PERATURAN MENTERI KESEHATAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR 12 TAHUN 2017 TENTANG PENYELENGGARAAN IMUNISASI
DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA
MENTERI KESEHATAN REPUBLIK INDONESIA,
Menimbang a! ba"#a $n%$& me#$'$(&an (e)a'a% &e*e"a%an ma*+a)a&a% +ang *e%ing *e%inggi gi%in %inggi ggin+a n+a (i-e). (i-e).$&a $&an n $-a+a $-a+a $n%$& $n%$& men/eg men/ega" a" %e)'a(in+a *$a%$ -en+a&i% me.a.$i im$ni*a*i U⡰䱐7
ba"#a
$n%$&
me.a&*ana&an
&e%en%$an Pa*a. 132 a+a% 45 Un(angUn(ang N6m6) 3 Ta"$n
2008
%en%ang
Ke*e"a%an,
-e).$
menga%$)
&e%en%$an mengenai -en+e.engga)aan im$ni*a*i U⡰䱐79
N6m6)
2
Ta"$n
ba"#a Pe Pe)a%$)an Me Men%e)i Ke Ke*e"a%an 2013
%en%ang
Pen+e.engga)a a)aan
Im$ni*a*i -e).$ (i*e*$ai&an (engan -e)&embangan (an &eb$%$"an "$&$m U⡰䱐7
ba"#a
be)(a*a)&an
-e)%imbangan
*ebagai *ebagaiman mana a (ima&* (ima&*$( $( (a.am (a.am "$)$: "$)$: a *am-ai *am-ai (engan (engan "$)$: /, -e).$ -e).$ mene%a-&an mene%a-&an Pe)a%$)an Men%e)i Ke*e"a%an %en%ang Pen+e.engga)aan Im$ni*a*i
Menginga%
1!
Un(angUn(ang N6m6) Ta"$n Ke*e'a"%e)aan Ana& 4Lemba)an
1878 %en%ang Nega)a Re-$b.i&
In(6ne*ia Ta"$n 1878 N6m6) 32, Tamba"an Lemba)an Nega)a
Re-$b.i&
In(6ne*ia
N6m6)
3135
0!0 0!0 2
1
Un( Un(ang angUn(ang N6m N6m6) Ta"$n 18; %en%ang ang
2
Un(angUn(ang
N6m6)
23
Ta"$n
2002
%en%ang
Pe).in($ngan Ana& 4Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 2002 N6m6) 108, Tamba"an Lemba)an Nega)a Re-$ Re-$b. b.i& i& In(6 In(6ne* ne*ia ia N6m6 N6m6)) 239 23955 *eba *ebaga gaim imana ana %e.a %e.a" " bebe)a-a bebe)a-a &a.i (i$ba", %e)a&"i) (engan Un(angUn(ang Un(angUn(ang N6m6 N6m6)) 17 Ta"$n Ta"$n 201 201 %en% %en%ang ang Pene Pene%a%a-an an Pe)a Pe)a%$ %$)a )an n Peme)i Peme)in%a n%a" " Pengga Penggan%i n%i Un(ang Un(angUn( Un(ang ang N6m6) N6m6) 1 Ta"$n Ta"$n 201 201 %en%an %en%ang g Pe)$ba Pe)$ba"an "an Ke($a Ke($a a%a* a%a* Un(ang Un(angUn( Un(ang ang N6m6 N6m6)) 23 Ta"$ Ta"$n n 2002 2002 %en% %en%an ang g Pe). Pe).in in($ ($ng ngan an Ana& Ana& men'a( men'a(ii Un(ang Un(angUn Un(ang (ang 4Lemba) 4Lemba)an an Nega)a Nega)a Re-$b. Re-$b.i& i& In(6ne*ia Ta"$n 201 N6m6) 237, Tamba"an Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia N6m6) 985 3
Un( Un(ang angUn Un(a (ang ng N6m6 N6m6)) 28 Ta"$ Ta"$n n 200 00 %en% %en%an ang g P)a& P)a&%i %i& & Ke(6&%e)an 4Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 200 N6m6) 11, Tamba"an Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia N6m6) 315
Un(angUn(ang Pe). Pe).in in( ($nga $ngan n 4Lem 4Lemba ba)a )an n N6m6 N6m6))
N6m6)
(an (an
Nega Nega)a )a
10, 10,
32
Ta"$n
Peng Penge. e.6 6.aan aan Re-$ Re-$b. b.i& i&
Tamb Tamba" a"an an
2008
%en%ang
Ling Ling& &$nga $ngan n
In(6 In(6ne ne*i *ia a
Lemb Lemba) a)an an
Hi($ Hi($-
Ta"$ Ta"$n n
Nega Nega)a )a
2008 2008
Re-$ Re-$b. b.i& i&
In(6ne*ia N6m6) 90985 9
Un(angUn(ang
N6m6)
3
Ta"$n
2008
%en%ang
Ke*e"a%an 4Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 2008 N6m6) 1, Tamba"an Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia N6m6) 9035
Un(angUn(ang Peme Peme)i )in% n%a" a"an an
N6m6) Dae) Dae)a" a"
23
Ta"$n
4Lem 4Lemba ba)a )an n
201
Nega Nega)a )a
%en%ang Re-$ Re-$b. b.i& i&
In(6ne*ia Ta"$n 201 N6m6) 2, Tamba"an Lemba)an Nega)a Nega)a Re-$b. Re-$b.i& i& In(6ne In(6ne*ia *ia N6m6) N6m6) 99;75 99;75 *ebagai *ebagaiman mana a %e.a" %e.a" bebe)a bebe)a-a -a &a.i &a.i (i$ba" (i$ba",, %e)a&" %e)a&"i) i) (engan (engan Un(ang Un(ang Un(ang N6m6) 8 Ta"$n 2019 %en%ang Pe)$ba"an Ke($a a%a* a%a* Un(a Un(ang ngUn Un(a (ang ng N6m6 N6m6)) 23 Ta"$ Ta"$n n 201 201 %en% %en%ang ang Peme)in%a"an Dae)a" 4Lemba)an Nega)a Re-$b.i&
0!0 0!0 2
1
Un( Un(ang angUn(ang N6m N6m6) Ta"$n 18; %en%ang ang
2
Un(angUn(ang
N6m6)
23
Ta"$n
2002
%en%ang
Pe).in($ngan Ana& 4Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 2002 N6m6) 108, Tamba"an Lemba)an Nega)a Re-$ Re-$b. b.i& i& In(6 In(6ne* ne*ia ia N6m6 N6m6)) 239 23955 *eba *ebaga gaim imana ana %e.a %e.a" " bebe)a-a bebe)a-a &a.i (i$ba", %e)a&"i) (engan Un(angUn(ang Un(angUn(ang N6m6 N6m6)) 17 Ta"$n Ta"$n 201 201 %en% %en%ang ang Pene Pene%a%a-an an Pe)a Pe)a%$ %$)a )an n Peme)i Peme)in%a n%a" " Pengga Penggan%i n%i Un(ang Un(angUn( Un(ang ang N6m6) N6m6) 1 Ta"$n Ta"$n 201 201 %en%an %en%ang g Pe)$ba Pe)$ba"an "an Ke($a Ke($a a%a* a%a* Un(ang Un(angUn( Un(ang ang N6m6 N6m6)) 23 Ta"$ Ta"$n n 2002 2002 %en% %en%an ang g Pe). Pe).in in($ ($ng ngan an Ana& Ana& men'a( men'a(ii Un(ang Un(angUn Un(ang (ang 4Lemba) 4Lemba)an an Nega)a Nega)a Re-$b. Re-$b.i& i& In(6ne*ia Ta"$n 201 N6m6) 237, Tamba"an Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia N6m6) 985 3
Un( Un(ang angUn Un(a (ang ng N6m6 N6m6)) 28 Ta"$ Ta"$n n 200 00 %en% %en%an ang g P)a& P)a&%i %i& & Ke(6&%e)an 4Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 200 N6m6) 11, Tamba"an Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia N6m6) 315
Un(angUn(ang Pe). Pe).in in( ($nga $ngan n 4Lem 4Lemba ba)a )an n N6m6 N6m6))
N6m6)
(an (an
Nega Nega)a )a
10, 10,
32
Ta"$n
Peng Penge. e.6 6.aan aan Re-$ Re-$b. b.i& i&
Tamb Tamba" a"an an
2008
%en%ang
Ling Ling& &$nga $ngan n
In(6 In(6ne ne*i *ia a
Lemb Lemba) a)an an
Hi($ Hi($-
Ta"$ Ta"$n n
Nega Nega)a )a
2008 2008
Re-$ Re-$b. b.i& i&
In(6ne*ia N6m6) 90985 9
Un(angUn(ang
N6m6)
3
Ta"$n
2008
%en%ang
Ke*e"a%an 4Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 2008 N6m6) 1, Tamba"an Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia N6m6) 9035
Un(angUn(ang Peme Peme)i )in% n%a" a"an an
N6m6) Dae) Dae)a" a"
23
Ta"$n
4Lem 4Lemba ba)a )an n
201
Nega Nega)a )a
%en%ang Re-$ Re-$b. b.i& i&
In(6ne*ia Ta"$n 201 N6m6) 2, Tamba"an Lemba)an Nega)a Nega)a Re-$b. Re-$b.i& i& In(6ne In(6ne*ia *ia N6m6) N6m6) 99;75 99;75 *ebagai *ebagaiman mana a %e.a" %e.a" bebe)a bebe)a-a -a &a.i &a.i (i$ba" (i$ba",, %e)a&" %e)a&"i) i) (engan (engan Un(ang Un(ang Un(ang N6m6) 8 Ta"$n 2019 %en%ang Pe)$ba"an Ke($a a%a* a%a* Un(a Un(ang ngUn Un(a (ang ng N6m6 N6m6)) 23 Ta"$ Ta"$n n 201 201 %en% %en%ang ang Peme)in%a"an Dae)a" 4Lemba)an Nega)a Re-$b.i&
3
In(6ne*ia Ta"$n 2019 N6m6) 9;, Tamba"an Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia N6m6) 9785 0
Un( Un(ang angUn Un(a (ang ng N6m6 N6m6)) 3 Ta"$ Ta"$n n 201 201 %en %en%ang %ang Tena Tenaga ga Ke*e"a%an 4Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 201 N6m6) 28;, Tamba"an Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia N6m6) 9075
1
Un(angUn(ang Ke-e Ke-e)a )a#a% #a%an an
N6m6)
4Lem 4Lemba ba)a )an n
3;
Ta"$n
Nega Nega)a )a
201
Re-$ Re-$b. b.i& i&
%en%ang In(6n In(6ne* e*ia ia
Ta"$n 201 N6m6) 307, Tamba"an Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia N6m6) 9125 2
Pe)a%$)an Peme)in%a" N6m6) 0 Ta"$n 1881 %en%ang ang Penang Penangg$. g$.ang angan an
3
Pe)a%$)an Peme)in%a" N6m6) 72 Ta"$n 188; %en%ang ang Peng Pengam aman anan an 4Lem 4Lemba ba)a )an n N6m6 N6m6))
Se(i Se(iaa aan n
Nega Nega)a )a
13;, 13;,
=a)m =a)ma* a*ii
Re-$ Re-$b. b.i& i&
Tamb Tamba" a"an an
(an (an
A.a% A.a%
In(6 In(6ne ne*i *ia a
Lemb Lemba) a)an an
Ke*e Ke*e"a "a%a %an n
Ta"$ Ta"$n n
Nega Nega)a )a
188; 188;
Re-$ Re-$b. b.i& i&
In(6ne*ia N6m6) 37;15
Pe)a%$)an Peme)in%a" N6m6) 91 Ta"$n 2008 %en%ang ang Pe&e Pe&e)' )'aan aan
Ke:a) Ke:a)ma ma*i *ian an
4Lem 4Lemba ba)an )an
Nega Nega)a )a
Re-$ Re-$b. b.i& i&
In(6ne*ia Ta"$n 2008 N6m6) 12, Tamba"an Lemba)an Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia N6m6) 905 9
Pe)a Pe)a%$ %$))an Peme Peme)i )in% n%a" a" N6m6 N6m6)) 101 101 Ta"$n a"$n 201 201 %en%a en%ang ng Peng Penge. e.6. 6.aan aan Limb Limba" a" Ba"a Ba"an n Be)b Be)ba" a"a+ a+a a (an (an Be)a Be)a/$ /$n n 4Lem 4Lemba ba)a )an n N6m6 N6m6))
Nega Nega)a )a
333, 333,
Re-$ Re-$b. b.i& i&
Tamb Tamba" a"an an
In(6 In(6ne ne*i *ia a
Lemb Lemba) a)an an
Ta"$ Ta"$n n
Nega Nega)a )a
201 201
Re-$ Re-$b. b.i& i&
In(6ne*ia N6m6) 9175
Pe)a%$)an
Men%e)i
280> 280>ME MENK NKES ES>P >PER ER>I >III II>2 >200 00; ;
Ke*e"a%an %en% %en%an ang g
N6m6) Pe)* Pe)*e% e%$' $'$a $an n
Tin(a&an Ke(6&%e)an 7
Pe)a%$)an Men%e)i Ke*e"a%an a%an N6m6) 29 Ta"$n 201 %en%ang U-a+a Ke*e"a%an Ana& 4Be)i%a Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 201 N6m6) ;295
0
1
Pe)a%$)an Men%e)i Ke*e"a%an N6m6) 9 Ta"$n 201 %en%ang Pen+e.engga)aan S$)?ei.an* Ke*e"a%an 4Be)i%a Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 201 N6m6) 11135
2
Pe)a%$)an Men%e)i Ke*e"a%an N6m6) 79 Ta"$n 201 %en%ang P$*a% Ke*e"a%an Ma*+a)a&a% 4Be)i%a Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 201 N6m6) 175
3
Pe)a%$)an Men%e)i Ke*e"a%an N6m6) ;2 Ta"$n 201 %en%ang Penangg$.angan Pen+a&i% Men$.a) 4Be)i%a Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 201 N6m6) 17995
Pe)a%$)an Men%e)i Ke*e"a%an N6m6) 93 Ta"$n 2019 %en%ang Penangg$.angan He-a%i%i* @i)$* 4Be)i%a Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 2019 N6m6) 1125
9
Pe)a%$)an Men%e)i Ke*e"a%an N6m6) Ta"$n 2019 %en%ang
O)gani*a*i
(an
Ta%a
Ke)'a
Kemen%e)ian
Ke*e"a%an 4Be)i%a Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 2019 N6m6) 190;5
Pe)a%$)an Men%e)i Ke*e"a%an N6m6) 13 Ta"$n 201 %en%ang
Pembe)ian Se)%i:i&a%
@a&*ina*i In%e)na*i6na.
4Be)i%a Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 201 N6m6) 97;5
MEMUTUSKAN Mene%a-&an
PERATURAN
MENTERI
KESEHATAN
TENTANG
PENYELENGGARAAN IMUNISASI!
BAB I KETENTUAN UMUM
Pa*a. 1 Da.am Pe)a%$)an Men%e)i ini +ang (ima&*$( (engan ←
Im$ni*a*i
a(a.a"
*$a%$
$-a+a
$n%$&
menimb$.&an>mening&a%&an &e&eba.an *e*e6)ang *e/a)a a&%i: %e)"a(a- *$a%$ -en+a&i% *e"ingga bi.a *$a%$ *aa% %e)-a'an (engan -en+a&i% %e)*eb$% %i(a& a&an *a&i% a%a$ "an+a menga.ami *a&i% )ingan!
←
←
9
@a&*in a(a.a" -)6($& bi6.6gi +ang be)i*i an%igen be)$-a mi&)66)gani*me +ang *$(a" ma%i a%a$ ma*i" "i($- +ang (i.ema"&an, ma*i" $%$" a%a$ bagiann+a, a%a$ be)$-a %6&*in mi&)66)gani*me +ang %e.a" (i6.a" men'a(i %6&*6i( a%a$ -)6%ein )e&6mbinan, +ang (i%amba"&an (engan a% .ainn+a, +ang bi.a (ibe)i&an &e-a(a *e*e6)ang a&an menimb$.&an &e&eba.an *-e*i:i& *e/a)a a&%i: %e)"a(a-en+a&i% %e)%en%$!
←
Im$ni*a*i P)6g)am a(a.a" im$ni*a*i +ang (i#a'ib&an &e-a(a *e*e6)ang *ebagai bagian (a)i ma*+a)a&a% (a.am )ang&a me.in($ngi +ang be)*ang&$%an (an ma*+a)a&a% *e&i%a)n+a (a)i -en+a&i% +ang (a-a% (i/ega" (engan im$ni*a*i!
←
Im$ni*a*i Pi.i"an a(a.a" im$ni*a*i +ang (a-a% (ibe)i&an &e-a(a *e*e6)ang *e*$ai (engan &eb$%$"ann+a (a.am )ang&a me.in($ngi +ang be)*ang&$%an (a)i -en+a&i% %e)%en%$!
←
Auto Disable Syringe +ang *e.an'$%n+a (i*ing&a% ADS a(a.a" a.a% *$n%i& *e&a.i -a&ai $n%$& -e.a&*anaan -e.a+anan im$ni*a*i!
←
Safety Box a(a.a" *eb$a" %em-a% +ang be):$ng*i $n%$& menam-$ng *emen%a)a .imba" be&a* ADS +ang %e.a" (ig$na&an (an "a)$* memen$"i -e)*+a)a%an &"$*$*!
←
Cold Chain a(a.a" *i*%em -enge.6.aan @a&*in +ang (ima&*$(&an $n%$& meme.i"a)a (an men'amin m$%$ @a&*in (a.am -en(i*%)ib$*ian m$.ai (a)i -ab)i& -emb$a% @a&*in *am-ai -a(a *a*a)an!
←
Pe)a.a%an Ana:i.a&%i& a(a.a" a.a% &e*e"a%an (an 6ba% $n%$& -enanganan *+6& ana:i.a&%i&!
←
D6&$men :6)m$.i)
Pen/a%a%an -en/a%a%an
Pe.a+anan (an
Im$ni*a*i
-e.a-6)an
+ang
a(a.a" be)i*i&an
/a&$-an im$ni*a*i, .a-6)an KIPI, (an .6gi*%i& im$ni*a*i! ←
Ke'a(ian
I&$%an
Pa*/a
Im$ni*a*i
(i*ing&a%
KIPI a(a.a" &e'a(ian
be)"$b$ngan (engan im$ni*a*i!
+ang
me(i&
*e.an'$%n+a +ang (i($ga
←
←
P$*a% Ke*e"a%an Ma*+a)a&a% +ang *e.an'$%n+a (i*eb$% P$*&e*ma* a(a.a" :a*i.i%a* -e.a+anan &e*e"a%an +ang men+e.engga)a&an $-a+a &e*e"a%an ma*+a)a&a% (an $-a+a &e*e"a%an -e)6)angan %ing&a% -e)%ama, (engan .ebi"
meng$%ama&an
$-a+a
-)6m6%i: (an
-)e?en%i:,
$n%$& men/a-ai (e)a'a% &e*e"a%an ma*+a)a&a% +ang *e%inggi%inggin+a (i #i.a+a" &e)'an+a! ←
K6mi%e
Na*i6na.
Ke'a(ian
I&$%an
Peng&a'ian Pa*/a
(an
Im$ni*a*i
Penangg$.angan +ang
*e.an'$%n+a
(i*eb$% K6mna* PP KIPI a(a.a" &6mi%e in(e-en(en +ang me.a&$&an -eng&a'ian $n%$& -enangg$.angan &a*$* KIPI (i %ing&a% na*i6na.! ←
K6mi%e Dae)a" Peng&a'ian (an Penangg$.angan Ke'a(ian I&$%an Pa*/a Im$ni*a*i +ang *e.an'$%n+a (i*eb$% K6m(a PP KIPI a(a.a" &6mi%e in(e-en(en +ang me.a&$&an -eng&a'ian $n%$& -enangg$.angan &a*$* KIPI (i %ing&a% (ae)a" -)6?in*i!
←
Peme)in%a" P$*a% a(a.a" P)e*i(en Re-$b.i& In(6ne*ia +ang
memegang
&e&$a*aan
-eme)in%a"an
nega)a
Re-$b.i& In(6ne*ia +ang (iban%$ 6.e"
Peme)in%a" Dae)a" a(a.a" &e-a.a (ae)a" *ebagai $n*$) -en+e.engga)a Peme)in%a"an Dae)a" +ang memim-in -e.a&*anaan
$)$*an
-eme)in%a"an
+ang
men'a(i
&e#enangan (ae)a" 6%6n6m! ←
Men%e)i a(a.a" men%e)i +ang men+e.engga)a&an $)$*an -eme)in%a"an (i bi(ang &e*e"a%an!
←
Di)e&%$)
en(e)a.
a(a.a"
Di)e&%$)
en(e)a.
-a(a
Kemen%e)ian Ke*e"a%an +ang mem-$n+ai %$ga* (an %angg$ng 'a#ab (i bi(ang -en/ega"an (an -engen(a.ian -en+a&i%!
Pa*a. 2 R$ang
.ing&$-
-en+e.engga)aan
-enga%$)an
me.i-$%i
Im$ni*a*i
P)6g)am,
'eni*
Im$ni*a*i,
-en+e.engga)aan
Im$ni*a*i Pi.i"an, -eman%a$an (an -enangg$.angan KIPI,
7
-ene.i%ian (an -engembangan, -e)an *e)%a ma*+a)a&a%, -en/a%a%an (an -e.a-6)an, *e)%a -embinaan (an -enga#a*an!
BAB II ENIS IMUNISASI
Bagian Ke*a%$ Um$m
Pa*a. 3 ←
Be)(a*a)&an
'eni*
(i&e.6m-6&&an
-en+e.engga)aann+a,
men'a(i
Im$ni*a*i
Im$ni*a*i
P)6g)am
(an
Im$ni*a*i Pi.i"an! ←
@a&*in $n%$& Im$ni*a*i P)6g)am (an Im$ni*a*i Pi.i"an *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 "a)$* memi.i&i iin e(a) *e*$ai (engan &e%en%$an -e)a%$)an -e)$n(ang $n(angan!
Bagian Ke($a Im$ni*a*i P)6g)am
Pa*a. ←
←
Im$ni*a*i P)6g)am %e)(i)i a%a* ←
Im$ni*a*i )$%in
←
Im$ni*a*i %amba"an (an
←
Im$ni*a*i &"$*$*!
Im$ni*a*i P)6g)am "a)$* (ibe)i&an *e*$ai (engan 'eni* @a&*in, 'a(#a. a%a$ #a&%$ -embe)ian +ang (i%e%a-&an (a.am Pe(6man Pen+e.engga)aan Im$ni*a*i *ebagaimana %e)/an%$m (a.am Lam-i)an +ang me)$-a&an bagian %i(a& %e)-i*a"&an (a)i Pe)a%$)an Men%e)i ini!
Pa*a. 9 ←
Im$ni*a*i )$%in (i.a&*ana&an *e/a)a %e)$* mene)$* (an be)&e*inamb$ngan!
←
Im$ni*a*i
)$%in
%e)(i)i
Im$ni*a*i .an'$%an!
a%a*
Im$ni*a*i
(a*a)
(an
;
Pa*a. ←
Im$ni*a*i (a*a) *ebagaimana (ima&*$( (a.am Pa*a. 9 a+a% 425 (ibe)i&an -a(a ba+i *ebe.$m be)$*ia 1 4*a%$5 %a"$n!
←
Im$ni*a*i (a*a) *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 %e)(i)i a%a* Im$ni*a*i %e)"a(a- -en+a&i% ←
"e-a%i%i* B
←
-6.i6m+e.i%i*
←
%$be)&$.6*i*
←
(i:%e)i
←
-e)%$*i*
←
%e%an$*
←
-ne$m6nia (an meningi%i* +ang (i*ebab&an 6.e" Hemophilus Influenza %i-e b 4Hib5 (an
←
/am-a&!
Pa*a. 7 ←
Im$ni*a*i .an'$%an *ebagaimana (ima&*$( (a.am Pa*a. 9 a+a% 425 me)$-a&an $.angan Im$ni*a*i (a*a) $n%$& mem-e)%a"an&an
%ing&a%
&e&eba.an
(an
$n%$&
mem-e)-an'ang ma*a -e).in($ngan ana& +ang *$(a" men(a-a%&an Im$ni*a*i (a*a)! ←
Im$ni*a*i .an'$%an *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 (ibe)i&an -a(a
←
←
ana& $*ia ba#a" ($a %a"$n 4Ba($%a5
←
ana& $*ia *e&6.a" (a*a) (an
←
#ani%a $*ia *$b$) 4
Im$ni*a*i
.an'$%an
+ang
(ibe)i&an
-a(a
Ba($%a
*ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 425 "$)$: a %e)(i)i a%a* Im$ni*a*i %e)"a(a- -en+a&i% (i:%e)i, -e)%$*i*, %e%an$*, "e-a%i%i* B, -ne$m6nia (an meningi%i* +ang (i*ebab&an 6.e" Hemophilus Influenza %i-e b 4Hib5, *e)%a /am-a&! ←
Im$ni*a*i
.an'$%an +ang (ibe)i&an
-a(a ana& $*ia
*e&6.a" (a*a) *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 425 "$)$: ←
%e)(i)i a%a* Im$ni*a*i %e)"a(a- -en+a&i% /am-a&,
%e%an$*, (an (i:%e)i!
←
←
Im$ni*a*i
8
.an'$%an +ang (ibe)i&an
-a(a ana& $*ia
*e&6.a" (a*a) *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 45 (ibe)i&an -a(a b$.an im$ni*a*i ana& *e&6.a" 4BIAS5 +ang (iin%eg)a*i&an (engan $*a"a &e*e"a%an *e&6.a"! ←
Im$ni*a*i
.an'$%an
+ang
(ibe)i&an
-a(a
*ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 425 "$)$: / %e)(i)i a%a* Im$ni*a*i %e)"a(a- -en+a&i% %e%an$* (an (i:%e)i!
Pa*a. ; ←
Im$ni*a*i %amba"an me)$-a&an 'eni* Im$ni*a*i %e)%en%$ +ang (ibe)i&an -a(a &e.6m-6& $m$) %e)%en%$ +ang -a.ing be)i*i&6
%e)&ena
-en+a&i%
*e*$ai
(engan
&a'ian
e-i(emi6.6gi* -a(a -e)i6(e #a&%$ %e)%en%$! ←
Pembe)ian Im$ni*a*i %amba"an *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 (i.a&$&an $n%$& me.eng&a-i Im$ni*a*i (a*a) (an>a%a$ .an'$%an -a(a %a)ge% *a*a)an +ang be.$m %e)/a-ai!
←
Pembe)ian Im$ni*a*i %amba"an *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 %i(a& meng"a-$*&an &e#a'iban -embe)ian Im$ni*a*i )$%in!
←
Pene%a-an -embe)ian Im$ni*a*i %amba"aan be)(a*a)&an &a'ian e-i(emi6.6gi* *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% ←
(i.a&$&an 6.e" Men%e)i, &e-a.a (ina* &e*e"a%an
-)6?in*i, a%a$ &e-a.a (ina* &e*e"a%an &ab$-a%en>&6%a!
Pa*a. 8 ←
Im$ni*a*i
&"$*$*
(i.a&*ana&an
$n%$&
me.in($ngi
*e*e6)ang (an ma*+a)a&a% %e)"a(a- -en+a&i% %e)%en%$ -a(a *i%$a*i %e)%en%$! ←
Si%$a*i %e)%en%$ *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 be)$-a
-e)*ia-an
&ebe)ang&a%an
/a.6n
'emaa"
"a'i>$m)6", -e)*ia-an -e)'a.anan men$'$ a%a$ (a)i nega)a en(emi* -en+a&i% %e)%en%$, (an &6n(i*i &e'a(ian .$a) bia*a>#aba" -en+a&i% %e)%en%$! ←
Im$ni*a*i &"$*$* *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 be)$-a Im$ni*a*i %e)"a(a- meningi%i* mening6&6&$*, yellow fever 4(emam &$ning5, )abie*, (an -6.i6m+e.i%i*!
10
←
←
Men%e)i
(a-a%
mene%a-&an
*i%$a*i
%e)%en%$
-a(a
Im$ni*a*i &"$*$* *e.ain *i%$a*i *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 425!
Pa*a. 10 ←
Men%e)i (a-a% mene%a-&an 'eni*
Im$ni*a*i P)6g)am
*e.ain +ang (ia%$) (a.am Pe)a%$)an Men%e)i ini (engan mem-e)%imbang&an )e&6men(a*i (a)i K6mi%e Pena*e"a% A".i Im$ni*a*i Na*i6na. 4Indonesian Tehnial Advisory !roup on Immunization 5! ←
K6mi%e Pena*i"a% A".i Im$ni*a*i Na*i6na. 4Indonesian Tehnial Advisory !roup on Immunization 5 *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 (i%e%a-&an 6.e" Men%e)i!
←
K6mi%e Pena*i"a% A".i Im$ni*a*i Na*i6na. 4Indonesian Tehnial Advisory !roup on Immunization 5 *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 425 -a.ing *e(i&i% %e)(i)i a%a* $n*$) -)6:e*i, a&a(emi*i, (an -ene.i%i +ang memi.i&i in%eg)i%a*, &ea".ian, (an>a%a$ -enga.aman bi(ang im$ni*a*i (i %ing&a% na*i6na.>in%e)na*i6na.!
←
K6mi%e Pena*i"a% A".i Im$ni*a*i Na*i6na. 4Indonesian Tehnial Advisory !roup on Immunization 5 memi.i&i %$ga* ←
meman%a$ (an meng&a'i -e)&embangan &ei.m$an @a&*in ma$-$n
bai&
(a.am
a*-e&
-engembangan
mem-e)"a%i&an
&6n(i*i
%e&n6.6gi, @a&*in
+ang
-)6($&*i,
ba)$
*e)%a
be)&embang
(i
ma*+a)a&a% (an ←
memi.i" %e&n6.6gi (i bi(ang Im$ni*a*i (an -en+a&i% +ang (a-a% (i/ega" (engan Im$ni*a*i 4PD3I5!
Bagian Ke%iga Im$ni*a*i Pi.i"an
Pa*a. 11 ←
Im$ni*a*i Pi.i"an (a-a% be)$-a Im$ni*a*i -en+a&i%
%e)"a(a-
11
←
←
-ne$m6nia (an meningi%i* +ang (i*ebab&an 6.e" -ne$m6&6&$*
←
(ia)e +ang (i*ebab&an 6.e" )6%a?i)$*
←
in:.$ena
←
/a/a) ai) 4?a)i*e.a5
←
g6n(6ngan 4mumps 5
←
/am-a& 'e)man 4)$be.a5
←
(emam %i:6i(
←
"e-a%i%i* A
←
&an&e) .e"e) )a"im +ang (i*ebab&an 6.e" Human "apillomavirus
←
←
#apanese $nhephalitis
←
"e)-e* 6*%e)
←
"e-a%i%i* B -a(a (e#a*a (an
←
(emam be)(a)a"!
Men%e)i (a-a% mene%a-&an 'eni* Im$ni*a*i Pi.i"an *e.ain +ang (ia%$) (a.am Pe)a%$)an Men%e)i ini be)(a*a)&an )e&6men(a*i Na*i6na.
(a)i
K6mi%e
4Indonesian
Pena*e"a%
Tehnial
A".i
Advisory
Im$ni*a*i !roup
on
Immunization 5! ←
Men%e)i
(a-a%
mene%a-&an
'eni*
Im$ni*a*i
Pi.i"an
*ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 men'a(i Im$ni*a*i P)6g)am
*e*$ai
)e&6men(a*i Na*i6na.
(a)i
(engan K6mi%e
4Indonesian
&eb$%$"an Pena*e"a%
Tehnial
be)(a*a)&an
A".i
Advisory
Im$ni*a*i !roup
on
Immunization 5! ←
Ke%en%$an .ebi" .an'$% mengenai Im$ni*a*i Pi.i"an (ia%$) (a.am Pe(6man Pen+e.engga)aan Im$ni*a*i %e)/an%$m (a.am
Lam-i)an
+ang
me)$-a&an
%e)-i*a"&an (a)i Pe)a%$)an Men%e)i ini!
bagian
%i(a&
12
BAB III PENYELENGGARAAN IMUNISASI PROGRAM
Bagian Ke*a%$ Um$m
Pa*a. 12 ←
Peme)in%a" P$*a% (an Peme)in%a" Dae)a" be)%angg$ng 'a#ab (a.am -en+e.engga)aan Im$ni*a*i P)6g)am!
←
Pen+e.engga)aan
Im$ni*a*i
P)6g)am
*ebagaimana
(ima&*$( -a(a a+a% 415 %e)(i)i a%a* ←
-e)en/anaan
←
-en+e(iaan (an (i*%)ib$*i .6gi*%i&
←
-en+im-anan (an -eme.i"a)aan .6gi*%i&
←
-en+e(iaan %enaga -enge.6.a
←
-e.a&*anaan -e.a+anan
←
-enge.6.aan .imba" (an
←
-eman%a$an (an e?a.$a*i!
Bagian Ke($a Pe)en/anaan
Pa*a. 13 ←
Pe)en/anaan
-en+e.engga)aan
Im$ni*a*i
P)6g)am
(i.a&*ana&an 6.e" Peme)in%a" P$*a% (an Peme)in%a" Dae)a" (engan menga/$ -a(a &6mi%men g.6ba. *e)%a %a)ge% -a(a RPMN (an Ren*%)a +ang be).a&$! ←
Pe)en/anaan -en+e.engga)aan Im$ni*a*i P)6g)am 6.e" Peme)in%a" P$*a% *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 '$ga
"a)$*
Peme)in%a"
mem-e)"a%i&an
$*$.an
Dae)a" &ab$-a%en>&6%a (an
-e)en/anaan Peme)in%a"
Dae)a" -)6?in*i *e/a)a be)'en'ang +ang me.i-$%i '$m.a" *a*a)an
-a(a
(ae)a"
&ab$-a%en>&6%a,
&eb$%$"an
.6gi*%i&, (an -en(anaan Im$ni*a*i P)6g)am (i %ing&a% -$*a% (an (ae)a" *e*$ai (engan &e%en%$an -e)a%$)an -e)$n(ang$n(angan!
13
←
←
Pe)en/anaan -en+e.engga)aan Im$ni*a*i P)6g)am 6.e" Peme)in%a" Dae)a" *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 me.i-$%i
6-e)a*i6na.
-en+e.engga)aan
-e.a+anan,
-eme.i"a)aan -e)a.a%an Cold Chain% -en+e(iaan a.a% -en($&$ng
Chain ,
Cold
(an
D6&$men
Pen/a%a%an
Pe.a+anan Im$ni*a*i!
Pa*a. 1 ←
U*$.an -e)en/anaan Peme)in%a" Dae)a" &ab$-a%en>&6%a (an Peme)in%a" Dae)a" -)6?in*i *ebagaimana (ima&*$( (a.am Pa*a. 13 a+a% 425 (i*am-ai&an &e-a(a Men%e)i me.a.$i Di)e&%$) en(e)a. -a.ing .amba% -a(a %)i#$.an &e%iga $n%$& %a"$n be)i&$%n+a!
←
Da.am
"a.
Peme)in%a" Dae)a" &ab$-a%en>&6%a (an
Peme)in%a" Dae)a" -)6?in*i %i(a& men+am-ai&an $*$.an -e)en/anaan
*ebagaimana
Peme)in%a"
P$*a%
be)(a*a)&an
(ima&*$(
a&an
e*%ima*i
-a(a a+a% 415,
me.a&$&an (a)i
-e)en/anaan
-e)"i%$ngan
%a"$n
*ebe.$mn+a! ←
U*$.an -e)en/anaan -en+e.engga)aan Im$ni*a*i P)6g)am Peme)in%a"
Dae)a" &ab$-a%en>&6%a (an
Peme)in%a"
Dae)a" -)6?in*i *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 "a)$* (i.eng&a-i (engan ←
ana.i*a "a*i. e?a.$a*i
←
$-a+a +ang *$(a" (i.a&$&an (an
←
)in/ian (a%a *a)ana, -)a*a)ana, a.a%, %enaga, (an bia+a!
←
A-abi.a
(ib$%$"&an
?e)i:i&a*i
%e)"a(a-
$*$.an
-e)en/anaan Peme)in%a" Dae)a" &ab$-a%en>&6%a (an Peme)in%a" Dae)a" -)6?in*i (a-a% (iben%$& %im ?e)i:i&a*i +ang %e)(i)i (a)i $ni% %e&ni* %e)&ai%!
Bagian Ke%iga Pen+e(iaan (an Di*%)ib$*i L6gi*%i&
Pa*a. 19 415
L6gi*%i&
+ang
(ib$%$"&an
(a.am
-en+e.engga)aan
1
Im$ni*a*i P)6g)am me.i-$%i
←
←
@a&*in
←
ADS
←
Safety Box
←
Pe)a.a%an Ana:i.a&%i&
←
-e)a.a%an Cold Chain
←
-e)a.a%an -en($&$ng Cold Chain (an
←
D6&$men Pen/a%a%an Pe.a+anan Im$ni*a*i!
Pe)a.a%an Cold Chain *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 "$)$: e %e)(i)i a%a* ←
a.a% -en+im-an @a&*in me.i-$%i old room% freezer room , vaine refrigerator , (an freezer
←
a.a%
%)an*-6)%a*i
@a&*in
me.i-$%i
&en(a)aan
be)-en(ingin &"$*$*, old box% vaine arrier , ool pa& , (an old pa& (an ←
a.a%
-eman%a$
%e)m6g)a:,
a.a%
*$"$,
me.i-$%i
-eman%a$
*$"$
%e)m6me%e), be&$,
a.a%
-eman%a$>men/a%a% *$"$ *e/a)a %e)$*mene)$*, (an alarm ! ←
Pe)a.a%an -en($&$ng Cold Chain *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 "$)$: : me.i-$%i automati voltage stabilizer 4A@S5, standby generator , (an *$&$ /a(ang -e)a.a%an Cold Chain !
Pa*a. 1 ←
Peme)in%a" -en+e(iaan
P$*a% (an
be)%angg$ng
'a#ab
%e)"a(a-
-en(i*%)ib$*ian
.6gi*%i&
Im$ni*a*i
be)$-a @a&*in, ADS, Safety Box , (an -e)a.a%an Cold Chain
+ang
(ib$%$"&an
(a.am
-en+e.engga)aan
Im$ni*a*i P)6g)am! ←
Da.am -en+e(iaan @a&*in *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 -e).$ mem-e)"a%i&an ba%a* ma*a &a(a.$a)*a!
←
Pen+e(iaan (an -en(i*%)ib$*ian -e)a.a%an Cold Chain *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 (i-e)$n%$&&an bagi :a*i.i%a*
&e*e"a%an
Peme)in%a" Dae)a"!
mi.i&
Peme)in%a"
P$*a%
(an
19
←
←
Pen(i*%)ib$*ian *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 $n%$& ←
@a&*in, ADS, (an Safety Box (i.a&*ana&an *am-ai &e -)6?in*i (an
←
Pe)a.a%an Cold Chain (i.a&*ana&an *am-ai &e .6&a*i %$'$an!
←
Da.am
"a.
%e)'a(i
&e&6*6ngan
a%a$
&e&$)angan
&e%e)*e(iaan @a&*in (i *a%$ (ae)a" ma&a Peme)in%a" P$*a% (a-a% me.a&$&an )e.6&a*i @a&*in (a)i (ae)a" .ain *e*$ai
(engan
&e%en%$an
-e)a%$)an
-e)$n(ang
$n(angan!
Pa*a. 17 ←
Da.am memen$"i &eb$%$"an @a&*in, Men%e)i (a-a% men$ga*&an ba(an $*a"a mi.i& nega)a +ang be)ge)a& (i bi(ang -)6($&*i @a&*in *e*$ai (engan -e)en/anaan na*i6na.!
←
Da.am "a. ba(an $*a"a mi.i& nega)a *ebagaimana (ima&*$(
-a(a
a+a%
415
%i(a&
(a-a%
memen$"i
&eb$%$"an @a&*in na*i6na., Men%e)i (a-a% men$n'$& ba(an $*a"a mi.i& nega)a (i bi(ang &e:a)ma*ian $n%$& me.a&$&an im-6)!
Pa*a. 1; ←
Peme)in%a" Dae)a" -)6?in*i (an Peme)in%a" Dae)a" &ab$-a%en>&6%a
be)%angg$ng
'a#ab
%e)"a(a-
-en+e(iaan ←
-e)a.a%an Cold Chain% -e)a.a%an -en($&$ng Cold Chain ,
Pe)a.a%an
Pen/a%a%an
Ana:i.a&%i&,
Pe.a+anan
Im$ni*a*i
(an
D6&$men
*e*$ai
(engan
&eb$%$"an (an ←
)$ang $n%$& men+im-an -e)a.a%an Cold Chain (an .6gi*%i& Im$ni*a*i .ainn+a +ang memen$"i *%an(a) (an -e)*+a)a%an!
←
Pe)a.a%an Cold Chain *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 "$)$: a &e/$a.i a.a% -en+im-an @a&*in!
←
←
1
Pe)a.a%an Cold Chain *ebagaimana *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% ←
%e)( %e)(i) i)ii a%a* a%a* old box% vaine arrier , ool pa& , old
pa& , %e)m6me%e), %e)m6g)a:, a.a% -eman%a$ *$"$ be&$, a.a% a.a% -eman%a -eman%a$>$>-en/ en/a%a% a%a% *$"$ *$"$ *e/a)a *e/a)a %e)$*m %e)$*mene ene)$* )$*,, alarm , (an &en(a)aan be)-en(ingin &"$*$*! ←
Pe)a.a%an Pe)a.a%an -en($&$ng -en($&$ng Cold Chain *ebagaimana *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 "$)$: a me.i-$%i automati voltage stabilizer 4A@S5, standby generator , (an *$&$ /a(ang -e)a.a%an Cold Chain !
←
Peme)in%a" Dae)a" -)6?in*i be)%angg$ng 'a#ab %e)"a(a-en(i* -en(i*%)i %)ib$* b$*ian ian &e *e.$)$ *e.$)$" " (ae)a" (ae)a" &ab$-a &ab$-a%en %en>&6 >&6%a %a (i #i.a+a"n+a me.i-$%i
←
←
@a&*in
←
ADS' ADS'
←
Safety Box
←
D6&$men Pen/a%a%an Pe.a+anan Im$ni*a*i
←
(6&$men *$"$ -en+im-anan @a&*in (an
←
(6&$men -en/a%a%an .6gi*%i&!
Peme)in%a" Peme)in%a" Dae)a" Dae)a" &ab$-a%en>& &ab$-a%en>&6%a 6%a be)%angg$ng be)%angg$ng 'a#ab %e)" %e)"a( a(aa- -en( -en(i* i*%) %)ib ib$* $*ia ian n &e *e.$ *e.$)$ )$" " P$*& P$*&e* e*ma ma* * (an :a*i.i%a* -e.a+anan &e*e"a%an .ain (i #i.a+a"n+a me.i-$%i
←
←
@a&*in
←
ADS
←
Safety Box
←
Pe)a.a%an Ana:i.a&%i&
←
D6&$men Pen/a%a%an Pe.a+anan Im$ni*a*i (an
←
(6&$men *$"$ -en+im-anan @a&*in!
Da.am "a. Peme)in%a" Dae)a" -)6?in*i (an Peme)in%a" Dae) Dae)a" a"
&ab$ &ab$-a -a%e %en> n>&6 &6%a %a
%i(a %i(a& &
mamma m-$ $
meme memen$ n$"i "i
%angg$n %angg$ng g 'a#ab 'a#ab *ebagai *ebagaimana mana (ima&* (ima&*$( $( -a(a -a(a a+a% a+a% 415, 415, Peme)in%a" P$*a% (a-a% memban%$ -en+e(iaan -e)a.a%an aga) &$a.i%a* @a&*in %e%a- %e)'aga (engan ba i&!
