His_Pgim_Rzadzacy_i_rzadzeni_Sprawdzian_2_Rozdzialy_11_20 (1).pdf

Historia i społeczeństwo | Rządzący i rządzeni

Liceum i technikum

Grupa A

Sprawdzian 2. Rozdziały 11.—20.

Imię i nazwisko _________________________________ Klasa ________ Ocena ________ Nr zadania

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Suma punktów

Liczba punktów

Zadanie 1. (2 pkt) Uporządkuj podane wydarzenia w kolejności chronologicznej. Wpisz na taśmach chronologicznych litery przyporządkowane odpowiednim wydarzeniom. I. Anglia w XVII w. A. Przyjęcie tytułu Lorda Protektora przez Olivera Cromwella. B. Koronowanie Karola I Stuarta na króla Anglii. C. Uchwalenie ustawy Habeas Corpus Act.

II. Kolonie brytyjskie w Ameryce Północnej w XVIII w. A. Proklamowanie Deklaracji Niepodległości przez Kongres Kontynentalny. B. Uchwalenie Konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki. C. Zatopienie ładunku herbaty zwane „bostońskim piciem herbaty”.

Zadanie 2. (2 pkt) Określ, w których z oznaczonych na taśmie chronologicznej okresów doszło do podanych wydarzeń. Zapisz w tabeli właściwe numery. Rewolucja francuska monarchia

republika

monarchia absolutna

monarchia ograniczona

pierwszy etap rządów Konwentu

dyktatura jakobinów

rządy Dyrektoriatu

1

2

3

4

5

Wydarzenie

Numer

I. We Francji działały trybunały rewolucyjne, które w postępowaniu uproszczonym sądziły osoby uznane za wrogów rewolucji. II. Przedstawiciele ludu francuskiego opowiedzieli się za skazaniem na karę śmierci obywatela Ludwika Kapeta, jak nazywano zdetronizowanego króla Francji. AUTORZY: Zespół WSiP

1

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2014


Liceum i technikum

Zadanie 3. (3 pkt) Oceń, czy zdania dotyczące wymienionych poniżej konstytucji są prawdziwe, czy fałszywe. Zaznacz PRAWDA, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub FAŁSZ, jeśli jest fałszywe. Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki I. Organizację państwa oparto na zasadzie trójpodziału władzy i wzajemnym  PRAWDA  FAŁSZ równoważeniu się jej poszczególnych organów. II. Wprowadzono system prezydencki, zapewniający głowie państwa pełnię  PRAWDA  FAŁSZ władzy ustawodawczej i wykonawczej. Konstytucja 3 maja I. Mieszczanom z miast królewskich, podobnie jak szlachcie, zagwarantowano  PRAWDA  FAŁSZ pełnię praw politycznych w państwie. II. Jedną z funkcji dwuizbowego sejmu było stanowienie prawa.

 PRAWDA  FAŁSZ

Konstytucja francuska z 1791 r. I. Wprowadzono ustrój republikański, sankcjonując w ten sposób odsunięcie  PRAWDA  FAŁSZ Ludwika XVI od władzy. II. Przyznane obywatelom prawa polityczne ograniczały cenzusy wieku, płci  PRAWDA  FAŁSZ i majątku. Zadanie 4. (1 pkt) Historia polityczna XIX w. 1. Nadanie autonomii Mołdawii i Wołoszczyźnie. 2. Pacyfikacja wyspy Chios, sprzedaż jej mieszkańców w niewolę. 3. Powstanie tajnego ruchu rewolucyjnego zwanego karbonaryzmem. 4. Wybuch powstania narodowego pod przywództwem Lajosa Kossutha. Zaznacz poprawne zakończenie zdania. Informacje odnoszące się do problemów imperium osmańskiego oznaczono w ramce numerami  A. 1. i 2.  B. 3. i 4.  C. 1. i 3.  D. 2. i 4. Zadanie 5. (1 pkt) Żadne państwo, nawet o najbardziej demokratycznych formach, choćby to była najbardziej czerwona republika polityczna, republika ludowa, a właściwie pseudoludowa, gdyż tylko taka forma jest możliwa pod fałszywym szyldem przedstawicielstwa ludu, nie będzie w stanie dać ludowi tego, co mu potrzebne, tj. możliwości swobodnego organizowania się od dołu ku górze w imię własnych interesów [...]. Dążę do organizacji społeczeństwa i kolektywnej lub społecznej własności od dołu do góry, za pośrednictwem wolnych zrzeszeń, nie zaś od góry do dołu, za pośrednictwem władzy, jakąkolwiek by ona nie była. Przeł. Z. Krzyżanowska i in.; cyt. za: A. Sylwestrzak, Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1995. AUTORZY: Zespół WSiP

