TS EN 13445-2

İK

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

TS EN 13445-2 Şubat 2007

ICS 23.020.30

BASINÇLI KAPLAR – ATEŞLE TEMAS ETMEYEN – BÖLÜM 2: MALZEMELER Unfired pressure vessels - Part 2: Materials

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA

−

Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya çıkacak gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini ve standardın uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.

−

Bu standardı oluşturan Hazırlık Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını şükranla anarız.

Kalite Sistem Belgesi İmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.

Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası) TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.

TSEK Kalite Uygunluk Markası (TSEK Markası) TSEK Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin henüz Türk Standardı olmadığından ilgili milletlerarası veya diğer ülkelerin standardlarına veya Enstitü tarafından kabul edilen teknik özelliklere uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.

DİKKAT! TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir garanti söz konusu değildir. Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir. TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Ön söz − Bu standard, CEN tarafından kabul edilen EN 13445-2 (2002) standardı esas alınarak TSE Makina İhtisas Grubu’na bağlı Tesisat ve Basınçlı Kaplar Özel Daimî Komitesi’nce hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulu’nun 13 Şubat 2007 tarihli toplantısında Türk Standardı olarak kabul edilerek yayımına karar verilmiştir. − Bu standardın kabulü ile TS 3362:1979 iptal edilmiştir. − BS EN 13445-2 Issue 4:2002 ile yapılan düzeltmeler metin içerisinde () çizgi ile gösterilmiştir. − EN 13445 standardlarının, “Basınçlı Kaplar – Ateşle temas etmeyen” genel başlığı altında aşağıdaki bölümlerden oluşmaktadır: – – – – – –

Bölüm 1: Genel Bölüm 2: Malzemeler Bölüm 3: Tasarım Bölüm 4: İmalât Bölüm 5: Muayene ve deney Bölüm 6:Küresel grafitli dökme demirden yapılan basınçlı kapların ve basınçlı parçaların tasarımı ve imalatı için özellikler

– Bu standardda kullanılan bazı kelime ve/veya ifadeler patent haklarına konu olabilir. Böyle bir patent hakkının belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

İçindekiler 1 2 3

Kapsam...................................................................................................................................................... 1 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar ............................................................................................ 1 Terimler, tarifler, semboller ve birimler.................................................................................................. 5 3.1 Terimler ve tarifler ............................................................................................................................... 5 3.2 Semboller ve birimler .......................................................................................................................... 5 4 Basınçlı yatak parçalarında kullanılan malzemelerin özellikleri.......................................................... 7 4.1 Genel................................................................................................................................................... 7 4.2 Özel şartlar .......................................................................................................................................... 9 4.3 Teknik teslim şartları ......................................................................................................................... 10 4.4 İşaretleme.......................................................................................................................................... 11 5 Basınçlı olmayan parçalarda kullanılan malzemelerin özellikleri...................................................... 11 Ek A Basınçlı teçhizatlarda kullanılan metalik malzemeler – Gruplama sistemi ve standardlaştırılmış çelikler ................................................................................................................................................. 12 Ek B Kırılma gevrekliğinin önlenmesi için şartlar ..................................................................................... 36 Ek C (Bilgi için) Basınçlı olması amaçlanan kaplamalı mamuller için teknik teslim şartları ............... 52 Ek D (Bilgi için) Basınçlı kaplarda kullanılan çelik ve çelik elemanları için standardlar...................... 55 Ek ZA (Bilgi için) Bu standardın Avrupa Birliği direktiflerinin temel gerekleri veya diğer hükümleri ile ilişkili olan maddeleri................................................................................................. 56 Kaynaklar........................................................................................................................................................ 57

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Basınçlı kaplar – Ateşle temas etmeyen – Bölüm 2: Malzemeler 1

Kapsam

Bu standard, EN 13445-1 standardının kapsadığı ateşle temas etmeyen basınçlı kaplar ve destek elemanlarına ait malzemeler (kaplamalı malzemeler dâhil) ile metalik malzemelerden imâl edilen malzemeler için kuralları kapsar ve şu anki durumuna göre yeterli yumuşaklığa sahip çelikler ile sınırlandırılmıştır. Bu doküman sünme aralığında uygulanmaz. Not - Diğer malzemeler daha sonra Ek’ler aracılığıyla verilecektir. Bu standard, ateşle temas etmeyen basınçlı kapların imalâtında kullanılan metalik malzemelerin seçimi, muayenesi, denenmesi ve işaretlenmesi ile ilgili kuralları kapsar. Bu standard, EN 13445-3 Ek B’deki Analiz Yolu ile Tasarım – Dolaysız Yoldan (AYT) yöntemi kullanılarak tasarımlanan kaplar için, malzeme özellikleri ve malzeme seçimi ile ilgili hükümleri kapsamaz.

2

Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır. Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste hâlinde verilmiştir. Tarih belirtilen atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi hâlinde en son baskısı kullanılır. EN, ISO, IEC vb. No EN 288-3:19922

EN 764-1:2001

Adı TS No1) (İngilizce) Specification and approval of welding procedures for metallic material – Part 3: Welding procedure tests for the arc welding of steels. Pressure equipment – Terminology – TS EN 764-1 Part 1: Pressure, temperature, volume, nominal size.

Adı (Türkçe)

EN 764-2:2002

Pressure equipment – Part 2: Quantities, symbols and units.

EN 764-3:2002

Pressure equipment – Part 3: TS EN 764-3 Definition of parties involved. Flat products made of steels for TS EN 10028-1 pressure purposes – Part 1: General requirements.

Basınçlı donanım – Bölüm 1: Terimler ve tarifler – Basınç, sıcaklık, hacim ve anma boyutları Basınç donanımı - Bölüm 2: Büyüklükler, semboller ve birimler Basınçlı donanım – Bölüm 3: İlgili tarafların tanımları Çelik yassı mamuller-Basınç amaçlı-Bölüm 1: Genel özellikler

EN 10028-2:1992

Flat products made of steels for pressure purposes – Part 2: Nonalloy and alloy steels with specified elevated temperature properties.

TS EN 10028-2

Çelik yassı mamuller-Basınç amaçlı-Bölüm 2: Alaşımlı ve alaşımsız çelikler yüksek sıcaklıklar için

EN 10028-3:1992

Flat products made of steels for pressure purposes – Part 3: Weldable fine grain steels, normalized.

TS EN 10028-3

EN 10028-4:1994

Flat products made of steels for pressure purposes – Part 4: Nickel alloy steels with specified low temperature properties.

TS EN 10028-4

Çelik yassı mamuller-Basınç amaçlı-Bölüm 3: Normalize edilmiş, kaynak edilebilir ve ince taneli çelikler Çelik yassı mamuller-Basınç amaçlı Bölüm 4: Nikel alaşımlı çelikler düşük sıcaklıklar için

EN 10028-1:2000

TS EN 764-2*

2

1

TSE Notu: Atıf yapılan standardların TS numarası ve Türkçe adı 3. ve 4. kolonda verilmiştir. * işaretli olanlar bu standardın basıldığı tarihte İngilizce metin olarak yayınlanmış olan Türk Standardlarıdır. 2 TSE Notu: EN 288-3 iptal edilip yerine EN ISO 15614-1 (TS EN ISO 15614-1* ) standardı geçmiştir. 1

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

EN, ISO, IEC vb. No EN 10028-5:1996

Adı (İngilizce) Flat products made of steels for pressure purposes – Part 5: Weldable fine grain steels, thermomechanically rolled.

EN 10028-6:1996

Flat products made of steels for TS EN 10028-6 pressure purposes – Part 6: Weldable fine grain steels, quenched and tempered.

Çelik yassı mamuller-Basınç amaçlı-Bölüm 6: Su verilmiş ve temperlenmiş kaynaklanabilir ince taneli çelikler

EN 10028-7:2000

Flat products made of steels for pressure purposes – Part 7: Stainless steels.

TS EN 10028-7

Çelik yassı mamuller-Basınç amaçlı-Bölüm 7: Paslanmaz çelikler

EN 10045-1:1990

Metallic materials – Charpy impact test – Part 1: Test method.

TS EN 10045-1

Metalik malzemeler-Charpy vurma deneyi- Bölüm 1: Deney metodu (V-ve U-çentikleri)

EN 10164:1993

Steel products with improved TS EN 10164 deformation properties perpendicular to the surface of the product – Technical delivery conditions.

EN 10204:1991

Metallic products – Types of inspection documents. Technical delivery conditions for steel castings for pressure purposes – Part 1: General.

TS EN 10204

Technical delivery conditions for steel castings for pressure purposes – Part 2: Steel grades for use at room temperature and elevated temperatures. Technical delivery conditions for steel castings for pressure purposes – Part 3: Steel grades for use at low temperatures.

TS EN 10213-2

Çelik dökümler-Basınç amaçlıTeknik teslim şartları Bölüm 2: Oda sıcaklığı ve yüksek sıcaklıkta kullanılan

TS EN 10213-3

Technical delivery conditions for steel castings for pressure purposes – Part 4: Austenitic and austeniticferritic steel grades. Seamless steel tubes for pressure purposes – Technical delivery conditions – Part 1: Non-alloy steel tubes with specified room temperature properties.

TS EN 10213-4

Çelik dökümler-Basınç amaçlıTeknik teslim şartları Bölüm 2:Düşük sıcaklıklarda kullanılan çelik kaliteleri Çelik dökümler-Basınç amaçlıTeknik teslim şartları Bölüm 4:Östenitik ve östenitik-ferritik çelik kaliteleri Çelik borular-Dikişsiz, basınç amaçları için-Teknik teslim şartları-Bölüm 1: Belirtilen oda sıcaklık özellikleri olan alaşımsız çelik borular

EN 10216-2:2002

Seamless steel tubes for pressure purposes – Technical delivery conditions – Part 2: Non-alloy and alloy steel tubes with specified elevated temperature properties.

TS EN 10216-2

Çelik borular-Dikişsiz, basınç amaçları için-Teknik teslim şartları- Bölüm 2: Belirtilen yüksek sıcaklık özellikleri olan alaşımsız ve alaşımlı çelik borular

EN 10216-3:2002

Seamless steel tubes for pressure purposes – Technical delivery conditions – Part 3: Alloy fine grain steel tubes

TS EN 10216-3

Çelik borular-Dikişsiz, basınç amaçları için-Teknik teslim şartları- Bölüm 3: Alaşımlı ince taneli çelik borular

EN 10213-1:1995

EN 10213-2:1995

EN 10213-3:1995

EN 10213-4:1995

EN 10216-1/2002

2

TS No TS EN 10028-5

TS EN 10213-1

TS EN 10216-1

Adı (Türkçe) Çelik yassı mamuller-Basınç amaçlı Bölüm 5: Kaynaklanabilir ince taneli çelikler termomekanik olarak haddelenmiş

Mamul yüzeyine dik deformasyon özellikleri iyileştirilmiş çelik mamullerTeknik teslim şartları Metalik ürünler-Muayene ve deney belgelerinin tipleri Çelik dökümler-Basınç amaçlıTeknik teslim şartları Bölüm 1:Genel esaslar

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


Adı (İngilizce) Seamless steel tubes for pressure purposes – Technical delivery conditions – Part 4: Non-alloy and alloy steel tubes with specified low temperature properties.

EN 10216-5:1998

Seamless steel tubes for pressure TS EN 10216-5 purposes – Technical delivery conditions – Part 5: Stainless steel tubes. Welded steel tubes for pressure TS EN 10217-1 purposes – Technical delivery conditions – Part 1: Non-alloy steel tubes with specified room temperature properties.

EN 10217-1:2002

EN 10217-2:2002

EN 10217-3:2002

EN 10217-4:2002

EN 10217-5:2002

EN 10217-6:2002

EN 10217-7:1998

EN 10222-1:1998

EN 10222-2:1999

EN 10222-3:1998

TS No TS EN 10216-4

Welded steel tubes for pressure TS EN 10217-2 purposes – Technical delivery conditions – Part 2: Electric welded non-alloy and alloy steel tubes with specified elevated temperature properties. Welded steel tubes for pressure TS EN 10217-3 purposes – Technical delivery conditions – Part 3: Alloy fine grain steel tubes. Welded steel tubes for pressure purposes – Technical delivery conditions – Part 4: Electric welded non-alloy steel tubes with specified low temperature properties. Welded steel tubes for pressure purposes – Technical delivery conditions – Part 5: Submerged arc welded non-alloy and alloy steel tubes with specified elevated temperature properties. Welded steel tubes for pressure purposes – Technical delivery conditions – Part 6: Submerged arc welded non-alloy steel tubes with specified low temperature properties. Welded steel tubes for pressure purposes – Technical delivery conditions – Part 7: Stainless steel tubes. Steel forgings for pressure purposes – Part 1: General requirements for open die forgings.

TS EN 10217-4

Steel forgings for pressure purposes – Part 2: Ferritic and martensitic steels with specified elevated temperature properties. Steel forgings for pressure purposes – Part 3: Nickel steels with specified low temperatures properties.

TS EN 10217-5

TS EN 10217-6

Adı (Türkçe) Çelik borular-Dikişsiz, basınç amaçları için-Teknik teslim şartları- Bölüm 4: Belirtilen düşük sıcaklık özellikleri olan alaşımsız ve alaşımlı çelik borular Çelik borular - Dikişsiz - Basınç amaçları için - Teknik teslim şartları - Bölüm 5: Paslanmaz çelik borular Çelik borular-Kaynaklı-Basınç amaçları için-Teknik teslim şartları-Bölüm 1: Belirtilen oda sıcaklık özellikleri olan alaşımsız çelik borular Çelik borular-Kaynaklı-Basınç amaçları için-Teknik teslim şartları- Bölüm 2: Belirtilen yüksek sıcaklık özellikleri olan elektrik kaynaklı alaşımsız ve alaşımlı çelik borular Çelik borular-Kaynaklı-Basınç amaçları için-Teknik teslim şartları- Bölüm 3: Alaşımlı ince taneli çelik borular Çelik borular-Kaynaklı-Basınç amaçları için-Teknik teslim şartları- Bölüm 4: Belirtilen düşük sıcaklık özellikleri olan elektrik kaynaklı alaşımsız çelik borular Çelik borular-Kaynaklı-Basınç amaçları için-Teknik teslim şartları- Bölüm 5: Belirtilen yüksek sıcaklık özellikleri olan toz altı kaynaklı alaşımsız ve alaşımlı çelik borular Çelik borular-Kaynaklı-Basınç amaçları için-Teknik teslim şartları- Bölüm 6: Belirtilen düşük sıcaklık özellikleri olan toz altı kaynaklı alaşımsız çelik borular

TS EN 10217-7

Çelik borular - Kaynaklı- Basınç amaçlı - Teknik teslim şartları Bölüm 7: Paslanmaz çelik borular

TS EN 10222-1

Çelik dövmeler-Basınç ayarlıBölüm 1:Açık kalıpta dövme için gerekli özellikler

TS EN 10222-2

Çelik dövmeler-Basınç ayarlıBölüm 2: Ferritik martensitik yüksek sıcaklıklarda kullanılan

TS EN 10222-3

Çelik dövmeler-Basınç ayarlıBölüm 3:Belirlenmiş düşük sıcaklık özellikleri olan nikel alaşımlı çelikler 3

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


Adı (İngilizce) Steel forgings for pressures purposes – Part 4: Weldable fine grain steels with high proof strength.

EN 10222-5:1999

Steel forgings for pressure purposes TS EN 10222-5 – Part 5: Martensitic, austenitic and austenitic-ferritic stainless steels.

prEN 10253-2:1999

Butt welding pipe fittings – Part 2: Wrought carbon and ferritic alloy steel with specific inspection requirements. Steels and nickel alloys for fasteners TS EN 10269 with specified elevated and/or low temperature properties.

EN 10269:1999

TS No TS EN 10222-4

Adı (Türkçe) Çelik dövmeler-Basınç ayarlıBölüm 4:Yüksek akma dayanımlı kaynak edilebilir ince taneli çelikler Çelik dövmeler-Basınç ayarlıBölüm 5: Östenitik, martensitik ve östenitik- ferritik paslanmaz çelikler -

Çelikler ve nikel alaşımlarıYüksek sıcaklık ve/veya düşük sıcaklık özellikleri belirtilen bağlama elemanları

EN 10272:2000

Stainless steel bars for pressure purposes.

TS EN 10272

Paslanmaz çelik çubuklarBasınç amaçları için

EN 10273:2000

Hot rolled weldable steel bars for pressure purposes with specified elevated temperature properties.

TS EN 10273

Sıcak haddelenmiş kaynak edilebilir basınç altında kullanım amaçlı çelik çubuklarYüksek sıcaklıklarda belirli özelliklere sahip

EN 12074:20003

Welding consumables – Quality requirements for manufacture, supply and distribution of consumables for welding and allied processes. Unfired pressure vessels – Part 1: General. Unfired pressure vessels – Part 3: Design. Unfired pressure vessels – Part 4: Fabrication. Unfired pressure vessels – Part 5: Inspection and testing.

