Ucz się z nami!
NIEMIECKI ● Intensywny kurs w 30 lekcjach ● Rozmówki polsko-niemieckie
Piotr Dominik Tomasz Sielecki
NIEMIECKI • Intensywny kurs w 30 lekcjach • Rozmówki polsko-niemieckie • Kurs audio (CD-mp3) Konsultacja językowa: Stefan Geller
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 1
3.2.2010 15:26:13
Autor kursu: Tomasz Sielecki Autor rozmówek: dr Piotr Dominik
Projekt i opracowanie graficzne: Studio 27,
[email protected] Ilustracja na okładce: stockxpert
Redaktor serii: Marek Jannasz Redakcja i korekta: Paweł Pokora Redakcja językowa: Reinhold Utri Lektorzy: Joanna Kozieł, Boris Schwencke, Miłogost Reczek, Reinhold Utri
© Copyright by Wydawnictwo Lingo sp. j., Warszawa 2013
www.jezykinieobce.pl
ISBN: 978-83-7892-128-8 Skład i łamanie: Studio 27
Egzemplarz reklamowy, dystrybuowany wyłącznie na potrzeby akcji Intermarché „Ucz się z nami!"
yyyyyyy yyyyyyyy
Spis treści Intensywny kurs w 30 lekcjach
7
Wstęp
50
Lektion 1
8 10
An der Universität – Na uniwersytecie
Odmiana czasownika – zasady ogólne. Odmiana czasownika sein – być. Budowa zdania pojedynczego. Tworzenie pytań.
Lektion 2
Am Flughafen – Na lotnisku
16
Rodzajnik i jego zastosowanie. Mianownik – Nominativ, biernik – Akkusativ. Odmiana rodzajnika. Przeczenie. Zaimek nieokreślony – man. Czasownik haben – mieć.
Lektion 3
Im Hotel – W hotelu
24
Czasowniki rozdzielnie złożone. Spójniki: aber, denn, oder, sondern, und. Odmiana czasow nika wissen i formy möchten.
Lektion 4
Das Telefongespräch – Rozmowa telefoniczna
32
Odmiana czasownika – ciąg dalszy. Czasow niki modalne. Celownik – Dativ. Zaimki osobo we. Określanie czasu – godziny.
Lektion 7
Der Spaziergang – Spacer
Przyimki, po których używa się celownika albo biernika. Dopełniacz – Genitiv.
Lektion 8
Im Restaurant – W restauracji
58
Czasowniki zwrotne. Czas przeszły prosty cza sowników modalnych oraz haben i sein – das Imperfekt. Przyimki, po których używa się celownika. Przyimki, po których używa się bier nika.
Lektion 9
Im Internet-Cafe – W kawiarence internetowej
66
Zaimki dzierżawcze. Liczebniki porządkowe.
Lektion 10
Einkäufe – Zakupy
74
Odmiana przymiotnika. Tryb rozkazujący.
Lektion 11
82
Monika und ihre Freunde gehen ins Kino – Monika i jej przyjaciele idą do kina Stopniowanie przymiotnika. Zdania podrzędne ze spójnikami dass, ob, wenn i zdania pytające zależne.
Lektion 12
90
Die Fahrt mit dem Taxi – Jazda taksówką
Lektion 13
92
Lektion 6
Czas przeszły prosty czasowników słabych i mocnych – das Imperfekt. Formy podsta wowe czasownika. Spójniki: außerdem, dann, deshalb, sonst, trotzdem.
Lektion 5
40
Das Perfekt – czas przeszły złożony. Tworzenie liczby mnogiej rzeczownika.
Sprawdź się!
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 3
48
Sprawdź się! Das Telefongespräch (2) – Rozmowa telefoniczna (2)
3 3.2.2010 15:26:14
SPIS TREŚCI
Lektion 14
Im Büro – W biurze
100
Czas przyszły – das Futur. Czas zaprzeszły – das Plusquamperfekt. Uproszczone zasady stosowania czasów.
Lektion 15
108
E-Mail aus dem Urlaub – E-mail z urlopu Tryb przypuszczający czasowników modal nych oraz haben i sein – Konjunktiv Imper fekt. Tryb warunkowy – der Konditional I.
Lektion 16
Auf dem Bahnhof – Na dworcu
114
Użycie trybu przypuszczającego. Konjunktiv Imperfekt czasowników słabych i mocnych. Zdania warunkowe nierzeczywiste.
Lektion 17
Auf der Polizeiwache – Na posterunku policji
122
Czas przeszły trybu przypuszczającego – Konjunktiv Plusquamperfekt. Użycie trybu przypuszczającego – ciąg dalszy. Zdania pod rzędne ze spójnikami obwohl i weil.
Lektion 18
130
Lektion 19
134
Sprawdź się! Auf dem Tennisplatz – Na korcie
Zdania okolicznikowe czasu ze spójnikami: als, wenn, während. Przysłówki zaimkowe.
Lektion 20
Die Einladung – Zaproszenie
140
Zdania okolicznikowe czasu ze spójnikami: bevor, bis, nachdem, seitdem. Strona bierna – das Passiv.
Lektion 21
Der Besuch – Wizyta
148
Strona bierna – ciąg dalszy.
Lektion 22
156
Im Ratskeller – W piwnicy ratuszowej Bezokolicznik z oraz bez zu.
Lektion 23
162
Der Brief – List
Przekształcanie zdań z dass w konstrukcję bezokolicznikową z zu.
Lektion 24
168
Sprawdź się!
Lektion 25
172
Beim Makler – U pośrednika Zdania przydawkowe (względne).
Lektion 26
178
Im Computerladen – W sklepie komputerowym
Zdania celowe. Konstrukcja bezokolicznikowa z um...zu.
Lektion 27
186
Beim Arzt – U lekarza
Zdania porównawcze nierzeczywiste. Zdania skutkowe nierzeczywiste.
Lektion 28
192
Auf der Bank – W banku
Konstrukcja bezokolicznikowa z anstatt...zu. Konstrukcja bezokolicznikowa z ohne...zu.
Lektion 29
198
Im Park – W parku
Czasownik lassen. Czas Perfekt i Plusquam perfekt z czasownikami modalnymi lub czasownikiem lassen i innym czasownikiem.
Lektion 30
204
Sprawdź się!
4 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 4
3.2.2010 15:26:16
SPIS TREŚCI
Rozmówki polsko-niemieckie
213
Wstęp
214
6. Praca
244
Wymowa
215
7. B iznes
248
1. N ajważniejsze zwroty
216
8. Zakupy i usługi
252
2. P odróż i zwiedzanie
220
9. Bank i pieniądze
257
3. Zakwaterowanie
228
10. Poczta i telefon
259
4. Jedzenie
232
11. Komputer i internet
263
5. Rozrywki i sport
238
12. Nagłe wypadki
267
Słowniczek niemiecko-polski
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 5
273
5 3.2.2010 15:26:17
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 6
3.2.2010 15:26:17
Im Hotel
Das Telefongespräch Im Hotel
Am Flughafen
Die Fahrt mit dem Taxi An der Universität
NIEMIECKI Intensywny kurs w 30 lekcjach An der Universität Die Fahrt mit dem Taxi
Am Flughafen
Das Telefongespräch www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 7
Das Telefongespräch 7
3.2.2010 15:26:18
D
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 8
3.2.2010 15:26:18
WSTĘP
Wstęp
Intensywny kurs w 30 lekcjach
J
eśli chcesz samodzielnie poznać język
gramatyce. Najpełniej wykorzystasz ćwiczenia
niemiecki w stopniu umożliwiającym
wykonując je zarówno ustnie jak i pisemnie.
porozumiewanie się w zakresie codziennych
Po przerobieniu pięciu regularnych jed
zdarzeń i sytuacji, kurs Lingo jest książką wła
nostek lekcyjnych masz szansę samodzielnie
śnie dla Ciebie!
sprawdzić swoje postępy. Lekcja powtórkowa
A może już kiedyś uczyłeś się niemieckiego,
(„Sprawdź się!”) to pięć ćwiczeń na rozumienie
a teraz wydaje Ci się, że wszystko zapomniałeś,
ze słuchu, obszerny test wyboru z zagadnień
albo wstydzisz się mówić w języku obcym w oba
językowych i gramatycznych przedstawionych
wie przed popełnieniem błędu? Dzięki naszej
w poprzednich lekcjach, a na koniec krzyżówka,
książce przekonasz się, jak wiele zostało Ci jednak
żebyś się trochę rozerwał.
w głowie i wreszcie pójdziesz dalej, osiągając poziom pozwalający na swobodną komunikację (zakres materiału odpowiada poziomom A1, A2
N
ieocenioną pomocą w przyswaja niu prawidłowej wymowy czy nauce
rozumienia ze słuchu są umieszczone na
i przygotowuje do poziomu B1 zgodnie ze skalą
płycie CD nagrania, dokonane przez rodo
poziomów kompetencji językowej Rady Europy).
witych Niemców. Naukę słownictwa z pew
Proponowany przez nas kurs jest inten
nością ułatwi Ci to, że słówka czytane są
sywny, co znaczy, że ucząc się z nami nie
najpierw przez polskiego, a potem niemieckiego
tracisz czasu i możesz robić szybkie postępy
lektora, dzięki czemu łatwo można je sobie
niezależnie od tego, czy po raz pierwszy stykasz
powtarzać, słuchając choćby w samochodzie.
się z językiem, czy jest to już Twoje kolejne
Przy wszystkich fragmentach książki, które stały
podejście. O tempie i sposobie nauki decydu
nagrane, umieściliśmy symbole
jesz jednak samodzielnie, zależnie od własnych
mi odpowiadających im ścieżek – wreszcie nie
potrzeb, możliwości i chęci. Ułatwia to struktura
musisz skakać po płycie w poszukiwaniu wła
całego kursu, jak i poszczególnych lekcji.
ściwego nagrania.
K
02
z numera
siążka dzieli się na trzydzieści lekcji.
Najważniejsze jednak jest to, że korzystając
Jednostka lekcyjna składa się z dialogu
z naszego kursu poznajesz żywy język, czytasz
lub czytanki wraz z tłumaczeniem, słownictwa,
i słuchasz dialogów na aktualne tematy, uczysz
objaśnień gramatycznych i językowych („Jak
się odnajdywać w życiowych sytuacjach.
to działa?”) oraz ćwiczeń wraz z kluczem. Ćwi czenia najlepiej rozwiązywać po zapoznaniu się z dialogiem, słownictwem i częścią poświęconą
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 9
Z życzeniami sukcesów w nauce Zespół autorów i redaktorów Lingo
9 3.2.2010 15:26:20
A n der U ni v ersit ä t
1. An der Universität 02
Monika: Karl: Monika: Karl: Monika: Karl: Monika: Karl: Monika: Karl: Monika: Karl: Monika: Karl: Monika: Karl: Monika:
03
– Entschuldigen Sie bitte, sind Sie Herr Hoffmann? – Ja, das bin ich. Und wie heißen Sie? – Mein Name ist Monika Kowalska. – Guten Tag, Frau Kowalska. Sind Sie aus Warschau? – Ja, ich lebe hier und studiere. Und was sind Sie von Beruf? – Ich bin Informatiker. – Woher kommen Sie? – Aus Stuttgart, aber ich wohne in Berlin. – Wie lange bleiben Sie in Warschau? – ‹bermorgen fliege ich nach Berlin. – So ein Zufall. ‹bermorgen fliege ich auch dorthin und... – Sie reisen zum ersten Mal nach Deutschland, oder? – Ja. Warum fragen Sie? – Fliegen wir gemeinsam? Ich kenne Berlin gut. – Das ist nett von Ihnen. Vielen Dank. – Also bis dann. – Tschüs!
Słownictwo an der Universität – na uniwersytecie sein – być Herr – pan und – i, a heißen – nazywać się mein Name – moje nazwisko Frau – pani aus – z
leben – żyć, tu: mieszkać studieren – studiować hier – tutaj Informatiker – informatyk Was sind Sie von Beruf? – Kim pan/pani jest z zawodu? kommen – przychodzić kommen aus – pochodzić z wohnen – mieszkać
10 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 10
3.2.2010 15:26:21
LEKTION
bleiben – zostać fliegen – lecieć, latać übermorgen – pojutrze so ein Zufall – co za przypadek nach – do dorthin – tam (przy ruchu) reisen – podróżować
1
zum ersten Mal – pierwszy raz fragen – pytać gemeinsam – wspólnie, razem kennen – znać Das ist nett von Ihnen. – To miło z pana/pani strony. gut – dobrze
Tłumaczenie Na uniwersytecie. M: Przepraszam. Czy pan Hoffmann? K: Tak, to ja. A jak się pani nazywa? M: Nazywam się Monika Kowalska. K: Dzień dobry pani. Czy jest pani z Warszawy? M: Tak, mieszkam tutaj i studiuję. A kim pan jest z zawodu? K: Jestem informatykiem. M: Skąd pan pochodzi? K: Ze Stuttgartu, ale mieszkam w Berlinie. M: Jak długo zostanie pan w Warszawie? K: Pojutrze lecę do Berlina. M: Co za przypadek! Ja też tam lecę pojutrze i... K: Wybiera się pani po raz pierwszy do Niemiec, co? M: Tak. Dlaczego pan pyta? K: Polecimy razem? Dobrze znam Berlin. M: Bardzo to miło z pana strony. Serdecznie dziękuję. K: Więc na razie. M: Cześć.
Więcej słówek i zwrotów bis bald – do zobaczenia wkrótce bis später – na razie gute Reise – szczęśliwej podróży mach’s gut – powodzenia Wie alt bist du? – Ile masz lat? Wie alt sind Sie? – Ile ma pan/pani lat? Wie ist deine Adresse? – Jaki jest twój adres? Wie ist Ihre Adresse? – Jaki jest pana/pani adres? Wie ist dein Vorname? – Jak masz na imię? Wie ist Ihr Vorname? – Jak ma pan/pani na imię? Wie geht’s? – Co słychać? Wie geht es Ihnen? – Co u pana/pani słychać?
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 11
11 3.2.2010 15:26:21
A n der U ni v ersit ä t
Jak to działa? Odmiana czasownika – zasady ogólne Czasowniki niemieckie odmienia się przez dodawanie do tematu czasownika końcówek osobowych, które zostały wyróżnione w poniższej odmianie. Temat czasownika znajdujemy odejmując od bezokolicznika końcówkę -en. Przykłady:
kommen, studieren, kennen – tematy czasowników: komm, studier, kenn. Odmiana:
ich komm-e ja przychodzę wir komm-en my przychodzi du komm-st ty przychodzisz my er on ihr komm-t wy przychodzicie sie komm-t ona przychodzi es ono sie komm-en oni, one przychodzą Sie komm-en pan, pani, państwo przychodzą ich studier-e du studier-st er sie studier-t es
kenn-e kenn-st
wir ihr sie Sie
kenn-t
studier-en studier-t studier-en studier-en
kenn-en kenn-t kenn-en kenn-en
Pominięcie zaimka osobowego -ich, du itd. – jest, inaczej niż w jęz. polskim, niedopuszczalne. Np.:
Ich studiere. Tłumaczymy jako: Studiuję lub Ja studiuję.
Odmiana czasownika sein – być
ich bin du bist er sie ist es
wir ihr sie Sie
sind seid sind sind
łatwo zauważyć, że czasownik sein odmienia się nieregularnie.
12 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 12
3.2.2010 15:26:22
LEKTION
1
Budowa zdania pojedynczego W zdaniu niemieckim bardzo ważną rolę odgrywa odpowiednia kolejność wyrazów. Orzeczenie, czyli czasownik w formie osobowej, pojawia się na dru gim miejscu. Nie zawsze jednak drugie miejsce oznacza drugi z kolei wyraz. Np.:
Ale: Ale:
Er ist aus Hannover. (On jest z Hanoweru.) Herr Braun ist aus Hannover. (Pan Braun jest z Hanoweru.) Ich heiße Nowak. (Nazywam się Nowak.) Mein Name ist Nowak. (Moje nazwisko Nowak.)
Można powiedzieć, że orzeczenie występuje zawsze na miejscu drugim biorąc pod uwagę części zdania, a nie części mowy. Niekoniecznie musi to być drugi wyraz w zdaniu. Podmiot pojawia się w zdaniu na miejscu pierwszym lub trzecim. Na pierwszym miejscu może wystąpić każda część zdania, oczywiście oprócz orzeczenia. Np.:
Herr Kreuzer fliegt heute nach Berlin. (Pan Kreuzer leci dziś do Berlina.) Heute fliegt Herr Kreuzer nach Berlin. (Dziś pan Kreuzer leci do Berlina.)
Tworzenie pytań Pytania można tworzyć na dwa sposoby: 1. Za pomocą pytajników: was? co?; wer? kto?; wo? gdzie?; wohin? dokąd?; woher? skąd?; wann? kiedy?; wie? jak?; warum? dlaczego? Czasownik występuje bezpośrednio po słowie pytającym:
Wann fliegen Sie? – Kiedy pan/pani leci?
2. Pytanie typu „czy” tworzy się przez tzw. inwersję – zmianę miejsca czasownika. Czasownik występuje tu na pierwszym miejscu:
Bist du aus Bonn? – Czy jesteś z Bonn?
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 13
13 3.2.2010 15:26:22
A n der U ni v ersit ä t
ćwiczenia 1. Wpisz podany czasownik we właściwej formie. a. I ch ............... Hamburg. d. Monika ................ in (kennen) Warszawa. (studieren)
b. Wir ............. in Rostock.
e. Sie /l. mn./ .................
c. Du .............. nach Paris.
f. Ihr .................. nach
(wohnen)
(fliegen)
Schwarz. (heißen)
Deutschland. (reisen)
2. Wpisz czasownik sein we właściwej formie.
a. Du .......... aus Hannover.
c. Wir ....... jetzt in Poznań.
b. Ihr ......... müde. (zmęczeni)
d. Ich ....... Informatiker.
3. Wybierz właściwy pytajnik.
a. ........ sind Sie, Herr Berg? – Aus Stuttgart. (wie, woher, was, wo)
b. ........ ist das? – Das ist Frau Schulz. (wann, wo, wer, wohin)
c. ........ wohnen Sie? – In Bonn. (wo, wie, woher, wohin)
d. ........ reisen Sie nach Frankfurt? – ‹bermorgen. (wohin, was, wer,
e. ........ geht’s? – Danke, gut. (wie, wer, wann, was)
wann)
4. Ułóż zdania z podanych wyrazów.
Przykład: s ein, ich, Polizist (policjant), von Beruf
a. k ommen, er, London, aus .......................................
Ich bin Polizist von Beruf.
14 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 14
3.2.2010 15:26:23
LEKTION
b. r eisen, heute (dziś), ich, Italien (Włochy), nach
..............................................................................................
c. v on Beruf, Arzt (lekarz), sein, Herr Krüger
1
...........................................................................................
d. kennen, wir, Warschau, gut .................................................
e. w ohnen, Sie, Dortmund, in? .................................................
Ty, pan, pani
W języku niemieckim formy du używa się zwracając się tylko do rodziny, przyjaciół i bliskich znajomych. Np.: Bist du müde? – Czy jesteś zmęczony/zmęczona?
Du kennst Karl. – Znasz Karla. Wobec pozostałych osób konieczne jest stosowanie formy grzecznościowej Sie. Jest to uniwersalna forma odpowiadająca polskiemu pan, pani, państwo, panowie, itd. Np.: Kennen Sie Karl Hoffmann? – Czy zna/znają pan/pani/pań stwo Karla Hoffmanna? Sind Sie von hier? – Czy jest pani/pan stąd? Zaimek grzecznościowy Sie pisze się zawsze dużą literą. Gramatycznie jest to 3 osoba liczby mnogiej (por. odmianę czasowników w części gramatycznej).
Klucz do ćwiczeń 1. a. kenne; b. wohnen; c. fliegst; d. studiert; e. heißen; f. reist 2. a. bist; b. seid; c. sind; d. bin 3. a. woher; b. wer; c. wo; d. wann; e. wie 4. a. Er kommt aus London. b. Ich reise heute nach Italien. c. Herr Krüger ist Arzt von Beruf. d. Wir kennen Warschau gut. e. Wohnen Sie in Dortmund? www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 15
15 3.2.2010 15:26:23
2. Am Flughafen 04
05
Karl: Monika:
– Wir sind schon in Berlin. – Die Flugverbindung von Warschau nach Berlin ist schnell und bequem. Man hat wirklich viel Komfort. Karl: – Hier ist die Passkontrolle. Hoffentlich warten wir nicht zu lange. Zollbeamte: – Guten Tag, Ihren Reisepass bitte. Monika: – Hier, bitte. Zollbeamte: – Danke. Haben Sie etwas zu verzollen, zum Beispiel Zigaretten oder Schmuck? Monika: –N ein, ich rauche nicht. Ich habe auch keinen Schmuck. Zollbeamte: – Danke, das ist alles. Auf Wiedersehen! Monika: – Was jetzt? Das Hotel ist ziemlich weit von hier. Nehmen wir einen Bus oder eine Straßenbahn? Außerdem habe ich noch keine Fahrkarte. Karl: –D a ist ein Fahrkartenautomat, aber leider außer Betrieb. Macht nichts. Der Busfahrer verkauft die Fahrkarten. Monika: – Karl, ich habe auch nicht viel Zeit. Karl: – Man sagt zwar eile mit Weile, aber du hast Recht. Also,... wir nehmen ein Taxi. Monika: – Einverstanden!
Słownictwo
am Flughafen – na lotnisku der Zollbeamte – urzędnik celny der Flughafen – port lotniczy die Flugverbindung – połączenie lotnicze schnell – szybko, prędko bequem – wygodnie wirklich – rzeczywiście, naprawdę viel – dużo der Komfort – wygoda die Passkontrolle – kontrola paszportowa
hoffentlich – mam/mamy nadzieję warten – czekać zu lange – za długo Ihren Reisepass – pani/pana paszport der Reisepass – paszport etwas – coś zu verzollen – do oclenia zum Beispiel – na przykład die Zigarette – papieros oder – albo, lub der Schmuck – ozdoba, tu: biżuteria
16 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 16
3.2.2010 15:26:24
LEKTION 2
rauchen – palić ziemlich weit – dość daleko von hier – stąd nehmen – brać, wziąć der Bus, die Straßenbahn – autobus, tramwaj außerdem – ponadto die Fahrkarte – bilet der Fahrkartenautomat – automat biletowy leider – niestety außer Betrieb sein – jest niec zynne
macht nichts – nic nie szkodzi, trudno der Busfahrer – kierowca autobusu verkaufen – sprzedawać viel Zeit, die Zeit – dużo czasu, czas sagen – mówić, powiedzieć zwar... aber – wprawdzie... ale eile mit Weile – spiesz się powoli Recht haben – mieć rację das Taxi – taksówka Einverstanden – zgoda
Tłumaczenie
Na lotnisku k: Jesteśmy już w Berlinie. M: Tak, połączenie lotnicze z Warszawy do Berlina jest szybkie i wygodne. To rzeczywiście duża wygoda. k: Kontrola paszportowa. Mam nadzieję, że nie będziemy czekać za długo. z: Dzień dobry, poproszę pani paszport. M: Proszę bardzo. z: Dziękuję. Ma pani coś do oclenia, np. papierosy czy biżuterię? M: Nie, nie palę. Nie mam także biżuterii. z: Dziękuję, to wszystko. Do widzenia M: Co teraz? Hotel jest dość daleko stąd. Pojedziemy autobusem czy tramwajem? Aha..., nie mam jeszcze biletu. k: Tu jest automat biletowy, ale niestety nie działa. Trudno. Kierowca autobusu sprzedaje bilety. M: Karl, nie mam też dużo czasu. k: Mówi się wprawdzie –„spiesz się powoli”, ale masz rację. A więc..., weźmiemy taksówkę. M: Zgoda.
Więcej słówek i zwrotów
dauern – trwać der Fensterplatz/der Platz am Gang – miejsce przy oknie/przejściu den Flugschein buchen – zarezerwować bilet lotniczy der Grenzübergang – przejście graniczne die Haltestelle – przystanek der Personalausweis – dowód osobisty
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 17
die S-Bahn – kolejka miejska der Taxistand – postój taksówek die U-Bahn – metro das Visum – wiza der Zoll – cło die Zollabfertigung – odprawa celna die Zollkontrolle – kontrola celna der Zuschlag – dopłata
17 3.2.2010 15:26:25
A m F lughafen
Jak to działa? Rodzajnik i jego zastosowanie W jęz. niemieckim występuje rodzajnik określony oraz nieokreślony. Rodzajnik określony: der (rodzaj męski, l. poj.), die (rodzaj żeński, l. poj.), das (rodzaj nijaki, l. poj.), die (wszystkie rodzaje, l. mn.). Rodzajnik nieokreślony: ein (rodzaj męski, l. poj.), eine (rodzaj żeński, l. poj.), ein (rodzaj nijaki, l. poj.). Rodzajnik nieokreślony nie występuje w liczbie mnogiej. Rodzajniki występują tylko przed rzeczownikiem i określają jego rodzaj, liczbę i przypadek. Rodzajnika nieokreślonego używa się przed rzeczownikiem, o którym nic bliżej nie wiadomo, albo o którym mówi się pierwszy raz. Np.:
Dort ist ein Fahrkartenautomat. (Tam jest automat biletowy.) Haben Sie eine Zigarette? (Czy ma pan/pani papierosa?)
Rodzajnika określonego używa się przed rzeczownikiem oznaczającym rzecz lub osobę znaną, konkretną lub wcześniej wspomnianą. Np.:
Die Passkontrolle dauert lange. (Kontrola paszportowa trwa długo.) Hier ist ein Fahrkartenautomat. Der Fahrkartenautomat ist außer Betrieb. (Tu jest automat biletowy. Ten automat nie działa.)
Nie używa się żadnego rodzajnika w następujących sytuacjach: przed imio nami i nazwiskami, przed tzw. rzeczownikami materiałowymi – Er kauft Brot. (On kupuje chleb.), przed rzeczownikami oznaczającymi zawód – Sie ist ńrztin. (Ona jest lekarką.), w wielu stałych zwrotach – Du hast
Recht. (Masz rację.).
Rodzajników zwykle nie tłumaczy się na jęz. polski.
18 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 18
3.2.2010 15:26:25
LEKTION 2
Mianownik – Nominativ, Biernik – Akkusativ W jęz. niemieckim odmiana rzeczownika polega przede wszystkim na odpowiednim doborze rodzajnika. Nominativ odpowiada na pytanie wer? was? – kto? co? Akkusativ odpowiada na pytanie wen? was? – kogo? co? Np.:
Wir nehmen den Bus. (Weźmiemy /kogo? co?/ autobus.) Er verkauft die Fahrkarte. (On sprzedaje /kogo? co?/ bilet.) Der Zollbeamte kontrolliert den Reisepass. (Celnik sprawdza / kogo? co?/ paszport.) Struktura powyższych zdań niemieckich jest identyczna z analogicznymi zdaniami polskimi. Dla ułatwienia dalszej nauki czasowniki wymagające użycia innego przypadku niż biernik będą oznakowane.
Odmiana rodzajnika r. m. Nom. der ein Akk. den einen
l. poj. r. ż. r. n.
die eine die eine
das ein das ein
l. mn. wszystkie rodzaje
die — die —
Przeczenie Istnieją dwa rodzaje zaprzeczenia: 1. nicht Jeśli przeczenie dotyczy treści całego zdania, nicht występuje na samym jego końcu. Np.:
Ich rauche nicht. (Nie palę.) Heute fliegt er nicht. (On dzisiaj nie leci.)
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 19
19 3.2.2010 15:26:26
A m F lughafen
Jeśli przeczenie odnosi się wyłącznie do jednego wyrazu, np. przymiotnika lub przysłówka, nicht umieszczamy wówczas bezpośrednio przed nim.
Wir haben nicht viel Zeit. (Mamy niewiele czasu.) Das Hotel ist nicht weit von hier. (Hotel jest niedaleko stąd.)
Uwaga: należy pamiętać, że nigdy nie wolno używać nicht przed czasownikiem. 2. kein Za pomocą wyrazu kein tworzy się przeczenie rzeczownika. Kein w zdaniu znaj duje się zawsze bezpośrednio przed rzeczownikiem i zastępuje rodzajnik. Np.:
Ich habe keine Fahrkarte. (Nie mam biletu.) Dort ist kein Fahrkartenautomat. (Tam nie ma automatu biletowego.) Kein odmienia się przez rodzaje, liczby i przypadki. Odmiana kein
l. poj. r. ż. r. n.
r. m. Nom. kein Akk. keinen
keine keine
kein kein
l. mn. wszystkie rodzaje
keine keine
Uwaga: w jednym zdaniu nie wolno używać jednocześnie obu przeczeń.
Zaimek nieokreślony man Zwroty z man tłumaczy się zawsze bezosobowo.
Man trinkt hier viel Bier. (Tutaj pije się dużo piwa.) Nach Berlin fliegt man schnell. (Do Berlina leci się szybko.) Zaimek man występuje zawsze z czasownikiem w 3. osobie liczby pojedynczej i tłumaczony jest razem z nim oraz – bardzo często – z zaimkiem „się”.
Czasownik haben – mieć ich habe du hast er sie hat es
wir ihr sie Sie
haben habt haben haben
20 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 20
3.2.2010 15:26:26
LEKTION 2
ćwiczenia 1. Wybierz właściwe rozwiązanie.
a. ..... Zollkontrolle dauert lange. (der, die, das, den)
b. Haben Sie ...... Zigarette? (eine, ein, einen, kein)
c. Wir nehmen ...... Taxi. (der, eine, ein, den)
d. Er ist ....... Busfahrer von Beruf. (das, eine, —, keinen)
e. Sie kaufen (kupują) ....... Ring (pierścionek – r. męski)
(der, ein, einen, das)
2. Wybierz jedno z następujących słów: nicht, kein, keine, keinen.
a. Ich wohne ................ in Dortmund.
b. Wir haben ................ Zeit.
c. Der Flug (lot) dauert ................ lange.
d. Er raucht ................ .
e. Ich rauche ................ Zigaretten.
f. Nein, wir kennen Frau Schwarz ................ .
g. Man verkauft hier ................ Schmuck.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 21
21 3.2.2010 15:26:26
A m F lughafen
3. Odpowiedz przecząco na poniższe pytania.
a. Haben Sie eine Zigarette?
...............................................................................................
b. Sind Sie aus Bochum?
...............................................................................................
c. Hast du Zeit?
...............................................................................................
d. Kennt ihr Berlin?
...............................................................................................
e.Verkaufen Sie Fahrkarten?
...............................................................................................
4. Przetłumacz.
a. Tutaj się nie pali.
...............................................................................................
b. Czy mają państwo wizę?
...............................................................................................
c. Wezmę taksówkę.
...............................................................................................
(Uwaga: należy użyć czasu teraźniejszego)
22 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 22
3.2.2010 15:26:27
LEKTION 2
d. Nie lecę do Bonn.
...............................................................................................
e. Jedziemy autobusem.
...............................................................................................
f. Przystanek nie jest daleko stąd.
...............................................................................................
Komunikacja miejska
Korzystając ze znakomicie działającej komunikacji miejskiej w Niemczech nie wolno zapomnieć, że większe miasta są podzielone na strefy (Zonen), oznakowane przeważnie – A, B, C. Kupując bilet – w automacie, kiosku, u kierowcy autobusu (uwaga: tu najdrożej) – powinno się sprawdzić, w jakich strefach jest ważny (gültig). Warto kupować bilety dzienne, trzy dniowe, grupowe. Szczegółowych informacji udzielają punkty informacji turystycznej (Fremdenverkehrsamt).
Klucz do ćwiczeń 1. a die; b eine; c ein; d —; e-einen; 2. a nicht; b keine; c nicht; d nicht; e keine; f nicht; g keinen 3. a Ich habe/wir haben keine Zigarette. b Ich bin/wir sind nicht aus Bochum. c Ich habe keine Zeit. d Wir kennen Berlin nicht. e Ich verkaufe/wir verkaufen keine Fahrkarten. 4. a Hier raucht man nicht. b Haben Sie das/ein Visum? c Wir nehmen ein Taxi. d Ich fliege nach Bonn nicht. e Wir nehmen den Bus. f Die Haltestelle ist nicht weit von hier. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 23
23 3.2.2010 15:26:27
3. Im Hotel 06
Monika: – Guten Tag! Haben Sie ein Zimmer frei? der Angestellte: – G uten Tag, einen Augenblick bitte, ich sehe Monika:
der Angestellte:
Monika: der Angestellte: Monika: der Angestellte:
Monika: der Angestellte: Monika: 07
Słownictwo
nach. Ja, wir haben ein Einzelzimmer mit Bad... – Entschuldigen Sie bitte, aber ich möchte ein Zimmer nicht mit Bad, sondern mit Dusche. Geht das? –M it Dusche..., Moment bitte, ja, das ist möglich. Die Zimmer mit Dusche sind billiger. Sie geben also weniger Geld aus. Sind Sie zufrieden? – Natürlich. –D as freut mich. Und wie lange bleiben Sie bei uns? – Ich denke..., fünf Tage. – Gut. Füllen Sie bitte noch das Anmeldeformular aus! Ihre Unterschrift hier noch, danke. Möchten Sie vielleicht noch etwas wissen? – Nein, das ist alles. – Ihr Zimmer ist im zweiten Stock. Schönen Tag noch. – Danke, gleichfalls.
im Hotel – w hotelu der Angestellte – urzędnik, pracownik das Hotel – hotel Haben Sie ein Zimmer frei? – Czy mają państwo wolny pokój? das Zimmer – pokój einen Augenblick – chwileczkę nachsehen – sprawdzić, przejrzeć in Ordnung (die Ordnung) – w porządku (porządek)
das Einzelzimmer – pokój jednoosobowy Zimmer mit Bad/Dusche – pokój z łazienką/prysznicem Geht das? – Czy to możliwe? gehen – iść, chodzić möglich – możliwe/a/y billiger – tańszy/a/e ausgeben – wydać/wydawać weniger – mniej das Geld – pieniądze zufrieden – zadowolony/a/e Das freut mich. – To mnie cieszy.
24 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 24
3.2.2010 15:26:28
LEKTION 3
bei uns – u nas denken – myśleć, sądzić ausfüllen – wypełnić das Anmeldeformular – formu larz meldunkowy Ihre Unterschrift (die Unterschrift) – pani/pana podpis der Stock – piętro
schönen Tag noch – miłego dnia gleichfalls – nawzajem
Tłumaczenie
W hotelu. M: Dzień dobry! Czy mają państwo wolny pokój? A: Dzień dobry, chwileczkę, sprawdzę. Tak, mamy pokój jednoosobowy z łazienką... M: Przepraszam bardzo, ale chciałabym pokój nie z łazienką, lecz z pryszni cem. Czy to możliwe? A: Z prysznicem... momencik, tak, może być. Pokoje z prysznicem są tańsze. Wyda więc pani mniej pieniędzy. Czy jest pani zadowolona? M: Oczywiście! A: Cieszę się. A jak długo zostanie pani u nas? M: Myślę, że jakieś... 5 dni. A: Dobrze. Proszę wypełnić jeszcze formularz mel dunkowy! I Jeszcze pani podpis tutaj... dziękuję. Chciałaby pani może coś jeszcze wiedzieć? M: Nie, to wszystko. A: Pani pokój jest na drugim piętrze. Miłego dnia. M: Dziękuję, nawzajem.
Więcej słówek i zwrotów
alles in Ordnung – wszystko w porządku bei Ihnen – u państwa das Frühstück bekommen – dostać śniadanie Haben Sie noch Zimmer frei? – Czy mają państwo jeszcze wolne pokoje? der Speisesaal – jadalnia Was kostet das Zimmer mit Frühstück/mit Halbpension? – Ile kosztuje pokój ze śniadaniem/ze śniadaniem i obiadokolacją? Der Wasserhahn/der Fernseher funktioniert nicht/ist kaputt – Kran/telewizor nie działa. das Zimmer aufräumen – sprzątać pokój ein Zimmer mit Balkon/mit Blick auf die Berge – pokój z balkonem/z widokiem na góry ein Doppelzimmer – pokój dwuosobowy
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 25
25 3.2.2010 15:26:28
I m H otel
Jak to działa? Czasowniki rozdzielnie złożone – trennbare Verben Czasowniki te składają się z przedrostków i czasowników głównych. Np.: nachsehen, ausfüllen, ausgeben, aufräumen, itd. W zdaniu przedrostek występuje na samym końcu, niezależnie od długości zdania. Np.:
Ich räume das Zimmer auf. (Sprzątam pokój.) Er füllt noch das Formular aus. (On wypełnia jeszcze formularz.)
Pominięcie przedrostka może prowadzić do nieporozumień. Np.:
Ich gebe viel Geld aus. (Wydaję dużo pieniędzy.) Ich gebe viel Geld. (Daję dużo pieniędzy.) Czy też: Ich fange das Buch an. (Zaczynam książkę.) Ich fange das Buch. (łapię książkę.)
Najczęstszymi przedrostkami współtworzącymi czasowniki rozdzielne są: ab-, an-, auf-, aus-, ein-, fort-, her-, hin-, nach-, statt-, teil-, vor-, weg-, zu-, zurück- i zusammen-. Nierozdzielnie złożone są czasowniki z następującymi przedrostkami: be-, ge-, emp-, ent-, er-, miss-, ver-, zer-. Uwaga: czasowniki rozdzielne w bezokoliczniku pisze się zawsze razem. Inaczej zachowują się czasowniki składające się z dwóch czasowników. Np.:
kennen lernen (poznać), spazieren gehen (spacerować)
Spójniki – Konjunktionen aber – ale denn – ponieważ oder – albo, lub
sondern – lecz und – i, a
26 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 26
3.2.2010 15:26:29
LEKTION 3
W zdaniach złożonych, po w/w spójnikach wymagany jest szyk prosty – bezpośrednio po spójniku pojawia się podmiot, dalej orzeczenie i kolejne części zdania. Np.:
Karl geht zu Fuß, aber Monika fährt mit dem Taxi. (Karl idzie piechotą, ale Monika jedzie taksówką.)
Spójniki, o których mowa, występują też często w wypowiedziach skróconych. Np.: Ich wohne und arbeite in Frankfurt.
(Mieszkam i pracuję we Frankfurcie.)
W odróżnieniu od jęz. polskiego, gdzie spójniki ale i lecz mogą być stosowane zarówno po zdaniach twierdzących jak i po przeczeniach, w jęz. niemieckim po przeczeniach używany jest tylko spójnik sondern, zaś spójnik aber – po zdaniach twierdzących. Np.:
Heute gehe ich nicht ins Kino, sondern ich bleibe im Hotel. (Dzisiaj nie idę do kina, lecz zostaję w hotelu.)
Odmiana czasownika wissen (wiedzieć) i formy möchten ich weiß du weißt er, sie, es weiß
wir wissen ihr wisst sie, Sie wissen
ich möchte (chciałbym, chciałabym) wir möchten du möchtest (chciałbyś, chciałabyś, itd.) ihr möchtet er, sie, es möchte sie, Sie möchten Zwróć uwagę, że 1 i 3 osoba l. poj. są identyczne. Tego typu czasowników jest więcej. Szerzej na ten temat w następnej lekcji.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 27
27 3.2.2010 15:26:29
I m H otel
ćwiczenia 1. Wpisz podany w nawiasie czasownik w odpowiedniej formie. Nie wszystkie czasowniki są rozdzielnie złożone.
a. W ir .............................. viel Geld .............................. .
b. I ch .............................. Peter den Film .............................. .
c. S ie (l. poj.) ........................... das Zimmer ............................ .
d. D u ............................ das Fenster (okno) ............................ .
e. E r .............................. am Flughafen .............................. .
f. I hr .............................. die Rezeption .............................. .
g. H err und Frau Braun ................... nach Berlin .................... .
h. I ch .............................. Sie nicht .............................. .
(ausgeben)
(erzählen – opowiadać)
(aufräumen)
(zumachen – zamknąć)
(aussteigen – wysiadać)
(anrufen – telefonować)
(zurückkommen – powracać)
(verstehen - rozumieć)
28 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 28
3.2.2010 15:26:30
LEKTION 3
i. W ir ............................ zuerst (najpierw) ............................ .
j. S ie (l. mn.) .............................. den Arbeitsplan (plan pracy)
(nachsehen)
.............................. . (besprechen – omówić)
k. D er Angestellte .............................. die Tür (drzwi)
.............................. . (aufmachen – otwierać)
2. Wpisz jeden ze spójników – aber, denn, oder, sondern, und.
a. Ich nehme den Bus, ....... mein Auto ist kaputt.
b. Wir möchten den Film sehen (zobaczyć), .......... wir haben keine
c. Dort ist kein Kino mehr, ............. eine Galerie.
d. Er ist 24 ...... 25 Jahre alt.
e. Herr Schwarz wohnt ........ arbeitet (pracuje) in Dresden.
Zeit.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 29
29 3.2.2010 15:26:30
I m H otel
f. Er kommt nicht aus Berlin, ........... aus Aachen.
g. Ich möchte hier bleiben, .......... das Hotel ist zu teuer. (za drogi)
3. Przetłumacz.
a. Czy mają państwo pokój z prysznicem?
............................................................................................
b. Kiedy dostanę śniadanie? (uwaga: czas teraźniejszy)
............................................................................................
c. Nie wydajemy dużo pieniędzy.
............................................................................................
d. Oni chcieliby pokój dwuosobowy z łazienką.
............................................................................................
e. Niestety nie mamy pokoju z balkonem.
............................................................................................
f. G dzie jest jadalnia?
............................................................................................
30 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 30
3.2.2010 15:26:30
LEKTION 3
4. Wybierz właściwe rozwiązanie.
a. Wie lange ............... Sie hier? (sein, bleiben, arbeitet, wohnst)
b. Er ............... nicht. (weiß, weißt, möchtet, habt)
c. Ich habe ............... Ihnen ein Zimmer. (aus, bei, in, mit)
d. Ich möchte ein Zimmer mit Bad. ............... das?
e. Du räumst das Zimmer ............... . (an, auf, er, emp)
(macht, hat, geht, bekommt)
Hotele
W krajach niemieckiego obszaru językowego oferta hotelowa jest napraw dę bogata i mocno zróżnicowana pod względem położenia poszczególnych obiektów. Polskich turystów może zainteresować fakt, iż we wszystkich większych miastach funkcjonuje bardzo dużo niewielkich hoteli o średnim standardzie, gdzie ceny mieszczą się w przedziale 65-130 euro za pokój dwuosobowy z pełnym węzłem sanitarnym. Śniadanie jest przeważnie wliczone w cenę. Należy też pamiętać, że niemieccy hotelarze rygorystycznie przestrzegają tzw. doby hotelowej. Przedłużenie pobytu, choćby tylko o 2-3 godziny, bez wcześniejszego uzgodnienia z recepcją może spowodować konieczność wniesienia dopłaty.
Klucz do ćwiczeń 1. a geben aus; b erzähle; c räumt auf; d machst zu; e steigt aus; f ruft an; g kommen zurück; h verstehe; i sehen nach; j besprechen; k macht auf 2. a denn; b aber; c sondern; d oder; e und; f sondern; g aber 3. a Haben Sie ein Zimmer mit Dusche? b Wann bekomme ich das Frühstück? c Wir geben nicht viel Geld aus. d Sie möchten ein Doppelzimmer mit Bad. e Wir haben leider kein Zimmer mit Balkon. f Wo ist der Speisesaal? 4. a bleiben; b weiß; c bei; d geht; e auf www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 31
31 3.2.2010 15:26:31
4. Das Telefongespräch 08
09
Monika: Karl: Monika:
Kowalska... Grüß dich, Monika. Hier Karl. Du schläfst nicht mehr, gut... Guten Morgen Karl. Um neun Uhr noch schlafen? Unmöglich. Karl: Entschuldige bitte, ich rufe dich auf deinem Handy an, aber ich kenne die Hotelnummer nicht. Monika, hast du heute Abend Zeit? Ich möchte dir nämlich etwas vorschlagen. Monika: Was denn? Karl: Ich treffe heute meinen Freund, Rolf Kreuzer. Er möchte dich gern kennen lernen. Monika: Es tut mir Leid, aber heute kann ich nicht. Ich muss viel erledigen. Außerdem möchte ich dem Professor ein Geschenk kaufen. Karl: Nur dem Professor? Du sollst auch deinen Eltern etwas schenken. Monika: Für die Eltern habe ich schon etwas. Karl: Hast du dann morgen vielleicht Zeit? Rolf fährt in drei Tagen nach Bochum und... Monika: Ja, für morgen plane ich noch nichts. Wann und wo treffe ich euch? Karl: Ich bin um sechzehn Uhr am Potsdamer Platz. Rolf kommt später. Sein Freund ist krank. Rolf muss ihm helfen. Monika: Ach so. Das ist wirklich sehr nett von ihm. Also bis morgen. Karl: Mach’s gut.
Słownictwo
das Telefongespräch – roz mowa telefoniczna schlafen, er schläft – spać, on śpi nicht mehr/mehr – już nie/ więcej unmöglich/möglich – niemożliwe/możliwe
auf dem (deinem) Handy anrufen – dzwonić na (twoją) komórkę die Handynummer/das Handy – numer tel. komórkowego/ tel. komórkowy der Abend – wieczór nämlich – mianowicie
32 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 32
3.2.2010 15:26:31
LEKTION 4
vorschlagen, er schlägt vor – proponować, on proponuje treffen, er trifft – spotykać/ spotkać, on spotyka der Freund (sein Freund) – przyjaciel (jego przyjaciel) Es tut mir Leid – przykro mi erledigen – załatwiać der Professor – profesor das Geschenk – prezent die Eltern (deinen Eltern) – rodzice (twoim rodzicom) schenken – podarować
für – dla fahren, er fährt – jechać/ jeździć, on jedzie für morgen (etwas) planen – planować (coś) na jutro später – później krank – chory/a/e helfen, er hilft – pomagać, pomóc, on pomaga wirklich – rzeczywiście, naprawdę mach’s gut – powodzenia
Tłumaczenie Rozmowa telefoniczna. M: Kowalska? K: Cześć Monika. Tu Karl. Nie śpisz już, to dobrze... M: Dzień dobry Karl. O 9 godzinie jeszcze spać? No co ty. K: Przepraszam, że dzwonię na twoją komórkę, ale nie znam numeru do hotelu. Monika, masz czas dziś wieczorem? Chciałbym ci coś zaproponować. M: A co? K: Spotykam się dziś z przyjacie lem, Rolfem Kreuzerem. Chciałby cię poznać. M: Przykro mi, ale dziś nie mogę. Muszę pozałatwiać sprawy. A jeszcze chcę kupić profesorowi prezent. K: Tylko profesorowi? Powinnaś też podarować coś rodzicom. M: Dla rodziców coś już mam. K: W takim razie może masz czas jutro? Rolf jedzie za 3 dni do Bochum i... M: Na jutro jeszcze nic nie zaplanowałam. Kiedy i gdzie się spotykamy? K: Będę na Placu Poczdamskim o 16. Rolf przyjdzie później. Jego przyjaciel jest chory. Rolf musi mu pomóc. M: Rozumiem. To naprawdę bardzo miło z jego strony. A więc do jutra. K: Powodzenia.
Więcej słówek i zwrotów
anrufen – zadzwonić der Anrufbeantworter – automatyczna sekretarka das Handy (Mobiltelefon) mit Wertkarte – komórka (telefon komórkowy) na kartę eine Nachricht hinterlassen, er hinterlässt – zostawić wiadomość die Nummer ist besetzt – numer jest zajęty
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 33
die Nummer wählen – wybrać numer telefonieren – telefonować die Telefonkarte – karta telefo niczna (do telefonowania z budki) die Telefonzelle – budka telefo niczna die Vorwahlnummer – numer kierunkowy zurückrufen – oddzwonić
33 3.2.2010 15:26:32
D as T elefongespr ä ch
Jak to działa? Odmiana czasownika – ciąg dalszy a. zmiana tematu czasownika Pewna, dość liczna, grupa czasowników cechuje się zmianą tematu w trakcie odmiany. Zmiana ta następuje wyłącznie w 2 i 3 osobie liczby pojedynczej. Np.:
ich fahre, du fährst, er fährt, wir fahren, ihr fahrt, sie fahren; ich helfe, du hilfst, er hilft, wir helfen, ihr helft, sie helfen.
W większości przypadków samogłoska e przechodzi w i zaś a w ä. Do najczęściej spotykanych czasowników z tej grupy należą:
geben (dawać) er gibt, essen (jeść) er isst, nehmen (brać) er nimmt, sprechen (mówić) er spricht, sehen (patrzeć, widzieć) er sieht, lesen (czytać) er liest, laufen (biegać) er läuft. Patrząc na bezokolicznik nie można rozpoznać, czy dany czasownik ma stały temat, czy też należy do grupy ze zmiennym tematem. W związku z tym, poczynając od tej lekcji, czasowniki ze zmiennym tematem będą oznaczane. Por. słownictwo – vorschlagen, treffen, helfen, fahren. b. czasowniki, których temat kończy się na: t, d, tm, ffn, chn W 2 i 3 osobie liczby pojedynczej oraz w 2 osobie liczby mnogiej między tematem a końcówką osobową pojawia się głoska e. Np.:
arbeiten (pracować) du arbeit-e-st, er arbeit-e-t, ihr arbeit-e-t; atmen (oddychać) du atm-e-st, er atm-e-t, ihr atm-e-t; zeichnen (rysować) du zeichn-e-st, er zeichn-e-t, ihr zeichn-e-t. Wstawka e ułatwia wymowę tych czasowników.
34 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 34
3.2.2010 15:26:33
LEKTION 4
Czasowniki modalne Do grupy tej należy 6 czasowników. Są to: dürfen – mieć pozwolenie, uprawnienie; können – móc, umieć, potrafić; mögen – lubić; müssen – musieć; sollen – mieć powinność, obowiązek; wollen – chcieć. Czasowniki modalne odmieniają się wg nieco innych zasad niż pozostałe czasowniki. Por. tabela
ich du er sie es wir ihr sie Sie
dürfen
darf darfst
können kann kannst
mögen mag magst
müssen
sollen
wollen
darf
kann
mag
muss
soll
will
dürfen dürft dürfen
können könnt können
mögen mögt mögen
müssen müsst müssen
sollen sollt sollen
wollen wollt wollen
muss musst
soll sollst
will willst
Czasowniki te występują w zdaniach na ogół w towarzystwie drugiego czasownika, określającego właściwą czynność, który wówczas przyjmuje zawsze postać bezokolicznika i znajduje się na samym końcu zdania. Np.:
Ich muss viel erledigen. (Muszę pozałatwiać sprawy.) Du sollst ihm etwas schenken. (Powinieneś/Powinnaś mu coś podarować.) Er kann heute nicht fahren. (On nie może dzisiaj jechać.)
Czasowniki modalne występują często z man (por. lekcja 2). Np.: man muss – trzeba, man soll – powinno się, man kann – można. Uwaga: czasownik mögen poznaliśmy już w lekcji poprzedniej. Pojawił on się tam w formie przypuszczającej – ich möchte. Zmiana trybu spowodowała tu zmianę znaczenia. Por. ich mag – lubię; ich möchte – chciałbym/chciałabym
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 35
35 3.2.2010 15:26:33
D as T elefongespr ä ch
Celownik – Dativ Odpowiada na pytanie wem? – komu? W lekcji drugiej zapoznaliśmy się z rodzajnikami i zaimkiem „kein” w mianow niku (Nominativ) i bierniku (Akkusativ). Zobaczymy teraz, jak wyglądają rodzajniki i „kein” w celowniku (Dativ): liczba pojedyncza r. m. r. ż. r. n.
dem einem keinem
der einer keiner
dem einem keinem
liczba mnoga dla wszystkich rodzajów
den — keinen
Do najważniejszych czasowników, po których używa się Dativu, należą:
antworten (odpowiadać), danken (dziękować), gefallen, er gefällt (podobać się), glauben (wierzyć), gratulieren (gratulować), helfen (pomagać), schmecken (smakować), verzeihen (wybaczać). Istnieje również pewna grupa czasowników, po których możliwe jest wystą pienie tzw. podwójnego dopełnienia – w celowniku i bierniku. Do najczęściej spotykanych należą: bringen (przynieść), erzählen (opowiedzieć), geben
(dać), kaufen (kupić), schenken (podarować), schicken (wysłać), zeigen (pokazać). Np.:
Ich bringe dem Vater /celownik/ das Handy /biernik/. (Przynoszę ojcu komórkę.) Sie kauft der Mutter /celownik/ das Geschenk /biernik/. (Ona kupuje matce prezent.) Wir schicken dem Freund /celownik/ das Telegramm /biernik/. (Wysyłamy przyjacielowi telegram.)
36 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 36
3.2.2010 15:26:34
LEKTION 4
Zaimki osobowe – Personalpronomen N. ich
D A
ja mir mnie mich mnie
du ty dir tobie dich ciebie
er on ihm jemu ihn jego
sie ona ihr jej sie ją
es wir ono my ihm uns jemu nam es uns je nas
ihr wy euch wam euch was
sie oni ihnen im sie ich
Sie pan Ihnen panu Sie pana
Określanie czasu – godziny – die Uhrzeit Wie spät ist es? – Która godzina? Um wie viel Uhr? – O której godzinie? Es ist drei Uhr. – Jest trzecia. Es ist zehn nach vier (Uhr)./Es ist vier Uhr zehn. – Jest dziesięć po czwartej. Es ist halb fünf./Es ist vier Uhr dreißig. – Jest wpół do piątej. Es ist zwanzig vor sechs (Uhr)/Es ist fünf Uhr vierzig. – Jest za dwadzieścia szósta. Sie steht erst um zehn nach neun (Uhr) auf. – Ona wstaje dopiero dziesięć po dziewiątej.
ćwiczenia 1. Rozbuduj poniższe zdania zgodnie z przykładem: Er trifft den Freund. (wollen) Er will den Freund treffen.
a. Wir fahren morgen nach Bonn. (müssen)
...........................................................................................
b. I ch bleibe in Berlin. (sollen)
...........................................................................................
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 37
37 3.2.2010 15:26:34
D as T elefongespr ä ch
.
c. E r hilft mir. (können)
.......................................................................................... d. S ie fahren nach Düsseldorf. (wollen)
...........................................................................................
e. Man raucht hier nicht. (dürfen)
...........................................................................................
f. I ch rufe Rolf an. (müssen)
........................................................................................... 2. Wybierz właściwy zaimek osobowy.
a. Ich möchte ......... kennen lernen. (du, dir, er, ihn)
b. Er hilft ......... . (sie, ihr, mich, ihn)
c. Du kaufst ......... ein Geschenk. (ihnen, Sie, es, dich)
d. Rolf kennt ......... noch nicht. (dir, mir, dich, ihr)
e. Wir bringen ......... das Handy. (er, ihn, dir, dich)
f. Was schenkt sie ......... ? (ihn, uns, sie, mich)
3. Wybierz właściwy czasownik.
a. Otto ................ ein Treffen ................ . (spotkanie)
(schlägt vor, ruft an, lernt kennen, räumt auf)
38 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 38
3.2.2010 15:26:35
LEKTION 4
b. Wann ................ ihr Katja? (kauft, trefft, kennt, bleibt)
c. ................ du morgen nach Polen? (siehst, fährst, verkaufst,
d. Er ................ mir das Telefonbuch. (raucht, hat, telefoniert, gibt)
e. Monika ................ ein Taxi. (nimmt, fliegt, trifft, hilft)
hilfst)
4. Przetłumacz.
a. Ona chce was poznać.
.......................................
b. Nie mogę już spać.
.......................................
c. Pomagamy przyjacielowi.
.......................................
d. Oni kupują prezent.
............................................. e. On wam nie wierzy.
............................................. f. Przykro nam.
..............................................
Kowalska?
Warto wiedzieć, że w Niemczech osoba odbierająca telefon podaje swoje nazwisko. Jeśli zdarzy się nam błędne połączenie można powiedzieć – Verzeihung, ich habe mich verwählt, czyli „przepraszam, pomyłka”. Klucz do ćwiczeń 1. a Wir müssen morgen nach Bonn fahren. b Ich soll in Berlin bleiben. c Er kann mir helfen. d Sie wollen nach Düsseldorf fahren. e Man darf hier nicht rauchen. f Ich muss Rolf anrufen. 2. a ihn, b ihr, c ihnen, d dich, e dir, f uns 3. a schlägt vor, b trefft, c fährst, d gibt, e nimmt, 4. a Sie will euch kennen lernen. b Ich kann nicht mehr schlafen. c Wir helfen dem Freund. d Sie kaufen das/ ein Geschenk. e Er glaubt euch nicht. f Es tut uns Leid. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 39
39 3.2.2010 15:26:35
5. Die Fahrt mit dem Taxi 10
der taxifahrer: Guten Tag, wohin fahren wir? Monika: Guten Tag, zum Potsdamerplatz bitte. der taxifahrer: Bitte schön. Wir fahren hier links in die
Agnesstraße, dann...
Monika: Wissen Sie, ich kenne die Stadt nicht besonders gut. der taxifahrer: Ach so. Sie sind nicht von hier. Wann sind Sie
nach Berlin gekommen?
Monika: Erst vor zwei Tagen. der taxifahrer: Haben Sie schon das Brandenburger Tor gesehen? Monika: Nein, ich habe noch nichts besichtigt. Aber mein
Freund hat mir schon eine Stadtrundfahrt versprochen.
der taxifahrer: Bei uns gibt es viele Sehenswürdigkeiten:
Museen, zum Beispiel das Pergamonmuseum, Parks, Kaufhäuser... . In Berlin können Sie viele Kunstwerke bewundern. Monika: Ich habe davon gehört. Mein Vater hat mir davon erzählt. Wie lebt es sich in Berlin? der taxifahrer: Na ja, es geht. Viel Verkehr, viele Staus, viele Straßensperren! So wie hier zum Beispiel. Monika: Ist etwas passiert? der taxifahrer: Keine Ahnung. Wir müssen ausweichen! Wir nehmen die nächste Querstraße. Es ist nicht mehr weit. der taxifahrer: Wir sind gleich an Ort und Stelle. So, hier ist es.
Das macht neun Euro.
Monika: Zehn. Stimmt so. der taxifahrer: Danke, tschüs! 11
Słownictwo
die Fahrt mit dem Taxi – jazda taksówką der Taxifahrer – taksówkarz dann – potem, wtedy, w takim razie die Straße – ulica die Stadt – miasto
besonders – szczególnie, zwłaszcza erst vor – dopiero przed das Brandenburger Tor – Brama Brandenburska besichtigen – zwiedzać
40 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 40
3.2.2010 15:26:36
LEKTION 5
die Stadtrundfahrt – objazd miasta versprechen, er verspricht – obiecać, on obiecuje es gibt – jest, są die Sehenswürdigkeiten – atrakcje turystyczne das Museum, der Park – muzeum, park das Kaufhaus – dom towarowy das Kunstwerk – dzieło sztuki bewundern – podziwiać hören (davon) – słuchać, słyszeć (o tym)
wie lebt es sich... – jak się żyje/ mieszka... der Verkehr – ruch drogowy, komunikacja der Stau – korek die Straßensperre – zamknięta ulica passieren – zdarzyć się ausweichen – wyminąć, ominąć die nächste Querstraße – najbliższa przecznica an Ort und Stelle sein – być na miejscu stimmt so – reszty nie trzeba
Tłumaczenie Jazda taksówką. t: Dzień dobry, dokąd jedziemy? M: Dzień dobry, na Plac Poczdamski proszę. t: Proszę bardzo. Pojedziemy tutaj w lewo w ulicę św. Agnieszki, potem... M: Wie pan, nie znam zbyt dobrze miasta. t: Aha, pani nie jest stąd. Kiedy przyjechała pani do Berlina? M: Dopiero 2 dni temu. t: Widziała już pani Bramę Brandenburską? M: Nie, jeszcze nic nie zwiedzałam. Ale mój przyjaciel obiecał mi już objazd po mieście. t: U nas jest wiele atrakcji turystycznych: są muzea, np. Muzeum Pergamońskie, parki, domy towarowe. W Berlinie może pani podziwiać wiele dzieł sztuki. M: Słyszałam o tym. Mój ojciec mi o tym opowiadał. A jak żyje się teraz w Berlinie? t: Jakoś leci. Duży ruch, dużo korków, dużo pozamykanych ulic! Tak jak tutaj na przykład. M: Czy coś się stało? t: Nie mam pojęcia. Musimy ominąć. Pojedziemy najbliższą przecznicą. Już niedaleko. < Jesteśmy już na miejscu. 9 euro proszę. M: 10. Reszty nie trzeba. t: Dziękuję, do zobaczenia.
