustafa Yesim'e ' Biraz bekle' dedi. > Mustafa Yeşim'e biraz beklemesini söyledi. > Mustafa Yeşim'den biraz beklemesini istedi. > Mustafa Yeşim'den biraz beklemesini rica etti. > Mustafa Yeşim'e biraz beklemesini emretti.
anlamanız
-(y/ip, -mEdEn ekinin olumlu versiyonu olmakla birlikte, eklendiği eylem de olumsuz olabilir. Bu durumda -(y/ip ile ana eylem arasında salt ardışıklık veya niteleme değ i l, daha çok birini diğerine tercih etme ilişki si kurulur: Dün akşam sinemaya gilmeyip evde kaldık. Yemeklerde fazla yağ kullonmayıp formunuzu koruyabilirsiniz.
XI. ÜNiTE ULAÇLAR -fyJip 1 -mEdEn
D
-(yJipl-mEdEn u laçları, eylemlerin ana eylemden önce gerçekiesip (-(y/ipl gerçekleşmediğini (-mEdEni belirtir: Dün akşam televizyonu kapatıp uyudum. ITelevizyonu koponım ve sonrasında uyudum.l Dün akşam televizyonu kopolmadan uyudum. IUyudum oma öncesinde televizyonu kopotmodım.l
ULAÇLAR -fyJErEk
EJ
Bütün gün müzik dinleyerek çalıştım. !Hem ders çolışıyordum hem de müzik dlnliyordum.l Kadı n kozayı ağlayarak anlattı.
-(y/ip 1 -mEdEn ulacını taşıyan tümceciklerin özneleri ana türncenin öznesi ile aynıdır:
bir tarafton ağlıyor, bir tarafton do kozayı anlatıyordu.! Problemlerimizi konuşorak çözelimi
(Kadın
Dün akşam Iben/ onnemi televizyonu kopatıp uyudum.
lfJ
Eğer -mEdEn ekini taşıyan bir tümceciğin öznesi ile
ana türncenin öznesi ayrı ise, bu yapı -mEdEn değil -mEdEn (önce) ulacının kısa biçimidir:
ll
Em
ulacı
Dün a kşam annem televizyonu kopatmadon (öncel (ben) uyudum. IUyudum oma annem televizyonu henüz
-(y/ErEk ulacı tümceciğin eyleminin ana eylemle aynı esnada gerçekleşmekte olduğunu anlatır:
kopotmomıştıJ
-(yJip 1 -mEdEn ulaçları ana eylemin yapılış tarzını doğrudan etkiliyorsa, ardışıklıkta n ziyade tarz, neden, gerekçe onlatma işi ön plana çıkar:
-(y/ErEk ulacı, tümcecik ile ana türncenin öznesi aynı ise kullanı l abi li r: Dün akşam esim 1 (ben) televizyon seyrederek uyudum.
[D
-(y/ErEk ulacı ana eylemin yapılış tarzını doğrudan etkiliyorsa, aynı esnada gerçekleşmekten çok tarz, neden, gerekçe onlatma işi ön plana çıkar: Ev sahibi konukları gülerek karşıladı. Spor yaparak zayıfladım. Doktora gilmeyerek sağlığını tehlikeye atıyorsun. Bu teklifi reddederek büyük bir fı rsatı kaçıracak
Em
Ana türncenin olumsuz olduğu yapılarda -fy)ErEKin eklendiği eylem de olumsuz algılanır: Bugüne kadar yalan söyleyerek kimseyi IYolon soylernedim ve kimseyı
EiJ El]
eşyalarımızı
kondırmodımJ
toplayarak kutulora
ULAOAR
kandırmadım.
-fyJErEk eki aralannda tarz, neden, gerekçe ilişkisi kurulması zor olan eylemlerle, tıpkı -(yJip gibi daha çok ardışıklık anlatabilir: Bütün
XII. ÜNİTE -mE 1+1yel kJ için 1 -mEk için
D
-mEf+iyelik ek/eri} için ve -mEk için ulaçlan. eylemin gösteren tümcecikler kurar:
gerçekleşme amacını
Kilo olmamak için spor yapıyorum Doktor bu ılaçları sona iyileşmen için verdi Daha sağlıklı yaşamak için gayret edelim. Doktora yapmak için Amerika'ya gıttl. Bır Türk üniversitesinde okumam için Türkçe gerek.
yerleştırdik
-(yJErEk eki o/- eylemi ile kalıplaşmış olarak açı mlama anlatımı kurar: Ben, öğretmeniniz olarak, sıze düzenli çalışma öneririm. Türkiye'ye daha önce turist olarak mı gel miştiniz. Sizler Türkçeyi yabancı dil olarak öğreniyorsunuz. Turkiye'yl ikinci votonım olarak görüyorum.
