BENGKEL PENGISLAMAN ILMU (2) 2008 AKADEMI SAINS ISLAM MALAYSIA MALAYSIA Masa : 8:45pg - 5:00ptg Tar!" Tar!" : #8 $!t%&'r 2008 T'pat T'pat : B'! M's*+arat, a&ata. Mat'at!, UPM A./+ra. : INSPEM (UPM) a. A!a' Sa.s Isa Maa*sa (ASASI)
Kosmologi Suf: Ilmu Yang Yang Tertinggi Tertinggi dalam Pandangan Sains Islam Shahidan Radiman Pusat Pengajian Fizik Gunaan Fakulti Sains dan Teknologi UKM , Bangi 436 , Selango! "#$ $%mail& shahidan'ukm#m(
I.
Pengenalan
Ta! apat apat .a1!a. &a"aa &a"aa + para a.&*a3 Aa" Aa" a. !'!as" !'!as" Aa" ( a*+a") a*+a") 'r+pa!a. + *a.g t'rt.gg t'rt.gg , s'&a"aga..*a *a.g apat 'rap s'ara a"r &'r+pa +!/at a. !'raat .a+. &a"aga. *a.g &at. ata+ asrar " a.*a apat 'rap %'" para a" a!r6at ( a" S+1 +"a777.) Daa &a.*a! !a/a. p'r&a..ga. *a.g a!+!a. a!+!a. %'" para sar/a.a M+s a. a. sar/a.a Barat , s'%a"%a" t'rapat p'ra.gga"a. a.tara Isa *a.g aa!a. %'" a/%rt M+s '.ga. a" S+1 (!'&a.*a!a. (!'&a.*a!a..*a .*a !+p+a. Tar'!at) Tar'!at) a. /+ga p'ra.gga"a. a.tara p'a!sa.aa. s*arat a. +aaat *a.g aa!a. %'" !'&a.*a!a. !'&a.*a!a. %ra.g sa &'r&a..g %ra.g S+1 Aa +a s'&a& '.gapa p'r&'aa. t+ s'%a"-%a" +/+, p'rtaa !'ra.a para p'.g!a/ !+ra.g 'a"a aaa. (a"r a. &at.) %ra.g S+1 a. !'+a , atas s'&a& t+/+a. t'rt'.t+ (p%t! (p%t! , +.a1! , sa&%ta/ a. a. a.-a.) +.t+! '&+r+!a. a. 'p'rt'aga"!a. p'&aga p'&aga g%%.ga. aa Isa , s'a.g!a. /'as t'rapat tga g%%.ga. ar s'g p'.gaaa. Isa at+ aa, !"aass a.a !"aas+ !"aas+ !"aass K'rtas . +&a +&a '.g"+ra!a. &'&'rapa &'&'rapa asp'! !%s%%g !%s%%g S+1 '.ga. t+/+a. agar agar s'&a"aga. arpaa arpaa + a. aaa. 'r'!a apat 6a"a , s'&a"aga. &'sar arpaa.*a 'r+pa!a. aaa. &at. 9as++a" sa a. '.gat!a. asp'! K%s%%g Aa S''sta ( aa !a&r) '.ga. K%s%%g K%s%%g I.sa. ( aa sag"r) D'.ga. ara . a!a /'asa" "+&+.ga. "ar%. a.tara a.+sa a. aa s''sta , *a.g !'+a-+a.*a 'r+pa!a. a!"+! *a.g s''st.*a '.*'&a" a. '.ga&!a. r !'paa Ma"a P'.pta.*a II. II.
