UKD 744.43:003.62
PN-88 POLSKA
NORMA
N-01607
Zamiast: PN-80/N-01607
Rysunek techniczny
POLSKI KOMITET NORMALIZACJI, MIAR I JAKOŚCI
Oznaczenia graficzne materiałów Grupa katalogowa 1652 Dessins techniques Symboles graphiques pour materiaux
Technical drawing Indications for specific materials
Ňĺőíč÷ĺńęčé ÷ĺđň¸ć Ăđŕôč÷ĺńęîĺ îáîçíŕ÷ĺíč˙ ěŕňĺđčŕëîâ
PN-88/N-01607 (neq ISO 4069:1977) 1. WSTĘP Przedmiotem normy są oznaczenia graficzne rodzajów materiałów oraz zasady nanoszenia tych oznaczeń na przekrojach i kładach w rysunku technicznym. 2. OZNACZENIA GRAFICZNE MATERIAŁÓW NA PRZEKROJACH I KŁADACH 2.1. Oznaczenia graficzne ogólne. Pole przekroju lub kładu niezależnie od rodzaju materiału powinno być oznaczone przez kreskowanie, zgodnie z rys. 1.
Rys. 1 2.2. Oznaczenia graficzne rodzajów materiałów. Jeżeli zachodzi potrzeba rozróżnienia rodzajów materiałów na przekrojach lub kładach, należy stosować oznaczenia graficzne podane w tablicy. W przypadkach konieczności podawania szczegółowych danych, jak wytrzymałość, cecha lub klasa materiału, dane te należy umieszczać na półce linii odniesienia lub w wymaganiach technicznych. Dopuszcza się stosowanie oznaczeń graficznych materiałów nie podanych w tablicy, pod warunkiem objaśnienia ich w polu arkusza rysunkowego.
Lp.
Nazwa materiału
Oznaczenie graficzne
1
2
3
1
Grunt naturalny 1)
Strona 1
2
Kamień naturalny
3
Ceramika i materiały ceramiczne 2)
4
Beton
5
Beton zbrojony (żelbet)
6
Drewno w przekroju poprzecznym
7
Drewno w przekroju wzdłużnym
8
Drewniane płyty konstrukcyjne
9
Metale
10
Masy plastyczne, guma
11
Szkło i materiały przezroczyste w stanie stałym
12
Pustaki szklane
13
Izolacja przeciwwilgociowa
14
Tynk, gips, azbestocement
Strona 2
15
Materiały sypkie
16
Płyny
1)
Oznaczenie graficzne nanosi się tylko przy linii przedstawiającej zarys gruntu. Pod tą nazwą należy rozumieć wyroby ceglane (wypalane i nie wypalane), materiały ogniotrwałe, ceramikę budowlaną, porcelanę elektrotechniczną itp. 2)
3. ZASADY NANOSZENIA OZNACZEŃ GRAFICZNYCH NA PRZEKROJACH I KŁADACH 3.1. Zasady kreskowania na przekrojach i kładach 3.1.1. Nachylenie linii kreskowania. Linie kreskowania oznaczenia graficznego mogą być nachylone w lewo lub w prawo, jednak zawsze w tę samą stronę na wszystkich przekrojach i kładach tej samej części, niezależnie od liczby arkuszy, na których te przekroje i kłady występują (rys. 2). Nachylenie linii w lewo lub w prawo należy dobierać tak, aby te linie nie pokrywały się z liniami przedstawiającymi np. krawędzie otworu (rys. 3).
Rys. 2
Rys. 3 3.1.2. Kreskowanie pod kątem 45°, 30° lub 60°. Linie kreskowania powinny być nachylone pod kątem 45° do linii przedstawiającej charakterystyczne zarysy lub krawędzie przedmiotu (rys. 4), do osi symetrii (rys. 5 i 6) lub do linii obramowania pola rysunkowego (rys. 7).
Rys. 4
Strona 3
Rys. 5
Rys. 6
Rys. 7 W przypadku gdy linie kreskowania nachylone pod kątem 45° mają to samo nachylenie co zarys, krawędź lub oś symetrii, należy przyjąć kąt nachylenia 30° (rys. 8) lub 60° (rys. 9).