öğ renmem
ULAÇLAR -mEk üzere
ULAÇLAR -(y)E. .. -(ylE
ll3
B
-fy)E..-fy)Eulacı tümceciğin eyleminin ana eylemle aynı
esnada ama arka arkaya tekrarlanarak gerçekleş mekle olduğunu anlatır:
Doktora yapmak üzere Amerika'ya gitti. üzere evden çıktı.
Arkadaşlarıyla buluşmak
IJ
Bu adresi ancak sora sora bulabiidik Yol boyuneo konuşa konuşa yürüdü!<.
mJ
giyinmek gerek Bu konuyu açmamak ı Adam gerı dönmernek
IJ
-{yJE... -fyJE ulacı türncecik ile ana türncenin öznesi ayise kullanılabilir:
nı
Dün
mJ
akşam ~şlnı
./üzere herşeyi yapıyor.
Sınavda başarılı olmak ın/üzere çok çalıştım. Kilo olmamak ın/üzere spor yapıyorum. Kış oylarında üşümemek ıç / üzere kalın elbiseler
anlatır:
ID
-mEk üzere hedeflenebilen eylemiere eklendiği için, öznenin yeterliğinde olmayan eylemlerle kullanılmal: ölmek
-fy)E..-fyJE ulacı, olumsuz eylemiere eklendiğinde. tekrarlanarak gerçekleşmeyi değil, hiç gerçekleşmemeyi Spor yapmaya yapmaya kilo aldım. Konuşmaya konuşmaya Türkçeyi unutabilirsiniz.
-mEk üzere ulacı, eylemin gerçekleşme hedeftni koşullu olarak gösteren tümcecikler kurar:
-mfk üzere yapı sı ile kurulmuş anlatımlar, koşaç tümcelerinde ' gerçekleşmeye çok yakın olma' anlamını vermek üzere kullanabilir:
-fyJE.. -fyJEula cı, iki farklı ama yakın veya karşıt anlameyleme de eklenebilir:
lı
mJ
ll
-(yJE..-fyJE ulacı ana eylemin yapılış tarzını doğrudan etkiliyorsa, aynı esnada arka arkaya tekrarlanarak gerçekleşmekten çok tarz. neden-sonuç, gerekçe anlatmak ön plana çıkar: Kadın kozayı ağiaya ağioya anlattı .
Çorbayı korışiıra karışııra pişirmek lazım.
Bu konuda ısra r ede ede hepimizi bıktırdın. öğretmen her gün ödev vere vere bizleri perişan etti.
kapa lıyoruz. ııt(.ru evi terk etti.
Uçak kalkmak üzere Yorgunlukton ölmek üzereyim.
televizyon seyrede seyrede uyudum.
Çocuklar düşe kalko büyür Merdivenlerı ine çıka yoruldum.
l rı
çünkü, bu nedenle, bu yüzden
EJ
çünkü bağiacı kendisinden sonra, bu nedenle bağ Iacı ise kendisinden önce gelen türncenin diğer tümcenin nedeni olduğunu gösterir: Türkçe öğrenıyorum yorum
ıl
/ Bu nedenle Türkiye'de yaşı-
Türkıye'de yaşıyorum Cun~ ı /Bu nedenle Türkçe öğreni
yorum
m bu yüzden
bağiacı kendisinden önce gelen türnce ile
bu türncenin olumsuz birbirine bağlar:
sonuçlarını
gösteren tümceyi
Düzenli ça l ışmodın Bu yüzden başarısız oldun. Düzenli ça l ıştın Bu yOzdeh başarılı oldun.
