MASTERCAM Gİ GİRİŞ.................................................................................................................................... İŞ.................................................................................................................................... 4 MASTERCAM PROGRAMLARI ........................................................................................................................ 4 MasterCAM MasterCAM Draft Draft (Çizim)................... ..................... .................... ..................... ....................... ................. 4 MasterCAM Design (Tasar ım)................................................................................................................... 4 MasterCAM Mill Entry (Freze).................................................................................................................. 4 MasterCAM MasterCAM Mill Mill Level1 (Freze) (Freze) ................... ..................... .................... ..................... .................... ........... 5 MasterCAM MasterCAM Mill Mill Level2 (Freze) (Freze) ................... ..................... .................... ..................... .................... ........... 5 MasterCAM MasterCAM Mill Mill Level3 (Freze) (Freze) ................... ..................... .................... ..................... .................... ........... 5 MasterCAM MasterCAM Lathe Lathe Entry (Torna)..................... ..................... .................... ..................... .................... ........ 5 MasterCAM MasterCAM Lathe Lathe Level1 (Torna) (Torna) ................... ..................... .................... ..................... .................... ........ 6 MASTERCAM EKRANI .................................................................................................................................. 6 TAKIM YOLU İLKELER İ .................................................................................................................................. 6 KISALTMALAR .............................................................................................................................................. 7
MAIN MENU (ANA MENÜ) ......................................................................................................................... 8 ANALYZE (ANALİZ ET) .................................................................................................................................. 8 CREATE (OLUŞTUR) ....................................................................................................................................... 8 FİLE (DOSYA) ................................................................................................................................................ 9 MODİFY (DÜZELT) ........................................................................................................................................ 9 XFORM (DEĞİŞTİR) ...................................................................................................................................... 10 DELETE (SİLME) .......................................................................................................................................... 10 SCREEN (EKRAN)......................................................................................................................................... 10 SOLİDS (KATILAR)....................................................................................................................................... 11 TOOLPATHS (TAKIM YOLLARI) .................................................................................................................... 11 NC UTİLS (NC YARDIMCI) .......................................................................................................................... 12 BACKUP (GER İ) ........................................................................................................................................... 12 MAİN MENU (A NA MENÜ) ........................................................................................................................... 12 Z (Z EKSENİ) ............................................................................................................................................... 12 COLOR (RENK) ............................................................................................................................................ 13 LEVEL (KATMAN)........................................................................................................................................ 13 STYLE /WİDTH (ÇİZG İ TİPİ /K /KALINLIĞI) .......................................................................................................... 13 GROUPS (GRUPLAR) .................................................................................................................................... 14 MASK (MASKE) ........................................................................................................................................... 14 T PLANE (TAKIM DÜZLEMİ) ......................................................................................................................... 15 CPLANE (ÇALIŞMA DÜZLEM İ) ...................................................................................................................... 15 GVİEW (BAKIŞ DÜZLEM İ) ............................................................................................................................ 16
MAIN MENU – ANALYZE (ANA MENÜ – ANALİ ANAL İZ ET) ........................................................................ 16 POİNT (NOKTA) ........................................................................................................................................... 16 CONTOUR (ÇEVRE) ...................................................................................................................................... 16 ONLY (SADECE ) .......................................................................................................................................... 17 BETWEEN POİNTS (NOKTALAR ARASI) ......................................................................................................... 17 ANGLE (AÇI) ............................................................................................................................................... 17 DYNAM İC (DİNAMİK) .................................................................................................................................. 17 AREA /VOLUME (ALAN /HACİM) ................................................................................................................... 17 NUMBER (NUMARA) .................................................................................................................................... 17 CHAİN (Z İNCİR) ........................................................................................................................................... 17 SURFACES (Y ÜZEYLER ) ............................................................................................................................... 17
MAIN MENU – CREATE (ANA MENÜ – OLUŞ OLU ŞTUR)................ ..................... ..................... .................... 18 POİNT (NOKTA) ........................................................................................................................................... 18
1
1. Position (Pozisyon) ............................................................................................................................. 18 1.1 Origin (Orijin) ................................................................................................................................................ 18 1.2 Center Center (Merkez). (Merkez)................ .............................. ................................ .................................. ................................. ............................... .............................. ................................ ............................... ..............19 1.3 Endpoint (Uç Nokta) ....................................................................................................................................... 19 1.4 Intersect (Kesi şim)........................... ............................................ .................................. ................................. ............................... .............................. ................................ ............................... ..............19 1.5 Midpoint (Orta Nokta) .................................................................................................................................... 19 1.6 Point (Nokta) .................................................................................................................................................. 20 1.7 Last (Son Seçilen) ........................................................................................................................................... 20 1.8 Relative (Eklemeli) ......................................................................................................................................... 20 1.9 Quadrant (Daire Çeyreği)............................. .............................................. ................................. ............................... .............................. ................................ .................................. ..................... 20 1.10 Sketch (Serbest) ............................................................................................................................................ 20
2. Along Ent (Eleman (Eleman Üstünde) Üstünde) ................. ..................... .................... ........................ ................. ............ 21 3. Node Pts (Dü ğ üm üm Noktalar ı) ............................................................................................................... 21 4. Cpts NURBS........................................................................................................................................ 21 5. Dynamic (Dinamik) ............................................................................................................................. 21 6. Length Length (Uzunluk) (Uzunluk).................... ..................... .................... ..................... ..................... .................... ...... 21 7. Grid (Izgara) ....................................................................................................................................... 21 8. Bolt Circle .......................................................................................................................................... 21 LİNE (ÇİZGİ)................................................................................................................................................ 21 1. Horizonta Horizontall (Yatay) (Yatay) ............... ........................ ..................... .................... ..................... .................... ...... 22 2. Vertical (Dikey) ................................................................................................................................... 22 3. Endpoints (Uç Noktalar)...................................................................................................................... 22 4. Multi (Çoklu) ...................................................................................................................................... 23 5. Polar (Kutupsal) ................................................................................................................................. 23 6. Tangent (Te ğ et) et) ................................................................................................................................... 24 7. Perpendicula Perpendicularr (Dikey Çizgi) Çizgi) ........................ ..................... .................... ..................... .................... ...... 25 ARC (YAY).................................................................................................................................................. 26 1. Polar (Kutupsal) ................................................................................................................................. 26 1.1 Center Pt (Merkez Nokta) ............................................................................................................................... 26 1.2 Sketch Sketch (Serbest) (Serbest)............................... ................................................ .................................. ................................. ............................... .............................. ................................ ............................... ..............27 1.3 Start Pt (Başlangıç Noktası) .............................. ............................................... ................................. ............................... .............................. ................................ ............................... ..............27 1.4 End Pt (Bitiş Noktası) ............................. .............................................. ................................. ................................. .................................. ................................. ............................... ..................... ...... 27
2. 3 Points (3 nokta) ................................................................................................................................ 28 3. Tangent (Te ğ et) et) ................................................................................................................................... 28 3.1 1 entitiy (1 ö ğe) .............................. .............................................. ............................... ................................ .................................. ................................. ................................. ............................... ..............28 3.2 2 entities (2 ö ğe) .............................. ............................................... .................................. ................................. ............................... .............................. ................................ ............................... ..............28 3.3 3 entities (3 ö ğe) .............................. ............................................... .................................. ................................. ............................... .............................. ................................ ............................... ..............28 3.4 Center Line (Eksen Çizgisi) ............................................................................................................................ 29 3.5 Point (Nokta) .................................................................................................................................................. 29 3.6 Dynamic (Dinamic) ........................................................................................................................................ 29
4. Circ 2 Pts (Çember İ ki Nokta) ............................................................................................................. 29 İ ki 5. Circ 3 Pts (Çember (Çember 3 Nokta).................................... Nokta).................................... .................... ........................ .................... ............ 29 6. Circ Pt+Rad (Çember Nokta + Yar ıçap) .............................................................................................. 29 7. Circ Pt+Dia (Çember (Çember Nokta + Çap)..................... .................... ..................... ........................ .............. 30 8. Circ Pt+Edg (Çembe (Çemberr Nokta + Kenar) Kenar) ................. .................... ..................... ........................ .............. 30 FİLLET (YUVARLATMA) ............................................................................................................................... 30 1. Radius (Yar ıçap) ................................................................................................................................. 30 2. Angle<180 (Açı<180) ......................................................................................................................... 31 3. Trim (Budama) .................................................................................................................................... 31 4. Chain (Zincir) ..................................................................................................................................... 31 5. CW/CCW ............................................................................................................................................ 31 SPLİNE (SERBEST EĞRİ) ............................................................................................................................... 32 1. Manual (Elle) ...................................................................................................................................... 32 2. Automatic (Otomotik) .......................................................................................................................... 32
2
1. Position (Pozisyon) ............................................................................................................................. 18 1.1 Origin (Orijin) ................................................................................................................................................ 18 1.2 Center Center (Merkez). (Merkez)................ .............................. ................................ .................................. ................................. ............................... .............................. ................................ ............................... ..............19 1.3 Endpoint (Uç Nokta) ....................................................................................................................................... 19 1.4 Intersect (Kesi şim)........................... ............................................ .................................. ................................. ............................... .............................. ................................ ............................... ..............19 1.5 Midpoint (Orta Nokta) .................................................................................................................................... 19 1.6 Point (Nokta) .................................................................................................................................................. 20 1.7 Last (Son Seçilen) ........................................................................................................................................... 20 1.8 Relative (Eklemeli) ......................................................................................................................................... 20 1.9 Quadrant (Daire Çeyreği)............................. .............................................. ................................. ............................... .............................. ................................ .................................. ..................... 20 1.10 Sketch (Serbest) ............................................................................................................................................ 20
2. Along Ent (Eleman (Eleman Üstünde) Üstünde) ................. ..................... .................... ........................ ................. ............ 21 3. Node Pts (Dü ğ üm üm Noktalar ı) ............................................................................................................... 21 4. Cpts NURBS........................................................................................................................................ 21 5. Dynamic (Dinamik) ............................................................................................................................. 21 6. Length Length (Uzunluk) (Uzunluk).................... ..................... .................... ..................... ..................... .................... ...... 21 7. Grid (Izgara) ....................................................................................................................................... 21 8. Bolt Circle .......................................................................................................................................... 21 LİNE (ÇİZGİ)................................................................................................................................................ 21 1. Horizonta Horizontall (Yatay) (Yatay) ............... ........................ ..................... .................... ..................... .................... ...... 22 2. Vertical (Dikey) ................................................................................................................................... 22 3. Endpoints (Uç Noktalar)...................................................................................................................... 22 4. Multi (Çoklu) ...................................................................................................................................... 23 5. Polar (Kutupsal) ................................................................................................................................. 23 6. Tangent (Te ğ et) et) ................................................................................................................................... 24 7. Perpendicula Perpendicularr (Dikey Çizgi) Çizgi) ........................ ..................... .................... ..................... .................... ...... 25 ARC (YAY).................................................................................................................................................. 26 1. Polar (Kutupsal) ................................................................................................................................. 26 1.1 Center Pt (Merkez Nokta) ............................................................................................................................... 26 1.2 Sketch Sketch (Serbest) (Serbest)............................... ................................................ .................................. ................................. ............................... .............................. ................................ ............................... ..............27 1.3 Start Pt (Başlangıç Noktası) .............................. ............................................... ................................. ............................... .............................. ................................ ............................... ..............27 1.4 End Pt (Bitiş Noktası) ............................. .............................................. ................................. ................................. .................................. ................................. ............................... ..................... ...... 27
2. 3 Points (3 nokta) ................................................................................................................................ 28 3. Tangent (Te ğ et) et) ................................................................................................................................... 28 3.1 1 entitiy (1 ö ğe) .............................. .............................................. ............................... ................................ .................................. ................................. ................................. ............................... ..............28 3.2 2 entities (2 ö ğe) .............................. ............................................... .................................. ................................. ............................... .............................. ................................ ............................... ..............28 3.3 3 entities (3 ö ğe) .............................. ............................................... .................................. ................................. ............................... .............................. ................................ ............................... ..............28 3.4 Center Line (Eksen Çizgisi) ............................................................................................................................ 29 3.5 Point (Nokta) .................................................................................................................................................. 29 3.6 Dynamic (Dinamic) ........................................................................................................................................ 29
4. Circ 2 Pts (Çember İ ki Nokta) ............................................................................................................. 29 İ ki 5. Circ 3 Pts (Çember (Çember 3 Nokta).................................... Nokta).................................... .................... ........................ .................... ............ 29 6. Circ Pt+Rad (Çember Nokta + Yar ıçap) .............................................................................................. 29 7. Circ Pt+Dia (Çember (Çember Nokta + Çap)..................... .................... ..................... ........................ .............. 30 8. Circ Pt+Edg (Çembe (Çemberr Nokta + Kenar) Kenar) ................. .................... ..................... ........................ .............. 30 FİLLET (YUVARLATMA) ............................................................................................................................... 30 1. Radius (Yar ıçap) ................................................................................................................................. 30 2. Angle<180 (Açı<180) ......................................................................................................................... 31 3. Trim (Budama) .................................................................................................................................... 31 4. Chain (Zincir) ..................................................................................................................................... 31 5. CW/CCW ............................................................................................................................................ 31 SPLİNE (SERBEST EĞRİ) ............................................................................................................................... 32 1. Manual (Elle) ...................................................................................................................................... 32 2. Automatic (Otomotik) .......................................................................................................................... 32
2
3. Curves (E ğ riler) riler) .................................................................................................................................. 33 4. Blend (K ırma) ..................................................................................................................................... 33 CURVE (EĞR İ) ............................................................................................................................................. 33 SURFACE (YÜZEY)....................................................................................................................................... 33 RECTANGLE (DİKDÖRTGEN)......................................................................................................................... 33 1. 1 Point (1 Nokta) ................................................................................................................................. 34 2. 2 Points (2 Nokta) ............................................................................................................................... 34 3.3 Options (Seçenekler) ......................................................................................................................... 35 DRAFTİNG (ÖLÇÜLENDİRME) ....................................................................................................................... 35 CHAMFER (PAH) .......................................................................................................................................... 35 LETTERS (YAZILAR) .................................................................................................................................... 36 PATTERN (DESEN) ....................................................................................................................................... 36 ELLİPSE (ELİPS) ........................................................................................................................................... 36 POLYGON (ÇOKGEN) ................................................................................................................................... 37
MAIN MENU – MODIFY (ANA MENÜ – DEĞİŞ DE ĞİŞT TİR) ............................................................................. 37 FİLLET (KAVİS) ........................................................................................................................................... 37 TRİM (BUDA) .............................................................................................................................................. 38 1. 1 Entity ............................................................................................................................................... 38 2. 2 Entities ............................................................................................................................................. 38 3. 3 Entities ............................................................................................................................................. 39
MAIN MENU – XFORM (ANA MENÜ MENÜ – XFORM) .................. ..................... ..................... .................... ... 39 MİRROR (AYNALAMA) ................................................................................................................................. ROTATE (DÖNDÜRME) ................................................................................................................................. TRANSLATE (ÖTELEME) ............................................................................................................................... OFFSET (K AYDIR) ........................................................................................................................................ OFS CTOUR .................................................................................................................................................
