FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
1. Wysiłek fizyczny i jego klasyfikacja. Wysiłek fizycznyfizyczny - praca mięśni poprzecznie prążkowanych prążkowanych szkieletowych, oraz całokształt towarzyszących jej zmian czynnościowych w organizmie. •
•
•
•
Wysiłek fizyczny dzielimy: ze wzg. na procent mięśni zaangażowanych w pracę o Lokalny poniżej 30% o Ogólny powyżej 30% ze wzg. na czas trwania: o Krótkotrwały-nie dłużej niż kilkanaście minut o Średni- do 40-60min o Długotrwały-powyżej Długotrwały-powyżej 40-60 min ze wzg. na intensywność: o Submaksymalny-(poniżej pułapu tlenowego). Może on być krótki, średni i długi o Maksym Maksymaln alny-(r y-(równ ównyy puł pułapo apowi wi tl tleno enowem wemu). u). Może Może być średni średni i krótki. o Supramaksymalny-(powyżej pułapu tlenowego). Może być jedynie krótki. ze wzg. na rodzaj skurczu mięśni o Staty Statyczn cznyy - przewa przeważaj żająą skurcz skurczee izome izometry trycz czne( ne(wzr wzrost ost napię napięci ciaa mięś mi ęśni niaa bez bez zmia zmiany ny dług długoś ości ci)) trwa trwają jące ce prze przezz dłuż dłuższ szyy czas czas,, przyn przynaj ajmni mniej ej kil kilka ka sekund sekund,, np. utrzym utrzymani aniee cięża ciężaru( ru(prz przyy tym tym wysiłku bardziej się męczymy) o Dynam Dynamic iczn znyy - na przemi przemian an wystę występuj pująą krótk krótkotr otrwał wałee skurcz skurczee i rozkurcze mięśni z przewagą skurczów izotonicznych(zmniejszeni izotonicznych(zmniejszeniee długości mięśnia bez zmiany jego napięcia), np. chód, bieg itp.
2. Co to jest wydolność beztlenowa(anaerobowa) i czynniki ją warunkujące. Wydolność beztlenowa(anaerobowa)beztlenowa(anaerobowa) - zdolność do wykonywania wykonywania pracy krótkotrwałej o dużej intensywności. Są to wysiłki o charakterze szybkościowym i siłowym. Czynniki warunkujące wydolność: a) Czynniki decydujące decydujące o zaopatrzeniu zaopatrzeniu tlenowym tlenowym mięśni, wskaźnikiem wskaźnikiem jest maksymalna maksymalna ilość tlenu, która może być pobrana z powietrza: -maksymalna wentylacja płuc -pojemność dyfuzyjna płuc -pojemność tlenowa krwi -sprawność układu krążenia -różnica tętniczo-żylna -liczba naczyń włosowatych w mięśniach -zawartość mioglobiny oraz skład włókien mięśniowych b) Zaopatrzenie Zaopatrzenie mięśni mięśni w substraty substraty energetyczne: energetyczne: -zawartość ATP -zawartość fosfokreatyny -zawartość glikogenu -tempo lipolizy i utleniane WKT c) Zdolność wyrównywania zmian w środowisku wewnętrznym: wewnętrznym: -pojemność buforowa krwi
-szybkość usuwania kwasu mlekowego -zdolność do termoregulacji 3. Test WINGATE WINGATE z prakty praktyczną czną interpre interpretacj tacją. ą.
