Tytuł oryginału niemieckiego Faszinierende. Origami Tierwelt. Zdjęcie na okładce CIP Deutsche Bibliothek
Tytuł oryginału niemieckiego Faszinierende. Origami Tierwelt. Zdjęcie na okładce CIP Deutsche Bibliothek Strona tytułowa, materiały zdjęciowe (s. 8/9) i zdjęcia origami: Michael Zorn, Wiesbaden; stylizacja: Marion GroB, Wiesbaden. Zdjęcia zwierząt: dr Rudolf Kónig, Zoologisches Museum der Universitat Kieł (Muzeum Zoologiczne Uniwersytetu w Kilonii) (s. 129); Ingeborg Polaschek, Linsengericht�AltenhaBIau (s. 20, 24); Reinhard�Tierfoto, Heiligkreuzsteinach�Eiterbach (s. 18�19, 26, 31, 36, 40�41, 44, 49, 50�51, 55, 58, 62�63, 67, 72�73, 77, 83, 85, 95, 107, 148�149, 153, 158; Silvestris Fotoservice, Kastl (Pólking: s. 89; Wolfgang Willner: s. 133); Tierbildarchiv Toni Angermayer, Holzkirchen (s. 84,100; Hans Hans Pfletschinger: Pfletschinge r: s. 139,141; Hans Reinhard: s. 99,128; Rudolf Schmidt: s. 94; Tierpark Hellabrunn (ogród zoologiczny Hellabrunn): s. 118; Gunter Ziesler: s. 27,108, 113, 119,126, 138) Rysunki: Hector Rojas F. Opracowanie rysunków: Raaf & Gratzfeld Design, Moguncja. Z niemieckiego przełożyła Dorota Kucharska
Redakcja Donata Zielińska Korekta Hanna Kulczycka�Rymuza
Scan By Bug for Torrenty.org Torrenty.org •
© 1982 by FALKEN�Verlag GmbH Niedernhausen/Ts. Germany © Copyright for the Polish edition by MARBA CROWN LTD © for the Polish translation by Dorota Kucharska 1996
Spis treści Przedmowa Przedmowa
6
Jeleń
72
Technika składania papieru
7
Żółw
84
Materiał � farby � dekoracja
8
Flamingi
94
Formy Formy podstawowe
10
Flaming
Basset
18
Mały flaming flam ing
104 104
Słonie
26
Kondor
108
Słoniątko
28
Tukan
118
Słoń
36
Tarantula Taran tula
128
u
96
Spis treści Przedmowa Przedmowa
6
Jeleń
72
Technika składania papieru
7
Żółw
84
Materiał � farby � dekoracja
8
Flamingi
94
Formy Formy podstawowe
10
Flaming
Basset
18
Mały flaming flam ing
104 104
Słonie
26
Kondor
108
Słoniątko
28
Tukan
118
Słoń
36
Tarantula Taran tula
128
Lew
40
Rohatyniec nosoróg
138
Żyrafa
50
Kraby kieszeńce
148 148
Kangur
62
Pr P rz z ed e dm m ow o wa a Dzieciństwo spędziłem w La Paz, stolicy Boliwii, należącej do
u
96
Pr P rz z ed e dm m ow o wa a Dzieciństwo spędziłem w La Paz, stolicy Boliwii, należącej do tzw. krajów trzeciego świata. Rodziców nie było stać na prawdziwe zabawki i dzieci wcześnie uczyły się wykorzystywać fantazję i zręczność palców, robiąc figurki z papieru, tektury, kartonu i puszek po konserwach. Wzorców szukalilśmy nie tylko na wystawach wielkich sklepów, ale przede wszystkim w otaczającej otacza jącej nas przyrodzi przyr odzie, e, którą kochaliśmy koch aliśmy i szanowa szan owaliśm liśmy. y. Właśnie wtedy powstały powsta ły moje pierwsze pierw sze papierow papi erowee zwierzątk zwie rzątka. a.
Origami O origami, starej japońskiej sztuce składania papieru, usłyszałem znacznie później, dopiero po przybyciu do Europy. Tradycje origami sięgają IX wieku. Sztuka ta wywodzi się prawdopodobnie od amulecików z papieru, dołączanych do drobnych podarunków. Przez stulecia ze zwyczaju tego wykszta wyk ształcił łciłaa się szczególna szcze gólna forma form a sztuki, sztu ki, mająca różnorodne różno rodne zastosowania i stwarzająca możliwość różnorakich różnorakich konfiguracji, która przejęta została również przez inne kręgi kulturowe. Także i dziś większość form i figur z papieru nawiązuje do świata zwierząt i roślin.
