Filipino 40 Wika, Kultura at Lipunan ikalawang semestre, a.t. 2010-2011 2010-2011 jayson d. petras
[email protected] konsultasyon: MWF 8:00nu-5:00nh bulwagang rizal 3013/ tanggapan ng dfpp, ikalawang palapag
mula sa derrickfenrir.blogspot.com
DESKRIPSIYON NG KURSO
ang relasyon ng Filipino sa kultura at lipunang Pilipino MGA LAYUNIN • • •
•
matukoy ang kahulugan at kahalagahan ng wika at relasyon nito sa kultura at lipunan. matiyak ang kaugnayan ng wika sa iba’t ibang institusyong panlipunan. makapaglu makapaglunsad nsad ng iba’t ibang gawaing gawaing pangwik pangwika a na magtatamp magtatampok ok sa ilang ilang makabul makabuluhan uhang g konsepto tungkol sa kultura at lipunan at kapangyarihan ng wika sa kultura at lipunan. makabuo ng kritikal na pag-aaral tungkol sa ilang piling usapin kaugnay ng wika sa konteksto nito sa kultura at lipunang Pilipino. BALANGKAS NG KURSO
mga batayang kaalaman sa pag-aaral ng wika •
mahahalagang konsepto at termino: wika, lingua franca, wikang pambansa, wikang opisyal, wikang panturo, dayalek, sosyolek, idyolek, at iba pa
•
katangian at gamit ng wika pagkatuto ng wika biyolohikal na pundasyon ng wika dokumentaryo: “the mind: language” (VDR 44)
• •
ilang usapin sa Filipino bilang wikang pambansa
jesus fer. ramos
•
ang wikang Filipino: bilang wikang pambansa
•
ang wika ng pagpapalaya at ang papel ng akademya vivencio r. jose wika bilang kasangkapang panlipunan: wikang pambansa tungo sa pangkaisipan at pamela c. constantino pang-ekonomikong kaunlaran the role of Filipino, Sebuano and Mindanao languages luzviminda cagas-dela cruz in the liberation and unification of Mindanao
•
•
iba’t ibang usapin sa relasyon ng wika sa lipunan at kulturang Pilipino •
wika at kabansaan (etnisidad at pambansang identidad)
ang nasyonalismo at wika
ukol sa wika at kulturang Pilipino
romeo v. cruz zeus a. salazar
•
•
ang intelektuwalisasyon ng wikang Filipino virgilio g. enriquez sa disiplina ng sikolohiya
bagong kasaysayan sa wikang Filipino
wika at kapangyarihan ang kapangyarihan ng wika, wika ng condrado de quiros kapangyarihan ang wika ay kasangkapan ng makapangyarihan: ang wika bilang instrumentong bienvenido l. lumbera politikal wika ng himagsikan, lengguwahe ng rebolusyon: mga suliranin ng pagpapakahulugan zeus a. Salazar sa pagbubuo ng bansa wika at kalinangan ang dalumat ng bayan sa kamalayan at mary jane b. rodriguez-tatel kasaysayang Pilipino kapwa: a core concept in Filipino social virgilio g. enriquez psychology bayan at pagkabayan sa salamyaan: ang pagpopook ng Marikina sa kamalayang-bayang jayson de guzman petras Marikenyo
•
enrico r. azicate paggamot, medisina at wika wika, astronomya, kultura: kulturang Pilipino sa mga katawagang dante l. ambrosio astronomiko pamamangka sa maraming ilog: ang diseminasyon ng Filipino at ang mga daluyan ng kulturang patrick d. flores popular
wika at kasarian/sekswalidad ang diskursong patriarkal sa wika at panitikang bayan
lilia quindoza santiago
pagiging lalaki, pagkalalaki, at pagkamaginoo
rolando b. tolentino richard gomez at ang mito ng pagkalalaki salitang bakla: makapangyarihan? eufracio abaya at jesus federico hernandez mapagpalaya? ang umuusbong na panulaan, ang kilusang mapagpalaya, at ang pagpapaunlad eugene y. evasco ng wikang pambansa
•
atoy m. navarro
leonardo d. de castro
wika at globalisasyon
wikang Taglish, kamulatang Taglish
nanganganib na wika
globalization and national language
the big picture
virgilio s. almario roberto t. añonuevo mario i. miclat joseph lo bianco
SANGGUNIANG TEKSTO BATAYANG BABASAHIN: Constantino, Pamela C. at Monico M. Atienza, mga patnugot. Mga Piling Diskurso sa Wika at Lipunan . Lungsod Quezon: UP Press, 1996.
Almario, Virgilio S. Tradisyon at Wikang Filipino. Lungsod Quezon: Sentro ng Wikang Filipino, UP, 1997.
