Solucións
AVALIACIÓN INICIAL Lingua
AV I
AV
Nome e apelido s: ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. .... Curso: .........................................................
1
Data: .................................................................
Divide en sílabas as seguintes palabras:
6
bol-bo-re-ta ca-rro-za ............... ........ bolboreta: ............... ............... ... carroza: ............... ...............
Escribe unha palabra que comece por:
sim-pá-ti-co pallaso: pa-lla-so .................................... simpático: ..................................................
E: .............................. L : .............................. F: ..............................
au-to-bús autobús: ................................... máquina: má-qui-na ...................................................
Busca na táboa e escribe seis parellas de palabras que signifiquen o mesmo:
2
feliz
débil
forte
robusto
contento
rematar
empezar
terminar
feble
listo
sabio
7
Nas palabras anteriores, rodea a sílaba tónica.
8
Di se estas palabras son nomes, adxectivos ou verbos:
comezar
nome ............... ....... guapo: ................ adxectivo castaña: .............. ............... ............... .........
feliz e ............... contento ; ................ débil e ................ feble ; ................ forte e ................ robusto ...............
verbo adxectivo pintar: ...................................... branca: ......................................................
empezar comezar ; ................ terminar e ................ rematar ; ................ sabio e ................ listo ............... e ...............
nome verbo doutor: ..................................... escribir: ...................................................... 9
Relaciona as palabras de signifcado contrario :
3
alegre
suave
enriba
baixo
áspero
curto
principio
fin
longo
triste
alto
debaixo
Ordena as palabras e forma oracións: vermella.
unha
rapaz
ten
O
pelota
O rapaz ten unha pelota vermella.
...............................................................................................................
Brais
Alba
xogan
no
e
recreo.
Brais e Alba xogan no recreo.
...............................................................................................................
Completa coa letra adecuada:
4
c/qu
qu .....eixo c ro..... c odilo ..... c oqu ..... .....eta qu c o .....ios.....
z/c
g/gu/gü
r/rr
.....ereixa
.....ín pingü
rr er co.....
z c into ..... z ón cora.....
g oña ce.....
r a ca.....
c
.....ume
gu .....indas gu man .....eira
r
.....uído
rr o soco.....
Rodea os nomes propios e subliña os nomes comúns:
5
Vigo
illa
Lola
árbore
océano
Atlántico
película
Xavier
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
10
Conta que fixeches este verán. Fíxate ben nos puntos e nas maiúsculas: ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ............................................................................................................... ...............................................................................................................
8
9
UNIDADE 1 Lingua
AV1
AV
Nome e apelido s: ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. .... Curso: .........................................................
5
Data: .................................................................
Nestas palabras, rodea as letras que se pronuncian como unha soa: pequeno
Don Xosé Onega pasou toda a vida do desexo de ter un papagaio falador. Xosé era un home pequeno, esmirrado*, e sempre levaba un sombreiro escuro de ala ancha. En Lugo, déronlle o enderezo dunha casa de Barcelona que vendía papagaios, cacatúas e toda clase de aves. Don Xosé escribiu pedindo prezos. Contestáronlle que naquel momento tiñan dous papagaios e mandáronlle as fotografías. Un dos papagaios chamábase Briand, e o outro, Calumet. Don Xosé mercou a Calumet.
6
7
8
enderezo .............................: Dirección, domicilio onde vive unha persoa. ala .............................: Parte do sombreiro que sobresae polos lados. fotografía .............................: Imaxe que se obtén cunha cámara especial. Separa as consoantes e as vogais destas palabras da lectura:
Oea ng papagaio a a a i o p p g Barcelona a e o a b r c l n Onega
10
50
Vogais pequeno enderezo momento
Explica por que se escriben con maiúscula no texto anterior:
OnegaApelido. ....................................................................................................
de punto. Contestáronlle Despois ......................................................................................... propio de lugar. Lugo Nome ........................................................................................................
Busca no texto e escribe as palabras correspondentes a estas definicións:
Consoantes
Rodea con distintas cores o punto e á parte, o punto fnal e os puntos seguidos
propio de persoa. Xosé Nome .......................................................................................................
Que vendían na casa de Barcelona ademais de papagaios?
Vogais
Escribe por orde alfabética estas palabras da lectura:
do texto. Don Inicio .........................................................................................................
Que quería mercar Xosé Onega? Atopouno?
Cacatúas e toda clase de aves. ................................................................................................................
4
mandáronlle
do texto.
Un papagaio falador. Si, nunha tenda de Barcelona. ................................................................................................................
3
dunha
ala, desexo, escuro, papagaio, sombreiro, vida. ................................................................................................................
esmirrado: Moi delgado.
2
ancha
vida, desexo, papagaio, sombreiro, escuro, ala.
Álvaro Cunqueiro: Xente de aquí e de acolá, Ed. Galaxia (adaptación)
1
esmirrado
Consoantes
e u e o p q n e e e o n d r z o e o m m n t
propio de lugar. Barcelona Nome ................................................................................................ . o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
propio dun animal. Calumet Nome ................................................................................................... 9
Imaxina que o papagaio Calumet pode, efectivamente, falar. Que cres que diría?