2



Liceum i technikum

Wskaż poprawne dokończenie zdania. Zaznacz literę przyporządkowaną właściwej ideologii politycznej oraz literę przyporządkowaną odpowiedniemu uzasadnieniu. W przytoczonym tekście przedstawiono poglądy charakterystyczne dla ideologii  A. liberalizmu,  B. anarchizmu,  C. konserwatyzmu,

 D. ograniczenia socjalno-ekonomicznych funkcji państwa. ponieważ znalazł  E. tworzenia „czerwonych” republik rządzonych przez się w nim przedstawicieli ludu. postulat  F. pozostawienia społeczeństwu pełnej inicjatywy

w oddolnym kształtowaniu stosunków międzyludzkich.

Przeł. A. Ehrlich; cyt. za: wyborcza.pl (dostęp z dn. 05.03.2014).

The Granger Collection, New York/BE&W

Zadanie 6. (2 pkt) Fragment przemówienia Jestem szczęśliwy, że mogę się dziś do was przyłączyć w trakcie tego, co zostanie zapamiętane jako największa demonstracja na rzecz wolności w historii naszego narodu. Sto lat temu wielki Amerykanin [Lincoln], w którego symbolicznym cieniu dzisiaj stoimy, podpisał Proklamację Emancypacji. Ten doniosły dekret stał się wielkim światłem nadziei dla milionów murzyńskich niewolników poparzonych płomieniami niesprawiedliwości. Nadszedł jak radosny świt kończący długą noc ich niewoli. Jednak po stu latach Murzyn nadal nie jest wolny. […] W pewnym sensie przybyliśmy do stolicy naszego kraju, żeby zrealizować czek. National Mall, Waszyngton, 1963 r.

Wykonaj polecenia dotyczące materiału źródłowego. I. Podaj imię (imiona) i nazwisko polityka (autora przemówienia), którego demonstranci – wspomniani w tekście i widoczni na fotografii – uważali za swego przywódcę. ________________________________________________________________________ II. Określ cele, o które walczyli uczestnicy wspomnianej w tekście demonstracji. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________ AUTORZY: Zespół WSiP

3



Liceum i technikum

Aleksander Jalosinski/Forum

Zadanie 7. (3 pkt)

PAP/CAF - Jerzy Undro

Gdańsk

Szczecin Zaznacz rok, w którym zostały wykonane powyższe fotografie. Uzasadnij swój wybór – sformułuj dwa argumenty.  A. 1956 r.  B. 1968 r.  C. 1970 r.  D. 1980 r. Uzasadnienie I. ________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ II. ________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ AUTORZY: Zespół WSiP

4



Liceum i technikum

Zadanie 8. (1 pkt) Zaznacz szereg, w którym wydarzenia zostały poprawnie uporządkowane pod względem chronologicznym.  A. utworzenie rządu Tadeusza Mazowieckiego → likwidacja ZSRR → obalenie muru berlińskiego  B. obalenie muru berlińskiego → utworzenie rządu Tadeusza Mazowieckiego → likwidacja ZSRR  C. likwidacja ZSRR → obalenie muru berlińskiego → utworzenie rządu Tadeusza Mazowieckiego  D. utworzenie rządu Tadeusza Mazowieckiego → obalenie muru berlińskiego → likwidacja ZSRR Zadanie 9. (2 pkt) Do podanych autorów dobierz odpowiadające im utwory. Przy każdym z autorów wpisz literę przyporządkowaną właściwemu utworowi. Autorzy: I. George Orwell – _____ II. Platon – _____ Utwory: A. Utopia

