1.0
Pengenalan
Mahatma Gandhi merupakan seorang tokoh politik dan tokoh nasionalisme yang sangat penting dalam sejarah India. Perkara yang unik tentang Mahatma Gandhi adalah beliau telah menggabungkan mengga bungkan nilai moral yang baik dalam d alam sifat kepimpinannya yang luar biasa. Perjuangan anti keganasan beliau telah membawa kepada kemerdekaan India daripada cengkaman British. Ketokohan beliau merupakan inspirasi yang menjadi teladan di selu seluru ruh h duni dunia. a.1 Perjua Perjuangan ngan Mahatm Mahatmaa Gandhi Gandhi dalam dalam membang membangkit kitkan kan semanga semangatt nasionalisme di India sememangnya merupakan sumbangan yang tidak ternilai harganya bagi rakyat India. Beliau terlibat secara langsung dalam politik India walaupun beliau tidak memegang sebarang jawatan kerajaan semasa pemerintahan British. Nasionalisme di India berlaku dalam tempoh yang sangat panjang iaitu tahun 1858 sebaga sebagaii titik titik tolak tolak permul permulaan aan dan tahun tahun 1947 sebaga sebagaii pengakh pengakhira iran n perjua perjuanga ngan n tersebut. Secara umumnya terdapat beberapa peringkat perkembangan nasionalisme yang dimula dimulaii dengan dengan gerakan gerakan sosioe sosioekono konomi mi dan kemudi kemudianny annyaa dituru dituruti ti oleh oleh nasion nasionali alisme sme liberal, nasionalisme militan dan gerakan menuju kemerdekaan.2 Terdapat pelbagai sebab berlakunya
nasionalisme
di
India
iaitu
pengenalan
undang-undang
British,
perkembangan perhubungan yang membawa kepada penyatuan rakyat India, pemulihan sosiokeagamaan, pendidikan Barat dan sebagainya. sebagainya.3 Mahatma Gandhi berperanan penting dalam gelombang nasionalisme yang keempat iaitu gerakan menuju kemerdekaan dan kehadiran beliau telah memberi nafas baru kepada perjuangan rakyat di India. 2.0 1
Biografi Mahatma Gandhi
April Carter (1995). Mahatma (1995). Mahatma Gandhi : A Selected Bibliography Bibliography.. United States : Greenwood Publishing Group. Hlm. 1 2 Azharudin Mohd Dali (2004). Tamadun India. India. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm. 291 3 Ibid. Hlm. 292
Sejara Sejarah h hidup hidup Mahatm Mahatmaa Gandhi Gandhi semema sememangny ngnyaa perlu perlu untuk untuk diketa diketahui hui kerana kerana terd terdap apat at beber beberapa apa epis episod od pent pentin ing g yang yang menj menjad adii asas asas keban kebangki gkita tan n beli beliau au seba sebaga gaii pemimpin agung di India. Kehidupan awal Mahatma Gandhi tidak membayangkan peranan beliau yang begitu besar dalam sejarah India. Beliau merupakan seorang budak biasa yang dilahirkan pada 2 Oktober 1869 di Porbandar . Mahatma Gandhi merupakan anak lelaki termuda pasangan Karamchand dan Putlibai Gandhi. Gandhi. Karamchand merupakan ayah Mahatma Gandhi dan ahli politik yang tidak mempunyai pendidikan pendidikan manakala manakala Putlibai merupakan ibu Mahatma Gandhi yang sangat taat kepada ajaran Hindu. Hindu. Putlibai merupakan pengaruh besar dala dalam m selu seluru ruh h hidu hidup p Maha Mahatm tmaa Gand Gandhi hi dala dalam m soal keagamaan.4 Mahatma Gandhi menerima pendidikan menerima pendidikan awal di Porbandar . Beliau kemudiannya berpindah ke Rajkot mengikut keluarganya dan meneruskan pendidikan di Alfred High School. Mahatm Mahatmaa Gandhi Gandhi merupak merupakan an seoran seorang g pelaja pelajarr pasif pasif dan