Resposta aberta. ................................................................................................................ E nese caso, o papagaio estaría utilizando a lingua oral ou a escrita?
Lingua oral. ................................................................................................................ 10
O texto da lectura, é un texto l iterario ou non literario? E é un fragmento dun conto, dunha poesía ou dunha obra de teatro?
É................................................................................................................ un texto literario, fragmento dun conto. 11
UNIDADE 2 Lingua
AV2
AV
Nome e apelidos : ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............ ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............ .... Curso: .........................................................
Data: .................................................................
6
mou
Plop era un moucho pequeno que vivía coa súa nai e mais co seu pai na selva, na copa dunha árbore altísima. Plop era chato e serio, cuns enormes ollos redondos. Tiña un precioso colar de plumas en forma de corazón e unhas patas osudas, moi tortas. Era silencioso, observador... Exactamente igual a todos os mouchos pequenos que existiron sempre, excepto nunha cousa: ao medroso Plop asustábano a escuridade e os vagalumes.
7
4
5
Clasifica as palabras do exercicio anterior:
árbore, corazón. altísima. Polisílabas: observador, ..............................................................................................
Trisílabas: ................................................................................................
8 Agora
Con quen vivía o moucho Plop e onde?
copia tres palabras monosílabas do texto:
Plop un que ................................................................................................................ 9
Que problema, moi importante para un moucho, tiña Plop?
................................................................................................................ Tíñalle meda á escuridade. 3
Selecciona as dúas palabras que se poden partir de tres maneiras diferentes a final de liña e completa o cadro: corazón, altísima, serio, amigo, escuridade, moucho, verán Palabras
Busca na lectura e escribe un sinónimo para cada palabra: cativo: pequeno ................... .................
bosque:Selva ................... ................... .......
formal:serio ................... ................
fermoso:precioso ................. ................... ........
torcidas: tortas ................... ..............
medoñento:medroso ................... ................... ..
Coas seguintes letras, forma catro palabras do texto: oucmho: moucho ................... ..............
................... ........ bárreo:árbore ...................
nócoraz: corazón ................... .............
.................. ............. paco:copa ..................
Separa as palabras e copia: Omouchotiñamedodaescuridade.
O................................................................................................................ moucho tiña medo da escuridade.
ár bo re co ra zón
Bisílabas: moucho, ................................................................................................ colar.
................................................................................................................ Cos seus pais, na copa dunha árbore da selva. 2
ob ser va dor al tí si ma
cho
co lar
Jill Tomlinson: El búho que tenía miedo a la oscuridad, ed. Miñón (trad. e adapt.)
1
Divide en sílabas as palabras subliñadas no texto. C olócaas de maneira que a sílaba tónica estea na casa destacada:
Formas de partir a final de renglón
altísima . o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
al-tísima
altí-sima
altísi-ma
escuridade es-curidade escu-ridade escuri-dade 10
No texto proporciónase o retrato de Plop. Escribe:
aberta segundo o texto. Como é fisicamente:Resposta ................................................................................. ................................................................................................................ ................................................................................................................ Como é a súa maneira de ser: .................................................................. ................................................................................................................ ................................................................................................................
12
13
UNIDADE 3 Lingua
AV3
AV
Nome e apelidos : ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............ ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............ .... Curso: .........................................................
Data: .................................................................
6
Unha nube de tormenta cargada con pingas de chuvia viaxaba polo
Unha nube de tormenta cargada con millóns de pingas de chuvia viaxaba polo ceo cara a uns secos e desesperados campos castigados polo sol. Ao chegar ao seu destino, as comportas abríronse e as pingas de chuvia empezaron a saltar. Durante horas choveu e choveu. Sen parar. Ata que a nube, exhausta, ía pechar as comportas para volver ao mar en busca de máis auga. Entón decatouse de que quedaba unha pequenísima pingueira de chuvia, asustada e tremente. —Por que non saltaches? —preguntoulle a nube. —Teño medo —dixo a pinga de chuvia. —Medo? —asombrouse a nube—. Como vai ter medo unha pinga de chuvia? —Non temo saltar, nin voar, pero si esnafrarme contra o chan.
ceo ata a uns secos e desesperados campos castigados polo sol. 7
8
5
14
Cousas
Luísa nai
cadela Laretas
Atlántico mar
Colorea as casas que teñen nomes propios.
Copia as frases ou oracións interrogativas e rodea o signo de interrogación:
Como vai ter medo unha piunga de chuvia? ................................................................................................................
Que pasou cando abriu as comportas?
Por que non saltou a pequena pinga de chuvia?
Porque lle daba medo esnafrarse contra o chan. ................................................................................................................ 4
Animais
Medo? ................................................................................................................ 9
As pingas de chuvia empezaron a saltar. ................................................................................................................ 3
Persoas
Por que non saltaches? ................................................................................................................
De que ía cargada a nube de tormenta?
De millóns de pingas de chuvia. ................................................................................................................ 2
Clasifica estes nomes: cadela, Laretas (papagaio), Luísa, nai, Atlántico, mar.
