ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕ ΠΛΗ11 – 2η ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (ΓΕ2) ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΕΠΙΛΥΣΗ 2013-2014
1
ΘΕΜΑ 1 – [45 μονάδες] Ερώτημα Α (Πρώτη εκδοχή) Ακολουθεί το προτεινόμενο σχήμα ΔΟΣ (για λόγους διευκόλυνσης της αναπαράστασης κι ανάγνωσης του διαγράμματος, το σύνολο των κατηγορημάτων των οντοτήτων και συσχετίσεων καταχρηστικά αποτυπώνονται με χρήση ενός μόνο κύκλου). ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΕΛΑΤΗ ΟΝΟΜ/ΜΟ ΗΜ/ΝΙΑ-ΓΕΝΝΗΣΗΣ ΦΥΛΟ ΟΙΚ-ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΛ EMAIL 1 ΠΕΛΑΤΗΣ
ΚΩΔΙΚΟΣ-ΔΩΡΟΕΠΙΤΑΓΗΣ ΠΟΣΟ ΗΜ/ΝΙΑ-ΛΗΞΗΣ
ΗΜ/ΝΙΑ
Ν Ν
ΛΑΜΒΑΝΕΙ
ΗΛΙΚΙΑΚΟ-ΕΥΡΟΣ Μ
ΤΡΟΦΙΜΟ
ΠΑΙΔΙΚΗ-ΤΡΟΦΗ
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ
ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ
ΑΦΟΡΑ
ΔΩΡΟΕΠΙΤΑΓΗ
ISA ΗΜ/ΝΙΑ
ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥΠΡΟΙΟΝΤΟΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
Ν
1 ΕΧΕΙ Ν
ΤΥΠΟΣ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ
ΕΞΑΡΓΥΡΩΝΕΙ
1
1
ΚΩΔΙΚΟΣ-ΚΑΡΤΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ
ΑΝΗΚΕΙ Ν
ΚΑΡΤΑ
1
ΠΡΟΪΟΝ
Ν ΑΓΟΡΑ
Ν ΠΩΛΕΙ
Μ ΔΙΑΘΕΤΕΙ Ν ΤΙΜΗ ΕΚΠΤΩΣΗ
1
ΧΡΟΝΟΣΦΡΑΓΙΔΑ-ΑΠΟ ΧΡΟΝΟΣΦΡΑΓΙΔΑ-ΜΕΧΡΙ ΟΝΟΜΑΣΙΑ-ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ
2
Ερώτημα Α (Εναλλακτική εκδοχή A’): Στην εκδοχή αυτή μια δοσοληψία αγοράς μοντελοποιείται από την τριαδική συσχέτιση ΑΓΟΡΑ (μπορείτε να ερμηνεύσετε το λόγο πληθικότητάς της;), πλέον και με τη συμμετοχή της οντότητας ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ. Συνεπώς ένα υποκατάστημα πλέον συνδέεται μόνο με τους τύπους προϊόντων που πουλά μέσω της ΔΙΑΘΕΤΕΙ κι όχι και με τις συγκεκριμένες συσκευασίες. Υποθέτουμε πως κατάλληλοι μηχανισμοί ορθότητας θα εξασφαλίζουν τα εξής: α) στην τριαδική συσχέτιση ΑΓΟΡΑ δε θα προκύψουν στιγμιότυπα όπου το ίδιο προϊόν θα σχετίζεται με δύο διαφορετικά υποκαταστήματα (δυνητικά μπορεί να συμβεί λόγω των έμμεσων Ν-Μ δυαδικών συσχετίσεων που ενέχονται σε μια τριαδική συσχέτιση), και β) τα προϊόντα που αγοράστηκαν από ένα υποκατάστημα (μέσω της ΑΓΟΡΑ) ανήκουν στους τύπους που διατίθενται από το συγκεκριμένο υποκατάστημα (μέσω της ΔΙΑΘΕΤΕΙ). ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΕΛΑΤΗ ΟΝΟΜ/ΜΟ ΗΜ/ΝΙΑ-ΓΕΝΝΗΣΗΣ ΦΥΛΟ ΟΙΚ-ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΛ EMAIL 1 ΠΕΛΑΤΗΣ
ΗΛΙΚΙΑΚΟ-ΕΥΡΟΣ ΚΩΔΙΚΟΣ-ΔΩΡΟΕΠΙΤΑΓΗΣ ΠΟΣΟ ΗΜ/ΝΙΑ-ΛΗΞΗΣ
ΗΜ/ΝΙΑ
Ν Ν
ΛΑΜΒΑΝΕΙ
Μ
ΤΡΟΦΙΜΟ
ΠΑΙΔΙΚΗ-ΤΡΟΦΗ
ΑΦΟΡΑ
ΔΩΡΟΕΠΙΤΑΓΗ
ISA
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ
ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ
ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥΠΡΟΙΟΝΤΟΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΗΜ/ΝΙΑ Ν
1
ΤΥΠΟΣ-ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ
ΕΞΑΡΓΥΡΩΝΕΙ
ΕΧΕΙ
1
1 Ν
ΤΙΜΗ ΕΚΠΤΩΣΗ
ΚΩΔΙΚΟΣ-ΚΑΡΤΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ
Μ
ΑΝΗΚΕΙ Μ
ΔΙΑΘΕΤΕΙ Ν
ΠΡΟΙΟΝ ΚΑΡΤΑ
1
Ν ΑΓΟΡΑ 1 ΟΝΟΜΑΣΙΑ-ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
ΧΡΟΝΟΣΦΡΑΓΙΔΑ-ΑΠΟ ΧΡΟΝΟΣΦΡΑΓΙΔΑ-ΜΕΧΡΙ
ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ
3