Więcej słówek i zwrotów
die Ampel/die Verkehrsampel – światła uliczne an der Ecke – na rogu auf der anderen Seite; drüben – po tamtej stronie bei der Tankstelle – przy stacji benzynowej Gehen Sie bitte bis zur Kreuzung! – Proszę iść do skrzyżowania! rechts/links – w prawo/w lewo die Straße sperren – zamykać ulicę über die Brücke – przez most Wir fahren geradeaus. – Pojedziemy prosto. Wo soll ich umsteigen? – Gdzie powinienem się przesiąść? Wo wollen Sie aussteigen? – Gdzie chce pan/pani wysiąść?
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 41
41 3.2.2010 15:26:36
D ie F ahrt mit dem T a x i
Jak to działa? Perfekt – czas przeszły złożony a. C zas ten tworzy się przy użyciu czasowników posiłkowych haben lub sein – występujących w zdaniu w formie odmiennej – i nieodmiennej formy czasownika głównego – Partizip Perfekt. b. C zasownika sein używa się w odniesieniu do czasowników wyrażających przemieszczanie się – np.: fahren (jechać), kommen (przyjść), fliegen (latać) oraz opisujących zmianę stanu – np.: einschlafen (zasnąć), ster-
ben (umrzeć), aufwachen (obudzić się).
Np.:
Ich bin heute spät gekommen. (Przyszedłem dziś późno.)
Z sein tworzą czas Perfekt także bleiben oraz sein. Czasownika haben używa się we wszystkich pozostałych przypadkach (czyli znacznie częściej). Np.:
Er hat das gut gemacht. (On to dobrze zrobił.)
c. Partizip Perfekt czasowników słabych (regularnych) tworzy się przez doda nie do tematu czasownika przedrostka ge- i końcówki t, np. z czasownika fragen (pytać) wyodrębniamy temat (zgodnie z definicją z lekcji 1), doda jemy przedrostek ge- i końcówkę t, otrzymujemy ge-frag-t. Inne przykłady: mach-en – ge-mach-t, kaufen – gekauft, wohnen – gewohnt, itd. Czasowniki słabe, których temat kończy się na: t, d, tm, chn, ffn, otrzymują między tematem a końcówką „t” głoskę e. Np.: arbeiten – gearbeitet, warten – gewartet, itd.
42 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 42
3.2.2010 15:26:37
LEKTION 5
d. P artizip Perfekt czasowników mocnych (nieregularnych) otrzymuje koń cówkę en i – najczęściej – przedrostek ge-. W czasownikach tych następuje często, choć nie zawsze, zmiana tematu, dlatego warto nauczyć się na pamięć formy Partizip Perfekt ważniejszych czasowników mocnych. Np.:
bleiben – geblieben, fahren – gefahren, treffen – getroffen, kommen – gekommen, i in. Szczegółowy wykaz najważniejszych czasowników mocnych i ich form znajduje się na końcu samouczka.
e. Czasowniki (z obu grup tj. słabe i mocne) rozpoczynające się od: be-, emp-, ent-, er-, ver-, zer-, oraz kończące się na -ieren (tu tylko czasowniki słabe) nie łączą się z przedrostkiem ge-. Np.:
besichtigen – besichtigt, bewundern – bewundert, erzählen – erzählt, versprechen – versprochen, passieren – passiert. f. W czasownikach rozdzielnych przedrostek ge- umieszcza się między przedrostkiem właściwym a czasownikiem. Np.:
aufräumen – aufgeräumt, nachsehen – nachgesehen, ausgeben – ausgegeben, anrufen – angerufen, vorschlagen – vorgeschlagen, ausfüllen – ausgefüllt, itd. g. W zdaniu na miejscu orzeczenia znajduje się czasownik posiłkowy, a Parti zip Perfekt umieszcza się zawsze na samym końcu, niezależnie od długości zdania. Np.:
Er hat mir eine Stadtrundfahrt versprochen. (On obiecał mi już zwiedzanie miasta.) Man hat die Straße gesperrt. (Zamknięto ulicę.) Wir sind gestern nach Berlin gefahren. (Pojechaliśmy wczoraj do Berlina.)
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 43
43 3.2.2010 15:26:37
D ie F ahrt mit dem T a x i
Tworzenie liczby mnogiej rzeczownika Liczbę mnogą rzeczowników tworzy się przede wszystkim zmieniając rodzajnik (w liczbie mnogiej w mianowniku wszystkie rodzaje i liczby mają rodzajnik die). Ponadto zmianie może ulec końcówka lub temat rzeczownika, przy czym różne rzeczowniki tworzą liczbę mnogą na różne sposoby: ßn ic
się nie zmienia (oczywiście z wyjątkiem rodzajnika), np.: der Wagen – die Wagen (samochód – samochody, wagon – wagony)
ßp rzegłos
(Umlaut) w temacie, np.: der Bruder – die Brüder (brat – bracia)
ßp rzegłos
(Umlaut) w temacie i dodana końcówka -e, np.:
der Platz – die Plätze (plac – place, miejsce – miejsca)
ßd odana
końcówka -e, np.: der Tag – die Tage (dzień – dni)
ßd odana
końcówka -er, np.: das Kind – die Kinder (dziecko – dzieci)
ßp rzegłos
(Umlaut) w temacie i dodana końcówka -er, np.: das Haus – die Häuser (dom – domy)
ßd odana
końcówka -n lub -en, np.: die Straße – die Straßen (ulica – ulice), die Frau – die Frauen (pani – panie)
ßd odana
końcówka -s, np.: der Park – die Parks (park – parki).
Ponieważ trudno jest odgadnąć, do której grupy zalicza się dany rzeczownik, zwracaj uwagę na formę liczby mnogiej nowo poznawanych rzeczowników i spróbuj je zapamiętać. Wszystkie rzeczowniki w celowniku (Dativ) l. mn. otrzymują końcówkę -n. Nie dotyczy to jedynie tych rzeczowników, których liczba mnoga kończy się na -s i tych, w których występuje już końcówka -n.
44 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 44
3.2.2010 15:26:38
LEKTION 5
ćwiczenia 1. Napisz poniższe zdania w czasie Perfekt. (w tym ćwiczeniu wszystkie czasowniki są słabe)
a. Ich besichtige die Stadt.
......................................
b. Er hört Musik.
......................................
c. Sie wohnen in Stuttgart.
......................................
d. M an kontrolliert die Reisepässe.
............................................. e. Wir warten am Potsdamerplatz.
............................................. f. Warum sagst du das?
.............................................
2. N apisz poniższe zdania w czasie Perfekt, pomoże ci wykaz czasow ników mocnych w tabeli na końcu podręcznika. (w tym ćwiczeniu wszystkie czasowniki są mocne)
a. Wir fahren nach Hamburg.
.......................................
b. Wie lange bleibst du dort?
.......................................
c. Er schläft heute lange.
.......................................
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 45
d. Sie sind in Dortmund.
............................................ e. Siehst du das?
............................................ f. Ich gebe viel Geld aus.
............................................
45 3.2.2010 15:26:39
D ie F ahrt mit dem T a x i
3. Napisz podane zdania w czasie teraźniejszym (Präsens).
a. Ich habe Rolf angerufen.
...........................................................................................
b. Wir sind nach Bonn geflogen.
...........................................................................................
c. Er hat viele Dinge (sprawy) erledigt.
...........................................................................................
d. Sie haben für die Mutter ein Geschenk gekauft.
...........................................................................................
e. Sie hat mir das Telefonbuch gegeben.
...........................................................................................
f. Ich habe Sie nicht verstanden.
........................................................................................... 4. Przetłumacz.
a. Przyjechaliśmy dopiero dziś do Berlina.
..............................................................................
b. Niczego nie obiecywałem/łam.
..............................................................................
46 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 46
3.2.2010 15:26:39
LEKTION 5
c. On jeszcze niczego nie widział.
d. Bardzo mi pomogłeś.
.......................................................................................... ..........................................................................................
5. N apisz poniższe zdania w liczbie mnogiej. Skorzystaj ze słowniczka na końcu podręcznika.
Wir sehen das Haus. – Wir sehen die Häuser.
a. Er besichtigt das Museum.
b. Sie bewundern das Kunstwerk. ..............................................
c. Wir kaufen ihm das Geschenk. ..............................................
d. Ich mache das Fenster zu.
..............................................
e. Haben Sie eine Halskette?
..............................................
..............................................
Fernsehturm
Zwiedzając Berlin warto jest m.in. wjechać na wieżę telewizyjną (der Fern sehturm) usytuowaną we wschodniej części aglomeracji przy Alexander platz. W czasach, gdy miasto było podzielone, przebywając wieczorem na wieży można było łatwo odróżnić zachodnią – rozjaśnioną wielobarwnymi reklamami – część Berlina od – wschodniej, znacznie skromniej oświetlonej. Klucz do ćwiczeń 1. a Ich habe die Stadt besichtigt. b Er hat Musik gehört. c Sie haben in Stuttgart gewohnt. d Man hat die Reisepässe kontrolliert. e Wir haben am Potsdamerplatz gewartet. f Warum hast du das gesagt? 2. a Wir sind nach Hamburg gefahren. b Wie lange bist du dort geblieben? c Er hat heute lange geschlafen. d Sie sind in Dortmund gewesen. e Hast du das gesehen? f Ich habe viel Geld ausgegeben. 3. a Ich rufe Rolf an. b Wir fliegen nach Bonn. c Er erledigt viele Dinge. d Sie kaufen für die Mutter ein Geschenk. e Sie gibt mir das Telefonbuch. f Ich verstehe Sie nicht. 4. a Wir sind erst heute nach Berlin gekommen. b Ich habe nichts versprochen. c Er hat noch nichts gesehen. d Du hast mir sehr geholfen. 5. a die Museen; b die Kunstwerke; c die Geschenke; d die Fenster; e Halsketten www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 47
47 3.2.2010 15:26:40
6. Sprawdź się! 12
1. Rozumienie ze słuchu Po wysłuchaniu dialogów zdecyduj, które zdania są prawdziwe (richtig – R), a które fałszywe (falsch – F). Dialog 1 A. Monika ist aus Warschau. B. Karl kommt aus Berlin. C. Karl kennt Berlin gut. Dialog 2 A. Monika und Karl nehmen
Dialog 4 A. Monika hat heute keine
Zeit.
B. Morgen fährt Monika
nach Frankfurt.
C. Monika kauft heute ein
Geschenk.
B. Monika hat schon eine
Dialog 5 A. Monika ist schon lange
C. Der Busfahrer verkauft
B. Monika hat schon viele
eine Straßenbahn.
Fahrkarte.
die Fahrkarten.
Dialog 3 A. Monika möchte
ein Einzelzimmer.
B. Monika möchte ein
in Berlin.
Sehenswürdigkeiten in Berlin gesehen. C. Monika hat das Brandenburger Tor noch nicht gesehen.
Zimmer mit Dusche.
C. Monika möchte im Hotel
vier Tage bleiben.
2. Test Wybierz właściwą odpowiedź. 1. Er ............... Hamburg gut.
4. ............... wohnt ihr?
2. Was ............... Sie von Beruf?
5. Ist da ...............
a. reist b. kennt c. reise d. kenne
a. ist b. seid c. sind d. bin
3. Wie ............... du?
a. heißt b. kennst c. bist d. wohnt
a. woher b. wohin c. wo d. wer Fahrkartenautomat? a. einen b. ein c. eine d. die
6. W ir nehmen ....... Straßenbahn.
a. den b. einen c. eine d. das
48 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 48
3.2.2010 15:26:41
LEKTION
7. Die Passkontrolle dauert
12. Er möchte ............... helfen.
a. dich b. dir c. sie d. ihn
.............. lange. b. keine a. kein d. keinen c. nicht
13. Wann ............... du nach
Paris? a. gehst c. fährst
8. Monika hat ........... Schmuck.
b. keine d. keinen
a. kein c. nicht
b. bleibst d. wohnst
14. Man ............... die Reisepässe
9. ............ verkauft hier
Zigaretten. a. Sie b. man c. wo d. was
kontrolliert. a. ist b. hat d. haben
10. I ch ............. viel Geld .......... .
15. Hast du schon das
a. rufe an b. gebe aus c. mache auf d. steige aus
Hamburg, ........... er arbeitet in Hannover. b. oder a. denn c. sondern d. aber
c. sind
Brandenburger Tor ................ ? a. gesehen b. gefahren c. gegeben d. gehört
11. Herr Hoffmann wohnt in
16. Sie .............. nach Stuttgart
gefahren. a. haben c. sind
3. Krzyżówka
b. hat d. bist
1. Po niemiecku „czas” 2. ich nehme, du ................. 3. Partizip Perfekt czasownika
1 2
„machen”
3
4. Mein .............. ist
4 5 6
6
Hoffmann. 5. Po niemiecku „wspólnie” 6. Entschuldigen Sie bitte, sind Sie ......... Hoffmann?
Klucz do ćwiczeń
1. Rozumienie ze słuchu. dialog 1–A–R, B–F, C–R; dialog 2–A–F, B–F, C–R; dialog 3–A–R, B–F, C–F; dialog 4–A–R, B–F, C–R; dialog 5–A–F, B–F, C–R 2. Test. 1–b, 2–c, 3–a, 4–c, 5–b, 6–c, 7–c, 8–d, 9–b, 10–b, 11–d, 12–b, 13–c, 14–b, 15–a, 16–c 3. Krzyżówka. hasło: Zimmer (Zeit, nImmst, geMacht, NaMe, gEmeinsam, HeRr) www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 49
49 3.2.2010 15:26:41
7. Der Spaziergang 13
Karl: Hallo, Monika! Monika: Hallo Karl. Wartest du hier schon lange? Karl: Nein, erst fünf Minuten. Monika: Ich habe befürchtet, ich komme zu spät. Haben wir
noch Zeit?
Karl: Ja, wir sind mit Rolf um siebzehn Uhr vor dem
Restaurant verabredet, aber ich glaube, er kommt später. Rolfs Freund wohnt am Stadtrand. Man fährt von dorther ziemlich lange. Wir können also noch einen Spaziergang machen. Hast du Lust? Monika: Ja, gern. Wohin gehen wir? Karl: Ich schlage vor, wir gehen in den Stadtpark. Monika: Im Stadtpark bin ich noch nicht gewesen. Karl: Schade. Er ist wunderschön. Mitten im Park gibt es einen See. Im Sommer finden dort Konzerte statt. Der Chef des Orchesters ist übrigens mein Schulfreund. der Passant: Entschuldigen Sie bitte. Sind Sie von hier? Karl: Ja. der Passant: Wie komme ich zur Post? Karl: Die Post ist in der Goethestraße. Das ist nicht weit. Aber Sie sind hier falsch. Sie müssen hier die Schlossstraße geradeaus gehen. Sie kommen dann bis zur Kirche. An der Kirche rechts in die Goethestraße. Die Goethestraße immer geradeaus, ungefähr zweihundertfünfzig Meter. Die Post liegt zwischen dem Kaufhaus Müller und der Stadtbibliothek. der Passant: Sie haben mir sehr geholfen. Danke schön. Karl: Keine Ursache. Auf Wiedersehen. Monika: Ich bin wirklich überrascht. Du kennst Berlin wie ein Reiseleiter. Karl: Das ist unmöglich. Berlin ist sehr groß. Inzwischen haben wir den Park erreicht. Das ist das Eingangstor...
50 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 50
3.2.2010 15:26:42
LEKTION 7
14
Słownictwo
der Spaziergang – spacer der Passant – przechodzień befürchten – obawiać się, bać się schon – już zu spät – za późno noch – jeszcze verabreden – umówić, uzgodnić verabredet – umówiony/a/e glauben – myśleć, wierzyć, sądzić der Rand – skraj, brzeg von dorther – stamtąd (w zwro cie opisującym ruch) die Lust – chęć, ochota schade – szkoda wunderschön – cudowny/a/e, cudownie mitten in (im) – w środku der See – jezioro der Sommer – lato stattfinden – odbywać się das Konzert – koncert
übrigens – zresztą das Orchester – orkiestra der Schulfreund – kolega szkolny die Post – poczta Sie sind hier falsch. – To niewłaściwa/zła droga. bis zur Kirche, die Kirche – aż do kościoła, kościół ungefähr – około liegen – leżeć die Bibliothek – biblioteka überraschen, überrascht – zaskoczyć, sprawić niespodziankę; zaskoczony/a/e der Reiseleiter – przewodnik turystyczny erreichen – dojść, dotrzeć, osiągnąć inzwischen – tymczasem das Eingangstor – brama wejściowa
Tłumaczenie
Spacer K: Cześć Monika. M: Cześć Karl. Czekasz tutaj już długo? K: Nie, dopi ero 5 minut. M: Bałam się, że przyjdę za późno. Mamy jeszcze czas? K: Tak. Jesteśmy umówieni z Rolfem o 17 przed restauracją, ale myślę, że Rolf przyjdzie później. Przyjaciel Rolfa mieszka na skraju miasta. Stamtąd jedzie się dość długo. Możemy więc jeszcze pójść na spacer. Masz ochotę? M: Chętnie. Dokąd idziemy? K: Proponuję, żebyśmy poszli do parku miejskiego. M: W parku jeszcze nie byłam. K: Szkoda. Jest przepiękny. W środku parku jest jezioro. Latem odbywają się tam koncerty. Szef orkiestry jest zresztą moim szkolnym kolegą. p: Przepraszam, czy państwo są tutejsi? K: Tak. p: Jak dojdę do poczty? K: Poczta jest na ulicy Goethego. To niedaleko. Ale tutaj idzie pan w złą stronę. Musi pan iść tędy prosto, Zamkową. Dojdzie pan do kościoła. Przy kościele w prawo, w Goethego. Ulicą Goethego cały czas prosto, około 250 metrów. Poczta leży między domem towarowym „Müller” a biblioteką miejską. p: Bardzo mi pan pomógł. Dziękuję. K: Nie ma za co. Do widzenia. M: Jestem naprawdę zaskoczona. Znasz Berlin jak przewodnik. K: Przesada. Berlin jest bardzo duży. Tymczasem dotarliśmy do parku. To jest brama wejściowa...
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 51
51 3.2.2010 15:26:43
D er S paziergang
Więcej słówek i zwrotów
abbiegen – skręcić Es ist ganz in der Nähe – to całkiem blisko die... straße entlang – wzdłuż ulicy... die Kurve – zakręt nah – blisko die Nebenstraße (die Hauptstraße) – ulica boc zna (główna)
Sie sollten den Bus (die Straßenbahn) Nummer... nehmen – Powinien pan/ pani pojechać autobusem (tramwajem) numer... Sie müssen zurückfahren (zurückgehen). – Musi pan/pani się cofnąć. überqueren – przejść, przekroczyć
Jak to działa? Przyimki, po których używa się celownika albo biernika – die Präpositionen mit dem Dativ oder Akkusativ an – przy, na (ścianie) hinter – za neben – obok über – nad zwischen – między
auf – na (stole) in – w, do vor – przed unter – pod
Jeżeli zdanie opisuje stan statyczny, pewien „bezruch”, to rzeczownik (lub zaimek osobowy) występujący po w/w przyimkach musi być użyty w celow niku (Dativie). Np.:
Er wohnt am (an dem) Stadtrand. (On mieszka na skraju miasta.) Die Uhr hängt an der Wand. (Zegar wisi na ścianie.) Die Zeitung liegt auf dem Tisch. (Gazeta leży na stole.)
Pytania do powyższych zdań formułujemy przy użyciu pytajnika wo?
Wo wohnt er? Wo hängt die Uhr? Wo liegt die Zeitung?
52 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 52
3.2.2010 15:26:43
LEKTION 7
Jeżeli zdanie opisuje przemieszczanie się, to rzeczownik (lub zaimek osobo wy) występujący po w/w przyimkach musi być użyty w bierniku (Akkusativie). Np.:
Wir gehen in den Stadtpark. (Idziemy do parku miejskiego.) Ich hänge die Uhr an die Wand. (Wieszam zegar na ścianie.) Er legt die Zeitung auf den Tisch. (On kładzie gazetę na stole.)
Pytania do powyższych zdań formułujemy przy pomocy pytajnika wohin?
Wohin gehen wir? Wohin hängst du die Uhr? Wohin legt er die Zeitung? Uwaga: W języku polskim istnieje pewna dowolność w używaniu pytajników „gdzie?” i „dokąd?” Np.: „Gdzie/dokąd idziesz?” „Gdzie/dokąd jedziecie?”. W języku niemieckim w w/w i podobnych przypadkach należy zawsze użyć pytajnika wohin? (dokąd?).
Użycie przyimków an, in, vor w sensie czasowym An używa się w odniesieniu do dni tygodnia – am Montag (w poniedziałek), am Dienstag (we wtorek), am Mittwoch (w środę), am Donnerstag (w czwartek), am Freitag (w piątek), am Samstag (w sobotę), am Sonntag (w niedzielę). In używa się w odniesieniu do: – nazw miesięcy – im Januar (w styczniu), im Februar (w lutym), im März (w marcu), im April (w kwietniu), im Mai (w maju), im Juni (w czerwcu), im Juli (w lipcu), im August (w sierpniu), im September (we wrześniu), im Okto ber (w październiku), im November (w listopadzie), im Dezember (w grudniu); – pór roku – im Frühling (wiosną), im Sommer (latem), im Herbst (jesienią), im Winter (zimą); –w znaczeniu „za” – in drei Minuten (za 3 minuty), in zwei Tagen (za 2 dni). Vor odpowiada polskiemu sformułowaniu „temu” – vor sechs Minuten (6 minut temu), vor drei Monaten (3 miesiące temu). Po przyimkach an, in, vor użytych w sensie czasowym występuje zawsze celownik (Dativ).
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 53
53 3.2.2010 15:26:44
D er S paziergang
Dopełniacz – Genitiv Jest to ostatni przypadek gramatyczny, jaki został nam do omówienia. Odpowiada na pytanie wessen? – czyj? czyja? czyje? Tabela rodzajników i przeczenia „kein” liczba pojedyncza r. męski r. żeński r. nijaki des der des
eines keines
einer keiner
eines keines
liczba mnoga wszystkie rodzaje
der — keiner
Większość rzeczowników r. męskiego oraz wszystkie rzeczowniki r. nijakiego otrzymuje w dopełniaczu l. poj. końcówkę s lub es. Końcówkę es otrzymują rzeczowniki jednosylabowe oraz kończące się na -s, -ß, -tz, -x, -z. Np.: des Hauses (domu), des Mannes (mężczyzny), des Kindes (dziecka) Ale: des Orchesters (orkiestry), des Reiseleiters (przewodnika), des
Taxifahrers (taksówkarza)
Pewna grupa rzeczowników r. męskiego otrzymuje w dopełniaczu l. poj. końców kę n lub en. Końcówka ta występuje wówczas także w celowniku i bierniku. Np.: der Student, des Studenten, dem Studenten, den Studenten; der
Herr, des Herrn, dem Herrn, den Herrn; der Bauer (rolnik), des Bauern, dem Bauern, den Bauern. W razie wątpliwości co do odmiany danego rzeczownika sprawdź ją w słowniczku na końcu podręcznika.
Imiona własne w dopełniaczu Przyjmują one, niezależnie od rodzaju, końcówkę s. Np.: Monikas, Karls, Rolfs, Katjas, itd. Zamiast w/w form można posłużyć się tutaj przyimkiem von (łączącym się z celownikiem). Np.: von Monika, von Karl, von Rolf, von Katja.
54 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 54
3.2.2010 15:26:45
LEKTION 7
ćwiczenia 1. Wpisz podany w nawiasie rzeczownik w celowniku (Dativie) lub bierniku (Akkusativie).
a. Monika kommt in ........................ . (das Hotel)
b. Wir sind vor ........................ verabredet. (das Museum)
c. Die Post ist neben ........................ . (die Kirche)
d. Er ist in ........................ gegangen. (das Restaurant)
e. Ich habe meinen Reisepass auf ........................ gelegt. (der Tisch)
f. Das Kaufhaus „Müller“ liegt zwischen ........................
und ........................ . (die Bibliothek, das Kino) 2. Zbuduj pytania zgodnie ze wzorem.
Er geht ins Kino. Wohin geht er? Er ist im Kino. Wo ist er?
a. Sie ist in den Stadtpark gegangen.
.........................................................................................
b. Sie fahren an den See.
.........................................................................................
c. Das Restaurant liegt neben dem Museum.
.........................................................................................
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 55
55 3.2.2010 15:26:45
D er S paziergang
d. Karl hat die Zeitung auf den Tisch gelegt.
.........................................................................................
e. Das Cafe ist am Parksee.
......................................................................................... 3. Przetłumacz.
a. Jesteśmy umówieni przed
restauracją.
....................................... .......................................
b. We czwartek idziemy do
muzeum.
.......................................
c. Zegar wisi nad stołem
............................................. d. Pan Reiter mieszka pod nami.
............................................. e. W piątek byliśmy w parku.
.............................................
....................................... 4. Wpisz podany w nawiasie rzeczownik w dopełniaczu.
a. Das ist der Chef ............................ . (das Hotel)
b. Ich kenne die Telefonnummer ............................ .
c. Das ist die Handynummer ............................ . (der Professor)
(die Mutter von Peter)
56 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 56
3.2.2010 15:26:46
LEKTION 7
d. Die Zeitung ............................ liegt dort. (der Reiseleiter)
e. Wir haben viele Sehenswürdigkeiten ............................ gesehen.
(die Stadt)
5. Przebuduj poniższe zdania zgodnie ze wzorem.
Das ist das Auto von Martin. Das ist Martins Auto.
a. Das ist die Freundin von Inge.
b. Wo liegt das Handy von Martin? ..........................................
c. Ich kenne die Eltern von Karl.
d. Das sind die Fahrkarten von Eva. ..........................................
..........................................
..........................................
Berlin
Miłośnicy spacerów z pewnością znajdą w Berlinie coś dla siebie. Szczególnie godny polecenia jest – położony w zachodniej części miasta – kompleks parkowo-pałacowy Charlottenburg. Warto także zobaczyć ogród botaniczny (Botanischer Garten). W imponujących architektonicznie cieplarniach zgromadzone są okazy z nieomal wszystkich stref klimatycznych naszego globu. Miłośnicy fauny nie powinni pominąć ogrodu zoologicznego (Zoologischer Garten), gdzie będą mogli zobaczyć m.in. przedstawicieli tak rzadkich gatunków jak panda wielka czy okapi. Klucz do ćwiczeń 1. a das Hotel (ins Hotel), b dem Museum, c der Kirche, d das Restaurant (ins Restaurant), e den Tisch, f der Bibliothek, dem Kino 2. a Wohin ist sie gegangen? b Wohin fahren sie? c Wo liegt das Restaurant? d Wohin hat Karl die Zeitung gelegt? e Wo ist das Cafe? 3. a Wir sind vor dem Restaurant verabredet. b Am Donnerstag gehen wir ins Museum. c Die Uhr hängt über dem Tisch. d Herr Reiter wohnt unter uns. e Am Freitag sind wir im Park gewesen.4. a des Hotels, b der Mutter von Peter, c des Professors, d des Reiseleiters, e der Stadt 5. a Das ist Inges Freundin. b Wo liegt Martins Handy? c Ich kenne Karls Eltern. d Das sind Evas Fahrkarten. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 57
57 3.2.2010 15:26:46
8. Im Restaurant 15
Karl: Rolf ist schon da. Er ist doch pünktlich gekommen. Rolf: Karl: Rolf: Monika: Karl:
Hallo, Rolf! Hallo. Darf ich bekannt machen? Das ist Rolf..., Monika... . Es freut mich, Sie kennen zu lernen. Sehr angenehm. Ich habe Hunger. Gehen wir hinein!
Karl: Rolf: Monika: Karl:
Warst du schon mal hier, Rolf? Ja, vor drei oder vier Monaten. Wohin setzen wir uns? Am Fenster sehe ich einen Tisch für drei Personen. Ich nehme noch die Speisekarte.
der Ober Guten Tag. Bitte, was bekommen Sie? Monika: Ich nehme eine Tomatensuppe mit Reis. Als Haupt-
gericht möchte ich einen Schweinebraten mit Pommes frites. Zum Trinken... eine Cola, bitte, ohne Eis. der Ober Und Sie? Karl: Für mich ein Rindersteak mit Kartoffeln bitte. Und dazu ein Bier vom Fass. Rolf: Und für mich nur ein Glas Rotwein, bitte. Karl: Warum wolltest du nichts essen? Fühlst du dich nicht wohl? Rolf: Doch, ich fühle mich ganz gut, aber ich hatte heute viel Arbeit. Danach musste ich mich mit meinem Chef treffen. Unser Gespräch war, sozusagen, nicht besonders freundlich, infolgedessen ist mir der Appetit vergangen. Monika: Hoffentlich haben Sie keine Probleme. Rolf: Nein, das war nur eine Meinungsverschiedenheit, aber... Karl: Du solltest dich jetzt darüber nicht aufregen. Kommt Zeit, kommt Rat. Nun, ich möchte euch beide noch etwas fragen. Schon seit zwei Wochen läuft „Troja”. Vielleicht wollen wir zusammen ins Kino gehen? Monika: Ja, gern! Karl: Ich denke, am Wochenende haben wir alle Zeit. Also...
58 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 58
3.2.2010 15:26:47
LEKTION 8
16
Słownictwo
im Restaurant (das Restaurant) – w restauracji (restauracja) der Ober – kelner doch – przecież, jednak pünktlich – punktualny/a/e, punktualnie Darf ich bekannt machen? – Czy mogę państwa (was) sobie przedstawić? bekannt – znany/a/e Es freut mich, Sie kennen zu lernen. – Cieszę się, że mogę pana/panią poznać. sehr angenehm – bardzo mi miło Hunger haben – być głodnym hineingehen – wejść (do wnętrza) sich setzen – usiąść, siadać das Fenster – okno der Tisch – stół die Person – osoba die Speisekarte – karta dań bekommen – otrzymać, tu: zamówić die Tomatensuppe – zupa pomidorowa der Reis – ryż das Hauptgericht – danie główne der Schweinebraten – pieczeń wieprzowa
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 59
die Pommes frites – frytki die Cola – cola das Eis – lód, lody das Rindersteak – stek wołowy die Kartoffel – ziemniak dazu – do tego vom Fass – z beczki das Bier – piwo das Glas – szklanka, kieliszek, szkło der Rotwein – czerwone wino sich (wohl) fühlen – czuć się (dobrze, zdrowym) die Arbeit – praca danach – potem der Chef – szef sozusagen – że się tak wyrażę freundlich – przyjazny/a/e infolgedessen – wskutek tego Der Appetit ist mir vergangen. – Przeszedł mi apetyt. die Meinungsverschiedenheit – różnica zdań sich (darüber) aufregen – denerwować się (tym) Kommt Zeit, kommt Rat – przyjdzie pora, przyjdzie rada beide – obaj, obie, oboje laufen – biec, tu: „lecieć” zusammen – razem das Wochenende – weekend
59 3.2.2010 15:26:47
I m R estaurant
Tłumaczenie W restauracji. K: Rolf już jest. Jednak przyszedł punktualnie. Cześć Rolf. r: Cześć. K: Czy mogę was sobie przedstawić? To jest Rolf... Monika. r: Cieszę się, że mogę panią poznać. M: Bardzo mi miło. K: Jestem głodny. Wejdźmy do środka. < K: Byłeś tu już, Rolf? r: Tak, 3 albo 4 miesiące temu. Gdzie (dosł. dokąd) siadamy? M: Przy oknie widzę stół dla 3 osób. K: Wezmę jeszcze kartę dań. < o: Słucham, co państwo zamawiają? M: Wezmę zupę pomidorową z ryżem. Na drugie chciałabym pieczeń wieprzową z frytkami. Do picia... colę poproszę, bez lodu. o: A panowie? K: Dla mnie wołowy stek z ziemniakami. A do tego piwo z beczki. r: Dla mnie tylko kieliszek czer wonego wina. K: Dlaczego nie chciałeś nic zjeść? Nie czujesz się dobrze? r: Przeciwnie, czuję się całkiem dobrze, ale miałem dzisiaj dużo pracy. Potem musiałem spotkać się z szefem. Nasza rozmowa była, że się tak wyrażę, nieszczególnie przyjacielska, wskutek tego przeszedł mi apetyt. M: Mam nadzieję, że nie ma pan kłopotów. r: Nie, to była tylko różnica zdań, ale... K: Nie powinieneś teraz tym się denerwować. Przyjdzie czas, przyjdzie rada. A więc, chciałbym się was oboje jeszcze o coś zapytać. Od 2 tygodni wyświe tlana jest „Troja”. Może wybralibyśmy się razem do kina? M: Tak, chętnie. K: Myślę, że w weekend mamy wszyscy czas, prawda...?
Więcej słówek i zwrotów
bestellen – zamówić bezahlen, bitte – chcę/chcemy zapłacić das Besteck – sztućce empfehlen – polecać Es hat geschmeckt – smakowało der Fisch – ryba das Fleisch – mięso das Gericht – danie gesund – zdrowy/a/e das Getränk – napój
getrennt – oddzielnie der Kaffee – kawa das Mineralwasser – woda mineralna der Nachtisch – deser der Tee – herbata die Vorspeise – przekąska, przystawka die Zitrone – cytryna zu fett – za tłuste/o zu salzig – za słone/o
60 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 60
3.2.2010 15:26:48
LEKTION 8
Jak to działa? Czasowniki zwrotne – die reflexiven Verben Wzór odmiany czasownika zwrotnego z zaimkiem zwrotnym w bierniku (Akkusativie)
ich freue mich – cieszę się du freust dich – cieszysz się er sie freut sich – on/ona/ono es cieszy się
wir freuen uns – cieszymy się ihr freut euch – cieszycie się sie freuen sich – cieszą się Sie freuen sich – pan/pani cieszy się
Wzór odmiany czasownika zwrotnego z zaimkiem zwrotnym w celowniku (Dativie)
ich stelle mir vor – wyobrażam sobie du stellst dir vor – wyobrażasz sobie er, sie, es stellt sich vor – on/ona/ono wyobraża sobie wir stellen uns vor – wyobrażamy sobie ihr stellt euch vor – wyobrażacie sobie sie/Sie stellen sich vor – oni/one/pan/pani wyobrażają/ wyobraża sobie Powyższe przykłady ukazują, że w jęz. niemieckim nie ma uniwersalnej formy „się” lub „sobie”. Zaimek zwrotny musi być zawsze zgodny z osobą i liczbą podmiotu. Niemieckie czasowniki zwrotne pokrywają się z polskimi czasownikami zwrotnymi tylko częściowo. Np.: Ich fühle mich ganz gut. (Czuję się całkiem dobrze.)
Ich wasche mich. (Myję się.) Sie kämmt sich. (Ona się czesze.) Ale: Wohin setzen wir uns? (Gdzie [dosł. dokąd] usiądziemy?) Sie unterhalten sich. (Oni rozmawiają.) Ich verlasse mich auf ihn. (Polegam na nim.) I wreszcie: Das Kind spielt. (Dziecko bawi się.) Wir lachen. (Śmiejemy się.), itd.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 61
61 3.2.2010 15:26:49
I m R estaurant
W zdaniu zaimek zwrotny występuje po formie osobowej czasownika (por. powyższe przykłady). W zdaniach w czasie Perfekt i w zdaniach z czasowni kami modalnymi zaimek zwrotny pojawia się po czasowniku posiłkowym lub po czasowniku modalnym. Np.: Ich habe mich gestern nicht wohl gefühlt. (Wczoraj nie czułem się
dobrze.) Er will sich mit dir treffen. (On chce się z tobą spotkać.)
Czas przeszły prosty czasowników modalnych oraz „haben” i „sein” – das Imperfekt (Präteritum) dürfen
können
mögen
müssen
konnte
mochte
musste
ich durfte (miałem pozwolenie) du durftest er sie durfte es wir durften ihr durftet sie durften Sie
konnte (mogłem) konntest
konnten konntet konnten
mochten mochtet mochten
mussten musstet mussten
sollen
wollen wollte (chciałem) wolltest
haben
sein
wollte
hatte
war
wollten wolltet wollten
hatten hattet hatten
waren wart waren
ich sollte (powinienem był) du solltest er sie sollte es wir sollten ihr solltet sie sollten Sie
mochte (lubiłem) mochtest
hatte (miałem) hattest
musste (musiałem) musstest
war (byłem) warst
62 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 62
3.2.2010 15:26:49
LEKTION 8
Przyimki, po których używa się celownika – Die Präpositionen mit dem Dativ aus – z, bei – u, przy, gegenüber – naprzeciwko (używany często po rzeczowniku, którego dotyczy), mit – z, (także w znaczeniu „czymś”, „za pomocą czegoś” – Ich schreibe mit dem Bleistift. /Piszę ołówkiem/) nach – do (przy większości nazw geograficznych), po (w sensie czasowym), według, seit – od (w sensie czasowym), von – od, (także funkcja dopełniacza – por. lekcja 7), zu – do (osób) Uwaga: nie pomyl znaczeń przyimków „aus” i „mit”. Np.
Ale:
Er ist aus Berlin. (On jest z Berlina.) Das Hemd ist aus Baumwolle. (Koszula jest z bawełny.) Ich trinke Cola mit Eis. (Piję colę z lodem.) Er geht mit ihr ins Kino. (On idzie z nią do kina.)
Przyimki, po których używa się biernika – Die Präpositionen mit dem Akkusativ durch – przez, entlang – wzdłuż (występuje po rzeczowniku, którego dotyczy), für – dla, gegen – przeciw, około, ohne – bez, um – o, wokół
ćwiczenia
1. Wstaw właściwy zaimek zwrotny.
a. Wie fühlst du ............... heute?
b. Er regt ............... darüber auf.
c. Das Kind hat ............... schon gewaschen.
d. Wir haben ............... darüber sehr gefreut.
e. Ich kann ............... das nicht vorstellen.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 63
63 3.2.2010 15:26:50
I m R estaurant
2. Z poniższych wyrazów zbuduj zdania w czasie teraźniejszym.
a. Die Herren, sich setzen, der Tisch, an
............................................................................................
b. D as Kind, sich waschen, jetzt, sollen
............................................................................................
c. Karl, sich treffen, heute, mit, müssen, Martin
............................................................................................
d. Wir, sich aufregen, über unsere Arbeitszeiten
............................................................................................ 3. Napisz poniższe zdania w czasie Imperfekt.
a. Sie mag ihn nicht. ................................................................
b. Wir haben nicht viel Zeit. .....................................................
c. Ich kann nicht lange warten. .................................................
d. Das Kind darf ins Kino gehen. ...............................................
e. Sie sind damit zufrieden. .......................................................
f. Er muss heute lange arbeiten. .................................................
64 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 64
3.2.2010 15:26:50
LEKTION 8
4. Wybierz i wpisz właściwy przyimek.
a. Ich möchte einen Tee .......... Zitrone. (seit, mit, von, zu)
b. Das Restaurant ist dem Kino .......... . (entlang, ohne, gegenüber, zu)
c. Wir haben Kaffee .......... Zucker getrunken. (ohne, für, bei, durch)
d. Sie haben einen Spaziergang ............. den Park gemacht. (gegen,
e. Wir können uns ............. acht Uhr treffen. (zu, mit, um, für)
seit, aus, durch)
5. Przetłumacz.
a. Chcielibyśmy zamówić. b. Nie mogliśmy tego sobie
wyobrazić.
c. Byłem u nich około godziny 9. d. Oni nie chcieli dziś się spotykać. e. Czy musiałeś iść do szefa?
Gdzie zjeść?
Nawet najbardziej wybredni smakosze nie powinni w Niemczech narzekać na wybór lokali gastronomicznych. Do dyspozycji mamy m.in. restauracje (Restaurant), kawiarnie (Cafe), zajazdy (Gasthaus, Gasthof), piwiarnie (Bier stube), bary szybkiej obsługi (Imbissstube). W większych miastach możemy również wybierać lokale „narodowe” – włoskie, greckie, chińskie i wiele innych. Warto wiedzieć, że w wielu restauracjach nie musimy podawać kel nerowi nazw interesujących nas potraw, a jedynie wymienić numer zestawu, np. Nummer neun, bitte und dazu (przykładowo) ein Bier. Klucz do ćwiczeń
1. a dich, b sich, c sich, d uns, e mir 2. a Die Herren setzen sich an den Tisch. b Das Kind soll sich jetzt waschen. c Karl muss sich heute mit Martin treffen. d Wir regen uns über unsere Arbeitszeiten auf. 3. a Sie mochte ihn nicht. b Wir hatten nicht viel Zeit. c Ich konnte nicht lange warten. d Das Kind durfte ins Kino gehen. e Sie waren damit zufrieden. f Er musste heute lange arbeiten. 4. a mit, b gegenüber, c ohne, d durch, e um 5. a Wir möchten (gern) bestellen. b Wir konnten uns das nicht vorstellen. c Ich war bei ihnen gegen neun Uhr. d Sie wollten sich heute nicht treffen. e Musstest du zum (zu dem) Chef gehen? www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 65
65 3.2.2010 15:26:51
9. Im Internet-Cafe 17
Monika: Entschuldigen Sie bitte, können Sie mir helfen? der Angestellte: Ja, natürlich. Was kann ich für Sie tun? Monika: Ich kann keine Verbindung mit meiner E-Mail-
Box bekommen.
der Angestellte: Sie sind nicht eingeloggt. Klicken Sie bitte hier!
Monika:
Ja, noch einen Mausklick bitte. Schön. Jetzt sollten Sie keine Probleme mehr haben. Danke schön.
Monika: Guten Tag, Karl. Ich habe gedacht, du kommst nicht mehr. Karl: Hallo Monika, hast du schon deine E-Mail geschickt? Monika: Nein, noch nicht. Ich wollte mir einige Web-Seiten
an-sehen. Ich surfe gern im Internet, das weißt du doch. Aber jetzt kann ich beginnen. Zuerst muss ich an meinen Vater schreiben. Er hat morgen Geburtstag. Karl: Wie alt ist dein Vater? Monika: Er ist im Jahre neunzehnhundertsechsundfünfzig geboren, am siebzehnten September. Er ist also ach tundvierzig Jahre alt. Karl: Kannst du ihm auch in meinem Namen gratulieren? Monika: Natürlich, aber jetzt kann ich seine E-Mail-Adresse nicht finden. Ich habe sie auf einen Zettel geschrieben... Karl: Hier Monika, neben deiner Handtasche. Monika: Danke. Ich möchte auch meiner Freundin eine E-Mail schicken. Ich habe ihr das versprochen. Karl: Wie heißt deine Freundin? Monika: Inka. Ich habe dir von ihr erzählt. Karl: Du hast Recht. Sie wohnt in Krakau, bei ihren Eltern, oder? Monika: Ja. Aber bald zieht sie um, genau gesagt am zweiten Oktober. Sie hat von ihrem Onkel ein Einfamilienhaus geerbt. Karl: Ach so. Monika, solltest du nicht mit dem Schreiben beginnen? Du bist schon die dritte Stunde hier. Monika: Wirklich? Also los an die Arbeit! In zwanzig Minuten bin ich fertig.
66 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 66
3.2.2010 15:26:51
LEKTION 9
18
Słownictwo
im Internet-Cafe – w kawiaren ce internetowej der Angestellte – pracownik tun – uczynić, zrobić die Verbindung bekommen – uzyskać połączenie die E-Mail-Box – skrzynka mailowa einloggen – zalogować klicken – klikać der Mausklick – kliknięcie myszką das Problem – problem schicken – wysłać die Web-Seite – strona inter netowa einige – kilka sich ansehen, er sieht sich an – obejrzeć coś surfen – surfować
beginnen – zaczynać schreiben – pisać der Geburtstag – urodziny der Vater – ojciec geboren – urodzony/a gratulieren – składać życzenia die E-Mail-Adresse – adres e-mail finden – znaleźć, znajdować der Zettel – kartka die Handtasche – torebka umziehen – przeprowadzić się der Onkel – wujek genau gesagt – mówiąc dokładnie erben – odziedziczyć das Einfamilienhaus – dom jednorodzinny fertig – gotowy/a/e
Tłumaczenie
W kawiarence internetowej. M : Przepraszam, może pan mi pomóc? a: Tak, naturalnie. Co mogę dla pani zrobić? M: Nie mogę uzyskać połączenia z moją skrzynką mailową. a: Nie jest pani zalogowana. Proszę kliknąć tutaj. Tak, jeszcze jedno kliknięcie. Świetnie. Teraz nie powinna pani mieć już problemów. M: Dziękuję bardzo. < M: Dzień dobry Karl. Myślałam, że już nie przyjdziesz. K: Cześć Monika. Wysłałaś już swój mail? M: Nie, jeszcze nie. Chciałam sobie obejrzeć kilka stron internetowych. Lubię surfować po Internecie, wiesz przecież. No a teraz mogę zaczynać. Najpierw muszę napisać do mojego ojca. Ma jutro urodziny. K: Ile lat ma twój ojciec? M: Urodził się w 1956 roku, 17 września. Ma więc 48 lat. K: Czy możesz mu złożyć życzenia i w moim imi eniu? M: Oczywiście, ale teraz nie mogę znaleźć jego adresu e-mail. Napisałam go na kartce... K: Tutaj, Monika, obok twojej torebki. M: Dziękuję. Chciałabym także wysłać list do mojej przyjaciółki. Obiecałam jej to. K: Jak się nazywa twoja przyjaciółka? M: Inka. Opowiadałam ci o niej. K: Faktycznie. To ta, co mieszka w Krakowie, z rodzi cami, tak? M: Tak, ale wkrótce się przeprowadza, mówiąc dokładnie 2 października. Odziedziczyła po wujku dom jednorodzinny. K: To ciekawe. Monika, czy nie powinnaś już zacząć pisać? Jesteś tutaj już trzecią godzinę. M: Naprawdę? A więc do roboty. Za 20 minut jestem gotowa.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 67
67 3.2.2010 15:26:52
I m I nternet - C afe
Więcej słówek i zwrotów
die Anlagen hinzufügen – dodać załączniki der Computer – komputer das Computerspiel – gra komputerowa chatten – rozmawiać na czacie das Datennetz – sieć danych
at – „małpa” die Maus – mysz die Tastatur – klawiatura eine Taste drücken – nacisnąć klawisz Web-Seiten bauen – tworzyć strony internetowe
Jak to działa? Zaimki dzierżawcze – Possessivpronomen Każdemu zaimkowi osobowemu odpowiada zaimek dzierżawczy:
ich (ja) – mein (mój), du (ty) – dein (twój), er (on) – sein (jego), sie (ona) – ihr (jej), es (ono) – sein (jego),
wir (my) – unser (nasz), ihr (wy) – euer (wasz), sie (oni, one) – ihr (ich), Sie (pan/pani/państwo) – Ihr (pański/pana/pani, itd.)
Zobacz, jak odmienia się zaimki dzierżawcze na przykładzie „mein” i „euer”. r. męski
liczba pojedyncza r. żeński r. nijaki
liczba mnoga wszystkie rodzaje
N mein
meine eure
mein euer
meine eure
G meines
meiner eurer
meines eures
meiner eurer
D meinem
meiner eurer
meinem eurem
meinen euren
A meinen
meine eure
mein euer
meine eure
euer
eures
eurem euren
68 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 68
3.2.2010 15:26:53
LEKTION 9
Zaimek dzierżawczy musi mieć formę zgodną z formą rzeczownika, do którego się odnosi, pod względem liczby, rodzaju i przypadku. Np.:
Hast du schon deine E-Mail geschickt? (Czy wysłałaś już swojego e-maila?) Rzeczownik „E-Mail” jest rodzaju żeńskiego i występuje tu w bierniku l. poj. W takiej samej formie pojawia się więc zaimek dzierżawczy.
Sie hat von ihrem Onkel ein Einfamilienhaus geerbt. (Ona odziedziczyła dom po swoim wujku.) Forma rzeczownika „Onkel” oraz zaimka dzierżawczego – r. męski, celownik l. poj. Ich kann mein Handy nicht finden. (Nie mogę znaleźć mojej komórki.) Forma rzeczownika „Handy” oraz zaimka dzierżawczego – r. nijaki, biernik l. poj. Jeżeli przed rzeczownikiem znajduje się zaimek dzierżawczy, to nie używa się już wtedy rodzajnika.
Liczebniki porządkowe – Ordinalzahlen Liczebniki porządkowe odpowiadają na pytanie der (die, das) Wievielte? – który (która, które)? Liczebniki porządkowe w przedziale 4-19 oraz 2 tworzy się przez dodanie do liczebnika głównego końcówki TE. Np.:
der, die, das zweite (drugi, druga, drugie); der, die das neunte (dziewiąty, dziewiąta, dziewiąte); der, die, das vierzehnte (czternasty, czternasta, czternaste), itd. Liczebniki porządkowe od 20 wzwyż tworzy się dodając do liczebnika głównego końcówkę STE. Np.:
der, die, das einundzwanzigste (dwudziesty/a/e pierwszy/a/e); der, die, das dreiundsechzigste (sześćdziesiąty/a/e trzeci/a/e) der, die, das achtundsiebzigste (siedemdziesiąty/a/e ósmy/a/e), itd.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 69
69 3.2.2010 15:26:54
I m I nternet - C afe
Liczebniki porządkowe 1 i 3 tworzy się nieregularnie
– der, die, das erste (pierwszy/a/e); – der, die, das dritte (trzeci/a/e)
Liczebnik porządkowy 7 można tworzyć regularnie – der, die, das siebente lub nieregularnie – der, die, das siebte (częściej stosuje się formę nieregularną) Przed liczebnikami porządkowymi używa się na ogół odpowiedniego rodzajnika określonego. Liczebniki porządkowe odmienia się na tych samych zasadach jak przymiotnik (odmiana przymiotnika – lekcja 10). Po liczebniku porządkowym pisanym cyfrą konieczna jest kropka. Np.:
Du bist schon die 3. Stunde hier. (Jesteś tu już trzecią godzinę.)
Zapisywanie dat – przykłady
Heute ist der 27. April 2003. – Heute ist der siebenundzwanzigste April zweitausenddrei. (Dzisiaj jest 27 kwietnia 2003.) Gestern hatten wir den 17. Februar 2001. – Gestern hatten wir den siebzehnten Februar zweitausendeins. (Wczoraj mieliśmy 17 lutego 2001.) Wir haben uns am 03. Juni 1998 getroffen. – Wir haben uns am dritten Juni neunzehnhundertachtundneunzig getroffen. (Spotkaliśmy się 3 czerwca 1998.) Powyższe przykłady pokazują, że dni miesiąca podajemy zawsze przy użyciu liczebników porządkowych, lata zaś zawsze przy pomocy liczebników głów nych. Uwaga: lata w przedziale 1100-1900 podajemy przy użyciu sformułowań „jedenaście, dwanaście, itd. setek”, nie używamy zwrotów typu „tysiąc dziewięćset...” (por. ostatni przykład).
70 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 70
3.2.2010 15:26:54
LEKTION 9
ćwiczenia 1. Wpisz odpowiedni zaimek dzierżawczy.
Przykład: W o ist ............ Auto? (ich)
a. Er möchte ............... Vater gratulieren. (ich)
b. Ich muss mit ............... Chef sprechen. (sie)
c. Wir wollen ............... Haus kaufen. (ihr)
d. Er hat ............... Computer gekauft. (wir)
e. Kennst du ............... Eltern? (er)
Wo ist mein Auto?
2. Wpisz odpowiedni zaimek dzierżawczy, dopasowując go do podmiotu. Przykład: Ich kenne ........... Stadt.
Ich kenne meine Stadt.
a. Sie kann mit ............... E-Mail-Box keine Verbindung
b. Ich konnte ............... Handtasche nicht finden.
c. Er hat von ............... Vater ein Haus geerbt.
d. Wir wollen ............... Freundin eine E-Mail schicken
e. Habt ihr schon ............... Eltern gratuliert?
bekommen.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 71
71 3.2.2010 15:26:55
I m I nternet - C afe
3. Zbuduj zdania z podanych wyrazów. Zastosuj podany w nawiasie czas.
a. Er, sich treffen, um 4 Uhr, sein Freund, mit (Perfekt)
.............................................................................................
b. Was, du, versprechen, deine Freundin? (Perfekt)
............................................................................................
c. Sie (l. poj.), ihr Computer, verkaufen, müssen (Imperfekt)
............................................................................................
d. Wir, gratulieren, unser Professor, wollen, zum Geburtstag (Präsens)
............................................................................................ 4. Napisz słownie daty.
a. Heute ist der 10. Januar 2004.
.......................................
.......................................
b. Wir haben uns am 18. Juni
2002 gesehen.
.......................................
....................................... c. Heute haben wir den 29. November 2005. ....................................... .......................................
d. Gestern war der 05. Mai.
....................................... .......................................
e. Das war im Jahre 1986.
....................................... .......................................
f. Wir treffen uns am 12.
Dezember.
........................................ ........................................
72 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 72
3.2.2010 15:26:55
LEKTION 9
5. Przetłumacz. a. Nie był pan zalogowany.
............................................................................................
b. Muszę jeszcze dodać załączniki.
............................................................................................
c. Obejrzeliśmy sobie kilka stron internetowych.
............................................................................................
d. Czy zadzwoniłaś już do swojego szefa?
............................................................................................
e. Kupiłem swój komputer pierwszego kwietnia.
............................................................................................
Online
Znalezienie w Niemczech kafejki internetowej nie powinno być żadnym pro blemem. W samym Berlinie jest ich (wg danych z niemieckich stron interne towych) kilkadziesiąt. Cena za godzinę surfowania kształtuje się w okolicach 1 euro. Kafejki dysponują na ogół kilkudziesięcioma komputerami. Również coraz więcej hoteli oferuje swoim gościom dostęp do Internetu. Niestety, za tę usługę trzeba – jak do tej pory – wnieść dodatkową opłatę. Na szczęście nie jest ona wygórowana (od 50 eurocentów do 1,2 euro). Klucz do ćwiczeń 1. a meinem, b ihrem, c euer, d unseren, e seine. 2. a ihrer, b meine, c seinem, d unserer, e euren 3. a Er hat sich um vier Uhr mit seinem Freund getroffen. b Was hast du deiner Freundin versprochen? (ewentualnie: Was hat deine Freundin dir versprochen?) c Sie musste ihren Computer verkaufen. d Wir wollen unserem Professor zum Geburtstag gratulieren. 4. a zehnte ........... zweitausendvier, b achtzehnten .......... zweitausendzwei, c neunundzwanzigsten ........... zweitausendfünf, d fünfte, e neunzehnhundertsechsundachtzig, f zwölften 5. a Sie waren nicht eingeloggt. b Ich muss noch die Anlagen hinzufügen. c Wir haben uns einige Web-Seiten angesehen. d Hast du schon deinen Chef angerufen? e Ich habe meinen Computer am ersten April gekauft. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 73
73 3.2.2010 15:26:56
10. Einkäufe 19
Karl: Wie ich sehe, willst du heute Einkäufe machen? Monika: Ja. Der Winter steht vor der Tür. Es wird kalt. Ich
muss mir warme Kleidung kaufen.
Karl: Nicht weit von hier gibt es ein großes
Monika: Karl:
Einkaufszentrum. Meiner Meinung nach kriegst du dort alles, was du brauchst. Toll. Kommst du mit? Sehr gern.
Karl: Schau mal, Monika! Du brauchst doch eine Jacke.
Wie findest du die hier?
Monika: Welche meinst du? Karl: Die blaue. Monika: Diese blaue Jacke gefällt mir nicht. Ich möchte eine Karl:
dunkelgrüne oder eine braune. Wir müssen also weiter suchen.
Monika: Ich bin wirklich mit der braunen Jacke sehr zufrie
den. Außerdem war sie preiswert. Die schwarze Bluse und der grüne Rock gefallen mir auch. Aber ich brauche noch neue Schuhe. Karl: Das Schuhgeschäft ist da drüben, aber sag mal, Monika!... Wo hast du deine neue Handtasche? Monika: Mein Gott! Ich habe sie im Souvenirladen liegen las sen.Warte mal hier Karl! Ich bin gleich wieder da. Karl: Ende gut, alles gut. Jetzt können wir nach neuen
Schuhen für dich suchen. Monika: Ja, und danach gehen wir nach Hause. Es ist schon spät. Ich bin auch müde. Karl: Einkäufe... Das ist keine leichte Arbeit. Monika: Ich bin dir wirklich für deine Hilfe dankbar, Karl. Karl:
Komm bei mir morgen vorbei! Tschüs. Tschüs.
74 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 74
3.2.2010 15:26:56
LEKTION 10
20
Słownictwo
Einkäufe – zakupy (l. mn.) Der Winter steht vor der Tür – zima za pasem, dosł. zima stoi przed drzwiami stehen – stać die Tür – drzwi Es wird kalt. – Robi się zimno. warm – ciepły/a/e/o die Kleidung – ubranie das Einkaufszentrum – centrum handlowe meiner Meinung nach – moim zdaniem kriegen – dostać, otrzymać brauchen – potrzebować toll – wspaniale, fantastycznie schauen – patrzeć, spojrzeć die Jacke – kurtka meinen – myśleć, mieć na myśli blau – niebieski/a/o gefallen, er gefällt – podobać się dunkelgrün – ciemnozielony/a/e
braun – brązowy/a/e suchen – szukać preiswert – tani/a/e schwarz – czarny/a/e die Bluse – bluzka, bluza der Rock – spódnica der Schuh – but das Schuhgeschäft – sklep obu wniczy drüben – po tamtej stronie mein Gott – o Boże der Souvenirladen – sklep z pamiątkami lassen, er lässt – pozostawić gleich – zaraz Ende gut, alles gut – wszystko dobre, co się dobrze kończy leicht – lekki/a/e, łatwy/a/e die Hilfe – pomoc vorbeikommen bei – wpaść do (kogoś)
Tłumaczenie Zakupy. K: Jak widzę, chcesz dziś zrobić zakupy? M: Tak. Zima za pasem. Robi się zimno. Muszę sobie kupić ciepłe ubranie. K: Niedaleko stąd jest duże cen trum handlowe. Moim zdaniem dostaniesz tam wszystko, czego potrzebujesz. M: Fantastycznie. Pójdziesz ze mną? K: Bardzo chętnie. < K: Spójrz, Monika! Potrzebujesz przecież kurtki. Co sądzisz o tej? M: Którą masz na myśli? K: Niebieską. M: Ta niebieska kurtka nie podoba mi się. Chciałabym ciemnozieloną lub brązową. K: Musimy więc szukać dalej. < M: Jestem naprawdę zadowolona z tej brązowej kurtki. Do tego była tania. Czarna bluzka i zielona spódnica również mi się podobają. Ale potrzebuję jeszcze nowych butów. K: Sklep obuwniczy jest po tamtej stronie, ale powiedz, Monika! Gdzie twoja nowa torebka? M: O Boże! Zostawiłam ją w sklepie z pamiątkami (dosł. zostawiłam ją leżącą...). Zaczekaj tutaj Karl! Zaraz wracam. < K: Wszystko dobre, co się dobrze kończy. Teraz możemy poszukać dla ciebie nowych butów. M: Tak, a potem wracamy do domu. Jest już późno. I jestem zmęczona. K: Zakupy... To nie jest lekka praca. < M: Jestem ci naprawdę wdzięczna za pomoc, Karl. Wpadnij do mnie jutro! Cześć. K: Cześć.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 75
75 3.2.2010 15:26:57
E ink ä ufe
Więcej słówek i zwrotów
der Anzug – garnitur beige – beżowy/a/e die Größe – wielkość, rozmiar dunkel – ciemny/a/e die Handschuhe – rękawiczki gelb – żółty/a/e das Hemd – koszula (męska) grau – szary/a/e die Hose – spodnie grün – zielony/a/e der Hut – kapelusz hell – jasny/a/e
das Kleid – suknia, sukienka rot – czerwony/a/e die Krawatte – krawat weiß – biały/a/e der Mantel – płaszcz die Mütze – czapka der Pullover – sweter der Slip – majtki, slipki die Socken – skarpety das T-Shirt – t-shirt zu eng/weit – za wąskie/szerokie zu klein/groß – za małe/duże
Jak to działa? Odmiana przymiotnika – die Adjektivdeklination Przymiotnik odmienia się przez rodzaje, liczby i przypadki. Przymiotnik odmienia się tylko wówczas, jeśli znajduje się przed rzeczownikiem. Np.:
Ich brauche noch neue Schuhe. (Potrzebuję jeszcze nowych butów.) Diese blaue Jacke gefällt mir nicht. (Ta nowa bluzka nie podoba mi się.)
Nie odmienia się przymiotnika występującego po rzeczowniku. Np.:
Die Schuhe sind neu. (Buty są nowe.) Diese Jacke ist blau. (Ta kurtka jest niebieska.)
Jeśli przed rzeczownikiem występuje więcej niż jeden przymiotnik, to każdy z nich ma taką samą końcówkę. Np.:
Meine neue, blaue Jacke gefällt mir. (Moja nowa, niebieska kurtka podoba mi się.)