•
Jordi Sierra i Fabra e Antonio García Teijeiro: «O gran salto», en Contos e poemas para un mes calquera, ed. Planeta & Oxford, col. Camaleón (adapt.) 1
Subliña todos os nomes que hai neste fragmento do texto:
Na seguinte lista, subliña as palabras relacionadas co tempo de outono: chuvia
seca
pinga
vento
tormenta
auga
sol
treboada
Busca no texto un antónimo de cada unha destas palabras: húmidos – secos ....................................
descansada – exhausta ...............................
pecháronse – abríronse ...............................
menos – máis .......................................
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
10
Completa con c ou qu:
c se......os
c ......ampos
qu pe......ena
c ......omportas
c c .....un.....a
qu ......edar
qu ......ieto
c ......olar
qu cha......eta
c ......uller
Imaxina o campo, seco e castigado polo sol, a onde vai a nube. Descríbeo. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ 15
51
UNIDADE 4 Lingua
AV4
AV
Nome e apelido s: ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. .... Curso: .........................................................
(astro) .................................................................................................. (actor ou actriz famoso) ................................................................................................................ (categoría dun hotel) ................................................................................................................
Data: .................................................................
estrela
Desde sempre, os Reis Magos foron eses personaxes máxicos que, nunha soa noite, percorrían o mundo enteiro camiñando cos seus camelos detrás dunha estrela. Facían miles de quilómetros para chegar ata as casas dos nenos que foran bos e deixarlles os seus agasallos. Pero velaí que, un bo día, apareceu nas nosas vidas Papá Noel, para facerlles a competencia a Melchor, Gaspar e Baltasar. Si, un home cunha gran barriga e un traxe vermello gañou en pouco tempo o cariño dos nenos pequenos. E, aínda por riba, chega a noite do 24 de decembro, é dicir, varios días antes que os Reis. Por iso non é de estrañar que Melchor, Gaspar e Baltasar anden un pouco tristeiros e mesmo algo enfadados.
6
7 1
máxicos personaxes ..................................
vermello traxe ...........................................
enteiro mundo ........................................
pequenos nenos ..........................................
Escribe dous adxectivos que poidas aplicar a cada un dos nomes: vacacións ................ ................... ....... e ........... ................... ............ . roscón .......................................... e .......................................... .
e empezou a facerlles a competencia. ................................................................................................................
abeto .......................................... e .......................................... . 8
Ordena as sílabas e escribe o nome de catro xoguetes:
papaventos pa-ven-pa-tos: ..............................
boneca bo-ca-ne: ....................................
buxaina bu-na-xai: ...................................
monopatín pa-no-mo-tín: ...............................
4 As
palabras subliñadas no texto son polisémicas; que quere dicir iso?
Que teñen varios significados. ................................................................................................................ 5
grande barriga ........................................
Porque un día apareceu Papá Noel nas vosas v idas ................................................................................................................
Que chega antes ca eles, a noite do 24 de decembro. ................................................................................................................ 3
Magos Reis .............................................
Despois de ler o texto, explica por que os Reis andan algo enfadados.
Que vantaxe ten Papá Noel sobre os Reis Magos?
2
Busca no texto o adxectivo que corresponde a cada nome e escríbeo:
Escribe oracións con distintos significados de cada palabra:
(monarca) .................................................................................................... (Rei Mago) ................................................................................................................ (carta da baralla) ................................................................................................................ rei
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
9
Completa con c ou z:
c a......ivro
c cal......etín
z pa......
c ......eo
c lu......es
z ......ambomba
c ......inta
c no......es
z ......urrón
z lu......
Escribe ? ou ! nas seguintes frases: Xa veñen os Reis
!
Canto falta para Noiteboa ?
Queres un pouco de turrón ? 10
Como chove !
Pensa nun xoguete que pidas este ano para Reis e descríbeo. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................
16
17
UNIDADE 5 Lingua
AV5
AV
Nome e apelido s: ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. .... Curso: .........................................................
Data: .................................................................
5
Clasificas as palabras subliñadas no texto:
vento, raios, leito, ceo cita, conversa, nubes, mensaxe feminino: ...............................................................................................
Xénero masculino: .............................................................................................
Abón Nubeiro Chuvasco, vento do norte, e Quisqui García Rosmón, vento do sur, eran colegas e amigos á vez. Nunca tal se escoitara, que dous ventos cun carácter de raios e tronos puidesen parolar amigablemente nos seráns do outono, mentres o sol se arroupaba ben arroupadiño no seu leito abrigoso. Quisqui ficou pasmado o día en que Abón Nubeiro Chuvasco non acudiu á cita. Quen apareceu foi un novo vento do norte, un tal Tremetremerón. Era un vento frío ao que non lle chistaban nadiña as conversas. Quisqui García Rosmón convenceuse de que o seu amigo non ía volver e pediulles un favor ás nubes negras de auganeve. E por todo o ceo invernal podíase ler a mensaxe de Quisqui ao seu amigo Abón Nubeiro: ABURIÑO, COLEGA.
Xénero 6
amiga rapaza rapaz – ...................... profesor – profesora .................. amigo –.................. .....
7
Paula Carballeira: Un porco e unha vaca xa fan zoolóxico, Edicións Xerais (adapt.)
1
vento do sur
ventos meses mes – .........................
