Acknowledgement Ang mananaliksik ay nais nagpasalamat sa mga tao naging kaagapay at tumulong sa kanyang pananaliksik:
Sa Poong Maykapal, na nagbigay ng lakas na kayanin at matapos ang pananaliksik na ito.
Sa mga magsasaka ng Brgy. Tabok, Lagonglong, Misamis Oriental sa kanilang oras na saguting at nagpaunlak sa aking interview at survey.
Kay G. Esparagoza sa kanyang oras na binigay upang itama ang aking pananaliksik kahit may dinaramdam siya.
Kay Perlin Dua, sa kanyang oras na sinamahan niya ako sa pangangalap ng datos sa Sitio Kabebehan.
Kay Brgy. Capt. Emilio Castil sa pag aproba ng liham upang magsagawa ng survey sa kanyang sinasakupan.
Sa aking mga kaibigan na tumulong at nagbigay ng payo para sa aking pananaliksik.
Kay G. Ernesto Flores, ang aking ama na isang magsasaka sa mga katanungan na sinagot niya ukol sa paggamit ng kemikal sa pagsasaka na walang alinlangan.
Sa aking magulang at kapamilya na walang sawang tumulong at sumusupporta sa pinansyal man o sa mga kagamitan na kinakailangan ko sa akin papanaliksik.
Table of Content Kabanata I 1. Introduksyon
1 2-3
2. Statement of Problem
4
3. Layunin
4
4. Kahalagahan ng paksa
5
5. Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral
6
6. Definition of terms Kabanata II 1. MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL AT LITERATURA Kabanta III
7-8 9 10-15 16
1. Disenyo ng Pananaliksik
17
2. Research Environment
17
3. Mga Respondents
17-18
4. Instrumentong Pampananaliksik
18
5. Data Gathering Procedure
19
6. Statistical Treatment of data
19-20
Kabanata IV 1. PRESENTATION, INTERPRETATION, & ANALYSIS OF DATA Kabanata V 1. Lagom 2. Kongklusyon 3. Rekomendasyon Bibliograpgy Appendix Curriculum Vitae
21 22-33 34 35 35-36 36 37-38
Kabanata I
> Introduksyon > Statement of Problem > Layunin > Kahalagahan ng paksa > Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral > Definition of terms
KABANATA I
1. Introduksyon Ang pagsasaka ay isa sa limang sector ng agrikultura (e.i pangingisda, pagtotroso, paghahayupan, pagmamanukan). Dito rin tayo kumukuha ng makakain sa araw-araw nating pamumuhay kagaya ng bigas, gulay at tubo. Isipin nyo’ na lang kung walang pagsasaka saan kaya tayo kukuha ng pagkain na pinagkukunan natin ng lakas at enerhiya?Importante talaga ang pagsasaka sa atin lahat. Bigas pangunahing kinakain ng Pinoy’ kung wala ito parang kulang ang ating lakas . Wala ba kayong napapansin sa pamilihan? Na ang karamihan na binibili ng mga tao ay bigas dahil sa paniniwala nila “di bale walang ulam basta may kanin”dahil marami ang nagagaawa ng bigas. Ngunit alam nyo’ ba ang pinangalingan nito? Kung anong kemikal ang inapply para dumami at walang peste ang mga ito? Di’ ba nakakalungkot mang isipin na hindi pala ligtas an gating kinakain.ang synthetic na pataba para tumaba at gumanda ang ani. Ang kemikal kagaya ng herbicide at pesticide para malayo sa pesteng uuod at damo. Ang mga kemikal na nilalaman ng mga pesticide at herbicide ay nakakasira sa ating kalusugan at kalikasan.
