MAKALAH Mesin Ketam & Serut

MAKALAH PROSES PRODUKSI CAD DAN CAM

MESIN KETAM DAN MESIN SERUT

Mata kuliah proses produksi CAD dan CAM Dosen pe!i!in" # A$had Rid%anto ST& MT

Disusun oleh # Mohaad Mei Handita Cholil '()*+),+),-),),./0 Sila Putra 1i%anarko 1i%anarko '()*+),+),-),),++0

2AKULTAS TEKNIK PRO3RAM STUDI MESIN UNI4ERSITAS ISLAM MA5APAHIT .,*6 KATA KATA PEN3ANTAR PEN 3ANTAR

Rasa s7ukur 7an" dala kai sapaikan sa paikan ke hadiran Tuhan Tuhan 8an" 8an" Maha Esa& karena !erkat keurahan9N7a akalah ini dapat kai selesaikan sesuai 7an" diharapkan) Di dala akalah ini kai e!ahas :Mesin keta dan esin serut; !an7akn7a ke!utuhan anusia untuk e!antu eperudah  peker%aann7a aka anusia e!utuhkan alat se!a"ai pen$etak !enda 7an" 7an" akan diin"inkan) Makalah ini di!uat untuk en"etahui apakah 7an" diaksud esin keta dan esin serut) Tentun7a kai endapat !i!in"an& arahan& koreksi& dan saran& untuk itu rasa teria kasih kai sapaikan #  

A$had Rid%anto ST& MT Rekan9rekan ahasis
Deikian akalah ini kai !uat seo"a !eran=aat)

Mo%okerto& *. Dese!er .,*6 Pen7usun&

2

DA2TAR ISI

CO4ER)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

i

KATA PEN3ANTAR)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

ii

DA2TAR ISI)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

iii

DA2TAR 3AM>AR)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

i?

BAB I : PENDAHULUAN ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

*

*)* Latar !elakan"))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

*

*). Ruusan asalah)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

*

*)@ >atasan asalah)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

.

*)+ Tu%uan)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

.

BAB II : PEMBAHASAN )))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

@

.)* Mesin keta)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

@

.). Mesin serut)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

/

.)@ Per!edaan antara esin keta dan esin serut)))))))))))))

*+

BAB III : PENUTUP )))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

*(

@)* Kesipulan)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

*(

@)* Saran)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

*(

DAFTAR PUSTAKA)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

*6

3

DA2TAR 3AM>AR 

3a!ar .)*

Men"hasilkan perukaan datar oleh esin keta))))))))))

@

3a!ar .).

Peesinan perukaan datar oleh esin keta))))))))))))))

+

3a!ar .)@

Mesin keta horiontal !iasa))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

6

3a!ar .)+

Mekanise %enis en"kol ekanis !alik $epat)))))))))))))))))

-

3a!ar .)(

Mesin keta ?ertikal)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

B

3a!ar .)6

Mesin serut ruah "anda)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

*,

3a!ar .)-

Mesin serut sisi ter!uka)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

**

3a!ar .)B

Mesin serut %enis loron" 'pit0)))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

*.

3a!ar .)/

>entuk pahat peoton" untuk esin serut))))))))))))))))))))))

*@

4

>A> I PENDAHULUAN

*)* Latar !elakan" Seirin" den"an kea%uan teknolo"i& aka un$ulah esin 7an" dapat enin"katkan produkti?itas tena"a ker%a sehin""a akan san"at !eran=aat untuk endapatkan hasil ker%a 7an" le!ih e=isien dan !erkualitas) Saat ini esin keta telah di"unakan oleh !an7ak oran") Terutaa pada pe!uatan  pera!otan ruah tan""a dan lainn7a& terasuk %u"a dala per!en"kelan  pertanian) Dala per!en"kelan pertanian& esin keta ini diper"unakan untuk e!uat tepat seperti !an"ku ker%a dan lainn7a) Mesin keta adalah se!uah esin 7an" "erakan pahat poton"ann7a !olak9  !alik& 7an" elakukan peoton"an !erupa "aris lurus) Den"an !er!a"ai  !entuk pahat 7an" ada& pahat !er"erak !olak9!alik sedan"kan !enda ker%a  !er"erak en7ilan" %alur pahat sehin""a ter%adilah peoton"an en"hasilkan  perukaan !enda ker%a rata) Sedan"kan esin serut peker%aann7a irip den"an esin keta sesuai untuk peker%aan !enda ker%a 7an" %auh le!ih !esar) >enda dipoton" dapat  !erupa perukaan datar& horiontal& ?ertikal& atau !ersudut) Mesin serut dapat di"unakan untuk eesin suku $adan" ke$il %aak 7an" dipe"an" satu "aris  pada platen)