tidak menunjukkan sebarang minat dalam pendidikan. pendidikan. Pada usia yang muda dan masih bersekolah, beliau telah berkahwin telah berkahwin dengan d engan Kasturbai. Kasturbai. Berkahwin pada usia yang muda sememangnya tidak begitu baik dan membantutkan perkembangan Mahatma Gandhi. Namun demikian, pengajaran besar yang diterima oleh Mahatma Gandhi melalui peristiwa tersebut adalah perkahwinan muda sememangnya menghalang kemajuan rakyat India. Beli Beliau au seda sedar r bahawa perubahan harus dilakukan sekiranya rakyat India ingin mencapai kemajuan.5
4
Richards L. Deats and Mary Jegen (2005). Mahatma (2005). Mahatma Gandhi, Nonviolent Nonviolent Liberator Liberator : A Biography Biography.. United States : New City Press. Hlm. 17 5 Annuradha Ray (2006). The Making Of Mahatma (A Biography). Delhi : Diamond Pocket Books (P) Ltd. Hlm. 11
Pada Pada tahun tahun 1888, 1888, Mahatm Mahatmaa Gandhi Gandhi telah telah melanj melanjutk utkan an pelajaran ke England. England.6 Pendidi Pendidikan kan di Englan England d banyak banyak membant membantu u Mahatm Mahatmaa Gandhi Gandhi dalam dalam perkem perkemban bangan gan pemikirannya. Beliau lulus cemerlang dalam pepriksaan pada 10 Jun 1891 dan kembali ke India pada 12 Jun 1891. 1891. Walau bagaimanapun, bagaimanapun, kurangnya pemahaman dalam sistem sistem undang-undang India menyebabkan beliau sukar mendapat pekerjaan. Beliau akhirnya mendapat pekerjaan apabila dipelawa oleh Dada Abdula and Co. untuk bekerja di Afrika Selatan.7 Mahatm Mahatmaa Gandhi Gandhi mula mula dikena dikenali li melalu melaluii kempen kempen beliau beliau di Afrika Afrika Selata Selatan n sebelum Perang Dunia Kedua iaitu gerakan anti keganasan menentang undang-undang diskriminasi.8 diskriminasi. Kehidupan Mahatma Gandhi berubah ketika beliau berada di Afrika Selatan. Beli Beliau au meru merupa pakan kan pegua peguam m yang yang dise disega gani ni dan dan dian diangk gkat at seba sebaga gaii pemim pemimpi pin n yang yang berwibawa. Mahatma Gandhi telah melaksanakan kempen menentang diskriminasi yang membezakan warga British berkulit putih dengan komuniti India yang bermigrasi ke Afrika Selatan. Selatan. Beliau telah memimpin komuniti India yang tidak aktif untuk berhubung dengan pemimpin Afrika Selatan iaitu Generul Smuts dan wizurai India iaitu Lord Hardinge untuk mendapatkan sokongan. sokongan.9 Kerajaan Afrika Selatan akhirnya bersetuju untuk berkompromi dengan Mahatma Gandhi pada tahun 1914. 1914. Persetujuan ini dibuat berikutan perjuangan dan desakan yang dibuat oleh Mahatma Gandhi melalui konsep satyagraha iaitu protes tanpa kekerasan
6
Richards L. Deats and Mary Jegen (2005). Mahatma (2005). Mahatma Gandhi, Nonviolent Nonviolent Liberator Liberator : A Biography Biography.. United States : New City Press. Hlm. 19 7 Ibid. Hlm. 21 8 April Carter (1995). Mahatma (1995). Mahatma Gandhi : A Selected Bibliography Bibliography.. United States : Greenwood Publishing Group. Hlm. 1 9 Judith M. Brown (1974) Gandhi’s Rise to power : Indian Politic 1915-1922. 1915-1922 . New York : Cambridge University Press. Hlm. 2
sejak tahun 1906 1906..10 Idea ini akhirnya dibawa oleh Mahatma Gandhi ke India sebagai senjata perjuangan dalam perjuangan nasionalisme. Perjalanan hidup berliku Mahatma Gandhi di Afrika sememangnya mematangkan beliau untuk menghadapi situasi politik di India.