Odtworzyć fragment natury
6
Książka została tak pomyślana, by podczas wykonywania figur zwierząt na podstawie bardzo szczegółowych rysunków można było mieć przed oczami żywe zwierzę w jego naturalnym otoczeniu. Umożliwiają to barwne zdjęcia i tekst komentarza. Naśladowanie natury poprzez tworzenie świata z papieru jest nie tylko ciekawą i aktywną formą spędzania wolnego czasu, lecz także pozwala przyjąć twórczą postawę wobec przyrody, świata zwierząt i ich środowiska. Tworzenie papierowych postaci, podobnie jak muzyka, której oddaję się z równym upodobaniem, jest jes t dla mnie sposobem sposo bem odbiera odb ierania nia zagrożone zagro żonejj przyrody przyro dy i odzwierciedlenia okruchów życia. Miłość do natury wpojono mi w najwcześniejszym dzieciństwie. Niezwykle bolesna jest dla mnie świadomość dzisiejszych zagrożeń świata przyrody. Dlatego życzyłbym sobie, by książka ta stanowiła nie tylko zachętę do naśladowania i dalszego twórczego rozwoju, lecz także skłoniła do zadumy, uczuliła na piękno i zagrożenie natury, przyczyniając się do świadomego stosunku do środowiska naturalnego i jego aktywnej ochrony.
Technika składania papieru • Przy składaniu papieru najważniejsza jest pieczołowitość
• Po wykonaniu kolejnej czynności figurze należy należy
Technika składania papieru • Przy składaniu papieru najważniejsza jest pieczołowitość i staranność. Brzegi i rogi muszą się dokładnie pokrywać.
• Po wykonaniu kolejnej czynności figurze należy należy przywrócić pokazane położenie wyjściowe.
• Im dokładniej dokładn iej wykonana praca, tym większy sukces.
• W przypadku trudności należy porównać dwie ostatnio wykonane wykona ne czynności czynno ści z instrukcją instrukc ją w książce, a następnie ,,czytać" dwa kolejne rysunki aż do chwili pełnego ich zrozumienia.
•
Krawędzie zagięcia powinny być ostre. Pomocne Pomocne mogą być niezbyt krótkie paznokcie.
• Sposób wykonania figur został kolejno przedstawiony na obrazkach opatrzonych tekstem. •
Przed przystąpieniem do pracy należy dokładnie zapoznać się z rysunkami, „czytając" je jak książkę.
• W origamł origa mł istnieją istnieją tak zwane formy podstawowe, w oparciu opa rciu o które można otrzymać otrzyma ć postaci postac i różnych zwierząt. Formą taką jest na przykład latawiec (rysunek 20, strona 12).
•
Każdy Każdy rysunek rysunek ukazuje efekt poprzedniej czynności oraz podaje wskazówki dotyczące następnego kroku.
• Dzięki niewielkim niewie lkim zmianom można uzyskać uzyskać różne pozycje ciała wielu zwierząt, np. żyraf i flamingów.
Materiał � farby ze stron ułatwia składanie. Oto inne pomoce: nożyczki, być
Materiał � farby ze stron ułatwia składanie. Oto inne pomoce: nożyczki, być może także nóż do papieru, linia i kątownik krawiecki, kostka introligatorska, pinceta, klej do papieru, przydatny przy wykonywaniu bardziej skomplikowanych figur zwierząt, szczypce ze zwężonymi końcami pomocne przy ściskaniu grubszych warstw papieru. Do pomalowania zwierząt wykonanych z jednobarwnego papieru nadają się farby wodne, akwarelowe i do tapet, które nanosi się pędzelkami różnej grubości. Postaci można pokolorować również kredkami i pisakami. Kolory dobiera się w oparciu o zdjęcia prawdziwych zwierząt. Pomocne może się również okazać obserwowanie zwierząt na wolności wolno ści bądź w zoo.
Formy podstawowe
1.
2.
3.
Kwadratowy Kwadratowy arkusz papieru układamy układamy barwną stroną do spodu i zaginamy go tak, by górna połowa znalazła się na dolnej.
Ponownie rozkładamy papier.
Prawa strona powinna pokrywać pokrywać lewą.