EN 13445-1:2002 EN 13445-3:2002 EN 13445-4:2002 EN 13445-5:2002 prEN 13479-1:1999

EN ISO 2566-1:1999

TS EN 13445-1

Basınçlı kaplar – Ateşle temas etmeyen – Bölüm 1: Genel TS EN 13445-3* Basınçlı kaplar – Ateşle temas etmeyen – Bölüm 3: Tasarım TS EN 13445-4 Basınçlı kaplar – Ateşle temas etmeyen – Bölüm 4: İmalat TS EN 13445-5 Basınçlı kaplar – Ateşle temas etmeyen – Bölüm 5: Muayene ve deney -

Welding consumables – Test methods and quality requirements for conformity evaluation of consumables – Part 1: Primary methods and evaluation. Steel – Conversion of elongation TS 2023-1 values – Part 1: Carbon and low EN ISO 2566-1 alloy steels (ISO 2566-1:1984).

Çelikler-Uzama değerlerinin çevrimi- Bölüm 1: Karbonlu ve az alaşımlı çelikler aşama kodu

EN ISO 2566-2:1999

Steel – Conversion of elongation values – Part 2: Austenitic steels (ISO 2566-2:1984).

TS 2023-2 EN ISO 2566-2

Çelikler-uzama değerlerinin çevrimi-Bölüm 2: Östenitik çelikler aşama kodu

CR ISO 15608:2000

Welding – Guidelines for a metallic material grouping system (ISO/TR 15608:2000).

TS CR ISO 15608

Kaynak - Metalik malzemeleri gruplandırma sistemi için kılavuz

3

4

TSE Notu: EN 12074 iptal edilip yerine EN ISO 14344 standardı geçmiştir.

ICS 23.020.30

3

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Terimler, tarifler, semboller ve birimler

3.1 Terimler ve tarifler Bu standardın amaçları bakımından, EN 13445-1, prEN 764-1 ve EN 764-3 standardlarında verilen terimler ve tarifler ile birlikte aşağıda verilen terimler ve tarifler uygulanır.

3.1.1 En küçük metal sıcaklığı ΤΜ

Aşağıdaki şartlardan herhangi biri için belirlenen en düşük sıcaklık (Madde 3.1.2 ve Madde 3.1.3). – – – –

Normal işletimler, Açma ve kapama işlemleri, 0°C’un altındaki atmosfer kaynama noktası olan muhtemel işlem bozuklukları (akışkanın alevlenmesi gibi) Basınç veya sızıntı deneyi boyunca

3.1.2 Sıcaklık ayarlama terimi ΤS

Referans tasarım sıcaklığının ΤR hesaplanması ile ilgilidir ve hesaplanan uygun en küçük metal sıcaklığındaki membranın çekme gerilmesi dayanımına bağlıdır. Not 1 - ΤR için verilen değerler Çizelge B.2-1’de gösterilmiştir . Not 2 - Membranın çekme gerilmesine dayanım referansı EN 13445-3 Ek C’ de verilmiştir.

3.1.3 Referans tasarım sıcaklığı ΤR

Darbe enerjisi özelliklerini belirlemede kullanılan sıcaklıktır ve sıcaklık ayarlama teriminin ΤS, en küçük metal sıcaklığına ΤΜ, eklenmesiyle belirlenir: ΤR = ΤΜ + ΤS

3.1.4 Darbe deney sıcaklığı ΤKV

Darbe enerjisine karşı gerekli direncin sağlandığı durumda elde edilmesi gereken sıcaklık (Madde B.2).

3.1.5 Darbe kopma enerjisi KV EN 10045-1 standardına uygun olarak yapılan Charpy-V-çentik deneyine tâbi tutulduğunda malzeme numunesi tarafından soğurulan enerji.

3.1.6 Referans et kalınlığı eB

Parçanın referans tasarım sıcaklığı ΤR ile gerekli darbe deney sıcaklığı ΤKV arasında bağlantı kurmak için kullanılan parçanın et kalınlığı (Çizelge B.1-1 ve Şekil B.4-1 ilâ Şekil B.4-5). Kaynak işlemine tâbi tutulmamış parçalarda referans et kalınlığı eB, duvarın anma et kalınlığına (müsaade edilebilir korozyon payı dâhil olmak üzere) eşittir. Kaynak işlemine tâbi tutulmuş parçalar için referans et kalınlığı Çizelge B.4-1’de verilmiştir.

3.2 Semboller ve birimler Bu standardın amaçları bakımından, EN 764-2 standardında verilen semboller ve birimler ile birlikte Çizelge 3.2-1 ve Çizelge 3.2-2’de verilen semboller ve birimler uygulanır.

5

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Çizelge 3.2-1 – Alan ve süre için parametreler Parametre

Sembol

Birim

Süre

t

s, min, h, d, a

Frekans

f

Boyut

herhangi bir Latin harfi

Hz a

mm

Uzunluk

l

mm

Kalınlık

e

mm

Korozyon payı

c

mm

Çap

d, D

mm

Yarı çap

r, R

mm

Yüz ölçümü

A, S

mm2 mm3

b, c

Hacim, kapasite

V

Ağırlık

W

N, kN

Yoğunluk

ρ

kg/mm3

Alanın ikinci momenti

І

mm4

Kesit modülü

Z

mm3

İvme

γ

m/s2

d

Düzlem açısı herhangi bir Latin harfia rad, ° a Sembollerde, bu çizelgede tanımlanmış olan harflerin haricindeki küçük harfler kullanılabilir. b Hacim m3 veya L olarak da gösterilebilir. c Litre “L” SI birimlerinde ve bunların katsayılarında kullanılabilen ve SI sistemine dahil olmayan bir birimdir. d Yoğunluk kg/m3 olarak da gösterilebilir.

6

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Çizelge 3.2-2 – Mekanik parametreler Parametre a

Sembol b

Birim

Kuvvet

F

N

Moment

M

N.mm

p, P

bar , MPa, N/mm2

Sıcaklık, Celcius olarak

t

°C

Termodinamik sıcaklık

T

K

Lineer genleşme katsayısı

µm/m °C

Kayma gerilmesi

α σ τ

MPa, N/mm2

Anma tasarım gerilmesi

f

MPa, N/mm2

Çekme dayanımı

Rm

MPa, N/mm2

T sıcaklığındaki kopma dayanımı

Rm/t

MPa, N/mm2

Akma dayanımı

Re

MPa, N/mm2

T sıcaklığındaki akma dayanımı

Re/t

MPa, N/mm2

Üst akma dayanımı

ReH

MPa, N/mm2

% 1 deneme dayanımı

Rp1,0

MPa, N/mm2

% 0,2 deneme dayanımı

Rp0,2

MPa, N/mm2

T sıcaklığındaki % 0,2 deneme dayanımı

Rp0,2/t

MPa, N/mm2

Elastisite modülü

E

MPa, N/mm2

Kayma modülü

G

MPa, N/mm2

Poisson oranı Gerinme

υ ε

%

Kopma sonrası uzama

A

%

KV

J

HB, HV

-

Bağlantı katsayısı

z

-

Emniyet faktörü

S

-

Basınç

Normal gerilme

Darbe enerjisi Sertlik

c

MPa, N/mm2

-

a

Sıcaklık göstergesi bulunmayan parametreler oda sıcaklığında kabul edilir. Bu sembollerden bazıları, R ve f gibi, ISO 31’in parçası değildir. c ”bar” SI birimlerinde ve bunların katsayılarında kullanılabilen ve SI sistemine dahil olmayan bir birimdir. “bar” birimi; isim plâkalarında, sertifikalarda, çizimlerde, basınç göstergelerinde ve aletçilikte kullanılır ve her zaman gösterge basıncı olarak kullanılır. Bu, 97/23/EC Basınçlı Ekipmanlar Direktifi’nin (PED) şartlarına uymaktadır. b

4

Basınçlı yatak parçalarında kullanılan malzemelerin özellikleri

4.1 Genel 4.1.1 Basınçlı yatak parçalarında kullanılan malzemeler Madde 4.1’in genel şartlarını ve uygunsa Madde 4.2’nin özel hükümlerini karşılamalıdır. Basınçlı yatak parçalarının malzemeleri Madde 4.3’teki teknik teslim koşullarına uygun olarak sipariş edilmelidir. Basınçlı yatak parçalarında kullanılan malzemelerin işaretlenmesi Madde 4.4’e uygun olarak gerçekleştirilmelidir. Malzemeler, tahmini imalât adımları ile uyumlu olarak seçilmeli ve bu malzemeler dâhili akışkanlara ve dış çevreye uygun olmalıdır. İmalât, deney ve işlem sırasında meydana gelen hem normal işlem şartları hem de geçici şartlar, malzemeleri belirlerken göz önünde bulundurulmalıdır. 7

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Not 1 - Malzeme standardları, malzemelerin onayı veya ayrıntılı malzeme değerlendirmeleri için teknik teslim koşulları geliştirildiğinde, aynı zamanda Madde 4.1 ve Madde 4.2’nin şartları da yerine getirilmelidir. Not 2 - Basınçlı yatak parçaları için teknik teslim koşulları geliştirildiğinde, EN 764-4 standardının yapısı ve şartları karşılanmalıdır. İstisnalar teknik olarak doğrulanmalıdır. Malzeme tiplerini cinslerine ayırmak üzere imalât ve muayene özellikleri arasında bağlantı kurmak için, malzemeler CR ISO 15608 standardına uygun olarak gruplandırılmalıdır. Not 3 - Malzemeler bu gruplara, imalât ve kaynak işlemi sonrası ısıl işlem ile ilgili olarak kimyasal bileşimleri ve özelliklerine uygun olarak ayrılır.

4.1.2 Bu standardın şartları ile uyumlu basınçlı yatak parçalarının malzemelerine, EN 10204 standardına uygun muayene dokümanları tarafından eşlik etmelidir. Not -

Muayene dokümanının tipi EN 764-5 standardına uygun olmalı ve malzeme şartlarına uygunluk beyanı içermelidir.

4.1.3 Malzemeler, planlanan kullanımlarını bozabilecek (zayıflatabilecek) yüzeysel ve dâhili kusurlardan arındırılmış olmalıdır.

4.1.4 Çelikler; mastar boyunda ölçülen, kopma sonrası belirli en küçük uzamaya sahip olmalıdır. L0 = 5,65 S 0 Burada; S0 : Mastar boyu içindeki orijinal enine kesittir. Kopma sonrası herhangi bir yöndeki en küçük uzama ≥ % 14 olmalıdır. Bununla birlikte, daha düşük uzama değerleri de (örneğin, bağlantı araçları veya döküm parçalarda), bu düşük değerler için uygun ölçülerin karşılanabilmesi ve özel şartların sağlanabilmesi şartıyla uygulanabilir. Not - Uygun ölçülerin karşılanabilmesine örnekler: – –

Tasarımda yüksek emniyet faktörü uygulaması Genleşebilir malzeme davranışını göstermek için yapılan patlatma deneylerinin performansı

4.1.5 Madde 4.1.4’te belirtilenler haricinde bir mastar boyu ölçüldüğünde, kopma sonrası en küçük uzama, Madde 4.1.4’te verilen uzamanın aşağıda verilenlere uygun olarak dönüştürülmesiyle belirlenmelidir. – –

EN ISO 2566-1, karbon ve alaşım çelikleri; EN ISO 2566-2, östenitik çelikler.

4.1.6 Çelikler aşağıdaki gibi; Charpy-V-çentik darbe deney numunesi (EN 10045-1) üzerinde ölçülen, belirli bir en küçük darbe enerjisine sahip olmalıdır. Ek B’ye uygun ancak 20 °C’dan daha yüksek olmayan deney sıcaklığında, – –

Ferritik çelikler için ≥ 27 J ve Ni alaşımlı çelikler için % 1,5’den % 5’e kadar; Malzeme grubu 8, malzeme grubu 9.3 ve malzeme grubu 10 çelikleri için ≥ 40 J.

Aynı zamanda Ek B’nin diğer şartları da uygulanmalıdır.

4.1.7 Kaynak veya şekillendirme işlemi yapılacak çeliklerin kimyasal bileşimleri, Çizelge 4.1-1’deki değerleri aşmamalıdır.

8

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Çizelge 4.1-1 – Kaynak veya şekillendirme işlemi yapılacak çeliklerin karbon, fosfor ve kükürt muhtevası Çelik grubu (Çizelge A.1-1’e uygun olarak) Çelikler (Madde 1’den 6’ya kadar ve 9)

Döküm muhtevası %C 0,23

a

%P

%S

0,035

0,025

Ferritik paslanmaz çelikler (Madde 7.1)

0,08

0,040

0,015

Martensitik paslanmaz çelikler (Madde 7.2)

0,06

0,040

0,015

Östenitik paslanmaz çelikler (Madde 8.1)

0,08

0,045

0,015 b

Östenitik paslanmaz çelikler (Madde 8.2)

0,10

0,035

0,015

Östenitik paslanmaz çelikler (Madde 10)

0,030

0,035

0,015

a b

Mamuldeki C derişimi en çok % 0,25 İşlenecek mamuller için korozyon direncinin planlanan hedefi karşılamasını sağlayacak bir anlaşma olması şartıyla kontrollü % 0,015 ilâ % 0,030’luk kükürt muhtevasına; izin verilebilir.

4.2 Özel şartlar 4.2.1 Özel özellikler 4.2.1.1 Genel Malzeme davranışları; imalât işlemleri veya işletme şartlarından etkilendiğinde, bunun basınçlı kabın emniyeti veya kullanım ömrünü olumsuz yönde etkileyebileceği malzemeyi belirlerken göz önünde bulundurulmalıdır. Olumsuz yönde etkilenmeler aşağıdaki nedenlerden meydana gelebilir:

İmalât işlemleri: Örneğin, soğuk şekillendirme ve ısıl işlem, İşletme koşulları: Örneğin, hidrojen gevrekleşmesi, korozyon, tufallanma ve soğuk şekillendirme sonrası malzemenin yaşlanma davranışı

4.2.1.2 Levha hâlindeki yırtılmalar Bağlantı tasarımı ve yükleme şartlarından kaynaklanan levha hâlindeki yırtılmaların gösterilmesinin gerektiği durumlarda, yüzeye dik gelişmiş şekil bozukluğu özelliklerine sahip ve EN 10164 standardına uygun olarak sağlanan çelikler kullanılacaktır. Not -

Kılavuzluk için EN 1011-2 standardına bakınız.

4.2.2 20 °C’un üzerindeki tasarım sıcaklığı 4.2.2.1 Bir malzeme sadece, EN 13445-3 standardında belirtilen ve malzeme teknik şartlarında tanımlanan malzeme özellikleri için istenen sıcaklık aralığındaki basınçlı parçalar için kullanılabilir. Teknik teslim şartları, müsaade edilebilir küçük sıcaklık (TS) için gerekli olan belirli malzeme değerlerini içermiyorsa, tasarım için EN 13445-3 standardında belirlenen değerler, iki bitişik değer arasındaki doğrusal interpolasyon ile belirlenir. Diğer östenitik ve östenitik-ferritik paslanmaz çelikler için, oda sıcaklığında (RT) belirlenen ReH (Rp0,2) değeri, 50 °C’dan düşük veya 50 °C’a eşit sıcaklıklarda kullanılabilir. 50 °C ve 100 °C sıcaklıkları arasındaki interpolasyon, RT ve 100 °C değerlerini kullanarak ve 20 °C sıcaklığını interpolasyon için başlama noktası kabul ederek gerçekleştirilir. 100 °C’un üzerinde doğrusal interpolasyon, çizelgede verilen değerler arasında gerçekleştirilir. 9

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

4.2.2.2 Darbe özellikleri, malzemenin, yükseltilmiş sıcaklıklarda uzun veya sık sık tutulmasıyla etkilenebildiğinden; çalışma sırasındaki muayenenin tekrar gözden geçirilmesi için, sıcaklıkların ve yükseltilmiş sıcaklıklara maruz kalma sürelerinin kaydedildiği varsayılır. Bu maruz kalmanın beklenen ömür üzerindeki etkisi tahmin edilmeli ve kaydedilmelidir. Basınçlı kapların kurutulması ve temizlenmesi gibi işlemler için, düşük sıcaklık özelliklerine sahip fakat yükseltilmiş sıcaklık olmaksızın % 0,2’lik deneme dayanımı değerleri olan çelikler; yükseltilmiş sıcaklıklar için tasarım hesaplamalarında kullanılan % 0,2’lik deneme dayanımının, Çizelge 4.2-1’de verilen faktörün 20 °C’da belirlenen en küçük akma dayanımı değerleriyle çarpılarak elde edilmesi şartıyla, ancak kurutma ve temizleme işlemleri için yükseltilmiş sıcaklıklarda kullanılabilir. Çizelge 4.2-1 – Düşük sıcaklıktaki çelikler için akma dayanımı indirgeme faktörleri Sıcaklık Τ

Çelik 100 °C

200 °C

250 °C

300 °C

Sertleştirilmiş ve menevişlenmiş

0,75

0,68

0,64

0,60

Normalize edilmiş veya termomekanik olarak işlem görmüş

0,70

0,58

0,53

0,48

İnterpolasyon Madde 4.2.2.1’deki gibi gerçekleştirilecektir.