Ερώτημα Α (Εναλλακτική εκδοχή B’): Στην εκδοχή αυτή η έννοια της αγοράς/δοσοληψίας μοντελοποιείται ως οντότητα. Τα εγγενή κατηγορήματα της οντότητας αυτής είναι οι δύο χρονοσφραγίδες έναρξης και λήξης της δοσοληψίας. Μάλιστα, δυνητικά θα μπορούσαν δύο δοσοληψίες που λαμβάνουν χώρα σε διαφορετικά υποκαταστήματα να έχουν ακριβώς την ίδια χρονική έναρξη. Καταρχήν συνεπώς συμπεραίνουμε πως η οντότητα ΑΓΟΡΑ είναι ασθενής, με μερικό κλειδί το κατηγόρημα ΧΡΟΝΟΣΦΡΑΓΙΔΑ-ΑΠΟ, και οντότητα-κάτοχο την ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ (σχόλιο: θα μπορούσαμε φυσικά να θεωρήσουμε πως υπάρχει ένα τεχνητό μοναδικό κλειδί-κωδικός για κάθε δοσοληψία, π.χ. θα μπορούσε να αποδίδεται από τον κεντρικό εξυπηρετητή της εφαρμογής – στην περίπτωση αυτή η οντότητα ΑΓΟΡΑ θα ήταν ισχυρή). Με μια προσεκτικότερη ματιά, φαίνεται πως ίδια χρονική έναρξη θα μπορούσαν να έχουν και δύο διαφορετικές δοσοληψίες στο ίδιο υποκατάστημα, σε δύο διαφορετικές ταμειακές μηχανές (η συγκεκριμένη απαίτηση, αν και ξεφεύγει από τα πλαίσια της εκφώνησης, παρατίθεται για εκπαιδευτικούς λόγους πληρότητας της παρουσίασης). Σε αυτή την περίπτωση στο μερικό κλειδί της οντότητας προστίθεται και ο αριθμός ταμείου. Το επόμενο διάγραμμα αποτυπώνει τη μοντελοποίηση της έννοιας της αγοράς και τις αλληλεπιδράσεις της με τα υπόλοιπα δομικά στοιχεία του εννοιολογικού σχήματος.
ΠΡΟΙΟΝ
ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ
Ν ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΑΦΟΡΑ
1
ΚΑΡΤΑ
1
ΑΡΙΘΜΟΣ-ΤΑΜΕΙΟΥ ΧΡΟΝΟΣΦΡΑΓΙΔΑ-ΑΠΟ ΧΡΟΝΟΣΦΡΑΓΙΔΑ-ΜΕΧΡΙ
ΕΞΟΦΛΕΙ Ν ΑΓΟΡΑ
Από τη μέχρι τώρα παρουσίαση είναι φανερό πως στη φάση της εννοιολογικής σχεδίασης μιας βάσης δεδομένων δεν υπάρχει μια μοναδική ορθή σχεδιαστική εκδοχή. Κατά περίπτωση, τα διαφορετικά εννοιολογικά σχήματα μπορούν να διαφέρουν στο βαθμό του πλεονασμού που εισάγουν στη μοντελοποίηση της πληροφορίας (π.χ. στην πρώτη εκδοχή ΔΟΣ η πληροφορία των χρονοσφραγίδων μιας δοσοληψίας επαναλαμβάνεται για κάθε προϊόν που αυτή περιλαμβάνει, ενώ στη Β’ εναλλακτική εκδοχή αυτό αποφεύγεται), στη συνολική πολυπλοκότητα της μοντελοποίησης και τους επιπλέον περιορισμούς που πρέπει να εισαχθούν, ή στην αποδοτικότητα του προκύπτοντος σχεσιακού σχήματος (π.χ. στη δυνατότητα μείωσης των χρονοβόρων πράξεων της σύνδεσης για συγκεκριμένες κατηγορίες ερωτημάτων προς τη βάση δεδομένων, προσέγγιση βέβαια που ξεφεύγει από τα πλαίσια απαιτήσεων της ενότητας ΠΛΗ11).
4
Ακολουθεί σχολιασμός του εννοιολογικού σχήματος της Πρώτης εκδοχής: 1. Η οντότητα ΠΕΛΑΤΗΣ συμμετέχει ολικά στη συσχέτιση ΕΧΕΙ αφού η ΒΔ αποθηκεύει πληροφορίες μόνο για πελάτες οι οποίοι αξιοποιούν κάρτα μέλους κι όχι τους πελάτες της αλυσίδας εν γένει. Ομοίως, η οντότητα ΚΑΡΤΑ συμμετέχει ολικά στη συσχέτιση. 2. Η συσχέτιση ISA χρησιμοποιείται για να εξειδικεύσει τρεις τύπους προϊόντων με ειδικά χαρακτηριστικά (είτε ειδικά κατηγορήματα είτε ειδικές συσχετίσεις με άλλες οντότητες). Η οντότητα ΤΥΠΟΣ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ συμμετέχει μερικώς στην ISA, δηλαδή υπάρχουν στιγμιότυπα της υπερκλάσης που δεν ανήκουν υποχρεωτικά στις συγκεκριμένες υποκλάσεις (η εκφώνηση πουθενά δεν υπονοεί πως η αλυσίδα διαθέτει αποκλειστικά και μόνο τους συγκεκριμένους τύπους προϊόντων). Επίσης αναμένει κανείς πως όλα τα στιγμιότυπα μιας υποκλάσης θα σχετίζονται με κατάλληλα ως προς την κατηγορία στιγμιότυπα της υπερκλάσης (π.