Quisqui García Rosmón
vento do norte
2
8
n m ca.....pión 9
Porque acabou o outono e chegou o frío do inverno.
........................................................................................................................ ........................................................................................................................ 3
Que fixo Quisqui García cando se decatou de que o seu amigo non ía volver?
Escribiu unha mensaxe no ceo coas nubes da auganeve.
........................................................................................................................ ........................................................................................................................
4 Fíxate no exemplo e escribe de que palabra procede cada unha das seguintes. Ro -
dea as terminacións: Nubeiro nube ➞
chuvasco amigable 18
52
chuvia .................................... amigo ......................................
➞
➞
Rosmón
abrigoso invernal
➞
rosmar ...................................... abrigar ..................................... inverno ......................................
➞
➞
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
muller galiña galo – ........................ señora señor –............... .........
rei – ...........................
raíña vaca boi – .......................... avoa avó – .........................
colores animais animal – .....................
noz – .........................
color – ........................
noces cans can – .........................
Completa con n ou m: i.....verno
Estes dous ventos eran amigos durante o outono. Por que cres que deixou de ir á cita Abón Nubeiro e apareceu Tremetremerón?
home – .......................
Escribe en plural: vento – .......................
Despois de ler o texto, relaciona: Abón Nubeiro Chuvasco
Escribe o feminino dos seguintes nomes:
m n e.....vase te.....po
m m so.....bra po.....ba
n m ta.....bor
i.....ventar
m n e.....viar
Escolle as palabras máis adecuadas en cada caso e completa as series; separa con comas e mais e: neve, serpes, os osos, vento, ras, os esquíos, treboadas, os leiróns, tartarugas
neve, vento e treboadas. ras e tartarugas. – Algúns animais de sangue frío: serpes, ..................................................................... . osos, os esquíos e os leiróns – Os ...................................................................................................... hibernan. – En inverno hai ............................................................................................. .
10 Volve
ro.....per
ler o texto do principio e contesta:
Abón Nubeiro, Quisqui García, Tremetremerón e as nubes negras. ........................................................................................................................ Nubeiro e Quisqui García. ............................................................................ • Cales son os protagonistas? Abón inverno. • En que tempo sucede?No .................................................................................... • Que personaxes aparecen? ............................................................................
19
UNIDADE 6 Lingua
AV6
AV
Nome e apelidos : ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............ ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............ .... Curso: .........................................................
Data: .................................................................
5
Completa agora cos indefinidos do texto:
un unhas ............. rúas estreitas
uns unha ............. chea de reloxos
............. reloxo antigo Na praza daquela vila había un reloxo antigo que, desde había uns días, tiña moitas avarías porque a UNHA non facía máis que chorar: —Ai, ai! Todas as horas están moi ocupadas. Ningunha quere falar comigo. Ao amencer, decidiu marchar de alí para sempre; descolgouse da esfera e botou a andar por unhas rúas estreitas. Pola noite, meteuse no taller dun reloxeiro. Alí había unha chea de reloxos. —E ti quen es? —preguntoulle un vello reloxo de parede. —Son a UNHA do reloxo do concello e escapei dunha vida moi aburrida. —Fixéchela boa! Sabes canta xente agarda por ti todos os días?
6
............. días
Copia as contraccións destacadas e di por que palabras están formadas:
Na da ............... no ............... do ............... ...............
en + a de + a ................................... en + o ................................... de + o ...................................
Ao pola ............... dun ............... dunha ...............
...................................
...............
➞
➞
a + o por + a ................................... de + un ................................... de + unha ................................... ...................................
➞
➞
➞
➞
➞
➞
Clara de Saá: A unha aburrida, Kalandraka Editora (adapt.) 1
7 Rodea as palabras con nh que hai no texto. Escribe unha oración con algunha.
Que lle pasaba ao reloxo do Concello? De quen era a culpa?
........................................................................................................................
Que, desde había uns días, tiña moitas avarías.
........................................................................................................................ • De quen era a culpa?
8
Da UNHA, que non facía máis que chorar. ........................................................................................................................
,
9
• Escribe o feminino e o masculino da persoa que...
mariscador mariscadora tendeiro tendeira vende nunha tenda: ........................................... e ........................................... repartidor repartidora reparte paquetes: ............................................ e ............................................... floreiro floreira vende flores:................................................ e ................................................... peixeiro peixeira vende peixe:............................................... e ................................................... recolle marisco: ............................................... e ..............................................
3
Nos oficios que escribiches na actividade anterior, rodea as terminacións.
4
Completa cos artigos correspondentes:
as rúas ............. os reloxos .............
,
,
,
,
de peto reloxos de area reloxos de cuco etc.
Que o ficio aparece no texto? .........................................
a praza ............. o concello .............
:
No taller había unha chea de reloxos reloxos de parede reloxos de pulso reloxos
reloxeiro
2
Completa este fragmento cos signos ortográficos que faltan:
as paredes ............. a esfera .............
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
Fíxate nas viñetas e escribe unha introdución para este conto.
........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................
20
21
UNIDADE 7 Lingua
AV7
AV
Nome e apelidos : ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............ ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............ .... Curso: .........................................................
A casa dos contos, como podes ver, ten un chamador de «había unha vez».
Data: .................................................................
