1.
HERRIA
NGURUKO KO PAIS PAISAI AIAK AK INGURU
2.
HERRIA
NGURUKO KO PAIS PAISAI AIAK AK INGURU
3.
HERRIA
INGURU NGURUKO KO PAIS PAISAI AIAK AK
4.
HERRIA
NGURUKO KO PAIS PAISAI AIAK AK INGURU
5.
HERRIA
NGURUKO KO PAIS PAISAI AIAK AK INGURU
NON OTE DAUDE? 2000etik aurrera, uda guztietan, AEK-k "Barnetegi Ibiltaria" izenekoa eskaintzen du: bizikleta gainean aste pare batez euskaraz aritzeko eta Euskal Herria hobeto ezagutzeko aukera. Eta hemen daude 2004ko barnetegian ikasleek ateratako argazki batzuk. Badakizu nongo argazkiak diren? Adi begiratu paisaiei, etxeei, mendiei, zuhaitzei, eta ea asmatzen duzun.
NONGO ONGOAK AK DIRA DIRA ARGA ARGAZK ZKII HAUE HAUEK K?
8
ZERGA ERGAT TIK
USTE USTE DUZU HORI ORI ?
EHENENGO ETAPA LEHENENGO 2004ko Barnetegi Ibiltariaren lehenengo etapa herri, mendi eta paraje hauen ingurutik ibili zen. Jarraian etapa azaltzen duen foiletoa irakurriko dugu. Baina, ezagutzen duzu alde hau? Irakurri aurretik, lotu itzazu dakizkizun herriak eta paisaiak dagozkien zenbakiekin... eta ez dakizkizunak irakurri ondoren, jakina.
OTXANDIO
URDUÑA
GOPEGI
IZARRA
MURGIA
BILBAO
BILBAO
B IZKAIA
DURANGO
Barazar mendatea
C . 6 2 1 2
Amurrio Baranbio
1
5 2 6 . N
6 9
Ubidea Lezama Ziorraga
A RABA
3
2
Altube mendatea
Barrerilla mendatea
Murua Zarate
Sarria
Delika
N .2 4 0
8 4
8 6 A
5
C . 6 62 1 0
Letona Aperregi
7
BURGOS
GOIUR GOIURIK IKO O UR-JAUZIA
GORBEIA
SALBADA
9
OROKO SA S ANTUTEGIA
GASTEIZ
ANBOTO
10
URDUÑA-OTXANDIO Lehenengo etapak Bizkaiko hegoaldeko eta Arabako iparraldeko lurretatik eramango gaitu. Salbada mendilerroaren azpian, Urduña herrian, hasiera emango diogu ibilbideari, eta, Gorbeiako parke naturala hegoaldetik inguratuz, herriz herri, Otxandioraino iritsiko gara, Anboto mendiaren magalera.
Urduña-Goiuriko ur-jauzia. 12 km. Aurtengo ibilbideari Urduñan, Bizkaiko lehenengo hiriburua izandako herrian, emango diogu hasiera. Handik, Urduña bera eta Salbada mendikatea atzean utzita, Gasteizerantz doan BI-2521 errepidea hartuko dugu. Kilometro gutxi aurrerago Barrerilla me n datearen datearen lehenengo lehenengo maldek ongi etorri beroa eskainiko digute. Ibilbidearen lehenengo mendatea izango dugu hau, eta, errepidean gorako estreinako kilometroak gozoago egin daitezen, Salbadako horma ederrak ederrak izango ditugu ditugu ikusg iku sgai ai malda osoan zehar. Mendatea gaindituta, Urkabustaitzeko sapalda berdea agertuko zaigu aurrez aurre. Araban gaude. Urkabustaitz auzo txiki askok osatutako udalerri zabala da. Horietako batean, Goiuri izenek ize nek oan , geldia geldialdi lditxo txoaa egingo egingo dugu Altube Altube ibaiaren sorburua den Goiuriko ur-jauziari bisita egiteko.
Goiuriko ur-jauzia
900 900 800 800 700 700 600 600 500 500 400 400 300 300 200 200 100 100
Km.
Zarate
Barrerilla Izarra
Murgia
Ubidea
Gopegi
Otxandio
Urduña
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
Goiuriko ur-jauzia-Ubidea. 33 km.
Ubidea-Otxandio. 7 km.
Goiuritik Izarrarantz abiatuko gara, eta handik Murgiara, Gorbeialdeko lurretara. Hurrengo kilometroak Bizkaia eta Arabaren arteko muga den Gorbeia inguruko herrixketatik egingo ditugu: Zarate, Gopegi, Murua, Etxaguen,... Iparraldean Gorbeiako malda berdeak izango ditugu, eta, hegoaldean, Oroko Santutegia kilometro gutxi batzuetara, eta, harantzago, Gasteizko lautad lautada. a. Horrela, Horrela, gora behera handirik handirik gabe, gabe , Barazarretik Gasteizera doan N-240 errepidean agertuko gara.