Kaya naman ginawa ang pananaliksik na ito upang mabigyn kayo ng kaalaman ukol sa mga bagay na ito. Sa pananalik Dahil sa patuloy ng paggamit ng mga synthetic na pataba at kemikal sa sakahan ang Kagawaran ng Pagsasaka o department of agriculture ay ineindorso nila ang paggamit ng organic farming bilang solusyon sa pagkasira ng yamang lupa at tubig dahil sa mga nakakalasong kemikal at para mapanatili ang mayabong, produktibo, at mataba na lupang sakahan. Sa katunayan ang Departamento ay namahagi ng Php. 900,000,000 (900M) para sa Organik Agri Program para sa taon 2011 sa ilalim ng “Organic Agriculture Act of 2010” o Republic Act No. 10068 para mapa-unlad ang Organik farming sa bansa. Sa ilalim ng R.A. 10068, isang National Organic Agriculutre Board (NOAB) ang bubouin upang maglingkod bilang mga patakaran-paggawa ng katawan na nagbibigay ng direksyon at mga pangkalahatang patnubay para sa implementasyon ng national organic agrikultura programa. Ang NOAB ay dapat na nakalagay sa DA, kasama ang Kagawaran ng Agrikultura at Fisheries Product Standards (BAFPS) magsilbi bilang ang kalihiman.
2. Statement of the problem: Ang paggamit ng synthetic na pataba at kemikal sa pagsasaka 3. Layunin: I. Magsagawa ng pananaliksik ukol sa probelema ng paggamit ng synthetic na pataba at kemikal sa pagsasaka.
Sa layunin na ito magsasagawa kami ng survey sa magsasaka
upang
malaman
natin
ang
kanila
kaalaman at pananaw.
II. Masusuri ang masamang epekto kung patuloy na ginagamit ang mga synthetic na pataba at kemikal sa pagasasaka
Sa layunin na ito nalalaman natin ang mga masamang epekto sa kalusugan, at kapaligiran (yamang lupa, tubig at hangin) at kung anong klaseng nakakalasong kemikal ang meron sa synthetiv na pataba, herbicide at pesticide.
III. Makakabigay ng konkretong solusyon sa problema sa patuloy sa paggamit ng synthetic na pataba at kemikal sa pagsasaka.
Sa layunin na ito ang problema na ito ay mabibigyan na ng solusyon, mga posibleng solusyon.
4. Kahalagahan ng Paksa Sa kasalukuyan, marami sa atin mga kapatid na magsasaka ay gumagamit ng synthetic na pataba at kemikal sa pagsasaka dahil sa dahilan na gaganda at dadami ang ani, dahil nga sa kahirapan wala ng magawa ang mga magsasaka kundi gumamit at umaasa na lang nginit hingid sa kanilang kaalaman ang masamang epekto na maaring idudulot nito. Mahalaga ang mga impormasyong ito, upang makatulong sa mga magsasaka upang magkaroon sila ng kaalaman, Sa pamamagitan nito, ay malalaman nila ang epekto sa kalusugan at kalikasan at kung meron ba silang magagawa upang maagapan pa ito. Sa pamamagitan ng pananaliksik na ito, maaari ring malaman kung sapat na ba ang kaalaman ng mga mamamayan tungkol sa paggamit ng synthetic na pataba at kemikal sa pagsasaka at kung ano ang mga saloobin nila. Bukod dito, maaari ring malaman kung sapat na ba ang tulong at impormasyong naipamahagi ng gobyerno tungkol dito. Samakatuwid, sa pamamagitan ng pag-aaral na ito, ang mga mamamayan ay magkakaroon ng sapat na impormasyon at kaalaman kung ano ang dapat gawin kung saka-sakaling makakapunta sila sa mga lupaing sakahan. Nais ding maipamamahagi ng mga mananaliksik na hindi dapat mawalang ng pag-asa dahil meron pa tayong magagawa bilang isang concerned citizen.
Null 1: Kung makakagawa ng alternatibong solusyon tungkol sa paggamit ng synthetic na pataba at kemikal sa pagsasaka maagapan pa natin ang pagkasira ng likas na yaman kagaya ng yamang-yubig, yamang-lupa, at hangin. Null 2: Kung wala pa rin ginawa ang mga tao lalong-lalo na ang mga magsasaka sa pagkontrol at pababawas ng paggamit ng synthetic na pataba at kemikal sa pagsasaka lalong masisira ang kalikasan at kalusugan. 5. Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral Ang pananaliksik na ito ay nakatuon sa pagbibigay-linaw tungkol sa masamang epekekto at solusyon sa patuloy na paggamit ng synthetic na pataba at kemikal sa pagsasaka. Saklaw din ng pananaliksik na ito ang pagsusuri ng damdamin, pananaw, kaalaman at saloobin ng mga mamamayan tungkol sa paggamit ng synthetic na pataba at kemikal sa pagsasaka Limitado lamang ang dami ng respondente at mas binigyang pansin ang mga magsaaska sa pag-aaral na ito dahil sa kakulangan sa panahon. Pinili rin ng mga mananaliksik ang mga magsasaka dahil sila
ang higit na nakakaalam sa mga bagay na ito. Ang pananaliksik na ito ay nangyari sa unang linggo ng Enero 2011. 6. Definition of Terms
Sa pamanahong papel na ito mayroon mga termino na mahira[ intindihin.
