TECHVOC-

Baitang 12 Filipino sa Piling Larangan (TECH-VOC)

Ang modyul na ito sadyang inilaan para sa mga mag-aaral na nasa Baitang 12 Tatalakayin dito ang iba’t ibang uri at anyo ng sulating lilinang sa mga kaka kakaya yahan hang g magpa magpahay hayag ag tungo tungo sa mabi mabisa sa,, mapan mapanur uri, i, at masi masino nop p na pagsusulat sa piniling larangan (Tech-Voc) (Tech-Voc) pang higit na matamo ng mga mag-aaral ang higit na kinakailangan sa pagk pagkat atut uto o ay binu binuo o ang ang iba’ iba’tt iban ibang g ga! ga!ain ain upan upang g mali malina nang ng ang ang kakayahan ng ba!at isa na mga makrong kasanayang pang!ika "naasahan sa pagtatapos ng modyul na ito ay makabubuo ang ba!at mag-a mag-aar aral al ng kani kanila lang ng ng man! man!al al ng isang isang pini pinili ling ng sula sulati ting ng tekn teknik ikal al-bokasyunal sa tulong ng makabagong teknolohiya na makapagdudulot ng kapakinabangan# $inik $inikap ap na mala malagy gyan an ng pama pamant ntay ayan an ang ang iba’ iba’tt iban ibang g ga!ai ga!ain n sa ba!at aralin, ito’y upang masukat kung ang mga mag-aaral ay tutugon sa mga kahingiang nakapaloob sa ba!at pamantayan $ubalit ang pangkalahatang layunin ng modyul na ito ay nakasentro sa kasanayan sa pagsusulat at pananaliksik sa tulong ng iba’t ibang sulatin sa pag-aaral pag-aaral sa kanya-kanya kanya-kanyang ng disiplina disiplina (T%&'-V&) (T%&'-V&) na magmumulat magmumulat sa kaalaman at kakayahan ng mga mag-aaral sa Baitang 12#

1 | Pahina Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

PAN!"LAN# PA#TATA$A Pan%to&Bil%gan Pan%to&Bil%gan ang titi' ng taang sagot 1#Tu 1#Tumut mutuk ukoy oy ito sa mga su sulat lating ing bu bung nga a ng mga iba iba’t ’t ib ibang ang pa pagg-aar aaral, al,mah mahaba abang ng iginugol na pananaliksik at bunga mga eksperimentong ulat#

A#e*erensyal A#e*erensyal B#+ornalistik &#Akademiko #Teknikal

2# "to’y uri ng pagsusulat na masasabing paglalahad ng isang tao sa kanyang mga nara na rana nasa san n at gu gust sto o pa pang ng ma mara rana nasa san n sa bu buha hay y na nagb nagbib ibig igay ay sa kan any ya ng magagandang alaala#


#.inagamit bilang pakikipag-ugnayan na nasa isang organisasyon# A#/iham-0anganga A#/iham-0angangalakal lakal B#/iham 0agbati &#/iham 0angkaibigan #/iham 0aanyaya

# Ang mga sumusunod ay ang mga dapat isaalang-alang sa pagsulat ng katitikan maliban sa isa. A# energier energier B. mga detalye sa napag-usapan C. agenda D,bilang ng mga sumang-ayon o nagpatibay


PAN!"LAN# PA#TATA$A Pan%to&Bil%gan Pan%to&Bil%gan ang titi' ng taang sagot 1#Tu 1#Tumut mutuk ukoy oy ito sa mga su sulat lating ing bu bung nga a ng mga iba iba’t ’t ib ibang ang pa pagg-aar aaral, al,mah mahaba abang ng iginugol na pananaliksik at bunga mga eksperimentong ulat#


2# "to’y uri ng pagsusulat na masasabing paglalahad ng isang tao sa kanyang mga nara na rana nasa san n at gu gust sto o pa pang ng ma mara rana nasa san n sa bu buha hay y na nagb nagbib ibig igay ay sa kan any ya ng magagandang alaala#


#.inagamit bilang pakikipag-ugnayan na nasa isang organisasyon# A#/iham-0anganga A#/iham-0angangalakal lakal B#/iham 0agbati &#/iham 0angkaibigan #/iham 0aanyaya

# Ang mga sumusunod ay ang mga dapat isaalang-alang sa pagsulat ng katitikan maliban sa isa. A# energier energier B. mga detalye sa napag-usapan C. agenda D,bilang ng mga sumang-ayon o nagpatibay


3# Ang 3# Ang sulating ito ay isang uri ng pakikipagtalastasan sa anumang disiplina na ang pang pa nguna unahin hing g tu tungk ngkuli ulin n ay mak makab abuo uo ng isa isang ng tiy tiyak ak na imp imporm ormasy asyon on sa tiy tiyak ak na obdyektib sa particular na mambabasa ogrupo ng mambabasa# A#e*erensyal A#e*erensyal B#+ornalistik &#Akademiko #Teknikal

4# 5akalagay dito ang pangalan,posisyon at titulo ng sumulat A#6ata!an A#6ata!an ng liham liham B#/agda �amuhatan #Bating pang!akas

7#"to’y pangalan ng kompanya,adres,telepono,*a8#tele*a8 at iba pa# A#6ata!an A#6ata!an ng liham liham B#/agda �amuhatan #Bating pang!akas

9#"toy ara!,bu!an at taon kung kalian isinulat ang isang liham# A#6ata!an A#6ata!an ng liham liham B#/agda �etsa #Bating pang!akas

:#"to ay ang pangalan ng tao na padadalhan ng mensahe#0ara kanino ba talaga

ang sulat; A#0atunguhan A#0atunguhan B#/agda �etsa #Bating pang!akas 3 | Pahina Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

1<# "to ay isang grupo ng mga mamimili na hindi nagkakaiba ang mga ninanais at pangangailangan na napapaloob sa isang natatanging lugar# A# =erkado B# 0amahalaan &# Tindahan # Sarisari Store

11# 5akapaloob dito ang paggalang ng sumulat sa sinulatan# A#0atunguhan B#0etsa &#Bating 0ambungad o 0animula #Bating 0ang!akas

12#Alin sa sumusunod ang HINDI dapat tandaan sa pagsulat ng liham-pangangalakal

A# 5akikita ang mahahalagang bahagi B#0agkakaroon ng sapat lamang na layunin at anyo &# =ay mga mahahalagang impormasyon  Tiyak ang kinakailangang malina! ang impormasyon 1#Alin sa sumusunod ang HINDI katangian ng Teknikal na 0agsulat A #Ang daloy ng impormasyon ay simple at malina!# B #Binibigyang-diin ang ob>ecti?e na paglalahad at !alang magkakaibang anyo ng interpretasyon ng mga salita,kayarian ng mga pangungusap at sa organisasyon ng mga talata,deklaratibong pangungusap na gumagamit ng panghalip panao sa ikatlong panauhan# &#Binibigyang @diin ang *akt!al na datos,istatistika at mga elementong nasusukat sa pamamagitan ng paggamit ng iba’t ibang graph# #Ang pagbuo nito ay kinakailangan may pagkakapare-pareho o istandardisasyon# 1#Tukuyin ang kung anong uri ng liham-pangangalakal ang sumusunod /ubos na gumagalang, $umasainyo, A#Bating 0animula B#Bating 0ang!akas �amuhatan #Bating 0animula 4 | Pahina Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

13#=ula sa halimba!a ibaba, uriin ito ayon sa kanyang kinapapaloobang bahagi ng liham# Bb:Fatima Lucia Santos Caparas Master Teacher III Marcelo H.Del Pilar National High School Malolos Bulacan

A#Bating 0animula B#Bating 0ang!akas �atunguhan #Bating 0animula

14#"to ay tinata!ag na pagpapakilala sa produkto na iyong ibinebenta# A# Adbertisment B# 0romosyon &# %ndorsement # 0ublisidad 17# Tumutukoy ito sa mga paraan para mahikayat ang mga kostumer na bumili ng mas

marami pa sa iniisip nila sa pagpunta nila sa iyong negosyo# A# "nteres B# $ales promotion &# 0ublisdad # 0romosyon 19# "to ay ang pag-iisip at pagsasaga!a ng mga dapat ga!in, simulan at pagbutihin

ang iyong kakayanan kumita sa hinaharap# A# Workplan B#/esson plan &# 0agpaplano # 0aghahanda 1:# Ang bahaging ito ay dapat makakilala ng mga presyo ng iba’t ibang uri ng

materyales, kagamitan at iba pa na iyong gagagamitin sa pagpapatakbo ng negosyo# A# =ga pangunahing palagay

B# 'alaga ng proyekto 5 | Pahina Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

&# 0aghahanda ng pinansyal na ulat # .ross $ales 2<# Tumutukoy ito sa kabuuang halaga ng mga bagay na iyong ipinagbili sa mga suki sa loob ng isang ibinigay na panahon kabilang na ang halaga na dapat bayaran sa iyo ng iyong mga suki# A# =ga pangunahing palagay

B# 'alaga ng proyekto &# 0aghahanda ng pinansyal na ulat # .ross $ales 21# "to ay tumutukoy sa halaga ng pera na iyong ginugugol ba!at bu!an upang patuloy na tumakbo ang iyong negosyo# 6abilang dito ang halaga na iyong binabayaran sa kuryente, tubig at mga gaya nito# A# %8penses B# .ross $ales &# 5et "ncome # Total Assets 22# "to ay tumutukoy sa kabuuang halaga ng lahat ng iyong pagmamay-ari at pera na may kaugnayan sa negosyong iyong itinayo# A# %8penses B# .ross $ales &# 5et "ncome # Total Assets 2# Tumutukoy sa halaga ng pera na aktu!al mong kinita# "yan ay ang kaba!asan sa lahat ng gastos mo mula sa iyong kabuuang benta# A# %8penses B# .ross $ales &# 5et "ncome # Total Assets 2# Tumutukoy sa halaga na dapat mong bayaran sa ibang tao# "yan ay ang lahat ng iyong hiniram sa ibang tao kabilang na ang mga kagamitan at pera kung mayroon man# A# Total /iabilities B# Total Assets &# Accounts ecei?able 6 | Pahina Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

# 5et "ncome 23# Tumutukoy sa halaga ng pera na dapat bayaran sa iyo ng iyong mga suki#

A#Total /iabilities B# Total Assets &# Accounts ecei?able # 5et "ncome 24 # $a bahaging ito ay naglalaman ng mga sunud-sunod na hakbang sa proseso na

nararapat mong sundin sa sama-samang paglalagay ng iyong mga natapos na produkto# A# # Ang proseso ng pagga!a

B# 0rodukto &# 6agamitan # /okasyon 27# Ang bahaging ito ay dapat na magsalara!an ng mga produktong paghahandaan at ipagbibili mo# A# # Ang proseso ng pagga!a

B# 0rodukto &# 6agamitan # /okasyon 29# Ang bahaging ito ay dapat magsalara!an ng ba!at materyales na iyong gagamitin sa pagga!a ng mga bagay na iyong ipagbibili# A# a! =aterials B# 6agamitan &# 0asilidad # /okasyon 2:# Ang bahaging ito ay dapat naglalaman ng *loor plan ng iyongestablisado base sa mga sunud-sunod na mga hakbang ng proseso sapagga!a na iyong susundin# A# /okasyon B# 6agamitan &# 0asilidad # 0agkakaayos <# "to ay tumutukoy sa mga magagandang pagkakataon para sa pagsusulong o paglago# 7 | Pahina Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

A# 6ahinaan B# 6alakasan &# portunidad # 6agandahan 1# "to ay mahalagang pangangailangan sa pananaliksik na nangangailangan ng maingat na pagkilala sa pinagmulan ng mga hiram na ideya, datos o impormasyon# A# solusyon B# dokumentasyon &# eksperimentasyon # resolusyon 2# ang dokumentasyon ay gumaganap ng mahalagang tungkuln sa isang papel pampananaliksik, maliban sa isa, A# nagbibigay ito ng krebilidad sa mga datos o impormasyon na kanyang ginagamit# B# nagiging lubos na kapani-pani!ala ang mga datos o impormasyon iyon kung binabanggit ng mananaliksik ang a!tor# &# 6apanipani!ala ang impormasyon dahil dito # 5agiging batayan ng katotohanan ang mga impormasyon # $a istilong A0A, kung nabanggit na ang pangalan ng a!tor sa mismong teksto, ano ang dapat isulat sa loob ng parenthesis; A# taon na lamang ng publikasyon ang isulat sa loob ng parentesis# B# kailangang isulat ang epilyedo sa loob ng parenthesis &# isulat ang taon at pahina # isulat ang pamagat # $uriin at piliin ang tamang pagkakasulat kung madami ang a!tor# A# $eda, Allysa =#, %T#al B# $eda, Allysa =#, et#al# &# $%A, Allysa = et#al # $%A, A//C$A = etal 3# "to ay tala o pali!anang na nakalimbag sa ibaba ng pahina ng papel kung saan kinuha ang pali!anag o entri ng binanggit sa pahinang iyon# =ay numero sa kali!ang bahagi bago ang pangalan ng a!tor na kumakata!an sa bilang ng pali!anag o entring binanggit# A#subscript B# superscript &#talababa # copyright

4# Alin sa mga sumusunod ang tamang 0ormat ng Talababa 8 | Pahina Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

A# 0aglalagay ng $uperscript, 0agnunumero ng Tala, 0agbabantas, "ndensyon B# 0aglalagay ng $uperscript, "ndensyon, 0agnunumero ng Tala, 0agbabantas &# 0aglalagay ng $uperscript, 0agnunumero ng Tala, "ndensyon, 0agbabantas # 0aglalagay ng $uperscript, 0agbabantas, "ndensyon, 0agnunumero ng Tala 7#"sinasaga!a ito sa pamamagitan ng paglalagay ng mga impormasyong bibliograpikal sa loob ng parenthesis na nasa teksto mismo# 6asunod nito ang listahan ng sanggunian sa katapusan ng papel na nakalahad ng sunod sunod batay sa alpabeto# A# dokumentasyon B# parentetikal &# talababa # pagbabantas 9# Ang mga sumusunod ay pagpo-posisyon at pagbabantas ng parentetikal, maliban sa isa# A# Ang talang parentetikal ay inilalagay pagkatapos ng salita o ideyang hinala!# B# "pinoposisyon ito bago ang iba pang bantas tulad ng tuldok, Tandang pananong, ku!it, kolon at semi-kolon# 6ung babanggitin ang talang parentetikal pagkatapos ng isang maikling tu!irang sipi na gagamitan ng panipi# &# Ang talang parentetikal ay inilalagay pagkatapos ng tuldok sa tu!irang sipi# "to ay sa mahabang tu!irang sipi naman# ala!ang espasyo ang naghihi!alay sa talang parentetikal at sa tuldok at hindi na nilalagayan ng anumang bantas pagkatapos nito # Ang talang perentetikal ay inilalagay bago ng salita o ideyang hinala!

:# "to ay isang pagpapahayag na maaaring pasalita o pasulat ng ibaDt ibang kaalaman# "to ay bunga ng maingat na pagsasaliksik sa mga aklat o pakikipag- usap sa mga taong may tanging kaalaman o pagmamasid sa mga bagay-bagay# A# ulat B# dokumentasyon &# talumpati # anunsyo <# $a pag-uulat na ito ay dapat na mayroong layunin, kaya simulan ang inyong ulat sa pagpapali!anag kung ano ang layunin niyon# Ang layunin ay dapat na magbigaymat!id sa gina!ang paglalayag, kahit na hindi ninyo nakamit ang inyong hinangad# Ang layunin ay dapat rin na naka-ugnay sa isang layunin ng proyekto na naka-lista sa dokumento A# bu!anang ulat B# Ang lat sa 6alahatan &# ulat sa proyekto sa sambayanan


# ulat ukol sa paglalayag sa larangan

1# "sang proseso ng pagdedesisyon na kung saan kinakailangan ang 2E o 44F ng pagsang-ayon o hindi pagsang-ayon ng mga dumalo sa isang opisyal na pulong# A# Guorum B# simpleng mayorya &# consensus # 2E ma>ority

2# $a payak na pagpapahayag, ang hinangad na resulta mula sa ga!ain ng isang tagapagpakilos ay isang pinakilos na komunidad# Ang deskripsyon nang ga!ain ng tagapagpakilos ay magpakilos ng komunidadH at iyon ay sumasakla! ng maraming simulain# A# ulat ng tagapagpakilos B# ang lat sa kalahatan &# ulat sa proyekto sa sambayanan # ulat ukol sa paglalayag sa larangan

# "to ulat na anumang karani!ang ulat tungkol sa kaunlaran bu!an-bu!an, tu!ing ikala!ang bu!an, tu!ing ikatlong bu!an, tu!ing dala!ang taon, o taunan A# bu!anang ulat B# Ang lat sa 6alahatan &# ulat sa proyekto sa sambayanan # ulat ukol sa paglalayag sa larangan

#"to ang paghubog at pag-implu!ensya ng kaisipan ng publiko ukol sa isang produkto# "to ay ang pagpapakilala, pagbebenta o tu!irang pag-aalok pa nga ng mga produkto, paglilingkod (ser?ices), tao, lathalain, pelikula atbp# "to man ay sa pamamagitan ng telebisyon, radyo, magasin, *lier o pampleto, dyaryo, streamer at iba pang modernong mga pamamaraan# 10 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

A# paanunsyo B# padokumentasyon &# paulat # pasulat

3# "to ay pamamaraan ng pag-aanunsyo na kung saan ang mga kilalang personalidad artista, atleta at magagandang modelo ang ginagamit upang maha!a ng kanilang kasikatan ang mga produkto# A# selling point B# demonstration e**ect &# band!agon e**ect # asosasyon

4# 6arani!ang tumutukoy sa outline o balangkas ng pag-uusap ang mga sumusunod maliban sa  A#0animulang pag-uusap B# =ga detalye ng talakayan &# =ga hindi napagkasunduan # =ga plano sa hinaharap 7#0agkakasunod-sunod ito ng pagpaplano ng pagkain upang maging handa sa gaga!ing okasyon o pagdiri!ang# A #catering B# menu ng pagkain &#cooking #Iood Technology

9# Tinutukoy ang isang puntiryang merkado ayon sa kanilang kasarian, edad, halaga ng su!eldo, edukasyon at trabaho# A# emograpiya 11 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

B 'eograpiya &# $ikolohiya # $osyo-kultural

:# .amit ng Flyers ang sumusunod maliban sa: A# "pabatid ang kaganapan tulad ng konsiyerto o pagbubukas ng bagong kainan# B# "mpormasyon sa produkto tulad ng gadgets, aklat, gamot, pabango at mga info ads. &# magdisplay ng kahit anong balita sa paligid # mga kinalalagyan ng fact sheet ng mga kaganapan sa seminar, palihan at meeting# 3<# Ano ang uri ng pagsulat kung ito ay

1#Ang daloy ng impormasyon ay simple at malina!# 2#Binibigyang-diin ang ob>ecti?e na paglalahad at !alang magkakaibang anyo ng interpretasyon ng mga salita,kayarian ng mga pangungusap at sa organisasyon ng mga talata,deklaratibong pangungusap na gumagamit ng panghalip panao sa ikatlong panauhan# #Binibigyang @diin ang *akt!al na datos,istatistika at mga elementong nasusukat sa pamamagitan ng paggamit ng iba’t ibang gra*# A# >ournalistik B# re*ensyal &#tenikal #akademik

Aralin 1 Pa'sa&Ang Pags%lat Bilang Bahagi ng *%lating Te'ni'al

Panimula& Ang ralin ! ay tungkol sa 6ahulugan, 6alikasan, at 6atangian ng 0agsulat ng $ulating Teknikal# Tatalakayin sa aralin ang mga kahulugan at kalikasan ng pagsulat ng iba’t ibang anyo ng sulating teknikal-bokasyonal# "naasahan sa araling ito na makikilala mo ang iba’t ibang teknikalbokasyunal na sulatin ayon sa a# /ayuninH b# .amitH c# 6atangianH d# AnyoH at e# Target na gagamit $a pagtatapos ng araling ito, ika! ay inaasahang nakapagsasaga!a ng panimulang pananaliksik kaugnay ng kahulugan, kalikasan, at katangian ng iba’t ibang anyo ng sulating teknikal-bokasyunal

M" INSHN" #SN$N: 12 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

1#5aipalili!anag ang kahalagahan ng pagsulat bilang mag-aaral sa Baitang 12 2#5asusuri ang pagkakaiba-iba ng mga uri ng pagsulat

ANTAS NG PAGKATUTO

A T"+LA*N NATN Panimulang "a%ain

.aano kahalaga ang pagsulat sa isang mag-aaral na katulad mo; 0angat!iranan#

B LNAN#N NATN Ang isip at puso ang sa aki’y nagdidikta,subalit ang mga kamay ko ang nagsasatitik upang maisiwalat ang lahat ng aking nadarama Duds Melanio Nga&on a& pasu'in mo na ang mun(o ng pagsusulat) ngunit bago ang lahat a& suriin mo muna ang iba*t ibang uri ng pagsulat. Han(a 'a na ba+ Mga ,ri ng Pagsulat

!. Te'ni'al na Pagsulat @ Ang sulating ito ay isang uri ng pakikipagtalastasan sa anumang disiplina na ang pangunahing tungkulin ay makabuo ng isang tiyak na impormasyon sa tiyak na obdyektib sa particular na mambabasa ogrupo ng mambabasa#

Ayon kina =ills at Jalter(1:91),ang depenisyon at deskripsyon ng teknikal na pagsulat ay mailalara!an sa apat na katangian

1#"to ang eksposisyon tungol sa mga siyentipikong disiplina at ng mga teknikal na pagaaral na kinasasangkutan ng siyensya#

2#"to ay may katangiang pormal at tiyak na elementong gaya ng mga siyentipiko at teknikal na bokabularyo,gumagamit din ito ng mga gra* bilang pantulong at kumbensyunal na paraan ng ulatH

#=ayroon itong atityud na mapanatili ang kanyang impersyaliti at layunin sa pinakamaingat na paglalahad ng mga impormasyon sa paraang tumpak at maikli upang mai!asan din ang pagsasama ng damdamin sa tiyak na impormasyon#

13 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

#5apakahalaga ng pagpopokus sa mga teknik sa pagsusulat sa mga tiyak at komplikadong paraan ng paglalahad ng impormasyon sa tiyak na kahulugan,pagkakakilanlan sa isang proseso,pagkaklasipika at pagbibigay kahulugan#

-.e/erens&al na Pagsulat @ Tumutukoy ito sa mga sulating bunga ng mga iba’t ibang pag-aaral,mahabang iginugol na pananaliksik at bunga mga eksperimentong ulat#Ang mga halimba!a nito ay iksyunaryo,%nsayklopidya,iba’t ibang Tesis at isertasyon at iba pa#

0.1ornalisti' na Pagsulat @ "to’y uri ng pagsusulat na masasabing paglalahad ng isang tao sa kanyang mga naranasan at gusto pang maranasan sa buhay na nagbibigay sa kanya ng magagandang alaala#

Ayon sa aklat ni Bernales (2<<2), may dala!ang kahulugan ang >ornal,ang unang uri ay talaan ng mga pansarilng ga!ain,repleksyon,mga iniisip o nadarama at kung ano-ano pa#=adalas itong ipagkamali sa isang dayari#ahil ang dayari ay >ornal ding maituturing#=aaaring itala sa >ornal ang mga kaisipang may kaugnayan sa aspektong sosyal,ispirit!al,pisikal,mental at emosyonal na nakaaapekto sa pang-ara!ara! na buhay ng sumulat#0angala!a,ang >ornal bilang pamahayagan#Ang sumulat ay may layuning makapaglathala sa peryodiko o pahayagan#6arani!ang paksa nito ay ang mga pangyayaring may kaugnayan sa particular na isyu na kinasasangkutan ng panlipunang pangyayari#

2.'a(emi'ong Pagsulat @ "to ay nagkakaiba-iba ayon sa kursong pinag-aaralan ng mga mag-aaral#'alimba!a sa Iilipino,maaari silang pasulatin ng mga sanaysay na may kaugnayan sa leksyon,sa 6asaysayan naman ay maaari silang papagsulatin ng mga dokumentong pangkasaysayan,mga pook ,lala!igan at iba pa#$a pagpapasulat ng guro ay dapat muna niyang linangin at kritikal na pag-iisip ng kanyang mga mag-aaral,ito’y upang makamit nya ang kanyang ninanais na layunin sa pagpapasulat#

1# .amit ang sariling pangungusap,bigyang kahulugan ang salitang pagsulat


2# $a papaanong paraan makatutulong ang pagsusulat sa isang tao;

PA#*A*ANA$ 0anutoTalakayin ang mga sumusunod na uri ng pagsulat

0angalanKKKKKKKKKKK

"skorKKKKKKKK

BaitangHKKKKKKKKKKKKK

0etsaKKKKKKKK

1#Akademikong 0agsulat KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

2#e*erensyal na 0agsulat KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 15 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

#+ornalistik na 0agsulat KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK #Teknikal na 0agsulat KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

CLNAN#N NATN PAGNILAYAN

0anutougtungan ang mga salitang makikita sa ibaba 5atutunan ko sa modyul na ito naKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK


Ang pagsusulat ay isang kasanayang humahasa sa tao upangKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 5atutu!a ako dahilKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

, *"B"+N NATN 0anuto$umulat ng isang sanaysay patungkol sa kahalagahan ng pagsulat sa buhay ng tao o sa’yo bilang mag-aaral na nasa Baitang 12#"sulat sa kahon ang iyong sanaysay#