Sejar jarah Rin Ringkas Pe Perke rkembangan ngan Suf Suf
Darpaa &a.*a! !a/a. *a.g a!+!a. a!+!a. %'" &a.*a! sar/a.a !"as.*a %'" sar/a.a Barat apat sp+!a. &a"aa ara. S+1 . !'&a.g!a. !'&a.g!a. %'" asa. A-Basr , t'tap &&t p'.!a. a. aaa. a"r a. &at. &ag ara. . &a.*a! a& ar Sa.a A , A&+ +rara" , Saa. A-;ars A-;ars a. &'&'rapa sa"a&at a. *a.g
rapat '.ga. 9as++a" sa Ba.*a! /+ga aaa. &at.a" *a.g a& ar Sa.a asa. a. +s. s'rta a" &a*t *a.g a. t'ras+! aa6ar As-Sa7 Ba.*a! !a/a. t'a" a!+!a. +.t+! 'a"a !%s%%g s+1 a.tara.*a &ag ara. Is"ra7 ( A*. <+at aaa. , S+"raar Ma7t+ ) , ara. Maaat -
aa. %'. s'!ara.g (pasa 2000) ara. S+1 s+a" &'gt+ p'sat &'r!'&a.g Barat a. 'r+pa!a. sat+ % ata+ p'.'!ata. p'.gsaa. p'.++! Barat *a.g pa.g p'sat '&a.g+. '.ga. p'&aga !"a.7a" a. a*a" t+&+"!a. s'+r+" A'r!a a. Er%pa" '.g!+t %' tras%.a !"as.*a %' M%r%!!% a. T+.sa Dapat rasa &a"aa .at Barat t'r"aap S+1s' &a.*a! &'r!at '.ga. "a !'s"ata. /a ata+ ps!%%g /a Aaa. !r a. ara a" S+1 &'r1!r a. &'r+aaat ( &a..g!a. ara a/%rt* aaa. M+s *a.g aa) .apa!.*a t'a" apat '.ar! .at raa %ra.g Barat *a.g rata-rata aaa" at's ata+ "a.*a Krsta. !+t-!+ta. K%s%%g s+1 '.a.g!+ ps!%%g a. aaa. p'r+&ata. ( "at La'" Ba!"tar (#) ) Ba.*a! !a/a. t'a" a!+!a. t'r"aap aaa. a. !%s%%g S+1 ( sa "at r+/+!a. Lapra. #,2 %'" K'. L% (2)) K'rtas . "a.*a '&'r!a. sat+ r.g!asa. a. p'.g!at'g%ra. !%s%%g S+1 &'rasar!a. p'r!'&a.ga. t'r!. III. Sains Islam dan Sufsme
Daa aa. a.a a.+sa s'a!. ra!+s t'r"aap p'&a.g+.a. at'ra , Isa *a.g '.'!a.!a. asp'! a!"rat '&" arpaa asp'! +.a , pa"aa '&" arpaa "arta a. aaa. '&" ar "as!'r/a ta.ga. s'a!. +.t+r arpaa p'a"aa. a. !'+t+"a. a!a" +a" Ma!a Sa.s sa *a.g p'r.a" &a.g+.!a. %'" g%%.ga. a" !aa &ag '.a.ga. asaa" aa g"a& a. s++t &at. Isa s'ara ras%.a p'r+ !'&a.g!a. a. gat!a. ag p'.g!a/a. a. p'.g"a*ata..*a agar +a" ta! a!a. t'.gg'a '.ga. ar+s !'ra!+sa. at'ra a. "arta s'rta pa.g!at *a.g s'&'.ar.*a r'!a %'" a.+sa /+ga Ba.g s+1s' *a.g &'r!'&a.ga. s''./a! asa. a-Basr (*a.g &'a/ar arpaa &'&'rapa sa"a&at Na& sa t'ras+! t Na& sa at+ aa6ar as Sa7 ) a. s't'r+s.*a p'+!a-p'+!a Bag"a *a.g a. s'p'rt Srr as-Sa7%t a. +.a a Bag"a a. 9a&a" a Aa**a" s'a!. t'ra&ar paa aa. p'r!'&a.ga. ara. M+!taa" a. !'+a..*a g%%.ga. s*arat atas .aa p'.*+a. agaa arpaa &3a" %'" I&. Ta**a" Saa" s'%ra.g g+r+ S+1 t'r!'.a *a.g g'ar S"'!" a-A!&ar aa" I&. Ara& a-at *a.g t'a" '.+!!a. '&" ?50 !ta& ara. . , ta! p'r.a" t'.ta.g %'" a.a-a.a +aa *a.g +!ta&ar paa aa..*a a"+p+. aa asa 200 ta"+. s''pas !'ata..*a t'tap +a p'rt!a!a. %'" +aa a. s''pas t+ D aa M'a*+ , t+sa. I&. Ara& a. t+sa. a" S+1 a. *a.g s'ara. a.tara.*a ar tar'7at