4.2.3 Kırılma gevrekliğinin önlenmesi Ek B’deki şartlar uygulanacaktır.

4.2.4 Bağlantı araçlarının çelikleri için özel şartlar Civata, tespit civatası ve somunları içeren bağlantı araçları. Otomat çeliği kullanılmaz. Karbon çeliğinden veya > % 3,5 Ni alaşımlı ferritik çelikten yapılmış civatalar 300°C’un üzerindeki sıcaklıklarda kullanılmaz. Civatalar için ferritik ve martensitik çeliğin çubuk malzemesinin belirtilen en küçük çekme dayanımı 1000 N/mm2 ’yi aşmamalıdır. Kopmadan sonra, çubuk malzemesinin en az uzaması asgari A5 = %14 olmalıdır. Ferritik ve martenzitik çelikler için darbe özellikleri Ek B.2.2.3’te verilmiştir. -160 °C’un altında tasarım sıcaklığına sahip civata malzemeleri, -196 °C’da darbe deneyine tâbi tutulmalıdır. Uygun olduğu yerlerde hidrojen gevrekleşmesi, yorulma özellikleri veya gevşeme özellikleri göz önünde bulundurulmalıdır. Not 1 - Yüzey durumu ile ilgili detaylandırılmış şartlar ve çubuğun iç sağlamlığı, bazı uygulamalar için gerekli olabilir. Not 2 - Bu standardın şartlarına uygun bağlantı araçlarının malzemeleri, EN 10204 standardının ilkelerine göre onaylanmalıdır.

4.3 Teknik teslim şartları 4.3.1 Standardlar Basınçlı kaplarda kullanılan malzemelerin tedariği için Çizelge A.2-1’de belirtilen sınırlamalar için basınçlı parçalarda kullanılan plâkalar, şeritler, çubuklar, borular, bağlantı parçaları, dövme parçalar, dökme parçalar, flânşlar, valf gövdeleri ve diğer basınçlı teçhizatın standardları kullanılmalıdır. Not - Çizelge D.1-1 atıfta bulunulan malzeme standardının bilgilendirici bir özetini içermektedir. Gerekli olduğunda, imalât ve işletme nedeniyle özel şartlar göz önünde bulundurulmalıdır. 10

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

4.3.2 Malzemeler için onaylar Basınçlı kaplar için EMDS’de belirtilen bir malzeme, sadece uygulama aralığı sınırları içinde ve eğer Madde 4.1 ve Madde 4.2 göz önünde bulundurulmuşsa kullanılacaktır.

4.3.3 Kısmi malzeme değerlendirmeleri Madde 4.3.1 ve Madde 4.3.2’de belirtilenlerin dışındaki malzemeler, kısmi değerlendirmeyle kabul edilmesi ve Madde 4.1 ve Madde 4.2 göz önünde bulundurulması şartıyla kullanılır.

4.3.4 Kaplanmış mamuller Basınçlı parçalarda kullanılan kaplanmış mamuller için teknik teslim koşulları Ek C’nin şartlarına uygun olmalıdır. Not 1 - Basınçlı olması amaçlanan kaplanmış mamuller için teknik teslim koşullarını içeren standardlar şu anda mevcut değildir. Not 2 - Kaplanmış çelikler için teknik teslim koşullarını kapsayan ulusal doküman örnekleri [2] ve [4]’te verilmiştir.

4.3.5 Kaynak işleminde kullanılan sarf malzemeleri Basınçlı parçaların ve bağlantı parçalarının, basınçlı parçalara kaynak işleminde kullanılan kaynak sarf malzemeleri için teknik teslim koşulları EN 12074 ve prEN 13479-1 standardlarına uygun olmalıdır. Not -

Kalite Güvence Sistemi şartları ve imalât, tedarik, dağıtım, deney yöntemleri ve sarf malzemelerinin değerlendirilme şartları ile ilgili olarak aynı kriterleri yerine getiren, eşdeğer ulusal/uluslararası şartlar kabul edilir.

4.4 İşaretleme Mamullerin veya teslim birimlerinin işaretlemesi, mamul veya teslim birimi ile muayene dokümanları arasındaki izlenebilirliği sağlamalıdır. Standardlaştırılmış malzemeler için işaretleme, ilgili mamul standardının şartlarını yerine getirecektir. Standarda dâhil edilmemiş malzemeler için işaretleme en az aşağıdakileri içermelidir. – – –

Malzeme özellikleri (referans, malzeme gösterilişi) İmâlatçının ismi veya damgası Uygulanabilirse, muayene sorumlusunun mührü

Belirli muayene ile tedarik edilen malzemeler için işaretleme, mamul veya teslim birimi ile ilgili muayene dokümanları arasındaki ilişkiye izin veren bir tanımlama içermelidir.

5

Basınçlı olmayan parçalarda kullanılan malzemelerin özellikleri

Basınçlı olmayan parçalarda (örneğin; destekleyici uçlar, kenarlar, bölme duvarları ve basınçlı kaplara kaynatılan benzer parçalar), kimyasal bileşim ve çekme özellikleri için asgarî şartları kapsayan malzeme şartlarına uygun malzemeler kullanılır.

11

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Ek A Basınçlı teçhizatlarda kullanılan metalik malzemeler – Gruplama sistemi ve standardlaştırılmış çelikler A.1

Basınçlı teçhizatlarda kullanılan metalik malzemeler için gruplama sistemi

Çelikler Çizelge A.1-1’de gösterildiği gibi gruplandırılır. Grup 1 ve Grup 11’de verilen sayılar, malzemelerin döküm potası analizine atıf yapar. Grup 4 ilâ Grup 10’da verilen şekiller, alaşımların tayininde kullanılan elementlere dayanır. Çizelge A.1-1 – Basınçlı teçhizatlarda kullanılan metalik malzemeler için gruplama sistemi (CR ISO 15608’e göre) Grup

Alt grup

1

ReH ≤ 275 N/mm2 a belirli en küçük akma dayanımlı ve % analizli çelikler: C ≤ 0,25 Si ≤ 0,60 Mn ≤ 1,70 Mo ≤ 0,70 b S ≤ 0,045 P ≤ 0,045 Cu ≤ 0,40 b Ni ≤ 0,5 b Cr ≤ 0,3 (dökme parçalar için 0,4) b Nb ≤ 0,05 V ≤ 0,12 b Ti ≤ 0,05 1.1

ReH ≤ 275 N/mm2 belirli en küçük akma dayanımına sahip çelikler

1.2

275 N/mm2 < ReH ≤ 360 N/mm2 belirli en küçük akma dayanımına sahip çelikler

1.3 1.4 2

ReH ≤ 275 N/mm2 belirli en küçük akma dayanımına sahip normalize edilmiş ince taneli çelikler Analizi, Grup 1’de belirtilen tekli elementlerin şartlarını aşmayan geliştirilmiş atmosferik korozyon direncine sahip çelikler ReH > 360 N/mm2 belirli en küçük akma dayanımına sahip olan termodinamik olarak işlenmiş ince taneli çelikler ve dökme çelikler

2.1 2.2 3

3.1 3.2 3.3

12

Çeliğin tipi

360 N/mm2 < ReH ≤ 460 N/mm2 belirli en küçük akma dayanımına sahip olan termodinamik olarak işlenmiş ince taneli çelikler ve dökme çelikler ReH > 460 N/mm2 belirli en küçük akma dayanımına sahip olan termodinamik olarak işlenmiş ince taneli çelikler ve dökme çelikler ReH > 360 N/mm2 belirli en küçük akma dayanımına sahip paslanmaz çelikler hariç, sertleştirilmiş ve menevişlenmiş çelikler ile çöktürerek sertleştirilmiş çelikler 360 N/mm2 < ReH ≤ 690 N/mm2 belirli en küçük akma dayanımına sahip sertleştirilmiş ve menevişlenmiş çelikler ReH > 690 N/mm2 belirli en küçük akma dayanımına sahip sertleştirilmiş ve menevişlenmiş çelikler Paslanmaz çelikler hariç, çöktürerek sertleştirilmiş çelikler

ICS 23.020.30 Grup

TÜRK STANDARDI

Alt grup

4

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Çeliğin tipi Mo ≤ % 0,7 ve V ≤ % 0,1 bileşimli, düşük vanadyum alaşımlı Cr-Mo(Ni) çelikleri

4.1

Cr ≤ % 0,3 ve Ni ≤ % 0,7 bileşimli çelikler

4.2

Cr ≤ % 0,7 ve Ni ≤ % 1,5 bileşimli çelikler

5

C ≤ % 0,35 bileşimli, vanadyumsuz Cr-Mo çelikleri c 5.1

% 0,75 ≤ Cr ≤ % 1,5 ve Mo ≤ % 0,7 bileşimli çelikler

5.2

% 1,5 < Cr ≤ % 3,5 ve % 0,7 < Mo ≤ % 1,2 bileşimli çelikler

5.3

% 3,5 < Cr ≤ % 7,0 ve % 0,4 < Mo ≤ % 0,7 bileşimli çelikler

5.4

% 7,0 < Cr ≤ % 10 ve % 0,7 < Mo ≤ % 1,2 bileşimli çelikler

6

Yüksek vanadyum alaşımlı Cr-Mo-(Ni) çelikleri 6.1

% 0,3 ≤ Cr ≤ % 0,75, Mo ≤ % 0,7 ve V ≤ % 0,35 bileşimli çelikler

6.2

% 0,75 < Cr ≤ % 3,5, % 0,7 < Mo ≤ % 1,2 ve V ≤ % 0,35 bileşimli çelikler

6.3

% 3,5 < Cr ≤ % 7,0, Mo ≤ % 0,7 ve % 0,45 ≤ V ≤ % 0,55 bileşimli çelikler

6.4

% 7,0 < Cr ≤ % 12,5, % 0,7 < Mo ≤ % 1,2 ve V ≤ % 0,35 bileşimli çelikler

7

C ≤ % 0,35 ve % 10,5 ≤ Cr ≤ % 30 bileşimli, ferritik, martensitik veya çöktürerek sertleştirilmiş paslanmaz çelikler 7.1

Ferritik paslanmaz çelikler

7.2

Martensitik paslanmaz çelikler

7.3

Çöktürerek sertleştirilmiş paslanmaz çelikler

8

Östenitik çelikler 8.1

Cr ≤ % 19 bileşimli östenitik paslanmaz çelikler

8.2

Cr > % 19 bileşimli östenitik paslanmaz çelikler

8.3

% 4 < Mn ≤ % 12 bileşimli manganezli östenitik paslanmaz çelikler

9

Ni ≤ % 10 bileşimli nikel alaşımlı çelikler 9.1

Ni ≤ % 3 bileşimli nikel alaşımlı çelikler

9.2

% 3,0 < Ni ≤ % 8 bileşimli nikel alaşımlı çelikler

9.3

% 8,0 < Ni ≤ % 10 bileşimli nikel alaşımlı çelikler

10

Östenitik ferritik paslanmaz çelikler (çift) 10.1

Cr ≤ % 24 bileşimli östenitik ferritik paslanmaz çelikler

10.2

Cr > % 24 bileşimli östenitik ferritik paslanmaz çelikler

11

Grup 1’in d kapsadığı % 0,25 < C ≤ % 0,5 bileşimliler harici çelikler 11.1

Grup 11’de belirtilen % 0,25 < C ≤ % 0,35 bileşimli çelikler

11.2

Grup 11’de belirtilen % 0,35 < C ≤ % 0,5 bileşimli çelikler

Not - Çelik haricindeki malzemeler için Madde 1’e bakınız. a

Çelik mamul standardlarının şartları ile uyumludur. ReH; Rp0,2 veya Rp0.5 ile yer değiştirebilir. Cr + Mo + Ni + Cu + V ≤ % 0,75 bileşiminin sağlanması şartıyla daha yüksek bir değer kabul edilir. c "Vanadyumsuz" malzemeye ölçülü olarak katılmamış demektir. d Cr + Mo + Ni + Cu + V ≤ % 1 bileşiminin sağlanması şartıyla daha yüksek bir değer kabul edilir. b

13

ICS 23.020.30

A.2

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Mamul biçimlerine göre gruplandırılan, standardlaştırılmış edilmiş çelikler

Çizelge A.2-1’e uygun olan çelik mamuller; bu standardın kapsamındaki, basınçlı kaplarda kullanılan basınçlı parçalar için şartları yerine getirecektir. Bu çizelgedeki atıflar standardın tarihini içermez, ancak bunlar Madde 2’de verildiği gibi tarihlendirilmiş standardlardır. Çizelge A-2-1 – Mamul şekillerine göre gruplandırılan, standardize edilmiş çelikler 1

2

3

4

5

6

7

No Mamul şekli

Standard

Malzeme tanımı

Derece

Malzeme numarası Isıl işlem h

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

EN 10028-2 EN 10028-2 EN 10028-2 EN 10028-2 EN 10028-2 EN 10028-2 EN 10028-2 EN 10028-2 EN 10028-2 EN 10028-2 EN 10028-2 EN 10028-2 EN 10028-2 EN 10028-3 EN 10028-3 EN 10028-3 EN 10028-3 EN 10028-3 EN 10028-3 EN 10028-3 EN 10028-3 EN 10028-3 EN 10028-3 EN 10028-3

Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Normalize edilmiş ince taneli çelik Normalize edilmiş ince taneli çelik Normalize edilmiş ince taneli çelik Normalize edilmiş ince taneli çelik Normalize edilmiş ince taneli çelik Normalize edilmiş ince taneli çelik Normalize edilmiş ince taneli çelik Normalize edilmiş ince taneli çelik Normalize edilmiş ince taneli çelik Normalize edilmiş ince taneli çelik Normalize edilmiş ince taneli çelik

P235GH P265GH P295GH P355GH 16Mo3 13CrMo4-5 13CrMo4-5 13CrMo4-5 10CrMo9-10 10CrMo9-10 10CrMo9-10 11CrMo9-10 11CrMo9-10 P275N P275NH P275NL1 P275NL2 P355N P355NH P355NL1 P355NL2 P460N P460NH P460NL1

1.0345 1.0425 1.0481 1.0473 1.5415 1.7335 1.7335 1.7335 1.7380 1.7380 1.7380 1.7383 1.7383 1.0486 1.0487 1.0488 1.1104 1.0562 1.0565 1.0566 1.1106 1.8905 1.8935 1.8915

14

Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit

N N N N N NT NT, QT QT NT NT, QT QT NT, QT QT N N N N N N N N N N N

8 Et kalınlığı, mm

9 Malzeme grubu En küçük En büyük CR ISO 15608 0 150 1.1 0 150 1.1 0 150 1.2 0 150 1.2 0 150 1.1 0 60 5.1 60 100 5.1 100 150 5.1 0 60 5.2 60 100 5.2 100 150 5.2 0 60 5.2 60 100 5.2 0 150 1.1 0 150 1.1 0 150 1.1 0 150 1.1 0 150 1.2 0 150 1.2 0 150 1.2 0 150 1.2 0 150 1.3 0 150 1.3 0 150 1.3

10 Notlar a a a a a, f a a a a a a a a a a a a a a a a a a a

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Çizelge A-2-1 – (Devamı) 1

2

3

4

5

6

7


No Mamul şekli

Standard

Malzeme tanımı

Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

25 26 27 28 29 30 31 32

Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit

EN 10028-3 EN 10028-4 EN 10028-4 EN 10028-4 EN 10028-4 EN 10028-4 EN 10028-4 EN 10028-4

P460NL2 11MnNi5-3 13MnNi6-3 15NiMn6 12Ni14 12Ni19 X8Ni9 X7Ni9

1.8918 1.6212 1.6217 1.6228 1.5637 1.5680 1.5662 1.5663

N N, NT N, NT N, NT, QT N, NT, QT N, NT, QT N, NT, QT QT

33 Plâka ve şerit

EN 10028-5

P355M

1.8821

M

0

30

1.2

a, g

34 Plâka ve şerit

EN 10028-5

P355ML1

1.8832

M

0

30

1.2

a, g

35 Plâka ve şerit

EN 10028-5

P355ML2

1.8833

M

0

30

1.2

a, g

36 Plâka ve şerit

EN 10028-6

P355Q

1.8866

QT

0

150

1.2

a

37 Plâka ve şerit

EN 10028-6

P355QH

1.8867

QT

0

150

1.2

a

38 Plâka ve şerit

EN 10028-6

P355QL1

1.8868

QT

0

150

1.2

a

39 Plâka ve şerit

EN 10028-6

P355QL2

1.8869

QT

0

150

1.2

a

40 Plâka ve şerit

EN 10028-6

P460Q

1.8870

QT

0

150

3.1

a

41 Plâka ve şerit

EN 10028-6

P460QH

1.8871

QT

0

150

3.1

a

42 Plâka ve şerit

EN 10028-6

P460QL1

1.8872

QT

0

150

3.1

a

43 Plâka ve şerit

EN 10028-6

Normalize edilmiş ince taneli çelik Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri İnce taneli çelik, termomekanik olarak haddelenmiş İnce taneli çelik, termomekanik olarak haddelenmiş İnce taneli çelik, termomekanik olarak haddelenmiş İnce taneli çelik, termomekanik olarak haddelenmiş İnce taneli çelik, sertleştirilmiş/menevişlenmiş İnce taneli çelik, sertleştirilmiş/menevişlenmiş İnce taneli çelik, sertleştirilmiş/menevişlenmiş İnce taneli çelik, sertleştirilmiş/menevişlenmiş İnce taneli çelik, sertleştirilmiş/menevişlenmiş İnce taneli çelik, sertleştirilmiş/menevişlenmiş İnce taneli çelik, sertleştirilmiş/menevişlenmiş