Algae- halaman o itsurang halamang organism ng anumang klase, dibisyon ng phyla, na kariniwang naninnirahan sa tubig.
Fungus- alinman sa mga pangunahing grupo ng mga saprophytic
at
parasitiko
spore-producing
na
organism Glyphosate-
ay
isang
spectrum-systemic
pumapatay ng mga damo o halaman.
na
Nematodes- parasitiko na mahaba, at cylindrical ang hugis na bulate na karaniwang biktima nito ay halaman at hayop Nitrogen- nitrogen ay isang walang kulay, walang amoy, walang lasa at halos hindi gumagalaw may dalawang atomo lang gas sa standard kondisyon.
Kabanata II
MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL AT LITERATURA
KABANATA II
Mga Kaugnay sa Pag-aaral at Literatura Ang
pagsasaka
ay
isa
sa
pinaka-importanteng
sector
ng
agrikultura, ito ang nagsisilbing pinagkukunan ng hilaw na sangkap na inaangkat ng industriya upang gawing yaring produkto. Ito rin ang nagpapakain ng mga mamayan sa isang bansa. At upang matustusan ang pangangailangan ng isang bansa sa pagkain ang mga magsasaka ay gumagamit ng synthetic na pataba upang dumami ang ani at kemikal kagaya ng pesticide at herbicide upang mawala ang peste. Ayon sa www.wikipedia.com ang synthetic fertilizer o pataba ay mga sangkap na sumusupply ng nutrients ng halaman o baguhin ang lupa sa pagka pagkamayabong nito. 30- 80 porsyento pagtaas sa magbubunga nangangahulugan ng pagtaas ng crop production at ng pagpapabuti ng kalidad ng pagkain at kumpay. Ang pataba ay ginagamit upang madagdagan ang mga pagkaing nakapagpalusog sa lupa, lalo na sa tama ani. Ayon din sa www.agroservicesinternational.com ang pataba ay mga materyales na ginamit upang magbigay ng nutrients ng halaman na kung saan ay kulang sa matabang lupa. Maraming mga pataba ay nakukuha at malinis sa natural na deposito sa lupa. Mga materyales tulad ng
sulpomag, miyuriet ng potash at triple super pospeyt ay ang lahat ng ginawa mula sa natural na nagaganap minerals. Meron maraming klaseng synthetic na pataba. At ang bawat klase ay mayroong sariling gamit. Ang www.landscape-and-garden.com ay naglabas ng iba’t-ibang klase ng pataba. Narito ang mga sumusunod: Sodium Nitrates: ay kilala rin bilang Chilates o Chilean nitrade. Ang nitrogen na nakapaloob sa sosa nitrade ay pino at 16% nitrtogen ammonia cal content. Ammonium Sulphate: ang pataba na ito ay karaniwang lumapit sa isang puting mala-kristal na asin na anyo, na naglalaman ng 20-21% nitrogen ammonia cal. Ito ay madaling hawakan ng mga tindahan dahil sa sa ilalim ng tuyo na kondisyon. Subalit, sa panahon ng tag-ulan, ito kung minsan nalulusaw. Ammonium Sulphate Nitrate: itong uri na pataba na ito ay magagamit bilang isang timpla ng ammonium nitrade at ammonium sulphate at ay makikilala bilang isang puting kristal o bilang maruming puti na granyula. Ang patabang ito ay naglalaman ng 26% nitrogen, tatlong-fourths ng mga ito sa ammoniac form at ang natitira (ie 6.5%) bilang nitrayd nitrogen.
