7& RHTXKL Gl th txt~hf`hr xkg kgttg ~lr khel `h xk cel fl dgk~l mrgsepgdelfgi h hihsgr htpg kgttg gdekg `l thx ~lfpl `h hwxeiëbrel h dlk l cel htpedg`l) g kgttg `htdrhshrç xk klsekhfpl ltdeigpôrel dlfpëfxl& G htth tetphkg `hflkefg+th ~ïf`xil tek~iht& L phk~l hk wxh g kgttg ihsg ~grg tger `h xkg ~lteíäl h rhplrfgr g htpg khtkg ~lteíäl å `hflkefg`l ~hrël`l& Fhtph hz~hrekhfpl ~rldxrlx+th gshremxgr wxget gt mrgf`hgt cëtedgt hfslise`gt dlk l ~hrël`l h htpekgr l sgilr `g gdhihrgíäl `g mrgse`g`h phrrhtprh& Cle ~lttëshi dlk bgth flt `g`lt ihsgfpg`lt wxh l ~hrël`l ~grg ~hwxhfgt gbhrpxrgt `h~hf`h `l dlk~rekhfpl `l dgbl h `g mrgse`g`h ildgi) h ~grg mrgf`ht gbhrpxrgt pgkbåk `h~hf`hrç `htph âfmxil `h gbhrpxrg& Pgkbåk th shrecedlx wxh g kgttg fäl phk efcixïfdeg tlbrh l ~hrël`l& G gdhihrgíäl `h mrgse`g`h hfdlfprg`g fl hz~hrekhfpl å emxgi g 7>):4 k,t 2
·
>)43&
2& EFPRL@XÍÄL Xk ~ïf`xil tek~iht dlftetph hk xkg ~grpëdxig dlk kgttg * k % txt~hftg hk xk cel efhzphftëshi h thk kgttg) dlk xk dhrpl dlk~rekhfpl * I%& G kgttg å iesrh ~grg ltdeigr hk xk ~igfl) î htwxhr`g h î `erhepg `h xkg iefjg shrpedgi wxh ~gttg gprgsåt `l ~lfpl hk wxh g hzprhke`g`h tx~hrelr `l cel htpç cezg`g& 2
Cemxrg 7 — Htwxhkg `h xk ~ïf`xil tek~iht&
0
L hihkhfpl `h efårdeg fhtth ~ïf`xil å g kgttg `g ~grpëdxig h l hihkhfpl rhtpgxrgíäl mrgsepgdelfgi hfprh g ~grpëdxig h g phrrg& G hfhrmeg ~lphfdegi ~l`h thr gttldeg`g dlk g `etpâfdeg sgreçshi h l dlk~rekhfpl sgreçshi `h xkg cedpëdeg ’klig mrgsepgdelfgi&‛ 2 Gt clrígt wxh gmhk tlbrh g ~grpëdxig täl thx ~htl h g phftäl * P % fl cel& Å κ h fg dlk~lfhfph ~lttëshi @hdlk~lr km fxkg dlk~lfhfph rg`egi k&m&dlt κ κ wxh km&thf κ
å pgfmhfph î prgohpôreg `g ~grpëdxig& Htpg dlk~lfhfph pgfmhfdegi å g
clríg `h rhtpgxrgíäl) ~lrwxh thk~rh gmh hk l~lteíäl gl `htildgkhfpl `g ~grpëdxig) `h clrkg g prgï+ig `h slipg î txg ildgiegíäl dhfprgi) g ~lteíäl `h hwxeiëbrel *κ ;> % lf`h htpgreg hk rh~lxtl) th fäl htpeshtth ltdeigf`l& Htdrhshklt g clríg `h rhtpgxrgíäl dlkl ? 2 C ; − km t h f κ
*7%
Lf`h l tefgi fhmgpesl ef`edg wxh C gmh hk l~lteíäl gl `htildgkhfpl& Tx~lf`l wxh l âfmxil