0amantayan sa 0agmamarka 5ilalaman

1
.ramatika

1
Tatlong Talata

1
Aralin 2 Pa'sa& Liha Pangangala'al Panimula& 17 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

Bago natuklasan ang mga makabagong kagamitan katulad ng cellphone,laptop,ipod at marami pang iba ay masasabing ang pagsulat ng mga liham ang ginaga!a ng maraming tao upang maiparating ang gusto nilang sabihin sa mga minamahal#$ubalit sabi nga,ang lahat ay nagbabago maging ang kinasanayan noong pagsusulat ay napalitan na ng cellphone na ginagamit upang makapagte8t# Ang modyul na ito ay binuo upang maiparating ang kahalagahan ng pagsulat sa buhay ng tao kahit tayo ay nasa 21 st century na# 5ilalayon ng araling ito na maituro sa mga mag-aaral sa Baitang 12 na kahit hindi na binibigyan ng maraming tao ang pagsusulat,lalo na sa pagsulat ng liham,ay maipabatid sa kanila na ang pagsulat ay napakalaki ng maitutulong lalo na sa trak na kanilang kinukuha#

M" INSHN" #SN$N:

0agkatapos ng talakayan, ang mag-aaral ay inaasahang 1#5akasusulat ng isang liham-pangangalakal 2#5aipalili!anag ang kahalagahan ng komunikasyon at teknolohiya sa pagnenegosyo at sa iba pang larangan #5aiisa-isa ang mga katangian,pangunahing simulain at layunin ng teknikal na pagsulat

ANTAS NG PAGKATUTO

A T"+LA*N NATN Ba'it napa'ahalagang matutunan ang liham pangangala'al+

B LNAN#N NATN na!ain at basahin ang "orespondensyang #angangalakal Te'ni'al L "sang natatanging uri ng pagsulat na kinakailangan ang kogniti? at sikolohikal ng mga mambabasa at manunulat#Binibigyang pansin nito ang pagbibigay ng konkretong impormasyon upang makatulong sa lahat#.inagamit ditto ang mga teknikal na terminolohiya,halimba!a nito ay Ieasibility $tudy,mga liham pangangalakal#

Ayon kay .arcia et#al (2<<9) may mga layunin at paksa ang teknikal na pagsulat 1#5agbibigay ng impormasyon sa pagbuo ng desisyon at mga tiyak na resulta ng isang pag-aaral(task accomplishment) 2#0ag-aanalisa sa mga mahahalagang pangyayari at mga implikasyong dala nito,ang pagkabigo at pagbagsak ng sistema# #=ay layunin mahikayat at makaimplu!ensya sa pagbubo ng desisyon#


$a aklat pa rin ni .arcia et#al (2<<9), inilatag ang mga katangiang dapat taglayin ng teknikal na pagsulat gaya ng sumusunod

=.A 6ATA5."A5 5. T%65"6A/ 5A 0A.$/AT 1#Ang daloy ng impormasyon ay simple at malina!# 2#Binibigyang-diin ang ob>ecti?e na paglalahad at !alang magkakaibang anyo ng interpretasyon ng mga salita,kayarian ng mga pangungusap at sa organisasyon ng mga talata,deklaratibong pangungusap na gumagamit ng panghalip panao sa ikatlong panauhan# #Binibigyang @diin ang *akt!al na datos,istatistika at mga elementong nasusukat sa pamamagitan ng paggamit ng iba’t ibang gra*#

=.A $"=/A"5 5. =ABT"5. T%65"6A/ 5A 0A.$/AT 6atangian ng isang mabuting teknikal na pagsulat# 1#/aging isaisip ang tiyak na mambabasa,ang mga tiyak na kaalaman(*actual) at likhang-isip(imaginati?e)kapag sumusulat ng reportHisipin din na ang mambabasa ay matalino subalit hindi lang nakararating sa kanya ang tiyak na impormasyon# 2#Tiyakin at alalahanin ang angkop na layunin sa gaga!ing report# #.umamit ng payak,kongkreto at karani!ang !ika# #$a simula at !akas ng ba!at seksyon ng report,mahigpit na suriin ayon sa simulain ng teknikal na pagsulat at layunin sa pagga!a nito# 3#.a!ing kaakit-akit ang report#

GAWAIN 1:

1 Bakit napakahalagang matutuhan ang liham pangangalakal; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 2 0aano makatutulong ang /iham 0angangalakal sa’yo bilang isang mag-aaral

 0aano nakatutulong ang komunikasyon at mga makabagong teknolohiya sa larangan ng 0angangalakal; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

P"S,LT Panuto:Sumulat ng isang Liham-Pangangalakal


C "NAAN NATN

GAWAIN 2:

pagninilay 0A5Tugtungan ang mga sumusunod na salita 5tutunan ko sa araling ito naKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK "pinagmamalaki ko ang aking sarili dahilKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK $isikapin kong bigyan ng pansin ang pagsusulat dahil KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

,*"B"+N NATN 0anuto $umulat ng liham pangkaibigan Pamanta&an sa Pagganap 5akasusulat ng isang liham 0angkaibigan

Pamanta&an sa pagsulat ng liham 6ACT"CA 1 2

 5akita

5ilalaman 6aagapan sa pagpapasa


 Bahagyan g 5akita

2 'indi 5akita

1 6ailangang BaguhinEAyusin

  3

.ramatika Jastong gamit ng mga bantas 6alinisan 6ABA5

Aralin . Pa'sa& /a0t /ang "ri ng Liha  Pangangala'al Pani%la&


Ang araling ito ay binuo upang matutunan ng mga mag-aaral sa Baitang 12 ang "baHt ibang uri ng /iham 0angangalakal#5akapaloob rin dito ang paghihinuha at pagsusulat ng liham upang ang ba!at mag-aaral ay malinang ang kakayahan sa pagsusulat at pag-iisip#

M" INSHN" #SN$N: #agkatapos ng talakayan, ang mag-aaral ay inaasahang:

! 5abibigyang kahulugan ang liham-pangangalakal - 5aiisa-isa ang mga bahagi ng liham-pangangalakal  5akasusulat ng isang halimba!a ng teknikal na sulatin ANTAS NG PAGKATUTO

A T"+LA*N NATN 13 Brg45Pagaspas Tana%an Cit45Batangas ,ios6a6o !!elanio5!AT Principal  *ir& !agan6ang B%ha47 Ang 6ahilan po ng a'ing pags%lat a4 %pang alaan 'o '%ng ang in4o pong paaralan a4 nangangailangan pa ng g%ro8 Nais 'o po sanang ag-apla4 at agt%ro /ilang g%ro sa Asignat%rang Filipino Ang a'in pong 'aranasan sa pagt%t%ro a4 hin6i atata9aran5 at ala 'o na isa a'o sa ga taong agpapa/ago ng ga ag-aaral Ang lahat po ng a'ing ga papel na aaari n4ong re/4%hinHan6a po a'o sa in4ong pagpapata9ag sa a'in 'ahit anong oras para sa isang inter/4%*alaat po7 L%/os na g%agalang5 Elpi6itha !#ae:

0okus na Tanong.aano kahalaga ang pagsusulat ng liham sa isang nag-aaplay ng trabaho;

B LNAN#N NATN Liham Pangangala'al @ "inagamit bilang pa'i'ipag3ugna&an na nasa isang organisas&on.Inaasahan sa isang emple&a(o ng 'ompan&a sa publi'o at priba(ong opisina na mahusa& si&ang guma%a at gumamit ng mga liham3 pangangala'al o liham3transa's&on.Dapat tagla&in nito ang meto(o na (i lamang pa'i'inabangan ng 'ompan&a sa halip a& magbibiga& rin ng 're(ibili(a( sa 'an&ang propse&ong napag3aralan.Ito a& magiging mahalagang (o'umento ng 'ompan&a."arcia et.al4-5567

Mga Dapat Tan(aan sa pagsulat ng Liham Pangangala'al 22 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

!. Na'i'ita ang mahahalagang bahagi -. Ma& ti&a' na la&unin at an&o 0. Ma& mga mahahalagang impormas&on 2. Ti&a' ang 'ina'ailangang malina% ang impormas&on

Bahagi ng Liham Pangangalakal 1 Pamuhatan @ ito’y pangalan ng kompanya,adres,telepono,*a8#tele*a8 at iba pa# 'alimba!a

2



$=AT T%/%&==5"&AT"5 1:3 Buendia A?enue /ungsod ng =akati Tel14-772-411 %-mail$#TMyahoo#com Petsa4Dateline7 -ara!,bu!an at taon ng pagsusulat 'alimba!a ktobre 29,2<13 Patunguhan4Insi(e ((ress) @ ito ay ang pangalan ng tao na padadalhan ng

mensahe#0ara kanino ba ba talaga ang sulat; 'alimba!a

=rs#5orma T#Tagle ekana 6olehiyo ng %dukasyon Batangas $tate ni?ersity(+0/0&) =al?ar Batangas



Bating Pambunga(8 Panimula 4Salutation7 @ nakapaloob dito ang paggalang ng sumulat sa sinulatan# 'alimba!a .inoo =ahal na .ng#Tagle ear $irE=am

3##ata%an ng Liham4Bo(&7- nakapaloob dito ang buong nilalaman ng liham na nais iparating#

3

Bating Pang%a'as4Complimentar& Closing73 ang pag!a!akas o pamamaalam# 'alimba!a .umagalang, $umasainyo, /ubos na gumagalang,

7# Lag(a @ ang pangalan,posisyon at titulo ng sumulat


'alimba!a obinson &edre,%d# irector

Matapos mong malaman ang ilan sa mga uri ng liham-pangangalakal ay ipagpatuloy mo ang iyong pagpapayaman ng kaisipan,tughayan ang mga liham na nasa mga kasunod na pahina

Liham Paan&a&a 4Letter o/ In9itation7 Taglay ng liham na ito ang paanyaya sa sinulatan#

I sangl i ham paanyaya

Enero 15, 2015 Helen A.Ocampo Schools Division Superintendent Deped Sta Rosa Laguna Sa pamamagitan ni:Dr Anacleta M.Cabigao Asst.Schools Division Superintendent

Mahal na Mam Ocampo: Magandang Buhay! Ang Dibisyon po ng anauan CityBatangas sa pangunguna ng aming Schools Division Superintendent na si Dr."dna #aura$Agustin ay magsasaga%a ng seminar$%or&syap na may &inalaman sa 'ntegrasyon ng eatro sa pagtuturo ng Asignaturang #ilipino sa ($)* program. (augnay po ay inaanyayahan naming ang inyong mga guro sa i&a$+$), ng Abril upang ma&adalo sa nasabing seminar$%or&syap.(ung may nais po silang malaman pa ay maaaring nila ta%agan o padalahan ng mensahe ang numerong ,-,+$*-$/)0. Ang inyo pong positibong pagtugong ay aming inaasahan.ayo pong tumulong upang mapataas pa ang &alidad ng edu&asyon.Maraming salamat po!

*%asain4o5 Lg!" #i$%!a!$ &'&(lani$)&A* +ilipin$ ,$$-!in(y.$1 Li ham Kahi l i nganngMapapasukan/Apl i kasyon( Appl i cat i onLet t er )


Tinata%ag (in itong cover letter . Ito a& isang liham na tila nagbebenta ng sarili.; Naglalaha( ito 'ung ano ang in&ong maibabahagi sa isang 'ompan&a) 'ung ang naghahanap ng trabaho a& nararapat) o 'ung i'a% ang sasagot sa hinahanap na emple&a(o ng 'ompan&a. Sa pagsulat ng apli'as&on tu'u&in ang posis&ong inaapla&an at 'ahan(aan ng pa'i'ipana&am sa anumang oras na 'ina'ailangan. Hal i mbawangl i ham Apl i kasyonsaTr abaho

Li ham Tr ansmi t aloEndor sment An gl i h annana gp apa r a t i n gn gi mp or ma s y ont u ng k ol s ai b a’ t i b an gp r o y e k t o , g awa i noug na y a ns apa gi t a nn gd al a wa ngk o mp an y aati b ap a. Oktobre 2,2005

Gng.ESPERA!A ".#A$%&R&G Gen.Manager,'e ()*e Sh+pp+ng (+ne Port Area,Man+la

Re:1lastic Cargo Shipment Mahal na 2ng.Ba3uiring: Malugod naming ipinaaabot na ang Cargo Shipment para sa inorder ninyong sampung toneladang plastic tumblers ay naipadala na naming sa pamamagitan ng Cargo #acilities'nc.(ala&ip ng invoice 4o:5050$6/. Ang &abuuang bayarin ay inaasahan naming maipadadala ninyo sa loob ng 6, ara%.Ang *,7 dis&a%nt ay ibinigay ng &ompanya sa inyo. 'pagbigay$alam lang po ninyo &aagad sa amin &ung natanggap na ninyo ang nasabing &argamento Maraming Salamat 1o!

!araing salaat po5

G'/A&I/ &'/ Pangl$)*in -a. $-p' Lng%$! ng #aa$ 25 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

Gar ci ae t . al ( 200 8)

GaWaiN: pag%%-i

1 "pali!anag ang liham-pangangalakal


KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 2 Bakit kinakailangang pag-aralan ang pagsusulat ng /iham 0angnegosyo sa Tekbuk; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

C "NAAN NATN 0anuto ugtungan ang mga pahayag na nasa ibaba#

ng araling ito a& nagturo sa a'in para maging <<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< <<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< Napagtanto 'ong 'ina'ailangan 'o palang matutuhan ang tamang pagsusulat ng liham (ahil

;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

,*"B"+N NATN $umulat ng isang liham na nag-aaplay ng trabaho#"sulat sa hugis na kasunod ang liham# 27 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

0amantayan sa 0agmamarka 5ilalaman-< .ramatika-23 6aorganisaduhan-13 6alinisan-13 6aagapan ng pagpapasa- 13

1<<


Aralin < Pa'sa& Pag-oorganisa at Pags%lat ng +atiti'an ng P%long

Pani%la& Ang pag-oorganisa ng pulong ay mahalaga upang ito ay maging epektibo at mabisa dapat taglayin nito ang apat na elemento sa pagsasaga!a nito (1) 0agpaplano o #lanning , (2) 0aghahanda o $rranging , () 0agpoproseso o #rocessing at 0agtatala o %ecording # "sa sa mahahalagang ga!aing may kinalaman sa pang-ara!-ara! na .a!ain ang pagkuha ng tala# .ayundin, mahalagang magkaroon ng isang ganap at !astong pagtatala ng napag-usapan o napagkasunduan sa pulong# 6aya naman, kailangang magkaroon din ng kaalaman sa pag-oorganisa at pagsulat ng katitikan ng pulong# $a aralin na ito, matutunghayan natin ang mga estratehiya o teknik sa pagga!a ng isang maayos at !astong katitikan ng pulong# 6asama rin ditto ang kahalagahan ng pagkuha ng tala at paraan kung paano ito maayos na magaga!a#

M" INSHN" #SN$N:

&atapos mapag-aralan ang araling ito, inaasahang matatamo mo ang mga sumusunod na kasanayan.

!. 5akikilala ang iba’t ibang uri ng liham-pangangalakal# -. 5akapaghahanay-hanay at natutukoy ang mahahalaga at magkakaugnay na # #

=. >.

impormasyon sa binasa# 5aiisa-isa ang mga hakbang sa pagsasaga!a ng mga binasang halimba!ang liham pangangalakal# 5aililista ang mga kata!agang teknikal kaugnay ng piniling anyo# 5akasusulat ng sulating batay sa maingat, !asto at angkop na paggamit ng !ika# 5akasusulat ng iba’t ibang halimba!a ng liham pangangalakal#

ANTAS NG PAGKATUTO

AT"+LA*N NATN 29 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

T,#LSIN NTIN P"3??"NIS N" P,L?N" 4?"NI@IN" THA MAATIN"7 1# Ano-ano ang sinisimbolo ng mga nasa lara!an; Ano ang ta!ag sa mga ito; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK Ang pag-oorganisa ng pulong ay mahalaga upang ito ay maging epektibo at mabisa# 6ailangang KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK alam din natin ang mga elemento sa pagbuo ng isang organisadong pulong upang maging maayos ang KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK daloy nito# KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 2# N" =ahalaga malaman ang pag-oorganisa at pagsulat ng katitikan ng pulong; # PTba 427naN ALAMANT? N" ISN" ?"NISD?N" P,L?N" Bakit; !. Pagpaplano KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK (Planning)- mahalaga ang pagpaplano, ito ang esensyal na bahagi ng lahat ng ga!ain# "to ang magsisilbing balangkas ngEsa gaga!in, pag-uusapan at iba pa# KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK =ga tanong na dapat masagot kapag nagpaplano ng isang pulong KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK nakatutulong maayos pagtatala sa isang pulong; 1# Ano# ba 0aano ang dapat makuha oang maaabot ng na grupo pagkatapos ng pulong; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 2# Ano ang magiging epekto sa grupo kapag hindi nagpulong; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK # 6ung kinakailangang magpulong, lina!in ang layunin ng pulong ito ba ay pagbibigay lamang ng <<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< <<<<<<<<<<<<<< impormasyon; <<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< <<<<<<<<<<<<<<

# =ayB mga kailangan bang pagpasyahan; LNAN#N NATN na!ain at basahin ang datos tungkol sa pag-oorganisa at pagsulat ng katitikan 3# =ahalaga ito upang malina! kung sino ang dapat na iimbitahan sa pulong# ng pulong. L$,NIN N" P"P,P,L?N"

1# 0agpaplano para sa organisasyon 2# 0agbibigay ng impormasyon, agenda o mga bagay na dapat ipaalam sa mga kasapi# # 6onsultasyon o mga bagay na dapat isangguni sa mga miyembro# # 0aglutas ng problema o solusyon 3# 0agtatasa o ebal!asyon sa mga nakaraang pulong


-. Paghahan(a (Arranging)

$a imbitasyon (pasulat o pasalitaEpasabi man), kailangang sabihan ang mga taong dapat dumalo sa pulong kung kailan (petsa at oras), saan (lugar ng pulong), at ano ang agenda (mga bagay na pag-uusapan) na tatalakayin# Ang paghahanda ay nakadepende rin sa mga partikular na gampanin ng mga sa pulong# 1# agapangulo o Pangulo (Presiding !""icer)# kailangang alam niya ang agenda, kung paano patatakbuhin ang pulong, at alam kung paano haha!akan ang mga mahihirap at kontrobersyal na mga isyu# 2. $alihim (%ecretary)# kailangan niyang ihanda ang katitikan ( minutes of the meeting' o talaan noong nakaraang pulong at iba pang mga ulat at kasulatan ng organisasyon# # Mga kasapi sa pulong (Members)# kailangang pag-aralan nila ang agenda o mga bagay na pag-uusapan para aktibo ang kanilang pakikilahok#

M" DPT ISLN"3LN" S P"S,LT N" #TITI#N N" P,L?N" (. 2# *. . 3# . /.

0ag-uusapanEtatalakayin )$genda of the &eeting' 0agbubukas ng pulong )date, day, time, and place of meeting' 0agbasa at pagsang-ayon sa katitikan ng nakaraang pulong )reading the minutes of the pre+ious meeting' 0agtatalakay ng ibang paksa na may kinalaman na nakaraang pulong .)pending matters' 0inakamahalagang pag-uusapan ( businessagenda of the day' "bang paksa )other matters' 0agtatapos ng pulong )ad0ournment'

P"HHND S P,L?N"

1# "handa ang lugar o pagpupulungan, (mesa, upuan, pagkain kong kinakailangan, palikuran, kasiguruhan o security at iba pa) 2# Ang mga gagamitin (pisara o blackboard, chalk or pentel pen at iba pa) # 0ag-aralan (research) ang mga paksa na tatalakayin kung kinakailangan magtalaga )assign' ng taong mas higit na nakakaalam sa usapin#


0. Pagpoproseso 4Processing7

Ang pulong ay dapat mayroong mga rules , procedures o standing orders kung paano ito patatakbuhin# $a pangkalahatan, pareho naman ang mga prinsipyo ng mga patakaran (rules) ginagamit ng samahan, nagkakaiba lang sa mga detalye# Ang ilang mahahalagang patakaran )rules' ng pulong at ang tungkol sa mga dumalo )attendance' at pagsasaga!a ng desisyon# 1# uorum @ ito ang bilang ng mga kasapi ng kasama sa pulong na dapat dumalo para maging opisyal ang pulong# =adalas ito ay 3ority) ng pagsang-ayon o hindi pagsang-ayon ng mga nakadalo sa isang opisyal na pulong# . -80 maorit& @ isang proseso ng pagdedesisyon na kung saan kinakailangan ang 2E o 44F ng pagsangayon o hindi pagsang-ayon ng mga dumalo sa isang opisyal na pulong#

P"SISIM,L T P"TTP?S S T#DN" ?S

1# $imulan ang pagpupulong sa itinakdang panahon o oras# 2# $ikaping matapos ang pagpupulong sa itinakdang oras, alalahanin ang ibang kasapi na may iba pang nakatatakdang gaga!in#


2. Pagtatala 4ecor(ing7

Ang tala ng pulong ay tinata!ag na katitikan )minutes'# "to ay mahalaga dahil ito ang opisyal na tala ng mga desisyon at pinag-usapan sa pulong# =aaari itong balikan ng organisasyon kung may kinakailangang lina!in sa mga nakaraang pag-uusap# apat hindi lang ang 6alihim ang magtatala, ang mga kasapi dapat nagtatala rin sila ng hindi nila makalimutan ang pinag-usapan# Paraan ng Pagsulat ng 'atiti'an o Minutes ng Pulong ng Pagsulat ng Minutes o Tala sa Pulong !. 0ormal ang !ikang gamit sa pagsulat ng katitikan# Ang minutes ay isang tala o sulat tungkol sa mga naganap at napag-usapan sa isang pagpupulong o ito ay isang meeting annual meeting,sa collecti+e bargaining agreement, bu!anang pulong o di kaya’y 2## =aaaring =ay konsitensi sa estilong gagamitin pormalidad ng paksa# mga espesyal o pansamantalang pag-uusap tulad ng ad hoc meeting # $a mga pagpupulong na ito, isa o ilang # na "sulat ang mga napag-usapang pinagtibay ngkumukuha mga dumalo indibid!al inatasan ng buong grupo o samahan ang nito#sa pulong, ulat ng mga miyembro, mosyon, patakaran, mungkahi, susog sa dating kasunduan o palisi, mga tiyak na impormasyon at iba 6arani!ang tumutukoy sa outline o balangkas ng pag-uusap ang mga sumusunod pa nang ayon sa adyenda sa papupulong# a# # b# c# d# 3# e#

"# ""# """# "V#

0animulang pag-uusap apat na nakasulat sa katitikan ang mga dumalo gayundin ang mga !ala at kung sino ang nanguna =ga detalye ng talakayan sa pagpupulong# =ga napagkasunduan =ga plano sa pinakapamagat hinaharap 6atitikan ang ng dokumento, kasunod ang pangalan ng organisasyon o kaga!aran na 0anghuling salita ng namumunong opisyalat pag!a!akas ng pulong# "sulat ang pangalan ng mga nagpulong, petsa, lugar at oras ng simula

dumalo nang paalpabeto, tungkulinEposisyon saisang samahan o kayaDy nang ayon sa pagpirma sa Mga bahagi ng Minutes attendance sheet# "sulat din ang pangalan ng mga liban# "ayos ang pakakasunod-sunod ng talakay# 6ung ano ang naunang tinalakay ito ang unang ilagay sa katitikan# "batay sa adyenda na pinagtibay $imula ng mga dumalo# Atendans Talakayan 4# 0agtatapos 6ailangan ang lagda ng kumuha ng katitikan at ng tagapangulo o namumno ng samahan sa nabuong dokumento# Tanda ito ng pananagutan ng ka!astuhan, kasapatan at kalina!an ng mga presentasyon ng nilalaman at panlabas na anyo# Mga Mahahalagang Papel Sa Pulong

!. Pinuno 4Chairperson7 @ tinata!ag ding Ofacilitator P tagapatnubay, o 1meeting leader P# $inisiguro niya na maayos ang takbo ng pag-uusap at pagdedesisyon# Ang chairperson ay parang pulis-trapiko na siyang nagpapaandar o nagpapahinto ng usapan sa pulong# $iya ang may ha!ak ng monobela na nagbibigay direksyon sa usapan#


Mga Patri'ular na "a%ain ng Pangulo

1# 2# # # 3#

5angunguna o nagpapasimula ngEsa usapan# 6umukuha ng impormasyon at paglilina! tungkol sa mga bagay na pinag-uusapan# 5agbibigay ng karagdagang impormasyon, naglilina! at nagpapata!a sa mga usapan# 5ag-aayos ng sistema ng pulong# 5amamagitan sa mga alitan o hindi pagkakauna!aan ng mga kasama sa pulong#

-. Secretar& @ tinata!ag ding recorder, minutes-taker , o tagatala# esponsibilidad niya ang sistematikong pagtatala ng mga nagpag-uusapan at desisyon sa pulong# Tungkulin niya na ipaalala kung ano ang dapat paguusapan upang hindi ma!ala sa direksyon ang grupo at upang maging tuloy-tuloy ang pag-uusap# 0. Mga 'asapi sa Pulong 4Members o/ the Meeting7 @ sila ang mga aktibong miyembro o kalahok sa pulong# esponsibilidad nila na ipaalala sa 0angulo at 6alihim ang kanilang mga ga!ain# =aaari rin silang magbigay ng mga mungkahi o panukala sa pamamaraan ng pulong# $ila ang nagbabahagi, nagpapali!anag, nagtatanong, makatu!irang pumumuna at gumaga!a ng desisyon# M" DPT ISN S P,L?N" !. Malabong la&unin sa pulong @ dapat malina! ang layunin sa pulong, ang may iba’t ibang paksa ang pinag-uusapan at !alang direksyon ang pulong ay naka!a!alang gana sa mga kasapi# -. Bara3bara na pulong @ !alang sistema ang pulong# Ang lahat ay gustong magsalita kaya nagkakagulo, kaya dapat ang Ohouse rulesP# 0. Pagtala'a& sa napa'araming baga& @ hindi na nagiging epektibo ang pulong dahil sa dami ng agenda at pinag-uusapan# 0agod na ang isip ng nagpupulong# 2. Pag3ata'e sa in(ibi(%al @ may mga kasama sa pulong na mahilig umatake o pumuna sa pagkatao ng isang indibid!al# 5agiging personal ang talakayan, kaya’t daihil dito nagkakasamaan ng loob ang mga tao sa pulong# =. Pag3i%as sa problema @ posible sa isang pulong ay hindi ilabas ng mga kasama ang problema ng organisayon# $a halip, ang binabangit nila ay iba’t iba at !alang kabuluhang bagay para mai!asan ang tunay na problema#


>. #a%alan ng pagtiti%ala sa isa*t isa @ !alang ibubunga ang mga pulong na !alang pagtiti!ala at pagbubukas sa isa’t isa, dito kinakailangan ang O"klasP manalig ka sa Allah, palaging alalahanin ang kasabihan Omay =akita kang isda sa dagat na !ala sa ilog, at may =akita ka na isda na !ala naman sa dagatP# E. Masamang 'apaligiran ng pulong @ masyadong maingay o magulo ang lugar ng pinagpupulungan kaya hindi magkarinigan# =insan naman ay napakainit ng lugar o maraming istorbo gaya ng mga usyoso na nanonood, nakikinig o nakikisali, magkakalayo ang mga kinanalagyan ng mga kasamahan, dapat ang pinuno ay nakikita at naririnig ang lahat# 6. Hin(i tamang oras ng pagpupulong @ ang miting ay hindi dapat natatapat sa alanganing oras @ tulad halimba!a ng tanghaling tapat, sobrang gabi o sa oras ng trabaho ng mga manggaga!a#

.