Test WINGATEWINGATE- jego celem jest ocena adaptacji do wysiłków w zakresie energetycznym energetycznym beztlenowym (źródła energii: ATP, fosfokreatyna, glikoliza). Test trwa 30 sekund, a zadaniem badanego jest w przeciągu tego czasu pedałować na cykloergometrze z jak największą częstością - przy indywidualnie dobranym obciążeniu, zależnym od masy ciała (75 g/kg mc). Test ten daje możliwość oceny parametrów statycznych - zależnych od masy mięśniowej (parametry mocy) oraz parametrów dynamicznych (czas uzyskania i utrzym utrzymani aniaa mocy) mocy) - zale zależny żnych ch od właści właściwoś wości ci mi mięśn ęśnii i ich ich adapt adaptacj acjii do tego tego typu typu wysił wysiłków ków.. Przed Przed teste testem m - w spoczy spoczynku nku i po teści teściee pobier pobierana ana jest próbka próbka krwi krwi do oznaczenia stężenia mleczanu. 4. Prog Progii met metab abol olic iczn zne. e. o
o
- próg niekompensowanej kwasicy metabolicznej. Jest to moment, w któr którym ym obse obserw rwuj ujee się się nagł nagłyy wzro wzrost st stęż stężen enia ia ml mlec ecza zanó nów w w orga organi nizm zmie ie.. W literaturze literaturze przedmiotu można spotkać się z innymi nazwami między innymi; drugi próg wentylacyjny czy LT - próg mleczanowy. Poziom mleczanów we krwi osiąga wartość 4.0 mmol/mm3 krwi. AT - próg tlenowy występuje, gdy poziom mleczanów wzrośnie ponad poziom spoczynkowy spoczynkowy (2.0 mmol/mm3 krwi.) TDMA
TDMA oraz AT to progi metaboliczne. metaboliczne. Wyznaczają one granice, pomiędzy, którymi
występują tzw. strefy energetyczne, określające, z jakich źródeł pochodzi energia do pracy i w jakich procesach jest ona uwalniana. • •
strefa tlenowa - poziom mleczanów nie jest znacząco większy niż w spoczynku strefa mieszana (tlenowo-beztlenowa) (tlenowo-beztlenowa) - praca wykonywana pomiędzy pomiędzy AT i TDMA.
Uboczne produkty przemiany materii są na bieżąco usuwane z organizmu. Poziom stężenia kwasu mlekowego wynosi 2-4 mmol/mm3 krwi. Procesy tlenowe przeważają przy intensywności około AT a procesy beztlenowe dominują, gdy intensywność pracy zbliżona jest do TDMA. strefa beztlenowa - następuje gwałtowny (nieliniowy) wzrost stężenia mleczanów, czas wykonywania pracy w tej strefie ograniczony jest indywidualną tolerancją organizmu na zakwaszenie. 5. Co to jest wydolność tlenowa(aerobowa) i sposoby jej pomiaru.
•
Wydolność tlenowa - (aerobowa) Zdolność do wykonywania pracy długiej bez wyraźnych objawów zmęczenia, o małej intensywności. Są to wysiłki o charakterze wytrzymałościowym. Sposoby pomiaru: o Test PWC170 polega na wykonaniu dwóch, standardowych wysiłków wysiłków na cykloergome cykloergometrze trze Monark 828 E. Rejestro Rejestrowana wana jest częstość częstość skurcz skurczów ów serca serca (HR) (HR) przy przy wykorz wykorzyst ystan aniu iu mierni miernika ka Pol Polar. ar. Oblic Oblicza zana na jest jest wartość obciążenia obciążenia (mocy) podczas wysiłku wysiłku przy częstości skurczów skurczów serca na poziomie 170 uderzeń na minutę (wartość wskaźnika PWC 170). Podstawą do określenia wartości wskaźnika PWC 170 jest liniowa zależność między mocą wysi wysiłk łku, u, a częs często tośc ścią ią skur skurcz czów ów serc sercaa osią osiąga ganą ną w okre okresi siee równ równow owag agii fizjologicznej. fizjologicznej. Wartość wskaźnika PWC 170 jest istotnie skorelowana z wartością maksymalnego poboru tlenu (VO 2 max), podstawowego wskaźnika wydolności tlenowej.