Th xk ~ïf`xil tek~iht ltdeig dlk ~hwxhfgt gk~iepx`ht hig th dlk~lrpgrç dlkl xk ltdeig`lr iefhgr& Gttek l thx ~hrël`l* P % thrç ? P ; 2ώ
k a
; 2ώ
k km
; 2ώ
I m
*4%
I
L hihkhfpl `h efårdeg ~grhdh htpgr cgipgf`l fg hwxgíäl gfphrelr& Etpl å hz~iedg`l ~hil cgpl `l ~hrël`l thr ef`h~hf`hfph `g kgttg `g ~grpëdxig) xkg sh wxh l hihkhfpl `h higtpede`g`h ) wxh å g dlftpgfph `g klig mrgsepgdelfgi km,I ) å hih khtkl ~rl~lrdelfgi î kgttg `g ~grpëdxig) h gt `xgt kgttgt th dgfdhigk& 2 G hwxgíäl *4% ~grg P hk cxfíäl `h I rhtxipg fxkg dxrsg `l pe~l rge wxg`rg`g) pl`gseg) txg setxgiegíäl gprgsåt `lt ~lfplt lbpe`lt hz~hrekhfpgikhfph fäl å päl
8
tek~iht) hfpäl ~grg gfgietgr g mrxg `g dxrsg wxh lt `g`lt clrkgrhk) thrç xtg`l l rhdxrtl `l mrçcedl pe~l ilm z ilm) fl wxgi å plkg`l l ilmgrepkl `g cxfíäl h `g sgreçshi h hfpäl dlfchddelfg`l l mrçcedl dlk htpht sgilrht) dlfclrkh *0%& Z ; dpf
ilm Z; ilm dfp ; ilm d! ilm fp i lm d ∰ ilm Z ; film p ! il
*0% Lf`h d å xkg dlftpgfph wxgiwxhr& Htpg cxfíäl å gfçilmg g xkg rhpg `h dlhcedehfph gfmxigr ’f‛ ) h ’f‛ å emxgi gl mrgx `l ~liefðkel `l wxgi cle hzprgë`l l ilmgrepkl ~grg dlftprxíäl `l mrçcedl& G dlk~grgíäl hfprh lt sgilrht lbpe`lt h g gdhihrgíäl `g mrgse`g`h ~l`h thr chepg gprgsåt `g dlftpgfph d `g hwxgíäl *0% lx gprgsåt `l dçidxil `h m g ~grper `g hwxgíäl *4% etligf`l m hk cxfíäl h P h ~lr dlfthwxïfdeg prgftchref`l l hrrl *`htsel+~g`räl% ~grg g sgreçshi `hresg`g& ^grg prgft~lrpgr g efdhrphg fg mrgf`hg cëtedg bgth) thrç xtg`g g côrkxig *8%? τ
2
2
∂ c 2 ; ∗ &τ z e ;7 ∂ ze f
e
*8%
4& LBOHPESLT L lbohpesl `htph hz~hrekhfpl å htpx`gr l klsekhfpl ltdeigpôrel `h xk ~ïf`xil tek~iht) dxogt clrígt gpxgfpht täl l ~htl `g kgttg ~hf`xrg`g h g prgíäl fl dgbl wxh g txtphfpg& Å lbohpesl `hphrkefgr g `h~hf`ïfdeg `l ~hrël`l dlk gt sgreçshet? kgttg) dlk~rekhfpl `l dgbl h âfmxil `g ltdeigíäl&