Gamitin ang mga impormasyong napag-aralan at sagutin ang paglinang ng talasalitaan

GAWAIN 1: hanapin m$a ng kahlgan

Panuto 0agtatapat-tapatin# 'anapin ang kahulugan ng mga sumusunod na konsepto#

A 1# 2# # # 3# 4#

Tagapangulo 6alihim =ga kasapi sa 0ulong 0agtatala Quorum &onsensun

B a recorder, minutes-taker, o tagatala b# *acilitatorP tagpatnubay, o Omeeting leader c# katitikan o minits sa pulong d# bilang ng mga kasapi ng kasama sa pulong e# aktibong kalahok sa pulong *# 2E o 44F ng pagsang-ayon o hindi g#nagkakaisang desisyon ng mga kasapi

GAWAIN 2: pag%%-i

1# Ano ang ibig sabihin ng katitikan o minutes ng pulong ; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 2# $aan ginagamit ang katitikan o minutes; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK # Anu-ano ang mahalagang konsepto na dapat isaalang-alang sa pagga!a ng isang katitikan; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK # 0aano isinasaga!a ang isang mabisang pagpupulong; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 3# Ano-ano ang nilalaman ng katitikan o minutes ng pulong; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 4# $ino-sino ang mga bumubuo o kasapi ng isang pulong;


KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 7# Bakit mahalagang pag-aralan ang pagsulat ng katitikan o minutes; "pali!anag#KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

GAWAIN 3: GAWIN &

=aghanap ng mga halimba!a ng katitikan o minutes ng pulong# 0ansinin ang kanilang pagkakaiba at pagkakatulad# 1# 2# # #

0ulong ng #arent 2eacher $ssociation 0ulong ng $angguniang Baranggay 0ulong ng mga guro sa inyong dibisyon 0ulong ng mga kababaihanE kalalakihanE katandaan sa inyong baranggay

GAWAIN 4: i.anghal m$PAG/ING PANGNILALA&AN

0anuto =agtanghal ng isang &ock- =eeting kung saan ay may tatayo bilang 0angulo, 6alihim at mga =iyembro# "saga!a ang mga nangyayari sa isang pulong# =atapos nito ay sumulat ng isang halimba!ang katitikan ng pulong# "pakita ang paraanE proseso kung paano ito nagsimula at nagtapos#

C

"NAAN NATN

# GAWAIN 5: pagninilay

$agutin ang mga pahayag na naglalaman ng mga kaalaman na natutuhan sa modyul na ito#

Nat%t%han 'o sa araling ito na KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

Nalaan 'o na KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

Nais 'o pang at%t%han ang ga 'asana4an na KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 37 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

,*"B"+N NATN $tin nang alamin kung may natutuhan ka sa $ralin . $tin nang ga!in ang inaasahang pagganap para sa araling ito. $ng #ag-oorganisa at #agsulat ng "atitikan ng #ulong . Pamanta&an sa Pagganap

&

5akasusulat ng mga iba’t ibang sulating teknikal tulad ng

katitikan ng pulong Pamantayan sa Pagsulat ng $atitikan o Minutes ng Pulong  5apakahusa y

6ACT"CA

 =ahusa y

2 6atamtama n

1 5angangailanga n pa ng kaalaman

1# 5ilalaman 2# 0agkakabuo ng nilalaman # 0aggamit ng !ika (salitang gamit) # =ekaniks (Bantas, palugit, gamit ng malaking titik, at iba pa#) 3# 6alinisan at kaagapan )cleanliness 3 punctuality' 6ABA5

&ahusay4 &atagumpay mong natapos ang mga aralin. $ng #ag-oorganisa at #agsulat ng "atitikan ng #ulong . Sa iyong gaga!ing pag-aaral sa susunod na modyul, malalaman mo kung ano ang 5eaflets flyers. Sa pagpapatuloy mo sa susunod na aralin, inaasahan ko na natuto ka sa ating pinag-aralan . $ng lahat ng natutuhan mo rito ay maaari mong magamit sa susunod na aralin.

Aralin 3 Pa'sa& Fl4ers = Lea>ets Pani%la& 38 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

=ahalagang maipabatid sa nakararaming tao ang mga mahahalagang kaganapan sa ating paligid# =alaki ang maitutulong nito para sa mas ganap pa na kabatiran o kaalaman ng mga tao# $abi nga, daig nang may alam ang !ala # 5akatutulong nang lubusan ang telebisyon, radyo, dyaryo at internet sa pagpapakalat ng impormasyon# agdag pa rito ay may isa pang natatanging babasahin na maaaring makatulong sa pamamahagi ng impormasyon# "to ay kilala sa ta!ag na flyers o leaflets para sa iilan# =adalas ipamigay sa mall , simbahan, parke at maging sa paaralan# Tunghayan natin sa araling ito, ano nga ba ang tulong nito sa ating pangara!-ara! na pamumuhay; M" INSHN" #SN$N:

1# 5aiisa-isa ang mga hakbang sa pagsasaga!a ng mga binasang halimba!ang 2# 0. 2. =. >.

sulating teknikal-bokasyunal 5aililista ang mga kata!agang teknikal kaugnay ng piniling anyo 5akasusulat ng sulating batay sa maingat, !asto, at angkop na paggamit ng !ika 5aisasaalang-alang ang etika sa binubuong tenikal-bokasyunal na sulatin 5aipapali!anag nang pasalita sa paraang sistematiko at malina! ang piniling anyo sa pamamagitan ng paggamit ng angkop na mga termino 5akasusulat at nakapagdedesinyo ng *lyers o lea*lets#

AN*A NG PAG,A** AT"+LA*N NATN

$agutin 1# $aan mo ito madalas makita; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 2# $aan ba ito ginagamit; 39 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK # 0aano ba ito nakatutulong sa mga gumagamit nito; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

B

LNAN#N NATN

na!ain at basahin ang mga impormasyong tungkol ditto.

Flyers / Leafets Ang flyers o leaflets ay tumutukoy sa mga pahina ng mga makukulay na papel upang maipakilala ang ilang produkto o kaganapan# 5ahahati ito sa dala!ang kategorya o layunin na, ito ay gina!a upang magbenta ng mga produkto, mailimbag ang ilang mga impormasyon sa pagpapakilala ng negosyo, produkto, paaralan, serbisyo, restaurant at iba pa# "kala!a, nagsisilbi rin itong obligasyon ng publisidad, magbigay ng impormasyon sa publiko tulad ng pag-iingat sa bagyo, lindol, baha, sakit, publisidad at donasyon ng dugo ng ibang tao# Ang flyers leaflets ay gina!a upang pala!akin ang implu!ensiya ng isang papel o materyal upang magpabatid ng mga kaganapan o pangyayari tulad ng piyesta, konsiyerto, laban ng banda, mall tour ng artista, at iba pa# Ang flyer ay tinata!ag ding leaflet o handbill. Ang flyer ay isang piraso ng papel na may sukat na 9 RS 8 11S (A)# "to ay isang mainam na pag- ad+ertise o pagpapakilala lalo na kung maliit lamang ang sakop ng negosyo# "to rin ay pinakamurang pamamaraan upang maabot at maipakilala ang produkto sa maraming tao# "amit ng &lyers

1# "pabatid ang kaganapan tulad ng konsiyerto o pagbubukas ng bagong kainan# 6. "mpormasyon sa produkto tulad ng gadgets, aklat, gamot, pabango at mga info ads. # =ga kinalalagyan ng fact sheet ng mga kaganapan sa seminar, palihan at meeting#

Gamitin ang datos na katatapos pag-aralan at sagutan ang mga ideya na nakalakip dito gamit ang story map tsart.

GaWaiN 1: AG*IN &

1 Ano ang *lyers o lea*lets; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

2 Ano-ano ang iba’t ibang kategorya o uri 40 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

ng flyers o leaflets ;

KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

. Ano ang dapat isakatuparan sa pagbuo ng flyers o leaflets; "pali!anag# KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

< $aan ginagamit ang mga *lyers; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

3 Ang ang maitutulong ng leaflets flyers ng iyong produktoE negosyo; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK GAWAIN 2:NAPAN ,A

0AA5 bumuo ng isang lea*letsE *lyers; ("sulat ang proseso ng pagga!a nito# "pakikita sa klase#)

KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK


GAWAIN 3: PAGLA*

Bumuo ng isang kapana-panabik at kahika-hikayat na *lyersE lea*lets ng iyong ibebentaEipakikilalang produkto# 1# 2# # # 3#

IlyersE lea*lets ng produktong pampaganda IlyersE lea*lets ng produktong pangkusina IlyersE /ea*lets ng pagkain IlyersE lea*lets ng gadgets IlyersE lea*lets ng house and lot

C

"NAAN NATN

# IN*;I

$agutin mo ang 6-J @/ tsart na naglalaman ng mga kaalaman na natutuhan mo sa modyul na ito# "ugnay mona ngayon ang nauna!an sa aralin na ito# $imulan mo na#

5alaman ko sa aralin na ito sa araling ito KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 5ais ko pang malaman ang tungkol sa KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 5atutuhan ko at nauna!aan ang aralin tungkol sa KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

,*"B"+N NATN Sa bahaging ito, susubukin mo na ang iyong mga natutuhan, ga!in mo ang hamon sa pamamagitan ng pagtugon sa susunod na ga!ain. Pamanta&an sa Pagganap: Ang mag-aaral ay nakabubuo ng isang leaflets o flyers tungkol sa sumusunod na paksa

1# 2# # # 3#

IlyersE lea*lets ng produktong pampaganda IlyersE lea*lets ng produktong pangkusina IlyersE /ea*lets ng pagkain IlyersE lea*lets ng gadgets IlyersE lea*lets ng house and lot


Pamanta&an sa Pagsulat at Pag(esin&o ng 'ea"lets o "lyers

6raytirya 1#Angkop sa tema o paksa ang mga imahe 2#Ang nilalaman ay naayon sa tema #.umamit ng mga salitang nakahihikayat at naka!i!ili #=aayos ang kabuuan





2

1

3#=ahusay ang pagkakuha ng lara!an at maayos ang layout#

&atagumpay mong natapos ang mga aralin - ang 5eaflets o Flyers. Sa iyong gaga!ing pag-aaral sa susunod na modyul, malalaman mo kung ano ang iba7t ibang #romo &aterials. Sa pagpapatuloy mo sa susunod na aralin, inaasahan ko na nasiyahan ka sa ating pinag-aralan . $ng lahat na natutuhan mo rito ay maaari mong magamit sa susunod na aralin.

Aralin ? Pa'sa& Proo !aterials Pani%la& Ang 8pamamahala sa pamilihan8 ay ang pagplano at pagpapalakad ng isang proyektong pamprodukto o serbisyo upang tumugon sa mga hinihingi (demands) at pangangailangan (needs) ng isang pamilihan# .inagamitan ito ng mga estratehiya, batas at gabay na tumutulong sa pagpapaunlad ng isang negosyo# =ay apat itong konsepto Ang 0royektong 0amprodukto at $erbisyo, 'inihingi (emands), 0angangailangan (5eeds) at =erkado#


pang ganap na magkaroon ng kaalaman patungkol sa sistema ng pamilihan, dapat ay alam natin ang iba’t ibang kagamitan na makatutulong sa atin sa pagpapakilala sa ating produkto# =atutunghayan sa araling ito ang iba’t ibang kagamitan na makatutulong sa ating pagnenegosyo, paraan kung paano magnegosyo, mga dapat isaalangalang at marami pang iba# M" INSHN" #SN$N:

1# 5aiisa-isa ang mga hakbang sa pagsasaga!a ng mga binasang halimba!ang 2#

0. 2. =. >.

sulating teknikalbokasyunal 5aililista ang mga kata!agang teknikal kaugnay ng piniling anyo 5akasusulat ng sulating batay sa maingat, !asto, at angkop na paggamit ng !ika 5aisasaalang-alang ang etika sa binubuong tenikal-bokasyunal na sulatin 5aipapali!anag nang pasalita sa paraang sistematiko at malina! ang piniling anyo sa pamamagitan ng paggamit ng angkop na mga termino 5akapagsusulat ng promo materials para sa ipakikilalang produkto#

ANTAS NG PAGKATUTO

AT"+LA*N NATN 0anonood ng komeryalE in*omercial ads

Po'us na tanong: 1# Bakit mahalaga ang ad?ertisementE komersyal sa isang produkto; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

2# Ano ang naitutulong nito para sa bilis ng pagkonsumo ng mamimili; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK # Ano-ano ang mga patok na komersyal na tumatak sa inyong isipan; 44 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

B

LNAN#N NATN

na!ain at Basahin ang teksto Ang pamimili ("ngles marketing ) ay tumutukoy sa pagbebenta o pagpapalitan ng mga produkto, serbisyo atEo salapi sa loob ng isang pamilihan# =alaki ang implu!ensiya nito sa pagpapalago at pagpapalakad ng isang negosyo Ang Spamamahala sa pamilihanS ay ang pagplano at pagpapalakad ng isang proyektong pamprodukto o serbisyo upang tumugon sa mga hinihingi (demands) at pangangailangan (needs) ng isang pamilihan# .inagamitan ito ng mga estratehiya, batas at gabay na tumutulong sa pagpapaunlad ng isang negosyo# =ay apat itong konseptong natatangi# "to ang S0royektong 0amprodukto at $erbisyoS, S'inihingi (emands)S, S0angangailangan (5eeds)S at S=erkadoS# !. Pro&e'tong pampro(u'to at serbis&o Tiyak na namamahagi ng produkto atEo serbisyo ang isang negosyo kapalit ng pera# $a pamamahagi ng mga produkto at serbisyo, dapat bigyan nang pansin ng isang negosyante o manedyer ang apat na S0S sa marketing# 5ariyan ang 1# 0rodukto (0roduct) 2# 0resyo (0rice) # 0agmamahagi (istributionE0lacement) # 0agpapalaganap (0romotion)

2# ng Mer'a(o o Mar'et - ay isang grupo ng mga mamimili na hindi nagkakaiba ang mga ninanais at pangangailangan na napapaloob sa isang natatanging lugar# 5aiiba ang merkado na Smga babae sa 0ilipinasS at Smga babae sa TsinaS dahil may malaking pagkakaiba sa pangangailangan nila# Ang market ng sabon na S$a*eguardS ay naiiba sa merkado ng S/ikas 0apayaS dahil ang S$a*eguardS ay tumutugon sa kabuuang pangangailangan ng pamilya laban sa germs na dulot ng hindi paggamit ng sabon sa pagligo man o paghugas ng kamay# Ang S/ikas 0apayaS naman ay tumutugon sa pangangailangan ng mga babaeng ninanais na pumuti ang kanilang kutis mula ulo hanggang paa# =akikita nating pareho silang sabon na may kakayahang tumanggal ng libag sa kata!an,ngunit may kanya-kanya silang merkado o market na binibigyan ng pansin# # Ang pangangailangan (5eeds) ay mga produkto oEat serbisyong hinahangad ng mga tao sa isang market# # Ang hinihingi (emands) ay ang mga hinahangad na produkto oEat serbisyo na kayang gastusan ng mga tao sa isang market#


6ung titingnan ang kahulugan ng 5eeds at emands,halos hindi nagkakalayo ang dala!a# Tanging ang pariralang Skayang gastusanS ang siyang magpapali!anag sa kaibahan ng dala!a# "to ay dahil sa ang 5eeds ng mga tao ay posibleng hindi kayang gastusan ng mga tao at ang mga hinihingi sa makala!aDy kinakailangan ng mga tao at nais nilang paggastusan ng kanilang mga salapi# 6inakailangan ng ba!at pamilyang 0ilipino ang isang Smalinis na palikuranS,ngunit masgugustuhin pa ng mga pamilya na makapagkarga sa kanilang mga teleponong selular# =ay mga rason kung bakit ganoon na lamang ang desisyon ng mga pamilya ukol sa paggastos# =aaaring hindi nila kakayanang gumasta ng malaking halaga para sa isang malinis na palikuran ngunit nagaga!a nilang gumasta ng pamiso-miso para sa kanilang mga pang-ara!-ara! na mga Ste8t messageS Mga pilosopi&ang pang'ala'alan sa pamilihan

=ay iba-ibang pilosopiya o konseptong pangkalakalan na sinusundan ang ba!at negosyo sa pamilihan# $a isang kompanyang namamahagi ng maraming produkto,serbisyo o tatak (brand), maaari silang magkaroon ng magkakaibang pilosopiya sa ba!at isa# =aaaring magkaiba ang market na tinutugunan ng ba!at produkto, serbisyo o tatak# 5arito ang mga sikat na konseptong ginagamit ng mga kompanya sa mundo# !. #onseptong pampro(u'to

Ang prinsipyo ng 6onseptong 0amprodukto ay umiikot sa produktong binebenta ng isang kompanya# Binibigyang diin ang gamit at kalidad ng produkto dahil pinanini!alaan ng konseptong ito na binibili ng mamimili ang isang produkto ayon sa tibay,bilis ng paggamit at mga katangian ng produkto -. #onsepto sa pagbebenta

Ang dami at bilis ng pagbenta ang tinututukan ng konseptong ito# Ang pangunahing layunin nito ay maparami ang benta(sales) ng produkto sa likod ng hindi magandang kalidad at mababang presyo# 5anini!ala ang konseptong ito na kahit maliit ang kita sa ba!at piraso ng produkto,tataas ang kita kung maramihan ang mabebenta# =alaki ang binabayad sa mga sales *orce ng isang kompanyang nanini!ala sa konseptong ito dahil dito nakasalalay ang pagtaas ng kanilang kita# "sang magandang halimba!a ang produktong k!aderno sa konseptong ito# 'indi na kailangan ng mga kompanya ng papel ang magpatalastas ng kanilang mga tatak sa telebisyon o sa radio dahil ang presensiya ng kanilang mga tatak sa pamilihan ay magdudulot ng mataas na benta# 0. #onseptong pampro(u'si&on

Ang teknikal at proseso ng pagga!a ng isang produkto ang binibigyang diin ng 6onseptong 0amproduksiyon# 5anini!ala ang pilosopiyang ito na kung masmura ang halaga ng pagga!a sa isang produkto,masmalaki ang kita ng kompanya# Ang simpleng*ormula ng kita o pro*it ay  #IT  PAS$? N" P"BANT 3 HL" N" P""

6ung ibababa ng kompanya ang halaga ng pagga!a sa isang produkto nang hindi ginagala ang presyo ng pagbenta,tataas ang kita# 5apapaloob din sa konseptong 46 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

pamproduksiyon ang tinata!ag na %conomies o* $cale (%$) o Smga ekonomiya ng sukatanS# Ayon sa %$, kung mas madalas na ang pagga!a sa isang produkto at maramihan ang pagga!a dito, bumababa ang halaga nito upang mabuo# 6ung hindi ibababa ang presyo ng pagbenta sa produkto siguradong madaragdagan ang kita ng kompanya sa pagbenta 2. #onsepto ng pagmamar'et

"to ang pangunahing pilosopiya sa negosyo na ginagamitan ng mga panini!ala at mga konsepto sa marketing# 0inahahalagahan ng konseptong ito ang market o mga mamimili# Ang mga desisyon sa produkto o serbisyo ay napapalibot sa mga pangangailangan at hinihingi ng market# Binibigyan diin din ng konseptong ito ang apat na S0S ng 0agmamarket na tinata!ag nating 0rodukto, 0resyo, 0amamahagi at 0agpapalaganap . =. #onsepto ng pagmamar'et: panlipunan

Ang konseptong ito ay hango sa 6onsepto ng =arketing# 5gunit binibigyan ng diin ng konseptong ito ang kapakanan ng lipunan# Binibigyan ng pansin ang kapakanan ng lipunan bago mabuo at ibenta ang mga produkto at serbisyo# 0umapasok din sa konseptong ito ang tinata!ag nating 0amamahala ng 6apaligiran (o %n?ironmental =anagement) sa larangan ng 0agnenegosyo# "sang halimba!a dito ang paglabas ng mga unleaded o !alang tinggang gasolina sa pamilihan# 'indi maganda ang naidudulot ng paglaganap ng mga sasakyang gumagamit ng diesel at gasolina sa lipunan dahil ang mono-oksidong karbon na ibinubuga ay unti-unting sumisira sa $aping sona ng daigdig na siyang sumasangga sa atin laban sa mga sinag na ultra-biyoleta ng araJ# Mga punto ng estratehi&a sa pamamahala na pangmer'a(o Pananali'si' na pangmer'a(o

Ang layunin ng 0ananaliksik na 0angmerkado o S0agsasaliksik sa =arketS ay alamin ang mga pangangailangan, kaugalian, paraan ng pamimili at panini!ala ng isang market# .inagamit din ito sa pagtuklas ng mga bagong market sa isang lugar# 6adalasang ginagamit ang pagtatanong, pakikipanayam, at diskusyong panggrupo sa 0ananaliksik na 0ampamilihan# $a pagtatanong na pampamilihan, ginagamit din ang dala!ang pangunahing pamamaraan ng pagkalap ng impormasyon# "to ay ang mga pamamaraang ku!antitatibo at ku!alitatibo# Ang paraang ku!antitatibo ay ginagamit sa mga impormasyong nabibilang tulad ng edad, kasarian at ginagamit na tatak# "naalam natin kung ilang porsyento ang lalaki at babae na bumubuo sa mga naser?ey,kung ilang porsyento ang matanda,binata o dalaga# =aaari rin malaman sa paraang ito kung ilan ang mga lalake na gumagamit ng Tatak A laban sa mga lalakeng gumagamit ng Tatak B# /imitado ang mga maaaring makuhang impormasyon sa 0araang 6u!antitatibo dahil hindi nito kayang alamin ang ugali, pagkilos at pag-iisip ng mga tinatanong# Ang 0araang 6u!alitatibo ay ginagamit upang malaman ang saloobin ng isang market# $a tulong ng 0araang 6u!alitatibo, maaari nating malaman kung ano ang kadalasang dahilan ng market kung bakit Tatak A at hindi Tatak B ang kanilang binibili at ginagamit# 5alalaman din natin ang paraan ng mga mamimili sa paggastos ng kanilang 47 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

mga salapi, ang kanilang pang-ara!-ara! na buhay at ang nakikitang nilang imahe sa mga kilalang Tatak ng mga produkto o serbisyo# .inagamit din sa pananaliksik na pampalihan ang mga interbyu upang mas makilala ng mga marketer ang kanilang mga mamimili# ito isa-isang sinasagot ng iniinterbyu (mamimili) ang mga tanong ng interbyu!er o tagapanayam (marketer o nagtatanong)# 6ung kaya maspersonal ang dating ng mga impormasyon# 'indi ito madalas nagagamit ng mga marketers dahil may pagkamahal ang gastusin para maisaga!a ang mga interbyus# /iban dito ay ang oras na dapat ibigay ng interbyu para sa mga kinakapanayam# Ang diskusyong panggrupo ay tulad nang sa "nterbyu ngunit imbes na isa,mga lima pataas ang kasapi sa mga interbyu!ees# Ang paraang ito ay magbibigay sa marketer ng mga sagot na karani!ansa buong grupo kung kayaDt masmainam ang paggamit ng iskusyon 0anggrupo kaysa sa pag-iinterbyu# Ang mga nakalap na impormasyon sa mga sur?eys at inter?ie!s ay maaaring ga!an ng mga trends o gabay ukol sa market# .inagamitan ito ng pamamaraan sa estadistika o mga $tatistical Tools upang magamit ng isang marketer# $a simpleng statistika, ginagamit ang mapaglara!ang estadistika# $a maspinala!ak na pananaliksik at estadistika ginagamit ang imperensiyang estadistiko# Segmentas&on ng mer'a(o at puntir&ang mer'a(o

Ang segmentasyon ng merkado o paghahati sa market ay ginaga!a ng mga marketer upang malaman nang husto ang tutugmang target market para sa kanilang produkto o serbisyo# .inagamit din ang stratehiyang ito upang malaman ang mga market segment o parte ng market na hindi pa natutustusan ng angkop na produktong kanilang hinihingi# 'alimba!a, ang SCoungDs .elS na isang sikat na pamada ay isa sa nagpauso sa pagbebenta ng tingi sa nasabing produkto# 5ang malaman nilang mabigat para sa mga kabataang lalaki ang bumili ng isang buong bote ng gel, naga!a nilang bigyan sila ng pagkakataon na makapag-ayos ng kanilang buhok na sumusunod sa uso at modernong *ashion# Tulad din ng produktong *eminine !ash(/actacid,0' &are), nalaman ng mga kompanya na ang imahe ng *eminine !ash sa mga kababaihang 0ilipino ay gamot at hindi pang-ara!-ara!# $inubukan ng mga naturang produkto na ipatalastas ang *eminine !ash bilang isang paraan ng paglilinis sa kata!an ng isang babae na !alang kaibahan sa paggamit ng shampoo sa buhok# 5agdulot ito ng mala!akang paggamit ng mga kababaihan sa *eminine !ash bilang isang pangangailangan upang maging malinis sa kata!an# =araming pamamaraan ang ginagamit upang mahati ang isang market sa ibaDtibang mga segment# =adalas gamitin ang emograpiko, 'eograpiko, $ikograpiko, at $osyo-kultural na segmentasyon# !. Demograpi&a 3 Tinutukoy ang isang puntiryang merkado ayon sa kanilang kasarian, edad, halaga ng su!eldo, edukasyon at trabaho# 2# Heograpi&a- ito naaayon ang target market sa kanilang lugar o lokasyon, klima ng lokasyon at kalakihan ng lugar# 48 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

# $i'olohi&a - Tinutukoy din ang target market ayon sa kanilang pag-iisip at kaugalian# =aaaring ayon sa kanilang mga pangangailangan, personalidad at kabuhayan(li*estyle)# # Sos&o3'ulturaL- $a larangan ng $osyo-kulturang segmentasyon, inaalam ng mga marketer ang kabansaan, relihiyon at klaseng panlipunan# 9amitin ang mga impormasyon o detalye sa katatapos na pinag-aralan at sagutin ang mga ideya na nakalakip dito.