Ocenaa wy Ocen wydo doln lnoś ości ci tl tlen enow owej ej me meto todą dą be bezp zpoś ośre redn dnią ią.. Stopniow Stop niowany any wysi wysiłek łek „do wycz wyczerpa erpania” nia” Sta Standa ndardo rdowo wo stosow stosowane ane są testy testy wysił wysiłkow kowee z wykorz wykorzyst ystani aniem em różnyc różnychh ergom ergometr etrówów-bi bieżn eżnii mechan mechanic iczne znej,j, cykloergometru, ergometru wioślarskiego. Test składa się z szeregu wysiłków o wzrastającej wzrastającej mocy kontynuowanych kontynuowanych do całkowitego całkowitego wyczerpania badanego. Pod koniec każdego stopnia obciążenia, pobierana jest krew kapilarna z palca, w któr której ej ozna oznacz czan anee jest jest stęż stężen enie ie ml mlec ecza zanu nu (LA) (LA).. Po Podc dcza zass wysi wysiłk łkuu bada badany ny podłącz podłączony ony jest do ergospirom ergospirometru etru , rejestruj rejestrująceg ącegoo wskaźniki wskaźniki oddechow oddechowee i krążen krążeniow iowe. e. Do oceny oceny wydol wydolnoś ności ci tl tleno enowej wej wykorz wykorzyst ystywa ywane ne są warto wartości ści wskaźni wskaźników ków na poziomie poziomie obciążenia obciążenia maksymalne maksymalnego go oraz na poziomie poziomie progu przemian beztlenowych beztlenowych (AT). AT oznacza maksymalną maksymalną intensywność intensywność wysiłku, wysiłku, przy której występuje równowaga czynnościowa ustroju, czego wyrazem jest stabilne stężenie mleczanu we krwi. o
6. Czynniki warunkujące wydolność(tlenową) aerobową. Wydolność ustroju to zdolność organizmu do wykonywania wysiłków z zaangażowaniem dużych grup mięśniowych bez zmiany homeostazy (równowagi kwasowo-zasadowej) organizmu (Kozłowski, 1987). Wydolność zależy od sprawności układu sercowonaczyniowego w pompowaniu krwi oraz dostarczania tlenu do każdego miejsca w organizmie. Wydolność układu krążenia i oddychania jest uznawana za najistotniejszy komponent sprawności sprzyjającej zdrowiu "Health-Related Fitness" (H-RF), co w dosłownym tłumaczeniu tłumaczeniu oznacza "sprawność związaną ze zdrowiem". HealthRelated Fitness odnosi się do tych komponentów sprawności, które są efektem korzystnego i niekorzystnego wpływu zwykłej aktywności fizycznej, które mają związek z poziomem stanu zdrowia (Osiński, 2000). Sprawność krążeniowo-oddechowa jest zdolnością ustroju do dostarczania tlenu w ilościach niezbędnych do podejmowania efektywnej pracy mięśniowej i dłużej trwającej aktywności fizycznej. Na poziom wydolności fizycznej mają wpływ: - cechy budowy morfologicznej -energetyka wysiłków - tlenowe procesy metaboliczne - beztlenowe procesy metaboliczne - rezerwy energetyczne energetyczne - termoregulacja termoregulacja - koordynacja koordynacja nerwowo-mięśniowa nerwowo-mięśniowa - siła i szybkość ruchów - koordynacja ruchów -czynniki psychologiczne Największy jednak wpływ na wydolność fizyczną ma sprawność układów i funkcji współdziałających w zaopatrzeniu w tlen pracujących mięśni. Dlatego najlepszym wskaźnikiem wydolności fizycznej jest maksymalne pochłanianie tlenu przez ustrój w ciągu minuty (VO2 max). Wysoki poziom wydolności jest ważny nie tylko w sporcie, ale i w życiu codziennym. Im wyższa wydolność, tym wolniej narasta zmęczenie podczas pracy, a szybciej następuje likwidacja zmian po jej zakończeniu. Wysoka wydolność fizyczna pozwala na lepszą tolerancję wysiłku o różnej intensywności. Warunkiem zachowania przez organizm zdolności do wykonywania dłuższego wysiłku fizycznego (mięśniowego) jest bieżące pokrywanie zapotrzebowania tlenowego pracujących mięśni. Gdy zapotrzebowanie tlenowe podczas
wysiłku jest w pełni pokrywane, organizm osiąga tzw. steady state, czyli stan równowagi funkcjonalnej ustroju, którego stałe utrzymywanie w czasie wysiłku gwarantuje zachowanie zdolności do wysiłku przez dłuższy czas. Jeżeli dopływ tlenu do mięśni podczas wysiłku jest niewystarczający, to wówczas powstają w nich duże ilości kwasu mlekowego, którego nagromadzenie jest przyczyną zmęczenia mięśni. Aby w czasie ćwiczeń odpowiednia ilość tlenu została dostarczona do mięśni, niezbędna jest sprawność układu krążenia i oddychania, która ponadto zmniejsza ryzyko choroby serca, udaru mózgu, wysokiego ciśnienia krwi i innych chorób zagrażających życiu. Kiedy polepsza się kondycja serca, to staje się ono mocniejsze i bardziej wydajne. 7. Porównani Porównaniee metod bezpoś bezpośredn rednich ich i pośrednic pośrednich h badana wydoln wydolności ości.. 8. Wymiana Wymiana gazowa gazowa wewnątr wewnątrzz i zewnątrz zewnątrz komórkowakomórkowa- dział działanie anie buforu buforu hemoglobinowego.
