giáo trình solidworks 2010

TRUNG TÂM ĐÀO TẠO CAD-CAM/CNC CAD-CAM/CNC TINH VIỆT 116 Nguyễn Văn Lượng, Phường 10, Quận Gò Vấp, TP.HCM

Bài 1 Làm Quen Với Solidworks và Môi Trường Vẽ 2D Sau khi cài đặt thành công, Click vào biểu tượng

để khởi động chương trình

Trước khi bước vào làm việc chúng ta tiến hành cập nhật công cụ hổ trợ theo hướng dẩn ở hình bên:

Chọn vào tất cả những lựa chọn mà bạn muốn sử dụng trong khi làm việc…tất nhiên không nhất thiết phải chọn hết vì trong quá trình làm việc chúng ta sẽ add thêm sau. Sau khi nhấn OK…hảy chờ cho chương trình xử lý.

Nguyễn Anh Tuấn – [email protected]

Trang 1

TRUNG TÂM ĐÀO TẠO CAD-CAM/CNC CAD-CAM/CNC TINH VIỆT 116 Nguyễn Văn Lượng, Phường 10, Quận Gò Vấp, TP.HCM

Click chọn vào biểu tượng New như trên trên hình để mở một trang làm việc mới.

Sau đó sẽ xuất hiện cửa sổ như hình bên, ta chọn vào một trong ba lựa chọn: Part: Để thiết kế chi tiết Assembly: Lắp ráp chi tiết thiết kế Drawing: Tạo bản vẽ kỹ thuật từ chi tiết hay cụm chi tiết lắp ráp.

3 môi trường Part, Assembly và Drawing có mối liên hệ mật thiết với nhau. Các chi tiết thiết kế được lắp ráp lại trong môi trường Assembly và hoặc là xuất ra bản vẽ kỹ thuật 2D ở môi trường Drawing. Khi chúng ta hiệu chỉnh chi tiết thiết kế trong môi trường Part thì ngay sau đó thay đổi được cập nhật vào trong Assembly hay Drawing.


Trang 2

TRUNG TÂM ĐÀO TẠO CAD-CAM/CNC TINH VIỆT 116 Nguyễn Văn Lượng, Phường 10, Quận Gò Vấp, TP.HCM

Giao diện môi trường làm việc như hình bên

Để vào môi trường vẽ phác, ta chọn vào thẻ Sketch như hình bên. Ở đây cung cấp cho chúng ta các công cụ để vẽ 2D và 3D. Trên thẻ Sketch chúng ta sẽ thấy hai lựa chọn Sketch (đễ vẽ 2 chiều) và 3D Sketch (đễ vẽ các hình 2 chiều trong mặt phẳng bất kỳ). Thanh công cụ Sketch như hình bên, bao gồm Line (đường tâm và đoạn thẳng)

Rectangle (hình chữ nhật)

Strainght Slot ( vẽ rảnh, khe)


Trang 3


Circle (vẽ vòng tròn)

Arc (vẽ cung tròn)

Spline (đường cong bất kỳ)

Ellipse (vẽ hình elip)

Fillet (vẽ cung tròn nối tiếp vào 2 đối tượng)

Polygol (vẽ đa giác đều từ 3 đến 40 cạnh)

Point (Tạo điểm)


Trang 4


Plane (tạo mặt phẳng vẽ phác)

Text (viết chữ)

Trim Entities (cắt xén các đối tượng 2D)

Convert Entities (tạo đường cơ từ giao tuyến của 2 mặt phẳng hoặc sao chép lại cạnh biên dạng)

Offset Entities (tạo copy song song)

Mirror Entities (tạo sao chép đối xứng)


Trang 5


Pattern (tạo sao chép theo hàng và cột (Linear sketch pattern) hay sao chép thep dảy vòng tròn (Circular sketch pattern) ) Các công cụ hổ trợ khác: Move (di chuyển đối tượng), Copy (Sao chép), Rotate (Quay đôi tượng quanh một điểm), Scale (Thay đổi kích thước đối tượng theo tỉ lệ), Stretch (Kéo dản đối tượng) Smart Dimension (đo kích thước cho đối tượng) Trong quá trình làm việc với solidworks chúng ta có thể sử dụng nút cuộn trên chuột để zoom, pan, hay xoay hình ảnh hoặc sử dụng các công cụ có sẳn trên cửa sổ làm việc


Trang 6


Ví dụ 1: vẽ hình chữ nhật như hình bên. Cách 1: Dùng line Từ thanh Feature Manager, ta click chọn và một trong 3 mặt phẳng Front, Top, Right. Ví dụ như Top Plane Rê chuột và click chọn vào thẻ Sketch, sau đó chọn vào mặt Top Plane như hình bên. Mặt vừa chọn là mặt phẳng để vẽ phác 2D.