TERİMLER (Türkçe-İngilizce)
E1
açık
özne
overt subject
norrow vowel
noun
dilbilgisel
grammalical
ad durum eki
cose suffix
dilbilgisi
grammor
ad
öbeği
noun phrose
dalaylı onla tım
indired speech
ad
tomlaması
genitive construction
dalaylı
indired complements
nomolnol oggreement
durum eki
cose morker
duygu eylemi
emotionol verb
düz ünlü
unrounded vowel
edimsel onlatım
progmotic expressian
nominolisotion suffixes
ek
offix
odsoylu sözcük
nominol words
ekleme
affixotion
ağız
dialect
eklemeli diller
ogglutinoting longuoges
alfabe
alphabel
emirkipi
imperotive
ono eylem
main verb
eşitlemeli
equotive
baği oç
conjunction
eşitlik
equolity
boş
heo d
evet 1 haylf sorulan
yes !no questions
slmple post tense
eylem lliill
verb
reported post tense
eylem kökü
verb root
odverb
eylem
odverbiol phrose
eylemeli uyum
verbol oggreement
definite genilive construdion
ezgi
intonotion
uyum
odıl
lzomirl
pronoun
odıl
n'sl
pronominol
adiaştırma
belirli
eklen
geçmiş
zaman
geçmiş
belirsiz
zaman
belirteç (zorfl öbeği
belirteç
belirtili ad
tomlaması
belirtılilik belirtısiz
n
nam inalisetion
adiaştırma
ll B
dar ünlü
ad (isiml
odcıl
ll
m
defıniteness tomlaması
ll
mı
tümleçler
öbeğl
geçmiş
zaman
verb phrose
post !ense
indelinile genitive construdion
gelecek zaman
future tense
belirime durumu eki
occusotive cose morker
geniş
ünlü
wide vowel
bileşik
ad
compound noun
geniş
zaman
oolist
bileşik
eylem
compound verb
görev sözcüklerı
birliktelik öbeğl
comitotive phrose
gösterme
bulanıklık
ombiguity
canlı
çekim çıkan çıkma
ad
Gl
adılion
partides demonstrotive pronouns
haber kipi
copulotive indicotive mood
animete
harf
lener
inflection
hece
sylloble
ezgi
rlsing Intonotion
hedef
goal
durumu eki
oblotive cose morker
ikili
binory
ilgeç !edotl
postposition
çoğulluk
plurolity
ll
ince ünlü
front vowel
özel ad
insansol
human
özensız
konusma
ecusol speech
istek kipi
oplolive mood
özensiz
kullanım
cousal usage
iyelik
possession
özne
subject
possessive pronoun
özne-yüklem uyum
subjecl-verb oggreement
pekistirme
intensificolion
resmi
officiol
iyelik
ll
odılı
iyelik ekieri
possesive markers
iyelik ilişkisi
possessive relolion
kalın
bock vowel
resmi dil
officiol language
kalma durumu eki
locotive cose morker
rivayet kipi
evidenliol mood
korsılostırmo
comporsion
septoma
stotement
korsıl anlamlı
opposıle
sayı adları
numerols
korsıllık
opposition
ses
phone
ünlü
D
meoning
vurgu odoQı
conlrostive focus of stress
ses uyumlan
sound hormonies
korsılsol
vurgu
controstive stress
sesietme
pronunciolion
kaynaşma
cliticizolion
sıfot
adjective
koynasmıs bıçim
clilicised form
sıfal
person name
sıfollostırma
derived adjectives
kisi adılı
personal pronoun
sıralama
ordinci numerols
kisi ekieri
personal suffixes
son ek
suffix
speech moment
soru tümeeleri
inlerrogative
konusma zamanı
speech time
sözcük türü
class of word
kosoç türncesi
copular senıence
sözcük türü
köken
origin
sözcük vurgusu
word
kurucu
constituent
sözdizimsel
syntoctic
malzeme odlan
nouns of materials
sözlüksel
lexical
nesne
object
süre
period
ne-sorulan
wh-questions
sürme
continuily
niteleme
aHribution
sürtünücü
fricolive
olumsuz
negalive
şimdiki
preseni tense
olumsuzluk
negation
aynak
adı
konusma
anı
m m
ll
m
korsılsol
kisi
m
D
proper name
D
odjective phrose
öbeQi
koyması
zaman
sen ıences
canversion sıress
tamlana n
passessed
non-rtgid
lomlayan durumu eki
genitive case marker
öbek yapısı
phrase struclure
tamlayan
passessor
özdes
idenilcal
temel sözcük dizilisi
basic word order
m
I!J
titre mli
voiced
titremsiz
voiceless
vurgulama
emphasis, emphatic usage
tü mce
sentence
vurgu
stress. occent
tümcecik
clouse. subordinote ciause
vurgulu
stressed
tümleç
complement
vurgulu hece
stressed sylloble
türdeş
homogeneous
vurgulu
türetim ekieri
derivotionol offixes
m m
ll
varoluş
yakın
tümcesi
öğe
anlam
existentiol sentence
stressed element close meoning
uloç
gerund
yardımcı
uzom
path, space
yer
locotıon
ünlem
lnterjection
yer tümleci
locotive complement
ünlü
vowel
yerleşmiş
embedding sentence.