4. Ponownie rozkładamy papier.
5. Odwracamy Odwracamy papier.
10
Formy podstawowe
Formy podstawowe
6. Arkusz układam układamyy teraz barwną barwną stroną stroną do góry. Zaginamy papier tak, by prawy górny róg znalazt się na lewym dolnym rogu.
7. Rozkładamy Rozkładamy papier zagięty po przekątnej.
9. Ponownie rozkładamy papier.
10. Odwracamy arkusz.
Symbole
8. Zaginamy arkusz wzdłuż drugiej drugie j przekątnej.
11.
Układamy arkusz białą stroną do góry. Zaginamy arkusz wzdłuż przekątnej.
11
Formy podstawowe
Formy podstawowe
21
>
12
Formy podstawowe
Formy podstawowe
22. Ponownie odginamy róg. 21.
Rozkładamy latawiec i otrzymujemy gwiazdę. Biała strona arkusza skierowana jest do góry. Lewy dolny róg zaginamy do punktu środkowego.
24. Ponownie odginamy.
23. Wycinamy Wycinamy figurę zgodnie z rysunkiem. Następnie Następnie na obciętym rogu zaginamy dwa małe trójkąty.
25. Odcinamy namy trójkąty. Otrzymujemy łigurę wykorzystyw wykorzystywaną aną przy przy składaniu wielu innych innych zwierząt, np. flaminga.
13
Formy podstawowe
Formy podstawowe
27. Wycina Wycinamy my figurę zgodnie zgodnie z rysunkiem. rysunkiem. Przy tym obcinamy lewy dolny róg.
26. By otrzymać tę figurę, musimy powtórzyć czynności od 1 do 21, z tym, że wykonując zadanie, opisane w punkcie 13, brzegi boczne zaginamy nie do linii środkowej, lecz tylko do potowy. Dzięki temu ramiona wyciętej gwiazdy są szersze.
28. Z powstałej figury wykonać wykonać możemy możemy np. tukana. tukana.
20, Wszystk Wszystkie ie cztery cztery rogi składamy składamy do punktu punktu środkowego i zaginamy.
14
Formy podstawowe
30. Ponownie odginamy rogi.
32. Lewy górny i dolny róg obcinamy zgodnie z rysunkiem.
31.
Tak wygląda powstała figura.
33. Figurę tę możemy wykorzystać wykonując postaci różnych ptaków, np. kondora.
15
Formy podstawowe
Formy podstawowe
34. Prostokątny arkusz papieru o długości boków w stosunk stosunkuu 1:2 zaginamy zaginamy wzdtuż wzdtuż linii środkowej.
35. Wyprosto Wyprostowuje wujemy my wszystkie wszystkie zagięcia.
36. Prawy dolny róg zaginamy do góry wzdłuż przekątnej.
37. Ponownie rozkładamy.
38. Prawy górny róg zaginamy do dołu.
16
Formy podstawowe
Formy podstawowe
39. Odginamy róg.
40. Prawy bok zaginamy do linii środkowej.
Ponownie rozkładamy papier.
42. Prostokąt wzdłuż linii środkowej zaginamy do dołu.
43. Ponownie odginamy.
44. Figurę tę wykorzystamy robiąc żółwia.
41.
17
Pies towarzyszy człowiekowi w jego walce o byt od ponad 10000 10000 lat, lat, pomagając mu w ł owach , będąc jego druhem, a wreszcie zwierzęciem domowym. Przodkiem psa jest jest sprytny i niebezpieczny wilk, któremu zawdzięcza dobry słuch i niezwykle czuły węch. węch . W ciągu c iągu tysiącle tysi ącleci ci ukształtow uksz tałtowały ały się określon okre ślonee rasy� obecnie istnieje ich ponad 400. Dzieli się je na cztery grupy, biorąc pod uwagę ich użyteczność: owczarki, wyżły i psy obronne; psy myśliwskie; psy do towarzystwa i charty. Psy są obecnie ulubionymi zwierzętami domowymi. Nie bez racji mówi się, że właściciel i zwierzę są często do siebie podobni. Rzeczywiście, człowiek i pies mogą się doskonale zrozumieć, gdyż ich świat uczuć jest zbliżony. Pod względem intensywności uczuć psy znacznie nad nami górują. Dotyczy to tak smutku i radości, jak strachu stra chu,, nadziei nadzie i i zazdrośc zazd rości.i. Kochamy nasze czworonogi przede wszystkim za ich wierność i zależność od nas, czujność i instynkt obrony.