Se abres a porta, hai un corredor por onde pasea o Lobo Feroz.
Ti mira con tino, que, nas librerías, has ver esa casa se les cada día!
7
Rodea o demostrativo que hai no poema.
8
Completa estas oracións cos demostrativos que consideres axeitados:
Esa aquela Estes zapatos estaban sobre ............. aquel armario. – ............. esta chave e proba a ver. –Aquela ............. porta de alí non abre. Toma ............. – ............. cama quedaría mellor xunto a ............. ventá.
Ana M.ª Fernández: A casa de había unha vez, Edicións Xerais (adapt.)
9
Le as pistas e completa con maiúsculas estas palabras con b:
a) Tes que abrila para lavar as mans. 1
De que casa se fala no poema?
b) Serve para abrigarnos o pescozo no inverno.
Da casa dos contos.
........................................................................................................................ 2
c) Con este teléfono podemos falar na rúa.
Por onde pasea o Lobo Feroz?
d) Que fai burla.
Polo corredor da casa.
e) O contrario de negro.
........................................................................................................................ 3
f) A cama, o armario, a mesa son...
Como podemos ver esa casa?
Se lemos cada día.
........................................................................................................................ 4
Serve para petar na porta desde fóra e colócase na parte exterior da porta. ........................................................................................................................ Escribe os nomes dos aparellos ou obxectos que serven para...
revisteiro espertador espertarnos: ..................................... espremedor espremer froita: ................................ colocar revistas: ...............................
6
Completa con posesivos adecuados (non esquezas o artigo):
a miña casa ..................... os meus palacios ..................... 22
aspiradora paraugueiro poñer paraugas: ............................... torradora torrar pan: ....................................... aspirar: ...........................................
as súas portas ..................... os seus contos .....................
o teu trasno ..................... as túas fadas .....................
B__U__F __A N__D __A __Ó__ M B __L I __ __R__ BU L Ó__N B R__A__ N __O C __ __O__ M B __E__ L S
Fíxate nas viñetas e escribe o desenlace. ......................................................................................
Subliña no poema un sinónimo de petador. Para que serve e onde se coloca? ........................................................................................................................
5
10
B __I L __L A __
...................................................................................... . o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... ...................................................................................... 23
53
UNIDADE 8 Lingua
AV8
AV
Nome e apelido s: ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. .... Curso: .........................................................
Data: .................................................................
6
Substitúe as palabras subliñadas por pronomes persoais e copia de novo: A araña e a eiruga viven nunha silveira.
Enfádase a araña cando ve que o sol de luz non a baña e apaga o farol.
Nin vive nin dorme. Está negro o ceo. Dá voltas e voltas. E morre de medo.
Tremendo de frío de noite, na cama, soña con fogueiras a pobre da araña.
Ai, pobre da araña! O sol nin a mira. Non vive de noite nin dorme de día.
Elas viven nunha silveira.
........................................................................................................................ Pedro e mais eu iremos con Sara coller caracois.
Nós iremos con ela coller caracois.
........................................................................................................................ 7
Agora busca outras catro palabras diferentes con r entre vogais.
•
araña, farol, fogueiras, mira.
........................................................................................................................
Antonio García Teijeiro, en Contos e poemas para un mes calquera, ed. Planeta & Oxford 1
8
Completa con r ou rr e clasifica:
rr r ca.....acol
r
pa.....aguesa
Con quen está enfadada a araña? Por que?
Está enfadada co sol. Porque a súa luz xa non a ilumina e apaga o farol. ........................................................................................................................ ........................................................................................................................
........................................................................................................................ 2
morre
Busca no poema unha palabra con rr. ...........................
Por que cres que a araña soña con fogueiras?
Porque está tremendo de frío.
r
ve.....me
ei.....uga
rr chicha.....a
r bolbo.....eta
r r.....osa
en.....edadeira
O r soa forte
O r soa suave
parraguesa, enredadeira chicharra, rosa
verme, eiruga, caracol, bolboreta
........................................................................................................................ 3 A
que lle ten medo a araña?
Á escuridade.
........................................................................................................................ 4
Escribe palabras que comecen por in- e que teñan estes significados:
invisible imposible Que non é posible: ...........................
Que non se pode ver: ........................
5
inquieto infeliz Que non é feliz: ...............................
Que non para quieto: .......................
Escribe os contrarios engadindo des-:
desobediente desfacer facer – .............................................
obediente – ......................................
desenredar descalzo calzado – ........................................ enredar – ........................................
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
9
Dezaseis ............... catro ................ ................ ....
Cantos versos ten o poema?
...................................................
E cantas estrofa s? 10
Copia o verso que rima con cada un dos seguintes: Enfádase a araña
de luz non a baña
........................................................................................................................ Está negro o ceo.
E morre de medo
........................................................................................................................ O sol nin a mira.
nin dorme de día.
........................................................................................................................
24
25
UNIDADE 9 Lingua
AV9
AV
Nome e apelido s: ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. .... Curso: .........................................................
Data: .................................................................
6
Escribe o infinitivo correspondente a cada un destes verbos do texto :
pasar estar estaba: ............................................ volver volvía: ............................................. escoitou: escoitar ..........................................
sorrir saber sabía: .............................................. encheron: encher ........................................ saír saían: ..............................................
pasaron: ..........................................