χ. ένα στιγμιότυπο της οντότητας ΠΑΙΔΙΚΗ-ΤΡΟΦΗ πρέπει υποχρεωτικά να σχετίζεται μέσω της ISA με στιγμιότυπο της οντότητας ΤΥΠΟΣ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ με κατηγορία «Παιδικές Τροφές»). Τέλος πρέπει να σημειωθεί πως η εκφώνηση ρητά υπονοεί πως Τρόφιμα και Παιδικές Τροφές αποτελούν διακριτές κατηγορίες προϊόντων (συνεπώς η δεύτερη δεν αποτελεί υποκατηγορία της πρώτης). 3. Η συσχέτιση ΑΓΟΡΑ αποτελεί τον πυρήνα του εν λόγω σχήματος. Οι δυο χρονοσφραγίδες οριοθετούν την έναρξη και τη λήξη μιας «δοσοληψίας αγοράς» ενός συγκεκριμένου πελάτη, έτσι ώστε να μπορεί να αναλυθεί στη συνέχεια το καταναλωτικό του προφίλ. Ο λόγος πληθικότητας της ΑΓΟΡΑ ερμηνεύεται ως εξής: α) ένα συγκεκριμένο προϊόν/συσκευασία μπορεί να αγοραστεί μια μόνο φορά (μάλιστα αφού η εκφώνηση ακυρώνει τη δυνατότητα επιστροφών), συνεπώς «χρεώνεται» σε μια και μόνο κάρτα, β) ένας πελάτης δυνητικά μπορεί να αγοράσει με μια κάρτα πολλά προϊόντα. Οι συμμετοχές όλων των οντοτήτων στη συσχέτιση είναι μερικές. Προσέξτε πως η οντότητα ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ δε συμμετέχει στη συσχέτιση εφόσον κάθε προϊόν είναι μοναδικό, συνεπώς διατίθεται από ένα υποκατάστημα και μόνο (γεγονός που μοντελοποιείται μέσω της συσχέτισης ΠΩΛΕΙ). 4. Η συνύπαρξη των συσχετίσεων ΔΙΑΘΕΤΕΙ και ΠΩΛΕΙ φαινομενικά προσθέτουν πλεονασμό στο εννοιολογικό σχήμα (η πρώτη εκμαιεύεται από τη δεύτερη). Η συσχέτιση ΠΩΛΕΙ μοντελοποιεί ουσιαστικά το περιεχόμενο της αποθήκης και των ραφιών ενός υποκαταστήματος. Η χρήση της συσχέτισης ΔΙΑΘΕΤΕΙ επιλέχθηκε έτσι ώστε να αποτυπωθούν ορθά τα στοιχεία τιμής και έκπτωσης, ως η εκφώνηση προβλέπει, σαν κατηγορήματά της (η τιμή και η πιθανή έκπτωση για κάθε τύπο προϊόντος εξαρτώνται από το υποκατάστημα πώλησης). Αν τα κατηγορήματα ΤΙΜΗ και ΕΚΠΤΩΣΗ αποδίδονταν στη συσχέτιση ΠΩΛΕΙ, τότε θα είχαμε φαινόμενο χειρότερου πλεονασμού, αφού α) κάθε συγκεκριμένη συσκευασία θα χαρακτηριζόταν πλεοναστικά από την τιμή και έκπτωση του τύπου της, ενώ β) δυνητικά ανά συσκευασία θα μπορούσαν τα στοιχεία αυτά, για τον ίδιο τύπο, να διαφέρουν, δημιουργώντας σε αυτή την περίπτωση και σοβαρό πρόβλημα ακεραιότητας των δεδομένων. Για την υφιστάμενη μοντελοποίηση, υποθέτουμε πως η εφαρμογή μας διαθέτει κατάλληλο μηχανισμό ορθότητας που εξασφαλίζει πως τα προϊόντα που πωλούνται σε ένα υποκατάστημα ανήκουν στους τύπους που διατίθενται από το συγκεκριμένο υποκατάστημα. 5. Μια δωροεπιταγή συνδέεται με τύπο προϊόντος (μέσω της ΑΦΟΡΑ) κι όχι με συγκεκριμένο προϊόν. Συνεπώς, η εξαργύρωση λαμβάνει χώρα στο ταμείο όταν ο/η ταμίας οπτικά διαπιστώσει πως μια συγκεκριμένη συσκευασία δικαιούται εξαργύρωση επιταγής λόγω του τύπου της. 6. Αναμένουμε σε κάθε στιγμιότυπο που μπορεί να προκύψει από το εν λόγω ΔΟΣ πως κάθε τιμή του κατηγορήματος ΗΜ/ΝΙΑ της συσχέτισης ΕΞΑΡΓΥΡΩΝΕΙ είναι χρονολογικά μικρότερη από την αντίστοιχη τιμή του κατηγορήματος ΗΜ/ΝΙΑ-ΛΗΞΗΣ της συμμετέχουσας οντότητας ΔΩΡΟΕΠΙΤΑΓΗ. 7. Οι συμμετοχές των οντοτήτων στη συσχέτιση ΔΙΑΘΕΤΕΙ είναι μερικές (ένας τύπος προϊόντος που υπάρχει στην κεντρική αποθήκη της αλυσίδας μπορεί να μην έχει ακόμη τοποθετηθεί σε υποκατάστημα, ενώ θεωρητικά -τετριμμένα μεν, π.χ. σε κάποια φάση αρχικοποίησης- ένα υποκατάστημα μπορεί να μη διαθέτει προϊόντα.