40 40 40 41 41
MAIN MENU – TOOLPATHS (ANA MENÜ MENÜ – TAKIM YOLLARI) YOLLARI) .................. .................... .................. 42 CONTOUR (ÇEVRE ÇİZG İS /K İ/K ONTUR ) ............................................................................................................ 42 1. Tool Parameters (Tak ı m Parametreleri) .............................................................................................. 42 2. Contour Parameters Parameters (Çevre Parametrele Parametreleri) ri) .............................. ..................... ........................ .............. 47 DRİLL (DELİK) ............................................................................................................................................ 55 1. Automatic (Otomatik) .......................................................................................................................... 56 2. Entites (Ö ğ eler) eler) ................................................................................................................................... 56 3. Window Pts (Pencere Noktalar ı) .......................................................................................................... 56 4. Patterns (Desenler) ............................................................................................................................. 57 Simple Drill Drill – No Peck Penceresi Penceresi .................... .................... ..................... ..................... .................... ...... 58 Cycle (Döngü) (Döngü)............................. ............................................ ................................ .................................. ................................. ............................... ................................ ................................ ........................ .........60
POCKET (CEP) ............................................................................................................................................. 62 Adalar ve Cep Döngüleri Döngüleri......................................................................................................................... ......................................................................................................................... 63 Entry-Helix/Ramp (Helix/Rampa Giri ş şi) .................................................................................................. 66 OPERAT İONS (OPERASYON ) ......................................................................................................................... 68 1. Verify (Sa ğ la) la) ...................................................................................................................................... 68 2. Post (Son) ........................................................................................................................................... 68 JOB SETUP (İŞ KURMA) ................................................................................................................................ 69 Tools Manager (Tak ım Yöneticisi) ........................................................................................................... 69 Create New Tool (Yeni Takım Oluşturma) turma) ........................... ............................................ .................................. ................................. ................................. ............................... ..............70
MAIN MENU – NC UTİ UTİLS (ANA MENÜ – NC YARDIMCILARI YARDIMCILARI)) .................... .................... .................. 75 BACKPLOT (GERİ ÇİZ) ................................................................................................................................. 76
3
MASTERCAM GİRİŞ MasterCAM, CAD (Computer Aided Design-Bilgisayar Destekli Tasarımı) ve CAM (Computer Aided Manufacturing-Bilgisayar Destekli İmalatı ) ayrıntılı olarak planlayan ve CNC (Computer Numerical Control-Bilgisayarlı Sayı sal Denetim) tezgâhları ile bitirilen mühendislik detayları nı hazı rlayan entegre yazılım programıdır. Bu yazılı m programı, temel profil, delme ve cep ile birlikte karmaşık şekiller veya yüzeyler için idealdir.
MasterCAM Programları MasterCAM Draft (Çizim) MasterCAM tasarı m modülünde, yeni bir parça çizmek için ihtiyaç duyulan, nokta, çizgi, yay, daire, dikdörtgen, yuvarlatma yarıçapı , pah, elips, eğri ve ölçülendirme, kopyalama ve çoğaltma işlemleri, çizilmiş bir geometriyi düzeltmek gibi bütün gereçler bulunur. MasterCAM’ in geometri oluşturma fonksiyonları , diğer yaygın CAD programlarına oranla, daha çok mekanik parçaların modellenmesi amacı ile tasarlanmıştır. Gerek kalıp imalatı için karmaşık 3D çizimler olsun gerekse 2D basit çizimler olsun, MasterCAM ile kolaylı kla oluşturulabilir. Bununla birlikte ASCII, DXF, VDA, IGES, CADL, DWG, STL, SAT (ACIS Solid) gibi çevirici programların tümü sisteme dâhil edilmiştir.
MasterCAM Design (Tasarım) MasterCAM Mill (Freze), Lathe (Torna) ve Wire (Tel Ero zyon) modellerine entegre edilmiş 3D bir CAD (tasarım) yazılım paketidir. Tel kafes, yüzey (surface) ve parametrik katı (parasolid tabanl ı ) tip modelleme tekniklerinin hepsini iç i çe bir arada (hibrid) kullanır. MasterCAM Draft modülü özelliklerine ilaveten Nurbs eğrileri, yüzey ve katı (isteğe bağlı) modelleme teknikleri olan ileri düzey geometri oluşturma, gerçeğ e yakın yüzey boyama (shading) ve gölgelendirme, 2D ve 3 D ölçülendirme, yüzey uzatma, bükme, kesme, budama, deği şken yuvarlatma yarı çapı atma, parametrik katı tasarı m gibi birçok özelliğe sahip bir CAD yazılım paketidir.
MasterCAM Mill Entry (Freze) Bünyesinde MasterCAM Draft (2D ve 3D boyutlu) tel kafes çizim özelliklerini barındı ran, temel 2 ve 21/2 eksenli işleme operasyonları olan düz yüzey temizleme frezeleme, 2D kontur (profil) işleme, delik delme, diş çekme, cep/havuz boşaltma i şlemlerini çok hızlı ve takım yolunu optimize ederek CNC i şlem merkezleri için NC programı çıkaran ve takım yolunu takı mı canlandırarak i şlemeyi 3 boyutlu olarak ekranda gösteren düşük fiyatlı olarak planlanmış parametrik bir CAD/CAM yazılımıdır. Ayrıca, PC ile CNC’ ler arasında haberleşme sağlayan DNC programı da kendi bünyesindedir. 4
MasterCAM Mill Level1 (Freze) Bünyesinde, MasterCAM Draft; (2D ve 3D boyutlu), tel kafes çizim, Design; 3 boyutlu yüzey ve katı modelleme, Mill Entry; 2 ve 21/2 eksenli işleme operasyonları özelliklerini içerir. Ayrıca ileri düzey takı m yolları çı karma (sadece kalan pasoyu i şleme, açılı cep/havuz ve adacı kları i şleme, ada yüzeylerini temizleme gibi) fonksiyonlarına sahiptir. Çok hızlı ve takım yolunu da optimize ederek CNC işlem merkezleri için NC programı çıkaran ve takım yolunu takımı katı (solid) olarak canlandı rarak i şlemeyi 3 boyutlu olarak ekranda gösteren parametrik bir CAD/CAM yazılımı dır.
MasterCAM Mill Level2 (Freze) Bünyesinde, MasterCAM Draft; (2D ve 3D boyutlu) tel kafes çizim, Design; 3 boyutlu yüzey ve katı modelleme, Mill Entry; 2 ve 21/2 eksenli işleme, Mill Level1; ileri düzey takım yolları çıkarma fonksiyonlarına sahip program modüllerini içerir. Ayrı ca, tekli yüzeyleri hem kaba hem de nihai olarak işler, 2D takım yollarını karmaşık yüzeylere iz düşürerek 3D takı m yolları olu şturur, ruled (kesitler arası), swept (süpürme) ve revolved (döndürme) tipi takım yolları nı 3D olarak çıkarı r, optimize eder, CNC işlem merkezleri ve frezeler için NC programı hazırlar.
MasterCAM Mill Level3 (Freze) Bünyesinde, MasterCAM Draft, Design, Mill Entry, Mill Level1 ve Level2 tüm ileri düzey takım yolları çıkarma fonksiyonlarına sahip program modülleri içerir. 2 eksenden 5 eksene kadar frezeleme işlemleri yapan özellikle kalı pçılar için tasarlanmış ve her türlü 3 boyutlu formları işleyebilen bir CAD/CAM program paketidir. Çoklu ve karmaşık kalı p formlarında kaba paso ve nihai paso işlemeleri, sabit Z seviyeli ve çürütme metodu kaba boşaltma tipi i şlemleri, çoklu ve karmaşık yüzeylerde sadece kalan pasoyu otomatik işleme, sadece kesişim yerlerini i şleme, sabit yüzey pürüzlüğüne göre işleme, sadece dik eğimli ve sığ eğimli kı sı mları otomatik i şleme gibi birçok ileri düzey i şlemelere sahiptir. Direkt katı yı i şleyebilen çok esnek, hızlı ve parametrik, tasarı mı (CAD) ve i şlemeyi (CAM) bir arada yapabilen bir yazılı m paketidir.
MasterCAM Lathe Entry (Torna) Bünyesinde, MasterCAM Draft (2d ve 3D boyutlu) tel kafes çizim özelliklerini içerir. 2 eksenli işleme operasyonlarına sahiptir. Alın tornalama, dış ve iç çap kaba ve finiş tornalama, düz ve konik di ş açma, delik delme, kanal açma işlemleri için hazırlanmış bir CAD/CAM yazılımıdır. 3 boyutlu tel kafes tipi çizim yetenekleri olan bir sistemdir. CNC torna tezgâhlarına NC program üretir. Ayrıca, otomatik takım ucu yar ı çap telafisini hem program kendi hesaplayı p çı karı r. Hem de istendiği takdirde G41/G42 komutları ile çıkarıp kontrol sistemine bırakma, kaba parça tan ımı (döküm ve dövme parçalar dâhil), takım yolu simülasyonu, takı m kütüphanesi oluşturma imkânı, takımın tam olarak dinamik görüntülenmesi, otomatik çevrim (G71, G72, ..., G76 gibi) işlemleri, parça i şleme zaman ının gösterimi, otomatik ve manüel (elle) devir kademesi seçimi, tüm kontrol 5
sistemlerine (Fanuc, Siemens, Heidenhein, Okuma, Mazatrol, Meldas…) uyumlu son işlemci (post processor), DNC özelliği (CNC ile PC arası nda program alışveri şine imkân verir).
MasterCAM Lathe Level1 (Torna) Bünyesinde, MasterCAM Draft ve MasterCAM Lathe (Torna) Entry özelli klerini içerir. 2 eksenli işleme operasyonlarına ilaveten, MasterCAM Design (Tasarı m) modülüne de sahiptir. Tüm yüzey modelleme tekniklerini kullanarak tasarım yapılabilir ve bunlar ölçülendirilebilir. MasterCAM Mill Level1 ile birlikte çalıştığı zaman c-eksen tornalama yapar ve c-eksen uyumlu NC programlar çıkarır.