B. Państwo

C. Rok 1984

D. Nowy wspaniały świat

Zadanie 10. (2 pkt) Ustrój, który rewolucja obala, bywa niemal zawsze lepszy od tego, który go bezpośrednio poprzedzał i doświadczenie uczy, że najniebezpieczniejszą chwilą dla złego rządu bywa zwykle ta, w której zaczyna on wprowadzać reformy. Jedynie wielki osobisty geniusz może ocalić władzę, która postanawia ulżyć losowi swoich poddanych po długim okresie ucisku. Zło, które ludzie znosili cierpliwie jako nieuniknione, wydaje się nieznośne, z chwilą gdy w umysłach zaświta myśl, że można się spod niego wyłamać [...]. A. de Tocqueville, Dawny ustrój i rewolucja, przeł. A. Wolska, Warszawa 1970.

Odwołując się do historii politycznej XVIII lub XX w., podaj przykład ilustrujący opinię zawartą w tekście. Uzasadnij swój wybór. Przykład ________________________________________________________________________ Uzasadnienie ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

AUTORZY: Zespół WSiP

5



Liceum i technikum

Grupa B

Sprawdzian 2. Rozdziały 11.—20.

Imię i nazwisko _________________________________ Klasa ________ Ocena ________ Nr zadania

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Suma punktów

Liczba punktów

Zadanie 1. (2 pkt) Uporządkuj podane wydarzenia w kolejności chronologicznej. Wpisz na taśmach chronologicznych litery przyporządkowane odpowiednim wydarzeniom. I. Anglia w XVII w. A. Skazanie na śmierć króla Anglii Karola I. B. Ucieczka króla Anglii Jakuba II do Francji. C. Przyjęcie tytułu Lorda Protektora przez Olivera Cromwella.

II. Kolonie brytyjskie w Ameryce Północnej w XVIII w. A. Zatopienie ładunku herbaty zwane „bostońskim piciem herbaty”. B. Wypowiedzenie posłuszeństwa królowi Jerzemu III przez Kongres Kontynentalny. C. Wprowadzenie przez rząd brytyjski w koloniach podatku zwanego opłatą stemplową.

Zadanie 2. (2 pkt) Określ, w których z oznaczonych na taśmie chronologicznej okresów doszło do podanych wydarzeń. Zapisz w tabeli właściwe numery. Rewolucja francuska monarchia

republika

monarchia absolutna

monarchia ograniczona

pierwszy etap rządów Konwentu

dyktatura jakobinów

rządy Dyrektoriatu

1

2

3

4

5

Wydarzenie

Numer

I. Zgromadzenie Narodowe ogłosiło w uroczystej deklaracji naturalne, niezbywalne i święte prawa człowieka. II. Na czele Komitetu Ocalenia Publicznego, jako nieformalny przywódca tego organu władzy, stanął Maksymilian Robespierre. AUTORZY: Zespół WSiP

