Proverbaro

% E

)

kolekto ˆ oj verdaj verd aj pagoj g

L. L. Zamenhof

)

)

) )

) ) ) ) ) ) ) ) ) )

Esperanta Proverbaro

L. L. Zamenhof Esperanta Proverbaro

Ara ran nˆgis : Einstein G. dos Santos (Tekstaˆo o eltirita eltir ita el la Interreto)

NAT NATAL - BRAZILO

Oktobro 2007

[email protected]

Lazaro Lazaro Ludovik Ludoviko o Zamenhof Zamenhof

(15-a de Decembro 1859 — 14-a de Aprilo 1917)

Enhavo A

1

B

6

C

9

ˆ C

10

D

13

E

17

F

23

G

27

ˆ G

29

H

31

I

33

J

35

ˆ J

37

K

38

L

52

M

59

N

65

O

72

P

74

R

84

S

86

ˆ S

93

T

95

U

99

V

101

Z

105

A ?

?

ESPERANTA PROVERBARO

A Abelujon ne incitu, amason ne spitu. Afabla vorto pli atingas ol forto. Aˆgo go maljuna ne estas oportuna. Aˆgo go tro matura ne estas plezura. Agrabla estas gasto, se ne longe li restas. Akiro kaj perdo rajdas duope. Akvo bolas, murmuras, sed fine gi gî kuras. Akvo kaj pano servas al sano. Akvo kura, akvo pura. Akvo silenta subfosas la bordon. Akvo trankvila estas akvo danˆgera. gera. Akvon senmovan kovras putra putr aˆo. o. Al amiko nova ne fidu sen provo. Al bona b ona ˆcasisto casisto iras mem la besto. Al ˆcevalo cevalo donacita donac ita oni buˆson son ne esploras. esplo ras. Al ˆciu ci u b esto es to plaˆ pl aˆcas ca s gia gîa nesto. Al ˆciu ciu frato, frat o, lian parton. parto n. Al ˆciu ciu konvenas, konvenas, kio al li apartenas. Al ˆciu ciu sanktulo sankt ulo apartan apart an kandelon. Al ˆciu ciu sia propra propr a estas ˆcarma carma kaj kara. Al ˆciu ciu sinjoro estu lia honoro. Al Dio plaˆcu, cu, sed sur diablon diablo n ne kraˆcu. cu. Al Dio servu, diablon rezervu. Al du sinjoroj samtempe oni servi ne povas. Al farun’ malbonspeca ne helpos la spico.

1

*A*

Al feliˆ fel iˆculo cul o eˆc koko don donas as ovojn. ovo jn. Al fiˆs’ s’ kuirita jam akvo ne n e helpos. Al glacio printempa kaj al amiko tro nova ne fidu. Al grandaj sinjoroj sinjoroj grandaj grandaj honoroj. honoroj. Al hundo bastono, al hom’ leciono. Al kavo senfund se nfundaa ˆstopado stopa do ne helpas. helpa s. Al kokino la ovo lecionojn ne donu. Al koro penetro per okula fenestro. Al kuko k uko kaj kaso ˆciam ciam venas amaso. amaso . Al la afero! Al la buˆso so de oni neniu povas ordoni. Al la l a fiˆso so ne instruu instr uu naˆgarton. garton. Al la malamik’ en kuro faru ponton kun plezuro. Al la papero ne mankas tolero. Al li ne mankas defendo kontra˘ u ofendo. Al loko dolora dolor a ni manon etendas, et endas, al loko ˆcarma carma okulojn o kulojn ni sendas. Al malriˆ m alriˆculo culo infano j ne mankas. Al malriˆ mal riˆculo cul o ovo kiel kie l al riˆculo cul o bovo. bovo . Al malsaˆgulo gulo ne helpas admono, nur bastono. Al mono kaj forto humiliˆgas gas la sorto. Al pec’ pecon algluas, kiu neston konstruas. Al porko Dio kornojn ne donas. Al posedanto de metio mankas nenio. Al promeso oni ne kredas, kredu, kiu posedas. Al protekto kaj forto helpas la sorto. Al sklavo mon’ ne estas savo, li ˆciam ciam restas sklavo. Al tiu t iu ˆcio cio cedas, kiu monon posedas. Al venko rajto venas, se gin ˆgin forto subtenas. Al vi ne plaˆcis cis sitelo, laboru lab oru per martelo. Al vi oni predikas, kaj nin oni pikas. Alia Alia tempo, tempo, aliaj aliaj moroj.

2

*A*

Alia urbo, alia moro. Aliaj domoj, aliaj homoj. Aliaj tempoj, aliaj moroj! Aliajn gvidas, kaj mem ne vidas. Alian ne malla˘udu, udu, vin mem ne apla˘udu. udu. Aliloka Alil oka ˆcielo cie lo estas est as sama sam a ˆcielo. cie lo. Almozo j ne malriˆcigas. cigas. Almozpetanto Almozpetanto sinˆ gena restas kun sako malplena. gena Alpremi iun al muro. Altan arbon batas la fulmo. Amaso da fianˆcoj, co j, sed la gusta gûsta ne venas. Amaso da mono kaj titolo de barono. Amba˘ u floroj de samaj valoroj. Ameno diablon ne forpelas. Amikeco aparte, afero aparte. Amiko de amiko estas anka˘u amiko. Amiko en ˆgojo gojo kaj malˆgojo. gojo. Amiko en ˆgojo gojo kaj ploro. Amiko estas kara, sed mi mem estas pli kara. Amiko estas kara, sed vero pli kara. Amiko fidela estas trezoro plej bela. Amiko, intimulo. Amikon karesu, sed kalkuli ne forgesu. Amikon Amiko n montra mo ntrass malfe ma lfeliˆ liˆco. co. Amikon ˆsatu, satu, malamikon ne batu. Amo estas forta, sed mono pli forta. Amo faras ion, mono ˆcion. cion. Amo kaj ˆaluzo estas gefratoj. gefrato j. Amo kaj puno loˆ gas gas komune. Amo pli kora, disiˆgo go pli dolora. Amo supermezura ne estas plezura.

3

*A*

Amu Antonon, sed gardu vian monon. Amu domon novan kaj amikon malnovan. Amu edzinon plej kore, sed tenu ˆsin sin bonmore. Animo al paradizo deziras, sed pekoj retiras. Anka˘ u al ni la suno eklumos. Anka˘u al nia nesto venos iam la festo. Anka˘u diablo tondron suferos. Anka˘u la lupon atingos la sorto. Anka˘u por diablo tondro ekzistas. Ankora˘ u Dio ne dormas. Ankora˘ u la ezoko ne estas sur la hoko. Ankora˘ u la gajno ne estas en la mano. Ankora˘ u multe vi kuros, ˆgis gis vi alkuros. Ankora˘ u neniu evitis la sorton. Ankora˘ u neni ne niu u plaˆ pl aˆcis ci s al ˆciu. ci u. Anta˘ u ˆcio cio zorgu oficon, plezuro atendos sian vicon. Anta˘ u la lango laboru la cerbo. Anta˘ u mortigo de urso ne vendu gian gîan felon. Anta˘ u okuloj ne staras, doloron ne faras. Anta˘ u tima okulo potenciˆgas ga s eˆc kulo ku lo.. Anta˘ u vespero ne estu fiera. Anta˘ ue intencu kaj poste komencu. ue Anta˘ ue kion vi devas, poste kion vi volas. ue Anta˘ uparolo liberigas de postparolo. uparolo Aperas prudento, kiam pasis la momento. Aprila vetero, trompa aero. Apud plena manˆgotablo gotab lo ˆciu ciu estas tre afabla. afabla . Apud Apu d propra pro pra domo dom o ˆstelist ste listoo ne ˆstelas ste las.. Aranˆgite, gite, ordigite. ordigite. Arbaro a˘ udas, udas, kampo vidas. Arbo krakanta venton ne timas.

4

*A*

Atakis lin horo malsaˆga. ga. Atakis teruro, ektremis la kruro. Atendi bonan veteron kaj laman kurieron. Atendi sur tero, gis gîs sekiˆgos gos la rivero. Atendis, atendis, ˆgis gis lin ˆcerko cerko etendis. etend is. Atendis, meditis, ˆgis gis en tombon englitis. Atendu min anta˘ u la domo de mia pranepo. Atentu! Atesto pri matureco. Atingi la vesperon de sia vivo. A˘u ˆcio, ci o, au ˘ nenio. A˘u festene, a˘ u malplene. A˘u festo, a˘ u fasto. A˘u kuseno sub ripo, a˘ u bato per vipo. A˘u ministran postenon, a˘ u pundoman katenon. A˘u plej riˆca ca stato, stat o, a˘ u plena malsato. A˘uskultas uskultas prudente, kiu a˘ uskultas uskultas atente. A˘uskulti uskult i kiel ˆcinan cinan predikon. pred ikon. Avarulo avaras avaras,, hered h eredanto antojj malˆ m alˆsparas. spara s. Avarulo kaj porko estas bonaj post la morto. Avarulo Avarulo pagas duoble. Azen’ al azeno azen o riproˆ r iproˆcas cas malsaˆgon. gon. Azenon komunan oni batas plej multe.

5


B Babilas, muelas, kion lango elpelas. Balaaˆ Balaaˆon on el korto eksteren ne elportu. Barakti Barak ti kiel k iel fiˆso so ekster e kster la akvo. a kvo. Barbo elkreskis, sed saˆgon gon ne naskis. Barbo potenca, sed kapo sensenca. Barelo malplena sonas plej la˘ ute. ute. Bastono batas, bastono resaltas. Batadi Batad i kiel fiˆso so kontra˘ kontrau˘ glacio. Batadi la venton. Bataladi kontra˘ u la sorto. Batanto povas argumenti, batato devas silenti. Batita komprenas aludon. Bato de frato estas sen kompato. Bato de patrino ne longe doloras. Batu malbonulon, li vin flatos; kisu, li vin batos. Beda˘ urinde! urinde! Beda˘ uro uro kaj ˆcagren cag renoo ˆsuldon sul don ne kovras. kovra s. Bela birdo! Bela celo por fabelo. Bela paro por altaro. Bela per vizaˆgo, go, sed ne bela per saˆgo. go. Bela vizaˆgo go estas duono da doto. Bela vizaˆgo, go, sed ne bela la saˆgo. go. Belaj rakontoj el trans la montoj. Beleco hodia˘ u estas, morga˘ u ne restas.

6

*B *

Beleco logas, virto apogas. Belecon taksas ne okulo, sed koro. Bezono estas plej forta ordono. Birdo kantas la˘ u sia beko. Birdo petolas, kion ˆgi gi volas. Blindulo kartojn ludi ne devas. Bojas hundido, ˆcar car tiel faras la hundo. Bojas hundido, kiel gi ˆg i a˘ udas udas de hundoj. Bojas hundo sen puno eˆc kontra˘ u la suno. Bona estas domo nova kaj amiko malnova. Bona estas fremdlando, sed aliaj tie loˆgu. gu. Bona estas Romo, sed tro malproksima de nia domo. Bona famo sin trenas testude, malbona kuras rapide. Bona gloro pli valoras ol oro. Bona ideo venas post la pereo. Bona kaporalo revas esti generalo. Bona puno por malbona peno. Bona stato saˆgigas, gigas, malbona malsaˆgigas. gigas. Bona vino al la fino. Bonaj infanoj infano j gepatrojn gepatr ojn feliˆcigas, cigas, malbonaj malb onaj ilin entombigas. Bonaj kalkuloj, bonaj kunuloj. Bone kreskas la herbo, sed ˆcevalo cevalo jam mortis. Bone sukcesu, sed anka˘ u nin ne forgesu. Bone tiu sidas, al kiu la sorto ridas. Bonfaron oni facile forgesas. Bongusta peco longe ne atendas. Bono farita ne estas perdita. Bono posedata ne estas ˆsatata. Bovidon mi atendis, infanon Dio sendis. Bovo prenita, koko donita kaj kvita. Brava batalanto kontra˘ u plado bolanta.

7

*B *

Brava homo en sia domo. Bravulo kontra˘ u muˆso, so , sed se d muˆso so kontra kont ra˘ u˘ bravulo. Brogita Brogit a eˆc sur akvon blovas. Bruligi al si la lipharojn. Bruo potenca, nula esenco. Buˆcas cas la lupo, lupo , oni anka˘ u gin gî n buˆ buˆcos. co s. Butonumi iun malvaste.

8


C Celi anseron, trafi aeron. Celis paseron, trafis anseron. Cent jarojn silentis kaj subite sin prezentis. Certaˆ Cer taˆo o kaj leˆgo go kiel amen en preˆ go. go. Certe, kiel duoble du kvar. Cindrulino.

9


ˆ C ˆ saˆo Ca Casaˆ o ˆcasa ca santo nton n ne aten at enda das. s. ˆ botisto Ce bot isto la ˆsuo estas ˆciam ciam kun truo. ˆ l’ freˆsa Ce sa faro. far o. ˆ la tagiˆgo. Ce go. ˆ mastro Ce mastr o ˆstelisto stelis to la servantoj servanto j ne ˆstelas. stela s. ˆ plej granda fido memoru pri perfido. Ce ˆ stomako malsata ne kapricas palato. Ce ˆ tablo malplena babilo ne fluas. Ce ˆ tro gentila Ce gêntila ekstero mankas sincero. sincero. ˆ vesto velura suferas la stomako. Ce ˆ vulpo Ce vulp o j ˆciam ciam naskiˆgas gas nur vulpoj. ˆ Cerpi akvon per kribrilo. ˆ Cesis esti vino, sed vinagro ne fariˆgis. gis. ˆ dono estas bono. Cia ˆ estas varme, sed hejme plej ˆcarme. Cie carme. ˆ dependas de se kaj kiam. Cio ˆ estas por li kiel polvero sur la tero. Cio ˆ havas finon. Cio ˆ havas sian sed kaj se. Cio ˆ havas sian sed kaj tamen. Cio ˆ sia estas plej ˆcarma. Cio carma . ˆ supermezura estas terura. Cio ˆ ta˘ Cio ugas, ugas, kio venas. ˆ transmara estas ˆcarma Cio carma kaj kara. ˆ Cion novan novan oni ˆsatas, malnovan malnovan oni forbatas.

10

ˆ* * C C *

ˆ Cion rigardi tra sia persona vitro. ˆ Cirka˘ u sanktuloj diabloj vagas. ˆ Cirka˘ ufla tadii kaj ˆcirka˘ uflatad cir ka˘ uflirtadi uflirtadi iun. ˆ abomenaˆ Ciu abo menaˆo o trovas sian sia n adora a doranton. nton. ˆ angulo kun sia sanktulo. Ciu ˆ barono havas sian kapricon. Ciu ˆ besto zorgas pri sia nesto. Ciu ˆ eraro estas kulpo. Ciu ˆ estis junulo, ˆciu Ciu ciu estis pekulo. ˆ familio havas sian kriplulon. Ciu ˆ havas sian (propran) guston. Ciu ˆ havas sian Ciu s ian kaˆ kaˆsitan sitan mizeron. mizer on. ˆ havas sian Ciu sia n ˆsarˆ sar gon. gôn. ˆ havas sian vermon. Ciu ˆ iras, kiel saˆg’ Ciu g’ al li diras. ˆ klopodu nur en sia metio, tiam al la urbo mankos nenio. Ciu ˆ komenco estas malfacila. Ciu ˆ kreas sian forton, ˆciu Ciu ciu forˆ gas gas sian sorton. ˆ li havas sian Ciu sia n ˆsi. si. ˆ manˆgas, Ciu gas, kiel li aranˆgas. gas. ˆ mano al si altiras. Ciu ˆ medalo du flankojn posedas. Ciu ˆ mezuras Ciu mezuras aliajn aliajn la˘ u sia mezurilo. ˆ morga˘ Ciu u havas sian zorgon. ˆ persono kun sia bezono. Ciu ˆ por si mem estas la plej kara. Ciu ˆ por si, por ˆciuj Ciu ciuj Di’. ˆ propran saˆ Ciu gon gon posedas. ˆ provas, kion li povas. Ciu ˆ sezono kun sia bono. Ciu ˆ sin direktas, kiel la kap’ al li diktas. Ciu

11

ˆ* * C C *

ˆ sin gvidas, kiel li vidas. Ciu ˆ ta Ciu t a jloro havas sian tranˆcmanieron. cmanie ron. ˆ tial havas sian kial. Ciu ˆ vivas la˘ Ciu u sia prudento kaj sento. ˆ vulpo sian voston la˘udas. Ciu udas. ˆ Ciuj enterigitoj estas plenaj de meritoj. ˆ Ciuj milionoj konsistas el milonoj. ˆ Ciun demandu, sed mem al vi komandu.

12


D Danci anta˘ u iu sur piedoj kaj manoj. Danci Dan ci kiel kie l kato ˆcirka˘ cir ka˘ u poto. Danci la˘ u ies fajfilo. Dancu diabloj, sed ne en mia arbaro. Dando el reˆ ga ga hundejo. Danˆgera gera estas bovo anta˘ ue, ue, ˆcevalo cevalo malanta mal anta˘ ue, u˘e, kaj malsaˆgulo gulo de ˆciuj ci uj flanko fla nko j. Danˆgero gero sieˆ gas, gas, al Dio ni preˆgas; gas; danˆgero gero ˆcesas, cesas , ni Dion forgesas. forg esas. De atendo kaj espero pereis multaj sur la tero. De bona vorto lango ne doloras. De edziˆgo go tro malfrua orfoj naskiˆ gas. gas. De elekto tro multa plej malbona rezulto. De fremda dento ni doloron ne sentas. De frem fr emda da groˆ gr oˆso so ˆsiriˆ sir iˆ gas ga s la p oˆso. so . De guto post guto disfalas granito. De kantado senpaga doloras la gorˆ go. go. De kiu la kulpo, por tiu la puno. De l’ koro spegulo estas la okulo. De la buˆso so gis gîs la manoj estas granda interspaco. De la manoj ˆgis gis lipo j la sup’ elverˆsiˆ siˆgas. gas. De la volo la ordono pli efikas ol bastono. De legado l egado sen atento ne riˆciˆ ciˆ gas gas la prudento. De lia vivo aranˆgo go estas trinko kaj manˆ go. go. De majesta ˆgis gis ridinda ridind a estas e stas nur unu u nu paˆso. so. De malbona malb ona ˆsafo safo estas bon bonaa eˆc tufo. tufo . De malgranda kandelo forbrulis granda kastelo.