Basset
Basset
20
Pies
Pies
Basset
Basset
Pies
Pies
Ogromne uszy chronią słonia przed słońcem i służą mu jako wachlarze. Wydłużony nos, czyli trąba, pozwala wyczuwać zapachy, dotykać, sięgać po coś, wkładać wkłada ć jedzenie jedz enie do pyska, wydawać donośne dźwięki, rozpryskiwać wodę jak z fontanny, polewać sobie dla ochłody grzbiet lub, sapiąc, przepędzać nie lubiane osoby. Cenne ciosy (kły, tzw. kość słoniowa), rosną przez całe życie słonia. Używa ich jako narzędzi narz ędzi,, łom u, a czasami czasam i � broni. bro ni. Ważący tony korpus tego z natury przyjaźnie usposobionego zwierzęcia spoczywa na klocowatych nogach. Krótkie szerokie stopy mają od spodu elastyczne poduszki, dzięki którym zwierzę � mimo swej wielkoś wiel kości ci i ciężaru cięż aru � może się lekko poruszać. porusza ć. Słonie należą do największych zwierząt lądowych. Współcześnie Współc ześnie występują dwa gatunki: gatu nki: afrykańskie afryka ńskie i � znacznie od nich mniejsze � indyjskie, inaczej nazywane azjatyckimi. Słonie afrykańskie osiągają wysokość do czterech cztere ch metrów i wagę do dwunastu dwuna stu ton. Zamieszkują stepy i sawanny na południe od Sahary. Słonie indyjskie żyją w zachowanych do dziś wilgotny wilg otnych ch lasach południo połu dniowej wej Azji i Indonezji Indo nezji.. Są jeszcze bardziej zagrożone zagładą niż słonie afrykańskie.
Słonie
Słonie
Słoniątko
Słoniątko
Słonie
Słonie
Słonie
Słonie
Słoń
Słoń
Słonie
Słonie
Niezwykłego wyrazu nadaje pyskowi samców gęsta grzywa, której samice są pozbawione. Lwy, najbardziej towarzyskie ze wszystkich kotów, zamieszkiwały niegdyś południową Europę, Azję � aż po północne i środkowe Indie � oraz całą Afrykę. Dziś można je spotkać tylko na afrykańskich obrzeżach pustyń, w sawannach i w buszu. Niewielka ich liczba żyje w parku narodowym w północno�zachodnich Indiach. W starożytności lew, „król zwierząt", był dla wielu wie lu narodów narodó w symbol s ymbolem em władzy ludzkiej ludzk iej lub boskiej bos kiej,, przyjmując na przykład postać egipskiego sfinksa. W krajach kraja ch europejs euro pejskich kich wizerunek wizer unek Iwa jako symbolu władzy umieszczany umieszcza ny był często w herbach. herba ch. Lew to uosobienie siły, chociaż prowadzi raczej spokojny i leniwy tryb życia. Jako przywódca stada może pozwolić sobie na chwile wytchnienia, a w żywność zaopatrują go jego towarzyszki. Zdobywszy łup, ustępują pierwszeństwa swemu panu, któremu przypada „lwia część" zdobyczy. Gdy lew jest już syty, łupem łupe m dzielą dzie lą się samice, sami ce, a na końcu młode. młod e. Lwy żywią się przede wszystkim mięsem, ich ofiarami są głównie antylopy i zebry. Zwierzęta należące do stada, zwykle blisko ze sobą spokrewnione, wspólnie czyhają na ofiarę i skradają się do niej. Krótkie odległości pokonują bardzo szybko, osiągając prędkość do 60 kilometrów na godzinę. Jednak zwierzę, które po przebi egnięciu 50 czy 100 100 metrów nie zostało jeszcze jeszcz e dopadnięte dopa dnięte przez Iwy, ma duże szanse ucieczki. Wielkim i ciężkim lwicom szybko zaczyna brakować tchu.
Lew
Lew
Lew
Lew
Lew
Lew
Lew
Lew
Patrząc z góry � w przypadku żyrafy z wysokości prawie sześciu metrów � łatwo z daleka dostrzec wrogów wrog ów i w porę ostrzec przyjac przy jaciół. iół. Lwy na przykład przykł ad stanowią zagrożenie tylko dla młodych żyraf. Matki bohatersko bronią swych małych. Atakują z wielką determinacją, a uderzenia ich długich nóg i kopyt mogą okazać się śmiertelne. Jedynie w ciemności żyrafy są prawie zupełnie bezbronne wobec drapieżników. Dlatego prawie nie sypiają nocami, a całymi godzinami drzemią w dzień. Żyją w suchym buszu Afryki, na południe od Sahary. Dawniej zwierzęta te można było spotkać i na wielu innych obszarach, jednak wytrzebiono je dla efektownych skór z wyraźnymi, wielokątnymi plamami na jaśnie jaś niejszy jszym m tle. tle . Poszczególne Poszczeg ólne rasy różnią się przede wszystki wsz ystkim m ubarwie uba rwieniem niem i liczbą wyrostków wyros tków kostnych na głowie.