Pa*a. 18 ←
Pen+e(iaan
(an
-en(i*%)ib$*i $*ian
.6gi*%i&
$n%$ n%$&
-en+e.engga)aan Im$ni*a*i P)6g)am (i.a&*ana&an *e*$ai (engan &e%en%$an -e)a%$)an -e)$n(ang$n(angan!
17
←
←
Pen(i*%)ib$*ian @a&*in "a)$* (i.a&$&an *e*$ai *%an(a) $n% $n%$&
men'am amiin
&$a.i%a*
@a&* a&*in
*e*$ai
(engan
&e%en%$an -e)a%$)an -e)$n(ang$n(angan!
Pa*a. 20 ←
Pa(a Pa(a &6n( &6n(i* i*ii %e)% %e)%en en%$ %$ Peme Peme)i )in% n%a" a" P$*a P$*a%, %, Peme Peme)i )in% n%a" a" Dae)a" -)6?in*i, (an Peme)in%a" Dae)a" &ab$-a%en>&6%a be)" be)"a& a&
mena mena)i )i& &
@a&* @a&*iin
+ang +ang
be)e be)e(a (a))
(i
:a*i :a*i.i .i%a %a* *
-e.a+anan &e*e"a%an! ←
K6n(i* K6n(i*ii %e)%en %e)%en%$ %$ *ebagai *ebagaimana mana (ima&* (ima&*$( $( -a(a -a(a a+a% a+a% 415 be)$ be)$-a -a
a(an a(an+a +a
&ebi &ebi'a 'a&a &an n
na*i na*i6n 6na. a.
(an> (an>a% a%a$ a$
"a*i "a*i..
&e*e-a&a%an in%e)na*i6na.!
Pa*a. 21 Men%e)i (a-a% mene%a-&an .6gi*%i& .ain +ang (i-e).$&an (a.am -en+e.engga)aan aan
Im$n m$ni*a*i a*i
P)6g)am
*e*$ai
(engan
-e)&embangan -e)&embangan %e&n6.6gi %e&n6.6gi (an e:e&%i:i%a* e:e&%i:i%a* e:i*ien*i e:i*ien*i -en/a-aian -en/a-aian %$'$an -)6g)am Im$ni*a*i!
Bagian Keem-a% Pen+im-anan (an Peme.i"a)aan L6gi*%i&
Pa*a. 22 Peme Peme)i )in% n%a" a"
Dae Dae)a" )a"
-)6 -)6?in* ?in*ii
(an
Peme Peme)i )in% n%a" a"
Dae) ae)a"
&ab$-a%en>& &ab$-a%en>&6%a 6%a be)%angg$ng be)%angg$ng 'a#ab %e)"a(a%e)"a(a- -en+im-anan -en+im-anan (an (an -eme -eme.i .i"a "a)aa )aan n .6gi .6gi*% *%i& i& Im$ni Im$ni*a* *a*ii P)6g P)6g)a )am m (i #i.a #i.a+a +a" " &e)'an+a!
Pa*a. 23 ←
Un%$& Un%$& men'ag men'aga a &$a.i%a &$a.i%a*, *, @a&*in @a&*in "a)$* "a)$* (i*im(i*im-an an -a(a -a(a %em-a% (engan &en(a.i *$"$ %e)%en%$!
←
Tem-a% men+im-an @a&*in *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 "an+a (i-e)$n%$&&an &"$*$* men+im-an @a&*in *a'a!
1;
Bagian Ke.ima Tenaga Penge.6.a
Pa*a. 2 ←
Peme Peme)i )in% n%a" a" Dae) Dae)a" a" -)6? -)6?in in*i *i (an (an Peme Peme)i )in% n%a" a" Dae) Dae)a" a" &ab$-a &ab$-a%en %en>&6 >&6%a %a be)%ang be)%angg$n g$ng g 'a#ab 'a#ab (a.am (a.am -en+e( -en+e(iaa iaan n %enag %enaga a
-eng -enge. e.6. 6.a a
$n%$ $n%$& &
-en+ -en+e. e.en engg gga) a)aan aan
Im$ni Im$ni*a *a*i *i
P)6g)am (i #i.a+a"n+a ma*ingma*ing! ←
Tenaga -enge.6.a *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 %e)(i)i a%a* -enge.6.a -)6g)am (an -enge.6.a .6gi*%i&!
←
Tenaga -enge.6.a *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 425 "a)$* "a)$* memen$"i memen$"i &$a.i: &$a.i:i&a i&a*i *i (an &6m-e% &6m-e%en* en*ii %e)%en %e)%en%$ %$ +ang (i-e)6.e" (a)i -en(i(i&an (an -e.a%i"an +ang (ib$&%i&an (engan *e)%i:i&a% &6m-e%en*i +ang (ia%$) (an (i%e%a-&an 6.e" Men%e)i!
←
Peme Peme)i )in% n%a" a"
P$*a P$*a%, %, Peme Peme)i )in% n%a" a"
Dae) Dae)a" a" -)6? -)6?in in*i *i (an (an
Peme)in%a" Peme)in%a" Dae)a" Dae)a" &ab$-a%en>& &ab$-a%en>&6%a 6%a be)%angg$ng be)%angg$ng 'a#ab %e)" %e)"a( a(aa-
-e. -e.a&*a a&*ana naan an
-en( -en(ii(i&a (i&an n
(an
-e. -e.a%i" a%i"an an
*ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 435!
Bagian Keenam Pe.a&*anaan Pe.a+anan
Pa*a. 29 ←
Pe.a+anan Im$ni*a*i P)6g)am (a-a% (i.a&*ana&an *e/a)a ma**a. a%a$ -e)*e6)angan!
←
Pe.a+an Pe.a+anan an Im$ni* Im$ni*a*i a*i P)6g)a P)6g)am m *ebagai *ebagaiman mana a (ima&* (ima&*$( $( -a(a -a(a
a+a% a+a%
-en( -en(e& e&a% a%an an
415 415
(i.a (i.a&* &*an ana& a&an an
&e.$a e.$a)g )ga a
$n%$ $n%$& &
(enga engan n
meng mengg$ g$na na& &an
meni mening ng&a &a%& %&an an
a&*e a&*e* *
-e.a+anan im$ni*a*i! ←
Pe.a+anan
Im$ni*a*i
P)6g)am
*e/a)a
ma**a.
*ebagai *ebagaiman mana a (ima&* (ima&*$( $( -a(a -a(a a+a% a+a% 415 (i.a&* (i.a&*ana& ana&an an (i -6*+ -6*+an an($ ($,, .ainn+a!
*e&6 *e&6.a .a", ",
a%a$ a%a$
-6* -6*
-e.a -e.a+a +ana nan n
im$n im$ni* i*a* a*ii
18
←
←
Pe.a+anan
Im$ni*a*i
P)6g)am
*e/a)a
-e)*e6)angan
*ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 (i.a&*ana&an (i )$ma" *a&i%, P$*&e*ma*, &.ini&, (an :a*i.i%a* -e.a+anan &e*e"a%an .ainn+a!
Pa*a. 2 ←
Se%ia-
:a*i.i%a*
-e.a+anan
&e*e"a%an
+ang
men+e.engga)a&an -e.a+anan Im$ni*a*i P)6g)am, #a'ib mengg$na&an @a&*in +ang (i*e(ia&an 6.e" Peme)in%a" P$*a%! ←
Di&e/$a.i&an (a)i &e%en%$an
*ebagaimana (ima&*$(
-a(a a+a% 415 ←
be)(a*a)&an
a.a*an
me(i*
+ang
%i(a&
mem$ng&in&an (ibe)i&an @a&*in +ang (i*e(ia&an 6.e" Peme)in%a" P$*a% +ang (ib$&%i&an 6.e" *$)a% &e%e)angan (6&%e) a%a$ (6&$men me(i* +ang *a" a%a$ ←
(a.am
"a.
-en6.a&an
6)ang $n%$&
%$a>#a.i
ana&
mengg$na&an
me.a&$&an
@a&*in
+ang
(i*e(ia&an Peme)in%a" P$*a%! ←
=a*i.i%a*
-e.a+anan
&e*e"a%an
+ang
me.a&$&an
-e.angga)aan &e%en%$an *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 (i&ena&an *an&*i a(mini*%)a%i: be)$-a
←
←
%eg$)an %e)%$.i* (an>a%a$
←
-en/ab$%an iin!
San&*i *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 435 (ibe)i&an 6.e" Men%e)i a%a$ Peme)in%a" Dae)a" *e*$ai (engan &e#enangan ma*ingma*ing!
Pa*a. 27 ←
Pe.a&*anaan
-e.a+anan
(i)en/ana&an
6.e"
Im$ni*a*i
:a*i.i%a*
)$%in
-e.a+anan
"a)$*
&e*e"a%an
-en+e.engga)a -e.a+anan Im$ni*a*i *e/a)a be)&a.a (an be)&e*inamb$ngan! ←
Pe)en/anaan
*ebagaimana
(ima&*$(
-a(a
a+a%
415
me.i-$%i 'a(#a. -e.a&*anaan, %em-a% -e.a&*anaan, (an -e.a&*ana -e.a+anan Im$ni*a*i!
20
Pa*a. 2; ←
Peme)in%a" Dae)a" &ab$-a%en>&6%a be)%angg$ng 'a#ab men+ia-&an
bia+a
6-e)a*i6na.
$n%$&
-e.a&*anaan
-e.a+anan Im$ni*a*i )$%in (an Im$ni*a*i %amba"an (i P$*&e*ma*,
-6*+an($,
*e&6.a",
(an
-6*
-e.a+anan
im$ni*a*i .ainn+a! ←
Bia+a 6-e)a*i6na. *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 me.i-$%i bia+a ←
%)an*-6)%a*i (an a&6m6(a*i -e%$ga*
←
ba"an "abi* -a&ai
←
-engge)a&an ma*+a)a&a%
←
-e)bai&an *e)%a -eme.i"a)aan -e)a.a%an Cold Chain (an &en(a)aan Im$ni*a*i
←
(i*%)ib$*i
.6gi*%i&
(a)i
(ae)a"
&ab$-a%en>&6%a
*am-ai &e :a*i.i%a* -e.a+anan &e*e"a%an (an ←
-em$*na"an .imba" me(i* Im$ni*a*i!
Pa*a. 28 ←
Peme)in%a"
Dae)a"
-)6?in*i,
&ab$-a%en>&6%a
(an
'a'a)ann+a
mengge)a&&an
-e)an
a&%i:
Peme)in%a"
Dae)a"
be)%angg$ng ma*+a)a&a%
'a#ab (a.am
-e.a&*anaan -e.a+anan Im$ni*a*i P)6g)am! ←
Pengge)a&&an
-e)an
a&%i:
ma*+a)a&a%
*ebagaimana
(ima&*$( -a(a a+a% 415 (i.a&*ana&an me.a.$i &egia%an ←
-embe)ian in:6)ma*i me.a.$i me(ia /e%a&, me(ia *6*ia., me(ia e.e&%)6ni&, (an me(ia .$a) )$ang
←
a(?6&a*i (an *6*ia.i*a*i
←
-embinaan &a(e)
←
-embinaan &e-a(a &e.6m-6& binaan ba.i%a (an ana& *e&6.a" (an>a%a$
←
-embinaan
6)gani*a*i
a%a$
.embaga
*#a(a+a
ma*+a)a&a%!
Pa*a. 30 Pe.a+anan
Im$ni*a*i
P)6g)am
(i.a&*ana&an
6.e"
%enaga
&e*e"a%an +ang memi.i&i &6m-e%en*i (an &e#enangan *e*$ai (engan &e%en%$an -e)a%$)an -e)$n(ang$n(angan!
21
Pa*a. 31 P)6*e* -embe)ian im$ni*a*i "a)$* mem-e)"a%i&an ←
&eamanan, m$%$, (an &"a*ia% @a&*in +ang (ig$na&an (an
←
-en+$n%i&an +ang aman 4safety in(etion 5 aga) %i(a& %e)'a(i -en$.a)an -en+a&i% %e)"a(a- %enaga &e*e"a%an +ang me.a&*ana&an -e.a+anan im$ni*a*i (an ma*+a)a&a% *e)%a meng"in(a)i %e)'a(in+a KIPI!
Pa*a. 32 ←
Sebe.$m -e.a+anan Im$ni*a*i P)6g)am, %enaga &e*e"a%an "a)$* membe)i&an -en'e.a*an %en%ang Im$ni*a*i me.i-$%i 'eni*
@a&*in
+ang
a&an
(ibe)i&an, man:aa%,
a&iba%
a-abi.a %i(a& (iim$ni*a*i, &em$ng&inan %e)'a(in+a KIPI (an $-a+a +ang "a)$* (i.a&$&an, *e)%a 'a(#a. Im$ni*a*i be)i&$%n+a! ←
Pen'e.a*an *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 (a-a% mengg$na&an a.a% ban%$
*e-e)%i
me(ia
&6m$ni&a*i
ma**a! ←
Ke(a%angan ma*+a)a&a% (i %em-a% -e.a+anan Im$ni*a*i bai&
(a.am
ge($ng
ma$-$n
.$a)
ge($ng
*e%e.a"
(ibe)i&an -en'e.a*an *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 (an a+a% 425 me)$-a&an -e)*e%$'$an $n%$& (i.a&$&an Im$ni*a*i! ←
Da.am -e.a+anan Im$ni*a*i P)6g)am, %enaga &e*e"a%an "a)$* me.a&$&an -en+a)ingan %e)"a(a- a(an+a &6n%)a in(i&a*i -a(a *a*a)an Im$ni*a*i!
Pa*a. 33 Se*e6)ang a%a$ *e&e.6m-6& 6)ang +ang me.a&$&an %in(a&an meng"a.ang"a.angi
-en+e.engga)aan
Im$ni*a*i
P)6g)am
(a-a% (i&ena&an *an&*i *e*$ai (engan &e%en%$an -e)a%$)an -e)$n(ang$n(angan!
22
Bagian Ke%$'$" Penge.6.aan Limba"
Pa*a. 3 ←
R$ma" *a&i%, P$*&e*ma*, &.ini& (an :a*i.i%a* -e.a+anan &e*e"a%an .ainn+a +ang men+e.engga)a&an Im$ni*a*i be)%angg$ng
'a#ab
%e)"a(a-
-enge.6.aan
.imba"
im$ni*a*i *e*$ai (engan -e)*+a)a%an (an &e%en%$an -e)a%$)an -e)$n(ang$n(angan! ←
Da.am "a. -en+e.engga)aan Im$ni*a*i (i.a&$&an 6.e" (6&%e) a%a$ bi(an -)a&%e& -e)6)angan, -em$*na"an .imba" ?ia. (an>a%a$ am-$. @a&*in "a)$* (i*e)a"&an &e in*%i%$*i +ang men(i*%)ib$*i&an @a&*in!
←
Da.am
"a.
-e.a+anan
(i.a&*ana&an
(i
Im$ni*a*i
-6*+an($
(an
P)6g)am *e&6.a",
+ang
-e%$ga*
-e.a+anan Im$ni*a*i be)%angg$ng 'a#ab meng$m-$.&an .imba" ADS &e (a.am Safety Box , ?ia. (an>a%a$ am-$. @a&*in
$n%$&
*e%em-a%
*e.an'$%n+a
$n%$&
(iba#a
(i.a&$&an
&e
P$*&e*ma*
-em$*na"an
.imba"
Im$ni*a*i *e*$ai (engan -e)*+a)a%an! ←
Pem$*na"an .imba" Im$ni*a*i "a)$* (ib$&%i&an (engan be)i%a a/a)a!
Bagian Ke(e.a-an Peman%a$an (an E?a.$a*i
Pa*a. 39 ←
Peme)in%a" P$*a%, Peme)in%a" Dae)a" -)6?in*i, (an Peme)in%a" Dae)a" &ab$-a%en>&6%a #a'ib me.a&*ana&an -eman%a$an (an e?a.$a*i -en+e.engga)aan Im$ni*a*i P)6g)am
*e/a)a
be)&a.a,
be)&e*inamb$ngan,
(an
be)'en'ang! ←
Peman%a$an (an e?a.$a*i *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a%
415
(i.a&$&an
$n%$&
meng$&$)
&ine)'a
-en+e.engga)aan Im$ni*a*i! ←
Peman%a$an (an e?a.$a*i *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 (i.a&*ana&an (engan mengg$na&an in*%)$men
←
←
-eman%a$an
23
#i.a+a"
*e%em-a%
4P
$n%$&
-eman%a$an (an ana.i*i* /a&$-an ←
data )uality self assessment 4DCS5 $n%$& meng$&$) &$a.i%a* (a%a
←
effetive
vaine
management
4E@M5
$n%$&
meng$&$) &$a.i%a* -enge.6.aan @a&*in (an a.a% .6gi*%i& .ainn+a ←
*$-e)?i*i
*$-6)%i:
$n%$&
meman%a$
&$a.i%a*
-e.a&*anaan -)6g)am ←
*$)?ei.en* KIPI $n%$& meman%a$ &eamanan @a&*in
←
reording and reporting 4RR5 $n%$& meman%a$ "a*i. -e.a&*anaan Im$ni*a*i
←
sto& management system 4SMS5 $n%$& meman%a$ &e%e)*e(iaan @a&*in (an .6gi*%i&
←
Cold Chain e)uipment management 4EM5 $n%$& in?en%a)i*a*i -e)a.a%an Cold Chain
←
rapid onviniene assessment 4RA5 $n%$& meni.ai *e/a)a /e-a% &$a.i%a* -e.a+anan Im$ni*a*i
←
*$)?ei /a&$-an Im$ni*a*i $n%$& meni.ai *e/a)a e&*%e)na. -e.a+anan Im$ni*a*i (an
←
-eman%a$an )e*-6n im$n $n%$& meni.ai )e*-6n an%ib6(i "a*i. -e.a+anan Im$ni*a*i!
Bagian Ke*embi.an Penga%$)an Lebi" Lan'
%$Pa*a. 3 Ke%en%$an .ebi" .an'$% mengenai -en+e.engga)aan Im$ni*a*i P)6g)am (ia%$) (a.am Pe(6man Pen+e.engga)aan Im$ni*a*i %e)/an%$m (a.am Lam-i)an +ang me)$-a&an bagian %i(a& %e)-i*a"&an (a)i Pe)a%$)an Men%e)i ini!
BAB I@ PENYELENGGARAAN IMUNISASI PILIHAN
Pa*a. 37 415
Pe.a+anan Im$ni*a*i Pi.i"an "an+a (a-a% (i.a&*ana&an
2
6.e" :a*i.i%a* -e.a+anan &e*e"a%an be)$-a
←
←
)$ma" *a&i%
←
&.ini& a%a$
←
-)a&%i& (6&%e)!
Pe.a+anan Im$ni*a*i
Pi.i"an *ebagaimana (ima&*$(
-a(a a+a% 415 (i.a&*ana&an 6.e" (6&%e) a%a$ (6&%e) *-e*ia.i* *e*$ai (engan &e%en%$an -e)a%$)an -e)$n(ang $n(angan!
Pa*a. 3; ←
Se%ia-
-)6*e*
-embe)ian
Im$ni*a*i
Pi.i"an
"a)$*
mem-e)"a%i&an &eamanan, m$%$, (an &"a*ia% @a&*in +ang (ig$na&an *e*$ai (engan *%an(a) +ang be).a&$! ←
@a&*in *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 "a)$* (i-e)6.e" (a)i in($*%)i :a)ma*i a%a$ -e(agang be*a) :a)ma*i +ang memi.i&i iin *e*$ai (engan &e%en%$an -e)a%$)an -e)$n(ang$n(angan!
←
Di&e/$a.i&an (a)i &e%en%$an a+a% 425 bagi -)a&%i& (6&%e) "a)$* mem-e)6.e" @a&*in (a)i a-6%e& +ang memi.i&i iin *e*$ai
(engan
&e%en%$an
-e)a%$)an
-e)$n(ang
$n(angan!
Pa*a. 38 Pen+e.engga)a Im$ni*a*i Pi.i"an "a)$* be)%angg$ng 'a#ab %e)"a(a- -enge.6.aan .imba" Im$ni*a*i +ang (i.a&*ana&an *e*$ai
(engan
-e)*+a)a%an
(an
&e%en%$an
-e)a%$)an
-e)$n(ang$n(angan!
BAB @ PEMANTAUAN DAN PENANGGULANGAN KEADIAN IKUTAN PASA IMUNISASI
Pa*a. 0 ←
Da.am )ang&a -eman%a$an (an -enangg$.angan KIPI, Men%e)i memben%$& K6mna* PP KIPI (an G$be)n$) memben%$& K6m(a PP KIPI!
←
←
29
Keangg6%aan K6mna* PP KIPI (an K6m(a PP KIPI *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 -a.ing *e(i&i% %e)(i)i a%a* $n*$) -e)#a&i.an (6&%e) *-e*ia.i* ana&, (6&%e) *-e*ia.i* -en+a&i% (a.am, (6&%e) *-e*ia.i* &an($ngan (an &ebi(anan,
(6&%e)
*-e*ia.i*
*+a)a:,
(6&%e)
*-e*ia.i*
:6)en*i&, :a)ma&6.6g, ?a&*in6.6g (an im$n6.6g, (an>a%a$ $n*$) .in%a* *e&%6) %e)&ai%! ←
Da.am "a. (ib$%$"&an $n%$& men($&$ng %$ga* K6m(a PP KIPI (an K6mna* PP KIPI, b$-a%i>#a.i&6%a (a-a% memben%$& P6&'a PP KIPI +ang -a.ing *e(i&i% %e)(i)i a%a* $n*$) -e)#a&i.an (6&%e) *-e*ia.i* ana& (an (6&%e) *-e*ia.i* -en+a&i% (a.am!
←
Pembia+aan 6-e)a*i6na. K6mna* PP KIPI (ibeban&an -a(a angga)an -en(a-a%an be.an'a nega)a (an K6m(a PP KIPI a%a$ P6&'a PP KIPI (ibeban&an -a(a angga)an -en(a-a%an be.an'a (ae)a"!
←
Peman%a$an
(an
-enangg$.angan
KIPI
"a)$*
(i.a&*ana&an me.a.$i &egia%an ←
*$)?ei.an*
KIPI
(an .aman 4website 5 &eamanan
@a&*in ←
-eng6ba%an (an -e)a#a%an -a*ien KIPI (an
←
-ene.i%ian (an -engembangan KIPI!
Pa*a. 1 ←
Ma*+a)a&a% +ang menge%a"$i a(an+a ($gaan %e)'a(in+a KIPI, "a)$* *ege)a me.a-6) &e-a(a :a*i.i%a* -e.a+anan &e*e"a%an +ang me.a&*ana&an -e.a+anan Im$ni*a*i a%a$ (ina* &e*e"a%an *e%em-a%!
←
=a*i.i%a*
-e.a+anan
&e*e"a%an
+ang
me.a&*ana&an
-e.a+anan Im$ni*a*i a%a$ (ina* &e*e"a%an *e%em-a% +ang mene)ima .a-6)an *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 "a)$* me.a&$&an in?e*%iga*i! ←
Ha*i. in?e*%iga*i *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 425 "a)$* *ege)a (i.a-6)&an *e/a)a be)'en'ang &e-a(a &e-a.a (ina*
&e*e"a%an
&e*e"a%an -)6?in*i!
&ab$-a%en>&6%a
(an
&e-a.a
(ina*
←
←
2
Ke-a.a (ina* &e*e"a%an -)6?in*i men+am-ai&an .a-6)an *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 435 &e-a(a K6mna* PP KIPI, K6m(a PP KIPI, (an P6&'a PP KIPI!
←
La-6)an *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 45 (a-a% (i*am-ai&an me.a.$i .aman 4website 5 &eamanan @a&*in!
←
Te)"a(a- .a-6)an *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 45 (i.a&$&an &a'ian e%i6.6gi .a-angan 6.e" K6m(a PP KIPI (an &a'ian &a$*a.i%a* 6.e" K6mna* PP KIPI!
←
Ha*i. &a'ian KIPI *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 45 (i*am-ai&an &e-a(a Men%e)i me.a.$i Di)e&%$) en(e)a. (an (i$m-an ba.i& &e-a(a -)6?in*i!
Pa*a. 2 ←
Pa*ien +ang menga.ami gangg$an &e*e"a%an (i($ga a&iba% KIPI (ibe)i&an -eng6ba%an (an -e)a#a%an *e.ama -)6*e*
in?e*%iga*i
(an
-eng&a'ian
&a$*a.i%a*
KIPI
be).ang*$ng! ←
Da.am "a. gangg$an &e*e"a%an *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 (i%e%a-&an *ebagai gangg$an &e*e"a%an a&iba% KIPI, ma&a -a*ien men(a-a%&an -eng6ba%an (an -e)a#a%an!
←
Pembia+aan
$n%$&
in?e*%iga*i
(an
&a'ian
&a*$*
*ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 (ibeban&an &e-a(a Peme)in%a"
P$*a%,
Peme)in%a"
Dae)a"
Peme)in%a"
Dae)a"
&ab$-a%en>&6%a,
-)6?in*i,
*e)%a
*$mbe)
-embia+aan .ain *e*$ai (engan &e%en%$an -e)a%$)an -e)$n(ang$n(angan! ←
Pembia+aan $n%$& -eng6ba%an, -e)a#a%an, (an )$'$&an bagi *e*e6)ang +ang menga.ami gangg$an &e*e"a%an (i($ga KIPI a%a$ a&iba% KIPI (ibeban&an -a(a angga)an -en(a-a%an be.an'a (ae)a" a%a$ *$mbe) -embia+aan .ain *e*$ai
(engan
$n(angan!
&e%en%$an
-e)a%$)an
-e)$n(ang
27
BAB @I PENELITIAN DAN PENGEMBANGAN
Pa*a. 3 ←
Peme)in%a" P$*a%, Peme)in%a" Dae)a" -)6?in*i, (an Peme)in%a" Dae)a" &ab$-a%en>&6%a be)&e#a'iban $n%$& mem:a*i.i%a*i
a%a$
me.a&*ana&an
-ene.i%ian
(an
-engembangan (i bi(ang Im$ni*a*i! ←
Pene.i%ian
(an
(i.a&$&an
-engembangan
me.a.$i
$ni%
(i
&e)'a
bi(ang -a(a
Im$ni*a*i
Kemen%e)ian
Ke*e"a%an +ang memi.i&i %$ga* (an :$ng*i (i bi(ang -ene.i%ian (an -engembangan &e*e"a%an, -a)a a".i, (an .embaga -ene.i%ian .ain! ←
Pene.i%ian (an -engembangan (i bi(ang Im$ni*a*i (a-a% be)$-a -ene.i%ian (an -engembangan %e)&ai% @a&*in, &e&eba.an
(a)i
@a&*in
+ang
(ibe)i&an,
mana'emen
-)6g)am, *$mbe) (a+a man$*ia, (an (am-a& &e*e"a%an ma*+a)a&a%! ←
Pene.i%ian (an Pengembangan *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415, a+a% 425, (an a+a% 435 (i$%ama&an $n%$& &eman(i)ian
(a.am nege)i (a.am )ang&a memen$"i
-en+e.engga)aan (an &ebe).an'$%an -)6g)am Im$ni*a*i *e)%a &eb$%$"an @a&*in!
BAB @II PERAN SERTA MASYARAKAT
Pa*a. ←
Ma*+a)a&a% %e)ma*$& *#a*%a (a-a% be)-e)an *e)%a (a.am -e.a&*anaan Im$ni*a*i be&e)'a *ama (engan Peme)in%a" P$*a%, Peme)in%a" Dae)a" -)6?in*i, (an Peme)in%a" Dae)a" &ab$-a%en>&6%a!
←
Pe)an *e)%a ma*+a)a&a% *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 (a-a% (i#$'$(&an me.a.$i ←
-engge)a&&an ma*+a)a&a%
←
*6*ia.i*a*i Im$ni*a*i
←
($&$ngan :a*i.i%a*i -en+e.engga)aan Im$ni*a*i
←
2;
←
&ei&$%*e)%aan *ebagai &a(e) (an>a%a$
←
%$)
%$*e)%a
me.a&$&an
-eman%a$an
-en+e.engga)aan Im$ni*a*i!
BAB @III PENATATAN DAN PELAPORAN
Pa*a. 9 ←
Se%ia-
:a*i.i%a*
-e.a+anan
&e*e"a%an
men+e.engga)a&an
-e.a+anan
Im$ni*a*i
+ang "a)$*
me.a&$&an -en/a%a%an (an -e.a-6)an *e/a)a )$%in (an be)&a.a *e)%a be)'en'ang &e-a(a Men%e)i me.a.$i (ina* &e*e"a%an -)6?in*i (an (ina* &e*e"a%an &ab$-a%en>&6%a! ←
Pen/a%a%an (an -e.a-6)an *ebagaimana (ima&*$( -a(a a+a% 415 me.i-$%i /a&$-an Im$ni*a*i, *%6& (an -ema&aian @a&*in, ADS, Safety Box% m6ni%6)ing *$"$, &6n(i*i -e)a.a%an Cold Chain , (an &a*$* KIPI a%a$ (i($ga KIPI!
Pa*a. ←
Pe.a&*ana -en/a%a%an
-e.a+anan %e)"a(a-
Im$ni*a*i
"a)$*
-e.a+anan
me.a&$&an
Im$ni*a*i
+ang
(i.a&$&an! ←
Pen/a%a%an -e.a+anan Im$ni*a*i )$%in (i.a&$&an (i b$&$ &e*e"a%an ib$ (an ana&, b$&$ &6"6) ib$>ba+i>ba.i%a, b$&$ )a-6) &e*e"a%an&$, a%a$ b$&$ )e&am me(i*!
←
Pen/a%a%an -e.a+anan Im$ni*a*i )$%in +ang (i.a&$&an (i :a*i.i%a* -e.a+anan &e*e"a%an *#a*%a #a'ib (i.a-6)&an *e%ia-
b$.an
&e
P$*&e*ma*
#i.a+a"n+a
(engan
mengg$na&an :6)ma% +ang be).a&$! ←
Pen/a%a%an -e.a+anan Im$ni*a*i %amba"an (an &"$*$* (i/a%a% (an (i.a-6)&an (engan :6)ma% &"$*$* *e/a)a be)'en'ang &e-a(a Men%e)i
me.a.$i
(ina* &e*e"a%an
Peme)in%a" Dae)a" -)6?in*i (an Peme)in%a" Dae)a" &ab$-a%en>&6%a!
28
BAB I PEMBINAAN DAN PENGA
Pa*a. 7 ←
Men%e)i, Peme)in%a" Dae)a" -)6?in*i, (an Peme)in%a" Dae)a"
&ab$-a%en>&6%a
me.a&$&an
-embinaan
(an
-enga#a*an %e)"a(a- -en+e.engga)aan Im$ni*a*i +ang (i.a&*ana&an 6.e" *e.$)$" :a*i.i%a* -e.a+anan &e*e"a%an *e/a)a be)&a.a, be)'en'ang, (an be)&e*inamb$ngan! ←
Da.am
"a.
-enga#a*an
%e)"a(a-
@a&*in
$n%$&
Im$ni*a*i, *e.ain (i.a&*ana&an 6.e" Men%e)i, Peme)in%a" Dae)a"
-)6?in*i,
(an
Peme)in%a"
Dae)a"
&ab$-a%en>&6%a, '$ga (i.a&$&an 6.e" &e-a.a ba(an +ang memi.i&i
%$ga*
(an
%angg$ng
'a#ab
(i
bi(ang
-enga#a*an 6ba% (an ma&anan! ←
Pembinaan (an
-enga#a*an
*ebagaimana
(ima&*$(
-a(a a+a% 415 (ia)a"&an $n%$& mening&a%&an /a&$-an (an &$a.i%a* -e.a+anan Im$ni*a*i!
BAB KETENTUAN PENUTUP
Pa*a. ; Pa(a *aa% Pe)a%$)an Men%e)i ini m$.ai be).a&$, Pe)a%$)an Men%e)i
Ke*e"a%an
N6m6)
2
Ta"$n
2013
%en%ang
Pen+e.engga)aan Im$ni*a*i 4Be)i%a Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia Ta"$n 2013 N6m6) 85, (i/ab$% (an (in+a%a&an %i(a& be).a&$!
Pa*a. 8 Pe)a%$)an
Men%e)i
(i$n(ang&an!
ini
m$.ai
be).a&$
-a(a
%angga.
30
Aga)
*e%ia-
6)ang
menge%a"$in+a,
meme)in%a"&an
-eng$n(angan Pe)a%$)an Men%e)i ini (engan -enem-a%ann+a (a.am Be)i%a Nega)a Re-$b.i& In(6ne*ia!
Di%e%a-&an (i a&a)%a -a(a %angga. =eb)$a)i 2017
MENTERI KESEHATAN REPUBLIK INDONESIA,
%%(
NILA =ARID MOELOEK
Di$n(ang&an (i a&a)%a -a(a %angga. 11 A-)i. 2017
DIREKTUR ENDERAL PERATURAN PERUNDANGUNDANGAN KEMENTERIAN HUKUM DAN HAK ASASI MANUSIA REPUBLIK INDONESIA,
%%(
BERITA NEGARA REPUBLIK INDONESIA TAHUN 2017 NOMOR 998
31
LAMPIRAN PERATURAN MENTERI KESEHATAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR 12 TAHUN 2017 TENTANG PENYELENGGARAAN IMUNISASI
PEDOMAN PENYELENGGARAAN IMUNISASI
BAB I PENDAHULUAN
←
La%a) be.a&ang Ke*e"a%an *ebagai *a.a" *a%$ $n*$) &e*e'a"%e)aan $m$m -e).$ (i#$'$(&an *e*$ai (engan /i%a/i%a Bang*a In(6ne*ia *ebagaimana (ima&*$( (a.am
UUD
189 me.a.$i
-embang$nan
na*i6na.
+ang
be)&e*inamb$ngan be)(a*a)&an Pan/a*i.a (an UUD 189! Kebe)"a*i.an -embang$nan &e*e"a%an *anga% (i-enga)$"i 6.e" %e)*e(ian+a *$mbe) (a+a man$*ia +ang *e"a%, %e)am-i. (an a".i, *e)%a (i*$*$n (a.am *a%$ -)6g)am &e*e"a%an (engan -e)en/anaan %e)-a($ +ang (i($&$ng 6.e" (a%a (an in:6)ma*i e-i(emi6.6gi +ang ?a.i(! Pembang$nan bi(ang &e*e"a%an (i In(6ne*ia *aa% ini mem-$n+ai beban gan(a 4double burden 5, +ai%$ beban ma*a.a" -en+a&i% men$.a) (an -en+a&i% (egene)a%i:! Pembe)an%a*an -en+a&i% men$.a) *anga% *$.i% &a)ena -en+eba)ann+a %i(a& mengena. ba%a*
#i.a+a"
a(mini*%)a*i!
Im$ni*a*i me)$-a&an *a.a" *a%$ %in(a&an -en/ega"an -en+eba)an -en+a&i% &e #i.a+a" .ain +ang %e)b$&%i *anga% ost effetive ! Dengan Im$ni*a*i,
-en+a&i%
/a/a)
%e.a"
be)"a*i.
(iba*mi,
(an
In(6ne*ia
(in+a%a&an beba* (a)i -en+a&i% /a/a) -a(a %a"$n 187! Men$)$% Un(angUn(ang N6m6) 3 Ta"$n 2008 %en%ang Ke*e"a%an, Im$ni*a*i me)$-a&an *a.a" *a%$ $-a+a $n%$& men/ega" %e)'a(in+a -en+a&i%
men$.a)
+ang
me)$-a&an
*a.a"
*a%$
&egia%an
-)i6)i%a*
Kemen%e)ian Ke*e"a%an *ebagai *a.a" *a%$ ben%$& n+a%a &6mi%men -eme)in%a" $n%$& men/a-ai Sustainable Development !oals 4SDG*5 &"$*$*n+a $n%$& men$)$n&an ang&a &ema%ian -a(a ana&!
32
Kegia%an Im$ni*a*i (i*e.engga)a&an (i In(6ne*ia *e'a& %a"$n 189! M$.ai
%a"$n
1877
&egia%an
Im$ni*a*i
(i-e).$a*
men'a(i
P)6g)am
Pengembangan Im$ni*a*i 4PPI5 (a.am )ang&a -en/ega"an -en$.a)an %e)"a(a- bebe)a-a Pen+a&i% +ang Da-a% Di/ega" Dengan Im$ni*a*i 4PD3I5 +ai%$ T$be)&$.6*i*, Di:%e)i, Pe)%$*i*, am-a&, P6.i6, Te%an$* *e)%a He-a%i%i* B! Bebe)a-a -en+a&i% +ang *aa% ini men'a(i -e)"a%ian ($nia (an me)$-a&an &6mi%men g.6ba. +ang #a'ib (ii&$%i 6.e" *em$a nega)a a(a.a" e)a(i&a*i -6.i6 4ERAPO5, e.imina*i /am-a& (an )$be.a (an E.imina*i Te%an$* Ma%e)na. (an Ne6na%a. 4ETMN5! In(6ne*ia be)&6mi%men %e)"a(a- m$%$ -e.a+anan Im$ni*a*i (engan mene%a-&an *%an(a) -embe)ian *$n%i&an +ang aman 4safe in(etion praties 5 bagi -ene)ima *$n%i&an, -e%$ga* (an .ing&$ngan %e)&ai% (engan -enge.6.aan .imba" me(i* %a'am +ang aman 4waste disposal management 5! a&$-an Im$ni*a*i "a)$* (i-e)%a"an&an %inggi (an me)a%a (i *e.$)$" #i.a+a"! Ha. ini be)%$'$an $n%$& meng"in(a)&an %e)'a(in+a (ae)a" &an%6ng +ang a&an mem-e)m$(a" %e)'a(in+a &e'a(ian .$a) bia*a 4KLB5! Un%$& men(e%e&*i (ini %e)'a(in+a -ening&a%an &a*$* -en+a&i% +ang be)-6%en*i menimb$.&an KLB, Im$ni*a*i -e).$ (i($&$ng 6.e" $-a+a *$)?ei.an* e-i(emi6.6gi! Ma*a.a" .ain +ang "a)$* (i"a(a-i a(a.a" m$n/$.n+a &emba.i PD3I +ang *ebe.$mn+a %e.a" be)"a*i. (i%e&an 4*eemerging Diseases 5, ma$-$n -en+a&i% men$.a) ba)$ 4+ew $merging Diseases 5 +ai%$ -en+a&i%-en+a&i% +ang %a(in+a %i(a& (i&ena. 4memang be.$m a(a, a%a$ *$(a" a(a %e%a-i -en+eba)ann+a
*anga%
%e)ba%a*
a%a$
*$(a"
a(a
%e%a-i
%i(a&
menimb$.&an gangg$an &e*e"a%an +ang *e)i$* -a(a man$*ia5! Sei)ing
(engan
-en+e.engga)aan -engembangan
&ema'$an
Im$ni*a*i ?a&*in
i.m$
%e)$*
ba)$
-enge%a"$an
be)&embang
4R6%a?i)$*,
(an
an%a)a
#apanese
%e&n6.6gi,
.ain
(engan
$nephalitis ,
Pne$m6/6//$*, Dengue ,ever (an .ain.ain5 *e)%a -enggab$ngan bebe)a-a 'eni* ?a&*in *ebagai ?a&*in &6mbina*i mi*a.n+a DPTHBHib! Pen+e.engga)aan Im$ni*a*i menga/$ -a(a &e*e-a&a%an&e*e-a&a%an in%e)na*i6na. $n%$& -en/ega"an (an -embe)an%a*an -en+a&i%, an%a)a .ain ←
K6%a minima. ;0F,
33
e)a(i&a*i -6.i6 %a"$n 2020, e.imina*i /am-a& (an )$be.a *e)%a in%)6($&*i ?a&*in ba)$ ←
Mem-e)%a"an&an *%a%$* E.imina*i Te%an$* Ma%e)na. (an Ne6na%a. 4ETMN5
←
Himba$an (a)i
?i)$*
"e-a%i%i*
%e)ma*$& ?i)$*
"e-a%i%i* B ←
UNIE=>UN=PA %a"$n 1888 %en%ang #oint Statement on the .se of Autodisable Syringe in Immunization Servies
←
K6n?en*i Ha& Ana& In(6ne*ia %e.a" me)a%i:i&a*i K6n?en*i Ha& Ana& (engan Ke-$%$*an P)e*i(en N6m6) 3 Ta"$n 1888 %e)%angga. 29 Ag$*%$* 1880, +ang be)i*i an%a)a .ain %en%ang "a& ana& $n%$& mem-e)6.e" &e*e"a%an (an &e*e'a"%e)aan (a*a)
←
The /illenium Development !oals 4MDG*5 -a(a %a"$n 2000 +ang me.i-$%i g6a. %en%ang redue hild mortality , g6a. 9 %en%ang improve maternal health , g6a. %en%ang /6mba% HI@>AIDS, ma.a)ia (an -en+a&i% .ain 4+ang (i*e)%ai ($&$ngan %e&ni* (a)i UNIE=5 (an (i.an'$%&an (engan Sustainable Development !oals 4SDG*5 201 2030!
←
Re*6.$*i Regi6na. 6mmi%%ee, 2; Mei 2012 %en%ang E.imina*i am-a& (an Pengen(a.ian R$be.a, men(e*a& nega)anega)a angg6%a $n%$& men/a-ai e.imina*i /am-a& -a(a %a"$n 2019 (an me.a&$&an -engen(a.ian -en+a&i% )$be.a
←
B! T$'$an ←
T$'$an Um$m T$)$nn+a ang&a &e*a&i%an, &e/a/a%an (an &ema%ian a&iba% Pen+a&i% +ang Da-a% Di/ega" Dengan Im$ni*a*i 4PD3I5!
←
T$'$an K"$*$* ←
Te)/a-ain+a /a&$-an Im$ni*a*i (a*a) .eng&a- 4IDL5 -a(a ba+i *e*$ai %a)ge% RPMN!
←
Te)/a-ain+a
.niversal
Child
Immunization >UI
4P)6*en%a*e
minima. ;0F ba+i +ang men(a-a% IDL (i*$a%$ (e*a>&e.$)a"an5 (i *e.$)$" (e*a>&e.$)a"an
←
←
3
Te)/a-ain+a %a)ge% Im$ni*a*i .an'$%an -a(a ana& $m$) (i ba#a" ($a %a"$n 4ba($%a5 (an -a(a ana& $*ia *e&6.a" (a*a) *e)%a
←
Te)/a-ain+a )e($&*i, e.imina*i, (an e)a(i&a*i -en+a&i% +ang (a-a% (i/ega" (engan Im$ni*a*i!
←
Te)/a-ain+a -e).in($ngan 6-%ima. &e-a(a ma*+a)a&a% +ang a&an be)-e)gian &e (ae)a" en(emi* -en+a&i% %e)%en%$!
←
Te)*e.engga)an+a
-embe)ian
Im$ni*a*i
+ang
aman
*e)%a
-enge.6.aan .imba" me(i* 4safety in(etion pratise and waste disposal management 5!
←
Kebi'a&an Be)bagai &ebi'a&an %e.a" (i%e%a-&an $n%$& men/a-ai %$'$an -en+e.engga)aan Im$ni*a*i +ai%$ ←
Pen+e.engga)aan Im$ni*a*i (i.a&*ana&an 6.e" -eme)in%a", *#a*%a (an ma*+a)a&a%, (engan mem-e)%a"an&an -)in*i- &e%e)-a($an an%a)a -i"a& %e)&ai%!
←
Meng$-a+a&an -eme)a%aan 'ang&a$an -e.a+anan Im$ni*a*i (engan me.iba%&an be)bagai *e&%6) %e)&ai%!
←
Meng$-a+a&an &$a.i%a* -e.a+anan +ang be)m$%$!
←
Meng$-a+a&an
&e*inamb$ngan
-en+e.engga)aan
me.a.$i
-e)en/anaan -)6g)am (an angga)an %e)-a($!
