i_blai_Euskara-LMH-6_Programazioa

Euskara eta Literatura Lehen Hezkuntza 6. MAILA

PROGRAMAZIOA

Ibaizabal argitaletxea 2009

2

PROGRAMAZIOA


2

1. unitatea: Elikadura kate... bitxia

OINARRIZKO GAITASUNAK

Zientzia, teknologia eta osasun kulturarako gaitasuna

• Osasuna zaintzeko ohiturak hartzea. Ikastean gorputz jarrera egokiak hartzea. • Norberarekiko eta gainerako pertsonekiko ardurazko eta errespetuzko jarrerak erakustea. •

Ikasten ikasteko gaitasuna

• Norbera gauzak egiteko gai dela sentitzea. • Lanak planifikatzen jakitea. • Banaka nahiz taldean lan egiten jakitea. Matematikarako gaitasuna

• Arazoak konpontzeko arrazoiak erabiltzea. • Matematika jarduerak hainbat testuingurutan erabiltzen jakitea. Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna

Ahozko nahiz idatzizko testuetan lexiko egokia erabiltzea. • Adostasunera iristeko, elkarrizketa erabiltzea, eta horren balioaz jabetzea. • Norberaren ideiak eta emozioak funtsean eta formaz egoki adieraztea. • Kritika eraikitzaileak onartzeko eta egiteko ahalmena izatea.

•

Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna

• Informazioa bilatzeko eta lortzeko gaitasuna izatea. • Informazio iturriak eta testu motak aztertzen eta erabitzen jakitea. Gizarterako eta hiritartasunerako gaitasuna

• Errealitatea aztertzeko ikuspegi bat baino gehiago daudela jakitea. • Besteekiko adeitasuna eta begirunea balioestea. Giza eta arte kulturarako gaitasuna

• Herri tradizioko tr adizioko ipuinak eta abestiak ezagutzea eta balioestea. • Hitzen bidez adierazteko, irudimena eta sormena baliatzea. Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna

• Nork bere burua ezagutzea eta autoestimua izatea. • Akatsetatik ikasteko eta arriskuak hartzeko ahalmena izatea.


3

HELBURUAK

• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzea. • Ikaslea bere iritziak, sentimenduak, beharrak... argi eta era koherentean azaltzeko gai izatea. • Hitz egiterakoan ozen eta garbi hitz egitea, intonazio egokia erabiliz eta solaskideek entzuteko moduan. • Idatziko narrazioetan oinarrizko elementuak eta egitura ezagutzea, eta eredutik abiatuta, antzeko narrazioa idaztea. • Kaixo, Kattin! ipuina arretaz eta gogotik irakurtzea, ulertuz, eta ondorengo ariketetan parte aktiboa hartzea, bere interpretazioa eskaintzen saiatuz. • Ahozko literatura zer den jakitea. • Hitz monosemikoak eta polisemikoak bereiztea. • Perpaus bakunaren elementuak ezagutzea eta bereiztea. • Puntu eta segi, puntu eta aparte eta azken puntua noiz erabili behar diren jakitea. • Ikasketaren antolamenduaren garrantziaz jabetzea eta, norberaren ohiturak aztertu eta gero, horiek hobetzeko jarrera hartzea. • Koplaren doinua ezagutzea eta abestuz gozatzea. • Hizkuntz jarduera ludikoetan parte aktiboa hartzea.

EBALUAZIO IRIZPIDEAK

• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzen ditu. • Bere iritziak, sentimenduak, beharrak... beharrak... argi eta era koherentean azaltzeko gai da. • Hitz egiterakoan ozen eta garbi hitz egiten du, intonazio egokia erabiliz eta solaskideek entzuteko moduan. • Idatziko narrazioetan oinarrizko elementuak eta egitura aztertu ditu, eta eredutik abiatuta, antzeko narrazioa sortu du. • Kaixo, Kattin! ipuina irakurri eta ulertu du eta ondorengo ariketetan ere parte aktiboa hartu du, bere interpretazioa eta iritzi kritikoa azalduz. • Ahozko literaturaren ezaugarriak ezagutzen ditu. • Hitz monosemikoak eta polisemikoak zer diren badaki. • Perpaus bakunaren elementuak ezagutzen eta bereizten ditu. • Puntu eta segi, puntu eta aparte eta azken puntua zuzen erabiltzen ditu. • Ikasketaren antolamendua hobetzen ahalegindu da. • Koplaren doinua barneratu du eta abestu du. • Logika eta hizkuntz jolasetan parte aktiboa hartu du.

EDUKIAK Kontzeptuak

• Elikadura kate... bitxia komikia. Ahozko esamoldeak. Hizkuntz funtzioak. • “Bumpfi-ren arazoa” entzungaia. Ibaizabal argitaletxea 2009

4

• Narrazioa I: oinarrizko elementuak eta egitura. • Kaixo, Kattin! ipuina. • Ahozko literatura. • Monosemia eta polisemia. • Perpaus bakunaren elementuak. • Puntua: puntu eta segi, puntu eta aparte eta azken puntua. • Ikasketaren antolamendua. • Hizkuntza ludikoa: kopla nagusia (Axuri beltza), azalpena, txisteak, logika jolasa. Prozedurak

• Elikadura kate... bitxia komikia entzun, irakurri eta interpretatu. • Komikiko esamolde bizi eta espontaneoak ezagutu eta erabili. • Ahozko hizkuntza lantzeko komikiaren inguruan proposatzen diren jarduerak egin. • “Bumpfi-ren arazoa” entzungaia entzun eta ulermen prozedurak egin. • Narrazio testuen elementuak eta egitura aztertu, eta narrazio testu bat sortu. • Kaixo, Kattin! ipuina irakurri ,ulertu, aztertu eta hausnartu. • Ahozko literaturaren ezaugarriak ezagutu. • Hitz monosemikoak eta polisemikoak bereizi. • Perpaus bakunaren elementuak ezagutu eta bereizi. • Puntu eta segi, puntu eta aparte eta azken puntua testu barruan zuzen erabili. • Ikasketaren antolamendua ezagutu eta horretaz gogoeta egin. • Logika eta hizkuntz jolasak egin eta antzekoak sortu. Jarrerak

• Hizkuntzei eta hiztunei buruzko aurreiritziak aztertu. • Ahozko azalpenak ematerakoan zehaztasuna eta argitasuna izan. • Besteen ideien azalpen uneetan jarrera irekia eta errespetuzkoa erakutsi. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa ezagutzeko interesa eta berorren erabileragatiko gozamena eskuratu. • Hizkuntza idatzia eguneroko bizitzan ongi moldatzeko beharrezko tresna modura eta dibertsio bide eta atsegin iturri modura balioetsi. • Hizkuntza idatziaren arauekiko errespetuzko jarrera garatu. • Norberaren iritzien defentsarako gizalegezko argudioak erabili eta besteen iritzientzako errespetuzko jarrera erakutsi.


5

2. unitatea: Etxera joateko ordua

OINARRIZKO

GAITASUNAK


Kontsumo arduratsuko ohiturak zein diren ikastea. • Bizitzako eremu askotan autonomiaz eta ekimenez jardutea. • Osasuna zaintzeko prebentzio ohiturak hartzea. • Pertsonen ekintzek ingurunean duten eraginaz jabetzea. •

Ikasten ikasteko gaitasuna • Hizkuntza zuzen erabiltzeko ortografia arauak kontuan hartzea.

• Lanak planifikatzea. Matematikarako gaitasuna

• Matematika jarduerak askotariko testuingurutan erabiltzeko aukera erreala izatea. Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna

• Norberaren ideiak eta emozioak funtsean eta formaz egoki adieraztea. • Kritika eraikitzaileak onartzeko eta egiteko ahalmena izatea. • Elkarrizketaren balioaz konturatzea. • Ipuinak irakurriz eta idatziz gozatzea. Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna

• Informazioa bilatzeko eta lortzeko gaitasuna izatea. Gizarterako eta hiritartasunerako gaitasuna

• Norberaren ideiak eta iritziak ezagutzea eta adieraztea, eta gainerako pertsonenak arretaz eta errespetuz entzutea. • Gizarte bizitzan, jarrera negatiboak baztertu eta positiboak balioesten ikastea. • Balio sistema propioa sortzea, eta horiekiko koherentziaz jokatzea, erabaki bat hartzeko edo gatazka bati aurre egiteko. • Gatazkak konpontzeko, elkarrizketara eta negoziaziora jotzea, eta adostasunetara iristea, bai esparru pertsonalean, bai sozialean. Giza eta arte kulturarako gaitasuna

• Herri tradizioko abestiak balioestea. •

Sen estetikoa garatzea.

Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna

• Etxeko lanetan elkarlana eta laguntzeko jarrera balioestea. Sormena lantzea. • Nork bere burua ezagutzea eta autoestimua izatea. •


6

HELBURUAK

• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzea. • Hitz egiterakoan, egiten dituen keinuak eta gorputz espresioa esaten ari denera egokitzea. • Solaskideen azalpenak arretaz eta errespetuz entzutea. • Ahoz iritziak eta hausnarketak egoki aurkeztea. • 1. pertsonan idatzitako narrazioa aztertu, eta urrats jakin batzuei jarraituta, antzerakoa sortzea. • Kaio zuriaren misterioa ipuina arretaz eta gogotik irakurtzea, ulertuz, eta ondorengo ariketetan parte aktiboa hartzea, bere interpretazioa eskaintzen saiatuz. • Literatura genero desberdinak ezagutzea eta bereiztea (narratiboa, dramatikoa eta lirikoa). • Sinonimoak eta antonimoak ezagutzea eta ahozko nahiz idatzizko ekoizpenetan zuzen erabiltzea. • Izenordain zehaztuak eta zehaztugabeak ezagutzea eta testuetan zuzen erabiltzea. • Koma zein kasutan erabili behar den jakitea. • Aurkibideek zer informazio ematen diguten jakitea eta horren erabileran trebatzea. • Lehen pertsonan idatzitako narrazioaren ezaugarriak ezagutzea eta horien araberako kontakizuna ekoiztea. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte aktiboa hartzea.


• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzen ditu. • Hitz egiterakoan, keinuak eta gorputz espresioa esaten ari denera egokitzen ditu. • Solaskideen azalpenak arretaz eta errespetuz entzuten ditu. • Ahoz iritziak eta hausnarketak egoki aurkezten ditu. • 1. pertsonan idatzitako narrazioa aztertu du, eta urrats jakin batzuei jarraituta, antzerakoa idatzi du, lehenengo, zirriborroa eta, gero, behin betikoa. • Narrazioa irakurri eta ulertu du eta ondorengo ariketetan ere parte aktiboa hartu du, bere interpretazioa eta iritzi kritikoa azalduz. • Literatura genero desberdinak ezagutzen ditu (narratiboa, dramatikoa eta l irikoa). • Sinonimoak eta antonimoak ezagutzen ditu, eta ahozko nahiz idatzizko ekoizpenetan zuzen erabiltzen ditu. • Izenordain zehaztuak eta zehaztugabeak ezagutu eta testuetan zuzen erabiltzen ditu. • Koma zuzen erabiltzen du testuak idazterakoan. • Aurkibidea begiratuz liburu barruan interesatzen zaiona bilatzen badaki. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte hartu du.


7

EDUKIAK Kontzeptuak

• Etxera joateko ordua komikia. Bertako ahozko esamoldeak. Hizkuntz funtzioak. • Asiakleta entzungaia. • Narrazioa II: 1. pertsona. Ekoizpena • Kaio zuriaren misterioa narrazioa. • Literatura generoak: narratiboa, dramatikoa eta lirikoa. • Sinonimoak eta antonimoak. • Izenordain zehaztuak eta zehaztugabeak. • Koma. • Aurkibidearen informazioa. • Hizkuntza ludikoa: kopla nagusia ( Donostiako hiru damatxo), azalpen testua, igarkizunak, esaera zaharrak, obserbaziorako jolasa. Prozedurak

• Etxera joateko ordua komikia entzun, irakurri eta interpretatu. • Komikiko esamoldeak ezagutu eta erabili. • Ahozko hizkuntza lantzeko komikiaren inguruan proposatzen diren jarduerak burutu. • Asiakleta entzungaia entzun eta galderei erantzun. • Lehenengo pertsonan idatzitako narrazioa aztertu eta antzekoa ekoiztu. • Kaio zuriaren misterioa narrazioa irakurri, ulertu, aztertu eta iritzi kritikoa azaldu. • Literatura generoak ezagutu eta bereizi (narratiboa, dramatikoa eta lirikoa). • Sinonimoak eta antonimoak ezagutu eta produkzio propioetan zuzen erabili. • Izenordain zehaztuak eta zehaztugabeak ezagutu eta testuetan zuzen erabili. • Koma testu barruan zuzen erabili. • Aurkibidea begiratuz liburu barruan interesatzen zaiguna bilatzen trebatu. • Logika eta hizkuntz jolasak egin eta antzekoak sortu. Jarrerak

• Hizkuntza komunikazio beharrak asetzeko tresna bezala balioetsi. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa eta sortzailea estimatu. • Esamolde bizi eta herrikoiak ikastearen garrantziaz jabetu. • Lexikoaren alorrean zehaztasuna eta aberastasuna balioetsi. • Hizkuntza gogoetaren garrantziari balioa ematea, norberaren ekoizpenak arautzeko bide gisa. • Euskara esparru guztietan erabiltzeari buruzko jarrera positiboa eta aktiboa garatu. • Testuak idatziz aurkezterakoan garbitasuna eta ulergarritasuna balioetsi.


8

3. unitatea: Lotsatuta



• Norberaren gorputza onartzea, eta adinarekin lotutako gorputz aldaketak barneratzea. •

Pertsonen itxura fisikoan dauden aldeak modu positiboan balioestea.


• Abestiak memorizatzea. • Hizkuntza zuzen erabiltzeko ortografia arauak kontuan hartzea. • Banaka eta taldean lan egitea. • Norbera gauzak egiteko gai dela sentitzea. Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna

• Kritika eraikitzaileak onartzeko eta egiteko ahalmena izatea. • Elkarrizketa erabiltzea, eta horren balioaz jabetzea. • Deskribapenak egiten ikastea. •

Esamolde eta esaera zaharren esanahia ulertzea eta ikastea.


• Informazioa bilatzeko eta lortzeko gaitasuna izatea. Gizarterako eta hiritartasunerako gaitasuna

• Aurkezpenak egiten trebatzea. • Arazoen aurrean espiritu solidarioa: elkar animatzea. • Besteekiko adeitasuna eta begirunea balioestea. • Ikasleek pertsonen arteko diferentziak balioestea, eta kolektibo guztiek eskubide berdinak dituztela aitzat hartzea. Giza eta arte kulturarako gaitasuna

• Herri tradizioko abestiak balioestea. • Ipuinak irakurtzea. • Norberaren ahalmen estetiko eta sortzailea lantzeko gogoa eta borondatea izatea. Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna

• Norberaren gorputza eta beronen aldaketak onartzea. • Jardunean egindako akatsak ikasteko prozesuaren parte direla barneratzea. Lankidetzan aritzeko gai izatea. • Nork bere burua ezagutzea eta autoestimua izatea. •


9

HELBURUAK

• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzea. • Ahozko eta idatzizko testuak edo mezuak ulertzea, ikuspegi kritiko eta pertsonalean interpretatuz, eta testu horiek ikaskuntza berrien egoeretara aplikatzeko gai izatea. • Ahozko ekoizpenak asmatzea eta aurkeztea. • Testuak idazterakoan izenondo egokiak aukeratzea eta erabiltzea. Deskribapenak egiterakoan, hitz egokiak aukeratzearen garrantziaz jabetzea. • Ezkutuko maitea ipuina arretaz eta gogotik irakurtzea, ulertuz, eta ondorengo ariketetan parte aktiboa hartzea, bere interpretazioa eskaintzen saiatuz. • Narrazioa, deskribapena eta elkarrizketa genero narratiboko elementu bezala ezagutzea eta bereiztea. • Esamoldeen aberastasunaz jabetzea eta esapide herrikoi eta adierazgarriak ezagutzea, eta horiek erabiltzeko gai izatea. • Perpaus barruan hitzen ordenak duen garrantziaz jabetzea. • Elkarrizketa marra noiz erabili behar den jakitea. • Ahozko aurkezpenak egiteko teknikez jabetzea, eta aurkezpenetan erabiltzea. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte aktiboa hartzea.


• Ikaslearen inguruko ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzen ditu. • Ahozko eta idatzizko testuak edo mezuak ulertzen ditu, ikuspegi kritiko eta pertsonalez interpretatuz eta testu horiek ikaskuntza berrien egoeretara aplikatzeko gai da. • Ahozko ekoizpen laburrak sortu eta aurkeztu ditu. • Badaki testuak idazterakoan izenondo egokiak aukeratzen eta erabiltzen. Deskribapenak egiterakoan, hitz egokiak aukeratzearen garrantziaz jabetu da. • Ezkutuko maitea ipuina irakurri eta ulertu du, eta ondorengo ariketetan ere parte aktiboa hartu du, bere interpretazioa eta iritzi kritikoa azalduz. • Narrazioa, deskribapena eta elkarrizketa genero narratiboko elementu bezala ezagutzen eta bereizten ditu. • Esamoldeen aberastasunaz jabetu da eta hainbat esapide herrikoi eta adierazgarri ezagutu ditu eta ekoizpen lanetan erabiltzen ditu. • Perpaus barruan hitzen ordena nola ematen den aztertu du, eta bere ekoizpenetan zuzen erabiltzen saiatzen da. • Elkarrizketa marra noiz erabili behar den badaki, eta zuzen erabiltzen du. • Ahozko aurkezpenak egiteko teknikez jabetu da, eta berak egindako aurkezpenetan kontuan hartu ditu. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte hartu du.

EDUKIAK


10

Kontzeptuak

• Lotsatuta komikia. Ahozko esamoldeak. Hizkuntz funtzioak. • Sararen basoa entzungaia. • Deskribapena I: baliabideak. • Ezkutuko maitea kontakizuna. • Literatura generoak: narrazioa, deskribapena eta elkarrizketa. • Esamoldeak. • Perpaus bakuna: hitzen ordena. • Elkarrizketa marra. • Ahozko aurkezpena. • Hizkuntza ludikoa: Egun da Santimamiña abestia, azalpena, irudimenezko jolasa. Prozedurak

• Lotsatuta komikia entzun, irakurri eta interpretatu. • Komikiko esamolde bizi eta espontaneoak ezagutu eta erabili. • Ahozko hizkuntza lantzeko komikiaren inguruan proposatzen diren jarduerak egin. • Sararen basoa entzungaia entzun eta galderei erantzun. • Deskribapenerako baliabideak landu: izenondoak eta izenlaguank. • Ezkutuko maitea kontakizuna irakurri, aztertu eta ulertu. Gero, elkarrizketa erabiliz, iritzia azaldu. • Narrazioa, deskribapena eta elkarrizketa genero narratiboko elementu bezala ezagutu eta bereizi. • Esamoldeen aberastasunaz jabetu, eta esapide herrikoi eta adierazgarriak ezagutu eta erabili. • Hitzen ordena perpausean nola ematen den aztertu eta zuzen erabili. • Elkarrizketa marra noiz erabili behar den jakin eta zuzen erabili. • Ahozko aurkezpenak egiteko teknikez jabetu eta aurkezpenak egiten trebatu. • Logika eta hizkuntz jolasak egin eta antzekoak sortu. Jarrerak

• Ahozko komunikazio egoeretan parte hartzeko jarrera garatu. • Ahozko hizkuntza balioetsi elkarren arteko harremanetarako tresna gisa. • Komunikazio arauak balioetsi eta errespetatu. • Edozein motatako diskriminazioren edo bereizkeriaren aurkako jarrera garatu. • Irakurtzeko eta idazteko zaletasuna landu. • Besteei entzuteko ohitura norbereganatu.