MasterCAM Ekranı MasterCAM’ e girildikten sonra, sistem MasterCAM ekran ını dört bölüme ayrılmış şekilde gösterecektir. 1. Gr a p h i c s D i sp l a y ( G r a f i k G ö st e r i m i ) : Ekrandaki siyah bölgedir. 2. T o o l b a r ( A r a ç Çu b u ğu ) : Ekran ın en üstünde yer alan küçük simgelerin bulunduğu bölgedir. 3. M a i n Me n u ( A n a M en ü ) : Ekranın sol taraf ında yer alan bölgedir. 4. R e sp o n s e A r e a ( S i s t e m C e v a p A l a n ı ) : Ekranın en altında bulunan bölgedir.
Tak ım Yolu İlkeleri MasterCAM, takım yolu üretimi için 3 grup takım yolu modülü sağlar. 6
1. 2D Modules (2B Modüller) 2. 3D Modules (3B Modüller) 3. Multiple Axis (Çok Eksenli) MasterCAM takım yollarını üretmek için gerekli bilgiyi tanı mlayan çeşitli parametre tiplerini kullanır. Bu parametreler 3 gruba ayrı lır. 1. Takı m tanı mlama parametreleri 2. Takı m parametreleri 3. Modül özel parametreleri
Kısaltmalar 2D 3D Brep CAD
2 Dimension 3 Dimension Boundary Representation
2 Boyut 3 Boyut Sınır Belirtmek
Computer Aided Design
CAM
Computer Aided Manufacturing
CGS
Constructive Solid Geometry
CNC
Computer Numerik Control
DNC NC PC CW
Direct Numerical Control Numeric Control Personal Computer Clock Wise
CCW
Counter Clock Wise
DXF
Drawing Interchange Format
IGES
Initial Graphics Exhance Specification
Bilgisayar Destekli Tasarım Bilgisayar Destekli Üretim Katı Geometri Oluşturma Bilgisayarlı Sayısal Denetim Direkt Sayısal Denetim Sayısal Denetim Kişisel Bilgisayar Saat Yönünde, Soldan Sağa Saat Yönü Aksine, Sağdan Sola Grafik dosyalarının, uygulamalar arasında kolaylıkla aktarılması amacıyla, AutoCAD programında kullanmak için geliştirilen, bilgisayar destekli tasarım program dosya format yapısı Bilgisayar destekli tasarım programları ile oluşturulan ve ANSI taraf ından desteklenen grafik dosyalama
7
format yapısı
MAIN MENU (ANA MENÜ) Ana menünün yapı sı, hiyerarşiktir. Yani ana menü, belli bir düzene göre tasarlanmıştır. Ana menüde bulunan herhangi bir seçenek seçildiğinde, başka menü, dayanılan seçimi gösterir. Bu şekilde seçim, tamamlanana kadar menülerin ardışık katmanları içinde yönlendirilme yolu ile gezinilir.
Analyze (Analiz Et) Bu özellik, çizimi yapılan tasarımı analiz etme işlevi görür. Bazı durumlarda, tasarı mı oluşturan öğeler (line, circle, point gibi) hakkında gerekli bilgiye (koordinat bilgileri, çizgi uzunluğu gibi) ihtiyaç duyulabilir. Böyle durumlarda, yapılan çizimin ölçülerinin do ğru veya yanlış olduğu “Analyze” yardımıyla tespit edilebilir. Kısacası, ekranda bulunan herhangi bir nokta veya çizim elemanını n koordinatları nı, enini, boyunu veya çapı nı sordurup, öğrenmek için kullanılı r. Böylelikle yanlış ölçüde çizilen bir parçanın doğru bir biçimde çizimi sağlanmış olur.
Create (Oluştur) Tasarım geometrilerinin ve çizgilerin oluşturulmasını sağlayan bir komuttur. Çeşitli geometrilerin meydana getirilmesi mümkündür. 8
File (Dosya) Herhangi bir çizim, tasarı m veya ölçülendirme gibi geometrik özellikleri içeren dosyaları n bilgisayarın sabit diskine saklanması veya gerekti ği zaman çağrılması , listelenmesi, listelerin görülmesi gibi dosyalama işlemlerini içeren komutlardı r.
Modify (Düzelt) Ekranda bulunan herhangi bir geometri üzerinde muhtelif değişiklikler yapmakta kullanılan fonksiyonları içerir. Bu komutlar var olan mevcut elamanları değiştirmek için kullanılır.
9
Xform (Değiştir) MasterCAM, mevcut geometrilerin pozisyonunu, yönlendirmesini, yönünü ve boyutlarını deği ştirmek için on adet, çok faydalı değiştirme fonksiyonlarına sahiptir.
Delete (Silme) Silme fonksiyonu, sistemin veri tabanından veya ekrandan bir tek elemanı veya bir grup elemanı silmek için kullanılan bir fonksiyondur. F5’ e basınca silme fonksiyonları otomatik olarak çı kar. Buna ek olarak da ana menüde kısa yol tuşlarından silgi ikonunu kullanarak da bu işlem gerçekleştirilebilir.
Screen (Ekran) Sisteme gerekli ayarlamalar yapı labilir. Örneğin, sistemin ölçü birimini veya ekranın rengini, yazı tiplerini, çizim yaparken kullandığımız çizgi renklerini gibi değiştirme işlemlerini bu menü yardımı ile kolaylıkla yapabiliriz. Burada dikkat edeceğimiz hususlardan biri de, ayarlama işlemini gerçekleştirdikten sonra yeni bir dosya açmalıyız ki yapmış olduğumuz ayarlamalar etkin duruma gelsin.
10
Solids (Katılar) Katı modeller oluşturur. Ayrı ca katı modellemeye ek olarak da, önceden tasarlanmış bir katı üzerinde gerekli değişiklikleri (fillet, chamfer…) rahatlıkla yapma imkân ına sahip oluruz.
Toolpaths (Takım Yolları) Bize çeşitli takım yolları oluşturma imkânını verir.
MasterCAM, takım yolu oluşturup NC program çıkarmak için 3 grup tak ım yolu seçeneği imkânı sağlar. 1. 2 D ( İ k i B o y u t l u ) Ta k ı m Y o l u M o d ü l ü : Kontur (profil), cep/havuz, delme ve harf işlemelerine ait takım yolları çıkarmak. 11
2. 3 D ( Ü ç B o y u t l u ) T a k ı m Y ol u M o d ü l ü : Değişik formdaki değişik takı m yolları çıkarmak. 3. Ço k l u E k s e n T a k ım Y o lu M o d ü l ü : Çoklu eksenli karmaşık parçaların işlenmesi.
NC Utils (NC Yard ımcı) Genellikle takım yolu olu şumundan sonra olan bazı yardı mcı fonksiyonları içermektedir. Bu fonksiyonlar, takım yolu canlandırması (simülasyonu), i ş parçası hazırlama, mevcut “.NCI” ara dosyasındaki takım yollarının pozisyonunu ve boyutlarını değiştirmek için deği ştirme fonksiyonları , malzeme bankası ve takı m bankası gibi yardımcı fonksiyonlardır.
Backup (Geri) Her açtığı mı z menüden bir önceki menüye dönmemizi sağlar.
Main Menu (Ana Menü) Her seferinde ana menüye dönmemizi sağlar.
Z (Z Ekseni) Yapılan geometrik çizime Z koordinatını tanımlamak için kullanılır.
12
Color (Renk) Çizim yaparken istenilen renkte çalışmayı sağlar.
Level (Katman) Çizilen geometrinin değişik katmanlarda olu şturulması nı sağlar.
Style/Width (Çizgi tipi/Kal ınlığı) Çizilen geometrinin çizim özelliklerinden kalınlığı ve tipini değiştirmek için kullanılan fonksiyondur.
13
Groups (Gruplar) Grupları görüntüler.
Mask (Maske) Çizilen geometrinin istenilen bölümünün maskelenmesini sağlar.
14
T Plane (Takım Düzlemi) Yatay veya yatay-dikey makineler ve döner tablaya sahip makinelerde 4. Eksen (A) NC program çıkarmak için kullanılır.
Cplane (Çalışma Düzlemi) Çalışma düzlemidir. 8 Adet çalışma düzlemi vard ır. Ayrı ca yeni bir çalışma düzlemi tanıtmak suretiyle sonsuz sayı da çalışma düzlemi yapılabilir. Bu çalışma düzlemlerinden dört tanesi sı k kullanıldığı için bunlar kı sa yol tuşu olarak kısa yol komutları alanında gösterilmişlerdir. Şimdi bunlar hakkında kı saca bilgi verelim.
C P l a n e - To p ( Ü s t ) K o n u m u : Bu çalışma düzlemini kullanarak XY düzleminde çizilecek şeklin üst görünüşü çizilir. C P l a n e - Fr o n t ( Ö n ) K o n u m u : Bu çalışma düzlemi yardı mı ile oluşturulacak şekillerin ön görünüşünü rahatlıkla oluşturabiliriz. 15
C P l a n e - Si d e ( Y a n ) K o n u m u : Bu çalışma düzlemi ile oluşturulacak şekillerin yan görünüşlerini çizme imkânına sahip oluruz.
Gview (Bakış Düzlemi) Bakış açısı (düzlemi) dir. 8 adet bakış açısı bulunmaktadır. Çizim geometrisine sonsuz pozisyondan bakılabilir. Ayrı ca istenirse, iş parçası dinamik olarak döndürülmek suretiyle de her taraftan bakılabilir. “Gview (Dynamic)” bakış açı sı seçeneği ile parça, Mouse ile herhangi bir yere tı klanı p dinamik olarak döndürülebilir.
MAIN MENU – ANALYZE (ANA MENÜ – ANALİZ ET) Point (Nokta) Herhangi bir nokta için XYZ koordinatı nı analiz eder.
Contour (Çevre) Herhangi bir tasarım parçasının çevresini analiz eder. Bir çizimin dış hatları nı çeşitli yollarla seçme işleminden sonra o şekli analiz ederek ekrana tüm in ce detaylarıyla getirmeye yarar. 16
Only (Sadece) Karmaşık geometriye sahip çizimleri analiz etmeye yarar. Sadece analiz edilmesi istenen öğe seçilerek işlem yapılabilir. Bu özellik bize karmaşık şekillerin analiz edilmesinde hata yapmamam ızı sağlayan bir özelliktir.
Between Points (Noktalar Aras ı) İki seçilmiş nokta ile ilgili veriyi elde etmemize yardı mcı olur.
Angle (Açı) İki kesişen doğru arasındaki açıyı analiz eder. Eğer doğrular ekranda kesi şmezlerse sistem kesişme noktalarını otomatik olarak hesaplar.
Dynamic (Dinamik) Seçilmiş parçanın herhangi bir konumu hakkı nda veriyi gösterir.
Area/Volume (Alan/Hacim) Eğri yüzeylerin ve iki boyutlu şekillerin alanı nı analiz etmeye yarar. Ayrı ca katı parçaların alan veya hacimlerini ö ğrenmeye yarar.
Number (Numara) Sistem, bir tasarım oluşturulurken tasarımı meydana getiren parçaları otomatik olarak çizim sırasına göre numaralandırır. “Number” , numarası girilen öğenin özelliklerini öğrenmemize yardı mcı olur.
Chain (Zincir) Seçilen çizimin zincirleme olarak uzunluklarını verir.
Surfaces (Yüzeyler) Yüzeylerin analiz edilmesinde deği şik yollardan bilgi verir. 17
MAIN MENU – CREATE (ANA MENÜ – OLUŞTUR) Point (Nokta) Ekranda çizim üzerinde artı (+) i şareti oluşturmak suretiyle gerçekleşen bir fonksiyondur. Bu şekilde oluşturulan noktalar, gerektiği zaman di ğer geometrik konstrüksiyonlar için referans noktaları olarak kullanılabilir. Nokta, 3 boyutta oluşturulduğu zaman yıldı z şeklinde, 2 boyutta oluşturulduğu zaman ise çarpı şeklinde ekranda görülür.
1. Position (Pozisyon) Ekranda, klavyeden koordinatlar girilerek noktalar oluşturmak için kullanılır. Komuta tıklandı ktan sonra aşağı daki menü karşımı za gelir. Bu menü kullanılarak istenilen yere nokta veya noktalar oluşturulur. Origin Center Endpoint Intersec Midpoint Point Last Relative Quadrant Sketch
Orijin Merkez Uç Nokta Kesişim Orta Nokta Nokta Son Seçilen Eklemeli Daire Çeyreği Serbest
1.1 Origin (Orijin) Orijine ve klavyeden koordinatı girilen yere nokta (+) işareti koyar. 18
1.2 Center (Merkez) Yay veya daire gibi geometrik merkez noktası na sahip olan bir elemanı seçip merkezini tanımlamak için kullanılır. Ekranda bulunan bir yay, daire veya yarı çapın herhangi bir yerine Mouse ile tıklayınca bu elemanın merkezi seçilmiş olur.