5
Ερώτημα B (με βάση την Πρώτη εκδοχή ΔΟΣ) ΠΡΟ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ Οντότητες ΠΕΛΑΤΗΣ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΕΛΑΤΗ, ΟΝΟΜ/ΜΟ, ΗΜ/ΝΙΑ-ΓΕΝΝΗΣΗΣ, ΦΥΛΟ, ΟΙΚ-ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ, ΤΗΛ, EMAIL) ΚΑΡΤΑ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΚΑΡΤΑΣ, ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ) ΔΩΡΟΕΠΙΤΑΓΗ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΔΩΡΟΕΠΙΤΑΓΗΣ, ΠΟΣΟ, ΗΜ/ΝΙΑ-ΛΗΞΗΣ) ΠΡΟΪΟΝ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ) ΤΥΠΟΣ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ, ΟΝΟΜΑΣΙΑ, ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ, ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΑ) ΤΡΟΦΙΜΟ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ) ΠΑΙΔΙΚΗ-ΤΡΟΦΗ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ, ΗΛΙΚΙΑΚΟ-ΕΥΡΟΣ) ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ, ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ) ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ (ΟΝΟΜΑΣΙΑ-ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ) Συσχετίσεις ΛΑΜΒΑΝΕΙ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΔΩΡΟΕΠΙΤΑΓΗΣ, ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΕΛΑΤΗ, ΗΜ/ΝΙΑ) ΕΧΕΙ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΚΑΡΤΑΣ, ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΕΛΑΤΗ) ΕΞΑΡΓΥΡΩΝΕΙ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΔΩΡΟΕΠΙΤΑΓΗΣ, ΟΝΟΜΑΣΙΑ-ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ, ΗΜ/ΝΙΑ) ΑΦΟΡΑ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΔΩΡΟΕΠΙΤΑΓΗΣ, ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ) ΔΙΑΘΕΤΕΙ (ΟΝΟΜΑΣΙΑ-ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ, ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ, ΤΙΜΗ, ΕΚΠΤΩΣΗ) ΑΝΗΚΕΙ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ, ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ) ΠΩΛΕΙ (ΟΝΟΜΑΣΙΑ-ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ, ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ) ΑΓΟΡΑ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ, ΚΩΔΙΚΟΣ-ΚΑΡΤΑΣ, ΧΡΟΝΟΣΦΡΑΓΙΔΑ-ΑΠΟ, ΧΡΟΝΟΣΦΡΑΓΙΔΑ-ΜΕΧΡΙ)
ΜΕΤΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ Οντότητες ΠΕΛΑΤΗΣ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΕΛΑΤΗ, ΟΝΟΜ/ΜΟ, ΗΜ/ΝΙΑ-ΓΕΝΝΗΣΗΣ, ΦΥΛΟ, ΟΙΚ-ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ, ΤΗΛ, EMAIL) ΚΑΡΤΑ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΚΑΡΤΑΣ, ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΕΛΑΤΗ) ΔΩΡΟΕΠΙΤΑΓΗ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΔΩΡΟΕΠΙΤΑΓΗΣ, ΠΟΣΟ, ΗΜ/ΝΙΑ-ΛΗΞΗΣ, ΗΜ/ΝΙΑ-ΕΞΑΡΓΥΡΩΣΗΣ, ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΕΛΑΤΗ, ΗΜ/ΝΙΑ-ΛΗΨΗΣ, ΟΝΟΜΑΣΙΑ-ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ) ΠΡΟΪΟΝ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ, ΟΝΟΜΑΣΙΑ-ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ, ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ, ΚΩΔΙΚΟΣΚΑΡΤΑΣ, ΧΡΟΝΟΣΦΡΑΓΙΔΑ-ΑΠΟ, ΧΡΟΝΟΣΦΡΑΓΙΔΑ-ΜΕΧΡΙ) ΤΥΠΟΣ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ, ΟΝΟΜΑΣΙΑ, ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ, ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΑ) ΤΡΟΦΙΜΟ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ) ΠΑΙΔΙΚΗ-ΤΡΟΦΗ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ, ΗΛΙΚΙΑΚΟ-ΕΥΡΟΣ) ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ, ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ) ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ (ΟΝΟΜΑΣΙΑ-ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ) Συσχετίσεις ΑΦΟΡΑ (ΚΩΔΙΚΟΣ-ΔΩΡΟΕΠΙΤΑΓΗΣ, ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ) ΔΙΑΘΕΤΕΙ (ΟΝΟΜΑΣΙΑ-ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ, ΚΩΔΙΚΟΣ-ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ, ΤΙΜΗ, ΕΚΠΤΩΣΗ)