13

*D*

De malriˆ mal riˆcula cul a manˆ mango gô ni guston ne scias. De manˆgo go malriˆcula cula ni guston ne scias. De nehavanto neh avanto eˆc reˆgo go nenion ricevos. De parolo gis gîs faro estas tre malproksime. De peko kaj mizero estas plena la tero. De plendo kaj ploro ne foriˆ gas gas doloro. De pli da suko ne malboniˆgas gas la kuko. De rigardo tro alta malsaniˆgas gas okulo. De ˆsafo saf o senlan sen lanaa eˆc lanero lan ero ta˘ taugas. u˘gas. De sama koloro, de sama valoro. De semo putra venas frukto ne nutra. De senprisensa rekomendo venas ploro kaj plendo. De superfluo malboniˆ gas gas la ˆguo. guo. De tro da pano venas malsano. De tro multa scio krevas la kranio. De unu u nu bovo b ovo oni du felojn felo jn ne n e (de)ˆsiras. siras. De vorto gentila gêntila ne doloras la lango. De zorgoj, ne de jaroj, blankiˆ gas gas la haroj. Dek fo jojn mezuru, unu fo jon detranˆcu. cu. Deko da pekoj, unu la puno. Demando ne kostas, demando ne devigas. Demeti de si la antikvan Adamon. Dentoj mordas la langon, tamen amba˘ u sin amas. Depost tempo nememorebla. Detruita gis gîs la fundo de l’fundamento. Deziri al iu amason da mono kaj titolon de barono. Deziri al iu ˆcion cion bon bonan. an. Deziro kaj inklino ordonon ne obeas. Deziro tre granda, sed mankas la forto. Deziru sincere, vi atingos libere. Deziru, ne deziru, ordon’ estas, iru!

14

*D*

Diablo ne ˆciam ciam unu pordon sieˆ gas. gas. Diablo ˆsercon sercon ne komprenas, vokite, li venas. Difekton de naturo ne kovros veluro. Dio al vi donis, por ke vi povu doni. Dio batas, Dio kompatas. Dio donis buˆson, son, Dio donos manˆ gon. gon. Dio donis infanon, Dio donos (por ˆgi) gi) panon. Dio donis kaj benis, sed diablo forprenis. Dio donis oficon, Dio donas kapablon. Dio donis oficon, Dio donas prudenton. Dio donis tagon, Dio donos manˆ gon. gon. Dio donis, Dio prenis. Dio ˆguste guste faras, neniam eraras. Dio kompatu! Dio longe paciencas, sed severe rekompencas. Dio manˆgos gos donacis, sed la dentoj agacas. Dio ne perfidas, se homo lin fidas. Dio ne ricevis, diablo forlevis. Dio orfojn ne forgesas. Dio punas la˘ u la fortoj. Dio puni deziras, li la saˆgon gon fortiras. Dio scias bone pri niaj bezonoj. Dion fidu, sed senfare ne sidu. Dion kolerigis, homojn ridigis. Dion la˘ udu udu kaj diablon apla˘ udu. udu. Diri al iu nudan veron. Diri la puran veron. Diris kaj foriris. Dirite, Dirite, farite. Diron oni neas, skribo ne pereas. Disputo kredigas, sed ne certigas.

15

*D*

Disputoj kondukas al malpaco. Disputu komence, vi ne malpacos en fino. Disputu pri ˆcio, cio, sed sen garantio. Dolˆce ce ˆsmiri smir i al iu la lip lipoo jn. Donacetoj subtenas amikeco. Donaco nesincera estas donaco infera. Donacon reprenu kaj mian vivon ne venenu. Donado de almozoj almozo j neniam malriˆcigas. cigas. Doni al iu la baton de morto. Doni la finofaran baton. Doni la tonon. Donii lecionojn Don lecionojn de moroj. Doni ovon, por ricevi bovon. Donu al krudulo plezuron, li ne scios mezuron. Donu fingron al avidulo, li tutan manon postulas. Dorloti serpenton sur sia brusto. Dormus leporo, se ˆgi gi ˆcason cas on ne timus. timu s. Doto koron ne varmigas. Draˆ Dr aˆsi si fo jnon jn on.. Drinku tutajn tagojn, sed kontrolu viajn agojn. Dronanto domon proponas, savito eˆc brikon ne donas. Dronanto Drona nto eˆc herbeton herb eton kaptas avide. Droni en detaloj. Du botoj faras paron. Du kontra˘ u unu prezentas armeon. Du manoj mano j faras ˆcion, cion, sed unu nenion. nenion . Du militas, tria profitas. Du mortojn vi ne havos, de unu vi vin ne savos. Du sinjoroj en unu bieno, du mastrinoj ˆce ce unu kameno, neniam vivas sen reciproka malbeno. Dubo gardas kontra˘ u risko. Dum la manˆgado gado venas apetito.

16


E Ebrieco pasas post dormo, malsaˆgeco geco neniam. Ebriulon kaj malsaˆgulon gulon oni ne juˆ gas. gas. Eˆc bagat b agatelo elo povas servi se rvi al celo. Eˆc blinda kokino povas trovi grajnon. gra jnon. Eˆc ˆce ce koki kokino no trovi tr oviˆ gas gâs propra inklino. Eˆc el sub la tero t ero aperas la vero. Eˆc en Parizo herbo ne fariˆ gas gas cerbo. Eˆc guto g uto malgranda, konstante frapante, traboras trabora s la monton granitan. Eˆc inter piuloj ne mankas pekulo p ekuloj. j. Eˆc kaprin kapr inoo plaˆ pl aˆcas, ca s, se la doto do to sufiˆ su fiˆcas. ca s. Eˆc kiu plej p lej bone b one pafas, tamen iam maltrafas. ma ltrafas. Eˆc kont kontra ra˘ u˘ pastra prediko troviˆ gas gas kritiko. Eˆc kvar pied pi edoo j de ˆcevalo ce valo gin gîn ne savas de falo. Eˆc malg ma lgra rand ndaa muˆso so ne esta es tass sen se n buˆso. so . Eˆc mals ma lsaˆ aˆgulon gulon sperto instruos. Eˆc monstron admiras, kiu ame deliras. Eˆc muso sentas, kiam vi gin gîn turmentas. turmentas. Eˆc najtingalo na jtingalo ne estas sen galo. Eˆc per pe r dolˆca ca kuko vi min ne allogos allo gos.. Eˆc pinglo povas koron trapiki. trapi ki. Eˆc plej bon bonan an ˆsipon sipo n malboniga malb onigass la ventoj. vento j. Eˆc plej granda malbono al bono kondukas. kondukas. Eˆc plej nigra bovino donas lakton nur blankan. b lankan. Eˆc plej ruza vulpo en kaptilon falas. Eˆc por plej terura tago venas vespero. vesp ero.

17

* E *

Eˆc por pomo pom o putranta putr anta troviˆ gas gas amanto. Eˆc signo ne restis, kie urbo estis. Eˆc ˆstipo sti po estos est os bela, be la, se vi gin gîn ornamos. Eˆc ˆsto st ono verd ve rdiˆ iˆgas, gas, se gi gî longe ne moviˆgas. gas. Eˆc sur la suno troviˆgas gas makuloj. Eˆc vulpo plej ruza fine estas kaptita. Edziˆgo go la˘ u koro, la˘ u la kvanto da oro. Edziˆgo go najbara garantias de eraro. Edziˆgo go pro amo flamanta al la sako sonanta. Edziˆgo go tro momenta estas longapenta. Edzigu filon, kiam vi volas, edzinigu filinon, kiam vi povas. Edzin’ admirata, edzo malsata. Edzino Edzin o pli p li elverˆ e lverˆsas sas per funelo, funel o, ol o l edzo ed zo enverˆsas sas per sitelo. sitel o. Edzo edzinon la˘ udas, edzino edzon apla˘ udas, udas. udas. Edzo kaj edzino estas nur unu. Edzo kaj edzino, edzin o, ˆciela ciela difino. difino . Eksalte Eksalte senhalte. senhalte. Eksplodema kiel pulvo. Eksplodis kiel pulvo. Ekster via ofico estas ekster via vico. Ekstere honoro, interne doloro. Ekzameni ne devigas preni. Ekzemplo proponas, sed ne ordonas. Ekzistas ezoko, (por) ( por) ke fiˆsetoj seto j ne dormu. El aero al tero. El du malbonoj pli malgrandan elektu. El flamo sin eltiris, en fajron eniris. El fremda ledo, oni tranˆcas cas larˆ ge. ge. El fremda poˆso so oni pagas facile. El kanto oni vortojn vorto jn ne elˆ elˆetas. etas . El klara k lara ˆcielo cielo tondro tond ro ekbatis. ekbat is.

18

* E *

El la buˆs’ s’ multaj vortoj eliras, sed ne ˆciuj ciuj ion diras. El la faraˆ far aˆco co fariˆ far iˆgis gi s kaˆco. co . El la mizero oni devas fari virton. El la neceseco oni devas fari virton. El la p oˆso so al la buˆso. so . El la sama buˆso so li blovas blovas varmon kaj malvarmon. El lia mano ˆciu ciu monero elglitas. El malgrandaj akveroj fariˆ gas gas grandaj riveroj. El malplena telero vane ˆcerpas cerpas kulero. El multaj milonoj fariˆgas gas milionoj. El sama tero devenas, saman sukon entenas. Elbatadi ies sojlon. Elektadis sen fino, edziˆgis gis kun porkino. Elektu edzinon la˘ u deveno, kaj ne la˘u mieno. Eliri sen frakaso el granda embaraso. Elmeti la okulon kaj vidi nulon. Elmetu Elmet u mielon m ielon,, muˆsoj so j alflugo a lflugos. s. Elpeli iun el la mondo de la vivuloj. Eltrinki per unu tiro. Elverˆsi si sur iun sian koleron. koleron . Eminenta Eminent a ˆsuldanto, sulda nto, malbona malb ona paganto. pagant o. En abelujon ne blovu. En akvo malklar m alklaraa oni o ni fiˆskaptas skaptas facile. facile . En amaso eˆc morto estas pli ga ja. En arbaro sidas, kaj arbojn ne vidas. En arbaro sidis kaj arbojn ne vidis. En bona horo! En bona ordo tra la pordo! En buˆso so Biblio, Biblio , en e n koro malpio. malpio . En ˆceesto ceesto amata, en forest’ insultata. En ˆciu ci u aˆgo go devas kreski la saˆgo. go.

19

* E *

En ˆciu ciu angulo, angul o, alia a lia postulo. pos tulo. En ˆciu ciu brusto estas sia gusto. En ˆciu ciu kranio estas sia opinio. En ˆciu ciu kranio regas aparta opinio. En ˆciu ciu malbono estas iom da bono. En ˆciu ciu objekto ob jekto troviˆgas gas difekto. En ˆciu ciu transl tra nsloˆ oˆgiˆ giˆgo go estas parto de ruiniˆ go. go. En dom’ de pendigito pri ˆsnuro snuro ne parolu. En feliˆco co ne fieru, fieru , en malfeliˆ malfe liˆco co esperu. esp eru. En fremda okulo ni vidas ligneron, en nia ni trabon ne vidas. En fremda tegmento li flikas flikas truon kaj en propra ne vidas la fluon. En fremdan vazon ne ˆsovu sovu la nazon. En infano vidiˆgas, gas, kia homo fariˆgos. gos. En infero loˆgante, gante, kun diabloj ne disputu. En juneco logas, en maljuneco tedas. En juneco ni petas, en maljuneco forˆ forˆetas. etas. En kompanio eˆc morto mort o faciliˆ facil iˆ gas. gas. En la bona malnova tempo. En la grekaj kalendoj. En la propra sia domo ˆciu ciu estas est as granda gr anda homo. h omo. En la tri tr iˆa˘ auda u˘da semajno. En landoj transmaraj estas oraj arbaroj. En luma tago. En malfac mal facila ila horo hor o eˆc groˆs’ s’ estas est as valoro. valor o. En malsata familio mankas harmonio. En mizero miz ero eˆc saˆgulo gul o estas est as malsaˆ mal saˆga. ga. En nomo de l’ ˆcielo, cielo, sed pro bono de l’ felo. En plej alta mizero al Dio esperu. En propra angulo ˆciu ciu estas fortulo. En propra sia domo, do mo, ˆciu ciu estas granda homo. En puton ne kraˆcu, cu, ˆcar car vi trinki bezonos. bez onos.

20

* E *

En ˆserco serco kaj ludo ofte sidas aludo. En sia afero afer o ˆciu ciu juˆ gu gu libere. En sia angulo li estas bravulo. En sia dometo li estas atleto. En sia korto ˆciu ciu kok’ estas esta s forta. En trankvila vetero ˆciu ciu remas sen danˆ gero. gero. En unu sako du katoj, ˆciam ciam mordoj mord oj ka j gratoj. gra toj. En via malica regalo vin atendas anka˘ u pokalo. Enbati al si en la kapon. Enbatiˆ gi. gi. Enpakiˆgu gu kaj foriˆgu. gu. Enpremi en la teron. Enpremi iun en funelon. Enskribu en vian memoron. Enspezo postulas elspezon. Envia moko sukceson ne detruas. Esperis flaton, ricevis baton. Espero kaj pacienco kondukas al potenco. Espero logas, espero mensogas. Espero panon ne donas. Espero postulas oferon. Estas ˆsafo safo j, estos esto s lano. Estas tubero en la afero. Esti anˆgelo gelo inter homoj, sed satano en la domo. Esti bon bonee enskribta enskr ibta ˆce ce iu. Esti en granda embaraso. Esti en Romo kaj ne vidi la Papon. Esti en sia elemento. Esti en situacio sen eliro. Esti inter martelo kaj amboso. Esti sub la ˆsuo suo (de sia edzino).

21

* E *

Estinta amiko estas plej danˆ gera gera malamiko. Estintaj amikoj plej kruele malpacas. Estis la tempo, ni ne komprenis; pasis la tempo, la saˆg’ g ’ al ni venis. Estro ne malsatas. Estu Est u ˆcapo cap o la˘ lau˘ la kapo. Estu saˆga ga homo en via propra domo. Estu sinjoro de via vorto.

22


F Fabeloj por infanoj. Facile estas danci, danci , se la feliˆco co kantas. Fadeno iras, kien kudrilo ˆgin gin tiras. Fajro provas la oron, mizero la koron. Fajron estingas akvon, pekon pardono. Falinton ali nton ˆciuj ciu j atakas. ata kas. Falis el mano; prenu satano. Famo kredon allogas, sed tre ofte mensogas. Famo la˘ ute ute krias, ˆciuj ciuj ekscias. eksci as. Famo ne flugas, se ka˘ uzo uzo ne estas. Faras rabon kaj ˆstelon, stelon, por oferi al Dio kandelon. Fari al iu bonan lavon. Fari al iu predikon pri moroj. Fari al iu ursan kareson. Fari apla˘ udon udon sur la vangon. Fari el iu arkon. Fari el muˆso so elefant ele fanton. on. Farita ne refariˆgos. gos. Farita via faro, nun adia˘ u, u, mia kara! Farita, elstrekita. Faro farinto rekomendas. Faru hodia˘ u, kion vi povas; morga˘u vi eble okazon ne trovos. u, Faru vian aferon, Dio zorgos ceteron. Fasto kaj preˆgo go riˆcecon ceco n ne donas. donas . Feliˆco co fieri fie riga gas, s, malf ma lfel eliˆ iˆco co saˆ sagigas. gîgas.

23

* F *

Feliˆco co hodi ho diaau˘ karesas, morga˘ u forgesas. Feliˆco co kaj ka j riˆco co envion env ion elvokas elvokas.. Feliˆ Feliˆco co leˆ le gon gôn ne konas. Feliˆ Feliˆco co leˆ le gon gôn ne obeas, subite naskiˆgas, gas, subite pereas. Feliˆco co venas vena s gute, gut e, malfel mal feliˆ iˆco co venas vena s flue. flue . Feliˆco co vezike sin levas, sed balda˘ baldau˘ falas kaj krevas. Feliˆcon con oni ne heredas hered as nek cedas. ceda s. Fendita ligno facile ekbrulas. Festeno esten o kaj ˆcaso caso kaj da ˆsuldo suldo j amaso. amaso . Festotaga laboro estas sen valoro. Fianˆ ia nˆcigis, gîs, por ˆciam ciam ligiˆgis. gis. Fianˆ ia nˆcigo gô ne estas edziˆ go. go. Fianˆcon con de l’sorto difinitan forpelos nenia malhelpo. Fidanta al vorto atendas gis gîs (la) morto. Fiera mieno, kapo malplena. Fiereco venas anta˘ u la falo. Filo konfesis, patro forgesis. Finita kaj glatigita. Fino bon bona, a, ˆcio cio bon bona. a. Fino bon bona, a, ˆcio cio bon bona; a; finiˆgis gis malbona, des pli bone. Fiˆso so granda gra nda naˆgas gas profunde. Fiˆso so ne iras, sed hoko gin gîn tiras. Fiˆso so pli p li granda g randa malgrandan malgr andan englutas. englu tas. Fiˆso so scias sci as pri naˆgo go anka˘ u sen via saˆgo. go. Fiˆso so sen vino estas veneno. Fiˆso so serˆ se rˆcas ca s dron dr onon on,, homo ho mo serˆ se rˆcas ca s b onon on on.. Fiˆso so serˆcas cas profun pro fundon don,, homo hom o serˆcas cas abu abundo ndon. n. Fiˆso so volas vol as naˆ na gi. gî. Flamiˆgema gema kiel ligno rezina. Fleksu arbon dum ˆgia gia juneco. Flugema kiel vento.

24

* F *

Fluidaˆ Fluidaˆo sen difino, nek vinagro nek vino. Fluis sur lipoj, lipo j, sed en buˆson son ne trafis. For de l’ okuloj, for de la koro. For el la manoj, for el kalkulo. For konscienco, venos potenco. For! Fordoni anseron, por ricevi paseron. Fordormi la okazon. Foresto de ofendo estas plej bona defendo. Forfluu infano kune kun la bano. Forˆ gu gu feron dum gi ˆgi estas varmega. Forigu lin! Foriris bovido, revenis bovo. Formanˆgis gis en merkredo, ne serˆcu cu en vendredo. Formeti en arkivon. Formeti gis gîs la grekaj kalendoj. Formeti la aferon en la keston de forgeso. Forport orp ortu u vian via n pakaˆon on kaj havaˆ havaˆon! on ! Forsavis sian korpon kaj animon. Forte sidas, kiu Dion fidas. Fortoj leporaj, kaj kapricoj sinjoraj. Forveturis azenido, revenis azeno. Forveturis malsaˆga, ga, revenis nur pli aˆga. ga. France saˆ ga, ga, angle sovaˆga. ga. Fremda animo estas abismo sen limo. Fremda doloro ne kondukas al ploro. Fremda korpo ne doloras. Fremda rem da malf m alfeliˆ eliˆco co inst i nstrua ruas. s. Fremda manˆ go go havas bonan guston. Fremda medito medit o estas kaˆ kaˆsita. sita. Fremda mizero estas ridinda afero.