3.0
Pera Perana nan n Mah Mahatm atma a Gan Gandhi dhi Dala Dalam m Kong Kongre ress ss Ke Keban bangsa gsaan an India India
Mahatma Gandhi terlibat aktif dalam parti politik yang paling berpengaruh di India India iaitu iaitu Kongres Kongresss Kebangs Kebangsaan aan India. India. Kejaya Kejayaan an terbes terbesar ar beliau beliau sepanj sepanjang ang terli terlibat bat dengan parti ini adalah keupayaannya untuk mengubah untuk mengubah dasar parti tersebut yang bersifat elit kepada parti fleksibal fleksibal yang dianggotai dianggotai oleh pelbagai pelbagai lapisan lapisan masyarakat masyarakat India. Parti ini juga berubah menjadi sebuah gerakkan massa yang disertai oleh golongan atasan dan golongan bawahan bawahan..11 Parti ini pada mulan mulanya ya diser disertai tai oleh golong golongan an yang berpen berpendidika didikan n Inggeris.. Atas usaha Gandhi, golongan yang tidak berpelajaran juga turut sama menyertai Inggeris parti ini terutamanya golongan petani golongan petani dan buruh yang kerap tertindas oleh sistem yang tidak adil dan hanya mementingkan golongan elit sahaja. Sejak tahun 1917 dan 1918, 1918, objektif utama yang ingin dicapai oleh Kongress Kebangsaan India ini adalah untuk memberikan member ikan manfa manfaat at kepada pebagai lapis lapisan an masyar masyarakat akat dan tidak tidak tergol tergolong ong dalam dalam kumpulan tertentu sahaja. sahaja.12 Sumbangan Mahatma Gandhi dalam Kongress Kebangsaan India sememangnya jelas tersurat dari sudut pergerakan massa dan kejayaan meraih sokongan besar yang tidak dapat dibayangkan sebelumnya. Namun demikian, sumbangan Gandhi dalam parti 10
Judith M. Brown (1974) Gandhi’s Rise to power : Indian Politic 1915-1922. 1915-1922 . New York : Cambridge University Press. Hlm. 8 11 Azharudin Mohd Dali (2004). Tamadun India. India. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm. 304 12 Sarvepalli Radhakrishnan (2000). Mahatma (2000). Mahatma Gandhi. Gandhi. Mumbai : Jaico Publishing House. Hlm. 245
terseb tersebut ut juga juga boleh boleh diliha dilihatt secara secara tersir tersirat at yang yang mungki mungkin n tidak tidak disedar disedarii secara secara tidak tidak langsung. Mahatma Gandhi sebenarnya telah menyumbang kepada politik India secara keseluruhannya dengan menyel menyelamatka amatkan n masya masyarakat rakat India daripada dunia pemboh pembohongan ongan dalam pelbagai sistem berat sebelah terutamanya perbezaan kelas di India. Perbezaan inilah yang sebenarnya menjadi penghalang kepada penyatuan rakyat India. Gandhi juga secara tersirat tersirat berjaya berjaya memperkenalka memperkenalkan n metod unik iaitu iaitu mempreskri mempreskripsikan psikan bahawa peperangan merupakan perjuangan yang salah. Beliau telah memberi pengajaran kepada penduduk India bahawa tentangan kepada British boleh berjaya tanpa peperangan.13
4.0 4.0
Saty Satyag agra raha ha,, ahim ahimsa sa dan dan swad swades eshi hi
Satyagraha adalah salah satu perjuangan Mahatma Gandhi di India. India. Satyagraha merupakan gabungan dua perkataan sanskrit iaitu satya yang bermaksud ’kebenaran’ dan agraha agraha yang yang berm bermak aksu sud d ’ber ’berpeg pegan ang g teguh teguh kepa kepada da’. ’. Kons Konsep ep saty satyagr agrah ahaa ini ini boleh boleh dikatakan dikatakan sebagai perjuangan berpaksikan kebenaran atau protes tanpa kekerasan. kekerasan.14 Perjua Perjuanga ngan n yang berkons berkonsepka epkan n satyag satyagrah rahaa ini sebena sebenarny rnyaa telah telah diwuju diwujudka dkan n oleh oleh Mahatma Gandhi sebagai asas perjuangan semasa berada di Afika Selatan dan telah diapli diaplikas kasika ikan n di India. India. Beliau Beliau telah telah memimp memimpin in masyar masyaraka akatt India India yang yang masih masih terika terikatt dengan gejala kemunduran dan tidak berupaya menentang empayar yang besar iaitu British untuk turut sama berjuang dengannya. Mahatma Gandhi mendesak rakyat India untuk menentang tetapi bukan dalam bentuk keganasan sebaliknya tidak berkerjasama dengan British. British. Menurut beliau, perjuangan berdasarkan keganasan hanya merugikan 13
Sarvepalli Radhakrishnan (2000). Mahatma (2000). Mahatma Gandhi. Gandhi. Mumbai : Jaico Publishing House. Hlm. 246 Sue Vandor Hook (2011). Mahatma (2011). Mahatma Gandhi : Proponent Of Of Peace. Peace. United States : Abdo Consulting Group. Hlm. 47 14