ünlü türemesi
vowel adding
ünlü uyumlan
vowel harmanonies
yeterlik
obility, possibility
ünlü uyumu
vowel hormony
yetersizlik
disobility, imposibility
ünsüz
cansonant
yönelme durumu eki
dative case marker
ünsüz düşmesi
consonont dropping
yuvarlak ünlü
rounded vowel
ünsüz türemesi
cansonant odding
yüklem
predicote
ünsüz uyumu
cansonant hormony
yüklemcil eylem
predicotive verb
ünsüz yumuşomosı
cansonant safiing
zincirleme
choln
üstünlük
superlative
zincirleme tomlama
chain genilive construction
eylem
tümce
ouxiliory verb
subordinate ciause
D
BECERi
TEMEL KURLARI
üNiTELER
OKUMA
DiNLEME 1. ÜNİTE Merhaba 2. ÜNİTE Günlük Hayat 3. ÜNITE Yakın Çevremiz 4. ÜNİTE Zaman Geçiyor
•
• Selamiaşma ve tanışmoylo ilgili günlük dildeki basit ifadeleri anlayabilirim (günaydın, iyi akşamlar vs.l
• Ad, soyadı, doğum tarihi gibi kişisel bilgileri içeren basit ifadeleri anlayabilirim.
• Çok yavaş ve net bir şekilde konuşuldu ğunda kendim, oilem ve tanıdığım kişi ler ile sözcükleri ve ifadeleri anlayabilirim. • Sınıfla ve evde en çok kullanılan nesnelerin adlarını anlayabilirim. • Sayıları, fiyatları, saatin koç olduğunu ve gün, oy, yıl ile ilgili ifadeleri anlayabilirim.
5. ÜNİTE Afiyet Olsun 6. ÜNİTE Bürokrasi Her Yerde
7. ÜNİTE Gelecek De Bir Gün Gelecek 8. ÜNİTE Rivayet Odur Ki ...
9. ÜNİTE Farklı
Dünyalar
• Temel kişisel ihtiyoçlarımlo ilgili basit ifade, soru ve bilgileri anlayabilirim {örn; olışverişte, lokontodo, doktordo vb.) • Günlük hayatta ilgi olonıma giren konularla ilgili basit sözcük ve ifadeleri onlayabilirim {örn; hobi. sosyal yaşam, müzik, televizyon vb) •
Kaydedilmiş basit mesajlardaki temel bilgileri anlayabilirim {örn; kaset cd, telesekreter vb)
10. ÜNİTE Medya
• Basit yer ve yön tariflerini anlayabilirim (örn; yürüyerek veya toplu taşıma araçlarıyla gidilebilenl
ll. ÜNİTE
• Yavaş ve anlaşılır konuşulduğunda bir tartışmanın ono konusunu anlayabilirim.
12. ÜNİTE Yolculuk
•
Kısa
ve basit metinlerdeki temel bilgileri anlayabilirim !örn; film veya konser ofisi. duyuru, tobelo vb.l
• Kartpostallarda ki veya arkadaşlarım tarohndan yazılmış kısa ve basit iletileri onlayabilirim {örn; iyi boyromlar, toplontıdo yım vb.l • Kısa ve basit olon bilgilendinci niteliktekli açıklamoları ve yazılı yönergeleri, özelllkle bunlar resimlerle de desteklendiğinde anlayabilirim !örn; bilgisoyar komutları, doldurulocak formlar vb.l • Giriş formu, otel kayıt formu gibi belgeleri anlayabilirim. Ad, soyadı, doğum tarihi ve uyruk gibi kişisel bilgileri verebilirim.
• Görsel olarak do desteklendiğ inde televizyondaki haberlerin ve filmierin temel konusunu anlayabilirim.
Saglıklı Yaşam
Kısa ve basit metinlerde aşina olduğum isim, sözcük ve ifadeleri anlayabilirim.
• Basit ve net olarak yöneltilen soru ve yönergeleri anlayabilirim.
• Günlük dilde yazılmış kısa ve basit metinleri veya yönergeleri anlayabilirim. • Kişisel bilgiler içeren kısa ve basit dilde yazılmış mektup ve davetiyeleri anlayabilirim. • ilgi olanıma giren konulara ilişkin kısa metinleri, basit dilde yozılmışsa anlayabilirim (örn; meslek, hobi, sosyal yaşam vbJ • Belli başlı kalıp ifadeleri içeren yazışma ları anlayabilirim !örn; faks, e-posta vb.l • ilan, broşür, mönü vs. gibi çeşitli yazılar don gerekli bilgileri çıkarıp anlayabilirim. • Gazete ve dergilerdeki haberlerin belli başlı iletilerini anlayabilirim (örn; yer, saat, kişiler vb.)