6
Ερώτημα Γ (με βάση την Πρώτη εκδοχή ΔΟΣ) α) Η απάντηση προκύπτει από τα εξής βήματα: 1. Αρχικά προσδιορίζουμε για τη συσχέτιση ΑΓΟΡΑ όλα τα στιγμιότυπά της που αφορούν σε αγορές του Απριλίου 2013 (απαιτούμε και οι δύο χρονοσφραγίδες χρονικά να περιέχονται στο διάστημα 1/4/2013-30/4/2013). Έστω Α το σύνολο αυτών των στιγμιοτύπων. 2. Από το Α απομονώνουμε τα στιγμιότυπα της οντότητας ΠΡΟΪΟΝ που συμμετέχουν, και περαιτέρω κρατάμε αυτά που μέσω της ΔΙΑΘΕΤΕΙ σχετίζονται με το υποκατάστημα Μεγάλη «Υπεραγορά - ΠΑΤΡΑ-1», έστω σύνολο Α1. 3. Περιορίζουμε το Α1 έτσι ώστε να κρατήσουμε μόνο τα στιγμιότυπα που αφορούν σε απορρυπαντικά (έστω σύνολο Α2), μέσω της συσχέτισης ΑΝΗΚΕΙ, όπου για κάθε προϊόν βρίσκουμε το αντίστοιχο κατάλληλο στιγμιότυπο της οντότητας ΤΥΠΟΣ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ (με τιμή «Απορρυπαντικό» για το κατηγόρημα ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ). 4. Για κάθε μέλος του συνόλου Α2 και για κάθε αντίστοιχο μέλος της οντότητας ΤΥΠΟΣΠΡΟΪΟΝΤΟΣ, μέσω της ISA εξετάζουμε τα αντίστοιχα στιγμιότυπα της οντότητας ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ και επιλέγουμε αυτά με τιμή TRUE στο κατηγόρημα ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ, τα οποία ορίζουμε ως νέο σύνολο Α3. Πλέον το σύνολο Α2 περιλαμβάνει όλα τα απορρυπαντικά που πουλήθηκαν τη δεδομένη περίοδο στο δεδομένο υποκατάστημα ενώ το σύνολο Α3 περιλαμβάνει μόνο τα οικολογικά απορρυπαντικά εξ’ αυτών. 5. Για κάθε μέλος του Α2 (έστω Ν1 στο πλήθος) υπολογίζουμε α) μέσω της συσχέτισης ΠΩΛΕΙ, το υποκατάστημα πώλησης, και β) μέσω της συσχέτισης ΔΙΑΘΕΤΕΙ (αφού γνωρίζουμε το εν λόγω υποκατάστημα αλλά και τον τύπο προϊόντος) την τιμή πώλησης, έστω Τ1. Ορίζουμε Χ = Ν1 * Τ1. 6. Για κάθε μέλος του Α3 (έστω Ν2 στο πλήθος) υπολογίζουμε με εντελώς αντίστοιχο με το βήμα 5. τρόπο την τιμή πώλησης, έστω Τ2. Ορίζουμε Υ = Ν1 * Τ1. 7. Το ζητούμενο του ερωτήματος δίνεται από τον τύπο (Υ / Χ) * 100 (θεωρούμε πως το Χ δεν είναι 0). β) Η απάντηση προκύπτει από τα εξής βήματα: 1. Αρχικά προσδιορίζουμε για τη συσχέτιση ΑΓΟΡΑ όλα τα στιγμιότυπά της που αφορούν σε αγορές του Απριλίου 2013 (απαιτούμε και οι δύο χρονοσφραγίδες χρονικά να περιέχονται στο διάστημα1/4/2013-30/4/2013). Έστω Α το σύνολο αυτών των στιγμιοτύπων. 2. Από το Α απομονώνουμε τα στιγμιότυπα που αφορούν σε κάρτα που ο ιδιοκτήτης της είναι άνδρας (από τα στιγμιότυπα των καρτών που συμμετέχουν στο Α ελέγχουμε μέσω της ΕΧΕΙ τα σχετικά στιγμιότυπα πελατών, με βάση το κατηγόρημα ΦΥΛΟ), έστω σύνολο Α1. 3. Ταξινομούμε τα μέλη του Α1 (με βάση τις χρονοσφραγίδες) έτσι ώστε να έχουμε όλα τα στιγμιότυπα κάθε συγκεκριμένης δοσοληψίας/αγοράς, μαζί. Έστω Δ1 το σύνολο των διακριτών αυτών αγορών. 4. Για κάθε αγορά Δi που περιλαμβάνεται στο Δ1 εξετάζουμε όλα τα μέλη του Α1 που αυτή περιλαμβάνει, έστω Ai. Για κάθε Ai απομονώνουμε το στιγμιότυπο του προϊόντος που συμμετέχει, και α) ελέγχουμε μέσω της ΑΝΗΚΕΙ τον αντίστοιχο τύπο προϊόντος, και β) από τα σχετιζόμενα μέλη της οντότητας ΤΥΠΟΣ-ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ αναζητούμε μέσω του κατηγορήματος ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΑ αυτά με τιμή «ΜΠΥΡΕΣ». Αν βρούμε τέτοιο προϊόν αυξάνουμε άπαξ (όσες μπύρες κι αν περιλαμβάνει η αγορά, μια φορά θα αυξηθεί ο μετρητής) τον μετρητή COUNTER1 (αρχικά ‘0’) κατά ‘1’. 5. Από τις επιτυχείς περιπτώσεις Αi του 4. περαιτέρω εξετάζουμε (με εντελώς ανάλογο τρόπο) για ύπαρξη στην ίδια αγορά τύπου προϊόντος με ονομασία «Πατατάκια LAYS – κλασσικά - 200γρ.». Αν αυτό συμβεί, αυξάνουμε άπαξ τον μετρητή COUNTER2 (αρχικά ‘0’) κατά ‘1’. 6 .Όταν έχουμε εξαντλήσει τα βήματα 4. και 5. για κάθε Δi, η απάντηση στο ερώτημα δίνεται από τον τύπο (COUNTER2 / COUNTER1) * 100 (θεωρούμε πως ο μετρητής COUNTER1 δεν είναι 0).
