Razvrtac

Univerzitet u Banjoj Luci Mašinski falultet

Alati i Pribori

Grački rad br.2 azvrtač

!tudent" Banja #uronji$ Brani%ir &22'()*

Luka

+a date ,odatke ,otrebno je izvršiti ,roračun osnovniele%enata razvrtača sa cilindrično% drško% i isti %odelirati u jedno% od ,rora%a za za,re%insko %odeliranje /SolidWorks0 CATIA ili ProENGINEER1.

1. Zadatak.

2. Ulazni podaci: - azivna %jera otvora" # 3 4 %% -  5olerancija otvora" 67 - 8valitet obrade" a ).& - Materijal obratka" ru,a uljenični- konstrukcioni- čelika - Materijal razvrtača" 9.4&&2 : 6!! - !tabilnost obradno siste%a" srednja - Maksi%alni dozvoljeni ,os%ak" f n 3 ).); %%(o - Maksi%alna dozvoljena brzina obrade" v c 3 ')) %(%in

3. Proračun 3.1. Geometrija tijela razvrtača:

<.'.'.=blik zuba razvrtača se odre>uje ,re%a ,otrebnoj stabilnosti ,rocesa obrade" Tabela 1.1. Oblik zuba kod razvrtača

!tabilnost obradno siste%a !%anjenja !rednja Povišena -

=blik zuba !,iralni zubi Pravi zubi

na osnovu srednje stabilnosti obradno siste%a biraju se" ,ravi zubi

Slika 1.1. Osnovne dienzi!e razvrtača sa "ilindrično dr#ko $%&

'

Tabela 1.'. Osnovne dienzi!e razvrtača sa "ilindrično dr#ko $%&

<.'.2.azivni ,rečnik razvrtača" d1 ( )* +, <.'.<.Prečnik drške" d' ( ) -.* + <.'.?.#u@ina razvrtača ,re%a ,ret-odnoj tabeli" l ( 1//  <.'.;.#u@ina radno dijela ,re%a ,ret-odnoj tabeli" l1 ( ',  <.'.4.#u@ina drške" l 2=

l −l1

2

−10 =

100−28 2

−10 =26 mm

usvaja se ,rva zaokru@ena standardna vrijednost" l' ( 0/  <.'.7.Broj sječiva /zuba1"  z =1.5 ∙ √ d + 2 =1.5 ∙ √ 6 + 2=5.67

usvaja se ,rvi ve$i standardni broj zuba z ( * <.'.&. #u@ina vrata" l v =l −l 1− l2 =100−28 −30= 42 mm

<.'.*.Prečnik vrata razvrtača" d v = d 2−2=5.6 −2=3.6 mm

2

<.'.'). Maksi%alna i %ini%alna dubina rezanja0 ,re%a kvalitetu obrade otvora i ,rečniku razvrtača /tabela1" -

%ini%alna"

-

%aksi%alna"

t min= 0.004 mm t max=0.005 mm

<.'.''. 5olerancija izrade razvrtača i veličina za trošenje alata0 ,re%a kvalitetu obrade otvora i ,rečniku razvrtača /tabela1" -

tolerancija izrade"

-

dodatak za trošenje"

T r =0.005 mm J =0.009 mm

Tabela 1.0. Odstuan!a dienzi!a razvrtača $-&

<

?

3.2.

Tolerancija tijela razvrtača:

<.2.'.Maksi%alni i %ini%alni ,rečnik otvora" +a ,rečnik otvora 4 %% i tolerancijsko ,olje 670 vrijednosti ornje odstu,anja je a 3 ).)'2  i donje odstu,anja je  ad 3 ).)))  Dmax = D + a g=6 + 0.012 =6.012 mm

 Dmin = D + a g=6 +(− 0.000 )=6.000 mm

<.2.2. 5olerancija ,rečnika otvora" T = Dmax − D min=6.012 −6.000 =0.012 mm

<.2.<.Maksi%alna %jera ,rečnika razvrtača" d 1 max= d 1+ T −

t max 3

=6 + 0.012 −

0.005 3

=6.014 mm

<.2.?.Mini%alna %jera ,rečnika razvrtača" d 1 min= d 1+ T −

3.3.

t max + T r + J  3

=6 + 0.012−

0.005

+ 0.005 +0.009 3

Geometrija reznog dijela proširivača

<.<.'.Prečnik rezno dijela razvrtača" d 3= d1 max −2.7 ∙ t max = 6.014 −2.7 ∙ 0.005=6.001 mm

;

= 6.006 mm

Slika 1.'. 2ienzi!e radno3 di!ela razvrtača $-&

<.<.2.Prečnik izlazno dijela razvrtača d 4 =d 1 max− 0.05 =6.014 −0.05 =5.964 mm

Tabela 1.0. 43lovi rezno3 di!ela razvrtača $-&

+a ve$e tvrdo$e i zatezne čvrsto$e iste vrste %aterijala0 biraju se %anje vrijednosti. <.<.<. Uao naiba rezne ivice razvrtača ,re%a %aterijalu obratka" 5 ( 1%6 <.<.?. Le>ni uao razvrtača ,re%a %aterijalu obratka" 7 ( 1/6 <.<.;.Grudni uao razvrtača ,re%a %aterijalu obratka" 8 ( -6 <.<.4.#u@ina vr-a razvrtača" l 5=

d1 5

6

= =1.2 mm 5

usvaja se ,rva ve$a cijela vrjednost" l- ( '  <.<.7. #u@ina rezne ivice razvrtača"

4

l 3=

d 1 max− d3 2 ∙ tg

( κ )

+l = 5

−6.001 +2 =2.026 mm 2 ∙ tg ( 14 ° )

6.014

usvaja se ,rva ve$a cijela vrjednost" l0 ( 0  <.<.&.#u@ina kalibrirau$e dijela" l 7=( 0.25 … 0.50 ) ∙l 1 = 0.5 ∙ 28 =14 mm

<.<.*.#u@ina izlazno dijela" l 4=l 1 −( l 3 + l 5 + l 7 )=28 −( 3 + 2 + 14 )=9 mm

'

8orak zuba ,o luku" t  z=

π ∙d 1  z

= π ∙ =3.14 mm 6

6

Slika 1.0. Geoetri!a rezno3 di!ela razvrtača $*&

2

Uaoni korak zuba razvrtača" ε=

<.<.').

360 °

 z

=

360 ° 6

=60 °

isina zuba"

h =( 0.11 … 0.13 ) ∙d 1= 0.12 ∙ 6= 0,72 mm

7

<.<.''.

Prečnik jezra razvrtača"

d 3= d1 −2 ∙ h =6− 2 ∙ 0.72 = 4.56 mm

<.<.'2.

Cirina ,rve faze na zubu /,rvi ravni dio na le>noj strani zuba1" 9 

( /./-  Tabela 1.0. Geoetri!a rezno3 di!ela razvrtača $-&

<.<.'<.

Cirina drue faze na zubu /kosi dio na le>noj strani zuba1"

f 1 = 5 ∙ f  + 0.2=5 ∙ 0.05 + 0.2=2.25 mm

<.<.'?.

Polu,rečnik le>noa dela sečiva"

 R=( 2 … 3) ∙ d 1=2.5 ∙ 6 =15 mm

<.<.';.

adijus u @ljebu razvrtača"

r = 0.2 ∙ h= 0.2 ∙ 0.72=0.144 mm

&