Żyrafa
Żyrafa
Żyrafa
Żyrafa
Żyrafa
Żyrafa
Żyrafa
Żyrafa
Żyrafa
Żyrafa
Żyrafa
Żyrafa
Żyrafa
Żyrafa
Kangur jednym skokiem pokonuje odległość do 13 m., m., osiągając przy tym trzymetrową wysokość. Potomek umieszczony w torbie wcale mu w tym nie przeszkadza. Ojczyzną kangurów, osobliwych torbaczy z nazbyt krótkimi przednimi i bardzo silnymi tylnymi kończynami oraz potężnym ogonem, jest Austral Aus tralia. ia. Do najbardz najb ardziej iej znanych należą czerwone czerwo ne i szare kangury olbrzymie, osiągające wzrost człowieka i wagę do 100 kilogramów. Czerwony kangur olbrzymi najlepiej czuje się na stepie, żywi się trawą i spotkać go można w całej Australii. Rudo zabarwione futro mają tylko samce, samice są szaroniebieskawe. Szary kangur olbrzymi zamieszkuje przede wszystkim rzadkie lasy na wschodzie wsch odzie kontynentu. kontyn entu. Kangury Kangu ry żyją w stadach stadac h liczących około dwunastu zwierząt. Istnieje ponad 50 gatunków tych torbaczy. Najmniejsze to kanguroszczury, kangury drzewne i kangury skalne. Farmerzy australijscy obawiają się zwłaszcza czerwonych kangurów olbrzymich, które zjadają trawę przeznaczoną dla owiec, odgrywających znaczącą rolę w gospodarce Australii. Zwiększając powierzchnie łąk, człowiek przyczynił się do wzrostu liczby kangurów, które stały się niebezpiecznymi konkurentami owiec.
Kangur
Kangur
Kangur
Kangur
Kangur
Kangur
Kangur
Kangur
Kangur
Kangur
Rodzina jeleniowatych obejmuje bardzo wiele gatunków. Wszystkie samce, oprócz piżmowca i jelonka błotnego, mają poroże, a jego kształt jest bardzo zróżnicowany. Pierwsze poroże młodego kozła jest bardzo małe. Zrzucane jest wiosną i odrasta w ciągu 100 dni. Każdego roku � aż do osiągnięcia przez zwierzę pełnej dojrzałości � staje się coraz potężniejsze. Największe rozmiary osiąga u zwierząt dziewięcio�dwunastoletnich. W okresie jesien jes iennej nej rui jelen jel enie, ie, zdobne w nowe piękne poroże, poroże , ubiegają się o względy samic. W lasach rozbrzmiewają wówczas porykiwania jeleni. Konkurujące ze sobą samce walczą zażarcie, posługując się porożem jako bronią, rzadko jednak poważnie się ranią. Po trwającej 33 tygodnie ciąży, w maju lub czerwcu czer wcu,, przychodzą na świat młode. młode . Wówczas samce i samice z młodymi młod ymi tworzą stada. Daniele zamieszkują lasy mieszane, rezerwaty przyrody i tereny z niezbyt wysokimi wzniesieniami. Posiadają typowe łopatkowate poroże. Żyjący w środkowej Europie jeleń szlachetny, zamieszkujący Amerykę Północną wapiti i inne gatunki z półkuli północnej mają poroże konarowate i dłuższą sierść na szyi.