Na7s"a&a.*a" , S"attar*a" , A"aa" a. 96a*a" *a.g '.+!%.g a/ara. arta&at t+/+" , N+r M+"aa a. "at+ +/+ 'a.g s'.a.g t'ra ("at &'&'rapa t+sa. '.g'.a.*a %'" M+"aa Ut"a. E-M+"aa* (?)) I. !'ra.a , !%.s'p a. aaa. *a.g t'rap!a. N+sa.tara *a.g p'r!'.a!a. %'" =a S'&a. aaa" aa ara. . , p'r!+at!a. ag %'" t%!%"-t%!%" S+1 N+sa.tara s'p'rt aa" ;a.s+r , Sas"+. S+atra. , A&+ 9a+6 S.g!', S"'!" A&+ M+"* , A&+ Saa a-Pa'&a.g a. t%!%"-t%!%. Patta. s'p'rt S" Da+ a-;ata. a. a.-a. a.*a aa !'s aa" ;a.s+r , &'a+ t'a" t'.ta.g %'" N+r+. a-9a.r t'tap t+p+. s''pas !'ata..*a @ a. "+raa. t'.ta.g !'sapa. "+//a" N+r+. a-9a.r t'r"aap aa" ;a.s+r './a ta/+! t'ss t'r!'.a S*' Na7+& a-Attas *a.g s'ra"!a. !'paa U. %6 L%.%. paa ta"+. #C2 Dar &a.*a! s'g , pa.a.ga. a. t+sa. para a" S+1 s+!ar g+gat @ a.tara.*a s'&a&!a. %'" &agaa.a + a. "!a" paa a" S+1 +"a777. t+ apat!a. t'r+s arpaa + para a.&*a3 a. p'.ga/ara. a.gs+.g arpaa Aa" st s'.r P'&+!ta. + paa a" S+1 apat!a. s'ara a+7 a. p'.gaaa. a.gs+.g , ta! !'paa ras%.a ata+ /aa. p'!ra. *a.g &%'" !'as!a. s'&aga tasa+6 6asa1 Bag p'&aa *a.g &'r.at t'r"aap p'!ra. tasa+6 a. S+1s' t'r!. &%'"a" 'r+/+! !'paa !ta& A&+
=+/+ a. a/&+ +/+ 'r+/+! !'paa !'+/+a. Aa" st s'&'+ Da 'p'r!'.a!a. r.*a !'paa a!"+! Daa "ra! Marta&at t+/+" . &'ra!.a aa aa a"a" . s'+a a!"+!, + t'.ta.g a!"+! a. apa *a.g a!a. t'r/a asa 'pa. t'rp'.a aa Dr Aa" *a.g Esa a. Aa t+ ("at Lapra. #) S''pas t'r/a.*a a!"+! 'a+ aa a"a" , aa a"a*a" , aa r+", aa a/sa a. aa .sa. t+ a!a ta+" *a.g s'&'.ar *a.g &%'" !'!a!a. "+ra!a. %'" !%.s'p "at+ +/+ Bag ara. S+1 , p'a"aa. t'.ta.g asa +s+ !'/aa. a.+sa a/& !'ta"+ +.t+! '.apa "a!!at p'.g"a&aa. !'paa T+"a. a. '.apa a7a '.g'.a r T+"a. *a.g g"a&+ g"+*+& t+ ta! &a!a a!a. apat !'ta"+ t'tap '.ga. '.apa a!a '.g'.a r , a!a a.+sa . a!a. apat &'r"+&+.g a. &'r!ata-!ata '.ga. T+"a..*a P'.t.g.*a p'!ra. a. ta6a!+r t'.ta.g !'t+"a.a. a. t+" &a.*a! s'&+t aa A-<+ra. +.a a Bag"a s'.r p'r.a" &'r!ata : Ma/s *a.g pa.g +a aa" ++! aa 'a. ta+" '.ga. &'r1!r D s'&a&!a. p'r/aa.a. a" !aa *a.g at.g ar p'&aga atar&'a!a.g a. !''.'r+.ga. *a.g '&" !'paa ras%.asas ( &+!a. p'.g&a.ga. ras%.asas '.ga. s+..a" ) a!a Ia a-G"aa !'+a..*a apat '.g&a.g a. './a ara. S+1 *a.g apat t'ra raa Ba.*a! arpaa +aa M'a*+ '.ga.ggap Ia a-G"aa t'rg%%.g aa ara. Is"ra7 ( "at saa..*a &+!+ !a" Is"ra7 %'" M%" >a A&+a") M'.+r+t I&. A/&a" ( saa" s'%ra.g p'+!a S+1 *a.g '&'r I S*ara" !'paa Kta !a I&. At"aa") &'r!ata:
Fikir merupakan jalan hati menujut hadhirat Rabb. Ia mempunyai dua bahagian: Pertama, fkir yang membenar dan berserta dengan iman dan kedua , fkir syuhud dan a’yan. Tiada sesuatu yang lebih bermenaaat bagi hati berbanding uzlah yang disertai dengan fkir.
Daa p'r/aa.a. '.+/+ "a!!at +/+ ( aa !"a7 @ s'+a a!"+! *a.g pta!a. Aa") a. a/&+ +/+ (Aa" st s'.r), aa a.tara 'r'!a (a" S+1 *a.g sapa !' p'r.g!at a"at+ a63a (p'r&+ata.) at+ s'ara a+7 a. s*+"+ I. &+!t!a. %'" a*at #C s+ra" a-A.6a : !an bukan kamu "ang melontar ketika kamu melontar akan teta#i $llahlah "ang melontar%.
Aa a" S+1 *a.g '.apa a7a a"at+s s6at s'ara a+7 a. s*+"+ Da '.g'ap a!.a *a.g 1ra.!a. %'" A" st at+ a*at ?0 s+ra" a I.sa.: !an tidak kamu menghendaki ke&uali bila dikehendaki $llah s.w.t
S'rta apa *a.g "+ra %'" "at"s at+: 'aka a#abila $ku men"intain"a( $ku menjadi #endengaran "ang dia mendengar dan #englihata "ang dia melihat dengann"a.
