Willamsburg Asks?

‫‪145‬‬

‫ווילי ‪ַַ‬אמ ס ב ו ר ג פרעגט‬ ‫)פארזעצונג פון זייט ‪(144‬‬

‫איז וויכטיג צו באטאנען אז די אלע פאקטן פון‬ ‫די גאנצע נושא‪ ,‬און פון די קאָלאַבאָראַציע פון‬ ‫דעם פאררעטער‪ /‬פארטרעטער איז פולשטענדיג‬ ‫רעקאָרדירט און דאָקומענטירט‪.‬‬

‫פארמ‪ַ‬אכט ע אויגן ביים‬ ‫״קדם״ פראיעקט‬ ‫אצינד לאמיר אַריבערשפאצירן צום שטח‬ ‫אויפ'ן רעכטע זייט פונעם "שעיפער לענדינג"‪.‬‬ ‫ווי דערמאנט האט די "ראָיעל ו ו י י ן קאָמפּעני"‬ ‫באַקאַנט אַלס "קדם"‪ ,‬אָפּגעקויפט אַ דריטל פון‬ ‫דעם שעיפער זאָנע‪ ,‬פון נאך דער שעיפער לענדינג‬ ‫לאַט ביז בראָדוועי‪ .‬מיט עטליכע יאר צוריק האט‬ ‫"קדם" פארקויפט דעם שטח און דעם בנין פאר'ן‬ ‫חשוב'ן וויליאַמסבורגער תושב הרה"ח המפורסם‬

‫די ”ז ַ‪‬אז ַ‪‬א“ געביידע אויף בעדפ ָ‪‬ארד עוועניו נעבן ס ַ‪‬אוט ‪ ,8‬וועלכע ה ָ‪‬אבן אידישע‬ ‫איז ‪ָ‬אנ ג עפ ו ל ט מיט ‪ַַ‬אר ט יס ט ן און ַ‪‬אלע ערליי גוים‪ ,‬ואין קול מחאה במחנה‪ ,‬נישט ד ָ‪‬א קיין‬ ‫פּר ‪ָ‬אט עס ט ן‪ ,‬נישט ד ָ‪‬א קיין איסורים‪ ,‬הכל מותר להם‬

‫בעלי בתים‪,‬‬

‫ר' פּנחס ניימאן נ"י ראש הקהל דקהל "תורת חיים"‬ ‫דחסידי ו ו י ז ש נ י ץ‪-‬מאָנסי אין וויליאמסבורג‪.‬‬ ‫מערץ דעם ‪'27‬סטען אין יאר ‪ '02‬האבן די‬ ‫אדוואקאטן פון ר' פנחס ניימאן נ"י‪ ,‬אריינגעגעבן א‬ ‫פארלאנג פאר א ריזאוניג פאר ז י י ן שטח‪ .‬דער פלאן‬

‫די צוויי ריזיגע ”קדם געביידעס“ גלייך נעבן די שעיפער געביידעס‪ ,‬איינס פון ‪ 24‬שט ָ‪‬אקן‬ ‫מיט ‪ 309‬דירות‪ ,‬און איינס פון ‪ 18‬שט ָ‪‬אקן מיט ‪ 141‬דירות‪ ,‬וו ָ‪‬אס דער א‪.‬ג‪ .‬פ ‪ַ‬אר ט רע ט ע ר פון‬ ‫וויליאמסבורג ה ָ‪‬אט דורכגעל ָ‪‬אזט ָ‪‬אן קיין פּיפּס מחאה‪ ,‬נישט אין ק ‪ָ‬אמ י ונ י ט י ב ‪ָ‬אור ד ‪ ,1‬נישט‬ ‫אין סיטי ק ‪ָ‬או נס י ל און נישט ביים ועד הרבנים דוויליאמסבורג‪ ,‬און ערלויבט ַ‪‬אז מען ז ָ‪‬אל‬ ‫ד ָ‪‬אס ב ‪ַ‬אש ט ע טי ג ע ן מיט בלויז ‪ 20‬פּר ‪ָָ‬אצ ענ ט עפ ‪ָ‬אר דע ב ל דירות‪ ,‬און די איבעריגע איז‬ ‫‪ַ‬אלע ס פ ַ‪‬אר ‪ַַ‬אר ט יס ט ן‪ ,‬יופּיס וכל ערליי גוים‬