Jeleń
Jeleń
Jeleń
Jeleń
Jeleń
Jeleń
Jeleń
Jeleń
Jeleń
Jeleń
Jeleń
Jeleń
Jeleń
Jeleń
Przypuszcza się, że żółwie już przed milionami lat pełzały między potężnymi łapami jaszczurów epoki juraj ju rajsk skiej iej.. Były wtedy większe, więks ze, lecz poza tym wyglądały wyglą dały tak jak dziś. Nie zmieniły zmie niły się od wieków. wiekó w. Tułów żółwi ochrania gruby pancerz z płyt kostnych i tarcz rogowych. W razie niebezpieczeństwa żółw może pod nim schronić także łeb, szyję, łapy i ogon. Wiele rodzin żółwi żółw i wymarło wyma rło dawno temu t emu,, innym grozi to obecnie. Współcześnie żyje tylko dwanaście rodzin żółwi, obejmujących 200 gatunków. Żółwie zamieszkują wszystkie tropikalne i umiarkowane strefy, wody słodkie i słon e, błota i lasy, a także stepy i pustynie. Żółwie wodne i morskie żywią się martwymi zwierzętami, natomiast ich lądowi krewniacy są roślinożerni. Wszystkie samice żółwi, również wodnych i morskich, składają jaja na lądzie, gdzie ogrzewają je promienie słońca.
Żółw
Żółw
Żółw
Żółw
Żółw
Żółw
Żółw
Żółw
Żółw
Żółw
Długonogie i pełne gracji flamingi przypominają w pewnym sensie żyrafy. Szyja i nogi są niezwykłe, niezw ykłe, znacznie dłuższe niż u wszystkich innych ptaków. Flamingi najchętniej zamieszkują okolice płycizn morskich i lagun, gdyż tam mogą najłatwiej znaleźć pożywienie � rośliny i zwierzęta wodne. Stojąc gromadnie w słonej wodzie, pożywiają się zwykle przez 15 godzin dziennie. W tym czasie przepuszczają przez niezwykle uformowany dziób około 350 litrów wody, odcedzając tysiące drobnych krabów. To właśnie im flamingi zawdzięczają piękne różowe zabarwienie piór. Puszyste pisklęta, jeszcze śnieżno białe, podobne są do do małych gąsiąt. Po trzech dniach młode flamingi opuszczają gniazda, w których rodzice na zmianę wysiadują zawsze tylko jedno jajko. jajk o. Młode potrafią się szybko poruszać i przyłączają się do licznego stada, w którym rodzice, chcąc je nakarmić, rozpoznają je w zadziwiający sposób. Kolonie składające się z 800 000 (!) flamingów żyją nad jeziorem Nakuru w Kenii. Choć ptaki te są zagrożone wymarciem, to spotyka się je nie tylko w Afryce, lecz również na południu Europy � we Włoszech i Francji (Camargue), Indiach Zachodnich, na Karaibach i w Ameryce Południowej.
Flamingi
Flamingi
Duży flaming
Duży flaming
Flamingi
Flamingi
Duży flaming
Duży flaming
Flamingi
Flamingi
Flamingi
Flamingi
Mały flaming
Mały flaming
Flamingi
Flamingi
Kondor jest ptakiem drapieżnym i należy do rodziny ścierwników. Żyje w Andach � od Wenezueli i Kolumbii aż po Cieśninę Magellana. Charakterystyczne cechy wszystkich ptaków drapieżnych to silny, hakowaty dziób, mocne nogi z długimi ostrymi szponami oraz potężne skrzydła, których rozpiętość może przekraczać trzy metry. Kondor olbrzymi i mniejszy kondor kalifornijski należą do największych latających ptaków naszych czasów. Żywią się głównie padliną i tylko z rzadka atakują potomstwo niektórych ssaków. Na podstawie znalezionych znalezionych skamienielin wiadomo, że ścierwniki są bardzo star starąą r odz iną �żył y już przed 40�50 40�50 milionami lat. Zamieszkiwały wówczas prawdopodobnie również Stary Kontynent. Kondorom kalifornijskim w jeszcze jeszc ze większym więk szym stopniu stopn iu grozi wyginię wyg inięcie cie niż kondorom olbrzymim. Te pełne majestatu ptaki są, niestety, kuszącym trofeum myśliwskim, ponadto często padają ofiarą trucizn, stosowanych przez farmerów. Ponieważ naturalnym środowiskiem południowoamerykańskiego kondora są słabo zaludnione górskie tereny, ma on nieco większe szanse na przeżycie.