25

* F *

Fremda mizero instruas. Fremda mizero ne estas sufero. Fremda mizero, ridinda afero. Fremda spesmilo estas sen utilo. Fremdan dorson bastoni, bastoni, anka˘ anka˘ u sian doni. Fremdan rem dan vundon vun don kaˆsas sas vesto. vest o. Fremdlando objekton por speso donas, sed por gin gîn venig venigi, i, oni spesmilon bezonas. Frosto lin atakis. Frue leviˆgu gu kaj frue edziˆ gu. gu. Frukto malpermesita estas plej bongusta. Fungon englutis!

26


G Gardat Gar datan an ˆsafon saf on eˆc lupo lup o timas. tim as. Gardu kandelon por la nokto. Gardu min Dio kontra˘ u amikoj, kontra˘ u malamikoj mi gardos min mem. Gardu vin du baroj: lipoj kaj dentaroj. Gast’ en tempo malˆgusta gusta estas ˆstono sur brusto. brust o. Gasto havas akrajn okulojn. Gasto sen avizo estas agrabla surprizo. Gasto tro petata foriras malsata. Gasto, kiel fiˆso, so, balda˘ balda u˘ fariˆgas ga s malf ma lfreˆ reˆsa. sa . Geamantoj sin pikas. Geedzoj en paco vivas en reˆga ga palaco. Granda doto kaj oro, sed mankas la koro. Granda estas la mondo, sed rifuˆ gon gon ne donas. Granda frakaso en malgranda glaso. Granda kranio, sed interne nenio. Granda nubo, eta pluvo. Granda nubo, malgranda pluvo. Granda ofico, grandaj zorgoj. Granda parolisto estas duba faristo. Granda parolisto, malgranda faristo. Granda parolo, sed malgranda volo. Granda Grand a ˆsipo sipo bezonas bez onas profundon. profu ndon. Granda telero, malplena kulero. Grandaj malbonoj, grandaj rimedoj. Griza barbo saˆ gon gon ne atestas.

27

*G*

Groˆso so ˆsparit spa ritaa neniam nen iam perdi pe rdiˆ gas. gâs. Groˆson son ˆstelis, ste lis, ho, ˆstelis ste listo toj! j! Milo jn ˆstelis, ste lis, fina financi ncisto sto.. Guto malgranda, malgr anda, sed ˆstono stono gi gî boras.

28


ˆ G ˆ Gemu kaj ploru, sed ˆgis gis fino laboru. ˆ Gentila kaj trankvila, kun koro el oro. ˆ eˆc ne tuˆsas Gi sas lian orelon ore lon.. ˆ estas (kiel) mustardo port la manˆ Gi go. go. ˆ estas akvo al lia muelilo. Gi ˆ estas al li tre bonvena. Gi ˆ estas ankora˘ Gi u birdo sur la tegmento. ˆ estas ankora˘ Gi u malproksime en la kampo. ˆ estas ankora˘ Gi u pasero en aero. ˆ estas ankora˘ Gi u vortoj de orakolo. ˆ estas malpaco pri la reˆga Gi ga palaco. ˆ estas nek lakto, nek selakto. Gi ˆ estas Gi e stas nek viando, viand o, nek n ek fiˆso. so. ˆ ˆ estas por mi hina Gi scienco. ˆ estas por mi makulo en la okulo. Gi ˆ estas Gi esta s por mi volapukaˆ volapukaˆo. ˆ estu por vi al sano! Gi ˆ fariˆgis Gi gis por mi osto en la gorˆ go. go. ˆ glitas de li kiel pizo de muro. Gi ˆ havas ankora˘ Gi u signon de demando. ˆ helpos kiel hirud’ al mortinto. Gi ˆ iris al li preter la buˆson. Gi son. ˆ jam staras al mi en la gorˆgo. Gi go. ˆ ne eliris ankora˘u el malproksima nebulo. Gi ˆ ne estas tiel facila, kiel laboro argila. Gi

29

ˆ * *G

ˆ staras ankora˘ Gi u malproksime en la kampo. ˆ tuˆ Gi t uˆsas sas lin, kiel akvo anseron. anser on. ˆ Gibulo gis ˆgis morto restos gibulo. gîbulo. ˆ la edziˆgo Gis go gi gî resaniˆgos. gos. ˆ la edziˆgo Gis go venos resaniˆ go. go. ˆ Goju ka j festenu, sed malriˆculojn culo jn subtenu. ˆ Gustatempa vorto estas granda forto.

30


H Hakado de ligno donas lignerojn. Hakilo estas esta s tranˆca, ca, sed ne cedas ceda s la branˆco. co. Hako post hako estas la plej efika atako. Havi (la) oreloj sur ˆgusta gusta loko. Havi ˆce ce iu krediton kaj meriton. Havi iom da vaporo en la kapo. Havi Hav i la ˆcefa ce fan n voˆcon. co n. Havi larˆgan gan konsciencon. Havi malprofiton. Havi varman lokon. Havi vinagron en la mieno. Havu poton malgrandan, sed mem estu granda. Hazardo estas malbona gardo. Hejma dometo estas kiel patrineto. Helpas krako kontra˘ u atako. Ho ve! Hodia˘ u al mi, morga˘ u al vi. Hodia˘ u festene, morga˘ u malplene. Hodia˘ u forto, morga˘ u morto. Hodia˘ u pagi vi devas, morga˘ u kredite ricevos. Hodia˘ u supre, morga˘ u malsupre. Hoko elsaltis, afero haltis. Hom’ malesperas, Dio aperas. Homo bagatelema. bagatelema. Homo esperas, morto aperas.

31

* H *

Homo fidas, feliˆco co decidas. decid as. Homo lernas la tutan vivon. Homo pafas, Dio trafas. Homo proponas, Dio disponas. Homo senpeka neniam ekzistis. Honoro ne donas, kion stomako bezonas. Horo matena estas horo bena. Hunda vivo. Hundo bojas la vojon, vento portas la bojon. Hundo bojas, homo vojas. Hundo bojas, pasanto vojas. Hundo bonrasa estas bona por ˆcaso. caso. Hundo povas bo b o ji eˆc kontra˘ u la reˆgo. go.

32


I Iafoje oni devas okulojn fermeti. Iele, iome, duone malbone. Ili estas en akordo, kiel peto kaj mordo. Ili vivas per unu animo en du korpoj. Ilo el oro ta˘ ugas ugas por ˆciu ciu laboro. lab oro. Imiti grandsinjoron, perdi balda˘ u la oron. Infana inklino restas gis gîs la fino. Infano ne krias, patrino ne scias. Infano Infan o ˆstelas ovon, grandaˆ gran daˆ gulo gul o ˆstelas ste las bovon. bovo n. Infano Inf ano j kaj fiˆsoj so j voˆcon con ne havas. Infanon malbonigas ne petolado, sed malbona kamarado. Instruas mizero manˆ gi gi panon sen butero. Insulto ne gluiˆgas. gas. Inter blinduloj reˆ gas gas la strabuloj. Inter faro kaj rakonto staras meze granda monto. Inter fremdaj fremda j ˆsi estas edzino-anˆ gelo, gelo, kun la edzo ˆsi estas demono kruela. Inter generaloj parolu pri bataloj. Inter kornikoj ne konvenas predikoj. Inter la blinduloj reˆgas gas la strabuloj. Inter la mano gis gî s la buˆso so ofte of te disve di sverˆ rˆsiˆ sigas gâs la supo. Inter lupoj kriu lupe. Inter miaj muroj estu miaj plezuroj. Inter pokalo kaj lipoj povas multe okazi. Interkonsento estas pli bona ol mono. Iom da malvero ne estas danˆgero. gero.

33

* I *

Iras ˆciu ciu kruro la˘u sia plezuro. Iri for en bona hor’.

34


J Jen havu! Jen kiaj ni estas! Jen staras la bovoj anta˘ u la monto! Ju cerbo pli prudenta, des lango pli silenta. Ju disputo pli forta, des pli multaj la vortoj. Ju homo pli fiera, des puno pli severa. Ju laboro pli publika, des pli granda la kritiko. Ju pli da aˆcetantoj, cetantoj, des pli p li alta la prezo. pre zo. Ju pli da babilado, des pli da pekado. Ju pli da bruo, des malpli da guo. gûo. Ju pli da donoj, des pli da amikoj. Ju pli da havo, des pli da pravo. Ju pli da honoro, des pli da laboro. Ju pli da ˆuroj, uro j, des pli da suspekto. Ju pli frue, des pli certe; ju pli volonte, des pli lerte. Ju pli granda bezono, des pli granda la prezo. Ju pli granda la deziro, des pli kara la akiro. Ju pli la infanoj bezonas, des pli Dio al vi donas. Ju pli malproksimen la vojo, des pli da larmoj. Ju pli oni babilas, des pli oni al si malutilas. Ju pli oni posedas, des pli oni avidas. Ju pli precizaj la kalkuloj, des pli fortika la amikeco. Juˆganto ganto decidas, kiel li vidas. Juˆganto ganto devas havi du orelojn. Juˆgo go komencita paciˆ gon gon ne malhelpas.

35

* J *

Jugo propravola ne estas malmola. Juku la ha˘ uto, sed ne sur mia korpo. uto, Juneco ne scias, maljuneco ne povas. Juneco petolis, maljuneco malsatos.

36


ˆ J ˆJeti bastonon en la radon. ˆ perlojn anta˘ Jeti u la porkojn. ˆJeti polvon en la okulojn. ˆJur i kaj reˆuri. Juri ur i. ˆJuri per la barbo de l’ profeto.

37


K Kaldrono ridas pri poto, kaj mem estas kota. Kalku Ka lkuli li muˆso so jn. jn . Kalumniante Kalumn iante konstante, konstante , oni o ni eˆc anˆ gelon gelon nigrigas. nigrigas. Kapo estas por tio, ke ˆgi gi zorgu zor gu pri ˆcio. cio . Kapo kun herbo, sen guto da cerbo. Kapo majes ma jesta, ta, sed cerbo modesta. modesta. Kapo malsaˆga ga ne griziˆ gas gas nek kalviˆgas. gas. Kapo pekas, piedoj suferas. Kapoj diferencas, kranioj egalas. Kaprica fianˆcino cino restos eterne fra˘ ulino. ulino. Kapricoj de grandsinjoroj kaj multego da kreditoroj. Kaptu lin kiel forflugintan venton. Kapuˆco co monakon ne faras. fara s. Kara estas dono en minuto de bezono. Kara estas ovo, kiam venas la Pasko. Karaktero olea. Karakteron al kanto donas la tono. Karesi al iu la barbon. Karesi kontra˘ u la haroj. Kastel’ en aero, malsato sur tero. Kaˆsu su kiom kio m vi povos, povo s, mensog men sogoo sin elˆsovos. sovos . Kaˆsu su malbenon kaj faru bonan mienon. Ke la lup’ estu sata, kaj la ˆsaf saf ’ netuˆsata. sata . Kelktempa ˆceso ceso ne estas forgeso. Kia ago, tia pago.

38

* K *

Kia demando, tia respondo. Kia domaˆgo! go! Kia drapo, tia vesto. Kia estas la homo, tia estas lia nomo. Kia estas via laboro, tia estas via valoro. Kia fripono, tia bastono. Kia greno, tia pano. Kia la birdo, tia la kaˆgo. go. Kia la homo, tia lia nomo. Kia la kapo, tia la ˆcapo. cap o. Kia la poto, tia la kovrilo, Kia la semo, tia la rikolto. Kia naskiˆgis, gis, tia grandiˆgis. gis. Kia naskinto, tiaj naskitoj. Kia oni vin vidas, tia oni vin taksas. Kia pago, tia ago. Kia parokesto, tia paroko. Kia patrino, tia filino. Kia patro, tia filo. Kia regalato, tia regalado. Kia reganto, tia servanto. Kia sono, tia resono. Kia sufloro, tia aktoro. Kia vivo, tia morto. Kiaj koleg kolegoj, oj, tiaj kutimoj. kutimoj. Kiam filino edziniˆgis, gis, multaj multa j fianˆ fi anˆcoj co j troviˆgas. gas. Kiam forto ordonas, leˆgo go pardonas. Kiam fratoj batalas, fremdulo ne eniˆ gu. gu. Kiam havo malaperis, saˆgo go aperis. Kiam kato jam formanˆ gis, gis, forpelado ne helpos. Kiam kato promenas, la musoj festenas.

39

* K *

Kiam kreskas honoro, kreskas humoro. Kiam nokto vualas, ˆciuj ciuj koloroj egalas. Kiam pasanto jam trinkis, li la puton insultas. Kiam pasis la aˆgo, go, aperas la saˆgo. go. Kiam sako mizeras, amo malaperas. Kiam vorto eliris, vi ˆgin gin jam ne retiros. Kie ajn rano iras, ˆgi gi ˆciam ci am marˆ ma rˆcon co n sopi so pira ras. s. Kie dento doloras, tien iras la lango. Kie diablo ne povas, tien virinon li ˆsovas. sovas. Kie estas harmonio, estas beno de Dio. Kie estas mielo, tie muˆ muˆsoj soj ne mankas. Kie estas pano, ne mankas panpecetoj. Kie estas pano, tie musoj ne mankas. Kie estas sufero, estas anka˘ u espero. Kie fumo leviˆgas, gas, tie fajro troviˆgas. gas. Kie jukas, tie ni gratas. Kie ˆuron ur on vi a˘udas, udas, malbonon suspektu. Kie lumo ekzistas, anka˘ u ombro troviˆ gas. gas. Kie maldike, tie rompiˆgas. gas. Kie mi disponas, tie mi ordonas. Kie minaco, tie malpaco. Kie ne estas konsileble, tie ne estas helpeble. Kie pano estas, tie musoj ne mankas. Kie regas konkordo, regas ordo. Kie regas la forto, tie rajto silentas. Kie regas virino, malbona estas la fino. Kie sklav’ regadon havas, tie mastro balda˘ u sklavas. Kie timo, tie honto. Kiel akirite, tiel perdite. Kiel li meritis, tiel li profitis. Kiel oni sternas, tiel oni dormas.

40

* K *

Kiel oni vin vidas, tiel oni vin taksas. Kiel oni, tiel ˆce ce ni. Kien ajn mi pafas, ˆcio cio maltrafas. Kien kudrilo iras, tien fadenon ˆgi gi tiras. Kien vi vin turnos, ˆcie cie malbone. Kies gasto mi estas, ties feston mi festas. Kio akorde ne sonas, tio rimon ne donas. Kio al mi sonis, tion mi resonas. Kio al unu donas forton, al alia donas morton. Kio aliloke promenos, al ni anka˘ u gi gî venos. Kio bone aspektas, tion ˆciu ciu elektas. Kio doloras pri tio ni ploras. Kio el la dentoj elsaltas, en la lipoj ne haltas. Kio en koro sidas, la vizaˆgo go perfidas. Kio en la kapo, tio sur la lango. Kio estas bona por vi, estas bona por mi. Kio estas farita, estas sankciita. Kio estas lernita, ne estas perdita. Kio estis kaj pasis, tion tempo frakasis. Kio fariˆgis, gis, jam ne refariˆgos. gos. Kio iras el koro, venas al koro. Kio komenciˆ gis, gis, tio anka˘u finiˆgos. gos. Kio konvenas al sciuro, ne konvenas al vulturo. Kio kostas malmulte, kostas plej kare. Kio mem ne venas, li per la dentoj ˆgin gin prenas. Kio mia, tio bona. Kio min mi n ne tuˆsas, sa s, kuˆsu su kiel kie l kuˆsas. sa s. Kio multe kostas, multe valoras. Kio pasis, ne revenos. Kio pasis, nin forlasis. Kio post pos t la montoj monto j kuˆsas, sas, tio nin neniom nenio m tuˆsas. sas.

41

* K *

Kio servas por ˆcio, cio, ta˘ ugas ugas por nenio. Kio ta˘ ugas ugas por somero, ne ta˘ ugas ugas por vintro. Kio tra l’ dentoj travenis, tion la lipoj ne retenos. Kio tro rapide saltas, tiu balda˘ u haltas. Kio vendiˆgas gas kaˆsite, sit e, vendiˆ vend iˆgas gas plej profite. Kiom a jn oni o ni penas, p enas, per p er forto fo rto plaˆco co ne venas. Kiom ajn vi penos, nenio elvenos. Kiom da homoj, tiom da gustoj. Kiom da juˆgantoj, gantoj, tiom da juˆgoj. goj. Kiom da kapoj, tiom da opinioj. Kiom da koroj, tiom da voloj. Kiom la koro deziras. Kion Dio ne donis, perforte ne postulu. Kion Dio ne donis, tion perforte ne serˆcu. cu. Kion fari! Volu-ne-volu, elekto ne ekzistas. Kion jaroj ne donis, ofte minuto alportas. Kion koro portas, vizaˆ go go raportas. Kion koro sentas, lango prezentas. Kion Kio n leˆgo go malpe mal perme rmesas sas,, tio plaˆci ci ne ˆcesas. ces as. Kion mem mi faras, tion ˆcie cie mi flaras. Kion mi ne scias, tion mi ne envias. Kion mi ne sentas, pri tio mi silentas. Kion mi povas, tion mi elˆsovas. sovas. Kion ni havas, por ni ne valoras; kiam ni gin gîn perdis, ni ploras. Kion ni vere bezonas, Dio ˆgin gin donas. Kion oni volas, tion oni povas. Kion Parizo apla˘ udas, udas, Berlino malla˘udas. udas. Kion rajtas leono, ne rajtas azeno. Kion saˆgulo gulo ne komprenas, ofte malsaˆga ga divenas. Kion sobreco deziras, ebrieco gin gîn diras. Kion vi ne perdis, tion ne serˆcu. cu.

42

* K *

Kion vi pripenas, tio al vi venas. Kion vi semas, tion vi rikoltos. Kiso anta˘ u amaso estas kiso de Judaso. Kiso malsincera estas danˆ gera. gera. Kiso publika estas kiso malamika. Kiu agas afable, vivas agrable. Kiu akceptas donacon, perdas la pacon. Kiu akvon evitas, droni ne timas. Kiu amas ˆguon, guon, amu anka˘ u enuon. Kiu amas honoron, amu laboron. Kiu amas la liton, ne akiros profiton. Kiu amas ama s okulaˆ oku laˆci, ci, ne havas kion kio n maˆci. ci. Kiu a˘ udis udis unuan, anka˘ u a˘udu udu la duan. Kiu a˘ uskultas, kie li ne devas, tiu a˘ uskultas, udas, udas, kion li ne revas. Kiu avidas pli bonan, perdas plej bezonan. Kiu batas edzinon, tiu vundas sin mem. Kiu bati deziras, trovas bastonon. Kiu bojas, ne mordas. Kiu bone agas, timi ne bezonas. Kiu bone sidas, tiu lokon ne n e ˆsanˆ sanˆ gu. gu. Kiu bone ˆsmiras, smiras, bone veturas. Kiu ˆcasas casas du leporo jn, kaptas neniun. Kiu ˆce ce l’ vojo voj o konstruas, konstru as, tiun ˆciu ciu instruas. instr uas. Kiu cedas al sia infano, ˆgin gin pereigas per propra mano. Kiu ˆcion cio n forman for manˆ gîs en tago, malsatos vespere. gis Kiu ˆcion cion senpripense parolas, a˘ udos tion, kion li ne volas. udos Kiu demandas, tiu ne eraras. Kiu devas, tiu elekti ne povas. Kiu devas, tiu povas. Kiu diras la veron, havas suferon. Kiu domaˆgas gas groˆson, son , perd p erdas as la tutan tut an poˆson. son .