6



Liceum i technikum

Zadanie 3. (3 pkt) Oceń, czy zdania dotyczące wymienionych poniżej konstytucji są prawdziwe, czy fałszywe. Zaznacz PRAWDA, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub FAŁSZ, jeśli jest fałszywe. Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki I. Wprowadzono zasadę jednolitości władzy, podporządkowując cały aparat  PRAWDA  FAŁSZ władzy jednemu organowi naczelnemu – prezydentowi.  PRAWDA II. Jednostki administracyjne wchodzące w skład państwa zostały zunifikowane i całkowicie podporządkowane centralnym organom władzy.  FAŁSZ Konstytucja 3 maja I. Wprowadzono zasadę podejmowania decyzji przez sejm większością  PRAWDA  FAŁSZ głosów. II. Sejm, obok władzy ustawodawczej, sprawował też funkcję kontrolną nad  PRAWDA  FAŁSZ Strażą Praw. Konstytucja francuska z 1791 r. I. Pełnię władzy wykonawczej w państwie powierzono jednoizbowemu  PRAWDA  FAŁSZ Zgromadzeniu Prawodawczemu. II. Utrzymano dziedziczną monarchię dynastii Burbonów.

 PRAWDA  FAŁSZ

Zadanie 4. (1 pkt) Historia polityczna XIX w. 1. Stłumienie powstania węgierskiego. 2. Nadanie praw autonomicznych Serbii. 3. Dymisja kanclerza Klemensa Metternicha. 4. Utrata kontroli na cieśninami Bosfor i Dardanele. Zaznacz poprawne zakończenie zdania. Informacje odnoszące się do problemów monarchii habsburskiej oznaczono w ramce numerami  A. 1. i 2.  B. 3. i 4.  C. 1. i 3.  D. 2. i 4. Zadanie 5. (1 pkt) […] najważniejszą wartością jest człowiek i jego wolność, swoboda działania. Każda jednostka winna mieć świadomość i możliwość działania na własny rachunek w każdej sferze swej egzystencji. Wśród wolności przypisanych jednostce znalazło się prawo do zdobywania własności […] i następnie przekazywania jej spadkobiercom. […] Silne państwo próbuje wyręczyć jednostkę i jest ono ogromnym zagrożeniem dla jej wolności. Co więcej, jego aktywność kosztuje obywateli. To państwo jest dla jednostek, co więcej – państwo jest stworzone przez jednostki i może zajmować się tylko tym, co jednostki mu zleciły. Im mniej tych „zleceń”, tym lepiej. W.T. Kulesza, Ideologie naszych czasów, Warszawa 1991. AUTORZY: Zespół WSiP

7



Liceum i technikum

Wskaż poprawne dokończenie zdania. Zaznacz literę przyporządkowaną właściwej ideologii politycznej oraz literę przyporządkowaną odpowiedniemu uzasadnieniu. W przytoczonym tekście przedstawiono poglądy charakterystyczne dla ideologii  A. liberalizmu,

 D. rozbudowy socjalno-opiekuńczych funkcji państwa.

ponieważ znalazł  E. jak najmniejszego ograniczania przez państwo  B. anarchizmu, się w nim aktywności i przedsiębiorczości jednostek. postulat  F. likwidacji wszelkich form własności prywatnej oraz  C. konserwatyzmu, władzy państwowej.

The Granger Collection, New York/BE&W

Zadanie 6. (2 pkt) Fragment przemówienia Mam marzenie, że pewnego dnia na czerwonych wzgórzach Georgii synowie dawnych niewolników i synowie dawnych ich właścicieli siądą przy bratnim stole. Mam marzenie, że pewnego dnia nawet stan Missisipi, duszny od skwaru niesprawiedliwości, duszny od skwaru ucisku, przekształci się w oazę wolności i sprawiedliwości. Mam marzenie, że czwórka moich malutkich dzieci pewnego dnia będzie żyła w kraju, w którym będzie oceniana nie na podstawie koloru skóry, lecz cech charakteru. Mam marzenie […]. Przeł. A. Ehrlich; cyt. za: wyborcza.pl (dostęp z dn. 05.03.2014).

Wykonaj polecenia dotyczące materiału źródłowego. I. Podaj imię (imiona) i nazwisko widocznego na fotografii polityka, z którego przemówienia pochodzi cytowany fragment. ________________________________________________________________________ II. Określ, cele o które walczył autor przytoczonego tekstu. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________


8



Liceum i technikum

PAP/CAF/Tomasz Gawałkiewicz

PAP/CAF

Zadanie 7. (3 pkt)

Zaznacz rok, w którym zostały wykonane powyższe fotografie. Uzasadnij swój wybór – sformułuj dwa argumenty.  A. 1956 r.