Kondor
Kondor
Kondor
Kondor
Kondor
Kondor
Kondor
Kondor
Kondor
Kondor
Tukany łatwo rozpoznać po ogromnym dziobie; u przedstawicieli niektórych � spośród około 40 gatunków � jest wielkością zbliżony do tułowia. Nie udało się jednoznacznie wyjaśnić, po co tym ptakom tak wielkie „narzędzie", żywią się bowiem przede wszystkim wszys tkim tropik tro pikaln aln ymi owocam owo cami.i. Nie gardzą też owadami lub ptakami, których przeżucie nie wymaga wielki wie lkiego ego wysił wy siłku ku.. Bardzo rzadko bywa też wykorzysty wyko rzystywan wanyy jako broń . Tukany zamieszkują zamies zkują tropikalne lasy Ameryki Południowej, przede wszystkim wszy stkim w dorzeczu dorzec zu Amazon Ama zonki. ki. Należą do rzędu dzięciołowatych, osiągają wielkość od 20 do 60 centymetrów, a część ich upierzenia jest niezwykle barwna. Ojczyzną mniejszych � niebieskich, zielonych i wielobarwnych tukanów o lśniących piórach � są górskie lasy od południowego Meksyku po Argentynę. Żyją na różnych wysokościach w niewie nie wielkic lkichh stadach, stada ch, żywiąc się owocami owoca mi typowymi typow ymi dla danej pory roku. Sypiają w dziuplach, zwijając się na kształt pierzastych tropikalnych kwiatów. Mocny dziób kierują w stronę grzbietu i przykrywają go całkowicie ogonem, wyglądając wśród liści drzewa jak kwiaty. '
Tukan
Tukan
Tukan
Tukan
Tukan
Tukan
Tukan
Tukan
Tukan
Tukan
Tarantule należą do wielkiej gromady pająków, obejmującej ponad 30 000 gatunków. Wśród samych tylko pogońców wyróżnia się 1500 gatunków. Pogońce nie tkają pajęczyn, lecz zasadzają się na swe ofiary. Najgorszą opinię ma tarantula włoska, która osiąga wielkość do trzech centymetrów i zamieszkuje rejony Morza Śródziemnego. W dzień ukrywa się w podziemnych korytarzach o głębokości sięgającej trzydziestu centymetrów, a nocami poluje na owady. Jej ukąszenie jest dla człowieka bardzo bolesne, lecz � wbrew rozpowszechnionemu mniemaniu � nie jest niebezpieczne. Pogońce mają silnie rozwinięty instynkt opiekuńczy. Samiczka cały czas nosi zniesione przez siebie jajeczka w kokonie z gęsto splecionej nici pajęczej. Wydostawszy się z niego, niego , młode młod e przywie prz ywierają rają do grzbietu matki, która dźwiga je tak, dopóki nie podrosną. Charakterystycznymi cechami pająków są przewężenie ciała, oddzielające głowotułów od odwłoka, oraz obecność kądziołków przędnych. Dwie pary odnóży przednich mają charakter chwytny, dwie tylne pary to odnóża kroczne. Z wydzieliny wytwarz wyt warzanej anej przez gruczoły gruc zoły pająk tka nić, po której, któ rej, jak po linie, lin ie, spuszcza spusz cza się z drzew drze w i krzewów, krzewó w, tworzy twor zy z niej także oprzędy i siatki.
Tarantula • Wszystkie pająki drapieżnikami. Swe ofiary pajęczyną, budują pajęcze przygotowują zasadzki,
są oplątują sieci lub które
Tarantula • Wszystkie pająki są drapieżnikami. Swe ofiary oplątują pajęczyną, budują pajęcze sieci lub przygotowują zasadzki, które niekiedy przykrywają warstwą gliny. • Szary tułów pająka krzyżaka, długości dwóch centymetrów, ma charakterystyczny ornament na grzbiecie: trójkątny lub w kształcie krzyża � oraz silnie owłosione odnóża, co sprawia, że wydaje się nam bardziej niebezpieczny, niebezpieczny, niż jest w rzeczywistoś rzeczyw istości. ci.
Pająk
Pająk
Tarantula
Tarantula
Pająk
Pająk
Tarantula
Tarantula
Pająk
Pająk
Chrząszcze to najliczniejszy rząd owadów obejmujący około 350 000 gatunków. Występują na całej Ziemi. Posiadają typowe dla siebie narządy gębowe i dwa czułki, tak zwane anteny, którymi odbierają bodźce węchowe i dotykowe. Niektóre chrząszcze są ślepe, inne zaś doskonale odróżniają kolory. Większość chrząszczy to owady roślinożerne, często szkodniki, jak np. stonka ziemniaczana, chrząszcz majowy, rozwiertek nieparek i ryjkowce. Inne zasadzają się na owady i różne drobne żyjątka i są przez to użyteczne. Umiejętność latania dana jest im w różnym stopniu, w zależności od trybu życia. Również odnóża, służące do chodzenia, skakania, grzebania lub pływania, mają różny kształt. Rohatyniec nosoróg należy do największych chrząszczy. Czerwonobrunatny, a nawet czarny gatunek żukowatych z typowym długim rogiem na głowie osiąga w zwrotnikowych i podzwrotnikowych rejonach Ameryki i Eurazji długość 15 cm. Rohatyniec nosoróg zamieszkujący Europę nie przekracza długości czterech centymetrów. ...