P'r.g!at . /+ga &%'" a.ggap s'&aga sat+ p'r.g!at +s+ Dp'r.g!at *a.g '&" t.gg ag aa" a7a 6a.a3 1at a+ a '.*a!s!a. s6at s'gaa s's+at+ &'raa.a. '.ga. !'+/+a. Aa" st Da '.g'ap apa *a.g s'&+t aa "at"s: Kalimah #aling benar "ang dikatakan #ent"air ialah kata)kata *abid: Ingatlah segala sesuatu selain $llah itu adalah batil+++..
S*+"+ a. a3*a. t+ 'r+pa!a. !'aaa. s's'%ra.g t+ t'r'.ga.g a. &.g+.g '.ga. !'&'sara. *a.g t+./+!!a. s'rta ra"sa *a.ag t+./+!!a. %'" Aa" st !'paa.*a , s'".gga a t'ra a. ta! apat &'r!ata-!ata It+ s'&a&.*a &'&'rapa p'+!a S+1 '&aa %a =a"a Aa" st , /a!a.a" a!+ '&" &.g+.g agF Usta M%" >a A&+a" t'a" '.aa.g!a. agar +/+ a. a/&+ +/+ './a tt!t%a! P'.gsaa. I+ ata+ P'.gsaa. Sa.s V. 'emandang ke $lam 'alakut dan ,abarut dengan 'ata -atin -as"irah/
S"'!" A"a a-96a ( !ta& A B+r"a. A-M+a**a) '.+s: aripada takut akan timbulnya muhasabah. aripada muhasabah akan timbulnya mura!abah dan daripada mura!abah , hati akan sentiasa sibuk bersama "llah s.#.t.
Dar s. /'as &a"aa !a+ S+1 '&" ''.t.g!a. p'!'r/aa. a. .tasa. "at , aa+p+. s*arat t'tap +taa!a. Tar'7at aaa" /aa. '.+/+ !'paa Aa" st *a.g a& ara a. /aa..*a ar !aa.ga. para sa"a&at ra a. ta&., s'a.g!a. "a!!at p'a/ar 'a+ g+r+ *a.g +rs* *a.g t'a" &'.ar!a. %'" 9as++a" sa s'.r s'ara a+.. , p ata+ r+!*a" s'a.g!a. a!r6at aaa" p'&'ra. a. a.+g'ra" Aa" !'paa 'r'!a *a.g s'.tasa '.ap.g (s*+"&a") para +aa S+1 *a.g +"a777. A/a!a. !'paa /aa. tar'7at at+ /aa. '.g'.a r a. s'tr+s.*a '.g'.a Aa" st ' '.apa + *a.g t'rt.gg ( at+ + t'.ta.g K't+"a.a.) s'&+t aa a-<+ra. aa s+ra" A >aar*at a*at 50: 'aka segeralah kembali ke#ada $llah ( sesungguhn"a aku seorang #emberi #eringatan "ang n"ata dari#ada $llah untukmu.
It+ s'&a&.*a saa" sat+ ta.a &a"aa s's'%ra.g t+ t'ra aa /aa. tar'7at ( /aa. s++! , /aa. '.*'.r ) aa" s'a+.*a &'rp &'r/+pa '.ga. para. Na& as t'ras+! 9as++a" sa a. !'+a..*a '.ga. para sa"a&at ra , ta&. ata+ a*+a" *a.g a. , t'ras+! para aa!at Pa.gga. +.t+! &'rsaa (s*+"&a") '.ga. +aa +"a777. ( g+r+ +rs* , t'ras+! para ara" *a.g './a !'!as" Aa" st) s'&+t aa 1ra. Aa" s,t aa s+ra" Ta+&a" a*at ##: Wahai orang "ang beriman ( berta0walah kamu ke#ada $llah dan hendaklah kamu bersama dengan orang "ang benar.
M'r'!a '.ga/a! +.t+! !'&a !'paa Aa" ( s+rg' +.a !'t!a "+p a. s+rg' a!"rat s''pas at) s'p'rt *a.g 1ra.!a. aa s+ra" A-
'as &a"aa p'r/aa.a. p'+a a" S+1 (sa!) aaa" p'r/aa.a. &at.a" !+t '.ga. p'r+&a"a. !'paa a"ra" a. s'tr+s.*a p'&a!a. !'paa &at.a" t+ s'".gga sa! t+ apat '"at s'ara &at.a" aa-aa aa!+t a. aa /a&ar+t s'rta '.apa !'.!ata. &'r&aat ( s+rga +.a) saaa s'.ra. ( &asa.*a '&aa !r +6ra a. a.-a. s ) a"+p+. &'r/'aa" ( !"aa" , +a" , 7*a+a a. +a!ara" s'ara &'r!'%p%!) Para a" S+1 /+ga &a.*a! '&+at p'r&'aa. a.tara aa-aa %ra.g aa , !"aas a. !"aas+ !"aass S'&aga %.t%".*a , I&. A/&a" ( aa !ta& M!ra/ at Tasa+6 Ia a7a7 at Tasa+6) '.+!!a. aa &'.t+! .aa (t'.ta.g !"a+6ta!+t !'paa Aa" st): $hau a#am daripada siksaan dan luput pahala $hau khusus daripada %elaan "llah dan jauh daripada&ya
'ementara khau khususul khusus daripada terhijab dengan buruk tingkahlaku dan adab s(pan terhadap&ya.