rakyat India. India. Satu-satunya senjata yang boeh digunakan oleh rakyat India adalah senjata rohani iaitu satyagraha. Satyagraha ini digunakan oleh Mahatma Gandhi sebagai metod untuk menentang untuk menentang Rowlatt Rowl attss Act iai iaitu tu unda undangng-und undang ang yang men mengong gongkong kong nas nasion ionali alisme sme ter teruta utaman manya ya penafian hak terhadap organisasi awam untuk mengad akan protes. protes.15 Perjuangan Mahatma Gandhi Gandhi untuk untuk menent menentang ang Rowlatt Rowlatt Act semema sememangny ngnyaa mendapa mendapatt perhat perhatian ian daripa daripada da pelbagai pihak dan rakyat India menyokong kempen yang dijalankan untuk menentang undang-undang undang-undang tersebut. tersebut. Namun demikian, demikian, kempen yang dilak dilaksanaka sanakan n tidak berjalan lancar seperti yang diharapkan. diharapkan. Keganasan meletus di beberapa kawasan seperti Delhi, Lahore dan Ahmeda Ahmedabad. bad. Mahatma Gandhi menegaskan bahawa keganasan bukanlah tindakan yang sesuai dengan konsep satyagraha namun keadaan tersebut tidak dapat dikawal dan dihentikan.16 Keganasan paling buruk berlaku di Amrit Amritsar sar apabil apabilaa rakyat India menyer menyerang ang sekola sek olah h dan ger gereja eja Bri Britis tish. h. Mereka men menyer yerang ang gur guru u wan wanita ita dan membun membunuh uh lima warganegara British. Selain itu, hampir enam ribu rakyat India berhimpun di Armitsar untuk menentang untuk menentang Rowlatt Act pada 19 April 1919. 1919. British akhirnya bertindak balas dan menggunakan senjata api untuk menentang protes tersebut. Peristiwa tersebut membawa kepada kematian 379 rakyat India dan hampir seribu hampir seribu yang lain mengalami kecederaan. kecederaan.17 Mahatma Gandhi sememangnya sangat kecewa dengan tindakan British tersebut. Beliau Beliau bagaim bagaimanap anapun un tidak tidak berput berputus us ada dan berusa berusaha ha untuk untuk menera menerapka pkan n prinsi prinsip p satyagraha kepada rakyat India. Mahatma Gandhi juga telah menggalakkan rakyat India 15
Bidyut Cakrabarty (2006). Social And Political Thought Of Mahatma Gandhi. Gandhi. New York : Taylor and Francis. Hlm. 59 16 Anne M. Todd and Martin E. Marty (2004). Mohandas (2004). Mohandas Gandhi. Gandhi. United States : Infobase Publishing. Hlm. 57 17 Ibid. Hlm. 57
untuk memboikot barangan British seperti pakaian dan sebagainya. Selain itu, beliau mendorong rakyat India untuk tidak untuk tidak membayar cukai, tidak menghadiri sekolah dan tidak berkerja di pejabat-pejabat British British.. Rakyat India menyokong penuh saranan Mahatma Gandhi kerana beliau dianggap sebagai penyelamat India.18 Sumbangan Gandhi terhadap rakyat India terbukti sangat besar kerana beliau merupakan peimpin yang sangat prihatin terhadap kehidupan rakyat India. Hal ini secara tidak langsung meningkatkan semangat nasionalisme rakyat India untuk menentang penjajah di tanah air mereka. Satyagraha kemudiannya dituruti oleh Ahimsa yang menjadi senjata Mahatma Gandhi sejak berada di Afrika Afrika..19 Ahimsa merupakan ajaran yang menyeru rakyat India untuk menjunjung tinggi semangat anti-keganasan. anti-keganasan. Jika diteliti diteliti dengan lebih mendalam, mendalam, ahimsa ahimsa mengutamakan mengutamakan sikap tidak menyer menyerang ang,, tidak tidak meluka melukaii dan tidak tidak membunu membunuh. h. Selain Selain itu, itu, nilainilai-nil nilai ai positi positiff turut turut disema disemaii dalam dalam aja ajaran ran ini iai iaitu tu kas kasih ih say sayang ang dan kemurahan hati. Ajaran ini merupakan prinsip-prinsip kehidupan klasik yang terdapat dalam agama Hindu yang digunapakai oleh Mahatma Gandhi. Ahimsa telah digunakan oleh oleh Mahat Mahatma ma Gandh Gandhii seba sebagai gai gabun gabunga gan n dan kesin kesinambunga ambungan n terha terhadap dap satya satyagraha graha sebagai salah satu cara untuk menentang British di India. India.20 Mahatma Gandhi juga telah memperkenalkan ajaran swadeshi sebagai salah satu senjata anti imperialisme. Ajaran Swadeshi berkait rapat dengan konsep kekuatan sendiri (sel (selff-re reli lian ance ce). ).
