Adhezivni materijali u restaurativnoj stomatologiji Mentor: Student:
Adhezivni sistemi
Svojevrsnu prekretnicu prekretnicu u restaurativnoj stomatologiji predstavlja uvodjenje tehnike tehnik e nagrizanja rubova gleđi kiselinom, a kasnije i primjena adhezivnih sistema ko kojiji posreduju u vezivanju kompozitnih materijala za tvrde zubne strukture.
Faktori adhezije Vrijednost materijala za ispun kaviteta,odredjuje se izmedju ostalog i kvalitetom njegove veze sa tvrdim zubnim tkivimadentinom i gleđi!. "a vezu materijala i zubnim tkiva uti#u $zi#ka i hemijska svojstva adherenta dentin i gleđ!,adhezivnog sredstva i restaurativnog materijala. Speci$#na struktura zubnog tkiva,tj.razli#it odnos neorganskih i organskih materija,imaju veliki uticaj na adheziju i u stomatolo%koj proceduri zahtjevaju odgovaraju&u pripremukondicioniranje!.
Faktori adhezije
'ralno okru(enje,$zi#ki i termi#ki stresovi,p) pljuva#ke,ishrana pa #ak i navike (vakanja mogu bitno uticati na interakciju izmedju materijala i zubnih tkiva.
*ondicioniranje gleđi
+leđ ima izrazito glatku povr%inu, koja nije podesna za mikromehani#ko vezivanje sa kompozitnim materijalima, stoga je neophodna odgovaraju&a priprema ovog zubnog tkiva, %to posti(emo nano%enjem - rastvorom /os/orne kiseline.
*ondicioniranje gleđi
"agrizanjem ivica gleđi rastvorima razli#itih kiselina,pove&ava se aktivna povr%ina za vezu sa kompozitnim materijalom i znatno pobolj%ava adhezija. 0jelovanjem /os/orne kiseline na gleđ dolazi do procesa remineralizacije i rastvaranja hidroksiapatita, odnosno stvaranja porozne povr%ine sa mikroporama u koje se kasnije uliva adhezivno sredstvo.
*ondicioniranje dentina
*lasi$kacija dentin adhezivnih sredstava
*lasi$kacija "a tr(i%tu postoji veliki broj adhezivnih sistema, koji se mogu svrstati u dvije osnovne grupe prema na#inu pripreme zubnih tkiva za vezu sa adhezivnom smolom Van Meerbeek 233!: Adhezivi sa kiselinskim nagrizanjem eng. 4total5etch6! Samonagrizaju&i adhezivi eng. 4sel/5etch6! 7 okviru svake grupe postoje po dve podrupe: 8ro/azni adhezivi sa kiselinskim nagrizanjem 9 kiselina, prajmer i bond odvojeni 0vo/azni adhezivi sa kiselinskim nagrizanjem 9 kiselina, prajmer i bond u istoj bo#ici 0vo/azni samonagrizaju&i adhezivi 9 samonagrizaju&i prajmer i bond edno/azni samonagrizaju&i adhezivi 9 sve komponentne u jednoj bo#ici.
*ronologija javljanja
"a osnovu kronologije javljanja, hemizma i snage vezivanja 0AS, se mogu podijeliti u sedam generacija. *ao i svaka podjela i ova u sebi nosi neke nedoumice, jer se pojedini 0AS na osnovu kronologije i hemizma mogu svrstati u jednu, a an osnovu snage vezivanja za dentin u drugu generaciju
;rva generacija 0AS ;rva generacija adheziva ostvarivala je vezu za zubnim tkivom mikromehani#kim putem,tj.retencijom bez prethodnog kondicioniranja zubnih tkiva.Snaga veze za dentin prve generacije kretala se od <5- Mpa. ;redstavnici ove generacije su: =osmic bond, =ervidenta i =reation bond.
0ruga generacija 0AS 0ruga generacija je predstavljena kasnih -35tih i nju karakteri%e prije svega mikromehani#ka veza adhezivnog sredstva sa dentinom.Vezivni sistemi ove generacije $zicki ne rastvaraju i ne remete razmazni sloj,ali ga hemijski pripremaju za reakciju sa vezivnom smolom i kompozitnim materijalom. ;redstavnici: Scotchbond 0ual =ure, >ondlite, 0entin Adheziv, ;rizma 7niversal >ond, 0entin ;rotector, 8ripton. Snaga veze druge generacije kretala od ? do @M;a
8re&a generacija 0AS
Sistemi tre&e generacije hemijskom pripremom dentina obezbjeđuju dobru mehani#ku i hemijsku vezu kompozita za dentin. 0entin vezivna sredstva tre&e generacije svojim komponentama ili u potpunosti uklanjaju razmazni sloj ili ga samo modi$kuju,a zatim hemijski pripremaju za vezivanje sa vezivnom smolom. edna od karakteristika ove grupe vezivnih sistema je dentin kondicioniranje i upotreba prajmera. 'va generacija u kompletu naj#e%&e sadr(i tri komponente: kondicioner, prajmer i vezivnu bond smolu. ;rajmeri su sredstva koja se u tankom sloju nanose na povr%inu dentina s ciljem da izmjenom hemijskih osobina dentina i mikromor/olo%ke strukture osiguraju bolju adheziju.