76 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 76
3.2.2010 15:26:58
LEKTION 10
Trzy sposoby odmiany przymiotnika 1. Po rodzajniku określonym:
r. męski N G D A
liczba pojedyncza r. żeński r. nijaki
der blaue des blauen dem blauen den blauen
die blaue der blauen der blauen die blaue
das blaue des blauen dem blauen das blaue
liczba mnoga wszystkie rodzaje
die blauen der blauen den blauen die blauen
W ten sam sposób odmienia się również przymiotniki po:
dieser, diese, dieses; diese (ten, ta, to; te, ci) jeder, jede, jedes; alle (każdy, każda, każde; wszyscy, wszystkie) jener, jene, jenes; jene (tamten, tamta, tamto; tamci, tamte) solcher, solche, solches; solche (taki, taka, takie; tacy, takie) welcher, welche, welches, welche (który, jaki, która, jaka, które, jakie, którzy, jacy, które, jakie)
2. Po rodzajniku nieokreślonym: r. męski N G D A
ein blauer eines blauen einem blauen einen blauen
liczba pojedyncza r. żeński
r. nijaki
eine blaue einer blauen einer blauen eine blaue
ein blaues eines blauen einem blauen ein blaues
W ten sam sposób odmienia się również przymiotniki po: zaimkach dzierżawczych i przeczeniu „kein”. Uwaga: po zaimkach dzierżawczych i „kein” w liczbie mnogiej przymiot nik ma zawsze końcówkę EN (jak w przypadku odmiany po rodzajniku określonym).
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 77
77 3.2.2010 15:26:59
E ink ä ufe
3. Bez rodzajnika:
r. męski N blauer G blauen D blauem A blauen
liczba pojedyncza r. żeński r. nijaki
blaue blauer blauer blaue
blaues blauen blauem blaues
liczba mnoga wszystkie rodzaje
blaue blauer blauen blaue
W ten sam sposób odmienia się przymiotnik po: einige (niektórzy, kilkoro), mehrere (większość), viele (wielu), wenige (niewielu), oczywiście tylko w liczbie mnogiej. Szczególne przypadki odmiany przymiotnika – przymiotniki kończące się na -el i -er przy odmianie tracą w temacie e w ostatniej sylabie. Np.:
teuer, ale das teure Auto; dunkel (ciemny) ale das dunkle Zimmer,
– p rzymiotnik hoch (wysoki) przy odmianie traci w temacie c. Np.:
das hohe Haus,
– p rzymiotniki utworzone od nazw miast zakończone są na -er, pisze się je zawsze dużą literą i są nieodmienne. Np.:
Berliner (berliński), Dortmunder (dortmundzki), itd.
Tryb rozkazujący – der Imperativ W jęz. niemieckim tryb rozkazujący występuje w 2 osobie liczby pojedynczej i mnogiej oraz w formie grzecznościowej. 1. Tryb rozkazujący dla 2 osoby l. poj. tworzymy odrzucając zaimek osobowy du i końcówkę -st. Np.:
Du bringst. (Przynosisz.) Du sprichst. (Mówisz.) Du fragst. (Pytasz.)
Bring! (Przynieś!) Sprich! (Mów!) Frag! (Pytaj!)
78 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 78
3.2.2010 15:27:00
LEKTION 10
W czasownikach, w których odmianie następuje zmiana tematu z a na ä, ä w trybie rozkazującym nie występuje. Np.:
Du fährst. (Jedziesz.) Du schläfst. (Śpisz.)
Fahr! (Jedź!) Schlaf! (Śpij!)
W czasownikach, których temat kończy się na -t, -d, -ig oraz grupy spółgło skowe (trudne do wymówienia, jak -chn), umieszcza się końcówkę -e. Np.:
Du wartest. (Czekasz.) Du zeichnest. (Rysujesz.)
Warte! (Czekaj!) Zeichne! (Rysuj!)
2. Tryb rozkazujący dla 2 osoby l. mnogiej tworzymy odrzucając zaimek oso bowy ihr. Np.:
Ihr bringt. (Przynosicie.) Ihr fahrt. (Jedziecie.) Ihr wartet. (Czekacie.)
Bringt! (Przynieście!) Fahrt! (Jedźcie!) Wartet! (Czekajcie!)
3. Tryb rozkazujący dla formy grzecznościowej tworzymy umieszczając Sie bezpośrednio po czasowniku. Np.:
Bringen Sie! (Niech pan/pani przyniesie!) Warten Sie! (Niech pan/pani poczeka!)
Przy tworzeniu trybu rozkazującego czasowników zwrotnych należy zachować odpowiedni zaimek zwrotny. Np.:
Sieh dir (den Film) an! (Obejrzyj sobie film!) Freut euch! (Cieszcie się!)
Tryb rozkazujący czasownika sein – Sei! (Bądź!), Seid! (Bądźcie!), Seien Sie! (Niech pan/pani będzie...!).
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 79
79 3.2.2010 15:27:00
E ink ä ufe
ćwiczenia 1. Wpisz podany w nawiasie przymiotnik w odpowiedniej formie.
a. Wo liegt der ..................
d. Jener .................. Anzug hat
b. Bist du mit der ..................
e. Die .................. Schuhe waren
c. Habt ihr dieses ..................
Hut? (braun)
Hose zufrieden? (schwarz)
mir nicht gefallen. (dunkel)
zu teuer. (rot)
Kleid gesehen? (gelb)
2. Wpisz podany w nawiasie przymiotnik w odpowiedniej formie. (ćwiczenie obejmuje wszystkie typy odmiany)
a. Ich suche eine ..................
d. Wir möchten .................. Tee.
b. Er braucht keinen ............
e. Er hat sich das ..................
c. Hast du meine ..................
f. Ich muss diesen ..................
Jacke. (preiswert) Mantel. (neu)
Handschuhe gesehen? (grau)
(schwarz)
Auto gekauft. (teuer)
Anzug waschen lassen. (braun)
3. P rzetłumacz. (uwaga – niektóre przymiotniki muszą tu wystąpić w formie nieodmiennej)
a. Gdzie są moje nowe spodnie? ................................................
b. Tamten płaszcz był za drogi. .................................................
...........................................................................................
c. Ta zielona sukienka nie podoba mi się. ..................................
...........................................................................................
80 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 80
3.2.2010 15:27:01
LEKTION 10
d. Spódnica jest za wąska. ........................................................
e. Nie mogliśmy znaleźć żadnej białej czapki.
.................................................................................... 4. U twórz tryb rozkazujący (dla 2 os. l. poj., 2 os. l. mn., formy grzeczno ściowej) dla następujących czasowników:
a. sehen ..................................................................................
b. anrufen ...............................................................................
c. geben ..................................................................................
d. kommen ..............................................................................
e. sich vorstellen ......................................................................
Na zakupy
Zakupy w Niemczech, jeśli – rzecz jasna – dysponujemy odpowiednimi zasobami finansowymi, mogą być prawdziwą przyjemnością. Wybór domów towarowych i sklepów – począwszy od wielkich sieci typu C&A, Karstadt, Galeria Kaufhof, Peek&Cloppenburg, a skończywszy na niewielkich butikach – jest naprawdę imponu jący. W tych ostatnich możemy często znaleźć coś oryginalnego i niepowtarzalnego. Na ogół wszędzie są akceptowane karty płatnicze typu Visa czy Master Card. Uwa ga – możemy mieć kłopoty chcąc zapłacić tzw. kartami „płaskimi” (Maestro, Visa Electron). Szczególnie atrakcyjne są wyprzedaże (zimowa i letnia), gdy ceny ulegają znacznemu obniżeniu (towary przecenione oznaczone są adnotacją stark reduziert). Klucz do ćwiczeń 1. a braune, b schwarzen, c gelbe, d dunkle, e roten 2. a preiswerte, b neuen, c grauen, d schwarzen, e teure, f braunen 3. a Wo ist meine neue Hose? b Jener Mantel war zu teuer. c Dieses/ Das grüne Kleid gefällt mir nicht. d Der Rock ist zu eng. e Wir konnten keine weiße Mütze finden. 4. a Sieh! Seht! Sehen Sie! b Ruf an! Ruft an! Rufen Sie an! c Gib! Gebt! Geben Sie! d Komm! Kommt! Kommen Sie! e Stell dir vor! Stellt euch vor! Stellen Sie sich vor! www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 81
81 3.2.2010 15:27:01
11. Monika und ihre Freunde gehen ins Kino 21
Monika: Hallo, Rolf! Wir sind hier. rolf: Hallo! Ich habe euch nicht bemerkt. Es ist eine ganze
Menge los hier.
Karl: Hast du schon die Kinokarten gekauft? rolf: Nein, noch nicht. Der Film beginnt viel später, als wir
gedacht haben. Ich war nicht ganz sicher, ob ihr so lange warten möchtet. Monika: Es ist doch Samstag. Wenn ich mich nicht irre, können wir morgen länger schlafen. Also...? Karl: Monika hat Recht. Wir sollten diese Gelegenheit nicht verpassen. Außerdem hab’ ich gehört, dass „Troja” wirklich spannend ist. rolf: Also gut. Ich gehe auch gerne ins Kino. Monika: Und ins Theater? rolf: Ich gehe lieber ins Kino als ins Theater. Karl: Und für mich haben die Gemäldegalerien eine beson dere Anziehungskraft. Monika: Ich habe nicht gewusst, dass du dich für Kunst interes sierst. Karl: Ich bin natürlich kein Kenner. Ich wollte nur sagen, dass ich mich dort völlig entspannen kann. rolf: Und du, Monika. Was machst du am liebsten, wenn du Freizeit hast? Monika: Na ja, meine Eltern sagen immer, dass ich ein Bücherwurm bin. Tatsächlich lese ich gern. Im Winter fahre ich Ski. Dieses Vergnügen ist leider teurer. Die Bergwan-derungen machen mir auch großen Spaß. rolf: Hast du gehört, Karl? Ich denke, dass du unserer Freundin die Alpen zeigen solltest. Karl: Mit dem größten Vergnügen. Aber jetzt sollten wir ins Kino, sonst bekommen wir keine Eintrittskarten mehr. rolf: Das wird schon nicht passieren. Du hast vergessen, wie groß dieses Kino ist. Aber es ist wirklich spät geworden. Kommt!
82 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 82
3.2.2010 15:27:02
LEKTION 11
22
Słownictwo
bemerken – spostrzec, zauważyć eine ganze Menge – duża ilość (czegoś, kogoś) die Kinokarte – bilet do kina ganz sicher – całkiem pewien/ pewna der Samstag – sobota sich irren – mylić się die Gelegenheit verpassen – przegapić okazję spannend – interesujący/a/e die Gemäldegalerie – galeria malarstwa die Anziehungskraft – siła przyciągania die Kunst – sztuka der Kenner – znawca völlig – zupełnie, w pełni sich entspannen – odprężyć się, rozluźnić się
die Freizeit – czas wolny der Bücherwurm – mól książkowy tatsächlich – faktycznie Ski fahren – jeździć na nartach das Vergnügen – przyjemność/rozrywka die Bergwanderung – wędrówka górska Spaß machen – sprawiać przyjemność sonst – w przeciwnym razie die Eintrittskarte – wejściówka Das wird schon nicht passieren. – To się nie zdarzy. vergessen, er vergisst – zapomnieć
Tłumaczenie Monika i jej przyjaciele idą do kina. M: Cześć Rolf! Tutaj jesteśmy! r: Cześć. Nie zauważyłem was. Dużo się tutaj dzieje. K: Kupiłeś już bilety? r: Nie, jeszcze nie. Film zaczyna się później niż myśleliśmy. Nie byłem całkiem pewien, czy chcielibyście tak długo czekać. M: Jutro przecież sobota. Jeśli się nie mylę, możemy wszyscy spać dłużej. A więc...? K: Monika ma rację. Nie powinniśmy przegapić tej okazji. Ponadto słyszałem, że „Troja” jest naprawdę interesująca. r: No to dobrze. Ja też chętnie chodzę do kina. M: A do teatru? r: Wolę chodzić do kina niż do teatru. K: A dla mnie szczególną siłę przyciągania mają gal erie malarstwa. M: Nie wiedziałam, że interesujesz się sztuką. K: Oczywiście nie jestem znawcą. Chciałem tylko powiedzieć, że mogę tam się zupełnie odprężyć. r: A ty Monika, co najbardziej lubisz robić, w wolnym czasie? M: Więc tak: moi rodzice mówią zawsze, że jestem molem książkowym. Faktycznie czytam chętnie. Zimą jeżdżę na nartach. Ta rozrywka jest niestety droższa. Także wędrówki po górach sprawiają mi dużo przyjemności. r: Słyszałeś Karl? Myślę, że powinieneś naszej przyjaciółce pokazać Alpy. K: Z największą przyjemnością. Ale teraz powinniśmy iść do kina, w przeciwnym razie nie dostaniemy już biletów. r: To się nie zdarzy. Zapomniałeś, jak duże jest to kino? Ale zrobiło się rzeczywiście późno. Chodźcie!
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 83
83 3.2.2010 15:27:03
M onika und ihre F reunde gehen ins K ino
Więcej słówek i zwrotów
Wochentage – dni tygodnia der Montag – poniedziałek der Dienstag – wtorek der Mittwoch – środa der Donnerstag – czwartek der Freitag – piątek der Samstag – sobota der Sonntag – niedziela am Montag/Dienstag usw. – w poniedziałek/wtorek, itd. die Aufführung/Vorstellung – przedstawienie
das Festival – festiwal die Kasse – kasa das Musical – musical die Oper – opera die Party – przyjęcie der Schauspieler – aktor das Theaterstück – sztuka tea tralna die Unterhaltung – rozrywka der Vorverkauf – przedsprzedaż
Jak to działa? Stopniowanie przymiotnika – Steigerung des Adjektivs Przymiotnik w jęz. niemieckim może występować w 3 stopniach – równym, wyższym i najwyższym. Stopień wyższy tworzy się przez dodanie do przymiotnika w stopniu równym końcówki -ER. Stopień najwyższy tworzy się przez dodanie do przymiotnika w stopniu rów nym końcówki -STE. Przed przymiotnikiem w stopniu najwyższym używa się prawie zawsze odpowiedniego rodzajnika określonego. Np.:
klein – kleiner – der, die, das kleinste (mały/a/e, mniejszy/a/e, najmniejszy/a/e) billig – billiger – der, die, das billigste (tani/a/e, tańszy/a/e, najtańszy/a/e) hell – heller – der, die, das hellste (jasny/a/e, jaśniejszy/a/e, najjaśniejszy/a/e)
84 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 84
3.2.2010 15:27:03
LEKTION 11
W większości przymiotników jednosylabowych w stopniu wyższym i najwyż szym zachodzi przegłos – a : ä, o : ö, u : ü. Np.:
jung – jünger – der, die, das jügste (młody/a/e, młodszy/a/e, najmłodszy/a/e), warm – wärmer – der, die, das wärmste (ciepły/a/e, cieplejszy/a/e, najcieplejszy/a/e).
Przymiotniki kończące się na -el i -er tracą w stopniu wyższym samogłoskę e. Np.:
dunkel – dunkler (ciemny/a/e, ciemniejszy/a/e), teuer – teurer (drogi/a/e, droższy/a/e).
Przymiotniki kończące się na: -d, -t, -tz, -z oraz -sch i -ß otrzymują w stopniu najwyższym głoskę e ułatwiającą wymowę. Np.:
kalt – der, die, das kälteste (zimny/a/e, najzimniejszy/a/e), hübsch – der, die, das hübscheste (ładny/a/e, najładniejszy/a/e). Ale groß – der, die, das größte (duży/a/e, największy/a/e). Przymiotniki stopniowane nieregularnie
gern – lieber gut – besser hoch – höher nah – näher viel – mehr
– der, die, das liebste – der, die, das beste – der, die, das höchste – der, die, das nächste (bliski/a/e, itd.) – der, die, das meiste
Przymiotnik w porównaniach Po stopniu równym używamy słówka wie – so teuer wie... (tak drogi jak...). Po stopniu wyższym – als – teurer als... (droższy niż...). Po stopniu najwyższym – von – das... teuerste von allen (najdroższe ze wszystkich).
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 85
85 3.2.2010 15:27:04
M onika und ihre F reunde gehen ins K ino
Odmiana przymiotnika w stopniu wyższym i najwyższym Najpierw pojawia się końcówka stopnia, a po niej końcówka deklinacyjna. Np.:
ein schöneres Auto (ładniejszy samochód) Er hat den billigsten Hut gekauft. (Kupił najtańszy kapelusz.)
Uwaga – jeśli przymiotnik w stopniu najwyższym występuje po rzeczowniku, to używamy wtedy uniwersalnej formy am + stopień najwyższy danego przymiotnika. Np.: am schnellsten, am billigsten, am teuersten, itd. Forma ta jest nieodmienna.
Zdania podrzędne ze spójnikami dass, ob, wenn i zdania pytające zależne – die Nebensätze und die indirekten Fragesätze dass – że,
ob – czy,
wenn – jeżeli
Cechą wspólną wszystkich zdań podrzędnych jest specyficzny szyk zdania – bezpośrednio po spójniku występuje podmiot, następnie pozostałe części zdania, orzeczenie zaś pojawia się na samym końcu zdania niezależnie od jego długości. Jeśli mamy do czynienia z tzw. orzeczeniem złożonym (np. czas Perfekt lub zdanie z cz. modalnym i bezokolicznikiem), na końcu zdania występuje odmienna część orzeczenia (czasownik posiłkowy lub modalny). Np.:
Ich war nicht ganz sicher, ob ihr so lange warten möchtet. (Nie byłem całkiem pewien, czy chcielibyście tak długo czekać.) Ich habe gehört, dass „Troja” wirklich spannend ist. (Słyszałem, że „Troja” jest naprawdę ciekawym filmem.) Wenn ich mich nicht irre, können wir morgen lange schlafen. (Jeśli się nie mylę, możemy jutro długo spać.) Jeśli konstrukcję rozpoczynamy zdaniem podrzędnym, to zdanie nadrzędne musi rozpoczynać się od orzeczenia (por. ostatni przykład).
86 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 86
3.2.2010 15:27:05
LEKTION 11
Czasowników rozdzielnie złożonych w zdaniach podrzędnych nie rozdziela się. Np.:
Ich sehe, dass Monika ihr Zimmer aufräumt. (Widzę, że Monika sprząta swój pokój.) Ich weiß, dass die Konzerte im Park stattfinden. (Wiem, że koncerty odbywają się w parku.) Zdania pytające zależne
W tego typu zdaniach pytajniki stają się spójnikami wprowadzającymi zdania poboczne. Prosimy porównać: Wann bist du gekommen? (Kiedy przyszedłeś?) i Darf ich
fragen, wann du gekommen bist? (Wolno mi spytać, kiedy przyszedłeś?) Wo ist das Kino? (Gdzie jest kino?) i Ich weiß nicht, wo das Kino ist. (Nie wiem, gdzie jest kino.)
ćwiczenia 1. Wpisz podany w nawiasie przymiotnik w odpowiednim stopniu.
a. Der Film war ..........., als wir gedacht haben. (lang)
b. Ich trinke .............. Cola als Bier. (gern)
c. Deine Bluse war so ............ wie meine. (teuer)
d. Er spricht Deutsch ............... von uns allen. (gut)
e. Sie war so ............... wie wir. (müde)
f. Martin hat ...................... von uns allen geschlafen. (lang)
g. Kannst du nicht ................... als er fahren? (schnell)
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 87
87 3.2.2010 15:27:05
M onika und ihre F reunde gehen ins K ino
2. Wpisz dass, ob lub wenn.
a. Wir wissen, ........... Karl heute viel Arbeit hatte.
b. ............ er nicht gleich kommt, gehen wir ohne ihn ins Kino.
c. Rolf hat gesagt, ............... er morgen keine Zeit hat.
d. Ich weiß nicht, ............... Yasmin Englisch kann.
e. Du musst Deutsch lernen, ............... du in Bremen studieren willst.
3. Przetłumacz.
a. Chciałem powiedzieć, że nie mogę do ciebie jutro wpaść.
............................................................................................
b. Karl powiedział, że może nam pomóc.
............................................................................................
c. Jeżeli interesujesz się sztuką, powinieneś obejrzeć sobie tę galerię.
...........................................................................................
d. Nie wiemy, czy Monika już przyszła.
............................................................................................
e. Jeżeli tak chętnie czytasz, kup sobie tę książkę.
............................................................................................
f. Nie wiem, czy on lubi piwo.
...........................................................................................
88 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 88
3.2.2010 15:27:06
LEKTION 11
4. Utwórz zdania pytające zależne zgodnie ze wzorem. Wie lange hast du geschlafen? (Sag uns) Sag uns, wie lange du geschlafen hast?
a. Wohin ist sie gegangen? (Ich weiß nicht)
............................................................................................
b. Wo wohnt er jetzt? (Weißt du vielleicht)
............................................................................................
c. Warum hast du uns nicht eingeladen? (Kannst du uns sagen)
............................................................................................
d. Wem hat er das gesagt? (Wir wissen nicht)
............................................................................................
Imprezy, wystawy, targi…
W Niemczech właściwie przez cały rok odbywają się jakieś imprezy o cha rakterze kulturalnym, rozrywkowym, popularnonaukowym, itp. Można także skorzystać z bogatej oferty muzeów, galerii i innych ośrodków kulturalnych. Osoby zainteresowane malarstwem powinny koniecznie zwiedzić mieszczą cą się w barokowym pałacu galerię Zwinger w Dreźnie (Tycjan, Rubens i inni mistrzowie). Miłośnikom nowinek technicznych można polecić odbywające się corocznie targi CeBiT w Hanowerze. Więcej szczegółowych informacji na temat interesujących nas imprez można znaleźć na stronach internetowych poszczególnych miast niemieckich. Klucz do ćwiczeń 1. a länger, b lieber, c teuer, d am besten, e müde, f am längsten, g schneller 2. a dass, b wenn, c dass, d ob, e wenn 3. a Ich wollte (nur) sagen, dass ich morgen bei dir nicht vorbeikommen kann. b Karl hat gesagt, dass er uns helfen kann. c Wenn du dich für Kunst interessierst, solltest du dir diese Galerie ansehen. d Wir wissen nicht, ob Monika schon gekommen ist. e Wenn du so gerne liest, kauf (dir) dieses Buch. f Ich weiß nicht, ob er Bier mag. 4. a Ich weiß nicht, wohin sie gegangen ist. b Weißt du vielleicht, wo er jetzt wohnt? c Kannst du uns sagen, warum du uns nicht eingeladen hast? d Wir wissen nicht, wem er das gesagt hat. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 89
89 3.2.2010 15:27:06
12. Sprawdź się! 23
1. Rozumienie ze słuchu Po wysłuchaniu dialogów zdecyduj, które zdania są prawdziwe (richtig – R), a które fałszywe (falsch – F). Dialog 1 A. Die Bibliothek ist weit. B. Die Bibliothek liegt neben
dem Restaurant Mueller. C. Monika sollte an der Post rechts gehen.
Dialog 2 A. Karl isst einen Schweinebraten
mit Kartoffeln. B. Monika bestellt eine Cola ohne Eis. C. Karl nimmt kein Bier.
Dialog 3 A. Monika möchte ihrem Freund
eine E-Mail schicken.
Dialog 4 A. Monika will eine Jacke
und eine Bluse kaufen.
B. Karl braucht keinen
neuen Mantel.
C. Karls brauner Mantel
ist zu eng.
Dialog 5 A. Monika kann nicht am
Donnerstag ins Kino gehen. B. Monika will nicht in die Gemäldegalerie gehen. C. Rolf hat am Sonntag keine Zeit.
B. Monika hat die E-Mail-
Adresse auf einen Zettel geschrieben. C. Der Zettel liegt neben der Maus. 2. Test 1. Sie sind .......... den Stadtpark
gegangen. a. in b. zu c. aus d. auf
2. Die Post liegt zwischen ..........
Kaufhaus und .......... Kirche. a. das die b. das der c. dem die d. dem der
3. Das ist die Telefonnummer
.................... . a. des Reiseleiter b. der Reiseleitern c. des Reiseleiters d. dem Reiseleiter
90 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 90
3.2.2010 15:27:07
LEKTION
4. ......... April fahren wir .............
12
9. Monika hat sich eine .............
Hamburg. a. am nach b. im nach c. im zu d. am zu
Bluse und einen .............. Rock gekauft. a. blaue schwarze b. blauen schwarzen c. blauen schwarze d. blaue schwarzen
5. Wie fühlst du ...... heute?
a. dich b. dir c. sich d. —
10. Sein ............. Hemd gefällt
6. Er möchte ............... Freund
mir nicht. a. neue b. neues c. neuer d. neuen
eine E-Mail schicken. a. sein b. seines c. seinem d. seinen
11. – Sollte ich noch warten?
7. Ich kann ............ Handy nicht
– Ja, ............ ! a. wart b. wartet c. warte d. wartest
finden. a. mein b. meines c. meinem d. meinen
12. Ihr sprecht zu schnell. ............
8. Wir treffen uns am .............
langsamer! a. spricht b. sprich c. sprechen d. sprecht
September. a. drei b. dritte c. dritten d. vier
3. Krzyżówka
1
1. bezokolicznik
5
2. np. Goethe... 3. w klawiaturze 4. kościół 5. ich wasche mich,
od „gibt“
2 3 4
6 7
du wäschcst dich, er... 6. przeprowadzić się 7. brat ojca lub matki
Klucz do ćwiczeń 1. Rozumienie ze słuchu. dialog 1–A–F, B–F, C–R; dialog 2–A–F, B–R, C–F; dialog 3–A–F, B–R, C–R; dialog 4–A–F, B–F, C–R; dialog 5–A–R, B–F, C–F 2. Test. 1–a, 2–d, 3–c, 4–b, 5–a, 6–c, 7–a, 8–c, 9–d, 10–b, 11–c, 12–d 3. Krzyżówka. hasło: Getränk (geben, Straße, Taste, Kirche, wäscht, umziehen, Onkel) www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 91
91 3.2.2010 15:27:08
13. Das Telefongespräch (2) 24
Karl: Hoffmann... rolf: Hier ist Rolf. Grüß dich! Karl, warum bist du nicht
gekommen? Es ist schon halb zwölf. Wir waren doch verabredet. Karl: Was? Ist es wirklich so spät? rolf: Ja. Sag mal Karl, wann bist du gestern schlafen gegan gen? Karl: Na ja, erst gegen zwei Uhr, deshalb habe ich ver schlafen. rolf: Du solltest früher schlafen gehen, sonst bekommst du dauernde Schlafstörungen. Karl: Du hast Recht, aber gestern habe ich bis in die späte Nacht die Fotos von meiner Reise sortiert. rolf: Ach so. Und wie war’s in Südamerika? Karl: Im Allgemeinen gut. Nur der dortige Tagesablauf. Der lässt sich mit unserem Tagesplan kaum vergle ichen. Von zwölf bis fünfzehn Uhr ist alles zu, Banken, Geschäfte, Büros..., einfach alles. Das hat mir große Schwierigkeiten gemacht, trotzdem habe ich fast alle Angelegenheiten erledigt. Nur in der Bank hatte ich ein Erlebnis... rolf: Was denn? Karl: Das ist die ganze Geschichte, hör mal zu! Ich wollte gerade Geld abheben, da kamen zwei bewaff nete Männer in die Bank. Sie verlangten Geld. Die Angestellten bekamen natürlich Angst, trotzdem wollten sie den Tresor nicht öffnen. Inzwischen rief jemand die Polizei an. Die Beamten verfolgten beide Räuber, die konnten jedoch entkommen. rolf: Das ist wirklich eine unangenehme Geschichte. Du hast ein Abenteuer bestanden. Karl: Es hätte schlimmer sein können, aber Ende gut, alles gut. Und wann treffen wir uns? Ich vermute, dass du heute keine Zeit mehr hast. rolf: Ja, aber morgen kannst du vorbeikommen. Karl: Also, morgen um elf Uhr...
92 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 92
3.2.2010 15:27:09
LEKTION 13
Słownictwo
gegen – około, przeciw verschlafen, er verschläft – zaspać dauernd – stały/a/e, trwały/a/e Schlafstörungen (l. mn.) – bezsenność, zaburzenia snu bis in die späte Nacht – do późnej nocy sortieren – sortować, układać im Allgemeinen – ogólnie rzecz biorąc dortig – tamtejszy/a/e der Tagesablauf – przebieg dnia der Tagesplan – plan dnia kaum – ledwo, zaledwie vergleichen – porównać das Büro – biuro die Schwierigkeit – trudność, kłopot die Angelegenheit – sprawa das Erlebnis – przeżycie
zuhören + D – posłuchać, przysłuchać się die Geschichte – historia Geld abheben – podjąć pieniądze bewaffnet – uzbrojony/a/e der Mann – mężczyzna verlangen – żądać der Tresor – skarbiec öffnen – otworzyć, otwierać inzwischen – w międzyczasie der Beamte – urzędnik, tu: policjant verfolgen – ścigać entkommen – ujść, uciec das Abenteuer – przygoda ein Abenteuer bestehen – wyjść (z czegoś) cało Es hätte schlimmer sein können – mogło być gorzej schlimm – zły/a/e, źle vermuten – przypuszczać
Tłumaczenie Rozmowa telefoniczna (2). K: Hoffmann? r: Tutaj Rolf. Cześć. Karl, dlaczego nie przyszedłeś? Jest już wpół do dwunastej. Byliśmy przecież umówieni. K: Co? Naprawdę jest tak późno? r: Tak. Powiedz Karl, o której wczoraj poszedłeś spać? K: No tak, dopiero około drugiej, dlatego zaspałem. r: Powinieneś wcześniej chodzić spać, w przeciwnym razie będziesz mieć kłopoty ze snem. K: Masz rację, ale wczoraj do późnej nocy układałem zdjęcia z podróży. r: Ach tak. A jak było w Ameryce Południowej? K: Ogólnie rzecz biorąc – dobrze. Ale tamtejszy przebieg dnia! Z naszym planem dnia trudno go porównywać. Od 12 do 15 wszystko jest zamknięte, banki, sklepy, biura..., po prostu wszystko. Sprawiało mi to dużo trudności, mimo to udało mi się prawie wszystkie sprawy załatwić. Tylko w banku miałem przeżycie. r: Cóż takiego? K: To cała historia. Posłuchaj! Chciałem właśnie podjąć pieniądze, gdy weszło do banku dwóch uzbrojonych mężczyzn. Zażądali pieniędzy. Pracownicy oczywiście przestraszyli się, mimo to nie chcieli otworzyć skarbca. W międzyczasie ktoś zadzwonił na policję. Policjanci ścigali obu rabusiów, tym jednak udało się zbiec. r: To naprawdę nieprzyjemna historia. (Dobrze, że) wyszedłeś z tego cało. K: Mogło być gorzej. Ale wszystko dobre, co się dobrze kończy. A kiedy się spotkamy? Przypuszczam, że dziś już nie masz czasu. r: Tak, ale jutro możesz wpaść. K: A więc jutro o 11...
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 93
93 3.2.2010 15:27:09
D as T elefongespr ä ch ( 2 )
Więcej słówek i zwrotów
aufstehen – wstawać beschäftigt sein – być zajętym bis in den Abend hinein – aż do wieczora charakteristisch – charakterystyczny/a/e einen freien Tag haben – mieć wolny dzień Pause haben – mieć przerwę
Termin vereinbaren – uzgodnić termin einen Termin verpassen – przegapić termin, nie dotrzymać terminu typisch – typowy/a/e viel zu tun haben – mieć dużo zajęć, pracy die Zeitverschwendung – marnowanie czasu
Jak to działa? zas przeszły prosty czasowników słabych (regularnych) C i mocnych (nieregularnych) – das Imperfekt (Präteritum) 1. Czas Imperfekt czasowników słabych tworzy się przez dodanie do tematu czasownika następujących końcówek osobowych: ich – te wir – ten du – test ihr – tet er – te sie – ten Np.: verfolgen (ścigać), machen (robić), fragen (pytać)
ich du er wir ihr sie
verfolgte verfolgtest verfolgte verfolgten verfolgtet verfolgten
machte machtest machte machten machtet machten
fragte fragtest fragte fragten fragtet fragten
Czasowniki słabe, których temat kończy się na t, d i – trudne do wymówienia końcówki spółgłoskowe (np. tm, chn, ffn) – otrzymują między rdzeniem czasownika a końcówką osobową samogłoskę e. Np.: arbeiten (pracować), zeichnen (rysować)
94 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 94
3.2.2010 15:27:10
LEKTION 13
ich du er wir ihr sie
arbeitete arbeitetest arbeitete arbeiteten arbeitetet arbeiteten
zeichnete zeichnetest zeichnete zeichneten zeichnetet zeichneten
2. Dla czasowników mocnych powyższa zasada tworzenia form Imperfekt nie obowiązuje. Formy te są nieregularne i możesz je zapamiętać albo korzystać z zestawienia czasowników mocnych na końcu podręcznika. Odmiana czasowników mocnych w czasie Imperfekt:
ich – — (brak końcówki) du – (e)st er – — (brak końcówki)
wir – en ihr – (e)t sie – en
Przykłady: kommen – kam, anrufen – rief an, schreiben – schrieb
ich du er wir ihr sie
kam kamst kam kamen kamt kamen
rief an riefst an rief an riefen an rieft an riefen an
schrieb schriebst schrieb schrieben schriebt schrieben
3. Czas Imperfekt czasowników bringen (przynieść), denken (myśleć) i kennen (znać)
ich du er wir ihr sie
bringen
brachte brachtest brachte brachten brachtet brachten
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 95
denken
dachte dachtest dachte dachten dachtet dachten
kennen kannte kanntest kannte kannten kanntet kannten
95 3.2.2010 15:27:11
D as T elefongespr ä ch ( 2 )
Formy podstawowe czasownika – die Grundformen des Verbs Każdy czasownik posiada 3 formy podstawowe. Są to: forma 1. – bezoko licznik (na jego podstawie tworzymy czas teraźniejszy), forma 2. – używana w czasie Imperfekt (gotowa forma dla 1 i 3 os. l. poj.), forma 3. – nieodmien na forma imiesłowu czasu przeszłego – Partizip Perfekt – służąca m.in. do tworzenia czasu Perfekt. Znając trzy formy podstawowe danego czasownika możemy łatwo określić, czy należy on do grupy słabych, czy też mocnych. W związku z tym najlepiej jest uczyć się znaczenia nowo poznawanych czasowników wraz z ich trzema formami podstawowymi. Np.:
sagen – sagte – (h) gesagt; fahren – fuhr – (s) gefahren; fragen – fragte – (h) gefragt; entkommen – entkam – (s) entkommen.
S pójniki außerdem (ponadto), dann (potem, następnie), deshalb/deswegen (dlatego), sonst (w przeciwnym razie), trotzdem (pomimo to) Szyk wyrazów w zdaniach złożonych współrzędnie: ß szyk prosty – orzeczenie stoi na drugim miejscu (por. lekcja 3) ß szyk przestawny (używany po w/w spójnikach) – orzeczenie znajduje się na 1. miejscu po spójniku. Np.:
Du solltest früher schlafen gehen, sonst bekommst du dauernde Schlafstörungen. (Powinieneś wcześniej chodzić spać, w przeci wnym razie będziesz mieć kłopoty ze snem.) Die Angestellten bekamen Angst, trotzdem wollten sie nicht den Tresor öffnen. (Pracownicy naturalnie przestraszyli się, mimo to nie chcieli otworzyć skarbca.) Zuerst habe ich zu Mittag gegessen, dann habe ich die Zeitung gelesen. (Najpierw zjadłem obiad, potem przeczytałem gazetę.)
96 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 96
3.2.2010 15:27:12
LEKTION 13
ćwiczenia 1. W pisz podany w nawiasie czasownik w odpowiedniej formie czasu Imperfekt. (w tym ćwiczeniu wszystkie czasowniki są słabe)
a. Die Beamten ......................... beide Räuber. (verfolgen)
b. Er ........................., dass du nicht kommen kannst. (vermuten)
c. Was ......................... du? (kaufen)
d. Ich ......................... gerade den Tresor. (öffnen)
e. Wie lange ......................... ihr? (arbeiten)
f. Wir ......................... mit ihm. (telefonieren)
2. Wpisz podany w nawiasie czasownik w odpowiedniej formie czasu Imperfekt. (w tym ćwiczeniu wszystkie czasowniki są mocne; wykorzystaj tabelę czasowników mocnych na końcu podręcznika)
a. Ich ................... Geld von meinem Konto ................... . (abhe-
b. Wir ................... beide Autos sehr genau. (vergleichen)
c. Er ................... Angst. (bekommen)
d. Man ................... zu Mittag. (essen)
e. Monika und Karl ................... viel Geld ................... .
f. Warum ................... du auf die Straße? (sehen)
ben)
(ausgeben)
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 97
97 3.2.2010 15:27:12
D as T elefongespr ä ch ( 2 )
3. Z buduj zdania z podanych wyrazów w czasie Imperfekt. (jeśli to konieczne, skorzystaj z tabeli czasowników na końcu podręcznika)
a. Ich, anrufen, mein Freund, gestern
........................................................................................
b. Er, Berlin, gut, kennen
.......................................................................................
c. Das, große Schwierigkeiten, er, machen
......................................................................................
d. In Bonn, viele Angelegenheiten, erledigen, wir
.....................................................................................
e. Die Angestellte, verbinden, ich, mit Herrn Kaufmann
.................................................................................... 4. Wybierz właściwy spójnik (außerdem, dann, deshalb, sonst, trotzdem).
a. Er hatte nicht viel Zeit, .................... hat er alles erledigt.
b. Ich bin gestern erst um drei Uhr schlafen gegangen, ....................
c. Du solltest schneller fahren, .................... kommen wir zu spät.
d. Wir haben ein Taxi genommen, .................... waren wir zu spät.
e. Zuerst waren sie auf der Bank, .................... machten sie einen
habe ich verschlafen.
Spaziergang.
98 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 98
3.2.2010 15:27:13
LEKTION 13
f. Ich hatte am Montag viel zu tun, .................... kam ich bei dir
nicht vorbei.
5. Przetłumacz. (użyj we wszystkich zdaniach czasu Imperfekt)
a. Byliśmy przecież umówieni.
c. Policjanci ścigali obu mężczyzn.
.......................................
.............................................
b. Bank był zamknięty, dla
.............................................
tego nie mogliśmy podjąć pieniędzy.
d. On nie szedł szybko.
.......................................
.
.......................................
e. Oni spali od godziny 21 do 8.
.......................................
.
...............................................
...............................................
Z Frankfurtu w świat
Niemcy należą do najruchliwszych narodów naszego kontynentu. Wiąże się to być może z faktem, że nasi zachodni sąsiedzi mogą się cieszyć ułatwieniami wizowymi w wielu krajach świata. Wykorzystują to najróżniejsze linie lotnicze oferując przeloty z miast niemieckich do wszelkich zakątków globu. Np. port lotniczy we Frankfurcie nad Menem należy do największych w Europie. Moż na stamtąd udać się w podróż na dowolny kontynent i do każdego kraju. Klucz do ćwiczeń 1. a verfolgten, b vermutete, c kauftest, d öffnete, e arbeitetet, f telefonierten 2. a hob ab, b verglichen, c bekam, d aß, e gaben aus, f sahst 3. a Ich rief gestern meinen Freund an. b Er kannte Berlin gut. c Das machte ihm große Schwierigkeiten. d In Bonn erledigten wir viele Angelegenheiten. e Die Angestellte verband mich mit Herrn Kaufmann. 4. a trotzdem, b deshalb, c sonst, d trotzdem, e dann, f deshalb 5. a Wir waren doch verabredet. b Die Bank war zu, deshalb konnten wir kein Geld abheben. c Die Beamten verfolgten beide Männer. d Er ging nicht (besonders) schnell. e Sie schliefen von einundzwanzig bis acht Uhr. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 99
99 3.2.2010 15:27:13
14. Im Büro 25
rolf: Hallo Karl! Ich sehe, dass du ganz schön braun bist. Karl: Na ja, die Sonne brennt in Brasilien. rolf: Setz dich! Möchtest du vielleicht eine Tasse Kaffee? Karl: Nein, danke. Ich hab’ nicht viel Zeit. Ich möchte nur mit
dir reden, denn... Ich habe gestern gekündigt.
rolf: Was?! Warum? Karl: Die ganze Geschichte hatte noch vor meiner Reise nach Bra
silien begonnen. Mein Chef hatte damals gesagt: „In diesem Jahr keine Gehaltserhöhung“. OK, ich kann das verstehen. Man muss doch sparen. Aber vorgestern rief mich unser Buchhalter an. Er sagte mir, dass der Vorstand die Ausga ben meiner Abteilung stark reduziert hatte. Du weißt doch, woran wir arbeiten. Ohne Geld werden wir unsere Forschun gen nicht fortsetzen können. Deswegen habe ich gekündigt. rolf: Du musst also nach einer Stelle suchen. Hoffentlich wirst du damit keine Probleme haben. Du bist ein gebildeter Mensch. Deine Berufserfahrung ist auch groß. Karl: Ich weiß schon, wo ich arbeiten werde. Ich habe schon eine Bewerbung geschrieben und die Antwort war positiv. rolf: Super. Hast du dich auch nach den Arbeitsbedingungen erkundigt? Karl: Natürlich. Sie sind sogar besser, als ich erwartet habe. Ich habe nur ein kleines Problem. Ich muss meinem neuen Arbeitgeber meinen Lebenslauf schicken. Heute schreibt man den Leben slauf anders als vor zehn Jahren. Kannst du mir dabei helfen? rolf: Natürlich Karl. Noch heute schicke ich dir das Muster eines Lebenslaufs zu. Du musst dich darum nicht mehr kümmern. Karl: Ich bin dir wirklich sehr dankbar, Rolf.
Słownictwo
die Sonne – słońce brennen – palić, spalać sich setzen – usiąść die Tasse – filiżanka reden – gadać, pogadać
kündigen – wypowiedzieć (umowę, układ) beginnen – zaczynać, zacząć damals – wówczas die Gehaltserhöhung – podwyżka pensji
100 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 100
3.2.2010 15:27:14
LEKTION 14
sparen – oszczędzać vorgestern – przedwczoraj der Buchhalter – księgowy der Vorstand – zarząd die Ausgabe – wydatek die Abteilung – dział reduzieren – zredukować, obciąć die Forschung – badanie fortsetzen – kontynuować die Stelle – miejsce pracy, stanowisko gebildet – wykształcony/a/e der Mensch – człowiek
die Berufserfahrung – doświadczenie zawodowe die Bewerbung – aplikacja, ubieganie się Arbeitsbedingungen (l. mn.) – warunki pracy sich erkundigen – dowiadywać się erwarten – oczekiwać der Arbeitgeber – pracodawca der Lebenslauf – życiorys das Muster – wzór zuschicken – przesłać, wysłać sich kümmern – troszczyć się
Tłumaczenie W biurze. r: Cześć Karl. Widzę, że jesteś pięknie opalony. K: No tak, słońce w Brazylii przy pieka. r: Siadaj. Chciałbyś filiżankę kawy? K: Nie, dziękuję. Nie mam dużo czasu. Chciałbym tylko z tobą pogadać, ponieważ... Wczoraj złożyłem wymówienie. r: Co?! Dlaczego? K: Cała historia zaczęła się jeszcze przed podróżą do Brazylii. Mój szef powiedział wówczas: „w tym roku żadnych podwyżek pensji”. Ok, mogę to zrozumieć. Trzeba oszczędzać. Ale przed wczoraj zadzwonił do mnie nasz księgowy. Powiedział mi, że zarząd znacznie obciął budżet mojego działu. Wiesz przecież, nad czym pracujemy. Bez pieniędzy nie będziemy mogli kontynuować badań. Z tego powodu złożyłem wymówienie. r: Musisz więc szukać nowego miejsca pracy. Mam nadzieję, że nie będziesz miał z tym problemów. Jesteś wykształconym człowiekiem. Masz też duże doświadczenie zawodowe. K: Wiem już, gdzie będę pracować. Napisałem podanie i odpowiedzieli pozytywnie. r: Super. Dowiadywałeś się także o warun ki pracy? K: Jasne. Są nawet lepsze niż oczekiwałem. Mam tylko jeden mały problem. Muszę wysłać mojemu nowemu pracodawcy mój życiorys. Dzisiaj pisze się życiorysy inaczej niż 10 lat temu. Możesz mi w tym pomóc? r: Oczywiście Karl. Jeszcze dziś prześlę ci wzór życiory su. Nie musisz się już o to troszczyć. K: Jestem ci naprawdę bardzo wdzięczny.
Więcej słówek i zwrotów
die Arbeit aufnehmen – podjąć pracę die Arbeitserlaubnis – pozwolenie na pracę die Arbeitslosigkeit – bezrobocie der Arbeitsvertrag – umowa o pracę den Beruf ausüben – wykonywać zawód
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 101
die Beschäftigung – zatrudnienie entlassen – zwolnić geistige/körperliche Arbeit – praca umysłowa/fizyczna der Lohn – płaca die Steuer – podatek der Streik – strajk
101 3.2.2010 15:27:15
I m B ü ro
Jak to działa? Czas przyszły – das Futur I Czas przyszły tworzymy przy pomocy czasownika werden – występującego w zdaniu w formie odmiennej – i bezokolicznika (Infinitiv) danego czasownika. Bezokolicznik występuje w zdaniu na samym końcu. Np.:
Ich werde in Berlin arbeiten. (Będę pracować w Berlinie.) Wir werden unsere Forschungen nicht fortsetzen. (Nie będziemy kontunuować naszych badań.) Jeśli w czasie przyszłym chcemy użyć dodatkowo czasownika modalnego, to przyjmuje on wówczas postać bezokolicznika i występuje na samym końcu zdania. Np.:
ir werden unsere Forschungen nicht fortsetzen können. W (Nie będziemy mogli kontynuować naszych badań.) Das Kind wird nicht ins Kino gehen dürfen. (Dziecko nie będzie mogło iść do kina.)
We wszystkich zdaniach podrzędnych w czasie przyszłym czasownik werden pojawia się na samym końcu zdania. Np.:
Ich weiß, wo ich arbeiten werde. (Wiem, gdzie będę pracować.) Sie fragt, ob du sie vom Bahnhof abholen wirst. (Ona pyta, czy odbierzesz ją z dworca.) (Por. też: lekcja 11 – szyk zdania podrzędnego z orzeczeniem złożonym)
Odmiana czasownika werden
ich werde du wirst er wird
wir werden ihr werdet sie werden
102 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 102
3.2.2010 15:27:16
LEKTION 14
Uwaga: „werden” w podstawowym znaczeniu to „stawać się (kimś)”, np.:
Er wird Arzt. (On zostanie/dosł. staje się/lekarzem.) Sie will nicht Schauspielerin werden. (Ona nie chce zostać aktorką.) Czasownik ten używany jest również w zwrotach typu Es wird kalt. (Robi się zimno.) Es wird dunkel. (Robi się ciemno.)
Czas zaprzeszły – das Plusquamperfekt Czas ten tworzymy budując orzeczenie złożone z czasownika posiłkowego haben lub sein – użytego w zdaniu w czasie Imperfekt – oraz z Partizip Perfekt (imiesłowu czasu przeszłego) czasownika głównego. Np.:
ie ganze Geschichte hatte noch vor meiner Reise nach Brasilien D begonnen. (Cała historia zaczęła się jeszcze przed moją podróżą do Brazylii.) Der Chef hatte damals gesagt, dass... (Szef powiedział wówczas, że...) Wir waren nach Frankfurt gefahren. (Pojechaliśmy do Frankfurtu.)
Uwaga: zasady poprawnego użycia czasowników „haben” i „sein” oraz two rzenie Partizipu Perfekt – zostały omówione w lekcji 5. Odmianę „haben” i „se in” w czasie Imperfekt omawialiśmy w lekcji 8.
Uproszczone zasady stosowania czasów W jęz. niemieckim występuje 5 czasów – teraźniejszy (Präsens), przeszły prosty (Imperfekt/Präteritum), przeszły złożony (Perfekt), zaprzeszły (Plusquamperfekt), przyszły (Futur). Czas Imperfekt nazywany jest niekiedy „czasem narracji”. Używa się go przede wszystkim w opowiadaniach, sprawozdaniach, itp. Czas Perfekt, zwany też „czasem konwersacji”, używany jest w języku codziennym przy opisywaniu zdarzeń z przeszłości. Uwaga: czasowniki modalne oraz „haben” i „sein” używane są najczęściej w czasie Imperfekt.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 103
103 3.2.2010 15:27:16
I m B ü ro
Czas Plusquamperfekt nie występuje samodzielnie. Używa się go przede wszystkim w zdaniach czasowych (por. lekcje 19 i 20), w sytuacjach, gdy chcemy podkreślić nierównoczesność czasową dwóch lub więcej zdarzeń z przeszłości. (np.: Er sagte mir, dass der Vorstand die Ausgaben meiner Abteilung stark reduziert hatte. Fakt obcięcia wydatków miał miejsce znacznie wcześniej niż informacja o tym wydarzeniu, jakiej udzielił Karlowi księgowy.) Czas ten jest również wykorzystywany w trybie przypuszczającym. (Por. lekcja 17) Czas Futur opisuje zdarzenia, które mają mieć miejsce w przyszłości. Przy pomocy tego czasu możemy również wyrażać przypuszczenia odnoszące się do teraźniejszości. Np.:
– Wissen Sie vielleicht, wo Monika ist? (Wie pan/pani może, gdzie jest Monika?) – Sie wird wohl schon zu Hause sein. (Ona chyba będzie/jest już w domu.)
Wyrażenia odnoszące się do przyszłości w języku potocznym bardzo często formułowane są w czasie teraźniejszym. Np.:
Ich besuche dich am Montag. (Odwiedzę cię w poniedziałek.)
ćwiczenia 1. Napisz poniższe zdania w czasie Futur.
a. Der Chef versteht mich nicht.
........................................
b. Ich muss nach einer Stelle
c. Hoffentlich ist die Antwort
suchen. ........................................
d. W ir helfen dir dabei.
........................................
e. Könnt ihr eure Forschungen
fortsetzen? .............................................. ..............................................
positiv.
.........................................
104 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 104
3.2.2010 15:27:17
LEKTION 14
2. Napisz poniższe zdania w czasie Plusquamperfekt.
a. Der Buchhalter ruft mich an.
............................................................................................
b. Woran arbeitet ihr?
............................................................................................
c. I ch schreibe eine Bewerbung.
.............................................................................................
d. Er schickt mir das Muster eines Lebenslaufs zu.
............................................................................................
e. Im Juni fliegen wir nach Brasilien.
............................................................................................
3. Napisz poniższe zdania w podanych w nawiasie czasach.
a. Der Vorstand wird die Ausgaben reduzieren. (Imperfekt)
...........................................................................................
b. Die Firma hat zweihundert Angestellte entlassen. (Futur)
............................................................................................
c. Wir müssen uns nach den Arbeitsbedingungen erkundigen. (Futur)
............................................................................................
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 105
105 3.2.2010 15:27:17
I m B ü ro
d. Ich habe ihn am Mittwoch erwartet. (Präsens)
............................................................................................
e. Sie hatten damit Probleme. (Futur)
............................................................................................
f. W ir wissen, dass du dich um die Kinder kümmerst. (Perfekt -
tylko zdanie z „dass”)
.............................................................................................
g. Du wirst um acht Uhr deine Arbeit beginnen. (Plusquamperfekt)
............................................................................................ 4. Wybierz właściwą odpowiedź.
a. Ich war mit den ................. nicht zufrieden.
b. Ich habe .................., denn ich habe zu wenig Geld ........ .
c. Karl ............. ein Abenteuer bestanden.
d. Sie ............... ins Büro gegangen.
e.Der Chef hat gesagt, dass wir morgen im Büro länger
1. Gehaltserhöhung 2. Arbeitsbedingungen 3. Chef 4. Reise 1. verdient; gekündigt 2. gesagt; verdient 3. gekündigt; verdient 4. gesagt; gekündigt
1. ist 2. wird 3. will 4. hat
1. seid 2. waren 3. hatten 4. werden
................... ................. . 1. bleiben müssen 2. werden bleiben 3. müssen bleiben 4. geblieben sind
106 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 106
3.2.2010 15:27:18
LEKTION 14
f. Wir werden uns darum ................... müssen.
1. gekümmert 2. kümmern 3. kümmert 4. kümmere
5. Przetłumacz.
a. Nie będę mógł z tobą pracować.
b. Nasz księgowy powiedział, że nie otrzymamy w tym roku podwyżki.
c. Napisałem i wysłałem już życiorys. (Perfekt)
d. Jesteś pięknie opalona.
............................................................................................
............................................................................................. ............................................................................................ ............................................................................................
Praca
Obywatele polscy, którzy chcieliby pracować w Niemczech bądź Austrii, powinni pamiętać, że w chwili obecnej obowiązują tzw. okresy przejściowe, w czasie których nie ma swobodnego dostępu do niemieckiego i austriac kiego rynku pracy. Warto jednak znać adresy strony internetowej niemiec kiego biura pośrednictwa pracy (dla pracowników sezonowych): www. arbeitsamt.de/zav oraz strony przeznaczonej dla osób szukających pracy w Austrii: www.ams.or.at/nev. Klucz do ćwiczeń 1. a Der Chef wird mich nicht verstehen. b Ich werde nach einer Stelle suchen müssen. c Hoffentlich wird die Antwort positiv sein. d Wir werden dir dabei helfen. e Werdet ihr eure Forschungen fortsetzen können. 2. a Der Buchhalter hatte mich angerufen. b Woran hattet ihr gearbeitet? c Ich hatte eine Bewerbung geschrieben. d Er hatte mir das Muster eines Lebenslaufs zugeschickt. e Im Juni waren wir nach Brasilien geflogen. 3. a Der Vorstand reduzierte die Ausgaben. b Die Firma wird 200 Angestellte entlassen. c Wir werden uns nach den Arbeitsbedingungen erkundigen müssen. d Ich erwarte ihn am Mittwoch. e Sie werden damit Probleme haben. f Wir wissen, dass du dich um die Kinder gekümmert hast. g Du hattest um 8 Uhr deine Arbeit begonnen. 4. a Arbeitsbedingungen b gekündigt; verdient c hat d waren e bleiben müssen f kümmern 5. a Ich werde mit dir nicht arbeiten können. b Unser Buchhalter hat gesagt, dass wir in diesem Jahr keine Gehaltserhöhung bekommen. c Ich habe schon den Lebenslauf geschrieben und geschickt. d Du bist ganz schön braun. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 107
107 3.2.2010 15:27:19
15. E-Mail aus dem Urlaub 26
Hallo Karl, Endlich bin ich hier in Friedrichshafen. Ich freue mich sehr darüber, dass ich meinen Urlaub hier am Bodensee verbringen kann. Es ist so wunderschön, dass ich völlig begeistert bin. In diesem Zusammenhang möchte ich dir, und natürlich Monika, etwas vorschlagen. Kommt nach Friedrichshafen! Ich lade euch beide herzlich ein. Ich weiß, dass du viel Arbeit hast, aber ab und zu muss man sich davon erholen. Ich würde mich über euren Besuch sehr freuen. Ich vermute, Monika wäre auch zufrieden. Sicherlich war sie noch nie hier. Sie könnte viele Fotos machen; du weißt doch, dass sie gerne fotografiert. Und du müsstest nicht so früh aufstehen. Außerdem hättest du hier keinen Lärm. Du hast immer gesagt, dass du davon mehr als genug hast. Natürlich würde ich euch vom Bahnhof abholen. Also...? Denkt bitte nicht zu lange nach! Ich warte auf euch. Grüß Monika von mir! Bis bald Rolf
Słownictwo
der Urlaub – urlop der Bodensee – Jezioro Bodeńskie verbringen – spędzać (czas) in diesem Zusammenhang – w związku z tym einladen, er lädt ein – zapraszać herzlich – serdecznie ab und zu – od czasu do czasu sich erholen von etw. – odpocząć od czegoś
sicherlich – zapewne nie – nigdy der Lärm – hałas davon mehr als genug haben – mieć czegoś zupełnie dosyć abholen – odebrać der Bahnhof – dworzec nachdenken – zastanowić się, przemyśleć grüßen – pozdrowić
108 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 108
3.2.2010 15:27:20
LEKTION 15
Tłumaczenie E-Mail z urlopu. Cześć Karl, Wreszcie jestem we Friedrichshafen. Cieszę się bardzo z tego, że mogę spędzić mój urlop tutaj, nad Jeziorem Bodeńskim. Jest tak cudownie, że jestem zupełnie zachwycony. W związku z tym chciałbym Tobie, no i Monice, coś zaproponować. Przyjedźcie do Friedrichshafen! Serdecznie was zapraszam. Wiem, że masz dużo pracy, ale od czasu do czasu trzeba od tego odpocząć. Bardzo bym się ucieszył z waszego przyjazdu. Przypuszczam, że Monika także byłaby zadowolona. Zapewne jeszcze nigdy tu nie była. Mogłaby porobić sporo zdjęć, wiesz przecież, że chętnie fotografuje. A ty nie musiałbyś tak wcześnie wstawać. I nie miałbyś tutaj hałasu. Zawsze mówiłeś, że masz już tego dosyć. Oczywiście odebrałbym was z dworca. A więc...? Nie zastanawiajcie się za długo! Czekam na was. Pozdrów ode mnie Monikę! Rolf
Więcej słówek i zwrotów
der Aussichtspunkt – punkt widokowy Es donnert – grzmi Es hagelt – pada grad Es regnet – pada deszcz Es schneit – pada śnieg das Gebirge – góry die Höhle – jaskinia die Insel – wyspa
das Meer – morze der Nationalpark – park narodowy der See – jezioro die See – morze das Tal – dolina der Wald – las das Wetter – pogoda der Wind – wiatr
Jak to działa? Tryb przypuszczający czasowników modalnych oraz „haben”, „sein” i „werden” – Konjunktiv Imperfekt ich du er wir ihr sie
dürfen
dürfte dürftest dürfte dürften dürftet dürften
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 109
können
könnte könntest könnte könnten könntet könnten
müssen
müsste müsstest müsste müssten müsstet müssten
sollen
sollte solltest sollte sollten solltet sollten
109 3.2.2010 15:27:20
E - M ail aus dem U rlaub
Uwaga: Funkcję trybu przypuszczającego od czasownika „wollen” (chcieć) pełni forma „möchten” (chciałoby się) utworzona od czasownika „mögen”. Odmianę czasownika „mögen” w trybie przypuszczającym znajdziesz w lekcji 3.
haben ich hätte du hättest er hätte wir hätten ihr hättet sie hätten
sein
wäre wärest wäre wären wäret wären
werden
würde würdest würde würden würdet würden
Tryb warunkowy I – der Konditional I „Konditional I” tworzymy przy pomocy czasownika werden – użytego w trybie przypuszczającym Konjunktiv Imperfekt – i bezokolicznika (Infinitiv) danego czasownika. Np.:
Ich würde mich über euren Besuch sehr freuen. (Cieszyłbym się bardzo z waszej wizyty.) Ich würde euch vom Bahnhof abholen. (Odebrałbym was z dwor ca.) Wir würden euch gern besuchen. (Odwiedzilibyśmy was chętnie.) łatwo spostrzec, że dwa niemieckie słowa – würde... abholen, würdest... helfen, itd. tłumaczymy jednym polskim słowem – „odebrałbym”, „pomógłbyś”, itd. Bezokolicznik w zdaniu prostym znajduje się zawsze na samym końcu, podobnie jak ma to miejsce w przypadku innych orzeczeń złożonych, gdzie część nieodmienna orzeczenia wędruje na sam koniec zdania. Tryb warunkowy (Konditional I) może występować zamiast Konjunktivu Imperfekt. Trybu warunkowego używa się w odniesieniu do wszystkich czasowników (aczkolwiek bardzo rzadko wobec czasowników modalnych oraz „haben” i „sein”).
110 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 110
3.2.2010 15:27:21
LEKTION 15
ćwiczenia 1. Przekształć poniższe zdania zgodnie z przykładem.
Ich muss morgen länger arbeiten. Ich müsste morgen länger arbeiten.
a. Hier kannst du dich erholen.
.......................................
b. I ch muss meinen Chef vom
..............................................
g. Ihr dürft dort keine Fotos
Bahnhof abholen.
machen. ............................................
.......................................
...........................................
.......................................
f. Hast du am Donnerstag Zeit?
c. Dürfen wir euch besuchen?
.......................................
h. So ist es besser.
.............................................
i. Du musst noch zwei Jahre stud-
ieren. ..............................................
.......................................
d. Ich kann dir davon erzählen.
e. Wir sind sehr zufrieden.
.......................................
.......................................
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 111
............................................ j. Wir haben nicht genug Geld.
................................................
111 3.2.2010 15:27:22
E - M ail aus dem U rlaub
2. Przekształć poniższe zdania zgodnie z przykładem.
Ich verbringe meinen Urlaub in Friedrichshafen. Ich würde meinen Urlaub in Friedrichshafen verbringen.
a. Ich freue mich sehr darüber.
............................................................................................
b. Rolf holt uns vom Bahnhof ab.