*). Ruusan asalah >erdasarkan latar !elakan" diatas dapat kita ruuskan asalah se!a"ai  !erikut # *) Mesin Keta) .) Mesin Serut) @) Per!edaan antara esin keta dan esin serut)

1

*)@ >atasan asalah >erdasarkan ruusan asalah diatas& kai han7a e!atasi asalah se!a"ai !erikut # Dala penulisan akalah ini kai han7a e!ahas sapai pada esin keta dan esin serut) Disini kai han7a e!atasi sapai pada  per!edaan esin keta dan esin serut)

*)+ Tu%uan Tu%uan pen7usunan akalah ini adalah se!a"ai !erikut # *)+)*

Tu%uan uu Tu%uan uu akalah ini adalah #  Se!a"ai salah satu s7arat untuk elen"kapi tu"as ata 

*)+).

kuliah proses produksi CAD dan CAM) Untuk en"etahui dan eahai $ara ker%a esin keta

dan esin serut) Tu%uan khusus Tu%uan khusus akalah ini adalah #  Untuk en"etahui le!ih %auh tentan" esin keta dan 

esin serut) Se!a"ai !ahan pe!andin" antara teori den"an praktek



7an" telah dilakukan di lapan"an) Untuk ena!ah pen"etahuan tentan" esin keta dan esin serut)

2

>A> II PEM>AHASAN

.)* Mesin keta Mesin keta adalah se!uah esin 7an" "erakan pahat poton"n7a !ola9  !alik& 7an" elakukan peoton"an !erupa "aris lurus) Den"an !er!a"ai  !entuk pahat 7an" ada& pahat !er"erak !olak9!alik sedan"kan !enda ker%a  !er"erak en7ilan" %alur pahat sehin""a ter%adilah peoton"an en"hasilkan  perukaan !enda ker%a rata)

Pahat

Benda Kerja

G

Permukaan datar 

D

CM FM

3

Diana # MC  "erakan eoton"& 2M  "erakan akan Gambar 2.1 Prinsip

en"hasilkan perukaan datar oleh esin keta

3.2.1 Produksi mesin ketam

Se!uah esin keta den"an eakai pahat khusus&  perlen"kapan& dan alat untuk ee"an" !enda ker%a dapat en"hasilkan !entuk produksi pada !enda ker%a se!a"i !erikut #  Perukaan datar  Mesin keta dapat en"hasilkan  perukaan datar dala !er!a"ai !idan" 7an"  !er!eda se!a"aiana diperlihatkan pada "a!ar .). den"an eakai pahat poton" ata tun""al) Perukaan datar terse!ut dapat di!uat pada  perukaan horiontal& ?erti$al& dan irin")

FM

CM

FM

CM

'a0 Perukaan horiontal

'!0 Perukaan ?erti$al

4

FM

CM

Gambar 2.2 Peesinan

@).).

FM

CM

perukaan datar oleh esin keta

Klasi=ikasi esin keta >erdaasarkan desainn7a esin keta dapat dikalsi=ikasikan se!a"ai !erikut #  Mesin keta %enis horiontal Mesin keta horiontal !iasan7a di"unakan untuk peker%aan produksi dan peker%aan ser!a"una) Mesin ini terdiri dari dasar dan ran"ka 7an" endukun" ra horiontal) Ra e!a
5

esin dapat !eroperasi dise!aran" sudut den"an ketelitian tertentu) Posisi pen"aturan !erada pada su!u se%a%ar e%a 7an" en7ediakan pen7etel e%a untuk e!uat sudut terhadap su!u putar)

Gambar 2.3 Mesin



keta horiontal !iasa

Mekanise "erak  >e!erapa ekanise "erak !alik $epat telah dike!an"kan diana salah satun7a adalah %enis en"kol atau len"an osilasi) Mekanise ini terdiri dari se!uah en"kol putar 7an" di"erakkan pada ke$epatan sera"an& dihu!un"kan kepada len"an osilasi oleh !lok pelun$ur 7an" !eker%a di pusat dari