1.3 Endpoint (Uç Nokta) Ekranda bulunan herhangi bir çizgi, yay veya dairenin uç noktalarının seçilmesini sağlar. Çizginin sağ ucu seçilecekse çizginin sağ taraf ına, sol taraf ı seçilecekse sol taraf ına tıklanır. Yani hangi uç seçilecekse o uca yakı n taraf Mouse ile tıklanı r.
1.4 Intersect (Kesişim) Ekranda bulunan, kesi şen iki elemanın kesi şim noktasının otomatik olarak seçilmesini sağlar. Kesişen iki elemanın her birine Mouse imleciyle tı klanır.
1.5 Midpoint (Orta Nokta) Ekranda bulunan herhangi bir elemanın orta noktası nın otomatik olarak herhangi bir yerine tıklamak suretiyle seçilmesini sağlar. Komuta girildikten sonra, ekrandaki orta noktası seçilmek istenen elemana Mouse ile tı klanır.
19
1.6 Point (Nokta) Ekranda bulunan mevcut bir noktanın seçilmesini sağlar. Mouse ile mevcut noktanın üzeri tıklanır ve nokta seçilmi ş olur.
1.7 Last (Son Seçilen) Ekrana çizilmi ş olan en son elemanın son noktasını otomatik olarak Mouse ile herhangi bir yere tıklamadan seçer. Bu komuta basmak noktanı n seçimi için yeterlidir.
1.8 Relative (Eklemeli) Ekranda bulunan herhangi bir yeri 0 kabul ederek bu noktaya göre eklemeli koordinatlar girilerek nokta oluşturmak istendiği zaman bu komut kullanılır. Bu durumda, bir referans noktası gereklidir.
1.9 Quadrant (Daire Çeyreği) Bir dairenin çeyreğini seçip nokta oluşturmak için kullanı lır.
1.10 Sketch (Serbest) Ekranda Mouse imleci ile herhangi bir yere serbest olarak tıklama sonucunda oluşturulan nokta veya noktalardır.
20
2. Along Ent (Eleman Üstünde) Seçilen öğe boyunca eşit mesafeler bırakarak nokta oluşturur.
3. Node Pts (Düğüm Noktaları) Parametrik eğriler çizmek için kullanılan düğüm noktalarını geri getirir.
4. Cpts NURBS NURBS eğrisinin kontrol noktalarını geri çağırır.
5. Dynamic (Dinamik) Noktaları mevcut öğe boyunca fare ile çizer.
6. Length (Uzunluk) Bir ö ğe üzerinde uç noktası ndan itibaren verilen mesafede nokta oluşturur.
7. Grid (Izgara) Düzlemsel olarak istenen sayıda ve aralıkta ı zgara noktalar oluşturur.
8. Bolt Circle Belirli yarıçap üzerinde dairesel olarak istenen sayıda nokta oluşturur.
Line (Çizgi) Ekranda bir veya birden fazla değişik çizgiler çizme komutudur. Bu çizgiler yatay, dikey veya herhangi bir yönde olabilirler.
21
1. Horizontal (Yatay) Yatay olarak bir çizgi oluşturur. Bu yatay çizgileri oluştururken en önemli olan nokta bu çizginin Y koordinatı nın da girilmesidir. Burada Y koordinatı girilmesinin sebebi, yatayda oluşturulacak serbest çizginin Y eksenine olan mesafesini belirlemek içindir. Create line, horizontal: Specify the first endpoint (Birinci uç noktayı belirleyin): Create line, horizontal: Specify the second endpoint (İkinci uç noktayı belirleyin): Length (Uzunluk)=…: Enter the y coordinate (Y koordinatı nı girin):
2. Vertical (Dikey) Dikey olarak (Y eksenine paralel) bir çizgi oluşturur. Bu dikey çizgiler oluşturulurken dikkat edilecek husus bu çizginin X koordinatının girilmesidir. Bu komutun çalışma mantığı, yukarıda gösterilen yatay çizgi oluşturulması mantığı ile aynı sayılabilir. Tek fark, yatay çizgi oluşturulurken Y koordinatı girilmi şti. Bu komutta ise X koordinatının girilmesi gerekmektedir. Create line, vertical: Specify the first endpoint (Birinci uç noktayı belirleyin): Create line, vertical: Specify the second endpoint (İkinci uç noktayı belirleyin): Length (Uzunluk)=…: Enter the x coordinate (X koordinatı nı girin):
3. Endpoints (Uç Noktalar)
22
Belirlenen iki nokta (başlangı ç ve bitiş) arasına bir çizgi oluşturur. Bu noktaların yerini belirleme i şlemi sistem cevap alanına koordinatlar girilerek yapı labildiği gibi, Center, Midpoint, Intersect veya Sketch ile Mouse kullanarak tanı mlanabilir. Create line, endpoint: Specify the first endpoint (Birinci uç noktayı belirleyin): Create line, endpoint: Specify the second endpoint (İkinci uç noktayı belirleyin): Length (Uzunluk)=… Angle (Açı)=…:
4. Multi (Çoklu) Kesintisiz ve herhangi bir yönde ve doğrultuda çizgi oluşturulur. Yukarı da anlatılan çizgi tiplerinin tümü bir arada benzer metotlar uygulanarak elde edilebilir. Yani; hem yatay hem dikey hem de açılı çizgiler bu komut kullanılarak oluşturulabilir. Bu komutta önemli olan nokta, “ESC” tuşuna veya ekrandaki “Geri” komutuna basılmadığı sürece istenilen çizgi veya çizgilerin oluşturulması na devam edilmesidir.
5. Polar (Kutupsal) Bu komut, Polar (Kutupsal) koordinatları kullanarak çizgi oluşturma i şlevi görür. Bu komutta, oluşturulacak çizginin başlangıç noktası, açı sı (angle) ve uzunluğu (lenght) girilmek sureti ile Polar (Kutupsal) koordinatlarda çizgi oluşturulur. Bu komutta çizgi oluşturabilmek için aşağı da belirtilen işlem sı rasına uyulması gerekmektedir. Create line, polar: Specify an endpoint (Bir uç nokta belirleyin): Enter the angle in degrees (Açı derecesini girin): Enter the line length (Çizgi uzunluğunu girin):
23
6. Tangent (Teğet) Teğet çizgi çizme seçenekleri aşağı daki menüde gösterildiği gibi üç deği şik şekilde gerçekleştirilebilir. Bu seçenekler aşağı da sırasıyla açıklanmıştır.
1. A n g l e ( A ç ı : Dairelere, yaylara veya spline çizgilere teğet olacak herhangi bir açıda ve uzunlukta çizgi veya çizgiler oluşturmak için kullanılır. Create line, tangent at an angle (bir açı ya teğet): Select arc or spline (Yay veya spline seçin) Enter the angle in degrees (Açı derecesini girin): Enter the line length (Çizgi uzunluğunu girin): Select line to keep (Korunacak çizgiyi seç):
2. 2 A r c s ( 2 Y a y ) : İki yaya, daireye veya spline çizgiye aynı anda teğet olarak çizgi oluşturmak için kullanılır. Önemli olan durum, iki eleman tanımlanması gerektiğidir. Create line, tangent to 2 arcs (2 yaya teğ et): Select an arc (Bir yay seçin) Select another arc (Diğer yayı seçin)
24
3. P oi n t ( N o k t a : Belli bir noktadan geçen ve bir daireye, yaya veya spline çizgiye teğ et olacak çizgi oluşturmaya yarar. Create line, tangent through a point (bir nokta boyunca teğet) Select arc or spline (Yay veya spline seçin) Specify an endpoint (Bir uç nokta belirleyin) Enter the line length (Çizgi uzunluğunu girin)
7. Perpendicular (Dikey Çizgi) Dikey çizgi oluşturma seçenekleri aşağıdaki menüde gösterildiği gibidir. Seçeneklerde de görüldüğü gibi, bir elemana dikey bir çizgi çekebilmemiz için poin t (nokta) ve arc (yay) olmak üzere iki seçeneğimiz vardır. Şimdi bu seçenekler ve kullanı mları ile ilgili özellikleri aşağıda sırasıyla gösterelim.
1. P oi n t ( N o k t a ) : Herhangi bir daireye, yaya veya eğik çizgiye belli bir noktadan geçen dik bir çizgi oluşturulur. Create line, perpendicular: Select line, arc or spline (Çizgi, yay veya spline seçin) Specify an endpoint (Bir uç nokta belirleyin) Enter the line length (Çizgi uzunluğu girin)
25
2. A r c ( Y a y ) : Herhangi bir daireye, yaya veya eğik çizgiye teğet ve doğru parçası na da dik olacak şekilde bir çizgi oluşturulur. Select a line (Bir çizgi seçin) Select an arc to place a perpendicular line tangent to (Dik bir çizgiye teğet bir yay seçin) Enter length of the perpendicular line (Dik çizginin uzunluğunu girin) Select which line to keep (Hangi çizgiyi korumak istiyorsanız seçin)
Arc (Yay) Ekranda bir veya birden fazla değişik yaylar çizme ve oluşturma komutudur.
1. Polar (Kutupsal) Kutupsal koordinatlarda yay olu şturmak için kullanıl ır. MasterCAM’ de “Polar” komutu altında 4 seçenek vardı r. Bu seçenekleri kullanarak yay olu şturabilmek için öncelikle belli bir işlem sırası na göre hareket etmek gerekmektedir.
1.1 Center Pt (Merkez Nokta) 26
Arc, polar: Enter the center point (Merkez noktasını girin) Enter the radius (Yarıçapı girin) Enter the initial angle (Başlangıç açı sını girin) Enter the final angle (Bitiş açı sını girin)
1.2 Sketch (Serbest) Arc, polar: Enter the center point (Merkez noktasını girin) Enter the radius (Yarıçapı girin) Sketch the initial angle (Başlangıç açı sı serbest) Sketch the final angle (Bitiş açı sı serbest)
1.3 Start Pt (Başlangıç Noktası) Arc, polar: Enter the start point (Başlangı ç noktasını girin) Enter the radius (Yarıçapı girin) Enter the initial angle (Başlangıç açı sını girin) Enter the final angle (Bitiş açı sını girin)
1.4 End Pt (Bitiş Noktası) Arc, polar: Enter the end point (Bitiş noktası nı girin) 27
Enter the radius (Yarıçapı girin) Enter the initial angle (Başlangıç açı sını girin) Enter the final angle (Bitiş açısını girin)
2. 3 Points (3 nokta) Seçilen üç noktadan geçen yayı çizer.
3. Tangent (Teğet) Bir, iki veya üç çizgiye veya yaya teğet yay çizer.
3.1 1 entitiy (1 öğe) Seçilen öğeye teğ et 1800’ lik yay çizer.
3.2 2 entities (2 öğe) Seçilen iki öğeye 3600’ lik yay çizer.
3.3 3 entities (3 öğe) Seçilen üç öğeye teğ et yay çizer.
28
3.4 Center Line (Eksen Çizgisi) Bir çizgiye teğet ve merkezi başka çizgide olduğu 3600’ lik yay çizer.
3.5 Point (Nokta) Bir ö ğeye teğet bir başka noktadan geçen yay çizer.
3.6 Dynamic (Dinamic) Bir ö ğe üzerinde seçilen noktadan teğet yayı çizer.
4. Circ 2 Pts (Çember İki Nokta) Çevresi üzerinde 180 açıya sahip iki noktası verilen yayı çizer.
5. Circ 3 Pts (Çember 3 Nokta) Çevresi üzerinde üç noktası verilen yayı çizer.
6. Circ Pt+Rad (Çember Nokta + Yarıçap) Merkez noktası ve yarı çapı verilen çemberi çizer.
29
7. Circ Pt+Dia (Çember Nokta + Çap) Merkez noktası ve çapı verilen çemberi çizer.
8. Circ Pt+Edg (Çember Nokta + Kenar) Merkez noktası ve çevre üzerinde bir noktası verilen çemberi çizer.
Fillet (Yuvarlatma) İki yay, çember, çizgi, s birleşik çizgiyi belirtilen yarıçaplı bir yayla yuvarlaklaştı rı r veya kavislendirir.