Maha Mahatm tmaa
Gand Gandhi hi
mene menekan kanka kan n
bahaw bahawaa
swad swades eshi hi mementingkan
penggunaan barang-barang buatan negara sendiri tanpa bergantung kepada negara lain. Tujuan utama ajaran ini adalah untuk menentang untuk menentang British dengan cara yang ’lembut’ dan 18
Anne M. Todd and Martin E. Marty (2004). Mohandas (2004). Mohandas Gandhi. Gandhi. United States : Infobase Publishing. Hlm. 57 19 Azharudin Mohd Dali (2004). Tamadun India. India. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm. 304 20 Bidyut Cakrabarty (2006). Social And Political Thought Of Mahatma Gandhi. Gandhi. New York : Taylor and Francis. Hlm. 59
sederhana sederhana iaitu iaitu pemulauan pemulauan terhadap terhadap barangan Eropah dan buatan British. British. Sebagai ganti, Mahatma Mahatma Gandhi menggalakkan rakyat rakyat India India untuk untuk menggun menggunaka akan n barangan buatan sendiri seperti kapas, memasuki sekolah-sekolah India dan sebagainya. Jawaharlal Nehru merupakan tokoh penting yang menyokong idea tersebut. Selain itu, ahli-ahli INC juga turu turutt
meny menyok okon ong g
kewu kewuju juda dan n
swade wadesh shi. i.21
Peng Pengen enal alan an
kepa kepada da
idea idea-i -ide deaa
baru baru
semema sememangny ngnyaa merupak merupakan an satu satu langkah langkah bijak bijak yang dilakuk dilakukan an oleh oleh Mahatm Mahatmaa Gandhi Gandhi untuk untuk menent menentang ang Britis British. h. Kepimp Kepimpina inanan nan beliau beliau jelas jelas dapat dapat diliha dilihatt melalu melaluii usaha berterusan untuk membangkitkan semangat nasionalisme rakyat India. India.
5.0 5.0
Pem Pembela belaan an ter terha hada dap p gol golon onga gan n Har Harij ijan an
Mahatma Gandhi juga sangat mengambil berat tentang kebajikan rakyat India terutamanya golongan bawahan iaitu golongan Harijan. Golongan Harijan merupakan kelompok masyarakat terendah dalam sistem kasta di India yang dianggap tidak boleh disent dis entuh uh dan hany hanyaa mel melakuk akukan an pek pekerj erjaan aan ber bertar taraf af ren rendah dah.. Mereka Mereka digela digelarr sebagai sebagai ’untouchable’ atau ’people of god’. god’.22 Gelaran Harijan atau anak-anak Tuhan sebenarnya diberikan oleh Mahatma Gandhi pada Septemper 1932.23 Gandhi tidak bersetuju dengan gelaran ’untouchable’ kerana beliau berpendapat bahawa manusia tidak patut digelar sedemikian.24 Mahatma Gandhi menganggap bahawa tiada perbezaan kelas di India. Perbezaan kelas merupakan masalah rakyat India yang menghalang kepada perhubungan sesama 21
Azharudin Mohd Dali (2004). Tamadun India. India. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm. 305 S. Joti (2000) Modern India. United States : Mc Graw Hill higher Education. Hlm. 22 23 Rajmohan Gandhi (2006). Gandhi : The Man, His People And The Empire. Empire. United States : University Of California Press. Hlm. 353 24 Sankar Ghose (1991). Mahatma (1991). Mahatma Gandhi. Gandhi. New Delhi : Allied Publishers Limited. Hlm. 231 22
sendiri sekaligus mewuj mewujudkan udkan perpec perpecahan ahan.. Setiap Setiap masyarakat masyarakat tidak sepatutnya sepatutnya terikat terikat dengan sistem kasta yang diamalkan sejak zaman kuno. Bukti kukuh yang menunjukkan bahawa Mahatma Gandhi berterusan memperjuangkan nasib golongan Harijan ialah beliau mengaitkan isu ’untouchable’ sebagai punca kepada kegagalan untuk mencapai kemerdekaan kemerd ekaan di India secara kesel keseluruhann uruhannya ya.. Beliau menegaskan bahawa kemerdekaan yang dicapai tidak memba membawa wa makna sekiranya sekiranya terda terdapat pat rakyat India yang masi masih h berada pada takuk lama iaitu terikat dengan sistem perhambaan. perhambaan.25 Tindakan Gandhi ini telah menyedarkan masyarakat India tentang isu Harijan yang diliha dilihatt sebaga sebagaii suatu suatu diskri diskrimin minasi asi sosial sosial yang yang harus harus dihapus dihapuskan. kan. Pemimpin golong gol ongan an Har Harij ijan an ia iait itu u Dr Dr.. Bh Bhim imra rao o Ra Ramj mjii Am Ambe bedka dkarr ju juga ga ak akhi hirn rnya ya me menyo nyokon kong g perjuangan Mahatma Gandhi untuk membebaskan golongan Harijan. Harijan.26 Perjuangan Mahatma Gandhi berkenaan isu Harijan dilihat sangat signifikan dalam usaha beliau untuk mewujudkan mewujudkan semangat nasionalis nasionalisme me di India. Beliau sememangnya sememangnya menyedari bahawa isu perpaduan rakyat India merupakan kunci kepada kewujudan nasionalisme secara menyeluruh di India.
