tunelogradnja spojeno

Sveučilište u Zagrebu Rudarsko-geološko-naftni fakultet

Prof. dr. sc. Lidija

Frgić

Karolina Gradiški

Tunelogradnja

Sretno!

Zagreb, 2015.

1

2

2

Sadržaj Povijest tunelogradnje .............. ........................... ........................... .............. 5 Podjele tunela prema namjeni ......................... .................................. ......... 11 Odvodnja i hidroizolacija hidroizolacija tunela .......................... .............................. .... 35 Vjetrenje – ventilacija tunela ......................... ................................ ....... 41 .............................. ........................... ............... .. 44 Iskolčenje tunela ................ Projektiranje podzemnih prostorija i tunela ................... ................... 49

Istražni radovi ................ ............................. ........................... .................. .... 51 ..................... 58 Geotehničke karakteristike stijenske mase ..................... ................................. ....... 73 Klasične metode iskopa tunela .......................... Suvremene metode iskopa tunela ......................... ................................ ....... 77 Nova austrijska tunelska metoda iskopa (NATM) ................. ................. 77 .............................. ........................... .................. .... 97 Višefazna NATM .................

Norveška metoda ................ ............................. ........................... ................. ... 100 Metoda iskopa s učvršćenjem jezgre .......................... ........................... . 100 ............................ ... 115 Metode poboljšanja (ojačanja) tla ......................... Gradnje posebnih vrsta tunela .......................... ................................ ...... 134 Naprezanja uz otvore podzemnih prostorija i tunela ........... 141 .................................. ........ 161 Analitičke metode proračuna ..........................

Kružni otvor – Krisch .......................... ........................................ .............. 164 Plastificirani Plastificirani prsten - Kastner ........................... .............................. ... 171 ............................ ......................... ............ 179 Obloga kružnih tunela  ...............

3

.................................... .......... 181 Eliptični otvor – Poeschl ..........................

Numeričke metode ................. ............................... ........................... .............. . 185 Tunel Učka

(L = 5062 m) ......................... ............................ ... 207

................... ..... 213 Tunel Pećine (tro i četverotračni, četverotračni, Rijeka) ..............

Podzemna građevina pročistača otpadnih voda u Opatiji ........ 219 Tunel Tuhobić ............... ............................. ............................ ................... ..... 225 Tunel Javorova kosa ......................... ....................................... ................. ... 229 Tunel Mala Kapela

(L = 5761 m) .......................... ........................... . 237

Tunel Sveti Rok

(L = 5661 m) .......................... ........................... . 241

Tunel Sveta Tri Kralja .............. ........................... ......................... ............ 247 Tunel Karavanke (cestovni) ......................... ................................... .......... 251 Eurotunel .......................... ........................................ .......................... ............ 257 Tunel Seikan ......................... ....................................... ........................ .......... 263

Proračun naprezanja uz otvor podzemne prostorije metodom rubnih elemenata – 1. Program .................... .................... 269

Analitičko određivanje presjecišta dviju kružnica ........... 291 Proračun obloge tunela metodom konačnih elemenata – 2. Program ......................... ....................................... ...................... ........ 293 Literatura .......................... ........................................ ........................ .......... 321

4

T U N E L I U užem smislu tunel je p odzemna građevina koja služi za prolaz prometnica te provođenje vode i komunalnih instalacija kroz prirodne ili umjetne zapreke ili ispod njih.

U širem smislu pod tunelom se smatraju i veći podzemni prostori za energetska i druga postrojenja, skladišta, sportske dvorane, trgovački prostori, garaže, vojni objekti i podzemna odlagališta opasnog otpada. Tuneli se često primjenjuju i predstavljaju optimalno rješenje na mjestima duž prometnica na kojima se pojavljuju prepreke različitog karaktera kao na prim jer: - prirodne prepreke: brda, rijeke, jezera i morski zaljevi te - slaba kvaliteta tla: klizišta, odroni, obrušavanja - ili u slučaju opasnosti od vremenskih neprilika, koje

ugrožavaju promet kroz zimski period (snježni zapusi; snježna dionica – Gorski kotar snježne lavine, bura Osnovni elementi tunela: 1) trasa i os tunela 2) niveleta - uzdužni nagib

3) poprečni presjek.

5