Tiếp theo ta chọn vào công cụ Line và sẽ thấy giao diện chương trình như hình bên, lúc này con trỏ chuột trở thành bút vẽ, ta cần xác định điểm đầu và cuối cho đoạn thẳng muốn tạo.


Trang 7


Lần lượt xác định các điểm 1, 2, 3, 4 và 5 như hình bên, nhấn phím ESC để kết thúc lượt vẽ. Ở đây ta hảy chưa cần quan tâm đến kích thước của đoạn thẳng sẽ vẽ ra (tuy nhiên cần cẩn thận để các đoạn thẳng trông tương đối liền lạc) vì chương trình cho ta các công cụ để hiệu chỉnh rất tuyệt vời. Sau khi ESC ta thấy hình vẽ tương đối không đẹp, có thể nói đây chưa phải là hình chử nhật.

Rê chuột và Click chọn vào một cạnh bất kỳ muốn hiệu chỉnh ta sẽ thấy màu sắc đối tượng vừa được chọn thay đổi và phía bên trái sẽ liệt kê các yếu tố có thể thay đổi. Chọn vào Vertica để đoạn thẳng được chọn đứng lên theo trục y. Horizontal để đoạn thẳng nằm ngang theo trục X. Dò chuột xuống phía dưới bạn sẽ thấy hai giá trị có thể hiệu chỉnh, đó là chiều dài của đoạn thẳng (dòng trên) và góc nghiêng của đoạn thẳng đó so Nguyễn Anh Tuấn – [email protected]

Trang 8


với trục X (dòng dưới)

Chọn vào hai điểm cuối của mổi đoạn thẳng (trong quá trình thực hiện nhấn thêm phím Ctrl), phía trái sẽ liệt kê số điểm đã chọn và Chọn vào Merge để nối hai điểm vừa chọn vào với nhau.

Với hai cạnh còn lại, bạn có nhiều lựa chọn hơn: Hoặc là ràng buộc cho chúng song song và bằng hai đối tượng đã hiệu chỉnh theo từng đôi một, hoặc cho hai đoạn thẳng đó vuông góc lại với nhau và hiệu chỉnh kích thước sau. Tất nhiên hình chử nhật sẽ có hai cặp đoạn thẳng bằng nhau Để lên kích thước cho đối tượng, trước hết ta chọn vào Smart Dimension. Sau đó click chọn vào đối tượng muốn đo hoặc hai điểm (đo khoảng cách tâm), hai đối tượng (đo góc) và kéo chuột ra khoảng trống gần với đối tượng. Lưu ý trong lúc kéo Nguyễn Anh Tuấn – [email protected]

Trang 9


phải nhả phím chọn của chuột ra (phím trái)

Sau khi lên kích thước xong. Chọn vào biểu tượng

để kết thúc.

Bây giờ chúng ta tiến hành vẽ lại hình chữ nhật trên bằng công cụ Rectangle. Chọn vào Top Plane rồi chọn vào công cụ Rectangle như hình bên, ta sẽ thấy có các lựa chọn để vẽ hình chữ nhật. Chọn vào Corner Rectangle (vẽ hình chữ nhật bằng 2 điểm trên đường chéo của nó) Tiếp theo chúng ta sẽ thấy có một thông báo ở dòng Command: Xác định góc thứ nhất cho hình chử nhật. Bạn rê chuột và click chọn một vị trí bất kỳ


Trang 10


Sau đó là xác định góc kia của hình chử nhật. Tại dòng command lúc này bạn có thể nhập tạo độ tương đối như trong AutoCAD, ví dụ @120,80. Nghĩa là hình chử nhật có chiều dài 120 và rộng 80 đơn vị

Ok…nhanh quá, thế là chúng ta đã có một hình chử nhật rất nhanh, không cần hiệu chỉnh rườm rà như ở trên.

Giờ sẽ tiến hành bo tròn và vát góc cho hình chữ nhật đã tạo ở trên.

Tiến hành như sau: Click chuột chọn vào chử Sketch6 như hình bên, rồi chọn vào công cụ hiệu chỉnh sketch. Khi chọn xong, quan sát thấy đối tượng của chúng ta đổi màu và các công cụ trên thanh Sketch sáng lên.