9 Malzeme grubu En küçük En büyük CR ISO 15608 0 150 1.3 0 50 9.1 0 50 9.1 0 50 9.1 0 50 9.2 0 50 9.2 0 50 9.3 0 50 9.3

10

P460QL2

1.8864

QT

0

150

3.1

a

Notlar a a a a a a a a

15

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2

No Mamul şekli

3 Standard

44 Plâka ve şerit EN 10028-6 45 Plâka ve şerit EN 10028-6 46 Plâka ve şerit EN 10028-6 47 Plâka ve şerit EN 10028-6 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 16

Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit Plâka ve şerit

EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7 EN 10028-7

4 Malzeme tanımı İnce taneli çelik, sertleştirilmiş/menevişlenmiş İnce taneli çelik, Sertleştirilmiş/menevişlenmiş İnce taneli çelik, sertleştirilmiş/menevişlenmiş İnce taneli çelik, sertleştirilmiş/menevişlenmiş Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik

5

6

7

8 9 10 Et kalınlığı, Malzeme grubu mm Notlar CR ISO 15608 En küçük En büyük

Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

P500Q

1.8873

QT

0

150

3.1

a

P500QH

1.8874

QT

0

150

3.1

a

P500QL1

1.8875

QT

0

150

3.1

a

P500QL2

1.8865

QT

0

150

3.1

a

X2CrNiN18-7 X2CrNi18-9 X2CrNi19-11 X2CrNiN18-10 X5CrNi18-10 X5CrNiN19-9 X6CrNi18-10 X6CrNi23-13 X6CrNi25-20 X6CrNiTi18-10 X6CrNiTiB18-10 X2CrNiMo17-12-2 X2CrNiMoN17-11-2 X5CrNiMo17-12-2 X6CrNiMoTi17-12-2 X2CrNiMo17-12-3 X2CrNiMo18-14-3 X2CrNiMoN17-13-5 X1NiCrMoCu25-20-5 X5NiCrAlTi31-20 X5NiCrAlTi31-20+ RAh

1.4318 1.4307 1.4306 1.4311 1.4301 1.4315 1.4948 1.4950 1.4951 1.4541 1.4941 1.4404 1.4406 1.4401 1.4571 1.4432 1.4435 1.4439 1.4539 1.4958 1.4958+ RAh

AT AT AT AT AT AT AT AT AT AT AT AT AT AT AT AT AT AT AT AT AT

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75

8.1 8.1 8.1 8.1 8.1 8.1 8.1 8.2 8.2 8.1 8.1 8.1 8.1 8.1 8.1 8.1 8.1 8.1 8.2 8.2 8.2

a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2

3

No

Mamul şekli

Standard

69

Plâka ve şerit

EN 10028-7

70

Plâka ve şerit

EN 10028-7

71

Plâka ve şerit

EN 10028-7

72

Plâka ve şerit

EN 10028-7

73

Plâka ve şerit

EN 10028-7

74

Plâka ve şerit

EN 10028-7

75

Plâka ve şerit

EN 10028-7

76

Plâka ve şerit

EN 10028-7

77

Plâka ve şerit

EN 10028-7

78

Plâka ve şerit

EN 10028-7

79

Plâka ve şerit

EN 10028-7

80

Plâka ve şerit

EN 10028-7

81

Plâka ve şerit

EN 10028-7

82

Plâka ve şerit

EN 10028-7

83

Plâka ve şerit

EN 10028-7

84

Plâka ve şerit

EN 10028-7

4 Malzeme tanımı Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik, özel Paslanmaz çelik, östenitik, özel Paslanmaz çelik, östenitik, özel Paslanmaz çelik, östenitik, özel Paslanmaz çelik, östenitik, özel Paslanmaz çelik, östenitik, özel Paslanmaz çelik, östenitik, özel Paslanmaz çelik, östenitik, özel Paslanmaz çelik, östenitik, özel Paslanmaz çelik, östenitik, özel Paslanmaz çelik, östenitik, özel Paslanmaz çelik, östenitik, özel Paslanmaz çelik, östenitik, özel Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik

5

6

7

8 Et kalınlığı, mm En En küçük büyük

9 Malzeme grubu CR ISO 15608

10

Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

X8NiCrAlTi32-21

1.4959

AT

0

75

8.2

a

X3CrNiMoBN17-13-3

1.4910

AT

0

75

8.1

a

X1CrNi25-21

1.4335

AT

0

75

8.2

a

X6CrNiNb18-10

1.4550

AT

0

75

8.1

a

X8CrNiNb16-13

1.4961

AT

0

75

8.1

a

X1CrNiMoN25-22-2

1.4466

AT

0

75

8.2

a

X6CrNiMoNb17-12-2

1.4580

AT

0

75

8.1

a

X2CrNiMoN17-13-3

1.4429

AT

0

75

8.1

a

X3CrNiMoN17-13-3

1.4436

AT

0

75

8.1

a

X2CrNiMoN18-12-4

1.4434

AT

0

75

8.1

a

X2CrNiMo18-15-4

1.4438

AT

0

75

8.1

a

X1NiCrMoCu31-27-4

1.4563

AT

0

75

8.2

a

X1CrNiMoCuN25-25-5

1.4537

AT

0

75

8.2

a

X1CrNiMoCuN20-18-7

1.4547

AT

0

75

8.2

a

X1NiCrMoCuN25-20-7

1.4529

AT

0

75

8.2

a

X2CrNiN23-4

1.4362

AT

0

75

10.1

a, d

Notlar

17

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2

3

No

Mamul şekli

Standard

85

Plâka ve şerit

EN 10028-7

86

Plâka ve şerit

EN 10028-7

87

Plâka ve şerit

EN 10028-7

88

Plâka ve şerit

EN 10028-7

89

Çubuk

EN 10272

90

Çubuk

EN 10272

91

Çubuk

EN 10272

92

Çubuk

EN 10272

93

Çubuk

EN 10272

94

Çubuk

EN 10272

95

Çubuk

EN 10272

96

Çubuk

EN 10272

97

Çubuk

EN 10272

98

Çubuk

EN 10272

99

Çubuk

EN 10272

100

Çubuk

EN 10272

18

4 Malzeme tanımı Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik, özel Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik, özel Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik, özel Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik

5

6

7



Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

X2CrNiMoN22-5-3

1.4462

X2CrNiMoCuN25-6-3

10

AT

0

75

10.1

a, d

1.4507

AT

0

75

10.2

a, d

X2CrNiMoN25-7-4

1.4410

AT

0

75

10.2

a, d

X2CrNiMoCuWN25-7-4

1.4501

AT

0

75

10.2

a, d

X2CrNi18-9

1.4307

AT

0

250

8.1

a

X2CrNi19-11

1.4306

AT

0

250

8.1

a

X2CrNiN18-10

1.4311

AT

0

250

8.1

a

X5CrNi18-10

1.4301

AT

0

250

8.1

a

X6CrNiTi18-10

1.4541

AT

0

250

8.1

a

X2CrNiMo17-12-2

1.4404

AT

0

250

8.1

a

X2CrNiMoN17-11-2

1.4406

AT

0

250

8.1

a

X5CrNiMo17-12-2

1.4401

AT

0

250

8.1

a

X6CrNiMoTi17-12-2

1.4571

AT

0

250

8.1

a

X2CrNiMo17-12-3

1.4432

AT

0

250

8.1

a

X2CrNiMo18-14-3

1.4435

AT

0

250

8.1

a

X2CrNiMo17-13-5

1.4439

AT

0

250

8.1

a

Notlar

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2

3

No

Mamul şekli

Standard

101

Çubuk

EN 10272

102

Çubuk

EN 10272

103

Çubuk

EN 10272

104

Çubuk

EN 10272

105

Çubuk

EN 10272

106

Çubuk

EN 10272

107

Çubuk

EN 10272

108

Çubuk

EN 10272

109

Çubuk

EN 10272

110

Çubuk

EN 10272

111

Çubuk

EN 10272

112

Çubuk

EN 10272

113

Çubuk

EN 10272

114

Çubuk

EN 10273

115

Çubuk

EN 10273

116

Çubuk

EN 10273

4 Malzeme tanımı Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri

5

6

7



Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

X1NiCrMoCu25-20-5

1.4539

X6CrNiNb18-10

10

AT

0

250

8.2

a

1.4550

AT

0

250

8.1

a

X6CrNiMoNb17-12-2

1.4580

AT

0

250

8.1

a

X2CrNiMoN17-13-3

1.4429

AT

0

250

8.1

a

X3CrNiMo17-13-3

1.4436

AT

0

250

8.1

a

X1NiCrMoCu31-27-4

1.4563

AT

0

250

8.2

a

X1CrNiMoCuN20-18-7

1.4547

AT

0

250

8.2

a

X1NiCrMoCuN25-20-7

1.4529

AT

0

250

8.2

a

X2CrNiMoN22-5-3

1.4462

AT

0

160

10.1

a, d

X2CrNiN23-4

1.4362

AT

0

160

10.1

a, d

X2CrNiMoCuN25-6-3

1.4507

AT

0

160

10.2

a, d

X2CrNiMoN25-7-4

1.4410

AT

0

160

10.2

a, d

X2CrNiMoCuWN25-7-4

1.4501

AT

0

160

10.2

a, d

P235GH

1.0345

N

0

150

1.1

a

P250GH

1.0460

N

0

150

1.1

a

P265GH

1.0425

N

0

150

1.1

a

Notlar

19

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2

3

No

Mamul şekli

Standard

117

Çubuk

EN 10273

118

Çubuk

EN 10273

119

Çubuk

EN 10273

120

Çubuk

EN 10273

121

Çubuk

EN 10273

122

Çubuk

EN 10273

123

Çubuk

EN 10273

124

Çubuk

EN 10273

125

Çubuk

EN 10273

126

Çubuk

EN 10273

127

Çubuk

EN 10273

128

Çubuk

EN 10273

129

Çubuk

EN 10273

130

Çubuk

EN 10273

20

4 Malzeme tanımı Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri

5 Derece

6

7

Malzeme numarası

Isıl işlem h

8 Et kalınlığı, mm En küçük

En büyük

9

10

Malzeme grubu CR ISO 15608

Notlar

P295GH

1.0481

N

0

150

1.2

a

P355GH

1.0473

N

0

150

1.2

a

P275NH

1.0487

N

0

150

1.1

a

P355NH

1.0565

N

0

150

1.2

a

P460NH

1.8871

N

0

150

1.3

a

P355QH

1.8867

QT

0

150

1.2

a

P460QH

1.8871

QT

0

150

3.1

a

16Mo3

1.5415

N

0

150

1.1

a, f

13CrMo4-5

1.7335

NT, QT

60

100

5.1

a

13CrMo4-5

1.7335

QT

100

150

5.1

a

10CrMo9-10

1.7380

NT

0

60

5.2

a

10CrMo9-10

1.7380

NT, QT

60

150

5.2

a

11CrMo9-10

1.7383

NT, QT

0

60

5.2

a

11CrMo9-10

1.7383

QT

60

100

5.2

a

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Çizelge A-2-1 – (Devamı) 1 No 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158

2

3

Mamul şekli Standard Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk

EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269

4

5

6

7

8 Et kalınlığı, mm Isıl Malzeme tanımı Derece Malzeme numarası işlem h En küçük En büyük Bağlama elemanları C35E 1.1181 N 0 60 Bağlama elemanları C35E 1.1181 QT 0 150 Bağlama elemanları C45E 1.1191 N 0 60 Bağlama elemanları C45E 1.1191 QT 0 150 Bağlama elemanları 35B2 1.5511 QT 0 150 Bağlama elemanları 20Mn5 1.1133 N 0 150 Bağlama elemanları 25CrMo4 1.7218 QT 0 150 Bağlama elemanları 42CrMo4 1.7228 QT 0 60 Bağlama elemanları 42CrMo5-6 1.7233 QT 0 150 Bağlama elemanları 40CrMoV4-6 1.7711 QT 0 100 Bağlama elemanları 21CrMoV5-7 1.7709 QT 0 160 Bağlama elemanları 20CrMoVTiB4-10 1.7729 QT 0 160 Bağlama elemanları X15CrMo5-1 1.7390 NT, QT 0 160 Bağlama elemanları X22CrMoV12-1 1.4923 QT1 0 160 Bağlama elemanları X12CrNiMoV12-3 1.4938 QT 0 160 Bağlama elemanları X2CrNi18-9 1.4307 AT 0 160 Bağlama elemanları X2CrNi18-9 1.4307 C700 0 35 Bağlama elemanları X5CrNi18-10 1.4301 AT 0 160 Bağlama elemanları X5CrNi18-10 1.4301 C700 0 35 Bağlama elemanları X4CrNi18-12 1.4303 AT 0 160 Bağlama elemanları X4CrNi18-12 1.4303 C700 0 35 Bağlama elemanları X2CrNiMo17-12-2 1.4404 AT 0 160 Bağlama elemanları X2CrNiMo17-12-2 1.4404 C700 0 35 Bağlama elemanları X5CrNiMo17-12-2 1.4401 AT 0 160 Bağlama elemanları X5CrNiMo17-12-2 1.4401 C700 0 35 Bağlama elemanları X2CrNiMoN17-13-3 1.4429 AT 0 160 Bağlama elemanları X3CrNiCu18-9-4 1.4567 AT 0 160 Bağlama elemanları X3CrNiCu18-9-4 1.4567 C700 0 35

9 Malzeme grubu CR ISO 15608 -

10 Notlar a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a a a a a a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e

21

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Çizelge A-2-1 – (Devamı) 1 No

Mamul şekli

Standard

Malzeme tanımı

Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171

Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk Çubuk

EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269 EN 10269

X6CrNi18-10 X10CrNiMoMnNbVB15-10-1 X3CrNiMoBN17-13-3 X6CrNiMoB17-12-2 XCrNiTiB18-10 X6NiCrTiMoVB25-15-2 X7CrNiMoBNb16-16 19MnB4 41NiCrMo7-3-2 34CrNiMo6 30CrNiMo8 X12Ni5 X8Ni9

1.4948 1.4982 1.4910 1.4919 1.4941 1.4980 1.4986 1.5523 1.6583 1.6582 1.6580 1.5680 1.5662

AT AT + WW AT AT AT AT + P WW + P QT QT QT QT N, NT, QT N, NT, QT

172

Çubuk

EN 10216-1

P195TR2

1.0255

N

0

60

1.1

a

173

Çubuk

EN 10216-1

P235TR2

1.0258

N

0

60

1.1

a

174

Çubuk

EN 10216-1

P265TR2

1.0259

N

0

60

1.1

a

175

Çubuk

EN 10216-2

P195GH

1.0348

N

0

16

1.1

a

176

Çubuk

EN 10216-2

P235GH

1.0345

N

0

60

1.1

a

Çubuk

EN 10216-2

Bağlama elemanları Bağlama elemanları Bağlama elemanları Bağlama elemanları Bağlama elemanları Bağlama elemanları Bağlama elemanları Bağlama elemanları Bağlama elemanları Bağlama elemanları Bağlama elemanları Bağlama elemanları Bağlama elemanları Oda sıcaklığı özellikleri Oda sıcaklığı özellikleri Oda sıcaklığı özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri

8 Et kalınlığı, mm En En küçük büyük 0 160 0 100 0 160 0 160 0 160 0 160 0 100 0 16 0 160 0 100 0 100 0 75 0 75

P265GH

1.0425

N

0

60

1.1

a

20MnNb6

1.0471

N

0

60

1.2

a

16Mo3

1.5415

N

0

60

1.2

a, f

177 178 179

22

2

Dikişsiz boru Dikişsiz boru

3

EN 10216-2 EN 10216-2

4

5

6

7

9 Malzeme grubu CR ISO 15608 -

10

a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e a, e

Notlar

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2

3

No

Mamul şekli

Standard

180

Dikişsiz boru

EN 10216-2

181

Dikişsiz boru

EN 10216-2

Dikişsiz boru

EN 10216-2

183

Dikişsiz boru

EN 10216-2

184

Dikişsiz boru

EN 10216-2

185

Dikişsiz boru

EN 10216-2

186

Dikişsiz boru

EN 10216-2

187

Dikişsiz boru

EN 10216-2

188

Dikişsiz boru

EN 10216-2

Dikişsiz boru

EN 10216-2

190

Dikişsiz boru

EN 10216-2

191

Dikişsiz boru

EN 10216-2

192

Dikişsiz boru

EN 10216-2

193

Dikişsiz boru

EN 10216-3

194

Dikişsiz boru

EN 10216-2

195

Dikişsiz boru

EN 10216-2

182

189

4 Malzeme tanımı Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri

5

6

7



10

Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

8MoB5-4

1.5450

N

0

16

1.3

a

14MoV6-3

1.7715

NT, QT c

0

60

6.1

a

10CrMo5-5

1.7338

NT, QT c

0

60

5.1

a

13CrMo4-5

1.7335

NT, QT c

0

60

5.1

a

10CrMo9-10

1.7380

NT, QT c

0

60

5.2

a

11CrMo9-10

1.7383

QT

0

60

5.2

a

25CrMo4

1.7218

QT

0

60

5.1

a, b

20CrMoV13-5-5

1.7779

QT

0

60

6.3

a

15NiCuMoNb5-6-4

1.6368

NT, QT c

0

80

4.2

a

X11CrMo5 + I h

1.7362+I

I

0

100

5.3

a

X11CrMo5 + NT1 h

1.7362+NT1

NT

0

100

5.3

a

X11CrMo5 + NT2 h

1.7362+NT2

NT, QT c

0

100

5.3

a

X11CrMo9-1 + I h

1.7386+I

I

0

60

5.4

a

X11CrMo9-1 + NT h

1.7386+NT

NT, QT c

0

60

5.4

a

X10CrMoVNb9-1

1.4903

NT, QT c

0

100

6.4

a

X20CrMoV11-1

1.4922

NT, QT c

0

100

6.4

a

Notlar

23

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


No

2

Mamul şekli

3

Standard

196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214

Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru Dikişsiz boru

EN 10216-3 EN 10216-3 EN 10216-3 EN 10216-3 EN 10216-3 EN 10216-3 EN 10216-3 EN 10216-3 EN 10216-3 EN 10216-3 EN 10216-4 EN 10216-4 EN 10216-4 EN 10216-4 EN 10216-4 EN 10216-4 EN 10216-4 EN 10216-4 EN 10216-4

215

Dikişsiz boru

EN 10216-4

216

Dikişsiz boru

EN 10216-4

217

Dikişsiz boru

EN 10216-4

218

Dikişsiz boru

EN 10216-5

24

4

Malzeme tanımı

İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Paslanmaz çelik, östenitik

5

Derece

6 Malzeme numarası

7

Isıl işlem h



10 Notlar

P275NL1 P275NL2 P355N P355NH P355NL1 P355NL2 P460N P460NH P460NL1 P460NL2 P215NL P255QL P265NL 26CrMo4-2 11MnNi5-3 13MnNi6-3 12Ni14 12Ni14 + QT h X12Ni5

1.0488 1.1104 1.0562 1.0565 1.0566 1.1106 1.8905 1.8935 1.8915 1.8918 1.0451 1.0452 1.0453 1.7219 1.6212 1.6217 1.5637 1.5637 1.5680

N N N N N N Nc Nc Nc Nc N QT N QT N, NT c N, NT c NT QT N

En küçük 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

En büyük 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 10 40 25 40 40 40 40 40 40

1.1 1.1 1.2 1.2 1.2 1.2 1.3 1.3 1.3 1.1 1.1 1.1 1.1 5.1 9.1 9.1 9.2 9.2 9.2

a a a a a a a a a a a a, f a a, b a a a a a

X12Ni5 + QT h

1.5680

QT

0

40

9.2

a

X10Ni9

1.5682

N, NT

0

40

9.3

a

X10Ni9 + QT h

1.5682

QT

0

40

9.3

a

X2CrNi18-9

1.4307

AT

0

60

8.1

a

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2 Mamul şekli

3 Standard

219 Dikişsiz boru

EN 10216-5

220 Dikişsiz boru

EN 10216-5

221 Dikişsiz boru

EN 10216-5

222 Dikişsiz boru

EN 10216-5

223 Dikişsiz boru

EN 10216-5

224 Dikişsiz boru

EN 10216-5

225 Dikişsiz boru

EN 10216-5

226 Dikişsiz boru

EN 10216-5

227 Dikişsiz boru

EN 10216-5

228 Dikişsiz boru

EN 10216-5

229 Dikişsiz boru

EN 10216-5

230 Dikişsiz boru

EN 10216-5

231 Dikişsiz boru

EN 10216-5

232 Dikişsiz boru

EN 10216-5

233 Dikişsiz boru

EN 10216-5

234 Dikişsiz boru

EN 10216-5

4 Malzeme tanımı Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik

5

6

7

8 9 Et kalınlığı,mm Malzeme grubu En En CR ISO küçük büyük 15608

10

Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

X2CrNi19-11

1.4306

AT

0

60

8.1

a

X2CrNiN18-10

1.4311

AT

0

60

8.1

a

X5CrNi18-10

1.4301

AT

0

60

8.1

a

X6CrNiTI18-10

1.4541

AT

0

60

8.1

a

X6CrNiNb18-10

1.4550

AT

0

60

8.1

a

1.4435

AT

0

60

8.1

a

1.4404

AT

0

60

8.1

a

1.4401

AT

0

60

8.1

a

1.4466

AT

0

60

8.2

a

1.4571

AT

0

60

8.1

a

1.4580

AT

0

60

8.1

a

1.4429

AT

0

60

8.1

a

1.4436

AT

0

60

8.1

a

1.4335

AT

0

60

8.2

a

1.4439

AT

0

60

8.1

a

1.4563

AT

0

60

8.2

a

X2CrNiMo18-143 X2CrNiMo17-122 X5CrNiMo17-122 X1CrNiMoN2522-2 X6CrNiMoTi1712-2 X6CrNiMoNb1712-2 X2CrNiMoN1713-3 X3CrNiMo17-133 X1CrNi25-21 X2CrNiMoN1713-5 X1NiCrMoCu3127-4

Notlar

25

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2 Mamul şekli

3 Standard

235 Dikişsiz boru

EN 10216-5

236 Dikişsiz boru

EN 10216-5

237 Dikişsiz boru

EN 10216-5

238 Dikişsiz boru

EN 10216-5

239 Dikişsiz boru

EN 10216-5

240 Dikişsiz boru

EN 10216-5

241 Dikişsiz boru

EN 10216-5

242 Dikişsiz boru

EN 10216-5

243 Dikişsiz boru

EN 10216-5

244 Dikişsiz boru

EN 10216-5

245 Dikişsiz boru

EN 10216-5

246 Dikişsiz boru

EN 10216-5

247 Dikişsiz boru

EN 10216-5

248 Dikişsiz boru

EN 10216-5

249 Dikişsiz boru

EN 10216-5

250 Dikişsiz boru

EN 10216-5

26


5

6

7

8 9 Et kalınlığı,mm Malzeme grubu En En CR ISO küçük büyük 15608

10

Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

X1NiCrMoCu25-20-5

1.4539

AT

0

60

8.2

a

AT

0

60

8.2

a

AT

0

60

8.2

a

X1CrNiMoCuN20-181.4547 7 X1NiCrMoCuN25-201.4529 7

Notlar

X2NiCrAlTi32-20

1.4558

AT

0

60

8.2

a

X6CrNi18-10

1.4948

AT

0

60

8.1

a

X7CrNiTi18-10

–

AT

0

60

8.1

a

X7CrNiNb18-10

–

AT

0

60

8.1

a

X7CrNiTiB18-10

1.4941

AT

0

60

8.1

a

X6CrNiMo17-13-2

–

AT

0

60

8.1

a

X5NiCrAlTi31-20

1.4958

AT

0

60

8.2

a

X8NiCrAlTi32-21

1.4959

AT

0

60

8.2

a

X3CrNiMoNB17-13-3

1.4910

AT

0

60

8.1

a

X8CrNiNb16-13

1.4961

AT

0

60

8.1

a

X8CrNiMoVNb16-13

1.4988

AT

0

60

8.1

a

X8CrNiMoNb16-16

1.4981

AT

0

60

8.1

a

X10CrNiMoMnNbVB1 1.4982 5-10-1

AT

0

60

8.1

a

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2

3

No

Mamul şekli

Standard

251

Dikişsiz boru

EN 10216-5

252

Dikişsiz boru

EN 10216-5

253

Dikişsiz boru

EN 10216-5

254

Dikişsiz boru

EN 10216-5

255

Dikişsiz boru

EN 10216-5

256

Dikişsiz boru

EN 10216-5

257 258 259 260 261 262 263 264 265

Kaynaklı boru Kaynaklı boru Kaynaklı boru Kaynaklı boru Kaynaklı boru Kaynaklı boru Kaynaklı boru Kaynaklı boru Kaynaklı boru

EN 10217-1 EN 10217-1 EN 10217-1 EN 10217-2 EN 10217-2 EN 10217-2 EN 10217-2 EN 10217-3 EN 10217-3

4 Malzeme tanımı Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Oda sıcaklığı özellikleri Oda sıcaklığı özellikleri Oda sıcaklığı özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri İnce taneli çelik İnce taneli çelik

5

6

7



Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

X2CrNiMoN22-5-3

1.4462

X2CrNiMoSi18-5-3

10

AT

0

30

10.1

a

–

AT

0

30

10.1

a

X2CrNiN23-4

1.4362

AT

0

30

10.1

a

X2CrNiMoN25-7-4

1.4410

AT

0

30

10.2

a

X2CrNiMoCuN25-6-3

1.4507

AT

0

30

10.2

a

X2CrNiMoCuWN25-7-4

1.4501

AT

0

30

10.2

a

P195TR2

1.0108

N

0

40

1.1

a

P235TR2

1.0255

N

0

40

1.1

a

P265TR2

1.0259

N

0

40

1.1

a

P195GH

1.0348

N

0

16

1.1

a

P235GH

1.0345

N

0

16

1.1

a

P265GH

1.0425

N

0

16

1.1

a

16Mo3

1.5415

N

0

16

1.2

a, f

P275NL1

1.0488

N

0

40

1.1

a

P275NL2

1.1104

N

0

40

1.1

a

Notlar

27

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


Mamul şekli

Standard

Malzeme tanımı

Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

266 267 268 269 270 271 272 273

Kaynaklı boru Kaynaklı boru Kaynaklı boru Kaynaklı boru Kaynaklı boru Kaynaklı boru Kaynaklı boru Kaynaklı boru


P355N P355NH P355NL1 P355NL2 P460N P460NH P460NL1 P460NL2

1.0562 1.0565 1.0566 1.1106 1.8905 1.8935 1.8915 1.8918

N N N N N N N N

274

Kaynaklı boru

EN 10217-4

P215NL

1.0451

N

0

16

1.1

a

275

Kaynaklı boru

EN 10217-4

P265NL

1.0453

N

0

16

1.1

a

276

Kaynaklı boru

EN 10217-5

P235GH

1.0345

N

0

40

1.1

a

277

Kaynaklı boru

EN 10217-5

P265GH

1.0425

N

0

40

1.1

a

278

Kaynaklı boru

EN 10217-5

16Mo3

1.5415

N

0

40

1.1

a, f

279

Kaynaklı boru

EN 10217-6

P215NL

1.0451

N

0

25

1.1

a

280

Kaynaklı boru

EN 10217-6

P265NL

1.0453

N

0

25

1.1

a

281

Kaynaklı boru

EN 10217-7

X2CrNi18-9

1.4307

AT

0

60

8.1

a

282

Kaynaklı boru

EN 10217-7

X2CrNi19-11

1.4306

AT

0

60

8.1

a

283

Kaynaklı boru

EN 10217-7

X2CrNiN18-10

1.4311

AT

0

60

8.1

a

284

Kaynaklı boru

EN 10217-7

İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik İnce taneli çelik Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Tozaltı, yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Tozaltı, yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Tozaltı, yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Tozaltı, yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Tozaltı, yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik

8 Et kalınlığı, mm En En küçük büyük 0 40 0 40 0 40 0 40 0 40 0 40 0 40 0 40

X5CrNi18-10

1.4301

AT

0

60

8.1

a

28

2

3

4

5

6

7

9 Malzeme grubu CR ISO 15608 1.2 1.2 1.2 1.2 1.3 1.3 1.3 1.3

10 Notlar a a a a a a a a

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2

3

No

Mamul şekli

Standard

285

Kaynaklı boru

EN 10217-7

286

Kaynaklı boru

EN 10217-7

287

Kaynaklı boru

EN 10217-7

288

Kaynaklı boru

EN 10217-7

289

Kaynaklı boru

EN 10217-7

290

Kaynaklı boru

EN 10217-7

291

Kaynaklı boru

EN 10217-7

292

Kaynaklı boru

EN 10217-7

293

Kaynaklı boru

EN 10217-7

294

Kaynaklı boru

EN 10217-7

295

Kaynaklı boru

EN 10217-7

296

Kaynaklı boru

EN 10217-7

297

Kaynaklı boru

EN 10217-7

298

Kaynaklı boru

EN 10217-7

299

Kaynaklı boru

EN 10217-7

300

Kaynaklı boru

EN 10217-7

4 Malzeme tanımı Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik

5

6

7

Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

X6CrNiTi18-10

1.4541

X6CrNiNb18-10

8 Et kalınlığı, mm En küçük

En büyük


10

AT

0

60

8.1

a

1.4550

AT

0

60

8.1

a

X2CrNiMo17-12-2

1.4404

AT

0

60

8.1

a

X5CrNiMo17-12-2

1.4401

AT

0

60

8.1

a

X6CrNiMoTi17-12-2

1.4571

AT

0

60

8.1

a

X2CrNiMo17-12-3

1.4432

AT

0

60

8.1

a

X2CrNiMoN17-13-3

1.4429

AT

0

60

8.1

a

X3CrNiMo17-13-3

1.4436

AT

0

60

8.1

a

X2CrNiMo18-14-3

1.4435

AT

0

60

8.1

a

X2CrNiMoN17-13-5

1.4439

AT

0

30

8.1

a

X2CrNiMo18-15-4

1.4438

AT

0

60

8.1

a

X1NiCrMoCu31-27-7

1.4563

AT

0

60

8.2

a

X1NiCrMoCu25-20-5

1.4539

AT

0

60

8.2

a

X1CrNiMoCuN20-18-7

1.4547

AT

0

60

8.2

a

X1NiCrMoCuN25-20-7

1.4529

AT

0

60

8.2

a

X2CrNiMoN22-5-3

1.4462

AT

0

30

10.1

a

Notlar

29

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2

3

No

Mamul şekli

Standard

301

Kaynaklı boru

EN 10217-7

302

Kaynaklı boru

EN 10217-7

303

Kaynaklı boru

EN 10217-7

304

Dövme parça

EN 10222-2

305

Dövme parça

EN 10222-2

306

Dövme parça

EN 10222-2

307

Dövme parça

EN 10222-2

308

Dövme parça

EN 10222-2

309

Dövme parça

EN 10222-2

310

Dövme parça

EN 10222-2

311

Dövme parça

EN 10222-2

312

Dövme parça

EN 10222-2

313

Dövme parça

EN 10222-2

314

Dövme parça

EN 10222-2

315

Dövme parça

EN 10222-2

316

Dövme parça

EN 10222-2

30

4 Malzeme tanımı Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri

5

6

7



Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

X2CrNiN23-4

1.4362

X2CrNiMoN25-7-4

AT

0

30

10.1

a

1.4410

AT

0

30

10.2

a

X2CrNiMoCuWN25-7-4

1.4501

AT

0

20

10.2

a

P245GH

1.0352

A

0

35

1.1

a

P245GH

1.0352

N, NT, QT

35

160

1.1

a

P280GH

1.0426

N

0

35

1.2

a

P280GH

1.0426

NT, QT

35

160

1.2

a

P305GH

1.0436

N

0

35

1.2

a

P305GH

1.0436

NT

35

160

1.2

a

P305GH

1.0436

QT

0

70

1.2

a, f

16Mo3

1.5415

N

0

35

1.2

a, f

16Mo3

1.5415

QT

35

500

1.2

a, f

13CrMo4-5

1.7335

NT

0

70

5.1

a

13CrMo4-5

1.7335

70

500

5.1

a

15MnMoV4-5

1.5402

0

250

1.2

a

18MnMoNi5-5

1.6308

0

200

4.1

a

NT, QT NT, QT QT

10 Notlar

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2

3

No

Mamul şekli

Standard

317

Dövme parça

EN 10222-2

318

Dövme parça

EN 10222-2

319

Dövme parça

EN 10222-2

320

Dövme parça

EN 10222-2

321

Dövme parça

EN 10222-2

322

Dövme parça

EN 10222-2

323

Dövme parça

EN 10222-2

324

Dövme parça

EN 10222-2

325

Dövme parça

EN 10222-3

326

Dövme parça

EN 10222-3

327

Dövme parça

EN 10222-3

328

Dövme parça

EN 10222-3

329

Dövme parça

EN 10222-3

330

Dövme parça

EN 10222-3

331

Dövme parça

EN 10222-3

332

Dövme parça

EN 10222-3

4 Malzeme tanımı Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri

5

6

7



Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

14MoV6-3

1.7715

0

500

6.1

a

15MnCrMoNiV5-3

1.6920

0

100

4.1

a

11CrMo9-10

1.7383

NT

0

200

5.2

a

11CrMo9-10

1.7383

NT, QT

200

500

5.2

a

X16CrMo5-1

1.7366

A

0

300

5.3

a

X16CrMo5-1

1.7366

NT

0

300

5.3

a

X10CrMoVNb9-1

1.4903

NT

0

130

6.4

a

X20CrMoV11-1

1.4922

QT

0

330

6.4

a

13MnNi6-3

1.6217

NT

0

70

9.1

a

15NiMn6

1.6228

N

0

35

9.1

a

15NiMn6

1.6228

NT, QT

35

50

9.1

a

12Ni14

1.5637

N

0

35

9.2

a

12Ni14

1.5637

NT

35

50

9.2

a

12Ni14

1.5637

QT

50

70

9.2

a

X12Ni5

1.5680

N

0

35

9.2

a

X12Ni5

1.5680

NT, QT

35

50

9.2

a

NT, QT NT, QT

10 Notlar

31

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2 Mamul şekli

3 Standard

333 Dövme parça

EN 10222-3

334 Dövme parça

EN 10222-3

335 Dövme parça

EN 10222-4

336 Dövme parça

EN 10222-4

337 Dövme parça

EN 10222-4

338 Dövme parça

EN 10222-4

339 Dövme parça

EN 10222-4

340 Dövme parça

EN 10222-4

341 Dövme parça

EN 10222-5

342 Dövme parça

EN 10222-5

343 Dövme parça

EN 10222-5

32

4 Malzeme tanımı Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri İnce taneli çelik, yüksek deneme dayanımlı İnce taneli çelik, yüksek deneme dayanımlı İnce taneli çelik, yüksek deneme dayanımlı İnce taneli çelik, yüksek deneme dayanımlı İnce taneli çelik, yüksek deneme dayanımlı İnce taneli çelik, yüksek deneme dayanımlı Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik Paslanmaz çelik, östenitik

5

6

7

8 9 10 Et kalınlığı, mm Malzeme grubu Notlar En En CR ISO küçük büyük 15608

Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

X8Ni9

1.5662

N, NT

0

50

9.3

a

X8Ni9

1.5662

QT

50

70

9.3

a

P285NH

1.0477

N

0

70

1.2

a

P285QH

1.0478

QT

70

400

1.2

a, f

P355NH

1.0565

N

0

70

1.2

a

P355QH1

1.0571

QT

70

400

1.2

a, f

P420NH

1.8932

N

0

70

1.3

a

P420QH

1.8936

QT

70

400

3.1

a

X2CrNi18-9

1.4307

AT

0

250

8.1

a

X2CrNiN18-10

1.4311

AT

0

250

8.1

a

X5CrNi18-10

1.4301

AT

0

250

8.1

a

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2

3

No

Mamul şekli

Standard

344

Dövme parça

EN 10222-5

345

Dövme parça

EN 10222-5

346

Dövme parça

EN 10222-5

347

Dövme parça

EN 10222-5

348

Dövme parça

EN 10222-5

349

Dövme parça

EN 10222-5

350

Dövme parça

EN 10222-5

351

Dövme parça

EN 10222-5

352

Dövme parça

EN 10222-5

353

Dövme parça

EN 10222-5

354

Dövme parça

EN 10222-5

355

Dövme parça

EN 10222-5

356

Dövme parça

EN 10222-5

357

Dövme parça

EN 10222-5

358

Dövme parça

EN 10222-5

359

Dövme parça

EN 10222-5


5

6

7



Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

X6CrNiTi18-10

1.4541

X6CrNiNb18-10

10

AT

0

450

8.1

a

1.4550

AT

0

450

8.1

a

X6CrNi18-10

1.4948

AT

0

250

8.1

a

X6CrNiTiB18-10

1.4941

AT

0

450

8.1

a

X7CrNiNb18-10

1.4912

AT

0

450

8.1

a

X2CrNiMo17-12-2

1.4404

AT

0

250

8.1

a

X2CrNiMoN17-11-2

1.4406

AT

0

160

8.1

a

X5CrNiMo17-12-2

1.4401

AT

0

250

8.1

a

X6CrNiMoTi17-12-2

1.4571

AT

0

450

8.1

a

X2CrNiMo17-12-3

1.4432

AT

0

250

8.1

a

X2CrNiMoN17-13-3

1.4429

AT

0

160

8.1

a

X3CrNiMo17-13-3

1.4436

AT

0

250

8.1

a

X2CrNiMo18-14-3

1.4435

AT

0

75

8.1

a

X3CrNiMoN17-13-3

1.4910

AT

0

75

8.1

a

X2CrNiCu19-10

1.4650

AT

0

450

8.1

a

X3CrNiMo18-12-3

1.4449

AT

0

450

8.1

a

Notlar

33

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2

3

No

Mamul şekli

Standard

360

Dövme parça

EN 10222-5

361

Dövme parça

EN 10222-5

362

Dökme parça

EN 10213-2

363

Dökme parça

EN 10213-2

364

Dökme parça

EN 10213-2

365

Dökme parça

EN 10213-2

366

Dökme parça

EN 10213-2

367

Dökme parça

EN 10213-2

368

Dökme parça

EN 10213-2

369

Dökme parça

EN 10213-2

370

Dökme parça

EN 10213-2

371

Dökme parça

EN 10213-2

372 373 374 375 376 377 378 379

Dökme parça Dökme parça Dökme parça Dökme parça Dökme parça Dökme parça Dökme parça Dökme parça


34

4 Malzeme tanımı Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Paslanmaz çelik, östenitik - ferritik Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Yükseltilmiş sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Düşük sıcaklık özellikleri Paslanmaz çelik, östenitik

5

6

7



Derece

Malzeme numarası

Isıl işlem h

X2CrNiMoN22-5-3

1.4462

X2CrNiMoN25-7-4

10

AT

0

350

10.1

a, d

1.4410

AT

0

160

10.2

a. d

GP240GR

1.0621

N

0

100

1.1

a

GP240GH

1.0619

N, QT

0

100

1.1

a, f

GP280GH

1.0625

N, QT

0

100

1.2

a, f

G20Mo5

1.5419

QT

0

100

3.1

a

G17CrMo5-5

1.7357

QT

0

100

5.1

a

G17CrMo9-10

1.7379

QT

0

150

5.2

a

G12MoCrV5-2

1.7720

QT

0

100

6.1

a

G17CrMoV5-10

1.7706

QT

0

150

6.2

a

GX15CrMo5

1.7365

QT

0

150

5.3

a

GX23CrMoV12-1

1.4931

QT

0

150

6.4

a

G17Mn5 G20Mn5 G20Mn5 G18Mo5 G9Ni10 G17NiCrMo13-6 G9Ni14 GX2CrNi19-11

1.1131 1.6220 1.6220 1.5422 1.5636 1.6781 1.5638 1.4309

QT N QT QT QT QT QT AT

0 0 0 0 0 0 0 0

50 30 100 100 35 200 35 150

1.1 1.2 1.2 1.2 9.1 9.2 9.2 8.1

a a a, f a, f a a a a

Notlar

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


2 Mamul şekli

3 Standard

4 Malzeme tanımı

5 Derece

6

7

Malzeme numarası

Isıl işlem h

Paslanmaz çelik, östenitik GX5CrNi19-10 1.4308 Paslanmaz çelik, östenitik GX5CrNiNb19-11 1.4552 Paslanmaz çelik, östenitik GX2CrNiMo19-11-2 1.4409 Paslanmaz çelik, östenitik GX5CrNiMo19-11-2 1.4408 Paslanmaz çelik, östenitik GX5CrNiMoNb19-11-2 1.4581 Paslanmaz çelik, östenitik GX2NiCrMo28-20-2 1.4458 Paslanmaz çelik, 386 Dökme parça EN 10213-4 GX2CrNiMoN22-5-3 1.4470 östenitik - ferritik Paslanmaz çelik, GX2CrNiMoCuN25-6-3-3 1.4517 387 Dökme parça EN 10213-4 östenitik - ferritik Paslanmaz çelik, GX2CrNiMoN26-7-4 1.4469 388 Dökme parça EN 10213-4 östenitik – ferritik a 97/23/EC Direktifinin temel emniyet şartlarını karşıladığı düşünülen malzemeler b Malzemeye kaynak yapıldığında, karbon muhtevası nedeniyle özel tedbirlerin alınması gereklidir. c Isıl işlemin detayları için En 10216 serisine bakınız. d Çizelge B.1-1’e bakınız. e Bağlama elemanlarında kaynağa müsaade edilmez. f Şekillendirme ve kaynaklama için ek şartlar duruma göre durumunda göz önünde bulundurulacaktır. g Yukarıdaki sıcaklıklarda, çevre sıcaklığı hesaba katılmamıştır. h Isıl işlem koşulları: A tavlanmış AT tavlanmış eriyik C soğuk işlenmiş I izotermal olarak tavlanmış M termomekanik olarak haddelenmiş N normalize edilmiş NT normalize edilmiş ve menevişlenmiş P çöktürerek sertleştirilmiş QT sertleştirilmiş ve menevişlenmiş RA yeniden kristalleştirilerek tavlanmış WW sıcak işlenmiş 380 381 382 383 384 385

Dökme parça Dökme parça Dökme parça Dökme parça Dökme parça Dökme parça

EN 10213-4 EN 10213-4 EN 10213-4 EN 10213-4 EN 10213-4 EN 10213-4

AT AT AT AT AT AT

8 Et kalınlığı, mm En En küçük büyük 0 150 0 150 0 150 0 150 0 150 0 150

9 Malzeme grubu CR ISO 15608 8.1 8.1 8.1 8.1 8.1 8.2

10

a a a a a a

AT

0

150

10.1

a, d

AT

0

150

10.2

a, d

AT

0

150

10.2

a, d

Notlar

35

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Ek B Kırılma gevrekliğinin önlenmesi için şartlar B.1

Genel

Bu Ek, basınçlı parçalarda kullanılan plâkalar, şeritler, borular, bağlantı parçaları, dövme parçalar, dökme parçalar, flânşlar, valf gövdeleri, bağlantı araçları ve kaynak ilaveleri şeklindeki malzemelerin düşük sıcaklıktaki kırılma gevrekliğini 1) önlemek için üç alternatif ayarlama kıstası metodunu kapsar. Bu kıstaslar; hammaddeler, ısıdan etkilenen bölgeler (ergime hattı dâhil) ve kaynaklı metaller için belirli sıcaklıklardaki darbe enerjisi özelliklerine dayanır. Bu üç metot aşağıda verilmiştir. Metot 1

İşletme deneyimine dayanarak geliştirilen ve tüm metalik malzemelere uygulanabilen fakat deneyime bağlı olarak bazı et kalınlıkları için sınırlandırılmış teknik şartlar (Çizelge B.1-1).

Metot 2

Kırılma mekaniği prensiplerine ve işleme deneyimine dayanarak geliştirilen fakat sadece ≤ 460 N/mm2 belirli en küçük akma dayanımına sahip C, CMn ve düşük alaşımlı ferritik çeliklere uygulanabilen teknik şartlar (Şekil B.4-1 ilâ Şekil B.4-5). Bu metot, Metot 1’den daha geniş bir et kalınlığı aralığında uygulanabilir ve daha ince metaller için Metot 1’e göre daha az sınırlayıcıdır.

Metot 3

Kırılma mekaniği analizinin uygulaması. Bu yaygın metot, Metot 1 veya Metot 2’nin kapsamadığı durumlarda uygulanabilir. Bu metot, aynı zamanda Metot 1 ve Metot 2’nin şartlarından sapmaları doğrulamak için de kullanılır. Bu metodun kullanımında sadece, ilgili gruplarla anlaşmada kullanılmak üzere genel kılavuzluk verilir.

Bu metotlardan her biri bağımsız olarak kullanılabilir. Sadece, metotlardan herhangi birinin şartlarının karşılanması gereklidir.

B.2

Malzeme seçimi ve darbe enerjisi özellikleri

B.2.1 Genel Ek B.2.2, Ek B.2.3 veya Ek B.2.4 ‘te belirtilen bu metotlar, kırılma gevrekliğini önlemek için gerekli olan darbe enerjisi direncini belirlemek için kullanılır. Kullanılan metot, uygunluğunun sağlandığını garanti etmek için tam olarak belgelenmelidir.

B.2.2 Metot 1 – Uygulama kodu B.2.2.1 Genel Çizelge A.2-1 ‘de belirtilen malzemeler için darbe enerjisi özellikleri, Çizelge B.1-1 ve Çizelge B.1-2’ye uygun olmalıdır. Darbe deney sıcaklığındaki TKV hammadde, ısıdan etkilenen bölge (IEB) ve kaynak ilavelerinde darbe enerjisi özellikleri KV karşılanmalıdır. Tasarım referans sıcaklığı TR, Çizelge B.2.2.2’de verilen sıcaklık ayarlama değerleri TS kullanılarak metal sıcaklığından TM hesaplanır. Tüm uygulanabilir TM ve TS kombinasyonlarının mümkün en düşük TR-değerinde olduğu kabul edilir ve bu kombinasyonlar, gerekli malzeme darbe deney sıcaklığının belirlenmesi için kullanılır.

1)

Basınç deneylerindeki sıcaklıklar dâhil olmak üzere 36

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Çizelge B.1-1 – Referans et kalınlığı > 5 mm olan yerlerdeki kırılma gevrekliğinin önlenmesi için genel şartlar

Darbe Enerjisi KV

Darbe deney sıcaklığı TKV

27 J

TR

≤ 30 mm kaynak için

Rp ≤ 310 N/mm2

27 J

TR a

≤ 60 mm kaynak-sonrası ısıl işlem için

310 N/mm2 < Rp ≤ 460 N/mm2

% Ni alaşımlı çelikler

40 J

-196 °C

–

–

Östetitik çelikler için kaynaklı malzemeler d ve östenitik çeliklerden b yapılmış dökme parçalar

40 J c

-196 °C

Herhangi biri

–

Östenitik-ferritik paslanmaz çelikler

40 J

TM

≤ 30 mm e

Malzeme

Ferritik çelik, % 1,5’ten % 5’e kadar Ni içeren alaşım çelikleri

a

b c d e

Referans et kalınlığı eB

Hatırlatma

TM ≥ -30 °C ile sınırlandırılmış

İmâl edilen deney plâkaları, TKV = TR olduğu durumda deneye tabi tutulmalıdır. Kaynaktaki, IEB’deki (ısıdan etkilenen bölgedeki) ve ana malzemedeki darbe değerlerinin 27 J olması gereklidir. Tahribatsız deneyin kapsamı için EN 13445-5, deney grubu 1’e bakınız. En düşük tavlanmış eriyikli östenitik çeliklerin en küçük metal sıcaklığı TM için Çizelge B.2-2’ye bakınız. Eğer malzeme şartlarında daha yüksek darbe değerleri isteniyorsa, bu şartlar eğer TR ≤ -196 °C ise, TKV = 196 °C‘daki kaynaklı malzemeler için yerine getirilecektir. TR ≤ -196 °C için, yapılan deneylerde TKV = -196 °C olmalıdır. Hammadde özellikleri uygun malzeme standardında verilecektir. Gerçek et kalınlığı

Çizelge B.1-2 – Gerçek et kalınlığı ≤ 5 mm olan yerlerdeki kırılma gevrekliğinin önlenmesi için genel şartlar En küçük metal sıcaklığı °C

Hatırlatma b

% 3,5 Ni’den düşük nikel alaşımlı çelikler

-60

AW PWHT

≥ % 3,5 Ni ve <% 5 Ni arasındaki nikel alaşımlı çelikler

-100

AW PWHT

≥ % 5 Ni ve <% 9 Ni arasındaki nikel alaşımlı çelikler

-120

AW PWHT

≥ % 9 Ni nikel alaşımlı çelikler

-200

AW PWHT

Ferritik çelikler

hammadde standardındaki KV = 27 J deney sıcaklığına göre

Kaynaklanmamış

Östenitik-ferritik paslanmaz çelikler

sadece kaynak yapılmayan koşullarda ve TM ≥ - 50 °C olduğunda

Kaynaklanmamış

Malzeme a

a b

Nikel muhtevaları anma değeridir. AW : Kaynaklanmış olarak, PWHT : Kaynak-sonrası ısıl işlem

B.2.2.2 Sıcaklık ayarlama TS, Çizelge B.2-1’de verilen şartlar altında kullanılabilen bir sıcaklık ayarlamasıdır.