Ammonium Chloride: ito ay isang uri ng pataba na lumapit sa isang puting mala-kristal tambalan, na naglalaman ng isang mahusay na pisikal na kalagayan at 26% ammoniac nitrogen. Sa pangkalahatan, Ammonium klorido ay katulad sa ammonium sulpit sa aksyon. Urea: ito ay isang uri ng pataba na karaniwang ginagamit ng mga magsasaka. Ito ay isang puti, mala-kristal, at organic form. Ito ay isang mataas na puro nitrohenus na pataba at medyo hygroscopic. Ito rin ay nangangahulugan na pataba ito ay maaaring maging ganap na mahirap na mag-aplay. Amonya/ Ammonia: Ito ay isang uri ng pataba na gas form na binubuo ng 80% na nitrogen at lumapit sa isang likido na anyo pati na rin dahil sa ilalim ng kanan kalagayan tungkol sa temperatura at presyon, ang ammonia ay nagiging likido (walang tubig ammonia). Isa pang form, 'may tubig ammonia', resulta mula sa pagsipsip ng ammonia ng gas tubig, na kung saan ito ay maaaring lutasin. Nutrient content of common fertilizers
Material Ammonium Nitrate Ammonium Sulfate Calcium Nitrate Diammonium Phosphate Monoammonium phosphate Muriate of Potash Potassium Nitrate SKMG or SULPOMAG
N
P2O5
(%) K2O
35 21 15.5 18 11 0 13.5 0
0 0 0 46 52 0 0 0
0 0 0 0 0 60 44 22
MgO
S
0 0 0 0 0 0 0 18
0 24 0 0 0 0 0 22
Sulphate of Potash Single Super Phosphate Triple Super Phosphate Urea
0 0 0 46
0 22 46 0
50 0 0 0
0 0 0 0
18 14 0 0
Ang pesticide ay mga kemikal na ginagamit upang maagapan, at nagpapagaan ang mga peste na sumisira sa mga pananim. Narito ang klassipikasyon ng pesticide:
Algicides o algaecides para makontrol ang pagdami ng algae.
Avicides para makontrol ang pagdapo ng ibon sa sakahan.
Bactericides
para
makontrol
ang
pagdami
ng
mga
dilikadong bakterya na maaring dahilan ng sakit sa halaman.
fungicides para makontrol ang paglaganap ng fungus.
Herbicides (eg glyphosate) para makontrol ang mga damo.
insecticides
(eg
organochlorines,
organophosphates,
carbamates, at pyrethroids) para makontrol ang pagdami ng insekto a. ovicides- sangkap pamatay sa itlog b. larvicides- sangkap pamatay sa larvae c.
adulticides-
sangkap
matatandang insekto
pamatay
sa
mature/
Miticides o acaricides para makontrol ang pagdami ng mites/ kuto
Molluscicides para makontrol ang pagdami ng kuhol at susu.
Nematicides para makontrol an gang pagdami ng nematodes
Rodenticides para makontrol ang mga daga
Virucides para makontrol ang mga virus na magdulot ng sakit at pagkamatay ng halaman.
Hindi lahat ng mga pataba at kemikal
(e.i. pesticide) hatid ay
ginhawa. Meron ito negatibong epekto sa tao at kalikasan sa katunayan nga naglabas ang Ayon ni Jonathan Ya'akobi pare-pareho at walang katapusan na aplikasyon ng kemikal na pataba ay pinabababa ang pisikal na istraktura ng lupa na humahantong sa isang kakulangan ng oxygen sa halaman (root zone). At dilikado rin ito sa lugar na tuyo ang klima. Dagdag pa rito ang synthetic na pataba, lalo na ang nitrogen at phosporus ay malubhang contributor ng pollusyon/ pollutants gaya ng labis na leaches sa Lawa, ilog, at ibang bahagi ng tubig. Ang chemical reaction ng ibang anyo ng nitrogen kagaya ng nitrates at nitrites ay nagdudulot ng pagkasira ng kalidad ng tubig.