Oddychanie wewnątrzko Oddychanie wewnątrzkomórkowe mórkowe - proces przenoszenia energii wiązań chemicznych chemicznych z substancji będących pożywieniem pożywieniem komórki do związków użytecznych w procesach – u organizmów występujących na naszej planecie najpopularniejszy proces oddychania polega na utlenianiu glukozy. glukozy . Cały Cały proces proces oddychania glukozą odbywa się wieloetapowo. Energia uzyskana z utleniania najczęściej zostaje uwięziona w postaci (ATP). (ATP). Wymiana gazo Wymiana gazowa wa zewn zewnątrz ątrzkomó komórkowa rkowa – wymia wymiana na tl tlenu enu i dwutl dwutlen enku ku węgla węgla pomię pomiędzy dzy płucami człowieka, a środowiskiem zewnętrznym. Z płuc wydalany jest dwutlenek węgla do atmosfery przez drogi oddechowe, a pobierany jest tlen do płuc. Właściwości buforu Hemoglobinowego: Buforujące właściwości buforu hemoglobinowego hemoglobinowego zależą od równowagi między oksyhemoglobiną HbO – a hemoglobiną – Hb Hemoglobina jest mniej kwaśna niż oksyhemoglobina. Bufor hemoglobinowy uważa się za bufor „zewnątrzkomórkowy” Zdolność buforowania przez hemoglobinę jest związana głownie z obecnością grupy imidazolowej w reszcie histydyny, Im wyższa jest prężność CO2 (i stężenie H+) tym więcej jest Hb i przez to jest większa jej pojemność buforowa. Ma to znaczenie praktyczne, ponieważ dyfuzja CO2 z tkanek do krwi włośniczkowej jest związana z dysocjacją HbO2. Hb wychwytuje wolne jony wodorowe CO2 łączone jest z wodą – powstaje H2CO3 – dysocjuje do HCO3- i H+ ? H+ do Hb HCO3do osocza Buforowanie izohydryczne – reakcja w wyniku której nie dochodzi do zmiany stężenia jonów H+ CO2 dochodzący do krwinki : a) reaguje reaguje z H2O dzięki dzięki anhydra anhydrazie zie węglano węglanowej wej – tworzy tworzy się kwas kwas węglowy węglowy który dysocjuje do H+ i HCO3-jon wodorowy jest buforowany dzięki Hemoglobinie -jon HCO3- na zasadzie antyportu wymienia się z chlorem i idzie do osocza b) łączy się z grupami grupami aminowymi Hb tworząc tworząc karbaminohemoglobinę. karbaminohemoglobinę. 9. Równowag Równowaga a kwasowokwasowo- zasadowa zasadowa i praktycz praktyczne ne zastosowa zastosowanie nie jej wynikó wyników. w. 10. Najważniejsze cechy przystosowania się tkanki mięśniowej do wysiłku fizycznego w zależności od czasu trwania i intensywności. 11. Najważniejsze cechy przystosowania się układu krążenia do wysiłku fizycznego w zależności od czasu trwania i intensywności.