6

len"an osilasi) En"koln7a diasukkan dala roda "i"i !esar dan dapat diu!ah9u!ah den"an ekanise ulir) Untuk en"u!ah kedudukan lan"kah& aka apitan 7an" ee"an" pen7a!un" ke ulir ra dikendorkan& dan pen"atur kedudukan ra diputar) Den"an eutar ulir pen"atur kedudukan& ra dapat di"erakkan undur atau a%u untuk enepatkan kedudukan poton") Per!andin"an dapat ditulis se!a"ai !erikut # langka h potong langkahbalik  Lan"kah poton"  .., o dari putaran en"kol& sedan"kan lan"kah !alik  *+, oaka per!andin"an lan"kah adalah # 220 140

57



1

Ter%adi "erak !alik $epat karena u%un" en"kol den"an !lok pelun$ur dekat den"an titik tupu len"an selaa !elahan !a
7

Gambar 2.4 Mekanise



%enis en"kol ekanis& !alik $epat

Mesin keta %enis ?erti$al Mesin keta ?erti$al atau slotter  terutaa di"unakan untuk eoton" dala dan en7erut  !ersudut serta operasi ?erti$al karena kedudukan 7an" diharuskan untuk ee"an" !enda ker%a) Ra dari esin serut !eroperasi se$ara ?ertikal dan eiliki si=at !alik $epat seperti esin  %enis horisontal) >enda ker%a 7an" diesin ditupu  pada e%a !erputar 7an" eiliki se!uah hantaran  putar se!a"ai ta!ahan untuk e%a !iasa) Hantaran e%a putar eun"kinkan peesianan perukaan elen"kun") Perukaan datar dipoton" den"an en""unakan salah satu dari hantaran silan" e%a) 5enis khusus dari esin keta ?ertikal di"unakan  pe!uat kedudukan pasak 7an" didesain utuk eoton" alur pasak pada roda "i"i& nok& dan suku $adan" lain)

8

Gambar 2.5 Mesin

keta ?ertikal

.). Mesin serut Mesin serut adalah esin perkakas 7an" diran$an" untuk elepaskan lo"a den"an en""erakkan e%a ker%a dala "aris lurus terhadap pahat ata tun""al) Peker%aann7a irip den"an esin keta sesuai untuk  peker%aan !enda ker%a 7an" %auh le!ih !esar) >eda den"an dipoton" dapat  !erupa perukaan 7an" datar& horiontal& ?ertikal& atau !ersudut) Mesin serut dapat di"unakan untuk esin suku $adan" ke$il %aakn7a dipen"an" satu "aris pada platen) .).)*

Pen""erak esin serut Terdapat !an7ak $ara pen""erakan esin serut 7aitu  pen""erak roda "i"i& pen""erak hidrolis& pen""erak sekrup&  pen""erak sa!uk& pen""erak otor den"an ke$epatan ?aria!le dan  pen""erak en"kol) Pen""erak roda "i"i dan pen""erak hidrolis  palin" !an7ak di"unakan) Pen""erak hidrolis san"at euaskan !a"i esin serut) Pen""erak ini e!erikan ke$epatan poton" sera"a pada keseluruhan lan"kah poton" keuntun"an 7an" lain adalah "a7a inersia 7an" harus diatasi le!ih ke$il dala esin serut hidrolis daripada esin serut kon?ensional den"an roda "i"i) Keuntun"an lain adalah tekanan poton" sera"a& pe!alikan e%a $epat dan operasin7a tidak asin")

.).).

Klasi=ikasi esin serut >erdasarkan konstruksi& esin serut dapat diklasi=ikasikan kedala epat tipe 7aitu #  Mesin serut ruah "anda Mesin serut %enis ini terdiri dari se!uah dasar  7an" !erat dan pan%an"& den"an e%a 7an"  !er!olak9!alik& esin serut ini diana terlihat $ara  pen7an""aan pahat& !aik diatas aupun disapin" dan $ara !a"aiana eraka dapat disetel untuk  peoton"an sudut) 9