GaWaiN 1:pag%%-i

1# Ano ang ibig sabihin ng pamimili; ng pamilihan; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 2# Ano-ano ang mga konseptong dapat tandaan sa pamimili; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK # Bakit kailangang gumamit ng estratehiya sa pagbebenta sa pamilihan; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

GaWaiN 2: +I;L# /;P/*;/

=agtanong at makipanayam sa mga kilalang negosyante sa inyong lugar tungkol sa mga pamamaraankung bakit nagtatagal ang kanilang negosyo# ("handa ang inyong mga tanong at magkaroon ng dokumentasyon) ______________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ___

Ano ang pagkakaiba ng Demand sa ecessitieseeds; Deman(s


Nee(s8 Necessities

;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; GAWAIN 3: i%la. m$

$umulat ng isang in*o ads tungkol sa nakalap na impormasyon sa pakikipanayamE interbyu# "pakita sa klase#

C "NAAN NATN # IN*;I

6umpletuhin ang parirala#

5alaman ko na###

5aramdaman ko na###

,*"B"+N NATN ananabik ka na bang isaga!a ang inaasahang pagganap para sa $ralin / #romo &aterials . Sa bahaging ito, susubukin mo na a ng iyong mga natutuhan, ga!in mo ang hamon sa pamamagitan ng pagtugon sa susunod na ga!ain Pamanta&an sa Pagganap: ang mga mag-aaral ay nakasusulat at nakabubuo ng in*o ads (in*ormation ad?ertisement) tungkol sa kanilang nasaliksik na negosyo#

=aaari itong flyers flyleafs leaflets brochure o nasa pormang +ideo


Pamanta&an sa Pagsasaga%a ng In/oa(s 4/l&lea/s8 lea/lets8 brochure8 mo9ie clip7 #ra&tir&a 1#5ilalaman 33F #"skripEistoryaE @ 2
=

2

0

-

!

Binabati kita at matagumpay mong natapos ang mga aralin /.#romo &aterials. Sa iyong gaga!ing pag-aaral sa susunod na modyul, malalaman mo kung ano ang ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;. Sa pagpapatuloy mo sa susunod na aralin, inaasahan ko na nasiyahan ka sa ating pinag-aralan . $ng lahat na natutuhan mo rito ay maaari mong magamit sa susunod na aralin.

Aralin @ Pa'sa& ,es'rips4on ng Pro6%'to Pani%la& 51 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

Ang pinakamahalagang bahagi ng proseso sa ekonomiya ay ang tinata!ag na produksyon# ito nililikha ang mga bagay o produktong kailangan ng mga mamamayan#pang umikot ang ekonomiya kinakailangan nito ang pagpapalitan o distribusyon at ang pagkonsumo# Batay rito, di- maikakailang isang sistema ng patuloy na produksyon, palitan at pagkonsumo ng mga kalakal at serbisyo ang ekonomiya# Ang produkto ay tumutukoy sa mga hila! na materyales na kinakailangan ng ba!at tao# Ang produksyon ay tumutukoy sa paglikha ng mga bagay o serbisyo na matugunan ang pangangailangan at kagustuhan ng mga tao# 5angangailangan ng mga kagamitan at material anumang pagga!a ng isang bagay o kalakal upang magkaroon ng produksyon# At ang pinakamahalagang sangkap nang produksyon ay ang produkto# Ang produksyon ay tumutukoy sa paglikha ng mga bagay o serbisyo upang matugunan ang pangangailangan ng mga tao# 5angangailangan ng mga materyal at kagamitan ang anumang pagga!a ng isang bagay o kalakal upang magkaroon ng produksyon# Ang produksyon ang pinakamahalagang bahagi ng proseso sa ekonomiya# ito nililikha ang mga bagay o produktong kailangan ng mga mamamamyan# 6ailangan din sa pag-ikot ng ekonomiya ang pagpapalitan o distribusyon at ang pagkonsumao# Batay rito, masasabing isang sistema ng patuloy na produksyon, palitan, at pagkonsumo ng mga kalakal at serbisyo ang ekonomiya# M" INSHN" #SN$N:

1 5aiisa-isa ang mga kata!agang teknikal kaugnay ng piniling anyo - 5akasusulat ng sulating batay sa maingat, masining, !asto at angkop na paggamit ng !ika 0 5aisasaalang-alang ang etika sa binubuong tenikal-bokasyunal na sulatin 2 5aipapali!anag nang pasalita sa paraang sistematiko at malina! ang piniling anyo sa pamamagitan ng paggamit ng angkop na mga termino = 5akasusulat ng deskripsyon ng ipinakikilalang produkto#

ANTAS NG PAGKATUTO

A T"+LA*N NATN Bigyang kahulugan ang salitang k!antidad at kalidad sa pagnenegsyo

KWANTIDAD


KALIDAD



B LNAN#N NATN ng i&ong Negos&o

6ung hindi mo pa nagaga!a sa iyong pangkalahatang pangnegosyong plano, maiging malina! na sabihin kung sino ka, kung ano ang iyong negosyo, kung ano ang mga layunin ng iyong negosyo, at ano ang nagbigay-sigla sa iyo na magsimulang magnegosyo, bumili o palaguin ang negosyo# 'alimba!a •

"sama ang pangalan ng kompanya, tirahan, numero ng telepono, at mga pangalan ng may-ariEkasosyo#

•

$abihin ang kinabukasan ng negosyo, at isalaysay ang pakay (dapat ihanay ito sa iyong target na pamilihan)

•

$abihin ang mga mahalagang buod at layunin ng iyong negosyo at may-ari nito#

Benepis&o ng #ali(a( sa Negos&o •

• •

•

•

6asaganaan  $asagana ang iyong negosyo kung maraming kostumer ang tatangkilik sa iyo# U 6ayamanan  arami ang yaman mo kung masagana ang iyong negosyo# U 6asikatan  =akikilala hindi lang ang iyong produkto at serbisyo kundi pati rin ika!# U 6aginha!ahan  .iginha!a hindi lang ang buhay mo at ng iyong pamilya kundi pati rin ang mga manggaga!a mo# U 6atatagan  =agiging matatag ang kompanya mo sa anumang pagsubok dahil alam mong de-kalidad ang iyong serbisyo# =angingibaba! ka pa rin sa anumang krisis o kompetisyon#

Ilara%an ang Pro(u'to o Serbis&o

5aitanong mo na ba minsan ang iyong sarili kung bakit kakaiba ang iyong produkto at serbisyo kung ikukumpara sa ibang modelo sa pamilihan; 6inakailangang maipakilala na uni
IB*T IBN" N$? N" P?D,#S$?N !. Alementar& ,tilit&. "to ang anyo ng produksyon na hindi na kailangan pang dumaan sa kahit anong prosesong ga!a ng tao# "sa itong produkto na maaari na agad pakinabangan ng tao tulad ng prutas at gulay# Tinata!ag din itong natural utility# -. Form ,tilit&. "to naman ang mga hila! na sangkap, mga bagay na nagmula sa natural utility subalit hindi sapat ang kaligayahang naidudulot sa tao kung kaya kailangang sum,ailalin sa isang proseso upang mabago ang anyo# 'alimba!a nito ang 53 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

trosong nagiging kasangkapan, papel at iba paH at ang mga butil ng palay na ginaga!ang arina# =akikita ang pagbabago ng mga hila! na sangkap na ito sa anyo o hugis ng isang materyal upang magkaroon ng dagdag na pakinabang# 0. Time ,tilit&. "to ang mga produktong ginaga!a sa angkop na pamahon# "sang halimba!a nito ang pagtitinda ng mga napapanahong pagkain tulad ng halu-halo# 6arani!an nang itinitinda ito kung tag-init samantalang karani!an nang mabili ang maiinit na pagkain tulad ng luga! kung tag-ulan# =ayroon din namang mga produkto na maaaring itago muna at ipagbili na lamang kung napapanahon na ito# 'alimba!a nito ang damit tulad ng kapote at >acket# 2. Ser9ice ,tilit&. "to ang anyo ng produksyon na maaari lamang ipagkaloob ng tao# Binabayarang serbisyo ng isang tao ang ser?ice utility upang matugunan ang kanyang mga pangangailangan# 'alimba!a nito ang serbisyo ng abogado, g!ardya, doktor, drayber at iba pa# =. Possesion or ?%nership ,tilit&. "to naman ang anyo ng produksyon kung saan hindi na kailangan pang baguhin ang isang produkto subalit kailangang ipagbili sa isang taong higit na nakikinabang# 'alimba!a nito ang mga alahas# >. Place ,tilit&. =ay mga produktong tumataas ang kapinabangan pati na rin ang halaga kapag ito ay inililipat nga lugar o pook# Ang bigas na ga!a sa .itnang /uon kapag dinala sa =aynila ay tataas ang halaga# Ang mga prutas sa a?ao ay lalong tataas ang utility kapag inilu!as sa +apan# M" SLI# N" P?D,#S$?N =ay apat na salik sa pagbuo ng isang produkto# 'indi mabubuo ang isang produkto kung ma!a!ala ang alinman sa mga salik na ito# 6abilang sa mga salik na ito ang lupa, lakas-pagga!a, puhunan o kapital at kakayahan ng entreprenyur# Lupa Bilang Sali' ng Pro(u's&on $umasakla! ang lupa sa lahat ng orihinal at hindi mapapalitang yaman ng kalikasan# 'alimba!a nito ang matatabang lupang pinagtatamnan, ang mga lupang pastulan, lupa sa lungsod at iba pa# 5adaragdagan ang kapakinabangan ng lupa habang nalilinang ito# =aaaring gamitin ang lupa sa iba’t ibang pamamaraan tulad ng pagsasaka, pabahay, pagtatayuan ng mga tanggapan, paga!aan at iba pa# Jalang hanggan ang maaaring gamit ng lupa# Ang kapakinabangan ng lupa sa may-ari nito ay nagtatakda ng kita na tinata!ag na upa# La'as3Pagga%a Bilang Sali' ng Pro(u's&on Ang lakas-pagga!a ng pinakamahalagang salik ng produksyon# =aituturing na lakas-pagga!a ng lakas-tao na ginagamit sa paglikha o pagga!a ng kapakipakinabang na bagay# Ang kalikasan ang nagbibigay ng mga hila! na sangkap o likas na yaman ngunit nakasalalay sa kamay ng tao ang paglinang nito upang maging kapaki-pakinabang ito#

$asalik na ito umiiral ang kontribusyon ng lakas ng tao upang mabuo ang isang produkto# 'indi sapat na may mga hila! na sangkap upang makabuo ng isang produkto 54 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

sapagkat kailangan pang dumaan sa isang proseso ang mga hila! na sangkap upang mapakinabangan ng tao ayon sa kanyang nais# ito pumapasok ang lakas-pagg!a# $a pamamagitan ng pag-iisip at talento ng tao, nabubuo ang isang produkto# 'indi lamang nangangahulugan ng pisikal na pagga!a ang lakas-pagga!a# =atata!ag ding lakaspagga!a ang pag-iisip ng tao#

ng #apital o Puhunan Bilang Sali' ng Pro(u's&on Ano ang maaring mangyari sa produksyon at pangangalakal kung !alang kapital; =arahil, ang mga pangunahing pangangailangan lamang ang magaga!adahil !alang mamumuhunan sa produksyon ng kagamitan, mga pampaginha!a sa buhay at bagong teknolohiya# #ahalagahan ng #apital

=ay malaking bahagi sa produksyon ang puhunan# =agiging kapaki-pakinabang lamang ang lupa kung gagamitan ng puhunan# =ahalaga rin sa pagga!a ang puhunan upang matugunan ang pangangailangan# 5agiging maunlad ang industriyang pinaglalaanan ng malaking puhunan# ng #a'a&ahang Antrepren&ur Bilang Sali' ng Pro(u's&on.

"sang entreprenyur ang nagtatatag ng negosyong makapagbibigay ng malaking kapakinabangan sa mga mamamayan# $iya ang nasa likod na produksyon# $a kanyang matalinong pagpapatakbo nakasalalay ang paglago ng isang negosyo# $iya ay tinaguriang tagapamahala, superbisor, inno?ator, at risk bearer sa produksyon#

GaWaiN 1: hanapin m$ ak$

anapin ang mga salitang may kaugnayan sa paksang tinalakay at bigyan ito ng kahulugan   A T $ , I ? P  S C G B

D  M  D  D I S I L B , P

G M  , I A S " #  N D  #

A P  ? D , # T ? P L # , 1

 F " H 1 # I L S    T N

T I P M N B D 1 T H F P # N

I "  N S A T ? , P  T , I

S  L A S P  ? M ? T I ? N

I " I S    C A , $ H F M

N B H I A S S A  B I S $ ?

GaWaiN 2: /I ,W;N*

Pang'atang "a%ain:

( Ang mga mag-aaral ay malayang makakapagsasaga!a ng iba’t ibang istratehiya sa pagtalakay sa mga sumusunod na katanungan#) 55 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

" L ? ? P A F M G I C S  T

1 Bakit kinakailangan ang magkaroon ng magandang plano sa pagtatayo ng negosyo; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 2 Anong benepisyo ang maaaring makuha kapag may kalidad ang iyong negosyo; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK  Ano ang mga pagsusubok na maaaring lutasin ng iyong produkto o serbisyo; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK  Ano ang kanilang mga pangangailangan at mga inaaasahan hinggil sa produkto o serbisyong ito; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 3 Anong mga bagay ang kanilang ginugusto; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 4 $aan nila inilalaan ang kanilang salapi; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 7 $a itatayong negosyo bakit mahalagang maging maayos ang promosyon; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

GaWaiN 3: ALI,I,IN &

=agsaga!a ng isang panayam sa isang nagmamay-ari ng isang negosyo at alamin kung ano-ano ang mga kahinaan at kalakasan upang maging matagumpay ang kanilang negosyo# "salaysay at ilahad ito sa isang payak at simpleng pagpapali!anag# =aglakip ng mga lara!an bilang katibayan sa isinaga!ang panayam#

GaWaiN 4: PAG
0aghambingin ang produkto sa serbisyo# Ano ang kanilang pagkakatulad at pagkakaiba; .amitin ang =enn Diagram.

p-$!k.$

GaWaiN 5: ILA* &


%(-=i%y$

P"SSN$ !:

.uma!a ng isang fliers na maaaring makapagpakilala sa iyong negosyo# 6inakailangan na nakasaad ang mga mahahalagang impormasyon o datos na dapat malaman ng isang kostumer tungkol sa iyong produktong ipinakikilala gayundin ang lokasyon kung saan ito maaaring matagpuan# .a!ing malikhain at kaakit-akit ang fliers upang makata!ag ng mga kostumer# P"SSN$ -:

.umupit ng balita o editorial cartoon sa mga pahayagan o artikulo sa mga magaine na nagpapakita ng mga suliranin ng manggaga!a sa pabrika, konstraksyon at palengke sa ating bansa#"ga!a ng isang pahinang reaksyon o puna sa iyong nahanap na balita,editorial cartoon o artikulo#

C "NAAN NATN # GaWaiN 6: PAGNINILA>

0A5T Sagutan mo ang bawat pigura na naglalaman ng mga kaalaman na

natutuhan mo sa araling ito. 5auna!aan ko sa araling ito na#####

0ipiliin ko na###

,*%/%'in Natin # # # # # n i l a r a g n a o k a s a b a n i b g n a b a h o k n a m a d m a r a 5

0anuto =agsaga!a ng isang interbyu sa ilang mga negosyante sa inyong lugar# .a!ing lunsaran ang mga katanungan na nakasulat sa ibaba# a 0aano kayo nagsimulang magnegosyo; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK b Ano-ano ang mga kailangan sa pagsisimula ng isang negosyo; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK c

0aano napalago ang negosyo;

KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK d Ano ang inyong maipapayo sa mga gusto ring magtayo ng isang negosyo; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK ananabik ka na bang isaga!a ang inaasahang pagganap para sa $ralin > #romo &aterials . Sa bahaging ito, susubukin mo na a ng iyong mga natutuhan, ga!in mo ang hamon sa pamamagitan ng pagtugon sa susunod na ga!ain 57 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

Pamanta&an sa Pagganap: Ang mga mag-aaral ay nakasusulat at nakabubuo ng eskripsyon ng 0rodukto tungkol sa kanilang nasaliksik na itatayong negosyo# Pamanta&an sa Pagsasaga%a ng Des'rips&on ng Pro(u'to #ra&tir&a 1#5ilalaman 33F # "skripEistoryaE @ 2
=


2

0

-

!

Aralin  Pa'sa& Feasi/ilit4 *t%64 Pani%la& Ang feasibility study ay isang pag-aanalisa na maisasakatuparan ang ideya# "to rin ay nakapokus sa pagsagot ng mga essensyal na katanungan tulad ng, OTayo ba ay magpapatuloy sa mungkahing proyekto o ideyaP;Ang lahat ng aktibidad ng pag-aaral ay direktang nakatutulong sa pagsagot ng mga katanungan# Ang feasibility study ay maaaring magamit sa dala!ang kaparaanan at karani!ang nakapokus sa mungkahing pang negosyo pakikipagsapalaran# Tulad ng mga magsasaka at iba pa na may ideyang pang negosyo ay nagsasaga!a ng feasibility study para malaman ang mga naisakatuparang ideya bago magpatuloy sa ikalalago ng negosyo# pang mapagpasyahan na rin kung ang maagang pagnenegosyo ay hindi nakakaubos ng orasE panahon, pera at sakit sa ulo# 5arito ang ilan sa mga dahilan kung bakit isinasaga!a ang feasibility study # •

5agbibigay pokus sa mga proyekto at alternatibong pagbabalangkas na plano#

•

0inadadali ang konsepto ng pagnenegosyo

•

=atukoy ang bagong opportunidad sa pamamagitan ng proseso ng pagiimbestiga#

•

=atukoy ang mga dahilan upang magpatuloy sa pagnenegosyo#

•

=apaganda ang posibilidad na tagumpay sa pag-alam ng mga salik na maaaring makaapekto sa proyekto#

•

=aibigay ang dekalidad na impormasyon sa pagdedesisyon#

•

=agbigay ng dokumentasyon sa pagnenegosyo sa pamamagitan ng pag-iimbestiga#

•

=akatulong sa seguridad ng pananalapi mula sa mga institusyong nagpapahiram at iba pang mapagkukunan nito#

•

=akatulong na makahikayat ng mga namumuhunan#


1 5aiisa-isa ang mga hakbang sa pagsasaga!a ng mga binasang halimba!ang 2

0 2 = >

sulating teknikal bokasyunal# 5aililista ang mga kata!agang teknikal kaugnay ng piniling anyo# 5akasusulat ng sulating batay sa maingat, !asto, at angkop na paggamit ng !ika# 5aisasaalang-alang ang etika sa binubuong tenikal-bokasyunal na sulatin 5aipapali!anag nang pasalita sa paraang sistematiko at malina! ang piniling anyo sa pamamagitan ng paggamit ng angkop na mga termino 5akasusulat ng *easibility study#

ANTAS NG PAGKATUTO

A T"+LA*N NATN

$ D , T S $ T I L I B I S  A F B LNAN#N NATN

Ang feasibility study ay tumitingin sa posibilidad na mabuhay ang isang business idea na may diin sa pagkilala sa mga potensyal problema at mga

pagtatangka upang sagutin ang isang pangunahing tanong =agiging mabisa ba ang isang business idea at maari mo ba itong ituloy; Bago ka magsimula ng pagga!a ng iyong business plan kailangan mong kilalanin kung paano, kung saan, at kung kanino ka nagbabalak na magbenta ng isang serbisyo o produkto# 6ailangan mo ring masuri ang iyong kumpetisyon at malaman kung magkano ang pera na kailangan mo upang simulan ang iyong negosyo at panatilihin ito tumatakbo hanggang sa ito ay itinatag# 0umapatungkol ang feasibility study sa kung saan, paano at kung tatakbo ba ang isang negosyo# $ila ay nagbibigay ng malalim na mga detalye tungkol sa mga negosyo upang matukoy kung at kung paano ito ay maaaring magtagumpay, na isang mahalagang kasangkapan para sa pagbuo ng isang matagumpay na business plan. $a pinakasimpleng anyo nito, ang feasibility study ay kumakata!an sa kahulugan ng

problema o pagkakataon upang pag-aralan ito, pagsusuri ng

kasalukuyang kaparaanan ng operasyon, kahulugan ng pangangailangan, 60 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

pagsusuri ng mga maaring alternatibo, at napagkasunduang patutunguhan ng aksyon# ahil dito, ang mga ga!ain para sa paghahanda ng isang pagiging feasibility study ay kinakailangan tutugon sa pangangailangang panlahat at

maaaring ilapat sa anumang uri ng proyekto, tulad na lamang ng soft!are de+elopment , pagga!a ng isang ac
1. ng Pro*ect %cope na kung saan ay ginagamit upang tukuyin ang problema sa negosyo atEo oportunidad na maaring makamit# Ang lumang kasabihan, SAng problemang maayos na nakasaad ay nalutas na ng kaunti,S ay napaka-tumpak# Ang scope ay dapat na tiyak at sa puntoH ang paligoy-ligoy na pagsasaad ng problema

ay !alang layunin at maaari talagang lituhin ang kalahok ng proyekto# "to rin ay kinakailangan upang tukuyin ang mga bahagi ng negosyo na apektado ng tu!iran o di-tu!iran# 2# ng +urrent Analysis ay ginagamit upang tukuyin at mauna!aan ang mga kasalukuyang paraan ng pagpapatupad, tulad ng isang sistema, ng isang produkto, at iba pa# # ng mga euirements at kung paano tinukoy ito ay depende sa ob0ect na dapat mapansin sa proyekto# 'alimba!a, kung paano tinukoy ang re
ay

tinatantya

upang

mag-alok

ng

isang

pang-ekonomiyang

paghahambing# =atapos na ang kabuuang halaga ng proyekto ay makalkula, maihahanda na ang cost and e+aluation summary na kinapapalooban ng mga bagay tulad ng isang gastos E benepisyo, ang tubo,kita atbp# 4# ng eview ay may dala!ang layunin upang patunayan ang thoroughness at accuracy ng feasibility study , at upang guma!a ng isang desisyon sa proyekto sa

pamamagitan ng pagkuha ng impormasyon sa mga pag-aaral na may kaugnayan rin dito## 61 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