^grg kh`er l ~hrël`l `h ltdeigíäl *phk~l hfprh g htchrg `hezgr g ~lteíäl efedegi h rhplrfgr g htpg ~lteíäl%) cle kh`e`l l phk~l `h 8 dedilt) lx thog) 8 shht hk wxh g htchrg rhplrflx g txg ~lteíäl efedegi& Fgt pgbhigt `h `g`lt) dlftpg l phk~l `l ~hrël`l rhgi `l klsekhfpl) e&h&) l phk~l wxh cle kh`e`l `ese`e`l ~hilt 8 dedilt& G gfçieth `h `h~hf`ïfdeg `l ~hrël`l dlk gt sgreçshet) dlk~rekhfpl) âfmxil h kgttg) cle chepg kgfphf`l+th `xgt `higt dlftpgfpht hk dg`g mrx~l `h kh`eíøht `l ~hrël`l) wxh dlftetpegk `h defdl kh`eíøht `l phk~l tlb gt khtkgt dlf`eíøht `higt prït sgreçshet h g dg`g flsl mrx~l `h kh`eíøht giphrlx+th g~hfgt xkg `gt sgreçshet&
=
8& RHTXIPG@LT RHTXIPG@LT H @ETDXTTÄL G Pgbhig 7 g~rhthfpg 8 ~hrël`lt `h ltdeigíäl `l ~ïf`xil hk defdl hk `echrhfpht dlk~rekhfplt I `l cel `h fuilf& Hk pl`gt gt kh`eíøht g kgttg k cle emxgi g 22m h l âfmxil
κ
`h igfígkhfpl dlfclrkh Cemxrg 2 cle emxgi g 78¾) g dlixfg
Pk å
g kå`eg `gt kh`eíøht `h phk~l chepgt ~grg l dlk~rekhfpl I h gl thx ig`l htpç g dlixfg `l `htsel+~g`räl *hrrl% gttldeg`l g htpg `etprebxeíäl& Fhtpg pgbhig pgkbåk täl g~rhthfpg`lt lt ilmgrepklt fg bgth 7> `l sgilr `h I h `g kå`eg `l phk~l *Pk% `lt mrx~l `h kh`eíøht) htpht `g`lt clrgk xpeieg`lt ~grg dlfchddelfgr l mrçcedl ilm z ilm `g Cemxrg 0& Pgbhig 7 — ^hrël`l hk dlk~rekhfplt sgreg`lt& I Qk[ >)70 >)22 >)44 >)4= >)0:
>)=: >):0 7)>3 7)7: 7)40
>)=> >):: 7)>3 7)75 7)40
P Qt[ >)=3 >):: 7)>= 7)7= 7)43
>)=7 >):= 7)>= 7)7= 7)40
>)=3 >):8 7)>: 7)7= 7)48
Pk >)=0 >):3 7)>= 7)7: 7)48
·τ >)>4 >)>2 >)>7 >)>7 >)>7
ilm I +>):8 +>)33 +>)0: +>)04 +>)42
ilm Pk +>)74 +>)>3 >)>4 >)>= >)74
G ~grper `lt `g`lt `g Pgbhig 7 cle dlftprxë`l l mrçcedl `g Cemxrg 4) ~grg gfgietgr l dlk~lrpgkhfpl `l ~hrël`l hk cxfíäl `l dlk~rekhfpl& Gt bgrrg shrpedget hk dg`g ~lfpl å g bgrrg `h hrrl `l `htsel+~g`räl& ^hrël`l P hk cxfíäl `l dlk~rekhfpl I
P hk cxfíäl `h I
7)0> 7)2>
[ t Q 7)>> k P
>):> >)3> >
>)7
>)2
>)4 I Qkk[
>) 0
>)8
>)3
Cemxrg 4 — Mrçcedl `l ~hrël`l hk cxfíäl `l dlk~rekhfpl&
G ~rekherg setxgiegíäl `g Cemxrg 4 fäl ~hrkeph gcerkgr wxh pe~l `h dxrsg dlrrhigdelfg l ~hrël`l dlk l dlk~rekhfpl& Fhtph dgtl) l~pg+th ~lr xtgr xk mrçcedl dlk l ilmgrepkl `h dg`g sgreçshi) lf`h l dlhcedehfph gfmxigr `g rhpg wxh th clrkg thrç l mrgx `l ~liefðkel wxh lremeflx dlfclrkh `hklftprg`l fg hwxgíäl *0%&
:
Mrçcedl `l ~hrël`l hk cxfíäl `l dlk~rekhfpl + ilm z ilm u ; >)0572z ! >)2=34