Gambar 2.6 Mesin



serut ruah "anda

Mesin serut sisi ter!uka Mesin serut ini epun7ai ruahan pada satu sisi sa%a) Sisi 7an" ter!uka eun"kinkan  peker%aan peesinan untuk !enda ker%a 7an" le!ar) Mesin tipe ini uun7a epun7ai satu %alur datar dan satu %alur94 "anda 7an" eun"kinkan  peuaian tidak sei!an" dari !an"ku dan platen) Tun"kai apu setel pada sisi !an"ku en"atur  pan%an" lan"kah dan platen) Ketelitian esin serut sisi ter!uka dan ruahan "anda ditentukan oleh kekakuann7a dan $ara peesinan alurn7a)

10

Gambar 2.7 esin



serut sisi ter!uka

Mesin serut %enis loron" 'Pit0 Mesin serut ini !er!eda den"an esin serut  !iasa dala hal !an"kun7a stasioner dan pahatn7a di"erakkan diatas !enda ker%a) Dua kepala %enis ra dipasan"kan pada rel silan"& dan asin"9asin" dilen"kapi den"an pahat peti lon$en" "anda untuk  pen7erutan dua %alur) Kedua ruahan pe!alikan 7an" en7an""a rel silan"& elun$ur pada %alur dan di"erakkan oleh ulir dari pen""erak roda $a$in" tertutup pada u%un" landasan) Seua hantaran otoatis dan apu !alik di $a$in" untuk  !eroperasi pada kedua u%un" lan"kah pen7erutan ataupun pada satu u%un" sa%a)

11

Gambar 2. Mesin



serut %enis loron" 'Pit0

Mesin serut %enis pelat atau tepi Mesin seri ini diran$an" untuk eesin tepi dari pelat !a%a !erat untuk !e%ana tekan dan pelat  perisai) Pelatn7a diapitkan kepada !an"ku dan kereta pelun$ur 7an" endukun" pahat peoton" di"erakkan undur dan a%u disepan%an" tepin7a) Mesin serut tepi uun7a en""unakan peoton" =rais a"ar le!ih $epat dan le!ih teliti)

.).)@

Pahat dan peralatan pee"an" !enda ker%a Pahat 7an" di"unakan pada esin serut adalah dari %enis uu 7an" saa den"an 7an" di"unakan pada esin !u!ut& tetapi konstruksin7a le!ih !erat) Pee"an" pahat !iasan7a dilakukan den"an "i"i 7an" dapat dilepas) >a%a ke$epatan tin""i atau paduan $or uun7a di"unakan dala peoton"an kasar !erat dan ka!ida untuk peker%aan kasar kedua dan pen7elesaian) Sudut poton" untuk   pahat ter"antun" pada %enis pahat 7an" di"unakan dan !ahan 7an" dipoton" sudut9sudutn7a saa den"an 7an" di"unakan pada pahat

12

ata tun""al 7an" lain& han7a ruan" !e!as u%un" tidak !oleh ele!ihi + dera%at)

Gambar 2.! !entuk

pahat peoton" untuk operasi esin serut

.)@ Per!edaan antara esin keta dan esin serut Per!edaan antara esin serut dan esin keta terletak pada !entuk konstriksi& operasi dan pen""unaan se!a"aiana di%elaskan di!a
13

@) Pada esin serut& pahat dihantarkan kedala !enda ker%a sedan"kan pada esin ker%a !enda ker%a dihantarkan elintasi  pahat) +) Pen""erak esin serut adalah roda "i"i atau se$ara hidraulik) Ra esin dapat %u"a di"erakkan den"an $ara ini han7a serin"kali di"unakan ekanise pen7a!un" !alik $epat) () Mesin serut !er!eda den"an esin keta ketika ke$epatan poton" dala keadaan konstan)

14

>A> III PENUTUP

@)* Kesipulan >erdasarkan pen%a!aran diatas dapat kai sipulkan se!a"ai !erikut # *) >ahahah
@). Saran >erdasarkan kesipulan diatas dapat kai e!erikan saran se!a"ai  !erikut # *) 1alaupun per!edaan antara kedua esin ini a"ak terpaut %auh& naun esin ini didesain untuk peesinan tertentu) .) Mean" en""unakan etode peesinan instan& naun dala se"i kesehatan tidak ada saa sekali dan dian%urkan untuk eakai anual)

15

DA2TAR PUSTAKA

http#e$hani$alsains)!lo"spot)$o)id.,*,**esin9keta9dan9esin9serut)htl

ft.unsada.ac.id/wp-content/uploads/2008/06/bab-pp2.pdf 

16