7
ΘΕΜΑ 2 – [20 μονάδες] Ερώτημα Α Για να βρεθεί το αντίστοιχο εννοιολογικό σχήμα, θα πρέπει να προσδιοριστούν οι οντότητες και οι συσχετίσεις που αντιστοιχούν στις δοσμένες σχέσεις. Παρατηρούμε πως από τις σχέσεις ΠΡΟΠΟΝΗΤΉΣ, ΑΘΛΗΤΉΣ, ΓΉΠΕΔΟ και ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ προκύπτουν άμεσα οι αντίστοιχες οντότητες (ΠΡΟΠΟΝΗΤΉΣ, ΑΘΛΗΤΉΣ, ΓΉΠΕΔΟ και ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ). Επίσης, παρατηρούμε πως η σχέση Ε1 συνδέει τις σχέσεις ΓΉΠΕΔΟ και ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΈΣ και ουσιαστικά καταγράφει τα γήπεδα που διεξήχθησαν οι αγώνες σε κάθε Αγωνιστική. Το πρωτεύον κλειδί της σχέσης είναι ο συνδυασμός των κλειδιών ΚΩΔΙΚΌΣΓ, ΚΩΔΙΚΌΣΑ και επομένως προκύπτει από μια συσχέτιση λόγου πληθικότητας Μ:Ν μεταξύ των οντοτήτων ΓΉΠΕΔΟ και ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΉ. Με την ίδια λογική: Η σχέση Ε2 (αγωνίζεται) συνδέει τις σχέσεις ΓΉΠΕΔΟ και ΑΘΛΗΤΉΣ, έχει ως πρωτεύον κλειδί το συνδυασμό των κλειδιών ΚΩΔΙΚΌΣΓ, ΚΩΔΙΚΌΣΑΘΛ και στο εννοιολογικό επίπεδο αντιστοιχεί σε μια συσχέτιση λόγου πληθικότητας Μ:Ν μεταξύ των οντοτήτων ΓΉΠΕΔΟ και ΑΘΛΗΤΉΣ. Η σχέση Ε3 (συμμετέχει) συνδέει τις σχέσεις ΑΘΛΗΤΉΣ και ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ, έχει ως πρωτεύον κλειδί τον συνδυασμό των κλειδιών ΚΩΔΙΚΌΣΑΘΛ, ΚΩΔΙΚΌΣΑ και στο εννοιολογικό επίπεδο αντιστοιχεί σε μια συσχέτιση λόγου πληθικότητας Μ:Ν μεταξύ των οντοτήτων ΑΘΛΗΤΉΣ και ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ. Τέλος η σχέση Ε4 (προπονεί) συνδέει τις σχέσεις ΠΡΟΠΟΝΗΤΉΣ και ΑΘΛΗΤΉΣ και στη σχέση ΑΘΛΗΤΉΣ υπάρχει ξένο κλειδί (ΚΩΔΙΚΌΣΠ) προς το πρωτεύων κλειδί του πίνακα ΠΡΟΠΟΝΗΤΉΣ. Με βάση το δοθέν στιγμιότυπο μπορούμε να είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι δεν υπάρχουν ολικές συμμετοχές οντοτήτων και στις τέσσερις συσχετίσεις, πλην πιθανόν της οντότητας ΑΘΛΗΤΗΣ στη συσχέτιση Ε4. Επομένως το ζητούμενο εννοιολογικό σχήμα είναι: ΚΩΔΙΚΟΣΑΘΛ ΕΠΩΝΥΜΟ ΟΝΟΜΑ
ΚΩΔΙΚΟΣΓ ΠΟΛΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Ε2 (ΑΓΩΝΙΖΕΤΑΙ)
Μ
Ν ΑΘΛΗΤΗΣ
ΓΗΠΕΔΟ
Ν
Ν Ε1 (ΔΙΕΞΑΓΕΤΑΙ)
Μ
Μ
Ν
Ε3 (ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ)
Ε4 (ΠΡΟΠΟΝΕΙ)
ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ
ΚΩΔΙΚΟΣΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
1
ΚΩΔΙΚΟΣΠ ΕΠΩΝΥΜΟ ΟΝΟΜΑ
ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ
8
Ερώτημα Β Εκ των δοθέντων στιγμιότυπων προκύπτει πως: Ο Παπαδόπουλος Γεώργιος προπονεί τον αθλητή Κωνσταντίνο Μακρή (Σχέση Ε4) Ο Κωνσταντίνος Μακρής αγωνίζεται στο γήπεδο Πειραιά – Νίκης 25 (Σχέση Ε2). Ο Κωνσταντίνος Μακρής συμμετείχε στην 3η αγωνιστική κυπέλου το 2013 (Σχέση Ε3). Στην 3η αγωνιστική κυπέλου το 2013 χρησιμοποιήθηκε το γήπεδο Πειραιά – Νίκης 25 (Σχέση Ε1) Όμως από τα ανωτέρω στιγμιότυπα δεν μπορεί να προκύψει δεσμευτικά η από κοινού σύνδεση όλων των απαιτήσεων, δηλαδή το γεγονός πως ο Παπαδόπουλος Γεώργιος προπονούσε έναν αθλητή (τον Κων/νο Μακρή), ο οποίος στην 3η αγωνιστική κυπέλου το 2013, αγωνίστηκε στο γήπεδο Πειραιά – Νίκης. Αυτό συμβαίνει γιατί ενώ έχουμε όλες τις δυνητικές ανά δύο συσχετίσεις για τις εμπλεκόμενες οντότητες στις σχέσεις Ε1, Ε2 και Ε3, αυτό δεν αρκεί για να συνδέσουμε από κοινού και τις τρεις οντότητες, δεδομένων και των λόγων πληθικοτήτων (Μ:Ν).
Ερώτημα Γ Η λύση είναι να χρησιμοποιηθεί τριαδική συσχέτιση μεταξύ των οντοτήτων Αθλητής, Γήπεδο και Αγωνιστικές.