S't'r+s.*a &'a+ &'r!ata t'.ta.g ra/a ("arapa. !'paa Aa" st) s'&aga &'r!+t: Raja’ (rang a#am ialah sebaik)baik tempat kembali dan memper(lehi ganjaran pahala, raja’ kha#ass ilah men%apai keredhaan dan kedekatan dengan "llah s.#.t sementara raja’ khasul kha#ass ialah tamkin dalam syuhud serta bertambah peningkatan terhadap rahsia)rahsia "llah s.#.t yang merupakan Raja *ang i'embah.
Ka+ S+1 aaa" !a+ 'a!+!a. aa !'ra.a .g. '.apat!a. s+rga ata+ !'ra.a ta!+t!a. .'ra!a, s'p'rt aa sat+ ra*at t'.ta.g sat+ !+p+a. a" &aat *a.g t'+ Na& Isa as : Na& Isa as &'rta.*a Sapa!a" !a+H M'r'!a './aa& : Ka aaa" p'..ta !'paa Aa" Ka ta! '.*'&a" Aa" !'ra.a ta!+t .'ra!aN*a a. ta! p+a !'ra.a r.+ !'paa s+rga.*a, a!a. t'tap !'ra.a .ta !a !'paaN*a a. '&'sar!a. !'ag+.ga.N*a Ma!a Na& Isa as p+. &'r!ata : Ka+ aaa" a-a Aa" *a.g s'&'.ar.*a S's+.gg+".*a a!+ p'r.ta" +.t+! &'raa &'rsaa+ a. '.*'r+ *a.g a. Ka+ S+1 '.g'.a Isa a. 'a!sa.a!a. s*arat.*a 'a+ p'.gaaa.p'.gaaa. *a.g &+!a %'" Aa" +.t+! '"at !'&'sara.N*a La+ 'r'!a '.apat !a. 'a+ para a*+a" , para .a& as ( s'ara a+..) a. 'a+ "a arpaa Aa" st s'.r Ba.*a! ar + para S+1 aaa" 'a+ /aa. !as*a6 s'p'rt *a.g t+./+! %'" "at"s: $alaulah bukan kerana syaitan yang mengerumuni hati anak "dam , nes%aya mereka akan dapat melihat kerajaan langit .
P'ra.gga"a. p'.apat t'.ta.g !'&'raaa. aa ( ar asp'! +/+.*a) s'&'.ar.*a t&+ arpaa !'aaa. ata+ a"a s's'%ra.g a.+sa t+ s'p'rt &'r!+t:
Keadaan1$hwal
2atijah 1 Kesan
9as%.a
Ta+" I.t''t+at* ( './a !ata M+"aa Ut"a. M+"aa*)
;a.a3
="at+s S*+"+ A"a Sr".)
;a.a3 &a7a3 &a"
="at+ +/+ ( .s&a"!a. !'paa I&. Ara& t'tap sta" . s'&'.ar.*a ata.g ar Aa"+. Kra.)
('./a
!ata
a" st! (S+1) aa aa sta" *a.g '&" '!str at+ a.+.gga.g !a+a G+st @ &'rsat+ '.ga. Ya.g Ma"a Esa @ tap t+ ar s'g &a"asa s'&a& 'r'!a p+. ta"+ "a&a t'tap "a&a a. T+"a. t'tap T+"a. , ta! a!a. &'rsat+ aa 'rt!ata "++ VI. Ilmu Yang Tertinggi dan 2a3su Yang tertinggi
K'&'rs"a. /a sa.gat p'.t.g s'p'rt *a.g s'&+t aa a-<+ra. s+ra" AsS*as -#0: -eruntunglah mereka "ang men"u&ikan jiwan"a dan merugilah mereka "ang mengotorin"a
Ma!a , &a"aga. &at.a" /a t'r'ta! !'paa ata6-ata6 *a.g &a.*a! "+ra aa !ta&-!ta& tasa+6 !"as.*a aa. A"a Sr". a. S"a" =a*+a" D'"a P'.*+a. ata6 &'ra!.a p'.*+a. aaa. a. . a!+!a. '.ga. 'a!sa.a!a. !r-!r t'rt'.t+ K'++!a. .a6s+ aaa" s'p'rt &'r!+t: ,enis 2a3su
Kedudukan
Kaa*a"
S+rga
Mar"a"
S+rga
9%"a"
S+rga
M+ta..a"
S+rga
M+"aa"
N'ra!a
Laaa"
.'ra!a
Aara"
.'ra!a