............................................................................................
c. Wir kommen zu spät.
..........................................................................................
d. Schickst du mir das Muster eines Lebenslaufs zu?
............................................................................................ 3. Wybierz właściwą możliwość.
a. Ich habe viel Arbeit, deshalb .................. ich euch nicht besuchen.
b. Sie ............. dort länger bleiben.
c. Du ................ völlig begeistert.
d. H ier ..................ihr keinen Lärm.
1. müsste 2. könnte 3. hätte 4. wäre
1. wären 2. möchten 3. hätten 4. hatten
1. hättest 2. könntest 3. dürftest 4. wärest 1. würdet 2. wäret 3. hättet 4. könntet
112 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 112
3.2.2010 15:27:22
LEKTION 15
4. Przetłumacz.
a. Czy mógłby pan nam pomóc?
b. S pędziłbym chętnie mój urlop w górach.
...........................................................................................
..........................................................................................
c. Grzmi, dlatego powinniśmy już iść.
..........................................................................................
d. Czy zrobiłbyś zdjęcie?
............................................................................................
Jezioro Bodeńskie
Jezioro Bodeńskie leży na pograniczu Niemiec, Austrii oraz Szwajcarii. Nie daleko jest też stamtąd do Lichtensteinu. Już choćby tylko z tej racji nie trze ba nikogo przekonywać o wartości turystycznej tego rejonu. Samo jezioro ma 538 km2, w najgłębszym zaś miejscu 252 m głębokości. Dzięki licznym liniom promowym można latem dotrzeć praktycznie do każdej miejscowości położonej nad brzegiem. Miłośnicy pieszych wędrówek mogą udać się na wyprawę wokół jeziora. Ale uwaga – trasa liczy 316 kilometrów.
Klucz do ćwiczeń
1. a Hier könntest du dich erholen. b Ich müsste meinen Chef vom Bahnhof abholen. c Dürften wir euch besuchen? d Ich könnte dir davon erzählen. e Wir wären sehr zufrieden. f Hättest du am Donnerstag Zeit? g Ihr dürftet dort keine Fotos machen. h So wäre es besser. i Du müsstest noch 2 Jahre studieren. j Wir hätten nicht genug Geld. 2. a Ich würde mich sehr darüber freuen. b Rolf würde uns vom Bahnhof abholen. c Wir würden zu spät kommen. d Würdest du mir das Muster eines Lebenslaufs zuschicken? 3. a könnte, b möchten, c wärest, d hättet 4. a Könnten Sie uns helfen? b Ich würde gern meinen Urlaub im Gebirge verbringen. c Es donnert, deshalb sollten wir schon gehen. d Würdest du ein Foto machen? www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 113
113 3.2.2010 15:27:23
16. Auf dem Bahnhof 27
Monika: – Hast du dich schon nach der Abfahrtszeit unseres
Zuges erkundigt? – Ja. Wir fahren um neun Uhr ab. In München steigen wir um. Da haben wir Anschluss nach Friedrichshafen. Monika: – Gibt es keine direkte Verbindung nach Friedrichshafen? Karl: – Doch, es gibt eine. Aber wenn wir mit diesem Zug fahren würden, würde unsere Reise viel länger dauern. Monika: – Na gut. Ich denke, dass wir schon gehen sollten. Vergiss nicht, dass wir noch keine Fahrscheine haben. Karl:
Karl: Schalterbeamter Karl: Schalterbeamter Karl: Schalterbeamter Karl: Schalterbeamter Karl:
– Guten Tag, zweimal Friedrichshafen hin und zurück, bitte. – Guten Tag. Fahrkarten erster oder zweiter Klasse? – Zweite Klasse bitte. Ach ja! Wir müssen noch den ICE-Zuschlag zahlen. – Mit dem ICE fahren Sie bis...? – München. – Das macht zusammen einhundertvierund sechzig Euro. – Hier bitte. Wissen Sie vielleicht, von welchem Gleis der Zug abfährt? – Gleis drei. Und hier sind Ihre Fahrscheine und Ihre Zuschlagkarten. – Danke schön. Auf Wiedersehen.
– Noch vier Minuten. Wenn wir mehr Zeit hätten, könnten wir uns etwas zum Lesen kaufen. Monika: – Jedes Böse bringt sein Gutes. Hätte ich ein Buch mit, dann wäre ich bestimmt keine gute Reisegefährtin. Karl: – Was meinst du damit? Monika: – Ich läse die ganze Zeit. Wir könnten uns überhaupt nicht unterhalten. Karl: – Na gut. Steigen wir also ein, sonst... Karl:
114 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 114
3.2.2010 15:27:23
LEKTION 16
Słownictwo
der Schalterbeamter – kasjer die Abfahrtszeit – czas odjazdu der Zug – pociąg abfahren, er fährt ab – odjeżdżać der Fahrschein – bilet der Anschluss – połączenie direkt – bezpośredni/a/e hin und zurück – tam i z powrotem zahlen – płacić
der ICE – expres Inter City das Gleis – tor Jedes Böse bringt sein Gutes. – Nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło. die Reisegefährtin – towarzyszka podróży sich unterhalten, er unterhält sich – rozmawiać einsteigen – wsiadać
Tłumaczenie Na dworcu. M: Czy dowiadywałeś się już o czas odjazdu naszego pociągu? K: Tak. Odjeżdżamy o 9. Przesiadamy się w Monachium. Tam mamy połączenie do Friedrich shafen. M: Czy nie ma bezpośredniego połączenia z Friedrichshafen? K: Jest, ale jeżeli jechalibyśmy tym pociągiem, nasza podróż potrwałaby o wiele dłużej. M: No dobrze. Myślę, że powinniśmy już iść. Nie zapominaj, że nie mamy jeszcze biletów. < K: Dzień dobry, dwa powrotne do Friedrichshafen poproszę. s: Dzień dobry. Bilety pierwszej czy drugiej klasy? K: Drugiej. Ach tak! Musimy jeszcze zrobić dopłatę do ICE. s: ICE jadą państwo do...? K: Monachium. s: Razem 164 euro. K: Proszę bardzo. Wie pan może, z którego toru odjeżdża pociąg? s: Tor 3. Proszę, tu są państwa bilety i potwierdzenie dopłaty. K: Dziękuję bardzo. Do widzenia. < K: Jeszcze 4 minuty. Jeżeli mielibyśmy więcej czasu, moglibyśmy kupić sobie coś do czytania. M: Nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło. Jeśli miałabym ze sobą jakąś książkę, z pewnością nie byłabym dobrą towarzyszką podróży. K: Co przez to rozumiesz? M: Czytałabym cały czas. Nie mogliby śmy w ogóle porozmawiać. K: No dobrze. Wsiadajmy więc, w przeciwnym razie…
Więcej słówek i zwrotów
die Ankunft – przyjazd aussteigen – wysiadać der Bahnsteig – peron die Ermäßigung – zniżka der Fahrplan – rozkład jazdy der Fahrkartenschalter – kasa biletowa die Gepäckaufbewahrung – przechowalnia bagażu der Liegewagen – kuszeta
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 115
das Nichtraucherabteil – przedział dla niepalących die Platzkarte – miejscówka das Raucherabteil – przedział dla palących der Schlafwagen – wagon sypi alny die Verspätung – spóźnienie der Wartesaal – poczekalnia der Zug hält/halten ociąg zatrzymuje się / –p zatrzymywać, trzymać
115 3.2.2010 15:27:24
A uf dem B ahnhof
Jak to działa? Użycie trybu przypuszczającego języku niemieckim występują w trybie przypuszczającym dwie formy czaso W we. Pierwsza z nich – wyrażana za pomocą Konjunktivu Imperfekt lub trybu Konditional I – odnosi się do teraźniejszości lub przyszłości. Druga, którą zajmiemy się w lekcji następnej, wyrażana jest przy pomocy Konjunktivu Plusquamperfekt i odnosi się tylko do przeszłości. (por. tabela zmiany czasów w lekcji 17)
Konjunktiv Imperfekt czasowników słabych (regularnych) i mocnych (nieregularnych) 1. Konjunktiv Imperfekt czasowników słabych Forma Konjunktivu Imperfektu tej grupy czasowników nie różni się niczym od czasu Imperfekt trybu oznajmującego (Indikativ) (Czas Imperfekt czasow ników słabych - lekcja 13). Stąd możliwe jest dwojakie tlumaczenie, por.
Er fragte (1. On pytał. 2. On zapytałby.) Wir antworteten (1. My odpowiadaliśmy. 2. My odpowiedzielibyśmy. itd.)
Z uwagi na powyższy fakt Konjunktiv Imperfekt czasowników słabych jest przeważnie zastępowany przez Konditional I. Pozwala to uniknąć nieścisłości interpretacyjnych. Por.
Er würde fragen. (On zapytałby.) Wir würden antworten. (My odpowiedzielibyśmy.)
116 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 116
3.2.2010 15:27:25
LEKTION 16
2. Konjunktiv Imperfekt czasowników mocnych Tworzy się go dodając do drugiej formy czasownika (por. lekcja 13 – formy podstawowe czasownika) następujące końcówki osobowe:
ich -e du -est er sie -e es
wir ihr
-en -et
sie, Sie -en
Tam, gdzie to możliwe, zachodzi przegłos – a : ä, o : ö, u : ü
Przykłady odmiany (obok, dla porównania odmiana tego samego czasownika w Indikativ Imperfekt)
ich du er wir ihr sie
fahren Konjunktiv Indikativ
führe fuhr (pojechałbym, (pojechałem pojechałabym) pojechałam) führest fuhrst führe fuhr führen fuhren führet fuhrt führen fuhren
geben Konjunktiv Indikativ
gäbe (dałbym, dałabym) gäbest gäbe gäben gäbet gäben
gab (dałem, dałam) gabst gab gaben gabt gaben
Konjunktiv Imperfekt czasowników mocnych jest także zastępowany coraz chętniej trybem Konditional I.
Ich läse die ganze Zeit. = Ich würde die ganze Zeit lesen. Wir führen lange. = Wir würden lange fahren. (Jechalibyśmy długo.)
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 117
117 3.2.2010 15:27:26
A uf dem B ahnhof
Zdania warunkowe nierzeczywiste – część I Wprowadzane są przeważnie przez spójnik wenn (gdyby/jeżeli).
Wenn wir mit diesem Zug fahren würden, würde unsere Reise länger dauern. (Gdybyśmy pojechali tamym pociągiem, nasza podróż potrwałaby dłużej.) Można rozpoczynać całą konstrukcję zdaniem nadrzędnym.
Unsere Reise würde länger dauern, wenn wir mit diesem Zug fahren würden. (Nasza podróż potrwałaby dłużej, gdybyśmy pojechali tamtym pociągiem.) Spójnik wenn jest niekiedy pomijany. Zdanie podrzędne rozpoczyna się wówczas od orzeczenia. Np.:
ätte ich ein Buch mit, dann wäre ich bestimmt keine gute H Reisegefährtin. (Gdybym miała jakąś książkę, na pewno nie byłabym dobrą towarzyszką podróży.)
Można oczywiście i tak:
Wenn ich ein Buch hätte, dann wäre ich keine gute Reisegefährtin. (Gdybym miała jakąś książkę, wtedy na pewno nie byłabym dobrą towarzyszką podróży.) Dwa powyższe przykłady pokazują, że w zdaniach warunkowych można dodać słówko dann (wtedy). Nie jest to jednak konieczne.
ćwiczenia
1. Odmień poniższe czasowniki w Konjunktiv Imperfekt. a. gehen b. kaufen c. schreiben d. zahlen 2. Z buduj zdania warunkowe nierzeczywiste zgodnie z przykładami. (Zastosuj Konjunktiv Imperfekt w odniesieniu do czasowników modalnych oraz haben i sein. W odniesieniu do pozostałych czasowników użyj Konditional I.)
118 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 118
3.2.2010 15:27:26
LEKTION 16
Morgen kann ich nicht zu dir kommen, denn ich fahre nach Hamburg. Wenn ich nicht nach Hamburg fahren würde, könnte ich morgen zu dir kommen. Ich fahre nach Hamburg, deshalb kann ich morgen zu dir nicht kommen. Wenn ich nicht nach Hamburg fahren würde, könnte ich morgen zu dir kommen.
a. Wir fahren mit dem ICE, deshalb müssen wir den Zuschlag zahlen.
........................................................................................
b. Monika ist unzufrieden, denn sie hat nichts zum Lesen.
........................................................................................
c. Sie haben wenig Zeit, deshalb nehmen sie ein Taxi.
........................................................................................
d. Ich kaufe mir etwas zum Trinken, denn meine Reise dauert lange.
........................................................................................
e. E r sucht eine neue Stelle, denn er verdient zu wenig.
........................................................................................
f. Wir kennen die Stadt nicht, deshalb holt uns Rolf vom Bahnhof ab.
......................................................................................... 3. Napisz zdania warunkowe z ćwiczenia 2 (a, b, c, d, e, f) w wersji bez wenn.
a. ........................................................................................
b. ........................................................................................
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 119
119 3.2.2010 15:27:27
A uf dem B ahnhof
c. ........................................................................................
d. ........................................................................................
e. ........................................................................................
f. .........................................................................................
4. Wybierz poprawną odpowiedź.
a. Wir stehen auf dem .................... und warten auf den Zug.
b. Wenn sie wenig Zeit zur Abfahrt hätten, würden sie nicht in
c. Da hast du .................... nach Stuttgart.
d. Wissen Sie vielleicht, wann der Zug nach Bremen ................ .
e. Es .................... besser, wenn unser Zug keine Verspätung
1. Fahrplan
2. Bahnsteig
3. Platzkarte 4. Liegewagen
den .................... gehen. 1. Wartesaal 2. Ermäßigung 3. Bahnsteig 4. Ankunft
1. Gepäckaufbewahrung 3. Anschluss 1. fährt ab
2. abfährt
..................... . 1. hätte, wäre 3. sollte, hätte
2. Fahrkartenschalter 4. Wartesaal 3. fuhrt ab
4. abfuhrt
2. wäre, sollte 4. wäre, hätte
5. Przetłumacz.
a. Gdybyśmy mieli bilety, nie musielibyśmy tak szybko iść.
............................................................................................
b. K arl nie mógłby z Moniką rozmawiać, gdyby miała książkę.
............................................................................................ 120 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 120
3.2.2010 15:27:28
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 121
www.WydawnictwoLingo.pl
3.2.2010 15:27:29
121
1. a ich ginge, du gingest, er ginge, wir gingen, ihr ginget, sie gingen b ich kaufte, du kauftest, er kaufte, wir kauften, ihr kauftet, sie kauften c ich schriebe, du schriebest, er schriebe, wir schrieben, ihr schriebet, sie schrieben d - ich zahlte, du zahltest, er zahlte, wir zahlten, ihr zahltet, sie zahlten 2. a Wenn wir nicht mit dem ICE fahren würden, müssten wir keinen Zuschlag zahlen. b Wenn Monika etwas zum Lesen hätte, wäre sie zufrieden. c Wenn sie viel/mehr Zeit hätten, würden sie kein Taxi nehmen. d Wenn meine Reise nicht lange (kurz) dauern würde, würde ich mir nichts zum Trinken kaufen. e Wenn er nicht zu wenig verdienen würde, würde er keine Stelle suchen. f Wenn wir die Stadt kennen würden, würde Rolf uns vom Bahnhof nicht abholen. 3. a Würden wir nicht mit dem ICE fahren, (dann) müssten wir keinen Zuschlag zahlen. b Hätte Monika etwas zum Lesen, (dann) wäre sie zufrieden. c Hätten sie viel/mehr Zeit, (dann) würden sie kein Taxi nehmen. d Würde meine Reise nicht lange (kurz) dauern, (dann) würde ich mir nichts zum Trinken kaufen. e Würde er nicht zu wenig verdienen, (dann) würde er keine Stelle suchen. f Würden wir die Stadt kennen, (dann) würde Rolf uns vom Bahnhof nicht abholen. 4. a Bahnsteig, b Wartesaal, c Anschluss, d abfährt, e wäre...hätte 5. a Wenn wir die Fahrscheine hätten, (dann) müssten wir nicht so schnell gehen. b Karl könnte sich mit Monika nicht unterhalten, wenn sie ein Buch mithätte. c Wenn du nicht mit dem ICE fahren würdest, (dann) würde deine Reise eine Stunde länger dauern. d Wenn ich keine Ermäßigung hätte, (dann) würde ich mit dem Auto fahren.
Klucz do ćwiczeń
Koleje niemieckie (Deutsche Bahn) robią, co mogą, by pozyskać jak najwięk szą liczbę pasażerów. Być może dlatego na peronach większych dworców kolejowych w Niemczech pojawiły się przed paroma laty automaty biletowe. Posiadacze kart płatniczych mogą w nich kupić bilety na pociąg dowolnej relacji i na dowolny termin. Dotykając odpowiednich ikon na ekranie urządze nia możemy sobie wybrać i zarezerwować miejsce w wagonie.
Koleje
............................................................................................
d. G dybym nie miał zniżki, pojechałbym samochodem.
............................................................................................
c. G dybyś nie jechał ICE, twoja podróż potrwałaby godzinę dłużej. LEKTION 16
17. Auf der Polizeiwache 28
Monika: Guten Tag. der Polizist: Guten Tag. Kann ich Ihnen helfen? Monika: Ja. Ich möchte einen Diebstahl anzeigen. Man hat
mir meine Handtasche gestohlen.
der Polizist: Nehmen Sie bitte Platz. Wann und wo ist das
passiert?
Monika: Vor zehn Minuten, auf dem Bahnsteig. Ich konnte
nicht besonders aufmerksam sein, weil ich nach der langen Reise ziemlich müde war. Ein junger Mann hat mir plötzlich die Handtasche entrissen. Obwohl mein Freund ihm sofort nachgelaufen ist, konnte der Dieb entkommen. der Polizist: Könnten Sie den Täter genauer beschreiben? Monika: Er war ungefähr zwanzig bis sechsundzwanzig Jahre alt, nicht zu groß, schlank, schwarze Haare. Er hatte eine Lederjacke an... Mhm, ich kann nichts mehr sagen, weil der Verbrecher rasch verschwunden ist. der Polizist: Da haben wir schon etwas. Und hatten Sie etwas Wertvolles in Ihrer Handtasche? Monika: Na ja, meine Brieftasche, meinen Führerschein, meinen Personalausweis. Ich hatte auch einige Kleinigkeiten. Wenn ich besser aufgepasst hätte, hätte ich vielleicht meine Handtasche nicht verloren. der Polizist: Hoffentlich werden wir Ihr Eigentum finden können. Alle Streifenwagen erhalten gleich eine entsprechende Meldung. Nun, könnten Sie uns Ihre Telefonnummer geben. Wir möchten... Monika: Ich weiß nicht, was ich getan hätte, wenn ich auf
diesem Bahnsteig allein gewesen wäre.
Karl: Andere Passanten hätten dir bestimmt geholfen.
Außerdem bist du ein tapferer Mensch. Selbst wenn du allein gewesen wärest, wärest du damit zurechtgekommen. Komm! Wir finden gleich ein Cafe. Du musst dich entspannen...
122 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 122
3.2.2010 15:27:29
LEKTION 17
Słownictwo
der Polizist – policjant die Polizeiwache – posterunek policji einen Diebstahl anzeigen – zgłosić kradzież stehlen, er stiehlt – kraść aufmerksam – uważny/a/e plötzlich – nagle entreißen – wyrwać nachlaufen + D, er läuft nach – pobiec za kimś der Täter – sprawca beschreiben – opisać ungefähr – około schlank – szczupły/a die Lederjacke – kurtka skór zana der Verbrecher – przestępca
rasch – (bardzo) szybko verschwinden – zniknąć wertvoll – wartościowy/a/e die Brieftasche – portfel die Kleinigkeit – drobiazg, drobnostka der Führerschein – prawo jazdy aufpassen – uważać das Eigentum – własność verlieren – zgubić, stracić der Streifenwagen – radiowóz erhalten, er erhält – otrzymać die Meldung – zgłoszenie, meldunek tun – uczynić, zrobić tapfer – dzielny/a/e zurechtkommen – dać sobie radę
Tłumaczenie Na posterunku. M: Dzień dobry. p: Dzień dobry. Mogę pani pomóc? M: Tak. Chciałabym zgłosić kradzież. Ukradziono mi torebkę. p: Proszę usiąść. Kiedy i gdzie to się stało? M: 10 minut temu, na peronie. Nie mogłam być zbyt uważna, ponieważ po długiej podróży byłam dość zmęczona. Młody mężczyzna wyrwał mi nagle torebkę. Chociaż mój przyjaciel natychmiast za nim pobiegł, złodziejowi udało się uciec. p: Mogliby państwo opisać sprawcę dokładniej? M: Miał około 20 do 26 lat, niezbyt wysoki, szczupły, czarne włosy. Miał na sobie skórzaną kurtkę... Hm, nie mogę nic więcej powiedzieć, ponieważ przestępca bardzo szybko zniknął. p: To już coś mamy. A miała pani coś wartościowego w torebce? M: Tak, mój portfel, prawo jazdy, dowód osobisty. Miałam także kilka drobi azgów. Gdybym bardziej uważała, być może nie straciłabym torebki. p: Mam nadzieję, że będziemy mogli znaleźć pani własność. Wszystkie radiowozy otrzymają zaraz odpowiedni meldunek. Czy mogłaby pani podać nam swój numer telefonu? Chcielibyśmy... < M: Nie wiem, co bym zrobiła, gdybym była sama na tym peronie. K: Inni przechodnie pomogliby ci z pewnością. Poza tym jesteś dzielna. Nawet gdybyś była sama, poradziłabyś sobie. Chodź! Znajdzie my zaraz jakąś kawiarnię. Musisz się odprężyć...
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 123
123 3.2.2010 15:27:30
A uf der P olizeiwache
Więcej słówek i zwrotów
das Attentat – zamach belästigen – napastować, molestować der Einbruch – włamanie der Entführer – porywacz die Entführung – porwanie die Erpressung – szantaż die Fälschung – fałszerstwo
die Haft – areszt das Lösegeld – okup der Rechtsanwalt – adwokat die Schlägerei – bójka, bijatyka der Taschendieb – kieszonkowiec der Terrorist – terrorysta das Verbrechen – przestępstwo verhaften – aresztować
Jak to działa? Czas przeszły trybu przypuszczającego – Konjunktiv Plusquamperfekt Konjunktiv Plusquamperfekt tworzy się przy pomocy czasowników posiłko wych haben lub sein – użytych w Konjunktiv Imperfekt – oraz Partizip Per fekt (imiesłów) danego czasownika. Np.:
Vielleicht hätte ich meine Handtasche nicht verloren. (Być może nie straciłabym torebki.) Andere Passanten hätten dir bestimmt geholfen. (Inni przechod nie pomogliby ci z pewnością.) Du wärest damit zurechtgekommen. (Dałabyś sobie z tym radę.) Sie wären ins Ausland gefahren. (Oni pojechaliby za granicę.) (O poprawnym użyciu czasowników posiłkowych mówiliśmy w lekcji 5.)
Użycie trybu przypuszczającego – ciąg dalszy W lekcji 16 powiedzieliśmy, że w jęz. niemieckim występują w trybie przypuszczającym dwie formy czasowe. W trybie oznajmującym (Indikativ) występuje 5 czasów, w trybie przypuszczającym (Konjunktiv) tylko 2. Jak to się dzieje, wyjaśnia poniższa tabela zmiany czasów.
124 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 124
3.2.2010 15:27:31
LEKTION 17
INDIKATIV
KONJUNKTIV
Futur I Präsens
Imperfekt lub Konditional I
Imperfekt Perfekt Plusquamperfekt
Plusquamperfekt
Przykłady:
I ch war nicht besonders aufmerksam, deshalb habe ich meine Handtasche verloren. (Nie byłam szczególnie uważna, dlatego straciłam moją torebkę.) Wenn ich aufmerksam gewesen wäre, hätte ich meine Handtasche nicht verloren. (Gdybym była uważna, nie straciłabym mojej torebki.)
W powyższym przykładzie zdania w trybie oznajmującym sformułowane były w czasie Imperfekt i Perfekt. Zgodnie z tabelą po przekształceniu w tryb przypuszczający sformułowane one zostały w czasie Plusquamperfekt.
ie ist lange gefahren, deshalb ist sie jetzt müde. (Ona długo S jechała, dlatego jest teraz zmęczona.) Wenn sie nicht so lange gefahren wäre, wäre sie jetzt nicht müde. (Gdyby ona tak długo nie jechała, nie byłaby teraz zmęczona.)
Powyższa tabela dotyczy m.in. zdań warunkowych nierzeczywistych.
Zdania podrzędne ze spójnikami obwohl – chociaż i weil – ponieważ – die Nebensätze mit den Konjunktionen „obwohl” und „weil” Spójniki te wprowadzają zdania podrzędne, w których, jak we wszystkich zdaniach podrzędnych, orzeczenie znajduje się na końcu zdania:
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 125
125 3.2.2010 15:27:32
A uf der P olizeiwache
Ich konnte nicht besonders aufmerksam sein, weil ich nach der langen Reise ziemlich müde war. (Nie mogłam być szczególnie uważna, ponieważ po długiej podróży byłam dość zmęczona.) Obwohl mein Freund ihm sofort nachgelaufen ist, konnte der Dieb entkommen. (Chociaż mój przyjaciel natychmiast za nim pobiegł, złodziejowi udało się uciec.) Kolejność powyższych zdań może być odwrotna.
eil ich nach der langen Reise ziemlich müde war, konnte ich W nicht besonders aufmerksam sein. (Ponieważ po długiej podróży byłam dość zmęczona, nie mogłam być szczególnie uważna.) Der Dieb konnte entkommen, obwohl mein Freund ihm sofort nachgelaufen ist. (Złodziejowi udało się uciec, chociaż mój przyjaciel natychmiast za nim pobiegł.)
Uwaga: czasami w znaczeniu „ponieważ” używa się słówka da. Da ich nach der langen Reise ziemlich müde war, konnte ich
nicht besonders aufmerksam sein. (Ponieważ po długiej podróży byłam dość zmęczona, nie mogłam być szczególnie uważna.)
ćwiczenia 1. Zbuduj zdania warunkowe nierzeczywiste. Zastosuj czas zgodnie z tabelą zmiany czasów. Przykład:
Karl kann nicht kommen, weil er nach München gefahren ist. Wenn Karl nach München nicht gefahren wäre, könnte er kommen.
a. Der Passant kann der Polizei nicht helfen, weil er den
b. Monika und Karl sind müde, weil ihre Reise lange gedauert hat.
c. Sie ist ein tapferer Mensch, deshalb ist sie damit zurechtgekommen.
Verbrecher nicht gesehen hat. .....................................................................................................
.....................................................................................................
......................................................................................................
126 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 126
3.2.2010 15:27:32
LEKTION 17
d. Du hast nicht aufgepasst, deshalb hast du deine Brieftasche verlo-
e. Ich fühle mich nicht wohl, weil ich nur 3 Stunden geschlafen
f. Die Polizei kann den Verbrecher schnell finden, weil Karl ihn
ren. ............................................................................................
habe. ......
......................................................................................
genau beschrieben hat. .............................................................................................
2. Wpisz „weil” lub „obwohl”.
a. ................. Monika nur 2 Stunden geschlafen hat, fühlt sie sich
b. Karl konnte den Dieb nicht beschreiben, ........... er ihn nicht
c. ................. die Polizei den Verbrecher verfolgte, konnte er ent-
d. Ich will mir den Film ansehen, .................. ich für morgen noch
e. ................ Monika den Diebstahl schnell angezeigt hat, konnten
wohl.
gesehen hat.
kommen.
viel Arbeit habe.
die Beamten ihr helfen.
3. Przekształć zdania z „deshalb” w zdania z „weil” zgodnie z przykładem.
I ch war nicht aufmerksam, deshalb hat man mir meine Brieftasche gestohlen. Man hat mir meine Brieftasche gestohlen, weil ich nicht aufmerksam war.
a. Monika will einen Diebstahl anzeigen, deshalb ruft sie die
Polizei an. ............................................................................................
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 127
127 3.2.2010 15:27:33
A uf der P olizeiwache
b. Karl möchte sich entspannen, deshalb geht er ins Cafe. .................
c. Sie sind mit dem ICE gefahren, deshalb hat ihre Reise nicht
d. Ich habe meinen Führerschein verloren, deshalb darf ich jetzt
e. Man hat mir mein Auto gestohlen, deshalb habe ich die Polizei
...........................................................................
lange gedauert. ............................................................................................
nicht Auto fahren. ............................................................................................
angerufen. ............................................................................................
4. Przekształć zdania z „trotzdem” w zdania z „obwohl” zgodnie z przykładem. Ich habe lange geschlafen, trotzdem bin ich müde. Obwohl ich lange geschlafen habe, bin ich müde.
a. Monika hat den Diebstahl sofort angezeigt, trotzdem konnte die
b. D er Dieb ist rasch verschwunden, trotzdem konnte Karl ihn
c. Mit dem ICE fährt man bequem, trotzdem sind wir müde.
d. Die Beamten haben sehr viel Arbeit, trotzdem wollen sie Monika
e. Ich war aufmerksam, trotzdem habe ich meine Brieftasche verlo-
Polizei ihr nicht helfen. ............................................................................................
genau beschreiben. ........................................................................ ....................
......................................................................................... helfen. ......
ren. ......
...
......................................................................................
......................................................................................
128 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 128
3.2.2010 15:27:33
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 129
www.WydawnictwoLingo.pl
3.2.2010 15:27:34
129
1. a Wenn der Passant den Verbrecher gesehen hätte, könnte er der Polizei helfen. b Wenn ihre Reise nicht so lange gedauert hätte, wären Monika und Karl nicht müde. c Wenn sie kein tapferer Mensch wäre, wäre sie damit nicht zurechtgekommen. d Wenn du aufgepasst hättest, hättest du deine Brieftasche nicht verloren. e Wenn ich länger geschlafen hätte, würde ich mich wohl fühlen. f Wenn Karl den Verbrecher nicht genau beschrieben hätte, könnte die Polizei ihn nicht schnell finden. 2. a obwohl, b weil, c obwohl, d obwohl, e weil 3. a Monika ruft die Polizei an, weil sie einen Diebstahl anzeigen will. b Karl geht ins Cafe, weil er sich entspannen möchte. c Ihre Reise hat nicht lange gedauert, weil sie mit dem ICE gefahren sind. d Ich darf jetzt nicht Auto fahren, weil ich meinen Führerschein verloren habe. e Ich habe die Polizei angerufen, weil man mir mein Auto gestohlen hat. 4. a Obwohl Monika den Diebstahl sofort angezeigt hat, konnte die Polizei ihr nicht helfen. b Obwohl der Dieb rasch verschwunden ist, konnte Karl ihn genau beschreiben. c Obwohl man mit dem ICE bequem fährt, sind wir müde. d Obwohl die Beamten viel Arbeit haben, wollen sie Monika helfen. e Obwohl ich aufmerksam war, habe ich meine Brieftasche verloren. 5. a Der Dieb wäre verschwunden, wenn die Passanten uns nicht geholfen hätten. b Ich kann nicht weiter fahren, weil ich mein Geld verloren habe. c Obwohl ich müde bin, helfe ich dir. d Würden Sie morgen kommen ,wenn Sie Zeit hätten?
Klucz do ćwiczeń
Policja niemiecka jest na ogół widoczna na ulicach miast, stąd Niemcy nale żą raczej do krajów bezpiecznych. Jeśli zachowujemy podstawowe środki ostrożności, nie powinno przytrafić się nam nic przykrego. Gdyby jednak spotkało już nas coś nieprzyjemnego, należy jak najszybciej telefonować pod bezpłatny numer alarmowy 112.
112
............................................................................................
a. Złodziej zniknąłby, gdyby nie pomogli nam przechodnie.
b. Nie mogę jechać dalej, ponieważ straciłam moje pieniądze.
c. Chociaż jestem zmęczony, pomogę ci.
d. Czy przyszłaby pani jutro, gdyby miała pani czas?
............................................................................................ ............................................................................................
............................................................................................
5. Przetłumacz. LEKTION 17
18. Sprawdź się! 29
1. Rozumienie ze słuchu Po wysłuchaniu dialogów zdecyduj, które zdania są prawdziwe (richtig – R), a które fałszywe (falsch – F). Dialog 1 A. Karl ist spät in der Nacht schlafen gegangen, trotzdem hat
er nicht verschlafen.
B. Karl hat fast alle Angelegenheiten erledigt. C. K arl wollte kein Geld abheben. Dialog 2 A. Karl ist mit den Arbeitsbedingungen zufrieden, trotzdem
will er kündigen. B. Karls Abteilung hat in diesem Jahr mehr Geld bekommen. C. Karl weiß, wo er arbeiten wird. Dialog 3 A. Rolf möchte, dass Karl und Monika ihn in Friedrichshafen
besuchen.
B. Karl will nicht nach Friedrichshafen fahren. C. Rolf wird auf Karl und Monika auf dem Bahnhof warten. Dialog 4 A. Monika und Karl steigen in München um. B. Es gibt keine direkte Verbindung nach Friedrichshafen. C. J eder Zug fährt so schnell wie der ICE. Dialog 5 A. Die Passanten haben Monika nicht geholfen. B. Der Dieb wollte das Handy und die Handtasche stehlen. C. Monika hat ihre Handtasche verloren.
130 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 130
3.2.2010 15:27:35
LEKTION
18
2. Test
1. Er .................... immer viel Bier.
2. Die Beamten .................... ziemlich schnell.
3. Ich hatte nicht viel Zeit, .................... konnte ich bei euch nicht
4. Das Kind .................... in die Schule gehen müssen.
5. Ich werde nach Stuttgart .................... .
6. Sie hatten ihre Arbeit .................... .
7. Die Firma .................... viele Angestellte entlassen.
8. Wir .................... euch gerne besuchen.
9. Rolf vermutet, Monika .................... auch zufrieden.
a. kaufe b. kaufte c. kauftet d. kauften
a. ging b. geht c. gingen d. schliefen
vorbeikommen. a. deshalb b. sonst c. trotzdem d. außerdem
a. wird b. werdet c. ist d. war
a. fährt b. fahren c. fuhren d. fahrt
a. beginnen b. begannen c. begonnen d. begann
a. hat b. war c. werdet d. werde
a. hätten b. würden c. müssten d. wären
a. wäret b. hättet c. wäre d. hätte
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 131
131 3.2.2010 15:27:35
SPRAWDŹ SIĘ!
10. Wenn ihr mit dem ICE ...................., würde eure Reise nicht
11. .................... wir mehr Zeit, dann .................... wir uns etwas
12. Wenn du aufgepasst ...................., hättest du deine Brieftasche
13. Die Polizei .................... dir bestimmt .................... .
14. Ich kann den Täter nicht beschreiben, ..................... er rasch
15. Karl fühlt sich wohl, .................... er nur drei Stunden
16. K arl hat den Verbrecher genau beschrieben, ....................
so lange dauern. a. würdet fahren b. fahren würdet c. fahren müsstet d. müsstet fahren
zum Trinken kaufen. a. Könnten, hätten b. Hätten, könnten c. Würden, könnten d. Könnten, wären
nicht ..................... a. wärest, verloren b. wärest, verlieren c. hättest, verloren d. hättest, verlieren
a. hätte geholfen b. müsste geholfen c. würde geholfen d. könnte geholfen
verschwunden ist. a. trotzdem b. obwohl c. deshalb d. weil
geschlafen hat. a. trotzdem b. deshalb c. weil d. obwohl
konnte die Polizei ihn nicht finden. a. trotzdem b. dann c. deshalb d. obwohl
132 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 132
3.2.2010 15:27:36
LEKTION
18
3. Krzyżowka 1 2 3 4 5 6 7
1. Ich muss mich noch nach der ....................... meines Zuges erkundi-
gen.
2. Herr Kreuzer arbeitet schon vierzig Jahre. Seine ................ ist sehr
groß.
3. Po niemiecku „podjąć” (pieniądze) 4. Po niemiecku „słońce” 5. Ich erhole mich, du erholst ........... . 6. Ich bin mit den Arbeitsbedingungen unzufrieden, ............... ich ganz
gut verdiene.
7. Po niemiecku „prawo jazdy”
Klucz do ćwiczeń 1. Rozumienie ze słuchu. dialog 1 – A – F, B – R, C – F; dialog 2 – A – F, B – F, C – R; dialog 3 – A – R, B – F, C – R; dialog 4 – A – R, B – F, C – F; dialog 5 – A – F, B – R, C – F 2. Test. 1 – b, 2 – c, 3 – a, 4 – a, 5 – b, 6 – c, 7 – a, 8 – b, 9 – c, 10 – b, 11 – b, 12 – c, 13 – a, 14 – d, 15 – d, 16 – a 3. Krzyżówka. hasło: BAhnhof (ABfahrtszeit, BerufserfAhrung, abHeben, SoNne, dicH, obwOhl, Führerschein) www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 133
133 3.2.2010 15:27:37
19. Auf dem Tennisplatz 30
Karl: Was ist mit dir los, Rolf? Du hast schon wieder verloren. rolf: Ich habe nicht gewusst, dass unsere Freundin so gut
Tennis spielen kann.
Monika: Du hast auch ganz gut gespielt, Rolf. Ich glaube, dein
Schläger ist nicht in Ordnung. Außerdem..., wann hast du zum letzten Mal Tennis gespielt? rolf: Als ich fünfundzwanzig oder sechsundzwanzig Jahre alt war. Schon lange her. Monika: Also hattest du wirklich eine lange Pause. rolf: Das stimmt. Nun muss ich mich erst einmal nach der Anstrengung ausruhen. Vielleicht möchtest du jetzt spielen, Karl? Karl: Auf keinen Fall. Immer wenn ich Tennis spielte, ging es mir noch schlimmer als dir. Monika: Das stimmt. Karl hat mir schon davon erzählt. Aber er ist ein tüchtiger Schwimmer. Karl: Das Schwimmen macht mir wirklich viel Spaß. Als ich jünger war, ging ich sehr oft ins Schwimmbad. Und jetzt, wenn ich Zeit habe, fahre ich an die Nord- oder Ostsee... rolf: Im Winter auch? Karl: Nein. Ich weiß schon, worauf du anspielst. Weißt du, Monika, Rolf fährt Ski, und zwar ziemlich gut. Monika: Ich mag diese Sportart. In Deutschland gibt es vermutlich viele Skipisten, oder? rolf: Natürlich. Schade, dass wir auf den Winter noch warten müssen. Und du, Monika. Kannst du Ski fahren? Monika: Nicht besonders gut. Als ich vor zwei Jahren in ÷sterre ich war, lief ich ein wenig Ski. Leicht war das nicht. Monika: Wollen wir schon ins Hotel? Es ist erst sechzehn Uhr. rolf: Monika hat Recht. Sag mal, Karl! Ruderst du vielle
icht? Wir könnten uns ein Boot mieten und eine kleine Rundfahrt machen. Was haltet ihr davon? Karl: Wenn es nach mir ginge, könnten wir das gerne machen. Ich habe nichts dagegen. Monika: Toll. Während ihr beide das Boot mietet, hole ich für uns was zum Trinken. rolf: Gut. 134 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 134
3.2.2010 15:27:38
LEKTION 19
Słownictwo
der Tennisplatz – kort verlieren – przegrać, zgubić Tennis spielen – grać w tenisa der Schläger – rakieta zum letzten Mal – ostatni raz schon lange her – dawno temu das stimmt – zgadza się die Anstrengung – wysiłek sich ausruhen – odpocząć auf keinen Fall – w żadnym razie schlimm – źle tüchtig – pilny/a/e, pracowity/ a/e, „tęgi/a/o” der Schwimmer – pływak schwimmen – pływać das Schwimmbad – basen die Nordsee – Morze Północne
die Ostsee – Bałtyk die See – morze anspielen auf + A – mieć (coś, kogoś) na myśli Ski fahren – jeździć na nartach die Sportart – rodzaj sportu und zwar... – i to... vermutlich – przypuszczalnie, tu: chyba die Skipiste – trasa zjazdowa rudern – wiosłować das Boot – łódź mieten – wynająć halten etw. von... – sądzić coś o... Wenn es nach mir ginge... – Jeśli o mnie chodzi... holen – przynieść
Tłumaczenie Na korcie. K: Co się z tobą dzieje, Rolf? Znów przegrałeś. r: Nie wiedziałem, że nasza przyjaciółka tak dobrze gra w tenisa. M: Ty także grałeś bardzo dobrze, Rolf. Myślę, że twoja rakieta nie jest w porządku. Poza tym, kiedy ostatnio grałeś w tenisa? r: Gdy miałem 25 albo 26 lat. Dawno temu. M: A więc miałeś rzeczywiście długą przerwę. r: Zgadza się. Teraz muszę trochę odpocząć po tym wysiłku. Teraz może ty chcesz zagrać, Karl? K: W żadnym razie. Ile razy grałem w tenisa, szło mi znacznie gorzej niż tobie. M: Zgadza się. Karl już mi o tym opowiadał. Ale jest za to dobrym pływakiem. K: Pływanie rzeczywiście sprawia mi dużą przyjemność. Gdy byłem młodszy, chodziłem bardzo często na basen. A teraz, gdy mam czas, jeżdżę nad Morze Północne albo nad Bałtyk. r: W zimie także? K: Nie. Wiem już, co masz na myśli. Wiesz Monika, Rolf jeździ na nartach i to dobrze. M: Lubię ten sport. W Niemczech jest chyba dużo tras zjazdowych, prawda? r: Jasne. Szkoda, że musimy na zimę czekać. A ty, Monika, potrafisz jeździć na nartach? M: Niespecjalnie. Gdy 2 lata temu byliśmy w Austrii, jeździłam trochę. To nie było łatwe. < M: Wracamy już do hotelu? Jest dopiero 16. r: Monika ma rację. Powiedz Karl, wiosłujesz? Moglibyśmy wynająć łódź i zrobić rundę. Co o tym myślicie? K: Jeśli o mnie chodzi, możemy to zrobić. Nie mam nic przeciwko. M: Super. Gdy wy będziecie wynajmować łódź, przyniosę dla nas coś do picia. r: Dobrze.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 135
135 3.2.2010 15:27:39
A uf dem T ennisplatz
Więcej słówek i zwrotów
der Basketball – koszykówka das Fahrrad – rower der Fußball – piłka nożna Rad fahren – jeżdzić na rowerze Schlittschuh laufen – jeździć na łyżwach
segeln – żeglować das Segelboot – żaglówka tauchen – nurkować der Volleyball – siatkówka der Wanderweg – szlak turystyczny
Jak to działa? Zdania okolicznikowe czasu ze spójnikami als, wenn, während – Temporalsätze Wszystkie zdania okolicznikowe czasu są zdaniami podrzędnymi, w związku z tym orzeczenie występuje w nich na samym końcu. Spójniki als i wenn mają takie samo znaczenie – gdy. Spójnika als używa się w odniesieniu do jednorazowych zdarzeń, sytuacji z przeszłości. Np.:
Als ich vor zwei Jahren in ÷sterreich war, lief ich ein wenig Ski. (Gdy 2 lata temu byłam w Austrii, jeździłam trochę na nartach.) Als ich sechsundzwanzig Jahre alt war, spielte ich ein wenig Tennis. (Gdy miałem 26 lat, grałem trochę w tenisa.) Spójnika wenn używa się we wszystkich innych sytuacjach. Np.:
Wenn ich Zeit habe, fahre ich an die Nordsee. (Gdy mam czas, jeżdżę nad Morze Północne.) Immer wenn ich Tennis spielte, ging es mir noch schlimmer als dir. (Zawsze gdy grałem w tenisa, szło mi jeszcze gorzej niż tobie.) Wenn ich zur Arbeit gehe, treffe ich immer meinen Nachbarn. (Gdy idę do pracy, spotykam zawsze mojego sąsiada.)
136 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 136
3.2.2010 15:27:39
LEKTION 19
Spójnika während – podczas gdy używa się w sytuacji, kiedy 2 osoby wykonują w tym samym czasie dwie różne czynności. Np.:
Während ihr beide das Boot mietet, hole ich für uns was zum Trinken. (Podczas gdy wy dwaj wynajmiecie łódź, przyniosę dla nas coś do picia.) Rolf ruht sich nach der Anstrengung aus, während Monika und Karl Tischtennis spielen. (Rolf wypoczywa po wysiłku, podczas gdy Monika i Karl grają w ping-ponga.)
Przysłówki zaimkowe – Pronominaladverbien Przysłówki zaimkowe tworzy się poprzez połączenie przyimka z odpowiednim przedrostkiem w jedno słowo. Słowa te może tworzyć prawie każdy z przyimków łączących się z celownikiem (Dativ) i/lub biernikiem (Akkusativ). Odróżniamy przysłówki zaimkowe oznajmujące – rozpoczynają się one przedrostkiem da lub dar (jeżeli przyimek rozpoczyna się od samogłoski) i pytające – rozpoczynają się one przedrostkiem wo lub wor (jeśli przyimek rozpoczyna się od samogłoski). Np.:
d abei (przy tym), wobei (przy czym), dazu (do tego), wozu (do czego), dadurch (przez to), wodurch (przez co), darunter (pod tym), worunter (pod czym) itd.
Przysłówków zaimkowych używamy tylko w odniesieniu do rzeczy. Np.:
Freust du dich über das Geschenk? Ja, ich freue mich darüber. (Czy cieszysz się z prezentu? Tak, cieszę się z niego.) Hast du schon nach einer Verbindung gefragt? Ja, ich habe danach gefragt. (Czy pytałeś się już o połączenie? Tak, pytałem o nie.) Uwaga: jeden przysłówek zaimkowy może mieć w zależności od kontekstu różne znaczenia. Np.: Er arbeitet daran. (On nad tym pracuje.) Er denkt daran. (On o tym myśli.)
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 137
137 3.2.2010 15:27:40
A uf dem T ennisplatz
ćwiczenia 1. Wpisz „als” lub „wenn”.
a. .......... wir an der Ostsee waren, hatten wir gutes Wetter.
b. .......... ich achtzehn Jahre alt war, habe ich Tennis gespielt.
c. ............er Zeit hat, fährt er immer ins Gebirge.
d. ............ Monika klein war, lief sie gut Ski.
e. Immer ............. wir nach Friedrichshafen fuhren, trafen wir uns
dort mit unseren besten Freunden.
2. Wybierz właściwą odpowiedź.
a. Immer wenn ich Tennis .............., ..............es mir schlimm.
b. Als ich siebzehn Jahre alt war, ............ ich gut Ski ........ .
c. Wir ............. dir den Film, wenn du zu uns ............... .
1. spiele ging 2. spielte ging 3. spielte geht 4. spiele gehe 1. kann laufen 2. laufe können 3. lief können 4. konnte laufen
1. erzählten kamst 2. erzählen kamst 3. erzählen kommst 4. erzählten kommst
3. Dokończ rozpoczęte zdanie wykorzystując słowa z nawiasu.
Przykład: Während Monika Tennis spielt, ...................... (Karl, ein Buch, lesen) Während Monika Tennis spielt, liest Karl ein Buch. a. Während Rolf das Boot mietete, (etwas zum Essen, Karl, holen)
............................................................................................
138 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 138
3.2.2010 15:27:41
LEKTION 19
b. (sich ausruhen, Rolf, nach der Anstrengung), während Monika
c. Während ich etwas zum Trinken kaufe, (mieten, drei Fahrräder,
weiter Tennis spielt. ............................................................................................
ihr, für uns) ............................................................................................
4. Wpisz właściwy przysłówek zaimkowy wykorzystując tabelę czasowników z przyimkami.
a. Ich habe ...............gesprochen.
b. Er hat schon ............... gedacht.
c. Ich weiß nicht, ............. er erzählt hat.
d. Wir sollten ............... fragen.
Urlop w Niemczech
Niemcy, jako cel wyjazdów turystycznych, nie cieszą się wśród naszych rodaków szczególną popularnością. Tymczasem jest to kraj, gdzie można znaleźć wiele atrakcyjnych miejsc do wypoczynku, poczynając od wybrzeży Morza Północnego i Bałtyku poprzez rejony przypominające nieco nasze Góry Świętokrzyskie (np. góry Harz), kończąc wreszcie na rozległych terenach alpejskich na południu.
Klucz do ćwiczeń 1. a als, b als, c wenn, d als, e wenn 2. a (2) spielte ging, b (4) konnte laufen, c (3) erzählen kommst 3. a holte Karl etwas zum Essen. b Rolf ruht sich nach der Anstrengung aus, c mietet ihr für uns 3 Fahrräder. 4. a darüber, b daran, c wovon, d danach www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 139
139 3.2.2010 15:27:42
20. Die Einladung 31
Karl: Guten Tag, Monika. Ich sehe, du liest schon wieder
etwas. Was ist es diesmal?
Monika: Das ist ein Star Wars Roman. Karl: Diese Serie wird von vielen Menschen gelesen. Hör mal,
Monika! Ich bin bei dir vorbeigekommen, weil ich eine Einladung für dich habe. Monika: Eine Einladung...? Karl: Ja. Nächste Woche fahre ich zu meinen Eltern. Sie möchten dich gern kennen lernen und laden dich her zlich ein. Was sagst du dazu? Monika: Das ist eine angenehme ‹berraschung. Aber sag mal Karl..., besuchst du oft deine Eltern? Karl: Leider nicht. Seitdem ich in Berlin wohne, können wir uns nur selten sehen. Monika: Vielleicht möchten sie, dass dein Besuch nicht gestört wird. Karl: Hör damit auf, Monika. Ich bitte dich. Ich hab’ dir doch gesagt, dass du eingeladen bist. Außerdem sind meine Eltern extrem gastfreundlich. Monika: Schon gut, Karl. Ich würde deine Eltern wirklich gerne kennen lernen. Könntest du mir jetzt etwas von ihnen erzählen? Karl: Nachdem sie in Rente gegangen sind, fühlen sie sich ein bisschen einsam. Vielleicht wird bei ihnen deswegen zu Hause so viel gearbeitet. Mein Vater bastelt sehr gern und meine Mutter beschäftigt sich mit dem Garten... Monika: Mein Opa hatte auch ein Haus mit Garten. Er musste es leider verkaufen. Dort wird jetzt etwas gebaut, ein Wohnblock oder so etwas. Und wann möchtest du fahren? Karl: Es wäre am besten, wenn wir am Freitag fahren würden. Monika: Einverstanden. Bevor wir fahren, muss ich unbedingt ein kleines Geschenk für deine Eltern kaufen. Das ist bei uns so Brauch. Karl: Ich kann dir einen Tipp geben. Meine Eltern würden sich bestimmt freuen, wenn...
140 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 140
3.2.2010 15:27:42
LEKTION 20
Słownictwo
die Einladung – zaproszenie diesmal – tym razem der Roman – powieść der Mensch – człowiek selten – rzadko der Besuch – wizyta die ‹berraschung – niespodzianka stören + Akk. – przeszkadzać gastfreundlich – gościnny/a/e in Rente gehen – iść na emeryturę
aufhören – przestać einsam – samotny/a/e basteln – majsterkować sich beschäftigen – zajmować się der Garten – ogród der Opa – dziadek bauen – budować der Wohnblock – blok miesz kalny der Brauch – zwyczaj, obyczaj einen Tipp geben, er gibt – dać radę, doradzić
Tłumaczenie Zaproszenie K: Dzień dobry Moniko. Widzę, że znowu coś czytasz. Co tym razem? M: To powieść (z serii) „Gwiezdne Wojny”. K: Ta seria jest czytana przez wielu ludzi. Słuchaj, Monika! Wpadłem do ciebie, ponieważ mam dla ciebie zaproszenie. M: Zaproszenie...? K: Tak. W przyszłym tygodniu jadę do moich rodziców. Chcieliby ciebie poznać i serdecznie cię zapraszają. Co ty na to? M: To miła niespodzianka. Ale powiedz, Karl, często odwiedzasz swoich rodziców? K: Niestety nie. Od kiedy mieszkam w Berlinie, rzadko możemy się widywać. M: Może chcieliby, żeby twoja wizyta nie była niczym zakłócona. K: Przestań Monika. Proszę cię. Już ci powiedziałem, że jesteś zapro szona. Poza tym moi rodzice są nadzwyczaj gościnni. M: W porządku Karl. Naprawdę chętnie poznałabym twoich rodziców. Mógłbyś coś mi o nich opowiedzieć? K: Po tym jak poszli na emeryturę, czują się trochę samotni. Być może dlatego u nich w domu zawsze tak dużo się pracuje. Mój ojciec chętnie majsterkuje, a mama zajmuje się ogrodem. M: Mój dziadek miał także dom z ogrodem. Musiał niestety go sprzedać. Buduje się tam teraz coś, blok czy coś takiego. A kiedy chciałbyś jechać? K: Byłoby najlepiej, gdybyśmy pojechali w piątek. M: Zgoda. Ale zanim pojedziemy, muszę koniecznie kupić dla twoich rodziców mały prezent. U nas jest taki zwyczaj. K: Mogę coś ci doradzić. Moi rodzice cieszyliby się z pewnością, gdyby...
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 141
141 3.2.2010 15:27:43
D ie E inladung
Więcej słówek i zwrotów
der Bruder – brat der Enkel – wnuk die Frau/der Mann – żona/ mąż (także – kobieta/ mężczyzna) geschieden – rozwiedziony/a die Geschwister (l. mn.) rodzeństwo heiraten (jemanden) – żenić się, wychodzić za mąż ein Kind bekommen – urodzić dziecko ledig – stanu wolnego
die Nichte – siostrzenica der Neffe – siostrzeniec die Oma/Großmutter – babcia die Schwiegermutter/der Schwiegervater – teściowa/teść der Sohn – syn die Tochter – córka verheiratet – żonaty/zamężna der/die Verwandte – krewny/a verwitwet – owdowiały/a
Jak to działa? Zdania okolicznikowe czasu ze spójnikami bevor, bis, nachdem, seitdem – Temporalsätze bevor – zanim W konstrukcjach ze spójnikiem „bevor” stosuje się przeważnie ten sam czas w zdaniu nadrzędnym i podrzędnym. Np.: Bevor wir fahren, muss ich ein Geschenk für deine Eltern kaufen.
(Zanim pojedziemy, muszę kupić prezent dla twoich rodz iców.) Bevor er ins Büro gegangen ist, hat er gefrühstückt. (Zanim poszedł do biura, zjadł śniadanie.) Bevor ich dich besuche, muss ich noch eine Angelegenheit erledigen. (Zanim ciebie odwiedzę, muszę jeszcze załatwić jedną sprawę.)
142 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 142
3.2.2010 15:27:44
LEKTION 20
bis – aż, dopóki nie... W zdaniach z „bis” stosujemy na ogół ten sam czas. Np.: Wir warteten, bis sie kam. (Czekaliśmy, aż przyszła/dopóki nie
przyszła.) Ich stand auf dem Bahnsteig, bis der Zug abfuhr. (Stałem na per onie, dopóki pociąg nie odjechał.)
nachdem – po tym jak... W zdaniach z „nachdem” obowiązuje tzw. następstwo czasów – Plusquam perfekt – Imperfekt (jeśli mówimy o dwóch zdarzeniach z przeszłości) oraz Perfekt – Präsens (jeśli mówimy o jednym zdarzeniu z przeszłości i jednym z teraźniejszości lub przyszłości). Np.: Nachdem sie in Rente gegangen sind, fühlen sie sich einsam. (Po
tym jak poszli na emeryturę, czują się samotni.) Nachdem Monika zu Mittag gegessen hatte, ging sie einkaufen. (Po tym jak Monika zjadła obiad, poszła zrobić zakupy.) Nachdem ich das Buch gelesen habe, sehe ich fern. (Po tym jak poczytałem/przeczytałem książkę, oglądam telewizję.) seitdem – od czasu gdy...
W zdaniach z „seitdem” (uwaga – spójnik ten występuje często w „okrojonej” postaci – seit) stosujemy ten sam czas lub zasadę następstwa czasów (patrz wyżej) w zależności od treści wypowiedzi. Np.: Seitdem ich in Berlin wohne, können wir uns nur selten sehen.
(Od czasu gdy mieszkam w Berlinie, rzadko możemy widywać.) Seitdem Monika in Deutschland wohnt, hat sie viele neue Leute kennen gelernt. (Od czasu gdy Monika mieszka w Niemczech, poznała wielu nowych ludzi.) Seitdem Jerzy Deutsch gelernt hat, verdient er mehr Geld. (Od czasu gdy Jerzy nauczył się niemieckiego, zarabia więcej pieniędzy.) www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 143
143 3.2.2010 15:27:45
D ie E inladung
Strona bierna – Passiv Stronę bierną tworzy czasownik werden – użyty w odpowiedniej osobie, liczbie i czasie – oraz Partizip II (imiesłów czasu przeszłego) danego czasownika. Aby przypomnieć sobie odmianę czasownika „werden” w czasie teraźniejszym, zajrzyj do lekcji 14. Przykłady zdań w stronie biernej czasu teraźniejszego:
Diese Serie wird von vielen Menschen gelesen. (Ta seria jest czytana przez wielu ludzi.) Dort wird jetzt etwas gebaut. (Tam coś jest teraz budowane.) Die Autos werden verkauft. (Samochody są sprzedawane.) Ich werde vom meinen Eltern oft besucht. (Często jestem odwiedzany przez moich rodziców.) Uwaga: strona bierna jest w jęz. niemieckim używana znacznie częściej niż w jęz. polskim. Więcej informacji o stronie biernej znajdziesz w lekcji następnej.
ćwiczenia 1. Wpisz jeden z podanych spójników – bevor, bis, seitdem.
a. Karl muss warten, ................. Monika aus dem Büro kommt.
b. ................. Monika in Deutschland wohnt, spricht sie besser
Deutsch.
c. ................. Monika Karls Eltern besucht, will sie für sie ein
Geschenk kaufen.
144 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 144
3.2.2010 15:27:46
LEKTION 20
d. ................. Karl in Berlin wohnt, kann er seine Eltern nur
selten besuchen.
e. Du musst warten, ................. ich mit meiner Arbeit fertig bin.
f. .................. meine Mutter in Rente gegangen ist, beschäftigt sie
sich mit ihrem Garten.
g. ................. Monika das Abendbrot gemacht hat, hat sie das
ganze Buch gelesen.
2. Wpisz właściwą odpowiedź.
a. Nachdem Karl zwei Jahre in Polen ..................................,
................................ er gut Polnisch. 1. gearbeitet hat, hat gesprochen 2. gearbeitet hatte, spricht 3. gearbeitet hat, spricht 4. gearbeitet hatte, hatte gesprochen
b. Nachdem Monika ein Geschenk ..................................,
................................ sie Karls Eltern. 1. gekauft hatte, besuchte 2. kaufte, besuchte 3. kaufte, hatte besucht 4. kauft, hat besucht
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 145
145 3.2.2010 15:27:46
D ie E inladung
c. Nachdem Monika mit Karl ..................................,
................................ sie, was sie kaufen sollte. 1. sprach, hat gewusst 2. spricht, wusste 3. gesprochen hat, hatte gewusst 4. gesprochen hat, weiß
d. Nachdem meine Eltern in Rente ..................................,
................................ sie mehr Zeit für sich selbst. 1. gegangen sind, haben 2. gingen, haben 3. gegangen waren, haben 4. gehen, hatten
3. W pisz podany w nawiasie czasownik w odpowiedniej formie strony biernej (cz. teraźniejszy).
a. Diese Bücher ............ von vielen Menschen ......... . (lesen)
b. Dort ............. ein neues Haus ................ . (bauen)
c. ................ deine Eltern oft ................... ? (besuchen)
d. Heute ............... unser Auto ................... . (verkaufen)
e. In ihrem Haus ................. viel .................. . (arbeiten)
146 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 146
3.2.2010 15:27:47
LEKTION 20
4. Przetłumacz.
a. Zanim pojadę do moich rodziców, chcę im coś kupić.
............................................................................................
b. Od czasu gdy mieszkam w Hamburgu, często jeżdżę nad morze.
...........................................................................................
c. Poczekaj, dopóki nie przyjdę.
d. Ta książka nie jest często kupowana.
e. Tam jest budowany blok mieszkalny.
............................................................................................ ...........................................................................................
............................................................................................