6.0
Gerakan Khilafat
Maha Mahatm tmaa Gand Gandhi hi juga juga memp mempun unyai yai sumb sumban angan gan besa besarr dala dalam m usah usahaa untu untuk k menyat menyatuka ukan n golonga golongan n Hindu Hindu dan Muslim Muslim di India. India. Beliau Beliau telah telah menyer menyertai tai geraka gerakan n Khilafat sebagai pembuka jalan untuk meraih sokongan masyarakat Islam bagi tujuan politik di India India.. Selain itu, beliau berpendapat bahawa perhimpunan gerakan Khilafat 25
R. Rajakrishnan & M. Rajantheran (1994). Pengantar (1994). Pengantar Tamadun Tamadun India. Kuala Lumpur : Penerbit Fajar Bakti Sdn Bhd. Hlm. 174 26 Azharudin Mohd Dali (2004). Tamadun India. India. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm. 306
merupa merupakan kan salah salah satu satu medium medium untuk untuk menghu menghubung bungkan kan perpadu perpaduan an antara antara Hindu Hindu dan Muslim. Tambahan pula, pemimpin-pemimpin gerakan Khilafat mempunyai hubungan baik dengan baik dengan Mahatma Gandhi seperti Abd. Bari dan Mohamad Ali. Ali.27 Masyarakat Masyar akat Isla Islam m India sememangnya sememangnya mem memand andang ang ti tinggi nggi Mah Mahatm atmaa Gan Gandhi dhi sebagai tokoh nasionalisme berikutan sokongan beliau terhadap pembebasan terhadap pembebasan pemimpin gerakan Khalifat iaitu Shaukat Ali dan Mohamad Ali dari penjara dan sumbangannya terhadap terhadap gerakan gerakan Khilafat. Khilafat.28 Tindakan Mahatma Gandhi memperjuangkan adik beradik Ali dari penjara merupakan titik tolak penyatuan golongan Hindu dan Muslim. Muslim. Mahatma Gandhi Gandhi dan adik adik beradi beradik k Ali telah telah menyed menyedark arkan an rakyat rakyat India India tanpa tanpa mengir mengiraa agama agama tentang kepentingan nasional melebihi kepentingan peribadi. peribadi. Selain itu, penglibatan aktif Mahat Mahatma ma Gandh Gandhii dala dalam m memb member erii soko sokonga ngan n kepad kepadaa gerak gerakan an Khil Khilaf afat at memb member erii pengajaran besar kepada masyarakat Islam dan Hindu di India agar mereka bersatu padu menentang penjajah.29 Pengar Pengaruh uh Mahatm Mahatmaa Gandhi Gandhi sangat sangat besar besar apabil apabilaa beliau beliau menyer menyertai tai gerakan gerakan Khilafat Khilafat kerana tindakan beliau telah menarik perhatian masyarakat masyarakat Islam, Islam, penganut penganut Hindu Hindu dan Kongre Kongress ss Kebang Kebangsaa saan n India India (INC) (INC) untuk untuk member memberii sokonga sokongan. n. Perist Peristiwa iwa tersebut tersebut secara tidak langsung membangkitka membangkitkan n semangat semangat kebangsaan kebangsaan rakyat India selari selari dengan dengan gerakan gerakan tidak tidak berker berkerjas jasama ama yang diketu diketuai ai oleh oleh Mahatm Mahatmaa Gandhi. Gandhi.30 Walau bagaimanapun, penyatuan masyarakat Hindu dan Islam melalui gerakan Khilafat ini tidak dapat dapat bertah bertahan an lama lama kerana kerana Mah Mahatm atmaa Gan Gandhi dhi men menari arik k bal balik ik sok sokonga ongannya nnya terhadap
27
Azharudin Mohd Dali (2004). Tamadun India. India. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm. 304 Gene R. Thursby (1975). Hindu-Muslim (1975). Hindu-Muslim Relations Relations In British British India : A Study Of Of Controversy, Conflict Conflict And Communal Movements In Northern Northern India, 1923-1928 1923-1928.. Netherlands : Brills. Hlm. 130 29 Ibid. Hlm. 130 30 Azharudin Mohd Dali (2004). Tamadun India. India. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm. 304 28
gerakan tersebut. Punca utama Mahatma Gandhi menarik diri adalah disebabkan oleh peperangan British-Afghan dan kebangkitan Moplah pada tahun 1921. 1921.31
7.0
Perarakan Garam