←
S%)a%egi ←
Pening&a%an /a&$-an Im$ni*a*i -)6g)am +ang %inggi (an me)a%a me.a.$i ←
-eng$a%an
P
(engan
meme%a&an
#i.a+a"
be)(a*a)&an
/a&$-an (an ana.i*a ma*a.a" $n%$& men+$*$n &egia%an (a.am )ang&a menga%a*i -e)ma*a.a"an *e%em-a%! ←
men+ia-&an *$mbe) (a+a +ang (ib$%$"&an %e)ma*$& %enaga +ang %e)am-i., .6gi*%i& 4?a&*in, a.a% *$n%i&, safety box (an old hain %e)*%an(a)5, bia+a (an *a)ana -e.a+anan!
←
%e)'agan+a &$a.i%a* (an m$%$ -e.a+anan!
←
-en(e&a%an 'ang&a$an
&e.$a)ga *a*a)an
*ebagai (an
$-a+a
$n%$&
men(e&a%&an
Im$ni*a*i (i #i.a+a" &e)'a P$*&e*ma*!
mening&a%&an
a&*e*
-e.a+anan
39
-embe)(a+aan ma*+a)a&a% me.a.$i TOGA, TOMA, a-a)a% (e*a (an &a(e) *e"ingga ma*+a)a&a% ma$ (an mam-$ men'ang&a$ -e.a+anan Im$ni*a*i! -eme)a%aan 'ang&a$an %e)"a(a- *em$a (e*a>&e.$)a"an +ang *$.i% a%a$ %i(a& %e)'ang&a$ -e.a+anan! -ening&a%an (an -eme)a%aan 'ang&a$an -e.a+anan, bai& +ang *%a*i6ne) ma$-$n +ang men'ang&a$ ma*+a)a&a% (i (ae)a" *$.i%! -e.a/a&an *a*a)an +ang be.$m a%a$ %i(a& .eng&a- men(a-a%&an -e.a+anan Im$ni*a*i 4Defaulter Tra&ing 5 (ii&$%i (engan $-a+a Drop 1ut ,ollow .p 4DO=U5 (an *#ee-ing! Membang$n &emi%)aan (engan .in%a* *e&%6), .in%a* -)6g)am, 6)gani*a*i -)6:e*i,
&ema*+a)a&a%an
(an
&eagamaan
(a.am
mening&a%&an
&$an%i%a* *e)%a &$a.i%a* -e.a+anan Im$ni*a*i! Me.a&$&an a(?6&a*i, *6*ia.i*a*i, (an -embinaan *e/a)a %e)$*mene)$* Men'aga &e*inamb$ngan -)6g)am, bai& -e)en/anaan ma$-$n angga)an 4APBN, APBD, LSM (an ma*+a)a&a%5! Membe)i&an -e)"a%ian &"$*$* $n%$& #i.a+a" )a#an *6*ia. (an )a#an -en+a&i% 4KLB5! Me.a&*ana&an &e*e-a&a%an g.6ba. E)a(i&a*i P6.i6, E.imina*i Te%an$* Ma%e)na. (an Ne6na%a., E.imina*i am-a& (an R$be.a!
3
BAB II ENIS DAN AD
Im$ni*a*i P)6g)am Im$ni*a*i
P)6g)am
a(a.a"
Im$ni*a*i
+ang
(i#a'ib&an
&e-a(a
*e*e6)ang *ebagai bagian (a)i ma*+a)a&a% (a.am )ang&a me.in($ngi +ang be)*ang&$%an (an ma*+a)a&a% *e&i%a)n+a (a)i -en+a&i% +ang (a-a% (i/ega" (engan Im$ni*a*i! Im$ni*a*i P)6g)am %e)(i)i a%a* Im$ni*a*i )$%in, Im$ni*a*i %amba"an, (an Im$ni*a*i &"$*$*! Men%e)i (a-a% mene%a-&an 'eni* Im$ni*a*i P)6g)am *e.ain +ang (ia%$)
(a.am
Pe)a%$)an
Men%e)i
ini
(engan
mem-e)%imbang&an
)e&6men(a*i (a)i K6mi%e Pena*e"a% A".i Im$ni*a*i Na*i6na. 4Indonesian Tehnial Advisory !roup on Immunization 5! In%)6($&*i Im$ni*a*i ba)$ &e (a.am
Im$ni*a*i
-)6g)am
(em6n*%)a*i -)6g)am
(a-a%
(ia#a.i
(engan
&am-an+e
a%a$
(i .6&a*i %e)-i.i" *e*$ai (engan e-i(emi6.6gi
-en+a&i%! Im$ni*a*i (ibe)i&an -a(a *a*a)an +ang *e"a% $n%$& i%$ *ebe.$m -embe)ian Im$ni*a*i (i-e).$&an *&)ining $n%$& meni.ai &6n(i*i *a*a)an! P)6*e($) *&)ining *a*a)an me.i-$%i K6n(i*i *a*a)an eni* (an man:aa% @a&*in +g (ibe)i&an A&iba% bi.a %i(a& (iIm$ni*a*i Kem$ng&inan KIPI (an $-a+a +ang "a)$* (i.a&$&an (an a(#a. Im$ni*a*i be)i&$%n+a!
37
Gamba) 1! Si*%ema%i&a S&)ining Pembe)ian Im$ni*a*i
Im$ni*a*i R$%in a!
Im$ni*a*i Da*a) Tabe. 1! a(#a. Pembe)ian Im$ni*a*i
Um$)
02 am
eni*
In%e)?a. Minima. $n%$& 'eni* Im$ni*a*i +ang *ama
He-a%i%i* B
1 b$.an
BG, P6.i6 1
2 b$.an
DPTHBHib 1, P6.i6 2
3 b$.an
DPTHBHib 2, P6.i6 3
b$.an
DPTHBHib 3, P6.i6 , IP@
8 b$.an
am-a&
1 b$.an
3;
a%a%an Pembe)ian He-a%i%i* B -a.ing 6-%ima. (ibe)i&an -a(a ba+i 2 'am -a*/a -e)*a.inan, (engan (i(a"$.$i *$n%i&an ?i%amin K1 23 'am *ebe.$mn+a, &"$*$* (ae)a" (engan a&*e* *$.i%, -embe)ian He-a%i%i* B ma*i" (i-e)&enan&an *am-ai 7 "a)i! Ba+i .a"i) (i In*%i%$*i R$ma" Sa&i%, K.ini& (an Bi(an P)a&%i& S#a*%a, Im$ni*a*i BG (an P6.i6 1 (ibe)i&an *ebe.$m (i-$.ang&an! Pembe)ian BG 6-%ima. (ibe)i&an *am-ai $*ia 2 b$.an, (a-a% (ibe)i&an *am-ai $*ia 1 %a"$n %an-a -e).$ me.a&$&an %e* mantoux ! Ba+i +ang %e.a" men(a-a%&an Im$ni*a*i (a*a) DPTHBHib 1, DPTHBHib 2, (an DPTHBHib 3 (engan 'a(#a. (an in%e)?a. *ebagaimana Tabe. 1, ma&a (in+a%a&an mem-$n+ai *%a%$* Im$ni*a*i T2! IP@ m$.ai (ibe)i&an *e/a)a na*i6na. -a(a %a"$n 201 Pa(a &6n(i*i %e)%en%$, *em$a 'eni* ?a&*in &e/$a.i HB 0 (a-a% (ibe)i&an *ebe.$m ba+i be)$*ia 1 %a"$n! Im$ni*a*i Lan'$%an Im$ni*a*i .an'$%an me)$-a&an &egia%an +ang be)%$'$an $n%$& men'amin %e)'agan+a %ing&a% im$ni%a* -a(a ana& ba($%a, ana& $*ia *e&6.a", (an #ani%a $*ia *$b$) 4mL (an *e%e.a" (6*i* &e($a be)&i*a) 0!090!0; IU>mL (an *e%e.a" 3 (6*i* men'a(i 1,9 1,7 IU>mL (an men$)$n -a(a $*ia 191; b$.an men'a(i 0!03 IU>mL *e"ingga (ib$%$"&an booster ! Se%e.a" booster (ibe)i&an (i(a-a%&an %i%e) an%ib6(i +ang %inggi *ebe*a) ,7 10!3 IU>mL!
38
Ha*i. *e)6.6gi +ang (i(a-a% -a(a ana& +ang (ibe)i&an DPT HBHib -a(a $*ia 1;2 b$.an be)(a*a)&an -ene.i%ian (i a&a)%a (an Ban($ng 4R$*mi. e% a.,2015 (i&e%a"$i An%i D 88!7 F, An%i T 100 F, HbSAg 88!9F! Da)i (a%a %e)*eb$% (a-a% (i*im-$.&an ba"#a Im$ni*a*i DPT "a)$* (ibe)i&an 3 &a.i (an %amba"an -a(a $*ia 191; b$.an $n%$& mening&a%&an %i%e) an%i b6(i -a(a ana&ana&! Pen+a&i% .ain +ang memb$%$"&an -embe)ian Im$ni*a*i .an'$%an -a(a $*ia ba($%a a(a.a" /am-a&! Pen+a&i% /am-a& a(a.a"
-en+a&i%
+ang
*anga%
m$(a"
men$.a)
(an
menga&iba%&an &6m-.i&a*i +ang be)a%! @a&*in /am-a& memi.i&i e:i&a*i &$)ang .ebi" ;9F, *e"ingga ma*i" %e)(a-a% ana&ana& +ang be.$m memi.i&i &e&eba.an (an men'a(i &e.6m-6& )en%an %e)"a(a- -en+a&i% /am-a&! Tabe. 2! a(#a. Im$ni*a*i Lan'$%an -a(a Ana& Ba#a" D$a Ta"$n
Um$) 1; b$.an
eni*
In%e)?a. minima. *e%e.a" Im$ni*a*i
Im$ni*a*i
(a*a)
DPTHBHib am-a&
12 b$.an (a)i DPTHBHib 3 b$.an (a)i am-a& (6*i* -e)%ama
a%a%an Pembe)ian Im$ni*a*i .an'$%an -a(a ba($%a DPTHBHib (an am-a& (a-a% (ibe)i&an (a.am )en%ang $*ia 1;2 b$.an Ba($%a +ang %e.a" .eng&a- Im$ni*a*i (a*a) (an men(a-a%&an Im$ni*a*i
.an'$%an
DPTHBHib (in+a%a&an
mem-$n+ai
*%a%$* Im$ni*a*i T3!
Ha*i.
*e)6.6gi
am-a&
*ebe.$m
(i.a&$&an
Im$ni*a*i
/am-a& -a(a ana& *e&6.a" (a*a) (i&e%a"$i %i%e) an%ib6(i %e)"a(a- /am-a& a(a.a" 92,0F 9,9F! Se%e.a" Im$ni*a*i /am-a& -a(a BIAS (i&e%a"$i %i%e) an%ib6(i mening&a% men'a(i 8!8F 8!79F 4SRH, 20085! Ha*i. *e)6.6gi Di:%e)i *ebe.$m (i.a&$&an Im$ni*a*i (i:%e)i -a(a ana& *e&6.a" (a*a) (i&e%a"$i %i%e) an%ib6(i a(a.a" 20!13F 28,8F *e%e.a" Im$ni*a*i (i:%e)i -a(a BIAS (i&e%a"$i %i%e) an%ib6(i mening&a% men'a(i 82!01F 8;!11F 4SRH, 20115!
0
Tabe. 3! a(#a. Im$ni*a*i Lan'$%an -a(a Ana& U*ia Se&6.a" Da*a)
Sa*a)an
Im$ni*a*i
Ke.a* 1 SD
am-a& DT
Ag$*%$* N6?embe)
Ke.a* 2 SD
T(
N6?embe)
Ke.a* 9 SD
T(
N6?embe)
a%a%an Ana& $*ia *e&6.a" (a*a) +ang %e.a" .eng&a- Im$ni*a*i (a*a) (an Im$n Im$nii*a*i *a*i Im$n Im$nii*a*i *a*i
.an' an'$%an $%an DT
(an
DPT DPTHB HBHi Hib b T(
*e)%a e)%a
(in+a in+a%a %a& &an
men( men(aa-a% a%&a &an n
memmem-$n $n+ +ai
*%a% *%a%$* $*
Im$ni*a*i T9!
Tabe. ! Im$ni*a*i Lan'$%an -a(a
S%a%$* Im$ni*a*i T1
In%e)?a. Minima. Pembe)ian
Ma*a Pe).in($ngan
T2
mingg$ *e%e.a" T1
3 %a"$n
T3
b$.an *e%e.a" T2
9 %a"$n
T
1 %a"$n *e%e.a" T3
10 %a"$n
T9
1 %a"$n *e%e.a" T
Lebi" (a)i 29 %a"$n
a%a%an
•
Sebe.$m Im$ni*a*i, (i.a&$&an -enen%$an *%a%$* Im$ni*a*i T 4sreening 5 %e).eb %e).ebi" i" (a"$.$ (a"$.$,, %e)$%a %e)$%ama ma -a(a -a(a *aa% *aa% -e.a+an -e.a+anan an an%ena%a.!
Pembe)ian Im$ni*a*i T( %i(a& -e).$ (ibe)i&an, a-abi.a *%a%$* T *$(a" *$(a" men/a-ai men/a-ai T9, +ang +ang "a)$* "a)$* (ib$&% (ib$&%i&a i&an n (engan (engan b$&$ b$&$ Ke*e"a%an Ib$ (an Ana&, &6"6)% (an>a%a$ )e&am me(i*!
Im$ni*a*i Tamba"an Yang %e)ma*$& (a.am &egia%an Im$ni*a*i Tamba"an a(a.a" Ba&log fighting Me)$ Me )$-a -a&a &an n
$-a+ $a+a a
a&%i a& %i::
(i %i %ing ng&a &a%%
P$*& P$ *&e* e*ma ma* *
$n%$ $n %$& &
me.eng&a-i Im$ni*a*i (a*a) -a(a ana& +ang be)$m$) (i ba#a" %iga %a"$n! Kegia%an ini (i-)i6)i%a*&an $n%$& (i.a&*ana&an (i (e*a +ang *e.ama ($a %a"$n %a"$ n be)%$)$%%$)$% %i(a& men/a-ai UI!
1
Crash program Kegi Ke gia% a%an an in inii (i (i.a .a&* &*ana ana&an &an (i %i %ing ng&a &a%% P$ P$*& *&e* e*ma ma* * +an +ang g (i%$'$ (i% $'$&an &an $n% $n%$& $& #i. #i.a+a a+a" " +an +ang g mem meme). e).$&a $&an n in% in%e)? e)?en* en*ii *e/ *e/a)a a)a /e-a /e -a%% $n% $n%$& $& me men/ n/eg ega" a" %e %e)' )'a( a(in in+a +a KL KLB! B! K) K)i% i%e) e)ia ia -e -emi mi.i .i"an "an (ae)a" +ang a&an (i.a&$&an /)a*" -)6g)am a(a.a" Ang&a &ema%ian ba+i a&iba% PD3I %inggi In:)a*%)$&%$) 4%enaga, *a)ana, (ana5 &$)ang (an De*a +ang *e.ama %iga %a"$n be)%$)$%%$)$% %i(a& men/a-ai UI! Crash Cra sh prog program ram bi*a (i.a&$&an $n%$& *a%$ a%a$ .ebi" 'eni* Im$n Im $ni* i*a* a*i, i, mi mi*a. *a.n+ n+a a /am /am-a -a&, &, a% a%a$ a$ /a /amm-a& a& %e %e))-a( a($ $ (e (enga ngan n -6.i6! Pe&an Im$ni*a*i Na*i6na. 4PIN5 Me)$-a&an &egia%an Im$ni*a*i ma**a. +ang (i.a&*ana&an *e/a)a *e/a) a *e)en% *e)en%a& a& (i *$a%$ nega)a (a.am #a&%$ +ang *ing&a%! PIN be)%$' be) %$'$an $an $n% $n%$& $& mem mem$%$ $%$*&a *&an n ma% ma%a a )an )an%ai %ai -en -en+eb +eba)an a)an *$a *$a%$ %$ -en+ -e n+a& a&i% i% (a (an n me meni ning ng&a &a%& %&an an her herd d imm immuni unity ty 4mi* 4mi*a.n+a a.n+a -6.i6, /am-a&, a%a$ Im$ni*a*i .ainn+a5! Im$ni*a*i +ang (ibe)i&an -a(a PIN (ibe)i&an %an-a meman(ang *%a%$* Im$ni*a*i *ebe.$mn+a! Cath .p Campaign 4Kam-an+e5 Me)$Me )$-a& a&an an &e &egi gia% a%an an Im Im$ni $ni*a *a*i *i Ta Tamb mba"a a"an n ma ma** **a. a. +a +ang ng (i.a (i .a&* &*an ana& a&an an *e *e)e )en% n%a& a& -a -a(a (a *a *a*a *a)a )an n &e &e.6 .6mm-6& 6& $m $m$) $) (a (an n #i.a+a" %e)%en%$ (a.am $-a+a mem$%$*&an %)an*mi*i -en$.a)an agen% age n% 4?i 4?i)$* )$* a%a a%a$ $ ba& ba&%e) %e)i5 i5 -en -en+eb +ebab ab PD3 PD3I! I! Keg Kegia% ia%an an ini bia bia*a *a (i.a (i .a&* &*ana ana&a &an n -a -a(a (a a# a#a. a. -e -e.a .a&* &*ana anaan an &e &ebi bi'a 'a&a &an n -e -emb mbe) e)ia ian n Im$ni* Im$ ni*a*i a*i,, *e*e-e)% e)%ii -e. -e.a&* a&*anaa anaan n 'a( 'a(#a. #a. -em -embe) be)ian ian Im$ Im$ni* ni*a*i a*i ba)$!
2
S$b PIN Me)$-a&an
&egia%an
*e)$-a
(engan
PIN
%e%a-i
(i.a&* (i.a&*ana& ana&an an -a(a -a(a #i.a+a #i.a+a" " %e)ba% %e)ba%a* a* 4bebe) 4bebe)a-a a-a -)6?in -)6?in*i *i a%a$ a%a$ &ab$-a%en>&6%a5! Im$ni*a*i
(a.am
Penangg$.angan
KLB
41utb 1utbre rea& a&
*esp *espon onse se
Immunization >ORI5 >ORI5 Pe(6 Pe (6ma man n -e.a&*anaan -e.a&*anaan Im$ni*a*i (a.am -enanganan -enanganan KLB (i*e*$ (i*e*$ai& ai&an an (engan (engan *i%$a* *i%$a*ii e-i(em e-i(emi6 i6.6g .6gi* i* -en+a& -en+a&i% i% ma*ing ma*ing ma*ing! Im$ni*a*i K"$*$* Im$ni*a*i Meningi%i* Mening6&6&$* Meningi%i* mening6&6&$* a(a.a" -en+a&i% a&$% )a(ang *e.a-$% 6%a& +ang (i*ebab&an 6.e" ba&%e)i Nei**e)ia meningi%i(i*! Mening Meningi%i i%i* * me)$-a& me)$-a&an an *a.a" *a.a" *a%$ *a%$ -en+eb -en+ebab ab $%ama $%ama &e*a&i &e*a&i%an %an (an (an &ema &ema%i %ian an (i *e. *e.$)$" $)$" ($ni ($nia! a! Case Case fatali fatality ty rate n+a n+a me.ebi"i 90F, %e%a-i (engan (iagn6*i* (ini, %e)a-i m6(e)n (an *$-6)%i:, ase fatality rate men'a(i men'a(i 919F! Pen/ega"an (a-a% (i.a&$&an (engan Im$ni*a*i (an -)6:i.a&*i* $n%$ n%$&
6)ang6) 6)ang ang
+ang
&6n%a&
(engan
-en(e n(e)i%a
meningi%i* (an arrier ! Im$n Im$nii*a* *a*i
meni mening ngii%i* %i*
meni mening ng6& 6&6& 6&$* $*
(ibe (ibe)i )i&a &an n
&e-a( e-a(a a
ma*+a)a& ma*+a)a&a% a% +ang +ang a&an a&an me.a&$ me.a&$&an &an -e)'a. -e)'a.anan anan &e nega)a nega)a en(emi en(emi* * meningi meningi%i* %i*,, +ang +ang be.$m be.$m men(amen(a-a%& a%&an an Im$ni* Im$ni*a*i a*i meni mening ngi% i%i* i* a%a$ a%a$ *$(a *$(a" " "abi "abi* * ma ma*a *a be). be).a& a&$n $n+a +a 4ma* 4ma*a a be).a&$ 2 %a"$n5! Pemb Pembe) e)ia ian n
Im$n Im$ni* i*a*i a*i
meni mening ngi% i%i* i*
meni mening ng6& 6&6& 6&$* $*
(ibe (ibe)i )i&a &an n
mini minima. ma. 30 4%ig 4%iga a -$.$ -$.$"5 "5 "a)i "a)i *ebe *ebe.$ .$m m &ebe &ebe)a )ang ng&a &a%a %an! n! Se%e Se%e.a .a" "
(i?a (i?a&* &*in ina* a*i, i,
6)an 6)ang g
%e)* %e)*eb eb$%
%$(ibe (ibe)i )i
I@ I@
+ang +ang
men/an%$m&an %angga. -embe)ian Im$ni*a*i! Bi.a Im$ni*a*i (ibe)i&an &$)ang (a)i 1 4em-a% be.a*5 "a)i *e'a& &ebe)a &ebe)ang& ng&a%an a%an &e nega)a nega)a +ang +ang en(emi en(emi* * mening meningi%i i%i* * a%a$ a%a$ (i%e (i%em$ m$&a &an n
a(an a(an+a +a
meni mening ngi% i%i* i*,,
ma&a ma &a
&6n% &6n%)a )aiin(i n(i&a*i &a*i
"a)$ "a)$* *
(ibe (ibe)i )i&a &an n
%e)" %e)"a( a(aa-
@a& @a&*in *in
-)6: -)6:i. i.a& a&*i *i* *
(eng (engan an
an%imi&)6ba +ang *en*i%i: %e)"a(a- +eisseria /eningitidis ! Bagi Bagi +ang +ang (a%ang (a%ang a%a$ a%a$ me.e#a% me.e#a%ii nega)a nega)a %e)'an %e)'ang&i g&i%% mening meningi%i i%i* * "a)$* bi*a men$n'$&&an *e)%i:i&a% ?a&*in 4I@5
3
+ang ma*i" be).a&$ *ebagai b$&%i ba"#a me)e&a %e.a" men(a-a% Im$ni*a*i meningi%i*! Im$ni*a*i 2ellow ,ever 4Demam 4Demam K$ning5 Demam &$ning a(a.a" -en+a&i% in:e&*i ?i)$* a&$% (engan ($)a*i -en(e& ma*a in&$ba*i 3 4%iga5 *am-ai (engan 4enam5 "a)i (engan %ing&a% m6)%a.i%a* +ang be)?a)ia*i! Di*ebab&an 6.e" ?i)$*
(emam
&$ning
(a)i
gen$*
,lavivirus ,
:ami.i
,laviviridae , ?e&%6) ?e&%6) -e)an%a -e)an%a)an )an+a +a a(a.a" a(a.a" n+am$& Aedes aegypti ! I/%e)$* *e(ang &a(ang (i%em$&an -a(a a#a. -en+a&i%! Se%e.a" )emi*i *ing&a% *e.ama bebe)a-a 'am "ingga 1 4*a%$5 "a)i, bebe)a-a bebe)a-a &a*$* be)&embang be)&embang men'a(i men'a(i *%a(i$m *%a(i$m in%6&*i&a* in%6&*i&a*ii +ang .ebi" be)a% (i%an(ai (engan ge'a.a -e)(a)a"an *e-e)%i e-i* e-i*%a %a&* &*i* i* 4mim 4mimi* i*an5 an5,, -e)( -e)(a) a)a"a a"an n ginggiva% ginggiva% hematemesi hematemesis s 4m$n%a" *e-e)%i #a)na ai) &6-i a%a$ "i%am5, me.ena, gaga. gin'a. (an "a%i, 20F90F &a*$* i&%e)$* be)a&iba% :a%a.! Se/a)a &e*e.$)$"an m6)%a.i%a* &a*$* (i &a.angan -en($($& a*.i (i (ae)a" en(emi* *e&i%a) 9F %a-i (a-a% men/a-ai 20F 0F -a(a #aba" %e)%en%$! Pen/ega"an (a-a% (i.a&$&an (engan Im$ni*a*i (emam &$ning +ang a&an membe)i&an &e&eba.an e:e&%i: bagi *em$a 6)ang +ang a&an me.a&$&an -e)'a.anan be)a*a. (a)i nega)a a%a$ &e nega)a>(ae)a" en(emi* (emam &$ning! @a&*in @a&*in (emam &$ning e:e&%i: e:e&%i: membe)i&an membe)i&an -e).in($ngan -e).in($ngan 88F! An%i An%ib6 b6(i (i %e)b %e)ben en%$ %$& &
710 710 "a)i "a)i *e*$ *e*$(a (a" "
Im$n Im$ni* i*a* a*ii
(an (an
be)%a"an *e$m$) "i($-! Sem$a 6)ang +ang me.a&$&an -e)'a.anan, be)a*a. (a)i nega)a a%a$ &e nega)a +ang (in+a%a&an en(emi* (emam &$ning 4(a%a nega)a en(emi* (i&e.$a)&an (i&e.$a)&an 6.e"
men(amen(a-a% a% Im$ni* Im$ni*a*i a*i (emam (emam &$ning &$ning!! Bi.a Bi.a %e)n+a% %e)n+a%a a be.$m be.$m bi*a men$n'$&&an I@ 4be.$m (iIm$ni*a*i5, ma&a %e)"a(ame)e me)e&a &a "a)$ "a)$* * (i.a (i.a&$ &$&a &an n i*6. i*6.a* a*ii *e.a *e.ama ma 4enam 4enam55 "a)i, "a)i, (i.in($ngi
(a)i a)i
gigi%an
n+am am$& $&
*ebe.$m
(ii'in&an
me.an' me.an'$%& $%&an an -e)'a. -e)'a.anan anan me)e&a me)e&a!! Demi&i Demi&ian an '$ga '$ga me)e&a me)e&a +ang
*$)a% ?a&*in (emam
&$ningn+a be.$m be).a&$,
(ii*6.a*i *am-ai I@n+a be).a&$! Pembe)ian Im$ni*a*i (emam &$ning &e-a(a 6)ang +ang a&an men$'$ $'$
nega)a
en(emi*
(emam
&$ni $ning
*e.amb mba% a%
.amba%n+a 10 4*e-$.$"5 "a)i *ebe.$m be)ang&a%, bagi +ang be.$m -e)na" (iIm$ni*a*i! Se%e.a" (i?a&*ina*i, (ibe)i I@ (an (an %ang %angga ga.. -emb -embe) e)ia ian n ?a&* ?a&*in in (an (an +ang +ang be)* be)*an ang& g&$% $%an an *e%e.a" *e%e.a" i%$ "a)$* menan(a%angani menan(a%angani (i I@! Bagi +ang be.$m (a-a% (a-a% me.a&$& me.a&$&an an %an(a %an(a %angan %angan 4ana&a 4ana&ana& na&5, 5, ma&a ma&a +ang +ang menan( an(a%anganin+a
6)ang
%$a
+ang
men(am-ingi
be-e)gian! Im$ni*a*i Rabie* Pen+a&i a&i%
an' an'ing
gi.a
a%a a%a$
(i&ena.
(engan
nama
)abie*
me)$-a&an *$a%$ -en+a&i% in:e&*i a&$% -a(a *$*$nan *a)a: -$*a% +ang (i*ebab&an 6.e" ?i)$* )abie* +ang (i%$.a)&an 6.e" an'ing, &$/ing (an &e)a! Pen+a&i% ini bi.a *$(a" men$n'$&&an ge'a.a &.ini* -a(a "e#an (an man$*ia man$*ia *e.a.$ *e.a.$ (ia&"i (ia&"i)i )i (engan (engan &ema%i &ema%ian, an, *e"ing *e"ingga ga meng menga& a&ib iba% a%&a &an n %imb %imb$. $.n+ n+a a )a*a )a*a /ema /ema* * (an (an %a&$ %a&$%% bagi bagi 6)ang6)ang +ang %e)&ena gigi%an (an &e&"a#a%i)an *e)%a &e)e*a"an bagi ma*+a)a&a% -a(a $m$mn+a! @a&*in )abie* (a-a% (a-a% men/eg men/ega" a" &ema%i &ema%ian an -a(a -a(a man$*i man$*ia a bi.a bi.a (ibe)i (ibe)i&an &an *e/a)a (ini -a*/a gigi%an! @a&*in @a&*in an%i an%i )abie* )abie* 4@AR5 4@AR5 man$*i man$*ia a (ibe)i (ibe)i&an &an &e-a(a &e-a(a *e.$)$" *e.$)$" &a*$* gigi%an "e#an -en$.a) )abie* 4HPR5 +ang be)in(i&a*i, *e"i *e"ing ngga ga
&em$ &em$ng ng&i &ina nan n
&ema &ema%i %ian an
a&ib a&iba% a%
)abi )abie* e*
(a-a (a-a%%
(i/ega"! Im$ni*a*i P6.i6 P6.i6 a(a.a" -en+a&i% .$m-$" .a+$ +ang (i*ebab&an 6.e" ?i)$* P6.i P6 .i6 6
.ia ia))
&ema%ian
+ang +a ng
(a-a (a -a%%
meni me nimb mb$. $.&a &an n
&e/a &e /a/ /a% a%an an
a%a$ a% a$
9
Pen/eg Pen /ega"an a"an (a(a-a% a% (i. (i.a&$& a&$&an an (en (engan gan Im$ Im$ni* ni*a*i a*i $n% $n%$& $& 6)a 6)ang ng 6)ang +ang &6n%a& (engan -en(e)i%a -6.i6 (an /a))ie)! Im$ni*a*i P6.i6 (ibe)i&an &e-a(a 6)ang +ang be.$m men(a-a% Im$n Im $ni* i*a* a*ii
(a*a (a *a))
.en eng& g&aa-
-a( a(a a
ba+i ba +i
a%a %a$ $
%i( i(a& a&
bi* i*a a
men$n me n$n'$ '$&& &&an an /a /a%a% %a%an an Im Im$n $ni* i*a* a*i> i>b$ b$&$ &$ KI KIA, A, +a +ang ng a& a&an an me.a&$&an me.a&$ &an -e)'a -e)'a.anan .anan &e nega)a en(emi* a%a$ %e)'a %e)'ang&i% ng&i% -6.i6 -6. i6!! Im$ Im$ni* ni*a*i a*i (ib (ibe)i e)i&an &an min minima ima.. 1 4em 4em-a% -a% be. be.a*5 a*5 "a) "a)ii *ebe.$ *eb e.$m m &eb &ebe)a e)ang& ng&a%an a%an,, (an (i/a%a (i/a%a%&a %&an n (a.am (a.am *e)%i: *e)%i:i&a i&a%% ?a&*in 4International 4International Certifiate of 0aination 5! 5! Bagi +ang (a%ang (a)i nega)a en(emi* a%a$ %e)'ang&i% -6.i6 a%a$ %)an*i% .ebi" (a)i mingg$ (i nega)a en(emi* -6.i6 "a)$* bi*a men$n'$&&an *e)%i:i&a% ?a&*in 4International 4 International Certifiate Certifiate of 0ai 0aina nati tion on33 +ang ma*i" be).a&$ *ebagai b$&%i ba"#a me)e&a %e.a" men(a-a% Im$ni*a*i -6.i6!
Im$ni*a*i Pi.i"an Im$ni*a*i -i.i"an a(a.a" Im$ni*a*i .ain +ang %i(a& %e)ma*$& (a.am Im$ni*a*i Im$ni*a*i -)6g)am, nam$n (a-a% (ibe)i&an (ibe)i&an -a(a ba+i, ana&, (an (e#a*a *e*$ai (engan &eb$%$"ann+a (an -e.a&*anaann+a '$ga (i.a&$&an 6.e" %enaga &e*e"a%an +ang be)&6m-e%en *e*$ai (engan &e%en%$an -e)a%$)an -e)$n(ang$n(angan! Se*$ai (engan &eb$%$"an -)6g)am, Men%e)i (a-a% mene%a-&an 'eni* Im$n Im$ni* i*a* a*ii
-i.i -i.i"a "an n
)e&6men( men(a a*i
(a)i a)i
men' men'a( a(ii ITAG ITAGII!
Im$n Im$ni* i*a* a*ii Da.a a.am
-)6g -)6g)a )am m
memb$a% $a%
*e%e *e%e.a .a" "
men( men(aa-a% a%
)e&6men(a*i,
ITAGI
mem-e)%imbang&an :a&%6):a&%6) *ebagai be)i&$% Beban -en+a&i% 4burden 4burden of disease 5 5 Peni Peni..aian aian
@a&* @a&*iin,
+ang +ang
%e)( %e)(i) i)ii
meni menimb mb$. $.&a &an n
&e&e &e&eba ba.a .an n
&e%e)*e(iaan
?a&*in
(a)i a)i
4effiay 5, +ang
&ema &emamm-$a $an n &eamanan
%e)$*
?a&* ?a&*in in ?a&*in
mene)$*
$n%$& n%$& 4safety 5, 5,
4sustainable 5, 5,
&e%e)'ang&a$an "a)ga 4affordable 4affordable 5 5 Cost effetiveness (a)i ?a&*in MemMem-e) e)&$ &$a% a%
&e*e &e*e"a% "a%an an
Na*i Na*i6n 6na. a. 4+ati +ation onal al Heal Health th Seur Seurit ity y 5, 5 , *e%e *e%e.a .a" "
(i.a&$ (i.a&$&an &an ana.i*i ana.i*i* * %e)"a( %e)"a(aa- man:aa% man:aa% +ang (i(a-a (i(a-a%% (a)i (a)i ?a&*in ?a&*in ini %e)" %e)"a( a(aa- &e*e &e*e"a% "a%an an ma ma*+ *+a)a a)a&a &a%% 4"ubl "ubli i Heal Health th Impa Impat t Anal Analys ysis is 5 *e"ingga *$(a" men'a(i -)i6)i%a* $n%$& (ibe)i&an (an Ke*inamb$ngan -embia+aan!
In%)6($&*i Im$ni*a*i Pi.i"an &e (a.am Im$ni*a*i P)6g)am (a-a% (ia#a.i (engan &am-an+e a%a$ (em6n*%)a*i -)6g)am (i .6&a*i %e)-i.i" *e*$ai (engan e-i(emi6.6gi -en+a&i%! Bebe)a-a ?a&*in +ang (ig$na&an (a.am -e.a&*anaan Im$ni*a*i Pi.i"an *aa% ini a(a.a" @a&*in /easles% /umps% R$be.a @a&*in MMR be)%$'$an $n%$& men/ega" /easles 4/am-a&5, /umps 4g6n(6ngan5
(an
R$be.a
me)$-a&an
?a&*in
&e)ing
+ang
mengan($ng ?i)$* "i($-, "a)$* (i*im-an -a(a *$"$ 2;0 a%a$ .ebi" (ingin (an %e).in($ng (a)i /a"a+a! @a&*in "a)$* (ig$na&an (a.am #a&%$ 1 4*a%$5 'am *e%e.a" (i/am-$) (engan -e.a)$%n+a, %e%a- *e'$& (an %e)"in(a) (a)i /a"a+a, &a)ena *e%e.a" (i/am-$) ?a&*in *anga% %i(a& *%abi. (an /e-a% &e"i.angan -6%en*in+a -a(a %em-e)a%$) &ama)! Re&6men(a*i @a&*in MMR "a)$* (ibe)i&an *e&a.i-$n a(a )i#a+a% in:e&*i /am-a&, g6n(6ngan (an )$be.a a%a$ *$(a" men(a-a%&an Im$ni*a*i /am-a&! Ana& (engan -en+a&i% &)6ni* *e-e)%i &i*%i& :ib)6*i*, &e.ainan 'an%$ng ba#aan, &e.ainan gin'a. ba#aan, gaga. %$mb$", *in()6m D6#n! Ana& be)$*ia 1 %a"$n +ang be)a(a (i day are entre , family day are (an playgroups4 Ana& +ang %ingga. (i .embaga /a/a% men%a.! K6n%)a In(i&a*i Ana& (engan -en+a&i% &egana*an +ang %i(a& (i6ba%i a%a$ (engan gangg$an im$ni%a*, +ang men(a-a% -eng6ba%an (engan im$n6*$-)e*i: a%a$ %e)a-i *ina) a%a$ men(a-a% *%e)6i( (6*i* %inggi 4e&$i?a.en (engan 2 mg>&gBB>"a)i -)e(ni*6.6n5 Ana& (engan a.e)gi be)a% 4-embeng&a&an -a(a m$.$% a%a$ %engg6)6&an, *$.i% be)na-a*, "i-6%en*i (an *+6&5 %e)"a(age.a%in a%a$ ne6mi*in Pembe)ian MMR "a)$* (i%$n(a -a(a ana& (engan (emam a&$%, *am-ai -en+a&i% ini *emb$" Ana& +ang men(a-a% ?a&*in "i($- +ang .ain 4%e)ma*$& BG (an ?a&*in ?i)$* "i($-5 (a.am #a&%$ mingg$! Pa(a
7
&ea(aan ini Im$ni*a*i MMR (i%$n(a .ebi" &$)ang 1 b$.an *e%e.a" Im$ni*a*i +ang %e)a&"i)! In(i?i($ (engan %$be)&$.in -6*i%i: a&an men'a(i nega%i: *e%e.a" -embe)ian ?a&*in!
im$n6g.6b$.in
a%a$
%)an*:$*i
(a)a"
+ang
mengan($ng im$n6g.6b$.in 4whole blood% plasma 5! Dengan a.a*an +ang *ama im$n6g.6b$.in %i(a& b6.e" (ibe)i&an (a.am #a&%$ 2 mingg$ *e%e.a" ?a&*ina*i! De:i*ien*i im$n ba#aan (an (i(a-a% 4%e)ma*$& in:e&*i HI@5! Sebena)n+a HI@ b$&an &6n%)a in(i&a*i, %e%a-i -a(a &a*$* %e)%en%$, (ian'$)&an $n%$& memin%a -e%$n'$& -a(a (6&%e) *-e*ia.i* ana& 4&6n*$.%an5! D6*i* D6*i* %$ngga. 0,9 m. *$n%i&an *e/a)a in%)a m$*&$.a) a%a$ *$b&$%an (a.am! a(#a. Dibe)i&an -a(a $*ia 121; b$.an! Pa(a -6-$.a*i (engan in*i(en* -en+a&i% /am-a& (ini +ang %inggi,
Im$ni*a*i
MMR
(a-a% (ibe)i&an -a(a $*ia
8
4*embi.an5 b$.an! @a&*in Ti:6i( @a&*in %i:6i( -6.i*a&a)i(a -a)en%e)a. S$*$nan ?a&*in -6.i*a&a)i(a *e%ia- 0,9 m. mengan($ng &$man Salmonella typhii -6.i*a&a)i(a 0,029 mg :en6. (an .a)$%an b$:e) +ang mengan($ng na%)i$m &.6)i(a, (i*6(i$m :6*:a%, m6n6*6(i$m :6*:a%! 0
Pen+im-anan -a(a *$"$ 2 ; , 'angan (ibe&$&an Ka(a.$#a)*a (a.am 3 %a"$n Re&6men(a*i @a&*in P6.i*a&a)i(a Pa)en%e)a. (ibe)i&an $n%$& ana& $*ia 2 %a"$n! K6n%)a In(i&a*i A.e)gi %e)"a(a- ba"anba"an (a.am ?a&*in!
;
Pa(a *aa% (emam, -en+a&i% a&$% ma$-$n -en+a&i% &)6ni& -)6g)e*i: D6*i* (an a(#a. D6*i* 0,9 m. *$n%i&an *e/a)a in%)a m$*&$.a) a%a$ *$b&$%an -a(a (ae)a" (e.%6i( a%a$ -a"a Im$ni*a*i $.angan %ia- 3 %a"$n Da+a -)6%e&*i ?a&*in ini "an+a 90F;0F, #a.a$-$n %e.a" men(a-a%&an Im$ni*a*i %e%a- (ian'$)&an $n%$& memi.i" ma&anan (an min$man +ang "igieni* @a&*in @a)i*e.a @a&*in ?i)$* "i($- ?a)i*e.a6*%e) +ang (i.ema"&an %e)(a-a% (a.am ben%$& b$b$& &e)ing 0
Pen+im-anan -a(a *$"$ 2; @a&*in (a-a% (ibe)i&an be)*ama (engan ?a&*in MMR 4MMR>@5 In:e&*i *e%e.a" %e)-a-a) a-abi.a %e.a" (iIm$ni*a*i (a-a% %e)'a(i -a(a 1F2F &a*$* *e%a"$n, %e%a-i in:e&*i $m$mn+a be)*i:a% )ingan Re&6men(a*i @a&*in (ibe)i&an m$.ai $m$) ma*$& *e&6.a" 49 %a"$n5 Pa(a ana& 13 %a"$n ?a&*in (ian'$)&an $n%$& (ibe)i&an ($a &a.i *e.ang mingg$ Pa(a &ea(aan %e)'a(i &6n%a& (engan &a*$* ?a)i*e.a, $n%$& -en/ega"an ?a&*in (a-a% (ibe)i&an (a.am #a&%$ 72 'am *e%e.a"
-en$.a)an
4(engan
-e)*+a)a%an
&6n%a&
(i-i*a">%i(a& be)"$b$ngan5 K6n%)a In(i&a*i Demam %inggi Hi%$ng .im:6*i% &$)ang (a)i 1200>J. a%a$ a(an+a b$&%i (e:i*ien*i im$n *e.$.a) *e-e)%i *e.ama -eng6ba%an in($&*i -en+a&i% &egana*an a%a$ :a*e )a(i6%e)a-i Pa*ien +ang men(a-a% -eng6ba%an (6*i* %inggi &6)%i&6*%e)6i( 42 mg>&gBB -e) "a)i a%a$ .ebi"5 A.e)gi ne6mi*in D6*i* (an a(#a. D6*i* 0,9 m. *$n%i&an *e/a)a *$b&$%an, (6*i* %$ngga.! @a&*in He-a%i%i* A @a&*in (ib$a% (a)i ?i)$* +ang (ima%i&an 4inativated vaine 5!
8
Pembe)ian be)*ama ?a&*in .ain %i(a& menggangg$ )e*-6n im$n ma*ingma*ing ?a&*in (an %i(a& mening&a%&an :)e&$en*i e:e& *am-ing! Re&6men(a*i P6-$.a*i )i*i&6 %inggi %e)%$.a) @i)$* He-a%i%i* A 4@HA5! Ana& $*ia 2 %a"$n, %e)$%ama ana& (i (ae)a" en(emi*! Pa(a $*ia 2 %a"$n an%ib6(i ma%e)na. *$(a" meng"i.ang! Di .ain -i"a&, &e"i($-an *6*ia.n+a *ema&in .$a* (an *ema&in
%inggi -$.a -a-a)an
%e)"a(a- ma&anan
(an
min$man +ang %e)/ema)! Pa*ien Pen+a&i% Ha%i K)6ni*, be)i*i&6 %inggi "e-a%i%i* :$.minan bi.a %e)%$.a) @HA! Ke.6m-6& .ain -eng$n'$ng &e (ae)a" en(emi* -en'ama" ma&anan ana& $*ia 23 %a"$n (i Tem-a% Peni%i-an Ana& 4TPA5 *%a: TPA *%a: (an -eng"$ni in*%i%$*i $n%$& /a/a% men%a. -)ia "6m6*e&*$a. (engan -a*angan gan(a -a*ien &6ag$.6-a%i
-e&e)'a
(engan
-)ima%a
*%a:
bang*a.
ne6na%6.6gi! K6n%)a In(i&a*i @a&*in @HA %i(a& b6.e" (ibe)i&an &e-a(a in(i?i($ +ang menga.ami )ea&*i be)a% *e*$(a" -en+$n%i&an (6*i* -e)%ama D6*i* (an a(#a. D6*i* ?a&*in be)?a)ia*i %e)gan%$ng -)6($& (an $*ia )e*i-ien @a&*in (ibe)i&an 2 &a.i, *$n%i&an &e($a a%a$ b66*%e) be)?a)ia*i an%a)a
*am-ai
1;
b$.an
*e%e.a"
(6*i*
-e)%ama,
%e)gan%$ng -)6($& @a&*in (ibe)i&an -a(a $*ia 2 %a"$n @a&*in In:.$ena @a&*in in:.$ena mengan($ng ?i)$* +ang %i(a& a&%i: 5inativated influenza virus 5! @a&*in in:.$ena mengan($ng an%igen (a)i ($a *$b %i-e ?i)$* in:.$ena A (an *a%$ *$b %i-e ?i)$* in:.$ena B, *$b%i-en+a *e%ia- %a"$n (i)e&6men(a*i&an 6.e"
(i.a&$&an
?a&*ina*i
*e/a)a
%e)a%$)
*e%ia-
%a"$n,
mengg$na&an ?a&*in +ang mengan($ng ga.$) +ang m$%a&"i)!