‫דער ד ‪ָָ‬אק ו מע נ ט וו ָ‪‬אס צייגט קל ָ‪‬אר ַ‪‬אז בלויז ‪ 20‬פּר ‪ָָ‬אצ ענ ט עפ ‪ָ‬אר דע ב ל דירות‬ ‫איז פ ‪ַַ‬אר ל ‪ַ‬אנג ט געוו ָ‪‬ארן ביים קדם פּר ‪ָָ‬אי עק ט – נישט קיין ‪ 25‬פּר ‪ָָ‬אצ ענ ט‬ ‫און נישט קיין ‪ 30‬פּראצ ענ ט און זיכער נישט קיין ‪ 40‬פּראצ ענ ט‬

‫פון דעם ריזאוניג איז געווען אקוראט דאס זעלבע‬ ‫ווי דער "שעיפער לענדינג" און "ראוז פלאזא"‪,‬‬ ‫פארשטייט זיך מיט פּאָרפּאָציאָנעלע ענדערונגען‪,‬‬ ‫געוואנדן לויט די מאס פונעם שטח‪.‬‬ ‫דער נעמליכער פראיעקט באשטייט פון ‪450‬‬ ‫לוקסוריעזע דירות און סטאָדיוס‪ ,‬וועלכע זענען‬ ‫נישט געאייגענט פאר אידן‪ .‬לויט די פרעלימינערע‬ ‫פלענער באשטייט א י י ן ב נ י ן פון ‪ 24‬שטאקן מיט‬ ‫‪ 309‬דירות‪ .‬און דער צוויטער טורעם באשטייט‬ ‫‪141‬‬ ‫פון ‪ 18‬שטאק פון ‪1‬‬ ‫‪ 14‬דירות‪ .‬דערצו האבן זיך די‬ ‫דעוועלאפערס פארפליכטעט צו מאכן דעם זעלבן‬ ‫פארק וואס עס איז פאראן ביים שעיפער לענדינג‬ ‫און דאס באהעפטן דערצו‪.‬‬ ‫דער דעוועלאפער האט אויך פארשפראכען צו‬ ‫געבן 'בלויז' צוואנציג פראצענט פאר עפארדעבל‪,‬‬ ‫די סומע וואס ווערט נארמאל פארלאנגט‪.‬‬ ‫די "קדם" פראיעקט האט אויך געהאט די‬ ‫ענווייראמענטאלע פראבלעמען‪ ,‬אויף וואס דער‬ ‫פאררעטער האט זיך א שטיק צייט באצויגן‪,‬‬ ‫פרובירנדיג צו דערשרעקן דעם ציבור‪.‬‬ ‫דעצעמבער ‪ 5‬אין יאר ‪ ,'05‬איז דער פראיעקט‬ ‫אדורך דעם סיטי פלענינג באורד‪ ,‬אן ק י י ן שום‬ ‫רעדעס און אפהאלטונגען מצד די "געטרייע‬ ‫היטער" פון אונזער שטאט‪ .‬קיינער האט נישט‬ ‫געבעטן מער ווי ‪ 20‬פראצענט עפארדעבל‪.‬‬ ‫דער קאמיוניטי באורד ‪ ,1‬האט אפגעהאלטן‬ ‫א עפענטליכע זיצונג אום יאנואר ‪ 11‬פונעם נייעם‬ ‫בירגערליכן יאר ‪ .'06‬דער א‪.‬ג‪ .‬פארטרעטער‬ ‫וועלכער איז א ו י ך א מעמבער אינעם קאמיוניטי‬ ‫באורד ‪ ,1‬האט זיך אויך באטייליגט אין דעם זיצונג‪,‬‬ ‫אבער קיין פּופּס האט מען פון אים נישט געהערט‪.‬‬ ‫ער האט נישט געהאט ק י י ן שום קעגנערשאפט‬ ‫צו דעם פראיעקט‪ .‬און דער פראיעקט איז דארט‬ ‫אדורך‪.‬‬ ‫מערץ ‪ 22‬אינעם יאר ‪ ,'06‬איז פארגעקומען‬ ‫א "פובליק ה י ע ר י נ ג" איבער דעם פראיעקט דורך‬ ‫די סיטי פלענינג קאמיסיע‪ .‬עס זענען דארט אויך‬ ‫געווען עטליכע אויפטריטן וועלכע האבן זיך‬ ‫ארויסגעשטעלט קעגן דעם פלאן‪ .‬אבער פון אונזער‬ ‫באקאנטער העצערישער "בעל דרשן" האט מען‬ ‫קיין דרשה דאן נישט געהאט די זכי' צו הערן‪...‬‬ ‫עס איז אינטערעסאנט צו באמערקן דעם פאַקט‪,‬‬ ‫אז צ ו ו י ש ן די וואס האבן אויפגעטראָטן כדי יא צו‬ ‫שטיפּען דעם פלאן‪ ,‬האבן כסדר ארויסגעברענגט‬ ‫דעם פאקט אז די דעוועלאפערס האבן געגעבן‬ ‫צוואנציג פראצענט פאר עפאָרדעבל‪ ,‬און דאס איז‬ ‫ש ו י ן געווען א סיבה דאס "יאָ" אדורכצופירן‪.‬‬ ‫גאנץ וויליאמסבורג שלאפט רואיג מיטן‬ ‫באוואוסטזיין אז מען האט איבערגעגעבן די‬ ‫שליסלעך צו גוטע היטער; שומרים וואָס געבן‬ ‫אַכטונג אז ק י י ן שום ב י י ז ע עלעמענטן זאל זיך‬ ‫נישט אריינכאפן אין אונזער געגענט און פאר'סמ'ן‬ ‫אונזער יוגענט‪ .‬עס פאלט קיינעם נישט ביי אז‬ ‫דא אונטער די נאז רוקען זיך א ר י י ן ארטיסטן‪...‬‬ ‫און די א‪.‬ג‪ .‬פארטרעטער אלארמירן קיינעם נישט‬