11

4. unitatea: Usaimen fina



• Bizitzako eremu askotan autonomiaz eta ekimenez jardutea. • Mundu mailako elkartasunari eta belaunaldien arteko elkartasunari eustea. Ikasten ikasteko gaitasuna • Hizkuntza zuzen erabiltzeko ortografia arauak kontuan hartzea. • Akatsak identifikatzea eta zuzentzea. • Banaka, binaka eta taldean lan egitea. • Irakurketari buruz hausnarketa egitea. Matematikarako gaitasuna

• Arrazoibideak erabiliz, errealitatea interpretatzea. Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna

• Deskribapenak egiten trebatzea, eta horien erabileraz konturatzea. Lexiko egokia erabiltzea. • Beste pertsona batzuen lekuan jartzeko ahalegina egitea. •


• Informazio iturriak eta testu motak aztertzen eta erabitzen jakitea. Gizarterako eta hiritartasunerako gaitasuna

• Arazoen aurrean espiritu solidarioa izatea. • Gizartean eduki beharreko jarrera egokiez jabetzea. Eskuzabaltasuna balioestea. • Munduko herritarra dela sentitzea. •

Giza eta arte kulturarako gaitasuna

• Herri tradizioko bertsoak eta pasadizoak ezaagutzea balioestea. • Olerkiak ulertzeko ahalegina egitea eta balioestea. • Norberaren ahalmen estetiko eta sortzailea lantzeko gogoa eta borondatea izatea. Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna

• Norberaren autonomia eta indibidualtasuna gordetzen jakitea. • Helburuak finkatzea eta proiektuak planifikatzea eta aurrera eramatea. • Harremanetarako, lankidetzarako eta talde lanerako gizarte trebetasunak izatea. • Gainerako pertsonen lekuan jartzen jakitea, gainerako pertsonen ideiak balioestea, elkarrizketatzea eta negoziatzea.


12

HELBURUAK

• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzea. • Ikasgelako harreman egoeretan parte hartzea, behar bezalako naturaltasun, egokitasun eta zuzentasunez hitz eginez, harremanaren oinarrizko arauak betez eta gainerako pertsonei begirunea erakutsiz. • Hitz egitean edota ozenki irakurtzean, euskararen lege fonetikoak aplikatzen ikastea. • Urrats jakin batzuei jarraituz, idatzizko deskribapenak sortzea, eta horien funtzionaltasunaz konturatzea. • Ilargia eta Neure buruari begira poemak arretaz eta gogotik irakurtzea, ulertuz, eta ondorengo ariketetan parte aktiboa hartzea, bere interpretazioa eskaintzen saiatuz. • Genero lirikoak sentimenduak eta barne mundua azaltzen dizkigula ezagutzea. • Hitz eratorriak ezagutzea eta ekoizpen lanetan erabiltzea: -aldi, -te, -aro, -le, -garri, -kizun… • Leku-denborazko deklinabide kasuak ezagutzea eta zuzen erabiltzea, bizidunentzako eta bizigabeentzako kasuak bereiziz. • Al, ala eta ahal bereiztea. • Irakurketa motak bereiztea eta helburuak ezagutzea. • Albistea idazten trebatzea, haren egitura ezagutuz. • Hizkuntz jarduera ludikoetan parte aktiboa hartzea. • Irakurketa atsegin iturri dela konturatzea. • Liburu interesgarrien erreseinak irakurtzea eta, fitxen bidez, ingurukoei gomendatzea. • Autoebaluazioa eginez, norberak egindako lana eta aurrerapenak balioestea.


• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertu ditu. • Ikasgelako harreman egoeretan parte hartu du, behar bezalako naturaltasun, egokitasun eta zuzentasunez mintzatu da, eta harremanaren oinarrizko arauak bete ditu eta gainerako pertsonei begirunea erakutsi du. • Hitz egitean edota ozenki irakurtzean, euskararen zenbait lege fonetiko aplikatzen ikasi du. • Urrats jakin batzuei jarraituz, idatzizko deskribapenak sortu ditu, eta horien funtzionaltasunaz konturatu da. • Ilargia eta Neure buruari begira poemak irakurri, ulertu eta ondorengo ariketetan parte aktiboa hartu du, bere interpretazioa eta iritzia azalduz. • Genero lirikoak sentimenduak eta barne mundua azaltzen dizkigula aztertu du eta badaki. • Besteak beste, - aldi, -te, -aro atzizkien esanahia ulertzen du ,eta horiek erabiliz hitz eratorriak sortu eta ekoizpen lanetan erabiltzen ditu. • NON, NONDIK, NORA, NORAINO, NORENGAN, NORENGANDIK, Ibaizabal argitaletxea 2009

13

NORENGANA, eta NORENGANAINO deklinabide kasuak singularrean, pluralean eta mugagabean ikasi eta zuzen erabiltzen ditu. • Al, ala eta ahal bereizten ditu, eta horietako bakoitza behar den kasuetan ondo erabiltzen du. • Irakurketa tekniketan trebatu da eta irakurketa ulerkorra egiten ikasi du. • Albistearen egitura ezagutzen du eta albistea, informazioa ordenan emanez idatzi du. • Hizkuntzaren ariketa ludikoetan parte hartu du. • Liburuen erreseinak irakurrita, irakurketarako aukera egin du, eta, gero, horri buruzko iritzia azaldu du. • Autoebaluazioa egin du, eta hiruhilabetean zehar egindako lanaz eta aurrerapenez konturatu da.

EDUKIAK Kontzeptuak

• Usaimen fina komikia. Ahozko esamoldeak. • Neskak eta mutilak, mutilak eta neskak entzungaia. • Igerilekuak eta burusailak entzungaia. • Deskribapena II: adibideak eta erabilerak. Ekoizpena. • Ilargia eta Neure buruari begira poemak. • Lirika: sentimenduen adierazpena. • Atzizkiak: -aldi, -te, -aro… • Deklinabidea: NON, NONDIK, NORA, NORAINO, NORENGAN, NORENGANDIK, NORENGANA eta NORENGANAINO. • Al, ala eta ahal. • Irakurketa teknikak. • Hizkuntza ludikoa: zortziko txikia, obserbaziorako jolasa, hizkuntz jolasa. Prozedurak

• Usaimen fina komikia entzun, irakurri eta interpretatu. Esamolde bizi eta espontaneoak ezagutu eta erabili. • Ahozko hizkuntza lantzeko komikiaren inguruan proposatzen diren jarduerak egin. • Neskak eta mutilak, mutilak eta neskak entzungaia entzun, eta horren inguruko arikteak egin. • Igerilekuak eta burusoilak entzungaia entzun, eta, gero, ozen irakurri. • Deskribapenetan trebatzeko proposatutako ekoizpen balan egin. • Ilargia eta Neure buruari begira poemak irakurri, ulertu, eta iritzia azaldu. • Genero lirikoak sentimenduak eta barne mundua azaltzen dizkigula ezagutu eta aztertu. • Atzizkidun hitzak sortu eta erabili (-aldi, -te, -aro…). • NON, NONDIK, NORA, NORAINO, NORENGAN, NORENGANDIK, NORENGANA, eta NORENGANAINO kasuak singularrean, pluralean eta mugagabean ikasi eta erabili. Kasu bizidunak eta bizigabeak bereizi. • Al, ala eta ahal bereizi, eta horietako bakoitza behar den kasuetan erabiltzeko gai izan. Ibaizabal argitaletxea 2009

14

• Irakurketa tekniketan trebatu eta irakurketa ulerkorra egin. • Logika eta hizkuntz jolasak egin, eta antzekoak sortu. • Liburuen erreseinak irakurri, eta horien fitxak osatu. • Autoebaluazioa egin eta hausnartu.


15

Jarrerak

• Hizkuntzei eta hiztunei buruzko aurreiritziak aztertu. • Norberaren ahozko mezuen koherentzia, zuzentasuna eta egokitasuna balioestea. • Ahozko azalpenak ematerakoan zehaztasunaren eta argitasunaren garrantziaz konturatzea. • Irakurketa dibertsio bide eta atsegin iturri izan daitekeela jabetzea. • Norberaren idatzizko lanetan ordena, argitasuna eta txukuntasuna estimatzea. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa eta sortzailea balioestea.


16

5. unitatea: A zer lasaitasuna!



• Osasuna zaintzeko prebentzio ohiturak hartzea • Pertsonen ekintzek ingurunean duten eraginaz jabetzea. • Mundu mailako elkartasunari eustea. Ikasten ikasteko gaitasuna

• Bertsoak entzutea eta memorizatzea. • Hizkuntza zuzen erabiltzeko ortografia arauak ikastea. • Norberaren akatsak identifikatzea eta onartzea. • Ikasteko esfortzuak merezi duela konturatzea. Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna

• Beste pertsona batzuen egoeran jartzeko ahalmen garatzea. • Norberaren ideiak eta emozioak funtsean eta formaz egoki adieraztea. • Hainbat testu mota ulertzea eta interpretatzea. Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna

• Informazio iturriak eta baliabide teknologikoak autonomiaz, arduraz, ikuspegi kritikoz, eta zuhurtasunez erabiltzea. Gizarterako eta hiritartasunerako gaitasuna

• Gizarte bizitzan, jarrera negatiboak baztertu eta positiboak balioesten ikastea. • Besteekiko adeitasuna eta begirunea balioestea. • Norberaren ideiak eta iritziak ezagutzea eta adieraztea, eta gainerako pertsonenak arretaz eta errespetuz entzutea. • Herritarren eskubide eta betebeharrak jarrera eraikitzailez, elkartasunez eta arduraz erabiltzeko eta betetzeko… Giza eta arte kulturarako gaitasuna

• Herri tradizioko bertsoak eta ipuinak ezagutzea eta balioestea. Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna

• Gainerako pertsonen lekuan jartzen jakitea, gainerako pertsonen ideiak balioestea, elkarrizketatzea eta negoziatzea. • Arriskuak kalkulatzeko eta arazoei aurre egiteko ahalmena izatea.