Przystosowanie czynności ukł. krążenia do wysiłku ma decydujące znaczenie z punktu widzenia zaopatrzenia mięśni w tlen i w substraty energetyczne oraz usuwania z mięśni produktów przemiany materii(CO2 i kwasu mlekowego) i ciepła wytwarzanego wytwarzanego w procesach energetycznych. W czasie wysiłku zwiększa się częstość skurczów serca oraz jego objętość wyrzutowa, a w rezultacie wzrasta objętość minutowa serca. Podczas wysiłków submaksymalnych po 2-5 minut pracy częstość skurczów serca osiąga stały poziom, na którym utrzymuje się przez dłuższy czas (od kilku minut do ok. 1 godz.), a nast. wykazuje tendencje do dalszego wzrostu. W okresie równowagi czynnościowej czynnościowej częstość skurczów serca wykazuje liniową zależność od intensywności pracy i pobierania tlenu. Zmiany czynności serca podczas wysiłku są spowodowane zahamowaniem aktywności nerwów przywspółczulnych przywspółczulnych serca, wzrostem aktywności nerwów współczulnych, oraz zwiększonym dopływem krwi do serca w związku z uciskiem kurczących się mięśni na naczynia żylne. Przepływ obwodowy krwi podczas wysiłku zwiększa się wydatnie w pracujących mięśniach, mięśniach, w mięśniu sercowym i w skórze, natomiast maleje w jelitach, w wątrobie, w nerkach, śledzionie śledzionie oraz w nie pracujących pracujących mięśniach. Przepływ krwi przez mózg w czasie wysiłku nie zmienia się. Wzrost przepływu krwi pod wpływem metabolitów uwalnianych uwalnianych z komórek mięśniowych podczas ich skurczów. Zmiany przepływu krwi w innych narządach są związane z działaniem unerwienia współczulnego na naczynia tętnicze. Ciśnienie tętnicze krwi podczas wysiłku wzrasta proporcjonalnie do obciążenia w skutek zwiększenia obj. minutowej serca i skurczu naczyń tętniczych w niektórych obszarach naczyniowych, głównie w narządach jamy brzusznej i w nie pracujących mięśniach. Szczególnie duży wzrost ciśnienia tętniczego następuje podczas wysiłku statycznego. 12. Najważniejsze cechy przystosowania się układu hormonalnego do wysiłku fizycznego w zależności od czasu trwania i intensywności.
Podczas wysiłku fizycznego zwiększa się wydzielanie wielu hormonów, m.in. adrenaliny, glukagonu, hormonu wzrostu, adrenokortykotropiny(ACTH), adrenokortykotropiny(ACTH), kortyzolu, angiotensyny, aldosteronu i hormonu antydiuretycznego, hamowane jest natomiast wydzielanie insuliny. Większość z tych zmian jest proporcjonalna do intensywności i czasu trwania wysiłków. Zmiany hormonalne towarzyszące pracy mięśniowej współdziałają w regulacji wysiłkowej przemiany materii i gospodarki wodno-elektrolitowej. 13. Najważniejsze cechy przystosowania się układu oddechowego do wysiłku fizycznego w zależności od czasu trwania i intensywności.
Do zadań układu oddechowego w czasie wysiłku należy zapewnienie odpowiedniego dopływu tlenu do krwi, wydalanie dwutlenku węgla powstającego w procesach utleniania oraz zapobieganie nadmiernemu obniżeniu pH krwi (kwasicy). Niemal natychmiast po rozpoczęciu pracy fizycznej zwiększa się wentylacja płuc i wzrasta w postępie liniowym aż do poziomu obciążenia względnego-65-70%Vo2 max. Po przekroczeniu tego poziomu pojawia się tendencja do nadmiernego, w stosunku do zapotrzebowania tlenowego, wzrostu wentylacji, czyli hiperwentylacji (jest to wzrost wentylacji pęcherzykowej przy stałym wytwarzaniu CO2 – dwutlenku węgla w tkankach. Powoduje to obniżenie ciśnienia cząstkowego dwutlenku węgla w powietrzu pęcherzykowym). Zwiększenie wentylacji płuc podczas wysiłku zachodzi poprzez zwiększenie częstości i głębokości oddechów.