Kabanata III RESEARCH METHODOLOGY > Disenyo ng Pananaliksik > Research Environment > Mga Respondents > Instrumentong Pampananaliksik > Data Gathering Procedure > Statistical Treatment of data
KABANATA III DISENYO AT PARAAN NG PANANALIKSIK
1. Disenyo ng Pananaliksik Ang pag-aaral na ito ay isinagawa sa disenyo na paraang deskriptibo na pananaliksik (descriptive method). Sa pag-aaral na ito inilalarawan at sinusuri ang mga kadahilanan at maaring epekto ng patuloy na paggamit ng synthetic na pataba at kemikal sa pagsasaka. 2. Research Environment Ang lugar na pinagdarausan ng
aking pananaliksik ang
karinaniwang nagsasaka at nagmamay-ari ng lupang sakahan sa Brgy. Tabok, Lagonglong, Misamis Oriental. Ang lugar na ito ay perpekto na pagdadausan ng pananaliksik dahil sa lawak ng agricultural land at karamihan kabuhayan ay ang pagsasaka. 3. Mga Respondents Ang mananaliksik ay nagpasyang magbibigay ng mga kwestyuneyr sa Brgy. Tabok, Lagonglong, Misamis Oriental. Sa pag-aaral na ito pumili ng Dalawampu (20) respondents ang mananaliksik. Halos lahat ng mga respondents ang pawing mga magsasaka. Dahil sila ang higit na magkakaroon ng kaalaman hinggil sa paggamit ng
synthetic na pataba at kemikal na ginagamit sa pagsasaka. Pansinin ang kasunod na talahanayan para sa distribusyon ng taon sila nagsimula silang nagtrabaho bilang isang magsasaka. Talahanayan Blg.1 No. of Respondents 1-5 taon 6-10 taon 10 taon pataas Total
%
4
20%
11
55%
5
25%
20
100%
Ang Talahanayan blg. 1 ay nagsasabi kung gaano sila higit na nakakaalam sa pag-sasaka sa taon na nagtratrabaho sa bukirin. Kung matagal ang taon sila nagtratrabaho sa sakahan higit silang may kaalaman sa pagsasaka. 4. Instrumentong Pampananaliksik Ang
pag-aaral
pagsasarbey.
Ang
na
mga
ito
ay
isinagawa
mananaliksik
ay
sa
pamamagitan
naghanda
ng
ng
sarbey-
kwestyuneyr na naglalayong makapangalap ng mga datos upang masuri ang damdamin, pananaw, pulso at kaalaman sa paggamit ng synthetic na pataba at kemikal na ginagamit sa pagsasaka ng mga respondent o mga magsasaka.
Nagsagawa
rin
ng
mga
pangangalap
ng
mga
impormasyon ang mga mananaliksik sa iba’t ibang mga hanguan sa aklat, proposal, pamanahong-papel. Kumuha rin ang mga mananaliksik ng ilang impormasyon sa internet. 5. Data Gathering Procedure Sa aking pananaliksik humingi muna akio ng pahintulot mula sa mga magsasaka at pinabasa ko sa kanila ang liham na humhihingi ng permiso at pagkatapos nilang sumagot hiningi ko ang kanilang lagda bilang katibayan atvalidity ng ang aking sarbey. 6. Statistical Treatment of data: Pormula:
P= P=
.
.
× 100%
percentage
=
frequency
=
bilang ng respondent
100%= constant value
Dahil ang pamanahong-papel na ito ay isang panimulang pag-aaral lamang at hindi naman isang pangangailangan sa pagtatamo ng isang digri tulad ng tisis at disertasyon, walang ginagawang pagtatangka upang masuri ang mga datos sa pag-aaral na ito sa pamamgitan ng matataas at kompleks na istatistikal na pamamaraan. Upang makuha ang percentage sa bawat aytem ng kwestyoner denivide naming ang frequency (bilang ng sumagot sa bawat choices ng item) sa bilang ng respondent na dalawampu (20) at minultiply natin sa 100% ( na constant value).
Kabanata IV
PRESENTATION, INTERPRETATION, & ANALYSIS OF DATA
KABANATA IV PRESENTATION, INTERPRETATION, & ANALYSIS OF DATA
1. Ilan taon na kayo ay magsasaka? Talahanayan Blg.1 No. of Respondents 1-5 taon 6-10 taon 10 taon pataas Total
%
4
20%
11
55%
5
25%
20
100%
Sa talahanayan blg. 1, may 55% ang sumagot na 6-10 taon na sila’y magsasaka, 25% naman ang sumagot na 10 taon pataas na sila’y magsasaka, at may 20% ang sumagot na 1-5 taon na sila’y magsasaka.
2. Anong pamamaraan ng pagsasaka ang kasalukuyan mo’ng ginagamit? Talahanayan Blg.2
Moderno
No. of Respondents
%
8
40%
Tradisyonal
3
15%
Tradisyonal/Moderno
9
45%
20
100%
Total Sa
talahanayan
blg.