Pagga%a ng Plano sa Pagmemer'a(o

Ang isang maliit na negosyo ay hindi magtatagumpay hanggat ang pamamahala dito (gaano man kasimple ito) ay nakahanda sa hinaharap# # =ay darating na bagong mga oportunidad at may mga pagbabago sa kapaligiran na kinakailangan nating bagayan#Anumang kumikita ngayon maaring di kumikita bukas# 6aya naman kailangang magplano ng isang nagnenegosyo# Ang pagpaplano ng isang negosyo ay ang pag-iisip at pagsasaga!a ng mga dapat ga!in, simulan at pagbutihin ang iyong kakayanan kumita sa hinaharap# 6asama sa pagpaplano ng isang maliit na negosyo ay ang pag *orecast ng mga gastusin, mga kakailanganin, mga produkto, benta, kita at pagdaloy ng pera o cash *lo!s# Balikan ang S0aano guma!a ng isang 0lano ng mga .a!ain o Jork 0lan# =ay apat na rason kung bakit ang isang magnenegosyo ay kinakailangan magplano 1 0inapakita ng isang plano ang kikitain ng iyong negosyo sa hinaharapH 2 0inapakita ng isang plano kung anong parte ng iyong negosyo ang p!edeng pagbutihinH  0inapakita ng isang plano sa mga paguutangan (bangko, 5.s, organisasyong pampinansyal at mga indibid!al) kung gaano kaganda ang kita ng isang negosyo sa hinaharapH at  0inapakita ng isang plano kung magkano ang kikitain at gagastusin ng iyong maliit na negosyo# 6inakailangan magplano ng isang negosyo dahil 1 2   3 4

5agiiba ang presyo at supply ng mga kinakailanganH 5agiiba ang ugali sa pagbili ng mga kostumerH Ang mga makina at kagamitan ay nasisira at kailangan palitanH 5aluluma ang mga makina at kagamitanH Bagong mga kakumpetensyaH at 6inakailangan ng desisyon sa direksyon ng negosyong gusto mong palakihin#

Ang pagpaplano ng isang negosyo ay katulad din ng pagpaplano ng isang biyahe# Tanungin ang iyong sarili 1 2   3

$aan ako pupunta ngayon; $aan ko gustong pumunta; Ano ang gaga!in ko doon; 0aano ko masisiguro na makararating ako doon; .aano ako katagal ang pagpunta doon;

Paano "uma%a ng Plano 

=ay dala!ang klaseng plano na magagamit sa iyong pagnenegosyo 1 Ang plano para sa benta at gastusin, *orecast ng iyong benta at gastusin ba!at bu!an# 5akasaad dito kung magkano ang kikitain sa isang bu!anH at 2 Ang cash *lo! plan =akakatulong ito sa pagsiguro na hindi mauubusan ng pera kahit anumang oras# a 0ag gumaga!a ng mga plano b# .a!in itong simple, madaling gamitin at madaling abutinH c# 0iliin ang pinakaakmang panahon para sa planoH


d# 'atiin ito sa lingguhan o bu!ananH e# .a!in ang mga ito bago kinkailangan gamitin# 'u!ag hintayin na matapos ang isang plano bago simulan ang susunod (paikutin ang iyong mga plano)H at *# =aghanap ng impormasyon, i!asan ang manghula lang# Mga Ha'bang sa Pagga%a ng Isang Plano:

=ga hakbang sa plano ng benta at gastusin(sales and cost plan) sa iyong maliit na negosyo 1 0ag-*orecast ng mga gastusin na hindi direkta ginagamit sa produksyon (indirect cost) para sa isang bu!an sa susunod na taonH 2 0ag-*orecast ng mga gastusin para sa materyales na direktang ginagamit sa produksyon (direct cost) para sa ba!at aytem  0ag-*orecast ng benta sa ba!at bu!anH  0agku!enta ng kabuaang gastusin para sa materyales na direktang ginagamit sa produksyon 3 Buuin ng plano ng benta at gastusin# Ang isang planong pinansiyal ay dapat naglalaman ng mga sumusunod 1 Mga pangunahing palaga& - Ang bahaging ito ay dapat makakilala ng mga presyo ng iba’t ibang uri ng materyales, kagamitan at iba pa na iyong gagagamitin sa pagpapatakbo ng negosyo# Ang pasahod sa iyong mga manggaga!a,mga regulasyon ng pamahalaan o mga batas na maaaring makaapekto sa kompanya at iba pa ay dapat na makabilang dito# 2# #abuuang halaga ng pro&e'to 3 "to ay tumutukoy sa kabuuang halaga ng pera na iyong kakailanganin sa pagsisimula ng iyong negosyo kabilang na ang lisensiya o legal *ees, gastos sa upa, halaga ng kagamitan at marami pang iba# "to ay sasalamin sa isang bagay na tinata!ag na incomestatement na dapat na maging kabilang sa iyong plano# 0. Pinanggagalingan ng pagpipinanse sa pro&e'to3 Ang bahaging ito ay magsasabi kung sino ang mga may-ari ng negosyo at kung saan nagmumula ang kapital para dito# Ang perang pag-uusapan mo rito ay maaaring manggaling sa ilang posibleng pagpipilianmaaari silang manggaling sa personal na naimpok ng mga may-ari o mula sa mga pautang# Ang mga pautang na ito ay maaari nang manggaling sa mga bangko, mga pampinansiyal na ahensiya, ang kumpanya kung saan nagtatrabaho ang may-ari at marami pang iba# 2. Paghahan(a ng pinansi&al na ulat 3 Ang bahagi ng planong ito ang magpapakita ng iyong tantiya kunggaano ang iyong kikitain sa hinaharap# apat na maging pamilyar ka samga sumusunod na terminong pampinansiyal a. #abuuang benta 4"ross sales7 tumutukoy sa kabuuang halaga ng mga bagay na iyong ipinagbili sa mga suki sa loob ng isang ibinigay na panahon kabilang na ang halaga na dapat bayaran sa iyo ng iyong mga suki# b. Mga gastos 4AJpenses7 tumutukoy sa halaga ng pera na iyong ginugugol ba!at bu!an upang patuloy na tumakbo ang iyong negosyo# 6abilang dito ang halaga na iyong binabayaran sa kuryente, tubig at mga gaya nito# 63 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

c. #abuuang 'ita 4Net income7 tumutukoy sa halaga ng pera na aktu!al mong kinita# "yan ay ang kaba!asan sa lahat ng gastos mo mula sa iyong kabuuang benta# (. #abuuang halaga ng pag3aari 4Total assets7 tumutukoy sa kabuuang halaga ng lahat ng iyong pagmamay-ari at pera na may kaugnayan sa negosyong iyong itinayo# e. Halagang (apat ba&aran 4ccounts recei9able )tumutukoy sa halaga ng pera na dapat bayaran sa iyo ng iyong mga suki# /. #abuuang halaga na (apat ba&aran 4Total liabilities )tumutukoy sa halaga na dapat mong bayaran sa ibang tao# "yan ay ang lahat ng iyong hiniram sa ibang tao kabilang na ang mga kagamitan at pera kung meron# g. ?%ner*s eKuit& tumutukoy sa halaga ng pera na iyong inilaan sa negosyo sa buong haba nito# Ene Bu!anE Aytem =ga Benta ($ales) irect =aterials =ga .astusin (&osts) .ross 0ro*it irect /abour &osts

Peb

Mar

Abr

Ma-

H)n

H)l

Ago

Set

Okt

ob

'+

ng Cash Flo% Plan:

Ang cash flo! plan ay isang *orecast na nagpapakita kung gaano karaming pera ang papasok sa negosyo at gaano karaming pera ang lalabas sa ba!at bu!an# Tinulungan ng cash *lo! plan ang isang nagnenegosyo sa pagsigurado na hindi mauubusan ng pera ang isang negosyo sa anumang oras (ang pro>eksyon ng mga kikitain at gagastusin sa isang panahon)# 'indi dapat maubusan ng pera ang isang maliit na negosyo# =aaring gamitin ang isang cash *lo! plan para masiguro na ang isang negosyo ay palaging may pera para mabayaran ang ba!at gastusin# Ang isang negosyo ay maaring kumita ng maayos sa isang taon at maubusan din ng pera sa taon na ito# =ay ilang mga rason kung bakit maubusan ng pera ang isang maliit na negosyo# Tulad ng 1 kinakailangan ng negosyo na bumili ng mga materyales bago ito makabenta# "big sabihin nito ay kailangan maglabas muna ng pera bago may pumasok na kita#


2 6apag pinapautang ng negosyo ang kanyang mga kliyenta, hindi ito agad nababayaran# 6inakailangan muling bumili ng negosyo ng mga materyales bago makabayad ang mga kliyenteng ito#  6inakailangan ng negosyo na bumili ng kagamitan# Ang kagamitan na ito ay makakatulong sa negosyo para kumita sa mga darating na panahon ngunit kinakailangan na bayaran ito ngayon, bago pa kumita# Sa pagpapaplano ng i&ong cash /lo%: 1 5apapaalahanan ka sa anumang pagkukulang sa pera sa mga darating na taonH 2 =as may kapangyarihan ka sa daloy ng peraH  =abibigyan ng solusyon o maii!asan ang anumang problema bago ito mangyariH  =apaghahandaan mo ang pangangailangan sa pera kung kailan mo kailangan# Paano "uma%a ng Isang Cash Flo% Plan:

$a pagga!a ng cash *lo! plan, kailangan mong mag-*orecast o pagisipan 6ung gaano kadami ang papasok na peraH at 6ung gaano kadami ang lalabas na pera# Bu%an

Ene

Peb

Mar

Abr

Ma-

H)n

H)l

In/lo%s 0era sa simula ng bu!an (cash at start o* month) 0era galing sa benta (sales) "bang pinagkukunan ng pera Total cash in ?ut/lo%s 0era pambayad sa mga materyales 0era pambayad sa direktang gastusin sa labor (direct labor cost) 5akaplanong pagbili ng kagamitan "bang perang ilalabas o ibabayad Total cash out Net 4in3out7 0era sa katapusan ng bu!an (cash at the end o* the month) $lam mo ba kung ano ang mga bahagi ng isang plano sa produksiyon? #atuloy basahin upang malaman.

Bahagi ng Isang Plano sa Pro(u's&on

1# ng pro(u'to - Ang bahaging ito ay dapat na magsalara!an ng mga produktong paghahandaan at ipagbibili mo# 2# ng proseso ng pagga%a - Ang bahaging ito ay dapat naglalaman ng mga sunudsunod nahakbang sa proseso na nararapat mong sundin sa sama-samangpaglalagay ng iyong mga natapos na produkto# . La'i ng planta at pro(u'si&on 3 Ang bahaging ito ay dapat magsalara!an kung gaano kalaki angmagiging lugar ng iyong negosyo gayundin ang mga pagsusulong sa 65 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

hinaharap na maaari mong ga!in sa pu!esto ng iyong negosyo salalong madaling panahon na ika! ay magkaroon ng sapat na pera# 2. Ma'inar&a at 'agamitan3 Ang bahaging ito ay dapat naglalaman ng mga impormasyon samga iba’t ibang gamit, kubyertos, makina, mga kagamitan at mga gayanito na iyong gagamitin sa pagga!a ng iyong mga produkto# =. Lo'as&on 3 Ang bahaging ito ay dapat magsalara!an ng lokasyon ng iyongestablisadoang lapit nito sa mga nagbibigay sa iyo ng mgapangangailangan at gayundin ang pagdadaanan para sa iyong mga suki# >. Pag'a'aa&os3 Ang bahaging ito ay dapat naglalaman ng *loor plan ng iyongestablisado base sa mga sunud-sunod na mga hakbang ng proseso sapagga!a na iyong susundin# E. "usali at pasili(a( 3 apat na maging kabilang sa bahaging ito ang mga impormasyontungkol sa gusaling iyong gagamitin para sa negosyo at gayundin anghalaga na iyong magagamit# 6. a% materials at mga 'a'ailanganin3 Ang bahaging ito ay dapat magsalara!an ng ba!at materyales naiyong gagamitin sa pagga!a ng mga bagay na iyong ipagbibili# apatmo rin talakayin sa bahaging ito ang kanilang mga mapagkukunangayundin ang kanilang halaga sa kasalukuyan at sa hinaharap# . #agamitan 3 Ang bahaging ito ay dapat kabilang kung gaano kadami ang iyongitatalaga para sa lahat ng mga kagamitan na iyong kakailanganin sapagga!a ng mga aktu!al na produkto# 6abilang dito ang iyongkonsumo sa kuryente, konsumo sa tubig, pangangailangan ng /0. atmga gaya nito# !5. Pagtatapunan ng mga basura 3 Ang bahaging ito ay dapat magsasabi kung paano mo tatanggalinang iyong iba’t ibang basura# apat na ipakita mo dito kung ika! aymagpapaikot, gagamit o ipagbibili muli ang iyong iba’t ibang mgabasura# !!. Pangangailangan sa pagga%a 3 Ang bahaging ito ay dapat makapagsabi sa iyong mga mambabasakung ilang mga manggaga!a magkakaroon ang iyong negosyogayundin kung gaano ang matatanggap ng ba!at isa sa kanila sakasalukuyan at sa hinaharap# !-. Halaga ng pro(u'si&on 3 Ang bahaging ito ay dapat makapagbigay ng mga detalye kungmagkano ang halaga ng ba!at iba’t ibang mga produkto bago (ra!materials) at matapos ang produksiyon (natapos na produkto)# Pag3analisa ng Mar'a(o ng 'ala'asan ng negosyo ay ang mga malalakas na katangian o mga likas na kapakinabangan# "to ang mga bagay na maaaring makapagbigay-tagumpay sa iyong negosyo# $ila ay karani!ang napagpapasiyahan sa pamamagitan ng mga kagustuhan at pangangailangan ng mga tao# $ila ay naapektuhan nang husto ng kung ano ang hinihiling ng markado sa ba!at oras# ng 'ahinaan ng negosyo, sa kabilang dako ay tumutukoy sa mga kahinaang katangian o mga likas na di kapakinabangan# "to ang mga bagay na pumipigil sa iyong negosyo na magtagumpay sa hinaharap# =aaaring may kinalaman sila sa mga bagay na maaaring makaapekto sa isang negosyo gaya ng lokasyon ng tindahan o maling pamamalakad# ng mga oportuni(a( ay tumutukoy sa mga magagandang pagkakataon para sa pagsusulong o paglago# =aaaring kabilang dito ang pagmamay-ari ng piraso ng lupa sa isang pangunahing lokasyon para sa negosyong iyong itatayo# 66 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

$a kabilang dako, ang mga banta ay tumutukoy sa mga bagay na maaaring makaapekto sa iyong iminumungkahing negosyo gaya ng matinding kompetisyon mula sa mga establisadong kumpanya

Gamitin ang datos na katatapos pag-aralan at sagutan ang mga ideya na nakalakip dito gamit ang story map tsart .

GaWaiN 1:
Piliin sa loob ng bilog ang mga salitang may kaugnayan sa paksang tinalakay at pagkatapos ay sipiin ito sa bawat sinag /igyang kahulugan ang mga salita Banta 'ahinaan +ala'asan oport%ni6a6 Pro6%'s4on 'agaitan a9 !aterials

Pro6%'to

GaWaiN 2: PAG/I

.umuhit ng isang plano ng negosyo na kung saan ito ay naglalaman ng mahahalaga tala patungkol sa iyong itatayong negosyo# "saalang-alang ang mga sumusunod na katanungan# 1 .aano kahalaga ang pagpaplano sa buhay; "pali!anag# KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 2 0aano dapat isaga!a ang isang plano; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK  Ano-ano ang mga hakbang para makabuo ng plano; 67 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

GaWaiN 4: PAG
Pagha/ingin ang Planong Pangnegos4o at Pananali'si' sa Pagnenegos4o Ano ang 'anilang pag'a'at%la6 at pag'a'ai/a8

PLN?N" PN"NA"?S$?

P"##T,LD

P"##IB

PNNLI#SI# PN"NA"?S$?

PAGSASANAY:

Gamit ang Venn Diagram, ikumpara ang iyong mga sariling saloobin sa opinion ng iba ukol sa mga katanungang nasa ibaba. Ilagay sa gitna ang mga magkakatulad na pananaw.

1. Anu-ano ang mga saloobin mo/ng iba tungkol sa pagtatayo ng negosyo? 2. Anong problema ang maaaring ikabaala tungkol sa pagnenegosyo? !. Anong posibleng solusyon ang maaring tumugon sa problemang ito?

GaWaiN 5: ILA* & 68 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

"umulat ng isang sanaysay na sasagot sa mga katanungang nasa ibaba. Ang mga katanungang nasa ibaba ay baagi ng mga dapat na mabigyang kasagutan sa isang feasibility study. Anong uri ng negosyo ang maaari mong pasukin? #akit mo pinili ang ganitong uri ng negosyo? Anong mga problema ang maaari mong kaarapin sa pagpapatayo ng ganitong negosyo? Isulat kung ano ang iyong magagawa dito. Gumawa ng sariling titulo sa pagbuo ng sanaysay. $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$.

C "NAAN NATN # GaWaiN 9: PAGNINILA> NAI 0A5T lam3Nais3Natutuhan. "ugnay mona ngayon ang nauna!an sa aralin na ito# NA**
;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; 69 | P a h i n a ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

C ,

,*"B"+N NATN NATN ananabik ka na bang isaga!a ang inaasahang pagganap para sa $ralin @ Feasibi Feasibilit lity y Study Study . Sa bahagi bahaging ng ito, ito, susubuk susubukin in mo na ang iyong mga natutuha natutuhan, n, ga!in mo ang hamon sa pamamagitan ng pagtugon sa susunod na ga!ain Pamanta&an Pamanta&an sa Pagganap: Pagganap: Ang mga mag-aaral ay nakasusulat at nakabubuo ng Ieasibility $tudy ng itatayong negosyo#

Paanta4an sa pag/%o ng Feasi/ilit4 *t%64 1 2   3 4

5aka 5akata tapo pos s sa sa tak takda dang ng oras oras 5aila 5ailaha had d ang ang mga plano planong ng .a!ain .a!ain iskripsy iskripsyon on ng ng mga .a!ain, .a!ain, aksyon aksyon plan plan at at esors esorses es 0aglala 0aglalahad had ng 0agkakas 0agkakasuno unod-su d-sunod nod ng 0lano 0lano ng .a!ain .a!ain "ntera "nteraksy ksyon on sa gur guro o ( 0roces 0rocess s e?alu e?aluati ation) on) 6alidad 6alidad ng present presentasy asyon on ng ng Ieas Ieasibili ibility ty study

P"SSN$ !:

.amitin ang format na nasa ibaba sa pagga!a ng isang Feasibility Study # 0lano sa 0agmamarkadoK ('al#0ara sa 6arinderya ni Andrea)K 0lano sa 0agmamarkado KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK "# 0animula KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKK KKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKK# KK# ""# /ayunin ng 5egosyo KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKK## 70 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

"""# 0angangailangan at 6agustuhan ng =arkado KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKK# KKKKK# "V# Ang Ang 0rodukto 0r odukto KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKK# KKKKK# V# Ang /ugar KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKK# KKKKK# V"# Ang 'alaga KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKK# KKKKK# V""#Ang 0romosyon KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKK# KKKKK# V"""# Asintadong 6ita KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKK# KKKKK#


P"SSN$ -:

Bilang parte ng pagpaplano ang pagbuo ng imahe nito sa iyong isip# "guhit ang nais mong maging itsura ng iyong negosyo sa pagsisimula nito at sa pagkalipas ng ilang taon#

Pag%i%imla

Pagkalipa% ng n g Ilang *a$n

Aralin : 0aksa okumentasyon sa 0agga!a ng isang Bagay o 0rodukto Panimula: 72 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

=ahalagang matutunan ang pagga!a ng dokumentasyon# 5angangailangan ito ng sapat na kaalaman at mga datos upang masabing isang maayos at maaring ta!agin isang dokumentasyon# $a araling ito, dokumentasyon sa pagga!a ng isang bagay o produkto tatalakayin ang mga hakbang sa pagga!a, nakasusulat ng sulating batay sa maingat, !asto maayos na paggamit ng !ika# "naasahang naipapali!anag nang pasalita sa paraang sistematiko at malina! ang piniling anyo sa pamamagitan ng paggamit ng angkop na mga termino M" INSHN" #SN$N:


0. 2. =.

sulating teknikalbokasyunal 5aililista ang mga kata!agang teknikal kaugnay ng piniling anyo 5akasusulat ng sulating batay sa maingat, !asto, at angkop na paggamit ng !ika 5aisasaalang-alang ang etika sa binubuong tenikal-bokasyunal na sulatin 5aipapali!anag nang pasalita sa paraang sistematiko at malina! ang piniling anyo sa pamamagitan ng paggamit ng angkop na mga termino

NTS N" P"#T,T? ,etal4e sa pag/%o ng tala/a/a

A#T6/A$"5 5AT"5

+ah%l%gan

a / a / a l a T

"tanong 1# Ano ang talababa; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKK 2# Bakit kinakailangang ilahad ang mga detalyeng nakalap sa pananaliksik; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKK

B# /"5A5."5 5AT"5 Do'umentas&on# "to ay mahalagang pangangailangan sa pananaliksik na nangangailangan ng maingat na pagkilala sa pinagmulan ng mga hiram na

ideya, datos o impormasyon# 73 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

#HL"HN T T,N"#,LIN N" D?#,MANTS$?N a# ang dokumentasyon ay gumaganap ng mahalagang tungkuln sa isang papel pampananaliksik# b# nagbibigay din ito ng krebilidad sa mga datos o impormasyon na kanyang ginagamit# c# nagiging lubos na kapani-pani!ala ang mga datos o impormasyon iyon kung binabanggit ng mananaliksik ang a!tor#

ISTIL?N" .P. 4merican Ps&chological ssociation7 0!!0 1 ang *ootnoting o paggamit ng talababa ang pinakagamiting paraan ng dokumentasyon ng mga pananaliksik# 02A3!01

a iminungkahi ng american psychological(a#p#a) o ng modern language association(=#/#A) b# talang parentetikal(parenthetical citation)-na higit na simple at madaling ga!in kaysa sa *ootnote# c# nagaga!a rin nitong tuloy-tuloy and daloy ng teksto sa pagbabasa# kung sa m#l#a,ang pangalan(apelyido)ng a!tor at bilang ng pahina (ng akda kung saan matatagpuan ang ideya,datos o in*omasyon hiniram) ang inilagay sa loob ng parentesis#

arito ang mga pangkalahatang tuntunin sa paggamit ng dokumentasyon sa istilong $.#.$.

S ISTIL?N" .P. A# kung nabanggit na ang pangalan ng a!tor sa mismong teksto,taon na lamang ng puliikasyon ang isulat sa loob ng parentesis# halimba!a Ayon kay 5unan(1:77), mahala ang pagkakaroon ng !ika  6ung si 5unan ay may ko-a!tor(tatlo o higit pa),kailangang may et al# A$5: $yon kay unan,et al.)(@//', mahalaga ang pagkakaroon ng !ika  B#6ung hindi nabanggit ang a!tor sa mismong teksto, banggitin ito sa hulihan ng pangungusap kasama ang taon ng publikasyon# 0aghi!alayin ang dala!ang entris sa loob ng parentesis sa pamamagitan ng ku!it. halimba!a: $ng lingua franca ay ang !ikang ginagamit ng mga taong may iba7t ibang katutubobg !ika upang sila7y magkauna!aan)Wardaugh,(@>'. &# kung dala!a ang a!tor, banggitin ang apelyido ng dala!a at ang taon ng publikasyon halimba!a: gunit iilan lamang ang nagkakaroon ng pagkakataong kumuha ng kursong sa pakikinig )Seiler at Beall,66'. #kung tatlo o higit pa ang a!tor at hindi nabanggit ang pangunahing a!tor sa mismong teksto,banngitin na lamang ang unang a!tor sa lob ng parentesis at sundan ng et al# bago ang taon ng publikasyon#


Aalimba!a: $ng !ika ay napakahalagang instrument sa pakikipagkomunikasyon )Bernales,et al.,6('. %# 6ung may babangiting dala!a o higit pang a!tor na pareho ang apelyido,banggitin ang inisyal ng mga a!tor bago ang kanikaniyang apelyido at sundan ng taon ng publikasyon# Aalimba!a: $ng komunikasyon ay isang proseso na napapalooban ng maraming proseso).2rece at E.W.2rece,Er.,(@//'. I# 6ung pamagat lamang ang a?eylabol na in*ormasyon,banggitin ang pinakamaiikling ?ersyon ng pamagat at sundan ng taon ng publikasyon# "paloob ang pinaikling pamagat sa panipi o di kaya’y i-italiado ang tipo ng *ont# Aalimba!a: Ang ba!at paaralan aymay kanya-kanyang patakaran para sa kanilang mga magaaral(CSB Student Aandbook,(@@'. ! kaya’y Ang ba!at paaralan aymay kanya-kanyang patakaran para sa kanilang mga mag-aaral )1CSB Student Aandbook,(@@' .#kung babanggitin ay bahagi ng akda may higit sa isang ?olyum, banggitin ang bilang ng ?olyum kasunod ng pangalan ng a!tor o mga a!tor, ngunit tutuldok(H) ang gamitin bantas upang paghi!alayin ang unang entri sa taon ng publikasyon# Aalimba!a: $ng !ika ay napakahalagang instrument sa pakikipagkomunikasyon )Bernales : 6' '#kung may babanggiting dala!a o higit pang akda ng iisang a!tor, bangitin na lamang ang mga akda at paliitin hangga’t maari# "paloob sa panipi o i-italiado ang mga pamagat# Aalimba!a: Sa mga aklat ni Bernales)1Sining ng #akikipagtalastasan at 1&abisang "omunikasyon', nabanggit na ang !ika ay napakahalagang instrumento sa pakikipagkomunikasyon. DPT TNDN "nilalagay ang talang parentetikal pagkatapos ng salita o ideya hiniram at ito’y ipinoposisyon bago ang bantas sa loob katapusan ng pahayag maging iyon man ay tuldok(#),tandang panananong(;),padamdam(),ku!it(,),tutuldok(),tuldok ku!it(H),tuldoktuldok(),o panipi(O##P)#maliban sa tuntuning, laging ku!it ang ginagamit na bantas sa paghihi!alay ng mga entris sa loob ng parentesis# D!$4M.0A%3!015%5'!02 PA.0.5$A' http166wennchub7blogspotcom

Mga maaaring pag'uhanan ng Talababa a# $ilid @ Aklatan na may mga koleksyon ng aklat, &’s, V, magasin b# "nternet


Talababa. "to ay tala o pali!anang na nakalimbag sa ibaba ng pahina ng papel kung saan kinuha ang pali!anag o entri ng binanggit sa pahinang iyon# =ay numero sa kali!ang bahagi bago ang pangalan ng a!tor na kumakata!an sa bilang ng pali!anag o entring binanggit# Aalimba!a: 1 Amiel /l!elyn A# =ercado et al#, Basic /anguange para sa nang Taon sa 6olehiyo# =anila +imcy?ille 0ublications, c#2<<<, p#3 Sistema ng Do'umentas&on Talababa3 bibliograpi&a Parenteti'al Sanggunian

A# TLBB3BIBLI?"PI$ Iootnote-bibliography - "sinasaga!a sa pagbanggit ng impormasyong bibliograpikal sa talababa at bibliograpiya# 1# 0ormat ng Talababa a# 0aglalagay ng $uperscript b# 0agnunumero ng Tala c# 0agbabantas d# "ndensyon 2# nang 0agbanggit sa mga $anggunian a# 6umpletong pangalan ng a!tor o mga a!tor b# 0amagat ng aklat c# %ditor o tagasalin d# %disyon e# Bilang ng tomo *# /ungsod o bansa ng publikasyon g# Tagapaglimbag h# 0etsa ng publikasyon i# Bilang ng tiyak na tomo na ginamit Aalimba!a: G $ntonio, 5ilia at 5igaya 2iamson-%ubin. 6*. Sikolohiya ng Wikang Filipino. 5ungsod HueIon: C 3  #ublishing Jnc., p. /*.