U rodziców
Coraz więcej młodych ludzi w Niemczech niechętnie wyprowadza się od swoich rodziców z chwilą osiągnięcia pełnoletności. O ile jeszcze w roku 1975 tylko 15% osób w przedziale wiekowym 20 – 28 mieszkało wspólnie z rodzicami, o tyle odsetek ten wzrósł w roku 1995 do 50%. Zważywszy na fakt, iż u naszego zachodniego sąsiada tzw. problem mieszkaniowy właściwie nie występuje, jest to – z punktu widzenia psychologii społecznej – ciekawa tendencja. Klucz do ćwiczeń 1. a bis, b seitdem, c bevor, d seitdem, e bis, f seitdem, g bevor 2. a (3) gearbeitet hat, spricht; b (1) gekauft hatte, besuchte; c (4) gesprochen hat, weiß; d (1) gegangen sind, haben 3. a – werden gelesen, b – wird gebaut, c – werden besucht, d – wird verkauft, e – wird gearbeitet 4. a – Bevor ich zu meinen Eltern fahre, will ich etwas für sie kaufen. b – Seitdem ich in Hamburg wohne, fahre ich oft an die See. c – Warte, bis ich komme. d – Dieses Buch wird nicht oft gekauft. e – Dort wird ein Wohnblock gebaut. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 147
147 3.2.2010 15:27:48
21. Der Besuch 32
der Vater von Karl: Und wie gefällt es Ihnen bei uns? Monika: Sehr gemütlich. Ihr Haus ist wirklich
geschmackvoll eingerichtet worden.
der Vater von Karl: Karl meint, dass die Küche und das
Schlafzimmer umgebaut werden sollten.
Monika: Und warum? Karl? Was gefällt dir nicht? Karl: Meiner Meinung nach ist die Küche halt zu
groß. Das Schlafzimmer dagegen...
Monika: Man merkt sofort, dass du selten in der
Küche bist. Dort braucht man viel Platz.
Karl: Nein, wenn man ein gutes Essen machen will,
dann...
der Vater von Karl: Darüber könnte man sicher lange diskuti
eren und ich möchte euch beiden noch das Kinderzimmer von Karl zeigen. Dort wurde vieles verändert.
Karl: Ich bin beeindruckt. Hier wurde sicherlich
lange gearbeitet.
der Vater von Karl: Ja. Die Wände und die Decke sind auch neu
gestrichen worden. Aber ich befürchte, deine Freundin langweilt sich, wenn wir über die Renovierung des Hauses reden. Monika: Ganz im Gegenteil. Bevor ich mein Studium begonnen habe, habe ich fast täglich meinen Eltern bei den Hausarbeiten geholfen und wenn notwendig auch bei Renovierungen. der Vater von Karl: Ach so. Sie sind wirklich eine fleißige Person. Und was studieren Sie, wenn ich danach fra gen dürfte? Vielleicht Germanistik? Monika: Nein, ich studiere Jura. Ich will Rechtsanwältin werden. der Vater von Karl: Ist Ihr Studium schwer?
148 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 148
3.2.2010 15:27:48
LEKTION 21
Monika: Das erste Studienjahr war besonders schwer.
Wir hatten viele Vorlesungen und muss ten an vielen ‹bungen teilnehmen. ‹ber die Abschlussprüfungen könnte ich lange spre chen. der Vater von Karl: Obwohl ich mein Studium vor vierzig Jahren abgeschlossen habe, kann ich mich daran sehr gut erinnern. Wenn wir zu Mittag essen, erzähle ich euch...
Słownictwo
der Besuch – wizyta gemütlich – przytulny/a/e geschmackvoll – ze smakiem einrichten – urządzić meinen – tu: twierdzić umbauen – przebudować die Küche – kuchnia das Schlafzimmer – sypialnia meiner Meinung nach – moim zdaniem merken – spostrzec, zauważyć der Platz – miejsce das Kinderzimmer – pokój dziecinny verändern – zmienić sicherlich – z pewnością zeigen – pokazać, pokazywać beeindruckt sein – być pod wrażeniem die Wand – ściana streichen – tu: pomalować
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 149
die Decke – sufit sich langweilen – nudzić się die Hausarbeit – zajęcie domowe die Renovierung – renowacja reden – gadać im Gegenteil – przeciwnie das Studium – studia fleißig – tu: pracowity/a/e das Jura – studia prawnicze die Rechtsanwältin – pani adwokat das Studienjahr – rok studiów die Vorlesung – wykład teilnehmen an + D – brać udział w... die Abschlussprüfung – egzamin końcowy sich erinnern an + Akk – przypominać sobie coś/ kogoś
149 3.2.2010 15:27:49
D er B esuch
Tłumaczenie Wizyta. v: I jak się pani u nas podoba? M: Bardzo przytulnie. Państwa dom został urządzony ze smakiem. v: Karl twierdzi, że kuchnia i sypialnia powinny zostać przebudowane. M: A dlaczego? Karl? Co ci się nie podoba? K: Moim zdaniem kuchnia jest po prostu za duża. Sypialnia z kolei... M: Natychmiast się zauważa, że rzadko bywasz w kuchni. Tam potrzeba dużo miejsca. K: Nie. Jeśli chce się przygotować dobre jedzenie, wtedy... v: O tym można by z pewnością długo dyskutować, a ja chciałbym wam obojgu pokazać jeszcze pokój dziecinny Karla. Tam zostało dużo zmienione. < K: Jestem pod wrażeniem. To musiało kosztować dużo pracy. (dosł. tutaj z pewnością było długo pracowane) v: Tak. Także ściany i sufit zostały na nowo pomalowane. Ale obawiam się, że twoja przyjaciółka nudzi się, gdy my gadamy o renowacji domu... M: Przeciwnie. Zanim zaczęłam studia, pomagałam moim rodzicom prawie codziennie w zajęciach domowych i jeśli trzeba było, także przy renowacji. v: Ach tak! Jest więc pani pracowitą osobą. A co pani studiuje, jeśli wolno mi o to zapytać? Może germanistykę? M: Nie, studiuję prawo. Chcę zostać adwokatem. v: Czy pani studia są trudne? M: Pierwszy rok studiów był szczególnie ciężki. Mieliśmy dużo wykładów i musieliśmy brać udział w wielu ćwiczeniach. O egzaminach końcowych mogłabym długo mówić. v: Chociaż skończyłem studia 40 lat temu, dobrze je jeszcze pamiętam. Gdy będziemy jedli obiad, opowiem wam...
Więcej słówek i zwrotów
der Bewohner – mieszkaniec durchfallen, er fällt durch – oblać egzamin das Erdgeschoss – parter der Flur – przedpokój der Fußboden – podłoga das Examen bestehen – zdać egzamin der Haushalt – gospodarstwo domowe die Hochschule – szkoła wyższa der Hausmeister – dozorca das Hochhaus – wieżowiec der Lesesaal – czytelnia der Keller – piwnica
die Prüfungszeit – sesja egzaminacyjna die Miete – czynsz der Raum – pomieszczenie der Stuhl – krzesło der Tisch – stół das Studentenheim – akademik das Treppenhaus – klatka schodowa Versuche durchführen – przeprowadzać doświadczenia das Wohnzimmer – pokój dzienny, salon
150 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 150
3.2.2010 15:27:50
LEKTION 21
Jak to działa? Strona bierna (ciąg dalszy) – Passiv (Fortsetzung) 1. Strona bierna czasu Imperfekt Tworzymy ją przy pomocy czasownika werden – użytego w odpowiedniej osobie i liczbie czasu Imperfekt (odmiana poniżej) – oraz 3. formy (Partizip Perfekt) danego czasownika. Odmiana „werden” w czasie Imperfekt
ich wurde du wurdest er wurde
wir wurden ihr wurdet sie wurden
Przykłady zdań w stronie biernej czasu Imperfekt:
ort wurde vieles verändert. (Tam zostało wiele zmienione.) D Die Küche wurde umgebaut. (Kuchnia została przebudowana.) Die Wände wurden neu gestrichen. (Ściany zostały na nowo pomalowane.)
2. Strona bierna czasu Perfekt Tworzą ją: czasownik sein użyty w odpowiedniej osobie i liczbie czasu teraźniejszego (Präsens) + 3. forma (Partizip Perfekt) danego czasownika + słówko worden. Przykłady zdań w stronie biernej czasów Perfekt:
ie Wände sind neu gestrichen worden. (Ściany zostały na D nowo pomalowane.) Das Buch ist von vielen Menschen gelesen worden. (Książka została przeczytana przez wielu ludzi.) Bist du danach gefragt worden? (Czy zostałeś o to zapytany?)
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 151
151 3.2.2010 15:27:51
D er B esuch
3. Strona bierna czasu Plusquamperfekt Tworzą ją: czasownik sein użyty w odpowiedniej osobie i liczbie czasu Imperfekt + 3. forma (Partizip Perfekt) danego czasownika + słówko worden. Przykłady zdań w stronie biernej czasu Plusquamperfekt:
as Haus war von meinem Onkel verkauft worden. D (Dom został przez mojego wujka sprzedany.) Ich war nicht eingeladen worden. (Nie zostałem zaproszony.) Das Häuser waren geschmackvoll eingerichtet worden. (Domy zostały urządzone ze smakiem.)
4. Strona bierna z czasownikami modalnymi czasu Präsens i Imperfekt czas Präsens – czasownik modalny użyty w odpowiedniej osobie i liczbie czasu Präsens + 3. forma (Partizip Perfekt) danego czasownika + werden ß
czas Imperfekt – czasownik modalny użyty w odpowiedniej osobie i liczbie czasu Imperfekt + 3. forma (Partizip Perfekt) danego czasownika + werden ß
Przykłady zdań w stronie biernej z czasownikami modalnymi w czasie Präsens:
ie Wände müssen neu gestrichen werden. (Ściany muszą D zostać na nowo pomalowane.) Er darf nicht eingeladen werden. (On nie może zostać zaproszony.)
Czas Imperfekt:
as Zimmer sollte umgebaut werden. (Pokój powinien zostać D przebudowany.) Er durfte nicht eingeladen werden. (On nie mógł zostać zaproszony.)
Uwaga: w stronie biernej nie używa się zaimka „man”. Zamiast niego stosuje się „es”, które może wystąpić tylko na początku zdania.
152 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 152
3.2.2010 15:27:52
LEKTION 21
ćwiczenia 1. Wpisz właściwą odpowiedź.
a. Das Haus ............ renoviert ............. .
b. Die Decke ........... gestrichen ............... .
c. Dort ............ vieles verändert .................. .
d. Das ganze Haus .............. uns gezeigt .............. .
e. Das Examen ............... von uns gut bestanden .......... .
1. wird worden 3. ist worden
1. muss worden 3. wart worden
1. ist worden 3. sollten worden 1. darf worden 3. darf —
1. wart worden 3. sollte worden
2. wurde werden 4. ist werden 2. war werden 4. muss werden
2. werden worden 4. werde werden 2. wurde — 4. wurde worden 2. war worden 4. durfte worden
2. Wpisz podany w nawiasie czasownik w odpowiednim czasie strony biernej.
a. Ein gutes Essen .................... von Monika .................... .
b. Die Küche .................... von uns .................... .
c. Das Haus .................... geschmackvoll .................... .
(machen – Perfekt)
(umbauen – Imperfekt)
(einrichten – Plusquamperfekt)
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 153
153 3.2.2010 15:27:53
D er B esuch
d. Die Zimmer .................... morgen .................... .
e. Das Schlafzimmer .................... schon vor zwei Tagen
f. Viele Angestellte .................... . (entlassen – Perfekt)
(aufräumen – Präsens)
.................... . (streichen – Imperfekt)
3. Zbuduj zdania z podanych wyrazów według wzoru: das Examen, noch heute, müssen, bestehen (Präsens) Das Examen muss noch heute bestanden werden.
a. das Erdgeschoss, umbauen, sollen, im Mai (Imperfekt)
.............................................................................................
b. das Kinderzimmer, sollen, geschmackvoll, einrichten (Präsens)
............................................................................................
c. im Lesesaal, nicht, rauchen, dürfen (Präsens)
.............................................................................................
d. das große Haus, kaufen, von uns, nicht, können (Imperfekt)
............................................................................................
e. der Lebenslauf, zuschicken, gestern, sollen (Imperfekt)
.............................................................................................
154 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 154
3.2.2010 15:27:53
LEKTION 21
4. Przetłumacz.
a. Pokój został posprzątany przez dozorcę. (Perfekt)
b. Dużo zostało tam zmienione. (Plusquamperfekt)
c. Do kiedy trzeba zdać egzaminy końcowe? (Präsens; dosł: Do
d. Ściany w kuchni zostały pomalowane. (Imperfekt)
e. Dom został przez nas sprzedany. (Perfekt)
.......................................................................................... ........................................................................................
kiedy muszą zostać zdane egzaminy końcowe?) ....................................................................................... ......................................................................................
.....................................................................................
Z wizytą
Przychodząc w Niemczech z wizytą warto pamiętać o kilku zasadach. Na przykład, bez specjalnego zaproszenia nie powinniśmy przyprowadzać dzieci. Mile widziane są kwiaty dla pani domu lub drobny upominek dla dzieci gospodarzy. Jeżeli zostaliśmy zaproszeni w godzinach popołudniowych, powinniśmy wyjść przed kolacją. Oczywiście trzeba pamiętać o punktualności przybycia, aczkolwiek „dyplomatyczne” 10-minutowe spóźnienie jest jak najbardziej na miejscu. Klucz do ćwiczeń 1. a (3) ist worden, b (4) muss werden, c (1) ist worden, d (2) wurde —, e (2) war worden 2. a ist...gemacht worden, b wurde...umgebaut, c war...eingerichtet worden, d werden...aufgeräumt, e wurde...gestrichen, f sind entlassen worden 3. a Das Erdgeschoss sollte im Mai umgebaut werden. b Das Kinderzimmer soll geschmackvoll eingerichtet werden. c Im Lesesaal darf nicht geraucht werden. d Das große Haus konnte von uns nicht gekauft werden. e Der Lebenslauf sollte gestern zugeschickt werden. 4. a Das Zimmer ist von dem Hausmeister aufgeräumt worden. b Dort war vieles verändert worden. c Bis wann müssen die Abschlussprüfungen bestanden werden? d Die Wände in der Küche wurden gestrichen. e Das Haus ist von uns verkauft worden. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 155
155 3.2.2010 15:27:54
22. Im Ratskeller 33
rolf: Unsere Gläser sind fast leer. Bestellen wir uns noch Karl: rolf:
etwas? Wir sollten den Eiswein probieren. Einverstanden. Herr Ober...!
rolf: Und wie geht’s Monika? Ich hab’ sie schon lange
nicht mehr gesehen. Ist es ihr gelungen, die Aufenthaltsgenehmigung zu verlängern? Karl: Alle notwendigen Formalitäten sind schon erle digt worden. Nur im Arbeitsamt haben wir noch Probleme. rolf: Ich kann es nicht begreifen. Polen ist doch ein EU-Land. Monika sollte sich in Deutschland unbe grenzt aufhalten können. Karl: Es gelten die so genannten ‹bergangsbestimmungen. rolf: ‹bergangsbestimmungen...? Es ist nicht leicht, Politik und Politiker zu verstehen. Karl: Du hast Recht und ich bewundere Monika, dass sie diese Hindernisse überwinden kann. rolf: Ja, wenn nötig, kann sie wirklich hartnäckig sein. Außerdem ist sie eine attraktive Frau, schwarzhaarig, schlank... Ja, sie kann jedem gefallen. Aber Karl...? Mir geht ein Licht auf... Karl: Rolf, ich muss dich bitten... rolf: Ich weiß, ich weiß. Ich verspreche dir, mit nieman dem darüber zu sprechen... Warte mal, ich sehe den Ober kommen. Ich bestelle noch etwas. rolf: Du hast Recht. Monika ist wirklich ein schickes Karl: rolf: Karl: rolf:
Mädchen. Auch intelligent und ehrgeizig. Ich hatte immer Angst vor intelligenten Frauen. Wieso? Ich versuche das zu erklären. Hör mal zu...
156 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 156
3.2.2010 15:27:55
LEKTION 22
Słownictwo
der Ratskeller – piwnica ratu szowa der Eiswein – wino produkow ane ze zmrożonych wino gron probieren – spróbować gelingen – powieść się, udać się die Aufenthaltsgenehmigung – pozwolenie na pobyt verlängern – przedłużyć notwendig – niezbędny/a/e die Formalität – formalność das Arbeitsamt – urząd pracy begreifen – pojąć, pojmować das Land – kraj unbegrenzt – bez ograniczeń sich aufhalten, er hält sich auf – przebywać gelten, es gilt – obowiązywać, mieć ważność, uchodzić za...
so genannte – tak zwane die ‹bergangsbestimmung – okres przejściowy der Politiker – polityk bewundern – podziwiać das Hindernis – przeszkoda überwinden – przezwyciężać, przezwyciężyć nötig – konieczny/a/e hartnäckig – uparty/a/e schwarzhaarig – czarnowłosy/a/e schlank – szczupły/a/e Mir geht ein Licht auf – zaczynam rozumieć schick – zgrabny/a/e ehrgeizig – ambitny/a/e Angst haben vor + D – bać się (czegoś, kogoś) versuchen – postarać się erklären – wyjaśnić
Tłumaczenie W piwnicy ratuszowej. r: Nasze kieliszki są prawie puste. Zamówimy sobie coś jeszcze? K: Powinniśmy spróbować wina z mrożonych winogron. r: Zgoda. Kelner...! < r: A co słychać u Moniki? Już dawno jej nie widziałem. Udało się jej przedłużyć pozwolenie na pobyt? K: Wszystkie niezbędne formalności zostały już załatwione. Tylko w urzędzie pracy mamy jeszcze problemy. r: Nie mogę tego pojąć. Polska jest krajem Unii Europejskiej. Monika pow inna móc przebywać w Niemczech bez ograniczeń. K: Obowiązują tzw. okresy przejściowe. r: Okresy przejściowe...? Nie jest łatwo zrozumieć politykę i polityków. K: Masz rację i podziwiam Monikę, że potrafi przezwyciężać te przeszkody. r: Tak, jeśli to konieczne, potrafi być uparta. Ponadto jest atrakcyjną kobietą, czarnowłosa, szczupła. Tak, może się każdemu podobać. Ale (zaraz) Karl...? Zaczynam rozumieć... K: Rolf, muszę cię prosić... r: Wiem, wiem. Obiecuję ci z nikim o tym nie rozmawiać. Poczekaj chwilę, widzę nadchodzącego kelnera. Zamówię jeszcze coś. < r: Masz rację. Monika jest zgrabną dziewczyną. K: Jest także inteligentna i ambitna. r: Zawsze bałem się inteligentnych kobiet. K: Jak to? r: Postaram się to wyjaśnić. Posłuchaj...
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 157
157 3.2.2010 15:27:56
I m R atskeller
Więcej słówek i zwrotów alt – stary/a/e der Arm – ramię das Auge – oko das Bein – noga dick – gruby/a/e dumm – głupi/a/e freundlich – przyjazny/a/e, przyjacielski/a/e das Gesicht – twarz
groß – wysoki/a (o człowieku); duży/a/e hässlich – brzydki/a/e jung – młody/a/e der Kopf – głowa langweilig – nudny/a/e der Mund – usta die Nase – nos der Rücken – plecy
Jak to działa? Bezokolicznik z oraz bez „zu” – Infinitiv mit und ohne „zu” W większości przypadków bezokolicznik na końcu zdania poprzedzony jest słówkiem zu (nieprzetłumaczalnym na język polski). Np.: Ich verspreche dir, mit niemandem darüber zu sprechen. (Obiecuję
ci z nikim o tym nie rozmawiać.) Ich versuche das zu erklären. (Postaram się to wyjaśnić.)
Jeżeli w formie bezokolicznika występuje czasownik rozdzielnie złożony, słówko „zu” umieszcza się między przedrostkiem a właściwym czasownikiem. Np.: Ich habe die Absicht fernzusehen. (Mam zamiar obejrzeć
telewizję.) Es wäre gut ihn anzurufen. (Byłoby dobrze do niego zadzwonić.) Ich brauche morgen früh aufzustehen. (Muszę /dosł. potrzebuję/ jutro rano wstać.) Nie używa się „zu” przed bezokolicznikiem po następujących grupach czasowników: ß czasownikach modalnych ßc zasownikach oznaczających przemieszczanie się, np.: gehen (iść,
chodzić), kommen (przyjść, przychodzić), fahren (jechać, jeździć)
158 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 158
3.2.2010 15:27:57
LEKTION 22
b leiben (zostać, pozostać), fühlen (czuć, odczuwać), hören (słuchać, słyszeć), lassen (kazać, pozwalać, zostawić, zostawiać), sehen (patrzeć, widzieć), spüren (czuć). Np.: Ich gehe Einkäufe machen. (Idę zrobić zakupy.) Ich sehe den Ober kommen. (Widzę nadchodzącego kelnera.) Der Vater lässt ihre Tochter in die Schule gehen. (Ojciec każe swojej córce iść do szkoły.) Wir hören Eva Geige spielen. (Słyszymy jak Ewa gra na skrzyp cach./Słuchamy Ewy grającej na skrzypcach.) ß
Czasowniki helfen (pomagać, pomóc), lehren (uczyć /kogoś/), lernen
(uczyć się)
W krótkich wypowiedziach z użyciem tych czasowników nie używa się przed bezokolicznikiem „zu”. Np.:
olf lernt schwimmen. (Rolf uczy się pływać.) R Ich helfe dir den Koffer tragen. (Pomogę ci nieść walizkę.)
ćwiczenia 1. Wpisz „zu” tam, gdzie to konieczne. (w przypadku czasowników rozdzielnych pamiętaj o odpowiednim umiejscowieniu „zu”)
a. Karl sieht Monika ............ kommen.
b. Kannst du mir dabei ............ helfen?
c. Er versuchte mir ............ helfen?
d. Wir hören Rolf Gitarre ............ spielen.
e. Der Vater lässt seinen Sohn Einkäufe ............ machen.
f. Gehst du heute mit uns ............ schwimmen?
g. Heute beginne ich dieses Buch ............ lesen.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 159
159 3.2.2010 15:27:58
I m R atskeller
h. Er blieb plötzlich ............ stehen.
i. Wir bitten ihn, den Film ...................... . (nacherzählen)
2. Z podanych wyrazów zbuduj zdania w czasie teraźniejszym. Dodaj „zu” tam, gdzie to konieczne.
a. alle notwendigen Formalitäten, bis Dienstag, müssen, erledigen, wir
............................................................................................
b. versuchen, bei der Arbeit, ich, helfen, meinem Freund
...........................................................................................
c. versprechen, er, mit niemandem, mir, sprechen, darüber
...........................................................................................
d. Einkäufe, Karl, gleich, machen, gehen
...........................................................................................
e. wollen, noch, ich, trinken, ein Bier
...........................................................................................
f. leicht sein, es, nicht, Politik, verstehen
............................................................................................ 3. Zastosuj w poniższych zdaniach czas Perfekt według wzoru: Er verspricht mir, mit mir nach Friedrichshafen zu fahren.
Er hat mir versprochen, mit mir nach Friedrichshafen zu fahren.
a. Rolf versucht, das zu erklären.
............................................................................................
160 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 160
3.2.2010 15:27:58
LEKTION 22
b. Es gelingt ihm nicht, die Arbeitsgenehmigung zu verlängern.
............................................................................................
c. Monika beginnt, das Buch zu lesen.
............................................................................................ 4. Przetłumacz.
a. Chciałbyś spróbować wina z mrożonych winogron?
............................................................................................
b. Z apomniałem zadzwonić do urzędu pracy.
...........................................................................................
c. O n starał się nam wszystko wyjaśnić.
...........................................................................................
Stammtisch
Poszczególne lokale gastronomiczne w Niemczech mają na ogół grupę swoich stałych bywalców. Spotykają się oni w określone dni tygodnia lub miesiąca w ulubionej piwiarni, winiarni czy restauracji. Do dyspozycji mają zawsze ten sam stolik. Stolik ten, lub też dzień, w którym odbywają się spotkania, określany jest terminem Stammtisch. Tradycja ta jest u naszych zachodnich sąsiadów bardzo rozpowszechniona. Klucz do ćwiczeń 1. a —, b —, c zu, d —, e —, f —, g zu, h —, i nachzuerzählen 2. a Wir müssen bis Dienstag alle Formalitäten erledigen. b – Ich versuche, meinem Freund bei der Arbeit zu helfen. c Er verspricht mir, mit niemandem darüber zu sprechen. d Karl geht gleich Einkäufe machen. e Ich will noch ein Bier trinken. f Es ist nicht leicht, Politik zu verstehen. 3. a Rolf hat versucht, das zu erklären. b Es ist ihm nicht gelungen, die Arbeitsgenehmigung zu verlängern. c Monika hat begonnen, das Buch zu lesen. 4. a Möchtest du den Eiswein probieren? b Ich habe vergessen, das Arbeitsamt anzurufen. c Er hat versucht, uns alles zu erklären. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 161
161 3.2.2010 15:27:59
23. Der Brief Warschau, den 23. 03. 2005
34
Lieber Karl, Ich bedauere sehr, nicht zu Hause gewesen zu sein, als du mich anrufen wolltest. Ich habe versucht zurückzurufen, aber diesmal warst du unerreichbar. Ich habe deshalb beschlossen, einen Brief zu schreiben. Gestern war ich in der deutschen Botschaft. Ich habe die Arbeitserlaubnis bekommen, also darf ich mein Berufspraktikum in Deutschland beginnen. Ich bin sehr glücklich. In Warschau bleibe ich noch drei oder vier Tage, weil ich die notwendigen Vorbereitungen treffen muss. Ich habe meine Eltern gebeten, mir dabei zu helfen. Ohne sie würde alles länger dauern. Ich freue mich sehr darauf, dich wieder treffen zu können. Hoffentlich wartest du auch auf mich. Ich rufe dich am Samstag an, sei also zu Hause! Grüß Rolf von mir!
Mit herzlichen Grüßen Deine Monika
Słownictwo der Brief – list bedauern – żałować unerreichbar – nieosiągalny/a/e beschließen – postanowić auf diese Weise – w ten sposób die Botschaft – ambasada
die Arbeitserlaubnis – pozwole nie na pracę das Berufspraktikum – prak tyka zawodowa, staż die Vorbereitungen treffen – podjąć przygotowania
162 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 162
3.2.2010 15:28:00
LEKTION 23
Tłumaczenie List. Drogi Karolu! ŕałuję bardzo, że nie było mnie w domu, gdy chciałeś zadzwonić. Próbowałam oddzwonić, ale tym razem byłeś nieosiągalny. Dlatego postanowiłam napisać list. Wczoraj byłam w niemieckiej ambasadzie. Otrzymałam pozwolenie na pracę. A więc mogę zaczynać praktykę zawodową w Niemczech. Jestem bardzo szczęśliwa.W Warszawie zostanę jeszcze 3 albo 4 dni, ponieważ muszę poczynić konieczne przygotowania. Poprosiłam rodziców, żeby mi w tym pomogli. Bez nich wszystko trwałoby dłużej. Bardzo się cieszę, że będę mogła Cię znowu spotkać. Mam nadzieję, że Ty także czekasz na mnie. Zadzwonię do Ciebie w sobotę, bądź więc w domu. Pozdrów ode mnie Rolfa. Z serdecznymi pozdrowieniami Twoja Monika
Więcej słówek i zwrotów der Absender – nadawca die Adresse – adres den Brief in den Briefkasten einwerfen, er wirft ein – wrzucić list do skrzynki pocztowej die Briefmarke ankleben – nakleić znaczek pocztowy die Briefmarke zu... – znaczek za... der Briefumschlag – koperta der Einschreibebrief – list polecony der Empfänger – odbiorca Gebühren für Postsendungen – opłata za przesyłki pocztowe die Postanweisung – przekaz pocztowy die Postleitzahl (PLZ) – kod pocztowy um den Einlieferungsschein bitten – poprosić o dowód nadania
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 163
163 3.2.2010 15:28:01
D er B rief
Jak to działa? Przekształcanie zdań z „dass” w konstrukcje bezokolicz nikowe z „zu” – Infinitvkostruktionen mit „zu” Przekształcenie zdania z „dass” w konstrukcję bezokolicznikową z „zu” jest możliwe wówczas, gdy w zdaniu nadrzędnym i podrzędnym występuje ten sam podmiot. Np.:
I ch freue mich sehr darüber, dass ich dich treffen kann. (Cieszę się z tego, że mogę ciebie spotkać.) Ich freue mich sehr darüber, dich treffen zu können. (Cieszę się bardzo mogąc ciebie spotkać.) Ich hoffe, dass ich bald gesund werde. (Mam nadzieję, że wkrót ce wyzdrowieję.) Ich hoffe, bald gesund zu werden. (Mam nadzieję wkrótce wyzdrowieć.)
Powyższe przykłady pokazują, że w konstrukcji bezokolicznikowej nie wystę puje nigdy spójnik „dass” oraz zawsze pomijany jest podmiot. Czasownik zaś przyjmuje zawsze postać bezokolicznika. Przykład pierwszy pokazuje, że jeśli mamy do czynienia z dwoma czasownika mi, z których jeden jest modalny, to „zu” umieszczamy zawsze między dwoma bezokolicznikami. W pewnych przypadkach można tworzyć konstrukcje z „zu” także wówczas, jeśli w zdaniu nadrzędnym i podrzędnym mamy różne podmioty. Jest to moż liwe jednak jedynie wtedy, gdy w zdaniu nadrzędnym występuje czasownik wyrażający prośbę, polecenie oraz radę. Do najważniejszych czasowników z tej grupy należą:
bitten (prosić), empfehlen (polecać, zalecać), erlauben (pozwalać), raten (radzić), verbieten (zabraniać), warnen (ostrzegać), zwingen (zmuszać)
164 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 164
3.2.2010 15:28:01
LEKTION 23
I ch habe meine Eltern gebeten, dass sie mir dabei helfen. (Poprosiłam moich rodziców, żeby mi w tym pomogli.) Ich habe meine Eltern gebeten, mir dabei zu helfen. (Poprosiłam moich rodziców, żeby mi w tym pomogli.) Der Vater erlaubt dem Sohn, dass er in die Disco geht. (Ojciec pozwala synowi, żeby poszedł na dyskotekę.) Der Vater erlaubt dem Sohn, in die Disco zu gehen. (Ojciec pozwala synowi iść na dyskotekę.)
Uwaga: po czasownikach hören, sagen, sehen, wissen nie tworzy się konstrukcji bezokolicznikowych z „zu“ (nawet, jeżeli w zdaniu nadrzędnym i podrzędnym mamy ten sam podmiot).
ćwiczenia 1. P rzekształć zdanie z „dass” w konstrukcję bezokolicznikową z „zu” tam, gdzie to możliwe.
a. Rolf weiß noch nicht, dass Monika wieder in Deutschland ist.
............................................................................................
b. Ich verspreche dir, dass ich mit dir an die See fahre.
............................................................................................
c. Wir haben gehört, dass du nach einer neuen Stelle suchst.
............................................................................................
d. Ich freue mich darüber, dass ich bald zu Hause bin.
............................................................................................
e. Sie bedauern sehr, dass sie nach Stuttgart nicht fahren können.
............................................................................................
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 165
165 3.2.2010 15:28:02
D er B rief
2. D okończ konstrukcję bezokolicznikową wykorzystując podane w nawia sie wyrazy. (nie zapomnij o dodaniu „zu”)
a. Es ist schwer, (heutzutage, finden, ein Freund)
............................................................................................
b. Rolf hat mir geraten, (die Nordsee, im Sommer, an, fahren)
............................................................................................
c. Monika hat beschlossen, (noch heute, schreiben, ein Brief)
............................................................................................
d. Ich habe versucht, (anrufen, du)
............................................................................................
e. Er hat mich davor gewarnt, (allein, gehen, in diesen Park)
............................................................................................
3. Przetłumacz używając konstrukcji bezokolicznikowych.
a. Zapomniałem nakleić znaczek pocztowy.
............................................................................................
166 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 166
3.2.2010 15:28:03
LEKTION 23
b. On mnie poprosił, żebym wrzucił list do skrzynki.
............................................................................................
c. ŕałuję, że nie mogę was spotkać.
............................................................................................
d. Starałem się oddzwonić.
............................................................................................
e. Nie było łatwo ciebie znaleźć.
...........................................................................................
Nowa pisownia
Reforma pisowni w języku niemieckim przyniosła też pewne zmiany w pisaniu listów. Dawniej słowa takie jak du czy dein pisano w listach dużą literą. Obecnie używa się tu małych liter. Oczywiście – pisząc list oficjalny (gdzie używamy formy grzecznościowej) stosujemy w dalszym ciągu pisownię dużą literą, np. Ihr czy Sie.
Klucz do ćwiczeń 1. a —, b mit dir an die See zu fahren. c —, d bald zu Hause zu sein. e nach Stuttgart nicht fahren zu können 2. a heutzutage einen Freund zu finden. b im Sommer an die Nordsee zu fahren. c noch heute einen Brief zu schreiben. d dich anzurufen. e allein in diesen Park zu gehen. 3. a Ich habe vergessen, die Briefmarke anzukleben. b Er hat mich gebeten, den Brief in den Briefkasten einzuwerfen. c Ich bedauere, euch nicht treffen zu können. d Ich habe versucht (Ich versuchte), zurückzurufen. e Es war nicht leicht, dich zu finden. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 167
167 3.2.2010 15:28:04
24. Sprawdź się! 35
1. Rozumienie ze słuchu Po wysłuchaniu dialogów zdecyduj, które zdania są prawdziwe (richtig – R), a które fałszywe (falsch – F). Dialog 1 A. Obwohl Monika heute sehr lange Tennis gespielt hat,
will sie noch schwimmen gehen.
B. Karl sagt, dass Monika gut schwimmen kann. C. Rolf möchte heute nicht ins Schwimmbad gehen. Dialog 2 A. Karls Eltern wohnen in einem Wohnblock. B. Karls Eltern wohnen in Stuttgart, trotzdem werden sie oft von
ihrem Sohn besucht.
C. Der Vater von Karl möchte gern einen Garten haben. Dialog 3 A. Karls Schlafzimmer ist renoviert worden. B. Karl konnte seine alten Möbel nicht verkaufen. C. Man hat die Wände und die Decke neu gestrichen. Dialog 4 A. Monika muss noch auf die Arbeitsgenehmigung warten. B. Karl wollte Monika helfen. C. Monika ist im Arbeitsamt noch nicht gewesen. Dialog 5 A. Monika hat ihre Eltern um Hilfe gebeten. B. Monikas Eltern haben viel Freizeit. C. Monika musste nicht in die deutsche Botschaft gehen.
168 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 168
3.2.2010 15:28:04
LEKTION
24
2. Test
1. ............... ich vor einem Jahr in Hamburg war, traf ich meinen
2. Immer ............... Karl Tennis spielte, ging es ihm besser
3. ............... Rolf jung war, fuhr er gut Ski.
4. ............... hast du gedacht?
5. ............... Monika gegessen hat, geht sie einkaufen.
6. ............... Karl in Berlin wohnt, kann er seine Eltern nur
7. Hier ............... ein Wohnblock ............... .
8. Dort wurde ............... vieles verändert.
alten Schulfreund. a. wenn b. wann c. als d. —
als mir. a. wenn b. wann c. als d. während
a. wenn b. als c. während d. —
a. Daran b. Woran c. Damit d. Womit
a. während b. bis c. nachdem d. wann
selten besuchen. a. nachdem b. als c. bis d. seitdem
a. wird bauen b. wird gebaut c. werde gebaut d. werde bauen
a. es b. man c. — d. ihr
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 169
169 3.2.2010 15:28:05
D er B rief
9. Er war von mir nicht eingeladen ............... .
10. Das Haus ............... Ihnen sofort gezeigt ............... .
11. Das Examen ............... gut bestanden worden.
12. Ich sehe den Ober ............... .
13. Ich habe ihm versprochen, noch heute ............... .
14. Karl hat mich gebeten, mit ihm nach Stuttgart ............... .
a. werden b. worden c. wird d. wurde
a. kann worden b. kann werden c. kann geworden d. kann wird
a. ist b. hat c. hattet d. wart
a. gekommen b. zu gekommen c. kommen d. zu kommen
a. anrufen b. anzurufen c. angerufen d. zu anrufen
a. fahren b. gefahren sein c. zu fahren d. gefahren zu sein
170 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 170
3.2.2010 15:28:06
LEKTION
24
3. Krzyżówka 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1. Po niemiecku „żałować”
5. Po niemiecku „pomalować”
2. Das Schlafzimmer ist umgebaut
6. Po niemiecku „po tym jak...”
.............. .
3. Wenn man in Deutschland
arbeiten will, braucht man eine ......... .
4. Unsere Gläser sind fast leer.
............. wir uns noch etwas?
7. Partizip Perfekt czasownika
„gehen”
8. Kannst du Schlittschuh
.............. ?
9W ir fuhren, ihr ..........., sie
fuhren
Klucz do ćwiczeń 1. Rozumienie ze słuchu. dialog 1 – A – F, B – R, C – F; dialog 2 – A – F, B – R, C – F; dialog 3 – A – F, B – F, C – R; dialog 4 – A – R, B – R, C – F; dialog 5 – A – F, B – F, C – R 2. Test. 1 – c, 2 – a, 3 – b, 4 – b, 5 – c, 6 – d, 7 – b, 8 – c, 9 – b, 10 – b, 11 – a, 12 – c, 13 – b, 14 – c 3. Krzyżówka. hasło: botschaft (Bedauern, wOrden, ArbeiTserlaubnis, beStellen, streiChen, nacHdem, gegAngen, lauFen, fuhrT) www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 171
171 3.2.2010 15:28:07
25. Beim Makler 36
makler: Guten Tag. Wobei kann ich Ihnen helfen? Monika: Guten Tag. Ich interessiere mich für die Wohnung,
die Sie heute in der Berliner Zeitung anbieten. Die Wohnung liegt in der Innenstadt... makler: ... in der Fichtenstraße hundertsiebzehn, oder? Monika: Ja. makler: Sie sind schon die dritte Person, die heute nach dieser Wohnung fragt. Bitte, was möchten Sie wissen? Monika: Könnten Sie mir die Wohnung näher beschreiben? makler: Also..., sie ist vierzig Quadratmeter groß und wurde erst neulich renoviert. Das Wohnzimmer hat sechzehn m2, das Schlafzimmer zehn. Die Verkehrslage ist sehr günstig. In fünf Minuten wären Sie bei einer S-Bahnstation... rolf: Und könnten Sie uns sagen, wie die Wohnung einger ichtet ist? Monika: Ja, das ist sehr wichtig. Ich möchte keine Wohnung mieten, für die ich alle Möbel kaufen müsste. makler: Die Einrichtung ist, meiner Meinung nach, fast komplett. Es gibt dort natürlich keinen Computer, eine Mikrowelle müssten Sie sich auch selbst kaufen. Abgesehen davon finden Sie dort alles, was man gewöhnlich braucht. Das heißt: eine Couch, zwei Sessel, zwei oder drei Schränke, ein Schaukelstuhl... Monika: Toll. Und wie hoch ist die Miete? makler: Dreihundertfünfzig Euro pro Monat. Sie müssten auch eine Kaution zahlen. rolf: Wann könnten wir uns die Wohnung ansehen? makler: Das hängt nur von Ihnen ab. Ich gebe Ihnen gleich die Telefonnummer des Hausmeisters, der übrigens in demselben Haus wohnt. Sie können mit ihm ver einbaren, wann...
172 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 172
3.2.2010 15:28:08
LEKTION 25
Słownictwo
der Makler – tu: pośrednik w handlu nieruchomościami sich interessieren für – interesować się (kimś, czymś) anbieten – oferować die Innenstadt – śródmieście beschreiben – opisać neulich – ostatnio renovieren – odnowić, wyremontować die Verkehrslage – położenie pod względem komunika cyjnym günstig – korzystny/a/e die S-Bahnstation – stacja kolejki miejskiej das Möbel – mebel die Einrichtung – wyposażenie, umeblowanie
die Mikrowelle – kuchenka mikrofalowa das heißt – to znaczy abgesehen davon... – abstrahując od tego... gewöhnlich – zazwyczaj die Couch – tapczan der Sessel – fotel der Schrank – szafa der Schaukelstuhl – fotel na biegunach die Miete – czynsz abhängen von – zależeć od der Hausmeister – dozorca derselbe, dieselbe, dasselbe, dieselben – ten sam, ta sama, to samo, ci sami/te same
Tłumaczenie U pośrednika. P0Średnik: Dzień dobry. W czym mogę państwu pomóc? M: Inte resuję się mieszkaniem, które oferuje pan dzisiaj w Berliner Zeitung. Miesz kanie znajduje się w śródmieściu... P: Na ulicy Świerkowej 117, tak? M: Tak. P: Jest pani dzisiaj już trzecią osobą, która pyta o to mieszkanie. Co chciałaby pani wiedzieć? M: Mógłby pan bliżej opisać mi to mieszkanie? P: A więc mieszkanie ma 40 m2 i było ostatnio remontowane. Pokój dzienny ma 16 m2, sypialnia 10. Położenie, jeśli chodzi o komunikację, jest bardzo korzystne. Leży 5 minut od stacji kolejki miejskiej... r: A mógłby pan nam powiedzieć, jak mieszkanie jest wyposażone? M: Tak, to bardzo ważne. Nie chciałabym wynajmować miesz kania, do którego musiałabym kupować wszystkie meble. P: Umeblowanie jest, moim zdaniem, prawie kompletne. Naturalnie nie ma tam komputera, mikrofalówkę musiałaby pani również kupić sobie sama. Pominąwszy te rzeczy znajdzie tam pani wszystko, czego zazwyczaj potrzeba. Tzn. tapczan, 2 fotele, 2 albo 3 szafy, fotel na biegunach... M: Super. A jak wysoki jest czynsz? P: 350 euro miesięcznie. Musiałaby pani także wpłacić kaucję. r: Kiedy moglibyśmy obejrzeć mieszkanie? P: To zależy tylko od państwa. Dam państwu zaraz numer telefonu dozorcy mieszkającego w tym samym domu (dosł. który zresztą miesz ka w tym samym domu). Mogą państwo z nim uzgodnić, kiedy...
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 173
173 3.2.2010 15:28:09
B eim M akler
Więcej słówek i zwrotów
ausziehen – wyprowadzić się einziehen – wprowadzić się der Mieter – lokator den Mietvertrag abschließen – zawrzeć umowę najmu die Nebenkosten – inne koszty (zwł. koszty mediów)
das Stadtviertel – dzielnica der Vermieter – wynajmujący (właściciel) der Zustand (des Hauses, der Wohnung) – stan (domu, mieszkania)
Jak to działa? Zdania przydawkowe (względne) – Relativsätze Zdanie przydawkowe opisuje rzeczownik ze zdania nadrzędnego. Wprowadza je zaimek względny – der (który), die (która), das (które), itd. W zdaniach tych obowiązuje szyk końcowy. Np.:
I ch interessiere mich für die Wohnung, die Sie heute in der BZ anbieten. (Interesuję się mieszkaniem, które oferuje pan w dzisiejszej BZ.) Ich gebe Ihnen gleich die Telefonnummer des Hausmeisters, der übrigens in demselben Haus wohnt. (Dam państwu zaraz numer telefonu dozorcy, który mieszka zresztą w tym samym domu.)
Zaimek względny odmienia się przez przypadki, liczby i rodzaje. Tabela odmiany zaimków względnych Liczba pojedyncza r. męski r. żeński r. nijaki N der die das G dessen deren dessen D dem der dem A den die das
Liczba mnoga wszystkie rodzaje
die deren denen die
174 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 174
3.2.2010 15:28:10
LEKTION 25
ennst du diese Frau, die dort am Fenster sitzt? (Czy znasz tą K kobietę, która siedzi tam przy oknie?) Dieser Mann, dem wir geholfen haben, war ein Ausländer. (Ten mężczyzna, któremu pomogliśmy, był obcokrajowcem.)
Zdania względne mogą być poprzedzone przyimkiem. Wówczas o przypadku zaimka względnego decyduje przyimek. Np.:
er Polizist, mit dem ich gesprochen habe, war sehr nett. D (Policjant, z którym rozmawiałem, był bardzo miły.) Por. lekcja 8 – mit + D
W odniesieniu do rzeczowników występujących po zaimkach względnych użytych w dopełniaczu nie stosuje się rodzajników. Np.:
Herr Berg, dessen Tochter mit uns arbeitet, ist Ingenieur von Beruf. (Pan Berg, którego córka z nami pracuje, jest z zawodu inżynierem.)
ćwiczenia 1. Wpisz właściwy zaimek względny.
a. Der Herr, ........... nach dieser Wohnung gefragt hat, ist ein
b. Sie können darüber mit dem Vermieter sprechen, .......... übrigens
c. Der Hausmeister, ................. Telefonnummer Sie uns gegeben
d. Der Mieter, mit ............... wir gesprochen haben, war mit den
Ausländer.
in demselben Haus wohnt.
haben, konnte uns nicht helfen. Mietbedingungen unzufrieden.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 175
175 3.2.2010 15:28:11
B eim M akler
e. Diese Frau, .............. wir geholfen haben, war ziemlich alt.
f. Der Computer, ohne ........... ich nicht arbeiten könnte, steht jetzt
im Wohnzimmer.
2. Zbuduj zdania względne według wzoru: Die Wohnung war leider zu teuer. Ich wollte sie kaufen. Die Wohnung, die ich kaufen wollte, war leider zu teuer.
a. Die Wohnung liegt in der Innenstadt. Monika möchte sie mieten.
............................................................................................
b. Der Makler war sehr nett. Wir haben mit ihm gesprochen.
............................................................................................
c. Der Computer ist sehr teuer. Sie wollen ihn kaufen.
............................................................................................
d. Der Hausmeister hat uns die Wohnung genau beschrieben. Wir
haben ihn gestern angerufen.
............................................................................................
e. Dieser Angestellte arbeitet bei uns nicht mehr. Sie haben nach
ihm gefragt.
............................................................................................
f. Das Haus ist schon verkauft worden. Sie haben sich dafür (für es)
interessiert.
............................................................................................
176 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 176
3.2.2010 15:28:11
LEKTION 25
3. Przetłumacz.
a. Mieszkanie, które pani oferujemy, leży w śródmieściu.
............................................................................................
b. Lokatorzy, z którymi rozmawialiśmy, byli zadowoleni.
............................................................................................
c. Tapczan, który sobie kupiłaś, podoba mi się.
............................................................................................
d. Nie wynajmę mieszkania, do którego musiałbym kupować
wszystkie meble.
............................................................................................
Zamiast hotelu
Niektóre spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe w Niemczech oferują moż liwość „hotelowego” wynajmu mieszkań. Jeżeli udajemy się w odwiedziny do znajomych, a nie chcemy krępować naszych gospodarzy 24-godzinną obecnością, możemy wynająć mieszkanie. Zapłacimy z pewnością znacz nie mniej niż w hotelu, a jedynym minusem będzie konieczność samodziel nego zorganizowania sobie posiłków. W mieszkaniach tego typu może też brakować sprzętu AGD. Klucz do ćwiczeń
1. a der, b der, c dessen, d dem, e der, f den 2. a Die Wohnung, die Monika mieten möchte, liegt in der Innenstadt. b Der Makler, mit dem wir gesprochen haben, war sehr nett. c Der Computer, den Sie (sie) kaufen wollen, ist sehr teuer. d Der Hausmeister, den wir gestern angerufen haben, hat uns die Wohnung genau beschrieben. e Dieser Angestellte, nach dem Sie (sie) gefragt haben, arbeitet bei uns nicht mehr. f Das Haus, für das Sie (sie) sich interessiert haben, ist schon verkauft worden. 3. a Die Wohnung, die wir Ihnen anbieten, liegt in der Innenstadt. b Die Mieter, mit denen wir gesprochen haben, waren zufrieden. c Die Couch, die du dir gekauft hast, gefällt mir. d Ich miete keine Wohnung, für die ich alle Möbel kaufen müsste. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 177
177 3.2.2010 15:28:12
26. Im Computerladen 37
der Verkäufer: Guten Tag. Was kann ich für Sie tun? Monika: Guten Tag. Ich interessiere mich für den
Computer, für den in Ihrem Prospekt geworben wird. der Verkäufer: Welcher Computer ist das? Wir haben mehrere in unserem Prospekt. Monika: Er kostet neunhundertneunundzwanzig Euro, die Festplatte hat einhundertzwanzig GByte, der Prozessor drei GHz... der Verkäufer: Alles klar. Der Computer, an dem Sie interessiert sind, kostet jetzt nur achthundertneunundneun zig Euro. Und wozu soll er Ihnen dienen? Ich meine..., werden Sie nur damit arbeiten, oder viel leicht auch spielen? Monika: Natürlich kaufe ich den Computer, damit er meine Arbeit erleichtert. Außerdem brauche ich ihn, um im Internet surfen zu können. Jetzt bin ich auf Internet-Cafes angewiesen. Computerspiele mag ich nicht. der Verkäufer: Wenn Sie nicht spielen wollen, kann ich Ihnen einen anderen Computer empfehlen, der bil liger ist. Sein Prozessor ist zwar nicht so schnell, aber andere Elemente sind sehr gut und modern. Außerdem wird dieser Computer zusammen mit einem Drucker verkauft. Wir können auch ein Anti-Viren-Programm installieren, damit Ihr Computer reibungslos funktioniert. Monika: Was denkst du darüber, Karl? Karl: Und wie groß ist der RAM-Speicher? der Verkäufer: Der RAM-Speicher hat fünfhundertzwölf MByte. Karl: Groß genug. Ich würde dieses Gerät kaufen. Monika: Also gut. Könnten Sie uns...
178 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 178
3.2.2010 15:28:13
LEKTION 26
Słownictwo
der Computerladen – sklep komputerowy der Verkäufer - sprzedawca der Prospekt – prospekt werben, er wirbt – reklamować die Festplatte – twardy dysk interessiert sein an etw. + D – być zainteresowanym (czymś) dienen – służyć erleichtern – ułatwić
angewiesen sein auf + A – być zdanym na... empfehlen, er empfiehlt – polecać, zalecać der Drucker – drukarka das Anti-Viren-Programm –program antywirusowy reibungslos – bez zarzutu der RAM-Speicher – pamięć RAM das Gerät – urządzenie
Tłumaczenie
W sklepie komputerowym. V: Dzień dobry. Co mogę dla państwa zrobić? M: Dzień dobry. Interesuję się komputerem, który jest reklamowany w państwa prospekcie. V: A który to komputer? W naszym prospekcie mamy ich dużo. M: Kosztuje 929 euro, twardy dysk ma 120 GB, procesor 3 GHz. V: Wszystko jasne. Komputer, którym jest pani zainteresowana, kosztuje teraz tylko 899 euro. A do czego ma on pani służyć? Mam na myśli..., będzie pani na nim tylko pracować, czy też może grać? M: Kupuję komputer oczywiście po to, aby ułatwił mi pracę. Ponadto potrzebuję go do surfowania w Internecie. Teraz jestem zdana na kafejki internetowe. Gier komputerowych (natomiast) nie lubię. V: Jeśli nie chce pani grać, mogę polecić pani inny komputer, który jest tańszy. Jego proce sor nie jest wprawdzie tak szybki, ale inne elementy są bardzo dobre i nowocz esne. Ponadto ten komputer jest sprzedawany razem z drukarką. Możemy także zainstalować program antywirusowy, żeby komputer działał bez zarzutu. M: Co o tym sądzisz, Karl? K: A jak duża jest pamięć RAM? V: Pamięć RAM ma 512 MB. K: Wystarczająco. Kupiłbym ten sprzęt. M: Więc dobrze. Mógłby pan nam...
Więcej słówek i zwrotów
das Betriebssystem – system operacyjny die Datei – zbiór danych die Daten vernichten – zniszczyć dane die Diskette – dyskietka die Grafikkarte – karta graficzna
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 179
das Kabel – kabel die Konsole – konsola das Kopieren – kopiowanie das Löschen - kasowanie der Monitor – monitor die TV-Karte – karta telewizyjna die Video-Karte – karta wideo
179 3.2.2010 15:28:14
I m C omputerladen
Jak to działa? Zdanie celowe – der Finalsatz Zdania celowe wprowadzane są przez spójnik damit (aby, żeby) i odpowiadają na pytanie zu welchem Zweck? Wozu? (w jakim celu? po co?). Np.:
– Wozu kaufst du dir den Computer? (Po co kupujesz sobie komputer?) – Ich kaufe mir den Computer, damit er meine Arbeit erleichtert. (Kupuję sobie komputer, aby ułatwił mi pracę.) – Zu welchem Zweck installierst du dieses Programm? (W jakim celu instalujesz ten program?) – Ich installiere dieses Programm, damit mein Computer reibungslos funktioniert. (Instaluję ten program, aby mój komputer funkcjonował bez zarzutu.)
W zdaniach celowych nie mogą wystąpić czasowniki modalne – sollen, wollen. Np.:
Monika geht ins Geschäft. Sie will sich ein neues Kleid kaufen. (Monika idzie do sklepu. Ona chce sobie kupić nową sukienkę.) Ale: Monika geht ins Geschäft, damit sie sich ein neues Kleid kauft. (Monika idzie do sklepu, aby kupić sobie nową sukienkę.) Frau Krause schickt ihre Kinder nach Bremen. Sie sollen dort studieren. (Pani Krause wysyła swoje dzieci do Bremy. One powinny tam studiować.) Ale: Frau Krause schickt ihre Kinder nach Bremen, damit sie dort studieren. (Pani Krause wysyła swoje dzieci do Bremy, aby one tam studiowały.)
180 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 180
3.2.2010 15:28:15
LEKTION 26
Po czasownikach bitten (prosić), wollen (chcieć), wünschen (życzyć/sobie) oraz po czasowniku ich möchte (chciałbym), itd. nie wolno używać spójnika damit. Zamiast niego w znaczeniu „żeby”, „aby” występuje spójnik dass. Zdania podrzędne występujące po w/w czasownikach odpowiadają na pytanie „co?” lub „o co?”. Np.:
– Was wünscht er sich? (Czego on sobie życzy?) – Er wünscht sich, dass wir ihn möglichst schnell besuchen. (On sobie życzy, żebyśmy go możliwie szybko odwiedzili.)
Zdania celowe należą do grupy zdań podrzędnych, orzeczenie występuje w nich na samym końcu zdania. Uwaga: W języku polskim w zdaniach celowych używamy czasu przeszłego. Np.:
Pan Hoffmann pracuje codziennie 12 godzin, aby jego dzieci mogły studiować. W języku niemieckim używa się czasu teraźniejszego. Herr Hoffmann arbeitet täglich zwölf Stunden, damit seine Kinder arbeiten können.
Konstrukcja bezokolicznikowa z „um...zu” – Infinitivkonstruktion mit „um...zu” Konstrukcja z „um...zu” jest równoważnikiem zdania celowego. „Um” tłumaczymy (podobnie jak „damit”) – „aby”, „żeby”. Konstrukcji z „um...zu” powinno się użyć, jeżeli w zdaniu nadrzędnym i pod rzędnym wystąpiłby ten sam podmiot. Np.:
onika geht ins Cafe, damit się eine Tasse Kaffee trinkt. (Monika M idzie do kawiarni, żeby wypić filiżankę kawy.) Wypowiedź ta będzie brzmieć lepiej, jeśli użyjemy konstrukcji bezokolicznikowej. Monika geht ins Cafe, um eine Tasse Kaffee zu trinken. (Monika idzie do kawiarni, żeby wypić filiżankę kawy.)
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 181
181 3.2.2010 15:28:16
I m C omputerladen
onika kauft einen Computer, damit się im Internet surfen kann. M (Monika kupuje komputer, aby móc surfować w Internecie.) Lepsza możliwość: Monika kauft einen Computer, um im Internet surfen zu können. (Monika kupuje komputer, aby móc surfować w Internecie.)
Jeżeli w konstrukcji bezokolicznikowej wystąpi czasownik modalny (przeważnie jest to können), to „zu” wystąpi między dwoma bezokolicznikami. (por. drugi przykład) W konstrukcjach z „um...zu”, podobnie jak w zdaniach z „damit”, nie wolno używać czasowników sollen i wollen. Konstrukcji z „um..zu” nie wolno użyć po czasownikach bitten (prosić), wollen (chcieć), wünschen (życzyć/sobie), ich möchte (chciałbym), itd. Po czasowniku „bitten” możliwa jest konstrukcja bezokolicznikowa bezspójnikowa. (por. lekcja 23)
ćwiczenia 1. D okończ rozpoczęte zdania wykorzystując w tym celu zdania z nawia sów. Zastosuj spójnik „damit” lub – tam gdzie to możliwe – konstrukcję z „um...zu”. Przykład: K arl fährt mit dem Taxi, ...........................................
(er will schnell zu Hause sein) Karl fährt mit dem Taxi, um schnell zu Hause zu sein.
a. Monika geht in den Computerladen, .......................................
........................................ (sie will den neuen Monitor kaufen)
b. Monika kauft den neuen Prozessor, ........................................
...................................... (ihr Computer soll schneller arbeiten)
182 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 182
3.2.2010 15:28:17
LEKTION 26
c. Karl geht ins Internet-Cafe, ...................................................
............................... (er möchte Monika eine E-Mail schicken)
d. Man installiert das Anti-Viren-Programm, .............................
.................................. (der Computer funktioniert reibungslos)
e. Ich brauche das neue Betriebssystem, .....................................
...................................................(ich kann schneller arbeiten)
f. Man sollte den größeren RAM-Speicher haben, .......................
...................................................... (man kann richtig spielen) 2. Wpisz „damit” lub „dass”.
a. Monika hat Karl gebeten, ............... er ihr hilft.
b. Ich muss ein neues Anti-Viren-Programm installieren,
............... mein Gerät besser funktioniert.
c. Sie wollte nicht, ............... wir sie am Samstag besuchen.
d. Rolf kauft sich einen Computer, ............... er seine Arbeit
e. Wir haben uns den modernsten Computer gekauft, ............... er
f. Monika möchte, ............... Karl sie anruft.
erleichtert.
uns sehr lange dient.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 183
183 3.2.2010 15:28:17
I m C omputerladen
3. Przekształć zdania z „weil” w zdania z „damit” lub (tam, gdzie to możliwe) w konstrukcję bezokolicznikową z „um...zu”.
Przykład: M onika geht in den Computerladen, weil sie einen
a. Ich brauche einen Computer, weil ich meine Arbeit erleichtern
Computer kaufen will. Monika geht in den Computerladen, um einen Computer zu kaufen.
will.
.........................................................................................
b. Wir fahren nach Friedrichshafen, weil wir dort Rolf treffen wol-
len.
.........................................................................................
c. Karl geht mit Monika in den Computerladen, weil er ihr beim
Einkauf helfen will.
............................................................................................
d. Monika geht ins Internet-Cafe, weil sie ihrer Freundin eine
E-Mail schicken will.
............................................................................................
e. Ich rufe meinen Vater an, weil ich ihm zum Geburtstag gratu-
lieren will.
............................................................................................
184 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 184
3.2.2010 15:28:18
LEKTION 26
4. Przetłumacz.
a. On potrzebuje komputera, aby móc szybciej pracować.
............................................................................................
b. Zainstalowaliśmy program antywirusowy, żeby państwa
urządzenie funkcjonowało bez zarzutu.
............................................................................................
c. Kupiłem nowy twardy dysk, żeby mój komputer pracował lepiej.
............................................................................................
d. Nie potrzebujesz większej pamięci RAM, aby móc surfować
w Internecie.
............................................................................................
Portale
Do najczęściej odwiedzanych niemieckojęzycznych portali internetowych należą: www.yahoo.de oraz www.aol.de. Warto też odwiedzać internetowe strony niemieckich stacji telewizyjnych oraz prasy. Np.: www.zdf.de czy www.spiegel.de. Klucz do ćwiczeń 1. a um den neuen Monitor zu kaufen. b damit ihr Computer schneller arbeitet. c um Monika eine E-Mail zu schicken. d damit der Computer reibungslos funktioniert. e um schneller arbeiten zu können. f um richtig spielen zu können. 2. a dass, b damit, c dass, d damit, e damit, f dass. 3. a Ich brauche einen Computer, damit er meine Arbeit erleichtert. b Wir fahren nach Friedrichshafen, um dort Rolf zu treffen. c Karl geht mit Monika in den Computerladen, um ihr beim Einkauf zu helfen. d Monika geht ins Internet-Cafe, um ihrer Freundin eine E-Mail zu schicken. e Ich rufe meinen Vater an, um ihm zum Geburtstag zu gratulieren. 4. a Er braucht einen Computer, um schneller arbeiten zu können. b Wir haben ein Anti-Viren-Programm installiert, damit Ihr Gerät reibungslos funktioniert. c Ich habe eine neue Festplatte gekauft, damit mein Computer besser arbeitet. d Du brauchst keinen größeren RAM-Speicher, um im Internet surfen zu können. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 185
185 3.2.2010 15:28:19
27. Beim Arzt 38
Karl: Monika, heute siehst du aber schlecht aus. Bist du
krank?
Monika: Ich fühle mich wirklich so, als ob ich krank wäre.