'as &a"aa "a.*a 'r'!a *a.g '.apa .a6s+ +ta..a" ata+ '&" t.gg ag *a.g apat /a. a" s+rga, s'a.g!a. &ag *a.g a. , p'.'pata. 'r'!a aaa" aa .'ra!a T'rapat C0 '&" a&a.g a. a. s'%ra.g sa! "ar+s 'p'r&a! s'+a a&a.g t'rs'&+t ata+ s'ara a.*a '&+a.g s'+a s6at a+a" a. '.gga.t!a..*a '.ga. s'+a s6at-s6at a"+a" >a!ara A.sar s'%ra.g t%!%" a" S+1 a&a !'-#2 aa '.+s s'&+a" !ta& *a.g '.g"+ra!a. s'ara p'r. #00 a7a p'..g!ata. p'r/aa.a. a"s s+1 . &'rta/+! Ma.a As Sar. +&+.ga. a.tara at"a6 *a.g &'raa aa r a.+sa a. aa a. apat "at aa Lapra. 2 Bag s's'%ra.g S+1 !'!"asa. *a.g t'rt.gg a!a. '.g"as!a. !'r'"aa. Aa" st *a.g t'rt.gg aa. s.g!at a. +a" +.t+! '.apa !'!"asa. t'rt.gg . aa" 'a+ 6a.a3 a. 6a.a3 &a7a3 &a" apa&a 'a!sa.a!a. s's+at+ &aat
D'.ga. ara '.aa!a. r ata+ 'at!a. r s'&'+ at , a!a T+"a.a" *a.g '&./a s+&'r s'gaa g'ra!, 1!r, t'.aga a. p'r&+ata. aaa. ata+ &aat t+, a!a ta! a!a .aa a!a-a! ag t'.ta.g sapa , &agaa.a a. pa"aa aaa. t'rs'&+t Daa &a"asa +a" S+1 , 'r'!a s'&+t 6a.a3 &a7a3 &a" . s'&aga '+a.g!a. aa.a" !'paa *a.g Ep+.*a aa.a" !a s's'%ra.g apat 'a!+!a..*a s'pa./a.g asa , a!a S+1 . s+a" '.apa s%at aM'r'!a *a.g apat '.apa s%at a s+a" past.*a a!a. apat &'r"+&+.g '.ga. Aa" st s'pa./a.g asa a. %'" t+ './a a 9a&&a. Da aa !'aaa. s'.tasa &'rs"t!"ara" aa p'r&+ata..*a a. a s'.taa aa !'aaa. 6a.a3 ata+ 6a.a3 &a7a3 &a" Kta a!a. apat ga&ara. arapaa !'aaa. . ( a"a) para a*+a" s'p'rt *a.g "+ra aa Kas"a6 a-Ma"/+& (%'" a-+/r) , a a3 Karaat A+*a3 (%'" Y+s+6 Na&"a"a.) a. Ta!rat+ A+*a (%'" ;ar+. Attar) t'tap /+ga aa &%gra1 !'"+pa. I&. Ara& ( *a.g '.+s ;+s+s+ a !a a. !ta& a. aa !'aaa. 6a.a3) a. A&+ Sa A& K"a*r K'!"asa. 'r+pa!a. !+. agaa !a s%at aaa" ta.g agaa, a!a !"asa" ta.g.*a s%at P'.t.g.*a !'!"asa. s'&+t aa &a.*a! a*at a<+ra. s'p'rt a*at ## s+ra" A>+ar, s+ra" #4 s+ra" A>+ar, a*at2 s+ra" a>+ar , a*at 5 s+ra" A Ba**.a" a. a*at ##0 a-Ka"6 VII. Ka"ukur Taha# Pen&a#aian Suf khasn"a Salik atau #emula/
+raa. . p'.t.g &ag 'r'!a *a.g ta! t'r&at '.ga. p'r/aa.a. S+1 ata+ './a a" a.a-a.a !+p+a. tar'!at +!ta&ar Ta"ap p'.apaa. a7a a. a"a +r &'r p'r"ata. !"as %'" g+r+ +rs* Ta.pa !'!+ata. &at.a" ( !as*a6 , "a a. s'&aga.*a) ta! +.g!. s's'%ra.g g+r+ +rs* t+ '"at p'r!'&a.ga. !ata!a. ?0 ata+ rat+sa. &a.ga. +r.*a A.tara ta"ap *a.g aga! t.gg aa" '.apat .aa ra"sa Daa 'rt a. , .aa *a.g s's'%ra.g t+ !'.a a.gt I. 'p+.*a a , a.tara.*a Na& sa s'.r pa.gg A"a a.gt a. M+"aa &+, a. Ua*s a-
Para g+r+ S+1 *a.g +rs* p+a 'r+pa!a. r'p%st%r "!a" K''stara. +a" t'r'ta! !'paa g%%.ga. . s'&a& 'r'!a *a.g &'r!a. "!a" a!a s'&'.ar.*a 'r'!a &'r!a. !'&a/!a. ata+ !'&a!a. *a.g &a.*a! s'!a S'&aga %.t%" , &'tapa &a.*a! p+. pa!ar '!%.% ata+ p''.a.g aa" N%&' aa &a.g '!%.% , !rss '!%.% *a.g t'r+! t'tap &'ra!+ A'r!a S*ar!at D+.a s'!ra.g ta! !'ta.+sa. p'&aga pa!ar sa.s t+., sa.s !'ras a. sa.s '&+t , t'tap s'&'.ar.*a !'ta.+sa. a" "!a" Darpaa g%%.ga. S+1 . /+ga a"r .+ ata+ !'%p%! a6ra , +"aats+., a&a, a!"*ar , .+7+&a3, .+/+&a3 , ra/a&+. a. a 7+t+& K'++!a. . s+a" +!+p t.gg +.t+! 'ra" !'&'r!ata. aa !'"+pa. s'&agaa.a *a.g 1ra.!a. %'" Aa" st aa s+ra" Ar 9a"a. a*at 4J : 4rang "ang takut ke#ada Tuhann"a diberi dua surga.