43

* K *

Kiu donacon prenas, tiu sin katenas. Kiu donas rapide, donas duoble. Kiu donis garantion, tiu pagu la ˆsuldon. suldon. Kiu dormas longe, vivas mallonge. Kiu edziˆgas, ga s, tiu ti u ˆsanˆ sa nˆgiˆ giˆgas. gas. Kiu elektas tro multe, ricevas nenion. Kiu entreprenis, tiu sin tenu. Kiu flatas flat as al ˆciu, ciu , plaˆcas cas al neniu. nen iu. Kiu forton fort on ne havas, ˆciam ciam malpravas. malpr avas. Kiu fosas sub alia, falos mem en la foson. Kiu frapas, al tiu oni malfermas. Kiu fremdan avidas, propran forperdas. Kiu frue leviˆgas, gas , facile fac ile riˆciˆ ciˆgas. gas. Kiu garantias, trankvilon ne scias. Kiu glutis tro multe, tiu agas tro stulte. Kiu groˆson son ne hon honora oras, s, eˆc duo duongr ngroˆ oˆson son ne valoras. valor as. Kiu groˆson son ne respektas resp ektas,, riˆcecon cecon ne kolektas. kolekta s. Kiu havas (la) forton, havas (la) rajton. Kiu havas abelojn, havas mielon. Kiu havas bonan najbaron, havas bonan tagon. Kiu havas malican celon, ofte perdas sian propran felon. Kiu havas nenion, estas nenio. Kiu havas oron, havas honoron. Kiu hontas nenion, ne timas Dion. Kiu hundon mian batas, min mem ne n e tre ˆsatas. satas. Kiu iras sperte, iras certe. Kiu iras trankvile, iras facile. Kiu jam havas, tiu pravas. Kiu kaˆcon co n aran ar anˆ gas, gâs, tiu gin gîn manˆgas. gas. Kiu kaˆ con con kuiris, kuiris , tiu gin gîn manˆgu. gu. Kiu kapon posedas, kombilon jam trovos.

44

* K *

Kiu kaptas tro vaste, konservas malmulte. Kiu koleras, tiu ne prosperas. Kiu koleras, tiu perdas. Kiu komencas juˆgon, gon, iras sub jugon. Kiu komencas tro frue, finas malfrue. Kiu komencis kuiri, ne forkuru de l’ fajro. Kiu konsilas kaj rezonas, tiu helpon ne donas. Kiu konstante lokon ˆsanˆ sanˆgas, gas, neniam sin aranˆgas. gas. Kiu kritikas kuraˆge, ge, mem agas malsaˆge. ge. Kiu kuraˆ ge ge aliras, facile akiras. Kiu kutimis kut imis ˆcion cio n juˆgi, gi, nenie povas rifuˆgi. gi. Kiu laboras kaj deziras, tiu akiras; kiu mem ne penas, nenio al li venas. Kiu laboron evitas, bonon ne vidas. Kiu langon ne tenas, mem sin malbenas. Kiu leviˆgis gis fiere, balda˘ u falos al tero. Kiu levis la piedon, piedo n, devas ekpaˆsi. si. Kiu lin tuˆsas, sas, tiu lin sentas. Kiu ludas kun koto, malpurigas la manojn. Kiu lupo naskiˆgis, gis, vulpo ne fariˆgos. gos. Kiu malmulte m almulte deziras, dezir as, feliˆcon con akiras. akira s. Kiu malmulton ne ˆsatas, satas, multon ne meritas. Kiu manˆgon gon al mi donas, tiu al mi ordonas. Kiu mem sin adoras, nenion valoras. Kiu mem sin gloras, malbone odoras. Kiu mem sin la˘ udas, udas, tiun neniu apla˘ udas. udas. Kiu mensogas kutime, mensogas sentime. Kiu mensogis per unu vorto, ne trovos kredon ˆgis gis la morto. Kiu metion disponas, mizeron ne konas. Kiu minacas, tiu avertas. Kiu mizeron ne havis, mizeron ne konas. Kiu mordi ne povas, kisi ekprovas.

45

* K *

Kiu multe babilas, al si mem malutilas. Kiu multe babilas, pensas malmulte. Kiu multe minacas, ne estas danˆgera. gera. Kiu multe parolas, malamikon konsolas. Kiu multe parolas, ne multe faras. Kiu multe profitas, anka˘ u perdon ne evitas. Kiu multon deziras, nenion akiras. Kiu naskiˆgis gis sciuro, ne fariˆgos gos vulturo. Kiu ne akiras, kiam li povas, tiu poste deziras, sed jam ne retrovas. Kiu ne atentas la “se”, tiu sentas la “ve”. Kiu ne estis kaporalo, ne estos generalo. Kiu ne konfidas, tiu ne beda˘ uras. uras. Kiu ne krimas, tiu ne timas. Kiu ne mensogas, tiu ne vendas. Kiu ne pekis, kiu ne eraris? Kiu ne petas, tiu ne ricevas. Kiu ne riskas, tiu ne gajnas. Kiu ne riskas, tiu ne havas. Kiu nenion valoras, plej multe sin gloras. Kiu neniun savis, malamiko(j)n ne havas. Kiu okazon okazo n forˆsovas, sovas, ˆgin gin jam ne retrovas. ret rovas. Kiu panon donas, malsaton ne konas. Kiu pekis, tiu pagas. Kiu perdis p erdis la kapon, ne bezonas jam ˆcapon. capon. Kiu plej frue venas, pli bonan lokon prenas. Kiu pli frue venas, pli frue muelas. Kiu por p or ˆciuj ciuj laboras, lab oras, pri p ri si mem ne n e memoras. memor as. Kiu povas anta˘ uvidi! uvidi! Kiu pri ˆstelo stelo silentas, silenta s, tiu ˆstelon stelo n konsentas. konsentas . Kiu promesojn faras, tiu ne avaras. Kiu prudenton ne havas, tiun saˆ go go ne savas.

46

* K *

Kiu rabi eliras, ofte nuda revenas. Kiu regalas per ˆstonoj, stono j, tiun oni dankas per p er bastonoj. baston oj. Kiu resonis, tiu sin donis. Kiu Ki u riˆciˆgas, gas, tiu fieriˆgas. gas. Kiu rigardas ˆcielon, cielon, maltrafas sian celon. Kiu ripetas abunde, lernas plej funde. Kiu rompis la glason, ordigu la kason. Kiu rompis, tiu pagu. Kiu saˆgon gon ne havas, Dio lin savas. Kiu semas venton, rikoltos fulmotondron. Kiu sentas, ploras; kiu vidas, nur ridas. Kiu serˆcas cas marcipanon, perdas sian panon. Kiu servas al ˆciu, ciu, al si mem malutilas. Kiu sian langon katenas, Dio lin benas. Kiu sin enjungis, devas tiri. Kiu sin gardas, tiu sin savas. Kiu speson ne tenas, tiu al spesmilo ne venas. Kiu ˆsteliston stelis ton regalas, rega las, mem ˆsteliston steli ston egalas. egala s. Kiu ˆsuldo suldo jn estingas, estin gas, riˆcecon ceco n atingas. ating as. Kiu supren sup ren kraˆcon con ˆetas, et as, sian sia n barbo bar bon n al ˆgi gi submet sub metas. as. Kiu ˆsvitas, svitas , tiu profitas. profi tas. Kiu timas bestaron, ne iru arbaron. Kiu trans muro a˘ uskultas, tiun la muro insultas. uskultas, Kiu tro alte svingas, nenion atingas. Kiu tro alten rigardon direktas, tiu tre balda˘ u okulojn difektas. Kiu tro bezonas, tiu leˆgon gon ne konas. Kiu tro forte la manon svingas, nenion atingas. Kiu tro multe deziras, nenion akiras. Kiu tro pelas, nur malakcelas. Kiu tro rapide saltas, tiu balda˘ u haltas. Kiu tro ripozas, balda˘ u almozas.

47

* K *

Kiu tro sin pravigas, tiu mem sin kulpigas. Kiu venas plej frue, sidas plej gue. gûe. Kiu venis post p ost la manˆgo, go, restas sen manˆ go. go. Kiu venis unue, muelas pli frue. Kiu vivas sen kalkulo, balda˘u estos almozulo. Kiu vivas trankvile, vivas facile. Kiu vivos, tiu vidos. Kiu volas komerci, tiu saˆgon gon bezonas. Kiu volas mensogi, devas bone memori. Kiu volas panon, ne dorlotu la manon. Kiun favoras la sorto, por tiu eˆc koko estas ovoporta. Kiun feliˆco co subtenas, subte nas, al tiu mem ˆcio cio venas. Kiun la sorto karesas, al tiu ˆcio cio sukcesas. Kiun la sorto karesos, tiu sukcesos. Kiun malˆgojo gojo ne turmentas, tiu gojon gôjon ne sentas. Kiun reˆgo go protektas, tiun ministro elektas. Kiun vesto ornamas, tiun homoj ekamas. Klopodi pri ˆcies cies favoro estas pleje malsaˆ ga ga laboro. Klopodi sen limo per korpo kaj animo. Klopodo estas kun mono, sed sen gi gî pli malbone. Knaba gusto kun forto da˘ uras uras gis gîs la morto. Knabon senfortan ˆciuj ciuj batoj bato j atingas. Koko krias fiere, sed ne danˆ gere. gere. Kolera kiel cento da diabloj. Kolera kiel rabia hundo. Kolero montras malsaˆ gulon. gulon. Kolero pravecon ne donas. Komenca inklino da˘ uras uras gi gî la fino. Komenci de Adamo. Komenci per Dio kaj fini per diablo. Komenci per flato kaj fini per bato.

48

* K *

Komenciˆgis gis mizero, ˆgi gi venas per pordo kaj fenestroj. Komenciˆgis gis proceso, mono fluas sen ˆceso. ceso. Komenco Aprila, trompo facila. Komenco bona, laboro duona. Komercisto estas ˆcasisto, casisto, li rigardas, r igardas, kiu sin ne gardas. Komparo ne estas pruvo. Komplezema malsaˆ gulo gulo estas pli danˆgera gera ol malamiko. Konateco ne estas hereda. Konduki la dancojn. Konfido naskas konfidon. Konfidu, sed vidu. Koniˆgas gas birdo la˘ u flugo kaj homo la˘u ago. Koniˆgas gas majstro la˘ u sia verko. Konkordo Konkord o malgrandaˆ malgr andaˆon on kreskigas, kresk igas, malkonkordo malkonkord o granda gran daˆˆon on ruinigas. Konscienco senmakula estas kuseno plej mola. Konscienco trankvila estas bona dormilo. Konsento Konsento konstruas, konstruas, malpaco detruas. Konservas eˆc karbo la strukturon de l’ arbo. Konsilojn ˆciu ciu donas, dona s, sed ne kiam oni bezonas. b ezonas. Konsilu kiu povas. Konsoliˆgas gas mizerulo, se li estas ne sola. Konstrui kastelojn en aero. Konstrui kastelon sur glacio. Konsumi sian anta˘ uan uan grason. Konsumi sian grenon anta˘ u gia gîa maturiˆgo. go. Kontenteco estas pli bona ol riˆceco. ceco. Kont Ko nten enti tigi gi ˆciun ci un eˆc anˆ angelo gêlo ne povas. Kontentigi la katon kaj kune la raton. Kontentulo Kontentul o estas pli feliˆca, ca, ol homo plej riˆca. ca. Kontra˘ u bato senatenda ekzistas nenia defendo. Kontra˘ u ˆciu ciu malfacilo malfac ilo ekzistas ekzist as konsilo.

49

* K *

Kontra˘ u ˆciu ciu rimedo rimed o ekzista e kzistass rimedo. r imedo. Kontra˘ u ˆciu ciu tedo ekzistas ekzist as rimedo. rimedo . Kontra˘ u doloro helpas bona humoro. Kontra˘ u faro farita ne helpas medito. Kontra˘ u forta mano la leˆ go go estas vana. Kontra˘ u homo fiera Dio estas severa. Kontra˘ u kalumnio helpas nenio. Kontra˘ u kalumnio ne povas batali b atali eˆc dio. Kontra˘ u lupo ne helpas kalkulo. Kontra˘ u malf ma lfel eliˆ iˆco co ne defe de fend ndas as eˆc riˆco. co . Kontra˘ u malfeliˆcoj coj baro ne ekzistas. Kontra˘ u muˆsoj so j bravulo, kontra˘ kontrau˘ homoj timulo. Kontra˘ u neesto ne helpas protesto. Kontra˘ u nehavo neh avo eˆc juˆgo go silentas. Kontra˘ u peko batalu, sed pekanton ne tuˆsu. su. Kontra˘ u peko prediku, sed pekinton pardonu. Kontra˘ u tuta kohorto eˆc Herkulo estas malforta. Kontra˘ u vesto vest o malbo mal bona na konspir kons piras as ˆciu ciu ˆstono. sto no. Kontra˘ u volo de Dio helpos nenio. Kontra˘ ustari ustar i per p er ˆciuj ciuj forto fort o j. Konu nin, nin , ˆsatu sat u nin! nin ! Korniko vundita propran voston timas. Koro pleniˆgas, gas, lango moviˆgas. gas. Koro tro plena, plena , buˆ b uˆso so parolas. parol as. Korvo al korvo okulon ne pikas. Kovri la buˆson son de sia konscienco. konscien co. Kresko mamuta, sed saˆgo go liliputa. Krevis la vazo anta˘ u la nazo. Krii el la tuta gorˆgo. go. Kritiki estas facile, fari malfacile. Kriu Kr iu eˆc ra˘ rauke, u˘ke, sed kanti ne ˆcesu. cesu.

50

* K *

Kudri per fluganta kudrilo. Kuiriston Kuiriston vaporo satigas. satigas. Kulo nenion valoras, sed ˆgia gia piko doloras. Kun Dio vi iros ˆcien, cien, sen Dio nenien. Kun edzo plej malmola estas pli bone ol sola. Kun kiu vi festas, tia vi estas. Kun kiu vi kuniˆgas, gas , tia t ia vi fariˆ far iˆgas. gas . Kun konfido neniam rapidu. Kun la peko en la mano. Kun sia tuta domo kaj havo. Kun sia tuta posedo kaj heredo. Kun urso promenu, sed pafilon prete tenu. Kun vero severa komercaˆo o forvelkos. Kune kaptite, kune punite. Kuradi kiel venenita muso. Kuraˆga ga homo en sia domo. Kuraˆga ga mieno anta˘ u propra kameno. Kuraˆge ge li staras, kiam muro lin baras. Kuraˆgo go ˆcion cio n atinga ati ngas. s. Kurba estas ligno, sed rekte gi gî brulas. Kurbiˆgadi gadi kiel diablo en akvo benita. Kurbiˆgu gu hoko la˘ u postuloj de l’ loko. Kuri de sia propra korpo. Kutimo estas dua naturo. Kvalito bona ne bezonas admonon. Kvina rado ˆce ce veturado. veturad o. Kvitiˆgas gas servo per reservo.

51


L La “por” kaj la “kontra˘ u”. u”. La “tuj” de sinjoroj estas multe da horoj. La afero estas plenumita. La afero havas tempon. La afero malsukcesis. La afero ne brulas. La afero ne iras glate. La afero ne staras sur pinto de ponto. La afero ne urˆ gas. gas. La dorm’ estas bona, se mankas la mono. La enigmo simple solviˆgas. gas. La felo tanadon ne valoras. La fino kronas la verkon. La forestanto fores tanto ˆciam ciam estas malprav malpr ava. a. La haroj disstariˆ gas. gas. La haro ha ro j stre st reˆˆciˆ ci ˆgas. ga s. La ˆeto estas farita. farit a. La konscienco lin ne turmentas. La lango de virino estas ˆsia sia glavo. La lastan el amaso atakas la hundo. La lipoj ne montru, kion manˆ gis gi s la buˆso. so . La loto estas tirita. La ludo kandelon ne valoras. La lumo por vero ofte estas danˆ gero. gero. La luno ne a˘ uskultas, uskultas, kiam hundo gin gîn insultas.

52

*L*

La manˆ gota gota fiˆso so estas ankora˘ ankorau˘ en la rivero. La mano lin jukas. La morto ne distingas, ˆciujn egale atingas. La morto ˆsercon sercon ne komprenas: oni gin gîn vokas, ˆgi gi venas. La muro havas orelojn. La parto plej vasta venos la lasta. La plej danˆ gera homo, malbona in’ en domo. gera La sama afero, sed kun la kapo al tero. La sigelo ankora˘ u ne estas metita. La tempo tem po ˆciam cia m malkaˆ mal kaˆsas sas la veron. vero n. La tempo venos, ni ˆcion cion komprenos. La tuta ludo ne valoras kandelon. La unua trovita. La vivo staras sur la karto. Laboro donas bonstaton, mallaboro malsaton. Laboro finita, ripozo merita. Laboro fortigas, ripozo putrigas. Laboro homon nutras; sen laboro li putras. Laboro kaj pacienco kondukas al potenco. Laboro kondukas al honoro kaj oro. Laboro lacigas, sed akiro gojigas. gôjigas. Laboro ne estas leporo: gi gî haltos, ne forsaltos. Lang’ estas mola kaj la˘ uvole uvole petola. Langa vundo plej profunda. Lango miela, sed koro kruela. Lango nenion atingas, se gin gîn saˆgo go ne svingas. Larmo virina balda˘ u sekiˆgas. gas. Larmoj pravecon ne pruvas. Larmo j ˆsuldon suldon ne pagas. paga s. Lasi fali la manojn. La˘u ˆciuj ci uj leˆ legoj gôj de la arto.