Pasaron os días fríos de neve, e tamén as interminables semanas de vento e chuvia. As tardes foron facéndose máis longas, e o sol aínda estaba no ceo cando Diana volvía á casa. Un día, cando baixou do autobús, escoitou o canto do cuco. Diana sorriu; sabía que iso significaba que a primavera xa estaba ás portas. E axiña se empezou a manifestar nos prados, que se encheron de pequenas margaridas, e nos gromos que saían nas árbores e no piar alegre dos paxaros.
7
Agustín Fernández Paz: As fadas verdes, ed. S. M. (adapt.)
Coloca os infinitivos anteriores no cadro correspondente:
1ª conxugación 1
pasar estar escoitar
Que escoitou Diana ao baixar do autobús?
O canto do cuco.
........................................................................................................................ 2
A primavera xa estaba a punto de chegar.
8
Pasaron os días de frío, vento e chuvia. As tardes foron facéndose máis longas. ........................................................................................................................ O sol aínda estaba no ceo cando chegaba Diana á casa. ........................................................................................................................ Os campos enchéronse de flores. ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ Copia o nome da flor que aparece no poema e escribe ti outros tres.
Margarida. rosa, tulipán, xasmín...
........................................................................................................................ 5
3ª conxugación
saber volver encher
sorrir saír
Escribe os diminutivos de todas as palabras subliñadas no texto:
ventiño longuiñas ....................................................... cuquiño ....................................................... .......................................................
26
54
tardiñas casiña ....................................................... paxariños ....................................................... .......................................................
Completa con b ou v as seguintes palabras:
v v ....ento a....oa
Que cousas, segundo o texto, cambian ao pasar do inverno á primavera? ........................................................................................................................
4
2ª conxugación
Que significa a expresión «a primavera xa estaba ás portas»? ........................................................................................................................
3
sorriu: .............................................
9 . o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
v
v
....ulto
....oda
b
tre....o
né....oa
v
b
v
mara....illa
....arrer
v
nu....e
....asoira
b
Escribe onde corresponda: sobrevivir, volta, vivenda, revolver, envolver, convivir
sobrevivir, vivenda, convivir volta, revolver, envolver volver: .............................................................................................................
vivir: ................................................................................................................
10
Completa os versos para que rimen: patín, autobús, avión, tranvía. Polas rúas de Tulús
autobús
tranvía
vai un vello nun .............................
vai un vello en .............................
Polas rúas de Padrón
Polas rúas de Pequín
vai un vello en ............................
vai un vello nun patín ............................
avión
Ana M.ª Fernández: Pola rúa dos versos, ed. Edelvives
Polas rúas de Almería
Pareados
Como se chaman os versos que riman de dous en dous? ...................................... 27
UNIDADE 10 Lingua
AV10
AV
Nome e apelidos : ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............ ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............ .... Curso: .........................................................
Data: .................................................................
6
Escribe os elementos que forman as palabras compostas anteriores:
para sol tira croios ........................ + ........................ papa + ........................ ventos ........................
creba cabezas cen pés .......................... + .......................... corta + .......................... céspede .......................... .......................... + ..........................
........................ + ........................ O foguete sobe ao ceo coma un raio. Perde forza e cae ao chan nun desmaio.
Mais a cana do foguete cae de plano. Que aguillada de xoguete! Que galano! 7
Manuel María: Os soños na gaiola, Edicións Xerais
O foguete chega ás nubes! Que bravura! Que de estalos! Que ruído! Pouco dura!
Subliña todos os verbos que hai no poema. En que tempo están? Elixe:
X Presente 8
Pasado
Futuro
Pasa estas oracións a pasado e a futuro: O campo florece en primavera.
1
2
........................................................................................................................
O campo florecía en primavera. O campo florecerá en primavera. ........................................................................................................................
De que tipo de foguete trata o texto? Elixe:
O foguete chega ata as nubes.
Ponlle un título ao poema anterior.
........................................................................................................................
O foguete chegou ata as nubes. O foguete chegará ata as nubes. ........................................................................................................................ ........................................................................................................................
cheo con pólvora que cando se acende sobe a grande altura e estoupa X Tubo ruidosamente e con luces.
Aparello que se lanza ao espazo e que se usa como arma, para viaxar a outros planetas ou para investigar.
9
Escribe o verbo entre parénteses nunha forma rematada en -aba:
tocaba bailaban na verbena. – Meus pais (bailar) .......................... esperabas por eles no carrusel. – Ti (esperar) .......................... cantabades no coro do colexio. – Vós (cantar) ..........................
– O avó (tocar) .......................... o acordeón nas festas. 3
Na primeira estrofa do poema hai unha comparación. Escríbea.
O foguete sobe ao ceo coma un raio.
........................................................................................................................ ........................................................................................................................ 4
Escribe outras tres ou catro cousas que podemos atopar nunha festa.
Nora, tómbola, bandeiriñas, orquestra, carrusel...