17

HELBURUAK

• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzea, eta testu horien ideia nagusiak eta bigarren mailakoak ezagutzea. • Gure inguruan dauzkagun zaraten presentziaz gogoeta egitea eta horren inguruko iritzia azaltzea. • Ikasgelako harreman egoeretan parte hartzea, behar bezalako naturaltasun, egokitasun eta zuzentasunez hitz eginez, harremanaren oinarrizko arauak betez eta gainerako pertsonei begirunea erakutsiz. • Jarraibide testuak aztertzea, eta horien xedea eta ezaugarri nagusiak ezagutzea. • Zugarramurdiko sorginak kondaira arretaz eta gogotik irakurtzea, ulertuz, eta ondorengo ariketetan parte aktiboa hartzea, bere interpretazioa eskaintzen saiatuz. • Literaturaren arloan lehen pertsonako narratzailea ezagutzea eta testu ezberdinetan aztertzea. • Hitz elkartu mota desberdinak ezagutzea eta bere ekoizpen lanetan zuzen erabiltzea. • ZEREZ, ZERTZAT eta ZERIK deklinabide kasuen atzizkiak ezagutzea eta zuzen erabiltzea. • H letra behar den kasuetan zuzen erabiltzen ikastea. • Testu idatzietan ideia nagusia edo mezu garrantzitsuena zein den jakiteko azpimarratzen ikastea. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte aktiboa hartzea.


• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzen ditu, eta, laguntza emanda, testu horien ideia nagusiak eta bigarren mailakoak bereizteko gai da. • Gure inguruan dauzkagun zaraten presentziaz gogoeta egin eta bere ir itzia eman du. • Ikasgelako harreman egoeretan parte hartzen du, behar bezalako naturaltasun, egokitasun eta zuzentasunez hitz eginez, harremanaren oinarrizko arauak betez eta gainerako pertsonei begirunea erakutsiz. • Jarraibide testu batzuk aztertu ditu, eta badaki zein diren horien xedea eta ezaugarri nagusiak. • Zugarramurdiko sorginak kondaira irakurri eta ulertu du, eta ondorengo ariketetan ere parte aktiboa hartu du, bere interpretazioa eta iritzi kritikoa azalduz. • Lehen pertsonako narratzailea ezagutzen du, eta testu jakin batzuetan aztertu du. • Hitz elkartu mota desberdinak ezagutzen ditu, eta bere ekoizpen lantean zuzen erabiltzeko gai da. • ZEREZ, ZERTZAT eta ZERIK deklinabide kasuak ikasi eta zuzen erabiltzen ditu. • H letra behar den kasuetan zuzen erabiltzen badaki. • Testu idatzietan ideia nagusia edo mezu garrantzitsuena zein den jakiteko azpimarratzen ikasi du. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte hartu du.


18

EDUKIAK Kontzeptuak

• A zer lasaitasuna! komikia. Ahozko esamoldeak. Hizkuntz funtzioak. • Roberto, Angolak mutil bat entzungaia. • Jarraibide testua I: ezaugarriak eta xedea. • Zugarramurdiko sorginak kondaira. • Lehen pertsonako narratzailea. • Hitz elkartuak. • Deklinabidea: ZEREZ, ZERTZAT eta ZERIK. • H letra. • Azpimarratzea. • Hizkuntza ludikoa: zortziko txikia ( Neska zahar bat tentatzen), azalpena, behaketarako jolasa, umorezko pasadizoa. Prozedurak

• A zer lasaitasuna! komikia entzun, irakurri eta interpretatu. • Komikiko esamolde bizi eta espontaneoak ezagutu eta erabili. • Ahozko hizkuntza lantzeko komikiaren inguruan proposatzen diren jarduerak burutu. • Roberto, Angolako mutiko bat entzungaia entzun eta ulermen ariketa egin. • Jarraibide testuen ezaugarriak eta helburua aztertu. • Zugarramurdiko sorginak kondaira irakurri, aztertu eta ulertu. • Kondaira gai hartuta, elkarrizketa erabiliz, iritzi kritikoa azaldu. • Lehen pertsonako narratzailea ezagutu eta testu jakin batzuetan aztertu. • Hitz elkartu mota desberdinak ezagutu eta produkzio propioetan zuzen erabili. • Deklinabidea: ZEREZ, ZERTZAT eta ZERIK kasuak ikasi eta zuzen erabili. • H letra behar den kasuetan zuzen erabiltzen trebatu. • Testu idatzietan ideia nagusia identifikatu eta azpimarratu. • Logika eta hizkuntz jolasak egin eta antzekoak sortu. Jarrerak

• Ahozko komunikazioa egoeretan parte hartzeko borondatea eta jarrera eskuratzea. • Besteen mezuak interpretatzeko eta haiei erantzuteko jarrera irekia garatzea. • Jasotzen dituen mezuekiko jarrera kritikoa izatea, arraza, sexu, klase eta beste edonolako bereizkerien aurrean sentsibilitatea azalduz. • Hizkuntza gogoetaren garrantziari balioa ematea, norberaren ekoizpenak arautzeko bide gisa. • Testuak idatziz aurkezterakoan garbitasuna eta ulergarritasuna balioestea. • Ikasgelako lanetan elkarlanerako jarrera izatea. • Euskal Herriko ipuin eta kontakizun tradizionalak estimatzea.


19

6. unitatea: Argirik gabe zer egin?



• Abestiak eta txisteak memorizatzea. • Hizkuntza zuzen erabiltzeko ortografia arauak kontuan hartzea. • Jarduerak eta denbora modu efektiboan planifikatzen eta antolatzen ikastea. • Ikasteko esfortzuak merezi duela konturatzea. Matematikarako gaitasuna

• Arazoak konpontzeko eta informazioa lortzeko arrazoiak erabiltzea. Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna

• Elkarrizketa erabiltzea, eta horren balioaz jabetzea. • Hainbat testu mota ulertzea eta interpretatzea. Zenbait esamolderen esanahia ulertzea eta ikastea. • Arauak eta betebeharrak adostea eta idatziz ematea. •


• Informazioa antolatu, lotu, aztertu eta laburtzeko gai izatea. Gizarterako eta hiritartasunerako gaitasuna

• Gizarte bizitzan, jarrera negatiboak baztertu eta positiboak balioesten ikastea. • Besteekiko adeitasuna eta begirunea balioestea. • Balio sistema propioa sortzea, eta horiekiko koherentziaz jokatzea, erabaki bat hartzeko edo gatazka bati aurre egiteko. Giza eta arte kulturarako gaitasuna

• Herri tradizioko abestiak ezagutzea balioestea. • Norberaren ahalmen estetiko eta sortzailea lantzeko gogoa eta borondatea izatea. Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna

• Jardunean egindako akatsak ikasteko prozesuaren parte direla barneratzea. Lankidetzan aritzeko gai izatea. • Helburuak finkatzea eta proiektuak planifikatzea eta aurrera eramatea. •

HELBURUAK

• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzea, eta testu horien ideia nagusiak eta bigarren mailakoak ezagutzea. • Ikasgelako elkarrizketetan eta bestelako ahozko ekoizpenetan parte hartzea, behar Ibaizabal argitaletxea 2009

20

bezalako naturaltasun, egokitasun eta zuzentasunez hitz eginez, harremanaren oinarrizko arauak betez eta gainerako pertsonei begirunea erakutsiz. • Ozenki irakurtzean, ahoskera, intonazioa eta erritmoa zaintzea, testu motari egokituz. • Jarraibide testuen ezaugarriak eta helburua ezagutzea eta, horien arabera, urrats jakin batzuei jarraituz, testu bat ekoiztea. • Ustekabea testua arretaz eta gogotik irakurtzea, ulertuz, eta ondorengo ariketetan parte aktiboa hartzea, bere interpretazioa eskaintzen saiatuz. • Ikasleek beraien irakurzaletasunaz gogoeta egitea, eta idatziz azaltzea. • Narratzaile objektiboa eta orojakilea ezagutzea eta bereiztea. • Emozioak adierazteko interjekzioak ezagutzea eta erabiltzea. • ZERIK kasua, partitiboa, ezagutzea eta zuzen erabiltzen ikastea. • S, z eta x zuzen erabiltzea testu idatzietan eta ahoskeran ere bereizten direla jakitea. • Laburpena egiteak zertarako balio duen eta nola egiten den jakitea, eta horretarako lehen pausoak ematea. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte aktiboa hartzea.


• Ikaslearen inguruko ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzen ditu, eta, laguntza emanda, testu horien ideia nagusiak eta bigarren mailakoak bereizteko gai da. • Ikasgelako elkarrizketetan eta bestelako ahozko ekoizpenetan parte hartzen du, behar bezalako naturaltasun, egokitasun eta zuzentasunez hitz eginez, harremanaren oinarrizko arauak betez eta gainerako pertsonei begirunea erakutsiz. • Ozenki irakurtzean, ahalegindu da ahoskera, intonazioa eta erritmoa zaintzen eta testu motari egokitzen. • Jarraibide testuen ezaugarriak eta helburua ezagutzea ditu, eta, urrats jakin batzuei jarraituz, idatziz testu bat sortu du. • Ustekabea narrazio testua irakurri eta ulertu du, eta ondorengo ariketetan ere parte aktiboa hartu du, bere interpretazioa eta iritzi kritikoa azalduz. • Ikasleak bere irakurzaletasunaz gogoeta egin du, eta idatziz eman du zaletasun horren berri. • Narratzaile objektiboa eta orojakilea bereizten ditu. • Emozioak adierazteko interjekzioak ezagutu eta zuzen erabiltzen ditu. • Zerik kasua, partitiboa ezagutu eta zuzen erabiltzen du. • S, z eta x zuzen erabiltzen ditu testu idatzietan eta ahoz nola bereizten diren badaki. • Laburpenak zertarako balio duen badaki eta horiek egiteko lehen urratsak ematen ahalegindu da. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte hartu du.