Ich vermute, dass ich mich vor drei Tagen beim Schwimmen erkältet habe. Aber ich nehme gleich etwas gegen Erkältung ein, und... Karl: Nein. Es ist zu spät, als dass ein Aspirin dir helfen könnte. Du musst zum Arzt. Ich rufe gleich Doktor Kühn an und frage ihn, wann er seine Sprechstunde hat... Monika: Guten Tag, Herr Doktor. der Arzt: Guten Tag. Bitte, nehmen Sie Platz. Was fehlt Ihnen? Monika: Seit drei Tagen habe ich Hustenanfälle, besonders
abends. Ich schwitze auch am ganzen Körper. Natürlich hab’ ich Schnupfen. der Arzt: Haben Sie auch Fieber? Monika: Bevor ich zu Ihnen gekommen bin, habe ich die Temperatur gemessen. Achtunddreißig Grad. der Arzt: Haben Sie vielleicht Brust- oder Rückenschmerzen? Monika: Ja, ich habe vergessen, es zu erwähnen. der Arzt: Es sieht so aus, als hätten Sie eine Bronchitis. Machen Sie bitte den Oberkörper frei. Ich muss Sie unter suchen... Atmen Sie bitte tief ein. Ja. Atem anhalten bitte. Danke. Alles klar. Es ist so, wie ich gesagt habe. Ich verschreibe Ihnen gleich ein Antibiotikum. Sie werden auch zehn Tage Bettruhe brauchen. Monika: Herr Doktor, ist das notwendig? Erst vor zwei Wochen habe ich mein Berufspraktikum begonnen und... der Arzt: Tut mir Leid. Sie sind jetzt viel zu geschwächt, als dass Sie arbeiten könnten. Also..., Sie bleiben zu Hause. Ich verschreibe Ihnen noch...
186 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 186
3.2.2010 15:28:20
LEKTION 27
Słownictwo
der Arzt – lekarz aussehen, er sieht aus – wyglądać sich erkälten – przeziębić się einnehmen, er nimmt ein – zażyć die Erkältung – przeziębienie die Sprechstunde – godziny przyjęć (u lekarza) Was fehlt Ihnen? – Co pani/ panu dolega? der Hustenanfall – atak kaszlu schwitzen – pocić się der Körper – ciało der Schnupfen – katar das Fieber – gorączka messen, er misst – mierzyć Brustschmerzen (l. mn.), Rückenschmerzen (l. mn.) – bóle klatki piersiowej, bóle pleców
erwähnen – wzmiankować, wspomnieć (o czymś) die Bronchitis – zapalenie oskrzeli Machen Sie den Oberkörper frei! – Proszę rozebrać się do pasa. untersuchen – zbadać tief einatmen – głęboko oddychać (den) Atem anhalten – wstrzymać oddech verschreiben – przepisać (lek) das Antibiotikum – antybiotyk (die) Bettruhe brauchen – konieczność leżenia w łóżku notwendig – niezbędny/a/e geschwächt – osłabiony/a/e
Tłumaczenie U lekarza. K: Monika, ależ ty dzisiaj źle wyglądasz. Jesteś chora? M: Rzeczywiście czuję się tak, jakbym była chora. Przypuszczam, że 3 dni temu zaziębiłam się podczas pływania. Ale wezmę zaraz coś na zaziębienie i... K: Nie. Jest już za póź no, żeby aspiryna mogła ci pomóc. Musisz (iść) do lekarza. Zadzwonię zaraz do doktora Kühna i spytam go, kiedy przyjmuje... < M: Dzień dobry panie dokto rze. a: Dzień dobry. Proszę usiąść. Co pani dolega? M: Od 3 dni mam ataki kasz lu, zwłaszcza wieczorami. Pocę się także na całym ciele. Oczywiście mam katar. a: Ma pani też gorączkę? M: Zanim do pana przyszłam, zmierzyłam temperaturę. 38 stopni. a: Ma pani może bóle klatki piersiowej i pleców? M: Tak, zapomnia łam o tym wspomnieć. a: Wygląda to tak, jakby miała pani zapalenie oskrzeli. Proszę rozebrać się do pasa. Muszę panią zbadać. Proszę głęboko oddychać. Tak. Proszę wstrzymać oddech. Dziękuję. Wszystko jasne. Jest tak, jak powie działem. Przepiszę pani zaraz antybiotyk. Będzie pani musiała też 10 dni pole żeć. M: Panie doktorze, czy to jest konieczne? Dopiero 2 tygodnie temu zaczęłam moją praktykę zawodową i... a: Przykro mi. Jest pani zbyt osłabiona, żeby mogła pani pracować. A więc..., zostaje pani w domu. Przepiszę pani jeszcze...
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 187
187 3.2.2010 15:28:21
B eim A rzt
Więcej słówek i zwrotów
die Augen/Nasen/ Ohrentropfen (l. mn.) – krople do oczu/nosa/uszu der Brechreiz – nudności die Grippe – grypa die Hals/Kopf/Zahnschmerzen (l. mn.) – bóle gardła/ głowy/zębów der Hustensaft – syrop przeciwkaszlowy
die Krankheit - choroba das Medikament – lekarstwo schmerzhaft – bolesny/a/e die Schmerztablette – tabletka przeciwbólowa sich verletzen – zranić się, skaleczyć się die Watte – wata die Wunde – rana
Jak to działa? Zdania porównawcze nierzeczywiste – irreale Vergleichssätze Zdania porównawcze nierzeczywiste wprowadzane są przez spójnik als ob lub als. Obie wersje tłumaczymy tak samo – jak gdyby. Po „als ob” stosuje się szyk końcowy (orzeczenie na końcu zdania), po „als” szyk przestawny (orzeczenie występuje bezpośrednio po spójniku). Np.:
I ch fühle mich so, als ob ich krank wäre. (Czuję się tak, jakbym była chora.) Ich fühle mich so, als wäre ich krank. (Czuję się tak, jakbym była chora.) Es sieht so aus, als ob Sie eine Bronchitis hätten. (Wygląda tak, jak gdyby miała pani zapalenie oskrzeli.) Es sieht so aus, als hätten Sie eine Bronchitis. (Wygląda tak, jak gdyby miała pani zapalenie oskrzeli.) Er sieht so aus, als ob er die ganze Nacht nicht geschlafen hätte. (On wygląda tak, jak gdyby nie spał przez całą noc.) Er sieht so aus, als hätte er die ganze Nacht nicht geschlafen. (On wygląda tak, jak gdyby nie spał przez całą noc.)
188 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 188
3.2.2010 15:28:22
LEKTION 27
Martin tut so, als ob das ganze Haus zu ihm gehören würde. (Martin postępuje tak, jak gdyby cały dom należał do niego.) Martin tut so, als würde das ganze Haus zu ihm gehören. (Martin postępuje tak, jak gdyby cały dom należał do niego.) Powyższe przykłady pokazują, że w zdaniach warunkowych nierzeczywistych konieczne jest użycie „Konjunktivu II”. Może też tu wystąpić tryb „Konditional I”. Należy pamiętać, że w zdaniu nadrzędnym występuje tryb oznajmujący (Indikativ). Por. też lekcje 16 i 17 odnośnie poprawnego użycia czasów w „Konjunktiv II” i zastosowania trybu „Konditional I”.
Zdania skutkowe nierzeczywiste – irreale Folgesätze Zdania skutkowe nierzeczywiste wprowadzane są przez spójnik als dass – „żeby” i występują zawsze po sformułowaniach typu: „jest za późno, żeby...”, „jest za wcześnie, żeby...”, „jest za drogi, żeby...” itd. Np.:
s ist zu spät, als dass ein Aspirin dir helfen könnte. (Jest za E późno, żeby aspiryna mogła ci pomóc.) Sie sind jetzt viel zu geschwächt, als dass Sie arbeiten könnten. (Jest pani zbyt osłabiona, żeby mogła pani pracować.) Es ist zu spät, als dass das Spiel noch Spaß machen würde. (Jest za późno, żeby gra sprawiała jeszcze przyjemność.) Es war zu spät, als dass das Spiel noch Spaß gemacht hätte. (Było za późno, żeby gra sprawiała jeszcze przyjemność.)
Zdania skutkowe nierzeczywiste wymagają, podobnie jak zdania porównawcze nierzeczywiste, użycia „Konjunktivu II” oraz trybu „Konditional I” na zasadach omówionych w lekcji 16 i 17. Trzeba też pamiętać, że w zdaniu nadrzędnym używamy trybu oznajmującego (Indikativ). Uwaga: Nie wolno pomylić spójników „damit” (por. lekcja 26) i „als dass”. Niebezpieczeństwo takie istnieje, gdyż w języku polskim oba spójniki tłumaczymy tak samo. Zupełnie inny natomiast jest kontekst ich użycia.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 189
189 3.2.2010 15:28:23
B eim A rzt
ćwiczenia 1. U twórz zdania porównawcze nierzeczywiste (ze spójnikiem „als ob”) wykorzystując słowa z nawiasów. Przykład: Karl spricht so gut Englisch, (er, ein Engländer, sein)
Karl spricht so gut Englisch, als ob er ein Engländer wäre.
a. Monika fühlt sich so, ............................................................
b. Es sieht so aus, ....................................................................
c. Rolf tut so, ...........................................................................
d. Wir sind hier so glücklich, ...................................................
(sie, krank, sein)
(du, Fieber, haben)
( der Computer, zu ihm, gehören)
(wir, zu Hause, sein) e. Karl tut so, .......................................................................... (er, Ski fahren, können)
2. Utwórz zdania porównawcze nierzeczywiste z ćwiczenia 1 używając teraz spójnika „als“.
a. ......................................
d. ...........................................
b. ......................................
e. ...........................................
c. ......................................
3. Wpisz „als ob” lub „als dass“.
a. Es ist zu spät, ...................... Rolf noch im Büro wäre.
b. Monika tut so, .................... sie das ganze Haus mieten möchte.
c. Es sieht so aus, .....................du gar nichts verstehen würdest.
190 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 190
3.2.2010 15:28:24
LEKTION 27
d. Du siehst so aus, ...................... du Zahnschmerzen hättest.
e. Ich bin viel zu geschwächt, .................. ich weiter schwimmen
f. Der Computer ist zu teuer, ................. wir ihn kaufen könnten.
g. Sie hat so ausgesehen, ..................... sie sich erkältet hätte.
könnte.
4. Przetłumacz.
a. Jest za późno, żeby doktor Kühn jeszcze pracował.
b. Wyglądasz tak, jakbyś długo nie spał. /uwaga: w zdaniu
c. Jest za wcześnie, żebyśmy musieli już wstawać.
d. Wygląda to tak, jakbyś nie chciał już z nami rozmawiać.
e. Jest za późno, żeby jedna tabletka przeciwbólowa mogła ci
........................................................................................ podrzędnym użyj „Konjunktiv Plusquamperfekt”/ .......................................................................................
........................................................................................ ........................................................................................
pomóc. .........................................................................................
Klucz do ćwiczeń 1. a als ob sie krank wäre. b als ob du Fieber hättest. c als ob der Computer zu ihm gehören würde. d als ob wir zu Hause wären. e als ob er Ski fahren könnte. 2. a Monika fühlt sich so, als wäre sie krank. b Es sieht so aus, als hättest du Fieber. c Rolf tut so, als würde der Computer zu ihm gehören. d Wir sind hier so glücklich, als wären wir zu Hause. e Karl tut so, als könnte er Ski fahren. 3. a als dass, b als ob, c als ob, d als ob, e als dass, f als dass, g als ob. 4. a Es ist zu spät, als dass Doktor Kühn noch arbeiten würde. b Du siehst so aus, als ob du lange nicht geschlafen hättest. (als hättest du lange nicht geschlafen) c Es ist zu früh, als dass wir schon aufstehen müssten. d Es sieht so aus, als ob du mit uns nicht mehr sprechen möchtest. (als möchtest du mit uns nicht mehr sprechen) e Es ist zu spät, als dass eine Schmerztablette dir helfen könnte. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 191
191 3.2.2010 15:28:24
28. Auf der Bank 39
der Angestellte: Bitte schön? Monika: Ich möchte bei Ihnen ein Konto eröffnen. der Angestellte: Bitte, nehmen Sie Platz. Füllen Sie bitte als
erstes dieses Formular aus. Dürfte ich inzwis chen Ihren Ausweis sehen? Monika: Hier bitte. der Angestellte: Danke. Sie kommen aus Polen. Studieren Sie bei uns? Monika: Nein, ich arbeite hier. der Angestellte: Ach so. Sie würden also jeden Monat eine ‹ber weisung bekommen, oder? Monika: Ja. der Angestellte: Innerhalb einer Woche erhalten Sie von unserer Bank die EC-Karte. Damit können Sie Ihr Geld aus dem Automaten bekommen. Monika: Kann ich auch mit der EC-Karte in Geschäften bezahlen? der Angestellte: Natürlich. Anstatt nach einem Geldautomaten zu suchen, können Sie Ihre Karte benutzen. Monika: Und wie hoch ist die Provision? der Angestellte: Sie können ruhig Einkäufe machen, ohne daran zu denken. Für bargeldlose Zahlungen erheben wir von unseren Kunden keine Gebühren. Monika: Schön. Ich hätte noch eine Frage. der Angestellte: Bitte, was möchten Sie wissen? Monika: Könnte ich von Ihnen auch eine Kreditkarte bekommen? der Angestellte: Selbstverständlich. Möchten Sie die Kreditkarte gleich beantragen? Monika: Wenn es möglich wäre. Manche Banken wol len keine Kreditkarten ausgeben, ohne die Zuverlässigkeit der Antragsteller zu prüfen. der Angestellte: Ich weiß, aber wir haben Vertrauen zu unseren Kunden. Monika: Das ist sehr nett von Ihnen. Könnten Sie mir noch sagen, ob...
192 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 192
3.2.2010 15:28:25
LEKTION 28
Słownictwo
die Bank – bank das Konto – konto eröffnen – otworzyć inzwischen – w międzyczasie die ‹berweisung – przelew, przekaz innerhalb + G – w ciągu, w obrębie erhalten, er erhält – otrzymać der Geldautomat – bankomat benutzen – wykorzystać, tu: użyć die Provision – prowizja bargeldlos – bezgotówkowy/a/e die Zahlung – płatność der Kunde – klient
die Gebühr erheben – pobierać opłatę die Kreditkarte – karta kredy towa selbstverständlich – oczywiste, oczywiście beantragen – wnioskować die Zuverlässigkeit – wiarygodność, niezawodność der Antragsteller – wnioskodawca das Vertrauen – zaufanie prüfen – sprawdzić, skontrolować Das ist nett von Ihnen. – To miłe z państwa/pani/pana strony.
Tłumaczenie W banku. a: Słucham panią. M: Chciałabym otworzyć u państwa konto. a: Proszę usiąść. Niech pani wypełni przede wszystkim ten formularz. Mógłbym w międzyczasie zobaczyć pani dowód osobisty? M: Proszę bardzo. a: Dziękuję. Pochodzi pani z Polski. Studiuje pani u nas? M: Nie, pracuję tutaj. a: Ach tak. Otrzymywałaby więc pani co miesiąc przelew, prawda? M: Tak. a: W ciągu tygodnia otrzyma pani od naszego banku kartę euroczekową. Przy jej pomocy może pani wypłacać swoje pieniądze z bankomatu. M: Czy mogę również tą kartą płacić w sklepach? a: Naturalnie. Zamiast szukać bankomatu, może pani użyć swojej karty. M: A jak wysoka jest prowizja? a: Może pani spokojnie robić zakupy, nie myśląc o tym. Za płatności bezgotówkowe nie pobieramy od naszych klientów żadnych opłat. M: Świetnie. Miałabym jeszcze pytanie. a: Proszę, co chciałaby pani wiedzieć? M: Mogłabym otrzymać od państwa kartę kredytową? a: Oczywiście. Chciałaby pani od razu wnioskować o wydanie karty? M: Gdyby było to możliwe. Niektóre banki nie chcą wydawać kart kredytowych bez sprawdzenia wiarygodności wnioskodawców. a: Wiem, ale my mamy zaufanie do naszych klientów. M: To bardzo miłe z państwa strony. Mógłby pan mi jeszcze powiedzieć, czy...
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 193
193 3.2.2010 15:28:26
A uf der B ank
Więcej słówek i zwrotów
auszahlen – wypłacać, wypłacić die Geheimnummer – kod PIN Geld umtauschen – wymieniać pieniądze Geld vom Konto abheben – podjąć pieniądze z konta der Geldschein – banknot im Voraus zahlen – płacić z góry
das Kleingeld – drobne die Münze – moneta Schulden machen – robić długi sparen – oszczędzać die Wechselstube – kantor wymiany die Zinsen (l. mn.) – odsetki
Jak to działa? onstrukcja bezokolicznikowa z „anstatt...zu” K – Infinitivkonstruktion mit „anstatt...zu” Konstrukcję bezokolicznikową z „anstatt...zu” – zamiast... tłumaczymy dosłownie na język polski. Wolno jej używać w odniesieniu do jednego podmiotu (por. konstrukcja z „um...zu”). Np.:
nstatt nach einem Geldautomaten zu suchen, können Sie Ihre A Karte benutzen. (Zamiast szukać bankomatu, może pani wykorzystać swoją kartę.)
r ist ins Kino gegangen, anstatt seinen kranken Vater zu E besuchen. (On poszedł do kina, zamiast odwiedzić swojego chorego ojca.)
Anstatt zu arbeiten, ist sie in den Park gegangen. (Zamiast pracować, poszła do parku.) „Anstatt” (zamiast) występuje czasami w skróconej wersji – „statt”. Nie wpływa to na znaczenie i zasady stosowania omawianej konstrukcji bezokolicznikowej.
194 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 194
3.2.2010 15:28:27
LEKTION 28
Konstrukcja bezokolicznikowa z „ohne...zu” – Infinitivkonstruktion mit „ohne...zu” Konstrukcję bezokolicznikową z „ohne...zu” tłumaczymy na język polski przy pomocy imiesłowów przysłówkowych (kończących się na „-ąc” oraz „-wszy”, „-łszy”) w połączeniu z przeczeniem. Podobnie jak konstrukcji z „anstatt... zu” wolno jej używać w odniesieniu do jednego podmiotu. W konstrukcji z „ohne...zu” nie można używać żadnych przeczeń („kein”, „nicht”, itd.). Np.:
ie können ruhig Einkäufe machen, ohne daran zu denken. S (Może pani spokojnie robić zakupy, nie myśląc o tym.)
anche Banken wollen keine Kreditkarten ausgeben, ohne die M Zuverlässigkeit der Antragsteller zu prüfen. (Niektóre banki nie chcą wydawać kart kredytowych, nie sprawdzając wiarygodności wnioskodawców.)
hne lange nachzudenken, hat er meinen Vorschlag angenommen. O (Nie zastanawiając się długo, przyjął moją propozycję.)
ćwiczenia
1. Z buduj konstrukcje z „anstatt...zu” wykorzystując wyrazy z nawiasów. Przykład:
Obwohl Karl krank ist, ist er heute wieder ins Büro gegangen, ........ ............................... (zum Arzt, gehen) Obwohl Karl krank ist, ist er heute wieder ins Büro gegangen, anstatt zum Arzt zu gehen.
a. Du solltest deine EC-Karte benutzen, ......................................
b. ..............................................., sollte sie ihren Vater besuchen.
(nach einem Geldautomaten, suchen) (jetzt, Einkäufe, machen)
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 195
195 3.2.2010 15:28:28
A uf der B ank
c. Es ist besser, im Voraus zu zahlen, ...............................................
d. Sie sollte Geld sparen, ........................................................ .
e. ........................................................, haben wir uns ein Taxi
................ (Schulden machen)
(ihr ganzes Gehalt, für die Kleidung, ausgeben)
bestellt. (mit dem Bus, fahren)
2. P rzekształć zdanie napisane kursywą w konstrukcję z „ohne...zu”. Przykład: „ Er hat im voraus gezahlt. Er hat nach den
Mietbedingungen nicht gefragt. Er hat im Voraus gezahlt, ohne nach den Mietbedingungen zu fragen.
a. M onika beantragt eine Kreditkarte. Sie fragt nicht, wie hoch
b. U nsere Bank gibt den Kunden die EC-Karten aus. Sie
c. I ch habe Karls Vorschlag angenommen. Ich habe darüber
d. D ie Bank gibt ihren Kunden die Kreditkarten aus. Sie prüft
e. M onika macht ruhig Einkäufe. Sie denkt nicht an die
die Provision ist. ............................................................................................
erhebt dafür keine Gebühren. ............................................................................................
nicht nachgedacht. ............................................................................................ die Zuverlässigkeit der Antragsteller nicht. ...........................................................................................
Provision. ............................................................................................
196 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 196
3.2.2010 15:28:29
LEKTION 28
3. Przetłumacz.
a. Może pan od razu złożyć wniosek o kartę kredytową.
...........................................................................................
b. Można żyć, nie robiąc długów.
...........................................................................................
c. Możesz spokojnie robić zakupy, nie myśląc o tym.
............................................................................................
d. Zamiast iść do banku, powinnaś zatelefonować.
...........................................................................................
e. Można kupić dobry komputer, nie wydając na to dużo pieniędzy.
............................................................................................
Schufa Holding AG
Bohaterka naszego dialogu trafiła do bardzo przyjaznego banku. W rzeczywistości nieomal wszystkie banki w Niemczech przed wydaniem karty kredytowej zasięgają informacji na temat wnioskodawcy w „Schufa Holding AG”. Jest to niemiecki odpowiednik naszego Biura Informacji Kredytowej. Klucz do ćwiczeń 1. a anstatt nach einem Geldautomaten zu suchen. b Anstatt jetzt Einkäufe zu machen, c anstatt Schulden zu machen. d anstatt ihr ganzes Gehalt für die Kleidung auszugeben. e Anstatt mit dem Bus zu fahren 2. a ohne zu fragen, b ohne dafür Gebühren zu erheben. c ohne darüber nachzudenken. d ohne die Zuverlässigkeit der Antragsteller zu prüfen. e ohne an die Provision zu denken 3. a Sie können die Kreditkarte gleich beantragen. b Man kann leben, ohne Schulden zu machen. c Du kannst ruhig Einkäufe machen, ohne daran zu denken. d Anstatt auf die Bank zu gehen, solltest du anrufen. e Man kann einen guten Computer kaufen, ohne dafür viel Geld auszugeben. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 197
197 3.2.2010 15:28:30
29. Im Park 40
Monika: Hallo, Karl. Karl: Hallo. Monika: Und wo hast du Rolf gelassen? Warum ist er nicht
gekommen?
Karl: Er ist in eine Werkstatt gefahren. Er muss sein Auto
reparieren lassen.
Monika: Er hätte früher sagen können, dass er heute keine Zeit
hat. Wir hätten einen anderen Termin vereinbaren können. Karl: Die Panne ist in letzter Minute passiert. Monika: Na gut, aber ich rufe ihn noch heute an und... Karl: Was willst du jetzt machen, nachdem du dein
Berufspraktikum absolviert hast?
Monika: Vor allem muss ich meine letzte Prüfung bestehen.
Gestern habe ich mit meinem Professor telefoniert. Er möchte, dass ich möglichst schnell zurückkehre und mein Examen ablege. Karl: Wann könntest du wieder nach Deutschland kommen? Monika: Das kann ich jetzt nicht beantworten, weil... Karl: Ich muss dir was sagen, Monika. Rolf hat mich darum gebeten. Seine Firma will im Herbst einen Juristen ein-stellen. Würdest du so ein Angebot annehmen? Monika: Ich habe nie geplant, im Ausland zu arbeiten. Das müsste ich mir gründlich überlegen. Karl: Du brauchst jetzt keine Entscheidung zu treffen, aber wenn ich an deiner Stelle wäre, dann... Karl:
nern?
Kannst du dich noch an unser erstes Treffen erin
Monika: Natürlich. Das war in Warschau. Mein Professor hat
mir gesagt, dass du bald nach Deutschland fährst, deshalb habe ich dich angesprochen. Karl: Ich freue mich sehr darüber, dass wir uns kennen gelernt haben. Nun, ich hätte einen Vorschlag. Hör mal zu...
198 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 198
3.2.2010 15:28:31
LEKTION 29
Słownictwo
die Werkstatt – warsztat die Panne – usterka, awaria in letzter Minute – w ostatniej chwili absolvieren – ukończyć szkołę, kurs bestehen – zdać, istnieć möglichst – możliwie zurückkehren – powrócić, wrócić ablegen – zdawać beantworten + A – odpowiedzieć na... der Jurist – prawnik einstellen – tu: zatrudnić
das Angebot – oferta annehmen, er nimmt an – przyjąć planen – planować gründlich – gruntownie, bardzo überlegen – przemyśleć dokładnie (die) Entscheidung treffen, er trifft – podjąć decyzję an deiner Stelle – na twoim miejscu sich erinnern an + A – przypominać, pamiętać o... ansprechen, er spricht an – zagadnąć
Tłumaczenie W parku. M: Cześć Karl. K: Cześć. M: A gdzie zostawiłeś Rolfa? Dlaczego nie przyszedł? K: Pojechał do warsztatu. Musi zlecić naprawę samochodu. M: Mógł by wcześniej powiedzieć, że nie ma dzisiaj czasu. Moglibyśmy uzgodnić inny termin. K: Awaria wydarzyła się w ostatniej chwili. M: No dobrze, ale jeszcze dzisiaj zadzwonię do niego i... < K: Co chcesz teraz robić, po ukończeniu stażu? M: Przede wszystkim muszę zdać ostatni egzamin. Wczoraj telefonowałam do mojego profesora. Chciałby, żebym możliwie szybko wróciła i zdawała egza min. K: Kiedy mogłabyś znowu być w Niemczech? M: Nie umiem teraz na to odpowiedzieć, bo... K: Muszę coś ci powiedzieć, Monika. Rolf mnie o to prosił. Jego firma chce jesienią zatrudnić prawnika. Przyjęłabyś taką ofertę? M: Nigdy nie planowałam pracować za granicą. Musiałabym to gruntownie przemyśleć. K: Nie musisz teraz podejmować decyzji, ale gdybym był na twoim miejscu, to... < K: Pamiętasz jeszcze nasze pierwsze spotkanie? M: Oczywiście. To było w Warszawie. Profesor powiedział mi, że wkrótce jedziesz do Niemiec, dlate go cię zagadnęłam. K: Bardzo się cieszę, że się poznaliśmy. I wiesz, miałbym pewną propozycję. Posłuchaj...
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 199
199 3.2.2010 15:28:32
I m P ark
Więcej słówek i zwrotów
der Bach – potok, strumień bergige/waldige Landschaft – krajobraz górski/lesisty eine weite Sicht auf + A – rozległy widok na... der Fluss -rzeka das Gras – trawa die Insel – wyspa
die Natur – przyroda die Parkbank – ławka parkowa der Pfad – ścieżka die Quelle – źródło der Rasen – trawnik der Teich – staw die Wiese – łąka
Jak to działa? Czasownik „lassen” – das Verb „lassen” Znaczenia czasownika „lassen”: ß zostawić Np.:
o hast du Rolf gelassen? (Gdzie zostawiłeś Rolfa?) W Sie hat ihre Handtasche im Geschäft gelassen. (Ona zostawiła swoją torebkę w sklepie.) Lass sie in Ruhe! (Zostaw ją w spokoju!)
zlecić wykonanie czegoś Np.: ß
olf lässt sein Auto reparieren. (Rolf zleca naprawienie swego R samochodu.) Sie ließ sich ein Kleid machen. (Ona zleciła uszycie sobie sukienki.) Er lässt sich das Frühstück ans Bett bringen. (On zleca przynie sienie śniadania do łóżka.)
pozwolić Np.: ß
olf lässt seinen Sohn ins kino gehen. (Rolf pozwala swojemu R synowi iść do kina.) Ich ließ Monika mein Auto benutzen. (Pozwoliłem Monice skorzystać z mojego samochodu.) Die Eltern lassen ihre Tochter nach Deutschland fahren. (Rodzice pozwalają swojej córce jechać do Niemiec.)
200 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 200
3.2.2010 15:28:33
LEKTION 29
kazać Np.: ß
er Chef lässt mich zu ihm kommen. (Szef każe mi przyjść do D siebie.) Ich lasse ihn mein Auto waschen. (Każę mu umyć mój samochód.) Der Lehrer lässt den Schüler an die Tafel kommen. (Nauczyciel każe uczniowi przyjść do tablicy.)
Uwaga: czasownik „lassen” wymaga zastosowania w dwóch ostatnich znaczeniach biernika (Akkusativu).
C zas Perfekt i Plusquamperfekt z czasownikami modalnymi lub czasownikiem „lassen” i innym czasownikiem Czasowniki modalne oraz „lassen” tworzą czas Perfekt i Plusquamperfekt regularnie, jeżeli występują w zdaniu samodzielnie. Np.:
r hat gut Deutsch gekonnt. (On znał /dosł. potrafił/ dobrze E niemiecki.) Ich habe das Fenster offen gelassen. (Zostawiłem otwarte okno.) Wir hatten nicht gemusst. (Nie musieliśmy.)
Jeśli czasowniki modalne lub „lassen” wystąpią w zdaniu w towarzystwie innego czasownika, tworzą one wówczas czas Perfekt lub Plusquamperfekt nieregularnie – zamiast formy Partizip Perfekt pojawia się bezokolicznik (Infinitiv). Np.:
Wir hätten einen anderen Termin vereinbaren können. (Moglibyśmy uzgodnić inny termin.) Ich habe meine Handtasche im Souvenirladen liegen lassen. (Zostawiłam moją torebkę /dosł. leżącą/ w sklepie z pamiątkami.) Por. dialog lekcja 10. Er hätte länger arbeiten müssen. (On musiałby pracować dłużej.)
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 201
201 3.2.2010 15:28:34
I m P ark
Zasada, którą ilustrują powyższe przykłady, obejmuje oba tryby, tj. „Indikativ” i „Konjunktiv”. Uwaga: W taki sam sposób jak czasowniki modalne i „lassen” zachowują się jeszcze sehen (patrzeć, widzieć) i hören (słuchać, słyszeć). Np.: Er hat den Chef kommen sehen. (On widział przychodzącego
szefa.) Ich habe Monika singen hören. (Słyszałem, jak Monika śpiewa.)
ćwiczenia 1. W pisz czasownik „lassen” we właściwej formie czasu teraźniejszego i zdecyduj, jakie ma on w danym zdaniu znaczenie. Wybór potwierdź wpisując cyfrę: „zostawić” – 1, „zlecić” – 2, „pozwolić” – 3, „kazać” – 4.
a. Monika .............. ihr Handy reparieren. b. Ich .............. die Fenster offen. c. Warum .............. du deinen Reisepass auf dem Tisch liegen? d. Rolf .............. seinen Buchhalter ins Büro kommen. e. Wir .............. unsere Kinder nach Deutschland fahren.
2. Napisz zdania z ćwiczenia 1 (a, b, c, d, e) w czasie Perfekt. 3. Napisz poniższe zdania w Konjunktiv Plusquamperfekt.
a. Wir müssen einen anderen Termin vereinbaren.
............................................................................................ b. Er sollte früher kommen. ............................................................................................ c. Ich kann so ein Angebot nicht annehmen. ............................................................................................ d. Ich lasse nirgendwo meine Brieftasche. ............................................................................................
202 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 202
3.2.2010 15:28:35
LEKTION 29
e. Das müsste ich mir gründlich überlegen.
f. Ich könnte ganz gut Deutsch.
............................................................................................
............................................................................................
4. Przetłumacz.
a. Nie moglibyśmy jej zatrudnić. (Konj. Plusquamperf.)
b. Pozwolisz mu iść z nią do kina?
c. Rolf musi zlecić naprawę swojego komputera.
d. Musiałbyś wtedy wcześniej przyjść. (Konj. Plusquamperf.)
e. Nie przypominam sobie naszego pierwszego spotkania.
............................................................................................ ............................................................................................
............................................................................................
............................................................................................
............................................................................................
Wannsee
Będąc w Berlinie późną wiosną lub latem warto wybrać się kolejką miejską (S-Bahn) do Zehlendorf nad urocze jeziorko o nazwie Wannsee. Jest to miejsce wypoczynku wielu berlińczyków i turystów. Można tam wypocząć od zgiełku wielkiego miasta, nie tracąc przy tym zbyt wiele czasu na dojazd. Klucz do ćwiczeń 1. a lässt (2), b lasse (1), c lässt (1), d lässt (4), e lassen (3) 2. a Monika hat ihr Handy reparieren lassen. b Ich habe die Fenster offen gelassen. c Warum hast du deinen Reisepass auf dem Tisch liegen lassen? d Rolf hat seinen Buchhalter ins Büro kommen lassen. e Wir haben unsere Kinder nach Deutschland fahren lassen. 3. a Wir hätten einen anderen Termin vereinbaren müssen. b Er hätte früher kommen sollen. c Ich hätte so ein Angebot nicht annehmen können. d Ich hätte nirgendwo meine Brieftasche gelassen. e Das hätte ich mir gründlich überlegen müssen. f Ich hätte ganz gut Deutsch gekonnt. 4. a Wir hätten sie nicht einstellen können. b Lässt du ihn mit ihr ins Kino gehen? c Rolf muss seinen Computer reparieren lassen. d Du hättest früher kommen müssen. e Ich erinnere mich nicht an unser erstes Treffen. www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 203
203 3.2.2010 15:28:36
30. Sprawdź się! 41
1. Rozumienie ze słuchu Po wysłuchaniu dialogów zdecyduj, które zdania są prawdziwe (richtig – R), a które fałszywe (falsch – F). Dialog 1 A. Die Wohnung liegt in der Innenstadt. B. Monika müsste zur nächsten U-Bahnstation ungefähr zwanzig
Minuten gehen.
C. I n der Küche gibt es auch eine Mikrowelle. Dialog 2 A. Monika kauft den Computer mit einem Drucker. B. Monika muss auch einen Monitor kaufen. C. Man hat ein Anti-Viren-Programm installiert. Dialog 3 A. Monika fühlt sich ganz gut. B. Monika hat noch hohes Fieber. C. Monika hat schon ihr Antibiotikum eingenommen. Dialog 4 A. Monika braucht nicht auf die Kreditkarte zu warten. Die Bank
kann sie sofort ausgeben.
B. D ie Kreditkarte kann nicht nur in Geschäften benutzt werden. C. F ür bargeldlose Zahlungen erhebt die Bank eine Gebühr. Dialog 5 A. Rolf kann seinen Computer selbst reparieren. B. Monika muss kein Examen mehr ablegen. C. Rolf braucht den Computer für seine Arbeit.
204 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 204
3.2.2010 15:28:37
LEKTION 30
2. Test
1. Sie können danach den Hausmeister fragen, ............... in
2. Die Wohnung, .......... Sie mieten wollen, liegt in der
3. Der Drucker, ........... ich erst vor zwei Tagen gekauft habe, ist
4. Frau Krause, ............... Kinder mit Monika studieren, wohnt
5. Herr Schneider, mit .............. ich drei Jahre gearbeitet habe,
6. Karl bittet Monika, ............ sie ihm beim Umzug hilft.
7. Monika hat den Computer gekauft, .............. er ihr die Arbeit
demselben Haus wohnt. a. die b. den c. der d. das
Innenstadt. a. der b. die c. den d. das
schon kaputt. a. dem b. den c. der d. die
jetzt in Essen. a. deren b. die c. dessen d. der
ist gestern entlassen worden. a. der b. denen c. dem d. den
a. damit b. als dass c. wenn d. dass
erleichtert. a. damit b. als dass c.dass d. denn
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 205
205 3.2.2010 15:28:38
sprawdź się !
8. Karl geht ins Internet-Cafe, ................ Monika eine E-Mail
......................... . a. um...zu schicken b. um...schicken c. damit...zu schicken d. damit...schicken
9. Es ist zu spät, ................... Karl noch im Büro wäre.
10. Monika sieht so aus, ................... hätte sie die ganze Nacht
11. Ich fühle mich bei Ihnen so gut, .............. ich bei mir
12. Rolf ist viel zu geschwächt, ................er noch spielen könnte.
13. Wir wünschen uns, ................. er uns nicht mehr besucht.
14. Wir haben schnell das Museum gefunden, ............. nach dem
15. Ich habe meinen Reisepass auf dem Tisch liegen ............. .
a. als dass b. damit c. als ob d. als
nicht geschlafen. a. als dass b. damit c. als ob d. als
zu Hause wäre. a. als dass b. damit c. als ob d. als
a. als dass b. damit c. als ob d. als
a. als dass b. dass c. damit d. weil
Weg zu fragen. a. um b. — c. ohne d. als
a. lassen b. gelassen c. zu lassen d. —
206 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 206
3.2.2010 15:28:39
LEKTION 30
3. Krzyżówka 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1. Po niemiecku „lokator” 2. Zaimek „die” w Genitivie 3. Monika geht auf die Bank, weil sie ein ........... eröffnen möchte. 4. Ich erhalte, du ................. 5. Po niemiecku „w obrębie, w ciągu” 6. Wenn man krank ist, sollte man zum .............. gehen. 7. Zdania celowe z „damit“ mogą być niekiedy zastąpione konstrukcją
„............. zu”
8. Inaczej „Examen” 9. Partizip Perfekt czasownika „bringen”
Klucz do ćwiczeń 1. Rozumienie ze słuchu. dialog 1 – A – F, B – F, C – R; dialog 2 – A – R, B – F, C – R; dialog 3 – A – R, B – F, C – F; dialog 4 – A – F, B – R, C – F; dialog 5 – A – F, B – F, C – R 2. Test. 1 – c, 2 – b, 3 – b, 4 – a, 5 – c, 6 – d, 7 – a, 8 – a, 9 – a, 10 – d, 11 – c, 12 – a, 13 – b, 14 – c, 15 –a 3. Krzyżówka. hasło: erkńltung (MiEter, deRen, Konto, erhńltst, innerhaLb, ArzT, Um, PrüfuNg, Gebracht www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 207
207 3.2.2010 15:28:40
Czasowniki z przyimkami abhängen von – zależeć od Angst haben vor + D – bać się czegoś ankommen in + D – przybyć do antworten auf + A – odpowiadać na arbeiten an + D – pracować nad aufhören mit – przestać, skończyć z aufpassen auf + A – uważać na aufregen sich über + A – denerwować się (z powodu) beginnen mit – zacząć od bestehen aus – składać się z bitten um – prosić o danken für – dziękować za denken an + A – myśleć o denken über + A – sądzić (coś) o czymś diskutieren über + A – dyskutować o einladen in + A – zapraszać do einladen zu – zapraszać na entscheiden sich für – decydować się na erinnern sich an + A – przypominać sobie erkranken an + D – zachorować na erkundigen sich nach – dowiadywać się o erzählen von – opowiadać o fragen nach – pytać o freuen sich auf + A – cieszyć się na
freuen sich über + A – cieszyć się z gehören zu – należeć do glauben an + A – wierzyć w gratulieren zu – gratulować z okazji halten für – uważać za helfen bei – pomagać w hoffen auf + A – mieć nadzieję na hören von – słyszeć o informieren über + A – informować o interessieren sich für – interesować się irren sich in + D – pomylić się w nachdenken über + A – zastanawiać się nad schreiben an + A – pisać do sprechen über + A – rozmawiać o sterben an + D – umrzeć na suchen nach – poszukiwać teilnehmen an + D – brać udział w telefonieren mit – rozmawiać przez telefon z überzeugen von – przekonać o unterhalten sich über + A – rozmawiać o... verabschieden sich von – pożegnać się z... vorbeigehen an + D – przechodzić obok vorbereiten sich auf + A – przygotować się na warten auf + A – czekać na
208 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 208
3.2.2010 15:28:41
Czasowniki mocne i nieregularne
LEKCJA
beginnen (zaczynać) bekommen (otrzymać) beschließen (postanowić) beschreiben (opisać) bestehen (istnieć, zdać) bewerben sich er bewirbt sich (ubiegać się) biegen (skręcać) bieten (oferować) bitten (prosić) bleiben (zostawać) brechen (łamać) er bricht bringen (przynieść) denken (myśleć) dürfen er darf (mieć pozwolenie) empfangen er empfängt (przyjmować) entkommen (ujść, uciec) entlassen (zwolnić) er entlässt entreißen (wyrwać) entscheiden (decydować) essen (jeść) er isst fahren (jechać) er fährt fallen (upaść) er fällt fangen (łapać) er fängt finden (znajdować) fliegen (latać) geben (dawać) er gibt gefallen (podobać się) er gefällt gehen (iść) gelingen (udać się)
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 209
14
begann bekam beschloss
begonnen bekommen beschlossen
beschrieb bestand
beschrieben bestanden
bewarb
beworben
bog bot bat blieb brach brachte dachte durfte
gebogen (s) geboten gebeten geblieben (s) gebrochen gebracht gedacht gedurft
empfing
empfangen
entkam
entkommen (s)
entließ entriss entschied
entlassen entrissen entschieden
aß fuhr fiel fing fand flog gab gefiel ging gelang
gegessen gefahren (s) gefallen (s) gefangen gefunden geflogen (s) gegeben gefallen gegangen (s) gelungen (s)
209 3.2.2010 15:28:41
CZASOWNIKI MOCNE I NIEREGULARNE
gelten (obowiązywać, er gilt mieć ważność, uchodzić za...) gewinnen (wygrać) greifen (sięgać) haben (mieć) er hat halten (trzymać) er hält hängen (wisieć) heben (podnosić) heißen (nazywać się) helfen (pomagać) er hilft hinterlassen (zostawić) er hinterlässt kennen (znać) kommen (przychodzić) können (móc, potrafić) er kann laden (ładować) er lädt lassen (kazać, er lässt pozwolić, zostawiać) laufen (biec) er läuft leiden (cierpieć) leihen (pożyczać) lesen (czytać) er liest liegen (leżeć) lügen (kłamać) messen (mierzyć) er misst mögen (lubić) er mag müssen (musieć) er muss nehmen (brać) er nimmt raten (radzić) er rät reißen (rwać, drzeć) riechen (pachnieć, wąchać) rufen (wołać) scheinen (świecić, wydawać się) schießen (strzelać) schlafen (spać) er schläft schlagen (bić, uderzać) er schlägt schließen (zamykać) schneiden (ciąć, kroić) schreiben (pisać)
galt
gegolten
gewann griff hatte hielt hing hob hieß half hinterließ kannte kam konnte lud ließ
gewonnen gegriffen gehabt gehalten gehangen gehoben geheißen geholfen hinterlassen gekannt gekommen (s) gekonnt geladen gelassen
lief litt lieh las lag log maß mochte musste nahm riet riss roch
gelaufen (s) gelitten geliehen gelesen gelegen gelogen gemessen gemocht gemusst genommen geraten gerissen gerochen
rief schien
gerufen geschienen
schoss schlief schlug schloss schnitt schrieb
geschossen geschlafen geschlagen geschlossen geschnitten geschrieben
210 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 210
3.2.2010 15:28:42
CZASOWNIKI MOCNE I NIEREGULARNE
schwimmen (pływać) schwamm sehen (widzieć) er sieht sah sein (być) er ist war singen (śpiewać) sang sitzen (siedzieć) saß sollen (mieć er soll sollte powinność) sprechen (rozmawiać) er spricht sprach stehen (stać) stand stehlen (kraść) er stiehlt stahl sterben (umierać) er stirbt starb streichen (pomalować, strich posmarować, skreślać) streiten (kłócić się) stritt tragen (nosić) er trägt trug treffen (spotykać) er trifft traf trinken (pić) trank tun (czynić) er tut tat überwinden überwand (przezwyciężyć) unterhalten sich er unterhält unterhielt (rozmawiać) verbinden (połączyć) verband verbringen verbrachte (spędzać czas) vergessen (zapomnieć) er vergisst vergaß vergleichen (porównać) verglichen verlieren (zgubić, verlor stracić, przegrać) verschlafen (zaspać) er verschläft verschlief verschwinden (znikać) verschwand versprechen (obiecać) er verspricht versprach wachsen (rosnąć) er wächst wuchs waschen (myć, prać) er wäscht wusch werben (reklamować) er wirbt warb werden (stawać się) er wird wurde werfen (rzucać) er wirft warf wissen (wiedzieć) er weiß wusste wollen (chcieć) er will wollte ziehen (ciągnąć) zog zwingen (zmuszać) zwang
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 211
geschwommen (s) gesehen gewesen (s) gesungen gesessen gesollt gesprochen gestanden gestohlen gestorben (s) gestrichen gestritten getragen getroffen getrunken getan überwunden unterhalten verbunden verbracht vergessen verglich verloren verschlafen verschwunden (s) versprochen gewachsen (s) gewaschen geworben geworden (s) geworfen gewusst gewollt gezogen gezwungen
211 3.2.2010 15:28:43
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 212
3.2.2010 15:28:43
Najważniejsze zwroty
Die Unterkunft UNIT X
Jedzenie Die wichtigsten Wendungen
Zakwaterowanie Reise und Besichtigung
Das Essen
NIEMIECKI Rozmówki polsko-niemieckie Die wichtigsten Wendungen Zakwaterowanie
Das Essen Jedzenie
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 213
Das Essen
Zakwaterowanie Die Unterkunft
213
3.2.2010 15:28:44
Wstęp
SŁOWNICZEK
yyyyyyy yyyyyyyy
Rozmówki polsko-niemieckie Publikacja Wydawnictwa Lingo ułatwi Ci porozumiewanie się w języku niemieckim w każdych okolicznościach. Korzysta się z niej bardzo prosto, a jej zawartość jest w stu procentach aktualna, nowoczesna i sprawdzona w praktyce. Część główna to rozmówki podzielone na dwanaście rozdziałów tematycznych. Każdy z dwunastu rozdziałów rozmówek dzieli się na trzy części. n Powiedz to – zawiera to, co najważniejsze w rozmówkach, czyli wybór najpotrzebniejszych zwrotów. Ułożone są one w porządku rzeczowym – wystarczy znaleźć ten, który pasuje do Twojej sytuacji i już wiesz, co powiedzieć. Przyjdzie Ci to tym łatwiej, że wszystkie zwroty zostały nagrane na płycie CD. nP orozmawiaj – to krótkie, z życia wzięte dialogi, ilustrujące przykładowe użycie zwrotów i wyrażeń zawartych w części „Powiedz to”. Tak mówią współcześni Niemcy, bez obaw możesz po nich powtarzać. n Słówka – to starannie wybrane, najczęściej używane i najważniejsze dla danego tematu słownictwo. W celu ułatwienia szybkiego znalezienia potrzebnego słówka zostały one umieszczone na końcu każdego z rozdziałów tematycznych w porządku alfabetycznym.
Z życzeniami samych miłych konwersacji Zespół autorów i redaktorów Lingo wraz z zaprzyjaźnionymi Niemkami i Niemcami
214 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 214
3.2.2010 15:28:45
Wymowa
y y yS y yŁyOy Wy N y yI yCyZyEyK y
W języku niemieckim istnieją głoski, bądź ich grupy, których wymowę należy bliżej poznać, ponieważ różni się ona od wymowy polskiej. n
Samogłoski z przegłosem tzw. „umlautem”:
ä – wymawiamy jak polskie e, np. Getränk (getrenk); ö – wymawiamy pomiędzy o a e, np. Lösung (loesung); ü – wymawiamy pomiędzy i a u, np. Bücher (biucher). n
Inne głoski lub ich grupy:
au – wymawiamy jak ał, np. Auto (ałto); ai, ei – wymawiamy jak aj, np. Arbeit (arbajt); eu, äu – wymawiamy jak oj, np. neu (noj); ie – wymawiamy jako długie i, np. viel (vi:l); c – występuje w słowach obcego pochodzenia, wymawiamy jak w języku, z którego pochodzi słowo np. Cafe (kafe); ch – po samogłoskach a, o, u wymawiamy jak po polsku np. Nacht (nacht); ch – po: i, ä, e, ö, ü wymawiamy miękko np. ich (iś); chs – wymawiamy jak ks, np. wechseln (wekseln); g – na końcu wyrazu traci wygłos np. Zug (cuk); g – poprzedzone samogłoską i staje się miękkie np. billig (bilich); h – na początku wyrazu wymawiamy bezdzwięcznie np. Hund (hund); h – w środku wyrazu, po samogłoskach, nazywane jest „h niemym” i służy do wydłużenia samogłoski np. Stuhl (sztu:l); h – po e, i brzmi jak j, np. gehen (gejen); qu – wymawiamy jak kw, np. Quelle (kwele); s – na początku wyrazu wymawiamy przed samogłoska jak z , np. Sand (zant); s – przed p, t, wymawiamy jak sz, np. sparen (szparen); s – w połączeniu z ch wymawiamy jak sz, np. Schule (szule); ss – wymawiamy jak pojedyncze s, np. hassen (hasen); ß – wymawiamy jak s, np. weiß (wajs); tsch – wymawiamy jak cz, np. deutsch (dojcz); tz – wymawiamy jak c, np. jetzt (ject); v – wymawiamy jak f, np. Vater (fater); v – w słowach obcego pochodzenia wymawiamy jak w, np. Klavier (klawir); x – wymawiamy jak ks, np.flexibel (fleksibel); z – zawsze wymawiamy jak c, np. Zitrone (citrone).
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 215
215 3.2.2010 15:28:46
1. Najważniejsze zwroty Die wichtigsten Wendungen 42
1.1 Powiedz to n Pozdrowienia i zwroty grzecznościowe Begrüßungen und Höflichkeitsausdrücke Dzień dobry Dzień dobry (rano) Dzień dobry (dosłownie „Szczęść Boże”, używane na południu Niemiec) Cześć Dobry wieczór Dobranoc Do widzenia Do jutra Cześć (na do widzenia) Cześć, na razie! Do zobaczenia wkrótce Szczęśliwej podróży Dziękuję Przepraszam Słucham?
Guten Tag Guten Morgen Grüß Gott Hallo Guten Abend Gute Nacht Auf Wiedersehen Bis morgen Tschüs Bis bald! Bis gleich Gute Reise Danke Entschuldigung/Verzeihung Bitte?
n I nformowanie i wyrażanie opinii Informierung und Beurteilung Nazywam się... Jestem cudzoziemcem. Przybywam z... Niestety nie mówię po... Czy mówi pan/pani po nie- miecku/angielsku/francusku? Nic nie szkodzi! Bardzo mi miło. Dziękuję za informację. Bardzo chętnie. Czy mogę przedstawić
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 216
Ich heiße... Ich bin Ausländer. Ich komme aus... Leider spreche ich nicht... Sprechen Sie Deutsch/ Englisch/Französich? Das macht nichts! Sehr angenehm. Danke für die Auskunft. Sehr gern. Darf ich vorstellen:
3.2.2010 15:28:47
pana/panią... Zgubiłem/łam się. Zgubiłem/łam... Szukam... To pilne. Przykro mi...
Herr/Frau... Ich habe mich verirrt. Ich habe... verloren. Ich suche... Es ist dringend. Tut mir leid...
1.1
DIE WICHTIGSTEN WENDUNGEN
n Podstawowe pytania Grundfragen Jak się pan/pani nazywa? Wie heißen Sie? Jak masz na imię? Wie ist dein Vorname? Skąd pan/pani pochodzi? Woher kommen Sie? Jak się pan/pani ma? Wie geht es Ihnen? Jak ci leci? Wie geht es dir? Jak dojdę do...? Wie komme ich...? Dlaczego nie? Warum nicht? Która godzina? Wie spät ist es? O której godzinie...? Um wie viel Uhr...? Gdzie jest/znajduje się...? Wo befindet sich...? Dokąd pan/pani jedzie? Wohin fahren Sie? Kto to jest? Wer ist das? Kim pan/pani jest (z zawodu)? Was sind Sie (von Beruf)? Czyj/a/e? Wessen? Komu? Wem? Kogo? Wen? Jak? Wie? Który, która, które? Welcher?, Welche?, Welches? Jak daleko? Wie weit? Jak często? Wie oft? Jak długo? Wie lange? Jak długo muszę czekać? Wie lange muss ich warten? Ile to kosztuje? Wie viel kostet das?
n Prośba Bitte Proszę Bitte Czy mogę pana/panią o coś poprosić? Darf ich Sie um etwas bitten? Mam do pana/pani ogromną prośbę. Ich habe eine Bitte an Sie.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 217
217 3.2.2010 15:28:49
najwa ż niejsze zwrot y
Proszę mi pokazać... (drogę do...) Zeigen sie mir bitte... (den Weg zu...) Może mi pan/pani pomóc? Könnten Sie mir helfen? Proszę mi przynieść... Bringen Sie mir... Proszę tego nie robić. Bitte unterlassen Sie/unterlass das. Czy mógłby mi pan/pani Könnten Sie mir sagen...? powiedzieć...? Chciałbym pójść do toalety. Ich möchte auf die Toilette gehen.
n Zaprzeczenie, odmowa Verneinung, Absage Nie Nein Wykluczone. Es ist ausgeschlossen. To niemożliwe. Das ist unmöglich. Jest pan/pani w błędzie. Sie sind im Irrtum. Nie trzeba. Man braucht nicht. Es ist nicht nötig. Bardzo mi przykro, lecz Es tut mir leid, aber ich muszę odmówić. muss absagen. Proszę zostawić mnie Lassen Sie mich in Ruhe. w spokoju. Wypraszam sobie coś takiego! Das verbitte ich mir!
n Zadowolenie i uznanie Freude und Beifall Bardzo mi przyjemnie. Jestem bardzo zadowolony. To nadzwyczajne. To bardzo uprzejmie z pana/ pani strony.
Es freut mich sehr. Ich bin sehr zufrieden. Das ist ausgezeichnet. Das ist sehr freundlich von Ihnen.
n Określenia Bestimmungen blisko ≠ daleko ciężki ≠ lekki często ≠ rzadko dobry ≠ zły drogi ≠ tani duży ≠ mały gorący ≠ zimny lepszy ≠ gorszy
nah ≠ weit schwer ≠ leicht oft ≠ selten gut ≠ schlecht teuer ≠ billig groß ≠ klein heiß ≠ kalt besser ≠ schlechter
218 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 218
3.2.2010 15:28:50
ładny ≠ brzydki łatwy ≠ trudny na górze ≠ na dole następny ≠ ostatni otwarty ≠ zamknięty pełny ≠ pusty prawdziwy ≠ fałszywy stary ≠ młody stary ≠ nowy szybki ≠ wolny tutaj ≠ tam wcześnie ≠ późno wolny ≠ zajęty
schön ≠ hässlich leicht ≠ schwierig oben ≠ unten nächste ≠ letzte offen ≠ geschlossen voll ≠ leer richtig ≠ falsch alt ≠ jung alt ≠ neu schnell ≠ langsam hier ≠ dort früh ≠ spät frei ≠ besetzt
1.1
DIE WICHTIGSTEN WENDUNGEN
nW yrażenia potoczne Umgangssprachliche Ausdrücke Ani trochę Bzdura Coś w tym stylu. Enerdowiec (z ironią) Forsa Gliny Kompan do kieliszka Kurczę, cholera! Może być. Nie żartuj! On jest pijany. Super Świetny! Mieszkaniec Niemiec zachodnich (z ironią) Zamieniam się w słuch. Żartujesz!
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 219
Keine Spur Quatsch So was in die Richtung. Ossi Kohle Bulle Saufbruder Mist! Es geht. Mach keine Witze! Er ist blau. Super, geil Toll! Wessi Ich bin ganz Ohr. Du spinnst!
219 3.2.2010 15:28:51
2. Podróż i zwiedzanie Reise und Besichtigung
P odr ó ż i zwiedzanie
43
2.1 Powiedz to n Samolotem Mit dem Flugzeug
Proszę na lotnisko. Zum Flughafen bitte. Gdzie tutaj jest informacja? Wo ist hier die Auskunftsstelle/ Information? Proszę bilet „otwarty”. Bitte ein geltungsfristloses Ticket. Lot jest odwołany. Der Flug ist ausgefallen. Kiedy mam się zgłosić do odprawy? Wann muss ich einchecken? Proszę otworzyć walizkę. Öffnen Sie bitte Ihren Koffer. Proszę wyjąć wszystkie Nehmen Sie bitte alle elementy metalowe. Gegenstände aus Metall heraus. Mam tylko bagaż podręczny. Ich habe nur Handgepäck. Czy lądujemy planowo? Landen wir planmäßig? Samolot właśnie ląduje/ startuje. Das Flugzeug landet/ startet bereits. Kiedy odlatuje samolot do...? Wann fliegt das Flugzeug nach...? Jak długo trwa lot? Wie lange dauert der Flug nach...? Jak długo ważny jest bilet? Wie lange ist das Flugticket gültig? Samolot startuje/ląduje o... Das Flugzeug startet/ landet um... Na jakiej wysokości lecimy? In welcher Höhe fliegen wir? Lecimy na wysokości... Unsere Flughöhe beträgt... z prędkością... Meter bei einer Geschwindigkeit von... Kilometer pro Stunde. Zarezerwowałem miejsce Ich habe einen Platz in w klasie turystycznej na lot der Touristenklasse für 434 do Monachium. den Flug Nummer 434 nach München gebucht. Właśnie zszedłem z pokładu Ich bin gerade von Bord samolotu. des Flugzeuges gegangen. Proszę zapiąć pasy. Bitte schnallen Sie sich an. Lecę do Kolonii w przyszłym Ich fliege nächste Woche nach Köln. tygodniu. Czy ten samolot leci bez Fliegt diese Maschine międzylądowania? ohne Zwischenlandung? Ile bagażu mogę ze sobą zabrać? Was von dem Gepäck darf ich mitnehmen?
220 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 220
3.2.2010 15:28:52
„Kapitan i załoga witają „Der Kapitän und die Besatzung państwa na pokładzie.” begrüßen Sie an Bord.” Cierpię na chorobę lotniczą. Ich leide an Luftkrankheit. Czy miałeś przyjemny lot? Hattest du einen angenehmen Flug? Miałem krótki lot. Ich hatte einen kurzen Flug. Miałem męczącą podróż. Ich hatte eine anstrengende Reise. Gdzie znajduje się wyjście Wo befindet sich der Flugsteig? z terminalu?
2.1
REISE UND BESICHTIGUNG
n Pociągiem Mit dem Zug
Gdzie jest rozkład jazdy? Wo ist der Fahrplan? Poproszę bilet pierwszej Bitte eine Fahrkarte erster klasy, pośpieszny do... Klasse, D-Zug nach... Chciałbym miejscówkę Ich möchte eine Platzkarte do Stuttgartu. nach Stuttgart. Gdzie tu jest kasa biletowa? Wo ist hier der Fahrkartenschalter? Jak długo ważna jest karta Wie lange ist die Bahn zniżkowa „Bahn Card”? Card gültig? Ile kosztuje bilet pierwszej/ Wie viel kostet eine drugiej klasy? Fahrkarte erster/zweiter Klasse? Dokąd pani jedzie? Wohin fahren Sie? Którą klasą pani jedzie? Welche Klasse fahren Sie? Jakie pociągi kursują Welche Züge verkehren w kierunku...? in Richtung...? O której godzinie odjeżdża Um wievel Uhr fährt der Zug nach...? pociąg do...? Czy to połączenie bezpośrednie? Ist dies eine direkte Verbindung? Gdzie trzeba się przesiąść do...? Wo muss man nach... umsteigen? O której godzinie przyjeżdża? Wann kommt er an? Gdzie znajduje się przecho- Wo befindet sich die walnia bagażu? Gepäckaufbewahrung? Chciałbym odebrać swój Ich möchte mein Gepäck bagaż. abholen. Ile godzin jedzie do...? Wie lange fährt er nach...? Jadę pociągiem do granicy? Ich fahre mit dem Zug bis zur Grenze? Czy pociąg wjechał już na Ist der Zug schon eingeperon? fahren? Pociąg do Berlina jest Der Zug nach Berlin hat opóźniony o 15 minut. 15 Minuten Verspätung. Gdzie jest poczekalnia? Wo ist hier der Wartesaal?
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 221
221 3.2.2010 15:28:53
P odr ó ż i zwiedzanie
Ile czasu mamy jeszcze Wie viel Zeit haben wir do odjazdu? noch bis zur Abfahrt? Co to za stacja? Was ist das für ein Bahnhof? Gdzie znajduje się wagon Wo ist der Speisewagen? restauracyjny? Proszę bilety do kontroli! Bitte die Fahrkarten zur Kontrolle! Wysiadam na najbliższej stacji. Ich steige hier (an der nächsten Station) aus. Dziękuję za miłe towarzystwo. Ich bedanke mich für die angenehme Gesellschaft. O której godzinie będziemy w...? Wann sind wir in...? Czy może mnie pan/pani Könnten Sie mich vom odebrać z dworca? Bahnhof abholen? Chciałbym miejsce przy oknie. Ich hätte gerne einen Fensterplatz. Chciałbym miejsce dla Ich hätte gerne einen platz palących/niepalących. für Raucher/Nichtraucher. Czy to miejsce jest wolne? Ist dieser Platz frei?
n Samochodem lub autokarem Mit dem Auto oder mit dem Bus Jak najszybciej dotrę do...? Wie komme ich am schnellsten zu...? O której godzinie odchodzi Wann fährt der Autobus nach...? autobus do...? Gdzie tu jest stacja benzynowa? Wo ist hier eine Tankstelle? Która droga prowadzi do...? Welcher Weg führt nach...? Dokąd prowadzi ten objazd? Wohin führt diese Umleitung? Proszę jechać prosto, a potem Fahren Sie bitte geradeaus, skręcić w prawo/lewo. dann rechts/links. Proszę oddać paszporty do kontroli. Ihre Reisepässe/Papiere, bitte. Czy mają państwo coś do oclenia? Haben Sie etwas zu verzollen? Który to zjazd z autostrady? Wo ist die Autobahnausfahrt? Czy ta autostrada jest płatna? Ist diese Autobahn kostenpflichtig? Trzeba jechać drogą na Berlin. Man muss den Weg nach Berlin nehmen. Proszę do pełna. Volltanken bitte. Potrzebuję wynająć samochód Ich benötige einen na trzy dni. Mietwagen für drei Tage.
nZ wiedzanie Besichtigung Jak dojdę do...? Gdzie znajduje się...?