2# =uling 0agbanggit sa $anggunian a# 'uling pangalan ng a!tor at pahina W Antonio, /ilia at /igaya Tiamson-ubin# 2<<# $ikolohiya ng Jikang Iilipino# /ungsod Queon & X % 0ublishing "nc#, p# 7# Y Antonio at ubin, 0# 7-7# # 'uling pangalan ng a!tor, pinaikling pamagat at pahina W Antonio, /ilia at /igaya Tiamson-ubin# 2<<# $ikolohiya ng Jikang Iilipino# /ungsod Queon & X % 0ublishing "nc#, p# 7# Y Antonio at ubin, $ikolohiya# 0# 7-7# # 0agdadaglat na /atin a# "bid - .inagamit ito sa magkasunod na banggit ng iisang sanggunian# 'alimba!a Z Antonio, /ilia at /igaya Tiamson- ubin# 2<<# $ikolohiya ng Jikang Iilipino# /ungsod Queon & X % 0ublishing "nc#, p# 7# W "bid# Y "bid, :<# b# p# cit# - .inagamit kung banggitin muli ang isang sanggunian at nasa ibang pahina ang hinala! na idea#


'alimba!a Z Antonio, /ilia at /igaya Tiamson-ubin# 2<<# $ikolohiya ng Jikang Iilipino# /ungsod Queon & X % 0ublishing "nc#, p# 7# W =agallona, =a# /ucia =irasol# 2<<# =anual 0ara sa mga &B Jorker at &aregi?er# /ungsod Queon & X % c#

/oc# cit# - .inagamit ito kung babanggiting muli ang isang sanggunian at pahina 'alimba!a Z Antonio, /ilia at /igaya Tiamson-ubin# 2<<# $ikolohiya ng Jikang Iilipino# /ungsod Queon & X % 0ublishing "nc#, p# 7# W =agallona, =a# /ucia =irasol# 2<<# =anual 0ara sa mga &B Jorker at &aregi?er# /ungsod Queon & X % 0ublishing, "nc# p# 7:- 9<# Y Alono, osario# 2<<3# aya ""# /ungsod Queon & X % 0ublishing, "nc# p# 12#

3# =ula OTalababaP Tungo sa O=ga TalaP - Ang mga talababa ay maaring hindi na ilagay sa ibabang bahagi ng ba!at pahina at sa halip ay pagsama- samahin sa katapusan ng papel na tinata!ag na mga tala (endnotes)# 4# .inaga!a ito kapag nahihirapang pagtapatin ang superscript sa loob ng teksto at mga tala sa mismong pahinang kinalalagyan ng superscript# B# 0A%5T%T"6A/- $A5..5"A5 - "sinasaga!a ito sa pamamagitan ng paglalagay ng mga impormasyong bibliograpikal sa loob ng parenthesis na nasa teksto mismo# 6asunod nito ang listahan ng sanggunian sa katapusan ng papel na nakalahad ng sunod sunod batay sa alpabeto# 0ormat ng Talang 0arentetikal a# 6ung nabanggit na ang a!tor sa mismong teksto, pahina na lamang ang banggitin# b# Banggitin ang pangalan ng lahat ng a!tor kung higit sa isa ngunit hindi lalagpas sa tatlo ang a!tor# c# Banggitin na lamang ang apelyido ng unang a!tor at sundan ng et# al# at pahina kung may apat o higit pang a!tor# d# Banggitin ang pinaikling bersyon ng pamagat at sundan ng pahina,kung pamagat lamang ang naibigay# e# 6ung ang babanggitin ay bahagi ng akdang may higit sa isang tomo, banggitin ang tomo (tutuldok ang maghihi!alay sa bilang ng tomo at pahina)# *# Banggitin na lamang ang akda kung may babanggiting dala!a o higit pang akda ng iisang a!tor# 0aikliin kung kailangan#

Posis&on at Pagbabantas

a# Ang talang parentetikal ay inilalagay pagkatapos ng salita o ideyang hinala!# b# "pinoposisyon ito bago ang iba pang bantas tulad ng tuldok, Tandang pananong, ku!it, kolon at semi-kolon# 6ung babanggitin ang talang parentetikal pagkatapos ng isang maikling tu!irang sipi na gagamitan ng panipi# c# Ang talang parentetikal ay inilalagay pagkatapos ng tuldok sa tu!irang sipi# "to ay sa mahabang tu!irang sipi naman# ala!ang espasyo ang naghihi!alay sa 77 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

talang parentetikal at sa tuldok at hindi na nilalagayan ng anumang bantas pagkatapos nito 2amitin ang datos na katatapos pag-aralan at sagutan ang mga ideya na nakalakip dito gamit ang story map tsart 

GaaiN 1:
0anuto 'anapin ang sagot ng mga salita sa kahon at isulat sa patlang na nakalaan sa tapat ng ulap# Tagapaglimba Talababa

g $uperscript

$uperscript

6umpletong pangalan ng a!tor o mga a!tor editor o tagasalin

$u erscri t

%stilong A0A

0etsa ng publikasyon

$uperscript

1# tinatanggap na estilo ng dokumentasyon 2# Tala o 0ali!anag na nakalimbag sa ibaba ng pahina # *ootnoting # nakaangat na numerong Arabiko 3# banggitin ang unang pangalan 4# kung sino ang nagsaayos ng nilalaman ng aklat 7# publikasyon na naglimbag ng aklat 9# taon kung kalian inilimbag ang aklat


1# Ano ang $istema ng okumentasyon; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKK

2# Ano ang talababa; Bibliograpi, at parentitikal na sanggunian; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKK # Ano-ano ang mga gamit ng dokumentasyon sa isang pananaliksik; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKK # =ahalaga ba ang paglalagay ng talababa, bibliograpi at parentetikal na sanggunian sa iyong pananaliksik; Bakit; "pali!anag# KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKK 3# Ano ang estilong A0A; 78 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKK 4# Bakit kinakailangang may sinusunod na pormat sa paglalagay ng talababa, bibliograpi at parentetikal na sanggunian sa iyong pananaliksik; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKK 7# "sulat ang mga bahagi ng bibliograpiya sa unang pagbanggit ng a!tor#

Arrogante, +ose A# (2<<)# etorika sa =abigasang 0agpapahayag# 5a?otas, =etro =anila 5a?otas 0ress Tomo " a# 6umpletong pangalan ng a!tor o mga a!tor  KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK b# 0amagat ng aklat KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK c# /ungsod o bansa ng publikasyon  KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK d# Tagapaglimbag KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK e# 0etsa ng publikasyon KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK *# Bilang ng tiyak na tomo na ginamit 

GaWaiN 3: ALI,I,IN &

Batay sa nakalahad na mga materyales, magsaliksik tungkol sa mga kakailanganing talababa sa inyong pananaliksik# =aglagay lamang ng mga kakailanganin mula sa a# Aklat b# 0ahayagan c# =agasin d# yornal (>ournal) e# Jebsayt (!ebsite)

GaaiN 4: PAG
0aghambingin ang 0arentetikal 5a $anggunian at Talababa o Bibliograpiya# Ano ang kanilang pagkakatulad at pagkakaiba; 0agkakatulad 0arentetikal- $anggunian 79 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

0agkakaiba

Talababa-Bibliograpiya

GaWaiN 5: &AGANA> *A>

=analiksik tungkol sa mga kakailanganing talababa sa inyong pananaliksik# =aglagay lamang ng mga kakailanganin mula sa a# Aklat

b#0ahayagan

c# =agasin

d# yornal (>ournal)


e# Jebsayt (!ebsite)

[ &#5AJA"5 5AT"5 # GaaiN 9: PAGNILA>AN

HIN,H #? S"?T #? 0A5T $agutan mo ang 6-J @/ tsart na naglalaman ng mga kaalaman na natutuhan mo sa modyul na ito# "ugnay mona ngayon ang nauna!an sa aralin na ito# $imulan mo na

LEAN Ano ang

+NO Ano ang ala o HAT Ano ang 6apat pang alaan8

# $B6"5 5AT"5 ananabik ka na bang isaga!a ang inaasahang pagganap para sa $ralin ( okumentasyon sa 0agga!a ng isang Bagay o 0rodukto# Sa bahaging ito, susubukin mo na ang iyong mga natutuhan, ga!in mo ang hamon sa pamamagitan ng pagtugon sa susunod na ga!ain Pamanta&an sa Pagganap: ang mga mag-aaral ay nakasusulat at nakabubuo ng dokumentasyon o talababa E okumentasyon sa 0agga!a ng isang Bagay o 0rodukto


0amantayan sa 0agsulat ng Bibliograpiya 6raytirya 0agkilala sa pinagkunan ng datos o impormasyon 0aglalatag ng katotohanan ng ebidensya 0agbibigay ng cross-re*erence sa loob ng papel 0agpapala!ig ng



ideya ϖ &ontent notes Tama ang =ga $istema ng okumentasyon sa pagtatala Tumupad sa sistemang A0A ang istilo ng bibliograpiya




2

1

Aralin 1< 0aksa 5aratibong lat

0animula Ang ulat ay isang pagpapahayag na maaaring pasalita o pasulat ng ibaDt ibang kaalaman# "to ay bunga ng maingat na pagsasaliksik sa mga aklat o pakikipag- usap sa mga taong may tanging kaalaman o pagmamasid sa mga bagay-bagay# $a ito, tatalakayin ang iba’t ibang uri ng mg aula, ganon din kung paano kumalap ng mga datos sa pagbuo ng isang naratibong ulat# "naasahan sa araling ito na makabubuo o makasusulat ng isang naratibong ulat gamit ang mga paraan sa pagbuo nito sa tulong ng pamantayan#

M" INSHN" #SN$N:


0. 2. =.

sulating teknikalbokasyunal 5aililista ang mga kata!agang teknikal kaugnay ng piniling anyo 5akasusulat ng sulating batay sa maingat, !asto, at angkop na paggamit ng !ika 5aisasaalang-alang ang etika sa binubuong tenikal-bokasyunal na sulatin 5aipapali!anag nang pasalita sa paraang sistematiko at malina! ang piniling anyo sa pamamagitan ng paggamit ng angkop na mga termino

NTS N" P"#T,T?

A#T6/A$"5 5AT"5 1# Ano ang ipinapakita ng lara!an; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 83 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

2# Ano ang kahalagahan ng pagpupulong; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK # Ano ang kahalagahan nito sa progreso ng kaunlaran sa isang samahan; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

B# /"5A5."5 5AT"5 "aba& sa Pag uulat #atuturan Ang ulat ay isang pagpapahayag na maaaring pasalita o pasuulat ng ibaDt ibang kaalaman# "to ay bunga ng maingat na pagsasaliksik sa mga aklat o pakikipag- usap sa mga taong may tanging kaalaman o pagmamasid sa mga bagay-bagay# 0araan ng 0ag-uulat 1# 0asalita 2# 0asulat ,ri ng Pag3uulat !. Magbiga& 'abatiran o impormas&on Aal. $. #ag-uulat ng mag-aaral sa paksang ibinigay ng guro B. 9inaga!a ng pangulo o ingat yaman ng isang samahan C. #agkatapos dumalo sa mga kumperensya D. "a!anihan ng #anahon -. Maglaha( ng pag3aaral o pagsusuri na gina%a Aal. $. #agpapabatid sa mga nangyari sa eksperimento o pagmamasid na gina! ng mga tao na eksperto sa iba7t ibang larangan. B. 9inaga!a sa pag-aaral sa aralin sa agham. # ng pangangalap ng impormas&on at pagli'om ng (atos. a# 0agababasa sa mga tiyak na aklat sanggunian b# 0agbabasa sa iba pang sanggunian c# 0akikipanayam sa mga taong kasangguni at mga taong a!toridad sa paksang iuulat# d# =aayos na pagtatala ng mga datos e# .umamit ng indeks kard *# "tala sa ba!at indeks kard ang impormasyon mula sa isa lamang pinanggalingan ng datos# *#"sulat sa indeks kard a# pamagat ng aklat b# a!tor ng aklat c# sino at kailan nalimbag d# pahina ng aklat na kinunan sa aklat e# ang mahalagang kaisipang nakuha sa aklat *# "saayos nang paalpabeto ang mga indeks kard batay sa pangalan ng a!tor upang madaling hanapin ang tala kapag kinailangan# ng Pagsulat ng ,lat 1# 0agbuo ng maayos na balangkas a# "tala ang mga pangunahing kaisipan b# $a ilalim ng ba!at pangunahing kaisipan, c# itala ang maliliit na detalye na kaugnay at susuporta sa pangunahing kaisipan# 2# 0agsulat ng burador ng sulatin "saalang-alang ang tatlong bahagi ng sulatin


1# ka!ili-!iling simula @ gumigising ng ka!ilihan 2# 6ata!an @ mayos at malina!, tiyak at di- maligoy # =agandang !akas @ maikling lagom ng ulat# # 0agrerebisa ng burador a# pagsasaayos ng kayariang pang!ika @ !astong balarila, angkop na salita# b# 6a!astuhan ng nilalaman @ malina!, tiyak, di-maligoy, idagdag ang kakulangan, alisin ang kalabisan# c# "saayos ang pormat at talataan pamagat, pasok palugit, malaking titik at bantas # 0agsulat ng 0ang!akas na sipi ng ulat# Tan(aan pang maging matagumpay sa pagbibigay ng ulat kailangan ang a# .anap na paghahanda b# =aayos na paglikom ng datos at impormasyon# c# =agandang pagtatala ng mga datos at impormasyon# d# =agandang pagbubuo at pagsulat ng ulat#

LIRANG URI PARA SA PAGSUSULAT NG ULAT sinulat ni Phil Bartle, PhD isinalin ni Ernie Villasper

Pamagat ng Ulat Pangalan ng May-akda Ubod: (o kabuuan, malaking pangyayari, mga ulong balita) na nangyari sa yugto ng panahon na sakop sa ulat, o kaya ay mula sa pagkatapos ng nakaraang ulat. Dito ay dapat na talakayin ang mahalagang kabuuan ng ulat at anumang konklusyon. Ito ay huli ninyong isulat, nguni’t ilagay sa puwstong ito ng ulat. Mga Pagbabago sa Paligid ng Pinagkikilusan: !ng panig na ito ay maaaring bigyan ng pamagat tungkol sa hograpya na saklaw ng ulat. Dito ay isali ang mga pangyayari na labas sa aktibidad ng proykto nguni’t mayroong inplunsiya sa proykto o kaya sa gawain ng mga mangagawa sa larangan (hindi sanhi sa mga aktibidad o gawain ng mga mangagawa). Mga pangyayari na labas sa aktibidad ng proykto o mga pagbabago sa kalagayan. Pag-unlad: "Ito ang pinakalaman ng ulat#: ilista dito ang bawa’t layunin o hinangad na kinalabsan$ gawin itong isang sariling panig na may kanyang pamagat$ pagkatapos ay isalaysay ang mga pagkilos at aktibidad na pinagsagawa o naganap na hinggil sa layunin o hinangad na kinalabsan. Ipakita kung sa gaanong kalawakan nakamit ang layunin$ Ipaliwanag ang mga dahilan tungkol sa kalawakan ng tagumpay na nakamit (mga nakatulong na bagay)$


Ipakita ang mga sagabal, hanggahan, dahilan kung bakit hindi nakamit ang lahat ng layunin$ Isalaysay ang mga aralin na natutunan. %awin lahat ito para sa bawa’t layunin. Mga Mungkahi: &atay sa mga nabanggit dito, gumawa ng mga mungkahi (katulad ng ipagpatuloy o baguhin ang mga aktibidad, ipaliwanag ang dahilan at kung paano iyon gagawin)$ siguruhin na nilinaw ninyo kung para kanino ang inyong mga mungkahi (dapat ay matanggap nila iyon). Maaaring iba-ibang mungkahi ang gagawin para sa iba-ibang tao, pangkat o organisasyon. Mga dagdag sa dokumnto ng modulo: Isali ang anumang patalastas na nagdaragdag sa mga diwang nabanggit dito, lalo na ang tungkol sa dami at mga bahagi: kagaya ng dami ng milya, mga gastos, listahan ng mga pagpupulong, mga gawaan, gawain na kumunal, ang bilang at pangalan ng mga kalahok, mga talakayan ng pagpupulong, at anumang dagdag na dokumnto katulad ng mga mapa o talaan. @@\]@@

'a Ikatlong &ahagi: Paano Makakapaghanda ng Ulat Inilahad ni Phil &artl, PhD na isinalin ni rni *illaspr ang Iba-Ibang uri ng mga ulat !ng mga pamamatnubay na tinatalakay dito ay isinulat para mapakinabangan ng mga mangagawa sa larangan na gumaganap ng tungkulin para sa mga proykto na may pondong galing sa labas ng organisasyon, at may layunin na pasiglahin ang pampook na sambayanan upang pangasiwaan ang sarili nilang pagsulong.

Iba-ibang +ayunin$ Iba-Ibang alamanan g Ulat: abanggit namin na ang mga layunin ng mga tagapagpakilos ay kaiba sa layunin ng mga proykto ng komunidad na kanilang itinataguyod. Ito ay nagpapahiwatig na ang kanilang ulat ay magiging iba rin, dahil ang pinakalaman ng isang magaling na ulat ay ang paghahambing ng mga kinalabsan na nakamtan laban sa mga hinangad na layunin.

!ng Ulat sa alahatan: 86 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

Isang nangingibabaw na prinsipyo na dapat na tudlain sa anumang pagsusulat ng ulat ay ang pagbabatid ng rsulta ng mga aktibidad. Ito ay mangangailangan ng inyong pagsusuri na bukod pa sa paglalarawan lamang ng inyong mga aktibidad. ayo ay gumaganap ng tungkulin para sa isang proykto na marami ang mga nag-alay, at ang pondo ay dumadaan muna sa pamamagitan ng isang sangay na kailangang mabigyan ng pabatid tungkol sa mga partikular na aktibidad na nangyayari sa larangan. !ng inyong mga ulat ay pangunahing landas o daanan ng patalastas para sa mga tao na gumagawa ng kapasiyahan kung ang pondo ay ipagpapatuloy pa rin para dito sa proykto at mga iba pa. &awa’t hiwalay na ulat ay dapat na kilalanin ng wasto. 'a pinakasimula ay ang mga pangunahing pangkilala ng ulat, kasama ang pamagat (yugto ng panahon at kinaroroonan ng proykto) at ang pangalan ng may-akda. 'a katapusan naman ay ang mga pangkilala na dapat na kasali sa lahat ng dokumnto. &awa’t ulat ay dapat na mayroong: 

!ng pangalan ng (mga) may-akda at kabuuan ng ulat ay dapat na nasa panimula. !ng pagpapaliwanag ng !ng Ulat ay tungkol sa /0 ay dapat na magbanggit ng hograpya ng lugar at ng yugto ng panahon na sinaklaw sa ulat. Isama din ninyo ang inyong titulo, katungkulan at pangalan bilang may-akda.



May mga kailangang pangkilalang patalastas na dapat ay nasa katapusan ng huling pahina ng ulat.



Ilagay ang 1omputr 2il nam0 at path0 sa ilalim at banding kaliwa ng pahina. %umamit ng palahudyatan tungkol sa ptsa ng paglathala at ilagay iyon sa sntro ng huling guhit. 'a bandang kanan nito ay ilagay naman ang mga unang titik ng pangalan ng may-akda (sa malalaking titik), sundan ito nang ltra na hiwa (3), at pagkatapos ay ang mga unang titik ng pangalan ng tagapagmakinilya (sa maliliit na titik).

+ahat ito ay mga sangkap na mahalaga sa lahat ng ulat. May limang uri ng ulat na dapat kilalanin ng mga tagapagpakilos, at magkakaiba ang mga ito sa bawa’t isa. 

&uwanang Ulat ng aunlaran$



Ulat tungkol sa Proykto ng 'ambayanan$




araniwang Ulat ng 4agapagpakilos$



Ulat tungkol sa Paglalayag sa +arangan$ at



Ulat tungkol sa Pagpupulong.

gayon ay talakayin natin ang bawa’t isa nitong limang uri ng ulat.

&uwanang Ulat ng aunlaran$ Ito ay anumang karaniwang ulat tungkol sa kaunlaran: buwan-buwan, tuwing ikalawang buwan, tuwing ikatlong buwan, tuwing dalawang taon, o taunan. !ng ulat ng kaunlaran ay kaiba sa ulat ng katayuan dahil itong huli ay naglalahad ng mga nangyari at kung ano ang ginawa tungkol doon sa yugto ng panahon na saklaw ng pag-uulat. !ng kaibahan ng ulat ng kaunlaran ay ang pag-uugnay ng mga aktibitad sa mga layunin. !ng pinakamahalagang pinagmumulan ng pabatid tungkol sa anumang proykto ay ang mga karaniwang buwanang ulat ng kaunlaran, lalo na kung ang mga iyon ay naipaghanda sa tamang paraan. ailangang malaman ng mga nagkaloob, ng mga himpilan ng nagsasakatuparan na tanggapan, ng mga namumuno ng tinutudlang pangkat, at ng mga sangay na nagsusubaybay sa proykto at namamahala ng mga ipinagkaloob na pondo kung ano ang katayuan ng mga aktibidad at kung gaano nakatulong ang mga iyon upang makamtan ang mga layunin ng proykto. !ng pinakamahalagang katangihan na magagawa ninyo ay masabi ang kaibhan sa pagitan ng: Inyong mga aktibidad (pampasok), at Mga rsulta ng mga aktibidad (pagbubuhos) o pkto sa tinudlang pangkat. !ng mga ulat ng kaunlaran ay maaaring magkakaiba sa kanilang ayos, kaya dapat ay ipakita ang ganitong katangian. Idibuho ninyo ang ulat nang may dalawang pamuhatan: (a) mga aktibidad, at (b) mga rsulta o kaya ay sa bawa’t isang layunin ng proykto, maglagay ng isang panig para sa (5) mga aktibidad at (6) mga rsulta ng mga aktibidad. Isang karaniwang pagkakamali ng mga baguhan ay mag-akala na ang kailangan lang nilang gawin ay ang mag-ulat ng mga aktibidad. Ito ay hindi tama. !ng 88 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

magaling na ulat ng kaunlaran ay hindi lamang naglalarawan ng mga aktibidad, iyon ay dapat na nagsusuri din ng rsulta ng mga aktibidad. !ng pagsusuri ay dapat na sumagot sa tanong na, %aano kalawak na nakamit ang mga layunin ng proykto0 Dahil hindi kayo isang baguhan, at propsyonal na, maipapakita ninyo ang inyong pagka-propsyonal sa pagbibigay ng ulat na ang kalamanan ay higit pa sa paglalarawan lamang ng mga aktibidad. +aging suriin ang mga layunin ng proykto bago magsulat ng buwanang ulat ng kaunlaran. adalasan ito ay makikita sa Dokumnto ng Proykto0. Maaari ninyong ilista ang mga layunin sa mapanuring bahagi ng inyong ulat, na ang bawa’t isa ay hiwalay na sksiyon na may sariling pangalawang pamagat, at gumawa kayo ng pagsusuri kung gaano kalawak ninyo nakamtan ang bawa’t layunin. Dapat ay ipaliwanag ninyo kung mayroon kayong layunin na hindi nakamit, at gayon din kung mayroon kayong anumang hinangad na higit pang nakamit o hindi gaanong nakamit.