2,
may
45%
ang
sumagot
na
Tradisyonal/Moderno ngapagsasaka ang ginagamit sa kasalukuyan, 40% naman ang sumagot na Moderno na pagsasaka ang ginagamit sa kasalukuyan, at may 15% naman ang sumagot na Tradisyonal na pagsasaka ang ginagamit sa kasalukuyan.
3. Gumagamit ba kayo ng kemikal sa inyong mga pananim? Talahanayan Blg.3 No. of Respondents
%
Oo
5
25%
Hindi
4
20%
Minsan
11
55%
Total
20
100%
Sa talahanayan blg. 3, may 55% ang nagsasabi na minsan lang sila gumagamit ng kemikal sa kanilang pananim, 25%naman ang sumagot na gumagamit sila kemikal sa kanilang pananim, at may 20%
naman ang sumagot na hindi sila gumagamit ng kemikal sa kanilang pananim.
4. Anong kemikal ang kadalasan mong gimagamit sa pagsasaka? Talahanayan Blg.4 No. of Respondents
%
Herbicide
0
0%
Pesticide
11
55%
Kung kinakailangan
8
40%
Wala
1
5%
Total
20
100%
Sa talahanayan blg. 4, may 55% ang sumagot na gumagamit sila ng pesticide, 40% naman ang sumagot na gumagamit lang sila ng kemikal kung kinakailangan, at may 5% naman ang sumagot na hindi na sila gumagamit ng kemikal sa pagsasaka.
5. Epektibo ba ang mga kemikal na ginagamit mo? Talahanayan Blg.5
No. of Respondents
%
Oo
12
60%
Hindi
2
10%
Minsan
6
30%
Total
20
100%
Sa talahanayan blg. 5, may 60% ang nagsasabi na epektibo ang ginagamit nilang kemikal, 30% naman ang nagsasabi na minsan epektibo ang kemikal na kanilang ginagamit, at 10% naman ang nagsasabi na hindi epektibo ang kemikal na kanilang ginagamit.
6. Gumagamit ba kayo ng mga Artipisyal na abono sa inyong pananim? Talahanayan Blg.6 No. of Respondents Oo
%
11
55%
Hindi
4
20%
Minsan
5
25%
20
100%
Total
Sa talahanayan blg. 6, may 55% ang nagsasabi na gumagamit sila ng artipisyal na abono, 25%naman ang nagsasabi na minsan lang sila gumagamit ng artipisyal na abono, at 20% naman ang hindi gumagamit ng artipisyal na abono. 7. Gumanda ba ang resulta ng inyong pananim? Talahanayan Blg. 7 No. of Respondents
%
Oo
9
45%
Hindi
4
20%
Minsan
7
35%
20
100%
Total
Sa talahanayan blg. 7, may 45% ang nagsasabi na gumanda ang resulta ng kanilang pananim, 20% naman ang nagsasabi na minsan lang gumanda ang resulta ng kanilang pananim, at 25% naman ang nagsasabi na hindi gumanda ang kanilang pananim. 8. Alam mo ba ang masamang epekto kung patuloy ma itong ginamit? Talahanayan Blg. 8 No. of Respondents Oo
11
% 55%
Hindi
6
30%
Minsan
3
15%
20
100%
Total
Sa talahanayan blg. 8, may 55% ang nagsasabi na alam nila ang masamang epekto ng mga kemikal kung patuloy nila itong gagamitin, 30% naman ng nagsasabi na hindi nila alam ang masamang epekto ng mga kemikal kung patuloy nila itong gagamitin, at 15% naman ang nagsasabi na minsan lang nila alam ang masamang epekto ng mga kemikal kung patuloy nila itong gagamitin.
9. Meron ba kayong napapansin sa inyong sakahan matapos ninyo itong gamitin? Talahanayan Blg. 9 No. of Respondents Oo
%
13
65%
Hindi
2
10%
Minsan
5
25%
20
100%
Total
Sa talahanayan blg.9, may 65% ang nagsasabi na meron silang napapansin sa kanilang sakahan matapos gamitin ang mga kemikal, 25% naman ang nagsasabi na minsan meron sila napapansin sa kanilang sakahan nang patuloy nila ginamit ang mga kemikal, at 10% naman naman ang nagsasabi na wala silang napapansin sa kanilang sakahan.