Sat+ s+rga +.a a. sat+ ag a!"rat Da.*a s+rga +.a aa" +/+.*a taa.-taa. s+rga *a.g t'rr arpaa a/s + a. a/s !r B'gt+ /+ga t'pat t'rt'.t+ *a.g s'&+t!a. aa "at"s a.tara.*a 9a+a" *a.g &'raa aa Mas/+. Na&a VIII. Kesim#ulan
Daa aa. %'. *a.g s'r&a '.a&ar a. &at.a" Isa a!. t'r"a!s ( apaag *a.g a"r s'p'rt p'a!sa.aa. +!+ Isa aa N'gara) , !'!+ata. +a" s'a!. 'r%s%t a. /"a a. .a6s t.gga!a. , a!a ta! aa /aa. a. +.t+! '.gg'.gga &ara 'a.!a. '&a.g!t!a. s'+a s+..a" , aaa. &at. Isa '.ga. &'r+a 'a+ /aa. ras%.asas a. !%.s'p K't+"a.a. !a a.+sa '.g'.a T+"a..*a a!a +a" +.t+! 'r'!a 'a!sa.a!a. apa *a.g s+r+" %'" T+"a. a. '.apat "!a" t'r"aap p'r&+ata. , p'a!sa.aa. a. a!ar+& a!s+ !'"+pa. t+ s'.r Dar a.a !ta ata.g a. !' a.a !ta a!a. p'rg 'r+pa!a. s%aa. 6asa6a" *a.g t'a" !tars'+a a. "a.*a /aa. a" S+1 *a.g a!a. apat '&'r!a. /aapa..*a It+ s'&a&.*a /aa. S+1 /+ga pa.gg /aa. '.g'.a r , !'ra.a '.ga. '.g'.a r a!a T+"a. a!a. apat !'.a (a6"+ "at"s) aa. S+1 , /aa. *a.g t'p+" %'" s'+a para a*+a" 'r+pa!a. /aa. *a.g '&aa !'paa
!ara.ga. I&. Ara& aa !at'g%r . %.t%".*a ;+t+"at a Ma!**a" a. ;+s"+s" a !a Kta& I.sa. A !a !ara.ga. A&+ Kar /+ga t'ras+! aa !at'g%r . Kta&-!ta& . "ar+s p'a/ar s'ara &'rg+r+ !"as.*a g+r+ *a.g +rs* I+ &a"aga. . .aa!a. + a!r6at I+ S+1 aaa" + *a.g "a7 , s'&agaa.a aa g"a& t+ /+ga aaa" "a7, aa" '&" !'!a arpaa aa 1!a . K'"'&ata. sa.s a. t'!.%%g /!a ta! sa ( %.t%".*a pr%s's P'.gIsaa. I+ ta! a!sa.a!a.) './a Istra/ , &+!a. a.+g'ra" !a '!a. , s'a!. t.gg sa.s a. t'!.%%g.*a s'a!. p+a &'rta&a" asaa" '!%.% a. asaa" s%sa.*a a. s'a!. r+.t+" a!"a! as*ara!at.*a I. &'ra!+ !'ra.a +a" s'.r t'a" '..gga!a. asp'! tar'!at, "a!!at a. a!r6at aa &'ragaa s'".gga!a. "a.*a '.'!a.!a. asp'! s*arat s'".gga!a. '.g"a&+r './a rt+a !'"+pa. K%.tr%'rs t&+ apa&a t'rapat +aa *a.g ta! p'r.a" 'a+ /aa. S+1 a+ '&'r t%"a"a. a. p'1t.a"a. !'paa g%%.ga. S+1 Ba.*a! &+!+ t+s &ag './aa& t%"a"a. t'r"aap p'rt++"a. *a.g '++ . a. paa aa. %'. . t+sa. +aa M'!a" *a.g t'r!'.a ( '..gga +.a 2 $!t%&'r 2004) aa" S*' M+"aa A-Aa a-Ma! *a.g '.+s !ta& Ma6a" Ya/&+ A. T+s%""a" ( K'6a"aa. Ya.g =a/& P'r&'t+!a.) A.tara t+sa..*a aa !ta& . '.