Ulat tungkol sa Proykto g 'ambayanan$ !ng isang dtalyado at mapagbidang buwanang ulat ay dapat na maglahad kung gaano kalawak na nakamit ang bawa’t layunin, ano ang mga dahilan kung bakit hindi lubusang nakamit ang anumang layunin, ano ang mga aralin na natutuhan, at mga mungkahi at dahilan tungkol sa anumang pagbabago ng layunin na kailangang gawin. !ng mapagbidang ulat ay maaaring magsama ng pabatid tungkol sa mga pangyayari at pampasok (anong mga pagkilos ang isinagawa, tingnan sa banding ibaba), nguni’t dapat na magbigay-diin sa mga pagbubuhos (rsulta ng mga pagkilos na ginawa na nakatulong upang makamit ang mga hinangad na layunin). !ng atnsiyon ay dapat na ipako sa dami at kinaroroonan ng mga makikinabang. !ng pinakamabuting pagsasa-ayos ng buwanang ulat ay sa pamamagitan ng mga sksiyon na katumbas sa bawa’t sksiyon ng inyong panukala. atulad ng mapagbidang ulat, kailangan din ang ulat na tungkol sa pananalapi. !ng isang dtalyado at buwanang ulat tungkol sa pananalapi ay dapat na magtala ng mga salaping natanggap at kung saan iyon nanggaling, (5) magkano ang mga nagasta na naka-lista isa-isa ayon sa katgorya ng badyt na nakalahad sa panukala, mga dahilan kung bakit gumugol nang labis o kulang, at 89 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

tasasiyon ng kung gaano kagaling na nakatulong ang mga gastos sa pagtamo ng mga layunin ng proykto. 4alababa (5)

: !ng aming payo para sa organisasyon na pansambayanan ay kumuha ng mga kakayahan mula sa iba-ibang pinanggalingan. 7uwag pabayaan na ang organisasyon o grupo ay maging nakaasa lamang sa isang nagkaloob.

araniwang Ulat ng 4agapagpakilos$ 4ingnan ninyo ang kaibhan sa pagitan ng ulat tungkol sa proykto ng sambayanan at ng ulat ng tagapagpakilos sa komunidad$ tandaan na ang kanilang mga layunin ay magkaiba. !ng mga layunin ng proykto ng sambayanan ay dapat na madaling unawain, katulad nang magtatag ng paaralan,0 o kaya ay papanumbalikin ang pinagmumulan ng tubig.0 !no ang mga layunin ng tagapagpakilos (para sa pag-uulat ng kaunlaran) Iyon ay magkaiba sa mga layunin ng proykto na pang-sambayanan, kaya ang pag-uulat ng kaunlaran (kapag nakamit ang layunin) ay magiging magkaiba rin. 'a payak na pagpapahayag, ang hinangad na rsulta mula sa gawain ng isang tagapagpakilos ay isang pinakilos na komunidad. !ng dskripsyon nang gawain ng tagapagpakilos ay magpakilos ng komunidad$ at iyon ay sumasaklaw ng maraming simulain (halimbawa ay ang pagtatatag ng kaisahan ng buong sambayanan, pagtiyak nang pakikilahok ng kapwa mahina at hindi gaanong makabuluhan na mga pangkat, pagtatakda ng mga mahalagang bagay, pagsasanay tungkol sa pangangasiwa, pagbibigay ng lakas at pag-asa, pamumuno nang walang halong pulitika. (6) 4alababa (6)

: !ng pagsisikap ay may kasangkot na tatlong mahalagang sangkap: (a) palakasin ang kamalayan, (b) pagpapakilos, at (1) pagsasanay tungkol sa pangangasiwa. !ng pagsasanay sa pangangasiwa ng sambayanan ay nagpapalakas muna ng kamalayan para sa kahalagahan ng malinaw na pananagutan$ mga paraan upang ang mga kaanib sa komunidad ay makita sa sarili nila na ang mga natanggap na mapagkukunan ay tunay na tinalaga sa proykto at hindi nalihis sa ibang mga bagay. Pagkatapos nito ang pagsasanay ay nagpapatuloy sa pagtalakay ng Paano makakamit0 ang malinaw na pananagutan tungkol sa pananalapi, ang wastong pag-iingat ng aklat-tuusan na may dalawang ntrada, ang pag-uugnay ng mga rsibo sa mga ntrada, ang 90 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

paglikha nang tama at tunay na mga ulat tungkol sa pananalapi at mga kinalabasan na ukol sa badyt. !ng sumusunod ay isang matris na nag-uugnay ng mga karaniwang layunin ng mga tagapagpakilos at kung ano ang mga dapat na isama sa kanilang mga ulat.

Talahanayan: Pag-uulat ng Layunin ng ga Tagapagpa!il"s #ga Bagay #ga #ga P"rsiyent" na ay $inanga% na Pag!il"s na ng #ga Dahilan #ga Saga'al Iplu&ensi Resulta Gina&a Na!ait ya

%aano Pagpupulong kasangayon para ang ipaliwanag (tantiyahi Pagisahin ang komunidad ang mga n ito at 'ambayanan %aano pakinabang$ iulat) kagaling ang mga tagapagpakil pagsasanay os

alawakan ng kamalayan, agamitan sa Pagpupulon g, Pagtuturo.

4ulungan ang omunidad Pagsasanay upang para gumawa 8 tasahan ang ng tasasiyon kaniyang sarili

%aano kasangayon ang komunidad 8 %aano kagaling ang tagapagpakil os

4ulungan ang omunidad upang tiyakin ang kanilang pangunahing suliranin

%aano 8 kasangayon ang komunidad %aano kagaling ang

Pam8 pasiglang pagpupulong upang magtakda ng mga


Panlipunang pagkakapangk at-pangkat, kakulangan ng kahusayan sa pagpapasigla

8

8

mahalagang bagay

tagapagpakil os

Pagsasanay sa pamamatnub ay$ ssyon 8 sa pagninilaynilay


8

8


8

8


8

4ulungan ang Pagpupulong 8 omunidad ng upang organisasyo magtatag ng n (halalan o lupon na pinagkaisaha tagapagpatup n) ad (organisasyo

%aano 8 kasangayon ang komunidad %aano kagaling ang tagapagpakil os

4ulungan ang omunidad upang magtakda ng layunin at linangin iyon sa mga partikular na hangarin

4ulungan ang omunidad 'syon sa upang suriin pagninilayang kanilang nilay kakayahan

4ulungan ang omunidad upang 'syon sa lumikha ng pagninilaymga nilay strathiya at pumili nang isa


8

n na pansambayan an) at iba pa.

at iba pa.

at iba pa. at iba pa.

at iba pa.

at iba pa.

Upang malaman kung paano ang paghusga ng kinalabsan ng mga pagsisikap sa pagpapasigla ng sambayanan, sangguniin ang listahan ng mga simulain para sa pagsasakapangyarihan ng sambayanan: Mga 'imulain para sa Pagpapalakas ng 'ambayanan at mga paraan nang pagsukat ng kanilang mga pagbabago: Pagsukat ng Pagpapalakas ng 'ambayanan.

Ulat tungkol sa Paglalayag sa +arangan$ ahit na maaari ninyong banggitin ang mga paglalayag sa larangan sa inyong mga buwanang ulat, dapat ay mag-ulat kayo nang bawa’t paglalayag sa larangan sa isang hiwalay na ulat. !ng paglalayag sa larangan ay dapat na mayroong layunin, kaya simulan ang inyong ulat sa pagpapaliwanag kung ano ang layunin niyon. !ng layunin ay dapat na magbigay-matwid sa ginawang paglalayag, kahit na hindi ninyo nakamit ang inyong hinangad. !ng layunin ay dapat rin na naka-ugnay sa isang layunin ng proykto na naka-lista sa dokumnto. !ng mga bahagi na tkniko ay maaaring ilista sa anumang maayos na paraan, mga ptsa at kinaroroonan ng mga paglilibot, mga taong nakausap (pati ang kanilang mga titulo, pangalan ng sangay, oras ng pagpupulong, lugar at iba pang mga bagay-bagay), mga pook na pinuntahan, mga pagpupulong na dinaluhan. %umawa ng listahan na madaling mabasa, madaling maintindihan, at maiksi nguni’t ganap. !ng ulat ng paglalayag sa larangan ay dapat na magbigay-diin sa mga rsulta ng paglalayag. akamit ba ninyo ang inyong layunin 'a gaanong kalawakan &akit !nong mga hindi inaasahan na pagmamasid ang nakita ninyo !no ang mga konsikuwnsya ng ginawa ninyong mga pagmamasid May napagmasdan ba 93 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

kayo na nagpapahiwatig ng rsulta ng mga dati nang binalak na mga aktibidad Dapat bang baguhin ang anumang layunin ng proykto batay sa inyong pagmamasid May nasuri ba kayo na mga panibagong suliranin agkaroon ba kayo ng mga panibagong konklusyon, sa inyong pansarili lamang o kaya ay batay sa mga talakayan sa mga tao na inyong nakatagpo o sa mga pagpupulong na inyong dinaluhan 4iyakin lamang na iulat ninyo kung gaano kalawak ninyo nakamit ang inyong layunin bunga sa paglalayag.

Ulat tungkol sa Pagpupulong. +ahat ng pagpupulong ay dapat na mayroong layunin, at ito ay kailangang nakaugnay sa pagtatamo ng mga layunin ng proykto. !ng mga ulat tungkol sa ganoong mga pagpupulong ay samakatuwid, nararapat na magbigay-diin sa mga layunin at malinaw na ipakita sa rsulta ng pagpupulong ang mga kaunlaran patungo sa nasabing layunin. 4ingnan ang Mga Pagpupulong. !ng paggamit ng walang-tiyak na tinig ay isang karaniwang mali tuwing gumagawa ng ulat tungkol sa pagpupulong. Iwasan ang mga pananalita na kagaya nang abanggit doon /0 o kaya ay apagusapan sa pagpupulong /0 %umamit lagi nang tiyak na pananalita sa pamamagitan ng pagbanggit kung sino ang nagsabi nang anumang bagay: agmungkahi si Mang 9tino na tayo ay /0 o kaya ay !ng buong pulutong (maliban kay Mrs. apia) ay sumangayon na /0 !ng paghahanda ng mga ulat na nakasulat ay isang kayamanang bahagi ng pagsasanay sa kahusayan ng pamamahala. !ng pagsusupling at pamamahagi ng mga mapagbidang ulat ay dapat na kasama sa mga panukala at kasunduan.

Ulat tungkol sa Pagsasanay: !ng mga ulat tungkol sa pagsasanay ay mahalaga rin katulad ng mga ulat sa proykto ng sambayanan at ulat ng mga tagapagpakilos sa larangan tungkol sa mga aktibidad. Pagkatapos ng bawa’t pagsasanay, ang tagapangasiwa (batay sa payo ng ibang mga tagatulong, at ng nakasulat na ulat ng pangunahing tagapagsanay) ay dapat na sumulat ng ulat. Ito ay hindi dapat na listahan ng mga aktibitad na nangyari. &awa’t ulat ay kailangan na maging mapanuri, at ipako ang pag-iisip sa rsulta ng mga aktibidad, at kung gaano kalawak nilang nakamit ang mga layunin ng pagsasanay. 94 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

atulad nang anumang ulat, itong ulat sa pagsasanay ay hindi dapat na magtapos sa listahan ng mga aktibidad, nguni’t dapat ay magpakita ng mga rsulta na naging bunga (kalawakan nang nakamit na layunin) at anong mga aralin ang natutuhan (tungkol sa pangangasiwa ng pagsasanay, at hindi ang mga aralin na tinalakay sa pagsasanay). 4ingnan ang: Paghahanda ng Pagsasanay.

!nong mga paksa ang dapat talakayin sa ulat Minsan uli, sa mga pagsasanay ng mga tagapagpakilos, tinanong ko ang mga kalahok kung anong mga paksa ang dapat na isali sa mga ulat tungkol sa proykto ng sambayanan. aramihan sa kanila ay nagbigay nitong mga mungkahi: 

aranasan, panimula$



Mga 4agumpay ng Proykto &akit (mga sanhi, dahilan):



Mga abiguan ng Proykto (na makamit ang mga layunin) &akit (mga dahilan)$



!ng pakikilahok ng sambayanan (sa paggawa ng kapasiyahan)$



!ng kontribusyon ng komunidad (mga ipinagkaloob, mga pampasok kagaya halimbawa ng gawain, buhangin, kuwarta)$



Mga kinakailangang pagbabago (kagaya halimbawa ng pagbabago sa mga strathiya)$



Mga hindi inasahan na suliranin$



Mga liksiyon na natutuhan$



Mga Mungkahi (tiyakin kung para kanino).

!ng mga mungkahing ito ay isang batayan para sa magaling na listahan, na inyong magagamit para sa pagsusuri ng anumang ulat na kailangang gawin, o kaya ay sa pagtuturo ng lupon na nagsasakatuparan sa sambayanan upang magsulat ng ulat. 'a kalahatan, tandaan lagi na ang bawa’t ulat ay dapat na maghambing nang inasahan o hinangad laban sa tunay na naging rsulta. &igyang-diin ang mga 95 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

rsulta ng mga ginawang aktibidad kaysa paglalarawan ng mga mismong aktibidad. Para sa halimbawa ng huwarang uri ng mga ulat na nagpapakita kung saan dapat talakayin ang bawa’t isa nitong mga paksa, tingnan ang: Isang 7uwarang Uri ng mga Ulat. Ulat. %ayon ang mga paksa na nararapat na talakayin ng mga iba-ibang uri ng mga ulat. &ilang katapusan, narito ang ilang mga payo at pangaral para sa paghahanda nang magaling na ulat. !ng ulat ay magaling kapag (a) iyon ay nabasa at (b) iyon ay naging sanhi ng pagkilos. Paano ang pagsusulat ng magaling na ulat  4ingnan ang Mga Mabuting Ulat. Ulat. 0araan ng 0agsulat ng dokumentasyon 1# 0ama 0amaga gatt ng lat lat 2# 0ang 0angala alan n ng ng =ay =ay-ak -akda da # "Buod (o (o kabuuan, kabuuan, malaking malaking pangyayari, pangyayari, mga ulong balita) balita) na nangyari nangyari sa yugto yugto ng panahon na sakop sa ulat, o kaya ay mula sa pagkatapos ng nakaraang ulat# ito ay dapat na talakayin ang mahalagang kabuuan ng ulat at anumang konklusyon# "to ay huli ninyong isulat, nguni’t ilagay sa pu!estong ito ng ulat# # =ga 0agbabago 0agbabago sa sa 0aligid ng 0inagkikilusa 0inagkikilusan n Ang Ang panig na ito ay maaaring bigyan ng pamagat tungkol sa heograpya na sakla! ng ulat# ito ay isali ang mga pangyayari na labas sa aktibidad ng proyekto nguni’t mayroong inpluensiya sa proyekto o kaya sa ga!ain ng mga mangaga!a sa larangan (hindi sanhi sa mga aktibidad o ga!ain ng mga mangaga!a)# =ga pangyayari na labas sa aktibidad ng proyekto o mga pagbabago sa kalagayan# 3# 0ag-unlad 0ag-unlad ^"to ang ang pinakalaman pinakalaman ng ulat_ ilista ilista dito ang ang ba!a’t ba!a’t layunin layunin o hinangad na kinalabsanH ga!in itong isang sariling panig na may kanyang pamagatH pagkatapos ay isalaysay ang mga pagkilos at aktibidad na pinagsaga!a o naganap na hinggil sa layunin o hinangad na kinalabsan# 4# "pakita kung sa gaanong gaanong kala!akan kala!akan nakamit nakamit ang layuninH layuninH 7# "pali!anag "pali!anag ang mga mga dahilan dahilan tungkol tungkol sa kala!akan kala!akan ng tagumpay tagumpay na nakamit nakamit (mga nakatulong na bagay)H 9# "pakita ang ang mga sagabal, sagabal, hanggaha hanggahan, n, dahilan dahilan kung bakit bakit hindi hindi nakamit ang lahat lahat ng layuninH :# "salays "salaysay ay ang ang mga aralin aralin na natut natutuna unan# n# 1<#.a!in 1<# .a!in lahat ito para sa ba!a’t ba!a’t layunin# 11# =ga =ungkahi Batay sa mga nabanggit dito, guma!a ng mga mungkahi (katulad ng ipagpatuloy o baguhin ang mga aktibidad, ipali!anag ang dahilan at kung paano iyon gaga!in)H siguruhin na nilina! ninyo kung para kanino ang inyong mga mungkahi (dapat ay matanggap nila iyon)# =aaaring iba-ibang mungkahi ang gaga!in para sa iba-ibang tao, pangkat o organisasyon# 12#=ga dagdag sa dokumento ng modyul "sali ang anumang patalastas na nagdaragdag sa mga di!ang nabanggit dito, lalo na ang tungkol sa dami at mga bahagi kagaya ng dami ng milya, mga gastos, listahan ng mga pagpupulong, mga ga!aan, ga!ain na kumunal, ang bilang at pangalan ng mga kalahok, mga


talakayan ng pagpupulong, at anumang dagdag na dokumento katulad ng mga mapa o talaan # 2amitin ang datos na katatapos pag-aralan at sagutan ang mga ideya na nakalakip dito gamit ang story map tsart

GaWaiN 1:
Panuto: "sulat ang kahulugan o mga salitang maaaring kaugnay ng salitang naratibong ulat# =analiksik tungkol dito#

Na-a.i=$ng la.


1# 0aano 0aano inihaha inihahanda nda ang isang isang ulat; ulat; KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKK KKKK 2# Ano-ano ang mga mga /ayuninH /ayuninH "ba-"bang "ba-"bang 6aalamanan 6aalamanan 5g 5g lat; lat; KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKK KKKK # Ano-ano Ano-ano ang dapat dapat na na idokumen idokumento to sa ulat; ulat; KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKK KK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKK KK

# Anong Anong mga mga paksa paksa ang dapat dapat talak talakayin ayin sa ulat; ulat; g# 0agp 0agpup upul ulon ong g 97 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKK KK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKK KK KKKK h# 0ags 0agsas asan anay ay KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKK KK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKK KK KKKK i# 0agl 0aglal alay ayag ag sa lara larang ngan an KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKK KK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKK KK KKKK 7# Bakit mahalagan mahalagang g idokumento idokumento ang ang mga kaganapan kaganapan sa ba!at proyekto, proyekto, samahan; KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKK K

GaWaiN 3: &aNalik%ik

=analiksik tungkol $A maaring idokumento bilang proyektong ga!ain# 1# 0agp 0agpup upul ulon ong g 2# 0agsasa asanay nay # 0agl 0aglala alaya yag g sa sa lara larang ngan an # 0roy 0royek ekto to sa klas klase e

GaWaiN 4: PAG
0aghambingin ang naratibong ulat at dokumentasyon# Ano ang kanilang pagkakatulad at pagkakaiba; 0agkakatulad

5aratibong lat

okumentasyon

P a h i n a5: &AGANA> *A> 98 |GAWAIN Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

0agkakaiba

=analiksik at isulat ang proseso ng pag-uulat bilang proyektong ga!ain# 1# 0agpupulong 2# 0agsasanay # 0aglalayag sa larangan # 0royekto sa klase

&# 5AJA"5 5AT"5 # GaWaiN 9: PAGNINILA>

0A5T $agutan mo ang tsart na naglalaman ng mga kaalaman na natutuhan mo sa modyul na ito# $imulan mo na#

Inii%ip k$ ,apag nag=a=a%a ak$ ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;

#ahil? ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

#$B6"5 5AT"5 Pamanta&an sa Pagganap: ang mga mag-aaral ay nakasusulat at nakabubuo ng 5aratibong lat

0amantayan sa 0agsulat ng 5aratibong lat 6raytirya Nilalaman






2

1

$apat at maayos na sanggunian ang mga nasaliksik na impormasyon Ang mga nasaliksik na impormasyon ay lubhang mahalaga 5aiisa-isa ang mahahalagang impormasyonEpangyaya ri sa ulat =ay malina! na kuhang lara!an sa ba!at yugto ng ulat# =asining at sarilinglikha ang gina!an paguulat rihinal, napapanahon, makatotohanan, taglay ang lahat na elemento ng naratibong ulat

Aralin 11 0aksa 0auna!aE BabalaE Anunsyo 0animula Ang pag-aanunsyo ay isang paraan ng paglalahd ng iyong nais iparating sa tao o madla# Maypagkakapar ehosaanunsi yoangbabal asapagkati t oaynagsasaadngi mpor masyon n gu ni ti t oa yna gs a s aa dn gmg ad ap ata td id ap atg awi ns ai s a ngl u ga rl a l on as amg ap amp ub l i k o ng l ugar -g i na gami t ani t ongmgas i mpl engs i mbo l on guni ta ngi l ana ypas al i t a. Saa r a l i n gi t o ,p au na wa / b ab al a / a nu ns y ot a t a l a ka y i na ngi ba ’ ti b an gu r in ga nun sy o .Ku ng p aa noan gmg ai t oa yg i n ag ami tn gwa s t oot a ma .


I n aa s ah an gs ap ag t a t a po smos aar a l i n gi t oa yma k ab ub uooma k as u s ul a tk an gi b a’ ti b an g ur i nganun sy oop at al a st aspar as ai y ongnapi l i ngpr od uk t o .

M" INSHN" #SN$N:

1# 5aiisa-isa ang mga hakbang sa pagsasaga!a ng mga binasang halimba!ang sulating teknikalbokasyunal 2# 5aililista ang mga kata!agang teknikal kaugnay ng piniling anyo 0. 5akasusulat ng sulating batay sa maingat, !asto, at angkop na paggamit ng !ika 2. 5aisasaalang-alang ang etika sa binubuong tenikal-bokasyunal na sulatin

=.

5aipapali!anag nang pasalita sa paraang sistematiko at malina! ang piniling anyo sa pamamagitan ng paggamit ng angkop na mga termino

NTS N" P"#T,T?

A#T6/A$"5 5AT"5

)maaaring palitan ang mga lara!an ng iba pang komersyal o isang +ideo'

1# Ano ang iyong nakitaEnapanood; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 2# 0ara sa iyo, epektibo ba ang kanilang gina!ang pag-aanunsyo; Bakit; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

B# /"5A5."5 5AT"5 0A.- AA55$"C AT %0%6T 5"T $A 0A. 65$= Paanuns&o Ang paghubog at pag-implu!ensya ng kaisipan ng publiko ukol sa isang produkto# "to ay ang pagpapakilala, pagbebenta o tu!irang pag-aalok pa nga ng mga produkto, paglilingkod (ser?ices), tao, lathalain, pelikula atbp# "to man ay sa pamamagitan ng telebisyon, radyo, magasin, *lier o pampleto, dyaryo, streamer at iba pang modernong mga pamamaraan# ng mga sumusuno( ang ilan sa mga pamamaraan ng PN,NS$?... a Asosasyon =ga kilalang personalidad artista, atleta at magagandang modelo ang ginagamit upang maha!a ng kanilang kasikatan ang mga produkto# b /andwagon .""ect /ayunin nito na sumang-ayon o makiisa ang isang mamimili sa desisyon ng pangkat ng mamimili# ahil ito sa takot na hindi mapabilang sa Spopular choiceS# c Demonstration .""ect "to ay ang paglalahad at pagpapakita ng paraan ng paggamit at pakinabang ng produkto#


d# Mga Pagpapatotoo Tumutukoy ito sa mga binita!ang pahayag, pagpapatotoo, o testimonya ng mga tao hinggil sa kalidad ng nasubukang produkto# e# Ang 8selling point8 "to ay ang kredibilidad o reputasyon ng mga taong nagpapatunay ng kalidad ng produkto# *# Pag-uulit-ulit =ga paanunsyong inuulit-ulit sa loob ng 13 segundo o ba!at commercial break# Ang paguulit-ulit (repetition) sa pangalan at katangian ng isang produkto ay tumatatak sa isipan ng mga mamimili# g# Presyur =ay layunin itong madaliin ang pagpapasya ng mga mamimili# 5aglalapat ng presyur (pressure) ang paanunsyo upang ang mamimili ay agarang kumonsumo h# Pag-apela sa .mosyon .umagamit ng a!a, kasiyahan, paghanga atbp emosyon sa pamamagitan ng mga modelo o lara!an na babagay sa produkto# Ang paanunsyo ay gumagamit ng a!a, kasiyahan, at paghanga sa paghikayat#6apag naghihingi ng a!a ang mga paanunsyo,gagamit sila ng nakahahabag na lara!an ng mga tao upang mapabili ang mamimili ng kanilang produkto# i# Paggamit ng mga 5slogan .inagamit ang islogan upang madaling matandaan ng mga mamimili ang pangalan ng mga produkto at upang mahuli ang atensyon ng mga mamimili# Ang slogan ay maikling pahayag na hamon o tema ng isang produkto# .inagamit ito upang madaling matandaan ang pangalan ng isang produkto o serbisyo# ># %nob .""ect 'inihikayat ang mga mamimili ng gamitin ang ipinagbibiling produkto upang maging kakaiba# Ang isang tao na $5B ay gustong maging kakaiba o hindi kabilang sa mga pangkat ng tao# /umilikha ito ng impresyon ng Se8clusi?ityS na maaring tugma sa pag-uugali ng mga mamimili# k /rand 0ame 0agpapakilala ng katangian ng produkto tulad ng tatak at pangalan ng produkto  l &ear $a paraang ito ang pag-aanunsiyo ay dinadaan sa pagbibigay ng takot o pangamba sa mga mamimili na kung hindi bibilhin ang produktong iniaanunsyo ay magdudulot ito negatibo sa kanila# 'alimba!a 6apag hindi ka bumili ng deodorant !hitening, ang iyong kilikili ay mangingitim at posibleng layuan ka ng ibang tao# Tung'ulin ng Mamimili 1# Tungkulin ng mamimili ang pagiging responsable sa kanyang pamimili at pagdedesisyon# pang maging responsable, kinakailangan maitakda ang sarili niyang pangangailangan at kagustuhan# 2#Tungkulin ng mamimili na suriin at siyasatin ang bibilhing produkto# 6inakailangang masiyasat ng mamimili ang produkto para sa mga sira# #Tungkulin ng mamimili na maipagtanggol ang sarili kung may idinudulog na hinaing# Ayon sa batas, maaaring tumukoy ang isang mamimili ng mga paraan ng pagtugon sa hinaing# #1# pagpapabalik ng kanyang ipinambayad (re*und)# #2# pagsasaayos sa nasirang produkto (repair) ## pagpapalit ng bagong stock na isinasauling produkto (replacement) ## Tungkulin ng mamimili na makilahok sa konstruktibong pagpuna sa kalidad ng mga produkto at magpala!ak ng kaalaman ng mga tao sa kanilang bilang mamimili#


9amitin ang datos na katatapos pag-aralan at sagutan ang mga ideya na nakalakip dito gamit ang story map tsart.