EDUKIAK Kontzeptuak

• Argirik gabe zer egin? komikia. Ahozko esamoldeak. Hizkuntz funtzioak. Ibaizabal argitaletxea 2009

21

• Coca-Cola Erdi Aroan entzungaia. • Jarraibide testua II: ezaugarriak eta xedea. Ekoizpena. • Ustekabea narrazio testua. • Narratzaile objektiboa eta narratzaile orojakilea. • Interjekzioak. • Deklinabidea: ZERIK (partitiboa). • S, z eta x. • Laburpena. • Hizkuntza ludikoa: Agur, Zuberoa abestia, azalpena, txisteak, obserbaziorako jolasa. Prozedurak

• Argirik gabe zer egin? komikia entzun, irakurri eta interpretatu. • Komikiko esamoldeak ezagutu eta erabili. • Ahozko hizkuntza lantzeko komikiaren inguruan proposatzen diren jarduerak burutu. • Jarraibide testuen ezaugarriak eta helburua aztertu. Gero, urrats jakin batzuei jarraituta, jarraibide testu bat sortu. • Ustekabea narrazio testua irakurri, ulertu, eta, testua gai hartuta, elkarrizketa erabiliz, iritzi kritikoa azaldu. • Narratzaile objektiboa eta orojakilea ezagutu eta bereizi. • Emozioak adierazteko interjekzioak ezagutu eta erabili. • ZERIK (partitiboa) ezagutu eta zuzen erabili. • S, z eta x zuzen erabili testu idatzietan eta ahoz bereizteko ahalegina egin. • Laburpena egiteko teknika ikasi eta laburpena egin. • Logika eta hizkuntz jolasak egin eta antzekoak sortu. Jarrerak

• Elkarrizketetan errespetuzko jarrera azaltzea eta hitz egiten hasteko txanda gordetzea. • Literatura testuekiko, hots, ipuin, olerki eta abarrekiko interesa, norberaren aberastasun eta atsegin iturri den neurrian. • Irakaslearekin eta lagunekin euskara erabiltzeko jarrera positiboa eta aktiboa izatea. • Besteen izaera eta itxura fisikoarekiko errespetua erakustea. • Esamolde bizi eta herrikoiak bereganatzeko ahalegina egitea. • Irakurtzeko eta idazteko zaletasuna garatzea.


22

7. unitatea: Planetarioan



• Umeak zaindu eta elikatu egin behar direla jabetzea. • Garapenaren onurak gizaki guztiengana helaraztearen garrantziaz jabetzea. Ikasten ikasteko gaitasuna

• Testuetan aditzaren inguruko hausnarketa egitea . • Hizkuntza zuzen erabiltzeko ortografia arauak kontuan hartzea.

• Lanak planifikatzea. • Ikasteko esfortzuak merezi duela konturatzea. Matematikarako gaitasuna

• Informazioak, datuak eta arrazoibideak erabiliz, errealitatea interpretatzea. Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna

• Hizkuntza behaketarako eta azterketarako objektutzat balioestea eta erabiltzen jakitea. • Gai baten azalpena egiten trebatzea. • Biografia ezagutzea eta idazten saiatzea. Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna

• Informazioa bilatzeko eta lortzeko gaitasuna izatea. • Informazioa antolatu, lotu, aztertu eta laburtzeko gai izatea. Gizarterako eta hiritartasunerako gaitasuna

• Gizarte bizitzan, jarrera negatiboak baztertu eta positiboak balioesten ikastea. • Norberaren ideiak eta iritziak ezagutzea eta adieraztea, eta gainerako pertsonenak arretaz eta errespetuz entzutea. • Munduko herritarra dela sentitzea. • Ikasleek pertsonen arteko diferentziak balioestea, eta kolektibo guztiek eskubide berdinak dituztela aitzat hartzea. Giza eta arte kulturarako gaitasuna

• Herriko ohiturak balioestea. • Artea eta bestelako kultura adierazpenak balioestea eta horiez gozatzea. Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna

• Nork bere burua ezagutzea eta autoestimua izatea. Lankidetzan aritzeko gai izatea. • Helburuak finkatzea eta proiektuak planifikatzea eta aurrera eramatea. •


23

HELBURUAK

• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzea, eta testu horien ideia nagusiak eta bigarren mailakoak ezagutzea. • Komikiko hizkuntza interpretatzen ikastea eta bertan ageri diren eguneroko esamoldeak ezagutzea. • Irakurketa eta idazketa atsegin eta informazio iturri, komunikazio bide eta jakinduriarako bitarteko dela jakitea. • Biografien ezaugarriak eta helburua ezagutzea, eta, eredu batetik abiatuta, antzerakoa sortzea. • Kakalardo sakratuak narrazioa arretaz eta gogotik irakurtzea, ulertuz, eta ondorengo ariketetan parte aktiboa hartzea, bere interpretazioa eskaintzen saiatuz. • Literatura baliabideen artean pertsonifikazioa ezagutzea eta testuetan aztertzea. • -tu eta -dun atzizkien funtzioa ezagutzea, horiek identifikatzea eta zuzen erabiltzea. • NOR motako eta NOR-NORI motako aditzen arteko desberdintasuna ezagutzea eta zuzen erabiltzea. • Tz noiz eta non erabili behar den jakitea. • Testu baten eskema egiteko pausoak ezagutzea eta hori egiteko l ehen urratsak ematea. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte aktiboa hartzea.


• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzen ditu, eta laguntza emanda, ideia nagusiak eta bigarren mailakoak bereizteko gai da. • Komikiko hizkuntza interpretatzeko gai da, eta bertan ageri diren eguneroko esamoldeak ezagutzen ditu. • Irakurketa eta idazketa atsegin eta informazio iturri, komunikazio bide eta jakinduriarako bitarteko dela konturatzen da. • Biografien ezaugarriak eta helburua ezagutzen ditu, eta, eredu batetik abiatuta, antzerakoa sortu du. • Irakurketa eta idazketa atsegin eta informazio iturri, komunikazio bide eta jakinduriarako bitarteko dela jabetu da. • Kakalardo sakratuak narrazio testua irakurri eta ulertu du, eta ondorengo ariketetan ere parte aktiboa hartu du, bere interpretazioa eta iritzi kritikoa azalduz. • Literatura baliabideen artean pertsonifikazioa ezagutu eta testu ezberdinetan aztertu du. • -tu, -dun atzizkiak erabiliz badaki hitz eratorriak sortzen eta horiekin sortutako hitzak zuzen erabiltzen ditu. • NOR eta NOR-NORI motako aditzen arteko desberdintasuna ezagutzen du eta zuzen erabiltzen du. • Tz noiz eta non erabili behar den ikasi du. Ibaizabal argitaletxea 2009

24

• Testu baten eskema modu grafikoan egiteko pausoak ezagutzen ditu, eta eskema egiteko ahalegina egin du. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte hartu du.

EDUKIAK Kontzeptuak

• Planetarioan komikia. Ahozko esamoldeak. Hizkuntz funtzioak. • Harkaitz Merndiguren biologoaren elkarrizketa. • Biografia I: ezaugarriak eta helburua. • Kakalardo sakratuak narrazioa. • Literatura baliabideak: pertsonifikazioa. • Eratorpen atzizkiak: -tu, -dun. • Aditza: NOR eta NOR-NORI. • Ortografia: tz. • Eskema. • Hizkuntza ludikoa: zortziko handia, azalpena, igarkizuna, obserbaziorako jolasa, logika jolasa. Prozedurak

• Planetarioan komikia irakurri eta interpretatu. Esamoldeak ezagutu eta erabili. • Ahozko hizkuntza lantzeko komikiaren inguruan proposatzen diren jarduerak egin. • Harkaitz Mendiguren biologoaren entzungaia entzun eta galderei erantzun. • Kakalardo sakratuak narrazio testua irakurri, aztertu, ulertu eta narrazioa gai hartuta, elkarrizketa erabiliz, iritzia azaldu. • Pertsonifikazioa identifikatu eta aztertu. • -tu, -dun atzizkien bidez eratorritako hitzak, identifikatu, sortu eta erabili. • NOR eta NOR-NORI motako aditzen desberdintasunak identifikatu eta testuetan erabili. • Tz erabili. • Testu baten eskema osatu, pausoei jarraituz. • Logika eta hizkuntz jolasak egin eta antzekoak sortu. Jarrerak

• Gaizki esanak zuzentzeko eta euskara jatorragoa erabiltzeko ahalegina eta gogoa izatea. • Ahozko komunikazioan argitasuna eta zehaztasuna estimatzea. • Euskara komunikazio hizkuntza gisa balioestea. • Jasotzen ditugun mezuekiko jarrera kritikoa izatea, arraza, sexu, klase eta beste edonolako bereizkerien aurrean sentsibilitatea azalduz. • Beste hizkuntzekiko errespetu eta onarpen jarrera garatzea. • Besteen mezuak interpretatzeko eta hauei erantzuteko jarrera irekia izatea.


25

8. unitatea: Nora joan ezin erabaki!


Ikasten ikasteko gaitasuna • Hizkuntza zuzen erabiltzeko ortografia arauak kontuan hartzea.

• Jarduerak eta denboran planifikatzen eta antolatzen ikastea. • Nork bere burua ebaluatzea. • Norberaren akatsak identifikatzea eta onartzea. • Ikasteko esfortzuak merezi duela konturatzea. Matematikarako gaitasuna

• Arazoak konpontzeko eta informazioa lortzeko arrazoiak erabiltzea. • Oinarrizko matematika elementuak ezagutzea eta horiek eguneroko bizitzako egoera erreal edo simulatuetan erabiltzea. Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna

• Norberaren ideiak eta emozioak funtsean eta formaz egoki adieraztea. • Kritika eraikitzaileak onartzeko eta egiteko ahalmena izatea. • Sentimenduak azaltzea eta elkar trukatzea. • Biografia ezagutzea eta idazten saiatzea. Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna

• Informazioa bilatzeko eta lortzeko gaitasuna izatea. • Informazioa antolatu, lotu, aztertu eta laburtzeko gai izatea. • Informazioaren gaineko inferentzia eta dedukzio sinpleak egitea. Gizarterako eta hiritartasunerako gaitasuna

• Familian eta gizartean eduki beharreko jarrera egokiez jabetzea. Hainbat familia eredu daudela jakitea, onartzea eta errespetatzea. • Gauzak testuinguru anitzetan komunikatzen jakitea. • Gatazkak konpontzeko, elkarrizketara eta negoziaziora jotzea, eta adostasunetara iristea, bai esparru pertsonalean, bai sozialean. •


• Herri tradizioko ohiturak eta bertsoak ezagutzea eta balioestea. • Olerkiak ulertzeko ahalegina egitea eta balioestea. •