 B. 1968 r.

 C. 1976 r.

 D. 1980 r.

Uzasadnienie I. ________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ II. ________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ AUTORZY: Zespół WSiP

9



Liceum i technikum

Zadanie 8. (1 pkt) Zaznacz szereg, w którym wydarzenia zostały poprawnie uporządkowane pod względem chronologicznym.  A. wybory do sejmu kontraktowego w Polsce → zjednoczenie Niemiec → likwidacja ZSRR  B. likwidacja ZSRR → wybory do sejmu kontraktowego w Polsce → zjednoczenie Niemiec  C. zjednoczenie Niemiec → likwidacja ZSRR → wybory do sejmu kontraktowego w Polsce  D. wybory do sejmu kontraktowego w Polsce → likwidacja ZSRR → zjednoczenie Niemiec Zadanie 9. (2 pkt) Do podanych autorów dobierz odpowiadające im utwory. Przy każdym z autorów wpisz literę przyporządkowaną właściwemu utworowi. Autorzy: I. Aldous Huxley – _____ II. Tomasz Morus – _____ Utwory: A. Utopia B. Rok 1984 C. Folwark zwierzęcy D. Nowy wspaniały świat Zadanie 10. (2 pkt) Ustrój, który rewolucja obala, bywa niemal zawsze lepszy od tego, który go bezpośrednio poprzedzał i doświadczenie uczy, że najniebezpieczniejszą chwilą dla złego rządu bywa zwykle ta, w której zaczyna on wprowadzać reformy. Jedynie wielki osobisty geniusz może ocalić władzę, która postanawia ulżyć losowi swoich poddanych po długim okresie ucisku. Zło, które ludzie znosili cierpliwie jako nieuniknione, wydaje się nieznośne, z chwilą gdy w umysłach zaświta myśl, że można się spod niego wyłamać [...]. A. de Tocqueville, Dawny ustrój i rewolucja, przeł. A. Wolska, Warszawa 1970.

Odwołując się do historii politycznej XVII lub XIX w., podaj przykład ilustrujący opinię zawartą w tekście. Uzasadnij swój wybór. Przykład ________________________________________________________________________ Uzasadnienie ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________


10



Schemat punktowania Numer zadania

Liceum i technikum

Sprawdzian 2. Grupa A

Odpowiedzi

Zasady przyznawania punktów

Liczba punktów

1.

I. B → A → C II. C → A → B

Przyznajemy po 1 pkt za każdą poprawną odpowiedź.

0–2

2.

I. 4 II. 3


0–2

Przyznajemy po 1 pkt za dwie poprawne odpowiedzi dotyczące każdej z konstytucji.

0–3

Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki I. PRAWDA II. FAŁSZ 3.

Konstytucja 3 maja I. FAŁSZ II. PRAWDA Konstytucja francuska z 1791 r. I. FAŁSZ II. PRAWDA

4.

A.

Przyznajemy 1 pkt za poprawną odpowiedź.

0–1

5.

B., F.


0–1

6.

I. Martin Luther King II. Przykładowy zapis uzasadnienia: Walka o równouprawnienie czarnoskórych obywateli USA.

Przyznajemy: – 1 pkt za poprawne podanie imion i nazwiska; – 1 pkt za poprawne uzasadnienie.

0–2

7.

D. Przykładowe argumenty uzasadniające odpowiedź: – strajk o charakterze okupacyjnym, typowy dla Przyznajemy: wydarzeń z 1980 r.; – 1 pkt za wskazanie poprawnej – brama Stoczni Gdańskiej przyozdobiona kwiatami odpowiedzi; i flagami; – po 1 pkt za każdy poprawnie – ogólnopolski zasięg strajku; sformułowany argument. – hasło „Proletariusze wszystkich zakładów, łączcie się”, nawiązujące do powstania Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego.