8re&a generacija 0AS ;rajmeri obi#no sadr(e dvije $nkcionalne grupehidro$lne i hidro/obne!pri #emu se molekule sa hidro$lnim grupama vezuju za dentin a sa hidro/obnim za smolu. ;redstavnici BBB generacije:8enture,Cestobond ,+luma,DC5 >ond,=lear$l Einer >ond,Mirage >ond.. ;redstavnici ove generacije ostvaruju snagu veze @- M;a
etvrta generacija 0AS etvrta generacija vezivnih sistema karakteri%e se hidro$lnim vezivnim sredstvima koja omogu&uju e$kasniju i dugotrajniju adheziju izmedju kompozitnog materijala i tvrdih zubnih tkiva. Ga ova vezivna sredstva va(na je sposobnost vla(enja povr%ine dentina. B ova generacija ima naj#e%&e tri komponente u kompletu. ;ro(imanjem i in$ltracijom monomera u kondicioniranu povr%inu dentina,dolazi do /ormiranja smolom oja#ane zone dentina poznate kao Hhibridni sloj4. 8aj sloj smatra se klju#em sna(ne i dugotrajne veze 0AS5a novije generacije. ;redstavnici:All >ond 2,'pti >ond,SuperluI ;rep,Cest >ond . Snaga veze BV generacije ide do 2
;eta generacija 0AS Adhezivni sistemi V generacije karakteristi#ni su po tome %to su kondicioner za dentin prajmer! i adheziv spojeni u jedan rastvor. Adhezivno sredstvo dakle sadr(i samo kiselinu za totalno nagrizanje gleđi 3 sec! i dentina @< sec! i jednokomponentni adheziv koji se nanosi na gleđ i dentin. 'vi preparati sadr(i hidro$lne i hidro/obne smole rastvorene u organskim rastvara#ima alkohol, aceton! koji omogu&avaju intiman kontakt monomera smole sa eksponiranim kolagenim vlaknima. 'va adhezivna sredstva ostvaruju vezu po principu 4klju# u bravu6 i omogu&avaju /ormiranje hibridnog sloja. ;redstavnici su: Adper Single >ondM JS;J! JIciteBvoclar! =abrio, 'ptibond solo plus. Snaga veze od @?5M;a
Kesta generacija 0AS Kesta generacija adhezivnih ssitema je predstavljena 2333.g i nju #ine samonagrizaju&i prajmeri. *od ove generacije je maksimalno pojednostavljena procedura postave adhezivnih sistema jer se adhezija za gleđ i dentin ostvaruje aplikacijom samo jednog rastvora. Veza sa dentinom ostvaruje se preko razmaznog sloja na njegovoj povr%ini,*ondicioniranjem gleđi i dentina bla(im rastvorom samonagrizaju&eg prajmera smanjuje se rizik od kolapsa kolagenih vlakana i skra&uje proces aplikacije. ;oslije aplikacije samonagrizaju&eg prajmera na gleđ i dentin nije neophodno ispiranje ovog rastvora,#ime se se procedura dodatno racionalizuje.
Kesta generacija 0AS Kesta generacija obuhvata dvije podgrupe dentin vezuju&ih sistema. 8ip B:u kompletu imaju posebno prajmer i posebno adheziv,koji se posebno i apliciraju na gleđ i dentin,predstavnici ove grupe su :AdheSJ,"ano >ond. 8ip BB:sistemi koji zahtjevaju mije%anje komponenti prajmera i adheziva! neposredno prije aplikacije na gleđ i dentin, predstavnici:DJ"' BBB,'"J57; >'"0 F.. S"A+A VJGJ:@- do
Sedma generacija 0AS Sedma generacija je najnovija generacija samonagrizaju&ih adhezivnih sistema. 0va rastvora prajmer i adheziv! su kombinovani u jednoj boci, #ime se njihova primjena i restaurativna procedura zna#ajno pojednostavila. ;redstavnik ove generacije je >'"0 od )erausa.
Gaklju#ak: +ledaju&i da prije svega zadovoljimo kriterije kvalitete izrade i dugotrajnosti restaurativnog zahvata, a ne jednostavnost i brzinu aplikacije, adhezivni sistemi izbora po mnogim stru#njacima bili bi sistemi BV i VB generacije, koji se odlikuju gradacijom od hidro$lnog ka hidro/obnom u smjeru od zubnog tkiva prema vani.
)vala na pa(njiLL )vala na pa(njiLL