1
ADP BECERI DüZEYi
toOZLEMLERI KARŞillKLI
KONUSMA
• Günlük konuşmalarda basit konuş maları başlatıp karşılık vererek basit soru ve yanıtlar üretebilirim. • Tanışma, selamiaşma ve vedalaş maya ilişkin kalıp ifadeleri kullanabilirim. • Bir şeyi rica edebilir ve boşkalannın ricalarını yerine getirebilirim. •
Kişilere
nerede oturduklarını, kimleri ve sahip oldukları şey lere ilişkin sorular sorabilir ve bu tür sorular yavaş ve açık sorulduğunda yanıtiaya biiirim. tanıd ıklarını
• Sayılan, miktarı, söyleyebilirim.
fiyatı,
SöZLü ANLATlM
YAZILI ANLATIM
• Basit bir dille günlük hayatta neler yoptığımo ilişkin bilgiler verebilirim.
• Meslek. yaş, adres ve hobilerimi içeren bir form doldurobilirim.
• Bir şeyi yapmayı isteyip istemediği mi basit bir dille ifade edebilirim.
• Basit tümcelerle kendim hakkında bilgi verebilirim (örn; nerede oluruyorum, ne yapıyorum vb.l
lr
•
Adım, soyodım, yoşım
le ilgili •
kişisel
gibi kendimbilgileri verebilirim.
• Bir tebrik kartı ve kortpostol yazabiiirim (örn; doğum günü kartı. boyrom kartı vb.)
Yaşadığım
yere ilişkin bilgiler verebilirim (adres. telefon numarası vb.l
• Birisine nerede olduğumu veya nerede buluşacağımıza ilişkin bilgilendirmek amacıyla bir not yozobilirim.
• Söylenen bir sözü aniayıp onlamodığımı dile getirebiiirim
·-
tarihi ve saati
• Konuşmamı destekleyen jest ve mimiklerin yardımıyla temel ihtiyaçları mı karşılayabileceğim alış verişler
yapabilirim.
• Bir sohbette basit sorular sorabilir ve cevoployobilirim.
• Kendimden ve oilemden bahsedebilir ve diğer insanları tanıtabilirim.
• Günlük hayatta gerekli olan durumlarda basit soru kalıplarını kullanobilir ve bunlara cevap verebUirim (örn; markette. postanede, bonkodo, lakontado vb.)
• Basit bir şekilde hobilerimden ve ilgi olaniarımdon bohsedebilirim.
• Kişilere iş yerinde ve boş zamonlarında neler yaptıklarına ilişkin basit sorular yönellebilir ve bono yöneltilen sorulara cevap verebilirim.
• Hafta sonu ve tatil etkinlikleri gibi geçmiş olayları onlatobilirim.
· Toplu
taşıma araçlarını
kullanarak yapacağım her tür seyohotle ilgili bilgileri isteyebilir ve bilet satın olabilirim.
• Birine yol sorabilir, bir harita ya da şeh i r planı yardımıyla yol tarifi yapabilirim. • Biriyle ne yopacağımıza ve nereye gitmek istediğim ize ilişkin görüşebi lir, buluşma yerimizi ve saatini kararlaştırobilirim.
• Yiyecek ya do içecek bir şeyler sipariş edebilirim.
• Eğitim geçmişimi, önceki ve şu anki işimi anlatabilirim.
• Basit
kalıp ve tümcelerle günlük ho- l
yolıma ilişkin
metinler yazabilirim.(örn;
tanıdıklarım, iş,
okul,oile , hobi vb.l
• Basit tümcelerte bir olayın (kutlamanın, kozanı n) nerede ve nasıl olduğu nu yazılı olarak ifade edebilirim. •
Kişisel
eğitim
bilgilerim,
mesleğim
ve ilgi
durumum,
olaniarım hakkında
bir form doldurobilirim. • Birine
teşekkür
etmek , herhangi bir
konuda ricada bulunmak veya birini davet etmek için basit bir mektup yozobilirim. • Basit düzeydeki tümcelerimi 've', 'oma' , 'çünkü' gibi sözcüklerle boğ loyobilirim. • Bir olayın zamono
bağlı akışını
vere-
bilmek için tümcelerimde 'önce', 'sonra', 'daha sonra' sözcüklerini kullonobilirim.
A2
1
,
..
·-. --
ıte4 vıl!nd~n onblnlerce o6renaye Tur1<çeyi yabanadil olarak ~~ık. Şimdı
•. t
•
•
y~rrçt,v
Avrupa Dil Portfolyosu EJ~yean Language Ponfolio L.._~~--
Ankara Oniverdasi Basmttvi www.ankara.edu.tr
\
. •.
Tar dlc/ıdt f.earnerıf.