53

*L*

La˘u la agoj de l’ homo estas lia nomo. La˘u la frukto oni arbon ekkonas. La˘udu udu belecon de l’ maro, sed ˆce ce rando de arbaro. La˘udu udu la maron, sed restu sur tero. La˘ udu udu tagon nur vespere. Lavu tutan jaron, negro ne blankiˆgos. gos. Lecionoj al profesoro estas vana laboro. Leˆge ge kaj rajte. Leˆgo go estas bona, se advokato gin gîn helpas. Leˆgo go estas cedema: kien vi deziras, gi ˆgi iras. Leˆgo go malaperas, moro da˘ uras. uras. Leˆgo go mallertulon ligas, lertulon fortigas. Leˆgo go pasi pa sintaˆ ntaˆon o n ne tuˆsas. sa s. Leˆgo go valoras por poste, sed ne por anta˘ ue. ue. Lernado havas havas maldolˆcan can radikon, sed se d bonan efikon. Lernado sen fruktoj ne restas. Lerneja sekreto ne iru al gazeto. Lernu juna, por esti saˆga ga maljuna. Lernu juna, vi scios maljuna. Lerteco Lert eco sorˆcon con ne bezonas. bez onas. Leviˆgu gu kun la suno, edziˆ gu gu dum juna. Li ankora˘ u havas la lakton sur la lipoj. Li atendas kaj plendas kaj denove atendas. Li atendas, ke okazo venu al lia nazo. Li bruligis al si la lipharojn. Li dentojn prunti ne bezonas. Li diris adia˘ u al la mondo surtera. Li donas peceton da pano kaj bategon per mano. Li eˆc el sablo vipojn vipo jn tordas. Li ekscitiˆgas gas kiel bolanta lakto. Li esploris iom la fundon de la glaso.

54

*L*

Li estas (la) portreto de sia patro. Li estas bravulo en sia angulo. Li estas en acida humoro. Li estas en klopodoj de l’ kapo gis gîs piedoj. Li estas flamiˆgema gema kiel rezina ligno. Li estas frotita kaj polurita. Li estas homo sperta kaj lerta. Li estas kompetenta, kiel besto pri arˆ gento. gento. Li estas preska˘ u mia frato; nepo de kuzo de onklo de konato. Li estas sia propra mastrino. Li estas vera hidrargo. Li faras fa ras princan promeson, sed ne havas havas eˆc speson. Li faris sian lastan translokiˆgon. gon. Li foriris kun longa nazo. Li forpelis siajn piedojn. Li havas ankora˘ u la lakton sur la lipoj. Li havas ankora˘ u printempon en kapo. Li havas cerbon ne tro potencan. Li havas ˆciun ciun horon horo n alian moron. moro n. Li havas dentojn ne por parado. Li havas en la cerbo tro multe da herbo. Li havas la kapon fortike sur la kolo. Li havas la kapon sur (la) gusta gûsta loko. Li havas muˆson son en la kapo. Li havas nek n ek ˆcelon, celon , nek kelon. Li havas pli da mono ol da bezono. Li havas pli da mono, ol li povas kalkuli. Li havas havas pli da ˆsuldoj suldoj en la urbo, ol da haro j en la barbo. Li havas siajn kapricojn. Li havas truon en la manplato. Li havis viandon, mi havis nur oston; li havis la ˆguon, guon, mi pagis la koston.

55

*L*

Li jam estas trans montoj kaj maro. Li jam faras la lastan spiron. Li ˆus elramp elr ampis is el la ova ˆselo. sel o. Li komprenas predikon, kiel bovo muzikon. Li kuraˆ gon gon kolekti ne bezonas. Li loˆgas gas tie, kien eˆc birdo ne flugas. Li mem estas patrono por sia persono. Li mensog men sogas as maˆsine. sin e. Li mensogas tiel, ke la muroj krakas. Li minacas per fingro en la poˆso. so. Li ne elpensis la filozofian ˆstonon. Li ne elrampis ankora˘ u el la vindoj. Li ne enlasa enl asass puˆson son en sian sia n buˆson. son . Li ne n e estas el la grandaj granda j saˆguloj. guloj. Li ne estas el la regimento de timuloj. Li ne frapis al si ankora˘ u la kornojn. Li ne havas kapon de ministro. Li ne tolera tol erass eˆc muˆson son sur la muro. muro . Li neniam venkis la alfabeton. Li pafis sin for. Li parolas sen senco kaj sen interligo. Li pasis akvon kaj fajron fajr on kaj marˆcojn co jn kaj marojn. maro jn. Li prenos kaj benos. Li pulvon ne elpensis. Li ripozu trankvile! Li saltas gracie, kiel urso ebria. Li salutas profunde kaj mordas hunde. Li scias, kie la kankroj pasigas la vintron. Li serˆ s erˆcas cas la venton vento n sur s ur la kampo. kamp o. Li sidas en ˆsuldo suldo j gis gîs super sup er la ˆsultro sultr o j. Li ˆstelas stelas de na jbaro, por p or doni d oni al altaro.

56

*L*

Li ˆsvitas svi tas ankora anko ra˘ u˘ super la alfabeto. Li ta˘ ugas nek por studo, nek por ludo. ugas Li tenas la nazon supren. Li trafis el sub pluvo en riveron. Li tremas, kiel a˘ utuna utuna folio. Li vidas nur gis ˆgis la pinto de sia nazo. Li vivas en ˆguo guo kaj bruo. Li vivas hundan vivon. Li vivas sur la tero kiel en infero. Li vorton vort on en la poˆso so ne serˆcas. cas . Li zorgas pri gi gî kiel pri neˆgo go pasintjara. pasintjara. Lia animo forkuris en la pinton de la piedo. Lia cerbo iris promeni. Liaj dentoj povas festi sabaton. Liaj dentoj povas forgesi sian metion. Liaj flugiloj paraliziˆgis. gis. Liberulo iras, kien li deziras. Ligno fendita facile flamiˆ gas. gas. Lin tuˆsas sas nek admono, nek ordono. Lipharo de grandsinjoro, sed koro de leporo. Liveru nur panon, manˆ gontoj gontoj sin trovos. Loˆgi gi en la fino de la mondo. Longa dormado dorma do ˆsuldo suldo jn kreskiga kr eskigas. s. Longa konsidero savas de sufero. Long Lo ngee ˆcerp ce rpas as la kruˆ kr uˆco, co , gis gîs gi ˆgi fine rompiˆgas. gas. Longe ˆstelas stela s ˆstelisto, steli sto, tamen fine li pendos. pen dos. Ludi kun iu ludon de pugnoj. Ludi ventobatadon. Ludo aparte, kaj afero aparte. Luksa la vesto, sed se d malplena la poˆso. so. Lumo fariˆ gos, gos, kulpulo troviˆgos. gos.

57

*L*

Lupoo dormanta Lup dorma nta ˆsafon safon ne kaptas. Lupo kaptas, sed li anka˘ u enfalas. Lupo lupon ne manˆ gas. gas. Lup Lu p o ˆsanˆ sa nˆgas gas la harojn, sed ne la farojn. Lupo sopiras, al arbaro sin tiras.

58


M Maˆ Ma ˆci kaj ka j rema re maˆˆci. ci . Magia rondo. Malamanto de faro estas amanto de kalendaro. Malanta˘ u barilo kuraˆ go go estas facila. Malanta˘ ue ue mizero, anta˘ ue ue malespero. Malaperis kiel ˆstono en maron. Malaperis, kiel vaporo. Malbona herbo froston ne timas. Malbona virino diablon superas. Malbo Mal bone ne kaˆsita sit a ˆstelis ste liston ton incita inc itas. s. Malbonon oni memori me mori ne ˆcesas, cesas, bonon b onon oni balda˘ baldau˘ forgesas. Malbonulon diablo ne prenas. Maldolˆca ca por la lango, sed saniga por p or la sango. Malfeliˆ Malfel iˆco co inviton ne atendas. atend as. Malfeliˆ Malfel iˆco co kaj peko leviˆgas gas sen veko. Malfeliˆ Malfel iˆco co komuna estas malpli premanta. prema nta. Malfeliˆ Malfel iˆco co malofte maloft e venas sole. Malfel Mal feliˆ iˆco co sin ne genas, gênas, faru geston, gi gî tuj venas. Malfeliˆco co venas rajde, ra jde, foriras piede. Malfeliˆ Malfel iˆco co venas sen alvoko. Malfel Mal feliˆ iˆco co venas, vena s, malfel mal feliˆ iˆcon con kuntren kunt renas. as. Malfeliˆ Malfel iˆcoj co j kaj bato j venas ˆciam ciam kun frato j. Malfermita Malfer mita kelo tentas al ˆstelo. stelo . Malgranda aspekte, sed granda intelekte. Malgranda birdeto, sed akra ungeto.

59

* M *

Malgranda estas la flamo, tamen ne mankas la fumo. Malgranda pezo, sed granda prezo. Malgrandaj infanoj ka˘ uzas laboron, grandaj, doloron. uzas Malhumilec Malhumilecoo estas kara plezuro. Maljunaj jaroj, sed ne saˆ gaj gaj faroj. Malkovri al iu sian koron. Malnova afero en nova livero. Malpaco pro limo fariˆ gas kutimo, malpaco pro kredo fariˆ gas gas gas heredo. Malpaculo. Malpac Mal paculo ulon n ˆciu ciu batas. bat as. Malplaˆcas cas nenio, se taksas taksa s pasio. pa sio. Malplena sako tentas al peko. Malpli da havo, malpli da zorgoj. Malpli da posedo, malpli da tedo. Malpli esperu, pli konsideru. Malproksime vidas, anta˘ u la nazo ne vidas. Malpurulo. Malriˆca ca kiel muso preˆgeja. geja. Malriˆceco ceco ne estas krimo, tamen kondukas kondukas al malestimo. Malriˆceco ceco ne estas esta s malvirto. malvir to. Malriˆcigas cigas ne nehavado, nehavado, sed tro granda dezirado. Malriˆculo culo parenco pare ncojn jn ne havas. Malriˆculo culo rabiston rabis ton ne timas. Malsaˆga ga kiel ˆstipo sti po.. Malsaˆgo go estas najbaro de mizero. Malsaˆgulo gulo ˆcie cie sian nomon skribas. skriba s. Malsaˆgulo gulo de ˆciuj ciuj flankoj. flanko j. Malsaˆ gulo gulo diris vorteton, saˆgulo gulo komprenas la tutan aferon. Malsaˆgulo gulo en foiro estas bona akiro. Malsaˆgulo gulo kaj infano parolas la veron. Malsaˆgulo gulo kiel tamburo: kiu pasas, lin batas.

60

* M *

Malsaˆgulo gulo malpacigis kaj dek saˆguloj guloj repacigi ne povas. Malsaˆgulo gulo ne griziˆ gas gas nek senhariˆgas. gas. Malsaˆ gulo gulo ofte estas profeto. Malsaˆgulo gul o ˆstonon sto non ˆetis, et is, dek saˆguloj guloj gin gîn ne atingos. Malsaˆgulo gulo venas, komercisto festenas. Malsaˆguloj guloj kreskas mem, sen plugo kaj sem’. Malsaˆgulon gul on favoras favor as feliˆ fel iˆco. co. Malsaˆgulon gulon oni batas eˆc en la preˆ gejo. gejo. Malsanan demandu, al sana donu. Malsano venas rapide, for iras rigide. Malsata stomako orelon ne havas. Malsato donas spriton. Malsato Malsat o malfort ma lfortigas, igas, ˆsuldo suldo suferigas. sufer igas. Malsato ne estas frato. Malsato plej bone gustigas la manˆ gon. gon. Malsatulon la fabloj ne nutros. Malˆ Ma lˆspar sp arul uloo guas gûas nelonge, avarulo neniam. Mankas klapo en lia kapo. Mankis al Petro klopodo klop odoj, j, li aˆcetis cetis al a l si domon. Manko de oro ne estas malhonoro. Mano dekstra ne sciu, kion faras la maldektra. Mano manon lavas. Mano pekis, dorso pagas. Manon malkvietan malkvie tan ˆciu ciu muro atakas. Marˆcand(a can d(ad)o d)o aˆceti cet i ne deviga dev igas. s. Maro ˆciujn ciujn riverojn ricevas, kaj tamen ne krevas. Maro da mizeroj. mizero j. Mar de mis¨ mis¨ı¿ 12 rias. Mastro elbabilis, gastoj ne silentos. Mastro en vojo, servantoj en gojo. gôjo. Matena horo estas plena de oro. Matenas, vesperas, kaj tago malaperas.

61

* M *

Matura aˆ go. go. Melki kaproviron. Melku bovon senfine, li lakton ne donos. Memori pri mezuro en laboro kaj plezuro. Mensoganto devas havi bonan memoron. Mensogas kiel funebra parolo. Mensogas kiel gazeto. Mensogas kiel kalendaro. Mensogo kaj ˆstelo stelo estas du fratoj. frato j. Mensogo malproksimen ne kondukas. Mensogu kiom vi volas, sed memoru kion vi parolas. Meti trabojn sur la vojon. Metio lacigas, metio vivigas. Metio manˆgon gon ne bezonas kaj manˆ gon gon tamen donas. Mezuri la˘ u sia metro. Mi anka˘ u lokon sur la tero okupas. Mi blinde pafos, eble trafos. Mi flanke sidis, mi ne a˘udis udis nek vidis. Mi havas pri tio nek scion nek supozon. Mi hejme sidis, nenion vidis. Mi konas miajn homojn. Mi lavas al mi la manojn. Mi lin liberigis, li min saˆgigis. gigis. Mi ne povas kapti en ˆgi gi la sencon. Mi ne volas baton, mi ne volas kompaton. Mi ne volas tion ˆci ci scii. Mi panon ne esperis, subite kuko aperis. Mia lango, mia malamiko. Mia loˆgejo gejo estas mia reˆ gejo. gejo. Mia loˆgejo, gej o, mia reˆgejo. gejo. Mielo sur lango, kaj glacio en koro.

62

* M *

Mieno fiera al ludo mizera. Miljaro Miljar o j ne n e povis, p ovis, minuto elˆsovis. sovis. Min ne n e tuˆsas sas la afero, mi staras sta ras ekstere. Minacas dento al la vento. Minaci per pugno en la poˆso. so. Minacoj ne mortigas. Miraklo inter mirakloj. Mizero faras lerta, mizero faras sperta. Mizero faras viziton, ne atendante inviton. Mizero havas talentan kapon. Mizero instruas. instruas. Mizero piedojn sanigas, kolon elastigas. Mizero plej ekstreme, Dio plej proksime. Mizero saltas, mizero haltas. Mizero sur mizero. Mola kiel vakso. Mono amas kalkulon. Mono estas reˆ go, go, mono estas leˆgo. go. Mono fluas al riˆculo, culo, bato j al malriˆculo. culo. Mono kuras al mono. Mono mondon regas. Mono monon naskas. Mono odoron ne havas, sian devenon ne diras. Mono perdita, p erdita, nenio ne nio perdita; p erdita; honoro ho noro perdita, p erdita, ˆcio cio perdita. p erdita. Mono plenumas plenuma s ˆciujn ciujn ofico jn. Mono publika estu fortika. Monto gravediˆ gis, gis, muso naskiˆgis. gis. Montradi al si reciproke la dentojn. Montras parolo, kion cerbo valoras. Montroj kaj konsiloj estas facilaj. Montru moneron, moner on, ˆcio cio fariˆgos. gos.

63

* M *

Mordantaj hundoj kuras ˆciam ciam kun vundoj. vu ndoj. Morga˘ u estas la amata tago de mallaboruloj. Morga˘ u frue venos plue. Mortint Mor tintaa serˆcu cu ˆcielon cie lon,, vivanta v ivanta ian celon. cel on. Muele sencele. Muelilo Muelilo haltas, muelisto eksaltas. eksaltas. Multaj kompatantoj, sed neniu helpanto. Multaj svatiˆgas, gas , feliˆ fel iˆculo cul o edziˆ edz iˆgas. gas. Multaj vokitoj, sed ne multaj elektitoj. Multe da fianˆcoj, co j, sed la gusta gûsta ne venas. Multe da peno, neniom da pano. Multe da sprito, sed neniom da profito. Multe en kapo, sed nenio en poˆso. so. Multe entreprenis, sed ne multe eltenis. Multe komencite, malmulte plenumite. Murmuregas la urso, sed danci gi gî devas. Murmuri tra la dentoj. Muso la katon ˆciam ciam ofendis. ofen dis. Muso satiˆgis, gis, faruno malboniˆgis. gis.

64


N Naivuloj jam ne ekzistas. Najbaro ne gemas, gêmas, kiam boto nin premas. Naskiˆgas gas fianˆcino cin o por po r sia fianˆco. co. Naskiˆgu, gu, edziˆgu gu kaj mortu, ˆciam ciam monon alportu. Nazo supren, vento anta˘ uen. uen. Ne atendis, ne esperis, malfeliˆco co aperis. Ne atendita, ne esperita ofte venas subite. Ne atingos krio ˆgis gis la trono de Dio. Ne a˘ uskutinte, ne kondamnu. uskutinte, Ne batalu pot’ el tero kontra˘ u kaldrono el fero. Ne batas bastono sen persono. Ne beda˘ uru uru hiera˘ uan, uan, ne atendu morga˘ uan, uan, ne forlasu hodia˘ uan. uan. Ne bela estas amata, sed amata estas bela. Ne bela estas kara, sed kara estas bela. Ne beligas loko homon, sed homo la lokon. Ne bezonas la kapo konsilon de kruroj. Ne ˆciam ci am da˘ dauras u ˘ras malbona vetero, ne ˆciam ciam da˘ uras uras homa sufero. Ne ˆciam ciam estas festo, festo , venos veno s anka˘ a nka˘ u fasto. Ne ˆciam ciam estas sankta sankt a Johano. Johano . Ne ˆciam cia m per pe r aˆgo go mezuriˆ gas gas la saˆgo. go. Ne ˆcio cio batas, bata s, kio tondras. tond ras. Ne ˆcio cio brilanta brila nta estas diamanto. diamanto . Ne ˆcio cio griza estas lupo. lupo . Ne ˆcio cio utilas, utila s, kio brilas. brilas . Ne ˆcion cion oni devas severe ekzameni. ekzam eni.

65

* N *

Ne ˆciu ciu aspiranto aspir anto devas esti e sti prenanto. prena nto. Ne ˆciu ciu bo jato jat o estas est as ˆstelist ste listo. o. Ne ˆciu fianˆcigas, gâs, kiu svatiˆgas. gas. Ne ˆciu gibulo gîbulo estas sanktulo. Ne ˆciu ci u havas egal eg alan an feliˆ fe liˆcon. co n. Ne ˆciu ciu hundo bojanta bo janta estas e stas hundo mordanta. Ne ˆciu ciu papereto estas blanka bileto. Ne ˆciu ciu raporto estas vera vorto. Ne ˆciuj ci uj havas egal eg alan an feliˆ fe liˆcon. co n. Ne defendas oro kontra˘ u doloro. Ne demandu scienculon, demandu spertulon. Ne diru “hop” anta˘ u la salto. Ne doloras frapo sur fremda kapo. Ne donu kaj ne boju. Ne ekpepi! Ne ekzistas en komerco amikeco nek ˆserco. serco. Ne ekzistas forto kontra˘ u la morto. Ne ekzistas fumo sen brulo. Ne ekzistas fumo sen fajro. Ne ekzistas honoro sen laboro. Ne ekzistas honoro sen laboro. Ne ekzistas juneco sen kapricoj, nek maljuneco sen malicoj. Ne ekzistas kareso sen intereso. Ne ekzistas mono, ne ekzistas dono. Ne ekzistas naiva vulpo, ne ekzistas homo sen kulpo. Ne ekzistas ofico sen benefico. Ne ekzistas regulo sen escepto. Ne ekzistas savo kontra˘ u malbona virino. Ne ekzistas terno sen nazo, nek fakto sen bazo. Ne el ˆciu ciu ligno oni faras violonon. Ne el unu forno li manˆgis gis jam panon.