90
@a&*in in:.$ena ina&%i: aman (an im$n6gene*i%a* %inggi! @a&*in in:.$ena "a)$* (i*im-an (a.am 0aine *efrigerator (engan *$"$ 2 ;! Ti(a& b6.e" (ibe&$&an! Re&6men(a*i Sem$a 6)ang $*ia 9 %a"$n Ana& (engan -en+a&i% &)6ni& *e-e)%i a*ma, (iabe%e*, -en+a&i% gin'a. (an &e.ema"an *i*%em im$n Ana& (an (e#a*a +ang men(e)i%a -en+a&i% me%ab6.i& &)6ni*, %e)ma*$&
(iabe%e*,
-en+a&i%
(i*:$ng*i
gin'a.,
"em6g.6bin6-a%i (an im$n6(e:i*ien*i O)ang +ang bi*a men$.a)&an ?i)$* in:.$ena &e *e*e6)ang +ang be)i*i&6 %inggi men(a-a% &6m-.i&a*i +ang be)"$b$ngan (engan in:.$ena, *e-e)%i -e%$ga* &e*e"a%an (an -e%$ga* (i %em-a% -e)a#a%an (an 6)ang6)ang *e&i%a)n+a, *em$a 6)ang +ang &6n%a& *e)$ma", -enga*$" ana& $*ia 23 b$.an, (an 6)ang6)ang +ang me.a+ani a%a$ e)a% (engan 6)ang +ang mem-$n+ai )i*i&6 %inggi Im$ni*a*i in:.$ena (a-a% (ibe)i&an &e-a(a ana& *e"a% $*ia 23 b$.an K6n%)a In(i&a*i In(i?i($ (engan "i-e)*en*i%i: ana:i.a&*i* %e)"a(a- -embe)ian ?a&*in in:.$ena *ebe.$mn+a (an -)6%ein %e.$) 'angan (ibe)i ?a&*ina*i in:.$ena Te)ma*$& &e (a.am &e.6m-6& ini *e*e6)ang +ang *e%e.a" ma&an %e.$) menga.ami -embeng&a&an bibi) a%a$ .i(a", a%a$ menga.ami (i*%)e* na:a* a&$% a%a$ -ing*an @a&*in in:.$ena %i(a& b6.e" (ibe)i&an -a(a *e*e6)ang +ang *e(ang men(e)i%a -en+a&i% (emam a&$% +ang be)a% a(#a. (an D6*i* D6*i* $n%$& ana& $*ia &$)ang (a)i 2 %a"$n a(a.a" 0,29 m. (an $*ia .ebi" (a)i 2 %a"$n a(a.a" 0,9 m. Un%$& ana& +ang -e)%ama &a.i men(a-a% ?a&*in in:.$ena -a(a $*ia ; %a"$n, ?a&*in (ibe)i&an 2 (6*i* (engan *e.ang #a&%$ minima. mingg$, &em$(ian Im$ni*a*i (i$.ang *e%ia- %a"$n @a&*in in:.$ena (ibe)i&an *e/a)a *$n%i&an in%)a m$*&$.a) (i 6%6% (e.%6i( -a(a 6)ang (e#a*a (an ana& +ang .ebi"
91
be*a), *e(ang&an $n%$& ba+i (ibe)i&an (i -a"a an%e)6.a%e)a. Pa(a ana& a%a$ (e#a*a (engan gangg$an im$n, (ibe)i&an ($a 425 (6*i*(engan 'a)a& in%e)?a. minima. mingg$, $n%$& men(a-a%&an an%ib6(i +ang mem$a*&an Bi.a ana& $*ia 8 %a"$n /$&$- (ibe)i&an *a%$ &a.i *a'a, %e)a%$), *e%ia- %a"$n *a%$ &a.i @a&*in Pne$m6&6&$* Te)(a-a%
($a
ma/am ?a&*in
-ne$m6&6&$*
-6.i*a&a)i(a
-ne$m6&6&$*
4"neumooal
+ai%$ ?a&*in
"olysaharide
0aine >PP@5 (an ?a&*in -ne$m6&6&$* &6n+$ga*i 4"neumooal Con(ugate 0aine >P@5! Tabe. 9! Pe)ban(ingan PP@ (an P@
Pne$m6/6//a. P6.+*a/"a)i(e @a//ine P6.i*a&a)i(a ba&%e)i Tindependent an%igen K$)ang im$n6geni& -a(a ana& 2 %a"$n, )e&6men(a*i $n%$& $*ia 2 %a"$n Im$ni%a* 'ang&a -en(e&, %i(a& a(a )e*-6n booster PP@ 23 1, B, 18=, 1;, 23=, , 8@, 18A, A, 7=, 3, 1, 8N, 22=, 1;B, 19, 12=, 11A, 1;=, 33=, 10A, 3;, 13
Pne$m6/6//a. 6n'$ga%e @a//ine K6n'$ga*i -6.i*a&a)i(a (engan -)6%ein (i:%e)i Tdependent K$)ang im$n6geni& -a(a ana& $*ia 2 %a"$n Mem-$n+ai mem6)i 'ang&a -an'ang, )e*-6n booster -6*i%i: P@ 10 , B, 8@, 1, 1;, 18=, 23=, 1, 9, (an 7= P@ 13 , B, 8@, 1, 1;, 18=, 23=, 1, 9, 7=, 3, A, (an 18A
Re&6men(a*i @a&*in Pne$m6&6&$* -6.i*a&a)i(a 4PP@5 (ibe)i&an -a(a Lan*ia $*ia 9 %a"$n Ana& $*ia 2 %a"$n +ang mem-$n+ai )i*i&6 %inggi IPD 4In?a*i?e Pne$m6/6//a.
Di*ea*e5
+ai%$
ana&
(engan
a*-.enia
4&6ngeni%a. a%a$ (i(a-a%5, -en+a&i% *i/&.e /e.., *-.eni/ (+*:$n/%i6n (an HI@! Im$ni*a*i (ibe)i&an ($a mingg$ *ebe.$m *-.ene&%6mi Pa*ien
$*ia
2
%a"$n
(engan
im$n6&6m-)6mai*
+ai%$
HI@>AIDS, *in()6m ne:)6%i&, m$.%i-e. mie.6ma, .im:6ma, -en+a&i% H6(g&in, (an %)an*-.an%a*i 6)gan
92
Pa*ien $*ia 2 %a"$n (engan im$n6&6m-e%en +ang men(e)i%a -en+a&i% &)6ni* +ai%$ -en+a&i% -a)$ a%a$ gin'a. &)6ni*, (iabe%e* Pa*ien $*ia 2 %a"$n &eb6/6)an /ai)an *e)eb)6*-ina. b!
@a&*in Pne$m6&6&$* &6n+$ga*i 4P@5 (i)e&6men(a*i&an -a(a Sem$a ana& *e"a% $*ia 2 b$.an 9 %a"$n Ana& (engan )i*i&6 %inggi IPD %e)ma*$& ana& (engan a*-.enia bai& &6ngeni%a. a%a$ (i(a-a%, %e)ma*$& ana& (engan -en+a&i% *i/&.e/e.., *-.eni/ (+*:$n/%i6n (an HI@! Im$ni*a*i (ibe)i&an ($a mingg$ *ebe.$m *-.ene&%6mi Pa*ien (engan im$n6&6m -)6mai* +ai%$ HI@>AIDS, *in()6m ne:)6%i&, m$.%i-e. mie.6ma, .im:6ma, -en+a&i% H6(g&in, (an %)an*-.an%a*i 6)gan Pa*ien (engan im$n6&6m-e%en +ang men(e)i%a -en+a&i% &)6ni* +ai%$ -en+a&i% -a)$ a%a$ gin'a. &)6ni*, (iabe%e* Pa*ien &eb6/6)an /ai)an *e)eb)6*-ina. (an Se.ain i%$ '$ga (ian'$)&an -a(a ana& +ang %ingga. (i )$ma" +ang "$niann+a -a(a%, .ing&$ngan me)6&6&, (i -an%i a*$"an (an *e)ing %e)*e)ang a&$% 6%i%i* me(ia a(#a. (an D6*i* @a&*in P@ (ibe)i&an -a(a ba+i $m$) 2, 3 b$.an (an 12 b$.an Pembe)ian P@ minima. $m$) mingg$ In%e)?a. an%a)a (6*i* -e)%ama (an &e($a mingg$ (an A-abi.a
ana&
Im$ni*a*i
(a%ang
%i(a&
-ne$m6&6&$*
*e*$ai
'a(#a.
&6n+$ga*i
-embe)ian +ang
%e.a"
(i%e%a-&an ma&a 'a(#a. (an (6*i* *e-e)%i -a(a %abe. be)i&$% ini Tabel 6. Jadwal dan Dosis Vaksin Pneumokokus Konyugasi (PCV) untuk Anak Datang di Luar Jadwal munisasi
Im$ni*a*i i&a ana& be.$m men(a-a%&an Im$ni*a*i P@ -a(a $*ia 2 (an 3 b$.an
D6*i* ?a&*in +ang (ibe)i&an
In%e)?a.
2 (6*i* Minima. 1 Im$ni*a*i (a*a) b$.an P@ *am-ai $*ia 11 b$.an
Ke%e)angan %amba"an D6*i* &e%iga (ibe)i&an (engan in%e)?a. minima. 2 b$.an (a)i (6*i* &e($a
93
i&a ana& (i a%a* $*ia 12 b$.an be.$m -e)na" men(a-a% Im$ni*a*i P@
2 (6*i* *am-ai $*ia 2 b$.an
i&a ana& be.$m men(a-a%&an Im$ni*a*i P@ .an'$%an 4(6*i* &e%iga5 -a(a $*ia 12 b$.an
1 (6*i* Im$ni*a*i .an'$%an P@ 4(6*i* &e%iga5 *am-ai $*ia 2 b$.an
Minima. 1 b$.an
Ti(a& -e).$ (6*i* &e%iga
@a&*in R6%a?i)$* Te)(a-a% ($a 'eni* @a&*in R6%a?i)$* 4R@5 +ang %e.a" a(a (i -a*a)an +ai%$ ?a&*in m6n6?a.en% (an -en%a?a.en%! @a&*in m6n6?a.en% 6)a. be)a*a. (a)i "$man R@ ?a//ine RI 1, (engan *i:a% be)i&$% 6ive% attenuated , be)a*a. (a)i "$man R@>ga.$) ;8 12! M6n6?a.en, be)i*i R@ %i-e G1, P1A 4P;5, mem-$n+ai ne$%)a.iing e-i%6-e +ang *ama (engan R@ %i-e G1, G3, G (an G8 +ang me)$-a&an ma+6)i%a* i*6.a% +ang (i%em$&an -a(a man$*ia! @a&*in (ibe)i&an *e/a)a 6)a. (engan (i.eng&a-i b$:e) (a.am &ema*ann+a! Pembe)ian (a.am 2 (6*i* -a(a $*ia 12 mingg$ (engan in%e)?a. ; mingg$! @a&*in -en%a?a.en% 6)a. me)$-a&an &6mbina*i (a)i *%)ain +ang (ii*6.a*i (a)i "$man (an b6?ine +ang be)*i:a% 6ive%
attenuated%
em-a%)ea**6)%an%
be)a*a.
(a)i
"$man
G1,G2,G3 (an G *e)%a b6?ine P7! Rea**6)%an% &e.ima be)a*a. (a)i b6?ine GP1A4;5! Pembe)ian (a.am 3 4%iga5 (6*i* (engan in%e)?a. 10 mingg$ *e'a& -embe)ian (6*i* -e)%ama! D6*i* -e)%ama (ibe)i&an $m$) 2 b$.an! @a&*in ini ma&*ima. (ibe)i&an -a(a *aa% ba+i be)$m$) ; b$.an! Pembe)ian ?a&*in )6%a?i)$* (i"a)a-&an *e.e*ai -a(a $*ia 2 mingg$!
9
@a&*in #apanese $nsephalitis @a&*in (ibe)i&an *e/a)a *e)ia. (engan (6*i* 1 m. *e/a)a *$b&$%an -a(a "a)i &e 0,7 (an &e 2;! Un%$& ana& +ang be)$m$) 13 %a"$n (6*i* +ang (ibe)i&an ma*ingma*ing 0,9 m. (engan 'a(#a. +ang *ama! B66*%e) (ibe)i&an -a(a in(i?i($ +ang be)i*i&6 %inggi (engan (6*i* 1 m. %iga %a"$n &em$(ian @a&*in Human "apillomavirus 4HP@5 @a&*in HP@ +ang %e.a" be)e(a) (i In(6ne*ia (ib$a% (engan %e&n6.6gi )e&6mbinan! @a&*in HP@ be)-6%en*i $n%$& meng$)angi ang&a m6)bi(i%a* (an m6)%a.i%a* +ang be)"$b$ngan (engan in:e&*i HP@! Te)(a-a% ($a 'eni* ?a&*in HP@ +ai%$ @a&*in bivalen 4%i-e 1 (an 1;5 @a&*in )uadrivalen 4%i-e , 11, 1 (an 1;5 @a&*in HP@ mem-$n+ai e:i&a*i 88;F $n%$& men/ega" &an&e) .e"e) )a"im +ang (i*ebab&an 6.e" HP@ %i-e 1>1;! Re&6men(a*i Im$ni*a*i ?a&*in HP@ (i-e)$n%$&&an -a(a ana& -e)em-$an *e'a& $*ia 8 %a"$n! D6*i* (an a(#a. D6*i* 0,9 m., (ibe)i&an *e/a)a in%)a m$*&$.a) -a(a (ae)a" (e.%6i( @a&*in HP@ bi?a.en, 'a(#a. -embe)ian (engan in%e)?a. 0,1 (an b$.an -a(a ana& $*ia 8 29 %a"$n @a&*in HP@ $a()i?a.en a(#a. -embe)ian (engan in%e)?a. 0 (an 12 b$.an -a(a ana& $*ia 8 13 %a"$n a(#a. -embe)ian (engan in%e)?a. 0,2 (an b$.an -a(a ana& $*ia 13 9 %a"$n @a&*in He)-e* 6*%e) @a&*in He)-e* 6*%e) be)%$'$an $n%$& men/ega" -en+a&i% He)-e* 6*%e) (an n+e)i -a*/a "e)-e* 4NPH5! He)-e* 6*%e) a(a.a" -en+a&i% in:e&*i a&iba% )ea&%i?a*i (a)i ?i)$* /a/a) ai) 4@i)$* @a)i/e..a 6*%e)5 +ang men+e)ang *a)a: (an bia*an+a (i%an(ai (engan )$am &$.i%! Se%e.a" (i.a)$%&an ?a&*in "a)$* *ege)a (i*$n%i&&an &e -a*ien 4%i(a& b6.e" .ebi" (a)i 30 meni% *e%e.a" ?a&*in (i.a)$%&an5
99
P6*6.6gi Se(iaan ben%$& *e)b$& %e).i-6:i.i*a*i (a)i @i)$* @a)i/e..a 6*%e) +ang (i.ema"&an (a)i ana& +ang %e)&ena ?a)i/e..a *e/a)a a.amia"! Saa% a&an (ig$na&an (i)e&6n*%i%$*i>(i.a)$%&an (engan -e.a)$% +ang (i*e(ia&an! In(i&a*i Un%$& in(i?i($ $*ia 90 %a"$n &e a%a*, im$n6&6m-e%en (engan
a%a$ %an-a e-i*6(e 6*%e) (an
"i*%6)i /a/a) ai)
*ebe.$mn+a D6*i* Dibe)i&an *a%$ &a.i ?a&*ina*i 4(6*i* %$ngga. 0,9 m.>(6*i*5 (i
.engan
a%a*
*e/a)a
*$b
&$%an!
D$)a*i
-e).in($ngan
be)(a*a)&an -ene.i%ian *am-ai 10 %a"$n! K6n%)a In(i&a*i Ri#a+a% a.e)gi %e)"a(a- &6m-6nen ?a&*in ge.a%in, ne6mi*in Pene&anan>-en$)$nan *i*%em im$n T$be)&6.6*i* a&%i: +ang %i(a& (i%e)a-i Ke"ami.an @a&*in He-a%i%i* B @a&*in He-a%i%i* B be)%$'$an $n%$& membe)i&an -e).in($ngan (anmeng$)angi in*i(en %imb$.n+a -en+a&i% "a%i &)6ni& (an &a)*in6ma "a%i! Se%e.a" (i.a)$%&an ?a&*in "a)$* *ege)a (i*$n%i&&an &e -a*ien 4%i(a& b6.e" .ebi" (a)i 30 meni% *e%e.a" ?a&*in (i.a)$%&an5 P6*6.6gi @a&*in He-a%i%i* B mengan($ng Hb*Ag +ang %e.a" (im$)ni&an 4?a&*in DNA )e&6mbinan5! In(i&a*i @a&*in He-a%i%i* B (ibe)i&an &e-a(a &e.6m-6& in(i?i($ (engan )i*i&6 %inggi %e)%$.a) He-a%i%i* B, (ian%a)an+a a(a.a" Pe%$ga* &e*e"a%an a%a$ -e&e)'a .ainn+a +ang be)i*i&6 %e)"a(a-a-a)an (a)a" -en(e)i%a He-a%i%i* B Pa*ien "em6(ia.i*i* Pa*ien +ang memb$%$"&an %)an*:$*i (a)a" ma$-$n &6m-6nen (a)a" In(i?i($ +ang memi.i&i &e.$a)ga (engan )i#a+a% He-a%i%i* B
9
K6n%a& a%a$ "$b$ngan *e&*$a. (engan &a)ie) He-a%i%i* B a%a$ He-a%i%i* B a&$% T$)i* +ang be-e)gian &e (ae)a" en(emi& He-a%i%i* B Pengg$na 6ba%6ba%an *$n%i& P6-$.a*i be)i*i&6 *e/a)a *e&*$a. Pa*ien (engan -en+a&i% "a%i &)6ni& Pa*ien +ang be)en/ana me.a&$&an %)an*-.an%a*i 6)gan e! D6*i* @a&*in He-a%i%i* B (ibe)i&an (a.am 3 (6*i*, +ai%$ -a(a b$.an &e0, 1 (an a%a$ *e*$ai (engan -e%$n'$& -)6($*en ?a&*in! Dibe)i&an (i .engan a%a* *e/a)a in%)a m$*&$.a)! K6n%)a In(i&a*i Ri#a+a% a.e)gi %e)"a(a- )agi Ri#a+a% e:e& *im-ang +ang be)a% -a(a -en+$n%i&an (6*i* -e)%ama @a&*in Deng$e @a&*in Deng$e a(a.a" 'eni* ?i)$* (a)i g)6$- =.a?i?i)$* +ang mem-$n+a *e)6 %i-), Deng$e1, Deng$e2, Deng$e3 (an Deng$e! Kan(i(a% ?a&*in +ang +ang (i&embang&an be)(a*a)&an 6ive attenuated vaine , 6ive reombinant vaines% Subunit and inatived vaine4 Saa% ini +ang *$(a" *am-ai :a*e 3 a(a.a" 6ive attenuated reombinant vaines ba)$ (engan nama YD (eng$e ?a//ine! P6*6.6gi 6ive attenuated %reombinant dengue serotype 7 virus 6ive attenuated %reombinant dengue serotype 8 virus 6ive attenuated %reombinant dengue serotype 9 virus 6ive attenuated %reombinant dengue serotype : virus In(i&a*i D6*i* @a&*in Deng$e %e)(i)i (a)i -6#(e) (an -e.a)$%, *e%ia- (6*i* 0,9ML (ibe)i&an *e/a)a *$b&$%an -a(a .engan ! K6n%)a In(i&a*i Ri#a+a% a.e)gi %e)"a(a- )agi Ri#a+a% e:e& *im-ang +ang be)a% -a(a -en+$n%i&an (6*i* -e)%ama
97
Im$n6gene*i%a* Se)6&6n?e)*i *ebe*a) 1009 %e)"a(a- ma*ingma*ing *%)ain ?i)$* (eng$e 4D15! Rea&*i KIPI Pa(a -ene)ima ?a&*in (eng$e YD (i(a-a%&an 309 )ea&*i .6&a. be)$-a n+e)i, 0F )ea&*i *i*%emi& be)$-a n+e)i &e-a.a, .ema*, (an n+e)i 6%6%!
9;
BAB III PENYELENGGARAAN IMUNISASI PROGRAM
Pe)en/anaan Pe)en/anaan "a)$* (i*$*$n *e/a)a be)'en'ang m$.ai (a)i -$*&e*ma*, &ab$-a%en>&6%a, -)6?in*i (an -$*a% 4bottom up 5! Pe)en/anaan me)$-a&an &egia%an +ang *anga% -en%ing *e"ingga "a)$* (i.a&$&an *e/a)a bena) 6.e" -e%$ga*
+ang -)6:e*i6na.!
Ke%i(a&%e-a%an (a.am
-e)en/anaan a&an
menga&iba%&an %e)"amba%n+a -e.a&*anaan -)6g)am, %i(a& %e)/a-ain+a %a)ge%
&egia%an,
-emb6)6*an
&e$angan
nega)a
*e)%a
"i.angn+a
&e-e)/a+aan ma*+a)a&a%! Pe)en/anaan Im$ni*a*i -)6g)am, me.i-$%i
Penen%$an Sa*a)an a!
Sa*a)an Im$ni*a*i R$%in Ba+i -a(a Im$ni*a*i Da*a) $m.a" ba+i .a"i) "i($- (i %ing&a% P)6?in*i (an Kab$-a%en (i"i%$ng>(i%en%$&an be)(a*a)&an ang&a +ang (i&e.$a)&an 6.e" Kemen%e)ian
Ke*e"a%an!
Sa*a)an ini
(ig$na&an $n%$& meng"i%$ng Im$ni*a*i He-a%i%i* B, BG (an P6.i61! $m.a" ba+i ba)$ .a"i) (i %ing&a% &e/ama%an (an (e*a (a-a% (i"i%$ng *ebagai be)i&$% Ke/ama%an m. ba+i .a"i) "i($- &e/ama%an %"n .a.$ m. ba+i &ab>&6%a %a"$n ini m. ba+i .a"i) "i($- &ab>&6%a %a"$n .a.$
De*a>Ke.
m. ba+i .a"i) "i($- (e*a>&e. %a"$n .a.$ m. ba+i &e/ama%an %a"$n ini m. ba+i .a"i) "i($- &e/ama%an %a"$n .a.$
ATAU De*a Q Pen(a%aan *a*a)an -e) De*a $m.a" ba+i +ang be)%a"an "i($- 4Surviving Infant 5 (i"i%$ng>(i%en%$&an be)(a*a)&an '$m.a" ba+i ba)$ .a"i) (i&$)angi (engan '$m.a" &ema%ian ba+i +ang (i(a-a% (a)i -e)"i%$ngan ang&a &ema%ian ba+i 4AKB5 (i&a.i&an (engan '$m.a" ba+i ba)$ .a"i)! $m.a" ini (ig$na&an *ebagai *a*a)an Im$ni*a*i ba+i $*ia 211 b$.an!
98
Surviving Infant 4SI5 Q $m.a" ba+i ba)$ .a"i) 4AKB $m.a" ba+i ba)$ .a"i)5
Ana& (iba#a" (iba#a" $*ia 2 %a"$n 4Ba($%a5 -a(a Im$ni*a*i .an'$%an Un%$& *a*a)an Im$ni*a*i .an'$%an -a(a ba($%a *ama (engan '$m.a" Surviving Infant 4SI5 %a"$n .a.$! $m.a" Ba($%a (i"i%$ng>(i%en%$&an be)(a*a)&an '$m.a" Surviving infant 4SI5! Ana& *e&6.a" (a*a) -a(a Im$ni*a*i .an'$%an Un%$& *a*a)an Im$ni*a*i .an'$%an -a(a ana& *e&6.a" (a*a) (i(a-a%&an (a)i (a%a Kemen%e)ian Ke*e"a%an
U*ia
S$b$)
+ang men'a(i
*a*a)an Im$ni*a*i .an'$%an a(a.a" an%a)a 198 %a"$n! $m.a" *a*a)an
%amba"an
a(a.a" &e.6m-6& )e*i&6
4g6.6ngan $m$)5 +ang -a.ing be)e*i&6 %e)&enan+a &a*$*! $m.a" *a*a)an (i(a-a%&an be)(a*a)&an -en(a%aan .ang*$ng! Sa*a)an Im$ni*a*i K"$*$* Sa*a)an Im$ni*a*i &"$*$* (i%e%a-&an (engan &e-$%$*an %e)*en(i)i 4mi*a.n+a 'emaa" "a'i, ma*+a)a&a% +ang a&an -e)gi &e nega)a %e)%en%$5! Pe)en/anaan Keb$%$"an L6gi*%i& L6gi*%i& Im$ni*a*i %e)(i)i (a)i ?a&*in, Auto Disable Syringe (an safety box ! Ke%iga &eb$%$"an %e)*eb$% "a)$* (i)en/ana&an *e/a)a be)*amaan (a.am '$m.a" +ang be)imbang 4system bundling 5! Pe)en/anaan @a&*in Da.am meng"i%$ng '$m.a" &eb$%$"an ?a&*in, "a)$* (i-e)"a%i&an bebe)a-a "a., +ai%$ '$m.a" *a*a)an, '$m.a"
0
!emberian" target #aku!an $%%& dan indeks !emakaian 'aksin dengan mem!eritungkan sisa 'aksin (stok) sebelumnya.
Keb$%$"an Q
*i*a *%6&
ℎ
ℎ100%
}
In(e& Pema&aian ?a&*in 4IP5 a(a.a" -ema&aian )a%a)a%a *e%ia- &ema*an ?a&*in! a)a meng"i%$ng IP a(a.a" (engan membagi '$m.a" /a&$-an (engan '$m.a" ?a&*in +ang (i-a&ai! IP Q $m.a" /a&$-an > $m.a" ?a&*in +ang (i-a&ai
Un%$& menen%$&an '$m.a" &eb$%$"an ?a&*in ini, ma&a -e)"i%$ngan IP ?a&*in "a)$* (i.a&$&an -a(a *e%ia- .e?e.! IP ?a&*in $n%$& &egia%an Im$ni*a*i ma**a. 4BIAS a%a$ &am-an+e5 .ebi" be*a) (iban(ing&an (engan Im$ni*a*i )$%in (i"a)a-&an *a*a)an be)&$m-$. (a.am '$m.a" be*a) -a(a *a%$ %em-a% +ang *ama! Un%$& Ting&a% P$*a%, -en+e(iaan ?a&*in (i%amba" 29F (a)i &eb$%$"an *a%$ %a"$n
*ebagai .ang&a"
an%i*i-a*i a(an+a
-e.a&*anaan Im$ni*a*i %amba"an (an a%a$ &e)$*a&an ?a&*in! Pe)en/anaan Auto Disable Syringe A.a% *$n%i& +ang (i-e)g$na&an (a.am -embe)ian Im$ni*a*i a(a.a" a.a% *$n%i& +ang a&an menga.ami &e)$*a&an *e%e.a" *e&a.i -ema&aian 4Auto Disable Syringe > ADS5! U&$)an ADS be*e)%a -engg$naann+a %e).i"a% *e-e)%i %abe. be)i&$% Tabe. 7! U&$)an ADS (an Pengg$naan
N6
U&$)an ADS
Pengg$naan
1
0,09 m.
Pembe)ian im$ni*a*i BG
2
0,9 m.
3
9 m.
Pembe)ian im$ni*a*i DPTHBHib, am-a&, DT, T(, (an IP@ Un%$& me.a)$%&an ?a&*in BG (an am-a&
Un%$& Ting&a% P$*a%, be)(a*a)&an *i*%em bundling ma&a -e)en/anaan (an -en+e(iaanADS mengi&$%i '$m.a" ?a&*in (an in(e&* -ema&aian ?a&*in! Pe)en/anaan Safety Box Safety box (ig$na&an $n%$& menam-$ng a.a% *$n%i& be&a* -e.a+anan Im$ni*a*i *ebe.$m (im$*na"&an! Safety box $&$)an
1
2,9 .i%e) mam-$ menam-$ng 90 a.a% *$n%i& be&a*, *e(ang&an $&$)an 9 .i%e) menam-$ng 100 a.a% *$n%i& be&a*! Limba" Im$ni*a*i *e.ain a.a% *$n%i& be&a* %i(a& b6.e" (ima*$&&an &e (a.am
box !
safety
Be)(a*a)&an
*i*%em
bundling
ma&a
-en+e(iaan*a:e%+ b6 mengi&$%i '$m.a" ADS! Sa:e%+ b6 +ang *$(a" be)i*i a.a% *$n%i& be&a* %i(a& b6.e" (i*im-an .ebi" (a)i 2 2 'am! Pe)en/anaan Keb$%$"an Pe)a.a%an Cold Chain @a&*in me)$-a&an ba"an bi6.6gi* +ang m$(a" )$*a& *e"ingga "a)$* (i*im-an -a(a *$"$ %e)%en%$ 4-a(a *$"$ 2 *>( ; $n%$& ?a&*in *en*i%i: be&$ a%a$ -a(a *$"$ 19 *>( 29 $n%$& ?a&*in +ang *en*i%i: -ana*5! Se*$ai (engan %ing&a% a(mini*%)a*i, ma&a *a)ana /6.(/"ain +ang (ib$%$"&an a(a.a" P)6?in*i
6.()66m, :)eee )66m, 0aine *efrigerator (an freezer
Kab$-a%en>&6%a
6.()66m, 0aine *efrigerator (an :)eee)
P$*&e*ma*
0aine *efrigerator
Tabe. ;! eni* S%an(a) Minima. Pe)a.a%an P)6g)am Im$ni*a*i
JENIS
Provinsi
Kab/Kota
Puskesmas
√ √
√ √
√ √
√ √ √ √ √ √ √ √ √
√
√ √ √ √
Voltage Stabilizer
Indikator pembekuan dan pemantau suhu panas Alat pencatat suhu kontinyu Thermometer ADS (autodisable syringe) Safety box
Kendaraan berpendinin khusus Komputer !abun pemadam kebakaran Suku cadan !ool kits
√ √ √ √ √ √ √ √
√ √ √ √
Penen%$an '$m.a" &a-a*i%a* Cold Chain "a)$* (i"i%$ng be)(a*a)&an ?6.$me -$n/a& &eb$%$"an ?a&*in )$%in 4ma&*ima. *%6&5 (i%amba" (engan &egia%an %amba"an 4bi.a a(a5! Ma&*ima. *%6& ?a&*in -)6?in*i a(a.a" 2 b$.an &eb$%$"an (i%amba"
1
b$.an
/a(angan,
&ab$-a%en>&6%a
1
b$.an
&eb$%$"an (i%amba" 1 b$.an /a(angan, P$*&e*ma* 1 b$.an &eb$%$"an (i%amba" (engan 1 mingg$ /a(angan! Se.ain &eb$%$"an 0aine *efrigerator (an freezer , "a)$* (i)en/ana&an '$ga &eb$%$"an ?a&*in /a))ie) $n%$& memba#a
2
?a&*in &e .a-angan *e)%a /66. -a/& *ebagai -ena"an *$"$ (ingin (a.am @a&*in /a))ie) *e.ama %)an*-6)%a*i ?a&*in! a)a -e)"i%$ngan &eb$%$"an Cold Chain a(a.a" (engan menga.i&an '$m.a" *%6& ma&*ima. ?a&*in 4*em$a 'eni* ?a&*in5 (engan ?6.$me *e%ia- 'eni* ?a&*in, (an memban(ing&ann+a (engan ?6.$me vaine refrigerator;freezer ! Tabe. 8! @6.$me Bebe)a-a eni* @a&*in> Kema*an Lebar
Va##ine
Panan g (#m)
(#m)
(#m)
(#m*)
Td 10 ds DT 10 ds Campak 10 ds Campak 20 ds Pelarut Campak 10 ds Pelarut Campak 20 ds Hepas B PID
$$ $$ $ $ 0"1 $6"6
,",","0 *"*"0 $-"
,","-"-"0"$$ $$"1
"/ "/**% *$6"0 -"00 */6" *%%"6 $
Polio 10 ds 0"Polio 20 ds $/ Dropper Polio 10 dosis 0"(10 pcs) Dropper Polio 20 dosis $$"0 (50 pcs)
*"6 0"*"6
, $", *"0 -,1"$% /"6 *"-6 %
BCG (Bio Farma) Pelarut BCG (Bio Farma)
0"6 0"-
*"*"-
$$"$ **,"$$ /"0 *"%-
%% $"6/$ %% $"$6
BCG 20 ds!II (I"dia) Pelarut BCG !II (I"dia) BCG 20 ds!!I (De"mark) Pelarut BCG!!I BCG G! Pelarut BCG G! Pe"ta#ale" 5 ds IP$ 5 ds IP$ 10 ds
$0"$,"$$"-
1"0 6 "*
- 1%6"/"* 6*-"$ $"0 **0"-6
$%%% %"1%/ -% $"/ %% $"61
$$"$$"0 $%"*
"* /./ "*
$"0 6 $$"*
$% $%%% -% -%
$$"-
6
6
a)a a(a.a"
menen%$&an
(engan
4)$angan5
1
?6.$me
meng$&$)
-en+im-anan
Tinggi Volume
0
**0"-6 -6" -*/"6 6/"/% ,$,
vaine
.ang*$ng ?a&*in!
0,1"6
Total #m*+ Doses $%% $%% $%% %% $%% %% $%%
doses "0 "0 *"* $"-0, "-1 $.00$ *%"%*
$%% $", $%%% %"-,1 2 2 2
2
$%%
**"06 %"-6* $%"/ -"*-,
,"$,
refrigerator;freezer
-a(a
@6.$me
bagian
(a.am
be)*i"
$n%$&
-en+im-anan ?a&*in a(a.a" 70F (a)i %6%a. ?6.$me! Kegia%an *e-e)%i BIAS, PIN, a%a$ 1utbrea& *esponse Immunization 4ORI5 '$ga "a)$* (i-e)"i%$ng&an (a.am -e)"i%$ngan &eb$%$"an Cold Chain !
3
Pe)en/anaan Pen(anaan S$mbe)
-embia+aan
$n%$&
Im$ni*a*i
(a-a%
be)a*a.
(a)i
-eme)in%a" (an *$mbe) -embia+aan .ain +ang *a" *e*$ai (engan &e%en%$an
-e)a%$)an
-e)$n(ang$n(angan!
Pembia+aan
+ang
be)*$mbe) (a)i -eme)in%a" be)be(abe(a -a(a %ia- %ing&a% a(mini*%)a*i +ai%$ %ing&a% -$*a% be)*$mbe) (a)i Angga)an Pen(a-a%an Be.an'a Nega)a 4APBN5, %ing&a% -)6?in*i be)*$mbe) (a)i APBN 4(e&6n5 (an Angga)an
Pen(a-a%an
Be.an'a
Dae)a"
4APBD5
-)6?in*i,
%ing&a%
&ab$-a%en>&6%a be)*$mbe) (a)i APBN 4%$ga* -e)ban%$an5 (an APBD &ab$-a%en>&6%a be)$-a DAU 4Dana A.6&a*i Um$m5 (an DAK 4Dana A.6&a*i K"$*$*5! Pen(anaan ini (ia.6&a*i&an (engan meng$na&an :6)m$.a &"$*$* an%a)a .ain be)(a*a)&an '$m.a" -en($($&, &a-a*i%a* :i*&a., '$m.a" ma*+a)a&a% mi*&in (an .ainn+a!
Di e)a (e*en%)a.i*a*i, :$ng*i -eme)in%a" -$*a% a(a.a" (a.am men'amin &e%e)*e(iaan ?a&*in (an a.a% *$n%i& (an safety box , bimbingan
%e&ni*,
-e(6man
-engembangan,
-eman%a$an
(an
e?a.$a*i, -engen(a.ian &$a.i%a*, &egia%an TOT 4training of trainer 5, a(?6&a*i, -ene.i%ian 6-e)a*i6na. (an KIE 4K6m$ni&a*i, In:6)ma*i (an E($&a*i5! Me*&i-$n a(a &6mi%men +ang &$a% (a)i -eme)in%a" -$*a% (a.am men($&$ng Im$ni*a*i (a.am ben%$& -en+e(iaan?a&*in (an a.a% *$n%i& &e *e.$)$" &ab$-a%en>&6%a *$(a" %e)b$&%i, (a.am bebe)a-a &a*$*, ma*i" %e)'a(i ma*a.a" (a.am &e%e)*e(iaan bia+a 6-e)a*i6na. +ang *e"a)$*n+a (i*e(ia&an 6.e" -eme)in%a" (ae)a"! Si%$a*i ini a&an be)(am-a& be*a) mi*a.n+a %e)'a(in+a KLB (i be)bagai #i.a+a", &"$*$*n+a (i (ae)a" )$)a. (an mi*&in! Peme)in%a" Dae)a" Kab$-a%en>K6%a be)%angg$ng 'a#ab men+ia-&an
bia+a
6-e)a*i6na.
$n%$&
-e.a&*anaan
-e.a+anan
Im$ni*a*i )$%in (an Im$ni*a*i %amba"an! Bia+a 6-e)a*i6na. *ebagaimana (ima&*$( me.i-$%i bia+a %)an*-6)% (an a&6m6(a*i -e%$ga* ba"an "abi* -a&ai -engge)a&an ma*+a)a&a% (an -e)bai&an *e)%a -eme.i"a)aan -e)a.a%an )an%ai ?a&*in (an &en(a)aan Im$ni*a*i! (i*%)ib$*i .6gi*%i& (a)i &ab$-a%en>&6%a *am-ai &e :a*i.i%a* -e.a+anan &e*e"a%an (an -em$*na"an .imba" me(i* Im$ni*a*i
Un%$& &e*$&*e*an &egia%an Im$ni*a*i (a.am -e.a&*anaan, &6m6(i%a*, %e&ni*, (an &e$angan ma&a *e%ia- %ing&a% a(mini*%)a*i memi.i&i %angg$ng 'a#ab *ebagai be)i&$% Tangg$ng 'a#ab &e ba#a" 4Aountable down 5 P$*a% be)%angg$ng 'a#ab (a.am -en+e(iaan ?a&*in (an *e&a.ig$* men(i*%)ib$*i&ann+a &e -)6?in*i! P$*a% be)*ama Dae)a" be)%angg$ng 'a#ab (a.am -en+e(iaan.6gi*%i& .ainn+a! Pen(i*%)ib$*ian *e.an'$%n+a men'a(i %angg$ng 'a#ab (ae)a" *e/a)a be)'en'ang *e*$ai (engan &ebi'a&an
ma*ingma*ing
(ae)a"! Dae)a" '$ga be)%angg$ng 'a#ab (a.am -en+e(iaan *$mbe) (a+a (an bia+a -eme.i"a)aan -e)a.a%an old hain ! Tangg$ng 'a#ab *e%em-a% 4Aountable at level 5 P)6?in*i
(an
&ab$-a%en>&6%a
be)%angg$ng
'a#ab
men+e(ia&an *$mbe) (a+a $n%$& 6-e)a*i6na. (an bebe)a-a &6m-6nen in?e*%a*i! Si*%em (e*en%)a.i*a*i %e.a" menem-a%&an &ab$-a%en>&6%a
*ebagai
mengim-.emen%a*i&an mam-$
men'amin
a&%6)
&egia%an!
$%ama
Peme)in%a"
&e%e)*e(iaan
(ana
(a.am
Dae)a"
$n%$&
"a)$*
men($&$ng
&ebe).ang*$ngan -)6g)am 4bia+a 6-e)a*i6na., -eme.i"a)aan (an .ainn+a5 me.a.$i a(?6&a*i &e-a(a -a)a sta&eholder ! Tangg$ng 'a#ab &e a%a* 4Aountable up 5 P$*&e*ma*
*ebagai
$'$ng
%6mba&
-e.a+anan,
-embia+aann+a (i%angg$ng 6.e" -eme)in%a" (ae)a", &e/$a.i bebe)a-a
&6m6(i%a*
be)%angg$ng
+ang (i*$-.ai (a)i P$*a%! P$*&e*ma*
'a#ab
$n%$&
membe)i&an
.a-6)an
-e)%angg$ng'a#aban &e &ab$-a%en>&6%a, -)6?in*i (an -$*a%! Di-e).$&an -e)en/anaan +ang &6m-)e"en*i: +ang me.iba%&an .in%a* *e&%6) (an .in%a* -)6g)am $n%$& men($&$ng &ebe).an'$%an &egia%an Im$ni*a*i! Pe)en/anaan &egia%an Im$ni*a*i meme).$&an in:6)ma*i +ang (a-a% menggamba)&an *i%$a*i -en/a-aian Im$ni*a*i (an *$mbe) (a+a +ang a(a *aa% ini (an '$ga %$'$an +ang a&an (i/a-ai -a(a ma*a men(a%ang
+ang %e)%$ang (a.am Ren/ana
S%)a%egi* Kemen%e)ian Ke*e"a%an! Pe)en/anaan ini "a)$* (ii&$%i (engan
-en+$*$nan
-engangga)an
+ang
(ib$%$"&an
me)$-a&an *a%$ &e*a%$an -e)en/anaan +ang &6m-)e"en*i:!
*e"ingga
9
Pen+e(iaan (an Di*%)ib$*i L6gi*%i& Pen+e(iaan L6gi*%i& Peme)in%a" be)%angg$ng 'a#ab %e)"a(a- -en+e(iaan .6gi*%i& Im$ni*a*i P)6g)am -en+e(iaan ?a&*in, ADS% safety box , (an -e)a.a%an old hain be)$-a a.a% -en+im-an @a&*in, me.i-$%i old room% freezer room , vaine refrigerator ,(an freezer a.a% %)an*-6)%a*i @a&*in,
me.i-$%i &en(a)aan be)-en(ingin
&"$*$*, old box% vaine arrier , ool pa& , (an old pa& (an a.a% -eman%a$ *$"$, me.i-$%i %e)m6me%e), %e)m6g)a:, a.a% -eman%a$
*$"$
be&$,
a.a%
-eman%a$>men/a%a%
*$"$
*e/a)a %e)$*mene)$*, (an a.a)m! Peme)in%a" Dae)a" be)%angg$ng 'a#ab %e)"a(a- -en+e(iaan .6gi*%i& Im$ni*a*i P)6g)am -e)a.a%an Cold Chain *e.ain vaine refrigerator , be)$-a old box% vaine arrier , ool pa& , old pa& , %e)m6me%e), %e)m6g)a:, a.a% -eman%a$ *$"$ be&$, a.a% -eman%a$>-en/a%a% *$"$ *e/a)a %e)$*mene)$*, a.a)m, (an &en(a)aan be)-en(ingin &"$*$* -e)a.a%an -en($&$ng Cold Chain Pe)a.a%an Ana:i.a&%i& D6&$men
Pen/a%a%an
Pe.a+anan
Im$ni*a*i
*e*$ai
(engan
&eb$%$"an (an )$ang $n%$& men+im-an -e)a.a%an Cold Chain (an .6gi*%i& Im$ni*a*i .ainn+a +ang memen$"i *%an(a) (an -e)*+a)a%an! Un%$&
menga%a*i
&ea(aan
%e)%en%$
4KLB
a%a$
ben/ana5
-en+e(iaan ?a&*in (a-a% (i.a&$&an be&e)'a *ama (engan -i"a& .ain *e*$ai (engan &e%en%$an -e)a%$)an -e)$n(ang$n(angan! Pen(i*%)ib$*ian Se.$)$" -)6*e* (i*%)ib$*i ?a&*in -)6g)am (a)i -$*a% *am-ai &e%ing&a% -e.a+anan, "a)$* mem-e)%a"an&an &$a.i%a* ?a&*in %e%a%inggi aga) mam-$ membe)i&an &e&eba.an +ang 6-%ima. &e-a(a *a*a)an!