Ubidea pasatu eta bostehun bat metrotara, eskuinetara jotzen duen mendi pista zabala aurkituko dugu. Bertan errepide nagusia utziko dugu, eta gorantz abiatuko gara zuhaitzen gerizpean, basozainen omenez eginiko monolitoraino iritsi arte. Handik aurrera, maldan behera abiatuko gara gozo-gozo, eskuinetara doazen pistak alde batera utzita, Barazar eta Otxandio lotzen dituen errepidea aurkitu arte.
Bilborako norabidea hartuko dugu orduan, iparralderantz jota, eta, kilometro batzuk aurrerago, Ubidea herrian, Bizkaian sartuko gara berriro.
Gorbeiako gurutzea 10
Eskuinetara joko dugu berriro, beherantz oraindik, eta, hiru bat kilometro ibili ondoren, Otxandion izango gara, Urkiolako parke naturalaren atarian. Bertan, Anbotoko Mari zaindari dugula, bidaiaren lehenengo gaua emango dugu.
Urkiolako begiratokia
E USKAL H ERRIAZ
JABETZEN
1. ............................................................................................ ............................................................................................
13. Nafarroako ibaia. Urederra, Irantzu eta Saladoren urak bildu ondoren, San Adrian inguruan Ebrora isurtzen da. (Municipio de Guipúzcoa, a la falda del Aizkorri. Allí se se 14. Zuberoako iparraldeko udalerria, bertako laborarien zentroa. encuentra una universidad creada en 1540) XIX. mendeko gaztelu bat da, Pizkundekoen antzera egindakoa. 2. Bizkaiko udalerria, Arabako mugan. Ekialdean Dima du 15. Gipuzkoako udalerria, Pedro Miguel de Urruzuno mugakide. idazlearen jaioterria. Udaletxea eta Altxola dorretxea 3. Galdakaoko auzoa. monumentu izendatuta daude. 4. ............................................................................................ 16. Nafarroako mendatea, Lantzetik Mugairerako bidean. ............................................................................................ 17. Bizkaiko Enkarterrietako udalerria, Kantabriako mugan. (Municipio de Alava a orillas del Ebro. Allí se puede visitar 18. Zuberoako herria, Liginaga herriarekin elkartu eta udalerri la iglesia de San Andrés) bakar bat osatzen zuten 1842an. 5. Nafarroako herria, Iruñerriko Itza Zendeakoa. 19. Nafarroako ibaia, Bianditz mendian jaio eta Oiartzun eta 6. ............................................................................................ Lesaka artean San Anton urtegia eratzen du. ............................................................................................ 20. Gipuzkoako mendatea, Legazpi eta Oñati arteko errepidean. (Comar (Comarca ca de Vizcay Vizcaya, a, en limi te co n Cant abri a. El rí o 21. Bizkaiko udalerria, bertan aurkitu zen Mikeldi izenez principal de la comarca es el Cadagua) ezagutzen den Burdin Aroko eskultura. 7. Lapurdiko udalerria, bertan erromatarren garaiko 22. Nafarroa Behereko hiriburua. aztarnategia dago. Kanbo du mugakide. 23. ......................................................................................... ............................................................................................ ... 8. Bizkaiko mendia, Santurtzi eta Zierbena artean. ............................................................................................ 9. ............................................................................................ (Municipio montañoso de Guipúzcoa. Limita al oeste con (Barrio del centro de Bilbao) Tolosa)24. Nafarroako udalerria, Ebro ibaiak, Aragoiko 10. Nafarroa Behereko mendia, Nafarroako mugan, kanal inperialak eta Lodosako kanalak zeharkatuta. Anhauzen, Baigorri eta Luzaide artean. 25. Bizkaiko kostaldeko udalerria, Ogoño lurmuturraren 11. ........................................................ ............................................................................................ .................................... babesean dago. ............................................................................................ 26. ......................................................................................... ............................................................................................ ... (Municipio de Navarra; la capital del municipio es Elizondo) ............................................................................................ 12. Arabako mendilerroa, Ega ibaitik iparraldera. Parke (Río de Guipúzcoa. Nace en la sierra de Aralar y en naturala da. Beasain desemboca en el Oria)
SOLUZIOA 1. _____________ 2. _____________ 3. ERLETXE 4. _____________ 5. SARATSATE 6. _____________ 7. _____________ 8. _____________ 9. _____________ 10. ____________ 11. ____________ 12. ____________ 13. ____________ 14. ____________ 15. ____________ 16. ____________ 17. ____________ 18. ____________ 19. ____________ 20. ____________ 21. ____________ 22. ____________ 23. ____________ 24. ____________ 25. ____________ 26. ____________ 11
UZENKE KET TA ORRI ORRIA A ZUZEN NON OTE DAUDE? Lehenengo herria Otxandio da. Bizkaiko hego-mendebaldean kokatuta dago. Txirrindulariak dauden lekua Otxandio ondoan dagoen Urkiolako begiratokia da. Atzean Alluitz mendiko amildegiak ikus daitezke.