Pojemność płuc - maksymalna ilość powietrza wydychanego poprzedzona maksymalnym wdechem. W skład VC wchodzi: -objętość oddechowa VT – równe objętości powietrza podczas pojedynczego cyklu oddechowego oddechowego (wdech lub wydech) (500 ml ) - wdechowa objętość rezerwowa IRV – to jest objętość o jaką można powiększyć pojemność płuc po spokojnym wdechu – 300 ml - wydechowa objętość rezerwowa ERV jest objętością objętością którą można wydmuchać z płuc po spokojnym wydechu 1300 ml. o Objętość minutowa serca –równa serca –równa jest objętości wyrzutowej, pomnożonej przez częstość skurczów serca. Zmiany objętości minutowej mogą być zatem wywołane zarówno zmianami częstości skurczów serca, jak też zmianami objętości wyrzutowej. o Objętość wyrzutowa serca –czyli serca –czyli ilość krwi wyrzucanej przez serce w czasie każdego skurczu komór, jest drugim czynnikiem determinującym objętość minutową serca. W czasie skurczu komory nie opróżniają się całkowicie całkowicie z krwi, a zatem zwiększenie siły skurczu mięśnia sercowego może spowodować wzrost obj. wyrzutowej serca. o Częstość skurczów serca –rytmiczne serca –rytmiczne wyładowania w węźle zatokowo-przedsionkowym występują spontanicznie, nawet bez jakichkolwiek wpływów nerwowych czy hormonalnych, mimo to znajdują się one pod stałą kontrolą nerwowego układu wegetatywnego i hormonów. o
14. Co to jest trening fizyczny i metody jego realizacji. Trening fizyczny - jest jest systemem ćwiczeń fizycznych stosowanych w celu zwiększenia zdolności wysiłkowej. Podstawową zasadą treningu jest systematyczne wykonywanie wysiłków o stopniowo wzrastającym obciążeniu. 15. Zasady treningu fizycznego. fizycznego. 16. Odziedziczalność, a wytrenowalność.
Odziedziczalność - miara statystyczna, która oznacza proporcję wariancji fenotypowej wyjaśnianej zmiennością genetyczną. Dotyczy ona jedynie populacji, dla której została obliczona, nie może być uogólniana na jednostki czy inne środowiska. Wysoki poziom odziedziczalności danej cechy nie wyklucza jej modyfikowalności, ani nie oznacza, że ujawnia się ona w momencie narodzin. 17. Rodzaje Rodzaje zmęczenia zmęczenia..
Zmęczenie jest procesem kompleksowym. Zmiany funkcjonalne , stanowiące jego istotę rozwijają się przede wszystkim w układzie ruchowym(zmęczenie obwodowe) i nerwowym(zmęczenie nerwowym(zmęczenie ośrodkowe). -zmęczenie obwodowe –zmniejszenie obwodowe –zmniejszenie zdolności mięśni do skurczów. Podczas krótkotrwałych wysiłków przyczyną zmniejszenia zdolności mięśnia do skurczów bywa zakłócenie przewodzenia impulsów w obrębie złącza nerwowo-mięśniowego lub rozprzestrzeniania się potencjału elektrycznego wzdłuż włókien mięśniowych, a także zmiany fizykochemiczne w samych komórkach mięśniowych, takie jak wzrost temperatury temperatury i zakwaszenie środowiska wewnątrzkomórkowego(w wewnątrzkomórkowego(w czasie pracy w mięśniach wytwarza się kwas mlekowy). -zmęczenie ośrodkowe -zmęczenie ośrodkowe-przejawia -przejawia się narastającym odczuciem ciężkości pracy, osłabieniem chęci jej kontynuowania, zakłóceniami zdolności koncentracji uwagi, spostrzegania spostrzegania i zapamiętywania, zapamiętywania, upośledzeniem koordynacji ruchów, oraz różnego rodzaju zaburzeniami wegetatywnymi.