........................................................................................................................ ........................................................................................................................ 5
Cales destas palabras son compostas? Sublíñaas: parasol
crebacabezas
tiracroios
randeeira
cempés
escorregadoiro
papaventos
cortacéspede
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
10
Soluciona a adiviña e inventa ti outra: Teño cadeas sen ser preso,
............... ................ ................. ....
se me empurras, vou e veño.
....................................................
Nos parques e nos xardíns
............... ................ ................. ....
moitos nenos entreteño.
....................................................
Randeeira
....................................................
28
29
UNIDADE 11 Lingua
AV11
AV
Nome e apelidos : ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............ ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............ .... Curso: .........................................................
Data: .................................................................
5
Coa cor da pel da cara de Anxa. ........................................................................................................................
ANXA: (Desde dentro, berrando). Ai, Elías! Pásache algo? ELÍAS: (Choroso e berrando tamén) . Non, prenda. É que saíron laranxas no limoeiro! ANXA: Laranxas no limoeiro? ELÍAS: Si, e moi grandes. ANXA: Serán limóns... ELÍAS: Non. Son laranxas. ANXA: Que cor teñen? ELÍAS: Son da cor de todas as laranxas. ANXA: E ti sabes de que cor son todas as laranxas? ELÍAS: Da cor da pel da túa cara. ANXA: Es un trapalleiro. A cor da miña cara é cor de sol, que che son traballadora. ELÍAS: Pois as laranxas son laranxas e non limóns. Ven ver.
6
2
7
laranxeira, laranxada, alaranxado ........................................................................................................... parasol, solar, soleira, solleiro sol: solaina, .................................................................................................................. colorido, descolorido, colorear color: colorado, ............................................................................................................... laranxa:
8
xastre – tea
agricultora – terra
barbeiro – tesoiras
avogada – xuízo
........................................................................................................................ ........................................................................................................................
Que oficio teñen as persoas que representan un papel nunha obra teatral?
........................................................................................................................
Quen son os personaxes? Son personaxes reais ou fantásticos?
•
Son personaxes reais. ........................................................................................................................ Por que se sorprende tanto Elías?
Porque o limoeiro deu laranxas en vez de limóns. ........................................................................................................................ E Anxa, pensas que cre o que lle di o seu home?
Non, non lle cre. ........................................................................................................................ 30
Escribe oracións con estas parellas de palabras:
Un texto teatral. ........................................................................................................................
Anxa e Elías. ........................................................................................................................
4
Escribe cando menos dúas palabras máis de cada familia:
Este é un diálogo para ser representado. Como se chama este tipo de texto?
Actor e actriz. ........................................................................................................................ 3
Que oficio cres que terán Elías e mais Anxa.
Agricultor e agricultora. ........................................................................................................................
Carlos Casares: As laranxas máis laranxas de todas as laranxas, ed. Galaxia (adapt.) 1
Con que compara Elías a cor das laranxas?
........................................................................................................................ . o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
9
10
Clasifica estas oracións do texto en enunciativa, exclamativa ou interrogativa: Pásache algo?
Interrogativa .................................................................
É que saíron laranxas no limoeiro!
Exclamativa .................................................................
Es un trapalleiro.
Enunciativa .................................................................
Escribe dúas palabras con g, dúas con gu e dúas con gü: ..................................
..................................
..................................
..................................
..................................
..................................
..................................
..................................
.................................. 31
55
UNIDADE 12 Lingua
AV12
AV
Nome e apelido s: ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. .... Curso: .........................................................
Data: .................................................................
6
Busca no texto algunhas palabras máis de cada campo semántico:
cuarto, corredor cadeiras, mesa Mobles: armario, .............................................................................................. lapis, libro Material escolar: goma, fichas, ..................................................................................... Animais: papagaio, gato .......................................................................................... Partes dunha casa: cociña, .................................................................................
A acción comeza con dúas nenas nun cuarto. Están sentadas nas súas cadeiras, coa cabeza inclinada sobre a mesa, onde hai unhas fichas da escola. Estudan e escriben as fichas, pero erguen os ollos continuamente cara á ventá aberta. Un gato está asomado a esta fiestra. De súpeto, a NENA 1 pecha o libro con fastío e bota lonxe o lapis, que vai rodando ata o corredor. NENA 1: (Bocexando) .
Fichas, fichas...! Que lata!
7
NENA 2:
Pois vaia! Eu tamén estou cansa xa...
NENA 1:
(Érguese, achégase ao gato, agarímao e fala con el). Ti si que es afortunado...
Comes, dormes e non tes que estudar xamais... GATO: (Á nena, con burla). E por iso seica me tes envexa? Pura Vázquez: Teatro completo para nenos, Abano Editores (adapt.) 1
Onde están as nenas?
Nun cuarto sentadas nas súas cadeiras. ........................................................................................................................ 2
Que están facendo?
Están inclinadas sobre a mesa , facendo os deberes cunhas ........................................................................................................................ fichas da escola. ........................................................................................................................ 3
Por que unha delas bota o lapis lonxe?
Porque xa está cansa de facer deberes. ........................................................................................................................ 4
Cantos personaxes aparecen neste fragmento teatral? Cítaos.
Tres: as dúas nenas e o gato. ........................................................................................................................ 5
Son todos personaxes reais ou hai algún personaxe fantástico? Razoa a túa resposta.