1. Radius (Yarıçap) Köşe yuvarlatmanın kaçlık yarıçapla yapılacağı belirlenir. 30
Enter the fillet radius (Yuvarlatma yarıçapı nı girin) Select an entity (Bir varlık seçin) Select another entity (Başka varlı k seçin)
2. Angle<180 (Açı<180) Yuvarlatmadaki açının 180 dereceden küçük mü büyük mü olacağı belirlenir. “Angel” komutu 3 fonksiyonludur. Büyük istiyorsak (L), küçük istiyorsak (S), tam daire istiyorsak (F) şekline getirilir. Angle<180 S Angle<180 L Angle<180 F
Fillet angle is less than 180
Yuvarlatma açısı 180’ den küçük
Fillet angle is greater than 180 Fillet circle (fillet angle=360)
Yuvarlatma açısı 180’ den büyük Yuvarlatma dairesi (yuvarlatma açısı=360)
3. Trim (Budama) Aktif (Y) hale getirilirse, “Fillet” komutu kavis yayını n uç noktalarını kesen çizgileri budar. Pasif (N) olursa köşeler kalır. Trim N Trim Y
No trim to fillet Trim to fillet
Yuvarlatmada budama yok Yuvarlatmada budama var
4. Chain (Zincir) Chain Window Area Single Section Last Unselect Done
Zincir Pencere Alan Tek Parça (Kısım) Son Seçim yok Bitti
5. CW/CCW CW/CCW
Chaining will make all
Tüm yuvarlamalar zincirleme 31
A CW/CCW P CW/CCW N
fillets Chaining will make only CCW (positive sweep) fillets Chaining will make only CW (negative sweep) fillets
yapılacak Sadece CCW (pozitif süpürme) yuvarlamaları zincirleme yapılacak Sadece CW (negatif süpürme) yuvarlamaları zincirleme yapılacak
Spline (Serbest Eğri) Spline, noktalar taraf ından kontrol edilen serbest form eğrisidir. Mouse ile seçilen iki nokta arasına serbest eğriler çizilir. Son noktanın (end point) koşulunu kapsayarak eğriler zinciri de oluşturulabilir.
1. Manual (Elle) Spline notaları nı elle seçerek çizer.
2. Automatic (Otomotik) Spline eğrilerini önceden nokta ile belirlenmiş noktalardan geçerek çizer. P1, P3 ve P5 noktaları sırayla seçilince spline eğri otomatik olarak çizilir.
32
3. Curves (Eğriler) Mevcut öğelerden eğriler çizer.
4. Blend (Kırma) İki yayı , eğriyi çizgiyi düz şekilde birleştirerek spline çizer.
Curve (Eğri) Mevcut öğelerin yüzeyleri üzerinde eğri tipi numarası oluşturur.
Surface (Yüzey) Olu şturulacak veya deği ştirilecek yüzeyler için seçenekleri gösterir. Yüzeyler, 2 veya 3 boyutlu olabilirler. Sistem, di ğer yüzeylerden veya eğrilerden (doğru çizgiler, yaylar, splines) meydana gelen alanda yüzey oluşturur.
Rectangle (Dikdörtgen) 33
İstenilen ölçüde dikdörtgen veya dikdörtgenler çizilir. “Make Surf” seçeneği “Y” olursa oluşturulan dikdörtgen yüzeylenmiş olarak meydana gelir.
1. 1 Point (1 Nokta) Genişlik ve yükseklik değerleri girilerek dikdörtgen çizilir.
2. 2 Points (2 Nokta) Köşe noktaları seçilen dikdörtgen çizer.
34
3.3 Options (Seçenekler) Kullanıcıya değişik dikdörtgenler çizme seçeneği sunar.
Drafting (Ölçülendirme) Ölçülendirme işlemleri gerçekleştirilir. Bunun yanı sıra ekrana yazı da yazılabilir.
Chamfer (Pah) Kesi şen iki kenara pah kırılması sağlanır. Burada istenilen ölçülerde (distances) pah oluşturmak mümkündür.
35
Letters (Yazılar) Ekrana gerekli bilgiler yazı olarak yazılır ve yazı tipindeki değişiklikler de bu menü sayesinde gerçekleştirilebilir.
Pattern (Desen) Olu şturulmuş bir tasarım üzerinde çeşitli deği şiklikler yapma olanağı sağlanır. İşlemleri gerçekleştirmek için öncelikle “Name” fonksiyonu ile değiştirilmesi gereken dosya çağı rılarak istenilen i şleme tabi tutulur.
Ellipse (Elips) Elips oluşturulur. Veri ekranında istenen değerler girilerek istenilen ölçülerde elips veya elipsler meydana getirilir.
36
Polygon (Çokgen) Çokgen oluşturulur. “No turulur. “No Sides” seçene Sides” seçeneği yardımı ile oluşturulacak çokgenin kenar sayı sı girilir. Bunun ardından gerekli olan di ğer seçenekler de kullanılarak istenilen ölçüde ve kenar sayısında çokgen veya çokgenler meydana getirir. Burada “Make Burada “Make Nurbs” seçeneğinin “Y” inin “Y” olmas olması halinde oluşturulacak çokgen bir bütün halinde çizilir. Yani polyline (çoklu çizgi) halinde çizilmiş olur.
MAIN MENU – MODIFY (ANA MENÜ – DE ĞİŞTİR)
Fillet (Kavis) İki kesişen öğe arasında kavis yapar. 37
Trim (Buda) İki kesişen öğeyi budar.
1. 1 Entity Öğeyi, öğe ve budayacak öğe seçimi ile budar.
2. 2 Entities İki öğeyi aynı anda kendi kesişim noktasına göre budar. 38
3. 3 Entities Üç öğeyi kendi kesi şim noktasında budar.
MAIN MENU – XFORM (ANA MENÜ – XFORM)
Offset” seçenekleri seçildiğinde aşağı daki NOT: “Mirror, Rotate, Scale, Translate, Offset” seçenekleri seçenekler gelir. Unselect Chain Window Area Only All Group Result Done
Güncel seçilen grubu temizler. Birlikte zincirleme yapı yapılmış lmış öğeler grubunu seçer. Pencere içindeki veya dışındaki ışındaki tüm öğ öğeleri seçer. “Mode” ve “Mode” ve “Options” “Options” olmak olmak üzere iki seçeneğ seçeneği vardı vardır. Sadece seçilen öğeleri seçer. Var olan bütün öğeleri seçer. Güncel grubu veri tabanı tabanından geri getirir ve seçer. Güncel sonuçları sonuçları gösterir. Seçim işlemini bitirir ve yeni adı adıma geçer. 39
Mirror (Aynalama) Seçilmiş öğelerin X ekseni, Y ekseni, mevcut bir çizgi veya iki nokta etraf ı nda ayna görüntüsünü üretir.
Rotate (Döndürme) Mevcut öğeleri orijin veya verilen herhangi bir nokta etraf ında döndürerek taşır veya kopyalar.
Translate (Öteleme) Seçilen geometrik öğeleri yeni yerleşim yerlerine taşır veya kopyalar. “Translate-Chain-(P1)” seçiminden sonra aşağı daki seçenekler karşımı za gelir.
R e c t a n g : X ve Y ötelemesi için dik (kartezyen) koordinat vektörü girer. P o l a r : Öteleme için kutupsal (polar) koordinat girer. B e t w e e n Pt s : Öteleme için başlangıç ve bitiş noktası seçer. B et w e en V w s : Öğeleri görünüm alanları arasında öteler. 40
Offset (Kaydır) Çizgi, yay, spline veya eğriyi seçilen öğeye dik yönde ofset mesafesi kadar öteye taşır veya kopyalar. Sadece tek bir öğe taşır.
Ofs Ctour Birbirine bağlı birkaç çizgi veya yay öğeleri zincirleyerek ofsetler
41
MAIN MENU – TOOLPATHS (ANA MENÜ – TAKIM YOLLARI)
Contour (Çevre Çizgisi/Kontur) Profil çevresi işlemek için, takım yolları oluşturulacak profilin, verilen ölçüler dâhilinde, teknik resim çizim metotları kullanılarak olu şturulması gerekmektedir. Parça profilini biçimlendiren çizgi ve yay serileri boyunca kesici yollarını üretmek için kullanılır. Çevre i şleme, normalde kesme derinliğinin sabit kaldığı 2B profiller üzerinde yapılır.
“Chain-Mode” seçilir. Mouse ile bir noktadan seçme yapılır. “Backup-Done” seçeneği seçilir. Karşımıza “Contour (2D)” adlı pencere gelir. Bu pencerenin üzerinde “Left ‘click’ on tool to select; right ‘click’ to edit or define new tool (Sol klik takım seçmek; sağ klik düzenlemek veya yeni takım tanımlamak)” uyarısı bulunmaktad ı r. NOT:
1. Tool Parameters (Takım Parametreleri)
42
T oo l # ( T a k ı m N u m a r as ı ) : Bu numara tezgâh magazinindeki numaradır. Buraya ne yazılmış ise NC programında da ayn ı numara çıkar. Örneğin; 1 yazılırsa T1, 5 yazılırsa T5 olarak NC programda çıkar. H ea d # ( B a ş N u m a r a s ı ) : Takı m başının numarasıdı r. D i a . Of f s e t ( Ça p O f s e t i ) : Takım çapı ofset numarasıdı r. NC programda D olarak ç ıkar. Buraya 41 yazılırsa D41 çıkar. NC programda G41, G42 ile birlikte kullanılır. L e n . Of f s e t ( B o y O f s et i ) : Takım boyu ofset numarasıdır. NC programda H olarak çıkar. Buraya 4 yazılırsa NC programda H4 çıkar. NC programda G43, G44 ile birlikte kullanılır. T o o l N a m e ( T ak ım Ad ı ) : Burada çı kan takı m adı ve açıklaması takım kütüphanesinde kayı t edilmiş olan takıma ait isim ve tan ımlamadır. Takım kütüphanesinden seçince, seçilen takıma ait isim otomatik olarak bu kısımda belirmektedir. Feed Rat e ( İ l e r l e m e H ı z ı ) : Doğrusal (ilerleme) kesme h ı zıdır. Birimi mm/dak’ dır. P l u n g e R a t e ( D a l m a H ız ı ) : Takı mın malzemeye dalma hı zı . Birimi mm/dak’ d ır. R et r a ct R at e ( Ge r i K a ç m a ) : Takı mı n malzemeden çıkma, geri sıçrama hızı . Birimi mm/dak’ dır. T o o l D i a ( T a k ım Ça p ı) : Takım çapı . Birimi mm’ dir. P r o gr a m # ( P r o g r a m N o ) : Program numaras ıdır. NC programda, program başında çıkan numaradır. FANUC Kontrol sistemleri için bu numara önüne otomatik “O” harfi gelir. S e g . S t a r t ( S a t ı r Ba şl a m a N o ) : NC program satırlarını n N ile gösterilen satır başlama numarasıdır. S eg . I n c ( S a t ır A r t ış N o ) : NC program satırlarındaki numaraların artış miktarını gösteren sayı. Co r n e r R a d i u s ( K ö ş e Yar ıça p ı ) : Takım ucu köşe yarıçapıdır. Takı m düz ağı z ise bu 0 olur, küresel takı m ise, takım yarıçapına eşit olur veya arada bir değer olur. S p e n d l e S p e e d ( İş M i l i H ı z ı ) : İş mili devir sayısı , birimi dev/dak’ dı r. Co o l a n t ( S o ğ u t m a ) : Soğutma suyunu açmak ve kapatmak için kullanılan parametredir. Co m m e n t ( A ç ı k l a m a ) : Kullanılan operasyona ait gerekli açıklamalar ı yazmaya yarayan açı klama kutusudur. Buraya yazılan tüm açı klamalar NC programda, program numarasından hemen sonra parantez içerisinde yazılır. 43
H o m e P o s .. . ( P a r ç a Sı f ır ı- G 9 2 ) : İş parçası sıf ırını, tezgâhın referans noktasına göre olan uzaklığını gösteren değ erdir. NC programda buraya yazılan X, Y ve Z değerleri G92 komutu ile birlikte çıkar.
R o t a r y A x i s . . .( D ö n e r T a b l a ) : Döner tabla ekseni, tezgâhı n döner tablası varsa, yapılan profil işlemeye ait takım yolunu döner tabla kullanarak bir parça üzerinde 4. Eksen olarak işlemek için kullanılan fonksiyondur. Burada CW saat yönünde dönmeyi, CCW i se saat yönünün tersine dönmeyi ifade etmektedir.
R ef . P o in t . . . ( D u r m a N o k t a s ı ) : Tak ımı n profilin çevresini dolaşıp kesme işlemi bittikten sonra yukarı ya kalkıp gideceği noktanın koordinatları dır. Aşağıdaki gibi olursa takı m X0.000, Y0.000 ve Z0.000 noktası na gidip durur. Eğer bu fonksiyon aktif ise olur, aksi halde takı m istenilen yerde durmaz.