Batnag, Aurora E. at Jayson D. Petras. Teksbuk sa Pagsasalin. Lungsod Quezon: C&E Publishing, Inc., 2009. Carroll, David W. Psychology of Language, 5th ed . USA: Thomson Wadsworth, 2008. De Castro, Leonardo D. “Pagiging Lalaki, Pagkalalaki, at Pagkamaginoo.” Philippine Social Sciences Review 52 (1995): 127-142. Evasco, Eugene Y., Roselle V. Pineda at Rommel B. Rodriguez, mga patnugot. Tabi-tabi sa Pagsasantabi: Kritikal na Tala ng mga Lesbiana at Bakla sa Sining, Kultura, at Wika. Lungsod Quezon: UP Press, 2003. Navarro, Atoy M. “Ang Bagong Kasaysayan sa Wikang Filipino: Kalikasan, Kaparaanan, Pagsasakasaysayan.” Bagong Kasaysayan 11. Lungsod ng Quezon: Palimbagan ng Lahi, 2000. Navarro, Atoy M. at Flordeliza Lagbao-Bolante, mga patnugot. Mga Babasahin sa Agham Panlipunang Pilipino: Sikolohiyang Pilipino, Pilipinolohiya, at Pantayong Pananaw. Lungsod Quezon: C&E Publishing, Inc., 2007. Nolasco, Ricardo Ma., patnugot. Wika at Pagpapalaya: Mga Papel ng Ika-8 Kongreso ng Linggwistika sa Pilipinas, Disyembre 15-17, 1997 . Lungsod Quezon: Departamento ng Linggwistiks, 1998. Petras, Jayson de Guzman. “Bayan at Pagkabayan sa Salamyaan: Ang Pagpopook ng Marikina sa Kamalayang-Bayang Marikenyo.” Dalumat Ejournal 1, no. 2 (2010): 93-104. Rodriguez-Tatel, Mary Jane B. “Ang Dalumat ng Bayan sa Kamalayan at Kasaysayang Pilipino.” Bagong Kasaysayan 15. Lungsod Quezon: Palimbagan ng Lahi, 2005. Sawikaan – Bantay-Wika. Accessed November 16, 2010. http://www.sawikaan.net. Torres-Yu, Rosario, patnugot. Bayan at Lipunan: Ang Kritisismo ni Bienvenido L. Lumbera. Maynila: UST Publishing House, 2005. at iba pa BATAYAN SA PAGMAMARKA
40% gawain sa klase (papel, pagsusulit, presentasyon) 30% papel-pananaliksik/talasalitaan 20% eksamen 10% pakikilahok sa klase/atendans -----------------------------------------100% kabuuan
1.0 1.25 1.5 1.75
96-100 92-95 88-91 83-87
2.0 2.25 2.5 2.75
79-82 74-78 69-73 64-68
3.0 4.0 5.0
60-63 50-59 0-49
PATAKARAN SA KLASE
anim (6) na pagliban lamang ang pinahihintulutan sa klase. katumbas ng isang pagliban ang tatlong (3) pagkahuli (15 minuto matapos ang takdang iskedyul ng klase). kung huling darating, pumasok na lamang at tahimik na umupo. kung lampas na sa 30 minuto ang pagkahuli, ituturing na itong liban. gayunman, maaari pa ring dumalo sa klase. tandaan: maaaring maging dahilan ng pagbaba ng grado o pagbagsak ang liban sa klase . ituturing ding liban ang hindi pagdadala ng babasahin sa takdang araw ng talakay nito. may insentibong gradong idaragdag sa pinal na grado sa estudyanteng walang naging rekord ng pagliban . hindi nagbibigay ng make-up quizzes at reports ang guro. bumawi na lang sa susunod. •
•
sa mga isusumiteng papel: kinakailangang nasa wikang Filipino ang mga gagawing komposisyon. kung makinilyado, gumamit ng puting short size bond paper , doble espasyo ang pagitan, at nababasa ang ginamit na font style. kung sulat-kamay, ilalagay ito sa yellow paper. itatakda ng guro kung ang isang papel ay makinilyado o sulat-kamay. tiyaking magkakadikit ang lahat ng mga papel sa mga komposisyong gumamit ng higit sa isang pahina. siguraduhin ding nakalagay ang sanggunian, kung mayroon man . sumangguni sa •
http://www.chicagomanualofstyle.org/tools_citationguide.html para sa format ng sanggunian batay sa Chicago Manual of Style. ang anumang papel na hindi nakasunod sa panuto ay babawasan ng kaukulang puntos. sa mga pagkakataong magkakaroon ng bonus, tandaang ang puntos para dito ay idaragdag sa bahagi ng papel/gawain/pagsusulit. hindi kailanman maaapektuhan ang gradong nakuha sa iba pang bahagi. kaugnay nito, hindi nagbibigay ang guro ng special requirement para sa isang estudyante lamang (maliban na lamang kung may balidong kadahilanan). •
sa nakatakdang oras lamang ng klase ibibigay ang mga gawain at iba pang kahingian. iwasan ang paglalagay ng mga kahingian sa pigeon hole o sa pinto ng opisina. hindi tatanggapin ang huli. iwasan ang maging dahilan ng pagkaantala ng talakayan at pagsusulit: paglabas-masok lalo na sa gitna ng panayam ng guro, paggamit ng cellphone at iba pang elektronikong kagamitan. aasahan ng guro ang pakikiisa at pakikilahok ng mga mag-aaral sa talakayan sa loob ng klase. bukas ang klase para sa mga makabuluhang tanong at panukala kaugnay ng mga tinatalakay. •
•
•
mangyaring makipag-ugnayan muna sa guro kung nais kumonsulta. maaari din kayong magpadala ng mensahe sa e-mail o sa ating uvle account (tandaan: ang e-mail at uvle message ay para sa konsultasyon at hindi para sa pagsusumite ng papel o anuman) . gayunman, higit na hinihikayat ko ang klase sa harapang konsultasyon. •