*ata!a.: 'esungguhnya Tasa##u telah teraniaya , dit(hmah dan dipandang ser(ng. Tidak ramai yang memandangnya dengan pandangan tepat dan betul. +. Ramai (rang yang mengaku dan mendak#a mereka di atas hamparan kebenaran tetapi kebenaran itu sendiri berlepas diri daripada mereka+..ereka berkata : 'iulan tidak b(leh diper%ayai , hanya kerana dia se(rang 'uf. *ang menghairankan (rang yang begitu lan%ang men%a%i tasa##u dan menentang ahli 'uf mengutip kata) kata dan perbuatan ahli 'uf untuk dijadikan teks u%apan dan pengajaran mereka di atas mimbar)mimbar. ereka berkata : telah berkata Fuhail ibn Iyad , telah berkata -unaid al)aghdadi, telah berkata 'ahl al Tustari dan seterusnya. ereka inilah yang telah melayakkan diri mereka menerima gelaran yang disiatkan (leh Rasulullah s.a.# sebagai / 0rang yang kenyang makan apa yang tidak diberikan kepadanya , bagaikan (rang yang memakai dua helai baju palsu1.
B+!t t'.ta.g S+1p"%&a %ra.g Isa s'.r t'r"aap g%%.ga. S+1 !"as.*a !aa.ga. p'.g!a/ %'. ( &'r&a..g p'.g!a/ tras%.a) aa" s'!t.*a %ra.g Isa *a.g '.g!a/ S+1 "a.aa. s'p'rt I&. Ara&, Sa" T+star , a! Tr a. a.-a. ("at Lapra. 4) K'aaa. . "ar+s p'r&'t+!a. S'!a., aa"+ a3a &ssaa& Rujukan
# La'" Ba!"tar , #? G%3s = B' D%.' (% #-?) , Ka P+&at%. '.g"+ra!a. s&% a. '..'gra S+1 a. "+&+.ga..*a '.ga.
ps!%%g B'a+ /+ga 'r+pa!a. a.ta Barat p'rtaa *a.g '.t'r/'a"!a. A-<+ra. aa Ba"asa I.gg'rs 2 K'. L% ,200C 9t+a a. "arsa . Na7s"a&a. S+1 M*sts , apaa. atas ta: "ttp:a.p'r'.'t200C?p6 ? M+"aa Ut"a. E-M+"aa* , 200? K%.s'p N+r M+"aa D+.a M'a*+, atas taa. "ttp:g'%t's%trat%.asaN+rM+"aa"t 4 A&+
*am#iran 5 Ken *i66io ( 7889/
*am#iran 7 Ken *i66io 7889/
*am#iran ;
BEBE9APA BID3A ASANA AMALAN SU;I YANG TELA DITE9APKAN DALAM MASYA9AKAT MELAYU # =I9ID @=I9ID $NT$NYA AU9AD S AMAD AL-IB-I>IB 2 AMALAN-AMALAN SALA=AT KASNYA DA9IPADA DALAILUL KAY9AT $LE AL A>ULI DAN SALA=AT DIBA3IE ? AMALAN MEMUI NABI SA= MELALUI BAAAN BA9>ANI 4 D$A-D$A $NT$NYA D$A NABI KID9 AS YANG DIIA>AKAN KEPADA S ABUL ABBAS AL-MU9SI , GU9U KEPADA IBN ATAILLA AS-SAKANDA9I : Ya Aa", ap+. +at M+"aa , Ya Aa" !as" +at M+"aa Ya Aa" , t+t+p !'saa"a. +at M+"aa Ya Aa", &a.t+a" +at M+"aa 5 A9A BE9KAL=AT , BE9TAL
*am#iran <
Tokoh Suf
Pengkaji 'oden
I&. Ara&
Is+t+, a+' Aas , M "%!' , S's, rst'.st'. , $sa. Ya"a , Ka+tsar A"ar N%'r, D'.s Gr , A..aar' S"' , = M%rrs, ="tt!, Sa"!% M+rata
a! Tr
Sara Sr , B'r. 9a!'
Sa" T+star
G'r"ar B%'r.g
S*' A"a Aa
Mart. L.gs (A&+ Ba!ar Sra/+.)
9a&a a Aa*a"
Margar't St" , A Ar&'rr*
S+"raar Ma7t+ , Is"ra7
%ss'. >a , Par' M%r''g'
S+1 Pars
L'%.ar L's%".
S+1 Asa T'.ggara
A %".s , = Dr''s , S*' Na7+& aAttas
S+1 Asa Barat
MB $%tt , B'..gs'. , =&+s"