‫זאל געבן ‪ 40‬פּראָצענט פאר עפארדעבל‪.‬‬ ‫אלעס איז שאַ שטיל‪ ,‬מען הערט נישט גארנישט‬ ‫פון דעם "פארטרעטער"‪.‬‬ ‫דער "קדם" פּראָיעקט איז געווארן עפּראָוו‬ ‫צו ב ו י ע ן ריזיגע בנינים מיט דירות פאר גוים או‬ ‫ארטיסטן‪ ,‬אויפ'ן זעלבן פלאן ווי דער "ראו‬ ‫פלאזא" פראיעקט‪ ,‬און מיט בלויז ‪ 20‬פראצענט‬ ‫פאר עפארדעבל‪ .‬אבער קיינער פאַרפירט נישט!‬ ‫ווייזט אויס אז מיט'ן ראש הקהל פון ד‬ ‫באַטרעפענדע קהלה וואו עס באַלאַנגט דע‬ ‫אייגענטומער פון דער "קדם" שטח האָט דע‬ ‫פאַררעטער נישט געהאט קיין פּראָבלעם‪ ,‬און ע‬ ‫האט נישט געשפירט אז ער מוז אים אַראָפּרוימע‬ ‫פון וועג‪ ,‬האט ער ז י י ן פּראָיעקט יאָ דורכגעלאָזט‪...‬‬ ‫אדער מעגליך אז ער האט דאָרט אויך געקריגן א‬ ‫אפותיקי‪ ,‬כדי זיך צו פארמאכן דאס מ ו י ל‪ .‬אפש‬ ‫וועלן נאָך די פאַקטן א ו י ך א י י ן טאג ארויפשווימע‬ ‫אויפ'ן אויבערפלאַך‪.‬‬ ‫אבער לאמיר נישט פארגעסן‪ ,‬מיר האב‬ ‫דא צוטאן מיט אן עסקן וואס ארבעט בלוי‬ ‫"לשם שמים"‪ ...‬צו פארזיכערן די הייליגקייט פו‬ ‫אונזער שטאט‪...‬‬