• t
Chrząszcz
Chrząszcz
Rohatyniec nosoróg
Rohatyniec nosoróg
Chrząszcz
Chrząszcz
Rohatyniec nosoróg
Rohatyniec nosoróg
Chrząszcz
Chrząszcz
Kraby oddychają skrzelami, są więc przystosowane do życia w wodzie. Łatwo je rozpoznać, ponieważ mają zawsze więcej, niż cztery pary odnóży. Niektóre służą do poruszania się, inne odbierają bodźce dotykowe i umożliwiają zwierzęciu orientację, a jeszcze inne, odnóża szczękowe, pomocne są przy odżywianiu. Kraby, rosnąc, wielokrotnie zrzucają pancerz, który zostaje zastąpiony nowym. Często bywają przy tym zranione lub nawet tracą kilka członków, które wkrótce odrastają. Znamy 40000 bardzo zróżnicowanych gatunków, żyjących we wszystkich wszy stkich morzach, morza ch, a także wodach słodki sło dkich. ch. Zamieszkują je od ponad 600 milionów lat. Kraby rozmnażają się z jajeczek, które u wszystkich prawie gatunków rozwijają się na piersi samic. Większość krabów nie przekracza rozmiarów owadów. Rak rzeczny i homar należą do dziesięcionogów z grupy największych krabów. Krab kieszeniec, którego waga często przekracza pięć kilogramów, jest najcięższym krabem żyjącym u europejskich wybrzeży.
Kraby
Kraby
Krab kieszeniec
Krab kieszeniec
Kraby
Kraby
Krab kieszeniec
Krab kieszeniec
Kraby
Kraby
Krab kieszeniec
Krab kieszeniec
Kraby
Kraby
Krab kieszeniec
Krab kieszeniec
Origami dla miłośników przyrody Trudno uwierzyć, że z papieru można wykonać postaci zwierząt, które wyglądają wyglą dają jak żywe. żyw e. A jednak jedn ak to możl mo żliw iwe. e. Wyc zerpu zer pując jącee opisy i dokład dok ładne ne rysunki pozwalają poznać wspaniałą sztukę origami. Kto ją opanuje, może wykona wyk onaćć figury fig ury własnego własneg o pomys po mys łu. W książce tej przedst prze dstawi awiono ono piętnaście piętna ście zwierząt, m.in. wielkiego słonia i małego rohatyńca nosoroga, rodzimego jelen jel enia ia i egzotyczne egzot ycznego go tukana tuk ana,, dostojną żyrafę żyraf ę i groźną groźn ą tarant tar antulę ulę.. Duże barwne zdjęcia ukazują przedstawicieli zagrożonych gatunków w ich
Origami dla miłośników przyrody Trudno uwierzyć, że z papieru można wykonać postaci zwierząt, które wyglądają wyglą dają jak żywe. żyw e. A jednak jedn ak to możl mo żliw iwe. e. Wyc zerpu zer pując jącee opisy i dokład dok ładne ne rysunki pozwalają poznać wspaniałą sztukę origami. Kto ją opanuje, może wykona wyk onaćć figury fig ury własnego własneg o pomys po mys łu. W książce tej przedst prze dstawi awiono ono piętnaście piętna ście zwierząt, m.in. wielkiego słonia i małego rohatyńca nosoroga, rodzimego jelen jel enia ia i egzotyczne egzot ycznego go tukana tuk ana,, dostojną żyrafę żyraf ę i groźną groźn ą tarant tar antulę ulę.. Duże barwne zdjęcia ukazują przedstawicieli zagrożonych gatunków w ich naturalnym środowisku. Kto chce, by papierowe zwierzęta wyglądały jak żywe, musi wiele o nich wiedzieć, a nawet w pewnym stopniu utożsamiać się z nimi. Tylko wówczas uda mu się naśladować dzieło natury.
Hector Rojas F. pochodzi z Boliwii. W okresie dzieciństwa sam robił sobie zabawki z najprostszych materiałów. Papierowy świat zwierząt jest, tak jak muzyka, której oddaje się z podobnym zaangażowaniem, wyrazem jego umiłowania przyrody.