Trang 11


Chọn vào công cụ Fillet (bo tròn) và thay đổi bán kính cung bo ở ô Fillet Parameters Chúng ta thấy có hai dòng chọn ở phía dưới: Keep Constrained corners (loại bỏ cạnh ở góc bo) Dimension each (thêm vào kích thước ở mổi cung bo)

Chọn lần lượt hai cạnh mà bạn muốn bo tròn OK.

Để vát góc, ta chọn vào Sketch Chamfer như hình bên. - Angle distance: Vát theo kiểu góc - cạnh. - Distance – distance: vát theo kiểu cạnh – cạnh. * Equal distance: 2 cạnh vát bằng nhau. Sau khi xác định chiều dài đoạn sẽ vát bạn lần lượt chọn 2 cạnh trên góc vát đó.


Trang 12


Vẽ đường tròn.

Ví dụ 1:


Trang 13


Như vậy là chúng ta đã cơ bản làm quen được với SolidWorks rồi. Vẩn còn nhiều vấn đề thú vị đang chờ bạn ở phía trước. Chúc bạn thành công.


Trang 14


Bài 2: Làm việc với khối 3D Tiếp tục phần cơ bản của Solid Works, chúng ta sẽ làm quen với đối tượng 3 chiều. Phương thức tạo khối cơ bản của SolidWorks cũng khá giống với các phần mềm 3D khác như là AutoCAD hay Pro/E là Extrude (đùn khối) và Revolve (khối tròn xoay) dựa trên các thiết diện 2D kín. Để và môi trường làm việc 3D, chúng ta chọn vào thẻ Features như hình bên.

Ở đây chúng ta có thể thiết kế thiết diện 2D trước trong môi trường Sketch sau đó chuyển qua môi trường 3D để lựa chọn phương thức tạo khối (Extrude hay Revolve).

Bên cạnh đó còn có thêm các công cụ tạo khối hoặc mặt cong nâng cao. Như là Swept, Lofted, Boundary… Chúng ta sẽ tìm hiểu lần lượt các chức năng tạo khối của Solid qua các ví dụ. Trước tiên sẽ là công cụ Extrude. Để làm việc này, chúng ta cần phải hoàn thành bản vẽ 2d ở bài trước (ví dụ 1 trang 19)


Trang 15


Sau khi chọn vào công cụ Extrude sẽ xuất hiện một thông báo như hình bên. 1) Chọn vào một mặt phẳng để tiến hành vẽ phác thiết diện hoặc… 2) Chọn vào thiết diện đã có để tiến hành tạo khối. Ở đây chúng ta đã có thiết diện đã được vẽ trước, vậy nên để tạo khối, hảy đưa chuột và chọn vào một cạnh bất kỳ của thiết diện đã có. Giao diện chương trình sẽ thay đổi như hình bên sau khi chúng ta chọn vào thiết diện. Để thay đôi độ dày của khối, có thể click chọn vào mủi tên và kéo, hoặc cách dễ hơn là nhập độ dày . mong muốn vào ô

Đối với chi tiết này, chiều dày cần có là 10mm. Chi tiết sau khi được định chiều dày có hình dạng như hình bên.

Bây giờ chúng ta sẽ sử dụng lại những lệnh đã được thực hành để hoàn thiện chi tiết theo hình bên. Nguyễn Anh Tuấn – [email protected]

Trang 16


Tiết diện có kích thước như hình bên, chiều dày là 3mm. Để có được thiết diện như vậy, thay vì sữ dụng công cụ vẽ cơ bản như ban đầu, chúng ta sẽ thực hành một công cụ mới để công việc của chúng ta được nhanh hơn, tên gọi của công cụ đó là Offset Entities

Trình tự thực hành công việc trên như sau: Sau khi chúng ta kết thúc việc tạo khối ở trên, chúng ta sẽ có một khối như hình bên với chiều dày là 10mm. Quan sát ở góc cao bên trái chúng ta sẽ thây công cụ Extrude Boss/Base. Dùng chuột click chọn vào công cụ này và chương trình sẽ đưa thông báo yêu cầu chúng ta chọn một mặt phẳng để vẽ phác thiêt diện (Ở ví dụ trên chúng ta chọn Top Plane hay Front Plane…). Lúc này chúng ta chọn vào mặt trên của khối đã có như hình bên. Việc này có nghĩa là chúng ta sẽ vẽ một thiết diện lên mặt phẳng trên của khối đã có trước, tạo cho khối có hình dáng phức tạp hơn.