‫פ‪ַ‬אר וו ָ‪‬א ס ה ָ‪‬אט מען נישט מציל‬ ‫א פעסטונג״?‬ ‫געווען ביים ״ז ַ‪‬אז ַ‪‬‬ ‫אויף בעדפארד עוועניו ביי סאוט ‪ ,8‬אין פּנים‬ ‫פונעם סאטמארען בית המדרש אויף סאוט ‪8‬‬ ‫שטייט מאַיעסטעטיש אַ ריזיגען וואָלקן קראצע‬ ‫מיט פילע שטאָקן‪ ,‬אָנגעפולט פון אונטען בי‬ ‫ארויף‪ ,‬מיט אַרטיסטן און געמייינע מענטשן אָבער‬ ‫אין פּוצה פּה ומצפצף‪ .‬קיינער שרייט נישט‪ ,‬קיינע‬ ‫וויינט נישט אויף די עתיד פון אונזערע קינדער‪.‬‬ ‫טראָצדעם וואס אפיציעל פארקויפט מען פאר ד‬ ‫מאסן אז דער ב נ י ן שטייט אונטער גוי'אישע בעל‬ ‫בתים‪ ,‬איז אבער דער פאקט אז דער בנין האָט‬ ‫אין זיך א שותפות פון צ ו ו י י אידן אויך )שווימע‬ ‫און ביסטריצער(‪ ,‬און דער "פארטרעטער" האט‬ ‫גארנישט געשפּירט פאר וויכטיג צו אלארמירן דע‬ ‫וועד הרבנים איבער דעם שרעקליכען געפאר‪.‬‬ ‫אויב איז דער בנין נישט אדורך די אל‬ ‫פורמאַליטעטן ביים סיטי קאונסיל און קאמיוניטי‬ ‫באורד‪ ,‬וואלט מען אבער כאטש א פראטעסט‬ ‫געדארפט מאַכן‪ ...‬אפשר פרובירן דורך ווארפ‬ ‫פּאַשקעווילן‪ ,‬אדער לכה"פ ארויסברענגען דע‬ ‫ו ו י י געשריי בפני כל עם ועדה‪.‬‬ ‫עס קען ז י י ן‪ ,‬אַז דאָ וועט נאָך אויך א י י ן טא‬ ‫ארויפשווימען דער אמת‪ ,‬אז דער פאררעטער האָט‬ ‫באַקומען לא יחרץ געלט כדי צו פארשווייגן ד‬ ‫מעשים‪ .‬אבער דערווייל האט מען ק י י ן וואָרט פו‬ ‫קיינעם נישט געהערט‪ .‬מען האט נישט געווארפ‬ ‫ק י י ן פאשקעווילן‪ ,‬אז מען קען לייגן א שלאָס אויף‬ ‫וויליאַמסבורג‪ .‬קיינער האָט זיך נישט אויפגעוועקט‬ ‫צופרי‪ ,‬און ערהאלטן דעם מעלדונג אז‪ ,‬באו זרי‬ ‫וחלללהו‪...‬‬

‫סענז‪ַ‬אצי ָ‪‬א נ ַ‪‬אלע אויפדעקונג‪UJO :‬‬ ‫פארדינגט דירות פאר ‪ַ‬אר טי סט ן !‬ ‫אין די סאוט‬