1 ΓΗΠΕΔΟ
ΑΓΩΝΙΖΕΤΑΙ
Μ
ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ
Ν
ΑΘΛΗΤΗΣ
Ν Ε4 (ΠΡΟΠΟΝΕΙ) 1
ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ
Προσέξτε ότι εννοιολογικά ο λόγος πληθικότητας της τριαδικής συσχέτισης αρκεί εδώ (όπως προκύπτει από τη λογική του προβλήματος) να είναι Μ:Ν:1 (γιατί ένας συγκεκριμένος αθλητής σε μία συγκεκριμένη αγωνιστική μπορεί να έχει αγωνιστεί σε ένα μόνο γήπεδο) – παρότι όλες οι επιμέρους δυαδικές όπως είδαμε παραπάνω είναι εκ φύσεως Μ:Ν [π.χ. ένας συγκεκριμένος Αθλητής μπορεί στην Αγωνιστική X να έχει αγωνιστεί στο Γήπεδο Α ενώ στην Αγωνιστική Υ να αγωνιστεί στο Γήπεδο Β. Έτσι φυσιολογικά η επιμέρους δυαδική συσχέτιση Αθλητής – Γήπεδο είναι στη γενική περίπτωση Μ:Ν ενώ η τριαδική συσχέτιση Αθλητής – Αγωνιστική – Γήπεδο είναι για τους λόγους που αναφέραμε παραπάνω Μ:Ν:1] Οι σχέσεις που προκύπτουν σε αυτήν την περίπτωση κατά τη μετάβαση στο σχεσιακό μοντέλο και μετά τη διαδικασία των απορροφήσεων είναι:
9
ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ(ΚΩΔΙΚΌΣΠ, ΕΠΏΝΥΜΟ, ΟΝΟΜΑ) ΑΘΛΗΤΗΣ (ΚΩΔΙΚΌΣΑΘΛ, ΚΩΔΙΚΌΣΠ, ΕΠΏΝΥΜΟ, ΟΝΟΜΑ) ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ (ΚΩΔΙΚΌΣΑ, ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ, ΗΜΕΡΟΜΗΝΊΑ) ΓΗΠΕΔΟ (ΚΩΔΙΚΌΣΓ, ΠΌΛΗ, ΔΙΕΎΘΥΝΣΗ) ΑΓΩΝΙΖΕΤΑΙ (ΚΩΔΙΚΌΣΑΘΛ, ΚΩΔΙΚΌΣΑ, ΚΩΔΙΚΌΣΓ)
Ερώτημα Δ Μία επέκταση του ΔΟΣ που έχει προκύψει από το ερώτημα Γ. και στην οποία φαίνεται η σύνδεση των αθλητών και των προπονητών με τα αντίστοιχα σωματεία στα οποία αγωνίζονται είναι η ακόλουθη:
1 ΓΗΠΕΔΟ
ΑΓΩΝΙΖΕΤΑΙ
Ν
ΣΩΜΑΤΕΙΟ
Μ
1 1
ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ
ΠΡΟΠΟΝΕΙ
ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ 1 Ν ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ ΑΘΛΗΤΗΣ
Πλέον η σύνδεση της οντότητας ΣΩΜΑΤΕΙΟ με την ΑΓΩΝΙΖΕΤΑΙ είναι εννοιολογικά ορθότερη, γιατί η εναλλακτική περίπτωση που η οντότητα ΑΘΛΗΤΗΣ συμμετέχει στη συσχέτιση ΑΓΩΝΙΖΕΤΑΙ επιτρέπει δυνητικά στιγμιότυπα όπου αθλητές της ίδιας ομάδας την ίδια αγωνιστική αγωνίζονται σε άλλο γήπεδο.
10
ΘΕΜΑ 3 – [20 μονάδες] 1. Ποια πιεστήρια (ΟΝΟΜΑΣΙΑ) του οργανισμού βρίσκονται στην τοποθεσία ‘ΚΗΦΙΣΙΑ’; [1,5]
Π ΟΝΟΜΑΣΙΑ (σ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ = ‘ΚΗΦΙΣΙΑ’ (ΠΙΕΣΤΗΡΙΟ)) 2. Ποια πιεστήρια (ΟΝΟΜΑΣΙΑ) χρησιμοποιούνται για την εκτύπωση του εντύπου με ISBN ‘201312344’ την τρέχουσα εβδομάδα; [1,5]
Π ΟΝΟΜΑΣΙΑ (σ ISBN=’2013-12344’ (ΠΙΕΣΤΗΡΙΟ ⋈ ΠΛΑΝΟ))
Παρατηρείστε πως παρόλο που το πεδίο ΟΝΟΜΑΣΙΑ περιλαμβάνεται στη σχέση ΠΛΑΝΟ, η πιο πάνω έκφραση πραγματοποιεί φυσική σύνδεση της ΠΛΑΝΟ με τη σχέση ΠΙΕΣΤΗΡΙΟ. Αυτό συμβαίνει ώστε να εξασφαλίσουμε την αναφορική ακεραιότητα του σχήματος, δηλαδή να αποκλείσουμε περιπτώσεις που η σχέση ΠΛΑΝΟ περιλαμβάνει ονομασίες πιεστηρίων που αντιστοίχως δεν υπάρχουν στη σχέση ΠΙΕΣΤΗΡΙΟ. Στη ειδική περίπτωση που γνωρίζουμε εκ των προτέρων πως κάτι τέτοιο δε μπορεί να συμβεί, το αποτέλεσμα δίνεται ισοδύναμα από την έκφραση ΠΟΝΟΜΑΣΙΑ (σ ISBN=’2013-12344’ (ΠΛΑΝΟ)). Το ίδιο σχόλιο ισχύει και για την έκφραση του ερωτήματος 4. 3. Ποια έντυπα (ISBN, ΤΙΤΛΟΣ) έχουν προγραμματιστεί για εκτύπωση και σε πιεστήρια της ‘ΚΗΦΙΣΙΑΣ’ και του ‘ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ’; [2]
Π ISBN, ΤΙΤΛΟΣ (σ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ =’ΚΗΦΙΣΙΑ’ (ΕΝΤΥΠΟ ⋈ ΠΙΕΣΤΗΡΙΟ ⋈ ΠΛΑΝΟ)) ∩
Π ISBN, ΤΙΤΛΟΣ (σ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ =’ΑΜΑΡΟΥΣΙΟ’ (ΕΝΤΥΠΟ ⋈ ΠΙΕΣΤΗΡΙΟ ⋈ ΠΛΑΝΟ)) 4. Ποια έντυπα (ISBN, ΤΙΤΛΟΣ) δεν έχουν προγραμματιστεί για εκτύπωση την τρέχουσα εβδομάδα; [2]