Trang 17


Bây giờ chúng ta dùng công cụ Offset Entities để sao chép lại biên dạng ngoài của khối đã có để giảm thời gian vẽ. Khoảng cách dời từ ngoài vào là 10mm. Sau khi chọn vào công cụ offset thì chương trình sẽ có thông báo sau: * Yêu cầu nhập giá trị cần offset vào ô . Khi chúng ta rê chuột và chọn vào cạnh cần lấy offset thì một đối tượng màu vàng có hình dáng tương tự được tạo ra và dời ra ngoài hoặc vào trong (lấy đối tượng gốc làm ranh giới), lúc này chúng ta có thể chọn vào Reverse để thay đổi hướng offset. Lần lượt chọn hết biên dạng ngoài của chi tiết chúng ta sẽ có như hình bên. Để chọn nhanh hơn chúng ta có thể dùng chuột click chọn vào mặt phẳng trên của chi tiết. Lặp lại thao tác trên đối với các hình tròn, với giá trị offset và 4mm, chúng ta sẽ có như hình bên. Đối với hình tròn, chúng ta phải làm lần lượt từng hình một. Nghĩa là lúc này chúng ta phải chọn lần lượt 5 đường tròn nhỏ và click (done)5 lần. Để có được biên dạng theo yêu cầu, sau khi offset xong thì chúng ta tiến hành cắt xén các phần không cần thiết tồn tại. Để làm được việc này chúng ta dùng công cụ Trim Entities. . Sau khi chọn vào công cụ Trim, chương trình đưa ra một thông báo yêu cầu chọn các kiểu cắt xén, ở đây chúng ta lựa chọn và Power trim, sau đó click và giữ phím trái chuột rồi kéo qua các Nguyễn Anh Tuấn – [email protected]

Trang 18


vị trí muốn cắt bỏ.

Sau khi hoàn thành các công việc trên, ta có một thiết diện như hình bên. Chúng ta cũng sử dụng công cụ offset với giá trị bằng 0 cho đường tròn ở tâm.

Cuối cùng thì chọn vào thẻ Features. Chọn tiếp vào công cụ Extruded để tạo khối nối tiếp vào khối đã có trước với độ dày là 3mm. Tiếp theo chúng ta sẽ tạo các lổ Ø4 bằng công cụ Extruded Cut. Các thao tác thực hiện cũng tương tự như trên. Tất cả chúng ta có 6 lổ cần tạo ra, tuy nhiên chúng ta chỉ cần tạo ra 1 lổ, vì chương trình hổ trợ các tiện ích giúp cho việc thiết kế được nhanh hơn.


Trang 19


Chọn vào công cụ Extrude Cut trên thẻ Features để bắt đầu tạo lổ. Sau khi chọn vào công cụ Extrude Cut, chương trình yêu cầu chọn mặt phẳng để vẽ phác. Tại đây chúng ta chọn vào mặt trên của khối 3mm vừa tạo, dùng công cụ vẽ hình tròn để tạo lổ Ø4 theo các ràng buộc kích thước như hình bên. Click vào để kết thúc vẽ phác và trở về môi trương tạo lổ. Chúng ta sẽ thấy giao diên chương trình rất giống với lúc chúng ta tạo khối bằng công cụ Extruded Boss/Base. Tại ô chúng ta thay đổi Blind bằng Through All. Lựa chọn này cho phép lổ sau khi tạo ra sẽ cắt xuyên qua tất cả các khối vật Click OK liệu trước mặt nó. Hoàn tất công việc, chúng ta có 1 lỗ được cắt lên trên chi tiết, bây giờ chúng ta sẽ phải sao chép để có được 6 lỗ theo yêu cầu ban đầu. Công cụ được sử dụng lần này là Cicular Pattern (Sao chép theo dảy tròn quanh 1 trục). Điều kiện cần có ở đây là chúng ta phải có 1 truc ở tâm đường tròn lớn để làm tâm quay. Để thấy được đường tâm này, chúng ta thực hiện theo hướng dẩn ở hình bên.

để hoàn tất tạo lổ.

Chọn vào công cụ Cicular Pattern trên thẻ Features, giao diện chương trình sẽ như hình bên. Trước tiên chúng ta rê chuột và chọn vào lổ 1(đối tượng sẽ sao chép), tiếp theo sẽ click chọn vào trục tâm của đường tròn lớn 2. Thay đổi số tổng lượng đối tượng được sao chép ra ở ô 3 và chọn vào ô 4 nếu muốn các đối tượng được chia đều trên 360 độ. Sau khi hiệu chỉnh xong các thông


Trang 20

TRUNG TÂM ĐÀO TẠO CAD-CAM/CNC TINH VIỆT 116 Nguyễn Văn Lượng, Phường 10, Quận Gò Vấp, TP.HCM số cần thiết, bạn click OK để kết thúc công việc. Và kết quả cuối cùng của chúng ta như ở hình bên. Chúc mừng vì bạn đã thành công, cho dù đây chỉ là một sự thành công nho nhỏ! Sau khi kết thúc, bạn lưu bản vẽ lại với tên là Nắp Hông.