10. Meron ba kayong napapansin sa inyong katawan matapos ninyo gamit ang mga kemikal? Talahanayan Blg. 10 No. of Respondents Oo
%
11
55%
Hindi
2
10%
Minsan
7
35%
20
100%
Total
Sa talahanayan blg. 10, may 55% ang nagsasabi na meron silang napapansin sa kanilang katawan matapos nila gamitin ang mga kemikal, 35% naman ang nagsasabi na minsan meron silang
napapansin sa kanilang sakahan, at 10% naman ang nagsasabi na wala silang napapansin sa kanilang katawan.
11. Kung Oo, ano naman ang ginagawa mo dito? Talahanayan Blg. 11 No. of Respondents Ginagamot Pinababayaan Total
%
16
80%
4
20%
20
100%
Sa talahanayan blg. 11, may 80% ang nagsasabi na ginagamot nila ang mga sintomas dulot ng mga kemikal, at 20% naman ng nagsasabi pinababayaan nila ang mga sintomas dulot ng mga kemikal.
12. Meron ba’ng proyekto ang lokal na pamahalaan upang masolusyunan ito? Talahanayan Blg. 12 No. of Respondents
%
Oo
11
55%
Wala
9
45%
Total
20
100%
Sa talahanayan blg. 12, may 55% ang nagsasabi na meron proyekto ang lokal na pamahalaan upang masolusyunan ang mga masamang epekto ng mga kemikal na ginagamit sa pagsasaka, at 45% naman ang nagsasabi na walang proyekto na ipinasakatuparan ng lokal na pamahalaan .
13. Nasubukan mo na ba ang Organik na pataba sa inyong pananim? Talahanayan Blg. 12 No. of Respondents Oo Hindi Minsan Total
%
6
30%
10
50%
4
20%
20
100%
Sa talahanayan blg. 13, may 50% ang nagsasabi na hindi pa nila nasubukan ang organik na pataba sa pagsasaka, 30% naman ang nagsasabi na nasubukan na nila ang organik na pataba sa pagsasaka, at
20% naman ang nagsasabi na minsan lang nilang nasubukan ang organik na pataba sa kanilang sakahan.
14. Gumanda ba ang ani matapos gamitin ang pataba? Talahanayan Blg.14
Oo Hindi Minsan Total
No. of Respondents
%
7
35%
11
55%
2
10%
20
100%
Sa talahanayan blg. 14, may 55% ang nagsasabi na hindi gumanda ang ani ng ginamit nila ang organik na pataba sa sakahan, 35% naman ang nagsasabi na gumanda ang ani ng ginamit nila ang organik na pataba sa sakahan, at 10% naman ang nagsasabi na minsan lang gumanda ang kanilang ani ng ginamit nila ang organik na pataba sa sakahan.
15. Alam n’yo ba ang masamang epekto sa kalikasan kung patuloy ninyo itong gamitin? Talahanayan Blg.15 No. of Respondents
%
Oo
8
40%
Hindi
9
45%
Minsan
3
15%
20
100%
Total
Sa talahanayan blg. 15, may 45% ang nagsasabi na hindi nila alam ang masamang epekto sa kalikasan kung patuloy nila gagamitin ang mga kemikal sa sakahan, 40% naman ang nagsasabi na alam nila ang masamang epekto sa kalikasan kung patuloy nila gagamitin ang mga kemikal sa sakahan, at 15% naman ang nagsasabi na minsan alam nila ang masamang epekto sa kaliksan kung patuloy nila gagamitin ang mga kemikal sa sakahan
Kabanata V
> Lagom > Kongklusyon > Rekomendasyon
KABANATA V
1. Lagom Ang pag-aaral na ito ay isang pagtatangkang malaman ang damdamin, pananaw at kaalaman ng mga magsasaka hinggil sa paggamit ng synthetic na pataba at kemikal na ginagamit sa pagsasaka. Gamit ang disenyong deskriptib-analitik, ang mananaliksik ay nagdisenyo ng sarbey-kwestyuneyr
na pinasagutan sa dalawapu (20)
respondents na naninirahan sa Brgy. Tabok, Lagonglong, Misamis Oriental na ang pangunahing hanapbuhay ay ang pagsasaka. Bukod sa mga nabanggit, nag-interbyu ang mga mananaliksik sa isang magsasaka na mahigit dalawapu taon (20 years) na nagsasaka na si G. Ernesto S. Flores. Kinapanayam namin siya upang makakuha ng mga datos at detalye tungkol sa hinggil sa paggamit ng synthetic na pataba at kemikal na ginagamit sa pagsasaka. 2. Kongklusyon Batay
sa
mga
nakalap
na
datos,
humantong
ang
mga
mananaliksik sa sumusunod na kongklusyon: a. karamihan ng mga magsasaka alam ang masamang epekto sa katawan kung patuloy nila ginagamit ang mga kemikal (herbicide at pesticide) na ginagamit sa pagsasaka.