Sebe Sebelu lum m berl berlaku akuny nyaa pera perang ng duni duniaa kedu kedua, a, nasi nasiona onali lism smee di Indi Indiaa sema semaki kin n berkembang dengan pelbagai peristiwa besar yang berlaku. Salah satu peristiwa yang penting ialah gerakan penentangan penen tangan awam yang diketuai oleh Mahatma Gandhi pada Mac 1930.. Peri 1930 Perist stiw iwaa ini ini lebi lebih h dike dikenal nalii seba sebaga gaii ’s ’salt alt mar march’ ch’ ata atau u ’pe ’perar raraka akan n gar garam’ am’..32 Penentangan garam ini berlaku akibat daripada tekanan pelbagai dasar-dasar dasar-dasar baru yang diperkenalka diperkenalkan n oleh British teruta terutaman manya ya dalam dalam bidang bidang ekonomi ekonomi sep sepert ertii cuk cukai ai dan sebagainya. Mahatma Gandhi sedar British hanya mementingkan diri sendiri dan rakyat teru teruss mene meneru russ diaba diabaik ikan. an. Perti Pertika kaia ian n berk berken enaa aan n cukai cukai ini ini berla berlaku ku akib akibat at darip daripad adaa monopolii Brit monopol British ish dalam indust industri ri garam di Bengal. Bengal. British telah membawa masuk garam dari luar negara iaitu Liverpool ke India dan kegiatan import ini hampir membunuh industri garam di India.33 Mahatma Gandhi meyakinkan rakyat India bahawa negara mereka mampu menghasilkan garam dengan kadar kos yang rendah dan menegaskan bahawa British bertanggungjawab dalam hal tersebut.34 Mahatma
Gand Ga ndhi hi
juga ju ga
mene me nent ntan ang g
bebe bebera rapa pa
pera peratu tura ran n
yang yang
dian diangg ggap ap
menyusahkan rakyat India seperti kemas kemasukan ukan barang barangan an luar yang mengga mengganggu nggu kegiatan ekonomi rakyat India seperti pembuatan tekstil, kenaikan cukai tanah, nilai mata wang
31
Azharudin Mohd Dali (2004). Tamadun India. India. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm. 304 Ibid. Hlm. 308 33 Ratan Das (2005). The Global Vision Of Mahatma Gandhi. Gandhi . New Delhi : Sorup & Sons. Hlm. 98 34 Ibid. Hlm. 98 32
rupee yang tidak terkawal dan sebagainya.35 Beliau pada mulanya menulis surat kepada Wizurai Wizur ai Lord Irwin bagi bagi menunt menuntut ut keadila keadilan n dan pertim pertimbang bangan an dalam dalam soal soal ekonomi ekonomi sebelu sebelum m mengad mengadakan akan perara perarakan. kan. Perara Perarakan kan tidak tidak akan dilakuk dilakukan an sekira sekiranya nya Britis British h bersetuju untuk berunding. Namun demikian, Wi Wizu zura raii Lo Lord rd Ir Irwi win n ti tida dak k ma mahu hu berkerjasama sebaliknya mengugut Mahatma Gandi dengan menuduh beliau melanggar undang-u unda ng-undan ndang g dan men menggan gganggu ggu ket ketent entera eraman man awa awam m.36 Cara Cara yang yang dila dilakuk kukan an oleh oleh Mahatma gandhi ialah melakukan perarakan garam dari Sabarmati ashram di Ahmadabad menuju Dandi di pantai Gujarat. Gujarat. Perarakan ini mendapat sokongan masyarakat umum dan merupakan rangsangan kepada gerakan lain di seluruh India.37 Perarakan garam ini sebenarnya merupakan simbol penentangan terhadap undangundang yang diperkenalkan oleh British. British. Tujuan penentangan harus dilihat dalam konteks yang lebih luas. Garam bukanlah subjek penting dalam isu penentangan yang berlaku tetapi penentangan mewakili keseluruhan masalah rakyat dalam soal ekonomi. Perarakan ini telah menimbulkan kesedaran rakyat tentang kepentingan barangan India dan mereka telah tel ah men mengub gubah ah per persep sepsi si dar daripa ipada da bai baik k kep kepada ada bur buruk uk ter terhada hadap p unda undangng-unda undang ng yan yang g diperkenalkan oleh British. British. Masyarakat diseru agar memulaukan agar memulaukan barangan-barangan barangan-barangan yang dibawa oleh British dari Eropah. Mereka yang enggan mematuhi seruan tersebut akan dikenakan tindakan denda dan pemulauan sosial.38 Peranan Gandhi sememangnya dilihat sangat jelas dalam membangkitkan membangkitkan semangat semangat nasionalis nasionalisme me melalui melalui perarakan perarakan garam. Usaha beliau untuk mengubah mengubah mentaliti mentaliti rakyat India mempunyai mempunyai pengaruh besar dalam kebangkitan rakyat India untuk menentang British. 35