• Norberaren autonomia eta indibidualtasuna gordetzen jakitea. • Etxeko lanetan elkarlana eta laguntzeko jarrera balioestea. • Nork bere burua ezagutzea eta autoestimua izatea. Ibaizabal argitaletxea 2009

26

HELBURUAK

• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzea, eta testu horien ideia nagusiak eta bigarren mailakoak ezagutzea. • Komikiko hizkuntza ulertzea eta, horrekin batera, pertsonaien jarrerak balioestea, norberaren jarrerekin alderatuz. • Testu bat ozenki irakurtzean, z, s eta tz bereizteko ahalegina egitea. • Biografien ezaugarriak eta helburua ezagutzea, eta, urrats jakin batzuei jarraituta, antzerakoa sortzea. • Geltokian eta Esaten dute poemak arretaz eta gogotik irakurtzea, ulertuz, eta ondorengo ariketetan parte aktiboa hartzea, bere interpretazioa eskaintzen saiatuz. • Tokien deskribapenak literatura testuetan duen funtzioa eta horren ezaugarriak ezagutzea. • Denbora adierazten duten aditzondoak eta esapideak ezagutu eta zuzen erabiltzea. • NOR-NORK motako aditzak ezagutzea eta zuzen erabiltzeko gai izatea. • Ts, tz eta tx zuzen erabiltzea testu idatzietan eta ahoskeran ere bereizten direla jakitea. • Testu baten eskema egiteko urratsetan trebatzea. • Biografiaren ezaugarriak ezagutzea eta norbaiten biografia laburra idaztea. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte aktiboa hartzea. • Liburu interesgarrien erreseinak irakurtzea eta, fitxen bidez, ingurukoei gomendatzea. • Autoebaluazioa eginez, norberak egindako lana eta aurrerapenak balioestea.


• Eskolako ahozko testuak, genero askotakoak, ulertzen ditu, eta, laguntza emanda, testu horien ideia nagusiak eta bigarren mailakoak bereizteko gai da. • Komikiko hizkuntza ulertzen du eta, horrekin batera, pertsonaien jarrerak balioesten ditu. • Testu bat ozenki irakurtzean, z, s eta tz bereizteko gai da. • Biografien ezaugarriak eta helburua ezagutzen ditu, eta, urrats jakin batzuei jarraituta, antzerakoa sortu du. • Geltokian eta Esaten dute poemak irakurri eta ulertu ditu, eta ondorengo ariketetan parte aktiboki hartu du. • Literatura atestuetan tokien deskribapenak duen funtzioa ezagutzen du, eta horiek sortzeko baliabideak ere bai. • Denbora adierazten duten aditzondoak eta esapideak ezagutu eta zuzen erabiltzen ditu. • NOR-NORK motako aditzak ezagutu eta zuzen erabiltzen ditu. • Ts, tz eta tx zuzen erabiltzen ditu testu idatzietan eta ahoz nola bereizten diren badaki. • Testu baten eskema modu grafikoan egiteko urratsei jarraitu die. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte hartu du. • Liburu interesgarri batzuen erreseinak irakurrita, irakurketarako aukera librea egin du, eta horri buruzko iritzia azaldu du. Ibaizabal argitaletxea 2009

27

• Autoebaluazioa egin du, eta hiruhilabetean zehar egindako lanaz eta aurrerapenez konturatu da.

EDUKIAK Kontzeptuak

• Nora joan ezin erabaki! komikia. • Komikiko ahozko esamoldeak. Hizkuntz funtzioak. • Ainhoaren eskola egutegia entzungaia. • Txistukarien ahoskera. • Biografia II: ezaugarriak. Ekoizpena. • Geltokian eta Esaten dute poemak. • Tokien deskribapena. • Denbora esapideak eta aditzondoak. • Aditza: NOR-NORK. • Ts, tz eta tx. • Eskema. • Hizkuntza ludikoa: zortziko handia, azalpena, logika jolasa. Prozedurak

• Nora joan ezin erabaki! komikia irakurri eta interpretatu. Esamoldeak ezagutu eta erabili. • Ahozko hizkuntza lantzeko komikiaren inguruan proposatzen diren jarduerak egin. • Ainhoaren eskola egutegia entzun eta taula bete. • Testu jakin bat ozen irakurri, txistukariak ondo ahoskatuz. • Biografia testuak aztertu, eta ereduei eta urratsei jarraituta, beste testu bat asmatu eta idatzi. • Geltokian eta Esaten dute poemak irakurri, ulertu eta, olerkia gai hartuta, elkarrizketa erabiliz, iritzi kritikoa azaldu. • Tokien deskribapena aztertu. • Denbora adierazten duten aditzondoak eta esapideak ezagutu eta zuzen erabili. • NOR-NORK motako aditzak aztertu eta zuzen erabili. • Ts, tz eta tx zuzen erabili. • Testu baten eskema egin, urratsez urrats. • Logika eta hizkuntz jolasak egin, eta antzekoak sortu. • Liburuen erreseinak irakurri eta horien fitxak osatu. • Autoebaluazioa egin eta hausnartu. Jarrerak

• Hizkuntzei eta hiztunei buruzko aurreiritziak aztertu. • Ahoskera eta intonazio egokiz hitz egiteko ardura izatea. • Ahozko hizkuntzak elkarren arteko komunikazioa errazteko dituen baliabide propioak erabiltzeko jarrera eta zaletasuna garatu (keinuak, gorputz mugimenduak...). • Talde lana eta lankidetzarako jarrera balioetsi. Ibaizabal argitaletxea 2009

28

• Edozein motatako diskriminazio edo bereizkeriaren aurkako jarrera eskuratu. • Elkarbizitzako arauak eta ohiturak balioetsi eta bete. • Irakurtzeko eta gelako liburutegia erabiltzeko jarrera positiboa garatu. • Besteen iritzien aurrean interesa eta errespetuzko jokabidea erakutsi.


29

9. unitatea: Negozioak



• Abestiak entzutea eta memorizatzea. • Testuetan aditzaren inguruko hausnarketa egitea . • Hizkuntza zuzen erabiltzeko ortografia arauak kontuan hartzea. • Taldean erabakiak hartzea. • Norbera gauzak egiteko gai dela konturatzea. • Kontzeptuen mapak egiten ikastea. Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna

• Hizkuntza behaketarako eta azterketarako objektutzat balioestea eta erabiltzen jakitea. • Norberarenak ez diren iritziak sentikortasunez eta ikuspegi kritikoz irakurtzea. • Hainbat testu mota ulertzea eta interpretatzea. • Gai baten azalpena edo iritzia ematen jakitea. • Albisteak ezagutzea eta interpretatzea. Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna

• Informazioa bilatzeko eta lortzeko gaitasuna izatea. • Informazio iturriak eta testu motak aztertzen eta erabitzen jakitea. Gizarterako eta hiritartasunerako gaitasuna

• Besteekiko adeitasuna eta begirunea balioestea. • Komunikabideei buruzko gogoeta eta iritzi trukatzea. • Norberaren ideiak eta iritziak ezagutzea eta adieraztea, eta gainerako pertsonenak arretaz eta errespetuz entzutea. • Egungo gizarteen ezaugarriak ulertzea (gero eta aniztasun handigoa, bilakaera…) • Errealitatea aztertzeko ikuspegi bat baino gehiago daudela jakitea. Giza eta arte kulturarako gaitasuna

• Herri tradizioko abestiak balioestea. • Ipuinak irakurtzea. Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna

• Albistea taldean aztertzeko talde estrategiak garatzea. Lankidetzan aritzeko gai izatea. • Helburuak finkatzea eta proiektuak planifikatzea eta aurrera eramatea. •

HELBURUAK


30

• Irakurritako narrazioen, elkarrizketen, albisteen… mezua ulertzea. • Ikasgelako solasaldietan ideiak, iritziak eta bizipenak argi adieraztea. • Albisteak aztertzea: helburua, ezaugarriak eta egitura. • Lur berdintzailea kontakizuna arretaz eta gogotik irakurtzea, ulertuz, eta ondorengo ariketetan parte aktiboa hartzea, bere interpretazioa eskaintzen saiatuz. • Literatura baliabideen artean metafora ezagutzea, eta metafora berriak sortzen ahalegintzea. • Ber-, bir-, des- eta ez- aurrizkien esanahia eta erabilera ezagutzea. • NOR-NORI-NORK motako aditzak ezagutzea eta zuzen erabiltzeko gai izatea. • Barruan - zt - eta -st - dituzten hitzak zuzen idaztea. • Buruz ikasteko estrategia berrien jabe egitea eta buruz ikastearen balioaz jabetzea. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte aktiboa hartzea.


• Irakurritako narrazioen, elkarrizketen, albisteen… mezua ulertu du. • Ikasgelako solasaldietan ideiak, iritziak eta bizipenak argi adierazi ditu. • Albisteak aztertu ditu: helburua, ezaugarriak eta egitura. • Lur berdintzailea kontakizuna arretaz eta gogotik irakurri eta ulertu du, eta ondorengo ariketetan parte hart du. • Metafora zer den badaki, eta ahalegindu da metafora berriak sortzen. • Ber-, bir-, des- eta ez- aurrizkiak identifikatzeko gai da, eta horien esanahia ulertzeaz gain, badaki zuzen erabiltzen. • Nor-Nori-Nork motako aditzak ezagutu eta zuzen erabiltzen ditu. • Barruan - zt - eta -st - dituzten hitzak zuzen idazten ditu. • Buruz ikasteko estrategia berriez jabetu da. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte hartu du.