P$*a% &e P)6?in*i Pen+e(ia
?a&*in
be)%angg$ng
'a#ab
%e)"a(a-
*e.$)$"
-engi)iman ?a&*in (a)i -$*a% *am-ai &e %ing&a% -)6?in*i! Dina*
&e*e"a%an
-)6?in*i
menga'$&an
)en/ana
'a(#a.
-en+e)a-an ?a&*in a.6&a*i -)6?in*i +ang (i&i)im&an &e-a(a Di)e&%6)a% en(e)a. +ang memba#a"i bi(ang Ke:a)ma*ian (an A.a% Ke*e"a%an Kemen%e)ian Ke*e"a%an, %emb$*an &e-a(a Di)e&%6)a% en(e)a. Kemen%e)ian Ke*e"a%an +ang memba#a"i
bi(ang
Pengen(a.ian
Pen+a&i%
/!
S$b(i%
Im$ni*a*i *e)%a &e-a(a -en+e(ia ?a&*in -a.ing .amba% 10 "a)i &e)'a *e%e.a" a.6&a*i ?a&*in (i%e)ima (i -)6?in*i! @a&*in a&an (i&i)im&an *e*$ai 'a(#a. )en/ana -en+e)a-an (an a%a$ -e)min%aan +ang (ia'$&an 6.e" (ina* &e*e"a%an -)6?in*i 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 29 %e).am-i)5! Pengi)iman ?a&*in 4%e)$%ama BG5 (i.a&$&an *e/a)a be)%a"a4minima. (a.am ($a &a.i -engi)iman5 (engan in%e)?a. #a&%$ (an '$m.a" +ang *eimbang (engan mem-e)"a%i&an %angga. &a(a.$a)*a (an &emam-$an -en+e)a-an *e)%a &a-a*i%a* %em-a% -en+im-anan! @a&*in $n%$& &egia%an BIAS (i&i)im&an 1 4*a%$5 b$.an *ebe.$m -e.a&*anaan a%a$ *e*$ai -e)min%aan! @a&*in a.6&a*i -$*a% a&an (i&i)im&an be)(a*a)&an -e)min%aan )e*mi (a)i (ina* &e*e"a%an -)6?in*i +ang (i%$'$&an &e-a(a Di)e&%6)a% en(e)a. +ang memba#a"i bi(ang Pengen(a.ian Pen+a&i% Kemen%e)ian Ke*e"a%an /! Di)e&%$)
+ang
me.am-i)&an
memba#a"i .a-6)an
bi(ang
m6ni%6)ing
Im$ni*a*i
?a&*in
-a(a
(engan b$.an
%e)a&"i)! Da.am *e%ia- -engi)iman ?a&*in "a)$* (i*e)%a&an (6&$men be)$-a SP 4S$)a% Pengan%a)5 $n%$& ?a&*in a.6&a*i -)6?in*i>SBBK 4S$)a% B$&%i Ba)ang Ke.$a)5 $n%$& ?a&*in a.6&a*i -$*a% 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 22 %e).am-i)5! @AR 40aine Arrival *eport 5 $n%$& *e%ia- n6m6) bath ?a&*in! 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 21 (an :6)m$.i) 22 %e).am-i)5!
7
Copy Certifiate of *elease 5Co* 5 $n%$& *e%ia- bath ?a&*in a%a$ old pa& $n%$& ?a&*in P6.i6! Pe.a)$% (an -ene%e* (i&ema* -a(a *$"$ &ama) %e)-i*a" (engan ?a&*in 4%an-a mengg$na&an -en(ingin5! Pa(a *e%ia- old box (i*e)%a&an a.a% -eman%a$ -a-a)an *$"$ %amba"an be)$-a In(i&a%6) -a-a)an *$"$ be&$ $n%$& ?a&*in *en*i%i: be&$ 4DT, T(, He-!B (an DPTHBHib5! In(i&a%6) -a-a)an *$"$ -ana* $n%$& ?a&*in BG! b! P)6?in*i &e Kab$-a%en>K6%a Me)$-a&an %angg$ng 'a#ab Peme)in%a" Dae)a" (engan /a)a (ian%a) 6.e" -)6?in*i a%a$ (iambi. 6.e" &ab$-a%en>&6%a! Di.a&$&an a%a* (a*a) -e)min%aan )e*mi (a)i (ina* &e*e"a%an &ab$-a%en>&6%a ma&*im$m
(an
(engan (a+a
mem-e)%imbang&an
%am-$ng
%em-a%
*%6&
-en+im-anan!
4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 23 (an :6)m$.i) 2 %e).am-i)5! Mengg$na&an old box +ang (i*e)%ai a.a% -ena"an *$"$ (ingin be)$-a Cool pa& $n%$& ?a&*in DT, T(, He-a%i%i* B PID (an DPT HBHib! Cold pa& $n%$& ?a&*in BG, am-a& (an P6.i6! A-abi.a ?a&*in *en*i%i: be&$ (an *en*i%i: -ana* (i%em-a%&an (a.am *a%$ #a(a" ma&a -enge-a&ann+a mengg$na&an old box +ang be)i*i ool pa& ! Da.am
*e%ia- -engi)iman "a)$* (i*e)%ai (engan (6&$men
be)$-a @AR 40aine Arrival *eport 5 +ang men/an%$m&an *e.$)$" ?a&*in 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 21 (an :6)m$.i) 22 %e).am-i)5!
;
SBBK 4S$)a% B$&%i Ba)ang Ke.$a)5 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 21 (an :6)m$.i) 22 %e).am-i)5! Penge-a&an ?a&*in *en*i%i: be&$ "a)$* (i.eng&a-i (engan in(i&a%6) -embe&$an! Kab$-a%en> K6%a &e P$*&e*ma* Di.a&$&an (engan /a)a (ian%a) 6.e" &ab$-a%en>&6%a a%a$ (iambi. 6.e" -$*&e*ma*! Di.a&$&an a%a* (a*a) -e)min%aan )e*mi (a)i -$*&e*ma* (engan mem-e)%imbang&an *%6& ma&*im$m (an (a+a %am-$ng -en+im-anan ?a&*in 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 23 (an :6)m$.i) 2 %e).am-i)5! Mengg$na&an old box a%a$ ?a//ine /a))ie) +ang (i*e)%ai (engan /66. -a/&! Di*e)%ai (engan (6&$men -engi)iman be)$-a S$)a% B$&%i Ba)ang Ke.$a) 4SBBK5 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 21 (an :6)m$.i) 22 %e).am-i)5 (an 0aine Arrival *eport 4@AR5 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 21 (an :6)m$.i) 22 %e).am-i)5! Pa(a *e%ia- old box a%a$ ?a&*in /a))ie) (i*e)%ai (engan in(i&a%6) -embe&$an! P$*&e*ma* &e Tem-a% Pe.a+anan @a&*in (iba#a (engan mengg$na&an ?a//ine /a))ie) +ang (ii*i /66.-a/& (engan '$m.a" +ang *e*$ai &e *e.$)$" :a*i.i%a* -e.a+anan &e*e"a%an (i #i.a+a" &e)'a P$*&e*ma*, bai& -eme)in%a" ma$-$n *#a*%a +ang men+e.engga)a&an -e.a+anan Im$ni*a*i -)6g)am! Di.a&$&an (engan /a)a (ian%a) 6.e"P$*&e*ma* a%a$ (iambi. 6.e" :a*i.i%a* -e.a+anan &e*e"a%an a%a* (a*a) -e)min%aan )e*mi!
Pen+im-anan (an Peme.i"a)aan L6gi*%i& Un%$& men'aga &$a.i%a* ?a&*in %e%a- %inggi *e'a& (i%e)ima *am-ai (i(i*%)ib$*i&an &e%ing&a% be)i&$%n+a 4a%a$ (ig$na&an5, ?a&*in "a)$* *e.a.$ (i*im-an -a(a *$"$ +ang %e.a" (i%e%a-&an, +ai%$ P)6?in*i @a&*in P6.i6 Te%e* (i*im-an -a(a *$"$ 19 *!(! 29 -a(a freeze room a%a$ freezer
8
@a&*in .ainn+a (i*im-an -a(a *$"$ 2 *!(! ; -a(a old room a%a$ vaine refrigerator Kab$-a%en>K6%a @a&*in P6.i6 Te%e* (i*im-an -a(a *$"$ 19 *!(! 29 -a(a freezer @a&*in .ainn+a (i*im-an -a(a *$"$ 2 *!(! ; -a(a old room a%a$ vaine refrigerator4 P$*&e*ma* Sem$a ?a&*in (i*im-an -a(a *$"$ 2 *!(! ; -a(a vaine refrigerator K"$*$* ?a&*in He-a%i%i* B, -a(a bi(an (e*a (i*im-an -a(a *$"$ )$angan, %e).in($ng (a)i *ina) ma%a"a)i .ang*$ng! Tabe. 10! Pen+im-anan @a&*in @AKSIN
PRO@INSI
KAB>KOTA
PKM>PUSTU
MASA SIMPAN @AKSIN 2 BLN1 BLN 1 BLN1 BLN 1 BLN1 MG 19 *!(! 29
POLIO
Bi(e*>UPK 1 BLN 1 MG
DPTHBHib DT BG
2 *!(! ;
AMPAK T( IP@ He-a%i%i* B
S$"$ )$ang
Pen+im-anan -e.a)$% ?a&*in -a(a *$"$ 2 *!(! ; a%a$ -a(a *$"$ )$ang %e)"in(a) (a)i *ina) ma%a"a)i .ang*$ng! Se"a)i *ebe.$m (ig$na&an, -e.a)$% (i*im-an -a(a *$"$ 2 *!(! ;! Bebe)a-a &e%en%$an +ang "a)$* *e.a.$ (i-e)"a%i&an (a.am -ema&aian ?a&*in *e/a)a be)$)$%an a(a.a" -a-a)an ?a&*in %e)"a(a- -ana*, ma*a &a(a.$#a)*a ?a&*in, #a&%$ -en(i*%)ib$*ian>-ene)imaan *e)%a &e%en%$an -ema&aian *i*a ?a&*in! Ke%e)-a-a)an @a&*in %e)"a(a- Pana* @a&*in +ang %e.a" men(a-a%&an -a-a)an -ana* .ebi" ban+a& 4+ang (in+a%a&an (engan -e)$ba"an &6n(i*i 0aine 0ial /onitor 4@@M5 A &e &6n(i*i B5 "a)$* (ig$na&an %e).ebi" (a"$.$ me*&i-$n ma*a &a(a.$#a)*an+a ma*i" .ebi" -an'ang! @a&*in (engan &6n(i*i @@M (an D %i(a& b6.e" (ig$na&an
70
Gamba) 2! In(i&a%6) @@M Pa(a @a&*in 3egi em!at lebi terang dari lingkaran
Gu"aka" #aksi" %ila %elum kadaluarsa
3egi em!at beruba gela! ta!i lebi terang dari lingkaran
Gu"aka" #aksi" le%i& da&ulu %ila %elum kadaluarsa
4atas untuk 5dak digunakan lagi 3egi em!at berwarna sama dengan lingkaran JANGAN GUNAKAN VAKSIN
7elewa5 4atas 4uang 3egi em!at lebi gela! dari lingkaran JANGAN GUNAKAN VAKSIN
Ma*a Ka(a.$a)*a @a&*in A-abi.a &6n(i*i @@M ?a&*in *ama, ma&a (ig$na&an ?a&*in +ang .ebi" -en(e& ma*a &a(a.$#a)*an+a 4$arly $xpire ,irst 1ut >EE=O5!
eni* @a&*in P6.i6 IP@ DT T( DPTHBHib BG am-a&
Ma*a Pema&aian 2 Mingg$ Mingg$ Mingg$ Mingg$ Mingg$ 3 am am
Ke%e)angan an%$m&an %angga. -e)%ama &a.i ?a&*in (ig$na&an
an%$m&an #a&%$ ?a&*in (i.a)$%&an
71
Di*%)ib$*i L6gi*%i& Im$ni*a*i
Penanganan @a&*in -a(a Kea(aan Te)%en%$ Penanganan ?a&*in (a.am &ea(aan %e)%en%$ -e).$ (i-a"ami, menginga%
?a&*in
*anga%
)en%an
%e)"a(a-
-e)$ba"an
*$"$,
-en+im-anan ?a&*in -a(a %ing&a% -$*&e*ma* (iangga- +ang -a.ing )en%an, &a)ena -6#e) %i(a& *%abi., %i(a& a(a .i*%)i&, (a+a .i*%)i& %e)ba%a*! Bebe)a-a "a. +ang "a)$* (i-a"ami an%a)a .ain Pa"ami ben%$& (an %+-e vaine refrigerator ! Bi.a Ie 6ine *efrigerator% -e)i&*a *$"$, 'angan memb$&a -in%$ vaine
refrigerator ,
&a)ena
vaine
refrigerator 'eni*
ini,
mem-$n+ai old life 19 2 'am! Bi.a R< 2 EK90 EK, mem-$n+ai old life 9 'am, ma&a *ia-&an -e)a.a%an a%a$.ang&a".ang&a" -en+e.ama%an ?a&*in Mengg$na&an b$)ne)! Hi($-&an gene)a%6), bi.a a(a
72
Gamba) 3!
Lang&a".ang&a" -en+e.ama%an ?a&*in -a(a &ea(aan %e)%en%$
Ren/ana %in(a&an -engamanan @a&*in, 'i&a -e)a.a%an old hain +ang be)ma*a.a" Langkah-langkah penyelamatan vaksin apabila kehabisan Bahan bakar / putus aliran listrik atau Vaccine refrigerator rusak Berapa lama waktu yg dibutuhkan untuk perbaikan atau pengadaan/ supply Bahan Bakar
Ya, <5 hari
5 hari?
Tidak, ≥ 5 hari
Selamatkan vaccine di dalam cold box yang kapasitas dingin sampai 5 hari Pastikan cold Pack/cool pack / air dingin ditempatkan
Hari
didasar disamping dibagian atas dalam cold box dan
ke 2
disertai thermometer !ntuk "enis vaksin sensitive panas menggunakan
(itipcold pack/cool pack pada fasilitas pelayanan kesehatan/toko/kios/ keluarga/teman yg ada Lemari )s selama minimal *% $am +ama orang yang dapat dihubungi, &&&&&&&&&&&& +o&telepon,&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
cold pack dan vaksin sensitive beku menggunakan cool pack
$ika tdk ada lemari es lainnya maka segeralah titipkan vaksin pada Puskesmas/ umah sakit terdekat / kirim ke 'ab/kota yang ada Vaccine refrigerator +ama petugas Penerima ,&&&&&&&&&&&&&&&&&&
#nda harus mendengar bunyi air saat mengocok cold pack sebelum dimasukkan dalam coldbox $angan memakai vaccine carrier atau cold box yang daya tahannya kurang dari 5 hari kecuali tidak ada lagi yang lain namun tetap dicek perubahan suhu % kali sehari&
+o& radio atau hand phone,&&&&&&&&&&&&&&&&&&
Hari ke 5 Setelah
Vaccine refrigerator diperbaiki
Setelah
Vaccine refrigerato r
- Kemba.i&an ?a&*in &e%i&a @a//ine )e:)ige)a%6) *$(a" be):$ng*i &emba.i! Pa*%i&an an(a meme)i&*a *%a%$* @@M -a(a *em$a ?a&*in &e%i&a mengemba.i&ann+a &e (a.am @a//ine )e:)ige)a%6) !
M6ni%6)ing @a&*in (an L6gi*%i& Se%ia- a&"i) b$.an a%a*an .ang*$ng -enge.6.a ?a&*in me.a&$&an m6ni%6)ing a(mini*%)a*i (an :i*i& ?a&*in *e)%a .6gi*%i& .ainn+a! Ha*i. m6ni%6)ing (i/a%a% -a(a &a)%$ *%6& (an (i.a-6)&an *e/a)a be)'en'ang be)*amaan (engan .a-6)an /a&$-an Im$ni*a*i!
73
Sa)ana Pen+im-anan @a&*in %e)(i)i a%a* Kama) Dingin (an Kama) Be&$ Kama) (ingin 4old room 5 a(a.a" *eb$a" %em-a% -en+im-anan ?a&*in +ang mem-$n+ai &a-a*i%a* 4?6.$me5 m$.ai 9!000 .i%e) 49 3
3
m 5 *am-ai (engan 100!000 .i%e) 4100 m 5! S$"$ bagian 6
6
(a.amn+a mem-$n+ai &i*a)an an%a)a 2 *>( ; ! Kama) (ingin
ini
be):$ng*i
$n%$&
men+im-an
?a&*in
6
6
-)6g)am
Im$ni*a*i +ang "a)$* (i*im-an -a(a *$"$ 2 *>( ; ! Kama) be&$ 4 freeze room 5 a(a.a" *eb$a" %em-a% -en+im-anan ?a&*in +ang mem-$n+ai &a-a*i%a* 4?6.$me5 m$.ai 9!000 .i%e) 49 3
3
m 5 *am-ai (engan 100!000 .i%e) 4100 m 5, *$"$ bagian 6
6
(a.amn+a mem-$n+ai &i*a)an an%a)a 19 *>( 29 ! Kama) be&$ $%aman+a be):$ng*i $n%$& men+im-an ?a&*in -6.i6! Kama) (ingin (an &ama) be&$ $m$mn+a "an+a %e)(a-a% (i %ing&a% -)6?in*i menginga% -)6?in*i "a)$* menam-$ng ?a&*in (engan '$m.a" +ang be*a) (an (a.am 'ang&a #a&%$ +ang /$&$- .ama! Se/a)a %e&ni* *i*%em -en(ingin &ama) (ingin (an &ama) be&$ (ibagi (a.am 3 4%iga5 *i*%em, +ai%$ Si*%em -en(ingin (engan mengg$na&an Hermati Compressor V Si*%em
-en(ingin
(engan
mengg$na&an
Semi
Hermati
Compressor V (an Si*%em
-en(ingin
(engan
mengg$na&an
1pen
type
Compressor V! A%$)an -eng6-e)a*ian &ama) (ingin (an &ama) be&$ Kama) (ingin>&ama) be&$ "a)$* (i6-e)a*i&an *e/a)a %e)$* mene)$* *e.am 2 'am! Li*%)i& (an *$"$ bagian (a.am "a)$* *e.a.$ %e)'aga! Kama) (ingin>&ama) be&$ "an+a $n%$& men+im-an ?a&*in! Se%ia- &ama)
(ingin>&ama)
be&$
mem-$n+ai
a%a$
(i.eng&a-i
(engan 2 4($a5 b$a" ooling $ni% *ebagai -en(inginn+a (an (ia%$) aga) oolin g $ni% ini be&e)'a be)gan%ian! Sa%$ $ni% gene)a%6) 4gen*e%5 a$%6ma%i* a%a$ man$a. +ang *e.a.$ *ia- $n%$& be)6-e)a*i bi.a .i*%)i& -a(am!
7
A.a)m /6n%)6. +ang a&an be)b$n+i -a(a *$"$ (i ba#a" 26 a%a$ -a(a *$"$ (i a%a* ;6 a%a$ -a(a *aa% -6#e) .i*%)i& -a(am! Mem-$n+ai %"e)m6me%e)+ang (a-a% men/a%a% *$"$ *e/a)a a$%6ma%i* *e.ama 2 'am +ang %e)-a*ang -a(a (in(ing .$a) &ama) (ingin a%a$ &ama) be&$! Mem-$n+ai in(i&a%6) be&$ 5freeze
%e)'a(i -en$)$nan *$"$ (iba#a" 0 ! Peman%a$an &ama) (ingin (an &ama) be&$ Pe)i&*a *$"$ -a(a %"e)m6me%e) *e%ia- "a)i -agi (an *6)e! Bi.a %e)'a(i -en+im-angan *$"$ *ege)a .a-6)&an -a(a a%a*an angan ma*$& &e (a.am &ama) (ingin a%a$ &ama) be&$ bi.a %i(a& -e).$ Sebe.$m mema*$&i &ama) (ingin a%a$ &ama) be&$ "a)$* membe)i%a"$ -e%$ga* .ain G$na&an 'a&e% -e.in($ng +ang %e)*e(ia *aa% mema*$&i &ama) (ingin a%a$ &ama) be&$ Pa*%i&an &ama) (ingin (an &ama) be&$ "an+a be)i*i ?a&*in Memb$&a -in%$ &ama) (ingin a%a$ &ama) be&$ 'angan %e).a.$ .ama angan memb$a% ool pa& be)*ama ?a&*in (i (a.am &ama) (ingin, -emb$a%an ool pa& "a)$* mengg$na&an 0aine *efrigerator %e)*en(i)i angan memb$a% old pa& be)*ama ?a&*in (i (a.am &ama) be&$, -emb$a%an old pa& "a)$* mengg$na&an freezer %e)*en(i)i! 0aine *efrigerator (an ,reezer 0aine *efrigerator a(a.a" %em-a% men+im-an ?a&*in BG, T(, DT, He-a%i%i* B, am-a&, IP@ (an DPTHBHib, -a(a *$"$ +ang (i%en%$&an 2 *!(! ; (a-a% '$ga (i:$ng*i&an $n%$& memb$a% &6%a& (ingin /ai) 4ool pa& 5! ,reezer a(a.a" $n%$& men+im-an 6
6
?a&*in -6.i6 -a(a *$"$ +ang (i%en%$&an an%a)a 19 *>( 29 a%a$ memb$a% &6%a& e* be&$ 4old pa& 5!
79
0aine *efrigerator (an freezer "a)$* %e)*%an(a)i*a*i S%an(a) Na*i6na. In(6ne*ia 4SNI5 (an "rodut Information Sheet 4PIS5> "erformane =uality and Safety 4PCS5 (a)i
*i*%em
-en(inginan
&6m-)e*i,
vaine
refrigerator > freezer mengg$na&an &6m-)e*6) *ebagai 'an%$ng $%ama $n%$& menga.i)&an refrigerant 4a% -en(ingin5 &e )$ang -en(ingin me.a.$i e?a-6)a%6)! K6m-)e*6) ini (ige)a&&an 6.e" .i*%)i& A 110?6.%>220 ?6.%>3;0 ?6.% a%a$ D 12 ?6.%>2 ?6.%! Ba"an -en(ingin +ang (ig$na&an -a(a *i*%em ini a(a.a" refrigerant %i-e R12 a%a$ R13a! Si*%em ab*6)-*i Pa(a *i*%em -en(ingin ab*6)-*i, 0aine *efrigerator >:)eee) mengg$na&an -emana* .i%)i& 4heater (engan %egangan 110 ?6.% A>220 ?6.% A>12 @6.% D5 a%a$ mengg$na&an n+a.a a-i min+a& %ana" a%a$ mengg$na&an n+a.a a-i (a)i ga* LPG 4P)6-ane>B$%ane5! Pana* ini (i-e).$&an $n%$& meng$a-&an ba"an -en(ingin be)$-a am6nia& 4NH35 aga) (a-a% be):$ng*i *ebagai -en(ingin (i e?a-6)a%6)! Pe)be(aan be)(a*a)&an
an%a)a
*i*%em
-engg$naan
(i
&6m-)e*i
.a-angan
(an
(a-a%
ab*6)-*i
(igamba)&an
*e-e)%i (i ba#a" ini Tabe. 12! Pe)ban(ingan Si*%em K6m-)e*i (an Si*%em Ab*6)-*i
Si*%em K6m-)e*i a! Lebi" /e-a% (ingin b! Mengg$na&an &6m-)e*6) *ebagai me&ani& +ang (a-a% menimb$.&an a$* /! Han+a (engan .i*%)i& A>D (! Bi.a %e)'a(i &eb6/6)an -a(a *i*%em m$(a" (i-e)bai&i
Si*%em Ab*6)-*i a! Pen(inginan .ebi" .amba% b! Ti(a& mengg$na&an me&ani& *e"ingga %i(a& a(a bagian +ang be)ge)a& *e"ingga %i(a& a(a a$* /! Da-a% (engan .i*%)i& A>D a%a$ n+a.a a-i min+a& %ana"> ga* (! Bi.a %e)'a(i &eb6/6)an -a(a *i*%em %i(a& (a-a% (i-e)bai&i
Pemi.i"an *i*%em &6m-)e*i a%a$ *i*%em ab*6)-*i %e)gan%$ng (a)i &e%e)*e(iaan .i*%)i&!
7
Gamba) 3 ! Pemi.i"an Pengg$naan Re:)ige)a%6) Be)(a*a)&an Ke%e)*e(ian S$-.+ Ene)gi A-a&a" .i*%)i&
G$na&an 0aine
Ya
%e)*e(ia 12
*efrigerator
2 'am -e) "a)i
&6m-)e*i @6.% S%abi.ie) G$na&an 0aine
Ti(a& Li*%)i& "an+a
*efrigerator ab*6)-*i (engan
;12 'am -e) "a)i!
min+a& %ana" a%a$ Ga*
Ya
a%a$
Ti(a&
G$na&an 0aine *efrigerator ILR (engan /6.( .i:e 2 ; 'am!
G$na&an 0aine Li*%)i& ; 'am -e) "a)i!
*efrigerator %enaga ma%a"a)i Im$ni*a*i "an+a mengg$na&an old box a%a$ ?a/ine /a))ie)
Bagian +ang *anga% -en%ing (a)i vaine refrigerator >:)eee) a(a.a" %"e)m6*%a%! T"e)m6*%a)% be):$ng*i $n%$& menga%$) *$"$ bagian (a.am -a(a vaine refrigerator >:)eee)! T"e)m6*%a% ban+a& *e&a.i %i-e (an m6(e.n+a, nam$n "an+a 2 4($a5 *i*%em /a)a &e)'an+a! Ben%$& -in%$ vaine refrigerator >:)eee) Ben%$& b$&a (a)i (e-an 4 front opening 5 0aine *efrigerator >:)eee) (engan ben%$& -in%$ b$&a (a)i (e-an ban+a& (ig$na&an (a.am )$ma" %angga a%a$ -e)%6&6an, *e-e)%i $n%$& me+im-an ma&anan min$man, b$a"b$a"an +ang *i:a% -en+im-anann+a *anga% %e)ba%a*! Ben%$& ini %i(a& (ian'$)&an $n%$& -en+im-anan ?a&*in! Ben%$& b$&a &ea%a* 4top opening 5 Ben%$& top opening -a(a $m$mn+a a(a.a" freezer +ang bia*an+a (ig$na&an $n%$& men+im-an ba"an ma&anan, ie ream , (aging *e)%a0aine *efrigerator $n%$& -en+im-anan ?a&*in! Sa.a" *a%$ ben%$& 0aine *efrigerator %6- 6-ening a(a.a" ILR 4Ie 6ined *efrigerator 5 +ai%$ .ema)i e* b$&a a%a* +ang (im6(i:i&a*i &"$*$* men'a(i 0aine *efrigerator (engan
77
6
*$"$ bagian (a.am 2 *>( ; , "a. ini (i.a&$&an $n%$& memen$"i &eb$%$"an a&an ?6.$me -en+im-anan ?a&*in -a(a 0aine *efrigerator ! M6(i:i&a*i (i.a&$&an (engan me.e%a&&an &6%a& (ingin /ai) 4ool pa& 5 -a(a *e&e.i.ing bagian (a.am :)eee) *ebagai -ena"an (ingin (an (ibe)i -emba%a* be)$-a a.$mini$m a%a$ m$.%i-.e a%a$ aryli plasti ! Tabe. 13! Ke.ebi"an (an Ke&$)angan @a//ineRe:)ige)a%6) Be)(a*a)&an Le%a& Pin%$
Ben%$& b$&a (a)i (e-an S$"$ %i(a& *%abi.
Ben%$& b$&a (a)i a%a* S$"$ .ebi" *%abi.
Pa(a*aa% -in%$ vaine refrigerator (ib$&a &e (e-an ma&a *$"$ (ingin (a)i a%a* a&an %$)$n &e ba#a" (an &e.$a)
Pa(a *aa% -in%$ vaine refrigerator (ib$&a &e a%a* ma&a *$"$ (ingin (a)i a%a* a&an %$)$n &e ba#a" (an %e)%am-$ng
Bi.a .i*%)i& -a(am )e.a%i?e %i(a& (a-a% be)%a"an .ama
Bi.a .i*%)i& -a(am )e.a%i?e *$"$ (a-a% be)%a"an .ama
$m.a" ?a&*in +ang (a-a% (i%am-$ng *e(i&i%
$m.a" ?a&*in +ang (a-a% (i%am-$ng .ebi" ban+a&
S$*$nan ?a&*in m$(a" (an ?a&*in 'e.a* (a)i *am-ing
Pen+$*$nan ?a&*in aga& *$.i% &a)ena ?a&*in %e)%$m-$& (an %i(a& 'e.a* (i.i"a% (a)i a%a*
men'a(i %e).i"a%
Mem-e)"a%i&an &e.ebi"an (an &e&$)angan (a)i -in%$ b$&a (e-an (an -in%$ b$&a a%a*, ma&a (i)e&6men(a*i&an $n%$& memi.i" refrigerator -in%$ b$&a a%a* $n%$& men+im-an ?a&*in! A.a% Pemba#a @a&*in A.a% -emba#a @a&*in "a)$* %e)*%an(a)i*a*i SNI (an PIS>PCS memba#a ?a&*in (a)i -$*&e*ma* &e -6*+an($ a%a$ %em-a% -e.a+anan Im$ni*a*i .ainn+a +ang (a-a% mem-e)%a"an&an *$"$ 2 *>( ;!
7;
A.a% $n%$& mem-e)%a"an&an S$"$ K6%a& (ingin be&$ 4old pa& 5 a(a.a" #a(a" -.a*%i/ be)ben%$& *egi em-a% +ang (ii*i (engan ai) +ang (ibe&$&an (a.am freezer (engan *$"$ 19 *>( 29 *e.ama minima. 2 'am! K6%a& (ingin /ai) 4ool pa& 5 a(a.a" #a(a" -.a*%i& be)ben%$& *egi em-a% +ang (ii*i (engan ai) &em$(ian (i(ingin&an (a.am 0aine *efrigerator (engan *$"$ 3 *!( 2 *e.ama minima. 12 'am 4(e&a% e?a-6)a%6)5! Un%$& mem-e)%a"an&an &$a.i%a* ?a&*in %e%a- %inggi, -e).$ (i.a&$&an -eme.i"a)aan *a)ana -e)a.a%an Cold Chain *ebagai be)i&$%! Peme.i"a)aan Ha)ian Me.a&$&an -enge/e&an *$"$ (engan mengg$na&an %"e)m6me%e) a%a$ a.a% -eman%a$ *$"$ (igi%a. *e%ia- -agi (an *6)e, %e)ma*$& "a)i .ib$)! Meme)i&*a a-a&a" %e)'a(i b$nga e* (an meme)i&*a &e%eba.an b$nga e*! A-abi.a b$nga e* .ebi" (a)i 0,9 /m .a&$&an (e:)6*%ing 4-en/ai)an b$nga e*5! Meme)i&*a a-a&a" %e)(a-a% /ai)an -a(a (a*a) .ema)i e*! A-abi.a %e)(a-a% /ai)an"a)$* *ege)a (ibe)*i"&an a%a$ (ib$ang Me.a&$&an -en/a%a%an .ang*$ng *e%e.a" -enge/e&an *$"$ -a(a %"e)m6me%e) a%a$ -eman%a$ *$"$ (i&a)%$ -en/a%a%an *$"$ *e%ia- -agi (an *6)e! Peme.i"a)aan Mingg$an Meme)i&*a *%e&e) 'angan *am-ai &en(6), bi.a &en(6) g$na&an 6beng $n%$& mengen/ang&an ba$%! Me.a&$&an -engama%an %e)"a(a- %an(a%an(a *%e&e) "ang$* (engan me.i"a% -e)$ba"an #a)na -a(a *%e&e), 'i&a i%$ %e)'a(i gan%i.a" *%e&e) (engan +ang ba)$! Aga) %i(a& %e)'a(i &6n*.e%ing *aa% membe)*i"&an ba(an vaine refrigerator , .e-a*&an *%e&e) (a)i *%6- &6n%a&! La- ba*a", &$a* +ang .emb$%>*-6n b$*a (an *ab$n (i-e)g$na&an $n%$& membe)*i"&an ba(an vaine refrigerator ! Ke)ing&an &emba.i ba(an vaine refrigerator (engan .a- &e)ing! Se.ama membe)*i"&an ba(an vaine refrigerator , 'angan memb$&a -in%$ vaine refrigerator aga) *$"$ %e%a- %e)'aga 2 *!(! ;
78
Se%e.a"
*e.e*ai
membe)*i"&an ba(an vaine refrigerator /6.6&
&emba.i *%e&e)! Men/a%a% &egia%an -eme.i"a)aan mingg$an -a(a &a)%$ -eme.i"a)aan vaine refrigerator ! Peme.i"a)aan B$.anan Se"a)i *ebe.$m me.a&$&an -eme.i"a)aan b$.anan, &6n(i*i&an /66. -a/& 4&6%a& (ingin /ai)5, vaine arrier a%a$ old box (an -in(a"&an ?a&*in &e (a.amn+a! Aga) %i(a& %e)'a(i &6n*.e%ing *aa% me.a&$&an -en/ai)anb$nga e* 4defrosting 5, .e-a*&an *%e&e) (a)i *%6- &6n%a&! Membe)*i"&an
&6n(en*6)
-a(a
refrigerator
vaine
m6(e.
%e)b$&amengg$na&an *i&a% .emb$% a%a$ %e&anan $(a)a! Pa(a m6(e. %e)%$%$- "a. ini %i(a& -e).$ (i.a&$&an! Meme)i&*a &e)a-a%an -in%$ (engan mengg$na&an *e.emba) &e)%a*, bi.a
&e)%a* *$.i%
(i%a)i&
be)a)%i &a)e%
-in%$
ma*i"
bai&,
*eba.i&n+a bi.a &e)%a* m$(a" (i%a)i& be)a)%i &a)e% *$(a" *$(a" menge)a* a%a$ &a&$! O.e*i &a)e% -in%$ (engan be(a& a%a$ min+a& g6)eng aga) &emba.i .en%$)! Meme)i&*a *%e&e) 'angan *am-ai &en(6), bi.a &en(6) g$na&an 6beng $n%$& mengen/ang&an ba$%! Se.ama membe)*i"&an ba(an vaine refrigerator , 'angan memb$&a -in%$ vaine refrigerator aga) *$"$ %e%a- %e)'aga 2 *!(! ;! Se%e.a"
*e.e*ai
membe)*i"&an ba(an vaine refrigerator /6.6&
&emba.i *%e&e)! Men/a%a% &egia%an -eme.i"a)aan b$.anan -a(a &a)%$ -eme.i"a)aan vaine refrigerator ! Un%$& vaine refrigerator (engan *$mbe) %enaga *$)+a, (i.a&$&an -embe)*i"an
-ane.
*$)+a
(an
-eng"a.ang
*ina)
a-abi.a
be)(e&a%an (engan -e-6"6nan! Un%$&
vaine
refrigerator (engan
*$mbe)
%enaga
*$)+a
(an
a&i>a//$, .a&$&an -eme)i&*aan &6n(i*i ai) a&i! Pen/ai)an b$nga e* 4defrosting 5 Pen/ai)an b$nga e* (i.a&$&an minima. 1 b$.an *e&a.i a%a$ &e%i&a b$nga e* men/a-ai &e%eba.an 0,9 /m! Se"a)i *ebe.$m -en/ai)an b$nga e*, &6n(i*i&anool pa& 4&6%a& (ingin /ai)5, vaine arrier a%a$old box !
;0
Memin(a"&an ?a&*in &e (a.am vaine arrier a%a$ old box +ang %e.a" be)i*i ool pa& 4&6%a& (ingin /ai)5! Men/ab$% *%e&e) *aa% ingin me.a&$&an -en/ai)an b$nga e*! Me.a&$&an -en/ai)an
b$nga e* (a-a% (i.a&$&an (engan /a)a
membia)&an "ingga men/ai) a%a$ men+i)am (engan ai) "anga%! Pe)g$na&an .a- &e)ing $n%$& menge)ing&an bagian (a.am 0aine *efrigerator %e)ma*$& e?a-6)a%6) *aa% b$nga e* men/ai)! Mema*ang &emba.i *%e&e) (an 'angan me)$ba" %"e)m6*%a% "ingga *$"$ 0aine *efrigerator &emba.i *%abi. 42 *!(! ;5! Men+$*$n &emba.i ?a&*in (a)i (a.am vaine arrier a%a$ old box &e(a.am 0aine *efrigerator *e*$ai (engan &e%en%$an *e%e.a" *$"$ .ema)i e* %e.a" men/a-ai 2 *!(! ;! Men/a%a%&egia%an -eme.i"a)aan b$.anan -a(a &a)%$ -eme.i"a)aan 0aine *efrigerator ! Pen/ai)an b$nga e* 4defrosting 5
D! Pen+e(iaan Tenaga (a.am Pen+e.engga)aan Im$ni*a*i P)6g)am Un%$& %e)*e.engga)an+a -e.a+anan Im$ni*a*i (an *$)?ei.an* KIPI, ma&a *e%ia- 'en'ang a(mini*%)a*i (an $ni% -e.a+anan (a)i Ting&a% P$*a% *am-ai Ting&a% P$*&e*ma*, "a)$* memi.i&i '$m.a" (an 'eni* &e%enagaan +ang *e*$ai (engan *%an(a), +ai%$ memen$"i -e)*+a)a%an &e#enangan -)6:e*i (an men(a-a%&an -e.a%i"an &6m-e%en*i! eni* (an '$m.a" &e%enagaan eni* (an '$m.a" &e%enagaan minima. +ang "a)$* %e)*e(ia (i Ting&a% Dae)a" a(a.a" *ebagai be)i&$% P$*&e*ma* P$*&e*ma* In($& -enge.6.a -)6g)am Im$ni*a*i (an KIPI -enge.6.a .6gi*%i& Im$ni*a*i -e.a&*ana Im$ni*a*i P$*&e*ma*
Pemban%$
-e.a&*ana Im$ni*a*i
P6.in(e*> P6*&e*(e* (i De*a Siaga -e.a&*ana Im$ni*a*i R$ma" Sa&i% Peme)in%a" (an S#a*%a, R$ma" Sa&i% Be)*a.in -e.a&*ana Im$ni*a*i (an KIPI -enge.6.a .6gi*%i& Im$ni*a*i
;1
K.ini& (an P)a&%i& S#a*%a -e.a&*ana Im$ni*a*i -enge.6.a .6gi*%i& Im$ni*a*i Dina* Ke*e"a%an Kab$-a%en>K6%a -enge.6.a -)6g)am Im$ni*a*i (an KIPI -enge.6.a L6gi*%i& Im$ni*a*i Tenaga Penge.6.a P)6g)am Ting&a% P)6?in*i -enge.6.a -)6g)am Im$ni*a*i (an KIPI -enge.6.a .6gi*%i& Im$ni*a*i Penge.6.a
-)6g)am
Im$ni*a*i
be)%$ga*
me)en/ana&an,
me.a&*ana&an, me.a&$&an m6ni%6)ing e?a.$a*i -)6g)am Im$ni*a*i (an m6ni%6)ing KIPI *e)%a -en/a%a%an -e.a-6)an! Penge.6.a
.6gi*%i&
Im$ni*a*i
be)%$ga*
$n%$&
men+im-an,
menge.6.a, men(i*%)ib$*i&an, meme.i"a)a (an me.a-6)&an ?a&*in, a.a% *$n%i&, (an -e)a.a%an old hain *e)%a .6gi*%i& .ainn+a +ang (ib$%$"&an (a.am -en+e.engga)aan Im$ni*a*i! $m.a"
%enaga
-enge.6.a
-)6g)am
Im$ni*a*i
(an
%enaga
-enge.6.a .6gi*%i& Im$ni*a*i (a-a% .ebi" (a)i *a%$ 6)ang (i*e*$ai&an '$m.a" (an &eb$%$"an &e%enagaan +ang a(a! Pa(a &6n(i*i %e)%en%$ mi*a.n+a '$m.a" %enaga %e)ba%a*, ma&a (im$ng&in&an -enge.6.a -)6g)am Im$ni*a*i me)ang&a- *ebagai -enge.6.a .6gi*%i& Im$ni*a*i! Pa(a %ing&a% -)6?in*i (an &ab$-a%en>&6%a -enge.6.a -)6g)am Im$ni*a*i *ebai&n+a mem-$n+ai &emam-$an $n%$& me.a&*ana&an -embinaan 4RR, P
me)$-a&an
*a.a"
*a%$
$-a+a
-ening&a%an
-enge%a"$an, *i&a- (an &e%e)am-i.an -e%$ga*>-enge.6.a Im$ni*a*i (a.am )ang&a mening&a%&an &ine)'a (an &$a.i%a* -e%$ga*! Pe.a%i"an +ang
(i.a&*ana&an
(ima&*$(
(i"a)a-&an
%e)a&)e(i%a*i
(an
mem-$n+ai *e)%i:i&a%! K6n*e- Pe.a%i"an K6n*e- -e.a%i"an (a.am Im$ni*a*i, %e)(i)i (a)i Pen(i(i&an>-e.a%i"an *ebe.$m be)%$ga* 4pre servie training 5 (engan
mema*$&&an
ma%e)i
Im$ni*a*i
-embe.a'a)an>&$)i&$.$m In*%i%$*i -en(i(i&an %enaga
(a.am
;2
&e*e"a%an 4=a&$.%a* Ke(6&%e)an, Ke-e)a#a%an, =KM, A&-e), A&bi(, (an .ain.ain5! Pe.a%i"an (a.am %$ga* 4in servie training 5 (a-a% be)$-a a*-e& -embe)ian -e.a+anan Im$ni*a*i ma$-$n a*-e& mana'emen -)6g)am -e.a%i"an (a*a) Im$ni*a*i 4initial training in basi immunization 5 Pe.a%i"an magang +ai%$ -e.a%i"an bagi -e*e)%a +ang -e)na" mengi&$%i
-e.a%i"an
*ebe.$mn+a
%e%a-i
(i%em$&an
&e&$)angan (a.am "a."a. %e)%en%$! Pe%$ga* +ang (i.a%i", (imin%a mengi&$%i &egia%an (i $ni% .ain (engan &ine)'a bai& (an be&e)'a (i ba#a" -en+e.iaan -e%$ga* (i $ni% %em-a%n+a magang! Ma%e)i +ang (ibe)i&an (i*e.e&*i *e*$ai (engan in&6m-e%en*i +ang (i%em$&an! Pe.a%i"an -en+ega)an, +ai%$ -e.a%i"an :6)ma. +ang (i.a&$&an %e)"a(a-
-e*e)%a
+ang
%e.a"
mengi&$%i
-e.a%i"an
*ebe.$mn+a minima. 3 4%iga5 %a"$n a%a$ a(a ma%e)i ba)$ +ang meme).$&an -ema"aman! 1n the (ob training 4-e.a%i"an (i%em-a% %$ga*5 -e.a%i"an $n%$& -e%$ga* +ang %e.a" mengi&$%i -e.a%i"an *ebe.$mn+a %e%a-i ma*i" (i%em$&an ma*a.a" (a.am &ine)'an+a +ang (a-a% (ia%a*i (engan -embinaan -a(a *aa% *$-e)?i*i! Pe.a%i"an
.an'$%an
Pe.a%i"an
4ontinued
$n%$&
training;advaned
men(a-a%&an
training 5
-enge%a"$an
(an
&e%e)am-i.an -)6g)am -a(a %ing&a%an>.e?e. +ang .ebi" %inggi! Ma%e)i be)be(a (engan -e.a%i"an (a*a)! Pe.a%i"an ini membe)i&an -e.$ang bagi -a)a -enge.6.a -)6g)am $n%$& mening&a%&an
-enge%a"$an
(an
&emam-$ann+a!