66

* N *

Ne elverˆsu su la malpuran, malpur an, anta˘u ol vi havas la puran. Ne elvoku lupon el la arbaro. Ne elvoku lupon el la arbaro. Ne en ˆciu ciu afero afer o estu severa. Ne en unu tago elkreskis Kartago. Ne estas piediranto kolego al rajdanto. Ne estingu la fajron, kiu vin ne bruligas. Ne falas frukto malproksime de l’arbo. Ne fanfaronu fanfaronu irante, irante, fanfaronu fanfaronu revenante. revenante. Ne faru kalkulon sen la mastro. Ne fidu amikon, kiu havas jam flikon. Ne fidu fidelulon, fidu propran okulon. Ne fidu heredon, fidu posedon. Ne gutas guta s mielo m ielo el la ˆcielo. cielo. Ne havante, havante, oni petas; ricevinte, forˆ forˆetas. Ne helpas glorkrono al malplena kaldrono. Ne helpas plendo nek ploro kontra˘ u kreditoro. Ne helpas ploro al doloro. Ne helpas spegulo al malbelulo. Ne hontu penti pri faro, hontu persisti en eraro. Ne insultu mizeran, ne moku malliberan. Ne iras hakilo al kolo humila. Ne iru al fremda anaro kun via regularo. Ne iru fadeno anta˘ u kudrilo. Ne iru okuloj super la frunton. Ne juˆgo go kondamnas, sed juˆ ganto. ganto. Ne juˆgu gu pri afero la˘ u gia gîa ekstero. Ne kaptita, ne punita. Ne karesu per mano, sed karesu per pano. Ne kaˆsigas gâs lia lango malanta˘ u la vango. Ne konante la profundecon, ne iru en la riveron.

67

* N *

Ne kondamnu alian, oni vin ne kondamnos. Ne kotas besto en sia nesto. Ne kraˆcu cu en puton, puto n, ˆcar car vi trinki trink i bezonas. bez onas. Ne kredas ˆstelisto, ke honestaj honesta j ekzistas. Ne kredu al orelo, kredu al okulo. Ne kredu al parolo sen propra kontrolo. Ne kvanto, sed kvalito, decidas pri merito. Ne laciˆgos gos mano, ne fariˆ gos gos pano. Ne laciˆgu gu viaj manoj pri fremdaj infanoj. Ne la˘ udu udu la tagon anta˘ u vespero. Ne longe sinjora da˘ uras uras favoro. Ne mankas tombo por mortinto nek pano por vivanto. Ne maro dronigas ˆsipon, sipon, sed la ventoj. Ne mia estas la ˆcevalo, cevalo, min ne tuˆsas sas gia gîa falo. Ne moku mizeron de alia, ˆcar car balda˘ u venos via. Ne moku riveron, ne atinginte la teron. Ne movi la buˆson. son . Ne naskas porko leonidon, nek korniko aglidon. Ne naskiˆgu gu riˆca, ca, naskiˆ nas kiˆgu gu feliˆ fe liˆca. ca . Ne pekas drinkulo, pekas ebriulo. Ne pelu tiun, kiu mem forkuras. Ne pentru la diablon sur la muro. Ne por lupo estas supo. Ne povas ˆciu ciu homo esti pap’ en Romo. Ne prediku, knabino, al via patrino. Ne prenis pr enis pastro la donon, rekaˆ rekaˆsu su sako sa ko la monon. Ne prokrastu gis gîs morga˘ u, kion vi povas fari hodia˘u. u, u. Ne punu edzinon anta˘ u infanaj okuloj, ne punu infanojn anta˘ u fremduloj. Ne puˆsu su vian regularon en fremdam anaron. Ne rapidu insulti, volu a˘uskulti. uskulti. Ne rapidu kun fido anta˘ u longa kunesido.

68

* N *

Ne rapidu kun vortoj, rapidu kun faroj. Ne rapidu, trankvile decidu. Ne rezonu pri tio, kio estas ekster via metio. Ne sama la vento blovas konstante. Ne sanktuloj sanktuloj potojn faras. faras. Ne serˆcu cu bon bonan an arbaron, arbar on, serˆcu cu bon bonan an najbaro na jbaron. n. Ne servas larmo anstata˘ u armo. Ne ˆsovu sovu (la) nazon en fremdam vazon. Ne ˆspari spari monon nek penon. pen on. Ne sperite, ne sonˆ gite. gite. Ne spiciˆgas gas manˆ go go de mastrina beleco. Ne ˆstelus ste lus ˆstelis ste listo toj, j, se ne ekzist ekz istus us kaˆsisto sist o j. Ne sufiˆ s ufiˆcas cas ploro al kredit k reditoro. oro. Ne ta˘ ugas du ursoj por unu nesto. ugas Ne ta˘ ugas la vero por komerca afero. ugas Ne timu hundon bojantan, timu hundon silentan. Ne timu tranˆcilon, cilon, timu babilon. babilo n. Ne trovante t rovante bovinon, b ovinon, oni ˆstelas stelas kokinon. Ne unu fajron faj ron li pasis, pa sis, ne unu hundo lin ˆcasis. casis. Ne unu hundo lin mordis, ne unu vento lin tordis. Ne valoranto valor anto plaˆcas, cas , sed plaˆcanto cant o valoras. valor as. Ne valoras bofilo, kiam mortis filino. Ne valoras la akiro eˆc la penon de l’ deziro. Ne valoras la faro la koston de l’ preparo. Ne veku malfeliˆ malfel iˆcon, con, kiam gi gî dormas. Ne venas honoro sen laboro. Ne venas mont’ al monto, sed homo homon renkontas. Ne venos rato mem al (la) kato. Ne vivu kiel vi volas, vivu kiel vi povas. Ne voku diablon d iablon ˆcar car li povas aperi. ap eri. Ne volas kokin’ al festeno, sed oni gin gîn trenas perforte.

69

* N *

Ne volis rajdi raj di sur ˆcevalo, cevalo, ekrajdis ekra jdis sur azeno. Ne zorgu pri tio, kio estas ekster via scio. Nebuligi (al iu) la okulojn. Neceseco kontra˘ uvola uvola estas leˆgo go malmola. Neceso ne estas kareso. Neevitebla Neevitebla malbono. Neˆgo go kaˆsas sa s nur gis gîs printempo. Negocaj Negocaj aferoj aferoj estas estas severaj. severaj. Nek al teksto, nek al preteksto. Nek al temo, nek al celo. Nek eniro, nek eliro. Nek ˆgojo, gojo, nek malˆgojo g ojo da˘ uras uras eterne. Nek ˆgojo, gojo, nek malˆgojo g ojo da˘ uras uras eterne. Nek helpeble, ne konsileble. Nek io, nek alio. Nek pikite, nek hakite. Nek pio por Dio, nek kapablo por diablo. Nek por baki, nek por haki. Nek transnaˆ geble, geble, nek transireble. Neleˆge ge akirita ne estas profita. Nenia ago fariˆgas gas sen pago. Nenia konstruo povas esti sen bruo. Nenia peketo restas longe sekreto. Nenia peno nek provo donos lakton de bovo. Neniam atendita ofte venas subite. Nenie semata, nenie trovata. Nenio pli grandan mizeron prezentas, ol se sano mankas kaj kaj ˆsuldoj suldo j turmentas. Neniom da oro, sed bona gloro. Neniu estas profeto en sia urbeto. Neniu sanktulo estas sen makulo. Neniu scias, kio morga˘ u lin trafos.

70

* N *

Neniu vidas, kio lin insidas. Nesciado de leˆ go go neniun pravigas. Nevo de papo facile fariˆ gas gas kardinalo. Ni amu nin frate, sed ni kalkulu akurate. Ni facile forgesas, kio nin ne interesas. Ni forgesas averton, ni memoras la sperton. Ni laboru kaj esperu. Ni reciproke nin konas, klarigon ne bezonas. Ni vidas, kiu ridas; kiu ploras, ni ne vidas. Nigran kornikon sapo ne blankigos. Nigro sur blanko pruvas sen manko. Nin ˆciam ciam ravas, kion ki on ni ne havas. Nin instruas eraro, kiun faras najbaro. Nobelo promesojn disdonas, kampulo promesojn plenumas. Nokte eˆc monstr m onstroo estas e stas belulo. be lulo. Nomo egala, sed esenco mala. Notu en la kamentubo. Nova balailo bone balaas. Nova stato, nova vivo. Novaj sinjoroj, novaj moroj. Nudaa kaj kruda, Nud kru da, sen groˆso so en poˆso. so. Nuksoj venis, kiam dentoj elfalis. Nun finiˆgas gas mia klereco. Nur pano kun fromaˆ go, go, sed afabla vizaˆgo. go. Nur sufe su feri rinto nto ˆsata sa tass feliˆ fe liˆcon. co n. Nur tiu ne eraras, kiu neniam ion faras. Nutri per promesoj.

71


O Obstina kiel kapro. Ofta festo, malplena kesto. Ofte ˆcapo capo de kampulo kovras kapon de saˆ gulo. gulo. Ofte de ka˘ uzo senenhava venas efiko plej grava. uzo Ofte kantas kantas la buˆso, so, kiam ploras la koro. Ofte ligis malsaˆgulo gulo kaj (dek) saˆguloj guloj malligi ne povas. Ofte mano forgesas, kion buˆso so promesas. Ofte saˆgulo gulo vivas malriˆce ce kaj malsaˆgulo gu lo feliˆ fe liˆce. ce . Okaza komplimento ne iras al testamento. Okazo faras far as ˆstelist ste liston. on. Okazo kreas kre as ˆstelist ste liston. on. Okazon kaptu ˆce ce l’ kapo, ˆcar car la vosto estas esta s glita. glita . Okulo avidas ˆcion, cion, kion vidas. Okulo de mastro pli ol beno de pastro. Okulo ne atentas, dorso eksentas. Okulo ne vidis, pagu la sako. Okuloj estas pli grandaj ol la ventro. Okupi sen celo lokon sub ˆcielo. cielo . Oni akceptas la˘ u vizago, oni forlasas la˘ u saˆgo. go. Oni batas la oron, por provi gian ˆgian valoron. Oni batas ne la aˆgon, gon, sed la vizaˆgon. gon. Oni batas per vipo, por ke sentu la ripo. Oni batas, malkaresas, kaj eˆc plori ne permesas. Oni bonon forgesos, malbonon memoras. Oni donacas per speso kaj laborigas por spesmilo.

72

*O *

Oni ekkonas bovon per la vido kaj malsaˆ gulon gulon per lia rido. Oni elbatas kojnon per kojno. Oni estas est as riˆca ca neniam nen iam sufiˆce. ce. Oni faris, faris , oni ˆcesis, cesis, kaj ni ˆcion cion forgesis. forge sis. Oni invitas - venu; oni donacas - prenu. Oni komencas komenca s per ˆsteleto stele tojj kaj ka j finas per ˆstelego stele goj. j. Oni konsilas kaj konsolas, sed helpi ne volas. Oni lekas la manon, sed celas la panon. Oni lin konas, kiel blankan lupon. Oni lin konas, kiel makulharan hundon. Oni lin konas, kiel malbonan moneron. Oni maron admiras, se oni maron ne iras. Oni metis makulon en mian kalkulon. Oni ne pagas per gloro al sia tajloro. Oni ne povas sin movi la˘u ˆciu ciu vento aparte apa rte.. Oni perfidon prenas, sed perfidulon abomenas. Oni prenas avide, oni redonas malrapide. Oni prenas per manoj, redonas per piedoj. Oni priˆstelas stelas ne riˆculon, culon , sed sengardulo senga rdulon. n. Oni tondas tond as ˆsafino safino jn, tremas trema s la ˆsafo safo j. Oni vivas ne kun mono, sed kun persono. Oni vokas la bovon ne festeni, sed treni. Ora Or a ˆslos sl osilo ilo ˆcion ci on malfe ma lferm rmas as.. Ora ˆslosilo slo silo ˆciun ciu n pordo po rdon n malfer mal fermas mas.. Ordigi al iu la kapon. Ordo estas beno por ˆciu ciu entrepreno. Ordonita Ordon ita kiso havas guston gus ton maldolˆcan. can. Oro estas pli peza ol fero, pli malpeza ol aero. Oro nur fingron eksvingas kaj ˆcion cion atingas. Ovo kokinon ne instruas.

73


P Paca silento, silento , ke ne n e blovas eˆc vento. Paco al lia cindro! Pafi - maltrafi. Pagas maljunaj jaroj por junaj eraroj. Pagas ne riˆculo, culo, pagas paga s kulpulo k ulpulo.. Pagi por fremda festeno. Pagi sen partopreno por fremda festeno. Pago de ˆsuldanto sulda nto estas bon bonaa en ˆciu ciu kvanto. Pagos lupo lup o por la ˆsafo. safo. Palpi al iu la pulson. Pano Pa no buˆson so n ne serˆ se rˆcas. ca s. Pano estas alportita, korbo estu forˆ forˆetita. Pardonemeco superas justecon. Parenc’ al parenco ne malhelpas intence. Parenco per Adamo. Parolanto semas, a˘ udanto udanto rikoltas. Paroli dolˆce ce en la orelon. orelo n. Paroli per vortoj kovritaj. Paroli Paro li sensen sen sencaˆ caˆon. on . Parolo anˆ gela, gela, sed penso pen so pri ˆstelo. stelo . Parolo estas arˆgento, gento, oron similas silento. Parol Pa roloj oj kaj faroj estas estas malsam malsamaj aj aferoj. aferoj. Pasero sperta estas lerta. Pasero sperta ne bezonas averton. Pasinta doloro for el memoro.

74

* P *

Pastro ˆsafon safon ne prenas, prena s, gi gî hejmen revenas. Pastro vivas de preˆgoj, goj, advokato de leˆgoj. goj. Pastron nutras preˆ gejo. gejo. Patroj Patro j avaras, infano infan o j malˆ ma lˆsparas. spara s. Pecon detranˆcitan citan al la pano ne regluu. Pekas junuloj kaj pekas maljunuloj. Peke akirita ne estas profita. Pekinto pentas, kolero silentas. Peko kaj eraro estas ecoj de l’homaro. Peko malnova perdas pekecon. Pekon serˆci ci oni ne bezonas. bez onas. Peli tagojn sen afero de mateno al vespero. Pelis pavon, falis kavon. Pelu mizeron tra l’ pordo, gi gî revenos tra l’ fenestro. Pendonto ne dronos. Pensoj iras trans limo sen pago kaj timo. Per bezono venas mono. Per eraro ne praviˆ gas gas la faro. Per insulto kaj kolero ne klariˆ gas gas afero. Per kio la veto? Per la kapo malsupren. Per lango flatas, per mano batas. Per lerta admono alfluas la mono. Per mezuro kaj peso akiriˆ gas gas sukceso. sukceso. Per mono eˆc silento fariˆgas gas elokvento. Per mono, ne per mano punu vilaˆganon. ganon. Per oreloj, ne per okuloj, edzinon elektu. Per pacienco kaj fervoro sukcesas ˆciu ciu laboro. Per pacienco venas scienco. Per parolo li bruas, tutan urbon detruas. Per promesoj estas pavimita la infero.

75

* P *

Per tro multa varto malboniˆ gas gas la farto. Per unu ˆstono oni du ˆeto jn ne faras. fara s. Per vorto gentila gêntila ˆcio cio estas facila. facila . Perdi la kandelon el la kapo. Perdi la kuraˆgon. gon. Perdi la saˆgon. gon. Perdiˆ gas per pruntedono amiko kaj mono. gas Perdinta la kapon pri haroj ne ploras. Pereis ˆsafino, safino , pereu per eu anka˘ u la ˆsafid sa fido. o. Perforta amo estas plej forta malamo. Peto de barono estas ordono. Peto kaj demando kondukas tra l’ tuta lando. Petolado sen mezuro ne kondukas al plezuro. Petolu, diboˆ dib oˆcu, cu, sed poste pos te sorton sorto n ne riproˆcu. cu. Petro kornojn tenas, Pa˘ ulo ulo lakton prenas. Petro parolas sen direkto, sed Pa˘ ulo ulo konjektu. Petro rifuzas, Pa˘ ulo ulo ekuzas. Petron kruro doloras, Karolo ne lamas. Piaj deziroj. deziroj. Piedo ne atentis, kapo eksentis. Piki al iu la vundan lokon. Plej bona gvidilo estas la lango. Plej bona kuracisto estas la tempo. Plej bona sprito estas silento. Plej bone ridas, kiu laste ridas. Plej certa laboro, laboro per oro. Plej danˆgera gera malsano estas manko de saˆ go. go. Plej facile promeso rimiˆgas gas kun forgeso. Plej granda potenco kuˆsas sas en la komenco. Plej juna katido musojn jam pelas. Plej kruela estas redono por farita bono.

76

* P *

Plej kuirita kampulo ˆciam ciam restos krudulo. Plej saˆga ga maljunulo ne estas tro saˆ ga. ga. Plena estas la infero de promesitaj aferoj. Plena glaso da vino, sed kun guto da veneno. Plena kaso ˆsteliston steli ston altiras. altir as. Plena sako ˆciun ciun mastron al vi klinos. Plena stomako la˘ udas udas la faston. Plenblovi la lipojn. Plendoj stomakon ne plenigas. Plenumiˆ gis la tasko per granda fiasko. gis Plenumita via ofico, nun pasis via vico! Pli allogas kulero da mielo, ol da vinagro barelo. Pli bona amiko intima ol parenco malproksima. Pli bona apude najbaro, ol frato post arbaro. Pli bon bonaa branˆ b ranˆco co sennuksa, sennuksa , ol kaˆ go go plej luksa. Pli bon bonaa ˆcifona cifon a vesto, ol riˆceco ceco en malhonesto malhon esto.. Pli bona estas gajno malgranda, ol granda malgajno. Pli bona estas io, ol nenio. Pli bona estas malamiko de bona. Pli bona estas malgranda “jen prenu” ol granda “morga˘ u venu”. Pli bon bonaa estas paco feliˆca, ca, ol havo plej riˆca. ca. Pli bona estas saˆga ga malamiko, ol malsaˆga ga amiko. Pli bona estas virto sen oro, ol oro sen honoro. Pli bona estas vorto afabla, ol kuko agrabla. Pli bona homo sen mono ol mono sen homo. Pli bona io, ol nenio. Pli bona b ona pano pa no sen butero, ol (dolˆca) ca) kuko sen libero. Pli bona pura konscienco, ol malpura potenco. Pli bona virto sen oro, ol oro sen honoro. Pli bone estas enviigi, ol kompatigi. Pli bone estas havon fordoni, ol kun homoj malpaci.

