G lava
1. Razvo j n a p atn ata
Patniot
soobra}aj
pretstavuva
na pu {t il
si
gr adi
da
se
noma d skiot
nas el b i
na~in
za
nas el bi te r az vi val e
od
` ivee w e
na
pe{ a~ ki
`
a
oblik
pateki
i
na
po~ na l
O tto ga{
za
p ati{ tata
n aj pri miti vni
od
re
najstar
`i veewe.
ra z vivaat
m
se od mom entot kog a ~ov ekot
soobra}aj. Negovite po~etoci go
1
1: R azv oj n a p atn a t a mr e `a
do
po vr zuvaw e
n aj so v r em eni .
preku
da
z apo ~ nale
zemjeni
na Se
pati{ta
do sovremeni pati{ta, a nivniot razvoj bil postepen
sé do pojavata na prvite motorni vozil a. P ati{ tata se
eden od osno vni te el em enti i
za soobra}a j me |u naselbi t e
narod it e u {t e od po~e t okot na c iv ilizacija t a .
Istoriski razvoj
pre d is t oris koto
Vo
` ivotnite
pr vi te
s ozd a le
si
posto j ani
l ovi{ tata
do
i
zapo~na l
sv esno
pra v ci
pravci
vo data .
P od ocna,
kog a
trkalata,
da
se
godina
osi gur a
slu ` e le i
od
Onie
za
poznati
star io t
vek
na
mo}ta
pati{ta kako,
na
i
p ohod i
sebe,
na
3.000
selata,
gradeweto
za
na
planski,
odr`uvaw e
osvoenite
krai{ta.
kar avan sk i te
p ati{t a
vo se
okolu
g ra d eni
se
od
So
vo mekata po~va,
r azvoj o t
napreduvalo
pati{ta koi
vs u{nos t,
sama
nekade
So
vojno- os vojuv a~k i
zacvrstuvawe
Najstari
er a.
dr`avite
i
pati{tata.
podlo ga,
n a{ ata
pr ed
gradovite
koi propa|ale
cvr sta
pr avew e
pat i{ t a ta .
na
poj a v a t a na z a pre `nite koli se javila, potrebata za
pa tnite
poto ci ,
razv iva w e
do
~ov e kot
terenot,
na
v is t inskoto
i
dvi ` ew e
na
p odobruv a
gi
mali t e
prek u
za po~na lo
odnosno nas tan al e
patni
da
i
lu | e t o
pa ti{ t a,
iz r am nuvaw e
so
pre mini
vre me
pri mer ,
P roe kti rawe p a ti { ta
patot
na
sol ta
od
H adraut
jantarskiot
preku
more
i
dr.
pa Vo
se
vek.
se
T ak a,
pred
po{tenski
do
485
I
to ga{
vo
Vo
a
i
S por ed
P ersija,
kral ski
z a tr go vs ki
pati{ tata
i
za
vo
vr em e
i z gr aden
M al a
e
Az ija
Crnoto
vo
E vr opa
s tari o t I ndi ja,
Ki n a,
H erodo t
(485 se
godina
obavuval
Egi pet
bile
Dar ij
na
dol g
pat so
do
do
na
pati{ta
p ati{ tata
koj j a po vr z uval
Kina
po ~ etokot
vo
potoa
Baltikot
od
od
pati { ta
.n.e.),
Azija,
Af ri ka
persiskite
po
pr ed
za liv. T oa e t .n. voj ska , kako
Severna
Gr c ija.
soobra}aj,
gr ade n i .
kilo metri
i
Mala
svilata
spo menuvaat
era)
godina
na
do
kilibar)
na
g r ade l e
E gi pet
na{ata
odli~no
patot Azija,
pati{ tata
P ers i ja,
(patot
pat
Mediteranot,
Arabija
I
( 521
2.500
P ers is kiot
pat koj slu `e l z a pre voz na i
se
standar di kako, na pri mer , ko ga standar d ot z a dvo kolkata
po { ten ski g r adel e
500 bil
P roe kti rawe p a ti { ta
po
g odini
soobra} aj. o dr ede n i pr ed.n.e.,
2
G lava
osno va
za
gr adew e
g r adew e
Ri mj ani te
osno va~i
patn a
`
l
dr oko ava S r edoz em j eto
ti e
k 150.000 cel a skoro
i
pati { ta
del ovi
na
sovr em eni pati{ ta,
pat i{ t a
den e{ ni pati{ ta
sev erna
nekolku
s lo j a
kol o vozot
540
312
pod l oga
kako
poklopuvaat
so
g od.