EDUKIAK Kontzeptuak

• Negozioak komikia. • Komikiko ahozko esamoldeak. Hizkuntz funtzioak. • Iluntzero elkarrekin entzungaia. • Albisteak I: ezaugarriak, egitura eta antolamendua. • Lur berdintzailea kontakizuna. • Literatura baliabideak: metafora. • Eratorpen aurrizkiak: ber-/bir- eta des-/ez-. • Aditza: NOR-NORI-NORK. • Barruan - zt - eta -st - dituzten hitzak. • Ikasteko estrategiak. • Hizkuntza ludikoa: Errota zahar maitea abestia, azalpena, hizkuntza jolasa, Antonio Bolasen pasadizoak. Ibaizabal argitaletxea 2009

31

Prozedurak • Negozioak komikia irakurri eta interpretatu. Esamoldeak ezagutu eta erabili. • Ahozko hizkuntza lantzeko komikiaren inguruan proposatzen diren jarduerak egin. • Iluntzero elkarrekin entzungaia entzun, eta galderei erantzun. • Albisteen ezaugarriak, egitura eta antolamendua aztertu. • Lur berdintzailea kontakizuna irakurri eta ulertu, eta, narrazioa gai hartuta, elkarrizketa erabiliz, iritzi kritikoa azaldu. • Literatura baliabideen artean metafora aztertu, eta metafora berriak sortu. • Ber-/bir- eta des-/ez- aurrizkien bidez eratorritako hitzen esanahia ondorioztatu eta hitzak zuzen erabili. • NOR-NORI-NORK motako aditzak ezagutu eta zuzen erabili. • Barruan - zt - eta -st - dituzten hitzak zuzen idatzi. • Buruz ikasteko estrategia berriak erabili. • Logika eta hizkuntz jolasak egin eta antzekoak sortu. Jarrerak

• Gizarteko elkarbizitzan eta komunikazio egoeretan ezarrita dauden arauekiko errespetua garatu. • Koherentzia, egokitasuna eta zuzentasuna zaintzeko, norberaren testu idatziak berrikusteak duen garrantzia balioestea. • Hizkuntza gogoetaren garrantziari balioa ematea, norberaren ekoizpenak arautzeko bide gisa. • Pertsona eta toki berriak ezagutzeko interesa eta berorienganako begirunea izatea. • Lexikoan zehaztasunaren eta aberastasunaren garrantziaz konturatzea.


32

10. unitatea: Merezi al du egia esatea?



• Bertsoak entzutea memorizatzea. • Testuetan aditzaren inguruko hausnarketa egitea . • Hizkuntza zuzen erabiltzeko ortografia arauak kontuan hartzea. • Nork bere buruari galderak egitea. • Jarduerak eta denbora modu efektiboan planifikatzen eta antolatzen ikastea. Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna

• Beste pertsona batzuen egoeran jartzeko ahalmen garatzea. • Elkarrizketa erabiltzea, eta horren balioaz jabetzea. • Harridurak eta galderak intonazio egokiz egitea. • Sentimenduak eta horien arrazoiak azaltzea. • Gai baten azalpena edo iritzi bat ematen trebatzea. • Albisteen ezaugarriak ezagutzea eta idazten saiatzea. Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna

• Informazioa bilatzeko eta lortzeko gaitasuna izatea. • Informazioa antolatu, lotu, aztertu eta laburtzeko gai izatea. • Teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna eskuratzea. Gizarterako eta hiritartasunerako gaitasuna

• Gizarte bizitzan, jarrera negatiboak baztertu eta positiboak balioesten ikastea. • Komunikabideei buruzko gogoeta eta iritzi trukatzea. • Gainerako pertsonen lekuan jartzeko gai izatea. Giza eta arte kulturarako gaitasuna

• Herri tradizioko bertsoak balioestea. •



• Albistea taldean aztertzeko talde estrategiak garatzea. • Helburuak finkatzea eta proiektuak planifikatzea eta aurrera eramatea. • Nork bere burua ezagutzea eta autoestimua izatea. • Akatsetatik ikasteko ahalmena izatea.

HELBURUAK

• Komikiko pertsonaien jarrerak balioestea eta norberarenak hobetzeko ahalegina egitea. Ibaizabal argitaletxea 2009

33

• Irakurritako komikien, elkarrizketen, albisteen… mezua ulertzea. • Ahozko ezkoizpenetan ekintzak eta elkarrizketak argi adieraztea. • Ozenki irakurtzean, ahoskera, intonazioa eta erritmoa zaintzea. • Albisteen ezaugarriak, egitura eta antolaketa aztertu, eta, urrats jakin batzuei jarraituz, albistea idatzi. • Gezurtiarena kontakizuna arretaz eta gogotik irakurtzea, ulertuz, eta ondorengo ariketetan parte hartzea, bere interpretazioa eskaintzen saiatuz. • Pertsonaien deskribapenek literatura testuetan zertarako balio duten jakitea, eta horien zehaztasunaren balioaz jabetzea. • Homonimoak eta paronimoak ezagutzea eta bereiztea. • NOR sintagma duten aditzetan, singularra eta plurala bereiztea, eta biak zuzen erabiltzea. • Laburdurak zer diren jakitea, eta horietako batzuk erabiltzea. • Internet zer den eta zertarako erabiltzen den jakitea, eta euskarazko orrialde baliagarri batzuen berri izatea. • Hizkuntza jarduera ludikoetan parte aktiboa hartzea.


• Komikiko pertsonaien jarrerei buruzko iritzia eman du eta norbere jarrerak modu kritikoan aztertu ditu. • Irakurritako komikien, elkarrizketen, albisteen… mezua ulertu du. • Ahozko ezkoizpenetan ekintzak eta elkarrizketak argi adierazi ditu. • Ozenki irakurtzean, ahoskera, intonazioa zaintzen ahalegindu da. • Albisteen ezaugarriak, egitura eta antolaketa aztertu ditu, eta, urrats jakin batzuei jarraituz, albistea idatzi du. • Gezurtiarena kontakizuna irakurri eta ulertu du eta ondorengo ariketetan parte hartu du, bere interpretazioa eta iritzi kritikoa azalduz. • Literatura testuetan pertsonaien deskribapenek duten funtzioa ezagutzen du, eta horien zehaztasunaren balioaz jabetu da. • Homonimoak eta paronimoak ezagutzea ditu eta bereizteko gai da. • Nor sintagma duten aditzetan, singularra eta plurala bereizten ditu, eta biak zuzen erabiltzen ditu. • Laburdura erabilienak interpretatzen badaki, eta horietako batzuk zuzen erabiltzen ditu. • Internet zer den eta zertarako erabiltzen den badaki, eta euskarazko orrialde baliagarri batzuen berri badauka. • Hizkuntza jarduera ludikoetan parte hartu du.

EDUKIAK Kontzeptuak

• Merezi al du egia esatea? komikia. Ahozko esamoldeak. Hizkuntz funtzioak. Ibaizabal argitaletxea 2009

34

• Gezurrak hanka motza entzungaia. • Albisteak II: ezaugarriak, egitura eta antolamendua. Ekoizpena. • Gezurtiarena kontakizuna. • Literatura: pertsonaien deskribapena. • Homonimoak eta paronimoak. • Aditza: NOR singularra eta plurala. • Laburdurak. • Internet: erabilerak eta orrialde interesgarri batzuk. • Hizkuntza ludikoa: zortziko handia, azalpena, Artzainaren egiak , obserbaziorako jolasa. Prozedurak

• Merezi al du egia esatea? komikia irakurri eta interpretatu. Esamoldeak ezagutu eta erabili. • Ahozko hizkuntza lantzeko komikiaren inguruan proposatzen diren jarduerak egin. • Gezurrak hanka motza entzungaia entzun eta hutsuneak bete. • Miraria Amazonian testua ozen irakurri. • Albisteen ezaugarriak, titularra, antolamentua eta egitura aztertu, eta, urrats jakin batzuei jarraituta, albistea idatzi. • Gezurtiarena kontakizuna irakurri eta ulertu ,eta, elkarrizketa erabiliz, iritzi kritikoa azaldu. • Literatura testuetan pertsonaien deskribapena aztertu. • Hitz homonimoak eta paronimoak aztertu eta bereizi. • NOR sintagmak singularrak eta pluralak identifikatu eta zuzen erabili. • Laburdura erabilienak interpretu eta horietako batzuk erabili. • Interneko erabileraz hausnarketa egin eta orrialde interesgarri batzuk ezagutu. • Logika eta hizkuntza jolasak egin eta antzekoak sortu. Jarrerak

• Testu literarioak herri eta kultura baten espresio historiko, sozial eta estetiko bezala balioetsi. • Euskara esparru guztietan erabiltzeari buruzko jarrera positiboa eta aktiboa garatu. • Gizarteko elkarbizitzan eta komunikazio egoeretan ezarrita dauden arauekiko errespetua izan. • Ahozko azalpenetan zehaztasunari eta argitasunari balioa eman. • Idazterakoan zuzentasun ortografikoa eta hitz egiterakoan zuzentasun fonetikoa lortzearen garrantziaz jabetu. • Interneten erabilpena informazio iturri bezala.


35

11. unitatea: Lagunarteko erabakiak



• Bizitzako eremu askotan autonomiaz eta ekimenez jardutea. • Informazio eta publizitate mezuak ikuspegi kritikoz aztertzea. • Osasuna zaintzeko prebentzio ohiturak hartzea. Ikasten ikasteko gaitasuna • Hizkuntza zuzen erabiltzeko ortografia arauak kontuan hartzea. • Taldean erabakiak hartzea. • Lanak planifikatzea. Matematikarako gaitasuna

• Matematika trebetasunak askotariko testuingurutan erabiltzeko aukera erreala izatea. Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna

• Beste pertsona batzuen egoeran jartzeko ahalmena garatzea. • Norberaren ideiak eta emozioak funtsean eta formaz egoki adieraztea. • Elkarrizketa erabiltzea, eta horren balioaz jabetzea. • Harridurak eta galderak intonazio egokiz egitea. • Sentimenduak eta horien arrazoiak azaltzea. • Ipuinak irakurriz gozatzea. • Iragarkiak ezagutzea eta aztertzea. Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna

• Oinarrizko hizkuntza espezifikoak ezagutzea (testuak, zenbakiak, ikonoak, ikusizko hizkuntza, grafikoak eta soinuak), eta hizkuntza horiek deskodifikatzen jakitea. • Informazioaren gaineko inferentzia eta dedukzio sinpleak egitea. Gizarterako eta hiritartasunerako gaitasuna

• Gizarte bizitzan, jarrera negatiboak baztertu eta positiboak balioesten ikastea. • Besteekiko adeitasuna eta begirunea balioestea. • Komunikabideei buruzko gogoeta eta iritzi trukatzea. Giza eta arte kulturarako gaitasuna

• Herri tradizioko bertsoak ezagutzea eta balioestea. • Elkarrrizketen antzezpenak egitea. • Artea eta bestelako kultura adierazpenak balioestea eta horiez gozatzea. Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna •

Sormena lantzea.