0–3

8.

D.


0–1

9.

I. C. II. B.


0–2


11



10.

Liceum i technikum

Przykładowy zapis odpowiedzi: Rewolucja francuska. Wybuch rewolucji poprzedziło zwołanie przez króla – po raz pierwszy od 175 lat – Stanów Generalnych. W zamyśle monarchy Stany miały wyrazić zgodę na Przyznajemy: wprowadzenie podatków, by uratować znajdujący – 2 pkt za pełną poprawną się w katastrofalnej sytuacji skarb państwa. odpowiedź; Władca wyraził też zgodę na podwojenie liczby – 1 pkt za odpowiedź zawierającą przedstawicieli stanu trzeciego. Decyzje te stanowiły usterki merytoryczne. wyłom w zasadach, na których od dłuższego czasu opierała się absolutna monarchia Burbonów. Uwaga Nie przyznajemy punktów za Uwaga odpowiedź, która nie zawiera Uznajemy każdą poprawnie uzasadnioną uzasadnienia. odpowiedź, w tym przykłady odnoszące się do wystąpień o charakterze niepodległościowym, narodowym czy społecznym (np. bunt społeczny w Polsce w 1956 r., rozpad ZSRR, upadek komunizmu w Polsce).

0–2


12



Schemat punktowania Numer zadania

Liceum i technikum

Sprawdzian 2. Grupa B

Odpowiedzi

Zasady przyznawania punktów

Liczba punktów

1.

I. A → C → B II. C → A → B


0–2

2.

I. 2 II. 4


0–2

Przyznajemy po 1 pkt za dwie poprawne odpowiedzi dotyczące każdej z konstytucji.

0–3

Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki I. FAŁSZ II. FAŁSZ 3.

Konstytucja 3 maja I. PRAWDA II. PRAWDA Konstytucja francuska z 1791 r. I. FAŁSZ II. PRAWDA

4.

C.


0–1

5.

A., E.


0–1

6.

I. Martin Luther King II. Przykładowy zapis uzasadnienia: Walka o równouprawnienie czarnoskórych obywateli USA.

Przyznajemy: – 1 pkt za poprawne podanie imion i nazwiska; – 1 pkt za poprawne uzasadnienie.

0–2

7.

B. Przyznajemy: Przykładowe argumenty uzasadniające odpowiedź: – 1 pkt za wskazanie poprawnej – propagowanie haseł antysyjonistycznych; odpowiedzi; – organizowane w zakładach pracy wiece poparcia – po 1 pkt za każdy poprawnie dla partii; sformułowany argument. – hasła skierowane przeciw studentom.

0–3

8.

A.


0–1

9.

I. D. II. A.


0–2


13



10.

Przykładowy zapis odpowiedzi: Rewolucja angielska. Wybuch rewolucji poprzedziło zwołanie Parlamentu, na co król zdecydował się po jedenastu latach samodzielnych rządów. Parlament, który w zamierzeniu króla miał jedynie uchwalić niezbędne władcy podatki, zakwestionował jednak politykę monarszą w różnych sferach (religia, system fiskalny, sądownictwo, nominacje na urzędy). Żądania stawiane przez Parlament doprowadziły do wybuchu wojny domowej. Uwaga Uznajemy każdą poprawnie uzasadnioną odpowiedź, w tym przykłady odnoszące się do wystąpień o charakterze niepodległościowym, narodowym czy społecznym (np. powstanie styczniowe).

Liceum i technikum

Przyznajemy: – 2 pkt za pełną poprawną odpowiedź; – 1 pkt za odpowiedź zawierającą usterki merytoryczne.

0–2

Uwaga Nie przyznajemy punktów za odpowiedź, która nie zawiera uzasadnienia.


14


His_Pgim_Rzadzacy_i_rzadzeni_Sprawdzian_2_Rozdzialy_11_20 (1).pdf

Recommend Documents