Rys. 8
Strona 4
Rys. 9 3.1.3. Odległość miedzy równoległymi liniami kreskowania powinna być jednakowa na wszystkich przekrojach i kładach tej samej części, rysowanych w tej samej podziałce. Odległość między liniami oznaczenia graficznego należy dobierać w zależności od wielkości pola przekroju lub kładu oraz potrzeby odróżnienia stykających się części. Najmniejsza odległość między liniami powinna być zgodna z wymaganiami mikrofilmowania wg PN-82/N-01617. 3.1.4. Kreskowanie przekrojów lub kładów dwóch lub więcej stykających się części powinno się różnić nachyleniem w lewo lub w prawo albo odległością między liniami kreskowania (rys. 10). Jeżeli linie kreskowania dwóch lub więcej stykających się części mają to samo nachylenie i tę samą odległość, linie kreskowania jednej części należy przesunąć w stosunku do drugiej (rys. 11).
Rys. 10
Rys. 11 3.2. Oznaczenia graficzne na przekrojach i kładach o dużych polach. Na przekrojach i kładach o dużych polach dopuszcza się nanoszenie oznaczeń graficznych tylko w pobliżu linii przedstawiającej zarys lub krawędź przedmiotu (rys. 12).
Rys. 12 3.3. Oznaczenia graficzne na długich i wąskich przekrojach i kładach. Na długich i wąskich przekrojach i kładach dopuszcza się nanoszenie oznaczeń graficznych tylko na ich końcach i w pobliżu krawędzi otworu (rys. 13). Dopuszcza się zaczernianie przekrojów i kładów, których szerokość na rysunku jest mniejsza niż 2 mm (rys. 14). Między zaczernionymi stykającymi się płaszczyznami należy zostawić prześwit szerokości odpowiadającej najmniejszej odległości między liniami równoległymi, zgodnie z wymaganiami mikrofilmowania wg PN-82/N-01617 (rys. 15).
Strona 5
Rys. 13
Rys. 14
Rys. 15 3.4. Oznaczenia graficzne na przekrojach części połączonych nierozłącznie. Jeżeli na rysunku złożeniowym części połączone nierozłącznie (spawane, klejone itp.) są przedstawione w przekroju, dopuszcza się takie nanoszenie oznaczeń graficznych, jakby to był przedmiot jednolity (rys. 16).
Rys. 16 3.5. Oznaczenia graficzne na przekrojach w rysunkach budowlanych. Jeżeli na rysunku budowlanym nie ma wątpliwości, że dany rzut jest przekrojem, dopuszcza się nienanoszenie oznaczenia graficznego materiału lub podcieniowanie pola przekroju (rys. 17).
Rys. 17 KONIEC
INFORMACJE DODATKOWE
Strona 6
1. Instytucja opracowująca normę - Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Podstaw Technologii i Konstrukcji Maszyn, Zakład Terenowy w Kielcach. 2. Istotne zmiany w stosunku do PN-80/N-01607 a) dodano oznaczenia graficzne następujących materiałów: - żelazobeton, - drewniane płyty konstrukcyjne, - pustaki szklane, - izolacja przeciwwilgociowa, - tynk, gips, azbestocement, - materiały sypkie, b) zmieniono oznaczenie graficzne betonu i drewna, c) usunięto postanowienie dotyczące przerywania linii oznaczeń graficznych w miejscach naniesienia liczb wymiarowych lub napisów. 3. Normy związane PN-82/N-01617 Rysunek techniczny. Wytyczne w zakresie mikrofilmowania i powielania 4. Normy międzynarodowe i zagraniczne ISO ISO 4069:1977 Building and civil engineering drawings - Representation of areas on sections and views - General principles CSRS ČSN 01 3141 Technické výkresy. Grafické označováni materiálu v řezech NRD TGL SD RGW 860 1979 Einheitliches system der konstruktions-dokumentation. Grafische kennzeichnung von Schnittflaechen ZSRR ĂÎŃŇ 2. 306-68 Ĺäčíŕ˙ ńčńňĺěŕ ęîíńňđóęňîđńęîé äîęóěĺíňŕöčé. Îáîçíŕ÷ĺíč˙ ăđŕôč÷ĺńęčő ěŕňĺđčŕëîâ č ďđŕâčë čő íŕíĺńĺíč˙ íŕ ÷ĺđňĺćŕő. 5. Zgodność z normą międzynarodową - norma nierównoważna, poszerzona o oznaczenia graficzne rodzajów materiałów oraz zasady nanoszenia tych oznaczeń na przekrojach i kładach. 6. Autorzy projektu normy: Michalina Najgeburska i inż. Sławomira Okręt. 7. Deskryptory: 0302530 - rysunek techniczny, 0155201 - materiały, 0505324 - przedstawienie graficzne. 8. Wydanie 2 - stan aktualny: kwiecień 1993; uaktualniono treść Informacji dodatkowych.
Strona 7