Di*am-ing i%$, -e.a%i"an ini membe)i&an -enga+aan bagi -)6g)am! Tenaga -enge.6.a +ang *$(a" men(a-a%&an -e.a%i"an *ebai&n+a %i(a& (i-in(a"%$ga*&an minima. 3 4%iga5 %a"$n *e'a& (i.a%i"! Pengembangan Pe.a%i"an Pe.a%i"an bagi %enaga -e.a&*ana (an -enge.6.a Im$ni*a*i mengg$na&an
-en(e&a%an
Competeny
+ang %e.a" %e)a&)e(i%a*i a%a$ %e)*e)%i:i&a*i!
Training 4BT5
;3
Pe.a%i"an (a-a% (i*e.engga)a&an *e/a)a be)'en'ang 6.e" &emen%e)ian, -eme)in%a" -)6?in*i, -eme)in%a" &ab$-a%en>&6%a (an>a%a$
.embaga
*#a*%a!
men+e.engga)a&an -e.a%i"an &emen%e)ian
(an>a%a$
Lembaga
"a)$* %e.a"
(ina*
*e*$ai
*#a*%a
+ang
%e)a&)e(i%a*i
6.e"
&e%en%$an
-e)a%$)an
-e)$n(angan +ang be).a&$!
Pe.a&*anaan Pe.a+anan Im$ni*a*i P)6g)am (a-a% (i.a&*ana&an *e/a)a -e)6)angan a%a$ ma**a. (engan %e%a- menga/$ -a(a -)in*i- (an a%$)an -e.a&*anaan! Be)(a*a)&an %em-a% -e.a+anan, Im$ni*a*i P)6g)am (ibagi men'a(i Pe.a+anan Im$ni*a*i (i (a.am ge($ng 4&6m-6nen *%a%i*5 Un%$& mening&a%&an 'ang&a$an -e.a+anan, Im$ni*a*i (a-a% (ibe)i&an me.a.$i :a*i.i%a* -eme)in%a" ma$-$n *#a*%a, an%a)a .ain )$ma" *a&i% -eme)in%a", P$*&e*ma*, in*%a.a*i -e.a+anan &e*e"a%an (i
-in%$
ma*$&
Nega)a
4Kan%6)
Ke*e"a%an
Pe.ab$"an5,
Uni%
Pe.a+anan Ke*e"a%an S#a*%a 4UPKS5 *e-e)%i )$ma" *a&i% *#a*%a, -)a&%e& (6&%e), -)a&%e& bi(an, (an K.ini& *#a*%a! UPKS *ebagai -)6?i(e)>-embe)i -e.a+anan Im$ni*a*i #a'ib mengg$na&an ?a&*in +ang (i*e(ia&an 6.e" Peme)in%a" (an mengg$na&an -e)a.a%an -e.a+anan *e)%a .6gi*%i& *e*$ai *%an(a)! UPKS memb$a%
(a.am M6U
-en+e.engga)aan
a%a$
-e)'an'ian
Im$ni*a*i
%e)%$.i*
-)6g)am
(engan
"a)$*
$ni%>%em-a%
-engambi.an ?a&*in>.6gi*%i& -)6g)am Im$ni*a*i %e)&ai%-en/a%a%an (an -e.a-6)an "a*i. -e.a+anan (engan :6)ma% +ang *%an(a), .6gi*%i& ?a&*in
+ang
(i-e)g$na&an
*e)%a
me.a&$&an
-enanganan
(an
me.a-6)&an KIPI! Pen/a%a%an Im$ni*a*i -a(a :a*i.i%a* &e*e"a%an *e*$ai
(engan
b$&$-e%$n'$&
%e&ni*-en/a%a%an
(an
-e.a-6)an
Im$ni*a*i, *e)%a be)%angg$ng 'a#ab men'aga &$a.i%a* ?a&*in, )an%ai (ingin (an -ene)a-an safe in(etion *e*$ai *%an(a) (a)i Kemen%e)ian Ke*e"a%an, men+e(ia&an -e%$ga* -e.a&*ana Im$ni*a*i %e).a%i" *e*$ai (engan
&6m-e%en*i
+ang
(i%e%a-&an!Da.am
mening&a%&an
&e%e)am-i.an (an mem-e)%a"an&an &$a.i%a* -e.a&*anaan Im$ni*a*i, Dina* Ke*e"a%an "a)$* me.a&$&an -embinaan (an *$-e)?i*i &e-a(a UPKS (i #i.a+a"n+a +ang (a-a% (i(e.ega*i&an &e-a(a P$*&e*ma*!
;
Pe.a+anan Im$ni*a*i (i .$a) ge($ng 4&6m-6nen (inami*5 Pe.a+anan Im$ni*a*i (i .$a) ge($ng +ang (ima&*$( a(a.a" (i -6*+an($, -6* -e.a+anan Im$ni*a*i, (i *e&6.a", a%a$ &$n'$ngan )$ma"! Da.am -embe)ian Im$ni*a*i, "a)$* (i-e)"a%i&an &$a.i%a* ?a&*in, -ema&aian a.a% *$n%i&, (an "a."a. -en%ing *aa% -embe)ian Im$ni*a*i 4(6*i*, /a)a (an %em-a% -embe)ian, in%e)?a. -embe)ian, %in(a&an an%i*e-%i& (an &6n%)a in(i&a*i5! K$a.i%a* @a&*in Se.$)$" @a&*in +ang a&an (ig$na&an (a.am -e.a+anan Im$ni*a*i "a)$* *$(a" memen$"i *%an(a)(
Oba% (an
Ma&anan!
Bebe)a-a
"a.
+ang
"a)$*
(i-e)"a%i&an (a.am menen%$&an &$a.i%a* (an &eamanan ?a&*in a(a.a" @a&*in be.$m &a(a.$#a)*a Se/a)a $m$m ?a&*in (a-a% (ig$na&an *am-ai (engan a&"i) b$.an ma*a &a(a.$a)*a ?a&*in! @a&*in *en*i%i: be&$ be.$m -e)na" menga.ami -embe&$an A-abi.a %e)(a-a% &e/$)igaan ?a&*in *en*i%i: be&$ -e)na" menga.ami -embe&$an, ma&a "a)$* (i.a&$&an $'i &6/6& 4sha&e test 5 %e)"a(a- ?a&*in %e)*eb$%! Sebagai -emban(ing (ig$na&an 'eni* (an n6m6) ba%/" ?a&*in +ang *ama! @a&*in be.$m %e)-a-a) *$"$ -ana* +ang be).ebi"an! Da.am *e%ia- &ema*an ?a&*in %e.a" (i.eng&a-i (engan a.a% -eman%a$ -a-a)an *$"$ -ana* +ang (i*eb$% 0aine 0ial /onitor 4@@M5! @a&*in be.$m me.am-a$i ba%a* #a&%$ &e%en%$an -ema&aian ?a&*in +ang %e.a" (ib$&a! @a&*in +ang %e.a" (i-a&ai -a(a %em-a% -e.a+anan *%a%i* bi*a (ig$na&an .agi -a(a -e.a+anan be)i&$%n+a, *e(ang&an *i*a -e.a+anan (inami* "a)$* (ib$ang! Pema&aian a.a% *$n%i& Un%$& meng"in(a)&an %e)'a(in+a -en+eba)an -en+a&i% +ang (ia&iba%&an 6.e" -engg$naan be)$.ang a.a% *$n%i& be&a*, ma&a *e%ia- -e.a+anan Im$ni*a*i "a)$* mengg$na&an a.a% *$n%i& +ang a&an menga.ami &e)$*a&an *e%e.a" *e&a.i -ema&aian 4Auto
;9
Disable Syringe >ADS5, bai& $n%$& -en+$n%i&an ma$-$n -en/am-$)an ?a&*in (engan -e.a)$%! Ha."a. +ang -en%ing *aa% -embe)ian Im$ni*a*i D6*i*, /a)a -embe)ian (an %em-a% -embe)ian Im$ni*a*i Tabe. 1! D6*i*, a)a (an Tem-a% Pembe)ian Im$ni*a*i eni* @a&*in He-a%i%i* B BG P6.i6 IP@ DPTHBHib
am-a& DT T(
D6*i*
a)a Pembe)ian
Tem-a%
0,9 m. 0,09 m. 2 %e%e* 0,9 m.
In%)a M$*&$.e) In%)a K$%an O)a. In%)a M$*&$.e)
0,9 m.
In%)a M$*&$.e)
0,9 m. 0,9 m. 0,9 m.
S$b K$%an In%)a M$*&$.e) In%)a M$*&$.e)
Pa"a Lengan &anan a%a* M$.$% Pa"a &i)i Pa"a $n%$& ba+i Lengan &anan $n%$& ba%i%a Lengan &i)i a%a* Lengan &i)i a%a* Lengan &i)i a%a*
In%e)?a. -embe)ian a)a& minima. an%a) ($a -embe)ian an%igen +ang *ama a(a.a" *a%$ b$.an! Ti(a& a(a ba%a* ma&*ima. an%a) ($a -embe)ian Im$ni*a*i! Tin(a&an an%i*e-%i& Se%ia- -e%$ga* +ang a&an me.a&$&an -embe)ian Im$ni*a*i "a)$* men/$/i %angan (engan *ab$n %e).ebi" (a"$.$! Un%$& %em-a% *$n%i&an (i.a&$&an %in(a&an a*e-%i& *e*$ai a%$)an +ang be).a&$! K6n%)a in(i&a*i Pa(a $m$mn+a %i(a& %e)(a-a% &6n%)a in(i&a*i Im$ni*a*i $n%$& in(i?i($ *e"a% &e/$a.i $n%$& &e.6m-6& )i*i&6! Pa(a *e%ia-
*e(iaan
-)6($*en
+ang
?a&*in
*e.a.$
%e)(a-a%
men/an%$m&an
-e)"a%ian &"$*$* %e)"a(a- ?a&*in!
in(i&a*i
-e%$n'$&
(a)i
&6n%)a
*e)%a
;
Tabe. 19! K6n%)a In(i&a*i (an B$&an Pa(a Im$ni*a*i P)6g)am In(i&a*i K6n%)a (an Pe)"a%ian B$&an In(i&a*i K6n%)a 4im$ni*a*i K"$*$* (a-a% (i.a&$&an5 Be).a&$ $m$m $n%$& *em$a ?a&*in DPTHBHib, P6.i6, am-a&, (an He-a%i%i* B 8iwayat reaksi ana9lak5k !ada !emberian imunisasi dengan an5gen yang sama sebelumnya
In(i&a*i K6n%)a (an Pe)"a%ian K"$*$* @a&*in En*e:a.6-a%i (a.am 7 "a)i -a*/a DPTHBHib *ebe.$mn+a Pe)"a%ian K"$*$* • Demam 0,9" (a.am ; 'am -a*/a DPTHBHib *ebe.$mn+a, +ang %i(a& be)"$b$ngan (engan • -en+ebab .ain K6.a-* (an &ea(aan *e-e)%i *+6& 4e-i*6(e "i-6%6ni& "i-6)e*-6n*i:5 (a.am ; 'am -a*/a DPTHBHib *ebe.$mn+a
B$&an In(i&a*i K6n%)a 4im$ni*a*i (a-a% (i.a&$&an5 DPTHBHib
• Demam 0,9" -a*/a DPTHBHib *ebe.$mn+a • Ri#a+a% &e'ang (a.am &e.$a)ga • Ri#a+a% SIDS (a.am &e.$a)ga • Ri#a+a% KIPI (a.am &e.$a)ga -a*/a DPTHBHib
Ke'ang (a.am 3 "a)i -a*/a DPTHBHib *ebe.$mn+a
Menangi* %e)$* 3 'am (a.am ; 'am -a*/a DPTHB Hib *ebe.$mn+a Sin()6m G$i..ainBa))e (a.am mingg$ -a*/a ?a&*ina*i @a&*in P6.i6 K6n%)a In(i&a*i B$&an K6n%)a In(i&a*i • In:e&*i HI@ a%a$ &6n%a& HI@ Men+$*$i *e)$ma" Se(ang (a.am %e)a-i an%ibi6%i/ Dia)e )ingan • Im$n6(e:i*ien*i 4&egana*an "ema%6.6gi a%a$ %$m6) -a(a%, im$n6(e:i*ien*i &6ngeni%a.5, %e)a-i im$n6*$-)e*an 'ang&a -an'ang5 Pe)"a%ian K"$*$* Ke"ami.an He-a%i%i* B K6n%)a in(i&a*i B$&an &6n%)a in(i&a*i Rea&*i ana:i.a&%6i( %e)"a(a- )agi Ke"ami.an
a%a%an Yang (ima&*$( (engan -e)"a%ian &"$*$* a(a.a" -embe)ian Im$ni*a*i (ibe)i&an (i :a*i.i%a* &e*e"a%an +ang .eng&aDa.am -en+e.engga)aan -)6g)am Im$ni*a*i (i-e).$&an ($&$ngan -e)an *e)%a ma*+a)a&a%! Un%$& i%$, (i-e).$&an -embe)ian in:6)ma*i me.a.$i me(ia /e%a&, me(ia *6*ia., me(ia e.e&%)6ni&, (an me(ia .$a) )$ang, a(?6&a*i (an *6*ia.i*a*i, -embinaan &a(e), -embinaan &e-a(a &e.6m-6&
binaan
ba.i%a
(an
ana&
*e&6.a",
(an>a%a$
-embinaan
6)gani*a*i a%a$ .embaga *#a(a+a ma*+a)a&a%! Un%$& men/a-ai %ing&a% -e).in($ngan +ang 6-%ima. (i ma*+a)a&a% ma&a *em$a *a*a)an Im$ni*a*i "a)$* men(a-a% -e.a+anan Im$ni*a*i!
;7
Se*e6)ang
a%a$
*e&e.6m-6&
6)ang
+ang
meng"a.ang"a.angi
-en+e.engga)aan Im$ni*a*i P)6g)am %e)ma*$& men6.a& %an-a a.a*an me(i* (a-a% (i&ena&an *an&*i *e*$ai (engan &e%en%$an -e)a%$)an -e)$n(ang$n(angan!
Penge.6.aan Limba" Pe.a+anan
Im$ni*a*i
"a)$*
(a-a%
men'amin
ba"#a
*a*a)an
mem-e)6.e" &e&eba.an *-e*i:i& %e)"a(a- -en+a&i% %e)%en%$ *e)%a %i(a& %e)'a(i -en$.a)an -en+a&i% &e-a(a -e%$ga* (an ma*+a)a&a% *e&i%a) a&iba% .imba" Limba" (a)i -en+e.engga)aan Im$ni*a*i (i.$a) ge($ng "a)$* (iba#a &emba.i &e -$*&e*ma* $n%$& &em$(ian (im$*na&an be)*ama (engan .imba" Im$ni*a*i +ang (i.a&*ana&an (i(a.am ge($ng Pa(a %a"$n 2000,
$n%$&
-en/am-$)
?a&*in,
a.a%
*$n%i&
+ang
%e.a"
&a(a.$#a)*a! Limba" :a)ma*i be)$-a *i*a ?a&*in (a.am b6%6. a%a$ am-$., &a-a* -embe)*i">$*a-, ?a&*in (a.am b6%6. a%a$ am-$. +ang %e.a" )$*a& &a)ena *$"$ a%a$ +ang %e.a" &a(a.$a)*a! Limba" n6n In:e&*i$* Limba" n6n In:e&*i$* &egia%an Im$ni*a*i me)$-a&an .imba" +ang (i%imb$.&an *e%e.a" -e.a+anan Im$ni*a*i +ang %i(a& be)-6%en*i men$.a)&an
-en+a&i%
&e-a(a
6)ang
.ain,
mi*a.n+a
-emb$ng&$* a.a% *$n%i& *e)%a &a)($* -emb$ng&$* ?a&*in!
&e)%a*
;;
Penanganan .imba" +ang %i(a& bena) a&an menga&iba%&an be)bagai (am-a& %e)"a(a- &e*e"a%an bai& .ang*$ng ma$-$n %i(a& .ang*$ng! Dam-a& .ang*$ng Limba"
&egia%an
Im$ni*a*i
mengan($ng
be)bagai
ma/am
mi&)66)gani*me -a%6gen, +ang (a-a% mema*$&i %$b$" man$*ia me.a.$i %$*$&an, .e/e%, a%a$ .$&a (i &$.i%! Tenaga -e.a&*ana Im$ni*a*i a(a.a" &e.6m-6& +ang be)i*i&6 -a.ing be*a) %e)&ena in:e&*i a&iba% .imba" &egia%an Im$ni*a*i *e-e)%i In:e&*i ?i)$* an%a)a .ain HI@>AIDS, He-a%i%i* B (an He-a%i%i* ! Ri*i&6 *e)$-a '$ga bi*a (i"a(a-i 6.e" %enaga &e*e"a%an .ain (an -e.a&*ana -enge.6.aan .imba" (i .$a) %em-a% -e.a+anan Im$ni*a*i %e)ma*$& -a)a -em$.$ng (i .6&a*i -emb$angan a&"i)! Dam-a& %i(a& .ang*$ng Si*a ?a&*in +ang %e)b$ang bi*a men/ema)i (an menimb$.&an mi&)66)gani*me .ain +ang (a-a% menimb$.&an )i*i&6 %i(a& .ang*$ng %e)"a(a- .ing&$ngan! Be)bagai )i*i&6 +ang m$ng&in %imb$. a&iba% -enge.6.aan .imba" Im$ni*a*i +ang %i(a& aga) (i"in(a)i! Bebe)a-a -)in*i- (a.am -e.a&*anaan -enge.6.aan .imba" a(a.a" *ebagai be)i&$% The >polluter pays> priniple a%a$ -)in*i- -en/ema) +ang memba+a)V ba"#a
*em$a
-eng"a*i.
.imba"
*e/a)a
"$&$m
(an
:inan*ia.
be)%angg$ng 'a#ab $n%$& mengg$na&an me%6(e +ang aman (an )ama" .ing&$ngan (a.am -enge.6.aan .imba"! The >preautionary> priniple a%a$ -)in*i- V-en/ega"anV me)$-a&an -)in*i-
&$n/i
+ang
menga%$)
-e).in($ngan
&e*e"a%an
(an
&e*e.ama%an me.a.$i $-a+a -enanganan +ang *e/e-a% m$ng&in (engan a*$m*i )i*i&6n+a (a-a% %e)'a(i /$&$- *igni:i&an! The >duty of are> priniple a%a$ -)in*i- &e#a'iban $n%$& #a*-a(aV bagi +ang menangani a%a$ menge.6.a .imba" be)ba"a+a &a)ena *e/a)a e%i& be)%angg$ng 'a#ab $n%$& mene)a-&an &e#a*-a(aaan %inggi! The >proximity> priniple a%a$ -)in*i- V&e(e&a%anV (a.am -enanganan .imba" be)ba"a+a $n%$& meminima.&an )i*i&6 (a.am -emin(a"an!
;8
Penge.6.aan .imba" me(i* in:e&*i$* Limba" in:e&*i$* %a'am A(a bebe)a-a a.%e)na%i: (a.am me.a&$&an -enge.6.aan .imba" in:e&*i$* %a'am, +ai%$ (engan in/ine)a%6), ba& be%6n, a.%e)na%i: -enge.6.aan 'a)$m, a.%e)na%i: -enge.6.aan syringe ! Gamba) 9! Penge.6.aan Limba" In:e&*i$*
Dengan In/ine)a%6) Penge.6.aan .imba" me(i* in:e&*i$* %a'am (engan mengg$na&an In/ine)a%6) Gamba) ! Penge.6.aan Limba" Dengan In/ena)a%6)
Tan-a me.a&$&an -en$%$-an 'a)$m &emba.i, a.a% *$n%i& be&a* (ima*$&an &e(a.am safety box *ege)a *e%e.a" me.a&$&an -en+$n%i&an! Safety box a(a.a" &6%a& %a"an ai) (an %$*$&an 'a)$m +ang (i-a&ai
$n%$&
menam-$ng
.imba"
ADS
*ebe.$m
(im$*na"&an, %e)b$a% (a)i &a)($* a%a$ -.a*%i&! Safety box ma&*im$m (ii*i *am-ai W (a)i ?6.$me! Pemba&a)an (engan mengg$na&an Ininerator +ang *$(a" be)iin,
-e)*+a)a%an
%e&ni*
in*ine)a%6)
menga/$
Pe)a%$)an -e)$n(ang$n(angan +ang %e)&ai% !
-a(a
80
A.%e)na%i: (engan Ba& Be%6n Penge.6.aan .imba" me(i* in:e&*i$* %a'am (engan mengg$na&an -emb$angan ba& be%6n! Gamba) 7! A.%e)na%i: Penge.6.aan Limba" ADS Dengan Ba& Be%6n
Tan-a me.a&$&an -en$%$-an 'a)$m &emba.i 4no reapping 5, 'a)$m be&a* .ang*$ng (ima*$&&an &e(a.am safety box *ege)a *e%e.a" me.a&$&an -en+$n%i&an! Safety box be*e)%a 'a)$m be&a* (ima*$&&an &e(a.am ba& be%6n! M6(e. ba& be%6n (engan $&$)an .eba) 2 2 me%e) minima. &e(a.aman
m$.ai
1,9
me%e),
ba&
be%6n
ini
"a)$*
mem-$n+ai -en$%$- &$a% (an aman A.%e)na%i: Penge.6.aan a)$m Gamba) ;! A.%e)na%i: Penge.6.aan Limba" ADS Dengan enapsulation atau sharp pit
Se%e.a" me.a&$&an -en+$n%i&an, (i.a&$&an -emi*a"an 'a)$m (engan -.a*%i& *+)inge (engan mengg$na&an needle utter a%a$ needle burner ! a)$m +ang %e.a" %e)-i*a" (a)i *+)inge (ima*$&an &e(a.am enapsulation a%a$ sharp pit ! A.a%
-emi*a"
an%a)a
'a)$m
(engan syringe
plasti (a-a%
mengg$na&an a.a% needle utter a%a$ needle destroyer !
81
Gamba) 8! A.a% Pem6%6ng ADS
A.%e)na%i: Penge.6.aan Syringe 415 Gamba) 10! A.%e)na%i: Penge.6.an ADS
Se%e.a" (i.a&$&an -emi*a"an an%a)a 'a)$m (engan -.a*%i& syringe , -.a*%i& syringe (i%am-$ng %e).ebi" (a"$.$ me.a.$i ba& -enam-$ng, *e.an'$%n+a (i"an/$)&an (engan mengg$na&an a.a% *")e((ing! P.a*%i& syringe +ang %e.a" "an/$) (ima*$&an &e (a.am -i%! A.%e)na%i: Penge.6.aan Syrine 425 Se.ain (ima*$&&an &e(a.am -i%, -.a*%i& syringe (a-a% '$ga (i(a$) $.ang 4reyling 5! Syringe -.a*%i& +ang *$(a" %e)-i*a" (a)i 'a)$m, (i/am-$) (an (i)en(am (a.am /ai)an ".6)ine *6.$%i6n 0,9 F *e.ama 30 meni% a%a$ (i*%e)i.i*a*i (engan *%e)i.i*a%6) *e.ama 20 meni%, &em$(ian syringe -.a*%i& (i/a/a">(i"an/$)&an *e"ingga men'a(i bi'i" 4b$%i)an5 -.a*%i& (an (a-a% (i(a$) $.ang! Limba" In:e&*i$* n6n %a'am Pem$*na"an .imba" :a)ma*i 4*i*a ?a&*in5 (a-a% (i.a&$&an (engan menge.$a)&an /ai)an ?a&*in (a)i (a.am b6%6. a%a$ am-$., &em$(ian /ai)an ?a&*in %e)*eb$% (i(e*in:e&*i %e).ebi" (a"$.$ (a.am
&i..ing
%an&
4%ang&i
(e*in:e&*i5
$n%$&
memb$n$"
mi&)66)gani*me +ang %e).iba% (a.am -)6($&*i! Limba" +ang
82
%e.a" (i(e*in:e&*i (i&i)im a%a$ (ia.i)&an &e In*%a.a*i Penge.6.aan Ai) Limba" 4IPAL5! Se(ang&an b6%6. a%a$ am-$. +ang %e.a" &6*6ng (i&$m-$.&an &e (a.am
%em-a% *am-a" 4&an%6ng -.a*%i&5 be)#a)na &$ning
*e.an'$%n+a
(iin*ene)a*i
mengg$na&an
me%6(e
4(iba&a) n6n
(a.am
in*ene)a*i
in/ine)a%6)5a%a$ 4a.!
a$%6/.a?ing,
mi/)6#a?e5
Peman%a$an (an E?a.$a*i Peman%a$an Sa.a" *a%$ :$ng*i -en%ing (a.am mana'emen -)6g)am a(a.a" -eman%a$an! Dengan -eman%a$an &i%a (a-a% men'aga aga) ma*ing ma*ing &egia%an *e'a.an (engan &e%en%$an -)6g)am! A(a bebe)a-a a.a% -eman%a$an +ang (imi.i&i Peman%a$an
-eman%a$an
ini
be):$ng*i
$n%$&
mening&a%&an
/a&$-an, 'a(i *i:a%n+a .ebi" meman%a$ &$an%i%a* -)6g)am! Di-a&ai -e)%ama &a.in+a (i In(6ne*ia -a(a %a"$n 18;9 (an (i&ena. (engan nama 6oal Area /onitoring 4LAM5! LAM %e)b$&%i e:e&%i: &em$(ian (ia&$i 6.e" .a-6)an /a&$-an Im$ni*a*i! Mengg$na&an
in(i&a%6)
*e(e)"ana
%i(a&
%e).a.$
ban+a&!
In(i&a%6) Pa&*e*ibi.i%a* -e.a+anan BG ang&a$an>a&*e*ibi.i%a* -e.a+anan DPTHBHib 1 ang&a$an>a&*e*ibi.i%a* -e.a+anan am-a& Ting&a% 4e:e&%i?i%a* -)6g)am5 P6.i6Ting&a% -e).in($ngan 4e:e&%i?i%a* -)6g)am5 D)6- 6$% DPTHBHib 1 am-a& E:i*ien*i>mana'emen -)6g)am
83
Diman:aa%&an $n%$& -engambi.an &e-$%$*an *e%em-a%! 5
Te)a%$) (an %e-a% #a&%$
4*e%ia- b$.an5
Te)a%$) $n%$& meng"in(a)i "i.angn+a in:6)ma*i -en%ing! Te-a%
#a&%$
aga)
%i(a&
%e).amba%
(a.am
mengambi.
&e-$%$*an! Lebi" (iman:aa%&an *en(i)i a%a$ *ebagai $m-an ba.i& $n%$& (a-a% mengambi. %in(a&an (a)i-a(a "an+a (i&i)im&an *ebagai .a-6)an! Memb$a% g)a:i& (an mengana.i*a (a%a (engan mengg$na&an *6:%#a)e P&6%a $n%$& menge?a.$a*i a*-e&a*-e& +ang be)be(a (a)i *i*%im -eman%a$an Im$ni*a*i (i -)6?in*i, &ab$-a%en>&6%a (an %ing&a% -$*&e*ma*, .a-6)an
(a.am
)ang&a $n%$&
Im$ni*a*i,
(an
&$a.i%a*
menen%$&an (a)i
*i*%im
&ea&$)a%an -eman%a$an
Im$ni*a*i! Peman%a$an /a&$-an
menga/$
Im$ni*a*i
(an
-a(a
-eng$&$)an
in(i&a%6)
*i*%im
-en/a-aian
.ainn+a
4/6n%6"
-embe)ian Im$ni*a*i +ang aman, mana'emen ?a&*in, (an .ain .ain5! Peman%a$an be)&ai%an e)a% (engan -e.a-6)an &a)ena '$ga me.iba%&an &egia%an -eng$m-$.an (a%a (an -)6*e*n+a! DCS (ima&*$(&an $n%$& men(a-a%&an ma*a.a"ma*a.a" me.a.$i
ana.i*a
(an
menga)a"
-a(a
-ening&a%an
&ine)'a
-eman%a$an &ab$-a%en>&6%a (an (a%a $n%$& -e)bai&an! DCS be)%$'$an
$n%$&
meni.ai
&$a.i%a*
(an
&$an%i%a*
&ine)'a
Im$ni*a*i (engan meni.ai a.a% -an%a$ me.a.$i -e)%an+aan -e)%an+aan +ang (ima*$&&an &e (a.am tool V DCS! K$a.i%a* (i%$n'$&&an (engan 'a)ing .aba.aba, &$an%i%a* (i%$n'$&&an (engan g)a:i& ba%ang! DCS (i.a&$&an *e%ia- %a"$n! 6.e" &a)ena i%$
-e)"a%ian
+ang %e)$*mene)$*
(a-a%
(ibe)i&an
$n%$&
mening&a%&an -)a&%e& -eman%a$an (an a&%i:i%a* mena'emen Im$ni*a*i!
8
$ffetive 0aine /anagement 4E@M5 E@M
a(a.a"
*$a%$
/a)a
$n%$&
me.a&$&an
%e)"a(a- mana'emen -en+im-anan ?a&*in,
-eni.aian
*e"ingga (a-a%
men(6)6ng *$a%$ -)6?in*i $n%$& meme.i"a)a (an me.a&*ana&an mana'emen
(a.am
me.in($ngi
?a&*in!
Penga.aman
men$n'$&&an ba"#a %em-a% -en+im-anan (ingin -)ime) a(a.a" $n*$) +ang -a.ing &)i%i* (a.am *i*%em Im$ni*a*i &a)ena (i %em-a% ini.a" ?a&*in (i%e)ima, (i*im-an (an (i(i*%)ib$*i&an (a.am '$m.a" be*a)! Pa(a *aa% %e)(a-a% &egaga.an -e)a.a%an a%a$ -enge.6.aan -a(a %ing&a% -)ime), *e'$m.a" be*a) ?a&*in (a-a% )$*a& "an+a (a.am bebe)a-a 'am! Pe.a+anan Im$ni*a*i (i *e.$)$" nega)a (a-a% be)i*i&6 (an &e$angan (a-a% menga.ami &e)$gian be)'$%a'$%a (6.a)! Ha. ini b$&an "an+a %e6)i, %a-i "a. i%$ %e.a" %e)'a(i! Un%$& men/ega" a%a$ meng"in(a)i an/aman (a)i &egaga.an +ang be*a) i%$, ma&a -e)a.a%an -e).$ (ia(a&an, (i6-e)a*i&an (an (i-e.i"a)a *e*$ai *%an(a) in%e)na*i6na. %e)%inggi, (an ?a&*in "a)$* (i%angani *e/a)a )in/i! Dengan /a)a +ang *ama, *%an(a) %inggi -e).$ (i-e.i"a)a -a(a %em-a% -en+im-anan %ing&a% ba#a"n+a, %e%a-i &6mi%men (an $*a"a -a(a %ing&a% ba#a" ini m$ng&in *ia*ia bi.a %em-a% -en+im-anan -)ime) %i(a& mema(ai! E@M (i(a*a)&an -a(a -)in*i- 'aga m$%$! K$a.i%a* ?a&*in "an+a (a-a% (i-e)%a"an&an 'i&a -)6($& (i*im-an (an (i%angani (engan
%e-a%
m$.ai
(a)i
-emb$a%an
"ingga
-engg$naan!
Manage) (an -eni.ai .$a) "an+a (a-a% mene%a-&an ba"#a &$a.i%a* %e)'aga bi.a )in/ian (a%a a)*i- (i'aga (an (a-a% (i-e)/a+a! i&a a)*i- %i(a& .eng&a- a%a$ %i(a& a&$)a%, *i*%em -eni.aian %i(a& (a-a% be)'a.an (engan bai&! Se&a.i-$n 'i&a ?a&*in (i*im-an (an (i(i*%)ib$*i&an *e/a)a bena), *i*%em +ang %i(a& (a-a% (ini.ai be)a)%i %i(a& X%e)'amin m$%$n+a (an %i(a& (a-a% (ini.ai *ebagai Xmem$a*&an (a.am E@M! S$-e)?i*i S$-6)%i: S$-e)?i*i me)$-a&an )ang&aian &egia%an +ang (i.a&$&an *e/a)a be)&a.a (an be)&e*inamb$ngan me.i-$%i -eman%a$an, -embinaan, (an
-eme/a"an
ma*a.a"
*e)%a
%in(a& .an'$%!
Kegia%an ini *anga% be)g$na $n%$& me.i"a% bagaimana -)6g)am a%a$ &egia%an (i.a&*ana&an *e*$ai (engan *%an(a) (a.am
89
)ang&a
men'amin
%e)/a-ain+a
%$'$an
&egia%an
Im$ni*a*i!
S$-e)?i*i *$-6)%i: (i(6)6ng $n%$& (i.a&$&an (engan %e)b$&a, &6m$ni&a*i ($a a)a" (an membang$n -en(e&a%an %im +ang mem:a*i.i%a*i
-eme/a"an
ma*a.a"!
Ini
(i:6&$*&an
-a(a
-eman%a$an &ine)'a %e)"a(a- %a)ge%, mengg$na&an (a%a $n%$& mengambi. &e-$%$*an (an (i -an%a$ 6.e" -e%$ga* $n%$& mema*%i&an ba"#a i.m$ a%a$ *%)a%egi +ang ba)$ %e)*eb$% (i.a&*ana&an
(engan
bai&!
Kegia%an
*$-e)?i*i
(a-a%
(iman:aa%&an -$.a $n%$& me.a&*ana&an on the (ob training V %e)"a(a- -e%$ga* (i .a-angan! Di"a)a-&an (engan *$-e)?i*i ini, (a)i #a&%$ &e #a&%$, -e%$ga* a&an men'a(i .ebi" %e)am-i. bai& *egi %e&ni* ma$-$n mana'e)ia.! S$-e)?i*i (i"a)a-&an a&an menimb$.&an m6%i?a*i $n%$& mening&a%&an &ine)'a -e%$ga* .a-angan! S$)?ei.an* Ke'a(ian I&$%an Pa*/a Im$ni*a*i4KIPI5 S$)?ei.an*
KIPI
a%a$
*$)?ei.an*
&eamanan
?a&*in
me)$-a&an *$a%$ *%)a%egi -en+e.e*aian .a-6)an KIPI! Kegia%an +ang (i.a&$&an be)$-a -eng6ba%an>-e)a#a%an, -eman%a$an,-e.a-6)an,
(an-enangg$.angan
4&a'ian
(an
)e&6men(a*i 6.e" &6mi%e in(e-en(en5 %e)"a(a- *em$a)ea&*i *im-ang>KIPI
+ang
%e)'a(i
*e%e.a"
-embe)ian
Im$ni*a*i!
Pe.a-6)an (an &a'ian KIPI (i.a&*ana&an (engan mengg$na&an in*%)$men #eb*i%e &eamanan ?a&*in! *eording and *eporting 4RR5 Se%ia-
:a*i.i%a*
men+e.engga)a&an
-e.a+anan
-e.a+anan
Im$ni*a*i
&e*e"a%an "a)$*
+ang
me.a&$&an
-en/a%a%an (an -e.a-6)an *e/a)a )$%in (an be)&a.a *e)%a be)'en'ang &e-a(a Men%e)i me.a.$i Dina* Ke*e"a%an P)6?in*i (an Dina* Ke*e"a%an Kab$-a%en>K6%a! Pen/a%a%an (an -e.a-6)an *ebagaimana (ima&*$( me.i-$%i /a&$-an Im$ni*a*i, *%6& (an -ema&aian
?a&*in,
auto
disable
syringe ,
(ansafety
box%
m6ni%6)ing *$"$, &6n(i*i -e)a.a%an old hain , (an &a*$* KIPI a%a$ (i($ga KIPI! K"$*$* $n%$& .a-6)an KIPI (i.a-6)a&an me.a.$i #eb*i%e &eamanan ?a&*in! Pe.a&*ana
-e.a+anan
Im$ni*a*i
"a)$*
me.a&$&an
-en/a%a%an %e)"a(a- -e.a+anan Im$ni*a*i +ang (i.a&$&an!
8
Pen/a%a%an -e.a+anan Im$ni*a*i )$%in (i.a&$&an (i b$&$ Ke*e"a%an Ib$ (an Ana&, b$&$ &6"6)% ib$>ba+i> ba.i%a, b$&$ Ra-6) Ke*e"a%an&$, (an b$&$ )e&am me(i*! Pen/a%a%an -e.a+anan Im$ni*a*i )$%in +ang (i.a&$&an (i -e.a+anan &e*e"a%an *#a*%a #a'ib (i.a-6)&an *e%ia- b$.an &e P$*&e*ma* #i.a+a"n+a
(engan
mengg$na&an
:6)ma%
+ang
be).a&$! Pen/a%a%an -e.a+anan Im$ni*a*i %amba"an (an &"$*$* (i/a%a% (an (i.a-6)&an (engan :6)ma% &"$*$* *e/a)a be)'en'ang &e-a(a Men%e)i me.a.$i Dina* Ke*e"a%an Peme)in%a" Dae)a" P)6?in*i (an Peme)in%a" Dae)a" Kab$-a%en>K6%a! La-6)an .eng&a-
(i%e)ima
*e.amba%.amba%n+a
*eb$.an
*e%e.a"
-e.a&*anaan! Sto& /anagement System 4SMS5 Sto& /anagement System a(a.a" /a)a $n%$& mem$(a"&an -a)a -enge.6.a Im$ni*a*i (a.am "a. -en/a%a%an bai& ?a&*in ma$-$n
.6gi*%i&
.ainn+a
(engan
mengg$na&an
me%6(e
&6m-$%e)i*a*i! Pen/a%a%an *%6/& (engan *i*%em ini *anga% men6.6ng -enge.6.a -)6g)am Im$ni*a*i (a.am "a. -e)en/anaan, -en(i*%)ib$*ian, ma$-$n -e)min%aan ?a&*in (an .6gi*%i& .ain $n%$&
&eb$%$"an
-)6g)am
Im$ni*a*i
(ae)a"n+a!
Se%ia-
-enge.6.a -)6g)am Im$ni*a*i (i"a)a-&an (a-a% me.a&$&an mana'emen *%6/&, (engan mengg$na&an tools SMS +ang %e.a" (i*e(ia&an!
Dengan
mengg$na&an
*i*%em
ini
(i"a)a-&an
&e%e)*e(iaan ?a&*in (a-a% (i(i*%)ib$*i&an *ee:i*ien m$ng&in! Cold Chain $)uipment /anagement 4EM5 $n%$& in?en%a)i*a*i (an m6ni%6)ing e?a.$a*i -e)a.a%an Cold Chain In?en%a)i*a*i -e)a.a%an old hain a(a.a" *$a%$ ben%$& &egia%an $n%$& me.a&$&an in%e?a)i*a*i -e)a.a%an old hain (i %ing&a%
P)6?in*i,
-e.a+anan
Kab$-a%en>K6%a,
Im$ni*a*i
.ainn+a!
P$*&e*ma*,
Me%6(e
$n%$&
(an
$ni%
me.a&$&an
in?en%a)i*a*i -e)a.a%an oldhain ini (a-a% mengg$na&an :6)ma% e/e. a%a$ (engan mengg$na&an in*%)$men an%a)a .ain EM, DHIS 2! *apid Conveniene Assessment 4RA5 Me)$-a&an -eni.aian /e-a% $n%$& meng$&$) a&$)a*i "a*i. /a&$-an Im$ni*a*i (i &6m$ni%a*! Kegia%an ini '$ga be)%$'$an
87
$n%$&
men/a)i
in:6)ma*i
men(a-a%&an>me.a&$&an
a.a*an
Im$ni*a*i
ana&ana&>ib$ a%a$
menga-a
%i(a& me)e&a
%i(a& &emba.i $n%$& men+e.e*ai&an 'a(#a. Im$ni*a*i +ang .eng&a-!Kegia%an
ini
(i.a&$&an
(engan
/a)a
me.a&$&an
&$n'$ngan &e )$ma" +ang %e)(e&a% (engan -$*a% -e.a+anan &e*e"a%an *am-ai (i%em$&an minima. 20 *a*a)an Im$ni*a*i! S$)?ei a&$-an Im$ni*a*i S$)?ei /a&$-an Im$ni*a*i ini me)$-a&an -eman%a$an *e/a)a e&*%e)na. %e)"a(a- &$a.i%a* (an &$an%i%a* (a%a *e)%a -e.a+anan Im$ni*a*i! Peme)in%a", Peme)in%a" Dae)a" P)6?in*i (an Peme)in%a" Dae)a" Kab$-a%en>K6%a #a'ib me.a&*ana&an -eman%a$an (an e?a.$a*i -en+e.engga)aan Im$ni*a*i! E?a.$a*i T$'$an (a)i e?a.$a*i a(a.a" $n%$& menge%a"$i "a*i. a%a$-$n -)6*e*
&egia%an
bi.a
(iban(ing&an
(engan
%a)ge%
a%a$
+ang
(i"a)a-&an! Bebe)a-a ma/am &egia%an e?a.$a*i (i.a&$&an *e/a)a be)&a.a (a.am Im$ni*a*i! Be)(a*a)&an *$mbe) (a%a, a(a ($a ma/am e?a.$a*i E?a.$a*i (engan Da%a Se&$n(e) Da)i ang&aang&a +ang (i&$m-$.&an 6.e" -$*&e*ma* *e.ain (i.a-6)&an -e).$ (iana.i*i*! Bi.a /a)a mengana.i*i*n+a bai& (an %e)a%$), a&an membe)i&an ban+a& in:6)ma*i -en%ing +ang (a-a% menen%$&an &ebi'a&*anaan -)6g)am! S%6& @a&*in S%6& ?a&*in
(i.a-6)&an
6.e"
-e%$ga*
-$*&e*ma*,
&ab$-a%en (an -)6?in*i &e %ing&a% +ang (i a%a*n+a $n%$& -engambi.an a%a$ (i*%)ib$*i ?a&*in! G)a:i& (ib$a% men$)$% #a&%$, (a-a% (iban(ing&an (engan /a&$-an (an ba%a* *%6& ma&*im$m (an minim$m $n%$& meni.ai &e*ia-an *%6& ?a&*in meng"a(a-i &egia%an -)6g)am! Da%a *%6& ?a&*in (iambi. (a)i &a)%$ *%6&! In(e&* Pema&aian @a&*in Da)i -en/a%a%an *%6& ?a&*in *e%ia- b$.an (i-e)6.e" '$m.a"
?ia.>am-$.
?a&*in
+ang
(ig$na&an!
Un%$&
menge%a"$i be)a-a )a%a)a%a '$m.a" (6*i* (ibe)i&an $n%$& *e%ia- ?ia.>am-$., +ang (i*eb$% in(e&* -ema&aian ?a&*in 4IP5! Pe)"i%$ngan IP (i.a&$&an $n%$& *e%ia- 'eni* ?a&*in!
8;
Ni.ai
IP
bia*an+a
?ia.>am-$.! Ha*i. '$m.a"
?a&*in
.ebi"
&e/i.
(a)i
-e)"i%$ngan
+ang
"a)$*
IP
'$m.a"
(6*i*
menen%$&an
(i*e(ia&an
-e)
be)a-a
$n%$&
%a"$n
be)i&$%n+a! Bi.a "a*i. -e)"i%$ngan IP (a)i %a"$n &e %a"$n $n%$& ma*ingma*ing ?a&*in (i?i*$a.i*a*i&an, -enge.6.a -)6g)am
a&an
6-e)a*i6na.