44
T / C Pl a n es. .. ( T / K d ü z l em i ) : Takı m düzlemi ve konstrüksiyon düzleminin tanı mlandığı parametredir. Burada takımın hangi düzlemde çalıştığını göstererek, tezgâhın dikey mi yoksa yatay bir makinemi olduğunu tanı mlamış olduğunuz gibi, hangi düzlemlerde işleme yaptığını da belirlersiniz. Ayrı ca, bu düzlemlerdeki iş parçası sı f ır noktaları yine bu menüden X, Y ve Z koordinatları girilerek tanıtılabilir.
Ch a n g e N CI ( D e ğ i şt i r N CI ) : “NCI” dosya olarak adlandırılan takı m yolu ara dosyası’na bu profil i şlemi için verdi ğiniz ismi değiştirmeye yarar. 45
M i s c . V al u e s . . . ( Y a r d ı m c ı De ğe r l e r ) : Tezgah iş parçası sıf ırının hangi adreste olduğu (G54, G55, ...G59) veya programlamanın mutlak mı, yoksa eklemeli mi olacağının tanıtıldığı veya takım değiştirme noktasının hangi komutta olduğunun vs. gibi parametrelerin tanı tıldığı kı sı mdır. Bu komuta girince, menü aşağı daki şekilde görülür.
T o o l D i s p l a y ( T a k ım G ör ü n ü m ü ) : Takımı n simülasyon esnasında nasıl görüneceğini tayin edildiği kı sı mdır. Ayrı ca takımın nasıl çalışacağı da (otomatik veya adım-adım) belirtilebilir.
46
Buraya kadar parametrelerin tan ımları yapıldıktan sonra, takı m yolu oluşturulması işlemine devam edilecektir. Takım parametreleri menüsünde üstteki boş alana Mouse sağ tuşu tıklanarak “Get tool from library” seçeneği ile takım kütüphanesine girilir. Buradan 8mm’ lik takımı seçmek için o takı mın üzerine gelinip Mouse ile çift tı klatı p seçim yapılır.
Bu i şlem neticesinde takı m seçimi tamamlanmış olur. Takı m seçildikten sonra, sıra işleme operasyonu için gerekli değerlerin girilmesi aşaması na gelir. Bu aşamada menüde görüldüğü gibi gerekli değerler girilir. Ayrıca menü içerisinde, gerekli yerlere de bazı değerlerin girilmesi gerekiyorsa bu değerlerin, parametrelerin tanı tımları kısmında görülen değerler temel alınarak verilmesi gerekmektedir.
2. Contour Parameters (Çevre Parametreleri) 47
Cl e a r e n c e . . .( G ü v e n l i Z M e s a f e s i ) : Takımın Z ekseninde iş parçası yüzeyine hı zla gelip yanaşarak duracağı mesafedir. Delme i şlemi süresince takımın kesme hı zı ile deliğin dibine vardıktan sonra, ayrı ca hızlı olarak yine Z ekseninde yukarıya çıkacağı mesafedir. Mutlak veya eklemeli girilebilir. A b so l u t e ( M u t l a k ) : İş parçası sıf ır noktası na göre verilen değerlerdir. I n c r e m e n t a l ( Ek l e m e l i ) : Takımın o anda bulunduğu koordinat değerlerini eklemeli olarak gideceği noktayı gösteren değerlerdir. R e t r a c t . . . ( G e r i K a ç m a . . . ) : Takımın Z ekseninde kesme hızı ile yukarı çıktıktan sonra, ayrıca hızlı olarak yine Z ekseninde yukarıya çıkacağı mesafesinin tanı mlandığı parametredir. Mutlak veya eklemeli girilebilir. Fe e d P l a n e ( B e s l e m e D ü z le m i ) : Bu parametre de takımın Z ekseninde i ş parçası na hızlı yaklaşacağı değerdir. Bu noktadan sonra takım kesme hareketi ile i ş parçası na dalarak talaş kaldırmaya başlar. Burada dikkat edilecek husus, takı m hızla hareket ettiği için, iş parçasına çarpmaması gerekir. Bu parametredeki değer de mutlak veya eklemeli olarak verilebilir. R ap i d R e t r a c t ( H ı zl ı Ge r i K a ç m a ) : İlerlemenin altında eğer bu değer aktif hale getirilmi ş ise, bu durumda takı m yukarıya hızla çıkar. Aktif değilse, kesme hareketi ile çı kar. T o p o f S t o c k ( Y ü z ey d e k i P a s o ) : İş parçasını n üst yüzeyinde mevcut olan kaba temizlik pasosunun miktarını gösterir. Bu parametredeki değer de mutlak veya eklemeli olarak verilebilir. D e p t h . . . ( D e r i n l i k . . . ) : İşlenecek profilin derinliğini gösterir. Z eksenindeki toplam derinlik mesafesidir. Bu parametredeki değer de mutlak veya eklemeli olarak verilebilir. Co m p e n s at i o n i n Co m p u t e r ( U ç y a r ıç a p t e l a f i s i b i l g i s ay a r i l e ) : Takı m hareket ettiği zaman takım yolu, takım yarıçapı kadar kaydırılır. Bu işlemi kesici takım telafisi adı verilir. Bu uç kaydı rmadaki yarıçap kadar kaçma mesafesini bilgisayarın (MasterCAM 48
programının) otomatik olarak hesaplaması istenirse, bu parametrede soldan veya sağdan seçenekleri seçilir. Co m p e n s at i o n i n Co n t r o l ( U ç y a r ı ç ap k o n t r o l i l e) : Bu uç kaydırmadaki yarı çap kadar kaçma mesafesini tezgâhın kontrol sisteminin hesaplaması istenirse, bu parametrede soldan veya sağdan seçenekleri seçilir. T i p Co m p ( U ç T e l af i s i ) : Takı mın kesme işlemlerini ucuna göre veya merkez noktası na göre yapması bu parametre ile düzenlenir. R o l l Cu t t e r A r o u n d Co r n e r s ( T a k ım Y u v ar l a t m a T i p i ) : Takımın yuvarlatma tipini belirler. I n f i n i t e L o ok A h e ad : Takım yolu kesi şmesi. L i n e a r i z a t i o n T o l e r a n c e : Doğrusal tolerans. M a x D e p t h V a r i a n c e: Maksimum derinlik. X Y St o c k t o L e a v e : İş parçası üzerinde XY yönünde parça bırakı r. Z St o c k t o L e a v e : İş parçası üzerinde Z yönünde parça bırakır. D e p t h Cu t s ( D e r i n l i k P a s o ) : İşlenecek profilin derinliğine hangi pasolarda girileceğini belirler.
M a x R o u g h S t e p : Z ekseninde her seferinde alınan paso miktarı (mm). Fi n i s h Cu t s : Finish paso adedi. Fi n i s h S t e p : Finish kesiminde alınacak paso miktarı (mm).
K e e p To o l D o w n : Takımın her kaba veya bitirme pasosundan sonra “kesmeye başla” seviyesine geri kaçırılıp kaçırılmayacağı nı belirtmek için kullanılır. Takımı aşağıda tutmak için komut seçili olmalıdır. Bir sonraki i şlemeye direk dalar. Seçili değilse takı m her pasodan sonra feed seviyesine yükselir.
49
M u l t i P a s s e s: MasterCAM kaba ve bitirme paso kesme sayılarını ve seçilen kesme düzlemindeki stopever (kesme genişliği) mesafesini belirtmek için “Multi Passes” diyalog kutusundaki dört parametreyi kullanır.
R o u g h i n g P a ss e s: Kaba paso. N u m b e r : Kaba paso sayısı. S p a c i n g : Kaba paso genişli ği. Finishing Passes: İnce paso. N u m b e r : İnce paso sayısı. S p a c i n g : Kaba paso genişli ği. M a c h i n e F i n i s h P a s s e s a t : Bitirme pasolarının sadece son derinlikte mi yoksa tüm derinliklerde mi uygulanacağını seçer. F i n a l d e p t h : Sadece son Z derinlik. A l l d e p t h s: Tüm derinlikte. Le ad i n / o u t : MasterCAM takı mın iş parçası ile düzgün şekilde temasını sağlamak için takım yollarının başlangıcına ve/veya sonuna çizgi hareketi ve/veya yay hareketi ilavesine imkân sağlar. Takım yolunun başlangıcına ilave edilen hareket, yanaşma (giri ş) olarak adlandırılır. Takım yolunun sonuna ilave edilen hareket uzaklaşma (çı kış) olarak adlandırılır.
50
En t e r / Ex i t a t M i d p o i n t i n Cl o s ed Co n t o u r s : Giri ş /çıkışı kapalı çevrenin orta noktasına ilave eder. U s e En t r y P o i n t : Giri ş noktasını belirtir. U s e Po i n t D e p t h : Seçilen noktanın derinliğini kullanı r. En t e r o n F i r st D e p t h C u t O n l y : Giri ş hareketini sadece birinci paso derinliğine ilave eder. En t r y / Ex i t L i n e ( G ir i ş Ç ık ış Ç i z g i s i ) : Çizgi hareketi, dik ve teğ et olmak üzere iki moda ilave edilebilir. Dik mod çizgiyi bitiştiği takı m yolu parçasına dik olacak şekilde ilave eder. Teğ et mod çizgiyi bitiştiği takım yoluna teğet olacak şekilde ilave eder.
51
1. Entry/Exit Perpendicular (Giri ş /Çıkış Dik) 2. Entry/Exit Tangent (Giri ş /Çı kış Teğet)
R am p H e i g h t ( R a m p a Y ü k s e k l i ğ i ) : Çizgi hareketinin başlangıcından sonuna kadar dalma giri ş hareketi için Z derinli ği veya çizgi hareketinin başlangı cından hareketin sonuna kadar geri kaçma çı kış hareketini belirtir.
En t r y / Ex i t A r c ( Gi r i ş / Ç ık ış Ya y ı ) : R a d i u s ( Y a r ıç a p ) : Giri ş /Çıkış yayını n yarı çap değ erini ifade eder. Sw e e p ( S ü p ü r m e ) : Giri ş /Çıkış yayını n açısını belirtir. H e l i x H ei g h t : Helix spline (ilave edilen yayın) Z derinliği değişimini belirtir.
52
Co n t o u r T y p e ( K o n t ü r T i p i ) : MasterCAM ile i şleme sırasında i şlenebilecek kontur tiplerini gösterir ve işleme çeşitleri düzenlenebilir. Buradaki açılan menüde; 2 D: 2 1/2 Eksen i şleme çeşididir. 2 D Ch a m f e r : Pah oluşturma parametresidir. R a m p : Oluşturulacak konturun derinliğine rampalı olarak daldıktan sonra kontur i şlemeye devam eder. R e m a c h i n i n g : Büyük yarıçaplı takımla i şlemeden kalan yerlerin, küçük yarıçaplı takımla i şlenmesini sağlar.
53
Profilin takı m yolunun olu şturulması işleminden sonra, sı ra oluşturulan bu takı m yolunun üretim kodlarının (NC) çı karılması işlemine gelinecektir. Bunun için “Operation” komutu kullanılır. Komut seçildikten sonra “Operation Manager” penceresi gelecektir.
Buradan “Post” butonuna basıldıktan sonra ekrana “Post Processing” penceresi gelecektir.
Burada “Save NC File” ve “Edit” seçeneklerini işaretleyip, “OK” butonuna basarız. Karşımıza “Specify NCI File Name” penceresi gelir. Bir ad verilip “Kaydet” butonuna basılır. 54
Drill (Delik) Delik delme (drill), delik büyütme (boring) ve klavuz çekme (tapping) için takım yolu üretmek gayesiyle kullanı lır. Delik delme parametrelerinin uygun mod ve değ erlere ayarlanması ve yapılacak i şlem için noktaları n seçimi, Drill modülünün başarılı olması için son derece önemlidir. Delik delme işlemlerinin uygulanabilmesi için, örnek bir profil oluşturulmal ıdır. Bunun için profilin, teknik resim metotları kullanılarak verilen ölçüler dâhilinde çizilmesi gereklidir. Bu komuta girildikten sonra, ekrana menü gelir. “Manual– Center” seçilerek daireler Mouse ile seçilir. “Done” komutuna girildikten sonra karşımıza “Simple driil – no peck” penceresi gelir.