37

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Çizelge B.2-1 – Sıcaklık ayarlama, Ts Ana membran gerilmesi ve müsaade edilebilir en büyük tasarım gerilmesine neden olan basınç oranı

Membran gerilmesi b

> % 75

> % 50 ≤ % 75

≤ % 50

≤ 50 N/mm2

Kaynaklanmamış, kaynak sonrası ısıl işlem durumu a

0 °C

+ 10 °C

+ 25 °C

+ 50 °C

Kaynaklanmış durum ve referans et kalınlığı < 30 mm

0 °C

0 °C

0 °C

+ 40 °C

Koşul

a

b

Tüm ağızlıklar ve geçici olmayan kaynaklı bağlantı parçalarının kap elemanlarına ilk kez kaynakla tutturulduğu ve bu kısmi montajların alın kaynağı vasıtasıyla teçhizata montajlanmasının öncesinde kaynak sonrası ısıl işlem olduğu, fakat sonrasında ana dikişlerine kaynak sonrası ısıl işlem uygulandığı yerlerdeki tüm donanımlar için uygulanabilir. Membran gerilmesinde iç ve dış basınç ile ölü ağırlık dikkate alınmalıdır. Bununla birlikte ısı değiştiricinin duvarları ve boruları için, ısı değiştiricisi borularının serbest uç yer değişimi kısıtlamaları da dikkate alınmalıdır.

B.2.2.3 Ferritik cıvatalar ve somunlar için ek yöntemler Cıvata ve somunlar için, TM = > -10 °C için TKV = RT olduğu yerde asgari 40 J’lük belirli bir darbe enerjisi gereklidir. Eğer TM -10 °C’dan düşükse, TKV ≤ TM olduğu yerde asgari 40 J’lük belirli bir darbe enerjisi gereklidir.

B.2.2.4 Östenitik paslanmaz çelikler için asgari en düşük metal sıcaklığı Çizelge B.2-2’de verilen sıcaklıklarından daha düşük metal sıcaklığındaki östenitik paslanmaz çeliklere uygulanmaz. Çizelge B.2-2 – Östenitik paslanmaz çelikler ve bunların asgari en düşük metal sıcaklığı TM Malzeme Malzeme numarası X1NiCrMoCu 31-27-4 1.4563 X1CrNiMoN 25-22-2 1.4466 X1CrNi 25-21 1.4335 X2CrNiMoN 17-13-3 1.4429 X2CrNiMoN 17-11-2 1.4406 X2CrNiMoN 18-12-4 1.4434 X2CrNiMo 18-15-4 1.4438 X2CrNiN 18-10 1.4311 X2CrNiMo 18-14-3 1.4435 X2CrNi 19-11 1.4306 X6CrNiTi 18-10 1.4541 X1CrNiMoCuN 25-25-5 1.4537 X1NiCrMoCuN 25-20-7 1.4529 X1CrNiMoCuN 20-18-7 1.4547 X1NiCrMoCu 25-20-5 1.4539 X2CrNiMoN 17-13-5 1.4439 X6CrNiMoTi 17-12-2 1.4571 X3CrNiMo 17-13-3 1.4436 X6CrNiMoNb 17-12-2 1.4580 X2CrNiMo 17-12-3 1.4432 X5CrNiMo 17-12-2 a 1.4401 X2CrNiMo 17-12-2 1.4404 X6CrNiNb 18-10 1.4550 X5CrNi 18-10 a 1.4301 X2CrNi 18-9 1.4307 a) Çizelge A.2-1’deki sınırlamalara da bakınız. 38

TM (°C olarak)

- 270

- 196

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

B.2.3 Metot 2 – Kırılma mekaniğinden gelişen uygulama kodu B.2.3.1 Genel Metot 2, ferritik çelikler (C, CMn ve ince taneli çelikler) ve % 1,5’den % 5’e kadar Ni-alaşımlı çelikler için Çizelge B.1-1‘e alternatif bir yöntem sunar. Bu metot, Çizelge B.1-1’den alınan değerlerden daha düşük tasarım referans sıcaklıklarında TR kullanılabilir. Kırılma mekaniğine dayanan bu metot, ≤ 460 N/mm2 belirli en küçük akma dayanımına sahip C, CMn, ince taneli ve düşük alaşımlı çeliklerin kırılma gevrekliğinin engellenme şartlarını belirlemede kullanılabilir. Bu yöntemde darbe deney sıcaklığı TKV, tasarım referans sıcaklığına TR eşit değildir. Ana malzeme, kaynaklar (KV) karşılamalıdır.

2)

ve IEB (ısıdan etkilenen bölge), darbe deney sıcaklığındaki TKV darbe enerjisini

Çizelge B.2-3 – Darbe enerjisi özellikleri Hammaddenin belirli akma dayanımı

Gerekli darbe enerjisi KV (10 mm x 10 mm deney parçası üzerinde)

N/mm2 Re ≤ 310 310 < Re ≤ 360 360 < Re ≤ 460

Gerekli TKV’yi tanımlayan şekil Kaynaklanmış

J

Kaynaklanmamış ve kaynak-sonrası ısıl işlenmiş

27

B.4-1

B.4-2

40

B.4-1

B.4-2

27

B.4-3

B.4-4

40

B.4-1

B.4-2

27

B.4-3

B.4-5

B.2.3.2 Et kalınlığı 10 mm’den daha az olan hammaddeler için yöntem TR ve TKV değerleri, Şekil B.4-1 ilâ Şekil B.4-5 arasındaki şekillere uygun olmalıdır. Darbe enerjisi özellikleri Çizelge B.2-3’te belirtilmiştir. Duvar et kalınlığı < 10 mm olduğunda, 10 mm’lik eğri kullanılabilir. Kısmi ölçümlendirilmiş numuneler için gerekli enerjiler Çizelge B.3-1’de verilmiştir.

B.2.4 Metot 3 – Kırılma mekaniği analizi B.2.4.1 Genel Kırılma mekaniği imalâtçı tarafından, belirli kapların aşağıda amaçlanan kullanımlarındaki elverişliliğinin belirlenmesinde temel olarak kullanılabilir. a) b) c) d)

Çizelge A.2-1’in şu anki durumuna göre kapsamadığı malzemelerde; Düşük sıcaklıktaki uygulamalar için Metot 1 ve Metot 2’nin şartlarının karşılanamadığı durumlarda; EN 13445-5 belirtilen tahribatsız deney için kabul kriterlerinin dışında kusurlar bulunduğunda; Düşük sıcaklık şartlarının izin verdiğinden daha büyük et kalınlığına sahip malzemelerin kullanılması önerildiğinde;

Not -

Kırılma mekaniği analizi için kılavuz bilgiler Kaynakça’da listelenen [5] ilâ [10] arasındaki yayımlarda verilmektedir.

Bu gibi analizler Ek B.2.4.2 ilâ Ek B.2.4.5 arasındaki şartlara uygun olarak yapılmalıdır.

2)

Kaynaklı parçalar için darbe enerjisi özellikleri, Çizelge A.2-1’de tanımlanan malzeme en küçük belirli akma dayanımına dayanır. 39

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

B.2.4.2 Kırılma dayanıklılık özellikleri, tüm-kalınlıklı tek-kenarlı çentik-kavisli numuneler kullanılan kırılma dayanıklılık deney yöntemlerine veya kaynak merkez hattında ve ana malzeme içindeki et kalınlığı boyunca yer alan yorulma çatlakları için eşdeğer kompakt çekme deneylerine uygun olarak sağlanacaktır. Bununla birlikte, özellikle yorulma veya bazı diğer işletme-içi çatlak büyüme mekanizmasının önemli olabileceği durumlarda, ısıdan etkilenen bölgenin deney numunesi belirtilmelidir. IEB (ısıdan etkilenen bölge) deneyleri belirlendiğinde, deney sonrası çentik ve metalurjik kesitin konumlandırılması ile ilgili olarak özel ilgi gereklidir.

B.2.4.3 Metot 1 veya Metot 2’nin düşük sıcaklık şartlarını ihtiva etmeyen malzemeler için benzer bir kırılma toleransı seviyesi; imalâtçı tarafından belirlenen referans bir kusur ölçüsü (örneğin toplam uzunluğu 10 mm’ye eşit olan bir duvar kusuru veya derinliğinin altı katı kadar uzun olan bir duvar et kalınlığı yüzeyi kusuru) ve gerilme yoğunluğunun olduğu bir bölgede olan ve kaynaklı bileşenler için ana malzemenin oda sıcaklığı akma dayanımına veya kaynak sonrası ısıl işlem görmüş bileşenler için akmanın % 30’una eşit artık gerilmelere maruz kalmış bir kusur için hidrolik deney durumuna bağlı eşdeğer bir gerilme (veya gerinme) girdisi ile birlikte [9] numaralı kaynaktaki gibi değerlendirme yöntemlerinin kullanılmasıyla belirlenen kırılma dayanımı şartlarının belirtilmesiyle elde edilebilir.

B.2.4.4 Kusurların kesin olarak ölçülmesine izin veren tahribatsız deney metotları kullanılırsa, kaptaki kritik bölgelerin gerilme durumu bilgisini içeren bu değerler, Metot 1 veya Metot 2’de belirtilenlerin haricindeki kati dayanıklılık özelliklerinin tanımlanabilmesi için uygun kırılma değerlendirmesi yöntemleri ile birlikte kullanılacaktır.

B.2.4.5 Metot 1 veya Metot 2’nin düşük sıcaklık özelliklerinin kapsandığı, fakat Charpy darbe deneyinin şartlarının karşılanamadığı malzemeler için; örnek kırılma dayanıklılık bilgileri ve muayene özellikleri kullanılarak yapılan amaca uygunluk değerlendirmesi, kabın amaçlanan kullanımı için doğruluğunun belirlenmesi amacıyla kullanılabilir.

B.3

Genel deney özellikleri

B.3.1 Genel Darbe deneyinin gerekli olduğu durumlarda, EN 10045-1 standardına uygun olarak Charpy-V-notch deneyi yapılmalıdır. Hammadde, ısıdan etkilenen bölge ve kaynaklı malzeme için darbe enerjisi özellikleri karşılanmalıdır. Numune konumu, basınçlı teçhizatların malzemeleri için, mamul şekli ile ilgili teknik teslim koşullarındaki hükümlere uygun olmalıdır. Kaynaklı bağlantı parçaları için, kaynaklı metallerin ve IEB’nin (ısıdan etkilenen bölgenin) numune konumu EN 288-3:1992 standardına uygun olmalıdır. Bununla birlikte östenitik-ferritik çelikler için, darbe numunelerinin IEB çentik konumu ergime hattının üzerinde olacaktır. Üç numunenin her biri, gerekli konumların ve deney sıcaklıklarının her birinde deneye tâbi tutulacaktır. Üç numunenin ortalama değeri en az, darbe enerjisi şartına eşit olmalıdır. Sadece bir numune daha düşük bir değer gösterebilir, fakat bu değer bu şartın % 70’inden az olmamalıdır. Hammadde için gerekli değerler enine yöne işaret eder. Enine özellikler elde edilebilir değilse, gerekli darbe enerjisi değerleri boyuna yönde yapılan deneylerden temin edilecektir. Enine deney numuneleri için belirlenen en küçük darbe enerjisi özellikleri C, CMn, ince taneli ve düşük alaşımlı çelikler için 1,5 ile çarpılacaktır. Burada belirli en küçük akma dayanımı, malzeme standardında belirli bir değer verilmediğinde ≤ 460 N/mm2 olacaktır.

B.3.2 Kısmi ölçülendirilmiş numuneler Eğer kısmi ölçülendirilmiş Charpy numuneleri kullanılacaksa, Charpy enerjisinin ölçülen değeri orantılı olarak 10 mm’lik referans numune et kalınlığına dönüştürülecektir. Çizelge B.3-1 7,5 mm ve 5 mm kalınlığındaki numuneler için bir örnek vermektedir. Deney numunesi en az 5 mm genişliğinde olmadığı yerlerde, malzeme darbe deneyine tâbi tutulmamalıdır. Seçilen Charpy-V-notch numunesinin < 10 mm olduğu veya kesit et kalınlığının bir örneği olmadığı durumlarda, alışılmıştan farklı olarak şekillendirilen elemanlar ve/veya kaynak yöntemleri ve imâl edilen plâkaların olduğu durumlar vardır. Bu gibi durumlarda kısmi şekillendirilmiş numuneler, tüm-kalınlıklı numunelerin davranışlarının biçimlendirilmesi için düşük darbe deney sıcaklığında deneye tâbi tutulacaktır. Bu sıcaklık değişimi Çizelge B.3-2’ye uygun olmalıdır. 40

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Çizelge B.3-1 – Hammadde kalınlığı 10 mm’den az olduğunda kısmi ölçülendirilmiş Charpy-V-notcthed numunesi için darbe özellikleri Referans değer

Kısmi ölçülendirilmiş numune Numune geometrisi mm 10 x 7,5 10 x 5 En küçük darbe enerjisi J 20 14 30 20

10 x 10 27 40

Darbe deneyleri, incelenen elemanlardan seçilebilen en büyük et kalınlığı üzerinde yapılabilir. Çizelge B.3-2 – Kısmi ölçümlendirilmiş numunelerin daha kalın kesitlerden seçildiği durumlardaki eşdeğer darbe enerjisi özellikleri Gerekli darbe enerjisi KV J

Numune geometrisi

27

10 x10

40

10 x 10

20 30 14 20

7,5 x 10 7,5 x 10 5,0 x 10 5,0 x 10

B.4

mm

Kısmi ölçülendirilmiş numune özellikleri KV J 20 14 30 20 14 20 – –

Numune geometrisi mm 7,5 x 10 5,0 x 10 7,5 x 10 5,0 x 10 5,0 x 10 5,0 x 10 – –

Darbe deney sıcaklığındaki değişim (°C olarak) TKV – 5 TKV – 20 TKV – 5 TKV – 10 TKV – 5 TKV – 5 – –

Kaynaklı malzemeler

B.4.1 Genel Malzemelerin kaynak işlemi yoluyla birleştirilmesi gerekiyorsa, kaynaklamada kullanılan sarf malzemelerinin seçimi ve kaynaklama yöntemi (EN 288-3’e bakınız), EN 13445-4 standardının şartlarına ek olarak, kaynaklı metaller ve ısıdan etkilenen bölgelerde elde edilen gerekli darbe enerjisi şartlarını, Madde B.3’e uygun olarak deneye tâbi tutulduğunda sağlamalıdır. Gerekli darbe enerjisi en az, hammaddenin belirli darbe enerjisine eşit olmalıdır.

B.4.2 Kaynak yöntemi şartları Kaynaklama yöntemi şartları, EN 13445-4 Madde 7.3’e uygun olarak yerine getirilmelidir.

B.4.3 İmâlat deney plâkaları Kaynaklı imâlat deney plâkaları, EN 13445-4 Madde 8’e uygun olarak yapılmalıdır. Aşağıdaki şartlar, EN 13445-4 Madde 8‘in şartlarına ek olarak verilmiştir. Buna ek olarak, TKV’nin (darbe deney sıcaklığının) -30 °C’a eşit veya üstünde olduğu durumlardaki kaynaklama yöntemi şartlarına bağlı olarak, eğer malzeme et kalınlığı 12 mm’den büyükse bir kaynaklı imâlat deney plâkası 3) gereklidir. TKV’nin -30 °C’un altında olduğu durumlarda, eğer malzeme et kalınlığı 6 mm’den büyük ise kaynaklı imâlat deney plâkası 3) gereklidir. Metot 1 ve Metot 2’nin darbe enerjisi şartları karşılanacaktır.

