Inozyna rozpada si! jak nukleozyd (do hipoksantyny)
Puryny
Rozpad zasad purynowych •
Hipoksantyna:
•
utlenia si! —> ksantyna —> kw. moczowy
•
Oksydaza ksantynowa
•
Guanina:
•
deaminacja —> ksantyna —> kw. moczowy
•
deaminaza guaninowa + oksydaza ksantynowa
Synteza nukleotydów •
Specyficzna, ale posiada wspólny pocz"tek Etap I
Etap II
Synteza n. purynowych •
Polega na dobudowywaniu elementów do powsta%ego wcze$niej rybozo-5-fosforanu
•
Substraty: glutamina, glicyna, asparaginian, formylo-THF, CO2
•
2 etapy: •
powstawanie 5-fosforybozyloaminy
•
do%"czanie grup i utworzenie 5’-IMP
Cykl n. purynowych •
ATP —> ADP + P
(mi!$nie)
•
2 ADP —> ATP + AMP (kinaza adenylanowa)
Pirymidyny
Rozpad zasad pirymidynowych
Rozpad zasad pirymidynowych •
W przeciwie&stwie do produktów rozk%adu puryn, metabolity powsta%e z pirymidyn s" rozpuszczalne w wodzie.
•
Katabolizm pirymidyn dostarcza: •
Dwutlenku w!gla
•
Amoniaku
•
'-alaniny
•
'-aminoizoma$lanu.
Synteza n. pirymidynowych •
Reakcja przekszta%cenia glutaminy do fosforanu karbamoilu (CAP).
•
Katalizatorem jest cytoplazmatyczna syntaza karbamoilofosforanowa II .
•
Cykl zawiera 12 reakcji które prowadz " do wytworzenia cytozynotrifosforanu (CTP) oraz tyminomonofosforanu (TMP).
•
Enzymy w syntezie nukleotydów pirymidynowych s " wielofunkcyjnymi bia%kami.
Synteza n. pirymidynowych
Synteza n. pirymidynowych •
Regulacja allosteryczna: •
•
Syntaza karbamoilofosforanowa II •
jest hamowana przez UTP i puryny
•
aktywowana przez przez PRPP
Transkarbamoilaza asparaginianowa •
hamowana jest przez CTP
•
aktywowana natomiast przez ATP
Synteza n. wielofosforanowych •
Fosforylacja nukleotydów monofosforanowych •
UMP + ATP —> UDP + ADP
•
UDP + ATP —> UTP + ADP
•
kinaza nukleozydomonofosforanowa
•
kinaza nukleozydodifosforanowa
Synteza deoksyrybonukleotydów •
Powstaj" z rybonukleotydów
•
Deoksyryboza powstaje przez redukcj! rybozy •
Zachodzi na etapie nukleotydu difosforanowego
•
reduktaza rybonukleotydowa
•
Reduktorem jest NADPH + H
Zaburzenia przemiany nukleotydów •
Skaza/Dna moczanowa •
wywo%ywana przez genetyczne defekty syntazy PRPP
•
nadprodukcja i nadmierne wydalanie katabolitów puryn.
•
Je$li poziom moczanu w surowicy przekroczy limit rozpuszczalno$ci w tkankach lub stawach dochodzi do krystalizacji moczanu sodu i dnawego zapalenia stawów.
•
Najcz!stsz" przyczyn" skazy s" jednak rozmaite zaburzenia w usuwaniu kwasu moczowego przez nerki.
Zaburzenia przemiany nukleotydów •
Hiperurykemia – stan zwi!kszonego st!(enia kwasu moczowego w surowicy. Wyst !puje w wielu jednostkach chorobowych: •
Choroba von Gierkego – choroba polega na niedoborze glukozo-6-fosfatazy jednak wtórnie wyst!puj" hiperurykemia i nadmierne wytwarzanie puryn wynikacj "ce ze wzmo(onej regeneracji rybozo-5-fosforanu.
Deficyt deaminazy adenozynowej – schorzeniu towarzyszy ci!(ki deficyt immunologiczny w którym limfocyty T i B które s" nieliczne i niefunkcjonalne.
Zaburzenia przemiany nukleotydów •
Ortoacyduria – towarzyszy zespo%owi Reye’a jako zjawisko wtórne. Jest to niedobór enzymów które udzia% w biozyntezie nukleotydów pirymidynowych. Wyró(niamy dwa typy tej choroby: •
Ortoacyduria typu I – deficyt fosforybozylotransferazy orotanowej i dekarboksylazy orotydylanowej.
•
Ortoacyduria typu II – jest to deficyt tylko dekarboksylazy orotydynalowej.