77

* P *

Pli bone estas reiri, ol perdi la vojon. Pli bone estas sensale, ol tro sale. Pli bone estas ˆsviti, ol tremi. Pli bone fleksiˆgi, gi, ol rompiˆgi. gi. Pli bone malfrue, ol neniam. Pli bone malmulte gajni, ol multe perdi. Pli bone ne fari, ol erari. Pli bone ne sali, ol sali tro multe. Pli da bruo, ol da faro. Pli da havo, pli da klopodoj. Pli da infanoj, pli da beno. Pli da infanoj, pli da manoj. Pli da mono, pli da zorgo. Pli da okuloj, pli da certeco. Pli efike ol bato pelas malsato. Pli facile estas eviti ol spiti. Pli facile estas malbonon eviti, ol korekti. Pli facile estas multe elspezi, ol malmulte enspezi. Pli facile estas multon elspezi, ol malmulton enspezi. Pli facile estas ne iri, ol tro malfrue reiri. Pli facile estas perdi vilaˆgon, gon, ol akiri domon. Pli facile estas regi ol agi. Pli facile estas vilaˆgon gon perdi, ol domon akiri. Pli feliˆca ca estas donanto ol prenanto. Pli feliˆca ca estas martelo insultata, ol amboso amb oso kompatata. Pli feliˆca ca sinjoro sinjor o sen havo, ol riˆculo culo sed sklavo. Pli helpas he lpas guto g uto da feliˆco, co, ol barelo da saˆ go. go. Pli kara estas e stas kapo ol ˆcapo. cap o. Pli kara kapo ol ˆcapo. cap o. Pli kostas la sako, ol la tuta pako. Pli tiras virina haro, ol ˆcevala cevala paro.

78

* P *

Pli valoras faro nenia, ol faro malbona. Pli valoras interkonsento, ol juˆ ga ga dokumento. dokumento. Pli valoras konkorda ovo, ol malkonkorda bovo. Pli valoras kontenta spirito, ol granda profito. Pli valoras malgranda reganto, ol granda servanto. Pli valoras paco malbona, ol malpaco plej bona. Pli valoras propra ˆcemizo, cemizo, ol fremda plena valizo. valizo. Pli valoras senlaboreco, ol sensenca laboremeco. Pli valoras tuj ovo, ol poste bovo. Pli valoras vinagro donacita, ol vino aˆcetita. cetita. Pli zorgas unu patrino pri dek infanoj, ol dek infanoj pri unu patrino. Plibono estas malamiko de bono. Ploranton ni evitas, ridanton ni imitas. Plumo ne sentas, papero silentas. Pluvo en Aprilo, por la tero utilo. Popola kutimo havas valoron de leˆ go. go. Popolo diras, Dio diras. Por amiko intima ne ekzistas vojo malproksima. Por amiko komplezo neniam estas tro peza. Por ˆciu ciu ago venos (la) tempo de pago. Por ˆciu ciu faro estas horo. Por ˆciu ciu plezuro plezu ro devas esti e sti mezuro. mezur o. Por ebriulo ne ekzistas danˆ gero. gero. Por fremda koro ne ekzistas esploro. Por gasto ne petita mankas kulero. Por glate mensogi, oni spriton bezonas. Por honoro ni dankas, se manˆ g’ g’ al ni mankas. Por hundon dronigi, oni nomas gin gîn rabia. Por kapti ezokon, bongustigu la hokon. Por la mono pastra preˆgo, go, por la mono romp’ de leˆgo. go. Por li eˆc la muso ne estas sen felo.

79

* P *

Por longa malsano kurac’ estas vana. Por malfrua gasto restas nur osto. Por malsaˆ gulo gulo bastono, por saˆ gulo gulo leciono. Por malsanulo forto, por kokido la morto. Por mia malapero renversiˆ gu gu la tero. Por mia mono mi anka˘u estas barono. Por muˆ muˆson son mortigi, oni pafilegon ne uzas. Por nenio oni faras nenion. Por paro par o amanta ama nta ˆciu ciu loketo loket o sufiˆcas. cas . Por parolo delira ne ekzistas rediro. Por patrino ne ekzistas infano malbela. Por Pa˘ ulo, sperto; por Petro, averto. ulo, Por peko senkonscia puno nenia. Por pendigi pen digi ˆsteliston, stelis ton, anta˘ antaue u˘e lin kaptu. Por pot’ argila poto fera estas najbaro danˆ gera. gera. Por regna speso ne ekzistas forgeso. Por riˆculo cul o fasto, fas to, por po r malriˆ mal riˆculo cul o festo. fes to. Por ˆsafo safo tondita Dio venton moderigas. mo derigas. Por ˆsafon saf on forman for manˆ gî, lupo trovos pretekston. gi, Por saˆgulo gul o sufiˆcas cas aludo. alu do. Por sia s ia oro ˆciu ciu estas sinjoro. sinjor o. Por sperto sp erto kaj lerno ne sufiˆcas cas eterno. Por unu festeno, por alia ˆcagreno. cagreno. Por vendisto mensogo estas necesa apogo. Por via bono vin regalas bastono. Por virta orelo ne danˆ geras geras vorto malbela. Post alkutimiˆgo go doloras disiˆgo. go. Post brua vento subita silento. Post dolˆca ca vino restas acida vinagro. Post domaˆ go go venas saˆgo. go. Post dorma trankvilo venas bona konsilo.

80

* P *

Post kolero venas favoro. Post konfeso venas forgeso. Post la batalo preˆ go go ne helpas. Post la falo oni fariˆgas gas singarda. Post la fasto venas festo. Post la fino de l’ batalo estas multe da kuraˆguloj. guloj. Post mia malapero renversiˆ gu gu la tero. Post morto kuracilo jam estas sen utilo. Post nokta ripozo helpas la muzo. Post sufero venas prospero. Post vetero malbela lumas suno plej hela. Postulo ne pretendas, rifuzo ne ofendas. Poton taksu la˘ u sono, sinjoron la˘u tono. Prave li ricevas. Prave punite la˘ umerite. umerite. Prediki al surduloj. Preˆgejo gejo proksima, sed Dio malproksima. Preˆgon gon faru, sed farunon preparu. Preˆgu gu al la Eternulo, ne al Lia sanktulo. Preˆgu gu kore kaj laboru fervore. Preni iun sur la dentojn. Prenu kiel vi volas, la poto ˆciam ciam bolas. Pri dolˆca ca vorto ne fieru, fieru , maldolˆcan can ne koleru. Pri gustoj oni disputi ne devas. Pri havo najbara oni estas malavara. Pri kio amikoj sekretas, ili vian juˆgon gon ne petas. Pri kio estas la afero? Pri la lupo rakonto, kaj la lupo renkonte. Pri la ˆstrumpa stru mpa truo scias nur la ˆsuo. suo. Pri laboroj maldiligenta, pri festoj plej kompetenta. Pri lando malproksima estas bone mensogi.

81

* P *

Pri nenio oni povas ˆuri. uri. Pri propra afero neniu juˆ gas gas libere. Pri tio jam ˆciuj ciuj paseroj pasero j babilas. Printempo semas, a˘ utuno utuno rikoltas. Pripensu malrapide kaj agu decide. Pro amo al la kandelo kato lekas kandelingon. Pro eraro ne praviˆ gas gas la faro. Pro homo fiera gojas gôjas infero. Pro kapo malsaˆga ga suferas la kruroj. kruro j. Pro karta preno perdiˆ gis gis bieno. Pro limoj kaj baroj malpacas najbaroj. Pro multo da arboj li arbaron ne vidas. Pro najleto na jleto bagatela pereis ˆcevalo cevalo plej bela. Pro vorta ludo li eˆc patron ne domaˆ gas. gas. Pro vorta piko ofte perdiˆ gas gas amiko. Profiton celu, sed aliajn ne pelu. Prokrastita ne estas perdita. Proksima kubuto, sed ne por la buˆso. so. Promesi orajn montojn. Promesita trezoro estas sen valoro. Promeso estas larˆga, ga, plenumo estas esta s ˆsarˆga. ga. Promeso ne satigas. Pronomoj “mia”, “min” kaj “mi” en mondo reˆ gas ga s ˆciam ci am tri. tr i. Propeka kapro. Propra opinio ne estas leˆ go go por alia. Propra sufero, plej granda sur tero. Propra supo brogas, fremda allogas. Propra volo ordonon superas. Propran gibon gîbon neniu vidas. Propran vangon neniu batas. Proverbo estas sperto, proverbo estas averto.

82

* P *

Prunto amikon forpelas. Puno pekon svingas, favorkoreco gin gîn estingas. Pura ˆcielo cielo fulmon ne timas. Pura konscienco estas plej granda potenco. Putrado Putra do de fiˆso so komenciˆ komencigas gâs de l’ kapo.

83


R Rado malbona knaras plej multe. Rajdi Rajd i sur ˆcevalo cevalo oni ne lernas sen falo. Rakonti Rako nti ˆcion cio n farita far itass kaj kaˆsitan. sit an. Rangeto rangon respektu, modestan lokon elektu. Rano Ran o eˆc en palaco pal aco sopira sop irass pri marˆco. co. Rapide iras la vortoj, sed ne rapide la faroj. Rapide, senvide. Rapidu malrapide. malrapide. Raporti pri ˆciuj ciuj cirkonstancoj kaj nuancoj. Razisto raziston razas. Regna kaso, bon bonaa ˆcaso. caso. Reˆgo go donacis, sed polico minacas. Rekomendo kondukas al plendo. Renkontiˆ gis la kato kun sentima rato. gis Respektu Dion kaj reˆgon gon kaj obeu la leˆgon. gon. Restas nek konsilo, nek konsolo. Resti maljuna knabino. Restis nenio absolute, nek por mordi, nek por gluti. Restu, tajloro, ta jloro, ˆce ce via laboro. Rezonado kaj filozofado panon ne donas. Riˆca ca estas est as tiu, tiu , kiu ˆsuldas suld as al neniu. nen iu. Riˆca ca preparo, prepa ro, sed povo avara. Riˆca ca zorgas zor gas pri ˆcampan cam pano, o, malriˆ mal riˆca ca pri pan pano. o. Riˆceco ceco estas frato de fiereco. fiere co. Riˆceco cec o sen gvido gvi do kiel kie l ˆcevalo ceval o sen brido. bri do.

84

* R R * *

Ricevi grizan haron, ne vidinte altaron. Ricevi muˆson son en la cerbon. cerb on. Ricevis bandito la˘ u sia merito. Ricevos vulpo por sia kulpo. Riˆcigas cigas ne enspezo, sed prudenta elspezo. Riˆculo culo havas grandan gr andan parencaro paren caron. n. Riˆculo culo kiel fa jro proksime bruligas, malproksime ne varmigas. Riˆculo cul o veturas vetu ras,, malriˆ mal riˆculo cul o kuras. kur as. Ridas blindulo pri lamulo. Rido matene, ploro vespere. Rigard Rig ardaˆ aˆci ci kiel kie l bovido b ovido.. Rigardi kaj aspiri ne devigas akiri. Rigardi malafable. Rigardi per amba˘ u okuloj. Ripetado estas plej bona lernado. Ripetata parolo pri la sama titolo. Riveretoj fluas al riveroj. Rol’ de virino bona mastrino. Romo estas tie, kie estas la Papo. Rostita kolombeto ne flugas al buˆseto. seto. Rusto manˆ gas gas feron, fero n, ˆcagreno cagr eno la koron.

85


S Saˆga ga estas la frato post ricevo de l’ bato. Saˆga ga estas la hundo post ricevo de l’ vundo. Saˆga ga hundo post la vundo. Saˆga ga kapo duonvorton komprenas. Saˆga ga scias, kion li diras; malsaˆga ga diras, kion li scias. Saˆ ga ga tenas aferon, malsaˆga ga esperon. Saˆgo go abunda, sed ne profunda. Saˆgo go barbon ne atendas. Saˆgulo gulo scias ion, sed neniu scias ˆcion. cion. Sako alenon ne tenas, gi gî balda˘ u elvenas. Sako malplena sin rekte ne tenas. Sako ne sonas, amiko ne konas. Sakon kun truo vi neniam plenigos. Salt Sa ltad adii ˆcirka ci rka˘ u˘ afero, kiel blovata neˆgero. gero. Saltadi el unua al deka. Sama buˆso so blovas varmon kaj malvarmon. Sama gento, sama sento. Samaj Sama j kondiˆcoj, co j, sama j superst sup erstiˆ iˆcoj. co j. Sango bolas, juneco petolas. Sango komuna reciproke sin altiras. Sango ne silentas, sian sangon ˆgi gi sentas. Sanigaˆ Sanigaˆo malbongusta, sed efiko plej gusta. gûsta. Sanktfigurojn ornamas kaj homojn malamas. Sapo blankecon ne havas, tamen blanke gi gî lavas. Sapumi la okulojn.

86

* S *

Sata malsatan ne povas kompreni. Sata stomako ne lernas volonte. Scias la kato, kies lardon ˆgi gi manˆgis. gis. Scienco havas semon enuan, sed frukton bonˆ guan. guan. Sciencon oni ne mendas, klerecon oni ne vendas. Scion akiru, sed ne ˆcion cion eldiru. Sciu elokventi, sciu anka˘ u silenti. Sciu funde, sed tenu profunde. Se al hundo mankas nenio, gin gîn atakas rabio. Se amas Dio, prosperas prosp eras ˆcio. cio. Se amiko petas, li neniam ripetas. Se birdo tro bekas, la katon gi gî vekas. Se brulas nenio, fumo ne iras. Se ˆciu ciu balaos balao s anta˘ antau˘ sia pordo, tiam en la tuta urbo estos ordo. Se ˆciu ciu speson spe son donos, donos , malriˆculo culo malsaton malsat on ne konos. Se decidos la sorto, helpos nenia forto. Se devigas neceso, faru kun kareso. Se Dio ne aranˆ gos, gos, lupo vin ne manˆgos. gos. Se Dio ne volas, sanktulo ne helpos. Se Dio ordonos, ordo nos, eˆc ˆston’ lakton lakto n donos. donos . Se edzino ordonas, domo ordon ne konas. Se elsaltas la okazo, gi ˆgi rompiˆgas gas kiel vazo. Se en kor’ io sidas, vizaˆgo go perfidas. Se ezoko piiˆ gis, gis, gobio ne dormu. Se forestas la suno, sufiˆcas cas la luno. Se geedzoj sin batas, fremdulo restu flanke. Se gut’ al guto aliˆgas, gas , maro mar o fariˆ far iˆgas. gas . Se haroj ne mankus, oni kalvon ne havus. Se homoj mankas, infano anka˘ u estas homo. Se io venas vena s al buˆso, so, buˆson son ne fermu. fer mu. Se juneco estus sperta, se maljuneco estus lerta!

87

* S *

Se junulo ne lernis, maljunulo ne scias. Se kalumnio eˆc pasas, pasas , gi gî ˆciam cia m ion lasas. las as. Se kalumnio ne brulas, gi gî almena˘ u makulas. Se la arbo arb o falis, ˆciu ciu branˆcon con derompas. derom pas. Se la ˆcielo cielo falus f alus al tero, birdokaptado estus facila afero. a fero. Se la gasto estas amata, a mata, eˆc lia servanto servanto ne restas r estas malsata. ma lsata. Se la gasto meritas, eˆc lia hundo profitas. pr ofitas. Se la kaliko tro pleniˆgas, gas , la l a vino vin o elverˆ e lverˆsiˆ siˆgas. gas. Se la sorto vin batas, mokantoj ne mankas. Se la tempo forblovis, ni jam helpi ne povas; kio post ni aperos, ni de gi ˆgi ne suferos. Se lipo dikiˆgas, gas, ventro maldikiˆgas. gas. Se lupo lup o ekpe e kpentis, ntis, ˆsafo safo atentu. atentu . Se malriˆ mal riˆculo cul o sukce s ukcesas sas,, li l i ˆciujn ciu jn forges for gesas. as. Se malsato turmentas, lupo timon ne sentas. Se mi faru riverencon,mi elektas potencon. Se mi scius, kie mi falos, mi tien metus tapiˆson. son. Se mi scius, kion mi ne scias, ˆciuj ciuj saˆ guloj guloj min envius. Se muso nur unu truon disponas, gi gî balda˘ u la vivon fordonas. Se ne estus “se” ka j “tamen”, “ta men”, mi al ˆcio cio dirus d irus amen. Se ne la “se” malfeliˆ malfe liˆca, ca, mi estus nun homo plej riˆca. ca. Se ne plaˆcas cas la najbaro na jbaro,, ne plaˆcas cas lia faro. Se ne venas per bona vorto, oni prenas per forto. Se neˆgas gas sur la monto, estas malvarme en la valo. Se neniu plendas, neniu defendas. Se okulo ne atentas, dorso eksentas. Se okulo ne vidas, koro ne avidas. Se okulo ne vidis, pagas la poˆso. so. Se oni amas la gaston, oni zorgas la paston. Se Peˆ cjo cjo ne semos, Petro ne rikoltos. Se peko trafas, eˆc bastono ekpafas. Se sako tro pleniˆ gas, gas , ˆgi gi balda bal da˘ u ˘ disˆ di sˆsiri si riˆgas. ˆgas.

88

* S *

Se silentas draˆsejo, sejo, malpacas malpac as loˆ gejo. gejo. Se stomako doloras, kapo laboras. Se unu ne venis, dek ne atendas. Se vendisto ne n e mensogas, li aˆcetanton cetanton ne allogas. Se vi donas mielon, donu anka˘ u kuleron. Se vi faros vin ˆsafo, safo, la lupoj lupo j vin manˆ gos. gos. Se vi krudulon kru dulon iom karesos, li al si ˆcion cion permesos. Se vi krudulon salutos, li vin tutan englutos. Se vi povas, profitu, sed aliajn ne incitu. Se vi prenis la violonon, prenu anka˘ u la arˆcon. co n. Se vi pri ˆcio cio informiˆ infor miˆgos, gos, vi balda˘u maljuniˆgos. gos. Se vi ˆsafo saf o fariˆ far iˆgos, gos, lupoj ne mankos. Se vi sendis malsaˆgulon, gulon, sendu kontrolon. kontrolon. Se vi senfine parolos, de gi gî la poto ne bolos. Se vi sidos en branoj, vin manˆgos gos la porkoj. Se vi volas filinon, flatu la patrinon. Se vulpo pentofaras, gardu la kokidojn. Seka panpeco, sed en libereco. Selante Sel ante ˆcevalon, cevalo n, oni gin gîn karesas. Sen atendo, sen espero venis mizero. Sen fajro fa jro ne brulas eˆc pajlo. pa jlo. Sen gutoj malgrandaj maro ne ekzistus. Sen laboro ne venas oro. Sen mensoga rekomendo ne iros la vendo. Sen mono en urbon ne iru. Sen mono oni estas nulo, kun mono, saˆ gulo. gulo. Sen ordo en afero ne ekzistas prospero. Sen povo kolero estas ridinda afero. Sen regalo ne estas balo. Sen rigardo, sen gardo. Sen speso unua ne ekzistas la dua.