Bài tập tự thực hành. 1) Sử dụng các công cụ đã thực hành để vẽ các chi tiết dưới đây.

Hình 3D mặt bích


Trang 21


Hình 3D bánh đà 2) Vẽ thanh truyền Để vẽ thanh truyền, chúng ta lần lượt thực hiện như sau: Đầu tiên sẽ dùng công cụ Extrude Boss/Base để tạo khối như hình bên, kích thước cụ thể xem thêm bản vẽ. Chú ý, khi đùn khối, chúng ta nên đùn về cả hai phía để khối tạo ra được đối xứng qua mặt phẳng vẽ. Ví dụ như mặt Right Plane


Trang 22


Tiếp theo sử dụng lệnh Extrude Cut để tạo lỗ Ø10

Tiếp tục dùng Extrude Cut để tạo rảnh như hình bên. Ở đây chúng ta có thể sử dụng công cụ Offset như đã trình bày ở trên để thực hiện được nhanh hơn. Dùng tiếp công cụ Mirror để sao chép đối xứng rảnh vừa tạo trên qua phía đối diện của khối đã tạo trước. Để sử dụng công cụ này, chúng ta thực hành theo hướng dẩn dưới đây.

Sau khi chọn vào công cụ Mirror, giao diện chương trình sẽ thay đổi như hình bên, tại đây chúng ta thực hiện một vài thao tác như sau. Ở ô Mirror Face/Plance, chúng ta chọn mặt đối xứng. Trong trường hợp này tôi chọn Right Plane, các bạn phải chắc chắn rằng mặt phẳng các bạn sẽ chọn nằm chính giữa khối đã có. Ô Feature to Mirror: chọn đối tượng sẽ sao chép đối xứng. Trường hợp ở bên, đối tượng đó là Cut-Extrude2. Chọn OK để kết thúc.


Trang 23


Dùng tiếp Extrude Boss/Base để tạo khối trụ tròn Ø7 với mặt vẽ phác là mặt đầu của khối đã có. Vẽ đường tròn có tâm nắm ở trung điểm của cạnh biên như hình bên.

Chiều dài khối là 13mm.

Dùng tiếp Extrude Cut để tạo lổ Ø4 cắt xuyên hết chiều dài của khối tròn 13mm

Lựa chọn Throught All để thực hiện việc cắt xuyên suốt.


Trang 24


Tiếp tục dùng Mirror để sao chép trụ có lổ sang phía bên kia như hình bên.

Cuối cùng chúng ta sẽ tiến hành bo tròn cho các cạnh. Dùng công cụ Fillet để bo tròn các cạnh như hình bên với bán kính bo là 1mm, chúng ra có thể chọn vào Full Preview để thấy trước hình dáng mặt cong bo (màu vàng như hình bên).

Hình 3D thanh truyền. 3) Nắp thanh truyền.


Trang 25


Bản vẽ 3D nắp thanh truyền.

Bài tập vẽ nắp Piston.

Các bài tập đi kèm. Nguyễn Anh Tuấn – [email protected]

Trang 26



Trang 27


Tiếp tục tìm hiểu các công cụ khác của SolidWorks: Revolve, Sweep và Loft. Tạo khối tròn xoay với công cụ Revolve Boss/Base. Để thực hiện được lệnh này, chúng ta cần có một thiết diện đảm bảo kín và một trục để làm tâm quay. Ví dụ ta tạo khối tròn xoay có thiết diện như hình bên với trục quay là cạnh đứng 60mm. Sau khi có được thiết diện 2D. Click vào thanh Featrues và chọn vào công cụ Revolve. Ta nhận được thông báo như hình bên, chọn trục quay ở ô Axis of Revolution . Thay đổi hướng xoay ở ô .

Chọn vào ô Thin Feature để tạo thành mỏng cho khối tròn xoay.

Chức năng Thin Feature này chúng ta cũng gặp ở lệnh Extruded


Trang 28


Bên cạnh Extruded và Revolve, chương trình còn cung cấp cho chúng ta Extruded Cut và Revolve Cut.


Trang 29

giáo trình solidworks 2010

Recommend Documents