As nenas son personaxes reais; o gato é un personaxe ........................................................................................................................ fantástico porque fala como as persoas. ........................................................................................................................ ........................................................................................................................
Emparella cada suxeito co seu predicado: O verán
dorme na fiestra.
As nenas
xa está próximo!
A ventá do cuarto
fan as fichas para a escola.
O gato
quedou aberta.
Unha nena
bota o lapis lonxe.
8
Nas oracións anteriores, subliña con distintas cores o núcleo do suxeito e o núcleo do predicado.
9
Completa as seguintes palabras, cando sexa necesario, coa letra que falta:
h
__orta . o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A N A O P U R G ©
__irmán
h
__elicóptero 10
h h __ortensia h __ipopótamo
__ora
h __umano
__erba
__ovos
__avoa
h
h __úmido
__orroroso
h
Localiza as anotacións no texto teatral e explica que instrucións dan:
Todo o primeiro parágrafo. Indica onde están os personaxes e que están facendo. ........................................................................................................................ Bocexando. Indica que a nena está aburrida. A segunda ........................................................................................................ Érguese, achégase ao gato, agarímao e fala con el. A terceira ......................................................................................................... Indica que fai no escenrio a Nena 2. ........................................................................................................................ Á nena, con burla. Indica a quen se dirixe o gato. A cuarta ........................................................................................................... A primeira ........................................................................................................
32
33
AVALIACIÓN FINAL Lingua
AVF
AVF
Nome e apelido s: ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. ............. ....
Nome e apelidos : ............ ............. ............. ............. ............ ............. ............. ............. ............. .... Curso: .........................................................
Data: .................................................................
5
Explica que regra ortográfica cumpre a palabra burbulla.
As palabras que empezan por bu-, bur-, bus- escríbense con b.
........................................................................................................................
Uxía e o seu pai pasaban as vacacións nunha tranquila aldea. —Papá, eu abúrrome —dicíalle Uxía ao seu pai, o profesor Viraventos. —Pero filla, con este aire tan puro… —Xa sei, xa sei, pero ti pasas o día no laboratorio, e eu o único que fago é coidar do galiñeiro. Unha tarde, o pai esqueceu pechar a porta do laboratorio. As galiñas, que sempre andaban soltas pola horta, entraron e comezaron a peteirar aquí e alá. Ao día seguinte, Uxía levou unha gran sorpresa. —Papá, mira! —chamou a rapaza—. Estes ovos son enormes e de moitas cores! O profesor examinou os ovos. —Por dentro sonche coma calquera ovo, coa súa xema e a súa clara —dixo estrañado. Parecían normais, pero… O luns escachou o primeiro ovo e saíu unha galiña vermella que facía enormes burbullas de xabón. Uxía e seu pai quedaron atrapados nelas, flotando por todo o cuarto.
6
7
profesor
porta
aquí
comezaron
enormes
espantábaas
normal
galiña
Escribe, por orde alfabética, unha lista de cousas que poderiamos atopar na cociña de Uxía. Lembra separalas co signo adecuado.
Resposta aberta.
........................................................................................................................ 8
Fíxate neste fragmento do texto:
Onde pasaba as vacacións Uxía? Con quen estaba?
Nunha tranquila aldea. Co seu pai. ........................................................................................................................
• Rodea os pronomes persoais que atopes.
enormes tranquila ................ ................ – apracib le
estrañado puro ............... ................ . – san
............... ................ . – asombra do
Localiza unha palabra composta na lectura e di por que elementos está formada:
vira
ventos
Viraventos
................................ + ................................ = ................................
Completa estas familias de palabras con dúas máis en cada fila; algunhas podes atopalas no texto:
galiñeiro... galo, galiña, ................................................................................................................ , comporta , portal... porteiro, porta ........................................................................................................... ovíparo... aovado, ovo, ........................................................................................................... 34
56
• Que clase de palabras son as subliñadas?
seguintes palabras son sinónimas das que se subliñaron no texto. Indica de cales:
................ ................ – xigante s
4
abúrrome
—Xa, pero ti pasas o día no laboratorio, e eu o único que fago é coidar do galiñeiro. Unha tarde, o pai esqueceu pechar a porta do laboratorio. As galiñas, que sempre andaban soltas pola horta, entraron e comezaron a peteirar aquí e alá.
2 As
3
papá
........................................................................................................................
Marta Álvarez: Como está o galiñeiro!, Edicións Xerais, col. Merliño (adaptación) 1
Rodea a sílaba tónica destas palabras da lectura:
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
. o d a z i r o t u a e l b a i p o c o t o f l a i r e t a M . a i r a m i r P
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A
n ó i c a c u d E º . 3 a u g n i L , . A . S , A Y A
N A O P U R G ©
N A O P U R G ©
Artigos
.....................................
• Subliña ti un indefinido que hai no texto.
de + o
• Que elementos forman a contracción do (galiñeiro)? ..................................... 9
Rodea o suxeito e subliña o predicado:
Os ovos eran enormes. Uxía e o seu pai pasaban as vacacións nunha tranquila aldea. 10
Escribe o que cres que sairía doutro deses estraños ovos.
Resposta aberta.
........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ 35