.ebi"
+ang
mem-e)"a%i&an
m$(a"
meni.ai
(i%e)a-&an ma*a.a"
(i
a-a&a"
*%)a%egi
-$*&e*ma*
*$(a"
-)6g)am
%an-a
e:i*ien*i
meng$)angi /a&$-an (an m$%$ -e.a+anan! S$"$ 0aine *efrigerator Pen/a%a%an *$"$ 0aine *efrigerator a%a$ :)eee) (i.a&$&an *e%ia- "a)i -a(a g)a:i& *$"$ +ang %e)*e(ia $n%$& ma*ingma*ing $ni% -en+im-anan ?a&*in 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 2 %e).am-i)5! Pen/a%a%an *$"$ (i.a&$&an 2 &a.i *e%ia- "a)i -agi (an *6)e "a)i! Dengan menamba" /a%a%an *aa% %e)'a(in+a -e)i*%i#a -en%ing -a(a g)a:i& %e)*eb$%, *e-e)%i *#ee-ing, KLB, KIPI, -enggan%ian *$&$ /a(ang, g)a:i& *$"$ ini a&an men'a(i *$mbe) in:6)ma*i -en%ing! a&$-an -e) Ta"$n Un%$& *e%ia- an%igen g)a:i& /a&$-an -e) %a"$n (a-a% membe)i&an gamba)an *e/a)a &e*e.$)$"an %en%ang a(an+a &e/en()$ngan Ting&a% -en/a-aian /a&$-an Im$ni*a*i! In(i&a*i a(an+a ma*a.a"! A/$an $n%$& mem-e)bai&i &ebi'a&*anaan a%a$ *%)a%egi +ang -e).$ (iambi. $n%$& %a"$n be)i&$%n+a! E?a.$a*i (engan Da%a P)ime) S$)?ei a&$-an 4Coverage Survey 5 T$'$an
$%ama
a(a.a"
$n%$&
menge%a"$i
%ing&a%
/a&$-an Im$ni*a*i (an %$'$an .ainn+a a(a.a" $n%$& mem-e)6.e"
in:6)ma*i
(iIm$ni*a*i,
m$%$
%en%ang
-en/a%a%an
(i*%)ib$*i
$m$)
(an-e.a-6)an,
*aa% *ebab
&egaga.an Im$ni*a*i (an %em-a% mem-e)6.e" Im$ni*a*i! Me%6(6.6gi $m.a" *am-e. +ang (i-e).$&an 210 ana&! a)a -engambi.an *am-.e a(a.a" 30 /.$*%e)!
88
L6&a*i /.$*%e) (i%en%$&an *e/a)a a/a&>)an(6m, 42 *%age /.$*%e) *am-.ing5! Un%$& %ia- /.$*%e) (i-e).$&an 210>30 Q 7 *am-.e .i"a% -e%$n'$& %e&ni* *$)?ei /a&$-an! Pe)i6(e /a&$-an +ang a&an (i ross<he& (engan *$)?ei ini menen%$&an $m$) )e*-6n(en! A.a% +ang (ig$na&an &$e*i6ne) *%an(a)! S$)?ei Dam-a& T$'$an $%ama a(a.a" $n%$& meni.ai &ebe)"a*i.an Im$ni*a*i
%e)"a(a-
-en$)$nan
m6)bi(i%a*
-en+a&i%
%e)%en%$, mi*a.n+a Pen/a-aian
e.imina*i
%e%an$*
ne6na%6)$m
+ang
(i%$n'$&&an 6.e" in*i(en* )a%e 1>10!000 &e.a"i)an "i($-! Pen/a-aian e)a(i&a*i -6.i6 +ang (i%$n'$&&an 6.e" in*i(en )a%e 0! Pen/a-aian )e($&*i m6)%a.i%a* /am-a& *ebe*a) 80F (an m6)bi(i.i%a*
*ebe*a)
90F
(a)i
&ea(aan
*ebe.$m
-)6g)am! T$'$an .ainn+a a(a.a" $n%$& mem-e)6.e" gamba)an e-i(emi6.6gi* PD3I *e-e)%i (i*%)ib$*i -en+a&i% men$)$% $m$), %em-a% %ingga. (an :a&%6):a&%6) )e*i&6! U'i P6%en*i @a&*in T$'$an $%ama a(a.a" $n%$& menge%a"$i -6%en*i (an &eamanan (a)i ?a&*in *e)%a $n%$& menge%a"$i &$a.i%a* /6.( /"ain>-enge.6.aan ?a&*in! Ba(an
Li%bang&e*
me.a&$&an
$'i
-6%en*i
$n%$&
meni.ai *e/a)a $m$m &$a.i%a* ?a&*in +ang (i-a&ai (a.am Im$ni*a*i -)6g)am! Ba(an POM me.a&$&an $'i -6%en*i ?a&*in bi.a (i%em$i in(i&a*i %e)%en%$ *e-e)%i KIPI! Me%6(6.6gi Yang (i-a&ai *ebagai in(i&a%6)>*am-.e a(a.a" ?a&*in DPT HBHib 4*en*i%i: %e)"a(a- -embe&$an5 (an ?a&*in -6.i6 4*en*i%i: %e)"a(a- -ana*5!
100
Ba%a* minima. ?a&*in -6.i6 +ang -6%en a(a.a" %+-e 1 10!0 ID 90 %+-e 2 109!0 ID 90 %+-e 3 109!9 ID 90 Da.am ?a&*in DPTHBHib -6%en*i 90 ?a&*in %e%an$* minima. a(a.a" 0 IU>(6*i*, ba%a* minima. ?a&*in -e)%$**i* +ang -6%en a(a.a" IU > (6*i*! Sam-.e (iambi. (a)i %em-a% -en+im-anan (i %ing&a% -$*a%, -)6?in*i, &ab$-a%en (an -$*&e*ma*! $m.a" *am-.e $n%$& ma*ingma*ing %em-a% -en+im-anan a(a.a" 3 4%iga5 ?ia.!
101
BAB I@ KEADIAN IKUTAN PASA IMUNISASI 4KIPI5
Sei)ing (engan /a&$-an Im$ni*a*i +ang %inggi ma&a -engg$naan ?a&*in '$ga mening&a% (an *ebagai a&iba%n+a &e'a(ian be)$-a )ea&*i *im-ang +ang (i($ga be)"$b$ngan (engan Im$ni*a*i '$ga mening&a%! Ha. ini bi*a (i.i"a% (a.am ma%$)a*i Im$ni*a*i +ang (igamba)&an 6.e" R6be)% T! "en! Gamba) 11! Ma%$)a*i P)6g)am Im$ni*a*i
.ase *
.ase %
.ase
.ase 0
.ase 5
Prevaksinasi
1akupan 'epercayaan 'epercayaan meningkat masyarakat timbul menurun kembali
)radikasi
4
I n s i d e n P D 3 I
Maturasi Program Imunisasi
Ke%e)angan P)e?a&*ina*i! Pa(a *aa% ini in*i(en* -en+a&i% ma*i" %inggi 4'$m.a" &a*$* ban+a&5, Im$ni*a*i be.$m (i.a&$&an *e"ingga KIPI be.$m men'a(i ma*a .a"! a&$-an mening&a%! Pa(a :a*e ini, Im$ni*a*i %e.a" men'a(i -)6g)am (i *$a%$ nega)a, ma&a ma&in
.ama /a&$-an
ma&in
mening&a% +ang be)a&iba%
-en$)$nan in*i(en* -en+a&i%! Sei)ing (engan -ening&a%an /a&$-an Im$ni*a*i %e)'a(i -ening&a%an KIPI (i ma*+a)a&a%! Ke-e)/a+aan ma*+a)a&a% 4%e)"a(a- Im$ni*a*i5 men$)$n! Mening&a%n+a KIPI (a-a% men$)$n&an &e-e)/a+aan ma*+a)a&a% %e)"a(a- -)6g)am Im$ni*a*i! =a*e ini *anga% be)ba"a+a 6.e" &a)ena a&an men$)$n&an /a&$-an Im$ni*a*i, #a.a$-$n &e'a(ian KIPI %am-a& men$)$n %e%a-i be)a&iba% mening&a%n+a &emba.i in*i(en* -en+a&i% *e"ingga %e)'a(i &e'a(ian .$a) bia*a 4KLB5!
102
Ke-e)/a+aan ma*+a)a&a% %imb$. &emba.i! A-abi.a KIPI (a-a% (i*e.e*ai&an (engan bai&, +ai%$ -e.a-6)an (an -en/a%a%an +ang bai&, -enanganan KIPI *ege)a, ma&a &e-e)/a+aan ma*+a)a&a% %e)"a(a- -)6g)am Im$ni*a*i a&an -$.i" &emba.i! Pa(a *aa% ini, /a&$-an Im$ni*a*i +ang %inggi a&an %e)/a-ai &emba.i (an (ii&$%i -en$)$nan ang&a &e'a(ian -en+a&i%, #a.a$-$n KIPI %am-a& a&an mening&a% .agi! E)a(i&a*i! Ha*i. a&"i) -)6g)am Im$ni*a*i a(a.a" e)a(i&a*i *$a%$ -en+a&i%! Pa(a :a*e ini %e.a" %e)'a(i ma%$)a*i &e-e)/a+aan ma*+a)a&a% %e)"a(aIm$ni*a*i, #a.a$-$n KIPI %e%a- (a-a% (i'$m-ai! R6be)% T! "en %e.a" memb$a% -)a&i)aan -e)'a.anan -)6g)am Im$ni*a*i (i"$b$ng&an (engan ma%$)a*i &e-e)/a+aan ma*+a)a&a% (an (am-a&n+a -a(a ang&a
&e'a(ian
-en+a&i%!
Kebe)"a*i.an
Im$ni*a*i
a&an
(ii&$%i
(engan
-ema&aian ?a&*in (a.am (6*i* be*a)! Nam$n, -a(a -e)'a.anan -)6g)am Im$ni*a*i a&an mema/$ -)6*e* ma%$)a*i -e)*e-*i ma*+a)a&a% *e"$b$ngan (engan e:e& *am-ing ?a&*in +ang m$ng&in %imb$. *e"ingga be)a&iba% m$n/$.n+a &emba.i -en+a&i% (a.am ben%$& &e'a(ian .$a) bia*a 4KLB5! Pe).$ $-a+a
+ang ma&*ima. (a.am
menge.6.a
KIPI *e"ingga %imb$. &emba.i
&e-e)/a+aan ma*+a)a&a% %e)"a(a- Im$ni*a*i (an %$'$an Im$ni*a*i be)$-a e)a(i&a*i, e.imina*i (an )e($&*i PD3I a&an bi*a (i/a-ai! eni* (an -e.a-6)an KIPI (ibe(a&an a%a* KIPI *e)i$* (an N6n Se)i$*! KIPI *e)i$* 4Serious Adverse $vent;SA$ 5 a%a$ KIPI be)a% a(a.a" *e%ia- &e'a(ian me(i* *e%e.a" Im$ni*a*i +ang men+ebab&an )a#a% ina-, &e/a/a%an, (an &ema%ian *e)%a +ang menimb$.&an &e)e*a"an (i ma*+a)a&a%! Di.a-6)&an *e%ia- a(a &e'a(ian (an be)'en'ang (i.eng&a-i in?e*%iga*i $n%$& (i.a&$&an &a'ian *e)%a )e&6men(a*i 6.e" K6m(a (an a%a$ K6mna* PP KIPI! 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 1, :6)m$.i) 2, (an :6)m$.i) 3 %e).am-i)5 KIPI n6n *e)i$* a%a$ KIPI )ingan a(a.a" &e'a(ian me(i* +ang %e)'a(i *e%e.a" Im$ni*a*i (an %i(a& menimb$.&an )i*i&6 -6%en*ia. -a(a &e*e"a%an *i -ene)ima! Di.a-6)&an )$%in *e%ia- b$.an be)*amaan (engan "a*i. /a&$-an Im$ni*a*i 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 27 %e).am-i)5! Re&6men(a*i
103
Se%ia- KIPI *e)i$* "a)$* (iana.i*i* 6.e" %im +ang %e)(i)i (a)i -a)a a".i e-i(emi6.6gi
(an
-)6:e*i
4(i
In(6ne*ia
6.e"
K6mi%e
Na*i6na.
Peng&a'ian (an Penang$.angan KIPI>K6mna* PP KIPI5 (an %em$an %e)*eb$% "a)$* (i*eba).$a*&an me.a.$i 'a.$) Im$ni*a*i (an me(ia ma**a Im$ni*a*i "a)$* *ege)a membe)i&an %angga-an *e/a)a /e-a% (an a&$)a% &e-a(a me(ia ma**a, -e)i"a. ($gaan &a*$* KIPI +ang %e)'a(i Pe.a-6)an KIPI &a)ena &e*a.a"an -)6*e($) mi*a.n+a ab*e*, BGi%i*, "a)$* (i-an%a$ (emi -e)bai&an /a)a -en+$n%i&an +ang bena) (i &em$(ian "a)i Im$ni*a*i "a)$* me.eng&a-i -e%$ga* .a-angan (engan :6)m$.i) -e.a-6)an &a*$*, (e:ini*i KIPI +ang 'e.a*, (an in*%)$&*i +ang )in/i -e)i"a. 'a.$) -e.a-6)an Im$ni*a*i
-e).$
meng&a'i
.a-6)an
KIPI
(a)i
-enga.aman
($nia
in%e)na*i6na. *e"ingga (a-a% mem-e)&i)a&an be*a) ma*a.a" KIPI +ang (i"a(a-i!
Ta%a a)a Penanganan KIPI Bebe)a-a &e%en%$an (a.am -enanganan KIPI a(a.a" Se%ia- KIPI +ang (i.a-6)&an 6.e" -e%$ga* ma$-$n 6.e" ma*+a)a&a% "a)$* (i.a/a&, (i/a%a%, (an (i%angga-i 6.e" -e.a&*ana Im$ni*a*i KIPI "a)$* (i.a-6)&an 6.e" -e.a&*ana Im$ni*a*i &e %ing&a% a(mini*%)a*i +ang .ebi" %inggi Un%$& *e%ia- KIPI, ma*+a)a&a% be)"a& $n%$& men(a-a%&an -en'e.a*an )e*mi a%a* "a*i. ana.i*i* )e*mi +ang (i.a&$&an K6m(a PP KIPI a%a$ K6mna* PP KIPI Ha*i. &a'ian KIPI 6.e" K6m(a PP KIPI a%a$ K6mna* PP KIPI (i-e)g$na&an $n%$& -e)bai&an Im$ni*a*i (an Peme)in%a" (an -eme)in%a" (ae)a" %$)$% be)%angg$ng 'a#ab (a.am -enangg$.angan KIPI (i (ae)a"n+a a%a$ *i*%em -engangga)an .ainn+a! K6mna* PP KIPI menge.6m-6&&an e%i6.6gi KIPI (a.am 2 4($a5 &.a*i:i&a*i +ai%$ &.a*i:i&a*i e%i6.6gi .a-angan (an &.a*i:i&a*i &a$*a.i%a*! K.a*i:i&a*i E%i6.6gi La-angan Se*$ai (engan man:aa% (i .a-angan ma&a K6mna* PP KIPI be)(a*a)&an &)i%e)ia -H1 Causality Assessment of an Adverse $vent
10
,ollowing Immunization 4AE=I5 (an !lobal manual on surveillane of adverseevents following immunization ! K.a*i:i&a*i e%i6.6gi .a-angan %e)(i)i (a)i 0aine produt
+ang
be).ebi"an
+ang
be)"$b$ngan
(engan
Im$ni*a*i5> )ea&*i *$n%i&an Coinidental event 4&e'a(ian +ang *e/a)a &ebe%$.an be)*amaan5! K.a*i:i&a*i &a$*a.i%a* K.a*i:i&a*i &a$*a.i%a* menge.6m-6&&an KIPI men'a(i 4em-a%5 &e.6m-6& +ai%$ K.a*i:i&a*i &6n*i*%en K.a*i:i&a*i +ang nam$n be)*i:a% %em-6)a. 6.e" &a)ena b$&%i %i(a& /$&$- $n%$& menen%$&an "$b$ngan &a$*a.i%a*! Da%a )in/i KIPI "a)$* (i *im-an (i a)*i- (a%a (a*a) %ing&a% na*i6na. Ban%$ (an i(en%i:i&a*i -e%an(a +ang mengi*+a)a%&an a(an+a a*-e& ba)$ +ang be)-6%en*i $n%$& %e)'a(in+a KIPI +ang mem-$+ai "$b$ngan &a$*a. Im$ni*a*i! K.a*i:i&a*i inderteminate K.a*i:i&a*i be)ba*i* b$&%i +ang a(a (an (a-a% (ia)a"&an -a(a bebe)a-a &a%eg6)i (e:ini%i:! K.a)i:i&a*i in:6)ma*i %amba"an +ang (ib$%$"&an aga) (a-a% memban%$ :ina.i*a*i -ene%a-an &a$*a. (an "a)$* men/a)i in:6)ma*i (an -enga.aman (a)i na)a *$mbe) bai& na*i6na., ma$-$n in%e)na*i6na.! K.a*i:i&a*i in&6n*i*%en S$a%$ &6n(i*i $%ama a%a$ &6n(i*i +ang (i*ebab&an -a-a)an %e)"a(a- *e*$a%$ *e.ain ?a&*in K.a*i:i&a*i .nlassifiable Ke'a(ian &.ini* (engan in:6)ma*i +ang %i(a& /$&$- $ n%$& mem$ng&in&an (i.a&$&an -eni.aian (an i(en%i:i&a*i -en+ebab!
109
Peman%a$an KIPI Un%$&
menge%a"$i
"$b$ngan
an%a)a
Im$ni*a*i
(engan
KIPI
(i-e).$&an -en/a%a%an (an -e.a-6)an *em$a )ea&*i *im-ang +ang %imb$. *e%e.a" -embe)ian Im$ni*a*i +ang me)$-a&an &egia%an (a)i *$)?ei.an* KIPI! S$)?ei.an* KIPI %e)*eb$% *anga% memban%$ Im$ni*a*i, $n%$& menge%a"$i a-a&a" &e'a(ian %e)*eb$% be)"$b$ngan (engan ?a&*in +ang (ibe)i&an a%a$&a" %e)'a(i *e/a)a &ebe%$.an "a. ini -en%ing $n%$& mem-e)&$a% &e+a&inan ma*+a)a&a% a&an -en%ingn+a Im$ni*a*i *ebagai $-a+a -en/ega"an -en+a&i% +ang -a.ing e:e&%i:! Peman%a$an KIPI +ang e:e&%i: me.iba%&an Ma*+a)a&a%
a%a$
me.a-6)&an
-e%$ga* bi.a
&e*e"a%an
(i%em$&an
KIPI
(i
.a-angan,
&e-a(a
+ang
-e%$ga*
be)%$ga* &e*e"a%an
P$*&e*ma* *e%em-a% S$-e)?i*6) %ing&a% P$*&e*ma* 4-e%$ga* &e*e"a%an>Ke-a.a P$*&e*ma*5 (an Kab$-a%en>K6%a, +ang me.eng&a-i .a-6)an &)6n6.6gi* KIPI Tim KIPI %ing&a% Kab$-a%en>K6%a, +ang meni.ai .a-6)an KIPI (an mengin?e*%iga*i KIPI a-a&a" memen$"i &)i%e)ia &.a*i:i&a*i .a-angan, (an me.a-6)&an &e*im-$.an in?e*%iga*i &e K6m(a PP KIPI K6m(a PP KIPI K6mna* PP KIPI (an Ba(an Penga#a* Oba% (an Ma&anan, +ang be)%angg$ng 'a#ab %e)"a(a&eamanan @a&*in! T$'$an $%ama -eman%a$an KIPI a(a.a" $n%$& men(e%e&*i (ini, me)e*-6n KIPI (engan /e-a% (an %e-a%, meng$)angi (am-a& nega%i: Im$ni*a*i %e)"a(a- &e*e"a%an in(i?i($ (an %e)"a(a- Im$ni*a*i! Ha. ini me)$-a&an in(i&a%6) &$a.i%a* -)6g)am! Bagian +ang %e)-en%ing (a.am -eman%a$an KIPI a(a.a" men+e(ia&an in:6)ma*i KIPI *e/a)a .eng&a- aga) (a-a% (engan /e-a% (ini.ai (an (iana.i*i* $n%$& mengi(en%i:i&a*i (an me)e*-6n *$a%$ ma*a.a"! Re*-6n me)$-a&an *$a%$ a*-e& %in(a& .an'$% +ang -en%ing (a.am -eman%a$an KIPI! Peman%a$an KIPI -a(a (a*a)n+a %e)(i)i (a)i -enem$an, -e.a/a&an, ana.i*i* &e'a(ian, %in(a& .an'$%, -e.a-6)an (an e?a.$a*i, *e-e)%i %e)%e)a -a(a (iag)am be)i&$%
10
Gamba) 12! A.$) Pe.a-6)an (an Pe.a/a&an Ka*$* KIPI
Penemuan Laporan
Informasi dari Masyarakat 24 jam
Petugas Kesehatan
1.Pengobatan/Perawatan ika diper!ukan 2.Pe!aporan" Pe!a#akan/In$estigasi Konfirmasi
% Positif atau negatif
Identifikasi % Kasus &aksin Petugas 'ata !aksana (ikap Masyarakat 'ungga!/berke!ompok
Petugas Puskesmas" Kabupaten/Kota" Pro$insi
)pakah ada kasus !ain yang serupa )na!isis (ementara Penyebab dan
K!asifikasi KIPI me!engkapi in$estigasi
Pokja KIPI Kabupaten/Kota
'indak Lanjut
Pengobatan
Puskesmas
*(
Komunikasi
Perbaikan Mutu Pe!ayanan +inas Kes Kab.
,ebsite Keamanan &aksin
Kajian Laporan
Kom+a PP
Kom-as
KIPI
PPKIPI
tio!ogi Lapangan Kausa!itas (ubdit Imunisasi " 0PM
Pa(a &ea(aan %e)%en%$ KIPI +ang menimb$.&an -e)"a%ian be).ebi"an (a)i ma*+a)a&a%, ma&a -e.a-6)an (a-a% (i.a&$&an .ang*$ng &e-a(a Kemen%e)ian Ke*e"a%an /! S$b Di)e&%6)a% Im$ni*a*i>K6mna* PP KIPI! S&ema a.$) &egia%an -e.a-6)an (an -e.a/a&an KIPI, m$.ai (a)i -enem$an KIPI (i ma*+a)a&a% &em$(ian (i.a-6)&an (an (i.a/a& "ingga a&"i)n+a (i.a-6)&an -a(a Men%e)i Ke*e"a%an *e-e)%i *&ema be)i&$%
107
Gamba) 13! A.$) Pe.a-6)an (an Ka'ian KIPI
7enteri Keseatan
Komnas PP2KP
Diten PP : PL
4P;7 Produsen
C<. 3ubdit munisasi
Vaksin
'e%site eama"a" $aksi" Komda PP2KP
Dinas Keseatan Pro'insi
4alai P;7
Dinas Keseatan
8uma 3akit
Kabu!aten+Kota
Puskesmas Memberikan laporan Mengirimkan laporan Pelacakan
7asyarakat Koordinasi
Da)i gamba) (i a%a* ma*+a)a&a% a&an me.a-6)&an a(an+a KIPI &e P$*&e*ma*,
UPS
a%a$
RS!
Kem$(ian
UPS
a&an
me.a-6)&an
&e
P$*&e*ma*, *emen%a)a P$*&e*ma* (an RS a&an me.a-6)&an &e Dina* Ke*e"a%an Kab$-a%en>K6%a! Un%$& &a*$* KIPI *e)i$* ma&a Dina* Ke*e"a%an Kab$-a%en>K6%a a&an me.a&$&an &6n:i)ma*i &ebena)an &a*$* KIPI *e)i$* %e)*eb$%, bi.a %e)n+a%a bena) ma&a a&an me.a-6)&an &e Dina* Ke*e"a%an P)6?in*i! Kem$(ian bi.a -e).$ (i.a&$&an in?e*%iga*i, ma&a Dina* Ke*e"a%an P)6?in*i a&an be)&66)(ina*i (engan K6m(a PP KIPI (an Ba.ai POM P)6?in*i *e)%a me.a-6)&an &e(a.am #eb*i%e &eamanan ?a&*in $n%$& (i.a&$&an &a'ian 6.e" &6mi%e in(e-en(en 4KOMDA (an a%a$ KOMNAS PP KIPI5! 4:6)ma% .a-6)an KIPI %e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 1, :6)m$.i) 2, (an :6)m$.i) 3 %e).am-i)5!
K$)$n
10;
Tabe. 1! K$)$n #a&%$ -e.a-6)an KIPI Se)i$*
en'ang A(mini*%)a*i Dina* Ke*e"a%an Kab$-a%en>K6%a Dina* Ke*e"a%an P)6?in*i> K6m(a PPKIPI 4me.a.$i #eb*i%e &eamanan ?a&*in5 S$b Di)e&%6)a% Im$ni*a*i> K6mna* PPKIPI 4me.a.$i #eb*i%e &eamanan ?a&*in5
K$)$n
K$)$n #a&%$ -e.a-6)an KIPI (ia%a* be)(a*a)&an 'en'ang A(mini*%)a*i (an &$)$n #a&%$ (i%e)iman+a .a-6)an KIPI *e)i$*! Ha."a. +ang -e).$ men(a-a% -e)"a%ian -a(a -e.a-6)an KIPI I(en%i%a* nama ana&, %angga. (an %a"$n .a"i) 4$m$)5, 'eni* &e.amin, nama 6)ang %$a (an a.ama%!
=a&%6) Pen($&$ng Pe.a-6)an KIPI Aga) -e%$ga* &e*e"a%an ma$ me.a-6)&an KIPI *e*$ai (engan &e%en%$an -e.a-6)an, ma&a -e).$ mening&a%&an &e-e($.ian %e)"a(a- -en%ingn+a -e.a-6)an, me.a.$i *i*%im -e.a-6)an +ang %e.a" a(a *e"ingga memb$a% -e.a-6)an men'a(i m$(a", %e)$%ama -a(a *i%$a*i +ang %a& -a*%i membe&a.i -e%$ga* &e*e"a%an (engan -enge%a"$an mengenai KIPI (an safety in(etion
108
mene&an&an ba"#a in?e*%iga*i a(a.a" $n%$& menem$&an ma*a.a" -a(a *i*%im *e"ingga *ege)a (a-a% (ia%a*i (an %i(a& $n%$& men+a.a"&an *e*e6)ang membe)i&an $m-an ba.i& +ang -6*i%i: %e)"a(a- .a-6)an! Pa.ing *e(i&i%, -eng"a)gaan -)iba(i %e)"a(a- -e%$ga* &e*e"a%an (engan -e)n+a%aan %e)ima &a*i" $n%$& .a-6)ann+a, #a.a$-$n .a-6)ann+a %i(a& .eng&a- men+e(ia&an :6)m$.i) .a-6)an (an :6)m$.i) in?e*%iga*i KIPI (an La-6)an KIPI '$ga me.i-$%i -e.a+anan Im$ni*a*i -a(a UPS 4D6&%e) -)a&%e& *#a*%a (an RS5!
Pe.a/a&an KIPI Pela#akan KP mengiku5 standar !rinsi! !ela#akan e!idemiologi" dengan mem!era5kan kaida !ela#akan 'aksin" teknik dan !rosedur munisasi serta melakukan !erbaikan berdasarkan temuan yang dida!at.
110 Tabe. 17! Lang&a"Lang&a" (a.am Pe.a/a&an KIPI
Lang&a" 15 Pa*%i&an in:6)ma*i -a(a .a-6)an
25 La/a& (an K$m-$.&an (a%a
Tin(a&an
• Da-a%&an /a%a%an me(i& -a*ien 4a%a$ /a%a%an &.ini* .ain5 • Pe)i&*a in:6)ma*i %en%ang -a*ien (a)i /a%a%an me(i& (an • (6&$men .ain I*i *e%ia- &e.eng&a-an +ang &$)ang (a)i :6)m$.i) .a-6)an KIPI • Ten%$&an in:6)ma*i (a)i &a*$* .ain +ang (ib$%$"&an $n%$& menge.eng&a-i -e.a/a&an Ten%ang -a*ien • Ri#a+a% im$ni*a*i • Ri#a+a% me(i* *ebe.$mn+a, %e)ma*$& )i#a+a% *ebe.$mn+a (engan )ea&*i +ang *ama a%a$ )ea&*i a.e)gi +ang .ain • Ri#a+a% &e.$a)ga (engan &e'a(ian +ang *ama Ten%ang &e'a(ian Ri#a+a%, (e*&)i-*i &.ini*, *e%ia- "a*i. .ab6)a%6)i$m +ang )e.e?an (engan KIPI (an (iagn6*i* (a)i &e'a(ian Tin(a&an a-a&a" (i)a#a% (an "a*i.n+a Ten%ang %e)*ang&a ?a&*in?a&*in Pa(a &ea(aan&ea(aa bagaimana ?a&*in (i&i)im, &6n(i*i -en+im-anan, &ea(aan vaine vial monitor , (an /a%a%an *$"$ -a(a .ema)i e*! Pen+im-anan ?a&*in *ebe.$m %iba (i :a*i.i%a* &e*e"a%an, (imana ?a&*in ini %iba (a)i -enge.6.aan old hain +ang .ebi" %inggi, &a)%$ *$"$!
Ten%ang 6)ang6)ang .ain A-a&a" a(a 6)ang .ain +ang men(a-a% im$ni*a*i (a)i ?a&*in +ang *ama (an menimb$.&an -en+a&i% A-a&a" a(a 6)ang .ain +ang mem-$n+ai -en+a&i% +ang *ama 4m$ng&in b$%$" (e:ini*i &a*$*5 'i&a +a %en%$&an -a-a)an -a(a &a*$*&a*$* %e)"a(a- %e)*ang&a ?a&*in +ang (i/$)igai! In?e*%iga*i -e.a+anan im$ni*a*i Meni.ai -e.a+anan[ Pen+im-anan ?a&*in 4%e)ma*$& ?ia.>am-$. ?a&*in +ang (engan menan+a %e.a" (ib$&a5, (i*%)ib$*i (an -emb$angan .imba"! &an %en%ang • Pen+im-anan -e.a)$%, (i*%)ib$*i Pe.a)$%an ?a&*in 4-)6*e* (an #a&%$> 'am (i.a&$&an5 Pengg$naan (an *%e)i.i*a*i (a)i syringe (an 'a)$m! Pen'e.a*an %en%ang -e.a%i"an -)a&%i& im$ni*a*i, *$-e)?i*i (an -e.a&*ana im$ni*a*i! Mengama%i• A-a&a" me.a+ani im$ni*a*i (a.am '$m.a" +ang .ebi" -e.a+anan ban+a& (a)i-a(a bia*aZ Lema)i -en(ingin A-a *a'a +ang (i*im-an 4/a%a% 'i&a a(a &6%a& -en+im-anan +ang *e)$-a (e&a% (engan ?ia. ?a&*in +ang (a-a% menimb$.&an &ebing$ngan5 ?a&*in>-e.a)$% a-a *a'a +ang (i*im-an (engan 6ba% .ain, a-a&a" a(a ?ia. +ang &e"i.angan .abe.n+a! P)6*e($) im$ni*a*i 4-e.a)$%an, men+$*$n ?a&*in, %e&ni& -en+$n%i&an, &emanan 'a)$m *$n%i& (an syringe -emb$angan ?ia.?ia. +ang *$(a" %e)b$&a5 A-a&a" a(a ?ia.?ia. +ang *$(a" %e)b$&a %am-a& %e)&6n%amina*iZ R$m$*&an *$a%$ • Kem$ng&inan be*a)> &em$ng&inan -en+ebab (a)i &e'a(ian "i-6%e*i* &e)'a %e)*eb$%! 5 Meng$'i "i-6%e*a • A-a&a" (i*%)ib$*i &a*$* /6/6& (engan "i-6%e*a &e)'aZ • Ka(ang&a(ang (i-e).$&an $'i .ab6)a%6)i$m &e)'a 75 Men+im-$.&an • B$a% &e*im-$.an -en+ebab KIPI -e.a/a&an • Leng&a-i :6)m$.i) in?e*%iga*i KIPI • La&$&an %in(a&an &6)e&*i (an )e&6men(a*i&an %in(a&an .ebi" .an'
%$U'i Lab6)a%6)i$m @a&*in U'i .ab6)a%6)i$m (i-e).$&an $n%$& (a-a% mema*%i&an a%a$ men+ing&i)&an ($gaan -en+ebab *e-e)%i ?a&*in $n%$& $'i *%e)i.i%a* (an
111
%6&*i*i%a* -e.a)$% $n%$& $'i *%e)i.i%a* 'a)$m *$n%i& (an syringe $n%$& $'i *%e)i.i%a*! Peme)i&*aan +ang (i-e).$&an 4$'i .ab6)a%6)i$m5 a(a.a" $n%$& men'e.a*&an &e/$)igaan (an b$&an *ebagai -)6*e($) )$%in! eni* KIPI +ang -e).$ (i.a&$&an -eng$'ian *am-e. a(a.a" KIPI +ang (i/$)igai be)"$b$ngan (engan )ea&*i ?a&*in be)a% Serious Adverse $vent 4SAE5, (an KIPI be)&e.6m-6& 4/.$*%e)5! Peme)i&*aan 4$'i .ab6)a%6)i$m5 (i.a&$&an 6.e" P$*a% Peng$'ian Oba% (an Ma&anan Na*i6na. 4PPOMN5, Ba(an POM! Ba(an
POM
men$ga*&an
Ba.ai
Be*a)
POM
4BBPOM5
$n%$&
me.a&$&an -engambi.an *am-e., 'i&a (i-e).$&an! Pengambi.an *am-e. (i.a&$&an 6.e" BBPOM>BPOM *e%e.a" be)&66)(ina*i (engan K6mNa* PP KIPI>K6mDa PP KIPI (an Dina* Ke*e"a%an *e%em-a% $n%$& i(en%i:i&a*i .6%>Ba%/"! $m.a" *am-e. ?a&*in +ang (iambi. *e*$ai &eb$%$"an! A-abi.a '$m.a" ?a&*in (i %em-a% &e'a(ian KIPI>.a-angan %i(a& men/$&$-i &eb$%$"an -eng$'ian, ma&a -engambi.an *am-e. (a-a% (i.a&$&an (i P$*&e*ma*>Dina* -en+e(iaan
(a)i
Ke*e"a%an ?a&*in
*e%em-a% +ang
+ang
%e)&ai%
me)$-a&an KIPI
-a(a
*$mbe) %ing&a%
Ke/ama%an>Kab$-a%en! A-abi.a *am-e. ma*i" %i(a& men/$&$-i> "abi* ma&a -engambi.an *am-e. (i.a&$&an -a(a Dina* Ke*e"a%an P)6?in*i (engan n6m6) ba%/" +ang *ama! P)6*e* -engambi.an (an -engi)iman *am-e. "a)$* (i.a&$&an *e*$ai &e%en%$an (an -e)*+a)a%an -engi)iman ?a&*in (an (i.eng&a-i (engan Be)i%a A/a)a! Gamba) 12! Si*%ema%i&a Pengambi.an (an Pengi)iman *am-e. Informasi kasus KIPI
KOMDA KIPI
KOMNAS PP KIPI
2asi!
Informasi
pengujian
kasus KIPI
Pengiriman sampe! +inas Kesehatan
Badan POM
00/0PM Pengambi!an sampe!
+eputi 1 u.p +itwas +istribusi P' dan PK*'
Pengambi!an sampe! $aksin
asi! pengujian
'empat kasus KIPI/ 'empat Pengadaan $aksin terkait
PPOMN
112
Pengambi.an Sam-e.! Pengi)iman *am-e. ?a&*in (i.a&$&an 6.e" BBPOM>BPOM +ang (i%$'$&an &e-a(a Ke-a.a P$*a% Peng$'ian Oba% (an Ma&anan Na*i6na. 4PPOMN5 .! Pe)/e%a&an Nega)a N6! 23 a&a)%a P$*a%, 1090 (engan %emb$*an &e-a(a
Di)e&%$) Penga#a*an Di*%)ib$*i P)6($& Te)a-e%i& (an PKRT .! Pe)/e%a&an Nega)a N6! 23 a&a)%a P$*a%! 1090 Keb$%$"an *am-e. +ang (i-e).$&an (a.am $'i .ab6)a%6)i$m ?a&*in a(a.a" *ebagai be)i&$% Tabe. 1;!Sam-e. @a&*in $n%$& Peme)i&*aan S%e)i.i%a* (an T6&*i*i%a* @a&*in
1! 2! 3! ! 9! ! 7! ;! 8!
am-a& DT T( DPTHBHib P6.i6 P6.i6 IP@ He-a%i%i* B Uni'e/% BG
9 9 9 9 10 (6*i* 20 (6*i* 9 0,9 1
22 (i.$en%>-e.a)$% 28 28 28 0 0 28 97 -%
113 Be)i%a A/a)a Pengambi.an Sam-e. @a&*in
Pa(a "a)i ini !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
,%angga.!!!!\!!,b$.an ,!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
%a"$n !!!!!!!!!!!!!! , be)(a*a)&an S$)a% N6!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Pe)in%a"
Me.a&*ana&an T$ga*
(a)i!!!!!!!!!!!!! ,%angga.!!!!\!!!!!!!!!!!!!!!!!!!,%e.a"
(i.a&$&an -engambi.an *am-.e $n%$& -eng$'ian m$%$ -)6($& -a(a Nama Sa)ana
A.ama%
Nama
Produk
Nomor
Produsen
I&in
No#$ets
!anal Produksi
E%piry
Jumlah
'ate
Edar
(NIE)
'emikian berita acara dibuat denan sebenarnya# ******##+ Pihak Sarana
,
,
Petuas -
Ke.6m-6& Ri*i&6 Tinggi KIPI Un%$& meng$)angi )i*i&6 %imb$.n+a KIPI ma&a "a)$* (i-e)"a%i&an a-a&a" )e*i-ien %e)ma*$& (a.am &e.6m-6& )i*i&6! Yang (ima&*$( (engan &e.6m-6& )i*i&6 a(a.a" Ana& +ang men(a-a% )ea&*i *im-ang -a(a Im$ni*a*i %e)(a"$.$! Ba+i be)a% .a"i) )en(a"! Pa(a (a*a)n+a 'a(#a. Im$ni*a*i ba+i &$)ang b$.an *ama (engan ba+i
/$&$- b$.an! Ha."a. +ang -e).$ (i-e)"a%i&an -a(a ba+i &$)ang b$.an a(a.a" Ti%e) im$ni%a* -a*i: me.a.$i %)an*mi*i ma%e)na. .ebi" )en(a" (a)i-a(a ba+i /$&$- b$.an A-abi.a be)a% ba(an ba+i *anga% &e/i. 41000 g)am5 Im$ni*a*i (i%$n(a (an (ibe)i&an *e%e.a" ba+i men/a-ai be)a% 2000 g)am a%a$ be)$m$) 2 b$.an &e/$a.i $n%$& Im$ni*a*i "e-a%i%i* B -a(a ba+i (engan ib$ +ang HB* Ag -6*i%i:!
11
A-abi.a ba+i ma*i" (i)a#a% *e%e.a" $m$) 2 b$.an, ma&a ?a&*in -6.i6 +ang (ibe)i&an a(a.a" *$n%i&an IP@ bi.a ?a&*in %e)*e(ia, *e"ingga %i(a& men+ebab&an -en+eba)an ?i)$* ?a&*in -6.i6 me.a.$i %in'a! Pa*ien im$n6&6m-)6mai* Kea(aan im$n6&6m-)6mai* (a-a% %e)'a(i *ebagai a&iba% -e+a&i% (a*a) a%a$ -eng6ba%an im$n6*$-)e*an 4&em6%e)a-i, &6)%i&6*%e)6i( 'ang&a -an'ang5! eni* ?a&*in "i($- me)$-a&an in(i&a*i &6n%)a $n%$& -a*ien im$n6&6m-)6mai*, $n%$& -6.i6 (a-a% (ibe)i&an IP@ bi.a ?a&*in %e)*e(ia! Im$ni*a*i %e%a- (ibe)i&an -a(a -eng6ba%an &6)%i&6*%e)6i( (6*i* &e/i. (an -embe)ian (a.am #a&%$ -en(e&! Te%a-i Im$ni*a*i
"a)$*
(i%$n(a
&6)%i&6*%e)6i( *i*%emi& (6*i*
-a(a 2
ana&
mg>&g
(engan
be)a%
-eng6ba%an
ba(an>"a)i a%a$
-)e(ni*6n 20 mg>"a)i *e.ama 1 "a)i! Im$ni*a*i (a-a% (ibe)i&an *e%e.a" *a%$ b$.an -eng6ba%an &6)%i&6*%e)6i( (i"en%i&an a%a$ %iga b$.an *e%e.a" -embe)ian &em6%e)a-i *e.e*ai! Pa(a )e*i-ien +ang men(a-a%&an "$man imm$n6g.6b$.in Im$ni*a*i ?i)$* "i($- (ibe)i&an *e%e.a" %iga b$.an -eng6ba%an $n%$& meng"in(a)&an "amba%an -emben%$&an )e*-6n* im$n! 3!
Pa*ien HI@ mem-$n+ai )i*i&6 .ebi" be*a) $n%$& men(a-a%&an in:e&*i
@a&*in
Re&6men(a*i
IP@ DPT Hib He-a%i%i* B] He-a%i%i* A MMR]] In:.$ena Pne$m6&6& BG]]] ]5 Dian'$)&an (6*i* ]]5
Ke%e)angan
Pa*ien (an &e.$a)ga *e)$ma" Ya Pa*ien (an &e.$a)ga *e)$ma" Ya Pa*ien (an &e.$a)ga *e)$ma" Ya Se*$ai 'a(#a. ana& *e"a% Ya Se*$ai 'a(#a. ana& *e"a% Ya Dibe)i&an $m$) 12 b$.an Ya Tia- %a"$n (i$.ang Ya Se(ini m$ng&in Ya Dian'$)&an $n%$& In(6ne*ia Ya He-a%i%i* B (i.i-a% gan(a&an ($a &a.i!
Dibe)i&an -a(a -en(e)i%a HI@ +ang a*im-%6ma%i& a%a$ HI@ (engan ge'a.a )ingan! ]]]5 Ti(a& (ibe)i&an bi.a HI@ +ang be)a%!