Π ISBN, ΤΙΤΛΟΣ (ΕΝΤΥΠΟ) – Π ISBN, ΤΙΤΛΟΣ (ΕΝΤΥΠΟ ⋈ ΠΙΕΣΤΗΡΙΟ ⋈ ΠΛΑΝΟ)
5. Ποιοι τίτλοι (ΤΙΤΛΟΣ) έχουν προγραμματιστεί για εκτύπωση είτε μόνο σε πιεστήρια της ΚΗΦΙΣΙΑΣ είτε μόνο σε πιεστήρια του ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ [3] (Π ΤΙΤΛΟΣ (σ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ = ’ΚΗΦΙΣΙΑ’ (ΕΝΤΥΠΟ ⋈ ΠΙΕΣΤΗΡΙΟ ⋈ ΠΛΑΝΟ)) -
Π ΤΙΤΛΟΣ (σ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ <> ’ΚΗΦΙΣΙΑ’ (ΕΝΤΥΠΟ ⋈ ΠΙΕΣΤΗΡΙΟ ⋈ ΠΛΑΝΟ)) ) U (Π ΤΙΤΛΟΣ (σ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ = ’AΜΑΡΟΥΣΙΟ’ (ΕΝΤΥΠΟ ⋈ ΠΙΕΣΤΗΡΙΟ ⋈ ΠΛΑΝΟ)) -
Π ΤΙΤΛΟΣ (σ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ <> ’ΑΜΑΡΟΥΣΙΟ’ (ΕΝΤΥΠΟ ⋈ ΠΙΕΣΤΗΡΙΟ ⋈ ΠΛΑΝΟ)) )
Η πιο πάνω επίλυση αρχικά δημιουργεί μέσω της πράξης της διαφοράς το υποσύνολα των στιγμιοτύπων τίτλων που αφορούν είτε στην Κηφισιά αποκλειστικά είτε στο Αμαρούσιο αποκλειστικά και στη συνέχεια προσθέτει (με την πράξη της ένωσης) τα δύο υποσύνολα. 6. Ποια πιεστήρια (ΟΝΟΜΑΣΙΑ, ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ) αξιοποιούνται για την εκτύπωση του εντύπου με ISBN ‘2013-12344’ στις 10.30 την ημερομηνία ’14-11-2013’; [3]
Π
ΟΝΟΜΑΣΙΑ, ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ
(σ
ISBN=’2013-12344’ KAI HMEROMHNIA = ’14-11-2013’ AND (ΧΡΟΝΟΣ_ΕΝΑΡΞΗΣ <= 10.30 AND 10.30 <=
ΧΡΟΝΟΣ_ΛΗΞΗΣ) OR (ΧΡΟΝΟΣ_ΕΝΑΡΞΗΣ <= 10.30 AND ΧΡΟΝΟΣ_ΛΗΞΗΣ IS NULL)
ΣΤΙΓΜΗ))
(ΠΙΕΣΤΗΡΙΟ ⋈ ΠΛΑΝΟ ⋈ ΧΡΟΝΙΚΗ
11
ΘΕΜΑ 4 – [15 μονάδες]
Μια τυπική διαδικασία επίλυσης προβλημάτων αυτής της κατηγορίας είναι η αναγνώριση και χαρακτηρισμός των οντοτήτων και των συσχετίσεων που συγκροτούν το ΔΟΣ.
Αναγνώριση και χαρακτηρισμός οντοτήτων: Από τη δομή του σχεσιακού σχήματος και τη μορφή των κλειδιών (απλά κλειδιά ενός πεδίου) προκύπτει ότι οι σχέσεις Ο, Ρ, Π, Χ και Υ φαίνεται να αφορούν σε ισχυρές οντότητες i. Επιπλέον, παρατηρούμε πως η σχέση Τ έχει σύνθετο κλειδί, τμήμα του οποίου είναι πρωτεύον κλειδί της σχέσης Ο. Το γεγονός αυτό μας παραπέμπει στην εκδοχή της ασθενούς οντότητας για τη σχέση Τ όπου Τ1 είναι η διακρίνουσα ενώ Ο είναι η ισχυρή οντότητα κάτοχος της Τ.
Αναγνώριση και χαρακτηρισμός συσχετίσεων: Από τη μορφή της σχέσης Σ και τους περιορισμούς ξένου κλειδιού που τη συνδέουν με τις σχέσεις Ο, Π και Ρ, προκύπτει πως αυτή αντιστοιχεί σε τριαδική συσχέτιση, έστω Σ, μεταξύ των οντοτήτων Ο, Π και Ρ, με επιπλέον κατηγόρημα συσχέτισης το Σ1. Εξαιτίας της μορφής του κλειδιού συμπεραίνουμε πως ο λόγος πληθικότητας της συσχέτισης Σ (Ο, Π, Ρ) προσδιορίζεται ως Μ:Ν:1, Ν:1:1, 1:Ν:1 ή 1:1:1 (όλες οι εκδοχές είναι ορθές). Επιπλέον, από τα δεδομένα του προβλήματος δεν προκύπτει περιορισμός που να απαιτεί ολική συμμετοχή των οντοτήτων στη συσχέτιση Σ, με εξαίρεση για τη συμμετοχή της οντότητας Ρ (λόγω του τελευταίου περιορισμού της εκφώνησης). Τέλος, με βάση τα δεδομένα της εκφώνησης φαίνεται πως οι σχέσεις Χ και Υ έχουν κοινό πρωτεύον κλειδί με τη σχέση Ρ συν επιπλέον κατηγορήματα, κι αυτό παραπέμπει σε συσχέτιση ISA που αποτυπώνεται στο επόμενο διάγραμμα, ενισχύοντας επιπλέον την εκδοχή της ισχυρής οντότητας για τις Χ και Υ.
Το παραγόμενο ΔΟΣ είναι το ακόλουθο:
12
Υ1
Χ1
Υ
Χ
ISA
Ρ1 Ρ2
Ρ Π1 Π2
Σ1
Π
Σ Ο1 Ο2
Ο
Τ1 Τ2
Τ
13
i
σε μια ακραία εκδοχή, μια σχέση έστω Χ(Α, Β), θα μπορούσε να αντιστοιχεί στο ακόλουθο σχήμα ΔΟΣ. Αν και θεωρητικά ορθή, μια τέτοια εκδοχή δεν εντάσσεται στο υλικό που σας έχει διατεθεί στα πλαίσια της ενότητας, ενώ η εξέταση του συνολικού σχεσιακού σχήματος (η ύπαρξη της σχέσης Σ και των αντίστοιχων περιορισμών ξένου κλειδιού) καθιστά πιο πιθανή/ρεαλιστική την προτεινόμενη στην επίλυση εκδοχή.