Wie komme ich zu...? Wo befindet sich...?
222 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 222
3.2.2010 15:28:54
Musi pan/pani przejść przez Sie müssen den Platz plac. überqueren. Proszę iść prosto, wzdłuż ulicy. Gehen Sie geradeaus, die Straße entlang. Musimy skręcić w lewo/ Wir müssen links/rechts prawo. gehen/einbiegen. Proszę skręcić na skrzyżo- Biegen Sie an der waniu w lewo. Kreuzung links ab. Kiosk znajduje się zaraz Der Kiosk befindet sich za rogiem. gleich um die Ecke. Ulica Wagnera znajduje się Die Wagnergasse ist zwismiędzy pocztą a ratuszem. chen Post und Rathaus. Gdzie znajduje się stacja metra? Wo ist die U-Bahn-Station? Jaką linią muszę jechać? Welche Linie muss ich nehmen? Każdą linią pan/pani tam Alle Linien fahren dorthin. dojedzie. Jak daleko jest stąd do...? Wie weit ist es bis zum...? Czy mogę iść piechotą? Kann ich zu Fuß gehen? Proszę wysiąść na stacji... Steigen Sie bitte an der Station... aus Przepraszam, czy ten autobus Entschuldigung, fährt der jedzie do...? Bus zum...? Czy muszę się przesiąść? Muss ich umsteigen? Przy jakiej ulicy znajduje się In welcher Straße befindet muzeum? sich das Museum? Czy może mi pan/pani Könnten Sie mir helfen, pomóc, zgubiłem się? ich habe mich verlaufen? Przykro mi, ale nie znam Tut mir leid, ich kenne okolicy. mich hier nicht aus. Przykro mi, ale jestem tu Tut mir leid, aber ich bin obcy. hier fremd. To jest w pobliżu. Das ist in der Nähe. Chciałbym zwiedzić stare Ich möchte die Altstadt miasto i zabytki. und Sehenswürdigkeiten besichtigen. Kto namalował ten obraz? Wer hat dieses Bild gemalt? Kto go zbudował? Wer hat es gebaut? Kiedy go zbudowano? Wann wurde es gebaut? Chciałbym obejrzeć dom, Ich möchte mir Mozarts w którym urodził się Mozart. Geburtshaus anschauen. W tym mieście żył... In dieser Stadt lebte... Co to za budynek? Was für ein Gebäude ist das?
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 223
2.1
REISE UND BESICHTIGUNG
223 3.2.2010 15:28:55
P odr ó ż i zwiedzanie
Z którego wieku pochodzi Aus welchem Jahrhundert ta katedra? ist (stammt) dieser Dom? Gdzie znajduje się dom, Wo ist das Haus, in dem... w którym żył...? lebte? Ile kosztuje wstęp? Was kostet der Eintritt? Czy jest otwarte w niedzielę? Ist es sonntags geöffnet? Od której godziny jest Wann sind die Öffnunotwarte? gszeiten? O której zostanie zamknięte? Wann schließt es? Czy jest zniżka dla...? Gibt es eine Ermäßigung für...? dzieci Kinder studentów Studenten grup Gruppen inwalidów Behinderte emerytów Rentner Czy wolno tu robić zdjęcia? Darf man hier fotografieren? Czy mogę kupić przewodnik Kann ich einen Führer auf w języku polskim? Polnisch kaufen? Czy przewidziano zwie- Gibt es Führungen? dzanie z przewodnikiem?
2.2 Porozmawiaj – Wann fährt der nächste Zug ab? Kiedy jest następny pociąg? – Der nächste Zug fährt in zwei Stunden ab. Następny odjeżdża za dwie godziny. – Danke schön. Dziękuję. – Fährt der Zug direkt nach Dresden? Czy ten pociąg jedzie bezpośrednio do Drezna? – Nein, er hält in Meißen. Nie, zatrzymuje się w Miśni. – Wie lange haben wir hier Aufenthalt? Jak długo tu postoimy? – Etwa fünfzehn Minuten. Około 15 minut. – Schaffe ich es noch, eine Zeitung zu kaufen? Zdążę kupić gazetę? – Ja, aber sie müssen sich beeilen. Tak, ale musi się pan/pani pospieszyć.
224 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 224
3.2.2010 15:28:56
– Wollen Sie einen Platz vorn, oder hinten? Woli pan/pani miejsce z tyłu czy z przodu? – Ich möchte lieber vorne sitzen, wenn es möglich ist. Jeśli to możliwe, to wolę z przodu. – Ja, bitte Sie können wählen. Tak proszę, może pan/pani wybierać.
2.3
REISE UND BESICHTIGUNG
2.3 Słówka autostrada die Auto-bahn autobus der Bus autobusem mit dem Bus autokarem mit dem Reisebus autostopowicz der Anhalter bagaż das Gepäck bezpośredni direkt bilet die Fahrkarte cena der Preis czarter der Charter dopłata der Zuschlag dworzec der Bahnhof ekspres der Express-zug jechać fahren kasa die Kasse kierunek die Richtung koleją mit der Bahn konduktor der Schaffner kuszetka der Schlaf-wagen lądować landen lecieć fliegen lotnisko der Flug-hafen miejscówka die Platz-karte nadbagaż das ‹berge-päck odjazd die Abfahrt odloty Abflüge odprawa die Abfer-tigung
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 225
okno das Fenster opóźnienie die Verspä-tung opóźniony verspätet pasażerowie der Fluggast, die Fluggäste peron der Bahnsteig pieszo zu Fuß pieszy der Fuß-gänger plan miasta/ der Stadtmapa plan, die Karte płynąć fließen pociąg der Zug, Züge pociągiem mit dem Zug poczekalnia der Warte-raum podróż die Reise podróż das Per-Anautostopem halter-Fahren podróżnik der Reisende pokład das Deck połączenie Verbindung bezpośrednie direkte połówka das Ticket (ze zniżką) zum halben Preis port der Hafen powrót die Rück-kehr pożegnanie der Abs-chied prom die Fähre przedział das Abteil
225 3.2.2010 15:28:57
P odr ó ż i zwiedzanie
przesiadać się umsteigen przesiadka das Umsteigen przyjazd die Ankunft przyloty Ankunft punktualny pünktlich samochód das Auto samochodem mit dem Auto samolot das Flug-zeug samolotem mit dem Flugzeug
startować starten statek das Schiff statkiem mit dem Schiff terminal der Termi-nal wagon der Wagen wsiadać einsteigen wysiadać aussteigen zniżka die Ermä-ßigung
n Zwiedzanie Besichtigung aleja die Allee architekt der Architekt artysta der Künstler autobus der Autobus (der Bus) barokowy barock brama das Tor brzeg das Ufer prawy brzeg das rechte Ufer lewy brzeg das linke Ufer budowla, das Gebäude budynek centrum das Stadtmiasta zentrum chodnik der Gehsteig ciekawy interessant cmentarz der Friedhof dom das Haus dzielnica das Viertel, der Stadtteil fresk, freski das Fresko, die Fresken galeria die Gemälmalarstwa degalerie gotycki gotisch grób das Grab informacja die Touristurystyczna teninformation kanał der Kanal kaplica die Kapelle katedra die Kathe-drale/der Dom
klasztor das Kloster kościół die Kirche malarz der Maler metro die U-Bahn/ die Metro miasto die Stadt most die Brücke mur die Mauer muzeum das Museum obserwować beobachten odwiedzać besuchen ogród der Garten ogród der botanis botaniczny che Garten ogród der Tiergarzoologiczny ten/zoologische Garten pałac der Palast park der Park piękny schön planetarium das Plane-tarium plan miasta der Stadtplan pomnik das Denkmal postój die Taxitaksówek haltestelle przedmieście der Vorort przewodnik der Reiseleiter, Reiseführer przystanek die Haltes-telle ratusz das Rathaus romański romanisch róg ulicy die Straßenecke
226 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 226
3.2.2010 15:28:58
ruiny die Ruinen rynek der Markt rzeźba die Skulptur skrzyżowanie die Kreuzung skwer die Grünanlage stare miasto die Altstadt szalet die Toilette sztuka die Kunst taksówka das Taxi targi die Messe tramwaj die S-Bahn/ die Straßen-bahn turysta der Tourist twierdza die Festung ulica die Straße
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 227
wejście der Eingang wieża der Turm witraże Kirchenfenster wspaniały wunderbar, wunderschön, herrlich współczesny modern wyjście der Ausgang wystawa die Ausstellung zabytek die Sehens-würdigkeit zamek das Schloss zegar die Uhr znany bekannt zwiedzać besichtigen
2.3
REISE UND BESICHTIGUNG
227 3.2.2010 15:28:58
3. Zakwaterowanie Die Unterkunft
Z akwaterowanie
44
3.1 Powiedz to nP rzyjazd Die Ankunft
Czy mają państwo wolny pokój? Haben Sie ein Zimmer frei? Chciałbym pokój z łazienką. Ich möchte ein Zimmer mit Bad. Zarezerwowałem u państwa pokój. Ich habe bei Ihnen ein Zimmer reserviert. Tutaj mam potwierdzenie rezerwacji. Hier ist die Bestätigung. Chciałbym zmienić termin rezerwacji. Ich möchte umbuchen. Płaci się z góry, czy przed Zahlt man im voraus oder wyjazdem? bei der Abreise? Czy u państwa jest zniżka Gibt es bei Ihnen dla dzieci? Ermäßigung für Kinder? Ile kosztuje pokój dwuoso- Wie viel kostet ein bowy na dwie doby? Doppelzimmer für zwei Nächte? Zamierzam tu zostać przez Ich habe die Absicht, eine tydzień. ganze Woche hier zu bleiben. Ile kosztuje pokój ze Wie viel kostet ein śniadaniem? Zimmer mit Frühstück? Ile kosztuje pokój bez Wie viel kostet ein śniadania? Zimmer ohne Frühstück? Ile kosztuje pokój z cało- Wie viel kostet ein dziennym wyżywieniem? Zimmer mit Vollpension? O której są posiłki? Wann sind die Essenszeiten? Czy mogę zobaczyć ten pokój? Darf ich mir das Zimmer ansehen? Na którym piętrze jest ten In welchem Stockwerk ist pokój? dieses Zimmer? Proszę zanieść mój bagaż na górę. Lassen Sie bitte mein Gepäck heraufbringen. Jaki jest numer mojego pokoju? Welche Zimmernummer habe ich? Czy w pobliżu jest kemping? Gibt es in der Nähe einen Campingplatz? Możemy tu rozbić namiot? Können wir hier zelten? Czy można wypożyczyć Kann man hier śpiwory? Schlafsäcke ausleihen? Gdzie można zaparkować samochód? Wo kann ich mein Auto parken? Chciałbym zostawić to Ich möchte das in Ihrem w sejfie. Safe lassen.
228 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 228
3.2.2010 15:28:59
DIE UNTERKUNFT
Gibt es bei Ihnen behindertengerechte Einrichtungen? Sind Hunde erlaubt?
nP obyt Der Aufenthalt
3.1
Czy są u państwa jakieś udogodnienia dla niepeł- nosprawnych? Czy można z psem?
Proszę mnie zbudzić o 7. Bitte, wecken Sie mich um sieben. O której jest śniadanie? Wann gibt es Frühstück? O której godzinie jest kolacja? Um wie viel Uhr ist Abendessen? Czy są dla mnie jakieś listy? Haben Sie vielleicht Post für mich? Czy ktoś o mnie pytał? Hat jemand nach mir gefragt? Czy mógłby pan zamówić dla Könnten Sie ein Taxi für mnie taksówkę? mich bestellen? Czy mogę dostać klucz do Kann ich bitte den pokoju 234? Schlüssel zum Zimmer zweihundertvierunddreißig bekommen?
nU sługi dodatkowe zusätzliche dienstleistungen Czy obsługa wliczona jest w cenę? Ist die Bedienung im Preis inbegriffen? Czy są jeszcze jakieś dopłaty? Gibt es noch zusätzliche Kosten? Czy mogę wypożyczyć żelazko? Könnte ich ein Bügeleisen ausleihen? Czy mogę wypożyczyć Könnte ich einen Fön suszarkę do włosów? ausleihen? Przepraszam, gdzie mogę Entschuldigung, wo kann wynająć samochód? ich ein Auto mieten? Czy mogę prosić o ręcznik kąpielowy? Könnten Sie mir ein Badetuch geben?
nR eklamacje Reklamationen Chciałbym złożyć reklamację. Ich möchte eine Reklamation erheben. Chcę się poskarżyć na obsługę. Ich will mich über die Bedienung beschweren. Chciałbym inny pokój, Ich möchte ein anderes w moim jest za głośno. Zimmer, meins ist zu laut. Chciałbym inny pokój, z widokiem Ich möchte ein anderesZimmer, mit na stok. Blick auf den Bergabhang. W moim pokoju jest za zimno. In meinem Zimmer ist es zu kalt. W moim pokoju jest za gorąco. In meinem Zimmer ist es zu heiß. W moim pokoju nie grzeje In meinem Zimmer ist der kaloryfer. Heizkörper kalt.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 229
229 3.2.2010 15:29:01
Z akwaterowanie
W moim pokoju nie ma światła. W moim pokoju spaliła się żarówka.
In meinem Zimmer ist kein Licht. In meinem Zimmer ist die Glühbirne durchgebrannt.
nW yjazd Die Ausreise Wyjeżdżam dziś wieczorem. Ich reise heute Abend ab. Proszę zarezerwować mi Reservieren Sie mir bitte bilet na samolot. ein Flugticket. Chciałbym zapłacić rachunek. Ich möchte die Rechnung bezahlen. Chciałbym zapłacić kartą Ich möchte mit kredytową. Kreditkarte bezahlen. Płacę gotówką. Ich bezahle bar. Czy przyjmują państwo Akzeptieren Sie auch czeki podróżne? Reiseschecks? O której godzinie muszę Um wie viel Uhr muss ich zwolnić pokój? das Zimmer verlassen? Muszę zostać jeszcze jeden Ich muss noch einen Tag dzień. bleiben.
3.2 Porozmawiaj – Haben Sie ein freies Zimmer? Czy mają państwo jakiś wolny pokój? – Leider sind wir bereits ausgebucht. Niestety, wszystkie pokoje są zajęte lub zarezerwowane. – Ich möchte ein Zimmer für eine Woche. Chciałbym pokój na jeden tydzień. – Gut, füllen Sie bitte das Anmeldeformular aus. Dobrze, proszę wypełnić formularz. – In welchem Stockwerk ist dieses Zimmer? Na którym piętrze jest ten pokój? – Sie haben Zimmer Nummer fünfundzwanzig im dritten Stockwerk. Pan ma pokój numer 25, na 3. piętrze. – Ich möchte ein Zimmer mit Bad. Chciałbym pokój z łazienką. – Tut mir Leid, wir haben nur Zimmer mit Dusche. Przykro mi, mamy tylko pokój z prysznicem. – Na gut, das spielt für mich keine große Rolle. No dobrze, to nie odgrywa dla mnie tak dużej roli.
230 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 230
3.2.2010 15:29:01
DIE UNTERKUNFT
basen das Schwim-mbad bezpłatny kostenlos, frei budzenie der Weckruf telefoniczne doba hotelowa der Hoteltag dowód der Persotożsamości nalausweis hotel das Hotel jadalnia der Speisesaal kemping der Campin-gplatz klimatyzacja die Klimaanlage klimatyzowany klimatisiert klucz der Schlüssel koc die Woll-decke kołdra die Bettdecke kurort der Kurort kwatera die Unterkunft materac die Matratze motel das Motel namiot das Zelt nocleg z peł- die Vollpennym wyży- sion wieniem obóz das Ferienlager pensjonat die Pension poduszka das Kissen pokój das Zimmer portier der Portier prysznic die Dusche
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 231
przenocować übernachten prześcieradło das Betttuch recepcja die Rezeption ręcznik das Handtuch sauna die Sauna schody die Treppe schronisko die Jugendmłodzieżowe herberge schronisko die turystyczne/ Herberge górskie sejf der Geldschrank solarium das Sonnen-studio sprzątaczka die Putzfrau stołówka die Kantine telewizor der Fernseher wanna die Badewanne widok die Aussicht winda der Fahrstuhl wygodny komfortabel, bequem wyjście der awaryjne Notausgang wyposażenie die Ausstattung wyżywienie die częściowe Halbpension wyżywienie die pełne Verpflegung zajazd das Gasthaus, die Gaststätte
3.3
3.3 Słówka
231 3.2.2010 15:29:02
jedzenie
4. Jedzenie Das Essen 45
4.1 Powiedz to nP ytanie o lokal Fragen nach einem Lokal
Czy może mi pan/pani polecić Können Sie mir ein gutes w pobliżu dobrą restaurację? Restaurant in der Nähe empfehlen? Jestem już głodny. Ich bin schon hungrig. W tej restauracji zjadłem In diesem Restaurant habe wczoraj bardzo smacznie. ich gestern sehr gut gegessen. Wejdźmy do tej gospody! Gehen wir in diese Gaststätte! Chodźmy gdzieś do kawiarni. Gehen wir in ein Cafť. Pójdziemy wieczorem razem Sollen wir am Abend coś zjeść? zusammen essen gehen? Pójdźmy dziś zjeść coś poza domem! Gehen wir heute zum Essen aus! Zazwyczaj jadam poza domem. Gewöhnlich esse ich auswärts.
nW ybór stolika Tischwahl
Przyjmujemy rezerwację stolików. Chcielibyśmy stolik przy oknie, w rogu. Chcielibyśmy stolik dla dwojga. Czy ten stolik jest wolny? Czy możemy zająć te miejsca? Mamy u państwa zarezerwowany stolik.
Wir reservieren Plätze. Wir möchten einen Tisch am Fenster, in der Ecke. Wir möchten einen Tisch für zwei Personen. Ist der Tisch frei? Dürfen wir uns hinsetzen? Wir haben einen Tisch reserviert.
nS kładanie zamówień Bestellen
Czy mogę przyjąć zamówienie? Kann ich die Bestellung aufnehmen? Mogę prosić jadłospis? Bitte die Speisekarte? Chciałbym zamówić... Ich möchte bestellen... Co może mi/nam pan polecić? Was würden Sie mir/uns empfehlen? Może mi pan polecić Können Sie mir eine specjalność kuchni? Spezialität Ihres Hauses empfehlen? Jakie jest danie dnia? Was ist das Tagesgericht? Spieszę się, proszę o jakieś Ich habe es eilig, bitte ein danie gotowe. Fertiggericht. Weźmy coś z karty. Nehmen wir etwas von der Speisekarte. W karcie nie ma wielkiego Die Speisekarte hat keine wyboru. große Auswahl. Chciałbym zjeść coś jarskiego. Ich möchte etwas Vegetarisches essen.
232 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 232
3.2.2010 15:29:03
Proszę bez dodatków. Ohne Beilagen bitte. Proszę przynieść nam coś Bringen Sie uns bitte do picia. etwas zum Trinken. Chciałbym zjeść dobrze Ich möchte ein gut wypieczony stek. gebratenes Steak essen. Chcemy poznać kuchnię Wir wollen die Regionalregionalną. küche kennen lernen. Proszę o małą porcję. Nur eine kleine Portion bitte. Proszę o jedną porcję tego, Geben Sie mir davon eine a dwie porcje tamtego. Portion und davon zwei Portionen. Chciałbym to na wynos. Ich möchte das zum Mitnehmen. Proszę o kanapkę i sałatkę. Ein Sandwich und Salat bitte. Jeszcze jedno piwo. Noch ein Bier, bitte. Proszę jeszcze raz to samo. Dasselbe noch mal, bitte. Czy mogę panu postawić Darf ich Ihnen etwas zum coś do picia? Trinken ausgeben? Dla mnie piwo bezalkoholowe. Für mich ein alkoholfreies Bier. Co weźmiemy jako aperitif? Was trinken wir als Aperitif? Gdzie jest toaleta? Wo ist die Toilette?
4.1
DAS ESSEN
nM enu Menü
Śniadanie das Frühstück biały/ciemny chleb das Weißbrot/das Schwarzbrot chleb chrupki das Knäckebrot chleb pełnoziarnisty das Vollkornbrot dwa plasterki kiełbasy/ szynki zwei Scheiben Wurst/Schinken jajecznica das Rührei jajko na miękko/na twardo ein weiches Ei/ein hartes Ei marmolada die Marmelade miód der Honig naleśniki der Pfannkuchen plaster żółtego sera eine Scheibe Käse sałatka z kartofli der Kartoffelsalat Obiad das Mittagessen Zupy Suppen pieczarkowa Champignonsuppe rosół wołowy Fleischbrühe rosół z drobiu Geflügelbrühe zupa gulaszowa Gulaschsuppe zupa jarzynowa Gemüsesuppe zupa pomidorowa z ryżem/ Tomatensuppe mit makaronem Reis/Nudeln zupa ziemniaczana Kartoffelsuppe
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 233
233 3.2.2010 15:29:05
jedzenie
Dania rybne karp łosoś pstrąg ryba gotowana/smażona
Fischgerichte Karpfen der Lachs die Forelle gekochter/gebratener Fisch
Dania mięsne baranina cielęcina duszone gotowane mielone mięso pieczone smażone wędzone wieprzowina wołowina z przyprawami z rusztu z sosem bez sosu
Fleischgerichte Hammelfleisch Kalbfleisch gedünstet gekocht gehackt(es) das Fleisch gebacken gebraten geräuchert Schweinefleisch Rindfleisch gewürzt gegrillt mit Soße ohne Soße
Zestawy obiadowe Mittagessenmenüs befsztyk z jajkiem sadzonym Beefsteak mit Spiegelei gulasz z ryżem Gulasch mit Reis kapusta faszerowana (gołąbki) Kohlrouladen kapusta kiszona z kiełbaską Sauerkraut mit Bockwurst kiełbaska curry z frytkami Currywurst mit Pommes frites kotlet mielony z ziemniakami Bulette mit Kartoffeln pieczony kurczak z jarzynami gebratenes Hähnchen mit gemischtem Gemüse wątróbka smażona gebratene Leber sznycel wiedeński z młodymi Wiener Schnitzel mit ziemniakami jungen Kartoffeln wołowina z ziemniakami Rindfleisch mit Kartoffeln Deser/kawa popołudniowa der Nachtisch/ Nachmittagskaffee coś słodkiego etwas Süßes Kawa czarna czy ze śmietanką? Kaffee schwarz oder komplett? lody das Eis makowiec der Mohnkuchen
234 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 234
3.2.2010 15:29:06
sernik szarlotka
der Käsekuchen der Apfelkuchen
Napoje cola gin z tonikiem herbata Herbata z cytryną czy bez? kawa mleko piwo piwo jasne piwo z beczki słodkie wino białe wino czerwone wódka wytrawne
die Getränke die Cola der Gin mit Tonic der Tee Tee mit oder ohne Zitrone? der Kaffee die Milch das Bier ein helles Bier das Bier vom Fass süß der Weißwein der Rotwein der Wodka trocken
4.1
DAS ESSEN
n Z ażalenia Beschwerden
Przepraszam, ale obrus jest Entschuldigung, diese brudny. Tischdecke ist schmutzig. Ta potrawa jest niedoprawiona. Das Gericht ist ungewürzt. Moje danie jest zimne. Mein Gericht ist kalt. Ta sala jest słabo oświetlona. Der Raum ist schlecht beleuchtet. Chciałbym rozmawiać Ich möchte mit dem z właścicielem. Besitzer sprechen. Obsługa jest ślamazarna. Die Bedienung ist langsam. Nie podoba mi się tutaj. Hier gefällt es mir nicht.
nP o jedzeniu Nach dem Essen
Proszę zabrać to ze stołu. Räumen Sie das bitte vom Tisch ab. Proszę o rachunek. Die Rechnung bitte. Pan chyba się pomylił. Sie müssen sich geirrt haben. Rachunek się nie zgadza. Die Rechnung stimmt nicht. Chcemy zapłacić razem. Wir möchten zusammen zahlen. Płacimy oddzielnie. Wir zahlen getrennt. Było bardzo smaczne. Das hat sehr gut geschmeckt. Obsługa jest wliczona? Ist die Bedienung inbegriffen? Czy mogę zapłacić kartą kredytową? Kann ich mit Kreditkarte bezahlen? Czy przyjmują państwo Nehmen Sie Reiseschecks? czeki podróżne?
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 235
235 3.2.2010 15:29:07
jedzenie
4.2 Porozmawiaj – Zahlen Sie zusammen oder getrennt? Płacą państwo razem, czy osobno? – Wir zahlen zusammen. Zapłacimy razem. – Wünschen Sie sonst noch was? Czy jeszcze czegoś pan sobie życzy? – Nein danke das ist alles, die Rechnung bitte. Nie, dziękuję, to wszystko, proszę o rachunek. – Guten Tag wir möchten einen Tisch für morgen, gegen acht Uhr reservieren. Dzień dobry, chcielibyśmy zarezerwować stolik na jutro, około ósmej. – Aber gerne, für wie viele Personen? Oczywiście, na ile osób? – Für fünf Personen, alle Nichtraucher Dla pięciu niepalących osób.
4.3 Słówka bar die Bar bar dla zmoto- Drive-in, ryzowanych Autobahn-raststätte bar der Imbiss przekąskowy bar samo- die SBobsługowy Gaststätte bar szybkiej der Schnelobsługi limbiss budka z hot die Hot-Dogdogami Bude budka die Imbiss– z przekąskami Bude butelka die Flasche czekolada na die heiße gorąco Schokolade dania bufetowe Büffetge-richte danie die Speise, das Gericht danie drugie der zweite Gang danie pierwsze der erste Gang danie trzecie der dritte Gang deser der Nachtisch
dostawa do die Hausliedomu ferung drugie das zweite śniadanie Frühstück gospoda das Wirtshaus, -häuser; die Gaststätte hamburger der Hamburger herbata der Tee jadłospis die Speisekarte kanapka ein belegtes Brot kawa der Kaffee kawiarnia das Cafť kelner Der Kellner kelnerka die Kellnerin kiełbaska eine z curry Currywurst kiełbaska eine z grilla Bratwurst kolacja das Abendbrot lampka, ein szklaneczka Gläschen napiwek das Trinkgeld
236 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 236
3.2.2010 15:29:08
DAS ESSEN
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 237
woda das Wasser woda das Mineralmineralna wasser zamówienie die Bestellung zapiekanka der Auflauf zupa die Suppe
4.3
napoje die Getränke obiad das Mittagessen obsługa die Bedienung pub das Pub, die Kneipe palący/ Raucher/ niepalący Nichtraucher piwiarnia die Bierstube, der Bierkeller pizzeria die Pizzeria przekąska die Vorspeise restauracja das Restaurant rezerwacja die Reser-vierung samoobsługa die Selbst-bedienung sok der Saft sztućce das Besteck śniadanie das Frühstück talerz ein Teller wegetariański vegetarisch wino der Wein
237 3.2.2010 15:29:08
5. Rozrywka i sport Die Unterhaltung und Sport
rozr y wka i sport
46
5.1 Powiedz to nW kinie Im Kino
Chciałbym pójść do kina. Ich möchte ins Kino gehen. Chciałbym bilety na seans Ich möchte Karten für die wieczorny. Spätvorstellung. Mam bilety na seans o 21. Ich habe Kinokarten für die Spätvorstellung um 21 Uhr. Jakie dobre filmy są w kinie? Was für gute Filme laufen im Kino? Kto jest reżyserem? Wer ist der Regisseur? Kto gra główną rolę? Wer spielt die Hauptrolle? Z jaką obsadą aktorską? Mit welchen Schauspielern? To jest bardzo dobra Das ist eine sehr gute ekranizacja tej książki. Verfilmung von diesem Buch. Ten film naprawdę trzyma w napięciu. Der Film ist wirklich spannend. Czy widziałeś zwiastun tego filmu? Hast du die Filmvorschau gesehen? Ten film wyciska łzy. Der Film drückt auf die Tränendrüse. To jest nowa wersja tego filmu. Das ist die Neufassung von diesem Film. To musi być kosztowna Das muss eine sehr teure produkcja. Produktion sein. Gdzie tu jest bufet, bar? Wo ist hier ein Büffet, eine Bar? Chcesz się czegoś napić? Willst du etwas trinken? oryginalna wersja językowa z napisam Original mit Untertitel (OmU) wersja oryginalna Originalfassung (OF)
nW teatrze Im Theater
Gdzie tu jest kasa biletowa? Wo ist hier die Theaterkasse? Czy są jeszcze bilety na Gibt es noch Karten für dzisiejszy wieczór? heute Abend? Jakie są ceny biletów? Was kosten die Karten? Chciałbym zarezerwować dwa Ich möchte zwei Karten bilety na sobotę wieczorem. für Sonntagabend vorbestellen. Proszę miejsce na balkonie. Ich möchte einen Platz auf dem Balkon. Proszę miejsce na parterze. Ich möchte einen Platz im Parkett. Chciałbym miejsce w pier- Ich möchte einen Platz wszym rzędzie. in der ersten Reihe. Gdzie jest szatnia? Wo ist die Garderobe? Chodźmy zapalić papierosa! Gehen wir eine Zigarette rauchen! Mogę prosić o program? Kann ich bitte ein Programm haben?
238 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 238
3.2.2010 15:29:10
Proszę gdzieś na środku. Bitte, irgendwo in der Mitte. To przedstawienie bardzo Diese Vorstellung gefällt mi się podoba. mir sehr gut. Chciałbym pójść do teatru. Ich möchte ins Theater gehen. Kiedy pójdziemy do opery? Wann gehen wir in die Oper? Co grają w teatrze? Was wird im Theater gegeben? Jaki to rodzaj sztuki? Was für ein Stück ist das? Ile aktów ma sztuka? Wie viele Akte hat das Stück? Kto jest autorem? Von wem ist es? Kto gra/śpiewa/tańczy? Wer spielt/singt/tanzt? O której rozpoczyna się przedstawienie? Wann beginnt die Vorstellung? Jak długo trwa przedstawienie? Wie lange dauert die Vorstellung?
5.1
DIE UNTERHALTUNG UND SPORT
nW dyskotece, klubie, na zabawie In der Disco, in einem Klub, auf der Party
Kiedy organizujemy imprezę? Wann machen wir eine Party? Spędźmy wieczór poza Verbringen wir den Abend domem! außerhalb des Hauses! Pójdziemy na koncert? Gehen wir ins Konzert? Możesz nam polecić jakiś Kannst du uns ein gutes dobry nocny lokal? Nachtlokal empfehlen? Czy jest tu gdzieś dyskoteka? Gibt es hier eine Diskothek? Ile kosztuje wstęp? Wie viel kostet der Eintritt? Imprezowaliśmy całą noc. Wir haben die ganze Nacht gefeiert. Przetańczyłem całą noc. Ich habe die ganze Nacht durchgetanzt. Muszę dziś kogoś poderwać. Ich muss heute jemanden anmachen. Ta impreza jest świetna. Die Party ist geil/toll. Postawię ci coś do picia. Ich gebe dir etwas zum Trinken aus. Pijesz z lodem? Trinkst du mit Eis? Zatańczmy! Lass uns tanzen! Mogę prosić do tańca? Möchten Sie tanzen? To było coś! Das war der Hammer! Może zrobimy rundkę Machen wir eine po knajpach? Biertour/Kneipentour? Zobacz, tu jest zamknięta Schau mal, hier ist eine impreza. geschlossene Gesellschaft. W tej dyskotece jest muzyka na żywo. In dieser Disko gibt es Live-Musik. Bawię się świetnie. Ich habe viel Spaß. Ta muzyka mi się nie podoba. Diese Musik gefällt mir nicht. Lubisz techno? Magst du Techno? Może pójdziemy pograć Gehen wir vielleicht w bilard lub kręgle? Billard spielen oder kegeln?
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 239
239 3.2.2010 15:29:11
rozr y wka i sport
nS port i wypoczynek Sport und Erholung
Chciałbym dobrze wypocząć. Ich möchte mich gut erholen. Co robisz w wolnym czasie? Was machst du in deiner Freizeit? Jak pan/pani najchętniej wypoczywa? Wie erholen Sie sich am liebsten? Interesujesz się sportem? Interessierst du dich für Sport? Pływam w wolnym czasie. Ich schwimme in meiner Freizeit. Gdzie można kupić bilety na Wo kann man Eintrittskarten mecz piłki nożnej? für das Fußballspiel kaufen? Ile wynosi opłata za godzinę gry? Was kostet es pro Spiel, pro Stunde? Czy mogę wypożyczyć Kann ich einen Tennisschläger rakietę do tenisa? ausleihen? latem im Sommer Chciałbym wypożyczyć leżak. Ich möchte einen Liegestuhl mieten. Chciałbym wynająć żaglówkę. Ich möchte ein Segelboot mieten. Chciałbym wynająć deskę z żaglem. Ich möchte ein Surfbrett mieten. Lubię leżeć całymi dniami Tagsüber liege ich gerne na plaży i leniuchować. am Strand und faulenze. Czy masz przy sobie kąpielówki? Hast du die Badehose dabei? Można łowić ryby w tej okolicy? Kann man hier in der Nähe angeln? Czy tu można się kąpać? Darf man hier baden? Czy jest tu basen kąpielowy? Gibt es hier ein Schwimmbad? Jest otwarty czy kryty? Ist es ein Freibad oder ein Hallenbad? Jaka jest temperatura wody? Welche Temperatur hat das Wasser? O której jest przypływ/ odpływ? Wann ist Flut/Ebbe? Lubię wędrować brzegiem morza. Ich wandere gern die Küste entlang. zimą Czy są tu trasy narciarskie? Czy jest tu lodowisko? Chciałbym pojeździć na nartach.
im Winter Gibt es hier Skipisten? Gibt es hier eine Eisbahn? Ich möchte Ski fahren.
Chciałbym wziąć lekcje jazdy na nartach. Ich möchte Skiunterricht nehmen. Chciałbym wypożyczyć buty narciarskie. Ich möchte Skischuhe mieten. Chciałbym wypożyczyć kijki Ich möchte Skistöcke mieten. narciarskie. Chciałbym wypożyczyć łyżwy. Ich möchte Schlittschuhe mieten. Chciałbym wypożyczyć narty. Ich möchte Skier mieten. Chciałbym wypożyczyć sprzęt Ich möchte eine narciarski. Skiausrüstung mieten.
240 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 240
3.2.2010 15:29:12
DIE UNTERHALTUNG UND SPORT
5.2 Porozmawiaj
– Ich würde gern einen interessanten Film (ein interessantes Fußballspiel) sehen. Chciałbym obejrzeć jakiś interesujący film (mecz piłkarski). – Das ist eine gute Idee, morgen spielt Bayern-München gegen Bremen. Dobry pomysł, jutro gra Bayern Monachium z Bremą. – Ach, das könnte ganz interessant sein. Ach, to może być interesujące.
5.2
– Kann ich zwei Eintrittskarten für Montag bekommen? Czy dostanę bilety na poniedziałek? – Ja, welche Reihe wünschen Sie? W którym rzędzie pan życzy? – Ich würde gern vorne sitzen. Chciałbym raczej z przodu.
– Was machen wir heute, besichtigen wir die Stadt? Co dziś robimy, zwiedzamy miasto? – Nein, heute ist es zu heiß, wir gehen an den Strand. Nie, dziś jest za gorąco, idziemy na plażę. – O.K. Ich finde diese Idee gut! Dobry pomysł! – Entschuldigen Sie, kann ich bei Ihnen ein Paddelboot ausleihen? Przepraszam, czy mogę wypożyczyć kajak? – Ja, natürlich, möchten Sie das Boot für den ganzen Tag? Oczywiście, na cały dzień? – Nein ich möchte nur ein paar Stunden paddeln. Nie, chciałbym tylko kilka godzin powiosłować.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 241
241 3.2.2010 15:29:13
rozr y wka i sport
5.3 Słówka nR ozrywka Die Unterhaltung akt der Akt aktor der Schauspieler artysta Der Künstler balet das Ballet balkon der Balkon bawić się sich amüsieren bilet die Eintritt-skarte bileterka die Platz-anweiserin cyrk der Zirkus didżej der Disk-jockey, DJ dyrygent der Dirigent dyskoteka die Disko dzieło das dramadramatyczne tische Werk dzieło das muzyczne Musikwerk ekran die Film-leinwand film der Film film doku- der Dokumentalny mentarfilm film fabularny der Spielfilm kabaret das Kabarett kino das Kino klub der Klub komedia die Komödie kurtyna der Vorhang literatura die schöne piękna Literatur loża die Loge muzyka die Musik muzyka die Kammerkameralna musik muzyka die klassisklasyczna che Musik
muzyka die Volksludowa musik muzyka die Rockrockowa musik muzyka die Poprozrywkowa musik oglądać fernsehen telewizję oklaski der Beifall opera die Oper operetka die Operette orkiestra das Orchester parter das Parkett piosenka das Lied przedstawienie die Vorstellung przerwa die Pause scena die Bühne skrzypce die Geige skrzypek der Geiger solista der Solist solistka die Solistin szatnia die Garderobe sztuka die Kunst, das Stück śpiewak der Sänger śpiewaczka die Sängerin tancerka die Tänzerin tancerz der Tänzer tańczyć tanzen teatr das Theater utwór, dzieło das Werk widowisko die Vorstel-lung, die Veranstaltung widz der Zuschauer zespół eine Gruppe
nS port i wypoczynek Sport und Erholung atak der Angriff basen das Schwim-mbad boisko der Sport-platz, das Sportfeld
bramka das Tor bramkarz der Torwart drużyna die Mannschaft gimnastyka die Gymnastik
242 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 242
3.2.2010 15:29:14
gra das Spiel gracz der Spieler hokej na lodzie das Eishockey jazda konna das Pferdereiten jeździć konno reiten kajak der Kajak, das Paddelboot kamizelka die Schwimratunkowa mweste kąpać się sich baden klasyfikacja die Klassifi-zierung kolarstwo der Radsport kolarz der Rad-fahrer konkurs der Wett-bewerb koń das Pferd kort tenisowy der Tennis-platz koszykówka der Basketball, der Korbball kręgle kegeln, das Bowling lekkoatletyka die Leicht-athletik leżak der Liegestuhl lodowisko die Eisbahn łódź das Boot łódź motorowa ein Motorboot
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 243
łódź wiosłowa ein Ruderboot łyżwy die Schlitt-schuhe mecz piłkarski das Fuß-ballspiel narciarstwo das Ski- (Schi)laufen nartostrada die Piste narty der Ski, die Schi narty wodne Wasserski nurkować tauchen nurkowanie das Tauchen opalać się sich sonnen parasol der Sonnensłoneczny schirm piłka der Ball piłka nożna der Fußball piłkarz der Fuß-ballspieler plaża der Strand pływanie das Schwimmen rakieta der Tennistenisowa schläger rower wodny ein Tretboot windsurfing das Windsurfing wycieczka der Ausflug wynik das Ergebnis żaglówka das Segelboot
5.3
DIE UNTERHALTUNG UND SPORT
243 3.2.2010 15:29:14
6. Praca i biznes Arbeit und Geschäft
Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx
47
6.1 Powiedz to n Szukanie pracy Stellensuche
Szukam jakiejś pracy. Ich suche eine Arbeit. Ubiegam się o tę posadę. Ich bewerbe mich um diese Stelle. Piszę mój życiorys. Ich schreibe meinen Lebenslauf. Chcę się zwolnić. Ich möchte kündigen. Ile zarabia pan w tej firmie? Wie viel verdienen Sie in dieser Firma? Muszę to rozważyć. Ich muss darüber nachdenken. Ta posada mnie bardzo interesuje. Diese Stelle interessiert mich sehr. Czy posiada pan/pani Haben Sie eine odpowiednie kwalifikacje? angemessene Ausbildung? Czy ma pan/pani kwalifikacje Haben Sie eine Ausbildung in w zakresie marketingu? Betriebswirtschaft? Mam dziś rozmowę kwalifikacyjną. Ich habe heute ein Vorstellungsgespräch. Jak poszło? Wie war’s?
n W miejscu pracy In der Arbeitsstelle
Jaką funkcję pan/pani tutaj pełni? Welche Funktion erfüllen Sie hier? Czym się pan/pani tu zajmuje? Womit beschäftigen Sie sich? Proszę, to moja wizytówka. Bitte, hier ist meine Visitenkarte. Pracuję u Siemensa. Ich arbeite bei Siemens. Zgoda, załatwione. Einverstanden, wird erledigt. Dziękuję za przyjemną Vielen Dank für die angewspółpracę. nehme Zusammenarbeit. Jestem umówiony z panem... Ich habe mit Herrn... na godzinę... einen Termin um... Uhr Czy mogę zostawić wiadomość? Kann ich eine Nachricht hinterlassen? Jestem z firmy... Ich bin von der Firma... Jestem służbowo za granicą. Ich bin dienstlich im Ausland. Jestem bardzo zajęty. Ich bin sehr beschäftigt. Chciałbym podnieść swoje Ich möchte meine kwalifikacje. Kenntnisse erweitern. Gdzie jesteś zatrudniony? Wo bist du beschäftigt? Musimy podpisać tę umowę. Wir müssen diesen Vertrag unterschreiben. Proszę mi to skopiować (zrobić ksero)! Kopieren Sie mir das bitte! Mam dużo spraw do Ich habe viele Sachen zu załatwienia. erledigen. Proszę oto mój numer tel. Bitte, das ist meine komórkowego. Handynummer.
244 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 244
3.2.2010 15:29:15
ARBEIT UND GESCHÄFT
Proszę przepisać to na komputerze. Musimy ustalić czas i miejsce spotkania.
Schreiben Sie das bitte mit dem Computer. Wir müssen Zeit und Ort vereinbaren.
– Guten Tag, ich suche eine Arbeitstelle, hätten Sie vielleicht ein Stellenangebot für mich? Dzień dobry. Szukam pracy, miałby pan/pani dla mnie jakąś ofertę? – Momentan, leider nicht, kommen Sie in zwei Tagen wieder. W tym momencie niestety nic nie mam, proszę dowiedzieć się za dwa dni. – Danke schön, ich komme noch einmal in zwei Tagen. Dziękuję, przyjdę za dwa dni.
6.1
6.2 Porozmawiaj
– Wie gefällt Ihnen Ihre neue Stelle? Jak się panu/pani podoba nowe miejsce pracy? –D ie Bedingungen sind gut, aber ich verdiene zu wenig. Warunki są dobre, ale trochę mało zarabiam. – Aller Anfang ist schwer, warten Sie ab, bestimmt bekommen Sie eine Gehaltserhöhung. Najtrudniejszy jest początek, na pewno dostanie pan podwyżkę. – Guten Tag Herr Hoffmann, wie sind ihre Sprachkenntnisse? Witam, jaka jest pana znajomość języków obcych, panie Hoffmann? – Guten Tag Herr Direktor, ich spreche fließend Englisch, Deutsch und ein bisschen Französisch. Dzień dobry dyrektorze, mówię płynnie po angielsku i niemiecku oraz trochę po francusku. – Nicht schlecht, also übersetzen Sie mir bitte den Brief ins Englische. Nieźle, proszę przetłumaczyć mi ten list na angielski. – Können wir schon heute den Vertrag unterschreiben? Czy możemy już dzisiaj podpisać umowę? – Ich denke ja, unsere Vertreter haben schon alle Bedingungen besprochen. Myślę, że tak, nasi przedstawiciele omówili już wszystkie warunki. – I ch hoffe auf eine gute Zusammenarbeit unserer Firmen. Mam nadzieję na dobrą współpracę naszych firm.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 245
245 3.2.2010 15:29:16
praca i biznes
3.3 Słówka akcje
die Aktie
awans die Beför-derung, der Aufstieg bezrobotny arbeitslos, der Arbeitslose bilans
die Bilanz
biuro
das Büro
biuro maklerskie
das Maklerbüro
cło
der Zoll
kredyt
der Kredit
kupno
der Kauf
kwalifikacje die Qualifi-kation, die Ausbildung kwestionariusz das Formular list motywa- die Bewercyjny bung lokata kapitału die Kapi-talanlage marża
die Marge
dochód das Ein-kommen
odpowie- dzialny
verantwortlich
dokumenty die Unter-lagen
oferta
das Angebot
doświadczony erfahren
oferta pracy das Stellen-angebot
dyrektor
der Direktor
personel
das Personal
ekonomiczny wirtschaft-lich
płaca der Lohn, das Gehalt
eksport die Ausfuhr, der Export
podatek
etat die Planstelle fachowiec der Fach-mann faktura die Rechnung firma
die Firma
fucha
die Schwarz-arbeit
harmonogram der Zeitplan pracy import die Einfuhr, der Import kandydat, der Bewerber ubiegający się kapitał
das Kapital
kierowniczka die Leiterin kierownik
der Leiter
konferencja die Bespre-chung kontrakt
der Vertrag
kosztorys der Kostenvoranschlag koszty die Unkosten
die Steuer
podatek kon- die Verbsumpcyjny rauchssteuer podatek obrotowy
die Umsatzsteuer
podatek VAT die Mehr-wertsteuer podpisać unterschreiben podwładny der Unter-gebene podwyżka die Erhöhung posada
die Stelle
pośrednictwo die Vermittlung powołanie die Berufung praca
die Arbeit
praca, robota, der Job chałtura pracować
arbeiten
pracownik der Arbeit-nehmer pracownik fizyczny
der Arbeiter
przedsiębiorca der Unter-nehmer
246 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 246
3.2.2010 15:29:16
ARBEIT UND GESCHÄFT
das Unternehmen
przedstawiciel der Vertreter przełożony der Vorgesetzte
staż
die Probezeit
stażysta der Praktikant strata
der Verlust
szkolenie die Schulung
przerwa na lunch
die Mittagspause
punktualny
pünktlich
wizytówka die Visitenkarte
roboczo- godzina
die Arbeitstunde
wykształcony ausgebildet
służbowy
dienstlich
wypłata die Einzahlung
spółka
esell-schaft/die G Kompanie
zarząd die Verwaltung
spółka z o.o. Die Gesell-schaft mit beschränkter Haftung (GmbH) spotkać się
sich treffen
sprzedaż
der Verkauf
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 247
telefaks das Faxgerät
zastępca
6.3
przedsię- biorstwo
der Vertreter
zatrudnienie die Beschäftigung zawód
der Beruf
znaleźć
finden
zysk
der Gewinn
życiorys der Lebenslauf
247 3.2.2010 15:29:17
7. Relacje międzyludzkie Menschliche Beziehungen
RELACJE MIĘDZYLUDZKIE
48
7.1 Powiedz to n Nawiązanie rozmowy Gesprächsbeginn
Przepraszam, czy ma pan/ Entschuldigung, haben Sie pani chwileczkę czasu? einen Augenblick Zeit? Jeśli się nie mylę to pan/pani... Wenn ich mich nicht irre, sind Sie Herr/Frau... Miło mi, Kowalski jestem. Angenehm, Kowalski. Cieszę się, moje nazwisko... Ich freue mich, mein Name ist... Czy mogę się przedstawić? Darf ich mich vorstellen? Pozwoli pani, że poznam Gestatten Sie, dass ich Sie panią z panem...? mit Herrn... bekannt mache? Co za przypadek! Was für ein Zufall! Jak długo już pan/pani tu mieszka? Wie lange sind Sie schon hier? Jestem tu od tygodnia/ Ich bin hier seit einer miesiąca/dwóch dni. Woche/einem Monat/zwei Tagen. Jestem tu po raz pierwszy, a pan/pani? Ich bin hier zum ersten Mal und Sie? Podoba się tu panu/pani? Gefällt es Ihnen hier? Bardzo mi się podoba. Ja, mir gefällt es sehr gut. Co sądzi pan/pani o kraju i ludziach? Wie finden Sie das Land und die Leute? Jest tu pan/pani sam/a? Sind Sie allein hier? Jestem tu z siostrą. Ich bin hier mit meiner Schwester. Jestem tu z przyjaciółką. Ich bin hier mit meiner Freundin. Jestem tu z przyjacielem. Ich bin hier mit meinem Freund. Jestem tu z mężem. Ich bin hier mit meinem Mann. Jest pan żonaty/pani mężatką? Sind Sie verheiratet? Ma pan/pani dzieci? Haben Sie Kinder? Czy gra pan/pani w karty/ Spielen Sie Karten/Schach/Tennis? szachy/tenisa? Kim jest pan/pani z zawodu? Was sind Sie von Beruf?
n Rozmowa o pogodzie Gespräch über das Wetter
Jaka jest dziś pogoda? Wie ist heute das Wetter? Czy słuchał/a pan/pani Haben Sie den Wetterprognozy pogody? bericht gehört? Jaka jest prognoza pogody? Was sagt der Wetterbericht? Dziś jest wietrzny dzień. Es ist windig heute. Dziś jest deszczowo. Es ist regnerisch heute. Nie jest zimno, lecz jest wilgotno. Es ist nicht kalt, aber feucht. Co za okropna pogoda! Was für ein Wetter!
248 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 248
3.2.2010 15:29:18
MENSCHLICHE BEZIEHUNGEN
Jaki piękny dzień dziś mamy. Was für ein herrlicher Tag heute. Czy sądzi pan/pani, że jutro Glauben Sie, es wird będzie padać deszcz? morgen regnen? Czy sądzi pan/pani, że jutro Glauben Sie, es wird będzie padał śnieg? morgen schneien?
Czy ma pan/pani dzisiaj wolny wieczór? Sind sie heute Abend frei? Czy mogę zaprosić panią/ Darf ich Sie zum Kaffee einladen? pana na kawę? Może wyjdziemy razem dziś Möchten Sie heute Abend wieczorem? mit mir ausgehen? Gdzie się spotkamy? Wo treffen wir uns? Przyjdę po panią o ósmej. Ich hole Sie um acht Uhr ab. Zjedzmy razem obiad! Essen wir zusammen zu Mittag! Chodźmy na pizzę! Gehen wir Pizza essen! Serdecznie zapraszam Ich lade herzlich auf ein wieczorem na drinka. Gläschen am Abend ein. Urządzam przyjęcie, wpadniesz? Es gibt eine Party, kommst du auch? Świetnie, chętnie przyjdę. Prima, ich komme sehr gern. O której mamy przyjść? Wann sollen wir kommen? Mogę zaproponować drinka? Möchten Sie etwas trinken? Następnym razem musicie Nächstes Mal müssen Sie państwo nas odwiedzić. uns besuchen. Dzięki za wspaniały wieczór. Vielen Dank für den schönen Abend. Mogę panią odprowadzić? Darf ich Sie begleiten? Jaki jest pani numer telefonu? Wie ist Ihre Telefonnummer? To był wspaniały wieczór, dziękuję. Danke, es war ein wunderbarer Abend. Bardzo dobrze się bawiłem/am. Ich habe mich gut unterhalten. Kocham cię! Ich liebe Dich!
7.1
n Spotkanie Treffen
n Podziękowania/odpowiedzi Danksagung/Antworten
Serdecznie dziękuję. Herzlichen Dank. Nie ma za co. Keine Ursache. Ależ nie ma za co. Aber bitte, nichts zu danken. Nie ma o czym mówić. Das ist doch kaum der Rede wert. Z przyjemnością. Gern geschehen. Dziękuję, bardzo chętnie. Danke, sehr gern. Dziękuję, ale nie mam czasu. Vielen Dank, aber ich habe keine Zeit. Proszę zostawić mnie w spokoju! Lassen Sie mich bitte in Ruhe! Nic się nie stało! Das macht nichts! Nie ma o czym mówić! Nicht der Rede wert! Już dobrze./Już w porządku. Es ist schon gut.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 249
249 3.2.2010 15:29:19
RELACJE MIĘDZYLUDZKIE
7.2 Porozmawiaj – Wir haben heute einen schönen Tag, nicht wahr? Mamy dziś piękną pogodę, prawda? – Ja genau, das Wetter ist heute so wunderschön. Tak, pogoda dziś jest rewelacyjna. – Ich erhole mich am besten bei solchem Wetter. Najlepiej odpoczywam przy takiej pogodzie. – Ich heiße Paul. Nazywam się Paul. – Sehr erfreut, ich bin Thomas. Miło mi poznać, jestem Thomas. – Können Sie mir bitte Feuer geben? Czy mogę prosić o ogień? – Tut mir Leid, ich rauche nicht. Przykro mi, ale nie palę. – Enschuldigung, haben Sie die Uhrzeit? Przepraszam, która godzina (ma pan/pani zegarek)? – Ja, es ist halb acht. Tak, jest wpół do ósmej. – Danke. Dziękuję.
7.3 Słówka n Członkowie rodziny Die Familienmitglieder
babcia die Groß-mutter brat der Bruder ciotka die Tante córka die Tochter dziadek der Groß-vater dziadkowie die Großel-tern kuzyn der Cousin kuzynka die Cousine mama die Mutter mąż der Mann ojciec der Vater
prababcia die Urgroß-mutter pradziadek der Urgroß-vater prawnuk der Urenkel
siostra die Schwe-ster syn der Sohn tata der Papa teściowa die Schwie-germutter wnuczka die Enkelin wnuk der Enkel wnuki Enkel, Enkelkinder wujek der Onkel żona die Frau, die Ehefrau błyskawica der Blitz burza das Gewitter chmura die Wolke deszcz der Regen grad der Hagel grzmot der Donner
250 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 250
3.2.2010 15:29:20
MENSCHLICHE BEZIEHUNGEN
n Pogoda Das Wetter der Stern der Mond das Eis der Nebel der Frost
niebo słońce wiatr wichura
der Himmel die Sonne der Wind der Sturm
7.3
gwiazda księżyc lód mgła mróz
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 251
251 3.2.2010 15:29:21
8. Zakupy i usługi Einkäufe und Dienstleistungen
ZAKUPY I USŁUGI
49
8.1 Powiedz to Mam dużo rzeczy do załatwienia. Ich habe viel zu erledigen. Robię zakupy w piątek. Ich kaufe am Freitag ein. Szukam czegoś na prezent. Ich suche ein Geschenk. Czy mogę się rozejrzeć? Darf ich mich umsehen? Ile to kosztuje? Wie viel/Was kostet das? Jak długo jest otwarte? Wie lange ist geöffnet? Czy to jest świeże? Ist das frisch? To jest za drogie. Das ist zu teuer. To jest rzeczywiście tanie. Das ist wirklich billig. Może mają państwo jeszcze Haben Sie das vielleicht w magazynie? noch auf Lager? Zdecydowałem/łam się na to. Ich habe mich dafür entschieden. Chyba zrezygnuję z tego, Ich glaube, ich verzichte dziękuję. darauf, danke. Ile płacę? Wie viel zahle ich? Płacę gotówką. Ich zahle bar. Płacę kartą. Ich zahle mit Kreditkarte. Czy jest na to gwarancja? Gibt es darauf eine Garantie? Jak długo jest ważna gwarancja? Wie lange ist die Garantie gültig? Chciałbym otrzymać zwrot pieniędzy. Ich möchte mein Geld zurück. Jaką moc ma ten wzmacniacz? Was für eine Leistung hat dieser Verstärker? Czy potrzebuję do tego baterii? Brauche ich dazu Batterien? Ile kosztuje płyta CD? Wie viel kostet eine CD? Można zapłacić za to w ratach? Kann man das auf Raten kaufen?
n Żywność, jedzenie Lebensmittel, Essen
Proszę bochenek żytniego Ich hätte gern Roggenbrot/ chleba/pełnoziarnistego. Vollkornbrot. Proszę 1/ kg schabu i 20 dag Bitte ein halbes Kilo polędwicy. Schweinsrücken und zweihundert Gramm Lende. Gdzie można kupić mrożonki? Wo kann man Tiefkühlkost kaufen? Proszę paczkę herbaty Ich hätte gern ein Päckchen i puszkę sardynek. Tee und eine Dose Sardinen. Gdzie jest najbliższy dom Wo ist das nächste Kaufhaus? towarowy? Sklepy są otwarte od 10 do 18. Die Geschäfte sind von 10 bis 18 Uhr geöffnet. 2
252 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 252
3.2.2010 15:29:22
EINKÄUFE UND DIENSTLEISTUNGEN
Proszę o butelkę czerwonego wina.
Bitte eine Flasche Rotwein.
Czy mogę przymierzyć Darf ich dieses Kleid tę sukienkę? anprobieren? Proszę mi pokazać męskie Bitte, zeigen sie mir Herkoszule o rozmiarze 40. renhemden Größe 40. Te buty są za małe, proszę Diese Schuhe sind zu klein, numer większe. bitte eine Nummer größer. Ta kurtka jest za długa. Diese Jacke ist zu lang. Ten płaszcz jest za krótki. Dieser Mantel ist zu kurz. Te spodnie są za szerokie. Diese Hose ist zu weit. Ten sweter jest za ciasny. Dieser Pullover ist zu weit. Proszę pokazać mi coś innego. Bitte, zeigen Sie mir etwas anderes. Proszę pokazać mi coś Bitte, zeigen Sie mir etwas mniejszego! Kleineres! To mi się nie podoba. Das gefällt mir nicht.
8.1
n Odzież Kleidungen
n Usługi Dienstleistungen
Gdzie mogę to załatwić? Wo kann ich das erledigen? Proszę mi podciąć włosy. Bitte, schneiden Sie mir das Haar. Chciałabym ufarbować włosy. Ich möchte mir das Haar färben lassen. Chciałbym wywołać film. Ich möchte den Film entwickeln. Na kiedy będą gotowe odbitki? Wann sind die Abzüge fertig? Chcę zrobić zdjęcie paszportowe. Ich möchte gern ein Passbild. Gdzie znajduje się pralnia Wo befindet sich die chemiczna? chemische Reinigung? Chciałbym oddać rzeczy Ich möchte die Sachen do prania. zum Waschen geben. Czy ta naprawa jest Fällt die Reparatur noch w ramach gwarancji? unter die Garantie? Chciałbym oddać samochód Ich möchte mein Auto do przeglądu. prüfen lassen. Kiedy będzie gotowy? Wann wird es fertig sein? Płacę teraz, czy przy Soll ich jetzt oder beim odbiorze? Abholen bezahlen? Proszę zmienić olej. Bitte, wechseln Sie das Öl aus. Hamulce są niesprawne. Die Bremsen sind nicht in Ordnung. Gdzie można sprawdzić Wo kann man den ciśnienie w oponach? Reifendruck prüfen? Akumulator się rozładował. Die Batterie ist entladen/leer. Proszę sprawdzić olej, Prüfen Sie bitte das Öl, hamulce, akumulator. die Bremsen, die Batterie. Klient ma zawsze rację. Der Kunde hat immer Recht.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 253
253 3.2.2010 15:29:23
ZAKUPY I USŁUGI
Kup trzy, jeden otrzymasz gratis. Wstrząsnąć przed użyciem.
Kaufen Sie drei, einen bekommen Sie umsonst. Vor Gebrauch schütteln.
8.2 Porozmawiaj – Entschuldigung, mein Auto ist kaputt, könnten Sie mir helfen? Przepraszam, popsuł mi się samochód, może mi pan pomóc? – Ja, vielleicht ist die Batterie leer? Tak, może akumulator jest rozładowany? – Das ist möglich, ich habe sie lange nicht überprüft. Możliwe, dawno go nie sprawdzałem. – Schneiden Sie mir bitte die Haare sehr kurz. Dzień dobry, proszę mnie krótko ostrzyc. – Soll ich ihre Haare waschen? Czy umyć panu włosy? – Nein danke, ich habe sie gestern gewaschen. Dziękuję, ale wczoraj myłem. – Guten Tag, ich suche eine weiße Bluse. Dzień dobry, szukam jakiejś białej bluzy. – Guten Tag, welche Nummer tragen Sie? Jaki numer pani nosi? – Ich brauche Nummer 40. Potrzebuję numer 40.