119
KIPI Be)&e.6m-6& KIPI be)&e.6m-6& a(a.a" ($a a%a$ .ebi" KIPI +ang *e)$-a +ang %e)'a(i -a(a *aa% +ang be)*amaan, (i %em-a% +ang *ama! KIPI be)&e.6m-6& &em$ng&inan be*a) mening&a% a&iba% &e*a.a"an -)6g)am! i&a &e'a(ian *e)$-a '$ga %e)'a(i -a(a 6)ang .ain +ang %i(a& (iIm$ni*a*i, &em$ng&inan -en+ebabn+a a(a.a" &a)ena &ebe%$.an>&6in*i(en (an b$&an KIPI! Pa(a -e.a/a&an KIPI be)&e.6m-6& +ang "a)$* (i.a&$&an a(a.a" Mene%a-&an (e:ini*i $n%$& KIPI %e)*eb$% ! La/a& 6)ang .ain (i (ae)a" %e)*eb$% +ang mem-$n+ai ge'a.a -en+a&i% +ang *e)$-a (engan (e:ini*i KIPI %e)*eb$%! Da-a%&an )i#a+a% Im$ni*a*i 4&a-an, (imana, 'eni* (an n6m6) bath ?a&*in +ang (ibe)i&an5! Ten%$&an -e)*amaan -a-a)an (i an%a)a &a*$*&a*$* %e)*eb$%! La-6)&an bi.a a(a be)a-a ana& +ang -a(a *aa% be)*amaan men(a-a%&an ?a&*in +ang *ama %e%a-i %i(a& a(a ge'a.a KIPI a)a me.a&$&an i(en%i:i&a*i KIPI be)&e.6m-6& %e).i"a% *e-e)%i (iag)am be)i&$% Gamba) 13! A.$) I(en%i:i&a*i KIPI be)&e.6m-6&
#pakah s emua kasus berasal dari
#pakah
Tidak
#pakah
semua kasus mendapat vaksin dari
2 mengunakan bacth yg sama3
Tidak
Tidak 5
5
a
a
a
'esalahan pembuatan vaksin batch vaksin
#dakah penyakit yg sama pada
yg sama
a
#pakah
pd berada
Tidak
tertentu bermasalah
atau kesalahan pengiriman/ penyimpanan
a
a
Tidak
Tidak
11
Tin(a& .an'$% KIPI 1! Peng6ba%an Dengan a(an+a (a%a KIPI (6&%e) P$*&e*ma* (a-a% membe)i&an -eng6ba%an *ege)a! A-abi.a KIPI %e)g6.6ng *e)i$* "a)$* *ege)a (i)$'$& $n%$& -eme)i&*aan .ebi" .an'$% (an -embe)ian -eng6ba%an *ege)a! Tabe. 20! Ge'a.a KIPI (an Tin(a&an +ang Ha)$* Di.a&$&an
117
K6m$ni&a*i Ke-e)/a+aan me)$-a&an &$n/i $%ama &6m$ni&a*i -a(a *e%ia%ing&a%, %e).a.$ /e-a% men+im-$.&an -en+ebab &e'a(ian KIPI (a-a% me)$*a&
&e-e)/a+aan
ma*+a)a&a%!
Menga&$i
&e%i(a&-a*%ian,
in?e*%iga*i men+e.$)$", (an %e%a- be)i in:6)ma*i &e ma*+a)a&a%! Hin(a)i memb$a% -e)n+a%aan +ang %e).a.$ (ini %en%ang -en+ebab (a)i &e'a(ian *ebe.$m -e.a/a&an .eng&a-! i&a -en+ebab (ii(en%i:i&a*i *ebagai &e*a.a"an -)6g)am, -en%ing $n%$& %i(a& be)b6"6ng %en%ang &e*a.a"an *e*e6)ang -a(a *ia-a-$n, %e%a-i %e%a- :6&$* -a(a ma*a.a" +ang be)"$b$ngan (engan *i*%im +ang men+ebab&an &e*a.a"an -)6g)am
(an
.ang&a".ang&a"
+ang
(iambi.
$n%$&
menga%a*i
ma*a.a" %e)*eb$%! Da.am be)&6m$ni&a*i (engan ma*+a)a&a%, a&an be)man:aa% a-abi.a membang$n 'a)ingan (engan %6&6" ma*+a)a&a% (an %enaga &e*e"a%an (i (ae)a", 'a(i in:6)ma*i %e)*eb$% bi*a (engan /e-a% (i*eba)&an! Pe)bai&an M$%$ Pe.a+anan Se%e.a" (i(a-a%&an &e*im-$.an -en+ebab (a)i "a*i. in?e*%iga*i KIPI ma&a (i.a&$&an %in(a& .an'$% -e)bai&an *e-e)%i -a(a %abe. be)i&$% Tabe. 21! Tin(a& Lan'$% Pe)bai&an
E?a.$a*i E?a.$a*i )$%in (i.a&$&an 6.e" K6m(a PP KIPI>Dina* Ke*e"a%an P)6?in*i minima. enam b$.an *e&a.i! E?a.$a*i %a"$nan (i.a&$&an 6.e"
11;
K6m(a PP KIPI>Dina* Ke*e"a%an P)6?in*i $n%$& %ing&a% -)6?in*i (an K6mna* PP KIPI>S$b Di)e&%6)a% Im$ni*a*i $n%$& %ing&a% na*i6na.! K)i%e)ia -eni.aian e:e&%i?i%a* -eman%a$an KIPI a(a.a" Ke%e-a%an #a&%$ .a-6)an Ke.eng&a-an .a-6)an Kea&$)a%an .a-6)an Ke/e-a%an in?e*%iga*i Kea(e&$a%an %in(a&an -e)bai&an +ang (i.a&$&an KIPI %i(a& menggangg$ Im$ni*a*i Pe)&embangan -eman%a$an KIPI (a-a% (ini.ai (a)i (a%a .a-6)an %a"$nan (i %ing&a% -)6?in*i (an na*i6na.! Da%a .a-6)an %a"$nan KIPI mengan($ng "a."a. (i ba#a" ini $m.a" .a-6)an KIPI +ang (i%e)ima, (i&e.6m-6&&an be)(a*a)&an @a&*in K.a*i:i&a*i e%i6.6gi .a-angan K.a*i:i&a*i &a$*a.i%a* Ra%e ma*ingma*ing KIPI be)(a*a)&an ?a&*in +ang (ibe)i&an 4(an n6m6) bath 5 %ing&a% -)6?in*i (an na*i6na.! KIPI be)a% +ang *anga% 'a)ang! KIPI .ang&a .ainn+a! KIPI be)&e.6m-6& +ang be*a)! Ring&a*an -e.a/a&an KIPI +ang 'a)ang %e)'a(i>-en%ing!
118
BAB @I PENATATAN DAN PELAPORAN
Pen/a%a%an (an -e.a-6)an (a.am -e.a&*anaan Im$ni*a*i -)6g)am *anga% -en%ing
(i.a&$&an
(i
*em$a
%ing&a%
a(mini*%)a*i
g$na
men($&$ng
-engambi.an &e-$%$*an (a.am -e)en/anaan, -e.a&*anaan &egia%an ma$-$n e?a.$a*i! Pen/a%a%an Un%$& ma*ingma*ing %ing&a% a(mini*%)a*i -e).$ (i-e)"a%i&an "a."a. *ebagai be)i&$% Ting&a% De*a a!
Sa*a)an Im$ni*a*i Pen/a%a%an
ba+i,
ba($%a
(an
$n%$&
-e)*ia-an
-e.a+anan Im$ni*a*i me.i-$%i nama, 6)ang %$a, *$ami, %angga. .a"i) (an a.ama%! Pe%$ga* meng&6m-i.a*i&an (a%a *a*a)an %e)*eb$% &e (a.am b$&$ -en/a%a%an "a*i. Im$ni*a*i ba+i, ba($%a (an
(an
/a.6n
-engan%in
mengg$na&an
b$&$
/a%a%an
Im$ni*a*i B$&$ Se"a% ana& Se&6.a" (an (i/a%a% -a(a :6)ma%
120
-e.a-6)an BIAS (an *a%$ *a.inan (ibe)i&an &e-a(a *e&6.a"! Bi.a -a(a #a&%$ ba+i %e)b$&%i -e)na" men(a-a% DPTHBHib1 (i/a%a% *ebagai T1! Kem$(ian men(a-a% DPTHBHib2 (i/a%a% *ebagai T2! Kem$(ian men(a-a% DPTHBHib -a(a $*ia ba($%a (i/a%a% *ebagai T3!Se"ingga -embe)ian DT (an T( (i *e&6.a" (i/a%a% *ebagai T (an T9! Bi.a %i(a& %e)b$&%i -e)na" men(a-a% *$n%i&an DPTHBHib -a(a #a&%$ ba+i (an Ba($%a, ma&a DT (i/a%a% *ebagai T1! e! Pen/a%a%an (an -e.a-6)an $n%$& :a*i.i%a* &e*e"a%an *#a*%a =6)ma% -e.a-6)an -e.a+anan Im$ni*a*i +ang (i.a-6)&an minima. mem$a% (a%a *ebagai be)i&$% nama *a*a)an, nama 6)ang %$a, %angga. .a"i), a.ama% .eng&a-, 'eni* &e.amin, (an 'eni* Im$ni*a*i
*e)%a
%angga.
-embe)iann+a!
4%e)/an%$m
(a.am
:6)m$.i) 9 %e).am-i)5 Begi%$ '$ga '$m.a" &$a.i%a* (an &$an%i%a* *em$a .6gi*%i& Im$ni*a*i -i.i"an 4?a&*in, ADS (an .6gi*%i& .ainn+a5 "a)$* (i&e%a"$i 6.e" -en+e.engga)a -)6g)am Im$ni*a*i na*i6na. $n%$& (i.a&$&an m6ni%6)ing be)*ama! Ting&a% P$*&e*ma* a!
Ha*i. a&$-an Im$ni*a*i Ha*i. &egia%an Im$ni*a*i (i .a-angan (i/a%a% (i &6"6)% (e*a (an (i)e&a- (i b$&$ -en/a%a%an Im$ni*a*i -$*&e*ma* 4b$&$ bi)$5
4%e)/an%$m
(a.am
:6)m$.i)
(an
:6)m$.i)
10
%e).am-i)5! Ha*i. Im$ni*a*i ana& *e&6.a" (i )e&a- (i b$&$ "a*i. Im$ni*a*i ana& *e&6.a" 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 19 %e).am-i)5! La-6)an "a*i. Im$ni*a*i (i -e.a+anan *#a*%a mengg$na&an :6)ma% b$&$ &6"6)% &em$(ian (i/a%a% (i b$&$ &6"6)% (e*a a*a. *a*a)an! Se%ia- /a%a%an (a)i b$&$ bi)$ ini (ib$a% )ang&a- ($a! Lemba) &e 2
(iba#a
&e
&ab$-a%en
*e#a&%$
mengambi.
?a&*in>&6n*$.%a*i! Da.am meng"i%$ng -e)*en%a*e /a&$-an, +ang (i"i%$ng "an+a -embe)ian Im$ni*a*i -a(a &e.6m-6& *a*a)an (an
121
-e)i6(e +ang (i-a&ai a(a.a" %a"$n angga)an m$.ai (a)i 1 an$a)i *am-ai (engan 31 De*embe) -a(a %a"$n %e)*eb$%! Pen/a%a%an @a&*in Ke.$a) ma*$&n+a ?a&*in %e)-e)in/i men$)$% '$m.a" n6m6) ba%/" (an %angga. &a(a.$#a)*a "a)$* (i/a%a% &e (a.am .a-6)an -ene)imaan ?a&*in a%a$ &a)%$ *%6& 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 20 %e).am-i)5! Si*a a%a$ *%6& ?a&*in "a)$* *e.a.$ (i"i%$ng -a(a *e%ia- &a.i -ene)imaan (an -enge.$a)an ?a&*in! Ma*ingma*ing 'eni* ?a&*in mem-$n+ai &a)%$ *%6& %e)*en(i)i! Se.ain i%$ &6n(i*i @@M *e#a&%$ mene)ima (an menge.$a)&an ?a&*in '$ga -e).$ (i/a%a% (i SBBK 4S$)a% B$&%i Ba)ang Ke.$a)5! $m.a" ?ia. (an (6*i* ?a&*in +ang (ig$na&an (an %e)*i*a (a.am -en+e.enga)aan Im$ni*a*i "a)$* (i.a-6)&an &emba.i 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 1 %e).am-i)5 be*e)%a '$m.a" .imba" Im$ni*a*i ADS (an ?ia. be&a* $n%$& (im$*na"&an (engan be)i%a a/a)a! Pen/a%a%an S$"$ 0aine *efrigerator Tem-e)a%$)
0aine
*efrigerator +ang
%e)ba/a
-a(a
%e)m6me%e) +ang (i.e%a&&an (i %em-a% +ang *e"a)$*n+a, "a)$* (i/a%a% ($a &a.i *e"a)i +ai%$ -agi #a&%$ (a%ang (an *6)e *ebe.$m -$.ang4.am-i)anG)a:i& 1! Pen/a%an S$"$ Lema)i E*5! Pen/a%a%an "a)$* (i.a&$&an (engan $-a+a -e)bai&an Bi.a *$"$ %e)/a%a% (i ba#a" 2 6, "a)$* (i/$)igai ?a&*in He-a%i%i* B, DPTHBHib, DT, IP@,(an T( %e.a" be&$! La&$&an $'i &6/6& 4&e/$a.i ?a&*in IP@5, 'angan g$na&an ?a&*in +ang )$*a& (an b$a%.a" /a%a%an -a(a &a)%$ *%6& ?a&*in! Bi.a *$"$ %e)/a%a% (ia%a* ; 6, *ege)a -in(a"&an ?a&*in &e /6.( b6, ?a//ine /a))ie) a%a$ %e)m6* +ang be)i*i /$&$- /66. -a/& 4&6%a& (ingin /ai)5! Bi.a -e)bai&an 0aine *efrigerator .ebi" (a)i 2 "a)i, ?a&*in "a)$* (i%i%i-&an (i -$*&e*ma* %e)(e&a% a%a$ &ab$-a%en! @a&*in +ang %e.a" &6n%a& (engan *$"$ &ama) .ebi" (a)i -e)i6(e #a&%$ %e)%en%$, "a)$* (ib$ang *e%e.a" (i/a%a% (i &a)%$ *%6& ?a&*in
122
Pen/a%a%an L6gi*%i& Im$ni*a*i Di*am-ing ?a&*in, .6gi*%i& Im$ni*a*i .ain *e-e)%i /6.( /"ain "a)$* (i/a%a% '$m.a", &ea(aan, be*e)%a n6m6) *e)i *e)%a %a"$n 40aine *efrigerator , mini :)eee), ?a//ine /a))ie), /6n%aine)5 "a)$* (i/a%a% &e (a.am &6.6m &e%e)angan! Un%$& -e)a.a%an "abi* -a&ai *e-e)%i ADS, *a:e%+ b6 (an *-a)e -a)% /$&$- (i/a%a% '$m.a" (an 'eni*n+a! Ting&a% Kab$-a%en>K6%a a!
Ha*i. /a&$-an Im$ni*a*i K6m-i.a*i .a-6)an "a*i. Im$ni*a*i (a)i *em$a -$*&e*ma* (an RSU &ab$-a%en ma$-$n )$ma" *a&i% *#a*%a (i.a&$&an *e%ia-
b$.an
(an
(i/a%a%
(i
b$&$
"a*i.
Im$ni*a*i
&ab$-a%en>K6%a 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 9 %e).am-i)5! Se%ia/a%a%an (a)i b$&$ ini (ib$a% (a.am )ang&a- ($a! Lemba) &e 2 (iba#a &e -)6?in*i -a(a #a&%$ mengambi. ?a&*in>&6n*$.%a*i! Pen/a%a%an ?a&*in Pene)imaan (an -enge.$a)an ?a&*in %e)-e)in/i men$)$% '$m.a", n6m6) ba%/" (an %angga. &a(a.$#a)*a "a)$* (i/a%a% (a.am
b$&$
*%6&
?a&*in
4%e)/an%$m
(a.am
:6)m$.i)
21
%e).am-i)5! Si*a a%a$ *%6& ?a&*in "a)$* (i"i%$ng -a(a *e%ia- &a.i -ene)imaan a%a$ -enge.$a)an ?a&*in! Ma*ingma*ing 'eni* ?a&*in mem-$n+ai b$&$ *%6& %e)*en(i)i! Se.ain i%$ &6n(i*i @@M *e#a&%$ mene)ima (an mengi)im&an ?a&*in &e -$*&e*ma* '$ga -e).$ (i/a%a% -a(a b$&$ *%6& (an SBBK 4S$)a% B$&%i Ba)ang Ke.$a)5! Pen/a%a%an .6gi*%i& Im$ni*a*i Di*am-ing -ene)imaan (an -enge.$a)an ?a&*in '$ga (i/a%a% n6m6) *e)i $n%$& *a)ana /6.( /"ain 40aine *efrigerator , :)eee), ?a//ine /a))ie)5 (an &ea(aan *a)ana (i/a%a% &e (a.am &6.6m &e%e)angan! Un%$& -e)a.a%an "abi* -a&ai *e-e)%i ADS -e).$ '$ga (i/a%a% n6m6) *e)i>.6% ma*a &a(a.$#a)*a, '$m.a" (an me)&, *a:e%+ b6 /$&$- (i/a%a% '$m.a" (an 'eni*n+a! Ting&a% P)6?in*i a!
Ha*i. a&$-an Im$ni*a*i K6m-i.a*i
.a-6)an
"a*i.
Im$ni*a*i
(a)i
*em$a
&ab$-a%en>&6%a (i.a&$&an *e%ia- b$.an (an (i/a%a% (i b$&$ "a*i. Im$ni*a*i -)6?in*i 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) ; %e).am-i)5!
123
Se%ia- /a%a%an (i b$&$ ini (ib$a% (a.am )ang&a- ($a! Lemba) &e 2 (i&i)im&an &e -$*a%! Pen/a%a%an @a&*in Ke.$a) ma*$&n+a ?a&*in %e)-e)in/i men$)$% '$m.a", n6m6) ba%/" (an %angga. &a(a.$#a)*a "a)$* (i/a%a% &e (a.am b$&$ *%6& ?a&*in 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 22 %e).am-i)5! Si*a a%a$ *%6& ?a&*in "a)$* *e.a.$ (i"i%$ng -a(a *e%ia- &a.i -ene)imaan a%a$
-enge.$a)an
?a&*in!
Ma*ingma*ing
'eni*
?a&*in
mem-$n+ai b$&$ *%6& %e)*en(i)i! Ke.$a) ma*$&n+a ba)ang %e)ma*$& ?a&*in "a)$* (i/a%a% (i b$&$ $m$m! eni* ?a&*in, n6m6) ba%/" (an &6n(i*i @@M *aa% (i%e)ima a%a$ (i&e.$a)&an $n%$& ?a&*in Pen/a%a%an Ba)ang Im$ni*a*i Di*am-ing ?a&*in *a)ana /6.( /"ain 40aine *efrigerator , :)eee), ?a//ine /a))ie), /6n%aine)5 "a)$* (i/a%a% n6m6) *e)i, %a"$n
(an
&ea(aan
&e (a.am :6)ma% -en/a%a%an!
Un%$&
-e)a.a%an *e-e)%i 'a)$m, *+)inge (an *-a)e -a)% /$&$- (i/a%a% '$m.a" (an 'eni*n+a!
Pe.a-6)an Ha*i. -en/a%a%an Im$ni*a*i +ang (i.a&$&an 6.e" *e%ia- $ni% +ang me.a&$&an
&egia%an
Im$ni*a*i,
m$.ai
(a)i
-$*&e*ma*
-emban%$,
-$*&e*ma*, )$ma" *a&i% $m$m, Kan%6) Ke*e"a%an Pe.ab$"an, ba.ai Im$ni*a*i *#a*%a, )$ma" *a&i% *#a*%a, &.ini& *#a*%a (i*am-ai&an &e-a(a -enge.6.a -)6g)am Im$ni*a*i &ab$-a%en>&6%a 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 7 (an :6)m$.i) 11 %e).am-i)5 (an -)6?in*i 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) ; (an :6)m$.i) 12 %e).am-i)5 *e*$ai #a&%$ +ang %e.a" (i%e%a-&an! Seba.i&n+a, $m-an ba.i& .a-6)an (i&i)im&an *e/a)a be)'en'ang (a)i %ing&a% a%a* &e %ing&a% .ebi" ba#a"!
12
Gamba)!1! Si*%ema%i&a Pen/a%a%an (an Pe.a-6)an Im$ni*a*i R$%in
Gamba) 19! Si*%ema%i&a Pen/a%an Pe.a-6)an Im$ni*a*i (a*a) (an .an'$%an
129
Gamba) 1 ! Si*%ema%i&a Pen/a%an Pe.a-6)an Im$ni*a*i .an'$%an Ana& U*ia Se&6.a"
Bagan a.$) .a-6)an *ebagai be)i&$% Gamba) 17! Bagan A.$) Pe.a-6)an DITEN PENEGAHAN DAN PENGENDALIAN PENYAKIT C! DITEN KE=ARMASIAN DAN ALAT KESEHATAN
Se%ia- %angga. 19 DINAS KESEHATAN PRO@INSI
Se%ia- %angga. 10 DINAS KESEHATAN KABUPATEN> KOTA
Se%ia- %angga. 9 PUSKESMAS, =ASYANKES 4RUMAH SAKIT, PRAKTEK S
KOHORT 4BAYI, ANAK, IBU5
A.$) Pe.a-6)an Um-an Ba.i&
12
Gamba) 1;! Bagan A.$) Pe.a-6)an Im$ni*a*i K"$*$* DITEN PENEGAHAN DAN PENGENDALIAN PENYAKIT C! DITEN KE=ARMASIAN DAN ALAT KESEHATAN
Se%ia- %angga. 19 b$.an -e.a&*anaan DINAS KESEHATAN PRO@INSI
Se%ia- %angga. 10 b$.an -e.a&*anaan DINAS KESEHATAN KABUPATEN> KOTA
Se%ia- %angga. 9 b$.an -e.a&*anaan PUSKESMAS, =ASYANKES 4RUMAH SAKIT, PRAKTEK S
A.$) Pe.a-6)an Um-an Ba.i&
Ha."a. +ang (i.a-6)&an a(a.a" a&$-an Im$ni*a*i! Da.am me.a-6)&an /a&$-an Im$ni*a*i, "a)$* (i-i*a"&an -embe)ian Im$ni*a*i %e)"a(a- &e.6m-6& (i .$a) $m$) *a*a)an! Pemi*a"an ini *ebena)n+a *$(a" (i.a&$&an m$.ai *aa% -en/a%a%an, *$-a+a %i(a& menga/a$&an -e)"i%$ngan -e)*en /a&$-an! S%6& (an Pema&aian @a&*in! Pene)imaan, -ema&aian (an *%6& ?a&*in *e%ia- b$.an "a)$* (i.a-6)&an be)*ama*ama (engan .a-6)an /a&$-an Im$ni*a*i! Sa)ana -e)a.a%an old hain (i -$*&e*ma* (an $ni% -e.a+anan .ainn+a (ii(en%i:i&a*i bai& '$m.a" ma$-$n &6n(i*in+a (i.a-6)&an 6.e" -$*&e*ma*, &ab$-a%en>&6%a, (an -)6?in*i *e/a)a be)'en'ang minima. *e&a.i *e%a"$n 4%e)/an%$m (a.am :6)m$.i) 17, :6)m$.i) 1;, (an :6)m$.i) 18 %e).am-i)5!
127
BAB @I PENUTUP
Dengan (i%e%a-&ann+a Pe(6man Pen+e.engga)aan Im$ni*a*i ini, ma&a (i"a)a-&an *em$a in*%an*i %e)&ai% %e)ma*$& *#a*%a (an ma*+a)a&a% (a-a% be)%angg$ng 'a#ab (a.am men+e.engga)a&an -e.a+anan Im$ni*a*i (engan bena) (an be)&$a.i%a* 6-%ima. *e)%a be)%angg$ng 'a#ab! Un%$& me#$'$(&an (e)a'a% &e*e"a%an ma*+a)a&a% +ang *e%inggi%inggin+a me.a.$i $-a+a -en/ega" %e)'a(in+a *$a%$ -en+a&i% me.a.$i $-a+a ma&*ima. -embe)ian Im$ni*a*i (a*a) .eng&a- -a(a ba+i, Im$ni*a*i .an'$%an -a(a ana& $m$) (i ba#a" ($a %a"$n (an -a(a ana& $*ia *e&6.a" *e)%a #ani%a $*ia *$b$)!
MENTERI KESEHATAN REPUBLIK INDONESIA,
%%(
NILA =ARID MOELOEK
=6)m$.i) 1! Pe.a-6)an KIPI Se)i$* 4si dengan Ballpoin 2tembus karbon3
7ata diisi dengan benar dan valid
(gl& terima
(KIPI) &&&&&(anggallahir, &&&&&//:::
, :&/:&/%;
, &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
+ama
Penanggung "a
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&+ama8rang(ua, #lamat &&&&&&&&&&&&&&&&&
&&&&&&&&&& &&&&&&&&&& &&&&&&&&&& &&&&&&&&&& &&&&&&&&&& &&&&&&&&&& &&&&&&
$enis 'elamin *& Laki-laki= %& Perempuan
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&,
#lamat 2S Puskesmas 'linik3 &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
&&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&&& &&
(/> &&&&&&, / &&&&&& &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&'el&/7esa 'ec& ,
Bagi >anita !sia Subur 2>!S3 *& ?amil %& (idak ?amil
&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&
(/> &&&&&&, / 'ec&
&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&
,
&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&'el&/7esa
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
'ab/'ota , &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
,
&&&&&&
, &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
'ab/'ota, &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
Prop&
'! sebelum imunisasi ,
Prop&
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
(elp&
(elp&
'ode Pos ,
,&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
,&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
'ode Pos , &&&&&&&&&&&&&&&&&&&
, 7okter / Bidan / Pera
* % 0 ,
*& S= %& B= & Pusk esmas = 0& 7ok ter Praktek= 5& Bidan Prak tek = @& BP=
A& Pos yandu= & Sekolah=
C& Balai 4munisasi= *;& Bidan 7esa 2Polindes3= **& umah= *%& Pustu = *& Pos P4+ Mani"estasi ke#adian ikutan (kelu!an$ ge#ala klinis)
Kelu!an % Ge#ala Klinis
&aktu ge#ala timbul
Bengkak pada lokasi penyuntikan Perdarahan pada lokasi penyuntikan &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&Perdarahanlain 'emerahan lokal 'emerahan tersebar Datal Bengkak pada bibir / kelopak mata / kemaluan Bentol disertai gatal 9untah 7iare Pingsan 2sinkop3 'e"ang Sesak nafas ; 7emam tinggi 2EC 13 lebih dari satu hari Pembesaran kelen"ar aksila 'elemahan/kelumpuhan otot, lengan/tungkai 'esadaran menurun 9enangis men"erit terus menerus E "am Lain-lain & &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&*
& && && && && && && && && && && && && && && && && && && && && && && && && && && && && & %
'ama ge#ala (indakan darurat a
Sembuh 9eninggal &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&2tgl
3
3
3
3............................
3........................................
=6)m$.i) 2! In?e*%iga*i KIPI
.0123I0 IN4ES!I5ASIKEJA'IAN IK2!AN PAS6A I12NISASI (topsi 4erbal) >a
, FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFLelaki/Perempuan +ama (anggal lahir , FFFFF/FFFFFF/FFFFFF !sia , FFFFF(ahunFFFFFFFFBulanFFFFFF?ari +ama ayah , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFF +ama ibu , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFF #lamat , $alan :::::::::: +omer :& (/> ::::::& 7usun/'ampung:::::&& 7esa/'elurahan ::::::: 'ecamatan :::::::&& 'abupaten :::::::::: Provinsi :::::::::&:
$umlah saudara kandung,
4munisasi terdahulu 2lebih dari ; hari dari imunisasi terakhir3 4munisasi 2Vaksin3
(gl
$am +o& Batch
(gl& 'adalu arsa
VV9
1ara Pemberian 24ntra kutan Sub-
$umlah vaksin Lokasi penyuntikan 2ml / tetes3
kutan 49 tetes3
G $ika Ha, eaksi timbul pada tgl &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& De"ala I >aktu timbulnya ge"ala &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& 7iagnosis &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
4munisasi sekarang 2dalam kurun ; hari terakhir3 , 4munisasi 2Vaksin3
(gl
$am
+o& Batch
(empat imunisasi , Posyandu
(gl& 'adalu arsa
VV9
Puskesmas
1ara Pemberian 24ntra kutan Sub-
$umlah vaksin
kutan 49 tetes3
2ml / tetes3
Praktek s
Lokasi penyuntikan
'4P4G
Pos P4+ Sekolah Pemberi imunisasi , $urim
Balai pengobatan S/B umah Lainlain , FFFF Pera
'ader
Bidan
#pakah vaksin disimpan pada tempat yang sesuai 2bukan refrigerator rumah tangga dan bukan freeJer untuk 8PV3 #pakah vaksin disimpan pada suhu yang sesuai 2 % ;
K 13 #pakah dilakukan monitoring suhu dan pencatatan secara berkala 2suhu dicatat dua kali sehari dan terdapat grafik pencatatan suhu3 #pakah terdapat vaksin 7P(-?B 7( (( ?B !ni"ect yang beku atau diduga beku di dalam tempat penyimpanan vaksin #pakah terdapat barang selain vaksin di dalam tempat penyimpanan vaksin #pakah vaksin disimpan bersama dengan obat lain dengan pemisahan dan penandaan yang "elas sehingga men"amin tidak ter"adi kontaminasi/kontaminasi silang
#pakah terdapat vaksin yang kadaluarsa atau mengalami kerusakan fisik di dalam tempat penyimpanan vaksin dan dipisahkan serta diberi penandaan yang "elas #pakah terdapat sisa vaksin yang telah dilarutkan di dalam tempat penyimpanan vaksin dan dipisahkan serta diberi penandaan yang "elas #pakah terdapat vaksin dengan kondisi VV9 1 atau 7 di dalam tempat penyimpanan vaksin dan dipisahkan serta diberi penadaan yang "elas #pakah tempat penyimpanan vaksin dilengkapi dengan termometer yang berfungsi dengan baik dan terkalibrasi 2'alibrasi minimal satu kali/tahun3 #pakah terdapat generator yang berfungsi dengan baik untuk men"amin "ika ter"adi listrik padam
De"ala
(idak
Ha
$ika
timbulnya ge"ala se"ak ,
(anggal 7emam Batuk/pilek 9encret 9untah
Pukul
Sesak +apas 'uning/ikterik Lain-lain ,
- #lergi terhadap , - telur - antibiotik 2neomisin3
#da #da
- #lergi lainnya,
(idak ada (idak ada
#da
- Pemakaian obat-obat steroid
#da
- Pengobatan lainnya,
uam tersebar, pada muka pada anterior tubuh pada posterior tubuh pada anggota gerak seluruh tubuh ;
7emam tinggi E C +yeri kepala +yeri 8tot Lesu Batuk/pilek 9encret 9untah Sesak +apas 'uning / ikterik Perdarahan 'e"ang 'elemahan/kelumpuhan otot lengan / tungkai Pingsan 2sinkop3 Penurunan 'esadaran (anda-tanda syok anafilaktik Sakit 'epala 9enangis men"erit E "am
(idak ada Sebutkan FFFFFFFFF (idak ada
#da
(idak
Bengkak di tempat suntikan Perdarahan di tempat suntikan uam lokal bengkak merah I gatal pada kulit pada bibir pada mata
Sebutkan FFFFFFFFFFF (idak #da
Ha
$ika ya timbulnya ge"ala se"ak ,
Lama ge"ala
(anggal
$am / ?ari
Pukul
Lemas I kebas seluruh tubuh
Pembengkakan kel"&getah bening 2leher/ketiak/lipat paha3 Sakit disertai kelemahan pada lengan yg disuntik Bengkak kemerahan nyeri 2reaksi #rthus3
De"ala a
adanya '4P4 dilakukan pada tanggal :::::::&&: "am::: dan disampaikan kepada +ama institusi , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF #lamat , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF (indakan yang dilakukan oleh penerima laporan pertama , 9emberi pengobatan +ama obat
>aktu pemberian tanggal
dosis
"am
?asil pengobatan, membaik tidak ada kema"uan memburuk
sembuh pada tanggal :::&/::::&&/::::
9eru"uk >aktu meru"uk , tanggal:::::&: "am::::& u"ukan kepada ,
1ara pemberian
+ama institusi , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF #lamat , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF
'4P4 tiba tanggal ::::: "am :::: pada +ama ,FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF $abatan ,FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF +ama institusi dan alamat , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF De"ala klinis/keadaan saat di tempat ru"ukan , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF 7iagnosis , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF (indakan -
a
a
9emberi pengobatan +ama obat
>aktu pemberian tanggal
7osis
"am
(indakan lain , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF ?asil pengobatan, membaik
tidak ada kema"uan memburuk sembuh pada tanggal :::&/::::&&/::::
>aktu meru"uk , tanggal:::::::::::: "am::::& 8leh, +ama
,FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF
$abatan
, FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF tiba tanggal ::::: "am :::: pada
+ama institusi , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF #lamat
, FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF
De"ala klinis/keadaan saat di tempat ru"ukan , FFFFFFFFFFFFFFFFFF FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF 7iagnosis , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF (indakan -
a
a
9emberi pengobatan +ama obat
1ara pemberian
+ama obat 2usahakan nama generik3
>aktu pemberian tanggal
7osis
1ara pemberian
"am
(indakan lain , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF ?asil pengobatan, membaik tidak ada kema"uan memburuk
sembuh pada tanggal :::&/::::&&/::::
>aktu meru"uk , tanggal:::::::::::: "am::::& 8leh, +ama $abatan
, FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF tiba tanggal ::::: "am :::: pada
+ama
,FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF
$abatan
,FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF
+ama institusi dan alamat , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF De"ala klinis/keadaan saat di tempat ru"ukan ,FFFFFFFFFFFFFFFFFFFF FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF 7iagnosis , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF (indakan -
a
a
9emberi pengobatan +ama obat
>aktu pemberian tanggal
7osis
"am
(indakan lain , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF ?asil pengobatan, membaik tidak ada kema"uan memburuk
1ara pemberian
sembuh pada tanggal :::&/::::&&/::::
:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: ::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: ::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
S)9B!? S)9P!+# S)9B!? 7)+D#+ D)$#L# S4S# B)!P# , 9)+4+DD#L tanggal :::::&::::: "am :::::::&
74#D+8S4S , *&
%& & S)B#B ')9#(4#+ , FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF
Petugas BP89 +ama, ::::::::&& 4nstitusi, :::::::& >aktu pengambilan sampel (anggal, ::/::&/:: >aktu, ::::::&& $umlah sampelG, :::::::&& +o Batch& , :::::::::: ?asil, (es (oksisitas, :::::::&& :::&& (es Sterilitas, :::::& ::::::::&&
=6)m$.i) 3! Ka'ian KIPI Se)i$* *+,B-. +./- *-!IFI-!I -!-*IT-! IPI ama Pasie" o3 asus
*-G-H 1 (+*---) ele"4kapa" Data
1ama satu atau le%i& #aksi" 5a"4
di%erika" se%elum IPI6
-pa ka& dia4"osis a"4 #alid6
-paka& dia4"osis meme"u&i de7"isi kasus6
Buat perta"aa" te"ta"4 kausalitas disi"i -paka& #aksi"8#aksi"asi me"e%a%ka" 6 (e9adia" dire#ie: di *a"4ka& 2)
*-G-H 2 (D-FT-. IPI) Beri ta"da ; pada kotak a"4 se suai I3 -paka& ada %uk kuat u"tuk pe"e%a% lai"6 - TD TD< -< etera"4a" A!aka !emeriksaan klinis" atau ui laboratorium !ada !asien" mengkon9rmasi !enyebab lain= II3 -paka& terdapat &u%u"4a" kausal a"4 diketa&ui de"4a" #aksi"8#aksi"asi6 Produk Vaksin (Vaccine product(s)) A!aka terda!at buk5 dalam literatur bawa 'aksin ini da!at menyebabkan KP bakan ika diberikan se#ara te!at= A!aka tes s!esi9k menunukkan !eran kausal dari 'aksin atau kom!osisinya= Kesalahan Imunisasi (Immunizaon Error) A!aka teradi kesalaan dalam merese!kan atau ke5dak!atuan terada! rekomendasi !enggunaan 'aksin= (#onto !enggunaan melewa5 tanggal kadaluarsa" !enerima sala" dll) A!aka 'aksin (atau kom!osisi) diberikan se#ara 5dak steril= A!aka kondisi 9sik 'aksin (#onto warna" kekeruan" adanya substansi asing" dll) abnormal saat diberikan= A!aka terda!at kesalaan saat !ersia!an 'aksin ole 'aksinator (#onto kesalaan !roduk" kesalaan !elarut" !en#am!uran 5dak te!at" !engisian s!uit 5dak te!at" dll)= A!aka terda!at kesalaan dalam !enanganan 'aksin (#onto gagalnya cold chain selama !engiriman" !enyim!anan" dan+atau saat imunisasi" dll)= A!aka 'aksin diberikan se#ara 5dak te!at= (#onto kesalaan dosis" tem!at atau #ara !emberian> kesalaan ukuran arum sun5k" dll) Immunizaon Anxiety Da!atka KP disebabkan kegelisaan akibat imunisasi (#onto 'aso'agal" i!er'en5lasi atau !enyakit terkait stress)= II3 (:aktu)3 /ika =a>pada perta"aa" di II? apaka& IPI %erada di dalam me window pe"i"4kata" risiko6 A!aka KP teradi dalam tme window yang sesuai setela !emberian 'aksin= III3 -paka& terdapat %uk kuat u"tuk me"a"4kal &u%u"4a" kausalitas6 A!aka terda!at buk5 kuat untuk menyangkal ubungan kausalitas= I$3 Faktor kuali7kasi lai" u"tuk klasi7kasi A!aka KP da!at teradi se#ara inde!enden tan!a 'aksinasi (background rae)= A!aka KP meru!akan mani?estasi dari kondisi keseatan yang lain= A!aka KP yang sebanding teradi setela dosis 'aksin yang sama sebelumnya= A!aka terda!at !a!aran terada! ?aktor risiko !otensial atau toksin sebelum KP= A!aka terda!at !enyakit akut sebelum KP teradi= A!aka KP yang teradi sebelumnya 5dak berubungan dengan 'aksinasi= A!aka !asien menggunakan obat2obatan sebelum 'aksinasi= A!aka terda!at sebab biologis yang masuk akal bawa 'aksin da!at menyebabkan KP=
*-G-H A (-l4oritma) .e#ie: semua la"4ka& da" ; kotak a"4 tepat
A. @ubungan kausal inkonsisten terada! imunisasi
A. @ubungan kausal inkonsisten terada! imunisasi
a
a
. A!aka terda!at buk5 kuat untuk !enyebab lain=
. A!aka terda!at
Tidak
ubungan kausal yang diketaui dengan 'aksin+'aksinasi= a
. A!aka terda!at buk5 kuat untuk Tidak menyangkal
V. 8e'iew ?aktor Tidak
kuali9kasi lain
ubungan kausal= Tidak
V D.
A!aka KP
(Baktu). A!aka KP teradi dalam
Tidak
terklasi9kasi=
Cn#lassi9able
a
tme window !eningkatan risiko=
a A. @ubungan
V A. @ubungan
V 4.
V C. @ubungan
kausal konsisten terada! imunisasi
kausal konsisten terada! imunisasi
ndeterminate
kausal inkonsisten terada!
Catatan untuk Langka *
*-G-H (lasi7kasi) Beri ; kotak a"4 tepat A. @ubungan kausal konsisten dengan imunisasi A$. 8eaksi terkait !roduk Terda!at
n?ormasi
yang tersedia dan memenui syarat
Tidak terda!at
4. ndeterminate 4$. @ubungan sementara konsisten teta!i terda!at
C. @ubungan kausal inkonsisten dengan imunisasi C. Koinsiden
buk5 yang #uku! !as5
'aksin A. 8eaksi terkait de?ek kualitas 'aksin
untuk 'aksin menyebabkan
Kondisi utama atau kondisi
KP (keadian yang berubungan dengan 'aksin baru)
yang disebabkan !a!aran terada! sesuatu selain 'aksin
A*. 8eaksi terkait
4. aktor !er5mbangan
kesalaan !ada !elaksanaan imunisasi
mengasilkan tren yang bertentangan antara ubungan kausal konsisten
A,. Ansietas terkait imunisasi
dan inkonsisten dengan imunisasi
Tidak da!at ditentukan (Unclassifable )
n?ormasi yang tersedia dan memenui syarat
Tuliskan in?ormasi ang di!erlukan ntuk klasi9kasi
E4$ 7eru!akan sinyal !otensial dan da!at di!er5mbangkan untuk dilakukan in'es5gasi !impulka" klasi7kasi@ De"4a" %uk a"4 tersedia? kami me"impulka" %a&:a klasi7kasi"a adala& kare"a
=6)m$.i) ! K6"6)% Ba+i
=6)m$.i) 9!Pe.a-6)an Im$ni*a*i Da*a) (i R$ma" Sa &i%>Uni% Pe.a+anan S#a*%a
=6)m$.i) ! Re&a-an Pe.a-6)an Im$ni*a*i Da*a) (i P$*&e*ma*
=6)m$.i) 7!Re&a-an Pe.a-6)an Im$ni*a*i Da*a) (i Kab$-a%en>K6%a
=6)m$.i) ;! Re&a-an Pe.a-6)an Im$ni*a*i Da*a) (i P)6?in*i
=6)m$.i) 8! K6"6) ana& ba.i%a (an ana& -)a*e&6.a"
P$*&e*ma* K6(e
B$.an Ta"$n
N
6 U
)
%$NIK
NAM Tg. A
L
Na
La
>
ma
"i)
P
Ib$
A. a m a% RT >R <, N6 Te. -!
Imun isasi PELAYANAN ANAK BALITA Lanju A I tan 5 i i % . i i i K 5 ) ) ) * ) n n ) ) . . e i e e e e b ) e n . b $ $ $ a a ) b b b b - M $ % 2 , , $ $ a & 2 * m % 6 m m ; A 1 $ ; b 1 n 4 $ M 4 e e b & a e g % & e B i a * H - = O , A e 6 a B m e a + H D , N S n T P $ D P TAHUN!!!!!!!!!!
P Me e. ni K a ng e% + ga. a T n g a . n ^ P A e n n a + & e Pe.a+anan Ana& Ba.i%a b a P)a b S K e e & m 6. a% a i " a i . i i . i i i i i i % % n n ) ) ) ) ) ) ) * * . i . i . ) i ) e n $ $ e e e e ) ) e ) e n $ $ e e e n b . ) a a e a a ) b % b b b b $ $ ) % b b b 7 $ B - M $ B 7 $ $ a - M a * m 6 m m ) A B * m 6 m ) e A B % n ) M n b M b 2 $ e % $ e e e e a b & & a g g m 7 % % e e - * e O O * A A e g = 6 6 = e e e n D D N N S S $ b m a *
Ta"$n \\!!
Ta"$n \\!!
=6)m$.i) 10!
Re&a-an Pe.a-6)an Im$ni*a*i Lan'$%an BADUTA Ting&a% P$*&e*ma*
=6)m$.i) 11! Re&a-an Pe.a-6)an Kab$-a%en>K6%a
Im$ni*a*i
Lan'$%an
BADUTA Ting&a%
=6)m$.i) 12! Re&a-an Pe.a-6)an Im$ni*a*i Lan'$%an BADUTA Ting&a% P)6?in*i
=6)m$.i) 13! Pen/a%a%an Im$ni*a*i @a&*in Te%an$* Di:%e)i 4T(5
=6)m$.i) 1! K6"6)% Ib$
=6)m$.i) 19! Pen/a%a%an Im$ni*a*i Lan'$%an Pa(a Ana& U*ia Se&6.a"
=6)m$.i) 1! =6)ma% Re&a-i%$.a*i Pema&aian @a&*in (an L6gi*%i&
=6)m$.i) 17! La-6)an Ran%ai @a&*in Ting&a% P$*&e*ma*
=6)m$.i) 1;! La-6)an Ran%ai @a&*in Ting&a% Kab$-a%en>K6%a
=6)m$.i) 18! La-6)an Ran%ai @a&*in Ting&a% P)6?in*i
=6)m$.i) 20! La-6)an Pene)imaan @a&*in P$*&e*ma*
=6)m$.i) 21! La-6)an Pene)imaan @a&*in Kab$-a%en>K6%a
=6)m$.i) 22! La-6)an Pene)imaan @a&*in P)6?in*i
=6)m$.i) 23! La-6)an Pe)min%aan @a&*in P)6?in*i &e P$*a%
=6)m$.i) 2!La-6)an Pe)min%aan @a&*in Kab$-a%en>K6%a &e P)6?in*i
=6)m$.i) 29! Pe)min%aan @a&*in P)6?in*i &e P$*a%
=6)m$.i) 2!G)a:i& Pen/a%a%an S$"$ Lema)i E*