Odczuwanie ciężkości pracy jest wynikiem integracji w ośrodkowym układzie nerwowym różnego rodzaju informacji o czynności mięsni i innych narządów, a więc informacji docierających docierających do ośrodkowego układu nerwowego z proprioreceptorów, proprioreceptorów, receptorów bólowych i metabolicznych w mięśniach pracujących itp., a także informacji bezpośrednio bezpośrednio odbieranych przez detektory ośrodkowego układu nerwowego np., o wzroście temperatury ciała, zakwaszeniu krwi, itp. Zakłócenia czynności ośrodkowego układu nerwowego występujące podczas wysiłków są wynikiem upośledzenia czynności tego układu na skutek zaburzenia homeostazy, takich jak kwasica, nadmierny wzrost temp. ciała, spadek stężenia glukozy we krwi, itp. Zmęczenie ustępuje po odpowiednio długim odpoczynku i ewentualnym wyrównaniu strat wody, elektrolitów i węglowodanów, jeśli straty te towarzyszyły wysiłkowi. 18. Przyczyny Przyczyny zmęczenia i ich zależność zależność od rodzaju wysiłku. •
• •
•
•
•
•
Zmiany toksyczne metabolitu, powstanie kwasu mlekowego który może prowadzić do lokalnego bólu, lub upośledza przewodnictwo nerwowe(mięśnie nerwowe(mięśnie nie dostają impulsów do skurczu) Stopień zadłużenia tlenowego, dług tlenowy, brak tlenu Zaburzenie substratów energetycznych(obniżenie energetycznych(obniżenie fosfokreatyny fosfokreatyny w wysiłkach krótkich) Odwodnienie Odwodnienie ustroju, utrata elektrolitów(sód, elektrolitów(sód, potas, chlor) co spowodowane jest np. pracą w warunkach podwyższonej podwyższonej temp. lub wilgotności. wilgotności. Upośledzenie funkcji samego aparatu kurczliwego poprzez degradację białek we włókienkach mięśniowych Wyczerpanie substratów energetycznych: ATP, fosfokreatyna, glikogen mięśniowy Zmiany w stanie czynnościowym OUN (znużenie neuronów → indukcja hamowania impulsu).
19. Zmęczenie, a znużenie. Zmęczenie fizyczne - jest stanem fizjologicznym objawiającym się przejściowym zmniejszeniem sprawności ruchowej organizmu. Zmęczenie stanowi mechanizm zabezpieczający organizm przed nadmiernym wysiłkiem i tym samym przed nadmiernym zaburzeniem homeostazy ustroju. Zmęczenie fizyczne spowodowane jest intensywną pracą mięśni, w następstwie której zachodzą określone zmiany biochemiczne. Zmiany czynnościowe dotyczą także układu nerwowego i humoralnego przez co zakłócona zostaje homeostaza. Znużenie - jest subiektywnym objawem zmęczenia. Stopień znużenia najczęściej odpowiada stopniowi rzeczywistego obniżenia zdolności do ruchu i pracy. Istnieją jednak sytuacje sytuacje w których te relacje są zaburzone. Znużenie wywołane jest bowiem przez czynniki psychiczne (emocjonalne). Człowiek ma zdolność wywołania u siebie stanu znużenia przy równoczesnym braku zmęczenia zmęczenia rzeczywistego (mięśni), np. brak psychicznej motywacji do wysiłku fizycznego (brak psychicznego zainteresowania ruchem w danej chwili) przy równoczesnej jego realizacji. Znużenie jest wówczas powodem małej wydajności i efektywności efektywności ruchu (pracy). 20. Zmęczenie Zmęczenie przewlekłe. przewlekłe.
Zmęczenie przewlekłe -kumulacja punktu 18, przejawia się często różnego rodzaju zaburzeniami czynności regulujących, jest na ogół spowodowane brakiem dostatecznie długiego wypoczynku, najlepiej, aby wypoczywać aktywnie np. robić to co lubimy.