Bigarren Bigarren argazkian argazkian ikusten dena Marietako Marietako eliza eliza da. Marieta Bar rundia ru ndia udalerriko udalerriko auzoa da eta Arabako Arabako Lautadan Lautadan dago da go,, Ar abak ab akoo iparraldeko urte urtegien gien ondoan. Ikusten den urtegia Ullibarri-Ganboa da.
Hirugarren herria Zarautz da, Gipuzkoako iparraldeko herri ezaguna, eta, bigarren argazkian, bertako hondartza ederra ikusi ahal dugu.
Laugar Laugarren ren argaz argazkia kiann Orbaizt Orbaiztaa ikus dezake dez ake gu. Orb aiz tar a Nafarro Nafarroako ako iparraldean dago, Iratiko oihan ezagunaren ondoan. Bigarren argazkian Irati barruan dagoen Orbaiztako arma-ola ikus daiteke. Boskarren argazkian Ainhoa herria ikusten da. Ainhoa Lapurdiko hego-ek hego-ekial ialdean dean dagoen dagoen herri herri ederra ederra da. B iga rre n argaz ar gaz kian kia n Larra La rra un mendiaren magalean ikus ditzakegu txirrindulariak.
LEHENENGO EHENENGO ETAPA TAPA 10. ANBOTO
B IZKAIA Amurrio 5 2 6 . N
Baranbio
Barazar mendatea
C . 6 2 1 2
6. G ORBEIA Ubidea
Lezama Ziorraga
1. S ALBADA
2. URDUÑA
Delika
Barrerilla mendatea
3. GOIURIKO UR-JAUZIA
4. IZARRA
A RABA Altube mendatea
8 6 A
5. MURGIA
Zarate
C . 6 62 1 0
8. GOPEGI Letona
Aperregi
7. OROKO SANTUTEGIA
12
N . 2 4 0
Murua Sarria
9. OTXANDIO
UZENKE KET TA ORRI ORRIA A ZUZEN ERRIAZ JABETZ JABETZEN EN EUSKAL HERRIAZ
ITZULPENAK: 1. Gipuzkoako udalerria, Aizkorriren magalean. 1540an sortutako unibertsitatea dago bertan. 4. Arabako udalerria, Ebro ibaiaren ertzean. Bertan San Andres eliza bisita daiteke. 6. Bizkaiko eskualdea, Kantabriako mugan. Eskualdeko ibai nagusia Kadagoa da. 9. Bilboko erdialdeko auzoa. 11. Nafarroako udalerria; Elizondo da udalerriako hiriburua. 23. Gipuzkoako Gipuzkoako udalerri udalerri menditsua. menditsua. Mendebaldean Mendebaldean Tolosa Tolosa du mugakide. 26. Gipuzkoako Gipuzkoako ibaia, ibaia, Aralar mendizerran mendizerran jaio eta Beasainen Beasainen Oriara isurtzen isurtzen da.
IITZ GURUT GURUTZA ZATU TUEN EN ERANT ERANTZUN ZUNAK AK HIITZ 1. O ÑATI 2. ZEANURI 3. E RLETXE 4. E LTZIEGO 5. S ARATSATE 6. E NKARTERRIAK 7. HAZPARNE 8. S ERANTES 9. INDAUTXU 10. BEHARRIA 11. BAZTAN 12. IZKIZ 13. EGA
DONIBANE-GARAZI
13
14. ETXARRI 15. ELGOIBAR 16. BELATE 17. ARTZENTALES 18. ASTUE 19. ENDARA 20. UDANA 21. DURANGO 22. DONIBANE-GARAZI 23. LEABURU 24. KORTES 25. ELANTXOBE 26. AGAUNTZA
RABAKO KO ERRI ERRIOX OXA A ARABA ASSAK SSAKO O ZUB ZUBII ERR ERROMA OMAT TARR ARRA A
URIZAHARRA
RABAKO KO URTEG URTEGIAK IAK ARABA ARAIO PARKE PARKEA A GARAIO
ESKORIATZA
DONOSTIALDEA PASAIA
KURSSAL 14
APURDIKO KO KOSTAL KOSTALDE DEA A LAPURDI BAIONA
DONIBANE LOHITZUNE
AFARROAKO AKO ERRIBER ERRIBERA A NAFARRO BARDEETAKO ARDEETAKO ARTZAIA ARTZAIA
TUTERA
AFARROAKO AKO IPARR IPARRALD ALDEA EA NAFARRO ZUGARRAMURDIKO UGARRAMURDIKO KOBAZULOA KOBAZULOA LESAKA
15
ERBIOI OI ALDE ALDEA A NERBI ORTUGALETEKO O ZUBIA PORTUGALETEK
GUGGEMHEIN
URDAIBAI OMAKO MAKO BASOA BASOA
URDAIBAI
ZUBEROA GOTAÑE
BARK ARKOTZ OTZEKO EKO ARA ARANA NA 16