MasterCAM, delme merkezi koordinatı olarak nokta seçimi için çeşitli yöntemler sağlar. Bunlar aşağıda kı saca tanımlanmıştı r. NOKTA İLAVE ETME Manual (Elle) Automatic (Otomatik) Entites (Öğeler) Window Pts (Pencere Noktaları)
TANIM Delme merkezi noktalarını elle tanı mlar. Sistem mevcut noktalar serilerini delme merkezi olarak tanımlar. Seçilen öğelerin uç noktaları nı, delme merkezi yerleşimi olarak seçer. Pencere içindeki mevcut tüm noktaları, delme merkezi yerleşimleri olarak seçer. 55
Last (Son) Mask on Arc (Yay Üzerindeki Maske) Patterns (Desenler)
Son işlemde kullanılan noktalar setini delme merkezi yerleşimleri olarak seçer. Mask gruptaki yerleşim merkezlerini delme merkezi yerleşimleri olarak seçer. Dikdörtgen nokta ızgarasını veya dairesel deseni delme merkezi yerleşimi olarak seçer.
1. Automatic (Otomatik)
Select the first point (Birinci noktayı seçin): P1 Select the secont point (İkinci noktayı seçin): P2 Seletc the last point (Son noktayı seçin): P3
2. Entites (Öğeler) Bu seçenek öğeler grubunun uç noktalarını delme merkezi yerleşimi olarak imkân sağlar.
3. Window Pts (Pencere Noktaları) Bu seçenek delme yerleşimleri olarak tüm nokta ö ğelerini kapsaması için pencere biçimlendirmek üzere iki yerleşim seçer. Sistem pencere içindeki tüm noktaları seçer “point sorting” e göre delme sırasını düzenler.
56
O p t i o n : Delik delme sırasını düzenler. Diyalog kutusu aşağıdaki gibidir.
4. Patterns (Desenler) Bu nokta tan ımlama yöntemi; dikdörtgen ızgara veya dairesel ızgara deseninde düzenlenmiş noktalar dizisini tanımlamak için kullanılır. İki seçenek sunar ( “Grid pattern” ve “Bolt circle pattern” ).
57
Grid Pattern Specify grid orjin (Izgara merkezini belirleyin): 0,0 Enter amount of point in X (X yönünde nokta miktarı nı girin): 4 Enter X grid spacing (X yönünde ı zgara boşluğunu girin): 20 Enter amount of point in Y: 4 Enter Y grid spacing: 20 Enter amount to shift X point (X noktasını yerini deği ştirme mesafesini girin): 0 Enter amount to shift Y point: 0
Simple Drill – No Peck Penceresi
58
Bolt Circle Pattern Specify the bolt circle origin (Cıvata daire merkezini belirleyin): 0,0 Enter bolt circle radius (Cıvata dairesi yarı çapını girin): 20 Enter start angle (0= 3 o clock) (Başlangıç açı sını girin):0 Enter angle beetween points (Noktalar arası açıyı girin): 30 Enter number of points (Noktaların sayısını girin): 12
Bu pencerede “Cycle-Drill/Counterbore” seçilir.
Cl e a r a n c e ( G ü v e n l i M e s a f e ) : Kesici bu Z değerinde belirtilen delik merkezine doğru ilerler. R et r a ct ( G e r i K a ç ) : Kesici hızlı modda bu Z değerine doğru geri kaçar. T o p Of St o c k ( H a m M a l ze m e Ü st ü ) : Bu seviye işlenmemiş malzeme üstü için Z değeri belirtir. D ep t h ( D e r in l i k ) : Kesici delik tabanını ifade eden bu Z değerine doğru aşağı ya ilerler. Cy c l e ( D ö n g ü ) : Delik delme işleminin hangi yöntem ile yani hangi delme metodu kullanılarak olu şturulacağı nı gösteren seçenek kutusudur. Delik delme döngüsü tipi seçilir. D w e l l ( B ek l e t m e ) : Takım deliğin dibine geldiği zaman, tam deliğin dibinde iken herhangi bir bekleme yapılıp yapılmayacağını gösteren komuttur. Ayrıca takı mın delik dibinde bekleyeceği sürenin tanıtıldığı parametredir. Birimi saniyedir. T i p Co m p ( U ç T e l af i s i ) : Takı mın (matkabı n) uç kısmının hesaba katı lıp katılmayacağı nı gösteren parametredir. Ayrıca matkabın delikten ne kadar çıkacağı da bu menüde tanımlanır. Delik delmede mutlaka absolute ölçü kullanınız ve parça üst yüzeyini Z sıf ır noktası kabul ediniz. NOT:
59
MasterCAM kullanı cı ya yaklaşık 118 derece olan matkap ucunu telafi etme imkânı sağlar. Uç telafisi diyalog kutusunu açmak için Drill menüsünün sağ alt taraf ı ndaki “Tip Comp” butonuna tıklayı n.
T o o l Di a m e t e r ( T a k ım Çap ı ) : Kesici çapını belirtir. B r e ak t h r o u g h A m o u n t ( N ü f u z i y et ) : Takı mın boydan boya deliklerde çıkma mesafesini belirtir. T i p L e n g t h ( U ç Uz u n l u ğ u ) : Matkap uç uzunluğunu belirtir. T i p A n g l e ( U ç Aç ı s ı ) : Matkap ucunun uzunluğunu belirtir.
Cycle (Döngü) MasterCAM, 7 standart tip ve 12 seçimlik ile toplam 8 çevrim komutu sağlar. Seçimlik komutlar “Custom Cycle 9” ve “Custom Cycle 20” şeklinde adlandırılır. Bu nedenle standart 6 çevrim aşağı da ele alınmıştır. ÇEVRİM TİPİ Drill/Cbore 1. Dwell 2. Dwell Pack Drill (Gagalama Delme) Chip Break (Talaş Kırıcı) Tap (Kılavuz)
NC ÖRNEK KOMUTU G81 G81 X20 Y20 Z-5 G82 R10 F150 G82 X20 Y20 Z-5 R10 P5 F150 G83 G83 X20 Y20 Z30 Q7 R.2 F150
G73 G84
G73 X20 Y20 Z30 Q7 R5 F150 G84 X20 Y20 Z30 R5 F2.5
UYGULANDIĞI YER Derinlikleri, kesici çapının üç katı ndan daha kı sa olan delikleri delme veya deli k büyütme. R= Emniyetli durma mesafesi P= Delik dibinde durma süresi (sn) Derinlikleri, kesici çapının üç katı ndan daha uzun olan derin delikleri delme. Özellikle talaşın boşaltılması nın zor olduğu yerlerde kullanılır. R= Emniyetli durma mesafesi Q= Her kademedeki durma mesafesi Derinlikleri, kesici çapının üç katı ndan daha uzun olan derin delikleri delmede kullanıl ır. Sağ yönlü iç vidaya kılavuz çekme. R= Emniyetli durma mesafesi F= İlerleme (mm/devir) 60
Bore #1 1. Dwell 2. Dwell
G85 G89
Bore #2
G86
1. 2. 3. 4. 5.
G85 X20 Y20 Z10 R5 F150 G89 X20 Y20 Z10 R5 P3 F150 G86 X20 Y20 Z10 R5 P5 F150
G85= Rayba çekmede kullanılır. Yavaş girer ve yavaş çıkar. G89= Yavaş girer, delik dibinde bekler ve yavaş çıkar. İçeriye ilerleme, i ş milin durdur. Hızlı çıkma yolları yla delik büyütme.
Başlangıç mesafesinden güvenli Z mesafesine kadar hızlı hareket. Güvenli Z mesafesinden parça yüzeyine yavaş (F) ilerlemeyle hareket. Parça yüzeyinden delik derinliğine kadar delme işlemi. Bir süre için delik tabanı nda bekleme süresi. Z güvenli mesafesine kadar geri çekilme hızlı veya yavaş.
P e ck D r i l l v e Ch i p B r e a k : Derin delikleri delme, “Peck Dril (Gagalama Delme)” ve “Chip Break(Talaş Kırma)” olmak üzere iki yöntemle yapılır. Bunlar, delik derinli ği kesici çapının üç katı ndan daha fazla olduğunda kullanılır. Aşağıdaki şekillerde iki derin delik delme çevrimi arasındaki fark gösterilmektedir.
61
Soldaki şekil; Pack Drill (Gagalama Delme) ve sağdaki şekil; Chip Break (Talaş Kırarak) ile yap ılmıştır. NOT:
Pocket (Cep) 1. Kapalı bir çevre ile kuşatılmış malzemeyi kaldırmak. 2. Düz yüzeyde alın i şlemek. 3. Bölgesel bir cebi kaba işlemek için takı m yolu üretmek amacıyla kullanılır.
Cep işleme ve i şleme parametrelerini tanımlamak için kullanılan iki büyük diyalog kutusuna sahiptir. Bunlar aşağı daki gibi “Pocketing Parameters (Cep İşleme Parametreleri)” ve “Roughhing/Finishing Parameters (Kaba/İ nce İşleme Parametreleri)” olarak etiketlenmiştir.
62
“Depth Cuts” parametre diyalog kutusu aşağı daki gibidir.
M a x R o u g h S t e p : Maksimum kaba paso derinliğidir. Fi n i s h Cu t s : Bitirme paso sayısı dır. Fi n i s h S t e p : Bitirme i şleminde kaldırılacak paso miktarı dır. U s e i sl a n d d e p t h : Ada derinliklerini kullanır. T a p e r e d W a l l s : Konik duvarlar parametresi. O u t e r W a l l T a p e r A n g l e : Dış duvar koniklik açı sı . I s l a n d T ap e r A n g l e : Ada duvar açı sı.
Adalar ve Cep Döngüleri Adalar, cep işleme sırasında işlenmesi tasarlanmayan cep sınırı içinde kalan alanlardır. Adalar kapalı çevreye sahip olmalı dır. MasterCAM i ş parçalarında yaygın olarak bulunan çoklu döngülü çok sayıda profili i şleme yeteneğine sahiptir. 63
Çoklu döngüye sahip cep işleme seçilen döngüdeki cebe bağlı olarak farkl ı cep işleme takım yolları seti üretebilir. İki döngülü durumlarda sistem “click inside a pocket (cep içini tıklayınız)” iletisi verecektir. Birinci döngüde cep seçilirse, cep işleme birinci döngüde icra edilir. İkinci döngüdeki çerceler ada olur. İkinci döngüdeki çevre seçilirse, cep işleme ikinci döngüdeki tüm çevrelerde icra edilir.
64
Üç döngülü durumda, cep i şleme takım yolları, aşağı daki üç ihtimalden biri olabilir.
65
Entry-Helix/Ramp (Helix/Rampa Girişi) “Rough Entry” fonksiyonu kesicinin parçaya gereceği deseni belirtir. “Rough Entry” diyalog kutusunu açmak için “Roughing/Finishing Parameters” menüsünün ortası ndaki “Rough Entry” düğmesini tı klayınız. “Rough Entry” diyalog kutusunda aşağıda görüldüğü gibi “Helix” için bir ve “Ramp” için bir olmak üzere iki biçimi vardı r.
66
O f f P at t e r n ( D e se n K a p a l ı ) : “Off Pattern” de takı m iş parçası içine başlangıç seviyesinden istenilen derinliğe kadar düz olarak dalar. “Roughing/Finisging Parameters” menüsündeki “Rough Entry” düğmesi için denetim kutusu aktif hale getirilmemiş ise, takım giri ş deseni off (kapalı) moduna ayarl ı olur.
H e l i x M o d e : Helis moduyla, kesici önce başlama seviyesine kadar dalar sonra istenilen derinliğe erişinceye kadar spiral şekilde aşağı inerek i ş parçası yla temas eder.
M i n i m u m R a d i u s ( E n K ü ç ü k Y a r ı ç a p ) : Giri ş helisinin minimum yarı çapı nı belirtir. M a x i m u m R a d i u s ( E n Bü y ü k Y ar ıç a p ) : Giri ş helisinin maksimum yarı çapı nı belirtir. Z Cl e a r a n c e ( Z Gü v e n l i M e s a f e s i ) : Helisin güvenlik derinliğini belirtir. X Y Cl e a r a n c e ( X Y G ü v e n l i M e s a f e s i ) : Kesici ve bitmiş cep duvarı arasındaki minimum güvenlik mesafesini belirtir. P l u n g e A n g l e ( D a l m a A ç ı s ı ) : Giri ş helisinin temas açı sı nı belirtir. O u t p u t A r c Mo v e s ( Ç ı k ış Y a y H a r e k e t i ) : Helis hareketi takım yolu modunun yay hareketi veya doğrusal yaklaşımlı hareket olduğunu belirtir. Ce n t e r o n En t r y P o i n t ( M e r k e z Gi r i ş N o k t a s ı ) : Giriş hareketinin cep merkezine yakın yerleştirileceğini belirtir. D i r ec t i o n ( Y ön ) : Helis kesme yönünü, ya saat ibresi dönüş yönüne (CW) ya da saat ibresi tersi yönüne (CCW) ayarlar. Fo l l o w B o u n d a r y ( S ı n ır ı İ z l e ) : Giriş hatalı olduğunda girişi sınır izlemeye ayarlar. 67
I f A l l En t r y A t t e m p t s Fa i l ( T ü m Gi r i ş B a şa r ıs ız s a ) : Tüm giri ş teşebbüsleri hatalı olduğunda işleme modunun ya delme ya da atlama olduğunu belirtir.