3)

Her kapta, boyuna dikiş üzerinde. 41

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Açıklama a Referans tasarım sıcaklığı TR b Et kalınlığı c Malzeme darbe deney sıcaklığı TKV Şekil B.4-1 – Referans tasarım sıcaklığı ve darbe deney sıcaklığı, kaynak sonrası ısıl işlem görmüş (PWHT) olma durumu, Re ≤ 310 N/mm2 : 27 J ve 310 N/mm2 < Re ≤ 460 N/mm2 : 40 J için

Açıklama a Referans tasarım sıcaklığı TR b Et kalınlığı c Malzeme darbe deney sıcaklığı TKV Şekil B.4-2 – Kaynak yapılmış (AW) olması durumunda referans tasarım sıcaklığı ve darbe deney sıcaklığı, Re ≤ 310 N/mm2 : 27 J ve 310 N/mm2 < Re ≤ 460 N/mm2 : 40 J için 42

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Açıklama a Referans tasarım sıcaklığı TR b Et kalınlığı c Malzeme darbe deney sıcaklığı TKV Şekil B.4-3 – Referans tasarım sıcaklığı ve darbe deney sıcaklığı, kaynak sonrası ısıl işlem görmüş (PWHT) olma durumu, 310 N/mm2 < Re ≤ 460 N/mm2 : 27 J için

43

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Açıklama a Referans tasarım sıcaklığı TR b Et kalınlığı c Malzeme darbe deney sıcaklığı TKV Şekil B.4-4 – Kaynak yapılmış (AW) olması durumunda referans tasarım sıcaklığı ve darbe deney sıcaklığı, 310 N/mm2 < Re ≤ 360 N/mm2 : 27 J için

Açıklama a Referans tasarım sıcaklığı TR b Et kalınlığı c Malzeme darbe deney sıcaklığı TKV Şekil B.4-5 – Kaynak yapılmış (AW) olması durumunda referans tasarım sıcaklığı ve darbe deney sıcaklığı, 360 N/mm2 < Re ≤ 460 N/mm2 : 27 J için 44

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Çizelge B.4-1 – Referans et kalınlığı eB

Montaj detayları

Kaynak yapılmış olması durumu veya PWHT olma durumu

Referans et kalınlığı A kısmı

Kaynaklı kısım

B kısmı

Eşit olmayan et kalınlıklarındaki alın kaynaklı elemanlar AW

e1

e2

e2 (Şekil B.4-1 veya Şekil B.4-3 a ’deki e3’ü kontrol et)

PWHT

e1

e2

e3

AW

e2

e2

e1

PWHT

e2

e2

e1

e2

Daha kalınsa, e2 veya e3

e1

e2


e1

e2


e1

e2


e1

Dallar ve nozullar

AW

PWHT

AW

PWHT

45

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Çizelge B.4-1 – (Devamı)

Montaj detayları


A kısmı

Kaynaklı kısım

B kısmı

e3


e2

PWHT

e3


e2

AW

e2

e2

Daha kalınsa, e1 veya ef/4

AW

PWHT

e2

e2

Daha kalınsa, e1a veya ef/4, gerekli ise Şekil B.4-2 veya Şekil B.4-4’deki e1’i kontrol et

AW

e2

e3


e3

Daha kalınsa, e3 a veya ef/4, gerekli ise Şekil B.4-2 veya Şekil B.44’deki e1’i kontrol et

PWHT

46

Referans et kalınlığı

e2

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


Montaj detayları



A kısmı

Kaynaklı kısım

B kısmı

AW

ef/4

e2

e2

PWHT

ef/4

e2

e2

AW

ef/4

e2

e2

PWHT

ef/4

e2

e2

AW

e2a, Şekil B.4-1 veya Şekil B.4-3’ deki ef/4’ü kontrol et

e2

e1

PWHT


e2

e1

Geçme kaynak (slip-on) ve Plâka tip flanşlar

Dövülmüş veya dökme kaynaklı boyun flanşları

47

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


Montaj detayları



Kaynaklı kısım

B kısmı

AW


e2

e1

PWHT


e2

e1

AW

e1

e1

Daha kalınsa, ef/4 veya e1

PWHT

e1

e1


Kapak tipi flanşlar

Yassı uçlar

48

AW

e2

e2


PWHT

e2

e2


ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


Montaj detayları



A kısmı

Kaynaklı kısım

B kısmı

AW

ef/4

–

–

PWHT

ef/4

–

–

AW

[u. d.]

[u. d.]

[u. d.]

PWHT

ef/4

[u. d.]

[u. d.]

AW


e2

e2

PWHT


e2

e2

Kapaklar ve kör flanşlar

Boru plâkaları

49

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


Montaj detayları



Kaynaklı kısım

B kısmı

AW


e2

e2

PWHT


e2

e2

AW


e2

e2

PWHT


e2

e2

AW

e2a veya e3, daha kalınsa, ef/4

e2 (e3)

e2 (e3)

PWHT

Daha kalınsa, ef/4 veya e2 veya e3

e2 (e3)

e2 (e3)

Gövde / kanal içine kaynaklı

Saplamalı dövme boru plâkası

50

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007


Montaj detayları



A kısmı

Kaynaklı kısım

B kısmı

AW

[u. d.]

e1

e1

PWHT

b

e1

e1

Borular arası plâka bağlantısı

Not - [u. d.], “uygulanabilir değildir” anlamına gelmektedir. 1 a b

Eğer daha avantajlı olacaksa, ef radyal olarak ölçülebilir. Koşulların en küçük deney sıcaklığı: e2 (AW), e3 (PWHT) olarak alınmalıdır. Kısım A’nın referans et kalınlığı bu bağlantıdan etkilenmemiştir.

51

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Ek C (Bilgi için) Basınçlı olması amaçlanan kaplamalı mamuller için teknik teslim şartları C.1

Başlangıç notu

Basınçlı olması amaçlanan kaplamalı mamuller için bir standard hazırlanıncaya kadar bu tür mamullerin teknik teslim durumu için şartlar, ilgili tarafların anlaşması için temel oluşturacaktır.

C.2

Malzemeler için şartlar

Kaplamalı mamullerin malzemeleri için EN 13445-2 standardının ilgili şartları uygulanacaktır. Bununla birlikte, uygun olduğunda, Ek C.4 Madde b)’de tarif edilen türler için darbe deneylerinin şartları, araştırma ve sipariş yapılırken kararlaştırılmalıdır.

C.3

Dolgu malzemesi için şartlar

Kaplamalı çelikler aşağıdaki genel düzenlemelere uymalıdır: Kaplamalı malzemelerin kaplamasının esnekliğinin, hammaddenin esnekliğinden daha düşük olduğu durumlarda, hammadde kaldırıldıktan sonra kaplama üzerinde yapılacak bir çekme deneyi, en az %12 kırılma sonrası uzama A5 göstermelidir. Hammadde ve kaplama malzemesi arasındaki bağlantı imalât ve işletme sırasında ayrılma olmayacak şekilde bir yapıya sahip olmalıdır. Siparişte aksi belirtilmediği taktirde, 280 N/mm2‘den daha küçük bir çekme dayanımına sahip kaplama malzemesine ait kesme gerilmesi, kaplama malzemesinin en küçük çekme dayanımının yarısından daha fazla olmalıdır ve tüm diğer kaplama malzemeleri için ise deneyin gidişinden bağımsız olarak 140 N/mm2‘den küçük olmamalıdır. Bağlayıcı alan en az, bütün alanın % 95’ini kapsamalıdır ve bağlayıcı olmayan alanların hiçbiri 50 cm2‘den büyük bir alanı kapsamamalıdır. İmalâtı sırasında aşırı gerilmeye maruz kalan kaplamalı çeliklerde (örneğin; bombeli kapaklar) veya işletme sırasında (örneğin; boru cidarları), müşteri (işletmeci) tarafından verilecek ilave şartlar gerekli olabilir. Kaplama malzemesi, kaplama işlemine karşılık gelen yüzeysel dokuya sahip olmalı ve Çizelge C.3-1’de verilen tolerans sınırlarını geçmeyen yeknesak et kalınlığında olmalıdır. Hammaddeler için izin verilebilir tolerans sınırları çeşitli mamuller için ilgili boyut standardlarında verilmiştir. Çizelge C.3-1 – Kaplamalı çelikler üzerindeki kaplama malzemelerinin et kalınlıklarındaki sınır sapmaları Anma et kalınlığı mm

Et kalınlığındaki sınır sapmaları a, b mm

1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 ≥ 5,0

0,10 0,15 0,20 0,25 0,35 0,45 0,50 0,50 0,50

a b

52

Bu çizelgedeki değerlerden sapmalar özel anlaşmaya tâbi tutular. Orta düzey et kalınlığı için sınır sapması, çizelgede bir sonraki en küçük et kalınlığına işaret eder.

ICS 23.020.30

C.4

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Kaplama yöntemi şartları

İmalâta başlamadan önce uygun kaplama koşulları; kaplama yöntemi şartı deneyleri tarafından, eğer uygulanabilirse kaynak örtüsü için kaynaklama yöntemi deneylerini de içerecek şekilde sağlanmalıdır. Bu koşullar, mamuller fabrikada kaplanırken dikkatli bir biçimde gözlemlenmelidir. e) EN 10002-1 standardına uygun olarak yapılan çekme deneyleri; φ) Kaplanan hammaddeden alınan deney parçaları için belirlenen sıcaklıktaki EN 10045-1 standardına uygun olarak yapılan Charpy-V-notch darbe deneyleri, böylece  Hammadde ve malzeme çökeltisi arasındaki bağlayıcı alan ile kavuşan deney parçasının bir yüzü  Deney parçasının boyuna yönü, haddeleme yönüne göre eninedir; ve  çentik ekseni, hammaddenin bir sonraki yüzeyine diktir (Şekil C.5-1, Madde d’ye bakınız); g) Deney parçaları üzerindeki kavis deneyleri, Şekil C.5-2’te gösterildiği gibi, bağlayıcı bölgeyi kapsar ve bağlayıcı bölgeye paralel yönde bükülmüştür; h) Sertliğin denenmesi, mikro - makro yapı ve geçiş bölgesindeki kimyasal bileşim; i) Kesme numunelerindeki kesme deneyleri; j) Yüzey kalitesinin muayenesi ve boyutlara uygunluğu; k) Hammadde ve kaplama arasındaki bağlantının ultrasonik deneyi.

C.5

İmalât deneyleri

Mamullerdeki koşullarla aynı koşullarda kaplanan hammaddelerin ara numuneleri, imalât süresince tutarlı aralıklarda deneye tâbi tutulacaktır. Yapılması gereken deney tipleri ve uyulması gereken şartlar üzerinde karara varılırken, Madde C.4’de belirtilen ve uygulamaya dayalı deneyimlere dayanarak yapılan kaplama yöntemi şartı deneylerinin sonuçları dikkate alınacaktır.

Açıklama a) b) c) d) e) f)

Kesme deney numunesi Çekme deney numunesi Kenar eğme deney numunesi Çentikli çubuk darbeli eğme deneyi numunesi Malzeme Kaplama malzemesi Şekil C.5-1 – Deney parçasının konumu 53

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Numunenin boyutları: Et kalınlığı : e = 10 mm Genişlik : b = 80 mm’den daha kalın olmamak üzere, bitmiş mamulün et kalınlığı (hammadde ve kaplama malzemesi dâhil). Eğer bitmiş mamul 80 mm’den daha kalınsa, hammadde çıkarılabilir. Uzunluk : l = 130 mm’den daha az değil Açı : α = 90 ° Şekil C.5-2 – Kaplamalı mamuller için eğme deneylerinin düzenlenmesi

54

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Ek D (Bilgi için) Basınçlı kaplarda kullanılan çelik ve çelik elemanları için standardlar Çizelge D.1-1, basınçlı kaplarda kullanılan çelik ve çelik elemanları için standardlarla ilgili bilgilendirici bir anket içerir. Bu çizelgedeki atıflar standardın tarihini içermez, ancak bunlar Madde 2’de verildiği gibi tarihlendirilmiş standardlardır. Çizelge D.1-1 – Basınçlı kaplarda kullanılan çelik ve çelik elemanları için standardlar

Mamul şekli

Genel şartlar

Oda sıcaklığı dereceleri a

Yükseltilmiş sıcaklık dereceleri

EN 10028-1 –

–

EN 10028-2

–

EN 10273

Dikişsiz boru

–

EN 10216-1

Elektrikle kaynaklanmış boru

–

Toz altında ark kaynaklı boru

Normalize edilmiş

İnce taneli çelikler Termodinamik Sertleştirilmiş ve olarak işlem menevişlenmiş görmüş

Düşük sıcaklık dereceleri

Paslanmaz çelik

EN 10028-4

EN 10028-7

EN 10028-3

EN 10028-5

EN 10028-6

–

–

–

EN 10216-2

EN 10216-3

–

EN 10216-3

EN 10216-4

EN 10216-5

EN 10217-1

EN 10217-2

EN 10217-3

–

–

EN 10217-4

–

–

EN 10217-1

EN 10217-5

EN 10217-3

–

–

EN 10217-6

–

Ergitme kaynaklı boru

–

–

–

–

–

–

Bağlantı parçası

–

prEN 10253-2

prEN 10253-2

prEN 102532

prEN 10253-2

prEN 10253-2

Dövme çubuklar dâhil, dövme parçalar

EN 10222-1

–

EN 10222-2

EN 10222-4

–

Dökme parçalar

EN 10213-1

–

EN 10213-2

– –

Plâka ve şerit Haddelenmiş çubuk

–

Bağlantı araçları için – – EN 10269 çelikler a Bu çizelgedeki oda sıcaklığı değerleri standardlarda verilmiştir.

–

EN 10272

EN 10217-7

prEN 10253-2

prEN 10253-4

–

EN 10222-3

prEN 10222-5

–

–

EN 10213-3

EN 10213-4

–

–

EN 10269

EN 10269

55

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Ek ZA (Bilgi için) Bu standardın Avrupa Birliği direktiflerinin temel gerekleri veya diğer hükümleri ile ilişkili olan maddeleri Bu Standard Avrupa Komisyonu ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği tarafından CEN/CENELEC’e verilen talimata göre hazırlanmış ve Pressure Equipment Directive 93/23/EC 4)nin temel gereklerini karşılar. Uyarı: Diğer gerekler ve diğer AB direktifleri bu standardın kapsamına giren ürüne/ürünlere uygulanabilir. Bu standardın Çizelge ZA.1’de gösterilen aşağıdaki maddelerine uygunluk, ilgili direktiflerin temel gereklerine ve ilişkili EFTA düzenlemelerine uyumunun bir vasıtasını sağlar. Çizelge ZA.1 - Basınçlı ekipmanların malzemeleri ile ilgili olarak bu standard ve Pressure Equipment Directive 97/23/EC arasındaki bağlantı Pressure Equipment Directive 97/23/EC, Ek 1’in temel gerekleri

Bu standarddaki maddeler

Muhteva

4

Uygun malzeme özelliklerinin hazırlanması Ek I, 2.2.3 (b), 5. paragraf ve incelenmesi

4.1.6 ve Ek B

Kırılma gevrekliğinin önlenmesi

4.1.7

Amaçlanan işleme yöntemleri için elverişli Ek I, 4.1 (d) malzemeler

4.1.1

Malzeme şartlarına uygunluk

4.1.5

Çelik için kopma sonrası uzama üzerinde Ek I, 7.5 detaylı şartlar

4.1.6 ve Ek B

Çelik için darbe kopma enerjisi üzerinde Ek I, 7.5 detaylı şartlar

4)

Ek I, 4.1 (a)

Ek I, 4.2 (b)

TSE Notu: 97/23/EC Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından 10.04.2002 /24722 (Değişiklik:19.03.2003/25053) tarih ve sayı ile Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. 01.07.2003 (Değişiklik ile geçici madde eklenmiş ve zorunlu uygulama için 01.01.2004 tarihine kadar geçiş dönemi öngörülmüştür 56

ICS 23.020.30

TÜRK STANDARDI

TS EN 13445-2/Şubat 2007

Kaynaklar [1] Directive 97/23/EC of the European Parliament and of the Council of 29 May 1997 on the approximation of the laws of the Member States concerning pressure equipment, OJEC No L 181, 9 July 1997 [2] AD-Merkblatt W 8. Plattierte Stähle (clad steels); July 1987 [3] CODAP, Section M 5: Rules applicable to ferrous and non ferrous cladded metal sheets [4] SEL 075: Plattierte Erzeugnisse (plated products); February 1993 [5] Sanz G., Rev Metal CIT 1980, pp 621-642 [6] Sandström R., "Minimum usage temperatures for ferritic steels" Scandinavian Journal of Metallurgy 16 (1987), pp 242-252 [7] Garwood S. J. and Denham J. B., 'The fracture toughness requirements of BS 5500', ASME pressure vessel and piping conference (1988), paper 88-PBP-7 [8] Guidance on methods for assessing the acceptability of flaws in fusion welded structures, BS 7910:1999 [9] Assessment of the Integrity of Structures Containing Discontinuties, INSTA Technical Report, Materials Standards Institute, Stockholm 1991 [10] Case proposal to prEN 13445-2, clause 4.1.6 and Annex D.3.2 (prepared by SG Low Temperature), document CEN/TC 54/267/JWG B N 400 [11] EN 764-4:2002, Pressure equipment – Part 4: Establishment of technical delivery conditions for materials. [12] EN 764-5:2002, Pressure equipment – Part 5: Compliance and inspection documentation of materials . [13] EN 1011-2, Welding – Recommendations for welding of metallic materials – Part 2: Arc welding of ferritic steels. [14] EN 10002-1, Metallic materials - Tensile testing - Part 1: Method of test at ambient temperature. [15] EN 10079, Definition of steel products.

57

TS EN 13445-2

Recommend Documents