‫‪5‬‬

‫געגענט אין וויליאמסבורג‬

‫‪146‬‬

‫ווילי ‪ַַ‬אמ ס ב ו ר ג פרעגט‬ ‫)פארזעצונג פון זייט ‪(145‬‬

‫ואוינען ש ו י ן היינט צענדליגער היימישע‬ ‫משפחות‪ ,‬אבער פאָרט מוטשעט מען זיך דאָרט‬ ‫מיט די פאַרפלייצונג פון גוי'אישע שכנים‪ .‬די‬ ‫אידן וועלכע וואוינען אין יענע געגענט פרובירן‬ ‫אנווענדן אלע מיטלן אז די געגענט זאל זיך וואָס‬ ‫מער פאר'אידישן‪ .‬ווי נאר מען דערוואוסט זיך אז אַ‬ ‫איד פאַרמאָגט א ה ו י ז אין די געגענט‪ ,‬גייען צו אים‬ ‫אריבער עטליכע פרייוויליגע עסקנים וועלכע‬ ‫ואוינען אין די געגענט‪ ,‬און מען פאַרבעט דעם‬ ‫אייגענטומער‪ ,‬ער זאל אריינלייגן דארט בלויז‬ ‫יימישע פאמיליעס‪.‬‬ ‫לעצטענס זענען די שכנים פון יענע געגענט‬ ‫געוואויר געווארן‪ ,‬אז עס איז פאראן אויף ז י י ע ר‬ ‫גאַס‪ ,‬א בנין מיט איבער ‪ 67‬אַפּאַרטמענטס וואָס‬ ‫א דעוועלאָפּער האט אוועקגעשענקט פאר ‪,UJO‬‬ ‫דערמיט צו באצאלן ז י י ן פאַרפליכטונג צוצושטעלן‬ ‫אזא צאל עפאָרדעבל דירות‪ ,‬פאר אן אנדערע‬ ‫פראיעקט וואס ער האט געבויעט‪ .‬דער ב נ י ן געפינט‬ ‫יך אויף ‪ 293-301‬הופּפּער סט‪ .‬קארנער סאוט ‪,5‬‬ ‫אויפ'ן זעלבן בלאק וואו עס וואוינען די חרדישע‬ ‫אידן אין יענע געגענט‪.‬‬ ‫אמת‪ ,‬מתחילה איז ש ו י ן דער בנין געווען‬ ‫אַקופּירט פון גוים‪ ,‬אבער יעדער האט זיך‬ ‫פאָרגעשטעלט‪ ,‬אז אויב איז דער בנין אצינדער‬ ‫אונטער די בעלות פון די "פאראייניגטע א י ד י ש ע‬ ‫ארגאניזאציע"‪ ,‬דארף מען דאָך גארנישט צו ז י י ן‬ ‫באזארגט‪ ,‬מען קען זיכער ז י י ן אז אויב וועט זיך‬ ‫מאכן אז עס וועלן ליידיג ו ו ע ר ן עטליכע דירות‪,‬‬ ‫ועלן זיי דאָך זיכער ערלעדיגן אז עס זאל ג י י ן‬ ‫בלויז פאַר אידן‪ .‬ווער דען אויב נישט די א י ד י ש ע‬ ‫ארגאניזאציע זאל צושטעלן דירות פאר א י ד ן און‬ ‫אויסרייניגען די געגענט פון ארטיסטן?‬ ‫עס גייט אדורך עטליכע חדשים און די שכנים‬ ‫באַמערקן אז עס ווערט ליידיג עטליכע דירות‪,‬‬ ‫און ק י י ן אידן קומען דארט נישט א ר י י ן‪ ,‬בלויז‬ ‫גוים קומען קוקען די דירות‪ .‬און עס ווערט ווידער‬ ‫פארנומען דורך די גוים און ארטיסטן‪.‬‬ ‫עס איז איבעריג יעדעס ווארט‪ .‬מען ב ר ו י ך‬ ‫עס בלויז נאכאמאל איבערזאגן‪ ,‬און אויסשרייען‬ ‫ויעך די טרוקענע שענדליכע פאקט‪ :‬די‬ ‫"פאראייניגטע אידישע ארגאניזאציע" אונטער‬ ‫איר פאַררעטערישער עקזעקיוטיוו דירעקטאָר‪,‬‬ ‫פארמאגט א ב נ י ן מיט ‪ 67‬אפארטמענטס אין די‬ ‫חרדישע געגענט פון וויליאמסבורג‪ ,‬און עס ווערט‬ ‫נאָר פארדינגען פאר גוים און ארטיסטן‪.‬‬ ‫ודי בזה‪ .‬וכדי ב ז י ו ן וקצף!‬

‫”‬

‫די ד ‪ָ‬אק ומ ע נ ט ן וועלכע צייגן ַ‪‬אז ַ‪‬א חסידישער דעוועל‪ָ‬אפּע ר פון ווילי‪ַ‬אמס ב ור ג איז ערלויבט געוו ָ‪‬ארן צו בויען אין די נ ָ‪‬ארט‬ ‫אינג‪ַ‬אנצ ן פריי פון עפ ‪ָ‬אר דע ב ל דירות‪ ,‬ווייל ער ה ָ‪‬אט געש‪ָ‬אנ קע ן פ ַ‪‬אר יו‪-‬דזשעי‪ָ -‬או ‪ 67‬דירות אויף ‪ 301\293‬הופּער סטריט‬ ‫אלס עפ ‪ָ‬אר דע ב ל‪.‬‬ ‫)ביי ס ַ‪‬אוט ‪5‬טע ג ַ‪‬אס( וו ָ‪‬אס מען ז ָ‪‬אל קענען פ ‪ַַ‬אר ט יי ל ן ַ‪‬‬ ‫למעשה וואוינט נישט אין די ‪ 67‬דירות קיין איין איינציגער איד‪ ,‬וכדי בזיון וקצף‪.‬‬