Operations (Operasyon)
S e l e ct A l l ( H e p s i n i S e ç) : Bir parça üzerindeki tüm operasyonları seçer. R eg e n P at h ( Y o l u Ür e t ) : Yeni parametrelere dayalı takı m yolunu yeniden üretir. B a ck p l o t ( G e r i Çi z d i r ) : Seçilen takım yolunun ekran üzerinden geri çizdirmesini üretir. V e r i f y ( S a ğ l a ) : Takım yolu sağlamasını icra eder. P o st ( So n ) : Takım yolu yerleşim verisini NC programına dönüştürür. H i g h f e e d ( Y ü k s e k İ l e r l e m e ) : Doğruluktan taviz vermeden işleme zamanını azaltacak ilerleme hı zını hesaplar.
1. Verify (Sağla) Bu fonksiyon takım yolunu ve bitmiş parçayı katı model biçimde göstermek için girdi olarak NC dosyasını kullanır.
2. Post (Son) 68
Takı m yolu yerleşim verisini NC kodlarına dönüştürmek için “Post” tuşuna basıldığında aşağıdaki ileti şim kutusu gelir.
Job Setup (İş Kurma) Tools Manager (Takım Yöneticisi) MasterCAM, takım tanımlamak, seçmek veya düzenlemek için “Tools Manager” diyalog kutusunu kullanır. “Tools Manager” diyalog kutusunu açmak için; “Main Menu-ToolpathsJob Setup-Tools” seçimi yapılmalıdır. Ekranın boş alan ında Mouse sağ tuşuna basınca aşağıdaki resimde görülen liste açılır.
69
Ed i t T o o l ( T a k ım D ü ze n l e ) : Programda kullanılan mevcut takımları düzenler (listede takım olduğunda aktif hale gelir). D e l e t e T o o l ( T a k ım Si l ) : Programda kullanılan mevcut takımı siler. S av e t o L ib r a r y ( K ü t ü p h a n e y e K a y d e t ) : Yeni oluşturulan veya değiştirilen takı mı takım kütüphanesine kaydeder. Cr e a t e N e w T o o l ( Y e n i T a k ım O l u ş t u r ) : Yeni bir takım tanımlar. Ge t f r o m L ib r a r y ( K ü t ü p h a n e d en G et i r ) : Takı m kütüphanesinden mevcut olan bir takımı geri getirir. Ch a n g e L i b r a r y ( K ü t ü p h a n e y i D e ğ i şt i r ) : Yeni bir takı m kütüphanesi seçer. Co n v e r t a L i b r a r y t o T ex t ( K ü t ü p h a n e y i M e t i n e Dö n ü ş t ü r ) : Güncel takım kütüphanesini TL9 dosyası ndan TXT dosyası na ihraç eder. Cr e a t e a L ib r a r y f r o m T e x t ( M e t i n d e n K ü t ü p h a n e Ol u ş t u r ) : Güncel takı m kütüphanesini TXT dosyasından TL9 dosyası na ithal eder. D o c Fi l e ( B e l g e D o s y a s ı ) : Güncel iş veya güncel takım kütüphanesindeki tüm takımları listeleyen bir belge oluşturur. D e t a i l D o c Fi l e ( A y r ın t ıl ı B e l g e D o s y a s ı ) : Güncel i ş veya güncel takı m kütüphanesindeki tüm takımların detaylı bilgilerini listeleyen bir belge oluşturur.
Create New Tool (Yeni Takım Oluşturma) “Tool Manager” penceresinde Mouse sağ tıklamasıyla açılan listeden “Create New Tool” seçeneği seçilir. Karşımı za “Define Tool” adlı pencere gelir.
70
1. T o o l T y p e ( T a k ım T ip i ) : MasterCAM içinde 20 adet takım tipi sağlar.
2. T o o l - F l a t En d M i l l : “Define Tool-Tool Type-End Mill (Spher Mill, Bull Mill…)” seçeneği seçilince karşımıza “Tool-Flat End Mill” penceresi gelir.
71
T o o l N u m b e r ( T ak ım N u m a r as ı ) : Bu takı mı tanımlamak için kullanılan takım numarasını belirtir. St a t i o n N u m b e r ( D u r u m N u m a r a s ı ) : Takımı n bulunduğu başlı ktaki takım sıra numarasını belirtir. H o l de r ( T u t u cu ) : Flanş alnı ndan tutucu alnına kadar ölçülen uzunluğu belirtir. O v er a l ( G e n e l ) : Tutucunun ucundan tutucu alnına kadar olan uzunlu ğu belirtir. S h o u l d e r ( K a d e m e ) : Takımın ucundan kademeye kadar olan uzunluğunu belirtir. Fl u t e ( K e s i ci A ğız) : Takımın etkin kesici ağız uzunluğunu belirtir. D i a m e t e r ( Ça p ) : Kesici çapını belirtir. H o l d e r D i am e t e r ( T u t u c u Ça p ı ) : Takı m tutucu çapını belirtir. A r b o r D i a m e t e r ( S a p t u t u c u i ç ça p ı) : Takı m sap tutucu iç çapını belirtir. Ca p a b l e o f ( - i y a p a b i l i r ) : Talaş kaldırma tipi belirlenir. R o u g h ( K a b a ) : Takım sadece kaba i şleme yapar. Fi n i s h ( İ n c e ) : Takı m sadece ince i şleme yapar. B o t h ( İ k i s i ) : Takı m kaba ve bitirme işlemlerini yapar. 3. P ar a m e t e r s ( P a r am e t r e l er ) : Takım parametrelerinin tanı mlandığı yerdir.
72
R o u g h X Y St e p ( K a b a İşl e m e X Y A d ı m ı ) : Kaba i şlemelerde takı m çapının iş parçası yla olan temas yüzdesini belirtir. R o u g h Z S t e p ( K a b a İşl e m e Z Ad ım ı ) : Kaba işlemler için Z yönünde kesme derinliğini belirtir. Takı m çapının yüzdesi olarak belirtilir. Fi n i s h X Y St e p ( B i t i r m e İşl e m e s i X Y A d ı m ı ) : Bitirme i şlemlerinde takı m çapı nın i ş parçasıyla temas yüzdesini belirtir. Fi n i s h Z St e p ( B i t i r m e İşl e m e s i Z A d ı m ı ) : İnce i şlemler için Z yönünde kesme derinliğini belirtir. Takım çapının yüzdesi olarak belirtilir. R e q u r i e d P i l o t D i a ( G e r e k l i P i l o t Ça p ı ) : Pilot (ön) delik çapını belirtmek için kullanılır. Pilot delikler normal olarak kılavuz çekme, delik büyütme için gereklidir. D i a Of f s e t N u m b e r ( Ça p O f se t N u m a r a s ı ) : Takım çapı ofset numarasıdır. NC programında D olarak çıkar (1 yazılırsa kontrol ünitesinde H21 ol arak çıkar). L e n g t h O f f se t N u m b e r ( B o y Of s e t i N u m a r a s ı ) : Takım boyu ofset numarası dır. NC programında H olarak çı kar 1 yazılırsa NC programında H1 çı kar. G41 ve G42 ile birlikte kullanılır. Feed Rat e ( İ l e r l e m e H ı z ı ) : Doğrusal ilerleme (kesme) h ı zıdır mm/dk. P l u n g e R a t e ( D a l m a H ız ı ) : Takı mın malzemeye dalma hı zı mm/dk. R et r a ck R a t e ( Ge r i K a ç m a ) : Takımın malzemeden geri çıkma hızı mm/dk. S p i n d l e S p e e d ( İş M i l i H ı z ı ) : İş mili devir sayısı mm/dk. N u m b e r o f F l u t e s ( K e s i ci A ğız Say ıs ı ) : Kullanılan parmak freze kesici ağız sayı sı % o f M at l C u t t i n g S p ee d ( M a l ze m e İşl e m e H ı z ı Y ü z d e s i ) : Veri tabanında tavsiye edilen yüzey hızı yüzdesi olarak varsayılan kesme hızını gösterir. Yüzey hı zı esas olarak takım malzemesi ve i şlenen malzeme tipi taraf ından belirlenir. % o f M at l F ee d p e r T o ot h ( T a k ım Ba şın a M a l ze m e İ l e r l e m e Y ü z d e s i ) : Veri taban ında tavsiye edilen ilerleme yüzdesi olarak varsayılan ilerlemeyi belirtir. Esas olarak takım malzemesi, i şlenen malzeme tipi ve kesme derinliği ve takı m çapı taraf ından belirlenir. 73
T o o l Fi l e N a m e ( T a k ım D o sy a A d ı) : Takı m adı girilmesi için kullanılır. M a t e r i a l ( M a l ze m e ) : Takım malzemesi seçmek için kullanılır. S p in d l e R o t a t i o n ( İş M i l i Dö n m e Y ö n ü ) : İş mili dönme yönünü belirler (CW, CCW). Co o l a n t ( S o ğ u t u c u ) : Soğutucu modunu ifade eder. O f f ( K a p a l ı ) : Soğutucu kapalı . M i st ( S i s) : Soğutucu mist modunda açık. Fl o o d ( Su ) : So ğutucu akış modunda açık. T o o l ( T a k ım ) : Soğutucu, takı m içinde açık. K u r m a ) : İş parçası hazırlık bilgisini tanı mlamak için kullanıl ır. “Job 4. Jo b S e t u p ( İş Setup” butonuna basıldığında karşımıza “Job Setup” adlı pencere gelir.
S el e ct O r i g i n ( O r i j i n S e ç) : Ham malzeme orijinini tanımlayını z. S e l e ct C o r n e r s ( K ö ş e l e r i S e ç ) : Ham malzeme köşelerini tanımlayı nız. B o u n d i n g B o x ( S ı n ır K u t u s u ) : Ham malzeme sını rlarını tanı mlamak için seçilen geometrinin kapsamını bulur. N CI Ex t e n t s ( N CI U za n t ıl ar ı ) : NCI dosyasındaki takı m hareketine dayalı olarak ham malzeme sı nırlarını otomatik olarak hesaplar. M a t e r i a l ( M a l ze m e ) : Malzeme seçimi için “Select” butonuna basıldığında “Materail List” penceresi karşımıza gelir. Burada istenilen malzeme seçilir ve “OK” butonuna basılır.
74
T o o l O f f se t R e g i s t e r s ( T a k ım K ay d ı r m a K ay ı t l a r ı ) : Takım uzunluğu ofseti ve çap telafisi kayı t numaraları, yukarıda görüldüğü gibi “Job Setup” diyalog kutusu veya doğrudan takım alma bilgisinden al ınarak belirtilir. T o o l p at h Co n f i g u r a t i o n ( T a k ım Y ol u K o n f i g ü r a sy o n u ) : • • • • • • •
•
Output operation comments to NCI (Operasyon yorumlarını NCI’ ya çıkar) Generate toolpath immediately (Takı m yolunu doğrudan üret) Save toolpath in MC9 file (Takım yolunu MC9 dosyası içine kaydet) Assign tool numbers sequentially (Takım numaralar ını sıralı olarak tahsis et) Warn of duplicate tool numbers (Takım numaralar ı nı çoğaltı rken uyar) Use tool’ s step, peck, coolant (Adım adım, Gagalama, Soğutucu takımı kullan) Search tool library when entering tool number (Takım numarası girildiğinde takım kütüphanesinde ara) Head number equals tool number (Baş numarası nı takım numarasına eşitler)
Fe e d C a l cu l a t i o n ( İ l e r l e m e H e sa p l a m a ) : MasterCAM ilerlemeyi hesaplamak için iki mod sağlar. İlerleme ya malzeme veri cetveli ya da takılmama verisinden i şleme verisi kullanılarak atanabilir. • • • • •
Material (Malzeme) From Tool (Takı mdan) Maximum RPM (Maksimum Dakikada Devir Say ı sı ) Adjust Feed on Arc Move (Yay Hareketi Üzerinde İlerlemeyi Ayarla) Minimum Arc Feed (Minimum Yay İlerlemesi)
MAIN MENU – NC Utils (ANA MENÜ – NC YARDIMCILARI)
75