89

* S *

Senˆ Se nˆcesa ce sa guto gu to eˆc ˆston st onon on trab tr abor oras as.. Sendemanda ekprotesto estas ofte kulpatesto. Sendito nur portas; kion oni ordonis, li raportas. Senditon Senditon oni a˘ auskultas u˘skultas a˘ au ˘ ne a˘ uskultas, sed ne punas nek insultas. uskultas, Senfara plendo ne estas defendo. Senfortuloj longe vivas. Senkonscie vi agis; konscie vi pagos. Senlaboreco dormon alportas. Senlaboreco estas patrino de ˆciuj ciuj malvirtoj. malvirto j. Senlanigu, sed ne senfeligu. Senlanigu, sed ne senha˘ utigu. utigu. Senpaga estas nur la morto, sed gi ˆgi kostas la vivon. Senplumigi kokinon, ne vekante mastrinon. Serˆci ci la tagon tago n pasintan. pasinta n. Serpenton oni povas eviti, sed kalumnion neniam. Servo al Dio vana ne restas. Servo ne petita ne estas merita. Servo postulas reservon. Sia estas kara pli ol (la) najbara. Sian sorton neniu evitos. Sidas gasto minuton, sed vidas la tuton. Sidi en amaso da embaraso. Sidi en laboroj gis gîs super la oreloj. Sidi kiel muso sub balailo. Sidi (kiel) sur pingloj. Sidu lango malanta˘ u la vango. Sieˆgi gi ies pordon. Silente! Silento estas konsento. Silentu donante, parolu ricevante. Simio Sim io al simio simi o plaˆcas cas pli ol ˆcio. cio .

90

* S *

Sin turni turn i al la poˆso. so. Singardeman Dio gardas. Sinjorino kaj sinjoro, unu alian valoras. Sinjoro karesas, sed balda˘ u ˆcesas es as.. Sinjoro petas, kvaza˘ u dekretas. Sinjoroj sin batas, servantoj vundojn ricevas. Situacio sen eliro. Sklavo kun forta mano estas plej granda tirano. Sola vojo libera al la fundo rivera. Sonˆgo go teruras, sonˆ go go forkuras. Sonorado al li venas, sed de kie, li ne komprenas. Sonorilo vokas al preˆgejo gejo kaj mem neniam eniras. Sorto donas favoron, sorto donas doloron. Sorto ofte alsendas, kion oni ne atendas. Sperta mano ne restas sen pano. Sperto saˆ gon gon akrigas. Sp Spesm esmilo ilo superfl sup erflua ua poˆson son ne ˆsiras. sir as. Spesmilo vojon trabatas. Spiko malplena plej alte sin tenas. Sprit’ en tempo ne gusta gûsta estas tre malbongusta. Sprita vorto tentas, nenion atentas. Staras la morto jam en la korto. Stari per unu piedo en la tombo. Stari por iu kiel muro kaj turo. Stariˆgi gi obstine. Staris, ekfaris. ekfaris. Stomako malsata nur pri pano meditas. Stomako ne estas spegulo: kion gi gî manˆgis, gis, ne vidas okulo. Streˆ Str eˆci ci la orelo ore lojn. jn. Streˆciˆgi g i el la ha˘uto. uto. Streˆ Str eˆcu cu la okulo oku lojn! jn!

91

* S *

Sub seruro promesojn tenu, sed doninte ne reprenu. Sub tero sklavo kaj sinjoro ne diferencas per valoro. Suferinto pli valoras, ol lerninto. Suferoj sufokas kaj homoj mokas. Sukcesa venkanto de pordoj malfermitaj. Superpinte Sup erpinte,, nur tuˆsinte. sinte. Sur arbon kliniˆ gintan gintan saltas la kaproj. Sur ˆceval’ ceval ’ de najba na jbaro ro la ˆsarˆ sargo gô ne pezas. Sur ˆciu ciu flanko nur manko kaj manko. Sur la ˆstelist ste listoo brulas bru las la ˆcapo. cap o. Sur la ventro veluro, en la ventro murmuro. Sur leˆga ga bazo. Sur lia nuko sidas pli ol peruko. Surmeto rompas, komparo trompas. Suspekto pruvon ne egalas.

92


ˆ S ˆ Safaro harmonia lupon ne timas. ˆ Safo donas sian lanon, por ke mastro havu panon. ˆ Safo kalkulita ne estas savita. ˆ Sajno trompas. ˆ Sajnon ne fidu, juˆgi gi ne rapidu. ˆ Satu amikon la˘ u la dato de akiro. ˆ Serce dirite, cele pensite. ˆ n rompit Sipon Sipo r ompitan an ˆciuj ciuj ventoj vento j atakas. a takas. ˆ gis Siriˆ gis fadeno sur la bobeno. ˆ rozoj Siru ro zojn n en somero, ˆcar car en vintro ili ne estas. ˆ Siru vin en du partojn, la mondo trian postulos. ˆ Slosilo uzata ruston ne konas. ˆ ru groˆson, Sparu Spa son , vi havos plenan ple nan poˆson. son . ˆ Sparu kiam bone, vi havos kiam bezone. ˆ elaaˆokaˆ Stel St o kaˆsisto sis to mem me m esta es tass ˆstel st elist isto. o. ˆ Steletisto Stele tiston n oni batas, batas , ˆstelegisto stele giston n oni ˆsatas. satas . ˆ Steli de ˆstelisto stelisto estas malfacile. ˆ Stelisto Stelis to ˆsteliston stelis ton evitas, evita s, ˆcar car li tie ne profitas. profi tas. ˆ Stelisto Stelis to ˆsteliston stelis ton ne perfidas. per fidas. ˆ Stelu malproksime, edziˆ gu gu proksime. ˆ no de falpuˆ Stono Sto fal puˆsiˆ siˆgo. go. ˆ Suldo estas unua heredanto. ˆ Suldo havas longan vivon. ˆ Suldo kaj mizero estas najbaroj. ˆ Suldo ne bruas, tamen dormon detruas.

93

ˆ* * S S *

ˆ Suldo ne makulas, sed pagon postulas. ˆ Suldo ne rustiˆgas, gas, ˆsuldo suldo ne mortiˆ mort iˆ gas. gas. ˆ doj kaj mizero Suldoj Sul mizero estas na jbaroj. jbaroj. ˆ Suldon tempo ne kuracas. ˆ Suti pulvon en la okulojn.

94


T Tablo festena, sed telero malplena. Tablo kovrita faras amikojn. Tablon frapas tajloro, tuj tondilo eksonas. Tablon ornamas ne tuko, sed kuko. Tago aranˆ gas, gas , tago tag o ˆsanˆ sangas. gâs. Tago festa - for aferoj. Tago tagon sekvas, sed ne similas. Tajloro krimis, botisto pendas. Taksi la sanon ni lernas en malsano. Tani al iu la ha˘ uton. uton. Tapiˆson son ne deziris, dezir is, maton akiris. akiris . Temp’ estas mono. Temp’ estas valoro simile al oro. Tempo flatas, tempo batas. Tempo kaj cirkonstancoj saˆ gon gon alportas. Tempo prenas, tempo pagas. Tempo toleras, sed vero aperas. Tempo venos, zorgon prenos. Teni iun per fera mano. Teni la okulo jn en streˆco. co. Teni sian langon lango n en la buˆso. so. Tie ˆci ci malbone, malb one, tie nebone. neb one. Tie iras fumo per densaj nuboj. Tie vi petos, vi tiros, vi nenion akiros. Tiel estas, tiel restas.

95

* T *

Tien okuloj iras, kien la koro deziras. Timi sian propran ombron. Timo havas grandajn okulojn. Timu lupon edukitan kaj malamikon repacigitan. Tio ˆci ci estas est as la˘ lau˘ lia gusto. Tio estas esta s lia amata ˆcevaleto. cevaleto. Titolo sen mono, sensignifa sono. Tolaˆon on malpuran malpur an lavu en la domo. Tondro kampulon memorigas pri Dio. Tordi ord i ˆsnuron snur on el sablo. sab lo. Tra unu orelo eniras, tra la dua eliras. Tra vitro de teruro pligrandiˆ gas gas la mezuro. Trafe a˘ u maltrafe. Trafi de Scilo al Haribdo. Trafi du celojn celo jn per unu ˆstono. stono. Trafi per la parolo rekte en la vizaˆgon. gon. Trafi per la vizaˆgo go en koton. Trafis falˆ fa lˆcilo ci lo sur su r ˆston st ono. o. Trafis hakilo al ligno malmola. Trafis pugno pugnon. Traflugis anˆ gelo gelo preter orelo. Tralavi la gorˆgon. gon. Tranˆci ci rekte en la karnon. Transsalte - senhalte. Trapafadi la aeron. Tremo atakas. Treni sian vivon de mizero al mizero. Trinki por ies sano. Trio plaˆcas cas al Dio. Tro akra fajro estas sen da˘ uro. uro. Tro alta alt a postu po stulo lo aˆcetanto cet anton n ne ˆsarˆ sargas. gâs.

96

* T *

Tro da bono ne turmentas. Tro da enspezo ne estas tro da pezo. Tro da konfido kondukas al perfido. Tro da kuiristo kuiris tojj kaˆ con con difektas. difekt as. Tro da libero kondukas al mizero. Tro da metioj, profitoj neniaj. Tro elektema ricevas nenion. Tro forta ˆuro, la afero ne pura. Tro grandaj kalkuloj kondukas al nuloj. Tro kara aranˆ go por malkara tagmanˆ go go. go. Tro la libero kondukas al mizero. Tro longa atendo gis gîs fino de l’ vendo. Tro longa sufero, malgranda espero. Tro multe da salo malbonigas la manˆ gon. gon. Tro nutrata kapro fariˆ gas gas kiel apro. Tro rapida akcelo ne kondukas al celo. Tro rapida edziˆ go, go, por ˆciama ciama kateniˆgo. go. Tro rapida faro estas nur baro. Tro rapida laboro, tro malgranda valoro. Tro rapi ra pida da riˆciˆ cigo gô diablon gojigas. gôjigas. Tro saltas la rato - ˆgin gin kaptas la kato. Tro sata, tro bata. Troa festeno estas veneno. Troa petolo danˆ gera gera al kolo. Troa petolo estas danˆ gera gera por la kolo. Troviˆgas gas bonaj homoj en mondo. Trovis malbonulo malbonulon pli grandan. Truon de l’ honoro flikos neniu tajloro. Turniˆ gadi gadi kiel serpento. Tuso kaj amo ne estas kaˆ kaˆsebla sebla j. Tuta jam sata, sed okulo malsatas.

97

* T *

Tute guste gûste la˘ u lia gusto. Tute libera, kiel birdo aera.

98


U Unu amiko malnova pli valoras ol du novaj. Unu fava ˆsafo saf o tutan tut an ˆsafaro saf aron n infekt inf ektas. as. Unu floras, alia ploras. Unu floro ne estas krono, unu monero ne estas mono. Unu fojon oni donas kaj tutan vivon fanfaronas. Unu fojon fojo n ˆstelis stelis pomon kaj perdis por ˆciam ciam honestan nomon. Unu guto plenigas la glason. Unu hako kverkon ne faligas. Unu hirundo printempon ne alportas. Unu kapo facile trovas apogon. Unu malamiko pli difektas, ol cent amikoj protektas. Unu orienten, alia okcidenten. Unu ovo malbona tutan manˆ gon gon difektas. Unu pasero alian valoras. Unu saˆgo go estas bona, du estas pli bonaj. Unu similas nulon, ne prezentas kalkulon. Unu sola guto la glason plenigas. Unu soldato militon ne faras. Unu vido ta˘ ugas ugas pli ol dek a˘ udoj. udoj. Unu vundo alian kuracas. Unu, du, tri, kvar, kaj finita la far’. Unua atesto estas la vesto. Unua paˆso so iron direktas. direk tas. Unua venis, unua prenis. Unueco donas fortecon.

99

* U *

Unufo Unu fo je ˆstel st elint intaa rest re stas as ˆciam ci am ˆstel st elist isto. o. Urson al mielo oni ne tiras per orelo. Urson evitu, duonpatrinon ne incitu. Urtikon frosto ne difektas. Uzi monon kaj admonon kaj flaton kaj baton. Uzu tempon estantan, anta˘ uvidu estontan, memoru estintan. uvidu

100


V Valoras ne la vesto, valoras la enesto. Valoron de objekto ni ekkonas post difekto. Vane vi tentas, mi ne konsentos. Vazo rompita longe sin tenas. Venas ˆcagreno cagr eno sen granda grand a peno. p eno. Venas kvaza˘ u vokita kaj petita. Venas profito, venas merito. Venas proverbo el popola cerbo. Venas prudento post la gusta gûsta momento. momento. Venas rido post minaco, kaj paciˆgo go post malpaco. Venis fino al mia latino. Venis mizero, helpu min, frato; pasis mizero, for, malamato. Venis tranˆcilo cilo al la gorˆgo. go. Venkas ne forto, venkas la sorto. Venkiton oni ne batas. Venos knabeto anka˘ u kun peto. Venos ˆstelisto steli sto al la juˆgisto. gisto. Venos tempo, venos konsilo. Vento al li ekflugis sub la ha˘uto. uto. Vento sendita tondron reportos. Ventro malsata orelon ne havas. Vera kiel vorto de profeto. Vera opinio montriˆgas gas en ebrio. Vergo doloras, sed saˆ gon gon ellaboras. Vero ne bezonas mediti nek spriti.

101

* V *

Verˆsi si aeron aer on al aero. aer o. Vespere guu gûu lunon, sed ne serˆcu cu la sunon. Vespero esp ero lacigas, laciga s, mateno maten o freˆsigas. sigas. Vesto eluzita, sed pureco spirita. Vesto homon prezentas. Veturi sur sia paro da kruroj. Vi amas preni, amu redoni. Vi min manˆgigos, gigos, mi vin trinkigos. Vi ne kredas, ne a˘uskultu, uskultu, sed min ne insultu. Vi povas eˆc haki lignon sur lia kapo. Vi sekrete vorton diros, gi ˆgi tra l’ tuta mondo iros. Vi sekreto sekretoss al edzino, edzino, ˆsi sekretos sekretos al fratino fratino,, kaj tiel la sekreto sekreto promenados sen fino. Vi varmigos serpenton, gi gî al vi enpikos la denton. Via dekstra mano ne sciu, kion faras la maldekstra. Vian vivon ˆguu, guu, sed fremdan ne detruu. Vidas okulo, sed mano ne trafas. Vilaˆgano gano kreditas, vilaˆgestro gestro prunt(epren)as. prunt(epren)as. Vin ne tuˆ tuˆsu su la eraroj en fremdaj faroj. Virina lango buˆcas cas sen sango. sango . Virina ploro sen valoro. Virina rideto pli kaptas ol reto. Virino batas per lango, aperas vundo plej sanga. Virino bonorda estas muta kaj surda. Virino eliˆgis, gis , kaleˆso so senpe sen peziˆ ziˆgis. gis. Virino havas haron longan kaj saˆ gon gon mallongan. Virino kolera pli ol hundo danˆ gera. gera. Virino scias, tuta mondo scias. Virta virino straton ne konas. Vitro kaj feliˆco co ne estas fortikaj. Vivanton ni malhonoras, mortinton ni adoras. Vivi de estontaj enspezoj.

102

* V *

Vivi de ˆsparit spa ritaa kaso. Vivi emerite. Vivi en silko kaj veluro, en ˆgojo gojo kaj plezuro. Vivi iele-trapele. iele-trapele. Vivi inter forno hejtita kaj tablo kovrita. Vivi kiel ˆce ce la brusto de Dio. Vivi kiel kuko en butero. Vivi kun iu en fido kaj konfido. Vivi kun iu kiel hundo kun kato. Vivi larˆge ge kaj lukse. Vivi la˘u postuloj de la gustaj ˆgustaj kalkuloj. Vivi modere, nek tro interne nek tro ekstere. Vivi per p er sistemo de “el mano al buˆ b uˆso”. so”. Vivi sate kaj glate. Vivis puninde, mortis ridinde. Vivo glate ne fluas, ˆciam ciam batas kaj skuas. Vivo modera estas vivo sendanˆgera. gera. Vivo sen modero kondukas al mizero. Vivon privatan kaˆ kaˆsu su la muroj. muro j. Vivon travivi estas art’ malfacila. Vivu mizere, sed vivu libere! Vivu stomako la˘ u stato de l’ kaso. Vivu, progresu, sed lerni ne ˆcesu. cesu. Vizaˆgo go agrabla kaj ungo diabla. Vizaˆgo go de Katono, sed virto de fripono. Vizaˆgo go sen kulpo, sed koro de vulpo. Vojon batitan herbo ne kovras. Volanta kruro ne laciˆgas gas de kuro. Vole-nevole. Voli a˘ u ne voli neniu malpermesas. Volo kaj deziro leˆgojn gojn ne konas.

103

* V *

Volo kaj sento faras pli ol prudento. Volus kato fiˆsojn, so jn, sed la akvon gi gî timas. Vort’ en gusta gûsta momento faras pli ol arˆ gento. gento. Vorto dirita al la mondo apartenas, kaj neniam revenas. Vorto donita estas kiel leˆ go. go. Vorto sona estas plej admona. Vortoj sakon ne plenigas. Vorto jn ˆsparu, sparu , ago a gojn jn faru. Vulpo faras oferon, atendu danˆ geron. geron. Vulpo ulp o mienon mie non ˆsanˆ sangas, gâs, sed plue kokidojn manˆgas. gas. Vundan lokon lokon protektis, protektis, alian difektis. difektis. Vundo pasas, vorto restas. Vundo sekreta doloras plej multe.

104


Z Zorgu pri vi kaj nenion pli. Zorgu vian metion kaj ne miksu vin en alian. Zorgu vivon vian, kaj lasu vivi alian.

105

A ?

?

Proverbaro

Recommend Documents