8.3 Słówka n Słownictwo ogólne Der allgemeine Wortschatz bazar der Flohmarkt, der Markt, der Bazar butelka die Flasche cena der Preis delikatesy die Feinkost dom towarowy das Kauf-haus kasa die Kasse księgarnia die Buch-handlung paczka die Packung paragon der Kassenzettel
piekarnia die Bäckerei promocja Sonder-angebot przecena die Preisreduzie- rung reklamacja die Reklamation reszta der Rest sklep mięsny das Fleisch-geschäft, der Metzger sklep das Schuhobuwniczy geschäft sklep das Lebensspożywczy mittelge-schäft
254 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 254
3.2.2010 15:29:24
EINKÄUFE UND DIENSTLEISTUNGEN
stoisko towar wózek
der Stand die Ware der Wagen
wyprzedaż der Aus-verkauf wyprzedaż der Sommerposezonowa schlussver-kauf, Winter-schlussver-kauf
białe wino der Weiß-wein cielęcina das Kalb-fleisch czerwone wino der Rotwein deserowe wino der Dessert-wein drób das Geflügel indyk die Pute kawa der Kaffee koniak der Kognak kurczak das Huhn, das Hähnchen likier der Likör margaryna die Marga-rine mięso das Fleisch napoje Getränke
napoje alkoholische alkoholowe Getränke pasztet die Pastete piwo das Bier ryba der Fisch sok der Saft sól das Salz szampan der Sekt śmietana die Sahne, der Rahm wermut der Wermut woda das Mineralmineralna wasser wołowina das Rindfleisch wódka der Wodka
8.3
n Artykuły spożywcze Die Lebensmittel
n Inne artykuły Andere Waren bluzka die Bluse buty die Schuhe buty sportowe die Sport-schuhe części die Ersatzzamienne teile garnitur der Anzug grzebień der Kamm kalkulator der Taschenrech- ner kamera die Filmfilmowa kamera komplet die Wäschebielizny garnitur komputer der Computer kosmetyki Kosmetika kostium das Kostüm koszula das Hemd krawat die Krawatte, der Schlips krem do die Rasiergolenia creme
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 255
kurtka, die Jacke marynarka lampa die Blitzbłyskowa lampe magnetowid der Video-Rekorder odkurzacz der Staubsauger odzież die Kleidung olej silnikowy das Moto-renöl opona der Reifen pasta do zębów die Zahnpaste perfumy Parfüms pędzel do der Rasiergolenia pinsel płaszcz der Mantel płyn die Bremshamulcowy flüssigkeit proszek do das Waschprania pulver puder der Puder rajstopy die Strumpf-hose
255 3.2.2010 15:29:25
zakup y i usługi
skarpetki die Socken słuchawki die Kopfhö-rer spodnie die Hose spódnica der Rock sprzęt elektry- Elektrische czny i elektro- Haushaltsniczny geräte und Heimelektro- nik strzyżenie das Haarwłosów schneiden sukienka das Kleid suszarka der Fön do włosów sweter der Pullover
szampon das Schampoo szczotka do die Haarwłosów bürste szczotka do die Zahnzębów bürste trwała die Dauerwelle tusz do rzęs die Wimper-ntusche woda po das Rasiergoleniu wasser wzmacniacz der Verstärker żelazko das Bügeleisen żyletki do die Rasiergolenia klingen
n Usługi Dienstleistungen czesanie das Kämmen golenie das Rasieren mycie włosów die Haar-wäsche pralnia die Wäscherei
regulacja silnika zakład fotograficzny
die Motorregelung das Fotostudio
256 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 256
3.2.2010 15:29:26
9. Pieniądze Das Geld 9.1 Powiedz to Gdzie znajduje się najbliższy bank? Wo befindet sich die näch ste Bank? Czy w tym hotelu jest kantor? Ist in diesem Hotel eine Wechselstube? Chciałbym zrealizować czek. Ich möchte einen Scheck einlösen. Jaki jest kurs wymiany dolara? Wie ist der Kurs für den Dollar? Chciałbym wymienić to na euro. Ich möchte das in Euro umtauschen. Proszę mi to wymienić na euro. Wechseln Sie mir das bitte in Euro. Pańska operacja jest Ihr Vorgang wird bearbeitet. w trakcie załatwiania. Karta jest nieważna. Ihre Karte ist ungültig. Proszę odebrać kartę. Bitte entnehmen Sie Ihre Karte. Proszę podać swój kod. Bitte geben Sie Ihre Geheimzahl ein. Proszę potwierdzić. Bitte bestätigen. Nie mam grosza. Ich bin völlig pleite. Muszę zacząć oszczędzać. Ich muss beginnen zu sparen. Chciałbym otworzyć konto. Ich möchte ein Konto eröffnen. Chciałbym... pobrać. Ich möchte... abheben. Chciałbym wpłacić to na Ich möchte dies auf mein moje konto. Konto einzahlen. Jaki jest wskaźnik inflacji? Wie hoch ist die Inflationsrate? Chciałbym wziąć pożyczkę. Ich möchte ein Darlehen aufnehmen. Ten czek jest bez pokrycia. Der Scheck ist ungedeckt. Bankomat nie zwraca mojej karty. Der Geldautomat gibt meine Karte nicht mehr heraus. Muszę podjąć pieniądze Ich muss Geld aus dem z bankomatu. Geldautomat entnehmen. Czy w pobliżu jest bankomat? Gibt es hier in der Nähe einen Geldautomat? Chciałbym rozmienić 100 euro. Ich möchte 100 Euro wechseln. Nie mam drobnych. Ich habe kein Kleingeld. Nie mam przy sobie gotówki. Ich habe kein Bargeld dabei. Jaka jest opłata za przelew Wie hoch ist der Zuschlag zagraniczny? für eine Auslandsüberweisung? włóż kartę Karte einschieben wrzuć monetę Münze einwerfen
9.1
50
9.2 Porozmawiaj – An welchem Schalter kann ich Kreditangelegenheiten erledigen? W którym okienku mogę załatwić kredyt?
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 257
257 3.2.2010 15:29:26
PIENIĄDZE
– Gehen Sie bitte zum Schalter Nummer 2. Proszę podejść do okienka numer 2. – Danke. Dziękuję. – Ich möchte Geld abheben. Chciałabym podjąć pieniądze. – Ja bitte, unterschreiben sie bitte den Scheck. Tak, proszę, niech pani podpisze czek. – Natürlich sofort. Oczywiście, już to robię. – Ich möchte die Rechnungen bezahlen. Chciałbym opłacić rachunki. – Zahlen sie bar oder mit Kreditkarte? Płaci pan gotówką czy kartą? – Ich bezahle bar. Zapłacę gotówką.
9.3 Słówka banknot der Geldschein bankomat der Geldautomat bilon das Wechselgeld czek der Scheck czek podróżny der Reisescheck drobne das Kleingeld giełda die Börse gotówka das Bargeld kantor die Wechwymiany selstube karta die Kreditkredytowa karte książeczka das Scheckczekowa buch kurs wymiany der Wechselkurs kwota der Betrag obce waluty ausländische Währungen
odsetki die Zinsen oprocento- der Prozentwanie satz oszczędności Ersparnisse płatność die Zahlung podjąć Geld entnepieniądze hmen pożyczka die Anleihe przelew die ‹berweisung rata die Rate/die Teilzahlung stan konta der Kontostand stopa opro- der Zinssatz centowania wartość der Wert wypłata die Auszahlung
258 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 258
3.2.2010 15:29:27
10. Poczta i telefon Post und Telefon 51
10.1 Powiedz to Czekam na pilny list. Ich warte auf einen dringenden Brief. Jest zawiadomienie z poczty. Es ist eine Benachrichtigung von der Post da. Czy dziś są jakieś listy dla mnie? Sind für mich heute Briefe da/Haben Sie Post für mich? Proszę tu podpisać. Bitte, hier unterschreiben. Jest do pana telegram. Es ist ein Telegramm für Sie da. Ile wynosi opłata za słowo? Was kostet es pro Wort? Muszę napisać dziś list. Ich muss heute einen Brief schreiben. Idę na pocztę. Ich gehe auf die Post. Chciałbym nadać list. Ich möchte einen Brief aufgeben. Jak często wybierane są listy? Wie oft wird der Briefkasten geleert? Poczta główna znajduje się Die Hauptpost befindet przy placu. sich am Platz. Gdzie jest najbliższa skrzynka Wo ist der nächste na listy? Briefkasten? Przy trzecim okienku Am Schalter drei können wszystko pan załatwi. Sie alles erledigen. Kiedy telegram zostanie Wie lange braucht ein doręczony do Monachium? Telegramm nach München? Ile kosztuje zwykły list/ Wie viel kostet ein einzagraniczny list? facher Brief/ Auslandsbrief? Ile kosztuje list do Polski? Wie viel kostet ein Brief nach Polen? Proszę dać mi znaczek za Geben Sie mir bitte eine jedno euro. Briefmarke für ein Euro. Chciałbym nadać pieniądze. Ich möchte Geld überweisen. Gdzie nadaje się przekazy Wo gibt man Auslandspieniężne? briefe auf? W którym okienku mogę An welchem Schalter kann odebrać przekaz pieniężny? ich eine Postanweisung einlösen? Nieprawidłowo zaadresował Sie haben den Brief nicht pan list. korrekt adressiert. Proszę napisać na kopercie Bitte schreiben Sie Ihre także swój adres. Adresse auf den Briefumschlag.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 259
10.1
n Poczta Die Post
259 3.2.2010 15:29:27
POCZTA I TELEFON
Chcę opłacić rachunki za Ich will die Rechnungen telefon i radio. für das Telefon und Radio bezahlen. Proszę wypełnić formularz! Füllen Sie bitte das Formular aus!
n Telefon Das Telefon
Chciałbym zatelefonować. Ich möchte telefonieren. Skąd mógłbym Wo kann ich telefonieren? zatelefonować? Proszę o książkę Das Telefonbuch, bitte. telefoniczną. Nie ma go. Er ist nicht da. Proszę nie odkładać Bitte dran bleiben! słuchawki! Nie ma takiego numeru. Kein Anschluss unter dieser Nummer. Odbierz telefon! Nimm das Telefon ab! Nikt nie odbiera. Es ist keiner da. Nic nie słyszę. Ich kann nichts hören. Słucham, tu mówi Steffen! Hier spricht Steffen! Skąd dzwonisz? Von wo rufst du an? Coś przekazać? Soll ich etwas ausrichten? Do usłyszenia! Auf Wiederhören! Oddzwonię. Ich rufe zurück. Jestem przy telefonie. Ich bin am Telefon. Zostaw mi wiadomość na Hinterlass mir eine „sekretarce”. Nachricht auf dem Anrufbeantworter. Odsłuchałem wiadomość. Ich habe die Nachricht abgehört. Zadzwoń do mnie jutro! Ruf mich morgen an! Wyślij mi SMS-a. Schick mir eine SMS. Halo, chciałbym mówić Hallo, ich möchte mit z panem/panią... Herrn/Frau... sprechen. Pomyłka. Falsch verbunden/verwählt. Przerwano rozmowę. Das Gespräch wurde unterbrochen. Nie znam numeru policji. Ich kenne die Rufnummer von der Polizei nicht.
260 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 260
3.2.2010 15:29:29
POST UND TELEFON
10.2 Porozmawiaj
– Guten Abend, ich möchte mit Frau Müller sprechen. Dobry wieczór, chciałbym rozmawiać z panią Müller. – Tut mir Leid, sie sind falsch verbunden. Przykro mi, ale pan się źle połączył. – Ist das nicht die Nummer 324876 445? To nie jest numer 324876 445? – Leider nicht. Niestety nie. – Bekomme ich bei Ihnen Briefmarken? Czy dostanę u pani znaczki? – Ja, welche Briefmarken wünschen Sie? Tak, jakie pan potrzebuje? – Ich möchte Briefmarken für zwei Briefe nach Polen. Chciałbym na dwa listy do Polski.
10.3
– Guten Morgen, wie ist die Nummer vom Goethe-Institut? Dzień dobry, jaki jest numer do Instytutu Goethego? – Morgen, in welcher Stadt? W jakim mieście? – Ich möchte die Nummer von der Zentrale in München. Chciałbym numer do centrali w Monachium.
10.3 Słówka adres
die Adresse
adresat der Emp-fänger automat tele- das Kartenfoniczny telefon na kartę budka die Teletelefoniczna fonzelle dopłata die Nach-gebühr druczek das For-mular druk die Druck-sache ekspres
der Eilbrief
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 261
informacja
die Auskunft
karta die Teletelefoniczna fonkarte kod pocztowy die Post-leitzahl koperta der Brief-umschlag list
der Brief
list lotniczy der Luft-postbrief list polecony der Ein-schreibebrief, das Ein-schreiben list zwykły ein einfacher- Brief
261 3.2.2010 15:29:30
poczta i telefon
listonosz der Brieft-räger miasto
die Stadt
miejscowość der Ort nadawca
der Absender
numer die Vorwahlkierunkowy nummer numer mieszkania
die Hausnummer
okienko pocztowe
der Schalter
opłata pocztowa
die Postgebühr
paczka
das Paket
piętro
die Etage
poczta poczta główna
przekaz pocztowy
die Postanweisung
przesyłka die Einpolecona schreibe-sendung rozmowa miejscowa
das Ortsgespräch
skrzynka pocztowa
der Briefkasten
SMS die SMS/ die Kurz-mitteilung stanąć w kolejce
sich anstellen
telegram das Tele-gramm ulica
die Straße
die Post
urząd pocztowy
das Postamt
die Hauptpost
waga do listów
die Briefwaage
połączenie die Verbin-dung
widokówka die Ansicht-skarte
powiat, dzielnica
Kreis, Stadt teil
województwo Bezirk
przekaz pieniężny
die Geldüberweisung
znaczek die Briefmarke
za pobraniem per Nach-nahme
262 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 262
3.2.2010 15:29:30
11. Komputer i internet Komputer und Internet 52
11.1 Powiedz to n Korzystanie z internetu Im Internet surfen Wyślę ci to e-mailem.
Ich schicke es dir per E-mail.
Jaki jest twój adres e-mailowy?
Wie lautet deine E-mail-Adresse?
Ma pani podłączenie do internetu?
Haben Sie einen Internet-anschluss?
Muszę odebrać pocztę elektroniczną.
Ich muss die E-mail empfangen.
Lubię surfować w internecie.
Ich surfe gern im Internet.
Znajdziesz to na mojej stronie internetowej.
Du findest das auf meiner Webseite.
Ile kosztuje korzystanie przez 30 minut z kafejki internetowej?
Wie viel kostet 30 Minuten Surfen im Internet-Cafť?
Czy masz dostęp do internetu?
Hast du Zugang zum Internet?
Właśnie otrzymałem wiadomość.
Ich habe gerade eine Meldung bekommen.
11.1
Poznałam go przez internet. Ich habe ihn im Internet kennen gelernt.
Chcę ściągnąć ten plik. Ich will die Datei herunterladen. Kupiłem to w sklepie internetowym.
Ich habe das im OnlineGeschäft gekauft.
Czy mogę założy konto internetowe?
Kann ich mir eine Mailbox anschaffen?
Czy „czatujesz” ze swoją dziewczyną?
Chattest du mit deiner Freundin?
Musi się pan/pani zalogować.
Sie müssen sich einloggen.
Zanim będzie pan używał programu e-mailowego, musi go pan skonfigurować.
Bevor Sie das Mailprogramm benutzen, müssen Sie es konfigurieren.
Prześlij mi odpowiedź e-mai- lem jeszcze dziś wieczorem!
Bitte mail mir noch heute Abend deine Antwort!
Proszę zeskanować mi to zdjęcie i przesłać mi plik.
Scannen Sie das Foto und schicken Sie mir die Datei.
Wchodzę do internetu, aby odebrać „pocztę”.
Ich gehe online, um meine Mails abzurufen.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 263
263 3.2.2010 15:29:31
KOMPUTER I INTERNET
Niektórzy surfują w sieci całą noc.
Manche surfen die ganze Nacht im Netz.
Ile e-maili otrzymujesz dziennie?
Wie viele Mails kriegst du täglich?
n Korzystanie z komputera Computerbenutzung Komputer się zawiesił.
Der Computer ist abgestürzt.
Mogę zamknąć komputer? Darf ich jetzt den Computer ausmachen? Dżojstika używa się w wielu grach komputerowych.
Man benutzt einen Joystick für Spiele.
Acrobat Reader jest progra- mem, który możesz zainstalować bezpłatnie.
Der Acrobat Reader ist ein Programm, das du kostenlos herunterladen kannst.
Większość nowych ekranów jest płaska.
Die meisten neuen Bildschirme sind flach.
Moja drukarka laserowa jest szybsza niż atramentowa.
Mein Laserdrucker ist schne ller als ein Tintenstrahl.
Zaznacz wszystkie ważne słowa kursywą.
Markiere alle wichtigen Wörter kursiv.
Chcę podłączyć tę drukarkę do komputera.
Ich will den Drucker an den Computer anschließen.
Jaka jest pojemność tego dysku?
Wie groß ist die Festplattenkapazität?
Najpierw musisz się zalogować.
Zuerst musst du dich einloggen.
Niech pan/pani kliknie to słowo!
Klicken Sie das Wort an!
Proszę wydrukować ten tekst!
Drucken Sie den Text (aus)!
Jeżeli komputer się zawiesił, proszę go „odpalić” ponownie!
Fahren Sie den Computer noch einmal hoch, wenn er abgestürzt ist!
Sie müssen mit der Maus Pan musi dwa razy kliknąć myszą. doppelklicken. Nowe dyskietki są już sformatowane.
Die neuen Disketten sind schon formatiert.
Powinien pan wreszcie zainstalować sobie program antywirusowy.
Sie sollten endlich einen Virenscanner installieren.
264 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 264
3.2.2010 15:29:32
KOMPUTER UND INTERNET
11.2 Porozmawiaj – Weißt du, ich bin schon ans Internet angeschlossen? Jestem już podłączona do internetu? – Toll, endlich kannst du mir eine Nachricht schicken. No dobrze, nareszcie możesz mi wysłać wiadomość. – Ja, wir können jetzt ständig im Kontakt sein. Tak, możemy być teraz w stałym kontakcie.
– Entschuldigung, ich möche mein Handy auch im Ausland benutzen, was muss ich dafür machen? Przepraszam, chciałbym używać mojej komórki także za granicą, co pow inienem zrobić? – Sie müssen für das Roaming bezahlen, und dann sollte alles funktionieren. Musi pan opłacić roaming. – Vielen Dank für ihren Rat. Wielkie dzięki za radę.
11.3
– Entschuldigung, kannst du mir helfen, mein Computer funktioniert nicht mehr. Czy możesz mi pomóc, coś się stało z moim komputerem. – Aha, dein Computer hat sich aufgehangen. Twój komputer zawiesił się. – O nein, was soll ich jetzt machen? O nie, co ja teraz zrobię? – Einfach diesen grünen Knopf hier drücken. Po prostu uruchom go ponownie.
11.3 Słówka „małpa” [@] at
ekran der Bildschirm
dokument
das Dokument
e-mail
die E-mail
drukarka
der Drucker
faksować
faxen
DVD
die DVD
formatować formatieren
dysk
die Disk
dyskietka
die Diskette
gra kompu- das Computerowa terspiel
edycja die Verar-beitung edytor tekstu der Texteditor edytować editieren, bearbeiten
internauta der Internet-surfer internet
das Internet
kafejka das Internetinternetowa Cafť kasować löschen, entfernen
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 265
265 3.2.2010 15:29:33
komputer i internet
katalog der Katalog, das Verzei-chnis klawiatura die Tastatur komórka
das Handy
komputer
der Computer
komunikat die Meldung konwertować umwandeln, konvertieren laptop
der Laptop
łącze
die Verbindung
menu
das Menü
modem
das Modem
monitor der Bild-schirm mysz
die Maus
obudowa
das Gehäuse
okno
das Fenster
operator
der Operator
pamięć der Arbeitsoperacyjna speicher
plik
die Datei
program das Antiviantywiru- renprogramm/ sowy der Viren-scanner program das Compukomputerowy terprogramm przeglądarka die Suchmaschine pulpit
der Desktop
roaming
Roaming
rozpakować auspacken serwer
der Server
skaner
der Scanner
SMS
SMS
stacja DVD das DVD-Laufwerk strona
die Webseite
wirus der Virus komputerowy wklejać
einfügen
wpisać
eintragen
pamięć RAM der RAM-Speicher
266 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 266
3.2.2010 15:29:34
yyyyyyy yyyyyyyy
12. Nagłe wypadki Unfälle 53
12.1 Powiedz to n U lekarza Beim Arzt Muszę pójść do lekarza.
Ich muss zum Arzt gehen.
Proszę wezwać lekarza.
Bitte, rufen Sie einen Arzt.
Proszę wezwać pogotowie ratunkowe.
Bitte, rufen Sie einen Rettungswagen.
Muszę iść do apteki. Ich muss zur Apotheke gehen. Co panu/pani dolega?
Was fehlt Ihnen?
Mam bóle głowy.
Ich habe Kopfschmerzen.
Jest mi niedobrze.
Es wird mir übel.
Czuję się słabo.
Ich fühle mich schwach.
Gdzie jest najbliższa apteka? Wo ist die nächstgelegene Apotheke? Proszę syrop od kaszlu.
Hustensaft, bitte.
12.1
Mam rozstrój żołądka. Ich habe eine Magenverstimmung.
Proszę proszki od bólu głowy. Kopfschmerztabletten, bitte. Proszę coś przeciwbólowego. Etwas gegen Schmerzen, bitte. Boli mnie ząb.
Der Zahn tut mir weh.
Proszę oddychać głęboko.
Atmen Sie bitte tief ein.
Czy mam złamaną nogę?
Ist mein Bein gebrochen?
Musimy zrobić prześwietlenie.
Wir müssen röntgen.
Proszę przyjść za tydzień na kontrolę.
Kommen Sie bitte zur Kontrolle in einer Woche.
Poślizgnęłam się.
Ich bin ausgerutscht.
Upadłem.
Ich bin hingefallen.
Ugryzł mnie pies. Ein Hund hat mich gebissen. Co pan/pani wczoraj jadł/a? Was haben Sie gestern gegessen? Proszę brać to 3 razy Nehmen Sie das bitte drei dziennie po jedzeniu. mal täglich nach dem Essen. Mam gorączkę.
Ich habe Fieber.
Muszę zostać w łóżku w domu.
Ich muss zu Hause im Bett bleiben.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 267
267 3.2.2010 15:29:34
NAGŁE WYPADKI
Boli mnie serce.
Mir tut das Herz weh.
Nie mogę spać w nocy. Ich kann in der Nacht nicht schlafen. Jestem ubezpieczony.
Ich bin versichert.
Ile kosztuje wizyta? Wie viel kostet die Sprechstunde?
n Problemy z samochodem Probleme mit Auto Zdarzył się wypadek.
Es ist ein Unfall passiert.
Miałem wypadek samochodowy.
Ich hatte einen Autounfall.
Potrąciłem człowieka. Ich habe einen Menschen überfahren. Czy mógłby mnie pan podwieźć do najbliższej stacji benzynowej?
Könnten Sie mich bitte bis zur nächsten Tankstelle mitnehmen?
Złapałem gumę.
Ich habe eine Reifenpanne.
Koło zapasowe mam także dziurawe.
Mein Ersatzreifen ist auch platt.
Mieliśmy wypadek.
Wir hatten einen Unfall.
Nie mogłem zahamować.
Ich konnte nicht bremsen.
Zgubiłem kluczyki od samochodu.
Ich habe meinen Autoschlüssel verloren.
Mógłby mnie pan popchnąć? Können Sie mir schieben helfen? Proszę wezwać pomoc drogową.
Rufen Sie bitte den Pannendienst.
Mam awarię.
Ich habe eine Panne.
Skończyła mi się benzyna. Das Benzin ist mir ausgegangen. Włamano mi się do samochodu.
Mein Auto ist aufge-brochen worden.
Skradziono mi prawo jazdy. Mein Führerschein ist gestohlen worden.
n Inne wypadki Andere Unfälle Muszę zadzwonić do swojego ubezpieczyciela.
Ich muss meinen Versicherer anrufen.
Chciałbym zawrzeć ubezpieczenie zdrowotne
Ich möchte eine Krankenversicherung abschließen
od następstw nieszczęśliwych wypadków
die Unfallversicherung
268 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 268
3.2.2010 15:29:35
UNFÄLLE
od odpowiedzialności cywilnej
die Haftpflichtversicherung
na życie
die Lebensversicherung
od kradzieży
die Diebstahlversicherung
Chcę przedłużyć moje ubezpieczenie.
Ich möchte meine Versicherung verlängern.
Co się stało?
Was ist passiert?
Chodzi o ludzkie życie.
Es geht um Menschenleben.
Proszę udzielić pierwszej pomocy!
Leisten Sie bitte erste Hilfe!
Moje dziecko upadło.
Mein Kind ist hingefallen.
On jest nieprzytomny.
Er ist bewusstlos.
Ona krwawi.
Sie blutet.
Ona jest ranna w głowę. Sie hat sich am Kopf verletzt. Człowiek za burtą!
Mann über Bord!
Napadnięto mnie.
Ich bin überfallen worden.
Chciałbym rozmawiać z moim konsulatem.
Ich möchte mit meinem Konsulat sprechen.
Czy mogę otrzymać zaświadczenie?
Könnte ich eine Bescheinigung bekommen?
Nie mam wystarczającej ilości pieniędzy.
Ich habe nicht genug Geld.
Skradziono mi dokumenty i pieniądze.
Meine Papiere und Geld sind gestohlen worden.
Skradziono mi karty kredytowe.
Meine Kreditkarten sind gestohlen worden.
Muszę iść do polskiej ambasady.
Ich muss zur polnischen Botschaft.
12.1
To lekarstwo jest na receptę. Das Medikament ist rezeptpflichtig.
Winda stanęła. Der Fahrstuhl ist steckengeblieben. Proszę wezwać straż pożarną! Rufen sie schnell die Feuerwehr! Zgubiłem paszport. Ich habe meinen Pass verloren.
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 269
269 3.2.2010 15:29:36
NAGŁE WYPADKI
12.2 Porozmawiaj – Guten Tag, Sie fahren zu schnell. Jedzie pan za szybko. – Wieso? ich fahre höchstens 80 Km/h! Jak to? Jadę najwyżej 80 kilometrów na godzinę! – Ja, aber hier beträgt das Tempolimit 60 Km/h. Tak, ale tu jest ograniczenie prędkości do 60 kilometrów na godzinę. – Hallo, hier Rettungsdienst. Halo, tu pogotowie. – Hallo, wir brauchen Hilfe, es gab einen Autounfall. Potrzebujemy pomocy, wydarzył się wypadek. – Wo ist das passiert? Gdzie to się wydarzyło? – An der Kreuzung Gartenstrasse und Schillerstrasse. Na skrzyżowaniu ulic Ogrodowej i Schillera. – Guten Tag, was fehlt Ihnen? Dzień dobry, co panu/pani dolega? – Guten Tag Herr Doktor, ich habe Halsschmerzen und Fieber. Boli mnie gardło i mam gorączkę. – Ziehen Sie sich aus, ich muss Sie untersuchen. Proszę się rozebrać, muszę pana zbadać.
12.3 Słówka ambasada die Botschaft
głowa
der Kopf
apteka die Apotheke
gorączka
das Fieber die Grippe
awaria
die Panne
grypa
bandaż
die Bandage
jodyna die Jodtinktur
bezsenność die Schlaf-losigkeit
karetka der Kran-kenwagen
bóle brzucha die Bauch-schmerzen bóle głowy die Kopf-schmerzen
karetka pogotowia
bóle zęba die Zahn-schmerzen
konsulat das Kon-sulat
krank
kradzież der Diebstahl
chory
der Krankenwagen
dentysta der Zahn-arzt
lawina
die Lawine
dokumenty die Unter-lagen
lekarstwo
die Arznei
gardło/szyja der Hals
lekarz
der Arzt
270 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 270
3.2.2010 15:29:37
UNFÄLLE
na pomoc!
Hilfe!
szpital das Kran-kenhaus
nagły wypadek
der Notfall
środek das przeciwbólowy schmerz- stillende Mittel
opatrunek
der Verband
pilne
dringend
plaster das Pflaster pogotowie ratunkowe
der Notdienst
policja
die Polizei
pomoc drogowa
der Pannendienst
powódź die ‹berflutung pożar
der Brand
przeziębienie die Erkäl-tung
tabletka die Tablette, die Pille termometr das Thermo-meter ubezpieczenie die Kranchorobowe kenversicherung ubezpieczenie die Lebenna życie sversiche-rung ubezpieczenie die Unfalod nieszczęśli- lversichewych wypa- rung dków warsztat die Autosamochodowy werkstatt zapalenie die Entzün-dung
ranny
verletzt
zastrzyk
die Spritze
recepta
das Rezept
zepsuty
kaputt
straż pożarna die Feuerwehr
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 271
12.3
okulista der Augen-arzt
271 3.2.2010 15:29:38
charakteristisch
yyyyyyy yyyyyyyy
Bahnhof
ab und zu
damals
damals
Bahnhof
Eigentum
charakteristisch
NIEMIECKI Słowniczek niemiecko-polski charakteristisch ab und zu ab und zu
Eigentum www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 273
Eigentum
damals
charakteristisch
Bahnhof
273
3.2.2010 15:29:39
SŁOWNICZEK
Jak korzystać ze słowniczka: Przy rzeczownikach podawane są końcówki dopełniacza liczby pojedynczej i końcówki mianownika liczby mnogiej (jeśli takowe występują, „--” oznacza brak końcówki). Abfahrtszeit die, --, -en – dopełniacz l. poj. – der Abfahrtszeit, mianownik l. mn. – die Abfahrtszeiten Angebot das, -(e)s, -e – dopełniacz l. poj. – des Angebot(e)s mianownik l. mn. – die Angebote Arbeitsamt das, -(e)s, -...ämter – d opełniacz l. poj. – des Arbeitsamt(e)s mianownik l. mn. – die Arbeitsämter Przy czasownikach odmieniających się ze zmianą tematu podana jest trzecia osoba liczby pojedynczej. lassen, er lässt geben, er gibt Czasowniki tworzące czas Perfekt z „sein” podawane są z (s). reisen (s)
a ab und zu – od czasu do czasu abbiegen (s) – skręcić, skręcać Abend der, -s, -e – wieczór Abenteuer das, -s, -- – przygoda abfahren, er fährt ab (s) – odjeżdżać abgesehen davon – abstrahując od tego... abhängen von – zależeć od abholen – odebrać (kogoś, coś) abschließen – zamknąć, zawrzeć, zakończyć Absender der, -s, -- – nadawca Abteilung die, -- , -en – dział, podział Achtung die, -- , -en – uwaga Adresse die, -- , -n – adres alle – wszyscy, wszystkie also – więc
alt – stary/a/e Ampel die, --, -n – światła uliczne anbieten – oferować andere der, die, das – inny/a/e anders – inaczej Angebot das, -(e)s, -e – oferta angenehm – miły/ae Angestellt e der, die, -n, -n – urzędnik, pracownik, urzędniczka, pracownica Angst die, --, ńngste – strach anhalten, er hält an – zatrzymać, wstrzymać Ankunft die, -- – przyjazd Anmeldeformular das, -s, -e – formularz meldunkowy annehmen, er nimmt an – przyjąć Anrufbeantworter der, -s, -– automatyczna sekretarka anrufen – zadzwonić
274 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 274
3.2.2010 15:29:40
SŁOWNICZEK
Anschluss der, -es, -üsse – połączenie, przyłączenie ansehen sich, er sieht sich an – obejrzeć coś ansprechen, er spricht an – zagadnąć Anstrengung die, --, -en – wysiłek Antibiotikum das, -s, -...ka – antybiotyk antworten – odpowiadać, odpo wiedzieć anzeigen – zgłosić, zawiadomić o czymś, ogłosić Anzug der, -(e)s, -...züge – garnitur Appetit der, -(e)s, -e – apetyt April der, -s – kwiecień Arbeit die, --, -en – praca arbeiten – pracować Arbeitsamt das, -(e)s, -...ämter – urząd pracy Arbeitserlaubnis die, --, -...isse – pozwolenie na pracę Arbeitslosigkeit die, -– bezrobocie Arbeitsvertrag der, -s, -...träge – umowa o pracę Arm der, -es, -e – ramię, ręka Arzt der, -es, ńrzte – lekarz atmen – oddychać Attentat das, -(e)s, -e – zamach auch – także Aufenthaltsgenehmigu ng die, --, -en – pozwolenie na pobyt aufhalten sich, er hält sich auf – przebywać aufhören – przestać, zaprzestać aufmerksam – uważny/a/e aufnehmen, er nimmt auf – nagrać, podjąć (pracę) aufpassen – uważać aufräumen – sprzątać aufregen sich – denerwować się
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 275
aufstehen (s) – wstawać Auge das, -s, -n – oko August der, -s – sierpień Ausgabe die, --, -n – wydatek Ausgang der, (e)s, ..gänge – wyjście ausgeben, er gibt aus – wydać/ wydawać Ausland das, (e)s – zagranica ausruhen sich – odpocząć aussehen, er sieht aus – wyglądać aussteigen (s) – wysiadać, wysiąść ausüben – wykonywać auszahlen – wypłacać, wypłacić Auto das, -s, -s – samochód
b Bad das, -es, Bäder – łazienka Bahnhof der, -(e)s, -...höfe – dworzec Bahnsteig der, -(e)s, -e – peron bald – wkrótce Balkon der, -s, -e – balkon Bank die, --, -en – bank Bank die, --, Bänke – ławka Basketball der, -s – koszykówka bauen – budować Baum der, -(e)s, Bäume – drzewo Beamte der, -n, -n – urzędnik beantragen – wnioskować beantworten + A – odpowiedzieć na... bedauern – żałować beginnen – zaczynać, zacząć beide – obaj, obie, oboje beige – beżowy/a/e Bein das, -(e)s, -e – noga Beispiel das, -s, -e – na przykład bekannt – znany/a/e Bekannte der, die –n, -n – znajomy/a
275 3.2.2010 15:29:42
SŁOWNICZEK
bekommen – otrzymać, dostać bemerken – spostrzec, zauważyć benutzen – wykorzystać, użyć bequem – wygodnie Berg der, -(e)s, -e – góra Beruf der, -(e)s, -e – zawód Berufserfahrung die, --, -en – doświadczenie zawodowe beschäftigen (sich) – zajmować się, zająć się beschließen – postanowić beschreiben – opisać besetzt – zajęty/a/e besichtigen – zwiedzać besonders – szczególnie, zwłaszcza Besteck das, -s – sztućce bestehen – istnieć, zdać bestellen – zamówić Besuch der, -(e)s, -e – wizyta, odwiedziny, gość Betrieb der, -(e)s, -e – firma, zakład pracy bevor – zanim Bewohner der, -s, -- – mieszkaniec bewundern – podziwiać bezahlen – zapłacić Bibliothek die, --, -en – biblioteka Bier das, -s, -e – piwo Bild das, -(e)s, -er – obraz billig – tani/a/e bitten – prosić blau – niebieski/a/o bleiben – zostać Blick der, -(e)s, -e – widok, spojrzenie Blume die, --, -n – kwiat Bluse die, --, -n – bluzka, bluza Boot das, -(e)s, -e – łódź böse – zły/a/e Botschaft die, --, -en – ambasada, orędzie brauchen – potrzebować braun – brązowy/a/e
brennen – palić, spalać Brief der, -(e)s, -e – list Briefkasten der, -s, -...kästen – skrzynka pocztowa Briefmarke die, --, -n – znaczek pocztowy Brieftasche die, --, -n – portfel Briefumschlag der, -(e)s, -...umschläge – koperta Brücke die, --, -n – most Bruder der, -s, Brüder – brat Buch das, -(e)s, Bücher – książka buchen – zarezerwować, zamówić Buchhalter der, -s, -- – księgowy Büro das, -s –s – biuro Bus der, Busses, Busse – autobus Busfahrer der, -s ‑‑ – kierowca autobusu
c Cafť das, -s, -s – kawiarnia charakteristisch – charaktery styczny/a/e chatten – rozmawiać na czacie Chef der, -s, -s – szef Computer der, -s, -- – komputer Computerspiel das, -(e)s, -e – gra komputerowa Couch die, --, -es – tapczan
d damals – wówczas danken – dziękować dann – potem, wtedy, w takim razie dass – że Datum das, -s, -...ten – data dauern – trwać Decke die, --, -n – sufit
276 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 276
3.2.2010 15:29:44
SŁOWNICZEK
denken – myśleć, sądzić denn – ponieważ deshalb – dlatego deutlich – wyraźny/a/e deutsch – niemiecki/a/e Deutsche der, die –n, -n – Niemiec, Niemka Dezember der, -(s), -- – grudzień dick – gruby/a/e Diebstahl der, -s, -...stähle – kradzież dienen – służyć Dienstag der, -(e)s, -e – wtorek diesmal – tym razem direkt – bezpośredni/a/e Diskette die, --, -n – dyskietka doch – przecież, jednak Donnerstag der, -(e)s, -e – czwartek Doppelzimmer das, -s, -– pokój dwuosobowy dort – tam Dose die, --, -n – puszka drüben – po tamtej stronie drücken – nacisnąć, uścisnąć du – ty dumm – głupi/a/e dunkel – ciemny/a/e durchfallen, er fällt durch – oblać egzamin dürfen – mieć pozwolenie Dusche die, --, -n – prysznic
e eben – właśnie Ecke die, --, -n – róg Eigentum das, -s, -...tümer – własność einige – kilka Einkauf der, -s, -...käufe – zakup einladen, er lädt ein – zapraszać
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 277
einloggen – zalogować einrichten – urządzić einsam – samotny/a/e Einschreibebrief der, -(e)s, -e – list polecony einsteigen (s) – wsiadać einstellen – zatrudnić, Eintrittskarte die, --, -en – wejściówka Eis das, -es – lód, lody Eltern (l. mn.) – rodzice E-Mail-Box die, --, -en – skrzynka mailowa Empfänger der, -s, -- – odbiorca empfehlen, er empfiehlt – polecać, zalecać Ende das, -s, -n – koniec eng – wąski/a/e, ciasny/a/e Enkel der, -s, -- – wnuk entlang – wzdłuż entlassen, er entlässt – zwolnić entreißen – wyrwać Entscheidung die, --, -en decyzja entscheiden sich – decydować się entspannen – odprężyć się, rozluźnić się er – on erben – odziedziczyć Erdgeschoss das, -...osses, -...osse – parter erhalten, er erhält – otrzymać erholen sich von etw. – odpocząć od czegoś erinnern sich an + Akk – przypo minać sobie coś/kogoś erkälten sich – zaziębić się erklären – wyjaśnić erkundigen sich – dowiadywać się Erlebnis das, -...isses, -...isse – przeżycie erledigen – załatwiać erleichtern – ułatwić
277 3.2.2010 15:29:45
SŁOWNICZEK
Ermäßigung die, --, -en – zniżka eröffnen – otworzyć erreichen – dojść, dotrzeć, osiągnąć erst – dopiero Erwachsene der, die, -n, -n – dorosły, dorosła erwähnen – wzmiankować, wspo mnieć (o czymś) erzählen – opowiadać, opowiedzieć es – ono essen, er isst – jeść etwa – około etwas – coś
f fahren, er fährt (s) – jechać, jeździć Fahrgast der, -es, -...gäste – pasażer Fahrkarte die, --, -n – bilet Fahrkartenschalter der, -s, -– kasa biletowa Fahrplan der, -s, -...pläne – rozkład jazdy Fahrrad das, -(e)s, -...räder – rower Fahrt die, --, -en – jazda falsch – niewłaściwy/a/e, błędny/a/e Familie die, --, -n – rodzina Fass das, -es, Fässer – beczka fast – prawie Februar der, -(s), -e – luty fehlen – brakować Fenster das, -s, -- – okno Fernseher der, -s, -- – telewizor fertig – gotowy/a/e fett – tłusty/a/e Fieber das, -s, -- – gorączka finden – znaleźć, znajdować Fisch der, -es, -e – ryba
Fleisch das, -es – mięso fleißig – pracowity/a/e fliegen (s) – lecieć, latać Flughafen der, -s, -...häfen – port lotniczy Flugschein der, -(e)s, -e – bilet lotniczy Flugverbindung die, --, -en połączenie lotnicze Flur der, -(e)s, -e – przedpokój Fluss der, -es, Flüsse – rzeka Formalität die, --, -en – formalność Forschung die, --, -en – badanie fortsetzen – kontynuować Foto das, -s, -s – zdjęcie Frage die, --, -n – pytanie fragen – pytać Frau die, --, -en – pani, żona, kobieta frei – wolny/a/e Freitag der, -(e)s, -e – piątek freuen sich – cieszyć się Freund der, -es, -e – przyjaciel freundlich – przyjazny/a/e, przy jacielski/a/e früh – wczesny/a/e Frühling der, -s, -e – wiosna Frühstück das, -s, -e – śniadanie fühlen sich – czuć się Führerschein der, -(e)s, -e – prawo jazdy füllen – napełniać funktionieren – działać, funkcjonować Fußball der, -s, -...bälle – piłka nożna Fußboden der, -s, -...böden – podłoga
278 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 278
3.2.2010 15:29:47
SŁOWNICZEK
g
ganz – cały/a/e Garten der, -s, Gärten – ogród gastfreundlich – gościnny/a/e geben, er gibt – dać, dawać Gebirge das, -s – góry geboren – urodzony/a Gebühr die, --, -en – opłata Geburtstag der, -(e)s, -e – urodziny gefährlich – niebezpieczny/a/e gefallen, er gefällt – podobać się gehen (s) – iść, chodzić geistig – umysłowy/a/e gelb – żółty/a/e Geld das, -(e)s, -er – pieniądze Geldschein der, -(e)s, -e – banknot Gelegenheit die, --, -en – okazja gelingen (s) – powieść się, udać się gelten, es gilt – obowiązywać, mieć ważność, uchodzić za... gemeinsam – wspólny/a/e gemütlich – przytulny/a/e genau – dokładny/a/e genug – wystarczająco, dostatecznie Gepäckaufbewahrung die, --, -en – przechowalnia bagażu geradeaus – prosty/a/e/o Gerät das, -(e)s, -e – urządzenie Gericht das, -(e)s, -e – danie gern – chętnie Geschenk das, -s, -e – prezent Geschichte die, --, -n – historia geschieden – rozwiedziony/a Geschwister (l. poj.) – die – rodzeństwo Gesicht das, -(e)s, -er – twarz gesund – zdrowy/a/e Getränk das, -(e)s, -e – napój getrennt – oddzielnie gewöhnlich – zazwyczaj Glas das, -es, Gläser – szklanka, kieliszek, szkło
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 279
glauben – myśleć, wierzyć, sądzić gleich – zaraz gleichfalls – nawzajem Gleis das, -es, -e – tor Gott der, -es, Götter – Bóg Gras das, -es, Gräser – trawa gratulieren – składać życzenia grau – szary/a/e Grenze die, --, -n – granica Grippe die, -- – grypa groß – wysoki/a (o człowieku); duży/a/e Größe die, --, -n – wielkość, rozmiar Großmutter die, --, -...mütter – babcia Großvater der, -s, -...väter – dziadek grün – zielony/a/e gründlich – gruntownie, bardzo dokładnie grüßen – pozdrowić gültig – ważny/a/e (np. paszport, bilet) günstig – korzystny/a/e gut – dobry/a/e
h haben – mieć Haft die, -- – areszt halb – pół Hals der, -es, Hälse – gardło, szyja Halskette die, --, -n – łańcuszek halten, er hält – trzymać Haltestelle die, --, -n – przystanek Handschuhe (l. mn.) – rękawiczki Handtasche die, --, -n – torebka Handy das, -s, -s – komórka hässlich – brzydki/a/e Hauptgericht das, -(e)s, -e – danie główne Hauptstadt die, --, -...städte – stolica Haushalt der, -(e)s, -e – gospodar stwo domowe Hausmeister der, -s, -- – dozorca
279 3.2.2010 15:29:48
SŁOWNICZEK
heiraten + Akk. – żenić się, wychodzić za mąż heiß – gorący/a/e heißen – nazywać się helfen, er hilft – pomagać, pomóc hell – jasny/a/e Hemd das, -(e)s, -en – koszula (męska) Herbst der, -es, -e – jesień Herr der, -n, -en – pan herzlich – serdecznie hier – tutaj Hilfe die, --, -n – pomoc Hindernis das, -...isses, -...isse – przeszkoda hinten – z tyłu hoch – wysoki/a/e Hochschule die, --, -n – szkoła wyższa holen – przynieść hören – słuchać, słyszeć Hose die, --, -n – spodnie Hotel das, -s, -s – hotel hübsch – ładny/a/e Hunger der, -s – głód Hund der, -(e)s, -e – pies Husten der, -s, – kaszel Hut der, -(e)s, Hüte – kapelusz
i ich – ja ihr – wy im Gegenteil – przeciwnie Informatiker der, -s, -– informatyk Innenstadt die, -- – śródmieście Insel die, --, -n – wyspa interessieren sich für – intereso wać się (kimś, czymś) inzwischen – w międzyczasie irren sich – mylić się
j Jacke die, --, -n – kurtka Jahr das, -(e)s, -e – rok Januar der, -s, -e – styczeń jetzt – teraz Juli der, -(s), -s – lipiec jung – młody/a/e Junge der, -n, -n – chłopiec Juni der, -(s), -s – czerwiec Jura (l. mn.) – studia prawnicze
K Kaffee der, -s, -s – kawa kalt – zimny/a/e kaputt – zepsuty/a/e Kartoffel die, --, -n – ziemniak Kasse die, --, -n – kasa Kaufhaus das, -es, ..häuser – dom towarowy kaum – ledwo, zaledwie Keller der, -s, -- – piwnica kennen – znać Kind das, -(e)s, -er – dziecko Kinderzimmer das, -s, -– pokój dziecinny Kinokarte die, --, -n – bilet do kina Kirche die, --, -n – kościół Kleid das, -(e)s, -er – suknia, sukienka Kleidung die, --, -en – ubranie klein – mały/a/e Kleingeld das, -(e)s – drobne Koffer der, -s, -- – walizka kommen (s) – przychodzić, przyjść können – móc, potrafić Konto das, -s, -ten – konto Konzert das, -(e)s, -e – koncert Kopf der, -(e)s, Köpfe – głowa Körper der, -s, -- – ciało, korpus kosten – kosztować
280 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 280
3.2.2010 15:29:50
SŁOWNICZEK
krank – chory/a/e Krankheit die, --, -en – choroba Kreditkarte die, --, -n – karta kre dytowa Kreuzung die, --, -en – skrzyżo wanie kriegen – dostać, otrzymać Küche die, --, -n – kuchnia kümmern sich – troszczyć się Kunde der, -n, -n – klient Kunst die, --, Künste – sztuka Kunstwerk das, -(e)s, -e – dzieło sztuki Kurve die, --, -n – zakręt
l lachen – śmiać się Land das, -(e)s, Länder – kraj Landschaft die, --, -en – krajobraz lang – długi/a/e langsam – powolny/a/e langweilen sich – nudzić się Lärm der, -(e)s – hałas lassen, er lässt – pozostawić, pozostawiać laufen (s), er läuft – biec, być wyświetlanym (film) leben – żyć Lebenslauf der, -(e)s, -...läufe – życiorys ledig – stanu wolnego leer – pusty/a/e legen – położyć, kłaść leicht – lekki/a/e, łatwy/a/e leider – niestety lernen – uczyć się lesen, er liest – czytać Lesesaal der, -(e)s, -...säle – czytelnia Licht das, -(e)s, -er – światło
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 281
liegen – leżeć links – w lewo Lohn der, -(e)s, Löhne – płaca Luft die, -- – powietrze Lust die, --, Lüste – chęć, ochota lustig – wesoły/a/e
M machen – robić Mädchen das, -s, -- – dziewczyna Mai der, -(s), -e – maj Mann der, -es, Männer – mąż, mężczyzna Mantel der, -s, Mäntel – płaszcz März der, --, -e – marzec Maus die, --, Mäuse – mysz Medikament das, -(e)s, -e – lekarstwo Meer das, -(e)s, -e – morze mehr – więcej, bardziej meinen – myśleć, mieć na myśli, twierdzić Meinung die, --, -en – opinia, zdanie Meldung die, --, -en – zgłoszenie, meldunek Mensch der, -en, -en – człowiek merken – spostrzec, zauważyć messen, er misst – mierzyć Miete die, --, -n – czynsz mieten – wynająć Mineralwasser das, -s, -...wässer – woda mineralna Mitte die, --, -n – środek (geometryczny) Mittel das, -s, -- – środek (np. zaradczy, leczniczy itp.) Mittwoch der, -s – środa Möbel das, -s, -- – mebel mögen – lubić möglich – możliwe/a/y Monat der, -(e)s, -e – miesiąc Montag der, -(e)s, -e
281 3.2.2010 15:29:52
SŁOWNICZEK
– poniedziałek morgen – jutro müde – zmęczony/a Mund der, -(e)s, Münder – usta Münze die, --, -n – moneta Museum das, -s, Museen – muzeum müssen – musieć Muster das, -s, -- – wzór Mutter die, --, Mütter- matka Mütze die, --, -n – czapka
n Nachbar der, -n, -n – sąsiad nachdenken – zastanowić się, przemyśleć Nachricht die, --, -en – wiadomość nächste (der, die, das) – najbliższy/ a/e, następny/a/e Nacht die, --, Nächte – noc Nachtisch der, -(e)s, -e – deser nah – blisko Nähe die – pobliże Name der, -ns, -n – nazwisko, nazwa nämlich – mianowicie Nase die, --, -n – nos Natur die – przyroda neben – obok nehmen, er nimmt – brać, wziąć nervös – nerwowy/a/e nett – miły/a/e neulich – ostatnio nichts – nic nie – nigdy noch – jeszcze notwendig – niezbędny/a/e November der, -s, -- – listopad Nummer die, --, -n – numer nur – tylko
o ob – czy oben – na górze, u góry Ober der, -s, -- – kelner obwohl – chociaż oder – albo, lub öffnen – otworzyć, otwierać Ohr das, -(e)s, -en – ucho Oktober der, -s, -- – październik Oma die, --, -s – babcia Onkel der, -s, -- – wujek Opa der, -s, -s – dziadek Oper die, --, -n – opera Orchester das, -s ‑‑ – orkiestra Ordnung die, --, -en – porządek Ort der, -(e)s, -e (÷rter) – miejsce, miejscowość
p Park der, -s, -s – park Party die, --, -ties – przyjęcie Passant der, -en, -en – przechodzień passieren (s) – zdarzyć się Passkontrolle die, --, -n – kontrola paszportowa Pause die, --, -n – przerwa Person die, --, -en – osoba Personalausweis der, -es, -e – dowód osobisty planen – planować Platz der, -es, Plätze – miejsce, plac Platzkarte die, --, -n – miejscówka plötzlich – nagle Politiker der, -s, -- – polityk Polizist der, -en, -en – policjant Pommes frites (l. mn.) – frytki Post die, --, -en – poczta
282 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 282
3.2.2010 15:29:53
SŁOWNICZEK
Postleitzahl (PLZ) die, --, -en – kod pocztowy Postsendung die, --, -en – przesyłka pocztowa preiswert – tani/a/e probieren – spróbować Problem das, -s, -e – problem Professor der, -s, -oren – profesor Prospekt der, -(e)s, -e – prospekt prüfen – sprawdzić, skontrolować Pullover der, -s, -- – sweter pünktlich – punktualny/a/e, punktualnie
q Querstraße die, --, -n – przecznica
r Rad fahren (s), er fährt – jeździć na rowerze Rand der, -(e)s, Ränder – skraj, brzeg Rat der, -(e)s, Ratschläge – rada rauchen – palić Raum der, -(e)s, Räume – pomieszczenie rechts – w prawo Rechtsanwalt der, -(e)s, -...anwälte – adwokat reden – gadać, pogadać reduzieren – zredukować Reis der, -es – ryż Reise die, --, -n – podróż reisen (s) – podróżować Reisepass der, -es, -...pässe – paszport renovieren – odnowić, wyremontować Rente die, --, -n – emerytura
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 283
reparieren – reperować Restaurant das, -s, -s – restauracja richtig – dobry, właściwy/a Rindersteak das, -s, -s – stek wołowy Rock der, -(e)s, Röcke – spódnica Roman der, -s, -e – powieść rot – czerwony/a/e Rotwein der, -(e)s, -e – czerwone wino Rücken der, -s, -- – plecy rufen – wołać ruhig – spokojny/a/e rund – okrągły/a/e
s Sache die, --, -n – rzecz sagen – mówić, powiedzieć Samstag der, -(e)s, -e – sobota S-Bahn die, --, -en – kolejka miejska schade – szkoda Schalterbeamter der, -en – kasjer schauen – patrzeć, spojrzeć Schauspieler der, -s, -- – aktor schenken – podarować schicken – wysłać schlafen, er schläft – spać schlank – szczupły/a/e schlimm – zły/a/e, źle Schlittschuh laufen (s), er läuft – jeździć na łyżwach schmecken – smakować Schmerz der, -es, -en – ból Schmerztablette die, --, -n – tabletka przeciwbólowa schnell – szybko, prędko Schnupfen der, -s, -- – katar schon – już schön – ładny/a/e, piękny/a/e
283 3.2.2010 15:29:55
SŁOWNICZEK
Schrank der, -(e)s, Schränke – szafa schreiben – pisać Schuh der, -(e)s, -e – but Schuld die, --, -en – wina, dług Schule die, --, -n – szkoła schwach – słaby/a/e schwarz – czarny/a/e Schweinebraten der, -s, -– pieczeń wieprzowa Schwierigkeit die, --, -en – trudność, kłopot Schwimmbad das, -(e)s, -...bäder – basen schwimmen (s) – pływać See der, -s, -n – jezioro See die, --, -n – morze Sehenswürdigkeit die, --, -en – rzecz warta zobaczenia sehr – bardzo sein (s) – być Seite die, --, -n – strona selbst – sam (we własnej osobie) selten – rzadko September der, -s, -- – wrzesień Sessel der, -s, -- – fotel setzen sich – usiąść, siadać sicher – pewien/a/e sie – ona, oni, one Sie – pan, pani, państwo sitzen – siedzieć Ski fahren (s), er fährt – jeździć na nartach Slip der, -s, -s – majtki, slipki Socke die, --, -n – skarpeta Sohn der, -(e)s, Söhne – syn Sommer der, -s, -- – lato Sonne die, --, -n – słońce Sonntag der, -(e)s, -e – niedziela sonst – w przeciwnym razie Souvenirladen der, -s, -...läden – sklep z pamiątkami sparen – oszczędzać
Spaß machen – sprawiać przyjemność spät – późny/a/e Spaziergang der, -(e)s, ..gänge – spacer Speisekarte die, --, -n – karta dań spielen – grać, bawić się Sprechstunde die, --, -n – godzina przyjęć (u lekarza) Stadt die, --, Städte – miasto Stadtrundfahrt die, ..., -en – objazd miasta Stadtviertel das, -s, -- – dzielnica stattfinden – odbywać się Stau der, -s – korek (uliczny) stehen – stać stehlen, er stiehlt – kraść Stelle die, --, -n – miejsce pracy, stanowisko sterben, er stirbt (s) – umrzeć Stock der, -(e)s, Stockwerke – piętro stören + Akk. – przeszkadzać Straße die, --, -n – ulica Straßenbahn die, --, -en – tramwaj streichen – pomalować, posmaro wać Streik der, -s, -s – strajk Studentenheim das, -(e)s, -e – akademik studieren – studiować Studium das, -s, -...dien – studia Stuhl der, -(e)s, Stühle – krzesło suchen – szukać
t Tag der, -(e)s, -e – dzień Tankstelle die, --, -n – stacja benzynowa Tante die, --, -n – ciocia
284 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 284
3.2.2010 15:29:57
SŁOWNICZEK
Taschendieb der, -(e)s, -e – kieszonkowiec Tasse die, --, -n – filiżanka Taste die, --, -n – klawisz, przycisk tauchen – nurkować Taxi das, -s, -s – taksówka Taxistand der, -(e)s, ..stände – postój taksówek Tee der, -s, -s – herbata teilnehmen, er nimmt teil an + D – brać udział w... telefonieren – telefonować Telefonzelle die, --, -n – budka telefoniczna TTermin der, -s, -e – termin Theaterstück das, -(e)s, -e – sztuka teatralna tief – głęboki/a/e Tip der, -s, -s – rada Tisch der, -(e)s, -e – stół Tochter die, --, Töchter – córka toll – wspaniały/a/e, fantastyczny/a/e Tor das, -(e)s, -e – brama tragen, er trägt – nieść, nosić treffen, er trifft – spotkać, trafić Treppenhaus das, -es, -...häuser – klatka schodowa trinken – pić Tropfen der, -s, -- – kropla trotzdem – pomimo to
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 285
T-Shirt das, -s, -s – t-shirt tun – czynić, robić Tür die, --, -en – drzwi typisch – typowy/a/e
u U-Bahn die, --, -en – metro überqueren – przejść, przekroczyć überraschen – zaskoczyć, sprawić niespodziankę ‹berweisung die, --, -en – przelew, przekaz umbauen – przebudować umsteigen (s) – przesiąść się umtauschen – wymieniać umziehen (s) – przeprowadzić się und – i, a ungefähr – około Universität die, --, -en – uniwersytet unten – na dole unter – pod unterhalten sich, er unterhäl sich – rozmawiać Unterhaltung die, --, -en – rozrywka Unterschrift die, --, -en – podpis Urlaub der, -(e)s, -e – urlop
v
v Vater der, -s, Väter – ojciec verabreden (sich) – umówić (się), uzgodnić; verändern – zmienić Verbindung die, --, -en – połączenie Verbrecher der, -s, -– przestępca
285 3.2.2010 15:29:58
SŁOWNICZEK
verbringen – spędzać (czas) vereinbaren – uzgodnić, ustalić vergessen, er vergisst – zapo mnieć, zapominać vergleichen – porównać Vergnügen das, -s, -– przyjemność verhaften – aresztować verheiratet – żonaty/zamężna verkaufen – sprzedawać Verkehr der, -s – ruch drogowy, komunikacja Verkehrsampel die, --, -n – światła uliczne verlangen – żądać verletzen – zranić się, skaleczyć się verlieren – przegrać, zgubić, stracić vermuten – przypuszczać verpassen – przegapić, nie dotrzymać verschlafen, er verschläft – zaspać verschwinden (s) – zniknąć Verspätung die, --, -en – spóźnienie versprechen, er verspricht, – obiecać versuchen – postarać się Vertrauen das, -s – zaufanie Verwandte der, die, – krewny/a viel – dużo Volleyball der, -s, -...bälle – siatkówka völlig – zupełnie, w pełni von hier – stąd vorbeikommen (s) bei – wpaść do (kogoś) Vorbereitung die, --, -en – przygotowanie Vorlesung die, --, -en – wykład vorn – z przodu
Vorname der, -ns, -n – imię vorschlagen, er schlägt vor – proponować Vorspeise die, --, -n – przekąska, przystawka Vorwahlnummer die, --, -n – numer kierunkowy
w wählen – wybrać Wald der, -(e)s, Wälder – las Wand die, --, Wände – ściana Wanderweg der, -(e)s, -e – szlak turystyczny wann – kiedy warm – ciepły/a/e/o warten – czekać Wartesaal der, -(e)s, -...säle – poczekalnia Wasserhahn der, -(e)s, -...hähne – kran Wechselstube die, --, -n – kantor wymiany weil – ponieważ Weise die, --, -n – sposób weiß – biały/a/e weit – daleki/a/e, szeroki/a/e wenig – mało wenn – gdy, jeśli wer – kto werden, er wird (s) – stać się, zostać Werkstatt die, --, -...stätte – warsztat Wetter das, -s, -- – pogoda wichtig – ważny/a/e wie – jak wieder – znowu wiederholen – powtórzyć Wind der, -(e)s, -e – wiatr Winter der, -s, -- – zima wir – my
286 NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 286
3.2.2010 15:30:00
SŁOWNICZEK
wirklich – rzeczywiście, naprawdę wissen, er weiß – wiedzieć wo – gdzie Woche die, --, -n – tydzień Wochenende das, -s, -n – weekend woher – skąd wohin – dokąd wohnen – mieszkać
z Zahl die, --, -en – liczba zahlen – płacić Zahn der, -(e)s, Zähne – ząb zeigen – pokazać, pokazywać Zeit die, --, -en – czas Zeitung die, --, -en – gazeta Zettel der, -s, -- – kartka Zimmer das, -s, -- – pokój Zitrone die, --, -n – cytryna Zoll der, -(e)s, Zölle – cło Zollabfertigung die, --, -en – odprawa celna zuerst – najpierw zufrieden – zadowolony/a/e Zug der, -(e)s, Züge – pociąg zurückfahren (s), er fährt zurück – pojechać z powrotem zurückkehren (s) – powrócić, wrócić zusammen – razem zuschicken – przesłać, wysłać Zuschlag der, -(e)s, -...schläge – dopłata zwar... aber – wprawdzie... ale zwischen – między
www.WydawnictwoLingo.pl
NIEMIECKI - Super kurs_4.indd 287
287 3.2.2010 15:30:01