GaWaiN 1: I,A* @
A#"sulat kung anong uri ng pag- aanunsyo ang tinutukoy sa ba!at bilang# 0iliin ang salita sa mahi!agang kahon#

Bran6 /an69ag testioni

KKKKKKKKKKKKKKK1# Talk `n Te8t KKKKKKKKKKKKKKK 2# A?on KKKKKKKKKKKKKKK # .lobe KKKKKKKKKKKKKKK # .iordano KKKKKKKKKKKKKKK 3# 0almoli?e

KKKKKKKKKKKKKK 4# Baygon KKKKKKKKKKKKKK 7# $a*eguard KKKKKKKKKKKKKK 9# Bench KKKKKKKKKKKKKK :# $un &ellular KKKKKKKKKKKKKK 1<#Biogesic

B#0agtapatin ang mga sumusunod Hana&  KKK1# $a pag- aanunsyong ito gumagamit ng mga kilalang personalidad# KKK 2# $a pag- aanunsyong ito gumagamit ng kaunting pananakot# KKK # $a pag- aanunsyong ito hindi na gumagamit ng kahit ano pang pakulo# KKK # $a pag- aanunsyong ito gumagamit ng maraming tao#

Hana& B a) Band!agon b) Testimonial c) Brand 5ame d) Iear

GaWaiN 2: /ING NILALA&AN

1# Ano Ang anunsyoE 0atalastasE Babala; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK 2# Ano ang pagkakaiba-iba nila; $aan ginagamit ang mga ito; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK # Bakit kinakailangang magkaroon ng anunsyo, patalastas kapag magbubukas ng isang establishemento gayundin kapag may bubuksan o ilalabas na bagong produkto; Ano ang epekto nito sa mamimili; 103 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK # $a iyong palagay, anong uri ng pag-aanunsiyo ang pinaka-epektibo sa mga mamimili; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK

3# Bakit mahalagang malaman ang pulso ng mamimili sa pagtangkilik ng isang produkto; KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK


=analiksik tungkol sa mga 0atalastasE AnunsyoE Babala na makikita sa inyong lugar # =agdala ng mga halimba!a

1# IlyersE lea*lets 2# /ara!an # "slogan # Band!agon 3# adioE TVE "nternet 4# 0oster 7# Billboard 9#

GaWaiN 4: PAG
0aghambingin ang print midya at adioE TVE "nternet =idya sa pag-aalok ng produkto# 0aano ang kanilang pagkakatulad at pagkakaiba;

Pag'a'atula(

P-in. mi!ya

/a!i$ In.(-n(. * &i!ya


Pag'a'aiba

GaaiN 5: PAGLA*

=agsaga!aE sumulatE ng iba’t ibang uri ng 0atalastasE AnunsyoE Babala na para sa inyong produkto# =agdala ng mga halimba!a

a# IlyersE lea*lets b# /ara!anE "slogan c# Band!agon d# adioE TVE "nternet e# 0oster *# Billboard g#

&# 5AJA"5 5AT"5 # GaWaiN 9: PAGNINILA>

HIN,H #? S"?T #?

$agutan mo ang tsart na naglalaman ng mga kaalaman na natutuhan mo sa modyul na ito# $imulan mo na#

Nat%t%han 'o sa araling itoD Nalaan 'o na DDDD

*isi'apin 'o pang at%t%nan ang ga 105 | P a h i n a 'asana4an na DD Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

# $B6"5 5AT"5

Pamanta&an sa Pagganap: ang mga mag-aaral ay nakasusulat at nakabubuo ng 0A5AJAE BabalaE Anunsyo

=agsaga!aE sumulatE ng iba’t ibang uri ng 0atalastasE AnunsyoE Babala na para sa inyong produkto# =agdala ng mga halimba!a

a# IlyersE lea*lets b# /ara!anE "slogan c# Band!agon d# adioE TVE "nternet e# 0oster *# Billboard Pamanta&an sa Pagsulat at Pag(esin&o ng Anunsyo6 Patalastas6 babala

6raytirya 1#Angkop sa tema o paksa ang lara!an 2#Ang nilalaman ay naayon sa tema #5akapokus sa paksa ang isinulat at gumamit ng mga salitang nakahihikayat at naka!i!ili #5akaaantig ng damdamin 3#=ahusay ang pagkakuha ng lara!an at maayos ang layout#





2

1

Binabati kita at matagumpay mong natapos ang mga aralin (6. $nunsyo #atalastas babala #Sa iyong gaga!ing pag-aaral sa susunod na modyul, malalaman mo kung ano ang iba7t ibang uri ng 5iham- #angnegosyo. Sa pagpapatuloy mo sa susunod na aralin, inaasahan ko na nasiyahan ka sa ating pagtatagpo . $ng lahat na natutuhan mo rito ay maaari mong magamit sa susunod na aralin. 106 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

Aralin 12 Pa'sa& !en% ng Pag'ain Pani%la& Ang Aralin 12 ay nagpapatungkol sa =enu ng 0agkain# Bahagi ng aralin ang iba’t ibang dapat isaalang-alang sa paghahanda ng pagkain sa iba’t ibang sit!asyon o pagkakataon# $a pagtatapos ng aralin, ika! ay inaasahang makapagsusulat ng isang menu ng pagkain nang may pagsasaalang-alang sa kaangkupan, kaayusan at kagandahan ng presentasyon# "naasahang magiging kapakipakinabang ang araling ito sa iyo dahil maaaring magamit mo ito sa pagdating ng panahon# /ayunin ng aralin na matutuhan mo ang maging handa sa anumang sit!asyon kung sakaling ika! na ang maghahanda ng plano ng pagkain sa isang oksayon#'igit sa lahat, matutuhan mo ang sumunod sa tamang proseso upang makuha mo ang kaalamang panteknikal-bokasyunal#


1# 5aiisa-isa ang mga hakbang sa pagsasaga!a ng mga binasang halimba!ang sulating teknikal-bokasyunal 2# 5aililista ang mga kata!agang teknikal kaugnay ng piniling anyo 0. 5akasusulat ng sulating batay sa maingat, !asto, at angkop na paggamit ng !ika 2. 5aisasaalang-alang ang etika sa binubuong tenikal-bokasyunal na sulatin

ANTAS NG PAGKATUTO

A T"+LA*N NATN 6ultura na nating mga 0ilipino ang kumain sa resta!rant o di kaya ay maghanda sa iba’t ibang okasyon para sa ating mga kamag-anak at kaibigan# "ka! bilang saksi sa mga sit!asyong katulad nito, ano ang madalas mong kinakain sa ba!at handaang iyong dinadaluhan;=agtala ng tig-iisa sa ibaba! ng ba!at tray sa ibaba# "pali!anag s sa !eyter kung bakit ang mga ito ang iyong madalas na kinakain sa mga okasyon at isulat ang sagot sa card na ha!ak ng !eyter sa ibaba#

BIN>AGAN


B;/*#;>AN

,AALAN

PI*A
Matamis na araw!Ako si Waki Anong paliwanag mo Mam/Sir?

B LNAN#N NATN =apalad ang tao dahil nilikha siyang nakahanda na ang lahat ng kakailanganin sa pamumuhay sa mundo#Anuman ang kanyang gustuhin ay maaari niyang makuha sa isang iglap lamang# 'indi na siya kailangang pumunta pa sa ibang lugar upang maghanap ng makakain dahil ang lahat ng nasa kanyang paligid ay sapat na para sa kanyang pangangailangan# 6augnay nito, hindi na gaanong mahirap para sa mga 0ilipino ang magokasyon sapagkat mabilis na lamang ang paghahanda para rito basta may badyet at sapat na panahon para sa paghahanda# 109 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

6ultura na sa ating bansa ang paglalaan ng panahon para sa iba’t ibang kasiyahan o pagdiri!ang, isa nang patunay ay dahil bagaman at may kahirapan sa buhay, mas nangingibaba! pa rin ang pagkamasayahin ng 0inoy#

$a paghahanda ng pagkain para sa isang okasyon, kailangan mong pagisipang mabuti kung ano-ano ang dapat mong isaalang-alang sa pagsasaga!a ntio, narito ang ilan sa maaaring makatulong sa iyong preparasyon

!.Ba(&et para sa pag'ain

6ailangang ito ang nauuna sa iyong listahan sapagkat dito nakasalalay kung magiging simple o magarbo ang mga pagkaing iyong ihahanda# Bukod pa rito,dapat mong iisahin kung ano ang mahalaga at hindi sa paggastos#$ikaping mailista nang maayos ang anumang lalabas nap era upang hindi ka magkaroon ng kalituhan sakaling magkaroon ka ng pagkakataong itala ito sa iyong mga gastos#

-.Tema ng gaga%ing pag(iri%ang

Bukod sa pagkain, mainam na nakagaganda ng isang okasyon kung may temang sinusunod ang dumadalo ng oksayon# "to ang nagtatakda kung ano dapat ang maging `mood’ ng isang handaan#

0.,ri ng o'as&ong paghahan(aan

6inakailngang angkop ang iyong pagkaing ihahanda sa okasyong iyong paghahandaan sapagkat ditto makikita ang kaayusan ng lahat#

2.Bisitang (arating

6ung maliit lamang ang iyong badyet, hindi ka dapat mahiyang maglagay sa imbitasyon ng limitadong upuan para sa mga inaasahan


mong bisita# "to ay isang paraan para makalkula moa ng sapat na bilang ng iyong kailangang pasayahin at busugin# =.Mga putaheng ihahan(a

"ba’t iba ang hilig ng mga 0ilipino pagdating sa pagkain, pero nagkakaisa sila sa pagkain ng matatamis na pagkain# =adali ring magsa!a sa pagkain ang mga tao kung kaya dapat kang maghanda Alamin mo kung ano ang angkop na putahe sa iyong okasyon sapagkat hindi dapat mahi!alay ang preparasyon mo sa mga ito#

Sa pagsusuri 'ung naisa'atuparan mo ng aba ang i&ong paghahan(ang isinaga%a) narito ang ilang 'atanungang maaaring sumagot sa i&ong nagging 'ala'asan at 'ahinaan:

1# =adali bang ihanda ang mga putahe; 2#=aayos ba ang mga kumbinasyon ng mga putahe; # 5aisaalang-alang ba ang sustansiyang kailangan ng kata!an; # $apat ba ang dami ng pagkain para sa mga panauhin; 3# Angkop ba ang putahe sa oras pagganapan;

GaWaiN 1: &(n , .$

"tala mo sa loob ng menu card kung ano-ano ang mga dapat isalang-alang sa paghahanda ng pagkain sa iab’t ibang okasyon#


GaWaiN 2: ang napan%in k$C

$a iyong sariling karanasan, ano ang mga napapansin mo sa mga handaang iyo nang dinaluhan; =agbigay ng reaksyon hinggil dito#0umili ka lamang ng isa upang pagtuunan ng pansin sa pagpapali!anag#"lagay ang sagot sa loob ng panaklob ng pagkain#

Ang napapansin ko sa tuwing dumadalo ako sa mga okasyon ay…



0angakatang .a!ain#Bumuo ng inyong pangkat upang pag-usapan ang mga etikang maaari ninyong napapansin sa mga handaan#"tala ang mga ito sa tulong ng graphic organier at hatiin sa positibo at negatibo ang mga ito#

o / i t i s o P

o / i t a g e N

C "NAAN NATN #

GaWaiN 9: /;PL;,I>N

Sa iyong personal na palagay paano makatutulong ang kaalaman sa pagaanda pagaanda ng pagkain kait na ikaw ay isang mag-aaral mag-aaral pa lamang? "atunayan#


,*"B"+N NATN 5gayong natapos mo na ang mga ga!ain sa aralin, pagkakataon mo nang maghanda ng pagkain para sa iba# $a sit!asyong ito, ika! ay naatasang manguna sa preparasyon para para sa paghahanda paghahanda ng mga putaheEmenu putaheEmenu para sa isang okasyon (maaaring kaara!an, kapistahan, kasalan at iba pa# "naasahang maisasaalang-alang mo ang kaayusan at kaangkupan ng mga pagkain patungo sa paghahanda ng mga ito para sa okasyong iyong napili ayon sa mga sumusunod na konsiderasyon A# B# &# #

=ga sangkap sangkap =ga hakba hakbang ng at proseso proseso ng ng paglulut pagluluto o 0araan 0araan ng pagha paghahand handa a 0rese 0resenta ntasyo syon n

5arito ang rubriks na tatasa sa iyong menu Pamanta&an sa Menu ng Pag'ain

6aangkupan ng pagkain sa okasyon Jastong paghahanay ng mga hakbang at proseso sa pagluluto 6aayusanEpresentasyon 0agsa agsasa saa alan lang-al -alang sa etika tika at kalinisan(hygiene) kalinisan(hygiene) sa paghahanda paghahanda ng ng pagkain 6abuuan


Bahag(an

23 23 < 2<

1<<

Aralin 1< Pa'sa& Pags%lat ng ga *%lating sa +%rsong Te'ni'al-Bo'as4%nal (Tech-Voc)

ga

Pani%la& Ang Aralin 1 ay tungkol sa 0agsulat ng mga $ulating may kinalaman kinalaman sa 6ursong Teknikal-Bokasyunal (Tech-Voc)# Bahagi ng aralin ang pag-iisa-isa sa mga termino at araling inilahad sa kabuuan ng modyul# $a pagtatap pagtatapos os ng aralin,i aralin,ika! ka! ay inaasaha inaasahang ng makapagb makapagbubu ubuo o ng isang isang man! man!al al kaugn kaugnay ay ng pinil pinilin ing g kurso# kurso#"n "naas aasaha ahang ng magag magagam amit it mo ang laha lahatt ng kaalamang kaalamang itinampok sa aralin, gayundin ay makapagsulat nang may kasanayan at kahusayan batay sa teknikal-bokasyunal teknikal-bok asyunal na pagsulat# 6abuu 6abuuang ang layuni layunin n ng arali araling ng ito ang mapag mapagsam sama-s a-sama ama ang ang natip natipon ong g kaalaman ng mga mag-aaral sa inilahad na mga ga!ain sa modyul na ito# agda agdag g pa rito rito ay maia maiang ngkop kop ng mga mga mag-aa mag-aaral ral ang ang kanila kanilang ng pagsu pagsulat lat sa kursong kanilang pinagkakadalubhasaan#

M" INSHN" #SN$N:

!. 5akabubuo ng man!al ng isang piniling sulating teknikal-bokasyunal

ANTAS NG PAGKATUTO

A T"+LA*N NATN Bigyan mo ng sariling pagpapakahulugan ang mga salitang makikita sa B * ibab ibaba# a# =aaa =aaari ring ng sali salita ta o pari parira rala la ang ang iyon iyong g isag isagot ot sa ba! ba!at titi titik k ng salita#"ugnay "to sa kalamng iyong natutuhan sa  modyul sa ito# ;

,

,

N

A

I



,

>

A



L

N


A L

B LNAN#N NATN Ang Teknikal-Bokasyunal (Tech-Voc) ay akdang sinusulat kaugnay ng trabaho o ga!ain sa isang partikular na larangan na nagmumula sa karanasang personal, natamong edukasyong teknikal, at mga pagsasanayH hal#, Teknikal na eport tungkol sa pagbuo ng Jeb esign#

GaWaiN 2: ALI*A , D*

Para sa i&o bilang bahagi ng mo(&ul na ito) sagutin mo ang hinihingi ng tanong sa pamamagitan ng (ire's&on sa ibaba. 

Bigyang kahulugan ang sumusunod na uri ng sulating teknikal-bokasyunal gamit ang sarili mong mga salita#

Liham@pangangalakal Ey(-% ann%y$=a=alapa.ala%.a%

C "NAAN NATN #

GaWaiN 3: pagninilay


5agiging matagumpay ang tao hindi lang dahil sa taas ng kanyang pinag-aralan kung hindi dahil rin sa kanyang abilidad at paggamit ng kakayahang natutuhan sa mga karanasan at pagkakataong ibinibigay sa kanya# 5gayong isa ka pa lamang mag-aaral, nararapat lamang na magkaroon ka na ng tunguhin sa iyong buhay-hinaharap at gamitin moa ng anumang natutuhan mo sa kabuuan ng modyul na ito# $undan mo ang chart na ito para sa iyong tagumpay#

L$,NIN

INSHN" T",MP$

M" H#BN" N ""IN

B,N"8#INLBS N

#?MANT?


, *"B"+N NATN Jto na ang pagkakataon upang ika! naman ang magpakitang-gilas gamit ang mga natutuhan sa araling inilahad sa modyul na ito. "ailangang makabuo ka ng sulating teknikal-bokasyunal ayon sa pinili mong kurso. arito ang rubrik upang masukat ang iyong magiging marka:

Pamanta&an sa Pagsulat ng Sulating sa mga #ursong Te'ni'al3

Bo'as&unal 4Tech3Goc7 6raytirya

5apakahusa y 

/ahat ng kaisipang nais na ipahatid ay nakapaloob sa $ulating sa mga 6ursong Teknikal-Bokasyunal Jasto ang pagkakahanay hanay ng datos at lara!an $ulating sa mga 6ursong Teknikal-Bokasyunal =ay pagkakaisa, payak, maikli at magkakaugnay ang di!a ng $ulating sa 118 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

=ahusay 

6atamtama n 2

5agsisimula pa lamang 1

mga 6ursong TeknikalBokasyunal =akikita kaagad ang mensahe ng $ulating sa mga 6ursong TeknikalBokasyunal Angkop ang mga lara!an na inilagay $ulating sa mga 6ursong Teknikal-Bokasyunal .umamit ng !astong gramatika

Binabati kita at matagumpay mong natapos ang mga aralin (. =an!al ng Teknikal-Bokasyunal (Tech-Voc)Sa iyong gaga!ing pag-aaral sa susunod na modyul, malalaman mo kung ano ang iba7t ibang uri ng 5iham- #angnegosyo. Sa pagpapatuloy mo sa susunod na aralin, inaasahan ko na nasiyahan ka sa ating pagtatagpo . $ng lahat na natutuhan mo rito ay maaari mong magamit sa susunod na aralin

#LO*A$O

#a'a&ahang Dis'orsal @ 6akayahang pangkomunikasyon na naipapakita sa kasanayan at pagpapahayag ng idea sa loob ng isang kontekstong pasulat, pasalita, bis!al, at birt!alH hal#, interbyu #a'a&ahang Istrate(&i' @ kakayahang pangkomunikasyon na naipapakita sa kaalaman sa angkop, !asto at mabisang istratehiya upang magpatuloy ang komunikasyon sa kabila ng problema o aberya (hal#, nalimutang salita, paksa, dialam na impormasyon, atbp#)# 5aisasaga!a ito sa pammagitan ng mga cohesi?e de?ice gaya ng ellipsis (# $a pasulat na anyo), pag-uulit ng salitaH pagbibigay ng sinonim, mga salitang gaya ng ku!an, ano, ah, atbp#) #a'a&ahang Lingg%isti' @ 6akayahan at kaalamang pangkomunikasyon na naipapakita sa kasanayan sa gramatikal o istruktural na paggamit ng !ikaH hal#, paggamit ng angkop at !astong pangungusap #a'a&ahang Sos&olingg%isti' @ 6akayahang pangkomunikasyon na naipapakita sa pamamagitan ng kaalaman sa angkop na gamit ng !ika nang naayon sa sino ang kausap, ano ang pinag- uusapan, paano, kailan, saan# 'al#, ang paraan ng pakikipag-usap, gayundin ang mga salita, pahayag, atbp# na ginagamit ng isang mag-aaral sa kanyang guro (pormal, magalang, atbp#) ay iba kaysa sa ginagamit niya sa kabarkada (impormal, personal atbp#) 119 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

Sulating Te'ni'al3Bo'as&unal @ Akdang sinusulat kaugnay ng trabaho o ga!ain sa isang partikular na larangan na nagmumula sa karanasang personal, natamong edukasyong teknikal, at mga pagsasanayH hal#, Teknikal na eport tungkol sa pagbuo ng Jeb esign

$anggunian Amber, $coot J#(2<<<)# +usti*y Cour 0ro>ect Jith a Ieasibility $tudy# httpEE!!!1<4#ibm#comEde?eloper!orksElibraryEtip->usti*yE# +une 4, 2<<1, date accessed# Bi=o?e#com# (2<<1)# Business 0lan .uidelines# httpEE !!!#bimo?e#c8omEtopicsEbusiness-plan#htm# $inilip +une 4, 2<13# &hua, +ohannes /#, 0anahon, 6asaysayan at /ipunan (%konomiks) "kala!ang %disyon, "JA 0ublishing 'ouse#


&omer, +erry &# .uest &olumn%lements o* a $trategic =arket 0lan# httpEE bcn#boulder#co#usEbusinessEB&BE1::3EmayEmarket2#htm# $inilip +une 4, 2<13 e /eon, enaida =# et# al# (2<<), %konomiks 0agsulong at 0ag-unlad, V0'" =ateo, .race %stela &# et# al#, %konomiks =ga 6onsepto at Aplikasyon (2<12), V0'"



5olasco, /ibertty "# et# Al# , %konomiks =ga 6onsepto, Applikasyon at "syu, V0'" =orningstar "n?esting &lassroom, &ourse 1<4 a Tour Through the "ncome $tatement# httpEEne!s#morningstar#comEclassroomEarticleE <,14,2:4:1,<<#html# $inilip +une 9, 2<13 Villa?erde, $haron A#, (2<1) =oog 9, 0isara 0ublishing, Tagaytay, &ity# httpEE!!!#deped#go?#phEsitesEde*aultE*ilesE$'$F2
6are-kare 0hilippines Iood# $tyle#com# ('inango noong 'unyo 1, 2<13)# 6are-6are# 0inoycook#net# ('inango noong 'unyo 1, 2<13)# The Best /echon in the 0hilippines# =arketmanila#com# ('inango noong 'unyo 1, 2<13)# /echon @ 0hilippines’ Ia?orite elicacy# 0hilippinesinsider#com# ('inango noong 'unyo 1, 2<13)# ecipe *or Iilipino =enudo# Tagaloglang#com# ('inango noong 'unyo 1, 2<13)# $picy Bee* 6aldereta# 0inoycook#net# ('inango noong 'unyo 1, 2<13)# Tinapang Bangus# Alaminoscity#go?#ph# ('inango noong 'unyo 1, 2<13)# httpEE*il#!ikipilipinas#orgEinde8#phpE1a, omingo =#, et al# Pagbasa at Pagsulat sa Masining na Pananali'si') $t# Andre! 0ublishing 'ouse, Bulacan 2<<: "nternet .oogle#com httpsEE!!!#google#com#phEsearch; Glea*letsXbi!144Xbih447XsourcelnmsXtbmischXsaX?ed>:Vsc r6Ahhr4C6'd3i9&h9BQg.6A%imgdiiG!?1cAyT8A6-=FA FBG!?1cAyT8A6-=FAFBpipoou-onk=FAXimgrcG!?1cAyT8A6-=FA (lea*lets) httpsEEprei#comE1riu4?ih8us*Emga-uri-ng-pagsulatE (katitikan ng pulong)

httpEE!!!#*ilipinosocietyinlo*oten#comEblogE2<11E<7E<3E0A.-.A5"$A-5.0/<5.-.A5""5.-T'%-=%%T"5.#asp8 (katitikan ng pulong) httpsEE!!!#google#com#phE; g*eKrdcrXei6eGoVsJ:6u23mgJayCgBQGpromoNmaterials (0romo =aterials)

httpEEiamrose<:912#blogspot#comE2<12E<Ekatangian-ng-pananalikisiksistematiko#html ('inango noong 'unyo 1, 2<13)# httpEEtl#!ikipedia#orgE!ikiE%stilongKA0A ('inango noong 'unyo 1, 2<13)# 122 | P a h i n a Filipino sa Piling Larangan (TechVoc)

TECHVOC-

Recommend Documents