Azharudin Mohd Dali (2004). Tamadun India. India. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm. 308 Betsy Kuhn (2011). The Force Born of Truth : Mohandas Gandhi And The Salt March, India, 1930. United States : Twenty-First Century Books. Hlm. 70 37 Ibid. Hlm.70 38 Azharudin Mohd Dali (2004). Tamadun India. India. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm. 308 36
8.0
Kesimpulan
Mahatma Gandhi sememangnya tokoh agung yang banyak berjasa dalam sejarah nasionalisme India. Usaha beliau jelas terpapar melalui peranan yang dimainkan dalam Kongres Kebangsaan India, pembelaan terhadap golongan Harijan, gerakan Khilafat dan perarakan garam. Selain itu, beliau juga menunjukkan kebijaksanaan dalam gaya kepimpi kepimpinann nannya ya dengan dengan mewuju mewujudkan dkan idea-i idea-idea dea baru baru sepert sepertii satyagr satyagraha, aha, ahimsa ahimsa dan swadeshi. Idea-idea Mahatma Gandhi sangat unik kerana beliau tidak menggunakan keker kekeras asan an untu untuk k menen menenta tang ng penj penjaj ajah. ah. Bukt Buktii-buk bukti ti sumb sumban anga gan n Maha Mahatm tmaa Gand Gandhi hi memperlihat memperlihatkan kan keprihatina keprihatinan n beliau beliau terhadap terhadap rakyat India yang meliputi meliputi pelbagai aspek seperti politik, sosial dan ekonomi. Sumbangan Mahatma Gandhi sememangnya tidak ternilai kerana beliau telah berjaya membawa perubahan kepada nasionalisme India ke satu tahap yang lebih baik.
Bibliografi
Anne M. Todd and Martin E. Marty (2004). Mohandas (2004). Mohandas Gandhi. Gandhi. United States : Infobase Publishing
Annuradha Ray (2006). The Making Of Mahatma (A Biography). Delhi : Diamond Pocket Books (P) Ltd
April April Carter Carter (1995) (1995).. Mahatma Gandhi : A Selected Bibliography. Bibliography. Unit United ed Stat States es : Greenwood Publishing Group
Azharudin Mohd Dali (2004). Tamadun India. India. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka
Betsy Kuhn (2011). The Force Born of Truth : Mohandas Gandhi And The Salt March, India, 1930. United States : Twenty-First Century Books
Bidyut Cakrabarty (2006). (2006). Social And Political Thought Of Mahatma Gandhi. Gandhi. New York : Taylor and Francis
Gene R. Thursb Thursby y (1975) (1975).. Hindu-Muslim Relations In British India : A Study Of Controversy, Conflict And Communal Movements In Northern India, 1923-1928. 1923-1928. Netherlands : Brills
Judith M. Brown (1974) Gandhi’s Rise to power : Indian Politic 1915-1922. 1915-1922 . New York : Cambridge University Press
R. Rajakrishnan & M. Rajantheran (1994). Pengantar (1994). Pengantar Tamadun India. Kuala Lumpur : Penerbit Fajar Bakti Sdn Bhd
Rajmohan Gandhi (2006). Gandhi : The Man, His People And The Empire. Empire. United States : University Of California Press
Ratan Das (2005). The Global Vision Of Mahatma Gandhi. Gandhi. New Delhi : Sorup & Sons
Richards L. Deats and Mary Jegen (2005). Mahatma Gandhi, Nonviolent Liberator : A Biography. Biography. United States : New City Press
S. Joti (2000) Modern India. United States : Mc Graw Hill higher Education
Sankar Ghose (1991). Mahatma (1991). Mahatma Gandhi. Gandhi. New Delhi : Allied Publishers Limited
Sarvepalli Radhakrishnan (2000). Mahatma (2000). Mahatma Gandhi. Gandhi. Mumbai : Jaico Publishing House
Sue Vandor Hook (2011). Mahatma (2011). Mahatma Gandhi : Proponent Of Peace. Peace. United States : Abdo Consulting Group