b.karamihan ng mga magsasaka ay patuloy nila ginagamit ang mga synthetic na pataba at kemikal na ginagamit sa pagsasaka dahil epektibo gamitin ang mga ito. c. Halos lahat ng mga magsasaka ay ayaw nila subukan ang organic farming dahil hindi daw epektibo ang mga ito. d. Ang kaalaman ng magsasaka sa magandanag benipisyo ng paggamit ng organic fertilizer ay kakarampot lang. 3. Rekomendasyon Batay sa mga napormulang kongklusyon, buong pagpapakumbabang inirerekomenda ng mga mananaliksik ang mga sumusunod: a. paigtingin ang paggamit ng modern/tradisyunal na pagsasaka upang mabalanse ang pagsasaka, ang paggamit ng mga kemikal at synthetic na pataba. b. bawas-bawasan ang paggamit at pagtapon ng kemikal sa pagsasaka. Kung gagamitin kaunti lang ang i-apply para hindi masira at maging kontaminado ng mga kemikal ang sakahan, kung itatapon, itapon ito sa tamang lalagyan huwag sa tubig dahil maaring malison ang mga isda at ibang hayop na iinom sa tubig na pinagtaponan ng kemikal. c. maliitin ang paggamit ng pataba kung uulan dahil ang ulan ay may nitrogen content katulad na ng pataba upang
makatipid sap era at nakakatulong kay inang kalikasan; at kung may hayopan kayo (e.i poultry, babuyan at kandingan) itapon ang dumi sa sakahan dahil ang dumi ng hayop ay isang mabuting pinagkukunan ng organic fertilizer. d.paigtingin ang paggamit ng organic fertilizer. e. kung gagamit ng kemikal kagaya ng herbicide at pesticide siguraduhing
ninyo ang inyong kaligtasan sa paggamit
ng mask at gwantes kung mag-aapply at kung itatapon na ang mga bote pinaggamitan nito. Huwag rin ninyo kalimutan ang paglinis sa inyong katawan at kapaligiran. f. Para sa pamahalaan, magbigay sila ng incentive sa mga mahihirap na magsasaka’; at supurtahan nila ang paggamit ng organic fertilizer.
Bibliograpgy Appendix Curriculum Vitae
Bibliography Webster Dictionary Gloriers Encyclopedia of knowledge, MCMXCV. Vol. 7,”Fertilezer,” pp.247-248 Flores, Ernesto. Farmer. January 2011. Website: http://searchwarp.com/swa428670.htm http://en.wikipedia.org/wiki/Pesticide http://searchwarp.com/swa428670.htm http://en.wikipedia.org/wiki/Fertilizer http://hubpages.com/hub/Natural-and-Synthetic-Fertilizer http://www.ehow.com/facts_5822119_elements-foundfertilizers_.html http://www.da.gov.ph/newindex2.php?pass=News_events/2010/n ov/nov17_2010b.html
http://www.landscape-and-garden.com/garden-soil/fertilizertypes.aspx
http://www.da.gov.ph/newindex2.php?pass=News_events/2010/n ov/nov17_2010b.html
Curriculum Vitae Contact Information Name: Rojas, Francis Ernesto C. Address: Tabok, Lagonglong, Misamis Oriental Email:
[email protected],
[email protected] Personal Information Date of Birth: July 31,1994 Place of Birth: : Tabok, Lagonglong, Misamis Oriental Citizenship: Filipino Visa Status: Single Gender: Male Education Level
School
Year graduated
Elementary
St. Rita’s College of Balingasag
2006-2007
High school
St. Rita’s College of Balingasag
2010-2011