‫״בר‪ָ‬אדו וע י טרייענגל״ – ַ‪‬א‬ ‫שענדליכער אויסמישונג‬ ‫די פּרשה מיט דעם "בראָדוועי טרייענגל" איז‬ ‫א גרויסע און אַ פאַרוויקלטע‪ ,‬און איז ש ו י ן עטליכע‬ ‫מאל געווען לענגער באַריכטעט דאָ אין בלאַט‪.‬‬ ‫אבער ווען מען רעדט פון דעם פאַרראַט פון אונזער‬ ‫א‪.‬ג‪ " .‬פאַרטרעטער" קען מען נישט דורכלאזן דעם‬ ‫ענדליכער פלעק וואס ער האט זיך דא ערוואָרבן‪.‬‬ ‫די פלענער אויף וואס ער קעמפט אזוי מיט צ י י ן‬ ‫און נעגל לויטן‪ ,‬אז עס וועלן אויף דעם "בראדוועי‬ ‫טרייענגל" אויפגעבויעט ווערן טויזענטער דירות‬ ‫פאר ביליגע גוים און בלויז א נישטיגע צאל דערפון‬ ‫ועט ג י י ן פאר אידן‪.‬‬ ‫עס איז נישט צום גלייבן אז עס זענען נאָך פאַראַן‬ ‫אידן וואָס קענען נאָך אָנרופען דעם " פאַררעטער"‬ ‫אַלס עסקן‪ ,‬ווען ער אַרבעט אומענדליך אז די‬ ‫שטאט זאל אַוועק ראַבּירן פּריוואטע פּראַפערטיעס‬ ‫פון חרדישע אידן תושבי וויליאמסבורג‪ ,‬און דארט‬ ‫אויפבויען טויזענטער דירות פאר גוים‪ ,‬און דארט‬ ‫אריינשפּריצען עטליכע א י ד י ש ע פאַמיליעס כדי צו‬ ‫פאַרדעקן ז י י נ ע רשעות'דיגע מעשים‪.‬‬ ‫אונזער א‪.‬ג‪ .‬פאררעטער האט געמאכט א‬ ‫שותפות מיט אונזערע ארכי‪-‬שונאים די ערגסטע‬ ‫אקטיוויסטן פון די היספּאַנישע געמיינדע‪ ,‬און‬ ‫ער האט בכלל נישט געשפירט פאר וויכטיג‬ ‫איינצומעלדן די רבנים איבער דעם פראיעקט‪ ,‬און‬ ‫אז ער וועט אהער ברענגען טויזנטער גויאישע‬ ‫פאמיליעס און פארפלייצן אונזער שטאט מיט גוים‬ ‫און ארטיסטן‪.‬‬ ‫דער פראיעקט גייט אצינד אדורך געריכטליכע‬ ‫אקציעס און מיר וועלן זיך דערצו צוריק קערן‬ ‫אין אן אנדערע געלעגענהייט‪ ,‬ווען עס וועט זיך‬ ‫אויספעלן‪.‬‬

‫“‬

‫די ד ‪ָ‬אק ו מע נ ט ן צייגן ווי‪ַ‬אזו י דער חסידישער דעוועל ‪ָ‬אפּע ר ה ָ‪‬אט איבערגעשריבן זיין געביידע‬ ‫מיט ‪ 67‬דירות אויף ‪ 301\293‬הופּער סטריט )ביי ס ַ‪‬אוט ‪5‬טע ג ַ‪‬אס( פ ַ‪‬אר יו‪-‬דזשעי‪ָ -‬או‬

‫”‬

‫“‬

‫או ענטיטי‪,‬‬ ‫צווייטע יו‪-‬דזשעי‪ָ -‬‬

‫יו‪-‬דזשעי‪ָ -‬או שרייבט איבער דעם דיד פון איין יו‪-‬דזשעי‪ָ -‬או ענטיטי צו ַ‪‬א‬ ‫ל‬ ‫ל‬

‫געגנט‪,‬‬