S le pi,
kra l ica
pre d.n. e.
a
V ia
iz gra d il
go
a go pov rz uv al
Rim
ka menen
si tne`
sit en t ol~e nik
nu cleu s ili i
deb elin ata
na
vo
pa ti{ t a
yid ov i i
od
na rimskite sloja:
- sloj
cig la
od i
r ode ra t o
krupni
f rakc ii
na
- sloj
od
krust a
su ma
dr.
Vo
- sloj od
tuneli,
pot porn i
mostovi ,
i
i
oblo`ni
dr.
ovie
t e rit orija ,
pot oa
vo
pesok.
vi jaduk ti ,
Rimskite Nekoi
koj
K la udie
Apie
Os ven p ati{ ta vo to j per i od se gr adel e prop ust i ,
dol`i na
so B ri nd iz i.
-dolen sloj od kr { en kame n; krupen kamen so g olemi na na rakata;
na od
ce nz or
s ta tu m en
na
Rim
i z g r aden i
Apija
sit e
na
Kolovoznata konstrukcija pati{ta ~etiri sodr`ela
{ aka
nekoi
o d 60 do 100 s m. E den od n aj po znat i te
b il p ato t
nare ~e n
km
mater i j al ,
na
m nog u
v re met o
bile
p ati{ tata
i znesuvala
Nekoi
pov rz uv al
Vo
na
z a gr adew e
pravcite
Azija.
i
k am enen
r i mski p ati{ ta
od
cars t vo.
rimsko
a pravci t e na proteg aw e na
Af ri ka
C ars t v o
Rimskoto
den es ,
i
pati{ta. So 28 patni pravci se
rimski
s vojata
na
i
n aj dat
se
poslu` ile
se
i m al e
Ti e
i
nekoga { noto
ov ie
kako
o metr (go pokr val a sr ed na E vr opa) , a tr agi
da
mo` e
na
s meta at
podr a~j eto
na il
u
od
so
se
vo
r i mskoto
na
vr em eto
pati{ ta.
m re`a
r az vitok ,
go le m
Do
da
mo `e
g r adew eto
na
r az graneta
si te
pati{ tata.
p ati{tata, d o{ lo vo
na
c ars tvo.
od
na
n a pat n a t a mr e`a
1: R azv oj
pati{ta pati{ta po
mnogu
stru~no
pomi nuv a le
d olina t a
o d Dra~ do Stobi i najstarata
bile
na
i
Va rd ar
gradeni.
niz se
do
na {at a S kopj e ,
do Solun, od Stobi kon Ni{
rimska
karta, od
P roe kti rawe p a ti { ta
IV
vek,
i
"Tab ula
P euti n ger i ana" pat i { ta
vr z
ko i posto j at se
i
-
Solun);
"Via
(Belgrad
den es kako moder ni p ati{ ta. Na kartata ri mski te
Durachium
-
magi str al ni
Militaris"
-
Singidunum
posebno
Tesalonice ( S kopj e - Solu n) kako -
Stopis
vl i vot
( B it ola na
reka
-
pati{ ta:
"Via
Amphipolis (Dra~ - Ohrid - Bitola -
I s t anbu l)
-
m agi str al ni te
i
se
na anti ~ka M akedo n i ja, pati{ ta
po ~vata
ob ele`eni
Egnatia "
opf ateni
i
S t obi) . S tr um a
niz
-
Constatinopolis
M akedonij a :
Scupis
-
Heraclea od
P otoa B el o
vo
Amphipolis,
M ore ,
Santika (Dem i rhisar), a ot tamu do Philippsa (kaj
do
k aj
Heraclea
Dra ~).
S o pro pa| aw e na Ri ms kot o C ars t v o ( 476 g od. ) pos t epeno pro pa| a
i
m re `a t a
ri mski te
na
pati { ta,
kako
i
sekak va dej nos t na gr adew e no vi pati { ta sé do 12 ve k. S o sozdavawe
novi
po~nuvaat
da
naselbi se
i
gradat
so novi
r az vi val e gr ad s ki te pati{ ta. pati{ ta
razvojot
na
p ati{ ta. Vo
15
i
se gradele so tol~enik, ~akal
P roe kti rawe p a ti { ta
trgovijata
N aj pr vi n
se
16 vek gr ads k i te i
teraco.
Thank you for using www.freepdfconvert.com service! Only two pages are converted. Please Sign Up to convert all pages. https://www.freepdfconvert.com/membership