36

Lankidetzan aritzeko gai izatea. • Nork bere burua ezagutzea eta autoestimua izatea. •

HELBURUAK

• Irakurritako komikien, elkarrizketen, albisteen… mezua ulertzea. • Taldeko erabakiak hartzerakoan, komikiko pertsonaiek izan dituzten jarrerak kritikoki baloratzea eta norberarenak hobetzeko ahalegina egitea. • Gai jakin batzuei buruz iritzi pertsonalak emateko gai izatea. • Jarrera desberdineko pertsonaien lekuan jarri eta antzezpena egitea. • Iragarkiak aztertzea, eta horiekiko iritzi kritikoa garatzea. • Perfektuak narrazioa arretaz eta gogotik irakurtzea, ulertuz, eta ondorengo ariketetan parte aktiboa hartzea, bere interpretazioa eskaintzen saiatuz. • Antzerkia zer den jakitea ,eta bere elementuak ezagutzea. • Kortesiazko esapideak ezagutzea eta erabiltzeko gai izatea. • Perpaus bakunak eta konposatuak bereiztea. • Ordenagailuz idaztean, letren arteko hutsuneak behar diren tokietan uzten ikastea eta horren garrantziaz jabetzea. • Liburutegiak nola antolatuta dauden ezagutzea, eta informazioa nola bilatu ikastea. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte aktiboa hartzea.


• Irakurritako komikien, elkarrizketen, albisteen… mezua ulertu du. • Komikiko pertsonaien jarrerak baloratu ondoren, norberarenak hobetzeko ahalegina egin du. • Gai jakin batzuei buruz iritzi pertsonalak emateko gai da. • Eguneroko egoera baten gidoia egin du, eta antzezpenean parte hartu du. • Iragarki batzuk aztertu ditu (esloganak, helburuak…) eta horiekiko iritzi kritikoa garatzeko urratsa eman du. • Narrazioa irakurri eta ulertu du eta ondorengo ariketetan ere parte aktiboa hartu du, bere interpretazioa eta iritzi kritikoa azalduz. • Antzerkia eta beronen elementuak eta ezaugarriak ezagutzen ditu. • Kortesiazko esapideak ezagutzen ditu, eta horiek zuzen erabiltzeko gai da. • Perpaus bakunak eta konposatuak bereizten ditu. • Ordenagailuz idaztean, letren arteko hutsuneak behar diren tokietan uzten ditu. • Eskura dituen liburutegiak nola antolatuta dauden badaki, eta informazioa nola bilatu ere ikasi du. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte hartu du.

EDUKIAK


37

Kontzeptuak

• Lagunarteko erabakiak komikia. • Komikiko ahozko esamoldeak. Hizkuntz funtzioak. • 40 urte elkarrekin hitzik egin gabe entzungaia. • Iragarkiak I: ezaugarriak, helburuak, esloganak. Jarrera kritikoa. • Perfektuak narrazioa. • Antzerkia. • Kortesiazko esapideak. • Perpaus bakunak eta konposatuak I. • Ordenagailuz idaztean, letren arteko hutsuneak. • Liburutegiak: antolaketa eta erabilera. • Hizkuntza ludikoa: zortziko handia, azalpena, hizkuntz jolasa, logika jokoa. Prozedurak

• Lagunarteko erabakiak komikia irakurri eta interpretatu. Esamoldeak ezagutu eta erabili. • Ahozko hizkuntza lantzeko komikiaren inguruan proposatzen diren jarduerak burutu. • 40 urte elkarrekin hitzik egin gabe entzungaia entzun eta ulermen ariketak egin. • Perfektuak narrazioa irakurri eta ulertu, eta, elkarrizketa erabiliz, iritzi kritikoa azaldu. • Antzerkiaren elementuak aztertu eta antzezpena egin. • Kortesiazko esapideak ezagutu eta erabili. • Perpaus bakunak eta konposatuak bereizi. • Ordenagailuz idaztean, letren arteko hutsuneak behar diren tokietan jarri . • Liburutegien antolaketa ezagutu, eta informazioa nola bilatu aztertu. • Logika eta hizkuntz jolasak egin eta antzekoak sortu. Jarrerak • Gizarte-hedabideetatik —eta gehienbat telebistatik eta Internetetik— datozen mezuen aurrean kritikoa izatea. • Idazterakoan zuzentasun ortografikoa eta hitz egiterakoan zuzentasun fonetikoa eskuratzea.. • Besteen iritzien aurrean interesa eta errespetuzko jarrera izatea. • Irakurtzeko eta idazteko zaletasuna garatzea. • Besteen lanarekiko errespetuzko jarrera izatea. • Norberaren testu idatziak berrikusteak duen garrantzia balioestea, testu koherenteak, egokiak eta zuzenak sortzeko. • Gaizki esanak zuzentzeko eta euskara jatorrago eta ederragoa erabiltzeko ahalegina eta gogoa izatea.


38

12. unitatea: Lana ez egiteagatik...



• Abestiak entzutea eta memorizatzea. • Hizkuntza zuzen erabiltzeko ortografia arauak kontuan hartzea. • Jarduerak eta denboran planifikatzen eta antolatzen ikastea. • Nork bere burua ebaluatzea. • Norberaren akatsak identifikatzea eta onartzea. • Ikasteko esfortzuak merezi duela konturatzea. • Norbera gauzak egiteko gai dela sentitzea, eta horrek bultzatu egiten baititu motibazioa, nork bere buruan duen konfiantza eta ikasteko grina. Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna

• Norberarenak ez diren iritziak sentikortasunez eta ikuspegi kritikoz irakurtzea. • Elkarrizketa erabiltzea, eta horren balioaz jabetzea. • Ipuinak irakurriz gozatzea. • Iragarkiak ezagutzea eta sortzen saiatzea. Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna

• Informazioa bilatzeko eta lortzeko gaitasuna izatea. • Oinarrizko hizkuntza espezifikoak ezagutzea (testuak, zenbakiak, ikonoak, ikusizko hizkuntza, grafikoak eta soinuak), eta hizkuntza horiek deskodifikatzea. • Informazioaren gaineko inferentzia eta dedukzio sinpleak egitea. Gizarterako eta hiritartasunerako gaitasuna

• Besteen mezuen aurrean arreta eta errespetua izatea. • Familian eduki beharreko jarrera egokiez jabetzea. • Besteekiko adeitasuna eta begirunea balioestea. • Komunikabideei buruzko gogoeta eta iritzi trukatzea. •

Hainbat familia eredu daudela jakitea, onartzea eta errespetatzea.


• Herri tradizioko abestiak eta ipuinak ezagutzea eta balioestea. • Artea eta bestelako kultura adierazpenak balioestea eta horiez gozatzea. Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna

• Norberaren autonomia eta indibidualtasuna gordetzen jakitea. • Etxeko lanetan elkarlana eta laguntzeko jarrera balioestea. • Helburuak finkatzea eta proiektuak planifikatzea eta aurrera eramatea.


39

HELBURUAK

• Ahozko hizkuntza ideiak, esperientziak eta sentimenduak trukatzeko erabiltzea, besteen iritzien eta ekarpenen aurrean errespetuzko jarrera azalduz. • Ahozko eta idatzizko testuak ulertzea, ikuspegi kritiko eta pertsonalez interpretatuz, eta testu horiek ikaskuntza berrien egoeretara aplikatzeko gai izatea. • Ozen irakurtzean, erritmoa eta intonazioa zaintzea. • Iragarkietako testuen ezaugarriez jabetzea, jarrera kritikoa garatzea, eta iragarkiak sortzea. • Arrozaren jatorria testua arretaz eta gogotik irakurtzea, ulertuz, eta ondorengo ariketetan parte aktiboa hartzea, bere interpretazioa eskaintzen saiatuz. • Herri ipuinak ezagutzea, eta daukaten balio kulturala eta historikoa onestea. • Lexikoa lantzeko jokoan parte aktiboa hartzea, eta, modu horretan, ikasturtean landutakoa errepasatzea. • Perpaus bakunak eta konposatuak bereiztea. • H, z, s, tz, ts... testu barruan zuzen erabiltzea. • Azterketa baten aurrean nola jokatu behar den hausnartzea eta ikastea. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte aktiboa hartzea. • Irakurketa atsegin iturri eta informazio bide dela konturatzea.


• Ahozko hizkuntza ideiak, esperientziak eta sentimenduak trukatzeko erabiltzen du, besteen iritzien eta ekarpenen aurrean errespetuzko jarrera azalduz. • Ahozko eta idatzizko testuak edo mezuak ulertzen ditu, ikuspegi kritiko eta pertsonalez interpretatuz, eta testu horiek ikaskuntza berrien egoeretara aplikatzeko gai da. • Ozen irakurtzean, erritmoa eta intonazioa zaintzen ahalegindu da. • Iragarkietako testuen ezaugarri batzuk aztertu ditu, jarrera kritikoa garatzeko urratsak eman ditu, eta iragarkiak sortu ditu. • Arrozaren jatorria kontakizuna irakurri eta ulertu du eta ondorengo ariketetan ere parte aktiboa hartu du, bere interpretazioa eta iritzi kritikoa azalduz. • Herri ipuinak ezagutzen ditu, eta daukaten balio kulturala eta historikoa baloratzen badaki. • Lexikoa lantzeko jokoan parte aktiboa hartu du eta, modu horretan, ikasturtean landutakoa errepasatu du. • Perpaus bakunak eta konposatuak bereizten ditu. • H, z, s, tz, ts... testu barruan zuzen erabiltzen ditu. • Azterketa baten aurrean nola jokatu behar den hausnartu eta ikasi du. • Hizkuntzaren alderdi ludikoa lantzeko ariketetan parte hartu du.

EDUKIAK


40

i_blai_Euskara-LMH-6_Programazioa

Recommend Documents