ilm Pk
Iefhgr *ilm Pk%
2
R ; >)5:25 >)2> >)7>
k P m l +>)5> i
+>):>
+>)=>
+>)3>
+>)8>
+>)0>
+>)4>
>)>> +>)2> +>)7> +>)2>
ilm I
Cemxrg 0 — Mrçcedl `l ~hrël`l hk cxfíäl `l dlk~rekhfpl `l pe~l ilm z ilm&
Fg Cemxrg 0 cle g`edelfg`l glt ~lfplt lbpe`lt ~hil ilmgrepkl `g sgreçshi) g rhpg dreg`g gprgsåt `l xtl `h chrrgkhfpg dlk~xpgdelfgi wxh khijlr th goxtpg g htph dlfoxfpl `h ~lfplt h pgkbåk dlk xtl `g chrrgkhfpg dlk~xpgdelfgi) g hwxgíäl `htpg rhpg h l mrgx `h goxtph `hig ~hil dlhcedehfph R 2& G rhpg goxtpg`g ~lttxe dlhcedehfph gfmxigr ~rôzekl `h >)8 h thx fëshi `h goxtph htpç hk 5:(& @httg clrkg) ~l`h+th ~rhtxker wxh l ~liefðkel wxh g lremeflx ~lttxe mrgx >)8& Kgphkgpedgkhfph) htph ~liefðkel å xkg cxfíäl rge `h z *
z ; z
7 2
%&
Htdrhshf`l l ~hrël`l ~grg cedgr thkhijgfph î hwxgíäl *0%? P ; 2ώ
I
;
2ώ
m
m
2ώ
ilm P ; ilm
m
*3%
& I 7
2ώ 7 ! ilm * I % m 2
&I 2 ; ilm
*=% L phrkl ef`h~hf`hfph >)2=34 fl mrçcedl `g Cemxrg 0 å efphr~rhpg`l l ilm d `g
hwxgíäl *0%) wxh rhigdelfg+th dlk l ilm 2ώ
`g hwxgíäl *3%) gttek ~l`h+th m
htdrhshr? ilm d ; >) 2=34 ⇒ d ; 7> >)2=34 ; 7) :5 2ώ m ; 5) : ⇒ ; 2) >>= m
2ώ 2ώ ⇒ d ; m m
ilm d ; ilm
7):5 ≈ 2)>>= )>>=
*:% Ilml l phrkl ef`h~hf`hfph `g rhpg ~l`h th dlfte`hrg`l l ilmgrepkl `g rgäl 2ώ ~hig rge `g mrgse`g`h&
5
^grg lbphr l sgilr `g mrgse`g`h m) g ~grper `l sgilr `l mrçcedl) ~l`h+th xtgr g thmxefph hwxgíäl `hresg`g `h *:%? d;
2ώ m
⇒ m
;
2ώ
2ώ ⇒ m ; d d
2
;
0ώ 2 d
*5%
2
Gttek g~rlzekgf`l ώ g 4)70 h dlk l sgilr `h d ;7):5 `hresg`l `l mrçcedl ilm z ilm& G gdhihrgíäl `g mrgse`g`h å? 0&*4)70% 2 2 m; ; 77)>0k , t 2 7):5
*7>%
L sgilr hfdlfprg`l ~grg m htpç 7)2 k,t2 gdekg `l sgilr `h rhchrïfdeg 5): k,t2 xtg`l fg dlk~grgíäl `g hwxgíäl *:%& ^grg shrecedgr g sgie`g`h `htph sgilr) g hwxgíäl *3% thrç rh+prgbgijg`g ~grg wxh g mrgse`g`h cewxh hk cxfíäl `l ~hrël`l& P ; 2ώ
I
⇒ m
m
;
2ώ P
& I⇒m;
0ώ 2 2
P
& I ; 0 Iώ 2 & * P −2 %
*77% Giåk `l sgilr `h m dlk l xtl `g kå`eg `lt ~hrël`lt Pk ) pgkbåk å fhdhttçrel dgidxigr l thx `htsel+~g`räl phf`l dlk hwxgpelf rhchrhfdh mlht jhrh mrgf`hg bgth l ~hrël`l `l wxgi m å xkg cxfíäl& Xtgf`l l côrkxig *8%? 2